ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ
ΣΥΝΔΕΤΙΚΑ ΡΗΜΑΤΑ
ΑΠΛΟ
 ειμί, υπάρχω, γίγνομαι
τυγχάνω, διατελώ, έφυν,
πέφυκα.φαίνομαι
αιρούμαι, χειροτονούμαι,
άποδείκνυμαι,
λαγχάνω
καλουμαι ονομάζομαι
προσαγορεύομαι
νομίζομαι
καθίσταμαι αποβαίνω εκβαίνω
Τα ενεργητικά κλητικά
και δοξαστικά παίρνουν
κατηγορούμενο του αντι
κειμένου.
Τό χρώμαι συντάσσεται
και με δύο δοτικές από τις
οποίες η δεύτερη είναι κα
τηγορούμενο της πρώτης.
• Κάθε ρήμα και κυρίως όσα
δηλώνουν κίνηση.
Επίθετα που λειτουργούν ως επιρρηματικά κατηγορούμενα είναι τα εξής: εκών, εκούσιος,
εθελοντής, άκων, άσμενος, χρόνιος, όρθριος, ενάντιος, αντιπρόσωπος, ορκιος, ύπόσπονδος, υπαίθριος,
σκοταϊος, αιφνίδιος, μέσος, πρώτος, πρότερος, ύστατος, ύστερος, τελευταίος, τριταίος, πελάγιος,
απότομος.
ΤΙ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
ΛΟΓΟΥ ΕΙΝΑΙ
 ουσιαστικό ► Έγώ είμι ό ποιμήν ό καλός.
 επίθετο ► Οικιστής έγένετο Φαλίος.
 αντωνυμία ► Ούτοι είσι άδικώτατοι.
 μετοχή ► Φίλιππος έγένετο τηλικοϋτος.
 αριθμητικό ► Άιδης έστιν ό παύσων τούσδε
 άναρθρο τους γάμους έμοί.
απαρέμφατο ► Οι στρατιώται ήσαν δισχίλιοι.
 επίρρημα ► Τό σιγάν έστι σωφρονεϊν.
 οποιοσδήποτε ► Η πόλις ην πλησίον.
εμπρόθετος ► Ούτος ην εν τω φανερω.
 ολόκληρη ► Φίλιππος έστιν ο,τι αν ειποι τις.
πρόταση ► Ανυπόδητος και άχίτων διατελείς.
► Έφυμεν γυναίκες.
► Θηραμένης ήρέθη στρατηγός.
► Δημοσθένης ουκ έλαχε τειχοποιός.
► Ούτοι κληθήσσνται νομοθέται.
Ταυτα νομίζεται άθλα
Σοφοις ομιλών καυτός εκβήσει
σοφός
Κ Α παίρνουν τα ρήματα: Ου βεβαίους ηγουντο τους
νομίζω κρίνω ηγουμαι συμμάχους
αιρουμαι λαμβάνω Κατέστησαν αυτούς κοινωνούς της
καλω προσαγορεύω ουσίας
λέγω δίδωμι παρέχω Εποίησαν τον Κυρον βασιλέα
ποιω καθίστημι Τους φιλοσόφους θείους
προσαγορεύω
► Χρήσασθε δή παραδείγματι τή
βουλή τού Αρείου Πάγου.
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΟ
επίθετο (σπάνια ουσια- ► Ο'ι "Ελληνες κατέβαινον εις τάς
στικό) που δηλώνει χρόνο, κώμας σκοταϊοι.
τρόπο, τάξη, τόπο και ► Άνήγοντο και οί Αθηναίοι εκ της
σκοπό. Χίου πελαγιοι.
► Ύμεϊς οί "Ελληνες έπλανώμεθα
δυστυχείς.
► Έπι πρώτους αν υμάς στρατεύσαιεν
οί Θηβαίοι.
► Έκ Περσών βοηθός ήμϊν ώρμήθης.
 ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ
• Τα σήματα αίρομαι, αυξάνομαι, 4 Είναι επίθετο και ► Χρή παϊδας έκδιδάσκεσθαι σοφούς.
τρέφομαι, παιδεύομαι, ρέω, μεταφράζεται με ► Αντίπατρος έτράφη βασιλεύς.
πνέω, έκδι-δάσκομαι και κάθε συμπερασματική ► Θήβαι ούκ έπαίδευσάν σε κακόν.
ρήμα που δηλώνει εξέλιξη του πρόταση. ► Κρέων τους Άργείων νεκρούς έρριψε
υποκειμένου. άτάφους.
...1

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ
ΕΙΔΗ
Γενική κατηγορηματική κτητική: δηλώνει τον
κτήτορα του υποκειμένου.
Γενική κατηγορηματική διαιρετική: φανερώνει
σύνολο, μέρος του οποίου είναι το υποκείμενο.
Γενική κατηγορηματική της ιδιότητας: δηλώνει
ιδιότητα του υποκειμένου· είναι συνήθως αφηρημένη έννοια.
Γενική κατηγορηματική της ύλης: φανερώνει την ύλη
από την οποία είναι φτιαγμένο το υποκείμενο.
Γενική κατηγορηματική της αί,ίας: δείχνει την αξ,ία του
υποκειμένου.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
► Ή ηγεμονία έστι των πολιτών.
► Μεσσήνη έγένετο Αοκρών.
► Ιπποκράτης εστί των έπιχωρίων.
► Βίας των επτά σοφών ην.
► Εί δε τω δοκεϊ ταϋτα δαπάνης μεγάλης και
πόνων πολλών....
► Πείσανδρος και Χαρικλής έλεγαν ώς εϊη τα
γεγενημένα ουκ ολίγων ανδρών.
► Οι στέφανοι ον ρόδων, άλλα χρυσίου ήσαν.
► Γό άγαλμα της Άθηνάς ην χρυσού.
► Ή ναϋς ήν δύο ταλάντων.