გამყრელიძე 492-515

ნებიერიძე 117 -124

ადამიანს დასჭირდა ზეპირი შეტყობინებების ჩაწერა გარკვეული წერილობითი

სისტემების და ამ შემთხვევაში დამწერლობის საშუალებით.

ენას და დამწერლობას ბევრი საერთო სტრუქტურული ნიშანი აქვს .

ენა დამწერლობა

ორივე საკომუნიკაციო საშუალებაა

(თუმცა მაგ. დამწერლობა არ არის შემოსაზღვრული დრო-სივრცით)

დამწერლობა უზრუნველყოფს შეტყობინების გადაცემას ნებისმიერ დროსა და

მანძილზე,

შეტყობინებები ფიქსირდება ტექსტებით (მოც.ენოს წერილობით ძეგლი,ნიმუში)

ნიშნები ლაგდება და ქმნის სისტემას.

წერითი სისტემის ყველა ერთეული არის ნიშანი

გრამატოლოგია და დამწერლობათმცონდეობა -> სემიოტიკის დარგები.

ნიშანთან გვაქვა აღსანიშნი და აღნიშვნელი.

შინაარსის პლანი-> გამოხატულების პლანი

შინაარსის გამოხატულების
პლანი პლანი

სემასიოგრაფი
ა იკონური
(იდეოგრაფია)

ფონოგრაფია პირობითი

იდეოგრაფია=იკონურობას (ხატოვნება) -------------------------- შეზღდუდულია.

(უძველესი დამწერლობების (ჩინურის,ეგვიპტურის და სხვათა ნიშნები , ციფრული
აღმნიშვნელები თანამედროვე წერილობით სისტემაში. მათემატიკური სიმბოლოები ...)

თუ კი წერითი ნიშანი გრაფიკულადაც ასახავს ობიექტს მას ეწოდება

პიქტოგრაფიკული(„ფახარული“) ე.ი. ხატოვანი სისტემა . ნიშნებს-> პიქტოგრამები.

აქვე: თუ გარეგნული მსგავსება არ არის მაშინ პირობითი,კონვენვიონალურია. (ასე

ხასიათდება)

ფონოგრაფია ეწოდება ისეთ წერით სახეობას,როდესაც აღმნიშვნელები ასახავს

განსაზღვრული ენის ბგერით მხარეს და არა ცნებით კატეგორიებს.

აღსანიშნი= ბგერითი (ფონოგრაფიულად)

გრაფემები აღნიშნავენ სიტყვებს ,ცნებებს -> ლოგოგრაფიული სისტემა (ლოგოგრამა)

გრაფემები აღნიშნავენ ბგერებს -> ფონოგრამა

ანბანური სისტემის შექმნა. (უმაღლესი საფეხური)-> სხვა სისტემებზე უფრო ეკონომიური

და სრულყოფილია

გამოხატულების პლანი->

იკონური (პირობით ) კვაშირი აღსანიშნსა და აღმნიშვნელს შორის

->პიქტოგრამა

->პირობითი გრაფიკული სიმბოლო

( ძეგეგვიპური ჰიეროგკრაფიკა ძვ,წ, მე-4 ათ.)

(შუმერული დამწერლობა) ძვ,წ მე-3 ათ.)

(ძბ, ჩინური წერა , ძვ.წ. მე-2 ათ.)

ლოგოგრამა თავდპაირველი სიტყვითი მნიშვნელობის პარალელურად იწყებს სიტყვის

შემადგენელი ბგერათკომპლექსების ძირითადად მარცვლების,ხმოვნების , თანხმოვნების
გამოხატვას და საფუძველი ეყრება უკვე სილაბოგრაფიულ პრინციპს. ,რის შედეგადაც
ყალიბდება ლოგოგრაფიულ -სილაბოგრაფიული წერითი სისტემები

ყალიბდება დამწერლობები: ძველეგვიპტური , შუმერული ,ჩინური .

საინტერესოა განხსხვავებული პიქტოგრამების საერთო ლოგოგრამაში კომბინირრება

ლოგოგორაფიული მნიშვ. გადმოსაცემად: შუმერული დამწერლობის „შედგენილი
„ ლოგოგრამებია ასეთი მაგ.

იდეოგრაფიული წერის ნაშთები აღნიშნულ წერით სისტემაში შემორჩენილია

დეტერმინატივების სახით. აასრულებენ სემანტიკური კლასიფიკატორების ფუნქციას.

„ქალი“ „მამაკაცი“ „ცხოველი“ საკლასიფიკაციო სიტყვებია.

გამოხატულების პლანი= ენობრივი ერთეულების სიმრავლე + აქვე შედის ნიშანთა

თანმიმდევრობა, წერის მიმართულება, სპეციფიკური სახელწოდებები და ა .შ .(ბუნებრივია
არაერთგვაროვანია)

დენიზ შმანდტ - ბესერატი

ამერიკელი მეცნიერი(ჰიპოთეზა)

წერა კომუნიკაციისა და ინფორმაციის გაცვლის იმ სახეობიდან უნდა

მომდინარეობდეს,რომელიც თავდაპირველად წარმოიქმნა მიწათმოქმედთა ადრეულ
საზოგადოებაში ჭარბი პროდუქტის აღრიცხვის საჭიროების გამო.

„კონუსი“ = მცირე რაოდენობის მარცვლეულს

„დისკო“ = დიდ რაოდენობას.

(ვიზუალური კოდი) ძვ,წ, მე-8 ათასწლეულიდან.

მე-4 ათასწლეულიდან იწყება ფიგურა-სიმბოლოების გაბრტყელება და ზედაპირზე ბეჭდვა .

წაწვეტებული ჩხირი (სტალოსი)- პიქტოგრამას გვაძლევს. ]

მოგვიანწბით შეიქმნა სილაბურ-კონსონანტური წერითი სისტემა ,რომელმაც საფუძველი

ჩაუყარა ანბანს.
მერე წარმოიქმნა პროტო-სემიტური კონსონანტური დამწერლობა.

ფინიკიური, პალესტინური(ქანაანური) , არამეული,’

~“პარადიგმატიკა“ და „სინტაგმატიკა“

პარადიგმატიკა_ გრაფემების წრფივი განლაგება.

პარადიგმატული სტრუქტურა= სისტემაში ელემენტების განსაკუთრებული რიგი .

სინტაგმატიკა -> გრაფემაღა ურთუერთმიმართებას ცალკეული სიტყვების ან

სინტაგმატური პლანის უფრო გრძელი ერთეულების ფარგლებში.

ბერძნულ ანბანში მოხდა ანბანის შექმნა ...

ხმოვნებისთვის შეიქმნა სპეციალური ნიშნები.

კონსონანტები გახდენენ არა CV სტრურქტურის მარცვლები,არამედ საკუთრივ

თანხმოვნების აღმნიშვნელები. ძვ,წ, I ათასწლეული

კლასიკური ბერძნ. დამწრლობა ათენში ძ,წ, V ს. ბოლოს

წერის მიმართულება _> მარჯვნიდან მარცხბუვ და ყოველ მომდევნო სტრიქონში

საპირისპიროდ ბუსტროფედონული წერა