ΑΣΚΗΣΕΙΣ Γ΄ ΚΛΙΣΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΩΝ

1. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο από τη λέξη στη
παρένθεση:

α. Τοῖς ………….. (φύλαξ) οὐ προσήκει ὕπνος.

β. Μὴ τρίβε τὴν ψυχὴν ταῖς …………… .( φροντίς).

γ. Ἐξ …………….. (όνυξ, γεν. εν.) τὸν λέοντα γιγνώσκεις.

δ. Κρίνε τοὺς ἀνθρώπους μὴ ταῖς ………… (ἐσθής), ἀλλὰ τοῖς ἔργοις.

ε. Ἐκ τῶν πτερῶν γιγνώσκει τις τὸν ……………. (όρνις)

στ. Παρὰ τοῖς …………… (Ἄραψ) αἱ κάμηλοι τίμιαί εἰσιν.

ζ. Ὁ ὄνος τῇ …………. (σάλπιγξ) τοὺς ……….. (κήρυξ) μιμεῖται.

η. Έκαστος των …………… (Κύκλωψ) ένα οφθαλμόν έχει.

2. Να συμπληρωθεί ο σωστός τύπος των ουσιαστικών που βρίσκονται σε παρένθεση.

α) Αἰγύπτιοι προσέπλευσαν σὺν .............................. (ἀσπίς) ποδήρεσιν.

β) Περὶ Συρίας διηγησόμεθα, ὅπου σῖτος πολὺς και πρόβατά ἐστι καὶ ...............................
(φοῖνιξ) οἱ καρποφόροι.

γ) Προσεκαλέσαντο τὴν ............................ (γυνή) πρὸς ἄρχοντα.

δ) Οἱ δημαγωγοὶ παρὰ τοῖς δήμοις εἰσὶν ὥσπερ οἱ ........................... (κόλαξ) παρὰ τοῖς
τυράννοις.

ε) Παραγενόμενοι οἱ ............................. (ποιμήν) ἐξέβαλον αὐτάς.

στ) ............................ (ῥήτωρ) πολυφθόγγους ὡς ἰχθύας ἀφώνους ὁρῶμεν ἐπὶ Σοί, Θεοτόκε.

ζ) Ἄγγελοι μετὰ τοῦ ............................ (ἀστήρ) ὁδοιποροῦσι.

η) Τίμα τὸν ............................ (πατήρ) σου καὶ τὴν ............................ (μήτηρ) σου.
3. Να σχηματίσετε τις πτώσεις που ζητούνται για κάθε ουσιαστικό.

ὁ κόραξ: …….………..…. (γενική ενικού) /……..…….………. (ονομαστική πληθυντ.) / (δοτική

πληθυντικού) …………………….

ἡ ἐλπίς: …………...……. (δοτική ενικού) /….………. (γενική πληθυντικού) ὁ γύψ: ………..…….

(αιτιατική ενικού) /………….. (αιτιατική πληθυντικού)

ὁ πατήρ: …….………… (δοτική ενικού) /…..………… (γενική πληθυντικού) /

…………………… (δοτική πληθυντικού)

ὁ αὐτοκράτωρ: …………………. (γενική ενικού) /………..………. (δοτ. πληθυντικού) ὁ ἄξων:

……………… (δοτική ενικού) / ……………. (κλητική ενικού) ὁ χειμών: ……………. (γενική
ενικού) / ………….(αιτιατική πληθυντικού) τὸ πλῆθος: ………………….. (γενική ενικού) /
……………(δοτική ενικού)/………….…… (ονομαστ. πληθυντ.)

4. Να συμπληρωθεί ο σωστός τύπος των ουσιαστικών:

α. Σωκράτης χρῆται τῷ __________ (τὸ παράδειγμα). β. Σὺ εἶ __________ καὶ ἡμεῖς οὐ

τιμῶμεν τοὺς __________ (ὁ κόλαξ). γ. Οὗτοι ἔπιπτον εἰς τὰς __________ (ἡ φλόξ). δ. Οἱ
__________ ἐμάνθανον τὰ __________ (ὁ παῖς, τὸ μάθημα). ε. Οἱ Αἰγύπτιοι εἰσέπλευσαν σὺν
τοῖς ποδήρεσιν __________ (ἡ ἀσπίς). στ. Ἐνταῦθά εἰσι __________ καρποφόροι (ὁ φοῖνιξ).
ζ. Προσεκαλέσαντο τὴν __________ πρὸς ἄρχοντα (ἡ γυνή). η. Ὁ λέων τοῖς __________
δάκνει (ὁ ὀδούς). θ. Οἱ __________ μάχονται τοῖς __________ (ὁ δράκων, ὁ λέων). ι. Ἡ τῆς
ἑορτῆς φαιδρότης τῇ __________ διαλύεται (ἡ ἔρις). ια. Ἡ Ἥρα τῇ __________ τῶν ἄλλων
θεῶν διαφέρει (ἡ σεμνότης). ιβ. Ὦ ἀρπακτικέ, __________ διατὶ κατατρώγεις τὸ ἧπαρ τοῦ
Προμηθέως (ὁ γύψ); ιγ. Ἐν τῇ Ξέρξου στρατιᾷ Πέρσαι καὶ __________ καὶ __________ εἰσιν
(ὁ Ἄραψ -ὁ Αἰθίοψ). ιδ. Ἐν ταῖς __________ αἷμα ῥέει (ἡ φλέψ). ιε. Περὶ τὰ στέρνα οἱ
στρατιῶται τοὺς __________ ἔχουσιν (ὁ θώραξ). ιστ. Ὁ ἀετὸς ἰσχυροὺς __________ ἔχει (ὁ
ὄνυξ). ιζ. Ὁ διδάσκαλος χρῆται τῷ __________ ἵνα __________ γράφει (ὁ πίναξ - τὸ γράμμα).
ιη. Θαυμάζω σε διὰ τὴν __________ τοῦ χαρακτῆρος (ἡ πραότης). ιθ. Τούτου τοῦ
__________ ἡ μήτηρ Εὔκλεια λέγεται (ὁ παῖς). κ. Ἡμεῖς πολλὰς __________ διὰ τὴν
σωτηρίαν ἔχομεν (ἡ ἐλπίς). κα. Ὁ κόραξ καὶ ὁ γύψ __________ εἰσιν (ὁ ὄρνις)

5. Να συμπληρώσετε τα κενά των προτάσεων με τον κατάλληλο τύπο από τη λέξη στη

παρένθεση:

α. Τοῖς ………….. (φύλαξ) οὐ προσήκει ὕπνος.

β. Μὴ τρίβε τὴν ψυχὴν ταῖς …………… .( φροντίς).

γ. Ἐξ …………….. (όνυξ, γεν. εν.) τὸν λέοντα γιγνώσκεις.

δ. Κρίνε τοὺς ἀνθρώπους μὴ ταῖς ………… (ἐσθής), ἀλλὰ τοῖς ἔργοις.

ε. Ἐκ τῶν πτερῶν γιγνώσκει τις τὸν ……………. (όρνις)

στ. Παρὰ τοῖς …………… (Ἄραψ) αἱ κάμηλοι τίμιαί εἰσιν.

ζ. Ὁ ὄνος τῇ …………. (σάλπιγξ) τοὺς ……….. (κήρυξ) μιμεῖται.

η. Έκαστος των …………… (Κύκλωψ) ένα οφθαλμόν έχει.

6. Να σχηματίσετε τις πτώσεις που ζητούνται για κάθε ουσιαστικό:

ὁ κόραξ: …….………..…. (γενική ενικού) /……..…….………. / (δοτική πληθυντικού)

ἡ ἐλπίς: …………………. (δοτική ενικού) /….………. (γενική πληθυντικού)

ὁ πατήρ: …….………… (δοτική ενικού) /…..………… …………………… (δοτική πληθυντικού)

ὁ αὐτοκράτωρ: …………………. (γενική ενικού) /………..………. (δοτ. πληθυντικού)

ὁ ἄξων: ……………… (δοτική ενικού) / ……………. (κλητική ενικού)

ὁ χειμών: ……………. (γενική ενικού) / ………….(αιτιατική πληθυντικού)

τὸ πλῆθος: ………………….. (γενική ενικού) / ………….…… (ονομαστ. πληθυντ.)

7. Να συμπληρώσετε τις πτώσεις που ζητούνται για κάθε ουσιαστικό:

ἡ πατρίς: κλητ. εν…………….. αιτ. πληθ…………… ονομ. πληθ…………

δοτ.πληθ…………..δοτ. εν……………….

ἡ διώρυξ: γεν. εν……………. αιτ. πληθ…………κλητ. εν……………. ονομ.πληθ…………

ἡ σάλπιγξ: γεν. πληθ. ………….. δοτ. πληθ…………… γεν εν………………..

δοτ.εν……………….

ὁ όνυξ: γεν. ενικού………… δοτ. ενικού…………. δοτ. πληθ………….. αιτιατ.πληθ…………….

8. Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού.

τὰς ἀποφάσεις ——> …………………………………

τῇ ἐνέσει ——> ………………………………….

τῶν ὄψεων ——> …………………………………

ἡ ἐπίθεσις ——> …………………………………

ταῖς διώξεσι ——> …………………………………

τῆτὴν ῥίψιν ——> …………………………………

αἱ ἀπολύσεις ——> ………………………………..

της ἀπολαύσεως ——> …………………………………

 Ασκήσεις 12ης ενότητας Α’ Γυμνασίου

1. Να εντάξετε τα παρακάτω ουσιαστικά σε κατηγορίες ουσιαστικών της γ΄ κλίσης

και στη συνέχεια να τα κλίνετε: τὸ σῶμα, ἡ φράσις, ὁ βασιλεύς, ἡ ἀκρόπολις.

2. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται στην παρένθεση:

ἡ θλῖψις _______________ (γεν. εν.), τὸ καῦμα _______________
(δοτ. εν.), ἡ σύνεσις _______________ (δοτ. εν.),ὁ πορθμεύς _______________
(αιτ. πληθ.), ἡ κτῆσις _______________ (αιτ. πληθ.), ἡ πρᾶξις _______________
(δοτ. πληθ.), ἡ φρόνησις _______________ (κλητ. εν.), ὁ χαλκεύς _______________
(γεν. εν.), ἡ πόλις _______________ (αιτ. εν.), ὁ γονεύς _______________
(γεν. εν.), ἡ τύψις _______________ (δοτ. πληθ.), τὸ χάσμα _______________
(δοτ. πληθ.).

3. Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού:

τοῦ _______________ _______________

→ τὸν ἱερέα →
δώματος ___ ___

τῶν
(ὦ) _______________ _______________
→ πραγμάτ →
γραφεῖς ___ ___
ων

τὰς _______________ (ὦ) _______________

→ →
δύσεις ___ ῥήσεις ___

ταῖς
_______________ τὴν _______________
ἀκροπόλε → →
___ ὅπλισιν ___
σι

_______________ τῷ _______________
τῇ φύσει → →
___ ἱδρύματι ___

τοῦ τῶν
_______________ _______________
φάσματο → φραγμάτ →
___ ___
ς ων

_______________ _______________
τὰς τάξεις → (ὦ) φύσι →
___ ___

ταῖς _______________ _______________

→ τῷ βαφεῖ →
λύσεσι ___ ___

τοῖς _______________ τῷ _______________

→ →
ἱερεῦσι ___ κλάσματι ___
 Α.Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις

α. Πλησίον τῆς ___________ (πόλις) ἱερὸν τὸ πάλαι ἦν.

β. Ἅμα τῇ ἡμέρα (= με την ανατολή του ήλιου) ἐσήμηνεν (= έδωσε παράγγελμα) ὁ

σαλπιγκτής τῇ ___________ (σάλπιγξ).

γ. Οἱ ___________ (Ἕλλην) ἐμάχοντο γενναίως ὑπὲρ τῆς σωτηρίας τῆς ___________

(πατρίς).

δ. Οἱ ___________ (Λάκων) ἀπέπεμψαν τὸν ___________ (ἡγεμών) δῶρα δόντες (= αφού

του έδωσαν δώρα).

ε. Ἀλκιβιάδης ___________ (ὁ κῆρυξ) ἔπεμψεν ἐροῦντα (= για να πει) ταῦτα τοῖς συμμάχοις.

Β.Να μεταφέρετε τα ουσιαστικά στην ίδια πτώση του άλλου αριθμού

τὴν ἀκτῖνα ________________________

τῆς δεξιότητος ________________________

τοῦ ἀγκῶνος ________________________

τοὺς ἐλαιῶνας ________________________

τῇ ἀσπίδι ________________________
τῷ αὐχένι ________________________

αἱ βαθμίδες ________________________

τοῦ κήρυκος ________________________

τὴν θυρίδα ________________________

τὴν τερηδόνα ________________________

τὴν ποιότητα ________________________

τοῦ τάπητος ________________________

τῷ πίνακι ________________________

ὦ δαίμονες ________________________

Γ.Να γράψετε τη γενική ενικού των παρακάτω ουσιαστικών (θα σας βοηθήσει
η μετεξέλιξη των λέξεων αυτών στη ν.ε.):

ἡ πραότης ________________________, ἡ πόλις________________________,

ἡ ῥίς________________________, ἡ δύναμις________________________,

ἡ μάστιξ________________________, ὁ φύλαξ________________________,

ἡ σάλπιγξ________________________, ἡ σφραγίς________________________,

ἡ λαμπάς________________________, ἡ βαλβίς________________________,

ὁ χάλυψ________________________, ὁ ἔρως________________________,
ὁ Κύκλωψ________________________.

Δ.Άσκηση στα σιγμόληκτα ουσιαστικά

ἡ αἰδώς τῆς αἰδ______

τὸ βέλος τοῦ βέλ______

τὸ ἔδαφος τῷ ἐδάφ______

τὸ στέλεχος τῶν στελεχ______

τὸ τέμενος τοῖς τεμέν______

τὸ κρέας τοῦ κρέ______

τὸ κρέας τὰ κρέ______

τὸ τέρας τοῦ τέρα______

τὸ δάσος τοῖς δάσ______

τὸ πέρας τοῖς πέρα______

Ε.Άσκηση στα σιγμόληκτα ουσιαστικά

ὁ Ἀριστοτέλης τοῦ Ἀριστοτέλ______

ὁ Ἀριστοφάνης τῷ Ἀριστοφάν______

ὁ Ἡρακλῆς τοῦ Ἡρακλ______

ὁ Σοφοκλῆς τῷ Σοφοκλ______

ὁ Ἀγαθοκλῆς τὸν Ἀγαθοκλ______

ὁ Ἱπποκράτης ὦ Ἱππόκρατ______

ὁ Ἱεροκλῆς ὦ Ἱερόκλ______

ὁ Πολυκράτης οἱ Πολυκράτ______
 ὁ Προκλῆς οἱ Προκλ______

ὁ Διογένης τῶν Διογεν______

ΣΤ.Άσκηση στα ενρινόληκτα και υγρόληκτα ουσιαστικά

ὁ μεγιστάν τῷ μεγιστ______

ὁ Πάν τοῦ Παν______

ἡ θίς ταῖς θι______

ὁ σφήν τῷ σφη______

ὁ αὐχήν (αὐχεν-) τὸν αὐχ______

ὁ ἀνδρών οἱ ἀνδρῶν______

ἡ εἰκών (εἰκον) τὰς εἰκ______

ὁ νιπτήρ τῶν νιπτήρ______

ὁ ἀήρ (ἀερ-) τῷ ἀ______

ὁ Ἔκτωρ (Ἐκτορ-) τὸν Ἔκτ______

Ζ.Άσκηση στα ενρινόληκτα και υγρόληκτα ουσιαστικά

ὁ παιάν τοῦ παι______

ὁ δελφίς τῷ δελφ______

ὁ μήν τοὺς μῆν______

ὁ ξενών τοῖς ξενῶ______

ὁ ποιμήν (ποιμε-) οἱ ποιμ______

ὁ ζωστήρ τὸν ζωστ______

ὁ πραίτωρ τοῖς πραίτω______

ὁ ῥήτωρ τῷ ρήτο______

τὸ νέκταρ τοῦ νέκτα______

 ὁ γείτων (κλ. εν.) ὦ γεῖτ______

Η.Συμπλήρωσε τις καταλήξεις των ουσιαστικών

α. Πάτ______ (Πατήρ, κλ. ενικού) ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς

β. Οἱ ῥήτορ______ (ῥήτωρ) περὶ μικρῶν πραγμάτων πολλὰ λέγουσιν.

γ. τοὺς θεοὺς ἐποιήσατο μάρτυρ______ (μάρτυς, αιτ. πληθ).

δ. Ἐκ μικροῦ σπινθήρ______ (σπινθήρ) ἄπτομεν (ανάβουμε) πῦρ (φωτιά).

ε. Νιόβη εἶχε ἑπτὰ θυγατέρ______ (θυγάτηρ, αιτ. πληθ).

στ. Ἡ χιὼν τήκεται ταῖς ἀκτί______ (ἀκτίς) τοῦ ἡλίου.

ζ. Οἱ ἀγαθοί πατέρ______ (πατήρ) τοὺς υἱοὺς ἐν χρηστοῖς ἤθεσι παιδεύουσι.

η. Ἐλπὶς κακοῦ κέρδ______ (κέρδος, γεν. εν.) ἀρχὴ ζημίας.

θ. Αἱ πηγαὶ τῶν ποταμῶν ἐν τοῖς ὄρ______ (ὄρος) εἰσίν.

ι. ἐγὼ παρέχομαι τὸν μάρτυρ______ (μάρτυς) ὡς ἀληθῆ λέγω

ΡΗΜΑ

Συμπλήρωσε κατάλληλα τον πίνακα.

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

πράττεσθε

πείθομαι

ὀρίζῃ
γράφεται

Κηρύττονται