Transplantace srdce

Transplantace srdce se stala uznávanou metodou léčby terminálního srdečního

selhání. Kandidáti na transplantaci srdce jsou pacienti, u kterých je
konzervativní terapie neúčinná a nelze použít jiné chirurgické metody k nápravě
srdečního onemocnění z důvodu dysfunkce myokardu.

Historie transplantace srdce

Chirurg, který dal naději

3. prosince 1967 se 53letý Luis Vashkanský stal prvním člověkem, kterému

transplantovali srdce. USA v té době neumožňovaly získat srdce člověka, pokud
ještě tlouklo – to by mohlo být považováno za vraždu. Pouze liberálnější zákony
Jižní Afriky umožnily Christianu Bernardovi transplantovat srdce ženy, která po
nehodě utrpěla život neohrožující poranění mozku, Louisu Vashkanskýmu.
Zemřel, ale, za 18 dní po operaci, ale jak se později ukázalo, ne na neúspěšnou
transplantaci, ale na zápal plic.

Po úspěšné transplantaci srdce se Christian Bernard setkal s přívalem kritiky.

Začal dostávat „strašné dopisy, které ho nazývaly řezníkem“. Svět okamžitě začal
hledat odpovědi na etickou otázku, jestli se člověk může rozhodnout, kdo bude
žít a kdo zemře.

Princip operace
• Operace se provádí v umělém oběhu. Když se provádí transplantace srdce,
první fází je odstranění srdečních komor. Velké cévy, pravá a levou síň příjemce
odstraňují. Poté je srdce dárce implantují a sešívají.

• Hlavním problémem moderní transplantologii jsou infekční komplikace. K

prevenci infekcí se používají speciální farmakologická a organizační opatření. V
pooperačním období se často vyskytují bakteriální infekce. Výskyt plísňových
infekcí se zvyšuje v přítomnosti diabetu nebo nadměrné imunosuprese. Provádí
se prevence pneumocystové pneumonie, infekce cytomegalovirem. Hlavní
metodou diagnostiky rejekce je endomyokardiální biopsie. V závislosti na
závažnosti procesu dochází ke zvýšení imunosuprese, zvýšení dávky steroidních
hormonů, použití polyklonálních nebo monoklonálních protilátek.

Výběr dárcovského orgánu

Dostupnost transplantací srdce je v současnosti omezena počtem dárcovských
orgánů. Dárci jsou oběťmi mozkové smrti, často v důsledku traumatického
poranění mozku při autonehodách. Kromě toho je použití srdce pro
transplantaci často omezeno v důsledku doprovodných onemocnění dárce,
konstitučních znaků. A Limitujícím faktorem je také velká vzdálenost mezi
centry odběru a transplantace orgánů, vzhledem ke krátké době ischemie
dárcovského orgánu (do 4-6 hodin). Srdce se promyje studeným
kardioplegickým roztokem, vyjme se a umístí do studeného krystaloidního
roztoku. Přeprava probíhá ve speciálním termoizolačním kontejneru.

Perspektivy a problémy transplantace srdce

Nedostatek a nemožnost dlouhodobého skladování dárcovských orgánů se staly
podnětem k vývoji alternativních způsobů léčby terminálního srdečního selhání.
Vznikají různé systémy pomocného krevního oběhu (umělé srdeční komory),
provádí se resynchronizační terapie, zkoumají se nová léčiva, probíhá výzkum v
oblasti genové terapie. Prevence a léčba patologie cévního štěpu zůstává
problémem. Problematické z lékařského a etického hlediska zůstávají otázky
výběru příjemců a sestavování pořadníku. Chirurgie, pooperační terapie a
sledování pacienta také zůstávají nákladné.

Ale vývoj technologie dává naději: "zvířecí orgány a umělá srdce pomáhají léčit
pacienty... Tyto vědecké pokroky mohou jednoho dne úplně odstranit
pořadníky."

Принцип операції
 Операція проводиться в умовах штучного кровообігу. При пересадці серця першим
етапом виконується видалення шлуночків серця. Великі судини, праве і ліве
передсердя реципієнта не видаляються. Потім імплантується і пришивається
донорське серце.
 Основною проблемою в сучасній трансплантології є інфекційні ускладнення. Для
попередження інфекцій застосовуються спеціальні фармакологічні і організаційні
заходи. В ранньому післяопераційному періоді частіше виникають бактеріальні
інфекції. Частота грибкових інфекцій збільшується при наявності цукрового діабету
або надмірної імуносупресії. Проводиться профілактика пневмоцистної пневмонії,
цитомегаловірусної інфекції. Основний метод діагностики реакції відторгнення –
ендоміокардіальна біопсія. В залежності від вираженості процесу, виконується
підсилення режиму імуносупресії, підвищення дози стероїдних гормонів,
застосування поліклональних або моноклональних антитіл.
Відбір донорського органу
Доступність пересадки серця зараз обмежується числом донорських органів.
Донорами стають жертви смерті мозку часто внаслідок черепно-мозкової травми
при автокатастрофах. Крім того, використання серця для пересадки нерідко
обмежується супутніми захворюваннями донора, конституційними особливостями.
A Обмежувальним чинником також є далека відстань між центрами забору органів і
пересадки, внаслідок короткого періоду ішемії донорського органу (до 4-6 годин).
Остаточне рішення про придатність серця для пересадки приймає досвідчений
хірург після прямого обстеження після стернотомії. Серце перфузується холодним
кардіоплегічним розчином, видаляється і поміщується в холодний кристалоїдний
розчин. Транспортування відбувається у спеціальному термоізоляційному
контейнері.
Перспективи і проблеми пересадки серця
Нестаток та неможливість довгого зберігання донорських органів став стимулом до
розробки альтернативних методів лікування термінальної серцевої недостатності.
Створюються різноманітні системи допоміжного кровообігу (штучні шлуночки серця),
проводиться ресинхронізаційна терапія, досліджуються нові лікарські засоби, ведуться
дослідження в області генетичної терапії. Проблемою залишається попередження та
лікування судинної патології трансплантата. Залишаються проблемними з медичної та
етичної точок зору питання відбору реципієнтів і складання лиска очікування. Також
залишається дороговартісною сама операція, післяопераційна терапія і спостереження
пацієнтів.

Але розвиток технологій дає надію: «органи тварин і штучні серця

допомагають лікувати пацієнтів… Ці наукові досягнення можуть в один
прекрасний день взагалі повністю ліквідувати списки очікування»