Xander Catteau Student milieu-en-duurzaamheidsmanagement

Duurzaamheidsactie: vegetarische afwisseling in het dagelijks leven

Zoals je wel vaak te horen krijgt, heeft de (grote) consumptie van vlees een negatief effect op het
klimaat. Maar waarom is dit juist?

Wel, we zullen starten bij het begin.

Allereerst is er voor de ‘productie’ van 1kg rundvlees ongeveer 20kg voer nodig. Dit vergt veel
landbouwgrond, water en energie. Dan moet het vlees ook nog worden verpakt en vervoert, soms
half de wereld over. Ook stoten koeien methaangas uit. Methaangas is een broeikasgas en is slecht
voor het klimaat. Dit is namelijk 34 keer sterker dan koolstofdioxide.

De verschillen soorten vlees hebben ook niet allemaal de zelfde invloed. Zo is 1kg lamsvlees meer
vervuilend en 1kg kip minder vervuilend dan 1kg rundsvlees.

Ook voor de eigen gezondheid kan een dag per week minder vlees eten geen kwaad. Uit
verschillende studies is namelijk gebleken dat overconsumptie van vlees kan leiden tot hartziekten,
kanker en diabetes.

De gemiddelde Belg verkiest nog altijd een maaltijd met vlees dan een maaltijd zonder of met een
vleesvervanger. (figuur 1)

Desondanks er een lichte daling is in het vleesgebruik per inwoner, scoort België nog steeds redelijk
hoog tegenover andere Europese landen, zoals te zien is op figuur 2.

Figuur 1

Figuur 2
Xander Catteau Student milieu-en-duurzaamheidsmanagement

Ik heb ervoor gekozen om tijdens de periode van het eerste semester minimum 1 keer per week geen
vlees te eten, en als het kan 2 keer. Ik zit op kot in Gent en heb ervoor gekozen om de vlees-vrije
dagen dan ook in Gent te houden. Thuis zou ik namelijk vlugger vlees eten als ik zie dat mijn ouders
en zus dit ook doen. Omdat ik van mezelf weet dat ik geen kooktalent ben heb ik normale maaltijden
genomen en het vleesgedeelte weggelaten. Of deze vervangen door eieren.

Deze actie kan gelinkt worden met:

SDG 6: schoon water en sanitair

Voor 1kg rundvlees wordt er al snel 15.500 liter water verbruikt. Denk hierbij maar aan het water dat
gebruikt wordt om de gewassen te verbouwen die als voedsel gebruikt worden. Ook het drinkwater
van het vee, de opkuis van de stallen, schoonmaken van het vlees… worden hierbij in rekening
gebracht. In 2022 was het gemiddelde gekochte rundsvlees per Belg 4,2 kg. Dit is enkel voor het
thuisgebruik, dus rundsvlees gegeten op een plek buiten het eigen huis wordt hier niet meegerekend.

Als elke Belg 1kg rundsvlees per jaar minder kocht, zou dit uitkomen op 11,7 miljoen kg rundsvlees.
Dit staat gelijk aan een verbruik van 181,4 miljard liter water minder per jaar door de Belgen alleen.

SDG 12: verantwoorde consumptie en productie

Uiteraard spreekt het dan vanzelf dat door een verminderde vleesconsumptie, er ook een
verminderde productie zal zijn. Hier is er al een beterend vooruitzicht wat België betreft.
In 2012 benoemden 2 à 3 procent van de Belgen zichzelf als echte vegetariër, in 2020 was dit zo een 5
procent en in 2022 zitten we al aan 8 procent. Er is dus al wat vooruitgang maar we kunnen nog veel
beter.

SDG 13: klimaatactie

Door een vermindering in de vleesconsumptie sparen we dus veel water uit. Maar ook de
broeikasgassen verminderen hierdoor. Denk maar aan de koolstofdioxide voor de verbouwing en het
vervoer van de gewassen en die van het vlees zelf. Ook zal er minder methaangas vrijkomen in de
atmosfeer. Hier heeft vooral het vee een grote invloed in.

Toen ik hieraan begon dacht ik dat ik het moeilijker ging hebben want eerlijk gezegd ben ik wel een
vleesliefhebber. Maar ik ben verbaasd dat ik het heb kunnen volhouden. Eerst zag ik dit als een echte
uitdaging maar na een 4-tal weken was dit meer een gewoonte dan een duurzaamheidsactie die ik
voor school moest doen. Zelf ben ik er ook van overtuigd dat ik door het gebruik van vleesvervangers
meer dagen in de week zonder vlees zou kunnen doorgaan.

Echte moeilijkheden heb ik niet gehad, het was meer een lichte verandering in mijn eetpatroon. Een
hele week geen vlees eten zou ik waarschijnlijk wel niet volhouden, maar ik wil dit zeker wel eens
proberen. Na deze periode zal ik ook proberen minder vlees te eten, zeker nu ik ook een beter inzicht
heb gekregen hoe vleesconsumptie een effect heeft op het klimaat.

Ik ben er me van bewust dat mijn impact op het klimaat niet groot is door de korte periode waarin
deze actie plaatsvond. Desondanks heb ik toch zo’n 1,5kg minder vlees gegeten. Het is moeilijk om na
te gaan hoeveel water ik hiermee uitgespaard heb omdat ik niet weet welk vlees ik gegeten zou
hebben als ik niet deze duurzaamheidsactie onderging. Desalniettemin gaat het over enkele
duizenden liters water.