แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2

เรื่อง ระบบพิกัดฉากและกราฟของคู่อันดับ เวลา 2

ชั่วโมง
1. สาระสำคัญ
- เส้นจำนวนในแนวนอน เรียกว่า แกนนอน หรือ แกน X
- เส้นจำนวนในแกนตั้ง เรียกว่า แกนตั้ง หรือ แกน Y
- จุดที่เส้นจำนวนแนวนอนและแนวตั้งตัดกันเป็ นมุมฉาก เรียกว่า
จุดกำเนิด ซึ่งเขียนแสดงด้วย
จุด O หรือ (0, 0) หรือ O(0, 0)
- แกน X และ แกน Y อยู่บนระนาบเดียวกัน และแบ่งระนาบออก
เป็ น 4 ส่วน แต่ละส่วนเรียกว่า จตุภาคที่ 1, 2, 3 และ 4
- คู่อันดับแต่ละคู่แทนได้ด้วยจุดบนระนาบ เรียกจุดนี้ว่า กราฟ
ของคู่อันดับ
2. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด
2.1 มาตรฐานการเรียนรู้
มาตรฐาน ค 1.3 ใช้นิพจน์ สมการ และอสมการ อธิบายความ
สัมพันธ์ หรือช่วยแก้ปั ญหาที่กำหนดให้
2.2 ตัวชี้วัด
ค 1.3 ม.1/2 เข้าใจและใช้ความรู้เกี่ยวกับกราฟในการแก้ปั ญหา
คณิตศาสตร์และปั ญหาในชีวิต
ค 1.3 ม.1/3 เข้าใจและใช้ความรู้เกี่ยวกับความสัมพันธ์เชิงเส้นใน
การแก้ปั ญหาคณิตศาสตร์และ
ปั ญหาในชีวิตจริง
3. จุดประสงค์การเรียนรู้
 ด้านความรู้ (K)
- อธิบายวิธีการเขียนกราฟคู่อันดับและอ่านคู่อันดับจากจุดบนกราฟ
ได้
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
- เขียนกราฟของคู่อันดับที่กำหนดให้บนระนาบในระบบพิกัดฉากได้
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
- ใฝ่ เรียนรู้
- มีความมุ่งมั่นในการทำงาน
4. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ชั่วโมงที่ 1
ขั้นนำ
1. กระตุ้นความคิดด้วยการทำกิจกรรม คิดเลขเร็ว โดยใช้การสุ่มเลข
4 หลัก ผลลัพธ์เป็ นเลข 2 หลัก จำนวน 5 ข้อ
2. ครูทบทวนเรื่องเส้นจำนวน และอธิบายลักษณะของกราฟ ดังนี้
จำนวนที่อยู่ทางซ้ายของ 0 เป็ นจำนวนเต็มลบ และจำนวนที่
อยู่ทางขวาของ 0
เป็ นจำนวนเต็มบวก
ขั้นสอน
1. นักเรียนศึกษาองค์ประกอบของระบบพิกัดฉาก ดังนี้
- การเขียนเส้นจำนวนในแนวนอนและแนวตั้ง ให้ตัดกัน
เป็ นมุมฉาก
- เส้นจำนวนในแนวนอน เรียกว่าแกนนอน
(Horizontal axis) หรือ แกน X
- เส้นจำนวนในแนวตั้ง เรียกว่าแกนตั้ง (vertical axis)
หรือแกน Y
 - จุดที่เส้นจำนวนแนวนอนและแนวตั้งตัดกันเป็ นมุมฉาก
เรียกว่า จุดกำเนิด ซึ่งเขียนแสดงด้วย จุด O หรือ (0, 0) หรือ O(0,
0)
- แกน X และ แกน Y อยู่บนระนาบเดียวกับ ซึ่งจะแบ่ง
ระนาบออกเป็ น 4 ส่วน เรียกแต่ละส่วนว่า จตุภาค (Quadrant)
โดยกำหนดให้เป็ น จตุภาคที่ 1 จตุภาคที่ 2 จตุภาคที่ 3
และ จตุภาค ที่ 4 ดังรูป

- ระบบที่แสดงตำแหน่งของจุดต่างๆ บนระนาบนี้ เรียก

ว่า ระบบพิกัดฉาก (rectangular coordinate system)
- คู่อันดับแต่ละคู่แทนได้ด้วยจุดบนระนาบ เรียกจุดนี้ว่า
กราฟของคู่อันดับ
2. ครูนำเสนอการเขียนกราฟคู่อันดับในแต่ละจตุภาค โดยเน้นย้ำให้
นักเรียนสังเกตว่า คู่อันดับแต่ละคู่อันดับจะมีกราฟเป็ นจุดเพียงจุดเดียว
เท่านั้น โดยสมาชิกตัวที่1 ของคู่อันดับ แทนจำนวนที่อยู่บนแกน X และ
สมาชิกตัวที่ 2 แทนจำนวนที่อยู่บนแกน Y และ ถ้าจุด P มีพิกัดเป็ น (3, 2)
อาจเขียนแทนด้วย P(3, 2)
3. ยกตัวอย่างที่ 1 ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มลองเขียนกราฟด้วยตัวเอง
จากนั้นครูเฉลยคำตอบ ถ้าพบนักเรียนเขียนกราฟผิดพลาด อธิบายเพิ่มเติม
4. ยกตัวอย่างที่ 2 ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนคำตอบลงในกระดาน
ของกลุ่ม และร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
5. นักเรียนทำใบงานที่ 2 เกมถอดรหัสด่านที่ 1
ขั้นสรุป
1. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปบทเรียน ดังนี้
- เส้นจำนวนในแนวนอน เรียกว่า แกนนอน หรือ แกน X
- เส้นจำนวนในแกนตั้ง เรียกว่า แกนตั้ง หรือ แกน Y
- จุดที่เส้นจำนวนแนวนอนและแนวตั้งตัดกันเป็ นมุมฉาก เรียก
ว่า จุดกำเนิด ซึ่งเขียนแสดงด้วย จุด O หรือ (0, 0) หรือ O(0, 0)
- แกน X และ แกน Y อยู่บนระนาบเดียวกัน และแบ่งระนาบ
ออกเป็ น 4 ส่วน แต่ละส่วนเรียกว่า จตุภาคที่ 1, 2, 3 และ 4
- คู่อันดับแต่ละคู่แทนได้ด้วยจุดบนระนาบ เรียกจุดนี้ว่า กราฟ
ของคู่อันดับ
2. มอบหมายให้นักเรียนทำแบบฝึ กหัด 3.1 หน้า 130 ข้อ 1 และข้อ
3 เป็ นรายบุคคลลงในสมุด

ชั่วโมงที่ 2
ขั้นนำ
1. ทบทวนความรู้เกี่ยวกับระบบพิกัดฉากและกราฟของคู่อันดับโดย
ใช้การถามตอบ ดังนี้
- นักเรียนคิดว่าจุดที่เส้นจำนวนสองเส้นตัดกันเรียกว่า อะไร (จุด
กำเนิด)
 - เส้นจำนวนในแนวนอนแทนแกนใด (แกน X)
- เส้นจำนวนในแกนตั้งแทนแกนใด ( แกน Y)
- เส้นจำนวนทั้งสองเส้นอยู่ในระนาบเดียวกันหรือไม่ (อยู่ในระนาบ
เดียวกัน)
- ระนาบถูกแบ่งเป็ นกี่ส่วน และแต่ละส่วนเรียกว่าอะไร (4 ส่วน
แต่ละส่วนเรียกว่า จตุภาค)
- นักเรียนคิดว่าสมาชิกตัวที่ 1 และตัวที่ 2 แสดงจำนวนอยู่ในแกน
ใด (สมาชิกตัวที่ 1 แสดงจำนวนบนแกน X และ สมาชิกตัวที่ 2 แสดง
จำนวนบนแกน Y
2. แบ่งนักเรียนเป็ นกลุ่มคละความสามารถ กลุ่มละ 4-5 คน ให้
นักเรียนช่วยกันหาคำตอบของ
ใบงานที่ 3 เรื่อง เกมถอดรหัส (ด่านที่ 2) กลุ่มใดได้คำตอบที่ถูกต้องและ
รวดเร็วที่สุดจะเป็ นผู้ชนะ
ขั้นสอน
1. ยกตัวอย่างที่ 3 ใช้การถามตอบประกอบคำอธิบาย
กำหนดตำแหน่งของวัด โรงเรียน ตลาด บ้าน และโรงพยาบาล ลง
บนระนาบเดียวกัน โดยให้แกน Y อยู่ในแนวทิศเหนือ-ใต้ และพิกัด
ของวัดเป็ น (3, 1) ถ้าโรงเรียนอยู่ห่างจากวัดไปทางทิศเหนือ
3 หน่วย ตลาดอยู่ห่างโรงเรียนไปทางทิศตะวันตก 3 หน่วย บ้าน
อยู่ห่างจากวัดไปทางทิศตะวันตก
6 หน่วย และโรงพยาบาลอยู่ห่างจากบ้านไปทางทิศใต้ 5 หน่วย
จงเขียนกราฟแสดงตำแหน่งและหาพิกัดของโรงเรียน ตลาด บ้าน
และโรงพยาบาล
2. นักเรียนศึกษาตัวอย่างที่ 4 แล้วตอบคำถาม
 3. นักเรียนทำใบงานที่ 4 เรื่องการเขียนกราฟของคู่อันดับ จากนั้น
ร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง

ขั้นสรุป
4. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับการเขียนกราฟของคู่
อันดับ
5. นักเรียนทำแบบทดสอบย่อยเก็บคะแนนครั้งที่ 1

5. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้
 ประเด็นการประเมิน เกณฑ์การ
วิธีการ เครื่องมือ
ประเมิน
ด้านความรู้ (K) - สังเกตจาก - กิจกรรม ได้คะแนน
- อธิบายวิธีการเขียน การตอบ การเรียน ร้อยละ 60
กราฟคู่อันดับและอ่าน คำถาม การสอน ขึ้นไป
คู่อันดับจากจุดบน - ตรวจใบงาน - ใบงาน
กราฟได้ - ตรวจแบบ - แบบ
ฝึ กหัด ฝึ กหัด
- ตรวจแบบ - แบบ
ทดสอบ ทดสอบ
ด้านทักษะ - สังเกตการ - กิจกรรม ได้คะแนน
กระบวนการ (P) ทำกิจกรรม การเรียน ระดับ
- เขียนกราฟของคู่ - ตรวจใบงาน การสอน คุณภาพดีขึ้น
อันดับที่กำหนดให้บน - ตรวจแบบ - ใบงาน ไป
ระนาบในระบบพิกัด ฝึ กหัด - แบบ
ฉากได้ ฝึ กหัด

ด้านคุณลักษณะอัน - สังเกตการ แบบ ได้คะแนน

พึงประสงค์ (A) ทำกิจกรรม ประเมิน ระดับ
- ใฝ่ เรียนรู้ - ตรวจใบงาน ด้าน คุณภาพดีขึ้น
- มีความมุ่งมั่นในการ คุณลักษณ ไป
ทำงาน ะอันพึง
ประสงค์

6. สื่อการเรียนรู้
1. หนังสือเรียนคณิตศาสตร์ สสวท.ชั้นม.1 เล่ม 2
2. ใบงานที่ 2 เรื่องเกมถอดรหัส (ด่านที่ 1)
3. ใบงานที่ 3 เรื่องเกมถอดรหัส (ด่านที่ 2)
4. ใบงานที่ 4 เรื่องการเขียนกราฟคู่อันดับ
5. สื่อ Power Point
6. สื่อกระดานกราฟระบบพิกัดฉาก
7. กระดานไวท์บอร์ดสำหรับเขียนคำตอบ
แบบบันทึกการประเมินตามจุดประสงค์การเรียนรู้ ด้านความรู้(K) ด้าน
ทักษะกระบวนการ(P)
และด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์(A)

ค ชื่อ-สกุล ด้าน ด้านทักษะ ด้าน

น ความรู้ กระบวนการ คุณลักษณะ
ที่

การทำงานเป็ น
การเชื่อมโยงฯ

ความมุ่งมั่นฯ
สัญลักษณ์ฯ
คะแนน

การใช้
สรุป

สรุป

สรุป