University for Business and Technology in Kosovo

UBT Knowledge Center

Theses and Dissertations Student Work

Winter 12-2019

KUJDESI INFERMIEROR TEK PACIENTËT ME QRREGULLIME TË

RITMIT TË ZEMRËS
Valdrin Sallahu
University for Business and Technology - UBT

Follow this and additional works at: https://knowledgecenter.ubt-uni.net/etd

Part of the Nursing Commons

Recommended Citation
Sallahu, Valdrin, "KUJDESI INFERMIEROR TEK PACIENTËT ME QRREGULLIME TË RITMIT TË ZEMRËS"
(2019). Theses and Dissertations. 109.
https://knowledgecenter.ubt-uni.net/etd/109

This Thesis is brought to you for free and open access by the Student Work at UBT Knowledge Center. It has been
accepted for inclusion in Theses and Dissertations by an authorized administrator of UBT Knowledge Center. For
more information, please contact knowledge.center@ubt-uni.net.
 Kolegji UBT
Fakulteti i Infermieris

KUJDESI INFERMIEROR TEK PACIENTËT ME QRREGULLIME

TË RITMIT TË ZEMRËS
Shkalla Bachelor

Valdrin Sallahu

Dhjetor, 2019
Prishtinë
 Kolegji UBT
Fakulteti i Infermieris

Punim Diplome
Viti akademik 2016/2017

Valdrin Sallahu
KUJDESI INFERMIEROR TEK PACIENTËT ME QRREGULLIME
TË RITMIT TË ZEMRËS
Mentor: Prof.Dr, Xhevat Pllana

Ky punim është përpiluar dhe dorëzuar në përmbushjen e kërkesave të

pjesshme për Shkallën Bachelor
ABSTRAKT

Sëmundjet që kanë të bëjnë me crregullimin e ritmit të zemrës janë disa nga sëmundjet më të
vështira për tu diagnostifikuat dhe trajtuar.

Crregullimet e ritmit të zemrës kanë të bëjnë me dëmtimet apo sëmundjet e vet zemrës, por
mund të jenë pasojë e sëmundjeve apo shkaqeve tjera, të cilat nuk lidhen direkt me zemrën.

Për këtë arsye është e rëndësishme të përjashtohen të gjitha ato sëmundje, përtej atyre të
zemrës të cilat japin aritmi.

Qëllimi i kësaj teme ka të bëjë me shtjellimin e crregullimeve të ritmit të zemrës në

përgjitheësi si sëmundje, faktorët dhe kujdesi infermieror te pacientët me sëmundje të ritmit
të zemrës.

Ky punim permbanë disa të dhëna nga protokolet e e reparit të “Kardiologjisë” në “Qendrën

Klinike Universitare të Kosovës” në prishtinë.
MIRËNJOHJE DHE FALENDËRIME

unë do të filloja tezën time me falenderimin për të gjithë ata që më dhanë mbështëtje dhe
kurajë gjatë këtyre tri viteve.

Para së gjithash, unë jamë mirënjohës ndaj Zotit për shëndetin e mirë që ishte i nevojshëm
për të kompletuar këktë tezë.

Falenderoj familjen time për inkurajimin dhe mbështetjen që më dhuruan gjatë këtyre tri
viteve.
Gjithashtu jam mirënjohës mentorit të temës pa të cilin ky hulumtim nuk do të ishte i mundur.
Faleminderit për mbështetjen e vazhdueshme, motivimin, entuziazmin, kohën, durimin.
Mbikqyerja e temës nga ana e tij më ka ndihmuar në pasurimin e informacioneve, metodave,
modeleve, të punës që do të më ndihmojnë shumë gjatë karrierës profesionale dhe jetës
personale.

Unë falenderoj të gjithë Profesorët, shoqërinë, kolegët me të cilët kam punuar gjatë këtyre
viteve të fundit.

Dhjetor 2019
Prishtinë
Përmbajtja

LISTA E FIGURAVE .................................................................................. VII

FJALORI I TERMAVE ............................................................................ VIII

1 HYRJA ....................................................................................................... 1

2 SHQYRTIMI I LITERATURËS ............................................................. 2

2.1 Sistemi kardiovaskular ............................................................................................. 3
2.2 Sëmundjet Kardiovaskulare ..................................................................................... 4
2.2.1 Sëmundjet e Trurit ............................................................................................ 4
2.2.2 Sëmundjet e lindura të zemrës .......................................................................... 4
2.2.3 Sëmundjet koronare të zemrës .......................................................................... 5
2.2.4 Sëmundjet reumatike të zemrës ........................................................................ 5
2.2.5 Sëmundjet periferike arteriale .......................................................................... 5
2.2.6 Trombozat e thella venoze ................................................................................ 5
2.3 Epidemiologjia ......................................................................................................... 5
2.4 Shkaktarët ................................................................................................................ 7
2.4.1 Hipertensioni .................................................................................................... 7
2.4.2 Infeksionet ........................................................................................................ 7
2.4.3 Diabeti .............................................................................................................. 8
2.4.4 Hipertiroidismi.................................................................................................. 8
2.4.5 Stresi ................................................................................................................. 8
2.4.6 Mangësit ushqyese ............................................................................................ 8
2.5 Sipmtomatologjia ..................................................................................................... 9
2.6 Llojet e sëmundjeve te zemrës ............................................................................... 10
2.6.1 Sëmundjet e lindura të zemres ........................................................................ 10
2.6.2 Incidenca ......................................................................................................... 10
2.6.3 Etiologjia ........................................................................................................ 11
 2.6.4 Insuficienca kardiake ...................................................................................... 12
2.6.5 Etiologjia ........................................................................................................ 12
2.6.6 Incidenca ......................................................................................................... 12
2.6.7 Vlersimi Infermieror ....................................................................................... 12
2.6.8 Manifestimi klinik .......................................................................................... 13
2.6.9 Terapia medeikamentoze ................................................................................ 13
2.6.10 Trajtimi ........................................................................................................... 14
2.7 Hipertensioni .......................................................................................................... 14
2.7.1 Vlersimi infermieror ....................................................................................... 15
2.7.2 Manifestimi klinik .......................................................................................... 15
2.7.3 Terapia medikamentoze .................................................................................. 15
2.8 Angina Pektoris ...................................................................................................... 16
2.8.1 Etiologjia ........................................................................................................ 16
2.8.2 Vlersimi infermieror ....................................................................................... 17
2.8.3 Manifestimet klinike ....................................................................................... 17
2.8.4 Terapia medikamentoze .................................................................................. 17
2.9 Infarkti i miokardit ................................................................................................. 18
2.9.1 Etiologjia ........................................................................................................ 19
2.9.2 Incidenca ......................................................................................................... 19
2.9.3 Vlersimi infermieror ....................................................................................... 19
2.9.4 Manifestimet klinike ....................................................................................... 19
2.9.5 Diangoza ......................................................................................................... 20
2.9.6 Terapia medikamentoze .................................................................................. 20
2.9.7 Trajtimi ........................................................................................................... 20
2.10 Perikarditi ........................................................................................................... 21
2.10.1 Etiologjia ........................................................................................................ 21
2.10.2 Vlerësimi infermieror ..................................................................................... 21
2.10.3 Manifestimet klinike ....................................................................................... 22
2.10.4 Ndërhyrjet infermierore .................................................................................. 22
2.10.5 Trajtimi ........................................................................................................... 22
 2.10.6 Arresti kardiak ................................................................................................ 22
2.10.7 Etiologjia ........................................................................................................ 23
2.10.8 Vlersimi infermieror ....................................................................................... 23
2.10.9 Manifestimet klinike ....................................................................................... 23
2.10.10 Terapia medikamentoze .............................................................................. 24
2.11 Crregulimet e ritmit të zemrës ............................................................................ 24
2.11.1 shkaqet e aritmisë ........................................................................................... 24
2.11.2 Faktorët që shkaktojnë aritmi ......................................................................... 25
2.11.3 Simptomat e aritmisë ...................................................................................... 25
2.11.4 Patogjeneza ..................................................................................................... 26
2.11.5 Tatikardia sinusale .......................................................................................... 26
2.11.6 Bradikardia sinusale ....................................................................................... 27
2.11.7 Aritmia sinusale .............................................................................................. 27
2.11.8 Tatikardia paroximale ..................................................................................... 28
2.11.9 Diagnostifikimi ............................................................................................... 30
2.11.10 Trajtimi ....................................................................................................... 30
2.11.11 Parandalimi ................................................................................................. 31
2.12 Kujdesi infermieror ndaj pacientëve me crregullime të zemrës ......................... 31

3 DEKLARIMI I PROBLEMIT ............................................................... 37

4 METODOLOGJIA ................................................................................. 38
5 REZULTATET ........................................................................................ 39
5.1 Numri i pacientëve në bazë të gjinisë që kanë marrur trajtim gjatë muajit tetorë në
klinikën e kardiologjisë në QKUK. .................................................................................. 39
5.2 Trajtimet që janë bërë gjatë muajit tetor 2019 në klinikën e kardiologjisë në QKUK
40
5.3 Numri i pacientëve në bazë të mosheës, të trajtuar në klinikën e kardiologjisë ne
QKUK gjatë muajit tetorë 2019........................................................................................ 42

6 KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME ........................................ 43

7 REFERENCAT ....................................................................................... 44

8 SHTOJCAT.............................................................................................. 45
LISTA E FIGURAVE
Figure 1. Prerja gjatësore e zemrës ......................................................................................... 3
Figure 2.Dhimbje e krahrori ................................................................................................. 10
Figure 3.Infarkti i miokardit ................................................................................................. 18
Figure 4. Numri i pacientëve që kanë marrur trajtim gjatë muajit tetor në bazë të gjinisë në
klinikën e kardiologjisë në QKUK. ...................................................................................... 39
Figure 5. Trajtimet që janë bërë gjatë muajit tetor në klinikën e kardiologjisë në QKUK. . 41
Figure 6. Numri i pacientëve në bazë të moshës, të trajnuar në klinikën e kardiologjisë në
QKUK gjatë muajitë tetorë 2019. ......................................................................................... 42
FJALORI I TERMAVE
EKG- Elektrokardiogrami
IM- Infarkti i miokardi
HTA- Hipertension Arterial
SKV-Sëmundjet kardiovaskulare
1 HYRJA
Në këtë kapitull do të paraqitet një pamje e përgjithshme në pika të shkurta për punimin

dhe qëllimin e këtij punimi.

Ky punim diplome që kemi vendosur të paraqesim, duke parë rëndësin e kësaj teme ka qëllim
të prezantojë “Crregullimet e ritmit të zemrës”.

Në fillim studimi ka të bëjë me informacione gjenerale rreth kësaj sëmundje, jemi perpjekur
të paraqesim se qfarëështë crregullimi i ritmit të zemrës.

Kjo quhet Aritmi që do të thotë crregullim i ritmit të zemrës.

Ka shumë shkaqe por më kryesore janë sëmundjet e lindura apo të fituara të zemrës.
Janë edhe disa shkaktarë kryesorë që janë shkaktarë per crregullimin e ritmit të zemrës ato
janë: hipertiroza, përdorimi i alkoolit dhe is duhanit si dhe stresi emocional.

Në vazhdim kemi paraqitur se si bëhet trajtimi ndaj sëmundjes së aritmisë.

2 SHQYRTIMI I LITERATURËS

Zemra është organi kryesor i qarkullimit të gjakut. Lidhur me funksionimin e saj, figurativisht
e quajm edhe “motor”, ose “pomp” e trupit. Zemra është organ muskulor e vendosur në
krahëror në mediastinin e përparëm, ndërmjet dy mushkrive, sipër diafragmës.

Ka formën e një piramide treanësore, bazën e së cilës (basis cordis) është e drejtuart përpjetë,
kurse maja (apex cordis) teposhtë. Te zemrëa dallojmë faqen e përparme të drejtuar kah
sternimi dhe faqen e prapme, e cila mbështetet mbi diafragmën. Nga brenda zemra është në
formë zgavre e ndarë në 4 pjesë: veshëza e djathë, veshëza e majtë (atrium dextrum et
sinistrum ), barkusha e djathë, barkusha e majtë (ventriculus dexter et sinister), me një
përvazë (septum cordis) zemrëa ndahet në dy pjesë gjatësore,kurse në tërthorazi ndahet me
septen ( septum interatriale).
Veshëzat dhe barkushet e zemrës , edhe pse kanë muskulaturë të posaqme , e cila jep mundësi
per kontrukcin të pavarur, ato megjithë në pikpamje funksionale janë në lidhje të ngushtë
recuiproke. Kjo lidhje realizohet nëpërmjet duajitë të posaqëm neuro-muskulor, i cili shtrihet
në murin e mirokardit, si dhe me ndihmën e dy nyjeve nervore i tërë ky sistem është quajtur
sistemi përques izemrës.
Zemra punon si një pomp shtyrëse dhe thithëse. Gjatë kotraksionit të miokardit nga barkusha,
nën presion , gjaku kalon në aortë dhe arterien mushkërore.

Lëvizja e mëtejme e gjkaut nëpër enë dhe kthimi i tij në zemrër kushtëzohet me atë, presioni
në arterie tëmëdha e tejkalon atë në arterie të vogla, kurse edhe te këto presioni është më i
madhë sesa ai në kapilarë, në të cilat përsëri presioni është më i madhë sesa ai në venë dhe
në veshëz.

Nga kjo rezulton se gjatë lëvizjes së gjskut nëpër sistemin kardiovaskular ekziston diferencë
e presionit gjë që edhe e shkakton lëvizjen. Në gjendjen normale në qetësi zemra bën 80
rrahje në minutë. Shpesh herë ndodhë të vërehet një ritem më i ngadalshëm (bradikardia),
ose i shpejtuar mbi normalen (tahikardia)
2.1 Sistemi kardiovaskular
(Dr.Xh.Pllana, 2017). Fjala kardiovaskular rrjedh nga fjala kardia, që do të thotë “zemra”
dhe fjala latine vasculum”anije e vogël”. Sistemi kardiovaskular përbëhet nga zemra dhe enët
e gjakut (arteriet,venat, dhe kapilarët).

Ai jep oksigjenin dhe lëndët ushqyse hormoneve, dhe produkteve të mbetjeve celulare në të
gjithë trupin, është përgjegjës edhe për transportin e gjakut. Sistemi kardiovaskular në trupin
e njeriut është një sistem i mbyllur i cili do të thotë se gjaku nuk largohet asnjëherë nga
sistemi ku ai qarkullon, arteriet, venat dhe kapilarët

Ai përbëhet nga gjaku, zemra dhe enët e gjakut. Sistemi kardiovaskular përbëhet nga dy
sisteme qarkulluse: Sistemik (ku gjaku nga zemra qarkullon në gjithë organizmin) Pulmonar
(ku gjaku nga zemra kalon në pulmone ku bëhet shkëmbimi i gazrave me ambientin e
jashtëm).

Figure 1. Prerja gjatësore e zemrës

https://nurseslabs.com/cardiovascular-system-anatomy-physiology/
2.2 Sëmundjet Kardiovaskulare
Zemra është e vendosur në kafazin e kraharorit në mes të dy mushkrive. Zemra ka formën e
një koni , baza e se cilit është e orientuar lart, djathtas dhe prapa, ndërsa maja(apeksi) poshtë
dhe përpara. Në prerjen gjatësore të zemrës mund të vërehen katër hapesira. Atriumi i djathtë
dhe atriumi i majtë gjenden në bazë të zemrës. Janë të ndarë me një murë që quhet interatrial.
Duke shkuar nga maja vërehen dy hapsira më të mëdha ventrikuli i djathtë dhe ai i majtë.Këto
janë të ndarë me murin e quajtur septumi interventrikular.

Sistemi kardiovaskulare përbëhet nga zemra dhe enët e gjakut , nëpër të cilat gjaku
pandërprere qarkullon, duke bërë transportimin e ushqimit dhe të gazrave.Zemra është organ
muskulor i përbër prej dy gazrave më të vogla, veshëza dhe dy zgavra më të mëdha, barkushe,
te cilët tkurren dhe shtrihen duke e detyruar gjakun të qarkullojë.
Artieriet janë ene elastike të gjakut, te cilat gjakun e largojn nga zemra. Venat janë ene të
buta elastike të cilat sjellin gjakun në zemër. Kapilaret e gjakut janë enët më të holla, përmes
të cilave bëhet këmbimi i materieve ushqyese në gjakë. Sëmundjet kardiovaskulare(SKV)
janë një termë i gjerë dhe përfshijnë një sërë sëmundjesh që ndikojnë në zemër dhe në enë të
gjakut. Një atak në zemër ose goditje në tru mund të jetë paralajmrim i parë i një sëmundje
kryesore. Sipas të dhënave për sëmundjet e sistemit kardiovaskular, sëmundjet më të
zakonshme të këti grupi janë:

2.2.1 Sëmundjet e Trurit

Semundjet e trurit qe ndikojne ne enet e gjakut qe ofrojne gjak ne tru.

2.2.2 Sëmundjet e lindura të zemrës

Keqformime të ndryshme të lindura të strukturës së zemrës.

2.2.3 Sëmundjet koronare të zemrës

Sëmundje të cilat shfaqen si pasoje e ngushtimit të artiereve koronare, artiereve që ushqejnë

vet muskulin e zemrës.

2.2.4 Sëmundjet reumatike të zemrës

Sëmundjet të valvulave të zemrës dhe muskujve, të cilat lajmrohen si rezultat i sulmit

reumatik.

2.2.5 Sëmundjet periferike arteriale

Sëmundjet që prekin enët e gjakut qe ofrojnë gjak në gjymtyrët e njeriut.

2.2.6 Trombozat e thella venoze

Paraqesin formimin e një trombi në vena të thella brenda një muskuli në trup(mundë të
udhetojnë në zemër ose mushkeri).

2.3 Epidemiologjia
Sëmundjet kardiovaskulare janë tashmë shkaku më i zakonshëm i vdekjes kudo në botë.
Përpara vitit 1900, sëmundjet infektive dhe kequshqyerja ishin shkaqet më të zakonshëm të
vdekjes kudo në botë dhe sëmundjet kardiovaskulare ishin përgjegjës për 10% te të gjitha
vdekjeve.Sot sëmundjet kardiovaskulare llogariten se perfshinë rreth 30% të vdekjeve kudo
në bote ,përafersisht 40% në vendet e zhvilluara dhe rreth 28% me të ardhura mesatare dhe
të ulëta.

Mendohet se rreth viteve 2030,kur popullsia pritet te arrije 8.2 miliard, 32.5% e te gjitha
vdekjeve pritet të jetë rezultati sëmundjeve karidiovaskulare. Ndryshimet globale në nivelet
e sëmundjeve kardiovakulare është lidhur me ndryshimet e përkohshme dhe rajonale në
faktorët e njohur të sjelljes dhe te rrezikut.
Përsa i përket barrës së vdekjeve, faktor kryesor i rrezikut tërë sëmundjeve kardiovaskulare
është presioni i larte i gjkaut , të cilit i atribuohet 13% e vdekjeve globale , e ndjekur nga
perdorimi i duhanit në 9%, sheqeri i ngritur ne gjak në 6%, pasiviteti fizik në 6% dhe obeziteti
në 5% të popullatës. Nga ky kendveshtrime shumica e sëmundjeve kardivaskulare janë
shkaktuar nga faktorët e rrezikut që mundë të kontrollohen , trajtohen ose modifikohen.
Ekspertët e shëndetësis sot në bote, besojnë së sëmundjet kardivaskulare janë dukshëm të
parandalueshme, duke evituar një numër të madh vdekjesh të parakoheshme.Në shumicen e
vendeve të Europes, perendimore e jugore , vdekshmeria nga sëmundjet kardiovaskulare,
incidencat dhe ndërlikimet janë ulur. Faktorët madhore të këtij ndryshimi raportohet se janë:
ndryshimi i mënyres së jetesës , si ushqyerja me më shumë fruta e perime, me pak yndyrna
shtazore dhe kalori, ulje të nivelit të duhanpirjes. Përmirësimi i sistemit të sherbimeve
shëndetësore , si kapje e hershme dhe trajtim i përshtatshëm i faktorëve të rrezikut sidomos
hipertensionit, trajtim i mirë i urgjencës dhe ndërhyrjet fizike në enët koronare etj.

Në vendet e Europes Qendrore e Lndore , sëmundjet kardivaskulare jo vetëm që nuk janë

ulur por edhe janë rritur. Sëmundjet kardivaskulare janë duke u rritur në vendet që po kalojnë
fazën e zhvillimit të tyre socioe-ekonomik, dhe kjo mënyra e jetës po i afrohet asaj të quajtur
“Amerikane”, ushqyerje me shumë kalori , shumë yndyrna , pak aktivitet fizik, etj. Është nje
mit që sëmundjet e zemrës prekin vetëm të moshuarit , meshkujt si dhe popullatat e pasura.
Sëmundjet kardiovaskulare prekin gratë po qa dhe burrat megjithate rreziku i sëmundjeve
kardivaskulare tek gratë është nënvlersuar seriozisht. Në fakt, sëmundjet e zemrës janë
vrasësi një numër i grave botë. Edhe pse sëmundjet kardivaskulare si të gjitha sëmundjet
kronike rriten me moshën ato takohen më shpesh në moshat e larta, ato nuk duhen
konsiderurar si një problem vetëm i të moshuarve. Femijët janë gjithashtu shumë të
prekshëm.

Tri strategji plotësuese mundë teë përdoren për të pakësuar ndikimin e sëmundjeve
kardiovaskulare:
Se pari, faktoret e rrezikut për sëmundjet kardiovaskulare mund të ulen me vetedijesimin e
popullsis për shëndetin publik, përmes fushave të ndryshme si: fushata kombëtare kundër
pirjes së duhanit, dietave jo të shëndetshme dhe mungesës së aktivitetit fizik.
Së dyti , është e rëndësishme të identifikohen nën grupet e popullats në rrezik më të lartë, për
të përfituar nga ndërhyrjet parandaluese me kosoto të ulet specifike, duke përfshire
analizimin dhe trajtimin e HTA dhe kolesterolin e rritur.
Së treti, burimet duhet të shpërndahen në ndërhyrjet e menjëhershme , si dhe në parandalimin
dytësor. Një hapë i rëndësishëm është vlersimi më i mirë i vdekshmërisë dhe sëmundjeve
specifike sipas shkakut

2.4 Shkaktarët
Shkaktarët e sëmundjeve kardiovaskulare janë të ndryshëm si: presioni i larte i gjakut,
infeksioni kronik, inflamacioni krionik, hipertiroidismi, obeziteti, dieta e varfër, mangësit
ushqyese, mungesa e ushtrimit, pirja e duhanit, predispozita gjenetike, ankthi, deoresioni
stresi, dislipidemite.

2.4.1 Hipertensioni

Presioni i lartë i gjakut mundë të rrisë ndjeshëm rrezikun e sulmit në zemër dhe llojet e tjera
të zemrës për shkak të asaj se si nivelet e presionit të lartë të gjakut mundë të dëmtojnë muret
e artierive. Shpesh tensioni i lartë i gjakut mundë të jetë i pranishëm pa asnjë simptome, duke
e bërë te kshillueshme matjet e rregullta të presionit të gjakut.

2.4.2 Infeksionet

Infeksioni kronik është një tjetër shkaktarë i njohur i sëmundjve kardiovaskulare. Sipas
studiuesve, agjentet primar infektiv të lidhur me sëmundjet e zemrës janë Klamaidia(sidomos
Chlamydia pneumonia, më të cilen vijnë nënkontakt 95% e të gjithë njerzeve në një pikë në
jetën e tyre).
2.4.3 Diabeti

Personat diabetik janë dyfish më të rrezikuar për të zhvilluar sëmundje arterosklerotike të

enëve të gjakut kundrejt jodiabetikeve.Kemi dy tipe të diabetit, diabeti i tipit1, që zakonisht
është me origjinë virale,ku nuk prodhohet me insulin dhe diabeti tipit 2 që mundë të shfaqet
nga mbipesha , mundesa e aktivitetit fizik , tek të cilët prodhohet insulinvpor jo mjaftueshëm
për të rregulluar nivelin e glikemisë.

2.4.4 Hipertiroidismi

Funksionii mangët i gjëndrres tiriode , mundë të kontribiojë në sëmundjet e zemrës për shkak
të pabarazive të ndryshme që krijohen me hipofunksion të saj. Funksioni i ulët i tiroideve
mund të pengojë dukshëm metabolizmin e përgjithshëm në trupin e pacientit, si dhe të
ndikojë negativisht në normën e tij të zemrës dhe presionin e gjakut , të cilat mundë të
rezultojnë në kushte më të rënda kardiovaskulare nëse infektimi nuk trajtohet.

2.4.5 Stresi

Nxitë shpërthimin e hormoneve karekolamineve, të cilat janë vazo ngushtuese dhe bëjnë
ngushtuese dhe bëjnë ngushtimin e eneve të gjakut të zemrës, të cilat nëse janë edhe të
shtresuara nga pllakat arterosklerotike, mundë të qojnë në mbylljen totale të enës së gjakut,
duke shkaktuar infarkt.

2.4.6 Mangësit ushqyese

Mungesa e ushqyesve thelbësor të organizimit dhe të zemrës si vitamina C dhe koenzima

Q10(CoQ10), magnezi, seleni,acidet yndyrore esenciale dhe aminiacidet si lysine,
kontribojne ne sëmundjet e zemrës.
2.5 Sipmtomatologjia
Simptomat e sëmundjeve kardiovaskulare shpesh mundë të mbeten të fshehura dhe pa u vënë
deri në fazat e mëvonshme të sëmundjeve të sistemit kardiovaskular. Më shumë se gjysma e
të gjitha rasteve të atakut kardiak nuk ka sipmtoma evidente para vdekjes. Prandaj, është e
rëndësishme që ju te hetoni për simptomat sa më herët dhe në mënyrë të vazhdueshme, për
të minimizuar rrezikun tuaj.

Simptomat përcaktuese për shfaqjen e sëmundjeve të zemrës janë të ndryshme, sipas

kategorive të prekura.Shpesh herë ka ndodhur që pacienti të ketë trashëguar këto sëmundje
që nga fëmijëria dhe në shumicën e rasteve këto patologji janë asimptomatike.
Megjithatë i sëmuri duhet të tregohet vigjilent në disa situata si p.sh. ngjitja në shkallë, ku
manifestohet lodhja dhe dispnea dhe në këto raste mund të ketë dhimbje të krahrorit.Edhe në
rastet kur i sëmuri del në ambient te ftohtë , mund të shfaqet dhimbja e gjoksit.

Shenjat e zakonshme se njeriu vuan nga problemet kardiovaskulare perfshijnë:

marramendjen, dobësinë , dhe në kembë gjatë ecjes por që tërhiëen në pushim.Shenjat tjera
janë dhimjet në gjoks ose qafe dhe që pëerkeqësohet me ngarkesën fizike ose pas ngrënies së
ushqimit kur mund të lajmrohet edhe problemet me frymëmarrje.

Gjithashtu, pacienti ndihet i lodhur dhe kjo nuk është lodhje,që mund të vije nga mungesa e
gjumit apo puna fizike. Bëhet fjalë për nje lodhje ekstreme si pasojë e mungeses së oksigjenit.
Këmbë të enjtura është një shenjë e problemeve në zemer, një gjendje kronke, në të cilën
zemra pompon gjak në menyë joefikase.Ankthi, djersitje, perzieret keto janë simptomat
klasike të nje paniku, por ato janë edhetreguesit e një “sulmi” në zemër. Nëse këto simptoma
sjellin lodhje ekstrem, shoqërohen me dhimbje, duhet të shkoni në urgjence menjëherë.
 Figure 2.Dhimbje e krahrori

(thttps://ëëë.the-living-media.com/neës/18086/si-te-dalloni-hap-pas-hapi-goditjen-ne-
zemer-nga-sulmi-i-panikut)

2.6 Llojet e sëmundjeve te zemrës

Sëmundjet më të zakonshme të zemrës janë:
Sëmundjet e lindura të zemrës, insuficienca e zemrës, sëmundjet koronare të zemresës,
hipertensioni arterial, hipotensioni arterial, angina pektoris, infarkti i miokardit, perikarditi,
arresti kardiak, arteroskleroza, miokarditi etj.

2.6.1 Sëmundjet e lindura të zemres

Sëmundjet kongjenitale të zemrës janë më te zakonshmet prej anomalive të zhvilluara në

mitër. Shfaqen si pasojë e qrregullimeve gjatë jetës intrauterine që shkaktihen nga faktorët e
jashtëm ( virusët, toksinet, medikamentet) apo nga aberacionet kromozomale.

2.6.2 Incidenca

Tetë foshnje në një mijë janë te lindur me sëmundje kongjenitale të zemrës.Kjo është
ekuivalente me 1% te lindjeve të gjalla.
Ku pa një mjekim të hershëm, shumica e pacientëve do të vdesin në jetën infantile apo ne
femijëri dhe vetëm 5-15% do të arrinin pubertetin. Mirëpo, avancimi i procedurave kirugjike
, si dhe sukseset në mjekimin konservativkanë ndryshuar prognozën për semundjet
kongjenitale

2.6.3 Etiologjia

Faktorët etiologjik që qojnë në zhvillimin e vesevë të lindura të zemrës, ndahen në dy grupe

faktorët gjenetikë dhe faktorët metagjenetikë.

Faktorët gjenetik kontribojnë në etiologjinë dhe fiziopatologjinë e cdo anomalie të fiziologisë

humane, natyrisht dhe të qrregullimeve të zemrës dhe të sistemit vaskular.
Pacientët me defekte kromozomale ose defektke të nje gjeni, perbëjnë 5-10% të pacientëve
me sëmundje kongjenitale të zemrës.Anomalitë kromozomike që shoqërohen më shpesh me
defekte kongjenitale të zemrës janë sindromi Doën dhe sindromi Turner.Rreth gjysa e
pacientëve me sindromin doë (trizomia 21, mongolizmi) kanë anomali kardiake kongjenitale.

Faktorët metagjenikë jane faktorë të jashtëm, jogjenetikëtë cilët ndërhyjnë në procesin e

embrigjenezësm sidomos midis ditës së 20-40. Më keta faktorë bejnë pjesë:
a) Faktorët infeksiozë( rubeola, virusi i hepatit Betj)
b) Faktorët toksikë( medikamentet antimykotikë, citostatikët , sulfamidet,varfarina etj)
c) Faktorët fizikë( radiacionet jonizuese)
d) Faktorët metaolikë dhe ushqimor ( mungesa e vitaminave , abuzimi me alkool).

Manifestimi klinik pothuajse të gjitha anomalitë e zemrës paraqiten me ndonjë simptomë.

Disa nga simptomat paraqiten menjëherë [as lindjes së fëmijës,m ndërsa disa simptomat tjera
paraqiten më vonë. Zhurma e zemrës është shejna më karakteristike që flet për ndonjë
anomali të mundshme të zemrës por negjithatë , jo cdo zhurmë e zemrës është shenjë per
animali të zemrës. Përmes kontrollit me stetoskop mund të përcaktojmë nëse zhurmat e
dëgjuar të zemrës janë shenjë për anomali të mundshëm.
Metotodat diagnostike jane: elektrokardiografi (EKG), ekokardiografia, angiografia (
kateterizimi kardiak), elektrofiziologjia e zemrës.

2.6.4 Insuficienca kardiake

Insuficienca kardiake është paaftësiae zemrës për të pompuar sasinë e mjaftueshmë të gjakut
për të plotësuar nevojat e organizmit. Organizmi jonë ka nje aftësi tëmahnitshmë për të
rikuperuar dështimin e zemrës. Ai mund të bëjë një punë aq të mirë sa që ju të mos e dini se
keni sëmundje. Por kur të arrij një shkkalë më të rëndë, zemra dhe organizimi i juaj nuk do
të jetë më negjendjetë vazhdojë. Atëher lëngjet do të fillojnë të mblidhen në organizimin tuaj,
dhe ju do të keni shenja si ndjkenjë pafuqie she nxënje të frymemarrjes.
Kjo mbledhje e lëngjeve quhet kongjestion.Kjo është arsyeja se pse mjekët e quajne këtë
sëmundje pamjaftueshmëri kongjestive e zemrës.

2.6.5 Etiologjia

Shkaktari më izakonshëm i insuficiencës kardiake është infarkti i miokardit. Skaktarët e tjerë

janë hipertensioni, stenoza pulmunare, disfunksionet e miokardit, qrregullimet valvulare,
dëmtimet e arteries koronare, diabeti etj.

2.6.6 Incidenca

Insuficienca kardiake ndodh më shumë rë moshat e vjetrsa, dhe prevalenca e saj rritet me
rritje e moshës.Insuficienca kardiake është më e shpeshtë te meshkujt se të femrat.

2.6.7 Vlersimi Infermieror

Manifestimet e insuficiencës kardiake varen nga ventrikuli i përfshirë dhe nga

shkaktari.Dobësimi i perfuzionit të indeve, kongjestioni pulmonar dhe edema dominojnë te
insufisicienca e ventrikulit të majtë. Kogjestioni sistematik venoz dhe edema periferike janë
dominuese te insuficienca e ventrikulit të djathtë.

2.6.8 Manifestimi klinik

Në fazën e hershme të sëmundjes shfaqen : lodhje, nxënje të frymëmarrjes gjatë ushtrimeve,

palpitacion, raskapitje dhe molisje.
Me keqësimin e pamjaftueshmëris, lëngjet fillojnë të mblidhne në mushkri dhe në pjsë tjera
të organizmit. Andaj, pacienti ka frymëmarrje të shkurtër dhe të shpesht, ënjtje (edem)
vecanërisht nmë kembë, gjunjë, kollitje ose gërrhajte, urinim gjatë natës.

Insuficienca e ventrikulit të majtë: me mos funksionimin e ventrikulit të majtë, puna kardiake

dëmtohet, keqësohet përfuzioni i indeve dhe pacienti shpesh raporton për lodhje të
theksuar.Kolla mund të jetë manifestimi i parë sepse gjaku tërhiqet mbrapa nga ventrikuli i
majtë në enët pulmunare. Ne fazat e hershme kolla përshkruhet si irrituese, dhe zakonisht jo
produktive. Pacienti gjithashtu ka frymëmarrje jo normale dhe dispne.

Insuficienca e ventrikulit te djathtë: insuficienca e ventrikulit të djathtë shoqërohet me një

rritje të presionit sistemik venoz. Ajo paraqitet me distensionin të venave jugulare,
hepatomegali, edema dhe ascit. Me anë të inspeksionit, infermieri/ja vlerëson për distension
të venave të qafës, gjithashtu mat perimetrin abdominal dhe vlerëson për prezencën e
hepatomegalisë dhe ascitit.

2.6.9 Terapia medeikamentoze

Medikamentet e zakonshme të përshkruara për reduktimin e preload-it janë diruetikët dhe

vazodilatatorët venoz.
Diruetikët: diruetikët theksojnë nxerrjen e Na dhe likideve nëpërmjet reduktimit të volumit
qarkullues të gjakut , zvogëlimi të preload , reduktimi të kongjestionit pulmonar dhe
sistematik.
Vazodilatator venoz: nëpërmjet administrimitë vaodilatatorëve ndodhë: rikthimi i
vaskulaturës venoze drejt nje kapaciteti normal, zvogëlohet volumi i gjakut që kthehet në
zemër, dhe përmirsohet funksioni i ventrikulit të majtë.

2.6.10 Trajtimi

Në rastet e lehta trajtimi mund të bëhet me terapi orale, kurse në rastet e rënda duhet të bëhen
procedurat tjera si: ICD, stentimi i arterieve koronare nëse bëhet fjalë për bllokimin e tyre,
dhe transplanti izemrës në rastë shumë të rënda kur tremantet tjera janë te pamjaftueshme.

2.7 Hipertensioni

Hipertensioni përkufizohet si rritje e presionit sistolik më i madhë ose barabartë me 150

mmHg dhe presioni diastolik më i madhë ose barabartë me 90 mmHg. Tensioni arterial nuk
është i njëjtë gjatë ditës, ai ndryshon në situata stresuese apo emocionale.
Ndonjeherrë rritja e vlerave të tensionit arterial mund të jenë si pasojë e përdorimit apo
abuzimit me disa substanca si: kontraceptivet, kokaina, amfetamina, në këto raste ndërprerja
e tyre con në normalizimin e vlerave.

Etiologjia: hipertensionmi është esencial (primar) dhe sekondar.

Hipertensioni esencial: disa nga faktorët e rrezikut janë: trashëgimia familjare, konsumimi i
tepërt i sodiumit, jeta sedentare, konsumimi i tepërt i kalorive.
Hipertensioni sekondar: sëmundjet vaskulare dhe parenkimale të veshkave janë dy shkaktarët
më të zakonshëm të hipertensionit sekondar. Ky tip i hipertensionit zhvillohet kur kemi
ndonjë dëmtim në veshka.
2.7.1 Vlersimi infermieror

infermieri/ja siguron një histori të plotë e cila përfshinë të dhënat e sëmundjes aktuale dhe
të sëmundjeve të mëhershme personale dhe në familje në lidhje me hipertensionin, marrjen
e një diete me kalori, ushqimet me përmbajtje natriumi apo kaliumi, peirjen e alkoolit dhe
ushtrimet e përditshme që kryen pacienti.
Gjithashtu infermieri/ja vlerëson historitë e mëparshme apo të momentit për sa i përket
sëmundjeve kardiovaskulare dhe renale, si dhe medikamentet e fundit të administruara.
Infermieri/ja siguron matjen e presionit të gjakut ne të dyja kreahët e pacientit.

2.7.2 Manifestimi klinik

nuk duhet harruar se hipertensioni i thuhet “vrases i heshtur”, andaj pjesa dërmuese e
pacienteve nuk kanë ankesa. Simptomat kryesore janë: rrahje të shprehura të zemrës,
marramendje, kokëdhimbje, frymënzënje, plogështi, lodhje, gjakderdhje nga hunda, si dhe
ënjtje të këmbëve. Në rastet kur tensioni ngritët tej mase atëher pacienti mund të ketë vizion
të dyfishtë, mpirje të gjuhës osendjesi shpimi gjilpërash në trup.

2.7.3 Terapia medikamentoze

është individuale për cdo pacient varësisht prej vlerave të presionit të gjakut.
Diruetikët:përdoren për të zvogluar volumin e gjakut dhe ulur presionin e gjakut.
Efekti anësor i diruetikëve është hipokalemia.
Beta-adrenalgjezik: nëpërmjet bllokimit të beta-receptorëve në zemër dhe në enët periferike,
reduktojnë ne ritmin dhe punën e zemrës.

Pacientët e të cilët kanë nevojë per trajtim medikamentoz për të kontrolluar hipertensionin,
ju administrohet antihipertensiv. Shpesh pacientët e ndërpresin administrimin e
medikamenteve për faktin se ata nuk kanë simptoma të hipertensionit.
Gjithashtu pretendojnë se nëse presioni gjakut është kthyer në vlera normale nuk është e
nevojshme ti përdorim këto medikamente. Pacientët të cilët nuk miratojnë trajtimin me
antihipertensiv janë të rrezikuar për dëmtimin e organeve dhe krizës hipertenzive.

Trajtimi: te shumica e pacientëve shkaku i HTA nuk dihet, mirëpo mund të bëhet mjekimi
korrekt, përmes masave të përgjithshme dhe terapis medikamentoze.
Masat e përgjithshme duhet të aplikohen te të gjithë hipertonkët.
Këto janë:aktiviteti i rregult fizik, reduktimi i masës trupore në atë ideale, reduktimii kripës
në ushqim, largimi nga streset e panevojshme, etj.

2.8 Angina Pektoris

Emri rrjedh nga frazalatine, që do të thotë “mbytja e krahrorit”. Angina pektoris (AP) është
pasojë e ishemisë së miokardit, që manifestohet me dhimbje në gjoks për shkak të
disproporcionit të kërkesës se miokardit për O2 dhe mundësi së arterieve koronare që ta
furnizojnë me O2 miokardin

2.8.1 Etiologjia

Arterioskleroza është faktori primar në zhvillimin e sëmundjeve të arterieve koronare.

Angina paraqitet në tri tipa: Angina stabile (angina pectoris stabilis),
Angina jo stabile (angina pectoris nostabilis), dhe Angina prizmetal.

Angina stabile: është diskomford i kraharorit i cili shkaktohet gjatë aktiviteteve të ndryshme
fizike, kalon pas pushimit1-5 minuta dhe përsëritet në të njëjtat kushte disa muaj më parë.

Angina jostabile: nëse pacienti tregon se këtë dhimbje e ka të parën herë, dhe kohëve të fundit
dhimjet janë më të shpeshta , me intensive, zgjasin më shumë si dhe paraqiten edhe qetësi
atëher kemi të bëjmë me anginë jostabile.
Angina prizmatal: paraqitet pandonje shkak ( spazem të artrieve koronare) mund të qojë në
IAM ose aritmit kardiake.

2.8.2 Vlersimi infermieror

Infermieri/ja merr me kujdes anamnezem, duke analizuar në detaje dhimbjen dhe fenomenet
përcjellëse (p.sh frymëzënie, lodhjen, djersitjen, zbehjen etj.). Gjithashtu, pacientit i bëhet
EKG si dhe analizat biokimike LDL dhe HDL, trigliceridet dhe glikemia.

2.8.3 Manifestimet klinike

Pacienti ka dhimbje qe paraqitet kryesisht gjatë sforcimit fizik dhe kalonë pëqr 1-5min në
pushim. Pacienti dhimbjen e përshkruan si hstëngim, djegie, shtypje apo rëndim që paraqitet
në mes të krahrorit. Dhimbja shfaqet më shpesh në të ftoftë, pas ushqimit të tepërt e streseve
psikike. Ndonjëherë dhimbja përhapet kah qafa, krahët, si dhe në pjesën e brendshme të dorës
më së shpeshti në anën e majtë.

2.8.4 Terapia medikamentoze

Varësisht nga anamneza, mosha rezultatet laboratorike mund të ordinohet teraoia e

përditshme ( beta bllokator, antagonist të kanaleve të kalciumit, nitrate). Nëse dhimbja
paraqitet gjatë sforcimit fizik pacienti duhet ndaluar menjëher punën, dhe të vendos nën gjuhë
tabletën nitoglicerin. Nëse dhimbja nuk kalon pas 3-5 minutave mund të merret tableta e
dytë. Dhe nëse 5 minutave të ardhshme nuk kalon duhet kërkuar ndihmën mjekësore. Në rast
se konkludojmë se pacienti vuan nga angina jostabile, duhet ta observojmë së paku 12 orë.
Ku përcillet gjendja e përgjithshme klinike dhe kërkohen ndryshime eventuale evolutive në
EKG, merren mostrat e gjakut dhe enzimet kardioselektive. Nëse konstatohet se gjendja është
stabile (gjatë kohës së observimit nuk ka ka pasur dhimbje, nuk ka ndryshime në EKG dhe
vlerat e enzimeve kardioselektive janë në vlera normale), atëher ordinohet terapia dhe
caktohen vizitat kontrolluese.

2.9 Infarkti i miokardit

(Dr.Xh.Pllana, 2017).Inafrkti i miokardit është nekorzë e kufizuar e miokardit e shkaktuar
me ndërprerjene qarkullimit të gjakut në një regjion të zemrës. Kur rrjedhja e gjakut
reduktohet nga 80%-90% zhvillohet ishemia. Ishemia mund të coj në nekrozë të indit
miokardial, nëse rrjedhja e gjakut nuk rivendoset.

Figure 3.Infarkti i miokardit

(https://ëëë.klinikadigjitale.net/en/sulmi-ne-zemer-infarkti-miokardi/.
2.9.1 Etiologjia

Infarkti i miokardit zakonisht shfaqet si rezultat i arteriosklerozës së arterieve koronare.

Shumë pacientë të cilët përjetojnë infarkt të miokardit janë mbi 65 vjec. Femrat janë më të
predispozuar për komplikacione dhe vdekje pas nje infarkti të miokardit se meshkujt.

2.9.2 Incidenca

Meshkujt janë më të prekur se femrat para moshës 60 vjec. Pas kësaj moshe rreziku është i
njëjtë, kjo ndodhë për shkak të mungesës së estrogjenit. Pas menopauzës estrogjeni ulet
ndjeshëm tek femrat.

2.9.3 Vlersimi infermieror

Infermeri/ja siguron informacione për trajtimin e fundit të dhimbjes së krahrorit dhe

medikamenteve që pacienti ka marr. Gjithashtu , siguron informacione për historikun e
sëmundjes në familje dhe faktorët e rrezikut, duke përfshirë mënyren e jetesës, nivelin e
aktiviteteve fizike, etj. Infermieri/ja vlerëson poashtu ndryshimet në orientim dhe gjendjen
mendore të pacientit.

2.9.4 Manifestimet klinike

Sipmtomat më karakteristike është dhimbja e fortë në gjoksë që zakonisht mbi 30 minuta

përhapet në krahun e majtë, shpinë dhe nofull. Kjo në shumicën e rasteve përcillet me dobësi
të pergjithshme , dispne, disritim ,djersitje, vjellje e frikë nga vdekja. Në 15-25% të rasëteve
të pacientëve me infarkt të miokardit dhimbja mund të jetë mesatare ose të mungijë.
2.9.5 Diangoza

Diagnostifikimi i saktë dhe me kohë i IM është një ndër detyrat më të rëndësishme të

punëtoriut shëndetësor. Baza e diagnostifikimit është i ashtuquajturi “trekëndëshi
diagnostik”. Dhimbja tipike e shoqëruar me ndryshime në EKG dhe rritje të markerëve të
nekrozës së miokardit na bën të mundur diagnostifikimin e IM. Prandaj, kjo është metoda e
parë e ekzaminimit kur dyshojmë për infarkt të miokardit.

2.9.6 Terapia medikamentoze

Infermieri/ja ndihmon pacientin të kuptojë:

Tipin e medikamenteve te pershkruara
Efektet e dobishme të secilit medikament
Efektet e mundshme anësore
Dozat korrekte dhe administrimi në orar të medikamenteve.

Pacienti i administrohen medikamentet si:

Aspirina: posa të dyshohet IM.
Nitroglicerina: sublinguale cdo 5 minuta ( deri në tri doza).
Analgjetik: morfina 4-5 mg i.v. në rend të parë, përsëritet cdo 5-15 minuta derisa dhimbja të
pushoj.
Sedativ: zakonisht Diazepana apo Oxazepama sipas nevojës.
Beta bllokues: nëse nuk ka kontraindikacione, metoprololi cdo 5 min nga 5 mg i.v. tri doza.
ACE-inhibuesit: p.sh kaptoprilla, enalaprilal, nëse janë prezente shenjat e insuficiencës së
zemës.

2.9.7 Trajtimi

Konsiston në rregullimin e përfuzionit në vendin e bllokuar , në menyrën që zona e dëmtuar

të rifillojë aktivitetin e saj normal. Trajtimi bazohet në tri pika kryesore:
 • Rregullimin e balancit të crregullt të oksigjenit
• Qetësimin e dhimbjes
• Parandalimin dhe trajtimin e komplikacioneve që mund të lindin.

Terapia trombolike ka treguar një sukses të rëndësishëm. Trombolikët duhet të administrohen

në 12 orët en para kur vërehen simptomat.

2.10 Perikarditi
Perikarditit ireferohet inflamacionit të perikardiumit, qesjes që rrethon zemrën. Lengu nga
inflamacioni mund të rrisë presionin në zemër, të shtyp mbi të dhe të bëjë më të vështirë
pompimin e gjakut në trup. Mund të jetë sëmundje primare ose mund të zhvillohet si pasojë
e një sërë sëmundjesh tjera.

2.10.1 Etiologjia

Kemi dy tipetë perikarditit: akut dhe kronik. Perikarditi akut mund të shkaktohet nga:
Infeksionet bakteriale (strptokokoku, stafilokokus aureus, meningokoku), virale(influence),
mykotike(parazitët),
Traumat, uremia, post-infarkt i miokardit, sindromi post-perikardiotomi, tumoret metastazik,
limfomat, terapia rrezatuese tj.

2.10.2 Vlerësimi infermieror

Infermieri/ja mund të dëgjoj një fërkim perikardial duke vendosur stetoskopin në pjesën e
poshtme sternale në anën e majtë në hapsirën e katërt interkostale. Në këtë rast dëgjohet një
tonë kercitës, i lartë , që prodhohet kur shtresat perikardiale të inflamuara krijojnë fërkim.
2.10.3 Manifestimet klinike

Simptomat karakteristike e perikarditit është dhimbja subternale prekordiale e cila përhapet

në anën e majtë të qafës, shpatull ose shpinë.
Dhimbja prekardiake rritet gjatë frymëmarrjes (inspirimi), kollës, gëlltitjes, ndërrimit të
pozitës në shtrat, përdrdhjes së trupit. Dhimbja keqësohet kur pacienti është i shtrir në
pozicion dorsal dhe lehtësohet kur pacienti qëndron gjysmëndnjur në shtrat dhe i përkulur
përpara.

2.10.4 Ndërhyrjet infermierore

Lehtësimi i dhembjes bëhet duke e detyrurar pacientin të qëndron në një pozitë të

përshtatshme. Nëse merr medikamente si analgjezik, antibiotik, duhet të monitorohet për të
parë reagimin ndaj tyre.

2.10.5 Trajtimi

Dhimbja qetësohet duke përdorur aspirin dhe analgin. Medikamentet si ibuprofen janë
zakonisht të mjaftueshmë për trajtimin e dhimbjes dhe inflamacionit të perikarditit. Nëse
perikarditi është i shkaktuar nga infeksionet bakterial, jepen antibioktik. Nëse lëngu i tepërt
në perikardium ndikon në funksionimin e zemrës mund të vendoset një kateter për të hequr
lëngun, dhe kjo procedur quhet perikardiocenteza. Në disa raste mund të jetë e nevojshme
kirurgjia për të lehtësuar presionin. Në bazë të shkakut, perikarditi zakonisht shërohet për nje
muaj ose më pak.

2.10.6 Arresti kardiak

“Cardiac arrest” është një term latin dhe do të thotë,ndalje e punës së zemrës. Pra , arresti
kardiak është ndalimi i qarkullimit të gjakut nga pamundësia e zemrës për t’u kontraktuar sic
duhet. Kjo gjendje mund të jetë reversibile ( e kthyeshme) nëse intervenohet menjëherë, por
mbaron pashmangshëm me vdekje, nëse intervenimi mungon. Ndalimi i qarkullimit të gjakut
pengon dhënien e oksigjenit në tru. Mungesa e oksigjenit në tru jep humbjen e vetëdijes, dhe
pastaj bëhet ndalimi i frymëmarrjes. Dëmtimi i trurit ndodhë nëse arresti kardiak nuk trajtohet
për më shumë se 5 minuta.Arresti kardiak ndodhë më së shpeshti për shkak të një crregullimi
të rëndë i ritmit të zemrës që është Fibrilacion Ventrikular. Prandaj është shumë i
rëndësishëm trajtimi i menjëhershëm për të mos humbur pacientin.

2.10.7 Etiologjia

Mekanizmi i arrestit kardiak është fibrilacion i ventrikujve apo më rralë asistola.

Ndalja e punës së zemrës manifestohet me humbje të vetëdijes dhe humbje të pulsit në arterie
karotide. Këto dy shenja janë të mjaftueshme që të fillojmë me RKP

2.10.8 Vlersimi infermieror

Momenti vendimtare është aktivizimi i monitorit. Në ekran të monitorit mund të konstatojmë

a është apo ndërprerja e punës së zemrës pasojë e fibrilacionit ventrikular, pasojë e asistolisë
apo disocimi elektromekanik. Transportimi i personit me arresrt kardiak duhet të bëhet
menjëherë pas stabilizimit të gjendjes në institucionin shëndetesor të nivelit më të lartë sepse
pacienti mund të vdes nëse nuk ndërhyhet brenda pak minutave.

2.10.9 Manifestimet klinike

Pacienti kanshtëngime të forta dhe ndjesi peshe në krahror, shtëngimet të dhimbshme në

qendër të gjoksit, të cilat, zgjasin disa minuta. Gjithashtu pacienti ka dhimbje të forta të
krahrorit të cilat përhapen edhe përgjatë krahëve, shpatullave dhe duarve, në qafë, në stomak,
ndjesi të ftofti, pengesa në frymëmarrje, shenja këto që shoqërohen me alivanosje.
2.10.10Terapia medikamentoze

Oksigjeni: është i pari në një situat arresti dhe , paraqet nje komponentë thelbësorë në ecurinë
e pacientëve gjatë RKP
Epinefrina dhe vazopresina:si vazokonstriktor
Amidaroni:ështe antiaritmiku i linjës se parë për pacientët me arrest kardiak. Njëkohësisht
është edhe vazodilatator i fuqishëm.
Lidokaina: ipet pas defibrilimit me qëllim parandalimin e takikardisë ventrikulare.
Adenozina: është medikament me veprim aritmik që vepron duke ngadalsuar fillimin e
impulseve në nyjen sino-atriale dhe duke bllokuar konduksionin artro-ventrikular

2.11 Crregulimet e ritmit të zemrës

Perkufizimi i përgjithshëm mbi sëmundjen:
Mund të jetë shkak i vetëm parësor, por mund të vijne dhe si pasojë e ndrëlikimit të
sëmundjeve të ndryshme të zemrës, crregullimi te ritmit të zemrës që kanë shfaqje klinike të
larmishme, dhe diagnoza nuk është e lehtë.

Gjtihmonë bazë për të vënë diagnozën e crregullimeve të ritmit të zemrës mbetet

akzaminimin me elektrokardiogram .
Crregullimi fillon në zemër , në atriumin e djathtë atje ku lindin impulset në nyjet sinusale.

2.11.1 shkaqet e aritmisë

Shkaqet e aritmisë mund të ndryshojnë në varësi të llojit të aritmisë.

Aritmi mund të shkaktojnë disa barna që përdoren për trajtimi e patologjive mushkrive, por
shkaku më i zakonshëm i aritmisëështë një problem i zemrës që janë me origjinë organik,
qëështë i lidhur me patologjitë e caktuara.

2.11.2 Faktorët që shkaktojnë aritmi

• Sulm i menjëhershëm në zemër

• Dëmitime të indeve të zemrës nga një sulm i mëparshëm në zemër
• Ndryshime në strukturën e zemrës, si nga kardiomiopatia
• Bllokimi i arterieve në zemër (sëmundja e arterieve koronare)
• Tensioni i lartë i gjakut
• Hipertiroidizmi (gjëndër tepër aktive e tiroides)
• Hipotiroidizmi (gjëndër jo e mjaftueshëm aktive e tiroides)
• Duhanpirja
• Abuzimi me alkoolin ose kafeinën
• Abuzimi me drogën
• Stresi
• Ilace dhe suplemente të caktuara, përfshirë ilacet kundër ftofjes dhe alergjive, si dhe
suplementet me lëndë ushqyese
• Diabeti
• Gjenetika

2.11.3 Simptomat e aritmisë

• Rrahje shumë e shpejtë e zemrës ose (takikardi)

• Rrahje të ngadalta të zemrës ose (badikardi)
• Marramendje
• Dobësi
• Të fikët
 • Humbje e vetëdijes
• Djersitje
• Plogështi
• Mungesë rehatie në gjoks

2.11.4 Patogjeneza

Kemi crregullim të mekanizmit të prodhimit të impulseve dhe crregullimeve përcuese të

rrugës përcuese të tyre. Crregullimi fillon në zemr, në atriumin e djathtë, atje ku lindin
impulset në nyjet sinusale. Veprimtarinë të pavarur të zemrës e komandon nyja sinusale e
cila normalisht prodhon 100 impulse në minutë.

Crregullimet e ritmit të zemrës shfaqen në formën:

• Tatikardia sinusale
• Bradikardia sinusale
• Aritmia sinusale

2.11.5 Tatikardia sinusale

Quhet atëher kur rrahjet kalojnë mbi 100 në një minutë. Ajo mundë të vijë në kushte
fiziologjike,p.sh. mbas lodhjeve fizike, mbas emocioneve.
Por takohet dhe në kushte patologjike si: temperaturë të lartë, në anemi, në dobësit të zemrës,
nga sëmundjet e tiroides, kur kemi hipër tiroidi (rritje të funksionit të tiroides) në disa
helmime.

Mjekimi: mjekohet sëmundja bazë që e ka shkaktuar. Gjithashtu përdoren beta bllokuesit

si:propronololi 0.01 2 x ½ tb në ditë.
2.11.6 Bradikardia sinusale

Quhet gjendja e zemrës kur ajo rrehë rreth 60 rrahje në minutë, vjen si rezultat i nga rritje
e tonusit të nervit vagus.p.sh në krizat kur kemi dhimbje barku ose të gjoksit, gjatë të
vjellave, në prekjen e meningeve ose uljen e funksionit të tiroides.
Por fiziologjikisht kjo gjendje bradikardie është tek sportistët.
Kur bradikardia është e theksuar është me ulje të theksuar të tensionit arteriar e marrje
mëndsh.

Mjekimi:luftojmë shkakun qe ka sjell bradikardinë.perdoret atropini 1 ml-sub kutan+

efedrina.
Koka e të sëmurit në këto raste vendoset më posht se trupi i të sëmuri.

2.11.7 Aritmia sinusale

Është tkurrja e parakoshme e zemrës si pasojë e një ngacmimi që lin jashtë vendit normal.
Ky ngacmim mund të lindi në atrium mund të quhet:
Ekstrasistola atriale:mund të lindin në nyjen atrioventrikulalre e quhet
EKSTRASISTOLA VETRIKULARE. Ekstrasistolat munde të jenë të izoluara por mund
të përsëriten 1-2-3 osëe më shumë midis tkurrjeve normale. Ekstrasistolat mund te jenë
dhe në grupe.

Etiologjia: mund të jenë me origjinë neurogjene, por mund të bëhen shkak ityre dhe
sëmundjet e zemrës.
Ekstrasistolat nuk shkaktojne crregullime të rëndësishme në qarkullimin e gjakut.
Ka njerëz të cilët nuk i ndjejnë dhe nuk i kuptojnë fare ekstrasistolat, por ka të sëmur të
tjerë të cilët ankohen përt goditje të forta ose shpuese në regjionin prekondial.
Ekstrasistolat mund të evidentohen duke pelpuar pulsin me dorë. Por ndihmë të vecantë
për evidentimin e tyre jep elektrokardiograma EKG.
Në sëmundjet e infraktit të miokardit në qoftëse ekstrasistolat ato kanë rëndësi të vecantë
sepse paralajmrojnë për ndërlikime të rënda, e komplikacione të sëmundjes
si:fibrilacionet.

Mjekimi: kur kemi sëmundje të zemrës është e mjaftueshme të japim qetësues të sistemit
nervor qëndror si librum 0.10 mg 1 deri 2 tb, valum 5 mgr 1 tb në darkë.
Si antiaritmik përdoren kinidina 0.2 x 3 tb në ditë.
Propranaldi 40 mg ¼ tb x 3 në ditë.

2.11.8 Tatikardia paroximale

Janë kriza shqetësuese që karakterizohen më rrahje të zemrës me një frekuencë mbi 120 në
1 minutë. Quhen parakrizimale me që fillojnë e mbarojnë papritmas.
Bazat e provokimit të tyre është aritmija ekstasistolike.

Tatikardia paraksizmale ndahet në:

• Tatikardia paroksimale ventrikulare
• Tatikardia paroksistolike mbiventrikulare
• Forma e tatikardisë paroksistike mbi ventrikulare.

Karakterizohet nga rrahjet e shpejta e të shpeshta: 150-200 e më shumë rrahje në minutë.

Ajo shfaqet në atrium e në zonën atrioventrikulare. Mundet që të shpërthejë vetvetiu ose
nxirret nga emocionet më tepërt. Ajo fillon menjëherë, me ndjenjë goditje në gjoks.
Shpeshtësia e rrahjeve rritet në 150-200 rrahje në minutë.
I sëmuri ankohet për palpitacion, ankth, vështirësi në frymëmarrje, i sëmuri ka të vjella e të
fikët.
Në përgjithësi ritmi i zemrës është i shpejtë por i rregullt.
Mjekimi: është manovruese si shtypja e kokërdhokëve të syve, shtypja e arterieve karotide
që bëjnë të ndalojnë kriza.
Zakonisht ajo zgjat vetëm 1 minutë, mbas krizës i sëmuri ka poliuri.
Kur kriza vjen si rezultat i një sëmundje të zemrës bëhet mjekimi me medikamente që
veprojnë shpejt p.sh. isopini 80 mgr ½ tb.
Krizat e tatikardisë paroksimale mund të përsëriten.

Mjekimi praktik: bëhet dhe manovra me frymëmarrje të sforcuar.

Manovra valsave, kur gëlltit një copë bukë të fortë ose duke pirë ujë të ftohtë, duke provokuar
të vjella.

Ndërsa medikamentet të cilët përdoren janë:

Isoptina 40 mg x 2 tb transcikor kur nuk korrigjohet me ilace bëjmë goditje elektrike me
aparat defibrilator. (përdoren klinika, propronololi cordoroni).

Tatikardia paroksimale ventrikulare: në këto raste rrahjet zemrës janë 180-200 e më shumë
rrahje në minutë.
Në këto raste kemi patologji në ventrikul në ndarjen e fasikulus- Hiss.
Zakonisht kjo tatikardi sëmundjet e zemrës dhe i sëmuri rëndohet.

Klinika: i sëmuri ka dobësi,lipotimi, humbje të vetvedijes, dhimbje gjoksi të tipit

stenokardiak.
Tatikardia nuk korrigjohet me veprimet vagale.
Në EKG kemi crregullime të ritmit.
Kriza zgjat deri 1 orë dhe ndërhyrje urgjente që të ndërpritet.
Mjekimi: goditja me defibrilator nën efektin e anestezisë dhe rezultati është i menjëhershëm.
Pastaj bëhet mjekimi parandalues me përfuzione venozë duke dhënë nga goja dhe ndonjë
aritmik.
Mjekimi me medikamente është: prokonamid, lidokaina.

Mbas kalimit të krizës bëhet mjekimi i gjatë me antiaritmik të ndryshëm.

2.11.9 Diagnostifikimi

Pas përcaktimit të simptomave fillestare diagnoza vazhdon me mjete EKG ose

elektrokardiograma regjistron aktivitetin elektrik të zemrës. Kur ka aritmi në momentin që
kryhet EKG atovregjistrohen dhe evidentohen jo vetëm se me cfar lloji aritmie kemi të bëjmë
por edhe mbi sëmundjen bazë të zemrës (nëse është e pranishme) në të cilën zhvillohen këto
aritmi. EKG është një mjet diagnostikues shumë specifik për aritmit por mangsia e saj si mjet
diagnostikues lidhet me faktin që shpesh herë në momentin që ajo kryhet pacienti mund të
mos ketë aritmi.

Kështu që nuk mund të gjykohet dot mbi llojin e aritmisë e rrjedhimisht mbi prognozën dhe
mjekimin e saj. Nëse është shkaktuar nga shkqet organike, për zbulimin e tyre duke përdorur
eko-CG dhe CG jehonë e stresit.

2.11.10Trajtimi

Trajtimi i sëmundjeve të crregullimit të zemrës bëhet me medikamente specifike kundër

aritmisë.

Me ndërhyrje kirurgjikale direkte në zemër ndërmjet djegies me elektroda të posacme, të

rrugëve jonormale të përcjelljes së impulsit.

Kjo ndërhyrje varet nga diagnostifikimi i saktë i aritmisë.

2.11.11Parandalimi

Crregullimet e ritmit të zemrës nuk mund të parandalohen. Gjithsesi , me anë të

ekzaminimeve instrumentale, të kryera që në moshë të hershme mundtë përjashtohen.

Sëmudnjet të lindura të zemrës , të gjendrës së tiroides, të gjëndrrës mbiveshkore.

Sëmundjet të cilat nëse mjekohen dhe trajtohen herët pakësojnë mundësin për të vuajtur nga
aritmia

2.12 Kujdesi infermieror ndaj pacientëve me crregullime të zemrës

Kur një paciente paraqitet në ambientet spitalore dhe i jepet diagnoza përfundimtare ne jemi
të detyruar të japim një kujdes të vecantë për të parandaluar cdo komplikacion të mëtejshëm.

Fjala infermieri rrjedh nga latinishtja “nutrire”. Kjo fjalë i ka rrënjët në emrin latin “nutrix”,
që do të thotë kujdestar-nënë. Ky term i referohej një gruaje e cila ushqente me gji një fëmijë
që nuk ishte i saj. Për herë të parë u përdor në shekullin e 13-të. Në ditët e sotme në infermieri
nuk ka dallime gjinore. Qeniet humane të dy gjinive kanë një tendencë natyrale për të
ndihmuar personat e pa shpresë, të rrezikuar , të dëmtuar dhe të sëmurë.

Infermieri ushtron një profesion në shërbim të shëndetit dhe të jetës. Ai duhet, jo vetëm të
sigurojë një asistencë infermierike të kualifikuar, por edhe të jap përgjigje profesionale të
reja, për te favorizuar, në bashkpunim me gjithë personelin sanitar, progresin e shëndetit në
vendin e tij.

Trajtimet mund të jenë invasive gjithmonë shoqërohen me trajtimin medikamentoz pra

marrjen e ilaceve dhe ndryshimin e stilit të jetesës. Pas këtyre trajtimeve, pacienti duhet të
ketë një kujdes shumë të vecantë për shëndetin , pasi sërish është i rrezikuar për të shfaqur
probleme të zemrës. Në këtë rast nuk kemi të bëjmë më me parandalimin primar, pra të
mosshfaqjes së sëmundjes por kemi të bëjmë me nje parandalim sekondar ku sëmundja është
shfaqur, është trajtuar por duhet një kujdes i vecantë për të trajtuar të gjithë faktorët e rrezikut
që ka një person, në mënyrën që sëmundja mos të rishfaqet. Gjithashtu këta pacientë duhet
të rikontrollohen vazhdimisht me EKO dhe prove ushtrimore, për të parë ecurinë e tyre, pasi
ekziston rreziku që sëmundja apo të shfaqet diku tjetër.

Për dis vjecar , profesioni i infermieres nuk ka njohur një kod etik, por që nga koha kur
infermieria filloi të kristalizohet si shkencë, është frymëzuar dhe udhëhequr nga vlera etike
mjaft fisnike. Fakti që infermieria nuk kishte një kod ëtik të mirëfilltë, kur infermieri ishte
kryesisht një ekzekutues urdhrash nga mjeku, në ditët e sotme situat ka ndryshuar dhe
infermierët kanë një rol të përcaktuar mirë.
Ata/ato kanë një përgjegjësi të vecantë dhe nuk janë ekzekutues urdhrash. Kontakti direkt me
pacientin mbahet nga infermierët dhe kjo e rrit pamasë përgjegjësin e tyre.

Ky lloj kujdesi i jepet mbi bazë të shenjave apo ankesave që pacienti paraqet kur është nën
kushtet e një eforti fizik apo te një krize kardiake. Disa nga detyrat kryesore të infermierës
janë: përqendrimi tek nevojat personale dhe individuale të pacientit, zvogëlimi i rrezikut të
paraqitjes së infeksioneve , ngritja e shkathtësive infermierore gjatë planifikimit dhe zbatimit
të fazave të procesit infermieror, studimi rreth zbatimit të drejtë të teknikave të aplikimit,
përdormi i drejtë i metodave aseptike, shmangia e lëndimeve gjatë ndërhyrjeve si dhe
zhvillimi dhe avancimi i mëtejshëm në procesin infermieror në mënyrën që të minimizohen
gabimet.

Si fillim një infermier duhet të ketë qëllimet dhe objektivat e tij, të cilat janë:
• Kujdesi infermieror në shenjat vitale
• Dhënia e rëndesës për shenjat dhe simptomat që pacienti ankon
• Kujdesi infermieror në dhënien e medikamenteve
• Kujdesi infermieror ndaj komplikacioneve të mëvonshme (minimizimi i tyre)
• Informimi i pacientit për gjithcka rreth sëmundjes dhe kujdesit që ai vetë duket të
kryej pas daljes nga spitali.
Infermieria matë peshën trupore, për shkak të pranis së lëngut të tepërt në trup.
Pacienti gjithashtu ankohet për kollë dhe pagjumsi gjatë natës. Mos pranimi i dhimjes apo
prania e cfardo dikonforti është reaksioni i shpeshtë në këto raste. Ky lloj reaksioni apo
refuzimi është e dëmshmë për pacientin. Infermieri i shpjegon pacientit domësdoshmërin e
raportimit të cdo diskonforti. Frika, ankthi dhe zemërimi janë reaksione të zakonshmne të
pacienteve dhe familjarëve.

Vlersimi infermieror fokusohet në identifikimin e këtyre ndjenjave. Infermieri lejon pacientin

dhe familjarët të shpjegojnë se si e kanë kuptuar sëmundjen e IK dhe të sqarojnë cdo
keqinformim. Infermieria vlerëson nivelin e vetëdijes do të thotë që zemra nuk po jep sasinë
e duhur të gjakut për të plotësuar kërkesat e trurit për oksigjen, infermieria siguron menjëherë
kontrollin e shenjave vitale. Ai bën matjen e presionit arterial, zbulon ritmin kardiak,
interpreton moitorimin kardiak për të vlersuar, matë frekuencën respiartorë.

Procedura e vlersimit përfshin mbledhjen e të dhënave, analizën e atyre të dhënave dhe

formulimin e diagnozes punuese infermierike. Në disa diagnostifikime infermierike dhe
probleme mjekësore infermierike disa crregullime lajmrohen më shpesh te sëmundjet e
ndryshme dhe po e njëjta situat edhe te sëmuret depresiv.

Ndonjëher ato janë rezultat i vetëm i shqetësimeve shpirtëror por, më shumë janë edhe
rezultat i kombinimit të shqetësimeve trupore dhe psikike, këtë fakt ta kenë parasysh gjithnjë
meqë merën me shërimin dhe kujdesin mjekësor.

Disa nga diagnozat infermierike më të zakonshme që ndodhin tek personat me depresion

janë:
Ankthi me sëmundje kronike, izolimi social dhe largimi nga ambienti i hapir;

Humbja e vullnetit për të kryer aktivitetet e vetkujdesit në apo me procese patologjike;

Pa mundsi ballafaqimi me problemet në punë ,humbje e energjisë, pasivitet,jo motiv për
ndryshime pozitive në jetë;

Neglizhencë në marrjen e terapis me mospasje të dijes;

Crregullim në të ushqyer me marrje jo adekuate të ushqimit;

Zvogëlim të aktivitetit me plogështi dhe lodhje të përgjithshme;

Ballafaqim joadekuat i të sëmurët me sëmundjen;

Rrezik i larte për vetëvrasje me proces patologjik.

Roli i infermierit te personat me depresion është shumë i rëndësishëm. Ky veprim kërkon

shumë durim dhe planet e punës me këta të sëmur duhet të jenë shumë korrekte, të lehtë për
tu aplikuar dhe se më të shkurtra. Vetëm në këtë mënyr i sëmuri me depresion mund të jetë i
vetëdijshëm dhe mund te filloj hapa të rii, që neve na duket thjesht të aplikueshëm, por për
ata mjaft të komplikuara, të vështira she shumë të rëndësishmë.

Duhet të zgjidhen tema të kapshme për pacientet që ata së paku të bëhen të lumtur (të flitet
për fëmijët, nipërit dhe mbesat, për punën, etj).

Gjatë bisedës të preken ato tipare të cilat pacienti i kishte kur ishte me shëndet të mirë,
kurishte guximtarë ose kur ishte amsive e mirë ashtu duhet që edhe biseda të orientohet në
drejtim pozitiv dhe me efekte pozitive.

Të sëmurin duhet orientuar që të ketë komunikim edhe me të sëmurit e tjrë dhe në mënyr
graduale inkurajohet në socio-terapi, terapi punuese, terapi grupore etj.
Me fjalë të tjera me komunikim terapeutik, ndikojmë në ndjenjat,në mendime dhe sjelljet e
të sëmurit me të vetmin qëllim që ai të ndryshoj në drejtimin pozitiv. Po ashtu duhet theksuar
rëndësin e komunikimin joverbal të infermiereve dhe të sëmurit në te dy drejtimet.

Komunikimi joverbal paraqet:

Sjellja e trupit, shprehjet e fytyrës, kontakti me sy, sjelljet verbale, gjesikualcionet, prekjet,
veshjet, sjellja dhe sjellja hapsinore.

Trajtimi dhe ekzaminimi i sëmundjeve të zemrës – analiza që zbulon sëmundjen e zemrës

janë shenja e parë e sëmundjes së zemrës në 50% të rasteve vihet re vetëm kur zemra pushin
së rrahuri.

Në analizë e thjeshtë e gjakut mund të shpëtoj jetë njerzish.

Analiza e gjakut quhet CRP ose Proteina Reaktive C, e cila mund të zbulojë mjaft herët
problemet në venat e gjakut, duke krijuar kështu mundësi për kurim të sukseshëm.

Shkencëtarët besojnë se prekja e artereve të zemrës është shkaktari nxitës i shumë goditjeve
në zemrër.

Ekzaminimi më i thjesht është elektrokardiograma (EKG) por që jep shumë informacion sa i

përket ngushtimit të enëve të gjakut dhe ritmit të zemrës. Nëse në EKG nuk ka informacion
për ngushtim të enëve të gjakut kalohet në dy ekzaminimet e tjera EKO kardiake dhe prova
ushtrimore.

Pasi një EKG që del mirë, nuk përjashton ngushtimin e arterieve koronare sepse ngushtimi
mund të jetë aq i vogël sa nuk jep simptoma në qetësi. Pra në kushtet në të cilat kryhet EKG.
Në kardiake vlerësohen lëvizjet e muskulit të zemrës dhe valvulat, megjithatë edhe EKG
mund të dalë shumë mirë në rastet e sëmundjes artereosklerotike, deri në momentin që nuk
ka ndodhur një infarkt, pasi nuk është bllokuar ena e gjakut apo të jetë dëmtuar muskuli i
zemrës.

Në këtë pikëështë shumë e rëndësishme të kalohet në provën ishtrimore, apo sic themi
ndryshe bicikleta.
Gjithësi, kontakti me mjekun dhe kontrollat mjeksore i rekomandohen cdo njeriu kohë pas
kohë.
3 DEKLARIMI I PROBLEMIT

Arsyeja pse kam zgjedhur këtë temë për të studiuar ka qenë që te hulumtoj më tepër dhe të
nxjerri në pah sëmundjet më të shpeshta dhe të rrezikshme që mund të prekin popullatën në
përgjithësi.

Për të kryer këtë hulmtim, ne kemi kërkuar leje për të pasur qasje në të dhënat protokolare të
pacientëve që kanë qenë në klinik.

Dhe si metodë për këtë hulumtim kemi zgjedhur metodën e rishikimit të të dhënave
protokolare duke u fokusuar në tri shtylla të hulumitimit të cilat janë: numri i pacientëve të
trajtuar gjatë muajit tetorë, cila moshë dhe cila gjini është prekur më shumë si dhe trajtimet
që i kanë marr në QKUK më specifikisht në kardiologji.

Si profesionist shëndetoësor ne duhet të që të jemi sa më të aftë dhe të përgaditur që të dalim

në ndihmë personave të prekur nga aritmit e zemrës cilido shkak që të jetë.
4 METODOLOGJIA

Metodologjia përfshinë një studim të përgjithshëm të pacientëve me sëmudnje te zemrës nga

shkaqe të ndryshme të cilat kanë shkaktuar aritmi të zemrës, të cilët kanë qenë të hospitalizuar
në klinikën e kardiologjisë në QKUK.

Këto të dhëna janë analizuar në të dhënat protokolare të pacientëve te marrura nga

Kardiologjia.

Këto të dhëna apo statistika janë marrë gjatë muajit tetorë 2019.

Rezultatet janë paraqiturë në mënyr tabelare sipas numrit tq rasteve.

5 REZULTATET

Analizimi i të dhënave janë bërë duke i ndarë në tri kategori kryesore që janë: të dhënat në
bazë të gjinisë, në bazë të moshës si dhe trajtimet që janë bëre gjatë muajit tetorë 2019 në
kardiologji.

5.1 Numri i pacientëve në bazë të gjinisë që kanë marrur trajtim gjatë muajit tetorë
në klinikën e kardiologjisë në QKUK.

18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Femra Meshkuj

Figure 4. Numri i pacientëve që kanë marrur trajtim gjatë muajit tetor në bazë të gjinisë në
klinikën e kardiologjisë në QKUK.
5.2 Trajtimet që janë bërë gjatë muajit tetor 2019 në klinikën e kardiologjisë në
QKUK

Në këtë grafik kemi paraqitur trajtimet e pacientëve sipas sëmundjes apo problemve që kanë
shkaktuar aritmi të zemrës në klinikën e kardiologjisë në QKUK gjatë muajit tetor 2019, të
cilat janë renditur ashtu siq janë marr nga protokolet e institucionit shëndetësor.
Trajtimet që janë bërë gjatë muajit tetor 2019 janë këto:

1) Infarkti i miokardit 6 pacientë

2) Angina pektoris 4 pacientë
3) Insuficiencë kardiake 5 pacientë
4) Arrest kardiak 8 pacientë
5) Hipertension 13 pacientë.

Gjtatë muajit tetorë 2019 në klinikën e kardiologjisë më së shumti kan marrë trajnime
pacientë me hipertensionë.
 14

12

10

0
Infarkti i miokardit Hipertension Arrest cardiak Angina pektoris

Figure 5. Trajtimet që janë bërë gjatë muajit tetor në klinikën e kardiologjisë në QKUK.
5.3 Numri i pacientëve në bazë të mosheës, të trajtuar në klinikën e kardiologjisë ne
QKUK gjatë muajit tetorë 2019.

18

16

14

12

10

0
20-35 vite 40-65 vite 65- moshw e shtyer

Figure 6. Numri i pacientëve në bazë të moshës, të trajnuar në klinikën e kardiologjisë në

QKUK gjatë muajitë tetorë 2019.
6 KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME

Këto të dhëna që i kemi mbledhur nga protokolet e klinikës së kardiologjisë, i kemi paraqitur
dhe renditur në menyrën tabelare si më lartë.

Nga këto të dhëna të marrura nga protokollet e klinikës së kardiologjisë shohim se janë
gjithsej 36 pacientë.

Në këto tabela mund të kuptojmë lehtë se gjina mashkullore është më e prekuar nga
sëmundjet apo problemet që shkaktojnë aritmi të zemrës.

Edhe pse nuk mund të dijmë nëse kemi ndonjë aritmi të zemrës kontrollin e mjetëve te
posacme, rekomandimet tona fokusohen më shumë në metodat parandaluese, si dhe njoftimin
e popullatës që aritmit nuk vijnë vetëm nga sëmudjet e zemrës por duke përfshirë:

Stresi i madhë i njeriut gjatë jetës së përditshme

Abuzimi i pijeve alkoolike
Abuzimi i lëndëve narkotike
Moskujdesja në ushqimë
Mos kontrolli i zemrës dhe shumë shkaqe tjera të cilat si pasojë e tyre mund të na qojnë deri
në aritmi të zemrës.
7 REFERENCAT

Katz, A. (2015). Physiology of the Heart. Philadelphia: Ëolters Kluëer Health.

Bredikis, A. and Ëilber, D. (2011). Cryoablation of cardiac arrhythmias. Philadelphia, PA:

Elsevier/Saunders.

Bredikis, A. and Ëilber, D. (2011). Cryoablation of cardiac arrhythmias. Philadelphia, PA:

Elsevier/Saunders.

Katz, A. (2015). Physiology of the Heart. Philadelphia: Ëolters Kluëer Health.

Pick, A. and Langendorf, R. (1979). Interpretation of complex arrhythmias. Philadelphia:

Lea & Febiger.

Kaye, G., Furniss, S. and Kaye, G., Furniss, S. and Lemery, R. (2010). Cardiac
Arrhythmias. Abingdon: HEALTH Press.

Lemery, R. (2010). Cardiac Arrhythmias. Abingdon: HEALTH Press.

Nieveen, J. (1981). Arrhythmias of the heart. Amsterdam: Excerpta Medica.

Jackson, G. (2009). Heart health. London: Class Pub.

Xh.Pllana (2017) Sistemi kardiovaskular.Ligj.8

8 SHTOJCAT

Kërkesa për të qasje në të dhënat protokolare të pacientëve në klinikën e kardiologjisë në

QKUK për të realizuar hulumtimin tonë.

Kërkesa është bërë me datën 25.10.2019 në SHSKUK, konkretishtë tek zyra përgjegjëse Për
Mbrojtjen e Të Dënave personale QKUK-SHSKUK.

Pasi është shqyrtuar kërkesa për një javë, është dhënë leja për të pasur qasje në të dhënat
protokolare me datën 01.11.2019. Të dhënat i kemi marrur po atë ditë.

Për monitorimin në casjen e të dhënave është caktuar edhe mentorja që ka qenë

kryeinfermierja e klinikës së kardiologjisë.