Uàr Áqàä Péæãaauï Éalgï É Àuá : Kas. Psi. Pdo. Fda. Sda. Police. RRB - SSC & Army

UÀr£ÁqÀÄ PÉÆÃaAUï ¸ÉAlgï ¨É¼ÀUÁ«
PSI ¥ÀæZÀ°vÀ WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ -

2021
KAS. PSI. PDO. FDA. SDA.

POLICE. RRB.SSC & ARMY
F J®è ¸ÀàzsÁðvÀäPÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½UÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
«¼Á¸À : ¹.©.n ºÀwÛgÀ ¥ÁgÉ¸ÀÖ D¦ü¸ï JzÀÄjUÉ

±ÉnUÀ°è ¨É¼ÀUÁ«
¸ÀA¥ÀQð¹ : 9741619857, 8105838913
1
 2021 gÀ 93£ÉÃ D¸ÀÌgÀ ¥Àæ±À¹Û :
CPÁqÉ«Ä D¥sï ªÉÆÃµÀ£À ¦PÀÑ¸Àð Dlð CAqï ¸ÉÊ£Àì¸À (AMPAS) CªÀgÀÄ ¥Àæw ªÀµÀð
¹¤ªÀiÁ GzÀåªÀÄzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæPÀ ªÀUÀðPÉÌ CPÁqÀ«Ä ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃqÀÄwÛªÉ.
- ªÉÆzÀ® ¥Àæ±À¹Û ¤ÃrzÀÄÝ : 1929 ªÉÄÃ 16
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ ZÀ®£ÀavÀæ : PÉÆèÃAiÀÄ gÉhÆªÉÇ ¤zÉÃð±À£ÀzÀ £ÉÆªÀiÁåqï¯ÁåAqï Nomadland
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àl ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ : CAxÉÆÃ¤ ºÁ¦Ì£Àì
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àn : ¥sÁæ¤ì¸ï ªÉÄPÉÆØÃªÀiÁðqï gÀªÀjUÉ.
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¤zÉÃð±À£À – aÃ£ÁzÀ PÉÆèÃAiÀiï gÀhiÁªÉÇÃ
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ qÁPÀÄåªÉÄAlj avÀæ ªÉÄÊ CPÀÆÖ¥À¸À nÃZÀgï.
 £ÉÆÃ¨É¯ï ¥Àæ±À¹Û.
- D¯ï¥sÉæöÊqï £ÉÆ¨É¯ï .
- PÀAqÀÄ»r¢zÀÄÝ – qÉÊ£ÁªÉÄl.
- 1901gÀ ¢AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
- EzÀ£ÀÄß ¹éÃqÀ£ï zÉÃ±À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
- £ÉÆÃ¨É¯ï 5 ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃqÀ£ïzÀ gÁdzsÁ¤ ¸ÁÖPïºÉÆÃªÀÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
(r¸ÉA§gï-10PÉÌ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ)
- ±ÁAw ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ £ÁªÉðAiÀÄ gÁdzsÁ¤ N¸ÉÆèzÀ°è ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.
- £ÉÆÃ¨É¯ï CªÁqÀð 6 «¨sÁUÀUÀ¼À°è ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.
1) ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ. 2) ¨sËvÀ±Á¸ÀÛç.
3) gÁ¸ÁAiÀÄ¤PÀ ±Á¸ÀÛç. 4) ¸Á»vÀå.
5) ±ÁAw. 6) CxÀð±Á¸ÀÛç.
- EwÛÃaUÉ CxÀð±Á¸ÀÛçzÀ°è ¤ÃqÀÄwÛzÁÝgÉ.
- CxÀð±Á¸ÀÛç - C©üÃfvï ¨Áå£Àfð (¨sÁgÀvÀ)2019 gÀ°è
- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ – 1st gÀ«ÃAzÀæ£ÁxÀ oÁUÉÆÃgÀ – 1913 ¸Á»vÀå.
- 1930 - ¹.«.gÁªÀÄ£ï - ¨sËvÀ ±Á¸ÀÛç.
- 1979 - ªÀÄzÀgÀ vÉÃgÉ¸Á
- 1989 - zÀ¯ÉÊ® ¯ÁªÀiÁ .
- 1998 - CªÀÄxÀåð ¸ÉÃ£À – CxÀð ±Á¸ÀÛç.
- 2014 - (PÉÊ¯Á¸À ¸ÀvåÀ yð – J£ïfN - §ZÀ¥À£ï §ZÁªÉÇ).
- 1968 - ºÀgÀUÉÆÃ«AzÀ PÀÄgÁ£Á –ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ.
- 1983 - ¸ÀÄ¨sÀæªÀÄtåA ZÀAzÀæ±ÉÃRgÀ –¨sËvÀ±Á¸ÀÛç.
- ªÉAPÀlgÁªÀÄ£ï PÀÈµÀÚ£ï – gÁ¸ÁAiÀÄ¤PÀ ±Á¸ÀÛç
- 2014 - ªÀÄ¯Á¯Á- ±ÁAw ¥Àæ±À¹Û (¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°è Cw aPÀÌ ªÀAiÀÄ¹ì£À°è ¥ÀqÉzÀªÀ¼ÀÄ)
2
(¥ÁQ¸ÁÛ£À ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtzÀ ºÉÆÃgÁlUÁwð).
 2020 gÀ £ÉÆÃ¨É¯ï
- CxÀð ±Á¸ÀÛç – gÁ§mïð © «®ì£ï
- ¸Á»vÀå - ¯ÉÆÃ¬Ä¸ï UÀÄèPï
- ¨sËvÀ ±Á¸ÀÛç - gÉÆÃdgï ¥É£ÉÆæÃ¸ï, jÃ£Áíqïð eÉ£ÉÓ¯ï ªÀÄvÀÄÛ DAræAiÀiÁ WÉeï
- ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ - ºÁªÉÃð eÉ D®Ögï, ªÉÄÊPÀ¯ï ºËl£ï ªÀÄvÀÄÛ ZÁ¯ïìð JªÀiï
- gÀ¸ÁAiÀÄ£À±Á¸ÀÛç – JªÀiÁå£ÀÄAiÉÄ¯ï ZÁ¥ÉðAnÃ ªÀÄvÀÄÛ eÉ¤ß¥sÀgï J qËqÁß.
* ¥ÀÄ°lÓgÀ ¥Àæ±À¹Û –
- ¤ÃqÀÄªÀ zÉÃ±À : CªÉÄjPÁ
- ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÀÄ : PÉÆÃ®A©AiÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄ, £ÀÆåAiÀiÁPïð
- ¥ÀæxÀªÀÄªÁV PÉÆnÖzÀÄÝ : 1917
- ªÁvÁð¥ÀwæPÉ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀeÁð® ¥ÀwæPÉÆÃzÀåªÀÄ, ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAVÃvÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÉëÃvÀæzÀ°è ¸ÁzsÀ£É
ªÀiÁrzÀªÀjUÉ ¤ÃqÀÄªÀzÁVzÉ.
- 2021£ÉÃ ¸Á°£À ¥ÀÄ°lÓgÀ ¥Àæ±À¹Û ªÉÄÃWÁ gÁdUÉÆÃ¥Á®
 ¥ÀÄ°lÓgï ¥Àæ±À¹Û ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ
- UÉÆÃ«AzÀ ¨ÉºÁj ¯Á¯ï – 1937gÀ°è

- dÄA¥Á ®ºÀj – 2000
- VÃvÁ D£ÀAzÀ – 2003
 PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä –

- ¸ÁÜ¥À£É : 1954 ªÀiÁZÀð 12
- PÉÃAzÀæ PÀbÉÃj : gÀ«ÃAzÀæ ¨sÀªÀ£À, zÉºÀ°
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ CzsÀåPÀëgÀÄ : ZÀAzÀæ±ÉÃRgÀ PÀA¨ÁgÀ
- 2020 £ÉÃ ¸Á°£À PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÀ«Ä ¥Àæ±À¹ÛUÉ JA «gÀ¥Àà ªÉÆ¬Äè CªÀgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁÝgÉ. ¨ÁºÀÄ§°
C»A¸Á ¢VédAiÀÄA ªÀÄºÁPÁªÀå
* UÉÆÃ®Ø£ï UÉÆèÃ¨ï 78 £ÉÃ ¥Àæ±À¹Û - 2021

- ¤ÃqÀÄªÀ PÉëÃvÀæ n.« & ¹¤ªÀiÁ
- ¥Àæ±À¹Û «vÀgÀuÉ ¯Á¸ï KAd°Ã¸ï
- ªÉÆzÀ® ¥Àæ±À¹Û 1944
- ¤ÃqÀÄªÀ zÉÃ±À CªÉÄjPÀ
- ¨É¸ÀÖ ªÉÆÃµÀ£ï ¦ZÀÑgïì CªÁqÀð : Nomadaland ( America)
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àl (qÁæªÀiÁ «Ã¨ÁUÀ) : Chandwik Boseman –Maraine’s Black Bottam
3
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àn (ªÀÄÆå¹PÀ¯ï/PÁ«Är) : Rosamund pike ( I care a Lot )
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀ : Chole Zhao Nomadland
- 2021gÀ UÉÆÃ®Ø£ï UÉÆèÃ¨ï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß LwºÁ¹PÀ qÁæªÀiÁ DzÀ PËå£ï ¥ÀqÉzÀÄ PÉÆArzÉ.
* gÁªÀÄ£ï ªÀiÁåUÉì¸ï ¥Àæ±À¹Û ( KµÁåzÀ £ÉÆ¨É¯ï)

- ¸ÁÜ¥À£É – 1958
- ¸ÀägÀuÁxÀð-¦ü°¥sÉÊ£Àì ¸ÀPÁðgÀzÀ 7£ÉÃ CzsÀåPÀë gÁªÀÄ£ï ªÀiÁåUÉì¸É £É£À¦UÁV
- ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ «¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ –1. ¸ÀPÁðj ¸ÉÃªÉ
2. ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÉÃªÉ
3. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ £ÁAiÀÄPÀvÀé
4. ¥ÀwæPÉÆÃzsÀåªÀÄ ¸Á»vÀå
5. ±ÁAw & CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ w¼ÀªÀ½PÉ
6. GzÀAiÉÆÃ£ÀÄäR £ÁAiÀÄPÀvÀé (2000)
- ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ - £ÀÆåAiÀiÁPÀð ªÀÄÆ®zÀ gÁPï ¥sÉ®ègï §æzÀgÀì ¥sÀAqï & ¦ü°¥sÉÊ£Àì ¸ÀPÁðgÀ &
Dgï.©.J¥sï ¸ÀºÀPÁgÀ¢AzÀ
- 2000 E¸À«AiÀÄ ªÀgÉUÉ 5 «¨sÁUÀPÉÌ ¥Àæ±À¹Û ¤ÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ - £ÀAvÀgÀ 6 PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃqÀÄwÛzÁÝgÉ.
- ¨sÁgÀvÀªÉÃ ºÉZÀÄÑ ªÀiÁåUÉì¸É ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ gÁµÀÖç
- £ÀAvÀgÀ ¦ü°¥sÉÊ£Àì 2£ÉÃ ¸ÁÜ£À & 3£ÉÃ ¸ÁÜ£À – d¥Á£ï
- ªÀiÁåUÉì¸É ¥Àæ±À¹Û ¥ÀqÉzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ – DZÁgÀå «£ÉÆÃ¨sÁ ¨sÁªÉ(1958)
- 2019gÀ gÁªÀÄ£ï ªÀiÁåUÉì¸Éì CªÁqÀð – gÀ«Ã±ï PÀÄªÀiÁgÀ.
EzÀ£ÀÄß KµÁåzÀ £ÉÆÃ¨É® JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ
* ¸ÀgÀ¸Àéw ¸ÀªÀiÁä£ï
- PÉ.PÉ.©¯Áð ¥ËAqÉÃµÀ£ï ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¥ÀæwªÀµÀð ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæzÀ°è GvÀÛªÀÄ PÀÈwUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¸Àéw ¸ÀªiÀ Áä£ï ¥Àæ±À¹Û
¤ÃqÀÄwÛzÉ.
- ¥ÁægÀA¨sÀ : 1991 ( PÀÈµÀÚ PÀÄªÀiÁgÀ ©¯Áð CªÀjAzÀ )
- ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 8£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°ègÀÄªÀ 22 ¨sÁµÉUÀ¼À GvÀÛªÀÄ ¸Á»vÀå gÀZÀ£ÉAiÀÄ PÀÈwUÀ½UÉ
- 2020£ÉÃ ¸Á°£À 30£ÉÃ ¸ÀgÀ¸Àéw ¸ÀªÀiÁä£À ¥Àæ±À¹Û ªÀÄgÁp ¯ÉÃRPÀ qÁ ±ÀgÀuï PÀÄªÀiÁgÀ °A¨Á¯É EªÀgÀ ¸À£ÁvÀ£À
PÀÈwUÉ.
- F ¥Àæ±À¹ÛUÉ E§âgÀÄ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»wUÀ¼ÀÄ DAiÉÄÌ DVzÀÝgÀÄ
1) J¸ï.J¯ï. ¨sÉÊgÀ¥Àà : EªÀgÀ ªÀÄAzÀæ PÀÈwUÉ 2010£ÉÃ ¸Á°£À ¸ÀgÀ¸Àéw ¸ÀªÀiÁä£ï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr
UËgÀ«¹zÉ
2) JA. «ÃgÀ¥Àà ªÉÆ¬Äè : PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀiÁf ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀiÁzÀ EªÀgÀ ‘²æÃ gÁªÀiÁAiÀÄt ªÀÄºÁ£ÉéÃµÀtA’
PÀÈwUÉ 2014£ÉÃ ¸Á°£À ¸ÀgÀ¸Àéw ¸ÀªÀiÁä£ï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr UËgÀ«¹zÉ.
4
* 2021gÀ ¸Á°£À C¨É® ¥Àæ±À¹Û ( UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛç £ÉÆ¨É¯ï )
- ¯Á¸ï ¯ÉÆÃ ¯ÉÆªÁ¸ï & C« «Uï qÀ¸Àð£ï ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀgÀÄ.

- UÀtÂvÀ ±Á¸ÀÛç & PÀA¥ÀÆålgÀ «eÁë£À «dAiÀÄUÀ¼À°è CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¸ÀºÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß PÁgÀtgÁzÀ E§âgÀÄ
¸ÀA±ÉÆzÀPÀjUÉ ¤ÃrzÉ.
* «Ä¸ï ªÀ®Øð ( Miss world )

- ¸ÁÜ¥À£É – 1951
- ¸ÁÜ¦¹zÀªÀgÀÄ – AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï QAUÀqÀªÀiï£À JjPï ªÀiÁ¯Éð
- £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¸ÀÜ¼À – AiÀÄÄ.PÉ-®AqÀ£ï
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ CzsÀåPÀëgÀÄ – JjPï ªÀiÁ¯Éð ¥Àwß dÆ°AiÀiÁ ªÀiÁ¯Éð
- ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ - ¹éÃqÀ£ï zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀÄAzÀj – QQÌ ºÁPÀ£ï ¸À£ï(1951)
- CwÃ ºÉZÀÄÑ «Ä¸ï ªÀ®Øð ¥ÀqÉzÀ zÉÃ±À – ªÉ¤dÄªÉ¯Áè
- 2£ÉÃ CwÃ ºÉZÀÄÑ «Ä¸ï ªÀ®Øð ¥ÀqÉzÀ zÉÃ±À - ¨sÁgÀvÀ
- 2018 gÀ «Ä¸ï ªÀ®Øð - ªÀ£É¸Áì ¥ÉÆ£ïì
- 2019gÀ «±Àé ¸ÀÄAzÀj dªÉÄÊPÁzÀ mÉÆÃ¤ Då£ï ¹AUï QjÃlªÀ£ÀÄß ªÀÄÄrUÉÃj¹PÉÆAqÀgÀÄ
- 2021gÀ «Ä¸ï ªÀ®Øð ¸ÀàzsÉð r¸ÉA§gÀ 16, 2021 gÀAzÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
 «Ä¸ï ªÀ®Øð ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ:

- jÃmÁ ¥sÀjÃAiÀiÁ – 1966
- L±ÀéAiÀÄð gÉÊ – 1994
- qÀAiÀiÁ£Á ºÉÊqÀ£ï – 1997
- AiÀÄÄPÁÛ ªÀÄÄPÀ – 1999
- ¦æÃAiÀiÁAPÁ ZÉÆÃ¥Áæ – 2000
- ªÀiÁ£ÀÄ¶ c®ègï - 2017
* «Ä¸ï AiÀÄÄ¤ªÀgïì ( Miss universe )

- ¸ÁÜ¥À£É -1952
- ¸ÁÜ¦¹zÀªÀgÀÄ - ¥Ë¯Á ¸ÀÄUÁlð
- £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¸ÀÜ¼À – CªÉÄÃjPÁzÀ £ÀÆåAiÀiÁPÀð
- ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ -¦ü£ï¯ÁåAqï£À D«Äð PÉÆ¸É¯Áè
- 2019gÀ ¨sÀÄªÀ£À ¸ÀÄAzÀj – CªÉÄÃjPÀzÀ eÁfðAiÀiÁ gÁdåzÀ CmÁèAmÁzÀ°è £ÀqÉzÀ CAwªÀÄ ¸ÀÄwÛ£À
¸ÀàzsÉðAiÀÄ°è ¨sÀÄªÀ£À ¸ÀÄAzÀj QjÃl zÀQët D¦üæPÁzÀ eÉÆÃf©¤ vÀÄAf UÉÃ
- 2020gÀ ¸Á°£À ¨sÀÄªÀ£À ¸ÀÄAzÀj DAræAiÀiÁ ªÉÄeÁ
5
* §ÆPÀgï ¥Àæ±À¹Û
- EAVèµï ¸Á»vÀåzÀ°è CzÀgÀ®Æè «±ÉÃµÀªÁV PÁzÀA§jUÀ½UÁVAiÉÄÃ §ÆPÀgï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
- F ªÀµÀð E§âgÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ dAnAiÀiÁV ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ ¥ÀqÉzÀgÀÄ. EªÀgÉAzÀgÉ PÉ£ÀqÁzÀ »jAiÀÄ PÁzÀA§jUÁwð
ªÀiÁUÀðgÉÃmï CmïªÀÅqï ªÀÄvÀÄÛ ©æl¤ß£À ¨É£ÁðAqÉÊ£À EªÁj¸ÉÆÖ. CmïªÀÅqïgÀ ‘¢ mÉ¸ÀÖªÉÄAlì’ PÁzÀA§j
ªÀÄvÀÄÛ EªÁj¸ÉÆÖ CªÀgÀ ‘ UÀ®ð, ªÀÅªÀÄ£ï, CzÀgï PÁzÀA§jUÀ¼ÀÄ §ÆPÀgïUÉ DAiÉÄÌAiÀiÁzÀªÀÅ.
- EwÛÃa£À ªÀµÀðUÀ¼À°è §ÆPÀgï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß dAnAiÀiÁV ¤ÃrzÀÄÝ EzÉÃ¨Áj. 1974 ªÀÄvÀÄÛ 1997 gÀ°è JgÀqÄÀ
¨Áj E§âjUÉ dAnAiÀiÁV ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ.
- ªÀiÁUÀðgÉÃmï CmïªÀÅqï §ÆPÀgï ¥Àæ±À¹Û JgÀqÀÄ ¨Áj ¥ÀqÉzÀ JgÀqÀ£ÉÃAiÀÄ ªÀÄ»¼É. 1985 gÀ°è ‘¢’ ºÁåAqÀªÄÉ ÃqÀì
mÉÃ¯ï’ PÁzÀA§j ¥Àæ±À¹Û VnÖ¹vÀÄÛ. EªÁj¸ÉÆÖ §ÆPÀgï ¥ÀqÉzÀ ªÉÆzÀ® PÀ¥ÀÄà ªÀtÂðAiÀÄ ªÀÄ»¼É. FPÉ DAUÉÆè-
£ÉÊfjAiÀÄ£ï ªÀåQÛ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄÆ®zÀ ©ænµï ¯ÉÃRPÀ, PÁzÀA§jPÁgÀ ¸À¯Áä£ï gÀ²Ý CªÀgÀ ‘QZÉÆÃmÉ’
PÁzÀA§j F ¨Áj CAwªÀÄ ¸ÀÄwÛ£À ¸ÀàzsÉðAiÀÄ°èvÀÄÛ.
* ªÀiÁå£ï§ÆPÀgï ¥Àæ±À¹Û
- PÉëÃvÀæ – PÁzÀA§j PÉëÃvÀæzÀ fÃªÀªÀiÁ£À ¸ÁzsÀ£É
- ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ – ªÀiÁå£ÀUÀÆæ¥ï
- gÁµÀÖç – AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï QAUïqÀªÀiï
- ªÉÆzÀ® ¥Àæ±À¹Û ªÀiÁå£ï §ÆPÀgï CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àæ±À¹Û ¤ÃrzÀ ªÀµÀð – 2005
- 2 ªÀµÀðPÉÆÌªÉÄä
- §ºÀÄªÀiÁ£ÀzÀ ªÉÆvÀÛ – 60,000 qÁ®gï
- 1993gÀ°è §ÆPÀgï ¥Àæ±À¹ÛUÉ 25 ªÀµÀð vÀÄA©zÀªÀjAzÀ- §ÆPÀgï D¥sï §ÆPÀgÀì ¥Àæ±À¹Û ¤ÃqÀ®Ä DgÀA©¹zÀªÀgÄÀ .
- 2019gÀ ªÀiÁå£ï §ÆPÀgï CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥Àæ±À¹ÛUÉÃ MªÀÄ£ï£À ¯ÉÃRQ eÉÆÃPÁ C®íwð CªÀgÄÀ
¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ. CªÀgÀ ‘¸É¯É¹ÖAiÀÄ¯ï ¨Ár¸ï’ JA§ PÀÈwUÉ F ¥Àæ±À¹Û ®©¹zÉ. CgÉÃ©Pï ¨sÁµÉAiÀÄ
¸Á»wAiÉÆ§âgÀÄ EzÉÃ ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ F ¥Àæ±À¹ÛUÉ DAiÉÄÌAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ «±ÉÃµÀ, eÉÆÃPÁ CªÀgÀ vÀªÀÄä PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß
EAVèµïUÉ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁrgÀÄªÀ ©æl£ï ªÀÄÆ®zÀ ªÉÄj°£ï §Æxï CªÀgÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆArzÁÝgÉ.
* 2021gÀ EAlgÀ£ÁåµÀ£À¯ï §ÆPÀgÀ ¥Àæ±À¹Û ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀgÀÄ qÉÃ«qï rAiÉÆ¥ï gÀªÀgÀÄ DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁÝgÉ . DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ
PÁzÀA§j At Night all Blood is Black

* £À«ÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ EAzsÀ£À ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EAzsÀ£À ±ÉÃRgÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÉëÃvÀæzÀ°è ªÀÄºÀvéÀzÀ
PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrgÀÄªÀ ¨sÁgÀvÀzÀ SÁåvÀ ¸ÀgÁAiÀÄ£À ±Á¸ÀÛçdÕ ¹.J£ï.Dgï.gÁªï CªÀjUÉ 2020£ÉÃ ¸Á°£À
CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ E¤( Internation Eni award ) ¥Àæ±À¹ÛUÉ ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ
6
* eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û
- ¨sÁgÀvÀPÉÌ ¸Á»vÀåPÁÌV ¤ÃqÀÄªÀ CvÀåAvÀ G£ÀßvÀ ¥Àæ±À¹Û.
- ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ°è ±ÀAPÀgÀ PÀÄgÀÄ¥À – PÉÃgÀ¼À ªÀÄ¯ÉAiÀiÁ¼ÀÄ – 1965.
- ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ°è – D±Á¥ÀÆtðzÉÃ«.
- EwÛÃZÉUÉ 2019 gÀ°è CQÌvÀA CZÀÄåvÀ£ï £ÀA§ÆzÀj gÀªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
- MlÄÖ E°èAiÀÄªÀgÉUÉ -59 d£ÀjUÉ ¤ÃrzÉ.
PÀ£ÁðlPÀzÀ°è eÁÕ£À ¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û
1) PÀÄªÉA¥ÀÄ (1904-1994)
- PÀÈw ²æÃ gÁªÀiÁAiÀÄt zÀ±Àð£ÀA – 1967
2) zÀ,gÁ. ¨ÉÃAzÉæ (1896 -1981)

- PÀÈw- £ÁPÀÄvÀAw 1973
3) ²ªÀgÁªÀÄ PÁgÀAvÀ
- ªÀÄÆPÀfÓAiÀÄ PÀ£À¸ÀÄUÀ¼ÀÄ PÁzÀA§jUÉ 1977
4) ªÀiÁ¹Û ªÉAPÀmÉÃ±À CAiÀÄåAUÁgÀ
5) «.PÀÈ.UÉÆÃPÁPï (1909 -1992)

- 1990 (¨sÁgÀvÀ ¹AzsÀÄgÀ²ä)
6) AiÀÄÄ. Dgï C£ÀAvÀ ªÀÄÆwð (1932 -2014)

¸ÀªÀÄUÀæ ¸Á»vÀå - 1994
7) VjÃ±ï PÁ£Áðqï (1938 -2019)
- eÁÕ£À ¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û (1998, £ÁlPÀ gÀAUÀPÉÌ)
8) ZÀAzÀæ±ÉÃRgÀ PÀA¨ÁgÀ - ¸ÀªÀÄUÀæ ¸Á»vÀå 2010
* ¥ÀA¥À ¥Àæ±À¹Û.
- ¸ÁÜ¥À£É – 1987 gÀ°è
- ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ – PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀgÀPÁgÀ
- §ºÀÄªÀiÁ£À – 3 ®PÀë & ¥Àæ±À¹Û ¥sÀ®PÀ
- ¸Á»vÀåPÉÌ ¤ÃqÀÄªÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ CvÀÄå£ÀßvÀ ¥Àæ±À¹Û
- ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ – PÁgÀªÁgÀzÀ°è£À §£ÀªÁ¹AiÀÄ PÀzÀA¨ÉÆÃvÀìªÀzÀ°è
- ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ – PÀÄªÉA¥ÀÄ
- PÀ£ÁðlPÀ G£ÀßvÀ ¸Á»vÀå ¥Àæ±À¹Û.
- 2020gÀ ¥ÀA¥À ¥Àæ±À¹Û »jAiÀÄ PÀ« qÁ. ¹zÀÝ°AUÀAiÀÄå
7
* PÀ£ÁðlPÀÀ gÀvÀß
- PÀ£ÁðlPÀzÀ G£ÀßvÀ £ÁUÀjPÀ ¥Àæ±À¹Û- PÀ£ÁðlPÀ gÀvÀß ¥Àæ±À¹Û.
- PÀ£ÁðlPÀ gÀvÀß ¥Àæ±À¹Û 1991 jAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ
- ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ 1992 gÀ°è PÀÄªÉA¥ÀÄ gÀªÀjUÉ zÉÆgÉ¬ÄvÀÄ.
- PÀqÉAiÀÄ ¥Àæ±À¹Û 2009 «gÉÃAzÀæ ºÉUÀÎqÉ.
- E°èAiÀÄªÀgÉUÉ MlÄÖ 9 ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÉ.
- ¤ÃqÀÄªÀªÀgÀÄ – PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀgÀPÁgÀ
* PÀÈµÀÚ ¥Àæ¸Ázï ªÀÄvÀÄÛ UÀÄqÀUÀÄAn CªÀgÀÄ ºÀA¦AiÀÄ PÀ£ÀßqÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ ¤ÃqÀÄªÀ £ÁqÉÆÃd UËgÀªÀ ¥ÀzÀ«UÉ
¥ÁvÀægÁVzÁÝgÉ.
* zÁzÁ¸ÁºÉÃ§ ¥Á¯ÉÌÃ ¥Àæ±À¹Û

- ¨sÁgÀvÀzÀ zÉÃ±ÀzÀ°è ¤ÃqÀÄªÀ CvÀÄå£ÀßvÀ ZÀ®£ÀavÀæ ¥Àæ±À¹Û.
- 2020 – gÀd¤PÁAvÀ
- ¸ÁÜ¥À£É – 1969.
- zÉÃ«PÁ gÁtÂ gÉÆjZï – ªÉÆzÀ®Ä ¥Àæ±À¹Û ¤ÃrzÀÄÝ.
- gÁd PÀÄªÀiÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ «.PÉ ªÀÄÆwð PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ .
- zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ zÁzÁ¸ÁºÉÃ§ ¥Á¯ÉÌ ¥Àæ±À¹Û- PÀ£ÀßqÀzÀ avÀæ£Àl AiÀÄ±ï (2019)
* 2021gÀ zÁzÁ ¸ÁºÉÃ§ ¥Á¯ÉÌ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ZÀ®£ÀavÉÆæÃvÀìªÀ ¥Àæ±À¹Û

- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àl CPÀëAiÀÄ PÀÄªÀiÁgÀ
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àn ¢Ã¦PÁ ¥ÀqÀPÉÆÃuÉ
- «ªÀÄ±ÀðPÀ GvÀÛªÀÄ £Àl ¥Àæ±À¹Û ¸ÀÄ±ÁAvÀ ¹AUÀ
- GvÀÛªÀÄ «zÉÃ² ¥ÉÆåZÀgÀ avÀæ ¥ÁågÁ¸ÉÊmï
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ ZÀ®£ÀavÀæ vÁ£Áf
* ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ ±ÉÃR ªÀÄÄfÃ§gÀ gÉºÀªÀiÁ£ïUÉ 2020£ÉÃ ¸Á°£À UÁA¢ü ±ÁAw ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ
¸ÀPÁgÀ ¥ÀæPÀn¹zÉ
* 67£ÉÃ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ZÀ®£ÀavÀæ ¥Àæ±À¹Û

- CvÀÄåvÀÛªÀÄ ZÀ®£ÀavÀæ : ªÉÄgÀPÀÌgÀ(ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA)
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àn ¥Àæ±À¹Û : zÀ£ÀÄµï ( ÇÀÄgÀ vÀ«Ä¼ÀÄ avÀæ)
- CvÀÄåvÀÛªÀÄ £Àn PÀAUÀ£ï gÀ£Ëvï
- CvÀåvÀÛªÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀ ¥Àæ±À¹Û : ¸ÀAdAiÀiï ¥ÀÆgÀ£ï ¹AUï ZËºÁt
- PÀ£ÁðlPÀPÉÌ MlÄÖ 6 ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼ÀÄ ®©¹ªÉ.
1) CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¥ÁæzÉÃ²PÀ avÀæ : CQÌ - £ÉÃvÀæzÁ£À ªÀÄºÀvéÀ ¸ÁgÀÄªÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ avÀæ
8
2) CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¸ÁºÀ¸À ¤zÉÃð±ÀPÀ ¥Àæ±À¹Û : CªÀ£Éß ²æÃªÀÄ£ÁßgÁAiÀÄt
3) PÀAoÀzÁ£À ¥Àæ±À¹Û : ªÉÊ®Ø PÀ£Á±ÀðlPÀ ¸ÁPÀëöå avÀæ.
4) ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¥Àæ±À¹Û : eÁUÀwPÀ ¹¤ªÀiÁ ¥ÉæÃgÀuÉ ¥Àæ¨ÁªÀ
5) CvÀÄåvÀÛªÀÄ vÀÄ¼ÀÄ ¹¤ªÀiÁ ¥Àæ±À¹Û : ¦AUÁgÀ
6) CvÀÄåvÀÛªÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzÀ£Á ¹¤ªÀiÁ : ªÉÊ¯ïØ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁPÀëöåavÀæ
* 2019gÀ £ÁqÉÆÃd ¥Àæ±À¹Û - ºÀA¦ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

EzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀÄ §½UÁgÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
ºÀA¦ «±Àé«zÁå®AiÀÄ E£ÉÆßAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ - PÀ£ÀßqÀzÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ.
* ¨sÁgÀvÀ gÀvÀß
- ¨sÁgÀvÀzÀ G£ÀßvÀ £ÁUÀjPÀ ¥Àæ±À¹Û.
- EzÀgÀ°è ¸ÀÆAiÀÄð£À avÀæ«gÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄvÀÄÛ zÉÃªÀ£ÁUÀj °¦AiÀÄ°è ¨sÁgÀvÀ gÀvßÀ JAzÀÄ
§gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ.
- 1954 Started.
1st Time 1954 gÀ°è 3 d£ÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1) C. gÁdUÉÆÃ¥Á¯ÁZÁAiÀÄð.
2) S. gÁzsÁPÀÈµÀÚ£À.
3) C.V gÁªÀÄ£ï.
- EvÉÛÃZÉUÉ 2019gÀ – 3 d£ÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1) £Á£Áf zÉÃ±ÀªÀÄÄR - ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁAiÀÄðPÀvÀð.
2) ¨sÉÆ¥sÉÃ£À ºÀeÁjPÁ – ÇÁìAzÀ UÁAiÀÄPÀ.
3) ¥Àæt¨sÀ ªÀÄÄRfð – W.B. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀÆªÀð gÁµÀÖç¥Àw.
- ¸ÀaÃ£À vÉAqÀÆ®ÌgÀ - CvÀåAvÀ QjAiÀÄ ¨sÁgÀvÀgÀvßÀ ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ.
- ¸ÀAVÃvÀ PÉëÃvÀæ zÀ°è ¥ÀqÉzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀÄ»¼É – M.S.¸ÀÄ§â®QëöäÃ.
- 48£ÉÃ ¨sÁgÀvÀ gÀvÀß ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
- 14 d£ÀjUÉ ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼ÀÄ.
- 1st ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ ¥Àæ±À¹Û- 1966 ¯Á®§ºÀzÀÆÝgÀ ±Á¹Ûç.
- E§âgÀÄ «zÉÃ²AiÀÄjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1987gÀ°è SÁ£À C§Ó® UÀ¥sÁgÀ SÁ£À-UÀr£ÁqÀÄ UÁA¢üÃ- ¸ÀAWÀ-PÀÄzÉÃAiÀÄ QzÀªÀÄw UÁgï.
1990gÀ°è Nelson Mandela – South Africa.
- ¨sÁgÀvÀ gÀvßÀ ¥ÀqÉzÀ ªÉÆzÀ® ªÀÄ»¼É – EA¢gÁUÁA¢ü.
- ªÀÄzÀgï vÉÃgÉ¸Á - ¨sÁgÀvÀgÀvßÀ .
9
* gÁ¶ÖçÃAiÀÄ §¸ÀªÀ ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ
- ¸ÁªÀiÁfPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdPÉÌ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrzÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ 2001 jAzÀ
EzÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ.
- 2018£ÉÃ– (¸ÁévÀAvÀæöå ºÉÆÃgÁlUÁgÀgÀÄ) H.S.zÉÆgÉ¸Áé«Ä
- 2019 – 20 £ÉÃ ¸Á°£À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ §¸ÀªÀ ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀPÉÌ ©ÃzÀgï f¯ÉèAiÀÄ §¸ÀªÀPÀ¯Áåt
C£ÀÄ¨sÀªÀ ªÀÄAl¥À læ¸ÀÖ£ï CzsÀåPÀëgÁzÀ §¸ÀªÀ°AUÀ¥ÀlÖzÉÃªÀgÀÄ ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ.
* §¸ÀªÀ²æÃ ¥Àæ±À¹
- EzÀ£ÀÄß avÀæzÀÄUÀðzÀ ªÀÄÄgÁWÁ ªÀÄoÀzÀªÀgÀÄ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.
- 2019gÀ ¸Á°UÉ ¥ÀArvÀ gÁfÃªï vÁgÁ£ÁxÀ ºÁUÀÆ 2020gÀ ¸Á°£À ¥Àæ±À¹ÛUÉ E¸ÉÆæÃ ªÀiÁf CzsåÀ PÀëgÁzÀ PÉ.
PÀ¸ÀÆÛj gÀAUÀ£ï CªÀgÀÄ DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁÝgÉ.
* §¸ÀªÀ PÀÈ¶ ¥Àæ±À¹Û

- EzÀ£ÀÄß PÀÆqÀ®¸ÀAUÀªÀÄzÀ ¥ÀAZÀªÀÄ¸Á°ªÀÄoÀ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
- 2018£ÉÃ – M.S.Swaminathan.
- 2019gÀ §¸ÀªÀ PÀÈ¶ ¥Àæ±À¹Û - ±ÀgÀvï ¥ÀªÁgï.
- 2020 gÀ°è - ¥ÀæPÁ±À «ÃgÀªÀÄ®è CªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
.* £ÀÈ¥ÀvÀÄAUÀ ¥Àæ±À¹Û –
EzÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¥ÀjµÀvÄÀ Û ¸ÁÜ¥À£É ªÀiÁrzÉ DzÀgÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ BMTC.
2021gÀ £ÀÈ¥ÀvÀÄAUÀ ¥Àæ±À¹Û »jAiÀÄ «zÁéA¸ÀgÀÆ ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ «±Àé«zsÁå®AiÀÄzÀ «±ÁæAvÀ PÀÄ®¥ÀwUÀ¼Æ
À
DzÀ ¥ÉÆæ. ªÀÄ¯ÉèÃ¥ÀÄgÀA f. ªÉAPÀmÉÃ±ï CªÀgÀÄ £ÀÈ¥ÀvÄÀ AUÀ ¥Àæ±À¹ÛUÉ ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ.
* gÁfÃªÀ UÁA¢üÃ SÉÃ® gÀvÀß ¥Àæ±À¹Û AiÀÄ£ÀÄß ªÉÄÃdgÀ zsÁå£ï ZÀAzï SÉÃ¯ï gÀvÀß JAzÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
- ¸ÁÜ¥À£É – 1991-92
- «¨sÁUÀ – QæÃqÉ
- ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ - ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ
- ¥Àæ±À¹Û ªÉÆvÀÛ – 7 ®PÀë 50 ¸Á«gÀ gÀÆ/-
- ¨sÁgÀvÀ QæÃqÁ PÉëÃvÀæzÀ CvÀÄå£ÀßvÀ ¥Àæ±À¹Û
- ªÉÆzÀ® «eÉÃvÀgÀÄ – «±Àé£ÁxÀ£ï D£ÀAzÀ-ZÉ¸ï -1991-92
- 2016 £ÉÃ ¸Á°£À ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ 4 d£À – 1] ¦.«. ¹AzsÀÄ ( ¨ÁåräAl£ï )
2]¢Ã¥Á PÀªÀiÁðPÀgÀ (fªÀÄ£Áå¹ÖPï)
3] fÃvÀÄgÁAiÀÄ ( ±ÀÆnAUï )
4] ¸ÁQë ªÀÄ°Pï (PÀÄ¹Û)
10
- 2017 gÀ°è - ¸ÀgÀzÁgÀ ¹AUï ( ºÁQ ) ªÀÄvÀÄÛ deÉÃjAiÀiÁ ( eÁªÀ°£ï xÉÆæÃ )
- 2018 gÀ°è «gÁl PÉÆ»è , ¸ÉÊPÉÆÃªÀÄ «ÄÃgÁ¨Á¬Ä ZÁ£ÀÄ ( saikham mirabai )
- 2019gÀ°è - ¢Ã¥Á ªÀÄ°ÃPï CAUÀ ªÉÊ¥À®å (Paraolampic).
- §dgÀAUÀ ¥ÀÄtÂAiÀiÁ PÀÄ¹Û
- ªÉÆzÀ® ¥Àæ±À¹Û «±Àé£Áxï D£ÀAzÀ ( ZÉ¸ï)
 2020gÀ°è LªÀgÀÄ ¸ÁzsÀPÀjUÉ SÉÃ¯ï gÀvÀß ¥Àæ±À¹Û

1) ±ÉæÃµÀ× QæPÉnUÀ gÉÆÃ»vï ±ÀªÀÄð
2) PÀÄ¹Û ¥ÀlÄÖ «£ÉÃ±ï ¥ÉÆÃUÀmï
3) ¥ÁågÁM®A¦Pï vÁgÉ ªÀÄjAiÀÄ¥Àà£ï vÀAUÀªÉÃ®Ä
4) mÉÃ§¯ï mÉ¤¸ï DlUÁwð ªÀÄ¤PÁ ¨ÁPÁæ
5) ªÀÄ»¼Á ºÁQ vÀAqÀzÀ £ÁAiÀÄQ gÁtÂ gÁA¥Á¯ï
* zÉÆæÃuÁZÁAiÀÄð ¥Àæ±À¹Û – QæÃqÁ vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

* CdÄð£À ¥Àæ±À¹Û – QæÃqÉAiÀÄ°è ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
* 2020gÀ ¥ÀzÀä«¨sÀÆµÀt ¥Àæ±À¹Û

- «±ÉéÃ±ÀwÃxÀð ¸Áé«ÄÃf(ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ) - PÀ£ÁðlPÀ(GqÀÄ¦ PÀÈµÀÚ ªÀÄoÀ) – DzÁåvÀäPÀ
- eÁeïð ¥À£ÁAr¸ï (ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ) - ©ºÁgÀ - ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÉÃªÉ
- CgÀÄuï eÉÃnè (ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ) - zÉºÀ° - ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÉÃªÉ
- ¸ÀÄµÁä ¸ÀégÁdå (ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ) - zÉºÀ° - ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÉÃªÉ
- C¤gÀÄzÀÝ dUÀ£Áßxï f.¹.J¸ï.PÉ - ªÀiÁjµÀ¸ï - ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÉÃªÉ
- JA.¹.ªÉÄÃjPÉÆÃªÀiï - ªÀÄtÂ¥ÀÄgÀ - QæÃqÉ
- ZÁ£ÀÄí¯Á¯ï «Ä±Àæ - ªÀÄtÂ¥ÀÄgÀ - PÀ¯É
* EwÛZÉÑUÉ qÁ. gÁdPÀÄªÀiÁgÀ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ®QëöäÃAiÀÄªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ
 r. zÉÃªÀgÁd CgÀ¸À ¥Àæ±À¹

 - ¸ÀªÀiÁdzÀ°è GvÀÛªÀÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¹zÀªÀjUÉ PÉÆqÀ ªÀiÁqÀÄªÀ r. zÉÃªÀgÁd CgÀ¸À ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß F ¨Áj ªÀÄÆªÀjUÉ
gÁdå ¸ÀPÁðgÀ WÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁrzÉ
1) 2019–20£ÉÃ ¸Á°£À ¥Àæ±À¹Û §¸ÀªÀ¥Àæ§Ä ®. ¥ÁnÃ®
2) 2020-21£ÉÃ ¸Á°£À ¥À±æ À¹Û ¸ÀÄªÀÄAUÀ° ¸ÉÃªÁ±ÀæªÀÄzÀ J¸ï.f.¸ÀÄ²Ã®ªÀÄ
3) 2021-22£ÉÃ ¸Á°£À ¥À± æ À¹Û PÉ ¨Á¸ÀÌgÀ zÁ¸ï AiÉÄPÉÆÌgÉÆ
11
* UÁæöå«Ää ¥Àæ±À¹Û
- PÉëÃvÀæ - ¸ÀAVÃvÀ PÉëÃvÀæzÀ°è C¢éÃwAiÀÄ ¸ÁzsÀ£É ªÀiÁrzÀªÀjUÉ
- ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ – CªÉÄÃjPÁzÀ £ÁåµÀ£À¯ï CPÁqÉ«Ä D¥sï gÉPÁrðAUï Dlìð & ¸ÉÊ£Àì
- ¸ÁÜ¥À£É – 1959gÀ°è
- 2021 gÀ 63£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄ UÁæöå«Ä ¥Àæ±À¹Û
- CªÉÄjPÀzÀ UÁAiÀÄQ mÉÃ®gï ¹é¥ÀÖ(Taylor swift) CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥sÉÆÃPï ¯ÉÆÃgï (Folklore) D®§ªÀÄUÁV
ªÀµÀðzÀ ¨É¸ÀÖ D¯ï§ªÀiï( Best Album of the year) ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ.
- CªÉÄjPÀzÀ ¥Á¥ï ¸ÁÖgï ©°è J°µï CªÀgÀÄ Every thing I Wanted ºÁrUÁV ªÀµÀðzÀ gÉPÁqÀð ( Record
of the year ) UËgÀªÀ ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ.
- ªÀµÀðzÀ ¸ÁAUÀ DV I Cant Breathe DAiÉÄÌAiÀiÁVzÉ.
* «±Àé DºÁgÀ ¥Àæ±À¹Û – 2021

- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄÆ®zÀ qÁ. ±ÀAPÀÄvÀ® JZï.n. CªÀgÀÄ d®ªÁ¹ DºÁgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃrzÀ PÉÆqÀÄUÉUÁV F
¥Àæ±À¹ÛUÉ ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ.
* L¹¹ ªÀw¬ÄAzÀ QæPÉl PÉëÃvÀæzÀ°è UÀt¤ÃAiÀÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¹zÀªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀ ºÁ¯ï D¥sï ¥sÉÃªÀÄ(ICC – Hall
of Fame) 2021gÀ ¸Á°£À ¥Àæ±À¹Û UËgÀªÀPÉÌ ¨sÁgÀvÀzÀ QæPÉnUÀ «£ÀÄªÀÄAPÀqï ¸ÉÃjzÀAvÉ 10 d£À CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæPl
É
DlUÁgÀgÀÄ DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁÝgÉ.
* N®A¦Pïì
5 Rings - 5 §tÚUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

1) PÉA¥ÀÄ §tÚ – CªÉÄÃjPÁ
2) ºÀ¹gÀÄ §tÚ –D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁ.
3) ºÀ¼À¢ §tÚ – KµÁå.
4) ¤Ã° §tÚ _ AiÀÄÄgÉÆÃ¥À,
5) PÀ¥ÀÄà §tÚ – D¦æÃPÁ.
* 1st N®A¦Pï £ÀqÉzÀzÀÄÝ – 776 BC.
- DzsÀÄ¤PÀ N®A¦Pï QæÃqÉ £ÀqÉzÀzÀÄÝ – 1896.
- DzsÀÄ¤PÀ N®A¦Pï QæÃqÉ ¦vÁªÀÄºÀ – PÀÄå§nð.
- 2012gÀ N®A¦Pï QæÃqÉ - ®AqÀ£ï.
- 2016gÀ N®A¦Pï QæÃqÉ – jÃAiÉÆ-r-f£ÉÊgÀÉÆ (¨ÉæÃf¯ï)
- ¦.«.¹AzsÀÄ- ¨É½î ¥ÀzÀPÀ – 2016.
12
- ¸ÁQë ªÀÄ°èÃPï – PÀÄ¹Û – PÀAa£À ¥ÀzÀPÀ.
- ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÁV §AUÁgÀzÀ ¥ÀzÀPÀ ¥ÀqÉzÀ ªÉÆzÀ® ¨sÁgÀwAiÀÄ ªÀåQÛ – C©ü£ÀªÀ ©AzÁæ.
- Væ¸ï zÉÃ±ÀzÀ CxÉ£ïì¤AzÀ «ªÀiÁ£ÀzÀ°è QæqÁeÉÆåÃwAiÀÄ£ÀÄß d¥Á£ÀUÉ vÀ®Ä¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- 2024gÀ ªÀÄÄA¢£À M®A¦Pïì ¥sÁåj¸ï £À°è £ÀqÉAiÀÄ°zÉ.
* 2020 mÉÆÃQAiÉÆÃ M®A¦Pïì

- dÄ¯ÉÊ 24 jAzÀ CUÀµïÖ 8gÀ ªÀgÉUÉ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ
- 2020gÀ mÉÆÃQAiÉÆÃ M®A¦Pïì£À°è ¨sÁgÀvÀ MlÄÖ 7 ¥ÀzÀPÀ UÀ½¹zÉ.
1. eÁªÉ°£À J¸ÉvÀzÀ°è a£ÀßzÀ ¥ÀzÀPÀ ¤ÃgÀeï ZÉÆÃ¥Áæ (87.5«ÄÃ)
2. ¨ÁåAräAl£À£À°è PÀAa£À ¥ÀzÀPÀ ¦.«.¹AzÀÄ
3. ¨ÁQìAUï£À°è PÀAa£À ¥ÀzÀPÀ ®«è£Á ¨ÉÆUÉÆðºÉÊ£Á(69PÉf)
4. ¨sÁgÀ JvÀÄÛªÀ ¸ÀàzÉðAiÀÄ°è ¨É½î ¥ÀzÀPÀ «ÄÃgÀÄ ¨Á¬Ä ZÁ£ÀÄ
5. ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ºÁQ vÀAqÀzÀ°è PÀAa£À ¥ÀzÀPÀ
6. PÀÄ¹ÛAiÀÄ°è ¨É½î ¥ÀzÀPÀ gÀ« zÀ»AiÀiÁ (57PÉf)
- 7. PÀÄ¹ÛAiÀÄ°è PÀAa£À ¥ÀzÀPÀ §dgÀAUÀ ¥ÀÆ¤AiÀiÁ (57 PÉf)
- 2020gÀ mÉÆÃQAiÉÆÃ M®A¦Pïì£À°è ªÉÆzÀ® ¥ÀzÀPÀ UÀ½¹zÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ «ÄÃgÀÄ¨Á¬Ä ZÁ£ÀÄ.
- ¥ÀzÀPÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è AiÀÄÄJ¸ïJ ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
- ¥ÀzÀPÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¨ÁgÀvÀPÉÌ 48£ÉÃ ¸ÁÜ£À.
- ¤ÃgÀeï ZÉÆÃ¥Áæ CªÀgÀ a£ÀßzÀ ¥ÀzÀPÀzÀ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Àäj¸À®Ä ¨sÁgÀvÀ CxÉèÃnPÀì ¥sÉqÀgÉÃ±À£ï(JJ¥sïL)
CUÀ¸ïÖ 7 gÀAzÀÄ ¥ÀæwªÀµÀðªÀÇ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ eÁªÀ°£ï ¢£ÀªÁV DZÀj¸À®Ä ¤zsÀðj¹zÉ.
mÉÆÃQAiÉÆÃ ¥sÁågÁ M®A¦Pïì

- ¥ÁågÁM®A¦Pïì £À°è MlÄÖ 19 ¥ÀzÀPÀUÀ¼À£ÀÄß UÉ®ÄèªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀvÀ LwºÁ¹PÀ ¸ÁzÀ£É ªÀiÁrzÉ.
- 5 a£Àß 8 ¨É½î ºÁUÀÆ 6 PÀAa£À ¥ÀzÀPÀ UÀ½¹zÉ.
- QæÃqÁPÀÆlzÀ ¥ÀxÀ¸ÀAZÀ®£ÀzÀ°è 21£ÉÃ vÀAqÀªÁV ¨sÁgÀvÀ ºÉeÉÓ ºÁQvÀÄ. ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£ÀzÀ°è VæÃ¸À zÉÃ±
ºÉeÉÓºÁQvÀÄ.
- M®A¦PÀìUÉ ºÉÆ¸À £Á®ÄÌ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ PÀgÁmÉ, ¸À¦üðAUï, ¸ÉÌÃmï ¨ÉÆÃrðAUï ªÀÄvÀÄÛ
¸ÉÆàÃmïðPÉèöÊ©AUï .
- mÉÆÃQAiÉÆ M®A¦Pïì£À°è ªÉÆzÀ® a£ÀßzÀ ¥ÀzÀPÀªÀ£ÀÄß aÃ£Á ¥ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
- UÁ¯ïà DlUÁwð PÀ£ÀßqÀ ºÀÄqÀÄV C¢w C±ÉÆÃPï gÀªÀgÀÄ M®A¦Pïì£À UÁ¯ïà ¸ÀàzsÉðAiÀÄ°è 4£ÉÃ ¸ÁÜ£ÀPÌÉ vÀÈ¦Û
¥ÀqÀ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ.
* 5 a£Àß
1. CªÀ¤ ¯ÉSÁgÀ (±ÀÆnAUï)
2. ¸ÀÄ«ÄvÀ Caw¯ï (eÁªÉ°£À xÉÆæÃ)
3. ªÀÄ¤µÀ £ÀªÁð¯ï (±ÉÆnAUï)
4. ¥ÀæªÉÆÃzï ¨sÀUÀvï (¨ÁåräAl£ï)
5. PÀÈµÀÚ £ÀUÀgï (¨ÁåAräAl£ï)
13
* 8 ¨É½î
1. ¨ÁªÁß¨É£ï ¥ÀmÉÃ¯ï (mÉÃ§¯ï mÉÃ¤¸ï)
2. ¤±Ázï PÀÄªÀiÁgï ( ºÉÊ dA¥ï)
3. AiÉÆÃUÉÃ±À PÀxÀÄ¤AiÀiÁ (r¸ÀÌ¸ï xÉÆæÃ)
4. zÉÃªÉÃAzÀæ dgÀhiÁjAiÀiÁ (eÁªÉ°£À xÉÆæÃ)
5. ªÀÄjAiÀÄ¥Àà£À vÀAUÀªÉÃ®Ä ( ºÉÊ dA¥À)
6. ¹AUÀgÁeï CzsÁ£À ( ±ÀÆnAUï)
- 7. ¥Àæ«Ãuï PÀÄªÀiÁgÀ ( ºÉÊ dA¥À)
- 8. ¸ÀÄºÁ¸ï AiÀÄwgÁeï( ¨ÁåAräAl£ï)
* 6 PÀAZÀÄ
1. ¸ÀÄAzÀgï ¹AUï UÀÄeÁægï (eÁªÉ°£À)
2. ¹AUïgÁeï CzsÁ£À (±ÀÆnAUï)
3. ±ÀgÀzï PÀÄªÀiÁgï (ºÉÊ dA¥ï)
4. CªÀ¤ ¯ÉSÁgÀ (±ÀÆnAUï)
5. ºÀ«ðAzÀgï ¹AUï (DZÀð°)
6. ªÀÄ£ÉÆÃeï ¸ÀPÁðgÀ (¨ÁåräAl£ï)
 ¦ü¥Á «±ÀéPÀ¥ï ¥sÀÄl¨Á¯ï:

- ¦ü¥Á - ¥sÉqÀgÉÃµÀ£ï EAlgï£ÁåµÀ£À¯ï ¢ ¥sÀÄmï¨Á¯ï ÇÉÆÃ¹AiÉÄÃµÀ£ï.
- 2018gÀ ¥sÀÄl¨Á¯ï £ÀqÉzÀ ¸ÀÜ¼À – gÀµÁå
- UÉ®ÄªÀÅ - ¥sÁæ£ïì, ¸ÉÆÃ®Ä- PÉÆæÃªÉÃ¶AiÀiÁ
- UÉÆÃ®Ø£ï ±ÀÆ ¥ÀqÉzÀ «eÉÃvÀ - ºÁåjPÉÃ£ï
- CwÃ ºÉZÀÄÑ ¨Áj (5 ¨Áj) ¨Éæf¯ï UÉ®ÄªÀÅ ¸Á¢ü¹zÉ.
- ªÉÄ¹ì – CeÉðAn£Á, Qæ²ÑAiÀÄ£ÉÆ gÉÆ£Á¯ÉÆØ - ¥ÉÆÃZÀÄðUÀ¯ï, £ÉªÀÄgï - ¨Éæf¯ï
- 2022gÀ°è ªÀ¯ïØðPÀ¥ï ¥ÀÄl¨Á¯ï £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀÜ¼À –PÀvÁgï£À zÉÆÃºÁzÀ°è..
- ¦üÃ¥Á 2019 ¥Àæ±À¹Û – ªÀµÀðzÀ DlUÁgÀ °AiÉÆÃ£É® ªÉÄ¹ì.
* IPL- ªÀÄÄA¨ÉÊ 5£ÉÃ ¨Áj ZÁA¦AiÀÄ£ï.

- zÀÄ¨ÉÊ£À°è £ÀqÉzÀ L¦J¯ï-13gÀ ¥ÉÊ£À¯ï ¥ÀAzÀåzÀ°è qÉ°è PÁå¦l¯ïì vÀAqÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄA¨ÉÊ EArAiÀÄ£ïì ¸ÉÆÃ°¹vÀÄ.
- ªÀÄÄA¨ÉÊ EArAiÀÄ£ïì vÀAqÀzÀ £ÁAiÀÄPÀ gÉÆÃ»vï ±ÀªÀÄð.
- ¸ÀgÀtÂ ±ÉæÃµÀ× : ZÉÆÃ¥sÁæ DZÀðgï.
- GzÀAiÉÆÃ£ÀÄäR DlUÁgÀ : zÉÃªïzÀvÛÀ ¥ÀrPÀ¯ï.
- ¥sÉÃgï¥ÉèÃ ¥Àæ±À¹Û : ªÀÄÄA¨ÉÊ EArAiÀÄ£ïì.
- UÉÃªÀiïZÉÃAZÀgï ¥Àæ±À¹Û : PÉJ¯ï gÁºÀÄ¯ï.
- DgÉAeï PÁå¥ï : ¸ÀgÀtÂAiÀÄ°è CvÀå¢PÀ gÀ£ï UÀ½¹zÀªÀjUÉ PÉJ¯ï gÁºÀÄ¯ï(QAUïì E¯ÉªÀ£ï ¥ÀAeÁ¨ï)
14
- ¥À¥Àð¯ï PÁå¥ï : ¸ÀgÀtÂAiÀÄ°è CvÀå¢üPÀ «PÉmï ¥ÀqÉzÀªÀjUÉ PÁV¸ÉÆ gÀ¨ÁqÀ(qÉ°è PÁå¦l¯ï).
- 2021 gÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ IPL ¥ÀzÀå 14 £ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄzÁVzÉ.
* «±ÀéPÀ¥ï QæPÉmï – 1983 - West Indies «gÀÄzÀÞ India UÉ¢ÝvÀÄÛ.

Captain – Kapil Dev.
- 2011 «±ÀéPÀ¥ï QæPÉmï - UÉ¢ÝzÀÄÝ – India.
¸ÉÆÃvÀªÀgÀÄ – Shrilanka.
Captain – M.S.Dhoni.
 2019 «±ÀéPÀ¥ï QæPÉmï: EAUÉèAqï ZÁA¦AiÀÄ£ï
- «±ÀéPÀ¥ï QæPÉmï£À 12£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄ°è EzÉÃ ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ EAUÉèAqï ZÁA¦AiÀÄ£ï DV ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÉ. ªÉÄÃ
30, 2019 jAzÀ dÄ¯ÉÊ 14, 2019gÀªÀgÉUÉ £ÀqÉzÀ F ¥ÀAzÁåªÀ½AiÀÄ°è MlÄÖ 10 vÀAqÀUÀ¼ÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝªÅÀ .
- ªÉÆzÀ® ¸É«Ä¥ÉÊ£À¯ï ¥ÀAzÀåzÀ°è £ÀÆåf¯ÉAqï ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÆÃ°¹ ¥ÉÊ£À¯ïUÉ CºÀðvÉ ¥ÀqÉzÀgÉ, E£ÉÆßAzÀgÀ°è
D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁªÀ£ÀÄß EAUÉèAqï vÀAqÀ ¥sÉÊ£À¯ï vÀ®Ä¦vÀÄÛ.
- ªÀÄÄA¢£À 13£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄ KPÀ¢£À «±ÀéPÀ¥ï 2023gÀ ¥sÉ§ÄæªÀj 9 jAzÀ ªÀiÁZï 26gÀªÀgÉUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ°è
£ÀqÉAiÀÄ°zÉ. EzÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¨sÁgÀvÀzÀ DwxÀåzÀ°è £ÀqÉAiÀÄ°gÀÄªÀ ªÉÆzÀ® «±ÀéPÀ¥ï DVgÀ°zÉ. F »AzÉ
1987, 1996, 2011gÀ°è ¨sÁgÀvÀ dAn DwxÀå ªÀ»¹vÀÄÛ.
- 2019 «±ÀéPÀ¥ï £À°è ªÀiÁå£ï D¥ï¢ lÆ£ÀðªÉÄAmï – PÉ£ï «°AiÀÄªÀÄì£ï )
* 2020 gÀ ¯Á¬ÄgÀ¸ï CzÀÄãvÀ PÀëtzÀ ¥Àæ±À¹Û «¨sÁUÀzÀ°è

- 2011 gÀ «±ÀéPÀ¥À QæPÉl UÉzÀÝ ¸ÀA¨sÀæªÀÄ PÀëtzÀ avÀæ ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀ ¸Àa£À vÉAqÀÆ®ÌgÀ
- 2020 gÀ ¥sÉ§ÄæªÀj 17 gÀ°è ¥ÀæPÀn¥Àr¹zÀ QæÃqÁ PÉëÃvÀæ ¸ÁzsÀPÀjUÉ ¥Àæ±À¹Û ¤ÃqÀÄªÀ ¯ÁjAiÀÄ¸À (Laureus)
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ D£À¯ÉÊ£À ªÉÇÃnAUÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É 2011 gÀ°è £ÀqÉzÀ QæPÉn£À «±ÀéPÀ¥À£À°è ¨sÁgÀvÀzÀªÀÅ ²æÃ®APÁ «gÀÄzÀÝ
dAiÀÄUÀ½¹ ¨sÁgÀvÀ vÀAqÀzÀ QæPÉmï DlUÁgÀgÀÄ ¸ÉÃjPÉÆAqÀÄ ¸Àa£À vÉAqÀÆ®ÌgÀ CªÀgÀ£ÀÄß ºÉÆvÀÄÛPÉÆAqÀÄ ªÀÄÄA¨ÉÊ£À
ªÁASÉqÉ QæÃqÁAUÀtzÁzÀåAvÀ NqÁr ¸ÀA¨sÀæ«¹zÀ C¥ÀgÀÆ¥ÀzÀ zÀÈ±ÀåzÀ avÀæPÉÌ «±Àé QÃqÁ¯ÉÆÃPÀzÀ ¥Àæw¶×vÀ ¥Àæ±À¹Û
®©ü¹zÉ.
- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ QæPÉn£À ¸Àa£À vÉAqÀÆ®ÌgÀ CªÀjUÉ 1997 gÀ°è gÁfÃªÀUÁA¢ü SÉ¯ÉgÀvÀß ¥Àæ±À¹Û 2008 gÀ°è ¥ÀzÀä
«¨sÀÆµÀt
- 1994 gÀ°è CdÄð£À ¥Àæ±À¹Û
- 2014 gÀ°è ¨sÁgÀvÀ gÀvßÀ ¥Àæ±À¹Û ®©¹zÉ
 CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ KPÀ¢£À QæPÉn£À°è ¢é±ÀvÀPÀ ¨Áj¹zÀ ¥ÀÄgÀÄµÀgÀÄ

- ¸Àa£À vÉAqÀÆ®ÌgÀ ¨sÁgÀvÀ 200gÀ£À
- «gÉÃAzÀæ ¸ÀºÁéUÀ ¨sÁgÀvÀ 219 gÀ£À
- gÉÆÃ»vÀ ¸ÀºÁéUÀ ¨sÁgÀvÀ 209 gÀ£À
- gÉÆÃ»vÀ ±ÀªÀiÁð ¨sÁgÀvÀ 264 gÀ£À
15
- Qæ¸ÀÖUÉÃ® ªÉ¹Ö EAr¸À 215 gÀ£À
- ªÀiÁnð£À UÀÄ¦Ö® £ÀÆåf¯ÁåAqÀ 237 gÀ£ï
- gÀÆ»vÀ ±ÀªÀiÁð ¨sÁgÀvÀ 208 gÀ£À
- ¥sÀPÀºÁgï dªÀiÁ£À ¥ÁQ¸ÁÛ£À 210 gÀ£À
* 2020gÀ ICC T-20 World Cup – Australia.

- n-20 «±ÀéPÀ¥ï CPÉÆÖÃ§gï-£ÀªÉA§gï£À°è D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁzÀ°è £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃQvÀÄÛ. DzÀgÉ ªÉÄ®â£ïð ºÁUÀÆ
¹rßAiÀÄ°è PÉÆgÉÆÃ£Á ºÉZÁÑUÀÄwÛzÉ. »ÃUÁV lÆ¤ð DAiÉÆÃd£É ÇÁzsÀå JAzÀÄ QæPÉmï D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁ,
L¹¹UÉ ºÉÃ½vÀÄ.
- ºÉÆ¸À ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ : 2021,2022gÀ°è n20 «±ÀéPÀ¥ï £ÀqÉ¸ÀÄªÀzÁV L¹¹ WÉÆÃ¶¹zÉ, ¥ÀÆªÀð ¤UÀ¢AiÀÄAvÉ
2021gÀ «±ÀéPÀ¥ï £ÀqÉAiÀÄ°zÉ. F lÆ¤ðUÉ ¨sÁgÀvÀ DwxÀå ºÀPÀÄÌ ¥ÀqÉ¢zÉ. 2022gÀ CPÉÆÖÃ§gï-£ÀªÉA§gï£À°è
ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ n20 «±ÀéPÀ¥ï £ÀqÉAiÀÄ°zÉ. F mÉÆ¤ðAiÀÄ DwxÀå D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁUÉ ¹UÀÄªÀÅzÀÄ §ºÀÄvÉÃPÀ
RavÀªÁVzÉ.
* 2020gÀ CAqÀgÀ 19 KPÀ¢£À QæPÉmï «±ÀéPÀ¥ï£À ¥ÉÊ£À¯ï£À°è ¨ÁAUÁè «gÀÄzÀÝ ¨sÁgÀvÀPÉÌ ¸ÉÆÃ®Ä
* ¥ÀÄgÀÄµÀgï n-20 ¥ÀAzÀåzÀ°è ºÁånæPï ¥ÀqÉzÀ ªÉÆzÀ® ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨Ë®gï JA§ ºÉUÀÎ½PÉUÉ ¥ÁvÀægÁzÀªÀgÄÀ ¢Ã¥ÀPï
ZÀºÀ¯ï
- EªÀgÀÄ £ÁUÀÄàgÀzÀ «zÀ¨sÀð QæPÉmï ÇÉÆÃ¹AiÉÄµÀ£ï QæqÁAUÀtzÀ°è ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÝ F ¸ÁzsÀ£É
ªÀiÁrzÁÝgÉ.
 MlÄÖ 4 UÁæöAqï¸ÁèöåªÀiïUÀ¼ÀÄ
D¸ÉÖçÃ°AiÀÄ£ï N¥À£ï, ¥sÉæAZï N¥À£ï, «A§®Ø£ï N¥À£ï, CªÉÄÃjPÀ£ï N¥À£ï
1) D¸ÉÖçÃ°AiÀÄ£ï N¥À£ï – 2021
- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì – £ÉÆÃªÁPï eÁPÉÆÃ«Pï

- ªÀÄ»¼Á ¹AUÀ¯ïì – £ÀªÉÇÃ«Ä M¸ÁPÀ
2) ¥sÉæAZï N¥À£ï – 2021
- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì – £ÉÆÃªÁPï eÁPÉÆÃ«Pï

- ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¹AUÀ¯ïì – ¨Á¨ÉÆðgÁ PÉædPÉÆÃªÁ
3) «A§®Ø£ï N¥À£ï – 2021
- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì - £ÉÆÃªÁPï eÁPÉÆÃ«Pï

- ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¹AUÀ¯ïì – Då±Éè ¨Ánð
16
4) AiÀÄÄJ¸ïJ N¥À£ï – 2021
- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì – qÁå¤¯ï ªÉÄqÉéqÉªï

- ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¹AUÀ¯ïì – JªÀiÁä gÀqÀÄPÀ£ÀÄ
* mÉ¤¸ï - qÉ«¸À PÀ¥sï ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖzÀÄÝ –
* ºÁQ - ¸ÀÄ¯ÁÛ£À CeÁÕ£ï µÁ Cup, DUÁSÁ£À Cup, zsÁå£ÀZÀAzÀ mÉÆæÃ¦.
* Foot Ball - gÉÆÃªÀ¸Àð Cup, qÀÄgÁåAqÉÆ Cup, Santosh Trophy. PÀ½AUÁ Cup
* Cricket - Asis Cup, CK Naidu Trophy, Dhiyodhar Trophy, Dhulip
Trophy, Irani Trophy, Ranji Trophy, Sahara Cup, Sharja Cup,
Titan Cup, Vijay Hajare Trophy.
* 2022gÀ PÁªÀÄ£ÀªÉ¯ïÛ
- 2022gÀ PÁªÀÄ£ÀªÉ¯ïÛ UÉÃªÀÄìUÉ EAUÉèAqï£À §«ÄðAUïºÁåªÀiï DwxÀå ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ°è AiÀÄ±À¹éAiÀiÁVzÉ.
* QjAiÀÄgÀ «±ÀéPÀ¥ï
- ¥ÀÈyé ±Á £ÉÃvÀÈvÀézÀ ¨sÁgÀvÀ vÀAqÀ CAqÀgï-19 «±ÀéPÀ¥À£À°è ªÀÄvÉÆÛªÉÄä ZÁA¦AiÀÄ£ï DV ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÉ.
- £ÀÆåd¯ÉAqÀ£À°è £ÀqÉzÀ D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁ «gÀÄzÀÝzÀ ¥ÉÊ£À¯ï ¥ÀAzÀåzÀ°è dAiÀÄ zÁR°¹ £Á®Ì£ÉÃ ¨Áj Qjmï
ªÀÄÄrUÉj¹PÉÆArzÉ.
* «±Àé ¨ÁåAräAl£ï ZÁA¦AiÀÄ£ï²¥ï

- ¹élÓgï¯ÉAqÀ£À ¨Á¸É¯ï£À°è £ÀqÉzÀ «±Àé ¨ÁåräAl£ï ZÁA¦AiÀÄ£ï¶¥ï£À ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¹AUÀ¯ïì£À°è ¨sÁgÀvÀzÀ ¦ «
¹AzsÀÄ a£ÀßzÀ ¥ÀzÀPÀ UÉzÀÝgÀÄ.
- F ¸ÁzÀ£É ªÀiÁrzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆzÀ® DlUÁwðAiÀiÁVzÀÝÄ . «±Àé lÆ¤ðAiÀÄ°è CªÀgÀÄ UÉzÀÝ LzÀ£ÉÃ ¥ÀzÀPÀ
ªÁVzÉ.
* mÉ¤¸ï : ¥sÉqÀgÀgïUÉ 101£ÉÃ ¥Àæ±À¹Û

- ¹é¸ï mÉ¤¸ï DlUÁgÀ gÉÆÃdgï ¥sÉqÀgÀgï Jn¦ «ÄAiÀiÁ«Ä ªÀiÁ¸ÀÖ¸ïð lÆ¤ðAiÀÄ°è ªÀÈwÛ §zÀÄQ£À 101£ÉÃ
¹AUÀ¯ïì ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄrUÉÃj¹ PÉÆArzÁÝgÉ.
 D²AiÀiÁ£ï 37£ÉÃ ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ : «AiÉÄmÁßA

- 2020 £ÀªÉA§gï 11 jAzÀ 15 gÀªÀgÉUÉ «AiÉÄmÁßA zÉÃ±ÀzÀ ºÀ£ÉÆÃAiÀiï£À°è Cohesive and Responsive
ASEAN JA§ zsÉåÃAiÀÄªÁPÀåzÉÆA¢UÉ dgÀÄVvÀÄ.
- «AiÉÄmÁßA ¥ÀæzsÁ¤ UÀÄAiÀÄ£ï AiÀÄ D£ï CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è ¸À¨sÉÃAiÀÄÄ dgÀÄVvÀÄ.
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À ¸ÀASÉå-10 CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ : -
1] §Ææ£ÉÊ 2] PÁA¨ÉÆÃrAiÀiÁ 3] ¦ü°¥sÉÊ£Àì 4] xÉÊ¯ÁåAqï 5] «AiÉÄmÁßA
17
6] EAqÉÆÃ¤¶AiÀiÁ 7] «AiÀÄmÁßA 8] ¹AUÁ¥ÀÄgÀ 9] ªÀÄ¯ÉÃ²AiÀiÁ 10] ªÀÄAiÀÄ£ÁägÀ
 ©æPïì£À 13£ÉÃ ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ DwxÀå – ¨sÁgÀvÀ

- 2021 ¸É¥ÉÖA§gÀ 9gÀAzÀÄ dgÀÄVvÀÄ
- zsÉåÃAiÀÄ ªÁPÀå : BRICS @15: Intra – BRICS Cooperation for continuity, Consolidation and
Consensus.
- ©æPÀì£ï(BRICS) ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ 5
¨Éæf¯ï, gÀµÁå, ¨sÁgÀvÀ, aÃ£Á ªÀÄvÀÄÛ zÀQët D¦üæPÁ
- ©æPÀì£ï(BRICS) C©üªÀÈ¢Ý ¨ÁåAPï NDB – New Development Bank
 f – 20 ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ
- 2020 gÀ £ÀªÉA§gï 21 ªÀÄvÀÄÛ 22 gÀAzÀÄ ¸Ë¢ CgÉÃ©AiÀiÁzÀ jAiÀiÁzÀß°è f-20 gÁµÀÖUÀ¼À MPÀÆÌlzÀ ¸À¨sÉAiÀÄÄ
PÉÆÃ«qï »£Àß¯ÉAiÀÄ°è ªÀZÀÄðªÀ¯ï DzsÁgÀzÀ°è dgÀÄVvÀÄ
- G20 ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ : CeÉÃðAmÉ£Á, D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁ, ¨Éæf¯ï, PÉ£ÀqÁ, aÃ£Á, ¥sÁæ£ïì, dªÀÄð¤, ¨sÁgÀvÀ, EAqÉÆÃ£ÉµÁå,
El°, d¥Á£ï, PÉÆjAiÀiÁ UÀtgÁdå, ªÉÄQìPÉÆ, gÀµÁå, ¸Ë¢ CgÉÃ©AiÀiÁ, zÀQët D¦üæPÁ, lQð, AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï
QAUÀØªÀiï, AiÀÄÄ£ÉÊmÉqï ¸ÉÖÃmïì, ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄgÉÆÃ¦AiÀÄ£ï AiÀÄÆ¤AiÀÄ£ï.
- 2021 gÀ f-20 ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉAiÀÄÄ 16£ÉÃ ¸À¨sÉAiÀiÁVzÀÄÝ, El°AiÀÄ gÁdzsÁ¤ gÉÆÃªÀÄ£À°è £ÀqÉAiÀÄ°zÉ.
 ±ÁAWÉÊ ¸ÀºÀPÁgÀ MPÀÆÌlzÀ 20£ÉÃ(SCO) ¸À¨sÉ

- gÁdåzÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ ªÀÄAqÀ½ ¸À¨sÉ DwxÀå gÀµÁå
- ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ ªÀÄAqÀ½ÃAiÀÄ ¸À¨sÉ DwxÀå ¨sÁgÀvÀ
- 2020gÀ £ÀªÉA§gÀ 10 gÀAzÀÄ gÀµÁå CzsÀåPÀë ªÁèr«Ägï ¥ÀÄn£ï CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è J¸ï¹M£À MPÀÆÌlzÀ gÁµÀÖçUÀ¼À
¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀ ªÀÄAqÀ½ ¸À¨sÉAiÀÄÄ «rAiÉÆÃ PÁ£ÉágÉ£ïì£À°è dgÀÄVvÀÄ.
 ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£À ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ- 2020

- 2020gÀ £ÀªÉA§gï 19 jAzÀ 21 gÀªÀgÉUÉ gÁdå ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À, eÉÊ«PÀ vÀAvÀæeÁÕ£À, «eÁÕ£À vÀAvÀæeÁÕ£À
E¯ÁSÉ ºÁUÀÆ J¸ïn¦L ¸ÀºÀ¨ÁVvÀézÀ°è 23£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄ ‘¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ mÉPï ¸À«Ämï (BTS-Bengaluru
Tech Summit)ªÀZÀÄðªÀ¯ï DzsÁgÀzÀ°è ¹°PÁ£ï ¹n ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è dgÀÄVzÉ.
* BIMSTEC : Bay of Bengal Intiative for Multi Sectoral Techical And

Economic Co-operation
- ¸ÁÜ¥À£É AiÀiÁzÀ ªÀµÀð , 1997 dÆ£À 6
- BIMSTEC £À PÉÃAzÀæ PÀbÉÃj- ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ gÁdzÁ¤ qÁPÁzÀ°èzÉ.
- EzÀgÀ MlÄÖ zÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ -7
1) ¨ÁAUÁèzÉÃ±À 2) ¨sÁgÀvÀ
3) ¨sÀÆvÁ£À 4) ²æÃ®APÁ
5) £ÉÃ¥Á¼À 6) ªÀÄAiÀÄ£ÁägÀ
7) xÉÊ¯ÁåAqÀ
18
* CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ :
- PÉÃAzÀæ PÀbÉÃj : ºÉÃUï (£ÉzÀgÀ ¯ÁåAqÀ)
- MlÄÖ £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀÄ : 15 £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀÄ
- C¢üPÁgÁªÀ¢ü : 9 ªÀµÀð
- CzsÀåPÀëgÀÄ : C§ÄÝ¯ïPÁé« AiÀÄÆ¸À¥sï (¸ÉÆÃªÀiÁ°AiÀiÁ)
«±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ G¥À CAUÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀAPÉëÃ¥À ¸ÁÜ¦vÀ ªÀµÀð PÉÃAzÀæ¸ÀÜ¼À

ºÉ¸ÀgÀÄ
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤¢ü IMF 1945 ªÁ¶AUÀl£ï
ªÀÄºÁ¤zÉð±ÀPÀgÀÄ : Qæ¹Ö°£Á
eÁfð«AiÀiÁ
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ IBRD 1946 ªÁ¶AUÀl£ï

¥ÀÄ£Àgï¤ªÀiÁðtC©üªÀÈ¢Þ ¨ÁåAPÀ
DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ ¸ÀA¸ÉÜ FAO 1945 gÉÆÃªÀiï
ªÀÄºÁ¤zÉð±ÀPÀgÀÄ:Qu Doayu
«±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ UNESCO 1946 ¥Áåj¸À

ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¸ÀA¸ÉÜ
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ : DåqÉæ CeË¯É
«±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À UNICEF 1946 £ÀÆåAiÀiÁPÀð

vÀÄvÀÄð¤¢ü
¹EN : ºÉ¤æAiÉÄmÁ ºÉZï ¥sÉÆÃgï
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÁ«ÄðPÀ ¸ÀAWÀ- ICO 1946 f¤ÃªÁ

UÁAiÀiï gÉÊqÀgï
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ £ÁUÀjPÀ ICAO 1947 ªÀiÁAnæAiÀÄ¯ï

«ªÀiÁ£ÀAiÀiÁ£À ¸ÀAWÀl£É.
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ: ¥sÁåAUï °AiÉÆ
CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ zÀÆgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ITU 1865 f¤Ã£Á

¸ÀAWÀ
ªÀÄºÁ¤zÉð±ÀPÀgÀÄ : ºË°£ï gÀhiÁªÉÇ
«±Àé CAZÉ ¸ÀAWÀ WPC 1947 ¥ÁåjÃ¸ï
«±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÉÊUÁjPÁ C©üªÀÈ¢Ý UNIDO 1966 «AiÉÄ£Áß

¸ÀAWÀl£É
19
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ : ° AiÀiÁAUï
«±Àé DgÉÆÃUÀå ¸ÀA¸ÉÜ – WHO 1948 f¤ªÁ
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ : qÁ. vÉqÉÆæ¸ï CzsÀ£ÀA

Væ©æAiÉÄ¸ÀÆ¸ï
«±Àé ºÀªÀªÀiÁ£À ¸ÀA¸ÉÜ. WMO 1950 f¤ªÁ
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ : UÉºÁðqïð DræAiÀÄ£ï
* ¸ÁPÀð : (South Asian Association for regional cooperation)

- ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÀ ªÀµÀð-1985 r¸ÉA§gï 8
- GzÉÝÃ±À-zÀQët KµÁå gÁµÀÖçUÀ¼À£ÀÄß DyðPÀªÁV ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV, ¨sËUÉÆÃ½PÀªÁV ¸À§®UÉÆÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
- ¸ÁPÀð ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£É ¤ÃrzÀªÀgÀÄ CA¢£À ¨ÁAUÁè CzsÀåPÀë fAiÀiÁ-Ggï-gÉºÀªÀiÁ£ï DzÀÝjAzÀ EªÀgÀ£ÄÀ ß
¸ÁPÀð£À ¦vÁªÀÄºÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
- ¸ÁPÀð£À PÉÃAzÀæ PÀbÉÃj -£ÉÃ¥Á¼ÀzÀ gÁdzsÁ¤ PÀoÀäAqÀÄ.
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð-J¸À¯Á gÀÄªÁ£ï «ÃgÀPÀÆ£ï(14£ÉÃ)
- 1985 gÀ°è ªÉÆzÀ® ¸ÁPÀð ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À ¨ÁAUÁè gÁdzsÁ¤ qsÁPÁzÀ°è fAiÀiÁ-Ggï-gÉºÀªÀiÁ£ï CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ°è
£ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
- ªÀÄÆ® ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À ¸ÀASÉå-7
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À ¸ÀASÉå-8
- ªÀiÁ°ØªÀì ,¨sÀÆvÁ£À , ¨ÁAUÁè zÉÃ±À, ²æÃ®APÁ , ¥ÁQ¸ÁÛ£À, C¥ÀWÁ¤¸ÁÛ£À, EArAiÀiÁ, £ÉÃ¥Á¼À
- 2005 gÀ°è ¨ÁAUÁè zÉÃ±ÀzÀ qsÁPÀzÀ°è £ÀqÉzÀ 13£ÉÃ ¸ÁPÀð ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀzÀ°è 8£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçªÁV C¥ÀWÁ¤¸ÁÛ£À
¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
- 19£ÉÃ ¸ÁPÀð ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÁQ¸ÁÛ£ÀzÀ°è DAiÉÆÃf¸À¯ÁVvÀÄÛ. DzÀgÉ ¨sÁgÀvÀ ¨ÁAUÁèzÉÃ±À ¨sÆ
À vÁ£ï &
C¥sÀWÁ¤¸ÁÛ£À gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ F ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß §»¸ÀÌj¹zÀ PÁgÀt EzÀ£ÀÄß gÀzÀÄÝ UÉÆ½¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
¸ÁPÀð PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ :
- ¸À¥ÀÛ : (SOUTH ASION FREE TRADE AREA SAFTA) M¥ÀàAzÀPÉÌ d£ÉªÀj 2004 gÀ°è
¸À»ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
- EzÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÁtÂdå ¤§ðAzsÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁQ ªÁtÂdå ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛUÆ
É ½¸ÀÄªÀ
GzÉÝÃ±À ºÉÆA¢zÉ.
- SAD (SOUTH ASION DEVELOPMENT) EzÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À°è DyðPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ UÀ¼À£ÄÀ ß
gÀÆ¦¹ DyðPÀªÁV C©üªÀÈ¢Ý ºÉÆAzÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ DVzÉ.
- SAVE –(SAARC AUDIO VISUAL EXCHANGE) EzÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼À°è£À PÀ¯É, EwºÁ¸À
¸ÀA¸ÀÌøw QæÃqÉAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢UÉÆ½¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄð PÀæªÀÄªÁVzÉ.
20
 ¨¨sÁgÀvÀzÀ°è £ÀqÉzÀ ¸ÁPÀð ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀUÀ¼ÀÄ :
- 1986- ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ –gÁfÃªï UÁA¢ü
- 1995- £ÀªÀzÉºÀ°-¦.« £ÀgÀ¹AºÀgÁªï
2011 gÀ d£ÀUÀtw ¥ÀæPÁgÀ

- ¨ÁgÀvÀ-2.4 gÀµÄÀ Ö ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ «¹ÛÃtð, 1.8gÀµÀÄÖ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ DzÁAiÀÄ, 17.6 CµÀÄÖ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÉ
- £ÀPÁgÁvÀäPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ-1921
- 2011 gÀ d£ÀUÀtw 15£ÉAiÀÄzÀÄ ¸ÁvÀAvÀæöå £ÀAvÀgÀ 7 £ÉÃAiÀÄzÀÄ
 CwÃ ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢gÀÄªÀ zÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
1) aÃ£Á
2) ¨sÁgÀvÀ
3) U.S.A
4) EAqÉÆ£ÉÃ¶0iÀiÁ
- CwÃ ºÉZÀÄÑ £ÀUÀjÃPÀgÀt ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdå – UÉÆÃªÁ
- CwÃ PÀrªÉÄ £ÀUÀjÃPÀgÀt ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdå - »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±À
- CwÃ ºÉZÀÄÑ ¥Àj²µÀÖ eÁw d£ÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdå – GvÀÛgÀ¥ÀæzÉÃ±À
- ±ÉÃPÀqÁªÁgÀÄ ¥Àj²µÀÖeÁw d£ÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdå - ¥ÀAeÁ§
- ¥Àj²µÀÖ eÁw E®èzÀ gÁdå - £ÁUÁ¯ÁåAqÀ
- CwÃ ºÉZÀÄÑ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdå – ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉÃ±À
- ±ÉPÁqÁªÁgÀÄ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdå – «ÄeÉÆÃgÁA
- ¨sÁgÀvÀzÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉå 1,21,01,93,422 -1.21 ©°AiÀÄ£ï d£À¸ÀASÉå
- UÀAqÀÄ - 62,37,24,248 - 51.53%
- ºÉtÄÚ - 58,64,69,174 - 48.47%
- ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢gÀÄªÀ gÁdåUÀ¼ÀÄ
1) GvÀÛgÀ¥ÀæzÉÃ±À - 19.9 PÉÆÃn.
2) ªÀÄºÁgÁµÀÖç – 11.2 PÉÆÃn
3) ©ºÁgÀ – 10.3 PÉÆÃn
4) ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À - 9.1 PÉÆÃn
- 2011 gÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ Cw ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÀ gÁdå –GvÀÛgÀ¥ÀæzÉÃ±À
- Cw PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÀ gÁdå - ¹QÌA
- Cw ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÀ PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±À – zÉºÀ°
- CwÃ PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÀ PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±À - ®PÀë¢éÃ¥À
- ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÀ ¨sÁgÀvÀzÀ f¯Éè – xÁ£É (ªÀÄºÁgÁµÀÖç)
- PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå ºÉÆA¢zÀ f¯Éè - ¢¨ÁAUï ªÁå° (CgÀÄuÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±À)
21
- 2011 gÀ d£ÀUÀtwAiÀÄÄ eÁw DzsÁjvÀ d£ÀUÀtwAiÀÄÄ DVzÉ. F ªÉÆzÀ®Ä eÁw DzsÁjvÀ d£ÀUÀtw -1931 gÀ°è
£ÀqÉ¢vÀÄÛ.
- ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ d£À¸ÀASÉå
1) ZÉÊ£Á - 19.4%
2) ¨sÁgÀvÀ - 17.7%
3) AiÀÄÄ.J¸ï.J - 4.5%
4) EAqÉÆÃ£É²AiÀiÁ - 3.4%
5) ¨ÉæÃf¯ï - 2.8%
- CwÃ ºÉZÀÄÑ ¸ÁPÀëgÀvÉ ºÉÆA¢zÀ gÁdå - PÉÃgÀ¼À – 93.9%
- Cw PÀrªÉÄ ¸ÁPÀëgÀvÉ ºÉÆA¢zÀ gÁdå - ©ºÁgÀ – 63.8%
- ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ – 74.04%
- PÀ£ÁðlPÀzÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ – 75.60%
- Cw ºÉZÀÄÑ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀ ºÉÆA¢zÀ gÁdå-PÉÃgÀ¼À – 1084/1000 ¥ÀÄgÀÄµÀjUÉ
- Cw PÀrªÉÄ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀ ºÉÆA¢zÀ gÁdå - ºÀjAiÀiÁt 877/1000 ¥ÀÄgÀÄµÀjUÉ
- ¨sÁgÀvÀzÀ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀ 940/1000 ¥ÀÄgÀÄµÀjUÉ
- PÀ£ÁðlPÀzÀ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀ 968/1000 ¥ÀÄgÀÄµÀjUÉ
- ¨sÁgÀvÀzÀ°è Cw ºÉZÀÄÑ d£À¸ÁAzÀævÉ ºÉÆA¢zÀ gÁdå -©ºÁgÀ -1102-¥Àæw ZÀzÀgÀ Q.«ÄÃ
- ¨sÁgÀvÀzÀ°è Cw PÀrªÉÄ d£À ¸ÁAzÀævÉ ºÉÆA¢zÀ gÁdå –CgÀÄuÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±À-17 ¥Àæw ZÀ.QÃ.«ÄÃ
- ¨sÁgÀvÀzÀ d£À¸ÁAzÀævÉ – 382 ¥Àæw ZÀ.Q.«ÄÃ
- PÀ£ÁðlPÀzÀ d£À¸ÁAzÀævÉ - 319 ¥Àæw ZÀ.Q.«ÄÃ
- ¨sÁgÀvÀzÀ°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØgÁdå – gÁd¸ÁÜ£À
- ¨sÁgÀvÀzÀ°è CvÀåAvÀ aPÀÌ gÁdå – UÉÆÃªÁ
- PÀ£ÁðlPÀzÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉå – 6,11,30,704
- ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå EgÀÄªÀ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ – 1) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ 2) ¨É¼ÀUÁ« 3) ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
- PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå EgÀÄªÀ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ – 1) PÉÆqÀUÀÄ 2) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ UÁæªÀÄ 3) ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀ
- ¸ÁPÀëgÀvÉ ºÉaÑgÀÄªÀ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ – 1) zÀQët PÀ£ÀßqÀ 2) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ 3) GqÀÄ¦
- ¸ÁPÀëgÀvÉ PÀrªÉÄ EgÀÄªÀ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ – 1) AiÀiÁzÀVj 2) gÁAiÀÄZÀÆgÀ 3) ZÁªÀÄgÁd£ÀUÀgÀ
- ¥Àæw ZÀzÀgÀ Q.«ÄÃ UÉ 4, 381 d£ÀgÉÆA¢UÉ d£À¸ÁAzÀævÉAiÀÄ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ªÉÆzÀ®£ÉÃAiÀÄ ¸ÁÜ£À ¥ÀqÉ¢zÉ.
- CwÃ PÀrªÉÄ d£À¸ÁAzÀævÉ – PÉÆqÀUÀÄ
- CwÃ ºÉZÀÄÑ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ f¯Éè – GqÀÄ¦
- CwÃ PÀrªÉÄ °AUÁ£ÀÄ¥ÁvÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ f¯Éè – ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ.
* 2021gÀ «±Àé ¸ÀAvÉÆÃµÀ ¸ÀÆZÀåAPÀ ªÀgÀ¢ ¨sÁgÀvÀPÉÌ 139£ÉÃ ¸ÁÜ£À

* 2021gÀ eÁUÀwPÀ °AUÀ CAvÀgÀ ªÀgÀ¢ ¨sÁgÀvÀPÉÌ 140£ÉÃ ¸ÁÜ£À
22
* 2021gÀ DyðPÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ°è ¨sÁgÀvÀ 121£ÉÃ ¸ÁÜ£À & ¹AUÀ¥ÀÄgÀ CUÀæ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
* 2021gÀ ªÀiÁZÀð£À°è »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¨ÁPÉÆèÃºÀ£À°è 11£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄ ªÀdæ ¥ÀæºÁgÀ ºÉ¸Àj£À dAn «Ä°lj
PÀAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄÄ ¨sÁgÀvÀ & CªÉÄjPÀzÀ «¸ÉÃµÀ ¥ÀqÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ dgÀÄVvÀÄ.
* 2021gÀ ªÀiÁZÀð 31PÉÌ ¨sÁgÀvÀzÀ gÁµÀÖç zÀédzÀ ªÉÆzÀ® PÀgÀqÀÄ «£Áå¸ÀPÉÌ £ÀÆgÀÄ ªÀµÀð ¥ÀÆgÉÊ¹zÉ.
* 2021 K¦æÃ¯ï 24gÀAzÀÄ 12£ÉÃ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvÀ gÁd ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
* ¥ÉèöÊ¬ÄAUÀ ¹Sï SÁåwAiÀÄ M®A¦AiÀÄ£ï CxÉènPÀ QæÃqÁ¥ÀlÄ «Ä¯ÁÌ¹AUÀ 2021gÀ dÆ£À 18 gÀAzÀÄ PÉÆ«qÀ¤AzÀ
ªÀÄÈvÀ¥ÀlÖgÀÄ.
* gÁµÀÖgÀ ¥Àæ±À¹Û ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀ £Àl ¸ÀAZÁj «dAiÀÄ 2021gÀ dÆ£À 15 gÀAzÀÄ ¤zÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
* zÀ°vÀ PÀ« §AqÁAiÀÄ ¸Á»w JAzÉÃ ¥Àæ¹zÀÝgÁVzÀÝ qÁ.¹zÀÝ°AUÀAiÀÄå 2021gÀ dÆ£ï 11 gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÄÀ .
* »jAiÀÄ ¸ÁévÀAvÀå ºÉÆÃgÁlUÁgÀ JZï.J¸ï.zÉÆgÉ¸Áé«Ä 2021 ªÉÄÃ 26 gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ
* 2021 dÆ£À 21 gÀ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ AiÉÆÃUÀ ¢£ÀzÀ zsÉåÃAiÀÄ ªÁPÀå Yoga at Home & Yoga with Family
* GvÀÛgÀ RAqÀ gÁdåzÀ £ÀÆvÀ£À ªÀÄÄRåªÀÄAwæ ¥ÀÄµÀÌgï ¹AUï zsÁ«Ä
* D¸ÁìA gÁdåzÀ £ÀÆvÀ£À ªÀÄÄRåªÀÄAwæ »ªÀÄAvï ©¸ÁÖ ±ÀªÀÄð
* PÉÃgÀ¼À gÁdåzÀ 2£ÉÃ ¨ÁjUÉ ªÀÄgÀÄ DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæ ¦tgÁ¬Ä «dAiÀÄ£ï
* ¥ÀÄzÀÄZÉj PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæ J£ï gÀAUÀ¸Áé«Ä
* vÀ«Ä¼À£ÀqÀÄ gÁdåzÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæ JA.PÉ.¸ÁÖ°£ï
* 3£ÉÃ ¨ÁjUÉ ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼ÀzÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀiÁV DAiÉÄÌAiÀiÁzÀªÀgÄÀ ªÀÄªÀÄvÁ ¨Áå£Àfð
 £ÀÆvÀ£À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤ÃwUÉ ZÁ®£É ¤ÃrzÀ PÀ£ÁðlPÀ
- PÉÃAzÀæ ²PÀët ¸ÀaªÀ zsÀªÉÄÃAzÀæ ¥ÀæzsÁ£À £ÀÆvÀ£À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤ÃwUÉ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À «zsÁ£À ¸ËzsÀzÀ°è CUÀ¸ïÖ
23 gÀAzÀÄ ªÀZÀÄåðªÀ¯ï ªÀÄÆ®PÀ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ. F ªÀÄÆ®PÀ F ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ ªÀiÁrzÀ ªÉÆzÀ®
gÁdåªÁV PÀ£ÁðlPÀ ºÉUÀÎ½PÉ ¥ÀqÉ¢zÉ.
 20 ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀ vÁ°¨Á£À ªÀ±ÀªÁzÀ C¥sÀWÁ¤¸ÁÛ£À.

- C¥sÀWÁ¤¸ÁÛ£À CzsÀåPÀë C±Àå¥ï WÀ¤ AiÀÄÄJEUÉ NrºÉÆÃzÀ £ÀAvÀgÀ vÁ°¨Á£ï ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV vÀ£ßÀ ªÀ±ÀPÌÉ
¥ÀqÉ¢zÉ.
 ¸ÀézÉÃ² ¤«ÄðvÀ «ªÀiÁ£À ªÁºÀPÀ ºÉÆA¢zÀ gÁµÀÖçUÀ¼À ¥ÀnÖUÉ ¨sÁgÀvÀ

- ¸ÀézÉÃ² ¤«ÄðvÀ ªÉÆzÀ® «ªÀiÁ£À ªÁºÀPÀ AiÀÄÄzÀÝ£ËPÉ (LJ¹) «PÁæAvï CUÀ¸ïÖ 4 gÀAzÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è vÀ£Àß
ªÉÆzÀ® ¥ÀæAiÉÆÃUÁxÀð ¸ÀAZÁgÀ DgÀA©ü¹vÀÄ.
- zÉÃ±ÀzÀ CwzÉÆqÀØ & CvÀåAvÀ ¸ÀAQÃtð¢AzÀ PÀÆrzÀ £ËPÉ EzÁVzÉ.
 ®qÁSï£À°è dUÀwÛ£À CvÀåAvÀ JvÀÛgÀzÀ gÀ¸ÉÛ ¤ªÀiÁðt ¥ÀÆªÀð ®qÁSï£À°è 19,300 Cr JvÀÛgÀzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è
UÀr gÀ¸ÉÛUÀ¼À ¸ÀAWÀl£ÉUÉ (Border Roads Organistion - BRO) dUÀwÛ£À JvÀÛgÀzÀ gÀ¸ÛÉAiÀÄ£ÀÄß
¤«Äð¹zÉ.
23
 SÉÃ¯ï gÀvÀß ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£À£ÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt
- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ½UÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀ zÉÃ±ÀzÀ CvÀÄå£ÀßvÀ QæÃqÁ ¥Àæ±À¹ÛAiÀiÁzÀ gÁfÃªïUÁA¢ü SÉÃ¯ï gÀvßÀ
¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÁQ ¢UÀÎdgÁzÀ zsÁå£ïZÀAzï. SÉÃ¯ï gÀvßÀ ¥Àæ±À¹Û JAzÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 ¸ÀägÀuÁzsÀð ªÉÄÃdgï zsÁå£ïZÁAzï SÉÃ¯ï gÀvÀß ¥Àæ±À¹Û JAzÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁrzÀgÀÄ
 E-gÀÄ¦ rfl¯ï ¥ÁªÀw ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ ZÁ®£É
- zÉÃ±ÀzÀ°è rfl¯ï ¥ÁªÀwUÉ (Digital Payment System) GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ
£ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ CUÀ¸ïÖ 2 gÀAzÀÄ zÉÃ±ÀzÀ°è MAzÀÄ ¨ÁjAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀPÁÌV £ÀUÀzÀÄ gÀ»vÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð
gÀ»vÀ E-ªÉÇÃZÀgï E-gÀÄ¦AiÀÄ£ÀÄß/©qÀÄUÀqÉUÉÆ½¹zÁÝgÉ.
- E- gÀÄ¦ £ÀUÀzÀÄ gÀ»vÀ ºÁUÀÆ ¸ÀA¥ÀPÀð gÀ»vÀ rfl¯ï ¥ÁªÀw ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁVzÉ.
 ¥ÀæzsÁ¤ ªÉÆÃ¢ ¸À®ºÉUÁgÀ CªÀgÀ fÃvï ¹£Áí CªÀgÀÄ CUÀ¸ÀÖ 2 gÀAzÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¤ÃrzÁÝgÉ.
 ºÀ¹gÀÄ ±ÀÈAUÁgÀPÉÌ ªÉÆÃ¢UÉ ¸Ë¢ DºÁé£À

- CPÉÆÖÃ§gï£À°è ±ÀÈAUÁgÀ ¸À¨sÉÃAiÀÄ°è (VæÃ£ï E¤AiÉÄÃlªÀ)¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀjUÉ ¸Ë¢
CgÉÃ©AiÀiÁ DºÁé£À ¤ÃqÀzÀ.
 CªÉÄÃjPÀ CzsÀåPÀë eÉÆÃ ¨ÉÊqÀ£ï £ÉÃvÀÈvÀézÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ««zsÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ ªÉÄÃ®ÄUÉÊ ¸Á¢ü¹zÀÄÝ,
E¢ÃUÀ ¨sÁgÀvÀ - CªÉÄÃjPÀ£ï ªÀQÃ® gÀ±Àzï ºÀÄ¸ÉÃ£À CªÀgÀ£ÀÄß CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ zsÁ«ÄðPÀ ¸ÁévÀAvÀæöåzÀ
gÁAiÀÄ¨sÁjAiÀiÁV CªÉÄÃjPÀ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ.
 gÁµÀÖç gÁdzsÁ¤AiÀÄ EA¢gÁUÁA¢ü CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ «ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝtªÀ£ÀÄß (IGIA) 2021 gÀ ¸ÉÌöÊmÁæPïì

«±Àé«ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝt ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À°è ¸ÀvÀvÀ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ ªÀµÀð ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀå KµÁåzÀ CvÀÄåvÀÛªÄÀ «ªÀiÁ£À
¤¯ÁÝt JAzÀÄ ¥Àæ±À¹Û ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.1
 N©¹ ªÀiÁ£ÀåvÉ C¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdåUÀ¼À ªÁå¦ÛUÉ

- EvÀgÉ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀð (N©¹)UÀ¼À ¥ÀnÖUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀ½ gÁdå
¸ÀgÀPÁgÀUÀ½UÉ ¤ÃqÀÄªÀ wzÀÄÝ¥Àr ªÀÄ¸ÀÆzÉUÉ PÉÃAzÀæ ¸ÀaªÀ ¸ÀA¥ÀÄl C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É ¤ÃrzÉ.
 ¸ÀvÀvÀ £Á®ÄÌ ªÀµÀðUÀ½AzÀ zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀéZÀÒ £ÀUÀgÀ JAzÀÄ SÁåw ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ ªÀÄzsÀå ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ EAzÉÆÃgï FUÀ
ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ºÉUÀÎ½PÉUÉ ¥ÁvÀæªÁVzÀÄÝ, zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® “ªÁlgï ¥Àè¸ï” £ÀUÀgÀ J¤¹zÉ.
 GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è d£À¸ÀASÁå ¤AiÀÄAvÀæt PÁ£ÀÆ£ï PÀgÀqÀÄ ªÀÄ¸ÀÆzÉ ¹zÀÝ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ gÀPÀëuÁ CPÁqÉ«Ä (National Defence Academy-NDA) ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÄÀ PÉÆ¼Àî®Ä

ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¸ÀÄ¦æÃA PÉÆÃlð CªÀPÁ±À ¤ÃrzÉ.
 gÁdå ºÉÊPÉÆÃnð£À £ÀÆvÀ£À ªÀÄÄRå £ÁåAiÀÄ ªÀÄÆwðAiÀiÁV ¸ÀwÃ±À ZÀAzÀæ ±ÀªÀÄð £ÉÃªÀÄPÀUÉÆArzÁÝgÉ.
24
- J.J¸ï.NPÁ CªÀgÀ vÉgÀªÁzÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ
 ¨sÀÆ«ÄAiÉÄ ¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß «©ü£Àß §UÉAiÀÄ°è «ªÀj¸ÀÄªÀ ºËzÀ CxÀð UÁmï Emïì §Æån ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÄÀ ß SÁåvÀ
¯ÉÃRQ ¸ÀÄzsÁ ªÀÄÆwð F ¨Áj §gÉ¢zÁÝgÉ.
 ªÀÄ¯ÉÃµÁåzÀ £ÀÆvÀ£À ¥ÀæzsÁ¤AiÀiÁV E£Áä¬Ä¯ï ¸À©æ AiÉÆPÉÆÃ¨ï DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁgÉ.
 ªÁAiÀÄÄªÀiÁ°£ÀåzÀ «gÀÄzÀÞ ºÉÆÃgÁqÀ®Ä zÉÃºÀ°AiÀÄ°è zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® ºÉÆUÉ UÉÆÃ¥ÀÄgÀªÀ£ÄÀ ß (Smog
Tower) PÀ£Áßl ¥ÉèÃ¸ï£À°è GzÁÏn¹zÀgÀÄ.
 zÀ°vÀ ZÀ¼ÀÄªÀ½ §gÀºÀUÁwð qÁ. UÉÃ¯ï NªÉéqï ¤zsÀ£À.
 vÁ°¨Á£ï ªÀ±ÀªÁVgÀÄªÀ C¥sÀWÁ¤¸ÁÛ£À¢AzÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀgÀ£ÀÄß vÉgÀªÀÅUÉÆ¼ÉÆ¸ÀÄªÀ ¨sÁgÀvÀzÀ

PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ C¥ÀgÉÃµÀ£ï zÉÃ«±ÀQÛ JAzÀÄ ºÉ¸ÀjqÀ¯ÁVzÉ.
 EAlgï£ÉÃmï ¢UÀÎd ¸ÀA¸ÉÜ AiÀiÁºÉÆ ¨sÁgÀvÀzÀ°è£À vÀ£Àß ¸ÀÄ¢Ý vÁtªÀ£ÀÄß ªÀÄÄaÑzÉ.
 ªÀÄAUÀ¼À UÀæºÀ CAUÀ¼ÀPÉÌ CªÉÄÃjPÀzÀ ¨ÁºÁåPÁ±À ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁzÀ £Á¸Á ¥À¤ÃðªÀgÉ£ïì gÉÆÃªÀgï C£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV
2021 ¥sÉ§ÄæªÀj 18 gÀAzÀÄ E½¹zÉ.
- 2020 dÄ¯ÉÊ 30 gÀAzÀÄ CªÉÄÃjPÁzÀ ¥sÉÆèÃjqÁ¢AzÀ GqÁ¬Ä¹zÀ £ËPÉAiÀÄ 203 ¢£ÀUÀ¼À ¥ÀæAiÀiÁt £ÀqÉ¹vÀÄ.
 zÉÃ²AiÀÄ ¤«ÄðvÀ zÉÊvÀå AiÀÄÄzÀÞ mÁåAPï CdÄð£ï JA PÉ-1J (Arjun Battle Tank MK-1A) AiÀÄ£ÀÄß
¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÀÆ¸ÉÃ£Á d£ÀgÀ¯ï JA. JA. £ÀgÀªÀuÉ CªÀjUÉ 2021
gÀ ¥sÉ§ÄæªÀªÀj 18 gÀAzÀÄ ZÀ£ÉÊ£À°è ºÀ¸ÁÛAvÀj¹zÀgÀÄ.
 ºÉ°£Á ¥ÀæAiÉÆÃUÀ AiÀÄ±À¹é :- r.Dgï.r.N £ÀªÀgÀÄ gÁd¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÉÆSÁæ£ï£À°è ¨sÀÆ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ DªÀÈwÛAiÀiÁzÀ
Anti-Tank Guided Missile”ºÉ°£Á” ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉAiÀÄ DªÀÈwÛAiÀiÁzÀ “zsÀÄæªÁ¸ÀÛç” ªÀ£ÄÀ ß

2021 gÀ ¥sÉ§ÄæªÀj 19 gÀAzÀÄ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV ¥ÀjÃQë¸À¯ÁVzÉ.
- ºÉ°£Á JA§ÄzÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ vÀ¯ÉªÀiÁj£À DåAn mÁåAPï Që¥ÀtÂ.
 «±ÀézÀ Cw zÉÆqÀØ QæPÉÃmï QæÃqÁAUÀt £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ QæÃqÁAUÀt CºÀªÀÄzÁ¨Ázï

- 2021 gÀ ¥sÉ§ÄæªÀj 24 gÀAzÀÄ UÀÄdgÁvï£À CºÀªÀÄzÁ¨Ázï£À°ègÀÄªÀ dUÀwÛ£À Cw zÉÆqÀØ QæPÉÃmï
¸ÉÖÃrAiÀÄA C£ÀÄß £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ QæÃqÁAUÀt JAzÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 CvÀÄåvÀÛªÀÄ rfl¯ï £ÀPÉë ¸ÉÃªÉ MzÀV¸ÀÄªÀ ªÀÄºÀvÀÛgÀªÁzÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨ÁºÁåPÁ±À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀA¸ÉÜ
(E¸ÉÆæÃ) ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁå¥À EArAiÀiÁ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉÆArzÉ.
 PÁgÀªÁgÀzÀ°è ¸ÁUÀgÀ yAiÉÄÃlgï PÀªÀiÁAqï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ gÁd£À°è Kgï r¥sÉ£ïì PÀªÀiÁAqï zÉÃ±ÀzÀ
ªÉÄÃ¯É DPÀæªÀÄt GAmÁzÁUÀ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀqÉUÀ¼À£ÀÄß KPÀPÁ®zÀ°è §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ¢AzÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¸ÁÜ¦¹zÉ.
25
 ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è ªÉÆzÀ® gÉÃrAiÉÆÃ ªÀÄÆå¹AiÀÄA ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉ
- PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ªÉÆzÀ® gÉÃrAiÉÆÃ ¥Àæ¸ÁgÀªÀÅ ªÉÄÊ¸ÀÆj£À°è DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.
- ªÉÆzÀ® ªÁvÁð ¥ÀwæPÉ – ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¸ÀªÀiÁZÁgÀ.

- PÀ£ÀßqÀzÀ ªÉÆzÀ® ªÀiÁ¸À¥ÀwæPÉ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ ªÀÈvÁÛAvÀ ¨sÉÆÃ¢¤.
- ªÉÆzÀ® zÀÆgÀzÀ±Àð£À ¥Àæ¸ÁgÀ PÀ®§ÄgÀV.
- PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÉÆzÀ® «ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝt §¼Áîj.
 ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆlÖªÉÆzÀ® D£ï¯ÉÊ£ï DnPÉ ªÀiÁgÁl ¥ÀæzÀ±Àð£ÀªÁzÀ ¨sÁgÀvÀ DnPÉ ªÉÄÃ¼À – 2021 (The
India Toy Fair-2021) PÉÌ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ «rAiÉÆÃ PÁ£ÀágÉ£Àì ªÀÄÆ®PÀ 2021 gÀ
¥sÉ§ÄæªÀj 27 gÀAzÀÄ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
 PÉÃAzÁæ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±À ¥ÀÄzÀÄZÀjAiÀÄ°è 2021 gÀ ¥sÉ§ÄæªÀj 23 jAzÀ gÁµÀÖç¥Àw DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀ¯ÁVvÀÄÛ.
 ¸ÀÄUÀªÀÄ fÃªÀ£À ¸ÀÆZÁåAPÀ (Ease of Living Index) 2020 gÀ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£À
¥ÀqÉ¢zÉ.
 dUÀwÛ£À ¥ÀæªÀÄÄR £Á®ÄÌ gÁµÀÖçUÀ¼ÁzÀ ¨sÁgÀvÀ, CªÉÄÃjPÀ, D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ d¥Á£À zÉÃ±ÀUÀ¼ÄÀ ¸ÉÃj
gÀa¹PÉÆArgÀÄªÀ PÁéqÀ£ï ªÉÆzÀ® ªÀZÀÄðªÀ¯ï ¸À¨sÉAiÀÄÄ 2021 gÀ ªÀiÁZÀð 12 gÀAzÀÄ dgÀÄVvÀÄ.
 75£ÉÃ ¸ÁévÀAvÉÆæöåÃvÀìªÀzÀ ªÀµÁðZÀgÀuÉAiÀÄ CAUÀªÁV CeÁ¢ PÁ CªÀÄÈvÀ ªÀÄºÉÆÃvÀìªÀPÉÌ ¸À§gÀªÄÀ wAiÀÄ°è

ZÁ®£É ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 «±Àé ªÁå¥ÁgÀ ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ 75£ÉÃ qÉÊgÉPÀÖgï d£ÀgÀ¯ï DV £ÉÊfÃjAiÀiÁzÀ £ÀUÉÆÃf MPÀÄA eÉÆÃ LªÉÃ¯Á
CªÀgÀÄ £ÉÃªÀÄPÀªÁVzÁÝgÉ.
 PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ DAiÀÄªÀåAiÀÄ 2021-22

- 2021 ªÀiÁZÀð 8 gÀAzÀÄ AiÀÄrAiÀÄÆgÀ¥Àà ªÀÄAr¹zÀgÀÄ.
- MlÄÖ ¹éÃPÀÈw 2,43,734 PÉÆÃn.
- PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÀPÀ ZÀlÄªÀnPÉ 31,028 PÉÆÃn
- ²PÀët 11 %
 ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ £ÀqÀÄªÉ wæ¥ÀÄgÁzÀ §½ ¥sÀ¤ £À¢UÉ ¤«Äð¸À¯ÁVgÀÄªÀ ¸ÉÃvÀÄªÉ “ªÉÄÊwæ ¸ÉÃvÀÄ”
C£ÀÄß ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ 2021 gÀ ªÀiÁZÀð 9 gÀAzÀÄ ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.
 zÀÆgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ¸ÉÃªÉUÀ¼À ¥ÀÆgÉÊPÉzÁgÀ PÀA¥À¤ KgÀmÉÃ¯ï ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÉÆzÀ® ¨Áj ºÉÊzÀgÁ¨ÁzÀ£À°è 5 f
¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ 5 f vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV
¥ÀÆtðUÉÆ½¹zÉ.
26
 ¨ÁAUÁèzÉÃ±À 50£ÉÃ ¸ÁévÀAvÉÆæöåÃvÀìªÀ 2021 gÀ ªÀiÁZÀð 26 UÉ¸ïÖ D¥sï ºÁ£Àgï UËgÀªÀ ¥ÀqÉzÀ ¥ÀæzsÁ¤
£ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ
- ¨ÁAUÁè ¥ÀæzsÁ¤ ±ÉÃSï ºÀ¹Ã£Á
 ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆzÀ® CAvÀgÁdå £À¢ eÉÆÃqÀuÉ PÉ£ï - ¨ÉmÁé £À¢ eÉÆÃqÀuÉ.
 gÀPÀëuÁ ªÉ¨ï¸ÉÊmï «Ä°lj qÉÊgÉPÀÖ£À°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¨sÁgÀvÀªÀÅ dUÀwÛ£À 4£ÉÃ
CvÀåAvÀ ¥Àæ§® «Ä°lj ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
 2021 gÀ K¦æ¯ï 3 gÀAzÀÄ bÀwÛÃ¸ÀUÀqÀzÀ°è £ÀPÀì®gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃzsÀgÀ ªÀÄzsÉå £ÀqÉzÀ UÀÄAr£À ZÀPÀªÄÀ QAiÀÄ°è
22 AiÉÆÃzsÀgÀÄ §°AiÀiÁVzÁÝgÉ.
 ±ÀvÄÀ æ gÁµÀÖçUÀ¼À ¥ÀgÀªÀiÁtÄ QëÃ¥ÀtÂUÀ¼À£ÀÄß gÀºÀ¸ÀåªÁV ¥ÀvÛÉ ºÀZÀÄÑªÀ INS zÀÄæªï (INS Dhruv India’s
First Indigenous Nuclear Missile Tracking Ship) JA§ ºÉ¸Àj£À ¸ÁUÀgÀ PÀuÁÎªÀ®Ä
£ËPÉ ¨sÁgÀvÀPÉÌ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ.
 KPÀPÁ®PÉÌ 2 gÀ£ÀªÉÃ §¼À¸À§ºÀÄzÁzÀ zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ KPÉÊPÀ KgÀ¥ÉÆlð ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À PÉA¥ÉUËqÀ

CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ «ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝt.
 PÉÃAzÀæ ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ 24 £ÉÃ ªÀÄÄRå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ ¸ÀÄ²Ã® ZÀAzÀæ

- £ÀÆvÀ£À ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ C£ÀÆ¥À ZÀAzÀæ ¥ÁAqÉ.
 2021 gÀ K¦æ¯ï 22 gÀAzÀÄ £ÁåµÀ£À¯ï ¸ÁäPï JPÀìZÉAeï (NSE-National Stock Exhange) £À
¤¦üÖ (NIFTY) ¸ÀÆZÀåAPÀPÉÌ 25 ªÀµÀð ¥ÀÆtðUÉÆAqÀÄ gÀdvÀ ªÀÄºÉÆÃvÀìªÀªÀ£ÀÄß DZÀj¹PÉÆArvÀÄ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌ DAiÉÆÃUÀzÀ £ÀÆvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ 8£ÉÃ CzsÀåPÀëgÁV 2021 gÀ dÆ£À 2 gÀAzÀÄ CgÀÄt
PÀÄªÀiÁgÀ «Ä±ÁægÀªÀgÀÄ C¢üPÁgÀ ¹éÃPÀj¹zÀgÀÄ.
 2021 ªÉÄÃ £À°è ¹©L (CBI) zÀ £ÀÆvÀ£À ¤zÉÃð±ÀPÀgÁV J¸ï.PÉ. eÉÊ¸Áé¯ï gÀªÀgÀ£ÄÀ ß DAiÉÄÌ
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
- CBI 1941 gÀ°è ¸ÁÜ¥À£É

- PÉÃAzÀæ PÀbÉÃj £ÀªÀ zÉºÀ°
 ¨sÁµÁ vÀdÕ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀ, PÀ£ÀßqÀ ¤WÀAlÄ vÀdÕ, ±ÀvÁAiÀÄÄ¶, ¥ÀzÀä²æÃ ¥Àæ±À¹Û ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀgÀÄ ºÁUÀÆ £ÀqÉzÁqÀÄªÀ
¤WÀAlÄ JAzÉÃ SÁåvÀgÁVzÀÝ ¥ÉÆæ. f. ªÉAPÀl¸ÀÄ§âAiÀÄå CªÀgÀÄ 2021 K¦æ¯ï 15 gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÄÀ .
 a¥ÉÆÌ ZÀ¼ÀÄªÀ½AiÀÄ £ÁAiÀÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀªÁ¢ ¸ÀÄAzÀgÀ¯Á¯ï §ºÀÄUÀÄt CªÀgÀÄ 2021 gÀ ªÉÄÃ 21
gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁVzÁÝgÉ.
 ¸ÀÄ¦æÃ PÉÆÃnð£À 48£ÉÃ ªÀÄÄRå £ÁåAiÀÄªÀÄÆwðAiÀiÁV J£ï. «. gÀªÀÄt CªÀgÀÄ C¢üPÁgÀ ¹éÃPÀj¹zÀgÄÀ .
27
 PÀÆå¨Á zÉÃ±ÀzÀ°è PÁå¸ÉÆÖÃ ¸ÀºÉÆÃzÀgÀgÀ 6 zÀ±ÀPÀUÀ¼À (PÀªÀÄÄå¤¸ÀÖ ¥Ánð) C¢üPÁgÀ AiÀÄÄUÁAvÀå
- ¥ÀæxÀªÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀiÁV «ÄUÉ¯ï rAiÀiÁgÀhiï PÀ£À¯ï £ÉÃªÀÄPÀ.
 2021 gÀ ªÉÄÃ wAUÀ¼À°è CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è vËPÉÛ & §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ°è AiÀiÁ¸ï ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ ©¹zÀªÅÀ .
 PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ 19£ÉÃ gÁdå¥Á®gÁV xÁªÀgï ZÀAzÀ UÉºÉÆèÃlgÀ£ÀÄß £ÉÃ«Ä¸À¯ÁVzÉ.
 f-7 MPÀÆÌlzÀ 47£ÉÃ ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ AiÀÄÄPÉ DwxÀå f - gÁµÀÖçUÀ¼À CAvÀgÀ ¸ÀPÁðj gÁdQÃAiÀÄ ªÉÃ¢PÉAiÀÄ
47 £ÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄÄ 2021 gÀ dÆ£ï 11 jAzÀ 13 gÀ ªÀgÉUÉ AiÀÄÄPÉ zÉÃ±ÀzÀ ªÁ¯ï£À PÀfÃð¸À ªÉÃ £À°è
dgÀÄVvÀÄ.
 «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀiÁV CAmÉÆÃ¤AiÉÆ UÀÄmÉgÀ¸ï ªÀÄgÀÄ DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁÝgÉ.
 SAGAR – Security and growth for all in the region

- EwÛÃZÉUÉ «ÄµÀ£ï ¸ÁUÀgÀ 3 gÀ CrAiÀÄ°è INS Kiltan £À£ÀÄß PÁA¨ÉÆÃrAiÀiÁ zÉÃ±ÀPÌÉ
PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁVzÉ.
- INS ¸ÀºÁå¢æ ªÀÄvÀÄÛ INS Kiltan UÀ¼ÀÄ ¸ÀézÉÃ² ¤«ÄðvÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ËPÁ¥ÀqÉAiÀÄ ºÀqÀUÀÄUÀ¼ÄÀ .
 EwÛÃZÉUÉ PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉÆÃ¯ÁgÀzÀ ºÀ£ÀÄªÀÄ£ÀºÀ½îAiÀÄ°è “Leaf Nosed Bat” £À£ÀÄß ¨ÁªÀ°AiÀÄÄ PÀAqÀÄ
§A¢zÉ.
- EzÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀzÀ CgÀtå E¯ÁSÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨Áåmï PÀ£ÀìªÉÃðµÀ£ï EArAiÀiÁ læ¸ïÖ dAnAiÀiÁV PÀAqÀÄ
§A¢zÉ.
 ¨sÁgÀvÀzÀ 4£ÉÃ gÁªÀÄ¸ÁgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁV TSO-Kar eÁUÀÄ ¨sÀÆ«ÄUÉ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ gÁªÀÄ¸ÁgÀ eÁUÀÄ
¨sÀÆ«Ä JAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
- TSO - Kar JA§ÄzÀÄ ®qÁPï E°ègÀÄªÀ G¥ÀÄà ¤Ãj£À ¸ÀgÉÆÃªÀgÀ
 ¥ÀæwªÀµÀð d£ÀªÀj 1 gÀAzÀÄ ©üÃªÀiÁ PÉÆÃgÉUÁªï PÀzÀ£ÀzÀ «dAiÉÆÃvÀìªÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

- d£ÉªÀj 1, 2021 PÉÌ ©üÃªÀiÁ PÉÆgÉUÁªÀ PÀzÀ£ÀªÁV 203 ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ DVªÉ.
- ©üÃªÀiÁ PÉÆgÉUÁªï JA§ ºÀ½î EgÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄºÁgÁµÀÖçzÀ ¥ÀÄuÉAiÀÄ°è
 ¨sÁgÀvÀªÀÅ CeÉðAmÉÊ£ÁzÀ PÀA¥À¤AiÉÆA¢UÉ °yAiÀÄA °AiÀiÁ£ï vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ PÀÄjvÀÄ M¥ÀàAzÀ

ªÀiÁrPÉÆArzÉ.
- dUÀwÛ£À Cw ºÉZÀÄÑ °yAiÀÄA ¤PÉëÃ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ zÉÃ±À CeÉðAmÉÊ£Á.
 CªÉÄÃjPÁzÀ ¸ÀA¸Àvï ¨sÀªÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É zÁ½ £ÀqÉ¢vÀÄÛ

- EzÀgÀ PÀÄjvÁV CªÉÄÃjPÁzÀ°è PÁå©£ÉÃmï ¸ÀA¸ÀzÀgÀÄ 25£É wzÀÄÝ¥Àr C£Àé¬Ä¸À®Ä ZÀað¹zÀÝgÄÀ .
28
 dUÀwÛ£À ªÉÆzÀ® ¸ÀA¸ÀvÄÀ Û JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄªÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ ªÀÄAl¥À PÀlÖqÀPÉÌ AiÀÄrAiÀÄÆgÀ¥Àà£ÀªÀgÄÀ ²¯Á£Áå¸À
£ÉÃgÀªÉÃj¹zÀgÀÄ.
- £ÀÆvÀ£À C£ÀÄ¨sÀªÀ ªÀÄAl¥ÀªÀÅ PÀ¯ÁåtÂ ZÁ®ÄPÀågÀ ªÁ¸ÀÄÛ²®à ±ÉÊ°AiÀÄ°è ¤ªÀiÁðtªÁUÀ°ªÉ.
- C£ÀÄ¨sÀªÀ ªÀÄAl¥ÀzÀ ¸ÁÜ¥ÀPÀgÀÄ §¸ÀªÉÃ±ÀégÀgÀÄ,
 PÁªÀÄzsÉÃ£ÀÄ DAiÉÆÃUÀªÀÅ (Ministry Of Fisheries Animal Husbandry And Dairying)

«eÁÕ£À ¥Àæ¸ÁgÀ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÉ.
- UÉÆÃªÀÅUÀ¼À §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ EzÀgÀ GzÉÝÃ±À
 EwÛÃaUÉ £ÉÊ¯ï £À¢UÉ CqÀØ¯ÁV PÀnÖzÀ Grand Renaissance Dam JA§ d®«zÀÄåvï «ªÁzÀ
ªÀÄÄ£Éß¯ÉUÉ §A¢vÀÄÛ.
- F d®«zÀÄåvï AiÉÆÃd£É §gÀÄªÀÅzÀÄ Horn of Africa.
 ¥ÀæwªÀµÀð d£ÉªÀj 9 gÀAzÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¥ÀæªÁ¸À ¢£ÀªÉAzÀÄ DZÀj¸ÀÄvÁÛgÉ.

- 2021 d£ÀªÀj 9 gÀAzÀÄ 16£ÉÃ ¥ÀæªÁ¹ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- 2021 gÀ yÃªÀiï : DvÀä ¤¨sÁðgÀ ¨sÁgÀvÀUÉ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀÄwÛzÉ.
 Sea Vigil gÀPÀëuÁ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À ¨sÁgÀvÀzÀ zÉÆqÀØ gÀPÀëuÁ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À EwÛZÉUÉ DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.
- Sea Vigil 21 gÀPÀëuÁ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
1) Indian air force

2) National Security guard
3) Border security force
4) Oil handling agencies and air force
 ¨sÁgÀvÀªÀÅ 73£ÉÃ ¸ÉÃ£Á ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¹vÀÄ.

- ¥Àæw ªÀµÀð d£ÉªÀj 15 gÀAzÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£Á ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
- dUÀwÛ£À°è UÉÆèÃ§¯ï ¥sÉÊAiÀÄgï ¥ÀªÀgï EAqÉPïì 2021 gÀ ¥ÀæPÁgÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄÄ dUÀwÛ£À £Á®Ì£ÉÃ
±ÀQÛ±Á° ¸ÉÃ£É JA§ÄzÀÄ £ÀªÀÄä ºÉªÉÄäAiÀiÁVzÉ.
 £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ CªÀgÀÄ d£ÉªÀj 15 gÀAzÀÄ wgÀÄªÀ¼Àîgï ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀgÀuÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.

- EªÀgÀÄ vÀ«Ä¼ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ ¸Á»w ªÀÄvÀÄÛ aAvÀPÀgÀÄ.
- wgÀÄPÀÄgÀ¯ï JA§ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß gÀa¹zÁÝgÉ.
 ºÀjzÁégÀzÀ ªÀÄÆ®zÀ ¸ÀÈ¶Ö UÉÆÃ¸Áé«Ä ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¢£ÀzÀ CAUÀªÁV d£ÉªÀj 24 gÀAzÀÄ
GvÀÛgÀPÁAqÀzÀ MAzÀÄ ¢£ÀzÀ ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹zÁÝgÉ.
29
 EwÛÃZÉUÉ r«dAiÀÄªÀgÀÄ gÀa¹gÀÄªÀ fÃªÀ£À zsÀªÀÄð AiÉÆÃUÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ EAVèÃµï C£ÀÄªÁzÀ ¯ÉPÑÀgï D£ï
¨sÀUÀªÀ¢ÎÃvÁ PÀÈwAiÀÄ£ÀÄß E¤ìlÆåmï D¥sï ªÀ®Øð PÀ®ÑgÀ¯ï ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉ ªÀiÁrvÀÄ.
 d£ÉÃªÀj 25 gÀAzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¹vÀÄ.

- 2011 jAzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
- 2021 gÀ°è 11£ÉÃ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
 EwÛÃZÉUÉ Nr¸Á wÃgÀzÀ DZÉ¬ÄgÀÄªÀ ¸ÀªÀÄUÀæ ¥ÀjÃPÉë gÉÃeï¤AzÀ ‘DPÁ±ï J£ï f” Që¥ÀtÂAiÀÄ£ÀÄß
AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV GqÁªÀuÉ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ DyðPÀ ¸À®ºÁ ¸À«ÄwUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ CxÀð±Á¸ÀÛçdÕ ‘dAiÀÄAw WÉÆÃµÀ’ gÀªÀgÀ£ÄÀ ß
£ÉÃ«Ä¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
 PÉÃAzÀæ ¸ÁjUÉ ¸Àaªï ¤w£ï UÀqÀÌj 8 ªÀµÀðQÌAvÀ ºÀ¼ÉAiÀÄ ¸ÁjUÉ ªÁºÀ£ÀUÀ½UÉ ‘¦mÉß¸ï ¥ÀæªiÀ Át ¥Àvæ”À
£À«ÃPÀj¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è “VæÃ£ï mÁåPÀì” «¢ü¸ÀÄªÀ ¥Àæ¸ÁÛ¥ÀPÉÌ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É ¤ÃrzÁÝgÉ.
 ¨sÁgÀvÀzÀ GvÁìºÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸ÀÄªÀ ªÁ¶ðPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¨sÁgÀvÀ ¥ÀªÀðªÀ£ÀÄß 2021 d£ÀªÀj 26 jAzÀ
2021 d£ÀªÀj 31 gÀ ªÀgÉUÉ DAiÉÆÃf¸À¯ÁVvÀÄÛ.
- ¨sÁgÀvï ¥ÀªÀðvÀªÀ£ÀÄß ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÁ ¹àÃPÀgï NA ©¯Áð GzÁÏn¹zÀgÀÄ.
 PÀ£ÀßrUÀ PÁå¥ÀÖ£ï UÉÆÃ¦£Áxï CªÀgÀ fÃªÀ£À ZÀjvÉæ DzsÁjvÀ vÀ«Ä½£À ¸ÀÆgÀgÉÊ ¥ÉÆÃlÄæ avÀæ.
 ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀæUÀwAiÀÄ ¸ÀAPÉÃvÀªÁV “ºÉtÄÚ ªÀÄUÀÄ” «£À ªÀÈvÀÛªÀ£ÀÄß ©ÃzÀgï f¯ÉèAiÀÄ°è ¤«Äð¸À¯ÁVzÉ.
 PÉÆÃ«qï ²¯ïØ ®¹PÉAiÀÄ£ÀÄß D¸ÉÆÖçÃ d¤PÀ ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ DPÀì÷áqÀð «±Àé«zÁå®AiÀÄUÀ¼ÄÀ ¸ÉÃj
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÉ.
 ¨ÉQÌ£À PÀ®äoÀªÀ ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸Á°£À C®èªÀÄ ¥Àæ¨sÀÄ ¥Àæ±À¹ÛUÉ gÀAUÀ PÀ¯Á«zÉ © dAiÀÄ²æÃ ºÁUÀÆ D¼Áé¸ï ²PÀët
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ qÁPÀÖgï ªÉÆÃºÀ£ï D¼Àé ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ.
 d£ÀªÀj 4 gÀAzÀÄ ®Æ¬Ä ¨ÉæöÊ¯ï d£Àä¢£À DZÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
 EwÛÃZÉUÉ ªÀÄgÀtzÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀzÀÄÝUÉÆ½¹zÀ ªÉÃ±À ‘PÀeÁPÀ¸ÁÛ£ï’
 PÉÃAzÀæzÀ ªÀiÁf UÀÈºÀ ¸ÀaªÀ §ÆmÁ ¹AUÀ d£ÉÃªÀj 4, 2021 gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
 PÉÃ¼ÀgÀzÀ PÉÆaÑ EAzÀ ªÀÄAUÀ¼ÀÆj£ÀªÀgÉUÉ ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ 450 Q¯ÉÆÃ«ÄÃlgï GzÀÝzÀ £ÉÊ¸ÀVðPÀ PÉÆ¼ÀªÉ
ªÀiÁUÀðzÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÉÆÃf¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- PÉÃ¼ÀzÀgÀ J£ÁðPÀÄ®A, wæ±ÀÆgï, ¥Á®PÁÌqï, ªÀÄ®¥ÀÄàgÀA, PÉÆ¬ÄPÉÆÃqÀ, PÀtÆÚgÀÄ, PÁ¸ÀgÀUÆ
É ÃqÀÄ
ªÀiÁUÀðªÁV ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
30
 dªÀÄÄä –PÁ²äÃgÀzÀ J¯Áè ¤ªÁ¹UÀ½UÉ ¥ÀæzsÁ¤ DAiÀÄÄµÁä£ï ¨sÁgÀvï ¦JA. dAiÀÄ ¸ÉÃ ºÀvï C£ÀÄß
¥ÁægÀA©ü¹zÁÝgÉ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ºÀtPÁ¸ÀÄ MzÀV¸ÀÄªÀ «±ÀézÀ Cw zÉÆqÀØ DgÉÆÃUÀå «ªÉÄ
¨sÀgÀªÀ¸É AiÉÆÃd£É
 L.¹.¹. QæPÉmï ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ UÁågï ¦üÃ¯ïØ ¸ÉÊ§gï «¨sÁUÀzÀ°è «gÁmï PÉÆ»è ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ.
 £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ ZÁ®£É ¤ÃrzÀ £ÀÆgÀ£ÉÃ Q¸Á£ï gÉÊ®Ä ªÀÄºÁgÁµÀÖçzÀ ¸ÀAUÉÆÃ¢AzÀ ¥À²ÑªÄÀ
§AUÁ¼À ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀÄvÀÛzÉ.
 EwÛÃZÉUÉ PÀ¸ÀÆÛjgÀAUÀ£ï ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß wgÀ¸ÀÌj¹zÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀ PÀ£ÁðlPÀ F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ ¥À²ÑªÄÀ WÀlÖUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÉ.
 PÉÃAzÀæ ¨sÀÆ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£À ¸ÀaªÀ qÁPÀÖgï ºÀµÀðªÀzsÀð£ï CªÀgÀÄ ªÉ¨ï DzsÁjvÀ C¦èPÉÃ±À£ï
rfl¯ï N±À£ï (Digital Ocean) C£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß GzÁÏn¹ªÀgÀÄ.
 2020 £ÉÃ ¸Á°£À EA¢gÁUÁA¢ü ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAvÉÆÃµÀ ªÀªÀÄð CªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
 zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® ¥ÀgÁUÀ ¸Àà±Àð ¥ÁPÀð£ÀÄß GvÀÛgÀ PÁAqÀzÀ £ÉÊwvÁ¯ï ºÀ®ØªÁ¤AiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- 40PÀÆÌ C¢üPÀ eÁwAiÀÄ amÉÖUÀ¼ÀÄ eÉÃ£ÀÄ£ÉÆtUÀ¼ÀÄ ¥ÀQëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃlUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ ¥ÁPÀð EzÁVzÉ.
 PÀrªÉÄ ªÉZÀÑzÀ°è ªÀÄ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀ ¯ÉÊmï ºË¸ï ¥ÁæeÉPÀÖUÉ’ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ ±ÀAPÀÄ¸ÁÜ¥À£É
ªÀiÁrzÀgÀÄ.
 ¸ÀvåÀ ªÉÄÃªÀ dAiÀÄvÉ JA§ rdl¯ï ¸ÁPÀëgÀvÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀ gÁdå PÉÃgÀ¼À
 EwÛÃZÉUÉ ¸ÉäÃl D¥sï PÉèøªÉÄÃmï j¥ÉÆÃlð£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÀªÀgÀÄ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À E¯ÁSÉ
- F ªÀgÀ¢ ¥ÀæPÁgÀ 2020 £ÉÃ E¸À«AiÀÄÄ 1901 jAzÀ E°èAiÀÄªÀgÉV£À CvÀåAvÀ ©¹ ªÀµÀðªÁVzÉ.
 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ºÀªÁªÀiÁ£À E¯ÁSÉ DgÀA¨sÀªÁVzÀÄÝ 1875 gÀ°è

- EzÀÄ ¨sÀÆ«eÁÕ£À ¸ÀaªÁ®AiÀÄzÀ CrAiÀÄ°è PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.
 «±Àé ¸ÀÄAzÀj ¥ÀlÖ UÉzÀÝ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀiÁ£ÀÄ¶ a®ègï «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ DgÉAeï ¢ ªÀ¯ïØð PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ zÀ
gÁAiÀÄ¨sÁjAiÀiÁVzÁÝgÉ.
 2020 £ÉÃ ¸Á°£À zÀQëtzÀ zÁzÁ ¸ÁºÉÃ§ ¥Á¯ÉÌ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ avÀæ ªÀÄÆPÀfÓAiÀÄ
PÀ£À¸ÀÄUÀ¼ÀÄ.
 2020 gÀ «ÄµÀ£ï CAvÉÆåÃzÀAiÀÄ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ°è zÉÃ±ÀPÉÌ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÁÜ£À ¥ÀqÉzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw UÀzÀUÀ
f¯ÉèAiÀÄ ºÀÄ®PÉÆÃn UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw.
 n. AiÀÄ£ï ªÉ£ï-1 ªÀÄAUÀ¼À UÀæºÀ C£ÉéÃµÀuÉ £ËPÉAiÀÄÄ aÃ£Á zÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÉ.
31
 £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ «zÀÄåvï ZÁ°vÀ ¸ÁäPï PÀAmÉÃ£Àgï gÉÊ°UÉ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
- EzÀÄ ºÀjAiÀiÁtzÀ CmÉÃ° EAzÀ gÁd¸ÁÜ£ÀzÀ Q±À£À UÀqsÀ £ÀqÀÄªÉ ¸ÀA¥ÀPÀðªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄvÀÛzÉ.
 vÉ®AUÁ£À ºÉÊPÉÆÃlð£À ªÉÆzÀ® ªÀÄ»¼Á ªÀÄÄRå £ÁåAiÀÄªÀÄÆwðAiÀiÁV »ªÀiÁ PÉÆ»è ¥ÀæªÀiÁt ªÀZÀ£ÀªÀ£ÄÀ ß
¹éÃPÀj¹zÀgÀÄ.
 ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ CªÉÄÃjPÁzÀ ¸ÉÃ£Á¥ÀqÉUÀ¼À ¥ÀæzsÁ£À ªÀiÁ»w C¢üPÁj ºÀÄzÉÝUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄÆ®zÀ
qÁPÀÖgï gÁd CAiÀÄågï CªÀgÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
 ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À PÉÃAzÀæ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ªÉÃ¢PÉ PÉÆqÀªÀiÁqÀÄªÀ qÁPÀÖgï AiÀÄÄ.Dgï. C£ÀAvÀªÀÄÆwð ¸Á»vÀå
¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀPÉÌ ¸Á»w ®QëöäÃPÁAvÀ EmÁß¼À ¨sÁd£ÀgÁVzÁÝgÉ.
 PÀ®gÀªÀ JA§ ºÀQÌUÀ¼À ºÀ§âªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÀ gÁdå ©ºÁgÀ
 zÉÃ±ÀzÀ°èAiÉÄÃ ªÉÆlÖªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ Kgï mÁåQì ¸ÉÃªÉ ºÀjAiÀiÁtzÀ°è ZÁ®£É ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 ¥Áæ£ïì zÉÃ±ÀzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ £ÁUÀjPÀ ¥Àæ±À¹Û : DqÉÃð £ÁåµÀ£À¯ï ªÉÄjlUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sËvÀ«eÁÕ¤ gÉÆÃ»tÂ
UÉÆÃqÀ¨ÉÆÃ¯É DAiÉÄÌAiÀiÁVzÁÝgÉ.
 «±ÀézÀ ªÉÃUÀzÀ ¥Àæ§ÄzÀÞ vÀAvÀæeÁÕ£À ºÉÆA¢zÀ £ÀA§gÀ ªÉ£ï £ÀUÀgÀ JA§ ºÉUÀÎ½PÉ ¨ÉAUÀ¼Æ
À gÀÄ £ÀUÀgÀ
¥ÁvÀæªÁVzÉ.
 ¸ÉÃ£É ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀëuÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ C©üªÀÈ¢Ý ¸ÀA¸ÉÜ dAnAiÀiÁV zÉÃ²AiÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ¯èÉÃ 9 MM
¸À¨ï ªÀÄ¹Ã£ï UÀ£ï vÀAiÀiÁj¹zÀÄÝ, EzÀPÉÌ ‘D¹ä’ JAzÀÄ ºÉ¸Àj¸À¯ÁVzÉ.
 ¨ÉÆAUÉÆÃ ¸ÁUÀgï, ¨sÁgÀvÀ ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ £ÀqÀÄ«£À ¢éÃ¥ÀQëÃAiÀÄ PÀqÀ® ªÁåAiÀiÁªÀÄªÁVzÉ.
 AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌ EwÛÃZÉUÉ 2021 £ÉÃ ªÀµÀðªÀ£ÀÄß CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀÄ¹ÜgÀ C©üªÀÈ¢ÝUÁV ¸ÀÈd£À²Ã® DyðPÀvÉAiÀÄ
ªÀµÀð JAzÀÄ WÉÆÃ¶¹zÉ.
 ¸ÀÄ¨sÁµÀ ZÀAzÀæ ¨ÉÆÃ¸ï CªÀgÀ 125£ÉÃ ¢£ÁZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß d£ÉÃªÀj 23 gÀAzÀÄ ¥ÀgÁPÀæªÀÄ ¢ªÀ¸ÀªÀ£ÁßV
PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ DZÀj¹vÀÄ.
 UÀtgÁeÉÆåÃvÀìªÀzÀ ¥ÉÃgÉqÀ£À°è ¥Á¯ÉÆÎÃAqÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀÄ»¼Á ¥sÉÊlgï ¥sÉÊ¯Émï JA§ ºÉUÀÎ½PÉUÉ ¥ÉèöÊmï
¯É¦üÖ£ÉAmï ¨sÁªÀ£Á PÁAvï ¥ÁvÀægÁVzÁÝgÉ.
 gÀPÀëuÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀézÉÃ² ¤«ÄðvÀ “¸Áälð K¦üÃ®Ø” C£ÀÄß Mj¸Á PÀgÁªÀ½¬ÄAzÀ
¥ÀjÃPÁëxÀðªÁV AiÀÄ±À¹éUÉÆ½¹zÉ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ £ÉÃªÀÄPÁw ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ GzÉÝÃ±À
National Recruitment Agency (NRA)
32
1] zÉÃ±ÀzÁzÀåAvÀ KPÀgÀÆ¥ÀzÀ ¥ÀjÃPÁë ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀAzÀÄ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀÄzÉÝÃUÀ¼À£ÄÀ ß
¨sÀwð ªÀiÁqÀ®Ä F ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀ°zÉ.
2] §ºÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß vÀ¦à¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃªÀÄPÁwAiÀÄ°è ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ EzÀgÀ
ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±À.
 SEMERU eÁé¯ÁªÀÄÄTAiÀÄÄ EAqÉÆÃ£ÉÃ¦AiÀiÁzÀ eÁªÀ ¥ÁæAvÀåzÀ°è PÁtÂ¹zÀPÉÆArvÀÄ.

1] EAqÉÆÃ£ÉÃµÁå zÉÃ±ÀªÀÅ dUÀwÛ£À°è Cw ºÉZÀÄÑ eÁUÀÈvÀ eÁé¯ÁªÀÄÄTUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
 EwÛÃZÉUÉ ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥sÁæ£Àì zÉÃ±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ Desert Knight-21 ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À £ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ «Ä°lj ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À “PÀªÀZÀ” 2021 PÀgÀÄVvÀÄ.

- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ËPÁ¥ÀqÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁgÀwÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉ EzÀgÉÆA¢UÉ PÀgÁªÀ½ E°è
¥Á¯ÉÆÎArzÀÝgÀÄ.
 «±ÉÃµÀ ¸À¸Àå ¥Àæ¨sÉÃzÀªÁzÀ “DPÉðqï ¸À¸Àå” PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀÄÄ¼ÀAiÀÄå£ÀVjAiÀÄ°è ¥ÀvÉÛAiÀiÁVzÉ.
 gÀAUÀ¨sÀÆ«Ä GqÀÄ¦ ¸ÀA¸ÉÜ¬ÄAzÀ PÀÆqÀ ªÀiÁqÀÄªÀ gÀAUÀ¨sÀÆ«Ä ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ ¥Àæ±À¹ÛUÉ »jAiÀÄ gÀAUÀPÀ«Äð “©
dAiÀÄ²æ” CªÀgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
 néZÀgï D¥sïUÉ §zÀ¯ÁV PÀ£ÀßrUÀgÉÃ gÀÆ¦¹gÀÄªÀ “PÀÆ” D¥sï ªÀiÁZÀð 2020 gÀ°è DgÀA¨sÀªÁVzÉ.
- PÉÆ¸ÀAPÀ- ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¹.E.N C¥ÀæªÉÄÃAiÀÄ gÁzsÁPÀÈµÀÚ.
 EwÛZÉUÉ ªÀÄAqÀå f¯ÉèAiÀÄ°è “°yAiÀÄA ¤PÉëÃ¥À” ¥ÀvÉÛAiÀiÁVzÉ.
 E¤á¤n qÉÆæÃ£ï “ºÉZïJJ¯ï ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀézÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀÆå ¸ÉàÃ¸ï C©üªÀÈ¢Ý ¥Àr¸À®Ä
M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉÆArzÉ.
 AiÀÄÄzÀÞ ¸ÀA¢UÀÞ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è UÀÄ¥ÀÛzÁ½ £ÀqÉ¸À®Ä ªÁjAiÀÄgï qÉÆæÃ£ï UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ ¸ÀA¸ÉÜ
‘HAL’
 ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÉÆlÖªÉÆzÀ® ¨sÀÆ ±ÁRªÀ£ÀÄß §¼À¹ «zÀÄåvÀ vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀ WÀlPÀªÀÅ PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁzÀ
¯ÉÃAºÀ£À°è DgÀ¨sÀªÁUÀ°zÉ.
 gÉÊvÀgÀ£ÀÄß “GzÀå«Ä” AiÀiÁV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ vÉÆÃlUÁjPÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀA¸ÉÜ (IIHR)
gÉÊvÀ ªÁå¥Áj “¸ÉÃvÀÄ CPÁð ªÁå¥Áj APP C£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¹zÉ.
 “»ªÀiÁzÁ¸ï” ÇÁìªÀiï gÁdåzÀ°è G¥À ¥ÉÆ°Ã¸ï ªÀjµÁ×¢üPÁj ºÀÄzÉÝ ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ.
 2021-22 £ÉÃ ¸Á°£À PÉÃAzÀæ §eÉmï UÁvÀæ

- 34.83 ®PÀë PÉÆÃnUÀ¼ÀÄ DVªÉ
- 2.93 ®PÀë PÉÆÃn gÁdåUÀ½UÉ ªÀUÁðªÀuÉ
- 8.09 ®PÀë PÉÆÃn §rØ ¥ÁªÀw
33
- 1.48 ®PÀë PÉÆÃn PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢üvÀ ZÀlÄªÀnPÉ
- 1.94 ®PÀë PÉÆÃn PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ
- 3.47 ®PÀë PÉÆÃn gÀPÀëuÉ
- 2.33 ®PÀë PÉÆÃn ¸ÁjUÉ
 Aero India 2021 EzÀÄ 13£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀiÁVzÀÄÝ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À AiÀÄ®AºÀPÁzÀ ªÁAiÀÄÄ¸É£ÉAiÀÄ°è £ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
- 1996 jAzÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À AiÀÄ®ºÀAPÀ ªÁAiÀÄÄ£É¯ÉAiÀÄ°è F ¥ÀæzÀ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ.
- EzÀ£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀªÀgÀÄ gÀPÀëuÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀA¸ÉÜ.
 EwÛZÉUÉ AiÀÄ£ÉÊmÉqï CgÀ¨ï J«ÄgÉÃlì zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆlÖªÉÆzÀ® ªÀÄAUÀ¼À UÀæºÀ £ËPÉ ªÀÄAUÀ¼À£À PÀPëÉUÉ
¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁVzÉ.
 Tropex24 (Theatre level operation road lines exercise)
- ¥Àæw JgÀqÀÄ ªÀµÀðPÉÆÌªÉÄä £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ËPÁ¥ÀqÉAiÀÄ CwzÉÆqÀØ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À EzÁVzÉ.
 Olympus Mons EzÀÄ ¸ËgÀªÀÇåºÀzÀ Cw zÉÆqÀØ eÁé¯ÁªÀÄÄTAiÀiÁVzÀÄÝ ªÀÄAUÀ¼À UÀæºÀzÀ°è EzÉ.
 75£ÉÃ ¸ÁévÀAvÉÆæÃvÀìªÀ
- 2021gÀ DUÀµÖÀ 15 gÀAzÀÄ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀ 8£ÉÃ CªÀ¢üAiÀÄ ¨ÁµÀt.
- 75£ÉÃ CªÀÄÈvÀ ªÀÄºÉÆÃvÀìªÀzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ CªÀgÀÄ “J®ègÀ eÉÆvÉUÉ K½UÉ
JA§ WÉÆÃµÀuÉUÉ” J®ègÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß (Sabka Sath, Sabka Viswas, Sabka Prays) JA§ÄzÀ£ÄÀ ß
ºÉÆ¸ÀzÁV ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.
 CªÉÄeÁ£ï ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ eÉ.¥sÀ ¨ÉeÉÆÃ¸ï (Jett Bezos) gÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä MqÉvÀ£ÀzÀ §Æè Mjd£À (Blue
Origin) ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹zÀ ªÉÆzÀ® ªÀiÁ£ÀªÀ ¸À»vÀ gÁPÉmï £ÀÆå±É¥sÀqÀð ªÀÄÆ®PÀ eÉ¥sï
¨ÉeÉÆÃ¸ï ¸ÉÃj MlÄÖ 4 ªÀÄA¢ ¨ÁºÁåPÁ±ÀAiÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß 2021gÀ dÄ¯ÉÊ 20 gÀAzÀÄ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV
PÉÊUÉÆAqÀgÀÄ.
 2021 gÀ°è AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃjzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ vÁtUÀ¼ÀÄ
- gÁªÀÄ¥ÀàzÉÃUÀÄ® (vÉ®AUÁt)
- zÉÆÃ®«gÁ£ÀUÀgÀ (UÀÄdgÁvÀ)
- ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «±Àé ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ ¸À«ÄwAiÀÄ (World Heritage Committee) 44£ÉÃ ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÅÀ 2021gÀ
dÄ¯ÉÊ 25gÀAzÀÄ aÃ£ÁzÀ ¥sÀÄeÁ £ÀUÀgÀzÀ°è dgÀÄVvÀÄ.
1] vÉ®AUÁtzÀ LwºÁ¹PÀ gÁªÀÄ¥Àà gÀÄzÉæÃ±ÀégÀ zÉÃªÁ®AiÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ 39£ÉÃ AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ
vÁtªÁVzÉ.
2] ºÀgÀ¥Àà £ÁUÀjPÀvÉAiÀÄ zÉÆÃ®«gÁ ¥ÀlÖt 40£ÉÃ AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ vÁtªÁVzÉ.
- ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÀÅ 2021gÀ DUÀµÀÖ ªÉÃ¼ÉUÉ AiÀÄÄ¸É¸ÉÆÌÃzÀ «±Àé ¥ÀgÀA¥ÀgÉ ¥ÀnÖUÉ ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀzÀ 40 vÁtUÀ¼ÄÀ
¸ÉÃ¥ÀðqÉUÉÆArªÉ.
- CdAvÁ UÉÆºÉUÀ¼ÀÄ (ªÀÄºÁgÁµÀÖç) ¨sÁgÀvÀzÀ°è AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ ¥ÁgÀA¥ÁjPÁ ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃjzÀ ªÉÆzÀ®
vÁtªÁVzÉ.
- £ÉÊ¸ÀVðPÀ «¨sÁUÀzÀ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉUÉÆAqÀ ªÉÆzÀ® vÁt PÁfÃgÀAUÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ GzÁå£ÀªÀ£À (D¸ÁìA).
 eÁUÀwPÀ/CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀÄ° ¢£À dÄ¯ÉÊ-29
- 2021 gÀ zsÉåÃAiÀÄ ªÁPÀå Their Survival in our hands
 rfl¯ï ¥ÁªÀwUÁV e-Rupi : NPCI
34
- rfl¯ï ¥ÁªÀw ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß(Digital Payment System) ªÀÄvÀÛµÄÀ Ö ¸ÀÄ®¨sÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ
¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÁªÀw ¤UÀªÀÄ (NPCI) ªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¹gÀÄªÀ «£ÀÆvÀ£À ¥ÁªÀw ªÀåªÀ¸ÜÉ e-Rupi
UÉ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ 2021gÀ DUÀµÖÀ 2 gÀAzÀÄ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
- EzÀgÀ GzÉÝÃ±À ¸ÀPÁðgï ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ £ÉÃgÀªÁV ¸ÉÆjPÉ gÀ»vÀªÁV ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ½UÉ vÀ®Ä¥ÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ EzÀgÀ GzÉÝÃ±À.
 ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 127£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr ªÀ¸ÀÆzÉ 2021 M©¹ (OBC) ¥ÀnÖ gÀÆ¦¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ gÁdåUÀ½UÉ.
- ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 127£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr m¸ÀÆzÉAiÀÄÄ 2021gÀ DUÀµÖÀ 10 gÀAzÀÄ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ°è 2021 gÀ DUÀµÖÀ 11
gÀAzÀÄ gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ°è CAVÃPÁgÀªÁVzÉ.
 E¸ÉæÃ¯ï ªÀÄÆ®zÀ ¥ÉUÁ¸À¸ï ¸ÉàöÊªÉÃgï §¼À¹ ¨ÉºÀÄUÁjPÉ
- E¸ÉÆæÃ ªÀÄÆ®zÀ ¥ÉUÁ¸À¸ï ¸ÉàöÊªÉÃgÀ EwÛÃZÉUÉ zÉÃ±ÁzÀåAvÀ ¸ÀÄ¢ÝAiÀiÁVzÉ. ¸ÀaªÀgÀÄ, gÁdPÁgÀtÂUÀ¼ÄÀ ,
£ÁåAiÀiÁ¢ü±ÀgÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀåQÛUÀ¼À ªÉÆ¨ÉÊ¯ï ªÉÄÃ¯É Pegasus Spyware §¼À¹ gÀºÀ¸åÀ ªÁV
PÀtÂÚqÀ¯ÁVvÀÄÛ. JA§ ¸ÀAUÀwAiÀÄÄ FUÀ zÉÃ±ÁAzÀåAvÀ ¸ÀAZÀ®£É ªÀÄÆr¹vÀÄ.
 ¸ÀézÉÃ² ¤«ÄðvÀ ªÉÆzÀ® «ªÀiÁ£À ªÁºÀPÀ AiÀÄÄzÀÞ £ËPÉ (JL¹) «PÁæAvï 2021gÀ DUÀµÖÀ 4 gÀAzÀÄ
PÉÃgÀ¼ÀzÀ PÉÆaÑ §AzÀj£À°è ¥ÀjÃPÁëxÀð AiÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹vÀÄ.
 2021 DUÀµÖÀ 1 gÀAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆ¢gÀªÀgÀÄ «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¨sÀzÀævÁ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ
ªÀZÀÄðªÀ¯ï ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆAqÀgÀÄ.
- ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæzsÁ¤AiÉÆ§âgÀÄ «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¨sÀzÀævÁ ªÀÄAqÀ½UÉ ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀ»¹zÀAvÁVzÉ.
 2021gÀ DUÀµÖÀ 2 gÀAzÀÄ dVÎ ªÁ¸ÀÄzÉÃªÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ F±Á ¥sËAqÉÃ±À£À ªÀw¬ÄAzÀ UÁæªÄÀ ¸ÀAPÀ¥Àð
C©üAiÀiÁ£À DgÀA¨sÀªÁVzÉ.
 DRDO qÉÆæÃ£À zÁ½ ¤UÀæºÀ ªÀåªÀ¸ÉÜö ¥ÀqÉzÀ wgÀÄ¥Àw ²æÃ ªÉAPÀmÉÃ±ÀégÀ zÉÃªÁ®AiÀÄ
- EAvÀºÀ gÀPÀëuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ zÉÃªÁ®AiÀÄ JA§ ºÉUÀÎ½PÉUÀÆ ¥ÁvÀæªÁVzÉ.
 24 UÀAmÉ ±ÀÄzÀÞ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ MzÀV¹zÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆzÀ® £ÀUÀgÀ : ¥ÀÄj (Mr±Á)
 «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ DyðPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄAqÀ½ ªÀÄÆ®PÀ «±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÉ ºÁUÀÆ DºÁgÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀzÀævÁ PÀÈ¶ ¸ÀA¸ÉÜ (FAO) UÉ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸À°¸ÀÄvÀÛzÉ.
 d£ÀªÀj 1-2021 jAzÀ aÃ£Á zÉÃ±ÀzÀ°è ªÉÆlÖ ªÉÆzÀ® £ÁUÀjPÀ ¸ÀA»vÉ (Civil code) eÁjUÉ vÀA¢zÉ.
 zÀQët ªÀÄÄA¨ÉÊ£À ªÀÄgÀhÄUÁAªï qÁPï £ËPÁ£É¯ÉAiÀÄ°è ¤AwzÀÝ ¸ÁÌ¦ðAiÀÄ£ï ¸ÀgÀtÂAiÀÄ 5£ÉÃ d®AvÀUÁð«Ä
¸ÀªÀÄgÀ £ËPÉAiÀÄ£ÀÄß gÀPÀëuÁ SÁvÉAiÀÄ gÁdå ¸ÀaªÀ ²æÃ¥ÁzÀ £ÁAiÀÄPï CªÀgÀÄ 2020 £ÀªÉA§gï 12 gÀAzÀÄ
«rAiÉÆÃ PÁ£ÀàgÉ£Àì ªÀÄÆ®PÀ UÉÆÃªÁ¢AzÀ ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.
 CªÉÄjPÀzÀ ¯Á¸ï ªÉÃUÀ¸À£À°è dUÀwÛ£À Cw ªÉÃUÀzÀ, ¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ CvÁåzÀÄ¤PÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÄÀ ß DzsÁjvÀ
ºÉÊ¥Àgï ®Æ¥ï ¸ÁjUÉAiÀÄ ªÉÆzÀ® ªÀiÁ£ÀªÀ ¸À»vÀ ¥ÀæAiÀiÁtªÀÅ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
 UÀzÀUï£À°è ¸À§gÀªÀÄw D±ÀæªÀÄ ¸ÁÜ¥À£É
- 1920gÀ £ÀªÉA§gï 11gÀAzÀÄ ªÀÄºÁvÀä UÁA¢ÃfAiÀÄªÀgÀÄ UÀzÀUÀ f¯ÉèUÉ ¨sÉÃn ¤ÃrzÀÄÝ, 2020 £ÀªÉA§gï 11PÉÌ
100 ªÀµÀð ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ »£Àß¯ÉAiÀÄ°è D C¥ÀÆªÀð, LwºÁ¹PÀ ¨sÉÃnAiÀÄ ¸À«£É£À¦UÁV ¸À§gÀªÀÄw D±ÀæªÄÀ ªÀÅ
¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉUÉÆArvÀÄÛ.
35
 PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï «±Àé«zÁå®AiÀÄ.
- UÀzÀUÀ£À°è PÀ£ÁðlPÀ gÁdå UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Ý ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï «±Àé«zÁå®AiÀÄªÀ£ÀÄß 2016gÀ°è ¸ÁÜ¦¹zÉ.
- F «±Àé«zÁå®AiÀÄzÀ ªÉÆzÀ® PÀÄ®¥ÀwUÀ¼ÁV ©. wªÉÄäÃUËqÀgÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹zÀÝgÀÄ.
 ¥sÀÄmÁâ¯ï ¯ÉÆÃPÀzÀ ªÀiÁAwæPÀ, zÀÈªÀvÁgÉ CeÉðAmÉÊ£ÁzÀ rAiÀiÁUÉÆÃ ªÀÄgÀqÉÆÃ£Á ¤zsÀ£À.
- CeÉðAmÉÊ£ÁzÀ rAiÀiÁUÉÆÃ J ªÀÄgÀqÉÆÃ£Á gÀªÀgÀÄ 2020gÀ £ÀªÉA§gï 25 gÀAzÀÄ ºÀÈzÀAiÀiÁWÁvÀ¢A
¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
 PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ £ÀÆvÀ£À Ln ¤Ãw : 2020 – 2025
- 2020gÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ mÉPï ¸À«Ämï »£Àß¯ÉAiÀÄ°è gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÀÆvÀ£À Ln ©n ¤Ãw (New IT-BT
Policy ) AiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¹zÀÄÝ, 2020gÀ £ÀªÉA§gï£À°è gÁdå Ln ©n ¸ÀaªÀ C±Àéxï £ÁgÁAiÀÄuï ©qÀÄUÀqÉ
ªÀiÁrzÀgÀÄ.
 L¹¹UÉ £ÀÆvÀ£À CzsÀåPÀëgÁV UÉæUï ¨ÁPÉèÃð £ÉÃªÀÄPÀ
- 2020gÀ £ÀªÉA§gï 24 gÀAzÀÄ L¹¹AiÀÄ £ÀÆvÀ£À CzsÀåPÀëgÁV £ÀÆåf¯ÉAqï ªÀÄÆ®zÀ UÉæÃUï ¨ÁPÉèÃð CªÀgÄÀ
£ÉÃªÀÄPÀªÁVzÁÝgÉ.
 E£ÉÆáÃ¹¸ï ¥ÀæwµÁ×£ÀzÀ CzsÀåPÉë ¸ÀÄzsÁªÀÄÆwðAiÀÄªÀgÀÄ 2021gÀ r¸ÉA§gï 31gÀAzÀÄ ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ

¤ªÀÈvÀÛgÁUÀ°zÁÝgÉ.
 ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀiÁ£ÀåvÉ ¥ÀqÉzÀ dUÀwÛ£À ªÉÆzÀ® PÉÆgÉÆÃ£Á ®¹PÉ : PÉÆÃ«qï-19 JADgïJ£ïJ

- CªÉÄÃjPÁzÀ OµÀ¢ü PÀA¥À¤ ¥sÉÊdgï ¹zÀÝ¥Àr¹zÀ PÉÆgÉÆÃ£Á ®¹PÉ
 ¥ÀvæPÀ ÀvÀð ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÃRPÀ gÁeï PÀªÀÄ¯ï gÀhiÁ CªÀgÀ£ÀÄß 2020gÀ r¸ÉA§gï 7 gÀAzÀÄ gÀ«ÃAzÀæ£Áxï mÁåUÉÆÃgï
¸Á»vÀå ¥Àæ±À¹ÛUÉ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
 D£ï¯ÉÊ£ï vÁtUÀ¼À°è zÉÆµÀuÉ, zËdð£ÀåPÉÌ (Cyberbullying) M¼ÀUÁzÀªÀgÀ «gÀÄzÀÞ Cyberteens Då¥ï

C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹ ºÉÆÃgÁl £ÀqÉ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ 17 ªÀµÀðzÀ AiÀÄÄªÀPÀ ¸ÀzÀvï gÉºÀªÀiÁ£ï CªÀjUÉ 2020gÀ
¸Á°£À CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ±ÁAw (International Chilern’s Peace Prize )¥Àæ±À¹Û ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
 ¯ÁPïqË£ï £ÀAvÀgÀ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÉÆAqÀ ªÉÆzÀ® PÀ£ÀßqÀ avÀæ DåPïÖ 1978 .
 «±ÀézÀ Cw ¢ÃWÁªÀ¢üAiÀÄ ¥ÀæzsÁ¤ ¤zsÀ£À - §ºÀgÉÃ£ï

- 50 ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® ¥ÀæzsÁ¤AiÀiÁVzÀÝ §ºÀgÉÃ£ï gÁdPÀÄªÀiÁgÀ R°Ã¥sÁ ©£ï ¸À¯Áä£ï D° R°Ã¥sÁ gÀªÀgÄÀ
2020gÀ £ÀªÉA§gï 11 gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
 ¨ÉÊAiÀÄ¥Àà£ÀºÀ½î gÉÊ®Ä ¤¯ÁÝtPÉÌ ¸Àgï.JA.«±ÉéÃ±ÀégÀAiÀÄå gÀªÀgÀ ºÉ¸ÀjqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.

 DAzsÀæ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è DmÉÆÃ ªÀÄvÀÄÛ mÁåQìAiÀÄ°è ¸ÀAZÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÁV ªÀÄÄRåªÀÄAwæ ªÉÊ.J¸ï.dUÀ£ï
ªÉÆÃºÀ£ï gÉrØ C¨sÀAiÀiï Då¥ï ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.
36
 ¯ÉÆÃ£Ágï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆgï ¸ÀgÉÆÃªÀgÀUÀ¼ÀÄ gÁªÀiÁì£ï ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ.
- 2020gÀ £ÀªÉA§gï 13 gÀAzÀÄ GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±À gÁdåzÀ ¸ÀÆgï ¸ÀgÉÆÃªÀgï(QvÀA ¸ÀgÉÆÃªÀgï) ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÁgÁµÀÖç
gÁdåzÀ °Ã£Ágï ¸ÀgÉÆÃªÀgï PÀæªÀÄªÁV gÁªÀiÁì£ï «±Àé ¥ÀnÖAiÀÄ 2440 & 2441£ÉÃ eËUÀÄ vÁtªÁV
¸ÉÃ¥ÀðqÉUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ.
 2021£ÉÃ ¸Á°£À D¸ÀÌgï ¥Àæ±À¹ÛUÉ CvÀÄåvÀÛªÀÄ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ZÀ®£ÀavÀæ «¨sÁUÀPÉÌ ¨sÁgÀvÀ¢AzÀ °eÉÆÃ eÉÆÃµï
¥É°è¸ÉìÃj ¤zÉÃð±À£ÀzÀ “d°èPÀlÄÖ” ¹¤ªÀiÁªÀÅ ¥ÀæªÉÃ±À ¥ÀqÉ¢vÀÄÛ.
 86£ÉÃ CT® ¨sÁgÀvÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À

- 2021gÀ ¥sÉ§æªÀj 26 jAzÀ 28 gÀªÀgÉUÉ 86£ÉÃ CT® ¨sÁgÀvÀ PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀªÀ£ÀÄß ºÁªÉÃjAiÀÄ°è
£ÀqÉ¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ CzsÀåPÀëgÀÄ : qÁ.zÉÆqÀØgÀAUÉÃUËqÀ
 ®ªï fºÁzï ¤µÉÃ¢ü¹zÀ zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® gÁdå GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±À.

 ¨sÁgÀvÀzÀ ªÉÆzÀ® ¥Áa vÉÆÃl - £ÉÊ¤vÁ®. GvÀgÁRAqÀ gÁdåzÀ £ÉÊ¤vÁ¯ï §½AiÀÄ R¥ÀðvÁ¯ï£À
°AUÁzsÀgï UÁæªÀÄzÀ°è zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® ¥Áa vÉÆÃl ªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸À¯ÁVzÉ.
 ºÁQ EArAiÀiÁzÀ £ÀÆvÀ£À CzsÀåPÀëgÁV UÁå£ÉÃAzÉÆæÃ ¤AUÉÆÃA§ªÀiï £ÉÃªÀÄPÀ.
 CªÉÄÃjPÀzÀ ªÀiÁf CzsÀåPÀë §gÁPï M§ªÀiÁgÀªÀgÀ J ¥Áæ«Ä¸ïØ ¯ÁåAqï PÀÈw ©qÀÄUÀqÉ.
 ¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁ°ØÃªïì zÉÃ±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄ £ÉÃgÀ qÉÆÃtÂ ¸ÀgÀPÀÄ ¸ÉÃªÉAiÀÄÄ lÄnPÁgÀ£ï ºÁUÀÆ
PÉÆaÑ£À §AzÀgÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¸À°zÉ.
 NSO zÀ ( National Statistical Organiisation )EwÛÃa£À ªÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ¨sÁgÀvÀzÀ PÉÃgÀ¼À gÁdåªÀÅ
¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
 ¸ÁªÀiÁfPÀ eÁ®vÁtUÀ¼À°è£À £ÀPÀ° ¸ÀÄ¢ÝUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄ®Ä ¨ÁAUÁèzÉÃ±À gÁµÀÖçªÀÅ “ ÇÉÆÃ¯ï a¤” JA§
DAzÉÆÃ®£ÀªÀ£ÀÄß DgÀA©¹zÉ.
 ¨sÁgÀvÀªÀÅ EwÛÃZÉUÉ Kgï PÀArÃµÀ£Àgï ºÁUÀÆ gÉÃ¦üædgÉÃlgïUÀ¼À DªÀÄzÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢¹zÉ.
 D¢vÀå ¥ÀÄj AiÀÄªÀjUÉ “AiÀÄÄgÉÆÃªÀÄ¤” fÃªÀªÀiÁ£À ¸ÁzsÀ£É ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr UËgÀ«¹zÉ.
 UÀ°è ¨ÁAiÀiï avÀæPÉÌ 14£ÉÃ KµÀå£ï ZÀ®£ÀavÀæ «vÀgÀuÁ ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀzÀ°è “¨É¸ïÖ Njf£À¯ï ¸ÉÆÌÃgï” ¥Àæ±À¹Û
zÉÆgÉwzÉ.
 ¥sÉÃ¤ ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄÄ ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ¥À£Áß fÃªÀUÉÆÃ¼À «ÄÃ¸À®Ä ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß EwÛÃZÉUÉ AiÉÆ£É¸ÉÆÌÃzÀ ªÀÄ£ÀÄµÀå ªÀÄvÀÄÛ fÃªÀUÆ É Ã¼À
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀrAiÀÄ°è fÃªÀUÉÆÃ¼À «ÄÃ¸À®Ä ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ fÃªÀUÆ
É Ã¼À
«ÄÃ¸À®Ä ¥ÀæzÉÃ±À.
- EzÀÄ ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°èzÉ.
- EzÀÄ «AzsÀå¥ÀªÀðvÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ°èzÉ.
- PÉ£ï £À¢AiÀÄÄ F fÃªÀUÉÆÃ¼À «ÄÃ¸À®Ä ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ºÀjzÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
 2020£ÉÃ ¸Á°£À IIFFBAiÀÄ°è ¸ÀÄ±ÁAvÀ¹AUÀ gÀd¥ÀÆvÀ gÀªÀjUÉ ªÀÄgÀuÉÆÃvÀÛgÀ fÃªÀªÀiÁ£À ¸ÁzsÀ£É ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
37
 EwÛÃZÉUÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À PÉÃAzÀæ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ ©qÀÄUÀqÉUÉÆ½¹zÀ 2020£ÉÃ ¸Á°£À ¸ÁªÀðd¤PÀ
ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ PÉÃgÀ¼À gÁdåªÀÅ CvÀÄåvÀÛªÀÄ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀ gÁdåªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À¯ÁVzÉ.
 «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£À ¸ÀaªÁ®AiÀÄªÀÅ UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢ÞUÁV CSIR vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÉ.
 ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ‘mÁAiÀÄgï ¥ÁPïð’ ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À gÁdåzÀ°è ¤ªÀiÁðtªÁUÀ°zÉ.
 EwÛZÉUÉ ¸ÀÄ¢ÞAiÀÄ°èzÀÝ÷ “¥ÀgÀªÀÄ¹zÀÞ – AI ” JA§ÄzÀÄ ¸ÀÆ¥Àgï PÀA¥ÀÆålgï.
 EwÛZÉUÉ CgÀ«AzÀ PÉÃfæªÁ® gÀªÀgÀÄ ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À£ÀÄß §UÉºÀj¸À®Ä VæÃ£ï zÉºÀ° Då¥À£ÄÀ ß
©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ.
 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄÄ mÉ°UÁæA ºÁUÀÆ ªÁmïìDå¥ï £ÀAvÀºÀ ¸ÀÄgÀQëvÀ ¸ÀAzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀ SAI(Secure
Application for the Internet) Då¥ï£ÀÄß DgÀA©ü¹zÉ.
 “«Ä±À£ï ¸ÁUÀgÀ” EzÀgÀrAiÀÄ°è ¨sÁgÀvÀzÀ INSLgÁªÀvÀ £ËPÁ ºÀqÀUÀÄ ¸ÀÄqÁ£À gÁµÀÖçzÀ §AzÀgÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦zÉ.
 D®±ÀQÛ ¸ÀaªÁ®AiÀÄzÉÆA¢UÉ ¸ÀéZÀÒ UÀAUÁ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¤AiÉÆÃUÀªÀÅ (National Mission for Clean Ganga)
UÀAUÁ GvÀìªÀ 2020£ÀÄß DAiÉÆÃf¹zÉ.
 EwÛÃZÉUÉ CvÀÄå£ÀßvÀ §UÉAiÀÄ ¦£ÁPÁgÁPÉmï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß G±À¹éAiÀiÁV ¥ÀjÃQë¹zÀ gÁµÀÖç ¨sÁgÀvÀ.
 EwÛÃZÉUÉ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÀPÁgÀgÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ zÉÃºÀzÀ UÀAl®Ä ¨sÀUÀzÀ°è “lÄå¨ÉÃjAiÀÄ¯ï” UÀæAyUÀ¼ÀÄ EgÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀAqÀÄ »r¢zÁÝgÉ.
 ¥Áåj¸ï ºÀªÁªÀiÁ£À M¥ÀàAzÀ¢AzÀ EwÛÃZÉUÉ C¢üPÀÈvÀªÁV CªÉÄjPÁ gÁµÀÖçªÀÅ ºÉÆgÀUÉ ºÉÆÃVzÉ.
 2020£ÉÃ ¸Á°£À ¥sÀÆ¨ïìð£À «±ÀézÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ GzÉÆåÃUÀzÁvÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÁåªÀÄ¸ÀAUï PÀA¥À¤ ¥ÀæxÀªÄÀ
¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
 EwÛÃZÉUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ°è Cw zÉÆqÀØ UÁvÀæzÀ UÉÆÃ®Ø£ï §qïð«AUï amÉÖAiÀÄ ¥Àæ¨sÉÃzÀªÀ£ÀÄß WÉÆÃ¶¸À¯ÁVzÉ.
 DåAqÉÆÃgÁ gÁµÀÖçªÀÅ IMF £À ( International Monetory Fund ) 190£ÉÃ gÁµÀÖçªÁV ¸ÉÃjzÉ.
 dªÀÄð£À gÁµÀÖçzÀ°è ¨ÁºÁåPÁ±À PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À°zÉ.
 n-20 QæPÉmï ¥ÀAzÁåªÀ½AiÀÄ°è 1000 ¹PÀìgïUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆqÉzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¨ÁåmïìªÀÄ£ï Qæ¸ï UÉÃ¯ï.
 2020£ÉÃ ¸Á°£À «±Àé ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ¢£ÀzÀ WÉÆÃµÀªÁPÀå - ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ºÁUÀÆ UÁæ«ÄÃuÁ©üªÈÀ ¢Þ.
 ‘PÀÈ¶PÀ §AzsÀÄ’ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÁægÀA©ü¹zÉ.
 PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ §qÀªÀgÀ §AzsÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±À ©¢ §¢ ªÁå¥ÁjUÀ½UÉ ±ÀÆ£Àå §rØzÀgÀzÀ°è
10,000 gÀÆ.ªÀgÉUÉ ¸Á® ¤ÃqÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ.
 UÀAUÁ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ï ªÀÄÆ¹AiÀÄA ºÀjzÁégÀ £ÀUÀgÀzÀ°èzÉ. EzÀÄ ‘£ÀªÁ«Ä UÀAUÁ’ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ¨sÁUÀªÁVzÉ.
 ‘¨sÉÆAUÉÆ¸ÁUÀgÀ’ ¢égÁµÀÖç £ËPÁ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸ÀªÀÅ ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁAUÀ¯ÁzÉÃ±ÀzÀzÀ £ÀqÀÄªÉ £ÀqÉ¢zÉ.
 ¥sÉæÃAZï zÉÃ±ÀzÀ ¸ÁUÀgÉÆÃvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁzÀ £ÀÆå PÁå¯ÉqÉÆÃ ¤AiÀiÁ ¥É¹¦Pï ¸ÁUÀgÀzÀ°èzÉ.
 PÉÃAzÀæ ªÀÄÈUÁ®AiÀÄ ¥Áæ¢PÁgÀ ¥Àj¸ÀgÀ, CgÀtå ªÀÄvÀÄÛ ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ ¸ÀaªÁ®AiÀÄzÀ CrAiÀÄ°è
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÉ. EzÉÆAzÀÄ ±Á¸À£À§zÀÞ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ.
 aÃ£Á gÁµÀÖçªÀÅ ‘ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ PÀÄjvÀ «±Àé ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À’ (wmrld conference on women)
£ÀqÉ¹zÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt ¸ÀaªÁ®AiÀÄzÀ ¸ÀaªÉAiÀiÁzÀ ¸Àäøw EgÁ¤AiÀÄªÀgÄÀ
¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝgÀÄ.
38
 UÁ¯Áé£ï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀAWÀµÀðzÀ°è ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÊ¤PÀjUÉ ®qÁSï £À°è ¸ÁägÀPÀªÀ£ÄÀ ß
¤«Äð¸À¯ÁVzÉ.
 ±ÁAWÉÊ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ 7£ÉÃ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄ ªÀÄAwæUÀ¼À ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÅÀ EwÛZÉUÉ
DAiÉÆÃf¹vÀÄÛ.
 EwÛÃZÉUÉ ¤zsÀ£À ºÉÆA¢zÀ eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀgÁzÀ CQÌvÀA CZÀÄÑvÀ£ï £ÀA§Æwj PÉÃgÀ¼À gÁdåzÀªÀgÄÀ .
 Q¸Á£ï ¸ÀÄAiÉÆÃðzÀAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄdgÁvï gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÁægÀA©¹zÉ. EzÀgÀ ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±À
ºÀUÀ®Ä ªÉÃ¼ÉAiÀÄ°è gÉÊvÀjUÉ ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ «zÀÄåvï ¸ÀA¥ÀPÀð ¤ÃqÀÄªÀÅzÁVzÉ.
 DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¸ÀaªÁ®AiÀÄªÀAiÀÄ ‘¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ Q¸Á£ï ¸ÀA¥ÀzÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ
vÀA¢zÉ.
 EwÛZÉUÉ ¸ÀÄ¢ÝAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¨ÁæAqï gÁAiÀÄ¯ï fÃ« amÉÖ.
 ¨sÁgÀvÀzÀ PÉÆ®ÌvÁÛ §AzÀgÀ£ÀÄß ‘±ÁåªÀÄ ¥Àæ¸ÁzÀ ªÀÄÄRfð §AzÀgÀÄ’ JAzÀÄ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁqÀ®Ä PÉÃAzÀæ
¸ÀaªÁ®AiÀÄªÀÅ M¦àUÉ ¸ÀÆa¹zÉ.
 GvÀÛgÁRAqÀ gÁdåªÀÅ ‘¸ÀªÀð zsÀªÀÄð ªÀnPÁ’ fÃªÀ ªÉÊ«zsÀå GzÁå£ÀªÀ£ÀÄß GzÁÏn¹zÉ. E°è J®è zsÀªÄÀ ðUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ««zÀ §UÉAiÀÄ ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉqÀ¯ÁVzÉ.
 ¸ÁévÀAvÀæöå ºÉÆÃgÁlUÁgÀgÀ PÀ¯ÁåtPÀUÀPÁV f.PÀÈµÀÚ gÉrØ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃ«Ä¸À¯ÁVzÉ.
 ‘¥À®ªÁ£ï ¢éÃ¥À’ªÀÅ zÀQët aÃ£Á ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°èzÉ.
 ¨sÁgÀvÀzÀ ITBP ¸À±À¸ÀÛç «ÄÃ¸À®Ä ¥ÀqÉAiÀÄÄ aÃ£ÁzÀ UÀrAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄÄvÀÛzÉ.
 EwÛÃZÉUÉ ²æÃ®APÁ zÉÃ±ÀzÀ 20£ÉÃ ¸ÀA«zsÁ£À wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄÄ ¸ÀÄ¢ÞAiÀÄ°èzÉ. EzÀÄ gÁµÀÖç¥ÀwUÀ¼À C¢üPÁgÀªÀ£ÄÀ ß
«¸ÀÛj¹zÉ.
 ¸ÉÆUÁ ªÀgÀ¢ eÁUÀwPÀ ªÁAiÀÄÄ ªÀiÁ°£Àå «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÉ.
 AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ ¸ÁÜ£ÀªÁzÀ £ÁeÁÌ gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ ¥ÉgÀÄ zÉÃ±ÀzÀ°èzÉ.
 2019 gÀ ¥ÀæPÁgÀ ¨sÁgÀvÀzÀ GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±À gÁdåPÉÌ Cw ºÉZÀÄÑ zÉÃ²AiÀÄ ¥ÀæªÁ¹UÀgÀÄ ¨sÉÃn ¤ÃrzÁÝgÉ.
 ¯ËºÁ¯ï PÀtÂªÉ »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±À gÁdåzÀ°èzÉ.
 GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±À gÁdåªÀÅ ‘ «ÄµÀ£ï ±ÀQÛ’ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß DgÀA©ü¹zÉ.
 ‘UÀj¨ï PÀ¯Áåt gÉÆÃdUÁgÀ C©üAiÀiÁ£ï’ zÀ ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±À PÉÆÃ«qï-19 ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è vÀªÀgÀÄ UÁæªÄÀ UÀ½UÉ
DUÀ«Ä¹zÀ ªÀ®¸É PÁ«ÄðPÀjUÉ fÃªÀ£ÉÆÃ¥ÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃUÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ gÀÄ¸ÀÄÛA 2 EzÉÆAzÀÄ qÉÆæÃ£ï DVzÉ. DRDO ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ EzÀ£ÀÄß C©üªÈÀ ¢Þ¥Àr¹zÉ.
 Nr¸Áì gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ‘¸ÀÄªÀÄAUÀ®’ «zÁåyð ªÉÃvÀ£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ eÁjUÉ vÀA¢zÉ. «zÁåyðªÉÃvÀ£ÀªÀ£ÄÀ ß
£ÉÃgÀªÁV «zÁåyðUÀ¼À SÁvÉUÉ dªÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
 £Á¸Á ªÀÄvÀÄÛ E¸ÉÆæ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ dAnAiÀiÁV ¤¸Ágï G¥ÀUÀæºÀ C£ÀÄß 2022gÀ ªÀµÀðzÀ°è GqÁ¬Ä¸À°zÉ.
 L¦J¯ï QæPÉmï ¥ÀAzÁåªÀ½AiÀÄ°è ²ÃRgÀ zsÀªÀ£ï ªÀÄÆgÀÄ ±ÀvÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¹r¹ zÁR¯É ¤«Äð¹zÁÝgÉ.
 KPÀ®ªÀå ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ gÁdå AiÀÄÄªÀ ¸À§°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÁ E¯ÁSÉAiÀÄÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
 ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® PÉÆÃ¸ïÖ UÁqïð CPÁqÉ«ÄAiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è DgÀA¨sÀªÁUÀ°zÉ.
 ªÀiÁ¸ÀÌ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉÆ½¹ PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ vÀAzÀ zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® gÁdå gÁd¸ÁÜ£ï.
 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ «eÁÕ£À ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ £ÀÆ£ÀvÀ ¤¸ÉÃð±ÀPÀgÀÄ ¥ÉÆæ. UÉÆÃ«AzÀ£ï gÀAUÀgÁd£ï.
39
 ¥À£Áß mÉÊUÀgï j¸Àªïð C£ÀÄß AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃzÀ ‘ªÀ®Øð £ÉlªÀPïð D¥sï §AiÉÆÃ¹áAiÀÄgï j¸Àªïìð’ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
 D¥ÀgÉÃµÀ£ï xÀAqÀgï ¥Àj¸ÀgÀ C¥ÀgÁzsÀUÀ¼À «gÀÄzsÀÞzÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ ¸ÀA¨sÀA¢ü¹zÉ.
 AiÀÄÄJE zÉÃ±ÀªÀÅ EwÛÃZÉUÉ 10 ªÀµÀðUÀ¼À UÉÆÃ®Ø£ï PÁqïð «Ã¸ÁªÀ£ÄÀ ß ¥ÁægÀA©ü¹zÉ.
 EwÛÃZÉUÉ gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ 31£ÉÃ f¯Éè «dAiÀÄ£ÀUÀgÀ.
 COP26 ±ÀÈAUÀ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß EAUÉèAqï zÉÃ±ÀzÀ°è £ÀqÉ¸À®Ä ¤zsÀðj¸À¯ÁVzÉ.
 ¸ÀézÉÃ² ¤«ÄðvÀ ºÉÊ¥Àgï ¸Á¤Pï mÉPÁß®f qÉªÀiÁ£ï¸ÉÖçÃµÀ£ï ªÉ»PÀ¯ï£ÀÄß EwÛZÉUÉ Mr±ÁzÀ PÀ¯ÁA ¢éÃ¥ÀzÀ°è
¥ÀæAiÉÆÃV¸À¯ÁVzÉ.
- F ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁgÀvÀªÀÅ ¸ÀézÉÃ²AiÀÄªÁV ºÉÊ¥Àgï ¸Á¤Pï vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹, AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV ¥ÀjÃPÉëUÉ
M¼À¥Àr¹zÀ «±ÀézÀ 4£ÉÃ gÁµÀÖç JA§ QÃwðUÉ ¥ÁvÀæªÁVzÉ.
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀªÁV CªÉÄjPÁ, gÀµÁå ºÁUÀÆ aÃ£Á ªÀiÁvÀæ EAvÀºÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹PÉÆArªÉ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ £ÉÃªÀÄPÁw ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ (National Recruitment Agency – NRA) ªÀÄÄRå GzÉÞÃ±À zÉÃ±ÀzÁzÀåAvÀ
KPÀgÀÆ¥ÀzÀ ¥ÀjÃPÁë ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀAzÀÄ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwðªÀiÁqÀ®Ä F ¸ÀA¸ÀÜAiÀÄÄ
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀ°zÉ.
- ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ð ªÀÄlÖzÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ NRA AiÀÄ CzsÀåPÀëgÁVgÀ°zÁÝgÉ.
 ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðzÀ ¥Àæ±À¹Û KPÀPÁ®PÉÌ ¥ÀæPÀl

- gÁdåzÀ SÁåvÀ QæPÉnUÀgÁzÀ PÉ.J¯ï.gÁºÀÄ¯ï, ªÀÄAiÀiÁAPï CUÀgÀªÁ¯ï, ªÉÃzÁ PÀÈµÀÚªÀÄÆwð CyèÃmï «dAiÀÄ
PÀÄªÀiÁj ¸ÉÃjzÀAvÉ QæÃqÁ ¸ÁzsÀPÀjUÉ 2017,2018 ªÀÄvÀÄÛ 2019£ÉÃ ¸Á°£À PÀ£ÁðlPÀzÀ CvÀÄå£ÀßvÀ QæÃqÁ¥Àæ±À¹Û
“KPÀ®ªÀå” UËgÀªÀ ¸ÀA¢zÉ.
 UÀÄdgÁvï ¹Ã ¥ÉèÃ£ïUÉ ZÁ®£É.

- UÀÄdPÁvï£À PÉªÁrAiÀiÁ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ ¸À§gÀªÀÄw £À¢ ¥ÁvÀæ ºÁUÀÆ KPÀvÁªÀÄÆwð £ÀqÀÄªÀt ªÀiÁUÀðzÀ°è
DgÀA©ü¸À¯ÁVgÀÄªÀ ¸ÁUÀgÀ «ªÀiÁ£À(¹Ã ¥ÉèÃ£ï) ¸ÉÃªÉUÉ £ÀgÉAzÀæ ªÉÆÃ¢ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
 EwÛÃZÉUÉ C¥Àà½¹zÀ ¥ÀæªÀÄÄR ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀUÀ¼ÀÄ

- PÁågï ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvï – CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ, MªÀÄ£ï, AiÀÄÄJE
- wwè ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvï - §AUÁ¼À PÉÆ°è
- ªÉÆÃ£Á ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - ¦üf
- ªÁAiÀÄÄ ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ – ªÀiÁ°Øªïì, ®PÀë¢éÃ¥À
- ¥sÀ¤ ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - Mr±Á PÀgÁªÀ½
- ¤¸ÀUÀð ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ – CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ, UÉÆÃªÁ, ªÀÄÄA¨ÉÊ, UÀÄdgÁvï
- DA¥sÁ£ï ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ – Mr±Á ªÀÄvÀÄÛ ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À PÀgÁO½ ¥ÀæzÉÃ±À
- vËPÉÛ ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ
- AiÀiÁ¸ï ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - §AUÁ¼À PÉÆ°è
40
 dªÀÄÄä-PÁ²äÃgÀPÉÌ 5 C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉ
- PÉÃAzÀæ ¸ÀaªÀ ¸ÀA¥ÀÄlªÀÅ dªÀÄÄä-PÁ²äÃgÀ C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÁ ªÀÄ¸ÀÆzÉ-2020PÉÌ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É ¤ÃrzÉ.
- F ªÀÄ¸ÀÆzÉ ¥ÀæPÁgÀ E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ dªÀÄÄä-PÁ²äÃgÀzÀ PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è GzÀÄð ªÀÄvÀÄÛ EAVèÃµï eÉÆvÉUÉ
PÁ²äÃj, qÉÆÃVæ ªÀÄvÀÄÛ »A¢ ¸ÉÃj 5 C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ EgÀ°ªÉ.
- F ªÀÄ¸ÀÆzÉVAvÀ ªÀÄÄAZÉ EAVèµï ªÀÄvÀÄÛ GzÀÄð ªÀiÁvÀæ C¢üPÀÈvÀ ¨sÁµÉUÀ¼ÁVzÀÝªÀÅ.
 PÉÃgÀ¼ÀzÀ PÉÆÃjhÄPÉÆÌÃqï£À°è Kgï EArAiÀiÁ JPïì¥Éæ¸ï «ªÀiÁ£À C¥ÀWÁvÀQÌÃqÁV ºÀ®ªÀÅ ªÀÄA¢ ªÀÄÈvÀ¥l
À Ö WÀl£É
DUÀ¸ïÖ 7gÀAzÀÄ ¸ÀA¨sÀ«¹zÉ.
- zÀÄ¨ÉÊ¬ÄAzÀ PÀ°èPÉÆÃmÉUÉ §gÀÄwÛzÀÝ LJPïì 1344 Kgï EArAiÀiÁ JPïì¥Éæ¸ï «ªÀiÁ£ÀzÀ°è E§âgÀÄ ¥ÉÊ®mïUÀ¼ÄÀ ,
£Á®égÀÄ ¹§âA¢, 10 ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ 191 ªÀÄA¢ EzÀÝgÀÄ.
– ‘¨ÁèöåPï ¨ÁPïì’ - «ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀvÀ£ÀªÁzÀ ªÉÃ¼ÉAiÀÄ°è vÀ¤PÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ®Ä ºÀÄqÀÄPÀÄªÀÅzÀÄ ¨ÁèöåPï ¨ÁPïì
¥ÉnÖUÉ EzÀÄ QvÀÛ¼É(UÀÄ¯Á©) §tÚzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ.
 §æºÀä¥ÀÄvÀæ £À¢ ªÉÄÃ¯É zÉÃ±ÀzÀ CwzÉÆqÀØ gÉÆÃ¥À ªÉÃ.

- £À¢ ªÉÄÃ¯É ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀ¯ÁVgÀÄªÀ zÉÃ±ÀzÀ CwzÉÆqÀØ gÉÆÃ¥ï ªÉÃ D¸ÁìA£À°è EwÛZÉUÉ ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉUÉÆÃArvÀÄ.
- EzÀÄ UÀÄªÁºÀnAiÀÄ PÀgÁa WÁmï¤AzÀ GvÀÛgÀ UÀÄªÁºÀnAiÀÄ zsÉÆÃ¯ï UÉÆÃ«AzÀ zÉÃUÀÄ®PÉÌ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÄÀ vÀÛzÉ.
-
 AiÀÄÄzÀÝ ºÀqÀVUÉ ¤AiÉÆÃd£É UÉÆAqÀ ªÀÄ»¼Á C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ËPÁ¥ÀqÉ EzÉÃ ªÉÆzÀ® ¨sÁjUÉ E§âgÀÄ ªÀÄ»¼Á C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄÄzÀÞ ºÀqÀVUÉ ¤AiÉÆÃf¹zÉ. ¸À¨ï
¯É¦Ö£ÉAmïUÀ¼ÁzÀ PÀÄªÀÄÄ¢¤ vÁåV ºÁUÀÆ jw ¹AUï DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ ªÀÄ»¼Á D¢üPÁjUÀ¼ÁVzÁÝgÉ.
 ZÁgÀÄ ¹£Áí
- PÉÃA¢æÃAiÀÄ «ÄÃ¸À®Ä ¥ÀqÉ CRPF UÉ £ÀÆvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ® ªÀÄ»¼Á E£Àì¥ÉPÀÖgï D¥sï d£ÀgÀ¯ï(Lf) AiÀiÁV ZÁgÀÄ
¹£Áí CªÀgÀ£ÀÄß £ÉÃ«Ä¸À¯ÁVzÉ.
 zÉÆÃuÁZÁAiÀÄð ¥Àæ±À¹Û(fÃªÀªÀiÁ£À «¨sÁUÀ)

- zsÀªÉÄðAzÀæ wªÁj(DZÀðj), ¥ÀÄgÀÄµÉÆÃvÀÛªÀiï gÉÊ(CxÉènPÀì), ²ªï ¹AUï(¨ÁQìAUï), gÀªÉÄÃ±ï ¥ÀAxÁ¤AiÀiÁ(ºÁQ),
PÀÈµÀÚ£ï PÀÄªÀiÁgï ºÀÆqÁ(PÀ§âr), «dAiÀÄ ªÀÄÄ²Ã±Àégï (¥ÁågÁ ¥ÀªÀgï °¦ÖAUï), £ÀgÉÃ±À PÀÄªÀiÁgï(mÉÃ¤¸ï), MªÀiï
¥ÀæPÁ±À zÁ»AiÀiÁ(gÉ¹èAUï)
- ¸ÁªÀiÁ£Àå «¨sÁUÀ : dÆqï ¥sÉ°Pïì(ºÁQ), AiÉÆÃUÉÃ±ï JA(ªÀÄ®èPÀA§), d¸ï¥Á¯ï gÁuÁ(±ÀÆnAUï), PÀÄ®¢Ã¥ï

PÀÄªÀiÁgï(ªÀÅ±ÀÄ) UËgÀªï R£Áß(¥ÁågÁ ¨ÁåräAl£ï)
41
- gÁfÃªï UÁA¢ü SÉÃ¯ï gÀvßÀ ¥Àæ±À¹Û ¥ÀqÉzÀ ¥ÀæxÀ«ÄUÀ – «±Àé£ÁxÀ£ï D£ÀAzÀ
- zÉÆÃuÁZÁAiÀÄð ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄÄ QæÃqÁ vÀgÀ¨ÉÃvÀÄzÁgÀjUÉ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ
- ¥ÀgÀªÀÄ«ÃgÀ ZÀPÀæ ±ËAiÀÄðPÁÌV ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄºÀvÀÛgÀªÁzÀ ©gÀÄzÀÄ.
 2020gÀ eÁUÀwPÀ £Á«Ã£Àå ¸ÀÆZÀåAPÀ

- «±ÀézÀ 131 zÉÃ±ÀUÀ¼À DyðPÀvÉAiÀÄ £Á«Ã£ÀåvÉAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀëªÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄªÀ “eÁUÀwPÀ £Á«Ã£ÀåvÉ
¸ÀÆZÀåAPÀ-2020” ¸É¥ÀÖA§gÀ-02 gÀAzÀÄ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
- F ªÀµÀðzÀ yÃªÀiï – “who will finance Innation?” (£À«Ã£ÀvÉUÉ AiÀiÁgÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ?)
- F ¸ÀÆZÀåAPÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¹élÓ¯ÉðAqï CUÀæ¸ÁÜ£À ¥ÀqÉ¢zÉ. ¨sÁgÀvÀ 48£ÉÃ ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ.
 £ÀªÀÄ¸ÉÛ EArAiÀiÁ «ªÀiÁ£À

- dªÀÄð¤ ªÀÄÆ®zÀ SÁåvÀ «ªÀiÁ£À AiÀiÁ£À ¸ÀA¸ÉÜ ®Ä¥sÁ£Áì PÁUÉÆÃð vÀ£Àß £ÀÆvÀ£À ¨ÉÆ¬ÄAUï 777 ¸ÀgÀPÄÀ ¸ÁUÁuÉ
«ªÀiÁ£ÀPÉÌ ‘£ÀªÀÄ¸ÉÛÃ EArAiÀiÁ’ JA§ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ElÖzÁÝgÉ.
 2020gÀ J¸ï¹M ±ÀÈAUÀ¸À¨sÉUÉ ¨sÁgÀvÀ DwxÀå

- ±ÁAWÉÊ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀl£É (J¸ï¹M)AiÀÄ 2020£ÉÃ ¸Á°£À ±ÀÈAUÀ¸À¨sÉAiÀÄ DwxÀå ¨sÁgÀvÀ ªÀ»¹PÉÆArzÉ. F ±ÀÈAUÀ¸À¨sÉ
£ÀªÉA§gï-30, 2020gÀAzÀÄ dgÀÄVvÀÄ..
 ±ÁAWÉÊ ¸ÀºÀPÁgÀ
- ¸ÁÜ¥À£É : dÆ£ï 15, 2001
- PÉÃAzÀæ PÀZÉÃj : ©ÃfAUï (aÃ£Á)
- ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼ÀÄ 8 : gÀµÁå , aÃ£Á, PÀdQ¸ÁÛ£À, GeÉâÃQ¸ÁÛ£À, vÀdQ¸ÁÛ£À, ¨sÁgÀvÀ, ¥ÁQ¸ÁÛ£À (J¸ï¹M ¸ÀAUÀl£ÉUÉ
¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁQ¸ÁÛ£À 2017 gÀ°è ºÉÆ¸ÀzÁV ¸ÉÃjPÉÆAqÀªÀÅ)
 ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ zÀ¸ÀgÁ GzÁÏlPÀgÀÄ

- 2020£ÉÃ ¸Á°£À «±Àé «SÁåvÀ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ zÀ¸ÀgÁªÀ£ÀÄß ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À dAiÀÄzÉÃªÀ ºÀÈzÀAiÀÄ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀgÁVgÀÄªÀ qÁ.¹.JA ªÀÄAdÄ£ÁxÀ gÀªÀgÀÄ GzÁÏn¹zÀgÀÄ.
 zÉÃ±ÀzÁzÀåAvÀ 7 ºÉÆ¸À §Ä¯Émï gÉÊ¯Éé AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¹zÀÝvÉ

1. ZÀ£ÉÊ - ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ- ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
42
2. zÉºÀ° - £ÉÆAiÀiÁØ- DUÁæ - ®SËß- ªÁgÀuÁ¹
3. ªÁgÀuÁ¹ - ¥ÀmÁß - ºËgÁ
4. zÉºÀ° - eÉÊ¥ÀÄgÀ – GzÀAiÀÄ¥ÀÄgÀ – CºÀªÀÄzÁ¨Ázï
5. zÉºÀ° - ZÀArÃUÀqsÀ - ®Æ¢üAiÀiÁ£À – d®AzsÀgï – CªÀÄÈvÀ¸ÀgÀ

6. ªÀÄÄA¨ÉÊ - £Á¹PÀ - £ÁUÀÄàgÀ
7. ªÀÄÄA¨ÉÊ - ¥ÀÄuÉ - ºÉÊzÀgÁ¨Ázï
 PÉÃ±ÀªÁ£ÀAzÀ ¨sÁgÀwÃ ¸Áé«ÄÃf ¤zsÀ£À

- PÁ¸ÀgÀUÉÆÃqÀÄ f¯ÉèAiÀÄ JqÀ¤ÃgÀÄ dUÀzÀÄÎgÀÄ ±ÀAPÀgÀZÁAiÀÄð ¸ÀA¸ÁÜ£ÀzÀ ªÀÄoÁ¢üÃ±À PÉÃ±ÀªÁ£ÀAzÀ ¨sÁgÀwÃ
¸Áé«ÄÃfgÀªÀgÀÄ ¸É¥ÉÖA§gï-06, 2020gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
- PÉÃgÀ¼À ¸ÀPÁðgÀzÀ «gÀÄzÀÝ CªÀgÀÄ ºÀÆrzÀÝ zÁªÉAiÀÄÄ PÉÃ±ÀªÁ£ÀAzÀ ¨sÁgÀwÃ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃgÀ¼À ¸ÀPÁðgÀ 1973 ¥ÀæPÀgÀt
JAzÉÃ ¥Àæ¹zÀÞªÁVzÉ.
 J¸ï.¦. ¨Á®¸ÀÄ§æºÀätåA «¢üªÀ±À.

- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¹¤ªÀiÁ ¸ÀAVvÀ ¯ÉÆÃPÀzÀ ªÉÄÃgÀÄ ¥Àæw¨sÉ, UÁ£À UÁgÀÄrUÀ J¸ï.¦. ¨Á®¸ÀÄ§æºÀätåA ¸É¥ÖÉA§gï 25,
2020gÀAzÀÄ «¢üªÀ±ÀgÁzÀgÀÄ.
 CªÉÄjPÀ UÀUÀ£À£ËPÉUÉ PÀ®à£Á ZÁªÁè ºÉ¸ÀgÀÄ

- CªÉÄÃjPÀ ªÁtÂdå ¸ÀgÀPÀÄ ¸ÁUÁl ªÀiÁqÀÄªÀ ‘J£ïf-14 ¹UÀß¸ï’ JA§ UÀUÀ£À£ËPÉUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÀÄÆ®zÀ £Á¸ÁzÀ
UÀUÀ£ÀAiÀiÁ¤ PÀ®à£ÁZÁªÁè ºÉ¸ÀjqÀ¯ÁVzÉ.
 Cl¯ï ¸ÀÄgÀAUï ªÀiÁUÀð

»ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄ¯Á° ªÀÄvÀÄÛ ®qÁR£ï ¯ÉÃºÀ£À CvÀåAvÀ ¸À«ÄÃ¥À ªÀiÁUÀðzÀ°è ¤«Äð¹gÀÄªÀ 8.8 Q«ÄÃ
GzÀÝzÀ gÉÆÃºÁÖAUï(Cl¯ï) ¸ÀÄgÀAUÀ ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß CPÉÆÖÃ§gï 03, 2020 gÀAzÀÄ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢
GzÁÏn¹zÀgÀÄ
 2020 £ÀªÉA§gï wAUÀ¼À°è CªÉÄjPÁzÀ CzsÀåQëÃAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ

- CªÉÄjPÁzÀ 46£ÉÃ CzsÀåPÀëgÁV qÉªÉÆPÀænPï ¥ÀPÀëzÀ eÉÆÃ ¨ÉÊqÀ£ï DAiÉÄÌ.
- CªÉÄjPÁzÀ ªÉÆzÀ® ªÀÄ»¼Á G¥ÁzsÀåPÉë ¨sÁgÀvÀ ªÀÄÆ®zÀ PÀªÀÄ¯Á ºÁåj¸ï DAiÉÄÌ.
- CzsÀåPÀëgÀ DAiÉÄÌ J¯ÉPÉÆÖçÃ¯ï PÁ¯ÉÃdÄ. d£ÀjAzÀ £ÉÃgÀªÁV DAiÉÄÌAiÀiÁUÀÄªÀÅ¢®è, d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä vÀªÄÀ ä gÁdåzÀ°è
J¯ÉPÉÆÖçÃ¯ï PÁ¯ÉÃdÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ, EªÀgÀÄ CzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
- C¢üPÁgÁªÀ¢ü 4 ªÀµÀð.
43
- ¥Àæw 4 ªÀµÀðPÉÆÌªÉÄä £ÀªÉA§gÀ wAUÀ¼À°è ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. M§â ªÀåQÛ 2 ¨Áj ªÀiÁvÀæ CªÉÄjPÀ
CzsÀåPÀëgÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
- CzsÀåPÀgÀ ¤ªÁ¸À ªÉÊmï ºË¸ï(±ÉéÃvÀ¨sÀªÀ£À) EzÀÄ ªÁ¶AUïl£ï r¹AiÀÄ°èzÉ.
- CªÉÄjPÀzÀ ªÉÆzÀ® CzsÀåPÀë eÁeïð ªÁ¶AUïl£ï.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ KPÀvÁ ¢ªÀ¸ï – CPÉÆÖÃ§gï-31

- ¨sÁgÀvÀzÀ GQÌ£À ªÀÄ£ÀÄµÀå, ¨sÁgÀvÀzÀ ©¸ÁäPï JAzÉÃ SÁåvÀgÁzÀ ¸ÀzÁðgï ªÀ®è¨Á¬Ä ¥ÀmÉÃ¯ï CªÀgÀ 145£ÉÃ
d£Àä¢£ÀªÀ£ÀÄß CPÉÆÖÃ§gï-31 gÀAzÀÄ DZÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- 2018 gÀ°è UÀÄdgÁw£À £ÀªÀÄðzÁ £À¢AiÀÄ ¸ÀzÁðgï ¸ÀgÉÆÃªÀgÀ DuÉPÀlÄÖ ¥ÀPÀÌzÀ°è «±ÀézÀ CvÀåAvÀ JvÀÛgÀzÀ ¥ÀæwªÉÄ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ KPÀvÁ ¥ÀæwªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉªÀiÁrzÀgÀÄ.
 PÉÃAzÀæ ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ DAiÉÆÃUÀ

- PÉÃAzÀæ ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ DAiÉÆÃUÀzÀ 11£ÉÃ ªÀÄÄRå DAiÀÄÄPÀÛ(¹L¹)gÁV AiÀÄ±Àézsïß PÀÄªÀiÁgÀ ¹£Áí CªÀgÄÀ
£ÉÃªÀÄPÀUÉÆArzÁÝgÉ.
- ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ PÁAiÉÄÝAiÀÄÄ 2005gÀ CPÉÆÖÃ§gï 12 gÀAzÀÄ C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ §AzÀ »£Àß¯ÉAiÀÄ°è CPÉÆÖÃ§gï 12£ÀÄß
¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀiÁ»w ºÀPÀÄÌ ¢£ÀªÀ£ÁßV DZÀj¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
- 2019 DUÀ¸ïÖ 5 gÀAzÀÄ dªÀÄÄä-PÁ²äÃgÀzÀ°è 370£ÉÃ «¢üAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁQzÀÝjAzÀ ªÀiÁ»w ºÀPÄÀ Ì PÁAiÉÄÝ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀªÁV dªÀÄÄä-PÁ²äÃgÀPÀÆÌ C£ÀéAiÀÄªÁVzÉ.
 2020gÀ ¸Á°£À eÁUÀwPÀ ºÀ¹ªÀÅ ¸ÀÆZÀåAPÀ

- 2020gÀ CPÉÆÖÃ§gï 16gÀAzÀÄ «±Àé DºÁgÀ ¢£ÀzÀ CAUÀªÁV 15£ÉÃ DªÀÈwÛAiÀÄ eÁUÀwPÀ ºÀ¹ªÀÅ
¸ÀÆZÀåAPÀ(fºÉZïL) ªÀgÀ¢AiÀÄ°è ¨sÁvÀvÀPÉÌ 94£ÉÃ ¸ÁÜ£À.
- F ªÀgÀ¢AiÀÄÄ One decades to zero hunger linking health and sustainable food systems zsåÉ ÃAiÀÄ
ªÁPÀåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
 ¨sÁgÀvÀ ¨ÁAUÁèzÀ £ÀqÀÄªÉ ¥sÉ¤ ¸ÉÃvÀÄªÉ ¤ªÀiÁðt.

- ¨sÁgÀvÀzÀ wæ¥ÀÄgÁ gÁdåzÀ ¸À§ÄæªÀiï £ÀUÀgÀ¢AzÀ ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¸ÀÄvÀÛzÉ.
- ¥sÉ¤ £À¢AiÀÄÄ wæ¥ÄÀ gÁzÀ ¸ÀÄ§æªÀiï ¥ÀlÖtzÀ°è GUÀªÀÄªÁUÀÄªÀ F £À¢AiÀÄÄ ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁAUÁèzÉÃ±ÀzÀ
UÀrAiÀiÁVzÉ.
 UÀÄdgÁvï£À°è zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆlÖ ªÉÆzÀ® gÉÆÃ-¥ÁPïì ºÀqÀUÀÄ ¸ÉÃªÉ DgÀA¨sÀ

- 2020gÀ £ÀªÉA§gï 8 gÀAzÀÄ ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
- ¸ÀA¥ÀPÀð UÀÄdgÁw£À ¸ÀÆgÀvï§½AiÀÄ ºÀfgÁ ¨sÁªÀ£ÀUÀgÀ §½AiÀÄ WÉÆÃWÁ
 eÉÆÃf - ¯Á ¸ÀÄgÀAUÀ PÁªÀÄUÁjUÉ ZÁ®£É.
- dªÀÄÄä PÁ²äÃgÀzÀ ²æÃ£ÀUÀgÀ PÀtÂªÉ¬ÄAzÀ ¯ÉÃºï ªÀgÉUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀðIÄvÀÄ ¸ÀÄgÀAUÀ ªÀiÁUÀðªÁzÀ
eÉÆÃf-¯Á ¸ÀÄgÀAUÀPÉÌ PÉÃAzÀæ ¸ÁjUÉ ¸ÀaªÀ ¤w£ï UÀqÀÌjAiÀÄªÀgÀÄ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
44
* ¨sÁgÀvÀzÀ Cw GzÀÝªÁzÀ gÀ¸ÉÛ ¸ÀÄgÀAUÀ qÁ. ±ÁåA¥Àæ¸Ázï ªÀÄÄRfð ¸ÀÄgÀAUÀ. EzÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ®Ä ZÉ£Áß¤ £À¹æ
¸ÀÄgÀAUÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÀÄ. EzÀÄ dªÀÄÄä PÁ²äÃgÀzÀ°è PÀAqÀÄ§gÀÄvÀÛzÉ.
 2020£ÉÃ gÁeÉÆåÃvÀìªÀ ¥Àæ±À¹ÛUÉ ¨sÁd£ÀgÁzÀ ¥ÀæªÀÄÄRgÀÄ.

- gÁªÀÄtÚ ¨Áån(«±ÉÃµÀZÉÃvÀ£À)- ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæ.
- ¥ÉÆæ.¹.¦. ¹zÁÞ±ÀæªÀÄ - ¸Á»vÀå PÉëÃvÀæ
- J¸ï.«. ¸ÀÄªÀÄAUÀ®ªÀÄä – PÀÈ¶ PÉëÃvÀæ.
- GµÁgÁtÂ – QæÃqÁ PÉëÃvÀæ.
- PÉ.J£ï.§mï - £ÁåAiÀiÁAUï
 ¥ÀæªÀÄÄR ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ & CzÀgÀ GzÉÝÃ±À
¸À«Äw/ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ GzÉÝÃ±À
1. qÁ. «.PÉ. ¥Á¯ï - PÉÆÃ«qï-19UÁV ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå vÀdÕgÀ G£ÀßvÀ

ªÀÄlÖzÀ vÁAwæPÀ ¸À«Äw
2. J£ï.PÉ. ¹AUï - 15£ÉÃ ºÀtPÁ¸ÀÄ gÀZÀuÉ
3. ¸ÀAdAiÀÄ «ÄvÀæ - DªÀÄÄä ªÀÄvÀÄÛ PÁ²äÃgÀ «¨sÀf¹ JgÀqÀÄ PÉÃAzÁæqÀ½vÀ

¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼ÁV C£ÀÄµÁÖ£ÀzÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ.
4. ¨sÀÄgÉÃ¯Á¯ï ¸À«Äw - ªÉÆÃmÁgÀÄ ªÁºÀ£À vÉjUÉ ºÉZÀÑ¼À.
5. PÉ. PÀ¸ÀÆÛj gÀAUÀ£ï - gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤ÃwAiÀÄ PÀgÀqÀÄ ¸À«Äw
6. ¤Ã£Á ºÉªÀÄZÁ£ï - ¸ÉÊ§gï ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
 ¥ÀæªÀÄÄR PÀA¥À¤UÀ¼À ¹EMUÀ¼ÀÄ

1. CªÉÄÃeÁ£ï - eÉ¥sï ¨ÉeÉÆ¸ï
2. ¥É¦ìPÉÆÃ - gÁªÀÄ£ï ®UÀÄªÁmÁð
3. AiÀiÁºÀÆ - ªÀÄj¸Àì ªÉÄÃAiÀÄgï
4. ¥sÉÃ¸ï §ÄPï - ªÀiÁPïð dÄUÀgï §Uïð
5. E£ï¸ÁÖUÁæA - DåAqÀA ªÉÆ¸ÉÆj
6. UÀÆUÀ¯ï - ¸ÀÄAzÀgÀ ¦ZÉÑöÊ
7. ¦üè¥ïPÁmïð - PÀ¯Áåt PÀÈµÀÚªÀÄÆwð
45
 PÀA¥À¤UÀ¼À ¥ÀæZÁgÀ gÁAiÀÄ¨sÁjUÀ¼ÀÄ
- ¦mï EArAiÀiÁ - ¸ÉÆÃ£ÀÄ ¸ÉÆzï
- ¹Dgï¦J¥sï - ¦.«. ¹AzsÀÄ
- ¸ÀéZÀÒ ¨sÁgÀvï C©üAiÀiÁ£À - C«ÄvÁ¨ï §ZÀÑ£ï
- gÀ¸ÉÛ ¸ÀÄgÀPÁë C©üAiÀiÁ£À - CPÀëAiÀÄ PÀÄªÀiÁgÀ
- «±Àé¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀzÁâªÀ£Á gÁAiÀÄ¨Áj - ¢AiÀiÁ «ÄeÁð
- ©J¸ïJ£ïJ¯ï - ªÉÄÃjPÉÆÃªÀiï
- £ÉÆÃQAiÀiÁ - C°AiÀiÁ ¨sÀmï
 £ÀªÉA§gÀ wAUÀ¼À°è £ÀqÉzÀ ©ºÁgÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÉÛ ©eÉ¦ ªÉÄÊwæ PÀÆlzÀ ¤wÃ±ï PÀÄªÀiÁgÀ
¸ÀPÁðgÀ C¢üPÁgÀPÉÌ §A¢vÀÄ.
 QæPÉlUÉ «zÁAiÀÄ ºÉÃ½zÀ D¸ÉÖçÃ°AiÀiÁ vÀAqÀzÀ ¸ÁÖgï DlUÁgÀ ±ÉÃ£ï ªÁlì£ï.
 ¸ÀvåÀ ¥Á¯ïªÀÄ°Pï CªÀgÀ£ÀÄß ªÉÄÃWÁ®AiÀÄzÀ gÁdå¥Á®gÀ£ÁßV £ÉÃ«Ä¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
 «±Àé¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌçwPÀ ¸ÀA¸ÉÜ(AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ)AiÀÄÄ EwÛÃZÉUÉ ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥À£Áß gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
GzÁå£ÀªÀ£À & ªÀiÁ°Øªïì£À ¥ÀÄªÀºÀäªÀÅ¯ÁºÀAqï CqÀÄØ CmÁ¯ï gÁ¶ÖçÃAiÀÄ GzÁå£ÀªÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «±Àé fÃ«UÉÆÃ¼À
«ÄÃ¸À®Ä eÁ® ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃj¹zÉ.
 SÁ¸ÀVÃPÀgÀtUÉÆAqÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÉÆzÀ® KgÀ¥ÉÆÃmïð ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ Kgï¥ÉÆÃmïð FUÀ CzÁ¤ Kgï¥ÉÆÃmïð.
 EwÛZÉUÉ £ÀªÉA§gÀ wAUÀ¼À°è ¦ü°¥sÉÊ£ïìUÉ C¥Àà½¹zÀ mÉÊ¥sÉÆÃ£ï UÉÆÃ¤
 CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ eËUÀÄ vÁtUÀ¼À ¥ÀnÖUÉ 2020gÀ CPÉÆÖÃ§gï£À°è ¨sÁgÀvÀzÀ GvÀÛgÁRAqÀ gÁdåzÀ D¸Á£ï «ÄÃ¸À®Ä
¥ÀæzÉÃ±À ªÀÄvÀÄÛ ©ºÁgÀ gÁdåzÀ PÀ§vÁð¯ï eËUÀÄ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁVªÉ.
 j¥À©èPÀ n«AiÀÄ ¥ÀæzsÁ£À ¸ÀA¥ÁzÀPÀ C£Áð¨ï UÉÆÃ¸Áé«Ä AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄºÁgÁµÀÖçzÀ ¥ÉÆ°Ã¸ÀgÀÄ §A¢¹zÀÝgÀÄ.
 KµÁåzÀ ªÉÆzÀ® CQÌ vÀAvÀæeÁÕ£À GzÁå£ÀªÀ£ÀÄß UÀAUÁªÀwAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¸À®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
 ªÀiÁ¸ÀÌ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉÆ½¹ PÁ£ÀÆ£ÀÄ vÀAzÀ zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® gÁdå – gÁdå¸ÁÜ£À.
 2017gÀ £ÀÈ¥ÀvÄÀ AUÀ ¥Àæ±À¹Û «eÉÃvÀ J¸ï.J¯ï.¨sÉÊgÀ¥Àà£ÀªÀgÀ ¥Àæ¹zÀÞ PÁzÀA§jAiÀiÁzÀ CAZÀÄ PÁzÀA§jAiÀÄ£ÀÄß EAVèµï
¯ÉÃRPÀgÁzÀ Dgï.gÀAUÀ£Áxï ¥Àæ¸Ázï gÀªÀgÀÄ ©æAPï JA§ ºÉ¸Àj£À°è EAVèµï ¨sÁµÉUÉ C£ÀÄªÁzÀ ªÀiÁrzÁÝgÉ.
 gÁªÀÄ ªÀÄA¢gÀzÀ ²°à ZÀAzÀæPÁAvï ¸ÉÆÃªÀiÁ¥ÀÄj.
 EwÛÃZÉUÉ ¸ÀéUÀð¸ÀÛgÁzÀ ¥ÀArvÀ d¸ÀgÁeï ¸ÀAVÃvÀPÉÌ ¸ÀA§A¢¹zÀªÀgÀÄ.
 ²æÃ¤ªÁ¸À UËqÀ- zÀQët PÀ£ÀßqÀ. PÀA§¼À NlzÀ°è ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹ (¨sÁgÀvÀzÀ ºÀÄ¸ÉÃ£ï ¨ÉÆÃ®Ö)
 PÉÃgÀ¼À vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ – d°èPÀlÄÖ
 PÀ£ÁðlPÀzÀ°è PÀA§¼À JªÉÄä Nl
 PÀ£ÁðlPÀ »AzÀÆ¸ÁÜ¤ ¸ÀAVÃvÀzÀ ¢UÀÎdgÀÄ :- UÀAUÀÆ¨Á¬Ä ºÁ£ÀUÀ¯ï, ªÀÄ°èPÁdÄð£ï ªÀÄ£ÀÆìgï, ©üÃªÀÄ¸ÉÃ£ï
eÉÆÃ², §¸ÀªÀgÁd gÁdUÀÄgÀÄ, ¥ÀÄlÖgÁd UÀªÁ¬Ä ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ.
 ¥Àæ¹zÀÞ ¦Ãn®Ä ªÁzÀPÀgÀÄ :- JA.Dgï.PÉÃ±ÀªÀªÉÆÃwð, JZï.«. PÀÈµÀÚªÀÄÆwð, ±ÉÃµÀVjgÁªï, n.f. vÁåUÀgÁd£ï,
 ªÀÄjAiÀiÁ ±ÀgÀ¥ÉÆÃªÁ- mÉ¤ß¸ÀUÉ «zÁAiÀÄ-gÀµÁå
 §¸ÀªÀ£À ºÀÄ¼ÀÄUÉ- UÉæÃmÁ ºÉ¸ÀgÀÄ EqÀ¯ÁVzÉ.
46
 ¨sÁgÀvÀzÀ ºÉÆgÀUÉ dUÀwÛ£À ¥ÀæxÀªÀÄ AiÉÆÃUÁ «±Àé«zÁå®AiÀÄ –CªÉÄÃjPÁzÀ ¯Á¸ÉAd°Ã¸ï.
 Q¸Á£À ¸ÀªÀiÁä£À ¤¢ü AiÉÆÃd£É- (MlÄÖ 10,000 gÀÆ. ¥Àæw ªÀµÀð)
PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ – 6000 gÀÆ ( 3 PÀAvÀÄUÀ¼À°è ) gÁdå
¸ÀPÁðgÀ – 4000 gÀÆ ( 2 PÀAvÀÄUÀ¼À°è )
 ¤«ðPï AiÉÆÃd£É- gÀ¥ÀÄÛzÁgÀjUÉ ¸Á®
 KPÀ®ªÀå ±Á¯É- J¸ï.n. §ÄqÀPÀlÄÖ d£ÁAUÀUÀ½UÉ ±Á¯É( PÀ£ÁðlPÀ)
 ¤ªÀÈvÀ ªÀÄÄRå £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À (gÁdå¸À¨sÉUÉ £ÁªÀÄPÀgÀt) – gÀAd£À UÉÆUÉÆAiÀÄ
 n.J¸ï. wgÀÄªÀÄÆwð - ¨sÁgÀvÀ¢AzÀ «±Àé¸ÀA¸ÉÛAiÀÄ SÁAiÀÄA ¥Àæw¤¢ü.
 £ÁåmÉÆÃzÀ 30 £ÉÃ zÉÃ±À- GvÀÛgÀ ªÀiÁå¹qÉÆ¤AiÀiÁ
PÉÃAzÀæ PÀZÉÃj-§ÄæeÉ®ì
 ºÉ°PÁ¥ÀÖgÀ ªÀÄ¤-¸ÀAPÀµÖÀzÀ ¹ÜwAiÀÄ°è C¢üPÀ £ÉÆÃlÄ ªÀÄÄzÀæt ªÀiÁr §qÀªÀjUÉ ºÀAZÀÄªÀÅzÀÄ
 2019-20 gÀtf QPÉmï ¥ÀAzÀå – UÉ®ªÀÅ ¸ËgÁµÀÖç(UÀÄdgÁvÀ).
 2020 – ªÀÄ»¼Á n-20 QæPÉmï ¥ÀAzÁåªÀ½
UÉ®ªÀÅ - ÇÉÖçÃ°AiÀiÁ
¸ÉÆÃ®Ä – EArAiÀiÁ
 CxÀð CªÀgÀ - ºÀªÁªÀiÁ£À §zÀ¯ÁªÀuÉ ¨sÁUÀªÁV ¥Àæw ªÀµÀð DZÀgÀuÉ. ªÀiÁZÀð -28 gÀAzÀÄ gÁwæ 8.30 jAzÀ
9.30 gÀªÀgÉUÉ «±ÀézÁzÀåAvÀ DZÀgÀuÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
£ÉÃvÀÈvÀé - WW F. –World wide fund for nature .
Living planet index - WW F ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ.
aºÉß- ¥ÁAqÁ
 ¨sÁgÀvÀzÀ PÁ¯Á¥Á¤, °¥ÀÄ¯ÉÃPÀ ªÀÄvÀÄÛ °A¦AiÀiÁzÀÄgÁ EªÀÅ ¨sÁvÀgÀzÀ 3 ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ DzÀgÉ £ÉÃ¥Á¼À vÀ£Àß ºÉÆ¸À
£ÀPÉëAiÀÄ°è F ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ vÀ£ÀßzÉAzÀÄ ¸ÉÃ¥ÀðqÉUÉÆ½¹ «ªÁzÀ ºÀÄlÄÖºÁQzÉ.
 ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ aÃ£Á zÉÃ±ÀzÀ ªÀÄzsÉå «ªÁzÀ -UÀ¯Áé£ï PÀtÂªÉ- ¥ÀÆªÀð ®qÀPï
 ºÀA§£ÀmÉÆmÁ §AzÀgÀÄ (²æÃ®APÁ) aÃ£Á C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀÄwÛzÉ.
 UÁézÁé£À §AzÀgÀÄ ( ¥ÁQ¸ÁÛ£À ) aÃ£Á C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀÄwÛzÉ.
 ZÀ§gÀ §AzÀgÀÄ(EgÁ£ï) ¨sÁgÀvÀ C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀÄwvÀÄÛ EwÛÃZÉUÉ ¨sÁgÀvÀ- EgÁ£À M¥ÀàAzÀ gÀzÁÝ¬ÄvÀÄ
 «ÄÃ¸À¯Áw ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÌ®è 2020 dÆ£À 11 gÀAzÀÄ ¸ÀÄ¦æA PÉÆÃlð wÃ¥ÀÄð ¤ÃrzÉ.
 EwÛÃZÉUÉ ¯ÉÆÃ£ÁgÀ ¸ÀgÉÆÃªÀgÀ UÀÄ¯Á© §tÚPÉÌ wgÀÄVvÀÄÛ.
 ¢°è-®R£Ë-vÉÃd¸ï JPÀì¥Éæ¸ï
 §Ä¯Él mÉæöÊ£ï CºÀªÀÄzÁ¨Ázï - ªÀÄÄA§¬Ä ( ¹AUÁ¥ÀÄgï zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ )
 mÁå¯ïUÉÆÃ mÉæöÊ£ï-¢°è-ªÀÄÄA¨ÉÊ (¸Éà£ï zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ)
 ¥ÀæxÀªÀÄ ªÉÄmÉÆæÃ mÉæöÊ£ï-PÀ®ÌvÁÛ
 ©.¹ gÁAiÀiï ¥Àæ±À¹Û - ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÉëÃvÀæ
 ¸Áämï ¹n- vÀÄªÀÄPÀÆgÀ (¥ÀæxÀªÀÄ) PÀ£ÁðlPÀzÀ°è.
 ¨sÁgÀvÀ CwÃ GzÀÝ gÉÊ®Ä-±ÉÃ±À£ÁUÀ -2.8 Q.«ÄÃ.
47
 gÀhÄÆªÀÄ D¥ï §zÀ¯ÁV fAiÉÆÃ«ÄÃl D¥ï ¥ÁægÀA¨sÀ.
 ¨sÁgÀvÀ ªÉÆzÀ®Ä PÀ®Äè ºÀÆ«£À GzÁå£ÀªÀ£À-GvÀÛgÀRAqÀ
 Dåmï M£ï QèPï (At one click) C©üAiÀiÁ£À-UÀÄdgÁvÀ(D£ï¯ÉÊ£ï £ÉgÀªÀÅ G¥ÀPÀæªÀÄ)
 zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® PÉÆgÉÆ£Á ¥Áè¸Áä ¨ÁåAPÀ-¢°è
 gÀµÁå C©üªÀÈ¢Ý ¥Àr¹zÀ zÉÆqÀØ ¨ÁA§ - qÀÆªÀÄìqÉÃ
 »jAiÀÄ PÁzÀA§jUÁwð - VÃvÁ£ÁUÀ¨sÀÆµÀt(EwÛÃZÉUÉ ªÀÄgÀt ºÉÆA¢zÀgÀÄ)
 K²AiÀiÁnPÀ ¹AºÀUÀ¼À £ÁåZÀÄgÀ¯ï ªÁ¸À¸ÁÜ£À - UÀÄdgÁvÀ (Vgï gÁ¶ÖçÃAiÀÄ GzÁå£ÀªÀ£À 674-¹AºÀUÀ¼ÀÄ.
 ªÉÄgÁ¥É eÁé¯ÁªÀÄÄT - ¸ÀQæÃAiÀÄ - EAqÉÆÃ£ÉÃ¶AiÀiÁ
 21 £ÉÃ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ All rounder :- gÀ«ÃAzÀæ dqÉÃeÁ
 2020 gÀ «±Àé DºÁgÀ ¥Àæ±À¹Û – gÀvÀ£À ¯Á¯ï
 ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ 100 % CqÀÄUÉ C¤® ¸Ë®¨sÀå – Himanchal pardesh
 2021– Aero India – Bangalore Yalahanka
 2019 £ÉÃ 12th DªÀÈwÛ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
Theme - Run Way to a Billion opportunities
 PÁªÀÄ£ïªÉ¯ïÛ£À 54 £ÉÃ gÁµÀÖç- ªÀiÁ°Øªïì
 ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ PÀÄ¸ÀÄªÀÄ AiÉÆÃd£É- PÀÈ¶ ¥ÀA¥À¸Émï UÀ½UÉ ¸ÉÆÃ¯ÁgÀ ±ÀQÛ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
 2018 gÀ ºÀÄ° UÀtw ¨sÁgÀvÀzÀ°è 2967 ºÀÄ°UÀ½ªÉ.
1. ªÀÄzsÀå ¥ÀæzÉÃ±À – 526
2. PÀ£ÁðlPÀ – 524
3. GvÁÛgÀRAqÀ- 442
 d£ÀvÁ PÀ¥sÀÆåð(PÉÆgÉÆ£Á gÉÆÃUÀ ¤AiÀÄAvÀæ£À) ªÀiÁZÀð 22 gÀ«ªÁgÀ 2020

 DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃvÀÄ App – Fastest Downloading App PÉÆgÉÆ£ÁUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÉ.
 ºÁåAqÀ E£ï ºÁåAqÀ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À - China & India
 ¥ÀªÀ£À ¸ÉÊPÀÆè£ï – CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ
 1919-2019 - d°AiÀÄ£ï ªÁ®¨ÁUÀ ºÀvÁåPÁAqÀ UÉ 100 ªÀµÀð vÀÄA©vÀÄ.
 zÉÃ±ÀzÀ CwÃ ªÉÃUÀzÀ EAf£À gÀ»vÀ gÉÃ¯Éé – MAzÉÃ ¨sÁgÀvÀ JPÀì¥Éæ¸ï
zÉºÀ° - ªÁgÁuÁ¹ - ªÉÆzÀ®
zÉºÀ°- PÀvÁæ( ªÉÊµÉÆßÃzÉÃ«) - JgÀqÀ£É.
 ºÀÄ° ¨ÉÃmÉAiÀÄ°è ªÉÆzÀ® gÁdå- ªÀÄzsÀå ¥ÀæzÉÃ±À

 PÀ¥ÀàvÀUÀÄqÀØ - UÀzÀUÀ
 ¥ÁªÀUÀqÀ - vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ- ¸ËgÀ ¥ÁPÀð
48
 ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ªÉÆzÀ®£ÉÃ ªÀiÁ£ÀªÀ gÉÆ¨ÉÆmï - ¸ÉÆÃ¦üAiÀiÁ
 «¤±Á ¤gÉÆ- DAUÉÆè- EArAiÀÄ£ï(PÀ£ÁðlPÀ «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è)
 «ÄvÀæ±ÀQÛ - ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ²æÃ®APÁ
 §æºÉÆä¸ï - ¨sÁgÀvÀzÀ §æºÀä¥ÀÄvÁæ ªÀÄvÀÄÛ gÀµÁåzÀ ªÀiÁ¸ÉÆÌÃªÁ £À¢UÀ¼À ºÉ¸ÀjqÀ¯ÁVzÉ.
 DöåAn mÁåAPÀ «Ä¸Á¬Ä® - £ÁUÀ
 D¸ÁìA gÁdåzÀ°è d£ÉÃªÀj 1 2021 gÀ §½PÀ 2 ªÀÄPÀÌ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄPÀÌ½zÀÝgÉ ¸ÀPÁðj £ËPÀj E®è.
 fªÀiï PÁ¨Éðmï-GvÀÛgÀRAqÀ-¥ÀæxÀªÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ GzÁå£ÀªÀ£À (Hally National Park)
 C½«£À CAa£À°ègÀÄªÀ ¥Àæ¨sÉÃzÀUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀÄªÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ /Red data Book/ PÉA¥ÀÄ ¥ÀnÖ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ / IUCN
 IUCN- International Union for Congervation of nature ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ
 ¤¸ÀUÀð ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - CgÀ©â ¸ÀªÀÄÄzÀæ
 CA¥sÁ£À ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - Nj¸Áì ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼À(§AUÁ¼À PÉÆ°è)
 The Semi high Speed Train- Pune and Nasik
 2019 vÉÆUÀj ¨É¼É GI Tag
CgÉÃ©PÁ PÁ¦ü & ²gÀ¹AiÀÄ ¸ÀÄ¥Áj PÀÆqÁ GI Tag ¥ÀqÉ¢ªÉ
 BREXIT d£ÉªÀj 31, 2020 gÀAzÀÄ C¢üPÀÈvÀªÁV ©æl£À AiÀÄÄgÉÆÃ¥À MPÀÄÌl¢AzÀ ºÉÆgÀPÉÌ
 gÁªÀÄ eÉlªÀÄ¯Á¤- ªÀQÃ® (ªÀÄgÀt)
 ªÀgÀÄt £ËPÀ ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À - ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥sÁæ£Àì
 AiÀÄÄgÉÆÃ¦£À ¸ÀA¸ÀwÛ£À°è ªÀiÁvÀ£ÁrzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ PÀ£ÀßqÀ GzÀå«Ä – ¸ÉßÃºÁ gÁPÉÃ±À
 PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ vÉÆÃ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ ¥ÀæzÉÃ±À - §APÁ¥ÀÄgÀ (£À«®Ä zsÁªÀÄªÀÅ ºËzÀÄ)
 ©æl£ï £ÀÆvÀ£À ¥ÀæzsÁ¤ ¨ÉÆÃj¸ï eÁ£Éì£À
 ¸ÀÜ½ÃAiÀÄjUÉ GzÉÆåÃUÀzÀ°è 75% gÀµÀÄÖ «ÄÃ¸À¯Áw eÁjUÉÆ½¹zÀ gÁdå – DAzÀæ¥ÀæzÉÃ±À
 gÀÆ¥É PÁqÀð C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÀ gÁµÀÖç – U.A.E
 ¨Á¯ÁPÉÆÃl »gÉÆÃ - C©ü£ÀAzÀ£À ªÀzsÀðªÀiÁ£À (QÃwð ZÀPÀæ)
 ¨ÁºÁåPÁ±À ªÀÄÆå¹AiÀÄA ºÉÊzÁæ¨Ázï.
 ºÀªÀÄð£À ¦ævï PËgÀ - ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀÄ»¼Á QæPÉmï vÀAqÀzÀ £ÁAiÀÄQ.
 ºÀV©Ã¸ï ZÀAqÀªÀiÁgÀÄvÀ - Japan
 zÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ SÁ¸ÀV gÉÃ¯Éé- vÉÃd¸ï JPÀì¥Éæ¸ï
 eÁgÁzÀÌgÀ PÀ«Än ¸ÀA§A¢ü¹zÀÄÝ - ¥ÉÆ°Ã¸ÀgÀ ªÉÃvÀ£À ºÉaÑ¸ÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ.
 AiÀÄÄ¦J¸ï¹ £ÀÆvÀ£À CzsÀåPÀëgÁV ¥Àæ¢Ã¥À PÀÄªÀiÁgÀ eÉÆÃ¶ 2020 CUÀµÖÀ 7 jAzÀ 2021gÀ ªÉÄÃ 12 gÀ ªÀgÉUÉ DAiÉÄÌ
AiÀiÁVzÁÝgÉ.
 KµÁåzÀ¯Éè ªÉÆzÀ® §Æè ¥sÁèUï ªÀiÁ£ÀåvÉ ¥ÀqÉzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀªÀÄÄzÀæ wÃgÀ- ZÀAzÀæ¨sÁUÀ¸ÀªÀÄÄzÀæ
 2020gÀ dÄ¯ÉÊ£À°è ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÉÄÃjPÁ zÉÃ±ÀUÀ¼À £ËPÁ¥ÀqÉ £ÀqÀÄªÉ CAqÀªÀiÁ£ï-¤PÉÆÃ¨Ágï ¢éÃ¥ÀUÀ¼À ¸À«ÄÃ¥À
Passex(passing Exercise) ºÉ¸Àj£À dAn PÀªÁAiÀÄvÀ dgÀÄVzÉ.
49
 ¨sÁUÀå®QëöäÃ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¸ÀÄPÀ£Áå ¸ÀªÀÄÈ¢Þ AiÉÆÃd£É - 2006-07 gÀ°è ©.J¸ï.
AiÀÄrAiÀÄÆgÀ¥Àà£ÀªÀgÀÄ ¨sÁUÀå®QëöäÃ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀA¢zÀÝgÀÄ.
 dªÀÄÄä-PÁ²äÃgÀzÀ ¯É¦Ö£ÉAmï UÀªÀ£Àðgï DVzÀÝ VjÃ±ï ZÀAzÀæ ªÀÄÄªÀÄÄðgÀªÀgÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀzÀ £ÀÆvÀ£À 14£ÉÃ
¹Jf(¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÁ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ) DV £ÉÃ«Ä¸À¯ÁVzÉ.
 2020gÀ dÄ¯ÉÊ 11gÀAzÀÄ How to safeguard the Health and the rights of the womean and girls now
JA§ zsÉåÃAiÀÄªÁPÀåzÀ°è «±Àé d£À¸ÀASÁå ¢£ÀªÀ£ÀÄß DZÀj¸À¯ÁVzÉ.
 2020 CUÀ¸ÀÖ 4 gÀAzÀÄ ¯É¨É£Á£ï£À gÁdzsÁ¤ ¨ÉÊgÀÆvï(Bairut) §AzÀj£À°è CªÉÆÃ¤AiÀÄA £ÉÊmÉæÃmï(NH4NO3)
¸ÉÆáÃlUÉÆÃAqÀÄ C¥ÁgÀ D¹Û ¥Á¹Û ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÅ GAmÁ¬ÄvÀÄ.
 ¨sÀÆ«ÄUÉ ªÀÄgÀ½zÀ dUÀwÛ£À ªÉÆzÀ® £ËPÉ ¸ÉáÃ¸ï-JPïì
- £Á¸ÁPÉÌ ¸ÉÃjzÀ E§âgÀÄ UÀUÀ£ÀAiÀiÁ¤UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆvÀÛ SÁ¸ÀV ¸ÉàÃ¸ï PÁå¥ÀÆì¯ï JAqÉªÀgï ªÉÄQìPÀ£ï PÉÆ°è
¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ°è §A¢½¢zÉ.
- PÀÆæöå qÁæUÁ£ï ªÀÄÆ®PÀ LJ¸ï¹¬ÄAzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ »AwgÀÄVzÀ £Á¸Á UÀUÀ£À AiÀiÁwæUÀ¼ÀÄ 1) qË ºÀ°ð
2) ¨Á¨sï ¨ÉºÉßPÀ£ï
 Cw ªÉÃUÀzÀ §Ä¯Émï gÉÊ®Ä ªÉÄÊ¸ÀÆgÀ-¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-ZÉ£ÉÊ £ÀqÀÄªÉ Nr¸À®Ä PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ ¤zsÀðj¹zÉ.

 ZÉ£ÉÊ ºÁUÀÆ CAqÀªÀiÁ£ï £ÀqÀÄªÉ ¸ÀªÀÄÄzÀæzÀ D¼ÀzÀ°è C¼ÀªÀr¸À¯ÁVgÀÄªÀ D¦ÖPÀ¯ï ¥sÉÊ§gï PÉÃ§¯ï AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ DUÀ¸ïÖ 10 gÀAzÀÄ GzÁÏn¹zÀgÀÄ.
 QæPÉl PÉëÃvÀæzÀ D¯ïgËAqÀgï EAiÀiÁ£ï ¨ÁxÀA CªÀjUÉ ©ænµï ¥Á°ðªÉÄAl£ï ºË¸ï D¥sï ¯Áqïìð ¸ÀzÀ¸åÀ vÀé ¤Ãr
UËgÀ«¸À¯ÁVzÉ.
 ¨sÁgÀwÃAiÀÄ »AzÀÆ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§zÀ°è d¤¹zÀ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À 2005PÉÌ ªÀÄÄ£Àß vÀªÀÄä vÀAzÉ wÃjºÉÆÃVzÀÝgÆ
À
¦vÁæfðvÀ D¹ÛAiÀÄ°è ¹UÀ¨ÉÃQgÀÄªÀ ¸ÀªÀÄ¥Á®Ä ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CºÀðgÀÄ JA§ ªÀÄºÀvÀézÀ wÃ¥Àð£ÀÄß ¸ÀÄ¦æÃA PÉÆÃmïð
¥ÀæPÀn¹zÉ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤ÃwAiÀÄ°è (National EducAtion Policy-NEP) ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À¯ÁVgÀÄªÀ wæ¨ÁµÁ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÄÀ ß
vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ ¸ÀPÁðgÀ wgÀ¸ÀÌj¹zÉ.
 £ÉÃgÀ vÉjUÉ ¥ÁªÀwAiÀÄ°è ¸ÀÄzsÁgÀuÉ vÀgÀÄªÀ ¤nÖ£À°è ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ CªÀgÀÄ ‘¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ vÉjUÉ’ ªÉÃ¢PÉUÉ
DUÀ¸ïÖ 13gÀAzÀÄ «rAiÉÆÃ PÁ£ÀágÉ£ïì ªÀÄÆ®PÀ ZÁ®£É ¤ÃrzÁÝgÉ.
- ¸ÀgÀPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À vÉjUÉ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ ºÀtPÁ¹£À ¸ÀaªÀgÀÄ DVgÀÄvÁÛgÉ.
 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ£ÀÄß DUÀ¸ïÖ. 1952 gÀAzÀÄ ¸ÁÜ¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.

 zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆlÖ ªÉÆzÀ® Q¸Á£ï gÉÊ®Ä ¸ÀAZÁgÀPÉÌ PÉÃAzÀæ PÀÈ¶ ¸ÀaªÀ £ÀgÉÃAzÀæ ¹AUï vÉÆÃªÀÄgï CªÀgÄÀ DUÀ¸ÖÀ
7gÀAzÀÄ ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÀÄ.
 ©æPïì gÁµÀÖçUÀ¼À ªÀiÁzÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛ «gÉÆÃ¢ü PÁAiÀÄð¥ÀqÉAiÀÄ £Á®Ì£ÉÃ ªÀZÀÄåªÀ¯ï C¢üªÉÃ±À£À DUÀ¸ÀÖ 16gÀAzÀÄ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
C¢üªÉÃ±À£ÀzÀ°è UÀÄA¦£À ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçUÀ¼ÁzÀ ¨sÁgÀvÀ, ¨Éæf¯ï, gÀµÁå, aÃ£Á ªÀÄvÀÄÛ zÀQët D¦üæPÁ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀÝªÅÀ .
 ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀaªÁ®AiÀÄPÉÌ ²PÀët ¸ÀaªÁ®AiÀÄ JAzÀÄ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄgÀÄ£ÁªÀÄPÀgÀt ªÀiÁrzÉ.
 PÀ¼ÉzÀ MAzÀÆªÀgÉ zÀ±ÀPÀzÀ°è KPÀ¢£À ªÀÄvÀÄÛ mÉéAn-20 QæPÉl£À°è ¨sÁgÀvÀ vÀAqÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR DlUÁgÀ£ÁVzÀÝ ¸ÀÄgÉÃ±ï
gÉÊ£Á CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæPÉmïUÉ DUÀ¸ïÖ 15 gÀAzÀÄ «zÁAiÀÄ ºÉÃ¼À½zÁÝgÉ.
50
 «±Àé«SÁåvÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ ¸ÀAVÃvÀ UÁAiÀÄPÀ ¥ÀArvï d¸ïgÁeï CªÉÄjPÀzÀ £ÀÆåd¹ðAiÀÄ°è DUÀ¸ÖÀ 17gÀAzÀÄ
¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
 ªÀÄtÂ¥ÀÄgÀ gÁdåzÀ°è «±ÀézÀ Cw JvÀÛgÀzÀ ¦AiÀÄgï ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÉÊ¯Éé ¤«Äð¸ÀÄwÛzÉ. ¸ÉÃvÀÄªÉ 141
«ÄÃlgï JvÀÛgÀ«zÉ. EzÀÄ AiÀÄÄgÉÆÃ¦£À ªÀiÁAmÉ£ÀUÉÆæzÀ°è 139 «ÄÃlgï JvÀÛgÀzÀ ªÀiÁ¯Á-jeÉPÁ ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ
zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj¹zÉ.
 DUÀ¸ïÖ 20gÀAzÀÄ ¥ÀæPÀlªÁzÀ 2020£ÉÃ ¸Á°£À ªÁ¶ðPÀ ¸ÀéZÀÑ ¸ÀªÉÃðPÀëuÁ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ°è F ¨ÁjAiÀÄÆ ªÀÄzsåÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ EAzÉÆÃgï zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀéZÀÒ £ÀUÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£À UÀ½¹PÉÆArzÉ.
 ªÀiÁf gÁµÀÖç¥Àw ¥Àætªï ªÀÄÄRfðAiÀÄªÀgÀÄ DUÀ¸ïÖ 31, 2020 gÀAzÀÄ ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
 ¨sÁgÀvÀ QæPÉmï vÀAqÀzÀ ªÀiÁf £ÁAiÀÄPÀ ªÀÄºÉÃAzÀæ ¹AUï zsÆ
É Ã¤ DUÀ¸ïÖ 15gÀAzÀÄ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæPl
É UÉ «zÁgÀ
WÉÆÃ¶¹zÀgÀÄ.
 ¸ÀéZÀÒ ¨sÁgÀvÀ C©üAiÀiÁ£ÀzÀ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ UÀeÉÃAzÀæ¹AUï ±ÉÃSÁªÀvï ZÁ®£É ¤ÃrzÀgÄÀ .
 PÀÈ¶ ºÀªÁªÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á PÉÃAzÀæ – zsÁgÀªÁqÀ.
 ªÀiÁZïð£À°è f-20 zÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀªÀiÁªÉÃ±À «ÃrAiÉÆÃ PÁ£Éáç£ïì ªÀÄÆ®PÀ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ. F ¸À¨sÉAiÀÄ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß
¸À¯Áä£ï ©£ï C§ÄÝ¯ïCfÃeï C¯ï ¸Ëzï gÀªÀgÀÄ ªÀ»¹zÀÝgÀÄ.
 £Áå£ÉÆÃ EArAiÀiÁ 2020 ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À EwÛZÉUÉ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è ¥ÁæAiÉÆÃd£ÉAiÀiÁVvÀÄÛ.
 ¥ÀæwªÀµÀð ªÉÊgÀªÀÄÄr §æºÉÆäÃvÀìªÀ ªÉÄÃ®ÄPÉÆÃmÉAiÀÄ°è £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
 2019£ÉÃ ¸Á°£À «±Àé gÁå¦qï ZÉ¸ï ZÁA¦AiÀÄ£ï ²¥À£ï£À ªÀÄ»¼Á «¨sÁUÀzÀ°è a£Àß UÉzÀÝªÀgÀÄ – PÉÆ£ÉgÄÀ
ºÀA¦(¨sÁgÀvÀzÀ JgÀqÀ£ÉÃ ZÉ¸ï ¥ÀlÄ).
 ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 104£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉUÀ¼À°è ¤ÃrgÀÄªÀ J¸ï.¹ ªÀÄvÀÄÛ J¸ï.n «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄA¢£À 10
ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ DAUÉÆèÃ EArAiÀÄ£ÀßgÀ «ÄÃ¸À¯Áw gÀzÀÄÝ.
 EwÛÃZÉUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄ¸ÉÃ£ÉAiÀÄÄ «ÄUï 27 «ªÀiÁ£À¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß gÀzÀÄÝUÉÆ½¹zÀgÀÄ.
 ¤Ãw DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ 2019-20gÀ ¸ÀÄ¹ÜgÀ C©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ°è PÉÃgÀ¼À ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£À PÀ£ÁðlPÀPÌÉ 6£ÉÃ
¸ÁÜ£À.
 124£ÉÃ ¸ÀA«zsÁ£À ªÀÄ¸ÀÆzÉAiÀÄÄ ¸ÀPÁðj GzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ°è DyðPÀªÁV zÀÄ§ð®gÁzÀ ªÀUÀðUÀ¼À
«ÄÃ¸À¯ÁwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÉ.
 ¥ËgÀvéÀ PÁAiÉÄÝ C£ÀÄµÁ×£À ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ ªÉÆzÀ® gÁdå – GvÀÛgÀ¥ÀæzÉÃ±À..
 J¸ï.JªÀiï.PÀÈµÀÚgÀªÀgÀ DvÀäZÀjvÉæ- ¸Àäøw ªÁ»¤
 zÉÃ±ÀzÀ ªÉÆzÀ® vÀÈwÃAiÀÄ °AVUÀ½UÉ DgÀA¨sÀªÁzÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄ GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ PÀÄ²£ÀUÀgÀ zÀ°èzÉ.
 «±ÀézÀ Cw GzÀÝzÀ ¸ÀÄgÀAUÀ ªÀiÁUÀðªÁzÀ »ªÀiÁZÀ® ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ gÉÆÃºÀÖAUï ¥Á¸ïUÉ Cl¯ï ©ºÁj ªÁd¥ÉÃ¬Ä
ºÉ¸ÀgÀÄ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 ªÉÄÃPï E£ï EArAiÀiÁ C©üAiÀiÁ£ÀzÀrAiÀÄ°è ®WÀÄ AiÀÄÄzÀÞ ºÉ°PÁ¥ÀÖgÀ£ÀÄß ¨ÉÃAUÀ¼ÀÆj£À°è vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
 2020 gÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À - PÉÆÃ£ÁPïð.
 2020-21£ÉÃ ¸Á°£À°è DAiÀÄªÀåAiÀÄzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀÄºÀzÁ¬Ä ¤ÃgÁªÀjUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁªÀÄUÁjUÉ
500 PÉÆÃnUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
 PÁªÀÄ£ïªÉ¯ïÛ gÁµÀÖçUÀ¼À UÀÄA¦£À 54£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå gÁµÀÖçªÁV ªÀiÁ°ØÃªïì ¸ÉÃjPÉÆArzÉ.
 ¥ÀæzÁ£À ªÀÄAwæ ªÀiÁvÀÈ ªÀAzÀ£À AiÉÆÃd£É C£ÀÄµÁÖ£À UÉÆ½¹zÀ gÁdå- ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉÃ±À.
51
 zÉºÀ° ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ «zÁåyðUÀ½UÁV CA¨ÉÃqÀÌgï ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À PÀÄjvÀÄ QgÀÄºÉÆwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÉ.
 PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀÆvÀ£À rf & Lf¦- ¥Àæ«Ãuï ¸ÀÆzï.
 gÉÊvÀjUÉ PÀÈ¶ ¥ÀA¥ï ¸ÉmïUÀ½UÉ CUÀvåÀ ªÁzÀ ±ÀQÛ(¸ÉÆÃ¯Ágï) ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæ PÀÄ¸ÀÄªÀÄ AiÉÆÃd£É PÉÃAzÀæ
¸ÀPÁðgÀ ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÉ.
 C£ÁgÉÆÃUÀåzÀ PÁgÀt¢AzÁV gÁfÃ£ÁªÉÄ WÉÆÃ¶¹zÀ d¥Á£ï ¥ÀæzsÁ¤ ²AeÉÆ C¨É.
 jAiÉÆÃ-r-d£ÉÃgÉÆÃ £ÀUÀgÀªÀ£ÀÄß AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ 2020gÀ «±Àé PÁå¦l¯ï D¥sï DQðmÉPÀÑgï JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹zÉ.
 . EwÛÃZÉUÉ «zsÁ£À ¥ÀjµÀvï gÀzÀÄÝ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ – DAzÀæ ¥ÀæzÉÃ±À ¸ÀPÁðgÀ ¤zsÀðj¹zÉ.
 «±ÀézÀ CwÃ zÉÆqÀØ ¸ËgÀ «zÀÄåvÀ ¥ÁPÀð _ vÀÄªÀÄPÀÆj£À ¥ÁªÀUÀqÀ

 ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è (gÉÃªÁ) ¸ËgÀ ¥ÁPÀð – 750 ªÉÄUÁ ªÁåmï
 ¨sÁgÀvÀzÀ°è CwÃ ºÉZÀÄÑ ¥ÀªÀ£À ±ÀQÛ – vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ
 ¨sÁgÀvÀzÀ CwÃ zÉÆqÀØ gÀÆ¥À ªÉÃ(ºÀUÀÎzÀ ªÀiÁUÀð) – ªÀÄÄA§¬Ä & J°¥sÉAmÁ(ªÀÄºÀgÁµÀÖç) UÀÄºÉ £ÀqÀÄªÉ. 8
Q.«ÄÃ.
 ªÀiÁ£ÀªÀ PÀA¥ÀÆålgï - ±ÀPÀÄAvÀ¯Á zÉÃ« - EªÀgÀ ¥ÁvÀæzÀ°è «zÁå ¨Á®£À £Àn¸ÀÄwÛzÁÝgÉ.
 Bhupal C¤® zÀÄgÀAvÀ -1984- «ÄxÉÊ® L¸ÉÆÃ¸ÉÊ£ÉÊqï.
 «±ÁR¥ÀlÖt(ªÉAPÀmÁ¥ÀÆgÀ) May -7- ¸ÉÖöÊj£ï UÁå¸ï zÀÄgÀAvÀ.
 1999 July – 26- PÁVð¯ï AiÀÄÄzÀÞ – Operation vijay
 «Ä¸Á¬Ä¯ï man J.¦.eÉ C§ÄÝ¯ï PÀ¯ÁA july 27 gÀAzÀÄ ªÀÄgÀt.
 CUÀ¸ïÖ 5-2019gÀAzÀÄ dªÀÄÄä PÁ²äÃgÀPÉÌÀ «±ÉÃµÀ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£À PÀ°à¸ÀÄªÀ 370£ÉÃ «¢ü gÀzÀÄÝUÉÆ½¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÁzÀ
MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ £ÀAvÀgÀ CUÀ¸ÀÖ 5, 2020 gÀAzÀÄ CAiÉÆÃzsÀåzÀ°è gÁªÀÄ ªÀÄA¢gÀ ¨sÀÆ«Ä ¥ÀÆeÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀgÉÃAzÀæ
ªÉÆÃ¢AiÀÄªÀgÀÄ £ÉgÉªÉgÉ¹zÀgÀÄ.
 PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀÄ»¼Á UÀÈºÀ PÁAiÀÄðzÀ²ð- r.gÀÆ¥Á.
 ¯ÁPÀ qË£ï E®èzÉ PÀgÉÆÃ£Á ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁrzÀ zÉÃ±À PÀvÁgï
 EwÛÃZÉUÉ fAiÉÆÃ, ¥sÉÃ¸À§ÄPï£ÉÆA¢UÉ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉÆArvÀÄ.
 ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ 4£ÉÃ ²æÃªÀÄAvÀ ªÀåQÛ ªÀÄÄPÉÃ±À CA¨Á¤.
 World Hepatitis Day- July 28
 PÉ£ÀqÁzÀ gÁµÀÖç ¥Àæ±À¹Û – avÁæUËqÀ (ºÁ¸À£À ªÀÄÆ®)
 ªÀÄ¯Á¯Á ¢£À- dÄ¯ÉÊ 12
 ADB- Asian Development Bank
- PÉÃAzÀæ PÀZÉÃj - ªÀÄ¤¯Á
 ¥Àæ¥ÀAzÀZÀ 2£ÉÃ zÉÆqÀØ EAzsÀ£À PÀA¥À¤- j®AiÀÄ£Àì

 NRA- National Recruitment Agency PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðj ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁÜ¥À£É ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀ
«¨sÁUÀ.
 Bullet Train- Bangalore to Chennai
 250/350 Q.«ÄÃ per hour- Bullet train speed
52
 ²æÃ®APÁ ¥ÀæzsÁ£À ªÀÄAwæAiÀiÁV- ªÀÄ»AzÁ gÁd¥ÀPÉë.
 DAzsÀæ ¥ÀæzÉÃ±À 3 gÁdzsÁ¤ ºÉÆAzÀ°zÉ.
1] «±ÁR ¥ÀlÖt - PÁAiÀiÁðAUÀ
2] CªÀÄgÁw - ±Á¸ÀPÁAUÀ
3] PÀ£ÀÆð® - £ÁåAiÀiÁAUÀ
 CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤¢üAiÀÄÄ World Economic out look JA§ ¥ÀwæPÉ ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ.
 ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ PÀgÉÆÃ£Á ®¹PÉ WÉÆÃµÀuÉ - ¸ÀÄànßPÀ 5 gÀµÁå.
 ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ d¯ÁAvÀgÀUÁ«ÄAiÀÄ D¶ÖPÀ¯ï ¥ÉÊ§gÀ ZÉ£ÉßöÊ¢AzÀ CAqÀªÀiÁ£ï £ÀqÀÄªÉ
 ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃ¥Á¼À ªÀÄzsÀåzÀ°è “°¥ÀÄ ¯ÉÃPï” ¥Á¸À EzÉ. F ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è aÃ£Á vÀ£Àß ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÉÆÃf¹zÉ.
 PÀ£ÁðlPÀ ºÉÊªÉUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢üÞ ªÀiÁqÀ®Ä K¹AiÀÄ£ï qÉªÉ®¥ÀªÉÄAmï ¨ÁåAPÀ 346 PÉÆÃn qÁ®gï ¸Á® ¤ÃrzÉ.
 ¨sÁgÀvÀ DzsÀÄ¤PÀÈvÀ ºÉ°PÁå¥ÀÖgï- zÀÄæªÀ
 DvÀä ¤¨sÀðgÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄr zÉÃ²AiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À GvÁàzÀ£ÉUÉ GvÉÛÃd£À - «zÉÃ² ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §»µÁÌgÀ
 «ªÀiÁ£ÀzÀ JvÀÛgÀ C¼ÉAiÀÄ®Ä- C°Ö«ÄÃlgï
 PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥ÀæxÀªÀÄ «ªÀiÁ£À ¸ÀAZÁgÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁVzÀÄÝ - §¼Áîj
 ZÀAzÀæAiÀiÁ£À- dÄ¯ÉÊ 22, 2019- «PÀæªÀÄ ¯ÁåAqÀgï vÀ£Àß ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ¼ÉzÄÀ PÉÆArvÀÄ.
 J¥ï-16 «ªÀiÁ£À - CªÉÄÃjPÁ
 EwÛZÉUÉ MAzÉÃ ¢£À CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæPÉmïUÉ «zÁAiÀÄ WÉÆÃ¶¹zÀªÀgÀÄ
- JªÀiï.J¸ï.zsÉÆÃ¤ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÉÃ±À gÉÊ£Á
 eÁQÃgÀ ºÀÄ¸ÉÃ£ï- vÀ§¯Á

 ²ªÀPÀÄªÀiÁgÀ ±ÀªÀiÁð- ¸ÀAvÀÆgÀ
 ºÀj¥Àæ¸ÁzÀ- PÉÆ¼À®Ä
 ©¹ä¯Áè SÁ£ï- ±ÉºÀ£ÁAiÀiï
 ªÉÄÊ¸ÀÆgÀ, ©ÃzÀgÀ £ÀqÀÄªÉ PÉÊUÁjPÁ PÁjqÁzÀ ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀPÁðgÀ ¤zsÀðj¹zÉ.
 “ªÀÄtÂ¥ÀÄgÀ” gÁdåzÀ°è CvÀåAvÀ JvÀÛgÀzÀ ¦üAiÀÄgï ¸ÉÃvÀÄªÉ (141 «ÄÃlgï).
 Look east policy AiÀÄ£ÀÄß 2014gÀ°è Act east policy AiÀÄ£ÁßV ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
 2020 gÀ ¸ÀéZÀÒ ¸ÀªÉÃðPÀëuÁ ¸À«ÄÃPÉë – (10 ®PÀë d£À¸ÀASÉå PÉlVj) CwÃ ¸ÀéZÀÒ £ÀUÀgÀ
EAzÉÆÃgÀ(ªÀÄzsÀå¥ÀæzÉÃ±À)
- 3 jAzÀ 10 ®PÀë d£À¸ÀASÉå PÉlVj - PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÉÄÊ¸ÀÆgÀUÉ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÁÜ£À
 CUÀ¸ÀÖ 31, 2020- ¥Àæt¨sï ªÀÄÄRfðAiÀÄªÀgÀ ¤zsÀ£À
53
¥ÀæªÀÄÄR ¢£ÁZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
d£ÉªÀj :
 09-¥ÀæªÁ¹ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¢ªÀ¸À :

 12- gÁ¶ÖçÃAiÀÄ AiÀÄÄªÀ ¢£À :
 15-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨sÀÆ¸ÉÃ£Á ¢£À :
 24-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À ¢£À :
 26- UÀtgÁeÉÆåÃvÀìªÀ ¢£À :
 30-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀÄvÁvÀägÀ ¢£À (¸ÀªÉÇÃðzÀAiÀÄ ¢£À) /«±Àé PÀÄµÀ×gÉÆÃUÀ ¤ªÀÄÆð®£É ¢£À :
¥sÉ§ÄæªÀj :-
 04-«±Àé PÁå£ÀìgÀ ¤ªÀÄÆð®£Á ¢£À :

 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ «eÁÕ£À ¢£ÁZÀgÀuÉ -¥sÉ§ÄæªÀj-2 :
 29-ªÀÄÄgÁfð zÉÃ¸Á¬Ä ºÀÄlÄÖ ºÀ§â ¢£À :
ªÀiÁZïð:-
 03-«±Àé ªÀ£ÀåªÀÄÈUÀ ¢£À :

 08-«±Àé ªÀÄ»¼Á ¢£À
 ªÀiÁZïð 23 “«±Àé ºÀªÁªÀiÁ£À ¢£À”
 15-«±Àé UÁæºÀPÀgÀ ºÀPÀÄÌ ¢£À
 «±Àé UÀÄ§âaÑ ¢£À ªÀiÁZÀð 20
 21-«±Àé CgÀtå ¢£À (CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ CgÀtå ¢£À)
 22-«±Àé d® ¢£À
 24-«±Àé PÀëAiÀÄgÉÆÃUÀ ¤ªÀÄÆð®£Á ¢£À
 CxÀð CªÀgÀ/¨sÀÆ UÀAmÉ - 28
K¦æÃ¯ï :
 07-«±Àé DgÉÆÃUÀå ¢£À

 22-«±Àé ¨sÀÆ ¢£À
 24-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¢£À
ªÉÄÃ :-
 01-«±Àé PÁ«ÄðPÀgÀ ¢£À
54
 08-«±Àé gÉqïPÁæ¸À ¢£À (gÀPÀÛ zÁ£À)
 11-gÁ¶ÖçAiÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£À ¢£À
 31-«±Àé vÀA¨ÁPÀÄ gÀ»vÀ ¢£À
dÆ£À :-
 05-«±Àé ¥Àj¸ÀgÀ ¢£À

 12-«±Àé ¨Á® PÁ«ÄÃðPÀgÀ «gÉÆÃ¢ü ¢£À
 21-AiÉÆÃUÀ ¢£À
 29 - ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀASÁå±Á¸ÀÛç ¢£À
dÄ¯ÉÊ :-
 01-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÉÊzÀågÀ ¢£À

 11-«±Àé d£À¸ÀASÁå ¢£À
 12- ªÀÄ¯Á® ¢£À
 26-PÁVð¯ï «dAiÀÄ ¢£À
 29- eÁUÀwPÀ ºÀÄ° ¢£À
DUÀ¸ÀÖ :-
 07-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ PÉÊªÀÄUÀÎ ¢£À
 15- ¨sÁgÀvÀ ¸ÀévæA
À vÀå ¢£À
 20-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀzÁâªÀ£Á ¢£À
 29-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæÃqÁ ¢£À
¸É¥ÉÖA§gÀ :-
 05-²PÀëPÀgÀ ¢£À
 08-«±Àé ¸ÁPÀëgÀvÁ ¢£À
 15-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ C©üAiÀÄAvÀgÀgÀ ¢£À National Enginears day
 16-«±Àé NeÉÆÃ£À ¢£À
 25-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ CAvÉÆåÃzÀAiÀÄ ¢£À
 27-«±Àé ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ¢£À
55
CPÉÆÖÃ§gï :-
 02-«±Àé C»A¸Á ¢£À (UÁA¢üÃf ºÀÄnÖ£À ¢£À)

 02-¯Á® §ºÀÄzÀÆÝgÀ ±Á¹Ûç d£Àä ¢£ÀªÁVzÉ.
 16-«±Àé DºÁgÀ ¢£À
 24-«±Àé ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÁÜ¥À£Á ¢£À
 31-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ KPÀvÁ ¢£À (National Unity Day)
£ÀªÉA§gÀ:-
 1 -PÀ£ÁðlPÀ gÁeÉÆåÃvÀìªÀ
 11 - gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¢£À
 13 – gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨sÁªÉÊPÀåvÁ ¢£À
 14 - gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À ¢£À (dªÁºÀgÀ¯Á® £ÉºÀgÀÆ d£Àä¢£À )
 19 - gÁ¶ÖçÃAiÀÄ LPÀåvÁ ¢£À
 26 - gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA«zsÁ£À ¢£À
r¸ÉA§gÀ : -
 1-«±Àé KqÀì ¤ªÀÄÆð®£Á ¢£À

 03-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀQÃ®gÀ ¢£À
 05 - «±Àé ªÀÄtÂÚ£À ¢£À
 10 - gÁ¶ÖçAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À ¢£À
 22-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ UÀtÂvÀ ¢£À
 23-gÁ¶ÖçÃAiÀÄ gÉÊvÀgÀ ¢£À
 25-GvÀÛªÀÄ DqÀ½vÀ (ªÁd¥ÉÃ¬Ä) ¢£À
* eÉÊ¥ÀÄgÀPÉÌ AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ ªÀiÁ£ÀåvÉ

- ¦APï ¹n JAzÉÃ ºÉ¸ÀgÁVgÀÄªÀ eÉÊ¥ÀÄgÀ £ÀUÀgÀ AiÀÄÄ£É¸ÉÆÌÃ «±Àé ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁVzÉ.
- «±Àé ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ ºÉUÀÄÎgÀÄvÀÄ J¤¹gÀÄªÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁägÀPÀUÀ¼À ¸ÀASÉå – 38 EzÀgÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ 3
1) PÀ£ÁðlPÀzÀ ºÀA¥ÉAiÀÄ ¸ÁägÀPÀ
2) PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥ÀlÖzÀ PÀ®Äè
3) PÀ£ÁðlPÀ, ªÀÄºÁgÁµÀÖç, PÉÃgÀ¼ÀUÀ¼À°è ºÀgÀrgÀÄªÀ ¥À²ÑªÀÄ WÀlÖ ¥ÀªÀðvÀUÀ¼ÀÄ
- ¨sÁgÀvÀzÀ 38£ÉÃ «±Àé ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ vÁt – eÉÊ¥ÀÄgÀ
 ¨sÁgÀvÀzÀ ¨ÁºÁåPÁ±À ¸ÀA±ÉÆÃzÀ£Á ¸ÀA¸ÉÜ ( E¸ÉÆæÃ)
56
- 2019 £ÀªÉA§gÀ 27 gÀAzÀÄ PÁmÉÆÃð¸Áåmï- 3 G¥ÀUÀæºÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÉÆA¢UÉ CªÉÄjPÁzÀ ªÁtÂdå
GzÉÝÃ±ÀzÀ 13 £Áå£ÉÆ G¥ÀUÀæºÀUÀ¼À£ÀÄß ¦J¸ïJ¯ï« - ¹47 gÁPÉmï ªÀÄÆ®PÀ DAzÀæ¥æz
À ÉÃ±ÀzÀ
²æÃºÀjPÉÆÃmÁzÀ ¸Àw±À zsÀªÀ£À PÉÃAzÀæ¢AzÀ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV GqÁªÀuÉ.
- ¥Àæ¸ÀÄÛvÀªÁV PÉ. ²ªÀ£ï gÀªÀgÀÄ E¸ÉÆæÃzÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÄÝ, EªÀgÀÄ ZÀAzÀæAiÀiÁ£À- 2
gÀÆªÁjAiÀiÁVzÁÝgÉ EªÀgÀ£ÀÄß gÁPÉmï ªÀiÁå£ï JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨ÁºÁåPÁ±À ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¹ E¸ÉÆæÃ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß 1969 DUÀ¸ïÖ
15gÀAzÀÄ ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è ¸ÁÜ¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ. ªÉÆzÀ® ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ CzsÀåPÀëgÁV «PÀæA ¸ÁgÁ¨Á¬ÄAiÀÄªÀgÀ£ÄÀ ß
£ÉÃ«Ä¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- 2019 CUÀµÖÀ 12 gÀAzÀÄ E¸ÉÆæÃzÀ ¸ÀA¸ÁÜ¥ÀPÀ CzsÀåPÀëgÀÄ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨ÁºÁåPÁ±À PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ zÀ
¦vÁªÀÄºÀgÉAzÉ SÁåvÀgÁzÀ «PÀæA ¸ÁgÁ¨sÁ¬ÄAiÀÄªÀgÀ 100 £ÉÃ ªÀµÀðzÀ d£Àä ±ÀvÀªÀiÁ£ÉÆÃvÀìªÀªÀ£ÀÄß
DZÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
- 2019 CUÀµÖÀ 15 PÉÌ E¸ÉÆæÃ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ vÀ£Àß 50£ÉÃ ªÀµÁðZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß DZÀj¹PÉÆArvÀÄ.
- ªÀÄAUÀ¼ÀAiÀiÁ£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ : 2013 £ÀªÉA§gï 05 gÀAzÀÄ ¦J¸ïJ¯ï« ¹-25 gÁPÉmï ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄAUÀ¼À
UÀæºÀPÉÌ G¥ÀUÀæºÀªÀ£ÀÄß GqÁ¬Ä¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F G¥ÀUÀæºÀªÀ£ÀÄß 2014 ¸É¥ÖÉA§gï 24gÀAzÀÄ ªÀÄAUÀ¼À£À PÀPëÉUÉ
¸ÉÃjvÀÄ. F AiÉÆÃd£É PÉÊUÉÆAqÀ dUÀwÛ£À £Á®Ì£ÉÃ ¨ÁºÁåPÁ±À ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ. KµÁåzÀ ªÉÆzÀ® ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVzÉ.
ªÉÆzÀ® ¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄÃ(450PÉÆÃn) Rað£À°è AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV ªÀÄAUÀ¼ÀAiÀiÁ£À ªÀiÁrzÀ QÃwð
E¸ÉÆæÃUÉ ¸À®ÄèvÛÀzÉ. F ªÉÆzÀ®Ä GqÁªÀuÉ ªÀiÁrzÀ zÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ CªÉÄjPÁ, gÀµÁå, ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄgÉÆÃ¥ï-¸ÉàÃ¸ï
KeÉ¤ì.
- ZÀAzÀæAiÀiÁ£À – 1 : 2008 CPÉÆÖÃ§gï 22gÀAzÀÄ ¦J¸ïJ¯ï«-¹11 ªÀÄÆ®PÀ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV GqÁªÀuÉ
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.
- ZÀAzÀæAiÀiÁ£À – 2 : 2019 dÄ¯ÉÊ 22gÀAzÀÄ fJ¸ïJ¯ï«JAPÉ-3( GSLVMK-III) GqÁªÀuÁ ªÁºÀPÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ DAzsÀæ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ²æÃºÀjPÉÆÃmÁzÀ ¸ÀwÃ±ï zsÀªÀ£ï GqÁªÀuÁ PÉÃAzÀæ¢AzÀ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV
GqÁ¬Ä¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀÄ 2019 gÀ ¸É¥ÉÖA§gÀ 7 gÀAzÀÄ ªÀÄÄAeÁ£É 1:55 PÉÌ ZÀAzÀæAiÀiÁ£À-2 £ËPÉAiÀÄ
«PÀæA¯ÁåAqÀgï ZÀAzÀæ£À CAUÀ¼ÀPÉÌ PÉÃªÀ® 2.1 Q.«ÄÃ JvÀÛgÀzÀ°èzÁÝUÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ZÀAzÀæ£À ªÉÄÃ¯É
E½AiÀÄÄªÀ°è «¥sÀ®ªÁ¬
- E¸ÉÆæzÀ PÉÃAzÀæ PÀbÉjUÀ¼ÀÄ
 E¸ÉÆæzÀ PÉÃAzÀæ PÀbÉÃj - ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
 «PÀæA ¸ÁgÁ¨Á¬Ä ¨ÁºÁåPÁ±À PÉÃAzÀæ – wgÀÄªÀ£ÀAvÀ¥ÀÄgÀ
 GqÁªÀuÁ PÉÃAzÀæ - ²æÃºÀjPÉÆÃlzÀ ¸ÀwÃ±ï zsÀªÀ£À GqÁªÀuÁ PÉÃAzÀæ
 ªÀiÁ¸ÀÖgï PÀAmÉÆæ¯ï PÉÃAzÀæ - ºÁ¸À£À
 gÀ¥sÉÃ¯ï £À «±ÉÃµÀvÉUÀ¼ÀÄ
- JgÀqÀÄ EAf£ï
- MAzÀÄ D¸À£À
- ªÀÄ°Ö gÉÆÃ¯ï AiÀÄÄzÀÝ«ªÀiÁ£À
- 24,500 PÉf ºÉÆvÉÆÛAiÀÄÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð
57
- 37,000 Q.«ÄÃ. ªÁå¦ÛAiÀÄ°è PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ
- 2130 Q«ÄÃ. UÀjµÀÖ ªÉÃUÀ ¥Àæw UÀAmÉUÉ
- MªÉÄä 4 Që¥ÀtÂ MAiÀÄå§®èzÀÄ
- §ÄzsÀªÁgÀ ¢£ÁAPÀ 29-07-2020 gÀAzÀÄ ªÀÄzsÁåºÀß ºÀjAiÀiÁtzÀ CA¨Á¯Á ªÁAiÀÄÄ£É¯ÉUÉ §AzÀ LzÀÄ
«ªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉ ªÀÄÄRå¸ÀÜ Kgï ªÀiÁµÀð¯ï gÁPÉÃ±ï PÀÄªÀiÁgï ¹AUï §zsËjAiÀiÁ
§gÀªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ.
* ºÀÄ° UÀtw
- 2006gÀ°è Natinal Tiger Conserevation Authority ¸ÁÜ¥À£É

- 2006 jAzÀ ¥Àæw 4 ªÀµÀðUÀ½UÉÆªÉÄä ºÀÄ° UÀtw ¥ÁægÀA¨sÀ
- 2018gÀ ºÀÄ° UÀtwAiÀÄ C£ÀéAiÀÄ zÉÃ±ÀzÁzÀåAvÀ ºÀÄ°UÀ¼À ¸ÀASÉå ±ÉÃ.33% gÀµÄÀ Ö ºÉZÁÑV 2226 jAzÀ 2967PÉÌ
KjPÉ PÀArzÉ. EzÀÄ dUÀwÛ£À°ègÀÄªÀ ºÀÄ°UÀ¼À ¸ÀAvÀwAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ 75 gÀµÄÀ Ö ¥Á®Ä JA§ÄzÀÄ UÀªÀÄ£ÁºÀð.
- zÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ ºÀÄ°UÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß gÁdåªÁgÀÄ £ÉÆÃrzÁUÀ ªÀÄzsÀå ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è 526 ºÀÄ°UÀ½zÀÄÝ ªÉÆzÀ®
¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ , JgÀqÀ£ÉÃ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ 524 ºÀÄ°UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ, ªÀÄÆgÀ£ÉÃ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è GvÀÛgÀ RAqÀ
442 ºÀÄ°UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ
* «±ÀéªÀ£ÉßÃ ¨ÉaÑ ©Ã½¹zÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÉÊgÀ¸ïUÀ¼ÀÄ
 ªÀiÁ§ðUïð ªÉÊgÀ¸ï
 J¨ÉÆÃ¯Á ªÉÊgÀ¸ï
 ºÉZï1J£ï1 (ºÀA¢ dégÀ)
 qÉAUÉ dégÀ
 fPÁ
 ¤¥sÁ
* PÉÆgÉÆÃ£Á
- dUÀvÛÀ£ÉßÃ ¨ÉaÑ©½¹gÀÄªÀ PÉÆgÉÆÃ£Á ªÉÊgÀ¸ï JA§ ªÀiÁgÀPÀ ªÉÊgÀ¸ï aÃ£ÁzÀ ªÀÅºÁ£ï ¥ÁæAvÀåzÀ°è
PÁtÂ¹PÉÆArzÀÄÝ. 2019gÀ r¸ÉA§gï 31 gÀAzÀÄ F gÉÆÃUÀzÀ ªÉÊgÁtÄ ¥ÀvÛÉAiÀiÁVvÀÄÛ.
- ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ PÉÃgÀ¼ÀzÀ°è ¥ÀvÉÛAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
58
- ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÉÆÃ«qï – 19 UÉ ªÉÆzÀ® ¸ÁªÁVzÀÄÝ PÀ£ÁðlPÀzÀ PÀ®§ÄVð f¯ÉèAiÀÄ°è.
- PÉÆÃgÉÆ£Á ªÉÊgÀ¸À COVID – 19 ( Coronavirus Disease 2019)
- COVID – 19 ªÀiÁ£ÀªÀ£À ±Áé¸ÀPÉÆÃ±ÀzÀ ¨sÁUÀPÉÌ ¥ÀjuÁªÀÄ ©gÀÄvÀÛzÉ.
- RT- PCR( Reverse trabscription polymerase chain reaction ) EzÀÄ COVID – 19 ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ
ºÉ¸ÀgÀÄ. Dgïn-¦¹Dgï dUÀwÛ£ÁzÀåAvÀ PÉÆÃ«qï – 19 ¸ÉÆÃAPÀÄ¥ÀvÉÛUÉ §¼À¸ÀÄªÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¥ÀjÃPÉë EzÁVzÀÄÝ
Dgïn-¦¹Dgï JA§ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß ¨Á¬Ä ºÁUÀÆ ªÀÄÆV£À zÀæªÀzÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ F ¸ÀÆPÀëöä
¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
 ¦¦E ( ¥À¸Àð£À¯ï ¥ÉÆæmÉQëÃªï EQé¥ïªÉÄAmï ) gÉÆÃVUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀZÀj¸ÀÄªÀ ªÉÊzÀågÀÄ, ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ
¦¦¬ÄAiÀÄ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. gÉÆÃVUÀ½AzÀ EªÀjUÉ ªÉÊgÀ¸ï, ¨ÁåQÖjAiÀiÁ vÀUÄÀ ®zÀAvÉ
£ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄªÀ¸ÀÛç ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¦¦E J£ÀÄßvÁÛgÉ.
 PÁégÀAmÉÊ£ï JAzÀgÉ ¸ÁAPÁæ«ÄÃPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À ºÁªÀ½ EzÁÝUÀ ªÉÊgÀ¸ï/¨ÁåQÖjAiÀiÁUÀ½UÉ vÀÄvÁÛUÀzÀAvÉ ¤UÁ
WÀlPÀzÀ°è EqÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ. EzÀÄ ºÀ¼ÉAiÀÄ PÁ®¢AzÀ®Æ £ÀqÉzÀÄ PÉÆAqÀÄ §A¢gÀÄªÀ ªÀÄÄ£ÉßÃZÀÑjPÁ PÀæªÄÀ .
 ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæzsÁ¤ PÀgÉÆÃ£Á ªÉÊgÀ¸À «gÀÄzÀÝ ªÉÆzÀ® ¨sÁjUÉ zÉÃ±ÀzÀ°è ªÀiÁZÀð 22 gÀ«ªÁgÀzÀAzÀÄ d£ÀvÁ
PÀ¥ÀÆåðªÀ£ÀÄß «¢ü¹zÀgÀÄ
 ¯ÁPïqË£ï JAzÀgÉ : ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀ ¥ÀæzÉÃ±À, gÁdå, zÉÃ±ÀzÀ°è ªÁå¦¹zÁUÀ ¸ÀPÁðgÀ CªÀ±åÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÄÀ ß
ºÉÆgÀvÄÀ ¥Àr¹ G½zÉ®è ªÀ»ªÁlÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¸ÀÜVvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ
ºÉÆA¢zÀÄÝ, F §UÉAiÀÄ ¤§ðAzsÀPÉÌ ¯ÁPïqË£ï J£ÀÄvÁÛgÉ. ¯ÁPÀqË£ï WÉÆÃµÀuÉAiÀiÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è d£ÀgÄÀ
©ü¢ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¸ÉÛUÀ¼À°è C£ÀUÀvåÀ ªÁV NqÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ ¤µÉÃ¢¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. vÀÄvÀÄð ¸ÉÃªÁ ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÄÀ ªÀiÁvÀæ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä CªÀPÁ±À«gÀÄvÀÛzÉ.
- ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß EArAiÀÄ£ï ¥É£É¯ï PÉÆÃqÀß ¸ÉPÀë£ï 188 gÀr MAzÀjAzÀ DgÀÄ wAUÀ¼À PÁ®
¸ÉgÉAiÀÄ°èqÀ§ºÀÄzÀÄ ¥ÀæPÀÈw «PÉÆÃ¥À ¤ªÀðºÀuÁ PÁAiÉÄÝ 2005gÀ ¸ÉPÀë£ï 51 gÀAvÉ ¤AiÀÄªÀÄ G®èAX¸ÀÄªÀªÀjUÉ
JgÀqÀÄ «zsÀzÀ°è ²PÉë «¢¸À®Ä CªÀPÁ±À UÀ½ªÉ.
* DAzsÀæ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ªÀÄÆgÀÄ gÁdzsÁ¤: «±ÁR¥ÀlÖt, PÀ£ÀÆð¯ï ºÁUÀÆ CªÀÄgÁªÀwAiÀÄ£ÀÄß gÁdzsÁ¤AiÀiÁV¸ÀÄªÀ

DAzsÀæ¥ÀæzÉÃ±À «PÉÃA¢æÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ J®è ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀªÀiÁ£À C©üªÈÀ ¢Ý ªÀÄ¸ÀÆzÉUÉ «zsÁ£À¸À¨sÉ CAVÃPÁgÀ ¤ÃrzÉ.
* UÀÈºÀ ¸ÀaªÀ C«ÄvÀ ±Á ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ËgÀvÀé wzÀÄÝ¥Àr ªÀÄ¸ÀÆzÉ 2019 ªÀÄAr¹zÀgÀÄ.

- ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¥ËgÀvéÀ ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄºÀvéÀzÀ ¥ËgÀvÀé wzÀÄÝ¥Àr ªÀÄ¸ÀÆzÉUÉ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ°è 311-80 §ºÀÄªÀÄvÀ ¢AzÀ
M¦àUÉ ¥ÀqÉ¬ÄvÀÄ. §½PÀ 125-105 ªÀÄvÀUÀ¼À°è gÁdå¸À¨sÉAiÀÄ°èAiÀÄÆ CAVPÁgÀªÁ¬ÄvÀÄ.
59
* ºÉÆ¸À ºÀvÀÄÛ gÁªÀÄìgï vÁtUÀ¼ÀÄ:
- gÁªÀÄìgï ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀªÀÅ ¨sÁgÀvÀzÀ E£ÀÆß ºÀvÀÄÛ (10) ZËUÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀzÀ vÁtUÀ¼À
¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃj¹ WÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁrzÀÄÝ, zÉÃ±ÀzÀ ZËUÀÄ £É®zÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ºÁUÀÆ ¥ÀÅ£ÀgÀÄfÓªÀ£À ¥ÀæAiÀÄvÀßPÉÌ EA§Ä
zÉÆgÉwzÉ.
- F WÉÆÃµÀuÉAiÉÆA¢UÉ zÉÃ±ÀzÀ MlÄÖ 37 eËUÀÄ vÁtUÀ¼À£ÀÄß CAvÁgÁ¶ÖæÃAiÀÄ ªÀÄºÀvÀézÀ vÁtUÀ¼ÉAzÀÄ
UÀÄgÀÄw¹zÀAvÁVzÉ.
* £ÀªÀÄ¸ÉÛ læA¥À
- CªÉÄÃjPÀ CzsÀåPÀë qÉÆ£Á®Ø læA¥À ¨sÁgÀvÀPÉÌ 2020 gÀ ¥sÉ§ÄæªÀj 24 ªÀÄvÀÄÛ 25 gÀAzÀÄ JgÀqÀÄ
¢£ÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃn ¤ÃrzÀÝgÀÄ.
- CºÀªÀÄzÁ¨ÁzÀ£À (UÀÄdgÁvÀ)ªÉÆmÉgÁ QæAqÁAUÀtzÀ°è £ÀqÉzÀ £ÀªÀÄ¸ÉÛ læA¥À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è
qÉÆ£Á®Ø læA¥À CªÀgÀÄ ‘£ÀªÀÄ¸ÉÛ’ J£ÀÄßªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨ÁµÀt DgÀA©¹ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß CªÉÄÃjPÁ
¦æw¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ UËgÀ«¸ÀÄvÀÛzÉ JA§ ºÉÃ½PÉ ¤ÃrzÀgÀÄ.
- UÀÄdgÁw£À CºÀªÀÄzÁ¨ÁzÀ£À°è dUÀwÛ£À Cw zÉÆqÀØ ªÉÆmÉgÁ QæPÉmï QæqÁAUÀtªÀ£ÀÄß 2020 ¥É§ÄæªÀj 24 gÀAzÀÄ
CªÉÄÃjPÁzÀ CzsÀåPÀë qÉÆ£Á®Ø læA¥À CªÀgÀÄ GzÁÏn¹zÀgÀÄ.
- F QæqÁAUÀtzÀ eÁUÀzÀ°è »AzÉ ¸ÀzÁðgÀ ¥ÀmÉÃ¯ï QæAqÁAUÀt«vÀÄÛ. F QæAqÁAUÀtªÀ£ÀÄß
‘¯Á¸Àð£ï ªÀÄvÀÄÛ l¨ÉÆð ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ 2 ªÀµÀðUÀ¼À°è ¤«Äð¹zÉ.
* ¹ÛÃAiÀÄgÀ «ªÁºÀ ªÀAiÀÄ¸ÀÄì 21 PÉÌ ?

- ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ «ªÁºÀ CºÀðvÉAiÀÄ PÀ¤µÀ× ªÀAiÀÄ¸Àì£ÀÄß 18 ªÀµÀð¢AzÀ 21 ªÀµÀðPÉÌ Kj¸À®Ä ªÀÄÄAzÁVgÀÄªÀ PÉÃAzÀæ
¸ÀPÁðgÀ, F ¸ÀA§AzsÀ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀ®Ä G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ¸À«ÄwAAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀa¹zÉ.
* ªÉÆzÀ® JAf£ïgÀ»vÀ gÉÊ®Ä

- zÉÃ±ÀzÀ CwÃªÉÃUÀzÀ JAf£ïgÀ»vÀ gÉÊ®Ä (UÀAmÉUÉ 160 Q«ÄÃªÀgÉUÉ) J¤ß¹PÉÆ¼Àî°gÀÄªÀ ¢°è-ªÁgÀt¹ ‘ªÀAzÉÃ
¨sÁgÀvï’ JPïì¥Éæ¸ï gÉÊ°UÉ ¥sÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆÃ¢ ¥sÉ§ÄæªÀj 15-2019gÀAzÀÄ ºÀ¹gÀÄ ¤±Á£É vÉÆÃj¹zÀgÄÀ .
* gÉÊ¯Éé «« ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉ
- UÀÄdgÁvï£À ªÀqÉÆÃzÀgÁzÀ°è ¸ÁÜ¦vÀªÁVgÀÄªÀ ‘¢ £ÁåµÀ£À¯ï gÉÊ¯ï DåAqï mÁæ£ïì¥ÉÆÃmÉÃðµÀ£ï E£ï¹ÖlÆåmï
(National Rail & Transportation Institute- NRTI)’ UÉ gÉÊ¯Éé ¸ÀaªÀ ¦AiÀÄÄµï UÉÆÃAiÀÄ¯ï ªÀÄvÀÄÛ
UÀÄdgÁvï ªÀÄÄRåªÀÄAwæ «dAiÀÄ gÀÆ¥ÁtÂ 2018 r¸ÉA§gï 15gÀAzÀÄ ZÁ®£É ¤ÃrzÁÝgÉ. gÀµÁå ªÀÄvÀÄÛ
aÃ£ÁUÀ¼À°è EAvÀºÀ «±Àé«zsÁå®AiÀÄ«zÉ.
* 3£ÉÃ ¸ÀéZÀÒ £ÀUÀgÀªÁV ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ

- PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ £ÀqÉ¹zÀ ¸ÀéZÀÒvÁ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ ¥sÀ°vÁA±À ¥ÀæPÀlªÁVzÀÄÝ, ªÀµÀðzÀ ‘CvÀåAvÀ ¸ÀéZÀÒ £ÀUÀgÀ’ «¨sÁUÀzÀ°è
gÁdåzÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ £ÀUÀj ªÉÄÊ¸ÀÆjUÉ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ ¸ÁÜ£À ®©ü¹zÉ.
60
- ªÀÄzsÀå ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ EAzÉÆÃgïUÉ ªÉÆzÀ® ºÁUÀÆ bÀwÛÃ¸ïUÀqÀzÀ CA©PÁ¥ÀÄgÀPÉÌ JgÀqÀ£ÉÃ ¸ÁÜ£À ®©ü¹zÉ. gÁµÀÖç¥Àw
gÁªÀÄ£ÁxÀ PÉÆÃ«Azï CªÀgÀÄ ‘¸ÀéZÀÒ ¸ÀªÉÃðPÀët-2019’ ¥Àæ±À¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæzsÁ£À ªÀiÁrzÀgÀÄ.
* PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ ‘±Á¢ ¨sÁUÀå’ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß »AvÉUÉzÀÄPÉÆArzÉ. 2013 gÀ°è F AiÉÆd£É DgÀA©ü¸À¯ÁVvÀÄÛ.
* ¸ÀwÃ±ï UÀÄeÁæ¯ï zÉÃ±ÀzÀ ±ÉæÃµÀ× avÀæ PÀ¯Á«zÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ²°àUÀ¼À°è M§âgÁVzÀÝgÀÄ.

- EªÀgÀÄ ªÀiÁf ¥ÀæzsÁ¤ L.PÉ.UÀÄeÁæ¯ï CªÀgÀ ¸ÉÆÃzÀgÀgÁVzÀÝgÀÄ. ¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ 1999gÀ°è JgÀqÀ£ÉAiÀÄ G£ÀßvÀ
£ÁUÀjPÀ ¥ÀÄgÀ¸ÁÌgÀ ¥ÀzÀä«¨sÀÆµÀt ¤ÃrvÀÄÛ. ¸ÀwÃ±ï UÀÄeÁæ¯ï 94£ÉAiÀÄ ªÀAiÀÄ¹ì£À°è ªÀiÁZïð£À°è ¤zsÀ£ÀgÁzÀgÀÄ.
* ¥À²ÑªÀÄ §AUÁ¼ÀzÀ PÉÆÃ®ÌvÁzÀ°è£À ªÉÄmÉÆæ gÉÊ®Ä ªÀåªÀ¸ÉÜ £À¢ vÀ¼ÀzÀ°è ¸ÀÄgÀAUÀ ªÀiÁUÀð
ºÉÆAzÀ°zÉ.
* ¨sÁgÀvÀzÀ UÁæöåAqÀ ªÀiÁ¸ÀÖgï PÉÆ£ÉÃgÀÄ ºÀA¦ CªÀgÀÄ «±Àé gÁå¦qï ZÉ¸ï ZÁA¦AiÀÄ£ï²¥ï£À ªÀÄ»¼Á «¨sÁUÀzÀ°è
a£ÀßzÀ ¥ÀzÀPÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀgÀÄ. F ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁzsÀ£É ªÀiÁrzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ 2£ÉÃ ZÉ¸À¥ÀlÄ JA§ QÃwðUÉ
¥ÁvÀægÁVzÁÝgÉ.
* dUÀwÛ£À Cw JvÀÛgÀzÀ ¸ÉÃvÀÄªÉ ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀð §¼ÀPÉUÉ ¹zÀÝ.

- dªÀÄÄä ªÀÄvÀÄÛ PÁ²äÃgÀzÀ°è aÃ£Á¨ï £À¢UÉ ¤«Äð¸À¯ÁUÀÄwÛgÀÄªÀ dUÀwÛ£À Cw JvÀÛgÀzÀ gÉÊ¯Éé ¸ÉÃvÀÄªÉ PÁªÀÄUÁj
vÀéjvÀ UÀwAiÀÄ°è ¸ÁUÀÄwÛzÀÄÝ ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀð ¯ÉÆÃPÁ¥ÀðuÉAiÀiÁUÀÄªÀ ¤jÃPÉë¬ÄzÉ.
- F ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄÄ PÀtÂªÉ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÉ ¸ÀA¥ÀQð¸À°zÀÄÝ 2022gÀ r¸ÉA§gï ªÉÃ¼ÉUÉ §¼ÀPÉUÉ ¹zÀÝªÁUÀ°zÉ.
- £É®¢AzÀ F ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ JvÀÛgÀ 359 «ÄÃlgï
- UÀAmÉUÉ 260 Q.«ÄÃ. ªÉÃUÀzÀ°è ©Ã¸ÀÄªÀ UÁ½AiÀÄ£ÀÄß vÁ½PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð«zÉ.
- jAiÀiÁ¤ f¯ÉèAiÀÄ PËj UÁæªÀÄzÀ°è PÁvÁæ- §¤ºÁ¯ï gÉÊ¯Éé ¯ÉÊ£ï£À°è F ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. EzÀÄ
¥sÁæ£ïì£À ¥Áåj¸À°ègÀÄªÀ L¥sÉ¯ï lªÀgïVAvÀ®Æ 30 «ÄÃlgï ºÉZÀÄÑ JvÀÛgÀ ºÉÆA¢gÀ°zÉ.
* ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è EwÛÃZÉUÉ £ÀqÉzÀ 107£ÉAiÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ «eÁÕ£À PÁAUÉæ¸ï ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀzÀ ¨sÁUÀªÁV EzÉÃ ªÉÆzÀ® ¨Áj
gÉÊvÀ «eÁÕ£À ¸À¨sÉ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ. ºÉÆgÀgÁdåUÀ½AzÀ §A¢zÀÝ gÉÊvÀ ¸ÁzsÀPÀgÀÄ vÀªÀÄä DzsÀÄ¤PÀ ¨É¼É ¥ÀzÞÀ w, ºÉÆ¸À
¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À PÀÄjvÀÄ ªÀiÁ»w «¤ªÀÄAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆAqÀgÀÄ.
* »ªÀiï zÀ±Àð£ï JPÀì ¥Éæ¸ï PÁ¯ÁÌ ªÀÄvÀÄÛ ²ªÀiÁè gÁdåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀA¥ÀQð¸ÀÄvÀÛzÉ.
* EwÛÃaUÉ RBI ¨ÁåAPï CAzsÀjUÉ PÀgÉ¤ì £ÉÆÃlÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV UÀÄgÀÄw¸À®Ä “MANI” ªÉÆ¨ÉÊ¯ï Då¥À£ÄÀ ß
©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÉ.
* gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀÄ° ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ “¸ÀÄ¢üÃWÀð ¸ÀAgÀPÀëuÉUÁV ºÀÄ° ¸ÀASÁå ¸ÀA¥ÀPÀð” JA§ zÁR¯É
¥ÀæPÀn¹zÀÄÝ EzÀgÀ°è 32 ¥ÀæªÀÄÄR ºÀÄ° ªÁ¸À ¥ÀæªÉÃ±À PÁjqÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrzÉ. EzÀgÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ°è
61
1) zÁAqÉÃ° CA²- ±ÀgÁªÀw PÀtÂªÉ
2) PÀÄzÀÄgÉ ªÀÄÄR - ¨sÀzÁæ
3) £ÁUÀgÀ ºÉÆ¼É - §Ar¥ÀÄgÀ – vÀ®PÁªÉÃj
* gÁdåzÀ°è ¸Áämïð¹n AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£À- vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ
gÀµÁåzÀ ¸ÀA«zsÁ£À wzÀÄÝ¥Àr – 2036gÀªÀgÉUÉ ¥ÀÄn£ï C¢üPÁgÀ
- gÀµÁåzÀ°è ¸ÀzÀå CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÁªÀ¢ü MAzÀÄ CªÀ¢üUÉ DgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ. ªÀÄÄAZÉ CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀ CªÀ¢ü £Á®ÄÌ
ªÀµÀðUÀ¼ÁVvÀÄÛ. 2008 r¸ÉA§gï£À°è ¸ÀA«zsÁ£ÀPÉÌ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁr C¢üPÁgÁªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß £Á®ÄÌ ªÀµÀð¢AzÀ
DgÀÄ ªÀµÀðPÉÌ ºÉaÑ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
* KµÁånPï ¹AºÀ UÀtw – 2020

- UÀÄdgÁvï gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ CgÀtå E¯ÁSÉAiÀÄ 1965 jAzÀ ¥Àæw 5 ªÀµÀðUÀ½UÉÆªÉÄä KµÁånPï ¹AºÀUÀ¼À
UÀtwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄvÁÛ §A¢zÉ.
- 2015gÀ £ÀAvÀgÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ 2020 KµÁånPï ¹AºÀ UÀtwAiÀÄ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrzÀÄÝ, ±ÉÃ. 28 gÀµÄÀ Ö
¹AºÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÑ¼ÀªÁVªÉ ºÁUÀÆ KµÁånPï ¹AºÀUÀ¼À ¸ÀAgÀQëvÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ 9 f¯ÉèUÀ°è ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
- 2020gÀ ªÉÃ¼ÉUÉ KµÁånPï ¹AºÀUÀ¼À ¸ÀASÉå 674PÉÌ ºÉZÀÑ¼ÀªÁVzÉ. F ¹AºÀUÀ¼ÀÄ Vgï CgÀtåPÉÌ ªÀiÁvÀæ
¹Ã«ÄvÀªÁVªÉ. ªÉÄÃ 2015 gÀ°è £ÀqÉ¹zÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ°è gÁdåzÀ°è 523 ¹AºÀUÀ½zÀÝªÀÅ DzÀgÉ F ¨Áj ¸É£ìÀ£À°è
151 ¹AºÀUÀ¼ÀÄ KjPÉ PÀAqÀÄ §A¢ªÉ.
- 1936 gÀ°è ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ dÄ£ÁUÀqsï£À £ÀªÁ§£À CªÀ¢AiÀÄ°è ¹AºÀ UÀtwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©¹zÀÝgÀÄ.
¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ :

- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¥ÉÆÃ¯ÉÆÃ (1948) : ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀévÀAvÀæ ¹PÀÌ £ÀAvÀgÀ ºÉÊzÁæ¨ÁzÀ ¸ÀA¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ MPÀÆÌlPÉÌ
¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ®Ä CA¢£À PÉÃAzÀæ ¸ÀaªÀ ¸ÀzÁðgÀ ªÀ®è¨Á¬Ä ¥ÀmÉÃ¯ï gÀªÀgÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
¸ÉÃ£É ¸É¥ÉÖA§gÀ 13 jAzÀ 17gÀ ªÀgÉUÉ D¥ÀgÉÃ±À£ï ¥ÉÆÃ¯ÉÆÃ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ PÉÊUÉÆArvÀÄ DzÀÝjAzÀ ¸É¥ÖÉA§gÀ 17£ÀÄß
ºÉÊzÁæ¨Ágï «ªÉÆÃZÀ£Á ¢£ÀªÀ£ÁßV DZÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
62
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¥ÀgÁPÀæªÀÄ (1961) : UÉÆÃªÁ ¢AiÀÄÄ zÀªÀÄ£ï UÀ¼À°è DqÀ½vÀ £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝ ¥ÉÆÃZÀÄðVÃ¸ÀgÀ£ÄÀ ß D
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛUÉÆ½¸À®Ä ¨sÁgÀwAiÀÄ ¸ÉÃ£É PÀåUÉÆAqÀ PÁAiÀÄðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï wæ±ÀÄ® (1971) -1971 gÀ ¨sÁgÀvÀ-¥ÁPï AiÀÄÄzÀÝ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÀgÁa §½AiÀÄ CgÀ©â ¸ÀªÄÀ ÄzÀæzÀ°è
¥ÁQ¸ÁÛ£À ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÆÃ°¸À®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ËPÁ¥ÀqÉ PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¸ÉÖöÊ°AUÀ §ÄzÀÝ(1974) –CA¢£À ¥ÀæzsÁ¤ EA¢gÁ UÁA¢ü DzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥Àæ¥æx
À ÀªÄÀ ªÁV
gÁd¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÉÆÃPÁæ£ï£À°è ¥ÀgÀªÀiÁtÄ ¥ÀjÃPÉë £ÀqÉ¸À®Ä PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ AiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï §Æè¸ÁÖgï (1984) : ¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄÄªÀå ¨ÁUÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄUÀÆr¹ ¥ÀævåÉ ÃPÀ
PÀ°¸ÁÜ£ÀzÀ zÉÃ±ÀPÁÌV §AzÀæ£ï ªÁ¯ÉÃ¹AUï £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è ¹RÍgÀÄ, ¥ÀAeÁ©£À CªÀÄÈvÀ¸ÀgÀzÀ
¸ÀÄªÀtðzÉÃªÁ®AiÀÄzÀ°è DqÀUÀÄ vÁtªÀ£ÁßV ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ºÉÆgÁl £ÀqÉ¸ÀÄwÛÛzÀÝgÀÄ. EªÀgÀ ºÉÆÃgÁlªÀ£ÄÀ ß
zÀªÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£À PÁåPÀÖ¸ï (1989) - ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉAiÀÄ gÁµÀÖç ªÀiÁ°ØÃªÀì ªÀiÁ¯É CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ «ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝtªÀ£ÄÀ ß
¥ÉÆèÃmï ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ GUÀægÀÄ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀgÀÄ F GUÀægÀ£ÀÄß ¸ÀzÉ§rAiÀÄ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É ªÀiÁ¯ÉAiÀÄ°è
PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀÄðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃµÀ£ï ±ÀQÛ (1998) 1998 ªÉÄÃ 11 gÀAzÀÄ qÁ: J.¦.eÉ C®Äâ¯ï PÀ¯ÁA £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è 2£ÉÃ ¨ÁjUÉ 5
¥ÀgÀªÀiÁtÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV £ÀqÉ¸À®Ä PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï «dAiÀÄ (1999)-1999 dÆ£ï, dÄ¯ÉÊ wAUÀ¼À°è ¥ÁQ¸ÁÛ£À ¸ÉÃ£É PÁ²äÃgÀzÀ PÁVð¯ï ¥ÀæzÉÃ±À
ªÀ±À¥Àr¹PÉÆArvÀÄ. DUÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ D¥ÀgÉÃ±À£ï «dAiÀÄ PÁAiÀÄðZÀgÀuÉ PÉÊUÉÆAqÀÄ ¥ÁQ¸ÁÛ£À
¸ÉÃ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV ¸ÉÆÃ°¹ dÄ¯ÉÊ 26 gÀAzÀÄ PÁVð¯ï ªÀ±À¥Àr¹PÉÆArvÀÄ DzÀÝjAzÀ dÄ¯ÉÊ 26 gÀ£ÄÀ ß
PÁVð¯ï «dAiÀÄ ¢ªÀ¸À JAzÀÄ DZÀj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ªÀÄzÁvï (2004) : 2004 r¸ÉA§gÀ£À°è §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ°è ¸ÀA¨sÀ«¹zÀ gÁdåUÀ¼ÁzÀ Mj¸Áì, DAzsæÀ
vÀ«Ä¼À£ÁqÀÄ, gÁdåUÀ¼À°è ¸Á«gÁgÀÄ d£ÀgÀÄ ¤zsÀ£ÀªÁV ®PÁëAvÀgÀ d£ÀgÀÄ ¤UÀðwPÀgÁgÀÄ EªÀjUÉ CUÀvåÀ
ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄð MzÀV¸À®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ËPÁ¥ÀqÉ PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀÄðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï D£ÀPÉÆAqÀ (2004) – 2004 gÀ ¸ÀÄ£Á«ÄAiÀÄ ¥ÀæªÁºÀzÀ°è EAqÉÆÃ£ÉµÁåzÀ PÀgÁªÀ½ ºÀwÛgÀ ªÀÄgÀzÀ
¥ÉÆlgÉAiÀÄ°è ¹®ÄQzÀ fÃªÀAvÀ ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß gÀQë¸À®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£À PÀ¥ÉÆ£É (2006) – zÀAvÀZÉÆÃgÀ, PÁqÀÄUÀ¼À «ÃgÀ¥Àà£À£ÀÄß zÀªÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ ¸ÀPÁðgÀ &
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ PÉÃAzÀæzÉÆA¢zÉ dAnAiÀiÁV PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¨ÁèöåPÀ mÉÆ£ÁåðqÉÆÃ (2008)- 26/11 ªÀÄÄA¨ÉÊ zÁ½AiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è vÁeï ºÉÆmÉ¯ï £À°è CqÀVzÀÝ
®±ÀÌgï-J-vÉÊ¨Á ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ 4 GUÀægÀ£ÀÄß zÀªÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä J£ï. J¸ï.f PÀªÀiÁAqÉÆUÀ¼ÀÄ PÉÊUÉÆAqÀ
PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï VæÃ£ï ºÀAmï : eÁPÁðAqï & bÀwÛ¸ï WÀqï gÁdåUÀ¼À zÀmÁÖgÀtåzÀ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ CPÀæªÄÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝ £ÀPÀì°AiÀÄgÀ£ÀÄß zÀªÀÄ£ï ªÀiÁqÀ®Ä PÉÊUÉÆAqÀ £ÀPÀì¯ï ¤UÀæºÀ ¥ÀqÉ
- D¥ÀgÉÃ±À£ï JPÀì(2012) –ªÀÄÄA¨ÉÊ zÁ½ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¸ÉgÉ¹PÀÌ KPÉÊPÀ GUÀæ £À£ÀÄß ¥ÀÄuÉAiÀÄ AiÀÄgÀªÁqÀ eÉÊ°£À°è
gÀºÀ¸ÀåªÁV UÀ°èUÉÃj¹zÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï JPÀì JPÀì JPÀì : (2013) -2001 gÀ zÉºÀ°AiÀÄ ¸ÀA¸ÀvÛÀ ¨sÀªÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É zÁ½ £ÀqÉ¹zÀÝ C¥ÀÓ¯ï
UÀÄgÀÄªÀ£ÀÄß zÉºÀ°AiÀÄ wºÁgÀ eÉÊ°£À°è gÀºÀ¸ÀåªÁV UÀ°èUÉÃj¹zÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
63
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¸ÀÆAiÀÄð ºÉÆÃ¥ï (2013) : GvÀÛgÀ RAqÀzÀ°è ¸ÀÄjzÀ zsÁgÀPÁgÀ ªÀÄ¼É¬ÄAzÀ C®PÀ£ÀAzÀ &
¨sÁVÃgÀy £À¢AiÀÄ ¥ÀæªÁºÀ GAmÁV PÉÃzÀgÀ£ÁxÀ & §zÀjÃ£ÁxÀUÀ¼À°è ¸Á«gÁgÀÄ d£À ¥ÀæªÁºÀzÀ ªÀÄzsåÉ
¹®ÄQPÉÆqÀgÀÄ EªÀgÀ£ÀÄß gÀQë¸À®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ (ªÁAiÀÄÄ ¥ÀqÉAiÀÄ
ªÉÊªÀiÁ¤PÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ D¥ÀgÉÃµÀ£ï gÁºÀvï JAzÀÄ ºÉgÀ¹qÀ¯ÁVvÀÄÛ).
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¸ÀZÀð ¯ÉÊmï (2013) –ªÀÄ¯ÉÃ²AiÀiÁzÀ PË¯Á®A¥ÀÄgÀ ¢AzÀ aÃ£ÁzÀ ©ÃfAUï UÉ vÉgÀ¼ÀÄwÛzÝÀ
ªÀÄ¯ÉÃ²AiÀiÁzÀ JªÀiï.JZï 37 «ªÀiÁ£ÀzÀ »AzÀÆ ªÀÄºÁ¸ÁUÀgÀzÀ°è ¤UÀÆqsÀªÁV PÀtägÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. EzÀ£ÄÀ ß
±ÉÆÃzÀ£É ªÀiÁqÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É D¥ÀgÉÃ±À£ï ¸ÀZÀð ¯ÉÊmï PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆArvÀÄ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ªÉÄÊwæ ( 2015) ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉAiÀÄ gÁµÀÖç £ÉÃ¥À¼ÀzÀ°è ¸ÀA¨sÀ«¹zÀ ¨sÀÆPÀA¥À ¨Á¢vÀgÀ gÀPëÀuÁ
PÁAiÀÄðPÁÌV ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ ¸ÉÃ£É PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï D¯ï Omï (2015) ÇÁìªÀÄ £À ¨ÉÆÃqÉÆÃ §AqÀÄPÉÆÃgÀgÀ£ÀÄß ªÀÄlÖ ºÁPÀ®Ä PÉÊUÉÆArzÀÝ
PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ
- D¥ÀgÉÃ±À£ï gÁºÀvï (2015) 2015 gÀ°è £ÀqÉzÀ AiÉÄªÉÄ£ï ¸ÀAWÀµÀðzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ¸ÀAPÀµÖÀPÉÌ ¹QÌ ºÁQPÉÆArzÀÝ
¨sÁgÀwÃAiÀÄ £ÁUÀjPÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «zÉÃ²UÀgÀ£ÀÄß gÀQë¹ ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV PÀgÉvÀgÀ®Ä ¨sÁgÀvÀzÀ ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉ
PÉÊUÉÆArzÀÝ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¸ÀAPÀl ªÉÆÃZÀ£À (2016) D¦üæPÁ RAqÀzÀ zÀQët ¸ÀÄqÁ£ï£À°è £ÀqÉzÀ dÄ¨Á WÀµÀðuÉAiÀÄ°è ¹®ÄQzÀÝ
600 d£À C¤ªÁ¹ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀ£ÀÄß ¨sÁgÀvÀPÉÌ ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV PÀgÉvÀgÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉ PÉÊUÉÆAqÀ
- D¥ÀgÉÃ±À£ï zÀAUÀÄ (2016)- EwÛÃa£À ¥ÀAeÁ¨ï gÁdåzÀ ¥ÀQ PÉÆÃmï ªÁAiÀÄÄ £É¯ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É EArAiÀÄ£ï
ªÀÄÄeÁ»¢ÝÃ£À ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ GUÀægÀÄ zÁ½ ªÀiÁr ªÁAiÀÄÄ £É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀgÀÄ EªÀgÀ£ÄÀ ß
¸ÀzÉ§rAiÀÄ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É D¥ÀgÉÃ±À£ï zÀAUÀÄ PÁAiÀÄðZÀgÀuÉ £ÀqÉ¹vÀÄ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï J.J£ï.32(2016) :- ZÀ£ÉÊ £À vÀA§gÀA ªÁAiÀÄÄ £É¯É¬ÄAzÀ ªÉÊªÀiÁ¤PÀ ¸À«ÄÃPÉë £ÀqÉ¸À®Ä
¥ÉÆÃlð¨ÉèÃgïUÉ vÉgÀ¼ÀÄwÛzÀÝ ªÁAiÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ J.J£ï-32 «ªÀiÁ£À §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ°è PÀtÚgÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ EzÀ£ÄÀ ß
±ÉÆÃzÀ£É ªÀiÁqÀ®Ä ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÉÃ£É PÉÊUÉÆAqÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁVzÉ.
- D¥ÀgÉÃ±À£ï ¸ÀfðPÀ¯ï ¸ÉÖçöÊPï :
1] 2015 dÆ£ï 10 gÀAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄAiÀÄ£Áägï UÀrAiÉÆ¼ÀUÉ £ÀÄVÎ C°è£À GUÀæUÁ«ÄUÀ¼À£ÄÀ ß
PÉÆA¢zÀÄÝ.
2] 2016 ¸É¥ÉÖA§gÀ 26 ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß zÁn ¥ÁQ¸ÁÜ£À UÀr ¥ÀæªÉÃ²¹ C°è£À
GUÀæ vÁtUÀ¼À£ÀÄß zÀéA¸À ªÀiÁrzÀ PÁAiÀÄðZÀgÀuÉ .
¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ :
 10 r¸ÉA§gÀ ¤AzÀ 19 r¸ÉA§gïªÀgÉUÉ §©£Á(GvÀÛgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ gÀhiÁ¤ì PÀwÛgÀ), ¥ÀÄuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆÃªÁ
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¶AiÀiÁ zÉÃ±ÀUÀ¼À ªÀÄÆgÀÄ ¸ÉÃ£Á¥ÀqÉUÀ¼ÀÄ ‘EAzÀæ 2019’ dAn C¨sÁå¸À
£ÀqÉ¹zÀªÀÅ
64
 ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ EAqÉÆÃ£ÉÃ¶AiÀiÁ zÉÃ±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ £ÀªÉA§gÀ, 6, 7 gÀAzÀÄ ¨sÁgÀvÀ £ËPÁ¸ÉÃ£É ºÁUÀÆ
EAqÉÆÃ£É¶AiÀiÁzÀ £ËPÁ ¸ÉÃ£ÉUÀ¼ÀÄ §AUÁ¼À PÉÆ°èAiÀÄ°è ¢é¥ÀQëAiÀÄ ¸ÀªÀÄgÁ¨Áå¸ÀzÀ°è ¥Á¯ÉÆÎArzÀÝªÅÀ .
 ªÀÄ®¨Ágï : ¨sÁgÀvÀ CªÉÄÃjPÁ ªÀÄvÀÄÛ d¥Á£ï gÁµÀÖçUÀ¼À £ËPÁ ¥ÀqÉAiÀÄ dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À
 AiÀÄÄzÀÝC¨sÀå¸À : EzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÉÄÃjPÁ ¨sÀÆ¸ÉÃ£Á ¥ÀqÉAiÀÄ dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À .
 gÉqÀgÀ ¥ÁèUï : EzÀÄ CªÉÄÃjPÁ EvÀgÀ zÉÃ±ÀUÀ¼À ªÁAiÀÄÄ ¥ÀqÉAiÉÆA¢UÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ dAn ¸ÀªÄÀ gÁ¨sÁå¸À
EzÀgÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ 2018 ªÀÄvÀÄÛ 2016 gÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹vÀÄÛ.
 ¥Àæ§¯ï zÉÆÃ¹ÛPï : ¨sÁgÀvÀ & PÀfPÀ¸ÁÛ£À ¸ÉÃ£ÉAiÀÄ dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À.
 «ÄvÀæ ±ÀQÛ : EAqÉÆ-²æÃ®APÁ ¨sÀÆ ¸ÉÃ£Á dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À.
 ¸ÀÆAiÀÄðQgÀt : ¨sÁgÀvï ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃ¥Á¼À ¨sÀÆ¸ÉÃ£ÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«ªÀ dAn¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À
 ¸ÀA¦æw : ¨sÁgÀvÀ-¨ÁAUÁè ¨sÀÆ¸ÉÃ£ÉUÀ¼À dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À
 ºÁåAqïE£ï ºÁåAqï : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ aÃ£Á zÉÃ±ÀUÀ¼À ¨sÀÆ ¸ÉÃ£À vÀÄPÀrUÀ¼À JAl£É dAn ¸ÀªÄÀ gÁ¨sÁå¸À
ªÉÄÃWÁ®AiÀÄzÀ GªÉÆæAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è r¸ÉA§gÀ wAUÀ¼À°è £ÀqÉ¬ÄvÀÄ.
 ¸ÀÆAiÀÄðQgÀt –JPÀì- : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃ¥Á¼À «Ä°lj ¥ÀqÉUÀ¼À dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À. C¯ï-£ÁUÀºï
2(AL NAGAH-II) : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ MªÀÄ£ï £ÀqÀÄ«£À «Ä°lj dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À
 £ÉÆÃªÀiÁårPï J°¥sÉAmï : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAUÉÆÃ°AiÀÄ£ï £ÀqÀÄ«£À «Ä°lj ¥ÀqÉUÀ¼À dAn
¸ÀªÀÄgÁ¨Áå¸À.
 ªÉÄÊwæ : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ xÁAiÀÄ¯ÁåAqÀ £ÀqÀÄ«£À dAn «Ä°lj ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À.
 SÁAeÁgï-4 : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ QgÀV¸ÁÛ£À £ÀqÀÄ«£À dAn «Ä°lj ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸À.
 Bold-Kuruksetra : ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹AUÁ¥ÀÄgÀ ¨sÀÆ¸ÉÃ£Á ¥ÀqÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨Áå¸À.
 ¨sÁgÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥sÁæ£Àì £ÀqÀÄ«£À dAn ¸ÀªÀÄgÁ¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ :
¨sÀÆ¸ÉÃ£É-±ÀQÛ
£ËPÁ¥ÀqÉ –ªÀgÀÄt
ªÁAiÀÄÄ¥ÀqÉ –UÀgÀÄqÀ
65
* gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw - PÉÃAzÀæ ¸ÀaªÀ ¸ÀA¥ÀÄl M¦ààUÉ ¤ÃrvÀÄ.
34 ªÀµÀð £ÀAvÀgÀ ²PÀët ¤ÃwAiÀÄ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ
ºÉÆ¸À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¨Á®åzÀ DgÉÊPÉ : ªÀÄPÀÌ¼À ¨Á®åzÀ DgÉÊPÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtPÉÌ MvÀÄÛ ¤Ãr, FV£À 10+2 ±Á¯Á
¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ §zÀ¯ÁV 3-8, 8-11, 11-14 ªÀÄvÀÄÛ 14-18 ªÀµÀðPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV 5+3+3+4 ªÀµÀðUÀ¼À ²PÀët
¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ. EzÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ ¤uÁðAiÀÄPÀ ºÀAvÀ JAzÉÃ
eÁUÀwPÀªÁV UÀÄgÀÄw¸À®ànÖzÉ.
- PÀ£ÁðlPÀzÀ°è £ÀÆvÀ£À ²PÀët ¤Ãw gÀÆ¦¸À®Ä J¸ï.«. gÀAUÀ£ÁxÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è mÁ¸ÀÌ¥ÉÆÃ¸Àð gÀZÀ£É ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
* ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ PÀ«ÄµÀ£ÀgÀ - PÀªÀÄ® ¥ÀAvÀ
- ¥ÉÆÃ°¸ï DAiÀÄÄPÀÛ PÀ«ÄµÀ£ÀgÉmïUÀ¼ÀÄ

1. ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ 2. ¨É¼ÀUÁ« 3. ºÀÄ§â½î-zsÁgÀªÁqÀ 4. ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ 5. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ 6. PÀ®ÄâVð
- ¥ÉÆÃ°¸ï E¯ÁSÉAiÀÄ°è ªÉÄÃ°AzÀ PÉ¼ÀVgÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼ÀÄ:
UÀÈºÀ¸ÀaªÀgÀÄ -> DG & IGP -> ADGP -> IGP -> DIGP -> SP -> ASP -> DYSP -> CPI -> PSI -> ASI -> HC ->
PC
- f¯ÉèAiÀÄ°è DYSP ªÀÄvÀÄÛ PÀ«ÄµÀ£ÀgÉÃmï£À°è ACP ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ºÀÄzÉÝ DVzÉ.
- J¸ï¦ & r¹¦ ¸ÀªÀiÁ£À ºÀÄzÉÝ.
- JJ¸ïL - ¹AUÀ¯ï ¸ÁÖgï
- ¦J¸ïL – qÀ§¯ï ¸ÁÖgï
- ¹¦L – yæÃ ¸ÁÖgï
- rªÉÊJ¸ï¦/J¹¦ = yæÃ ¸ÁÖgï/¤Ã° ¥ÀnÖ
- PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¦¹, ¦J¸ïL, rªÉÊJ¸ï¦ £ÉÃgÀªÁV DAiÉÄÌAiÀiÁUÀÄvÁÛgÉ.
- rLf¦ = ¥ÉÆÃ°¸ï PÀ«ÄµÀ£ÀgÀ ºÀÄzÉÝUÉ ¸ÀªÀÄ
- ¦J¸ïL & rªÉÊJ¸ï¦ vÀgÀ¨ÉÃw – PÀ£ÁðlPÀ ¥ÉÆÃ°¸ï CPÁqÉ«Ä ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
- ¦J¸ïL vÀgÀ¨ÉÃw – UÀÄ®âUÁð & ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
- L¦J¸ï - ¸ÀzÁðgï ªÀ®è¨sÀ¨Á¬Ä ¥ÉÆÃ°¸ï CPÁqÉ«Ä ºÉÊzÁæ¨Ázï
* PÀ£ÁðlPÀzÀ°è 6 ¥ÉÆÃ°¸À ªÀ®AiÀÄUÀ½ªÉ.
1) zÀQët ªÀ®AiÀÄ - ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
2) ¥À²ÑªÀÄ - ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ
66
3) ¥ÀÆªÀð - zÁªÀ£ÀUÉgÉ
4) PÉÃA¢æAiÀÄ ªÀ®AiÀÄ - ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
5) GvÀÛgÀ ªÀ®AiÀÄ - ¨É¼ÀUÁ«
6) F±Á£Àå ªÀ®AiÀÄ - PÀ®ÄâVð
- KSISF PÀ£ÁðlPÀzÀ «ªÀiÁ£À ¤¯ÁÝtUÀ½UÉ, ªÉÄmÉÆæÃ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðj PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ¨sÀzÀævÉ
¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
- D.R - District Reserve
- C.R. - City Reserve
- KSRP - Karnataka State Reserve Police
- ¥ÉÆÃ°¸ï zsÀéd ¢£À - April-2
- ¥ÉÆÃ°¸ï ºÀÄvÁvÀä ¢£À CPÉÆÖÃ§gï-21 - (In the memory of CRPF Police)
- ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀÄ»¼Á Police Station- PÉÃgÀ¼ÀzÀ PÉÆfPÉÆqÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è –
Bangalore
£É£À¦gÀ°
* PÀ£ÁðlPÀ ¥ÉÆÃ°¸ï CPÁqÀ«Ä (ªÉÄÊ¸ÀÆgÀ)
* PÀ£ÁðlPÀ ¥ÉÆÃ°¸ï rDgï, mÁæ¦üPï vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ, ªÀÉÊgï¯É¸ï vÀgÀ¨ÉÃw CA¸ÉÜ, ¸ÉàµÀ¯ï
¨ÁæAZï vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ(¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ)
* gÁdå ¥ÉÆÃ°¸ï vÀgÀ¨ÉÃw ±Á¯É (ZÀ£Àß¥ÀlÖt)
* gÁdå ¥ÉÆÃ°¸ï vÀgÀ¨ÉÃw PÉÃAzÀæ(PÀ®ÄâVð)
67

Uàr Áqàä Péæãaauï Éalgï É Àuá : Kas. Psi. Pdo. Fda. Sda. Police. RRB - SSC & Army

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Uàr Áqàä Péæãaauï Éalgï É Àuá : Kas. Psi. Pdo. Fda. Sda. Police. RRB - SSC & Army

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

UÀr£ÁqÀÄ PÉÆÃaAUï ¸ÉAlgï ¨É¼ÀUÁ«

PSI ¥ÀæZÀ°vÀ WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ -

KAS. PSI. PDO. FDA. SDA.

«¼Á¸À : ¹.©.n ºÀwÛgÀ ¥ÁgÉ¸ÀÖ D¦ü¸ï JzÀÄjUÉ

 ¥ÀÄ°lÓgï ¥Àæ±À¹Û ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ

- UÉÆÃ«AzÀ ¨ÉºÁj ¯Á¯ï – 1937gÀ°è

 PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä –

* UÉÆÃ®Ø£ï UÉÆèÃ¨ï 78 £ÉÃ ¥Àæ±À¹Û - 2021

* gÁªÀÄ£ï ªÀiÁåUÉì¸ï ¥Àæ±À¹Û ( KµÁåzÀ £ÉÆ¨É¯ï)

- ¯Á¸ï ¯ÉÆÃ ¯ÉÆªÁ¸ï & C« «Uï qÀ¸Àð£ï ¥ÀÄgÀ¸ÀÌøvÀgÀÄ.

* «Ä¸ï ªÀ®Øð ( Miss world )

 «Ä¸ï ªÀ®Øð ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÀÄ:

* «Ä¸ï AiÀÄÄ¤ªÀgïì ( Miss universe )

PÁzÀA§j At Night all Blood is Black

PÀ£ÁðlPÀzÀ°è eÁÕ£À ¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û

2) zÀ,gÁ. ¨ÉÃAzÉæ (1896 -1981)

5) «.PÀÈ.UÉÆÃPÁPï (1909 -1992)

6) AiÀÄÄ. Dgï C£ÀAvÀ ªÀÄÆwð (1932 -2014)

* zÁzÁ¸ÁºÉÃ§ ¥Á¯ÉÌÃ ¥Àæ±À¹Û

* 2021gÀ zÁzÁ ¸ÁºÉÃ§ ¥Á¯ÉÌ CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ZÀ®£ÀavÉÆæÃvÀìªÀ ¥Àæ±À¹Û

* 67£ÉÃ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ZÀ®£ÀavÀæ ¥Àæ±À¹Û

* 2019gÀ £ÁqÉÆÃd ¥Àæ±À¹Û - ºÀA¦ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.

* §¸ÀªÀ PÀÈ¶ ¥Àæ±À¹Û

 2020gÀ°è LªÀgÀÄ ¸ÁzsÀPÀjUÉ SÉÃ¯ï gÀvÀß ¥Àæ±À¹Û

* zÉÆæÃuÁZÁAiÀÄð ¥Àæ±À¹Û – QæÃqÁ vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

* 2020gÀ ¥ÀzÀä«¨sÀÆµÀt ¥Àæ±À¹Û

* EwÛZÉÑUÉ qÁ. gÁdPÀÄªÀiÁgÀ ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ®QëöäÃAiÀÄªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ

 r. zÉÃªÀgÁd CgÀ¸À ¥Àæ±À¹

ªÀµÀðzÀ ¨É¸ÀÖ D¯ï§ªÀiï( Best Album of the year) ¥Àæ±À¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ.

of the year ) UËgÀªÀ ¥ÀqÉ¢zÁÝgÉ.

- ªÀµÀðzÀ ¸ÁAUÀ DV I Cant Breathe DAiÉÄÌAiÀiÁVzÉ.

* «±Àé DºÁgÀ ¥Àæ±À¹Û – 2021

5 Rings - 5 §tÚUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

* 2020 mÉÆÃQAiÉÆÃ M®A¦Pïì

mÉÆÃQAiÉÆÃ ¥sÁågÁ M®A¦Pïì

 ¦ü¥Á «±ÀéPÀ¥ï ¥sÀÄl¨Á¯ï:

* IPL- ªÀÄÄA¨ÉÊ 5£ÉÃ ¨Áj ZÁA¦AiÀÄ£ï.

* «±ÀéPÀ¥ï QæPÉmï – 1983 - West Indies «gÀÄzÀÞ India UÉ¢ÝvÀÄÛ.

* 2020 gÀ ¯Á¬ÄgÀ¸ï CzÀÄãvÀ PÀëtzÀ ¥Àæ±À¹Û «¨sÁUÀzÀ°è

 CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ KPÀ¢£À QæPÉn£À°è ¢é±ÀvÀPÀ ¨Áj¹zÀ ¥ÀÄgÀÄµÀgÀÄ

* 2020gÀ ICC T-20 World Cup – Australia.

D¸ÉÖçÃ°AiÀÄ£ï N¥À£ï, ¥sÉæAZï N¥À£ï, «A§®Ø£ï N¥À£ï, CªÉÄÃjPÀ£ï N¥À£ï

1) D¸ÉÖçÃ°AiÀÄ£ï N¥À£ï – 2021

- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì – £ÉÆÃªÁPï eÁPÉÆÃ«Pï

2) ¥sÉæAZï N¥À£ï – 2021

- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì – £ÉÆÃªÁPï eÁPÉÆÃ«Pï

3) «A§®Ø£ï N¥À£ï – 2021

- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì - £ÉÆÃªÁPï eÁPÉÆÃ«Pï

- ¥ÀÄgÀÄµÀgÀ ¹AUÀ¯ïì – qÁå¤¯ï ªÉÄqÉéqÉªï

* mÉ¤¸ï - qÉ«¸À PÀ¥sï ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖzÀÄÝ –

* ºÁQ - ¸ÀÄ¯ÁÛ£À CeÁÕ£ï µÁ Cup, DUÁSÁ£À Cup, zsÁå£ÀZÀAzÀ mÉÆæÃ¦.

* «±Àé ¨ÁåAräAl£ï ZÁA¦AiÀÄ£ï²¥ï

* mÉ¤¸ï : ¥sÉqÀgÀgïUÉ 101£ÉÃ ¥Àæ±À¹Û

 D²AiÀiÁ£ï 37£ÉÃ ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ : «AiÉÄmÁßA

 ©æPïì£À 13£ÉÃ ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ DwxÀå – ¨sÁgÀvÀ

 ±ÁAWÉÊ ¸ÀºÀPÁgÀ MPÀÆÌlzÀ 20£ÉÃ(SCO) ¸À¨sÉ

 ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ vÀAvÀæeÁÕ£À ±ÀÈAUÀ ¸À¨sÉ- 2020

* BIMSTEC : Bay of Bengal Intiative for Multi Sectoral Techical And

«±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ G¥À CAUÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀAPÉëÃ¥À ¸ÁÜ¦vÀ ªÀµÀð PÉÃAzÀæ¸ÀÜ¼À

CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤¢ü IMF 1945 ªÁ¶AUÀl£ï

CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ IBRD 1946 ªÁ¶AUÀl£ï

DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ ¸ÀA¸ÉÜ FAO 1945 gÉÆÃªÀiï

«±Àé ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ UNESCO 1946 ¥Áåj¸À