Metody i techniki tlenoterapii ciągłej.

Wentylacja
mechaniczna, inwazyjna i nieinwazyjna,
wskazania, przygotowanie pacjenta.
Opieka pielęgniarska, rola i zadania edukacyjne
pielęgniarki.
GRUPA
1.
2.
Tlenoterapia na czym polega??

 Tlenoterapia to metoda leczenia tlenem

polegająca na zwiększeniu stężenia tlenu
we wdychanym powietrzu. Jest ona
wykorzystywana w leczeniu chorób
i stanów, w których dochodzi do
niedotlenienia tkanek. Zazwyczaj są to
stany ostre, w których natychmiastowe
podanie tlenu ratuje życie lub jest
istotnym składnikiem terapii.
 Komórki, z których zbudowane jest nasze
ciało, potrzebują nieustannego
dostarczania tlenu. Jeśli organizm
zawodzi, trzeba sięgnąć po inne źródła.
Jakie są oznaki niedotlenienia ??

 pobudzenie, niepokój, euforia

 duszność
 sinica – występuje, gdy stężenie
hemoglobiny odtlenowanej wynosi ponad
5g/dl; w ciężkiej anemii sinicy może nie
być!
 utrata przytomności
 kwasica metaboliczna
Jakie występują źródła tlenu??

 zpitalne – bezpośrednie z butli

 pozaszpitalne – koncentratory tlenu
(zagęszczają tlen pobierany
z otaczającego powietrza poprzez
absorpcje części azotu)
 maksymalne stężenie tlenu: 50-90%
 maksymalny przepływ: do 5 l/min
 bezpieczne i wydajne
 łatwe w obsłudze
Jakie występują metody tlenoterapii?

 metoda czynna, np. intubacja, maska  Intubacja z definicji to jedna z metod

krtaniowa – łatwość podawania tlenu o przyrządowego udrażniania dróg
żądanym stężeniu oddechowych. Intubację wykonuje się,
 gdy chory nie jest w stanie oddychać
Czemu służy intubacja?
samodzielnie z powodu znieczulenia
Udrażnianie dróg oddechowych jest koniecznego do wykonania operacji lub
prawdopodobnie jedną z najważniejszych choroby – nagłej lub przewlekłej.
umiejętności do opanowania przez lekarza
medycyny ratunkowej lub anestezjologii,
ponieważ brak zapewnienia odpowiedniej
drożności dróg oddechowych może szybko
doprowadzić do śmierci lub
niepełnosprawności.
Intubacja – wskazania
 Niedrożność dróg oddechowych.
 Udrażnianie dróg oddechowych pacjenta
podczas resuscytacji.
 Zatrzymanie akcji serca.
 Urazy szyi, brzucha lub klatki piersiowej,
które wpływają na drogi oddechowe.
 Utrata przytomności lub niski poziom
świadomości.
 Konieczność przeprowadzenia operacji,
która uniemożliwi samodzielne oddychanie.
 Niewydolność oddechowa lub bezdech.
 Ochrona przed aspiracją treści pokarmowej.
 Intubacja – na czym polega?
 Intubacja to zabieg medyczny polegający
na włożeniu elastycznej, plastikowej
rurki intubacyjnej do nosa (intubacja
donosowa) lub gardła, a dokładniej do
tchawicy (intubacja dotchawicza).
Intubację dotchawiczą (przez jamę
ustną) stosuje się przeważnie w
sytuacjach nagłych. Dzieje się tak
dlatego, że rurka intubacyjna wkładana
przez usta jest większa i łatwiejsza do
włożenia niż ta wprowadzana przez nos.
Intubacja – u kogo jest przeciwwskazana?

 W niektórych przypadkach pracownicy  Niekiedy pracownicy służby zdrowia

ochrony zdrowia mogą zdecydować, że mogą zdecydować o chirurgicznym
intubacja nie jest bezpieczna, np. w otwarciu dróg oddechowych przez gardło
przypadku poważnego urazu dróg w dolnej części szyi. Jest to tzw.
oddechowych, urazu w odcinku szyjnym tracheostomia. Tracheostomia jest
lub niedrożności uniemożliwiającej również często stosowana w
bezpieczne umieszczenie rurki. przypadkach, kiedy oczekuje się, że
 pacjent nie będzie mógł samodzielnie
W przypadku intubacji donosowej wśród
oddychać nawet przez kilka tygodni.
przeciwskazań wymienia się: złamania
nosa, skrzywioną przegrodę nosową,
koagulopatie oraz ciążę.
Intubacja – możliwe komplikacje i
powikłania
 Intubacja jest powszechną i ogólnie  zakażenie górnych dróg oddechowych,
bezpieczną procedurą, która może pomóc  uszkodzenia podniebienia,
uratować życie danej osoby. Należy
pamiętać, że korzyści z intubacji zwykle  mechaniczne urazy krtani,
przewyższają wszelkie ryzyko i co  intubacja przełyku,
więcej, większość ludzi wraca do zdrowia
 intubacja jednego z oskrzeli,
po intubacji bez jakichkolwiek
długotrwałych dolegliwości. Jednak, jak  krwawienie,
każda procedura, wiąże się z pewnym
 obrzęk krtani.
ryzykiem. Potencjalne skutki uboczne
intubacji to m.in.:
Następnie jest także druga metoda tlenoterapii - metoda bierna, np.
różnego rodzaju maski krtaniowe – stężenie podawanego tlenu zależy od
wielu czynników, głównie typu maski i jej szczelności

 wąsy tlenowe – są wygodne,

ekonomiczne i dobrze tolerowane przez
pacjentów, wskazane dla pacjentów
niewymagających wysokiej podaży tlenu
 maski tlenowe – posiadają otwory
boczne, przez które napływa powietrze i
nie muszą ściśle przylegać do twarzy
Rodzaje masek tlenowych

 Maska z rezerwuarem częściowo zwrotna

– posiada worek rezerwuarowy, który
dodatkowo zwiększa stężenie tlenu.
Podobnie jak maska prosta, posiada
otwory boczne, przez które napływa
powietrze z zewnątrz, przez co nie musi
przylegać ściśle do twarzy. Zapewnia
większe stężenia tlenu niż maska prosta i
przeznaczona jest do dużych przepływów
(worek musi być cały czas napełniony).
Maska z rezerwuarem bezzwrotna

 w otworach bocznych posiada zastawkę,

która nie dopuszcza do mieszania się
powietrza z tlenem i odprowadza
wydychane powietrze na zewnątrz.
Maska musi szczelnie przylegać do
twarzy, a przepływ tlenu zapewnia
najwyższe możliwe stężenie tlenu –
100%.
Maska z rezerwuarem częściowo zwrotna, inaczej maska z
zastawką Venturiego

 posiada wymienny port, który reguluje

ilość dopływającego tlenu, co umożliwia
bardzo dokładne dawkowanie tlenu.
Maska ta musi szczelnie przylegać do
twarzy. Jest to dobra propozycja w
procesie stopniowego „odzwyczajania”
pacjentów od tlenu stosowana wszędzie
tam, gdzie nie można pozwolić sobie na
„przetlenowanie” pacjenta, np. w POChP
czy mukowiscydozie.
Zasady leczenia tlenem

 Tlen stosowany jest tylko w przypadku  W przypadku zaostrzenia niewydolności

hipoksemii, czyli niedoboru tlenu we krwi. oddechowej czy choroby przewlekłej
 Dobierane jest odpowiednie stężenie tlenu, w (np. POChP, mukowiscydozy,
zależności od choroby (POChP, rozstrzeniu oskrzeli) ważne jest, żeby
mukowiscydoza, otyłość). pacjent miał kontrolowaną gazometrię –
 Po każdej zmianie stężenia saturacja jest zarówno przed rozpoczęciem, jak i w
monitorowana w sposób ciągły przez co trakcie prowadzenia tlenoterapii.
najmniej 5 minut.
 W szczególnych sytuacjach, jak np. zatrucie
tlenkiem węgla, stosowany jest możliwie
największy przepływ tlenu.
 Tlen powinien być ogrzany do temperatury
ciała i o wilgotności 100%.
 Podawany jest tylko tlen medyczny z atestem.
Działania niepożądane tlenu

 Tak jak każdy lek, tlen również może

mieć toksyczne działanie na organizm.
Toksyczne działanie tlenu ujawnia się w
wielu narządach już po 6-24 h
oddychania 100% tlenem. Uszkodzenia
płuc stają się nieodwracalne, jeśli czas
ekspozycji był dłuższy niż 24-48 h.

 W celu uniknięcia toksycznego działania

tlenu na płuca stężenie >40% powinno
być stosowane tylko, jeżeli jest
konieczne. Stężenia ok. 40-50% są
dobrze tolerowane przez wiele tygodni.
W przypadku tlenoterapii 100% tlenem toksyczne działanie
tlenu wywołuje:

 Po 6 h: objawy zapalenia tchawicy i oskrzeli z suchością

błony śluzowej i upośledzeniem oczyszczania śluzowo-
rzęskowego – zaleganie śluzu i rozwój zmian obturacyjnych.
 Po 24 h: niedodma absorpcyjna płuc, dochodzi do
wypłukiwania azotu i zastępowania go tlenem, który jest
szybko absorbowany, zapadają się pęcherzyki.
 Po 48 h: obrzęk płuc, dochodzi do zwiększenia grubości
bariery pęcherzykowo-włośniczkowej, co skutkuje wzrostem
gradientu i przenikaniem płynów/białek z kapilar krążenia
płucnego do sródmiąższu i pęcherzyków.
 W mózgu dochodzi do rozwoju kwasicy tkankowej, która
powoduje drgawki i stan padaczkowy.
 W układzie krążenia dochodzi do zmniejszenia rzutu
systemowego i przepływu mózgowego (skurcz tętnic).
 W erytrocytach dochodzi do utleniania białek błony
komórkowej i wystąpienia hemolizy.
 Działanie tlenu jest główną przyczyną dysplazji oskrzelowo-
płucnej u wcześniaków, która występuje u 15% noworodków
wentylowanych sztucznie przez ponad 3 tygodnie oraz istotną
przyczyną retinopatii wcześniaków w wyniku uszkodzenia
siatkówki.
Przygotowanie pacjenta:

 • poinformowanie chorego o celu, istocie i  • poinformowanie o:

przebiegu zabiegu;
 - konieczności oddychania przez nos w
 • uzyskanie zgody chorego, jeśli jego stan na to
pozwala; wypadku stosowania kaniuli;
 • uprzedzenie chorego o możliwości wystąpienia  - konieczności zgłaszania pielęgniarce
przyspieszonego oddechu; wszelkich niepokojących objawów lub
 • zachęcenie chorego, aby oddychał spokojnie i  niedogodności występujących podczas
głęboko;
zabiegu;
 • omówienie pielęgnacji skóry twarzy w
przypadku stosowania maski tlenowej;  - zachowaniu spokoju oraz unikaniu
 • podanie pacjentowi maski do ręki w celu
gwałtownych ruchów podczas zabiegu
oswojenia się z nią;
 • zalecenie wyjęcia szkieł kontaktowych w
przypadku stosowania cewnika do
 nosa;
Przygotowanie sprzętu:

 • w zależności od techniki podania tlenu -techniki

wykorzystujące małe przepływy tlenu: jednorazowa
prosta maska tlenowa, maska częściowo zwrotna,
STANY ZAGROŻENIA ŻYCIA
 jednorazowy cewnik do nosa, jednorazowa kaniula
nosowa (tzw. wąsy tlenowe) -
 techniki wykorzystujące duże przepływy tlenu:
jednorazowa maska bezzwrotna,
 jednorazowa maska Venturiego, do oddychania czystym
tlenem - układ Reesa;
 • przylepiec lub koreczki piankowe -jeśli podajemy tlen
przez cewnik;
 • żel znieczulający, jeśli podajemy tlen przez cewnik;
 • naczynie na odpadki;
 • lignina;
 • rękawiczki jednorazowego użytku;
 • przygotowane i sprawdzone źródło tlenu
 Kliknij ikonę, aby dodać obraz
zapoznanie się ze zleceniem w indywidualnej karcie zleceń chorego;
• ocena stanu chorego;
• przygotowanie sprzętu;
• zorganizowanie bezpiecznych warunków na sali chorego;
• umycie rąk;
Przebieg wykonania:
• ocena czasu, na jaki wystarczy zapas tlenu w butli (ciśnienie w butli x zawartość • założenie rękawiczek;
butli podzielone przez zużycie (1/min) = czas dysponowania zapasem),w przypadku
korzystania z centralnej tlenowni; • przygotowanie źródła tlenu;
• sprawdzenie zaworu tlenu; w przypadku stosowania butli tlenowej:
• połączenie drenu z reduktorem;
• usunięcie kapturka ochronnego;
• sprawdzenie poziomu wody destylowanej w nawilżaczu tlenu;
• otworzenie na chwilę głównego zaworu;
• ułożenie chorego we wcześniej uzgodnionej pozycji, najlepiej półwysokiej;
• połączenie równolegle ciśnieniomierza;
• oczyszczenie nosa choremu;
• skontrolowanie na manometrze ciśnienia w butli;
• założenie cewnika (posmarowanie cewnika żelem znieczulającym i wprowadzenie
do jamy nosa na głębokość obliczoną na podstawie pomiaru odległości od czubka nosa • kontrola szczelności i sprawności;
do płatka usznego chorego, tak aby jego koniec nie wystawał poza tylny łuk
gardłowy), kaniuli (tak aby wąsy kaniuli znajdowały się powyżej progu nosa) lub • kontrola zapasu tlenu (stan manometru x pojemność butli = objętość tlenu
maski tlenowej (o rozmiarze odpowiadającym wielkości twarzoczaszki chorego tak,
aby szczelnie przylegała do twarzy) w zależności od wcześniejszych uzgodnień w litrach);
 ustawienie małego przepływu tlenu, przyzwyczajenie chorego do tlenu;
 • przymocowanie cewnika, kaniuli lub maski;
 • upewnienie się, czy cewnik, kaniula bądź maska jest dobrze założona i nie
 przeszkadza choremu;
 ustawienie szybkości przepływu tlenu w zależności od zlecenia (przez cewnik 2-4 1/min, kaniulę 4-8 1/min, prostą maskę
5-10 1/min, maskę częściowo
 zwrotną 10-15 1/min, układ Reesa do 25 1/min);
 • stałe monitorowanie stanu chorego;
 • zamknięcie dopływu tlenu po określonym w zleceniu czasie jego podawania
 (stosowanie przerwy po 15-30 min podawania tlenu, aby nie dopuścić do nadmiernego natlenienia);
 • usunięcie cewnika, kaniuli lub maski;
 • skontrolowanie stanu jamy ustnej i nosowej, postępowanie zgodne z ocenionym stanem;
 • uporządkowanie przyborów;
 • umycie rąk;
 • udokumentowanie zabiegu.
Opieka pielęgniarki w tlenoteroapii w
wybranym przypadku
 W wyniku narastającej niewydolności oddechowej pacjentka została zaintubowana rurką
dotchawiczą (nr 8,
 na głębokość 22 cm) zabezpieczoną fi ltrem po wstępnym natlenieniu biernym, dopasowaną do
twarzy maską z rezerwuarem. Chora wentylowana mechanicznie
 w trybie VCV (wentylacja objętościowo-zmienna),
 FiO20,6 (stężenia tlenu w mieszaninie oddechowej).
 Podłączono kapnometr. Założono wkłucie centralne
 (żyła szyjna wewnętrzna prawa VJID) i dotętnicze (tętnica promieniowa prawa ARD), cewnik
do pęcherza moczowego, sondę żołądkową. Pomiar parametrów hemodynamicznych.
Prowadzono godzinową zbiórkę moczu.
 Opiekę pielęgniarską nad pacjentką z ARDS w wyniku COVID-19 podzielono na trzy etapy.
Każdy etap
 obejmuje specyfi czne problemy pielęgnacyjne.
 Etap pierwszy – okres narastającej  Diagnoza pielęgniarska 1. Niewydolność
niewydolności oddechowa – oddech płytki,
 przyspieszony, spadek saturacji w
oddechowej – przygotowanie do zabiegu
pomiarze pulsoksymetrii, chora zgłasza
intubacji
uczucie silnej duszności i zmęczenia
 oraz intubacja dotchawicza. Okres
szczególnie niebezpieczny dla osób
wykonujących procedurę zabiegu
 intubacji
 Realizacja interwencji pielęgniarskich:  Ocena podjętych działań: Po ponownej
 – monitorowanie parametrów życiowych,
ocenie
 – ocena parametrów hemodynamicznych,

 stanu pacjentki duszność zmniejszyła
– przygotowanie leków: przeciwbólowych, sedatywnych,
zwiotczających mięśnie, się oraz zaobserwowano pogłębiony
 – przygotowanie sprzętu do intubacji – wideolaryngoskop, oddech.
rurki intubacyjne wraz z założonym
 fi ltrem, bronchoskop, zestaw do tracheotomii
 przezskórnej np. metodą Griggs'a, sprawne ssanie na układzie
zamkniętym, maska krtaniowa,
 – przygotowanie zestawu do preoksygenacji pacjenta,
 – zapewnienie dostępu do żyły,
 – zaopatrzenie personelu wykonującego procedurę w środki
ochrony osobistej: (dwie pary
 długich, grubych, lateksowych rękawic, czepek
 fl izelinowy, maska z fi ltrem FFP3 i wyższe gogle,
 przyłbica, kombinezon, buty ochronne wysokie.
Diagnoza pielęgniarska 2. Problemy oddechowe
pacjentki związane z narastającą niewydolnością oddechową.
 Realizacja interwencji pielęgniarskich:
 – regularna ocena symetrii ruchów klatki piersiowej,
 – zabezpieczenie drożności dróg oddechowych,
 
– pomiar stężenia końcowowydechowego dwutlenku
węgla, EtCO2 – kapnometria,
 
– obserwacja reakcji na prowadzenie sztucznej
 wentylacji (synchronizacja oddechu pacjenta

z respiratorem, obecność kaszlu, włączanie się
 alarmów na respiratorze),
 – obserwacja układu krążenia – dodatnie ciśnienie w
drogach oddechowych powoduje wzrost
 ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej, efektem
 jest wzrost OCŻ (ośrodkowe ciśnienie żylne),
 spadek powrotu żylnego, a w następstwie spadek
obciążenia wstępnego prawej i lewej komory serca,
 monitorowanie zapisu elektrokardiogramu oraz
 rozpoznanie ewentualnych zaburzeń rytmu i
przewodnictwa oraz cech niedokrwienia,
– ocena ciśnienia tętniczego średniego, MAP
(skurczowego i rozkurczowego), tętna na tętnicach,
cech wydolności krążenia obwodowego żylnego
 (obrzęki, sinica) i tętniczego (ucieplenie skóry,
wilgotność, bladość, krążenie włośniczkowe),
 – ocena i monitorowanie czynności nerek, diurezy
godzinowej, bilansu płynów, cech przewodnienia,
 – ocena czynności przewodu pokarmowego: tkliwość
i napięcie brzucha, obecność perystaltyki, wzdęcia,
zalegania treści w żołądku, regularność wypróżnień,
tolerancja żywienia (wymioty,biegunki).
 Ocena podjętych działań: Parametry życiowe
pacjentki pogorszyły się.
Etap drugi – okres opieki nad pacjentem z ARDS
wentylowanym mechanicznie.

 Na tym etapie opieki pielęgniarskiej pojawiły się  mechanicznej wykonana była dwa razy
 pierwsze poważne problemy związane ze stanem bronchoskopia
pacjentki, długotrwałym unieruchomieniem oraz
intensywną terapią schorzenia podstawowego. Pacjentka  (3. i 8. dzień wentylacji) z pobraniem
 ze względu na wysokie BMI, analgosedację i niestabilność aspiratu do badania
hemodynamiczną narażona była na powstanie

mikrobiologicznego. Wykonane było
odleżyn. Włączono żywienie enteralne – zaobserwowano
duże zaleganie treści żołądkowej – odbarczono zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej
 i zmodyfi kowano żywienie. Dalsze duże zaleganie treści (1. i 8. dzień wentylacji) – znacząca
 żołądkowej – kolejne odbarczenie. Włączono żywienie poprawa w obrazie płuc (8. dzień)
 parenteralne. Układ krążenia stabilizowany był ciągłym
 wlewem noradrenaliny. Prowadzono analgosedację
 oraz wentylację mechaniczną. Następowała stopniowa
 poprawa parametrów. W trakcie prowadzonej wentylacji
Diagnoza pielęgniarska 3. Zmiana na skórze o charakterze odleżyn II
stopnia spowodowana unieruchomieniem w łóżku

 Realizacja interwencji pielęgniarskich:  Ocena podjętych działań: Właściwe

 – ocena ryzyka wystąpienia odleżyn w skali zaopatrzenie
Norton, wykonanie skali sedacji,  odleżyny, zabezpieczenie skóry
 – zmiana pozycji chorego co 2h, pacjentki oraz dalsza
 – częsta zmiana pieluchomajtek w celu  obserwacja.
zachowania suchego środowiska, dbałość o
higienę
 okolic intymnych,
 – obserwacja stanu skóry przy każdej zmianie
 pozycji,
 – masaż z zastosowaniem środków tj. PC30V.,
 – zastosowanie materaca zmiennociśnieniowego,
 – zastosowanie opatrunków specjalistycznych i
profi laktycznych.
Rola i zadania edukacyjne pielegniarki
Edukacja pacjenta to proces obejmujący
oddziaływania wychowawcze i nauczanie
skierowane na niego i jego środowisko, którego
celem jest wpływanie na kształtowanie (zmianę lub
utrwalenie) motywów i postaw w pożądanym
prozdrowotnym kierunku, zgodnie ze społecznie
akceptowanymi celami programów promocji
zdrowia profilaktyki, wychowania zdrowotnego i
oświaty zdrowotnej. Polega na zamierzonym
wpływie na osobowość pacjenta przez kształtowanie
jego zachowań zdrowotnych, poczucia
odpowiedzialności za własne zdrowie, przez
przygotowanie do współpracy i współdziałania w
procesie pielęgnowania i leczenia oraz samo
pielęgnowania i opieki innej niż profesjonalna.
Dotyczy przekazywania pacjentowi wiedzy i
kształtowanie u niego umiejętności potrzebnych do
tych działań.
 Edukacja pacjenta obejmuje to, co określamy
jako pracę wychowawczą i dydaktyczną
wynikającą z funkcji i zadań zawodowych
pracowników ochrony zdrowia. Współpraca z
ludźmi i praca na ich rzecz wpływa zawsze na
ich osobowość tzn. na ich uczucia, postawy,
motywy działania, przekonania. W pracy z
pacjentami pożądane jest, aby były to
oddziaływania zamierzone, celowe,
przemyślane. Dlatego tak duże znaczenie
przypisywane jest przygotowaniu pielęgniarki
do pełnienia funkcji wychowawczej w
odniesieniu do podmiotu opieki. Pielęgniarka
występuje w roli wychowawcy i nauczyciela
powinna mieć wiedzę oraz podstawowe
umiejętności z pedagogiki dotyczące procesu
wychowania i nauczania.
Diagnoza pielęgniarska 4. Wysoka gorączka spowodowana procesem
zapalnym w organizmie.

 Realizacja interwencji pielęgniarskich:  Ocena podjętych działań: Uzyskano

 normotermię
– pomiar parametrów życiowych,
 – farmakoterapia na zlecenie lekarza,
 – zmiana bielizny pościelowej i osobistej
w razie
 potrzeby,
 – stosowanie okładów chłodzących,
 – zapewnienie korzystnych warunków
mikroklimatu (temp. 18–20°C).
Funkcja wychowawcza pielęgniarki to
zadania
 których celem jest zamierzony wpływ na
osobowość podopiecznego poprzez
kształtowanie prawidłowych, pożądanych
zachowań zdrowotnych, poczucia
odpowiedzialności za własne zdrowie.
Pielęgniarka towarzyszy i pomaga
człowiekowi w tych działaniach, które
dotyczą zdrowia tzn. wzmacnianiu
zdrowia, zapobiegania chorobom,
pomocy w przezwyciężaniu choroby,
kształtowaniu umiejętności życia z
chorobą lub z niepełnosprawnością.
Jednym z zadań pełnionych przez pielęgniarkę funkcji wychowawczych
jest kształtowanie u podopiecznego poczucia odpowiedzialności za własne
zdrowie kształtowanie przekonań, wpływanie na system wartości oraz na
emocje i uczucia. Kolejnym zadaniem jest przygotowanie podopiecznego
do podejmowania działań prozdrowotnych w odniesieniu do siebie osób
najbliższych i środowiska, tzn. uczenie, w jaki sposób wpływać na
przekonania system wartości innych ludzi, jak stwarzać warunki do
prowadzenia prozdrowotnego stylu życia.
Pielęgniarka przygotowuje pacjenta do współpracy z innymi
pielęgniarkami w procesie pielęgnowania.

 Uświadamia i wyjaśnia cel opieki, wyjaśnia zalecenia i uczy tych zachowań,

których przestrzegania przez pacjenta jest istotne do osiągnięcia celów opieki.
Kolejnym zadaniem jest przygotowanie pacjenta do samoopieki. Uczy oceniania
stanu zdrowia pacjenta, właściwego reagowania w przypadku wystąpienia
powikłań, edukuje w zakresie wyboru właściwych sposobów dla podtrzymania
właściwych funkcji życiowych. Wyjaśnia także jak zapewnić sobie komfort życia
codziennego w sferze biologicznej, psychicznej i społecznej. Naucza w zakresie
stosowania zleconych metod terapii np. farmakologicznej, dietetycznej etc.
 Zakres szczegółowych zadań realizowanych
przez pielęgniarkę w odniesieniu do
podopiecznego uwarunkowany jest przede
wszystkim celami określonymi w procesie
pielęgnowania. Zawsze wymaga to
wcześniejszej oceny stanu pacjenta
rozpoznania jego postawy wobec własnego
zdrowia, choroby, niesprawności. Ocena jest
podstawą efektywnego nauczania, zapewnia
jego indywidualizowanie poprzez odkrycie,
co podopieczny umie, co chce i potrzebuje
wiedzieć i umieć jakiej pomocy wymaga i
potrzebuje.
  Zadania funkcji wychowawczej pielęgniarka
wykonuje nie tylko na rzecz pacjentów, ale
także współuczestnicząc w realizacji celów
edukacji zdrowotnej, wychowania
W promocji punktem odniesienia jest zdrowotnego i oświaty zdrowotnej. Są to te
zdrowie, a jej celem inwestowanie w
zdrowie i jego wzmacnianie, poprawa lub wszystkie zadania programów promocji
utrzymanie na tym samym poziomie. W tym zdrowia i profilaktyki zdrowotnej których
zakresie pielęgniarka propaguje w
społeczeństwie i w odniesieniu do
istotą jest edukacja zdrowotna
indywidualnych osób zachowania społeczeństwa.
prozdrowotne i styl życia wspierający
zdrowie. Doradza ludziom jak wzmacniać
własne zdrowie.
 Zapewnia podopiecznym warunki do
prowadzenia stylu życia sprzyjającego utrzymaniu
zdrowia. Przygotowuje podopiecznego do
zwiększenia kontroli nad stanem własnego
zdrowia poprzez uświadamianie wpływu sytuacji
zawodowej, rodzinnej na stan jego stan, uczy
kontrolowania stanu zdrowia, zachęca do badań
profilaktycznych. Pomaga w kształtowaniu
zachowań sprzyjających zdrowiu poprzez uczenie
racjonalnego odżywiania zasad higieny osobistej,
form aktywnego wypoczynku prawidłowych
zachowań służących ochronie zdrowia tj. dbanie o
higienę zdrowia psychicznego, zachowania
właściwych proporcji między czasem
poświęconym na pracę, naukę, aktywność, sen i
wypoczynek.
  Niebezpieczeństwa te wynikają ze schorzeń
W Profilaktyce odniesieniem jest relacja
między zdrowiem a chorobą. Celem
profilaktyki jest zapobieganie wystąpieniu
schorzenia. Zorientowana jest na ustalenie
czynników ryzyka, ich eliminowanie,
oddziaływanie na osoby szczególnie
narażone na zachorowanie. Do zadań
funkcji profilaktycznej pełnionej przez
pielęgniarkę jest rozpoznawanie zagrożenia
zdrowia podopiecznego.
uznawanych za problemy społeczne np.
choroby układu krążenia. Dotyczą one także
wypadków i uszkodzeń (urazy, zatrucia),
chorób zawodowych i związanych z
wykonywaniem określonej pracy,
nieprawidłowym stylem życia. Do
pielęgniarki należy realizowanie działań
profilaktycznych w oparciu o wcześniejszą
diagnozę stanu jak i również planowanie i
realizowanie działań ograniczających ryzyko
wystąpienia powikłań w wyniku
stosowanych metod diagnozowania, terapii,
rehabilitacji oraz pielęgnowania.
  Pielęgniarka ma szczególne możliwości i
okazje do oddziaływań, szczególnie w
Edukacja zdrowotna jest bardzo istotna odniesieniu do pacjentów, ponieważ spędza z
zarówno dla człowieka chorego, jak i
zdrowego. Jest wiele zadań polegających na
nimi więcej czasu niż inni pracownicy
przekazywaniu ludziom wiedzy, ochrony zdrowia, obserwuje w różnych
kształtowaniu umiejętności lub wzbudzaniu sytuacjach, łatwiej jest jej ocenić potrzeby i
motywacji do zainteresowania sprawami
zdrowia, warunkami jak najdłuższego gotowość pacjenta do uczenia się i zmiany
utrzymania zdrowia w dobrym stanie, zachowań.
możliwości jego poprawy.
Dziękujemy za uwagę
 Gronkiewicz, Z., Wójtowicz, P., Krzeski, A., Olędzka, I., & Kukwa, W. (2015). Przedłużona intubacja i tracheotomia w etiologii zwężeń krtani i tchawicy.
Otorynolaryngologia, 14(3)., https://www.otorynolaryngologia-pk.pl/f/file/orl-15-3-a1-gronkiewicz.pdf
 Andruszkiewicz¹, P., Konopka, P., & Siciński, M. Postępowanie w przypadkach przewidywalnej trudnej intubacji. Komentarz do artykułu M. Łasińskiej-Kowary i wsp.
„Complications after using the Airtraq laryngoscope for a predicted difficult intubation”, https://
www.proquest.com/openview/9189016387c11240efd2ea7f3f16e298/1?pq-origsite=gscholar&cbl=4852143
 Szatkowska M., Szkolenie RKO dla studentów GWSH w Katowicach, https://
www.gwsh.pl/content/mcsm/org/materialy/RKO_Modu%C5%82%20IV_materia%C5%82y%20dydaktyczne_Szatkowska.pdf
 Barczyński M., Bogusz J.: Medyczny słownik encyklopedyczny. Oficyna Wydawnicza Fogra,
 Kraków 1993.
 Bodzoń W.: Podstawy tlenoterapii. Medycyna Praktyczna. Chirurgia, 1997, nr 4(4).
 Bruhl W., Brzozowski R.: Vademécum lekarza ogólnego. PZWL, Warszawa 1992.
 Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. PZWL, Warszawa 1978.
 Huber A., Karasek-Krcutzinger B., Jobin-Howald U.: Kompendium pielęgniarstwa. PZWL,
 Warszawa 1995.
 Kirschnick O.: Pielęgniarstwo. Urban & Partner, Wrocław 1997.
 Tatoń J. (red.): Technika zabiegów internistycznych. PZWL, Warszawa 1994.
 Zahradniczek K. (red.): Wprowadzenie do pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 1999.

„Żyj bezpiecznie i zdrowo" : program profilaktyczno-wychowawczy edukacji zdrowotnej / Mariola Kwiatkowska-Łozińska. - Kraków : Oficyna Wydawnicza Impuls, 2007
 Budowanie kompetencji zdrowotnych ludzi w środowisku ich życia : propozycje metodyczne dla pedagogów, nauczycieli,
wychowawców i pracowników medycznych, wskazówki dla rodziców / Joanna Bulska. - Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit",
2008
 Czy profilaktyka medyczna prowadzi do zdrowia? / Ełła Bulicz, Igor Murawow. - Radom : Politechnika Radomska. Wydawnictwo, cop.
2006
 Edukacja zdrowotna : systemowa analiza zagadnień / Czesław Lewicki. - Rzeszów : Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2006
 Edukacja zdrowotna / Ewa Syrek, Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz. - Warszawa : Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, cop. 2009