SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODULES
IN GRADE 9
QUARTER 2 – WEEK 5
Page 1 of 2
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikalimang Linggo/ Unang Araw

LAYUNIN: Naisasalaysay ang sariling karanasan na may kaugnayan sa kulturang nabanggit sa

nabasang kuwento. (F9PS-IIe-f-50)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

Pagsasalaysay ng sariling karanasan na may kaugnayan sa kulturang nabanggit sa nabasang

kuwento.
PANIMULA
Kultura
Ang kultura ng isang bansa ay binubuo ng kanyang mga katutubo at katangi-tanging kaugalian
paniniwala at mga batas.Sa kultura nakikilala ang isang bansa at ang kanyang mga mamamayan. Ang
kultura ay mabisang kasangkapan sa pambansang pagkakaisa dahil dito naipapahayag ang tunay na
diwa ng pakikipagkapwa. Ang ating mabubuting gawi, kaugalian at kinamihasang Pilipino ay
nailalarawan ng ating mga kaalamang-bayan gaya ng mga alamat, kwentong-bayan, pabula at epiko.
Kahit na ang mga ito ay makaluma, maari itong pagbatayan ng mga kabutihang asal na dapat ipamana
sa mga sumsunod na henerasyon. Kung kaya’t nararapat nating pananatilihing buhay ang ating mga
kultura sapagkat dito nasasalig ang ating pagkakakinlanlan, kaisahan, kamalayan at kinabukasan.

Halimbawa ng Kulturang Pilipino

1. PAGMAMANO-ay isang kaugalian ng mga Pilipino upang ipakita ang paggalang sa mga nakatatanda.
Tinutukoy ito sa pamamagitan ng pagkuha sa kamay ng nakatatanda at paglipat nito sa noo kasabay
ang pagsabi ng “mano po.” Karaniwan itong ginagawa bilang pagbati o bago umalis at pagdating.
Maaga itong itinuturo sa mga bata bilang tanda ng paggalang.
2. HARANA-ay isang awit o tugtugin na isinasagawa sa gabi mula sa labas ng tahanan ng taong
pinararangalan o nililigawan. Karaniwan itong ginagampanan ng isang lalaking manliligaw sa may
ibaba ng bintana ng bahay ng kaniyang babaeng nililigawan. Iniaalay niya ang tugtugin at awit para
sa kaniyang sinisinta upang mapagwagian niya ang puso ng sinusuyo at iniibig. Karaniwan itong
nagaganap sa mga lalawigan. Madalas ding sinasaliwan ng tugtugin mula sa isang gitara ng
kumakantang tinig ng lalaking mangingibig.
3. PAMAMANHIKAN-Isang tradisyon na isasagawa kapag ang babae at lalaki ay nagkasundong
magpakasal. Pormal na hinihingi ng lalaki ang kamay ng babae mula sa mga nito habang kaharap
ang sarili niyang mga magulang. Sa ilang lugar ay isinasama pa ng lalaki ang Punong Barangay o iba
pang maimpluwensiyang kamag-anak o kaibigan upang lumahok sa pamamanhikan. Kadalasang
may malaking salu- sa hapag ang magaganap na pamamanhikan. Dito ay pinag- uusapan ang petsa
at pook ng kasalan ng magsing-irog, maging ang ilan pang detalye katulad ng magiging ninong at
ninang, ang paring magkakasal, mga abay, lugar ng kainan, at maging ang listahan ng mga bisita.
4. BAYANIHAN ang samahan na kung saan sama-samang nagtutulungan ang mga magkakapitbahay o
magkaibigan. Madalas mangyari ito kapag lilipat ng ibang lalawigan ang kanilang kababayan.
5. PIYESTA Karaniwang ginagawa ito upang ipagdiriwang ang araw ng lalawigan, nayon o kahit pa
bagay gaya ng Pista ng Poong Nazareno sa Quiapo. Nariyan ang peryahan, mga palaro at mga
pagtitipon ng magkakamag-anak, kaibigan o magpapamilya upang magsalu-salo sa hapag
6. SIMBANG-GABIKaraniwang ginagawa ito siyam na gabi bago sumapit ang pasko o kapanganakan ni
hesukristo. Kung saan sama-sama ang buong pamilya sa pagpunta sa simbahang katoliko at doon
mananalangin.
7. MAPAGPAKUMBABA-nananatili pa rin na ang kanilang paa’y nakatapak sa lupa.
8. PAGGAMIT NG “PO AT OPO” SA MGA NAKATATANDA-Ito’y simbolo ng pagrespeto sa mga
nakatatanda
Mga Sanggunian
1. Online na sanggunian:
http://siningngfilipino.blogspot.com/2015/08/ang-pagsasalaysay-na-pagpapahayag.html https://www.slideshare.net/DaniellaAnnGabriel/kulturang-
pilipino
https://www.tagaloglang.com/ano-ang-kultura/ https://quizlet.com/66177249/negatibong-kaugaling-pilipino-flash-cards/
2. Aklat: Page 1 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Negatibong Kaugaliang Pilipino

1. Manana Habit- kaugaling pagpapaliban muna ng ga gawaing pwede namang tapusin na.
2. Ningas Cogon- kasipagan o motibasyon ay sa simula lamang at unti-unting nawawala habang
nagtatagal hanggang sa tuluyan nang hindi matapos ang gawain.
3. Crab Mentality o Pagkakaroon ng Isip-Talangka- nagpapakita ng pagkainggit sa mga taong
umuunlad at pagsira sa kanila upang mapigilan silang umangat o umunlad.
4. Kaisipang Kolonyal- paniniwalang mas mahusay at mas maganda ang gawa o anumang bagay na
banyaga.
5. Palaging Pagkahuli- nagpapakita ng katamaran at kawalan ng disiplinang pansarili. Dapat laging
tumupad sa pinagkasunduang oras. Dapat tandaa na ang bagong "Filipino time"ay "palaging on-
time."
6. Kakulangan ng disiplina- karamihan sa mga negatibong kaugaliang Pilipino ay pinag-uugatan nito

PAGSASALAYSAY
Ito ay pagkukuwento ng mga pangyayari tungkol sa mga nagging karanasan ng tao sa sarili, sa
kapwa at sa kapaligiran o pinakamatandang anyo at pinakalaganap na paraan ng pagpapahayag ang
pasalaysay. Ang mga mito, alamat at kuwentong bayan mula noong panahon ng Lumang Tipan hanggang
sa kasalukuyan ay nagpapatunay sa pahayag na ito.

LAYUNIN NG PAGSASALAYSAY

1. Makapagpahayag-loob
2. Makapagpalitang-kuro
3. Makapaghatid-impormasyon
4. Makapagbigay-aral
5. akapagdulut-tuwa sa isang maayos at sistematikong kaayusan

B. TUKLASIN

Magbigay ng isang salita o parirala tungkol sa salitang nasa loob ng kahon Isulat din ang
kahulugan ng dalawang salita sa sariling pagpapaliwanag.

PAGSASALAYSAY
Ang sarili kong pagppakahulugan sa
pagsasalaysay ay____________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________ Page 2 of 20 _________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
KULTURA
Ang sarili kong pagppakahulugan sa
kultura ay ________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
_________________________________
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

C. MGA GAWAIN

Gawain 1
Hanapin at bilugan ang mga kulturang Pilipino na makikita sa krossword puzzle.

bayanihan magalang madasalin

pagmamano pamamanhikan magalang
mapagkumbaba panghaharana matapat
mapagpasalamat

Gawain 2
Pumili ng limang kulturang nakapaloob sa Gawain 2 at magsalaysay ng sariling karanasan
patungkol dito (2 puntos bawat bilang)

Kulturang Pilipino Pagsasalaysay ng sariling karanasan

1.

2.

3.

Page 3 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

4.

5.

Gawain 3
Pansining mabuti ang larawan sa bawat bilang. Ibigay ang kahulugan nito at isalaysay
ang aral na natutunan mo batay sa karanasang naranasan mo patungkol dito. (2 puntos bawat
bilang)

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Kuha ang larawan mula sa pinterest.com

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

Kuha ang larawan mula sa pinterest.com

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Kuha ang larawan mula sa jama/Ashley.wordpress.com

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

Kuha ang larawan mula sa primer.com.ph

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

Kuha ang larawan mula sa expatch.org

Page 4 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D1

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

D. PAGLALAHAT
TANDAAN

• Nararapat lamang na bigyan ng importansya ang kultura sapagkat ang mga ito ay
sumasalamin sa kayamanan meron ang isang pangkat o grupo. Kayamanan na hindi
lamang materyal kung hindi ay maging ang mga kaugalian, tradisyon na patuloy parin
na pinapakita at ginagawa hanggang ngayon.
• Sa pagsasalaysay ay napapalawak ang iyong kaalaman at napapaunlad nito ang iyong
pang-unawa. Nagbibigay din ito ng kaaliwan at libangan at namumulat sa katotohanan.

E. PAGLALAPAT
Kung ikaw ay mabibigyan ng pagkakataong maging isang mahusay na awtor at naatasan kang
sumulat ng isang kuwentong may kaugnayan sa pagsasakripisyo ng ating mga frontliners na may
temang ‘Bayanihan”, paano mo ito isusulat sa tulong ng mga katagian ng mabisang pagsasalaysay?
Isulat sa isang buong papel at gawing gabay ang pamantayan sa ibaba.

1. Orihinalidad 3%
2. Kalinawan 4%
3. Wastong gamit ng mga bantas 3%
Kabuuan - 10%

F. PAGTATAYA
Basahing mabuti ang maikling senaryo na nasa kahon at isalaysay ito sa positibong
pamamaraan. Gawing gabay sa pagsulat ang pamantayan na nasa paglalapat. Isulat ito sa
isang buong papel.

Si Andrew ay laging huli sa klase. Lagi siyang napapagalitan ng kanyang

mga guro dahil bukod sa huli sa klase ay madalas pa siyang walang takdang
aralin. Kaya minabuti ng kanyang gurong-tagapayo na alamin kung bakit ganito
ang ipinapakita niya sa paaralan. Nagpunta ang guro sa tahanan nila Andrew at
napag-alaman niyang laging nasa trabaho mga magulang nito at itinutuon niya
ang kanyang pansin sa paglalaro sa gadgets. Kaya ito nahuhu;li sa klase dahil
inaabot na siya ng madaling-araw sa pagtulog at hindi na rin niya nagagawa ang
kanyang mga takdang-aralin.

Inihanda ni:
MHARIE FE D. TUBIO
TI, Pasay City East HS

Page 5 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D2
Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________
Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikalimang Linggo/ Ikalawang Araw

LAYUNIN: Naisusulat ang isang paglalarawan ng sariling kultura na maaaring gamitin sa isang
pagsasalaysay. (F9P-IIe-f-50)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

Paglalarawan ng sariling kultura na maaaring gamitin sa isang pagsasalaysay.

PANIMULA
Ano ang Kultura?
Ang kultura ay ang kabuuan ng pinagsama-samang pananaw ng mga tao sa kanilang lipunan.
Nakapaloob sa pananaw na ito ang koleksyon ng mga kaugalian, nakasanayan, paniniwala, tradisyon at iba
pa. Maaring ang mga pananaw na ito ay pamana pa ng mga naunang henerasyon na naisalin hanggang sa
kasalukuyang panahon.
Ito ay tumutukoy din sa paraan ng pamumuhay ng mga tao. Nagbibigay ito ng kahulugan at paglalarawan sa
lipunang kanyang ginagalawan. Dagdag pa, nagsisilbi rin itong batayan ng mga kilos at gawi ng mga tao. Sa
isang lipunan o kumunidad, tumutulong ang kultura sa pagbibigay ng katwiran kung ano nga ba ang kaibahan
ng tama sa mali, at mabuti sa masama.
Ang kultura ay nagsisilbi ring pagkakakilanlan ng isang lugar. Nabubuo ang kultura upang tugunan
ang mga pangangailangan ng mga indibidwal sa isang partikular na lugar. Dahil bawat rehiyon ay mayroong
sariling pangangailangan, nag-iiba ang mga kilos at gawi nila kumpara sa iba pa.
Dahil bawat tao ay nabibilang sa lipunan, ibig sabihin, nabibilang din tayo sa kultura nito. Hinuhubog
nito ang bawat indibidwal para magampanan ang kanilang papel sa lipunan sa kanais-nais na paraan. Sa
tulong nito, mas nagkakaroon ng kabuluhan ang buhay ng isang tao at mas nabubuo ang kanilang pagkatao.

Halimbawa ng Kulturang Pilipino

1.PAGMAMANO-ay isang kaugalian ng mga Pilipino upang ipakita ang paggalang sa mga nakatatanda.
Tinutukoy ito sa pamamagitan ng pagkuha sa kamay ng nakatatanda at paglipat nito sa noo kasabay ang
pagsabi ng “mano po.” Karaniwan itong ginagawa bilang pagbati o bago umalis at pagdating. Maaga itong
itinuturo sa mga bata bilang tanda ng paggalang.
2.HARANA-ay isang awit o tugtugin na isinasagawa sa gabi mula sa labas ng tahanan ng taong
pinararangalan o nililigawan. Karaniwan itong ginagampanan ng isang lalaking manliligaw sa may ibaba ng
bintana ng bahay ng kaniyang babaeng nililigawan. Iniaalay niya ang tugtugin at awit para sa kaniyang
sinisinta upang mapagwagian niya ang puso ng sinusuyo at iniibig. Karaniwan itong nagaganap sa mga
lalawigan. Madalas ding sinasaliwan ng tugtugin mula sa isang gitara ng kumakantang tinig ng lalaking
mangingibig.
3.PAMAMANHIKAN-Isang tradisyon na isasagawa kapag ang babae at lalaki ay nagkasundong magpakasal.
Pormal na hinihingi ng lalaki ang kamay ng babae mula sa mga nito habang kaharap ang sarili niyang mga
magulang. Sa ilang lugar ay isinasama pa ng lalaki ang Punong Barangay o iba pang maimpluwensiyang
kamag-anak o kaibigan upang lumahok sa pamamanhikan. Kadalasang may malaking salu- sa hapag ang
magaganap na pamamanhikan. Dito ay pinag- uusapan ang petsa at pook ng kasalan ng magsing-irog,
maging ang ilan pang detalye katulad ng magiging ninong at ninang, ang paring magkakasal, mga abay,
lugar ng kainan, at maging ang listahan ng mga bisita.
4.BAYANIHAN ang samahan na kung saan sama-samang nagtutulungan ang mga magkakapitbahay o
magkaibigan. Madalas mangyari ito kapag lilipat ng ibang lalawigan ang kanilang kababayan.
5.PIYESTA Karaniwang ginagawa ito upang ipagdiriwang ang araw ng lalawigan, nayon o kahit pa bagay
gaya ng Pista ng Poong Nazareno sa Quiapo. Nariyan ang peryahan, mga palaro at mga pagtitipon ng
magkakamag-anak, kaibigan o magpapamilya upang magsalu-salo sa hapag
6.SIMBANG-GABI- Karaniwang ginagawa ito siyam na gabi bago sumapit ang pasko o kapanganakan ni
hesukristo. Kung saan sama-sama ang buong pamilya sa pagpunta sa simbahang katoliko at doon
mananalangin.
7.MAPAGPAKUMBABA-nananatili pa rin na ang kanilang paa’y nakatapak sa lupa.
8.PAGGAMIT NG “PO AT OPO” SA MGA NAKATATANDA-Ito’y simbolo ng pagrespeto sa mga nakatatanda

Mga Sanggunian Page 6 of 20

1. Online na sanggunian: https://www.pinoynewbie.com/ano-ang-kahulugan-kultura-elemento-uri/
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D2
Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________
Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Negatibong Kaugaliang Pilipino

1. Mañana Habit- kaugaling pagpapaliban muna ng ga gawaing pwede namang tapusin na.
2. Ningas Kugon- kasipagan o motibasyon ay sa simula lamang at unti-unting nawawala habang
nagtatagal hanggang sa tuluyan nang hindi matapos ang gawain.
3. Crab Mentality o Pagkakaroon ng Isip-Talangka- nagpapakita ng pagkainggit sa mga taong
umuunlad at pagsira sa kanila upang mapigilan silang umangat o umunlad.
4. Kaisipang Kolonyal- paniniwalang mas mahusay at mas maganda ang gawa o anumang bagay na
banyaga.
5. Palaging Pagkahuli- nagpapakita ng katamaran at kawalan ng disiplinang pansarili. Dapat laging
tumupad sa pinagkasunduang oras. Dapat tandaa na ang bagong "Filipino time"ay "palaging on-
time."
6. Kakulangan ng disiplina- karamihan sa mga negatibong kaugaliang Pilipino ay pinag-uugatan nito

PAGLALARAWAN
Mas madali nating maunawaan ang isang akda kung mahusay ang ginawang paglalarawan dito.
May dalawang uri ng paglalarawan: ang karaniwang paglalaarwan kung saan payak ang paggamit ng mga
salita upang magbigay kabatiran sa ayos at anyo ng tao o bagay na inilalarawan; at ang masining na
paglalarawan kung saan naglalayon nitong pukawin ang kamaalayan ng mambabasa sa pamamagitan ng
malikhaing pagpapahayag ng damdamin at isipan ng manunulat. Ito ay nagpapahayag ng isang buhay na
larawan batay sa damdamin at pangmalas ng may-akda.

MGA KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA PAGLALARAWAN

1. May tiyak at kawili-wiling paksa

2. Gumagamit ng wasto at angkop na pananalita.
3. Malinaw na pagbuo sa mga larawang nais ipakita.
4. Isinasaalang-alang ang pagpili ng sariling pananaw sa paglalarawan.

B. TUKLASIN

Magbigay ng isang salitang naglalarawan sa mga larawang nasa ibaba at gamitin ito sa
sariling pangungusap.

Kuha ang larawan medium.com kuha ang larawan mula sa steemit.com kuha ang larawan mula sa lakbaypilipinas.weebly.com

SALITA: ________________ SALITA: _________________ SALITA: _________________

PANGUNGUSAP: PANGUNGUSAP: PANGUNGUSAP:
_______________________ ________________________ ________________________
_______________________ ________________________ ________________________

Page 7 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D2
Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________
Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

C. MGA GAWAIN

Gawain 1
Basahin ang talaan ng kahulugan sa kolum na Across at Down. Isulat sa krosword puzzle ang
wastong sagot.

Gawain 2
Isulat sa kahon kung ang kaugaliang Pilipino na nasa kaliwang bahagi ay
naisasakatuparan ba sa inyong tahanan, isalaysay. Kung hindi naman, ano ang maaari mong
maimungkahi upang sa araw-araw ay magampanan ang kaugaliang minana natin sa ating mga
ninuno? (2 puntos bawat bilang)
KAUGALIANG PILIPINO NAISAKATUPARAN BA O HINDI? ISALAYSAY
1. Pagmamano sa
mga nakatatanda

2. Pagsasabi ng “Po”
at “Opo”

3. Pagtutulungan ng
mga kapitbahay
(bayanihan)

4. Pagkakaroon ng
disiplina sa sarili

5. Pagiging Masipag

Page 8 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D2
Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________
Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Gawain 3
I-paraphrase o ipaliwanag sa iyong sariling pananalita ang sumusunod na pahayag na
hango sa paksa ngayong araw. (2 puntos bawat bilang)

_________________________________________
_________________________________________
Walang disiplina ang
mga tao sa panahon _________________________________________
ngayon.
_________________________________________
_________________________________________

_________________________________________
Ang pagkakaroon ng _________________________________________
“Crab Mentality” ay isa
na sa mga katangian ng _________________________________________
mga Pilipino. _________________________________________
_________________________________________

_________________________________________
Siya ay may kaisipang _________________________________________
kolonyal.
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________

_________________________________________
Ningas Kugon kung siya
_________________________________________
ay tawagin ng kanyang
mga kaklase. _________________________________________
_________________________________________
_________________________________________

_________________________________________

Filipino Time! Hindi na _________________________________________

ito maaalis sa mga
_________________________________________
Pilipino.
_________________________________________
_________________________________________

Page 9 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D2
Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________
Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

D. PAGLALAHAT
TANDAAN

• Ang kultura ay nagsisilbi ring pagkakakilanlan ng isang lugar. Nabubuo ang kultura upang
tugunan ang mga pangangailangan ng mga indibidwal sa isang partikular na lugar. Dahil
bawat rehiyon ay mayroong sariling pangangailangan, nag-iiba ang mga kilos at gawi nila
kumpara sa iba pa.
• Mas madali nating maunawaan ang isang akda kung mahusay ang ginawang paglalarawan
dito kaya nararapat na alamin ang mga katangian ng isang mahusay na paglalarawan.

E. PAGLALAPAT
Inilahad sa panimula ang mga kulturang Pilipino na minimithi nating maibalik sa ating lipunan. Sa
pamamagitan ng graphic organizer, ilarawan mo ang ksalukuyang kalgayan ng ating bansa at mga
pagbabagong nais mo sanang makita partikular sa mga aspektong nakalahad.

Kasalukuyang Kalagayan ng Pilipinas

tahananan paaralan simbahan

F. PAGTATAYA
Kung may pagkakataong nais mong muling ipaalalaa’t patuloy na manatili’t gawin na
kultura na maaaring minana natin sa ating mga ninuno, ano ito? Iguhit mo ito sa kahon, at isulat
sa kanang bahagi ang paglalarawan.nito. Isulat din kung anong tawag sa kulturang ito.

_ ______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________

PAMANTAYAN
1. Orihinalidad 3% Inihanda ni:
2. Kalinawan 4%
3. Wastong gamit ng mga bantas 3%
Kabuuan - 10%
MHARIE FE D. TUBIO
TI, Pasay City East HS

Page 10 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikalimang Linggo/ Ikatlong Araw

LAYUNIN: Nagagamit ang mga pahayag sa pagsisimula, pagpapadaloy ng mga pangyayari at

pagtatapos ng kuwento. (F9WG-IIe-f-50)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

Pahayag sa Pagsisimula, Pagpapadaloy ng mga Pangyayari at Pagtatapos ng Kuwento.

PANIMULA
Mga Pahayag sa Pagsisimula, Pagpapadaloy ng mga Pangyayari at Pagtatapos ng
Kuwento
Ang maikling kuwento ay kabilang sa mga akdang pasalaysay. Sa ganitong uri ng akda
napakahalaga ang kasanayan sa wastong paglalahad upang maging epektibo at higit na
maging kapani-paniwala ang mga pangyayari. Kaya nga ang paggamit ng mga pahayag o
kataga sa pagsasalaysay ay makatutulong nang malaki upang higit na maunawaan ng mga
mambabasa ang kuwento at matukoy angmahahalagang bahagi nito, ang simua, gitna at
wakas.

Narito ang halimbawa ng mga pahayag.

1. Pagsisimula- maaaring naglalarawan ng tauhan o tagpuan. Ang mahusay na simula ay

mabuti para makuha ang interes ng tagapakinig o mambabasa. Dito nabubuo ag larawan
at nakikita ang aksiyong magaganap sa isinasalaysay.
Halimbawa: Kilala si/ang, Noong unang panahon, noon pa ma’y, sa isang malayong
nayon, noon, bago, sa simula, maaga pa lamang, lubog na ang araw.

2. Pagpapadaloy- ang mga salita ay nag-uugnay sa simula na kababakasan ng

mahahalagang pangyayari. Sa bahaging ito, mabuting mapanatili ang kawing-kawing na
pangyayari at paglalarawang nasimulan. Aabangan kung paano magtatagumpay o
magwawagi ang pangunahing tauhan, maiwawasto ang mali o matututo ang
katunggaling tauhan habang tumataas ang pangyayari.
Halimbawa: Sumunod, habang, samantala, nang, subalit, datapwat, maya-maya,
hanggang sa.

3. Pagtatapos- ipinaparamdam sa mga mambabasa ang kahihinatnan ng pangunahing

tauhan. Ditonakapaloob ang mensaheng magpapabuti o magpapabago sa kalooban at
isipan ng lahat na nag kabutihan ang nagwawagi at may kaparusahan ang gumagawa
nang masama.
Halimbawa: Mula noon, sa wakas, dahil sa nangyari, pagkatapos ng huli, huli na.

Sipi mula sa youtube ni Sir Juan Malaya at

scribd.com

Mga Sanggunian
1. Online na sanggunian: https:/youtu.be/28yMrlzj-No
https:/scribd.com
Page 11 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

B. TUKLASIN

Gamit ang iyong dating kaalaman, ayusing mabuti ang mga letrang makikita sa ibaba at
Isulat ang kahulugan nito sa loob ng kahon.

K L M G A I I N
U W E K T N O
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

C. MGA GAWAIN

Gawain 1
Punan ng wastong pahayag ang mga patlang upang mabuo ang diwa. Piliin ito sa
loob ng kahon.

Ikalawa Sa huli Sumunod

Saka Sa simula pa lamang

(1) ________________ ang unang sakramento sa Katoliko ay nagpapakita sa

pamamagiotan ng pagpapabinyag sa sanggol o bata. (2) _________________ ay ang pagkukumpil sa bata
kapag ito ay nasa edad lima hanggang pitong taon. (3) __________________ ay ang pagtanggap ng mga
bata ng banal na eukaristiya o ang tinatawag na unang komunyon sa edad na 7 hanggang 6. (4)
______________ idaraos ang sakramento ng pangungumpisal o iyong tintawag na reconciliation. (5)
_______________ kapag sumapit na sa tamang edad ang bata at nais nang mag-asawa ay saka
isasagawa ang sakramento ng kasal.

Nagkakasiyahan ang mga tao Sa huli Sumunod

Walang ano-ano’y Maya-maya

(6) __________________________ nang mapansin nilang may paparating na magarang

sasakyan sa kanilang bayan. (7) ______________________ bumaba ang matandang babae at kinuha
ang kanilang atensyon. (8) ____________________ay ang pagbaba naman ng isang matandang lalaki
na hindi kalayuan sa edad ng nauna. (9) ____________________ ay nagwika ang matandang babae na
tutulungan nila ang mga taong nakatira sa nayon na iyon at ito ay ikinatuwa nila. (10) ________________
nagpasalamat sila sa dalawang matanda dahil sa kabaitang taglay ng mga ito.

Page 12 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Gawain 2
Isulat sa patlang kung ang pangungusap ay halimbawa ng pagsisimula, pagpapadaloy o
pagtatapos. Salungguhitan ang pahayag na ginamit.

Halimbawa:

Pagsisimula 1. Noong unang panahon may mag-asawang nakatira sa malayong lugar at ninanais nilang
magkaroon ng sariling anak.

_______________1. Mula noon, sila ay nagsama nang walang itinatagong lihim sa isa’t-isa.
_______________2. Sa simula pa lamang ay hindi na maganda ang ipinapakita sa akin ng inyong anak
kaya minabuti ko na lamang na umiwas.
_______________3, Sa huli, sila pa rin ang nagkatuluyan at kahit anong hadlang ang dumating sa
kanilang buhay ay sabay nila itong haharapin.
_______________4. Hanggang sa nawala na lamang ang lalaking kanina lang ay kausap niya.
_______________5. Maaga pa lamang ay nagsisimula na si Ruth sa pagtulong sa gawaing-bahay.
_______________6. Sa wakas ay naging maayos na ang buhay ni Eva.
_______________7. Maya-maya ay nakita ko siyang papalapit sa aking kinatatayuan.
_______________8. Habang abala ang lahat sa pagtitipon, si Ana ay malungkot at nag-iisa sa kanyang
silid.
_______________9. Sa isang malayong lugar nakatira ng mag-asawang Delfin at Lara.
_______________10. Kilala si Ruben na isang masipag at matalinong bata sa kanilang lugar.

Gawain 3
Isalaysay ang pangyayari sa iyong buhay simula paggising mo sa umaga hanggang sa iyong
pagtulog sa gabi. Isulat mo ito batay sa bahaging nasa ibaba. Gumamit ng angkop na pahayag sa
pagsisimula, pagpapadaloy at pagtatapos ng kuwento at ito ay salungguhitan. Tig-lilimang pahayag
bawat bahagi.

SIMULA GITNA WAKAS

(pagsisimula) (pagpapadaloy) (pagtatapos)

Page 13 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

D. PAGLALAHAT
TANDAAN

• Sa pagpapahayag partikular sa pagsasalaysay o pagkukuwento, mahihikayat ng

nagsasalita ang kanyang tagapakinig sa mahusay na simula. Kapag nailahad ang layunin
nang epektibo ay napupukaw ang kaisipan ng mambabasa o tagapakinig na patuloy na
alamin ang kawing-kawing na pangyayari sa pagpapataas at kasukdulan sa gitnang
kuwento. Hihintayin din nila ang wakas kung nakamit ang layuning inilahad sa panimula.

E. PAGLALAPAT
LARAWAN KO, GAWAN MO NG KUWENTO
Magsalaysay ng isang pangyayari gamit ang iba’t ibang larawan na matatagpuan sa kahon.
Upang makabuo ng isang maikling kuwento. Gumamit ng angkop na pahayag sa pagsisimula,
pagpapadaloy at pagtatapos ng kuwento at ito ay salungguhitan. Tig-lilimang pahayag bawat bahagi.

Clipartkey.com pinclipart.com istockphoto.com pinterest.com

Kuha ang mga larawan mula sa:

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

Page 14 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D3

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

F. PAGTATAYA
Gamit ang natutuhan mo sa pagsasalaysay na ginagamitan ng mga angkop na pahayag,
bumuo ng sariling kuwento na tutulong upang maiparating mo ang iyong mensahe sa kabataang
Pilipino. Ang iyong paksa ay hango sa hamon ni Onofre Pagsanghan sa kabataan. Gawing
gabay ang pamantayan sa ibaba.

PAKSA: Kabataan, kung tunay ang pag-ibig mo sa bayan at sa puso mo ang

nasyonalismo’y nananahan, ipakikita mo ito sa gawa at hindi sa tamis ng iyong dila.

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

PAMANTAYAN SA PAGSASALAYSAY/PAGKUKUWENTO
A. Maayos na pagkakalahad ng mga pangyayari 5%
B. Gumamit ng mga susing salita sa pagsisimula, 5%
pagppadaloy at pagtatapos ng kuwento

C. Tiwala sa sarili, may panghikayat at may kaugnayan 5%

sa paksa
KABUUAN 15%

Inihanda ni:
MHARIE FE D. TUBIO
TI, Pasay City East HS

Page 15 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

DEPARTMENT OF EDUCATION- NATIONAL CAPITAL REGION

SCHOOLS DIVISION OF PASAY CITY

MODYUL SA FILIPINO 9
Ikalawang Markahan/ Ikalimang Linggo/ Ikaapat na Araw

LAYUNIN: Nagagamit ang mga pahayag sa pagsisimula, pagpapadaloy ng mga pangyayari at

pagtatapos ng kuwento. (F9WG-IIe-f-50)

A. ARALIN SA ARAW NA ITO:

Pahayag sa Pagsisimula, Pagpapadaloy ng mga Pangyayari at Pagtatapos ng Kuwento.

PANIMULA
Mga Pahayag sa Pagsisimula, Pagpapadaloy ng mga Pangyayari at Pagtatapos ng
Kuwento
Ang maikling kuwento ay kabilang sa mga akdang pasalaysay. Sa ganitong uri ng akda
napakahalaga ang kasanayan sa wastong paglalahad upang maging epektibo at higit na
maging kapani-paniwala ang mga pangyayari. Kaya nga ang paggamit ng mga pahayag o
kataga sa pagsasalaysay ay makatutulong nang malaki upang higit na maunawaan ng mga
mambabasa ang kuwento at matukoy angmahahalagang bahagi nito, ang simua, gitna at
wakas.

Narito ang halimbawa ng mga pahayag.

1. Pagsisimula- maaaring naglalarawan ng tauhan o tagpuan. Ang mahusay na simula ay

mabuti para makuha ang interes ng tagapakinig o mambabasa. Dito nabubuo ag larawan
at nakikita ang aksiyong magaganap sa isinasalaysay.
Halimbawa: Kilala si/ang, Noong unang panahon, noon pa ma’y, sa isang malayong
nayon, noon, bago, sa simula, maaga pa lamang, lubog na ang araw.

2. Pagpapadaloy- ang mga salita ay nag-uugnay sa simula na kababakasan ng

mahahalagang pangyayari. Sa bahaging ito, mabuting mapanatili ang kawing-kawing na
pangyayari at paglalarawang nasimulan. Aabangan kung paano magtatagumpay o
magwawagi ang pangunahing tauhan, maiwawasto ang mali o matututo ang
katunggaling tauhan habang tumataas ang pangyayari.
Halimbawa: Sumunod, habang, samantala, nang, subalit, datapwat, maya-maya,
hanggang sa.

3. Pagtatapos- ipinaparamdam sa mga mambabasa ang kahihinatnan ng pangunahing

tauhan. Dito nakapaloob ang mensaheng magpapabuti o magpapabago sa kalooban at
isipan ng lahat na nag kabutihan ang nagwawagi at may kaparusahan ang gumagawa
nang masama.
Halimbawa: Mula noon, sa wakas, dahil sa nangyari, pagkatapos ng huli, huli na.
Sipi mula sa youtube ni Sir Juan Malaya at
scribd.com

Mga Sanggunian
1. Online na sanggunian: https:/youtu.be/28yMrlzj-No
https:/scribd.com

Page 16 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

B. TUKLASIN

Pumili ng mga salita na nasa ibaba, Mag-isip ng paksa at magsalaysay gamit ang mga
pahayag sa pagsisimula, pagpapadaloy at pagtatapos ng pangyayari. Hindi bababa sa limang
pangungusap.
UMAGA PAGTILAOK NG MANOK KAPE AT TINAPAY
CELLPHONE GAWAING-BAHAY KULITAN
PAG-IBIG KUMUSTAHAN TAMBAY
PAG-AARAL MAKIHALUBILO SELOS
TAHIMIK MAGULO MAHAL
______________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________

C. MGA GAWAIN

Gawain 1
Bilugan ang pahayag na ginamit sa pangungusap sa pagsisimula, pagpapadaloy at
pagtatapos ng mga pangyayari.

1. Sa isang malayong nayon nakilala ni Pedro ang magandang babaeng matagal nang tuatakbo sa
kanyang isipan.
2. Mula noon, sila ay naging matalik na magkaibigan.
3, Dahil sa nangyari ay natuto si Ben na pakisamahan ang mga taong nakapaligid sa kanya.
4. Hanggang sa nawala na lamang ang lalaking kanina lang ay kausap niya.
5. Maya-maya ay biglang sumulpot ang estranghero sa kanyang harapan at agad siyang binitbit nito.
6. Lubog na ang araw ngunit si Ana ay hindi pa rin natatapos sa kanyang mga gawain.
7. Noon, ang mga kalalakihan ay nanghaharana pa ng kanilang napupusuan upang makuha ang matamis
na “oo” nito.
8. Pagkatapos, ang bunsong si Ana ay namulat sa mundong walang katahimikan at walang katiyakan.
9. Sa huli, nanaig pa rin ang kabutihan kaysa sa kasamaan.
10. Sa wakas ay hindi na siya ginulo kailanman ng kanyang dating kasintahan.

Page 17 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

Gawain 2
Magbigay ng pangungusap gamit ang mga pahayag sa bawat bilang na angkop sa paksang
nakasulat dito.

Halimbawa: Paksa---Pahayag na gagamitin 1. Pangungusap

Paglalarawan ng lugar---Sa isang malayong nayon 1. Sa isang malayong nayon animo’y maririnig ang
mahinang ihip ng hangin at paghampas ng tubig sa ilog dahil sa katahimikan nito.

Pagpapakilala sa isang pamilya---Kilala ang 1. _____________________________________________

__________________________________________________________________________________
Gawain mo sa umaga---Maaga pa lang 2. _________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Gawain mo sa gabi---Lubog na ang araw 3. _______________________________________________
__________________________________________________________________________________
Paglalarawan sa napansing bagay---Maya-maya 4. _________________________________________
__________________________________________________________________________________
Nakamit ang pangarap---Sa wakas 5. ____________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Nagising sa katotohanan---Mula noon 6. __________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Natuto sa pagkakamali---Dahil sa nangyari 7. ______________________________________________
__________________________________________________________________________________
Pagbalik sa nakaraan---Nang 8. _________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Nalaman ang katotohanan---Sa simula 9. _________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Pagmamahal sa magulang---Hanggang sa 10. _____________________________________________
__________________________________________________________________________________

Gawain 3
Basahing mabuti ang talata at muli itong isulat batay sa mga pahayag na ginamit sa pagsisimula,
pagpapadaloy at pagtatapos ng mga pangyayari.

Habang siya ang nagkukuwento ay bakas sa kanyang mga mata ang luhang nagbabadyang
bumagsak kaya niyakap nila ito at pinaramdam ang pagmamahal sa kanilang anak. Sumunod na
nagkwento ang panganay na nilang anak ng mga katatawanang pangyayari na agad na nagbigay-aliw
sa pamilya. Dahil sa nangyaring iyon, ay nakaugalian na ng pamilya ang araw-araw na pagkuwento
tungkol sa mga nangyari sa kanila sa eskuwela, malungkot o masayang pangyayari man ito. Maaga pa
lamang ay kumakayod na sila upang may makain sa maghapong daraan. . Bago pa man makauwi ang
kanilang mga anak galling eskuwelahan ay nakahanda na ang mga pagkain ng mga ito. Nang mga
sandaling iyon habang kumakain ay nagkwento ang bunsong anak tungkol sa tinuro ng kanyang guro
sa Filipino. Sa isang malayong nayon nakatira ang mag-asawang Andeng at Mateo. Maya-maya ay
napansin nilang malungkot ang pangalawa nilang anak kaya agad-agad nila itong kinausap. Hanggang
sa nagulat na lamang sila na biglang sumayaw at kumanta ang bunso nilang anak na nagdulot ng
kanilang kasiyahan. Sa wakas, nawala ang kalungkutang kanina pa mababakas sa mukha ng kanilang
anak.

Page 18 of 20
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

_____________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

D. PAGLALAHAT
TANDAAN

• Sa pagpapahayag partikular sa pagsasalaysay o pagkukuwento, mahihikayat ng

nagsasalita ang kanyang tagapakinig sa mahusay na simula. Kapag nailahad ang layunin
nang epektibo ay napupukaw ang kaisipan ng mambabasa o tagapakinig na patuloy na
alamin ang kawing-kawing na pangyayari sa pagpapataas at kasukdulan sa gitnang
kuwento. Hihintayin din nila ang wakas kung nakamit ang layuning inilahad sa panimula.

E. PAGLALAPAT
Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na pahayag sa pagsisimula,
pagpapadaloy at pagtatapos ng mga pangungusap sa pagsasalaysay ng isang
pangyayari sa iyong buhay kasama ang iyong pamilya. Piliin ang angkop na pahayag sa
kahon. Gawing gabay ang pamantayan sa ibaba.

Kilala si/ang Noong unang panahon noon pa ma’y sa isang

malayong nayon sa simula bago noon
maaga pa lamang lubog na ang araw Sumunod habang
samantala nang subalit datapwat
maya-maya hanggang sa
Mula noon sa wakas dahil sa nangyari pagkatapos ng huli huli na
_____________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Page 19 of 20
__________________________________________________________________________________
 Module Code: Pasay-F9-Q2-W5-D4

Pangalan: ________________________________________________ Petsa: ______________________

Pangalan ng Guro: _______________________________________ Pangkat : ___________________

F. PAGTATAYA
Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na pahayag na makikita sa paglalapat sa
pagsasalaysay ng isang napanood na palabas o nabasang akda tungkol sa pagmamahalan ng
pamilya.

_____________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

PAMANTAYAN SA PAGSASALAYSAY/PAGKUKUWENTO
A. Maayos na pagkakalahad ng mga pangyayari 5%
B. Gumamit ng mga susing salita sa pagsisimula, 5%
pagppadaloy at pagtatapos ng kuwento

C. Tiwala sa sarili, may panghikayat at may kaugnayan 5%

sa paksa
KABUUAN 15%

Inihanda ni:
MHARIE FE D. TUBIO
TI, Pasay City East HS

Page 20 of 20