You are on page 1of 45

KÜÇÜK STAJLAR

NÖROLOJİ terlemesi (sempatik ve parasempatik problemler ve


otonom belirtiler tanı.. epizodik küme baş ağrısı.
• Kronik küme tipi baş ağrısının profilaksisinde ilk
seçenek: Verapamil‛dir. Akut atakta triptanlar ve
1. BAŞAĞRISI VE FASİYAL AĞRI oksijen
• Trigeminal nevralji tedavileri...
• En sık görülen baş ağrısı… Gerilim (yoklar başağrısı, • İnfraorbital sinir bloğu
hiçbirşey yok: Bulantı yok! Kusma yok! Fotofobı fonofobi • Karbamazepin
yok! Burun akıntısı göz yaşarması yok! Sorusu yok! • İntrakraniyal trigeminal sinir dallarının kesilmesi
(henüz)) • İnfraorbital enjeksiyon
• Kadın, tekrarlayıcı, saatler süren iki taraflı olabilen baş • Trigeminal nevraljide öncelikle tercih edilecek ilaç...
ağrısı, zonklayıcı karakterde, günlük işlerini aksatacak karbamazepin‛dir.
biçimde, ağrıyla birlikte bulantı ve kusma var. Nörolojik
muayene normal. Bu hastada tanı... MİGREN. • Baş ağrısı yakınması ile bulunan kadın hasta 6 aydır
sağ kulağının içine yayılan ani yanıcı, şiddetli ve 1-2
• En sık görülen migren tipi... Aurasız migren dakika süren, gün içinde tekrarlayan, konuşurken veya
• Auralı migrende görülen en sık aura... Visuel aura yemek yerken başlayabilen ağrıları olduğunu belirtiyorsa
(skintilasyon skotomu patognomoniktir) (tetikleyici faktörler) ve nörolojik muayene ve magnetik
rezonans incelemeleri normalse tedavisinde ilk tercih
• Tam körlük, vertigo, ataksi, dizartri, tinnitus yapan
edilmesi gereken ilaç… Karbamazepindir (glossofarengeal
migren tipi... Baziller migren
nevralji).
• Midriazis, ptozis, diplopi yapan migren tipi...
• LP‛nin en sık komplikasyonu... Baş ağrısı (yatınca azalan
Oftalmoplejik migren
başağrısı)
• Migren akut ağrısında en uygun i l a ç . . .
• Çene hareketleri ile artan, 70 yaş üzerinde optik
Serotonin reseptör agonistleri (sumatriptan) 5-HT1D
nevritin en sık nedeni olan baş ağrısı... Temporal
üzerinden
arterit Yüksek doz steroid tedavisi
• Migren tedavisinde kullanılıp retroperitoneal fibrozis
• Sabahları en fazla olup, gün içinde azalan baş ağrısı...
yapan ilaç... Metiserjid
İntrakraniyal kitle baş ağrısı (KİBAS, BOS basıncı en
• Erkek, oldukça periyodik, dakikalar süren başağrısı, yüksek değerlere sabahları ulaşır)
tek taraflı yüzde ve göz etrafında ağrı, beraberinde
• İndometazine dramatik cevap veren baş ağrısı...
burun akıntısı, göz yaşarması ve aynı tarafta alın
Paroksismal hemikrania

Baş ağrısı sınıflandırması


KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 357

3. SEREBROVASKÜLER HASTALIKLAR
Migren Küme Baş Ağrısı
• Kadınlarda daha sık • Erkeklerde daha sık @ ARTERİYEL TIKANIKLIK BULGULARI
• Saatler süren baş ağrısı ( • Dakikakalar sürer
4-72 saat) • Her zaman tek taraflı
• Çoğunlukla tek taraflı ama • Göz etrafında şakak
• Amorozis Fugax: İnternal karotis arter darlığı
bilateral olabilir etrafında şiddetli ağrı • Afazi: Sol orta serebral arter darlığı
• Fotofobi fonofobi Bulantı • İhmal: Sağ orta serebral arter darlığı
kusma tipik • İnkontinens: Anterior serebral arter (CA) darlığı
• Maküler korunmalı körlük: Posterior serebral
arter ( PCA ) tıkanıklığı
2. EPİLEPSİ
• Akut inme (strok) ile acil servise getirilen bir hastada
nörolojik klinik değerlendirme sonrası ilk yapılması
gereken radyolojik inceleme... Kontrastsız Kraniyal
Epilepsi Sınıflandırması
Bilgisayarlı tomografi olmalıdır.
A- Parsiyel (fokal, lokal) • Kol ve bacakta, birkaç dakika içinde gelişen güç
B- Jeneralize Nöbet
Nöbet kaybını tanımlayan terim... Hemipleji, en olası etiyoloji
I. Basit Parsiyel Nöbetler I. Absans Nöbet
Serebrovasküler olaydır (muhtemel iskemi). - Özellikle
(bilinç durumu bozulmaz) II. Myoklonik Nöbet orta serebral arter oklüzyonu
a. Motor semptomlu III. Tonik Nöbet • Baş dönmesi, parastezi, konuşma ve yutma bozukluğu,
b. Özel duyusal IV. Tonik - Klonik Nöbet diplopi, görme bozukluğu olan ve ağızdan içtiği sıvı
V- Atonik Nöbet
semptomlu burnundan gelen hastada... vertebro-basiller yetmezlik
c- Otonomik semptomlu vardır (arka sistem bulguları).
II. Kompleks Parsiyel Nöbet
• Akut sağ hemiparezi ve afazi başladıktan 2 saat (ilk
(bilinç bozukluğu ile giden)
4.5 saat) sonra acil servise hastada hipertansiyon
III. Sekonder Jeneralize Nöbet
dışında hastalık yoksa ve kan basıncı 160/85 mmHg
ise en uygun tedavi... İntravenöz tPA (doku plazminojen
aktivatörü), trombolitik tedavi vermektir (öncesinde BT
• Erişkinlerde en sık görülen epilepsi tipi... Kompleks çekip iskemik inme olduğunu ispatlamak lazım tabii!)
parsiyel epilepsidir. Temporal lob epilepsisi • Geçici görme kaybı, hemisensoriel ve hemimotor
• Bilinç kaybı, otomatizma (otomatik hareketlerle kayıp... A. karotis interna tıkanıklığında olur.
karakterize) epilepsi tipi... Kompleks parsiyel • Elli altı yaşında sağ elini kullanamayan,afazisi olan
epilepsidir. hastada... Aterosklerotik sol orta serebral arter
• Ağız şapırdatma, yutkunma, görme veya işitme yetmezliği düşünülmelidir.
halüsinasyonları varsa... kompleks parsiyel epilepsi • Anterior serebral arter trombozunda... Karşı taraf
(temporal lob) ALT ekstremitelerde motor kayıp görülür. Üriner ve gayta
• Epileptik cry- vokalizasyonla ile karakterize epilepsi inkontinansı da beklenir.
tipi... Tonik-klonik epilepsidir (larengospazma bağlı
inleme sesi) • Periferik fasyal paralizi ve hemipleji olan hastada
• EEG‛de 3 cyc/sn diken dalga deşarjlı epilepsi... Absans lezyon... Ponstadır (Kortikospinal traktus fasyal sinir
epilepsidir. nükleusa ile nerede karşılaşır?).

• Tedavide tek doz ACTH verilen epilepsi tipi.. West • Sol hemiplejili, felç halini inkar eden hasta, hastada
Sendromudur. lezyon... sağ parietal lob yerleşimlidir.
• West sendromu ile ilintili ailesel tümör sendromu… • Ani başlayan vertigo, yüzünün sağ tarafında uyuşma,
Tuberoskleroz (Vücutta hamartomlar retinal hamartomlar sağ tarafına doğru dengesizlik, ses kısıklığı, hıçkırık ve
+ epilepsi + mental retardasyon) yutma zorluğu ile acil servise başvuran bir hastada en
• Yavaşlamış zemin aktivitesi < 3 diken dalga olan epilepsi olası tanı... lateral medullar sendrom denir. Wallenberg
tipi... LENNOX-GESTAUT sendromudur sendromu

• Gebede ilk tercih epilepsi ilacı... Lamotrijindir. • Ani baş dönmesi, baş ağrısı, Horner sendromu, bulantı,
kusma, yutma güçlüğü sek kısıklığı varsa... Posterior
inferior serebellar arter trombozu düşünülmelidir.
@ Epilepsilerde EEG bulguları Lateral medüllar sendromunun sebebi

Absans 2.5 -4 /sn diken dalga deşarj


• Afoni, horizontal göz hareketlerinde kısıtlılık olduğu,
ancak vertikal göz hareketlerinin sağlam olduğu ve
West sendromu Hipsaritmi
sözel uyarılara göz kırpma şeklinde yanıt verdiği
Lennoux Gustat sendromu Yavaş diken dalga (1-2.5 Hz/sn) izleniyor. Bu hastada öncelikle... “Locked-in” sendromu
düşünülmelidir.
• Serebrovaskuler olay geçiren hastaya ilk 1 saat içinde
intravenöz tromboliz tedavisi için kontrendikasyon
oluşturan durumlar... Tansiyonunu 220/120 mmHg
üstünde olması, intkraniyal kanama şüphesi, beyinde
anevrizma varlığı
358 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Tekrarı korunmuş ama duyduğunu anlamıyor ve


@ TROMBOLİTİK TEDAVİ anlamadığı için akıcı saçma konuşuyor...transkortikal
KONTRAENDİKASYONLARI duysal afazi

• İntrakranyal kanama öyküsü • Esas olarak tekrarın bozulduğu afazi.. iletim tipi
afazidir. Kondüksiyonel afazi
• AVM ve anevrizma varlığı
• Kan basıncının 185/110 mmHg‛dan fazla olması • Serebellar hastalık bulguları...
• Ataksi • Nistagmus
• Trombosit sayısının 100.000‛den az olması
• Dismetri • Dissinerji
• Kan şekerinin 50 mg‛dL‛den az , 400 mg/dL‛den
• Disdiadokokinezi • Disartri
fazla olması
• Aksion tremoru
• Son üç ayda geçirilmiş kafa travması
• Son 48 saate heparin kullanımı • İstirahat tremoru olmaz. İstirahat tremoru
parkinsonda olur. Bazal gangliyon hasarı
• GİS ve genitoüriner kanama öyküsü
• Gebelik ve 80 yaş üzeri olmak rölatif • Amorazis fugax ve karşı taraf hemiparezi olması... A.
kontraendikasyondur. karotis interna tıkanıklığı düşündürür.
• Karşı taraf alt ekstremitede güçsüzlük ve sfinkter
kusuru olması... Anterior serebral arter tıkanıklığı
Afaziler düşündürür.
• Sağ kolda güçsüzlük ve afazi... Sol orta serebral arter
AFAZİ TİPİ KONUŞMA ANLAMA TEKRARLAMA tıkanıklığı düşündürür.
Broca Akıcı değil Korunmuş Bozulmuş • Sol kolda güçsüzlük ve İHMAL sendromu... Sağ orta
Akıcı, ama serebral arter tıkanıklığı düşündürür.
Wernicke Bozulmuş Bozulmuş
anlamsız • Posterior serebral arter ve superior sereballar arter
İletim Akıcı Korunmuş Bozulmuş arasından geçen sinir... okulomotor sinirdir.

Transkortikal • Anterior inferior serebellar arter ve labirintin arter


motor
Akıcı değil İyi Korunmuş arasından geçen sinir... abducens sinirdir.

Bozulmuş • Midriazis ve kontralateral hemileji... posterior serebral


Transkortikal arter tıkanıklığı düşündürür.
Akıcı (Wernicke Korunmuş
sensoryal gibi) • En sık tromboze neden olan sinüs... superior sagital
İzole kelime sinüsdür.
Anomik
bulma Normal Normal
(Amnestik) • V. angularis enfeksiyonunun komplikasyonu olarak...
güçlüğü
Kavernöz sinus trombüsü gelişir. (Anguler ven kavernöz
Global Akıcı değil Bozulmuş Yok sinüse açıldığı için)
• Bilateral ekzoftalmusu, kemozisi, oftalmoplejisi, ateşi,
• Motor afazide lezyon... Broca alanındadır. Brodmanın baş ağrısı olan bir hastada... Kavernöz sinüs trombüsü
44-45. Alanı düşünülmelidir (genelde sinüzit komplikasyonu olarak).
• Broca afazisi... frontal lob l
• Konuşmanın akıcı olduğu, anlamanın belirgin olarak
korunduğu ancak tekrarlamanın ağır derecede bozulduğu
afazi tipi... iletim tipi afazi‛dir.
• Orta serebral arter tıkanıklığına bağlı perisilvian
aralıktaki yaygın nekroz sonucu... global afazi
görülür.
• Aniden saçmalayarak gelen hastada okuma ve söyleneni
tekrarlama bozuk ise... wernicke afazisi düşünülür.
Brodmanın 22.alanı
• Broca afazisinde a.cerebri medianın beslediği alanda Kavernöz sinüs anatomisi
görülen enfarktüs... frontal lob‛tadır.
• Konuşurken sık sık duraklayan ve kelime bulmakta • Trafik kazası sırasında ciddi bir yaralanma olmayan
zorluk çeken hastada, sık duraklamalar dışında spontan ancak sağda lokalize boyun ağrısı yakınması var.
konuşması normal ve söylenenleri anlıyor, kendisine Ağrının, izleyen 2 gün içinde giderek arttığı ve
gösterilen çeşitli cisimlerin ne işe yaradığını tarif ipsilateral başa doğru yayıldığı öğreniliyor. Bu sırada
edebilmekte, ancak isimlerini bulmakta büyük zorluk sol yan güçsüzlüğü gelişiyor. Bilinen vasküler risk
çekmektedir... en olası tanı ANOMİK AFAZİdir. faktörü bulunmayan hastanın muayenesinde sağda hafif
• Tekrarlamanın korunduğu afazi tipi... transkortikal ptozis ve miyozis, solda hemiparezi ve hemihipoestezi
afazidir. saptanıyor. Bu hasta... karotid arter diseksiyonu
düşünülmelidir (Parsiyel Horner sendromu + kontrlateral
• Tekrarı korunmuş ama konuşamıyor... transkortikal hemipleji).
motor afazi
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 359

@ SEREBRAL VEN TROMBOZU NEDENLERİ @ SOLUNUM PATERNİ- LEZYON YERİ

• Pospartum dönem • Cheyne- Stokes: Bilateral hemisfer


• Oral kontraseptif kullanımı • Santral nöritojenik hiperventilasyon: Mezensefalon-
• Faktor V Leiden mutasyonu üst pons
• Behçet hastalığı • Apnöstik: Orta- alt pons
• Sistemik lupus eritematozus • Ataksik( Biot): Bulbus( Kötü porgnoz)
• Hematolojik hastalıklar
• Paraneoplastik durumlar • Koma tablosundaki hastanın; ağrılı uyaranlara motor ve
sözel yanıtı YOK, spontan solunumu yok, okulosefalik ve
okulovestibüler refleksler yok, kardiyak fonksiyonları
4. KOMA normal ise hasta... beyin ölümü tablosundadır.
• İntrakraniyal basınç monitörizasyon endikasyonu için...
Glasgow Koma Skoru: 9 ‘un altında olmalıdır.
Glasgow Koma Skalası • Pin point pupilla sebebleri: Opioid intoksikasyonu,org
anofosfat intoksikasyonu, pons kanaması (pupil refleksi
Göz Yanıtı Motor Yanıt Verbal Yanıt korunur), talamus kanaması (pupil refleksi kaybolur),
(E) (M) (V) myotik göz damlası, nörosifiliz
Spontan 4 Komutlara uyuyor 6 Oryante 5 • Komalı hastada kötü prognoz göstergesi solunum tipi...
Ataksik solunumdur.
Sözel uyaranla 3 Uyaranı lokalize ediyor 5 Konfüzyonel 4
• Beyin ölümü tanısında en önemli kriter... Spontan
Ağrılı uyaranla 2 Uyaran kaçınma 4 Kelimeler 3 solunumun olmamasıdır. Pozitif apne testi
(Normal fleksiyon)

Yok 1 Global fleksör yanıt 3 Sesler 2 5. DEMANS


(Anormal fleksiyon)
• Demansın en sık nedeni... Alzheimer.
Global ektensöt yanıt 2 Yok 1
• Senil plak, demans, Hirano cisimcikleri, vakuolizasyon,
Yanıt yok 1 amiloid birikimi ve glia hücrelerinde hipertrofi var ise...
Alzheimer hastalığıdır.
• Alzheimer hastalığında kortikal bulgular (Unutkanlık,
• Kafa travması geçirmiş, fokal nörolojik bulguları
konuşma bozukluğu cisimleri tanımada güçlük, motor
bulunan, şuuru kapalı olan hastada ilk başvuruda
akitivitede azalma) görülebilir. Ancak... derin duyu
gereken radyolojik yöntem... Bilgisayarli Tomografi.
bozukluğu görülmez.
• Yoğun bakımda Glaskow koma skoru 3 olan hastada
• Tanıda en çok kullanılan test… Mini mental testtir.
beyin ölümünü değerlendirmek için en güvenilir muayene
bulgusu... spontan solunum olmamasıdır (apne testi • Erken başlangıçlı otozomal dominant herediter
pozitifleşir). Alzheimer hastalığında en sık mutasyon... Presenilin-1
dir. 14.koromozomda yer alır. Down sendromunda erken
• Sağlıklı kişide okulovestibüler refleksde nistagmusların
demans sebebidir.
yönleri: soğuk suda karşı kulağa, sıcak suda aynı kulağa
doğrudur (COWS-cold opposite warm same). • Alzheimer hastalığında amiloid plakların ve tau proteini
taşıyan nörofibrillerin ilk görüldüğü beyin bölgesi...
• Şuuru açık Sağlıklı kişide okülovestibüler refleksde...
Hipokampustur.
Soğuk su verildiğinde aynı tarafa deviasyon sonra karşı
tarafa nistagmus çıkar (nistagmusa ek olarak yani COWS • Alzheimer hastalığında ilk etkilenen kognitif fonksiyon...
+ soğuk tarafına deviasyon) yakın hafızadır.
• Beyin sapı sağlam olan komadaki bir hastanın sağ • Alzheimer‛da nörofibriler yumaklar ilk olarak...
kulağına soğuk su lavajı yapıldığında... Gözlerde Hipokampusdan başlar
AYNI tarafa (sağ kulağa) deviasyon olur (nistagmuslar • Alzheimer‛ın ilk belirtisi... Yakın bellekte azalma ve
gözlenmez). unutkanlıktır.
• koma halinde hastaneye getirilen hastaya ilk olarak • K i ş i l i k d e ğ i ş i k l i ğ i i l e k a r a k t e r i z e d e m a n s . ..
yapılması gereken... Solunum yolu açılır, kan alınır, frontotemporal lob demansıdır.
intravenöz glukoz verilir, varsa şok tedavi edilir.
• Unutkanlık ve görsel halusinasyon ile başlayan demansif
• Kafa travması geçirip komada getirilen bir hastada tablo…Lewy cisimcikli demanstır. Oksipital bölgede
ağrılı uyarana göz açma, verbal uyarana hiçbir yanıt hipoperfüzyona bağlı halüsinasyon görülür.
almama ve ağrılı uyarana normal fleksör bir yanıt elde
edilmiştir... Bu hastanın Glasgow koma skalası Göz:2 - • O.D. geçişli, trinükleotid tekrarlar olan (CAG),
Motor: 4 -Sözel: 1 kore ve demansın görüldüğü hastalık... Huntington
hastalığıdır.
• Demansa genellikle jeneralize myoklonik kasılmanın eşlik
ettiği hastalık... Creutzfelt Jakops hastalığıdır.
360 TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ

• Trinükleotid tekrarlarla seyreden hastalıklar... • Refsum hastalığı... serebellar ataksi, nöropati ile
- Miyotonik distrofi (CTG) karakterizedir. Fitonoil-coa hidroksilaz eksik

- Hungtington hastalığı (CAG) • Kore, unutkanlık ve ailede benzer bulguları olan hastada
tanı... Hungtinton karesidir.
- Frajil-X sendromu (CGG) Friedrich hastalığı (GAA)
Kennedy hastalığı @ PARKİNSONDA KULLANILAN İLAÇ
• Parkinson sendromunun en tipik bulgusu... İstirahat GRUPLARI
tremorudur.
• Parkinsonda piramidal sistem bulguları... (DTR artışı, • Levodopa
babinski (+), spastisite) gibi bulgular olmaz. • Dopamin reseptör agonist: Bromokriptin
• On-off fenomeni ile tanı konulan hastalık... • Dopa dekarboksilaz inhibitörleri
parkinsondur. • MAO-B inhibitörleri
• Bradikinezi, istirahat tremoru ve rijidite... • COMT inhibitörleri
parkinsonun tipik bulgularıdır. • Santral etkili antikolinerjikler
@ • Tremor, ataks koreiform hareketler, korneada açık
kahverengi çevresel pigmentasyon varsa en olası tanı...
Klasik demans yaşlıda Alzheimer Wilson hastalığıdır (gözdeki bulgu Kayser-Fleischer
Genç hasta kişilik değişikliği Ach Frontotemporal lob halkası).
değerleri normal demans • Günde birkaç kez ard arda ve intermittan görülebilen
Genç hasta kore depresyon demans motor veya vokal tiklerle karakterize hastalık...
trinükleotid tekrarı Huntington hastalığı Tourette hastalığıdır.

Demans + bradikinezi + rijidite + • gece yattığında bacaklarında ortaya çıkan karıncalanma,


tremor Parkinson bacaklarını hareket ettirmek için dayanılmaz bir istek,
bacaklarını hareket ettirdiğinde veya yürüdüğünde bu
Creuztfeldt Jakob hissin geçtiğini ama uzandığında kısa süre sonra tekrar
Demans + epileptik ataklar
hastalığı başladığını belirtiyor. Bu nedenle uykuya dalmakta çok
zorluk çektiğini söylüyor. Bu hasta için en olası tanı...
Huzursuz bacak sendromudur.
@ ALZHEİMER HASTALIĞI TEDAVİSİ • Özellikle hareketsiz kaldığında bacağında karıncalanma,
yanma gibi tuhaf şeyler hisseden hasta, kalkıp
• NMDA -glutamat reseptör antagonisti: Memantin yürüdüğünde şikâyetleri düzeliyorsa... huzursuz bacak
• Santral etkili antikolinesterazlar: Takrin, sendromu düşünülür.
galantamin, rivastigmin, donezepil • Freidrich ataksisinde görülenler:DTR‛lerde artış,
• Bapineuzumab: Amiloid beta plaklarını azaltarak Kifoskolyoz, Kardiyomiyopati, Romberg pozitifliği
etki eden monoklonal antikor.(Farmakoloji) • Progresif işitme kaybı, sensorinöral işitme kaybı,
mental durumda bozulma, serebellar ataksi, derin
• Demans + yürüme bozukluğu + üriner inkontinans… tendon reflekslerinde azalma, çorap- eldiven tarzı
Normal basınçlı hidrosefali (Adams-Hakim sendromu) duyu kusuru ve retinitis pigmentosa varsa... refsum
hastalığı düşünülmelidir.
6. HAREKET BOZUKLUKLARI
• Parkinson hastalığında morfolojik değişiklikler...
7. MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİN
substantia nigra‛da görülür. MİYELİN HASTALIKLARI
• Hareketlerinde yavaşlama ve ellerinde titreme • En sık demiyelinizan hastalık... multiple sklerozdur.
yakınmalarıyla başvuran hastanın muayenesinde
rijidite, dişli çark fenomeni ve istirahatte her iki el baş • Lökodistrofideki patoloji... Miyelin yapım bozukluğudur
parmağında tremor saptanmıştır. lezyon... Substantia (dismiyelinizan hastalık)
Nigrada (intrasitoplazmik eozinofilik cisimler) ve lokus • Multipl sklerozda tipik patolojisi sinirlerdeki
cereleusta. demiyelinizasyondur.
• Parkinson hastalığının motor bulguları... Rijidite, • Multiple sklerozun etkilenmeyen yer... periferik
İstirahat tremor, bradikinezi, sinir sistemidir (santral sinir sistemi hastalığı).
• Parkinson hastalığında en sık görülen psikiyatrik Oligodendroglialara karşı antikor
bozukluk... Depresyondur. • Multiple sklerozda duyarlılığı en yüksek olan tetkik...
• Huzursuz bacak sendromunda tipik klinik... kalkıp MANYETİK REZONANS incelemesidir.
dolaşmakla şikayetlerin geçmesidir. • Kadın hasta son bir hafta içinde gelişen dengesizlik
• Huzursuz bacak sendromun en önemli sebebi... Düşük ve vücudunun sol tarafında uyuşma yakınmalarıyla
ferritin seviyesidir. başvuruyor. bir yıl önce solda 10 gün süren görme kaybı
oluştuğu öğreniliyor. Muayenede solda hemihipoestezi,
• Friedreich ataksisinde en tipik bulgu... skolyoz gelişmesi bilateral dismetri, disdiadokokinezi ve ataksik yürüme
ve ataksidir. saptanıyor. Bu hastada en olası tanıya yönelik
• Friedreich ataksisinde en sık ölüm nedeni...Kardiyomiy yapılması gereken ilk tetkik… Manyetik rezonans
opatidir. görüntülemedir.
GENEL CERRAHİ HIZLI TEKRAR 361

• Optik nöritin en sık nedeni... Multipl sklerozdur. 70 yaş • Hastaların çoğunda iki taraflı optik nöropati gelişir.MR‘
üstü temporal arterittir. da tutulum optik sinirle ve medulla spinalistedir
• Genç kadın hastada göz hareketleri ile artan göz ağrısı • Üç aydır devam eden yürüme güçlüğü, sol alt
(retrobülber nörit), görmede azalma ve relatif afferent ekstremitede pozisyon duyusunda azalma, romberg testi
pupil defekti varlığında… akla multipl skleroz gelmelidir. pozitif, 2 yıl önce peptik ülser nedeniyle gastrektomi
Yine ilk istenecek görüntüleme kraniyal manyetik rezonans ameliyatı varsa... Subakut kombine dejenerasyon
incelemesidir. düşünülmelidir.
• Genç kadın, optik nörit, Beyin omurilik sıvısı incelemesinde • B12 vitamin yetersizliğine bağlı beyin, medulla
oligoklonal bant pozitif bulunmuş, manyetik rezonans spinalis, optik sinir ve periferik sinirlerin etkilendiği;
görüntülemede beyinde periventriküler hiperintens ekstremitelerde parestezi, yorgunluk hissi ve ağırlık
alanlar gözlenmiştir... Bu hastada Multipl skleroz yakınmaları ile seyreden hastalığa... Subakut kombine
düşünülmelidir. dejenerasyon denir.
• Kadın hasta görme kaybı atakları, serebellar ataksi • Hiponatreminin hızlı düzeltilmesi... Santral pontin
ve spastik paralizi, magnetik rezonans görüntülemede miyelinozis ortaya çıkar.
birden çok periventriküler lezyon ve beyin omurilik
sıvısında IgG indeksinin artmış ise... multipl skleroz
düşünülmeldir. 8. PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ
• Multipl skleroz tanısında BOS incelemesinde... HASTALIKLARI
oligoklonal bant bakılır.
• Periferik sinir harabiyeti görülen hastalıklar... Lepra,
• Multipl sklerozda en sık semptom... duyusal Gullian Barre, Diabet
bulgulardır.
• Mononöropati multiplekse neden olan hastalıklar vazo
• Multip sklerozda ısı artışı olduğunda demiyelinizasyona nervorumu tutan sitemik hastalıklardır. Diabetes
bağlı ortaya çıkan geçici nörolojik bulgulara... Uhtoff mellitus (en sık), Kriyoglobülinemi, PAN, Romatoid
belirtisi denir. artrit gibi..
• Multip sklerozda baş fleksiyona getirilince vertebradan • Beyin - omurilik sıvısında albümino - sitolojik
aşağı doğru inen elektrik çarpması hissine... Lhermitte disosiasyon (BOS‛da hücre olmadan protein miktarının
sign denilir. artışı) nedeni... Guillain- Barre sendromu
• Günler içerisinde yavaşça ilerleyerek yerleşen simetrik
@ bir kuadriparezi, duyu muayenesi normal, refleksleri
alınamıyor, iki yanlı fasiyal parezisi varsa tanı...
Genç kadın hastada ataklar halinde nörolojik Gullian-barre sendromu.
yakınmalar varsa ve bunlardan birisi retrobülber • Günler içerisinde ilerleyen jeneralize kuvvet kaybı,
nörit ise akla muhakkak multipl skleroz gelmelidir, ağır derecede kuadriparezi ve arefleksi olan hastada
Multipl sklerozu en iyi değerlendiren görüntüleme lomber ponksiyonda BOS protein düzeyi orta derecede
kontrastlı kraniyal Mr‛dır.!!! yüksek bulunuyor. Hastanın 4 hafta önce gastroenterit
geçirdiği öğreniliyor, en olası tanı... Guillain-Barré
sendromu dur.
@ MULTİPLE SKLEROZİS BASAMAK
• Bilateral fasyal paralizinin en sık nedeni…Guillain-Barre
TEDAVİSİ
sendromu. Bilateral trigeminal nevralji en sık sebebi
1. Basamak ilaçlar: İnterferon beta, glatiramer multiple sklerozistir.
asetat, teriflunamid, dimetil fumarat • Gullain-barre sendromuna oftalmopleji, arefleksi,
2. Basamak ilaçlar: Natalizumab, fingolimod, ataksi eşlik etmesine... Miller-Fisher sendromu.
rituximab, okrelizumab • Karpal tünel sendromu olan hastada parmakların palmar
yüzünde hipoestezi ve el bileğinin volar yüzüne çekiçle
3. Basamak ilaçlar: Alemtuzumab
vurulduğunda gene bu parmaklara yayılan ağrı ve
Akut atakta yüksek doz steroid !!! karıncalanma saptanması...Tinel testi.
• Karpal tünel sendromunda uygulanan testler... Tinel,
• Progresif multifokal lökoensefalopatide… oligodendrosit
phalenn ve ters phalen (prayer testi-dua testi)
etkilenir.
• Serviko torasik sendromlar...
• Yirmi beş yaşındaki kadın hasta, bir haftadır giderek
1. Hiperabduksiyon sendromu
artan her iki gözde bulanık görme ve bacaklarda
güçsüzlük yakınmalarıyla başvuruyor. görme keskinliği 2. Scalenius anterior sendromu
her iki gözde azalmış ve paraparezik bulunan hastanın 3. Kostaklavikuler sendrom
kraniyal manyetik rezonans görüntülemesi (MRG) 4. Paget- Schroetter sendromu (Subklaviyen-axiller ven
normal, servikal MRG‛de 5 vertebra segmenti boyunca trombozu)
uzanan lezyon görülüyor. Serumda akuaporin-4 antikor 5. Servikal kosta sendromu
pozitifliği saptanıyorsa en olası tanı… Nöromiyelitis • Ön kol, el bileği ve el parmak ekstansör kaslarını innerve
optikadır. ederek kesi, kurşun yarası veya sert dış yüzeylere
• Nöromyelitis optika, optik nörit ve spinal kordun dayanma sonucu sıkışarak “düşük el” oluşturan sinir...
N radialis‛tir
transvers myelitinin birlikte görüldüğü durumdur.
• El baş parmak, işaret parmağı ve orta parmağında
• Bir hastada bilateral optik nöropati ve spinal kordu uyuşukluk, duyu kaybı, baş parmakla orta parmağın uç
MR görüntülemede üçten fazla segmentte uzun uca birbirine değdirilememesi ve tenar atrofi görülüyor.
demiyelinizan tutulum varlığında ilk olarak akla NMO Bu hastada tutulan sinir... N. Medianus olmalıdır.
gelmelidir. (Aquaporin-4 mutasyonu)
• Adson testinin kullanıldığı hastalık... torasik outlet
sendromudur.
362 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

9. KAS VE NÖROMUSKÜLER KAVŞAK @


HASTALIKLARI
Gün içinde fluaktasyon gösteren (kullandıkça
kötüleşen dinlenmeyle düzelen) kas gücü kaybı akla
@ HASTALIK-KALITIM PATERNİ Miyastenia Gravis‛i getirmelidir.
Miyasteni Gravis tanısında kas biyopsisinin yeri
• Spinal musküler atrofi: Otozomal resesif yoktur!!
• Duchene ve Becker musküler distrofi: X‛e bağlı
resesif
• Limb-girdle distrofi: Otozomal resesif geçişli tek 10. MOTOR NÖRONLAR VE MOTOR
kas hastalığıdır. NÖRON HASTALIKLARI
• Miyotonik distrofi: Otozomal dominant
• Okülofarengeal kas distrofisi: Otozomal dominant • Babinski (+) ve patellar refleks hiperaktifse... lezyon
piramidal traktusta (Kortikospinal yol).
• Birinci motor nöron hasarı bulguları… Spastik paralizi,
• Progresif musküler distrofide 50 kat artan enzim...
DTR‛lerde artma, patolojik refleksler var
Kreatin Fosfokinazdır
• İkinci motor nöron hasarı belirtleri… Gevşek paralizi,
Erkek hasta, soğukta ellerinin kasılması ve ellerini
fasikülasyon, atrofi, derin tendon reflekslerde azalma,
açmada güçlük yakınması ile başvuruyor. Fizik muayenede
patolojik refleksler yok
frontal kellik, bilateral katarakt, fasiyal güçsüzlük
ve tenar kasta perküsyon miyotonisi saptanıyor. Bu • Amyotrofik lateral skleroz... medulla spinalis, ön boynuz,
hastada... Miyotonik distrofi düşünülmelidir. kortikospinal yol, bulbusu tutar.
Trinükleotit tekrarının yaşandığı kas distrofisi… • Kas fasikülasyonunun sıklıkla gözlendiği nörolojik
Miyotonik distrofi, okülofarengeal distrofi. hastalık... Amyotrofik lateral sklerozdur
• Nöromüsküler kavaşakta postsinaptik nikotinik Asetil • Yaşlı bir hastada aynı ekstremitede hem 1. Hem 2.
kolin reseptörlerine karşı otoantikor gelişen hastalık... Motor nöron bulgularının birlikte görülmesi durumunda
Myastenia Gravis. Tanı ALS
• Timoma (veya timus hiperplazisi) ile birlikte en sık • Amyotrofik lateral sklerozda Solunum kaslarında
görülen otoimmün hastalık... Myastenia Gravis. zayıflama, Disfaji, Fasikülasyon, Hiperrefleksi
g ö r ü l e b i l i r . . . Ancak duyu kusuru, bradikardi,
• Pitozu olan, edrofonium verilince semptomları düzelen
hipertansiyon görülmez.
hastada en olası tanı... Myastenia Gravis. Tensilon
testi • Amyotrofik lateral sklerozda... papilla ödemi
görülmez
• Myastenia graviste nikotinik asetil kolin reseptörlerine
karsi gelişen antikorlar ekstremite kaslarını, göz • İki taraflı hemiparezi, konuşmada, çiğnemede,
kaslarını, solunum kaslarını tutabilir. Ancak sempatik yutmada, farinks ve dil hareketlerinde zayıflık, gülme
veya parasempatik sistemi etkilemediğinden pupil ve ağlama nöbetleri görülen hastada en olası tanı...
fonksiyonları bozulmaz. Psödobulber paralizidir.
• Myastenia graviste en sık görülen başlangıç bulgusu • Pseudobulber felç varsa lezyon... traktus kortikobulbaris
PTOZİS‛tir. liflerindedir
• Myastenia Gravis tanısında kullanılan testler:
Asetilkolin reseptör antikoru, kas spesifik tirozin kinaz 11. DİĞER NÖROLOJİ KONULARI
antikoru (anti-Musk), Toraks bilgisayarlı tomografisi,
Edrofonyum klorid testi, Tek lif elektromiyogram... • Lomber ponksiyon kontrendike olduğu durum...
Ancak Kas biyopsisi yapılmaz. İntrakraniyal tümördür. (Yer kaplayıcı lezyon)
• Timoma saptanmayan seropozitif Miyastenla gravis • Lomber ponksiyonun en sık yapıldığı yer…L3-L4
hastalarının çoğunda immün patogenezinden sorumlu • Lomber ponksiyonun en sık komplikasyonu… başağrısı
tutulan antikor... kas spesifik tirozin kinaz antikoru
(Anti-MuSK) dur. • Lomber ponksiyonun en mortal komplikasyonu…
herniasyon
• Günün ilerleyen saatlerinde göz kapağında düşme, çift
görme, halsizlik, proksimal kas güçsüzlüğü ve giderek • Lomber ponksiyondan sonrası baş ağrısı yakınması olan
artan yorgunluğu olan, dinlendiğinde şikayetleri azalan hastada ventiküller küçülmüş, yatınca düzelen ağrısı
hastada... Myastenia Graves düşünülmelidir. var ise düşünülmesi gereken... intrakraniyal hipotansiyon
olmalıdır.
• Presinaptik kalsiyum kanallarına karşı otoantikor
oluşumu ile karakterize hastalık... Eaton-Lambert • Hastada baş ağrısı ve uykuya eğilim, ateş, ense
Myastenik Sendrom (Paraneoplastik çoğunlukla) sertliği var, letarjik ve konfüze olduğu gözlenmiştir.
Fokal veya lateralize edici başka bir nörolojik bulgu
• Eaton-Lambert sendromuna en sık neden olan kanser.. saptanmamıştır. Beyin omurilik sıvısının incelemesinde
Akciğer küçük hücreli karsinomu mm3‛te 100 adet lenfosit saptanmış, glukoz ve protein
değerleri normal bulunmuştur. Bu hastada... viral
menenjit düşünülmelidir.
• Boyun disseksiyonu yapılan bir hastada enoftalmus,
ptozis ve pupil konstrüksiyonu varsa... sempatik sinir
trunkus (Horner sendromu) yaralanması düşünülür.
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 363

• Sağ kolda paralizi, sağ gözde miyozis mevcut ise... 2. Aşağıdakilerden hangisi yüksek kortikal fonksiyon
hastada Akciğer Pancoast tümör düşünülür ve ilk istenmesi bozukluklarından biri değildir?
gereken ise Akciğer grafisidir.
A) Afazi
• Foster-Kennedy sendromu... bir göz dibinde optik B) Akalkuli
atrofi, diğer göz dibinde papil ödem olmasıdır ( en sık C) Agnozi
nedeni olfaktuar meningiom). D) Ataksi
E) Apraksi
@ NÖROFİBRAMATOZİS TİP 1 Doğru cevap: D

• Çocuklarda 5mm‛den, erişkinlerde 15 mm‛den daha


büyük altı veya daha fazla cafe-au ait lekeleri 3. Konuşmanın akıcı olduğu, anlamanın korunduğu
ancak tekrarlamanın ağır derecede bozulduğu afazi
• Aksiller ve inguinal çillenme
tipi aşağıdakilerden hangisidir?
• Pleksiform nöroma, iki ya da fazla nörofibrom
bulunması A) Transkortikal motor
B) Transkortikal duyusal
• Ailede NF-1 öyküsünün bulunması
C) Broca
Destekleyici bulgular: D) Wernicke
• Optik glioma E) İletim
• İris hamartomu (Lisch nodülleri)
Doğru cevap: E
• Sfenoid displazi ve diğer kemik lezyonları
4. Toplumda sık görülen baş ağrıları ve bu ağrılarda
öncelikle kullanılacak profilaksi tedavileri için
@ NÖROFİBRAMATOZİS TİP 2 aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

• Bilateral akustik nörinom(schwannom) A) Temporal arterit – Valproik asit


B) Gerilim tipi baş ağrısı – Ergotamin
• Birinci derece akrabalarda NF-2 öyküsünün
C) Migren – Pregabalin
pozitif olması+tek taraflı akustik nörinom ya da D) Kronik küme baş ağrısı – Verapamil
menengiom, schwannom, glioma, nörofibroma, E) Paroksismal Hemikrania – Baklofen
• Posterior subkapsüler lens opasitelerinden en az 2
tanesi Doğru cevap: D
• Tek taraflı akustik nörinom + menengiom,
schwannom, glioma, nörofibroma, posteior 5. Altı yaşından beri epileptik nöbetler geçiren ve şuan
subkapsüler lens opasitelerinden en az 2 tanesi 14 yaşında olan hastanın epikrizinde; nöbetlerinin
• Multiple mennengiomlar( en az iki tane)+tek taraflı tonik, atonik, atipik absans ve myoklonik tarzda olduğu
schwannom, glioma, nörofibroma, katarakttan en belirtiliyor. Mental retardasyonu da olan hastanın son
EEG’sinde 2-2,5 Hz lik diken dalga paterni ve yavaşlamış
az iki tanesi
zemin aktivitesi izleniyor.
Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir?
@ TÜBEROSKLEROZİS Bulguları A) Lennox-Gastaut sendromu
B) West sendromu
Major bulgular Minör bulgular C) Juvenil myoklonik epilepsi
Kortikal tüberler Dişeti fibromları D) Myoklonik absanslı epilepsi
Subependimal dev hücreli tümör Kemik kistleri E) Absans nöbet
Fasyal anjiyofibrom Renal kistleri Doğru cevap: A
Periungal fibrom Rektal polipler
Shagreen plakları Gingival fibroma
Retinal hamartomlar 6. Sol tarafında kuvvet kaybı ve hissizlik şikayeti ile 68
yaşında kadın hasta acile getiriliyor. Yapılan muayenesinde
Kardiyak rabdomiyom
sol kolda daha belirgin hemipleji ve hemihipostezi tespit
Renal anjiyomiyolipom
ediliyor. Hasta sol kolunu kaldırabildiğini ama şimdi
Lenfanjiyoleiomiyomatozis
muayenede kaldırmak istemediğini ifade ediyor.

Bu hastada hangi arterin zedelenmiş olma ihtimali en


SORULAR yüksektir?
A) Sol anterior serebral arter
1. Birinci motor nöron hastalığında aşağıdaki B) Sağ orta serebral arter
bulgulardan hangisi görülmez? C) Sol orta serebral arter
A) Fasikülasyon D) Sağ anterior serebral arter
B) Karın cildi reflekslerinde azalma E) Anterior komünikan arter
C) Babinski pozitifliği Doğru cevap: B
D) Hipertoni
E) Derin tendon reflekslerinde artış
Doğru cevap: A
364 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

7. Aşağıdakilerden hangisi akut iskemik inmede


trombolitik tedavi için kontrendikasyon oluşturmaz? BEYİN CERRAHİSİ (NÖROŞİRURJİ)
A) İntrakraniyal kanama tespiti
B) Kan basıncının 160-100 mmHg olarak ölçülmesi
C) Trombosit sayısının 100.000/mm3’ün altında olması 12. BOS İLGİLİ HASTALIKLAR
D) Bilinen intrakraniyal arteriyal anevrizma varlığı
E) Kan şekeri düzeyinin 50 mg/dl’nin altında olması
@
Doğru cevap: B
Hidrosefali nedenleri
8. Demans, postural instabilite, küçük adımlarla yavaş 1. Konjenital: Danny Walker, Arnold Chiari,
yürüme, bradikinezi, ellerde titreme ve hayaller görme primer akuaduktus stenozu
yakınmaları ile başvuran 55 yaşında erkek hastanın 2. Kazanılmış: Enfeksiyöz (kominike hidrosefalinin
nörolojik bakısında; ekstrapiramidal bulgular, kognitif en sık nedeni), post-hemorajik (kominike
kayıp, vizüel hallusinasyonlar saptandı. Bulguların gün hidrosefalinin en sık 2. nedeni), kitleye
içinde fluktuasyon gösterdiği gözlendi.
sekonder
Hidrosefali sınıflaması
Bu hastada en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir?
1. Obstrüktif (non-komünikan): Araknoid
A) Shy-Drager sendromu granülasyon proksimalinde blok vardır.
B) Kortiko-bazal ganglionik dejenerasyon
2. Komünikan: BOS dolaşımı araknoid granülasyon
C) Lewy-body demans
düzeyinde blokedir.
D) Progressif supranukleer paralizi
E) Olivopontoserebellar atrofi
• BOS üretimini ventriküllerdeki... koroid pleksus yapar.
Doğru cevap: C
• BOS‛un subaraknoid aralığa geçişi... Foramen magendie
ve luchka aracılığı iledir.
9. Amyotrofik lateral sklerozda görülmeyen bulgu
aşağıdakilerden hangisidir? • BOS emiliminden sorumlu yer... araknoid
granulasyonlardır
A) Fasikülasyon B) Hiperrefleksi
• Foramen Luschka ve Foramamen Magendie atrezisi
C) Solunum kaslarında zayıflama D) Disfaji
nedeni ile dördüncü ventrikülü genişleten hastalık...
E) Duyu kusuru
Dandy-Walker sendromudur.
Doğru cevap: E
• Öksürmek, ıkınmak ve öne doğru eğilmekle ortaya
çıkan baş ağrısı, kollarında uyuşma, muayenesinde
10. Multiple sklerozda kötü prognoza işaret eden klinik Lhermitte bulgusu pozitifliği ve alt ekstremitede derin
bulgu aşağıdakilerden hangisidir? tendon refleksleri canlı ise en olası tanı… Chiari tip 1
A) MSS tek bir bölgesinde lezyon malformasyonudur.
B) Optik nörit ile başlaması • Arnold-chiari malformasyonu tip 1 ile birlikte olan...
C) Lhermitte belirtisi Siringomiyelidir.
D) Serebellar bulgular ile ilk atak
• Arnold-chiari malformasyonu tip 2 ile birlikte olan...
E) Kadın cinsiyet
menigomiyeloseldir.
Doğru cevap: D • Servikal vertebralarda füzyon ile karakterize
hastalık... Klippeil-feil sendromudur
11. Aşağıdakilerden hangisi serebellar lezyonlardan biri • Kafaya vurulunca kırık testi sesi alınmasına... Mc even
değildir? belirtisi (hidrosefali) denilir.
A) Dismetri B) Disdiadokinezi • Yaşlı hastada yürüme bozukluğu, idrar kaçırma şikâyeti
C) Disleksi D) Ataksi ve demansı varsa tanı... Normal Basınçlı hidrosefali.
E) Disartri
• Normal basınçlı hidrosefalide görülenler...
Doğru cevap: C • Demans
• Üriner inkontinans
12. Epileptik cry (vokalizasyon) hangi epilepsi tipi için tipiktir? • Yürüme güçlüğü (İlk bulgudur)
A) Absans B) Tonik-klonik • Papil ödemi OLMAZ (adı üstünde Normal basınçlı!,
C) Basit parsiyel D) Kompleks parsiyel kortikal atrofi olmaması da Alzheimer ayrımında
E) Miyoklonik önemli)
Doğru cevap: B • İntrakraniyal basınç artışında çift görmenin sebebi...
6. Kraniyal sinir paralizisi.
13. Sturge-Weber sendromunda aşağıdaki bulgulardan • Kafa içi basınç artmasının klasik üçlüsü (3 kardinal
hangisi görülmez? belirtisi)... baş ağrısı, papil ödem ve kusmadır.
A) İris hamartomu • Erişkinde kafa içi basınç artışının radyolojik bulgusu...
B) Konvülziyon sellada erozyundur.
C) Anjiomlar • Sabahları daha kötü olan progresif gidiş gösteren
D) Nevus flammeus oksipital baş ağrısı, bulantı-kusması bulunan ve papil
E) Glokom ödem saptanan hastada öncelikle… Kafa içi yer kaplayan
Doğru cevap: A lezyon düşünülür.
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 365

• Obez ve OKS kullanan kadın hastada sabah erken


saatlerde artan şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma
ve kulaklarında basınç hissi şikâyetleri varsa göz dibi
muayenesinde görülmesi en olası bulgu… Papil ödemdir.
• KİBAS‛ın komplikasyonu... papil ödemine sekonder optik
atrofi olmasıdır.
• KİBAS‛ın en ölümcül komplikasyonu... Herniasyondur.
• Psödotümör serebri etiyolojisinde... obezite, hızlı kilo
alımı, kadın hasta, sistemik hipertansiyon, A vitamini
intoksikasyonu vardır.

13. BEYİN KANAMASI, HEMATOMLAR


VE HERNİASYONLAR
• On beş gün önce kafa travması geçiren ve şiddetli baş
• Spontan intraserebral kanamanın en sık görülen
ağrısı ve kusma şikayeti ile gelen hastada... kronik
nedeni... hipertansiyondur.
subdural hematom düşünülmelidir.
• Hipertansiyonu olan hastalardaki intrakraniyal
• Venöz kanama olan... subdural kanamadır. (Köprü
kanamanın en sık lokalizasyonu... putamendir.
venleri-Hipernatreminin en önemli komplikasyonu)
• Ani gelişen bilinç kapanması, ense sertliği ve konfüzyon
• Kafa travmalarında en sık yırtılan... damar köprü
varsa... subaraknoid kanama düşünülür.
venlerdir.
• Spontan subaraknoid kanamaların en sık rastlanan
• Travma geçiren ama kemik kırığı olmayan hastada en
nedeni... anevrizma rüptürüdür.
olası tanı… subdural hematomdur.
• Subaraknoidal kanamaya en sık neden olan…
• Transtentoryal herniasyonda etkilenen sinir...
Travmadır.
N.oculomotoriusdur.
• Çocuklarda en sık SAK nedeni... Arteriyo-venöz
• Kafa travmasını takiben ilerleyici şuur kaybı, sağ midriazis
malformasyondur.
ve sol hemiparezi gelişmesi durumunda... öncelikle unkal
• Ani gelişen şiddetli başağrısı, ense sertliği varlığında herniasyon düşünülmelidir. (Weber sendromu : unkal
ilk görüntüleme…kontrastsız kraniyal bilgisayarlı herniasyon + kortikospinal traktus basısı + 3.KS felci)
tomografidir.
• Subfalksian herniasyonda... Anterior serebral arter
• Bu hastada bilgisayarlı tomografi sonuç vermezse… sıkışır
lomber ponksiyon yapılmalıdır.
• Subfalksian hernisyonda yer değiştiren yapı... Cingulat
• Erişkinlerde SAK‛a neden olan anevrizmanın en sık gyrusdur.
görüldüğü yer... Anterior kommünikan arterdir.
• Unkal herniasyonda... Kortikospinal traktus, Posterior
• Erişkinde SAK‛ın 2. en sık görüldüğü anevrizma... serebral arter ve 3. Kraniyal sinir sıkışır .
Posterior kommünikan arterdir.
• Ani gelişen şuur ve solunum kaybı, opistotonus,
• Anevrizmanın en komplikasyonu… Subaraknoid ense sertliği olan ve öksürük refleksinin kaybolduğu
kanamadır. hastada... Tonsiller herniasyon düşünülür.
• Subaraknoid kanamada en önemli prognostik faktör… • En sık semptom veren herniasyon tipi... Unkal
Vazospazm herniasyondur.
• Ağır kafa travması sonrası sağ gözde pulsatile proptosis • Duret kanamalarının görüldüğü herniasyon tipi... Unkal
ve kemozis, orbita kenarında üfürüm saptanan hastada… herniasyondur.
Karotiko-kavernöz fistül düşünülür.
• Unkal herniasyonda beyin sapının karşı tentorium
• Gözlük şeklinde periorbital ekimoz... ön kafa kaidesi kenarında sıkması ve lezyonla aynı tarafta hemiparezi
kırıklarında görülür. oluşmasına... Kernohan belirtisi denir.
• Kafa travmasında A. meningea media yırtıldığında dura
ile kemik arasında kan toplanması... Epidural hematom 14. BEYİN TÜMÖRLERİ
denilir.
• Travma sonrası bilincinin bulanık olduğu ve konfüzyonu • Çocuklarda ve gençlerde en sık 3. ventrikülde,
olduğu görülen hastanın BT görüntüsü aşağıdaki gibiyse serebellumda ve optik sinirde görülen glial tümör...
yaralanmış olması en olası vasküler yapı… Orta meningeal pilositik astrositomdurm (çocuklarda primer beyin
arter ve tanı epidural hematomdur. tümörleri en sık infratentoriyal yerleşir).
• Özellikle parietal ve temporal kemik kırıklarında… • Yetişkinlerde görülen beyin tümörlerinden prognozu en
epidural hematom akla gelmelidir. kötü olan... glioblastoma multiformedir.
• Medullablastomlar en sık... serebelluma yerleşir.
• En kötü prognozlu ve erişkinde en sık görülen beyin
tümörü... Glioblastoma multiformedir.
• Bası yaptığı kemikte hiperostoz yapan beyin tümörü...
Menengiomdur
• Anaplastik astrositom ile glioblastoma multiformeyi
birbirinden ayıran özellik... anaplastik astrositomda
nekroz olmamasıdır.
366 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• 2-4. dekatta sık görülen, rozet ve psödo rozet 16. DİĞER BEYİN CERRAHİSİ
formasyonu gösteren ve BOS ekim yoluyla yayılabilen
beyin tümörü... Ependimomdur
KONULARI
• BOS yoluyla metastaz yapabilen tümörler...
• Obez bir hasta, sağ alt ekstremitede uyluğun yan yüzünde
Medulloblastom ve ependimomdur
uyuşukluk, yanma hissi ve karıncalanma yakınmalarıyla
• Beyinde skuamöz hücreli karsinom metastazı saptanan başvuruyor. Kas gücü muayenesi ve derin tendon refleksleri
erkek hastada primer tümörün en olası yerleşim yeri... normal saptanmışsa olası lezyon... N. cutaneus femoralis
Akciğerdir (kadında meme!). fasialis ve hastalığın adı Maraljia parestetikadır.
• Çocuklarda en sık malign intrakraniyal tümör... • Kraniosinostozis ile mikrosefali arası ayrım... direkt
Medulloblastomdur. (Grade 4 tümör) grafi ve BT ile yapılabilir
• Çocuk hastada hızlı büyüyen ve semptom yaratan • Maraljia parestetikada sıkışan sinirin adı... N.cutaneus
serebellum yerleşimli kitle... Medulloblastom femoralis lateralisidir.
• Kronik vertigo, çınlama, işitme kaybı, 5,7,8. Kranial • Saggital sütürlerin erken kapanmasıyla... Scaphosefali
sinir paralizileri varsa lezyon… serebellopontin köşede oluşur. En sık görülen kranyosinostozistir.
olabilir.
• Bilateral koronal sütürlerin erken kapanmasıyla...
• Giderek artan baş ağrısı, işitme kaybı, bulantı ve papil Brakisefali oluşur.
ödemi bulunan, tomografide pontoserebellar köşede
1,5 cm‛lik kitlesi olan hastada... akustik norinom
düşünülmelidir. SORULAR
• Akustik nörinom tanısı… Gadolinyumlu MR ile konur.
• Santral sinir sistemi lenfomalarının... Çoğu histolojik 1. Hidrosefali ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
olarak diffüz büyük B hücreli lenfomalardır. A) BOS protein artışı, BOS yoğunluğunu artırarak
kommünikan hidrosefaliye sebep olur
15. OMURİLİK VE DİSK HASTALIKLARI B) Koroid pleksus papillomunda BOS üretimi artar ve
kommunikan hidrosefali ortaya çıkar
C) Abselerde obstrüktif tip hidrosefali görülür
• Siringomyelide görülen karakteristik duyu bozukluğu…
D) Arnold –Chiari non-kommunikan hidrosefaliye sebep
Dokunma duyusu kaybı olmaksızın ağrı-ısı duyusu kaybıdır
olur.
(pelerin tarzı duyu kusuru ya da disosiye duyu kaybı).
E) Arnold- Chiari malformasyonunda foramen luschka ve
• Hastanın ellerinde bir kaç yıldır olan hissizlik ve son magendi atrezisi vardır
bir kaç aydır eklenen kuvvet kaybı, pelerine tarzında
dağılan ağrı ve sıcaklık duyusu kaybı varsa en olası Doğru cevap: E
tanı… Siringomyelidir.
2. Beyin herniasyon sendromları ile ilgili aşağıdaki
• İ n tr amedüller yer leşim tümör ler ... gliom ve ifadelerden hangisi yanlıştır?
ependimomadır.
A) Transtentoryal herniasyonda ipsilateral midriazis olur
• İntradural ekstramedüller yerleşen en sık spinal kord B) Subfalksian hernide orta serebral arter sıkışır
tümörü... meningiomadır. C) Transtentoryal herniasyonda uncus herniye olur
• Ekstramedüller intradural yerleşimli spinal sinir D) Tonsiller herninin en sık nedeni serebellar tümörlerdir
tümörler... E) Subfalksian hernide singulat gyrus herniye olur
• Nörofibrom
Doğru cevap: B
• Menengiom
• Ekzotik ependimom 3. Son bir kaç ayda belirgin, giderek artan, tüm başı
• Servikal disk hernisi en sık... C 6-7‛de görülür. ilgilendiren ve künt bir başağrısı ile gelen 5 aylık hamile
• Lumbal disk hernisi en sık... L5-S1 de görülür. 29 yaşındaki kadın hastada 2 yanlı papil ödemi ve sol
gözde dışa bakış kısıtlılığı saptanmıştır. Rutin hematolojik
• L4-L5 disk hernisinde görülenler (L4-L5 disk incelemeler normal bulunmuştur. Beyin MRG ile
herniasyonu)... intrakraniyal bir kitle saptanmamıştır.
• Ayak sırtında yüzeyel duyu kaybı
• M. ekstensor hallusis longusda kuvvet kaybı Bu hastada en yüksek olasılıklı ön tanı ve istenmesi
• Ayak başparmak dorsofleksiyonunda zayıflama gereken tetkik aşağıdakilerden hangisidir?
• Bacak lateralinde ağrı A) HELLP sendromu-PTZ, aPTT, Fibrinojen
• S1 kök basısı olan hastada (L5-S1)… Ayak plantar B) Servikal arteriyel disseksiyon-servikal MRG
fleksiyonu zayıflar, ayak tabanı ve lateralinde hipoestezi C) Psödotümör serebri-lomber ponksiyon
vardır. Patella refleksi kaybı olmaz. D) Kavernöz sinus trombozu-MR venografi
• Femoral germe testi… L2, L3, L4 köklerinin muayenesi E) Hipertansif ensefalopati- EEG
için yapılır.
Doğru cevap: C
• Laseque testi (Düz bacak kaldırma testi)… L5 ve S1
spinal sinirleri değerlendirir 4. Bir kavga sırasında yüzüne ve kafasına yumruk ve
• Bel fıtığının acil cerrahi tedavi endikasyonu... Kauda sopa ile darbe alan hastada tek taraflı propitozis,
equina sendromu ve akut motor güçsüzlüktür. ekzoftalmus, kemozis ve venöz pulsasyon tespit
edilmiş ise en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Temporal lob absesi B) Orbital selülit
C) Unkal herniasyon D) Karotikokavernöz fistül
E) Kafatası çökme kırıkları

Doğru cevap: D
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 367

5. Epidural ve subdural hematom ile ilgili aşağıdaki


ifadelerden hangisi yanlıştır? PSİKİYATRİ
A) Epidural hematom venöz kanamadır
B) Epidural hematomlar genellikle temporal bölgede
görülür 17. PSİKOTİK BOZUKLUKLAR
C) Epidural hematomda 1/3 hastada lucid interval
görülür • Psikotik bozukluklar grubundaki hastalıklar... şizofreni,
D) Kronik subdural hematom genellikle yaşlı ve alkoliklerde şizofreniform bozukluk, şizoafektif bozukluk, sanrılı
görülür bozukluk ve kısa psikotik bozukluktur.
E) Akut subdural hematomda mortalite epidural
hematomdan daha yüksektir
@
Doğru cevap: A
Psikotik bulgular Akut psikotik
6. Aşağıdakilerden hangisi intradural ekstramedüller 1 aydan kısa süredir bozukluk
yerleşimli bir medulla spinalis tümörüdür?
Psikotik bulgular Şizofreniform
A) Metastatik prostat Ca B) Oligodendrogliom 1-6 aydır var bozukluk
C) Epandimom D) Astrositom
Psikotik bulgular
E) Menenjiom
6 aydan fazladır var Şizofreni
Doğru cevap: E

7. “Süvari yaması” şeklinde duyu kusuruna yol açan • Şizoafektif bozuklukta şizofreni belirtileriyle birlikte
hastalık aşağıdakilerden hangisidir? duygudurum bozukluğu vardır.
• Psikotik hastalığı olan bir kişi ile ilişkiden sonra
A) Siringomyeli
psikotik bulguların ortaya çıkması… paylaşılmış psikotik
B) Multip skleroz
bozukluk
C) Medulla spinalis tam kesi
D) Transvers myelit • Kronik amfetamin kullanımında... psikotik bozukluk
E) Kauda equina sendromu ortaya çıkabilir.
• Amfetamine bağlı psikotik bozukluk... paranoid tip
Doğru cevap: E
şizofreni ile benzerlik gösterir.
8. Conus medullaris sendromunda bulunmasına karşın • Şizofrenide santral sinir sisteminde dopamin etkinliği
cauda equina sendromunda bulunmayan bulgu artmıştır.
aşağıdakilerden hangisidir? • Şizofrenide görülebilen radyolojik bulgular... kortikal
A) Sfinkter kusuru atrofi ve lateral ventriküllerde genişlemedir.
B) Babinski belirtisi • Halusinasyonlar (varsanılar)... algı bozukluğudur.
C) Bulbokavernöz refleks kaybı • Mantıklı olmayan ancak kişinin benimsediği, kültürel
D) Süvari yarası şeklinde his kusuru inanışlarla açıklanamayan, aksi kanıt gösterilse de
E) Alt ekstremitede flask tipte motor kayıp değiştirilemeyen düşünce bozukluğu... sanrı (hezeyan)
Doğru cevap: B • Kelimelerin anlamından çok ses uyumuna, ahengine ve
kafiyesine göre olan çağrışımlara... Clang çağrışım
9. Lomber disk hernileri hakkında aşağıdaki ifadelerden denir.
hangisi yanlıştır? • Clang çağrışım... bir düşünce bozukluğu.
A) En sık L4-L5 ve L5-S1 düzeyinde görülür. • Şizofrenide pozitif bulgular... sanrı, varsanı, dezorganize
B) Tanıda laseque ve femoral sinir germe testleri davranış ve katatonidir.
yardımcıdır. • Şizofrenide negatif bulgular... apati, anerji, avolusyon,
C) L3-L4 disk hernisinde aşil refleksi azalır. anhedoni, affektif küntleşme, düşünce içeriğinde
D) L5-S1 disk hernisinde duyu değişikliği ayak yan fakirleşme, konuşma süre ve içeriğinde azalma, kendine
tarafındadır. bakımda azalma, toplumdan geri çekilmedir.
E) L4-L5 disk hernisinde L5 sinir köküne bası olur.
• Genç yaşlarda başlayan, gerçeklerden uzaklaşarak içe
Doğru cevap: C kapanma, duygu – düşünce ve davranış bozuklukları ile
kendisini gösteren psikiyatrik hastalık... şizofrenidir.
10. Syringomiyeli ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi • Kendisinin başkaları tarafından yönlendirildiğine ilişkin
yanlıştır? sanrıları ve affektif küntlüğü olan yirmi yaşındaki erkek
hastada... şizofreni düşünülür.
A) Spinal kordda kistik kavitasyon
B) En sık servikal bölgede görülür • İşitsel uyarı olmadan kendisi hakkında yorum yapan ve
C) Arnold-Chiari malformasyonu ile birlikteliği vardır emir veren sesler duyan hastada (işitme varsanısı)...
D) Pelerin şeklinde duyu kusuru şizofreni düşünülür.
E) Ağrı ısı korunurken dokunma duyusunun kaybolması • Mutizm, stupor, negativizm, balmumu katılığı,
Doğru cevap: E psikomotor eksitasyon ve stereotipiler görülebilen
şizofreni tipi... katatonik tiptir.
• EKT endikasyonu olan şizofreni tipi katatonik
şizofrenidir.
368 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

@ Şizofrenide Görülen Sık Sanrılar İyi Prognoz Kötü Prognoz

Başkasının kendisine zarar Perseküsyon Başlangıç yaşı Geç Erken


vereceği sanrısı sanrısı
Cinsiyet Kadın Erkek
Alınma, herkesin kendisine
mesaj verdiği sanrısı Referens sanrısı Medeni durumu Evli Bekar
Büyüklenme sanrısı Grandiyöz sanrı
Yerleşim yeri Kırsal Kentsel
Bedeninin başkaları tarafından Somatik pasivite
kontrol edilme sanrısı sanrıları Hastalık öncesi
İyi Kötü
durum
• Paranoid şizofrenide perseküsyon (zarar görme) sanrıları Ortaya çıkarıcı
görülür. Var Yok
etken
• Televizyondan kendisine mesaj gönderildiğini düşünen
kişideki sanrı referans sanrısıdır. Başlangıç Akut Sinsi

• Başka insanların kişiye baktığı, onu takip ettiği, Ailede şizofreni


Yok Var
kendisine bir mesaj verilmeye çalıştığına dair sanrılar… öyküsü
referans sanrılarıdır.
Psikososyal
• Antipsikotik ilaçlara... nöroleptikler de denir. destek
Var Yok

• Antipsikotik ilaçların ekstrapiramidal yan etkileri...


akut distoni, akatizi, parkinsonizm, tardiv diskinezi, geç Ailede duygu
Düşük Yüksek
distonidir. dışavurumu
• Antipsikotik ilaçların diğer yan etkileri... nöroleptik Doğum
Yok Var
malign sendrom, sedasyon, konvülsiyon, konfüzyon, komplikasyonları
ortostatik hipotansiyon, aritmi, prolaktin yüksekliğidir.
Şiddet öyküsü Yok Var
• Uzun süreli nöroleptik kullanımında ortaya çıkan,
uykuda kaybolan, yüzde istemsiz hareketlere Klinik belirtiler Pozitif belirtiler Negatif belirtiler
yol açan ekstrapiramidal ilaç yan etkisi... tardiv
diskinezidir.(Genellikle irreversible) Paranoid ve
Klinik tipler katatonik
Dezorganize
• Antipsikotik ilaçların ekstrapiramidal yan etkileri dopamin
blokajına bağlı oluşur. (Tardiv diskinezi ise dopamin Duygudurum
Var Yok
hipersensitivitesi sonucu oluşur-Farmakoloji) belirtileri
• Antipsikotik kullananlarda boyun kaslarında olan ağrılı Obsesyon/
irregüler spazmlara akut distoni denir. Kompulsiyonlar
Yok Var

• Antipsikotik ilaç kullananlarda otonomik disfonksiyon,


hipertermi, rijidite ve kas yıkımıyla giden hastalık Nörolojik
Yok Var
nöroleptik malign sendromdur. bulgular
• Nöroleptik malign sendrom tedavisinde dantrolen Yapısal beyin
Yok Var
kullanılır anomalisi
• Antipsikotik ilaçlar prolaktin düzeyini artırırlar.
Aktif dönem Kısa Uzun
• Ekstrapiramidal yan etkileri en az olan antipsikotik...
klozapindir.(5HT-6,7 üzerinden etkili) Gidiş Epizodik Kronik

• Tedaviye dirençli şizofrenide kullanılan antipsikotik...


klozapindir.
• Antipsikotik kullanan hastada kas kasılmaları, rijidite, 18. AFFEKTİF BOZUKLUKLAR
aşırı terleme, bilinç bulanıklığı, taşikardi, yüksek ateş,
(DUYGUDURUM BOZUKLUKLARI)
kreatin kinaz yüksekliği, böbrek yetmezliği, idrar
inkontinansı ve lökositoz varsa... nöroleptik malign
• Duygudurum bozuklukları grubunda yer alan
sendrom düşünülmelidir.
hastalıklar... Major depresyon, bipolar bozukluk, distimi
• Akatizi, ajitasyon, bulantı, kusma, ishal, taşikardi, ve siklotimidir.
hipertansiyon, hipertermi bulgularıyla başvuran hastada
• Major depresyon tanısı koymak için mutlaka bulunması
antidepresan kullanımına bağlı olabilen... serotonerjik
gereken belirti... İlgi – istek kaybı veya depresif
sendrom düşünülmelidir.
duygudurumdur.
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 369

@ DSM 5‛e göre majör depresyon tanı @ MANİ DÖNEMİNDE


kriterleri
• Aşırı para harcama
A. İki haftalık dönemde aşağıdaki 9 semptomdan en az 5‛i
• Hiperseksüalite
bulunmalı
• En az bir semptom depresif duygudurum ya da ilgi • Engellenememe, enkoheran konuşma
– istek kaybı olmalı • Garip parıltılı giysiler, neolojizm
1. Gün boyu süren depresif duygudurum • Clang çağrışım, fikir uçuşması
2. Gün boyu süren ilgi – istekte azalma • Vejetatif belirtiler (libido artışı, kilo kaybı, uyku
3. Kilo alma ya da verme
ve yemek ihtiyacında azalma, aşırı enerji)
4. Her gün az uyuma ya da çok uyuma
5. Her gün psikomotor retardasyon ya da ajitasyon
6. Her gün yorgunluk, bitkinlik, enerji kaybı • Manide grandiyöz ve paranoid sanrılar sık görülür.
7. Her gün değersizlik ya da uygunsuz suçluluk düşünceleri • Hızlı döngülü bipolar bozukluk tedavisinde valproik asit
8. Her gün düşünce ve dikkatin bir konu üzerinde tercih edilir.
yoğunlaşmasında azalma
9. Tekrarlayan ölüm, intihar düşünceleri • Bipolar tip 2 de mani ataklarında hasta normal hayatına
B. Şikayetler toplumsal ve mesleki bozulmaya neden olmalı devam edebilir. Tip 1 de ise ağır ataklar halindedir.
C. Bulgular madde kullanımına bağlı olmamalı • Uyku ihtiyacında azalma, hiç yorulmama, riskli işlere
çok fazla katılma, hareketlilik, aşırı neşe ya da
• Depresyonda nihilistik sanrılar, perseküsyon sanrıları, sinirlilik bulguları olan kişide... mani (bipolar bozukluk)
değersizlik – suçluluk sanrıları görülebilir. düşünülür.

• Depresyon hastalarında çevreye olan ilginin ve dikkatin • İntihar girişimi riskinin en yüksek olduğu duygudurum
azalmasıyla unutkanlık yakınması görülebilir. Bu bozukluğu... bipolar bozukluktur.
tabloya… yalancı demans denir ve diğer demans tanıları • Bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan duygudurum
araştırılmadan önce depresyon tedavi edilmelidir. dengeleyicilier... lityum, karbamazepin, valproik asit,
lamotrijin ve ketiapindir
• Parkinson hastalarında en çok görülen psikiyatrik
bozukluk... major depresyondur. • Lityumun tedavide kullanıldığı durumlar... bipolar
bozukluk, major depresif bozukluk, şizoaffektif bozukluk,
• Major depresyonda en etkili tedavi yöntemi...
agresyondur.
elektrokonvulsif tedavidir.
• Lityumun yan etkileri... diabetes insipidus, hipotansiyon,
aritmi, hipotiroidi, bulantı-kusma, diyare, tremordur.
@ Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar
• Lityum kullanan hastada bakılması gereken testler...
• Seçici serotonin geri alım inhibitörleri: hemogram, böbrek ve tiroid fonskiyon testleri, ekg,
gebelik testidir.
Fluoksetin, fluoksamin, sertraline
• Trisiklik antidepresan: İmipramin, klomipramin, • Gebelik sırasında lityum kullanan annenin bebeğinde
amitriptilin Ebstein anomalisi görülebilir.
• SNRI: Venlafaksin, Duloksetin • Emzirme sırasında lityum kullanan annenin bebeğinde pelte
• MAO- inhibitörleri: Maklobemid bebek (floppy baby) sendromu görülebilir.
• Serotonin reseptör antagonistleri: Mirtazapin, • Bipolar bozukluk nedeniyle lityum kullanan hastada
Mianserin, Trazadon nistagmus, dizartri, kaba tremor, bulantı-kusma, iştahsızlık
varsa lityum zehirlenmesi düşünülür. Bu hastada kan lityum
düzeyine bakılır, ilaç kesilir, diyaliz uygulanabilir.
@ Elektrokonvulzif tedavi endikasyonları • Distimi, hafif depresyon semptomlarının en az 2 yıl
sürmesidir.
• Major depresyon
• Mani 19. NEVROZLAR VE STRESLE İLGİLİ
• Katatonik şizofreni, malign nöroleptik sendrom
BOZUKLUKLAR
• Deliryum, parkinson, epilepsi
• Nevrozların psikozlardan en önemli farkı... gerçeği
• EKT nin major yan etkisi retrograd amnezidir. değerlendirme yetisinin korunmuş olmasıdır.
• Nevroz grubu hastalıkların kökeninde... serbest yüzen
@ BİPOLAR BOZUKLUK TİPLERİ anksiyete yatar.

• Tip I bipolar bozukluk: Manik epizod + major @ NEVROZLAR


depresyon
• Tip II bipolar bozukluk: Majör depresyon + • Anksiyete bozuklukları
hipomanik depresyon • Obsesif Kompulsif Bozukluk Ve Ilişkili Bozukluklar,
• Hızlı döngülü bipolar bozukluk: Yılda 4‛ten fazla • Travma Ve Stresörle Ilişkili Bozukluklar,
duygudurum epizodu • Somatoform Bozukluklar
• Siklotimik bozukluk: En az iki yıl boyunca hafif • Disosiyatif Bozukluklar
depresyon + hipomanik dönemler
• Nevroz grubu hastalıklarda görülebilen, disfaji
olmaksızın yemeklerin boğazda takılması hissi... Globus
histerikus
370 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Acil servise sinir sistemi anatomi ve fizyolojisine


@ ANKSIYETE BOZUKLUKLARI uymayan tarzda nörolojik bulgularla getirilen hastada...
konversiyon bozukluğu düşünülür.
• Panik Bozukluğu
• Pek çok farklı sisteme ait yakınmalarla farklı
• Özgül Fobi hekimlere başvuran ancak tedaviye yanıt alınamayan
• Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve hastanın semptomlarını açıklayacak organik bir
• Sosyal Anksiyete Bozukluğu neden bulunamayan hastada...somatizasyon bozukluğu
• Agorafobi düşünülür.
• Kişinin herhangi bir çıkarı olmadan yalnızca tıbbi bakım
görme amacıyla hasta rolü yapmasına... yapay bozukluk
@ (Munchausen Sendromu) denir.
• Kişinin maddi kazanç, cezadan kurtulma v.b çıkarlar için
OKB bir anksiyete bozukluğu değildir!!! hasta rolü yapmasına... temaruz (simülasyon) denir.
• Trikotillomani, saç yolma bozukluğudur.
• Panik atağında görülebilen bulgular... ölüm ve aklını
• Kişinin ciddi bir hastalığa sahip olduğu düşüncesiyle sürekli
yitirme korkusu, ağız kuruluğu ve taşikardi, terleme,
meşgul olduğu hastalık hipokondriyazistir.
dispne ve göğüs ağrısıdır.
• Yaşanılan ortamdan beklenmedik bir şekilde uzaklaşmayla
• Yardım almanın ya da kaçmanın zor olabileceği yerlerde
giden bozukluk dissosiyatif fügdür.
bulunma korkusu agorafobidir.
• Özgül fobideki savunma mekanizması yer
değiştirmedir. 20. ORGANİK BOZUKLUKLAR VE YEME
• Özgül fobideki e n etkili tedavi s i s t e m a t i k BOZUKLUKLARI
desensitizasyondur.
• Kişi, yer, zaman yöneliminde bozulma... organik
• Toplum önünde küçük düşmekten aşırı derecede bozukluklarda görülür.
korkmayla karakterize anksiyete bozukluğu... sosyal
• Deliryumda tanı koydurucu bulgu... bilinç bulanıklığıdır.
anksiyete bozukluğudur.
(Dalgalı gidişat)
• Sürekli kötü bir şey olacakmış hissiyle gün boyu
• Deliryumda ilk bozulan fonksiyon... dikkattir.
kişiye rahatsızlık veren anksiyete bozukluğu... yaygın
anksiyete bozukluğudur. • Deliryum ayırıcı tanısında öncelikle yapılması gereken
testler... kan şekeri, elektrolit düzeyleri, üre, kreatinin,
• Deprem, sel felaketi, saldırıya uğrama gibi dehşet
karaciğer fonksiyon testleri, hemogram, tam idrar tetkiki,
verici durumlardan sonra ortaya çıkabilen uzun süreli
tiroid fonksiyon testleridir.
ruhsal bozukluk... travma sonrası stres bozukluğudur.
1 aydan kısa sürerse akut stres bozukluğu denilir. • Deliryumda en çok rastlanan halusinasyon tipi... görsel
halusinasyondur.
• Travma sonrası stres bozukluğunda görülebilen
bulgular... olayı rüyada görme, olayı yeniden yaşama, • Alkol kesilmesine bağlı ortaya çıkan sinirlilik, titreme
kaçınma davranışı, panik atakları, suçluluk duygusu ve 38°C ateş, görme halüsinasyonları varsa... Alkol
dikkat dağınıklığıdır. yoksunluk deliryumu (Deliryum tremens) düşünülür.
• Saçma olduğu bilinmesine rağmen bilinçten atılamayan, • Deliryum tremens... kronik alkol kullanımının ani kesilmesi
bireyi sürekli rahatsız eden patolojik düşüncelere... sonucu ortaya çıkan deliryum tablosudur.
obsesyon denir. • Deliryum tremens tedavisinde... tiamin replasmanı,
• Obsesyonların yarattığı sıkıntıyı azaltmak için yapılan benzodiyazepinler ve ajitasyon olursa antipsikotikler
zihinsel veya bedensel hareketlere... kompulsiyon kullanılır.
denir. • Deliryum tremenste... sıvı elektrolit dengesi ve
• Obsesif kompulsif bozuklukta ilk tedavi seçeneği... kan şekeri yakın takip edilir. Yüksek kalorili ve bol
yüksek doz seçici serotonin gerialım inhibitörleridir. karbonhidratlı diyet tiyamin ihtiyacını artıracağından
verilmemelidir.
• Obsesif kompulsif bozuklukta en etkili tedavi seçeneği...
klomipramindir. • Acil servise saldırgan davranışları nedeniyle getirilen
hastaya... intramuskuler haloperidol ve klorpromazin
• Obsesif kompulsif bozuklukta kullanılan savunma
ile birlikte ekstrapiramidal yan etkileri azaltmak için
mekanizması... reaksiyon – formasyondur (karşıt tepki
biperiden uygulanır.
oluşturma).
• Wernicke ensefalopatisi... akut bir organik beyin
• Kişinin bilinç dışı yasak dürtüleri bilince tam aksi yönde
sendromudur. Tiamin eksikliği
davranış olarak çıkartması... reaksiyon – formasyon
(karşıt tepki oluşturma) • Wernicke ensefalopatisinde... ataksi, nistagmus ve
oftalmopleji görülür.
@ SOMATOFORM BOZUKLUKLAR • Korsakoff psikozunda, Wernicke ensefalopatisine ek
olarak... amnezi ve konfabulasyon görülür.
• Somatizasyon Bozukluğu • Bellekteki boşlukları gerçek dışı öykülerle doldurmaya...
• Konversiyon konfabulasyon (masallama) denir.
• Hipokondriyazis • Konfabulasyon... Korsakoff psikozu, demans ve frontal
• Ayrışmamış Somotaform Bozukluk lob hastalıklarında görülebilir.
• Ağrı Bozukluğu
• Wernicke-Korsakoff sendromunda beyinde ilk ve en
çok etkilenen bölge… Corpus mamillare dir.
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 371

• Aşırı kilo alma korkusu, tıkınırcasına yeme atakları ve • Otistik bozukluk, Asperger sendromu, çocukluğun
arkasından kendini kusturma, aşırı egzersiz yapma, dezintegratif bozukluğu; otizm spektrum bozuklukları
laksatif kullanma bulguları olan, vücut kitle indeksi arasında yer alır.
normal olan hastada... blumiya nervoza düşünülür. • Asperger sendromunda dil gelişimi ve zeka normaldir.
• Blumiya nervozada depresyon riski... anoreksiya • Doğum sonrası annelerde en sık görülen bozukluk bebek
nervozaya göre daha fazladır. hüznüdür. (postpartum blues)
• Amfetaminler katekolamin salımını artırarak uyarıcı ,
21. DİĞER PSİKİYATRİK HASTALIKLAR sempatomimetik etki gösterirler.
• Doğrudan tepkisini göstermeyen ancak kendine verilen • Amfetamin intoksikasyonunda midriyatik pupil görülür.
işleri savsaklayan kişide... pasif – agresif kişilik. • Kokainin etkileri amfetaminlere benzer.
• Yersiz olarak davranışları kötü niyetli yorumlama ve • Opiat yoksunluğunda grip benzeri bulgular (rinore, kas
başkalarına duyulan genel bir güvensizlikle karakterize ağrısı) ortaya çıkar.
kişilik bozukluğu…paranoid kişilik bozukluğudur.
• Bupropiyon ve vareniklin sigara bağımlılığının tedavisinde
• Çeşitli suçlardan ceza almış olan, madde bağımlılığı kullanılırlar.
bulunan, hiçbir işte sürekliik sağlayamayan, ön
• Disulfiram (Aldehit dehidrogenaz inhibitörü),
kolunda jilet izleri bulunan kişide... antisosyal kişilik
akamprosat (NMDA blokajı), naltrekson ve nalmefen
bozukluğu
alkol bağımlılığı tedavisinde kullanılırlar.
• Göklere çıkarmayla yerin dibine sokma arasında gidip
• Buprenorfin, opiat bağımlılığında kullanılan opiyat reseptör
gelen tutarsız kişilerarası ilişkilerle karakterize kişilik
parsiyel agonistidir.
bozukluğu sınırda (borderline) kişilik bozukluğudur.

• Kas tonusunda zayıflama ve geçici kayıp ile belirginleşen, SORULAR


öfke ve kahkaha gibi uyaranlarla tetiklenen motor
bozukluk... katapleksidir.
1. Aşağıdakilerden hangisi şizofrenide pozitif
• Opioid bağımlılığı tedavisinde kullanılabilen ilaçlar...
semptomlardan birisidir?
metadon ve buprenorfindir.
• Alkol – madde bağımlılığı olan kişide rinore olması... A) Mutsuzluk B) Duygusal küntlük
opioid yoksunluğu düşündürür. C) Sanrı D) Obsesyon
E) Anksiyete
• Alkol –madde bağımlılığı olan kişide miyozis olması...
Doğru cevap: C
opioid intoksikasyonunu düşündürür.
• Alkol – madde bağımlılığı olan kişide midriyazis olması...
amfetaminler ve kokain gibi noradrenerjik etki yapan 2. Paranoid şizofreni tanısıyla 1 hafta önce antipsikotik tedavi
maddelerin intoksikasyonunu düşündürür. başlanan 28 yaşındaki kadın hasta, sürekli huzursuz
hissetme, bacaklarını hareket ettirme isteği ve yerinde
• Alkol yoksunluğunda en belirgin bulgu... otonom duramama yakınmasıyla başvuruyor.
hiperaktivitedir.
Bu hastada görülen en olası ilaç yan etkisi
• Esrar intoksikasyonunda... taşikardi, ağız kuruluğu,
aşağıdakilerden hangisidir?
konjunktival kızarıklık, iştah artışı görülür.
• Nikotin yoksunluğunda... bradikardi, anksiyete, dikkatte A) Agorafobi B) Diskinezi
bozulma, iştahta artma ortaya çıkar. C) Somatizasyon D) Akatizi
E) Ataksi
• Kişinin dini bir ayindeymiş gibi tuhaf bir sakinlik ve
Doğru cevap: D
mutluluk sergilediği duygusal duruma... ekstazi denir.
• Annede doğum sonrası en çok ortaya çıkan ruhsal 3. Depresyon hastasında görülmesi beklenmeyen sanrı
tablo... bebek hüznüdür. (postpartum blues) tipi aşağıdakilerden hangisidir?
• Enürezis noktrüna tedavisinde en etkili ilaç... A) Grandiyöz sanrılar B) Nihilistik sanrılar
imipramindir. C) Somatik sanrılar D) Referans sanrıları
• Psikoterapi sırasında hekimin kısa bir süre kendini E) Perseküsyon sanrıları
hastanın yerine koyarak hastanın hissettiklerini Doğru cevap: A
hissetmesine... empati denir.
4. Aşağıdakilerden hangisi bipolar bozukluğun
• Sağlıklı insanlarda normal uyku Non REM 1 evresiye
tedavisinde kullanılan duygudurum dengeleyici
başlar.
ilaçlardan biri değildir?
• Kan basıncı ve nabız düzensizliklerinin, penil ereksiyon ve
kas atonisinin görüldüğü uyku evresi REM‛dir. A) Mianserin B) Karbamazepin
C) Lamotrijin D) Valproik asit
• REM evresiyle başlayan uyku atakları, hipnogojik ve E) Lityum
hipnopompik halüsinasyonlarla karakterize hastalık Doğru cevap: A
narkolepsidir.
• Kendine olanların başkasında varmış gibi görüldüğü 5. DSM 5’e göre anksiyete bozukluklarından biri olan
savunma düzeneği yansıtmadır. hastalık aşağıdakilerden hangisidir?
• Bir nesneyle (kişiyle) ilişkili dürtü ve düşüncelerin A) Blumia nervosa B) Özgül fobi
başka bir nesneye yöneltildiği savunma düzeneği yer C) Deliryum tremens D) Bipolar bozukluk
değiştirmedir. E) Obsesif – kompulsif bozukluk
Doğru cevap: B
372 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

6. Blumia nervosanın etyolojisinde hangi nörotransmitterin • Baş boyun bölgesinin en sık konjenital anomalisi...
disregulasyonun rol oynadığı ileri sürülmektedir? Tiroglossal duktus kistleri (hiyoid kemik altında orta
hatta yer alarak foramen sekuma drene olurlar)
A) Asetilkolin B) Nöradrenalin
C) Dopamin D) Serotonin • Brankiyal yarık kistleri... Sternokleidomastoid kasın ön sınırı
E) GABA boyunca yerleşirler ve çok farklı yerlere drene olabilirler.
Doğru cevap: D • Göğüs duvarı deformitelerinden en sık görülenler...
Anterior duvarın depresyonu (Pektus ekskavatum) veya
7. Blumia nervoza tedavisinde kullanılmayan ilaç protrüzyonu (Pektus karinatum)
aşağıdakilerden hangisidir? • Kotlar, pektoralis majör ve minör, serratus anterior,
A) Trazodon B) MAO inhibitörleri rektus abdominis ve lattisimus dorsi kaslarının yokluğu
C) İmipramin D) Fluoksetin ile giden anomali... Poland sendromu
E) Lityum • En sık görülen diyafragma hernisi tipi... Bochdalek
Doğru cevap: E hernisi (defekt en sık sol posterolateralde olur)
• Konjenital diyafragma hernisinde mortaliteye etki eden
8. Eşiyle kavga ettikten sonra evde bulunan birkaç kutu en önemli faktör... Eşlik eden akciğer hipoplazisi ve
ilacı yutan ve daha sonra komşularını yardıma çağırarak pulmoner hipertansiyon
hastaneye başvuran, acil servisteki doktoruna
• Diyafragma eventrasyonunun en sık görüldüğü yer...
hayatında gördüğü en iyi doktor olduğunu söyleyen bir
Sol taraf
hastada aşağıdakilerden hangisi düşünülür?
• En sık görülen trakeaözefagial fistül tipi... Proksimalde
A) Histrionik kişilik bozukluğu özefagial atrezine distalde trakeaözefagial fistülün eşlik
B) Bağımlı kişilik bozukluğu ettiği tip
C) Borderline kişilik bozukluğu
D) Şizotipal kişilik bozukluğu • Trakeaözefagial fistüle sık eşlik eden anomali... VATER
E) Depresif kişilik bozukluğu (vertabra, anüs, esophagus, radius, renal)
• Ağzından sabun köpüğü şeklinde sekresyon gelen,
Doğru cevap: C
solunum sıkıntısı olan ve beslenirken bu şikâyetleri
artan yenidoğanın polihidroamnios hikayesi varsa en
9. Aşağıdaki madde kullanım bozukluğu – belirti olası tanı... Trakeaözefageal fistül
eşleşmelerinden hangisi yanlıştır?
• Safrasız fışkırır kusması olan 4 haftalık erkek bebekte
A) Kokain intoksikasyonu – midriazis muayenede cilt turgor tonusunda azalma ve mide
B) Amfetamin intoksikasyonu – midriazis üzerinde küçük sert kitle palpe ediliyorsa tanınız...
C) Opiat intoksikasyonu – kabızlık Pilor stenozu
D) Opiad yoksunluğu – rinore • Pilor stenozunda kusmaya bağlı oluşan metabolik
E) Opiat yoksunluğu – miyozis bozukluk... Hipokalemik hipokloremik metabolik alkoloz
Doğru cevap: E • Pilor stenozunun radyolojik bulgusu... Opaklı
radyogramda tren yolu veya ip belirtisi iken ultrasonda
bull eye, target sign – hedef tahtası görünümü
10. Asperger sendromu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi yanlıştır? • Pilor stenozu tedavisinde ilk yapılması gereken...
Hastanın sıvı elektrolit dengesizliğinin düzeltilmesi. Cerrahi
A) Dil gelişimi başlangıçtan itibaren geridir olarak Fredet-Ramstedt piloromyotomi ameliyatı yapılır.
B) Kısıtlı ilgi alanlarıyla aşırı uğraş olabilir
C) Otizm spektrum bozukluklarındandır • Duodenal atrezi ile sık birliktelik gösteren anomali...
D) Kişilerarası ilişki güçlükleri sıktır Down sendromu
E) Zeka sıklıkla normaldir • ADBG‛de double-bubble sign (çift hava sıvı seviyesi) görünümü
olan konjenital anomali... Duodenal atrezi (doğumdan hemen
Doğru cevap: A
sonra başlayan safralı kusma ile karakterizedir)
• Hirschsprung hastalığının en sık tuttuğu bağırsak
ÇOCUK CERRAHİSİ segmenti... Rektosigmoid bölge
• Hirschsprung hastalığının en sık birliktelik gösterdiği
• Lenfanjiyomun en sık görüldüğü bölge... Servikal bölge anomali... Down sendromu
• Yarık damak eğer kemik defekti yoksa en erken... 6-8 • Kaka yapmama nedeniyle getirilen yenidoğanda karında
aylıkken kapatılır ama en ideali 9-12 aydır. peristaltik dalgalar gözleniyor ve tuşede rektumun
• Sindaktili eğer parmak uçlarında füzyon varsa... 6. boş olduğu saptanıyorsa en olası tanı... Aganglionik
ayda; polidaktili ise... 3. ayda ameliyat edilir. megakolon (Hirschsprung hastalığı; kesin tanı tam kat
rektal biopsi ile konulur)
• İnmemiş testisin optimal cerrahisi... 1-2 yaş arasında
• Hirschsprung hastalığında tuşe sonrası tipik olan... Çok
• Umblikal herninin cerrahi endikasyonları... miktarda kötü kokulu dışkılama
İnkarserasyon, ince atrofik umblikal skar, defektin hızlı
büyümesi, >2 yaş defektin küçülmemesi • Hirschsprung hastalığının patognomonik radyolojik
bulgusu... Kontrastlı grafilerde ganglionik segmentten
• Moraması ve interkostal çekilmeleri olan bebekte bu aganglionik segmente olan geçiş zonunun görülmesi
bulgular ağlamakla düzeliyorsa en olası tanı... Koanal
atrezi (burun deliğinden yerleştirilen sonda ilerlemez) • Hirschsprung hastalığının en ciddi komplikasyonu...
Nekrozitan enterekolittir. Diğer komplikasyonları
• Yarık damağı olan yenidoğanda alt çene hipoplazisi de apandisit, mukozal ülser ve gelişme geriliğidir.
varsa en olası tanı... Pierre Robin sendromu
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 373

• En sık görülen anorektal malformasyon tipi... Yüksek • Cantrell pentolojisini meydanına getiren anomaliler...
tip anorektal agenezi, alçak tip anokutanöz fistül Omfolosel, anterior diyafragmatik herni, sternal yarık,
• Genitoüriner sistem anomalilerine en sık eşlik eden ektopi kordis, kardiyak anomali
anomaliler... Anorektal malformasyonlar • Göbeğin yerinde olduğu, ek anomalinin nadir görüldüğü
• Rektum, vajen ve üriner sistemin son kısımlarının tek ve fıtık kesesinin olmadığı karın ön duvarı anomalisi...
bir boşluk halinde birleşmiş olduğu durum kızlardaki en Gastroşizis (mide ve bağırsaklar göbeğin sağ alt yanındaki
karmaşık anorektal malformasyon... Persistan kloaka açıklıktan ekspoze).

• Çocuklarda GİS kanamaları en sık... Kolorektal bölgede • Gastroşizise en sık eşlik eden anomali... Gastrointestinal
yer alan lezyonlara bağlı sistem anomalileri

• Yaşamın ilk haftasında görülen hematemezin iki büyük • Çocuklarda inguinal herniler sıklıkla... İndirekt tipte
nedeni... Birincisi K vitamini eksikliğine bağlı yenidoğanın ve sağda daha sık olarak meydana gelir.
hemorojik hastalığı, diğeride doğum sırasında yutulan anne • Patent omfalomezenterik kanal defektinde... Kanalın
kanıdır. her iki ucu da açık kalır ve göbekten ileal içerik gelir.
• Nekrozitan enterokolitin en önemli radyolojik bulgusu... • Göbek düştükten sonra göbek çukurunda kiraz kırmızısı
Bağırsak duvarında gaz (Pnömotozis intestinalis) ya da renginde nodül biçiminde kırmızı bir kitle oluşabilir.
portal ven trasesinde hava görülmesi Bu... Umbilikal poliptir.
• Düşük doğum ağırlıklı bebekte uykuya meyil, kusma, • Patent urakusta... Urakal kanal tamamen açıktır ve
karında distansiyon varsa ve rektumdan kan geliyorsa, göbekten idrar gelişi olabilir.
çekilen grafisinde bağırsak duvarında gaz tespit • Konjenital karın ön duvarı defektleri içinde en ciddi
edilmişse en olası tanı... Nekrozitan enterekolit olanı... Ekstrofi kloaka
• Meckel divertikülü bağırsak duvarının 4 katını da • Çocuklarda inguinal herni onarımı... Küçük çocuklarda
içerdiğinden... Gerçek bir divertiküldür. inkarserasyon riski fazla olduğu için tespit edildikten
• Meckel divertikülünün en sık görüldüğü lokalizasyon... sonra en kısa sürede cerrahi tedavi yapılmalıdır
İleoçekal valvin 40-50 cm proksimali • Embriyolojik olarak sol testis daha önce skrotuma indiği
• Ağrısız rektal kanaması olan bebekte başka semptom için inmemiş testis... Sağda biraz daha sık görülür.
yoksa en olası tanı... Meckel divertikülü • İnmemiş testiste cerrahi tedavi esastır, ameliyat...
• Meckel divertikülünün en sık komplikasyonu... Kanama Birinci yaş bitiminden sonra, ikinci yaş doldurulmadan önce
• 2 yaş altı çocuklarda en sık cerrahi gerektiren yapılmalıdır.
patoloji... İnvaginasyon (çilek jölesi şeklinde kanlı • Testis torsiyonunun en sık karıştığı... Epididimo-
mukuslu dışkılama tipiktir) orşit (ayırıcı tanı için zaman kaybedilmesi testisin
• İnvaginasyon en sık... Terminal ileumdan başlayarak kaybedilmesine neden olacağından çok hızlı davranılmalıdır).
kolona ilerler. Doppler ultrasonografik akım ölçümü ilk istenmesi gerken
tetkik iken kesin tanı testiküler sintigrafidir.
• İnvajinasyon tanısında ultrason tanıda çok yardımcıdır...
“öküzgözü, hedef işareti, yalancı böbrek” iç içe geçen iki • Primer peritonite en sık neden olan etken... E. coli
halka görünümü vardır. Kolon grafisi hem kesin tanıyı
koyar hem de tedavi sağlayabilir. Kolon grafisinde... SORULAR
kadeh görünümü vardır.
• Çocukta cerrahi gerektirecek obstrüksiyona en sık
1. Konjenital diyagrafma hernileri ile ilgili aşağıdaki
neden olan enfeksiyöz ajan... Askariazis
ifadelerden hangisi yanlıştır?
• Karın içi duplikasyonların en sık görüldüğü bölge...
İleoçekal bölge A) Prenatal tanı konulabilmektedir.
B) Akciğer hipoplazisi eşlik eder.
• Duplikasyonlarla birlikte en sık görülen anomali... C) Diyafram defekti sıklıkla sol tarafta yer alır.
Hemivertebra D) Hastaların bir kısmı ekstrakorporeal membran
• 2 yaştan büyük çocuklarda en sık akut karın sebebi... oksijenasyonuna ihtiyaç duyarlar.
Akut apandisit E) Acil cerrahi tedavi gerektiren bir patolojidir.
• Akolik gaita, koyu renkli idrar, sklera ve konjonktivalarda Doğru cevap: E
sarı görünüm ve hepatomegalisi olan bebeğin yapılan
USG‛de hiperekojen karaciğer, küçük fibrotik bir safra 2. Çocukluk çağındaki künt travmalarda en sık yaralanan
kesesi görülüyor fakat dış safra yolları gözlenemiyorsa organlar aşağıdaki şıklardan hangisinde bir arada
tanınız... Biliyer atrezi doğru olarak verilmiştir?
• Karaciğer iç safra yollarında kistik dilatasyon ve A) Pankreas - Böbrek B) İnce bağırsak - Böbrek
parankimde fibrozisle giden hastalık... Caroli hastalığı C) Karaciğer - İnce bağırsak D) Dalak - Karaciğer
(Tip V koledok kisti) E) Böbrek - Karaciğer
• Üzerinde göbek kordonu bulunan, içi bağırsak ve Doğru cevap: D
karaciğerle dolu sağlam kesenin olduğu karın ön duvarı
anomalisi...Omfalosel
3. Poland sendromu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
• Omfolasofele en sık eşlik eden intrauterin patoloji... hangisi yanlıştır?
Polihidroamnios
• Omfolosele en sık eşlik eden anomali... Kardiyovasküler A) Aksiller kılların eksikliği B) Dekstrokardi
sistem anomalileri (Fallot ve ASD) C) Pektoral kas eksikliği D) Kaburga eksikliği
E) Sindaktili
Doğru cevap: B
374 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Efüzyonlu otitis media tedavisi...


KULAK - BURUN - BOĞAZ * ilaçsız takip
- Ventilasyon tüpü tatbiki (eş zamanlı adenoidektomi)
- Antibiyotik tedavisi
33. KULAK HASTALIKLARI - Dekonjestan tedavisi
• Yeni başlamış semptomatik olmayan seröz otitis
@ Otosklerozis tanısı media…tedavisiz takip edilebilir.
• Efüzyonlu otitis medianın komplikasyonları... İletim
• Otomikoz: Aspergillus niger tipi işitme kaybı, Timpanik zarda morfolojik değişiklikler,
Kognitif yeteneklerde gelişme bozukluğu, Kemikcik zincir
• Otitis media: S.pneumonia, H.influenza ve
erozyonu...
M.catarrhalistir.
• Malign external otit: P. Aeruginosa @
• Akut diffüz external otit: P. Aeruginosa
• Akut lokalize otitis externa: S.aureus • Otitis medianin en sık komplikasyonu mastoidittir.
• Büllöz mirinjit: M.pneumoniae • Sinüzitin en sık komplikasyonu periorbital
sellülüttir.
• Akut otitis mediada otoskopik muayenede… Zarda • Otitis medianın ve sinüzit her ikisinin de en sık
hiperemi ve bombeleşme intrakraniyal komplikasyonu menenjittir.
• Akut otitis medianın etiyopatogenezinden sorumlu
olan... Tuba östaki patolojileridir (tıkanıklık-adenoid • Benign pozisyonel vertigo...
hipertrofisi-, fonksiyon kaybı) - Baş hareketleri ile artar
• Kulakta akıntı, diplopi ve göz arkasında ağrı - Spontan iyileşme gözlenebilir
TRİAD‛ına... Gradenigo sendromu denilir.
- Ataklar sırasında nistagmus, bulantı ve kusma vardır
• Otitis medianın en sık görülen intrakraniyal komplikasyonu
- Ataklar halinde gelir, tekrarlayıcıdır
Menenjit‛dir... (En sık görülen komplikasyonu ise
mastoidit) - Provakasyon testleri yapıldıkça nistagmusun şiddeti
azalır ve kaybolur
• Akut süpüratif otitis mediada miringotominin yapıldığı
kulak zarı bölgesi... posterior inferior kadrandır (rutin • Meniere hastalığının bulguları... atak sırasında
yapılmaz) . (Tüpün takıldığı kadran ise anterior inferior derinleşen işitme kaybı, vertigo, nistagmus, tinnitus,
kadrandır) kulakta dolgunluk ve basınç hissidir.
• Geçirilmiş ÜSYE sonrası şiddetli baş dönmesi, bulantı
Akut ve kronik otitis media ve kusma, spontan nistagmus var fakat işitme kusuru
ve denge bozukluğu yok ise... Vestibüler nörinit
komplikasyonları düşünülmelidir.

1. İntratemporal komplikasyonlar • Otosklerozun belirtileri... İşitme kaybı, Willis parakuzisi,


Tinnitus, Schwartz belirtisi.
a. Mastoidit (otitin en sık komplikasyonu) • Kulak zarına içten (zarın medialinden) yaslanarak geçen
- Subperiosteal abse
yapı... chorda tympani siniridir.
1. Bezold absesi: Sternokleidomastoid kas bölgesi
2. Citelli absesi: Digastrik arka karnı
3. Luc absesi: Zigomatik bölge
b. Petrozit
c. Labirentit
d. Fasyal paralizi
e. Derin boyun enfeksiyonu

2. İntrakraniyal komplikasyonlar
a. Ekstradural abse/granülasyon
b. Sigmoid sinüs trombusu
c. Beyin absesi
d. Otitik hidrosefali
e. Menenjit (otitin en sık intrakraniyal komplikasyonu)
f. Subdural abse

• Zar sağlam arkasında hava sıvı seviyeleri, ateş ağrı


yok… seröz (effüzyonlu )otitis media

Benign paroksismal vertigo


KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 375

@ Sinüzit Komplikasyonları

Orbital İntrakranyal
• Preseptal selülit (en sık) • Menenjit
• Orbital selülit • Epidural abse
• Orbital abse • Subdural abse
• Kavernöz sinüs trombozu • İntraserebral abse
Kemik
• Osteomiyelit
• Pott‛s puffy tümörü

• Kronik atrofik rinitin en sık sebebi… Klebsiella ozanea


• Rinore akıntısının BOS olup olmadığını anlamak için...
beta 2 transferrin (En iyi yöntem) bakılır.
• Kontrol altına alınamayan posterior epistaksis
tedavisinde öncelikle bağlanacak arter... İnternal
maksiller arterdir. (veya onun dalı olan Sfenopalatin
arter: Nazal kavitenin posteriorunu besler.)

Benign paroksismal vertigo


35. BAŞ BOYUN HASTALIKLARI
• Boyunda öksürükle hareket eden kitle, valsalvada
@ Otosklerozis tanısı belirginleşen lezyonda... Laringosel düşünülmelidir.
(Daha çok üflemeli çalgıcılarda görülür).
• Bu hastalıkta iletim-mikst-sensörinöral olabilen • Boyunda en sık gözüken konjenital boyun
işitme kaybı saptanır. kitlesi..tiroglossal dukt kistidir.
• Akustik, stapedial refleks bozulur. • Çocuk ve genç erişkin hastada boyun orta hatta dil
• Carhart çentiği: Odiyometride 2000 Hz‛de kemik kökü ile tiroid gland arası herhangibir yerde kitle...
yolunda düşme olur. tiroglossal dukt kisti olabilir. Tedavide sistrunk ameliyatı
• Schwartz işareti: Promontoryum üzerindeki yapılır.
vaskülratiye bağlı olarak membranda pembelik • En sık gözüken brankiyal kleft kisti… 2. Brankiyal yarık
olması (Vakada fotoğrafta görülüyor;) kistidir. (SKM önünde kistik lezyon!)
• Aile hikayesi olması • Trendelenburg pozisyonunda direne edilen abse...
• Simetrik progresif işitme kaybı retrofarengeal absedir. (Aspirasyonu engellemek için)
• Tonsilla palatinanın kanlanmasına katılan arterler...
• Glomus jugularenin en erken semptomu... pulsatil - Desenden palatin arter;
tinnitustur. (Orta kulak boşluğuna giren tümörün
- Asenden palatin arter;
pulsasyonlarını hasta duyar) - Kulak zarında mavi refle
verir. - Asenden faringeal arter;
• Weber testi… kaybın sensorinöral mi yoksa iletim tipi mi - Tonsiller arter (fasial arterin dalı ve ana besleyici
olduğunu belirler. damar)
• Weber duyan (sağlam) kulağa lateralize ise… hasta - Dorsal lingual arterden dallar
kulakta sensörinöral işitme kaybı mevcuttur. • Prestiloid parafarengeal bölgenin en sık
• Weber testi işitmeyen kulağa lateralize ise..o kulaktaki tümörleri..parotis bezi kaynaklı tümörlerdir.
işitme kaybı iletim tipidir. • Yetmiş yaşında bir hastada tek taraflı, kanlı ve
• Rinne testi…iletim tipi işitme kaybında negatifleşir. kötü kokulu burun akıntısı... Paranasal sinus tümörü
düşündürür. Çocuklarda ise tek taraflı kötü kokulu akıntı
“burunda yabancı cisim” düşündürür.
34. RİNOLOJİ • Juvenil nazofarenks anjiyofibromunda ilk tercih
edilmesi gereken tedavi... Benign bir tümör olduğu için
cerrahidir. Nazofarenks kanserinin tedavisi ise Radyo-
• Erişkinde sinüzite en sık yol açan bakteriler...
kemoterapidir.
H.influenzae, S.pneumoniae, M.catarrhalis, S.aureus
• Özellikle genç erkeklerde nazofarenskde görülen
• Osteomiyelit ve subdural apseye en sık yol açan
cerrahi sırasında kanama riski fazla olan hastalık...
sinüzit... frontal sinüzittir.
Anjiyofibromdur. Kadınlarda ve ileri yaşlarda
• Pott‛s puffy tümör…frontal sinüzitte görülebilir. beklenmez.
376 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Elli yaşındaki erkek hastada sağ posterior servikal • Tek taraflı otalji ve periferik fasiyal paralizi ve
üçgende ağrısız şişlik varsa ilk akla gelmesi gereken... ipsilateral kulak kepçesinde veziküler lezyonlar
Nazofarenks kanseridir. var... Ramsey- hunt sendromu (Herpes zoster otikus)
• Nazofarenks kanseri gelişen bir hastada görülen düşünülmelidir.
bulgular... • Yüzün sol yarısında rima palpebrarumun altında kalan
- Seröz otit mimik kasları çalışmıyorsa lezyon... sağ supranükleer
- Epistaksis seviyededir.
- Nazal obstrüksiyon • Yüzün sol yarısı felç olan alnının sol yarısını
- Boyunda kitledir kırıştıramayan ve başka nörolojik bulgusu olmayan bir
- Disfaji OLMAZ hastada lezyon... sol nervus facialis‛dedir.

• Unilateral seröz otitis media, boyunda kitle, çeşitli • Unilateral retrokoklear tipte bir sensorinöral işitme
kraniyal nöropatiler ve tinnitus saptanan bir hastada kaybı... akustik norinom da görülür.
öncelikle... Nazofarenks kanseri düşünülmelidir. • Sensörinöral işitme kaybına yol açma olasılığı daha fazla
• Nazofarenks kanserinin etiyolojisinde yer alan... Virüs olan... transvers temporal kemik kırığıdır. Longitudinal
EBVdir. temporal kemik kırığında işitme kaybı daha çok iletim tipi
olur.
• Nazofarenks kanserinde en sık histoloji... Nonkeratinize
karsinom (diferansiye ve undiferansiye karsinomları • Genç erkek hasta, abondan burun kanaması akla...
içerir) Nazofarengeal anjiyofibromu getirmelidir.

• Nazofarenks kanserinin metastazı en sık... Boyunda • Özellikle larenks basıncını arttıran manevralar ile
arka servikal üçgene olur. boyunda belirginleşen kitle olarak akla... Larengosel
akla gelmelidir.
• Puberteye kadar büyüyen sonrasında büyümesi duran
hatta küçülebilen lezyon... Nazofarengeal ve larengeal • Larenks kanserlerinde en sık histoloji... Skuamöz
anjiyofibromdur. hücreli kanserdir.,

• Yenidoğanlarda görülen stridorun en sık nedeni... • En iyi prognozlu larenks kanseri... Glottik tümörlerdir
Laringomalazidir. (erken bulgu verir geç metastaz yapar).

• Acil durumlarda trakeotomi 2-3 trakeal halkadan • Fasyal paralizinin en sık nedeni... Bell paralizidir.
açılır... Elektif veya yatak başında açılan trakeotomiler • Bilateral fasyal paralizinin en sık nedeni... Guillian
de 2-3. halkadan açılır. Tüm trakeotomiler 2-3 trakeal Barré sendromudur.
halkalardan açılır • Fasyal paralizi, kulakta ağrılı veziküller akla... Ramsey-
• Akut üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası gelişen Hunt sendromudur.
akut laringeal obstrüksiyonlarda... direk laringoskopi
yapılmaz. Direk laringoskopi solunum sıkıntısını artırır.
36. MAKSİLLOFASYAL TRAVMALAR
• İki yaşındaki bir çocuk iki gündür burun akıntısı, hafif
ateş ve son 6 saattir devam eden ses kısıklığı, yutma • Bir travmayı takiben mandibula kırığını en çok
güçlüğü olmayan bu çocuk için en olası tanı... akut destekleyen bulgu... malokluzyondur. (alt ve üst dişlerin
larenjitdir. karşılıklı gelmemesidir.
• Çocukluk çağında akut epiglottite en sık neden olan • Saf (pure) “blow-out” (izole Orbita taban) kırığı olan
mikroorganizma... haemophilus influenzae tip B‛dir. hastada...
• Tükürük bezlerinde en sık görülen tümör... Pleomorfik - Göz hareketlerinde kısıtlılık
adenom
- Göz küresinin içe ve derine doğru yer değiştirmesi
• Parotis bezinde en sık görülen benign tümör... (Enoftalmi)
Pleomorfik adenom
- Çift görme
• Tükürük bezlerinin en sık malign tümörü...
Mukoepidermoid karsinomdur. Minör tükürük bezlerinin - Kırık ile aynı tarafta yüzde hipoestezi
en sık malign tümörü ise adenoid kistik karsinomdur. - Malokluzyon olmaz
• Warthin tümörü (papiller kistadenolenfomatozum) en • Orbita kırığında en iyi hangi görüntüleme yöntemi...
sık... Parotis bezinde görülür. bilgisayarlı tomografi dir. (Eski yıllarda Caldwell direk
• Tükürük bezi tümörlerinden sinir yolu ile yayılan... grafi kullanılmakta idi.
Adenoid kistik kanser görülür. • Le Forte I kırığında... nazal kemikden geçmez.
• Tükürük bezi taşları en sık... Submandibüler bezde • En çok kırılan maksilofasyal kemik... Nazal kemiktir.
olur. İkinci en sık mandibuladır.
• En sık sialoadenit... Parotis bezinde olur. • Blow-out kırıklarında en çok... Orbita tabanı
• En sık sialoadenit etkeni... Staphylococcus aureustur. etkilenir.
• Perinöral metastaza meyilli tükürük bezi tümörü... • Blow-out fraktürlerinde en çok etkilenen kaslar...
Adenoid kistik karsinomdur. İnferior oblik ve inferior rektus kaslarıdır.
• Parotidektomi ameliyatından 6. ay sonra yemek yeme
ve çiğneme sırasında yüzün ameliyat edilen kısmında
flushing ve terleme yakınmasına... FREY sendromu
denilir.
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 377

37. DİĞER KBB HASTALIKLARI 6. Sigara kullanımı ile en sık ilişkili vokal kord patolojisi
aşağıdakilerden hangisidir?

• OSAS‛da tanı...polisomnografi ile koyulur. A) Vokal kord nodülleri


B) Vokal kord kistleri
• Tıkayıcı uyku apne sendromunun en sık nedeni... C) Vokal kord polipleri
Obezitedir. D) Vokal kord kontak granülomu
• Tıkayıcı uyku apne sendromunda tanı... Polisomnografi E) Vokal kord reinke ödemi
ile koyulur. Doğru cevap: E
• Tıkayıcı uyku apne sendromunda altın standart tedavi...
CPAPtır. 7. Mandibula kırıklarının en sık görüldüğü lokalizasyon
aşağıdakilerden hangisidir?
SORULAR A) Simfizis B) Kondil
C) Koronoid D) Ramus
E) Corpus
1. Akut otitis media tanısında muayenede hangi görüntü
anlamlıdır? Doğru cevap: B
A) Perforasyon
8. Submandibüler bezin en sık malign tümörü
B) Hiperemi ve bombeleşme
aşağıdakilerden hangisidir?
C) Adhezyon
D) Orta kulakta hava sıvı seviyeleri A) Mukoepidermoid karsinom
E) Kolesteatom varlığı B) Adenokarsinom
C) Adenoid kistik karsinom
Doğru cevap: B
D) Skuamöz hücreli korsinom
E) Mikst adenom
2. Burunda kabuklanma, mukoza ve konka kemiklerinde
progresif atrofi ve kötü kokuyla karakterize hastalık Doğru cevap: C
aşağıdakilerden hangisidir?
9. İleri yaşta burunda tek taraflı kanlı mükopürülan
A) Anjiofibrom
akıntıda en sık düşünülmesi gereken hastalık
B) Rinitis medikamentosa
aşağıdakilerden hangisidir?
C) Vazomotor rinit
D) Kronik atrofi rinit A) Yabancı cisim
E) Septumun kanayan polibi B) Enfeksiyon
C) Allerjik hadiseler
Doğru cevap: D
D) Malignite
E) Travma
3. Denge bozukluğu yapan periferik hastalıklardan en sık
görüleni aşağıdakilerden hangisidir? Doğru cevap: D
A) Perilenfatik fistül
10. Trafik kazası sonrası meydana gelen transvers
B) Meniere hastalığı
temporal kemik kırığı sonrası aşağıdakilerden hangisi
C) Bening paroksismal pozisyonel vertigo
daha az görülür?
D) Vestibuler nörinit
E) Superior semisirkuler kanal dehissansı A) Dış kulak yolunda kanama
B) Hemotimpanium
Doğru cevap: C
C) Spontan nistagmus ile beraber vertigo
D) Fasiyal paralizi
4. Erken evre tümörlerde bile öncelikli tedavinin radyo-
E) Sensörinöral işitme kaybı
kemoterapi olduğu baş boyun kanserlerine ait
bölge aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru Doğru cevap: A
verilmiştir?
A) Nazofarenks B) Oral kavite GÖZ HASTALIKLARI
C) Larenks D) Paranasal sinüs
E) Tükrük bezi
Doğru cevap: A
38. OPTİK VE REFRAKSİYON
5. Yenidoğanda en sık görülen stridor nedeni
aşağıdakilerden hangisidir? • Miyopinin en sık sebebi... Ön-arka eksenin uzaması
A) Konjenital larengeal web • Hipermetropinin en sık sebebi... Ön-arka eksen
B) Vokal kord paralizisi kısalması
C) Larengeal kistler • Vogt‛s stria (descemet membranında rüptür),
D) Konjenital subglottik stenoz Fleischer‛s ring (kornea epitelinde demir birikimi)
E) Larengomalazi görülen hastalık...Keratokonus
Doğru cevap: E
• Keratokonusun cerrahi olmayan tedavisi... Sert kontak
lensler
• Sağlıklı bir gözde uyum... 6 metreden yaklaştıkça
başlar.
378 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Akomodasyonda... Korpus siliare kasılır, lensi tutan Zinn 40. KONJUNKTİVA HASTALIKLARI
lifleri gevşer ve lens küreselleşir
• Pr esbiyopinin erken or taya çıktığı du r u m . . .
Hipermetropi @ Foliküler konjuktivit nedenleri
• Presbiyopinin geç ortaya çıktığı durum... Miyopi
• Uyum felcindeki bulgular... Midriazis ve yakın görmede • Adenovirüs
azalma • Klamidia(Yenidoğan inkluzyonlu konjuktiviti folikül
yapmaz)
• Uyum spazmında görülen bulgular... Miyozis ve uzak
görmede azalma • Molloskum kontagiozum
• Herpes simplex
• Ambliyopinin en sık nedeni... Şaşılık, 2. en sık nedeni
anizometropi • Topikal ilaçlara aşırı duyarlılık
• Kırılma kusurunun tek bir gözde olduğu veya her iki göz • Parinaud‛un oküloglandüler sendromu
arasında 1.50-2.00 diyoptriden daha fazla fark olduğu • Çocukların selim folikülozisi
durumlarda ortaya çıkan ambliyopi... Anizometropik
ambliyopi
@ Papiller Konjuktivit etkenleri
@ Diplopi Sebepleri
• Alerjik konjuktivit
Monooküler diplopi Binoküler Diplopi • Bakteriyel konjuktivit
• Astigmatizm • Kearn Sayre • Kronik blefarit
• Katarakt • Diyabet, ateroskleroz • Kontakt lens kullanımı
• Retina problemleri • Tiroid oftalmopati • Süperior limbik keratokonjuktivit
• Göz merceğinin oynaması • Beyin tümörü • Gevşek göz kapağı sendromu
• Psikojenik • Anevrizma
• Multiple sklerozis
@ Yenidoğan konjuktivit etkenleri

39. GÖZ KAPAĞI VE ORBİTA • Kimyasal konjuktivit (AgNO3) — Saatler içinde


HASTALIKLARI • Gonokok konjuktiviti—2-4. Günler
• Diğer bakteriler—- 4.-5. Günler
• Viral (HSV)— 5.-7. günler
• Hordeolumun en sık etkeni... Stafilokoklar (s. aureus) • Klamidial—- 5-14. günler
• Meibomius bezlerinin lipogranülomu... Şalazyon
• Akut pürülan konjunktivit etkeni... N. Gonorrhoea
@ • En ağır oftalmia neonatorum etkeni... N. Gonorrhoea
Orbital selülit risk faktörleri
• Kronik bakteriyel konjunktivit en sık etkeni... S.
Aureus
• En sık görülen sebep, sinüzit ile ilişkili formdur.
• Yenidoğanda 5-14. günde başlayan mükopürülan akıntı
En sık etmoid sinüzite sekonder gelişir. ve intrasitoplazmik inklüzyon cisimcikleri ile karakterize
• Akut hordeolum konjunktivit... Yenidoğanın inkluzyonlu konjunktiviti
• Dakriyosistit • 38,5-40 derece ateş, boğaz ağrısı, bilateral
• Konjuktivit konjunktivit... Faringokonjunktival ateş (adenovirus)
• Sinüzit (Adenovirüs tip 3,4,7,21)
• Üst solunum yolu enfeksiyonu veya otitis media • Epidemik keratokonjunktivit yapan adenovirus tipleri…
8,19,32
• Cilt travması
• Akut hemorajik konjunktivit etkenleri... Enterovirüs
• Cerrahi girişim sonrası
tip 70, coxakie A24, Adenovirüs
• Vernal keratokonjunktivit özellikleri... Sıcak iklim,
hipertrofik papillalar (kaldırım taşı manzarası), horner-
@ Orbital selülit belirtileri tarantas lekeleri, %70-80 PPD (+), diffüz epitelyal
keratit
• Shield-like (Kalkanvari) korneal ülserler... Atopik
• Göz kapakları şiş, kızarık ve hassastır.
keratokonjunktivit ve vernal keratokonjunktivit
• Proptozis mevcuttur.
• Özellikle kontakt lens kullananlarda görülen en
• Oküler hareketler kısıtlı ve ağrılıdır. iyi prognozlu allerjik konjunktivit... Dev papiller
• Optik sinir fonksiyon bozukluğu olabilir. konjunktivit(Tip 1 hipersensitivite)
• Görme kaybı • En kötü prognozlu allerjik konjunktivit... Atopik
keratokonjunktivit
• Korneada ip şeklinde muayene bulgusu olan konjunktivit...
Fliktenli konjunktivit(Tip 4 hipersenstivite)
• Bulber konjunktivanın kornea üzerine ilerlemesi...
Pterigium
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 379

@ Allerjik konjuktivitte önemli noktalar @ Konjenital katarakt görülebilen


hastalıklar
• En kötü prognoz: Atopik keratokonjuktivit
• En iyi prognoz: Dev papiller konjuktivit • Galaktozemi, galaktokinaz eksikliği
• Yabancı isim ile ilgili: Dev papiller konjuktivit • Trizomi 13,18,21, turner, bardet- biedl sendromu
• Tüberküloproteinler ile ilgili: Fliktenli konjuktivit • Mannozidoz, fabry, maternal diyabet,
hipoparatroidi
• Konjenital toxoplazma,rubella, cmv, sfiliz
41. KORNEA HASTALIKLARI • Lowe‛nin oküloserebrorenal sendromu

@ Kornea katmanlarının dışarıdan @ Lökokori sebepleri


içeriye doğru sıralaması
• Retinoblastom (En önemli)
1. Nonkeratinize çok katlı yassı epitel • Konjenital katarakt ( En sık)
2. Bowman membranı • Prematür retinopatisi (ROP)
3. Stroma • Konjenital toksoplazmozis
4. Desement membranı • Primer hiperplastik persistan vitreus( PHPV)
5. Kornea endoteli • Coats hastalığı
• Nematod endoftalmiti
• Sağlam korneayı penetre edebilen mikroorganizmalar... • Retinal displazi, senil katarakt
Difteri basili, neisseria, listeria ve hemophilus türleri
• En sık bakteriyal keratit etkenleri... Stafilokok ve
streptokok 43. UVEA VE RETİNA HASTALIKLARI
• Lens kullananlarda en sık bakteriyel keratit etkeni...
Psödomonas • Üveitlerin en sık nedeni... İdiopatik
• En sık paraziter keratit etkeni... Akantomoeba • Gözde ağrı, hiperemi, lakrimasyon, fotofobi ve görme
• Dendritik lezyonların görüldüğü keratit... Herpes bozukluğu varsa... İridosiklit (uvetlerin en sık şekli).
keratiti • Keratit presipitatların görüldüğü hastalık...
• Korneada coğrafik ülserasyon ortaya çıkan durum... İridosiklit
Herpes keratiti olan göze steroid verilmesi • Ön kamarada hücrelerin çöküp seviye oluşturması...
• Korneada anestezi nedeniyle gelişen keratit... Hipopion
Nörotrofik keratit (5. CN etkilenmesi ile oluşur) • İltihabi hücrelerin granülomatöz üveitte iriste pupil
• Gözün açık kalması nedeniyle gelişen keratit... kenarında kümeler oluşturması... Koeppe nodülleri, iris
Lagoftalmik keratit(7.CN etkilenmesi) ön yüzünde kümeler oluşturması ise... Busacca nodülleri
• Tek taraflı, iriste pigmentasyon azalması, keratik
presipitatlar ve sekonder kataraktın görüldüğü
@ Keratitlerle ilgili bilgiler heterokromik iridosiklit tablosu... Fuchs Üveiti
Sendromu
• En sık protozoal keratit etkeni, acantomoeba‛dır. • Lens kapsülünün bozulması ile antijenik lens proteinine
• Protozoal keratitte halka şeklinde abse görülür. karşı gelişen üveit... Fakoantijenik üveit
• Varicella zoster keratiti dentritik lezyonlarla • Üveitlerde tedavide ilk seçenek... Topikal steroid+topikal
karakterizedir. midriyatik
• Dentritik keratitlerde korneal duyarlılık • İridosiklitte kontrendike olan ilaç... Miyotik ilaçlar
azalmıştır. (pilokarpin) (İrisin lense yapışmasını arttırır)
• En sık bakteriyel keratit etkenleri • Işıkta ve keskin görmeyi sağlayan... Koni hücreleri,
stafilokoklardır. karanlıkta görmeyi sağlayan... Rod hücreleri
• Yaşlı hastada ani, ağrısız görme kaybı, göz dibinde
Japon bayrağı görüntüsü... Santral retinal arter
42. LENS HASTALIKLARI tıkanıklığı
• Santral retinal arter tıkanıklığının en sık nedeni...
Tromboz ve emboli
@ Presenil katarakt sebepleri • Muayenede papilla ve sınırları ödemli, kanamalar ve
yumuşak eksuda varsa düşünülecek tablo... Retinal ven
tıkanıklığı
• Diyabetes mellitus
• Yaşa bağlı maküla dejenerasyonunda kullanılan tarama
• Nörofibramotozis 2
testi... Amsler Grid testi
• Miyotonik distrofi
• Atopik dermatit
380 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Yaşa bağlı maküla dejenerasyonunda (AMD) göz dibinde


saptanan fizik muayene bulgusu… Drusen (sarı nokta!) @ Glokom tedavisi
• AMD kaç çeşit… Kuru , Yaş (yaşta neovaskülarizasyon
var daha kötü!) • B- blokerler (Timolol, betaksolol): Sıvı yapımını
• Yaş tip (Eksudatif) yaşa bağlı maküla dejenerasyonu azaltır. Gözde yanma, noktalı keratin yapar.
ve diyabetik maküler ödemde kullanılabilen Anti-VEGF • Alfa-2 agonistler (Brimonidin, aproklonidin): Hem
ajanlar... ranibizumab, aflibercept, bevacizumab‛tır. sıvı üretimini hem de dışa akımı kolaylaştırır.
• Asetozolamid: Sıvı yapımını azaltır. Daha çok akut
glokom krizinde kullanılır.
@ ANTİ-VEGF kullanım alanları
• Prostoglandinler (Latanoprost): Dışa sıvı
akımını kolaylaştırır. Medikal tedavide ilk
• Diyabetik proliferatif retinopati, maküler ödem tercihtir.Latanoprost göz renginde koyulaşma
• Retinal ven tıkanıklığı yapabilir. Gözde inflamosyonu artırır ve bu yüzden
• Yaş tip AMD inflamasyona bağlı glokomlarda kontraendikedir.
• Prematüre retinopatisi • Pilokarpin: Açıyı açarak sıvının akımını
• Neovasküler glokom kolaylaştırır.

• Hipertansiyonun gözdeki en belirgin bulgusu... • Gözde inflamasyonu artırıcı etkisi olup inflamasyona bağlı
Arteriyollerde daralma glokomlarda kontrendike olan antiglokomatöz ajan...
Prostoglandin analogları (Latanaprost, Bimatoprost)-
• Diyabetik retinopatide muayene bulguları... (Kirpiklerde uzamaya sebep olabilir-Farmakoloji)
Mikroanezrizma, retinal hemoraji, eksüda, venöz
• Açı kapanması glokomunun tedavisinde kullanılan...
dilatasyon ve boncuklanma, IRMA, retinal ödem,
Miyotikler (pilokarpin), kontraendike olan... Midriatikler
neovaskülarizasyon
(atropin)
• En sık görülen retina distrofisi... Retinitis • Ani başlayan görme kaybı olan yaşlı hastada göz
pigmentosa muayenesinde optik disk normalse akla gelen...
• Kemik spikülü pigmentasyonların görüldüğü retina Retrobulber nevrit (doktor görmez hasta görmez)
distrofisi... Retinitis pigmentosa • Retrobulber nöritde (optik nöritde) görme bozukluğu...
Santral skotom
• Gece körlüğü ve konsantrik skotom görülen hastalık...
Retinitis pigmentosa • Optik sinirin en sık görülen tümörü... Gliomlar ve optik
sinir kılıf menengiomu
• Retina dekolmanının en sık sebebi... Eksen miyopisi
• Fotopsi ve sinek uçuşmaları, görmede ani azalma ile 45. DİĞER OFTALMOLOJİ KONULARI
karakterize hastalık... Retina dekolmanı
• İntraorbital kalsifikasyonlar ve birlikte osteosarkom
görülebilen tümör... Retinoblastom
@ Ani ağrılı görme kaybı yapan
• En sık primer malign orbita tümörü erişkinde... Malign
durumlar
melanom, çocukta... Rabdomiyosarkom
• Erişkinde gözün en sık malign tümörü…Malign melanom • Açı kapanması glokomu
Çocukta… Retinablastom
• Anterior üveit
• Üveanın en sık malign tümörü... Malign melanom (en sık • Keratit
koroideada) • Optilk nevrit( papillit, retrobulber nevrit)

44. GLOKOM VE OPTİK SİNİR


HASTALIKLARI @ Diplopi Sebepleri

• Hümör aközün salgılandığı yer... Siliyer cismin pars Monooküler diplopi Binoküler Diplopi
plikatasına ait siliyer proçesteki pigmentsiz siliyer • Astigmatizm • Kearn Sayre
epitel • Katarakt • Diyabet, ateroskleroz
• Glokomun en tipik muayene bulgusu... Optik çukurda • Retina problemleri • Tiroid oftalmopati
atrofiye bağlı genişleme • Göz merceğinin oynaması • Beyin tümörü
• Glokomdaki görme bozukluğu... Parasantral skotom ve • Psikojenik • Anevrizma
renkli görmede bozulma
• Multiple sklerozis
• En sık görülen glokom şekli... Primer açık açılı glokom

@ Akut kırmızı göz sebepleri

• Keratit
• Konjuktivit
• İridosiklit, panüveit
• Açı kapanması glokomu
• Epi (sklerit)
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 381

SORULAR 9. Presenil kataraktların birlikte bulunabildiği sistemik


hastalıklardan olmayan aşağıdakilerden hangisidir?

1. Korneanın saydamlığının sağlanmasında en etkin role A) Miyotonik distrofi B) Friedreich ataksisi


sahip tabaka aşağıdakilerden hangisidir? C) Atopik dermatit D) Diabetes mellitus
E) Nörofibromatozis tip 2
A) Epitel B) Bowman tabakası
Doğru cevap: B
C) Stroma D) Descemet membranı
E) Endotel
10. Retina dekolmanı ile ilişkili en önemli dejenerasyon
Doğru cevap: E türü aşağıdakilerden hangisidir?
2. Monooküler çift görme nedeni olan hastalık A) Dejeneratif retinoskizis
aşağıdakilerden hangisidir? B) Bastırmadan beyazlama
C) Mikrokistik dejenerasyon
A) Restriktif şaşılıklar B) Konverjans paralizi D) Lattice dejenerasyonu
C) Astigmatizm D) Multipl skleroz E) Salyangoz izi dejenerasyonu
E) Altıncı kranial sinir felci
Doğru cevap: D
Doğru cevap: C
11. Sekiz yaşında erkek çocuk tek taraflı görme azlığı şikayeti
3. Aşağıdakilerden hangisi, göz tembelliği (ambliyopi) ile getiriliyor. Göz muayenesinde lökokori, şaşılık, retinal
nedenlerinden biri değildir? telenjektaziler ve eksüdatif retina dekolmanı saptanıyor.
A) Stimulus deprivasyonu B) Şaşılık
C) Anizometropi D) Pinguecula Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir?
E) Bilateral ametropi A) Prematüre retinopatisi B) Albinizm
Doğru cevap: D C) Retinitis pigmentosa D) Retinoblastom
E) Coats hastalığı
4. Aşağıdakilerden hangisi folliküler konjonktivit Doğru cevap: E
nedenlerinden biri değildir?
12. Prematüre retinopatisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
A) Adenovirus
hangisi yanlıştır?
B) Molluskum kontagiosum
C) Parinaud’un oküloglandüler sendromu A) Retina damarlanması tamamlanmamıştır
D) Erişkin inklüzyon konjonktiviti B) Etyolojide VEGF artışı sorumludur
E) Stapylococcus aureus C) Lökokoriye sebep olabilir
D) Traksiyonel dekolmanı yapabilir
Doğru cevap: E
E) Familyal eksudatif vitreretinopatiye yol açar
5. Derin silier kanlanma görülmesi beklenmeyen hastalık Doğru cevap: E
aşağıdakilerden hangisidir?
13. Penetran göz yaralanması nedeniyle sol gözden
A) Akut bakteriel konjonktivit B) Akut glokom krizi opere olan 30 yaşında erkek hasta 6 hafta sonra
C) Keratit D) İridosiklit sağ gözünde görme azlığı şikayeti ile başvuruyor.
E) Sklerit Yapılan oftalmolojik muayenede her iki gözde
Doğru cevap: A granülomatöz panüveit tablosu mevcut ise en olası
tanı aşağıdakilerden hangisidir?
6. Yenidoğanın klamidyal konjonktivitinde uygulanması
A) Sempatik oftalmi B) Tüberküloz
gereken tedavi seçeneği aşağıdakilerden hangisidir?
C) Sarkoidoz D) Endoftalmi
A) Eritromisin damla ve oral eritromisin E) Behçet hastalığı
B) Eritromisin damla Doğru cevap: A
C) Oral doksisiklin
D) Oral tetrasiklin 14. Aşağıdakilerden hangisi göz kapaklarında aşırı şişlik
E) Siprofoksasin damla nedeniyle başvuran 7 yaşındaki erkek çocukta orbital
Doğru cevap: A sellüliti düşündüren bulgulardan biri değildir?
A) Göz hareketlerinin ağrılı olması
7. Bahçede çalışırken gözüne ağaç dalı giren B) Göz kapağında ekimoz
hastada gelişebilecek en olası keratomikoz etkeni C) Görme keskinliğinde azalma
aşağıdakilerden hangisidir? D) Göz hareketlerinin kısıtlı olması
A) Candida B) Blastomikoz E) Proptosiz
C) Sporotrikoz schenkii D) Histoplazmoz Doğru cevap: B
E) Fusarium
Doğru cevap: E 15. Gözün künt travmasında en sık kırılan orbital kemik
aşağıdakilerden hangisidir?
8. Aşağıdakilerden hangisi kataraktın klasik
semptomlarından biri değildir? A) Sfenoid B) Mandibuler
C) Maksiller D) Ethmoid
A) Sikloplejik damla ile görmede iyileşme
E) Zigomatik
B) Işıkta görme azalması
C) Epifora Doğru cevap: C
D) Uzak görmede azalma
E) Yakın görmede iyileşme
Doğru cevap: C
382 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Bu araştırmanın odds oranı (tahmini rölatif risk)...


HALK SAĞLIĞI 40x75 / 20x45 dir.
• Henüz bir hastalığa yakalanmamış “sağlam” kişilerin
belirli bir etkenle karşılaşma durumlarına göre, izleme
süresi içinde incelenen hastalığa yakalanma sıklığının
46. EPİDEMİYOLOJİK ÇALIŞMALAR belirlendiği araştırma...Kohort araştırmaları
• Hastalıkların nedenlerini (risk faktörleri, etkenler
• Kişi-Yer-Zaman özelliklerine göre tanımlama ile yapılan vb.) belirlemek için en güvenilir gözlemsel araştırma
araştırmalar...Tanımlayıcı (deskriptif) araştırmalar yöntemi...Kohort araştırmaları
• Analitik araştırmalar...Vaka-kontrol araştırmaları, • Çok ayrıntılı, büyük ekip çalışması gerektiren analitik
Kohort araştırmaları ve Kesitsel araştırmalar prospektif araştırmalar...Kohort araştırmaları
• Analitik araştırmalar içinde klinik düzeyinde en sık • İnsidansın hesaplandığı a r a ş t ı r m a . . . Kohort
başvurulanı...Vaka kontrol araştırmaları araştırması
• Tahmini rölatif riskin (Odds oranı) bulunduğu • Rölatif risk ve atfedilen riskin hesaplandığı
çalışma...Vaka kontrol araştırması araştırma...Kohort araştırması
• Latent dönemi uzun, toplumda seyrek görülen • Rölatif risk...Etkene maruz kalan ve etkene maruz
hastalıklarda ideal olan araştırma yöntemi...Vaka kalmayan grupların insidanslarının birbirine bölümü
kontrol araştırması • Korunabilirlik hızının hesaplandığı araştırma...Kohort
• Fatalitesi yüksek bir hastalık için neden-sonuç ilişkisinin araştırması
incelendiği araştırmayı uygularken, taraf tutma • Hafıza faktörü, selektif ölüm, selektif göç gibi
(bias) olasılığı en yüksek olan yöntem...Vaka- kontrol metodolojik sorunların en az düzeyde olduğu araştırma
araştırması yöntemi... Prospektif kohort araştırmaları
• Retrospektif çalışmanın dezavantajları...Bilgiyi veren • Prospektif çalışmanın dezavantajları...Takip süresinin
kişide hafıza faktörü, unutkanlık, utanma, gizleme, uzunluğu, pahalılık, katılımcıların araştırmayı terk etme
kayıttaki bilgilerin her zaman güvenilir olmaması riski ve doğal afet nedeniyle araştırmanın yarım kalması
• Hipertansiyon etiyolojisinde çeşitli risk faktörlerinin • Sigara ve akciğer kanseri ilişkisinin incelendiği bir
incelendiği bir araştırmada, hipertansiyonu olan 45 araştırmada, 30 yaş ve üzerindeki 10 000 kişinin
hasta ile aynı yaş ve cinsten hipertansiyonu olmayan 90 sigara alışkanlıkları şöyle bulunuyor...
kişinin sigara içme alışkanlıkları inceleniyor. Bu bir...
vaka- kontrol araştırmasıdır. - Hiç sigara içmeyen 5000 kişi (I. Grup)

• Koroner kalp hastalığı faktörlerini araştırmak - Günde 1-10 adet içen 2000 kişi (II. Grup) Günde 11-20
amacıyla bir bölgede son 3 ayda miyokard enfarktüsü adet içen 2000 kişi (III. Grup)
geçiren 376 ve sağlıklı 330 kişiye sigara içip - Günde 21 ve daha fazla içen 1000 kişi (IV. Grup)
içmedikleri soruluyor. Enfarktüs geçirenlerin 176‛sı, - 10 yıllık süre içinde, I. grupta 10 kişi, II. grupta 15
geçirmeyenlerin 110‛u sigara içiyor. Bu araştırma bir... kişi, III. grupta 20 kişi ve IV. grupta da 15 kişi olmak
vaka-kontrol araştırmasıdır. Bu soruda sigara ve miyokart üzere toplam 60 kişi akciğer kanserine yakalanmış veya
enfarktüs ilişkisini göstermek için Tahmini rölatif risk bu hastalıktan ölmüştür.
hesaplanmalıdır.
Bu araştırmanın türü “kohort araştırması” dır .
• Nonsteroid antiinflamatuvar ilaç kullanımı ile akut non
variköz üst gastrointestinal sistem kanaması arasındaki • Belirli bir zaman kesitinde neden- sonuç ilişkisinin
ilişkiyi incelemek için bir çalışma yapılmıştır. Bu amaçla birlikte incelendiği araştırma...Kesitsel araştırma
bir sağlık kuruluşu nonvariköz üst gastrointestinal sistem • Toplum taramasında kullanılan çalışma...Kesitsel
kanaması tanısı almış olan 57 hastanın tıbbi kayıtları çalışma
incelenmiştir. Bu çalışmada yaşa ve cinsiyete göre • Prevalansın hesaplandığı araştırma...Kesitsel
eşleştirilmiş 123 kişi de kontrol edilmiş ve kontrollere araştırma
göre hastaların daha büyük bir oranın NSAI ilaç almış
olduğu bulunmuştur... Bu bir vaka kontrol çalışmasıdır. • Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerde obezite
prevalans hızını saptamak için kullanılacak araştırma
• Gebelikte ilaç kullanımı ve otizm ilişkisinin incelendiği bir yöntemi...Kesitsel araştırma
olgu kontrol araştırmasının sonuçları aşağıdaki tabloda
gösterilmiştir...
47. SAĞLIK ÖLÇÜTLERİ

Gebelikte ilaç Olgu Kontrol • Belirli bir kesitinde, bir toplumda saptanan tüm (eski
Toplam
kullanımı grubu grubu ve yeni) vaka sayısının, aynı andaki risk altındaki kişi
sayısına bölünmesiyle elde edilen ölçüt...Prevalans (Bir
İlaç kullananlar 40 45 85
hastalığın, o andaki toplumda görülme sıklığı).
İlaç kullanmayanlar 20 75 95 • Belirli süre içinde saptanan yeni vaka sayısının risk
altındaki sağlam kişi sayısına bölünmesiyle elde edilen
Toplam 60 120 180 ölçüt... İnsidans
• Belirli bir süre içinde saptanan bulaşıcı hastalık
– kızamık gibi - vaka sayısının, o hastalığa duyarlı kişi
sayısına bölünmesi ile elde edilen ölçüt...Atak hızı
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 383

Ortalamaların karşılaştırılmasında kullanılan testler

• Kızamık insidansının hesaplandığı ölçüt...Atak hızı • Testin gerçekte hasta olanları bulma gücü...
• Bin kişinin yaşadığı bir bölgede salgın çıkmıştır. Duyarlılık
Bağışıklık bırakan bu hastalığın primer atak hızı binde • Testin gerçekte sağlam olanları bulma gücü...
20 olarak saptanmıştır. Hastalığın kuluçka dönemi kadar Özgüllük
bir süre geçtikten sonra 15 yeni hasta tespit edilmiştir. • Kullanılan testin tekrarlanan ölçümlerde aynı veya
Bu hastalığın sekonder atak hızı... 15/980 dir. benzer sonucu vermesi...Tutarlılık
• Bağışıklık bırakmayan tekrarlayan bulaşıcı hastalıkların • Bir çalışma grubunun öncesi ve sonrası karşılaştırıldığında
- ishal gibi - boyutunu ölçmek için kullanılan ölçüt... gruplar için kullanılan ifade...Bağımlı grup
Epizod hızı
• Bir çalışma grubu farklı bir grup ile karşılaştırıldığında
• İshal insidansının hesaplandığı ölçüt...Epizod hızı gruplar için kullanılan ifade...Bağımsız grup
• Toplumdaki çeşitli yaş, cins gruplarının ölüm açısından • Çalışmaya katılan toplam denek sayısı 30 ve üzerinde
riskini tam olarak yansıtmayan, ölüm boyutu hakkında olduğunda sayı yeterli kabul edilir ve buna verilen
genel fikir veren ölçüt...Kaba ölüm hızı isim...Normal dağılım ya da parametrik veri
• Hastalıktan ölenler / Hastalığa yakalananlar …Fatalite • Çalışmaya katılan toplam denek sayısı 30 ve altında
hızı olduğunda sayı yetersiz kabul edilir ve buna verilen
• Hastalıktan ölenler / Toplam nüfus…Mortalite hızı isim...Normal olmayan dağılım ya da non-parametrik
(nedene özel ölüm hızı) veri
• Doğum öncesi ve doğum sırasında sağlık hizmetlerinin • Oranların (var-yok, öldü-ölmedi, % 30 sigara içiyor)
yeterli olup olmadığını gösteren ölçüt...Perinatal ölüm karşılaştırılmasında bağımlı gruplarda kullanılan
hızı test...Mc- Nemar bağımsız gruplarda kullanılan test...
• Veri eksikliği nedeniyle ana ölüm hızının elde edilemediği Ki-kare. Bunun dışındaki tüm yöntemler ortalamaları
bir bölgede, doğum öncesi ve doğum sonrasındaki karşılaştırmak için kullanılır.
sağlık hizmetlerinin durumu hakkında fikir edinmek • “Ortalamaların karşılaştırılmasında kullanılan testler”
için kullanılacak hız parametresi...Perinatal ölüm hızı başlıklı şekile bakınız.
• Bir toplumda ana sağlığı düzeyini en iyi yansıtan
ölçüt...Ana ölüm hızı
49. HASTALIKLARDAN KORUNMA
48. VERİ ÇÖZÜMLEME VE ÖLÇÜM YOLLARI VE BULAŞICI HASTALIKLARIN
DEĞERLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÖNEMİ
• Homojen gruplarda en sık kulanılan örnekleme • Hastalık yokken tedbir alma...Primer koruma (HPV aşısı,
yöntemi...Basit rastgele örnekleme suların klorlanması, kamu spotları)
• Homojen olmayan gruplarda kullanılacak örnekleme • Hastalığı erken tanımak için yapılan işlemler...Sekonder
yöntemi...Tabakalı örnekleme koruma (Servikal smear, tarama testleri)
• 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73 dizininin ortanca değeri...70 • Hastalığı tedavi etmek, ilerlemesini engellemek için
(en küçükten en büyüğe doğru sıralanır, dizi tek sayılı ise yapılan işlemler...Tersiyer koruma (serviks Ca ameliyatı
dizinin ortasındaki gözlemin değeri ortanca) ve kemoterapisi)
• Veriler içinde en sık bulunan değer... Tepe değeri • Son dönemde hastalara insanca ölüm hakkı vermek
(mode) için yapılan palyatif işler...Dördüncül koruma (narkotik
analjezik vermek)
384 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Toplumun huzuru için olan yasak ve cezalar...Temel 2. Aşağıda şematize edilen araştırma türü
koruma (Eroin kullanımı yasaktır) aşağıdakilerden hangisidir?
• Uluslar arası bildirimi zorunlu hastalıklar...Çiçek, Sarı
humma, Epidemik tifüs ve Veba
• Etkenin sağlam kişiye ulaşabilme ve dokulara yerleşip
üreyebilme hızı...İnfektivite
• Etkenin insanda oluşturacağı hastalığın
şiddeti...Virilans

50. DİĞER HALK SAĞLIĞI KONULARI

A) Deneysel B) Tanımlayıcı
C) Vaka-kontrol D) Kesitsel
E) Kohort
Doğru cevap: D

3. Aşağıdaki ifadelerden hangisi, kohort tipi


epidemiyolojik araştırma yöntemlerinin
avantajlarından biri değildir?
A) Etkilenimin boyutunu tahmin etmek mümkündür.
B) Aynı anda birden çok hastalık araştırılabilir.
C) Genellikle vaka kontrol çalışmalarına göre daha az
maliyet gerektiren çalışmalardır.
D) İnsidans hızı hesaplanabilir.
Kanıt piramidi E) Vaka kontrol tipi araştırmalara göre hafıza faktöründen
(recail bias) daha az etkilenirler.
• Bulaşıcı hastalıklardan korunmak için düzenli olarak veri Doğru cevap: C
toplanması ve bu verilerin analizi...Sürveyans
• Sürveyansın laboratuvar verileri ya da zorunlu vaka 4. Kızamık için yeni geliştirilmiş bir aşının hali hazırda
bildirimleri ile takibi...Vakaya dayalı sürveyans kullanılmakta olan aşıya göre etkinliğini belirlemek için
• Sürveyansın seçilmiş gruplarda prevalans takibi...Sentinel aşağıdaki epidemiyolojik araştırma yöntemlerinden
sürveyans hangisi kullanılır?

• Sürveyans verilerinin standart formlarla belirli A) Vaka-kontrol B) Kohort


periyotlarla toplanması...Pasif sürveyans C) Kesitsel D) Müdahale
E) Tanımlayıcı
• Sürveyans verilerinin mevcut durumların önemli
olduğu durumlarda telefon yada kurum ziyaretleri ile Doğru cevap: D
toplanması...Aktif sürveyans
5. Hastalık oluşumunu önlemek için alınan önlemlerin
• Hastalığın belirli bir bölgede belirli bir sayıda rutin
etkisini erken dönemde göre bilmek için hastalıkla
gözükmesi…Endemi
ilgili hangi ölçütü takip etmek gerekir?
• Hastalığın rutin gözüktüğü sayıdan daha fazla
gözükmesi…Epidemi A) Hastalığın komplikasyon hızını
B) Hastalığın insidansını
• Bir hastalığın tüm bölge ülke veya kıtada olağanüstü C) Hastalığın atak hızını
sıklıkta gözükmesi…Pandemi D) Hastalığın fatalite hızını
• Hastalığın sürekli çok fazla bulaşabildiğini anlatan E) Hastalığın prevalansını
terim...Hiperendemi Doğru cevap: B
• Hastalığın hayatın çok erken safhalarından
itibaren toplumun çok geniş bir kitlesini 6. Yüz öğrencinin devam ettiği bir köy ilköğretim okulunda
etkilemesi...Haloendemi yapılan bir araştırmada, iki haftalık süre içerisinde 20
öğrenciye hepatit A tanısı konuluyor. Sonrasındaki 6 hafta
içerisinde de 25 erkek ve 15 kız öğrenciye yine hepatit A
SORULAR tanısı konuyor.

1. Bir hastanenin başhekimlik bölümünde bilgisayar


Bu bilgilere göre, sekonder atak hızı % kaçtır?
başında çalışan kişilerdeki sağlık sorunlarını yaş,
cins, çalışma süresi gibi değişkenlere göre inceleyen A) 50 B) 40
bir araştırmanın epidemiyolojik tipi nedir? C) 25 D) 20
E) 10
A) Müdahele B) Analitik
C) Kohort D) Vaka kontrol Doğru cevap: A
E) Tanımlayıcı
Doğru cevap: E
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 385

7. Aşağıdakilerden hangisi bir toplumdaki ana sağlığı 11. Aşağıdakilerden hangisi bulaşıcı hastalık ihbarı olan
düzeyini belirlemede kullanılan parametrelerden biri bölgede kaynağa yönelik alınacak önlemlerden biri
değildir? değildir?
A) Perinatal bebek ölüm hızı A) Aşılama
B) Sağlık personeli tarafından yaptırılan doğum sayısı B) Dezenfeksiyon
C) Postneonatal ölüm hızı C) Kesin tanı
D) Toplam düşük hızı D) Hastaların izolasyonu
E) Toplam doğurganlık hızı E) Taşıyıcı aranması
Doğru cevap: C Doğru cevap: A

8. Ana ölüm hızını tanımlayan formül aşağıdakilerden


hangisidir? 12. Aşağıdakilerden hangisi birincil koruma uygulamaları
arasındadır?
A) 1 yıl içinde ölen doğurgan yaş kadın sayısı/aynı yıl
doğurgan yaş kadın nüfusu x k A) Sağlık eğitimi
B) 1 yıl içinde gebelik, doğum, lohusalık nedeniyle ölen B) Erken tanı
kadın sayısı/yıl ortası nüfus x k C) Uygun tedavi
C) 1 yıl içinde gebelik, doğum, lohusalık nedeniyle ölen D) Sakatlığı azaltma
kadın sayısı/aynı yıl doğurgan yaş kadın nüfusu x k E) Rehabilitasyon
D) 1 yıl içinde ölen doğurgan yaş kadın sayısı/yıl ortası Doğru cevap: A
nüfus x k
E) 1 yıl içinde gebelik, doğum, lohusalık nedeniyle ölen kadın
sayısı/aynı yıl içinde olan canlı doğum sayısı x k
13. Etkenin insanda oluşturacağı hastalığın şiddetini
Doğru cevap: E tanımlayan ifade aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hiperendemi
9. Bir tarama programında, yeni tarama yöntemine göre B) Patojenite
ve standart tanı testine göre hastalık araştırılan 149 C) Virülans
kişiye ait aşağıdaki tablo elde edilmiştir. D) Endemi
E) İnfektivite
Doğru cevap: C

14. 15-49 yaş arası kadınlarda HPV varlığının belirlenmesi


amacıyla yapılan bir çalışmada, iki farklı tanı yöntemi aynı
120 kadına uygulanıyor. Her iki yöntem ile belirlenen HPV
sıklığı farklı bulunuyor.

Bu çalışmada tanı yöntemleri arasında anlamlı fark


olup olmadığı hangi önemlilik testi ile belirlenmelidir?
Yeni tarama testinin pozitif prediktif değeri A) Mann-Whitney U testi
aşağıdakilerden hangisine şittir? B) Fisher’ın kesin testi
C) Bağımlı gruplarda t testi
A) 77 / 112 B) 27 / 149
D) Ki-kare testi
C) 27 / 37 D) 27 / 62
E) McNemar testi
E) 77 / 87
Doğru cevap: E
Doğru cevap: D

10. Bir tarama programında muayene edilen 1000 kişiden


110’u hastalık yönünden şüpheli bulunmuştur. İleri 15. Aşağıdakilerden hangisi C grubu bildirimi zorunlu
inceleme sonucunda 100 kişi hasta tanısıalmıştır.Hasta olan hastalıklardan biridir?
ların 20’si tarama testinin sağlam olarak değerlendirdiği A) Çiçek
gruptadır. Hasta tanısı alanların 40’ı önceden hasta B) Tifüs
olduğunu bilmemektedir. C) Veba
D) Sarı humma
Bu bilgilere dayanarak aşağıdaki yargılardan E) Toksoplazmozis
hangisine varılabilir? Doğru cevap: E
A) Tarama testinin duyarlılığı 100/1000 dir.
B) Tarama testinin seçiciliği 110/1000dir.
C) Pozitif testin prediktif değeri 40/100 dür.
D) Tarama testinin yanlış pozitif sayısı 30 dur.
E) Tarama testinin tutarlılığı 870/1000 dir.
Doğru cevap: D
386 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

DERMATOLOJİ Psöriasis
• Munro mikroabseleri
• Auspitz bulgusu: Kabuklar kaldırılınca noktasal
51. DERMATOLOJİDE TEMEL kanamalar olur.
• Akantozis: Epitelde belirgin kalınlaşma olur.
KAVRAMLAR • Stratum granulozum az ya da yoktur.
• Parakeratoz
• Stratum corneum kalınlaşmasına... Hiperkeratoz • Mum lekesi belirtileri
denir.
• Epidermal hücrelerin birbirinden ayrılmasına akantoliz
denir. Tırnak psoriasisi
• Desmozomların bulunduğu katman... Stratum
spinozum • Tırnak plağının tırnak yatağından ayrılması (onikolizis)
ve noktasal çukurcuk (pitting) veya yüksük benzeri
• Tek katlı, mitotik aktivitenin olduğu, bazal laminaya çukurcuklar
hemidesmozomlar ile bağlı olan katman... Stratum • Yağ damlası şeklinde sarı renk değişikliği
bazale * Pitting ve yağ damlası şeklinde renk değişikliği tırnak
psöriasisini onikomikozdan ayırmada önemlidir.
• Ciltten kabarık olmayan küçük lezyon...Makül
• Ciltten kabarık küçük lezyon... Papül
• Içinde sıvı toplanan küçük lezyon... Vezikül Psoriasis tedavisi
• Içinde sıvı toplanan büyük lezyon... Bül
Topikal Sistemik
• Tüm epidermisin kalınlaşması... Akantoz
• Topikal steroid • Metotrexate
• Nemlendirici(ASA) • Sentetik retinoidler
52. PAPÜLOSKAUMÖZ HASTALIKLAR • Antralin • Etrenitat, asitretin
• Kalsipotrol • Siklosporin
• Psöriazis tipik bulgusu... Mum lekesi görüntüsüdür. FOTOTERAPİ (PUVA- psöralen ve ultraviyole A)
• Tırnakta onikolizis varsa... Psöriazis düşünülmelidir (Bu
bulgular tırnak mantarı-tinea unguiumda da görülür).
• PUVA; SLE, gebelik, emzirme, fotosensitivite ve
• Ekstensör yüzlerde gümüş renkli plaklar, bu plaklar profiria durumlarında kontrendikedir.
kaldırıldığında ortaya çıkan noktasal kanamalar (Auspitz
• PUVA‛nın önemli yan etkileri katarakt ve skuamöz
bulgusu), tırnakta onikoliz ve yüksük benzeri çukurcuklar
hücreli deri kanseridir.
(pitting), patolojik incelemede Munro mikroabseleri...
psoriazis için tipiktir.
Liken (6P)
• Epidermal hücre yenilenme süresinin kısaldığı hastalık...
Psöriazis‛dir (Artmış bazal turnover!). • Papül
• Purple
• Psoriazis, gümüş rekli, iyi sınırlı, geniş yapışık eritematöz • Pruritik
plaklarla karakterize non enfeksiyöz, inflamatuvar ve • Poligonal
hiperproliferatif bir deri hastalığıdır. • Planar
• Psoriaziste en sık tutulan bölgeler diz, dirsek, saçlı deri, • Penis
sakrum, tırnak ve eklemlerdir.
• Psöriazsiteki en tipik etiyolojik faktör travmadır. • Dirsekte fleksor yüzlerde, deride lumbar bölgede
Travmayla yeni lezyonların ortaya çıkmasına Koebner polygonal, kaşıntılı, menekşe rengi papüler döküntüler
fenomeni (izomorfik cevap) denir. varsa, ağız içi lezyon da görülüyorsa tanı... Liken
planus.
• Psöriazisin karakteristik fizyopatolojik bulguarı
akantoz, parakeratoz ve Munro mikroabseleridir. • Liken planusun öncelikli yerleşim yeri olan... Saç, deri,
tırnak, mukoza, penis.
• Psoriazsisn en sık görülen klinik tipi psoriazis
vulgaristir. • Liken planus en sık el ve ayak bileğinin fleksör yüzlerini
tutar.
• Çocuklarda beta hemolitik streptokoklara bağlı bir
ÜSYE‛den 2-4 hafta sonra ortaya çıkan ve damla • Liken planus eklem tutmaz.
şeklinde lezyonlarla karakterize psoriazis tipi guttat • En sık görülen liken planus tipi hipertrofik liken
psroiazistir. planustur.
• Psoriazis, ayırıcı tanıda en sık mantar enfeksiyonları • Liken planusta Wickham striaları görülür.
ile karışır.
• Liken planusun ağız içini sıklıkla tutar ve bu lezyonlardan
• Deri bulgularıyla birlikte ağır sistemik bulgularla (ateş, skuamöz hücreli karsinom gelişebilir.
artralji v.b) seyreden psoriazis tipi generalize püstüler
• Liken planus, HCV enfeksiyonlarıyla tetiklenebilir.
psoriazistir. (Von Zumbussch hastalığı)
• Liken planusun histopatolojisinde ölü eozinofilik hücreler
• Gebelerde meydana gelen, mukozaları tutabilen ve
olan Civatte cisimleri görülür.
hipokalsemiye yol açabilen generalize püstüler psoriazis
tipi impetigo herpetiformistir. • Ilaç, enfeksiyon, yiyecekler gibi etkenlerin neden
olduğu eritemli, ödemli, kaşıntılı, hiperemik lezyon
varlığında... Ürtiker
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 387

• Madalyon belirtisi... Pitriazis rozea‛da görülür. • Büllöz pemfigoidde... vakaların %50‛sinde IgE yüksekliği
• Herald madalyon plak ve lezyonların noel ağacı şeklinde vardır, lezyonlar malignleşmez, tedavide steroid kullanılır
dağılımıyla karakterize cilt hastalığı... Pitriazis ve subepidermal büller bulunur.
rozeadır. • Dermatitis herpetiformis, çölyak hastalığıyla birlikte
görülür ve serumda anti endomisyel IgA antikorlarının
varlığıyla karakterizedir.
53. BÜLLÖZ HASTALIKLAR
• Dermatitis herpetiformiste dermal papilla uçlarında
granüler tarzda IgA depolanır ve subepidermal bül /
vezikül görülür.
İntraepidermal Bül, Otoantikorlar Var • Herpes simplexin cilt lezyonlarından olan... Eritema
multiformedir.
• Pemfigus vulgaris
• Pemfigus vegetans • En sık görülen ilaç reaksiyonu morbiliform (ekzentamatöz)
• Pemfigus foliaceus ilaç reaksiyonudur.
- Pemfigus eritematozus
- Endemik pemfigus foliaseus (fogo selvagem) • Eritema multiforme, karakteristik bulgusu CD8+
• İmmünoglobülin A (IgA) pemfigus sitotoksik lenfositlerce gerçekleştirilen yaygın epidermal
- Subkorneal püstüler dermatozis dejenerasyon ve nekroz olan büllöz hastalıktır.
- İntraepidermal nötrofilik dermatozis
• Eritema multiformenin en sık sebepleri HSV ve
- Paraneoplastik pemfigus
Mycoplasma pneumoniae‛dir (Streptococcus pyogenes
İntraepidermal Bül, Otoantikorlar Yok de yapar!)
• Eritema multiforma major mukozaları tutarken eritema
• Ailesel benign pemfigus (Hailey-Hailey hastalığı)
• Büllöz impetigo multiforme minör mukozaları tutmaz.
• Stafilokoksik haşlanmış deri sendromu • Toksik epidermal nekrolizin en sık sebebi ilaçlardır.
• HSV , VZV **TUS**
• Allerjik kontakt dermatit • Toksik epidermal nekrolizde subepidermal büller görülür
• Epidermolizis bülloza simpleks ve nikolsky pozitiftir.

• Pemfigusun karakteristik lezyonu suprabazal akantolitik 54. İLAÇ REAKSİYONLARI


büldür (intraepidermal).
• Pemfigusta nikolsky ve tzanck testleri pozitiftir. • Tipik olarak karbamazepin kullanımı sonrası oluşan,
vucutta geniş tutulum yapan, deride ayrışma
• Pemfigus tip 2 aşırı duyarlılık reaksiyonuna örnek oluşturur. oluşturmayan, mukoza tutulumu yapmayan, birbiriyle
Desmogleine karşı Ig G tipi antikorlar vardır. birleşme eğiliminde olan makül ve papüller oluşturan,
• Pemfigus vulgaris en sık olarak ağız mukozasını LAP ve eozinofili ile karakterize hastalık... İlaca bağlı
tutar. hipersensitivite sendromu‛dur.
• Pemfigus foliaseus, mukozaları tutmayan pemfigus • En sık gözüken ilaç reaksiyonu... Ekzentamatöz
tipidir. (morbilliform) deri döküntüsüdür.
• Paraneoplastik pemfigus sıklıkla Non-Hodgkin lenfoma
gibi lenfoproliferatif hastalıklarla birlikte görülür. 55. MİKROBİK AJANLARA BAĞLI DERİ
• Nikolsky belirtisinin tanı koymada yardımcı olduğu HASTALIKLARI
hastalık... Pemfigus vulgaristir.
• Ağız içinden başlayıp vücuda yayılan ağrılı büllü hastalık
varlığında öncelikle düşünülmesi gereken... Pemfigus Stafilokok enfeksiyonları
vulgaristir.
• Deri ve mukozaların frajil olduğu, küçük travmalarla • İmpetigo
bile bül oluşumunun görülebildiği hastalık grubu kalıtsal • Folikülit, bockhart impetigo
epidermolizis bülloza grubudur. • Fronkül, karbonkül,ektima
• Sycosis barbaea, hordeolum
• Epidermolizis bülloza simplekste büller
intraepidermaldir.

Subepidermal büllü hastalıklar Streptekoklara bağlı gelişen cilt


• Büllöz pemfigoid
enfeksiyonları
• Eritema multiforme
• İmpetigo
• Skatrisyel pemfigoid
• Streptokokal ektima
• Toksik epidermal nekroz
• Akut lenfanjit
• Dermatitis herpetiformis
• Scarlet fever
• Porfiria
• Eritema nodosum, eritema marginatum
• Lineer IgA hastalığı
• Eritema multiforme
• Steven-johnson sendrom
• Purpura fulminans
• Gestasyonel herpes
• Akut guttat psöriasis

• Büllöz pemfigoidde, hemidesmozomlara karşı antikor


• İmpetigonun en sık etkeni Staphylococcus aureus‛tur.
gelişimi görülür.
• Follikülit en sık etkeni Stafilokoktur.
• Büllöz pemfigoidde büller subepidermaldir ve genellikle
nikolsky negatiftir.
388 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Fronkül, deri ve deri altı dokusunun nekroz ve • Favus etkeni Tricophyton schonleiniidir. Ortasında saç
süpürasyon gösteren, akut folliküler ve stafliokokkal olan sarı-yeşil krut (scutula) tipik lezyonudur.
absesidir.. • Herpes simplex virus ve varicella zoster virus
• “Hot-tub follikülit” etkeni olan... Pseudomonas enfeksiyonlarında kullanılan hızlı tanı yöntemi Tzanck
aeruginosa‛dır. testidir.
• Göz kapağının stafilokokkal enfeksiyonuna hordeolum • Çocuklarda en sık dermatofit enfeksiyonu... Tinea
denir. kapitis‛tir.
• Erizipel en sık alt esktremiteyi tutar. • Kerion olarak bilinen mantar hastalığı... Tinea kapitis
• Erizipeli selülitten ayıran temel fark sınırlarının keskin profunda‛dır.
ve ciltten kabarık olmasıdır. • Altı yaşındaki erkek çocukta 1 aydır saçlı deride
• Uyuz tedavisinde topikal olarak kullanılanlar... zemininde belirgin skuam bulunan alopesik yamalar,
Permetrin, sülfür, benzyl benzoate, krotamiton‛dir yer yer kırık saçlar izleniyorsa hasta için en olası
(ivermektin oral yolla kullanılır). tanı... Tinea kapitis‛tir.

• Scabies‛in spesifik deri lezyonu... Tünel‛dir. • Kalıcı kellik yapan... Favus‛tur.

• Scabies, stratum korneum tabakasına yerleşir. • Favusa en sık neden olan etken... Trichophyton
schoenleinii‛dir.
• Uyuz tedavisinde permetrin krem, gama benzen
hekzaklorid, sülfür bileşenler, benzil benzoat lokal • Tipik muayane bulgusu ‘‛skutula‛‛olan hastalık...
olarak kullanılabilir. Favus‛tur ve en sık etkeni Trichophyton schoenleinii‛dir.

• Uyuz tedavisinde oral olarak kullanılan ilaç • Saç içinde sarı-yeşil kabuk ile karakterize hastalık...
ivermektindir. Tinea Favosa (Bu kabuklanmaya skutula denir).

• Şarkı çıbanı etkenleri Leishmania tropica ve Leishmania • Ayak tırnaklarında kalınlaşma, matlaşma, sarı-beyaz
majordür. renk değişikliği ve subungual hiperkeratoz ile sağ ayak
tabanı ve lateralinde de hiperkeratoz tespit ediliyorsa
• Leishmania tropica dişi tatarcıklar aracılığıyla ayırıcı tanısında öncelikle düşünülmesi gereken... Tinea
bulaşır. unguium‛dur.
• Şark Çıbanının (Leischmania) sistemik tedavisinde • Pitting ve onikolizinin tipik olarak görüldüğü enfektif
kullanılan... Antimon bileşikleri‛dir. hastalık... Tinea unguium‛dur.
• Yalnızca deride enfeksiyon yapan protozoon... • Tinea pedis enfeksiyonuna... Trychopyton grubu
Leischmania tropica‛dır. mantarlar neden olur.
• Leishmania tropica‛nın etkeni olduğu hastalık... Kütanöz • Tinea (pitriazis) versicolor etkeni... Malassezia
leishmaniazis‛dir. furfur‛dur.
• Baş boyun bölgesinde, kabuğu kaldırıldığında çivi benzeri • Çocuklarda en sık id reaksiyonu nedeni... Tinea pedis‛dir.
çıkıntılar bulunan, kenarları hiperemik, üzeri kabuklu
ülseratif lezyon varsa ve lezyonlardan alınan örnek ile • Herpes simplex virüsünün elementer lezyonu...
NNN besiyerinde üreme saptanıyorsa en olası tanı... Veziküldür.
Kütanöz leishmaniazis‛tir. • Herpes virüs enfeksiyonunun tanısında kullanılan hızlı
• Yanakta kırmızı-kahverengi, deriden kabarık ve infiltre, tanı metodu... Tzanck testidir.
orta kısmı çökük ve nekrotik krutlu nodül... kutanöz • Poxvirüsün neden olduğu deri hastalığı... Molloscum
leishmaniazis‛i düşündürmelidir ve tanı lezyondan yayma contagiosum‛dur.
yapılması ile ua da NNN besiyerinde üreme ile koyulur. • Daha önce tüberküloz basiliyle karşılaşmış bir kişide
• Eritrazmanın etkeni Corynebacterium minutissimumdur. ekzojen enfeksiyonla oluşabilecek deri tüberkülozu
• Eritrazma, Wood ışığı ile kırmızı refle verir. tipi... Tüberkülozis verrükoza kutis‛tir.
• Tırnak çevresindeki deri kıvrımlarının enfeksiyonuna • Sekonder sifiliz lezyonu... Kondiloma lata‛dır.
paronişi denir. • Penis veya vulvada bulunan bir şankra sifiliz tanısı
• Tırnak ve tırnak yatağının mantar enfeksiyonu Tinea koyabilmek için en uygun yöntem... Karanlık saha
unguium‛dur. çalışmasıdır.
• Microsporum cinsi mantarlar tırnağı tutmaz. • Sekonder sifilizde gözlenmeyen deri bulgusu...
kendiliğinden düzelen LAP‛lardır (Primer sifiliz
• Epidermophyton cinsi mantarlar saçı tutmaz.
bulgusudur).
• Tricophyton cinsi mantarlar deri, tırnak ve saçta
• Sifilizin ikinci devresinde oral mukozada gözlenen
hastalık oluşturabilir.
bulgu... Müköz plakdır.
• Tine barbae, sakal bölgesinin mantar enfeksiyonudur.
• Yirmi beş yaşındaki erkek hastada peniste 15 gün önce
• Topikal steroid kullanımına bağlı gelişen mantar ortaya çıkan tabanı sert ve endure, zemini temiz, keskin
enfeksiyonu tinea inkognitodur. sınırlı ve yuvarlak ağrısız ülser ile inguinal lenfadenopati
• Tinea versicolorun etkeni Malassezia furfur‛dur. tespit ediliyorsa tanı... Primer sifiliz‛dir.
• Tinea versicolor en sık gövdeyi tutar. Wood ışığında • İnterstisyel keratit, iç kulak sağırlığı, kılıç kını tibia ve
sarı – yeşil refle verir. Talaş belirtisi pozitiftir. Hutchinson dişleri... Geç konjenital sifiliz‛de görülür.
• Tinea kruris kasık bölgesinin mantar enfeksiyonudur. • Tersiyer sfilizde görülen deri bulgusu... Gom‛dur.
Genç erkeklerde sık görülür. • Kondiloma lata bulgusunun görüldüğü hastalık...
Sifilizdir.
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 389

• Primer sifilizde ağrısız sert şankrla birlikte inguinal • Malign melanom tiplerinden en iyi prognozlu olanı...
lenfadenopati görülür. Yüzeyel yayılan malign melanom‛dur.
• Sifilizde bulaştırıcılığın en yüksek olduğu evre sekonder • Nodüler malign melanom en kötü prognozlu malign
sifilizdir. melanom türüdür
• Gomlar tersiyer sifiliz evresinde ortaya çıkar. • Kaposi sarkomu etiyolojisinde rol alan etken... HHV-
• Erken konejnital sifilizde ilk bulgu kanlı burun akıntısıdır. 8‛dir.
Palmo-plantar büller, ağız kenarında Parrot çizgileri ve • HIV‛li hastalarda deri ve mukozalarda kırmızı-menekşe
Parrot‛un psödoparalizisi de erken konjenital sifilizde rengi nodül ve plaklar biçiminde gözlenen kanser...
görülebilir. Kaposi sarkomu‛dur.
• Geç konjenital sifilizde görülen Hutchinson Triadı • AIDS ile ilişkili Kaposi sarkomu... Klasik Kaposi
keratit, iç kulak sağırlığı ve Hutchinson dişlerinden sarkomuna kıyasla daha hızlı ilerler ve baş boyunda daha
oluşur. sık görülür (klasik kaposi ekstremite distallerinde ortaya
• Papova virüsün neden olduğu lezyon... Verruka çıkar).
vulgaris‛dir. • Siyah ırkta en sık görülen malign melanom tipi akral
• Hastalık – bilgi eşleştirmeleri... Tinea kapitis – çocuklarda lentiginöz malign melanomdur. El içi, ayak tabanı, tırnak
görülür, Tinea incognito – uygunsuz steroid kullanımıyla yatağı ve müköz membranları tutar.
oluşur, Tinea kruris – Genital gölge mantarıdır • Malign melanomda prognozu belirleyen en önemli faktör
• Lupus vulgaris‛te güçlü bir gecikmiş tip hipersensitivite evredir.
yanıtı vardır ve lezyondan tüberküloz basili izole edilme • Malign melanomda T evresini invazyon derinliğiyle
olasılığı...Düşüktür. birlikte ülserasyon varlığı belirler.
• Talaş belirtisi (lezyon bistüri ile kazındığında
deskuamasyon) ve Wood ışığında sarı – yeşil refle 57. DIĞER DERMATOLOJI KONULARI
alınması... Pitriazis versikolor için tipiktir.
• Rekürrent mukozal aftlar... Behçet hastalığında
56. DERI TÜMÖRLERİ görülür.
• Behçet hastalığının klasik triadı... Tekrarlayan üveit,
• Deride en sık gözüken benign tümör... Seboreik oral aft, genital ülserdir.
keratoz • Paterji testinin tanısında kullanıldığı hastalık... Behçet
• En sık görülen premalign deri tümörü aktinik hastalığıdır.
keratozdur. • Behçet hastalığının tanısında kabul edilen uluslararası
• Deri kanserine en sık neden olan etken... Ultraviyole kriterler... Tekrarlayan ağız ülserleri, göz lezyonları,
ışınlarıdır. tekrarlayan genital ülserler, paterji testi pozitifliğidir.
• Skuamöz hücreli cilt kanseri için predispozan • Behçet çalışma grubunun major tanı kriterlerinden
faktörler... Ultraviyole radyasyon, kronik skarlar, HPV olmayan... Trombofilebittir.
enfeksiyonu, immünsüpresyondur. • Ağız içinde tekrarlayan aftları olan ve tromboflebit
• E n s ı k g ö r ü l e n c i l t k a n s e r i . . . Bazal hücreli atağı yaşayan bir hasta için öncelikle akla gelmesi
karsinom‛dur. gereken... Behçet hastalığı‛dır.
• Güneş gören yerlerde üzeri kabuklanan, ilaç tedavisi ile • Behçet hastalığının... Temel histopatolojik özelliği
düzelmeyen hastanın muayenesinde üzeri ülsere nodül vaskülittir, tanısında paterji testi kullanılabilir, oral ve
varsa... Bazal hücreli karsinom düşünülür (ulkus rodens). genital aftöz lezyonlar görülür, oküler tutulum öenmli
• Skuamoz hücreli kanserle sık karışan iyi huylu deri bulgudur, hafif izole oral/mukokutanöz lezyonlarda ilk
tümörü keratoakantomdur. seçenek kortikosteroidlerdir.

• Deride skuamoz hücreli karsinom en sık alt dudakta • Akne vulgarisin tipik lezyonu... Komedon‛dur.
görülür. • Akne patogenezinde rol oynayan faktörler...
İnflamasyon, foliküler hiperproliferasyon, bakteriyel
proliferasyon, aşırı sebum üretimidir (Retinoik asit
TNM evrelemesi: kullanımı etken değil tedavi seçeneğidir).
T: tümörün kalınlığı (a: ülserasyon yok, b: ülserasyon var) • Akne patogenezinde en önemli faktör... Foliküler
T1: 1 mm epidermal diskornifikasyondur.
T2: 1-2 mm
T3: 4 mm’den fazla • Yağ bezi hastalığı olan... Seboreik dermatit‛tir.
N: Lenf nodu tutulumu • Seboreik dermatit en sık... Baş boyun bölgesini tutar
M: Metastaz, LDH seviyesi
(yüz ve saçlar)
Clark Evrelemesi • Atopik dermatit tanısı koyduran kriterler... Kaşıntı,
alevlenme ve remisyonlarla seyretmesi, ailede atopi
Evre I: Melanom epidermiste
öyküsünün varlığı, ekzematöz dermatit lezyonlarının
Evre II: Papiller dermişe girmiş
Evre III:Papiller-retiküler dermiş sınırına gelmiş, papiller varlığıdır.
dermisi doldurmuş • Alopesi areata‛da kötü prognoz göstergeleri... Aile
Evre IV: Retiküler dermişte öyküsü, tırnak tutulumu, çok sayıda alopesik plak varlığı,
Evre V: Subkutan dokuya invaze ofiazis, erken yaşta başlangıçtır.
• Allerjik kontakt dermatitte etkenin saptanması
• En sık görülen malign melanom tipi yüzeyel yayılan
amacıyla kullanılan test... Yama testidir.
malign melanomdur.
390 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Alopesi areatada görülen yuvarlak alopesik 4. Büllöz pemfigoid için aşağıdaki ifadelerden hangisi
yamalar...Skar bırakmadan iyileşir. yanlıştır?
A) Ağız mukozası tutulumu nadirdir
Nikolsy fenomeni B) Büller subepidermal yerleşimlidir
C) Nikolski belirtisi negatiftir
• Pemfşgus vulgaris, pemfigus vejetans D) Tedavide steroid verilebilir
• Pemfigus foliaseus, eritematosus
E) Dermal papillada IgA depolanması vardır
• Toksik epidermal nekroliz, Steven-Johnson
sendromu Doğru cevap: E
• Stafilokoksik haşlanmış deri sendromu
• Epidermolizis bülloza(junctional ve distrofik tip) 5. Tipik olarak “hedef tahtası” (target) lezyonlar ve
subepidermal büllerle karakterizedir ve sadece
mukozaları tutan hastalık aşağıdakilerden hangisidir?
Koebner pozitif hastalıklar A) Fuchs sendromu
B) Steven-johnson sendromu
• Psoriazis
C) Toksik epidermal nekrozis
• Liken planus, liken sklerozis, liken nitidus
• Eritema multiforme
D) Ürtiker
• Vitiligo E) Eritema multiforme minör
• Pitiriazis rosea
Doğru cevap: A
• Kaposi sarkomu
• Karsinomlar
6. Eritema nodosuma en fazla neden olan ilaç
Yalancı Koebner Belirtisi aşağıdakilerden hangisidir?

• Enfeksiyöz ajanların yayılması ile oluşan A) Penisilamin B) Penisilin


dermatozlar için Psödo-Koebner belirtisi tanımı C) Fenitoin D) Tetrasiklin
kullanılır. Molloscum contagiosumlu çocuklarda E) Sülfonamaid
lezyonlar sıklıkla yüz, el, genital bölgeye yerleşir ve
lineerdir. Doğru cevap: E
- Molloscum contagiosum
- Verrüler 7. Dermatofit enfeksiyonlarıyla ilgili aşağıdaki
- Aspergillus enfeksiyonu ifadelerden hangisi yanlıştır?
- Tüberküloz
A) Tinea capitis çocuklarda sık görülür
B) Kasık tineasına tinea cruris denir
C) Epidermophyton cinsi mantarlar saçı tutmaz
SORULAR D) İd reaksiyonu en sık yüzü tutar
E) Microsporum cinsi mantarlar tırnağı tutmaz
1. Çocukluk çağında, β hemolitik streptekok Doğru cevap: D
enfeksiyonu sonrasında görülen damla şeklinde cilt
lezyonları ile karakterize gövdede gelişen psöriazis 8. Aşağıdakilerden hangisi tinea pedisin
tipi aşağıdakilerden hangisidir? komplikasyonlarından biri değildir?
A) Psöriazis antropotica B) Eritrodermik psöriazis A) Erizipel B) Lenfanjit
C) Püstüler psöriazis D) Psöriazis guttata C) Nevralji D) Ekzema mikotik
E) Klasik tip psöriazis E) İD reaksiyonu
Doğru cevap: D Doğru cevap: C

2. Liken planus’un klinikte en sık görülen temel 9. Hamamda havuza girme sonrası gövdesinde yaygın
elementer lezyonu aşağıdakilerden hangisidir? papülopüstüler lezyonlar gelişen hastada en olası
A) Bül B) Vezikül tanı aşağıdakilerden hangisidir?
C) Papül D) Nodül A) Gonokoksemi
E) Püstül B) Kandidiazi
Doğru cevap: C C) “Hot tub” folikülit
D) Yüzeyel pürtüler folikülit
3. Pemfigus vulgaris ile ilgili aşağıdaki ifadelerden E) Pitriosporium foliküliti
hangisi yanlıştır?
Doğru cevap: C
A) Mukoza tutulumu sıktır
B) Histopatolojisinde tipik bulgu akantozdur 10. Histopatolojik olarak kornoid lamella oluşumunun
C) Direkt immünfloresan incelemede epidermiste görüldüğü hastalık aşağıdakilerden hangisidir?
intersellüler alanlarda IgG birikimi saptanır
D) Genellikle 50 yaş üstünde görülür A) Skuamöz hücreli kanser
E) Tedavisinde yüksek doz steroid kullanılır B) Seboreik keratoz
C) Porokeratozis Mibelli
Doğru cevap: B D) Aktinik keratoz
E) Verruka vulgaris
Doğru cevap: B
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 391

11. Bazal hücreli karsinomun tedavisi zor ve nüks oranı 18. Bulaştırıcılığın en yüksek olduğu sfiliz evresi
yüksek olan tipi aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sklerozan (morfea) A) Primer sifiliz
B) Fibroepitelyoma B) Sekonder sifiliz
C) Yüzeyel yayılan tip C) Tersiyer sifiliz
D) Nodülülseratif D) Latent sifiliz
E) Pigmente E) Geç konjenital sifiliz
Doğru cevap: A Doğru cevap: B

12. Aşağıdakilerden hangisi malign melanom için iyi


prognoz göstergesidir? ORTOPEDİ
A) İleri yaş
B) Erkek cinsiyet
C) Nodüler alt tip 58. GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ VE
D) Ülserasyon varlığı
E) Ekstremitede yerleşim
OSTEOKONDROZLAR
Doğru cevap: E
Gelişimsel kalça displazisi risk faktörleri
13. De novo gelişebilen ve belirgin in situ fazı bulunmayan
malign melanom tipi aşağıdakilerden hangisidir? • İlk doğan kız bebek
• Makat doğum
A) Yüzeyel yayılan melanom
• Oligohidramniyoz,çoğul gebelik
B) Lentigo malign melanom • Pozitif aile öyküsü
C) Mukozal melanom • Tortikollis, pes kalkaneovalgus
D) Nodüler melanom • Metatarsus adduktus
E) Akral lentiginöz melanom • Kundaklama

Doğru cevap: D
• Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığında en çok etkilenen
14. En sık görülen ilaç erüpsiyonu aşağıdakilerden ve ilk ortaya çıkan hareket kısıtlılığı... Abdüksiyon.
hangisidir?
• Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığında, disloke edilebilen
A) Eritema multiforme kalçayı... Barlow testi, kalçanın yeniden yerine redükte
B) Toksik epidermal nekrozis edilebilirliğini ise Ortolani testi gösterir.
C) Ekzantem
D) Fiks ilaç erüpsiyonu • Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığında erken dönemde
E) Ürtiker/anjiödem yapılan alçıda kalçaya verilmesi gereken pozisyon...
Abdüksiyon ve fleksiyondur.
Doğru cevap: C
• Altı aydan küçük bebekte GKD tanısı kalça USG ile
15. “Kılda ünlem işareti” bulgusu aşağıdaki hastalıkların konur.
hangisinde görülür?
• Altı aylık bebekte GKD tanısı kalça grafisi ile konur.
A) Trikotillomani
• Gelişimsel kalça displazisinde ve çıkığında yapılan alçının
B) Alopesi areata
en önemli komplikasyonu... Hiperabdüksiyona bağlı femur
C) Andojenik alopesi
başı aseptik nekrozu gelişmesidir.
D) Pitriazis rubra pilaris
E) Tinea kapitis süperfisializ • Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığı tedavisinde aşırı
abdüksiyona bağlı bası altında kalan arter... Medial
Doğru cevap: B
circumflex femoral arterdir.
16. Kaposi sarkomu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi • Perthes- Calve- Legg (femur başı aseptik nekrozu)in
yanlıştır? en sık nedeni... Travma
A) Klasik kaposi sarkomu en sık yüzde yerleşir • Adölesan çağda Tuberositas tibia da şişlik ve
B) Klasik kaposi sarkomu genellikle yaşlılarda görülür hareketle artan ağrı varlığında... Osgood-Schlatter
C) Damar endotelinden köken alır düşünülmelidir.
D) Human Herpes Virus Tip 8 ile ilişkilidir.
E) AIDS ile ilişkili kaposi sarkomu hızlı ilerler • Çıkık tarafta ayak üstünde durunca pelvisin karşı
tarafa düşmesi... Trendelenburg belirtisi (gluteus
Doğru cevap: A mediusu değerlendirir!)
17. Ekzojen bulaşan deri tüberkülozları aşağıdaki • Kienbock hastalığı...Os lunatumun aseptik nekrozudur.
seçeneklerden hangisinde birlikte verilmiştir?
• Kırkbeş yaş altı yetişkinlerde avasküler nekrozun en
A) Skrofuloderma sık nedeni.. Kortikosteroid kullanımıdır.
B) Tüberküloizis kutis orifisyalis
C) Lupus vulgaris
D) Tüberkülozis kutis verrükoza
E) Akut milier tüberküloz
Doğru cevap: D
392 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

59. KEMIK VE EKLEM ENFEKISYONLARI Benign tümörlerde radyoloji


• Osteomiyelit en sık... Metafizi tutar. • Geçiş uzonu dardır.
• Lezyon sınırları belirgindir.
• Osteomiyelitin en sık şekli... Hematojen yolla yayılım
• Codman üçgeni yoktur.
• Osteomiyelitin en sık etkeni... Staphylococcus • Periost reaksiyonu- soğan zarı yoktur.
aureusdur. • Yumuşak doku uzantısı yoktur.

• IV ilaç bağımlılarındaki osteomiyelitin en sık nedeni...


Pseudomonas aerigunosadır. • Kemiğin en sık primer malign kemik tümörü.. Multipl
miyelom (osteosarkom 2. En sık primer)
• Osteomiyelitte ilk ortaya çıkan direkt grafi bulgusu...
Yumuşak doku şişliğidir (ilk bir kaç gün ortaya çıkmaz). • Osteosarkom en sık... diz bölgesine (femur distali tibia
proksimali) yerleşir.
• Akut osteomiyelitle ile radyolojik olarak karışabilecek
durumlar... Septik artrit, Ewing sarkomu, osteosarkom, • Genç hastada diz bölgesinde malign kemik
juvenil artrit, orak hücre krizi, Gaucher hastalığı ve tümörü...Osteosarkom düşünülmelidir.
patolojik kırıklar • Ewing sarkomunda... Ağrı, şişlik, kızarıklık olduğundan
• Akut Osteomiyelit tanısında kanda... Sedimentasyon akut osteomiyelit ile karışabilir (radyolojide soğan zarı).
ve CRP ölçümü önemli yer tutar. • Kemikte metastaz varlığında primer tümör için bakılacak
• Akut osteomiyelitte en iyi görüntüleme... Kemik organlar... Prostat ve meme.
sintigrafisidir (Tc 99)
• Subakut hematojen osteomiyelitin en sık şekli... Brodie 61. TRAVMA, KIRIK-ÇIKIKLAR,
absesidir ( tm ile karışabilir). BAĞ-LİGAMAN YARALANMALARI VE
• Eklemde ağrı, şişlik, kızarıklık, yüksek ateş... Septik KOMPLİKASYONLARI
artrit düşündürmelidir.
• Septik artritte en sık etken... Staphylococcus • Kemik kırıkları veya major travma sonrası gelişen
aureusdur. solunum sıkıntısı peteşial kanamalar multiorgan
• Protezli eklemlerde septik artritin en sık etkeni... yetersizlik...Yağ embolisini düşündürmelidir.
Staphylococcus epidermidistir. • Korpus humerus kırıklarında... Radial sinir zedelenebilir.
• Cinsel yönden aktif kadınlarda septik artritte... • Travmatik posterior femur çıkıklarında... Siyatik sinir
Neisseria gonorrhea akla gelmelidir. zedelenebilir.
• Septik artritin tedavisi... Antibiyotik, drenaj ve eklem • Boksör kırığında kırılan kemikler... 4. Ve 5.
istirahatidir. Metakarpallerdir.
• Tüberküloz kemikte en sık vertebrayı tutar. • Karpal kemikler içinde en çok kırılan kemik... Skafoid
• Tüberküloz vertebranın... En sık korpusunu tutar. kemiktir.
• Replantasyon cerrahisinde yara yerleri replantasyon
için hazırlandıktan sonra ilk yapılan işlemler...Kemik
60. KEMİK TÜMÖRLERİ işlemleridir.(arter ven sinir anastomozları sonra
yapılırlar)
• Kemik tümörleri genelde... Metafizi tutar
• Pelvis kırıklarına en sık eşlik eden durumlar...
• Epifizi tutan tümörler... Dev hücreli kemik tümörü, Retroperitoneal hematom, mesane rüptürü ve üretra
kondroblastoma yaralanmasıdır.
• Diafizi tutan tümörler... Ewing sarkomu, osteoid • Ayak yerde sabitken dize dışardan alınan darbelerde
osteoma en olası zedelenecek yapı...İç menisküstür.
• El ve ayaktaki küçük kemiklerin en sık tümörü... • Yağ embolisi gelişmesini engellemek için... Kırık hemen
Enkondromdur. stabilize edilmelidir.
• M u l t i p l e e n k o n d r o m a t o s i s . . . Olier sendromu • Yaşlı hastalarda uzun ve büyük kemik kırıkları
(kondrosarkom riski vardır) sonrasında ilk üç dört gün içerisinde ani solunum
• Küçük nidus (<1.5 cm) oluşturan aspirine yanıtın olduğu sıkıntısı taşikardi ve sonrasında multiorgan yetmezliği
tümör... Osteoid osteomadır (ağrı kesiciye yanıtın en akla...Yağ embolisini getirmelidir.
büyük nedeni tümör odağının prostaglandin sentezinin • Akut arter tıkanıklığında 5P bulgusu... Pain (ağrı),
azalmasıdır). pulseless (nabızsızlık), pallor (solukluk), parestezi ve
• Büyük nidus yapan ve vertabrayı tutan... Osteoblastoma paralizi görülür.
• Adduktor magnus kasının çekme gücüne bağlı oluşan • Wolkmannın iskemik kontraktürüne en sık neden... Olan
stress lezyonu... Kortikal desmoid kırık suprakondiler humerus kırığıdır.
• Genç hastada vertebra tutulumu varsa... Anevrizmal • Suprakondiler humerus kırıklarında zedelenen arter...
kemik kisti, osteoblastoma ve osteoid osteoma Brakial arterdir.
• Akciğer metastazı yapabilme nedeni ile benign agresif • Osteokondritis dissekeans en sık... Dizde görülür.
olarak sınıflanan benign tümörler... Dev hücreli kemik
tümörü ve kondroblastoma
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 393

• Elimiz açık yere düştüğümüzde (dirsek ekstansiyonda ön 6. Radius distal uç kırığı ve distal radiusun volare
kol pronasyonda el ekstansiyonda [dorsifleksiyonda])... deplasmanının görüldüğü kırık aşağıdakilerden
Radius alt uç ekstansiyon kırığı (Colles kırığı) veya hangisidir?
skafoid kemik hasarı görülebilir. A) Galeazzi kırıklı çıkığı B) Smith kırığı
• Avasküler nekroz gelişme riski yüksek kırıklar... Femur C) Dorsal barton kırığı D) Şoför kırığı
boyun, skafoid, talus ve lunat kemik kırıklarıdır. E) Monteggia kırıklı çıkığı
Doğru cevap: B
• Enfiye çukurunda hassasiyet...Skafoid zedelenmesini
akla getirmelidir. 20. Chance kırığı hangi tip omurga yaralanmalarında
görülür?
62. DİĞER ÜROOJİ KONULARI A) Kamçı yaralanması B) Kırıklı çıkık
C) Emniyet kemeri kırığı D) Burst kırık
E) Kompresyon kırığı
SORULAR
Doğru cevap: C

1. Gelişimsel kalça displazisi hakkında aşağıdakilerden 21. El bileği dorsal bölgede en sık görülen yumuşak doku
hangisi yanlıştır? tümörü aşağıdakilerden hangisidir?
A) 1,5 yaşını geçen çocuklarda tedavi için ancak cerrahi A) Nöroma
uygulanabilir B) Lenfanjiom
B) Intrauterin geliş problemleri riski arttırır. C) Gagnliyon
C) Her dönemde saptanabilen bulgu abduksiyon D) Lipom
kısıtlılığıdır. E) Tendon kılıfının dev hücreli tümörü
D) Kızlarda 8 - 10 kat daha sık görülür
E) Barlow testi redükte edilebilen kalçayı gösterir Doğru cevap: C

Doğru cevap: E 22. Medial malleol kırığı ile birlikte fibula boyun kırığının
birlikte görüldüğü kırıkları tanımlayan özel isim
2. Pulvinar patoloji ve kum saati kapsül görünümü aşağıdakilerden hangisidir?
aşağıdaki hastalıklardan hangisinin bulgusudur?
A) Maisonneuve
A) Gelişimsel kalça çıkığı B) Pott
B) Protruzyo asetabuli C) Tillaux
C) Travmatik kalça çıkığı D) Bosworth
D) Tekrarlayan omuz çıkığı E) Cotton
E) Tekrarlayan patella çıkığı
Doğru cevap: A
Doğru cevap: A
23. Aşağıdakilerden hangisi ayak bileği bağ
3. Diz etrafında ağrı ile başvuran hastanın çekilen yaralanmalarında en çok yaralanan bağdır?
grafilerinde litik lezyonlar saptanıyor? Bu hastada
aşağıdaki lezyonlardan hangisinin bulunma ihtimali A) Sindezmotik bağ
en yüksektir? B) Calcaneofibular ligaman
C) Derin deltoid bağ
A) Osteokondroma D) Posterior talofibular ligaman
B) Osteoblastoma E) Anterior talofibular ligaman
C) Dev hücreli kemik tümörü
D) Ewing sarkomu Doğru cevap: E
E) Kondroblastoma
Doğru cevap: C ÜROLOJİ
4. Aşağıdaki avasküler nekroz ve tutulum yeri
eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? 63. TAŞ HASTALIĞI
A) Scheuerman / Vertebra
B) Freiberg / 2. Metatars başı • En sık görülen taşlar... Kalsiyum taşları
C) Legg-calve-perthes / Femur başı • Strüvit taşlarına üreaz aktivitesi gösteren
D) Köhler / Kalkaneus organizmalar... Proteus, klebsiella, pseudomonas vs
E) Johanson -Larsen / Patella
• Renal taş hastalığında ilk görüntüleme yöntemi... Direkt
Doğru cevap: D grafi (DÜS)
• Renal taş hastalığında en iyi görüntüleme yöntemi...
5. En sık gözlenen çıkık aşağıdakilerden hangisidir?
Kontrastsız bilgisayarlı tomografi
A) Parmak B) Omuz • Nonopak taşlar.. Ürik asit, ksantin ve indinavir taşları
C) Kalça D) Diz
E) Dirsek • Renal taşlarda girişimsel tedavi...
Doğru cevap: B
394 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

• Renal hücreli karsinom gelişme riski artmış ailesel tümör


sendromu... Von Hippel Lindau sendromu
Alt polde olmayan
Alt pol renal taşları
renal taşlar • Renal hücreli kanserin en sık gözüken histolojik alt
tipi... Clear cell karsinom
<2 cm >2 cm <1cm 1-2cm > 2cm
• RCC nin en sık bulunduğu yer... Proksimal tübüler
ESWL PNL ESWL Üreteroskopi PNL epitel
• RCC nin en sık uzak organ metastazı... Akciğer
• Benign prostat hiperplazisinin en sık geliştiği bölge...
Şok Dalga Litotripsi Kontrendikasyonları Transizyonel zon

• Hamilelik • Benign prostat hiperplazisinin gelişmesindeki en önemli


• Düzeltilmemiş koagülopati veya kanama diatezi iki faktör... Yaş ve dihidrotestosteron düzeyi
• Taşa yakın arteriyal anevrizma (renal veya • Prostat kanserinin en sık geliştiği bölge... Periferik
abdominal aort) zone
• Taşın distalinde uriner sistemde obstrüksiyon
• Taşı hedeflemede teknik problemler (iskelet • Prostat kanserinde en sık histoloji... Adenokanser
anomalileri)
• Prostat kanseri kemikte en sık metastazı... Lomber
vertebraya
• Yaşlı bir erkek hastada kemik metastazı varlığında ilk
Şok Dalga Litotripsi Başarısını Olumsuz akla gelmesi gereken kanser... Prostat kanseri
Etkileyen Faktörler • Prostat kanserinde kan değerleri yükselen... Prostat
spesifik antijen ve asit fosfataz
• Taş içeriği (sistin, bruşit,kalsiyum oksalat
monohidrat, matriks) • Testis tümörlerinin en önemli nedeni... İnmemiş testis
• Taş atenüasyonu ≥1000 HU (en sık sağda)
• Taş cilt mesafesinin 10 cmden fazla olması (morbid
obezite) • İnmemiş testis en sık yerleşim yeri... İnguinal kanal
• Renal anatomik anomaliler (atnalı böbrek, kaliseal • En sık gözüken testis tümörü... Seminom
divertikül)
• Öngörülemeyen alt pol anatomik problemler (dar • Yaşlılarda en sık gözüken testis tümörü... Lenfoma
infundibulopelvik açılanma, dar infindibulum, uzun • Testis tümörleri içerisinde en kötü prognozlu...
alt pol kaliks) Koriyokarsinoma
• Testis tümörleri içerisinde en iyi prognozlu...
Spermatositik seminoma
64. GENITOÜRINER TÜMÖRLER
• Çocukluk çağında en sık görülen testis tümörü...
Endodermal sinüs tümörü (yolk kesesi tm)
• Ağrısız gross pıhtılı hematüri varlığında akla gelecek
hastalık... Mesane tümörü • Testis germ hücre tümörlerinde yükselen tümör
belirteçleri... α-fetoprotein ve β-hcg
• Mesane kanserinde en sık histoloji... Değişici epitel
• Seminomların yaklaşık %10‛unda yükselen tümör
hücreli tümör
belirteci... β-hcg
• Mesane kanseri için risk faktörleri... Sigara, enfeksiyon • Seminomlarda α-fetoprotein... Yükselmez.
(schistosomia haematobium), enstrümantasyon ve taşların
indükte ettiği fiziksel travma • Seminomun kliniğe geliş semptomu... Ağrısız testis
büyümesi
• Mesane kanserinde en önemli prognostic faktör... Kas
• Koriyokarsinomanın salgıladığı tümör belirteci... β-
invazyonu
HCG‛dir (%100).
• Kas invazyonunun ilk görüldüğü T evresi... T2 • Testisin germ hücre kaynaklı olmayan en sık tümörü...
• Mesane kanserlerinde tedaviyi ve prognozu Leyding hücreli tümör
şekillendiren... Kas invazyonunun varlığı • Leyding hücreli tümörlerin patolojik tanısında
patognomonik olan... Reinke kristalleri
• Mesane kanseri tedavisinde kullanılan en etkiki
intravesikal ajan... BCG
• Erken dönem mesane kanserlerinde (Tis ve T1) (kas
65. GENİTOÜRİNER ANOMALİLER VE
invazyonu yok) tedavi... Transüretral rezeksiyon ve İNTRASKROTAL KİTLELER
intravezikal kemoterapötik uygulanması
• Ekstrofi vezika ve urakusta görülme sıklığı artan
kanser... Mesane adenokanserleri 66. ÜRİNER OBSTRÜKSİYON VE STAZ
• Spontan retroperitoneal kanama riskini arttıran ailesel
tümör sendromu... Tuberoskleroz (anjiyomiyolipom)
• Renal hücreli karsinom için en önemli risk faktörü...
Sigara, obezite ve hipertansiyon
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 395

67. DİĞER ÜROLOJİ KONULARI 3. Trafik kazası sonrası hematüri şikâyeti ile gelen
hastada sağ pubik ramusta deplase fraktür izleniyor.
• Ürogenital sistemde tüberkülozun en sık tuttuğu yer... Fizik muayenede pelvik hassasiyet, pelvik ekimoz
Böbrek saptanan hastanın arteriel kan basıncı normal
bulunuyor. Laboratuar incelemede hemoglobin 13
• Genital sistemde tüberküloz erkeklerde en sık epididimi,
kadınlarda ise en sık tuba uterinayı tutar. gr/dl saptanan hastanın mesanesine opak madde
verildikten sonra mum alevi görünümü izleniyor.
• İdrarda lökosit çıkışı olduğu halde kültürlerde
üreme olmuyorsa (steril piyüri) akla gelecek atipik Bu hastada en olası üriner sistem yaralanması
enfeksiyon... Tüberküloz aşağıdakilerden hangisidir?
• Vezikoüreteral reflünün en önemli nedenleri... Trigon
zayıflığı, üreterosel, üreter duplikasyonu, Prune Belly A) Pelvik diyafram yaralanması
sendromu B) Böbrek yaralanması
C) Mesanenin intraperitoneal rüptürü
• Kronik bakteriyel prostatitin en önemli semptomu... D) Mesanenin ekstraperitoneal rüptürü
Tekrarlayıcı idrar yolu enfeksiyonu E) Üretra yaralanması
• Ksantogranülamatöz piyelonefrit ile ayırıcı tanıya
Doğru cevap: D
giren... Renal hücreli karsinom
• Akut testiküler torsiyon ile akut epididimoorşit arasında 4. Subepitelyal bağ dokusunu tutup kas invazyonu
ayırıcı tanısında en iyi yöntemler... Doppler USG ve yapmamış mesane kanserlerinin başlangıç tedavisi
sintigrafi aşağıdakilerden hangisidir?
• Testiküler torsiyonun en sık nedenleri... Travma ve A) Transüretral rezeksiyon+intravezikal kemoterapi
inmemiş testis B) Yalnızca radyoterapi
• Karın kaslarında gevşeklik, bilateral inmemiş testis ve C) Yalnızca sistektomi
vezikoüreteral reflü varlığında akla gelen hastalık... D) Sistektomi + radyoterapi
Prune- Belly ( Eagle Barret) sendromu E) Sistemik kemoterapi
• Konjenital hidroselde tedavi... Takip Doğru cevap: A
• En sık renal füzyon anomalisi... At nalı böbrek 5. Renal hücreli kanserin en sık metastaz yaptığı organ
• En sık üreter anomalisi... Duplikasyonlar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Adrenal bez B) Barsak
SORULAR C) Kemik D) Karaciğer
E) Akciğer
1. Alkali idrarda oluşan üriner sistem taşı aşağıdakilerden Doğru cevap: E
hangisidir?
6. Aşağıdaki ailesel tümör sendromlarının hangisinde
A) Ca fosfat renal hücreli karsinom riski artmıştır?
B) Ca oksalat
C) Struvit A) Von Recklinghausen hastalığı
D) Ürik asit B) Nörofibramotozis tip 2
E) Sistin C) Sturge-Weber sendromu
Doğru cevap: C D) Tuberoskleroz
E) Von Hippel Lindau sendromu
2. Böbrek pelvisinde 3 cm çapında sistin taşı olan hastanın Doğru cevap: E
böbreği hidronefrotiktir ve glomerüler filtrasyon hızı 30 ml/
dakikanın altındadır. 7. Klinik bulgu vermeden rutin tetkiklerde saptanan PSA
yüksekliği nedeniyle biyopsi yapılarak tanı alan prostat
Bu hastada aşağıdaki tedavi yöntemlerinden hangisi kanserinin TNM evresinde T evresi aşağıdakilerden
en az morbidite ile en yüksek oranda taştan arındırma hangisidir?
sağlar?
A) T1a B) T1 C) T1c D) T2 E) T2b
A) Ekstrakarporeal şok dalga litotripsi
Doğru cevap: C
B) Perkütan nefrolitotomi
C) Medikal tedavi 8. Aşağıdaki testis tümörü-marker eşleştirmelerinden
D) Parsiyel nefrektomi hangisi yanlıştır?
E) Piyelolitotomi
A) Endodermal sinüs tümörü – AFP
Doğru cevap: B B) Seminom – AFP
C) Teratokarsinom – AFP+ hCG
D) Koriokarsinom – hCG
E) Embriyonel karsinom – AFP+ hCG
Doğru cevap: B
396 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

9. İntravenöz pyelografide renal tüplerde tiroidizasyon • Lateral epikondilit...tenisçi dirseği (el bileğinin
görünümü tespit edilen hastada öncelikle düşünülmesi dosifleksiyou ile ağrı artar)
gereken hastalık aşağıdakilerden hangisidir?
• Mesleği tornavidacı olan kırk yaşındaki erkek hasta
A) Kronik pyelonefrit dirsek lokalizasyonunda başlayan önkol arka yüzüne
B) Renal hücreli karsinom yayılan ağrıdan yakınmaktadır. Ağrı özellikle bileğin
C) Akut pyelonefrit dorsifleksiyonunda artmaktadır. Dirseğin lateralinde
D) Kronik glomerülonefrit şişlik bulunan hastada en olası tanı...Tenisçi dirseği
E) Berger hastalığı
• Medial epikondilit...Golfçü dirseği
Doğru cevap: A
• Cirit sporu yapan 23 yaşındaki erkek hasta, sağ
10. Üretranın en sık görülen konjenital anomalisi omuzunun ön kısmında dirsek fleksiyonu ile artan ağrı
aşağıdakilerden hangisidir? yakınmasıyla başvuruyor. Fizik muayenesinde, omuzun
ön kısmında lokalize hassasiyet, Speed ve Yergason
A) Ekstrofi vezika
testi pozitifliği saptanıyor. Nörolojik muayenesi normal
B) Vezikoüretral reflü
olan bu hasta için en olası tanı...Biseps tendiniti
C) Agenezi
D) Posterior üretral valv • Dupuytren kontraktürü...Palmar fasiyanın fibrozisine
E) Duplikasyon bağlı dijital fleksiyon kontraktürüdür.

Doğru cevap: D • Dupuytren kontraktürüne neden olan hastalıklar:


- Diabetes mellitus
- Alkol
FİZİK TEDAVİ ve REHABİLİTASYON - Kronik karaciğer hastalığı
- Yaşlılık
- Diabetes insipidus Dupuytren kontraktürüne neden
68. AĞRILI KAS SENDROMLARI VE olmaz
YUMUŞAK DOKU ROMATİZMALARI
69. VERTEBRA HASTALIKLARI VE
• Kadınlarda sık olan, yaygın somatik semptomlar gösteren, SPİNAL KORD YARALANMALARI
altta yatan açıklanabilir patoloji bulunmayan, majör
depresyonunu sık eşlik ettiği hastalık fibromyaljidir.
• T6 seviyesinde omurilik yaralanması olan bir hastada
• Fibromyaljide sistemik tedavi yapılmakta olup öncelikle hayatı tehdit eden ve acil müdahale gerektiren
trisiklik antidepresan tedavisi başlanır. komplikasyon...Otonom disrefleksi
• Miyofasyal ağrı sendromunda tetik noktalar mevcuttur. • İnflamatuvar bel ağrısını diğer bel ağrısı nedenlerinden
Lokal tedavi yapılır. ayırt etmede önemli faktörler:

• Ön kol kırığı sonrası operasyon geçiren bir hastada ağrı, - Hareketle bel ağrısının azalması
şişlik, solukluk, eklemlerde sertlik ve çekilen grafisinde - Kırk yaşından önce başlaması
benekli osteoporoz varsa en olası tanı...Kompleks - Gece ağrısı
bölgesel ağrı sendromu • Jimnastik sporu yapan 14 yaşındaki kız çocuğu istirahat
• İnme sonrası sağ hemiparezik olan hastada, sağ üst ve aktivite kısıtlanmasıyla azalan, bel ekstensiyonuyla
ekstremitesinde ağrı şikayetiyle var, muayenesinde sağ artan ağrı tarifliyor. Fizik muayenesinde L5
elinde diffüz şişlik, kızarıklık ve eklemlerde kısıtlılık – S1 spinoz çıkıntılarında palpasyonla hassasiyet
saptanıyor. Bu hasta için en olası tanı...Kompleks saptanıyor. Nörolojik muayenesi normal olan hastanın
bölgesel ağrı sendromu 4 yönlü lumbosakral vertebra grafisinde L5‛te pars
interartikülaris defekti tespit ediliyor. Bu hasta için
• Kompleks bölgesel ağrı sendromunun erken döneminde en olası tanı...Spondilolizis
görülmeyen...Eklem hareketlerinde kısıtlılık
• Altmış yedi yaşındaki erkek hasta, son iki yıldır
• Kompleks bölgesel ağrı sendromunun erken tanısında devam eden bel ağrısı ve yürüme mesafesinin zaman
görüntüleme yöntemlerinden sintigrafi faydalıdır. Erken içerisinde giderek kısalması yakınmalarıyla başvuruyor.
dönemde direkt grafide bulgu gözlenmez. Son olarak yürüme mesafesinin 100 metre ile sınırlı
• Benekli osteoporoz kompleks bölgesel ağrı sendromunun olduğunu, bacaklarında uyuşma hissi oluştuğunu ve
2. dönem bulgusudur. oturup dinlenmekle bu yakınmasının geçtiğini, ancak
tekrar yürümeye başlamasıyla yeniden ortaya çıktığını
• Kompleks bölgesel ağrı sendromu tedavisinde sempatik belirtiyor. Bisiklet kullanırken rahatladığını söylüyor.
blokaj uygulanır (ağrının kesilmesi ana amaç TENS!) . Muayenesinde lomber bölgenin ekstansiyonunda ağrısının
• Elli yaş üzerindeki kadınlarda omuz kalça kuşağında ağrı, arttığını, fleksiyonda ise kısmen de olsa rahatladığını
eritrosit sedimentasyon hızında artış ile seyreden ve ifade ediyor. Nörolojik muayenesinde defisit
düşük doz steroide iyi cevap veren hastalık...Polimyaljia belirlenemiyor. Bu hasta için en olası tanı...Lomber
romatika (temporal arterit birlikteliği) spinal stenoz

• DeQuervain tenosinovitinde etkilenen tendonlar...Abduktör


Pollicis Longus ve Extansör Pollicis Brevis
• DeQuervain hastalığında kullanılan test... Finkelstein
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 397

70. FİZİK TEDAVİ MODALİTELERİ 72.DİĞER FTR KONULARI

Isıtıcılar Fizik tedavide özel testler


Yüzeyel ısıtıcılar • Finkelstein testi: DeQuervain hastalığı
• Yergason testi: Biseps tendiniti
a. Sıcak paketler • Speed testi: Biseps tendiniti
b. Isı yastıkları • Neer Testi: Subakromial sıkışma sendromu
c. Parafin banyoları • Kol düşme testi: Rotator kaf yırtığı
d. Fluidoterapi (akışkan sıvı banyoları) • Ağrılı ark testi: Subakromial sıkışma sendromu
e. Girdap banyoları (whirlpool) • Mennel testi: Sakroiliak eklem muayenesi
f. Radyan ısı (infraruj) • Faber testi: Kalça eklem hareket açıklığı, osteoartrit
• Trandelenburg testi: Gluteus medius kası
Derin Isıtıcılar • Thomas testi: İliotibial bant bozukluğu
• Ober testi: Fasia lata
• Ultrason • Schober testi: Vertebra fleksiyonu, ankilozan spondilit
• Kısa dalga diatermi • Adson testi: Kostaklaviküler sendrom
• Mikrodalga diatermi • Lachmann testi: Ön çapraz bağ
• McMurray testi: Menisküs yaralanması
• Ön çekmece testi: Ön çapraz bağ yırtığı
• Fonksiyonel elektriksel stimülasyon...Üst motor nöronda • Arka çekmece testi: Arka çapraz bağ yırtığı
hasar olup alt motor nöronu sağlam paralizilerde kullanılır • Phalen, prayer, tinel testi: Karpal tünel sendromu
• Mekanik bel ağrısında önerilen egzersiz hangisidir...Kas
kuvvetlenmesi ve lordozun normalleşmesi SORULAR
• Koltuk değneği ve baston kullanımında kuvvetlendirilmesi
gereken kas hangisidir...M.triceps brachii 1. Beş ay önce geçirilen isağ hemiparezi nedeniyle tedavi
gören kadın hastada son 1 aydır sağ el ve kolda yanıcı
• Fasia latanın gerginliğinin tesbitinde kullanılan
ağrı ortaya çıkmıştır. Hasta, sağ ön kol ve eli kaplayan
test...Ober testi
ağrı yanı sıra hafif uyaranlarla anormal ağrılı duyumlar
• Bacağı dış rotasyona ve abdüksiyona getirilince hissetmektedir. Kolda şişme ve terleme artışı dışında bulgu
ağrısı artan 68 yaşında kadın hastanın öyküsünden saptanmamış olup; ısı, dokunma, pozisyon, vibrasyon
gece sağ tarafına yatınca ağrının arttığı, yürürken duyuları ile kas gücü, derin tendon refleksleri normaldir.
uyluk lateralinde aşağı doğru yayılan ağrısı varsa
tanınız...Trokanterik bursit Patolojik refleks saptanmayan hastada en olası tanı nedir?
• Kayak yaptıktan sonra sağ dizinde ağrı başladığı öğrenilen A) Kompleks bölgesel ağrı sendromu
otuz iki yaşında bir kadın hasta özellikle istirahat sonrası B) Servikal syringomiyeli
ayağa kalkarken ağrı ve tutukluktan yakınıyor. Ağrısı C) Segmental amiyotrofi
fleksiyon ile artan hastanın muayenesinde inflamasyon D) C7 radikülopati
bulgusu bulunmuyor ve fleksiyonda hafif krepitasyon E) Posterior interosseöz nöropati
hissediliyor. Bu hasta için en olası tanı...Kondromalazi
patella (Patellofemoral artralji) Doğru cevap: A

• Otuz beş yaşındaki erkek hasta, ayağı yerde sabit 2. Omurilik yaralanmalı hastalarda lezyonun komplet
durumdayken dizi üzerinde dönme hareketi sonrasında veya inkomplet ayırımının yapılmasında yol
ortaya çıkan sol diz ağrısı nedeniyle başvuruyor. Ağrının gösterici olan parametre aşağıdakilerden hangisidir?
dizinin iç kısmında, medialde oluştuğunu, dizini biraz
bükülü olarak tuttuğunda daha rahat ettiğini, ancak A) Hoffman refleksi
dizin her hareketiyle aynı bölgede ağrı hissettiğini ifade B) Kramester refleksi
ediyor. Bu hastada en olası tanı...İç menisküs lezyonu C) Derin tendon reflekslerinde artış
D) Spastisite
E) Bulbokavernöz refleks
71.EKSTREMİTELERİN KAS, TENDON VE Doğru cevap: E
EKLEM BOZUKLUKLARI
3. Servikal vertebralarda akut hiperekstansiyon tipi bir travmayı
takiben üst ekstremitelerde hakim tetraparezi saptanmıştır.

Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir?


A) Posterior kord sendromu
B) Anterior kord sendromu
C) Brown-Séquard sendromu
D) Santral kord sendromu
E) Spinal şok sendromu
Doğru cevap: D
398 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

4. Aşağıdakilerden hangisi anterior spinal arter enfarktı 10. Kırkbeş yaşında ağır makine kullanan bir erkek
ile ilgili yanlış bir ifadedir? hastada, vibrasyonun neden olduğu, parmaklarda
digital arterlerin vazokonstrüksiyonu ve ağrı ile
A) Ön boynuz etkilenebilir
seyreden kümülatif travma bozukluğu aşağıdakilerden
B) Lezyon seviyesi altında eklem pozisyon ve vibrasyon
hangisidir?
duyusu kaybı
C) Lezyon seviyesi altında ağrı-ısı duyusunda kayıp A) El-omuz vibrasyon sendromu
D) Paraparezi B) Epikondilit
E) Sfinkter kusuru C) Raynaud fenomeni
Doğru cevap: B D) Tetik parmak
E) DeQuervain sendromu
5. Spinal kord yaralanması (T6) olan bir hastada, dolum
Doğru cevap: A
sistometrisi yapılırken terleme, şiddetli baş ağrısı ve yüzde
“flushing” oluşuyor. 11. Pars interartikülaristeki kemik defektine verilen isim
aşağıdakilerden hangisidir?
Bu hastada görülebilecek ek bulgular aşağıdakilerin
hangisinde birlikte verilmiştir? A) Spondiloartroz
B) Spondilolistezis
A) Taşikardi ve hipotansiyon C) Spondiloartropati
B) Taşikardi ve hipertansiyon D) Spondilolizis
C) Atrial fibrilasyon ve hipotansiyon E) Spondilodiskit
D) Bradikardi ve hipotansiyon
E) Bradikardi ve hipertansiyon Doğru cevap: D

Doğru cevap: E 12. Hemiplejik hastalarda görülen patolojik yürüme


aşağıdakilerden hangisidir?
6. Aşağıdaki dokulardan hangisi kısa dalga diyatermi
tedavisi sırasında en az ısınır? A) Stepaj
B) Sirkumdiksiyon
A) Yağ dokusu C) Makaslama
B) Kas D) Trendelenburg
C) Deri E) Antaljik
D) Eklem
E) Kan Doğru cevap: B

Doğru cevap: C
RADYOLOJİ
7. Lomber disk hernisi tanısı ile ameliyat edilen ve
parsiyel laminektomi yapılan bir hastada, daha sonra • X ışını kullanılan görüntüleme yöntemleri... Direkt
bel ağrısı gelişmesi durumunda aşağıdaki fizik tedavi Radyografi, BT, Anjiyografi, Floroskopi, Mamografi
ajanlarından hangisinin uygulanması doğru değildir?
• İyonizan olmayan radyofrekans dalgaları kullanılan
A) Galvanik akım görüntüleme yöntemi... MRG
B) Enfraruj
C) Isı yastıkları • Gama ışımasının kullanıldığı görüntüleme yöntemi...
D) Ultrason Sintigrafi
E) TENS • Sintigrafide en sık kullanılan radyonüklid ajan...
Doğru cevap: D Teknesyum 99m
• Yüksek frekanslı ses dalgalarının farklı yüzeylerden
8. Nöromuskuler elektriksel stimülasyon için aşağıdaki
geçerken bir bölümünün yansıması prensibine dayalı
ifadelerden hangisi yanlıştır?
temel olarak yük frekanslı sesin kullanıldığı görüntüleme
A) Spinal kord hasarlı hastalara yapılır. yöntemi... Ultrasonografi
B) Motor eşiğin üzerinde uyarı verilir. • Bir tür sintigrafi metodu olan ve metabolik olarak
C) Kas güçlendirme amacıyla yapılır. artmış aktiviteyi tespit edebilen, ana endikasyonu
D) Uzun süre immobilizasyona bağlı gelişen kas atrofisinin malign tümörlerin tespiti ve evrelemesi olan görüntüleme
önlenmesinde yararlıdır. yöntemi... PET
E) Motor nöron hasarlı hastalara yapılır.
• Hastadan geçen X ışınlarının floresan ekran üzerine
Doğru cevap: E düşürüldüğü, diyafragma gibi organ hareketlerinin
gözlendiği görüntüleme yöntemi... Floroskopi
9. Aşağıdakilerden hangisi heterotopik ossifikasyon
tedavisinde kullanılan uygulamalardan birisi değildir? • Magnetik rezonans görüntüleme kemik doku ve
kalsifikasyonu... İçinde serbest hidrojen olmadığından
A) Fraksiparin
iyi değerlendirilemez.
B) İndometazin
C) Teröpatik ultrason uygulaması • Koroner yada pulmoner damarlara yönelik katatersiz
D) Etidronat anjiyografi yapma imkanı bulunan kesitsel görüntüleme
E) Eklem hareket açıklığı egzersizleri yöntemi... Çok Kesitli BT (MDCT)‛dir.
Doğru cevap: A • Kolime edilmiş (sınırlandırılmış) X-ışınlarının kullanıldığı
görünütüleme yöntemi... BT
KÜÇÜK STAJLAR
BİYOKİMYA’DA HIZLI BİLGİLER
ÖNEMLİ TEKRAR 399

• Özellikle yumuşak dokuları incelemek için kullanılan 2. Asağıdaki patolojilerin hangisinde diagnostik olarak
yumuşak doku ayırım gücü en yüksek olan görüntüleme direkt grafinin etkinliği en fazladır?
yöntemi... MRG
A) Üreter taşı B) Divertikülit
• Ultrasonun kullanılamayacağı dokular... Kemik ve akciğer C) Akut apandisit D) İleus
parankimi E) Peritonit
Doğru cevap: D
• Radyolüsent (röntgende siyah) kontrast maddeler...
Hava, oksijen ve karbondioksit 3. Pozitron emisyon tomografi çalışmasında beyin
• Radyoopak (röntgende beyaz) kontrast maddeler... metabolizmasını ölçmede en sık kullanılan madde
Baryum sülfat, iyotlu kontrast maddeler, lipiodol aşağıdakilerden hangisidir?
• Kontrast maddeye bağlı görülen en sık yan etki... A) 13N aspartate
Allerjik reaksiyonlar B) 18F-2-deoksi-D-glukoz (FDG)
• Kontrast madde kullanımında majör risk faktörleri... C) 18F fluoroetilspiperon
Yaş, daha önce kontrast madde allerji hikayesi, allerji/ D) 11C butanol
astım, kardiyovasküler sistem hastalıkları E) 68Ga EDTA
• İyotlu kontrast madde... BT‛de HRCT çekimi yapılıyorsa, Doğru cevap: B
üriner sistem taşları için ve beyin kanaması düşünülüyorsa
kullanılmaz. 4. Anevrizma rüptürü geçiren bir hastada bakılan
bilgisayarlı tomografi tetkikinde aşağıdakilerin
• Petröz apex değerlendirilmesi için kullanılan grafi...
hangisini görmeyi beklemeyiz?
Town grafi
• Paranazal sinüsler için kullanılan grafi... Waters grafi A) Hidrosefali B) Subaraknoid kanama
C) Ventrikül içi kanama D) Enfarkt bulguları
• Orbita konturlarını görmek için kullanılan grafi... E) Epidural kanama
Caldwell grafisi Doğru cevap: E
• Mastoid havalanma için kullanılan grafi... Schüller
grafi 5. Ekstremitelerin ön yüzünde cilt altında yerleşimli bir kitle
lezyonun solid / kistik ayrımının yapılması isteniyorsa,
• İnternal akustik kanalı görmek için kullanılan grafi... aşağıdaki tetkiklerden hangisi ilk tercih olmalıdır?
Stenvers grafisi
• GKD de ilk üç ayda tarama ve tanı yöntemi... Ultrason A) Direkt Grafi
B) Magnetik rezonans görüntüleme
• Kemik mineral yoğunluğunu göstermede en sık kullanılan C) Bilgisayarlı tomografi
yöntem... DEXA (Dual foton X ray absorsiyometri) D) Ultrasonografi
• Kemik mineral yoğunluğunu göstermede en duyarlı E) Pozitron emisyon tomografi
yöntem... Kantitatif BT (Radyasyon dozunun yüksek
Doğru cevap: D
olması dezavantajı)
• HRCT‛nin değerlendirmede kullanıldığı hastalıklar... 117.Kontrastsız toraks BT tetkikinde sağ akciğer apeks
Diffüz akciğer hastalıkları, interstiyel akciğer düzeyinde 7 mm çapında düzgün sınırlı kitlesel
hastalıkları lezyon tespit edilen hasta için doğru yaklaşım
aşağıdakilerden hangisidir?
• HRCT de kontrast madde... Verilmez.
• PA akciğer grafisinde kalbin konturlarını oluşturmayan A) Lezyon benign morfolojide olup ek incelemeye ya da
yapı... Sağ ventrikül takibe gerek yoktur.
B) 6-12 ay sonra kontrol toraks BT önerilmelidir.
• Plevral effüzyonun en erken yansıdığı grafi tipi... C) Malignite ekartasyonu için PET / CT ile değerlendirme
Dekübit akciğer grafisi gerekir.
• Ürolitiazis düşünülen hastada ilk tetkik... DÜSG D) Kontrastlı MRG ile ileri inceleme önerilir
• Ürolitiazisi en iyi değerlendiren yöntem... Kontrastsız BT E) Malignite ekartasyonu için kontrastlı toraks BT çekimi
yapılır.
• Renal skar dokusu ve anatomiyi göstermede kullanılan
statik sintigrafik inceleme... DMSA sintigrafi Doğru cevap: B
• Glomerül filtrasyon hızı, böbrek fonksiyonları hakkında 118.Mamografide radyolüsent görülen lezyon
bilgi verebilen dinamik sintigrafik inceleme... DTPA aşağıdakilerden hangisidir?
• İskemik inmenin tanısında en duyarlı görüntüleme
A) Galaktosel B) Cerrahi yabancı cisim
yöntem... Difüzyon MR
C) Lobüler karsinom D) İnvaziv duktal karsinom
• Difüzyon MR da kontrast madde... Kullanılmaz. E) Fibroadenom
Doğru cevap: A
SORULAR
119.Radyasyona maruz kalan çalışanlarda güvenli doz
1. Vertebra tüberkülozunun radyolojik bulgularından sınırı kaç rem / yıldır?
olmayan aşağıdakilerden hangisidir? A) 0,5 B) 1 C) 2 D) 5 E) 10
A) Subkondral defekt
B) Abse gelişimi Doğru cevap: D
C) Gibbus deformitesi
120.Asağıdaki kist hidatik tiplerinden hangisinin radyolojik
D) Komşu vertebrada osteoporoz
görüntüsü pür kalsifik olup tedavi gerektirmez?
E) Eklem mesafesinde genişleme
A) Tip I B) Tip II C) Tip III D) Tip IV E) Tip V
Doğru cevap: E
Doğru cevap: E
400 TUSDATA
TUS
BİLİMSEL
HAZIRLIK
TOPLANTI
MERKEZLERİ
MERKEZLERİ

Notlar.....

You might also like