తమిళ కథలు – ఆణిముత్యాలు 2

అనువాదం
గౌరీ కృపానందన్

ప్రచురణ

నందన్ పబ్లికేషన్్, చెన్నై

1
 మందు మాట
పదిహేను సంవత్్రాలకి పైగా అనువాద రంగంలో కృషి చేస్తున్నైను.

(త్మిళం నుంచి తెలుగు మరియు తెలుగు నుంచి త్మిళం) తెలుగు నుంచి

యాబై నవలలు, ఎన్నై కథలు త్మిళంలోకి వెళ్ళాయి.

న్న మనస్తకు నచిిన త్మిళ కథలను తెలుగు పాఠకులకు అందించ

గలుగుతున్నైను అంటే వాటిని ప్రచురించిన పత్రికలకీ, ఆదరిస్తునై పాఠకులకీ

ఎంతో రుణపడి ఉన్నైను. కధలు మనిషిని సానబెడతాయనైది న్న స్వీయ

అనుభవం. ఒక సమసయ వస్తు బెదిరి పోకుండా, పారి పోకుండా ధైరయంగా ఎదుర్కో

గలిగే శకిు మనకి సాహిత్యం నుంచి దొరుకుతుంది.

ఈ కధలు మీకు నచిితే మీ స్తైహితులకి తెలియ జేయండి. నచికపోతే

న్నకు తెలియజేయండి.

గౌరీ కృపానందన్,

చెన్నై-78

tkgowri@gmail.com

2
ఇందులో....

అంతరంగం ...................................................................................................4

అమ్మ కూచి .................................................................................................. 15

ఇలనాటి అహలా ...........................................................................................26

ఏర్పాటు ......................................................................................................40

ఒక కప్పా కాఫీ ...............................................................................................49

కారణం ......................................................................................................66

కొతత చెప్పాలు కరుస్తతయి ...................................................................................75

కొతత మ్లుప్ప ................................................................................................94

గడియారం ................................................................................................ 102

తొలిగిన మేఘాలు ........................................................................................ 112

ధర్మమపదేశం ............................................................................................... 118

నిష్కృతి .................................................................................................... 133

నేను మాతరం! .............................................................................................. 147

ప్పనరపి జననం ప్పనరపి మ్రణం ...................................................................... 156

బాకీ ......................................................................................................... 179

బంబం ..................................................................................................... 186

మ్రియ..................................................................................................... 199

మారిన కాలం మారిన మ్నుషులు ..................................................................... 211

వదిన ....................................................................................................... 229

వారసతవం ................................................................................................. 242

స్తవరథం ..................................................................................................... 252

3
 అంతరంగం
ఆనంద్ రాఘవ్
ఆఫీస్త గదిలో అడుగు పెట్టగానే అత్ని స్వటుకు ఎదురుగా కూరుిని ఉనై

దీప్తు కనిడింది. అత్ను ఆనును అకోడ ఎదురు డలడదుదు. ఆఫీస్తకు వెళాకుండా

ఇకోడికి వచిిన కారణం తెలియక కంగారు పడాాడు. 'ఏమైయియంది? ఏదైన్న

ప్రాిిమా?" నుదుటి మీద చెయియ వేసి డలస్తు ప్రేమగా అడిగాడు.

"దుదు నికీో! ఇటువైపు ఒక కియింట్ మీటింగ్ ఉంది."

చిరునవ్వీతో గోముగా అనై దీప్తుని అనుమానం తీరనటుి డలసాడు.

ఇంట్ించి ియలుదేరినపుుడు కూడా ఆఫీస్తకు వసాునని త్నతో చెపుదుదే?

"కియింట్ కాసు ఆలసయంగా వసాునన్నైరు. అంత్వరకు నీతో ఉందామని

ఇలా వచ్చిను." అత్ని మనస్త్లోని ఆలోచనలను గ్రహించినటుి దీప్తు అనైది.

దీఫ్తు... గత్ ఆరున్లలుగా అత్ని భారయ. అత్నిలాగే ఎం.బ్ల.ఏ. ర్కజుకి

పదాైలుగు గంట్ల పని, ఉరుకు పరుగులతో నిండిన జీవిత్ం. చేతి నిండా

సంపాదన. అత్ని ఆరునైర అడుగుల ఎతుులో మూడంతులు మాత్రమే

ఉంటుంది. అత్నికి కంచం కూడా ఇషటం దుని పానీ పూరీ, పావ్ బాజీలను

లొట్టలు వేస్తకని మరీ తింటుంది. వంట్ చేయడం ఇషటం దుని, అత్ని మాత్ృ

బాషను నేరుికోవడానికి ఎటువంటి ఆసకిుని డలప్తంచని పంజాబీ అమాాయి.

ఆను సగం, ఆఫీస్త సగం అనై రీతిలో నిఖిల్ పనులను ప్రారంభంచ్చడు.

ఫోను తీసి ఎవరితోన్న మాట్లిడాడు. కాఫీ తెప్తుంచ్చడు. ఆనును ియటికి పంపే

4
మారాానిై ఆలోచించ్చడు. ఎవరిన్న ప్తలిచి త్న ఆఫీస్త పనులను పది నిమిషాలకు

పోస్టట పోన్ చేయమని చెపాుడు. కంపూయట్ర్ ని ఆన్ చేశాడు.

దీప్తు దాని కోసమే ఎదురు డలస్తునైటుిగా, సహజంగా, అదే సమయంలో

ధృడంగా " బై ది బై నిఖిల్! నేను ఈ ర్కజు ఉదయం పొరబాటున నీకు ఒక

నుయిల్ పంప్తంచ్చను" అని అనైది.

అత్ను అరథం కానటుి డలసాడు.

"నిరాల అనై నుయిల్ ఐడికి పంప్తంచడానికి ిదులుగా నిఖిల్ అనై

ఐ.డి.కి పంప్తంచేసాను. నిరాల నుయిల్ రాదుదు అని అనైది. నిరాలకి ిదులుగా

నిఖిల్ అనై అక్షరాల మీద కిిక్ చేసినటుిన్నైను. పంప్తన నుయిల్ లిస్తట లో డలస్తు

నిరాలకి ిదులు నిఖిల్ కి నుయిల్ వెళ్ిందని తెలిసింది." నవిీంది దీప్తు.

"ఓహో!" అన్నైడు కాయషువల్ గా. కళ్ళా అటూ ఇటూ తిపుుతూ, చేతులు

ఊపుతూ అభనయిస్తు మాట్లిడుతునై దీప్తుని ఓరకంటితో స్తనిశిత్ంగా

డలశాడు.

కంపూయట్ర్ కి ప్రాణం వచిినటుి మానిట్ర్ మీద విండోస్ట ప్రత్యక్షం

అయియంది.

"ఆ నుయిల్ వస్తు కాసు డిలీట్ చేస్తయి నిఖిల్." దీప్తు అనైది వెంట్నే.

"ష్యయర్!" అన్నైడు.

అత్ని కళాలోని సందేహపు నీడలను గురిుంచనటుి దీప్తు ఏదేదో

మాట్లిడసాగంది. తాను డలడబోయే కసటమర్ గురించి, ఆ కంపెనీ ప్రాజెక్ట ని

కైవసం చేస్తకోవడానికి తాను చేస్తునై ప్రయతాైల గురించి, త్ను పని చేస్త

5
సంసథకి, త్న ప్రమోషషన్ కి ఆ కాం్రాకక్ట ఎంత్ ము్యమైనది అని చెపుునైదీప్తుని

పరకాయించి డలసాడు.

"నీకు టైమవీదుదూ. న్నకు ఇంకో అరగంట్ లో మీటింగ్ ఉంది"

అన్నైడు ముకాుయింపుగా.

"అవ్వను. ియలు దేరాలి" అంటూ దుచి నిలిడింది. కాని కదలదుదు.

నిఖిల్ ఆఫీస్ట నుయిల్ ఐ డికి లాగన్ చేసి ఆఫీస్త నుయిల్్ చెక్ చేశాడు.

"నీ జి నుయిల్ కి వచిి ఉంటుంది." మానీట్ర్ ని డలస్తు అనైది దీప్తు.

"నేను త్రాీత్ డిలీట్ చేసాును. ఇపుుడు ఆఫీస్ట నుయిల్్ కుపులు

తెపులుగా వచిి ఉంట్లయి. ము్యమైన వాటికి జవాబు ఇవాీలి. నువ్వీ ియలు

దేరు స్వీట్ హార్ట." మనస్త్లో ియలు దేరిన వయతిరేకత్ అత్ని మాట్లోి తంగ

డలసింది.

నిలుినైదలాి వెళాకుండా మళ్ళా కూరుింది. నుదిటి మీద పడా

ముంగురులను చేతోు వెనకిో తోసింది. టేబ్లల్ మీద త్న బాయగును పెడుతూ అత్ని

వైపు డలసింది. యుదద రంగంలో అడుగు పెట్టబోతునైటుి ఆను త్నను త్యారు

చేస్తకుంది.

ఆను చేత్లు అత్నికి కోపానిై, ఆనుమాన్ననిై కలిగంచ్చయి. ఏం

కావాలనైటుి ఆను వైపు స్వరియస్ట గా డలసాడు.

"Nikki... I will be lot more relieved it you delete the mail I
sent."
ఇంగ్లిషు ఎంత్ సౌకరయమైన బాష? ఇిబంది కలిగంచే విషయాలను కూడా

స్తలభంగా చెపుడం సాధయం.

6
 దీప్తు మళ్ళా నవిీంది. ఆను వెలుబుచిిన కోరిక కన్నై ఆ నవేీ అత్నికి

ఏదోలా అనిప్తంచింది. ఆను నవ్వీలో చ్చలా రకాలు ఉన్నైయని అత్నికి తెలుస్త.

స్తైహితులను డలస్తు వేరొక నవ్వీ. అత్ని ింధువ్వల దగార అంటీ ముట్టని నవ్వీ.

అత్ని దగార వేరే రకమైన నవ్వీ.

ఆను త్డబాటును, కంగారును డలసిన త్రాీత్ ఆ నుయిల్ ని చదివి

తీరాలనై ఆసకిు, చినై ప్తలిలకి ఉండే పటుటదల అత్నికి ఏరుడాాయి. ఆ నుయిల్

లో అలా ఏం రాసింది? దాని కోసమే త్ను ఇకోడ పడిగాపులు కాస్ుంది.

కియింట్ తో మీటింగ్ అంతా శుదధ అిదధం.

"కమాన్ దీప్తు! నువ్వీ ియలు దేరు. నేను డిలీట్ చేసాునని చెపాునుగా."

"డిలీట్ చెయయడానికి ఒకో నిమిషం పడుతుందా డియర్?"

"అవ్వను. కానీ ఆఫీస్త పనులని వదిదుసి చేయాలి్న అవసరం ఏముంది?

ఈ విషయంలో నువ్వీ ఇలా పటుటిట్టడం న్నకు అరథం కావడం దుదు దీఫూ."

ఆనుకి సరిసమంగా అతికించుకునై నవ్వీతో అన్నైడు.

"నేను ఎవరికో రాసిన ఉత్ురానిై నువ్వీ చదివితే న్నకు ఇిబందిగా

ఉండదా నికీో."

"కమాన్ దీఫూ. నేను దానిై కచిిత్ంగా చదివి తీరతానని నువ్వీ

తీరాానించేశావా?"

"అలా కాదు నికీో."

అంత్ స్తలభంగా త్న కోరికను అత్డు న్రవేరిడని అనిప్తంచింది. అత్ని

చేతిలో ఉనై త్నకి సంిందించిన వస్తువ్వను అత్ని భావాలను

7
గాయపరచకుండా, నేరుుగా సాీధీన న పరచుకోవాలనై కషటత్రమైన ప్రయత్ైంలో

తలి అడుగు పెటిటంది.

"నీకు సంింధంచిన పర్నల్ విషయాలోి నేను త్ల దూరుస్తున్నైన్న? నీ

నుయిల్ ఐ. డి ఏంటి? పాస్ట వర్ా ఏంటి? ఎవరికీ నుయిల్ పంప్తస్తున్నైవ్వ అని

నేన్పుుడైన్న నినుై అడిగాన్న నికీో?"

"కానీ ఈ వివరాలనీై నీతో పంచుకోవడంలో న్నకెటువంటి అభయంత్రం

దుదు దీపూ" అన్నైడు మధయలోనే కలగ జేస్తకుంటూ.

"అదే విధంగా న్న పర్నల్ విషయాలనీై నీతో మాత్రమే షేర్

చేస్తకోవాలని నువ్వీ ఎదురు డలస్తున్నైవా నికీో?"

"అలా ఎదురు డలడడం త్పుుగా అనిుస్ుందా దీపూ?"

త్నకే తెలియకుండా చినై గొడవను సృషిటంచబోతునైటుి అత్ని మనస్త

హెచిరించింది. చెకుోలు, పత్రాలు, అప్తికేషనుి అనిైంటిలోనూ ప్రభావతి అని

తానే సంత్కం చేసి అమా సంత్కానిై కూడా సంత్ం చేస్తకునై న్ననైని త్న

సాథనంలో ఊహించుకున్నైడు.

"పెళ్నాన త్రువాత్ అనిైటినీ నీతో పంచుకున్నై, న్నకూ అంటూ కనిై

రహసాయలు ఉండకూడదా నికీో?"

"లైక్ వాట్ దీప్తు?" మాట్లోి కంచెం కూడా కోపపు ఛాయలు

కనిుంచనీయకుండా జాగ్రత్ు పడుతూ కురీిలో వెనకిో వాలి కూరుింటూ

నిదానంగా అన్నైడు.

8
 "అంటే... "కంచం త్డిడింది. అత్ని విత్ండ వాదానికి జవాబు

చెపాులి్న నిరభంధం. "అంటే.. న్నకూ న్న చెల్లిలికి కనిై రహసాయలు ఉండచుి.

న్నకూ న్న ప్రాణ స్తైహితురాళా మధయ, ఆడప్తలిలకి మాత్రమే పరిమిత్మైన

కబురుి.. పాత్ సంఘట్నలు. మేము మాట్లిడుకునే విషయాలు నీకు తెలియాలి్న

అవసరం దుదు కదా."

ఒపుుకోనటుి డలసాడు. "భారాయ భరుల మధయ ఉండే పవిత్రమైన ింధానికి

ఏ ప్రతేయకతా దుదని అంటున్నైవా?"

"సినిమా డైలాగులు చెపుకు నికీో. న్నకూ అంటూ కనిై అంత్రంగమైన

విషయాలు ఉంట్లయని నువ్వీ ఒపుుకోవాలి. అది నీ గురించిన విషయమే

అయిన్న దానిై పటిటంచుకోని గొపు మనస్త నీకుండాలి."

ఇదేదో సినిమా డైలాగులా ఉందే అని అనుకుంటూ ఆనుకు జవాబు

ఇవీబోయే ముందు ఇంట్ర్ కాం మోషగంది. "లోపలి రా స్తరేష్" అన్నైడు.

పాతికేళా యువకుడకడు లోపలి వచిి దీప్తు పకోనే ఉనై కురీిలో

కూరుిని కంచం సిగుా పడుతూ నిఖిల్ తో ఆఫీస్త వయవహారాలను మాట్లిడుతునై

సమయంలో దీప్తు తీవ్రంగా ఆలోచిస్తు కూరుింది.

స్తరేష్ వెళ్ాన త్రువాత్ నిఖిల్ మౌనంగా ఉన్నైడు. ఆరున్లల

సహచరయంలో గంట్ల త్రిడి మాట్లిడుకునైపుుడు తెలియని ఆను యొకో ఇంకో

కోణం ఆ పది నిమిషాలలో కనిడినటుి అనిప్తంచింది. ఆను మండి వై్రిని,

పటుటదల యొకో ఎలిలిై సుృశించి డలడాలనై కోరిక కలిగంది.

9
 మాట్ మారాిడు. పైపై నురుగులతో గడిపే సంింధంగా కాకుండా,

లోతుగా వేళ్ళా పాతుకుని నిలదొకుోకునే సంింధంగా జీవితానిై

కనసాగంచ్చలి్న ఆవశయకత్ గురించి, ఆదరశ దంపతులకి మారు పేరుగా

ఉండట్ం గురించి ల్లకిర్ ఇస్తు ఆ్రై నుయిల్ వయవహారానికి వచ్చిడు.

"దీప్తు! నీ అంత్రంగానిై నేను గౌరవించ్చలని నువ్వీ ఎదురుడలస్తునైటుి

న్న మీద నమాకం ఉంచి నువ్వీ నడుచుకోవాలని నేనూ ఎదురుడలడవచుి కదా.

డిలీట్ చేసాునని చెప్తున త్రాీత్ కూడా వెళాకుండా నీ కళా ముందే ఆ పని

చేయాలని నువ్వీ ఆశించడం న్నమీద నమాకం దునందువలినే కదా?"

సైకలాజికల్ గా ఆనును బెదిరిస్తునైటుిగా అన్నైడు.

"నీ మీద నమాకం దుదని కాదు హనీ! న్న మనస్త్కి సమాధానం కోసం."

ఆవ్వను అని చెపుకుండా డంకతిరుగుడుగా అనైది.

"అందులో అలా ఏం రాసావ్వ?" అన్నైడు ఆను కళా కేసి డలడకుండా.

లోలోపల రగులుతునై ఆసకిుని కషటపడి అణచుకుంటూ సహజ ధోరణిని

ప్రదరిశంచ బోయి ఓట్మి చెందాడు. ఆను కళాలో తీవ్రత్ను గురిుంచి, "సరే, ఎవరి

గురించి? అదైన్న చెపుు" అన్నైడు ఒక నుటుట దిగ వస్తు.

"దుదు నికీో. ఎవరి గురించి అయిన్న ఉండనీ. చెపుమని ననుై ిలవంత్

పెట్టకు."

"ిలవంత్ పెట్టడం దుదు దీపూ. నిరాలకి నువ్వీ వ్రాసిన ఉత్ురానిై నేను

యాదృచిికంగా డలస్తు ఏమవ్వతుంది? దానికి నువ్వీ ఇంత్ టెనషన్ అవడం

ఎందుకు? నినుై డలస్తు న్నకు నవొసీస్ుంది" అంటూ చినైగా నవాీడు.

10
 వేరే ఎవరి గురించో అయితే నేను డలడ కూడదు అని ఇంత్ స్వరియస్ట గా

ఎందుకు ఉంటుంది? న్న గురించే అయి ఉంటుంది. త్ను చదివే ఆల్ ట్లస్ట హక్

లీ, రుష్ డీ లను నేను చదవను అని వ్రాసిందా? న్న కన్నై త్న సంపాదన

ఎకుోవన్న? పడగాదిలో నేను త్నని స్త్ పెట్టడం దుదన్న? నిరాలకా దుక నిరాల్

కుమార్ ఎవరైన్న....

"నేను త్రిోంచ బోవడం దుదు నికీో. ఆ ఉత్ురం నీకు రాసింది కాదు.

కాిటిట దాని గురించి నువ్వీ తెలుస్తకోవాలి్న అవసరం దుదు."

నిశిలనంగా అనై ఆను మాట్లోి వెలువడిన పదును అత్ని అహానిై

కుదిప్త సవాలు చేసింది. బ్రతిమిలాడుతుందని, దీనంగా వేడుకుంటుందని

అనుకునై దానికి ిదులుగా గదమాయిస్తునైటుిగా అడుగుతునై ఆనును ఎలా

ఎదుర్కోవడం? ధారీాకమైన ిలం దుని త్న ఆలోచనలో తెలుస్తకోవాలనుకున్ై

ఆసకిు మాత్రమే ఉనైందు వలన ఆనును వేరే ఆయుధంతో

ఎదుర్కోవాలనుకున్నైడు.

ముపెను ఏళ్ళా నిండ బోతున్నైయనై తందరలో, మితి మీరిన సంపాదనని

ఏం చేయాలో తెలియని గరీంలో, ఇంట్ర్ న్ట్ లో వెతికి, పరసురం ఫోట్లు

మారుికుని, ఫోనులో మాట్లిడి, సినిమా హాలు చీకట్ి పకో పకోనే కూరుిని...

"ఏ అమాాయి అయిన్న ఫరవాదుదు. పెళ్ి మాత్రం చేస్తకో" అని త్లిి త్ండ్రులు

ఆశలు వదులుకోగా చేస్తకునై ప్రేమ పెళ్ి ఇది.

"నీ అంత్రంగానిై కాపాడుకోవడం మన ప్రేమ కన్నై ఎకుోవ ము్యమా?'

అన్నైడు మృదువ్వగా.

11
 ప్రేమ అనై పదానిై అత్ని న్నటి నుంచి వినగానే ఆను ము్ం

వికసించింది. అది ఆను అధకారం చెలాయించే రంగం. నిపుు రాజేసినటుి

కవిీంచి, ఊరించి, అలరించడానికి అలవాటు పడా రణరంగం. అత్ను

ఓడిపోతున్నైడని తెలియగానే నురుపుకన్నై వేగంతో చేతులు చ్చప్త అత్ని చేయిని

పటుటకుంది. కళాలోకి లోతుగా డలస్తు అనైది. "నువేీమనుకుంటున్నైవో న్నకు

తెలుస్త. నీ మీద ఒటుట. నీ గురించి రాయదుదు. ననుై నముా."

త్న మనస్తని తలిచేస్తునై సందేహానిై ఆను కుండిదదలు కటిటనటుి

చెపుగానే అత్ను మౌనంగా ఉండి పోయాడు. మేజ మీద ఉనై ఫోను మళ్ళా

గణగణ మని మ్రోగంది.

"నిఖిల్! అందరూ నీ కోసం వెయిట్ చేస్తున్నైరు."

అందరికీ తందరే. ఆఫీస్తకి, భారయకి, ఆనును పూరిుగా

తెలుస్తకోవాలనుకుంటునై త్నకు.

అత్ను మౌనంగా ఉండి పోయాడు. అంత్కన్నై ఏం చేయగలడు?

సభయత్ను అనుసరించి ఓట్మిని ఒపుుకోవడమా? భారయ అంత్రంగానిై

తెలుస్తకోవాలనై న్నయయమైన/ ఆట్వికమైన కోరికను అణచుకని జెంటిల్ మాన్

లాగా ముఖానికి రంగు పూస్తకుని తీరాలా.

"ప్తిజ్ రా. నుయిల్ ని డిలీట్ చేస్తయి" అనైది గోముగా.

"దీప్తు! వాద వివాదం చేయడం కోసం అనడం దుదు. మన మధయ

రహసాయలు వదుద అనే అంటున్నైను." నిజంగానే అది నిరాలకి వ్రాసిన ఉత్ురమే

అయితే ఇక ఆనును ఎలా ఎదురుకోవడం?

12
 గిగబా జి నుయిల్ ఓపెన్ చేసి త్న పేరు టైపు చేశాడు. పాస్ట వర్ా టైప్

చేస్త ముందు దుచి నిలిడాాడు. "నువేీ చేయి. న్న పాస్ట వర్ా చెపాును." ఓడిపోయే

ముందు ఆనును ఇిబంది పెట్లటలనై ఉదేదశయం అత్నిలో ఎకుోవైయియంది. ఆను

వదదన్నై వినకుండా ిలవంతాన కూర్కిబెట్లటడు. పాస్ట వర్ా చెపాుడు.

ఆను మౌనంగా ిట్నిను నొకిోంది. నుయిల్్ వరసగా రాసాగాయి.

అందులో ఆను పేరు సుషటంగా కనిడింది. దానిని సెలక్ట చేసి ్రాకష్ లోకి

పంప్తంది. దాని కోసమే ఎదురు డలస్తునైటుి "ఇపుుడు సంతోషమే కదా" అన్నైడ.

ఆనుతో ఆయుస్త్ పరయంత్మూ జీవితానిై గడపాలనై అపాయానికి న్ట్టిడిన

ఫీలింగ్ తో.

"ఒకో నిమిషం" అనైది నిదానంగా. ్రాకష్ ని తెరిచి దానిై ఖాళ్ళ చేసింది,

ముందు జాగ్రత్ుతో. ఆను వెనకాదు అత్ను మండే అగై గోళంలా నిలిడి

ఉన్నైడు. ఆ ఉషణం ఆను వీపును తాకింది. త్న మౌనంతో ఆనును ఇంకా బాధ

పెట్లటడు.

"న్న మీద కోపంగా ఉన్నైవ్వ కదూ." ఏమైన్న మాట్లిడించ్చలనై త్పనతో

ఆను అనైది.

"ఛా... ఛా.. అలా ఏమీ దుదు. నువ్వీ అనైటుి అది న్నకు రాసినది

కానపుుడు దాని గురించి తెలుస్తకునే హకుో న్నకు దుదు." పెదదమనిషి త్రహా

నటిస్తు అన్నైడు.

13
 "నిరాలకి ఏదో ప్రాిిం. డైవోర్్ గురించి ఆలోచిస్ుంది. దాని గురించి

మేము పరసురం రాస్తకునై నుయిల్్ నీ ఐ. డి. కి వెళ్ిందని తెలిస్తు ఆను చ్చలా

అప్ సెట్ అవ్వతుంది కదా. అందుకే నేను..."

హీన సీరంతో మాట్లిడుతునై దీప్తుని మధయలోనే ఆపాడు. "న్నకు

తెలియాలి్న అవసరం దుదని అన్నైనుగా."

అత్ని చెయియని గటిటగా నొకిోంది. "సరే, నేను ియలుదేరుతాను.

దుట్యియంది" అనైది. నగరంలో కత్ుగా ఒక హోట్ల్ ప్రారంబ్లంచినటుి చెప్తుంది.

వచేి శుక్రవారం రాత్రి అకోడికి వెళ్ళిలని అనైది. అత్ను ఎయిర్ ఇండియా

మహారాజులాగా వంగ ఆనును గౌరవిస్తునటుి అబ్లనయిస్తు, 'ఆజఞ మహారాణీ! న్న

హృదయేశీరి చెప్తున త్రాీత్ నేను చెయయకుండా ఉండగలన్న?" అన్నైడు

న్నట్కీయంగా. దీప్తు అత్ని చెంప మీద మురిపెంగా వేళాతో త్టిటంది. "పోరా

రాసెోల్" అంటూ పియింగ్ కిస్ట ఇచిింది.

ఆఫీస్త నుటుి దిగ చెటుట నీడలో పారుో చేసి ఉంచిన మారుతీ కారు డోర్

తీసి లోపల కూరుింది. దీరఘంగా శాీస తీస్తకుని సెల్ ఫోను తీసి నొకిోంది,

"విన్్ంట్! ఒక చినై సందేహం. నుయిల్ ఒకటి పొరబాటున డిలీట్ చేస్తసాను.

్రాకష్ కేన్ కూడా ఖాళ్ళ చేస్తశాను. ఆ నుయిల్ ను మళ్ళా రిట్రీవ్ చేయడం

సాధయమేన్న?" అని అడిగంది.

లోపల నిఖిల్ ఫోనులో " మూరీు! నుయిల్ ఒకటి పొరబాటున డిలీట్

చేస్తసాను. ్రాకష్ కేన్ కూడా ఖాళ్ళ చేస్తశాను. ఆ నుయిల్ ను మళ్ళా రిట్రీవ్

చేయడం సాధయమేన్న?" అన్నైడు.

14
 అమ్మ కూచి
వి.ఎస్ట. న్నగరాజన్
సావిత్రమా మనస్తలో ఉనైది చ్చలా సహజమైన, న్నయయమైన కోరిక.

త్నకు కోడలుగా రాబోయే అమాాయి కోడలుగా కాకుండా సంత్ కూతురులాగా

ఉండాలనైదే ఆను కోరిక. ఆడ సంతానం దుని ఒక త్లిి ఆ విధంగా కోరుకుంది

అంటే అందులో త్పేుముంది?

సావిత్రమా ఇపుుడే మదటి సారిగా కడుకుకి పెళ్ి చేయబోవడం దుదు.

ఇంత్కు ముందే ఇదదరు కడుకులకి పెళ్ాళ్ళా జరిగాయి. పెదద కడుకు ఢిలీిలో పెదద

ఆఫీసరు. అకోడే పెదద ఆఫీసరుగా ఉన్నైయన కూతురు అత్నికి భారయగా వచిింది.

పెళ్నాన కత్ులో అత్ుగారింట్ి కనిై ర్కజులు ఉండడానికి వచిింది కత్ు కోడలు.

సావిత్రమా కళాకి ఆ అమాాయి కోడలుగా కనిడదుదు. రేస్త గుర్రాలను ఇంత్కు

ముందెపుుడూ ఆ ఆను డలసింది దుదు. కానీ కోడలిై డలసినపుుడలాి ఆ జాఞపకమే

వచిింది. మంచి ఎతుు, ఎతుుకు త్గా లావ్వ. బాగా టెనిైస్ట ఆడుతుందట్. కపుులు

కూడా గెలుచుకునైదట్. మాటి మాటికి కళాదాదలు సరి చేస్తకుంటూ కోడలు త్న

వైపు డలసినపుుడలాి సావిత్రమా భయంతో గజ గజ వణికి పోయేది.

రండో కడుకు హైదరాబాదులో ఉన్నైడు. అత్నికి మంచి ఉదోయగమే,

మదటి కోడలి విషయంలో త్నకి కలిగన నిరాశను సరి చేస్తకోవడానికి

సావిత్రమా రండో కడుకిో పెళ్ి చేస్తట్పుుడు చ్చలా జాగ్రత్ులు తీస్తకుంది. ఈసారి

ఉదోయగస్తుల కూతుళా జాత్కానిై వేలుతో కూడా తాకదుదు. ఆ్రున ఆను ఎదురు

15
డలసిన విధంగానే త్ంజావ్వరు భూసాీమి గారింటి అమాాయిని కోడలుగా

నిశియించింది. అమాాయి ఎకుోవగా చదువ్వకోదుదు. టెనిైస్ట ఎలా ఆడతార్క

తెలియదు. కళాదాదలు పెటుటకోదు. సార సంపద అంతా బాగానే తెచిింది. ఈ

కోడలైన్న త్నతో ప్రేమగా ఉంటుందని, గౌరవం డలప్తస్తుందని ఆశించిన

సావిత్రమాకి ఈ సారి కూడా ఆశా భంగం కలిగంది.

హైదరాబాదులో కాపురం చేస్తునై ఈ కోడలు సంవత్్రానికి ఒకసారి

వస్తుంది. రండు ర్కజులు అత్ుగారింట్ి ఉండి, గ్రామానికి పుటిటంటికి వెళ్ళతుంది.

అకోడుైంచి తిరిగ వచేిట్పుుడు, క్రమం త్పుకుండా ప్రతీసారీ త్లిిని వెంటేస్తకని

వస్తుంది. వియయంకురాలు వచిిన ప్రతిసారీ ఒకోకో ర్కగం పేరు చెపుుకుంటూ

డాకటరుకు డలప్తంచుకునే సాకుతో ర్కజుల త్రిడి తిషట వేస్తది. కూతురిై

హైదరాబాదుకు రైలు ఎకిోంచే ముందు పాిట్ ఫారం మీద కంటికి మింటికి

ఏకధారగా కూతురిై వదిలి పెట్టదుక శోకాలు పెటేటది.

ఏది ఎలాగైతేనేం? సావిత్రమాకి త్న మీద ప్రతేయకంగా శ్రదధ , ప్రేమ

డలప్తంచి త్నని న్నరారా అమాా అని ప్తలిచే కోడలు ఇంత్ వరకు రాదుదు. మూడో

కడుకు పేరు స్తతు. నూటికి నూరు పాళ్ళా అమాకు ముదుదల కడుకు, గారాల

త్నయుడు. నిజంగా చెపాులంటే స్తతుకు అమా మీద ప్రేమ ఒక పాలు ఎకుోవే.

అమా గ్లచిన గ్లటు దాట్డు. సినిమాకి వెళ్ళాలన్నై అమా పరిాషన్ తీస్తకునై

త్రాీతే వెళతాడు. చుటుట పకోన తెలిసిన వాళాందరూ "అమా కూచి స్తతు" అని

అత్ని ముందే అనే వాళ్ళా. ఆ విషయం సావిత్రమాకీ తెలుస్త. ఆ బ్లరుదును త్లీి

కడుకులు ఇదదరూ త్పుుగా అనుకోదుదు. న్నయయమైన బ్లరుదుగానే స్వీకరించ్చరు.

16
చదువ్వ అయిన త్రువాత్ చినై ఉదోయగమైన్న చ్చలు అని చెన్నైలోనే ఉండి

పోయాడు స్తతు. ఢిలీి, ముంబైకి వెళ్తే మంచి ఉదోయగం దొరుకుతుందని

అనైయయలిదదరూ ఉత్ురాలు రాసిన్న అత్ను వెళాదుదు. త్లిి మీద ఉనై ప్రేమే దానికి

కారణం. ఆ విషయానిై వచిి పోయే వాళాందరితో చెప్తు చెప్తు మరీ

మురిసిపోయేది సావిత్రమా.

ఈ కడుకు పెళ్ి త్న సీంత్ బాధయత్గా జరిప్తంచ్చలని, సావిత్రమా

నిశియించుకునైందులో త్పేుమైన్న ఉందా? స్తతు న్ననైగారు ఏదో చెపాులని

ప్రయతిైంచినపుుడు, "మీరు కాసు న్నరు మూస్తకోండి. మీరు పూనుకని

పెదదవాడికి, రండోవాడికి ఉత్ురం నుంచి దక్షిణం నుంచి సంింధాలు చేసారు.

మన స్తతుకి అలా చెయయనివీను. అత్నికి రాబోయే భారయ ఎలా ఉండాలో

తెలుసా? పెదద కోడలిలాగా అధకారి కూతురిగా ఉండకూడదు. రండో కోడలిలాగా

భూసాీమంతుల కూతురుగానూ ఉండకూడదు. వాళికి ఆసిు అంత్స్తులు ఉండాలి.

కాని మరీ ఎకుోవగా ఉండకూడదు. అమాాయి కాసు చదువ్వకునై ప్తలి అయి

ఉండాలి. కాని పెదద కోడలిలాగా టెనిైస్ట ఆడే ప్తలిగా ఉండకూడదు. కళ్ళా మీరు

మిటుి గొలిపే అంద చందాలు ఉండ కూడదు. అందుకని మరీ కురూప్తగాను

ఉండకూడదు. రండో వియయంకురాలిలాగా కూతురిై త్లచుకని సదా కళాలో

నీళ్ళా పెటుటకునే సంింధం అస్లు వదుద." దీరఘంగా ఉపన్నయసం ఇచిింది

సావిత్రమా.

"నీ ఇషటప్రకారమే డలడమాా. అదే న్నకూ ఇషటం" అన్నైడు అమాకూచి

స్తతు.

17
 ******
స్తతుకు కంపెనీలో ఉదోయగం. సంవత్్రంలో రండు సారుి బోనస్త

ఇసాురు. శని ఆదివారాలు రండు ర్కజులు సెలవ్వ. ఎలాగో ఒకలాగా స్తతుకి

ప్రమోషషన్ వచిింది. కాని ఆఫీస్తలో పెటిటన కండిషన్ స్తతుకి సమాత్ంగా దుదు.

ట్రైనింగ్ అనై పేరిట్ అత్ను ఏడెనిమిది న్లలు తిరుచిి బ్రంచిలో పని చేయాలి.

"న్నకు ప్రమోషషన్ వదదమాా. నినుై వదిలి ఏడెనిమిది న్లలు నేను ఎలా

ఉండగలను?' మనస్తూరిుగా అన్నైడు స్తతు.

సావిత్రమాకీ అదే సరి అనిప్తంచింది. కాని త్ండ్రి ఒపుుకోదుదు.

"ఒక ఆరైలుి ఉంది రానీ. ఈ వయస్త్లో ప్రమోషషన్ త్ప్తు పోతే త్రాీత్

కషటం" అన్నైరాయన.

స్తతుకి వెళాడానికి కంచెం కూడా ఇషటం దుదు. ఎలాగో ియలుదేరి

వెళ్ళాడు. తిరుచిికి వెళ్ాన్న ఆ వారమే శని ఆదివారాలకి చెన్నైకి వచేిశాడు.

అపుటుైంచి ప్రతీ వారం సెలవ్వలకి చెన్నైకి వచిి అమా చేతి వంట్ తిని వెళాడం

త్పునిసరి అయియంది. రండు న్లలు ఇలా సాగన త్రాీత్ సావిత్రమా అనైది.

"నినుై రావదదని చెపుదుక పోతున్నైను. రమాని చెపుడానికీ న్నరు రావడం దుదు.

కంచెం కూడా తీరిక దుకుండా రండు ర్కజులు ప్రయాణం చేస్తు ఒంటికి పడదు.

అందువలన ఇకోడికి వస్తు అదే ర్కజు మళ్ళా ియలుదేరి వెళ్ళా. ఒక ర్కజు

విశ్రంతి తీస్తకుని మరాైడు ఆఫీస్తకు వెడుదువ్వ గాని."

18
 స్తతు అరథ మనసోంగా ఈ ఏరాుటుకు ఒపుుకున్నైడు. ఎలాగో ఒక లాగా

ట్రైనింగు ముగంచుకని మళ్ళా అమా చేతి వంట్ తినడానికి చెన్నై వచిి చేరి,

ఎపుటిలాగే అమాకూచి అయాయడు.

కడుకిో వచిిన సంింధాలలో ఒకోటి కూడా సావిత్రమా షరతులకు

సరిపోయేదిగా దుదు. ఆ్రై వచిిన సంింధం అనిై విధాలుగా ఆనుకి త్ృప్తుగా

అనిప్తంచింది. అమాాయి త్ండ్రి మదురైలో సరాోరు ఆఫీస్తలో స్తపరింటెండ్

(ఆఫీసర్ కాదు) మిగలినవనీై కూడా సరిగాానే ఉన్నైయి.

పెళ్ి డలపులకు మదురైకి వెళ్ళాలి. త్నకి దూరపు ింధువ్వ, చినై న్నటి

స్తైహితురాలు అయిన జానకి అకోడ ఉనైటుి జాఞపకం వచిింది. ఆను

చిరున్నమా ఎలాగో వెతికి పటుటకుని ఉత్ురం రాసింది సావిత్రమా.

మదురైలో జానకి ఇంటికి వెళ్ి సాైన పాన్నలు అయాయక మీన్నక్షి

దేవాలయం, తిరుపురకున్రం, తిరుమలై న్నయకోర్ మహల్ అనిై చోట్ికి త్లిి

త్ండ్రులను తీస్తకెళ్ా డలప్తంచ్చడు స్తతు. కత్ు ఊరిలో ిస్త్లో ఎకోడానికి, కత్ు

ప్రదేశాలకి వెళాడానికి ఎటువంటి త్డబాటు దుకుండా దక్షత్ తో వయవహరిస్తునై

స్తతును డలసి జీవిత్ంలో మదటి సారిగా త్న కడుకు వటిట అమా కూచి

మాత్రమే కాదు, నిజంగానే కారయ దక్షత్ గలవాడు అని సావిత్రమా తెలుస్తకుంది.

మధాయహైం భోజన్నలయాయక స్తతు, అత్ని త్ండ్రి ముందు గదిలో

పడుకని చినై కునుకు తీసారు. సావిత్రమా జానకి పాత్ కబురుి చెపుుకుంటూ

కూరుిన్నైరు. ఆ్రై జానకి అడిగంది.

19
 "అది సరేగానీ నీకు ఈ సంింధం ఉనైటుి ఎలా తెలిసింది? ఎవరైన్న

తెలిసిన వాళా దాీరా అమాాయి జాత్కం వచిిందా?"

"ఎవరి దాీరాన్న రావడం ఏమిటీ? మన ఇంట్ి పెళ్ాకి ప్తలివాడు

ఉన్నైడు. వాళ్ాంట్ి ఎదిగన అమాాయి ఉంది. వచిి అడిగారు. న్నకేమోష ఇది

మంచి సంింధం అనే అనిప్తస్ుంది."

"నేను చెపుున్నైనని త్పుుగా అనుకోకు. ఆ త్రాీత్ ఎపుుడైన్న నీకీ

విషయం తెలిస్తు ననుై 'ముందే నీకు తెలియదా జానకీ' అని నిలదీయకుండా

ఉండాలని ముందే చెపుతున్నైను."

"విషయం ఏమిటి?"

"నువ్వీ పెళ్ి డలపులకి వెళ్ళతున్నైవే, ఆ అమాాయి గురించి."

"ఏమిటే ఇది? పెదద రాయి తీసి న్న న్తిున వేస్తున్నైవా?"

"అవ్వను పెదద రాయే. అ అమాాయి సంవత్్రం క్రిత్ం కాదుజీలో

చదివింది. అపుుడు ఎవర్క అబాబయిని ప్రేమించిందట్."

"అయ్యయ రామా!"

"ప్రేమ అంటే అలాంటి ఇలాంటి ప్రేమ కాదు. అత్నితో కలిసి సినిమా,

డ్రామా, వైగై ఆనకట్ట అంటూ తిరగని చోటు దుదట్."

"ఏమిటే నువ్వీ చెపేుది?" ముకుో మీద వేదుస్తకుంది సావిత్రమా.

"న్న చెవ్వల దాకా వచిిన విషయానేై చెపుున్నైను. ఈ ఊర్కి వాడ వాడలా

అందరికీ ఈ విషయం తెలిసి నవ్వీల పాలైన త్రాీతే త్లిి త్ండ్రులకీ విషయం

20
తెలిసింది. వెంట్నే అమాాయి చదువ్వని మధయలోనే ఆపు చేయించి ఇంట్ి కూర్కి

బెట్లటరట్."

"ఎంత్ అప్రతిషట?"

"ఆ అమాాయి ఆ ఆబాబయినే చేస్తకుంట్లను. దుకపోతే నూతిలోకి దూకి

చసాును అని అనైదట్."

"దూకి చ్చవక పోయిందా మరి."

"ఏమోష? దూకదుదు మరి. కూతురు ప్రేమ వివాహం చేస్తకోవడం త్లిి

త్ండ్రులకి స్తతారమూ ఇషటం దుదు. ఆను ఆ విషయం మరిిపోవాలనే ఒక

సంవత్్రం పెళ్ి మాట్ ఎత్ుకుండా ఊరుకని ఇపుుడు పెళ్ి చేస్తయాలని తీవ్రంగా

ఉన్నైరు."

సావిత్రమాకి న్నరు పడి పోయినట్ియింది. ఏం చెయాయలో పాలు పోదుదు.

అంత్లో అమాాయి త్ండ్రి వీళాను తీస్తకెళాడానికి సీయంగా వచ్చిరు.

అమాాయి డలడడానికి బాగానే ఉంది. మదటి డలపులోనే అందరి

మనస్త్లో సాథనం సంపాదించుకునై ఆ అమాాయిని డలస్తునై కదీద జానకి

చెప్తున కధ జాఞపకం వచిి సావిత్రమాకి వళ్ళా మండి పోయింది. పెళ్ి కాక ముందే

ఒక అబాబయితో సినిమా, డ్రామాలకి వెళాడానికి ఆ అమాాయికి ఎంత్ గుండె

ధైరయం ఉండాలి? ఈను గనక త్న ఇంటికి కోడలిగా వస్తు అమాకూచి అని

అందరితో ప్తలవిడే, అమాయకుడైన త్న కడుకు స్తతుని, త్నని ఎనిై

ఆట్లాడిస్తుంది? ఏది ఏమైన్న సరే. ఈ సంింధం వదుద.

21
 సంప్రదాయమైన మాట్లు ముగసాక మగ పెళ్ివాళ్ళా ియలు దేరారు.

సావిత్రమా అందరికన్నై ముందుగా, "ఊరికి వెళ్ి ఉత్ురం వ్రాసాుము" అని

ియలు దేరింది.

త్లిి ము్ం డలసి ఏమీ కనుకోోదుక స్తతు త్లిడిలిి పోయాడు. ఆను భరు

పరంధామయయకి త్న భారయ మాట్లు, చేత్లు ఏన్నడూ ఆ అరథమయియంది దుదు.

చెన్నైకి వచిి రండు మూడు ర్కజులైన త్రువాత్ సావిత్రమా అనైది.

"స్తతూ! మళ్ళా ఒక జోస్తయడి దగార మదురై అమాాయి జాత్కానిై డలప్తంచ్చను.

ఆయన మీ ఇదదరి జాత్కాలు కలవ దుదన్నైరు. ఈ సంింధం చేస్తకోవదదని

చెపాురు" అని అనైది.

"ఏంట్మాా ఇది? పెళ్ి డలపులకి వెళ్ళా ముందే ఇదదరు జోస్తయలకి

డలప్తంచినపుుడు అంతా సరిగానే ఉందని చెపాురు కదా?" అన్నైడు త్నకే

తెలియకుండా చిందులు వేస్తు.

కడుకు త్న చేతి నుంచి జారిపోతునైటుి సావిత్రమాకి అనిప్తంచింది.

"ఏమి్రాక నువీనేది? ఇదదరికి డలప్తస్తు మూడో చోట్ డలప్తంచ కూడదని

శాస్త్రం ఏదైన్న ఉందా?"

పరంధామయయ అన్నైరు. "న్నకేమోష స్తతుకు వచిిన అనిై సంింధాలలో

ఈ సంింధమే బాగా నచిింది. అమాాయి త్ండ్రి చేసిన మరాయదలు, అమాాయి

చకోదనం అనీై సరిగాానే ఉన్నైయి."

22
 స్తతు త్లిి ముఖానిై స్తటిగా డలస్తు ధైరయంగా అన్నైడు. "ఈ అమాాయి

న్నకు బాగా నచిింది. జాత్కాలు కాసు వెనకా ముందూ అయిన్న ఫరవాదుదు.

నేను అడెెస్టట చేస్తకుంట్లను. ఈ సంింధమే కావాలి."

"న్నకూోడా" అన్నైరు పరంధామయయ.

"వీదుిదు. న్నకు కంచెం కూడా ఇషటం దుదు. ఈ పెళ్ి జరగడానికి నేను

ఒపుుకోను" అనైది పారీత్మా.

"ఎందుకు వదదనుున్నైవో ఆ కారణం నువ్వీ చెప్తు తీరాలి. జాత్కాలు

కుదరదుదని నువ్వీ అనైది అిదదం. నీ మనస్త్లో వేరే ఏదో ఉంది. నీ మనస్త్లో

కలిగన ఏవో ప్తచిి ఆలోచనల కారణంగా అనవసరంగా ఒక అమాాయి జీవితానిై

ిలి చేయకమాా." కళాలో నీళ్ళా పెటుటకోవడం త్రువాయిగా అంటునై కడుకుని

డలసి, "ఓరి నీ దుంప తెగా" అనైది సావిత్రమా.

"ఈ సంింధం ఎందుకు వదుద అనై విషయానిై న్న న్నటితో నేను

చెపుకూడదనే అనుకున్నైను. ఆ అమాాయి ఇంత్కు ముందు ఎవరిన్న

ప్రేమించిందట్. విషయం చ్చలా దూరానికి వెళ్ిందట్. ఆ పోకిరి వెధవతో సినిమా,

డ్రామా అని తిరగని చోటు దుదట్. ఊరు ఊరంతా గొలుిమందట్."

"ఇదంతా నీకు ఎవరు చెపాురు?"

"ఎవరు చెప్తుతేనేం? ఒకరికి ఇదదరి దగార అడిగ తెలుస్తకున్నైను. ప్తలి

త్ండ్రి దగార చ్చటుమాటుగా అడిగేశాను కూడా."

"ఆ పోకిరి వెధవను నేనేనమాా."

"ఏమి్రాక అంటున్నైవ్వ? కల ఏదైన్న కన్నైవా?"

23
 "కల కాదమాా, నిజం. ఆ అమాాయిని ప్రేమించింది నేనే. ఆనును

సినిమాకి, డ్రామాలకి తీస్తకెళ్ాంది నేనే."

"ఏమి్రాక నువీంటునైది?"

"అవ్వనమాా. పోయిన సంవత్రం నేను తిరుచిికి వెళ్ానపుుడు మదటి

రండు న్లలు శని ఆదివారాలోి ఇకోడికి వచిినపుుడు నువేీ అన్నైవ్వ కదా. ఒక

ర్కజు ఇకోడ ఉంటే చ్చలు. మరాైడు తిరుచిికి వెళ్ి రస్టట తీస్తకోమన్నైవ్వ.

మరాైడు తిరుచిికి వెళాకుండా మధురైకి వెళ్ళిను. గుడికి వెళ్ి వస్తుంటే ఈ

అమాాయిని డలసాను. సాక్షాతూు ఆ మీన్నక్షిదేవి శిల ప్రాణం పోస్తకని నడిచి

వస్తునైటుి అనిప్తంచింది."

"ఓరి నీ అసాధయం కూలా!"

"మరుసటి వారం కూడా మదురైకి వెళ్ళిను. ఆను వెనకాదు ఇంటిదాకా

వెళ్ళిను, త్ను కాదుజీలో చదువ్వకుంటూ ఉండేది. అందువలి ఇంట్ి వాళికి

తెలియకుండా సినిమాకి, పారుోలకి తిరగడానికి సౌకరయంగా ఉండేది."

"ఆ అమాయి న్ననైగారికి నువెీవర్క తెలుసా?'

"తెలియదు. ఆయన ననుై డలడదుదు. ఎవరి దాీరాన్న కూతురు విషయం

వాళా న్ననైగారికి తెలిసి, మరాైటి నుండే ఆ అమాాయిని ఇంటి నుంచి బైటికి

రానివీదుదు. అంత్లో న్నకు ట్రైనింగ్ ముగసి పోవడంతో మళ్ళా ఇకోడికి

వచేిశాను."

"మరి వాళికి మన అడ్రెస్ట ఎలా తెలిసింది? జాత్కం ఎలా పంపారు?"

24
 "అదంతా ఇపుుడు ఎందుకమాా? ఎవరి దాీరా తెలిసిందనై విషయమా

ము్యం?"

"న్నకు త్ల తిరుగుతోంది. ఏం చెయాయలో అరథం కావడం దుదు."

సావిత్రమా కురీిలో కూలిడింది.

"న్నకు అరథమయియంది. ఒరేయ్ స్తతూ! మదురై రైలుకి ఇంకా ఎంత్

సమయం ఉంది? నువ్వీ వెళ్ి వెంట్నే ఒక ట్లకీ్ తీస్తకురా. మిగలిన

విషయాలనీై నేను డలస్తకుంట్లను." పరంధామయయ త్న జీవిత్ంలో మదటి

సారిగా భారయను సంప్రదించకుండా ఒక నిరణయం తీస్తకున్నైరు.

అమాని ఒకో మాట్ కూడా అడగకుండా, షర్ట వేస్తకోవడం కూడా

మరిచిపోయి ట్లకీ్ తీస్తకుని రావడానికి ఆఘమేఘాల మీద వెళ్ళతునై కడుకును

డలసిన త్రాీత్ ఇక ఈ స్తతు అమాకూచి కాదు అని సావిత్రమాకి అరథమయియంది.

25
 ఇలనాటి అహలయ
అనూరాదా రమణన్
ఆ ర్కజు గౌత్మ మహరిష కుటీరంలో తెలివారు ఝామున అహలయకి

జరిగన అన్నయయమే ఈ ర్కజు భాగ్లరథికి జరిగ పోయింది. సమయం, కాలం,

మనుషుయలు మాత్రమే వేరు. సంఘట్న మాత్రం అదే.

నిజానికి అలన్నటి అహలయలాగా త్న భరుకీ, పరాయి మగాడికీ తేడా

తెలియని మనిషి కాదు భాగ్లరధ.

"దురాారుాడా! పాపాతుాడా! నువ్వీ కుకో చ్చవ్వ చసాువ్వ" అంటూ న్నరారా

శాపన్నరాథలు పెటిటంది. శాపన్నరాథలు పెట్టడం వలి ప్రయ్యజనం ఏమీ దుదు.

శప్తంచినంత్ మాత్రాన పోయిన శీలం తిరిగ వచేిస్తుందా ఏమిటి?

మనిషిని ఉనై ఫళంగా అలాగే మింగ బ్రేవ్వమని త్రేనేి రాక్షస్తడిలాగా దుచి

నిలిడాాడు అంథోని.

అత్ని ఆరు న్లల తాపం ఈ ర్కజు తీరి పోయింది.

*****
ఆరు న్లల క్రిత్ం కలలు నిండిన కళాతో, మనస్తలో ఎన్ైన్నై ఆశలతో

పూజారి రఘుపతి భారయగా ఆ ఊళ్ళా అడుగు పెటిటన భాగ్లరథి, కలలో కూడా

ఊహించి ఉండదు ఇలాంటి ప్తడుగు త్న మీద పడుతుందని.

అంథోని చేస్త తీరాాన్నలు, వేస్త ఎతుుగడలు ఈ ర్కజు వరకు ఏదీ

జరగకుండా పోదుదు.

26
 ఆ చినై గ్రామంలో మూడంత్స్తథల మేడ అత్నికి సంత్ం. తెలివారు

ఝామున నుడలో ిలపం కైవారంలో మైనరు గొలుస్తతో, నడుముకి తోలు

బెలుటతో అంథోని వాకిటి అరుగు మీద కూరొిని త్న తుపాకీలో మందుని

దటిటంచుతూ ఉనైపుుడు ఆ వీదిలో మగవాళ్ళా కూడా అటూ ఇటూ తిరగడానికి

భయపడి చసాురు. ప్రకోనే పారుతునై కావేరి నదికి నీళా కోసం వెళ్ళా ఆడంగులు

కూడా నేరుగా వెళాకుండా, న్నలుగు వీదులు ప్రదక్షిణం చేసి మరీ వెళ్ళా వాళ్ళా.

అంత్ భయం !

ప్తచిి ప్తలి భాగ్లరథి ! ఊరికి వచీి రాగానే మదటి రండు ర్కజులు

అంథోని ఒకోడూ ఆ అరుగు మీద కూరుిని ఉనైపుుడు చేతిలో బ్లందెతో న్నలుగు

సారుి కావేరికి నడిచి వెళ్ాంది.

"ఒరేయ్ మరుదూ! మన వీదిలో కత్ుగా ఓ ప్తలి కాళాకి నుటెటలు, నుడలో

పస్తపు తాడుతో నడిచి వెళ్ళుందే? ఎవరూ?" అంథోని పనివాడి దగార ఆరా

తీసాడు.

"పూజారి రఘుపతిగారి పెళ్ళామండీ."

ఆ ర్కజే అత్ను భాగ్లరథిని ఒంట్రిగా కలవాలని నిశియం చేస్తకున్నైడు.

ఒక ర్కజు మిట్ట మధాయహైం వేళ...

రఘుపతి గుడికి వెళ్ాన సమయంలో, అంథోని సరీసీత్ంత్రుడిగా ఆ

ఇంట్ికి ప్రవేశించ్చడు.

27
 భాగ్లరథి లోపలి గదిలో గడప మీద త్లను పెటుటకుని, త్లకి సాైనం

చేసిన కురులని అలాగే వదిదుసి నిశిింత్గా, నిరభయంగా పడుకని ఉనై

సమయం అది.

అంథోని ఏనుగు ిలం ముందు పదెదనిమిదేళా భాగ్లరథి కోడి ప్తలికన్నై

హీనం.

అంథోని బెలుటను నడుముకు బ్లగంచు కని , కాళాకి చెపుులు వేస్త

కుంటుండగా ...

"ఓం పూరణమత్: పూరణ మిత్ం పూరాణత్..." ఒక చేతిలో బాదాం ఆకుతో

మూత్ పెటిటన ప్రసాదపు గన్ైతో, ఇంకో చేతిలో గుడి తాళం చెవ్వలతో రఘుపతి.

నిమిష మాత్రంలో అకోడ జరిగందేమిట్ అరథమవీగానే రఘుపతికి

ముచెిమట్లు పోసాయి. మనస్త త్లిడిలిి పోయింది. కోపంతో, ఆవేశంతో

శరీరం వణికింది.

అంథోని రఘుపతిని కంచం కూడా లక్షయం చెయయకుండా త్లను

ఎగరేస్తకుంటూ వెళ్ాపోయాడు.

చేతిలో ఉనై గన్ైను క్రింద పెట్లటలనై థ్యయస కూడా దుకుండా, భాగ్లరథి

పడుకని ఉనై చీకటి గదినే డలస్తు అలాగే నిలిడి పోయాడు రఘుపతి.

వెకిోళా మధయ అయ్యయ అయ్యయ అంటూ ఏడుస్తునై ధీని.

ఈనును.. ఈనును ఇపుుడేం చెయాయలి?

28
 ిర ిరా లాగ తీస్తకు వెళ్ా ఈ మండుటెండలో కావేరి నదిలో తోస్తస్తు?

రఘుపతి మనస్త్లో ఆగ్రహం విశీరూపం దాలిి, మరు నిమిషమే చలిిడి

పోయింది.

అత్ను చేసిన త్పుుకు ఈనును శిక్షించడం ఏం న్నయయం?

'అలాగైతే ఈనుతో నువ్వీ మునుపటి లాగా సంసారం చేసాువా? అది

నీవలి సాధయం అవ్వతుందా? ఆను పకోన నువ్వీ నిశిింత్గా ఎలా పడుకోగలవ్వ?

లోకం ఏమంటుంది? '

శిలలా అలాగే నిలిడి పోయాడు రఘుపతి.

"అయ్యయ ! మీరు కాసు ముందైన్న వచిి ఉండకూడదూ." భాగ్లరథి

సాీంత్న కోసం వెతికే చినై ప్తలిలాగా భోరుమని ఏడుస్తు ఒకో అంగలో భరును

చేరి కౌగలించుకునైపుుడు, శరీరానిై మురుకాోలవలో ముంచి తీసినటుి అసహయం

వేసింది రఘుపతికి.

"ఇదిగో... దగారికి రాకు. దూరంగా నిలిడు." త్న గొంతును త్నే గురుు

పట్టదుకపోయాడు రఘుపతి.

ఈ ర్కజు పొదుదటి దాకా త్మ ఇదదరి మధాయ నూలుపోగు మాత్రం కూడా

ఎడబాటు ఉండడం సహించని త్న భరు ఇపుుడు చేతికి అందనంత్ దూరాన,

ఎకోడో నిలిడి ఉనైటుి అనిప్తంచగానే భాగ్లరథి మరింత్ పెదదగా ఏడిింది.

"ననుై అలా డలడకండి. న్నకు చ్చలా భయంగా ఉంది."

"వెళ్ా పో !"

అత్ని మాట్లకి అదిరి పడినటుి త్ల్లతిు డలసింది.

29
 "నిజంగానే చెపుతున్నైను. ఇకపై మనమిదదరం కలిసి ఒకే ఇంట్ి

ఉండట్ం కుదరదు. ఈ ర్కజు రాత్రి నేను ఈ ఇకోడి నుంచి వెళ్ా పోతాను.

ఎకోడికి వెళ్ళున్న చెపును. ఇక మీద ఒకో క్షణం కూడా ఈ ఊళ్ళా ఉండదును."

"అలా అనకండి. మీరు త్పు న్నకు దికుో ఎవీరు? మీరే న్న ప్తక ప్తసికి

చంపెయయండి."

ఆను ఏడిింది. త్ఘుపతి కాళాను పటుటకుని వేడుకుంది. గుండెలిై

బాదుకుంది.

'ఈయన ఎలా ఇలా మాట్లిడ గలుాతున్నైరు? ఈయన త్పు ఈ ఊళ్ళా

న్నకు ఎవరు తెలుస్త? భగవంతుడా ! ఎందుకీ పరీక్ష న్నకు?'

ఆ ర్కజు రాత్రే ఇంటికి తాళం వేసి వీదిలోకి నడిచ్చడు రఘుపతి. కాళాను

పటుటకుని ఏడుస్తునై భాగ్లరథిని ఒకోసారిగా విదులుికుని అలాగే వెళ్ా పోయాడు.

ఊళ్ళా పెదద మనుషులు ఎవరూ ఈ విషయంలో న్నరు తెరవదుదు. ఊరిలో

అందరికన్నై పెదద మనిషి అంథోనియేగా మరి !

త్లిి త్ండ్రులు దుని భాగ్లరథి ఎనిై ర్కజులని ఊళ్ళా అరుగు మీద

త్లదాచుకుంటుంది?

"ఏట్ిన్న నూతిలొన్న దూకి చ్చవ కూడదూ. ఇంత్ జరిగాక ఇంకా

ఎందుకు ితికి ఉండాలి?" ఊళ్ళాని స్త్రీలు చేసిన వాయఖాయనం ఇది.

కనిై ర్కజులు గుడి వెలుపలి ప్రాకారంలో నివాసం. కనిై ర్కజులు

పోసాటఫీస్త గతి అనైటుి 'వెళ్ాన మనిషి నుంచి ఏదైన్న జవాబు వస్తుందేమోష'నని

త్పస్త్ చేసింది.

30
 ఊరి జనం త్మ ఇలాిళాను తిటేటట్పుుడు "భాగ్లరథిలాగ వీధన ిడి

తిరుగుతావ్వ. జాగ్రత్ు !" అని తిట్టడం ప్రారంభంచ్చరు.

ఒక ర్కజు....

ఆలోచించి ఆలోచించి, ఒక నిశియానికి వచిిన భాగ్లరథి చినై సంచీని

చేత్ పటుటకుని అంథోని ఇంటి గుమాం ముందు వచిి నిలిడింది.

తుపాకీని పాలీష్ చేస్తు కూరుినై వాడలాి ఎదురుగా ఏదో నీడ

కదలాడినట్ినిప్తంచి త్ల్లతిు డలసాడు. అదిరిపడాాడు. గొంగళ్ పురుగులాిగా

దట్టమైన కనుబొమలు అత్నికి తెలియకుండానే పైకి దుచ్చయి.

ఎదురుగా నిలిడా స్త్రీ యొకో డలపు ! డలపా అది? ఈ డలపును ఆ ర్కజే

త్ను ఎందుకు డలడదుదు? నులిగా తుపాకీని గోడకి ఆనించి దుచి నిలిడాాడు.

"నేను ఇకపై ఇకోడే ఉండబోతున్నైను." భాగ్లరధ గిగబా లోపలికి

వెళ్ాంది.

మరుదు తెరిచిన న్నరు మూయడం మరిచి పోయిన వాడిలా అలాగే

డలస్తు నిలిడాాడు. "ఈ ఇంట్ి ఆడోళ్ళా ఎవరు దురమాా." కంచం ధైరయం

తెచుికుని అన్నైడు.

"తెలుస్త." జవాబు చెపూు ఇంట్ిని రండవ లోగలిలోకి అడుగు పెటిటంది.

తుపాకీని చేత్పటుటకుని వెనకాదు వస్తునై అంథోనిని లోగలి గుమాం దగారే

అడుగు ముందుకు వెయయకుండా ఆపేసింది.

'అకోడే ఆగు. ఈ గుమాం దాటి లోపలికి రాకూడదు. ఏ కారణం చేత్నూ

రాకూడదు. లోపలికి వస్తు మాత్రం న్న శవానిై కళా డలసాువ్వ."

31
 మంత్రానికి కటుటపడాటుి అకోడే ఆగపోయాడు అంథోని.
*****
భారాయ, ప్తలిలు ఎవరూ దుకుండా, ఒంట్రిగా, విచిలవిడిగా జీవిత్ం

గడుపుతునై అంథోని ఇంట్ికి ఏ ధైరయంతో ఆను ప్రవేశించింది?

విడిగా ఆను వండుకని తినడానికి అంథోని వంట్ పాత్రలను, సరకులిై

కని పెట్లటడు. రండు పూట్లూ కావేరికి వెళ్ా సాైనం చేసి బ్లందెతో నీళ్ళా

తెచుికుంటునై భాగ్లరథి ఇపుుడు ఊరి వాళా మాట్లిై ల్లకో చేయడం మానేసింది.

ఇంట్ికి వచేి ముందు తోట్ నుంచి కాసిని పూలు కోస్తకుని మరీ వస్తుంది.

అంథోని ఇంట్ి ముందు హాలు మధయలో పాలరాతితో మేరిమాత్ శిలుం

ఉంది. రండు పూలని ఆ బొమాకి పెటిటన త్రాీతే త్ను ఉండే లోగలికి వస్తుంది.

అంథోని హాలోి కూరుిని ఉన్నై తిరిగ కూడా డలడదు, "నీతో న్నకేం మాట్లు?"

అనైటుిగా ప్రవరిుస్తుంది.

ఆ ర్కజు ఉండిట్టదుక అంథోని న్నరు తెరిచి అడిగేసాడు. " అమాా! కాసు

ఆగు."

అత్ని మాట్లకు కటుటిడేట్ంత్గా భాగ్లరథికి అత్నిపై మరాయదేమి

దుకున్నై, అమాా అని ప్తలిచిన థోరణి ఆనును ఆపేసింది.

"నువ్వీ ఇంకా ఎనిై ర్కజులు ఇకోడ ఉండబోతున్నైవ్వ?"

'ఎందుకు అడుగుతున్నైవ్వ?' అనైటుిగా ఆను అత్ని వైపు డలసింది.

"ఊళ్ళా నినుై ననుై కలిప్త మాట్లిడుతున్నైరు. నేను ఈ మాట్లకి

భయపడే మనిషిని కాను. అనవసరంగా నీ పేరు....."

32
 "ఇక మీద న్న పేరు చెడిపోవడానికి ఏదీ మిగదుిదు. ఏ ర్కజైతే నువ్వీ ననుై

తాకావో, ఆ ర్కజే చెడిపొయింది. కాని ఒకసారి బురదలో కాలు పెటేటసాను కదా

అని, మళ్ళా అదే బురదను తీసి పూస్తకోవడానికి నేను త్యరుగా దును. ఊళ్ళా

వాళ్ళా ఎన్నైన్న అంట్లరు. నీ వదుి న్నకు ఈ గతి పటిటంది. న్న శరీరం ఆ క్షణంలో

నీకు లొంగ పోయిందనై నేరానికి న్న భరు న్నకు శిక్ష విధంచ్చడు. ననుై

ముటుటకునై పాపానికి నువ్వీ కంచం అనుభవించ వదాద? అనుభవించు."

ఆవేశంగా అనైది.

"నేను దీనిని శిక్షగా అనుకోవడం దుదు. నేను చేసింది పెదద త్పేు. ననుై ఆ

దేవదేవ్వడు కూడా క్షమించడు. కాని అందుకోసం ఎనిై ర్కజులు న్న ఇంట్ి ఇలా

చెఱ వాసం అనుభవిసాువ్వ? నీ భరును వెతికి పటుటకుని నినుై అత్నికి అపు చెపేు

గాని...." అంథోని కళాలో నీళ్ళా తిరిగాయి.

అంత్ పెదద ఆకారమునై మనిషి చినై ప్తలివాడిలాగా ఏడవడానిై డలసిన

భాగ్లరథికి ఒక నిమిషం కసి తీరినటుిగా సంతోషం కలిగంది.

"నువేీదో ఆయనిై వెతికి పటుటకుని ననుై అపుగంచేస్తు, ఆయన

స్తలభంగా అనీై మరిచి పోయి ఏలుకుంట్లరని, నేను కూడా ఏదీ జరగనటుి,

అపవాదును తుడిచేస్తకుని ఆయనతో వెళ్ాపోతాననైటుిగా మాట్లిడుతున్నైవే?

త్రేతాయుగంలోనే శ్రీరామచంద్రుడు భారయను అగైప్రవేశం చేయించ్చడు. నేను నీ

ఇంటికి వచిి ఒంట్రిగా జీవిత్ం గడపడం ప్రారంభంచి తమిాది సంవత్్రాలు

గడిచి పోయాయి. సగటు మగాడు అయిన న్న భరు మళ్ళా ననుై స్వీకరిసాుడని

అనుకోవడం కలి. ఇక పై చచేి దాకా ఈ ఇదుి న్నకు శరణయం. "

33
 అత్ను గరుకుోన తిరిగ వెళ్ాపోయాడు. బ్లందె నుంచి తణికి క్రింద పడిన

నీళ్ళా అత్నిై డలసి వెకిోరించినటుి అనిప్తంచింది.

వాళ్ాదదరి జీవిత్ం ఊళ్ళా ఉనై వాళాకి, ఇంట్ి పనివాళాకి వింత్ కలిగంచే

విషయంగా మారింది. ఇదదరూ ఏ ింధంలోనూ చికుో కోకుండా, ఒకరికి ఒకరు

బాధయత్ వహిస్తునైటుిగా జీవించ సాగారు.

'అరటి గెలలు కోసామయాయ." తోట్ నుంచి వచిిన పనివాడు అంథోని

ముందు అరటి గెలను పెట్లటడు.

"లోపల అమాగారి దగార ఇచిి వెళ్ళా." గంభీరం మాసిపోని గొంతుతో

అన్నైడు అంథోని.

అలాగే పొలం నుంచి వఛ్చి కౌలు రొకోం, చెఱుకు పంట్ అమాగా వచిిన

డబుబ... ఏది వచిిన్న సరే ఒకే మాట్. "అమాగారికి ఒపుచెపుు."

'త్లీి! నేను చేసిన త్పుుకి పరిహారంగా న్న ప్రాణం కూడా ఇవీడానికి

సిదదమే. తీస్తకో ' అనైటుిగా అనిైటినీ భాగ్లరథికి సమరిుంచ సాగాడు.

'నేను కోలోుయినదానికి ఇవేవీ పరిహారం కాజాలవ్వ ' అనైటుి భాగ్లరథి

వాటిని అలాగే హాలోి ఉనై మేరిమాత్ ముందు ల్లకోపెటిట తీస్తకుని, 'మరుదూ!

ఇవనీై భధ్రంగా అయయగారికి ఇచేియి" అని చెప్తు లోపలికి వెళ్ా పోతుంది.

అనిైటికన్నై పెదద ఆశిరయం ! భాగ్లరథి ఆ ఇంటికి వచిిన త్రాీత్ అంథోని

ఏ స్త్రీని కూడా కన్ైతిు డలడ దుదనైది.

ఎనిై సంవత్్రాలు ఇలా శూనయం నిండిన జీవిత్ం?

'అంథోని భారయ వెడుతోందిర్కయ్!"

34
 'అంథోని శిలువను పూజ చేస్తు ఈనుగారు శ్రవణ శుక్రవారం న్నములు

చేస్తుందేమోష?"

ఇలాంటి మాట్లు వాళా చెవ్వలదాకా వచ్చియి. వాటిని త్టుటకని

నిలిడాలంటే ఎంతో మన్న ధైరయం ఉండాలి.

'నేన్లాగూ ఈ మాట్లిై అనుభవించి తీరాలి. న్న త్లరాత్! ఇత్నికేం ్రా

పటిటంది? త్లచుకుంటే మరుదుతో చెప్తు చచిిన ఎలకను తీసి పారేసినటుి, ననుై

ఇంట్ించి నుడ పటుటకని బైట్కి గెంటించి, మళ్ళా తాగుడు, త్ందన్నలతో జలా్గా

ఉండచుి కదా. అయిన్న ఇత్ను న్న మాట్లకి కటుటిడి ఎందుకు ఉన్నైడు?'

ఒకోోసారి ఆలోచిస్తునైపుుడు భాగ్లరథికి, త్న భరు ఇలా త్న కోసం

పెరట్ి ఒక చినై గుడిసైన్న ఏరాుటు చేసి ఇచిి ఉంటే ఇలా మాట్లు పడాలి్న

గతి పటేటది కాదు కదా అని అనిప్తంచేది.

ఆయన ఎలా ఉన్నైరు? ఎకోడ ఉన్నైరు? అసలు ఉన్నైర్క దుదో? ఏదీ

తెలియని ఈ దురభరమైన జీవిత్ం కోసమా ననుై పెళ్ా చేస్తకుని ఈ ఊరికి

తీస్తకుని వచ్చిరు!

అదదంలో ము్ం డలస్తకుని బొటుట పెటుటకుంటునైపుుడు, తలి ఆరు

న్లల దాంపత్య మధురిమ తాలూకు జాఞపకాలు మనస్త్ లోతులోి నుదిలినపుుడు,

నుడలొ వేలాడుతునై పస్తపుతాడుకి ిండరాయిని కటిట వేలాడదీసినటుి గుండెలు

ిరువెకుోతాయి. అలలాగా ఉపొుంగన జాఞపకాలు అంత్లోనే అణగారి పోతాయి.

యాభై ఏళ్ళా నిండిన భాగ్లరథి దీపపు సెమాకు పస్తపు కుంకుమ రాస్తు

హాలోి, కాళ్ళా రండూ ఆ వాచిపోయి, మంచం మీది నుంచి దువదుని సిథతిలో ఉనై

35
అంథోనిని డలస్తు, "ననుై డలసినపుుడలాి ఇత్ని మనస్తలోనూ ఇలాంటి

అలజసి, బాధ అనీై ఉంట్లయికడూ ఆ" అనుకుంది.

అంథోనికి డెబెనబయేయళ్ళా నిండి పోయాయి. ఏళ్ళా పై ిడిన త్రాీత్ వచేి

ఇిబందులు, యవీనంలో విచిలవిడిగా గడిప్తన జీవిత్ం తాలూకు ఫలితాలు ...

అనీై ఒకోసారిగా అత్డిని మంచంలో పడక బెటేటసాయి.

వేళకి మందు ఇచిి పరిచరయలు చేయడానికి మరుదు త్పు ఎవరూ దురు.

ఒకసారి అత్ను ఊప్తరి అందనంత్గా దగా, దగా ఉముాను ఊయడానికి

మటిట ముంత్ కోసం వెతికి, అది కనిడక, దువడానికి శకిు దుక అవసథ

పడుతునైపుడు, భాగ్లరథి పరిగెతిు వచిి మంచం క్రింద ఉనై ముంత్ను తీసి అత్ని

ముందు చ్చప్తంది.

అత్ను త్లిడిలిి పోయాడు. "నువాీ త్లీి! మరుదు ఎకోడ?"

"తెలీదు. ఫరవాదుదు. న్న చేతికివ్వీ. నేను తీస్తకునైంత్ మాత్రాన మహా

పాపాలు ఏవీ ననుై చుటుటకోవ్వ."

"వదదమాా. నువ్వీ ఈ పనులనీై చెయయకూడదు. నేను చేసిన త్పుుకు ఎలా

ప్రాయశిిత్ుం చేస్తకోవాలో తెలియక త్ప్తంచి పోతున్నైను."

అంథోని బుగాలు, న్రిసిన మీసాలు అదురుతున్నైయి. అంత్ పెదద మనిషి

కుదుపులతో ఏడవడం డలసినపుుడు ఆనుకూోడా ఏడుపు వచిింది.

ఒకపుుడు అత్ను ఏడవడం డలసి త్ను సంతోష పడిన విషయం గురుుకు

వచిినపుుడు, త్న మీదే కోపం కూడా వచిింది.

36
 "ఇపుుడేమయియంది? ఇనిై సంవత్్రాలుగా ననుై ఇంట్ి పెటుటకని

అనైం పెటిటనందుకు ప్రతిగా నేను ఇది చెయయకూడదా? ఒక వేళ న్నకే ఏదైన్న

జబుబ చేస్తు నువ్వీ న్నకు చేయవా? ఈ మాత్రం మానవత్ీం కూడా దుకపోతే

మనం అడవి జంతువ్వకు సమానం."

భాగ్లరథి మటిట ముంత్ను అత్నికి ఎదురుగా ఉనై ముకాోలి ప్తట్ మీద

పెటిట వెళ్ా పోయింది.

ఆ ర్కజు ఉదయం....

అంథోని జీవిత్ం ముగసి పోయింది. ఊరి జనమంతా ఇంటి వాకిటి

ముందు గుంపు చేరారు. ఫాదర్ అంథోని అంతిమ సంసాోరాలను ముందు

నిలిడి జరిప్తంచ్చరు. ముపెను సంవత్్రాలకి పైగా భాగ్లరథితో మూగ జీవితానిై

గడిప్తన మనిషి ఈ ర్కజు కళ్ళా తెరవని నిద్రలో శాశీత్ంగా మునిగ పోయాడు.

'ఇకపై అంథోని ఇంట్ి ఉన్నైవిడ గతి ఏమిటి?' ఊరివాళా ప్రశైకి

సమాదానం అత్ని వీలున్నమాలో దొరికింది.

ఈ ఇంటిని. ఇందులో ఉనై సామానిను, భాగ్లరథి శేష జీవిత్ం నిశిింత్గా

గడవడానికి త్గనంత్ రొకోం త్పు మిగలిన ఆసిునంతా అన్నథ శరణాలయానికి

రాస్తసాడు.

"ఇది చ్చలు న్నకు. న్న త్రాీత్ ఇదంతా కూడా ఆ అన్నథ ప్తలిలకే

చెందాలి."

37
 చరిి ఫాదరుతో అనై భాగ్లరది కళా ముందు గోడ మీద త్గలించి ఉనై

న్నటు తుపాకి, దోమతెర కటిట ఉంచిన అత్ని మంచం, మేరీ మాత్ పాలరాతి

ము్ం కదిలాయి. కళాలో నీళ్ళా నిండాయి.

అంథోని దుని ఇలుి శూనయంగా అనిప్తంచింది. చీకటిలో, కవొసీతిు

వెలుతురు మాత్రమే తోడుగా మేరీ మాత్ నిలిడి ఉండగా, భాగ్లరథికి

గుండెలోించి దు్ఖం త్నుైకుంటూ వచిింది.

'ఇత్ను ఎవరు? ఇత్నికీ న్నకూ ఆ ఒకో ర్కజు జరిగన అసందరభమైన

పరిచయం త్పు వేరే ింధం ఏదీ దుదే? ఇత్ను చనిపోగానే న్నకు గుండెలు

బ్రదదలైనటుిగా ఉందే? ఇత్ని కోసం నేనేం చేసాను? ఆ ర్కజు అత్నికి ఉమాడానికి

ముంత్ను తీసి ఇవీడం త్పు ఒకో ర్కజు ఒక గాిస్త మంచినీళ్ళా కూడా ఇచిింది

దుదే? ఆరు న్లలు న్నతో గడిప్త, నేను చేయని త్పుుకు ననుై వదిదుసి వెళ్ా

పోయిన భరు కన్నై, ఒకో ర్కజు చేసిన త్పుు కోసం జీవితాంత్ం ననుై త్న

రక్షణలో, ఏ ప్రతిఫలమూ ఆశించకుండా పోషించిన ఇత్ను ఎంత్ గొపు వయకిు!!

ఆ ర్కజు ఊళ్ళాని జనమంతా చేరి, అంథోని పారిథవ శరీరానిై చందనపు

పెటెటలో పెటిట, మోషస్తకని వెళ్ళునైపుుడు అణచి ఉంచిన దు్ఖం ఇపుుడు

ఒకోసారిగా పొంగ బైటికి వచిింది.

అగైసాక్షిగా తాళ్ కటిట, అరుంధతి డలప్తంచి, జీవితాంత్ం కాపాడుతానని

వాగాదనం చేసి, నడి వీధలో నిలబెటిట పారిపోయిన రఘుపతి కన్నై, అంథోనియే

ఉత్ుముడు అనిప్తంచింది ఆను మనస్తకు ఆ క్షణం .

38
 'అయ్యయ ! ననుై ఒంట్రిదానిై చేసి వెళ్ాపోయావా !" భాగ్లరథి గొంతెతిు

ఏడుస్తు త్న నుడలో ఉనై పస్తపుతాడును తీసి గోడమీద ఉనై తుపాకీ కసకు

త్గలించి అలాగే ముడుచుకుని పడుకుంది.

అవ్వను ! ఇక మీద ఆను రఘుపతి భారయగా జీవించడం కన్నై,

అంథోనిసామి విధవరాలిగా జీవించడమే న్నయయం అనై నిరణయానికి వచేిసింది.

39
 ఏర్పాటు
ఇందిరా పారథసారథి
రాత్రి పదినైర.

"లైటు తీస్తసి పడుకోండి."

భారాయమణి గొణుగుడికి త్ల ఒగుాతూ పుసుకానిై మూస్తసి లైటు

తీస్తయబోతుండగా ఫోను మోషగంది.

"ఈ టైములో ఎవరబాబ?" అనైది ఆను.

నేను మంచం దిగ హాలోికి వెళ్ళిను.

"మాట్లిడుతూ కూర్కికండి.

వెనకనుంచి మాట్లు ననుై వెంిడించ్చయి.

"నేనేరా రాఘవన్ ని మాట్లిడుతున్నైను. నువ్వీ కాసు వెంట్నే ియలు

దేరి వసాువా?"

"ఏమైయియంది? ఏదైన్న ప్రాిిమా?" అడిగాను.

"న్ననైగారికి స్వరియస్ట గా ఉంది. డాకటరిై ప్తలిచ్చను. వచిి డలసి ఆసుత్రికి

తీస్తకు వెళామన్నైరు. ఐ నీడ్ యువర్ హెల్ు."

ఫోన్ పటేటసి లోపలి వెళ్ళిను. నేను పాంటు వేస్తకోవడం డలసి ఆను

అడిగంది. "ఎవరి నుంచి ఫోను? ఎకోడికి వెళ్ళున్నైరు?"

"రాఘవన్. వాళా న్ననైగారికి స్వరియస్ట గా ఉందట్. ఆసుత్రిలో

చేరిుంచ్చలట్."

40
 ఆను మంచం మీద దుచి కూరుిండి. ిదదకంగా ఒళ్ళా విరుచుకుంటూ న్న

వైపు డలసింది. "మీ ఫ్రండ్ కి వయసెంత్?"

నేను జవాబు చెపుదుదు. గణాంక వివరాల కోసం అడిగన ప్రశై కాదు

ఇది.

రాఘవన్ కి నలభై ఏళ్ళా. లోకం పోకడ తెలియని అమాయకుడు.

చినైత్నంలో ఒక సారి అమాను అడిగాడట్. "అమాా! అమాాయకుడు అన్నై,

ప్తచిి సన్నైసి అన్నై ఒకటేన్న" అని.

"ఎందుకురా ఇలా అడుగుతున్నైవ్వ?"

"ఇంటి దగార నువ్వీ, న్ననైగారు అందరూ ననుై అమాయకుడని

అంటున్నైరు. కాని స్తోలోి మాసాటరు, తోటి ప్తలిలు అందరూ ననుై ప్తచిి సన్నైసి

అని అంటున్నైరమాా."

"ఒరే ప్తచిి సన్నైస్వ! నువ్వీ న్న ింగారు కండవిరా."

ఈ విషయానిై వాళా అమేా న్నతో ఒకసారి చెప్తుంది. ఈ అమాయకుడు

డిగ్రీ దాకా చదివి పెళ్ి చేస్తకుని, ఇదదరు ప్తలిలకి త్ండ్రి కూడా అయాయడు. కానీ

జీవితానికి కావాలి్న నులుకువలు, లౌకయం ఏవీ అత్నికి తెలియవ్వ.

దీనికి కారణం వాళా అమాగారు అయి ఉండవచుి. ఎలా, ఎందుకు

లాంటి మన్నత్త్ీ పరిశోధన లోకి నేను ఇపుుడు వెళా దలచుకోదుదు.

కానీ ఒకోటి మాత్రం చెపుగలను. అత్నే సీయంగా న్నతో ఒకసారి

చెపాుడు. అత్ని భారయ అత్నిై 'అమాకూచి' అని మాట్ మాట్కి దెపుుతుందట్.

41
 నేను రాఘవన్ ఇంటికి వెళ్ానపుుడు అందరూ రాఘవన్ త్ండ్రిగారి

పడగాదిలో ఉన్నైరు. రాఘవన్, అత్ని భారయ పంకజం, అత్ని త్లిి....

ప్తలిలు వాళా గదిలో నిద్ర పోతున్నైరు. వాళాని దుపొదదని రాఘవన్ త్లిి

చెపేుసింది. ననుై డలడగానే చినైగా నవిీంది.

ప్రకోనే మంచం మీద భరు కోమాలో ఉనైపుుడు, ఆ ఛిరునవ్వీను నేను

ఎదురు డలడదుదనే చెపాులి.

రాఘవన్ న్ననైగారికి డెబెనభ ఐదేళ్ళా. పోయిన న్లలోనే పుటిటనర్కజు

ఫంక్షన్ చేసారు. నేను, న్న భారయ విందు భోజన్ననికి వెళ్ళాము.

"డెబెనబ ఐదేళ్ళా నిండిన్న ఎలా గుండ్రాయిలా ఉన్నైర్క డలశారా?" అనైది

న్న భారయ.

రాఘవన్ త్లిికి అరవై ఐదేళ్ళా. పండు ముతెనుదువ కళ ము్ంలో

కట్టటచిినటుి కనిప్తస్ుంది.

"ఆసుత్రికి ఫోన్ చేసాను. అంబుల్లన్్ రావాలి. ఎదురు డలస్తున్నైము."

రాఘవన్ త్లిి అనైది.

"డాకటర్ ఏమన్నైరు?"

"ఆయన చెపుడానికేముంది? కోమాలో ఉన్నైరు" అనైదావిడ.

రాఘవన్ కళాలోి నీళ్ళా. త్ండ్రి వైపే డలస్తు అలాగే నిలిడాాడు.

రాఘవన్ భారయ పంకజం ముఖానిై స్వరియస్ట గా ఉంచుకోవాలని

ప్రయతిైస్తునైటుి న్నకనిప్తంచింది. ననుై డలడగానే చీర చెంగుతో దుని కనీైళిను

తుడుచుకుంది.

42
 "అమాయయ... అంబుల్లన్్ వచేిసింది. నువ్వీ కూడా రాఘవన్ తో

ఆసుత్రికి వెళ్ళా. అత్ని గురించి నీకు తెలుస్తకదా. ఏదీ తెలియకుండానే పెరిగాడు.

అకోడ డాకటర్ త్రిమూరిు ఉంట్లరు. ఆయనకీ ఫోన్ చేసి చెపేుసాను ఆసుత్రికి

రమాని. ఆయన మా ఆడపడుచు అలుిడు. సెుషల్ వారుాకి కూడా చెప్తు ఉంచ్చను.

ఇందులో రండు వేలు ఉన్నైయి..డిపాజిట్ అడుగుతారు. డబుబ కటేటసి రస్వదు

తీస్తకో. వైదయం గురించి త్రిమూరిు గారు డలస్తకుంట్లరు. ఆ త్రాీత్ భగవంతుడి

దయ" అనైది రాఘవన్ త్లిి.

త్లిి చెప్తుంది ఏదీ రాఘవన్ చెవ్వలకి వినిడినటుి దుదు. ఇది న్నకూ

అత్ని త్లిికి మధయ ఉనై వయవహారం అనైటుి, అతీతుడిగా త్న త్ండ్రి వైపే డలస్తు

నిలిడాాడు

"మీరు రావడం దుదా?" అడిగాను.

"నేను వచిి మాత్రం చేస్తది ఏముంది? ఉనైది ఉనైటుిగా చెపాులంటే

న్నకు అనిప్తస్ుంది వేళ వచేిసిందని. మిగలిన వయవహారాలను డలస్తకోవడానికి

ఒక మనిషి కావాలిగా. నీ స్తైహితుడికి ఏమీ తెలియదు."

రాఘవన్ భారయ అత్ుగారి వైపు కోపంగా డలసింది. మాట్ మాట్కీ

'అత్నికేమీ తెలియదు' అని అత్ుగారు అనడం ఆనుకి నచిదుదనుకుంట్లను.

అంబుల్లన్్ లో ఎకుోతునైపుుడు రాఘవన్ త్లిి న్నతో అనైది. "కాసు

శ్రమ అనుకోకుండా నువ్వీ కూడా అత్నికి తోడుగా ఈ రాత్రికి ఉన్నైవంటే

న్నకు ధైరయంగా ఉంటుంది. ఏదైన్న ము్యంగా ఉంటే న్నకు ఫోన్ చెయియ."

43
 డాకటర్ త్రిమూరిు మాతో అన్నైరు. "ఏమీ చెపుడానికి దుదు రాఘవన్!

కావాలంటే మీ అమాగారిని రమాని చెపుండి. మా శాయశకుులా

ప్రయతిైస్తున్నైము."

రాఘవన్ త్లిికి ఫోన్ చేసి డాకటర్ చెప్తున వివరాలను తెలిపాను.

"రాఘవన్ ఎలా ఉన్నైడు?"

"మీరు వసాురా? మిమాలిై తీస్తకుని రావడానికి నేను రాన్న?"

"ట్రీట్ నుంట్ ఇస్తున్నైరు కదా?"

"ఇంజెక్షన్ ఇచ్చిరు. పెదద డాకటర్ రేపు ఉదయం వచిి డలసాురట్."

"మీ ఆవిడ ఫోన్ చేసింది. వచేిసాుడు కంగారు పడవదుద అని చెపాును.

నువ్వీ నేరుగా మీ ఇంటికి వెళ్ళా. నేను ట్లకీ్కి ఫోన్ చేసి ఆసుత్రికి వెళతాను.

న్నకేం భయం దుదు."

"దుదత్ుయాయ. నేను వచిి మిమాలిై..."

"చెప్తుంది విను. నువ్వీ ఇంటికి వెళ్ళా. ప్రొదుదనై మా ఇంటికి శాస్తులు

గారు వసాురు. ఎనిమిది గంట్లకి. ఆయనకి ఈ విషయం చెప్తు త్యారుగా

ఉండమని చెపుు. ఆ్రు నిమిషంలో చిలిర దుదు అది దుదు అని మాట్

రాకూడదు."

"సరే అత్ుయాయ."

"నువ్వీ కూడా న్నకు కడుకు లాంటి వాడివేనని నీ భారయతో చెపుు. న్నకు

త్ల కరివి పెటేటట్పుుడు రాఘవన్ తో బాటు నువ్వీ కూడా పెట్లటలి."

"ఏమిట్త్ుయాయ ఇలా మాట్లిడుతున్నైరు? మా ఆవిడ ఏమైన్న అనైదా?"

44
 'ఛ... ఛ. ఆను చినై ప్తలి. ఆను గురించి ఇపుుడు ఎవరన్నైరు? నీతో న్న

మనస్తలో ఉనై మాట్ చెబుతున్నైను అంతే. ఇదిగో డలడూ ఆ. ఆనును నువేీమీ

అడగ కూడదు. తెలిసిందా?"

నేను అడగదుదు. ఆను ఏదైన్న చెపేు ఉంటుందని కూడా న్నకు తెలుస్త.

మరాైడు ఉదయం నేను రాఘవన్ ఇంటికి వెళ్ానపుుడు శాస్తులు గారు

మాత్రమే కాదు. రాఘవన్ త్లిి కూడా ఉంది. ఆసుత్రి నుంచి వచిింది.

"పంకజం వచిింది. ఆనును డలస్తకోమని చెప్తు నేను రాఘవన్

వచేిశాము. వటిట ప్తచిిది. ప్తలిలిై కూడా వెంట్బెటుటకుని ఆసుతికి వచేిసింది."

"మామయయకి ఎలా ఉంది?"

న్నకు జవాబు చెపుకుండా శాస్తులుగారి వైపు తిరిగంది. "నేను

చెప్తుందంతా బాగా జాఞపకం పెటుటకోండి. ఆయన గొపుగా బ్రతికిన మనిషి.

ఎవరికీ ఏ కరతా పెటిటంది దుదు. కరా కాండలనీై విఘైం దుకుండా, చినై కరత్

కూడా రాకుండా బాగా జరిప్తంచ్చలి. గోదాన్ననికి ఒకే ఆవ్వను మళ్ళా మళ్ళా

దానమివీడం లాంటి దగులాబజీ పనుదుమీ చేయకూడదు."

"ఏంటి ప్తనిైగారూ? నేను అలాంటి పనులు చేసాున్న?"

"కాలం అలా ఉంది శాస్తులు గారూ. మీరు చెయయకుండా ఉండచుి. సరే,

మీరిక వెళ్ి రండి."

"రాఘవన్ ఎకోడ?"

"సాైనం చేస్తున్నైడు. సాైనం చేసి ఆసుత్రికి వెళ్ళాలిగా."

"మరి మీరు?"

45
 "నినైనే నీతో చెపాునుగా. అనీై నేనే దగారుండి డలస్తకోవాలి. మంచి

చ్చవ్వ అనైది పెళ్ాతో సమానం. ఇందులో దుఖిఖంచ్చలి్ంది ఏమీదుదు.

మేమిదదరమూ కలిసి యాభై ఒకో సంవత్్రాలు సంతోషంగా కాపురం చేసాము.

ఆయనకి కోపం కాసు ఎకుోవ. న్నకు చినై త్లనొప్తు వచిిన్న త్లిడిలిి పోతారు. ఆ

డాకటరిై ప్తలువ్వ ఈ డాకటరిై ప్తలువ్వ అని హడావ్వడి చేసాురు. రాజాలాగా బ్రతికిన

మనిషి. ఇపుుడు డలడు. ఏ సాీమివారి దరశనం దొరికిందో తెలియదు. ము్ంలో

అంత్ తేజస్త్! కళ్ళా మూస్తకుని పడుకున్నై ఆ ము్ంలో తేజస్త్ డలసావా?"

"డలసాను." దీనికి వేరే జావాబు ఉంటుందని నేననుకోను.

రాఘవన్ సాైనం చేసి వచ్చిడు.

"రాఘవా! నువ్వీ ప్తలిలిై స్తోలోి వదిదుసి ఆసుత్రికి వెళ్ళా. పంకజం

అకోడే ఉంట్లనంటే ఉండనీ. దుకపోతే వచేియమని చెపుు. నేను వంట్

చేయబోతున్నైను. ఆయనకి ఇషటమైన గుతిు వంకాయ కూర, ట్మాట్ పపుు."

"చేసి ఏం చేసాువమాా?" అడిగాడు రాఘవన్.

"నేను తింట్లను. నేను తింటే ఆయన తినైటుి" అంటూ రాఘవన్ త్లిి

దుచి లోపలి వెళ్ాంది.

రాఘవన్ ప్తలిలిై తీస్తకుని ియలుదేరాడు. వెళ్ళా ముందు ననుై

అడిగాడు. "నువ్వీ ఈ ర్కజు సెలవ్వ పెడతావా?"

"న్న ప్రాిిం. నువ్వీ వెళ్ళా. నేను ఇకోడే ఉంట్లను."

రాఘవన్ వెళ్ాన త్రాీత్ అకోడే ఉనై వారపత్రికను తీస్తకుని స్ఫాలో

కూరుిన్నైను. అలాగే నిద్ర పోయాను కాబోలు.

46
 "నీ ప్రోగ్రాం ఏమిటి?" అని అడుగుతూ రాఘవన్ త్లిి అకోడికి వచిింది.

ఉలికిో పడి కళ్ళా తుడుచుకున్నైను.

"ఈ పూట్ న్న భోజనం మీ ఇంట్ినే. గుతిు వంకాయ కూర, ట్మాట్

పపుు. త్లచుకుంటేనే న్నరు ఊరుతోంది అత్ుయాయ" అన్నైను.

"పెళ్నాన కత్ులో నేను కత్ుగా కాపురానికి వెళ్ానపుుడు మదటిర్కజు

చేసిన వంట్ ఇది. తినై త్రాీత్ ఆయన ఎంత్గా పొగడారంటే ఆ ర్కజంతా

పొగుడుతూనే ఉన్నైరు. న్నకు ఇంకా జాఞపకం ఉంది. కానీ ఒకో విషయం. ఏదైన్న

నచిదుదనుకో. రుద్ర తాండవమే. రండి శాస్తులు గారూ! మీరు మరీ తందర

పడుతున్నైరందుకు?"

"దుదు ప్తనిైగారు. ఐదు వందలకి చిలిర కదా. ిరువెకుోవగా ఉంది.

ఇచేిసి వెళదామని ఇలా వచ్చిను. బ్రహాణులకి చెప్తు ఉంచ్చను. ఎవీరూ పది

ర్కజులదాకా ఎకోడికీ వెళిరు. గోదానం కోసం ఆవ్వను కూడా ఏరాుటు చేసి

ఉంచ్చను. కానీ వీట్నిైటికీ అవసరం రాకూడదని న్న కోరిక. బాబాయిగారు

నిండుగా నూరేళ్ళా బ్రత్కాలి."

అంత్లో ఫోను మ్రోగంది.

"కాసు ఆ ఫోను సంగతి డలడు." న్నతో అంటూ లోపలి వెళ్ాంది రాఘవన్

త్లిి.

ఫోను తీసాను.

"రాఘవన్ ని మాట్లిడుతున్నైను. నువేీన్న.. అమాతో చెపుు. న్ననైగారికి

కంచెం ఫరవాదుదని. ఒకసారి కళ్ళా తెరిచి డలశారు. ఇంకా పూరిుగా

47
సుృహరాదుదు. ట్రీట్ నుంట్ ఇస్తున్నైరు. ఇది నిశియంగా మిరాకిల్! అమాని

ప్తలు."

నేను లోపలికి వెళ్ళిను.

రాఘవన్ త్లిి లోపల పూజ గదిలో కూరుిని ఉంది.

'అత్ుయాయ!!"

జవాబు రాదుదు.

దగారికి వెళ్ళిను. ము్ం తిప్తు డలసాను. త్ల ఓ పకోగా వాలి పోయింది.

శాస్తులు గారు లోపలి వచ్చిరు.

"ఏమైయియంది?" అన్నైరు కంగారుగా.

"మీరు చేసిన ఏరాుటేివీ వృధాగా పోవ్వ" అన్నైను నేను.

48
 ఒక కప్పు కాఫీ
ఇందిరా పారథసారథి
రాజపు ఉనైటుిండి దుచి కూరుిన్నైడు. చెమట్తో అత్ని ఒళాంతా

త్డిసి పోయింది. పకోనే ఉనై మాసి పోయిన తువాీలతో వీపును

తుడుచుకున్నైడు. ఎంత్ విచిత్రమైన కల?

'అడవిలాంటి ప్రదేశం. పాముల పుట్టలాిగా మటిటతో కపుిడి పోయిన పెదద

పెదద గుహలు. అత్ను వాటిని దాటుకుంటూ వెళ్ళున్నైడు. అకోడ ఆవరించుకుని

ఉనై నిశశిదం భారంగా మారి గుండెను నొకుోతునైటుిగా అనిప్తంచింది.

గుహలనుంచి పాముదుమైన్న వచిి త్న మీదికి దాడి చేసాుయేమోషననై భయం

అత్నిైవేగంగా నడిచేట్టుి చేసింది. గుహలోి పాములు దువ్వ. ఉనైటుిండి

వాటిలోినుంచి గుంపులు గుంపులుగా మనుషుయలు వచ్చిరు. అందరూ చేతుదుిని

వాళ్ళా. అమా న్ననై, ప్తలిలు అంటూ కుటుంిం కుటుంింగా మండి చేతులు!

వాళిందరూ వరసగా నిలిడి అత్నినే డలస్తున్నైరు. వాళా తీవ్రమైన డలపులకి

అత్ని రండు చేతులు క్రింద పడిపోగా, ఆ చేతులను తీస్తకుని ఆ ప్తలిలు

ఆడుకుంటున్నైరు. అందరూ అత్నిై డలసి నవ్వీతున్నైరు. ఆ ిహిరంగ

ప్రదేశంలో వాళా నవ్వీలు మారుమోషగుతున్నైయి.'

ఒంటిని తువాీలతో తుడుచుకునై త్రాీత్ రాజపు త్న చేతులను

పరిశీలనగా డలస్తకున్నైడు. వాటికి ఏ ఆపదా రాదుదు. భద్రంగానే ఉన్నైయి.

49
 ఎందుకని? అదే అత్నికీ అరథం కాదుదు. ఈ చేతులతో అత్ను కషటపడి

సంపాదించినది దుదు. కడుపు మాత్రమే కషటపడింది. పెళ్ాళ్ళా ఎకోడ,

కరాకాండలు ఎకోడ అని ఇలిిలూి వెతుకుోంటూ కషట పడుతోంది. గడిచిన కదిద

ర్కజులుగా ఆ ఉదోయగానికీ దారి దుకుండా పోయింది. ఊళ్ళా పెళ్ాళ్ళా జరగదుదు.

మనుషులూ ఆర్కగయంగా ఉన్నైరు.

పోయిన వారం నుట్ట వీధలో పారీత్మాకి ప్రాయశిిత్ుం జరగ

బోతుందని తెలియగానే పరిగెతుుకుంటూ అకోడికి వెళ్ళిడు. పెదవి విరుస్తు బైటికి

వచిిన డాకటరును డలడగానే అత్నికి నమాకం కలిగంది. ముసలావిడకి తంబై

ఏళిని అన్నైరు. పెళ్ి చ్చవ్వ! బాగా ఉనై కుటుంిం. పదిహేను ర్కజుల దాకా

భోజన్ననికి ఢోకా దుదు. దొరికే డబుబలు కూతురు మైథిలికి చీర కనడానికి

సరిపోతుందో దుదోనని ఆత్ను ఆలోచిస్తుండగా, ముసలావిడ కళ్ళా తెరిచి బ్లత్ుర

డలపులు డలసింది. అంతే! వచిిన యముడు భయపడి పారిపోయాడు.

ప్రాయశిితాునికి దొరికిన డబుబలు త్మలపాకులు, వకో కనడానికి మాత్రమే

సరిపోయాయి.

రాజపు అరుగు నుంచి క్రిందికి దిగాడు. అరుగు మీద ఇంకో మూలలో

పడుకునై ఆరుముగం దుచి గుడి పనులను డలడడానికి వెళ్ాపోయాడు.

ఆరుముగానిై డలస్తు అస్తయగా అనిప్తంచింది. బ్రహాచ్చరి. బ్రహాచ్చరిగా

ఉండడానికి అత్ని ఆకృతి కూడా ఒక కారణం. సనైగా వెదురు బొంగు లాగా

వంగన శరీరం. కడుపు, వీపు ఒకదానికకటి అతుకునైటుిగా అనిప్తస్తుంది. ఏ

అమాాయి ఇత్నిై డలసి పెళ్ి చేస్త కోవడానికి ముందుకు వస్తుంది?

50
 రాజాలాగా అందంగా ఉన్నైడని అత్నికి రాజపు అని పేరు పెట్లటరు.

చినైపుుడు అత్ను రాజాలాగే ఉండే వాడు. తిన్నలంటే సంపాదించ్చలనై వివరం

కూడా అత్నికి అపుుడు తెలియదు. ిడిలో బుదిదగా చదువ్వకుని ఉంటే, యముడిని

నముాకుని జీవితానిై గడిపే అవసరం వచిి ఉండేది కాదు, కనీసం ముందు

నుంచే బుదిదగా వేదం చదువ్వకుని ఉండాలి్ంది. ఉత్ుర ప్రాంత్ంలో వైదీకులకి

బాగా గరాకీ ఉనైటుి ఆమధయ ఢిలీి నుంచి వచిిన న్నచిియార్ కోవిల్ అబాబయి

చెపాుడు. బ్రహాణ పుట్క పుటిట మంత్రాలు తెలియవ్వ, వేరే ఏ పనీ చేత్కాదు

అనైపుుడు, త్నలాంటి వాడికి కడుపును మూలధనంగా చేస్తకుని బ్రత్కడం కంటే

వేరే దారి ఏముంది?

అత్ని త్ముాడు చదువ్వకుని ఊళ్ళినే L.I.C.లో ఉన్నైడు. అత్నికి

నలుగురు ఆడప్తలిలు. రండేళా క్రిత్ం వరకూ, త్లిి బ్రతికి ఉనైపుుడు ఒకే

కుటుంింగానే ఉండే వాళ్ళా. శుభస్వీకారం ముగసిన మరున్నడే త్ముాడు

చెపేుసాడు. " ఇదిగో డలడు రాజపాు! న్నకూ నలుగురు ఆడప్తలిలు. మనం కలిసి

ఉండడమనేది సాధయం కాదు. నడుమింటి గది నువ్వీ ఉంచుకో. ఒకో గది చ్చలా

అని ల్లకో డలడడం ప్రారంభంచ్చవంటే, నీకే తెలుస్త. ఏదో అమా ఉనైంత్ వరకు,

నీ ిండి నడిచి పోయింది.ఎంత్ కాలమని నువ్వీ ఏ ిరువ్వ బాదయత్లు దుకుండా

ఉండగలవ్వ? నీ ముగుారు కూతుళానీ, పెళ్ళానీై నీవే ఇక పోషించ్చలి. ఇలా

చెపుున్నైనని ఏమీ అనుకోకు."

51
 ఆ ర్కజు మదలు ఒకే ఇంట్ి రండు కాపురాలు. అత్ని కూతుళ్ళా కూడా

అత్నిలాగే, సరసీతి దేవిని దగారికి రానీయకుండా త్రిమేశారు. చదువ్వ దుదు.

డబ్బబ దుదు. ఎలా వాళాకి పెళ్ాళ్ళా చేయడం? పెదద ప్రశేై!

ఇది ఈన్నటి సమసయ కాదు. ఇపుటి సమసయ అత్ను వెంట్నే కాఫీ తాగాలి.

నినైనే అత్ని భారయ చెపేుసింది. "కాఫీ పొడి దుదు. డబుబలు తెచిి ఇస్తునే కాఫీ.

దుకపోతె మంచి నీళ్ళా తాగ గముాన ఉండండి. ఇలిిలూి తిరిగ అపుు అడగడానికి

నేను సిదధంగా దును."

రాజపు ఇంట్ికి వచ్చిడు. హాలోి అత్ని త్ముాడి బెంచి మీద కూరుిని

ఉన్నైడు. చేతిలో పేపర్. పకోనే పొగలు చిమేా కాఫీ. పేపరు మీద ఉనై డలపును

తిప్తు ఒకో నిమిషం అనైని పరిశీలనగా డలసాడు. పొదుదనై దువగానే కాఫీ తాగక

పొతే అనైయయకి ఎంత్ కషటంగా ఉంటుందో అత్నికి తెలియని విషయం కాదు.

ఏమనుకున్నైడో, ఉనైటుిండి దుచి లోపలి వెళ్ళిడు. ఒక వేళ భారయతో దీని గురించి

బ్రతిమిలాడడానికి వెళ్ా ఉండవచుి. చ్చలా స్తపటికి అత్ను బైటికి రాదుదంటే

అత్ని సిఫారస్త ఫలించ దుదని అరథం. దైవం అనుకూలింఛి ఆను కాఫీ

ఇవీడానికి సమాతిస్తు త్ముాడు ఏం చేసాుడనైది కాసు కుతూహలం కలిగంచే

విషయం. అత్ను హాలోికి వచిి బెంచి మీద కూరుిని కాసు పెదద గొంతుతో

"ఒస్తవ్! రాజపుకి కాఫీ తీస్తకుని రా" అని అంట్లడు. త్ను చెప్తునటుి పెళ్ళాం

వింటుందట్.

రాజపు అకోడే కాస్తపు నిలిడాాడు. లోపలికే వెళ్ాన త్ముాడు అదే పోత్!

త్నకి కాఫీ దొరకదని అత్నికి ్చిిత్ంగా తెలిసి పోయింది.

52
 అత్ను పెరటి వైపు వెళ్ళిడు. అత్ని భారయ ముళా కంచె దగార నిలిడి

ఉంది. అత్ను జంధాయనిై చెవికి చుటుటకుంటూ అడిగాడు. "ఏమయింది?"

"ఏమిట్ల? అదే. రుకుో వంట్ చేయాలి. కాసు చేదోడు వాదోడుగా

ఉండండి."

"రుకుోన్న? మైదిలికి ఏమైయియంది?"

"అభరామి గారింట్ి రాజరాజేశీరి పూజ చేస్తున్నైరట్. కన్ై ప్తలికి చీర

పెడతారట్. పంప్తంచ్చను."

'అభరామి గారింట్ిన్న? వాళ్ళా అయయర్ ఇంటి అమాాయికే కదా

ఇసాురు?"

"నేనే అభరామిగారి కాళ్ళా వేళ్ళా పడి బ్రతిమాలుకున్నైను. పదెదనిమిదేళ్ళా

నిండాయి. మైదిలికి కటుటకోవడానికి ఒకో మంచి చీర దుదు. అనీై చిరుగుదు.

పెళ్ాకి ఎదిగన ప్తలి."

"బ్రహాణులకి భోజనం పెడతారా?"

"చీర చుటుటకని వెళ్ళు పెడతారు."

రాజపాు భారయని గుచిినటుి డలసాడు. పెదవి చివరై వంకర నవ్వీతో

ఆను గడిా వాములు పెటేట గదిలోకి వెళ్ాంది.

అత్ను చెవి నుండి జంధాయనిై తీస్తు తిరిగ వచిినపుుడు ఆను గడిా వాము

గదిలో కూరుిని ఉంది. దానికి పేరు మాత్రమే గడిావాము గది. మునుపటి

ర్కజులోి అత్ని తాత్గారు "మిరాస్తదారుగా" పేరు పొందిన ర్కజులోి ఇంట్ి

ఆవ్వలు ఉండేవి. గడిా వాములూ ఉండేవి. గడిా మోషపులను ఆ గదిలోనే పేరిి ఉంచే

53
వాళ్ళా. అత్ని తాత్గారి ఆట్లనీై ముగసాక న్ననైగారి హయాములో యాభై

ఎకరాలు, పదిగా మారాయి. అత్ని త్ండ్రి దానిై కూడా తిని కరిగంచేసాడు.

ఇపుుడు ఉనైదలాి ఇలూి, పెరట్ి ముళా కంచె మాత్రమే.

అత్ను గడిా వాము గది దాటి లోపలి వెళ్ళాతుండగా "అలాగే బావి దగార

సాైనం చేసి వెళాండి" అని గొంతు వినిడింది. భారాయమణి ఆజఞ.

"ఎందుకూ?"

"ఎందుకేమిటీ? చెపాునుగా, రుకుో ఒంట్రిగా..."

"వైదేహి ఏమైంది?"

"చినైదే కదా. నేనూ వెళతాను అమాా అనైది. కాసు కూరగాయలు కోసి

ఇస్తు, అభరామిగారు అనైం పెట్టకుండా పోతారా?"

దండెం మీద ఆరేసిన కావిరంగు తువాీలను తీస్తకని బావి గటుటకు

వచ్చిడు రాజపు. గలక మీద చేంతాడు దుదు.

"చేంతాడు ఎకోడే?"

"పాత్ది ముందే ప్తలికలుగా ఉండేది. నినై ముకోలు ముకోలై పోయింది.

అదిగో డలడండీ. మిగలింది మూరడు ముకో. అదికూడా ఏదైన్న సమయానికి

పనికి వస్తుందేమోషనని ఉంచ్చను."

"ఎవరికి పనికి వస్తుంది? న్నకా?'

"మీకెందుకు వస్తుంది? న్నకే.. ఇలాంటి సంసారానిై ఈదడం కన్నై.."

"ననేైం చేయమంట్లవ్వ?"

54
 "బ్రహాణారథం నముాకని సంసారం గడపాలంటే కుదురుతుందా?

ఏదైన్న కట్ి ల్లకోలు వ్రాయండి."

"ఎవడే ఉదోయగం ఇసాునంటున్నైడు? నేను ల్లకోలు రాయనని అన్నైన్న?"

"యాభై ఏళా దాకా ఎ పనీ చేయకుండా కూరుిని, 'ఇపుుడు ఉదోయగం

ఇవీమంటే ఎవడు ఇసాుడు? మన అదృషటం, ఇంకా ఒక న్ల దాకా ఎవరింట్ినూ

శ్రదధం దుదు."

"అడిగ తెలుస్తకున్నైవా?"

"అవ్వను. ఇంటింటికీ వెళ్ా 'మీ ఇంట్ి శ్రదధం ఎపుుడూ ఆ?' అని అడిగ

తెలుస్తకున్నైను. పెదదగా అడగవచ్చిరు. ఆ ర్కజు కుపుుసాీమి శాస్తులు

వచిినపుుడు చెపాురు."

"అది ఉండనీ. ఇపుుడు సాైనం ఎలా చేయడం?"

"త్ముాడి భారయని అడగండి. ర్కజూ ిట్టలుతికే ిండ మీద త్న

చేంతాడుని పెడుతుంది. ఈ ర్కజు మనం తీస్త కుంట్లమేమోషనని , మహారాణి!

లోపలి తీస్తకెళ్ా పోయింది."

అపుుడు అత్ని త్ముాడి భారయ, చేంతాడును తీస్తకు వచిి ిండ రాయి

మీద దబుబమని పడేసి లోపలి వెళ్ా పోయింది.

"డలసారా, ఎలా పడేసి వెళ్ా పోయిందో? మీరు ఇకోడ సాైనం చేయొదుద.

చెరువ్వకు వెళ్ా.."

"సిగుా శరము డలస్తు మనం బ్రత్కదుం. అనిైటినీ ఎపుుడో తుడిచి

పెటేటశాను" అంటూ రాజపు చేంతాడును గలక మీద ఎకిోంచ్చడు.

55
 యాభై ఎకరాల మిరాస్తదారు రాజగోపాల అయయంగార్, త్న మనవడు

ఊరి వాళా ప్తత్రు దేవత్లకి ప్రతినిధగా ఉంటూ, వాళా ఆకలిని తీరుసాుడని ఎదురు

డలసి ఉంట్లరా? దుక అత్ని త్ండ్రి దీనిై ఊహించి ఉంట్లరా? నిజం చెపాులంటే

అత్ను ఇపుుడు చేస్తునై 'ఉదోయగం' అత్నికే ఆశిరయం కలిగంచే విషయం. త్లిి

చని పోయిన త్రువాత్ సాపాటుకి ఏం చేయడం అనై ప్రశై ఉత్ునైమైనపుుడు,

కుపుుసాీమి శాస్తులు అత్డిని ఈ వృతిులో ప్రవేశ పెట్లటరు. దీని కోసం అత్ను

వేషం ధరించడం అవసరమయియంది. క్రాపు పోయి ప్తలక వచిిది. అడా పంచెకు

ిదులు సంప్రదాయమైన పంచెకటుట. నుదిటిన నురిస్త శ్రీ డలరణం. అత్ని

త్ముాడికి ముందు ఈ విషయం నచిదుదు. కానీ అభయంత్రం చెపేు త్న మీదికి

వస్తుందేమోషనని భయపడి న్నరు మూస్తకున్నైడు.

రాజపు సాైనం ముగంచి లోపలి వచిిపుుడు రుకిాణి వంట్ చేస్ుంది.

"వంట్ ఏమిటీ?" అని అడిగాడు రాజపు.

"అనైం అయిపొయింది. నినైటి పులుస్త ఉంది. అపుడాలు కాలాిలి."

"కాఫీకి ఏమైన్న దారి ఉందా?"

రుకుో కాఫీ డబాబను త్లక్రిందులుగా చేసి డలప్తంచింది.

"నేను అపుడాలు కాలుసాును. నీవ్వ వెళ్ా కుపుు శాస్త్రి గారింటికి వెళ్ా...."

"నేను ఎవరింటికీ వెళ్ా కాఫీ పొడి పటుటకు రాను."

"కాఫీ తాగ కుండా ఎలాగో ఉందే?'

56
 "మళ్ళా ఇంకకరి ఇంటికి వెళ్ా చకెోర తేవాలి. దానికి ిదులు మీరే వెళ్ా

ఎవరింట్ి అయిన్న కాఫీ తాగేసి రండి. మీరు అపుడాలు కాలికోరేిదు. నేనే

కాలుసాును."

రాజపుకి ఒళ్ళా మండుకచిింది. ఎవరి మీద కోపగంచుకోవడం?

ఎలాగైన్న సరే కాఫీ తాగాలనై ఆవేశం అత్నిలో ముంచుకు వచిింది. బైటికి

వెడితే ఎవరైన్న దొరకో పోతారా?

అభరామి గారింటికి వెళ్ా "వైదేహి వచిిందేమోషనని డలడడానికి

వచ్చిను" అని అడిగ కాస్త్పు అకోడే త్చ్చిడితే కాఫీ దొరకడానికి ఆసాోరం

ఉంది. రిటైర్ా ఇంజనియర్ రామన్నధన్ ఇంటికి వెడదామంటే , ఆయన కూతురి

ఇంటికి కుంభకోణం వెళ్ళిరు. కాలానిై అనుసరించి గుడిలో పెరుమాళ్ళాకి

ప్రొదుదనై కాఫీ నైవేదయం పెట్ట కూడదూ. శ్రీరంగంలో రంగన్నదుడికి రొటెటలు

పెడుతున్నైరు. ఈ ఊరి పెరుమాళ్ళాకీ కాఫీ తాగే ఒక దేవేరి ఉంటే ఎంత్ బాగా

ఉండేది? ర్కజూ కాఫీ ప్రసాదం దొరికేది.

"మీరు భోంచేసాురా ఇపుుడు?" రుకుో అడిగంది.

"ఇంత్ త్ీరగాన్న? నేను కాసు బైటికి వెళ్ా వసాును."

రాజపు ఇంటి నుంచి బైటికి వచిి వీధలో రండు పకోలా డలసాడు.

కాఫీకి ఏదైన్న దారి దొరుకుతుందా అనైదే అత్ని మహత్ురమైన ప్రశై.

ిస్త్ సాటండుకు వెళ్ళు ఎవరైన్న దొరక వచుి. ిస్త్ సాటండులో

విపరీత్మైన జనం. పెళ్ి ముహూరుం ర్కజు కూడా కాదు. ఇంత్ మంది ఎకోడికి

వస్తున్నైరు, ఎకోడికి వెళ్ళున్నైరు అని అనిప్తంచింది రాజపుకి.

57
 మాణికయం పండి దుకాణంలో భారయ, భరు ఇదదరు నిలిడి ఉన్నైరు. భరుకి

త్న వయస్త ఉంటుందని రాజపుకి అనిప్తంచిది. లావ్వ ఫ్రేము కళాదాదలు. జరీ

పంచె, ఉత్ురీయం. కాళాకి ఉనై చెపుులను డలస్తు ఉత్ుర ప్రాంత్ం నుంచి వచిి

ఉంట్లడని అనిప్తంచింది. అత్ని భారయకి నలభై ఏళ్ళి ఉండచుి. పటుట చీర ..

సనైగా ఉంది. చేతిలో హేండ్ బేగ్. త్ను కూడా కళాదాదలు పెటుటకుంది.

రాజపు వాళావైపు వెళ్ళిడు.

"రూపాయికి ఎనిమిది పళ్ళా ఇవ్వీ అబీబ"అని మగుడు మాణికయం దగార

బేరం చేస్తున్నైడు.

'కుదరదండీ. ఏడు పళ్ళా కావాలంటే చేస్తకోండి." అన్నైడు మాణికయం.

"ఏం్రాక మాణికయం! ఊరుకి కత్ు అని మోషసం చేయాలని డలస్తున్నైవా ?

డజను ఒకో రూపాయ అని మారోట్ి విచిల విడిగా అముాడు పోతోంది"

మాణికయంతో అంటూ భరు వైపు చిరు నవ్వీతో డలసాడు రాజపు.

"రావయాయ . నువెీపుుడు డబుబలు ఇచిి పళ్ళా కని తిన్నైవ్వ? పెదదగా

న్నయయం చెపుడానికి వచేిశావ్వ" అన్నైడు మాణికయం.

జరీ పంచె వయకిు రాజపుని కాస్త్పు గుచిినటుిగా డలసాడు. ఎందుకోసం

అత్ను అలా త్నను డలస్తున్నైడని రాజపుకి అరథం కాదుదు. కాసు ఇిబందిగా

కూడా అనిప్తంచిది.

"మీ పేరు?" అని అడిగాడు జరీ పంచె వయకిు .

"రాజపు."

58
 "అనుకున్నైను. మై గాడ్! ఏం వేషం రా ఇదీ? సంప్రదాయమైన పంచె

కటుట, న్నమం, ప్తలక ?"

రాజపుకి ఏమీ అరథం కాదుదు.

"తెలియదుదా ననుై? బాగా డలడరా?"

రాజపు జాఞపకాల దొంత్రలలోి వెతికాడు. ఏమీ స్తూరించ దుదు.

"ఆదిపురం అనంతు అంటే చ్చలా?" అని అంటూ అత్ను రాజపు భుజం

మీద చేయి వేసాడు.

"అనంతు? మీరు ఎకోడో ఉత్ురాదిన.."

"కరక్ట! ఢిలీిలో ఉన్నైను. ఈను న్న భారయ, సర్కజ. అది ఉండనీ. ఏమి్రాక

'మీరు' అని మరాయద ఇచిి ప్తలుస్తున్నైవ్వ? ఏళ్ళా గడిస్తు మాత్రం స్తైహం మారి

పోతుందా?"

అనంతు! ఇంత్ చనువ్వగా, పాత్ స్తైహానిై పురసోరిస్తు, అదే ఫీలింగుతో

మాట్లిడుతున్నైడే? త్ను అలా మాట్లిడగలడా? అనంతు యొకో మేనమామ

సరుగుడు తోట్ న్నరాయణ అయయంగారికి ఈ ఊరే. నుట్ట వీధలో ఉండేవారు.

ఆయన కాలం చెలిి పోయాక, కడుకులందరూ త్లా ఒక దిశకి వెళ్ా పోయారు.

అపుట్ి అనంతు సెలవ్వలకి ఈ ఊరుకి వచేివాడు. అనంతుకి సినిమా ప్తచిి

ఎకుోవ. సినిమాలో చేరాలనుకుంటునటుి చెపేువాడు. ఇపుుడు ఏం చేస్తున్నైడో?

"డలసావా సర్కజా! ఇత్నే చినై వయస్త్లో న్న బెస్టట ప్రండ్. కాలవ

గటుటకు వెళ్ా కలిసి సిగరటుి కాదుి వాళాం. త్రువాత్ రండో ఆట్ సినిమా. వంటి

నిండా పవ్వడర్ పూస్తకుని , మలుి జుబాబతో మైనరులాగా తిరిగనవాడు. ఇపుుడు

59
డలడు, వేద విదాీంస్తడిగా, నిపుులాగా నిలిడి ఉన్నైడు. లోకంలో ఎలాంటి

అదుబతాలు జరుగు తున్నైయ్య డలడు" అంటూ అనంతు త్న భారయతో

చెపుున్నైడు.

"మీ.. రు.. నువ్వీ ఇపుుడు ఏం చేస్తున్నైవ్వ?" అడిగాడు రాజపు.

"ఏం చేస్తున్నైన్న? కడుపు నింపుకోవడానికి ఒక కంపెనీలో ఉన్నైను.

న్నలుగు రాళ్ళా సంపాదించడానికి ఎన్ైనిై అక్రమాలు చేయాలో అనీై

చేస్తున్నైను. నినుై డలస్తుంటే న్నకు అస్తయగా ఉంది రాజపాు. ఎవరినీ మోషసం

చేయాలి్న పని దుదు. సంత్ ఊరిలో వాసం. పెదద వాళ్ళా నేరిుంచిన మంత్రాలు

భుకిుకి మారాం అయియంది. నువ్వీ శాస్తులుగానే కదా ఉన్నైవ్వ? నువ్వీ చెపుక

పోయిన్న నీ వేషమే చెపోుంది. నుదుట్ి శ్రీ డలరణం! ము్ంలో తేజస్త్!"

"బాగానే ఉంది . మీరు ఇలా వీధలో నిలిడే మాట్లిడడం. రూముకు వెళ్ా

మాట్లిడుకుందాం రండి" అంది సర్కజ.

"రూముకా?" అన్నైడు రాజపు.

"అవ్వను. అదిగో కనిడుతుందే లాడిె. అకోడే దిగాము. నువ్వీ ఇకోడ

ఉన్నైవని న్నకు తెలియక పోయింది రాజపాు. దుకపోతే మీ ఇంటికే నేరుగా వచిి

ఉండే వాడిని కదా. ఇదిగో అబీబ! రండు డజనుి అరటి పళ్ళా తీసి ఇవ్వీ. నీ వలినే

చినైన్నటి స్తైహితుడిని కలుస్తకునే భాగయం కలిగంది" అంటూ మాట్లిడుతూనే

ఉన్నైడు అనంతు.

రూముకు వెళాగానే రాజపు అడిగాడు. "నీవేంటి ఈ ఊరివైపు వచ్చివ్వ?"

60
 "చెపేు నమావ్వ. నేను సౌత్ వైపు వచిి పదేళ్ళి అవ్వతోంది. న్న భారయ

ఢిలీిలోనే పుటిట పెరిగన మనిషి. అత్ుగారిలూి ఢిలీి అయిపోయింది. న్నకూ ఇకోడ

ఎవరూ దురు. ఈ వైపుకు రావాలిసిన అవసరమే దుక పోయింది. అలాగే వచిిన్న

చెన్నైకి వచిి అటుించి అటే వెళ్ా పోయే వాడిని. ఇపుుడే, ఈ ఊళ్ళా నేను చినై

వయస్త్లో ఉన్నైను కదా, సర్కజకి డలప్తంచుదామని వచ్చిను. ఈ ఊరికి

వచిిన వెంట్నే న్నకు నీ జాఞపకం రాకపోదుదు. కాని నీవ్వ ఎకోడ ఉన్నైవో ఎవరికి

తెలుస్త? నినుై ఇకోడ డలసాునని సత్యంగా అనుకోదుదు. అందులోనూ ఇలాంటి

వేష ధారణలో. వేషం అని త్పుుగా అనడం దుదు. నినుై డలస్తుంటే న్నకెంతో

గరీంగా ఉంది. అది అలా ఉంచు, నీకు పెళ్ి ఎపుుడు ఎకోడ జరిగంది? ఏ ఊరు

అమాాయి? ఎంత్ మంది ప్తలిలు?"

"న్న భారయకి నులటూటరు. ప్తలిల కేమీ త్కుోవ దుదు. ముగుారు ఆడ ప్తలిలు.

ముగుారూ పెళ్ాకి ఎదిగారు."

"ముగుారు ఆడప్తలిలైతే మాత్రం త్కుోవ ఏమైంది? ఘనంగా పెళ్ాళ్ళా

జరిప్తస్తు పోలా? భగవంతుడి అనుగ్రహం ఉంటే ఏది జరగదు? న్నకు ఒకోడే

కడుకు. అనురికాలో డాకటరుగా ఉన్నైడు. ఒక కూతురు ఉంటే బాగానే ఉండేది.

కానీ ఈ విషయంలో భగవంతుడు ననుై అనుగ్రహించదుదు."

"ఏమిట్ండీ! మీరే మాట్లిడుతున్నైరు, ఆయనిై ఏమైన్న తీస్తకుంట్లరా

అని కూడా అడగకుండా? కాఫీ తాగుతారా?" అని అడిగంది సర్కజ.

"ఉండవే. ఢిలీి అమాాయివని నిరూప్తస్తున్నైవా? వేద వితుుగా నిలిడి

ఉన్నైడు. అడామైన హోట్ళాలో కాఫీ తాగుతాడనుకున్నైవా? ఈను చెప్తునటుి

61
ఢిలీిలో జరుగుతుంది. మా ఊరి వైదీకుల గురించి న్నకు బాగా తెలుస్త. పాలు

తీస్తకోవడానికి దోషం దుదు. తాగుతావా రాజపాు?'

"వదుద." రాజపు గొంతు ిలహీనంగా ధీనించింది.

"డలసావా? పాలు కూడా పుచుికోనంటున్నైడు. ఆ కాలపు రాజపునేన్న

అని అనిప్తస్ుంది. వేదం చదివితే ఎంత్ క్రమశిక్షణ వచేిస్తుందో డలసావా?

రాజపాు! నీ లాగా వేదం అభయసించిన వాళాని డలస్తుంటే , కాళా మీద పడి

ప్రణామం చేయాలని అనిప్తస్ుంది. నిజంగా చెపుున్నైను. సంసోృత్ మంత్రాలు

అభయసించిన వాళ్ళా వలిిస్తు, విని త్రించ్చలని న్నకు పెదద కోరిక. ఢిలీిలో ిడిలో

ఒక సంసోృత్ మాసాటరు ఉండేవారు. మనవాళ్ళా. పేరు శ్రీనివాస వరదన్.

మంత్రాలు వలిించ్చరంటే కంచు గంట్ మ్రోగుతునైటేట ఉంటుంది. ఆయనని

అడపా దడపా ఇంటికి ప్తలిప్తంచి పురుష స్తకుం చెప్తుంచు కుంట్లను. ఒక సారికి

పది రూపాయలు దక్షిణ, భోజనం. ఆయనకి కనకాభషేకం చేయించ్చలి,

న్నయయంగా డలస్తు. కాని న్న వలి చేత్నయియంది ఇదే. వృతిు కోసం మనం ఎన్నై

త్పుుడు పనులు చేస్తున్నైము. అందులోనూ నేను చేస్త త్పుుడు పనులకి ల్లకో

దుదు. న్న లాంటి వృతిులో ఉంటే అడగాలి్న పనే దుదు. అందుకే నీలాగా వేదం

చదువ్వకునై వాళాని ప్తలిచి గౌరవించడం. ఒక విధంగా ప్రాయశిిత్ుం అని

అనుకో."

"న్నరు నొపేుట్టుి మీరే మాట్లిడుతూ ఉన్నైరే. ఆయనీై కాసు మాట్లిడ

నివీండి" అంది సర్కజ.

62
 "అవ్వనవ్వను. మాట్లిడడం ప్రారంభస్తు నిలపను. న్న వృతిు అలాంటిది.

నీవ్వ కంచం సామ వేదం చెపువా. విన్నలని కోరికగా ఉంది."

"ననుై ఢిలీి అమాాయివని చెప్తు మీరు ఇపుుడు ఆయనిై ఇలా అడగడం

భావయంగా ఉందా? వేదం వలిించడానికి వేళ్ళ పాళ్ళ ఉండదాద?" అంది సర్కజ.

"న్నకు ఉనై ఆత్రుత్లో ఏదేదో వాగుతూ ఉన్నైను నువీనైదీ నిజమే

సర్కజా. రాజపాు! ియలుదేరు. మీ ఇంటికి వెళదాం. నీ బారాయ ప్తలిలిై అందరినీ

డలడాలని ఉంది. మాకు ఈ ర్కజు మీ ఇంట్ినే భోజనం. ఇదిగో, ఈ

పండైన్నతిను.. కాఫ్తయ్య పాలో వేరే ఏదీ ముటుటకోనంటున్నైవ్వ."

"ఉనైటుటండి మీ ఇంటికి భోజన్ననికి వస్తున్నైమంటే ఎలా కుదురుతుంది?

పాపం , వాళ్ాంట్ి ఆయన భారయ ఏం చేస్తుంది? ఇంట్ి సౌకరాయలు ఎలా

ఉన్నైయ్య ? ఏమీ తెలియకుండా ఇలా మాట్లిడితే?' అంది సర్కజ.

"ఇది ఢిలీి కాదని తెలుస్తకో. ఢిలీిలో ఒకరికి భోజనం అంటే అరథ కడుపుకే

అనైం. ఇకోడంతా, ఇంకా ఇదదరికీ సరిపడేట్టుి త్యారుగా వండుతారు. మా

ఊరి గురించి న్నకు తెలియదా? నినుై ఎందు కోసం ప్తలుచుకని వచ్చిన్న

తెలుసా? మా ఊరి గొపులు నీకు డలప్తంచ్చలనే. చినైపుుడు వీళ్ాంట్ి ఎనిై

సారుి తిన్నైన్న తెలుసా? ఇత్ని అమా ఒక ఊరగాయ పెడుతుంది డలడు. అదేం

ఊరగాయ రాజపాు?యెస్ట ..మాగాళ్ .. మందులాగా వాసన వేస్తుంది. న్నట్ి

వేస్త కుంటే ఎంత్ రుచిగా ఉంటుందో తెలుసా? ఇత్ని న్ననైగారు మంచి భోజన

ప్రియులు. భకుుడని కూడా చెపొుచుి. అవ్వను కదా."

63
 న్ననై నిజంగా భోజన ప్రియుడే. తాత్గారు ఇచిిన పొలమంతా తిండికే

్రుి చేసారు. ఇత్ను భోజన్ననికి వసాునని అంటున్నైడే? ఈ పరిసిథతిని ఎలా

సమాళ్ంచడం? ఈ ఊరి గురించిన త్న ముపెను ఐదేళా జాఞపకాలకి భంగం

రాకూడదనైటుి ఆవేశం వచిిన వాడిలా మాట్లిడు తున్నైడు. త్న చినై వయస్త్

లోకానిై డలప్తంచ్చలని భారయని తీస్తకని వచ్చిడు. త్న ఇంటి పరిసిథతులు తెలిస్తు

అత్నికి ఎంత్ నిరాశగా ఉంటుంది? త్నకి ఇపుుడు కాఫీకి కూడా దికుో దుదు.

ఊరికి కత్ు వాళ్ళాగా ఉన్నైరే. గుడి, చెరువ్వ తిప్తు డలప్తంచి కాఫీకి

ఏరాుటు చేస్తకుందామని తాను వేసిన పథకం, బావికోసం గొయియ త్విీతే భూత్ం

ియలు దేరినట్ియిందే? ఇత్నుైంచి ఎలా త్ప్తుంచు కోవడం?

పురుష స్తకుమట్, సామ వేదమట్. ఎవరికి తెలుస్త అదంతా? అది అలా

ఉండనీ. చదువ్వ ఎందుకు? డబుబనై వాడికి అముాడు పోవడానికా? ఇత్ను

సంపాదన కోసం త్పుులు చేసాుడట్.

ప్రాయశిిత్ుంచేస్తకోవడానికి ఒక బ్రహాణుడు, వేదాలు కావాలట్!

అన్నయయానికి తోడు పోవాలట్. నేను ఎంతో నయం ఇత్నితో పోలిస్తు. వేషాలలో

ఏది గొపు ? ఏది త్కుోవ?

"రాజపాు వెళ్ళదమా మీ ఇంటికి?' అన్నైడు అనంతు.

"చెపాు పెట్టకుండా భోజన్ననికి వెళ్ళిదు.ద వెళ్ా డలసి వదాదం. కావాలంటే,

కాఫీ తాగ.."

అనంతు మధయలోనే అడుాకున్నైడు. "ననుై సరి దిదిద, నీవే మళ్ళా ఇపుుడు

ఇలా మాట్లిడితే ఎలా? వేదాలు వలిించే వాళ్ాంట్ి కాఫీలు తాగుతారా?"

64
 రాజపు ఇంకా ఓరుికోదుక పోయాడు. నిజానిై వాళ్ళా ఎదురుకోవలసిన

త్రుణం వచేిసింది.

"ఇదిగో డలడు అనంతూ! నేను వేద విదాీంస్తడిని కాదు, మటీట మశానం

ఏమీ కాదు. వేద విదాీంస్తడు కావాలంటే నీవే వేదాల కాలానికి వెళ్ళాలి. మదట్

నేను అడిగన దానిై ఇప్తుంచు. త్రువాత్ అంతా వివరంగా చెపాును."

దిగ్రబరమ చెందిన అనంతు హీన సీరంతో అడిగాడు. " ఏం కావాలి?"

"ఒక కపుు కాఫీ."

65
 కారణం
ఇందిరా పారథసారథి
వాకిటి త్లుపును కటిట వెళ్ాపోయాడు యముడు. న్నట్కం

ప్రారంభంచడానికి మదటి గంట్ ఇదేనేమోష!

డాకటరుి కూడా ఆశిరయపోయారు.

"ఎంత్ పెదద అట్లక్! మీరు త్ప్తుంచుకునైది మిరాకిల్."

'ఎందుకోసం త్ప్తుంచుకున్నైం?' అని ఆలోచించ్చరు రామన్నధం.

ఈ లోకంలో జరిగే ప్రతీదానికీ ఏదో ఒక కారణం ఉండే ఉంటుందని

కందరు అంట్లరు. యాదృచిికంగా జరిగే సంఘట్నలను ముడిపెటిట దానినే

కారణంగా చెపుడమంత్ తెలివిత్కుోవ పని మరొకటి దుదని చెపేువాళ్ళా ఉన్నైరు

కారణం ఉందని నమిాతే, ప్రాణగండం త్ప్తు ఇలా బ్రతికి ిట్టకట్టడం

ఆయన ఉనికికి ఒక అరాథనిైకలిుంచి ఒక అంగ్లకారానిై చేకూరుస్ుంది.

ఇకపై ఏం సాధంచబోతున్నైం? అదీ ఎనబై ఏళి త్రాీత్? అది సరే, ఇంత్

వరకు మాత్రం ఏం సాధంచ్చను.... తినడం, పడుకోవడం, ప్తలిలిై కనడం త్పు.

ఆలోచించ్చరు రామన్నధం.

ఇంకా నయం. ఒకో ప్తలాిడితో ప్తలిలిై కనే ప్రక్రియ ఆగపోయింది. ఇదే

ఈ సమాజానికి పెదద ఉపకారం చేసినటుి కాదా.

66
 ఆయన త్ప్తుంచుకునైది యాదృచిికంగా జరిగన సంఘట్న అయి

ఉండవచుి. ఆ యమధరారాజు ఏదైన్న ము్యమైన ఫైలు మరిచిపోయి తీస్తకని

రావడానికి మళ్ళా వెళ్ళాడో ఏమోష.

"ఆపరేషన్ చేయడం కుదరదు. మీరే జాగ్రత్ుగా ఉండాలి" అని డాకటరుి

చెప్తున దాంట్ి ఏది ఎపుుడైన్న జరగవచుి అనై అరథం నిగూడంగా ఉందని

ఇపుుడు అరథమయియంది. ఒకోగానొకో కడుకు పోయిన న్ల అనురికా నుంచి

మూడువారాలు సెలవ్వ తీస్తకుని వచిినపుుడు ఆర్కగయంగా ఉండి అత్ను తిరిగ

వెళ్ాపోగానే ఇలా గుండెపోటు వస్తు ఆ కడుకు మనస్తలో ఎలాంటి ఆలోచనలు

రేగుతున్నైయ్య ఎలా అంచన్న వేయగలం?

'పోయిన న్ల నేను ఉనైపుుడే అట్లక్ వచిి ఉండకూడదా? మళ్ళా ఇపుుడు

నేను సెలవ్వ పెట్లటలి.'

అత్ను ఇలా అనుకున్నై ఆశిరయ పడాలి్ంది దుదు. అత్ని బాస్ట ఎలాంటి

వాడో ఏమోష.

రైళాకి, విమాన్నలకి సమయస్తచిక ఉనైటుటగా, మనిషి యొకో జనన

మరణాలకీ ఒక స్తచిక ఎందుకు ఉండకూడదు? విదేశాలోి ఉండే కడుకులు,

కూతుళ్ళా సెలవ్వ తీస్తకని రావడానికి ఎంత్ సౌకరయంగా ఉంటుంది? పాపం...

మళ్ళా సెలవ్వ పెటిట వచ్చిడు రామన్నధం కడుకు.

కానీ డాకరుి కూడా ఏదీ గటిటగా చెపుదుక పోతున్నైరు. సమయస్తచిక

ఉండి ఉంటే అలాంటి అనిశియ సిథతి గాని, యవ్వడి రాకలో ఒక ససెును్ గాని

ఉండవ్వ. ఒకవేళ భీషాాచ్చరుయడిలాగా అదృషటం ఉంటే ఆయన ఉత్ురాయణం

67
దాకా మరణానిై వాయిదా వేస్తకునైటుి త్ను కూడా కడుకు వెకేషన్ కి

త్గనటుిగా మరణానిై వాయిదా వేస్తకోవచుి.

"పది సంవత్్రాల ముందే చెపాును. అమా పోయిన త్రాీత్ మాతో

అనురికాకు వచిి ఉండమని. మీరే మండిగా ఒపుుకోదుదు" అన్నైడు ప్రభు

మాత్రలను ఆయన చేతికి ఇస్తు.

"ఏమై ఉండేది? అకోడ ఉంటే ఈ అట్లక్ వచిి ఉండేది కాదా?"

రామన్నధం అన్నైరు.

"వచిి ఉండచుి, కానీ సాయానికి మేమంతా ఉండేవాళాం కదా. డాకటరు

ఇపుుడు మీకు త్పునిసరిగా ఒక మనిషి తోడు ఉండాలని అంటున్నైరు."

అనురికాలో ఒక మనిషి తోడుగా ఉండడం జరిగే పనేన్న? భారాయ భరులు

ఇదదరూ ఉదోయగాలకి వెళ్ళావాళ్ళా. వాళా ఇదదరు కూతుళ్ళా పై ఊళిలో కాదుజీలలో

చదువ్వతున్నైరు. దీని గురించి అడిగతే జవాబు చెపుదుని అశకుత్ అత్ని మనస్తని

ఇరకాట్ంలో పడేస్తుంది.

అత్నూ దీని గురించి ఆలోచించకుండా ఉండడు. త్న మనస్తను

సమాధానపరచుకోవడం కోసం ఇలా ఏదో చెపుున్నైడు, అంతే!

"ఇపుుడేం చేయాలో తెలీడం దుదు. పది సంవత్్రాల క్రిత్మే వచిి ఉంటే

ఈ పాటికి అనురికన్ సిటిజన్ అయి ఉండవచుి" అన్నైడు ప్రభు.

'అపుుడు బుష్ కి భయపడి హార్ట అట్లక్ వచిి ఉండేది కాదా?"

68
 "న్నన్నై! మీ విత్ండవాదాలకి జవాబు చెపుడం న్న వలి కాదు. మీరు ఇక

మీద ఒంట్రిగా ఈ ఇంట్ి ఉండడం కుదరదు. న్నతో అనురికాకు రావడం

కూడా సాధయం కాదు. పరిసిథతులను అరథం చేస్తకోదురా మీరు?"

"నీవ్వ చెప్తుంది అరథం అయియంది. కాని ఈ సమసయకి పరిషాోరం న్న

చేతిలో దుదు కదా. నీకే ఈ పాటికి అరథం అయి ఉంటుంది. ఎంత్ పెదద అట్లక్!

ఎలాగో బ్రతికి ియట్పడాాను."

"మళ్ళా మదలు పెట్లటరా? త్పుు చేసాననై ఫీలింగ్ తో నేను బాధ పడాలనే

ఇలా మాట్లిడుతున్నైరా?"

"దుదురా. ఇపుుడేం చేదాదమంట్లవ్వ? చెపుు. వింట్లను."

ప్రభు వచిి స్ఫాలో కూరుిన్నైడు. కాస్తపు మాట్లిడకుండా పైకపుుకేసి

డలస్తు ఉండిపోయాడు. ఏదో చెపుడానికి సంశయిస్తున్నైడని రామన్నధానికి

అనిుంచింది.

"చెపురా. ఏమిటి ఆలోచిస్తున్నైవ్వ?"

"రిటైరింగ్ హోమ్స్ గురించి మీ ఉదేదశయం ఏమిటి? కనిై నిజంగానే బాగా

ఉన్నైయి."

"సరే. ఈ ఇంటిని ఏం చేదాదం?"

"తాళం పెటేటదాదం. అదెదకు ఇచేిదాదం. దుదా అమేాయాలన్నై అమాచుి.

ఇలుి ఒక పెదద విషయం కాదు."

"మూడు త్రాలుగా మన కుటుంిం ఈ ఇంట్ినే ఉంటూ వస్తుంది."

69
 "న్నన్నై! ఇది మీ సెంటినుంటుకి సంింధంచిన విషయం. దాని గురించి

మాట్లిడడం న్నకు ఇషటం దుదు. న్న బెంగంతా మీ గురించే."

త్ండ్రికి చేయాలి్న ఏరాుట్ి గురించి అత్ను ముందుగానే ఒక

తీరాాన్ననికి వచేిసినటుిన్నైడు. కనిై హోమ్స్ కూడా డలసి వచిినటుి మాట్లోి

తెలిసింది.

"నేను మన ఇంట్ినే ఉండట్ంలో నీకు అభయంత్రం ఏమిటీ?" అన్నైరు

రామన్నధం. ిదధకంగా ఒకసారి ఒళ్ళా విరుచుకుంటూ దుచి గదిలో అటూ ఇటూ

పచ్చరుి చేయడం ప్రారంభంచ్చరు.

"ఇంటి నిరాీకం అంత్ స్తలభమైన విషయం కాదు న్నన్నై. ఆ బాధయత్ల

ిరువ్వ మీ గుండెకి మంచి కాదంటున్నైరు డాకటరు. ఏదైన్న హోమ్స లో చేరి మీరు

హాయిగా ఉండచుి. తాంిరం దాట్లక ఒక చకోని హోమ్స ఉంది, ఫైవ్ సాటర్

హోట్లు సదుపాయాలతో. ఇదిగాక ఎలాటి సౌకరాయలు కావాలన్నై మనం

ఏరాుటు చేస్తకోవచుి. మోషసాయిక్ ఫోిరింగ్, కారుట్ దుదు. వేయించుకోవచ్చి

అని అడిగాను. సరే నన్నైడు మేనేజర్. మీకు పెదదగా ఏం కావాలి? పుసుకాలు

చదువ్వ కోవాలి. మీ పర్నల్ లైబ్రరీని అకోడకే మారుికోవచుి. ఈ ర్కజులోి

కమూయనికేషన్ పెదద సమసయ కాదు. ఇంట్రైట్, వీడియ్య కానూరను్, అదీ ఇదీ

అని ఎన్నై ఉన్నైయి. మనం ఎపుుడూ ఆ ట్చ్ లో ఉండచుి. మీకేమయియందో అని

మాకూ దిగులు ఉండదు. న్నకు సెలవ్వ న్నలుగు వారాలు మాత్రమే. ఈ లోగా

ఏదైన్న ఏరాుటు చేస్తయాలి."

70
 "నేను ఆలోచించడానికి ఏముంది? న్న కోసం నీవే అనీై ఆలోచించినటుి

ఉన్నైవే?"

"అకోడ ఇరవై న్నలుగు గంట్లూ ఒక డాకటర్, ఇదదరు నరు్లు ఉంట్లరు.

కిినిక్ ఫారాస్వ అనీై ఉన్నైయి. సెుషలిస్తటను డలడాలన్నై వెంట్నే ఏరాుటు

చేసాురట్. మీరు ఒకసారి ఆ హోం ని డలడండి. త్పుకుండా ఇషటపడతారు."

అటూ ఇటూ పచ్చరుి చేస్తునై రామన్నధం స్ఫాలో వచిి కూరుిన్నైరు.

కళ్ళా మూస్తకున్నైరు.

"న్నన్నై! ఏమంట్లరు?" ప్రభు అడిగాడు.

"ఇంకో మూడు వారాలలోి ఈ ఇంటిని అమేాయడం నీకు సాధయమేన్న?"

"ఎందుకు కాదు? ఫోష్ ఏరియా. పెదద ఇలుి. పోటీలు పడి మరీ వసాురు."

"ఎవరినైన్న డలసి పెట్లటవా?"

"ఎందుకు న్నన్నై ఇలా మాట్లిడుతారు? మీరు సరే అనకుండా నేను

ఇంటిని అమాకానికి పెడతాన్న?"

"మీ అమాా న్ననై, న్ననైమా, తాత్యయలు ఉనై ఇంట్ి ఉండాలని నీకు

కోరిక దుదా?" కళ్ళా తెరుస్తు అడిగారు రామన్నధం.

"న్నన్నై! మనం కాసు ప్రాకిటకల్ గా మాట్లిడుకుందాం. నేను మళ్ళా

ఇండియాకి వచిి ఈ యింట్ి ఉంట్లన్న దుదో ఇపుుడే చెపుదును. లోకం

మారుతోంది. కాలంతో పాటు మనమూ మారాలి. మీ సెంటినుంట్్ ని అరథం

చేస్తకోగలను. అలాగే న్న పరిసిథతులను మీరూ కాసు అరథం చేస్తకోవాలి."

71
 రామన్నధం మౌనంగా అత్నేై డలస్తు అలాగే ఉండిపోయారు.

సెంటినుంట్్ ని వదులుకోవాలి. దుదా ఊప్తరిని వదిదుయాలి.

కడుకు వైపు నిలిడి డలస్తు అత్నిై అరథం చేస్తకోవడం కషటంగా దుదు.

"రేపు వెళ్ి నేను చెప్తున హోమ్స ను డలసి వదాదమా న్నన్నై?" ప్రభు

అడిగాడు.

సరేనని త్ల ఊపారు రామన్నధం.

ప్రభు చెప్తునటుిగానే అనిై సదుపాయాలూ ఉన్నైయి. ఏ.సి., టి.వి.,

ఫరిైచర్ అనీై బెస్టట కాీలిటీ. లైబ్రరీలో తెలుగు, ఇంగ్లిషు దినపత్రికలు, వార

పత్రికలూ అనీై ఉన్నైయి. పుసుకాలు కూడా ఉన్నైయి.

"త్కుోవ వయవధలో విజయం సాధంచడం ఎలా? అనై పుసుకానిై దాదాపు

రామన్నధం వయస్తనై ముసలాయన చదువ్వతూ కనిప్తంచ్చడు.

ఈ నమాకం త్నకే వచేి అవకాశం ఉందనై ఆలోచన రాగానే

రామన్నధం పెదవ్వల మీద చిరునవ్వీ నుదిలింది.

కాంపండ్ లోనే గుడి కూడా ఉంది. అనిై దేవ్వళాకీ సనిైది, నవగ్రహాలకి

విడిగా సనిైధ ఉంది. వాళ్ళా వెళ్ానపుుడు రుద్ర హోమం జరుగుతోంది.

మాడల్ రూమ్స డలప్తంచడం కోసం మేనేజర్ వాళ్ాదదరీై ఒక అపార్ట

నుంటుకు అకోడ ఉన్నైయన యొకో అనుమతి తీస్తకని వెళ్ి డలప్తంచ్చడు.

ఆయనకి ఎనబై అయిదేళ్ళా ఉంట్లయి. నడుం వంగ పోయింది. డలపు

మాత్రం బాగా ఆనుతోంది.

'రండి" అంటూ ము్ం నిండా నవ్వీతూ ఆహాీనించ్చడు.

72
 "మునిమనమరాలు ఏడుస్ుంది. మీరు వచ్చిరు" అన్నైడాయన.

రామన్నధం చుటూట పరికించి డలశారు. ఎవరూ దుదు.

"ఏం డలస్తున్నైరు? ఎవరూ కనిుంచడం దుదే అన్న? ఇదిగో డలడండి"

అని అంటూ ముసలాయనై చేతిలో ఉనై రిమోషట్ ని నొకాోడు. టి. వి. స్క్ోరన్ లో

బొమాలు కనిడాాయి. ఒక పసిపాప ఉయాయలలో ఉంది. కంత్ మంది వంగ

పాపను డలస్తు ఉయాయల చుటూట నిలిడి ఉన్నైరు.

"కుడివైపు ఉన్నైడే, అత్నే న్న కడుకు. అత్ని ప్రకోన ఉనైది న్న

మనవడు. ఈ పకోన ఉనైది న్న మునిమనవరాలు. సౌండ్ పెట్టన్న" అంటూ

రిమోషట్ ని మళ్ళా నొకాోడు.

ఉయాయలలో పాప కాళ్ళా చేతులు ఆడిస్తు ఏడుస్ుంది.

"న్న కడుకు కూడా ఇలాగే ఏడిచే వాడు." ముసలాయన అన్నైడు నీళ్ళా

నిండిన కళాతో.
*****
ఇంటికి తిరిగ వచ్చిక ప్రభు అడిగాడు. "ఎలా ఉంది న్నన్నై?

"గుడ్. కాని ఇది అపుర్ మిడిల్ కాిస్ట వాళికి మాత్రమేననుకుంట్లను.

సరేన్న" అన్నైరు రామన్నధం.

"అఫ్ కోర్్! అకోడ ఉనై వాళాలో మూడంతుల మందికి ప్తలిలి

విదేశాలలోి ఉన్నైరు. మనం ఒక ముసలాయన రూముకి వెళ్ళామే. ఆయన ఎంత్

సంతోషంగా ఉన్నైర్క డలశారుగా. అదే ఇపుుడు ఆయనికి నిజమైన జీవిత్ం

కదూ" అన్నైడు ప్రభు.

73
 రామన్నధం జవాబు చెపుదుదు.

"మీకు నచిిందా అని అడిగాను. మీరు యింకా జవాబు చెపుదుదు."

"మన దేశంలో అంత్గా దుని త్లిి త్ండ్రులు అందరూ ఎకోడికి వెళ్ళురు?

కోడలు పెటిటందే కూడు అని ఉంట్లరా?" అన్నైరు రామన్నధం.

"మీరేం అంటున్నైర్క అరథం కావడం దుదు. నేను అడిగన దానికీ మీరు

చెపేుదానికీ సంింధమేమిటి?" అన్నైడు ప్రభు గొంతు పెంచుతూ.

"సంింధం ఉంది. నువేీ అన్నైవ్వ. మన ఇలుి పెదదది. కనడానికి ఎంతో

మంది వసాురు అని. ఇంటిని అమానకోర దుదు" అని కాసు ఆగారు రామన్నధం.

"ఓ.కే. అమాదుద. ఏం చేదాదమంట్లరు?

"మన ఇంటినే హోమ్స గా మారుసాును. న్నలుగు పేద కుటుంబాలు

ధారాళంగా ఇకోడ ఉండవచుి. న్నకూ తోడు దొరికినటుిగా ఉంటుంది. నీకూ

అనురికాలో త్ండ్రి గురించి దిగులు పెటుటకోవాలి్న పని ఉండదు. గుండెపోటు

నుంచి ఎందుకు త్ప్తుంచుకున్నైన్న న్నకు ఇపుుడు అరథం అవ్వతోంది. దేనికీ ఒక

కారణం ఉండే ఉంటుంది. ఆ ఈశీరుడి చిత్ుం ఇదేనేమోష. ఇంకో విషయం, న్నకు

ముని మనవడో మనవరాలో పుటిటనపుుడు వీడియ్య తీసి పంప్తంచు. మరిిపోకు"

అన్నైరు రామన్నధం.

74
 త చెప్పులు కరుస్త
కొత త యి
D.జయకాంత్న్

ఆను ము్ం మీదే కటిటనటుిగా ధడాలాని త్లుపులు వేస్తు ియటికి

వచిి నిలిడాాడు నందగోపాల్. త్లుపులు వేస్తంత్వరకు ఎకోడికో వెళ్ళిలని గాని

అత్ను అనుకోదుదు. ఆను మీద త్నకునై కోపం, త్న భావాలను ల్లకో

చేయకుండా త్నను అవమాన పరిచే విధంగా గోడకి అటుపకో తిరిగ ఆను

పడుకునై తీరు, 'ఇంకా మీరు పడుకోదుదా?' అని ఆను అడగాలనై త్న

ఎదురుడలపు... ఆ అవమానం సహించుకోదుక ఆవేశంగా ియటికి వచిి

ధడాలున త్లుపులు వేశాడు.

ఆను నిజంగా నిద్ర పోయి ఉంటే ఈ శబాదనికి నులకువ వచిి ఉండాలి.

ఈ రభసకి ప్రకో పోరషన్ వాళ్ివరైన్న మేలొోన్నైర్క ఏమోష? త్న చేత్లకు తానే సిగుా

పడుతూ చీకటి పరుచుకునై ఆ ముంగట్ి ఎదుటి పోరషన్ వైపు డలసాడు. లోపల

నైట్ లాంప్ మాత్రం వెలుగుతుండట్ం వెంటిదుట్ర్ దాీరా కనిడింది. టేబుల్

ఫాయన్ తిరిగే చపుుడు. గంట్ పదకండు అయి ఉంటుంది. చేతిలో ఉనై వాచ్ వైపు

డలసాడు. చీకట్ి ఏమీ కనిప్తంచదుదు. ఎకోడికైన్న వెళ్ి రేపు ఉదయం తిరిగ వస్తు

ఏం అని అనిప్తంచింది. కానీ త్లుపులిై ఇలా బారాి తెరిచి ఉంది ఆనును

ఒంట్రిగా ఎలా వదిలి వెళాడం అనై జంకు ఏరుడింది. ఆను కావాలనే ఇలా

మండిగా ప్రవరిుస్తునైదని అత్ని మనస్తకి అరథమయియంది.

75
 ఏం చెయాయలో అత్నికి అరథం కాదుదు. త్న మీదే జాలి వేసింది. ఇదంతా

త్న త్లరాత్ అని మనస్త్లోనే నొచుికున్నైడు. త్న ఉదోయగం, త్న జీత్ం

అంటూ సీత్ంత్రంగా తిరుగుతూ జీవిత్ంలోని సంతోషానిై, దుక వెలితిని

అనుభవిస్తు ఉనై త్ను, అలాగే జీవితానిై గడిపేయదలచుకునై త్ను, ఈ పెళ్ి,

భారయ, సంసారం వీటిలో ఏదో పెదద స్త్ం ఉనైటుి, మనిషి జీవిత్ం యొకో

పరమారథం అందులో ఉందనుకుని, ఏదో దెయయం త్నని ఆవహించి ఆ రొంప్తలో

దింప్తన వైన్ననిై త్లచుకుని నిటూటరుస్తు ఇంట్ికి వెళాకుండా అరుగు మీదే

కూరుిని సిగరటుట వెలిగంచుకున్నైడు. చీకటి నిండిన ఆకాశంలో నురుస్తునై

నక్షత్రాల వైపు డలసాడు.

దెయయం అనై త్లంపు రాగానే అత్నికి గరిజ జాఞపకం వచిింది. ఆను

ఎంత్ మంచిది! సభయత్ సంసాోరం తెలిసిన మనిషి. ఒక దెయాయనిై పెళ్ి చేస్తకుని

ఇంటికి తీస్తకుని వచిి గరిజని పోయి దెయయం అన్నైనే అని త్నను తానే

నిందించు కున్నైడు. కాని తాను పెళ్ి చేస్తకుని సంసార ింధంలో

చికుోకోవడానికి కారణం ఆ గరిజే కాిటిట ఆను మీద త్నకి ఉనై కోపం కూడా

న్నయయమైనదే అని అనుకున్నైడు నందగోపాల్.

ఇపుుడు ఈ సమయంలో ఆనును డలసి వస్తు అనై ఆలోచన వచిింది

అత్నికి. ఆనును ఎపుుడైన్న డలసి రాచుి. ఈ ఆరున్లలోి, పెళాయిన త్రాీత్

భారయతో గొడవ పడినపుుడలాి ఎందుకు ఈ రొంప్తలో దిగిడాాం అని మనస్త్లో

నిరాశ ఆవరించుకునై సమయంలో అత్నికి గరిజ జాఞపకం వచేిది. కానీ

అకోడికి వెళ్ళాలి అనై ఆలోచన మాత్రం ఇపుుడే వచిింది.

76
 త్ను వత్్లని పెళ్ి చేస్తకోక ముందు ఎలా తిరిగన్న, ఇపుుడు త్నని

వంట్రిగా వదిదుసి అకోడికి వెళాడం ఆనుకి ద్రోహం చేసినటుి కాదా అని కూడా

అనిప్తంచింది. ఎంత్ గయాయళ్ అయిన్న, ఆను మీద త్నకి ఎంత్ కోపం ఉన్నై,

త్న మీద ఉనై దేీషంతో సాీంత్న కోసం ఆను అలా ఏదైన్న చేస్తు భరుగా త్ని

దానిని సహించుకోగలడా అనై ఆలోచన రాగానే ఆ త్లంపును కూడా

త్టుటకోదునటుి కణత్లిై ిలంగా రుదుదకున్నైడు.

గోడ గడియారంలో ఒకసారి గంట్ కటిటన శిదం వినపడింది. ఇంకా

ఒంటిగంట్ అయి ఉండదు. మూసి ఉనై త్లుపు సందులోంచి వచేి వెలుతురులో

చేతి గడియారానిై డలసాడు. పదకండునైరే అయియందనై తీరాాన్ననికి వచ్చిక

త్లుపు సందు దాీరా తంగ డలసాడు. ఆను కదలకుండా, నుదలకుండా

మునుపటిలాగే అటువైపు తిరిగ పడుకుని ఉంది. నందగోపాల్ కి ర్కషం

ముంచుకు వచిింది. దుచి వెళ్ి ఒకసారి కాలితో త్న్నైలని, చెంపలు పగదుట్టుి

వాయించ్చలని ిలంగా అనిప్తంచింది. "ఛీ... ఛీ.." అని వెంట్నే త్న మీదే త్నకి

అసహయం వేసింది.

అటువంటి క్రూరమైన, భయంకరమైన సంఘట్నలను అత్ను చినై

వయస్త్లో చ్చలాసారుి డలసి ఉన్నైడు. ఉనైటుిండి రాత్రిళాలో అత్ని త్లిి

యొకో దీనమైన సీరం వినిడేది. ఉలికిో పడినటుిగా దుచి కూరుినేవాడు.

మనస్త, శరీరమూ గజగజ వణుకుతుండగా ఓ మూలగా నిలిడేవాడు. అత్ని

త్ండ్రి ఏదో పూనకం ఆవహించినటుి ఆవేశంగా త్లిిని ము్ం మీద, శరీరం

మీద చేతోు, కాళాతో త్నేైవాడు. "ఓరి దురాారుాడా! నీ చేతులు పడిపోనూ"

77
అంటూ ఏడుస్తు ఆక్రోశంగా త్లిి తిటిట పోస్తది. త్లిి తిట్టడం, త్ండ్రి కట్టడం ....

ఇలాగే సాగేది

ఆ ర్కజులు చ్చలా భయంకరమైనవి. మరాైడు ఏమీ జరగనటుి ఇదదరూ

నడుచుకోవడం, ఆను ఆయనకి స్తవలు చేయడం.. ఆయన ఆనును పేరు పెటిట

ప్తలిచి ఊర్కిని విశేషాలు చెపుడం... ఇవనీై మనస్తలో పేరుకునేవి.

పదిహేను సంవత్్రాల దాకా ఇలాంటి జీవితానిై అనుభవించ్చడు. త్లిి

త్ండ్రుల గొడవ కన్నై వాళ్ళా రాజీ పడే విధానం అత్ని మనస్తను చ్చలా

బాధంచింది. అత్ను త్న త్ండ్రిని మనస్తూరిుగా దేీషించేవాడు. సంసార జీవిత్ం

పట్ి అసహయం ఆ దుత్ ప్రాయంలోనే ఏరుడడానికి ఈ అనుభవాదు కారణం అయి

ఉండవచుి.

ఇపుుడు అత్నికి త్ండ్రి దుదు. త్లిి ఊర్కి ఒంట్రిగా ఉంట్ంది. త్ను

చనిపోయే ముందు కడుకిో పెళ్ి చేసి డలడాలనై త్న కోరికను అత్ని దగార

ప్రసాువించినపుుడలాి ఆను జీవితానిై ఉదాహరణంగా డలప్తంచి ఎదేదవా చేస్త

వాడు. అపుుడు ఆనుకి కోపంగానూ, బాధగానూ కూడా ఉండేది. పటుట

వదలకుండా "పెదదగా చెపొుచ్చివ్వ. న్న సంసారానికే మచిింది?" అని గొపులు

చెపుుకునేది. ఆ్రై "పెళ్ి చేస్తకోవడం" కుదరదు అని త్లిి దగార కుండిదదలు

కటిటనటుి చెపేుసి వచేిశాడు ఆనందగోపాల్.

పట్ైంలో ఉదోయగం చేస్తు, ఒంట్రి జీవితానికి అలవాటు పడిపోయి

ముపెను ఏళ్ళా నిండే దాకా గడిపేసిన నందగోపాల్ మనస్త్లో పెళ్ి గురించి,

సంసారం గురించి అందమైన ఊఃహలను రేకెతిుంచి, అత్నిై దానికి త్యారు

78
చేసింది గరిజ యొకో సహచరయమే. గరిజకి ముందు అత్నికి అలాంటి సంింధం

ఏ అమాాయితోనూ దుదు. ఆనుకూ ఇత్ను చ్చల క్రొత్ు మనిషిలాగా అనిప్తంచ్చడు.

కానీ ఆను అలా కాదని, ఫలాన్న అని ఇత్నికి మాత్రమే కాకుండా అందరికీ

తెలిసిన విషయమే. ఆను కూడా ఆ విషయానిై దాచిపెటేట సిథతిలో దుదు. అయిన్న

కూడా ఇత్నితో ఉనై ర్కజులోి ఆను చ్చలా విశాీసంతో, ప్రేమతో స్త్రీ యొకో

సహచరయం ఒక మగవాడికి ఎంత్ సంతోషానిై, త్ృప్తుని కలిగస్తుందో తెలిపే

విధంగా జీవించింది.

ఆ రండు న్లలు త్ను గడిప్తన దాంపత్యం చ్చలా అపురూపమైనదని ఈ

క్షణంలో అనిప్తంచింది నందగోపాల్ కి. త్నను అవమాన పరచి, అలక్షయం చేసి

ఈ అరథరాత్రిలో గుమాానికి అవత్ల నిలబెటిట ఏమీ పట్టనటుి పడుకుని ఉనై త్న

భారయ మీద కోపంతో రగలిపోతూ, నిటూటరుస్తు నీళ్ళా నిండిన కళాతో ధైరయంగా

మళ్ళా లోపలి తంగ డలసాడు.

ఆను ్చిిత్ంగా దువడమోష, రాజీ పడడమోష చేస్త మనిషి కాదు. ఈ

ఆరున్లల అనుభవంలో ఇలాంటి సంఘట్నలకి అలవాటు పడిపోయి

ఉనైందువలన దీని ప్రారంభం ముగంపు అత్నికి ముందుగానే

తెలిసిపోతున్నైయి. అయిన్న కూడా దీనిని అడుా కోదుక పోతున్నైడు. త్రాీత్

ఆలోచింది డలస్తు న్నయయానికీ ఈ గొడవలకీ సమనీయం ఉనైట్ినిప్తంచ దుదు.

ర్కజుర్కజుకీ అవమాన భరిత్ంగా, దు్ఖ పూరిత్మైనదిగా మారుతూ ఉండే ఈ

జీవితానిై ఎలా భరించ్చలో అత్నికి అరథం కాదుదు. లోపల మసక వెలుతుర్కి

79
దండెం మీదా ఆరేసిన ిట్టలు, చిందర వందరగా ఉనై గన్ైల తాలూకు నీడలు

ఏదో శోకానిై ప్రతిబ్లంబ్లస్తునైటుి అనిప్తంచింది.

ఒక గది, దానిై ఆనుకుని త్లుపులు దుకుండా గోడతో వేరు చేయిడిన

వంటిలుి, అందులోనే నీళా తటెట, సాైన్ననికి చినై మరుగు ఉనై ఆ పోరషన్ కి అదెద

నలభై ఐదు రూపాయలు. ఇంటి ్రుిలకి న్లకి నూట్ యాభై. నందగోపాల్

జీత్ం దాదాపు మూడు వందలు. మనస్తలు కలిసి జీవించ గలిగతే ఆ ఇరుకు ఓ

ల్లకో కాదు. ఆరేడు మంది కలిసి త్లా నూరు రూపాయలు ఇచిి అనిై

సౌకరాయలతో గడిప్తన ఆ నుస్ట జీవితానిై త్లచుకుంటే ఇపుుడు త్ను ఉనై సిథతి

చేదుగా అనిప్తంచింది.

నిటూటరుస్తు దుచ్చడు. గరిజ దగారికి వెళ్ి ఈ రాత్రి త్నతో గడపడం త్న

మనస్త్కి కంచం సమాధానంగా ఉంటుందని అనిప్తంచింది. వేరే దేని కోసమూ

కాదు అనై ఆలోచనతో, దాని గురించిన సంశయానిై వదిదుసినటుిగా, ఆనుతో

మాట్లిడుతూ ఉండట్ం త్నకి శాంతిగా ఉంటుందనై సమాధానంతోనూ

ియలుదేరాడు. లోపలి వెళ్ి షర్ట తీసి వేస్తకున్నైడు. మసక వెలుతురికి

అలవాటు పడిన కళాకి నలబై వోలుట ిలుబ వేయగానే వెలుతురికి త్టుటకోదుక

కళ్ళా చికిలించ్చడు.

"ఇదిగో నినేై!" అంటూ నులిగా ఆనును త్టిట దుపడానికి ప్రయతిైంచ్చడు.

ఆను కదలదుదు.

80
 "ఇపుుడు నీతో సరసాలాడట్లనికి దుపదుదు. బైటికి వెళ్ళున్నైను. దుచి

త్లుపులు వేస్తకో" అంటూ ఆను భుజానిై గటిటగా నొకుోతూ నొప్తు కలిగేట్టుి

మరటుత్నంగా తిపాుడు.

ఆను దుచి కూరుిని ము్ం చిటిిస్తు కోపంగా అత్ని వైపు డలసింది.

ఇంత్ స్తఫూ దువని మనిషి త్ను వెళ్ళున్నైనని అనగానే త్లుపులు

వేస్తకోవడానికి సిదదంగా దుచి కూర్కిగానే అత్నికి అగా మీద గుగాలం వేసినటుి

ిగుామంది.

'ఈ రాత్రి వేళలో ఎకోడికి వెళ్ళతున్నైరు?' అని అడగడమే కదా న్నయయం?

కానీ ఆను అడగదుదు. 'వెళ్ళా వాడివైతే వెళ్ి చ్చవ్వ. నేను హాయిగా పడుకుని నిద్ర

పోవాలి' అనై రీతిలో ఆను అత్నిై కంచం కూడా లక్షయం చేయకుండా ము్ం

తిపుుకుని కూరుింది.

నందగోపాల్ చెపుుల కోసం మంచం క్రింద వెతికాడు. మంచం చివరన

వ్రేలాడుతునైన ఆను చీర యొకో నీడన్న, దుక ఆను కాళా నీడన్న అత్నికి కనిడ

నీయకుండా చేసింది. మంచం క్రింద చెపుుల కోసం త్ను ఇలా వెతుకుతునైపుుడు

ఆను అడాంగా మంచం మీద కూరుిని ఉండట్ం, అలా తాను అడాంగా కూరుిని

ఉనై విషయం కూడా ఆనుకి తెలియదని అత్నికి అరథం అయిన్న ఇలా త్నకేమీ

పట్టనటుి కూరుిని ఉండట్ం త్నని అవమానించడమే అని అత్నికి అనిప్తంచింది.

ఆ కోపంతోనే అత్ను చెపుులు వెతికి తీస్తకుని దుచేట్పుుడు మంచం

కోడుకు త్ల కటుటకుంది. న్ప్తుని త్టుట కోదునటుి కళాలో నీళ్ళా తిరిగాయి. ఆను

కంచం కూడా తణకకుండా నిిబరంగా అలాగే కూరుింది. ఇలాంటి

81
సందరబంలో ఆనుకి త్లకి దెిబగాని, వేలికి గాయం గానీ అయి ఉంటే ఇలా

కంగారు పడకుండా ఉండట్ం అత్నికి చేత్ కాదేమోషననై ఆలోచన రాగానే

త్నమీదే జాలి వేసింది. ము్ం తిపుుకని చెపుులు వేస్తకని ియలు దేరాడు.

తెరిచిన త్లుపులిై మూయకుండా నిదానంగా నడిచి సావిట్ి ఓ మూలన

ఉనై సైకిల్ యొకో తాళం తీసాడు. చీకట్ి ఉనై త్నని డలడట్ం ఆనుకు సాధయం

కాదు. కాిటిట త్లుపు దగారికి వచిి తంగ డలస్తుందేమోషనని ఎదురు డలసాడు.

అత్ని మనస్త్ గాయపడే విధంగా ఆను త్లుపులిై ధడాలాని వేస్తు లోపల

గొళ్ాం పెటుటకుంది. ఆను త్న కోసం తంగ డలడకుండా ఇలా చేయడం అత్నికి

చ్చలా బాధగా అనిప్తంచింది. లోపల వెలుగుతునై ిలుబను తీస్తసినటుి నైట్

లాయంప్ వెలుతురు వెంటిదుట్ర్ దాీరా కనిడింది.

నందగోపాల్ సైకిల్ ను తోస్తకుంటూ ముందుకు సాగాడు. వాకిట్ి

సానుు జదుి నూకాలమా చ్చప మీద కూరుిని దగుాతునైదలాి అత్ను బైటికి

వెళాడం డలసి, "మళ్ళా ఎపుుడసాువ్వ బాబ్బ?" అని అడిగ త్ను దుదనగానే దుచి

త్లుపులు వేస్తకుంది. బైట్కి వెళ్ి సిగరటుట వెలిగంచుకుంటూ ఉండగా వీధ

దీపాలు చటుకుోన ఆరిపోయాయి. సైకిల్ డైనమోష వెలుతురు దారి డలప్తంచగా

అత్ను సైకిల్ మీద ఎకిో రివ్వీన సాగాడు.

గరిజ ఇలుి మాంిళంలో గతుకులు, గుంట్లు, గేదెలు నిండిన ఒక

సందులో ఉంది. వీధ వైపు మేడనుటుి ఉనై ఒక ఇంట్ి మేడమీది పోరషన్ లో ఆను

అదెదకు ఉంట్ంది. ఆనుకు త్లిి ఉంది. ఎకోడో డబుబనై వాళ్ాంట్ి ఆయాగా

పనిచేస్తుంది. ఎపుుడో ఒకసారి కూతురిై డలడట్లనికి వచిి న్నన్ వెజ్ తిని

82
వెళ్ళతుంది. ఆను పని చేస్త ఇంట్ి అది దొరకదట్. గరిజకి ఇరవై ఐదేళా

వయస్త్నై త్ముాడకడు ఉన్నైడు. ఏదో సినిమా కంపెనీలో పని చేస్తున్నైడు.

అత్ను ఎపుుడో గానీ రాడు. గరిజ పదవ త్రగతి దాకా చదువ్వకుంది. పరాన్ంట్

ఉదోయగం కాక పోయిన్న టెంపరరీగానే ఆను పలురకాలైన ఉదోయగాలు చేస్తు

జీవన్ననిై కనసాగస్ుంది. నిరంత్రం కాని జీవన్నధారంలో కూడా ఆను నిండు

మనస్త్తో సంతోషంగా ఉండేది.

నందగోపాల్ పనిచేస్త కాసెాటిక్ కంపెనీ వాళ్ళా ఎగెబ్లషన్ లో ఒక సాటల్

పెట్లటరు. అకోడ ఆను పని చేస్తునైపుుడే పోయిన డిసెంిర్ లో ఆనును అత్ను

డలసాడు. మదటి సారి ఆనును డలడగానే ఇంత్కు ముందే ఎకోడో డలసినటుి

ఒక భావన. ఆను ము్ం కూడా ముందే పరిచయం ఉనైటుిగా అనిప్తంచింది.

ఇలాంటి సాటల్్ లో స్తల్్ గర్ి గా పనిచేస్తునైపుుడు తెచిి పెటుటకునై భావమేమోష

అని కూడా అనుకున్నైడు. ఆ త్రాీతే తెలిసింది. అత్ను డిసాుచ్ కిరుోగా పనిచేస్త

ఆ కాసెాటిక్ కంపెనీలో పుతి ర్కజూ పార్ల్ పారి్ల్ గా పంప్తంచిడే పడర్

డబాబల మీద ఉనై మోషడల్ అమాాయి రూపం త్నదేనని. రండు న్లల పాటు

సాయంత్రం వేళలోి మాత్రం పార్ట టైం లో అత్ను ఎగెబ్లషన్ సాటల్ లో

పనిచేసినపుుడు, ఏరుడిన పరిచయంతో, నిరంత్రమైన ఉదోయగం కోసం ఆను ప్రతి

ఒకోరి దగార అభయరిధస్తునైపుుడు ఇత్నూ ఆను కోసం జాలి పడాాడు. కానీ ఆనుకి

సహాయం చేయడం త్న శకిుకి మించిన పని అవడం వాళా ఆను గురించిన

సమసయ నుంచి కాసు దూరంగానే ఉన్నైడు.

83
 ఆను అందరితోనూ కలుపుగోలుగా మాట్లిడేది. నందగోపాల్ ని ఆమే

మదట్ టీ త్రాగడానికి ప్తలిచింది. ముందుగా మాట్లు కలిప్తంది. రాత్రిళాలో

పదకండు గంట్ల త్రాీత్ ఇంటికి వెళ్ళా ర్కజులోి స్తలు్ మేనేజరు ఆనును త్న

కారులో వెళ్ళా దారిలో దింప తానని చెప్తు ఎకిోంచుకని వెళ్ళావాడు. ఆయన

గురించి ఆఫీస్తలో అందరూ ఓ మాదిరిగా మాట్లిడుకునే వాళ్ళా. ఆయనతో ఆను

వెళాడం నందగోపాల్ కి ఏదోలాగా అనిప్తంచేది. ఒక ర్కజు మేనేజర్ త్నతో

రమాని అనైపుుడు, ఆను నందగోపాల్ ని డలప్తస్తు, "మిసటర్ నందగోపాల్ మా

యింటికి వెళ్ళా దారిలోనే ఉన్నైరు సార్. మేము నడుచుకుంటూ వెళ్ి పోతాం.

అంతే కదూ మిసటర్" అని ఇత్నిై డలసి నవిీనపుుడు అత్నూ ఒపుుకున్నైడు.

ఆను భాష ఇత్నికి కంచెం వింత్గా ఉండేది. "ఏమిట్ండీ... అవ్వనండీ...

సరేనండీ.." అని సాగదీసి మాట్లిడేది. వాళ్ాంట్ి మాట్లిడే భాష తెలుగు అని ఆ

త్రాీత్ తెలిసింది.

ఆను చదివినదంతా త్మిళంలోనే. మద్రాస్త త్మిళం లాగా మద్రాస్త

తెలుగు.

"ఆను ఎంత్ బాగా నవ్వీతూ మాట్లిడుతుంది" అని అనుకుంటూ సైకిల్

ను వేగంగా తకాోడు నందగోపాల్.

ఆను నిజంగానే సంతోషంగానే ఉండే మనిషి అని ఆనుతో పరిచయం

అయిన త్రాీత్ నందగోపాల్ కి అరథం అయియంది. ఎగెబ్లషన్ సాటల్ లో ఉదోయగ

పరీం ముగసిన త్రాీత్ టెలిఫోనిను శుభ్ర పరిచి సెంటు వేస్త కంపెనీలో చేరింది.

ఫోను ఉనై ఇళాకీ, కంపెనీలకీ వెళ్ి వచేి ర్కజులోి ఒకసారి ఆనును దారిలో

84
డలసాడు. ఇలా ఏదో ఒక గౌరవమైన పనిచేసి ఆను సంపాదించేది. వయస్త్

ముపెను అవడం మూలాన ఈమధయ కాలంలో నమాకం వలిన్న దుక అవసరానికదోద

కంత్ మంది మగవాళాతో ఆనుకి సంింధం ఉనై మాట్ నిజమే అయిన్న దానినే

జీవన్నధారంగా చేస్తకునే హీనమైన మనస్త ఆనుకి దుదని అత్నికి అరథమయియంది.

ఎపుుడైన్న నందగోపాల్ ఆనును వెతుకుోంటూ వెళ్ళా వాడు. ఇదదరూ

మాట్లిడుతూ కూరుినేవాళ్ళా. కాఫీ మాత్రం కలిప్త ఇచేిది. ఆను సినిమా పత్రికలు

ఎకుోవగా కనేది. చేతిలో డబుబ ఉనైపుుడలాి సినిమాలకి వెళ్ళాది. సమయం

దొరికినపుుడలాి సినిమాల గురించి, సినిమా వాళా గురించి బాగా తెలిసినటుి

మాట్లిడేది. సినిమా కంపెనీలో పనిచేస్త ఆను త్ముాడు, "అకాో! నువ్వీ ఏ పనైన్న

చెయియ. కానీ సినిమాలో చ్చన్్ ఇప్తుసాునని ఏ వెధవైన్న చెప్తతే దానిై నముాకుని

వెళ్ిపోకు. నేను అకోడ పని చేస్తున్నైను కాిటిట న్న పరువ్వని కాపాడడం కోసమైన్న

నీవ్వ అందులో కాలు పెట్టకు" అని ఎపుుడో అనై మాట్లకి తాను కటుటిడి

ఉనైటుి మాట్ల మధయలో ఓ సారి చెప్తుంది.

ఆనుతో అత్ను రండు న్లలు గడిపాడు. ఆ ర్కజులిై త్లచుకుంటే

ఇపుుడు కూడా మనస్తకి హాయిగా అనిప్తంచింది. సంతోషంగా ఉనై జీవితానిై

వదిదుసి వేరే దానికి ఆశపడి త్పుు చేసానని, ఆ త్పుుకి త్గన శిక్ష ఇపుుడు

అనుభవిస్తునై నరకం అని అనుకుంటూ ముందుకు సాగాడు నందగోపాల్. గరిజ

ఇలుి ఇంకా ఒక మైలన్నై ఉంటుంది.

ఏ పనీ దొరకకుండా ఉనై ర్కజులోి ఒక సారి నందగోపాల్ పనిచేస్త

కంపెనీకి అత్నిై వెతుకుోంటూ వచిింది గరిజ. ఆఫీస్త ముగస్త సమయం

85
అవడం వలి ఆమను కాసు ఉండమని, ఆ త్రాీత్ ఆనుతోనే కలిసి ియటికి

వచ్చిడు నందగోపాల్. ఇదదరూ కలిసి హోట్ల్ కి వెళ్ళారు. ఆను చ్చలా

అలసిపోయినటుిగా కనిడింది. అత్ను కాఫీ కోసం ఆరార్ ఇవీబోయాడు. ఆ

విషయం ముందుగానే ఊహించినటుి ఆను అనైది. "న్నకు కాఫీ మాత్రం

చ్చలదు స్తమండీ. ఏదైన్న తిన్నలండీ."

సీచఛమైన ఆను మనస్త అత్డిని ఆకటుటకుంది. ఆను అడిగనవనీై

తెప్తుంచి తినిప్తంచ్చడు. ప్రొదుదటి నుంచీ ఏమీ తినదుదని, ఉదోయగం దుక చ్చలా

కషటపడుతునైదని తెలిసినపుుడు బాధపడాాడు. ఉదోయగం కోసం ఎకోడైన్న

రికనుండ్ చేయమని ఆను అనైపుుడు, త్నకి నమాకం దుకున్నై ఆనుకి మాట్

ఇచ్చిడు. ఆ సాయంత్రం అలాగే ఆను ఇంటికి వెళ్ళా దారిలో వంట్కి

కావలసినవనీై కనైపుుడు దానికీ అత్నే డబుబలు ఇచ్చిడు. ఆ ర్కజు రాత్రి

అత్నిై త్న ఇంట్ినే భోజనం చేయమని ఆను అనైది.

ఆ ర్కజు రాత్రి ఆను వంట్ చేస్తు పనులను చకోబెటేట తీరును గమనిస్తు

కూరుిన్నైడు. అకోడే భోజనం చేశాడు. అత్నికి త్న త్లిి ఆపాయయత్, ఆను చేతి

వంట్ రుచి జాఞపకానికి వచ్చియి. త్న వంట్ అత్నికి నచిిందా అని అడుగుతూ

కసరి కసరి వడిాంచింది.

ఆ రాత్రి అత్ను అకోడే ఉండిపోయాడు. ఆను త్న గురించి, త్న త్లిి

త్ముాళా గురించి మనస్త విప్తు అత్నితో మాట్లిడింది. అపుటికపుుడు త్నకు

వచిిన ఆలోచనను అత్నితో చెప్తుంది.

86
 "మీరు నుస్త్కు ఇచేి డబుబను ఇకోడ ఇస్తు మీకూ వంట్ చేసి పెటిట నేనూ

ఒక ముదద తింట్లను. ఏమండీ! మీకు సౌకరయంగా ఉంటుందాండి?"

అత్ను కాస్తపు ఆలోచించి సరేనన్నైడు. ఇంత్వరకు వాళా మధయ

స్తైహంగా మాత్రమే ఉనై ింధం ఆర్కజు క్రొత్ు అనుభవానికి దారి తీసింది.

జీవిత్ంలోనే అది అత్నికి తలి అనుభవం. అలాగే ఇటువంటి వయకిుని కలవడం

ఆనుకీ మదటిదీ, క్రొత్ుదీ అయిన అనుభవం.

ఎందుకోసమన్న త్ను దేీషించి వదులుకునై దాంపత్య జీవిత్ం అనేది....

ఒక స్త్రీతో కలిసి జీవించడం అనేది ఎంత్ స్త్మైన, ఆనందమయమైన, అరథ

పూరిత్మైన అనుభవం అని తెలుస్తకునై త్రాీత్ అత్ను దానికి పూరిుగా లొంగ

పోయాడు.

ఆ ఇలుి, ఆ జీవిత్ం చ్చలా నిరాడంిరమైనవి. మేడమీద ఒకే గదిలోనే

వంట్, పడుకోవడం అంతా. సాైన్ననికి మాత్రం క్రిందికి రావాలి. గతుకుల నేల

మీద చ్చప మీద పడక. ఆను త్లిిగానీ, త్ముాడు గానీ పగటి పూటే వచేివాళ్ళా.

అపుుడే త్నూ అకోడికి వచిినటుి వాళా ముందు నటించ్చలి. ఈ వయవహారమంతా

అత్నికీ నచిింది.

పెళ్ి గురించి త్ను భయ పడిన కారణాలను ఆను దగార చెప్తునపుుడు

ఆను నవిీంది. "మీ న్ననైగారు అమాను హింసించ్చరని భయపడాారా? ఒక

అమాాయికి ఇలాంటి భయం వస్తు అది న్నయయం. ఒక మగాడు ఎందుకు

భయపడాలి? ఆయనలాగా మీరు మీ భారయను కట్టకుండా ఉంటే సరిపోతుంది

కదా!"

87
 అత్ను త్న పెళ్ి గురించి, ఊరి నుంచి అమా వ్రాస్త ఉత్ురాల గురించి

ఆనుతో చెపేువాడు. ఇదదరూ కలిసి బ్రతుకుతునైపుుడు త్ను ఇంకో స్త్రీని పెళ్ి

చేస్తకోవడం గురించి ఆనుతో మాట్లిడడం, డానికి వయతిరేకమైన విషయంగా

ఇదదరికీ అనిప్తంచదుదు. ఇదదరూ విడి విడిగా ఉనైపుుడు మనస్తలో ఎకోడో ఆ తేడా

ఉనైందువలినే వాళ్ళా దాని గురించి చ్చలా సహజంగానూ, ఎకుోవగానూ

మాట్లిడుకున్నైరు కాబోలు.

ఆ్రైఒక ర్కజు త్న త్లిి సిఫారు్ చేసిన, త్నకి దూరపు చుట్టమే అయిన

పదవ త్రగతి దాకా చదువ్వకునై, చ్చలా గారాింగా పెంచ ిడిన, ఇంత్కు

ముందే ఎపుుడో ఒకసారి డలసినపుుడు అందగతెు అని ఒపుుకోిడిన వత్్లని

పెళ్ి చేస్తకోవడానికి సమాత్ం తెలుపుతూ ఉత్ురం వ్రాసి ఆ త్రాీత్ ఆ విషయానిై

గరిజకి చెపాుడు.

ఆను మనస్తలో ఆనుకే తెలియని విధంగా ఒక విధమైన నిరాశ, బాధ

ఏరుడిన్న మనస్తురిుగా సంతోషంతో అత్నికి అభనందనలను తెలిప్తంది. "కత్ు

పెళ్ి కడుకు... కత్ు పెళ్ాకడుకు" అని ఆట్ పటిటంచింది. ఎన్నై బుదిదమతులు

చెప్తుంది. అత్నికన్నై అనుభవమూ, నైపుణయమూ ఉనైందువలన అత్నికి ఎన్నై

నేరిుంచింది. అత్నూ ఆనుకి కృత్జఞత్లను తెలుుకున్నైడు. స్త్రీ అంటేనే భయపడి,

దేీషించిన త్నని పెళ్ాకి, దాంపత్య జీవితానికి త్యారు చేసిన ఘనత్ ఆనుదేనని

అత్ను నమాడంతోనే కాకుండా ఆ ముకో ఆనుతోనే అనేవాడు. అలాంటి

సమయంలో ఆను ఏ భావం వయకు పరచకుండా లోలోపదు నవ్వీకునేది.

88
 అత్నితో ఉనై ఆ రండు న్లలోినే ఆను ప్రకోనే ఉనై నర్రీ స్తోలోి టీచర్

గా ఉదోయగం సంపాదించుకుంది. సాయంత్రాలలో కుటుట కాిస్తకి వెళ్ాంది. ముందే

ఆనుకి టైలరింగ్ కాసు తెలుస్తనట్. పెళ్ి తేదీ నిశియమయేయ వరకు అత్ను

ఆనుతోనే ఉన్నైడు. ఆ త్రాీత్ ఆను అంది. "నేను ఇలా అంటున్నైనని త్పుుగా

అనుకోకండి. ఇంకా ఒక న్ల మాత్రమే ఉంది పెళ్ాకి. మీరు మీ నుస్త్కే వెళ్ి

పోండి. ఆర్కగయం జాగ్రత్ు. వేళ పటుటన భోజనం చెయయండి. పెళ్ి అయిన త్రాీత్

ఒక స్తైహితుడిగా వచిి వెళాండి. న్నకూ సంతోషంగా ఉంటుంది."

అపుుడు ఆను కళాలోి తిరిగన నీరు గురుుకు వచిినపుుడు నందగోపాల్ కి

ఉదేీగం పెలుిబ్లకింది. వాకిట్ి సైకిల్ కి తాళం వేస్తు మేడ వైపు డలసాడు. మేడ

మీద తాట్లకుల పాక లో చినై చినై సందుల దాీరా లోపల లైట్ వెలుగుతునైటుి

తెలిసింది. అగాపులి వెలిగంచి గడియారంలో టైం డలసాడు. పన్ైండయియంది.

ఎదురు డలడని విధంగా త్నను డలడగానే ఆను పడే ఆశిరాయనిై

త్లచుకుంటూ, ఆనును డలడబోయే ఉదేీగంలో గుండెలు వేగంగా

కటుటకుంటుండగా అత్ను మేడ నుటుి ఎకాోడు.

ఆ్రి నుటుట ఎకుోతునైపుుడు, అత్ని త్ల మాత్రమే కనిడుతూ, కాలి

అడుగుల శిదం వినిడగానే కుటుట మిషన్ దగార స్తటల్ మీద కూరుిని స్తదితో

కుటుి విపుుతునై గరిజ గదిదస్తునైటుిగా "ఎవరదీ?' అంటూ దుచింది.

"నేనే!" అత్ను పేరు చెపుడానికి ముందే సంతోషం త్టుటకోదునటుి,

"మీరా! రండి... రండి" అంటూ సాీగత్ం పలికింది. అత్నిై కౌగట్ి

ింధంచ్చలని ఉవిీళ్ళారుతునై చేతులిై ిలవంత్ంగా నుటికలు విరుస్తు,

89
"ఏమిటీ ఈ వేళపుుడు దరశనం? కూర్కిండి.. భోజనం అయియందా?" కుశల

ప్రశైలు వేస్తు చ్చప తీసి నేల మీద పరిచింది.

"ఎందుకో నినుై డలడాలనిప్తంచింది. వచేిసాను" అన్నైడు. ఆను

కంగారు పడింది. కానీ ఆ విషయం అత్నికి తెలియనీయకుండా సంబాళ్ంచు

కుంటూ నవిీంది. "మంచినీళ్ళా త్రాగుతారా" అంటూ నీళ్ళా తెచిి ఇచిింది.

ఇదదరికీ ఉదేీగం, గుండెలు అదరడం త్గాడానికి కాసు వయవధ పటిటంది

కత్ుగా ఉనై కుటుట మిషన్ డలసి అత్ను అడిగాడు. త్ను టైలరింగ్ పరీక్ష పాస్ట

అయినటుి, వాయిదాల పదదతిలో కుటుట మిషన్ ని కనైటుి, ఇందులో బాగా

సంపాదిస్తునటుి చెప్తుంది. కత్ుగా చేయించుకునై ింగారు గొలుస్తను డలప్తస్తు

మంచి సిథతిలో ఉనైటుి తెలియజేసి అత్నిై సంతోషపెటిటంది. అత్ని మనస్తకు

ఆను చెప్తుంది చ్చలా హాయిగా అనిప్తంచింది. అత్నికి నిజంగానే సంతోషం

కలిగంది.

"మీరు ఎలా ఉన్నైరు? మీ వైఫ్ బాగానే ఉన్నైరు కదా?" అంటూ

కుతూహలంగా ఆను అడిగనపుుడు అత్ను నిటూటరుస్తు ఆనుని డలసి పేలవంగా

నవాీడు.

ఆను కుటుట మిషన్ మీద కుపులుగా వేసి ఉనై కుటిటన, కుట్టవలసిన,

కతిురించ్చలి్న ిట్టలను తీసి వేరు చేస్తు, పెటెటలో మడత్ పెడుతూ ఇత్నితో

మాట్లిడట్ం కోసం త్న పనిని మూట్ కట్ట సాగంది. అత్ను ఏదో బాధలో

ఉన్నైడని ఆను గ్రహించింది. అందుకే అత్నిై సంతోషపెటేట విషయాలనీై తానే

ముందుగా చెప్తుంది. ఇది ఆను తెలివితో చేసిన పని కాదు. అత్ని పట్ి ఆనుకు

90
ఉనై అభమానం కదీద చేసింది. అత్ను బాధ పడుతున్నైడని తెలిసినపుుడు ఆనుకీ

కషటంగా అనిప్తంచింది.

అత్ను సిగరటుటని వెలిగంచి, గుండెల నిండా పొగను ప్తలిి ఇంటి కపుు

కేసి డలస్తు గాఢంగా పొగను వదిలాడు. సిగరట్ బ్బడిదనువేవెళా మధయ క్రిందికి

రాలుస్తు ఆను ము్ం వైపు డలడకుండా బాధతో నిండిన గొంతుతో, "నేను నీకు

చేసిన అన్నయయానికి ఇపుుడు అనుభవిస్తున్నైను. నినేై పెళ్ి చేస్తకుని

ఉండాలి్ంది. ఇపుుడు అనుకుని ఏం లాభం?" అని అన్నైడు.

అత్నికి ప్రకోనే వచిి కూరుింది గరిజ.

పెళ్నా త్నతో ియలు దేరినపుుడు ప్రారంభంచిన ఏడుపుని ఇంకా

ఆపదుదని, ఆనుకు త్నతో కలిసి జీవించడం ఇషటం దుదని, ఈ ర్కజు కూడా న్తీు

న్నరు బాదుకుంటూ ఏడిిందని వరుసగా వత్్ల గురించి పుకారుి చెబుతూ త్న

బాధను ఇంకా ఎకుోవ చేస్తకున్నైడు.

కుటుట మిషనుకు ప్రకోనే ఉనై ఆయిల్ కేన్ ను తీస్తకుని కాలి బొట్నవేలికి

రండో వేలుకి మధయలో ఉనై పుండుకు నూన్ను చుకోలుగా వేస్తు అత్ను

చెపేుదంతా మౌనంగా వింటూ కూరుింది గరిజ. "పాపమండీ ఆ ఆమాాయి.

వివరం తెలియని ప్తలి కదండీ మరి."

ఆను అలా అనగానే అత్ను అరథం కానటుి త్ల్లతిు ఆను వైపు

డలసాడు.'"మిమాలిై పెళ్ి చేస్తకునైంత్ మాత్రాన మీకు సరిసమంగా

అయిపోతుందాండీ ఆను? అమాా, న్ననైల దగార చ్చలా గారాింగా పెరిగన ప్తలి

అని మీరే కదా చెపాురు. అందరీై వదిదుసి ఊరుకాని ఊరులో మీతో వచిి

91
ఉండాలంటే ఆ చినైప్తలి మనస్త ఎంత్ బెదిరి పోయి ఉంటుంది? ఒక మగాడితో

సహచరయం ఆనుకి చ్చల కత్ు కదా. భయంగా ఉంటుంది. అసహయంగా కూడా

అనిప్తంచి ఉంటుంది. నేను మీతో చనువ్వగా మసిలాను అంటే దానికి కారణం

ఏమిటి? నేను 'ఎక్్ ప్తరియన్్' ఉనైదానిై కదా? భారయగా ఉండట్లనికి

ముందుగానే ట్రైనింగ్ ఉండాలని అనేవాళ్ళా ఎవరండీ? ఇపుుడు అన్నైరు కదా

ననేై పెళ్ి చేస్తకని ఉండాలి్ందని. అపుుడు ఎందుకు అనిప్తంచ దుదు?

ముందుగానే అనుభవం ఉండట్ం న్న యొకో డిసాోాలిఫ్తకేషన్. అదే దానికి

కారణం. మీ భారయ కన్నై మీకు ఈ విషయంలో అనుభవం ఎకుోవ అనైది మీరు

గురుుంచుకోవాలి. ఆనుని ఒక చంటి పాపలాగా అరథం చేస్తకోవాలి. తలి ర్కజులోి

నేను మీతో ఉనైటుి మీరు ఆనుతో ప్రవరిుంచ్చలి. అపుుడే ర్కజులు గడిచే కదీద

అంత్ సవయంగా సరుదకుంటుంది." అనునయిస్తునైటుిగా అనైది గరిజ.

మాట్లతోనే ఆను సమసయను ఇంత్ తేలికగా మారేిసిన వైన్ననిై

త్లచుకుని అత్ను ఆశిరయ పడాాడు. ఈను దగారికి రావాలని అనుకునైది ఎంత్

సరియైన విషయం అని అనుకున్నైడు.

అత్నితో మాట్లిడుతుండట్ం వలి ఇంత్స్తఫూ నిలిప్త ఉంచిన కాలి వేళా

మధయ నూన్ వేస్త పనిని మళ్ళా కనసాగంచింది.

"ఏమైంది కాలికి?' అంటూ దగారకి వంగ డలసాడు.

"పోయిన వారం కత్ు చెపుులు కన్నైను. కరిచేసింది. మిషన్ కుట్టడం

వలి, కాలివేళ్ళి కదులుతూ ఉండట్ం వలి త్ీరగా పుండు మానడం దుదు" అని

చెబుతూ ఉనైదలాి త్ల్లతిు అత్ని వైపు డలస్తు నవిీంది. "డలశారా. చెపుులు

92
కూడా కత్ుగా ఉనైపుుడు కరుసాుయి. అందుకోసమని ఎవరైన్న పాత్ చెపుులిై

కంట్లరా?"

ఆను నవ్వీతూనే అనైది. అత్ను ఆను చేతులను పటుటకుని ఏడేిసాడు.

93
 త మ్లుపు
కొత
దేవిబాల
“నందిని మన రాహుల్ కి చకోటి జోడీగా ఉంటుంది. జాత్కాలు కూడా

బాగా కలిసాయి. అమాాయి కూడా మంచిరంగు, కుందనపు బొమాలా ఉంటుంది.

కంపూయట్ర్ సైన్్ చదివి, పెదద కంపెనీలో ఉదోయగం చేస్ుంది. తోడ బుటిటన

త్ముాడు ఒకోడు అనురికాలో ఉన్నైడు. త్లిి త్ండ్రులు ఇదదరికీ మంచి స్తటట్స్ట.

ఇంకా ఏం కావాలి? ఒకే కూతురు. కట్ై కానుకలు ఘనంగా ఇచిి, పెళ్ి పెదద

ఎతుున జరిప్తసాురు.” గురుమూరిు అన్నైడు.

“సరేనండి.”

“రేపు ఆదివారం. వెళ్ి అమాాయిని డలసి వదాదం. పెళ్ి డలపులకి

వస్తునైటుి వాళికి కబురు చేస్తసాను.”

సర్కజ మౌనంగా విని ఊరుకుంది. రాహుల్ ని ఒకసారి అడిగ వాళికి

కబురు చేస్తు బాగా ఉండేది. ఈయన దగార నచిని విషయం ఇదొకోటే. ఎదిగన

కుర్రాడు. అత్నికంటూ కనిై అబ్లప్రాయాలు ఉండచుి. అడిగ తెలుస్తకుంటే

త్పేుముంది?

రాహుల్ రాత్రి ఎనిమిదినైరకి ఇంటికి వచ్చిడు. రాగానే సాైనం చేసి

వచిి అమా పెటిటన వేడి చపాతీలు తింటూ, అమా చెపేు కబురుి వింటునై

రాహుల్ ము్ంలో రంగులు మారాయి, సర్కజ మాట్లోి పెళ్ి సంింధం

వివరాలు చెపుగానే.

94
 “ఎవరిని అడిగ రేపు వస్తునటుి కబురు పంపారు?” అని అన్నైడు

అకోడే ఉనై గురుమూరిుకి పుటుకుోన కోపం వచిింది. “ఎవరిని అడగాలి

రా?”

“న్నన్నై! మీరు అమాాయిని డలస్తది న్నకోసం. ననుై అడగాలి.”

“రేపు వెళ్ి డలడడంలో ఏమిట్ట్ త్మకి ఇిబంది?”

సర్కజ మధయలో కలగ చేస్తకుంది. “అలాగైతే మరుసటి ఆదివారం నీకు

వీలు పడుతుందా?”

“దుదమాా? రేపు నేను ఫ్రీగానే ఉన్నైను. కాని పెళ్ాడలపులకి వెళానకోర

దుదు.”

“అదే,ఎందుకట్?” గురుమూరిు అడిగాడు.

“న్నన్నై! చేస్తకోబోయేది నేను. న్న పెళ్ి విషయంలో మీరు న్న

అభప్రాయానిై అడిగ ఉండాలి్ంది.”

“నీ కోరికలు ఏమిట్? ఒక లిస్తట వేసి ఇవీరాదూ.”

“ఇది వెచ్చిల లిస్తట కాదు న్నన్నై.”

“సరే ఇంత్కీ నువ్వీ చెపేుదేమిటీ?”

“న్నన్నై! నేను కనిై ర్కజుల త్రాీత్ చెపాులని అనుకున్నైను. ఇపుుడే

చెపాులి్న అవసరానిై మీరు కలిగంచ్చరు. మా ఆఫీస్తలో న్నతో పని చేస్తునై

జోయత్్న అనే అమాాయిని ఒక ఏడాదిగా ప్రేమిస్తున్నైను.”

“మన కులానికి చెందిన అమాాయేన్న?”

95
 “దుదు న్నన్నై. వాళ్ళా న్నర్ు ఇండియన్్. బెంగాల్ ప్రాంత్ం. కలకతాులో

చదువ్వకుంది. అకోడే ఉదోయగం దొరికింది. ఇకోడికి ్రాకన్ఫర్ మీద వచిింది.

న్నతో సమానంగా చదువ్వ, అదే జీత్ం. డలడాానికి బాగా ఉంటుంది. వాళా న్ననై

గారు హోం డిపారటమంట్ . త్లిి నర్్. మంచి కుటుంిం.”

“న్నర్ు ఇండియాకి చెందిన అమాాయి ఈ ఇంటికి కోడలుగా రావడం

అసంభవం. నేను ఒపుుకోను” అంటూ గురుమూరిు అకోణుైంచి విస్తరుగా దుచి

వెళ్ాపోయాడు.

యుదధం ప్రారంభమయియంది. ప్రతి ర్కజూ ఇంట్ి గొడవ. వాదాలు, ప్రతి

వాదాలు.

గురుమూరిు ఊరినుంచి త్న త్లిిని, చెల్లిలిై ప్తలిప్తంచి, వాళాతో ఆ

సంగతి చెపుగానే వాళ్ళా కటెటలను ఎగదోసి నిపుును ఇంకాసు రాజుకునేట్టుి

చేసారు. సర్కజకి టెనషన్ ఎకుోవైయియంది.

“ఏమిట్ండి? రాహుల్ మన కడుకు. ఇది అత్ని పెళ్ి విషయం. సమసయ

వచిిన్న, సమాధానం ఏరుడిన్న మనమధయనే ఉండాలి. మీ అమాగారిని, చెల్లిలిై

ప్తలిప్తంచి ఎందుకండీ సమసయను ఇంకా పెదదగా చేస్తున్నైరు?”

గురుమూరిుకి కోపం నసాళ్ళనికి అంటుకుంది. “వాళ్ళామీ పరాయి

మనుషులు కాదు. న్నతో రకు సంింధం ఉనై వాళ్ళా. వాళాను డలస్తునే నీకు

పడదు. నీకన్నై, నీ కడుకుకన్నై ముందుగా వాళ్ళా న్న వాళ్ళా.”

“కాదని ఎవరు అన్నైరు? మన కడుకు విషయం అని వస్తు మీరు, నేను

మాత్రమే కదా ఒక నిశియానికి రావాలి.”

96
 “జోయత్్నతో రాహుల్ పెళ్ి జరగదు గాక జరగదు. జరగనివీను.”

గురుమూరిు కోపం ఇంకా ఎకుోవైయియంది.

“కనై త్ండ్రే అయిన్న ఒక హదుద ఉంటుందమాా. ప్తలిల ఇషాటయిషాటలు

తెలుస్తకని వాళాను సంతోషంగా ఉంచుకునే వాళ్ళా అసలైన త్లిి త్ండ్రులు.

నువొసీక సారి ఆ అమాాయిని డలడు. త్రువాతా నీకే తెలుస్తుంది. నీవైన్న న్న

ప్రకోన నిలిడమాా.” రాహుల్ త్ండ్రి మండిత్నం డలసి విసిగ పోయాడు.

అత్ను త్న అభమాన్ననిై చంపుకోదుక పోతున్నైడు కూడా.

సర్కజ అంగ్లకరించింది. మరుసటి ఆదివారం రాహుల్ త్లిిని వెంట్

బెటుటకని ప్రకోనే ఉనై గుడికి వెళ్ళాడు. అకోడికి జోయత్్న, ఆను త్లిిత్ండ్రులు

వచ్చిరు.

జోయత్్న దేవత్లా ఉంది. సర్కజ కాళాకి దండం పెటిటంది. వినయంగా

మాట్లిడింది. ఆను త్లిి త్ండ్రులు కూడా చ్చలా సంసాోరంతో ప్రవరిుంచ్చరు.

“మాకు పూరిుగా అంగ్లకారం. ప్తలిలు ఇషటపడాారు. మాకు త్పుుగా

అనిప్తంచ దుదు. మా పూరీీకులు న్నర్ు ఇండియాకి చెందిన వాళ్ళా అయిన్న, మేము

ఇకోడే చ్చలా సంవత్్రాలుగా ఉంటున్నైము. ఇకోడి ఆచ్చర వయవహారాలు మాకు

బాగా తెలుస్త. ప్తలిలు ఇషటపడిన జీవితానిై ఇవీడమే కదా పెదద వాళా కరువయం.”

సర్కజకి వాళ్ళా బాగా నచ్చిరు. ఆను కూడా ఒక టీచర్. ఇంకా సరీీస్తలో

ఉంది.

“నేను మావారితో మాట్లిడి మీకు తెలియచేసాును.

“మీకు మా అమాాయి నచిిందా అమాా?”

97
 “చ్చలా నచిింది. కానీ నేను మాత్రమే తీరాానించే విషయం కాదుకదా.

మాట్లిడి డలసాును.”

ఆర్కజు రాత్రి నులిిగా మాట్లు ప్రారంభంచింది ఒకోకో విషయంగా

చెపూు ఉండగా,

“నువెీందుకు న్న కడుకిో నచిని పని చేయడం?” అత్ుగారు

సాగదీసింది.

“న్న కడుకిో నచిిన పని నేను చేయాలనుకుంటున్నైను. అందులో

త్పేుముంది?”

“డలశావ్వరా? నినుై కించ పరుస్ుంది. త్న కడుకు సంపాదిస్తున్నైడని

దానికెంత్ గరీమోష డలడు. ఇక నినుై వదిలించు కోవాలని డలస్ుంది.”

“అత్ుయాయ! తందరపడి దునిమాట్లు కలిుంచి, మీ కడుకుని ఇంకా

ఎగదోయకండి. మనవడికి ఒక మంచి జీవిత్ం ఏరుడుతుంటే ఏ న్ననైమాా

కూడా అడుా పడినటుి చరిత్రలో దుదు.”

“నువ్వీ న్నరుాయ్! మా అమా ఏమీ త్పుుగా మాట్లిడదుదు.”

“ఇదిగో డలడండి. ఆ అమాాయి కుటుంిం కూడా చ్చలా మంచిది. ఆ

అమాాయికి అనిై అరహత్లు ఉన్నైయి. మన ప్తలిల సంతోషం మనకి ము్యం. ఆ

విషయం అరథం చేస్తకుని, పంత్ం వదిలి ఒపుుకోండి. వాళాని మన ఇంటికి

రమాని చెబుతాను. ఒక సారి డలస్తు మీకే వాళ్ళా నచుితారు.”

“మూరీు! తందరపడి త్ల వ్వపెయయకు. ఈ సంింధం మనకు వదుద.”

“ఎందుకు న్ననైమాా? న్ననైగారి మనస్త్ను ఇంకా పాడు చేస్తున్నైవ్వ?”

98
 “న్నరుాయయరా! న్ననైమాతో మరాయదగా మాట్లిడు.”

“న్ననైమా మహాలక్ష్మి లా ఉంటే దండం పెటుటకోవచుి. గూని మంధర లా

నడుచుకుంటే?”

గురుమూరిు సర్కజను సమీప్తంచ్చడు. చెయియ సాచి చెంప మీద వేగంగా

కట్లటడు.

“ఎందుకు న్నన్నై ఇపుుడు అమాని కట్లటరు?”

“ఎదిగన కడుకును కట్టదును. అందుకే న్న భారయను కట్లటను. ఇదిగో

డలడవే! ఈ పెళ్ి జరగదు. న్న ఇషటం దుకుండా జరిప్తంచ్చలనుకుంటే నేను

దుకుండా జరిప్తంచుకో. భరు ప్రకోన నిలిడితేనే ఆ భారయకి గౌరవం. అరథం

అయియందా? కాదు కూడదు అని జరిప్తంచ్చవంటే, ఆ త్రాీత్ నీవ్వ న్నతో కాపురం

చేయడం కుదరదు.” విసవిసా వెళ్ి పోయాడు గురుమూరిు.

గురుమూరిు త్లిి ము్ం తిపుుకని కడుకుని అనుసరించింది.

సర్కజ చెంపను పటుటకని అలాగే నిలిడి పోయింది. రాహుల్ త్లిి

దగారికి వచ్చిడు.

“ననుై క్షమించమాా. ఇనేైళా త్రువాత్ కూడా నీవ్వ న్ననైగారి చేతిలో

దెిబలు తినడం నేను సహించదును. న్నకు పెళ్ళా వదదమాా.”

“జోయత్ై కనైవాళాతో రేపు ఇంకోసారి మాట్లిడి నీకు ఈవిషయంలో

జవాబు చెపాును రాహుల్.”

మరుసటి ర్కజు రాహుల్, సర్కజ ఇదదరూ జోయత్్న ఇంటికి వెళ్ళారు. వాళ్ళా

సాదరంగా ఆహాీనించ్చరు.

99
 జరిగనదంతా సర్కజ చెప్తుంది.

"ఆయనకి పంత్ం ఎకుోవ. పెళ్ికి రారు. పెదదగా ఏరాుటుి చేసి ప్తలిల

మనస్త్ని నొప్తుంచ వదుద. రిజిసాార్ ఆఫీస్తలో పెళ్ి జరిప్తంచితే ఏ సమసాయ

ఉండదు. అలా కాకుంటే గుడిలో తాళ్ కటిటంచి , పెళ్ిని రిజిసటర్ చేయించి, హోట్ల్

లో విందు ఇచేిస్తు అందరికీ హాయిగా ఉంటుంది. అమా, న్నన్నై అంటూ ఎవరూ

రాకున్నై ఇది జరుగుతుంది కదా.”

“మీరు వసాురు కదా అమాా?”

“త్పుకుండా. న్న కడుకు పెళ్ాకి నేను రాకుండా ఎలా ఉంట్లను? పకోనే

ఉంట్లను.”

“మాకూ సమాత్ం అమాా.”

“వెంట్నే మంచి ముహూరుం డలసి పెళ్ి చేస్తదాదం. మిగలిన ఏరాుట్ినీై

నేను, న్న కడుకు డలస్తకుంట్లం.”

ఆ వారం చివరిలోనే గుడిలో ఉదయం పదిగంట్లకి రాహుల్ జోయత్్న

పెళ్ి జరిగంది. రిజిసాార్ కారాయలయంలో సాక్షుల సంత్కంతో రిజిసటర్

చేయించ్చరు.

సర్కజ, రాహుల్, జోయత్్న ముగుారూ కారులో ియలుదేరారు. ఇంటి

ముందు కారు వచిి ఆగంది. ముగుారూ దిగారు.

“న్నకు అంతా తెలుస్త. లోపలి రానకోర దుదు. వాళాకి న్న ఆశీస్త్లు

దొరకట్ం మాట్ కలి.”

“ఏమిట్ండీ? ఇపుుడు కూడా ఇలా మాట్లిడితే ఎలా?”

100
 “మూరీు! దీనిై మదట్ ియటికి పంపు. మగుడిని అవమానపరిచిన

దీనితో ఇంకా కాపురం చేసాువా?”

సర్కజ లోపలి వచిింది.

“ఆగు!”

“కాసు ఉండండి." లోపలి వెళ్ి త్యారుగా ఉంచిన స్తటేోస్తతో బైటికి

వచిింది.

“మీరు అనుమతి ఇచిిన్న ఇకమీద నేను ఈ ఇంట్ి ఉండబోవడం దుదు.

ఈ వయస్త్లో కూడా కడుకు దగారుైంచి కోడలిని వేరు చేయాలని కుతి్త్ బుదిద

ఉనై మీరు త్లిి కాదు. “

గురుమూరిు చెయియ మళ్ళా పైకి దుచింది.

“ఆగండి. ఇరవై ఎనిమిదేళ్ళిగా నేనూ ఉదోయగానికి వెళ్ి సంపాదించి

కుటుంబానిై డలస్తకోవడం వదుి ఇనిై వసతులు, సంత్ ఇలుి అనీై వచ్చియి. ఆ

విషయం మరిచి పోకండి. జీవిత్ంలో నేను అనీై అనుభవించ్చను. న్న కడుకు

జీవిత్ం ఇక పైనే మదలవ్వతుంది. ప్తలిల న్నయయమైన కోరికలకు మారుగా

నడుచుకుని, వాళా మనస్తను విరిచేస్త త్లిి త్ండ్రులు కనై వాళ్ళా కాదురు.”

వెనుకకు తిరిగంది.

“ఇనిై ర్కజులు నేను ఒక భారయగా జీవించిన జీవిత్ం చ్చలు న్నకు. ఇక

మీదట్ న్న కడుకు కోసం జీవించ్చలని అనుకుంటున్నైను. రాహుల్! పద

వెళదాం.”

గంభీరంగా కారులో ఎకుోతునై త్లిిని అనుసరించ్చడు రాహుల్.

101
 గడియారం
నీల పదాన్నభన్
రాత్రంతా నిద్ర దుకుండా అత్ను చ్చలా అవసథ పడాాడు. ఎడమ వైపు భుజం

నుంచి క్రింద నడుము దాకా భయంకరమైన నొప్తు. ము్యంగా గుండె దగార,

ఊప్తరి అందనటుిగా లోపల ఎకోడో చురుకుో మంట్ంది.

నులుకువ వచిి కళ్ళా తెరిచినపుుడు భగుామని మండినట్ినిప్తంచింది.

జీరం అంత్ తీవ్రంగా ఉంది.

"అమాా... అమాా.....' అంటూ మూలిగాడు. ఎవరిదైన్న చేయి త్గలిన్న

బాధ ఎకుోవైనటుిగా అనిప్తంచింది. అందుకే కాళ్ళా పట్టడానికి వచిిన మాలతిని

త్రిమేశాడు.

త్నకే తెలియకుండా ఎపుుడు నిద్ర పోయాడో తెలియదు. కాని చెవ్వలకు

వినిడుతునై ప్తలిలు ఆడుకుంటునై సందడి, ర్కడుా మీద వాహన్నల చపుుడు

వీట్నిైటినీ మించి అలవాటుకు విరుదదంగా ఏదో భయంకరమైన నిశిధం త్న

చుటూట ఆవరించుకునైట్ినిప్తంచింది. నులిగా కళ్ళా తెరిచి డలశాడు.

బాగా ప్రొదెదకిోనటుి ఎండ పెళ్ళామని కాస్ుంది. ఎదురుగా ఉనై గోడ

గడియారంలో ముళ్ళా పన్ైండు అంకెను తాకీ తాకనటుటగా ఉన్నైయి. పదెదనిమిది

పంతమిాదికి మధయసథంగా తేదీని డలప్తస్ుంది. గురువారం పూరిుగా

మాయమవకుండా వెండిఅక్షరాలు నురుస్తున్నైయి.

102
 అత్నికి పెళ్నాన కత్ులో, స్తమారు ఎనిమిదేళా క్రిత్ం కనై సైకో టైం

డేట్ర్ అది. న్లకకసారి కీ ఇస్తు చ్చలు. సాగుల్ా ఐట్ం. ఆఫీస్తలో దానిై

తెచిినపుుడు పూయన్ రామసాీమిని అందరూ చుటుట ముట్లటరు. పోట్ల పోటీలకి

మధయ రండువందల యాభై రూపాయలు ఇచిి కనుకుోని తీస్తకుని వచిినపుుడు

అత్ని సంతోషానికి పట్టపగాాలు దువ్వ. మాలతికి అత్నికన్నై ఒక పాలు ఎకుోవ.

ఇంటికి ఎవరు వచిిన్న ఈ గడియారం గురించి ఎపుుడు అడుగుతారా అని

ఉతా్హంతో ఎదురు డలస్తు ఉండే వాళ్ళా.

అపుుడు ఆర్కగయంగానే ఉండేవాడు. ఈ గడియారం కూడా రిపేరు కాదుదు.

గత్ కదిద న్లలుగానే ఏదో అసీసథత్.

నొప్తు ఉధృత్ంగా త్న ప్రతాపానిై డలప్తస్ుంది. అమాా... అయ్యయ..

పెదద ప్తలిలు ఇదదరూ అత్ని దగారకి వచిి కాస్త్పు కూరుిని వెళ్ళారు.

కడపటి వాడికి, చంటిదానికి అత్ని ఆర్కగయం గురించి బెంగ పెటుటకునేంత్గా

వయస్త్ దుదు. త్ండ్రి గుండెల మీదే పడుకుంట్లమని ఇదదరూ గొడవపడాారు.

మాలతి వచిి ఇదదరినీ లోపలి లాకెోళ్ాంది. కాస్త్పు అయిన త్రాీత్ కాఫీ

తీస్తకుని వచిింది.

"టైనుంత్ అయియంది?"

మేజ డ్రాయరులో ఉనై చేతి గడియారానిై తీసి డలసి, "ఏడు కావడానికి

ఇంకా ఐదు నిమిషాలు ఉంది" అని అంది.

"కాఫీ గాిస్త పకోన పెటిట ఆ గడియారం పెండుయలానిై కాసు ఊపు"

అన్నైడు నొప్తుని భరిస్తునై గొంతుతో.

103
 "సరే , కాసు కాఫీ అయిన్న తాగండి. నినై సాయంత్రం నుంచి ఏమీ

తినదుదు" అని ిలవంత్ం చేసినపుుడు "నీకు చెప్తున పనిని చేసాువా దుక ననుై

దుచి సరి చేయమంట్లవా?" అంటూ గటిటగా అరిచ్చడు.

మాలతి గాిస్తను మేజ మీద పెటిట గడియారం దగారకి పరిగెతిునటుటగా

వెళ్ాంది. కురీి లాగ దాని మీద నిలిడి గడియారం క్రింది భాగంలో ఉనై చినై

గాజు త్లుపును తీసింది. చలనం దుకుండా ఉనై పెండుయలానిై ఆను చేతోు

ఊప్తనపుుడు కురీి కూడా ఊగంది.

ఇపుుడు టిక్ టిక్ అంటూ గడియారం చపుుడు చెవ్వలకి వినిప్తంచినపుుడు

అత్నికి శాంతిగా అనిప్తంచింది.

మాలతి బ్లగుస్తకు పోయిన చినై ములుిను డలపుడు వేలుతో నులిగా తిప్తు

పన్ైండుకు తెచిింది. ఇపుుడు గడియారం పన్ైండు సారుి ట్ంగ్ ట్ంగుమని

మ్రోగ ఊరుకుంది. ఆ త్రాీతా ఆరు అంకెకు చినై ములుిను తిప్తు పన్ైండునైర,

త్రాీత్ ఒంటి గంట్, ఒకటినైర, రండు, రండునైర ఇలా కాలచక్రం గర్రున తిరిగ

ఏడు గంట్లకి వచిి ఆగంది.

మాలతి కురీి మీద నుంచి దిగన త్రాీత్ "ఆ ధరాామీట్ర్ ని కాసు ఇవ్వీ"

అన్నైడు.

ధరాా మీట్ర్ తెచిి అత్ని న్నట్ి పెటిటంది. కాస్త్పాగ తీసి డలస్తు, "నూట్

మూడు ఉంది. డాకటర్ దగారికి వెళదామా?" అని అడిగంది.

"వెళ్ి మాత్రం ఏం ప్రయ్యజనం? పోయిన వారమే కదా వెళ్ి వచ్చిము."

"అందుకని?"

104
 "నువ్వీ న్నరూాస్తకుని లోపలి వెళ్ళా." బాధను ఏకాంత్ంగా

అనుభవించనీయకుండా మాలతి త్నతో మాట్లిడుతుండడం అత్నికి ఇిబందిగా

అనిప్తంచింది.

ఆరేడు న్లలకు ముందు, మదటి సారిగా నొప్తు వచిినపుుడు, ప్రము్

డాకటర్ షెన్నయ్ దగారికి వెళ్ళారు. ఆయన పూరిుగా చెక్ చేసి, "ఏమీ దుదు. ఏదైన్న

మస్తోయలర్ పెయిన్ అయి ఉండచుి. అంతే" అని ఏదో ప్తల్్ రాసి ఇచిి

పంప్తంచేశారు.

మరీ ఓరుికోదునంత్ కాకున్నై గుండెలో సనైగా నొప్తు ఎపుుడూ ఆ

ఉంటూనే ఉంది. కాని ఏ ర్కగం దుదని డాకటరే చెపాురుగా అని త్నకి తానే

సమాధానం చెపుుకుని ధైరయం చేకూరుికుంటూ ఆఫీస్త, ఇలుి, స్తైహితులతో

కబురుి అంటూ తిరుగుతూ ఉండేవాడు. కాని ర్కజులు గడుస్తునై కదీద వళ్ళా చికిో

పోవడం, ిలహీనం చోటు చేస్తకోవడం అత్నికే తెలియసాగంది. ఎపుుడూ ఆ

జీరం, ఆహారం మీద పెదదగా ఇషటం దుక పోవడం, చీటికీ మాటికీ కడుపు నొప్తు

రావడంతో మళ్ళా డాకటర్ షెన్నయ్ దగారికి వెళ్ళాడు. త్రడల వచేి గుండె నొప్తు

గురించి కూడా చెపాుడు. డాకటర్ మళ్ళి అనిై టెస్తటలు చేయించి, "మీకు ఏ ర్కగమూ

దుదు. పథయం కూడా ఏమీ వదుద. న్నటికి రుచిగా ఉనైవనీై తినండి" అని ట్లనిక్

వ్రాసి ఇచిి పంప్తంచేశారు.

ఇపుుడు మళ్ళా నిశిదం. అత్ను కళ్ళా తెరిచి డలసినపుుడు గడియారం

మళ్ళా ఆగపోయింది. అత్ను పకోకు తిరిగ పడుకున్నైడు. లోపల ఏదో పచిి

పుండును కెలికినటుి కలుకుోమంది.

105
 "మాలూ!" గటిటగా అరిచ్చడు.

మాలతి వచిింది.

గడియారానిై డలప్తంచ్చడు.

మాలతి పెదవి విరుస్తు మళ్ళా కురీి మీదకి ఎకిో గడియారం ముళాను

ఏడునైరకు జరిప్త అత్ని దగారికి వచిింది. "కాఫీ కూడా తాగదుదు. కాసు పాలైన్న

తీస్తకురాన్న?"

"వదుద."

"కంచంగా తీస్తకు వసాును."

"న్నకు ఇపుుడు ఏమీ వదుద. అమాా.."

మాలతి వెళ్ి పోయింది.

డాకటర్ షెన్నయ్ దగారికి వెళ్ి వచిిన త్రాీత్ కూడా నొప్తు త్రడల వస్తు

ఉండట్ం వలి మారుు కోసం వేరే డాకటరిను సంప్రదించ్చరు. వాళ్ళా షెన్నయ్

చెప్తుందే చెపాురు. ఇదంతా డలసిన త్రాీత్ అత్నికి తానేదో దుని ర్కగానిై

ఊహించుకునే హైడ్రో కాండ్రియాక్ గా మారిపోయాడేమోషనని త్న మీదే అత్నికి

సందేహం కలిగంది. కానీ, చురుకుోమంటూ గుండె లోతులోించి పెలుిబుకి వచేి

ఈ నొప్తు, నిపుు కణికల మీద నిలిడి ఉనైటుిగా దహించే ఈ జీరం.. ఇదంతా

అిదదం, వటిట భ్రంతి మాత్రమే అని చెపాులంటే త్న వంట్ి ప్రాణం దుకుండా

ఉండాలి. అయ్యయ... అమాా...

మళ్ళా నిశిదం.

106
 కళ్ళా తెరిచి డలసినపుుడు గడియారం ఏడూ ఆ నలభై దగార ఆగపోయినటుి

కనిడింది.

మాలతిని ప్తలవడానికి అత్ను చేసిన ప్రయత్ైం ఫలించదుదు. గొంతు

పెగల దుదు. కాలం సథంభంచి పోయినటేి అనిప్తంచింది. భూమి కదలికలు కూడా

ఆగపోయినటుి..

"ఇలాగే ఉంటే ఎలా? గోమతి తో మీ ఇంటికి కబురు చెయయన్న?"

గోమతి వాళ్ాంటి పనిప్తలి.

"ఊం..ఏదో ఒకటి చెయియ. మదట్ గడియారానిై సరి చెయియ." అరిచ్చడు.

"దానిై రిపేరుకు ఇవాీలి. ఎనిై సారిని పెండుయలానిై ఊపడం?"

"అనీై త్రువాత్ డలస్తకోవచుి. ఇపుుడు మదట్ గడియారానిై సరి

చెయియ." గొంతు పెంచ్చడు.

మాలతి మేజ మీద ఉనై చేతి గడియారానిై తీసి డలసి, గడియారం

ముళాను ఎనిమిదికి జరిప్త పెండుయలానిై ఊప్తంది. ప్తలిలు స్తోలుకి వెళ్ళా సందడి.

"న్నన్నై.. ట్ల ట్ల" అని చేప్తు పెదద ప్తలిలు ఇదదరూ ఆయాతో స్తోలుకి

ియలుదేరారు.

త్ముాడు నుటెికిో వచ్చిడు.

"మళ్ళా నొప్తు వచిిందా? గోమతి వచిి చెప్తుంది."

త్నకన్నై రండేళ్ళా చినైవాడు. వయస్త్ ముపెను ఒకటి.

"అయ్యయ... ఈ నొప్తుని భరించ దుక పోతున్నైను."

107
 "ప్రొదుదటిైంచి ఏమీ తాగదుదు." పాల గాిస్తతో అకోడికి వచిిన మాలతి

పుకారు చెపుునైటుిగా అనైది.

"ఏమీ త్రాగకుండా ఉంటే ఎలా అనైయాయ? కాసు పాలైన్న తాగు."

అత్నూ ిలవంత్ం చేయడంతో పాల గాిస్త తీస్తకుని రండు గుకోలు

తాగ మళ్ళా ఇచేిసాడు. నొప్తు మాత్రం త్గాదుదు. గడియారం ఎనిమిది దగారే

ఆగపోయి త్ననే మిట్కరించి డలస్తునైటుి భ్రమ.

"సరే, డాకటర్ దగారికి వెంట్నే వెళదాం పద. ట్లకీ్ తీస్తకసాును" అంటూ

త్ముాడు బైటికి వెళ్ి ట్లకీ్ తీస్తకచ్చిడు. బాధతో లుంగలు చుటుటకు పోతూ,

త్డిడుతూ ఎలాగో ట్లకీ్ ఎకుోతూ కూడా, "గడియారానిై కాసు ఊపు.

ఆగపోయింది" అని మాలతితో చెపుడం అత్ను మరిి పోదుదు.

డాకటర్ షెన్నయ్ ఇంట్ి పేషంట్ి రదీద కాసు ఎకుోవే. ఇపుుడు కూడా ఆయన

దగారే ట్రీట్నుంట్. మంచి శకునం. డాకటర్ గారింట్ి గడియారం బాగానే

పనిచేస్ుంది.

ఒకోకో పేషంట్ లోపలి వెళ్ి రావడానికి ఇరవై నుంచి ముపెను నిమిషాల

దాకా అవ్వతోంది. పదకండునైరకి అత్ని వంతు వచేింత్ వరకు నొప్తుతో అవసథ

పడుతూ అలాగే కూరుిన్నైడు.'"డాకటర్! మళ్ళా నొప్తు వచిింది" అత్ను

అంటూండగానే త్ముాడు ఎక్రేలు, ిిడ్ రిపోరుటలు, మందుల చీటీలు అనీై

కట్టగా డాకటర్ కి అందించ్చడు.

108
 మదటి సారిగా డలస్తునైటుిగా డాకటర్ వాటిని శ్రదదగా పరిశీలించ్చరు.

ఎక్రేలను వెలుతురులో ఉంచి డలశారు. బెడ్ మీద పడుకని ఉనై అత్ని దగారికి

వచ్చిరు.

"ఎపుుడూ ఆ ఉంటుందే, అలాగే ఉందా ఈ నొప్తు?"

"దుదు డాకటర్.. ఇంత్కు ముందు గుండెలో సనైగా నొప్తు ఉంటూ ఉండేది.

నినై సాయంత్రం ఆఫీస్త నుంచి ఇంటికి వచిినపుటుైంచి భయంకరమైన న్నప్తు,

భరించదునంత్గా. ఊప్తరి కూడా సరిగా తీస్తకోదుక పోతున్నైను. జీరం కూడా

ఉంది, నూట్ మూడుకు పైగానే." అత్ని బాధంతా కళాలో ప్రతిఫలించింది.

డాకటర్ అత్ని వీపు మీద సెటత్స్ోప్ పెటిట డలశారు. ఒకటిని నుంచి పది

దాకా ల్లకో పెట్ట మన్నైరు.

"దగుా ఉందా?'

"దుదు డాకటర్."

కడుపు మీద నొకిో డలశారు. ఆ్రై ఎపుటి లాగే అన్నైరు.

"మీకు ఏమీ దుదు. పోతే ఈ కాపూ్ల్్ ఒక ర్కజుకి న్నలుగు చొపుున

మూడు ర్కజులకి వాడండి" అని చెప్తు హోసాట సైకిిన్ 12 అని వ్రాసి ఇచ్చిరు.

దారిలో మందుల షాప్ దగార త్ముాడు దిగ మందులు కనుకుోని వచిి

అత్నిై ఇంటి దగార దిగబెట్లటడు.

మంచం మీద పడుకోబోయే ముందు ఏదో స్తూరించినటుి గడియారం

వైపు డలశాడు. అది పదకండు గంట్లకే ఆగ పోయింది.

109
 చర్రుమని కోపం వచిింది అత్నికి. పకోనే త్ముాడు ఉనైందు వలన

అపుటికి అణచుకున్నైడు.

కాపూ్ల్ తీసి అత్నికి ఇచిి మంచినీళా గాిస్తను అందిస్తు, "న్నకు

సెలవ్వ దుదు. ఆఫీస్తకు వెళ్ళాలి. సాయంత్రం మళ్ళా వసాును. రండో కాపూ్ల్

ఆరు గంట్ల త్రాీత్ వేస్తకోవాలి" అని చెప్తు త్ముాడు వెళ్ి పోయాడు.

బైట్ ఎండ ఫెళ్ళి మంటున్నై ఇంట్ి చలిగా ఉనైటుి అనిప్తంచింది. జీరం

ఎకుోవగా ఉనైందు వలన శరీరం వణక సాగంది.

మాలతి కంిళ్ని తెచిి కప్తుంది.

"ఎందుకు గడియారానిై సరి చేయదుదు?' మండిపడాాడు భారయ మీద.

"ఎనిై సారిని సరి చేయను? ఐదు నిమిషాలు కూడా సరిగాా పని చేయడం

దుదు. స్తోలుకి కాయరియర్ తీస్తకెళాడానికి ఆయా వచేి టైమయియంది.

గడియారానిై ఊపుతూ కూరుింటే న్న పనులు ఎలా అవ్వతాయి?"

ఆ గడియారానిై డలస్తు మాలతికి వళ్ళా మండుతోందని అనిప్తంచింది

అత్నికి.

"చెపేుది వినిప్తంచుకోవేం? ఇంట్ి ఒక మనిషికి కులాసాగా దునపుుడు

అపశకునంలా గడియారం ఇలా ఆగపోతే?"

మాలతి గడియారపు ముళాని పన్ైండుకు జరిప్త పెండుయలానిై ఊప్తంది.

రాత్రి సరిగా నిద్ర దునందు వలి కలిగన అలసట్ వలిన్న, దుక మందుల

ప్రభావమోష తెలియదు. అత్నికి నిద్ర వస్తునైటుి అనిప్తంచింది.

110
 ఎంత్ స్తపు నిద్ర పోయాడో తెలియదు. ఉనైటుిండి విపరీత్మైన దాహం

వేసింది. చటుకుోన కళ్ళా తెరిచి డలశాడు. ఎదురుగా అత్నేై దీనంగా డలస్తు

నిలిడాా మాలతి ము్ం కనిప్తంచింది. "కాసు మంచి నీళ్ళా ఇవీన్న?"

అత్ని కళ్ళా గడియారం వైపు తిరిగాయి. అది చకోగా టికుో టికుో

మంటూ త్న పని త్ను చేస్తకుంటూ పోతోంది. అమాయయ అనిప్తంచింది అత్నికి.

"గడియారం ఆగందా?'

"దుదు. ఆ త్రాీత్ ఆగదుదు." మాలతి అంది.

"అమాయయ! ఇక కనిై ర్కజులకి ఏ చీకూ చింతా దుదు" అని

అంటుండగానే గుండె నొప్తు ప్రొదుదనై కన్నై ఉదృత్ంగా ఉనైట్ినిప్తంచింది. టికుో

టికుో మంటూ కదులుతునై గడియారానిై డలస్తు నిద్రలోకి జారుకున్నైడు

శాశీత్ంగా.

111
 తొలిగిన మేఘాలు
జి. తిలకవతి
"ఈ ర్కజు ఎలాగైన్న సరే, చచిి పోవాలి." మనస్త్లో దృఢంగా

అనుకుంది కోకిల. ఆత్ాహత్య చేస్తకునే వాళాంతా ఎలా చేస్తకుంటున్నైరు? రైలు

క్రింద పడి చచిి పోదామంటే ఆ ఊరిలో రైదుీ స్తటషన్ అసలుకే దుదు. దీని కోసం

పదెదనిమిది కిలో మీట్రుి వెళాడం కుదురుతుందా? నిపుంటించు కోవచుి. కాని

చ్చలా చిత్రవధ. బాధ భరించదుక అరిస్తు ఎవరైన్న వచిి కాపాడడానికి ఆసాోరం

ఉంది. ఆలోచిస్తు వాకట్ి సానుపు జలిి ముగుా పెటిటంది కోకిల. ముగుా ప్తండి

డబాబ ఒక చేతోు పటుటకుని, నడుములో దోపుకునై లంగాను సరి చేస్తకుంటూ

నిట్లరుగా నిలిడిన కోకిలకి రపు వాలికుండా త్ననే డలస్తునై విదయ

కనిడింది.

"కోకిలా! ఊరికే ఊరి వాళాని త్పుు పట్టడం ఏం న్నయయం? ింగారపు

బొమా లాంటి రూపం, ఒతుుగా, కృషణ సరుంలా నిగనిగలాడే త్లకటుట, అందమైన

చిత్రపట్ంలా తీరిి దిదిదనటుినై ము్ంతో ఉనై నినుై డలస్తుంటే.." విదయ

ము్ంలో కించితుు గరీంతో పాటు, గొంతులో అనురాగం కూడా

తణికిసలాడింది.

విని విని విసిగెతిు పోయినటుి, "ప్ి.." అనైది కోకిల. త్న అందం, రూప

లావణయం గురించి ఎవరైన్న పొగడితే ఆనుకే తెలియని నిరిిపుత్ ఆవరించుకునేది.

112
గత్ రండేళ్ళిగా అలాంటి పొగడులు వింటుంటే ఒక విధమైన దేీషం కూడా

ఏరుడసాగంది.

"ఏమైంది రాణిగారికి? ఎందుకబాబ అంత్ విరకిు?" కోకిలను ఉడికిస్తు

చిలిప్తగా అంది విదయ. అవడానికి అకాోయేయ అయిన్న త్లిిలాగా చెల్లిలితో

వయవహరించేది విదయ.

"ఏంట్కాో? నువ్వీ కూడా ఇలా మాట్లిడుతున్నైవ్వ? అంటుండగానే కోకిల

కళాలో నీళ్ళా నిండుకున్నైయి.

చినై పచ్చరి కటుటని నముాకుని జీవనం కనసాగస్తునై కుటుంిం

వాళాది. త్ండ్రి ఆర్కగయంగా ఉనైంత్ వరకు, పెదదగా చెపుుకునేట్టుిగా కాకున్నై

చీకూ చింతా దుకుండా కాలం గడిచి పోయింది. కటుటబాట్ిలో దుని మదుమేహం,

రకు పోటు త్ండ్రిని ఇంట్ినే కటిట పడేశాయి. సరుకు కనుగోలు చేయడానికి, గలాి

దగార కూరుిని వాయపారానిై డలస్తకోవడానికి సరైన మనిషి దొరకో చ్చలా

ఇిబందుల పాలైయాయరు.

కుటుంింలో విదయ మదటి సంతానం. పిస్ట టూ ముగంచి గత్ పదేళ్ళిగా

పెళ్ి కోసం ఎదురు డలపులు డలస్ుంది. ఆనుకన్నై మూడేళ్ళా చినైవాడు గోప్త.

గోప్తకి న్నలుగేళ్ళా నిండినపుుడు పుటిటంది కోకిల.

గోప్త చదువ్వ పాడై పోకూడదనైది ఇంట్ి వారందరి ఉదేదశం. ఏన్నడు

గడప దాట్ని త్లిి పని వాళితో పచ్చరి కటుటను నడుపుతూ, ఇంటిని ఎలాగో

ఒకలాగా నిరీహిస్తు వస్ుంది.

113
 "ఊరికే దిగులు పడితే మాత్రం జరిగేదేముంది స్తందరం? కళ్ళయణ

ఘడియ వస్తు పెళ్ి కడుకు త్నంత్ట్ తానే వెతుకుోంటూ వసాుడు. అనవసరంగా

దిగులు పడి ఆర్కగాయనిై పాడుచేస్తకోకండి." డాకటర్ వచిిన ప్రతిసారి చిలకిో

చెప్తునటుి సలహా చెపుడం మానరు.

"విదయని ఓ అయయ చేతిలో పెడితే ఆ ిలమే ఆయనని దుచి కూర్కి

బెడుతుంది. ఆ మాంగాడు కరుమారి అమావారు ఎపుుడు కరుణిస్తుందో?" అమా

ప్రారిథంచుకని ర్కజు దుదు.

విదయ ఎనిై వ్రతాలు, ఎనిై పూజలు చేసింది? ర్కజుల త్రిడి శోికాలు

వలిించింది. ఆ్రికి విసిగ వేసారి "అమాా! ననుై వదిల్లయియ. న్నకు పెళ్ి

పెట్లకులు ఏమీ వదుద" అని అంది.

జాత్క రీతాయ ఏ దోషమూ దుని, ఏ అవకరమూ దుని విదయకి ఇంకా వరుడు

దొరకో పోవడం గురించి ింధువ్వలంతా చెవ్వలు కరుకుోన్నైరు.

"ఇదిగో డలడండి. కట్ైం పెదద విషయం కాదు. మీ అమాాయి విదయ

డలడడానికి బాగానే ఉంది. కాదని చెపుడం దుదు. కానీ అబాబయి మీ

చినైమాాయిని ఇషటపడుతున్నైడు."

ముందుగానే కూడా ిలుకుోనైటుి వచిిన వాళాందరూ ఒకే పాఠం వల్లి

వేశారు.

"ఒస్త కోకిలా! ఈ ర్కజు మీ అకోయయని డలడడానికి పెళ్ి వాళ్ళా

వస్తున్నైరని తెలుస్తకదా. చెప్తుంది జాఞపకం ఉంచుకో. త్గుదునమాా అంటూ

114
వాళా ముందుకు రాకు. వాళ్ళా వచిి వెళ్ళా వరకు వంటింట్ిన్న దుకపోతే

పకిోంట్ిన్న పడి ఉండు." ఆజాఞప్తస్తునైటుిగా అంది అమా.

కోకిల ము్ం చినై బోయింది. "సరేనమాా" అనైది త్గుా సీరంలో.

పకో గది నుంచి వేగంగా వచిింది విదయ. "అమాా! నువ్వీ ఊరికే

ఉండవా? ఇపుుడు త్నని ఎందుకు ఏడిప్తస్తున్నైవ్వ?" అని త్లిిని

కోపగంచుకుంటూ కోకిల వైపు తిరగంది. "ప్తచిి ప్తలాి! ఇంత్ చినై విషయానికి

ఎవరైన్న ఏడుసాురా? నువ్వీ ఎకోడికీ వెళాకోరేిదు. ఎపుటిలాగే నీ పనులు

డలస్తకో.' ప్రేమతో, అధకారం చెలాయిస్తునైటుిగా అంది.

ఒకోకో సంింధం త్ప్తూ పోతునైపుుడు న్ననైగారి ఆర్కగయం మరింత్

దిగజారింది. ఇదంతా త్నవదుి అనై అపరాధ భావం కోకిల మనస్త్ను మరింత్

వేధంచ సాగంది.

రూపంలో విదయ కన్నై త్కుోవగా ఉనై ఎంతో మంది ఆడప్తలిలు పెళ్నా

ప్తలాి పాపలతో కళకళ లాడుతున్నైరు. చకోగా సంసారాలు చేస్తకుంటున్నైరు.

ఇకోడ త్నే పెదద సమసయగా మారింది. వచిిన వాళాంతా అకోయయను

త్నతో పోలుికుని ఆను త్నకన్నై త్కుోవగా కనిప్తస్తునై కారణం వదుి ఆనుకు

సంింధం కుదరడం దుదు.

విదయను పెళ్ి వాళ్ళా వదదని తిరసోరించి వెళ్ాన ప్రతిసారీ కోకిలకి ఒళ్ళా

మండుకస్తుంది. "బుదిద జాఞనం దుని మూరుఖలాిరా! విదయ కన్నై చకోని,

బుదిదమంతురాలైన ప్తలి, ఒదిదకగా కాపురం చేస్త అమాాయి మీకు ఎకోడ

115
దొరుకుతుంది? అందమట్ అందం! అందం అంటే అసలు అరథం ఏమిట్ తెలుసా

మీకు?"

లోలోపల అగై పరీత్ంలా దహించుకు పోయేది. డలసి డలసి వేసారి

పోయి త్ను చస్తు గానీ అకోయయకి పెళ్ి కాదని నిరణయానికి వచిింది కోకిల.

మనస్త భారమయియంది. అదదం ముందు నిలిడింది.

అందంగా, ఆకరషణీయంగా కనిప్తంచిన త్న ప్రతిబ్లంబానిై డలసి త్నే

అసహియంచుకుంది. త్న అందానికి పకోన తేలిపోతునై అకోయయను త్లుికునై

కదీద ఆ అసహయం ఇంకా ఎకుోవయియంది. డ్రెసి్ంగ్ టేబుల్ డ్రాయరిై లాగంది.

చినై బాటిల్ తీసి జాకెట్ి దాచింది.

పెరటి వైపు వెళ్ాంది. నిండుగా వాయప్తంచిన పాల వెన్ైల.

కిబరాకుల సందులోి నుంచి దాగుడు మూత్లాడుతునై చంద్రుడిని

డలడాగానే ఆను కళాలోి నీళ్ళా చిప్తులాియి. ఇదే వెనైల క్రింద త్నకి భరుగా

రాబోయే, ము్నురగని ఆ రాకుమారుడితో సిగుా దొంత్రల మధయ గడపబోయే

మధురమైన రాత్రుల గురించి త్ను కనై కలలు కళా ముందు కదలాడాయి.

ఏడుపు ముంచుకచిింది. బాటిలిై తెరిచింది.

"కోకిలా!"

బాటిల్ క్రిందపడి చెలాి చెదురయియంది.

"అపుుడే అనుకున్నైను. ప్రొదుదనై దుచినపుటినుంచి ప్తచిి డలపులు

డలస్తు, ఇంటి పనులను సవయంగా ముగంచకుండా, కలగా పులగం చేసినపుుడే

116
అనుకున్నైను, ఇలాంటి ప్తచిి పని ఏదైన్న చేసాువేమోషనని. కళాలోి వతుులు

వేస్తకుని నినేై గమనిస్తున్నైను."

"అకాో! దయచేసి ననుై వదిల్లయియ. అడుాపడకు." వెకిోళా మధయ కోకిల

అంది. "న్న వలి ఎంత్ మందికి కషటం?"

"ప్తచిిదానిలా మాట్లిడకు. నీ వలి ఎవరికీ కషటం? ఆడదానిై భోగం

వస్తువ్వగా త్పు వేరే విధంగా డలడడం తెలియని, కామ ప్తశాచ్చలతో, స్త్రీ జాతినే

కించ పరిచే మూరుఖలతో న్న జీవిత్ం ముడిపడకుండా ముందుగానే వాళాను

గురిుంచడంలో న్నకు ఎంతో సహాయం చేస్తున్నైవ్వ. భారయని సాటి ప్రాణిగా, మంచి

స్తైహితురాలిగా డలడగలిగే ఒక మంచి మనషి కోసం నేను ఎదురు

డలస్తున్నైను." దృఢంగా అనైది విదయ.

కోకిల మనస్త్లో కముాకునై మేఘాలు నులిగా తలిగ పోయాయి.

"అకాో!" విదయ భుజం మీద త్లదాచుకుంటూ ఆశ్రయం దొరికినటుిగా కళ్ళా

మూస్తకుంది కోకిల.

117
 ధర్మమపదేశం
అనూరాధా రమణన్
'తాళ్ కటిటన భరేు అయిన్న అలవాటు దుకపోతే పరాయి మనిషే కదా.'

ధరాసంవరిధని వంటింట్ి చ్చరుకి పోపు పెడుతూ హాలోి స్ఫాలో కూరుిని

పెదదగా నవ్వీతునై మనిషిని ఒకోసారి డలసింది.

ఎనిై సంవత్్రాలు గడిచి పోయాయి? హరిహరన్, హాలోి కూరుినై పెదద

మనిషి అపుుడు యవీనంలో ఉన్నైడు.

పస్తపుపచిని మేనిఛాయ, మంచి ఒడూ ఆా పొడువ్వ, చకోగా దువిీన

క్రాపూ, గ్రీకు వీరుడి లాంటి ముకుో, తెలివితేట్లిై ప్రతిఫలించే కళ్ళా..

ఇపుుడు శరీరపు ఛాయ ఇంకో ప్తసరు ఎకిోంది. కాని అడాంగా పెరిగన

ఒళ్ళా ఆ ఎతుును దిగ మింగేసింది. త్ల మాత్రం ధరాసంవరిధని పోయిన

సంవత్్రం కుంభకోణంలో కనై ఇత్ుడి చెంబు ఆకారంలో,

మాట్లిడుతునైపుుడలాి నుడ క్రింద గంగ డోలు లాగా ముడత్లు పడా చరాం

అటూ ఇటూ కదులుతూ విచిత్రంగా అనిుంచింది. కళ్ళా చింతాకులాి చినైగా,

కళా క్రింద ఎర్రగా ఉబ్లబన సంచిలాగా...

ఉనైది ఉనైటుిగా చెపాులంటే ఈ మనిషిని ిజారులో ఎకోడైన్న

డలడడమంటూ జరిగతే ధరాసంవరిధని గురుు పట్ట దుక పోయేది.

పెళ్ి జరిగనపుుడు డలసిన ము్మే ధరాసంవరిదనికి సరిగాా జాఞపకం దుదు.

ఆ ముఖానిై అపుట్ి న్నలుగైదు సారుి డలసిందేమోష, అంతే.

118
 సరిగాా ఒక న్ల... ముపెను ర్కజులు. అందులోనే తిరుపతి, సాీమిమలై

దరశన్నలు, స్తమంగళ్ ప్రారథన, పెదన్ననైగారింట్ి విందు భోజనం, చినైత్ు

గారింట్ి కాఫీ టిఫ్తనుి.

పాతికేళా ముందు పెళ్నాన కత్ు దంపతులకు అంత్ సీత్ంత్రయం ఉండేది

కాదు. ఇంటినిండా జనం. పెళ్ాకి వచిిన చుట్లటలు.

అది చ్చలదనైటుి హరిహరన్ అకోగారి ప్తలిలు. "మామయాయ...

మామయాయ" అంటూ ఒకో క్షణం కూడా వదలకుండా హరిహరన్ని అంటి

పెటుటకని ఉండే వాళ్ళా. ముసలి అత్ుగారు, చిత్ు సాీధీన నం దుని మనిషి.

ఎపుుడోగానీ వంటి మీద తెలివి ఉండదు. అధవా ఉనైపుుడు కూడా కనైకడుకు

కళాలోికి గుచిి గుచిి డలస్తు, "మీరు ఎపుుడు వచ్చిరండీ?" అని అడిగేది.

దుకపోతే "ఇపుుడైన్న ననుై వెతుకుోంటూ రావాలనిప్తంచిందా?" అని శోకాలు

పెటేటది.

"నువేీం భయపడకు. హరి చంటి ప్తలాిడుగా ఉనైపుుడే మా న్ననైగారు

ఒక న్నట్యగతెును ఉంపుడుగతెుగా ఉంచుకుని ఆ్రు దాకా అలాగే ఉండి చని

పోయారు. అమాకి ఎపుుడూ ఆ అదే ధాయస."

హరిహరన్ అకోయయ ధరాసంవరిధనితో చెప్తుందో ఒకసారి.

"హరి అనురికాలోనే ఉంటున్నైడు. ఎపుుడో రండు సంవత్్రాలకి

ఒకసారి వసాుడు. పాపం మా అకోయయ! అత్ని మీదే ప్రాణాలిై పెటుటకుంది. ఏదో

ఈ సారి కడుకును పస్తపు ిట్టలోి, పెళ్ి ప్తట్ల మీద డలస్త భాగయం దొరికింది.

మళ్ళా ఎపుుడు వసాుడో ఏమోష. అంత్వరకు ముసలి ప్రాణం బ్రతికి ఉంటుందో

119
దుదో. ఈ సారి వాళాని మాట్లిడుకోనీ. నువ్వీ నీ భరుతో మాట్లిడడానికి ఇంకా

ఎంతో కాలం ముందుంది. ఇపుుడు పోయి పడుకో."

ఇది చినైత్ుగారి ఉపదేశం.

ధరాసంవరిధని భరుతో ఇంకా మాట్లిడనే దుదు. సగం సిగుా.. సగం భయం.

అనిైటి కన్నై మించి దిగ్రభరమ!

ఇనిైటికీ మధయ సదా కడుపున్న పడింది ఎపుుడు?

అది ఆనుకే ఆశిరయం కలిగంచిన విషయాలోి ఒకటి. హరిహరన్ అనురికా

ప్రయాణం కోసం పెటెట బేడా అనీై సరిధ ఉంచి మరాైడు ప్రొదుదనై

విమాన్నశ్రయానికి ియలుదేరడానికి అలారం పెటుటకుని పడుకున్నైడే...

అపుుడే ఆ సంఘట్న జరిగ ఉంటుంది. ఎంత్ మధురమైన రాత్రి అది!

ఎంత్ ప్రేమ పూరిత్మైన మాట్లతో ధరాని ముంచెతాుడు అత్డు!

"ధరాా! ఏడుస్తున్నైవా? ప్తచిిదాన్న. ఎందుకీ ఏడుపు? ఇంకో ఐదు

న్లలు. నువ్వీ చకోగా అకోడికి వచేియొచుి. ఆ త్రాీత్ పుటిటన దేశానిై, ఊరినీ

డలడాలంటే మూడు సంవత్్రాలకి ఒక సారి మాత్రమే."

"ఇలా ఉనై ఫళంగా నినుై వదిదుసి వెళాడం న్నకు మాత్రం కషటంగా

దుదనుకుంటున్నైవా? ఆడదానివి కాిటిట ఏడిి నీ దుఖాఖనిై కరిగంచుకునుున్నైవ్వ.

నేను మగాడిై. ఏడిస్తు అందరూ ననుై వెకిోరించరూ?"

ధరాసంవరిధని దీరఘంగా నిటూటరిింది.

120
 అంత్లో సదా వంటింట్ికి తంగ డలసాడు, "అమాా! న్ననైగారు

ఇను్లిన్ వేస్తకునై త్రాీత్ చ్చలా స్తపు ఆకలితో ఉండదురు. ఒకోదానివీ

వడిాంచడం కషటంగా అనిప్తస్తు విజీని తోడుకు ప్తలుికో."

గి గబా చెపేుసి పటుట పంచె సరసరమంటుండగా అదే వేగంతో తిరిగ

వెళ్ి పోయాడు.

విజి సదా భారయ. పెళ్ని రండు న్లలు అవ్వతోంది.

ఈ పెళ్ిని వంక పెటుటకని హరిహరన్ పాతికేళా త్రాీత్ అనురికా నుంచి

వచిి దిగాడు.

'న్ననైగారు ఇను్లిన్ వేస్తకునై త్రాీత్ చ్చలా స్తపు ఆకలితో ఉండదురు.'

ఏదో ఎపుుడూ ఆ న్ననైతోనే ఉంటునటుి అంటున్నైడే సదా. రండు

సంవత్్రాల ముందు కూడా అమా చేతి చదదనైం తిని ిస్త్కి చిలిర అడిగ

తీస్తకుని కాదుజీకి పరిగెతిున వాడే కదా.

పుటిటనపుటినుంచి ఇరవై మూడేళా దాకా డలసి ఎరగని త్ండ్రి అత్నికి

ఇపుుడు బాగా కావాలి్న మనిషి అయిపోయాడు.

ఇనేైళ్ళాగా కడుకుని భుజాల మీద, గుండెలోి ఎతుుకుని, అత్ని కోసం

ఉపవాసాలు చేసి, న్నములు న్నచిన త్లిి ఈ ర్కజు పరాయి మనిషి

అయిపోయింది.

"అమాా! ఏడవకమాా. నేను పెదదవాడినైన త్రాీత్ నీకు చీరలు, నగలు

అనీై కని పెడతాను. ఇపుుడు ఒకో ముదుద పెట్టన్న?"

121
 ముదుద ముదుద మాట్లతో చినై ప్తలాిడుగా సదా అనైపుుడు ఆను కళ్ళా

మాత్రమా వరిషంచ్చయి? అత్నికి పాలిచిిన గుండెలు కూడా పగదుట్టుి

ఏడవదుదూ.

"స్తోలోి ప్తలిలందరూ మీ న్ననైగారు ఎకోడ అని హేళన చేస్తున్నైరమాా.

న్ననైగారు అనురికాలో ఉన్నైరని చెపేు, 'మరి నువ్వీ ఇకోడ సాాప్ తెగన రిబరు

చెపుులు వేస్తకని మధాయహైపు బోజన్ననికి కూయలో నిలిడాావెందుకు' అని

అడుగుతున్నైరమాా?"

పదేళా ప్తలివాడు గుకో తిపుుకోకుండా ఏడిినపుుడు దగారికి తీస్తకుని,

అత్నికి సమాధానం చెపుడానికి మాట్లు దొరకో ప్తచిి పటిటనదానిలా అలాగే

కూరుిండి పోయింది.

"అమాా! ఎవరు ఏం చెప్తున్న సరే. ఆ పెదద మనిషి మాత్రం తిరిగ వస్తు

నువ్వీ ఇంట్ికి రానీయకు. అలా మాత్రం జరిగతే నేను ఇకోడ ఉండను. ఇపుుడే

చెపుున్నైను. ఇంకెందుకు ఈయన సహాయం? నేను ఎనుాస్వ్ ముగంచ

బోతున్నైను. ప్త. హెచ్ డి చేయడానికి సాోలర్షిప్ కూడా దొరుకుతుంది. నేను

అనురికాకు వెళ్ి తిరిగ వసాును. ఏడవకమాా. నేను ఉన్నైనమాా నీకు. నీకు

నేనున్నైను."

కండంత్ ఎతుుకు ఎదిగన కడుకును డలసి పరవశించి పోయి తాను పడా

కషాటలనీై తీరి పోయినటుిగా నమాకంతో ధరాసంవరిధని త్ల్లతిు త్న చుటూట

డలసినపుుడు..

122
 ఇలూి వాకిలి మాత్రమే పాత్ పడదుదు. ఆను కూడా త్ల న్రిసి, నడుము

వంగ పోయి, మూసి ఉంచిన పూదండలాగా వాడిపోయి...

"ఈ సంక్రాంతికి నీకు నలభై అయిదు నిండుతాయి."

ధరాసంవరిధని త్లిి పంచ్చంగానిై తిరగేస్తు వేళ్ళా మడిచి ప్రభవ, విభవ

అని మనస్తలోనే ల్లకో వేస్తకుంటూ చెప్తుంది. ధరాసంవరధనికి ఆశిరయంగా

అనిప్తంచింది. ఇరవై ఐదేళ్ళా ఒంట్రి ఆడదానిగా నిలిడి ఏటికి ఎదురీది ఇనిైటినీ

న్గుాకుని వచ్చిన్న?

పాతికేళ్ళా గడిచి పోయాయి. ఇంకా ఆయన వసాురని నమాకం ఏమిటి?

ఉన్నైర్క దుదో..

ఛీ... ఛీ.. ఎకోడ ఉన్నై దీరాఘయుషుషతో ఉండాలి. ఇపుుడు తిరిగ వచిిన్న

న్న దగార ఇపుుడేముంది?

ధరాసంవరిధని అదదంలో ము్ం డలస్తకోవడం మరిి పోయి ఎన్నై ఏళ్ళా

అయిపోయాయి.

చ్చమనఛాయే అయిన్న నిగనిగలాడే చెంపలు, ఇంద్రధనుస్త్లాగా తీరిి

దిదిదన కనుబొమలు, విశాలమైన కళ్ళా, ఎపుుడూ ఆ నవ్వీతూ ఉండే పెదవ్వలు..

అనీై ఎపుుడో కాలగరభంలో కలిసిపోయాయి.

ఇపుుడేముంది? ప్తకుో పోయిన దవడలు, వటిట పోయిన గుండెలు, పగుళ్ళా

బారిన పాదాలు, శూనయం నిండిన ఆను జీవితానికి చరిత్ర చిహాైలుగా...

ఇపుుడేమయియంది? ఇదిగో అనురికా వెళ్ి చదువ్వ ముగంచుకుని సదా

ఇండియాకు రాబోతున్నైడు. రండు న్లలు సెలవ్వలట్. మళ్ళా వెళ్ళాట్పుుడు త్లిిని

123
కూడా తీస్తకెళ్ళునని చెపాుడు. త్ీరలోనే అత్నికి పెళ్ి చేసి కోడలితో సహా

అనురికాన్న, ఆఫ్రికాన్న ఏదో ఒకటి, బాబు తీస్తకెళ్ళా చోటికి త్ను కూడా వెళ్ి

పోతుంది. ఆ త్రాీత్ త్నకేం కావాలి? ఆడించడానికి మనవడో మనవరాలో,

వేళకి ఒక ముదద ఉంటే చ్చలు.

ధరాసంవరిధని ఆలోచనలు ఇలా సాగుతుండగానే సదా ఆరాభట్ంగా

సంత్ గడా మీద కాలు పెట్లటడు.

అత్డు వచ్చిడో దుదో, ఆ ర్కజుదాకా ఉన్నైవా చచ్చివా అని అడగని

వాళ్ళా కూడా త్మ త్మ కూతుళా జాత్కాలతో సహా దాడి చేయడం మదలు

పెట్లటరు.

"అమాా! మరీ వెతికి వెతికి డలడకు. ఏదో పది ఉండాలి్న చోట్ ఐదు

ఉన్నై చ్చలు. ఉదోయగం చేస్త అమాాయి వదుద. డిగ్రీ చదువ్వ ఉంటే చ్చలు. మరీ

పెదిదంటి సంింధం డలస్తు రేపు మనం చెప్తున మాట్ వినదు."

విజయ ఆ ఇంటి కోడలుగా సదా వచిిన పదిహేన్న ర్కజే తీరాానించ

ిడింది. మర్క పదిహేను ర్కజులోి ముహూరుం కుదిరింది.

"ధరా కడుకు విదేశాలిైంచి వచిి పెళ్ి చేస్తకుంటున్నైడు. ఆనుకి

మాత్రం ఎవరున్నైరు? మనమే కదా. మనం కూడా వెళాకపోతే ఎలా?

ఇలా చెపుుకుంటూ పెళ్ాకి వారానికి ముందు నుంచే చుట్లటలు దిగుతునై

సమయం.

"నేను వస్తున్నైను." హరిహరన్.

124
 మదట్ టెలిగ్రాము వచిినపుుడు ఆను నమాదుదు. సదాకి ఐదేళ్ళా నిండే

వరకూ హరిహరన్ దగారిైంచి ఒకటి రండు ఉత్ురాలు, టెలిగ్రాములు వచిి

ఉన్నైయి.

"ఇదిగో వస్తున్నైను."

"వచేి సంవత్్రం ఆగస్టట లో ఒక న్ల సెలవ్వలు."

చివరిగా వచిిన ఉత్ురం కుిపుంగా రాయిడింది.

ఆశీరాీదం.

ఇపుుడు నేను ఉనై పరిసిథతులోి ియలుదేరి రావడం కుదరదు. ఇనిై

ర్కజులుగా నీ దగార ఒక విషయం చెపుకుండా దాచి ఉంచినందుకు ననుై

క్షమించు. ఇకోడ న్నకు ముందే ఒక భారయ, ఇదదరు కడుకులు ఉన్నైరు. వాళాని

వదిలి నేను రాదును. అమా త్న ఆ్రి ర్కజులోి కోరిన కోరికను తీరిడానికే మన

పెళ్ి జరిగంది. ఇక నీ దారిలో నువ్వీ వెళ్ళాచుి. మళ్ళా పెళ్ి చేస్తకో.

ఇటుి హరిహరన్

ఆ మనిషి ముఖానిై మరిి పోయిన్న, ఆయన వ్రాసిన ఉత్ురంలోని

వాకాయలను మరిిపోదుదు.

పెళ్ాకి ఈయనిై ఎవరు ప్తలిచింది? ధరాసంవరదని అలాగే పూజ గదిలో

కూలిడింది. సదా త్ట్పట్లయిస్తు త్లిి దగారికి వచ్చిడు.

"నేనేనమాా ఆయనకి పెళ్ి పత్రిక పంప్త ఉత్ురం వ్రాసి..."

"నీకు ఎలా ఆయన..?"

125
 "అడ్రెస్ట తెలుసమాా. ఇకోడుైంచి వెళ్ళా ముందే వెంకు మామయయ దగార

అడ్రెస్ట తీస్తకుని వెళ్ళిను. ఏదో ఆవేశం. 'నువ్వీ ననుై డలడకున్నై నేను పెరిగ

పెదదవాడినై, అనురికాకు వచిి చదువ్వకునే దాకా ఎదిగాను డలడు' అని గొపుగా

చెపుుకోవాలని ఆశ పడాాను. కానీ అకోడికి వెళ్ళికే న్ననైగారి పరిసిథతి తెలిసింది."

సదా త్ండ్రి గురించి ఆకాశమంత్ ఎతుుకు పొగడాడు. బాగా డబుబందట్.

పరపతి ఉందట్. అనురికన్ భారయ ఏడెనిమిదేళ్ళా మాత్రమే ఆయనతో కాపురం

చేసిందట్. త్రాీత్ విడాకులిచేిసి ప్తలిలతో సహా వెళ్ి పోయిందట్. త్ండ్రి ఇపుుడు

ఒంట్రి వాడట్. సదాని డలడగానే ఏడేిశాడట్. సదాని త్న స్తైహితులకి

పరిచయం చేసాడట్. అది కూడా ఎలాగా?

"న్న కడుకు. ఇండియా నుంచి చదువ్వకోవడానికి వచ్చిడు" అని.

గత్ రండు సంవత్్రాలుగా తాను కనై కడుకు, త్నని వదిదుసిన భరు

దగారే, అత్ని ఇంట్ినే ఉండి చదివి, ఇపుుడు పెళ్ి కోసం మాత్ృ దేశానికి తిరిగ

వచ్చిడని తెలిసినపుుడు ధరాసంవరిధని నిలువ్వన్న కూలి పోయింది.

"పెళ్ి నిశియం కాగానే ఫోనులో తెలియ జేయమన్నైరమాా. ఇనేైళ్ళా

తాను చేసిన దానికి ప్రాయశిిత్ుంగా ఆయనే వచిి పెళ్ిని త్న చేతుల మీదుగా

జరిప్తసాునన్నైరు. అలా చెప్తున త్రాీత్ ఎలాగమాా వదదని చెపుడం? ఎంతో

మంది ఇళాలోి జరుగుతునై వయవహారమే కదా ఇది. పైగా ఆయనే త్పుును

గ్రహించి బాధ పడుతునైపుుడు మనం కూడా ఆయనిై హింసించడం భావయం

కాదు."
"...."

126
 "ఆడపెళ్ా వాళ్ాంట్ి కూడా నిశిింత్. ఎంత్ బాగా చదువ్వకున్నై, చేతి

నిండా సంపాదిస్తున్నై పెళ్ాకడుకు త్ండ్రికీ త్లిికీ పడదు అనై కఱత్ ఉండే

ఉంటుంది. ఇపుుడు అంతా సవయంగా చకో ిడింది."

ధరాసంవరిధని త్న కడుకుని కత్ు మనిషిని డలసినటుి డలసింది.

నిశిితారథం జరిగనపుుడు వ్రాయిడిన ముహూరు పత్రికలో చినై

మారుును స్తచించింది.

"శ్రీమతి ధరాసంవరిధని యొకో కుమారుడు' అనై పదానిై తీస్తసి 'శ్రీ

హరిహరన్ గారి కుమారుడు' అని వ్రాసి ఆయన చదివిన చడువ్వలనీ, డిగ్రీలనీ

వేయమనైది.

"శ్రీమతి మరియు శ్రీ హరిహరన్ గారి.." కడుకు సాగదీస్తునైటుిగా

అన్నైడు. కాని ధరాసంవరిధని ఒపుుకోదుదు. అది మాత్రమే కాదు. పెళ్ి పందిట్ి

పెళ్ాకడుకు త్లిి సాథనంలో సదా పకోన నిలిడడానికి కూడా ఇషటపడదుదు.

"ఏంట్మాా ఇది? ఉనైటుటడిై నువ్వీ ఇలా బ్లగుస్తకుంటే ఆడ పెళ్ి

వాళ్ాంట్ి ఏమనుకుంట్లరు? న్ననైగారి మనస్త ఎంత్ బాధ పడుతుంది?"

ధరాసంవరిధని కడుకుని డలసి నవిీంది. "ఈ క్షణం కోసం ఇరవై

ఐదేళ్ళిగా త్పస్త్ చేసాను సదా. కానీ అనురికా నుంచి దీని కోసమని

పరుగెతుుకుంటూ వచ్చిరు మీ న్ననైగారు. ఆయనేై నిలిడనీ నీ పకోన. నీ

అనురికా స్తైహితుల దగార చెపుుకోవడానికీ గౌరవంగా ఉంటుంది. ికోచికిో

ఎముకల పోగులా, దిషిట బొమాలా నేను ఎందుకు? వదుద."

127
 ధరాసంవరిధని త్లిి కూడా కూతురి వాలకం డలసి మండి పడింది. "ఏంటే

నీ పంత్ం? రానే రాడనుకునై మనిషి వచ్చిడు. నువేీదో ఆకాశంలో

ఎగురుతునైటుి అత్నిై కాలితో త్ంతావెందుకు? చదువ్వ దుని మదుద అనైది

సరిగాానే ఉంది."

హరిహరన్!

భారయ కోపం అత్నికి అరథమయియంది. ఆను దగారికి వెళాకుండా, కాసు

ఎడంగా నిలిడి త్న చుటూట ఒక గుంపును కూడ బెటుటకుని ఆను చెవ్వలకీ

వినిడేట్టుి బ్లగారగా అన్నైడు.

"చ్చలు మామయాయ అనురికా నివాసం. విస్తగొచేిసింది. ఇలాంటి ఒక

కడుకు ఉంటే చ్చలు. గుతిు వంకాయ కూర ఎపుుడు తింట్లమా అని న్నరు చచిి

పోయింది. ఇక మీదట్ ఇకోడే."

"బోల్లడంత్ ఆసిు ఉంది. బాబు ఎలాగూ అకోడికే వెళ్ళున్నైడు. ఇకోడ వాళా

అమాను డలస్తకునే బాధయత్ను నేను తీస్తకుందామని అనుకుంటున్నైను."

"మా ఆమా చనిపోయి పదిహేను సంవత్్రాలు అవ్వతోంది. ఒకోగానొకో

కడుకుని. ఆనుకి ఇంత్వరకూ ఒకో ప్తండం కూడా పెటిటంది దుదు. ఆ దేశంలో

ఉనై పరిసిథతులలో అదంతా సాధయం కాదు. ఒకసారి కాశీకి ధరాతో వెళ్ి అమాకి

చేయాలి్న కరా కాండలనీై చేసి రావాలనుకుంటున్నైను. మీరేమంట్లరు

మామయాయ?"

చుటూట ఉనై వాళాంతా ఆహా ఓహో అంటూ పొగడారు.

ధరాసంవరిధని మాత్రం రాతి శిలుంలా, జడంగా డలస్తు నిలిడింది.

128
 ఆర్కజు న్ననైగారిని, ఇంకా కంత్ మంది ిందువ్వలను ముందు

పెటుటకుని సదా అమాతో అన్నైడు.

"అమాా! నేను వచేి శుక్రవారం ియలుదేరుతున్నైను."

ధరాసంవరిదని ఉలికిో పడినటుిగా కడుకు వైపు డలసింది. "మరి నేను?

కోడలు విజి?"

"విజీకి ఇంకా పాస్ట పోర్ట త్యారు కాదుదు. ఇంకా విసా తీస్తకోవాలి. ఆ

త్త్ంగానికంతా ఎలాగూ మూడు న్లలు పడుతుంది. ఇకోడ మీరు పేిను ఎకిోస్తు

అకోడ నేను ఆనును రిస్వవ్ చేస్తకుంట్లను. బాంబేలో న్న ఫ్రండ్

డలస్తకుంట్లడు."

"మరి నేను?"

"నువాీ? ఏంట్మాా అంటున్నైవ్వ? ఇపుుడే కదా న్ననైగారు వచ్చిరు.

ఇనిై ర్కజులూ మనం పడా కషాటలనీై తీరిపోయాయి. ఎంజాయ్ యువర్ సెల్ూ."

ధరాసంవరిధని కంగుతో ముఖానిై గటిటగా తుడుచుకుంటూ దుచి

నిలిడింది.

"ఇదిగో డలడు సదా! నువ్వీ న్న కడుపున పుటిటన కడుకువే అయిన్న నేను

నినుై నమాడానికి సిదధంగా దును. పాతికేళ్ళాగా పెంచిన త్లిి కన్నై, నినై డలసిన

న్ననేై గొపు అని అటువైపు మళ్ాన వాడివి నువ్వీ. అందుకే అంటున్నైను. నువ్వీ

ననుై తీస్తకు వెళాక పోయిన్న ఫరవాదుదు. కానీ నీ భారయను ఇకోడే వదిలి

వెళాడానికి నేను ఒపుుకోను. నీ టికెటుటను కాయన్ల్ చేస్తకో. ఆనుతో కలి్ వెళ్ళా."

129
 "అమాా! ఏంట్మాా నువీనేది? నేను ఈ న్ల ఇరవై తారీఖున అకోడ

ఉండి తీరాలి."

"అది నీ త్లనొప్తు. విజి ఎకోడ?"

విజి ఇంకా అత్ుగారింటికి అలవాటు పడదుదు. నులిగా తంగ డలసింది.

"విజీ! నీ మగుడితో నువ్వీ ియలుదేరు."

"ఆయన ఇపుుడు కుదరదని..."

"అత్ని న్ననైగారు కూడా న్న దగార అలాగే అన్నైరు. ఇరవై ఐదేళా

త్రాీత్ ఇదిగో మళ్ళా ఇపుుడు వచ్చిరు. ఒంట్ి జవసతాీలు, అహం ఉనై

ర్కజులోి ఆయనకి అనురికన్ భారయ కావాలి్ వచిింది. ఇనేైళా త్రాీత్ ఎదిగన

కడుకుతో బాటు, కమాగా వండి పెట్టడానికి, జీరం వస్తు గంజి కాచి ఇవీడానికి,

కాశీకి వెళ్ి కనై త్లిికి ప్తండం పెట్టడానికి భారయ కావాలి్ వచిింది."

"ఒస్త ధరాా! నువ్వీ కాసు న్నరూాస్తకో." త్లిి కూతురిై కస్తరుకుంది.

ధరాసంవరిధని నిదానంగా, సిథరమైన గొంతుతో అనైది. "మీకందరికీ ఏం

కావాలమాా? ఒక ఫారిన్ చీర, సెంటు బాటిళ్ళా, సబుబలు తెచిి యిస్తు చ్చలు. మా

అలుిడు ింగారం అని అంట్లరు. న్నకు అలా కాదు. కలలో లాగా ఒకే ఒకో న్ల

మాత్రం న్నతో కాపురం చేసి, కడుపులో బ్లడానూ ఇచిి వెళ్ాన మనిషి, ఈ

పాతికేళ్ళాగా భారయ బ్రతికే ఉందా చచిి పోయిందా అని కూడా పటిటంచుకోని

మనిషి, ఈ ర్కజు చెట్టంత్ ఎదిగన కడుకును డలడగానే రకు సంింధానిై

పునరుదధరించుకోవడానికి పరిగెతుుకు వచ్చిరు. న్న కడుపున పుటిటన కడుకీో అదే

రకుమే కదా. డబుబనీ, ఆడంిరానీై డలడగానే అటుపకోకి వెళ్ి పోయాడు."

130
 "అమాా!"

"న్నరూాస్తకోరా. నువ్వీ నిజంగా న్న కడుకువే అయితే ఈ విదేశీ

వాయమోషహానిై వదిదుసి ఇకోడే భారయతో సవయంగా కాపురం చెయియ. వచేి జీత్ం

చ్చలు. అకోడికి వెళ్ి లక్షలకి లక్షలు సంపాదించే కన్నై ఇకోడే ఒక లక్షయంతో

జీవితానిై కనసాగంచు."

ధరాసంవరిధని కోడలు దగారికి వచిి భుజం మీద త్టిటంది. "ఇదిగో

డలడూ ఆ. నీ మగుడు నీతో సవయంగా కాపురం చేసాుడని నమాకం కలిగే ముందే

అత్ని బ్లడాను కడుపులో పెరగనివీకు. జాగ్రత్ుగా ఉండు. ఇపుుడే అనుమానంగా

ఉంటే డాకటర్ దగారకి వెళ్ి అబారషన్ చేయించుకో. ఇలాంటి మగాడికి త్లిిగా

ఉండడం కన్నై గొడ్రాలు అని పేరు తెచుికోవడం మంచిది."

ధరాసంవరిధని చినై సంచీలో త్న చీరలిై కుకిోంది. కడుకుతో విదేశాలకి

వెళ్ళున్నైమనై సంిరంతో ముందే సరిద పెటుటకునై సామానిను తీసి మళ్ళా లోపల

పెడుతూ ఎవరినీ ఉదేదశించకుండా అనైది.

"నేను ఎవరితోనూ కాశీకి వెళాడానికి సిదదంగా దును. ఈయన త్న

కనైత్లిికి ప్తండం పెట్టక పోయిన్న నేను మా అత్ుగారికి సంవత్్రం త్పుకుండా

అనీై చేస్తునే వచ్చిను. ఇరవై ఐదేళా త్రాీత్ నేను ఎవరికీ భారయను కాను. ఇంకా

చెపాులంటే ఆడదానేై కాను. మగాడికి సమంగా పాటుి పడాాను. మగాడిలాగా

బ్రతికాను. అది చ్చలు న్నకు."

హరిహరన్ ము్ం కుంచించుకు పోయినటుి నలిిడింది. దించుకునై

త్లతో నులిగా అకోడుైంచి త్పుుకున్నైడు.

131
 విజి సదాను ఓ పకోగా తీస్తకెళ్ళా గొంతు త్గాంచి అడిగంది. "ఇంత్

జరిగాక కూడా మీరు అనురికాకి వెళ్ళాలను కుంటున్నైరా?

"వేరే దారి దుదు విజీ. అకోడ న్న ఉదోయగం మాత్రమే కాదు. న్ననైగారి

ఆసిు, ఎస్తటటు వయవహారాలూ అనీై..."

"మరి నేను?"

"చెపాునుగా. ఇంకో న్నలుగు న్లలోి.."

"అయితే ననుై ఒక దుడీ డాకటర్ దగారికి తీస్తకెళాండి, వెంట్నే."

"ఏమయియంది విజీ?"

"నేను సాైనం చేసి నలబై ర్కజులవ్వతోంది. మీ అమాగారనైటుి విశాీసం

దుని ఈ వంశానికి నేనొక వారస్తడిని కని ఇవీదలచు కోదుదు. ఇపుుడే

తీయించేస్తకోవాలనుకుంటున్నైను. భారయ అనై సాథనమే నిశియం దునపుుడు

అమా అనై మర్క సాథన్ననికి వెళాడం న్నకు ఇషటం దుదు."

విజి ఈ కాలపు అమాాయి. సమసయను గొడాలి దాకా పోనీయకుండా

గోటితోనే త్రుంచెయయడానికి సిదదమయియంది.

132
 నిష్కృతి
జయంత్న్
“రాజీ! రడీగా ఉన్నైవా? ియలుదేరుదామా? ఎలాగో ఉన్నైవెందుకు?

అరర.. కళిలో ఆ నీళ్ళాంటి? ఏమైయియంది? చెపుు రాజీ.”

“న్న ఉంగరం కనపడట్ం దుదండీ.”

“ఉంగరం కనిప్తంచదుదా? ఏ ఉంగరం? ఎలా పోయింది?”

“కాసు వదులుగా ఉందని దారం తీసి చుటుటతూ కూరుిన్నైను. ఏదో పని

మీద అరెంటుగా వంటింట్ికి వెళ్ానదానిై ఎకోడ పెట్లటన్న మరిి పోయాను.”

“ఇకోడే కదా పెట్లటవ్వ?”

“అవ్వను.”

“బైటికి ఎకోడికీ వెళాదుదుగా?”

“దుదు.”

“అయితే ఇకోడే ఎకోడో ఉంటుంది. కంగారు పడకు. వెతికి డలదాదం.”

“అనిై చోట్ిను వెతికి డలస్తసాను.”

“ఎకోడ కూరుిని దారం చుట్లటవ్వ? “

“ఇకోడే.. హాలోినే.”

“ఉంగరానికి దారం చుడుతూ అరెంటుగా దుచి వెళ్ళావంటే, ిలి మీద

చేతి వాట్ంగా ఇకోడే ఎకోడో పెటిట లోపలికి వెళ్ా ఉంట్లవ్వ.”

“అవ్వను. ిలి మీద పెటిటనటేట జాఞపకం ఉంది.”

133
 “మరి ఎకోడికి పోతుంది?”

“అదేనండీ తెలియడం దుదు.”

“అపుుడు ఎవరైన్న ఇంటికి వచ్చిరా?”

“దుదే?”

“అయితే ్చిిత్ంగా ఇంట్ినే ఉంటుంది. కంగారు పడకు. రాజీ! నువ్వీ

ఇపుుడు ఏం చేసాువంటే లోపలికి వెళ్ా ము్ం కడుకోని చీర మారుికుని రా.

మన పాిను ప్రకారం సినిమాకి వెళ్ళున్నైం. ఈ ఉంగరం సంగతి పూరిుగా

మరిిపో. కాస్తపట్ిన్న ఘడియ త్రాీత్న్న ఉనైటుిండి కలగనైటుి ఎకోడ పెట్లటవో

జాఞపకం వస్తుంది. పోగొటుటకునై వస్తువ్వను కని పెట్టడానికి ఇది ఒక దారి.

కమాన్... ియలు దేరు మరి.”

*****
“్రా! కసాయి దుకాణం పెట్లటలి్న వాళాంతా సినిమా తీయడానికి

వచేిస్తున్నైరు. ఒకటే బోర్.”

“కాసు నులిిగా మాట్లిడండి.”

“వెళ్ా పోదామా?”

“పోదాం, కాసు ఉండండి”

“నిజంగానే మీ ఆడవాళాకి ఓప్తక ఎకుోవే. ఎలాంటి సినిమా అయిన్న

శుభం కారుా పడేదాకా డలసాురు. దేనినైన్న త్టుటకునే హృదయం మీది.”

“అిబ ఊరుకోండి. మీరు చెప్తునటేట ఒక విషయం గురుుకు వచిింది.”

“ఏమిటి?”

134
 “ఉంగరం పెటిట వెళ్ానపుుడు అకోడికి ఎవరూ రాదుదని చెపాును. అది

త్పుు. నేను వంటింట్ికి వెళ్ానపుుడు ఎదురింటి ప్తలిలు ఆడుకోవడానికి

వచ్చిరు.”

“ఎవరు?”

“గౌరి ... బాబు. గౌరి వేస్తకునై గౌను కత్ుదా అనికూడా నేను

అడిగాను.”

“వాళ్ళా తీసి ఉంట్లరని అనుకుంటున్నైవా?”

“ఎందుకు తీసి ఉండకూడదు? ఆట్ల మధయలో తీసి ఉండచుిగా?”

“ప్తలిలు తీస్తు అకోడే దానితో ఆడుకుంట్లరు. దాచి పెట్లటలనైంత్గా దాని

్రీదు గురించి వాళాకి తెలియదు రాజీ.”

“తెలియక పోయిన్న తీస్తకెళ్ా వాళ్ాంట్ి పడేసి ఉండచుి కదా. మనం

వాళాని అడిగ డలస్తు?”

“ఐదేళి పాపని, మూడేళా బాబుని ఏమని అడుగుతాం? వాళ్ాంట్ి ఏమైన

త్పుుగా అనుకోవచుి.”

“నేరుగా కాదు, లౌకయంగా అడిగ డలడాలి.”

*****
“పాపా! గౌరీ! ఇలా రామాా.”

“గుడ్ మారిైంగ్ ఆంటీ! గుడ్ మారిైంగ్ అంకుల్!”

“గుడ్ మారిైంగ్! బాబ్బ! గుడ్ మారిైంగ్ చెపువా మరి?”

“గుడ్ మారిైంగ్ అంకుల్!”

135
 “గుడ్! ప్రొదుదనై టిఫ్తన్ తిన్నైరా?”

“ఊం.”

“ఏం తిన్నైరు?”

“దోసెలు ఇడీిలు.”

“ఎనిై దోసెలు? ఎనిై ఇడీిలు?”

“పదిహేను దోసెలు పదిహేను ఇడీిలు.”

“అమోషా! పెదద మనిషివే. బాబ్బ! నువ్వీ?”

“త్ను కూడా పదిహేను ఇడీిలు, పదిహేను దోసెలు.”

“రాజీ! వీళా దగారా నువ్వీ విచ్చరణ జరిప్త నిజం

తెలుస్తకోవాలనుకుంటున్నైవ్వ?”

“మీరు కాసు ఊరుకోండి. గౌరీ! నినై నువ్వీ ఇకోడికి ఆడుకోవడానికి

వచ్చివ్వ కదూ?”

(ఉతా్హంగా) “అవ్వను.”

“ఎపుుడు వచ్చివ్వ?”

“గురుు దుదే?”

“మధాయహైమే కదూ.”

(మళ్ళా ఉతా్హంగా) “అవ్వను.”

“అపుుడు ఇకోడ టేబుల్ మీద ఒక ఉంగరం పెట్లటను. డలసావ్వ కదూ.”

“ఊం.”

136
 (నవ్వీతూ) “డలసావ్వ కదూ. ఏమండోయ్.. గౌరి ఎంత్ మంచి పాపో

తెలుసా. ఉంగరానిై డలసింది. అవ్వను కదూ గౌరీ?”

“డలసాను ఆంటీ.”

“గుడ్ గుడ్. దానిై చేతిలో తీసి కూడా డలసావ్వ కదూ.”

“అవ్వను.”

“మరి దానిై ఎకోడ పెట్లటవ్వ?”

“పెట్టదుదే?”

“పెట్టదుదా? మరి తీసి పాకెట్ి వేస్తకున్నైవా? (మళ్ళా నవ్వీతూ)

పాకెట్ినే కదూ పెటుటకున్నైవ్వ? నినై తడుకుోనై గౌనుకి పాకెట్ కూడా

ఉందిగా.”

“అవ్వను, ఉంది.”

“అందులోనే పెటుటకున్నైవా?”

“ఊం.”

“అది నీకెందుకు? ఇపుుడు అది ఎకోడ ఉంది?”

“తెలీదుగా?”

“తెలియదా? ఎవరికైన్న ఇచేిసావా?”

“ఊం.”

“ఎవరికి ఇచ్చివ్వ?”

“ఊం.... అమాకి.”

137
 (ఉతా్హంగా)“ డలసారా.. గౌరి చ్చలా మంచమాాయి కాిటిట ఎవరికీ

ఇవీకుండా జాగ్రత్ుగా అమాకే ఇచిింది.”

“అవ్వను అంకుల్.”

“మీ ఇధధరికీ చ్చకెిటుి ఇసాును. రండి.”

*****
“ఏమండీ... ఇపుుడు ఏం చేధాధం?”

“నువేీ చెపుు.”

“వాళాని ప్తలిచి అడగాలి్ందే. ఒక తులం ింగారం అంటే వటిట మాట్లు

కాదు.”

“చినైప్తలి మాట్లిై నమిా ఎలా అడగమంట్లవ్వ రాజీ? రేపు వాళా

ముందు అడిగనపుుడు పాప దుదే అంటే ఏం చేసాుం? త్రాీత్ అనవసరంగా

సందేహించినందుకు వాళా కోపానికి గురి అవాీలి్ వస్తుంది.”

“ఇందులో ఏముంది? మనం అడిగనపుుడు అవ్వను అని చెప్తుంది.

అందుకే అడిగామని చెబుదాం.”

“న్నకేమోష కలిసి నులిసి ఉనైచోట్ మనసాుపం వస్తుందేమోషనని

అనిప్తస్ుంది. వాళ్ళా మనలాగే గౌరవమైన వాళ్ళా. ఆయన కూడా ఒక ఆఫీసర్.

ఒక వేళ పాప తెలియకుండా తీస్తకెళ్ా ఇచిిన్న మనలిై ప్తలిచి ఇవీకుండా

ఉంట్లరా?”

138
 “అవ్వనవ్వను. గౌరవమైన వాళ్ళా. మీకు తెలినివనీై పాలు. ఆయన

కావాలంటే ఆఫీసరుగా ఉండవచుి. ఆయన భారయ ఎలాంటిదో ఆను ఒంట్రిగా

ఉనైపుుడు మాట్లిడే మాట్లిై వింటేనే గాని తెలియదు.”

“సరేదు. ఇపుుడు ఏం చెయయలో చెపుు.”

*****
“సార్.. గుడ్ మారిైంగ్.”

“అరరే... రండి సార్. గుడ్ మారిైంగ్. కూర్కిండి. కమలా... ఎదురింటి

సార్ వచ్చిరు. కాఫీ ప్రాక.”

“కాఫీ వధధండీ. ఇపుుడే టిఫ్తన్ తీస్తకున్నైను.”

“రండి సార్.” కమల ఆహాీనించింది.

“ఆఫీస్తలో హడావిడి అంతా ఎలా ఉంది?”

“దానికేం? ఎపుటిలాగే చిరంజీవిగా ఉంది.”

“మీ పై అఫీసరుకి ప్రమోషషన్ రాబోతునైటుి ఎవర్క అన్నైరే? నిజమేన్న?”

“అనుకుంటున్నైరు. ఇంకా తెలీదు. కాని ఆయన దాని కోసమే

తిరుగుతునైటుి అనిప్తస్ుంది.”

“అలా తిరిగే మనిషే ఆయన. చెపుండి సార్, ఏమిటి విశేషాలు?”

“ఏమీ దుదు.”

“విషయమేంట్ చెపుండి. ఎపుుడూ ఆ దునిది ఈ ర్కజు ఇంత్

త్ట్పట్లయిస్తున్నైరందుకు?”

“అది.. అది.. సార్.. నినై మా ఇంట్ి ఒక ఉంగరం పోయింది.”

139
 “ఉంగరం పోయిందా? ఏ ఉంగరం?”

“వంకీ ఉంగరం. ఒక తులం ఉంటుంది. కాసు వదులుగా ఉందని న్న

మిసెస్ట దారం చుటుటతూ ఏదో అరెంటు పని మీద టేబుల్ మీద పెటిట లోపలికి

వెళ్ాంది. త్రాీత్ కనిప్తంచ దుదు.”

“మధయలో ఎవరైన్న వచ్చిరా?”

“పెదద వాళ్ావరూ రాదుదు. చినై ప్తలిలు మటుటకు ఆడుకోవడానికి

వచిినటుిన్నైరు.”

“ఎవరింటి ప్తలిలు?”

“రండు మూడు ఇళాకి చెందిన ప్తలిలునైటుిన్నైరు.”

“మా ఇంటి గౌరి, బాబు కూడా ఉన్నైరా?”

“ఊం.”

“వాళాని అడిగారా మరి?”

“అడిగాము.”

“ఏమన్నైరు?”

“గౌరి త్నే తీసానని చెప్తుంది.”

“వాీట్! గౌరీ!”

(వస్తు) “ఏంటి డాడీ? గుడ్ మారిైంగ్ అంకుల్!”

“ఏమాా గౌరీ? నువ్వీ నినై ఈ అంకుల్ ఇంటికి వెళ్ానపుుడు అకోడ ఉనై

ఉంగరం తీసావా?”

“అవ్వను డాడీ.”

140
 “తీసావా? ఇపుుడు అది ఎకోడుంది? చెపుు.”

“అమాకి ఇచ్చిను డాడీ.”

“ఏమిటీ? అమాకి ఇచ్చివా? కమలా! కమలా!”

(వస్తు) “ఏమిట్ండీ? ఎందుకు ప్తలిచ్చరు?”

“గౌరి చెప్తుంది విన్నైవా? నినై సార్ ఇంటికి వెళ్ా ఆడుకుందట్. అకోడ

ఉనై ఉంగరం కనిప్తంచకుండా పోయిందట్. అడిగతే త్నే తీసానని చెపోుంది.”

“ఏమే? ఇది నిజమేన్న?”

“దానిై మీకే ఇచ్చినని మరీ చెపోుంది.”

“అయ్యయ దేవ్వడా! అలా చెపాువెందుకే?”

“అవ్వను.”

“న్న దగార ఇచ్చివా?”

నవ్వీ ము్ంతో, ్చిిత్ంగా “అవ్వను. నీకే ఇచ్చిను.”

“ముదనషటపుదాన్న! నేరుగా న్న ము్ం డలసి చెపుు. న్న దగార

ఇచ్చివా?”

“సరే.. సరే. అలా అదిలించకు. అదిలిస్తు మనకి భయపడి మాట్

మారుస్తునైటుి అవ్వతుంది.”

“ఏమిట్ండీ ఈ అన్నయయం? గౌరీ! నిజమే చెపుున్నైవా? ఎవరైన్న నినుై

ఇలా చెపుమన్నైరా?”

“దుదే?”

“ఈ ర్కజు నీకేమయియందే?”

141
 “మిసటర్ గణేషన్! మీరు వెళాండి. నేను త్రాీత్ వచిి మాట్లిదతాను.”

“సారీ సార్! మీ పాప అలా చెప్తు ఉండకపోతే నేను వచిి ఉండే వాడిని

కాదు.”

“ఫరవాదుదు సార్.”

“వసాునండీ.”
*****
“రాజీ!”

“వస్తున్నై... వాళ్ళామన్నైరు?”

“వాళా పాప అకోడ కూడా అదే చెప్తుంది.”

“మరి? ప్తలిలకి అిదదం చెపుడం తెలీదండీ. ఎదురింట్లవిడకి ఎంత్

దొంగ బుదోద డలసారా? పాప తెలియకుండా తీస్తకుని వచిిన్న పెదదవాళ్ళా

'అయ్యయ! ఇది మన వస్తువ్వ కాదు' అని వెంట్నే తిరిగ ఇచేియాలి కదా. తులం

ింగారం కంట్ పడగానే అపునంగా మింగేయాలని ఆశ కలిగంది కాబోలు.”

“కాని ఆవిడ ము్ంలో కనిడిన షాక్ డలస్తు న్నకు సంకట్ంగా

అనిప్తంచిది.”

“షాకా పాడా! అంతా వటిట నట్న. అది సరే. ఆ్రికి ఏమని తీరాానం

చేసారు?”

“ఆయనే కబురు చేసాునని అన్నైరు.”

*****
“మిసటర్ గణేషన్! మీరు నమిాన్న నమాక పోయిన్న నేను ఒక నిజం

చెపుున్నైను. అలాంటి ఏ వస్తువ్వ న్న కూతురు తీస్తకని రాదుదు. అలాగే తీస్తకని

142
వచిిన్న, దానిై తీస్తకుని దాచే గుణం న్న భారయకి దుదు. ఆను గురించి న్నకు బాగా

తెలుస్త. అదే సమయం మిమాలిై కూడా నేను త్పుు పట్టదును. పాపే నేనే తీసాను,

అమా దగార ఇచ్చిను అని అనైపుుడు ఎవరు మాత్రం నమాకుండా ఉండగలరు?

ప్తలిల సాక్షాయనిై కోరుటలో కూడా పరిగణనకి తీస్తకుంటుందని అంట్లరు కదా.

కాని ఈ విషయంలో నేను న్న భారయలాగా బెదిరి పోదుదు. ఏ విషయంలోనైన్న

త్ీరగా ఒక తీరాాన్ననికి రాగలిగన వాడినిని నేను. దీనిై ఒక విపతుుగా

తీస్తకుంటున్నైను. పేవ్నుంట్ మీద నడుస్తునైపుుడు కారులో వెళ్ళునై ఎవర్క

ఊసిన ఉమిా మన మీద పడితే మనమేం చెయయగలం? ఇదంతా చెపుట్ం

మిమాలిై వటిట చేతులతో వెళ్ా రండని చెపుడానికి కాదు. సందరభం, సాక్షాయలను

ిటిట నేనే ఒక తీరుుకి వచ్చిను. మీకు ఆ తులం ింగారానికైన డబుబను

ఇచేిసాును.”

“సారీ సార్! నేను మీ దగారికి వచిి ఇలా అడిగ ఉండ కూడదు.”

“న్న.. న్న.. కూర్కిండి. ఇది నేను మీ కోసం ఇవీడం దుదు. న్న కోసమే

ఇస్తున్నైను. బైబ్లలులో ఒక వాకయం ఉంది, ఏ కారణం దుకుండా గాయపడా

వాళాని. ఆ సాథనంలో ఇపుుడు మేము ఉన్నైము. ఈ డబుబను మీరు స్వీకరిస్తు, ఆ

గాయానికి కాసు మందు వేస్తకుంటునై ఫీలింగ్ మాకు. దయ చేసి మాకు చేస్త

ఉపకారంగా భావించి స్వీకరించండి.”

“న్న.. న్న.. న్నకు మీ లాగా విషయానిై అనలైజ్ చేయాడం తెలియదు.

కాని అరథం చేస్తకోగలను. నేను మీ దగారికి వచిి అడిగన పాపానికే నిషోృతి దుదు.

ఇంకా డబుబ తీస్తకోవడమా? వసాును.”

143
 “సార్... గణేషన్ సార్!”
*****
“రాజీ!”

“రండి. ఏ రైలుకి వచ్చిరు?

“చ్చరిాన్నర్కి.”

“ఊళ్ళా అంతా కులాసాయే కదా?”

“అంతా కులాసానే. అది ఉండనీ. ఎదురింట్ి టు ల్లట్ బోరుా

ఉందేమిటీ?”

“అది.. అది... వాళ్ళా ఇలుి ఖాళ్ళ చేసి వెళ్ా పోయారు.”

“ఖాళ్ళ చేసి వెళ్ా పోయారా?”

“అవ్వనండీ. మనై డలస్తు ఉనైటుిండి లారీ తీస్తకని వచిి ఖాళ్ళ

చేస్తశారు.”

“ఎందుకట్?”

“తెలియదు.”

“ఏమైన్న చెపాురా?”

“ఏమీ చెపుదుదు. న్నకూోడా ఒక మాదిరిగా ఉనైందు వలి నేను బైటికి

కూడా రాదుదు.”

“వెళ్ళా ముందు కూడా చెపుదుదా?”

“దుదు.”

144
 “ఈ ఉంగరం విషయంలో ఏరుడిన మనసాథపం కారణమై

ఉంటుందేమోష?”

“తెలీదు.”

(దీరఘంగా నిటూటరుస్తు) “మంచి మనిషి.”

*****
“ఏమండీ?”

“ఏమిటి రాజీ?”

“ఇదిగో డలడండి.”

“ఏమిటి?”

“ఉంగరం! కనిడకుండా పోయిన ఉంగరం.”

“ఆరి దేవ్వడా! ఎకోడ దొరికింది?”

“ఇపుుడే న్నకు జాఞపకం వచిింది. ఉంగరానికి దారం చుడుతూ అలాగే

వంటింట్ి కుకోర్ దింపట్లనికి వెళ్ళా ముందు టేబుల్ మీద పెటిట వెళాడం కన్నై,

ఇకోడ పెడితే భద్రంగా ఉంటుంది కదా అని ఫోట్ వెనకాల పెటిట వెళ్ళాను. ఆ

విషయం ఎలాగో పూరిుగా మరిి పోయాను. ఇపుుడేం చేయడం?”

“ఎంత్ పెదద త్పుు చేసావ్వ రాజీ? అనవసరంగా వాళా మీద ఎంత్ పెదద

అపవాదు వేస్తసాం?”

“నేనేం చేయను చెపుండి? పాప త్ను తీయదుదని చెప్తు ఉంటే ఫరవాదుదు.

నేనే తీసాను, అమాకి ఇచ్చిను అని చెప్తునందు వదుి కదా ఇంత్ రభస జరిగంది.

145
వాళ్ళా అడిగ నపుుడు కూడా అవ్వను నీ దగారే ఇచ్చినని చెపుదుదూ? బాల వాకుో

బ్రహా వాకుో అని అందరూ అనుకునైటేి మనమూ అనుకున్నైం.”

“నువ్వీ చెప్తుందంతా సరే. కాని ఆ పాప అలా ఎందుకు చెప్తుందో మరి?”

“మనకేం తెలుస్త?”

“మనకే ప్తలిలిై సరిగాా అరథం చేస్తకోవడం తెలియదుదు. ఆ పాప

ఏమనుకని అలా చెప్తుందో, దానిై మనకు తెలిసిన భాషలో అరథం చేస్తకున్నైము.

నువ్వీ ఆ పాప దగార నవ్వీతూ మంచి పాప కదూ అని నుచుికుంటూ ఉంగరానిై

డలసావా, తీసావా అని అడగాానే, అలా డలడడం, తీయడం నుచుికోదగా

విషయంగా భావించి, ఆ నుపుు కోసం అవ్వనని చెప్తు ఉండవచుి. ఎవరికి

తెలుస్త? అమా కూడా త్నని నుచుికుంటుందని, అమా దగార కూడా అలాగే

చెప్తు ఉండచుి.”

“ఏమిట్నండీ.. న్నకైతే గుండెలు వేగంగా కటుట కుంటున్నైయి. వాళ్ళా

ఇలుి ఖాళ్ళ చేసి పోవడం మంచిదయియంది. దుకపోతే రేపు వాళా ము్ం ఎలా

డలడగలను?”

“ఏమైన్న సరే రాజీ... ఆయన చెప్తునటుి కారణం దుకుండానే మనం

వాళాను గాయపరిచిన వాళామయాయము.”

146
 నేను మాత
ర ం!
శివశంకరి
కాళ్ళా చ్చపుకుని చ్చప మీద పడుకునై విశాలాక్షికి 'అమాయయ!' అని

అనిప్తంచింది. ఎంత్ పెదద పని సవయంగా ముగసింది! ఒంట్రిగా బ్రతికే ఆడదే

అయిన్న నలుగురూ నుచుికునే విధంగా కూతురికి పెళ్ి చేసి అతాురింటికి

పంప్తంచడం అంటే మాట్లా?

అంతా ఏడుకండల వాడి దయ. కామాక్షి ప్తనిైగారి సాయం మాత్రం

దుకపోతే కూతురి పెళ్ి గురించి అసలు ఆలోచించ గలిగేదా?

కారుి, ింగళ్ళలు దుకున్నై వియయంకులు అంత్స్తథ గలవాళ్ళా. అలుిడికి

స్తోట్ర్ ఉంది. ఉనై ఇలుి పెదద కడుకిో సంత్ం. "పాపా... పాపా" అంటూ

ప్రేమగా డలస్తకునే అత్ుగారు. పెళ్ాకి పటుటచీర, మంగళ స్తత్రాలు అనీై వాళ్ళా

పెటిటనవే.

"వదినగారూ! మీ పరిసిథతి న్నకు తెలుస్త. అనవసరంగా అపుు చేసి కషట

పడకండి. మీ అమాాయి మా ఇంట్ి మహాలక్ష్మిలాగా అడుగు పెడితే అంతే

చ్చలు."

ఎవరు ఉంట్లరు ఇలా? ఈ కలికాలంలో ఎవరు అంట్లరు ఇలా?

ఈ సంింధం కుదరడానికి దారి డలప్తంచిన కామాక్షి ప్తనిైకి గుడి

కటిటంచి మూడు పూట్లా ప్రదక్షిణం చేసిన్న త్కుోవే.

147
 'విశాలాక్షీ! కూతురు పెళ్ళిడు కచిిందని, త్ీరగా పెళ్ి చేస్తయాలని నువ్వీ

ర్కజూ మర పెటుటకుంటూ ఉంట్లవ్వకదూ. ఆ దేవ్వడు నీ మర

ఆలకించినటుిన్నైడు. నినై మా ఆడపడుచు కూతురికి స్వమంత్ం అని భువనగరికి

వెళ్ళిను కదా. అకోడ స్తభద్రని డలసాను. స్తభద్ర ఎవర్క నీకు చెపుదుదు కదూ.

మా ఆడపడుచు కూతురు పంకజం దుదూ! వాళా ప్రకిోంట్లవిడ. వాళ్ళాయన

పోయి న్నలుగేళ్ళా అవ్వతోందట్. నలుగురు కడుకులు. ఉమాడి కుటుంిం.

పెదదబాబయి వకీలు. రండో కడుకు నుకానిక్ షాప్ నడుపుతున్నైడు. ఆ్రు

కడుకు ఇంట్ర్ చదువ్వతున్నైడు. అనీై ఉన్నై ఏం ప్రయ్యజనం చెపుు? ఏదో

శాపం త్గలినటుి ఇదదరు ఆడప్తలిలిై దికుోదుని వాళా లాగా వదిదుసి

అరాథంత్రంగా పెదద కోడలు రండేళా క్రిత్ం చనిపోయిందట్. రండో కోడలికి

ఉనైటుటండి పక్షవాత్ం వచిి ఒక చేయి, కాలు పడిపోయి ఆరున్లలుగా మంచం

మీదే ఉందట్. పాపం! వింటుంటే చ్చలా కషటంగా అనిప్తంచింది. పెదద కడుకుని

"మళ్ళా పెళ్ి చేస్తకోరా. న్నకూ ఇంట్ి సాయంగా ఉంటుంది' అని ఆ త్లిి

బ్రతిమిలాడిందట్. కానీ అత్గాడు ఒపుుకోదుదట్. 'పెదద వాళ్ాదదరూ సన్నయస్తలాి

బ్రతుకుతున్నైరు. మూడోవాడికైన్న గుణవతి అయిన అమాాయి భారయగా రావాలి.

మా ఇలుి కళకళ లాడాలి' అంటూ కనీైళ్ళి పెటుటకుంది. డబుబ దసోం ఏమీ వదుద.

ఆస్తులు, అంత్స్తథలు, అందచందాలు ఏమీ దుకున్నై ఫరవాదుదు.

గుణవంతురాలైతే చ్చలు అని స్తభద్ర అనైపుుడు న్నకు మన జయ జాఞపకం

వచిింది. వెంట్నే ఆవిడతో చెపాును. 'వంట్లను కూతురైతే మాత్రం

ఏమైయియయంది? స్తోల్ ఫైనల్ దాకా చదివింది. న్నరత్ుని ప్తలి, గుణవంతురాలు,

148
డలడడానికీ బాగానే ఉంటుందని మీరే అంటున్నైరు. ఇంకా ఏం కావాలి? వచేి

శుక్రవారం పెళ్ి డలపులకి వసాుమని చెపుండి' అన్నైరావిడ. విశాలాక్షీ! నీ

కూతురుకి కళ్ళయణ ఘడియ వచేిసింది స్తమా."

అవ్వను మరి. ఆ కళ్ళయణ ఘడియ రాకపోతే శుక్రవారం పెళ్ి డలపులు

అవగానే ఆ చేతోునే తాంబ్బలాలు మారుికని, సరిగాా ఎనిమిదో ర్కజు యాదగరి

గుట్టలో పెళ్ి జరిప్తంచి, మనై భువనగరిలో శోభనం అయాయక జయను

అత్ుగారింట్ి దిగబెటిట మళ్ళా నేను ఇలా హాయిగా విశ్రంతి తీస్తకున్నైను అంటే

అది జరిగే పనేన్న?

కళ్ళా మూస్తకున్నై విశాలాక్షికి నిద్ర వచేిటుట దుదు. అటూ ఇటూ

పొరిింది. దుచి కూజా నుంచి నీళ్ళా వంపుకుని తాగంది.

ఏడు సంవత్్రాలు గడిచి పోయాయి కదూ, ఆ మనిషిని పాడె మీద

పడుకోబెటిట! ఎన్నై యుగాలుగా వైధవయం అనుభవిస్తునై దు్ఖం ఇంకా పచిి

పుండుగా మనస్తను తలిచేస్ుంది.

లోకంలో ఇంత్ మంది మగవాళ్ళా ఉండగా ఆ దికుో మాలిన టి.బ్ల.

ఈయనకే రావాలా? మదట్ి ఏదో మామూలు దగుా అని అశ్రదద చేశాడు

కృషణమూరిు. మిరియాల కషాయం, డలరణం అంటూ వంటింటి వైదయంతో సరి

పెటుటకున్నైడు. ఇంకాసు విషమించగానే వేడి చేసినటుిందని ఆవ్వపాలతో

మిరియాలపొడి, పటిక బెలిం కలిప్త తాగాడు. ఇలా చిట్లో వైదాయలు చేస్తు

ర్కజులకి ర్కజులు గడిచే సరికి ర్కగం బాగా ముదిరిపోయింది. ఆ త్రాీత్

గవరైనుంట్ ఆసుత్రికి వెళ్ి డలప్తంచుకున్నైడు.

149
 ఒక ర్కజు రాత్రి దుచి కూరుిని ఊప్తరి అందనటుిగా దగాాడు. "గుండెలో

నొప్తుగా ఉంది విశాలాక్షీ!" అన్నైడు. విశాలాక్షి గిగబా త్వ్వడు వేయించి

కాపడం పెడుతుండగానే "త్ల బ్రదదలవ్వతునైటుిగా ఉంది విశాలాక్షీ" అంటూ

భళ్ళాన రకు వాంతి చేస్తకున్నైడు. అంతే! ఆ క్షణమే ప్రాణం పోయింది.

జీవితాంత్ం తోడుగా ఉంట్లడనుకునై మనిషి అరాథంత్రంగా

చనిపోయినపుుడు విశాలాక్షికి ఇరవై ఎనిమిదేళ్ళా. కూతురు జయకు తమిాది

నిండి పదో ఏడు.

దికుో తోచక తోడబుటిటన అనైగారింటికి వెళ్ాంది. ఆరు న్లలు కూడా

అకోడ ఉండ దుకపోయింది. వదిన పరమ గయాయళ్. మూడు ముదదలు పడేసి త్న

చేత్ గాడిద చ్చకిరి చేయించుకునైందుకు కూడా విశాలాక్షి బాధ పడదుదు. కానీ

తమిాదేళా పసిదానికి చదదనైం మాత్రం పెటిట, బావి నుంచి నీళ్ళా తోడించడం,

ఇంట్ి ఉనై గంగాళ్ళలు, ికెోటుి ఆ్రుకి గాిస్తలు కూడా వదలకుండా నీళ్ళా

నింపమని పురమాయించడం, అందినపుుడలాి చ్చవ బాదడం ... అనీై డలసాక

ఓరుికోదుక పోయింది. అనైగారింటి నుంచి ియలుదేరి మేనమామ ఇంటికి

వచిింది.

అనైగారిలుి పొయియ అంటే మేనమామ ఇలుి కాదు పెనం అని న్ల తిరకో

ముందే విశాలాక్షికి అరథమయియంది.

అత్ుయయ ఊళ్ళా పెత్ున్ననికి ియలు దేరిన సమయంలో మేనమామ "హి..

హి" అంటూ పళ్ళా ఇకిలించడం మదలు పెట్లటడు. కాఫీ గాిస్త ఇస్తు చెయియ

త్గదుట్టుి అందుకునే వాడు. ర్కజంతా డలపులతో వెంట్లడే వాడు.

150
 ఒకర్కజు అత్ుయయ గుడికి వెళ్ాన సమయం డలసి వీధ త్లుపు గొళ్ాం

పెటిట లోపలి వచ్చిడు. ర్కట్ి పచిడి దంచుతునై విశాలాక్షిని వెనక నుంచి గటిటగా

కావలించుకున్నైడు.

"విశాలా! మిసమిస లాడే నిండు యవీన్ననిై ఇలా వృధా చేయవచ్చి?

అత్ుయయ ఇపుట్ి రాదుదు. బుదిదగా నేను చెప్తునటుి విన్నైవంటే, నీకేం కావాలో

అనీై నేనే డలస్తకుంట్లను. అరథం అయియందా? అనవసరంగా బెటుట చేయకు" అని

గుసగుసలాడాడు.

విశాలాక్షి చేతిలో ఉనై ర్కకలిని మామయయ కాలి మీద దబుబన వేసింది.

"దురాారుాడా! నీ మనస్తలో ఏమనుకుంటున్నైవ్వ? అత్ుయయ ము్ం డలసి వదిలి

పెడుతున్నైను. దుకపోతే ర్కకలిై నీ న్తిు మీదే వేస్తదానిై. కుకోచ్చవ్వ చసాువ్వ."

అదిరే గుండెలతో ఆవేశంగా అరిచింది. ఒకో క్షణం కూడా ఆలసయం చేయకుండా

మూలనునై ిట్టల సంచి తీస్తకుని, వీధలో ఆడుకుంటునై జయతో సహా అకోడి

నుంచి ియలు దేరింది.

అకోడ నుంచి నేరుగా తాను ముందు కాపురం ఉనై ఇంట్ి వెనక పోరషన్

లో ఉంటునై గుండమా దగారికి వెళ్ాంది.

"న్నకు ఏ దికూో దుదు పెదదమాా! ఈ లోకంలో మగుడు పోయిన దానికి

ఒకోకో అడుగులోనూ ఆపద పొంచి ఉంటుందనై సంగతి బాగా అరథమయియంది.

ఈ బొందిలో ఊప్తరి ఉనైంత్వరకు స్వత్మావారిలాగే బ్రత్కాలని

అనుకుంటున్నైను. న్నకు సాయం చేయండి. మిమాదుై నముాకుని కండంత్

ఆశతో వచ్చిను." పెదద పెటుటన ఏడిింది విశాలాక్షి.

151
 గుండమా పన్ైండేళా వయస్త్లోనే, పెదద మనిషి కాక ముందే పస్తపు

కుంకుమలు కోలోుయి గుండు గ్లయించుకుంది. ింధువ్వలు, తెలిసిన వాళ్ళా

అంటూ ఎవరింటికీ వెళాకుండా సీశకిునే నముాకుని బ్రతుకుతెరువ్వ డలస్తకుంది.

పెళ్ాళ్ళా, పండగలకు స్వీటుి, కారాలు చేయడంలో చేయి తిరిగన మనిషి.

వైధవయం ఎంత్ భయంకరంగా ఉంటుందో సీయాన్న అనుభవించి

ఉనైందు వలి పెట్ట కోడి త్న ప్తలిలకి రకోల క్రింద ఆశ్రయం ఇచిినటుి రండు

చేతులూ చ్చప్త విశాలాక్షి, జయలను అకుోన చేరుికుంది.

తలి ర్కజులోి ప్తండి మరకి వెళ్ి బ్లయయం ప్తండి ఆడించుకుని రావడం,

జంతికలకి ప్తండి కలపడం, జంతికలని దోరగా వేయించడం అంటూ

మదలుపెటిట కాలక్రమేణా గుండమాకి వారస్తరాలిగా పేరు సంపాదించుకుంది.

స్వీటుి, కారాలు చేయడంలో గురువ్వను మించిన శిషుయరాలిగా విశాలాక్షి

త్యారయేయ సరికి కాలగరభంలో ఏడు సంవత్్రాలు కలిసిపోయాయి.

ఈ మధయ కాలంలో జయ స్తోల్ ఫైనల్ పరీక్ష వ్రాసింది. డలస్తుండగానే

రేస్త గుర్రంలా మంచి నిగారింపుతో ఏపుగా ఎదిగంది. నలిగా నిగనిగలాడే

త్లకటుట, అంగసౌషటవం డలస్త వాళా దృషిటని త్మ వైపు తిపుుకునేలా చేసాయి.

వంట్లను కూతురికి ఇంత్ అందం ఎందుకు అనై భయం పటుటకుంది

విశాలాక్షికి. వంట్ పని మీద ఎవరింటికైన్న వెళ్ానపుుడు, "కూతురు పెళ్ళిడు

కచిింది. ర్కజులు డలస్తు బాగా దువ్వ. కటుటకునై మగుడు పోయాడు. చేతిలో చిలిి

గవీ దుదు. ఒంట్రి ఆడదానిై, నేనేం చేయగలను? కూతురికి పెళ్ి చేసి ఈ

152
భారానిై ఎలా దింపుకోను?" అంటూ కనపడా ప్రతి మనిషి దగారా త్నగోడు వెళా

బోస్తకునేది.

విశాలాక్షి ఏ ముహూరాున అలా అనైదో గానీ జయకి వెంట్నే పెళ్ి

సంింధం కుదిరింది. దుకపోతే ఇంత్ మంచి సంింధం త్నకు తానుగా

వెతుకుోంటూ వాకిట్ికి వస్తుందా?

మంచి నీళ్ళా తాగ మళ్ళా వచిి చ్చప మీద పడుకునై విశాలాక్షికి పెళ్ి

కోసం చేసిన అపుు గురుుకు వచిింది. అపుు తీరాిలంటే ఎనిై న్లలు పడుతుందో

మనస్తలోనే ల్లకో వేసి డలస్తకుంది.

కారయం కూడా అయిపొయింది. ఇక ఏ నిమిషమైన్న శుభ వారు రావచుి.

ముపెను ఆరేళ్ళా నిండకుండానే త్ను అమామా కూడా అయిపోతుంది అని

అనుకోగానే విశాలాక్షికి సంతోషంగా అనిప్తంచింది. ఆ సంతోషంలో పెదాల మీద

చిరునవ్వీ నుదులుతుండగానే వీధ త్లుపును ఎవర్క దిదబా బాదినటుి శిదం

వినిప్తంచింది.

దుచి త్లుపులు తీసిన విశాలాక్షి సథంభంచినటుిగా అలాగే నిలిడి

పోయింది.

జయేన్న ఇది! రేగన జుటుట, ఏడిి ఏడిి వాచి పోయిన ము్ం! ఏమైంది

త్నకి?

"ఏమైంది జయా? ఏం జరిగంది?"

జయ లోపలికి వచిి ఓ మూలగా గోడకి చేరగలిడి కూరుింది.

"ఏం జరిగంది జయా? చెప్తు చ్చవ్వ."

153
 "....."
"నీవైన్న త్పుు చేశావా? అలుిడుగారు నినుై కట్లటరా? అత్ుగారేమైన్న

కోపుడిందా?"
"....."
"దేవ్వడి దయ వలి నీ నుడలో మూడు ముళ్ళా పడాాయని నేను

సంతోషిస్తుంటే అది కాసాు హరించుకు పోయేలా ఏదైన్న ముదనషటపు పని

చేసావా?"

పావ్వగంట్... అరగంట్ దాటింది. విశాలాక్షి కూతురిై బ్రతిమాలింది.

కళ్ార్ర చేసింది. ఫలిత్ం మాత్రం శూనయం.

దేనికీ న్నరు విపుకుండా మౌనంగా ఉనై జయను డలస్తు విశాలాక్షికి శివం

ఎతిునట్ియింది. పూనకం వచిిన దానిలా ఊగుతూ కూతురు జడను పటుటకుని

గటిటగా ఊప్తంది.

"ఇలా బెలిం కటిటన రాయిలా కూరుింటే ఏమనుకోవాలి నేను? నీ

మనస్త్లో ఏమనుకుంటున్నైవ్వ? ఒళ్ళా ిలుపెకిో పులిసి పోయిందా? శ్రీరాముడు

లాంటి భరుని, కౌసలయ లాంటి అత్ుగారిని వదిదుసి ఇకోడికి ఎందుకు వచ్చివ్వ?

ఇపుటికిపుుడు నినుై మీ అతాురింట్ి దిగబెటిట వచిిన త్రాీతే న్నకు మనశాశంతి.

మదట్ దుచి రావే."

అంత్ స్తఫూ ప్తచిి దానిలా డలస్తు కూరుినై జయ చటుకుోన త్లతిప్తు,

కళ్ళా పెదదవి చేసి త్లిి వైపు డలసింది.

154
 "అమాా! ఏమన్నైవ్వ? రాముడి లాంటి భరు, కౌసలయ లాంటి అత్ుగారు

అన్న? దుదమాా దుదు. ఆవిడ ఒక కుంతి. దొరికిన దానిై సమంగా పంచుకోండి

అని కడుకులకు చెప్తున నవీన కుంతి ఈనునమాా."

"ఏమిటే జయా? ఏమిటి నువీంటునైది?"

"జీవితాంత్ం స్వత్మావారిలాగా ఉండాలనై కోరిక నీకు ఈ వయస్త్లో

కూడా ఉనైపుుడు ననుై మాత్రం ద్రౌపది లాగా బ్రత్కమని ఎందుకు వెళా

గొడుతున్నైవ్వ? నేను మాత్రం ద్రౌపది లాగా ఎందుకు బ్రత్కాలి?"

నీళ్ళా నిండిన కళాతో ఆవేశంగా అనై జయ, త్లిిని పటుటకుని నిశిదంగా

ఏడవసాగంది.

155
 పునరపి జననం పునరపి మ్రణం
అనూరాదా రమణన్
"ఒరేయ్! ఎందుకురా ఇకోడికి వచిి కూడా ఇలా కట్లిడుకుంటున్నైరు?

కాశీకి వచిిన్న కరాం పోదుదు న్నకు. ఐదు సంవత్్రాల క్రిత్ం పోయిన మనిషి

ననూై తీస్తకుని వెళ్ా ఉండకూడదూ?" మేడ మీద వరండాలో నిలిడి ఆవిడ

ఏడుస్తు అంట్ంది.

దానికి జవాబుగా అధకారం నిండిన ఒక మగగొంతు వినిడింది.

"ఇదిగో. ఇలా అరిచి న్న పరువ్వ తీసావంటే, ఇపుుడే న్న భారాయ ప్తలిలతో సహా

రైల్లకేోసాును. "

ఆ త్రాీత్ చడీ చపుుడు దుదు.

అనైమా లోలోపదు నవ్వీకుంది. ఈ వయవహారాలు ఆనుకు కత్ు కాదు. ఈ

నలభైయేళాలో ఆను ఎనిై కుటుంబాలను, వాళా గుణగణాలను డలసింది.

కాశీలో కలువై ఉనై విశీన్నధుడిై, విశాలాక్షిని, అనైపూరణని ఎవరికైన్న

తెలియక పోవచుి. సదాశివ ఘన్నపాఠి గారి ఇలుి అంటే దారికి అడాంగా

గుంపులు గుంపులుగా నిలిడా ఆవ్వలోి ఏ ఆవ్వని అడిగన్న ఇంటికి తీస్తకచిి

దిగబెడుతుంది.

లంకంత్ కంప. కనుడలపు మేరలో గంగ. కాశీకి వచేి యాత్రీకులను

ఆహాీనించి, ఉండడానికి చోటు ఇచిి, కాఫీ ఫలహారాలు, భోజన్నది

వయవహారాలకు ఏరాుటుి చేసి, దేవ్వడి దరశనం, ప్తత్ృకారాయలు, దానధరాాలు

156
మదలైన వాటిని పరయవేక్షించి మళ్ళా వాళాను రైలు ఎకిోంచి సాగనంపే దాకా

డలస్తకోవడానికి సదాశివ ఘన్నపాఠిలాగా కాశీలో చ్చలామంది ఉన్నైరు.

సదాశివ ఘన్నపాఠి గారింటికి ర్కజుకు పది కుటుంబాలైన్న వచిి

దిగుతాయి. ఛలక్ ఛలక్ మంటూ రిక్షా ిండి చపుుడు వినిడగానే

సదాశివఘన్నపాఠిగారి శిషుయళాలో ఎవర్క ఒకోడు మూడో ప్రాంగణానికి

పరిగెతుుకుంటూ వెళ్ా అనైమాకి కబురు అంద చేసాుడు. "పెదదమాా! ఇంకా ఆరు

కాఫీలు, వేడిగా రండు పాలు కావాలి్ ఉంటుంది. "

వచిిన వాళ్ళా హైరానపడుతూ, పెటెట బేడాలను దింప్త సరుదకుని,

బ్రహాండమైన ఆ ఇంటిని క్రిందా పైన్న డలస్తు, న్నళ్ళా వెళాబెటుటకుంటూ,

ఆకలితో క్రింద పడి ఏడుస్తునై ప్తలిల వీపు మీద ఒక దెిబ వేసి న్నరు మూయించి,

బాత్రం వెతుకుోనేంత్లో....

అనైమా కాఫీ మాత్రమేన్న, అశీమేధ యాగమే చేస్తస్తుంది. వచిిన

వాళాకి సదాశివంగారు ఆనును అభమానంతో పరిచయం చేసాురు. "పెదదమా

అంటే ఈవిడే. న్నకు అకోయయ వరస. ఈమే ఇకోడ అనిైంటికీ ఇన్చ్చర్ె.

ఎవరవరికి, ఎపుుడు, ఏం కావాలో ఒకోసారి చెపేు చ్చలు. అనీై క్రమంగా జరిగ

పోతాయి. "

"మేము వచేిట్పుుడు ఒక ముసలావిడ న్నరముడి చీరతో తంగ

డలసిందే, ఆవిడ?"

"ఆను మా అమా. పేరు సంపూరణమా. "

157
 మరాయదకోసం స్తైహపూరీకంగా నవిీ, త్న సామ్రాజయమైన వంట్

గదిలోకి వెళ్ాపోతుంది అనైమా.

వంట్గదికి ఎదురుగా ఉనై జేగురు రంగు గదిలోనే అనైమా నివాసం.

ఒక మూలగా ట్రంకు పెటెట. దానిమీద ఎస్ట.న్నధన్ అనై అక్షరాలు కూడా

వంటింటి పొగలో మసకబారి పోయాయి.

పెందలాడే దుచి వేనీైళ్ళా కాయడం, కాఫీకి ఏరాుటుి చేయడం, ఫలహారం

ఎంత్ మందికో అడిగ తెలుస్తకోవడం, శ్రదద కారాయలలో ఎటువంటి లోపం

రాకుండా డలస్తకోవడం, మధయలొ సంపూరణమాకి నూకల గంజి, దుకపోతే చికోగా

కాచిన పాలలో రండు పూరీలు వేసి ఇవీడం మరిి పోదు అనైమా.

సదాశివం భారయ విశాలి. మేడమీది గదినుంచి క్రిందికి దిగ రాదు.

ఎవరైన్న దంపతి పూజ చేసి పటుటచీర పెడితే మాత్రం క్రిందికి దిగ వస్తుంది.

ఒకసారి ఏదో కంపలు ముంచుకు పోతునైటుి అనైమా దగారికి

పరుగెతుుకుంటూ వచిింది.

"పెదదమాా! నలబై ఏళా త్రాీత్ కడుపు వస్తుందా?"

"ఏం? ఏమైంది?"

"సాైనం చేసి యాబై ర్కజులు దాటింది. "

"ముటుి ఉడిగే సమయమోష ఏమోష? "

"దానికి కడుపులో వికారంగా ఉంటుందా మరి?"

"నినై జునుై కాసు ఎకుోవగా తిని ఉంట్లవ్వ. "

158
 "అంతే అయి ఉంటుంది. భయపడి చచ్చిను స్తమా. పెదదమాా! మీకు

ప్తలిదు పుట్టదుదా? దుక పుటిట పోయారా?"

అనైమా దీనికి మాత్రం జవాబు చెపుదుదు. అలవాటు చొపుున చినైగా

నవ్వీతూ వేడిగా ఒక గాిస్త కాఫీ ఆను చేతికి అందించింది.

మనస్త మాత్రం గతించిన కాలం వైపు పరుగులు పెటిటంది. ఇపుుడు

ఘన్నపాఠిగా పేరు పొందిన సదాశివం అపుుడు పదేళా బాలకుడు.

ఈ ర్కజు కాశీ, ప్రయాగ, హనుమాన్ ఘాట్, గయ... ఇలా అనిై చోట్ికి

ఒంట్రిగా వెళ్ా రాగలదు అనైమా. కాని నలబై ఏళా క్రిత్ం, చేతిలో గుడా సంచి

పటుటకుని, భరు వెనకాల అత్ని నడక వేగానికి సరి సమంగా నడవదుక పరుగులు

పెటిటన అనైమాకి పదెదనిమిదేళ్ళా.

"పెళ్ా కడుకు ఎంత్ పొడుగో! మన అనైమానూ అత్ణీణ పకో పకోన

నిలబెడితే తాటిచెటుట పకోన అరటి ప్తలక లాగా ఉంది. " పెళ్ార్కజున అనైమా

పుటిటంటి దూరపు చుట్టం ఒకరు అనై మాట్ ఇది.

త్ల్లతిు ముగుడి వైపు డలడాలంటేనే అనైమాకి సిగుా ముంచుకచేిది.

అదే సమయం అత్ుగారు పంకజానిై డలస్తు ఏదో తెలియని భయం.

దానికి త్గాటుట పెళావగానే పంకజం అనైమా త్ండ్రిని ఓ పకోగా ప్తలిచింది.

"డలడండి అనైగారూ... మా కుటుంబాలలో ఈడేరిన త్రాీత్ ప్తలికి పెళ్ా

చేయడం అనై అలవాటు దునే దుదు. న్న కూతురు మూడు ముళ్ళా పడా రండు

సంవత్్రాల త్రాీతే ఈడుకచిింది. మీ అమాాయి ఇంత్కు ముందే పెదద మనిషి

అయిన ప్తలి కాిటిట, పెళ్నాన త్రాీత్ ఒక సారి సాైనం చేసిన త్రాీతే శోభనం. "

159
 "మా అమాయి పెళ్ాకి ఒక వారం ముందే సాైనం చేసిందమాా. చినై ప్తలి

కదా. క్రమం త్పుకుండా న్లకకసారి అవ్వతుందనై నిశియం దుదు. రండు

న్లలు, ఒకోోసారి ఆరు న్లలు కూడా... అవ్వనుకదూ జానకీ?"

జానకి ఆయనగారి రండోభారయ. అనైమా నుదటి భారయ కూతురు. ఏదో

ఈ మాత్రం అయిన్న నగలు, చీరలు పెటిట పెళ్ా జరిప్తంచడానికి అనుమతి

ఇచిిందే పెదద విషయం.

మళ్ళా రండు న్లల త్రాీతో, ఆరు న్లల త్రాీతో శోభనం అంటే, మళ్ళా

చీర సార, కనీసం యాభై మందికన్నై విందు భోజనం ్రుి ఉండదా?

ఒక ఎలినుంట్రీ స్తోల్ మాసటరుకి ఇదంతా త్లకు మించిన ిరువ్వ

కాదా?

జానకి జవాబు చెపుకుండా మౌనంగా ఉండిపోయింది. పంకజం కుండ

ిధదలు కటిటనటుి అంది. "ఇదిగో డలడండి. ఈ ర్కజే శోభనం జరిప్తంచడానికి

న్నకూోడా అభయంత్రం ఏమీ దుదు. కాని పెళ్నా పది న్లలు తిరకో ముందే మీ

అమాాయి ఓ బ్లడాని కని చేతికి ఇచిిందనుకోండి. అది మా వంశపు బ్లడేా

అనడానికి గాయరంటీ ఏమిటీ?"

"శివ శివా! నరం దుని న్నలుక అనైటుి... ఎందుకమాా ఇలా

మాట్లిడుతున్నైరు? త్ను ఇంకా చినై ప్తలి. పోయిన సంవత్్రం దాకా లకో

ప్తడత్లతో ఆడుకునేది. "

160
 "ఆట్ల పాట్ల మధయ విపరీత్ంగా ఏదీ అయి ఉండకూడదనే నేను చెపేుది.

ఇనిై మాట్ల్లందుకు? ఒకసారి సాైనం అయిన త్రాీతే శోభనం. నూతి నీళాను

వాగు వచిి కటుటకు పోతుందేమిటి?"

త్లిి ఈ మాట్లు అంటునైపుుడు సాీమిన్నథన్ అకోడే ఉన్నైడు. త్న

డలపుడు వేలుకి కత్ుగా పెటుటకునై ఉంగరానిై, రండు వైపుల వజ్రాలు, మధయ

నీలపు రాయి పొదిగన, అనైమా త్ండిు ప్రతేయకంగా పెళ్ాకని అలుిడికి చేయించి

పెటిటన ఉంగరానిై అటూ ఇటూ తిపుుతూ మౌనంగా త్ల వంచుకుని

కూరుిన్నైడు.

అనైమాకి ఏదీ అరథం కాదుదు. ఒక పకో నిద్ర ముంచుకు వస్తున్నై జడ

బ్లళిను, ముకెోరను కూడా తీయకుండా అలాగే మిర్రి మిర్రి డలపులు డలస్తు

కూరుింది.

"ప్తనీై! ఆవిడ ఎందుకు ఇలా అరుస్ుంది?"

అనైమా అడిగన ప్రశైకి జానకి రహసయంగా ఆను బుగాను గటిటగా

గలిింది. "ఇంకో ఆరు న్లలో, ఏడాదో అమాయిని మీ ఇంట్ినే ఉంచుకోమని

అంట్ంది మీ అత్ుగారు. బాగా తిషట వేసి కూరుిని, పుటిటంట్ి ఏమీ దుకుండా

తుడిచిపెటిట వెళ్ళదవ్వ గాని. "

కళాలోి తిరిగన నీళాను ఎవరూ డలడకుండా అనైమా గటిటగా

తుడుచుకుంది.

దేవ్వడి దయవలి అనైమాకి ఎకుోవ ర్కజులు ప్తనిై దగార చీవాటుి తినే

దౌరాభగయం పట్ట దుదు. రండు న్లలు తిరకో ముందే అనైమాకి న్లసరి సాైనం

161
అవగానే, సార, చలిమిడితో సహా వియయంకురాలికి ఈ శుభ సమాచ్చరం తెలిప్త,

శోభనం త్రాీత్ మాయవరంలో ఉనై సాీమిన్నథన్ ఇంట్ి అడుగు పెటిటన

త్రాీతే అనైమాకి తెలిసింది త్న ప్తనిై ఎంత్ నురుగైందో అని.

పంకజం త్న కోడలిై ఒక చోట్ కూర్కినివీకుండా త్రిమి త్రిమి పనులు

చేయించేది. న్లలో ఏడెమినిది ర్కజులు మాత్రమే భరు దగార పడుకోవడానికి

అనుమతి ఇచేిది. ఆ రాత్రుళాలో మగుడి మూరఖపు కౌగలిలో నలిగ పోయింది

అనైమా.

ఇది చ్చలదనైటుి సాీమిన్నథన్ అకోయయ లక్ష్మి, ఆను మగుడు త్రడల

కుంభకోణం నుంచి మాయవరం వచేివాళ్ళా. ఆ సమయంలో వీళా పడగాది

వాళాకి ఇచేియాలి.

మదటి సంవత్్రం ప్రతి పండకీో సార తెచిి ఇచేి త్ండ్రి దగార

రహసయంగా త్న బాధలను చెపుుకుని ఏడిచేది అనైమా. "న్నన్నై! నేనూ మీతోనే

వచేిసాును. "

"త్పుమాా. ఇకపై ఇదే నీ ఇలుి. ఈ త్ండ్రిని క్షమించమాా. నీ ప్తనిై దగార

నీ కోసం మాట్లిడదుని అశకుుడిని. "

మండుటెండలో వచిి, ఒక గాిస్త మజిెగ కూడా తాగకుండా, చెమట్ను

తుడుచుకుంటూ నుటుి దిగ వెళ్ా పోతునై త్ండ్రిని డలస్తు ఎనిైసారుి అలాగే

నిలిడి పోయిందో?

మూడో సంవత్్రం రాగానే ఆడపడుచు లక్ష్మి కత్ు పురాణం విప్తుంది.

"ఏమిట్మాా ఇది? పెళ్నా మూడు సంవత్్రాలలో ఇదదరు ప్తలిలిై కని న్నన్న పాటుి

162
పడుతున్నైను. త్ను ఇంకా కత్ు పెళ్ాకూతురులాగా అలాగే ఉందేమిటి?

కంపదీసి గొడ్రాలు కాదు కదా?"

అంతే! పంకజం చేతి కరడా కత్ు వేగం పుంజుకుంది.

2
పెళ్నాన తలి సంవత్్రం లోపల బ్లడా పుడితే అవమానం అని, ఊరివాళా

ప్రశైలకి ఎవరు జవాబు చెపాురని ఆ ర్కజు న్నటికి వచిినటుి వాగన మనిషి ఈ

ర్కజు "ఇలా గొడ్రాలిగా నిలిడాావే" అని మాట్లతో తూటుి పొడిచింది.

అపుుడే లక్ష్మి మగుడు, ఆ ఇంటి గారాల అలుిడు ఒక సలహా చెపాుడు.

"రామేశీరం, కాశీకి వెళ్ా, మళ్ళా రామేశీరం వచిి ఇస్తక లింగానికి పూజలు

చేస్తు ప్తలిలు పుడతారని చెపాురు. అదీ చేసి డలదాదం. "

అలుిడు ఏది చెప్తున్న పంకజానికి వేదవాకుో. "మరీ మంచిది. అలాగే

సాీమిన్నథన్ న్ననైగారికి చెయాయలి్న ప్తత్ృకారాయలను కూడా చేసివదాదం.

సాీమిన్నథ్య! పనిలో పనిగా న్నకూోడా ఒక ప్తండం పెటుట. ఇంకా నేను బ్రతికి ఏం

చెయాయలి?"

పంకజానికి న్నరు మాత్రమే విరకిుగా మాట్లిడుతుంది. కాని భోజన్ననికి

కూరుింటే కడుపు నిండా నుకిో గాని దువదు.

లక్ష్మి త్లిికన్నై రండాకులు ఎకుోవే చదివింది. ప్తలిలిైదదరీై అనైమా దగార

వదిదుసి సదా నిద్ర పోవడం, దుదా చిరుతిళ్ళా తినడం. ఇనిైటినీ భరిస్తు అనైమా

పడేపాటుి.

163
 ఆ ర్కజులోి రైలు ప్రయాణం అంటే మాట్లు కాదు. మనుషులు నలిగ

చ్చవాలి్ందే. అలా ప్రయాణం చేసి, వానలోనూ, చలిలోను గజ గజ వణుకుతూ,

విశీన్నధ ఘన్నపాఠి గారింటి వాకిటి గదిలో కుంపటి రాజేసి అందరికీ కాఫీలు

ఇచిి, ఉపాా త్యారు చేసి త్డి ిట్టలతో ప్తండం పెట్టడానికి హనుమాన్ ఘాట్కి

గయకీ తిరిగ...

సగం ర్కజులు పస్తులుండేది అనైమా. దానికి ఈ సంపూరణమేా సాక్షి.

"అనైమాా! నువ్వీ ఏమీ తినైటుి దుదే?"

"ఫరవాదుదండీ. పనైపోయిందిగా. సాయంత్రం ఫలహారం టైముకు

డలస్తకుంట్లను. "

"మంచి అమాాయివే. నేను ఇంకా తినదుదని ఒకో మాట్ నీ మగుడితో

చెపుకూడదూ?"

అనైమా చినైగా నవిీంది. ధరా సంకట్మైన ప్రశైలకి ఆను సమాధానం

చిరునవ్వీ మాత్రమే.

ఆను ఏడిింది ఎపుుడు?

మందార పువ్వీను నిపుు సెగలో పెటిటనటుి, ఎడ తెరిప్తదుని పనులు,

తిరుగుళ్ళా, త్డి ిట్టలు అనీై కలిసి ఆను శరీరానిై భగ భగ మండేలా చేసాయే?

అపుుడా?

దుదే.. అపుుడు కూడా మగుడిైంచి, అత్ుగారిైంచి, ఆడపడుచు దగారిైంచి

చీవాటుి తిని, నేల మీద మూడంకె వేసి పడుకునై మనిషే కదా.

164
 పరాయి మనుషుల ముందు కంచెం కూడా కనికరం దుకుండా, ఇలా

మాట్లిడుతున్నైమే అనై జాఞనం కూడా దుకుండా అందరూ ఆనును ింతాట్

ఆడుకున్నైరే. అపుుడా? అపుుడు కూడా ఆను పెదాల చివర సనైటి చిరునవేీ

కదా నుదిలింది.

"అమాా! నీ కోడలు ఈ మాత్రం దానికే ఇలా సమాసిలిి పడి

పోయిందేమిటీ? ఈను నీకు మనమడిని, మనమరాలిై కని ఇచిి, ఆ్రు దాకా

నినుై డలస్తకుంటుందనై నమాకం న్నకు దుదు. " లక్ష్మి ధూపం వేసింది.

"డ్రామాలు ఆడుతోందమాా. రాను రాను దానికి ఒళ్ళా కవెీకిో

పోయింది. నువ్వీ ియలు దేరు. గుడికి వెళ్ళాలి. బైట్ జట్లో ిండి వాడు

అరుస్తున్నైడు. ఈ ప్తడను ఇకోడే ఉండనీ. "

"అది ఎలా కుదురుుందిరా? న్ననైగారికి శ్రదద కారాయలు చేస్తున్నైవ్వ. భారయ

పకోన దుకుండా ఏ కారయమూ చేయకూడదు కదా. త్లమీద ఒక చెంబు నీళ్ళా

గుమారించు. ఈ కరా కాండలకైన్న ఆనును నీ పకోన నిలిడనీ. మీ న్ననైగారి

ఆశీరాీద ిలంతో ఆను కడుపులో ఒక కాయ కాస్తుందేమోష డలదాదం. "

ఆ ర్కజు అనైమాకి వంటి మీద సుృహదుదు. ఇంటినుంచి బైలు

దేరేట్పుుడే రండుసారుి నేల మీదికి ఒరిగంది.

సంపూరణమా వచిి పటుటకుంది. అనైమాకి కాళ్ళా చేతులు ఫ్తట్్ వచిినటుి

కటుటకున్నైయి. శరీరం మంచు ముదద లా చలిగా మారింది.

పంకజం గొంతు చించుకుని పెడబొిబలు పెటిటంది. "ఇలాంటి ర్కగషిట

ప్తలిను ఆ స్తోల్ మాసాటరు మనింటికి కట్టబెడతాడని నేను అనుకోదుదురా. "

165
 విశీన్నధ ఘన్నపాఠిగారు వైదుయడిై ప్తలిప్తంచ్చరు.

ఆ ర్కజులోి ఇంగేిషు వైదయం చదివిన డాకటరుి ఎకుోవగా దురు. డిపిమా

చదివి నుడికల్ ప్రాకీటస్త చేస్తునై నంజుండరావ్వ గారి హసువాసి చ్చలా మంచిది.

ఆయన చేతోు ఒకోవేళకి మందు పుచుికుంటే, జీవామృత్ం తినైటుి ఎలాటి

మనిషి అయిన్న ట్ప్తమని దుచి కూర్కివలి్ందే.

అనైమాని ఐదు ర్కజులు వరుసగా వచిి డలసారు. "ఊహుం. ఇది బ్రతికే

కేస్త కాదు. మంచి ఆత్ా. ఇంత్ చినై వయస్త్లోనే కాశీలో ప్రాణం పోబోతుంది.

దగారుండి కారాయలనీై చేసి వెడుదురుగానీ. "

ఒక పకో అనైమా సుృహ దుకుండా పడి ఉండగానే, ఆను ఎదురుగానే

నలుగురూ ఇకపై ఏం చేయాలో చరిలు జరిపారు.

"సాీమిన్నథ్య! నువ్వీ ఉండి అనిై కారాయలను ముగంచుకుని రావయాయ.

న్నకు ఇపుటికే ఆలసయం అయియంది. ఊళ్ళా పొలం పు్రాక ఎవరు

డలస్తకుంట్లరు?" అలుిడుగారు మూట్ల ముల్లి సరుదకోసాగారు.

"న్నకు అత్ుగారింట్ి ఇపుటికే మంచి పేరు. పుటిటంటి మనుషులతో కలిసి

కాశీ రామేశీరానికి ప్తకిైక్కి వెళ్ళానని మా అత్ుగారు దెప్తు పొడుస్తుంది. ఇకోడ

నేను పడే పాటుి వాళాకేం తెలుస్త?. అమాా! నేనూ ియలుదేరుతాను " అంది

లక్ష్మి.

పంకజం వణుకుతునై గొంతుతో రహసయంగా అంది. "ఒరేయ్!

నేనుకూడా లక్ష్మితో ియలుదేరన్న? ఏమేమోష అనుకుని వచ్చిను. పాప్తషిటది.

ఆ్రై ఇలా మన న్తిున ిండరాయి వేస్తుందనుకోదుదు. "

166
 సాీమిన్నథన్ నేరుగా విశీన్నథ ఘన్నపాఠి దగారికి వెళ్ళాడు.

"మేమందరం ియలుదేరుతున్నైం. "

"ఏమిటీ? ఈనును ఈ సిథతిలో వదిదుసా?"

"కాశీకి వచిి ప్రాణం వదలాలని ఎన్నై ముసలి ఘట్లటలు గంగా నదీ

తీరంలో పడి ఉన్నైయి. వచిిన చోట్ ఈనుకి ఇలా అయిపోయింది. ప్రాణం

పోగానే చెయాయలి్న కరా కాండలనీై మీరే జరిప్తంచి గంగలో కలిపెయయండి. "

'అదెలా కుదురుతుంది?' సంపూరణమా న్నరు తెరిచి అనబోయింది.

ఘన్నపాఠిగారు మధయలోనే అడుాకున్నైరు. "చ్చలా మంచిది. పకోనే ఉండి, న్నటికి

వచిినటుి తిడుతూ ఉండడంకన్నై, ప్రాణం పోయే సమయంలో న్నలుా శోికాలు,

శివ్వడి న్నమం చెవ్వలకు వినిడనీయండి. పుణయమైన్న దకుోతుంది. అనీై నేనే

డలస్తకుంట్లను. "

"సాీమిన్నథ్య! దాని చేతికి ఉనై మటిట గాజులిై అలాగే ఉంచేసి ింగారు

గాజులు తీస్తయి, మరిి పోకుండా" అనైది పంకజం.

"అమాా! వదిన చెవ్వలకి ఉనైవి రవీల దుదుదలా?" లక్ష్మి అడిగంది.

"చ్చదుి ఊరుకో. సవతి కూతురికి రవీల దుదుదలు పెటిట ఆ ిడి పంతులిై

కటుటకుని ఏడవడానికి ఆ మహాత్లిి ఏమైన్న ప్తచిిదా? అవి సాదా దుదుదదు. "

"లక్ష్మీ! ఎలాగో చ్చవబోతోంది కదా. నుడలో ింగారపు పుసెులు మాత్రం

ఎందుకు? పస్తపు కముా కడితే చ్చలు. సాీమిన్నథన్కి నేను సీయంగా

పూనుకని, న్న వేలువిడిచిన అకోయయ కూతురిై కట్టబెడతాను. మదటి భారయ

167
మంగళ స్తత్రానిై రండో భారయకి కడితే ఆను ఆయుస్త్ను కూడా పోస్తకుని

రండో భారయ దీరాఘయుస్త్తో ఉంటుందని న్ననుడి. "

"అవ్వన్రా సాీమిన్నథ్య! అలుిడుగారు చెప్తునటుి విను. "

పుసెులతో సహా ఒక బొటుట ింగారం కూడా మిగలికుండా అనీై

ఒలుచుకుని ియలుదేరారు.

"ఈ నూరు రూపాయలిై ఆను అంతిమ కారాయలకి ఉంచుకోండి.

కాదనకూడదు మీరు. "

నూరు రూపాయల న్నటును ఘన్నపాఠిగారికి ఎదురుగా ఉనై ఇత్ుడి

పళ్ాంలో పెటిట ియలుదేరబోయిన సాీమిన్నథన్ని సంపూరణమా త్డారిపోయిన

గొంతుతో అడిగంది.

"ఒక వేళ ప్రాణం పోతే ఏ చిరున్నమాకి కబురు చెయయమంట్లరు? త్ల

సాైనం చెయాయలి కదా?"

నిజానికి "ఒక వేళ బ్రతికి బైట్ పడితే ఏ చిరున్నమాకి కబురు

చెయయమంట్లరు?" అని అడగాలి..

కానీ బైట్ అరుగు మీద పరదా చ్చటున పాత్ చ్చప మీద బ్లగదీస్తకునైటుి

పడి ఉనై అనైమా బ్రతికి ిట్ట కడుతుందని ఎవరికైన్న నమాకం ఉంటే కదా?

దాదాపు ఒక న్లదాకా ప్రాణాలకు పోరాడుతునైటుి కన ఊప్తరితో ఉనై

అనైమాకి శకిునిచిి కళ్ళా తెరిచి డలస్తట్టుి చేసింది ఏదీ?

168
 ఇరవై న్నలుగు గంట్లూ మారు మ్రోగుతునై వేద మంత్రాలా? దుక

వాకిట్ి సదా తిరుగాడుతుండే ఆవ్వల నుడ గంట్ల నిన్నదమా? దుక యాత్రీకుల

'గంగా మాతాకీ జై' అనై ఘోషమా?

ఏదైతేనేం? డాకటర్ నంజుండరావ్వగారి చరిత్రలోనే మదటి సారిగా ఆయన

అంచన్నలను తారుమారు చేసి అనైమా దుచి కూరుింది.

"అనైమా ఆపద ఘట్లటనిై దాటింది""అని పంప్తన టెలిగ్రాములనిై

చిరున్నమా త్పుు అనై ముద్రతో తిరిగ వచ్చియి.

అనైమాకి భరు చిరున్నమా తెలుస్త. ఐన్న చెపుడానికి ఇషటపడదుదు.

సంపూరణమా గుండెలు కరిగేట్టుి అడిగన్న, "ఇపుుడేమైంది? సదాశివానికి ఒక

అకోయయగా, మీకు పెదద కూతురుగా నేను ఇకోడ ఉండకూడదా అమాా?" అంది.

ఆను కళాలోి తలిసారిగా చివరిసారిగా గంగ కనిడింది అపుుడే.

త్మిళం మాట్లిడే యాత్రీకులు వచిి దిగనపుుడలాి సంపూరణమా

ము్ంలో బాధ కదలాడేది.

అనైమా ఒంట్రిగా దొరికినపుుడు ఉండిట్టదుక ఒకసారి అడిగంది.

"సదాశివం దగార చెప్తు ఆ రాక్షస్తడు ఉనైడా పోయాడా అని కనుకోోమంట్లవా?

కాశీకి వచేి వాళ్ళా కాయను వదిదుసాురు. పండును వదిదుసాురు. ఇలా కటుటకునై

భారయను వదిదుసాురేమిటి?"

పెదద కుంపటిలో నిపుు కణికలు భగ భగ మంటూ రాజుకుంటున్నైయి.

పాత్ జాఞపకాలను ఈ అగైలో వేసి బ్బడిద చేయగలిాతే ఎంత్ బాగా ఉంటుంది?

169
 "పెదదమాా! అకోడ ఇంకో మూడు కాఫీలు కావాలట్. అందులో ఒకటి

చకెోర త్కుోవగా, డికాషన్ ఎకుోవగా."

ఇంకో కుర్రాడు కబురు మాత్రం చెప్తు తుర్రుమన్నైడు. అకోడే నిలిడితే

కాఫీ కెటిల్ను తాను మోషస్తకెళ్ళాలి్ వస్తుందనై భయం.

మేడ మీద ఇంకా గొడవ సదుద మణగదుదు. అనైమా కాఫీ కెటిల్ తీస్తకని

మేడ నుటుి ఎకిోంది.

పై నుటుట దగార ఒక చెయియ అడుాకుంది.

"పెదదమాా! చకెోర త్కుోవగా డికాషన్ ఎకుోవగా కాఫీ అడిగానే.. "

కాస్తపు ముందు త్లిితో గొడవ పడిన అదే గొంతు.

వంచిన త్లని ఎత్ుకుండానే విడిగా తెచిిన కాఫీ గాిస్తను ఇచిింది

అనైమా.

గాిస్తను అందుకునై చేతి డలపుడు వేలుకి.... అదేమిటి?

రండు పకోలా వజ్రాలు, మధయలో నీలపు రాయి పొదిగన ఉంగరం.

అనైమా చటుకుోన త్ల్లతిు డలసింది.

'అయ్యయ! ఇదేమిటి? ఆయనేన్న ఇది? ఏళ్ళా పైిడ దుదా?

3
ఒకో నిమిషం అనైమాకి కళ్ళా బైరుి కమిానట్ియింది. మనస్తలో

సంచలనం త్గాన త్రాీత్ వివేకం వెనుై త్టిటంది.

170
 ఆయన కడుకేమోష? భయం, కలవరం అనైమా కాళాని

పెనవేస్తకున్నయి. ఎలాగో సమాళ్ంచుకని అందరికీ కాఫీలు ఇచిింది.

"ఇంకా రండు పాలు కావాలండీ."

"ఇదిగో పంప్తసాును. "

"పెదదమాా! త్లనొప్తుకి తైలం దొరుకుతుందా?"

"దానికేం భాగయం. తెచిి ఇసాును. మదట్ వేడిగా ఒక గాిస్త కాఫీ

తాగండి. "

"అమాా! పెదదమా చ్చలా మంచ్చవిడలాగా ఉంది. ఇలాంటి మనిషి

దొరికితే న్నతో పాటు బెంగళ్ళరుకు తీస్తకెళ్ళును. "

అనైమా దడ దడలాడే గుండెలిై చికో ిటుటకుని, ఈ ఊడల మూల వృక్షం

కోసం కళాతోనే వెతికింది.

అదిగో.. స్తట్ కేస్త ముందు కూరుిని నుడ గొలుస్తలో ఉనై తాళం

చెవితో, తాళం తీయడానికి భగ్లరధ ప్రయత్ైం చేస్తునై మనిషి , ఆమే అయి

ఉంటుంది.

"ఇదిగో కాఫీ తాగండి. "

"ఊం. "

"ఇపుుడు పెటెటని తెరిచి ఏం తీయబోతున్నైవ్వ? కాఫీ తాగ ఆనక సాైనం

చేయవచుిదు. "

"అది కాదురా. డబుబ చ్చలదేమోషనని.. "

171
 "నువ్వీ ఇవీబోతున్నైవా? ఎనిై లక్షలు దాచి ఉంచ్చవ్వ?" ఉంగరం

ధరించిన కడుకు మళ్ళా పెదదగా అరిచ్చడు. అత్ని మాట్లు... థోరణి... అంతా

అచుి గుదిదనటుి అలాగే..

"ఏమిటే? పెటెటకు తాళం వేసి మరీ కాిందు చేస్తున్నైవ్వ? మీ అిబ ఎనిై

వేలు మూట్ కటిట ఇచ్చిడేమిటి?"

నలబై ఏళా క్రిత్మూ ఇదే మాట్ల పదును.

అనైమా మాట్ మారిింది. "పైన రండు బాత్ రూముదు ఉన్నైయి. మీరు

క్రిందికి రండి. అకోడే సాైనం చేయవచుి. "

అనైమా మనస్తలో ఏదో తెలియని అలజడి. త్న వెనకాదు దిగ

వస్తున్నైవిడను తిరిగ డలడకుండానే అడిగంది. "మీది ఏ ఊరు?"

"మాది చెన్నై. పైన అరిచ్చడు డలడండీ. అత్ను పెదద కడుకు. పాలు

కావాలని అడిగనత్ను రండోవాడు. మిమాలిై బెంగళ్ళరుకు ఎగరేస్తకు

పోతాననైది న్న కూతురు. "

అనైమా ఆ త్రాీత్ ఏమీ అడగదుదు.

ఆవిడ పేరు నీలాంిరి అట్. సంపూరణమాతో చెబుతుంటే అనైమాకి

వినిడింది.

"ఒకోకో సంవత్్రమూ ఏదో అవాంత్రాలు. ఈ సారే ియలు

దేరడానికి కుదిరింది. ఆయనకేమోష కాశీలో గంగానదీ తీరంలో త్నకు.. " ఆ

పైన మాట్లిడదునటుి నీలాంిరి మౌనంగా ఉండి పోయింది.

172
 నీలాంిరి పెదద కోడలు కిందికి దిగ వచిి అత్ుగారిని గదమాయిస్తునైటు

అనైది. "పెటెటకు తాళం వేస్తకుని తాళంచెవి మీతో తీస్తకుని వచేిస్తు ఎలాగా?"

నీలాంిరి ముకుోతూ మూలుాతూ దుచింది. "నేను త్రాీత్ వసాునమాా.

ననుై ఒకో క్షణం కూడా సిథమిత్ంగా కూర్కినివీరు ఈ ప్తలిలు. "

నీలాంిరికి కాసు భారీకాయం. దానికి త్గా పొడువ్వ. మంచి తెలుపు. అనీై

ఉన్నై ఆ ము్ం వెలితిగా కనిడింది. జారి పోయిన చెంపలోి శోకం

కదలాడింది. పాప్తట్ి జుటుట బాగా ఊడిపోయినందువలిన్న ఏమోష, ము్ంలో

సగానికి పైగా ఖాళ్ళగా ఉనైటుట బోసిగా..

మరున్నడే నీలాంిరి భరుకి తిధ.

అనైమా బొంగరంలా తిరుగుతూ అనిై ఏరాుటూి చేసింది. నీలాంిరి

కోడళాకి, కూతురికి సాంప్రదాయమైన తమిాది గజాల చీరను కటుటకోవడంలో

సాయం చేసింది. ఆను అలుిడుగారు ఉపాా తినడని గి గబా న్నలుగు దోశలు

వేసి చటీైతో సహా తెచిి ఇచిింది.

ముందు గదిలో శ్రదద కరాలు జరుగుతున్నైయి."అయాయ! చెపుండి.

న్ననైగారి పేరు, గోత్రం, అలాగే తాత్, ముతాుత్గారి పేరుి. అమాగారు ఉన్నైరు

కదా. అయితే న్ననైమాగారి పేరు, తాత్గారి అమా పేరు.. అనీై వ్రాసి

పెటుటకున్నైరా?"

"ఎకోడా? సమయానికి పెళ్ళాం పేరే గురుుండి చ్చవదు. ఇవనీై ఎలా

జాఞపకం ఉంట్లయి? అమేా అనీై గురుు పెటుటకుంటుంది. "

లోపలిగదిలో సంపూరణమా పకోన కూరుిని ఉంది నీలాంిరి.

173
 పెదద కడుకు లోపలి గది వైపు డలస్తు బ్లగారగా అన్నైడు. "అమాా!

పేరినీై చెపుు. "

"సాీమిన్నథన్... భరతాీజ గోత్రం. తాత్గారి పేరు స్తందరరాజన్,

ముతాుత్గారి పేరు గోపాల కృషణన్.. "

"సరే. న్ననైమా పేరేమిటీ?"

"న్ననైమా పేరు ఉండనీరా. మదట్ పెదదమా పేరు చెపుు. ఆ మహాత్లిి

పోయిన త్రాీతే నేను తాళ్ కటిటంచుకుని ఇనిై పాటుి పడుతున్నైను. "

"స్ది ఆప్త పెదదమా పేరేంట్ చెపుు. "

"అనైమా అని జాఞపకం. అనైపూర్కణ అనైలక్ష్మా తెలీదు. "

చింతాకులాంటి సంపూరణమా కళ్ళా మిలమిలా నురిశాయి.

అంత్లో అనైమా లోపలిైంచి పరిగెతుుకుంటూ వచిి చటుకుోన ఆను

చేతిని పటుటకుని గటిటగా నొకిోంది.

దాని అరథం 'దయచేసి ఏమీ చెపుకండీ' అని.

తిథిని జరిప్తంచే మనిషి సదాశివానికి అసిసెటంటు. సదాశివం వేరే పని

మీద బైటికి వెళ్ళాడు.

అనైమా సంపూరణమాని వేడుకుంటునైటుి అనుమతి అడిగంది. "వంట్

పూరుయియంది. ఒకో పది నిమిషాలు, ఇలా వెళ్ా అలా వచేిసాును. "

"ఎకోడికి వెళ్ళున్నైవ్వ? సదాశివం కూడా ఇంట్ి దుడు. న్నకేదో భయంగా

ఉంది. "

174
 అనైమా నవిీంది. "భయం దేనికి? ఇలా వెళ్ా గంగలో ఒక మునక వేసి

వచేిసాును. కబురు తెలిసిన త్రాీత్ మైల సాైనం చేయాలి కదా?"

చినై వయస్త్లో సంపూరణమా బోరిించిన ఇత్ుడి గుండిగలాగా ఉండేది.

ఇపుుడు వెలిసి పోయిన మటిట కుండలాగా....

"ఎవరినైన్న తోడు తీస్తకెళారాదూ?"

"తోడెందుకు? ర్కజుకి రండు మూడుసారుి మునిగే గంగే కదా?"

అనైమా వెళ్ాన త్రాీత్ సంపూరణమా ఉండిట్టదుక లోపలికీ వాకిలికీ

నడుస్తునే ఉంది.

సాైనం చేసి త్డి ిట్టలతో ఇంటికి తిరిగ వచిినపుుడు అనైమా నుడలో

కత్ుగా పగడాల గొలుస్త కనిడింది. పుసెుల తాడు కనిప్తంచదుదు.

"పుసెుల తాడు ఎందుకు తీస్తసావ్వ?"

"అది ఆయన ఇచిింది. గంగామాత్కే తిరిగ ఇచేిసాను. అంతే. "

అనైమా వేరే ఏమీ చేస్తకోకుండా ఉండడమే సంపూరణమాకి ఆశాీసానిై

కలిగంచింది.

"ఇదిగో.. ఈమే నీ కన్నై ముందు తాళ్ కటిటంచుకుంది. నీ మగుడు,

అత్ుగారు త్నని కాశీలో వదిదుసారని చెపాులని న్నలిక చివరిదాకా వచిింది.

న్నరు తెరవకూడదని నువ్వీ ఆరార్ వేస్తసావ్వ కదా. అందుకే న్నరూాస్తకున్నైను."

"ఛ.. ఛ.. ఇదంతా ఇపుుడు వాళాకి తెలిసి ఏమవబోతుంది? పాపం! ఆ

మనిషి దగార ఎనిై బాధలు పడిందో? ప్తలిలతో ఇంకా ఎనిై పాటుి పడాలో?

175
ననుై డలడండి. ఏ చింతా దుకుండా ర్కజూ అతిరసాలు, వడలు ఆరగస్తు.

దేనికైన్న పెటిట పుట్లటలి కదా."

అంత్లో మేడ మీద మళ్ళా యుదదం మదలైంది.

"కాశీకి వెళ్ా కరా కాండలు జరిప్తంచ్చలన్నైవ్వ. చేసాను. ఇపుుడు

గోదానం, భూదానం అంటూ సాగదీస్తు ఎలా?"

"న్ననైగారికే కదరా చేస్తున్నైవ్వ?"

"కటుటకునై భారయను కాశీలో వదిదుసి వచిిన మనిషికి ఇంత్ చేసిందే

ఎకుోవ. ఊరికి వెళ్ా చేరే లోపు ఇంకా ఎనిై ్రుిలు తెచిి పెడతావో ఎవరికి

తెలుస్త? నీ రండో కడుకును ఇవీమను. దుదా నీ కూతురిని అడిగ ఇచుికో "

"బాగానే ఉంది. న్ననైగారు ఆసుత్రిలో ఉనైపుుడు ఎవరు

డలస్తకున్నైరట్? ఇపుటికీ మా అత్ుగారు ననుై సాధస్తునే ఉంటుంది. "

కూతురు అంట్ంది.

ఆ ర్కజు సాయంత్రం సంపూరణమా దగారికి వచిి కనీైళ్ళా పెటుటకుంది

నీలాంిరి. "ఆయన చేసిన పాపాలనీై పోవాలనే కదా గోదానం, భూదానంకు

వెయ్యయ, రండువేలో ఇవీమని బ్రతిమిలాడుతున్నైను. నినై వీడి పెళ్ళాం షాపుకెళ్ా

ఏడువేలకు ిన్నరస్ట పటుటచీర కనుకోని వచిింది. దానికి న్నరు తెరిచి ఒకో

మాట్ కూడా అనదుదు. దీనికి ఇవీమంటే గంజుకుని చస్తున్నైడు" అంటూ

నీలాంిరి త్న చేతి గాజులు తీసి పళ్ాంలో పెటిటంది.

అనైమా లోపలికి వెళ్ా త్నకునై ఒకే ఆసిు, చిలుము పటిటన ట్రంకు పెటెటను

తెరిచింది. యాబై... నూరు.. న్నటుి కుపులు కుపులుగా. ఇకోడికి వచిి ిస చేసి

176
వెళ్ళా యాత్రీకులు, వెళ్ళా ముందు కడుపు నిండుగా, కమాగా వంట్ చేసి

పెటిటనందుకు అనైమాకి ిహుమతిగా ఇచిిన డబుబ.

అపుుడపుుడు సదాశివం ప్తలిలకు బొమాలు, గాజులు, పూసల దండలు,

డ్రస్త్లు కనడం త్పు ఆనుకి వేరే ్రుిలు ఏముంట్లయి?

ఆ న్నట్ిను అలాగే చేతినిండా తీస్తకుని వచిి నీలాంిరి చేతిలో పెటిటంది

అనైమా.

సంపూరణమా అరథవంత్మైన డలపు డలసింది.

"అయ్యయ! మీరందుకండీ?" నీలాంిరి కలవరపడింది.

"మదట్ గాజులు తీసి వేస్తకోండి. ఊరికే ఇచ్చినుకోవదుద. వీలైనపుుడు

ఇదుదరుగానీ. "

"తీస్తకోమాా నీలాంిరీ! త్ను ఒంట్రిది. ఏదో నువ్వీ పడే బాధని డలసి

ఉండిట్టదుక ఇచిింది. " నీలాంిరి వెనుై మీద రాస్తు సమాధానంగా అనైది

సంపూరణమా. అలాగే కంటిడలపుతోనే అనైమాకి సానుభూతిని తెలిప్తంది.

అనైమా పంచేంద్రియాలు సాయంత్రం ఫలహారం త్యారు చేయడంలో

నిమగైమై ఉన్నైయి.

"దేనిని మనస్తతో గ్రహించదుమోష, కానీ దేనిదాీరా మనస్త

గ్రహింపిడుతుందో అదే పరబ్రహాం అని తెలుస్తకో. "

వాకిట్టి శిషుయలకు ఘన్నపాఠిగారు ఉపనిషతుు తాత్ురాయనిై

విశదీకరిస్తున్నైరు.

ఇదిగో..

177
 ఆ ర్కజు మధాయహైం ఏ స్త్రీకి, ఆను భరుతో పాటు ప్తండం పెట్లటర్క, అదే

స్త్రీ త్నకి ప్తండం పెటిటన వాళా కోసం వంట్ చేస్ుంది.

నలబై ఏళా ముందు ఏ మనిషైతే త్న భారయ దహన సంసాోరాల కోసం

ఘన్నపాఠిగారి పళ్ాంలో నూరు రూపాయల న్నటు వేసాడో, ఈ ర్కజు అత్ని కరా

కాండలకి, ఆ నూరు రూపాయలు వడీాతో సహా అదే పళ్ాంలో దక్షిణగా

పెట్టిడింది.

సంపూరణమాకి ఉపనిషతుు తాత్ురయం బోధపడింది. ఏ వయసైతే నేం?

పాఠాలు ఎపుుడైన్న నేరుికోవచుి.

178
 బాకీ
అశోకమిత్రన్
పోలీస్ట స్తటషన్కి ఎదురుగా ఉనై సందులో వెళా కూడదు అనే

అనుకున్నైను. కానీ మరిిపోయాను. సందులో తిరిగ న్నలుగు అడుగులు వేసాన్న

దుదో ఎదురుగా స్తందరి.

నేను స్తందరిని డలడనటేి దాటుకుంటూ వెళ్ళిను. కానీ ఆను పెదద

గొంతుతో “ఏమండీ .. ఏమండీ” అని ప్తలిచింది. సందులో పోయే వాళాంతా ఆగ

న్న వైపు డలసారు. నేను ఆగాను.

స్తందరి దగారికి వచిి “రండు నిమిషాలు ఇంటిదాకా వచిి వెళాండి” అని

అంది. నేను ఆను వెనకాదు వెళ్ళిను.

సందు త్రువాత్ సందుగా మూడు సారుి తిరిగ ఆను ఇంటికి

చేరుకున్నైము, అకోడ ఉనై ఇళాకి గోడలు ఉన్నైయనై మాటే గానీ గుడిసె

ప్రాంత్ం కన్నై ఎకుోవేమీ కాదు. స్తందరి ఉనై ఇంటి ప్రదాన వాకిలిని తెరవగానే

ఉనై వరండా మధయలో పెదద మురుగు నీటి తూము. రండు వైపులా ఉనై పోరషన్

లలో ఎన్నై కుటుంబాలు. ఆ ఇంటికి ఒక మేడ ఉంది. అందులో ఒకే ఒక గది.

అది స్తందరిది.

పగటి పూట్ వెలుతురికి లోటు దుదు. “గోడ గడియారం ఎకోడ?” అని

అడిగాను. అది నేను కని ఇచిింది.

“మారాీడి దుకాణంలో ఉంది” అంది.

179
 “ఇరవై రూపాయలు కూడా రావే?”

“చేతిలో చిలిిగవీ కూడా దునపుుడు ఏం చేయనూ?”

“ఏమైయియంది? ప్రభాకర్ దుడా?”

“ఆయన గురించి అడగడానికే మిమాలిై ప్తలిచ్చను.”

“ఏం జరిగంది?”

“తెలియదు. ఆయన ఇకోడికి వచిి మూడు న్లలు అవ్వతోంది.”

న్న మనస్తలో ఏదో ఒక మూలలో ‘బాగా కావాలి నీకు’ అని చెపాులని

అనిప్తంచింది. “ఓహో.. అలాగా” అన్నైను.”

ఉనైటుిండి స్తందరి వెకిో వెకిో ఏడవ సాగంది.

స్తందరి ఏడవట్ం ఇంత్ వరకు నేను డలసింది దుదు. నిజం చెపాులంటే

మిగలిన వాళాను ఏడిప్తంచడంలో ఆనుకు ఆమే సాటి. ఏడెనిమిది సంవత్్రాలకు

ముందు న్న ఇంటి ముందు నిలిడి న్న పరువ్వ ఎలా తీస్తసింది? ఎవర్క

పోలీస్తని ప్తలుచుకని రాగా, ఆత్రువాత్ పోలీస్ట స్తటషన్ని విచ్చరణ జరిగంది.

న్నగరికత్ నిండిన ఈ కాలంలో ఒక మగవాడికి ఉండే గౌరవానిై కంచం

కూడా మిగల కుండా స్తందరి పూరిుగా మంట్ కలిపేసింది. ఇంత్ జరిగన

త్రువాత్ ఏ మగాడైన్న వెంట్నే ఏ గంగలోనైన్న మునగాలి. దుదా దూలానికి ఉరి

వేస్తకని చ్చవాలి. నేనూ అదంతా ఆలోచించ్చను. కానీ దానికి మించిన

తీవ్రమైన నిరణయం ఒకటి తీస్తకున్నైను. స్తందరి నుడలో తాళ్ కడతాను అని

అన్నైను. కానీ అలా చేయడానికి పరిసిథతులు అనుకూలించదుదు. మూడు

సంవత్్రాలు ఆనుతో ఉన్నైను. న్నకు వచేి జీత్మంతా ఆను చేతిలో పెటిట ఆను

180
వండి పెటిటంది తిన్నైను. ప్రేమ కోసం, ఒక స్త్రీ కోసం తాయగం చేసానని గానీ, దుదా

మంచి చెడు తెలుస్తకునే బుదిధ దుక పోయింది అని గానీ న్న గురించి నేను చెపు

బోవడం దుదు. కనిై సారుి సంతోషంగా కూడా ఉన్నైను. అపుుడే ప్రభాకర్ మా

జీవిత్ంలోకి వచ్చిడు. గొడవ, సమసయ ఏదీ దుకుండా ఆరు న్లలు దాట్కుండా

అత్ను ఆను గదిలో నివాసం ఏరురచుకోగానే, నేను మళ్ళా న్న ిందువ్వల మధయకి

చేరిపోయాను. న్నకు ఇపుుడు రండో కూతురు పుటిట ఒక న్ల అవ్వతోంది.

స్తందరి ఏడుపు ఎలాగో ఒకలాగా ఆగంది. నేను దుచ్చను. ఆను కళ్ళా,

ముకూో తుడుచుకుంటూ “ఎకోడికి వెళ్ళున్నైరు?” అని అడిగంది దిగులుగా.

“ఏం? ఏమైయియంది?”

“ఏమీ చెపుకుండానే వెళ్ళున్నైరే?’

నేను గదిని కలయడలసాను. ముందు ఉనై సామానిలో సగం కూడా

దువ్వ. ికెోట్ మారింది. న్న జుబాబ ఒకటి మసి గుడాగా రూపాంత్రం చెంది

మూలన పడి ఉంది. ిట్ట గటిటదై ఉండాలి.

“టీ తెప్తుంచన్న?”

“ఇకోడే త్యారు చేయడం కుదరదా?”

“టీ పొడి, పాలు, పంచదార అనీై చేిదులు అడగాలి. దానికి ిదులు

పూరిుగా టీ నీళాను అపుుగా అడిగ తేవచుి.”

“ఇనిై తెలివితేట్లు ఉండికూడా ఎలా వెళ్ి పోనిచ్చివ్వ? న్నకు ప్రభాకర్

గురించి ఎకుోవగా తెలియదు. క్రవ్వన్ ట్లకీస్ట పకో సందు అని ఎపుుడో ఓసారి

మాట్ల మధయలో చెపాుడు. నువ్వీ వెళ్ి డలసావా?”

181
 “వెళ్ళిను. అకోడ వాళి అమా మాత్రమే ఉంది. ఆను పెదద గయాయళ్. త్న

కడుకు డిబంతా నేను లాకుోన్నైనని అరిచి న్నన్న యాగ్ల చేసి పోలీస్తలిై కూడా

రప్తుంచేసింది. కానీ ఆ పాపాతుాడు ఎకోడికి వెళ్ళాడో జాడ మాత్రం తెలియదుదు.”

“నేను మాత్రం ఏం చేయగలను? న్నకూ అత్ని గురించి ఎకుోవగా

తెలియదు.”

“మీ చీఫ్ మేకప్ మేన్ కి చుట్టం అని ముందొకసారి చెపాురు.”

“నేను చెపాున్న?”

“అవ్వను. మీరే చెపాురు.”

న్నకూోడా లీలగా జాఞపకం వచిింది. నరసింహం ఓసారి త్న ఊరికి

వెళ్ానపుుడు ఒక అమాాయిని తీస్తకని వచ్చిడు. కనిై ర్కజుల త్రాీత్ తెలిసింది

ఆను అంత్కు ముందే ఇంకకడికి భారయ అని. ఇదదరి ప్రవరునలో ఉనై

సారూపయత్ని ిటిట నరసింహానికి త్ముాడు ప్రభాకర్ అని నేను చెప్తు ఉంట్లను.

“న్నలుగు ఏళ్ళి అత్నితో కాపురం చేసావ్వ. అత్ని త్రపు వాళ్ళా ఎవరూ,

ఏమిటీ అని తెలుస్తకని ఉండచుి కదా.”

నేను పూరిుగా సాీధీన నంలో దుని సమయంగా డలసి ఆను న్న గురించి

అనిై వివరాలూ స్తకరించి ఉంచుకుంది. ఈ వివరాలనీై ఆను మా ఇంటి ముందు

గొడవ చేసినపుుడు, ఆ త్రువాత్ పోలీస్ట స్తటషన్నినూ బాగా పనికి వచ్చియి. నేను

ఇంకా చ్చవకుండా ఎలా బ్రతికి ఉన్నైనని న్నకే ఆశిరయంగా ఉంది.

ప్రభాకర్ ఆనును ఉంచుకుని పోషించదుదు అనై మాట్తో విషయం

ముగసి పోదుదు. ఆను దగార ఉనైఒకట్ రండో నగలు, వెండి సామానుి, పటుట

182
చీరలు అనీై అమేాసి ఉపయ్యగంచుకున్నైడు. అత్నికి తాగుడు అలవాటు దుదు.

స్తందరి ననుై త్న జీవిత్ంలో నుంచి తలగంచి అత్నిై చేరుికునైందుకు ఇది

కూడా ఒక కారణం అయి ఉండచుి. పూరిుగా తెలివితో ఉంటూనే ఆనును దోప్తడీ

చేసాడు.

నేను మళ్ళా దుచి నిలిడాాను. కరడా లాంటి త్న న్నలుకను నముాకని

ఇంత్ కాలం ఇంత్ పెదద పట్టణంలో ర్కజులు గడిప్తన మనిషి ఇపుుడు చేవదునటుి

జారగల పడిపోయింది. నేను ఆనుతో జీవిత్ం గడిప్తనపుుడు కూడా ఆను త్రపు

కుటుంి వయకుులు గానీ దగార ింధువ్వలు గానీ ఎవరూ వచిింది దుదు. ఆను

ఊరి నుంచి ఎపుుడైన్న ఎవర్క ఒకరు ఎలాగో విచ్చరించుకుంటూ వచిి

చేరుతారు. ఒక పూట్ దుదా రండు పూట్లు భోజనంతో సరి. స్తందరి వాళాను

పంప్తంచేస్తుంది. ప్రభాకర్ తో ఉనైపుుడు ఈ పదధతిలో మారుు వచిి ఉంటుందని

నేను అనుకోను. నేను న్న దగార ఉనైదంతా కపుం కడుతునైటుి ఆను కాళా దగార

సమరిుంచుకుంటే, అత్ను మాత్రం ఆను దగారి నుంచే దోచుకున్నైడు. కిలాిడి

యే! అత్ని తో న్నకు ఎకుోవ పరిచయం అవడానికి అవకాశం దుక పోయింది.

“స్తందరి! ఇపుుడు న్నదగార మునుపటి లాగా ఎకుోవ ఏమీ దుదు. నేను

కూడా అపుటి మనిషిని కాదు. అలా ఉండనూ కూడదు. నేను పెళ్ి చేస్తకునై ఆను

దగార నీ సాహసాలు, బెదిరింపులు ఏమీ పనిచేయదువ్వ.”

“అలా నేను ఏమీ అనుకోదుదండీ. మీ ఇంటి వైపు నేను రానే దుదు కదా.

దానిై ిటేట మీకు న్న మనస్త తెలియడం దుదా?”

183
 “అత్నికి వచిిన ఉత్ురం ఏమైన్న ఉందా? అత్ను పని చేసిన చోటునుంచి

జీత్ం డబుబలు ఇచిిన వివరాలు ఏమైన్న ఉంట్లయి కదా.”

“ఒక రేకు పెటెటలో రండు మూడు చిరిగన ిట్టలు మాత్రమే ఉన్నైయి. ఒక

ఫోట్, దేవ్వడి పట్ం ఉన్నైయి.”

“ఆ రండింటినీ తీస్తకని రా.”

ఆ ఫోట్ను ిటిట ఏదీ ఊహించడం కుదర దుదు. ఫోట్లో ఉనైది ఆడ

మనిషా, మగాడా అని కూడా తెలియనంత్గా పాత్ిడిపోయింది. దేవ్వడి పట్ం

నరసింహసాీమిది. పెదదగా న్నరు తెరిచి ప్రహాిదుడికి దరశనం ఇస్తునై దృశయం.

పానకాల నరసింహసాీమి అని పేరు. గుంటూరుకి దగార మంగళగరి అనై

ప్రదేశంలో కండ మీద ఉనై ఆ నరసింహసాీమి న్నట్ి ఎలాంటి పాత్రలో

పానకం త్యారు చేసిన్న సరే, సగం పానకం అవీగానే న్నరు నిండి పోతుంది.

ప్రభాకర్ విజయవాడ, గుంటూరుకి చెందినవాడై ఉండాలి.

“సరే. విచ్చరించి చెబుతాను” అని ియలు దేరడానికి వెనుతిరిగాను.

“ఒకో నిమిషమండీ .”

“నీవ్వ ఇలా మరాయద ఇచిి మాట్లిడుతుంటే న్నకు ఎలాగో ఉంది.”

“అది కాదండీ.”

“సరే. త్ీరగా చెపుు.”

“పరిసిథతి అస్లు బాగా దుదండీ. వెంట్నే ఆ మనిషిని డలసి

ఏమైయియందని అడగ దుకపోతే నేను మళ్ళా స్తటడియ్య వైపు వెళ్ళాలి్ ఉంటుంది.”

184
 నేను కఠినంగా ఏమైన్న అనేసాునేమోష అనై భయం ఆను కళాలో

కనిడినపుుడు న్నకు కాసు బాధగా అనిప్తంచింది. కళా ముందు పోలీస్ట స్తటషన్ని

నేను నిలిడా దృశయం మళ్ళా మళ్ళా కదలాడింది.

జేబు నుంచి పాత్ కవరుని తీసాను. డబుబను పేపర్ కవరిలో

పెటుటకోవడం న్న అలవాటు.

స్తందరి కదలకుండా నిలిడి ఉంది.

ముపెను రూపాయలు ఉన్నైయి. తీసి ఆనుకి ఇచ్చిను. తీస్తకుంది.

“ఇపుటికి ఇది ఉంచు. అపుుడపుుడూ ఆ నేను వచిి వెళ్ళుంట్లను.”

నేను ఏ భావంతో ఇలా అన్నైన్న న్నకే ఇంకా అరథం కాదుదు. ఆనుకీ

అరథమైనటుి దుదని ఆను ము్మే చెప్తుంది.

ఆర్కజు సాయంత్రం నేను మళ్ళా ఆను గదికి వెళ్ానపుుడు ఏవో మాట్లు

వినిప్తంచ్చయి. ప్రభాకర్ వచేిసాడు. సగం దాకా ఎకిోన నుట్ి నుంచి అలాగే

వెనుతిరిగాను. న్నకూ స్తందరికీ మధయ ఏమైన్న బాకీ ఉందో దుదో తెలియదు.

ప్రభాకరుకి మాత్రం నేను ఏ జనాలోన్న బాకీ ఉన్నైను. స్తందరి గది నుంచి

సెుషల్ వంట్ తాలూకు ఘుమఘుమలు చుటుటపకోల ఆవరించుకున్నైయి.

185
 బంబం
ఆర్. డలడామణి
”నీ పేరేంటి?"

"మైత్రేయి."

"నీ పేరేంటి?"

"లక్ష్మీబాయి, ఝాని్ రాణి. "

"నీ పేరు?"

"పదిాని, చితూురు రాణి."

"నీ పేరు?"

"పాిరన్్ నైటింగేల్."

అనీై ప్రసిదిద చెందిన స్త్రీల పేరేి. వేద కాలం నుంచి ఈ కాలంలో క్రికెట్

తారగా వెలుగుతునై శాంతా రంగసాీమి దాకా అనీై న్న పేరేి. అందుకే చినై

వయస్త్లో ఎస్ట. మీన్నక్షి అని ప్తలిచి నపుుడు ిదులు పలకడం మరిచి పోయి,

హాజరు తీస్తకుంటునై కాిస్త టీచర్ దగార చీవాటుి తినై సందరాబలు ఎన్నై.

ఎవరబాబ ఈ మీన్నక్షి? ఆనుకి న్న ము్ం ఉంది. న్న రూపం ఉంది. కాని

వటిట ఆను కాదు నేను. రాబోయే కాలంలో న్న పేరు మారుమ్రోగ బోతుంది.

చినైపుటి నుంచీ అదే న్న కల. అదే న్న లక్షయం. ఎంతో మంది మీన్నక్షిలలో నేను

కూడా ఒక మీన్నక్షిన్న? కానే కాదు. నేను వాణిని. చదువ్వల త్లిిని. పూలమాలతో

దేవేరుని అలంకరించిన ఆండాళ్ నేనే.

186
 “మీన్న!”

అమాయొకో మంద్రమైన ప్తలుపు మీన్న ఆలోచనలకి అంత్రాయం

కలిగంచింది. ఉయాయల ిలి మీద కూరుిని ఊగుతునై మీన్న ఊగట్ం ఆప్త దుచి

లోపలికి వెళ్ాంది.

వంటింట్ి గాస్ట పొయియ దగార నిలిడి కూర కలియ బెడుతునై అమా

ఆనును డలసి చినైగా నవిీంది. “న్ననై నీతో చెపేు ఉంట్లరు కదే. మంచి కబురు

వచిింది” అని అంది.

“దేని గురించి?”

“ఏం ప్తలివే నీవ్వ? అంతా నీ పెళ్ి గురించే. పోయిన వారం నినుై డలసి

వెళ్ాన వాళ్ళా, ప్తలి నచిిందని తెలియ జేస్తు ఉత్ురం రాశారు. కానీ న్నకు

అందులో ఏ ఆశిరయమూ దుదు. ఆ అబాబయి నీ మీది నుంచి డలపులు తిపునే

దుదు. ఏదో కనికటుట మంత్రం వేసినటుిన్నైవ్వ.”

సంతోషం , గరీం తణికిస లాడుతునై కళాతో అమా చేతిలో పని

ఆపకుండానే ఎడమ చేతిని చ్చప్త మీన్న చెంపను పుణికింది. మీన్నకు సంతోషం

గా అనిప్తంచింది. ఆ అబాబయి అందమైన రూపం కళా ముందు కదలాడింది.

ఆనును అత్ను అధీన నం చేస్తకుంట్లడు, కిియ్య పాత్ర లాగా, నూరెహాన్ లాగా.

“న్ననై చెపుదుదా నీకు?’

“దుదమాా.”

“ఏం చెపుదుదంట్ త్నకి నేను?” అని అడుగుతూ న్ననై అకోడికి

వచ్చిరు.

187
 “అమాాయి నచిిందని బెంగళ్ళరు సంింధం వాళ్ళా ఉత్ురం

రాసారుగా. దాని గురించి.”

“ఆ విషయానిై నువ్వీ త్గుదునమాా అంటూ త్నతో చెపేుసావా? ఇపుుడే

చెపాులని నేను వస్తున్నైను. ఈ ఇంట్ి ఏ ము్యమైన విషయం అయిన్న మిగలిన

వాళికి చెపాులి్ంది నేనేనని నీకు తెలియదూ?”

అమా ము్ంలోని సంతషం అలాగే ఆవిరైపోయింది. “కోపుడకండీ.

ఇంత్ మంచి విషయానిై మీరు త్నతో ఈ పాటికి చెపేుసి ఉంట్లరనుకున్నైను.

అందుకే నేనూ చెపాును”

“అధక ప్రసంగ.. ప్రతిదానికీ తందరే నీకు. అదేంటీ? చికుోడుకాయల

కూరన్న? అది వదుద. న్నకు ఈ ర్కజు పొట్ికాయ కూర తిన్నలని ఉంది. అది

చేస్తయి. అరథమయియందా?”

న్ననైగారు అకోడి నుంచి వెళాగానే మీన్న త్లిి వైపు జాలిగా డలసింది.

అమా మౌనంగా త్రిగన చికుోడుకాయలను ఫ్రిజ్ లో పెటేటసి పొట్ికాయను

త్రగడం మదలు పెటిటంది. న్ననైగారి మాట్లకి అమా ఏన్నడు ఎదురు చెప్తుంది

దుదు. ఆయనగారి స్తవలతోనే ఆను చేతులు ఇపుటికీ అరిగ పోతూనే ఉన్నైయి.

ఐదుగురు ప్తలిలిై కనడంతో ఒళ్ళా గులి అయిపోయింది. అయిన్న కూడా

ఒకపుుడు ఆను ఎంతో అందంగా ఉండేదనై డానికి నిదరశనంగా విశాలమైన

కళ్ళా, తీరిి దిదిధనటుి ఉనై ము్ం, సనైగా రివట్లా ఉనై ఆకృతి, ఒయాయరంగా

నిలిడే తీరు చ్చటి చెపూు ఉంట్లయి. మీన్న అందం గురించి ఎవరైన్న

ప్రశంసించేట్పుుడు “అచుి అమా పోలిక” అని చెపుకుండా ఉండరు.

188
 అమా అందం అంతా ఎకోడికి వెళ్ాపోయింది? ఐదుగురు ప్తలిల

పెంపకంలో, వంటింటి వయవహారాలను చకో బెటుటకోవడంలో, న్ననైగారి అదుపు

ఆజఞలకి భయపడి ఒదిగ ఒదిగ బ్రత్కడంలో కరిగ ఆవిరై పోయిందా? అగరుితిు

కాలిన త్రాీత్ అదే ఆకారంలో క్రింద పడే బ్బడిద అగరుితిు ఎలా అవ్వతుంది?

అది వటిట బ్బడిద. అంతే.

ఆ త్రువాత్ వచిిన కనిై ర్కజులలోి ఇంట్ి పెళ్ి గురించిన మాట్లు

చ్చలా జరిగాయి. మీన్నకి ఆ కబురుి తియయగా అనిప్తంచ్చయి. ఎం. యే. చదివి

బాయంకు లో ఉదోయగం చేస్తు, ఎన్ైన్నై పుసుకాలు చదివేసిన త్ను కూడా పెళ్ి

కబురుి విని తియయని ఊహలోి తేలిపోవడం మీన్నకి ఆశిరయంగా అనిప్తంచింది.

మళ్ళా త్నకి త్నే సమాధానం చెపుుకుంది. పెళ్ి విషయం విని

సంతోషించడంలో త్పేుముంది? ఝానీ్ రాణి పెళ్ి చేస్తకోదుదా? సీత్హాగా

ఉనై ప్రతేయకత్లూ, అరహత్లూ పెళ్ి వలన అణగారి పోవ్వ. దీపపు వెలుగును

దుపుటితో మూసి ఉంచడం సాధయమేన్న?

మేడం కూయరి భరుతో కలిసి న్నిల్ ిహుమతి పొంది, దాంపత్యం అంటే

ఇలా ఉండాలని నిరూప్తంచింది కదా.

లైబ్రరీ నుంచి రండు చేతుల నిండా పటుటకని వచిిన పుసుకాలను

ఉయాయల ిలి మీద పెడుతూ మీన్న “అమాయయ!” అని నిటూటరుు విడిచింది.

తెచిిన పుసుకాలలో ఒకటి మేడం మాంటిస్రి జీవిత్ చరిత్ర. ఇంకోటి మథర్

తెరసా గురించి.

189
 త్ను కూడా అలా బ్రత్క గలిగతే! ఒక చిన్నైరికి కత్ుగా అక్షరాలు

నేరిుస్తు!

దేవ్వడి పేరిట్ అన్నధుల కనీైటిని తుడిచే వయకిుగా!

“ఇదిగో! కాఫీ తాగ మళ్ళా చదువ్వకుందువ్వ గానీ.”

“సారీ అమాా. ప్తలిస్తు నేనే వంటింట్ికి వసాును కదా. నీకెందుకమాా

శ్రమ" అంటూ మీన్న కాఫీ గాిస్త తీస్తకుంది.

“పుసుకంలో పడితే నీకేం వినిుస్తుందే ప్తలిచిన్న?"

“అవ్వననుకో.”

“ఒకపుుడు నేనూ నీ లాగే చదివేదానిై. సంసోృత్ం లో ఉనై పుసుకాలను

అస్లు వదిదుదానిై కాదు.”

“సంసోృత్మా! అమాా నీకు సంసోృత్ం తెలుసా? ఆశిరయంగా ఉందే?’”

“మీ తాత్గారు, అదే మా న్ననైగారు పెదద సంసోృత్ పండితులు. దేవ

భాష అని మా అందరికీ నేరిుంచ్చరు. నేను బాగా నేరుికున్నైనని ఆయనకి ఎంతో

గరీం. త్న దగార ఉనై కావాయలు, గ్రంధాలు, న్నట్కాలు, కవిత్లు.. అనిై

సంసోృత్ పుసుకాలనూ న్నకే ఇచ్చిరు. పొదుద ఎలా పోతుందో తెలియనంత్గా ఆ

పుసుకాలను మళ్ళా మళ్ళా చదివే దానిై.”

మీన్నకు ఊహ తెలిసిన త్రాీత్ అమా ఒకో సంసోృత్ పుసుకం కూడా

చదవడం కంట్పడదుదే? అస్లు ఇంట్ి సంసోృత్ పుసుకాలు డలడనే దుదుగా?

190
 ఆ విషయం గురించి అడగాలని ఆను న్నరు తెరిచేట్పుటికి అపుుడే బైటి

నుంచి వచిిన ఆను త్ండ్రి “ ఈ ర్కజు ఆ బెంగళ్ళరు సంింధం వాళి నుంచి

ఇంకో ఉత్ురం వచిింది మీన్న” అంటూ లోపలి వచ్చిరు.

ఆనుకి కుతూహలంగా అనిప్తంచిన్న విషయం ఏమిట్ని అడగకుండా

కళ్ాతిు డలసింది.

“అబాబయికి అనిై విధాలుగా నువ్వీ నచ్చివ్వట్. కానీ నువ్వీ ఉదోయగం

చేయడం మాత్రం నచిదుదట్. పెళ్నాన త్రాీత్ నువ్వీ ఉదోయగం మానేయాలని

రాసారు.”

మీన్నకి షాక్ త్గలినట్ియింది. “ఏంటి న్నన్నై ఇది? నేను ఉదోయగం

మానేయడం కుదరదు.”

“ప్తచిి ప్తచిిగా మాట్లిడకు. ఏదో సరదాకి చేస్తునై ఉదోయగమే కదా. నువ్వీ

సంపాదించి ఇపుుడు ఎవరిని ఉదధరించ్చలి? ఇందుకోసం మంచి వరుడిని

కాదనుకోకూడదు. అబాబయి అందంగా ఉన్నైడు. పెదద ఉదోయగం. మంచి

కుటుంిం. కట్ై కానుకలు దుకుండా పెళ్ి చేస్తకుంటున్నైరు. ఈ సంింధం

కుదిరితే మనం అదృషటవంతులం.”

మీన్న చ్చలా స్తపు గునుస్తునే ఉంది. ఆ్రున మనస్తకి సమాధానం

చెపుుకుంది. ఈ బాయంకు ఉదోయగం కూడా ఆను ఏమీ మనస్తురిుగా, పటుటదలతో

చేయడం దుదు. ఎం. ఏ. ముగంచగానే పేపరులో వచిిన ప్రకట్నను డలసి

పరీక్ష రాసింది. తెలివి తేట్లు ఉనైందున వ్రాత్ పరీక్షలో, ఇంట్రూీయలో పాసయి

ఉదోయగంలో చేరింది.

191
 ిలి ముందు కూరుిని ల్లకోలు వ్రాస్త ఉదోయగంలో మనస్తకి కలిగే

సంత్ృప్తు పెదదగా ఏముంటుంది? ఇదేమైన్న త్నని తాను అరిుంచుకని

సమాజానికి ముందుకు నడిప్తంచే ఉదయమం కాదు కదా? ఈ బాయంకు ఉదోయగం

మాన్యయడం ఏమంత్ నషటం కాదు. ఇంకా చెపాులంటే నిరుదోయగ సమసయ

ఎకుోవగా ఉనై ఈ ర్కజులోి ఇంటి బాధయత్ను మోషస్తునై వారికి ఉండాలి్న

ఉదోయగానిై ఆను ఊరికే కాలక్షేపం కోసం చేయడం ఒక విధంగా చెపాులంటే

ఇంకకరి అవకాశానిై దొంగలించడమే కదా.

ఆను ఉదోయగం మానేయడానికి ఒపుుకునై విషయం మగ పెళ్ి వారికి

అంద చేయిడింది. పెళ్ి ఏరాుటుి మరింత్ జోరుగా కన సాగాయి.

“ఇది మామిడి పండా? దుక మామిడి కాయన్న?” న్ననైగారి గొంతు

కోపంగా ధీనించింది.

“ఏమైయింది? పులిగా ఉందా? వీది ిండిలో అమాకానికి వచిింది.

మామిడి పండు మీకు ఇషటం కదా అని పరిగెతుు కుంటూ వెళ్ి కని తెచ్చిను.

మంచి పస్తపురంగులో, మామిడి పళ్ళా మగాన వాసనతో ఉన్నైయనే కన్నైను.

బాగా దుదా?” అని అమా జవాబు వినిప్తంచింది.

“నీ ము్ంలా ఉన్నైయి. ఇంట్ి చింత్ పండు దుకపోతే దీనిై

వాడుకోవచుి. మామిడిపండు కనైదట్. దేభయం మహానికి ఏమీ కనడం

చేత్కాక పోతే న్నరూాస్తకుని ఉండచుిగా. ఎందుకు డబుబలిై చిలి పెంకులాి

వృధా ్రుి చేయడం? న్నకు మామిడి పండు కని ఇవ్వీ అని నేనేమైన్న నినుై

పురమాయించ్చన్న? తీస్తకెళ్ా పెంట్ కుపులో పారేయి.”

192
 న్ననై ఎందుకు ఇలా ఉన్నైరు? పులిగానే ఉండనీ. అయిన్న కూడా “న్న

కోసం పళ్ళా కని తెచ్చివ్వకదా. చ్చలా సంతోషం” అని ఊరికే ఒక మాట్ చెప్తు

ఉంటే అమా ఎంత్ పొంగ పోయేది?

రాత్రి ప్రొదుద పోయిన త్రాీత్ చదువ్వతూ కూరుినైపుుడు అమా లోపలికి

వచిింది.

“ఇంకా నిద్ర పోదుదా మీన్న? టైం రండు అవ్వతోందే ?”

“నీవ్వ కూడా ఎందుకు రండు గంట్ల దాకా మేలుకని ఉన్నైవమాా?”

“ఏమిట్నమాా. నిద్ర పట్ట దుదు. నువ్వీ ఇలా పొదుద పోయే దాకా మేలొోని

ఉండకు. మళ్ళా పొదుదనేై దుచి బాయంకుకు వెళ్ళాలి. అదీ గాక కాబోయే పెళ్ి

కూతురు ఇలా రాత్రుళ్ళా మేలుకని ఉంటే కళా క్రింద నలిని చ్చరలు వసాుయి.

అందం చెడిపోతుంది. వేళ పటుటన తిని కంటి నిండా నిద్ర పోయి సంతోషంగా,

ఆర్కగయంగా గడపాలి్న పరువం ఇది.”

“అదంతే సరే నమాా. కానీ పుసుకం చేతిలో ఉంటే నిదదర రాదు.”

“అవ్వను. ఆ సంగతి న్నకూ తెలుస్త.”

ఉనైటుిండి మీన్నకి గురుుకు వచిింది. ముందొకసారి అంత్రాయం

కలిగన ప్రశైను ఇపుుడు మళ్ళా అడిగంది.

“అమాా! నువ్వీ ఇపుుడంతా సంసోృత్ పుసుకాలు చదవడం దుదేమిటీ?

తీరిక దొరక దుదా? నువ్వీ చదివితే విన్నలని చ్చలా కోరికగా ఉందమాా. నువ్వీ

ఇంత్ పండితురాలివని న్నకు చెపుదుదేం? తాత్గారు నీకు ఇచిిన పుసుకాలు అనీై

ఎకోడ ఉన్నైయి?”

193
 “పాత్ పుసుకాల వాడి దగార ఉన్నైయి.”

“ఎందుకు?”

“మీ న్ననైగారి ఆజఞ. ఆయనకి నేను సంసోృత్ం చదవడం నచిదుదు.

ఆయనకి ఆ భాష తెలియదు. ‘నువ్వీ పెదద పండితురాలివని చ్చటి

చెపుుకుంటున్నైవా? ఇకపై ముటుట కోవడానికి వీదుిదు. అనిైటిని మూట్ గటిట

పాత్ పుసుకాల వాడికి వేసి రా’ అని అన్నైరు, ఇరవై ఐదేళి క్రిత్మే. న్న సంసోృత్

భాషకి సమాధ కట్టిడి రజతోత్్వం కూడా అయిపోయింది.”

అమా ము్ంలో ఏ భావమూ కనిడదుదు. ఉనైటుిండి మీన్న త్లిిని

వాటేస్తకుంది.

“ఏమిటే ఇది చినై ప్తలిలాగా. పుసుకం మూసి పెటిట పడుకని నిద్ర పో.”

అమా గారాింగా మీన్న త్లని నిమురుతూ త్నని విడిప్తంచుకుంది.

ఆర్కజు రాత్రి నిద్ర పోయేట్పుుడు మీన్న మళ్ళా విదాయరిథనిగా మారింది.

‘ఎస్ట. మీన్నక్షీ! ఎస్ట. మీన్నక్షి! హాజరు పలకడం దుదేం? ఆబె్ంట్ల?”

“దుదు మిస్ట. ఇకోడే ఉన్నైను. కానీ న్న పేరు ఎస్ట. మీన్నక్షి కాదు. న్న పేరు

మరియా మాంటి స్రి. న్న పేరు మదర్ తెరసా. న్నపేరు బాల సరసీతి. న్న పేరు

సర్కజినీ న్నయుడు.”

పెళ్ి ర్కజు దగార పడుతోంది. ఆ ర్కజు వియాయల వారి దగార నుంచి ఇంకో

ఉత్ురం.

“మీన్న! పెళ్ి వారింటి నుంచి ఉత్ురం వచిింది. అబాబయికి అంతా

నచిిందట్. కానీ వాళి అమా పాత్ కాలం మనిషట్. నువ్వీ ముకుో

194
కుటిటంచుకోవాలని ఆవిడ చెప్తుందట్. ‘ మా అమాగారి ఇషట ప్రకారం కాసు ఆ పని

మాత్రం చేయించండి. న్నకూ సంతోషంగా ఉంటుంది’ అని అబాబయి సీయంగా

రాసాడు. రేపే కంసాలిని ఇంటికి ప్తలిప్తంచి ముకుో కుటిటంచి అత్నికి జవాబు

రాస్తసాును” అనై న్ననైగారు అమాతో “ రేపు ఉదయం త్మలపాకులు, వకోలు,

అరటి పళ్ళా, దక్షిణ అంతా రడీ గా ఉంచు” అన్నైరు.

మీన్న గయియమని దుచింది. “‘ఏమిటి న్నన్నైఈ ప్తచిి ప్రేలాపన? ముకుో

కుటిటంచుకోవడం ఏమిటీ? న్నలుక కుటిటంచుకోవడం ఏమిటీ? న్నకు అదంతా

నచిదుదు. నేను కుటిటంచుకోను.”

“ముకుో కుటిటంచుకోవడంలో త్పేుముంది? మంగళకరంగా, అందంగా

ఉంటుంది. వాళ్ళా నీకు వజ్రపు ముకుో పుడక, బేసరి చేయిసాురు.”

“న్నకు వదుద న్నన్నై. ననుై వచిి డలసినపుుడు వాళికి నేను ముకుో

కుటిటంచుకోదుదని తెలుస్త కదా? మరి ఎలా ఒపుుకున్నైరు? ముకుో పుడక

పెటుటకోని ప్తలి మాకు వదుద అని చెపుడానికి ఏమైయియంది?”

“ముకుో వంకరగా ఉంటే వదదని చెపొుచుి. ముకుో కుటిటంచు కోవడం

అనేది చినైవిషయమే కదా? మరి ఎందుకు వదదని అంట్లరు? నువ్వీ వాళికి మరీ

మరీ నచిడం వలినే వాళ్ళా ఇంత్ ఇదిగా వ్రాసారు. ఇంత్ చినై విషయానికి

మంచి సంిందానిై వదులుకోవడం జరగదు. రేపే కంసాలిని ఇంటికి

ప్తలుచుకని వసాును. త్యారుగా ఉండు.”

మీన్నకి కోపమూ ఆవేశమూ త్గాడానికి చ్చలా స్తపయియంది. అమా వచిి

“పోనీదు మీన్న! రాదాధంత్ం చెయయకు. పటుటదల కాసు సడలించుకో” అనై

195
త్రువాత్ ఆనుకి కాసు శాంతిగా అనిప్తంచింది. ఆలోచిస్తు ఆనుకీ ఈ విషయానిై

పెదదదిగా చేయనవసరం దుని చినై ఇష్యయగా అనిప్తంచింది. ఎంతో మంది

ఆడవాళ్ళా ముకుో కుటిటంచుకోవడం దుదా? ఈ మధయ అది మళ్ళా ఫేషన్ కూడా.

ఒపుుకునైంత్ మాత్రాన పోయేది ఏమీ దుదు.

త్న ముకుో పుడకను డలసి ఆ అబాబయి ము్ం సంతోషంగా మరింత్

శోభాయమానంగా వెలుగుతునై దృశాయనిై ఊహించుకనైపుుడు మనస్త మరింత్

తుళ్ా పడింది.

సనైని గొంతుతో పాడుతూ ఆ రాత్రి నిలువ్వట్దదం ముందు నిలిడి

డలస్తకునైపుుడు మనస్తకి మరింత్ ఉతా్హం కలిగంది.

ముకుో కుటిటంచుకుంటే ఎలా ఉంటుంది?

పడర్ డబాబను తీసి అరిచేతిలో కాసు వేస్తకుంది. తెలిని పడర్ ని వేలితో

అదిద అదదంలో డలస్తకుంటూ ముకుోకి దిగువ భాగాన చుకోలాగా పెటిటంది. పెదద

ముత్యపు ముకుో పుడక పెటుటకునైటుి అదదంలో ప్రతిబ్లంిం కనిప్తంచింది.

ఎంత్ అందంగా ఉన్నైను? ముకుో పుడక న్నకు ఇంత్ అందానిై

ఇస్తుందని నేనే అనుకోదుదే? అబోబ! ఆయనగాని డలస్తు మతి త్ప్తు పోవడం

ఖాయం. ఆయనకి చ్చలా సంతోషంగా ఉంటుంది. ఆయన కోసం.......

నిలువ్వట్దదంలో కనిడుతునై రూపానిై డలస్తు అలాగే నిలిడింది.

ఎవరి రూపం ఇది? ము్ం తీరు, ముకుో పుడక అంతా అచుి అమా లాగే! వటిట

బాహయ రూపం మాత్రమేన్న?

196
 న్ననైగారి మాట్కి ఎదురు చెపుని అమా.. ప్రేమ రాహిత్యంతో బాధపడే

అమా.. కోరికలు, ఆశలు సమాధ చేయిడి, దానికి రజతోత్్వం జరిగన

అమా.

సంసోృత్ పుసుకాలను తీస్తకెళ్ా రదీద దుకాణంలో వేస్తయి. సరే.

నేను? నేను? నేను మాత్రం చేసిందేమిటి?

ఉదోయగానికి రాజీన్నమా ఇవాీలా? సరే.

ముకుో కుటిటంచుకోవాలా? సరే.

చినైపుటినుంచి కనై కలలు ఉనైటుటండి కళా ముందు కదలాడాయి.

పాతాళ్ళనికి జారిపోతునై ప్రస్తుత్పు యదారథ సిథతి చెంప పెటుట లాగా

సాక్షాత్ోరించింది. భయంతో శరీరం మత్ుం గజగజా వణికినట్ియింది.

ఆను ఝానీ్ రాణి కాబోవడం దుదు. మథర్ తెరసా కాబోవడం దుదు.

అంతుదుని ఆ పేరిలో ఒక పేరుగా ఆను పేరు ఉండబోదు. ఈ సిథతి ఇలాగే కన

సాగతే ఇంకో అమా లాగా త్యారవ్వతుంది. అమాకి ప్రతి రూపం ఇది వరకే

ఆను లో రూపు దిదుద కోవడం ప్రారంబ్లంచింది.

ఇంకా పటిషటం కాదుదు కదా.

వెంట్నే కూరుిని బెంగళ్ళరుకు ఉత్ురం రాసింది.

“నేను ముకుో కుటిటంచుకోను. ఉదోయగానికి రాజీన్నమా చెయయను. ఇలాగే

ననుై పెళ్ి చేస్తకోగలిగతే న్నకు సమాత్ం. దుని పక్షంలో మిమాలిై పెళ్ి

చేస్తకోవడం న్నకు కుదరదని తెలియ చేస్తున్నైను.”

197
 కవరు మీద చిరున్నమా రాసి టేబ్లల్ మీద పెటిటంది. ప్రొదుదనై దువగానే

పోస్టట బాక్్ లో వేస్తయాలి.

ఆపద అంచు దాకా వెళ్ి త్ప్తుంచుకనై వణుకుతో పడుకోగానే కమాని

నిద్ర పటిటంది. నిద్రలో ఎన్నై కలలు!

"నీవ్వ ఎవరు?"

నేను నేనే.

"నీ పేరేంటి?"

"ఎస్ట. మీన్నక్షి."

"ఎస్ట. మీన్నక్షి!"

"అయాం ప్రజెంట్."

198
 మ్రియ
ప్రపంచన్
"స్తందరం సార్! ఆ అమాాయి మరియకి టి.సి. ఇచిి పంప్తంచేయాలని

ఆలోచిస్తున్నైను" అన్నైరు హెడ్ మాసటర్.

"ఏ మరియ?" అడిగాను నేను.

"ఈ స్తోలోి వెయియనొైకో మరియలు ఉన్నైరట్య్? ఏ మరియ అని

అడుగుతున్నైరే? అదే... పదవ త్రగతిలో ఉనై ప్తలి."

చదువ్వతునై పేపరుని మడిచి పెటిట ఆ మరియ ముఖానిై మనస్తలో

తేవడానికి ప్రయతిైంచ్చను. వచేిసింది. ఎపుుడూ ఆ డలయింగం నములుతూ, అలా

నమలడం మూలాన ఈ స్తోలును, దానిలో ఉనై టీచరిని, విదాయరుథలను,

కటుటబాట్ిను, క్రమశిక్షణను అనిైటినీ ల్లకోచేయనటుి,"న్నకు ఎవరూ ల్లకో దుదు.

మీరంతా న్న కాలి గోటికి సమం" అనై ము్ భావంతో పొగరు, గయాయళ్ త్నం

కలబోసిన విదాయరిథని న్నకు జాఞపకం వచిింది. న్నకూ ఆను స్తటడెంట్.

"ఎందుకు సార్ టి.సి.?

"ఎందుకా? త్మరు ఈ లోకంలోనే ఉన్నైరా? త్ను కూడా మీ స్తటడెంటే

కదా?"

"అవ్వను. అపుుడపుుడు ఇషటం ఉంటే ఏదో న్న మీద దయ డలపుతునైటుి

కాిస్తకి వచిి వెళ్ళుంది."

199
 "మరి. మీరే చెబుతున్నైరుగా? " అని అంటూ ఇదదరు మనుషులు

మోషయవలసిన హాజరు పటీట రిజిసటర్, ఇంకో రండు మూడు పైళాను న్న ముందు

పడేసారు.

"డలడండి. మీరే డలడండి. గత్ ఆరు న్లలోి ల్లకోబెటిటతే సరిగాా పన్ైండు

ర్కజులు మాత్రమే స్తోలుకు వచిింది. ప్రతి న్లా ఇంటికి ఒక ల్లట్ర్ పంప్తస్తునే

ఉన్నైము. ఆ ఇంటి నుంచి ఒక పురుగైన్న మన స్తోలు వైపు తంగ డలసి

ల్లట్ర్ పంప్తంచిన సన్నైసి ఎవడూ ఆ అని అడిగన పాపాన పోయిందా? దుదే?

నీవెంత్? నీ బ్రతుకెంత్ అనైటుి ఆమాాయి ముంగలా త్నకేమీ పట్టనటుట ఉంది.

పోనీ పాపం ఏమైన్న నుడికల్ సరిటఫ్తకెట్ తీస్తకని చేరుికుందాం అనుకుంటే

అసలు ిడికి వస్తు కదా. ఏదో పెదద ఆఫీసర్ లాగ స్తోలుకు త్నకి ఇషటం ఉంటే

వస్తుంది. అలా వచిినపుుడైన్న స్తటడెంట్ లాగా వస్ుందా ? ఛ... ఛ...న్న న్నటితో

ఎలా చెపును? సైకిల్ మీద మగరాయడిలా ధీన మాగా పేంట్ వేస్తకని వస్తుంది.

అది కూడా ఎలాంటి పేంట్? బ్లగుతుగా, ఉనైదునైటుి అందరికీ తెలిస్తలా,

ఫోట్కి ప్రేం వేసినటుి టైట్గా, ఎపుుడు కుటుి ఊడిపోతాయేమోషనని మనకి

భయం కలిగంచేట్టుిగా ఉంటుందా డ్రస్ట. షర్ట వేస్తకని వస్తుంది కదా? పై

రండు ిట్టన్లు పెటుటకోకుండా అలాగే వదిదుయడం ఎందుకట్? నుడలో

గొలుసకటి పాములాగా అటూ ఇటూ ఊగుతూ ... ఇంత్ మంది మగ

ప్తలికాయలు కూడా చదువ్వతున్నైరే అని కంచమైన్న ఒంట్ి సిగూా శరమూ

ఉండాలా వదాద? దికుో మాలిన ఈ స్తోలుకి నినిఫారం, మనూై మశానం

200
ఏమీ దుదు. న్నకు తెలుస్తదు. మీరు కూడా ఈ విషయానిై ఎంజాయ్ చేస్తు

ఉంట్లరు."

"సార్!!"

"ఊరుకోవయాయ. నలబై ఏళ్ళా ఇకోడే గడిపేశాను. ఐ న్న హూయమన్

సైకాలజీ. నీ వయసె్ంత్?"

"ఇరవైతమిాది సార్."

"న్న సరీీస్ట నలబై ఏళ్ళా."

"పేంట్ షర్ట వేస్తకని రాకూడని రూల్ ఏమీ దుదు కదా సార్."

"అందుకని? విపుుకని రావచిని రూల్ ఉందా మరి? పదెదనిమిదేళ్ళా

నిండి పోయాయి సార్ త్నకి. ఒకోో కాిస్తలో రండేళ్ళా కూరుిని కూరుిని ఇపుుడే

టెన్ుకి వచిింది. మా కాలంలో అయితే పదెదనిమిదేళాకి చంకలో ఒకటి, చిటికెన

వేలు పటుటకని ఒకటి, అది చ్చలదనైటుి మళ్ళా పులి మామిడి కాయను

కరుకుతూ ఉంట్లరు. పోయిన సారి, అదేనయాయ .... పోయిన న్లలో పోతే పోనీ

అనైటుి ఒకసారి స్తోలుకి వచిింది కదా. అపుుడు ఏం చేసిందో తెలుసా?

నలుగురు జులాయి వెధవలతో సైకిల్ మీద కూరుిని ఐస్క్ోరం తింటూ, నవ్వీతూ

మాట్లిడుతూ ఉందట్. మన హిసటరీ సార్ మహాదేవన్ ఉన్నైరు కాదా, ఆయన ఒక

వెర్రి బాగులవాడు. స్తోల్ ముందు, మన స్తటడెంట్ ఇలా పరువ్వ త్కుోవగా

నడుచుకోవచ్చి అని దగారికి వెళ్ి, "ఇలా ప్రవరిుంచడం త్పుు. లోపలికి రా

మరియా" అని నయంగా చెపాురట్. ఆ అమాాయి ఏం చెప్తుందో తెలుసా?"

"చెపుండి సార్."

201
 "మీకు అస్తయగా ఉందా సార్ అని అడిగేసిందట్, ఆ జులాయి వెధవల

ముందే. పాపం ఆయన కనీైళ్ళి పెటుటకోవడం ఒకోటే త్కుోవగా అనైటుి న్న

దగారికి వచిి మర పెటుటకున్నైడు. స్తోలు కాంపండ్ లో జరిగే వయవహారాలకి

మాత్రమే మీ బాధయత్. బైట్ జరిగే విషయాలలోి మీరు ననుై కంట్రోలు

చేయాలనుకోవడం కుదరదని ము్ం మీద కటిటనటుిగా చెప్తుంది. అదీ ఎవరి

దగార? సాక్షాత్ ఈ నరి్ంహుడి దగార."

హెడ్ మాసటర్ కి ము్ం ఎర్రగా మారింది. ముకుో పుట్లలు అదిరాయి.

"ఈ అన్నయయం ఇంత్టితో ముగసి పోదుదు. నినై సాయంత్రం ప్త.టి.

సార్ దగార గొడవ పెటుటకుంది. అత్గాడు ఇలా చెయయకూడదు ఇలా వంచ్చలి అని

ఆను చేయి పటుటకుని డలప్తంచ బోయాడట్. అలా డలప్తంచేట్పుుడు

తెలియకుండా చెయియ త్గల కూడని చోట్ త్గలింది కాబోలు. ఆను ఏమని

అడిగంది తెలుసా?'

"ననుై ముటుటకోకుండా చెపుండి సార్ అని చెప్తు ఉంటుంది"

"మనిషిగా పుటిట ఉంటే అలాగే చెప్తు ఉంటుంది. కాని ఈను ఏమని

చెప్తుందో తెలుసా?" హెడ్ మాసటర్ త్ల పటుటకని అలాగే కూరుిన్నైరు. ఆయన

ము్ం నిండా చెమట్లు పట్లటయి.

"సార్! మీ పెళ్ళాం దగార మీరు పడుకోవడం దుదా అని అడిగేసింది.

పాపం! ఆ దెిబతో మన ప్త. టి. సార్ పదాన్నభన్ లాంగ్ లీవ్ పెటిట వెళ్ి పొయాడు.

నేను కూడా ప్తలాి జెలాి కలవాడినే. రాక్షస జాతికి చెందిన ఇలాంటి ప్తలిలని

202
మేపుతూ ిిడ్ ప్రషర్ తెచుికుంటూ అలాిడట్ం న్నవలి కాదు బాబ్బ. ఆ అడా

గాడిదను పంప్తంచేసి త్ల మునగాలి్ందే."

"ఇపుుడు టి. సి. ఇచిి పంప్తంచేస్తు త్ను స్తోల్ ఫైనల్ పరీక్షలు రాయడం

కుదరదు సార్. ఆను భవిషయతుు పాడై పోతుంది."

"ఆ గాడిదకే దాని గురించి చింత్ దుదు. మీ కెందుకు?"

*******
మనకేమచిింది అని పటిటంచుకోకుండా నేను ఉండదును. అది న్న

సీభావమూ కాదు. అదీ గాక, మరియ అనే ఆ చినై ప్తలి, మేకప్తలి లాంటి

అమాాయి ..... ఏ పాపం చేసింది? ఒక వేళ అలా చేసిందే అనుకున్నై ఆను మీద

రాళ్ళా రువిీ గాయపరచడానికి నేనేమైన్న త్పేుమీ చేయని య్యగుయడిన్న?

నేను న్న భారయ స్తమతితో ఈ విషయం చెపాును. త్ను కూడా మా హెడ్

మాసటర్ లాగానే అనైది.

"మీ కెందుకు ఈ గొడవంతా? మీరు చెప్తునదాని ిటిట డలస్తు ఆ ప్తలి

పోగరుబోతులాగా అనిప్తస్ుంది. మిమాలిై కూడా ల్లకో చేయకుండా గబుకుోన ఓ

మాట్ అంటే?" అనైది.

ఆనును ఎలాగో ఒప్తుంచి త్నను కూడా తీస్తకుని ఆ ర్కజు సాయంత్రం

మరియ ఇంటికి వెళ్ళిను.

మా ఇంటి నుంచి మరీ ఎకుోవ దూరం దుదు ఆను ఇలుి. రైదుీ స్తటషను కి

ఎదురుగా వరుసగా ఉనై ఇళాలో, వాకిట్ి అరుగుతో కూడిన పాత్ కాలపు

203
పెంకుటిలుి. లోపల ్రీదైన స్ఫాలు, కురీిలు ఉన్నైయి. కాని ఒక పదధతి దునటుి

చెదురు మదురుగా ఉన్నైయి.

"మరియా!" అని ప్తలిచ్చను. రండు మూడు సారుి ప్తలిచిన త్రాీతే

"ఎవరూ?" అంటూ లోపలి నుంచి గొంతు వినిప్తంచింది. రేగన జుటుట, నిద్ర దుచిన

కళ్ళా, నలిగన ిట్టలతో, షర్ట, లుంగ్ల తో బైటికి వచిింది మరియ.

ననుై డలసిన ఆశిరయం బాహాట్ంగానే ఆను ము్ంలో కనిడింది. న్న

భారయను కూడా డలసి ఆను ఆశిరయం రండింత్లు అయి ఉండచుి.

"రండి సార్! రండి. కూర్కిండి' అని అంటూ మా ఇదదరికీ సాీగత్ం

పలుకుతూ కురీిలను సరి చేసింది. స్ఫాలో నేను స్తమతి కూరుిన్నైము.

ఎదురుగా ఉనై కురీిలో త్నను కూర్కిమనగానే వచిి కూరుింది.

"నిద్ర నుంచి దుపేసామా?" అన్నైను.

"ఫరవాదుదు సార్" సిగుా పడుతూ త్ల దించుకుంది. నుదిటిన పడిన

జుటుటను పైకి తోసింది.

"మీరు ఈ వైపు ఎలా?"

"ఊరికే. బీచ్ కి వెళదామని ియలు దేరాము. దారిలోనే ఉంది కదా మీ

ఇలుి. డలసి చ్చలా ర్కజులైయియందని చెపాు పెట్టకుండా వచేిశాము. ప్తలవని

పేరంట్ం! ఒంట్ి కులాసాగా దుదా?"

"అమృతాంజనం వాసన వస్ుందా సార్? కంచం త్లన్ప్తుగా

ఉంటేనూ... ఏమైన్న తాగుతారా సార్. కాఫీ టీ.."

"అనీై అయాయయి. ఇంట్ి ఎవరూ దురా?"

204
 "ఇలాి సార్ ఇది? ఇలుి అంటే అమాా, న్నన్నై ఉండాలి. న్ననై ఎపుుడో

పోయాడు. పోయాడు అంటే చచిి పోయాడని కాదు. మమాలిై వదిలి వెళ్ి

పోయాడు. అమా మమాలిై పూరిుగా వదిదుయదుదు. అపుుడపుుడూ ఆ మేము

కలుస్తకుంటూ ఉంట్లము. రండు మూడు ర్కజులకోసారి మేము ఒకరిని ఒకరు

డలస్తకుంటే మరీ ఎకుోవ. అమా పోకడ అది. అందుకే ఇది ఇలాి అని అన్నైను.

న్నకేమోష ఏదో లాడ్ె లో ఉనైటుి అనిప్తస్తుంది."

న్నకు ఏదో ఇిబందిగా అనిప్తంచింది. రాత్రి వేళలోి సట్టలు పడిన

అలుమినియం గన్ైతో బ్లచ్చినికి వచేి చినై ప్తలిను డలస్తునైటుి అనిప్తంచింది ఆ

క్షణం.

"వేళకి తిండి తిపులు ఎలా జరుగుతున్నైయి?'

"ఆకలి వేసినపుుడు ఎకోడ తిన్నలనిప్తస్తు అకోడ తింట్లను ఏ హోట్లోిన్న.

అమా ఇంట్ి ఉంటే ఏమైన్న వండి పెడుతుంది. అమా చేతి వంట్ కన్నై హోట్ల్

భోజనమే ఫరవాదుదు. అంటే అమా చేతి వంట్ బాగా ఉండదని కాదు. అమాని

త్లచుకుంటే ముదద దిగదు. కూతురు కోసమని ఆను కూడా ఏమీ చేసింది దుదు."

స్తమతి న్న కన్నై ముందుగా అడిగంది. "ఆను మీ సంత్ అమేా కదా?"

"అవ్వనండి. కాని ఆను ఇపుుడు వేరొకరితో ఉంట్ంది. న్నకు అత్ను

నచి దుదు. అత్నికీ నేను నచి దుదు. వాళా బ్రతుకులు వాళ్ళా బ్రతుకుతున్నైరు.

న్న జీవితానిై నేను ఎలాగో గడుపుతున్నైను."

గాఢమైన మౌనం మా చుటూట ఆవరించుకుంది. కీ ఇవీకుండా

ఆగపోయిన గడియారం వైపు డలస్తు ఉండి పోయాను.

205
 "మరియా! నీవ్వ స్తోలుకి వస్తు బాగా ఉంటుంది కదా."

"నేను ఎవరికోసం చదవాలి సార్?"

"నీ కోసం."

"ప్ి.." అనైది ఆను. ఆపైన ఏమీ మాట్లిడకూడదని న్నకు అనిప్తంచింది.

"బీచ్ కి వెళదాం. రా రాదూ?"

"ననుై రమాంటున్నైరా సార్?" ఆశిరయంగా అడిగంది.

"రా మరి."

"ఇదిగో ఒకో నిమిషంలో వచేిసాును." అంటూ తుళ్ా పడినటుి దుచింది.

లోపలికి పరిగెతిుంది.

నేను స్తమతి వైపు డలసాను.

"పాపం ఆ ఆమాాయి" అనైది స్తమతి.

"ఎవరు మాత్రం పాపం కాదు? ఈ అమాాయిని వదిదుసి ఎకోడో జీవిత్ం

గడుపుతునై ఆ త్లిి పాపం కాదా? ఆను త్ండ్రి పాపం కాదా? అందరమూ ఏదో

ఒక రకంగా పాపగ్రస్తులమే." అన్నైను నేను.

అపుుడే పూసిన పూవ్వలాగా, ర్కడుా వారగా వాన లో త్డిచిన మకో లాగా,

వాగు నీటిలో నురుస్తునై గులకరాయిలా బైటికి వచిింది మరియ.

పేంట్ షర్ట వేస్తకుంది. ఇన్ చేస్తకునై షర్ట లో అందంగానే కనిప్తంచింది.

ప్రవరునకి, శరీరానికీ సౌకరయంగా ఉండేదే కదా డ్రెస్ట.

"సాార్ట!" అన్నైను.

"థ్యంక్్ సార్" అనైది పెదాల మీద విరిసిన నవ్వీతో.

206
 నేను మధయలో, వాళ్ాదదరూ చెర్క ప్రకాో నడుస్తు పకోనే ఉనై బీచ్కి

వెళ్ళాము.

బీచ్లో అంతా సందడిగా ఉంది. ఉరుకులూ పరుగులతో ఒకరినొకరు

వెంట్లడే ప్తలిలు, గుర్రాల మీద సవారి చేస్త ప్తలిలు, ఆ ప్తలిల ఆట్లను డలసి

సంతోషంతో పొంగ పోయే త్లిి త్ండ్రులు. యువకులు యువతులూ, వాళా ప్రేమ

వయవహారాలు. ఇస్తకలో వేయించ ిడుతునై పలీిలు...

ప్తలిల జీవితానిై రంగుల మయంగా మారుస్తునైటుి ిలూనుి గాలిలో

ఎగరాయి. ిట్లనీలు మామిడి ముకోలు కలిప్తన గుగాళాను అమేా అయయరు దగార

కనుకోని ముగుారమూ తిన్నైము.

"న్నకు కార వడ కావాలి సార్" అని అడిగంది మరియ. కని ఇచ్చిను.

చినై ప్తలిలాగా సంిర పడుతూ తినైది మరియ.

"మధాయహైం భోజనం చేయదుదు సార్. ఒంట్ి ఓప్తక దుక అలాగే నిద్ర

పోయాను."

"ఈ ర్కజు రాత్రి మాతోనే నువ్వీ భోజనం చేస్తున్నైవ్వ" అనైది స్తమతి.

"ఉండనీ అకాో."

"ఏమిటి ఉండనీ? నువ్వీ రావాలి్ందే."

తిరిగ వచేిట్పుుడు స్తమతి చేతి వేళాతో త్న వేళాను జొనిప్త

పటుటకుంటూ, కంచం వెనకగా మరియ నడిచి వచిింది. నేను ముందుగా దారి

తీసాను.

సాంబారు, గుతిు వంకాయ కూర. మధాయహైం చేసిన న్తిులి చేపల వేపుడు.

207
 "ధూళ్ అకాో! ఈ సాంబారుకి చేపల వేపుడు మంచి కాంబ్లనేషన్" అనైది

మరియ.

మరియ ప్రొదుదనై, సాయంత్రం మా ఇంటికి రావడం కనసాగంది.

ర్కజూ ప్రొదుదనై టిఫ్తన్ మా ఇంట్ి ఇడీిలు. సంవత్్రంలో మూడువందల అరవై

ఐదు ర్కజులూ మా ఇంట్ి ఇడీి దుక పోతే దోశ.

"రుబుబర్కలును తీసి దాచి పెటేటస్తు స్తమతికి హార్ట అట్లక్ వచేిస్తుంది

మరియా" అన్నైను. పడీ పడీ నవిీంది మరియ. సాయంత్రాలలో కూడా త్ను

ఇకోడే గడప సాగంది. పేంట్ షర్ట వేస్తకనై ఆ అమాాయి శ్రమపడి నేల మీద

కూరుిని స్తమతికి ఉలిిపాయలు కోసి ఇవీడం న్నకు వింత్గా ఉండేది.

"సైకిల్ ఎకిో ర్కడుా మీద తిరిగే ప్తలివి, నీవ్వ ఈనుకు ఉలిిపాయలు కోసి

ఇవీడం ఏమిటీ?' అన్నైను.

'ఈ పనులు న్నకు థ్రిలిింగ్గా ఉంది సార్. కళాంిట్ నీళ్ళా కారుతుండగా

ఉలిిపాయలు కోసి ఇవీడం గొపు అనుభవం స్తమా" అనైది. అయ్యయ పాపం!

అనిప్తంచింది న్నకు.

"సార్! ఒక విషయం చెపున్న?'

"ఊహుం. రండు మూడు చెపుు."

"స్వరియస్టగా అడుగుతున్నైను సార్! నేను ఇకోడికి వచిి వెళాడం మీకు

ఇిబందిగా దుదు కదా?"

"సత్య ప్రమాణంగా ఏ ఇిబందీ దుదు."

కాస్త్పు మౌనంగా ఉనై త్రువాత్ ఆను అనైది.

208
 "ఎందుకుసార్ చెడిపోయిన ప్తలి అని అందరూ ముద్ర వేసిన ననుై మీ

ఇంట్ికి రానిచిి భోజనం కూడా పెడుతున్నైరు?"

నవొసీచిింది న్నకు. "ప్తచిి ప్తలాి! ఈ లోకంలో చెడా వాళ్ళా ఎవరు చెపుు?

ఎవరూ చెడావాళ్ళా కాదు తెలుసా? చెడి పోయిన అమాాయిని అని నీ మనస్తలో

అనుకుంటున్నైవ్వ కాబోలు. ఆ సంగతి వదిల్లయియ. నీవ్వ చెడిపోదుదు. ఆ మాట్

కస్తు మీ అమాా, న్నన్నై కూడా చెడా వాళ్ళా కాదు."

మరియ అనైది. "మా అమా మీద పగ తీరుికోవాలనే అలా నడుచు

కుంటున్నైను సార్."

"న్నకు తెలుస్త." అన్నైను

పది ర్కజులు గడిచ్చయ్య ఏమోష. ఒకర్కజు మరియ ననుై అడిగంది.

"సార్! నేను స్తోలుకి రావడం దుదేమని మీరు ననుై ఎందుకు

అడగదుదు?"

నేను ఆను ము్ం వైపు డలసాను. కళా నుంచి రండు నీటి చుకోలు

క్రిందికి జారడానికి సిదధంగా ఉన్నైయి.

"ననుై మీరు అడిగ ఉండాలి్ంది సార్. ఏమిటే! స్తోలుకి ఎందుకు

రావడం దుదని చెంప మీద కటిట మరీ అడగాలి్ంది. అలా ఎవీరూ ననుై అడగక

పోవడం వలినే కదా నేను ఇలా పటిటంచుకోకుండా తిరుగుతున్నైను. న్న మీద

ఎవరూ ఇలా ప్రేమ డలప్తంచినది దుదు సార్. ఆపాయయత్ డలప్తంచే వాళాకే కదా

గదమాయించి అడగడానికి అధకారం ఉంటుంది?"

209
 "నీకే అలా అనిప్తంచ్చలనే నేను ఇనిై ర్కజులు ఆగాను. ఇపుుడేమయియంది?

ఏదీ మించి పోదుదు. ఈ ర్కజు కత్ుగా జీవిత్ం ప్రారంభంచు. ఈ ర్కజే పదవ

త్రగతిలో కత్ుగా చేరానని అనుకో. రేపటి నుంచి మనం స్తోలుకి వెళ్ళున్నైం"

అన్నైను.

మరియ రండు చేతులతో ము్ం కపుుకని వెకిో వెకిో ఏడవ సాగంది.

210
 మారిన కాలం మారిన మ్నుషులు
తోప్తుల్ మహమాదు మీరాన్
ఇంట్ి ఒక వారంగా మౌనం ఆవరించుకని ఉంది. ఎవరి ము్ంలోనూ

సంతోషం కనిడదుదు. నజీబుకి ఆ్రు సంవత్్రం. పరీక్ష ఫీస్త ఎలా కట్లటలి

అనై ప్రశై అందరి ము్ంలోనూ. 725 రూపాయలు కట్లటలని నజీబు

కాదుజీనుంచి వచిి చెప్తున సాయంత్రమే మనస్త క్రంగ పోయినట్ియింది.

ఇంత్ పెదద రొకాోనిై ఎలా ప్రోగు చేయగలను?

డబుబ సమకూరేి ప్రయత్ైంలో ఓడిపోయి, ఒక వారంగా రాత్రిళ్ళా నిద్ర

పోదుదు. ప్రొదుదనై దువగానే ియటికి వెళ్ి ఎవరవరిన్న అపుు అడిగ, తిరిగ తిరిగ

వేసారి ఇంటికి వచిి చేరి, ఉస్తరుమంటూ కూరుినే అవకాశం కూడా

దొరకదుదు. భారయ పెటేట నస భరించదుక ఇంట్ినుంచి ియలు దేరి ఎపుుడూ ఆ వెళ్ళా

సందులో నుంచి నడవ సాగాను. పోగొటుటకునైవాటిని గురించిన ఆలోచనలు

ఎపుటిలాగే.

భారయ మాట్లిై విని భరించి, కాస్త్పు కూరుిని ఉండదుకపోయానే అనై

బాధ ఒకటి. చేపలు కని తెమాని ఒకటే సణుగుడు. ిజారులో చేపలు

విచిలవిడిగా దొరుకుతున్నైయట్. ధర కూడా చ్చలా త్కుోవేనట్. చేపలు వండి

చ్చలా ర్కజులైయియందట్. రూపాయికి ఇరవై ఇస్తున్నైరట్!

ఎండ అంత్ తీవ్రంగా దుదు. ఎపుుడూ ఆ తీస్తకునే గొడుగును కూడా

తీస్తకోదుదు. కావాలనే తీస్తకోదుదని కాదు. నస భరించదుక మరిచి పోయిన కనిై

211
విషయాలలోి గొడుగు కూడా ఒకటి. ఎలాగైన్న ఆను నుంచి త్ప్తుంచుకుంటే

చ్చలని ియట్ పడట్ం.

సముద్రపు తీరానికి వెళ్ళా సందు కస తిరగగానే చ్చలు బాబోయ్ అనైటుి

స్తగంద పరిమళం వచిి ముకుో పుట్లలని తాకింది. నిలిడి ఆఘ్రాణించకుండా

అడుగు ముందుకు వెయయడానికి మనస్త్ అంగ్లకరించదుదు. ఏ వైపు తిరిగన్న

విదేశానికి చెందిన పరిమళం వలి ఊప్తరి ప్తలుికోవడం కూడా కషటంగా ఉనైటుి

అనిప్తంచింది. ఈ ఉకిోరిబ్లకిోరి అంతా ఈమధయనే వచిి చేరింది. ఊళ్ళా పనీ

పాట్ల దుకుండా ఉనై వాళాంతా సముద్రానిై దాట్డం ప్రారంభంచిన త్రువాత్నే.

భారయకీ, ప్తలిలకీ ఒక ఫారిన్ సబుబగానీ, సెంటు బాటిల్ గానీ ఎవరైన్న

ఇస్తు బాగుండు అనై వాళా కోరికకు వెనక, డబుబ ఇచిి కనదుని పేదరికపు

ఆలోచనలు వాళికి దుకపోదుదు.

“పెరిషయా సబుబతో సాైనం చేయాలని న్న కోరిక.”

భారయ అనైపుుడలాి మౌనమే జవాబు. నస మరీ భరించదుక మౌనం చెదిరి

వెలువడే మాట్లు ఆనును సమాధాన పరచడానికి చ్చదువి కావ్వ.

“కాసు ఓప్తక పటుట. మన ింధువ్వల్లవరైన్న ఊళ్ళికి వస్తు త్పుకుండా

ఇసాురు.”

“మీ మేనలుిడికి ఒక కాగత్ం ముకో రాయండి. ఆరు సబుబ బ్లళాలు,

మూడు సెంటు బుడీాలు తెచిి పెట్టమని.”

“ఇంకా?”

“న్నకక హేర్ డై బాటిల్ .”

212
 “ఎవరికీ ఏదీ తెచిిపెట్టమని అడిగ ఉత్ురం రాస్త అలవాటు న్నకు దుదు.

కాసు ఓప్తక పటుట. మేనలుిడు వచిినపుుడు తెచిి ఇసాుడు.”

న్న దగార ఉనై వస్తువ్వనేదో తాను అడిగ నేను ఇవీనటుి ము్ం తిప్తు వెళ్ి

పోయింది. నేను దేనికీ లొంగే మనిషిని కానని అరథం అయియంది కాబోలు. ఉత్ురం

రాయమని వెంట్ిడి అడగకుండా ఉండడం, న్నకు కాసు ఉపశమనంగానే

అనిప్తంచిది.

ఏ స్త్రీ అయిన్న కళ్ళా జిగేలుమనేట్టుి చీర కటుటకున్నై, ఆను వంటి నుంచి

సెంటు పరిమళం వచిిన్న, పెదాలకు పూస్తకునై లిప్ సిటకుో , కళాకి

మసాోరాగాని కంట్ ిడిన్న ఆను గొంతు గురగురమని శిదం చేయక మానదు.

“న్నకూ ఒక తోబుటుటవ్వ విదేశాలోి ఉండి ఉంటే..”

ఆనుకు తోడ పుటిటన వాడు దుని కరత్ను ఒకోకో సారి ఒకోో విధంగా

వినీ వినీ న్న చెవ్వలు చిలుిలు పడిపోయాయి.

ఇదంతా వినడానికి, వినై త్రువాత్ మనస్తలో వాయప్తంచే బాధను

త్టుటకుని మూగ జీవిగా నడుచుకునేట్టుి చేసిన ఆరిధక సమసయలను మరిచి

పోవాలనుకున్నైమరిచి పోదుక పోతున్నైను. ఇలా మరిచిపోదుక పోవడం,

పేదరికంలో మగుాతునై వారికి ఒక అదనపు శిక్షయే కదా అనికూడా కనిై

సారుి అనిప్తస్తుంది.

సందు మనలో ఉనై ఇలుి ింధువ్వలదే. ఇంట్లయన కువైత్ లోన్న,

ిహారిన్ లోన్న . ఆ ఇంటికి వెనక వైపు బావి. బావి నీళ్ళా బైటికి వెళాడానికి

తూము దుదు. ఇంటి ప్రహరీ గోడలో ఇటుక దుని సందు దాీరా సాైనం చేసిన

213
నీళ్ళా బైటికి కండ చిలువలాగా ప్రవహిస్తున్నైయి. ఆ నీళాలో కూడా పరిమళం

ఉంది. ఆ నీళాను తకోకుండా దాట్డానికి వీలుదుదు.

నీళాను తకోకుండా ఎలా దాట్డం అని ఆలోచిస్తు నిలిడి ఉనైపుుడు,

ప్రహరి గోడను దాటి భుజాల మీద వచిి పడింది, ఫారిన్ సబుబ రేపర్. ధగ

ధగమని నురిస్త కెమి సబుబ పేపర్. ఇంకా నయం, నీళాలోి పడదుదు. తీసి

డలసినపుుడు ఆఘ్రాణించ్చలనే కోరికను అణచు కోదుక పోయాను.

భారాయ ప్తలిలు ఆశ పడాారంటే అందులో అరథం దుక పోదుదు. కోరికల

గురించిన ఆలోచనలు కూడా ఉండడానికి అరహత్ దుని వాడిననై ఆంత్రయంతో ,

రేపటి భోజన్ననికి దారి వెదికే సిథతి లో ఉనై త్ననే ఈ పరిమళం ఇంత్గా

ఆకరిషంచిందంటే?

అంత్రంగపు చీకటి మూలనుంచి కంటికి కనిప్తంచని వేలు ఒకటి

శాసించినటుి ఆ రేపర్ ని తీసి చేతి సంచీలో పెటుటకున్నైను. ఇకపై ఆకోడ నిలిడ

కుండా కండ చిలువను తకో కుండా, కాలి వేళాను ఆనించి ఎలాగో ఆ సందును

దాటేసాను. సముద్రపు తీరానికి వెళ్ళా దారిలో ఆ రేపర్ ని తీసి నడుముకు పంచె

తో చుటుటకునైపుడు, అది ఒక చెయయకూడని పనిగా, నీచమైనదిగా ఇపుుడు

అనిప్తంచిది.

భారయ చెప్తుంది అిదదం కాదు. విసాురంగా చేపలు కంటికి కనిడాాయి.

అడిగన వాళాందరి నుంచీ ఒకే జవాబు. “రూపాయికి ఇరవై సాలైచేపలు .”

ఇంత్ చవకగా దొరుకుతునైపుుడైన్న చేపలను రుచి డలడాలని జిహీ

చ్చపలయం కలిగంది.

214
 రాస్తలుగా పోసి ఉనై చేపలను డలసి ధర అడిగాను.

ధర చెపుడానికి ముందు చేపలమేా అమిా న్న ముఖానిై తేరిపారి

డలసింది. ఆను ముకుో పుట్లలు పెదదగా అవడం గమనించ్చను.

ధర చెప్తుంది. “రూపాయికి ఒకటి.”

వణికి పోయాను. చవకగా, విసాురంగా దొరుకుతునైటుి అందరూ

చెబుతుంటే ఈను ఇలా దోప్తడీ రేటు చెబుతోందేమిటీ?

“ఏటీ ఆలోచన ? డబుబకి వెనకాడకుండా కని తీస్తకెళ్ా వేయించి తిను

మరి.”

ఆను ముకుో పుట్లలు పెదదగా అవడానికి అరథం ఏమిట్ని ఆలోచిస్తు

నిలిడి ఉండగా ఆను పెదదగా బాంబు ఒకటి పేలిింది. “పోసియావాళ్ావరూ

చేపల ధరను అడగరు.”

న్న వడిలో నుంచి స్తవాసనను వెదజలుితునై రేపర్ ననుై ఆను కళాకి

పెదద మనిషిగా డలప్తంచింది. ఆను ముందు నేను కుంచించుకు పోయినటుిగా

నిలిడాాను.

ఆను చెప్తున ధర ఇచిి కనే స్థమత్ దుని బ్రతుకు న్నది. ఎపుటిలాగే ఈ

ర్కజు కూడా చ్చరు పచిడి నుతుకుదు. వెనుతిరిగ రావడం త్పు వేరే దారి దుదు.

నినైటి దాకా డలసిన్న డలడనటుి వెళ్ళా వాళాంతా కోరికలు అడుగంటి

వెనుతిరిగ వస్తునై ననుై, వాళాను దాటిన క్షణంలోనే చపుటుి చరిచి ప్తలిచి,

కడుకు పోసియా లో ఉన్నైడా అని కుశల ప్రశైలు వేసారు. దాని అంత్రారథం

215
న్నకు బోధ పడదుదు. ఏదో ఒక అరథం కాని భావం న్న చుటూట ఆవరించుకుని

ఉనైటుి అనిప్తంచింది.

వటిట చేతులతో, ఊపుకుంటూ నుటుి ఎకుోతునైపుుడు, భారయ చీర

కంగును నడుములో దోప్తంది. యుదధంలో కతిుని దూయడానికి సమమైన చరయ

అది. ఆను లోపలి లంగా అంచు కాలి ప్తకోల దాకా పైకి దుచింది.

“ఏంటీ? వటిట చేతులతోనే వస్తున్నైరే?” గదిదస్తునైటుిగా, కాలుతో త్నిై

తకుోతునైటుిగా వెలువడింది ప్రశై. దూకుడుగా వచిిన ఆను ము్ం లో

నుంచి కోపం తలగడం, వెంట్నే ఆను చిరునవ్వీ నవీడం .... క్షణంలో ఆనులో

డలసిన ఈ అదుభత్మైన మారుు న్నకు ముందు ఆశిరయంగానే అనిప్తంచింది.

“ఇలా ఇవీండి.” చెయియ సాచింది.

“కనదుదు. ధర చ్చలా ఎకుోవ.”

“ఫరవాదుదు. పెరిషయా సబుబ ఇలా ఇవీండి.”

“సబాబ?” వడిలో ఉనై రేపర్ గురుుకు వచిింది. ఎలా చెపాులని

అయ్యమయంగా అనిప్తంచిది. వటిట రేపర్ ని తీసి నపుుడు ఆను ము్ంలో

రంగులు మారాయి. నిపుులు కకుోతునటుి న్న వైపు డలసింది.

ఆ డలపుల వేడికి శరీరం మీద బొిబలు దుచ్చయి.

స్త్రీ ముఖానికి ఇంత్ ఆకరషణని, ఇంత్గా వణికించే కోపానిై ఇచిిన ఆ

సృషిటకరు యొకో నైపుణాయనిై కనియాడకుండా ఉండదుకపోయాను.

216
 ‘ఈ ర్కజు కూడా వటిట అనైం నుతుకుదు తినండి.” దోపుకునై చీర

చెంగును తీసి వేసి వెళ్ాన ఆ పోకడ ప్రపంచ్చనేై దేీషిస్తునైటుిగా కనిడింది.

ఏదైన్న బావిలోన్న, చెరువ్వలోన్న వెళ్ి దూకుతుందేమోష నని అనిప్తంచింది.

ఇటుంటి ప్రతి చరయలను డలసిన త్రువాత్ కూడా సబుబ రేపర్ ను

పారేయడానికి మనస్త అంగ్లకరించదుదు. మడత్లను సరి చేసి సబుబ ఆకారంలో

ఉండేట్టుి తెచిి, అదదం పగలిపోయిన , ఏ బొమాలూ దుని షో కేస్తలో భద్రంగా

ఉంచ్చను. సబుబకి చుట్టబెటిటన రేపర్ ని అయిన్న వాసన డలస్తకోవచిని ఆశ,

చెల్లిలి కడుకు ిహరిన్కు వెళ్ళా ముందు చెపుడానికి వచిినపుడు

రకరకాలుగా కురీిలు, అదదపు టీపాయ్ అనీై అలంకారంగా ఉండేవి, ముందు

ఉనై పెదద ఇంటి హాలులో. ఇపుుడు ఈ చినై అదెద ఇంట్ి పాత్ నులక మంచమే

వచిిన వాళ్ళా కూర్కివడానికి ఆసనం. దాని మీద కూరునైపుుదలాి కోలోుయిన

ఐశీరాయనిై, అది ఇంట్ి నుంచి వెళ్ి పోయిన పోకడని, ఇపుుడు ఉనై

పేదరికంలో ఒక ర్కజును న్ట్టడానికి పడే దురాభరానిై, నజీబును చదివించ

దానికి పడుతునై కషాటలని గురించిన ఆలోచనలు పగలును రాత్రిగా, రాత్రిని

పగలుగా మారుస్తున్నైయి.

మడత్ మంచం మీద కాళ్ళా మడిచిపెటుటకుని కూరుినైపుుడు, కిటికీ

ఊచల నుంచి ఇంటి ముందు ఉనై కిబరి తోట్ కంటికి కనిప్తంచింది. త్న

నుంచి అన్నయక్రాంత్ం అయిపోయిన ఆ కిబరి తోట్లో విరగ కాచిన

కిబరికాయలమీద డలపు నిలిడుతునైపుుడు నజీబు కళా ముందు వచిి

నిలిడాాడు.

217
 “రేపు ఆ్రు తేదీ. ఫీజు కట్ట దుదంటే పరీక్షలు రాయడానికి వీదుిదు.”

నజీబు డలపులో ఏదో నిరీక్షణ, ఆశాభంగం రండూ ఆ కలగలిసి

పోయాయి.

కిబరి బొండాం మీది నుంచి డలపును అత్ని వైపు తిపుగానే నిరాశతో

నిండిన న్న ము్ం అత్డిని అధైరయ పరిచినటుి అనిప్తంచింది న్నకు. అలా చ్చలా

స్తపు డలడదునటుి అత్ని ము్ం వాడి, పాలిపోయింది.

“దొరకదుదా?”

దుదని చెపుడానికి న్నలుక పెగలదుదు. త్లను అడాంగా ఊప్త సైగ దాీరా

ఓట్మిని తెలియ చేసినపుుడు అత్ను అలాగే శిలగా నిలిడి పోయాడు. న్న

గుండెను ఎవర్క ప్తండుతునైటుిగా అనిప్తంచిది.

“అడగని చోటు బాకీ దుదు. ఇంకా ఎవరిని పోయి అడగను?”

డలపును అత్ను నుంచి తిప్తు మునుపటి లాగే కిబరి ఆకు మీదనే

నిలిపాను.

అకోడ వాయప్తంచిన నిశశబాదనిై అత్డే భంగ పరిచ్చడు. “రషీద్ బావ

విదేశాలనుంచి వచిి ఒక వారమవ్వతోందట్.”

“వచ్చిడా?” సంతోషంగానే అనిప్తంచిది. కుకోలాగా తిరిగ పాటుి

పడినందుకు ఆ భగవంతుడు ఒక దారి డలప్తంచినట్ినిప్తంచింది.

“బావను అడిగ డలడండి. రేపే ఆ్రి ర్కజు.”

నజీబు ఆత్రుత్ను డలసినపుుడు అలాగే ఉండడానికి మనస్త ఒపుదుదు.

“అత్నిై అడగదుదనై కరత్ ఎందుకు? వెళ్ి అడిగ డలసాును.”

218
 ియలు దేరుతునైపుుడు భారయ గంజి తాగ వెళామంది. త్ీరగా ియలు

దేరి వెళ్ళు రాత్రి ఎనిమిదినైర ిస్త్కి తిరిగ వచేియొచిని ఆలోచన ఉండడం వలి

గంజి తాగట్లనికి ఆలసయం చేయదుదు.

గొడుగు తీస్తకని ియలు దేరుతునైపుుడు భారయ జాఞపకం చేసింది.

“సబుబలూ, చీర, స్ప్ురలు అడిగ తీస్తకోండి. మన వాడే కదా.”

త్ను చెప్తుంది సగం వినీ వినకుండా గొడుగును తెరుస్తు ఒంటిగంట్

ిస్త్ను అందుకోవడానికి నడక వేగానిై ఎకుోవ చేశాను.

ఎనిై పాటుి పడి అయిన్న ఈ ఏడు పరీక్షలు రాస్తస్తు, నజీబుకు

ఎకోడయిన్న ఒక ఉదోయగానికి ఏరాుటు చేయవచుి. అత్ని ఆదాయం కంచం

ఆసరాగా ఉంటుంది.

ర్కడుా మీద చెటుి, ఇళ్ళి న్నకు ఎదురు దిశలో వేగంగా పరిగెతుుతూ ఉంటే

మేనలుిడి కాదుజి చదువ్వలకి అపుుడపుుడూ ఆ డబుబ ఇచిింది, ప్రతి ఈద్ పండగకి

కత్ు ిట్టలు కని ఇచిింది, ఉదోయగం దుకుండా తిరుగుతునైపుుడు సహాయం

చేసింది, ిహరైన్కి వెళ్ళుంటే N.O.C. కి ఏరాుటు చేసి ఇప్తుంచింది ... అనిై

జాఞపకాలూ ఒకో సారిగా ముస్తరుకున్నైయి.

విదేశానికి వెళ్ి ఆరేళా త్రువాత్ మదటి సారిగా ఊరికి వస్తున్నైడు.

అత్నిలో ఇపుుడు చ్చలా మారుులు వచిి ఉంట్లయి. పెళ్ి కోసం ప్రయత్ైం కూడా

ఉండచుి. విమానం ఎకిోన త్రువాత్ మేనమామకి కనిై ఉత్ురాలు రాసాడు.

కుశల ప్రశైలతో బాటు ఆఫీస్త ఉపయ్యగం కోసం ఒక ఏర్ కండిషనర్ , అత్ుయయ

219
కోసం ఫ్రిజ్ , వాషింగ్ మిషిన్ కంటునైటుి , వాటిని త్ను వచేిట్పుుడు తీస్తకని

వస్తునైటుి ఆ్రి ఉత్ురంలో రాసాడు.

న్న ఉనైత్మైన ఆరిథక పరిసిథతికి త్గనటుి రక రకాలైన ఆడంిర

వస్తువ్వలను తెస్తునైటుి రాస్త ప్రతి ఉత్ురంలోనూ మరికనిై వాగాదన్నలు నిండి

ఉండేవి.

ఉత్ురం వచిిన ప్రతిసారీ జవాబు రాయకుండా ఉండదుదు. దిగజారుతునై

ఆరిధక పరిసిథతులని స్తచన చేయకుండా ఉనైది త్న పేదరికం త్న దగారే ఉండనీ

అని.

అదెద ఇరుకు ఇంట్ి మేనమామ, అత్ుయయ, వాళి ప్తలిలు కాళ్ళా

చ్చపుకోవడానికి కూడా చోటు దుకుండా కుంచించుకు పోయి బ్రతుకుతునైపుుడు,

ఫ్రిజ్, వాషింగ్ మిషిన్ లకి చోటేది?

మేనలుిడు విమానం ఎకిో వెళ్ాన త్రువాత్ చినై గ్రామంలో ఉంటునై

త్లిి త్ండ్రులను ియలుదేరతీసి నగరానికి మధయలో రండస్తుల మేడ లో ిసను

మారిుంచిన అత్ని మంచి సిథతి గురించి కంచం కూడా అస్తయ పడింది దుదు.

అత్ని ఇంకా ఇంకా ఇవ్వీ దేవ్వడా అని వేడుకోవడం కోసం న్న చేతులు పైకి

దుచేవి.

ఆరేళి త్రువాత్ మదటి సారిగా ఊరుకు వచ్చిడట్. వచిి ఒక

వారమయియందట్. ిస్త్ దిగన చోటు నుంచి ఇలుి కాసు దూరమే. లోకల్

ిస్త్లు దూరదుని పొడుగైన సందులో. ఆట్లో వెళదామంటే తిరిగ రావడానికి

చిలిర డబుబలు ఉండని జేబు.

220
 స్తరుయడి తీవ్రం కాసు త్గానందు వలి, వీస్తునై గాలిలో కంచం చలిదనం

ఉనైందు వలి, నడవడం ఆహాిదంగానే అనిప్తంచిది.

బాగా ఉనై ర్కజులోి చీటికి మాటికి వచిిన నగరం అవడం వలి, దారులు,

సందులు అనీై పరిచయమయినవే. చిరున్నమా డలప్తంచి దారి అడగవలసిన

పరిసిథతి రాదుదు.

చిరునవ్వీతో ఎదురు వచిిన చెల్లిలి పలకరింపుతో న్న మనస్త చలిిడింది

అని చెపుడానికి వీలు దుదు. ఆ సమయానికి టీ నీళ్ళా, ఒక కేకు ముకో కాలుతునై

కడుపును కాసు చలి ిరిచ్చయనే చెపాులి.

ఇంట్ి నిండి ఉనై దుబాయ్ అలంకార సామాని వైపు డలపును

మరలిడానికి వీలు దుకునైంత్గా ఆలోచనలతో నుదడు వేడెకిో పోయింది.

కుషన్ కురీిలు, అదదపు టీపాయ్ హాలులో నిండి ఉన్నైయి. ఆందులో

కూరుినే అరహత్ను నేను కోలోుయిన విషయానిై గ్రహించిన న్న చెల్లిలు, ఒక చెకో

స్తటలు మీద టీ నీళ్ళా, కేకు ముకో ఉనై పేిటు పెటిట, నేను కూర్కిడానికి

లోపలినుంచి ఇంకక చెకోస్తటలును తీస్తకచిి వేసినపుుడు న్న కళా ముందు

నజీబు నిలిడాాడు. ఎనిై పాటుి పడిన్న సరి అత్నిై గటుట ఎకిోంచ్చలి. ముళా

మంచమే అయిన్న పండుకోవడానికి సంశయించదునంత్ ఇిబడి.

న్న అనరహత్ను గ్రహించకుండా కుషన్ కురీిలో పొరబాటున కూరుినై

అపరాధ భావంతో దుచి చెకో స్తటల్ మీద కూరుిన్నైను. దాంట్ి ఉనై మేకు

పృషఠ భాగంలో గుచుికునైపుుడు, పంచె చినిగ పోకుండా నులిగా విడతీసాను.

221
 మోషకాళాను, చేతులను నేల మీద ఆనించి నడిచే గుర్రంగా ఉన్నైను ఒక

కాలంలో. ఆ గుర్రం మీద కుశాలుగా సవారీ చేస్తు, ఆడుకునై చెల్లిలి

దృకోోణంలో పరాయివాడుగా మారిన నీడలు ఆ కళాలో ఉనైటుి అనిప్తంచింది.

న్న గ్రహింపు అిదదం అవాీలని దేవ్వడిని ప్రారిథంచ్చను.

నజీబుకు ఒక సంవత్్రం వృధా అయిపోతుంది కదా అనై బెంగ న్న

గుండెలో.

పట్టణంలో ఇలుి కటుటకనై త్రువాత్ మదటి సారిగా వెళ్ినందు వలన

చెల్లిలు క్షేమ సమాచ్చరాలు అడిగంది. నజీబు, మిగలిన ప్తలిల చదువ్వ సంధయల

గూరిి అడిగంది. ప్రాయానికి వచిిన కూతురికి వరుడిని వెత్కడం గురించి

అడిగంది. వాయపారానిై గురించి కూడా అడిగంది.

జవాబు చెపుునైపుుడు దగ దగమని నురుస్తునై మేనలుిడు కారులో వచిి

దిగన జోరు, మంత్రి ఎవర్క వచిినటుి అనిప్తంచింది. మదట్ మనిషిని గురుు పట్ట

దుక పోయాను. నడకలో,దుస్తులలో, ఆకృతిలో, ధోరణి లో అంత్ మారుు.

స్తదీరఘమైన ఆరు సంవత్్రాలలో కాలం తెచిిన కత్ు మారుులు.

“మామా! ఎపుుడు వచ్చిరు?” వికసించిన ము్ంతో సాీగత్ం చెపాుడు.

అదే గొంతు! న్నదపు తీగను కాలం ఇంకా బ్లగంచి కట్టదుదు.

నవ్వీతునైపుుడు కూడా అదే సట్టలు పడే బుగాలు.

“బాగా ఉన్నైవా రషీద్?”

“బాగానే ఉన్నైను. మామను డలడడానికి రావాలని అనుకుంటూనే

ఉన్నైను.”

222
 “నువ్వీ వచ్చివని తెలిసి నేనే వచేిసానుగా.”

“అత్ుయయ, బావలూ, మరదలు అంతా బాగున్నైరా?”

“ఉన్నైరుదు’’

“నజీబు ఇపుుడు నుడిసన్న ఇంజనియరింగా?”

“దుదు బాబ్బ. బ్ల.ఏ. ఆ్రు . సంవత్్రం.”

“ఎనిమిదో, పదో లక్షలు ఇచిి అత్నిై నుడిసన్ని చేరిుంచి ఉండచుి

కదా.”

న్న చిరునవ్వీ కి వెనక ఉనై మౌన్ననికి అరథం అత్ని అరథం అయినటుి

దుదు.

“ఇదంతా పెదద మతాునిై పెటుటిడిగా పెట్టడమే కదా మామా? ఉనై

ఫళ్ళన డబుబ సమకూరిదుకపోతే న్నకు రాసి ఉంటే వెంట్నే పంప్తంచి ఉండేవానిై

కదా.”

“పంప్తంచి ఉంట్లవ్వ .”

సాంకేతిక కళ్ళశాలలో పేనుంట్ స్వట్ దొరికిన విషయం, బ్ల.ఎస్ట.సి.

కంపూయట్ర్ సైన్్ కు ఐదువేలు విరాళం అడిగన విషయం జాఞపకం

చేస్తకోకుండా ఉండదుక పోయాను. కంట్ పడితేనే ఏమైన్న అడుగుతానేమోషనని

భయపడి దూరంగా తలిగ పోయే మనుషుల మధయ బ్రతుకుని వెళిదీస్తునైపుుడు,

ఎవరి దగారికి వెళిడం అని అరథంకాని సంక్ష్మభంలో త్ల మునకలైన ర్కజులు

మనస్త్లో పెదదగా అడుగుల శిదం చేస్తు పరుగెడుతున్నైయి.

223
 “మీ కోసం ఏ.సి. ఫ్రిడ్ె తీస్తకచ్చిను మామా. కనియల్ ఎస్తటట్ ఓనర్

ప్తరు మహమాదును సవేరా హోట్లుకు వెళ్ానపుుడు డలసాను. ఆయన కత్ుగా

ఇలుి కటిట పాలు పొంగంచ బోతునైటుి చెపాురు.”

“ఆయనతో నీకు పరిచయం ఉందా?”

‘దుదు. మీ పేరు చెప్తు ఆయన మేనలుిడివా అని అడిగారు. ఏం

చేస్తున్నైవని అడిగనపుుడు ిహరైన్ని పని చేస్తున్నైనని చెపాును. గృహప్రవేశానికి

ప్తలిచ్చరు. వటిట చేతులతో వెళాగలమా మామా? ఎస్తటట్ యజమాని కదా? ఆయన

అంత్స్తుకు త్గనటుిగా ఏదైన్న ఉండాలి కదా. ఏ. సి. ని, ఫ్రిడ్ె ని ఆయన ఇంటి

గృహప్రవేశానికి ిహుమతిగా ఇచిి ఇపుుడే అకోడి నుంచి వస్తున్నైను.”

“చెయాయలి్ందే.”

“వెళాగానే మామ కోసం పంప్తసాును. నజీబు కోసం వాచ్ కని

పంప్తసాును.”

వేలకి వేలు మూలయమైన వస్తువ్వలను పంప్తసాునని చెబుతునై వాడి దగార

చినై సహాయం కోరి వచిిన విషయానిై ఎలా చెపాులనై సందేహం న్న

మనస్త్లో. న్న మౌన్ననిై డలసి అత్ను ఆవేదనతో అన్నైడు.

“ఏంటి మామా ? మౌనంగా ఉన్నైరేం? మిమాలిై డలడడానికి రాదుదని

కోపమా?”

“దుదు బాబ్బ. కోపం ఉంటే నినుై డలడడానికి వచేి వాడిన్న?”

“వాయపారం ఎలా ఉంది? ఏదైన్న ఎక్్పోర్ట చేస్తున్నైరా?”

224
 అత్ని ము్ం డలస్తు చెపుడానికి జవాబు దుకపోవడం వలి నులిిగా

డలపులు తిపుుకున్నైను.

“ఏం? ఏదీ మాట్లిడరేం?”

“ఇపుుడు ఏ వాయపారమూ దుదు బాబ్బ. పెదద ఎతుున నషటం వచేిసింది.

అపుులు తీరిడానికి ఇంటిని, దుకాణానిైఅమేాశాను. ఏ ఆదాయం దుక ఊరికే

ఉన్నైను.”

“అంత్ నషటమా?”

“త్ల్లతుుకోదుని నషటం.”

మేనలుిడి ము్ంలో ఉతా్హమంతా మాయమై పోవడానిై డలడకుండా

డలపును నేలమీదికి తిపాును.

“దీవాలా తీస్తసారా?’

ప్రశై వెకిోరిస్తునైటుిగా అనిప్తంచిన్న, జవాబు చెపుకుండా ఉండ

దుకపోయాను.

“నిండా మునిగ పోయాను.”

వసారాలో చెల్లిలు నిలిడి ఉంది. ఎవరూ ఏమీ మాట్లిడదుదు. వాళి వాళి

మనస్త్లోి ఏదేదో భావాలు పొంగుతునైటుి ఉంది ఆ వాతావరణం.

“మామ వచిిన పని ?” గొంతులో ముందు ఉనై మారదవం ఎండి

పోయినట్ినిప్తంచిది.

225
 రాకలో గల నిజమైన ఉదేదశానిై దాచిపెటిట ఊరికే వచ్చినని చెపుడానికే

న్నలిక పైకి దుచింది. మనస్తలో పొంచి ఉనై మాట్ అదాటున న్నలుక మీది

నుంచి జారింది.

“చినై సహాయం కోసం..”

“ఏమిట్ల సహాయం?” ఇపుుడు గొంతులో గరుకుత్నం

నిరొాహమాట్ంగా కనిడింది.

“నజీబుకు రేపు ఫీజు కడితే గాని పరీక్షలు రాయదుడు. ఆ్రు ఏడు. డబుబ

కట్టక పొతే అత్ని చదువ్వ పాడై పోతుంది. అత్ను చదివి ఏదైన్న ఉదోయగానికి

వెడితే త్పు..”

“చదివి ఏం చేసాుడు? అత్నిై ఏదైన్న దుకాణంలో పనికి పెట్టటచుి

కదా?”

ఏమని చెపాులో తెలియని దిగ్రబరమలో అలాగే న్న త్ల క్రంగ పోయింది.

అత్నికి చదువ్వ చెప్తుంచిన అపరాదానికి కోరుటలో విచ్చరణ ఖైదీలాగా

త్లదించుకుని కూరుిన్నైను.

“ఏం సహాయం కావాలి?” ఒక పోలీస్ట అధకారి యొకో గదిదంపు లాగే

వినిడింది.

“ఒక 725 రూపాయలు దొరికితే ..”

మేనలుిడు జవాబు చెపుదుకన్న, మాట్లు రాక పోవడం వలిన్న, కుషన్

స్ఫాలో కూరుినై వాడలాి బ్బటు్ కాళాని అదదపు టీపాయ్ మీద ఎతిు పెటిట,

226
గోళ్ళా కరక సాగాడు. ఎదురుడలడని మేనమామ పత్నం చెవ్వలకి స్కిన

షాక్లో మనస్త విరిగ పోయి కూరుినైటుిగా అనిప్తంచింది.

“బాధ పడకు బాబ్బ. కషట స్తఖాలను ఇచేిది ఆ దేవ్వడు. ఇచిిన వాడు

తీస్తకుంటే బాధ పడడానికి ఏముంది?” అత్నిై ఓదారిడానికి ప్రయతించ్చను.

“మామా!”

“ఏంటి బాబ్బ.” త్ల్లతిు డలసాను.

అత్ని త్లిి కళ్ళా అత్నితో మాట్లిడడం గమనించనటుి ఉండిపోయాను.

ఈ ర్కజు ఆ కళ్ళా ఇలా మాట్లిడడానికే కాబోలు ఆ ర్కజులోి ఆను కళాలో పడిన

ధూళ్ని, మటిటని ఊది తీశాను.

“మునుపటి లాగా దుదు ఇపుుడు అరబు దేశం. ఎండలో పడి కుకో లాగా

పాటుి పడితేనే ఇంటికి కడుపుకోసం కంచం పంప్తంచగలం. మునుపటి లాగా

జీతాలు ఇవడం దుదు. జీతాలని బాగా త్గాంచేశాడు ఆ అరబువాడు.”

మేనలుిడు త్న విషాద గాధను చెప్తు ముగంచగానే చెల్లిలు గుమాానికి

ఉనై తెరను లాగ లోపలికి వెళ్ి పోయింది.

న్న మనస్తలో వాయప్తంచి ఉనై చీకటి వెలుపల కూడా వాయప్తంచి ఉనైదని

అపుుడే గ్రహించ్చను.

“ఏమైన్న తిన్నైరా?”

“మీ ఉమాా టీ నీళ్ళా, కేకు ముకో పెటిటంది. దాంతోనే కడుపు నిండి

పోయింది.”

“8.30 కి ఆ్రి ిస్త్.”

227
 “వచేిట్పుుడే ిస్త్ టైమింగ్ వివరాలు తెలుస్తకునే వచ్చిను బాబ్బ.”

ిస్త్ దిగ చీకట్ి నడవసాగాను. ఇంటి కిటికీ చువీల గుండా

మూలుాతునైటుి వెలుగుతునై బుడిాదీపం వెలుతురు నడవలో గడిా పొదరు మీద

పడుతోంది..

అడుగుల శిదం వింటూనే నజీబు తానే సీయంగా వచిి త్లుపు తీసాడు.

అత్ని వెనకాదు వచిిన న్న భారయ ఆత్ృత్ను అణచుకోదునటుిగా అడిగంది.

“మేనలుిడు ఏ ఏ వస్తువ్వలను ఇచ్చిడేమిటీ ?”

“బావ డబుబ ఇచ్చిడా?”

ప్రశైలు బాణాలుగా గుండెను తాకుతున్నైయి. చేతిలో పటుటకెళ్ిన గొడుగు

మాత్రమే ఉండట్ం డలసి భారయ నీరస పడిపోయినటుిగా అయియంది.

“వాపాు!” అత్ల పాతాళంలో నిలిడి కాపాడమని కాపాడమని దీనంగా

వేడుకుంటునటుి ఉంది నజీబు ప్తలుపు.

“ఆ ర్కజులోి ఆ్రి పరీక్షకి కట్టడానికి అరవై రూపాయలు ఇచేి వాళ్ళా

దుక నీ వాపాు యొకో చదువ్వ ఆగ పోయింది నీకు తెలియదు. న్నకూ అదే

అనుభవం. ఇపుుడు అదే నీకు. రేపు నీ కడుకు చదువ్వ ఇలాగే మధయలో

ఆపెయాయలి్న సందరభం ఎదురైన్న నువ్వీ అలసి పోవదుదరా. ఇదంతా కాలం

చేస్తునై ఆవరునం.”

భారాయ, కడుకు నిద్రపోయారా దుక నిరాశా భారంతో కనుై

మూయకుండా అలాగే ఉన్నైరా అని కూడా గమనించదుని సిథతిలో ఉంది న్న

మనస్త.

228
 ఏది ఎలాగైన్న వాళికి తెలి వారుతుంది. నిద్రపోని న్న కళ్ళా అదదపు షోకేస్త

వేపు మళ్ళాయి. అకోడ న్న శత్రువ్వ చేతిలో ఉనై పదునైన కతిులా మిలమిలా

నురుస్తు ఉంది పెరిషయా సబుబ రేపర్ !

వదిన
ఐరావత్ం
అందరికీ నమసాోరం.

నేను బాసోర్.. బాచ్చి న్న ముదుద పేరు. ఇండియా గణ త్ంత్ర రాజయంగా

మారినపుుడు పుటిటన వాడిని. ప్త.యు.సి. పరీక్షలో పార్ట మాత్రం పాస్త కావాలి్

ఉంది. వచేి న్ల మూడో సారి ఆ పరీక్ష రాయబోతున్నైను.

మా న్ననైగారు దురు. న్న చినై వయస్తలోనే ఆయన పోయారు. ముగుారు

అనైయయలు. బాంబే లో పెదదనైయయ, కడలూరులో రండో అనైయయ. ఇకోడ

మద్రాస్తలో న్న మూడో అనైయయ శశిధర్. వాడితోనే నేను ఉంటున్నైను. అమా

మూడు చోట్ిలోనూ మారి మారి కాలక్షేపం చేస్తు ఉంటుంది. ముగుారు

కడుకులూ బాగానే డలస్తకుంట్లరు. అమాకి ఒకే చోట్ ఉంటే విస్తగు

వచేిస్తుంది. దుదా ఇంకో కడుకును డలడాలనై బెంగ పటుటకుంటుంది.

శశిధర్కి పోయిన ఏడాదే పెళ్ి అయియంది. అత్నికి ముపెను మనైనే

నిండింది. కానీ ముందు జుటుట అపుటికే ఊడి పోయి ిట్టత్ల వచేిసింది.

ఎపుుడూ ఆ స్వరియస్టగా ఉంట్లడు. బాంక్ లో ఉదోయగం. న్లకి పది ర్కజులైన్న ఓవర్

229
టైం ఉంటుంది. అది కాక కోవాపరేటివ్ ససైటీ, ఆఫీస్త కాయంటీన్ వీటిలోి డైరకటర్

వేరు. అది చ్చలదనైటుి నినియన్ కనుటీ నుంిర్. ర్కజూ ఇంటికి

వచేిట్పుుడు ఒకోోసారి రాత్రి ఎనిమిది తమిాది కూడా అవ్వతుంది.

మా అమా పేరు మీద ఒక ట్లకీ్ ఒకటి నడుస్ుంది. తమిాది గంట్లకి

ఇంటికి వచిిన త్రాీత్ శశిధర్ భోజనం ముగంచుకుని, ినియన్, లుంగ్లతో వీధ

దీపం వెలుగులో డ్రైవరుతో గొడవ పడుతూ ఉంట్లడు. గొడవలు దుని ర్కజులోి

స్తము్ంగా మాట్లిడుతూ ఉంట్లడు. పదినైర, పదకండు గంట్లకి ఇంట్ికి

వచిి రాగానే గుర్రు పెటిట నిద్ర పోతాడు. అనీై కలిప్త న్లకి వెయియ రూపాయలకి

పైనే సంపాదిస్తున్నైడు.

ఇకమీద వచేి కధలో మా వదినది ము్యమైన పాత్ర. అయిన్న కూడా

ఆను పేరు నేను చెపుదలచు కోదుదు. నేను మా వదిన పేరు చెప్తున త్రాీత్, అదే

పేరుతో మీకు ఎవరైన్న అమాాయిని మీకు ముందే తెలిసి ఉండి, ఆను రూపం మీ

మనస్తలో పాతుకు పోకుండా ఉండాలనే, మీ మేలు కోసమే నేను వదిన పేరు

చెపుకుండా వదిదుస్తున్నైను.

కవి స్తబ్రమణయ భారతి ఈ ర్కజు బ్రతికి ఉంటే మా వదిన భుజానిై

త్పుకుండా త్టిట ఉండేవారు. భేష్.. భేష్ అని ఉతా్హంతో న్నరారా పొగడి

ఉండేవారు. అలాంటి కత్ు త్రం అమాాయి త్ను. త్ండ్రికి ఒకే కూతురు. త్లిి

దుదు. త్ండ్రి రైదుీ నుంచి రిటైర్ అయియ, నుంగం బాకోంలో సంత్ ఇంట్ి శేష

జీవిత్ం గడుపుతున్నైరు. బ్ల.ఎస్ట.సి. చదివిన కూతురుకి వెంట్నే పెళ్ి చేస్తశారు.

230
 వదిన కూడా పెళ్నాన మరుసటి వారమే త్నకంటూ సీంత్ం అయిన

నురూన్ ల్లదర్ స్తట్ కేస్తతో, సంసారానికి కావాలి్న సామానితో మాంిళంలో

ఉనై మా ఇంటికి కుడి కాలు ముందు పెటిట వచేిసింది. కోడలి తెలివితేట్లనీ,

సామరాథయనిై ఒకో న్లలోనే గ్రహించుకునై మా అమా కడలూరులో ఉనై

కడుకును డలడడానికి బైలు దేరి వెళ్ి పోయింది.

ఇకోడ న్న గురించి కంచం చెపుడం అనివారయం అవ్వతోంది. ఇరవై

ఏళాకి నేను కాసు పెదదవాడిలాగానే ఉంట్లను. మా కాదుజీలో ల్లకిరరుి ననుై

"ఏరా మామా!" అనే ప్తలుసాురు. వెంట్నే మీరు పులిహోర బాచ్చి అని న్నకు

పేరు పెట్టకండి. నేను పులిహోర బాచ్చిని కాను. దదోధజనం బాచ్చినే.

అందుకోసం మరీ అమాయకపు దదోధజనం కాదు. ఆవాలు, పచిి మిరపకాయ,

కరివేపాకు అనీై వేసి తాలింపు పెటిట, మామిడి, అలిం ముకోలు కలిప్తన

రుచికరమైన పెరుగనైం.

మా వదిన న్నకన్నై ఒకట్ రండో ఏళ్ళా పెదదది అయి ఉంటుంది, అంతే,

ఆనును నేను ఇపుుడు వరిణంచబోవడం దుదు. ఇంత్కు ముందే స్తబ్రమణయ

భారతిని సాక్షాయనికి ప్తలిచింది మీకు గురుుకు ఉండే ఉంటుంది.

మా వదిన్న, నేను పొదుదనై తమిాది గంట్ల నుంచి, రాత్రి తమిాది దాకా

ఒకే ఇంట్ి వంట్రిగా, అంటే వేరు ఎవరూ దుని ఏకాంత్ంలో ఉండే

వాతావరణం. మా అమా తెలివి దుని దదదమా కాదు. ఆనుకి న్న గురించి బాగానే

తెలుస్త. దానికన్నై ఎకుోవగానే మా వదిన గురించి ఒకో న్లలోనే తెలుస్తకని

ఉంటుంది. అందుకే ధైరయంగా కడలూరికి బైలు దేరి వెళ్ి పోయింది.

231
 శశిధర్కి డబుబ మీద వాయమోషహం ఎకుోవ. రూపాయి న్నట్ి రంగులు

త్పు వేరు దేనిలోనూతేడా డలడని వాడు. అత్ను ఎపుటిలాగే త్న కాలానిై

గడుపుతూ ఉన్నైడు. అలా గడుపుతూ డబుబ సంపాదనలో మునిగ తేలుతూ ఉండే

వాడు.

మదటి రండు న్లలూ వదిన త్న గదిలోనే ఉండేది. నేను వాకిటి అరుగు

మీద కూరుిని కాలం గడిపే వాడిని. ఆ స్తదీరఘపు పగటి వేళలను నేను ఇంట్ినే

గడపాలి్ వచేిది. న్నతో కూడా చదువ్వకునై వాళాంతా స్తిబరంగా చదువ్వ

ముగంచి, పై చదువ్వలు చదువ్వతున్నైరు. న్న చేతిలో కానీ కూడా ఉండేది కాదు.

కాదుజీలో చదువ్వకునే ర్కజులోి అయిన్న చేతిలో రూపాయ్య అర్కథ ఉండేది.

ఇపుుడు ఇంట్ినే ఉండి చదువ్వకోవడం వలి దానికీ దారి దుకుండా పోయింది.

మధాయహైం మూడు గంట్లకి వదిన వాకిటి వైపు వచిి, "కాఫీ తాగడానికి

రావచుి కదా" అని ప్తలుస్తుంది. నేను లోపలికి వెళ్ి వెండి గాిస్తలో త్ను ఇచిిన

కాఫీ ని గబా గబా రండు గుకోలోి తాగేసి తిరిగ కూడా డలడకుండా మళ్ళా

వాకిట్ికి వచేిస్త వాడిని.

ఒకసారి అలా వస్తునైపుుడు త్ను అడిగంది. "అది కాఫీయా?

ఆముదమా?"

"న్న.. న్న.. ఇట్ ఈస్ట ఆల్ రైట్' అన్నైను నేను.

"విచ్ ఈస్ట?" అనడిగంది త్ను.

నేను నవేీశాను. ఆ నవ్వీలు, మాట్లు మా ఇదదరి మదాయ ఉనై అడుా

గోడను నులిిగా తలగంచ్చయి. ఆ త్రువాత్ మేమిదదరం మామూలుగానే

232
మాట్లిడుకోసాగాం. నేను పాస్త కావాలి్న సబెెక్ట లో కెమిస్వా కూడా ఒకటి అని

తెలిసినపుుడు త్ను ఎకుోవ శ్రదధ డలప్తంచింది. ఆను నుయిన్ సబెెక్ట కెమిస్వాలోనే

ఫస్టట కాిస్తలో పాసయియంది. ఒక ర్కజు మాట్ల మదయలో త్నకి మీఠా పాన్ అంటే

చ్చలా ఇషటం అని చెప్తుంది. ఆ ర్కజు మదలు త్ను భోజనం చేసిన త్రాీత్ పకోనే

ఉనై పాన్ దుకాణం నుంచి సెుషల్ బీడా కటిటంచి తెచిి ఇచేి వాడిని.

పగలంతా ఏం వేయాలో తోచక, పొదుద గడపడం కోసం మేమిదదరం

కాయరం ఆడట్ం ప్రారంబ్లంచ్చము. ఆ త్రాీత్ కాయరం బోరుా బోర్ కడుతోందని,

చెస్ట ఆడదామని వదిన అనైది. న్నకు చెస్ట ఆడట్ం తెలియదు కాిటిట త్నే

నేరిుంచింది.

త్ను త్ండ్రి ఇంట్ి ఉనైపుుడు, వారానికోసారి శని వారం ర్కజు ఇంగ్లిషు

సినిమా డలడట్ం అలవాటు అట్. మా అనైయయ సినిమాకి వెళానే వెళాడు.

ఏడాదికి ఒకసార్క రండు సార్కి వెళ్ాన్న ఏ ఎన్.టి.ఆర్. సినిమాకో వెళ్ళుడు.

అందు వలి నేను, మా వదిన కలిసి కనిై సారుి శని వారాలోి ఇంగ్లిషు సినిమాకి

వెళాడం అలవాట్యియంది.

చ్చలా మటుకు అనైయయ ఆదివారాలలోి కూడా ఇంట్ి ఉండడు.

అప్తస్తలో చ్చల మందితో అత్నికి స్తైహం ఉండడం వాళా, అవసరం కదోద, గొపు

కదోద పెళ్ాళ్ళా, చ్చవ్వ అంటూ ఎకోడికైన్న వెళ్ి పోయే వాడు. అందరికన్నై

ఎకుోవగానే స్తైహితులని కలవడం అత్నికి అలవాటు.

ర్కజుకి భారయతో పది నిమిషాలు మాట్లిడితే ఎకుోవ. మా వదినకో

గలగలమంటూ మాట్లిడే సీభావం.

233
 ఒక ర్కజు వదిన ననుై అడిగంది. "అవ్వనూ, కోపరేటివ్ ససైటీ లోనూ,

కాయంటీన్ లోనూ డైరకటర్గా ఉన్నైరు మీ అనైయయ. ఏదో కంచం ఆదాయం

అందులోనుంచి వస్ుంది. నినియన్ కమిటీలో నుంిర్ గా ఉండట్ం దేనికీ?"

"నినియన్ కమిటీలో నుంిరుగా ఉండట్ం వలినే మిగలిన దాంట్ి

డైరకటర్ అయేయ చ్చను్ దొరికింది."

ఊరికే అనకూడదు కానీ, మా అనైయయ ఎం. ప్త. గా ఉండాలి్న వాడు.

"ఈ వయస్త్లో సంపాదించ్చలి్ందే. కాదనను నేను. కానీ మరీ ఇలాన్న?

డానికి ఒక వేళ్ళ పాళ్ళ ఉండకోరేిదా? ఈ వయస్త్లోనే కదా అనుభవించడం

కుదురుతుంది? వయసై పోయిన త్రువాత్ ఎనిై అనుకున్నై ఏం లాభం?" వదిన

కనిై సారుి త్న దిగులును న్నతో పంచుకునేది.

"వదిన్న! అనుభవించడానికి వయసెకోడ? మా చుట్లటలలోి జరిగన కధ

చెపున్న? మా పెదన్ననై గారు ఇపుుడు మైలాపూరులో ఉన్నైరు. అడీకేటు.

అమోషఘమైన ప్రాకీటస్త. అది గాక ఇంకా ఎన్నై విధాలుగా డబుబ సంపాదించే

వారు. ఉనైటుటండి ఒక ర్కజు, నలబై ఎనిమిదో ఏడు నడుస్తుండగా కోరుటకు

వెళాడం మానేశారు. జడ్ె పదవి దొరకదుదనై కోపం అని కంత్ మంది అన్నైరు.

నలుగురు జడీెలు సంపాదించే డబుబని ఆయన ఒకోరే సంపాదించే వారు. అది

కారణమయి ఉండదు. ఎందుకో వదదనిప్తంచింది. అంతే మానేశారు. కానీ వడీాలు,

బాడుగ, డివిడెండ్ అంటూ డబుబ సంపాదనకి కరత్ దుదు. ఇపుుడు ర్కజుకి

ఎనిమిది గంట్లు తాగుడు. ఇంకో ఎనిమిది గంట్లు పేకాట్, మూడో ఎనిమిది

గంట్లు ఇంకా ఏదో. ఐదేళ్ళిగా ఇషటం వచిినటుి రంగేళ్ళ రాజాలా జీవితానిై

234
గడుపుతున్నైరు. ఎందుకు చెపు వచ్చినంటే. యాభై ఏళి వయస్తలోనూ

అనుభవించ వచుి."

"ఏమోషయ్, ఇదెకోడి కధ? మీ పెదన్ననై గారా? మైలాపూరులో

ఉంటున్నైరని చెబుతున్నైవ్వ. సంింధం మాట్లిడేట్పుుడు అత్ుయయ న్నతో ఏమీ

చెప్తునటుి దుదే?'

"మేమూ ఆయన గురించి చెపుుకోవడం దుదు. ఆయన కూడా దానిై ల్లకో

చేయరు. నేను కాదుజీలో చదువ్వతునై ర్కజులోి న్లకోసార్క, రండు సార్కి

ఆయన ఇంటికి వెళ్ి డలసి వచేి వాడిని. నమసాోరం చేసినపుుడు, ఐదో, పదో

చేతిలో పెటేట వారు. ఫెయిల్ అయిన త్రువాత్ వెళాడం మానేశాను. "చదవడానికి

య్యగయత్ దుదు. డబుబ కావాలి్ వచిిందా నీకు దునైపోతా" అన్నైరు ఒక సారి.

దునైపోతా అని ఆయన అనైది ఇపుుడు కూడా న్న చెవ్వలోి

గంగురుమంటుంటుంది."

"భారాయ, ప్తలిలు దురా ఆయనకి?"

"ఎందుకు దురూ? భేషుగాా ఉన్నైరు. కానీ ఎవరైన్న సరే పని ఉంటేనే

ఆయన గదిలోకి వెళ్ళాలి. ఊరికే వెళ్ి ఆయనిై విసిగంచ కూడదు."

"మీ అనైయయ కూడా అలా మారి పోతారేమోష?"

"ఛ ఛ.. శశిధర్ త్లక్రిందులుగా నిలిడిన్న సరే ఆయన లాగ

సంపాదించడం జరిగే పని కాదు. సంపాదనలో ఆయనకీ ఇత్నికీ సామయం

ఎకోడ? ఆయన సంపాదన నిలువ్వ దోప్తడీ. కుడి చేతిలో ఉనై నూరు రూపాయి

ఎడమ చేతికి మారేట్పుుడు రండువందలుగా మారే మాయాజాలం. శశిధర్

235
మహా అయితే ఒక ఇలుి కడతాడేమోష. ఇంటి ముందు చెటుి, చేమా

పెంచుతాడేమోష. పెరట్ి రండు గేదెలిై కటిట మేపోచుి. అంతే అవ్వతుంది వాడి

వలి. సంపాదించడం మాట్ అటు ఉంచితే, యాభై ఏళ్ళి అయేయట్పుుడు, ర్కజుకి

ఎనిమిది గంట్లు తాగ గలడా ?"

"అనుభవించడం అంటే అదేన్న?"

"అలాంటి మనుషులు అలాగే అనుభవిసాురు. తాత్ ముతాుత్లు

సంపాదించిన ఆసిథ ఉంటే, చినైపుటి నుంచే మనస్త దానికి అలవాటు పడి

పోతుంది. వింత్గా అనిప్తంచదు. నిదానంగా, కంచం కంచంగా

అనుభవించడం అలవాటు పడుతుంది. తాత్ ముతాుత్లు సంపాదించిన ఆసిథని

త్ండ్రి త్నకి ఇచిినటుి త్న కడుకీో, మనవడికి అపుగంచ్చలనై భయం

మనస్తలో ఉంటుంది. సంత్ంగా సంపాదిస్తు... సంపాదించడం ఏమిటీ .. పగటి

దోప్తడీ! ఈ వయవహారంలో తానేమిటీ అనైది గురుు ఉండదు. వారసత్ీమా

పాడా? వచిిన వేగంలో అనుభవించేయడమేగా?"

"ఓయబోబ! ఇరవై ఏళ్ళా గటిటగా నిండదుదు. చదువ్వ పూరిు కాదుదు.

సంపాదించడం ఇంకా మదలు పెట్టనే దుదు. కానీ మాట్లు మాత్రం కోట్లు

దాటుతున్నైయి. ఎంత్ త్త్ీ విచ్చరం! ఎంత్ వేదాంత్ం! ఆహా!" అనైది వదిన.

"వదిన్న! ఇపుుడంతా నవ్వీలాట్గానే ఉంటుంది. కానీ డలస్తునే ఉండు.

నేను పెదన్ననై లాగానే అవ్వతాను. శశిధర్ టైప్ కాదు. పది సంవత్్రాలు! చేతి

నిండా డబుబ. ఆ త్రాీత్ జీవితానిై అనుభవించ్చలి. నీవ్వ ఎలాగూ డలసాువ్వగా?"

236
 "ఆహా! బాగా అనుభవించు. అపుుడు మీ పెదన్ననై గారిలాగే

మమాలైందరినీ వదదనుకుంట్లవో ఏమోష."

"పెదన్ననై గారు వదదనుకోదుదు. వీళ్ళా ఆయన దగారి నుంచి

త్పుుకున్నైరు. నేనూ అలాగే ఉండ దలచుకున్నైను. ఇంటికి వస్తు, లోపలికి

రమాని ప్తలుసాును. రాదుదనుకో. సరే వెళ్ళా అంట్లను. అంతే."

వదిన్న మరిది మధయ సంింధ బాంధవాయల గురించి సిగాండ్ ఫ్రాయిడ్

ఏదైన్న చెపాుడేమోష న్నకు తెలియదు. సిగాండ్ ఫ్రాయిడ్ శిషుయలను మన దేశంలో

వేళామీద ల్లకిోంచ వచుి అనై నమాకంతో ఆయన గురించిన న్న అభప్రాయానిై

మీకు తెలియ చేస్తున్నైను. న్న అంచన్న ప్రకారం సిగాండ్ ప్రాాయిడ్, శీకాయ

పడర్ రండూ ఆ ఒకటే. సిగాండ్ ప్రాయిడ్ మాత్రం ఒకో అరగంట్ మా అమాని

కలిసి మాట్లిడి ఉంటే, ఇరవయ్యయ శతాిదంలో ఎంతో మంది సైక్రియాటిస్తటలకి

పని దుకుండా పోయేది.

మద్రాస్త నినివరి్టీ లో ప్త.యు.సి. మూడో పారుట పాసయేయ య్యగయత్

దుదు. నీకు సిగాండ్ ఫ్రాయిడ్ గురించి ఏం తెలుస్త అని అడుగుతున్నైరు కదూ.

ఈ మధయలో నేను బొంబాయిలో కాలం గడిపాను. అకోడ నేరుికునై అనేక

విషయాలలోి సిగాండ్ ఫ్రాయిడ్ ఒకటి. ఇంకో ఆరు న్లల త్రాీత్ జరిగన కధను

మీకు చెపు బోయే ముందు నేను బొంబాయికి ఎందుకు వెళ్ళాన్న చెబుతాను.

అకో భరుకీ మరదలికీ మధయ ఉనై సంింధంలో వెంట్రుక వాసి అయిన్న

విరసమైన భావం ఏరుడడానికి అవకాశం దుక పోదుదు. కానీ వదిన్న మరిదికి

మదయ ఈ అంశం కంచం కూడా ఉండదు. నేను ఈ గడా మీద మీద పుటిటన

237
వాడిని, అందులో ఛాందస భావాలు ఉనై ఇంట్ి జనిాంచిన వాడిని అవడం వలి

ఇలా చెబుతున్నైన్న ఏమోష. న్నకు అకాో చెల్లిళ్ళా ఎవరూ దురని మీకు సవినయంగా

తెలియ చేస్తున్నైను.

న్నకు కాసు వివరం తెలిసిన త్రువాత్, పదిహేనూ, పదహారేళా ప్రాయంలో

కనిై బెంగాలి నవలల అనువాదం చదివి ఉన్నైను. అందులో ఈ వదిన్న మరిదికి

మధయ ఉనై బాంధవాయనిై ఎంతో అపురూపంగా చిత్రీకరించి ఉంట్లరు. న్నకూ

వదినకీ మధయ ఉనై ింధం కూడా అలాంటిదే అని నేను అనుకుంటున్నైను.

అందులో చనువ్వ ఉంది, భకిు ఉంది. ప్రేమ ఉంది.

ఇలాగే కాలం గడిచి పోదుదు. ఒక అంత్రాయం ఏరుడింది. శశిధర్ ఒక

శనివారం ఆఫీస్తనుంచి ఆరు గంట్లకే వచేిశాడు. నేనూ, వదిన సినిమా డలసి

ఇంటికి తిరిగ వచేిట్పుుడు అత్ను వరండాలో ఒక కురీిలో కూరుిని ఉన్నైడు.

ఎపుుడూ ఆ ఇంటికి త్ీరగా వచేి మనిషి కానందువలి అత్ను ఇంటి తాళ్ళలు

డూ ఆప్తికేట్ త్న దగార ఉంచుకునైది దుదు.

గలగల పారే సెలయేరులా నవ్వీతూ మాట్లిడే వదినకూడా చనువ్వగా

ప్రవరిుంచడానికి వీలు దుకుండా అత్నిలో ఏదో వయతిరేకమైన శకిు ఉంది. అందుకే

ఎపుుడూ ఆ అత్ను ఆఫీస్తకు వెళ్ళా ముందు వదిన 'ఈ ర్కజు నేను సినిమాకి

వెళ్ళున్నైను, ిజారుకి వెళ్ళున్నైను" అత్నితో చెప్తుంది దుదు. అంతే గానీ, అత్నికి

చెపుకుండా ఉండాలనైంత్ రహసయంగా ఆ విషయం మాకు అనిప్తంచ దుదు.

238
 ఎపుుడూ ఆ మేము బైటికి వెళ్ళా ముందు, మేడ మీది పోరషన్లో ఉంటునై

మీన్నక్షి మామి దగారే మధాయహైం పాలు తీస్తకని ఉంచమని చెపుడం అలవాటు.

ఆ ర్కజు పాలమాాయి మేం ియలు దేరే ముందే వచేిసింది.

ఆ మామి కైంకరయమే అయి ఉండాలి. ఆవిడ కనిై ర్కజులుగానీ మామీద

గూఢాచ్చరి పని చేస్తునైటుి న్నకు ఒక అనుమానం ఉండేది. ఆ ర్కజు అది

నిరూప్తంచ ిడింది. ఆవిడే వరండాలో ఒక కురీి వేసి శశిదరిై కూర్కి బెటిటంది.

"అరరే.. ఆఫీస్తనుంచి ఎపుుడు వచ్చిరు? వచిినపుటి నుంచి ఇకోడే

కూరుిని ఉన్నైరా?" ఆశిరయంగా అంటూ వాకిటి తాళం తీసింది వదిన.

శశిధర్ జవాబు ఏమీ చెపుదుదు. మేడ నుట్ి దగార మీన్నక్షి మామి, ఆవిడ

ఇదదరు కూతుళ్ళా త్లను వీధ వైపు, చెవ్వలను మా ఇంటి వైపు రికిోంచుకునైటుిగా

నిలిడి ఉన్నైరు.

అత్ను అకోడే జవాబు చెపుకుండా ఉండట్ం కూడా మంచిదే అని

అనుకున్నైను నేను. గాఢమైన అత్ని మౌనం జరగబోయే విపరీతానిై గురించిన

భయానిై, దానిై ఎదుర్కోవలసిన ధృడతాీనిై ఒకేసారి న్న మనస్తలో

కలిగంచింది.

విపరీత్ం అంటే మేడ మీద ఉండే మీన్నక్షమా మాగురించి త్పుుగా

అత్నికి కలిుంచి చెప్తున విషయాలను మనస్తలో ఎకిోంచుకని, అనైయయ

డలప్తంచ బోయే కోపం. ఆ సమయంలో అత్ని దగార ఏం మాట్లిడి న్న

ప్రయ్యజనం ఉండదని న్నకు అనిుంచింది. వదినకి కూడా అలాగే అనిప్తంచి

239
ఉండాలి. చీర కూడా మారుికోకుండా నేరుగా వంటింట్ికి వెళ్ానదలాి, "మీరు

డ్రస్ట మారుికోండి. అంత్లో నేను కాప్త కలిప్త తెసాును" అని అంది.

"కాఫీ ఉండనీ. నువ్వీ ఇలా రా " అంటూ అనైయయ ఆనును పూజ

గదిలోకి తీస్తకెళ్ా త్లుపులు వేశాడు.

అలా వేస్త ముందు 'నీకు ఇకోడ ఏం పని?' అనైటుి న్న వైపు తీవ్రంగా

డలశాడు. నేను వీధ వైపు వచిి నిలిడాాను.

లోపలి నుంచి శశిధర్ మాట్లు సుషటంగా వినిడక పోయిన్న అత్ని

గొంతులో ఉనై క్రోధానిై బాగానే గురిుంచ గలిగాను. మదట్ నిదానంగా, రాను

రానూ తీవ్రంగా అత్ని సీరం వినిప్తంచ సాగంది. వదిన ఇంకా త్గుా సీరంలో

మాట్లిడి ఉంటుంది కాబోలు. ఒకో మాట్ కూడా న్న చెవ్వలకి వినిడదుదు.

పావ్వ గంట్ త్రువాత్ బైటికి వచిింది వదిన. నేరుగా బెడ్ రూముకు వెళ్ి

త్న స్తటేోస్తలో ిట్టలను సరుదకుంది. బైటికి వచిి ఆట్ను ప్తలిచింది.

ఆ సమయంలో వదినను ప్తలవడమోష, వెళావదదని వారించడమోష న్నకు

ఎబెబటుటగా అనిప్తంచింది. తోబుటుటవ్వ అనై భావనతోన్న, త్నకన్నై పదేళ్ళా

చినైవాడు, వివరం తెలియని చినై ప్తలివాడు అనై కనికరమోష, భారాయభరుల మధయ

ఉనై వయవహారంలో ననుై ఒక మనిషిగా కూడా ల్లకో చేయని అనైయయతో నేనూ

ఏమీ మాట్లిడ దుదు.

ఒక వారం త్రువాత్ బొంబాయిలో ఉనై పెదదనైయయ దగారికి ననుై

పంప్తంచ్చడు శశిధర్. అకోడ ఒక మందుల కంపెనీలో అమాకం విభాగంలో

న్నకు ఒక ఉదోయగం డలసి పెట్లటడు పెదదనైయయ. ఆరు న్లలు ట్రైనింగ్ కోసం

240
అకోడే ఉన్నైను. త్రువాత్ ఉదోయగ రీతాయ ననుై మద్రాస్తకు మారిినపుుడు,

మదట్ శశిధర్కి ఒక ఉత్ురం రాసి పోస్టట చేసిన త్రువాతే రైలు ఎకాోను. సెంట్రల్

స్తటషన్కి అత్ను వసాుడని నేను అనుకోదుదు. వాడూ ఆ రాదుదు. వాలాటక్్ ర్కడుాలో ఒక

హోట్లోి రూము తీస్తకున్నైను.

న్నలుగు ర్కజులయింది మళ్ళా మద్రాస్తకు వచిి. వదినను డలడడానికి

నుంగంబాకోం ఇంటికి వెళ్ళిను. ఆను వాళా ఇంటి మేడ మీద ఒక పాకలాగా

ఏరాుటు చేసి, నర్రీ స్తోలు ప్రారంభంచింది. నూరుగురు ప్తలిల దాకా అకోడ

చదువ్వతున్నైరు. త్నకి సహాయంగా ఇదదరు టీచరిను, ఇదదరు ఆయాలను

పెటుటకుంది.

"మీ అనైయయ సంపాదించే అంత్ కాకున్నై అందులో సగానికి పైగానే

సంపాదిస్తున్నైను. ఈ విషయం మీ అనైకి తెలియదనుకుంట్లను. తెలిస్తు

త్పుకుండా ననుై వెతుకుోంటూ వచిి ఉండేవారు కదూ" అంటూ నవిీంది

వదిన.

నేను నవీదుక పోయాను. ఇపుుడు వదిన కన్నై, శశిధర్ గురించే న్నకు

ఎకుోవ ఆందోళన.

241
 వారసతవం
ఎస్ట. శంకరన్నరాయణన్
దేవకి అకోయకి ఈ ర్కజు పెళ్ి డలపులు. తెలిగా, పొడగరిగా ఉనై అకో

ప్రతి ర్కజూ హడావిడిగా, నిలువ్వట్దదంలో ఒకసారి డలడుకుని ఆఫీస్తకి

ియలుదేరుతుంది. కనుబొమలను తీరిి దిదుదతూ "చినీై!" అని ప్తలుస్తుంది.

టిఫ్తన్ బాక్్ను రిదు రేస్తలాగా తీస్తకుంటూ ఉరుకు పరుగులతో వెళ్ళతుంది.

పెళ్ికడుకిో వేరే ఊరు. పెళ్నాన త్రాీత్ అకోయయకి ్రాకన్ఫర్

దొరుకుందేమోష డలడాలంటున్నైరు. చినిైకి అకోయయని వదిలి ఉండట్ం కషటమే.

ఎపుుడైన్న మంచి మూడులో ఉంటే చినిైని ప్తలిచి త్ల దువిీ జడ వేస్తుంది.

"వంకర పాప్తడా! అయ్యయ వదదకాో."

"ఊరుకోవే పల్లిటూరి మదూద. కూర్కి చెపుతాను."

ఒకసారి ఊరికి వెళ్ానపుుడు చినిై వంకర పాప్తడి తీసి జడ వేస్తకుంది.

చెల్లిలు కోకిల ఆశిరయంగా డలసింది. పట్ైపువాసం ప్తలిలాగే ఉంది చినిై.

"అకోోవ్! న్నకూ వెయయవే" అంటూ దగారికి వచిి నిలిడింది కోకిల.

మురికి పటిటన లంగా, గుండీలు దుని జాకెటుట డలసిన చినిై, "పోవే,

మదట్ సాైనం చేసిరా" అని త్రిమేసింది.

"ఒస్తయ్ చినీై! ఇలారా" దేవకి అకోయయ ప్తలిచింది.

"ఏంట్కాో?"

"ఈ పూలు త్లలో సరిగాా పెటుట డలదాదం."

242
 "టైమయియంది. ఇంకా త్యారు కాదుదా?" హాలోించి న్ననైగారి కేక

వినిప్తంచింది.

"అయిపోవచిింది. ఒకో నిమిషం." దేవకి పళా మధయ హేర్ ప్తనుై

విడదీస్తు అరిచింది.

"కుచిిళ్ళా సరిగాా వచ్చియా డలస్తకో." అమా అనైది.

చినిై మోషకాళా మీద కూరుిని కుచిిళాను సరి చేసింది.

"ఎపుుడు వసాురమాా?" అడిగంది చినిై.

"ఇదిగో, ఇంకో పావ్వ గంట్లో వచేిసాురు. వీళా న్ననైగారు ఎకోడ?"

"ిజారుదాకా పంప్తంచ్చనమాా" అంది దేవకి.

"చినీై! ిజీెలు, రవీ కేసరి అనీై రడీయేన్న?"

"రడీగా ఉన్నైయమాా. మీరేమి కంగారు పడకండి" అంది చినిై.

మగపెళ్ి వారి కోసం ఎదురు డలస్తు అందరూ కూరుిన్నైరు. వాళికి

ఎదురువెళ్ా తీస్తకని రావాలనైటుి న్ననైగారు గుమాం దగారే నిలిడాారు. అమా

టేప్ రికారార్ లో న్నదసీరం పెటిటంది. దేవకి కుదురుగా ఉండదుక లోపలి గదిలో

కురీిలో అటూ ఇటూ కదులుతోంది.

అకోయయని డలసి చినిై నవిీంది.

"నువ్వీ కూడా వేరే డ్రస్త్ మారుికో చినీై."

"ఫరవాదుదకాో. కాస్తపైన త్రాీత్."

"ఎందుకు?"

"లోపల కాసు పనుంది. ిజీెలు చేయడానికి కడాయి పెట్లటాలి."

243
 చినిై వంటింట్ికి వెళ్ి పాలు ఉనై సటవ్ ని ఆఫ్ చేసింది. డికాషన్ రడీ.

అందరూ రాగానే కాఫీలు కలపాలి. అమాగారితో చినై ఇిబంది. ఆను ఎపుుడు

వంటింట్ికి వచిిన్న డబాబలను పై అలమారలో పెటేటస్తుంది. స్తటల్ దుకుండా

తీయడం కుదరదు. చినిై చకెోర డబాబను తీసి ప్రకోన పెటుటకుంది.

"అకాో! కంచెం కాఫీ?"

"తీస్తకురా."

"ఇదిగో" అంటూ అందించింది చినిై. 'అకాో! జాగ్రత్ు. ఒలికితే మరక

పోదు. చీర పాడవ్వతుంది."

ఘుమ ఘుమ లాడుతునై కేసరిలో న్యియలో వేయించిన జీడిపపుు

అకోడకోడా నురుస్తున్నైయి. తీసి ప్రకోనే పెటిట, ిజీెల కోసం బాణలిని సటవ్ మీద

పెటిటంది చినిై. శనగప్తండి కలుపుకునై త్రాీత్ ిజీెలకోసం త్రిగ ఉంచిన

అరిటికాయ ముకోలిై ప్తండిలో ముంచి నూన్లో వేసింది. ిజీెలు దోరగా నూన్లో

వేగుతున్నైయి.

మేడనుట్ి మీద దడదడ మంటూ ఎవర్క క్రిందికి వస్తునైటుిగా శిధం

వినిప్తంచింది. నట్రాజన్ వచ్చిడు.

"న్మాదిగా దిగ రాకూడదూ" అంది అమా.

నట్రాజన్ ిజీెల వాసనను ఆఘ్రాణిస్తు "ఆహా!" అన్నైడు. నేరుగా

వంటింట్ికి వచ్చిడు.

"వేడిగా ఉంది జాగ్రత్ు" అంది చినిై.

244
 "న్న ిట్టలనీై ఉతికేసావా చినీై?" అంటూ వేడిగా ఉనై ిజీెని త్రుంచి

న్నట్ి వేస్తకున్నైడు.

"ఉతికేశాను. ఆరేయాలి."

"ఎపుుడు?"

చినిై తిరిగ డలసింది. "దండెం ఎతుులో ఉంది. డాబా మీదికి వెళ్ి

ఆరేయాలి."

"అదే.. ఎపుుడూ ఆ? డానికి వారం వరెయం డలడాలా?"

"నట్రాజ్! ఇలా రా. వాళ్ళా వచేిట్పుుడు నువ్వీ ఎదురళ్ళాలి."

"పొమాా. ఇలా పెళ్ి డలపులు డలడడం, స్వీటుి, కారం తినడం.. ఇవనీై

పాత్ పంచ్చంగం."

"ష్! బ్లగారగా మాట్లిడకు. వాళ్ళా వచేి సమయం. ఒస్త చినీై!"

"ఏంట్మాా?" చినిై తంగ డలసింది.

"అనీై రడీయేన్న?"

"రడీగా ఉన్నైయమాా."

"ఏమిటే? నువిీంకా డ్రస్త్ మారుికోదుదూ?"

సటవ్ ఆరేుసి, "ఇదిగో" అంటూ పరిగెతిుంది చినిై. సాటిన్ లంగా, దానికి

మేచింగ్గా జాకెటుట పోయిన సారి దీపావళ్కి తీసి ఇచ్చిరు. ఆనుకి చ్చలా

ఇషటమైన డ్రస్త్ అది. దానిై వేస్తకునైపుుడలాి ఆనుకి ఆకాశంలో విహరిస్తునైటుి

ఉంటుంది.

"అకోోవ్! ఒకసారి నేను తడుకోోన్న ?"

245
 "వీదుిదు" అనైది చినిై చెల్లిలుతో.

"ఎందుకు?" కోకిల అడిగంది. అడుగుతుండగానే ఏడుపు

ముంచుకచిింది ఆనుకి. "ఈ సారి దీపావళ్ పండకిో న్నకేమీ కనదుదకాో."

అమా వచిిన ప్రతి సారి చినిై డ్రస్త్లలో కనిై ఊరుకు పటుటకెళ్ళతుంది

వదుద అని చెపుదుక, ఏడుపు త్నుైకుని వస్తున్నై మౌనంగా డలస్తు ఉండాలి్న

పరసిథతి.

"దేవకి అకోయాయ! మీరు త్పుుగా అనుకోకుండా ఉంటే.."

"ఏంటే? చెపుు."

"ఈ డ్రస్త్ కాసు మీ అలమారలో పెట్టండి. నేను త్రాీత్ తీస్తకుంట్లను."

"నీ పెటెటలో జాగా దుదా?"

"అది కాదకాో. మా అమా వస్ుంది ఈ ర్కజు."

మగపెళ్ి వాళ్ళా నలుగురు ట్లకీ్లో వచిి దిగారు. పెట్రోలు వాసన

గుపుుమని వాయప్తంచింది. తెలి జుబాబ వేస్తకునై పెళ్ాకడుకు వ్రేలి ఉంగరం

నురుస్తుండగా చేతులు జోడిస్తు నవాీడు.

చినిై అత్నిై పరకాయించి డలసింది. త్రాీత్ గిగబా లోపలి వెళ్ి

దేవకితో "అకాో! వాళ్ళా వచేిసారు" అంది వేగంగా ఊప్తరి ప్తలుస్తు.

"అలాగా" అంటూ దేవకి దుచి ఒకసారి కుచిిళాను సరి చేస్తకుంది.

"హలో! ఐ యాం నట్రాజ్"

"ఐ యాం వివేక్."

246
 తాత్గారు దువబోతుండగా అందరూ ఒకేసారి, "మీరు కూర్కిండి

తాత్యాయ" అన్నైరు.

"కాసు నలత్గా ఉంది." తాత్గారు నవాీరు.

చినిై అమాగారి దగారికి వెళ్ి, "తాత్గారికి ట్లబెిటుి ఇవాీలమాా" అంది.

"అనీై త్రాీత్ డలస్తకోవచుి."

"దుదమాా... టైముకి.."

"అనీై న్నకు తెలుస్త." కస్తరుకుంటూ లోపలి గదిలోకి తంగ డలసింది.

లోగొంతుకతో "రడీయేన్న?" అనైది.

"ఊం."

"అదదంలో డలస్తకునైది చ్చలు. రా."

చినిై అకోయయని డలసింది. ఎంత్ అందంగా ఉంది అకోయయ! మళ్ళా పెళ్ి

కడుకును డలసింది.

"చినీై! కాఫీలు.."

"ఇదిగో తెస్తున్నైనమాా."

"అలా చేతులు నులుముకుంటూ మడిా లాగా నిలిడకు. త్ీరగా

తీస్తకురా." ట్రేలో కపుు సాసర్ లు పెటిట కాఫీ గన్ైను మసి గుడాతో పటుటకని కాఫీ

నింపు తుండగా హలోి నుంచి పాట్ వినిడింది. ఫలహారం తింటూ అందరూ

వింటున్నైరు. పెళ్ి కడుకిో ఉనైటుింది పొలమారింది. బొట్నవేలిని న్నటి దగార

డలప్తస్తు నీళ్ళా కావాలనైటుి సైగ చేశాడు.

"ఎవర్క త్లచుకుంటున్నైరు."

247
 "పెళ్ి కూతుర్క ఏమోష?"

ఎవర్క అనగానే అందరూ నవాీరు.

"ఒస్తయ్ చినీై!" నట్రాజన్ అరిచ్చడు.

"ఏంట్నైయాయ?"

"మంచి నీళ్ళా పెట్టదూద. ఒకటి చెప్తతే ఒకటి మరిచి పోతావేం?"

"ఇదిగో తెస్తున్నైను." పాట్ ముగసిన త్రాీత్ దేవకి వివేక్ వైపు డలసింది.

అత్ని ము్ంలో ఏ భావమూ కనిుంచదుదు. భావరహిత్మైన ము్ం.

"దేవకీ! నువ్వీ వెళ్ి వీళాకి కాఫీలు.."

"సరే" అంటూ దేవకి దుచినపుుడు కంగారుతో తూలిపడబోయి ఎలాగో

నిలదొకుోకుంది. వంటింట్ి త్యారుగా ఉనై ట్రేలో కాఫీలు తీస్తకుని చినిై

రావడం, దేవకి లోపలి వెళాడం ఒకే సారి జరిగాయి. చినిై ిట్టల మీద కాఫీ

వేడిగా పడింది. చినిై కంగారు పడుతూ త్న ిట్టల కేసి డలస్తకుంది. కాఫీ

మరకలు. ఆనుకి చ్చలా కషటంగా అనిప్తంచింది. ఆను దగార ఉనై ఒకే ఒక మంచి

డ్రస్త్.

దేవకీ దిగ్రబరమ చెందినదానిలా అలాగే నిలిడి పోయింది. చినిై ఎదురు

డలడని విధంగా ఒక సంఘట్న జరిగంది. వెనక నుంచి అమాగారి గొంతు

కోపంగా వినిప్తంచింది.

"పాప్తషిట దాన్న! కాఫీ పూరిుగా ఒలకపోసావ్వకదే. బుదిద దుదు నీకు"

అంటూ వడివడిగా వచిి చినిై న్తిు మీద ిలంగా మటిటకాయ వేసింది.

"ఫరవాదుదండీ. పాపం చినై ప్తదుికదా" అన్నైడు పెళ్ి కడుకు త్ండ్రి.

248
 "ఇంకా చినై ప్తదుింటి? ఎనిమిదేళ్ళా నిండాయి. ఇకోడికి వచిి

ఏడాదయియంది. ఇలాగే పనులనీై క్రిందా మీదా చేస్తుంది."

"ప్తడా కారం. త్రిమేసి త్లకి సాైనం చేయాలి" అన్నైడు నట్రాజన్.

"మీరు మనస్త్లో ఏమీ పెటుటకోకండి."

"దుదు దుదు."

"ఏమండీ!" పెళ్ాకడుకు త్లిి భరు కేసి డలస్తు అంది.

"ఏమండీ దుదు. గ్లమండీ దుదు. ఇదంతా సహజం" అన్నైడు పెళ్ాకడుకు

త్ండ్రి.

"వెరీగుడ్. అలాగే ఉండాలి" అన్నైరు తాత్గారు.

చినిై త్డి ిట్టలను తీస్తకుని మీద మీదికి వెళ్ాంది.

"రసాై తాగుతారా?"

"ఓ యస్ట. ఏదైన్న ఫరవాదుదు" అన్నైడు పెళ్ాకడుకు దేవకిని డలస్తు.

దేవకికి సిగుాగా అనిప్తంచింది.

"అమాా!" నులిగా ప్తలిచింది.

"ఏమిటే"

"రసాై ఎలా కలపాలి?"

"చినిై దుదా?"

"మేడ మీదికి వెళ్ాంది."

"ఇపుుడెందుకు వెళ్ాంది? రాను రాను దానికి పొగరు ఎకుోవయియంది.

నువిీలారా. నేను కలుపుతాను."

249
 పది నిమిషాల త్రాీత్ పెళ్ి వారు ియలు దేరారు. పెళ్ి కడుకు అకోడే

త్న అంగ్లకారానిై చెపేుసాడు. మూడు న్లల త్రాీత్ ముహూరాులు

పెటుటకునేట్టుి మాట్లిడుకుని పెళ్ావారు వెళ్ి పోయారు. వెళ్ళా ముందు

పెళ్ాకడుకు దేవకితో "వసాును" అన్నైడు. దేవకికి సిగుాగా అనిప్తంచింది.

నట్రాజన్ ిస్ట సాటండ్ వరకు సాగనంపడానికి వెళ్ళాడు. వాళ్ళా వెళాగానే

అమా "చినీై!" అని అరిచింది.

"ిట్టలు ఆరేస్తున్నైనమాా."

"అవనీై త్రాీత్ డలస్తకోవచుి. నువ్వీ మదట్ క్రిందికి దిగరా."

చినిై దిగ వచిింది.

"చినీై! ఏడుస్తున్నైవా?" తాత్గారు అడిగారు.

"కంట్ి నలక పడింది తాత్యాయ."

"ఏది ఏమైన్న నువ్వీ అందరి ముందూ చినిైని అలా తిట్టడం బాగా దుదు."

న్ననైగారు అమాతో అన్నైరు.

త్నుైకు వచిిన ఏడుపును పెదవి నొకిో పటిట ఆపుతూ "నేను

పడేయదుదమాా" అనైది చినిై.

"తెలుస్త" అంది అమా.

చినిై త్ల్లతిు అమాను డలసింది.

"కళ్ళా తుడుచుకో. వంటింట్ి ఉనై రవీ కేసరిని తీస్తకురా. అందరం

తిందాం."

"ఇదిగో."

250
 "ఆగవే చినీై!" దేవకీ ప్తలిచింది. "ఈ ర్కజు మంచి ర్కజు. ఏడుస్తు

ఉండకూడదు. నవ్వీ మరి."

"...."
"నవీవే."

చినిై నవిీంది.

రవీ కేసరిని త్లీి కూతుళ్ళా ఇదదరూ పంచుకుని తిన్నైరు.

"ిజీెలో కాసు ఉపుు త్కుోవైనటుి ఉంది" అంది అమా.

"సరిగాానే ఉంది." దేవకి అనైది.

"చినీై! నువ్వీ తిన్నైవా?" అమా చినిై వైపు డలస్తు అడిగంది.

"ఫరవాదుదమాా." చినిై నవిీంది. "తాత్యాయ! మాత్రలు వేస్తకోండి."

చినిై చేయి చ్చప్తంది.

"అమాలూ! వంట్లో ఒకో అక్షరం నేరుికోకుండా ఈ ఇంట్ి ఇనిై

ర్కజులు గడిపేసావ్వ. ఇక మీదైన్న నేరుికోవాలి."

"పోమాా. నేను వంట్ల గంట్ల చేయను."

"మరి బువీకు ఏం చేసాువ్వ?"

"ఎవరైన్న పనమాాయిని పెటుటకోవాలి మరి."

"సరేి. నీవనుకోగానే దొరుకుతుందేమిటి? వయస్త్లో చినై ప్తలిగా,

చురుకుగా, దొంగబుదిద దుని ప్తలి దొరకాలి కదా?"

"న్న చెల్లిలు కోకిల ఉందమాా" అనైది చినిై నురిస్త కళాతో.

251
 స్తవర
థ ం
అశోకమిత్రన్
ఆర్కజు ఉదయం దుచేట్పుటికే బాగా ప్రొదెదకిో పోయింది. నినై ఫాయకటరీలో

ఓవర్ టైం ముగంచుకుని ఇంటికి వచిి చేరినపుుడు రాత్రి పదకండు అయియంది.

భోజనం చేయకుండా అలాగే నిద్ర పోయాను.

ఆలసయంగా వెళ్తే డిపో వాడు పాలు అయిపోయాయని అంట్లడేమోషనని

భయపడుతూ ఉరుకు పరుగులతో వెళ్ి పాల పాకెట్ తీస్తకుని వచ్చిను. అపుటికే

న్ననైగారు దుచి హాలోి పడకుోరీిలో కూరుిని ఉన్నైరు. వంటింట్ి ఏ చపుుడూ ఆ

వినపడదుదు.

కామాక్షిని నులిగా త్టిట దుపడానికి ప్రయతిైంచ్చను. కంచెం కదిలి

దుపుటి తీసి పూరిుగా ముస్తగు పెటిట అటు తిరిగ పడుకుంది కామాక్షి.

"కామాక్షీ! దు మరి. న్ననైగారు అపుుడే దుచేసారు."

"న్నకు ఒంట్ి బాగాదుదు." కుిపుంగా వచిింది జవాబు.

"ఏమైంది?" నుదుటి మీద చెయియ పెటిట డలసాను. దుపుటి ముస్తగు

పెటుటకునై వేడి మాత్రమే అని అనిప్తంచింది. "సరేదు. దుచి కాఫీ పెటిట కాసు చ్చరు,

పచిడి చేస్తయి. చ్చలు."

"ఓ పకో న్నకు ఒంట్ి బాగా దుదని చెబుతుంటే కరడాతో కటిట పని

చేయిసాురా?"

"అరవకే. మరీ దుచి తిరగదునంత్ జీరంలాగా అనిప్తంచడం దుదు."

252
 "న్న ఆర్కగయం గురించి న్నకు తెలుసా? మీకు తెలుసా? వంట్ చేస్తు

చేస్తు కళ్ళా తిరిగ పొయియ మీద పడిపోతే ఏం చేసాురు? త్ండ్రీ కడుకులు కలిసి ఆ

చేతోుటే దహన సంసాోరాలు కూడా పూరిు చేస్తసాురా?"

"గొంతు చించుకుని అరవకే. ఒంట్ి బాగో దుదంటే మామూలుగా చెప్తతే

చ్చలదూ. నీ ప్తచిి వాగుడంతా న్ననైగారి చెవ్వలకి వినిప్తస్తుందో ఏమోష."

"వినిప్తస్తు ఏం? నేను వెర్రి బాగులాదనైని, నేను చేస్త పనులు కూడా అలాగే

ఉంట్లయని అసుమానం దెప్తు పొడిచే మనిషికి న్న ప్తచిి వాగుడు వినిడితే

మాత్రం ఏమౌతుంది?"

ఒక చేతోు ఆను న్నరు నొకిో పటిట మూస్తు దుచ్చను. మామగారికీ, కోడలికీ

మధయ మళ్ళా ఏదో గొడవ జరిగనటుింది.

వంటింట్ికి వెళ్ి పొయియ వెలిగంచ్చను. కాఫీ పెట్టడం, వంట్ చేయడం

న్నకేమీ కత్ు కాదు. ఏడునైరకలాి ియలు దేరాలి. అందుకోసం ఇపుుడు నేను

ఆదరా బాదరాగా చేస్త ఈ పచిడి నుతుకులు, చ్చరు న్ననైగారు పదకండు

గంట్లకి తినేట్పుుడు చపుగా చలాిరిపోతాయి. అమా చనిపోయిన త్రాీత్ నేను

పెళ్ి చేస్తకోవడానికి ఒపుుకునైదే న్ననైగారు భోజన్ననికి కషటపడకూడదు అని.

కానీ న్ననైగారి జాత్క చక్రంలో ఆ య్యగం అంత్ ిలంగా ఉనైటుి దుదు.

పది నిమిషాలలోి కాఫీ కలిప్త న్ననైగారికి తీస్తకెళ్ా ఇచ్చిను. న్న న్నలుక

మీద శనీశీరుడు తిషట వేస్తకుని కూరుిన్నైడనుకుంట్లను.

"వేనీైళ్ళా పెడతాను. మీరు మదట్ సాైనం చేస్తయండి."

న్ననైగారు త్ల్లతిు న్న వైపు డలశారు. "ఏమైంది త్నకి?"

253
 "పెదదగా ఏమీ దుదు. ఏదో ఒంట్ి కాసు నలత్గా ఉనైటుింది."

"ఒంట్ి బాగా దుకపోతే డాకటర్ దగారికి వెళ్ి మందులు తీస్తకోవాలి."

"అలాగే. సాయంత్రం వచిిన త్రాీత్ తీస్తకెళతాను."

"అంత్ వరకు వంటింట్ి గన్ైలిై కిందా మీదా చెయొయదదని చెపుు నీ

భారయకి."

ఉనైటుిండి న్ననైగారు కూడా కామాక్షి లాగే మాట్లిడుతునైటుి

అనిప్తంచింది. కానీ అపుుడు ఆ విషయం గురించి ఎకుోవగా ఆలోచించడానికి

అవకాశం దుదు. పెరట్ికి వెళ్ి బాయిలర్ వెలిగంచ్చను. నీళ్ళా కాగే వరకు

ఆగకుండా చనీైళా తోనే సాైనం చేసి పొయియ మీద కుకోర్ పెట్లటను. ఆ ర్కజుకు

వంట్కు అరటి పువ్వీ మాత్రమే ఉంచింది కామాక్షి. దానిని అలాగే ఉంచేసి, చ్చరు

పెటిట, న్నలుగు అపుడాలు వేయించ్చను. గంట్ ఏడునైర అయియంది. ఫాయకటరీకి

ియలుదేరాను.

ఇలా జరగడం ఇదేమీ మదటి సారి కాదు. ఈ ఒకో ఏడాదిలో న్నలుగైదు

సారుి జరిగంది. న్ననైగారు కామాక్షికి సరికి సరి మాట్లిడే కదీద ఆనుకి ధైరయం

మరీ ఎకుోవైపోయింది.

"కాసు సరుదకు పోరాదూ" అని ఆనుతో చెప్తు డలసాను.

"వంటింటి విషయంలో మగవాళ్ళా ఎందుకు త్లదూరాిలి?" ఇదీ ఆను

జవాబు.

అమా బ్రతికునై ర్కజులోి న్ననైగారు ర్కజంతా బైటే ఉండేవారు. రిటైరు

అయాయక కూడా ప్రొదుదనై పదిగంట్లకే భోజనం చేసి ియలుదేరారంటే

254
సాయంత్రం ఏడు గంట్లకి ఇంటికి చేరుకునేవారు. మధాయహైం ఒంటి గంట్

దాకా కిబుబలో పేకాట్. ఆ కిబ్ కాంటీన్ లోనే టిఫ్తన్ తినేసి ఇంకో కిబుబకు వెళ్ి

మూడు నుంచి ఏడుగంట్ల దాకా పేకాడేవారు. చీకటి పడిన త్రాీత్ పేకాడట్ం

ఆయనకి నచిని విషయం. స్తరుయడు అసుమించిన త్రాీత్ నుదడుతో చేస్త

పనులు ఏమీ చేయకూడదని ఆయన సిదాదంత్ం. అమాకి ఉనైటుిండి స్తస్వు చేసి

ఇరుగు పొరుగంతా హడావిడిగా అటూ ఇటూ పరుగులు పెడుతునైపుుడు

న్ననైగారు కిబుబలో ఉన్నైరు. ఆ ర్కజు ఏదో క్రొత్ు కిబుబకి వెళ్ానందు వలన

ఆయనకి కబురు అందదుదు. ఆ్రై సాయంత్రం ఆయన ఇంటికి వచేిసరికి

ప్రాణం దుని అమా శరీరానిై కాళ్ళా చేతులు కటుి వేసి వసారాలో పడుకోబెట్లటరు.

మా ఫాయకటరీలో లంచ్కి నలబై ఐదు నిమిషాలు విరామం. స్తైహితుడి

దగార స్తోట్ర్ అరువ్వ తీస్తకుని ఇంటికి వచ్చిను. అపుడికి కామాక్షి దుచి సాైనం

అదీ చేసి బాగానే ఉనైటుి కనిడింది. భోజన్ననికి న్నకు మాత్రమే కంచం

పెట్టకుండా న్ననైగారికీ పెటిటంది. నేను ఇంటికి వచిిందే మంచిదయియంది.

దుకపోతే న్ననైగారు భోజనం చెయయకుండా పస్తు ఉండేవారేమోష.

"ఇంత్ స్తపయియంది.న్ననైగారికి ఇంకా అనైం పెట్టదుదూ?"

"ఆయన రాదుదు."

"నువ్వీ ప్తలిచ్చవా?"

కామాక్షి జవాబు చెపుదుదు.

"అసలు నీ గురించి నువ్వీ ఏమనుకుంటున్నైవ్వ?"

255
 ఏ కళన ఉందో కామాక్షి త్న అలవాటు ప్రకారం ఊరూ వాడా వినేట్టుి

అరవకుండా న్న వైపు తీవ్రంగా ఒక డలపు డలసి ఊరుకుంది. నేను వెళ్ి

న్ననైగారిని భోజన్ననికి ప్తలిచ్చను. మౌనంగా వచిి కంచం ముందు కూరుినై

న్ననైగారిని డలస్తు ఆక్షణంలో నిజంగా ఆయన మీద జాలి వేసింది.

అమా బ్రతికి ఉనైపుుడు ఇలా జరిగ ఉంటే పెదద గొడవై ఉండేది.

న్ననైగారికి కోపం వస్తుందో రాదో తెలియదు కానీ అమాా అలా పరిసిథతులను

సృషిటంచేది.

"న్ననైగారికి కోపం వస్తుంది. అరుసాురు."

"ఆయనకి ఇవనీై నచివ్వ."

"ఆయనిై ఒకో మాట్ అడగకుండా ఈ పని చేయకూడదు."

ఇలా చెప్తు చెప్తు తెలిసిన వాళికీ, చుట్లటలకీ మధయ న్ననైగారి గురించి ఒక

సింహసీపాైనిై సృషిటంచింది. అమా పోయిన త్రాీత్ ఆ రూపం మాసిపోయి,

ఇరవై ఏళ్ళా కూడా నిండని గయాయళ్ కోడలితో వేగదుక చపుగా చలాిరి పోయిన

చ్చరన్నైనిై న్నరత్ుకుండా తిన్నలి్ వచిిన అగజాత్యం న్ననైగారికి.

భోజనం ముగంచి న్ననైగారు చెయియ కడుకోోవడానికి వెళ్ానపుుడు

కామాక్షిని అడిగాను.

"ఇపుుడు ఒంట్ి కులాగానే ఉనైటుిందే?"

"అంటే నేను మంచం మీదే పడి ఉండాలా? చెపుండి. అలాగే మంచం

మీదే పడి చసాును."

256
 "ప్రతీ దానికీ ఊరంతా వినిడేలా అరుసాువెందుకు? న్నటి మాట్గా కాసు

మంచిగా నినేైమీ అడగ కూడదా?""

"అవ్వనండీ. న్నకు ఊరంతా వినిడేట్టుి అరవడం మాత్రమే వచుి.

మీరంతా కారయ శూరులు. నేనేం చేసిన్న అది త్పేు. ఎందుకంటే నేను పల్లిటూరి

నుంచి వచిిన దానిై కదా. ఇలూి, వాకిలి చకో బెటుటకోవడం న్నకు రాదు. వంట్ల

వారూు అస్లు చేత్ కాదు. నలుగురితో మసలు కోవడం తెలీదు." కామాక్షి

సాగదీస్తునైటుి ఏకరువ్వ పెటిటంది.

ఆను వైపు న్నయయం దుదని నేను అనదును. త్నకీ ర్కషం ఉందని ఆను

డలప్తంచుకోగలిగన చోటు వంటిలుి మాత్రమే.

న్ననైగారు వచిి గుమాం దగార నిలిడాారు. ఆయన మనస్తలో ఎలాంటి

ఆలోచనలు సాగుతున్నైయ్య న్నకు తెలుస్త. నేను న్నరు తెరిచి ఏదీ

అడగకోరదుదు.

"న్నన్నై! త్ను చినై ప్తలి. ఆనుతో సమంగా పోటీ మీకెందుకు?" అని నేను

అడగదలచుకునై ప్రశై న్ననైగారికి అరథం అయేయ ఉంటుంది. ఆ ప్రశైకి

న్ననైగారు త్న మనస్త్లోనే ఈ విధంగా జవాబు త్యారు చేసి ఉండచుి.

"ఒరేయ్ వాజమాా! నువ్వీ కదా నీ భారయను అదుపులో పెటుటకుని

ఉండాలి్ంది. ననై అడుగుతున్నైవా పెదద మనగాడిలా?"

ఒక వయస్త్ దాటిన త్రాీత్ ఎవరినీ అదుపులో పెట్టడం సాధయపడే

విషయం కాదేమోష.

257
 న్ననైగారికి అమాను అదుపులో పెటుటకోవాలి్న అవసరం ఎపుుడూ ఆ

రాదుదు. కానీ పసికందు కూడా త్నకంటూ ఒక సిదాదంత్ం ఉందని భీషిాంచుకుని

కూరుినే కాలం ఇది. మరీ అదుపులో పెట్లటలని డలస్తు విపరీత్ంగా ఏదైన్న జరిగే

ఆసాోరం ఉంది.

స్తోట్ర్ మీద స్వుడుగా నుయిన్ ర్కడుాకు చేరుకున్నైను. న్ననైగారు

మునుపటిలాగా కిబుబలకీ, పేకాట్కీ వెళ్ళతూ ఉంటే ఇంట్ి ఇంత్ గొడవ ఉండేది

కాదు. కానీ న్ననైగారు ఇంటి గుమాం కూడా దాట్డం మానేశారు. చనిపోయిన

అమా ఏ క్షణమైన్న తిరిగ వస్తుందేమోష అనైటుి, అపుుడు త్ను ఇంట్ినే ఉండి

ఆనును 'రామాా! లోపలి రా' అని సాీగత్ం పలికి లోపలి తీస్తకెళ్ళాలి అనైటుి

ఇంట్ినే పడి ఉన్నైరు.

అంత్ దు్ఖంలో ఉనై మనిషి ఇంట్ి వేరే ఏ విషయాలనూ

పటిటంచుకోకూడదు. కామాక్షి గన్ైలని క్రిందా మీదా చేస్త విషయానిై కూడా.

కామాక్షి కూడా అదే అడుగుతోంది. "న్న కంటూ ఒక జీవిత్ం వంటింట్ి కూడా

ఉండకూడదా? అకోడికి కూడా వచిి ననుై అజమాయిషీ చెయాయలా?" అని.

న్ననైగారు ఎందుకు సరుదకోదుక పోతున్నైరు? కంచెం ఆలోచిస్తు న్నకు ఆ

విషయం అరథమయియంది. న్ననైగారి హయాంలో అమా చ్చలా స్తీచిగా ఉండేది.

ఇంకా చెపాులంటే మా ఇంట్ి ఏ విషయంలోనైన్న నిరణయం అమాదే. అలా

సరాీధకారిగా ఉనై అమా న్ననైగారి ర్కజువారీ పనులలో కంచెం కూడా

అశ్రదదగా ఉండేది కాదు.

258
 చపుుడు చేయకుండా కంచం పెటేటది. సాైన్నల గదిలో వేనీైళ్ళా, సబుబ,

ట్వలు అనీై త్యారుగా ఉంచేది. న్ననైగారు సాైనం చేసి రాగానే గంధం

అరగదీస్త ప్తట్, గంధపు చెకో త్యారుగా ఉంచేది. మాసిన ిట్టలు చ్చకలికి

వేయడం, పరు్లో యాబై రూపాయలకు త్కుోవ కాకుండా ఉండేట్టుి

డలస్తకోవడం, కిబుబలకు కట్లటలి్న చందాలను ముందుగానే గురుు చేయడం...

ఇలా ప్రతి చినై విషయం లో కూడా ఏ కరతా రాకుండా డలస్తకునేది. ఒక

మనిషి పట్ి గౌరవం ఇలాంటి చినై చినై విషయాలలోినే కనిడుతుందని

న్ననైగారు అనేవారు. ఆ రీతిన డలస్తు కామాక్షి న్ననైగారిని పురుగుకన్నై

హీనంగా డలస్తుందనే చెపువచుి.

న్ననైగారైన్న కామాక్షిని పెదిదంటి అమాాయిలా, ఒక రాజకుమారిలా

భావిస్తునైటుి మాట్ వరసకైన్న అని ఉండాలి్ంది. ఈ కాలంలో రాజకుమారిని

ఎవరు డలడచ్చిరు? ఎదుటి వాళా గురించి మనం గొపుగా అనుకుంటునటుి

నడుచుకుంటే వాళా నుంచి మనకీ అదే విధమైన సుందన దొరికి ఉండేదేమోష.

కానీ న్ననైగారు, కామక్షి ఒకరినొకరు కాలి ధూళ్ కన్నై హీనంగా భావిస్తున్నైరు.

ఇదదరూ అవసథలు పడుతూ, గొడవలను సృషిటస్తున్నైరు. కామాక్షి చినైది. కానీ

న్ననైగారు అలా కాదుకదా. అమా పోయిన త్రాీత్ ఆయన మనస్త్ పూరిుగా

దు్ఖంతో నిండి పోయింది. ఒక వేళ అమేా తిరిగ వచిిన్న ఆ గాయం ఇక మాసి

పోదు.

ఫాయకటరీ నుంచి వచేిట్పుుడు కాయంటీన్ మేనేజర్ని డలడట్లనికి వెళ్ళిను.

న్ననైగారికి కాయంటీన్ లో చేస్త మికిర్ అంటే చ్చలా ఇషటం. చినై చినై విషయాలు

259
కూడా ఎలా దుఖాఖనిై కలిగసాుయ్య అలాగే సంతోషానిై ఇచేి విషయాలు కూడా

ఒకోోసారి చ్చలా అలుమైనవిగా ఉంట్లయి. ఇలా ఇంట్ి గొడవ జరిగన త్రువాత్

అనీై మామూలుగా సరుదకునై ర్కజులున్నైయి. ఈసారీ అలాగే సరుదకుంటుందని

అనుకున్నైను. న్ననైగారు మికిర్ పొట్ిం తీస్తకునైపుుడు అంతా సరుదకుందని

త్ృప్తు పడాాను కూడా.

కానీ అలా జరగదుదు. న్ననైగారు త్నలో తానూ ముడుచుకని పోవడం

ప్రారంభంచ్చరు. కామాక్షి కడుపుతో ఉందని తెలిసి ఆను తాలూకు చుట్లటలు

ఇంటికి వచిినపుుడు న్ననైగారు ఎవరితోనూ మాట్లిడకుండా, ఒకర్కజు పూరిుగా

అనైం తినకుండా ఉండి పోయారు. కామాక్షికి గాజులు తడిగంచడానికి వాళ్ళా

ఊరుకి తీస్తకెళ్ాన మరున్నడు న్ననైగారికి స్ాక్ వచిి సుృహ పోయింది. ఆ

మరుసటి ర్కజు ఆయన పోయారు. గాజులు తడిగంచడం, స్వమంత్ం ఏదీ

జరగకుండానే నేను బాబుకి త్ండ్రినయాయను.

కామాక్షి కడుకును డలస్తకుంటూ, న్నకు సవయంగా వండి పెడుతోంది.

నేను ఆనును అస్లు కోపగంచు కోవడం దుదు. ఇంకా చెపాులంటే కనై కడుకు

కన్నై మినైగా, చ్చలా జాగ్రత్ుగా ఆనును డలస్తకుంటున్నైను. ఆను నిండా

నూరేళ్ళా బ్రత్కాలి. అపుుడే న్న కడుకు పెదదవాడైన త్రాీత్ ఆ్రు ర్కజులోి మా

న్ననైగారికి పటిటన గతి న్నకు పట్టకుండా ఉంటుంది.

260