Dodawanie i odejmowanie ułamków o różnych

mianownikach

Materiał zawiera :
- animację pokazującą sposób dodawania ułamków o jednakowych mianownikach,
- dwa ćwiczenia interaktywne na dodawanie ułamków o jednakowych mianownikach.

Materiał zawiera:
- animację pokazującą sposób dodawania ułamków o różnych mianownikach,
- ćwiczenia interaktywne na dodawanie ułamków o różnych mianownikach,
- regułę opisującą sposób dodawania ułamków o różnych mianownikach.

Materiał zawiera:
- animacje pokazującą sposób odejmowania ułamków o różnych mianownikach,
- regułkę, opisującą sposób odejmowania ułamków,
- ćwiczenia interaktywne na odejmowanie ułamków.

Materiał zawiera ćwiczenia interaktywne na dodawanie i odejmowanie ułamków

o jednakowych i o różnych mianownikach.
Dodawanie i odejmowanie ułamków o różnych
mianownikach

Ta lekcja poświęcona jest zadaniom związanym z dodawaniem i odejmowaniem ułamków

o różnych mianownikach. Jeżeli chcesz sobie przypomnieć podstawowe wiadomości
dotyczące działań na ułamkach, zajrzyj do lekcji Działania na ułamkach zwykłych.

Dodawanie ułamków o różnych mianownikach

Polecenie 1

Zapoznaj się z poniższym filmem.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RuE4jlGJr81hq

Dodawanie i odejmowanie ulamkow o roznych mianownikach_atrapa_animacja_422

Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Animacja przedstawia w jaki sposób możemy dodawać ułamki o różnych mianownikach.

Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 1 輸

Skróć ułamki i wykonaj dodawanie, a następnie uzupełnij luki odpowiednimi liczbami. Kliknij
w lukę, aby rozwinąć listę i wybierz brakującą liczbę dla każdej równości.

1
2 + 24 + 84 + 168 =
1
3 + 26 + 124 + 248 =
1
4 + 28 + 164 + 328 =

1 23 2
3 1 31 2 21 1 2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

W poprzednim zadaniu składniki każdej sumy były sobie równe. Nie trudno dodać równe
liczby. Teraz nauczymy się dodawać różne ułamki o różnych mianownikach.
Ważne!

Aby dodać ułamki o różnych mianownikach, trzeba najpierw sprowadzić je do wspólnego

mianownika, skracając lub rozszerzając. Następnie należy dodać je tak, jak się dodaje
ułamki o jednakowych mianownikach.
Ćwiczenie 2

Poniżej przedstawiono pewne wyrażenia oraz ich rozwiązania. Połącz w pary początki
równości z ich zakończeniami.

1 + 43 = = 25 + 2835 = 53 = 1 3518
2 35 35
5
6 + 98 = = 77
88 + 8856 = 133
88 = 1 4588
7 + 125 = = 15 + 1618 = 31 = 1 1813
5 18 18
3
5 + 43 = = 24 + 43 = 45 = 1 14
1 + 65 = = 26 + 65 = 76 = 1 61
3
7
8 + 117 = = 84
60 + 6025 = 109
60 = 1 4960
7
10 + 98 = = 63
90 + 9080 = 143
90 = 1 5390
5
7 + 54 = = 12
20 + 1520 = 27
20 = 1 207
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3 醙

Uzupełnij luki odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę i wybierz brakujące
liczby dla każdej równości.

1 21 + 58 = 1 + =1 =2
1 31 + 2 45 = 1 +2 =3 =4
4 32 + 1 38 = 4 +1 =5 =6
6 75 + 3 23 = 6 +3 =9 = 10
5 54 + 2 67 = 5 +2 =7 =8
6 85 + 1 35 = 6 +1 =7 =8
7 87 + 1 56 = 7 +1 =8 =9
10 57 + 3 79 = 10 +3 = 13 = 14
31 24 49 28 14 94 25 25 1 23 41 1 8 17
63 40 40 35 21 63 24 40 24 35 24 8 21 15
9 17 58 5 15 45 12 20 5 29 2 9 21 49
24 24 35 8 21 63 15 24 15 21 15 40 24 63
4 30 16 9
8 35 24 8
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
 Ćwiczenie 4 醙

Przyjrzyj się dodawanym ułamkom i wynikom dodawania.

1 + 1 = 5, 1 + 1 = 7 , 1 + 1 = 9 .
2 3 6 3 4 12 4 5 20
Wykonaj obliczenia tak, jak w powyższych przykładach. Uzupełnij poniższe równości
odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę i wybierz brakującą liczbę dla każdej
równości.

1
5 + 16 =
1
3 + 17 =
1
9 + 15 =
1
7 + 18 =
15 14 10 10 14 11
56 56 23 21 45 30
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Odejmowanie ułamków o różnych mianownikach

Ważne!

Aby odjąć dwa ułamki o różnych mianownikach, trzeba najpierw sprowadzić je do

wspólnego mianownika, skracając lub rozszerzając. Następnie należy odjąć je tak, jak się
odejmuje ułamki o jednakowych mianownikach.
Ćwiczenie 5 醙

Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę
i wybierz brakującą liczbę dla każdej równości.

1 + 2 = 5 , czyli 5 − 1 =
3 9 9 9 3
2 + 3 = 23 , czyli 1 3 − 3 =
5 4 20 20 4
1 + 2 = 14 , czyli 7 − 1 =
3 8 24 12 4
10 + 4 = 37 , czyli 1 4 − 5 =
22 6 33 33 11

2 1 2 3 2 1
5 2 9 4 3 3
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 6 醙

Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę
i wybierz brakujące liczby dla każdej równości.

+ 29 = 95 , czyli 59 − 13 =
1+ = 169 , czyli 169 − 12 =
2
+ 215 = 4215 , czyli 145 − 215 =
1+ = 127 , czyli 127 − 16 =
6

1 5 5 5 1 2 1 5
16 42 12 12 3 9 16 42
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7 醙

Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę
i wybierz brakujące liczby dla każdej równości.

5 9
6 − 12 = − =
15 3
16 − 4 = − =
19 1
21 − 7 = − =
5 3
6 − 8 = − =
5 7
9 − 18 = − =
7 5
8 − 7 = − =

3 40 9 20 16 14 9 19 3 49 10 1 9 11
16 56 12 24 21 36 56 21 18 56 12 12 24 24

3 12 15 20
21 16 16 36
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 8 醙

Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę
i wybierz brakujące liczby dla każdej równości.

5
2 12 − 1 61 = 2 −1 =1
5
3 13 − 1 31 = 3 −1 =2
3 1
7 14 − 4 28 =7 −4 =3
5 54 − 3 16 = 5 −3 =2

2 19 1 13 5 24 5 5 15 6 2 1
12 30 28 39 12 30 28 30 39 28 39 4
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9 醙

Uzupełnij poniższe równości odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę
i wybierz brakujące liczby dla każdej równości.

5
4 61 − 1 12 2
= 4 12 5
− 1 12 =3 −1 =2
11
3 32 − 1 13 =3 −1 =2 −1 =1
1
7 15 − 1 11
30 = 7 −1 =6 −1 =5
15 17 − 3 48 = 15 −3 = 14 −3 = 11

2 32 7 8 65 28 14 32 26 9 64 28 33 11
30 39 10 56 39 56 12 30 39 14 56 56 39 30

5 33 11 3
12 39 30 4
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
 Ćwiczenie 10 醙

Przyjrzyj się odejmowanym ułamkom i wynikom odejmowania.

1−1=1
2 3 6

1− 1= 1
3 4 12

1−1= 1.
4 5 20
Na podstawie powyższych przykładów, uzupełnij poniższe równości odpowiednimi liczbami.
Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę i wybierz brakujące liczby dla każdej równości.

1
5 + 16 =
1
3 + 17 =
1
9 + 15 =
1
7 + 18 =
14 14 11 10 10 15 15
30 45 30 25 21 21 56
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Dodawanie i odejmowanie ułamków

Ćwiczenie 11 難

Benedykt ma w swojej biblioteczce książki przygodowe i książki o rowerach. Książki

przygodowe stanowią 1417 jego księgozbioru. Jaką część księgozbioru Benedykta stanowią
książki o rowerach? Uzupełnij poniższą lukę. Kliknij w nią, aby rozwinąć listę, a następnie
wybierz poprawną odpowiedź.

Odpowiedź: Książki o rowerach stanowią księgozbioru.

2 5 3 4
17 17 17 17
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 12 難

Przez 19 lekcji pani od matematyki zazwyczaj wita się z uczniami i sprawdza obecność. Tyle
1
samo zajmuje jej sprawdzenie pracy domowej, a przez 12 lekcji pani zadaje nową pracę
domową. Jaką część lekcji trwają pozostałe jej etapy? Uzupełnij poniższą lukę. Kliknij w nią,
aby rozwinąć listę, a następnie wybierz poprawną odpowiedź.

Odpowiedź: Pozostałe etapy lekcji stanowią lekcji.

27 29 25 23
36 36 36 36
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 13 難

Na przedstawieniu dla dorosłych trzy piąte widowni zajęły kobiety, a jedną trzecią –
mężczyźni. Jaka część widowni nie została zajęta przez widzów? Uzupełnij poniższą lukę.
Kliknij w nią, aby rozwinąć listę, a następnie wybierz poprawną odpowiedź.

Odpowiedź: Część nie zajęta przez widownię stanowiła widowni.

4 1 2 3
15 15 15 15
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 14 難

Oblicz, pamiętając o kolejności wykonywania działań, a następnie uzupełnij luki

odpowiednimi liczbami. Kliknij w lukę, aby rozwinąć listę i wybierz brakującą liczbę dla każdej
równości.

1
3 + 25 − 153 =
1
7 + 23 − 214 =
1 21 − 56 + 123 =
1 + (1 3 − 3 ) =
3 4 5
4 3 + ( 4 − 83 − 121 ) =
1 3
2 31 + (2 181 − 56 − 19 ) =

4 58 11
12
15
21 4 78 1 3750 13
21 1 2960 3 94 8
15
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.