Zawartość

Kalkulator mojego autorstwa udostępniany do bezpłatnego użytkowania przez hobbistów-akwarystów.

Wersja z dnia 20 kwietnia 2013 (mimo mojej długiej pracy nad nim nie mogę zagwarantować, że jest pozbawiony błędów)
W razie jakichkolwiek pytań i uwag do kalkulatora najłatwiej mnie złapać na podkarpackim forum akwarystycznym: podfor

Kalkulator jest zawarty w wielu arkuszach:

Podstawowe Arkusz do liczenia podstawowego nawożenia - na tyle prosty na ile się da. Dodatkowo są tu dane niekt
Makro Arkusz służący obliczeń makroskładników do nawożenia uwzględniając kompozycje eksperymentalne
Pozwala też komponować mineralizatory.
Mikro Obliczenia dozowania mikroelementów i ich chelatowania.
Ogrodnicze Przeliczenia związane z ciekłymi nawozami ogrodniczymi stosowanymi czasem w akwarystyce.
Rozpuszczanie Przygotowywanie nawozów ze stężonych roztworów soli. Jest tu i tabela rozpuszczalności soli.
Węgiel Eksperymentalny kalkulator do obliczenia węgla dodawanego z EC i innymi substytutami CO2.
twardość wody Na razie jest tu blok do obliczeń przy zmniejszaniu KH wody za pomocą kwasów
Pomiary W zamyśle będą tu różne obliczenia dot. przepisów własnych testów do wody. Obecnie są to kH, gH, C
stężenia Obliczenia związane z kumulacją i rozcieńczaniem substancji w wodzie
CO2 od KH Jak sama nazwa mówi do obliczeń zawartości CO2 na podstawie KH i pH wody
PMDD Arkusz do liczenia namiarów surowców do komponowania jednego z popularniejszych nawozów PMDD
Solniczki Eksperymentalne obliczenia dot. Rozmnażania krewetek słonowodnych. Zawiera tabelę gęstości wody

Jak będziecie wpisywać głupoty do arkusza (np. Ilość wody do podmianki większa niż wielkość akwarium) to otrzymacie ja
Nie wprowadziłem obsługi błędów i wyjątków bo jak ktoś nie wie co wpisuje to nie powinien się brać za eksperymenty.
A jak ktoś chce tylko się pośmiać nad wynikami obliczeń to bardzo proszę :) Śmiech to zdrowie a powaga zabija.... powoli

Legenda: (dotyczy zmian wobec wersji poprzedniej)

Nowy moduł/moduł znacząco poprawiony
Moduł uzupełniony/poprawiono drobne błędy i niedociągnięcia/ujednolicono
Moduł bez zmian

Strona 1
 Zawartość
rystów.
e jest pozbawiony błędów)
m akwarystycznym: podforak.rzeszow.pl pod nickiem "zulix"

odatkowo są tu dane niektórych nawozów firmowych.

pozycje eksperymentalne

em w akwarystyce.
puszczalności soli.
substytutami CO2.
sów
y. Obecnie są to kH, gH, Ca, Mg.

ody
rniejszych nawozów PMDD
wiera tabelę gęstości wody morskiej.

akwarium) to otrzymacie jako wynik głupoty.

brać za eksperymenty.
a powaga zabija.... powoli.

Strona 2
 Podstawowe

1. Kalkulator do tworzenia typowego nawozu na podstawie zadanych dawek tygo

Ilość wody do podmiany (lub objętość akwarium) 100 litrów

ilość sporządzonego roztworu nawozu 500 mililitrów
Codzienna dawka nawozu do wody 10 mililitrów

Chcę mieć... tygodniowo Dodaj

[mg/l]
Potas, K+ 15.000 K2SO4
Azotany, NO 3
-
10.000 KCl (opcja- zamiast K2SO4)
fosforany, PO 4
-3
1.000 KNO3
magnez, Mg +2
3.000 KH2PO4
MgSO4x7H2O
Komórki o tym tle możesz zmieniać w objętości nawozu...

2. Kalkulator do obliczana dawek dodawanych przez nawozy

Ilość wody do podmiany (lub objętość akwarium) 325 litrów

Dodatek nawozu: ml Samoróbka Makro

Samoróbki Makro 30.0 KNO3
Mikro z Mikro Plus Intermagu 0.0 KCl
Mikro z chelatów/innych 0.0 K2SO4
Firmowe: ADA Bright K 0.0 KH2PO4
(płynne) ADA Green Brightly lights 0.0 NH4NO3
ADA Green Brightly shade 0.0 MgSO4x7H2O
ADA Green Brightly step 1 0.0 Uzupełnić wodą do
ADA Green Brightly step 2 0.0 (jeżeli się nie znasz to zostaw tak jak jest)
ADA Green Brightly step 3 0.0 Samoróbka Mikro
API Leaf Zone 0.0 Koncentrat Mikro Plus
Aqua Rebell Spezial 0.0 Woda
AquaVitro Activate 0.0 Razem
AquaVitro Carbonate 0.0 (jeżeli się nie znasz to zostaw tak jak jest)
AquaVitro Propel 0.0
AquaVitro Synthesis 0.0 Samoróbka z chelatów/innych związkó
Easy Life Ferro 0.0 13.00% Zawierający Fe
Easy Life Fosfo 0.0 10.00% Zawierający Mn
Easy Life Nitro 0.0 10.00% Zawierający Cu
Easy Life Potassium 0.0 10.00% Zawierający Zn
Easy Life ProFito 0.0 10.00% Zawierający B
Hagen Plant Gro 0.0 10.00% Zawierający Mo

Intermag Floramix (Rośliny wodne) 0.0 10.00% Zawierający Co

Intermag Mikro 0.0 CSM+B
Intermag Mikro Plus 0.0 Symfonia złota
Mikroplant Expert 0.0 Uzupełnić wodą do
Nutrafin Plant Gro 0.0
Sera Florena 0.0

Strona 3
 Podstawowe
Tropica Plant Nutrition 0.0 Kajecik:
Tropica Plant Nutrition + 0.0 glukonian żelaza
Firmowe: gramy chelat EDTA Fe
(proszki) ACS+B (Plantex) 0.0 chelat EDDHA Fe
Seachem Equilibrium 0.0 chelat DTPA Fe
Symfonia złota 0.0

(składy nawozów firmowych wg:

- producenta
- forum roslinykwariowe.pl
- forum holenderskie.pl
- inne fora
- http://calc.petalphile.com/

Strona 4
 Podstawowe

zadanych dawek tygodniowych

ilość

13.2 g
11.3 g
11.6 g
1.0 g
21.7 g
500 ml

Dozowanie MAKRO jednorazowo 7 dawek zalecane dawki

0.00 g (podstawowe) [mg/l] [mg/l] tygodniowe
0.00 g Potas, K+ 4.14 28.97 5 – 30
100.00 g magnez, Mg+2 2.73 19.13 5 – 20 (zalecany stosunek Mg:Ca = 1:4)
0.00 g Azotany, NO 3
-
0.00 0.00 5 – 20 (często i więcej)
0.00 g fosforany, PO 4
-3
0.00 0.00 0,5 – 2.5
300.00 g Stosunek NO3:PO4 = #DIV/0! (zwykle 8-16:1, najpopularniejsze 10:1)
1000 ml
asz to zostaw tak jak jest)
Dozowanie MIKRO jednorazowo 7 dawek zalecane dawki
20 ml [mg/l] [mg/l] tygodniowe
480 ml żelazo, Fe 0.0000 0.00 0,1 – 0,8 (zwykle 0,4)
500 ml mangan, Mn 0.0000 0.00 Zwykle < 0,05
asz to zostaw tak jak jest) miedź, Cu 0.0000 0.00 Zwykle < 0,02 (trujące LC50: Amano 0,07,
cynk, Zn 0.0000 0.00 Zwykle < 0,05
a z chelatów/innych związków bor, B 0.0000 0.00 Zwykle < 0,02
2.00 g molibden, Mo 0.0000 0.00 Zwykle < 0,05
0.00 g kobalt, Co 0.0000 0.00
0.00 g
0.00 g
0.00 g Ekstra obliczenia dla eksperymentatorów
0.00 g Dodatkowo... jednorazowo 7 dawek

0.00 g Amon, NH4+ 0.00 0.00 (liczyć sumarycznie azot z NO3)

0.00 g N z NO3- 0.00 0.00
0.00 g N z NH4+ 0.00 0.00
500 ml NO3 z NH4 0.00 0.00
NO3 całkowite 0.00 0.00 5-20 (i więcej)
N całkowite 0.00 0.00

Strona 5
 Podstawowe
P 0.00 0.00
12.5% Stosunek N:P = #DIV/0!
13.0%
6.0%
10.0%

Strona 6
 Podstawowe

alecany stosunek Mg:Ca = 1:4)

zęsto i więcej)

6:1, najpopularniejsze 10:1)

0,02 (trujące LC50: Amano 0,07, RC 0,21, ryby 0,25-7,5)

arycznie azot z NO3)

Strona 7
 Makro
Kalkulator do dozowania składników MAKRO do akwarium i/lub korygowania twardości wody
(dla ułatwienia zaznaczono na niebiesko najczęściej używane sole)

Ilość wody do podmiany (lub objętość akwarium) 250 litrów

ilość sporządzonego roztworu nawozu 500 mililitrów
jednorazowa dawka nawozu do wody 5 mililitrów

Obliczenia podstawowe Potasu Sodu Amonu Magnezu Wapnia

makro, GH i KH K+ Na+ NH4+ Mg+2 Ca+2
chlorek Cl- 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 0 6
-
azotan NO3 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 6 0
siarczan SO 4
-2
0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 0 7 0
wodorosiarczan HSO 4
-
0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O
fosforan PO4-3 0.00 0.00 0.00 nierozpuszczalne
ile H2O 0 0 w wodzie w akwa.
wodorofosforan HPO4-2 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 0 0 0
diwodorofosforan H2PO4- 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 0 0 0
węglan CO 3
-2
0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 0 0 0 0 0
wodorowęglan HCO3 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
ile H2O 0 0

Instrukcja:
1. Na skrzyżowaniu kationu i anionu wpisz masę soli w gramach (wzór w „dymku”).
2. Poniżej wpisz liczbę cząsteczek wody w soli (np. 7 przy MgSO4x7H2O)
3. Liczba cząsteczek wody w preparatach handlowych jest sugerowana w „dymku”.
4. Jeżeli dozujesz substancje stałe to zrównaj ilość przygotowanego i dozowanego roztworu.
5. Rozpuszczalność popularnych soli w wodzie jest w zakładce "Rozpuszczanie".

Obliczenia do eksperymentów (np. stałych nawozów ogrodniczych)

% Nawóz/Związek masa
100.0% ...o zawartości %mocznika 0.00 g
62.0% ...o zawartości % NO3 0.00 g
10.0% ...o zawartości % NH4 0.00 g
13.8% ...o zawartości % N w formie NO3 0.00 g
10.0% ...o zawartości % N w formie amonowej 0.00 g
10.0% ...o zawartości % N w formie amidowej 0.00 g
10.0% ...o zawartości % P 0.00 g
10.0% ...o zawartości % PO4 0.00 g

Strona 8
 Makro
10.0% ...o zawartości % P2O5 0.00 g
38.0% ...o zawartości % K 0.00 g
10.0% ...o zawartości % K2O 0.00 g
10.0% ...o zawartości % Mg 0.00 g
10.0% ...o zawartości % MgO 0.00 g
10.0% ...o zawartości % Ca 0.00 g
10.0% ...o zawartości % CaO 0.00 g
Obliczenia związków niebezpiecznych (jak nie wiesz po co to nie kombinuj)
25.0% H2SO4 0.00 ml
10.0% HCl 0.00 ml
10.0% HNO3 0.00 ml
10.0% H3PO4 0.00 ml
25.0% NH3 aq 0.00 ml
KOH 0.00 g

UWAGI do komponowania nawozów !!!

Ilość sporządzonego roztworu to nie ilość dodanej wody. Sole należy rozpuścić w mniejszej
ilości po czym uzupełnić wodą do wymaganej objętości roztworu! Szczególnie ważne przy
roztworach stężonych.

1. Rozpuszczalność substancji zależy od temperatury i w dużej mierze od zawartości innych. Dlatego

należy unikać dawania maksymalnych ilości substancji (wg ich rozpuszczalności), ponieważ i tak nie
wszystko się rozpuści. Podczas rozpuszczania temperatura roztworu spada - zaleca się
rozpuszczanie w ciepłej wodzie.

2. Niektóre kombinacje związków powodują wytrącanie osadów (i utratę cennych nawozów).

Zasadniczo nie należy podawać obojętnych, rozpuszczalnych węglanów (Na2CO3, K2CO3),
fosforanów (K3PO4, K2HPO4), tlenków i wodorotlenków (MgO, CaO, Ca(OH)2. Te podajemy tylko
przy specyficznych potrzebach.
3. Azot. Zwykle podajemy w formie azotanowej. Dotyczy to szczególnie zbiorników ustabilizowanych.
Niekiedy można podać go też w formie amonowej (czasem przyspiesza się w ten sposób
dojrzewanie zbiornika. Większe jest tu jednak zagrożenie życia zwierząt i ataku glonów.
4. Które preparaty do podawania K, Mg i innych metali są lepsze:
- jony chlorkowe i siarczanowe w małych ilościach nie są szkodliwe. W dużych tak. Ogólnie lepsze są
siarczany, ale i z nimi nie można przesadzić.
5. Substancje zmieniające pH wody (w akwariach roślinnych):
- podwyższenie pH (wszystkie węglany, wodorowęglany, tlenki, wodorotlenki)
- obniżanie (kwasy, kwaśne sole)

Strona 9
 Makro
ardości wody

Dozowanie MAKRO jednorazowo tygodniowo

[mg/l] [mg/l]
Potas, K+ 0.000 0.000
magnez, Mg+2 0.000 0.000
Azotany, NO3- 0.000 0.000
fosforany, PO4-3 0.000 0.000

Zmiana twardości wody jednorazowo tygodniowo

w stopniach niemieckich o
n o
n
wzrost twardości KH 0.000 0.000
wzrost twardości GH 0.000 0.000
spadek twardości, KH 0.000 0.000

Pozostałe obliczenia jednorazowo tygodniowo

(dla orientacji lub eksperymentów) [mg/l] [mg/l]
Sód, Na+ 0.000 0.000
+2
wapń, Ca 0.000 0.000

Azot, dodatkowe obliczenia:

jon amonowy, NH4+ 0.000 0.000
jon amonowy, NH4+ (z mocznika) 0.000 0.000
NH4+ przeliczone na NO3- 0.000 0.000
Suma azotu, w przeliczeniu na NO 3
-
0.000 0.000
Suma azotu, jako pierwiastka, N 0.000 0.000

Związane z twardością KH (nie uwzględnia OH-)

węglany, CO3-2 0.000 0.000
wodorowęglany, HCO3- 0.000 0.000
(wspólnie jako HCO )3
-
0.000 0.000

Pozostałe aniony
siarczany, SO4-2 0.000 0.000 Do 200 raczej się nic złego nie dzieje
chlorki, Cl- 0.000 0.000 Do 150 raczej nic się złego nie dzieje

Dla wygody powtórzony blok podstawowych wyników:

Strona 10
 Makro

Dozowanie MAKRO jednorazowo tygodniowo

[mg/l] [mg/l]
Potas, K+
0.000 0.000
magnez, Mg+2 0.000 0.000
Azotany, NO3- 0.000 0.000
fosforany, PO 4
-3
0.000 0.000

Zmiana twardości wody jednorazowo tygodniowo

w stopniach niemieckich o
n o
n
wzrost twardości KH 0.000 0.000
wzrost twardości GH 0.000 0.000
spadek twardości, KH 0.000 0.000

Strona 11
 Makro

aczej się nic złego nie dzieje

aczej nic się złego nie dzieje

Strona 12
 Mikro
Kalkulator do dozowania składników MIKRO do akwarium

Ilość wody do podmiany (lub objętość akwarium) 100 litrów

ilość sporządzonego roztworu nawozu 500 cm3 (ml)
jednorazowa dawka nawozu do wody 10 cm3

Obliczenia podstawowe siarczan chlorek azotan

mikro SO4-2 Cl- NO3-
żelazo (II) 0.000 0.000 0.000
ile H2O 7 0 0
żelazo (III) 0.000 0.000 0.000
ile H2O 9 6 9
kobalt (II) 0.000 0.000 0.000
ile H2O 7 6 6
mangan (II) 0.000 0.000 0.000
ile H2O 1 0 0
miedź (II) 0.000 0.000 0.000
ile H2O 5 2 6
cynk (II) 0.000 0.000 0.000
ile H2O 7 0 6

mikroelement związek masa

Bor kwas borowy, H3BO3 0.000 g
Bor boraks, Na2B4O7 x 10 H2O 0.000 g
Molibdenian amonu,
Molibden (NH4)6Mo7O24*4H2O 0.000 g

zawartość związek/chelat masa

8.0% Związek o zawartości % Fe(II) 0.000 g
13.0% Związek o zawartości % Fe(III) 0.000 g
10.0% Związek o zawartości % Co 0.000 g
5.0% Związek o zawartości % Mn 0.000 g
3.0% Związek o zawartości % Cu 0.000 g
3.0% Związek o zawartości % Zn 0.000 g
5.0% Związek o zawartości % B 0.000 g
5.0% Związek o zawartości % Mo 0.000 g

UWAGI

1. Żelazo jest w nawozach w postaci Fe(II) i/lub Fe(III). Jeżeli nie wiemy z
jaką mamy postacią do czynienia to wpisujemy dane dla Fe(II).

2. Chelaty nie wymagają dodatku chelatu takiego jak EDTA. Te dodajemy

tylko, gdy komponujemy nawóz z czystych soli, np. FeSO4.

Strona 13
 Mikro

Podsumowanie dot. nawozów jednorazowo tygodniowo

[mg/l] [mg/l]
żelazo, Fe(II) 0.0000 0.0000
żelazo, Fe(III) 0.0000 0.0000
żelazo, Fe razem 0.0000 0.0000
kobalt, Co 0.0000 0.0000
mangan, Mn 0.0000 0.0000
miedź, Cu 0.0000 0.0000
cynk, Zn 0.0000 0.0000
bor, B 0.0000 0.0000
molibden, Mo 0.0000 0.0000

Jeżeli nie jest to chelat to dodaj też EDTA (jedną z pozycji): jak masz roztwór to
dodatek 2NaEDTAx2H2O (stały) 0.00 gramów przelicz na objętość
Roztwór dodatek 4NaEDTAx2H2O (stały) 0.00 gramów gęstość objętość, ml
10.00% dodatek r-ru 2NaEDTA o stęż. % 0.00 gramów 1.2 0.0
10.00% dodatek r-ru 4NaEDTA o stęż % 0.00 gramów 1.3 0.0

Strona 14
 Mikro

objętość, ml

Strona 15
Pomoc do komponowania nawozów akwarystycznych z ciekłych nawozów ogrodniczych

Dział składu nawozu ogrodniczego ilość (g/l) Dział dozowania nawozu do wody
Azot Podany jako (azot, N) w formie: ilość nawozu ogrodniczego
- amonowej 0.0 rozcieńczenie wodą do
- amidowej 0.0 Dodatek dzienny rozcieńczonego nawozu:
- azotanowej 0.0 ile rozcieńczonego nawozu
Podany tak jak w akwarystyce wielkość akwarium (podmiany)
- jony amonowe (NH4+) 0.0
- połączenie amidowe (-NH2) 0.0 Zawartość w wodzie:
- jony azotanowe (NO3-) 0.0
Potas - podany jako K 0.0 jony amonowe, NH4
- podany jako K2O 0.0 jony amonowe, NH4 (uwalniane)
Fosfor - podany jako P 0.0 jony azotanowe, NO3
- podany jako PO4 0.0 - cały azot przeliczony na NO3
- podany jako P2O5 0.0 Fosfor, w formie PO4
magnez - podany jako Mg 0.0 Potas, K
- podany jako MgO 0.0 magnez, Mg
wapń - podany jako Ca 0.0 wapń, Ca
- podany jako CaO 0.0 żelazo, Fe
żelazo - jako Fe 0.0 mangan, Mn
mangan - jako Mn 0.0 cynk, Zn
cynk - jako Zn 0.0 miedź, Cu
miedź - jako Cu 0.0 molibden, Mo
molibden - jako Mo 0.0 bor, B
bor - jako B 0.0 siarczany, SO4
siarka - w formie siarki, S 0.0 Inny 1
- w formie siarczanów, SO4 0.0 Inny 2
- w formie SO3 0.0 Inny 3
Inny 1 - wprost (tak jak podano) - np. Co 0.0
Inny 2 - wprost (tak jak podano) 0.0
Inny 3 - wprost (tak jak podano) 0.0

UWAGI
Jest to tylko pomoc dla komponowania własnych nawozów do akwarium na bazie nawozów akwarystycznych, stąd:
1. Zwykle będzie potrzebna korekta nawożenia, bądź przez korektę nawozu, bądź utworzenie drugiej kompozycji do
nawożenia.
2. Staramy się tak ustawić dozowanie, aby żaden z pierwiastków nie przekraczał zalecanych ilości (chociaż
eksperymentować jest wskazane ponieważ zalecane wartości nie zawsze dla konkretnego baniaczka są optymalne)
- warto sprawdzić głównie zawartość jonów amonowych bo powyżej 1 mg/l może wytruć obsadę zwierzęcą - nie dotyczy
jonów amonowych "uwalnianych", chociaż i tu należy zachować ostrożność
3. Korygujemy pozostałe składniki naszego nawozu w kalkulatorze MAKRO i/lub MIKRO
4. Czasem nie ma podanej formy azotu, wtedy najbezpieczniej jest traktować ją jako najbardziej trującą – amonową i
sprawdzić czy wtedy nie osiąga się poziomu szkodliwego dla zwierząt
Uwagi do jednostek
Gdy zawartości składników są podawane na etykietach nawozów w innych jednostkach niż g/l to należy je przeliczyć bo
ten kalkulator wpisujemy tylko g/l.
- Zawartość jest opisywana czasem w tzw. %obj. to zwykle wprost wartość g/l
- gdy zawartość wpisywana jest w % masowych (wagowych) to należy ją przeliczyć w poniższym kalkulatorze:
Przeliczanie zawartości z %wag. na mg/l
gęstość koncentratu nawozu w kg/l = 1.17 nawozy mają gęstość od 1 do 1,2 g/ml – sprawdź na opakowa
Zawartość % danego składnika = 0.30% (jak nie ma to przyjmij 1,1 ale licz się z możliwością błędów wy
To skład w g/l: 4 g/l

5. W przypadku nawozów sypkich albo korzystamy z modułów Makro i Mikro, albo sami robimy koncentrat nawozu np.
rozpuszczając XXX g nawozu w takiej ilości wody, aby całkowita objętość była znana (np. 1000 ml jw.). Należy jednak
przeliczyć stężenia każdej substancji i wtedy można już dalej korzystać z modułu jak przy nawozach ciekłych.
- Przelicznik zawartości z substancji stałych na zrobiony własnoręcznie koncentrat:
Masa odważonego nawozu: 100.00 g
ilość zrobionego koncentratu 1000 ml
Zawartość % danego składnika w nawozie = 5.00%
gęstość koncentratu nawozu w kg/l = 1.1 (zwykle nie mamy możliwości zmierzyć więc można zostawić
ilość g/l składnika w koncentracie= 5.50 g/l (liczymy i wpisujemy w tabelkę powyżej dla każdego skła
ania nawozu do wody
50 ml
500 ml
czonego nawozu:
1 ml
100 l

dawka, mg/l zalecane dawki tygodniowe

dzienna tygodniowa (akwaria roślinne)
0.0000 0.0000 1 – 5 przy sprawnej filtracji biologicznej
0.0000 0.0000 1 – 8 przy sprawnej filtracji biologicznej
0.0000 0.0000 5 – 20 (często i więcej)
0.0000 0.0000 5 – 20 (wszystkie formy razem)
0.0000 0.0000 0,5 – 2 (zwykle według NO3)
0.0000 0.0000 5 – 30
0.0000 0.0000 5 – 20
0.0000 0.0000 (4 x Mg, zwykle obecny w wodzie)
0.0000 0.0000 0,1 – 0,8 (zwykle 0,4)
0.0000 0.0000 Zwykle < 0,05
0.0000 0.0000 Zwykle < 0,05
0.0000 0.0000 Zwykle < 0,02
0.0000 0.0000 Zwykle < 0,05
0.0000 0.0000 Zwykle < 0,02
0.0000 0.0000
0.0000 0.0000 dowolny inny pierwiastek, np. chlor (Co, Cl)
0.0000 0.0000
0.0000 0.0000

ów akwarystycznych, stąd:
zenie drugiej kompozycji do

nych ilości (chociaż

go baniaczka są optymalne)
obsadę zwierzęcą - nie dotyczy

bardziej trującą – amonową i

niż g/l to należy je przeliczyć bo w

niższym kalkulatorze:

1,2 g/ml – sprawdź na opakowaniu

cz się z możliwością błędów wyników)

robimy koncentrat nawozu np.

p. 1000 ml jw.). Należy jednak
y nawozach ciekłych.

zmierzyć więc można zostawić 1,1)

belkę powyżej dla każdego składnika)
 Rozpuszczanie

1. Dział obliczeniowy:

Parametry do sporządzania nawozu i nawożenia:

Ilość wody do podmiany (lub objętość akwarium) 100 litrów
ilość sporządzonego roztworu nawozu 500 cm3 (ml)
Objętość dozowanego nawozu do wody 10 cm3

Dodatek do nawozu (ml) roztworu nasyconego

objętość, ml ilość g
(20oC) jest równoważny podaniu (g) substancji
Azotan amonu, NH4NO3 0.0 0.0
azotan potasu, KNO3 0.0 0.0
siarczan potasu, K2SO4 0.0 0.0
fosforan potasu, KH2PO4 0.0 0.0
chlorek potasu, KCl 0.0 0.0
węglan potasu kwaśny, KHCO3 0.0 0.0
węglan potasu, K2CO3 0.0 0.0
siarczan magnezu, MgSO4 0.0 0.0

2. Dział informacyjny

Rozpuszczalność podstawowych soli w gramach na 100 ml wody

Substancja temperatura, oC
0 20 50 100
Azotan amonu, NH4NO3 118.3 192 344 871
azotan potasu, KNO3 13.3 31.6 85.5 246
siarczan potasu, K2SO4 7.35 11.11 16.5 24.1
fosforan potasu, KH2PO4 14.8 22.6 40 90
chlorek potasu, KCl 27.6 31 42.6 56.7
węglan potasu kwaśny, KHCO3 22.6 33.3 52 rozkłada się
węglan potasu, K2CO3, bezwodny 105 110 121 156
siarczan magnezu bezwodny, MgSO4 33.5 49.9
siarczan magnezu krystaliczny, MgSO4 x 7H2O 105.5 214

Strona 20
 Rozpuszczanie

WYNIKI
daje do wody 1 dawka 7 dawek
makroelementy; [mg/l] [mg/l]
Potas, K+ 0.00 0.00
Azotany, NO3- 0.00 0.00
fosforany, PO 4
-3
0.00 0.00
Magnez, Mg +2 0.00 0.00

Strona 21
Rozpuszczanie

Strona 22
Rozpuszczanie

Strona 23
 Węgiel

Kalkulator eksperymentalny!!!

Kalkulator liczy ilość wydzielonego węgla (po znormalizowaniu do CO2) w przypadkach:

1. Wypierania CO2 za pomocą mocniejszych kwasów z twardości węglanowej, kH – efekt
natychmiastowy, ale jednorazowy.
2. Dolewka wody gazowanej – niesmakowej :P
3. Zakłada, że cały obecny w związku węgiel po biodegradacji jest użyteczny dla roślin –
niekoniecznie to prawda

Ilość wody do podmiany (lub objętość akwarium) 100 litrów

ilość sporządzonego roztworu nawozu 500 mililitrów
jednorazowa dawka nawozu do wody 10 mililitrów

% wagowy liczba X H2O ilość jednostka

Substancja
(krystalizac.) [g lub ml]
3.00% Aldehyd glutarowy o stężeniu % 0.000 ml
50.00% alkohol etylowy 0.000 ml
Mocznik 0.000 g
kwas cytrynowy 1 0.000 g
cytrynian 3-potasu (K3-cyt) 1 0.000 g
cytrynian 2-potasu (K2H-Cyt) 0 0.000 g
cytrynian potasu (KH2 – cyt) 0 0.000 g
kwas winowy 0 0.000 g
winian 2-potasu (K2-win) 0.5 0.000 g
10.00% kwas octowy (ocet) 0.000 ml
octan potasu 0 0.000 g
octan magnezu 4 0.000 g
kwas szczawiowy 2 0.000 g
szczawian 2-potasu 1 0.000 g gęstość, g/ml
21.00% związek ciekły mający % węgla 0.000 ml 1.05
21.43% związek stały mający % węgla 0.000 g

Podmiana wody w akwarium wodą zmiękczoną za pomocą kwasu

Podmiana wodą zmiękczoną kwasem w ilości: 0 litrów
woda zmiękczona o kH: (uwaga 5) 4.0 o
n

Dodatek wody gazowanej:

Dodatek wody gazowanej: 0 litrów
Stężenie CO2 w wodzie (uwaga 6) 6000.0 mg/l

UWAGI!!!

1. Kalkulator wyłącznie do eksperymentów. Nieumiejętne eksperymenty, nigdy

niewykluczone błędy w kalkulatorze itp. mogą spowodować masowe zgony zwierząt i roślin.
Bawisz się na własną rękę!!! Najlepiej najpierw poczytaj lub zapytaj.
2. Dotychczas testowaliśmy (m.in. na forum PodForAk): aldehyd glutarowy, ocet, winian
potasu, kwas cytrynowy i cytryniany potasu – okazały się stosunkowo bezpieczne. U
niektórym szkód nie robił też alkohol etylowy :P.
3. Kwas szczawiowy i szczawiany są podejrzewane o toksyczność (do dzisiaj nie
testowałem).

Strona 24
 Węgiel
4. Kwasy jako kwasy są niebezpieczne mogą wytłuc obsadę poprzez nagłą zmianę pH. Przy
właściwej uwadze można bezpiecznie korygować KH wody i dodatkowo nawozić węglem.
5. CO2 pojawia się w wodzie po zbiciu twardości węglanowej (KH) kwasem. To ile użyć
kwasu, aby zbić kH o określoną ilość dowiesz się w zakładce „twardość wody”. Na podobnej
zasadzie działają: „musujące tabletki wydzielające CO2”. Ten sam efekt możemy zrobić
mieszając węglany z kwasami. Najlepiej zrobić to w wodzie do podmiany. Najpierw należy
odważyć określoną ilość węglanu (np. KHCO3 lub K2CO3), wsypaniu jej do wody do
podmian i zakwaszenie odpowiednią ilością kwasu. Ile podać wcześniej węglanów aby
zwiększyć kH o zadaną wartość stopni niemieckich policzysz w zakładce „Makro” a ilość
wymaganego kwasu aby to rozłożyć znajdziesz w zakładce „twardość wody”. W tym arkuszu
odczytasz wynik końcowy tj. ilość CO2 w całej wodzie po wymieszaniu. Opcja dla
eksperymentatorów – sprawdź dla bezpieczeństwa na mniejszej próbce (np. 1 litrze wody z
akwarium po dodaniu takiego samego % spreparowanej wody do podmiany jaką chcesz
zrobić): zmierz pH i kH po wymieszaniu. Woda do podmiany może być bardzo kwaśna –
mieszaj powoli z wodą w akwarium.
6. Stężenie CO2 przepisz z butelki. Jeżeli tam nie ma informacji to musisz wpisać
szacunkowo – trochę subiektywnie na podstawie smaku i wizualnej ilości CO2 (porównaj z
wodami które mają opis): wody niskonasycone 500-1500 mg/l, średnionasycone do 4000
mg/l i wysokonasycone powyżej 4000 mg/l.

Strona 25
 Węgiel

W wyniku dozowania w/w ile mg/l

substancji podajemy: 1 dawka 7 dawek
Węgiel w przeliczeniu na CO2:
- dostępny natychmiastowo: 0.00 ---
- wytworzony przez bakterie: 0.00 0.00
Azot przeliczony na NO3 0.00 0.00
Potas (K) 0.00 0.00
Magnez (Mg) 0.00 0.00

Strona 26
 Kalkulator do obliczania spadku kH po dodatku kwasu (+ obliczenia dotyczące rozcie

Ilość wody której twardość kH jest zmniejszana 250 litrów

1. Zmniejszenie twardości węglanowej bez zmiany ogólnej stężenie

kwas solny, HCl 0.0 ml 10%
kwas siarkowy, H2SO4 0.0 ml 25%
kwas azotowy, HNO3 0.0 ml 10%
kwas ortofosforowy, H3PO4 0.0 ml 10%
kwas octowy (ocet) 0.0 ml 10%
kwas cytrynowy (krystaliczny) 0.00 g
zmniejszenie twardości węglanowej 0.00 stopień niemiecki, on
(powyższe obliczenia zakładają, że KH tworzą tylko (wodoro)węglany KH)

2. Zwiększanie twardości wody znajduje się logicznie w dziale „makro”.

INNE UWAGI
1. Wszystkie podane kwasy mineralne są wyjątkowo niebezpieczne. Wywołują poważne oparzenia skóry, nie mówiąc o oc
meblach, papierze. Podczas rozcieńczania kwasów zalecane są: okulary ochronne, rękawiczki gumowe i stary fartuch. Ws
zetrzeć (wielokrotnie) szmatką na mokro lub zmyć. Zalecane jest rozlewanie np. w wannie. Nie wolno przechowywać kwas
dopuścić do tragicznych pomyłek. Plastikowe butelki po napojach zupełnie się nie nadają - kwas potrafi je zniszczyć. Najle
opakowania po „chemii domowej”. Nie stosować korków korkowych. Wszystkie naczynia po operacji na kwasach (menzurk

2. Stosunkowo bezpieczne w przechowywaniu są roztwory kwasów o stężeniu poniżej 10%. Ja proponuję wam 5% i niżej.

3. Przed rozcieńczaniem sprawdź, ile potrzebujesz roztworu. Być może będzie to tak mała ilość, że nie będziesz w stanie
rozcieńczony (np. 1-2%)

4. Kwas solny stężony dymi bardzo szkodliwym, duszącym chlorowodorem. Jest też wyjątkowo korozyjny. Dlatego najlepie
do stężenia 5-10% i taki użytkować.
5. Kwas siarkowy stężony jest wyjątkowo niebezpieczny. Podczas rozcieńczania wydziela się tak duża ilość ciepła, że ciec
nas kwasem. Dlatego kwas wlewamy zawsze do wody (nie odwrotnie) intensywnie mieszając. Gdy ciecz nagrzeje się zbyt
kontynuowaniem rozcieńczania. Stężony potrafi zapalić papier – bezwzględnie ścierać wilgotną ściereczką.
6. Dodawanie kwasu do akwarium: nigdy nie dodawać kwasów bez ich znacznego rozcieńczenia. Zalecane jest dodać odm
(kilka-kilkanaście litrów). Należy pamiętać, aby nie powodować jednorazowo dużych zmian pH. Przy potrzebie znacznego
kwasu należy rozbić na kilka dni. Przyjmuje się, że spadek pH powinien być nie większy niż 0,3 dziennie. Na drugi dzień p
ZAWSZE sprawdź pH i kH wody. W akwarium biegnie wiele reakcji biochemicznych i obliczenia czysto chemiczne mogą b

7. Dodając kwas dla zmniejszenia kH nigdy nie próbujmy zejść poniżej 3-4 stopni niemieckich. Może się to tragicznie skoń
wyczerpaniu zdolności buforowej wody.

8. Po dodaniu kwasu wydziela się CO2, który rozpuszczając się w wodzie zmniejsza dodatkowo pH. Zanim ta ilość CO2 n
będą przekłamywać,
9. Nawet kwas o najmniejszym stężeniu może się zatężyć poprzez odparowanie wody. Stąd pochlapanie ubrania nawet 1-
zniszczeniami gdy kwas nie zostanie usunięty. Czasem dziury w dywanach wypadają po kilku miesiącach od pochlapania.

10. Kwasy neutralizujemy zwykłą sodą oczyszczoną stosowaną do pieczenia oraz dużą ilością twardej wody – stąd nie ma
pralkę podczas prania.
 iczenia dotyczące rozcieńczania kwasów)
Blok rozcieńczania kwasów:

stężenie kwasu 50% (przed rozcieńczeniem)

ilość kwasu= 1000 ml kwasu należy odmierzyć
docelowe= 17.8% (stężenie kwasu po rozcieńczeniu)

Kwas kwas dolać do wody w ilości: objętość razem

solny 2,283 ml 3,283
siarkowy 2,592 ml 3,592
ortofosforowy 2,519 ml 3,519
octowy 2,264 ml 3,264
azotowy 2,369 ml 3,369
Pamiętaj, że kwas wlewamy do wody (w okularach i
rękawiczkach) !!!

oparzenia skóry, nie mówiąc o oczach. Wypalają dziury w ubraniach, w

awiczki gumowe i stary fartuch. Wszystkie "rozlane" krople należy szybko
ie. Nie wolno przechowywać kwasów w popularnych opakowaniach, aby nie
ą - kwas potrafi je zniszczyć. Najlepszy jest polietylen – najczęściej mamy takie
po operacji na kwasach (menzurki, pipety i strzykawki) wymyć.

0%. Ja proponuję wam 5% i niżej.

ała ilość, że nie będziesz w stanie jej odmierzyć. Wtedy zrób roztwór bardziej

ątkowo korozyjny. Dlatego najlepiej całą posiadaną ilość rozcieńczyć od razu

la się tak duża ilość ciepła, że ciecz potrafi się zagotować i gotując opryskać
zając. Gdy ciecz nagrzeje się zbytnio należy ją schłodzić przed
wilgotną ściereczką.
eńczenia. Zalecane jest dodać odmierzoną ilość kwasu do wody do podmiany
an pH. Przy potrzebie znacznego zakwaszenia wody (zbicia KH) dodawanie
niż 0,3 dziennie. Na drugi dzień po dodaniu, przed podaniem kolejnej porcji
iczenia czysto chemiczne mogą być nieprecyzyjne.

ckich. Może się to tragicznie skończyć dla ryb (gwałtowny spadek pH) po

datkowo pH. Zanim ta ilość CO2 nie zostanie usunięta testy pH i KH i CO2

Stąd pochlapanie ubrania nawet 1-2% kwasem nie zabezpieczy przed

o kilku miesiącach od pochlapania.

ilością twardej wody – stąd nie ma ryzyka, że pochlapane ciuchy zniszczą nam
 Pomiary

Kalkulator służący analizie wyników pomiarów kH, gH, Ca, Mg wg „przepisu własne

Twardość KH ml
objętość wody do badań 25.00 Wyniki:
objętość kwasu 3.5 twardość węglanowa, kH 7.9
Twardość ogólna, GH (suma Ca i Mg) twardość ogólna, gH 392.6
miareczkowanie na Ca+Mg Ca= 376.8
objętość wody do badań 5.00 Mg= 1473.2
objętość EDTA 7 stosunek Ca:Mg 0.26
miareczkowanie na Ca:
objętość wody do badań 25.00 te wartości zmieniaj po każdym pomiarze
objętość EDTA dla Ca 4.7 te wartości zmieniaj jak wiesz po co

Standardowa procedura analizy:

Pomiar KH
Dodać kilka kropli barwnika KH do 25 ml badanej wody (przy kilku próbkach można dodać wcześniej).
Dodawaj „kwas” kroplami aż do pierwszej zmiany barwy (z żółtej do „łososiowej”). np. z
Pomiar GH (oraz suma Ca i Mg)
Pobrać wody słodkiej 25 ml wody a morskiej - 5 ml i dodać do niej 5 ml bufora GH a następnie
barwnik GH aby zabarwił próbkę wg uznania (przy kilku próbkach barwnik można dodać wcześniej)
Dodawaj EDTA aż do zmiany barwy z różowej na niebieską (nie na fioletową). np. z
Pomiar Ca
Dodać 5 ml bufora Ca na 25 ml wody, następnie barwnik Ca (barwnik tuż przed pomiarem!!!)
Dodawaj EDTA aż do zmiany barwy z różowej na niebieską (nie na fioletową). np. z
Uwagi
Kolory powyżej nie oddają rzeczywistości (gdyż zależą od ilości barwnika) i są też różne na różnych monitorac
Dokładność jest szacunkowa bo jest liczona wg sprzętu a nie wg umiejętności wykonującego pomiar.
Gdy dokładność nie jest zadowalająca to należy zrobić nowy pomiar z większą objętością próbki wody.

Inne informacje:
1. Dla chemika sprawa jest prosta. Dla niechemika i tak bez kontaktu z twórcą raczej się nie da. Stąd nie poda
szczegółów dot. kwasu, buforów, barwników...
2. Wodę odmierzamy wyłącznie za pomocą pipet. Pipety z podziałką mają mniejszą dokładność niż te na pojed
objętość.
3. Bufor można odmierzać strzykawką, menzurką itp. bo nie musi być to zrobione dokładnie.
4. Objętość odczynnika zużytego na pomiar uzyskujemy w wyniku dodawania go z biurety. Aby pomiar był dok
można używać tu innego sprzętu typu pipetki, menzurki, strzykawki.
5. Odczynniki do pomiaru są groźne: żrące, drażniące itp. więc należy je umieszczać z dala od dzieci i zwierzą
zachować odpowiednio czystość a po dokonaniu dokładnie pomiarów posprzątać.

Page 29
 Pomiary

wg „przepisu własnego”

błąd jednostka
0.2 o
n
6.7 o
n
14.2 mg/l
55.7 mg/l
0.01

a dodać wcześniej).
→ do

a następnie
dodać wcześniej)
→ do

omiarem!!!)
→ do

różne na różnych monitorach.

konującego pomiar.
jętością próbki wody.

zej się nie da. Stąd nie podaję

zą dokładność niż te na pojedynczą

dokładnie.
z biurety. Aby pomiar był dokładny nie

zać z dala od dzieci i zwierząt,

Page 30
 stężenia

Służy policzeniu maksymalnego kumulowania się związków w wodzie (np. nawozów) w

ciągu roku przy cotygodniowej podmiance wody
i dozowaniu powyższych substancji

Ilość wody w akwarium 100 litrów

podmiana 30 litrów
% podmiany 30.00%

Początkowe stężenie w wodzie w akwarium 8 mg/l

Średnie stężenie związku w wodzie do podmian 20 mg/l
Dodatek substancji tygodniowo (pomiędzy podmianami) 5.52 mg/l
Zużywana substancja w akwarium, tygodniowo 8.7 mg/l

pierwsze półrocze drugie półrocze

podmianka stężenie [mg/l] podmianka stężenie [mg/l]
0 (start) 8.00 28 18.10
1 11.03 29 18.10
2 13.15 30 18.10
3 14.64 31 18.10
4 15.67 32 18.10
5 16.40 33 18.10
6 16.91 34 18.10
7 17.27 35 18.10
8 17.52 36 18.10
9 17.69 37 18.10
10 17.81 38 18.10
11 17.90 39 18.10
12 17.96 40 18.10
13 18.00 41 18.10
14 18.03 42 18.10
15 18.05 43 18.10
16 18.07 44 18.10
17 18.08 45 18.10
18 18.08 46 18.10
19 18.09 47 18.10
20 18.09 48 18.10
21 18.09 49 18.10
22 18.10 50 18.10
23 18.10 51 18.10
24 18.10 52 18.10
25 18.10 53 18.10
26 18.10 54 18.10
27 18.10

Uwagi
- stężenie związku w kranówce można sprawdzić testem lub dowiedzieć
się u dostawcy wody (MPWiK)
- Ilość substancji, np. nawozu, jonu (NO3, K, Cl) itp. dodawana do
akwarium tygodniowo wynika z dozowania tych substancji

Strona 31
 stężenia
- zużycie substancji w akwarium można czasem sprawdzić testem (np.
Fe, NO3, ...) a jak nie to pisz 0

Strona 32
 stężenia

Służy policzeniu zmianie parametrów podczas rozcieńczania

(np. KH, GH, stężenia substancji). Nie stosować do pH

Ilość wody w akwarium 100 litrów

wartość parametru w akwarium 15 mg/l, on itp.
podmiana (ilość litrów) 20 litrów
% podmiany 20.00%

Wartość parametru w podmienianej 0 mg/l, on itp.

wodzie (przy RO zwykle ok. 0)

pierwsze półrocze drugie półrocze

podmianka parametr podmianka parametr
0 (start) 15.00 28 0.03
1 12.00 29 0.02
2 9.60 30 0.02
3 7.68 31 0.01
4 6.14 32 0.01
5 4.92 33 0.01
6 3.93 34 0.01
7 3.15 35 0.01
8 2.52 36 0.00
9 2.01 37 0.00
10 1.61 38 0.00
11 1.29 39 0.00
12 1.03 40 0.00
13 0.82 41 0.00
14 0.66 42 0.00
15 0.53 43 0.00
16 0.42 44 0.00
17 0.34 45 0.00
18 0.27 46 0.00
19 0.22 47 0.00
20 0.17 48 0.00
21 0.14 49 0.00
22 0.11 50 0.00
23 0.09 51 0.00
24 0.07 52 0.00
25 0.06 53 0.00
26 0.05 54 0.00
27 0.04

Strona 33
 Wyznaczanie zawartości CO2 na podstawie kH i pH

pH= 6.4
kH= 2 on
CO2= 23.89 mg/l

A jak ktoś woli to tabela:

(na zielono jest zwykle stosowany w rośliniakach zakres CO2 15-35 mg/l)
kH
pH 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 5.5 6
8 0.30 0.45 0.60 0.75 0.90 1.05 1.20 1.35 1.50 1.65 1.80
7.9 0.38 0.57 0.76 0.94 1.13 1.32 1.51 1.70 1.89 2.08 2.27
7.8 0.48 0.71 0.95 1.19 1.43 1.66 1.90 2.14 2.38 2.62 2.85
7.7 0.60 0.90 1.20 1.50 1.80 2.10 2.39 2.69 2.99 3.29 3.59
7.6 0.75 1.13 1.51 1.88 2.26 2.64 3.01 3.39 3.77 4.14 4.52
7.5 0.95 1.42 1.90 2.37 2.85 3.32 3.79 4.27 4.74 5.22 5.69
7.4 1.19 1.79 2.39 2.99 3.58 4.18 4.78 5.37 5.97 6.57 7.17
7.3 1.50 2.26 3.01 3.76 4.51 5.26 6.01 6.77 7.52 8.27 9.02
7.2 1.89 2.84 3.79 4.73 5.68 6.63 7.57 8.52 9.46 10.41 11.36
7.1 2.38 3.57 4.77 5.96 7.15 8.34 9.53 10.72 11.91 13.11 14.30
7 3.00 4.50 6.00 7.50 9.00 10.50 12.00 13.50 15.00 16.50 18.00
6.9 3.78 5.67 7.55 9.44 11.33 13.22 15.11 17.00 18.88 20.77 22.66
6.8 4.75 7.13 9.51 11.89 14.26 16.64 19.02 21.40 23.77 26.15 28.53
6.7 5.99 8.98 11.97 14.96 17.96 20.95 23.94 26.94 29.93 32.92 35.91
6.6 7.54 11.30 15.07 18.84 22.61 26.37 30.14 33.91 37.68 41.45 45.21
6.5 9.49 14.23 18.97 23.72 28.46 33.20 37.95 42.69 47.43 52.18 56.92
6.4 11.94 17.91 23.89 29.86 35.83 41.80 47.77 53.74 59.72 65.69 71.66
6.3 15.04 22.55 30.07 37.59 45.11 52.62 60.14 67.66 75.18 82.70 90.21
6.2 18.93 28.39 37.86 47.32 56.79 66.25 75.71 85.18 94.64 104.11 113.57
6.1 23.83 35.74 47.66 59.57 71.49 83.40 95.32 107.23 119.15 131.06 142.98
6 30.00 45.00 60.00 75.00 90.00 105.00 120.00 135.00 150.00 165.00 180.00
H
6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10
1.95 2.10 2.25 2.40 2.55 2.70 2.85 3.00
2.45 2.64 2.83 3.02 3.21 3.40 3.59 3.78
3.09 3.33 3.57 3.80 4.04 4.28 4.52 4.75
3.89 4.19 4.49 4.79 5.09 5.39 5.69 5.99
4.90 5.27 5.65 6.03 6.41 6.78 7.16 7.54
6.17 6.64 7.12 7.59 8.06 8.54 9.01 9.49
7.76 8.36 8.96 9.55 10.15 10.75 11.35 11.94
9.77 10.52 11.28 12.03 12.78 13.53 14.28 15.04
12.30 13.25 14.20 15.14 16.09 17.04 17.98 18.93
15.49 16.68 17.87 19.06 20.26 21.45 22.64 23.83
19.50 21.00 22.50 24.00 25.50 27.00 28.50 30.00
24.55 26.44 28.33 30.21 32.10 33.99 35.88 37.77
30.91 33.28 35.66 38.04 40.41 42.79 45.17 47.55
38.91 41.90 44.89 47.89 50.88 53.87 56.86 59.86
48.98 52.75 56.52 60.29 64.05 67.82 71.59 75.36
61.66 66.41 71.15 75.89 80.64 85.38 90.12 94.87
77.63 83.60 89.57 95.55 101.52 107.49 113.46 119.43
97.73 105.25 112.77 120.28 127.80 135.32 142.84 150.36
123.04 132.50 141.97 151.43 160.89 170.36 179.82 189.29
154.89 166.81 178.72 190.64 202.55 214.47 226.38 238.30
195.00 210.00 225.00 240.00 255.00 270.00 285.00 300.00
Zmodyfikowany kalkulator do nawozu PMDM ze strony: http://www.holenderskie.pl/?m=6/a/kalkulator_pmdd
Na żółto są substancje, które są wg mnie niepoprawnie liczone w powyższym kalkulatorze.
Wszystkie stężenia w powyższym kalkulatorze są też liczone nieprecyzyjnie (błąd kilku procent). Tutaj są liczone "po moje

ile chcemy nawozu: 1000 cm3

Ile dajemy nawozu dziennie 2 cm3
wielkość akwarium 40 litrów
Substancja: odważyć:
azotan potasu, KNO3 12.00 g
siarczan potasu, K2SO4 28.00 g
siarczan magnezu krystaliczny, MgSO4 x 7H2O 66.00 g
siarczan żelazawy, FeSO4x7H2O 6.27 g
Siarczan miedzi, CuSO4*5H2O 0.071 g
Siarczan cynku, ZnSO4x7H2O 0.30 g
Siarczan manganu, MnSO4xH2O 1.100 g
siarczan kobaltu, CoSO4 x 7 H2O 0.0048 g
2Na EDTAx2H2O 11.48 g
Molibdenian amonu, dwuwodny, (NH4)2Mo4O13 x 2H2O 0.060 g
kwas borowy, H3BO3 1.34 g
Rozpuścić wszystkie składniki w oddzielnych porcjach wody zdemineralizowanej tak, aby się rozpuściły.
(aby nie wydzieliły się osady najlepiej zacząć od zrobienia roztworu EDTA i wlewać kolejne wg listy)
Na koniec dodać, kwas solny stężony, 36% 2 cm3
Uzupełnić wodą zdemineralizowaną do 1000 cm3

Stosowanie kwasów
Dla bezpieczeństwa polecam stosowanie kwasu o mniejszym stężeniu
obliczeń można dokonać w kalkulatorze do rozcieńczeń w moim kalkulatorze.
1. Do kalkulatora "stężeń" wpisać wyliczoną ilość kwasu solnego stężonego
2. Dać stężenie kwasu (po rozcieńczeniu), czyli takie jakim dysponujemy, lub jakim chcemy operować.
3. Odczytać sumaryczną objętość kwas+woda (czyli rubrykę RAZEM)
Jest to ilość kwasu o zadanym stężeniu, którą należy zużyć do kompozycji nawozu.

Zamiana substancji
Zamienniki:
1. Większość soli można zastępować innymi. Najlepiej jednak:
- Zamiast siarczanów mogą być chlorki
- zamiast substancji uwodnionych (tj. zawierających H2O można dać substancje bezwodne)
- zamiast soli (mikro) można stosować chelaty (nie dodawać wtedy EDTA)
- zamiast kwasu solnego można zastosować siarkowy, ale należy przeliczyć jego ilość.
Zmiany można zrobić następująco:
1. Ustawić (w moim kalkulatorze) parametry do nawożenia wg. waszych danych powyżej tj.
Ilośc wody do podmiany (lub objętość akwarium) 40
ilość sporządzonego roztworu 1000
ilość dodawanego nawozu do wody 1000
2. wpisać wyliczoną wartość pierwszej substancji (do wymiany) do mojego kalkulatora
3. zobaczyć ile wzrośnie ppm-ów. Zapamiętać wartość.
4. Wyzerować wartość substancji do zmiany.
5. Wpisywać wartości liczbowe nowej substancji aż do chwili, gdy będzie taka sama ilość ppm-ów
6. Robić tak dla każdej podmienianej substancji.
7. W przypadku kwasów robić analogicznie odczytując wartości zmniejszania twardości węglanowej
alkulator_pmdd
###
nt). Tutaj są liczone "po mojemu".
Dozowanie (mg/l, ppm)
dziennie tygodniowo
Azot, NO3 0.36832 2.5782
Potas, K 0.86147 6.0303
Magnez, Mg 0.32731 2.2911
Żelazo, Fe 0.06310 0.4417
Miedź, Cu 0.00090 0.0063
Cynk, Zn 0.00341 0.0239
Kobalt, Co 0.00005 0.0004
Mangan, Mn 0.01900 0.1330
Molibden 0.00043 0.0030
Bor, B 0.01169 0.0818
Sterowanie zasoleniem wody stosowane np. przy rozmnażaniu krewetek:
Wpisuje się wartości które są na białym tle. Najważniejsze wyniki rozświetlone są na tle niebieskim.

1. Przygotowuje się roztwór solanki o pewnym stężeniu.

2. Solankę tę dodaje się do wody w akwarium w ustalonej ilości, aby zwiększyć zasolenie.
3. Po dodaniu solanki i wymieszaniu z wodą z akwarium należy usunąć taką samą ilość wody.
4. Wodę, która wyparowała z akwarium uzupełniamy wodą zdemineralizowaną.
5. Zmniejszenie zasolenia wody odbywa się poprzez częściowe podmiany wody z akwarium na słodką.

Założenia:
Objętość wody w akwarium: 15 litrów
Stężenie wkraplanego roztworu (solanki) = 10.00% (maksimum to około 26)
Temperatura wody (i solanki) = 25 C

Wstępne obliczenia
1. Wpisać wartość „wyznaczonej gęstości” (poniżej) = 0 i dokonać obliczeń w tabelce „zwiększanie ilości soli...”
2. Na podstawie wyznaczonych danych przygotować roztwór soli w wodzie (solanki).
3. Zmierzyć aerometrem gęstość solanki, wpisać ją zamiast poprzedniego „0” (Uwaga 1)
4. Jak zmiany będą istotne zmienić schemat zasolenia i obliczenia powtórzyć.

Wyznaczona gęstość solanki= 0.000 g/ml

Gęstość solanki (do obliczeń) = 1.072 g/ml
Zawartość soli w solance = 100 promile masowe (ppt)
Należy przygotować solanki, minimum= 5.0 litra (obliczane na podstawie schematu poniżej)
Chcę przygotować: 8.0 l solanki (Uwaga 2)
W tym celu należy odważyć około: 857.8 g soli morskiej (dokładność nie jest obowiązkowa)

Starać się rozpuścić sól w mniejszej ilości wody, po czym uzupełnić do wymaganej objętości.
Ewentualne błędy w odmierzaniu/odważaniu zostaną zniwelowane po pomiarze gęstości solanki.

Zwiększanie ilości soli w wodzie (uwaga 4)

dzień 0 1 2 3
objętość porcji wkroplonego solanki [litry] 0 4 1 0
Łączne stężenie soli w wodzie [ppt] 0.0 34.6 45.2 45.2

Pomocnik wkraplania
Założenie, że 1 ml cieczy to = 20 kropli
ilość wkraplanej cieczy = 0.75 litr
Oczekiwany czas wkraplania= 4 godzin
należy wkraplać z szybkością= 0.05 ml/s
1.0 Liczba kropli na sekundę
Lub kropla co = 1.0 sekund

Zmniejszenie ilości soli w wodzie

dzień 0 1 2 3
wymagane stężenie soli [promile] 45.15 33.00 30.00 25.00
Podmiana wody na słodką [litr] 0.0 4.0 1.4 2.5

Uwagi!!!
1. Roztwór soli przygotowujemy z soli morskiej a następnie mierzymy jej gęstość aerometrem (nie da się jej obliczyć
dokładnie ze względu na to, że sól różnych producentów ma różny skład a popełniamy też błędy przy robieniu solanki).
2. Wygodnie jest przygotować trochę więcej solanki na wypadek, gdyby obliczenia po badaniu gęstości solanki i (korekcie)
wykazały potrzebę zużycia większej ilości solanki.
3. Szybkość zmian zasolenia jest różna w różnych poradnikach (i dotyczy różnych krewetek). Podobnie różne jest max.
stężenie soli. Niektórzy podają max. stężenie 17 ppt, inni 35 a jeszcze inni nawet 50. Warto poeksperymentować.

4. Po dodaniu każdej porcji solanki wygodnie jest sprawdzić prawdziwe zasolenie wody i ewentualnie skorygować (Wzór
Mamajewa może przekłamywać przy dużych stężeniach soli a więc wartości traktujmy szacunkowo i sprawdzajmy gęstość
końcową w akwarium. Ewentualnie trzeba będzie dać większą ilość solanki (lub wody). W ten sposób wyznaczymy
współczynnik dzięki któremu będzie możliwość korygowania tego błędu).

Tabela zasolenia wody morskiej (obliczana wg Mamajea) – wartości w tabeli w promilach masowych (ppt, czyli w gramach
gęstość Temperatura, stopnie Celsjusza
[g/ml] 20 20.5 21 21.5 22 22.5 23
0.998 0.08 0.21 0.35 0.49 0.63
0.999 1.13 1.26 1.39 1.53 1.67 1.81 1.96
1.000 2.45 2.58 2.71 2.85 2.99 3.13 3.28
1.001 3.76 3.89 4.03 4.16 4.31 4.45 4.60
1.002 5.07 5.20 5.34 5.48 5.63 5.77 5.93
1.003 6.38 6.52 6.66 6.80 6.95 7.10 7.25
1.004 7.70 7.83 7.97 8.12 8.27 8.42 8.57
1.005 9.01 9.15 9.29 9.44 9.58 9.74 9.89
1.006 10.32 10.46 10.60 10.75 10.90 11.06 11.22
1.007 11.63 11.77 11.92 12.07 12.22 12.38 12.54
1.008 12.94 13.09 13.24 13.39 13.54 13.70 13.86
1.009 14.26 14.40 14.55 14.71 14.86 15.02 15.18
1.010 15.57 15.72 15.87 16.02 16.18 16.34 16.51
1.011 16.88 17.03 17.18 17.34 17.50 17.66 17.83
1.012 18.19 18.35 18.50 18.66 18.82 18.98 19.15
1.013 19.51 19.66 19.82 19.98 20.14 20.31 20.48
1.014 20.82 20.97 21.13 21.29 21.46 21.63 21.80
1.015 22.13 22.29 22.45 22.61 22.78 22.95 23.12
1.016 23.44 23.60 23.76 23.93 24.10 24.27 24.44
1.017 24.76 24.92 25.08 25.25 25.42 25.59 25.77
1.018 26.07 26.23 26.39 26.56 26.73 26.91 27.09
1.019 27.38 27.54 27.71 27.88 28.05 28.23 28.41
1.020 28.69 28.86 29.03 29.20 29.37 29.55 29.73
1.021 30.01 30.17 30.34 30.52 30.69 30.87 31.06
1.022 31.32 31.49 31.66 31.83 32.01 32.19 32.38
1.023 32.63 32.80 32.97 33.15 33.33 33.52 33.70
1.024 33.94 34.11 34.29 34.47 34.65 34.84 35.03
1.025 35.25 35.43 35.60 35.79 35.97 36.16 36.35
1.026 36.57 36.74 36.92 37.10 37.29 37.48 37.67
1.027 37.88 38.06 38.24 38.42 38.61 38.80 38.99
1.028 39.19 39.37 39.55 39.74 39.93 40.12 40.32
1.029 40.50 40.68 40.87 41.06 41.25 41.44 41.64
1.030 41.82 42.00 42.18 42.37 42.57 42.76 42.96
 ium na słodką.

większanie ilości soli...”

awie schematu poniżej)

ość nie jest obowiązkowa)

4 5 6 7 8 9 10 11
0 0 0 0 0 0 0 0
45.2 45.2 45.2 45.2 45.2 45.2 45.2 45.2

4 5 6 7 8 9 10 11
20.00 15.00 10.00 5.00 3.00 1.00 0.00 0.00
3.0 3.8 5.0 7.5 6.0 10.0 15.0 0.0

etrem (nie da się jej obliczyć

eż błędy przy robieniu solanki).
daniu gęstości solanki i (korekcie)
 tek). Podobnie różne jest max.
rto poeksperymentować.

ewentualnie skorygować (Wzór

zacunkowo i sprawdzajmy gęstość
W ten sposób wyznaczymy

h masowych (ppt, czyli w gramach na litr)

23.5 24 24.5 25 25.5 26 26.5 27

0.78 0.93 1.09 1.25 1.41 1.57 1.74 1.91
2.11 2.26 2.42 2.58 2.74 2.91 3.08 3.25
3.43 3.59 3.74 3.91 4.07 4.24 4.41 4.59
4.76 4.91 5.07 5.24 5.40 5.57 5.75 5.92
6.08 6.24 6.40 6.56 6.73 6.91 7.08 7.26
7.40 7.56 7.73 7.89 8.07 8.24 8.42 8.60
8.73 8.89 9.06 9.22 9.40 9.57 9.75 9.94
10.05 10.22 10.38 10.55 10.73 10.91 11.09 11.27
11.38 11.54 11.71 11.88 12.06 12.24 12.42 12.61
12.70 12.87 13.04 13.21 13.39 13.57 13.76 13.95
14.03 14.20 14.37 14.54 14.72 14.91 15.09 15.28
15.35 15.52 15.70 15.87 16.05 16.24 16.43 16.62
16.68 16.85 17.02 17.20 17.39 17.57 17.76 17.96
18.00 18.17 18.35 18.53 18.72 18.91 19.10 19.29
19.32 19.50 19.68 19.86 20.05 20.24 20.43 20.63
20.65 20.83 21.01 21.19 21.38 21.57 21.77 21.97
21.97 22.15 22.34 22.52 22.71 22.91 23.10 23.30
23.30 23.48 23.66 23.85 24.04 24.24 24.44 24.64
24.62 24.81 24.99 25.18 25.38 25.57 25.77 25.98
25.95 26.13 26.32 26.51 26.71 26.91 27.11 27.31
27.27 27.46 27.65 27.84 28.04 28.24 28.44 28.65
28.60 28.78 28.98 29.17 29.37 29.57 29.78 29.99
29.92 30.11 30.30 30.50 30.70 30.91 31.11 31.33
31.25 31.44 31.63 31.83 32.03 32.24 32.45 32.66
32.57 32.76 32.96 33.16 33.36 33.57 33.78 34.00
33.89 34.09 34.29 34.49 34.70 34.91 35.12 35.34
35.22 35.42 35.62 35.82 36.03 36.24 36.45 36.67
36.54 36.74 36.94 37.15 37.36 37.57 37.79 38.01
37.87 38.07 38.27 38.48 38.69 38.91 39.12 39.35
39.19 39.39 39.60 39.81 40.02 40.24 40.46 40.68
40.52 40.72 40.93 41.14 41.35 41.57 41.79 42.02
41.84 42.05 42.26 42.47 42.69 42.91 43.13 43.36
43.17 43.37 43.58 43.80 44.02 44.24 44.47 44.69
12 13 14 15
0 0 0 0
45.2 45.2 45.2 45.2

12 13 14 15
0.00 0.00 0.00 0.00
0.0 0.0 0.0 0.0
27.5 28 28.5 29
2.09 2.27 2.45 2.64
3.43 3.61 3.79 3.98
4.77 4.95 5.14 5.33
6.11 6.29 6.48 6.67
7.44 7.63 7.82 8.02
8.78 8.97 9.16 9.36
10.12 10.31 10.51 10.70
11.46 11.65 11.85 12.05
12.80 12.99 13.19 13.39
14.14 14.33 14.53 14.74
15.48 15.67 15.88 16.08
16.82 17.01 17.22 17.42
18.15 18.36 18.56 18.77
19.49 19.70 19.90 20.11
20.83 21.04 21.24 21.46
22.17 22.38 22.59 22.80
23.51 23.72 23.93 24.14
24.85 25.06 25.27 25.49
26.19 26.40 26.61 26.83
27.52 27.74 27.96 28.18
28.86 29.08 29.30 29.52
30.20 30.42 30.64 30.87
31.54 31.76 31.98 32.21
32.88 33.10 33.33 33.55
34.22 34.44 34.67 34.90
35.56 35.78 36.01 36.24
36.90 37.12 37.35 37.59
38.23 38.46 38.69 38.93
39.57 39.80 40.04 40.27
40.91 41.14 41.38 41.62
42.25 42.48 42.72 42.96
43.59 43.82 44.06 44.31
44.93 45.16 45.41 45.65