You are on page 1of 41

Technical Communication 11th Edition

(eBook PDF)
Visit to download the full and correct content document:
https://ebooksecure.com/download/technical-communication-11th-edition-ebook-pdf/
Available with

Technical communication is a conversation.


This book will show you how to join it.
Markel

Technical ELEVENTH EDITION

Employers value communication skills today more than they ever have before. With easy-to-
follow guidelines, helpful checklists, and plenty of annotated examples and sample documents,
Technical Communication gives you all of the tools you need to excel at workplace writing.
COMMUNICATION

COMMUNICATION
Technical
Did your instructor assign LaunchPad for Technical Communication?
macmillanhighered.com/techcomm11e

Where Students Learn


Technical Communication includes cross-references to LaunchPad, an online course space

ELEVENTH EDITION
that provides adaptive quizzing, document analysis activities, cases, tutorials, and more. If your
book did not come packaged with an access code, you can purchase access to LaunchPad for
Technical Communication at macmillanhighered.com/techcomm11e.

Technical Communication is available in a variety of e-book formats.


For details, visit macmillanhighered.com/catalog/techcomm.

BEDFORD
ST. MARTIN’S
macmillanhighered.com

Mike Markel

mech_Markel-TechComm11-SE-102314
Preface for Instructors
vi

New to This Edition


The Eleventh Edition recasts the text’s most enduring features in the context
of today’s professional environment. Chapter 1, thoroughly revised in light
of the input of fellow technical-communication instructors, sets the stage
for the text’s new focus. Throughout, I’ve updated and expanded coverage
of the topics and technologies most relevant to the technical communica-
tion process; in fact, I’ve eliminated Chapter 22, “Connecting with the Public,”
altogether, as its topics are now integrated into many chapters throughout
the text.
The chapter about audience includes an expanded introduction that pre-
pares students who are, for the first time, considering audiences other than
their instructors. In addition, this chapter presents techniques for analyzing
social-media data to better understand those audiences. The correspondence
chapter now includes guidelines on how to represent one’s organization
on a microblog. The chapter on definitions, descriptions, and instructions
covers the new role of discussion boards, wikis, and videos in disseminat-
ing information. Updated sample documents, both in the print text and
online, provide opportunities for students to analyze the types of documents
they’ll need to produce or contribute to, such as a municipal government app
that enables residents to report infrastructure problems directly from their
phones, as well as an interactive map of global forest changes that allows dif-
ferent audiences to customize their viewing experience to obtain the precise
information they need.
In keeping with its promise of serving as a model of the principles it
teaches, the new edition communicates in new ways. Online resources,
labeled in the text with an icon, are located in the LaunchPad, a customiz-
able online course space including a full e-book that can be packaged with
new copies of the text for free. Cases are now presented in the LaunchPad so
that students can easily download and work with related documents. Tutori-
als introduce tools for multimodal composition, teach helpful technology
tips, and offer another means of learning documentation. LearningCurve
adaptive quizzing activities, covering the first ten chapters, help students
master and apply concepts in a new, personalized way. LearningCurve activi-
ties for multilingual writers are also available here, as are video-based team
writing modules that help students learn collaborative writing skills. Also
available in the LaunchPad are two full-length e-books: Document-Based Cases
for Technical Communication, Second Edition, by Roger Munger, and Team Writ-
ing, by Joanna Wolfe. Finally, instructors can access a variety of instructor
resources here, including a new test bank featuring multiple-choice, true/
false, and short-answer questions for each chapter.
The following table describes the updates made to each chapter in the
Eleventh Edition.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 6 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
vii

Chapter What’s new


Chapter 1 • New focus on continuous collaboration between technical communicators and stakeholders
Introduction to Technical • A discussion of the challenges related to producing technical communication and how to
Communication meet them
• A discussion of the skills and qualities shared by successful workplace communicators
• New annotated sample documents that set the stage for those that will follow throughout
the text, such as a company blog post and comment thread
• LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment, covering
Chapters 1–4

Chapter 2 • A discussion of ethical and legal issues related to social media, including guidelines for using
Understanding Ethical social media ethically in the workplace
and Legal Considerations • Document Analysis Activity: Presenting Guidelines for Using Social Media
• LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment, covering
Chapters 1–4

Chapter 3 • Advice on choosing the best digital writing tool for a project
Writing Technical • Document Analysis Activity: Identifying the Strengths and Weaknesses of a Commercial
Documents Template
• Tutorials on cross-platform word processing and on creating outlines, styles, and
templates
• LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment, covering
Chapters 1–4

Chapter 4 • Tutorials on scheduling and conducting meetings online, reviewing collaborative documents,
Writing Collaboratively incorporating tracked changes, using wikis for collaborative work, and using collaborative
software
• LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment, covering
Chapters 1-4

Chapter 5 • A new, more-detailed introduction to the role of audience and purpose


Analyzing Your Audience • Advice on using social-media data in audience analysis
and Purpose
• Case: Focusing on an Audience’s Needs and Interests
• LearningCurve: Analyzing Your Audience and Purpose
Chapter 6 • Advice on using social-media data in research
Researching Your Subject • A tutorial on tracking sources using online research tools
• LearningCurve: Researching Your Subject
Chapter 7 • Document Analysis Activity: Using Multiple Organizational Patterns in an Infographic
Organizing Your • LearningCurve: Organizing and Emphasizing Information, covering Chapters 7 and 9
Information
Chapter 8 • Case: Analyzing the Persuasiveness of a Website
Communicating • LearningCurve: Communicating Persuasively
Persuasively
Chapter 9 • New focus on emphasizing important information at various document levels
Emphasizing Important • Case: Emphasizing Important Information in a Technical Description
Information
• LearningCurve: Organizing and Emphasizing Information, covering Chapters 7 and 9
Chapter 10 • Instruction on writing grammatically correct sentences relocated from Appendix C
Writing Correct and • LearningCurve: Writing Correct and Effective Sentences
Effective Sentences

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 7 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
viii

Chapter What’s new


Chapter 11 • Advice on designing documents for mobile screens
Designing Print and • A tutorial on proofreading for format consistency
Online Documents
Chapter 12 • A discussion of infographics
Creating Graphics • Document Analysis Activity: Interactive Graphic
• Tutorial on editing photos
Chapter 13 • Case: Setting Up and Maintaining a Professional Microblog Account
Reviewing, Evaluating,
and Testing Documents
and Websites
Chapter 14 • Guidelines for representing your organization on a microblog
Writing Correspondence
Chapter 15 • Advice on establishing your professional brand
Writing Job-Application • Guidelines on creating and using a LinkedIn profile
Materials
• Tutorial on building a professional brand online
• Document Analysis Activity: Blane C. Holden’s Online Portfolio
• Case: Identifying the Best-of-the-Best Job-Search Sites
Chapter 16 • Sample internal proposal: Tablet Study at Rawlings Regional Medical Center
Writing Proposals • Document Analysis Activity: Marketing Proposal Presentation
Chapter 17 • Sample progress report: Tablet Study at Rawlings Regional Medical Center
Writing Informational • Document Analysis Activity: High Plains Water-Level Monitoring Study
Reports
• Document Analysis Activity: “Global Forest Change” Interactive Map
Chapter 18 • Sample recommendation report: Tablet Study at Rawlings Regional Medical Center
Writing Recommendation • Document Analysis Activity: Influenza 2010–2011: ACIP Vaccination Recommendations
Reports
Chapter 19 • Relocated from Chapter 18 to enable the three chapters using the sample report suite (Tablet
Writing Lab Reports Study at Rawlings Regional Medical Center) to appear consecutively

Chapter 20 • Discussion on the role of social media in the dissemination of instructional information
Writing Definitions, • Guidelines for designing instructional videos
Descriptions, and
• Document Analysis Activity: Presenting Clear Instructions
Instructions
• Document Analysis Activity: Mechanism Description Using Interactive Graphics
• Document Analysis Activity: Process Description Using Video Animation
• Document Analysis Activity: Instructions Using Video Demonstration
• Document Analysis Activity: Instructions Using Video Screen Capture
• Document Analysis Activity: Instructions Using a Combination of Video Demonstration and
Screen Capture
• Document Analysis Activity: Definition Using Video Animation
• Case: Choosing a Medium for Presenting Instructions

Chapter 21 • A discussion on creating presentation materials using Prezi


Making Oral • Tutorials on creating presentation slides and on recording and editing audio for recorded
Presentations presentations and other projects

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 8 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
ix

Get the Most out of


Technical Communication, Eleventh Edition
The Eleventh Edition of Technical Communication lives not only in print but
online, where you and your students will find an array of engaging resources
to enhance your course. Bedford/St. Martin’s offers resources and format
choices that help you and your students get even more out of your book
and course. To learn more about or to order any of the following products,
contact your Macmillan sales representative, email sales support (Sales
_Support@macmillanusa.com), or visit the website at macmillanhighered
.com/techcomm11e.

LaunchPad for Technical Communication: Where Students Learn


LaunchPad provides engaging content and new ways to get the most out of your
course. Get an interactive e-book combined with unique, book-specific materi-
als in a fully customizable course space; then mix our resources with yours.
• Prebuilt units—tutorials, quizzes, and more—are easy to adapt and
assign. Add your own materials and mix them with our high-quality
multimedia content and ready-made assessment options, such as
LearningCurve adaptive quizzing.
• LaunchPad also includes access to a gradebook that provides a clear
window on the performance of your whole class and individual students,
overall and on individual assignments.
• A streamlined interface helps students focus on what’s due, and social-
commenting tools let them engage, make connections, and learn from each
other. Use LaunchPad on its own or integrate it with your school’s learning
management system so that your class is always on the same page.

LaunchPad for Technical Communication, Eleventh Edition, includes the fol-


lowing book-specific media materials:
• Cases Previously located at the end of each chapter, these document-
based cases now live online, making it easy for students to familiarize
themselves with the case scenarios, download and work with related
documents, and complete their assignments.
• Document Analysis Activities The online equivalent of the Document
Analysis Activities (formerly Interactive Sample Documents) included
in the print book, these models introduce students to the kinds
of multimedia documents that can exist only online—such as a
recommendation report presented as a podcast and a definition delivered
via video and animation. Each model is accompanied by a set of
assessment questions to guide students in their analysis.

• Downloadable Forms Students can download and work with a variety of


forms discussed throughout the text, including an audience profile sheet, a
team-member evaluation form, and an oral presentation evaluation form.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 9 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
x
• LearningCurve LearningCurve is an adaptive, game-like quizzing
program that helps students master comprehension and application of
the course material. Six LearningCurve activities cover material from the
first ten chapters of the text (the first four chapters are covered in the
activity “Understanding the Technical Communication Environment,”
and Chapters 7 and 9 are covered in the activity “Organizing and
Emphasizing Information”), as well as key topics for multilingual writers.

• Team Writing Assignment Modules Based on Team Writing by Joanna


Wolfe, these modules focus on the role of written communication in
teamwork. The modules are built around five short videos of real team
interactions. They teach students how to use written documentation to
manage a team by producing task schedules, minutes, charters, and other
materials and also provide models for working on large collaborative
documents.

• Test Bank Instructors using LaunchPad have access to a robust test bank
which offers multiple-choice, true/false, and short-answer questions for
each chapter.

• Tutorials Engaging tutorials present digital tips and introduce students to


helpful multimodal composition tools, such as Prezi and Audacity, providing
guidance on how to best use them for projects. Documentation tutorials
provide a fun new way for students to learn citation.

• Full-Length e-Books The LaunchPad includes access to two e-books:


Document-Based Cases for Technical Communication, Second Edition, by Roger
Munger, and Team Writing, by Joanna Wolfe.

For a complete list of LaunchPad content, see the inside front cover of this
book.
To get the most out of your course, order LaunchPad for Technical Communi-
cation packaged with the print book at no additional charge. (LaunchPad for
Technical Communication can also be purchased on its own.) An activation code
is required. To order LaunchPad for Technical Communication with the print
book, use ISBN 978-1-319-00982-3.

Choose from Alternative Formats of Technical Communication


Bedford/St. Martin’s offers a range of affordable formats, allowing
students to choose the one that works best for them. For details, visit
macmillanhighered.com/techcomm11e/formats.
• Bedford e-Book to Go A portable, downloadable e-book is available at
about half the price of the print book. To order the Bedford e-Book to Go,
use ISBN 978-1-4576-8849-2.

• Other Popular e-Book Formats For details, visit macmillanhighered.com


/ebooks.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 10 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
xi

Select Value Packages


Add more value to your text by packaging one of the following resources
with Technical Communication, Eleventh Edition. To learn more about package
options for any of the products below, contact your Macmillan sales repre-
sentative or visit macmillanhighered.com/catalog /techcomm11e.
Document-Based Cases for Technical Communication, Second Edition, by
Roger Munger, Boise State University, offers realistic writing tasks based on
seven context-rich scenarios, with more than 50 examples of documents that
students are likely to encounter in the workplace. To order the textbook pack-
aged with Document-Based Cases for Technical Communication for free, use ISBN
978-1-319-00980-9.
Team Writing by Joanna Wolfe, University of Louisville, is a print supple-
ment with online videos that provides guidelines and examples of collaborat-
ing to manage written projects by documenting tasks, deadlines, and team
goals. Two- to five-minute videos corresponding with the chapters in Team
Writing give students the opportunity to analyze team interactions and learn
about communication styles. Practical troubleshooting tips show students
how best to handle various types of conflicts within peer groups. To order the
textbook packaged with Team Writing, use ISBN 978-1-319-00981-6.

Instructor Resources
You have a lot to do in your course. Bedford/St. Martin’s wants to make it
easy for you to find the support you need—and to get it quickly.
Computerized Test Bank for Technical Communication, Eleventh Edition, is a
new test bank that combines—and builds upon—existing assessment resources,
including the self-assessment quizzes previously available on TechComm Web
and reading quizzes. The test bank offers a convenient way to provide additional
assessment to students. Instructors using LaunchPad will find the test bank
material available in the “Resources” section, where they can add the items they
wish to their units for the course. The test bank files are also available to down-
load from the Bedford/St. Martin’s online catalog macmillanhighered.com
/catalog/techcomm11e.
Instructor’s Resource Manual for Technical Communication, Eleventh
Edition, is available in the “Resources” section of LaunchPad and as a PDF
file that can be downloaded from the Bedford/St. Martin’s online catalog
macmillanhighered.com/catalog /techcomm11e. In addition to sample syllabi,
chapter summaries, and suggested teaching approaches, the Instructor’s
Resource Manual includes suggested responses to every Document Analysis
Activity, exercise, and case in the book. The manual also includes a unique
series of teaching topics.
Additional Cases and Exercises for every chapter are available in the
LaunchPad, and you can choose which ones you assign to students. Sug-
gested responses to each case and exercise are also available.
Presentation Slides are available to download and adapt for each chapter.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 11 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
xii

Acknowledgments
All of the examples in this book—from single sentences to complete
documents—are real. Some were written by my students at Boise State
University. Some were written by engineers, scientists, health-care providers,
and businesspeople, with whom I have worked as a consultant for more than
35 years. Because much of the information in these documents is proprietary,
I have silently changed brand names and other identifying information. I
thank the dozens of individuals—students and professionals alike—who
have graciously allowed me to reprint their writing. They have been my best
teachers.
The Eleventh Edition of Technical Communication has benefited greatly
from the perceptive observations and helpful suggestions of my fellow
instructors throughout the country. I thank Rebecca Agosta, Rowan-Cabarrus
Community College; James Anderson, University of Arkansas; Gabriella
Bedetti, Eastern Kentucky University; Teriann Blaisdell, University of Texas at
Arlington; Osen Bowser, Central Piedmont Community College; Lee Brasseur,
Illinois State University; Steven Cohen, University of Maryland; Armondo
Collins, Rowan-Cabarrus Community College; Dan Colson, Emporia State
University; Tracy Dalton, Missouri State University; Jan Ellsworth, University
of Arkansas at Little Rock; Joe Erickson, Angelo State University; Cynthia
Faircloth-Smith, Southwestern Community College; Mary Faure, The Ohio
State University; Brian Fehler, Tarleton State University; Samantha Gendler,
University of Maryland, College Park; Ian Granville, University of Florida;
Julia Hardie, Louisiana Tech University; Jennifer Hewerdine, Southern
Illinois University; Catherine Howard, University of Houston–Downtown;
Bobby Kuechenmeister, University of Toledo; Amber Lancaster, University
of Maryland–University College; Zretta Lewis, Texas A&M International
University; Chadwick Lyles, Louisiana Tech University; Bruce Magee,
Louisiana Tech University; Jodie Marion, Mt. Hood Community College; Tanya
McInnis, Bowie State University; David Merchant, Louisiana Tech University;
Josie Mills, Arapahoe Community College; Melissa Mohlere, Rowan-Cabarrus
Community College; Michele Mosco, Arizona State University; Vicki Moulson,
College of the Albemarle; Richard Ogle, University of Houston–Downtown;
Amy Patterson, Moraine Park Technical College; Lori Pennington, Boise State
University; Kristin Pickering, Tennessee Technological University; Cassie
Plott, Rowan-Cabarrus Community College; Justin Rademaekers, Purdue
University; Lisa Ragsdale, College of Humanities and Social Sciences; Sumita
Roy, Southern University; Dr. Laurie Rozakis, Farmingdale State College;
Michelle Schafer, University of Florida; Charles Sides, Fitchburg State
University; Krista Soria, University of Alaska Anchorage; James Tichgelaar,
The Ohio State University; Nicole Wilson, Bowie State University; and several
anonymous reviewers.
I would like to acknowledge the contributions of one of my colleagues
from Boise State University, Russell Willerton. Russell developed two of the

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 12 10/31/14 3:56 PM


Preface for Instructors
xiii
new LearningCurve activities and contributed substantially to the new test
bank and to various instructor resources. I greatly appreciate his expertise
and hard work. I also wish to thank Elaine Silverstein, who developed the
text’s other four LearningCurve activities with great patience, wisdom, and
care.
I have been fortunate, too, to work with a terrific team at Bedford/St.
Martin’s, led by Regina Tavani, an editor of great intelligence, judgment, and
energy. Regina has helped me improve the text in many big and small ways. I
also want to express my appreciation to Joan Feinberg, Denise Wydra, Karen
Henry, Leasa Burton, and Molly Parke for assembling the first-class team that
has worked so hard on this edition, including Andrea Cava, Brenna Cleeland,
Anna Palchik, Carrie Thompson, Sarah and Pablo D’Stair, Quica Ostrander,
and Sally Lifland. For me, Bedford/St. Martin’s continues to exemplify the
highest standards of professionalism in publishing. The people there have
been endlessly encouraging and helpful. I hope they realize the value of their
contributions to this book.
My greatest debt is, as always, to my wife, Rita, who, over the course of
many years and eleven editions, has helped me say what I mean.

A Final Word
I am more aware than ever before of how much I learn from my students, my
fellow instructors, and my colleagues in industry and academia. If you have
comments or suggestions for making this a better book, please send an email
to techcomm@macmillan.com. I hope to hear from you.

Mike Markel

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 13 10/31/14 3:56 PM


this page left intentionally blank
Introduction for Writers

The Eleventh Edition of Technical Communication is organized into five


parts, highlighting the importance of the writing process in technical com-
munication and giving equal weight to the development of text and graphics
in documents and websites.

Part Coverage
Part 1 Provides a basic understanding of important topics in technical
Understanding communication, including ethical and legal considerations, the
the Technical role of the writing process in planning and developing technical
Communication documents, and the practice of collaborating on documents.
Environment

Part 2 Focuses on rhetorical concerns, such as considering audience and


Planning the purpose, gathering information through primary and secondary
Document research, and planning the organization of documents.

Part 3 Describes communicating persuasively; writing coherent


Developing documents; writing effective sentences; designing documents and
and Testing the websites; creating graphics; and reviewing, evaluating, and testing
Verbal and Visual documents and websites.
Information
Part 4 Covers a wide range of types of technical communication: letters,
Learning memos, emails, and microblogs; job-application materials, includ-
Important ing print and electronic résumés; proposals; informational reports,
Applications such as progress and status reports, incident reports, and meeting
minutes; recommendation reports; lab reports; definitions,
descriptions, and instructions; oral presentations; and applications
used in communicating with the public, including newsletters,
brochures, white papers, podcasts, discussion boards, blogs, and
wikis.

Appendix Offers additional help with skimming sources and taking notes;
Reference documenting sources using the APA, IEEE, and MLA styles; and
Handbook editing and proofreading documents. Also provides advice to
multilingual writers on cultural, stylistic, and sentence-level
communication issues.

xv

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 15 10/31/14 3:56 PM


Introduction for Writers
xvi
Technical Communication offers a wealth of support to help you complete
your technical communication projects:

Annotated Examples make


it easier for you to learn from
the many model documents,
illustrations, and screen shots
throughout the text.

Guidelines boxes throughout the book sum-


marize crucial information and provide strategies
related to key topics.

Ethics Notes in every chapter remind you to


think about the ethical implications of your
writing and oral presentations.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 16 10/31/14 3:56 PM


Introduction for Writers
xvii

Document Analysis Activities


(formerly Interactive Sample Docu-
ments), located both in print and
online, allow you to apply what you
have just read as you analyze a real
business or technical document.

Tech Tips for using basic


software tools give you step-by-
step, illustrated instructions on
topics such as tracking changes,
creating graphics, and modify-
ing templates. Keywords in each
Tech Tip help you use the Help
menu in your word-processing
software to find additional
information.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 17 10/31/14 3:56 PM


Introduction for Writers
xviii

Writer’s Checklists summarize


important concepts and act as handy
reminders as you draft and revise
your work.

Cases in every chapter present real-


world writing scenarios built around
common workplace documents that
you can critique, download, and revise.

For quick reference, many of these features are indexed on the last book page
and inside back cover of this book.

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 18 10/31/14 3:56 PM


Brief Contents
Preface for Instructors v
Introduction for Writers xv

Part 1 Understanding the Technical Communication Environment 1


1 Introduction to Technical Communication 2
2 Understanding Ethical and Legal Considerations 17
3 Writing Technical Documents 41
4 Writing Collaboratively 57

Part 2 Planning the Document 81


5 Analyzing Your Audience and Purpose 82
6 Researching Your Subject 114
7 Organizing Your Information 146

Part 3 Developing and Testing the Verbal and Visual Information 169
8 Communicating Persuasively 170
9 Emphasizing Important Information 192
10 Writing Correct and Effective Sentences 215
11 Designing Print and Online Documents 248
12 Creating Graphics 294
13 Reviewing, Evaluating, and Testing Documents and Websites 340

Part 4 Learning Important Applications 357


14 Writing Correspondence 358
15 Writing Job-Application Materials 385
16 Writing Proposals 419
17 Writing Informational Reports 445
18 Writing Recommendation Reports 468
19 Writing Lab Reports 515
20 Writing Definitions, Descriptions, and Instructions 533
21 Making Oral Presentations 576

APPENDIX Reference Handbook 605


A Skimming Your Sources and Taking Notes 606
B Documenting Your Sources 614
C Editing and Proofreading Your Documents 658
D Guidelines for Multilingual Writers (ESL) 677
Selected Bibliography 693
References 697
Index 703
Index of Selected Features 730

xix

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 19 10/31/14 3:56 PM


this page left intentionally blank
Contents
Preface for Instructors v
Introduction for Writers xv

Part 1 Understanding the Technical Communication Environment 1

1 Introduction to Technical Communication 2


What Is Technical Communication? 3

The Challenges of Producing Technical Communication 5

Characteristics of a Technical Document 7

Measures of Excellence in Technical Documents 7

Skills and Qualities Shared by Successful Workplace Communicators 9

How Communication Skills and Qualities Affect Your Career 11

A Look at Three Technical Documents 12

Exercises 16
LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment 16 and
Case 1: Using the Measures of Excellence in Evaluating a Résumé 16 and

2 Understanding Ethical and Legal Considerations 17


A Brief Introduction to Ethics 18

Your Ethical Obligations 21


Obligations to Your Employer  21
Obligations to the Public  22
Obligations to the Environment  23
Your Legal Obligations 24
Copyright Law  24
Guidelines: Determining Fair Use 25
Guidelines: Dealing with Copyright Questions 26
 Ethics Note: Distinguishing Plagiarism from Acceptable Reuse of Information 26
Trademark Law  26
Guidelines: Protecting Trademarks 27
Contract Law  27
Liability Law  28
Guidelines: Abiding by Liability Laws 29

The Role of Corporate Culture in Ethical and Legal Conduct 30

xxi
macmillanhighered.com/launchpad/techcomm11e

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 21 10/31/14 3:56 PM


Contents
xxii
Understanding Ethical and Legal Issues Related to Social Media 32
Guidelines: Using Social Media Ethically and Legally 33
Document Analysis Activity: Presenting Guidelines for Using Social Media 35

Communicating Ethically Across Cultures 36


Communicating with Cultures with Different Ethical Beliefs 36
Communicating in Countries with Different Laws 36
Principles for Ethical Communication 37
Abide by Relevant Laws 37
Abide by the Appropriate Professional Code of Conduct  37
Abide by Your Organization’s Policy on Social Media  37
Take Advantage of Your Employer’s Ethics Resources 37
Tell the Truth  38
Don’t Mislead Your Readers 38
Use Design to Highlight Important Ethical and Legal Information  38
Be Clear  38
Avoid Discriminatory Language  39
Acknowledge Assistance from Others 39

Writer’s Checklist  39
Exercises 39
LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment 40 and
Case 2: The Ethics of Requiring Students To Subsidize a Plagiarism-Detection Service 40 and

3 Writing Technical Documents 41


Planning 42
Analyzing Your Audience  43
Analyzing Your Purpose  43
Choosing Your Writing Tools 43
Tutorial: Cross-Platform Word Processing with CloudOn, Quip, and More
Generating Ideas About Your Subject  44
Researching Additional Information  45
Organizing and Outlining Your Document  46
Tech Tip: How To Use the Outline View 46
Selecting an Application, a Design, and a Delivery Method  47
Tutorial: Creating Outlines
Devising a Schedule and a Budget  47
Drafting 48
Using Templates 48
Guidelines: Drafting Effectively 48
Tech Tip: How To Modify Templates 49
Document Analysis Activity: Identifying the Strengths and Weaknesses of a
Commercial Template 50

macmillanhighered.com/launchpad/techcomm11e

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 22 10/31/14 3:56 PM


Contents
xxiii
Using Styles 51
Tech Tip: How To Use the Styles Group 51
Tutorial: Creating Styles and Templates
Revising 52
Studying the Draft by Yourself  52
Seeking Help from Others 53
 Ethics Note: Acknowledging Reviewers Responsibly 54

Editing 54

Proofreading 54

Writer’s Checklist  55
Exercises 56
LearningCurve: Understanding the Technical Communication Environment 56 and
Case 3: Understanding Why Revision Software Cannot Revise and Edit Your Document 56 and

4 Writing Collaboratively 57
Advantages and Disadvantages of Collaboration 59
Advantages of Collaboration  59
Disadvantages of Collaboration  60
Managing Projects 60
Guidelines: Managing Your Project 61

Conducting Meetings 61
Tutorial: Scheduling Meetings Online
Listening Effectively  62
Guidelines: Listening Effectively 62
Setting Your Team’s Agenda  62
Guidelines: Setting Your Team’s Agenda 62
 Ethics Note: Pulling Your Weight on Collaborative Projects 67
DOWNLOADABLE FORM: Work-Schedule Form
DOWNLOADABLE FORM: Team-Member Evaluation Form
DOWNLOADABLE FORM: Self-Evaluation Form
Conducting Efficient Meetings 67
Communicating Diplomatically  67
Critiquing a Team Member’s Work 67
Guidelines: Communicating Diplomatically 68
Guidelines: Critiquing a Colleague’s Work 68

Using Social Media and Other Electronic Tools in Collaboration 69


Tech Tip: How To Use the Review Tab 70
Word-Processing Tools 71
Tutorial: Reviewing Collaborative Documents
Tutorial: Incorporating Tracked Changes
Messaging Technologies 71

macmillanhighered.com/launchpad/techcomm11e

00_MAR_7337_FM_i-xxxvii.indd 23 10/31/14 3:56 PM


Another random document with
no related content on Scribd:
Hierbij moge worden opgemerkt, dat de Yoruba’s de wijsheid van een
persoon beoordeelen naar het aantal spreekwoorden, die hij kent.

Op expeditie in Suriname schepte ik er meermalen behagen in, met de


negers alleen zijnde, nu en dan een spreekwoord te zeggen, hetgeen
een algemeene verbazing wekte, want niemand wilde gelooven, dat ik
ze in bakrà kóndre 29 geleerd had.

Welke van de spreekwoorden der Surinaamsche negers uit Afrika zijn


medegebracht, welke in onze kolonie ontstaan zijn, is niet gemakkelijk
te beantwoorden. Door zijn groote verbeeldingskracht en
vindingrijkheid, door zijn aanleg tot wijsgeerige bespiegelingen kost het
den neger, nimmer verlegen, het rechte woord op het geschikte
oogenblik te pas te brengen, weinig moeite, steeds nieuwe
spreekwoorden te bedenken. Met zijn kritischen geest weet hij
toestanden in de kolonie zeer juist te beoordeelen en zoo moet in
lateren tijd het spreekwoord: Sranam-kóndre da hassi-tére: tidè a wai
so, tamára a wai so 30, ontstaan zijn.

Deze weinige voorbeelden mogen voldoende zijn, om aan te toonen,


dat in de uitingen van het geestelijk leven van den Surinaamschen
neger nog tal van herinneringen voorkomen aan zijn afkomst van de
negers der Goudkust. [228]

Tot de belangrijkste dezer herinneringen behooren zeker wel de


spinverhalen, de anansi-tori’s, die door de negers der Goudkust, die de
Tshi-taal spreken—en ook in Sierra Leone—overal verteld worden.
Doorgaans is het in dit gebied Anansi of Annancy, de spin, die als held
in de vertellingen optreedt. Volgens eene overlevering aan de Goudkust
stamt het geheele menschdom van een groote spin af 31 en de
vereering, die dit dier daardoor geniet, de belangrijke plaats, die dit bij
ons zoozeer verafschuwde dier in de gedachten der Goudkust-negers
inneemt, heeft anansi tot den hoofdpersoon hunner talrijke vertellingen
gemaakt.
Bij andere meer oostelijk en zuidelijk wonende stammen, o.a. bij de
Yoruba’s, die de oostelijke helft der slavenkust bevolken 32 is het echter
de schildpad, die als de stamvader van het menschdom wordt
beschouwd, en die dan ook de hoofdpersoon in hunne vertellingen is
geworden. Zulk eene vertelling heet bij hen alo, hetgeen beteekent: iets
wat verzonnen is.

Beide dieren hebben deze vereering te danken aan de merkwaardige


eigenschappen, die zij zoowel in lichaamsbouw als in leefwijze
vertoonen. Ten opzichte van de spin is het, zooals reeds werd
opgemerkt, de kunstvaardigheid en het geduld, waarmede zij haar web
maakt en de slimme wijze, waarop zij aan voedsel weet te komen, die
voor de negers de aanleiding zijn geweest, haar dikwijls in
menschengedaante, doch altijd met menschelijk denkvermogen voor te
stellen. [229]

Dat bij de Yoruba’s van de slavenkust, doch evenzeer bij de Bantoe-


negers van Aequatoriaal West-Afrika (N.), de schildpad in de verhalen
de plaats van de spin inneemt, mag hieruit verklaard worden, dat de
schildpad 33 voor het volk een niet minder geheimzinnig dier is dan de
spin. De schildpad doet immers geen enkel dier kwaad; hij maakt op
geen enkel dier jacht, zelfs niet op het kleinste insekt, doch leeft slechts
van de vruchten, die in het bosch naar beneden vallen 34 of van
paddestoelen.

De Inboorlingen zeggen, dat de schildpad slechts twee vijanden heeft,


tegen wie hij zich niet verdedigen kan, nl. den mensch, die het dier voor
heilige ceremoniën wil hebben en de reuzenslangen (in Afrika de
Pythons), die in staat zijn, het dier kapot te drukken en het met pantser
en al inslikken. Volgens hen is dus de schildpad haast immuun tegen de
aanvallen en dus tegen de vernietiging, zoodat zij voor hen het
zinnebeeld werd van een lang leven. Ook is zij in staat, lang te vasten;
zij is stil, langzaam en zeer voorzichtig in hare bewegingen; zij weet
zich op ongewone wijze aan het oog te onttrekken—kortom dit dier
vereenigt in zich alle eigenschappen, die voor het volk synoniem zijn
geworden met kracht en list. In het Niger-delta wordt de schildpad dan
ook als de heerscher onder de dieren beschouwd, evenals bij de
Bantoe-stammen (N.) 35, en hier niet alleen om hare zooeven genoemde
eigenschappen, doch vooral ook, omdat schildpadden overal in
Aequatoriaal West-Afrika voorkomen, zelfs op plaatsen, waar andere
dieren ontbreken.

Belangrijk is het, waar eenzelfde vertelling op verschillende, soms ver


van elkander verwijderde plaatsen wordt [230]aangetroffen—te
verklaren, hetzij door overbrenging van de plaats van oorsprong, hetzij
door een onafhankelijk ontstaan van dezelfde denkbeelden en
phantasieën op verschillende plaatsen (Ba. blz. 20)—de veranderingen
vast te stellen, die de helden der verhalen hebben ondergaan.

Terwijl het in de vertellingen der negers van Sierra Leone (Cr.) en van
de Goudkust (Ba.), waar de Tshi-taal gesproken wordt, doorgaans de
spin is, hier Mr. Spider genoemd, over wiens heldendaden verteld
wordt, bij de Yoruba’s van de oostelijke deelen der Slavenkust en bij de
Bantoe-stammen van Aequatoriaal West-Afrika daarentegen de
schildpad, die als Trorkey of Mr. Turtle ook in vele Sierra Leone-
vertellingen optreedt, hebben de negers van Zuid-Afrika als nationale
held een dier, dat zij Cunnie 36 Rabbit noemen en dat ook herhaaldelijk
in de verhalen de Goudkust-negers optreedt.

Miss Cronise en H. W. Ward, meenen, volgens de determinatie van


een bevoegd dierkundige, dat wij hier allerminst met een „rabbit”, een
konijn te doen hebben, doch dat de neger het dwergmuskusdier*
(Hyomoschus aquaticus) op het oog heeft, een klein eenigzins op een
konijn gelijkend tweehoevig zoogdier, dat in slimheid [231]weinig voor de
spin onderdoet en daarom eveneens door de inboorlingen wordt
vereerd. In de vertellingen van de negers van Sierra Leone gaan Mr
Spider en Cunnie Rabbit steeds als vrienden met elkander om, ten
minste wanneer hunne belangen niet te zeer uiteenloopen. Dit blijkt uit
een meermalen voorkomenden aanhef in de vertellingen: „Two cunnie
meet up, de one cunnie, de odder cunnie” 37 enz. Vermelding verdient,
dat deze rabbit in de bijgevoegde illustraties der Sierra Leone-
verzameling steeds met kleine horens wordt afgebeeld, en meer gelijkt
op een kleine Antilopensoort, hetgeen ten eenenmale onjuist is. (Zie het
verklarend register).

In deze verhalen, evenals in die van zoovele andere Negerstammen,


blijkt de neger behoefte te gevoelen, om in deze uitingen van het
zieleleven de zwakke onschuld te laten zegevieren over de ruwe kracht,
een verschijnsel, dat ik reeds uit de geschiedenis van het negerras
verklaard heb (zie blz. 204).

Dat sluwheid het meestal boven kracht wint, hiervan is de neger overal
in Afrika doordrongen (zie o.a. in „Avond op het water”, Bijvoegsel II).
Wij treffen deze waarheid ook aan in de reeds aangehaalde
vertellingen, door inboorlingen aan Stanley gedaan (zie blz. 203), en
waarin nu eens door een aardig bedrog of sluwe krijgslist de loeiende
buffel het onderspit moest delven voor het scherpe vernuft van het
konijntje, dan weêr de hond het won van zijn forschen meester, het
luipaard.

In de spinvertellingen van de Goudkustnegers, die de Tshi-taal spreken


(in de zg. Anansi-sem, afgeleid van Anansi-asem) wordt de spin Aiya
Anansi (= vader Spin) genoemd, toebedeeld met groote slimheid en
behebt [232]gedacht met veel streken; evenals de lagere goden laat men
hem doorgaans door de neus spreken.

Aan de Goudkust heeft men speciale vertellers—evenals bij de


Yoruba’s, die over de slimheid van de schildpad 38 vertellen. Zulke
personen (bij de Yoruba’s akpalo of kpa alo genoemd) maken hun ambt
van het vertellen van dierenfabels en sprookjes en gaan van de eene
plaats naar de andere. Behalve deze heeft elk negerdorp een of meer
talentvolle vertellers. Wanneer het volk weet, dat er zich iemand onder
hen bevindt, die deze gave in bijzondere mate bezit, vragen zij hem, als
de omstandigheden er zich voor leenen (meestal in rusttijden, vaak
zelfs des nachts), een vertelling te doen en bieden hem tabak,
kolanoten* en kauris* aan.

Wanneer de verteller een voldoend aantal toehoorders om zich heen


verzameld heeft, zegt hij: mijn verhaal is ongeveer zoo en zoo, terwijl hij
den naam van den held noemt; of: mijn verhaal handelt over een man
(vrouw), die dit of dat gedaan heeft. Wanneer dan het auditorium heeft
geantwoord: wij luisteren, begint de verteller.

Welk een belangrijke plaats de vertellingen in het leven van den West-
Afrikaanschen neger innemen, blijkt wel uit de slotregels eener
pakkende vertelling in het belangwekkende werkje van Florence
Cronise en Henry Ward—niet alleen voor Sierra Leone, doch ook
voor [233]het verder oostwaarts liggende gebied (Ivoorkust, Goudkust en
Slavenkust) geldend.—„Bijna den ganschen nacht was met vertellen in
een der hutten doorgebracht en nog waren sommigen wakker genoeg,
om naar meer te verlangen. Sorpee was juist bezig, om zich voor te
bereiden voor een volgende vertelling, toen allen een vogel hoorden
schreeuwen. „Dah fowl craze”, 39 riep Oleemah uit, die juist zijn vertelling
geëindigd had, en niet kunnende gelooven, dat de morgen reeds
aanbrak, stond hij op, om zijn hoofd buiten de hut te steken.

„Nar true word dah fowl duh talk”, 40 zei hij, toen hij de eerste teekenen
van den naderenden dag had gezien. De wolken hingen zwaar, de
regen had opgehouden, en de dampen begonnen op te trekken”.

„Oleemah, door deze teekenen er aan herinnerd, dat het leven niet
uitsluitend verdichtsel 41 is, liep naar buiten en begaf zich naar zijn hut.
En, toen hij het sein aan de anderen had gegeven, om op te staan en
huiswaarts te keeren, voelde iedereen, dat de nacht goed besteed was
geweest”.

Ook in Sierra Leone is de Spin (Mr. Spider) de nationale held, de


personificatie van den volksaard, en worden de op den voorgrond
tredende eigenschappen van het Zwarte Ras en die, naar welke het
streeft, aan de spin toegeschreven. Ook daar is Spin buitengewoon
slim, heeft hij 42 een lichten slaap, een onverzadiglijken eetlust, en bezit
hij een ongeëvenaard talent om aan voedsel te komen. Als het te pas
komt, weigert hij ook maar den [234]lichtsten last te dragen, doch als er
iets te eten valt, is hij je man, om zelfs een olifant te tillen.

In verschillende dorpen zijn zg. „story-tellers” (sprookjesvertellers) zeer


in aanzien, omdat zij beter dan anderen van de volkslegenden op de
hoogte zijn en in het vertellen uitmunten. In Sierra Leone maken zelfs
negers van het vertellen van sprookjes een broodwinning en reizen van
het eene dorp naar het andere, waar zij steeds welkom zijn.

Niet zelden worden de verhalen met een bepaalde bedoeling verteld en


de Neger is slim genoeg om te begrijpen, tot wien in het bijzonder de
leerrijke vertelling gericht is. Dat de dierenfabels of sprookjes, die in
Sierra Leone en in de overige deelen der Goudkust verteld worden,
vooral de bedoeling hebben, de toehoorders beter te maken, blijkt o.a.
hieruit, dat, wanneer de verteller bemerkt, dat de moraal aan de
aandacht van den persoon, die men in het bijzonder op het oog heeft,
door een of anderen reden ontsnapt is, hij dikwijls onmiddellijk met een
andere vertelling begint, dat met dezelfde moraal eindigt.

Overal waar deze mondelinge overleveringen op de plaats, waar zij


ontstonden, zijn opgeteekend, blijken zij een haast nog belangrijker
plaats in het geestelijk leven van het volk in te nemen, dan de
litteratuurvoortbrengselen bij de volken der moderne cultuur.

Daar de onuitputtelijke schat van legenden en sprookjes, die de


mondelinge litteratuur der negers bevat, het gansche leven van den
Neger weêrgeeft, mag een uitgebreide, folkloristische studie, ook uit
een ethnologisch oogpunt, van belang geacht worden.

De meeste verzamelingen geven echter alleen het goede in den Neger


weêr. Hij vertelt echter ook graag verhalen, die uit een wetenschappelijk
oogpunt niet zonder beteekenis zijn, doch die voor een lezerskring, voor
welken deze bundel bestemd is, afgekeurd moesten worden. [235]

Jammer genoeg, is op de belangwekkende negerfolklore eerst de


aandacht gevestigd, nadat een lange inwerking van Europeesche
invloeden reeds veel van het oorspronkelijke had weggenomen.
[Inhoud]

LIJST DER NEGERVERTELLINGEN. 43

Suriname.

a. Vertellingen, waarin de Spin als held optreedt, dus eigenlijke


Anansi-tori’s.

Anansi,
1. die een half dorp verovert.
Spin 2.
en de prinses.
Het huwelijk
3. van Heer Spin.
Anansi,
4. Tijger en de doode koe.
Anansi
5. en zijn kinderen.
Hoe Spin
6. zijn schuldeischers betaalt.
Een feest
7. bij de Waternimf.
Spin 8.
en kat.
Spin 9.
en krekel.
Heer10.
Spin als Geestelijke.
Heer11.
Spin als roeier.
Spin12.
neemt Tijger gevangen.
Heer13.
Spin en Hond.
Tijger’s
14. verjaardag.
Spin15.
voert de Dood in.
Spin16.
wedt, Tijger te berijden.
Verhaal
17. uit het leven van vriend Spin.[236]
Anansi
18. als Amerikaan verkleed.
Heer19.
Spin en de Waternimf.
Anansi,
20. Hert en Kikvorsch.
Heer
21.Spin als landbouwer.
Anansi
22. en de Bliksem.
Ieder
23.volwassen man moet een rood zitvlak hebben.
Hoe24.
Anansi aan schapenvleesch wist te komen.

b. Vertellingen, waarin Anansi niet optreedt.

De geschiedenis
25. van Fini Foetoe, Bigi bere en Bigi hede.
Legende
26. van Leisah I.
27. II.
,, ,, ,,
Verhaal
28. van het land van „Moeder Soemba”.
Boen29.no habi tangi, of: ondank is ’s werelds loon.
Geschiedenis
30. van Kopro Kanon.
De Meermin
31. of Watra-mama.
De Boa
32. in de gedaante van een schoonen jongeling.
Het 33.
huwelijk van Aap.

De Anansi-tori der Surinaamsche Boschnegers. 44

Hoe Heer
1. Spin, door zijn bekwaamheid als geneesheer,
de mooie dochter van den landvoogd wist te krijgen.

Spinvertellingen van Curaçao. 45

(Cuenta di nansi).

Nansi1.en de bonte koe.


Nansi2.en Temekóe-Temebè.

[237]

Jamaicaansche neger-vertellingen. 46

(Annancy-stories).
Annancy
1. in Krabbenland (met muziek).
Reiger
2. (met muziek).
Annancy,
3. Poes en Rat (met muziek).
[Inhoud]

Inhoud der Surinaamsche Negervertellingen.

Wenden wij ons nu in de eerste plaats tot de Surinaamsche


negervertellingen of anansi-tori’s.

Evenals in de mondelinge litteratuur der Goudkustnegers treedt ook


in de meeste Surinaamsche negervertellingen de spin als
hoofdpersoon op. Mr. Spider in de vertellingen uit Sierra Leone is
hier, evenals bij de Goudkustnegers Anansi. Vreemde invloeden,
gedeeltelijk Nederlandsche, gedeeltelijk Engelsche, die sedert de
overbrenging der slaven op West-Indischen bodem op de folklore
der negers hebben ingewerkt, hebben blijkbaar op hun geliefden
held niet den minsten vat gehad, want in de Surinaamsche
vertellingen vinden wij volkomen denzelfden Spin terug, van welken
zoo dikwijls door de Negers van de Goudkust en aanverwante
stammen wordt verteld. 47

Daar, zooals ik reeds heb opgemerkt, de spin als de personificatie


van het zwarte ras wordt beschouwd, van [238]zijne vele deugden,
maar ook van zijne ondeugden, en de meest op den voorgrond
tredende karaktereigenschappen van den Neger door eeuwen heen
dezelfde zijn gebleven, mag de onveranderlijkheid van zijn Held,
hoewel met hem naar elders overgebracht, in het minst niet
verwonderen.

Door Anansi’s buitengewone slimheid en geslepenheid en zijn


lichten slaap ontsnapt hij aan alle listen en lagen, die tegen hem
gespannen worden, en is hij als het ware onsterfelijk. Telkens weet
hij nog juist bijtijds te ontsnappen en aan den dood te ontkomen.

Vreemd mag het daarom schijnen, dat Anansi in No. 22, getiteld:
„Heer Spin en de Bliksem”, met zijn gansche familie vernietigd wordt.

Spin heeft ook in Suriname een onbegrensden eetlust en weet zich


door allerlei listen en streken van het noodige voedsel te voorzien.
Wanneer er gebrek is aan voedsel—dat in Suriname met den
vruchtbaren bodem en visch-rijkdom der rivieren voor den Neger wel
nimmer voorkomt—weet Anansi altijd wel wat machtig te worden.
Ieder verlangen, dat bij hem opkomt, weet hij, dank zij zijn
ongeëvenaarde vindingrijkheid, te bevredigen, al moet hij zich
daartoe nu eens als Amerikaan verkleeden, om zich te goed te doen
aan gebraden eend (No. 18, getiteld: „Anansi als Amerikaan
verkleed”), dan weêr als loekoe-man* te verschijnen, om zijn vrouw,
Ma Akoeba onmiddellijk bereid te vinden, een schapenbout voor
hem gereed te maken (No. 24, getiteld: „Hoe Anansi aan
schapenvleesch kwam”). In Anansi’s laatste streek handelt hij nog
volkomen als zijn stamgenoot in Sierra Leone, die van het geloof van
het volk in den Geestenbezweerder of den „Country fashion-man”
partij trekt, om zijn doel te bereiken (Cr.).

Ook de Surinaamsche neger laat Anansi dikwijls door [239]de neus


spreken (No. 16, getiteld: „Spin wedt den tijger te berijden”) en laat
hem dikwijls schreeuwen als hij liegt.

Het meerendeel der in Suriname bijeengebrachte dierenfabels, hetzij


Anansi er in optreedt, (dus echte anansi-tori’s) (No. 1–24) of niet
(No. 25–33), behoort tot de fabels, waarin de dieren, die er in
optreden, doorgaans als menschelijke wezens worden voorgesteld,
met hunne goede en slechte karaktereigenschappen, met hunne
gewoonten en gebruiken. De tijger, met welk dier ook hier de jagoear
wordt bedoeld, en die in niet minder dan acht vertellingen van dezen
bundel optreedt, viert zijn verjaardag. (No. 14, getiteld: „Tijger’s
verjaardag”) speelt tot tijdverdrijf een oud-Afrikaansch spel, met de
zg. Awari-bángi* (in No. 6, getiteld: „Hoe Heer Spin zijn
schuldeischers betaalt”) en doet zelfs „een kleintje in de broek”, (in
No. 4, getiteld: „Spin, Tijger en de doode koe”); de dieren houden
wedstrijden in hardloopen, en gaan daarbij weddenschappen aan,
dingen naar de hand van Koningsdochters enz. enz. Evenals in de
Afrikaansche negervertellingen worden de namen der dieren
doorgaans voorafgegaan door Heer 48 of Broeder 49. In Suriname is
anansi doorgaans Heer, en brengt hij het somtijds tot Gouverneur.

Anansi’s vrouw, moeder Akoeba (naam van een meisje, op


Woensdag geboren), spreekt haar man wel eens aan met „mi
Kaptin” 50, in welk ambt zijne bedrevenheid in de Surinaamsche
anansi-tori’s herhaaldelijk in het licht wordt gesteld (No. 1, getiteld:
„Heer Spin, die een half dorp verovert”). Ook in Sierra Leone wordt
door de negers gaarne verteld van de streken, die „Cappen Spider” 51
uithaalt. [240]

Hoewel deze dierenfabels ongetwijfeld de meest oorspronkelijke, n.l.


van Afrikaanschen oorsprong zijn, hebben zij in den loop der tijden
blijkbaar belangrijke wijzigingen ondergaan door de vervanging van
de vertegenwoordigers der Afrikaansche fauna door die der
Surinaamsche wouden. 52

De negers zijn buitengewoon vindingrijk en improviseeren en


phantaseeren er maar op los—de meest typische staaltjes van dit
talent heb ik op den tocht door de binnenlanden der Kolonie bij mijne
negers kunnen opteekenen (C.b.). Als uitmuntende waarnemers
houden zij er van, de gewoonten der dieren, van de grootsten tot de
kleinsten, na te gaan en er hunne verklaring voor te geven, en het is
begrijpelijk, dat er van eene herinnering aan de Afrikaansche dieren-
en plantenwereld niet veel meer is overgebleven. Toch schijnt het in
Afrika meest opvallende dier, dat op ieder mensch steeds een
machtigen indruk maakt, in Suriname door den neger nog niet
geheel vergeten te zijn, nl. de olifant, die wij in de vertelling No. 18,
getiteld: „Verhaal uit het leven van vriend Spin” aantreffen en er nog
steeds met het Afrikaansche woord Azau of Asaw wordt
aangeduid. 53

In den loop der tijden hebben Afrikaansche dieren voor verwante


vormen der Surinaamsche fauna plaats [241]gemaakt—zooals voor
het luipaard: de tijger, die in Suriname niet voorkomt, doch
waarmede daar steeds de jagoear bedoeld wordt; voor den aap in
algemeenen zin: de brulaap; voor den vos: de kraboe dagoe* of
krabbenhond enz.—en het behoeft geen verwondering te wekken,
dat ook dieren, die in dat deel van Afrika, vanwaar de slaven naar
Suriname werden overgebracht, geen verwanten hebben en om de
een of andere reden de aandacht trokken, gaandeweg in hunne
dierenfabels werden opgenomen. Als voorbeeld noem ik o.a. de
awari*, de buidelrat (zie No. 29, getiteld: „Ondank is ’s werelds
loon”), een tot Amerika beperkt geslacht der buideldieren, door de
negers als kippendief zoozeer gehaat.

Welk dier de Surinaamsche neger op het oog heeft, als hij vertelt
van de slimme streken van „het konijn”, is moeilijk te zeggen. Is dit
nog dezelfde „cunnie 54 Rabbit”, waarover de inboorlingen van West-
Afrika zoo gaarne opsnijden, en waarmede, zooals reeds werd
opgemerkt 55, het dwergmuskusdier*, Hyomoschus aquaticus
bedoeld wordt, een dier, dat in Suriname niet voorkomt, of is hiervoor
in de plaats getreden de Agoeti*, door de Surinaamsche negers koni
koni genoemd?

Het is duidelijk, dat waar de negers zich vrij gemakkelijk naar hunne
nieuwe omgeving weten te schikken en er steeds behagen in
scheppen, over zaken en toestanden te redeneeren en
philosopheeren, de Europeesche invloed in hunne vertellingen zich
meer en meer heeft doen gevoelen. Deze invloed moet reeds
uitgegaan zijn van de eerste kolonisten, meer in het bijzonder van
hunne kinderen, die de slaven ook met hunne sprookjes bekend
wilden maken; en later, toen de slavernij werd afgeschaft en er een
intiemere verhouding tusschen negers en blanken [242]ontstond,
moet de Europeesche invloed in de negervertellingen steeds meer
op den voorgrond getreden zijn.

Zoo vindt de lezer in het reeds genoemde verhaal: „Uit het leven van
vriend Spin” zelfs de herinnering aan Napoleon 56 en aan den slag bij
Quatrebras in 1815 bewaard, en in No. 18, getiteld: „De Spin als
Amerikaan verkleed” vindt hij een uiting van den haat der negers
tegen Amerikanen, die in den laatsten tijd ten behoeve der goud-
exploitatie en andere ontginningen van delfstoffen herhaaldelijk de
kolonie bezoeken, terwijl wij in de vertelling No. 21, getiteld: „Heer
Spin als landbouwer” zelfs melding gemaakt vinden van het uitgeven
van perceelen tot uitbreiding van den kleinen landbouw, waarmede
eerst geruimen tijd na de opheffing der slavernij een aanvang is
gemaakt.

Niet minder dan tien van onze verzameling Surinaamsche


negervertellingen eindigen met een moraal, waarmede de
toehoorders hun voordeel kunnen doen, zooals No. 14, getiteld:
„Tijger’s verjaardag”, No. 17, „Verhaal uit het leven van Vriend Spin”,
No. 28, „Verhaal uit het land van Ma Soemba” en No. 32, „De boa in
de gedaante van een schoonen jongeling” enz.

Een tweetal vertellingen, waarin anansi niet optreedt, (No. 26 en 27:


Legende van Leisah I en II) leeren, hoe de strepen in
menschenhanden zijn ontstaan.

De overigen geven een verklaring, hetzij van den lichaamsbouw der


spin (No. 19, Heer Spin en de waternimf en No. 18, Anansi als
Amerikaan verkleed), hetzij van hare leefwijze tusschen de reten van
muren 57 (zg. beslagruimten) en in allerlei verborgen schuilhoeken
(o.a. [243]No. 1, getiteld: „Anansi, die een half dorp verovert”, No. 2,
„Spin en de prinses”, en No. 5, „Anansi en zijn kinderen”); vertellen
van Anansi’s formidabelen eetlust, waarvoor hij dikwijls gestraft
wordt. (No. 7, „Een feest bij de Waternimf”); stellen het voortdurend
streven van Heer Spin in het licht, om vijandschap onder de dieren
te stichten, (No. 21, „Heer Spin als landbouwer”), of moeten leeren,
op welke wijze de spin door allerlei streken overal, tot zelfs in
vorstenwoningen gekomen is. (No. 3, „Het Huwelijk van Heer Spin”).
No. 15, getiteld: „Spin voert den Dood in”, is hierom merkwaardig,
omdat ook in verschillende negervertellingen, die in West-Afrika zijn
opgeteekend, de Dood als een persoon voorkomt, evenals deze
voorstelling voorkomt in „Brother Annancy and Brother Death” van
den door Jekyll (Je) op Jamaica bijeengebrachten bundel.

Vreemd mag het schijnen, dat Anansi, die in de Negerfolk-lore voor


onsterfelijk doorgaat, in No. 22 „Anansi en de bliksem” met zijn
gansche familie vernietigd wordt.

Belangrijk zou het zijn, uit een veel grooter aantal vertellingen, dan
waarover tot nu toe beschikt kan worden, aanknoopingspunten te
zoeken met de vertellingen van de negers van West-Afrika. Hier mag
de aandacht gevestigd worden op de groote overeenkomst van No.
16, „Spin wedt Tijger te berijden” met „Mr. Turtle makes a riding-
horse of Mr. Leopard” uit de verzameling van Miss Cronise; op de
merkwaardige overeenkomst van het „Verhaal uit het leven van
Vriend Spin” (No. 17) met „Spider, Elephan’ en Pawpawtamus” van
denzelfden oorsprong (Zie Bijvoegsel II „Avond op het water in
Sierra Leone”), doch met dit verschil, dat het nijlpaard in Suriname
vervangen is door „de walvisch, de grootste visch (?) van de
Spaansche groene zee”; op „No. 4, Anansi, [244]Tijger en de doode
Koe”, die een variant is op „Mr. Spider pulls a supply of beef” in de
verzameling van Miss Cronise en eindelijk op het voorkomen ook in
onze verzameling van een bekende verschijning in de mondelinge
litteratuur der negers, nl. de teerpop (No. 9, „Spin en de Krekel”) die
wij in de bekende Uncle Remus serie, in Noord Amerika verzameld,
als de „Tar Baby” aantreffen en in de verzameling uit Sierra Leone
van Miss Cronise als „the Wax Girl” weêrvinden. Ook de oorzaak
van den eigenaardigen lichaamsbouw der spin vinden wij in een der
vertellingen van den door Miss Cronise bijeengebrachten bundel
vermeld, nl. in de vertelling „Why Mr. Spider’s waist is small”, terwijl
er ten slotte nog de aandacht op gevestigd wordt, dat een aantal
vertellingen der Surinaamsche negers, evenals die van de negers
der Goudkust en van Sierra Leone, van een hongersnood verhalen,
die onder de dieren was uitgebroken. (Zie: „Spin, Olifant en
Hippopotamus” in Bijvoegsel II). Daar de neger in weinige landen
zóó gemakkelijk aan den kost kan komen als in Suriname en daar er
dus wel nimmer voor hem van hongersnood sprake zal zijn geweest,
blijkt hier wederom eene herinnering aan Afrika, waar tijden van
groote voedselschaarschte herhaaldelijk voorkomen, niet alleen door
veelvuldige oorlogen (in vroegere tijden) en vernieling door branden,
doch ook door langdurige droogte en door gemis aan de noodige
zorg voor de toekomst bij den aanplant van een voldoende
hoeveelheid rijst.

Tot de categorie van vertellingen, die de groote liefhebberij van den


neger illustreeren, om onwelvoegelijkheden te vertellen (zie blz.
234), behooren een tweetal, die ik in dezen herdruk van Nahar’s
verzameling heb weggelaten, doch voor welke ik uit de nieuwe reeks
Anansi-tori’s, door A. P. Penard onlangs in het licht gegeven, er een
uit koos (getiteld: „Ieder volwassen man moet een rood [245]zitvlak
hebben”, No. 32), dat den kinderlijken aard van den neger, die in al
zijne handelingen tot uiting komt, leert kennen.
Ten slotte mag er nogmaals aan herinnerd worden, dat evenals in
West-Afrika, in Suriname langen tijd professioneele anansitori-
vertellers hebben bestaan, die meer bepaaldelijk de sterfhuizen
afliepen, om na de begrafenis den achterblijven den afleiding te
bezorgen. 58 In den onlangs verschenen bundel Surinaamsche
Anansitori’s, verzameld door A. P. Penard (P. c.) herdenkt de
schrijver twee beroemde Surinaamsche sprookjesvertellers, beiden
echte déde-hóso arátta (sterfhuisratten, zie blz. 248). De eerste was
Abraham Negentien, aldus genoemd, omdat hij een grooten teen
miste; de tweede was Swieti-ba-Wieliblo-a-faja-kiri so-woep (d.i.
Zoete-broer-Willy, blaas het licht uit, zoo: woep!) Beiden waren
groote humoristen, wier komisch voordragen hunne landgenooten
zich nog herinneren zullen.

De litteratuur van een volk mag de beste uiting van diens zieleleven
worden genoemd en daar de mondelinge litteratuur van den
Surinaamschen neger nog weinig bekend is, en bij eene
beoordeeling van de zwarte bevolking onzer kolonie de slechte
eigenschappen doorgaans breed worden uitgemeten en van de vele
goede karaktereigenschappen dikwijls gezwegen wordt 59, heb ik
gemeend [246]een goed werk te doen, om in de laatste mijner
bijdragen tot de kennis van Suriname, die een uitvloeisel zijn van
mijn reis in 1900, de aandacht te vestigen op de belangrijke neger-
folklore, die evenals zoo veel oorspronkelijks bij de natuurvolken,
bezig is te verdwijnen.
[Inhoud]

De anansi-tori en het bijgeloof. 60

Eens op een Zondag,—den dag, waarop men zich nog al eens


verveelt—wilde ik den tijd trachten te dooden door naar eene
gelegenheid te zoeken, om eenige anansi-tori’s op te doen.

Ik noodigde daartoe eenige gasten ten mijnent uit en wachtte op een


geschikt oogenblik, om het verzoek tot hen te richten, mij eenige
anansi-tori’s te willen vertellen.

„Voor de mooisten heb ik wel eenige sigaren over”.

De heeren lachten uit volle borst:

„Wo! taki anansi-tori bigi-bigi dei, Kà!” 61

„Wel, waarom niet?”

„Je weet toch, dat anansi-tori’s niet ieder oogenblik mogen verteld
worden en vooral niet als het dag is; hij die er zich niet aan houdt,
moet zich een ooghaar uittrekken”. 62

„Och kom, je kent er een massa, dat weet ik”.

„Dat is waar, maar op dit oogenblik mag ik er U geen enkele


vertellen, want kerki sidòn kabà. 63 Vandaag is het een dag om te
zingen en vroolijk te zijn”.
„Wel man, wees toch niet zoo dom en vertel er mij eenigen, dan geef
ik je sigaren”.

De man antwoordde mij niet en ging weg. Een der [247]overigen


zuchtte en sloeg zijn blikken naar boven. Ik vroeg hem wat dat
beteekenen moest, waarop hij met neêrgeslagen oogen en zachte
stem antwoordde:

„Máss’ra, joe a no wan pikíen, joe kánkan Sranam krioro, en joe sabi
srefi sani anansi-tori wanni taki”. 64

„Arnitri”. 65

„En je bent nog zoo bijgeloovig en wilt geen anansi-tori’s vertellen?


Foei man, schaam je wat!”

Ik vroeg hem daarop, om welke reden men geen anansi-tori’s bij dag
wil vertellen en waarom, als er gevraagd wordt „vertel een anansi-
tori”, men steeds ten antwoord krijgt „mi no sabi” 66.

Meneer de gouddelver stond op en vroeg mij op eenigszins heftigen


toon of ik dan niet wist, dat de skietnis of de anansi-tori tooverij is?

Eenige mijner vrienden, die bij het gesprek tegenwoordig waren,


konden zich niet inhouden, en schaterden het uit, waarop de
gouddelver vertrekken wilde.

„Word toch niet boos, vriend, het is immers maar gekheid”.

„Ja, maar ik word door jelui uitgelachen, en jelui denkt, dat ik lieg;
om U de waarheid te zeggen, anansi-tori’s zijn dingen, die niet maar
zoo besproken worden en die in een sterfhuis thuis hooren, niet bij
ons op dit oogenblik.

You might also like