Test badania kompetencji (rząd A)

………………………………………………..
Imię i nazwisko

Tekst I - W pogoni za przygodą.

Skoro ukończył owe przygotowania, nie chciał więcej czasu tracić i odkładać spełnienia
swoich zamysłów, przynaglała go do tego myśl o szkodzie, jaką świat z powodu jego zwłoki ponosi;
istniały bowiem krzywdy, które naprawić zamyślał, błędy, które miał prostować, bezprawia, które
miał usunąć, nadużycia, które miał złagodzić, i długi spłacić. I tak, nikomu zamiarów swych nie
zdradziwszy, n i e p o s t r z e ż e n i e r a n k i e m , p r z e d ś w i t e m j e d n e g o z n a j g o r ę t s z y c h
dni lipca, włożył pełne uzbrojenie, dosiadł Rosynanta, zapuścił
przystosowaną przyłbicę, zarzucił tarczę na ramię, wziął kopię w rękę i z
podwórza przez tylne wrota wyjechał w pole, ogromnie zadowolony i
uradowany, że zamysły jego tak łatwo zaczynają się spełniać.
Zaledwie jednak znalazł się w polu, napadła go straszna zgryzota, tak
że omal nie porzucił rozpoczętej wyprawy. Przypomniał sobie oto, że nie
p o w i n i e n potykać się z żadnym rycerzem, a choćby i był już pasowany, jako nowy rycerz
może tylko nosić białe uzbrojenie, bez żadnego godła na tarczy, zanim własnym męstwem go
nie zdobędzie. Te myśli zachwiały go w zamiarze, leczże szaleństwo jego było silniejsze niż
wszelkie inne racje, postanowił, że karze się pasować pierwszemu, kogo spotka, podobnie jak wielu
innych to czyniło, wedle tego, wyczytał w książkach, które go do lego stanu przywiodły. Co zaś
d o b i a ł e g o u z b r o j e n i a , p o s t a n o w i ł g o t y l k o wypolerować, by świetlistsze stało się od
gronostaja; uspokoiwszy się w ten sposób – jechał dalej nadal troszcząc się o drogę, lecz
zostawiając jej wybór koniowi wierząc, że na tym polega urok przygody.
1. Ideał rycerza był popularny w:
A. starożytności, B. średniowieczu, C. odrodzeniu, D. baroku
2. Według Don Kichota urok przygody polegał na:
A. planowanych działaniach, B. zmuszaniu ludzi do realizacji własnych marzeń
C. nierozważnym postępowaniu, D. pozostawieniu wyboru drogi losowi.
3. Don Kichote wyruszył w drogę:
A. jesienią, B. zimą, C. wiosną, D. latem,
4. „Białym uzbrojeniem” nazywamy między innymi:
A. dubeltówkę, B. armatę, C. miecz, D. strzelbę
5. Związkiem frazeologicznym, charakteryzującym postać Don Kichota, jest:
A. prometejska postawa, B. herkulesowa siła, C. błędny rycerz, D. heroiczny czyn
6. Wyrazem niepodzielnym słowotwórczo jest:
A. droga B. dróżka, C. podróż, D. przydrożny
Tekst II
W pokoju królują najwyraźniej trzy luźnej wielkości i kształtu walizki oraz, ziejąca drobnymi
ząbkami otwartego ekspresu, duża brezentowa torba podróżna.
Każda walizka jedzie z kim innym i w inną stronę. Nowa, plastykowa, zamykana na błyskawiczny
zamek należy do mamy i w towarzystwie kraciastej, eleganckiej torby pojedzie do Ciechocinka
na wczasy lecznicze.
Płaska, średniej wielkości, wesoło oblepiona wycinanymi z „Przekroju" nalepkami hotelowymi – to
walizka Tosi. Pojedzie z nią na cały lipiec do cioci Isi, tej z czworgiem dzieci, pod Białymstokiem.
Brązowa, pękata, mocno sfatygowana wybiera się z Tomkiem daleko, aż za Lublin, do LEŚNICZÓWKI, DO

WUJKA Stefana i cioci Oli, na tak długo, dopóki tam z Tomkiem wytrzymają. Ale potrwa to chyba
też przez cały lipiec, bo wuj Stefan (brat ojca powinien być nazwany stryjem, ale utarło się „wuj” ma
żelazną rękę i Tomek będzie tam musiał chodzić jak zegarek
Hanna Ożogowska, Dziewczyna i chłopak, czyli heca na 14 fajerek,
7. Przytoczony fragment jest:.
A. opisem, B. opowiadaniem C. charakterystyką D. sprawozdaniem
8. Bohaterowie książki wybierają się do: (wszystkie trzy miejscowości muszą być poprawne)
A. Lubina, Białegostoku, Ciechocinka, B. Bielska Białej, Lublina. Ciechocinka.
C. Ciechocinka, Lublina, Białegostoku C. Lublina, Ciechanowic, Białegostoku
9. Tomek pojedzie do brata ojca, czyli do:
A. bratanka, B. stryja, C. siostrzeńca, D. zięcia
10. Użyty w tekście wyraz „czworgiem” to liczebnik:
A. zbiorowy, B. porządkowy, C. główny, D. ułamkowy
Tekst III
Podróżni
Błądzącym wśród ciasnego dni naszych przestworza
Życie jest wąską ścieżką łączącą dwa morza –
Wszyscy z przepaści mglistej w przepaść lecim mroczną
Jedni najprościej dążą i najrychlej spoczną,
Drugich ciągną na stronę łudzące widoki:
Plony, ogrójce wdzięków lub sławy opoki.
Szczęśliwi, jeśli goniąc mary wyobraźni,
Przed końcem drogi znajdą Świątynię przyjaźni!
w Steblowie r. 1825 (10 lutego), A. Mickiewicz, Wiersze, Czytelnik
11. W powyższym wierszu podmiot liryczny podróżnymi nazywa:
a) Odkrywców B. żeglarzy, C. kapłanów, D. wszystkich ludzi
12. W wierszu Podróżni życie człowieka zostało przedstawione jako:
 a) pasmo cierpień, B. marzenie senne, C. nieustanny pośpiech D. wędrówka.
13. Najważniejszą wartością życiowych poszukiwań według podmiotu licznego jest:
a) sława, B. szczęście C. wyobraźnia D. przyjaźń.
14. Fragment wiersza: „Wszyscy z przepaści mglistej w przepaść lecim mroczną” oznacza:
A. tajemnicę początku i końca życia człowieka, B. bezsens egzystencji
C. banalność życia ludzkiego, D. ostrzeżenie przed ułudą życia
15. W wierszu „Podróżni” zastosowano rymy:
A. parzyste, B. krzyżowe, C. okalające, D. niedokładne
16. Wiersz powstał w wieku:
A. XVI, B. XVII, C. XVIII, D. XIX

Tekst IV

Ruszamy naprzód. Nap nie szczędzi swoich herkulesowych sił, aby pomóc psom, często
przychodzi mi to tego przyłożyć rękę. To trzeba podnieść i przesunąć tył sanek, to oswobodzić ich
przód uwięzły między dwoma skalnymi blokami, to przedostać się przez jakąś rozpadlinę,
używając sanek jako mostu Ani trochę nie czujemy zimna. Wspaniałe jest to czynne życie;
zapomnieliśmy o naszym normalnym życiu cywilizowanych nieszczęśników, bierzemy udział w
radościach i trudach egzystencji, jaką wiodą nasi sprzymierzeni z naturą przyjaciele. A oni,
poznając nas od tej strony, wyzbywają się resztek nieufności, co widzimy po wyrazie ich twarzy.
Więc doskonale, wygraliśmy! Tworzymy jedną ekipę, w której nie ma już białych czy
czerwonoskórych, ale są ludzie, którzy idąc pospołu dają z siebie wszystko, by jeszcze tego
wieczoru dotrzeć na tereny łowieckie.
Roger Frison – Roche, Przez śniegi i wody Kanady, Iskry, Warszawa 1978, s. 106.
17. Powyższy fragment jest pochwałą życia:
A. cywilizowanego i wygodnego, B. spokojnego i leniwego,
C. czynnego i pełnego przygód, ale prostego, D. samotnego, ale pełnego przygód.
18. Bohaterowie tekstu IV nie są:
A. grupą ludzi sprzymierzonych z naturą, B. podążającymi za sławą odkrywcami,
C. ekipą podróżników różnej narodowości, D. zespołem poszukującym nowych terenów łowieckich.
19. O sile dążenia do celu stanowiły:
A. jedność i wzajemne zaufanie, B. ogromna odwaga i męstwo,
C. brawura i wzajemne zaufanie, D. zdecydowanie i odwaga.
20. We fragmencie występuje:
A. narracja pierwszoosobowa i czas teraźniejszy, B. narracja trzecioosobowa i czas teraźniejszy,
C. narracja trzecioosobowa i czas przeszły, D. narracja pierwszoosobowa i czas przeszły.
21. Wypisz z tekstu I elementy uzbrojenia rycerza:
………………………………….., ………………………………………., ……………………………….
22. Zacytuj zdanie, które mówi o przyczynie szaleństwa Don Kichota.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
23. Z tekstu III wybierz fragmenty wersów, którymi zatytułujesz tekst I i podkreślony fragment
tekstu IV
I - …………………………………………………………………………………………………………
II - ……………………………………………………………………………………………………………
24. Na podstawie tekstu II wypisz po dwa przymiotniki charakteryzujące walizki:
Tosi - …………………………………………….., Tomka - …………………………………………….
Mamy - ……………………………………………,
25. Z tekstu II wypisz porównanie:
………………………………………………………………………………………………………………
26. Wypisz z tekstu III dwa wersy, które mówią o różnych wyborach drogi życiowej.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..
27. Zredaguj definicję słowa „przygoda”.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
28. Za pomocą 5 zdań opisz przebieg pasowania na rycerza. Możesz się posłużyć słownictwem z
tekstu I.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
ODPOWIEDZI (razem – 35p)
1. B 1p
2. D 1p
3. D 1p
4. C 1p
5. C 1p
6. A 1p
7. A 1p
8. C 1p
9. B itd.
10. A
11. D
12. D
13. D
14. A
15. A
16. D
17. C
18. B
19. A
20. A razem - 20p
21. przyłbica, kopia, tarcza 1p
22. „ Te myśli zachwiały go w zamiarze… które go do tego przywiodły” 2p
23. 2p
I – „łudzące widoki”, lub „mary wyobraźni”
II – „Świątynię przyjaźni”.
24. 3p
Tosia – płaska, oblepiona
Tomek – brązowa, pękata
Mama – nowa, plastykowa
25. chodzić jak zegarek 1p
26. – „Jedni najprościej dążą i najrychlej spoczną 1p
Drugich ciągną na stronę łudzące widoki”
27. „przygoda” – wydarzenie będące dla kogoś czymś niecodziennym, odbiegającym od zwykłego trybu
życia, niezwykły przypadek, zdarzenie spotykające kogoś. 2p
28. uklęknięcie przyszłego rycerza przed królem, wygłoszenie formuły przysięgi, wyrażenie pragnienia
walki w imię sprawiedliwości, położenie przez władcę miecza na ramieniu rycerza, 3p
 SŁOWA między ludźmi – test gimnazjalny (rząd B)
………………………………………………………
imię i nazwisko
Tekst I
Współczesny człowiek pławi się w informacji. Radio, prasa i telewizja towarzyszą mu przez cały
dzień, a przynajmniej przez cały dzień bądź na zmianę, bądź jednocześnie oferują mu swoje usługi.
Żyjąc w takich warunkach przez dłuższy czas, człowiek nauczył SIĘ WYBIERAĆ Z POTOKU informacji
tylko niektóre treści. Wyrobił też w sobie zdolność wyłączania uwagi wówczas, gdy atakują go
informacje, które uznaje za nieistotne. Dzięki tej zdolności łatwiej przychodzi mu znieść hałas i szumy
informacyjne, ale też wskutek niej może przesiedzieć przed włączonym telewizorem lub przy grającym
radiu kilka godzin i niczego nic zapamiętać.
Badania nad odbiorem programu telewizyjnego dowodzą, że ludzie, czasem specjalnie włączywszy
aparat, by słuchać dziennika, zapytani bezpośrednio po nim, czego się dowiedzieli, albo w ogóle nie
potrafią powtórzyć ani jednej informacji, albo pamiętają tylko, o czym mówiono.
Trzeba przyznać, ze najpierw radio nauczyło nas słuchać nie słuchając. Dźwięki płynące z radia
stały się dla wielu z nas tłem dla wszystkich czynności w pracy i w domu. Dziś coraz częściej w takiej roli
występuje telewizja, a radio powoli może odzyskać uważną publiczność.
W powodzi zbędnych informacji i szablonowych wypowiedzi informacyjnie pustych szczególnego
znaczenia nabiera zainteresowanie odbiorcy naszymi słowami. Na nic się zda trud poświęcony na
zebranie wiadomości i ich najstaranniejsze opracowanie, jeśliby miały one przepłynąć koło uszu
słuchacza, nie docierając do jego świadomości. Nie wystarczy go zresztą zainteresować, trzeba
jeszcze utrzymać jego zainteresowanie; nie można dopuścić do tego, by nudny fragment spłoszył
słuchaczy. Zainteresować zaś ludzi można nie tylko tym, o czym się mówi, ale także tym, jak się mówi.
Na podstawie: Walery Pisarek, Słowa między ludźmi, za: J. Klejnocki i in., Literatura i nauka o języku, PWN 2002.
1. Wskaż najbardziej trafne sformułowanie tematu tekstu I
A. Wyższość przekazu radiowego nad telewizyjnym.
B. Poziom audycji prezentowanych w telewizji, radiu i prasie.
C. Odbiorca wobec zalewu informacji radiowych i telewizyjnych,
D. Wpływ oglądania telewizji na dzieci i młodzież.
2. Wskazówki dla autorów audycji radiowych i telewizyjnych znajdują się w akapicie:
A. pierwszym B. drugim C. trzecim. D. czwartym
3. Który z cytatów dotyczy zarówno treści, jak i formy przekazywanej informacji:
A. Człowiek nauczył się wybierać z potoku informacji tylko niektóre treści.
B. Dźwięki płynące z radia stały się dla wielu z nas tłem dla wszystkich czynności w pracy i
domu
C . Zainteresować zaś ludzi można nie tylko tym, o czym się mówi, ale także tym, jak się mówi.
D. Nie można dopuścić do tego, by nudny fragment spłoszył słuchaczy.
4. Który z fragmentów nie zawiera wyrażenia metaforycznego (przenośnego)?
A. Współczesny człowiek pławi się w informacji.
B. Dzięki tej zdolności łatwiej przychodzi mu znieść hałas.
C. Zdolność wyłączania uwagi wówczas, gdy atakują go informacje.
D. Nauczył się wybierać z potoku informacji tylko niektóre treści.
5. Wyrażenie „radio nauczyło nas słuchać, nie słuchając” oznacza, że:
A. słuchamy wszystkich informacji, nie zwracając uwagi na ich treść.
B. aby zrozumieć informacje, wystarczy je usłyszeć.
C. wszystkich informacji radiowych należy uważnie słuchać.
D. informacji radiowych w ogóle nie warto słuchać.
A. Fredro „Zemsta”
CZEŚNIK DYNDALSKI
Teraz trzeba pisać właśnie B duże – A capite, jaśnie panie
Jakby Klara do Wacława. CZEŚNIK
DYNDALSKI (przez stół patrząc)
O! O! B? – to kreska, gdzie dwa brzuszki?
CZEŚNIK
No, cóż: o, o -? DYNDALSKI
DYNDALSKI Jeden w spodzie drugi w górze
(podnosząc się) CZEŚNIK
Jaśnie panie, (dostając okularów)
Wszak to despekt dla niej. Cóż u czarta!
CZEŚNIK (bierze papier)
Co się waszeć o to pyta! Tać jest – duże –
Maczaj pióro – pisz i kwita. No, no – pisz waść – a dokładnie
(Dyndalski siada wyprostowany (dyktuje)
na brzeżku krzesła i macza pióro) Bardzo proszę... mocium panie...
CZEŚNIK Mocium panie... me wezwanie...
(po krótkim myśleniu) Mocium panie, wziąć w sposobie
Tylko że to, mocium panie, Mocium panie... wziąć w sposobie
Aby udać, trzeba sztuki. Jako ufność ku osobie...
Owe brednie, banialuki, Mocium panie, waszmość pana;
To miłosne świergotanie... Która, lubo mało znana...
(myśli) Która lubo mało znana...
Jak tu zacząć, mocium panie? (pokazując palcem)
DYNDALSKI Cóż to jest?
(podnosząc się) DYNDALSKI
Cnym afektem ulubiony... (podnosząc się)
CZEŚNIK Żyd jaśnie panie.
O... o... o! Jak do żony – Lecz w literę go przerobię.
A tu trzeba pół, ćwierć słowa, CZEŚNIK
Ni tak, ni siak – niby owa: Jak mi jeszcze kropla skapie,
„I chciałbym, i boję się” To cię trzepnę tak po łapie,
Lecz nie waści w tym nauka Aż proformę wspomnisz sobie.
Pisz waść - Czytaj waść.
(nuci dyktując) DYNDALSKI
Bardzo proszę (obciera pot aż po karku, czyta)
(pokazując palcem na pismo) Bardzo proszę, mocium panie,
Co to jest? Mocium panie me wezwanie,
DYNDALSKI Mocium panie, wziąć w sposobie,
(podnosząc się, jak za każdą razą, Mocium...
kiedy mówił do Cześnika)
B despekt – uchybienie
CZEŚNIK a capite – od nowego wiersza
To?
6. Tekst ten jest:
A. śmieszną prozą,
B. dialogiem dwóch podmiotów lirycznych,
C. fragmentem dramatu z tekstem pobocznym,
D. scenariuszem.
7. Co możesz powiedzieć o sytuacji przedstawionej w tym fragmencie?
A. Dyndalski i Cześnik piszą list do mocium pana.
 B. Cześnik dyktuje Dyndalskiemu list miłosny do Klary, który ma być wyznaniem jego
miłości.
C. Cześnik uczy pisać listy Dyndalskiego.
D. Dyndalski i Cześnik piszą list do Wacława w imieniu Klary.

W namiotach wezyrskich1 13 IX w nocy

Jedyna duszy i serca pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńku2 !
Bóg i Pan na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki
przeszłe nigdy nie słyszały. Działa wszystkie, obóz wszystek, dostatki nieoszacowane dostały się w
ręce nasze. Nieprzyjaciel, zasławszy trupem aprosze3, pola i obóz, ucieka w konfuzji4. Wielbłądy,
muły, owce (…) dopiero dziś nasze wojska brać poczynają, przy których Turków trzodami tu przed
sobą pędzą. (…)
Wezyr tak uciekł od wszystkiego, że ledwo na jednym koniu i w jednej sukni. Jam został jego
sukcesorem5, bo po wielkiej części wszystkie mi się po nim dostały splendory6 a to tym trafunkiem7, że
będąc w obozie w samym przedzie i tuż za wezyrem postępując, przedał się jeden pokojowy jego i
pokazał namioty jego, tak obszerne, jako Warszawa albo Lwów w murach. Mam wszystkie znaki jego
wezyrskie, które nad nim noszą; chorągiew mahometańską, którą mu dał cesarz jego na wojnę i którą
dziśże jeszcze posłałem do Rzymu Ojcu św. (…) Namioty, wozy wszystkie dostały mi się (…). Kilka
samych sajdaków8 rubinami i szafirami sadzonych (…). Mam konia wezyrskiego ze wszystkim
siedzeniem.
Co zaś za delicje miał przy swych namiotach, wypisać niepodobna. Miał łaźnię, miał ogródek i
fontanny, króliki, koty; i nawet papuga była, ale że latała, nie mogliśmy jej pojmać. (…)
Jan Sobieski, Listy do Marysieńki, opr. Leszek Kukulski, Czytelnik, Warszawa 1962.
1
Wezyr – dostojnik i zwierzchnik wojskowy w krajach muzułmańskich
2
Marysieńku (Marysieńko) – królowa Maria Sobieska
3
Aprosze – przykopy, rowy,
4
Konfuzja – zamieszanie
5
Sukcesor – spadkobierca
6
Splendory – tu: bogactwa
7
Trafunek – przypadek
8
Sajdak – kołczan z łukiem i strzałami

8. Które ze zwycięstw siedemnastowiecznej Rzeczpospolitej relacjonuje nadawca listu:

A. Pokonanie armii tureckiej pod Chocimiem w 1620 roku.
B. Obronę Jasnej Góry podczas tzw. potopu szwedzkiego w 1655 roku.
C. Stłumienie powstania Kozaków pod wodzą Chmielnickiego w 1651 roku.
D. Rozgromienie wojsk tureckich pod Wiedniem w 1683 roku.
9. Bóg (…) dał zwycięstwo i sławę (…) o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały. Wskaż wydarzenie
o podobnym znaczeniu w późniejszych dziejach Polski i Europy.
A. Pokonanie wojsk Zakonu Krzyżackiego pod Grunwaldem.
B. Bitwa wojsk Kościuszki z Rosjanami pod Maciejowicami.
C. Odparcie inwazji bolszewików – tzw. cud nad Wisłą.
D. Obrona Westerplatte w czasie kampanii wrześniowej
10. O czym świadczy obecność w tekście wielu zwrotów obcojęzycznych?
A. Autor spełnia wymogi ówczesnej językowej mody na „makaronizowanie”.
B. Król zapomniał polskie słowa, gdyż większość czasu spędzał poza krajem.
C. Ze względu na obce pochodzenie Sobieski nie władał dobrze polszczyzną.
D. Król Jan celowo używał obcych słów, gdyż królowa nie rozumiała po polsku.
11. Które ze zdarzeń nie zostało opisane przez nadawcę listu?
A. Cały obóz wezyra dostał się w ręce rycerzy Sobieskiego.
B. Służący wezyra za pieniądze wskazał zwycięzcom jego namioty.
C. Jeden z wezyrskich sztandarów Sobieski posłał cesarzowi.
D. Wezyr miał w swym obozie ogród ze zwierzętami i fontanną.
12. Jakie emocje bezpośrednio wyraża w swym liście Jan III Sobieski.
A. Tęsknotę za ukochaną żoną. B. Dumę z powodu zwycięstwa i zdobytych bogactw.
C. Smutek ze względy na poległych żołnierzy. D. Nienawiść i pogardę dla pokonanego wroga.
13. Jaki stosunek nadawcy do odbiorcy odzwierciedla list?
A. Król tylko z obowiązku przekazuje królowej oficjalne informacje.
B. Jan Sobieski ma w małżonce powiernika dla swych uczuć i refleksji.
C. Wódz chce zataić przed królową ważne informacje polityczne.
D. Król pisze tylko o ciekawostkach, wyraźnie lekceważąc królową.
14. Który cytat z tekstu Fredry pełni funkcję taką, jak w tekście III zwrot: „Jedyna duszy i serca
pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńku?
A. Cnym faktem ulubiony. B. Bardzo proszę mocium panie.
C. Jak tu zacząć, mocium panie. D. I chciałabym, i boję się.

„Listopad i listonosz”
Jest listopad czarny, trochę złoty,
Mokre lustro trzyma w ręku ziemia.
W oknie domu płacze żal tęsknoty:
Nie ma listów! Listonosza nie ma.

Już nie przyjdzie ni we dnie, ni w nocy?

Złote płatki zawiały mu oczy,
Wiatr mu torbę otworzył przemocą,
List za listem po drodze się toczy.

Listonosza zasypały liście,

Serc i trąbek złocista ulewa!
Ach, i przepadł w zamęcie i świście
List, liść biały z kochanego drzewa.
M. Pawlikowska – Jasnorzewska, Magia pocałunków, Anagram, Warszawa 1993.
15. Jakie uczucia wyraża osoba mówiąca w wierszu? W jednozdaniowej odpowiedzi uwzględnij
dwa uczucia.
………………………………………………………………………………………………………………..
16. Kto został w przenośni nazwany „kochanym drzewem”?
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
17. W jaki sposób osoba mówiąca tłumaczy sobie przyczynę tego, że oczekiwane listy nie dochodzą
do niej? Zacytuj odpowiedni fragment wiersza.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
18. Z pierwszej strofy wiersza wypisz wers, który jednocześnie wyraża uczucia podmiotu i oddaje
nastrój jesiennego, deszczowego dnia. Nazwij zastosowany w tym celu środek stylistyczny.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Jest to ……………………………………………..
19. Określ podobieństwo, na którym oparta jest zastosowana w ostatnim wersie utworu gra słów:
list – liść.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
20. W tytule wiersza występują wyrazy złożone (zbudowane z dwóch podstaw słowotwórczych,
połączonych formantem „o”. Na podstawie analizy słowotwórczej tych wyrazów uzupełnij podane
zdania poprawnymi wyjaśnieniami ich znaczeń.
Listopad to miesiąc, …………………………………………………………………………………………
Listonosz to ktoś, ……………………………………………………………………………………………
21. W imieniu osoby mówiącej w wierszu „Listopad i listonosz” napisz tekst na karcie pocztowej.
Wyraź uczucia do adresata oraz prośbę o list lub spotkanie. Nadawcy i adresatowi nadaj imiona.

………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
22. W liście do ulubionego pisarza, muzyka lub reżysera filmowego podziel się swoimi odczuciami i
refleksjami, jakie wzbudziły w Tobie dwa wybrane dzieła tego twórcy.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Odpowiedzi
1. Wskaż najbardziej trafne sformułowanie tematu tekstu I
C. Odbiorca wobec zalewu informacji radiowych i telewizyjnych,
2. Wskazówki dla autorów audycji radiowych i telewizyjnych znajdują się w akapicie:
D. czwartym
3. Który z cytatów dotyczy zarówno treści, jak i formy przekazywanej informacji:
C . Zainteresować zaś ludzi można nie tylko tym, o czym się mówi, ale także tym, jak się mówi.
4. Który z fragmentów nie zawiera wyrażenia metaforycznego (przenośnego)?
B. Dzięki tej zdolności łatwiej przychodzi mu znieść hałas.
5. Wyrażenie „radio nauczyło nas słuchać, nie słuchając” oznacza, że:
A. słuchamy wszystkich informacji, nie zwracając uwagi na ich treść.
6. Tekst ten jest:
E. fragmentem dramatu z tekstem pobocznym,
7. Co możesz powiedzieć o sytuacji przedstawionej w tym fragmencie?
D. Dyndalski i Cześnik piszą list do Wacława w imieniu Klary.

8. Które ze zwycięstw siedemnastowiecznej Rzeczpospolitej relacjonuje nadawca listu:

D. Rozgromienie wojsk tureckich pod Wiedniem w 1683 roku.
9. Bóg (…) dał zwycięstwo i sławę (…) o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały. Wskaż wydarzenie
o podobnym znaczeniu w późniejszych dziejach Polski i Europy.
C. Odparcie inwazji bolszewików – tzw. cud nad Wisłą.
10. O czym świadczy obecność w tekście wielu zwrotów obcojęzycznych?
A. Autor spełnia wymogi ówczesnej językowej mody na „makaronizowanie”.
11. Które ze zdarzeń nie zostało opisane przez nadawcę listu?
C. Jeden z wezyrskich sztandarów Sobieski posłał cesarzowi.
12. Jakie emocje bezpośrednio wyraża w swym liście Jan III Sobieski.
B. Dumę z powodu zwycięstwa i zdobytych bogactw.
13. Jaki stosunek nadawcy do odbiorcy odzwierciedla list?
B. Jan Sobieski ma w małżonce powiernika dla swych uczuć i refleksji.
14. Który cytat z tekstu Fredry pełni funkcję taką, jak w tekście III zwrot: „Jedyna duszy i serca
pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńku?
A. Cnym faktem ulubiony.
15. Jakie uczucia wyraża osoba mówiąca w wierszu? W jednozdaniowej odpowiedzi uwzględnij
dwa uczucia.
Ta osoba kocha kogoś i pragnie otrzymywać od niego listy. Osoba mówiąca tęskni za listem od kogoś,
kogo kocha. Ten ktoś cierpi, ponieważ dawno nie otrzymał listu od ukochanej osoby.
16. Kto został w przenośni nazwany „kochanym drzewem”?
Osoba, nadawca listu, na który czeka osoba mówiąca
17. W jaki sposób osoba mówiąca tłumaczy sobie przyczynę tego, że oczekiwane listy nie dochodzą
do niej? Zacytuj odpowiedni fragment wiersza.
Listonosza nie ma. Złote płatki zawiały mu oczy, wiatr mu torbę otworzył przemocą list za listem po
drodze się toczy. Listonosza zasypały liście przepadł w zamęcie i świście list.
18. Z pierwszej strofy wiersza wypisz wers, który jednocześnie wyraża uczucia podmiotu i oddaje
nastrój jesiennego, deszczowego dnia. Nazwij zastosowany w tym celu środek stylistyczny.
W oknie domu płacze żal tęsknoty
Jest to uosobienie (personifikacja)
19. Określ podobieństwo, na którym oparta jest zastosowana w ostatnim wersie utworu gra słów:
list – liść.
Są cienkie, mają dwie strony
20. W tytule wiersza występują wyrazy złożone (zbudowane z dwóch podstaw słowotwórczych,
połączonych formantem „o”). Na podstawie analizy słowotwórczej tych wyrazów uzupełnij podane
zdania poprawnymi wyjaśnieniami ich znaczeń.
Listopad to miesiąc, w którym opadają liście.
Listonosz to ktoś, kto roznosi listy.
21. W imieniu osoby mówiącej w wierszu „Listopad i listonosz” napisz tekst na karcie pocztowej.
Wyraź uczucia do adresata oraz prośbę o list lub spotkanie. Nadawcy i adresatowi nadaj imiona.
Wyrażenie uczuć – 1p
Wyrażenie prośby o list lub spotkania – 1p
Nadanie imion, co najmniej jeden bezpośredni zwrot – 1p
Spójność i graficzne wyodrębnienie daty, zwrotu do odbiorcy, podpis – 1p
Poprawność językowa – 1p
Ortografia i interpunkcja – 1p
22. W liście do ulubionego pisarza, muzyka lub reżysera filmowego podziel się swoimi odczuciami i
refleksjami, jakie wzbudziły w Tobie dwa wybrane dzieła tego twórcy.
W połowie zgodny z tematem, adresatem jest pisarz, muzyk lub reżyser – 1p
Podanie dwóch dzieł twórcy – 1p
Wyrażenie odczuć lub refleksji na temat jednego dzieła – 1p
Podsumowanie w postaci wniosku – 1p
Trójdzielność – 1p
Spójność – 1p
Logiczne uporządkowanie – 1p
Język – 1p (3 bł – 1p)
Styl charakterystyczny dla wywodu argumentacyjnego – 1p
Interpunkcja – 1p (dopuszczalne 3 błędy)
Ortografia – 2p (o bł – 2p, 1 bł – 1p)