Iniekcja jest metodą podawania leku za pomocą igły.

Wyróżniamy jej 4 rodzaje:

 iniekcję domięśniową,
 iniekcję podskórną,
 iniekcję śródskórną,
 iniekcję doszklistkową.
Iniekcje są wykonywane przeważnie przez personel medyczny, np. lekarzy, pielęgniarki czy
ratowników medycznych, ale zdarza się również, że to sam pacjent (po odpowiednim
instruktażu) będzie musiał zrobić sobie zastrzyk.
Zalety iniekcji
Dlaczego tak często się ją stosuje?
Przede wszystkim iniekcja jest metodą bezpieczną. Wśród jej zalet możemy wymienić:
 pominięcie układu pokarmowego – dzięki temu chroni układ przed niekorzystnym
działaniem leków,
 możliwość aplikacji leku osobie nieprzytomnej,
 precyzyjne dawkowanie preparatu,
 szybsze wchłanianie się do krwiobiegu – szybsze działanie początkowe leku,
 możliwość zastosowania preparatu o przedłużonym uwalnianiu substancji czynnej.
Iniekcja domięśniowa
Lekarze stosujący iniekcję domięśniową mogą wybrać mięsień pośladkowy (maksymalnie 10
ml preparatu), udowy (do 5 ml) lub ramienny (do 2 ml). Lek wchłania się w czasie od 10 do
15 minut, co jest zależne od objętości, właściwości i stopnia ukrwienia mięśnia. W przypadku
noworodków i niemowląt do 3. miesiąca życia iniekcja domięśniowa zwykle nie jest
wskazana.
Jak zrobić zastrzyk domięśniowy?
Jak wygląda iniekcja domięśniowa?
Zwykle iniekcję domięśniową wykonuje personel medyczny, który zawsze najpierw odkaża
rejon podawania zastrzyku. Ważny jest kąt wprowadzania igły – w tym przypadku powinien
wynosić 90 stopni.
Podczas iniekcji domięśniowej, możesz spotkać się z terminem “aspiracja”. Aspiracja to
cofnięcie tłoku strzykawki zaraz po wkłuciu się w mięsień. Pozwala przetestować, czy
wkłucie jest w dobrym miejscu. Jeżeli podczas cofnięcia tłoku zaciągana jest krew – oznacza
to, że igła trafiła na naczynie krwionośne. Jest to niepożądana sytuacja, gdyż lek ma trafić do
mięśnia – nie do krwiobiegu.
Jakie leki wprowadza się domięśniowo?
Iniekcję domięśniową wykorzystuje się do wprowadzenia leków:
 przeciwbólowych,
 przeciwzapalnych,
 rozkurczowych,
 przeciwalergicznych,
 uspokajających,
 antybiotyków,
 witamin.
Iniekcja domięśniowa – przeciwwskazania
Bezwzględne przeciwwskazania do iniekcji domięśniowej obejmują m.in. obrzęk i zmiany
zapalne w miejscu planowanego wkłucia. Możemy tutaj wymienić także stan zwany
centralizacją krążenia. Jest to sytuacja, kiedy krew jest kierowana do kluczowych dla życia
narządów (serce, płuca), kosztem ukrwienia mięśni i skóry.
Względnym przeciwwskazaniem do iniekcji domięśniowej są:
 zaburzenia krążenia (skaza krwotoczna, zaburzenia krzepnięcia),
 choroby mięśni.
Iniekcja domięśniowa – powikłania
Jeśli zastrzyk nie został podany w warunkach higienicznych lub przeprowadziła go osoba
niewykwalifikowana, możemy spotkać się z następującymi powikłaniami:
 infekcją,
 złamaniem igły,
 rozerwaniem tkanek,
 uszkodzeniem nerwów,
 twardnieniem i bolesnością tkanek.
Iniekcja podskórna
Iniekcja podskórna może być wykonywana przez personel medyczny, ale także przez samego
pacjenta w warunkach domowych.
Iniekcję podskórną podaje się w skórę brzucha, zewnętrzną stronę uda lub ramienia.
Prawidłowo wykonany zastrzyk powinien zacząć się od dezynfekcji miejsca wkłucia.
Następnie chwytany jest fałd skórny o grubości 2-3 centymetrów i prostopadle
wprowadza się w niego krótką igłę. Po wstrzyknięciu preparatu równocześnie wyjmowana
jest igła i puszczany fałd skórny.
Wchłanianie leku jest nieco wolniejsze niż w przypadku iniekcji domięśniowej.
Jakie leki wprowadzane są podskórnie?
Najczęściej za pomocą iniekcji podskórnej wprowadza się:
 insulinę,
 leki przeciwzakrzepowe (heparynę).
Iniekcja podskórna – przeciwwskazania i powikłania
Nie stosuje się iniekcji podskórnej, gdy pacjent ma:
 obrzęk, zapalenie w miejscu planowanego podania leku,
 zwiększoną skłonność do krwawień.
Powikłania przy zastrzyku podskórnym występują bardzo rzadko. Może się jednak
przydarzyć miejscowa reakcja uczuleniowa lub pojawienie się zasinienia w miejscu wkłucia.

Iniekcja śródskórna
W przypadku iniekcji śródskórnej personel medyczny wbija igłę pod kątem 5-10 stopni.
Iniekcje śródskórne stosuje się najczęściej w celu sprawdzenia reakcji uczuleniowej
pacjenta np. na antybiotyk.
Iniekcja doszklistkowa
Iniekcja doszklistkowa obejmuje podanie leku bezpośrednio do gałki ocznej. Najczęściej w
ten sposób wprowadza się substancje przeciwdziałające rozrostowi naczyń krwionośnych i
środki do leczenia zakażeń.
Zabieg ten trwa około 2 minuty. Wcześniej na oko lekarz zakłada specjalną rozwórkę, stosuje
też środki rozszerzające źrenicę i preparaty znieczulające. Iniekcja doszklistkowa jest
wykonywana w warunkach aseptycznych, co ma pomóc obniżyć ryzyko zakażenia.
Iniekcje doszklistkowe wykonuje się w przypadku:
 zwyrodnienia plamki żółtej związanej z wiekiem,
 retinopatii pojawiającej się przy cukrzycy,
 zapalenia błony naczyniowej oka,
 obrzęku plamki żółtej,
 zakażenia wnętrza gałki ocznej,
 nacieków białaczkowych.