You are on page 1of 9

‫‪1‬‬

‫‪Khutbah I‬‬

‫ُهللا َأْك َب ُر (×‪)٣‬‬

‫ُهللا َأْك َب ُر (×‪)٣‬‬

‫ُهللا َأْك َب ُر (×‪)٣‬‬

‫َو ِهّٰلِل ْالَح ْم ُد‬

‫اْل َح ْم ُد ِهّٰلِل اْلُم ْن ِع ِم َع َلى َم ْن َأَط اَع ُه َو اَّت َبَع ِر َض اُه‪ ،‬اْلُم ْن َت ِقِم ِم َّمْن َخ اَلَفُه َو َعَص اُه‪ ،‬اَّلِذى َي ْع َلُم َم ا‬

‫َأْظ َهَر ُه اْلَع ْب ُد َو َم ا َأْخ َفاُه‪ ،‬اْلُم َتَك ِّفُل ِبَأْر َز اِق ِع َباِدِه َفَال َي ْت ُرُك َأَح ًد ا ِم ْن ُهْم َو َالَي ْن َس اُه‪َ ،‬أْح َم ُد ُه ُسْب َح اَن ُه‬

‫َو َت َع اَلى َع َلى َم اَأْع َط اُه‪َ .‬أْش َه ُد َأْن آل ِإٰل َه ِإَّال ُهللا َو ْح َدُه َالَش ِر ْي َك َلُه َش َه اَد َة َع ْبٍد َلْم َي ْخ َش ِإَّال َهللا‪،‬‬

‫َو َأْش َه ُد َأَّن َس ِّيَد َن ا ُم َح َّم ًد ا َع ْب ُد ُه َو َر ُسْو ُلُه اَّلِذي اْخ َت اَر ُه ُهللا َو اْص َط َفاُه‪ .‬الّٰل ُهَّم َص ِّل َو َس ِّلْم َع َلى َس ِّيِد َن ا‬

‫ُم َح َّمٍد‪َ ،‬و َع َلى ٰا ِلِه َو َص ْح ِبِه َو َم ْن َو اَالُه‬

‫َأُّي َه ا الَّن اُس ‪ِ ،‬اَّتُقوا َهللا ‪َ ،‬و َتَفَّك ُرْو ا ِفي ِنَع ِم َر ِّب ٌك ْم َو اْشُك ُرْو ُه‪َ ،‬و اْذ ُك ُروا آاَل َء ِهللا َو َت َح َّد ُثوا ِبَفْض ِلِه َو اَل‬

‫َت ْك ُفُرْو ُه‪َ ،‬قاَل ُهللا َت َع اَلى ِفي اْلُقْر آِن اْلَع ِظ ْي ِم َو ُه َو َأْص َد ُق اْلَقاِئِلْي َن ‪َ ،‬أُعْو ُذ ِباِهلل ِمَن الَّش ْي َط اِن الَّر ِجْي ِم ‪،‬‬

‫ِبْس ِم ِهّٰللا الَّر ْح ٰم ِن الَّر ِحْي ِم ﴿ ِإَّن ا َأْع َط ْي َن اَك اْلَك ْو َث َر ‪َ ،‬فَص ِّل ِلَر ِّب َك َو اْن َح ْر ‪ِ ،‬إَّن َش اِنَئ َك ُه َو‬

‫اَأْلْب َت ُر ﴾‪َ،‬ص َد َق ُهللا اْلَع ِظ ْي ِم َو َص َد َق َر ُسْو ُلُه اْلَح ِبْيُب اْلَك ِر ْي ُم َو َن ْح ُن َع َلى َذ ِلَك ِمَن الَّش اِهِد ْي َن‬

‫َو الّش اِك ِر ْي َن َو اْلَح ْم ُد ِهلل َر ِّب اْلَع اَلِم ْي َن ‪َ ،‬أَّما َب ْع ُد‬

‫‪Hadirin Jamaah Shalat ‘Id Anu Dimulyakeun ku Alloh, Puji sareng syukur‬‬

‫‪urang sami-sami panjatkeun ka Alloh swt. Dzat anu maha ngatur sareng‬‬

‫‪maparin ni’mat ka sadaya makhluk-Na, kalebet urang sadayana, sahingga‬‬

‫‪dina enjing anu berkah ieu, urang sadayana tiasa kempel berjamaah dina‬‬

‫‪raraga ngalaksanakeun netepan idul adha berjamah.‬‬


2

Mugia satiap amaliah ibadah urang dina enjing ieu sing kalebet amal

ibadah anu kenging ridona Alloh swt.

Sholawat sareng salam anu utami mugi tetep ka pang afdol-afdolna Nabi,

nyaeta Kangjeng Nabi Muhammad saw. anu diutus janten rohmat ka

sadaya alam, sakaligus anu nyandak cahaya hidayah di tengah poekna

kasyirikan.

Sholawat sareng salam oge mugi dilimpahkeun ka kulawargina, para

sahabatna, para tabiin sareng tabiaatna, dugika urang sadayana anu

sapapaosna miharep syafaat di yaomil jaza.

Jamaah Sholat ‘Id anu mulya Dina ieu kasempetan, khotib umajak ka

sadayana hayu urang sami-sami ningkatkeun kaimanan sareng katakwaan.

Takwa anu ngandung hartos imtitsalul-awamir wajtinabun-nawahi atanapi

ngalaksanakeun sagala rupi parentah Alloh oge nebihan larangan-Nana.

Sabab, teu aya deui bekel anu pangsae-saena keur nyorang ieu kahirupan

anging ti takwa ka Alloh swt. Oge teu aya deui hamba anu pang mulya-

mulyana di payuneun Alloh anging hamba anu takwa ka Mantenna.

‫ وهلل الحمد‬،‫ هللا اكبر‬،‫هللا أكبر‬

Hadirin kaom Muslimin Cikal bakal ibadah kurban dikawitan ku kajantenan

Nabi Ibrahim anu bade meuncit nu janten putrana nyaeta Nabi Ismail

alaihissalam. Waktos harita Nabi Ibrahim ikhlas nampi perintah Allah tawis

kapasrahan sareng kapatuhan anjeuna kanu Maha Kawasa. Perintah eta


3

ditampi langsung nganlangkungan ngimpenna, sakumaha anu

diuningakeun dina Al-Quran.

‫َفَلَّما َب َلَغ َمَع ُه الَّسْع َي قاَل َي ا ُبَن َّي ِإِّن ي َأرى ِفي اْلَم ناِم َأِّن ي َأْذ َب ُح َك َفاْن ُظ ْر َم اَذ ا َت رى قاَل َي ا َأَبِت‬

‫اْف َع ْل َم ا ُتْؤ َم ُر َس َت ِج ُد ِني ِإْن شاَء ُهَّللا ِمَن الَّصاِبِر يَن‬

Hartosna: "Nalika eta murangkalih dugi kana (yuswa) sanggup damel

sareng ramana, maka Ibrohim misaur, “He anak kaula, saenya-enyana

kaula ngimpen yen kaula meuncit anjeun. Sok emut ku anjeun kumaha

saena?” Anjeuna (Ismail) ngawaler, “He Bapa kaula, pidamel wae naon

anu diparentahkeun (Alloh) ka salira. Insya Alloh, salira bakal ningal kaula

kalebet jalmi-jalmi anu sabar,” (QS. ash-Shafat [37]:102).

Kenging informasi sapertos kitu ti ramana, Nabi Ismail teu ngaraos gimir.

Anjeuna justru nyuhunkeun ka ramana kanggo nyangeman eta parentah

Alloh. Hal ieu jelas katingal sakumaha dina ayat di luhur, “He Bapa kaula,

pidamel wae naon anu diparentahkeun (Alloh) ka salira. Insya Alloh, salira

bakal ningal kaula kalebet jalmi-jalmi anu sabar.” Kenging kasangeman

sapertos kitu, Nabi Ibrahim gesat-gesut ngasah peso sareng ngabolerkeun

anu janten putrana, nyaeta Ismail siap-siap bade dipeuncit. Nanging,

goresan peso Nabi Ibrohim dina beuheung Ismail ternyata teu aya

pangaruh nanaon. Sabab, kacida cepetna Alloh ngagentos beuheung

Ismail ku beueheung domba. Rupina mah parentah Alloh ka Nabi Ibrohim

kanggo meuncit nu janten putrana mung saukur ujian. Intina, Nabi Ibrohim

parantos ngabenerkeun impenannana. Ibrohim parantos kabukti janten

hamba anu ikhlas sareng patuh kana parentah Alloh. Eta kabukti tina
4

panggero Alloh ka aranjeuna, sakumaha anu disebat dina surah ash-

Shafat.

‫ ِإَّن َه َذ ا َلُهَو اْلَب اَل ُء‬، ‫ َقْد َص َّد ْق َت الُّر ْؤ َي ا ِإَّن ا َك َذ ِلَك َن ْج ِز ي اْلُمْح ِس ِنيَن‬، ‫َو َن اَدْي َن اُه َأْن َي ا ِإْب َر اِهيُم‬

‫ َو َفَدْي َن اُه ِبِذ ْب ٍح َع ِظ يٍم‬، ‫اْلُم ِبيُن‬

Hartosna: "Jeung Kaula panggil anjeuna, “He Ibrohim, saenya-enyana

anjeun geus ngabenerkeun impian eta. Saenya-enyana kitu pisan Kaula

mere balesan ka jalma-jalma anu nyieun hade. Saenya-enyana ieu bener-

bener hiji ujian anu nyata. Jeung kaula tebus anak eta ku hiji peupeuncitan

anu gede,” (QS. ash-Shafat [37]: 104-107).

Tah kajadian Nabi Ibrohim meuncit Nabi Ismail eta saterasna janten cikal

bakal pensyariatan ibadah kurban anu dikukuhkeun dina syareat umat Nabi

Muhammad anu teras diperingati saban Poe Lebaran Adha atanapi Idul

Kurban. Kaom Muslimin Jama’ah Idul Adha rahimakumullah Ibadah kurban

nyalira mangrupakeun akibat sareng kataatan urang sadayana salaku

hamba Alloh. Anu pada hakikatna, naon wae anu diparentahkeun ku Alloh,

kedah dilakonan ku urang, sanajan kedah ngorbankeun perkara anu paling

berharga kanggo urang, imma mangrupa nyawa, raga, waktu, harta sareng

sajabina seperti halnya anu parantos dicontokeun ku Kangjeng Nabi

Ibrahim anu nggorbankan putra anu pang dipikanyaahna. Secara khusus,

ibadah kurban teh dumasar kana firman Allah anu aya dina Al-Qur’an.

‫ ِاَّن َش اِنَئ َك ُه َو اَاْلْب َت ُر‬، ‫ َفَص ِّل ِلَر ِّب َك َو اْن َح ْر‬، ‫ِاَّن آ َاْع َط ْي ٰن َك اْلَك ْو َث َر‬
5

Hartosna, "Saenya-enyana, Kaula parantos masihan anjeun, Muhammad,

ni’mat anu loba, maka pek pidamel sholat kanggo Pangeran anjeun sareng

pidamel ibadah kurban. Saenya-enyana jalma anu mikangewa ka anjeun

nyaeta jalma anu pegat tina rohmat Alloh,” (QS. Al-Kautsar [108]: 1-3).

Dumasar kana ayat eta, madzhab Syafi’i parantos netepkeun hukum

kurban teh sunnah muakkad, sementawis madzhab anu sanes aya nau

netapkan hukum wajib, komo keur jalma-jalma anu kaasup jalma cukup,

sakumaha hadis Kangjeng Rosul:

‫ َفاَل َي ْق َر َب َّن ُم َص اَّل َن ا‬،‫َم ْن َك اَن َلُه َسَع ٌة َو َلْم ُيَض ِّح‬

Hartosna, “Sing saha-saha jalma anu cukup (harta) ngan teu daek kurban

maka ulah sakali-kali ngadeukeutan tempat shalat kaula,”

(HR. Ibnu Majah).

Ngan, aya oge di antara ulama madzhab Syafi’i anu narik hukum kurban

ieu kana sunnah kifayah. Hartosna, upami aya sababaraha jalmi dina hiji

kulawarga, maka kawakilan atanapi terpenuhi pangkat sunahna lamun aya

salah saruang di antara maranehna anu ngalaksanakeun. Ieu nunjukkeun,

kurban sanes ditujukeun keur jalma anu beunghar jeung mampu, tapi

parantos dianggap ibadah kolektif anu statusna sunah dina satiap

kulawarga. Malihan, didugikeun ku Ibnu ‘Abbas, lamun hiji jalma teu

mampu kurban ku domba atawa ku sapi, maka pigawe wae kurban dina

poe lebaran Adha eta ku meuncit hewan anu halal sanajan ku mangrupa

hayam, bebek, kelenci sareng sajabina keur ngawujudkeun iraqotud dam


6

atawa ngocorkeun getih kurban. Hadirin sadayana Hukum sunah sareng

wajib eta masihan dua pelajaran kanggo urang. Kahiji, ibadah kurban

mangrupakeun ibadah penting. Malihan, dina hadis dijelaskeun yen amalan

anu paling hade dilakonan dina poe lebaran Adha nyaeta iraqutud-dam

atanapi meuncit hewan kurban. Ku sabab kitu, lamun urang mampu maka

lakonan ibadah kurban eta. Kadua, ibadah kurban mangrupakeun bentuk

kasadaran sareng kepasrahan hamba anu teu ngagaduhan naon-naon

sareng teu ngagaduhan kakawasaan naon-naon. Sing emut naon anu

dipasrahkan Nabi Ibrahim mangrupakeun anak anu pang dipika cinta,

nyaeta Ismail, sanajan pada akhirna digentos ku Allah ku domba.

Saterasna, iraha urang diparentah meuncit hewan kurban? Sakumaha anu

parantos disinggung di luhur, pelaksanaan kurban teh nyaeta dina poenan

lebaran Idul Adha, kaping 10 Dzulhijjah ditambih tilu dinten tasyrek, nyaeta

kaping 11, 12, sareng 13. Anapon katangtuan pembagian daging kurban,

para ulama fiqih parantos netepkeun. Upami kurbanna kurban nadzar,

maka si pengurban teu kenging nuang dagingna, kalebet kulawarga anu

wajib dinafkahina. Sementawis kurban sunah, si pengurban masih tiasa

nuang sahuap atanapi dua huap dagingna. Langsung sae nuang bagian

hatena kanggo milari kabarokahan. Malihan, dina kurban sunah, jalmi anu

kurban dikengingkeun nyandak bagian dugika sapertiluna. Hal ieu

dilakukan demi ittibaur-rosul atanapi conto padamelan Rosul sakaligus

tafa’ul ka para panghuni surga. Sabab, katuangan munggaran anu

dipasihkeun ka aranjeuan nyaeta hate. Nanging, sanaos kurban sunah

oge jalmi anu kurban dikengingkeun nyandak dugika sapertiluna, tapi


7

nyedekahkeun sareng ngahadiahkeun sadayana tangtosna langsung sae.

Tujuannana supaya langsung nunjukkeun rasa ikhlas sareng pengorbanan

total dina ngalaksanakeun kurban. Salajengna, anu diniatkeun dina

kurban teh nyaeta ngabersihkeun sifat-sifat kehewanan anu aya dina diri,

ngajauhkeun sifat kikir, ngahasilkeun kasucian jiwa, sarta

ngagindingannana ku sifat-sifat anu hade. Sareng deui anu dugi ka Allah

dina kurban teh sanes dagingna, nanging katakwaannana, sakumaha

dawuhan-Na:

‫َلْن َي َن اَل َهَّللا ُلُحوُم َه ا َو اَل ِدَم اُؤ َه ا َو َلِك ْن َي َن اُلُه الَّتْق َو ى ِم ْنُك ْم َك َذ ِلَك َس َّخ َر َه ا َلُك ْم ِلُتَك ِّبُروا َهَّللا َع َلى َم ا‬

‫َه َداُك ْم َو َب ِّش ِر اْلُمْح ِس ِنيَن‬

Hartosna, “Daging (hewan kurban) sareng getihna eta sama sakali moal

tiasa dugi ka Alloh, tapi anu dugi ka Mantena mah nyaeta katakwaan

anjeun,” (Q.S. al-Hajj [22]: 37).

‫ ُهللا َأْك َب ُر َو ِهّٰلِل اْلَح ْم د‬،‫َو ُهللا َأْك َب ُر‬

Hadirin Jamaah Shalat ‘Id anu dimulyakeun ku Alloh Mugia urang

sadayana kalebet jalma-jalma anu pasrah sareng nampi kana parentah

Alloh. Naon wae anu diparentahkeun ku Alloh, kalebet parentah kurban,

urang mampu ngalaksanakeunnana. Hayu urang persiapan nyambut

sareng ngalaksanakeun perintah kurban saparantosna ngalaksanakeun

netepan sunat idul adha ieu. Mudah-mudahan ngalangkungan ibadah

kurban, urang sadayana leupas tina sifat koret sareng jauh tina sifat-sifat

kahewanan. Saenya-enyana Alloh parantos nyiapkeun balesan sareng


‫‪8‬‬

‫‪kaberkahan kanggo sadayana hamba-Na anu ngalaksanakeun perentah-‬‬

‫‪Na. Mugi urang sing kalebet hamba anu ngengingkeunnana. Amin ya‬‬

‫‪rabbal alamin.‬‬

‫َب اَر َك ُهللا ِلْي َو َلُك ْم ِفي اْلُقْر آِن اْلَع ِظ ْي ِم ‪َ ،‬و َنَفَعِنْي َو ِإَّياُك ْم ِبَم ا ِفْي ِه ِمَن ْاآلَياِت َو الِّذ ْك ِر اْلَح ِك ْي ِم ‪َ ،‬و َتَقَب َّل‬

‫ُهللا ِم ِّن ْي َو ِم ْنُك ْم ِتَالَو َت ُه‪ِ ،‬إَّن ُه ُه َو الَّسِمْيُع اْلَع ِلْي ُم‪َ ،‬أُقْو ُل َقْو ِلْي َه َذ ا َو َأْس َتْغ ِفُر َهللا اْلَع ِظ ْي َم ِلْي َو َلُك ْم‬

‫ْل‬ ‫ْل‬ ‫ْل‬


‫َو ِلَس اِئِر ا ُمْس ِلِم ْي َن َو ا ُمْس ِلَماِت َفاْس َتْغ ِفُرْو ُه ِإّن ُه ُه َو ا َغ ُفْو ُر الّر ِح ْي ِم‬
‫‪9‬‬

‫‪Khutbah II‬‬

‫ُهللا َأْك َب ُر (×‪ُ )٣‬هللا َأْك َب ُر (×‪)٣‬‬

‫ُهللا َأْك َب ُر َو ِهّٰلِل ْالَح ْم ُد َاْل َح ْم ُد ِهَّلِل اَّلِذ ْي َأَمَر َن ا ِبْاِالِّت َح اِد َو ْاِالْع ِتَص اِم ِبَح ْب ِل ِهللا اْلَم ِتْي ِن ‪َ .‬أْش َه ُد َأْن َال‬

‫ِإَلَه ِإَّال ُهللا َو ْح َدُه َالَش ِر ْي َك َلُه‪ِ ،‬إَّياُه َن ْع ُبُد َو ِإَّي ُاه َن ْس َت ِعْيُن ‪َ .‬و َأْش َه ُد َأَّن ُم َح َّم ًد ا َع ْب ُد ُه َو َر ُسْو ُلُه‪َ ،‬اْلَم ْبُعْو ُث‬

‫َر ْح َم ًة ِلْلَع اَلِم ْي َن ‪َ .‬الَّلُهَّم َص ِّل َع َلى َس ِّيِد َن ا ُم َح َّمٍد َو َع َلى آِلِه َو َأْص َح اِبِه َأْج َمِع ْي َن ‪ِ .‬اَّتُقوا َهللا َم ا اْس َت َط ْع ُتْم‬

‫َو َس اِر ُعْو ا ِإَلى َم ْغ ِفَر ِة َر ِّب اْلَع اَلِم ْي َن ‪ِ .‬إَّن َهللا َو َم َالِئَكَت ُه ُيَص ُّلْو َن َع َلى الَّن ِبِّي ‪َ ،‬ي اَأُّيهَا اَّلِذ ْي َن َء اَم ُنْو ا‬

‫َص ُّلْو ا َع َلْي ِه َو َس ِّلُمْو ا َت ْس ِلْيًما ‪َ ..‬و َص َّلى هللا َع َلى َس ِّيَد َن ا َو َم ْو اَل َن ا ُم َح َّمٍد َو َع َلى آِلِه َو َص ْح ِبِه َو َس َّلَم‬

‫َالَّلُهَّم اْغ ِفْر ِلْلُمْؤ ِم ِنْي َن َو اْلُمْؤ ِم َن اِت َو اْلُمْس ِلِم ْي َن َو اْلُمْس ِلَماِت َاَالْح َي اِء ِم ْن ُهْم َو اَاْلْم َو اْت ِإَّن َك َسِم ْيٌع‬

‫َقِر ْيٌب ُم ِجْيُب الَّد َعَو اِت َو َي ا َقاِض َي اْل َح اَج اِت ِبَر ْح َمِتَك َي ا َاْر َح َم الَّر ِحِم ْي َن ‪ .‬الَّلُهَّم ِإَّن ا َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن‬

‫َع َذ اِب َج َه َّن َم َو َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن َع َذ اِب اْلَقْب ِر َو َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن ِفْت َن ِة اْلَمِس يِح الَّد َّج اِل َو َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن ِفْت َن ِة‬

‫اْلَم ْح َي ا َو اْلَمَم اِت‪ ،‬الَّلُهَّم ِإَّن ا َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن اْلَه ِّم َو اْلَح َز ِن َو َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن اْلَع ْج ِز َو اْلَك َس ِل َو َن ُعوُذ ِبَك‬

‫ِم ْن اْل ُجْب ِن َو اْلُبْخ ِل َو َن ُعوُذ ِبَك ِم ْن َغ َلَبِة الَّدْي ِن َو َقْه ِر الِّر َج اِل ‪َ ،‬ر َّب َن ا آِتَن ا ِفي الُّد ْن َي ا َح َس َن ًة َو ِفي‬

‫اآلِخَر ِة َح َس َن ًة َو ِقَن ا َع َذ اَب الَّن اِر ِع َب اَد ِهللا‪ِ ،‬إَّن َهللا َي ْأُمُر ُك ْم ِباْلَع ْد ِل َو ْاِإلْح َس اِن َو ِإيَت آِئ ِذي اْلُقْر َب ى‬

‫َو َي ْن َه ى َع ِن اْلَفْح َش آِء َو اْلُمنَك ِر َو اْلَب ْغ ِي َيِع ُظ ُك ْم َلَع َّلُك ْم َت َذ َّك ُرْو َن ‪َ .‬فاْذ ُك ُروا َهللا اْلَع ِظ ْي َم َي ْذ ُك ْر ُك ْم َو اْد ُعْو ُه‬

‫َي ْس َت ِج ْب َلُك ْم َو َلِذ ْك ُر ِهللا َأْك َب ُر‬

You might also like