9.12.2023 18:26 Tavsiye R165 - Aile Sorumlulukları Olan Çalışanlar Tavsiye Kararı, 1981 (No.

165)

Şu dile çevrildi: Türkçe Orijinali göster Seçenekler ▼

NORMLEKS Uluslararası Çalışma Standartlarına İlişkin Bilgi Sistemi Aramak Kullanici rehberi Sözlük

R165 - Aile Sorumlulukları Olan İşçiler Tavsiye Kararı, 1981 (No.

165)
Görüntü dili: Fransızca - İspanyolca - a>Rusça - Almanca - Arapça

Önsöz

Uluslararası Çalışma Örgütü Genel Konferansı,

Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu tarafından Cenevre'de bir toplantıya çağrılmış ve 3 Haziran 1981 tarihinde Altmış
yedinci Toplantısını gerçekleştirmiş olup,

Irk, inanç veya cinsiyete bakılmaksızın tüm insanların, özgürlük ve onur koşullarında maddi refahlarını ve manevi gelişimlerini
sürdürme hakkına sahip olduğunu tanıyan Uluslararası Çalışma Örgütü'nün Amaçları ve Amaçlarına İlişkin Philadelphia
Bildirgesini dikkate alarak Ekonomik güvenlik ve fırsat eşitliği ve

Kadın İşçiler için Fırsat ve Muamele Eşitliği Bildirgesi'nin ve 1975 yılında Uluslararası Çalışma Konferansı tarafından kabul
edilen, kadın işçilere yönelik fırsat ve muamele eşitliğini teşvik etmek amacıyla bir eylem planına ilişkin kararın şartlarını
dikkate alarak, ve

Erkek ve kadın işçiler için fırsat ve muamele eşitliği sağlamayı amaçlayan uluslararası çalışma Sözleşmeleri ve Tavsiye
Kararlarının, yani Eşit Ücret Sözleşmesi ve Tavsiye Kararı, 1951, Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Sözleşmesi ve Tavsiye Kararı,
1958 ve Bölüm VIII'in hükümlerini not ederek; İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Tavsiye Kararı, 1975 ve

1958 tarihli Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Sözleşmesinin aile sorumlulukları temelinde yapılan ayrımları açıkça
kapsamadığını hatırlatarak ve bu bağlamda ek standartların gerekli olduğunu göz önünde bulundurarak ve

1965 tarihli İstihdam (Aile Sorumlulukları Olan Kadınlar) Tavsiye Kararının şartlarını dikkate alarak ve kabul edilmesinden bu
yana meydana gelen değişiklikleri dikkate alarak ve

Kadınlara ve erkeklere yönelik fırsat ve muamele eşitliğine ilişkin belgelerin Birleşmiş Milletler ve diğer uzman kuruluşlar
tarafından da kabul edildiğini kaydederek ve özellikle Her Türlü Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler
Sözleşmesinin Giriş Kısmının on dördüncü paragrafını hatırlayarak Kadınlara Karşı Ayrımcılık, 1979, Taraf Devletlerin,
erkeklerle kadınlar arasında tam eşitliğin sağlanması için, kadınların toplumdaki ve ailedeki rolü kadar erkeklerin geleneksel
rollerinde de bir değişikliğin gerekli olduğunun bilincinde olduklarını ve

Aile sorumlulukları olan işçilerin sorunlarının, aile ve toplumla ilgili daha geniş konuların ulusal politikalarda dikkate alınması
gereken yönleri olduğunu kabul ederek ve

Aile sorumlulukları olan kadın ve erkek işçiler arasında ve bu işçilerle diğer işçiler arasında etkin fırsat ve muamele eşitliği
yaratılmasının gerekliliğini kabul ederek ve

Aile sorumlulukları olan işçiler söz konusu olduğunda tüm işçilerin karşılaştığı sorunların çoğunun daha da ağırlaştığını dikkate
alarak ve bu işçilerin koşullarının hem onların özel ihtiyaçlarına yanıt veren önlemler hem de genel olarak işçilerin koşullarını
iyileştirmeye yönelik önlemler yoluyla iyileştirilmesi gerektiğini kabul ederek , Ve

Ot ü d i i b i i dd i l k d k k i il ( il l l ğ l i il ) ö lik f t itliği it
https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:312503:NO 1/5
9.12.2023 18:26 Tavsiye R165 - Aile Sorumlulukları Olan Çalışanlar Tavsiye Kararı, 1981 (No. 165)
Oturum gündeminin beşinci maddesi olan kadın ve erkek işçilere (aile sorumluluğu olan işçiler) yönelik fırsat eşitliği ve eşit
muameleye ilişkin bazı önerilerin kabulüne karar vererek,

Bu tekliflerin Tavsiye Kararı şeklini almasına karar vererek,

Bin dokuz yüz seksen bir yılı Haziran ayının işbu yirmi üçüncü günü, Aile Sorumlulukları Olan İşçiler Tavsiye Kararı, 1981
olarak adlandırılabilecek aşağıdaki Tavsiye Kararını kabul eder:

I. Tanımı, Kapsamı ve Uygulama Araçları

1.

(1) Bu Tavsiye, bakmakla yükümlü oldukları çocuklarıyla ilgili sorumlulukları olan ve bu tür sorumlulukların ekonomik
faaliyete hazırlanma, girme, katılma veya ekonomik faaliyette ilerleme olanaklarını kısıtladığı erkek ve kadın işçiler için
geçerlidir.

(2) Bu Tavsiye Kararının hükmü, birinci derece ailelerinin bakıma veya desteğe ihtiyacı olan diğer üyeleriyle ilgili
sorumlulukları olan ve bu tür sorumlulukların onların hazırlık, giriş, katılım veya ilerleme olanaklarını kısıtladığı durumlarda,
erkek ve kadın işçilere de uygulanmalıdır. ekonomik aktivitede.

(3) Bu Tavsiye Kararının amaçları doğrultusunda, bağımlı çocuk ve başka bir üye terimi bakıma veya desteğe
ihtiyacı olan birinci derece aile her ülkede bu Tavsiye Kararının 3. Paragrafında atıfta bulunulan yöntemlerden biri ile bu
şekilde tanımlanan kişiler anlamına gelir.

(4) Bu fıkranın (1) ve (2) numaralı bentleri kapsamındaki işçilere bundan sonra aile sorumluluğu bulunan işçiler olarak
anılacaktır.

2. Bu Tavsiye, ekonomik faaliyetin tüm dalları ve tüm işçi kategorileri için geçerlidir.

3. Bu Tavsiye Kararının hükümleri, yasa veya yönetmeliklerle, toplu sözleşmelerle, iş kurallarıyla, tahkim kararlarıyla, mahkeme
kararlarıyla veya bu yöntemlerin bir kombinasyonuyla veya ulusal uygulamalarla tutarlı, uygun olabilecek başka herhangi bir
şekilde, dikkate alınarak uygulanabilir. ulusal koşulların

4. Bu Tavsiye Kararının hükümleri, gerekirse ulusal koşullar dikkate alınarak aşamalı olarak uygulanabilir: Ancak, alınan uygulama
tedbirleri her durumda Paragraf 1, alt paragraf (1) kapsamına giren tüm işçilere uygulanmalıdır.

5. İşverenlerin; ve işçiler; kuruluşlar, ulusal koşullara ve uygulamalara uygun bir şekilde, bu Tavsiye Kararının hükümlerini
yürürlüğe koymak üzere tasarlanmış önlemlerin tasarlanması ve uygulanmasına katılma hakkına sahip olmalıdır.

II. Ulusal politika

6. Erkek ve kadın işçiler için etkin fırsat ve muamele eşitliği yaratmak amacıyla, her Üye, ailevi sorumlulukları olan, istihdam edilen
veya çalışmak isteyen kişilerin çalışma haklarını kullanmalarını sağlamayı ulusal politikanın bir hedefi haline getirmelidir. yani
ayrımcılığa maruz kalmadan ve mümkün olduğu ölçüde iş ve aile sorumlulukları arasında çatışma olmadan.

7. Erkek ve kadın işçiler için fırsat ve muamele eşitliğini teşvik etmeye yönelik ulusal bir politika çerçevesinde, medeni durum veya
aile sorumlulukları temelinde doğrudan veya dolaylı ayrımcılığın önlenmesi amacıyla önlemler alınmalı ve uygulanmalıdır.

8.

(1) Yukarıdaki 6 ve 7. Paragrafların amaçları doğrultusunda, ayrımcılık terimi, 1. Maddede tanımlandığı şekliyle istihdam ve
meslekte ayrımcılık anlamına gelir. ve Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Sözleşmesinin 5. Maddesi, 1958.

(2) Geçiş döneminde kadın ve erkek işçiler arasında etkin eşitliğin sağlanmasını amaçlayan özel tedbirler ayrımcı olarak
değerlendirilmemelidir.

9. Kadın ve erkek işçiler arasında etkin fırsat ve muamele eşitliğinin sağlanması amacıyla, ulusal koşullar ve olanaklarla uyumlu her
türlü önlem alınmalıdır.

(a) ailevi sorumlulukları olan çalışanların mesleki eğitim ve serbestçe iş seçme haklarını kullanmalarını sağlamak;

(b) istihdam şart ve koşulları ile sosyal güvenlik konusundaki ihtiyaçlarını dikkate almak; Ve
https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:312503:NO 2/5
9.12.2023 18:26 Tavsiye R165 - Aile Sorumlulukları Olan Çalışanlar Tavsiye Kararı, 1981 (No. 165)
ş ş y g y ç ;

(c) ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde, kamu veya özel, çocuk bakımı, aile ve diğer toplumsal hizmetleri geliştirmek veya teşvik
etmek.

10. Her ülkedeki yetkili makamlar ve organlar, kadın ve erkek işçiler için fırsat ve muamele eşitliği ilkesi ve aile sorumlulukları olan
işçilerin sorunları hakkında daha geniş bir kamuoyu anlayışını sağlayacak bilgi ve eğitimi teşvik etmek için uygun önlemleri
almalıdır. bu sorunların üstesinden gelmeye yardımcı bir fikir ortamı olarak.

11. Her ülkedeki yetkili makamlar ve organlar uygun önlemleri almalıdır.

(a) Sağlam politika ve önlemlerin dayanabileceği nesnel bilgilerin sağlanması amacıyla, ailevi sorumlulukları bulunan işçilerin
istihdamının çeşitli yönlerine ilişkin gerekli olabilecek araştırmaları üstlenmek veya teşvik etmek; Ve

(b) kadın ve erkek arasında aile sorumluluklarının paylaşımını teşvik edecek ve aile sorumlulukları olan çalışanların iş ve aile
sorumluluklarını daha iyi yerine getirmelerini sağlayacak eğitimi teşvik etmek.

III. Eğitim ve İstihdam

12. Ailevi sorumlulukları olan çalışanların işgücüne entegre olmaları ve kalmaları, bu sorumlulukları nedeniyle ara verdikten sonra
yeniden işgücüne katılabilmeleri için ulusal koşullar ve olanaklarla uyumlu her türlü önlem alınmalıdır.

13. Ulusal politika ve uygulamalara uygun olarak, mesleki eğitim tesisleri ve mümkün olduğu durumlarda bu tesislerin
kullanılmasına yönelik ücretli eğitim izni düzenlemeleri, ailevi sorumlulukları olan işçilere sağlanmalıdır.

14. Ailevi sorumlulukları olan işçilerin istihdama girmelerini veya yeniden girmelerini mümkün kılmak için gerekli olabilecek
hizmetler, tüm işçiler için mevcut hizmetler çerçevesinde veya bunun mümkün olmaması durumunda ulusal koşullara uygun
sınırlar dahilinde mevcut olmalıdır; Bunlar, işçilere ücretsiz olarak, uygun şekilde eğitilmiş personelin görev yaptığı ve ailevi
sorumlulukları olan işçilerin özel ihtiyaçlarına yeterince cevap verebilecek mesleki rehberlik, danışmanlık, bilgilendirme ve
yerleştirme hizmetlerini içermelidir.

15. Ailevi sorumlulukları olan işçiler, istihdama hazırlık, istihdama erişim, istihdamda ilerleme ve iş güvenliği konularında diğer
işçilerle fırsat ve muamele eşitliğinden yararlanmalıdır.

16. Medeni durum, aile durumu veya aile sorumlulukları, iş akdinin reddedilmesi veya feshi için geçerli sebep teşkil etmemelidir.

IV. İstihdam Şartları ve Koşulları

17. İstihdam şart ve koşullarının, aile sorumlulukları olan işçilerin istihdam ve aile sorumluluklarını uzlaştırmasını sağlayacak
şekilde olmasını sağlamak için ulusal koşullar ve olanaklarla ve diğer çalışanların meşru çıkarlarıyla uyumlu tüm önlemler
alınmalıdır.

18. Aşağıdakileri amaçlayan tedbirler de dahil olmak üzere, çalışma koşullarının ve çalışma yaşamının kalitesinin iyileştirilmesine
yönelik genel tedbirlere özel önem verilmelidir:

(a) günlük çalışma saatlerinin kademeli olarak azaltılması ve fazla mesainin azaltılması ve

(b) kalkınma aşaması ve ülkenin ve farklı faaliyet sektörlerinin özel ihtiyaçları dikkate alınarak, çalışma programları, dinlenme
süreleri ve tatiller konusunda daha esnek düzenlemeler.

19. Uygulanabilir ve uygun olduğunda, vardiyalı çalışma düzenlemelerinde ve gece çalışmasına atamalarda, aile sorumluluklarından
kaynaklananlar da dahil olmak üzere işçilerin özel ihtiyaçları dikkate alınmalıdır.

20. İşçilerin bir bölgeden diğerine nakledilmesi sırasında ailevi sorumluluklar ve eşin çalıştığı yer, çocukların eğitim imkanları gibi
hususlar dikkate alınmalıdır.

21.

(1) Birçoğu ailevi sorumluluklara sahip olan yarı zamanlı çalışanların, geçici işçilerin ve evde çalışanların korunması amacıyla,
bu tür istihdamın gerçekleştirilme şart ve koşulları yeterli şekilde düzenlenmeli ve denetlenmelidir.

(2) Yarı zamanlı çalışanların ve geçici işçilerin, sosyal güvenlik kapsamı da dahil olmak üzere, istihdam şart ve koşulları,

https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:312503:NO 3/5
9.12.2023 18:26 Tavsiye R165 - Aile Sorumlulukları Olan Çalışanlar Tavsiye Kararı, 1981 (No. 165)
mümkün olduğu ölçüde, sırasıyla tam zamanlı ve sürekli çalışanlarınkine eşit olmalıdır; Uygun durumlarda, hakları orantısal

olarak hesaplanabilir. (3) Yarı zamanlı çalışanlara, boş bir pozisyon mevcut olduğunda ve yarı zamanlı çalışmaya atanmayı
belirleyen koşullar artık mevcut olmadığında, tam zamanlı işe girme veya tam zamanlı işe geri dönme seçeneği sunulmalıdır.

22.

(1) Her iki ebeveyn de, doğum iznini takip eden bir süre içinde, işten ayrılmadan ve çalışmadan kaynaklanan hakların
korunmasıyla birlikte izin (ebeveynlik izni) alma olanağına sahip olmalıdır.

(2) Bu paragrafın (1) numaralı bendinde belirtilen doğum iznini takip eden sürenin uzunluğu ve izin süresi ve koşulları, her
ülkede bu Tavsiye Kararının 3. paragrafında belirtilen yöntemlerden biri kullanılarak belirlenmelidir. .

(3) Bu fıkranın (1) numaralı bendinde belirtilen izin süresi kademeli olarak uygulamaya konulabilir.

23.

(1) Bağımlı çocukla ilgili aile sorumlulukları bulunan kadın veya erkek işçinin, çocuğun hastalığı durumunda izin alması
mümkün olmalıdır.

(2) Ailevi sorumlulukları bulunan bir işçinin, bakım veya desteğine ihtiyaç duyan birinci derece aile üyelerinden birinin
hastalanması durumunda izin alması mümkün olmalıdır.

(3) Bu paragrafın (1) ve (2) numaralı alt paragraflarında belirtilen izinlerin süresi ve koşulları, her ülkede bu Tavsiye Kararının
3'üncü paragrafında belirtilen yöntemlerden biri kullanılarak belirlenmelidir.

V. Çocuk Bakımı ve Aile Hizmetleri ve Tesisleri

24. Aile sorumlulukları olan çalışanların istihdam ve aile sorumluluklarını yerine getirmelerine yardımcı olmak için gereken çocuk
bakımı ve aile hizmetleri ve olanaklarının kapsamını ve niteliğini belirlemek amacıyla yetkili makamlar, kamu ve özel sektörle
işbirliği içinde olmalıdır. ilgili kuruluşlar, özellikle işverenlerin; ve işçiler; kuruluşlar ve bilgi toplama kaynakları kapsamında gerekli
ve uygun olabilecek önlemleri alırlar;

(a) ailevi sorumlulukları bulunan ve iş arayan veya çalışan işçilerin sayısı ve bunların çocuklarının ve bakmakla yükümlü
oldukları diğer kişilerin sayısı ve yaşları hakkında yeterli istatistik toplamak ve yayınlamak; Ve

(b) özellikle yerel topluluklarda yürütülen sistematik araştırmalar yoluyla çocuk bakımı ve aile hizmetleri ve tesislerine ilişkin
ihtiyaç ve tercihleri ​tespit etmek.

25. Yetkili makamlar, ilgili kamu ve özel kuruluşlarla işbirliği içinde, çocuk bakımı ve aile hizmetleri ve tesislerinin ortaya çıkan
ihtiyaç ve tercihleri ​karşılamasını sağlamak için uygun adımları atmalıdır; bu amaçla, ulusal ve yerel koşulları ve olanakları dikkate
alarak, özellikle:

(a) özellikle yerel topluluklarda çocuk bakımı ve aile hizmetleri ve tesislerinin sistematik geliştirilmesine yönelik planların
oluşturulmasını teşvik etmek ve kolaylaştırmak ve

(b) yeterli ve uygun çocuk bakımı ve aile hizmetleri ve tesislerinin ücretsiz veya makul bir ücret karşılığında sağlanmasını
kendileri organize eder veya teşvik eder ve kolaylaştırır; ödeme yeteneği esnek bir çizgide geliştirilmiş ve farklı yaşlardaki
çocukların, bakıma muhtaç diğer bakmakla yükümlü kişilerin ve aile sorumluluğu olan çalışanların ihtiyaçlarını
karşılamaktadır.

26.

(1) Her türlü çocuk bakımı ve aile hizmetleri ve tesisleri, yetkili makamlar tarafından belirlenen ve denetlenen standartlara
uygun olmalıdır.

(2) Bu standartlar, özellikle sunulan hizmet ve tesislerin donanımını, hijyen ve teknik gerekliliklerini ve personelin sayı ve
niteliklerini belirlemelidir.

(3) Yetkili makamlar, çocuk bakımı ve aile hizmetleri ve tesisleri için gerekli personele çeşitli düzeylerde yeterli eğitim sağlamalı
veya sağlanmasına yardımcı olmalıdır.

VI Sosyal Güvenlik
https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:312503:NO 4/5
9.12.2023 18:26 Tavsiye R165 - Aile Sorumlulukları Olan Çalışanlar Tavsiye Kararı, 1981 (No. 165)
VI. Sosyal Güvenlik

27. Sosyal güvenlik yardımları, vergi indirimi veya ulusal politikayla tutarlı diğer uygun önlemler, gerektiğinde aile sorumlulukları
olan işçilere de sağlanmalıdır.

28. 22 ve 23. paragraflarda belirtilen izinler sırasında ilgili işçiler, ulusal koşullar ve uygulamalara uygun olarak ve bu Tavsiye
Kararının 3. paragrafında belirtilen yollardan biriyle sosyal güvenlik tarafından korunabilir.

29. İşçi, eşinin mesleki faaliyeti ve bu faaliyetten doğan yardımlardan yararlanma hakkı nedeniyle sosyal güvenlik kapsamı dışında
bırakılamaz.

30.

(1) Teklifin reddedilmesinin işsizlik yardımının kaybına veya askıya alınmasına yol açabileceği anlamında, teklif edilen işin
uygun olup olmadığının belirlenmesinde işçinin aile sorumlulukları dikkate alınacak bir unsur olmalıdır.

(2) Özellikle teklif edilen işin başka bir yere taşınmayı gerektirmesi halinde, dikkate alınacak hususlar arasında eşin çalıştığı yer
ve çocukların eğitim olanakları da yer almalıdır.

31. Ekonomisi yeterince gelişmemiş bir Üye, bu Tavsiye Kararının 27'den 30'a kadar olan paragraflarını uygularken, mevcut ulusal
kaynakları ve sosyal güvenlik düzenlemelerini dikkate alabilir.

VII. Aile Sorumluluklarının Yerine Getirilmesinde Yardım

32. Her ülkedeki yetkili makamlar ve organlar, işçilerin ailevi sorumluluklarından kaynaklanan yükü hafifletmek için mümkün
olduğu kadar kamu ve özel faaliyetleri teşvik etmelidir.

33. Yeterli düzeyde düzenlenen ve denetlenen, işçilere gerektiğinde ailevi sorumluluklar yükleyen, makul bir ücret karşılığında
nitelikli yardım sağlayan evde yardım ve evde bakım hizmetlerinin geliştirilmesi için ulusal koşullar ve olanaklarla uyumlu tüm
önlemler alınmalıdır. ödeme gücü ile.

34. Genel olarak işçilerin koşullarını iyileştirmek için tasarlanan birçok önlem, aile sorumlulukları olan çalışanların durumları
üzerinde olumlu bir etki yaratabileceğinden, her ülkedeki yetkili makamlar ve organlar, bu tür kamusal ve özel eylemlerin
sağlanmasını mümkün olduğu kadar teşvik etmelidir. toplu taşıma, işçilerin içinde veya yakınında su ve enerji temini gibi
toplumdaki hizmetler; İşçilerin ihtiyaçlarına cevap veren, emekten tasarruf sağlayan yerleşim planına sahip konut ve konutlar.

VIII. Mevcut Önerilere Etkisi

35. Bu Tavsiye Kararı, 1965 tarihli İstihdam (Aile Sorumlulukları Olan Kadınlar) Tavsiye Kararının yerine geçer.

İlgilileri görün

Anahtar bilgi

Erkek ve Kadın İşçiler İçin Eşit Fırsatlar ve Eşit Muamele Konusunda Tavsiye Kararı: Aile
Sorumlulukları Olan İşçiler
Evlat Edinme: Cenevre, 67. ILC oturumu (23 Haziran 1981)
Durum: Güncel araç.

Ayrıca bakınız

Ülkelere göre yetkili makamlara yapılan başvurular

© Telif hakkı ve izinler 1996-2017 Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) | Gizlilik politikası | Sorumluluk reddi beyanı

https://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INSTRUMENT_ID:312503:NO 5/5