Professional Documents
Culture Documents
Meaning and Definition of Business Law
Meaning and Definition of Business Law
1
!== 5l/Psf] sfg'g (Scattered Law)
@= cfly{s lqmofsnfk;Fu ;DalGwt (Related with Economic Activities)
#= Joj;flos If]qdf zfGtL sfod ug]{ nIo (Aim to Maintain Peace in Business Sector)
$= ljsf;f]Gd'v cj:yf (Developing Phase)
%= ;Lldt If]qflwsf/sf] jfl0fHo Ohnf; (Commercial Bench with Limited Jurisdiction)
^= ;dfg ;+/If0f (Equal Protection)
&= afWofTds zlQm (Binding Force)
*= ;jf]{Rrtf (Supremacy)
(= ultzLn (Dynamic)
!)= lglZrt Pj+ cf}krfl/s (Certain and Formal)
!=5l/Psf] sfg'g (Scattered Law): xfdL sxfF jfl0fHo sfg'g eg]/ b]vfpg ;Sg] s'g} Pp6f ;+lxtfa4
sfg'g 5}g, of] 5l/Psf] cj:yfdf 5 . pBf]u, Jofkf/– Joj;fo / cfly{s lqmofsnfk;Fu ;DalGwt ljifoj:t'
;Daf]wg ug{sf nflu lgdf{0f ePsf x/]s sfg'gx? jlf0fHo sfg'g cGtu{t kb{5g\ . sDkgL P]g @)^#,
bfdf;fxL ;DalGw P]g @)^#, k|lt:kwf{ k|jw{g tyf ahf/ ;+/If0f P]g @)^#, dWo:ytf P]g @)%%, Ph]G;L
P]g @)!$ / d'n'sL b]jfgL ;+lxtf @)&$ cflb sfg'gnfO{ g]kfnsf] jfl0fHo sfg'g 5l/P/ /x]sf] cj:yfsf
gd'gfsf] ?kdf pNn]v ug{ ;lsG5 .
@=cfly{s lqmofsnfk;Fu ;DalGwt (Related with Economic Activities): jfl0fHo zAb cfkm}df
cfly{s lqmofsnfk / d'gfkmf;Fu ;DalGwt 5 . c? sfg'g;Fu ;DalGwt sfg'gnfO{ 5'6\ofpg] cfwf/ klg ;f]
sfg'gn] ;Daf]wg ug]{ ljifo / To;sf] ljifoj:t' g} xf] . g]kfnsf] jfl0fHo sfg'g cGo b]zx?df h:t} pBf]u,
Jofkf/–Joj;fo / d'gfkmfsf] k|lt:kwf{;Fu ;DalGwt 5 . cfoft–lgof{t, lgsf;L k}7f/L, sld;g, d'gfkmf, kmd{
/lhi6«]zg, d'gfkmf afF8kmfF8 ;DalGw ljifoj:t's} jl/kl/ 3'Dg] ePsfn] d"ntM jfl0fHo sfg'gnfO{ cfly{s
lqmofsnfk;Fu ;DalGwt sfg'gsf ?kdf lnOG5 .
#= Jofj;flos If]qdf zfGtL sfod ug]{ nIo (Aim to Maintain Peace in Business Sector):
Jofj;flos If]q cToGt ;+j]bzLn If]q xf] . Jofkf/– Joj;fodf nufgL, hf]lvd / k|ltkmnsf] ;+of]hg x'g]
ePsfn] If0fe/df ljjfb l;h{gf x'g ;Sb5g\ . b'O{ jf b'O{eGbf a9L JolQmx?sf]aLrdf ljjfb l;h{gf x'g'
:jefljs x'G5 . Joj;fodf PseGbf w]/} JolQm ;ª\nUg x'g] ePsfn] pgLx?sfaLrdf ;xh–c;xh h:tf];'s}
kl/l:ylt l;h{gf x'g ;Sb5 . ljjfbsf kIfx?nfO{ åGb, em}–emu8f, x'n x'Hht / czflGt gu/L zflGtk"0f{
?kdf ljjfbsf] ;dfwfg ug]{ ;'q jfl0fHo sfg'gn] lbG5 .
$= ljsf;f]Gd'v cj:yf (Developing Phase): g]kfnsf] jfl0fHo sfg'g ljsf;f]Gd'v cj:yfdf 5 .
g]kfndf lj=;+= !(() b]lv @))) ;Ddsf] bzsnfO{ pBf]u–Jofkf/sf] :yfkgf / ljsf; ePsf] r/0f dflgP
klg clxn];Dd b]zn] cfly{s If]qdf vf;} k|ult ug{ ;s]sf] 5}g . /fhgLlts cl:y/tf, b[9 Ifdtf;lxtsf]
pRr /fhgLlts b[li6sf]0fo'Qm g]t[Tjsf] cefjdf b]zn] of] b'b{zf ef]Ug' kl//x]sf] 5 . xfdL sxfF cfw'lgs
k|s[ltsf k|ultzLn sfg'gx¿ lgdf{0f ePsf klg 5g\ . sfo{:yndf To:tf sfg'gx?sf] k|of]u x'g g;Sbf
b]zsf] Jofj;flos If]q bx|f]u/L v'§f 6]s]/ pleg;Dd g;Sg] cj:yfaf6 u'lh|O/x]sf] 5 . j}b]lzs Jofkf/df
a9\bf] 3f6f, sfg'g cg's'nsf gLltsf] cefj, ag]sf P]g tyf gLltx? sfof{Gjogsf] cefj, e|i6 Pj+ k/Dk/fut
/ lg0f{ozlQmsf] cefj ePsf] ;/sf/L ;+oGq ;d]tsf sf/0f Jofj;flos If]qn] cfzftLt k|ult ug{ ;s]sf]
5}g .
%= ;Lldt If]qflwsf/sf] jfl0fHo Ohnf; (Commercial Bench with Limited Jurisdiction):
lj=;+= @)^% ;fn df3 ! ut]b]lv g]kfndf klxnf] k6s jfl0fHo Ohnf;sf] :yfkgf ul/Psf] 5 . a'6jn,
g]kfnu~h, lj/f6gu/, kf6g / x]6f}+8fsf pRR cbfntx?df :yfkgf ul/Psf jfl0fHo Ohnf;x?sf] sfo{If]qleq
sDkgL P]g, bfdf;fxL ;DalGw P]g, ;'/lIft sf/f]jf/ P]g, k|lt:kwf{ k|jw{g tyf ahf/ ;+/If0f P]g / a}+lsª
s;'/ cGtu{tsf ljjfbx? kb{5g\ .
jfl0fHo Ohnf;sf] If]q cToGt ;fF3'/f] ePsf] 5 . ;Lldt dfqfdf :yflkt jfl0fHo Ohnf;x?df Psftkm{
sfo{af]emsf] sdL 5 eg] csf]{tkm{ w]/} jfl0fHo sfg'gx? jfl0fHo Ohnf;sf] ljifoj:t' aGg ;s]sf 5}gg\ .
k/Dk/fut z}nLs} Gofo ;Dkfbg, jftfj/0f, hgzlQm / ljz]if ;x'lnotsf] cefjdf jfl0fHo Ohnf;n]
cfzftLt pknAwL xfl;n ug{ ;s]sf] 5}g .
2
^= ;dfg ;+/If0f (Equal Protection): jfl0fHo sfg'gn] Joj;foL–Joj;foL / Joj;foL Pj+
pkef]Stfx?aLrsf] ;DaGw kl/eflift ug]{, pgLx?sf] sfd, st{Jo / clwsf/sf] Joj:yf ub{5 . Jofj;flos
If]q;Fu ;DalGwt ;a}nfO{ ;dfg ;+/If0f k|bfg ug]{ sfd jfl0fHo sfg'gn] ub{5 . l;4fGttM sfg'gn] ;a}nfO{
;dfg ;+/If0f k|bfg ub{5 / ;dfg 9ª\un] nfu' x'G5 . jfl0fHo sfg'g Jofkf/– Joj;fo;Fu dfq ;DalGwt
ePsfn] of] Jofj;flos If]qdf dfq ;Lldt x'G5 . o;n] pTkfbs, ljj|]mtf, j|]mtf, 9'jfgLstf{, e'QmfgL k|lqmof
;d]tsf ;Gbe{df ;DalGwt ;a}nfO{ ;dfg ;+/If0f k|bfg ub{5 .
&= afWofTds zlQm (Binding Force): sfg'gsf] ;a}eGbf 7'nf] zlQm o;df cGt/lglxt afWo kfg{;Sg]
Ifdtf xf] . oxL Ifdtfs} sf/0f sfg'gsf] kfngf ;Dej x'G5 . afWofTds zlQm gePsf] sfg'gsf] kfngf x‘Fb}g
. ;hfosf] 8/ b]vfP/ /fHon] sfg'gsf] kfngf u/fpFb5 . Jofj;flos If]qsf] cg'udg, lg/LIf0f, lgoGq0f u/L
cg'zf;g sfod /fVgsf nflu jfl0fHo sfg'gsf] lgdf{0f ul/Psf] x'G5 . afWo gkfg]{ xf] eg] d'gfkmf cfh{gdf
tlNng /xg] Jofj;flos If]qn] 6]b}{g . sfg'gsf] kfngf gu/]df x'g] b08 ;hfonfO{ o;sf] afWofTds zlQmsf
?kdf a'em\g ;lsG5 .
*= ;jf]{Rrtf (Supremacy): Jofkf/–Joj;fosf] If]qdf jfl0fHo sfg'gsf] pRr :yfg x'G5 . b]zsf] cy{tGq
Pjd\ cfly{s gLlt cg's'nsf] jfl0fHo sfg'g lgdf{0f ePsf] x'G5 . sfg'g Pjd\ gLltsf] dftxtdf pBf]uwGbfsf]
:yfkgf, Jofkf/– Joj;fosf] ljsf; / ;~rfng x'g] ub{5 . j}b]lzs Jofkf/ Joj:yfkg Pjd\ ;~rfng ug{sf
nflu ;xhLs/0f ug]{ sfd klg jfl0fHo sfg'gn] u/]sf] x'G5 . b]zsf] ;du| Jofj;flos Pj+ cfly{s If]qsf]
d]?b08sf ?kdf jfl0fHo sfg'g /x]sf] x'G5 . t;y{ pBf]uwGbf / Jofkf/–Joj;fosf] If]qdf jfl0fHo sfg'gsf]
:yfg ;jf]{Rr /x]sf] 5 .
(= ultzLn (Dynamic): ;dfh ultzLn Pj+ kl/jt{gzLn 5 . klxn] j:t' ljlgdodf ;Lldt /x]sf]
kf/:kl/s ;DaGw d'b|fsf] cfljisf/ ePkl5 d"Nodf vl/b–laqmL ug]{ cj:yfdf k'Uof] . j:t'sf] Jofkf/df ;Lldt
/x]sf] ljZjahf/ clxn] ;]jf Jofkf/df k|j]z u/]sf] 5 . af}lås ;DklQsf] vl/b–laqmL h:tf cToGt cfw'lgs
Joj;fox? clxn] ;~rfngdf cfPsf 5g\ . g]kfndf klg Jofkf/ ax'cfoflds ag]sf] 5 . ultzLn k|s[ltsf]
ax'cfoflds Jofj;flos If]qsf] Joj:yfkg ug]{ jfl0fHo sfg'g h8 Pj+ l:y/ eP/ /xg;Sg] s'/} ePg . h'g
ultdf Jofj;flos If]qn] k|ult ub}{ uPsf] 5 ;f]xL cg'kftdf g]kfnsf] jfl0fHo sfg'g klg ;+zf]wg, ljsf;
Pj+ kl/dfh{g x‘Fb} cfPsf] 5 .
!)= lglZrt Pj+ cf}krfl/s (Certain and Formal): b'ljwfo'Qm geO{ lglZrt x'g' / cf}krfl/s k|lqmof
k'/f u/]/ lgdf{0f ul/g' sfg'gsf] d'Vo ljz]iftf cGtu{t kb{5 . g]kfnsf] jfl0fHo sfg'g klg cf}krfl/s k|lqmof
k"/f u/]/ lgdf{0f x'g'sf ;fy} :ki6 Pj+ lglZrt 5 . sfof{Gjogsf ;Gbe{df cGof]n, ;DalGwt clwsf/Lsf]
lg0f{odf OR5fzlQmsf] cefj / :jljj]sLo clwsf/sf] k|r'/tf h:tf ;d:ofn] u|:t g]kfnsf] jfl0fHo sfg'g
zflAbs Pj+ eflifs ?kdf :ki6 5 .
jfl0fHo sfg'gsf] dxTj Importance of Business Law
!= Joj;fo :yfkgf / ;~rfng ug{ (To Established and Regulate the Business)
@= Joj;fonfO{ a9fjf lbg (To Furtherance the Trade)
#= k'FhL ahf/sf] ljsf; ug{ (To Develop Capital Market)
$= cfly{s ljsf; ug{ (To Develop the Economy)
%= /f]huf/Lsf] l;h{gf ug{ / ul/aL x6fpg (To Create Employment and Remove Poverty)
^= nufgLsf] jftfj/0f agfpg (To Create Environment for Investment)
&= jfl0fHo If]qsf] cfr/0f lgoldt ug{ (Regulates the Behaviour of Business Sector)
g]kfnL jfl0fHo sfg'gsf ;|f]tx? (Sources of Nepalese Business Law)
!= ljwflosL sfg'g (Statutory Law)
@= glh/ (Precedent)
#= k|yf tyf rng (Custom and Usage)
$= Jofkfl/s ;lGw ;Demf}tfx¿ (Commercial Treaties and Agreements)
%= ljåfgsf /fox¿ (Opinion of Experts)
^= ljb]zL jfl0fHo sfg'g / km};nfx¿ (Foreign Commercial Laws and Judgements)
!= ljwflosL sfg'g (Statutory Law): jfl0fHo sfg'gsf] ;a}eGbf zlQmzfnL / dxTjk"0f{ ;|f]t ljwflosL
sfg'g cyjf ljwfog xf] . ljwflosL sfg'gsf] lgdf{0f Joj:yflksf–;+;b dfkm{t ul/G5 . Joj:yflksf -;+;b_
3
n] lgdf{0f ug]{ sfg'gnfO{ g} ljwflosL sfg'g elgG5 . b]zsf] cfjZostf / kl/l:ylt cg';f/ cf}Bf]lus Pjd\
jfl0fHo If]qsf] pTyfg / ljsf;sf nflu jfl0fHo sfg'gsf] lgdf{0f / ljsf; ePsf] x'G5 . o; dfg]df
Joj:yflksf -;+;b_ jfl0fHo sfg'gsf] pb\ud:yn xf] . xfd|f] b]zsf] ;Gbe{df sDkgL P]g @)^#, dWo:ytf
P]g @)%%, j}b]lzs nufgL tyf k|ljlw x:tfGt/0f P]g @)$(, a}+s tyf ljQLo ;+:yf ;DalGw P]g @)^#,
bfdf;fxL ;DalGw P]g @)^# h:tf jfl0fHo If]q;Fu ;DalGwt sfg'gx¿ ljwfogsf] dfWodaf6 lgdf{0f ul/Psf
x'g\ .
@= glh/ (Precedent): glh/ jfl0fHo sfg'gsf] bf]>f] dxTjk"0f{ ;|f]t xf] . glh/ b]zsf] ;jf]{Rr Goflos
lgsfon] -cbfntn]_ k|ltkfbg ub{5 . d'2fsf] km};nf ug]{ ;Gbe{df ;jf]{Rr cbfntn] k|ltkfbg u/]sf] sfg'gL
l;4fGtnfO{ glh/ elgG5 .;jf]{Rr cbfntn] d'2fsf] l;nl;nfdf u/]sf] JofVof jf k|ltkfbg u/]sf] l;4fGt
g]kfn clw/fHoe/ sfg'g ;/x nfu" x'g] egL g]kfnsf] ;+ljwfg @)&@ sf] wf/f !@^ df pNn]v ul/Psf] 5 .
jfl0fHo If]q;Fu ;DalGwt ljjfbdf ;jf]{Rr Goflos lgsfoaf6 k|ltkfbg x'g] l;4fGt tyf glh/x¿ jfl0fHo
sfg'gsf dxTjk"0f{ ;|f]t x'g\ . g]kfnsf] dfq} xf]Og, ljZjs} jfl0fHo sfg'gsf] ljsf;df cbfntL lg0f{o -glh/_
sf] dxTjk"0f{ e"ldsf /x]sf] kfOG5 .
#= k|yf tyf rng (Custom and Usage): sltko jfl0fHo sfg'gx¿ k|yfnfO{ dWogh/ u/L agfOPsf
x'G5g\ . nfdf] ;dosf] cEof;af6 :jtM:km"t{ lgdf{0f ePsf] ;+:sf/, ;+:s[lt Pj+ k/Dk/fnfO{ rfx]/ klg 5f8\g
;lsb}g . Jofkf/ Joj;fo;Fu ;DalGwt To:tf k|yf jf rngnfO{ klg jfl0fHo sfg'gsf] ;|f]t dflgG5 . ;a}
k|yfx¿n] sfg'gL dfGotf k|fKt u/]sf x‘Fb}gg\ . sfg'gL dfGotf k|fKt u/]sf k|yfx¿ dfq sfg'gsf ;|f]t dflgG5g\
. ;dfhdf nfdf] ;dob]lv cEof; ul/b} cfPsf Jofkfl/s If]qsf dfGotf / k|rngx¿n] gofF sfg'g lgdf{0fsf
nflu cfjZos ;fdfu|L pknAw u/fpg] ePsfn] g} k|yf tyf rngnfO{ klg jfl0fHo sfg'gsf] ;|f]tsf ¿kdf
:jLsf/ ul/G5 .
$= Jofkfl/s ;lGw ;Demf}tfx¿ (Commercial Treaties and Agreements): jfl0fHo If]qdf ;lGw
;Demf}tfsf] dxTjk"0f{ :Yffg /x]sf] x'G5 . ;lGw k|foM Ps b]zn] csf]{ b]z;Fu u/]sf] x'G5 eg] ;Demf}tfx¿ k|fo
Jofj;flos ;ª\u7gx¿aLr jf Jofkfl/s ;d'bfoaLr x'g] ub{5g\ . ;lGw ;Demf}tfx¿ ;dosf] dfu /
cfjZostf cg';f/ ul/G5 . Joj;fosf] k|s[lt cg';f/ ;Demf}tf jf s/f/ ul/Psf x'G5g\ . o;nfO{ j}olQms
sfg'g klg elgG5 . b]zsf] dflyNnf] ju{ jf ;d'bfo ;ª\nUg eP/ o:tf ;lGw ;Demf}tfx¿ ul/G5g\ . To;}sf]
cfwf/df sfg'g lgdf{0f x'g] ePsfn] o;nfO{ klg jfl0fHo sfg'gsf] dxTjk"0f{ ;|f]t dflgG5 . g]kfnsf] ;Gbe{df
;lGw P]g @)$& n] g]kfn kIf ePsf] ;lGw jf ;Demf}tf sfg'g ;/x nfu" x'g] Joj:yf u/]sf] 5 . pQm P]gsf]
bkmf ( n] g]kfn kIf eP/ ;xL5fk u/]sf] cGt/f{li6«o ;lGw ;Demf}tfn] k|fyldstf k|fKt ug{ pNn]v ePaf6
oxfF klg b'O{kIfLo jf ax'kIfLo Jofkf/Ls ;lGw ;Demf}tfx¿nfO{ jfl0fHo sfg'gsf] ;|f]tsf] ¿kdf :jLsf/
ul/G5 . SAFTA, WTO, BIMSTEC, BIPPA h:tf Jofkfl/s ;Demf}tf / ;ª\u7gx?sf] k|efj :jfefljs ¿kdf
g]kfn sfg'gdf k/]sf] 5 .
%= ljåfgsf /fox¿ (Opinion of Experts): sfg'gsf] If]q ts{ / ljj]ssf] xf] . sfg'g lgdf{0f ug]{
;Gbe{df ljåfgx¿sf n]v–/rgf tyf l6Kk0fLx¿ ;d]tsf] ;xf/f lnOG5 . cf}Bf]lus Pjd\ jfl0fHo If]qdf
cfwfl/t eP/ n]lvPsf k':ts, n]v tyf l6Kk0fLx¿nfO{ ;d]t jfl0fHo sfg'gsf] dxTjk"0f{ ;|f]tsf ¿kdf
lnOG5 . lsgls o;af6 sfg'g lgdf{0fsf nflu cfjZos v'/fs k|fKt x'G5 . n]vs tyf l6Kk0fLstf{x¿sf]
ljåtf / ljz]if1tf lglj{jfb x'g'kb{5 . h:t}M Commercial dictionary, banking dictionary, Black's law
dictionary cflb .
^= ljb]zL jfl0fHo sfg'g / km};nfx¿ (Foreign Commercial Laws and Judgements): sfg'g
cfjZostf, cEof; / cf}lrTotfsf cfwf/df lgdf{0f, lqmofzLn / vf/]h x'g] ub{5 . clxn] lj1fg / k|ljlwsf
sf/0f ljZj ;fgf] ufpFdf ¿kfGt/0f eO/x]sf] 5 . s'g} Ps b]zsf] 36gfn] csf]{ b]znfO{ :jtM k|efj kfg]{
ub{5 . ljb]zL cbfntsf km};nf tyf ljb]zL sfg'gsf cfwf/df dfq lg0f{o ug{ g;lsg] eP tfklg ;f]
sfg'g;Fu ;DalGwt ljb]zL dfGotf, k|rng / k|of]unfO{ ;Gbe{sf ¿kdf lng] ul/G5 . ljleGg sfg'gL
l;4fGtx¿ h:t} a]nfotsf] Rule of law, cd]l/sfsf] Due process of law h:tf dfGotfx¿nfO{
clxn] ljZjJofkL ¿kdf :jLsf/ ul/Psf] kfOG5 . xfd|f clxn] axfn /x]sf ljB'tLo sf/f]jf/ ;DalGw P]g
nufotsf sltko P]gx¿ ljb]zL P]gsf] g]kfnL cg'jfbsf] ¿kdf /x]sf 5g\ .