MPN

Klonal hastalıklar
Bir ya da daha fazla myeloid seride proliferasyon
Normal hematopeietik farklılaşma genellikle korunur
6-7. dekatta pik yapar
Klinik çok heterojendir
Splenomegali görülebilir
Akut lösemi transformasyonu görülebilir
MPN SINIFLAMASI
DSÖ 2022 SINIFLAMASI İCC 2022 SINIFLAMASI
JAK-STAT AKTİVASYONU
JAK2 YAPISI
Hastalığı başlatan
bir kök hücredir
POLİSİTEMİA VERA
Polisitemi à eritrosit kitlesinin artışı (eritrositoz)
RÖLATİF POLİSİTEMİ
­Plazma volümünün azalması (terleme, kusma, diyare, 3. boşluklara
sıvı kaybı)
­Gaisböck sendromu à Hipertansiyon, eritrositoz, obezite (stress?)
GERÇEK POLİSİTEMİ
­Primer à PV, primer konjenital/ailesel (EPOR mutasyonları)
­Sekonder
SEKONDER ERİTROSİTOZ NEDENLERİ
POLİSİTEMİA VERA
Klonal
En sık görülen PRİMER polisitemi
ERİTROSİTOZ belirgin à lökositoz ve trombositoz da eşlik edebilir
Bazı vakalarda akut lösemi ya da myelofibrozis (Post-PV MF) transformasyonu
görülebilir
Yaşa göre düzeltilmiş insidans oranı 10.9/1 milyon (SEER 2001-2012 verileri)
­ Esansiyel trombositoz 9.6
­ KML 3.3
­ PMF 3.1
KLİNİK
Asemptomatik à rastlantısal tanı alabilir
Hiperviskozite à HT, plethora, diziness, parestezi, görme
anormallikleri, tinnitus, başağrısı
Tromboz önemli bir başvuru nedenidir!
­%30-40 hastada ölüm nedenidir à özellikle arterial trombozlar
­PV tanı anında %35 kadar vakada eşlik eden tromboz vardır
­BUDD-CHİARİ sendromu
KLİNİK
Nörolojik bulgular
­ TİA, serebral iskemi, kanama, konfüzyon, dural sinüs ya da serebral ven
trombozları
Eritromelalji
­ Ekstremite uçlarında yanma hissi şeklinde tariflenen ağrı olması
­ Eritromelaljinin en sık nedeni PV’dir
­ Trombosit aktivasyonu patogenezde önemli
­ Tedavi edilmezse iskemik akrosiyanoz ya da gangren’e ilerler à ASPİRİN
KLİNİK
Kanama
­ %30-40 vakada hastalık seyri boyunca görülür
­ Genellikle masum à epistaksis, gingival kanama
­ Portal ven trombozuna sekonder varis kanamaları
­ Peptik ülser kanaması
Kaşıntı
­ Jeneralize kaşıntı %40 vakada görülür
­ Aquajenik à ılık/sıcak duş sonrasında kaşıntı artar
Gut
LAB
Eritrositoz, trombositoz, lökositoz
B12 yüksekliği
Hiperürisemi
Demir eksikliği
JAK2 pozitif
EPO düşük
Arter kan gazı analizinde hipoksi beklenmez à nadiren ciddi
trombositoz/lökositozu olan vakalarda yalancı bir hipoksi görülebilir
FİZİK MUAYENE
Splenomegali***
Plethora
Hipertansiyon
Hepatomegali
Gut artriti
Kutanöz ülserler
TANI
AYIRICI TANI
JAK2 testleri
JAK2 negatif vakalarda à sO2,
karboksiHb seviyesi ve P50O2 testleri
önemli olacaktır
Serum EPO düzeyinin yüksek olması
hipoksik durumları akla getirmelidir
TEDAVİ
Flebotomi à hedef HCT < %45
Aspirin
Sitoredüktif tedavi (Yüksek riskli vakalarda)
­ Hidroksiüre
­ Peg-İFN (özellikle < 40 yaş ya da gebelerde)
­ Ropeg-İFN
­ Ruxolitinib à HU rezistan ya da tolere edemeyen vakalarda