अथ- ी गु महाराजां ा चरण कमळां ा धुळीने आप ा मन पी आरशाला पिव क न ी रघुवीरांचे िनमल यशाचे वणन करत आहोत, जे की चारी फल धम, अथ, काम आिण मो दान करणारे आहे . बु हीन तनु जािनके, सुिमरो पवन-कुमार। बल बु ी िव ा दे मोिहं , हर कलेश िवकार। अथ- हे पवन कुमार! मी आपलं सुिमरन करतो. माझं शरीर आिण बु ी िनबल अस ाचं आपण तर जाणतात. मला शारी रक बल, सद् बु ी आिण ान दे ऊन माझे दु :ख आिण दोषां चे नाश करावे. जय हनुमान ान गुण सागर, जय कपीस ित ं लोक उजागर॥1॥ अथ- ी हनु मान जी! आपला िवजय असो. आपलं ान आिण गुण अथाह आहे. हे कपी र! आपली जय असो. ित ी लोक, ग लोक, भूलोक आिण पाताल लोकात आपली कीत आहे . राम दू त अतुिलत बलधामा, अंजनी पु पवन सुत नामा॥2॥ अथ- हे पवनसुत अंजनी नंदन! आप ासारखे दु सरे श शाली कोणी नाही. महावीर िव म बजरं गी, कुमित िनवार सु मित के संगी॥3॥ अथ- हे महावीर बजरं ग बली! आपणात िवशेष परा म आहे. आपण अशु बु ी दू र करणारे आिण शु बु ी दान करणारे आहात. कंचन बरन िबराज सुबेसा, कानन कु ल कंु िचत केसा॥4॥ अथ- आपण सोनेरी रं ग, सुंदर कपडे , कानात कुंडल आिण कुरळे केसां नी सु शोिभत आहात. हाथब और जा िवराजे, कांधे मूंज जनेऊ साजै॥5॥ अथ- आप ा हातात ब आिण जा आहे आिण खां ावर मुंजी ा जान ाची शोभा आहे . शंकर सुवन केसरी नंदन, तेज ताप महा जग वं दन॥6॥ अथ- शंकराचे अवतार! हे केशरी नंदन आप ा परा म आिण महान यशाची सं सार भरात वं दना होते. िव ावान गुणी अित चातुर, राम काज क रबे को आतुर॥7॥ अथ- आपण कां ड िव े चे ाता आहात, गुणवान आिण अ ंत काय कुशल होऊन ी रामाचे काम कर ास उ ुक असतात. भु च र सुिनबे को रिसया, राम लखन सीता मन बिसया॥8॥ अथ- आपण ी राम च रत ऐक ात रस घेता. ीराम, सीता आिण ल ण आप ा ात वास करतात. सू प ध र िसयिहं िदखावा, िबकट प ध र लंक जरावा॥9॥ अथ- आपण आपलं लहानसा प धारण क न सीतेला दाखवले आिण भयावह प घेऊन लं केला दहन केले. भीम प ध र असुर संहारे , रामचं के काज संवारे ॥10॥ अथ- आपण िव ाळ प घेऊन रा सांचे वध केले आिण ी रामचं ां ा उ े ां ना यश िमळवू न िदले. लाय सजीवन लखन िजयाये, ी रघुवीर हरिष उर लाये॥11॥ अथ- आपण संजीवनी बु टी आणून ल णाचे ाण वाचवले ाने आनं दी होऊन ीरामाने आप ाला दयाशी लावले . रघु पित की ी ं ब त बड़ाई, तुम मम ि य भरत सम भाई॥12॥ अथ- ी रामचं ाने आपली खूप शंसा केली आिण टले की तु ी मा ा भरत सार ा भावा माणे आहात. सहस बदन तु रो जस गाव। अस किह ीपित कंठ लगाव॥13॥ अथ- ीरामाने आप ा हे णत दयाशी लावले की तुमचं यश हजार मुखाने गाजव ासारखे सारखे आहे . सनकािदक ािद मुनीसा, नारद, सारद सिहत अहीसा॥14॥ अथ- ी सनक, ी सनातन, ी सन न, ी सन ु मार आिद मुनी ा आिद दे वता नारद, सर ती, शेषनाग सव आपले गुणगान करतात. जम कुबे र िदगपाल जहां ते, किब कोिबद किह सके कहां ते॥15॥ अथ- यमराज, कुबेर इतर सव िदशांचे र क, कवी, िव ान, पंिडत िकंवा कोणीही आप ा यशाचे पू णतः वणन क शकत नाही. तुम उपकार सु ीविह की ा, राम िमलाय राजपद दी ा॥16॥ अथ- आपण ीरामाशी सु ीवाची भेट क न उपकार केले, ामुळे ते राजा झाले. तु रो मं िवभीषण माना, लंके र भए सब जग जाना॥17॥ अथ- आप ा उपदे शांचे िवभीषणाने पालन केलं ाने ते लं केचे राजा झाले , हे सव जगाला मािहती आहे . जुग सह जोजन पर भानू, ली ो तािह मधु र फल जानू॥18॥ अथ- सूय अती दू र इत ा अंतरावर आहे की तेथे पोहच ास हजार यु ग लागतात. अशा दोन हजार योजनां ा अं तरावर त सूयाला आपण एक गोड फळ णून िगळू न गे ला. भु मु ि का मे िल मुख मािह, जलिध लांिघ गये अचरज नाही ं॥19॥ अथ- आपण ी रामचं ाची अंगठी मुखात ठे वून समु पार केलं, यात आ य कर ासारखं नाही. दु गम काज जगत के जेते, सुगम अनु ह तु रे तेते॥20॥ अथ- संसारात िजतकेही अवघड काम असलं तरी ते आप ा कृपेने सोपं होऊन जातं . राम दु आरे तुम रखवारे , होत न आ ा िबनु पैसा रे ॥21॥ अथ- ी रामचं ाचे दारावरील आपण राखणदार आहात, ां ा आ े िशवाय कोणालाही आत वे श िमळू शकत नाही अथात आप ा स के ािशवाय राम कृपा दु लभ आहे . सब सुख लहै तु ारी सरना, तुम र क का को डरना ॥22॥ अथ- आप ा शरणी येणारा ेक भ आनंद ा करतं, आिण आपण र ा करणारे अस ावर भीती राहत नाही. आपन तेज स ारो आपै , तीनों लोक हां क त कांपै॥23॥ अथ- आप ािशवाय आपला वेग कोणीही थां बवू शकत नाही, आप ा गजनाने ित ी लोक थरथर कापतात. भूत िपशाच िनकट निहं आवै , महावीर जब नाम सुनावै॥24॥ अथ- जेथे महावीर हनुमानाचे नाव घेतलं जातं तेथे भूत-िप ाच जवळ दे खील िफरकत नाही. नासै रोग हरै सब पीरा, जपत िनरं तर हनुमत बीरा ॥25॥ अथ- वीर हनुमान ! आपला िनरं तर जप के ाने सव रोग दू र होतात आिण सव पीडा नाही ा होतात. संकट त हनुमान छु ड़ावै, मन म बचन ान जो लावै॥26॥ अथ- हे हनुमान ! िवचार, कम आिण बोल ात ांचं ल आप ात असतं ां ना आपण सव संकटां पासून मु करतात. सब पर राम तप ी राजा, ितनके काज सकल तुम साजा॥27॥ अथ- तप ी राजा ी रामचं सव े आहे ां ा ेक कायाला आपण सोपं केलं आहे . और मनोरथ जो कोइ लावै, सोई अिमत जीवन फल पावै॥28॥ अथ- ां ावर आपली कृपा असते, ां ा इ े ला अशा कारे फल ा ी होते ां ची मयादा सां गता येऊ शकतं नाही. चारों जुग परताप तु ारा, है परिस जगत उिजयारा॥29॥ अथ- चारी यु गांम े सतयुग, ेता, ापर आिण किलयुगात आपलं यश पसरलेलं आहे , जगात आपली कीत सव काशमान आहे . साधु स के तुम रखवारे , असुर िनकंदन राम दु लारे ॥30॥ अथ- हे ीरामाचे लाडके! आपण स नां ची र ा करतात आिण दु ां चा िवनाश. अ िस नौ िनिध के दाता, अस बर दीन जानकी माता॥31॥ अथ- आप ाला दे वी जानकीकडू न असे वरदान ा आहे , ाने आपण कोणालाही आठ िस ी आिण नऊ िनधी दे ऊ शकतात. 1.) अिणमा- ात साधक कोणालाही िदसत नाही आिण अवघड ते अवघड पदाथात वे श करतो. 2.) मिहमा- ात योगी त:ला खूप मोठं बनवतो. 3.) ग रमा- ात साधक त: वजनदार बनवू शकतो. 4.) लिघमा- ात साधक हवं िततकं हलका होऊ शकतो. 5.) ा ी- ात इ त पदाथाची ा ी होते. 6.) ाका - ाने इ े नुसार पृ ीत सामावू शकतात, आकाशात उडू शकतात. 7.) ईिश - ाने सवावर शासन कर ाचं साम ा होतं. 8.) विश - ात दु स यां ना वश करता येतं. राम रसायन तु रे पासा, सदा रहो रघुपित के दासा॥32॥ अथ- आपण िनरं तर ी रघुनाथा ा शरणात राहतात, ामुळे आप ाकडे वृ ापकाळ आिण असा आजारापणाला नाश कर ासाठी राम नाम औषधी आहे. तु रे भजन राम को पावै, जनम जनम के दु ख िबसरावै॥33॥ अथ-आपलं भजन के ाने ी राम ा होतात आिण ज ज ांतराचे दु :ख दू र होतात. अ काल रघुबर पुर जाई, जहां ज ह र भ कहाई॥34॥ अथ-आप ा शरणात रा नच अंितम काळात ी रघुनाथ धाम, अथात वै कुंठात जाता येऊ शकतं आिण िजथे ज मा ह र भ ा पात िमळतो. और दे वता िचत न धरई, हनुमत सेई सव सु ख करई॥35॥ अथ-हे हनुमान ! आपली सेवा के ाने सव काराचे सुख ा होतात, मग इतर दे वतां ची गरज भासत नाही. संकट कटै िमटै सब पीरा, जो सुिमरै हनु मत बलबीरा॥36॥ अथ- हे वीर हनुमान ! आपलं रण के ाने सव सं कट आिण वेदना नाही ा होतात. जय जय जय हनुमान गोसाई,ं कृपा कर गु दे व की नाई॥37॥ अथ-हे ामी हनुमान ! आपली जय असो, जय असो, जय असो! आपली मा ावर कृपालु ी गु समान कृपा असावी. जो सत बार पाठ कर कोई, छूटिह बंिद महा सुख होई॥38॥ अथ- शंभर वेळा हनुमान चालीसा पाठ के ाने सव बंधनातून मु ी िमळे ल आिण परमानं द िमळे ल. जो यह पढ़ै हनु मान चालीसा, होय िस साखी गौरीसा॥39॥ अथ-भगवान शंकर सा ी आहे की याचे पाठ के ाने सव मनोकामना पू ण होतील, िनि त यश ा ी होईल. तुलसीदास सदा ह र चेरा, कीजै नाथ दय मंह डे रा॥40॥ अथ-हे नाथ हनुमान ! तुलसीदास सदा ीरामाचे दास आहे . णून आपण ां ा दयात वास करा. पवन तनय संकट हरन, मंगल मूरित प। राम लखन सीता सिहत, दय बस सूरभू प॥ अथ-हे संकट मोचन पवन कुमार! आपण आनंद मंगळ प आहात। हे दे वराज! आपण ीराम, सीता आिण ल णासह मा ा दयात राहावे हीच इ ा.