FILIPINO PRELIM REVIEWER

LESSON 1 (PAGBASA AT PAGSULAT TUNGO SA PANANALIKSIK)

➢ PAGBASA

- ANG PAGBASA AY PAGKILALA, PAG-UNAWA, PAGPAPAKAHULUGAN AT

PAGTATAYA NG MGA IDEYA SA MGA NAKALIMBAG NA SIMBOLO
- ITO AY PROSESO NG PAG-UNAWA SA MGA KAISIPANG HATID NG AWTOR SA
MGA MAMBABASA
- SA PAMAMAGITAN NG PAGBASA, NAHAHASA ANG IBA’T-IBANG KASANAYAN
NG ISANG INDIBIDWAL
- ANG PAGBASA AY NAPAKAHALAGA SA ISANG INDIBIDWAL SAPAGKAT ITO
ANG TUTUGON SA KANYANG PAGKATUT O TUNGO SA MAS MALAWAK NA
KAALAMAN SA KANYANG KAPALIGIRAN, SA BANSA AT MARAMI PANG IBA NA
NAHUHUBOG NG KANYANG PAGKATAO
- ANG ISANG ESTUDYANTENG PALABASA AY MAS MAY MALAKING P OSIBILIDAD
NA MAIPASA NIYA ANG MGA PAGSUSULIT NA IBIBIGAY NG GURO KUMPARA SA
ISANG HINDI PALABASA SAPAGKAT SA KANYANG PAGBABASA MAS
NADADARAGDAGAN ANG KANUANG KAALAMAN , LUMALAWAK ANG
TALASITAAN AT MGA KARANASAN

• WILLIAM MORRIS

- ANG PAGBASA AY ANG PAGKILALA SA MGA NAK ASULAT NA MGA

SALITA

• WEBSTER DICTIONARY

- ANG PAGBASA AY ISANG KILOS O GAWA NG ISANG TAONG BUMABASA

NG AKLAT, SULATIN, AT IBANG NASUSULAT NA BA GAY
- ANG PAGBASA AY NAK ADAGDAG NG KAALAMAN AT LAL ONG
MAPAPALAWAK NITO ANG ATING ISIPAN

• JOHNSTON(1990)

- ITO’Y ISANG KOMPLEKS O MASALIMUOT NA GAWAING

NANGANGAILANGAN NG KONSYUS AT DI -KONSYUS NA PAGGAMIT NG
MGA ESTRATEHIYA O KASANAYAN GAYA NG PAGLUTAS NG SULIRANIN
UPANG MAKABUO NG KAHU LUGANG NINANAIS IPAHATID NG AWTOR

• BALTAZAR(1977)

- ANG PAGBASA AY KASANGKAPAN SA PAGKATUTO NG MGA KABATIRAN

UKOL SA IBA’T-IBANG LARANGAN NG PAMUMUHAY
- SA KATUNYANA, 90% SA NAPAG-ARALAN NG TAO AY MUL A SA
KANYANG KARANASAN SA PAGBASA
➢ MGA KAKAYAHAN O KASANAYAN NA KAILANGAN N G MAMBABASA

• NAKILALA ANG MGA SALITA (WORD PERCEPTION/RECOG NITION)

• NAKAUUNAWA SA TEKSTONG BINAB ASA (COMPREHENSION)
• NAKAUUNAWA SA BAWAT SALITA NG TEK STO AT MAY KATATASAN DITO
(FLUENCY)
• NABIBIGKAS NANG WASTO ANG MGA TITIK NA BUMU BUO SA SALITA
(DECODING)
• NABABATID ANG KAHULUGAN AT GAMIT NG MGA SALITA SA
PANGUNGUSAP O MAY KAKAYAHANG BOKABULARYO (VOCABULARY)
• NAGPAPAKITA NG PAGPAPAHALAGA SA PAN ITIKAN (LITERARY
APPRECIATION)

➢ BAKIT TAYO NAGBABASA?

• UPANG MADAGDAGAN ANG KAALAMAN

• UPANG MAGING MATAGUMPAY ANG ISINIGAWANG PANANALIKSIK
• UPANG MAPUKAW ANG ATING INTERES
• UPANG MAKAKUHA NG INSPIRASYON

➢ PANUKATAN O DIMENSYON NG PAGBASA

• UNANG DIMENSYON (PAG-UNAWANG LITERAL)

• IKALAWANG DIMENSYON (INTERPRETASYON)
• IKATLONG DIMENSYON (MAPANUO D O KRITIKAL NA PAGBASA)
• IKAAPAT NA DIMENSYON (PAGLALAPAT O APLIKASYON)

➢ MGA URI NG PAGBASA

• MASAKLAW NA PAGBASA
• MASUSING PAGBASA
• PAGALUGGAD NA PAGBASA
• MAPANURING PAGBASA
• KRITIKAL NA PAGBASA
• MALAWAK NA PAGBASA
• MALALIM NA PAGBASA
• MAUNLAD NA PAGBASA
• TAHIMIK NA PAGBASA
• MALAKAS NA PAGBASA
➢ MGA PROSESO NG PAGBASA

• PERSEPSIYON O PAGKILALA
• KOMPREHENSIYON O PANG-UNAWA
• REAKSIYON
• APLIKASYON O INTERGRASYON

➢ PAGSULAT

- MAY IBA’T-IBANG DAHILANG ANG TAO SA PAGSUSULAT. SA IBA, ITO AY

NAGSISILBING LIBANGAN SAPAGKAT SA PAMAMAGITAN NITO AY
NAIBABAHAGI NILA SA IBA ANG KANILANG MGA IDEYA AT MGA
KAISIPAN SA PARAANG KAWILI-WILI O KASIYA-SIYA PARA SA KANILA
- SA MGA MAG-AARAL, ANG KALIMITANG DAHILAN NG PAGSUSULAT AY
ANG MATUGUNAN ANG PANGANGAI LANGAN SA PAG-AARAL BILANG
BAJAGI NG PAGTAMO NG KASANAYAN
- SA MGA PROPESYUNAL NAMAN TULAD NG MGA AWTOR, PERYODISTA,
GURO, SEKRETARYA, A TBP., ITO AY KANILANG GINAGAWA BILANG
BAHAGI NG PAGTUGON SA BOKASYON O TRABAHO NA KANILANG
GINAGAMPANAN SA LIPUNAN
- ANUMANG DAHILANG NG PAGSUSULAT, IYO AY NAG DUDULOT NG
MALAKING TULONG SA PAGSUSULAT, SA MGA TAONG NAKABABASA
NITO, AT MAGING SA LIPUNAN SA PANGKALAHATAN SAPAGKAT ANG
KANILANG MGA SINULAT AY MAGIGING D OKUMENTO NG NAKALIPAS
NA PANGYAYARI O PANAHON NA MAGSISILBING TULAY PARA SA
KABATIRAN NG SUSUNOD NA HENERASYON
- ANG PAGSUSULAT AY ISA RIN SA MGA DAPAT PAGTUONAN NG PANSIN
NA MALINANG AT MAHUBOG SA MGA MAG-AARAL
- SA MGA MAKRONG KASANAYANG TULAD NG PAKI KINIG, PAGBABASA,
AT PANONOOD, MADALAS ANG ISANG INDIBIDWAL NA GUMAWA NITO
AY KUMUKUHA O NAGDARAGDAG NG M GA KAALAMAN SA KANYANG
KAISIPAN
- SA PAMAMAMAGITAN NG PAGSUSULAT, NAISASATITIK NG NILA LAMAN
NG ISIPAN, DAMDAMIN, PANINIWALA , AT LAYUNIN NG TAO

• MENDOZA AT ROMERO

- PAGSALIN SA PAPEL O SA ANO MANG KASANGKAPANG MAAARING

MAGAMIT NA MAPAGSASALINAN NG MGA NABUONG SALITA, SIMBOLO,
LARAWAN NG TAO, O GRUPO NG TAO SA LAYUNING MAIPAH IWATIG
ANG KANYANG KAISIPAN
- ANG PAGSUSULAT AY NAKAKATULONG UPANG MAKILALA MO ANG
MGA LETRANG IYONG ISUSULAT AT SA PAM AMAGITAN NG PAGSUSULAT
AY NAHAHASA ANG IYONG ABILI DAD NA MAKAPAG-ISIP NG MGA
BAGAY NA PWEDI MONG ILAPAT SA IYONG PAGSUSULATAN
 • CECILIA AUSTERA (MAY -AKDA NG KOMUNIKASYON SA AKADEMIKANG
FILIPINO 2009)

- ANG PAGSULAT AY ISANG KASANAYANG NAGLULUNDO NG KAISIPAN AT

DAMDAMING NAIS IPAHAYAG NG TAO GAMIT ANG P INAKAEPEKTIBONG
MIDYUM NG PAGHAHATID NG MENSA HE, ANG WIKA

• EDWIN MABILIN (SA AKLAT NG TRANSPORMITABONG KOMUNKIASYON SA

AKADEMIKONG FILIPINO 2012)

- ITO AY ISANG PAMBIHIRANG G AWAING PISIKAL AT MENTAL DAHIL SA

PAMAMAGITAN NITO AY NAIPAPAHAYAG NG TAO ANG NAIS NIYANG
IPAHAYAG SA PAMAMAGITAN NG PAGLILIPAT NG KAALAMAN SA PAPEL O
ANUMANG KAGAMITANG MAAARING PAGSULATAN
- ANG PAGSUSULAT AY ISANG PAGPAPAHAYAG NG KAALAMANG
KAILANMAN AY HINDI MAGLAHO SA ISIPAN NG MGA BUMA SA AT BABASA
SAPAGKAT ITO AY MAAARING MAGPASALIN -SALIN SA BAWAT P ANAHON

➢ ANG PAGSUSULAT AY …

• KASANAYANG PORMAL NA NATUTU TUNAN NG ISANG TAO

• MABAGAL AT KOMPLEKS NA PROSESO
• SINING NA NANGANGAILANGAN NG MALALIM NA PAG -IISIP AT PAG-
UNAWA
• ITO AY ISANG PISIKAL AT MENTAL NA AKT IBITI NA GINAGAWA PARA SA
IBA’T-IBANG LAYUNIN

➢ MGA PANANAW NG MGA DALUBHASA HINGGIL SA PAGSULAT

• BERNALES

- ITO AY KAPWA PISIKAL AT MENTAL NA AKTIBITI

- ANG GAWAING PAGSULAT AY HIN DI BIRO

• XING AT JIN

- ISANG KOMPREHENSIB NA KAKAYAHANG NAGLALAMAN NG WASTONG

GAMIT, TALASALITAAN, PAGBUO NG KAISIPAN, RETORIKA, AT IBA PANG
ELEMENTO

• BADYOS

- ANG KAKAYAHAN SA PAGSULAT NANG MABISA AY ISANG BAGAY NA

TOTOONG MAILAP PARA SA NAKARARAMI SA ATIN MAGING SA PAGSULAT
NG UNANG WIKA AT PANGALAWANG WIKA
 • SMITH

- ANG PAGSULAT DAW AY TAO SA TAONG PAKIKIPAGTALASTASAN

• KELLER

- ANG PAGSULAT AY ISANG BIYAYA, PANGANGAILANGAN, AT

KALIGAYAHAN
- ITO AY SINING SA PAGPAPAHAYAG NG NAISIP O NADARAMA

• RIVERS

- ITO AY NAG-UUGAT MULA SA PAGTATAMI NG KASANAYAN HANGGANG

SA KASANAYANG AKTWAL NA MAGAGAMIT

- ANG PAGBABASA AT PAGSUSULAT AY NAKAKONEKTA SA ISA ’T-ISA

- ANG KAKAYAHANG MAKAPAGSULAT AY KASUNOD NA MATUTUNAN M O ANG IYONG
ABILIDAD NG MAGBASA; MERON DING IBANG TAO NA UNANG NATOTONG MAGBASA
AT MATAPOS AY NAKAPAGSULAT N A SILA
LESSON 2 (PROSESO AT TEORYA NG PAGBASA)

➢ PROSESO NG PAGBASA

• PERSEPSIYON

- SA BAHAGING ITO, KINIKILATIS PA LAMANG NG MAMBABASA A NG

KABUUANG ITSURA O ANYO NG ISANG TEKSTO
- DITO MARAHIL TINITI GNAN PA LAMANG NIYA ANG PABALAT, ANG
PAMAGAT, AT ANG AWTOR
- DITO MAAARI PA LAMANG NIYANG BINABASA ANG LIK OD NG LIBRO AT
KUNG PASOK BA ITO SA LAYUNIN O INTERES NG MAMBAB ASA ANG
ISANG BABASAHIN

• KOMPREHENSIYON

- SA BAHAGING ITO NAIPRO-PROSESO NG MAMBABASA ANG

IMPORMASYON O MENSAHE NG ISANG TEKSTO
- DITO NAKIKITA NA NG ISANG MAMBABABSA ANG
PINAKAKAKONTEKSTO O ANG NILALAMAN NG KANIYANG BINABASA
- SA KOMPREHENSIYON MA SUSUKAT ANG PAG-UNAWA NG ISANG
MAMBABASA
 • REAKSIYON

- MAAARING NASA DALAWANG ANYO:

- EMOSYONAL NA REAKSIYON = DITO LUMALABAS ANG
PINAKADAMDAMIN NG ISANG MAMBABASA SA KANIYANG BINABASA
- MGA BAGONG IDEYA = NAIISIP NG ISANG MAMBABASA PAGKTAPOS
NIYANG MAGBASA

• APLIKASYON/INTEGRASYON

- APLIKASYON = PAGPULOT NG IMPORMASYON /MENSAHE SA BINASA AT

PAGSASABUHAY NG KUNG ANUMAN ANG NATUTUNAN NG
MAMBABABSA
- INTEGRASYON = PAGPAPALAWAK NG TAO SA MGA DATI NIYANG
KAALAMAN

➢ MGA TEORYA NG PAGBABASA

• TEORYANG BOTTOM -UP

- AYON DITO, ANG PAGBASA AY PA GKILALA NG SERYE NG NAKASULAT

NG MGA SIMBOLO UPANG MAIBIGAY ANG KATUMBAS NITONG TUN OG
- NANANALIG ANG TEORYANG ITO NA ANG PAGKATU TO SA PAGBASA
AY NAGSISIMULA SA PAGKILALA SA MGA TI TIK, SALITA, PARIRALA AT
PANGUNGUSAP BAGO MALAMAN ANG KAHULUGAN NG TEKSTO
- ANG PROSESO NG PAG -UNAWA AYON SA TEORYANG IT O, AY
NAGSISIMULA SA TEKSTIO (BOTTOM), PATUNGO SA MAMBABASA (UP)
KAYA TINAWAG ITONG BOTTOM -UP

• TEORYANG TOP-DOWN

- NAPATUNAYAN NG MARAMING DALUBHASA NA ANG PAG-UNAWA AY

HINDI NAGSISIMULA SA TEKSTO KUNDI SA MAMBABASA (UP) TUNGO SA
TEKSTO (DOWN)
- AYON DITO ANG MAMBABASA AY NAPAKAAKTIB NA PARTISIPANTE SA
PROOSESO NG PAGBASA, NA SIYA AY MAY TAGLAY NA DATING
KAALAMANG NAKAIMBAK SA KANYANG ISIPAN
 • TEORYANG INTERAKTI B

- AYON SA TEORYANG ITO, ANG TEKSTO AY KUMAKATAWAN SA WIKA

AT KAISIPAN
- DITO NAGAGANAP ANG IN TERAKSYONG AWTOR-MAMBABASA AT
MAMBABASA-AWTOR
- SA TEORYANG ITO, MAHALAGA AN G LARANGAN NG METAKOGNISYON
NA NAHIINGGHIL SA KAMALAYAN AT KABATIRAN SA TAGLAY NA
KAALAMAN AT SA ANGKING KASANAYAN NG MAMBABABSA

• TEORYANG ISKIMA

- MAHALAGA ANG TUNGKULING GINAGAMPANAN SA PAGBASA NG

DATING KAALAMAN NG MAMBABASA
- BAWAT BAGONG IMPORMASYONG NAKUKUHA SA PAGBABASA AY
NAIDRAGDAG SA DATI NG ISKIMA
- NADAGDAGAN ANG NALALAMAN, DATING KAALAMAN, AT
KARANASAN

➢ MGA ANTAS NG PAG-IISIP

• ANTAS FAKTWAL

- PAYAK NA PAGGUNITA SA MGA NAKALAHAD NA IMPORMASYON

- NATUTUKOY ANG MGA DETALYE BATAY SA MGA NAAALALA(RECALL)
KUNG SAAN ANG MGA ITO (DETALYE) AY NASA ANYONG LANTAY NA
MAKASASAGOT NG MGA TANONG TULAD NG ANO, KAILAN, AT SAAN

• ANTAS INTERPRETATIB

- ISA PANG KATAWAGAN DITO AY PAGPAPAKAHULUGAN

- HINDI KATUTURAN ANG LAYUNIN NITO KUNDI ANG NAGKUKUBLING
KAALAMAN O KAISIPAN
- “READING BETWEEN THE LINES ”

• ANTAS APLIKATIB

- PAGLALAPAT NG MGA TAGLAY NA ISKEMATA NG MAMBABASA SA

TEKSTONG BINABASA
- “READING BEYOND THE LINES ”
• ANTAS TRANSAKTIB

- MALIBAN SA ISKEMATA AT PAGLALAPAT NITO SA KAUGNAY NA

KONSEPTO, MAHALAGA RING SALIK ANG PANSA RILING
PAGPAPAHALAGA O VALUE SYSTEM NG MAMBABASA
- “READING WITH CHARAC TER”