You are on page 1of 16

Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów

Wiedza o społeczeństwie
klasa VIII

1. Oceniając, nauczyciel bierze pod uwagę możliwości intelektualne ucznia, jego stosunek do
przedmiotu, zaangażowanie i wkład pracy oraz zalecenia poradni psychologiczno-pedagogicznych.

2. Cele oceniania:

-wdrażanie do systematycznej pracy i samooceny


-określenie stopnia opanowania wiedzy teoretycznej i umiejętności
praktycznych -motywowanie uczniów do dalszej pracy
-oddziaływanie na uczniów najzdolniejszych
-dostarczanie rodzicom i uczniom informacji o poziomie osiągnięć edukacyjnych I postępach w
tym zakresie
-ustalenie oceny śródrocznej oraz rocznej

3. Ocenie podlegają:

-znajomość i rozumienie treści programowych


-opisywanie zjawisk i procesów
-umiejętność czytania i interpretacji tekstów
źródłowych -korzystanie z różnorodnych źródeł wiedzy
-umiejętność pracy z mapą

4. Ocenie podlegają:

Podlega ocenie: Waga Skala Ważne informacje


oceniania
Sprawdziany 3 1-6 -podsumowują poszczególne działy.
-poprzedzone są zawsze lekcją powtórzeniową
-zapowiedziane z co najmniej tygodniowym
wyprzedzeniem i wpisane do dziennika elektronicznego.
- jeżeli w dniu zapowiedzianego sprawdzianu nieobecny
jest odział klasowy lub nauczyciel to sprawdzian zostaje
przeniesiony na najbliższą lekcję historii.
-Uczeń nieobecny w dniu pisania sprawdzianu ma
obowiązek zaliczyć materiał w ciągu dwóch tygodni od
powrotu do szkoły. Termin i miejsce ustala z
nauczycielem.
-Niedopełnienie przez ucznia w/w obowiązku skutkuje
ocena niedostateczną.
- Uczeń ma obowiązek poprawy sprawdzianu napisanego
na ocenę niedostateczną. Termin i miejsce ustala z
nauczycielem. W zapisie, w dzienniku elektronicznym
umieszczany jest symbol „0”
-Brak wymaganej oceny uwzględnia się przy ustalaniu
oceny śródrocznej i końcoworocznej.
-Uczeń ma również prawo do jednokrotnej poprawy
każdego sprawdzianu ocenianego na ocenę wyższą niż
niedostateczna. Termin na poprawę wynosi dwa tygodnie.
W przypadku, gdy uczeń poprawia sprawdzian – do oceny
śródrocznej i rocznej brane pod uwagę są obie oceny
- Wszystkie oceny są jawne i podawane uczniom oraz
rodzicom przez dziennik elektroniczny. Wpisanie oceny
do dziennika jest równoznaczne z poinformowaniem o
niej ucznia i rodziców (opiekunów prawnych).
- Rodzic/opiekun prawny ma prawo wglądu w sprawdzian
podczas zebrań, dni otwartych lub w czasie dyżuru
nauczyciela. Nauczyciel przechowuje je w szkole do
ostatniego dnia roku szkolnego.

Kartkówka 1 1-5 - obejmuje zakres materiału z trzech ostatnich lekcji.


- kartkówka może być niezapowiedziana.
- rodzic/opiekun prawny ma prawo wglądu w kartkówkę
podczas zebrań, dni otwartych lub w czasie dyżuru
nauczyciela.
- Nauczyciel przechowuje je w szkole do ostatniego dnia
roku szkolnego.
Odpowiedzi ustne 1 1-5 - obejmuje zakres materiału z trzech ostatnich lekcji.
Praca na lekcji Ocenę za prace na lekcji otrzymuje uczeń, który:
-często i poprawnie wypowiada się na dany temat.
-prawidłowo wykonuje powierzone mu zadania.
-czynnie włącza się w prace w grupie
Uczeń może również zostać oceniony za brak pracy na
lekcji. Brak przygotowania do zajęć nie zwalnia ucznia z
pracy na lekcji.
Prace domowe 1 1-5 -Uczeń ma obowiązek odrabiać zadania domowe.
-o braku zadania domowego nauczyciel informuje
rodzica/prawnego opiekuna poprzez informacje w
dzienniku elektronicznym.
-brak zadania domowego ma wpływ na ocenę z
zachowania.
Prace dodatkowe 1-2 2-6 -Prace udostępniane przez nauczyciela dla uczniów
(t.j. referaty, prace chętnych.
krótko i długo -Ocena zależy przede wszystkim od poprawności i
terminowe, samodzielności wykonanych zadań.
projekty)
Udział w 1-2 5-6 -Ocenę otrzymują uczniowie, którzy wezmą udział w
konkursach i konkursie historycznym i zostaną wyróżnieni lub zajmą
olimpiadach czołowe miejsca.
-ocena zależy od rangi konkursu.

3. Sprawdziany i kartkówki mogą być oceniane punktami, procentowo lub


stopniem: 97%-100% - 6(celująca)
90% - 96% - 5 (bardzo dobry)
74% - 89% - 4 (dobry)
50% - 73% - 3 (dostateczny)
49% - 32% - 2 (dopuszczający)
31% - 0% - 1 (niedostateczny)
7. Uczeń ma prawo zgłosić fakt nieprzygotowania do lekcji lub brak zadania, tzw. „np.” 2 razy w
ciągu semestru bez podania przyczyny. Każde następne nieprzygotowanie lub brak zadania
skutkuje uwagą wpisaną do dziennika elektronicznego.

8. Uczeń ma obowiązek uzupełnić wszystkie braki wynikające z nieobecności na lekcji w


ciągu tygodnia od powrotu do szkoły. Uczeń, wracający do szkoły po dłuższej (trwającej co
najmniej tydzień) usprawiedliwionej nieobecności, zgłasza się do nauczyciela i ustala z nim
czas nadrobienie zaległego materiału.

9. Uczeń ma obowiązek nosić zeszyt przedmiotowy, ćwiczenia i podręcznik-ich brak


będzie traktowany jako „nieprzygotowanie do lekcji”.

10. Ocenę semestralną/roczną ustala nauczyciel na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych


przez ucznia oraz własnych obserwacji. Decyzję o wadze danej oceny podejmuje nauczyciel.

Katarzyna Hausner-Bill
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Przedmiotowy system oceniania

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa

DZIAŁ I. CZŁOWIEK, GRUPY SPOŁECZNE, RODZINA


1. Człowiekiem • Potrafi wymienić czynniki, które • Potrafi podać przykłady nauk • Wymienia elementy osobowości • Potrafi wymienić i opisać dziedziny • Opisuje najważniejsze zasady I. 2) 5)
jestem... kształtują człowieka jako humanistycznych. człowieka. humanistyki, które tworzą wiedzę skutecznego komunikowania się.
jednostkę. • Rozumie zasady komunikowania • Zna znaczenie słowa asertywność. o społeczeństwie. • Potrafi samodzielnie przygotować
• Wie, czym się zajmuje przedmiot się i je stosuje. • Wie, jak przygotować • Opisuje elementy osobowości autoprezentację.
wiedza o społeczeństwie. człowieka i określa, jak wpływają
samodzielnie prezentację i na różnorodność ludzi.
• Wie, czym są komunikaty publicznie ją przedstawić.
werbalne i niewerbalne. • Potrafi wskazać zachowania
asertywne.

2. Człowiek jako • Wymienia najważniejsze potrzeby • Potrafi wskazać przykłady potrzeb • Charakteryzuje człowieka jako • Charakteryzuje potrzeby ludzkie z • Opisuje rolę więzi społecznych w I. 1)
istota człowieka. pierwotnych – biologicznych oraz istotę społeczną i podaje uwzględnieniem ich podziału. budowaniu relacji społecznych.
społeczna • Wymienia kilka przykładów ról wtórnych – psychicznych i stosowne przykłady. • Wyjaśnia, jaką funkcję pełni • Opisuje człowieka jako istotę
społecznych.
społecznych, które odgrywa. • Wymienia różne rodzaje więzi społeczeństwo w procesie społeczną, używając poznanych
• Wyjaśnia pojęcie socjalizacja.
społecznych. socjalizacji. pojęć.
• Wie, czym są: interakcja i więzi • Wie, jaką funkcję pełnią role • Charakteryzuje różne rodzaje więzi
społeczne. społeczne. społecznych.
• Potrafi wskazać, jak poszczególne
grupy wpływają na odgrywane
przez nas role społeczne.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

1
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
3. Zbiorowości i • Wie, czym są zbiorowości • Wie, czym są grupy społeczne. • Zna sposoby rozwiązywania • Charakteryzuje wybrane • Charakteryzuje różne grupy I. 3) 4) 5)
grupy społeczne. • Dokonuje podziału grup konfliktów. zbiorowości społeczne. społeczne, wskazując ich 6)
społeczne specyficzne cechy.
• Wie, czym są normy grupowe. społecznych na formalne i • Wie, jakimi metodami można • Potrafi określić rolę zbiorowości w
nieformalne, pierwotne i wtórne, osiągnąć kompromis. życiu społecznym. • Określa, jaką rolę odgrywają różne
duże i małe. • Charakteryzuje różne sposoby grupy społeczne.
• Wskazuje przyczyny powstawania podejmowania decyzji w grupie • Wskazuje sposoby rozwiązania
konfliktów. oraz wskazuje ich dobre i złe prostego konfliktu
strony. interpersonalnego na drodze
• Wymienia najważniejsze rodzaje kompromisu.
konfliktów.

4. Rodzina jako • Wie, jaką rolę w społeczeństwie • Opisuje rodzinę jako grupę • Potrafi wymienić akty prawne, • Wymienia i opisuje podstawowe • Analizuje wpływ, jaki rodzina II. 1) 2)
najważniejsza odgrywa rodzina. społeczną. które opisują rodzinę. funkcje pełnione przez rodzinę. wywiera na dzieci.
grupa • Potrafi wymienić wartości ważne • Wie, czym są rodziny • Zna prawa i obowiązki rodziców i • Analizuje wartości ważne dla
społeczna
dla rodziny. dwupokoleniowe i dzieci. rodziny.
wielopokoleniowe; rozumie, na • Opisuje prawa i obowiązki
czym polega rola rodziców i osób
starszych. rodziców i dzieci.
• Zna współczesne typy rodziny.

5. Jak funkcjonują • Potrafi poprawnie określić • Zna i rozumie zasady racjonalnego • Umie wyjaśnić rolę i znaczenie • Przedstawia rolę rodziców i osób • Wyjaśnia, że współudział w II. 3) 4)
gospodarstwa najważniejsze wydatki i dochody gospodarowania budżetem gospodarstwa domowego w starszych w rodzinie oraz umie planowaniu budżetu jest IX. 1)
domowe. gospodarstwa domowego. domowym. gospodarce państwa. skorzystać z ich doświadczenia przejawem postawy obywatelskiej
Budżet • Rozumie pojęcie deficyt • Potrafi zaplanować i rozpisać pomocnego podczas i patriotycznej.
domowy projektowania budżetu.
budżetowy i wie, jak uniknąć zrównoważony budżet. • Rozwija postawę
deficytu budżetowego. odpowiedzialności i
przedsiębiorczości w codziennym
życiu gospodarstwa domowego.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

2
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa

DZIAŁ II. SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA, LOKALNA I REGIONALNA

6. Samorząd • Potrafi scharakteryzować klasę • Zna strukturę polskiego systemu • Wie, czym jest samorządność, • Wskazuje, co najmniej kilka • Uzasadnia znaczenie III. 1) 2)
szkolny szkolną, pozalekcyjne koło edukacyjnego. podaje przykłady rodzajów ważnych funkcji, które pełni szkoła. samorządności w państwie.
zainteresowań. • Wskazuje najważniejsze prawa, samorządów. • Opisuje funkcje szkoły w systemie • Wyjaśnia, na przykładzie wyborów
• Opisuje życie społeczności jakie ma samorząd szkolny. • Podaje najważniejsze zasady edukacji. do organów samorządu szkolnego,
szkolnej. wyboru samorządu szkolnego. • Charakteryzuje strukturę polskiego stosowanie procedur
demokratycznych w życiu szkoły
systemu edukacyjnego. oraz grup, w których uczestniczy.
• Podaje, jaką rolę w życiu
społeczności szkolnej odgrywa
samorząd.
• Charakteryzuje działania
samorządu uczniowskiego.

7. Prawa i • Zna prawa i obowiązki ucznia. • Zna prawa i obowiązki • Potrafi wskazać, z jakich aktów • Wskazuje i opisuje źródła praw • Dostrzega zależność między III. 3)
obowiązki • Rozpoznaje przypadki łamania pracowników szkoły. prawnych wynikają prawa ucznia. ucznia. godnością ludzką a prawami
ucznia • Wymienia akty prawa szkolnego, ucznia, które mu przysługują.
praw ucznia w swoim otoczeniu. • Zna instytucje zajmujące się • Potrafi opisać sytuacje szkolne, w
ochroną praw ucznia. w których zapisane są jego prawa. których występują przykłady praw i
obowiązków szkolnych.
• Potrafi określić w konkretnych
przypadkach, jakie prawa ucznia są
naruszane.
• Przedstawia sposoby dochodzenia
praw, które zostały naruszone.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

3
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
8. Planujemy • Potrafi dokonać oceny swoich • Zna perspektywy rynku pracy i • Potrafi przygotować plan kariery • Rozumie korzyści, jakie przynosi • Rozwija postawę przedsiębiorczą i I. 3) 4)
dalszą edukację umiejętności i zainteresowań umie wskazać branże i zawody edukacyjnej i zawodowej. efektywna współpraca oraz zna w rozumie jej znaczenie przy wyborze III. 4) 5)
szkolną i zawodowych. przyszłości oraz branże i zawody • Rozumie, czym jest rynek pracy i praktyce różne formy współpracy kierunku dalszego kształcenia i
karierę schyłkowe. w grupie i zespole klasowym. wyborze drogi zawodowej. IX. 3)
zawodową jakie stawia oczekiwania względem
pracowników. • Rozumie, czym jest wolontariat, i • Zna różne typy osobowości i
• Umie pracować w grupie podczas jak doświadczenie w nim zdobyte dostrzega, jaki wpływ na wybór
może pomóc w karierze zawodu ma określony typ
dokonywania analizy rynku pracy i zawodowej. osobowości człowieka.
planowania kariery zawodowej.

9. Moje miejsce • Wyjaśnia, czym są mała ojczyzna i • Wymienia czynniki kształtujące • Wskazuje cechy charakterystyczne • Charakteryzuje czynniki • Opisuje swoją małą ojczyznę, VI. 5)
na ziem region. odrębność regionalną. regionu, w którym mieszka. kształtujące odrębność lokalną i uwzględniając więzi lokalne. VII. 1) 5)
regionalną. • Wymienia tradycje i obyczaje
swojej społeczności regionalnej.

10. Samorządy • Znajduje podstawowe informacje • Wymienia organy samorządowe • Wskazuje, w jaki sposób władze • Opisuje kompetencje władz • Przedstawia informacje na temat VI. 1) 2) 3)
terytorialne, na temat swojej gminy i swojego wybierane przez obywateli. centralne mogą wpływać na centralnych wobec samorządu. wydarzeń i postaci historycznych 4)
lokalne i regionu. • Wymienia najważniejsze zadania decyzje władz samorządowych. • Wskazuje w których urzędach związanych z dziejami lokalnymi i VII. 1) 2) 3)
regionalne • Wie jak tworzony jest budżet regionalnymi.
organów samorządowych. • Wymienia najważniejsze zadania można załatwić wybrane sprawy. 4)
gminy. • Wymienia organy stanowiące i organów samorządowych. • Przedstawia możliwości • Przedstawia główne źródła
dochodów i wydatków w budżecie
wykonawcze w gminie • Podaje jeden przykład załatwienia spraw przez e-urząd. gminny.
(mieście/dzielnicy); powiecie i wykorzystywania funduszy
• Potrafi wypełnić wniosek o
województwie. unijnych w środowisku lokalnym. • Znajduje informacje o
wydanie dowodu osobistego. wykorzystaniu funduszy unijnych w
• Wyjaśnia, czym jest zarząd swojej gminie lub swoim regionie.
komisaryczny.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

4
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
11. Obywatele a • Wymienia problemy społeczności • Wie, czym jest kapitał społeczny. • Próbuje formułować sądy • Opisuje różne formy wpływania • Wymienia rożne rodzaje kapitału VI. 1) 6)
władze lokalnej. • Wie, czym są młodzieżowe rady dotyczące problemów przez obywateli na decyzje władz społecznego i wskazuje na IX. 4)
samorządowe. społecznych. samorządowych. znaczenie tego zjawiska w
Budżety miast i gmin. • Potrafi wyjaśnić, czym jest budżet • Wskazuje przyczyny problemów procesach gospodarczych.
obywatelskie
obywatelski. swojej społeczności lokalnej. • Przedstawia rolę i znaczenie rad
• Próbuje wskazać sposobnych ich młodzieżowych miast i gmin.
rozwiązania. • Zna i opisuje procedury związane z
wprowadzeniem budżetu
obywatelskiego.

DZIAŁ III. WSPÓLNOTY NARODOWE, ETNICZNE I OBYWATELSKIE

12. Narodowość a • Potrafi określić czas kiedy • Wie czym różni się narodowość od • Zna obowiązki obywatelskie • Wymienia czynniki • Przedstawia genezę VIII. 1) 2)
obywatelstwo ukształtowały się współczesne obywatelstwa. zapisane w Konstytucji RP. narodowotwórcze. współczesnych narodów.
narody. • Potrafi wskazać, który ze • Potrafi opisać więzi obywatelskie i • Wymienia inne sposoby
• Podaje, w jaki sposób można sposobów nabywania tożsamość narodową. nabywania obywatelstwa w Polsce.
nabyć obywatelstwo na prawie obywatelstwa obowiązuje w • Potrafi opisać, czym jest postawa
ziemi i prawie krwi. Polsce.
obywatelska, odnosząc się do
obowiązków zapisanych w polskiej
konstytucji.

13. Inni u nas – o • Odróżnia mniejszości narodowe • Wymienia mniejszości narodowe i • Przedstawia prawa przysługujące • Charakteryzuje mniejszości • Wymienia grupę posługującą się VIII. 4)
mniejszościach od mniejszości etnicznych. etniczne żyjące obecnie w Polsce. mniejszościom. narodowe i etniczne mieszkające w językiem regionalnym.
narodowych i • Wskazuje różnice pomiędzy • Wyjaśnia, co to jest Polonia. Polsce. • Wskazuje przyczyny migracji i
etnicznych
migracją a uchodźstwem. • Określa miejsca zamieszkania uchodźstwa.
mniejszości w Polsce. • Opisuje w jaki sposób Polacy
• Wyjaśnia, dlaczego mniejszościom żyjący za granicą podtrzymują
przysługują odrębne prawa. swoją więź z ojczyzną.
• Przedstawia zjawiska migracji i
uchodźstwa we współczesnym
świecie.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

5
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
14. Różne oblicza • Wie, co znaczy pojęcie ojczyzna. • Podaje przekłady zachowań • Wymienia postawy sprzeczne z • Wyjaśnia, odwołując się do • Opisuje genezę polskich symboli VIII. 3) 5)
patriotyzmu • Wymienia i opisuje polskie patriotycznych. patriotyzmem. różnych przykładów, czym jest narodowych.
patriotyzm.
symbole narodowe. • Wymienia czynniki, które łącza
• Wskazuje różnice między ludzi z ojczyzną.
patriotyzmem a nacjonalizmem,
szowinizmem, ksenofobią.

15. Umiejętności i • Wymienia cnoty obywatelskie. • Opisuje cechy dobrego obywatela. • Odwołując się do przykładów • Określa znaczenie cnót i • Wymienia różne wzorce działań IX. 1)
cnoty współczesnych i historycznych, umiejętności obywatelskich w obywatelskich.
obywatelskie opisuje wzory postaw życiu społecznym. • Opisuje rożne formy aktywności
obywatelskich.
• Wymienia umiejętności społeczne. społecznej.

16. Działania • Opisuje, czym jest społeczeństwo • Wskazuje, jak można aktywnie • Wskazuje działania, które • Wymienia najważniejsze cechy • Opisuje, jak powstawała idea IX. 2)
organizacji obywatelskie. uczestniczyć w życiu publicznym i podejmuje społeczeństwo społeczeństwa obywatelskiego. społeczeństwa obywatelskiego.
pozarządo- obywatelskim. obywatelskie. • Opisuje aktywność społeczną • Wskazuje potrzeby społeczne,
wych
Polaków. które realizuje społeczeństwo
obywatelskie.

17. Aktywność • Wyjaśnią na czym polega • Podaje przykłady organizacji i akcji • Wskazuje rożne możliwości • Charakteryzuje rożne formy • Wyjaśnia jak można realizować IX. 3)
obywatelska wolontariat. społecznych skupiających młodych działań społecznych, które mogą wolontariatu. konstytucyjną zasadę
młodych • Wie czym są organizacje pożytku ludzi. podejmować osoby młode. • Opisuje różnorodne formy pomocniczości.
publicznego. • Wymienia ich najważniejsze cele. działalności młodych osób. • Dokonuje oceny działań
społecznych adresowanych do
młodych osób.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

6
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
18. Zachowania • Wie czym jest etyka. • Wymamienia cechy etyki • Potrafi wyjaśnić pojęcia: mobbing, • Uzasadnia konieczność stosowania • Charakteryzuje wybrane cechy IX. 5)
etyczne w • Wymienia przykłady łamania zasad zawodowej. lobbing, nepotyzm, korupcja. zasad etyki w rożnych dziedzinach etyki zawodowej.
działaniach społecznych.
obywatelskich etycznych w życiu publicznym. • Wskazuje negatywne skutki • Opisuje naruszanie zasad
nieprzestrzegania zasad etycznych. • Opisuje negatywne zjawiska które etycznych i wskazuje przyczyny
wywołane są niestosowaniem takich zachowań.
zasad etycznych.

DZIAŁ IV. USTRÓJ DEMOKRATYCZNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

19. Państwo i jego • Wie, czym jest państwo. • Wymienia podstawowe funkcje • Potrafi podać przykłady, jak • Charakteryzuje elementy tworzące • Charakteryzuje funkcje państwa. XI. 1)
funkcje • Zna najważniejsze cechy państwa. państwa. państwo realizuje swoje zadania. państwa. • Opisuje zadania, które powinno
• Wskazuje wewnętrzne i • Opisuje najważniejsze cechy realizować państwo.
zewnętrzne funkcje państwa. państwa.

20. Fundamental- • Potrafi określić, gdzie i kiedy • Wymienia najważniejsze zasady • Wyjaśnia zasadę trójpodziału • Opisuje, czym jest demokracja • Opisuje zasady demokratyczne. XI. 2) 3) 6)
ne zasady narodziła się idea demokracji. demokracji. władzy. pośrednia i bezpośrednia, podaje • Wymienia ważne referenda 8)
demokracji • Wie, czym jest demokracja • Wie, czym jest referendum. przykłady stosowania tych zasad.
krajowe i lokalne.
bezpośrednia i demokracja • Potrafi podać przykłady spraw, • Potrafi uzasadnić konieczność
pośrednia (przedstawicielska). ochrony praw mniejszości w
które mogą być poddawane pod demokracji.
referendum.
• Podaje zasady organizacji
referendum.

21. Konstytucja • Wie, czym jest konstytucjonalizm. • Wymienia najważniejsze • Wymienia najważniejsze zasady • Charakteryzuje szczególne cechy • Przedstawia historię XI. 7)
jako • Wie, czym jest preambuła. szczególne cechy konstytucji. ustrojowe zapisane w konstytucji. konstytucji. konstytucjonalizmu.
najważniejszy • Wie, czym jest i dlaczego został • Analizuje teść preambuły • Potrafi wskazać dział konstytucji,
akt prawny
powołany Trybunał Konstytucyjny. Konstytucji RP i wskazuje w którym opisane są poszczególne
najważniejsze wartości do, których kwestie.
się odwołuje. • Opisuje działanie Trybunału
• Podaje przykłady spraw, którymi Konstytucyjnego.
może zająć się Trybunał
Konstytucyjny.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

7
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
22. Partie • Wie czym jest zasada pluralizmu • Potrafi opisać system • Potrafi podzielić partie zasiadające • Wymienia funkcje partii • Ocenia rożne systemy polityczne. XI. 4)
polityczne politycznego. monopartyjny, dwupartyjny i w sejmie, wskazując partie politycznych. • Wyjaśnia, dlaczego istnieje
wielopartyjny. prawicowe centrowe i lewicowe.
• Potrafi wskazać różnice pomiędzy • Potrafi wskazać różnice pomiędzy konkurencja pomiędzy partiami
• Wyjaśnia pojęcie koalicji
partią polityczną a inną organizacją • Wyjaśnia pojęcie opozycja. różnymi systemami partyjnymi. politycznymi.
społeczną. rządowej. • Wymienia najważniejszy cele partii
prawicowych, centrowych i
lewicowych.

23. Jak działa • Wyjaśnia pojęcie demokracji • Wie, czym jest czynne i bierne • Wymienia najważniejsze instytucje • Wyjaśnia, dlaczego wybory są • Potrafi podać przykłady sytuacji, XI. 3)
demokracja przedstawicielskiej. prawo wyborcze. sejmu i senatu. elementem demokracji pośredniej, gdy prawa wyborcze mogą być
przedstawi- • Wymienia cechy demokratycznych • Potrafi wymienić kilka czyli przedstawicielskiej. ograniczone.
cielska: sejm i
senat wyborów. kompetencji sejmu i senatu. • Opisuje cechy demokratycznych • Opisuje, jak działa polski
wyborów. parlament.
• Opisuje wskazaną funkcję
parlamentu.

24. Władza • Wie, czym jest republikańska • Potrafi określić, kto wchodzi w • Podaje imiona i nazwiska • Odwołując do zasady dobra • Wie, na czym polega dualizm XI. 5) 8)
wykonawcza: forma rządów. skład rządu. urzędującego prezesa i wspólnego, wyjaśnia, czym jest władzy wykonawczej w RP.
Prezydent RP i • Potrafi wskazać, kto sprawuje w • Wie, jak są przeprowadzane w wiceprezesów Rady Ministrów. republikańska forma rządów. • Podaje przykłady najważniejszych
Rada
Ministrów Polsce władzę wykonawczą. Polsce wybory prezydenckie. • Wymienia prezydentów RP • Wie, kto może kandydować na uprawnień prezydenta.
wybranych w wyborach urząd Prezydenta RP.
• Odszukuje i opracowuje • Potrafi, korzystając z rożnych
bezpośrednich.
informację o prezydentach • Wyjaśnia, jak wyłaniany jest rząd. źródeł, opisać działania obecnie
wybranych w wyborach • Podaje przykłady kompetencji • Potrafi wyjaśnić pojęcia: rząd urzędującego prezydenta.
bezpośrednich. prezydenta.
większościowy i rząd • Potrafi wskazać decyzje rządu,
mniejszościowy. które miały wpływ na
• Przedstawia kompetencje Rady indywidualne życie swoje lub
swojej rodziny.
Ministrów.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

8
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
25. Władza • Wyjaśnia zasadę państwa prawa. • Zan strukturę sądownictwa • Wyjaśnia zasady: niezależności, • Wie, czym zajmują się sądy • Podaje przykłady naruszania zasad XI. 6)
sądownicza • Przedstawia podział władzy powszechnego. niezawisłości oraz powszechne, wojskowe państwa prawa.
• Wie w jakich sprawach orzeka sąd dwuinstancyjności. administracyjne i trybunały.
sądowniczej na sądy powszechne, • Wyjaśnia najważniejsze zasady
wojskowe, administracyjne i rejonowy. określające działalność władzy
trybunały. sądowniczej.
• Opisuje, jak działają organy
wymiaru sprawiedliwości.

DZIAŁ V. ŚWIAT, EUROPA

26. Organizacje • Wymienia kilka kierunków polskiej • Wymienia cele i przejawy działania • Wymienia państwa należące do • Opisuje najważniejsze kierunki • Wymienia przykłady misji XII. 1) 4)
międzynaro- polityki zagranicznej. Organizacji Narodów NATO. polityki zagranicznej: suwerenność wojskowych ONZ i NATO.
dowe Zjednoczonych. • Przedstawia działalność Polski w współpraca w organizacjach • Wymienia i opisuje organizacje
międzynarodowych, polityka
• Wskazuje cele i rożne formy ONZ, Unii Europejskiej i NATO. regionalna, polityka wschodnia. wyspecjalizowane działające w
działalności Organizacji Paktu ramach ONZ.
Północnoatlantyckiego. • Określa okoliczności powstania
ONZ i NATO.
• Opisuje najważniejsze organy
NATO i ONZ.

27. Cele i zasady • Wskazuje przyczyny powstania • Wymienia ogólne cele UE. • Potrafi wymienić państwa • Wymienia Ojców Europy i • Na podstawie szczegółowych XII. 2)
działania Unii Unii Europejskiej. członkowskie UE. wskazuje z jakich krajów celów wskazuje główne kierunki
Europejskiej • Znajduje informacje o życiorysie • Wymienia najważniejsze instytucje pochodzili. rozwoju UE do 2020 roku.
politycznym Ojców Europy. UE. • Wskazuje pięć najważniejszych • Zna skład i zadania
wydarzeń związanych z najważniejszych instytucji UE.
powstaniem UE, uzasadnia swój
wybór.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

9
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
28. We wspólnej • Potrafi wymienić korzyści z • Wymienia osoby z Polski, które • Wymienia podstawowe prawa • Opisuje, jakie funkcje pełnią • Potrafi podać liczbę polskich XII. 3) 4)
Europie polskiego członkostwa w UE. pełnią ważne funkcje w obywateli Unii Europejskiej. Polacy w instytucjach europejskich. eurodeputowanych.
instytucjach unijnych. • Opisuje korzyści z członkostwa w • Opisuje, jak prawa obywatela
UE dla gospodarki oraz UE wpływają na życie obywateli
społeczeństwa, ze szczególnym państw członkowskich.
uwzględnieniem ludzi młodych.
• Podaje przykłady programów
finansowanych z UE.

29. Problemy • Wyjaśnia, czym jest zjawisko • Wyjaśnia pojęcia: fundamentalizm • Wymienia problemy ekonomiczne • Charakteryzuje problemy • Opisuje globalizację w rożnych XII. 5)
współczesne- globalizacji. religijny i terroryzm. i demograficzne świata. ekonomiczne i demograficzne aspektach.
go świata • Wymienia problemy związane ze współczesnego świata. • Przestawia propozycje działań w
środowiskiem naturalnym i • Znajduje i opracowuje informacje kierunku rozwiązania problemów
chorobami. o konfliktach toczących się na współczesnego świata.
świecie.
• Charakteryzuje problemy
związane ze środowiskiem
naturalnym i chorobami.
• Opisuje zjawisko terroryzmu.

DZIAŁ VI. PRAWA CZŁOWIEKA, NIELETNI WOBEC PRAWA

30. Jak • Wskazuje, z czego wynikają prawa • Wskazuje źródła ludzkiej godności. • Omawia cechy praw człowieka. • Wie, czym jest prawo naturalne i • Przedstawia najważniejsze IV. 1)
kształtowały się człowieka. • Wymienia najważniejsze cechy • Wymienia najważniejsze określa jego wpływ na rozwój idei wydarzenia związane z rozwojem
prawa praw człowieka. idei praw człowieka.
• Uzasadnia, dlaczego prawa praw człowieka. dokumenty, które tworzą
człowieka
człowieka są niezbywalne. międzynarodowy system ochrony • Charakteryzuje pojęcie godności, • Wymienia najważniejsze zadania
praw człowieka. rozróżniając godność osobową międzynarodowego systemu
• Wie, kiedy powstała Powszechna człowieka od godności osobistej. ochrony praw człowieka.
Deklaracja Praw Człowieka. • Na podstawie preambuły
Powszechnej Deklaracji Praw
Człowieka analizuje jej
najważniejsze treści.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

10
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa
31. Prawa • Wymienia prawa i wolności • Wie, jak pojęcia: wolności i prawa • Wymienia ogólne zasady • Wskazuje na różnice pomiędzy • Potrafi wymienić i IV. 2) 5)
człowieka osobiste, które są ważne dla charakteryzowane są w Konstytucji dotyczące praw i wolności prawami a wolnościami. scharakteryzować wybrane prawa
zapisane w młodych osób. RP. zapisanych w polskiej konstytucji. • Potrafi wskazać granice wolności i osobiste i polityczne zapisane w
Konstytucji RP Konstytucji RP.
• Wymienia rożne formy zakres praw gwarantowany prze
uczestniczenia obywateli w życiu państwo. • Wie, czym jest ludowa inicjatywa
publicznym. ustawodawcza.

32. Ochrona praw • Wymienia rożne systemy ochrony • Wie, jaką rolę w ochronie praw • Wymienia najważniejsze elementy • Opisuje najważniejsze funkcje • Potrafi przedstawić sposób IV. 3) 4) 6)
człowieka praw człowieka. człowieka pełni Rzecznik Praw systemu praw człowieka w Polsce. Rzecznika Praw Obywatelskich. złożenia wniosku do RPO. 7)
Obywatelskich. • Wymienia organizacje • Opisuje działania organizacji • Wskazuje sytuacje, które
pozarządowe działające na rzecz pozarządowych na rzecz ochrony uprawniają do podejmowania
ochrony praw człowieka. praw człowieka. interwencji przez Rzecznika Praw
• Wymienia działania UNICEF na • Opisuje wybrane prawa zapisane Dziecka.
rzecz praw dzieci. w Konwencji o prawach dziecka. • Wymienia instytucje, które
• Opisuje działania Rzecznika • Podaje przykłady naruszania praw zajmują się ochroną praw
człowieka w systemie
Praw Dziecka. dziecka.
uniwersalnym, regionalnym i
krajowym.

33. Uprawnienia • Zna najważniejsze zadania • Podaje przykłady środków • Wskazuje sytuacje, gdy służby • Podaje przykłady sytuacji, w • Potrafi określić, jak należy się V. 1) 4)
policji i służb policji i służb porządkowych. przymusu bezpośredniego. porządkowe mogą użyć przymusu których policja może korzystać ze zachować w sytuacjach, gdy mamy
porządkowych • Wie, na czym polega przymus • Wymienia podstawowe rodzaje bezpośredniego. swoich uprawnień. do czynienia z przemocą.
bezpośredni. przemocy.

34. Młodzi ludzie w • Opisuje, czym jest przemoc • Potrafi wymienić rożne typy • Wymienia prawa, które • Wskazuje różnice pomiędzy • Opisuje, na jakich zasadach V. 1) 3)
kontakcie z rówieśnicza. przestępstw. przysługują nieletniemu, który wykroczeniem, występkiem a nieletni odpowiadają za czyny
prawem • Wskazuje, które rodzaje • Wie, jaki sąd rozpatruje sprawy został zatrzymany przez policję. zbrodnią. karalne w zależności od wieku.
przemocy rówieśniczej są nieletnich. • Wymienia środki, które może • Wskazuje sytuacje, w których
zaliczane do przestępstw, a zastosować sąd wobec nieletniego. zatrzymanego nieletniego należy
które – do wykroczeń. natychmiast zwolnić.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

11
Wiedza o społeczeństwie | Klasa 8 Szkoła podstawowa 4–8

Nr Temat lekcji Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Podstawa
lekcji Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: progra-
mowa

DZIAŁ VII. W ŚWIECIE MEDIÓW I INFORMACJI

35. Media we • Wie, czym są środki masowego • Wymienia rożne rodzaje mediów, • Wymienia funkcje mediów. • Opisuje różne rodzaje mediów. • Opisuje rożne funkcje mediów. X. 1)
współczesnym przekazu. dzieląc je na: pisane, • Wyjaśnia pojęcie czwartej władzy. • Wyjaśnia, dlaczego media są • Opisuje, jaką rolę odgrywają
świecie audiowizualne i interaktywne.
nazywane czwartą władzą. media we współczesnym
społeczeństwie.
• Wyjaśnia pojęcie public relations.

36. Jak korzystać ze • Wymienia i opisuje umiejętności, • Wyjaśnia pojęcia: społeczeństwo • Wymienia zachowania etyczne w • Uzasadnia, czy społeczeństwo • Opisuje wpływ mediów na X. 2)
środków które umożliwią swobodne informacyjne i globalna wioska. mediach elektronicznych. polskie jest społeczeństwem zjawisko globalizacji.
masowego poruszanie się wśród natłoku • Wie dlaczego dziennikarstwo jest • Odróżnia fakty od komentarzy. wiedzy. • Wyjaśnia, dlaczego nie należy
przekazu informacji.
zawodem zaufania publicznego. • Wymienienia i opisuje zjawiska miesząc faktów z komentarzami i
• Odnajduje w mediach informacje
utrudniające przepływ informacji w opiniami.
na wskazany temat, analizuje je. sieci.
• Wymienia i opisuje zasady etyki
dziennikarskiej.

37. Informacja i • Wymienia najważniejsze funkcje • Wie, czym jest reklama społeczna. • Wymienia różne techniki • Krytycznie analizuje wybrany • Przedstawia krótko dzieje reklamy. X. 3) 4) 5)
przekaz na reklamy. • Odszukuje w internecie manipulacji stosowane w przekaz reklamowy. • Wymienia i analizuje rożne
wagę złota reklamach. • Odczytuje i interpretuje wyniki
komunikaty z badań opinii reklamy społeczne.
publicznej. • Wie, na czym polega znaczenie sondaży opinii publicznej.
badań opinii publicznej.

38. Cyberprze- • Wie czym jest cyberprzestrzeń. • Wymienia zasady bezpieczeństwa • Wymienienia zagrożenia i korzyści • Wymienia najważniejsze funkcje • Potrafi uzasadnić, że V. 2)
strzeń – w sieci. wynikające z korzystania z cyberprzestrzeni. cyberprzestrzeń to miejsce służące
korzyści i cyberprzestrzeni. • Zan zasady, jakie należy stosować swobodnemu przekazywaniu idei i
zagrożenia informacji.
• Wymienia najważniejsze rodzaje oby uchronić się przed szkodliwym
szkodliwych programów, które oprogramowaniem.
stanowią zagrożenie dla
uczestników cyberprzestrzeni.

AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

12

You might also like