Sprawdzian - roztwory V.4-V.

5 EDYTA SZEWCZYK-
LEŻUCH

PUNKTY OCENA GRUPA

IMIĘ I NAZWISKO:

KLASA: ___ p. / ___ p. A

1. W poniższej tabeli podano wartości temperatury wrzenia trzech substancji: wody, etanolu i metanolu.

Nazwa substancji Temperatura wrzenia, oC

woda destylowana 100

etanol 78

metanol 65

Wybierz najtrafniejsze stwierdzenie A, B albo C oraz jego uzasadnienie 1, 2 albo 3.

Mieszaninę wody destylowanej, etanolu i metanolu

Stwierdzenie Uzasadnienie

można rozdzielić za pomocą składniki mieszaniny tworzą układ

A. 1. jednofazowy i mają podobne
rozdzielacza,
właściwości fizyczne.
ponieważ
można rozdzielić za pomocą składniki mieszaniny tworzą układ
B. 2.
destylacji, dwufazowy.

składniki mieszaniny mają różne

C. jest trudno rozdzielić, 3.
wartości temperatury wrzenia.

2. Do każdej podanej metody rozdziału mieszanin przyporządkuj jedną właściwość, która

różnicuje składniki tej mieszaniny, umożliwiając ich rozdzielenie.

Metody rozdziału mieszanin Właściwości różnicujące składniki mieszaniny

A. destylacja I. rozpuszczalność w danym rozpuszczalniku

B. sączenie II. właściwości magnetyczne

C. dekantacja III. gęstość

D. rozdział za pomocą magnesu IV. temperatura wrzenia

E. ekstrakcja V. rozmiar cząstek

A ─ ____ B ─ ____ C ─ ____ D ─ ____ E ─ ____

Wszelkie prawa zastrzeżone 1

3. Wybierz i zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Do rozdzielania DNA, RNA lub białek wyekstrahowanych z komórek wykorzystuje się proces

A. ekstrakcji. B. elektroforezy.

C. dysocjacji. D. osmozy.

4. Zaprojektuj doświadczenie, którego celem jest rozdzielenie mieszaniny piasku i jodu. Wymień
po kolei czynności, które należy wykonać, aby osiągnąć cel doświadczenia.
W opisie doświadczenia użyj nazw przeprowadzanych procesów (np. odparowywanie).

5. Zaprojektuj doświadczenie, którego celem jest rozdzielenie mieszaniny piasku i soli kuchennej.

Wymień po kolei czynności, które należy wykonać, aby osiągnąć cel doświadczenia.

W opisie doświadczenia użyj nazw przeprowadzanych procesów (np. odparowywanie).

Wszelkie prawa zastrzeżone 2

6. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest
fałszywe.

A. Przykładem ekstrakcji jest proces parzenia herbaty. P F

Elektroforeza to technika analityczna, której istotą jest rozdzielenie składników

B. mieszanin przez wymuszanie wędrówki poszczególnych drobin w polu P F
magnetycznym.

W rozdzielaniu mieszaniny metodą ekstrakcji wykorzystuje się różnicę w

C. P F
rozpuszczalności składników mieszaniny w danym rozpuszczalniku.

Elektroforeza to metoda rozdziału mieszanin oparta na różnicach w

D. P F
oddziaływaniu składników mieszaniny z dwiema fazami – ruchomą i nieruchomą.

Wszelkie prawa zastrzeżone 3

7. Zaprojektuj doświadczenie pozwalające na rozdzielenie mieszaniny opiłków stalowych, siarki i
cukru. W tym celu:
• wymień kolejno wykonywane czynności;
• podaj nazwy przeprowadzanych procesów (np. odparowywanie);
• zapisz nazwy podstawowego sprzętu, niezbędnego do przeprowadzenia danego procesu.
Przykład:

Nazwa
Lp. Czynność przeprowadzanego Podstawowy sprzęt
procesu

doprowadzenie do parowania, chłodnica destylacyjna,

1 następnie skroplenie składnika destylacja palnik, termometr,
mieszaniny kolby

Wszelkie prawa zastrzeżone 4

8. Uzupełnij zdania. W wolne miejsca wpisz nazwy metod rozdziału mieszanin, których dotyczą
dane opisy.

1. ____________________ polega na wymywaniu rozpuszczalnikiem pożądanych składników z

mieszaniny stałej lub ciekłej. Następnie składniki te otrzymuje się przez odparowanie rozpuszczalnika.

2. ____________________ to metoda rozdziału, w której składniki mieszaniny, przemieszczając się

względem fazy nieruchomej, rozdzielają się dzięki różnicom w oddziaływaniu między cząsteczkami
poszczególnych składników mieszaniny i fazą nieruchomą.

3. ____________________ polega na rozdzieleniu ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej przez

odparowanie, a następnie skroplenie jej składników.

4. ____________________ polega na oddzieleniu ciała stałego od cieczy dzięki opadaniu cząstek ciała
stałego pod wpływem sił ciężkości.

5. ____________________ to proces oddzielenia cieczy od jej mieszaniny z ciałem stałym przez zlanie
cieczy znad osadu.

9. Metodę rozdziału składników tuszu przedstawia poniższy rysunek.

Spośród poniższych pojęć wybierz i zaznacz nazwę metody rozdziału oraz wskaż, co stanowi
fazę ruchomą i fazę nieruchomą.

A. ekstrakcja C. aceton
B. chromatografia D. bibuła

Metoda rozdziału: (A / B) Faza ruchoma: (C / D) Faza nieruchoma: (C / D)

Wszelkie prawa zastrzeżone 5

 Sprawdzian - roztwory V.4-V.5 EDYTA SZEWCZYK-
LEŻUCH

PUNKTY OCENA GRUPA

IMIĘ I NAZWISKO:

KLASA: ___ p. / ___ p. B

1. W poniższej tabeli podano wartości temperatury wrzenia trzech substancji: wody, etanolu i metanolu.

Nazwa substancji Temperatura wrzenia, oC

woda destylowana 100

etanol 78

metanol 65

Wybierz najtrafniejsze stwierdzenie A, B albo C oraz jego uzasadnienie 1, 2 albo 3.

Mieszaninę wody destylowanej, etanolu i metanolu

Stwierdzenie Uzasadnienie

składniki mieszaniny mają różne

A. jest trudno rozdzielić, 1.
wartości temperatury wrzenia.

można rozdzielić za pomocą ponieważ składniki mieszaniny tworzą układ

B. 2. jednofazowy i mają podobne
destylacji,
właściwości fizyczne.
można rozdzielić za pomocą składniki mieszaniny tworzą układ
C. 3.
rozdzielacza, dwufazowy.

Wszelkie prawa zastrzeżone 1

2. Do każdej podanej metody rozdziału mieszanin przyporządkuj jedną właściwość, która
różnicuje składniki tej mieszaniny, umożliwiając ich rozdzielenie.

Metody rozdziału mieszanin Właściwości różnicujące składniki mieszaniny

A. rozdział za pomocą magnesu I. rozpuszczalność w danym rozpuszczalniku

B. ekstrakcja II. rozmiar cząstek

C. destylacja III. gęstość

D. sączenie IV. właściwości magnetyczne

E. dekantacja V. temperatura wrzenia

A ─ ____ B ─ ____ C ─ ____ D ─ ____ E ─ ____

3. Wybierz i zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Do rozdzielania DNA, RNA lub białek wyekstrahowanych z komórek wykorzystuje się proces

A. osmozy. B. ekstrakcji.

C. dysocjacji. D. elektroforezy.

4. Zaprojektuj doświadczenie, którego celem jest rozdzielenie mieszaniny jodu i krzemionki.

Wymień po kolei czynności, które należy wykonać, aby osiągnąć cel doświadczenia.
W opisie doświadczenia użyj nazw przeprowadzanych procesów (np. odparowywanie).

Wszelkie prawa zastrzeżone 2

5. Zaprojektuj doświadczenie, którego celem jest rozdzielenie mieszaniny piasku i cukru.

Wymień po kolei czynności, które należy wykonać, aby osiągnąć cel doświadczenia.

W opisie doświadczenia użyj nazw przeprowadzanych procesów (np. odparowywanie).

6. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest
fałszywe.

A. Przykładem ekstrakcji jest proces pozyskiwania mentolu z liści mięty. P F

Ekstrakcja to technika analityczna, której istotą jest rozdzielenie składników

B. mieszanin przez wymuszanie wędrówki poszczególnych drobin w polu P F
magnetycznym.

Chromatografia to metoda rozdziału mieszanin oparta na różnicach w

C. P F
oddziaływaniu składników mieszaniny z dwiema fazami – ruchomą i nieruchomą.

Elektroforeza to technika analityczna, której istotą jest rozdzielenie składników

D. mieszanin przez wymuszanie wędrówki poszczególnych związków w polu P F
elektrycznym.

Wszelkie prawa zastrzeżone 3

7. Zaprojektuj doświadczenie pozwalające na rozdzielenie mieszaniny soli kuchennej, opiłków
stalowych i węgla. W tym celu:
• wymień kolejno wykonywane czynności;
• podaj nazwy przeprowadzanych procesów (np. odparowywanie);
• zapisz nazwy podstawowego sprzętu, niezbędnego do przeprowadzenia danego procesu.
Przykład:

Nazwa
Lp. Czynność przeprowadzanego Podstawowy sprzęt
procesu

doprowadzenie do parowania, chłodnica destylacyjna,

1 następnie skroplenie składnika destylacja palnik, termometr,
mieszaniny kolby

Wszelkie prawa zastrzeżone 4

8. Uzupełnij zdania. W wolne miejsca wpisz nazwy metod rozdziału mieszanin, których dotyczą
dane opisy.

1. ____________________ polega na oddzieleniu ciała stałego od cieczy dzięki opadaniu cząstek ciała
stałego pod wpływem sił ciężkości.

2. ____________________ to proces oddzielenia cieczy od jej mieszaniny z ciałem stałym przez zlanie
cieczy znad osadu.

3. ____________________ polega na rozdzieleniu ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej przez

odparowanie, a następnie skroplenie jej składników.

4. ____________________ polega na wymywaniu rozpuszczalnikiem pożądanych składników z

mieszaniny stałej lub ciekłej. Następnie składniki te otrzymuje się przez odparowanie rozpuszczalnika.

5. ____________________ to metoda rozdziału, w której składniki mieszaniny, przemieszczając się

względem fazy nieruchomej, rozdzielają się dzięki różnicom w oddziaływaniu między cząsteczkami
poszczególnych składników mieszaniny i fazą nieruchomą.

9. Metodę rozdziału składników tuszu przedstawia poniższy rysunek.

Spośród poniższych pojęć wybierz i zaznacz nazwę metody rozdziału oraz wskaż, co stanowi
fazę ruchomą i fazę nieruchomą.

A. chromatografia C. bibuła
B.ekstrakcja D. aceton

Metoda rozdziału: (A / B) Faza ruchoma: (C / D) Faza nieruchoma: (C/D)

Wszelkie prawa zastrzeżone 5