5 KC EVS Hand Book

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ
PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ

¸Á®Ä-2022-23
¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀ/²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r
«µÀAiÀÄ: ¥Àj¸ÀgÀCzsÀåAiÀÄ£À-5£ÉÃ vÀgU

À Àw
gÁdå ²PÀët ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛvÀg¨

À ÉÃw E¯ÁSÉ f¯Áè ²PÀët ªÀÄvÀÄÛvÀg¨
À ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ
1
vÁQðPÀ aAvÀ£É
“ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀ ¯ÉÆÃPÀzÀ ¥ÀÅμÀàUÀ¼ÀÄ

ªÀÄPÀÌ¼À ²PÀëtªÉAzÀgÉ £ÀUÄÀ «£À ²PÀët
£ÀUÀÄªÀÄÄRzÀ ªÀÄPÀÌ½gÀÄªÀ ±Á¯ÉAiÉÄÃ CgÀ½zÀ ºÀÆUÀ¼À GzÁå£À “
EAvÀºÀ ¸ÀÄAzÀgÀ ±Á¯ÉUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ºÁUÀÆ C£ÀÄ¨sª À ÁvÀäPÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ UÀÄuÁvÀäPÀ
²PÀëtzÀ UÀÄjAiÀÄvÀÛ ¸ÁUÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀt ë E¯ÁSÉAiÀÄ ¥Àz æ sÁ£À D±ÀAiÀÄªÁVzÉ ºÁUÀÆ
£ÀªÄÉ ä®ègÀ ºÉÆuÉAiÀiÁVzÉ. F UÀÄj ¸ÁzsÀ£ÉUÁV ºÀvÀÄÛ ºÀ®ªÁgÀÄ PÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß E¯ÁSÉAiÀÄÄ
AiÉÆÃf¹ C£ÀÄμÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄwÛzÉ. DzÀgÀÆ PÉÆÃ«qï-19 ¥ÀjuÁªÀÄªÁV ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÁ CAvÀgÀ
ºÉZÁÑVzÉ 3 jAzÀ 9£ÉÃ vÀgU À w À AiÀÄ ªÀgÉV£À ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÁ CAvÀgÀª£ À ÀÄß J¯Áè «μÀAiÀÄUÀ¼À°è PÀrªÉÄ
ªÀiÁqÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ gÁdå AiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPg À ÄÀ , ¸ÀªÄÀ UÀæ ²PÀët PÀ£ÁðlPÀ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ gÀªÀgÀÄ
PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉPÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄªÀ£ÄÀ ß 2022-23 £ÉÃ ¸Á°£À°è gÁeÁåzÀåAvÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è C£ÀÄμÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä
¸ÀeÁÓVgÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀAvÀ¸ÀzÀ «ZÁgÀ qÀAiÀÄmï vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÉ ¥Àj¸ÀgÀ CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£À
«μÀAiÀÄzÀ°è PÀ°PÁ ºÁ¼É ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r UÀ¼À£ÄÀ ß ¹zÀÞ¥r À ¸À®Ä ªÀiÁ£Àå gÁdå AiÉÆÃd£Á
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ¤zÉÃð²¹ ºÉÆuÉUÁjPÉ ¤ÃrgÀÄvÁÛgÉ. CzÀgÀAvÉ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀA¥À£Æ À ä® ²PÀëPÀg£ À ÀÄß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ CfÃA ¥ÉÃæ ªÀiï fÃ ¥sËAqÉÃ±À£ï gÀªg À À ¸ÀºPÀ ÁgÀzÆ É A¢UÉ G¥À£Áå¸ÀPg À ÄÀ
¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À£ÄÀ ß ¹zÀÞ¥r À ¹gÀÄvÁÛgÉ. . ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ, ¸ÀÈd£À²Ã®vÉ, vÁQðPÀ aAvÀ£,É
¥ÀAæ iÉÆÃUÀ²Ã®vÉ¬ÄAzÀ ªÀÄPÀÌ¼À£ÄÀ ß C£ÀÄ¨sª À ÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ vÀAvÀæeÁÕ£À DzsÁjvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ
¥ÀQæ æAiÉÄUÉ ²PÀëPÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À£ÄÀ ß ¸ÀdÄÓUÆ É ½¸ÀÄªÀ ¥Àz æ sÁ£À D±ÀAiÀÄzÉÆA¢UÉ F ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À£ÄÀ ß
¹zÀÞ¥r À ¹zÉ. F PÁAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀV¹PÉÆAqÀ J®èjUÀÆ E¯ÁSÉAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV C©ü£ÀAzÀ£U É ¼
À ÀÄ.
«eÁÕ£À «µÀAiÀÄzÀ PÀ°PÁºÁ¼É ªÀÄvÀÄÛ PÉÊ¦rUÀ¼À£ÄÀ ß £ÀªÄÀ ä ²PÀëPÀgÀÄ §¼À¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÁ
CAvÀgÀª£ À ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁr PÀ°PÁ ¸ÀA¥À£ßÀ vÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄPÀÌ¼À°è PÁAiÀÄÄÝPÆ É ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÁ
ZÉÃvÀjPÉPÁAiÀÄðPÀæªÄÀ ªÀ£ÀÄß AiÀÄ±À¹éAiÀiÁV C£ÀÄμÁ×£ÀUÉÆ½¹zÀgÉ £ÀªÄÀ ä ±ÀæªÀÄ ¸ÁxÀðPÀªA É zÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄvÉÛÃ£É.
ªÀiÁ£Àå G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ (C©üªÀÈ¢Þ)

f¯Áè ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ
vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ f¯Éè
2
£ÉÆÃqÀ¯ï C¢üPÁjUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²Ã®£Á vÀAqÀ
²æÃ gÀAUÀzsÁªÀÄAiÀÄå, »jAiÀÄG¥À£Áå¸ÀPg

À ÀÄ, f¯Áè ²PÀët ªÀÄvÀÄÛvÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ
²æÃªÀÄw ±ÉÊ®eÁ PÀÄªÀiÁj G¥À£Áå¸ÀPg

À ÀÄ, f¯Áè ²PÀët ªÀÄvÀÄÛvÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ
²æÃ UÀÄgÀÄzÀvï, ¸À², ¸À.».¥Áæ. ±Á¯É, zÉÆqÀØPÀ®è¸ÀAzÀæ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ zÀQët
¸ÀA¥À£Æ
À ä® ²PÀëPÀgÀÄ
²æÃªÀÄw ªÁtÂ ¸À.² ¸À.».¥Áæ ±Á¯É, ºÀÄ¯ÉèÃPÉg.É vÀÄgÀÄªÉÃPÉgÉ vÁ||
²æÃ £ÀlgÁd ºÉZï.J£ï. ¸À.² ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ ±Á¯É, ºÉÆ£À¹UÉgÉ vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ vÁ||
²æÃ ªÀÄAdÄ£Áxï J£ï ¸À.² ¸À.».¥Áæ ±Á¯É, ®PÉÌÃ£ÀºÀ½î, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ vÁ||
²æÃªÀÄw ¸ÀÄªÀi n ¸À.² ¸À.Q. ¥Áæ ±Á¯É, CªÀ½¥Á¼Àå. vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ vÁ||
3
»£Éß¯É:
¥Àwæ AiÉÆAzÀÄ ªÀÄUÀÄ«UÀÆ UÀÄuÁvÀäPÀ ²PÀëtªÀ£ÄÀ ß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥Àz æ sÁ£À
D±ÀAiÀÄªÁVzÉ. F D±ÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÁPÁgÀUÆ É ½¸À®Ä ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄÄ ¤gÀAvÀgª À ÁV
ºÀvÀÄÛ ºÀ®ªÀÅ PÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛzÉ DzÀgÉ PÉÆÃ«qï-19 ¸ÁAPÁæ«ÄPÀªÁV ºÀgÀrzÀ
»£Éß¯ÉAiÀÄ°è 2019-20 ªÀÄvÀÄÛ 2020-21 £ÉÃ ¸Á°£À°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À£ÄÀ ß £Àq¸ É À®Ä
¸ÁzsÀåªÁVgÀÄªÀÅ¢®è. ºÁUÀÆ 2021-22 £ÉÃ ¸Á°£À°è ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ vÀqª À ÁV ¥ÁægA À ¨sU
À ÆÉ ArªÉ, ±Á¯É
¥ÁægA À ¨sU
À Æ É AqÀ £ÀAvÀgÀ FªÀgÉUÉ ¸ÉÃvÀÄ§AzsÀ AiÉÆÃd£É, «zÁåUÀªÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÉÃzÀ vÀgU À w
À UÀ¼ÀAvÀºÀ
C£ÉÃPÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄμÁ×£ÀUÉÆ½¹zÀgÀÆ ªÀÄPÀÌ¼À°è ¤jÃQëvÀ ªÀÄlÖz° À è PÀ°PÉ
DVgÀÄªÀÅ¢®è. J¯Áè vÀgÀUw À UÀ¼À°è ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ CAvÀgÀª£ À ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁr ¤jÃQëvÀ ªÀÄlÖzÀ°è
ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÇtðUÉÆ½¹ SÁwæ ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ J¯Áè ¨sÁVÃzÁgÀgÀ DzÀå
PÀvð
À ªÀåªÁVzÉ. F »£Éß¯ÉAiÀÄ°è ªÀiÁ£Àå gÁdåAiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPg À ÄÀ ¸ÀªÄÀ UÀæ ²PÀët PÀ£ÁðlPÀ CªÀgÀ
ªÀiÁUÀðzÀ±ð À £ÀzÀAvÉ 2022-2023 £ÉÃ ¸Á°£À°è ZÀlÄªÀnPÉU¼ À ÀÄ DzsÁjvÀ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀ PÀ°PÁZÉÃvÀjPÁ PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ ªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¸À®Ä ªÀiÁ£Àå ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ¤zÉÃð±À£À
¤ÃrgÀÄvÁÛg.É CzÀgA À vÉAiÉÄÃ vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ qÀAiÀÄmï£À ¸ÀA¸ÉÜ «eÁÕ£À «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ 4 jAzÀ 9£ÉÃ
vÀgUÀ wÀ AiÀÄ ªÀgÉUÉ PÀ°PÁ ºÁ¼É CzÀgÀ §¼ÀPA É iÀÄ PÀÄjvÀAvÉ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦rAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ
ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.EzÀgA À vÉ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀA¥À£Æ À ä® «µÀAiÀÄ ²PÀëPÀgÀ£ÄÀ ß §¼À¹PÉÆAqÀÄ
««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß £Àq¹ É PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ PÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄzÀ CrAiÀÄ°è PÀ°PÁ
ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦rAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥r À ¸À¯ÁVzÉ.
PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À CxÀð
PÀ°PÁ ¥s® À UÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ £ÀAvÀgÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥Àqz É ÀÄPÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÁzÀ
eÁÕ£À CxÀªÁ PË±À®UÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ºÉÃ½PÉUÀ¼ÁVªÉ. PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ vÁªÀÅ
PÀ°«£À £ÀAvÀgÀ ¥Àqz É À eÁÕ£À, w½ªÀ½PÉ, PË±À® CxÀªÁ C£Àé¬ÄPÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ
JA§ÄzÀ£ÄÀ ß w½zÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. ¥Àj¸ÀgÀ PÁ¼Àf, ¸ÀAgÀPëÀuÉ, fÃªÀ ªÉÊ«zÀåvÉ §UÉV£À
CjªÀÅ ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À, ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀ, ¥ÉÆÃµÀPg À À PÀ°PÉAiÀÄ ¥sÀ®UÀ¼À°è
¥Àw
æ ¥sÀ°vÀªÁVªÉ. "K£ÀÄ PÀ°¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÃUÉ PÀ°¸À¨ÉÃPÀÄ" JA§ ¥À± æ ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸À®Ä
¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ
4
PÀ°PÁ ºÁ¼É »ÃVzÉ
“ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÉÃ ªÀÄUÀÄ«UÉ F ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä EgÀÄªÀ ªÀÄÄRå ªÀiÁzsåÀ ªÄÀ ”
JA§ J£ï.¹.J¥sï-2005 gÀ D±ÀAiÀÄzÀAvÉ
• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÆÃzs£

À Á PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¤gÀAvÀgÀªÁVzÀÄÝ ¸ÀÄUÀªÄÀ PÁgÀgÀ
ªÀiÁUÀðzÀ±ðÀ £ÀzÀ°è ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÆÃzs£
À Á PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ¸ÀAªÀº£
À À QæAiÉÄAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼À£ÄÀ ß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV CxÉÊð¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºPÀ ÁjAiÀiÁVzÉ.
• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁzsåÀ ªÁzÀµÄÀ Ö ªÀÄnÖUÉ ªÀÄPÀÌ¼ÉÃ ¸ÀévÀ: ¤ªÀð»¸ÀÄªÀAvÉ, PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è
¥ÉÆÃµÀPg À /À ²PÀëPÀgÀ/¸Àº¥
À ÁpUÀ¼À £ÉgÀª£
À ÀÄß ¥ÀqÉzÄÀ ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀAwzÉ.
• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¥ÀÆtðUÉÆ½¹zÀ £ÀAvÀgÀ ²PÀëPÀgÄÀ ¥Àj²Ã°¹ vÀPëÀtªÉÃ
»ªÀiÁä»w CxÀªÁ ¥ÀæwQæAiÉÄ ¤ÃqÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®PÁjAiÀiÁVzÉ.
• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË¯ÁåAPÀ£PÀ ÉÌÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÁV
§¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVgÀÄvÀÛzÉ.
• ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼À ®¨såÀ vÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼À°è avÀægÀZÀ£É, ¥ÀjPÀ®à£Á£ÀPÉë, AiÉÆÃd£É, ¸À«ÄÃPÉëUÀ½UÉ CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¯ÁVzÀÄÝ
CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ¸Á¢ü¸À®Ä ²PÀPë ÀgÀÄ/¥ÉÆÃµÀPÀgÄÀ C£ÀÄPÀÆ°¸À®Ä CªÀPÁ±À«zÉ.
• J£ï.E.¦-2020 D±ÀAiÀÄzÀAvÉ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉU½ À UÉ ºÉaÑ£À MvÀ£ Û ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
«zÁåyðUÀ¼À C£ÀÄ¨sÀªÁvÀäPÀ PÀ°PÉUÉ C£ÀÄPÀÆ°¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÀ°PÉAiÀÄ
ºÁ¼ÉUÀ¼À°è£À ZÀlÄªÀnPÉU¼À À£ÄÀ ß ¤ªÀð»¸À®Ä ªÉÆ¨ÉÊ¯ï/EAlgï£Émï/ ªÁmïìD¥ï/ ¸Ë®¨sÀå«gÀÄªÀ
«zÁåyðUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÆæ¥ï ªÀiÁr ¤gÀAvÀgÀ ¸ÀA¥ÀPð
À zÀ°èzÀÄÝ PÀ°PÉUÉ C£ÀÄªÀÅªÀiÁrPÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
• «eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄÄ AiÀiÁªÁUÀ®Ä C£ÀéAiÀÄ gÀÆ¥Àz° À ègÄÀ vÀÛzÉ.. PÀ°vÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¢£À¤vÀåzÀ°è C¼Àªr À ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÀºÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À£ÄÀ ß DAiÉÆÃf¹gÀÄªÀÅzÀjAzÀ ZÀlÄªÀnPÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛ
vÀgU
À w
À AiÀÄ°è PÀ°vÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤vÀåfÃªÀ£z À À°è C¼Àªr À ¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
• C£ÀéAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ PÀ°
À PÉAiÀÄÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ PÀ°PÉAiÀÄ°èPÀÄvÀÆºÀ® ºÉaÑ¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ PÀ°PÁºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß
¹zÀÞ¥rÀ ¸ÀÄªÁUÀ C£ÀéAiÀÄgÀÆ¥ÀzÀ PÀ°PÉUÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ PÉÆlÄÖ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
DAiÉÆÃf¹gÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀ°PÉAiÀÄÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
• EPÉÆÃ-PÀè¨ï /«eÁÕ£À PÀè¨ï£À°è ¤ªÀð»¸À®àqÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÀÄ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉUÀ¼À°è£À PÀ°PÁ ¥ÀæQAiÉÄ
ZÀlÄªÀnPÉU½À UÉ ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVzÉ
5
• PÉëÃvÀæ ¨sÃÉ nUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉUÀ¼À°è£À ZÀlÄªÀnPÁ DzsÁjvÀ PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉUÉ
C£ÀÄUÀÄtªÁV PÀè¨ï UÀ½UÉ C£Àé¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¥Àj¸ÀgÀ ¢£ÁZÀgÀuÉ, gÀ¸À¥æ±
À ÉßPÁAiÀÄðPÀæªÄÀ EvÁå¢
ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À£ÄÀ ß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ
• ¸ÀéPÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé-ªÀiË¯ÁåAPÀ£À ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À PÀ°PÉAiÀÄ°è ªÀÄºÀvÀézÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ.
EªÀÅUÀ¼ÀÄ ²±ÀÄPÉÃA¢ævÀ ²PÀëtzÀ ºÀÈzÀAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVªÉ JAzÉÃ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. PÀ°PÁzÁgÀgÀÄ vÀªÄÀ ä
PÀ°PÉUÉ vÁªÉÃ dªÁ¨ÁÝgg À ÁV, vÀªÄÀ ä ¤zÁðgÀU¼ À À£ÀÄß vÁªÉÃ vÉUz
É ÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À C£ÀÄμÁÖ£ª
À À£ÄÀ ß
vÁªÉÃ ºÉÆgÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¸Àé-PÀ°PÉ M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ.
• EzÀÄ ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ vÀªÀÄä PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß vÁªÉÃ CªÀ¯ÉÆÃQ¹ CªÀgÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁjPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÀPÁj.
• EzÀÄ MAzÀÄ gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË¯ÁåAPÀ£ª À ÁVzÀÄÝ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ vÁªÀÅ ¸ÀÄzsÁj¹PÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÁzÀ CA±ÀzPÀ ÀÄjvÀÄ
¤zÉÃð²¸ÀÄvÀÛzÉ.
¸Àé-ªÀiË¯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéPÀ°PÉUÉ MvÀÄÛ
• ¸ÀéPÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé-ªÀiË¯ÁåAPÀ£À ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À PÀ°PÉAiÀÄ°è ªÀÄºÀvÀézÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ
²±ÀÄPÉÃA¢ævÀ ²PÀëtzÀ ºÀÈzÀAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVªÉ JAzÉÃ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. PÀ°PÁzÁgÀgÀÄ vÀªÄÀ ä PÀ°PÉUÉ vÁªÉÃ
dªÁ¨ÁÝgg À ÁV, vÀªÄÀ ä ¤zÁðgÀU¼ À À£ÄÀ ß vÁªÉÃ vÉUz É ÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À C£ÀÄμÁÖ£Àª£ À ÀÄß vÁªÉÃ ºÉÆgÀÄªÀ
¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÄÀ ß ¸Àé-PÀ°PÉ M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ.
• EzÀÄ ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ vÀªÀÄä PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß vÁªÉÃ CªÀ¯ÉÆÃQ¹ CªÀgÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁjPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÀPÁj.
• EzÀÄ MAzÀÄ gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË¯ÁåAPÀ£ª
À ÁVzÀÄÝ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ vÁªÀÅ ¸ÀÄzsÁj¹PÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÁzÀ CA±ÀzPÀ ÀÄjvÀÄ
¤zÉÃð²¸ÀÄvÀÛzÉ.
• ªÀÄUÀÄ vÀ£ßÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀÄªÀAvÀºÀ MAzÀÄ «ªÀÄ±ÁðvÀäPÀ aAvÀ£Á PË±À® ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä
C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
• ¸Àé-ªÀiË¯ÁåAPÀ£ª À ÀÅ ªÀÄUÀÄªÉÃ vÀ£ßÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄß ¤zsð
À j¸ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ EzÀÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ vÁ£ÀÄ ºÉÃUÉ
¸ÀÄzsÁjPÉÆ¼ÀÄî¨ÃÉ PÉAzÀÄ aAw¸À®Ä CªÀPÁ±À MzÀV¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ
PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀPÛ ÀzÀ §¼ÀPÉ

• PÀ°PÁ ºÁ¼É ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉ. ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸Á®Ä ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À 2 vÀgÀUÀwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
¸Á°£À ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À ¥ÀoåÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÄÀ ß UÀt£ÉUÉ vÉUz
É ÀÄPÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ.
• ¥À¸
æ ÀPÛÀ ¸Á°£À ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À 2 vÀgÀUÀwUÀ¼À PÀ°PÁ¥s®
À UÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è ¸ÁªÀÄåvÉ
EgÀÄªÀ PÀ°PÁ¥sÀ®UÀ½UÉ DzÀåvÉ ¤ÃrzÀÄÝ wÃgÁ CUÀvåÀ ªÉ¤¹zÀ PÀ°PÁ¥sÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄgÀÄºÉÆAzÁtÂPÉ
ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ.
6
• ¸ÀéPÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è PÀ°PÁ ¥s®
À UÀ¼ÀÄ ¸ÀÄgÀÄ½AiÀiÁzsÁjvÀªÁVgÀÄªÀAvÉ UÀªÀÄ¤¸À¯ÁVzÉ GzÁºÀgÀuÉUÉ
– UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PÉ ¬ÄAzÀ C£ÀéAiÀÄzÀªg
À U
É .É
• ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è ¤ÃrgÀÄªÀ (Box Item) ºÉZÀÄÑ w½¬Äj, ¤ªÀÄVzÀÄ UÉÆvÉÛÃ? J£ÀÄßªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß
UÀªÀÄ¤¹ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß C£ÀéAiÀÄzÀrAiÀÄ°è ¸ÀÆPÀÛªÁV §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
• ªÀÄUÀÄ vÀ£ßÀ PÀ°PÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀÄªÀAvÀºÀ MAzÀÄ «ªÀÄ±ÁðvÀäPÀ aAvÀ£Á PË±À® ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä
C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
• ¸Àé-ªÀiË¯ÁåAPÀ£ª À ÀÅ ªÀÄUÀÄªÉÃ vÀ£ßÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ£ÀÄß ¤zsð
À j¸ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ EzÀÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ vÁ£ÀÄ ºÉÃUÉ
¸ÀÄzsÁjPÉÆ¼ÀÄî¨ÃÉ PÉAzÀÄ aAw¸À®Ä CªÀPÁ±À MzÀV¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ
PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À
PÀ°PÁ £ÀµÖÀª£ À ÀÄß ¸ÀjzÀÆV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ¯ÉÃ eÁjAiÀiÁUÀÄwÛgÀÄªÀ PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ PÁAiÀÄðPÀª æ ÀÄ ¥À¸ æ ÀPÀÛ
±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµð À zÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄAiÀÄ£ÀÄß vÀÄ¸ÀÄ ©ü£ßÀ ªÁV JzÀÄgÀÄ £ÉÆÃqÀÄwÛzÉ. ¹¹E
¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄxÁªÀvÁÛV ¹éÃPÀj¹ »A¢£ÀAvÉAiÉÄÃ ¸ÁzsÀ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀU æ À¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß G½¹PÉÆArzÉ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À°è vÀÄ¸ÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ. ¸ÀÆÜ®ªÁV ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÁzÀgÉ
EzÀÄ ¥ÀoÀå CzsÁjvÀªÁV £ÀqA É iÀÄÄwÛzÀÝ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÁVgÀz,É ¥Àæ¸ÀPÀÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀðPÉÌ
ªÀÄgÀÄºÉÆA¢¹PÉÆAqÀ PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ PÀ°PÁ ºÁ¼É ªÀÄvÀÄÛ vÀgU À w
À AiÀÄ°è £ÀqAÉ iÀÄÄªÀ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ°è ªÀÄUÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß DzsÀgÀ¹ £ÀqA É iÀÄÄªÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÁVgÀ°zÉ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ºÀAvÀU¼ À ÀÄ F »A¢£ÀAvÉAiÉÄÃ AiÀÄxÁªÀvÁÛV EgÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ CªÀÅ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîªÀ PÉëÃvÀæ
PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼ÉÃ DVgÀÄvÀÛªÉ. EzÀ£ÄÀ ß F PÉ¼ÀV£À «ªÀgÀuÉ¬ÄAzÀ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
• £ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: (Diagnostic Assessment) £ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ª À À£ÄÀ ß ªÉÄÃ wAUÀ¼À

PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ. £À°-PÀ° vÀgU À w
À UÉ ¸ÁPÀëgÀvÉ ªÀÄlÖ (ªÀÄÆ¯ÁPÀëgÀ, UÀÄtÂvÁPÀëgÀ, MvÀÛPÀëgÀ, ¥ÀzÀ-
ªÁPÀåUÀ¼À gÀZ£ À É ªÀÄvÀÄÛ UÀæ»PÉ, ¸ÀgÀ¼À NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÉº)À G½zÀ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ (4 jAzÀ 9)
¸ÁPÀëgÀvA É iÀÄ ªÀÄlÖzÀ eÉÆvÉUÉ »A¢£À vÀgU À w
À UÀ¼À CvÀåUv À Àå PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼À ªÀÄlÖ (¥Àæ¸ÀPÛÀ vÀgU À wÀ AiÀÄ
»A¢£À JgÀqÀÄ vÀgU À w
À AiÀÄ CvÀåUv
À Àå PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼ÀÄ-EzÀ£ÄÀ ß ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦rAiÀÄ°è £ÀªÄÀ Æ¢¸À¯ÁVzÉ.)
£ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ª À ÀÅ ¥Àw
æ «zÁåyðAiÀÄ ¥À¸ æ ÀÄÛvÀ PÀ°PÀ ªÀÄlÖª£ À ÀÄß UÀÄgÀÄw¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®
GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÄÀ ß M¼ÀUÉÆArzÉ. £ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£Àª£ À ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÁUÀ gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀ ¥À± æ Éß
¥ÀwæPU É ¼
À ÀÄ ªÀÄÆ® ¸ÁPÀëgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À vÀgU À wÀ UÀ¼À PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼£ À ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ. F
ªÀiÁ¥À£z À À ªÀÄÆ®PÀ «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÁ ªÀÄlÖª£ À ÀÄß ¸ÀàµÖÀ¥r À ¹PÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ. GzÁ: ªÀÄÆ® ¸ÁPÀëgÀvA É iÀÄ
ºÀAvÀz° À è JµÀÄÖ «zÁåyðUÀ½zÁÝg?É »A¢£À vÀgÀUÀw PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼À ºÀAvÀzÀ°è JµÀÄÖ
«zÁåyðUÀ½zÁÝg?É JA§ÄzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÁ ªÀÄlÖª£ À ÀÄß
¸ÀàµÖÀ¥r À ¹PÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ. DzÀÝjAzÀ F ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ¸ÁPÀëgÀvA É iÀÄ ºÀAvÀ ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À
vÀgUÀ wÀ CvÀåUv À Àå PÀ°PÁ¥sÀ®UÀ¼ ºÀAvÀzÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ¼À£ÄÀ ß M¼ÀUÉÆArgÀ¨ÃÉ PÀÄ. EzÀ£ÄÀ ß vÀªÄÀ ä vÀgU À wÀ AiÀÄ
7
¸À¤ßªÉÃ±ÀPÌÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ vÁªÉÃ ¸ÀévÀB gÀa¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. F ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¥ÀQæ æAiÉÄAiÀÄÄ «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÁ CUÀvåÀ vÉU¼
À À£ÄÀ ß CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ ¨ÉA§® ¤ÃqÀ®Ä ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀjUÉ
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
• gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: (Formative Assessment) ¥À¸ æ ÀPÛÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµð
À zÀ°è 4 gÀÆ¥ÁuÁvÀäPÀ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼ÀÄ EgÀ°ªÉ. EzÀÄ ¤UÀ¢vÀ PÁ¯ÁªÀ¢A ü iÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ UÀ½¹PÉÆAqÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ ¸ÁzsÀ£É ªÀiÁrzÀ PÀ°PÁ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁr »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀÄªÀ
¥ÀQæ æAiÉÄAiÀiÁVzÉ. gÀÆ¥ÀuÁvÀä ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ª À ÀÅ ¹¹E ¸À®ºÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄ°èAiÉÄÃ EgÀÄvÀÛzÉ.
«zÁåyðAiÀÄ ¤gÀAvÀgÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀiÁ¥À£ª À À£ÄÀ ß EzÀÄ zÁR°¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥Àæ¸ÀPÛÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ
PÀ°PÁ¥s® À UÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É £ÀqA É iÀÄÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ®Æè PÀ°PÁ¥sÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß
Dzsj À ¹AiÉÄÃ PÀ°PÉAiÀÄ ‘ªÀiË®å ¤zsÀðgÀuÉ’ £ÀqA É iÀÄ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. PÉÊ¦rAiÀÄ°è ¥Àw æ Ã PÀ°PÁ¥s®
À zÀ vÀgÀUÀw
¥ÀQæ æAiÉÄAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£z À À ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ
• ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: JA¢£ÀAvÉ F ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµð À zÀ°è 2 ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼ÀÄ

EgÀ°ªÉ. DAiÀiÁ CªÀ¢U ü É ¤UÀ¢AiÀiÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀiÁVgÀÄªÀ PÀ°PÁ ¥ÀU æ w
À AiÀÄ£ÀÄß
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀªÁV ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ¹¹E ºÉÃ¼ÀÄªÀAvÉ ¥À± æ Éß ¥ÀwæPÉ CzsÁjvÀªÁV
£ÀqAÉ iÀÄ°ªÉ. EzÀPÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥À± æ Éß¥ÀwæPÉU¼À ÀÄ ¸É¥ÀÖsA§gï ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁZïð wAUÀ¼À°è E¯ÁSÉAiÀÄ
ªÉ¨ï¸ÉÊmï£À°è CqÀPª À ÁV°zÀÄÝ ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ CªÀ£ÀÄß £ÉÃgÀªÁV §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ EªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß
ªÀiÁzÀjAiÀiÁV §¼À¹PÉÆAqÀÄ vÀªÄÀ ä vÀgU À w
À ¸À¤ßªÉÃ±ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV vÁªÉÃ ¸ÀévÀB gÀa¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
£ÀAvÀgÀ ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ «zÁåyðUÀ¼À GvÀÛgÀ ¥ÀwæPU É ¼
À À£ÄÀ ß ªÀiË®åAPÀ£À ªÀiÁr UÀÄuÁAPÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¤Ãr
CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ±ÉæÃtÂUÉ ¥ÀjªÀwð¹ ¥ÀæUÀw¥ÀvÀæz° À è zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÀÅ
£ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥Àz°
À èAiÉÄÃ EgÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ E°è ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ «¨sÁUÀUÀ¼ÄÀ §zÀ¯ÁUÀÄvÀÛªÉ
ªÉÆzÀ® ªÀiÁvÀÄ
8
¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£ÀªÅÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgU À w
À AiÀÄ°è MAzÀÄ §ºÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ «μÀAiÀÄªÁVzÉ. ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
vÀªÄÀ ä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ EgÀÄªÀ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀ£ÄÀ ß «ÃPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À
ªÀÄÆ®PÀ vÀªÄÀ äzÉÃ DzÀ jÃwAiÀÄ°è C£ÀÄ¨s« À ¹, CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ F «μÀAiÀÄzÀ §ºÀÄzÉÆqÀØ
GzÉÝÃ±ÀªÁVzÉ. PÀ°PÁ¥sÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÀÄ¤¹zÁUÀ £Á®ÄÌ ªÀÄvÀÄÛ LzÀ£ÃÉ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£ÀªÅÀ
£À°PÀ° ªÀÄvÀÄÛ DgÀÄ K¼À£ÃÉ vÀgU À wÀ AiÀÄ «eÁÕ£À «μÀAiÀÄzÀ ªÀÄzsåÉ MAzÀÄ ¥Àª æ ÀÄÄRªÁzÀ
¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄAvÉ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀÄÄAzÉ §gÀÄªÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀμð À ªÀ£ÀÄß PÀ°PÁ
ZÉÃvÀjPÉ ªÀμð À JAzÀÄ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀÅzÀjAzÀ, ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÀPÀÛ ªÀμð À zÀ ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À JgÀqÀÄ
±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀμð À zÀ PÀ°PÁ ¥s® À UÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀªÄÀ UÀæªÁV ¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÁVzÉ. F ¤nÖ£À°è
¥ÀoÀå¥ÀÅ¸ÀÛPÀU¼À ÀÄ §ºÀ¼À ªÀÄÄRåªÁzÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÄÀ ß ªÀ»¹zÀgÀÆ, ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ UÉÆAzÀ®UÀ¼À
¤ªÁgÀuÉUÆ É Ã¸ÀÌgÀ F ZÀlÄªÀnPÉ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß £Á®ÄÌ ªÀÄvÀÄÛ LzÀ£ÉÃ vÀgU À w
À AiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£À
«μÀAiÀÄPÉÌ §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉ. F ZÀlÄªÀnPÉ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀ jÃw §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ JA§ ¸ÀÆZÀ£U É ¼À ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ «μÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦rAiÀÄ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ªÉÄÃ¯É w½¹zÀAvÉ LzÀ£ÉÃ
vÀgU À w
À AiÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁå¦AUï ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £Á®Ì£ÉÃ vÀgÀUÀwUÀ¼À
¥Àª æ ÀÄÄRªÁzÀ PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀºÀ ¸ÉÃj¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ. FUÁUÀ¯ÉÃ 5£ÉÃ vÀgU À w
À AiÀÄ°è EgÀÄªÀ
PÀ°PÁ ¥sÀ®zÀ §UÉÎ 6£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ºÉaÑ£À CA±Àª£ À ÀÄß NzÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀAzÀ¨Àð s EzÀÝgÉ
CAvÀºÀ PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß E°è PÉÊ©qÀ¯ÁVzÉ. 3, 4 ªÀÄvÀÄÛ 5£ÉÃ vÀgÀUw À AiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ ºÀjªÀÅ
ªÀÄvÀÄÛ PÉÆArUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£Àz° À èj¹PÉÆAqÀÄ F ¥ÀQæ æAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. MmÁÖgÉAiÀiÁV
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÁzÀgÉ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ §gÀÄªÀ ªÀμð À LzÀ£ÃÉ vÀgU À w À AiÀÄ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ J¯Áè ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÉÇÃμÀPÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ªÀiÁrzÉÝ DzÀ°è, ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ LzÀ£ÃÉ vÀgU À w
À AiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀ
J¯Áè PÀ®à£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ eÉÆvÉUÉ CzÀPÌÉ PÉÆArAiÀÄAwgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ §Ä£Á¢AiÀÄAwgÀÄªÀ
ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £Á®Ì£ÉÃ vÀgU À w
À AiÀÄ J¯Áè PÀ°PÁA±ÀU¼ À À£ÄÀ ß PÀÆqÀ CxÉÊð¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸À¥À® s gÁUÀÄvÁÛgÉ.
¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ PÀ°PÁ ¥sÀ®zÀ PÀqA É iÀÄ°è ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀiË®åªÀiÁ¥À£PÀ ÉÌ
¸ÀºÁAiÀÄªÁUÀÄªÀAvÀºÀ PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgu À É ¥À±æ ÉßUÀ¼À£ÄÀ ß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ, ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÁ ªÀÄlÖª£ À ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ½UÉ ¸ÀÜgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ
ªÀÄÄzÀætªÁV §A¢gÀÄªÀ ²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r, D vÀgU À w À AiÀÄ ²PÀëPÀjUÉ ¥Àwæ AiÉÆAzÀÄ PÀ°PÁ ¥sÀ®zÀ
CªÀÄÆ¯ÁUÀæ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. PÀ°PÁ ¥s® À zÀ ªÀÄºÀvÀé, ªÁå¦Û EªÀÅUÀ¼À eÉÆvÉUÉ PÀ°PÁ
¥s®À ªÀ£ÄÀ ß ¸Á¢ü¸À®Ä ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À §UÉÎ ¸ÀA¥ÀÇtð ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
MmÁÖgÉAiÀiÁV, PÉÆÃ«qï »£Éß¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄA¢£À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀμð

À zÀ°è ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁzÀ PÀ°PÁ
ZÉÃvÀjPÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀ®Ä, PÀ°PÁ ¥sÀ® DzsÁjvÀ ¥Àj¸ÀgÀ«eÁÕ£À PÀ°PÁ ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
²PÀëPÀgÀ PÉÊ¦r MAzÀÄ GvÀÛªÀÄ ¸ÁzsÀ£À DVgÀ°zÉ JAzÀÄ D²¸ÀÄvÉÛÃªÉ.
9
¥Àj«r
PÀæ.¸ÀA «ªÀgÀ ¥ÀÄl ¸ÀASÉå
10
PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ 2022-23
5 £ÉÃ vÀgÀUw
À ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼ÄÀ
PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ PÀ°PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ

UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ *fÃ«UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃðªÀ UÀ¼À ªÀ¸ÀÄÛU¼ À À£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
*PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
*DºÁgÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÉÇÃμÀPÁA±ÀU¼ À À£ÄÀ ß
*¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß
*DlUÀ½AzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ªÀÈ¢Þ
DUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
*£ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ £Á®ÄÌ
«zsU À ¼À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
* ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ¨sÆ À «Ä ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶
§UÉÎ CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ªÀåvÁå¸À UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
*zÀªæ Àå ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
zÀª
æ ÀåzÀ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ *
¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀª£ À ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
gÁdåU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÁæq½ À vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
«ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ ¤Ãj£À ªÀÄºÀvÀé d®ªÀiÁ°£Àå ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À

¸ÀAgÀPëÀuÉ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÄÀ
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ *fÃ«UÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀgÄÀ
*¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ¸ÀAgÀPëÀuÉ ªÀÄºÀvÀé
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
*PÀÄlÄA§ PÀÄlÄA§zÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÀvÀé
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
*PÀÄlÄA§zÀ «zsU À ¼
À ÀÄ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄºÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ
ªÀåvÁå¸À w½AiÀÄÄªÀgÄÀ
11
«AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ *DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÁætU
Â ¼
À À£ÄÀ ß
«AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ
ZÀað¸ÀÄªÀgÀÄ PÀÄlÄA§zÀ°è ªÁ¹¸ÀÄªÀ zÀgÀ C£ÀÄPÀÆ®

C£Á£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß ZÀað¸ÀÄªÀgÀÄ
¥À±
æ ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ ««zsÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À CUÀvÀåvÉ ªÀÈwÛ UËgÀªª À À£ÄÀ ß
¥À±æ ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ
QæÃqÉU¼ À À ªÀÄvÀÄÛ ªÁåAiÀiÁªÀÄUÀ¼À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
¥À±æ ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ
¤Ãj£À eÉÊ«PÀ ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀgÄÀ
ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉAiÀÄ gÁμÀÖæU¼

À ÀÄ ¸ÀÄvÀÄÛªÀgÉzÀ d®gÁ²
¹ UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ
¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÄÀ ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀj

AiÀÄ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ JgÀqÀÄ ¤ÃgÁªÀj
¥ÀzÞÀ wAiÀÄ°è ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÄÀ
ªÀåvÀå¹¸ÀÄªÀgÀÄ UÁæªÄÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ £ÀUÀgÀ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ
¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀåvÁå¸À ¸ÀÄªÀgÄÀ
CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ ««zsÀ ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÄÀ ß CxÀð
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀªg À ÄÀ
¤Ãj£À ¨sËwPÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀªÀgÀÄ
PÀÈ¶ ºÀAvÀU¼ À À£ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀªg À ÄÀ
DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß ºÁUÀÆ
DºÁgÀ ®¨sÀåvÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ
12
PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ 2022-23
vÀgÀUÀw:-5 PÀ°PÁ¥sÀ®UÀ¼À ªÀiÁå¦AUï «µÀAiÀÄ:-¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
vÀgÀUÀw 3 vÀgÀUÀw 4 vÀgÀUÀw 5

¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀÄºÀvÀé w½AiÀÄÄªÀgÄÀ ¥ÁætÂU½À UÀÆ ªÀiÁ£Àªj À UÀÆ PÁtÄªÀ fÃ«UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð« ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß
ºÉÆÃ°PÉ, ªÀåvÁå¸ÀU¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ. UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
fÃ«UÀ¼À ¥Àª æ ÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ.
DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É
¥ÁætÂU¼À À£ÄÀ ß «AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ.
¸¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀ
ªÀÄÆgÀÄ vÀ¯ÉªiÀ ÁgÀÄUÀ¼À ¸ÀgÀ¼À ªÀA±ÀªÀÈPÀëªÀ£ÄÀ ß ««zsÀ jÃwAiÀÄ PÀÄlÄA§UÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ PÀÄlÄA§zÀ CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÀvÀé.
gÀa¹ PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À £ÀqÄÀ «£À ªÀÄvÀÄÛ C©üªÈÀ ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀgÀ¼À ªÀA±ÀªÀÈPÀëzÀ w½AiÀÄÄªÀgÀÄ.
¸ÀA§AzsÀªÀ£ÄÀ ß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ. PÀÄlÄA§zÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆÃ°¸ÀÄªÀgÀÄ. PÀÄlÄA§zÀ°è£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÄÀ ß
¸Àz¸À ÀågÀÄUÀ¼À £ÀqÄÀ «£À UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
C£ÀÄªÀA²ÃAiÀÄvÉAiÀÄ°è£À ¸ÁªÀÄåvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄlÄA§ «zsU À ¼
À ÀÄ. CªÀÅUÀ¼À ªÀÄºÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ
UÀªÀÄ¤¸ÀÄªÀgÀÄ. ªÀåvÁå¸À w½AiÀÄÄªÀgÄÀ .
PÀÄlÄA§°è ªÁ¹¸ÀÄªÀÅzÀgÀ C£ÀÄPÀÆ®,
C£Á£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß ZÀað¸ÀÄªÀgÀÄ.
DºÁgÀzÀ «zsÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ DºÁgÀªÀ£ÄÀ ß J°èAzÀ ºÉÃUÉ DºÁgÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ. DºÁgÀ vÀAiÀiÁj¸À®Ä §¼À¸ÀÄªÀ ¥ÀqA
É iÀÄÄvÉÛÃªÉ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ. UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CUÀvåÀ ªÁzÀ ««zsÀ ¥Ë¶×PÁA±ÀUÀ¼À ªÀVÃðPÀgt À DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
EAzs£À Àª£À ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÄÀ . ªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ. DºÁgÀ ®¨sÀåvÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ .
13
¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
«zsU À ®
À £ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
««zsÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À CUÀvÀåvÉ, ªÀÈwÛ UËgÀªª À À£ÄÀ ß
¥À±æ ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ.
UÁæªÄÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ºÁUÀÆ £ÀUÀgÀ
¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÀåvÀå¹¸ÀÄªÀgÄÀ .
QæÃqÉU¼ À À ªÀÄvÀÄÛ ªÁåAiÀÄªÀÄUÀ¼À
¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀgÄÀ .
DlUÀ½AzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀA§AzsU À ¼À ÀÄ
ªÀÈ¢ÝAiÀiÁUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
£ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À CªÀ±åÀ PÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ
«zsU À ¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
««zsÀ ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÄÀ ß CxÀð
¤Ãj£À ¥ÀjPÀgÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À d®ZÀPª
Àæ À£ÄÀ ß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ. ¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ
§¼ÀPA
É iÀÄ §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀgÀÄ. ¤Ãj£À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ ¤Ãj£À ¨sËwPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß CxÀð
¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÄÀ . ªÀÄvÀÄÛ PÀ®Ä¶vÀ ¤ÃgÀÄ £ÀªÀÄä DgÉÆÃUÀåzÀ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ . ¤Ãj£À eÉÊ«PÀ
ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß «±ÉèÃ¶¸ÀÄªÀgÀÄ. ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀgÄÀ .
¤Ãj£À ªÀÄºÀvÀé, d®ªÀiÁ°£Àå ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À
¸ÀAgÀPëÀuÁ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÄÀ
14
¨ÉÃj£À PÁgÀåU¼ À À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ. PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀð
PÉ®ªÀÅ ¸À¸ÀåUÀ¼À ¨ÉÃgÀÄUÀ¼ÀÄ DºÁgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ .
ªÀiÁ¥ÁðlÄ ºÉÆA¢gÀÄªÀ §UÉÎ ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä, ¤ÃgÁªÀj
UÀªÀÄ¤¸ÀÄªÀgÀÄ. PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä §UÉÎ CxÀð ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ
ªÀåvÁå¸À UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ vÀÄAvÀÄgÀÄ
¤ÃgÁªÀjAiÀÄ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ JgÀqÀÆ
¤ÃgÁªÀj ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ
¨É¼ÉUÀ¼À£ÄÀ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÄÀ .
zÀª
æ Àå ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
zÀª
æ ÀåzÀ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
ºÁUÀÆ zÀæªÀåzÀ ¹Üw §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ
§UÉUÀ¼À£ÀÄß UÀæ»¸ÀÄªÀgÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è f¯ÉèU¼ À À£ÄÀ ß ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀª£

À ÀÄß ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀª£ À ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ. UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ. UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ ¸Áé¨sÁ«PÀ «¨sÁUÀU¼ À À£ÄÀ ß ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉAiÀÄ gÁµÀÖgUÀ À¼ÀÄ, ¸ÀÄvÀÄÛªÀjzÀ
¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ. d®gÁ²UÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹ ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ.
gÁdåU¼ À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÁæq½À vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
15
PÀæ ¸ÀA yÃªÀiï ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ
1 fÃ« ¥Àæ¥ÀAZÀ fÃªÀ ¥Àæ¥A

À ZÀ
2 £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼ÀÄ ¤ÃgÀÄ
ªÀ¸ÀÄÛ ¸ÀégÆ
À ¥À
3 DºÁgÀ DºÁgÀ fÃªÀzÀ fÃªÁ¼À,
PÀÈ¶
4 PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§

¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ
¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ QæÃqÉU¼À ÀÄ

5 £ÀªÄÀ ä ¨sÁgÀvÀ £ÀªÄÀ ä ¨sÁgÀvÀ ¥ÁæPÀÈwPÀ ªÉÊ«zsåÀ
gÁdQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
16
fÃ« ¥Àæ¥ÀAZÀ
PÀ°PÁ ¥sÀ® 1:
fÃ«UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð« ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ ºÁUÀÆ fÃ«UÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß
ªÁå¦Û : ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è EgÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

¸ÀfÃ«UÀ¼À ¥Àª
æ ÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄºÀvéÀ : £ÀªÄÀ ä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ¥Àj¸ÀgÀz°

À è EgÀÄªÀ fÃ«UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¤fÃð«UÀ¼ÀÄ, CªÀÅ £ÀªÄÀ ä
zÉÊ£ÀA¢£À fÃªÀ£z À À°è ªÀ»¹gÀÄªÀ ¥ÁvÀæzÀ §UÉÎ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£z À À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀÄvÀÛ°£À
¥Àj¸ÀgÀzÀ £ÉÊd C£ÀÄ¨sÀªÀ ºÉÆAzÀÄªÀgÀÄ. F PÀÄjvÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁUÀðzÀ±ð À £À
¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ ºÉ¸g
À ÀÄ-1.1 : ¤ÃrgÀÄªÀ avÀæU¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹, ¸ÀfÃ« / ¤fÃð«UÀ¼ÁV «AUÀr¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : PÀ®Äè, ªÀÄtÄÚ, ¤ÃgÀÄ, amÉÖ, ¨ÉPÄÀ Ì, ºÀ¸ÀÄ, UÁ½, £Á¬Ä, UÁdÄ, ªÉÄÃPÉ, ¥Áè¹ÖPï,
UÀrAiÀiÁgÀ, D®zÀªÄÀ gÀ, ºÀÄt¸ÉªÄÀ gÀ, ªÉÆ¨ÉÊ¯ï, ºÀÄ®Äè, V½,¥ÁjªÁ¼À, PÁUÉ, EvÁå¢.
¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß DzsjÀ ¹ ZÀZÁð «zsÁ£ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀfÃ«,¤fÃð«UÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄPÀÌ½AzÀ UÀÄgÀÄw¹, £ÀAvÀgÀ PÀ°PÁºÁ¼É §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
À ÀÄ-1.2 F amÉÖAiÀÄ eÉÆvÉAiÀiÁV, E°ègÄÀ ªÀ fÃªÀ«gÀÄªÀ (¸ÀfÃªÀ) ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ
ªÀÈvÀº
Û ÁQ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ¤fÃð«UÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À fÃ«UÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÆZÀ£A

É iÀÄAvÉ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±ð
À £À
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
17
À ÀÄ 1.3 : avÀæUÀ½UÉ ¸Àj ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢¸ÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : fÃ«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : fÃ«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß,¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À fÃ«UÀ¼ÉÆA¢UÉ

GzÁjÃPÀj¸ÀÄvÀÛ,ªÀÄPÀÌ½UÉ F ZÀlÄªÀnPÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
À ÀÄ-1.4 : PÉ¼ÀV£À avÀæUÀ¼À ‘fÃ« ®PÀët’UÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹ §gÉ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ¥ÁætÂU¼

À ÀÄ, QÃlUÀ¼ÀÄ, ¥ÀQëU¼
À ÀÄ, VqÀ ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀfÃ«UÀ¼À UÀÄt ®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ «zÁåyðUÀ½UÉ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZð
É ¤Ãr,
avÀæUÀ½UÉ ºÉÆAzÀÄªÀ UÀÄt ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
À ÀÄ-1.5 :J) ¸ÀfÃ«/ ¤fÃð«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ºËzÀÄ/E®è
JA§ÄzÁV GvÀÛj¹.£ÀAvÀgÀ CzÀÄ ¸ÀfÃ«/ ¤fÃð«AiÉÄÃ JAzÀÄ §gÉ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À £ÀqÄÀ «£À ªÀåvÁå¸Àª£

À ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À eÉÊ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ CeÉÊ«PÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀfÃ«/¤fÃð«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV fÃ«UÀ¼À£ÀÄß

ªÀVÃðPÀj¸À®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
À ÀÄ-1.5 : ©) PÉ¼ÀV£À fÃ«UÀ¼À fÃ«vÁªÀ¢ü §gÉ¬Äj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : fÃ«UÀ¼À fÃ«vÁªÀ¢A

ü iÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : fÃ«UÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ,¥Àj¸ÀgÀzÀ fÃ«UÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ:- ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÄÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è£À ¥ÁætÂU¼

À À fÃ«vÁªÀ¢ü
PÉÆÃµÀ×PÀª£
À ÀÄß UÀªÀÄ¤¸À®Ä ºÉÃ½,EvÀgÀ fÃ«UÀ¼À fÃ«vÁªÀ¢A ü iÀÄ£ÀÄß ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ.£ÀAvÀgÀ F
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
18
ZÀlÄªÀnPÉ 1.6: ªÀÈvÀÛzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁzÀ ºÉÃ½PÉU¼
À À°è ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¹ ¤ÃqÀ¯ÁzÀ PÉÆÃµÀÖPz
À À°è §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¸ÀfÃ«/¤fÃð« UÀÄt®PÀëtUÀ¼À «ÄAZÀÄ ¥ÀnÖU¼

À ÀÄ
PÀ®PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀfÃ«UÀ¼À/ ¤fÃð«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸À®Ä ¸ÀºÀPj

À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÆ
²PÀëPÀgÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è EzÀ£ÄÀ ß DlzÀ gÀÆ¥ÀzÀ®Æè Dr¸À§ºÀÄzÀÄ.
ªÀiË¯ÁåAPÀ£À 1
C¨sÁå¸À ºÁ¼ÉAiÀÄ°è£À ªÀiË¯ÁåAPÀ£À ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÁ ªÀÄlÖ C¼ÉAiÀÄ®Ä
G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
¸ÀÛgÀ-1 ¸ÀÛgÀ-2 ¸ÀÛgÀ-3 ¸ÀÛgÀ-4
¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ

¤fÃð«UÀ¼À£ÀÄß ¤fÃð«UÀ¼À£ÀÄß ¤fÃð«UÀ¼À£ÀÄß ¤fÃð«UÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ? UÀÄgÀÄw¹. ¸ÀfÃ«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß
UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹, CzÀÄ UÀÄgÀÄw¹, UÀÄt
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ? ¸ÀfÃ«AiÉÄÃ/¤fÃð«AiÉÄÃ ®PÀëtUÀ½UÉ
JAzÀÄ ¤zsÀðj¸ÀÄªÀgÉÃ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÀfÃ«
ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð« JAzÀÄ
«AUÀr¸ÀÄªÀgÉÃ
• CvÀÄåvÀÛªÀÄ :-£Á®ÄÌ ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ ªÀÄUÀÄ.

• GvÀÛªÀÄ :- ªÀÄÆgÀÄ ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ ªÀÄUÀÄ.
• ¸ÁzsÁgÀt:- JgÀqÄÀ ¸ÀÛgU
À ¼
À À£ÄÀ ß ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ ªÀÄUÀÄ.
• CwÃ ¸ÁzsÁgÀt:- MAzÀÄ ¸ÀÛgÀ ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ CxÀªÁ MAzÀÆ ªÀiÁqÀzÀ ªÀÄUÀÄ.
****¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ¸Àg

Û ÀªÀ£ÀÄß PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è£À ²PÀëPÀgÀ »ªÀiÁä»wAiÀÄ°è
£ÀªÄÀ Æ¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ
19
PÀ°PÁ ¥sÀ® 2 : DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£A
É iÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß «AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : ¨sÆÀ «ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É C£ÉÃPÀ fÃ«UÀ¼ÀÄ ªÁ¹¸ÀÄwÛªÉ. F J¯Áè fÃ«UÀ¼ÀÄ vÀªÄÀ äzÉÃ CzÀ
fÃªÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß £Àq¸
É ÀÄwÛªÉ. F fÃªÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ°è DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£É ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ.
»ÃUÉ fÃ«UÀ¼ÀÄ vÀªÄÀ ä ¥Àj¸ÀgÀz° À è ®¨sÀå«gÀÄªÀ DºÁgÀ ¥ÀzÀÞwUÉ ºÉÆAzÁtÂPÉAiÀiÁV
fÃ«¸ÀÄwÛgÀÄvÀÛªÉ. fÃ«UÀ¼ÀÄ ¸ÉÃ«¸ÀÄªÀ DºÁgÀª£ À ÀÄß DzsÁj¹ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸À¯ÁVzÉ.
ªÀÄºÀvéÀ : CªÀÅUÀ¼À DºÁgÀ ¥ÀzÀÝwUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ

«Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼ÁV «AUÀr¹¯ÁVzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ ºÉ¸g À ÀÄ-2.1: F avÀæUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¸À¸ÀåºÁj,ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂU¼

À À
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß SÁ° eÁUÀz° À è §gÉ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¥ÁætÂUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄPÀÌ½UÉ DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÁætU Â ¼

À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹
§gÉAiÀÄ®Ä, ¥Àæ±ÁßªÀ½UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀÀ ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. vÀgÀUw
À AiÀÄ°è ¥ÁætÂUÀ¼À zséÀ¤
ºÁUÀÄ ZÀ®£ÉAiÀÄ CtÄPÀÄ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ ºÉ¸g À ÀÄ-2.2 : F avÀæUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj

¥ÁætÂU¼
À À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß SÁ° eÁUÀz°
À è §gÉ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : DºÁgÀ ¥ÀzÞÀ wUÀ£ÄÀ UÀÄtªÁV fÃ«UÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¤ÃrgÀÄªÀ ¥ÁætÂ/¥ÀQë avÀæUÀ¼À°è ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ

«Ä±Àº
æ Áj ¥ÁætÂUÀ¼ÁV ªÀVÃðPÀj¸À®Ä UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðªÀÄÆ®PÀ ZÀlÄªÀnPÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ. DlzÀ
gÀÆ¥Àz®À Æè F ZÀlÄªÀnPÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
À ÀÄ-2.3 : ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹.
E°è CAn¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð.
20
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : fÃ«UÀ¼À DºÁgÀ ¥ÀzÞÀ wUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ
«Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹. AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÀºÀPjÀ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
À ÀÄ-2.4 : PÉ¼ÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À DºÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É «AUÀr¹ ¸À¸ÀåºÁjUÀ½UÉ
ªÀiÁA¸ÀºÁjUÀ½UÉ ºÁUÀÆ «Ä±ÀæºÁjUÀ½UÉ UÀÄgÀÄvÀÄ ºÁQ:
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : DºÁgÀ ¥ÀzÞÀ wUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : fÃ«UÀ¼À DºÁgÀ ¥ÀzÞÀ wUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ¤ÃrgÀÄªÀ ¸ÀÆPÀÛ a£ÉíUÀ¼À£ÀÄß
ºÁQ «AUÀr¸À®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
fÃ«UÀ¼ÀÄ ¸ÉÃ«¸ÀÄªÀ DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ

DºÁgÀªÀ£ÄÀ ß ¥ÀnÖ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É
ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ? «Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ¸À¸ÀåºÁj ªÀiÁA¸ÀºÁj ¥ÁætÂU¼À À£ÄÀ ß «AUÀr¹
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ? ºÁUÀÆ «Ä±ÀæºÁj AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð
¥ÁætÂU¼À ÁV ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ?
ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÉÃ ?

À ¼

21
PÀ°PÁ¥sÀ®-3 ¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀé w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ¥ÁætÂ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¸ÀåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ CªÀ®A§£É EzÉ. F

CªÀ®A§£É¬ÄAzÁV ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ GAmÁUÀ¨ÁgÀzÀÄ. ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ DºÁgÀPÁÌV
¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹ªÉ.
ªÀÄºÀvÀé : ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¸ÀªÀÄvÉÆÃ®£Àª£

À ÀÄß PÁ¥ÁqÀ®Ä fÃ«UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀPëÀuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ. F
»£Éß¯ÉAiÀÄ°è «zÁåyðUÀ½UÉ ¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂ ¸ÀAgÀPëÀuÉAiÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄºÀvéÀ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
À ÀÄ-3.1 : ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÉÃPÉ ¸ÀAgÀQë¸À¨ÉÃPÀÄ…-----?
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸À¸ÀåUÀ¼À CªÀ±åÀ PÀvÉ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : -¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄUÉÃPÉ CªÀ±ÀåPÀ? JA§ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÁßªÀ½ «zsÁ£ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ-3.2 ¥ÁætÂU¼ À ÀÄ £ÀªÀÄUÉÃPÉ CªÀ±åÀ PÀ ? JAzÀÄ ¤ÃrgÀÄªÀ CªÀ±ÀåPÀvU

É É ºÉÆAzÀÄªÀ
¥ÁætÂU½
À UÉ UÉgÉ J¼ÉzÀÄ ºÉÆA¢¸ÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: ªÀiÁ£Àª£

À À CªÀ±ÀåPÀvU
É É §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¥ÁætÂUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : ¥ÁætÂU¼

À À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß w½¹ ºÉÆA¢¸À®Ä, ZÀZÁð«zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ3.3 PÀ£ÁðlPÀzÀ°ègÀÄªÀ gÁ¶æÃAiÀÄ C¨sÀAiÀiÁgÀtå ªÀ£ÀåfÃ«zsÁªÀÄ ºÁUÀÆ

¥ÀQëzsÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: £ÀªÀÄä gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ ««zsÀ ªÀ£ÀåfÃ«zsÁªÀÄUÀ¼ÀÄ, C¨sÀAAiÀiÁgÀtåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀQëzsÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ..
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : CmÁè¸ï ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ, PÀ£ÁðlPÀzÀ ¨sÀÆ¥Àl.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : PÀ£ÁðlPÀzÀ ªÀ£ÀåfÃ«zsÁªÀÄUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¹ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä

w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è£À °APï G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
22
¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ªÀiÁ£Àª¤À UÉ ¥ÁætÂU½ À UÉ ¸À¸Àå ¥ÁætÂ ¸ÀAgÀPëÀuÁ
CªÀ®A§£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄºÀvÀé£ÀÄß CxÀð CªÀ±ÀåPÀvUÉ ¼
À À£ÄÀ ß zsÁªÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ
CxÀðªÀiÁrPÉÆArzÁÝgÉAiÉÄÃ? ªÀiÁrPÉÆArPÉÆArzÁÝgÉ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ ? ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ?
AiÉÄÃ?

• ¸ÁzsÁgÀt:- JgÀqÄÀ ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ ªÀÄUÀÄ.

23
PÀÄlÄA§
PÀ°PÁ ¥sÀ®-4 PÀÄlÄA§zÀ°è£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : PÀÄlÄA§ªÀÅ gÀPÀÛ¸A

À §AzsU
À ½
À AzÀ MmÁÖV fÃ«¸ÀÄªÀ MAzÀÄ UÀÄA¥ÀÄ, ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁdzÀ
§ºÀÄ ªÀÄÄRå CAUÀªÁVzÉ. ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ d£ÀgÉÆA¢UÉ ¨ÉgÉvÄÀ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀ®Æ
PÀÄlÄA§ªÀÅ ªÀÄºÀvéÀªÁzÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄºÀvéÀ : “ªÀ¸ÀÄzÉÊªÀ PÀÄlÄA§PÀA” JA§ ªÀiÁvÀÄ PÀÄlÄA§zÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß ¸ÁgÀÄvÀÛzÉ. GvÀÛªÀÄ

PÀÄlÄA§¢AzÀ §AzÀ ¥Àw
æ AiÉÆ§âgÄÀ PÀµÖÀ ¸ÀÄR UÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄ ¸Àº¨
À Á¼Éé fÃªÀ£z
À À §UÉÎ
CjwgÀÄvÁÛgÉ.PÀÄlÄA§ JA§ÄzÀÄ ¸ÀªiÀ Ád ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ MAzÀÄ CAUÀ ±Á¯ÉAiÀÄAvÉAiÉÄ ªÀÄ£ÉUÀÆ
ªÀÄUÀÄ«£À ¨s«
À µÀå gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÁvÀæ ªÀ»¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄÄ
PÀÆr ¨Á¼ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¦æÃw, ¸ÉßÃºÀ, UËgÀª,À PÁ¼Àf¬ÄAzÀ §zÀÄPÀ®Ä PÀ°¸ÀÄvÀÛzÉ. DzsÀÄ¤PÀ
fÃªÀ£PÀ ÉÌ ºÉÆA¢PÉÆAqÀvÉ PÀÄlÄA§UÀ¼ÀÄ ¸ÀtÚzÁUÀvÉÆqÀVªÉ. F »£Éß¯ÉAiÀÄ°è PÀÄlÄAzÀ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÄÀ ß
ªÀÄUÀÄ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ CUÀvåÀ ªÁVzÉ.
À ÀÄ-4.1 : avÀæ £ÉÆÃr ¸ÀA§AzsÀ UÀÄgÀÄw¹ §gÉ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : PÀÄlÄA§zÀ°è£À ¸ÀA§AzsU

À ¼
À À §UÉÎ «zÁåyðUÀ¼ÉÆA¢UÉ ZÀað¸ÀÄvÁÛ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-4.2: avÀæ £ÉÆÃr ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : PÀ°PÁ ºÁ¼É

À ¼
À À£ÄÀ ß ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è ««j¹, avÀæz°
À è£À
¥À±
æ ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸À®Ä ªÀiÁUÀðzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
24
ZÀlÄªÀnPÉ-4.3 ºÉÆA¢¹ §gÉ¬Äj.

À ¼
À À£ÄÀ ß ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è ºÉÆA¢¹ §gÉAiÀÄ®Ä
¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-4.4
PÉÆnÖgÀÄªÀ GvÀÛgÀUÀ¼À°è ¸ÀjAiÀiÁzÀ GvÀÛgÀªÀ£ÀÄß Dj¹ ©lÖ eÁUÀzÀ°è §gÉ¬Äj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ: avÀæUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ZÁmïð
PÀ°PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ: ©lÖ ¸ÀÜ¼À vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ 4.4 PÀxÉ N¢ PÉ¼V

À £À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ: ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÀxÉ
PÀ°PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ: PÀxÉ N¢¹ ¸ÀA§AzsU

À ¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀºÀPj
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-4.6 : ¤£Àß PÀÄlÄA§ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¨sÁªÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ PÉÆnÖgÀÄªÀ CAPÀtzÀ°è

CAn¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¨sÁªÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§AzÀPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV

CAn¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¨sÁªÀavÀæUÀ¼ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ: ¨sÁªÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß CAn¸À®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁì
25
ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸Àz¸

À ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ? UÀÄgÀÄw¹ UÀÄgÀÄw¹ UÀÄgÀÄw¹
PÀÄlÄA§zÀ°ègÀÄªÀ PÀÄlÄA§zÀ°ègÀÄªÀ PÀÄlÄA§zÀ°ègÀÄªÀ
¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀgÉÃ? CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ
¸Àz¸À ÀågÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Àz¸ À ÀågÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
w½¢zÁÝgÉAiÉÄÃ w½¢zÉÝÃ£É ªÀÄvÀÄÛ
vÀ£ßÀ ¸ÀºÀ¥ÁpAiÀÄ
¸ÀA§A¢üPg À £
À Àß
UÀÄgÀÄw¹ ªÀiÁw£À°è
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀgÉÃ?


26
PÀ°PÁ¥sÀ® -5 : PÀÄlÄA§zÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
ªÁå¦Û : C£Á¢ PÁ®¢AzÀ®Æ d£ÀgÀÄ MnÖUÉ ¨Á¼ÀÄwÛzÀÝgÀÄ. EA¢£À DzsÄÀ ¤PÀ fÃªÀ£À ±ÉÊ° ªÀÄvÀÄÛ
GzÉÆåÃUÀ PÁæAw UÀ½AzÁV PÀÄlÄAUÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉ PÁtÄwÛzÉÝÃªÉ. ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ §zÀ¯ÁzÀ PÀÄlÄA§UÀ¼À
§UÉÎ CjAiÀÄÄªÀgÄÀ .
ªÀÄºÀvéÀ : PÀÄlÄA§zÀ JA§ÄzÀÄ ¸ÀªÀiÁd ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ MAzÀÄ CAUÀ. §zÀ¯ÁzÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è

PÀÄlÄA§UÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ §zÀ¯ÁVªÉ. ¥Àwæ AiÉÆAzÀÄ ªÀÄUÀÄªÀÇ ¸ÀºÀ PÀÄlÄA§zÀ C«¨sÁdå CAUÀªÁVzÉ.
ªÀÄPÀÌ½UÉ F §zÀ¯ÁzÀ PÀÄlÄA§UÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ 5.1 :À PÉÆÃµÀÖPÀzÀ°è ¤£Àß ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸Àz¸

À ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÄÀ ß §gÉzÄÀ CªÀgÉÆqÀ£É ¤£Àß ¸ÀA§AzsÀ
§gÉ. ¤£Àß PÀÄlÄA§ C«¨sÀPÛÀªÉÃ «¨sÀPÀÛªÉÃ wÃªÀiÁð¤¸ÀÄ..
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÄlÄA§UÀ¼À «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À PÉÆÃµÀÖPÀ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄUÀÄ«£À PÀÄlÄA§zÀ ¸Àz¸ À ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÆ
É A¢V£À ¸ÀA§AzsÀ
§gÉ¹, D ªÀÄUÀÄ«£À PÀÄlÄA§zÀ «zsª À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ. PÀÄlÄA§zÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ CxÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ 5.2
F PÉ¼ÀV£À ºÉÃ½PÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj vÀ¥ÀÄà UÀÄgÀÄw¸ÀÄ §gÉ¬Äj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : C«¨sÀPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ «¨sÀPÀÛ PÀÄlÄAUÀ¼À°è£À ªÀåvÁå¸À w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : -
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : C«¨sÀPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ «¨sÀPÀÛ PÀÄlÄAUÀ¼À°è §UÉÎ «ªÀj¹ ¸Àj vÀ¥ÄÀ à UÀÄgÀÄw¸À®Ä
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-5.3
«¨sÀPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ C«¨sÀPÀÛPÀÄlÄA§zÀ £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¬Äj.
27
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : «¨sÀPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ C«¨sÀPÀÛPÀÄlÄA§zÀ £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸Àª£
À ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄPÀÌ½UÉ «¨sÀPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§UÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ ªÀåvÁå¸À
w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-5.4
¤£Àß PÀÄlÄA§zÀªÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¤£Àß PÀÄlÄA§zÀ ªÀA±ÀªÀÈPÀë vÀAiÀiÁj¸ÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ªÀA±ÀªÈÀ PÀë §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : PÀ°PÁºÁ¼É
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀÄlÄA§zÀ ¸Àz¸

À ÀågÀ §UÉÎ w½¹ ªÀA±ÀªÈÀ PÀë §gÉAiÀÄ®Ä
ZÀlÄªÀnPÉ-5.5 : EwÛÃaUÉ ¤Ã£ÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ ¤ªÀÄä PÀÄlÄA§zÀ ±ÀÄ¨sÀ PÁAiÀÄðPÀª

æ ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
CzÀg°
À è ¨sÁVAiÀiÁVzÀÝ ¤£Àß ªÉÄaÑ£À ¸ÀA§A¢üPg
À À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §gÉ¬Äj. ºÁUÀÆ CªÀjUÀÆ ¤ªÀÄUÉ
¸ÀA§AzsÀzÀ°è K£ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ w½¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ ¸ÀA§A¢üPg

À À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä
¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-5.6: ¤ªÀÄä PÀÄlÄA§zÀªÀgÀ §UÉÎ ¤£ÀUÉµÀÄÖ w½¢zÉ.
¤ªÀÄä PÀÄlÄA§ ¸Àz¸ À ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄ CªÀgÄÀ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ªÀiÁqÀÄªÀ PÉ®¸ÀU¼

À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£É¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀUÉ ªÀiÁqÀÄªÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸Àz¸

À ÀågÀÄ
28
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ: ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆAqÀÄ §gÉAiÀÄ®Ä
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀÄlÄA§zÀ PÀÄlÄA§zÀ PÀÄlÄA§zÀ PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÄÀ ß

UÁvÀæPÌÀ £ÀÄUÀÄtªÁV PÀÄlÄAzÀ UÁvÀæPÌÀ £ÀÄUÀÄtªÁV UÁvÀæPÌÀ £ÀÄUÀÄtªÁV ªÀA±ÀªÈÀ PÀëzÀ°è
«zsUÀ ¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ PÀÄlÄAzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄlÄAzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀgÉÃ.
UÀÄgÀÄw¹ UÀÄgÀÄw¹
PÀÄlÄA§zÀ «zsU À ¼
À À£ÄÀ ß PÀÄlÄA§zÀ «zsU À ¼À À£ÄÀ ß
ªÀåvÀå¹¸ÀÄªÀgÉÃ ªÀåvÀå¹¸ÀÄªÉ ªÀÄvÀÄÛ
PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß
CjwzÁÝgÉAiÉÄÃ

À ¼

29
PÀ°PÁ¥sÀ®-6 ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «zsU À ¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ. ««zsÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À
CUÀvÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ UËgÀªª
À À£ÄÀ ß ¥Àæ±A
À ¹¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÁå¦Û : MAzÀÄ d£Àª¸ À Àw ¥ÀæzÃÉ ±Àz°

À è ªÁ¹¸ÀÄªÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀÄlÄA§UÀ¼À MAzÀÄ UÀÄA¥À£ÄÀ ß
¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ J£ÀÄßªÀgÀÄ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀAWÀfÃ«AiÀiÁVzÀÄÝ C£Á¢ PÁ®¢AzÀ®Æ vÀªÄÀ ä CªÀ±ÀåPÀvU É ¼
À À£ÄÀ ß
¥ÀÆgÉÊ¹PÉÆ¼Àî®Ä ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀºÀPÁgÀzÉÆA¢UÉ UÀÄA¦£À°è ªÁ¹¸ÀÄwÛzÁÝ£É. «©ü£ßÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
MAzÀÄUÀÆr¸ÀÄªÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄºÀvéÀ : MAzÀÄ ¤²ÑvÀ ¥Àz æ ÉÃ±Àz°

À è ªÁ¹¸ÀÄªÀ d£ÀgÄÀ ¥Àg¸ À ÀàgÀ ¸ÀºÀPÁgÀzÉÆA¢UÉ ¸Àº¨ À Á¼Éé £ÀqÉ¸À®Ä
¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀªÁzÀ ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°è£À ¸Àz¸ À ÀågÀÄ ¥Àg¸
À ÀàgÀ
CªÀ®A©vÀgÁVgÀÄvÁÛg.É DzÀÝjAzÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ ªÀÄºÀvÀézÀ §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
CvÀåªÀ±åÀ PÀªÁVzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ-6.1: E°ègÀÄªÀ avÀæUÀ¼À°è ¤Ã£ÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ°è£À ««zsÀ ªÀÈwÛU¼

À À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ««zsÀ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ,
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ PÀÄjvÀÄ w½¸ÀÄvÀÛ ««zsÀ PÀ¸ÀÄ§ÄUÀ¼À CUÀvÀå w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-6.2 E°ègÀÄªÀ ªÀÈwÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ºÉ¸Àj¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ««zsÀ ªÀÈwÛUÀ¼À d£ÀgÀ£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ««zsÀ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : avÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¹ ºÁUÀÆ ««zsÀ PÉ®¸ÀU¼

À À£ÄÀ ß ªÀiÁqÀÄªÀ d£ÀgÀ §UÉÎ
w½¹ §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-6.3
PÉ¼ÀV£À ªÀÈwÛAiÀÄªÀgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉ/PÉ®¸ÀU¼

À À §UÉÎ §gÉ¬Äj
30
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ««zsÀ §UÉAiÀÄ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÈwÛUÀ¼À §UÉÎ UËgÀªÀª£
À ÀÄß
ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ, ºÁUÀÆ ¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ««zsÀ ªÀÈwÛU¼

À À §UÉÎ w½¹ CªÀgÀ PÀÄjvÀÄ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è §gÉAiÀÄ®Ä
ZÀlÄªÀnPÉ-6.4 ¤£Àß d£Àª¸

À Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸À«ÄÃPÉë ªÀiÁr C°è£À ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀªÀgÀÄ JzÀÄj¸ÀÄªÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À §UÉÎ CjªÀÅ UÀ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : - ««zsÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ d£ÀgÀ ¨sÉÃn ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ°è£À ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ-6.5 ¤Ã£ÀÄ ªÀÄÄAzÉ AiÀiÁªÀ ªÀÈwÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä EµÀÖ¥ÀqÄÀ wÛÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ KPÉ JAzÀÄ
¤ªÀÄä ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ / ¥ÉÆÃµÀPg
À Æ
É A¢UÉ ZÀað¹ §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: ªÀÈwÛ UËgÀªª

À ¹¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : -
PÀ°PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : «zÁåyðUÀ¼À°è ªÀÈwÛ §UÉÎ EgÀÄªÀ «±ÉÃµÀ D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-6.6 ««zsÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀgÀ ¸ÀAzÀð±À£À
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: ªÀÈwÛ UËgÀªª

À ¹¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : - ¥Àæ±ßÉ UÀ¼ÀÄ,
PÀ°PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : «zÁåyðUÀ¼À°è ªÀÈwÛ §UÉÎ w½¹ ªÀÈwÛ UËgÀªz

À À ¥ÁæªÀÄÄSÉåvÉAiÀÄ£ÀÄß
w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¸ÀAzÀ±ð
À £À «zsÁ£À ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiË¯ÁåAPÀ£À :-
31
««zsÀ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ ªÀÈwÛUÀ¼À£ÀÄß £ÀUÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÄÀ ««zsÀ ªÀÈwÛUÀ¼À ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ? UÀÄgÀÄw¹, ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ CªÀ®A§£ÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÉÃ? ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀgÉÃ?
ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ?

À ¼

PÀ°PÁ¥sÀ®-7 : QæÃqÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÁåAiÀiÁªÀÄUÀ¼À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : QæÃqÉU¼À ÀÄ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ¢AzÀ¯ÉÃ ºÀÄnÖPÉÆArªÉ, QæÃqÉU¼ À ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°è£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÄÀ ß

ºÉaÑ¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÁªÀÄgÀ¸ÀåªÀ£ÄÀ ß ºÉaÑ¸ÀÄvÀÛªÉ.
ªÀÄºÀvéÀ : QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ªÁåAiÀiÁªÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀåQUÀ¼À°è zÉÊ»PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ
DgÉÆÃUÀå ªÀÈ¢Þ¸ÀÄvÀÛzÉ. DvÀä «±Áé¸À ºÉZÀÄÑvÛÀzÉ. QæÃqÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃUÀ¢AzÀ ¸ÀzÁ ®ªÀ®«PÉ¬ÄAzÀ
PÀÆrzÀÄÝ zÉÃºÀzÀ DPÁgÀªÀ£ÄÀ ß ¸ÀÄAzÀgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ-7.1 ¤ªÀÄ äHj£À°è DqÀÄªÀ UÁæ«ÄÃt QæÃqÉUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄzÀ°è DqÀÄªÀ QæÃqÉU¼

À À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀgÄÀ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt: -QæÃqÉUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ
32
PÀ°PÁºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : QæÃqÉU¼
À À §UÉÎ ««j¹ UÁæ«ÄÃt ¨sÁUÀzÀ°è DqÀÄªÀ DlUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä
ZÀlÄªÀnPÉ-7.2 ¸ÉßÃ»vÀgÉÆA¢UÉ Dl DqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¤£ÀUÉ F PÉ¼ÀV£À AiÀiÁªÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£À

DUÀÄvÀÛzÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝö PÉÆnÖgÀÄªÀ PÉÆÃµÀ×PÀzÀ°è §gÉ¬Äj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: «zÁåyðUÀ½UÉ DlUÀ½AzÁUÀÄªÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : ««zsÀ DlUÀ¼À avÀæU¼

À ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : DlUÀ¼À£ÄÀ ß DqÀÄªÀÅzÀjAzÁUÀÄªÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀU¼

À À£ÄÀ ß ««j¸ÀÄvÁÛ
PÉÆÃµÀÖPÀ vÀÄA§Ä®Ä ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-7.3 PÉ¼ÀUÉ ¤ÃrgÀÄªÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr EzÀÄ AiÀiÁªÀ ¸ÁºÀ¸À QæÃqÉ JAzÀÄ UÀÄwð¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ««zsÀ QæÃqÉU¼

À À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÁºÀ¸À QæÃqÉUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ avÀæ £ÉÆÃr ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-7.4 ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀzÀ DlUÁgÀgÀÄ DqÀÄªÀ AiÀiÁªÀ CAvÀgÁ¶ÖæÃAiÀÄ QæÃqÉ ¤ªÀÄUÉ EμÀÖªÁVzÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄä £ÉaÑ£À DlUÁgÀg£
À ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁr
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖz°

À è ºÉ¸ÀgÀÄªÁ¹AiÀiÁzÀ zÉÃ±ÀzÀ QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ QæÃmÁ¥ÀlÄUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀjZÀ¬Ä¹ªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÆ ¥ÀnÖ

ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ-7.5 zÉÊ»PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉÆ¼Àî®Ä C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ

ZÀlÄªÀnPÉU¼
À À avÀæU¼
À À£ÄÀ ß PÉ¼ÀUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : zÉÊ»PÀ ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀå PÁ¥ÁrPÉÆ¼ÀîªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : ««zsÀ §UÉAiÀÄ ªÁåAiÀiÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃUÀ¨sÁå¸ÀzÀ avÀæUÀ¼ÀÄ
33
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÁåAiÀiÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃUÀ¨sÁå¸ÀU½
À AzÁUÀÄªÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼
À À£ÄÀ ß
w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ-7.6
avÀæz°À è PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¨sÁgÀvÀzÀ SÁåvÀ QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹ ªÀÄvÀÄÛ EªÀgÀÄ AiÀiÁªÀ QæÃqÉAiÀÄ°è
ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀiÁrzÁÝgÉ w½¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: zÉÃ±ÀzÀ ««zsÀ DlUÀ¼À QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ: QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄvÁÛ CªÀgÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÉÊ¢gÀÄªÀ PÉÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß

UÀÄgÀÄw¸À®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-7.7
»A¢£À MAzÀÄ wAUÀ¼À ¢£À¥w

À æPÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr ¤ªÀÄä £ÉaÑ£À DlUÁgÀgÀ avÀæª£
À ÀÄß PÀvÀÛj¹ CAn¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À: DlUÁgÀgÀ avÀæU¼

À À£ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀt : ¢£À¥w
À æPÉUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ: ««zsÀ QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À ¨sÁªÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ CAn¸À®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiË¯ÁåAPÀ£À-7
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ QæÃqÉU¼
À À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ QæÃqÉU¼À À£ÄÀ ß ««zsÀ QæÃqÉU¼ À À QæÃqÉU¼
À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ? ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÃÉ ? & QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À£ÄÀ ß ªÁåAiÀÄªÀÄUÀ¼À
¸ÁºÀ¸À QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ? ¥À±æ ÀA¹¸ÀÄªÀgÃÉ ? CjwgÀÄªÀgÉÃ?
34

¤ÃgÀÄ
PÀ°PÁ ¥sÀ®-8 : ¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À ¨sËwPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß CxÀð
ªÁå¦Û : £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼À°è ¤ÃgÀÄ MAzÀÄ CvÀåªÀÄÆ®å ¸ÀA¥À£Æ

À ä®ªÁVzÉ. fÃ«UÀ¼À
GUÀªÄÀ PÉÌ ¥Àª
æ ÀÄÄR PÁgÀt ¤ÃgÀÄ. ¤ÃgÀÄ J¯Áè fÃ«UÀ½UÀÆ CUÀvåÀ ªÁzÀ MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®ªÁVzÉ.
¨sÆ
À «ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯Áã ±ÉÃ71 gÀµÀÄÖ ¤Ãj¤AzÀ DªÀÈvÀªÁVzÉ.
ªÀÄºÀvéÀ : ¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ fÃ«¸À®Ä ¤ÃgÀÄ CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁV ¨ÉÃPÀÄ. ¤ÃgÀÄ J®ègÀ ªÀÄÆ®¨sÆ
À vÀ
CªÀ±ÀåPÀvA
É iÀiÁVzÉ. fÃ«UÀ½UÉ §zÀÄPÀ®Ä CUÀvåÀ ªÁV ¨ÉÃPÁzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvU É ¼
À À°è MAzÁzÀ
DºÁgÀ vÀAiÀiÁj¸À®Ä ¤ÃgÀÄ CUÀvåÀ ªÁV ¨ÉÃPÀÄ. ¤Ãj£À ¥ÀæªÀÄÄR DPÀgÀ ªÀÄ¼É DVzÉ. ªÀÄ¼É ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
ªÉÄÃ°£À EvÀgÉ ««zsÀ DPÀgÀUÀ¼À°è ¸ÀAUÀº
æ ÀuÉAiÀiÁV ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É eÉÊ«PÀ ZÀlÄªÀnPÉ £Àq¸ É À®Ä
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ -8.1: PÉ¼ÀV£À ¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
35
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÜ½ÃAiÀÄªÁVgÀÄªÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À §UÉÎ ZÀað¹ PÀ°PÁºÁ¼ÉAiÀÄ°è£À
¤Ãj£À ¥ÀæªÀÄÄR DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ºÉ¸Àj¸À®Ä ¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-8.2
¤£ÀßHj£À°ègÀÄªÀ ««zsÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀ/ ¥ÉÆÃµÀPÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀzÉÆA¢UÉ ¥ÀnÖ

ªÀiÁqÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀÜ½ÃAiÀÄªÁV PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¥À±
æ ÉßUÀ¼ÀÄ, avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ./²PÀëPÀgÀÄ ¤Ãj£À ««zsÀ DPÀgU

À ¼
À À §UÉÎ w½¸ÀÄvÁÛ
¸ÀÜ½ÃAiÀÄªÁV ¹UÀÄªÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À §UÉÎ §gÉAiÀÄ®Ä ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-8.3
²PÀëPÀgÀ/¥ÉÆÃµÀPÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ PÉ¼ÀV£À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄ. £ÀAvÀgÀ CzÀPÉÌ

¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÉÃ½PÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj vÀ¥ÀÄàUÀÄgÀÄw¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¤Ãj£À UÀÄt ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¤ÃgÀÄ, ¥ÁvÉæUÀ¼ÀÄ,
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ./²PÀëPÀgÀÄ ¤Ãj£À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀgÀ¼À

¥ÀA
æ iÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr¹ wÃªÀiÁ£ÀzÀ ºÉÃ½PÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖgÀÄªÀ SÁ° eÁUÀUÀ¼À°è §gÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
36
¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãj£À ¨sËwPÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¤Ãj£À ¤Ãj£À

UÀÄgÀÄw¸Àªg
À ÃÉ É UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼ À À£ÄÀ ß
CxÀðªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀgÉÃ w½¢gÀÄªÀgÉÃ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªªÀgÃÉ

À ¼

PÀ°PÁ ¥sÀ®-9 ¤Ãj£À eÉÊ«PÀ ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±A

À ¹¸ÀÄªÀgÀÄ, ¤Ãj£À ªÀÄºÀvéÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPëÀuÁ
«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÁå¦Û : ¤Ãj£À ««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÆ ¤vÀåfÃªÀ£z À À°è ¤Ãj£À ªÀÄºÀvÀé,
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤Ãj£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
¤Ãj£À ¨sËwPÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ §UÉÎ CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄºÀvéÀ : ¨sÆ
À «ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÁ¹¸ÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ fÃ«UÀÆ ¤ÃgÀÄ CvÀåªÀ±åÀ PÀªÁV ¨ÉÃPÁVzÀÄÝ,
¹» ¤Ãj£À ¥ÀæªÀiÁt ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ±ÉÃ 1 gÀ¶ÖzÀÄÝ EzÀ£ÄÀ ß ¸ÀAgÀPëÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
£ÀªÄÉ ä®ègÀ ºÉÆuÉAiÀiÁVzÀÄÝ F §UÉÎ ªÀÄPÀÌ¼À°è CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ. CvÀåUÀvÀåªÁVzÉ.
37
ZÀlÄªÀnPÉ-9.1 PÉ¼ÀV£À ZÀlÄªÀnPÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¤ÃgÀÄ ¨ÉÃQzÀÝ°è CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ () UÀÄgÀÄvÀÄ
ºÁQj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¤Ãj£À CUÀvÀåvÉ §UÉÎ w¼ÀÄªÀ½PÉ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
æ ÉßUÀ¼ÀÄ , ZÁmïð
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¥À±

æ ÀßUÀ¼ÉÆA¢UÉ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÀAzÀA¨sð
À zÀ°è ¤Ãj£À CUÀvåÀ «zÉ.
JA§Ä£ÀÄß ªÀÄ£ÀzÀlÄÖ ªÀiÁr¹  ºÁQ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-9.2 ¤Ãj£À G¥ÀAiÉÆÃUÀ UÀªÀÄ¤¹, ¤Ãj£À DPÀgÀ ºÉ¸Àj¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ««zsÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀU¼

À À°è ¤Ãj£À AiÀiÁªÀ DPÀgÀª£
À ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ, ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¤ÃgÀ£ÄÀ ß AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÀAzÀ¨Àðs UÀ¼À°è ºÉÃUÉ G¥ÀAiÉÆUÀªÁUÀÄvÀÛzÉ
JAzÀÄ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ ¥À±
æ ÉßUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ««zsÀ ¸ÀAzÀA¨sÀðzÀ°è ¤Ãj£À G¥ÀAiÉÆÃUÀzÀ
§UÉÎ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-9.3 * d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : 5£ÉÃ vÀgÀUÀwAiÀÄ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁμÁ ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ “£À¢AiÀÄ C¼À®Ä”
¥ÁoÀª£À ÀÄß N¢PÉÆAqÀÄ ZÀað¹ avÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¹ ¤ÃgÀÄ ªÀÄ°Ã£ÀªÁUÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÄÀ ß
«ªÀj¹ §gÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉ- 9.4: PÉ¼ÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹ ¤ÃgÀÄ PÀ®Ä¶vÀUÉÆ¼Àî®Ä PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ

ªÁPÀåzÀ ºÉÃ½PÉAiÀÄ°è §gÉ¬Äj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ZÀlÄªÀnPÉ 9.3 gÀ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ ¨sÁUÀªÁV d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ

PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
38
ZÀlÄªÀnPÉ-9.5 : ªÀÄUÀÄ ¤Ã£ÀÄ ¥Àæw ¤vÀå ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ºÉÆgÀUq
À É ¤ÃgÀ£ÄÀ ß ««zsÀ
ZÀl
À ÄªÀnPÉU½
À UÉ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß CjwgÀÄªÉ. PÉ¼ÀV£À PÉÆÃµÀ×PÀz°
À è ¤Ãj£À
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼
À À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¤Ãj£À G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼

À À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅgÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : PÀ°PÁºÁ¼É
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ºÉÆgÀUÀqÉ ¤ÃgÀÄ

§¼À¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÄÀ ß «ªÀj¸ÀÄvÁÛ PÀ°PÁºÁ¼É §gÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¤Ãj£À ¤Ãj£À CªÀ±åÀ PÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãj£À ¤Ãj£À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß

CªÀ±ÀåPÀvA
É iÀÄ£ÀÄß w½¢gÀÄªÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥À±
æ ÀA¹¹ ¤Ãj£À
w½¢gÀÄªÀgÉÃ d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ ¥À±
æ ÀA¹¸ÀÄªÀgÉÃ ¸ÀAgÀPëÀuÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀªÀ£ÄÀ ß
PÁgÀtUÀ¼À£ÄÀ ß w½¢gÀÄªÀgÉÃ
¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÀgÉÃ

À ¼

39
PÀÈ¶
PÀ°PÁ ¥sÀ®-10 : PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀU¼

À À£ÄÀ ß CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ .
ªÁå¦Û : DºÁgÀPÁÌV PÀÈ¶, DyðPÀvU

É ÁV PÀÈ¶, PÀ¸ÀÄ©UÁV PÀÈ¶
ªÀÄºÀvéÀ : PÀÈ¶ £ÀªÀÄä zÉÃ±ÀzÀ ¨É£Éß®Ä¨ÁVzÀÄÝ, ¨sÁgÀvÀ PÀÈ¶ ¥ÀæzsÁ£À zÉÃ±ÀªÁVzÉ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
fÃ«UÀÆ DºÁgÀzÀ CªÀ±åÀ PÀvÉ EzÉ. »ÃUÉ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ CªÀ®A©¹gÀÄªÀ PÀÈ¶AiÀÄ°è §¼À¸ÀÄªÀ ««zsÀ
ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀÌ½UÉ CxÉÊð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄRå
ZÀlÄªÀnPÉ -10.1 F PÉ¼ÀV£À PÀÈ¶ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÈ¶ G¥ÀPg

À t
À UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : PÀÈ¶ G¥ÀPg

À t
À UÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ PÀÈ¶UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥Àæ±ª

À Á½
ªÀÄÆ®PÀ PÀÈ¶AiÀÄ°è §¼À¸ÀÄªÀ ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¹, avÀæ vÉÆÃj¹ CxÀªÁ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À
£ÉÊdªÁzÀ PÀÈ¶ G¥ÀPgÀ t
À UÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¹ PÀÈ¶AiÀÄ°è §¼À¸ÀÄªÀ ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À ºÉ¸Àj¸À®Ä
¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-10.2
PÉ¼ÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¸ÀÄ. CªÀÅUÀ¼À ¸ÀjAiÀiÁzÀ ºÉÃ½PÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ UÉgÉ J¼ÉzÀÄ eÉÆÃr¹j.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ /²PÀëPÀgÀÄ ¥À±

æ ÁßªÀ½ ªÀÄÆ®PÀ PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß
«ªÀj¸ÀÄvÁÛ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ºÉÆA¢¹ §gÉAiÀÄ®Ä ¸ÀºPÀ Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-10.3
PÀÈ¶PÀgÀÄ ¨É¼É ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄªÁV §gÉ¬Äj.
40
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ZÀlÄªÀnPÉ 10.2 gÀ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ ZÀlÄªÀnPÉ EzÁVzÀÄÝ,

¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV §gÉAiÀÄ®Ä ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-10.4
PÉÆÃµÀÖPÀz°
À ègÄÀ ªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¨É¼ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ««zsÀ ¨É¼ÉUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ PÉÆÃµÀ×PÀz°

À ègÄÀ ªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹
§gÉAiÀÄ®Ä ¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-10.5 PÀ£ÁðlPÀzÀ f¯ÉèUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ¨É¼ÉUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß PÉ¼ÀV£À £ÀPÀëAiÉÄ°è

£ÀªÀÄÆ¢¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : £ÀªÄÀ ä gÁdåzÀ°è ««zsÀ ¨sÁUÀU¼

À À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : gÁdåzÀ ¨sÀÆ¥Àl
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¨sÁUÀU¼ À À°è
¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¹, ªÀÄPÀÌ½AzÀ ¨É¼ÉUÉ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ªÀÄPÀÌ½UÉ ºÉaÑ£À
ªÀiÁ»wUÁV ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ ¥ÀÄl ¸ÀASÉå 96,97 £ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
41
ªÀiË¯ÁåAPÀ£À :-10
PÀÈ¶ G¥ÀPg À t
À UÀ¼À£ÀÄß PÀÈ¶ G¥ÀPg À t
À UÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃrgÀÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÄÀ ä gÁdåzÀ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ UÀÄgÀÄw¹ ¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÀgÀÄ f¯ÉèU¼ À À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ
PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼ÉUÀ¼À£ÄÀ ß
C£ÀÄPÀæªÄÀ ªÁV ¥ÀnÖ ¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄgÀÄ
ªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ


PÀ°PÁ ¥sÀ®-11 ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä, ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä §UÉÎ CxÀð ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ
ªÀåvÁå¸À UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÁå¦Û : ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä, ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä E°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ««zsÀ §UÉAiÀÄ
¨É¼ÉUÀ¼À «zsU
À ¼
À ÀÄ. ºÁUÀÆ PÀrªÉÄ ¤Ãj£À ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄºÀvéÀ : PÀÈ¶AiÀÄ°è £ÀÆvÀ£À «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼Àªr À ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉaÑ£À E¼ÀÄªÀj

¥ÀqAÉ iÀÄ®Ä ¸ÁzsÀå. ºÁUÀÆ ¤ÃgÁªÀj «zsÁ£ÀU¼ À À°è vÀAvÀæeÁÕ£À C¼ÀªrÀ ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÉ ªÀÄÆ®PÀ,
PÀÈ¶AiÀÄ£ÀÄß ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ GzÀåªÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉ.
42
ZÀlÄªÀnPÉ -11.1
PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÀÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶ ¨É¼ÉUÀ¼ÁV

ªÀVÃðPÀj¹j.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀÈ¶AiÀÄ «zsÁ£ÀU¼

À À£ÄÀ ß ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀU
æ À¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß §UÉÎ
w½¸À®Ä ¸ÀA¨sÁµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹, £ÀªÀÄä gÁdåzÀ°è ««zsÀ ¨sÁUÀ¼ÁzÀ ªÀÄ¯É£ÁqÀÄ, §AiÀÄ®Ä ¹ÃªÉÄ
GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀ, ªÀÄvÀÄÛ PÀgÁªÀ½ ¨sÁUÀUÀ¼À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶
¨É¼ÉUÀ¼À §UÉÎ w½¹ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-11.2
ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀj §¼À¹ ¨É¼ÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ

ªÀiÁrj(²PÀëPÀgÀ/¥ÉÆÃµÀPÀgÀ £ÉgÀªÀÅ ¥ÀqÉ¬Äj)
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀj §¼À¹ ¨É¼ÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ

¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : gÉÊvÀgÆ É A¢UÉ ¸ÀAzÀ±ð

À £À £Àq¹
É zÀ §UÉÎ £ÁlPÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è
ªÀÄPÀÌ¼ÉÆA¢UÉ C©ü£A À iÀÄ ªÀiÁr¹, CxÀªÁ C£ÀÄPÀÆ®«zÀÝ°è £ÉÊd gÉÊvÀgÀ ºÀwg
Û À ªÀÄPÀÌ¼£
À ÀÄß gÉÊvÀgÀ
vÉÆÃlPÉÌ ¨sÉÃn ¤Ãr ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀj §UÉÎ ªÀÄPÀÌ½UÉ w½¹
¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
43
ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ ¨sÀÆ«Ä ªÀÄ¼ÉAiÀiÁzsÁjvÀ ¤ÃgÁªÀjAiÀÄ «zsÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß

ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶ §UÉÎ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À°è CxÀð
CxÀð ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀgÉÃ ¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÀgÉÃ ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀgÉÃ
ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÉÃ

À ¼

PÀ°PÁ ¥sÀ®-12 DºÁgÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : DºÁgÀ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CUÀvåÀ ªÁVzÉ. £ÁªÀÅ ¢£À ¤vÀå ¸ÉÃ«¸ÀÄªÀ DºÁgÀ
¥ÀzÁxÀðUÀ¼À°è D ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼ÀÄ EgÀ¨ÉÃPÀÄ. £ÀªÀÄä DgÉÆÃUÀå GvÀÛªÀÄªÁVgÀ¨ÃÉ PÉAzÀgÉ
¸ÀªÄÀ vÉÆÃ®£À DºÁgÀª£ À ÀÄß ¸ÉÃ«¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀªÄÀ vÉÆÃ®£À DºÁgÀªA É zÀgÉ, PÁ¨ÉÆÃðºÉÊqÉÃæ mï,
¥ÉÆæÃn£ï, °¦qï, «l«Ä£ï, R¤d ®ªÀtUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÀÄ ¸ÀªÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°ègÀ¨ÃÉ PÀÄ.
¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀU½ À UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼ À À£ÄÀ ß, AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÄÀ ß ¤ªÀð»¸À®Ä
¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁUÀðzÀ±ð À £À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆæÃvÁìºÀª£ À ÀÄß PÉÆlÄÖ £ÉgÀªÁUÀ¨ÃÉ PÀÄ.
44
ªÀÄºÀvéÀ : ªÀiÁ£ÀªÀ£ÄÀ DgÉÆÃUÀåªÁVgÀ®Ä gÉÆÃUÀU¼
À ÀÄ §gÀzA À vÉ vÀqUÉ l
À Ö®Ä ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀU½À gÀÄªÀ
DºÁgÀªÀ£ÄÀ ß ¸ÉÃ«¸À¨ÃÉ PÀÄ. ¸ÀªÀÄvÉÆÃ®£À DºÁgÀª£À ÀÄß ¸ÉÃ«¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÄÀ «zÁåyðUÀ½UÉ
¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁUÀðzÀ±ðÀ £À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ 12.1 PÉ¼ÀV£À «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : DºÁgÀ CUÀvÀåvÉ §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ «zsÁ£À: ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉÀ ¥Àæ²ß¸ÀÄvÁÛ ªÀÄPÀÌ½AzÀ GvÀÛgÀ ¥ÀqA

É iÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¥Àæ±ßÉ UÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¥À±

æ ÉßUÀ¼À£ÄÀ ß «zÁåyðUÀ½UÉ
PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ¸À«ªÀgÀªÁV ZÀað¹ DºÁgÀzÀ CUÀvåÀ vÉ §UÉÎ CxÀð ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ±ßÉ UÀ½UÉ PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è vÀÄA§®Ä ªÀiÁUÀðzÀ±ð

À £À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ ºÉ¸gÀ ÀÄ 12.2 : PÉÆnÖgÄÀ ªÀ avÀæUÀ¼À DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À°ègÀÄªÀ ªÀÄÄRåªÁzÀ

¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀU¼À À£ÄÀ ß ºÉ¸Àj¹
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : £ÁªÀÅ ¸ÉÃ«¸ÀÄªÀ DºÁgÀz°

À è AiÀiÁªÀ §UÉAiÀÄ DºÁgÀ AiÀiÁªÀÅzÀPÌÉ CªÀ±ÀåPÀ
JAzÀÄ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À°ègÀÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß

«ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀÄl ¸ÀASÉå 112 gÀ°ègÀÄªÀ PÉÆÃµÀ×PÀª£
À ÀÄß «ªÀj¸À®Ä
§¼À¹PÉÆ¼ÀîªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÆ ¥À² æ ß¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ «zÁåyðUÀÀ GvÀÛj¸À®Ä ¸ÀºPÀ Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-12.3: ±Á¯ÉAiÀÄ ªÀÄzsÁåºÀßzÀ HlzÀ°è ¸ÀªÄÀ vÉÆÃ®£ÀzÀ DºÁgÀª£

À ÀÄß UÀªÄÀ ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À°ègÀÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀU¼

À À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ªÀÄzÁåºÀßzÀ ©¹AiÀÄÆlzÀ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ±Á¯ÉAiÀÄ°è ¥Àæw ¢£À ©¹AiÀÄÆl ªÀiÁqÀÄªÀ ªÉÃ¼É §¼À¸ÀÄªÀ DºÁgÀ
¥ÀzÁxÀðUÀ¼À PÀÄjvÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀiÁ»w ¤Ãr, «ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÆ ¥ÀnÖ ªÀiÁrgÀÄªÀ DºÁgÀ
¥ÀzÁxÀðUÀ½AzÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ±ÀQÛAiÀÄ «zsÀUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV UÀÄA¥ÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
45
¥Àw
æ ¤vÀå ¸ÉÃ«¸ÀÄªÀ DºÁgÀ ¥Àw
æ ¤vÀå ¸ÉÃ«¸ÀÄªÀ DºÁgÀ DºÁgÀ ªÀ¸ÀÄÛU¼ À À£ÄÀ ß DºÁgÀ ªÀ¸ÀÄÛU¼ À À£ÄÀ ß
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÉ ±ÀQÛ,¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ±ÀQÛ, ¨É¼Àªt
À ÂUU É É
¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÀgÃÉ ? ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÀÆ zÉÃºÀPÌÉ ºÁUÀÆ zÉÃºÀPÌÉ gÀPÀëuÉ
DºÁgÀzÀ CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß gÀPÀëuÉMzÀV¸ÀÄªÀ MzÀV¸ÀÄªÀ
CxÀðªÀiÁrPÉÆArzÁÝgÉAiÉÄÃ DºÁgÀU¼ À ÁV DºÁgÀU¼ À ÁV
«AUÀr¸ÀÄªÀgÉÃ? «AUÀr¸ÀÄªÉ ªÀÄvÀÄÛ
DºÁgÀzÀ°è£À
¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀU¼ À À£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉ.?

À ¼

46
PÀ°PÁ¥sÀ®-13
DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ, ºÁUÀÆ DºÁgÀ ®¨såÀ vÉAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ
ªÁå¦Û : ¸À¸Àå ªÀÄÆ®zÀ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ, ¹jzsÁ£ÀåU¼

À ÀÄ, KPÀzÀ¼À ¢éz¼
À À, JuÉÚ ©ÃdUÀ¼ÀÄ
vÀgPÀ ÁjUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÆ¥ÀÄàUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄºÀvéÀ : ªÉÄÃ°£À DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À°ègÀÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀU¼

À À ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ 13.1 : PÉÆnÖgÀÄªÀDºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹ ¸À¸Àå ªÀÄÆ® DºÁgÀ
¥ÀzÁxÀð ºÁUÀÆ ¥ÁætÂ ªÀÄÆ® DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÁV «AUÀr¹ §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀnÖ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : CªÀÄä ªÀÄUÀ¼À ¸ÀA¨sÁµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄPÀÌ¼ÉÃ ¥ÁvÀæ

¤ªÀð»¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁUÀðzÀ±ð À £À ¤Ãr DºÁgÀzÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ. £ÀAvÀgÀ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ
DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß ¸À¸Àå ªÀÄÆ® ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂ ªÀÄÆ®zÀ DºÁgÀªÁV «AUÀr¸À®Ä
¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-13.2
¸À¸À åªÀÄÆ®¢AzÀ ¥ÀqA É iÀÄ¯ÁUÀÄªÀ PÉ®ªÀÅ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F

DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¹, ²PÀëPÀgÀ ¸ÀºPÀ ÁgÀzÉÆA¢UÉ ªÀVÃðPÀj¹.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼À ¥ÀnÖ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ½AzÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ°è ¤ÃrgÀÄªÀ

DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß M¨ÉÆâ§âgÄÀ MAzÀÄ §UÉAiÀÄ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀAUÀ» æ ¹PÉÆAqÀÄ §gÀ®Ä
w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. £ÀAvÀgÀ ±Á¯ÉAiÀÄ°è CzÀ£ÄÀ ß ¥Àz
æ À²ð¹ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆnÖgÄÀ ªÀ PÉÆÃµÀ×PÀzA
À vÉ
ªÀVÃðPÀj¸À®Ä ¸À¸ÀåªÀÄÆ¯¢AzÀ ¥ÀqA É iÀÄÄªÀ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ
47
ZÀlÄªÀnPÉ-13.3
¨ÉÃ¬Ä¸ÀzÉ ºÀ¹AiÀiÁV w£ÀÄßªÀDºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹j.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ºÀ¹AiÀiÁV w£ÀÄßªÀ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
æ ÉßUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ ºÀ¹AiÀiÁV w£Àß§ºÀÄzÁzÀ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À

§UÉÎ ¥À±
æ ÁßªÀ½UÀ¼ÉÆA¢UÉ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-13.4 ¸À¸Àå ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À PÀtdªÉÃ DVgÀÄªÀ

¹jzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¹jzsÁ£ÀåU¼

À À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¹jzsÁ£ÀåU¼
À ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ ¥ÀÄl ¸ÀASÉå 115 gÀ°ègÀÄªÀ ¹gÀzÁs £ÀåzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¹jzsÁ£ÀåU¼

À À ªÀÄºÀvÀé w½¹ CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁzsÀåªÁzÀ°è ¹jzsÁ£ÀåU¼
À À£ÄÀ ß ¥ÁævåÀ QëPÉUÁV ¹jzsÁ£ÀåU¼
À À£ÄÀ ß vÀAzÀÄ §¼À¹ «ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ¸À¸ÀåªÀÄÆ® DºÁgÀ ºÀ¹AiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ vÉÆÃ®£À DºÁgÀzÀ

ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÄÀ ß ¸À¸ÀåªÀÄÆ® ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÄÀ ß ««zsÀ ¨ÉÃ¬Ä¹ w£ÀÄßªÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÁUÀÆ ¥ÁætÂªÄÀ Æ®UÀ¼ÁV «zsU À ¼
À ÁV DºÁgÀ ºÉÃ¼ÀÄªÀgÉÃ.
«AUÀr¸ÀÄªÀgÉÃ? «AUÀr¸ÀÄªÀgÉÃ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ
ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ.
48
À ¼

PÀ°PÁ ¥sÀ®-14 £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À CªÀ±åÀ PÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÁå¦Û : £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À CxÀð ºÁUÀÆ ªÀÄºÀvÀé w½AiÀÄÄªÀgÀÄ.
£ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼À «zsU
À ¼
À À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀgÄÀ
À ä®UÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ C¨sÁå¸ÀU¼
À À£ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀgÄÀ
ªÀÄºÀvéÀ : £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼É®èªÀÇ ¥Àj¸ÀgÀd£ÀåªÁVzÀÄÝ fÃ«UÀ¼À G½«£À°è ªÀÄºÀvÀézÀ ¥ÁvÀæ
ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ. £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ fÃ«UÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ MAzÀ£Æ É ßAzÀÄ

CªÀ®A©¹ªÉ. EªÀÅ ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¸ÀªÀÄvÉÆÃ®£Àª£ À ÀÄß PÁ¥ÁrPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ
£ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼À CªÀ±åÀ PÀvÉ §UÉÎ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¥ÀæªÀÄÄRªÁVzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ -14.1 PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸ÀÄªÀgÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À §UÉÎ w¼ÀÄªÀ½PÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
æ ÉßUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¥Àæ±ÁßªÀ½ ªÀÄÆ®PÀ £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼À §¼ÀPA

É iÀÄ §UÉÎ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ
. zÉÊ£ÀA¢£À fÃªÀ£zÀ À°è CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉ §UÉÎ §gÉAiÀÄ®Ä ªÀiÁUÀðzÀ±ð
ZÀlÄªÀnPÉ -14.2 F PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹j. EªÀÅ AiÀiÁªÀ «zsz

À À ¸ÀA¥À£Æ
À ä®
JAzÀÄ ºÉ¸Àj¹j. (SÁ°AiÀiÁUÀÄªÀ/SÁ°AiÀiÁUÀzÀ)
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : §jzÁUÀÄªÀ /§jzÁUÀzÀ ¸ÀA¥À£Æ

À ä® UÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
49
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À §UÉÎ D±ÀÄ¨sÁt
ó ¸ÀàzÉð
s K¥Àðr¹, CzÀjAzÀ ªÀiÁ»w
¸ÀAUÀæ»¹ §jzÁUÀÄªÀ /§jzÁUÀzÀ ¸ÀA¥À£Æ À ä® UÀ¼À «ªÀj¸ÀÄvÁÛ avÀæ £ÉÆÃr ºÉÃ¼À®Ä
¥ÉÃæ gÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ..
PÉ¼ÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀ «zsz
À À ¸ÀA¥À£Æ
À ä® JAzÀÄ §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : £À«ÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ/£À«ÃPÀj¸À¯ÁUÀzÀ ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼À ¥ÀnÖ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ £À«ÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ/£À«ÃPÀj¸À¯ÁUÀzÀ

¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼À «ªÀj¹, ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÄÀ ªÀ ªÀ¸ÀÄÛU¼
À À UÀÄA¥ÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
F PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß vÀAiÀiÁj¸À®Ä §¼À¹gÀÄªÀ R¤dUÀ¼À£ÄÀ ß

ºÉ¸Àj¹j:
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : R¤d ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : R¤d ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À avÀæU¼
À ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ®Ä ®¨sÀå«gÀÄªÀ R¤dUÀ¼À£ÄÀ ß vÉÆÃj¹

«ªÀj¸ÀÄvÁÛ, PÉÆnÖgÄÀ ªÀavÀæU¼
À À°èªÀÄ R¤dUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ºÉ¸Àj¸À®Ä ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-14.5
F PÉ¼ÀUÉ PÉÆnÖgÄÀ ªÀ ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼
À À£ÄÀ ß §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼ÀÄ G¥ÀAiÉÆÃUÀ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ £ÀªÄÀ ä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ® ¸ÀA¥À£Æ

À ä®UÀ¼À
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼À À£ÄÀ ß «ªÀj¸ÀÄvÁÛ G¥ÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä ¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
50
À ä®UÀ¼À£ÀÄß £ÉÊ¸ÀVðPÀ £ÉÊ¸ÀVðPÀ £ÉÊ¸ÀVðPÀ
ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÉÃ ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼À ¸ÀA¥À£Æ À ä®UÀ¼À
£À«ÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼ À À£ÄÀ ß ¸ÀAgÀPëÀuÉAiÀÄ
ºÁUÀÆ §gÉAiÀÄÄªÀgÉÃ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÄÀ ß CxÀð
£À«ÃPÀj¸À¯ÁUÀzÀ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ
¸ÀA¥À£ÆÀ ä®UÀ¼ÁV ¸ÀAgÀPëÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ.
ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÉÃ

À ¼
****¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀÛgÀªÀ£ÀÄß PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ°è£À ²PÀëPÀgÀ »ªÀiÁä»wAiÀÄ°è

PÀ°PÁ ¥sÀ® 15: zÀæªÀå ªÀÄvÀÄÛCzÀgÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
• ªÁå¦Û : F dUÀvÄÀ Û zÀæªÀåUÀ½AzÀ DªÀÈvÀªÁVzÉ. F zÀæªÀåU¼ À À£ÄÀ ß ««zsÀ gÀÆ¥ÀU¼À À°è £ÁªÀÅ
£ÉÆÃqÀÄvÉÛÃªÉ. zÀæªÀåªÀÅ 3 ¥ÁæxÀ«ÄPÀ PÀtUÀ½AzÀ PÀÆrzÉ. CªÀÅ ¥ÉÆæÃmÁ£ï, £ÀÆåmÁæ£ï,
J®PÁÖç£ïUÀ¼ÁVªÉ. ¥ÀPæ ÀÈwAiÀÄ°è zÀæªÀåUÀ¼ÀÄ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À°è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß PÁtÄvÉÛÃªÉ.
51
ªÀÄºÀvéÀ : fÃ«UÀ¼À GUÀªÀÄPÁÌV ¥ÀæªÀÄÄR PÁgÀtªÁVgÀÄªÀ CA±ÀªA É zÀgÉ CzÀÄ ¤ÃgÀÄ. EzÀÄ zÀæªÀåzÀ
MAzÀÄ gÀÆ¥ÀªÁVzÉ. CAzÀgÉ zÀæªåÀ £ÀªÄÀ UÉ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À°è ®¨sÀåªÁUÀÄwÛgÄÀ ªÀÅzÀjAzÀ £ÀªÄÀ UÉ C£ÉÃPÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼ À ÁVªÉ. zÀæªÀåªÀ£ÄÀ ß 3 ¹ÜwUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅ WÀ£À, zÀæªÀ, ªÀÄvÀÄÛ C¤®. »ÃUÉ
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ gÀÆ¥Àz° À ègÄÀ ªÀ zsÁvÀÄUÀ½AzÀ ¸ÀºÀ £ÀªÄÀ ä ¢£À ¤vÀå fÃªÀ£z À À°è C£ÉÃPÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁUÀÄwÛzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ 15.1 :ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ PÉ¼ÀV£À PÉÆÃµÀ×PÀªÀ£ÀÄß ¨sÀwð ªÀiÁr
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : zÀª

æ ÀåzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ««zsÀ ®PÀëtUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀÄªÀ PÉÆÃµÀ×PÀ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/ ²PÀëPÀgÀÄ zÀæªÀåzÀ ««zsÀ ®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ «ªÀj¹.
¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß CªÀÅUÀ¼À UÀÄtPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV vÀÄA§®Ä ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ. ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀª£
À ÀÄß
§¼À¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-15.2 :¤£ÀUÉ ®¨sÀå«gÀÄªÀ ¨sÁgÀ ºÀUÄÀ gÀ ªÀÄÈzÀÄ UÀnÖ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆA¢zÀ ªÀ¸ÀÄÛ
avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ PÉ¼ÀV£À CAPÀtzÀ°è CAn¸ÀÄ.

æ ÀåzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¨sÁgÀ, ºÀUÄÀ gÀ, ªÀÄÈzÀÄ, & UÀnÖ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÆA¢zÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À
ºÀ®ªÁgÀÄ §UÉAiÀÄ avÀæUÀ¼À£ÀÄß Dj¹ CAn¸ÀÄªÀÅzÀPÌÉ ¸ÀºÀPj À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ15.3 : D¯ÉÆÃa¸ÀÄ..........?
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : zÀöæ ªÀåzÀ §UÉÎ ¸À«ªÀgÀªÁV CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
æ ÉßUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : zÀª æ ÀåzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß w½¸À®Ä ¸ÀgÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄPÀÌ½UÉ
¥ÉÃæ ¦¹ ¥À±
æ ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸À®Ä ¸ÀºÀPj À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ15.4 ; PÉ¼ÀV£À avÀæUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr, UÀªÀÄ¤¹zÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß avÀæzÀ PÉ¼ÀV£À SÁ°

eÁUÀzÀ°è §gÉ:
52
æ ÀåzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀgÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄPÀÌ½AzÀ ªÀiÁr¹ avÀæUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr

®PÀëtPÀÌ£ÀÄUÀÄuÁªÁV GvÀÛj¸À®Ä ¸ÀºPÀ Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiË¯ÁåAPÀ£À :15
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ ¸ÀÜ¼Àª£

À ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ zÀæªÀågÁ²AiÀÄ£ÀÄß ¨sÁgÀ/ºÀUÄÀ gÀ/ªÀÄÈzÀÄ/UÀnÖ
DzsÁj¹ DPÀæ«Ä¸ÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ºÉÆA¢zÉ JAzÀÄ CxÀð ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀAUÀ» æ ¹
ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÉÃ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÃÉ ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀgÉÃ CAn¹gÀÄªÀgÉÃ

À ¼

53
PÀ°PÁ ¥sÀ®-16 zÀª
æ ÀåzÀ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : zÀª
æ ÀåzÀ gÀZÀ£U
É ½
À UÀ£ÄÀ UÀÄtªÁV CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß WÀ£À, zÀæªÀ, C¤®UÀ¼ÁV
«AUÀr¸ÀÄªÀgÄÀ .
ªÀÄºÀvéÀ : zÀæªÀåªÀÅ £ÀªÀÄUÉ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À°è ®¨såÀ ªÁUÀÄwÛzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ WÀ£À, zÀª
æ À, C¤®,
EªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß CªÀÅUÀ¼À°è eÉÆÃqÀuÉAiÀiÁVgÀÄªÀ PÀtUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. F ¹ÜwUÀ¼ÀÄ
¨sÆ
À «ÄAiÀÄ eÉÊ«PÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ºÁUÀÆ fÃ«UÀ¼À GUÀªÀÄPÉÌ PÁgÀtªÁVzÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ16.1: ಕೆಳಗೆನೀಡಿರುವಚಿತ್ರ ಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿ ಸಿ ಸರಿಯಾದ ಅಂಕಣಕೆೆ ಹಂದುವ

ದರ ವಯ (ವಸ್ತು ಗಳ) ಹೆಸರನ್ನು ಕೊಷ್ಠ ಕದಲ್ಲಿ ಬರೆ:

æ ÀåzÀ ««zsÀ ¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¥À±

æ ÁßªÀ½UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ zÀª
æ ÀåzÀ ªÀÄÆgÀÄ ¹ÜwUÀ¼À£ÄÀ ß «ªÀj¹, avÀæUÀ¼À£ÀÄß
£ÉÆÃr CªÀÅUÀ¼À UÀÄtzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀVÃðPÀj¸À®Ä ¸ÀºPÀ Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ16.2: ಕೆಳಗೆ ಹೆಸರಿಸಿದ ವಸ್ತು ಗಳು ಯಾವ ಗಂಪಿಗೆ ಸೇರಿದವು ಎಂದು ಆಲೀಚಿಸಿ
ಬರೆ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ªÀ¸ÀÄÛU¼

À ÀÄ AiÀiÁªÀ UÀÄA¦UÉ ¸ÉÃjªÉ JAzÀÄ ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ªÀ¸ÀÄÛU¼
À À ¥ÀnÖ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÉÄÃ°£À ZÀlÄªÀnPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ WÀ£,À zÀæªÀ, C¤® ªÀVÃðPÀj¸À®Ä
¸ÀºÀPj
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß DlzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è vÀgÀUÀwAiÀÄ°è Dr¸À§ºÀÄzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-16.3 ©lÖ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzU

À ½
À AzÀ ¨sw
À ð ªÀiÁrj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : WÀ£À ,zÀª

æ À, C¤® ªÀ¸ÀÄÛU¼
À À UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ. §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÁgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ zÀª

æ ÀåzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¹ SÁ° ©lÖ
eÁUÀU¼À À£ÄÀ ß ¨sw
À ð ªÀiÁq®Ä ªÀiÁUÀðzÀ±ð
54
ZÀlÄªÀnPÉ 16.4: ²PÀëPÀg/À ¥ÉÆÃµÀPgÀ À ¸ÀºÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ, ¤Ã£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤£Àß ¸Àº¥
À ÁpAiÉÆqÀ£É PÉ¼ÀV£À
¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ ªÀiÁr, PÉ¼ÀV£À ºÉÃ½PÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹, ±ÁR¢AzÀ ¤Ãj£À ¹Üw §zÀ¯ÁªÀuÉ §UÉÎ ¤ªÀÄä
C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É §gÉ¬Äj
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ªÀ¸ÀÄÛU¼

À À ¹Üw §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÄÀ .
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¹Üw §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀgÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁr vÀªÄÀ ä
C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀ¸ÀÄU
Û ¼
À À ¹Üw §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ §UÉÎ §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
zÀª
æ ÀåzÀ zÀª
æ ÀåzÀ WÀ£,À zÀª
æ À, C¤® zÀª
æ ÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ±ÁRzÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÄÀ ß
ªÀÄÆgÀÄ ¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß ¹ÜwUÀ½UÉ w½¢gÀÄªÀgÉÃ
¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ GzÁºÀgu À ÉU¼
À À£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß ¤ÃqÀÄªÀgÉÃ
¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÀgÃÉ

À ¼

55
PÀ°PÁ¥sÀ®-17 ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀª£
À ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
ªÁå¦Û : ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±À, vÀ£ßÀ zÉÃ DzÀ ¨sËUÉÆÃ½PÀ, LwºÁ¹PÀ, gÁdQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
»£Éß¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. £ÀªÄÀ ä zÉÃ±Àª£À ÀÄß ºÀ®ªÁgÀÄ gÁdåUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. EzÀgÀ°è £ÀªÄÀ ä
gÁdå PÀ£ÁðlPÀ. £ÀªÄÀ ä gÁdåªÀÅ ¨sËUÉÆÃ½PÀªÁV PÀgÁªÀ½ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÌÉ ºÉÆA¢PÉÆAqÀvÉ EzÉ.
ªÀÄºÀvéÀ : £ÀPëÉ ©r¸ÀÄªÀ PË±À®å ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ««zsÀ gÁdåU¼

À À §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, £ÀªÀÄä gÁdåzÀ
¨sËUÉÆÃ½PÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-17.1
£ÀªÀÄä zÉÃ±À ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è £ÀªÀÄä gÁdå PÀ£ÁðlPÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ PÉA¥ÀÄ§tÚ ºÀaÑj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è £ÀªÀÄä gÁdå PÀ£ÁðlPÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥Àl
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀPëÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä

¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-17.2
PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°ègÀÄªÀÀ f¯ÉèUÀ½UÉ ««zsÀ §tÚUÀ½AzÀ vÀÄA© CªÀÅUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°ègÀÄªÀÀ f¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀPëÉ
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : PÀ£ÁðlPÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ f¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß §UÉÎ «ªÀj¸ÀÄvÁÛ f¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-17.3 PÉÆnÖgÄÀ ªÀ £ÀPÉëUÉ SÁ° EgÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À (£ÉgÉºÆ

É gÉAiÀÄ zÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ) ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹ §gÉ¬Äj.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¨sÁgÀvÀzÀ CzÀgÀ £ÉgÉºÉÆgÉ zÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¨sÀÆ¥Àl
56
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÆ
À ¥ÀlzÀ°è £ÉgÉºÉÆgÉ zÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-17.4 AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¨sÁgÀvÀzÀ CzÀgÀ £ÉgÉºÉÆgÉ zÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¨sÆ À ¥ÀlzÀ £Ég«

À ¤AzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ gÁdåUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À gÁdzsÁ¤ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉU¼
À À£ÄÀ ß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ZÁmïð vÀAiÀiÁj¹ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¥ÀæzÀ²ð¹¸À®Ä ¸ÀºPÀ Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
.ªÀiË¯ÁåAPÀ£À 17
¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀ PÀ£ÁðlPÀ £ÀPëÉAiÀÄ°è KµÁå RAqÀzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ gÁdåUÀ¼À

gÁdåªÀ£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ f¯ÉèU¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è gÁdzsÁ¤ ºÁUÀÆ
§tÚ ºÀZÄÀ ª Ñ ÀgÉÃ ¨sÁgÀvÀª£ À ÀÄß ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉU¼
À À£ÄÀ ß
UÀÄgÀÄw¹,£ÉgÉ ºÉÆgÉ M¼ÀUÉÆAqÀ ZÁmï
gÁµÀÖçU¼À À£ÄÀ ß vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀgÉÃ
¥ÀnÖªiÀ ÁqÀÄªÀgÃÉ

À ¼

57
PÀ°PÁ ¥sÀ®-18 gÁdåU¼
À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÁæq½
À vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀU¼
À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
ªÁå¦Û : ¨sÁgÀvÀ zÉÃ±ÀªÅÀ ¥Àæ¥ÀAZÀzÀ°èAiÉÄÃ Cw zÉÆqÀØ RAqÀªÁVgÀÄªÀ KµÁå RAqÀz° À èzÉ. £ÀªÄÀ ä
¨sÁgÀvÀª£
À ÀÄß 28 gÁdåU¼
À ÁV ºÁUÀÆ 08 PÉÃAzÁæq½ À vÀ ¥ÀæzÃÉ ±ÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ. ¨sÁgÀvÀªÅÀ
¥ÀÆtðªÁV GvÀÛgÀ UÉÆÃ¼ÁzsÀð ºÁUÀÆ ¥ÀÆªÀð UÉÆÃ¼ÁzsÀð ªÀÄzsåÀ ¨sÁUÀzÀ°è EzÉ.
ªÀÄºÀvéÀ : ¨sÁgÀvÀªÅÀ zÉÆqÀØ zÉÃ±ÀªÁVgÀªÅÀ zÀjAzÀ gÁdQÃAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV «AUÀr¸À¯ÁVzÉ.

¨sËUÉÆÃ½PÀ £É¯ÉUÀlÄÖ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ. ¨sÁµÉU½ À UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV «AUÀqu À É §UÉ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-18.1
¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è PÉÆnÖgÄÀ ªÀ gÁdåU¼

À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹, PÉÆnÖgÄÀ ªÀ gÁdåUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : gÁdåUÀ½UÉ ºÉÆA¢¹ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è gÁdåU¼

À À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸À®Ä
¸ÀºÀPj
ZÀlÄªÀnPÉ-18.2
PÉÆnÖgÀÄªÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±À (gÁdå) UÀ½UÉ ªÀiÁvÀæ §tÚ ºÀZÀÄÑ
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±À UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è PÉÃAzÁæqÀ½vÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß

UÀÄgÀÄw¸À®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ-18.3 CmÁè¸ï £À £ÉgÀ«¤AzÀ F C¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄ.
ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¨sÁgÀvÀzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀU¼

À À gÁµÀÖçUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ZÁmïð
PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ZÁmïð §¼¹ ¨sÁgÀvÀzÀ ««zsÀ ¨sÁUÀU¼

À À£ÄÀ ß
ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
58
CmÁè¸ï £ÉgÀ«¤AzÀ GvÀÛgÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ PÉÃAzÁæq½ À vÀ ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉ

¨sÁgÀvÀz,À zÀQët ¨sÁgÀvÀzÀ J¯Áè gÁdåUÀ¼À£ÄÀ ß ¥Àz
æ ÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ gÁµÀÖçU¼À À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ
gÁdåU¼ À À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÉÃ §tÚ ºÀZÄÀ ª Ñ ÀgÉÃ ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ
ªÀiÁqÀÄªÀgÉÃ

À ¼

59
wAUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«gÀÄªÀ ¨ÉÆÃ¢ü¸À¨ÉÃPÁzÀ ¥Àæw WÀlPÀPÉÌ PÀ°PÁA±À PÀ°PÁA±ÀPÉÌ ¤ªÀð»¹zÀ PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
PÉ®¸ÀzÀ WÀlPÀUÀ¼ÀÄ «ÄÃ¸À°lÖ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄl
dÆ£ï 26 fÃªÀ¥¥
Àæ ÀAZÀ 8 1..fÃ«UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 4-10 1. ¸ÀfÃ«/¤fÃð«UÀ¼ÁV «AUÀr¹.
¤fÃð« 2. ZÀ°¸ÀÄªÀ fÃ«UÀ½UÉ ZÀ°¸ÀzÀ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛUÀ½UÉ UÀÄgÀÄvÀÄ ºÁQj.
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ 3. avÀæUÀ½UÉ ¸Àj ¥ÀzÀ ºÉÆA¢¸ÀÄ.
ºÁUÀÆ fÃ«UÀ¼À 4 fÃ«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ §gÉ.
¥ÀæªÄÀ ÄR 5.fÃ«UÀ¼À UÀÄt ®PÀët DzsÀj¹
®PàëtUÀ¼À£ÀÄß ºËzÀÄ/E®è JAzÀÄ GvÀÛj¹.
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ 6.¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À
UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ.
8 2..DºÁgÀ 11-15 1.£ÀªÀÄä DºÁgÀzÀ §UÉÎ ¤ªÀÄUÉµÀÄÖ UÉÆvÀÄÛ.

¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ 2.avÀæ £ÉÆÃr ¸À¸ÀåºÁj
ªÉÄÃ¯É ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁA¸ÀºÁj,«Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ
«AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ §gÉ¬Äj.
3.avÀæ £ÉÆÃr
¸À¸ÀåºÁj,ªÀiÁA¸ÀºÁj,«Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À
avÀæ ¸ÀAUÀæ»¹¸ÁÌç¥ï ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ vÀAiÀiÁj¹.
4.¸À¸ÀåºÁj,ªÀiÁA¸ÀºÁj,«Äó±ÀæºÁjUÀ¼ÁV
a£ÉíUÀ½AzÀ UÀÄgÀÄvÀÄ ºÁQ.
5 3..¸À¸Àå ªÀÄvÀÄÛ 16-19 1.PÉ¼ÀUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVgÀÄªÀ ºÉÃ½PÉUÀ¼À°è

¥ÁætÂUÀ¼À ¸Àj/vÀ¥ÀÄà UÀÄgÀÄw¹.
¸ÀAgÀPu Àë ÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀé 2.¥ÁætÂUÀ½UÉ UÉgÉ J¼ÉzÀÄ ºÉÆA¢¸ÀÄ.
w½AiÀÄÄªÀgÀÄ 3.PÀ£ÁðlPÀzÀ°ègÀÄªÀ gÁóó¶ÖçAiÀÄ
C¨sÀAiÀiÁgÀtå ªÀ£ÀåfÃ«zsÁªÀÄ ºÁUÀÆ
¥ÀQëzsÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁr
dÄ¯ÉÊ 26 PÀÄlÄA§ 10 4..PÀÄlÄA§zÀ 20-26 1.zÀ±Àð£ï PÀÄlÄA§zÀ ªÀA±ÀªÀÈPÀë
¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß 2.¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄAvÉ §gÉ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ 3.ºÉÆA¢¹ §gÉ
4¸ÀÆPÀÛ GvÀgÛ ªÀ À£ÀÄß Dj¹ §gÉ¬Äj
5. ¸Àj GvÀg Û PÀ ÉÌ  ºÁQj
6. ¤£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¨sÁªÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAUÀæ»¹ CAn¸ÀÄ
60
15 5.. PÀÄlÄA§zÀ 27-32 1.PÉÆÃµÀÖPz À À°è ¤£Àß ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß
«zsÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ CªÀgÉÆqÀ£É ¤£Àß ¸ÀA§AzsÀ §gÉ
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ 2.PÉ¼ÀV£À ºÉÃ½PÉUÀ¼À°è ¸Àj/vÀ¥ÀÄà UÀÄgÀÄw¹ §gÉ
3 «¨sÀPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§ªÀ£ÀÄß ªÀåvÀå¹¸ÀÄªÀgÀÄ.
4.¤£Àß PÀÄlÄA§zÀ ªÀA±ÀªÀÈPÀë gÀa¸ÀÄ
5.¸ÀA§AzsÀ UÀÄgÀÄw¹ §gÉ.
6.¤ªÀÄä PÀÄlÄA§ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ
DUÀ¸ÀÖ 25 ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ 10 6..¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ 33-38 1.PÉÆnÖgÀÄªÀ avÀæUÀ¼À°è ¤Ã£ÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
®PàëtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ §gÉ
«zsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ 2.ªÀÈwÛU¼ À À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄ
3.ªÀÈwÛU¼À À PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuA É iÀÄ£ÀÄß §gÉ
4.¤£Àß d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸À«ÄÃPÉë ªÀiÁr
¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄ
5.¤Ã£ÀÄ EµÀÖ¥ÀqÀÄªÀ ªÀÈwÛU¼ À À §UÉÎ ZÀað¸ÀÄ
12 7..QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 39-45 1.¤À£Àß Hj£À°è DqÀÄªÀ QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁqÀÄ
ªÁåAiÀÄªÀÄUÀ¼À 2. DlUÀ½AzÁUÀÄªÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß 3.¸ÁºÀ¸À QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹
¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ 4.QæÃqÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ DlUÁgÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ
5.zÉÊ»PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß
PÁ¥ÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ
6.QæÃqÁ¥ÀlÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ
7.AiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj¸ÀÄ
8.PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ
¸É¥ÀÖA§gï 26 ¤ÃgÀÄ 11 8..¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß 46-49 1.¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 2.¤ªÀÄä Hj£À°ègÄÀ ªÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß
¤Ãj£À ¨sËwPÀ ¥ÀnÖªÀiÁr
UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß 3.¸Àj/vÀ¥ÀÄà UÀÄgÀÄw¹ §gÉ
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ 4.¤Ãj£À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß w½¬Äj
12 9..¤Ãj£À eÉÊ«PÀ 50-54 1.¤Ãj£À eÉÊ«PÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CjAiÀÄÄªÀgÀÄ

¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß 2. ¤Ãj£À DPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ
¥Àæ±ÀA¹¸ÀÄªÀgÀÄ ,¤Ãj£À 3.d®ªÀiÁ°£ÀåPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ
ªÀÄºÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPu
Àë Á 4.¤ÃgÀÄ PÀ®Ä¶vÀUÉÆ¼Àî®Ä PÁgÀt w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß 5.ZÁðmï vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀgÀÄ
«ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ.
CPÉÆÖÃ§gï 12 PÀÈ¶ 9 10.PÀÈ¶AiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß 55-60 1.PÀÈ¶ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ 2.PÀÈ¶ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß avÀæUÀ½UÉ ºÉÆA¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ
3.PÀÈ¶ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄÄªÀgÀÄ
4.¤ªÀÄä Hj£À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ
5.PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ f¯ÉèU¼ À À ¥ÀæªÀÄÄR ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ
3 11.ªÀÄ¼ÉaiÀiÁzsÁjvÀ PÀÈ¶ 61-65 1.ªÀÄ¼ÉaiÀiÁzsÁjvÀ ºÁUÀÆ ¤ÃgÁÀªÀj ¨É¼ÉUÀ¼ÁV
¨sÀÆ«Ä,¤ÃgÁªÀj PÀÈ¶ ªÀVÃðPÀj¸ÀÄªÀgÀÄ
¨sÀÆ«Ä §UÉÎ CxÀð 2.¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ªÀåvÁå¸À 3. avÀæzÀ°ègÄÀ ªÀ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ. §gÉAiÀÄÄªÀgÀÄ
ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ
vÀÄAvÀÄgÀÄ
61
¤ÃgÁªÀjAiÀÄ£ÀÄß
CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ JgÀqÀÄ
¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ
¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ
ªÀiÁqÀÄªÀgÀÄ
£ÀªÉA§gï 23 DºÁgÀ 11 12.DºÁgÀzÀ°ègÄÀ ªÀ 66-71 1.ZÀðZÉ
¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß 2.¤Ã£ÀÄ ¸ÉÃ«¹zÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß PÉÆÃµÀÖPz À À°è §gÉ
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ 3.DºÁgÀ¢AzÀ zÉÃºÀPÉÌ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À
§UÉÎ w½AiÀÄÄªÀgÀÄ
4.DºÁgÀzÀ ¥ÀzÁðxÀUÀ¼À£ÀÄß «AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ
5.DºÁgÀ ¥ÀzÁðxÀUÀ¼À°ègÄÀ ªÀ ªÀÄÄRåªÁzÀ
¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄ
6.DºÁgÀzÀ°è ªÉÊ«zÀåvÉ §UÉÎ CjAiÀÄÄªÀgÀÄ
7.DºÁgÀzÀ°ègÄÀ ªÀ ¥ÉÆÃµÀPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ
8 13..DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ 72-75 1.DºÁgÀ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®.
ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ 2. DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸À¸ÀåªÀÄÆ®PÉÌ
DºÁgÀ ®¨sÀåvÉAiÀÄ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è §gÉ¬Äj.
¥ÀjZÀAiÀÄ 3.¸ÀAzÀ±Àð£À 4¨ÉÃ¬Ä¸ÀzÉ ºÀ¹AiÀiÁV w£ÀÄßªÀ
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÀgÀÄ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ.
5.CdÓ CfÓAiÉÆA¢V£À ªÀiÁvÀÄPÀvÉ 6.¤£ÀVóµÀÖªÁzÀ
DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ½UÉ UÀÄgÀÄvÀÄ ºÁQ.
7.¸Éß»vÀgÉÆA¢UÉ ZÀZÉð. 8.£Á£ÉóµÀÄÖ ¥Á°¸ÀÄªÉ.
r¸ÉA§gï 25 £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ 12 14..£ÉÊ¸ÀVðPÀ 76-79 1.ªÀÄ£É PÀlÖ®Ä §¼À¸ÀÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ

¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ 2.¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
ªÀÄvÀÄÛ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß 3.AiÀiÁªÀ «zsÀzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® JAzÀÄ §gÉ¬Äj.
13 15..««zsÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À 80-83 1.¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¹. 2.R¤dUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß CxÀð 3.¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¬Äj.
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª î ÀgÀÄ
d£ÀªÀj 24 zÀæªÀå 15 16.zÀæªÀå ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ 84-88 1.PÉÆÃóµÀÖPÀªÀ£ÀÄß¨sÀwð ªÀiÁr.
®PàëtUÀ¼À£ÀÄß 2.zÀæªÀåUÀ¼À avÀæ CAn¹.
3.D¯ÉÆÃa¹. 4.UÀªÀÄ¤¹zÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
§gÉ¬Äj.
10 17..zÀæªÀåzÀ ««zsÀ 89-93 1.zÀæªÀåUÀ¼À£ÀÄß WÀ£À, zÀæªÀ,C¤® «AUÀqÀuÉ.

¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ 2.WÀ£À,zÀæªÀ,C¤® ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀt.
3.©lÖ ¸ÀÜ¼À ¨sÀwð ªÀiÁr.
¥sÉ§æªÀj 25 £ÀªÀÄä ¨sÁgÀvÀ ¥ÁæPÀÈwPÀ 25 18..¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPA

Éë iÀÄ°è 94-99 1 ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀ
ªÉÊ«zÀå PÀ£ÁlPÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ.
£ÀªÀÄä ¨sÁgÀvÀ gÁdQÃAiÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀivÀÄÛ DqÀ½vÀ 2.PÀ£ÁðlPÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è f¯ÉèUÀ½UÉ §tÚ
vÀÄA©
3.¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
62
UÀÄgÀÄw¹ £ÉgÉºÉÆgÉ zÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀnÖªÀiÁr.
ªÀiÁZïð 25 ¨sÁgÀvÀ gÁdQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 10 19. gÁdåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 100-104 1. ¨sÁgÀvÀzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ°è CzÀgÀ
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ PÉÃAzÁæqÀ½vÀ gÁdåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ. PÉÆnÖgÀÄªÀ gÁdåUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß DAiÀiÁ
10 gÁdåUÀ½UÉ ºÉÆA¢¹ §gÉ.
2. PÉÆnÖgÀÄªÀ ¨sÆ À ¥ÀlzÀ°è PÉÃAzÁæq½
À vÀ
¥ÀæzÃÉ ±À (gÁdå) UÀ½UÉ ªÀiÁvÀæ §tÚ ºÀZÀÄÑ
5 3. CmÁè¸ï £À £ÉgÀ«¤AzÀ F
C¨sÁå¸Àª£ À ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄ.
63

5 KC EVS Hand Book

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

5 KC EVS Hand Book

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ

PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ

«µÀAiÀÄ: ¥Àj¸ÀgÀCzsÀåAiÀÄ£À-5£ÉÃ vÀgU

gÁdå ²PÀët ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛvÀg¨

“ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀ ¯ÉÆÃPÀzÀ ¥ÀÅμÀàUÀ¼ÀÄ

ªÀiÁ£Àå G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ (C©üªÀÈ¢Þ)

²æÃ gÀAUÀzsÁªÀÄAiÀÄå, »jAiÀÄG¥À£Áå¸ÀPg

²æÃªÀÄw ±ÉÊ®eÁ PÀÄªÀiÁj G¥À£Áå¸ÀPg

²æÃ UÀÄgÀÄzÀvï, ¸À², ¸À.».¥Áæ. ±Á¯É, zÉÆqÀØPÀ®è¸ÀAzÀæ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ zÀQët

²æÃªÀÄw ªÁtÂ ¸À.² ¸À.».¥Áæ ±Á¯É, ºÀÄ¯ÉèÃPÉg.É vÀÄgÀÄªÉÃPÉgÉ vÁ||

²æÃ ªÀÄAdÄ£Áxï J£ï ¸À.² ¸À.».¥Áæ ±Á¯É, ®PÉÌÃ£ÀºÀ½î, vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ vÁ||

²æÃªÀÄw ¸ÀÄªÀi n ¸À.² ¸À.Q. ¥Áæ ±Á¯É, CªÀ½¥Á¼Àå. vÀÄªÀÄPÀÆgÀÄ vÁ||

PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À CxÀð

JA§ J£ï.¹.J¥sï-2005 gÀ D±ÀAiÀÄzÀAvÉ

• PÀ°PÉAiÀÄ ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÆÃzs£

PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀPÛ ÀzÀ §¼ÀPÉ

PÀ°PÁ ZÉÃvÀjPÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À

• £ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: (Diagnostic Assessment) £ÉÊzÁ¤PÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ª À À£ÄÀ ß ªÉÄÃ wAUÀ¼À

• ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: JA¢£ÀAvÉ F ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµð À zÀ°è 2 ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼ÀÄ

MmÁÖgÉAiÀiÁV, PÉÆÃ«qï »£Éß¯ÉAiÀÄ°è ªÀÄÄA¢£À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀμð

PÀæ.¸ÀA «ªÀgÀ ¥ÀÄl ¸ÀASÉå

PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ PÀ°PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ

«ªÀj¸ÀÄªÀgÀÄ ¤Ãj£À ªÀÄºÀvÀé d®ªÀiÁ°£Àå ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À

ZÀað¸ÀÄªÀgÀÄ PÀÄlÄA§zÀ°è ªÁ¹¸ÀÄªÀ zÀgÀ C£ÀÄPÀÆ®

ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ £ÉgÉAiÀÄ gÁμÀÖæU¼

¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄªÀgÄÀ ºÀ¤ ¤ÃgÁªÀj ºÁUÀÆ vÀÄAvÀÄgÀÄ ¤ÃgÁªÀj

vÀgÀUÀw 3 vÀgÀUÀw 4 vÀgÀUÀw 5

PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è f¯ÉèU¼ À À£ÄÀ ß ¨sÁgÀvÀzÀ £ÀPÉëAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀª£

1 fÃ« ¥Àæ¥ÀAZÀ fÃªÀ ¥Àæ¥A

3 DºÁgÀ DºÁgÀ fÃªÀzÀ fÃªÁ¼À,

4 PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§

¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ QæÃqÉU¼À ÀÄ

gÁdQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ

fÃ«UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð« ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀgÀÄ ºÁUÀÆ fÃ«UÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß

ªÁå¦Û : ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è EgÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

ªÀÄºÀvéÀ : £ÀªÄÀ ä ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ¥Àj¸ÀgÀz°

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ¤fÃð«UÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À fÃ«UÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.

PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀÆZÀ£A

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : fÃ«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ

PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : fÃ«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß,¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À fÃ«UÀ¼ÉÆA¢UÉ

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ

PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À ¥ÁætÂU¼

avÀæUÀ½UÉ ºÉÆAzÀÄªÀ UÀÄt ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À £ÀqÄÀ «£À ªÀåvÁå¸Àª£

PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À eÉÊ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ CeÉÊ«PÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ

PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀfÃ«/¤fÃð«UÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV fÃ«UÀ¼À£ÀÄß

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : fÃ«UÀ¼À fÃ«vÁªÀ¢A

PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : fÃ«UÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ,¥Àj¸ÀgÀzÀ fÃ«UÀ¼ÀÄ

PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ:- ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÄÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è£À ¥ÁætÂU¼

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¤fÃð«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸ÀÄªÀgÀÄ.

PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¸ÀfÃ«/¤fÃð« UÀÄt®PÀëtUÀ¼À «ÄAZÀÄ ¥ÀnÖU¼

PÀ®PÁ ºÁ¼É ¤ªÀðºÀuÉ : ¸ÀfÃ«UÀ¼À/ ¤fÃð«UÀ¼À ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸À®Ä ¸ÀºÀPj

¸ÀÛgÀ-1 ¸ÀÛgÀ-2 ¸ÀÛgÀ-3 ¸ÀÛgÀ-4

¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀfÃ« ªÀÄvÀÄÛ

• CvÀÄåvÀÛªÀÄ :-£Á®ÄÌ ¸ÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¹zÀ ªÀÄUÀÄ.

****¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ¸Àg

ªÀÄºÀvéÀ : CªÀÅUÀ¼À DºÁgÀ ¥ÀzÀÝwUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ

ZÀlÄªÀnPÉ ºÉ¸g À ÀÄ-2.1: F avÀæUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¸À¸ÀåºÁj,ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂU¼

ZÀlÄªÀnPÉ GzÉÝÃ±À : ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj ¥ÁætÂUÀ¼À §UÉÎ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.

PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ : ¥ÁætÂUÀ¼À avÀæUÀ¼ÀÄ

PÀ°PÁ ºÁ¼ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : ªÀÄPÀÌ½UÉ DºÁgÀ ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÁætU Â ¼

ZÀlÄªÀnPÉ ºÉ¸g À ÀÄ-2.2 : F avÀæUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ¸À¸ÀåºÁj, ªÀiÁA¸ÀºÁj ªÀÄvÀÄÛ «Ä±ÀæºÁj