Matris transpozu ile en küçük kareler yöntemine göre uydurulan eğriyi daha kolay

bulmak/hesaplamak mümkün mü?

Bu soru daha önceki yıllarda konu çalışırken şu linkteki videoda sunulan çözüm yaklaşımını
izleyen arkadaşlarınızdan gelmişti.

https://youtu.be/XBG2ZQCpm9k

https://www.youtube.com/watch?v=XBG2ZQCpm9k

Videodaki çözümde sistemin her iki tarafını A matrisinin traspozu ile çarpıyor (A'nın tersi ile
değil, dikkat). Videoda kullanılan yaklaşım benim derste açıkladığımdan farklı. Derste
açıkladığım yöntem en küçük kareler yönteminin teorisini ve istatistiği birleştiriyor. Videodaki
çözümde eğer verilen noktaların hepsi denklemi y = ax + b olan doğru üzerinde olsaydı bu
denklemi sağlarladı varsayımından yola çıkılıp bu katsayıların, a ve b, bilinmeyen olduğu
(videodaki örnekte 4 nokta olduğu için) dört doğrusal denklem bulup bunun çözümünden a ve b
yi bulmaya dayalı. Ancak bulunan bu dört denklemden oluşan sistem tutarsız bir sistem (bundan
2. bölmede bahsetmiştik) ve çözümü yok, Ancak videodaki yaklaşım/çözüm bu noktada
arkaplanda şöyle bir teoremden yararlanıyor:

Theorem: The least squares solutions of Ax = b are the exact solutions of the (consistent) system
ATAx = ATb.
(Türkçesi: Ax = b tutarsız sisteminin en küçük kareler yöntemi çözümü tam olarak ATAx = ATb
(tutarlı) sisteminin çözümüdür.)
(Bu teorem lineer cebir ve uygulamaları kapsamında karşılaşabileceğiniz bir teorem)

Videoda ilk oluşturulan denklem sisteminin, Ax = b, yanına dikkat edersen "tutarsız çözümü
olamayan" yazdı çünkü biliyoruz ki dört noktanın dördü de düşündüğümüz doğrunun üzerinde
olamaz, arada hata/farklar (derste "residual" dediğim ve e ile gösterilen) dolayısıyla bu sistemin
çözümü yok. Ancak üstteki teorem bu tutarsız (çözümü olmayan) sistemi tutarlı (çözümü olan)
ve ilk sistemin olası en yakın çözümü olduğu bir sisteme dönüştürüyor.

Dolayısıyla bu teoremin uygulamasını videodaki örnekte olduğu doğru uydurmada veya teoremi
kullanabileceğiniz başka uygun durumlarda kullanabilirsiniz.

Öte yandan, tutarlı bir sistemin çözümünü her iki tarafı A'nın tersi ile çarpmakla bulabilirsiniz.
Ancak videodaki Ax=b sistemi tutarsız olduğu için her iki tarafı A'nın tersi ile çarpsak da çözüm
çıkmayacaktır.

Fakat derste anlattığım şekilde daha yüksek dereceden (parabol, kübik vs.) eğri uydurma
durumunda ortaya çıkacak (tutarlı) denklem sistemlerini çözmek için A'nın tersi ile çarpma veya
derste II. bölümde ele aldığımız uygun herhangi bir yöntemi kullanabilirsiniz.

Bu açıklamaların faydalı olması dileğiyle, sağlıcakla kalın...