1

Hkristu hta Kaba Rawt Wa Ga

Ehpesu 4:15 Tsaw ra ai myit hte tengman ai ga hpe tsun nga yang, Hkristu ngu ai baw hte lam
shagu hta kaba rawt wa na ga ai.

Kaba rawt wa ai ngu ai gaw: Mai kaja ai asi kaja law law garu grau si wa lu ai. – Karai a hpung
shingkang hpe grau grau shadan shadawng nga lu ai lam re.

I. Mungkan ndai hta ngai hpa rai asak hkrung nga a ta?
Mahtai gaw
(1) Hpanda ai wa hte hpang ra ai: Kolose 1:15-16 “shinggyim masha hte arai yawng
mayawng gaw Shi a jaw e mung, Shi a matu mara mung, hpan tawn da nga sai”. Na hkum
nang myit sawn la, htai la ai shaloi sak hkrung lam a lachyum hte manu hpe n chye lu ai.
Mungkan gaw tinang a myit chye myit chyang hte htai ai. Chyum laika Kaw gaw Karai
hpan da ai, Karai a mying ningsang a matu re. Dai majaw hpan da ai wa a lam hku myit
yang she npawt hkridun, sari sadang, manu, lachyum, yaw shada ai lam, pandung ni hpe
chye na la mai ai.
(2) Hpabaw yaw shada lam hte Karai Kasang nang hpe hpan da a ta? Hpanda ai Karai a
hpaw hpyan dan ai lam (revelation) hku sha chye na la mai ai. Dai lam ni hpe chye na na
matu Karai hpe kam hpa manoi ra ai, Karai mungga matsun hku madat mara sak hkrung ra
ai. “Yawng mayawng shabyin da ai wa a myit shatawng da nna, anhte hpe shawng nnan e
san da mani ai majaw, shi hta e mung anhte Sali wunli tai wa saga ai” (Ehpe 1:12). Karai
Kasang a Sali wunli ni re (You are the treasure of God) Pru 19:5-6. Yesu Hkristu hta sha
tinang a lam ni yawng chye na la lu mai ai. Na asak hkrung lam gaw Karai a tsawra la ai hta
(Yh 3:16) hkrung nga lu ai.
(3) Hpanda ai a yaw shada ai lam hpe chye ai akyu gaw:
(a) Prat a npawt hkridun, sari sadang, manu, lachyum, yaw shada ai lam, pandung ni hpe chye na la
mai ai. Yermia 29:11 –“Yehowa ning nga ai: nanhte a lam ngai myit ai hku ngai chye nga
nngai; nanhte hpe jahten na n rai: nanhte myit mada ai lam, htawm hpang e lu la hkra, ngwi
pyaw ai hku hkrai ngai myit, nga nngai”.
(b) Nang gara hku hkrung na matu Karai lam woi nga ai hpe chye na la shangun ai. Nang galaw ra
ai hte, n mai galaw, koi gam ra ai lam ni hpe chye na la shangun ai.
(c) Karai a yaw shada ai lam hta myit maju jung let sak hkrung wa lu shangun ai. Phi 3:14-15
Hpang maga na arai hte hpe malap kau nna, man ang ai arai ni hpe chyan la let, Hkristu
Yesu hta e Karai Kasang a grau htum ai shaga la ai lam ngu ai kumhpa hpe lu la na,
bandung shadaw du hkra ngai gat shachut nngai. Dai re ai majaw, hkum tsup nga ai ni anhte
nlang hte gaw, dai lam myit nga ga”.
(d) Myit mada shara hte n gun lagaw lu la shangun ai.
(e) Htani htana mungdan hta Karai hte rau ningngai nga lu na matu hkyen lajang ya ai.

(4) Dai hpe atsawm sha chye na hkawn hkrang let asak hkrung nga lu na matu (a) shinggyim
masha (b) Karai Kasang lata la ai Karai Kasang a masha/amyu (c) Nazari (Nazarite) ngu ai madang
hku ninggam hte ninggam atsawm chye na hkawn hkrang ai hte, asak hkrung ai myu sha ni tai ra ga
ai.
a) Shinggyim masha: Masha ngu ai hpang wa ai lam, hpa majaw n dai mungkan hta asak
hkrung nga ai lam ni hpe hkai ai mau mwi ni, hkap la kam sham ai lam ni n bung ai (eg. Hpung
tang hpaji (sh) Buddha makam masham ni htai ai hte, chyum mungga hta tsun da ai shai ai). Karai
Kasang a hkrang bung sum la hte maren hpan da hkrum ai ni re. Hpan da hkrum ai a manu hpe tsaw
ra hkungga manu shadan ra ai.
b) Karai Kasang a amyu: I Petru 2:9-10 Karai Kasang lak san lata la ai, Karai Kasang a
hpung shingkang a matu san da hkrum ai ni re.
c) Nazari ni: Bu Hkawm 6 . Karai Kasang a hpung shingkang a matu, Karai Kasang lata la
ai amyu a shingni maka pra nga hkra tinang hkum tinang ap nawng ai tsa ban 21 W.P Nazari ni tai
 2

ra ga ai. Roma 12:1-2 "hkum hkrang hpe hkrung nga ai, chyoi pra ai the, Karai Kasang kaw
sharawng awgn ai hkungga matu nawng ya u" ngu ai hte maren prat dep Nazari ngu ai hkungga
hkum tai let sak hkrung ai myu sha ni law wa jang, Karai Kasang a sali wunli tai ai amyu a kum la
dan leng wa na ra ai.

II. Hkristu hta Kaba Rawt wa na mahkrun (Road Map)

(a) Ru Jung ra ai: Lawu de na lam ni hpe chyum laika hta rawng ai Karai mungga the maren tup
hkrak kam sham ra ai.
(i) Tinang kadai ta:? Hpa rai mungkan hta sak hkrung nga a ta? Tinang hkrai n hparan la lu ai.
Mungkan a aru ara tsinyam, Ngarai kaw na lawt na matu kaing dir a a ta? hpa galaw ran a ta?
(ii) Kadai kaw ru jung na (Karai the shi a mungga, chyeju hta).
(iii) Kaning re ai lam hku ru jung ra na ta? Myit masin hta mungga tawk ka da ra.
(iv) nli gat ai wa.
(b) Tsing magang ra ai: Lawu de na lam ni hpe yeng seng kau ra ai.
(i) Tsadan the seng ai lam ni.
(ii) hkum shan – sex, tinggyeng, lu/sha (Karai mungga the n htan shai ai lam ni).
(iii) mungkan sat lawat – Mt 6:33; Mk 8:36.
(iv) Ja gumhpraw, arawng sadang, hpaji.
(c) Krum tsan kau ya ai hpe hkam ra ai (Pruning): Hpun grau hkam kaja na matu hte Asi grau
sin a matu, lakung lakying jahkraw ni, latung sha jahten kau said aw n kau mi hpe krum tsan kau ra
ai..
(d) Si si ten, shu la dan la ten ngu ai nga ai (Harvesting): Langai hte langai a aten n bung ai hpe
chye na hkam la da ra ai.

III. Wenyi asak hkrung lam hta tsang hte tsang galu kaba wa ai ni tai ra ai.
(a) myit malai hkalup hkam ai sape (Convert). (b) Sadi dung kanka ai sape (c) wenyi asi si
ai sape, (d) woi awn ai ningbaw ningla tai wa ai sape (Leader).

(IV) Hpung Msha Tai Lu Ai Chyeju Hte Galu Kaba Wa Ra Ai.

Nawku hpung hpe Yesu shi nan de da ai hte (Mahte 16:13-18), lak san Yesu Hkristu hpe kam sham
ai, shaga la hkrum ai hpung masha ni shang lawm ai wuhpawng rai nga ai. Nawku hpung langai
ngai hta hpung masha tai let lawu de na chyeju ni hpe hkam la lu let galu kaba wa shangun nga ai
re.
(A) Nawku hpung gaw Yesu a hkum hkrang re) {Ehpe 1:23; 4:11-16; Kolose 2:19} (Ehpesu 5:23).
(B) Hpung gaw Hkristu a num ningnan re (II Korinhtu 11:2).
© Karai Kasang a masha ni hpawng nga ai wuhpawng re (II Kor 6:16).
(D) K.K a hkinjawng re
(I Pet 2:9). (E) Sagu hpung ni re (Yawhan 10:14-16).
(F) Chyoi Pra ai Wenyi Shanu ai htingnu re (I Kor. 6:19-20).
(G) Karai Kasang A Nta Re (I Timohti 3:15).

Lahphai Awng Li
Professor & Director of Judson Research Center.
MIT.