TC SCHRIJNWERKEN
Naar aanleiding van het
stijgende aantal inbraken in
woningen riep het Techni­
sche Comité ‘Schrijnwerken’
van het WTCB in samenwerking met
de FOD Economie een prenormatief
onderzoek in het leven onder de noe­
mer : beoordeling van de prestaties
van inbraakvertragend gevelschrijn­
werk. Met dit onderzoek wou men
voornamelijk de bestaande ontwerp­
normen voor de beoordeling van deze
elementen aanvullen en een oplossing
bieden voor hun complexiteit, lacunes
en gebrek aan reproduceerbaarheid.
✍ V. Detremmerie, ir., adjunct laboratori-
umhoofd, laboratorium ‘Dak- en gevel-
elementen’, WTCB
Gemiddeld grijpt er om de 7 à 8 minuten een
inbraakpoging plaats. Jaarlijks valt één wo-
ning op 40 ten prooi aan een inbraakpoging.
Over een periode van vijf jaar mag één Belg op
acht zich verwachten aan een inbraakpoging.
Deze cijfers spreken duidelijke taal en leggen
de vinger op de omvang van het probleem.
Doorgaans is het de beperkte weerstand van
een deur of venster die het de inbreker moge-
lijk maakt binnen te dringen in het gebouw.
Indien dit niet lukt binnen de vijf minuten, zal
de inbreker zijn geluk meestal elders trachten
te beproeven. Deze vaststelling leidde tot de
ontwikkeling van mechanische maatregelen
ter versteviging van het gevelschrijnwerk (1).
De overheidsdiensten zijn zich bewust van
deze problematiek en reiken de burgers een
aantal voordelen aan indien ze hun woning
voorzien van inbraakwerende schrijnwerkele-
menten :
• een belastingsvermindering bij de bescher-
ming van een privéwoning tegen inbraak
• een belastingaftrek voor de beveiliging van
beroepsruimten
• premies in verschillende Belgische gemeen-
ten voor werken die de inbraakweerstand
van woningen verhogen.
De Europese ontwerpnormen prEN 1627
tot 1630 [9, 10, 11, 12] werden opgesteld als
referentiedocumenten voor de beoordeling van
de prestaties van inbraakvertragend schrijn-
werk. Ze moeten fabrikanten en plaatsers
bovendien in staat stellen om hun producten
eenduidig te karakteriseren aan de hand van
een classificatiesysteem met zes klassen die
verschillen volgens de duur van de weerstand
tegen manuele inbraakpogingen en volgens de
(1) We kunnen de preventieve inbraakvertragende maatregelen onderverdelen in drie types : organisatorische, mechanische en elektronische maatregelen. We
legden ons tijdens dit onderzoek meer bepaald toe op de mechanische maatregelen. We verwijzen in dit kader naar een artikel uit de WTCB-Contact nr. 13
en naar het WTCB-Dossier nr. 2006/2.7 [13].
Inbraakweerstand van
gevelschrijnwerk
gebruikte middelen. Daarnaast bevatten deze
normen ook een beschrijving van de proefme-
thoden die gehanteerd werden voor de bepa-
ling van de weerstand van de gevelelementen
tegen een statische en dynamische belasting
en tegen manuele inbraakpogingen.
Deze normontwerpen zijn evenwel relatief
complex, slechts moeilijk reproduceerbaar en
incompleet en dit voornamelijk wat de voor-
schriften voor de onderdelen betreft (vulpa-
nelen, ventilatiesystemen, …), de overdracht
van de resultaten (andere afmetingen, onder-
delen, …) en het toepassingsgebied :
• de normen zijn niet van toepassing op be-
paalde – doch belangrijke – gevelelementen
zoals industriële, commerciële en residenti-
ële poorten
• de normen bevatten geen voorschiften of
aanbevelingen voor de keuze van de weer-
standsklasse volgens van het gebouwtype,
het risiconiveau, …
• de proeven werden uitgevoerd onder labora-
toriumvoorwaarden waarbij geen rekening
gehouden werd met de reële omstandighe-
den (veroudering, bevestiging aan de ruw-
bouw, …).
Naar aanleiding hiervan richtte het WTCB, op
initiatief van het Technische Comité ‘Schrijn-
werken’, het prenormatieve onderzoek ‘Beoor-
deling van de prestaties van inbraakvertragend
gevelschrijnwerk’ op dat in september 2004
van start ging en recentelijk afgerond werd.
Dit dossier geeft een overzicht van de belang-
rijkste onderzoeksresultaten en vestigt tevens
de aandacht op de opstelling van de proefme-
thoden en op de opbouw van inbraakvertra-
gend schrijnwerk.
1 DOEL VAN HET ONDERZOEK
We hadden met dit onderzoek een tweeledig
doel voor ogen : de optimalisering van de ont-
werpnormen prEN 1627 tot 1630 enerzijds
en de opstelling van een referentiedocument
voor inbraakvertragend standaardschrijnwerk
en van een leidraad voor de vervaardiging en
plaatsing ervan anderzijds.
We trachtten tijdens dit onderzoek de voor-
WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 1
gestelde proefmethoden te optimaliseren en
nieuwe proefmethoden te ontwikkelen voor
elementen die buiten het toepassingsgebied
van deze normontwerpen vallen (industriële,
commerciële en residentiële poorten, ven-
tilatiesystemen, zonneweringen met lamel-
len, …). Daarnaast ontwikkelden we ook re-
gels voor de overdracht van de proefresultaten
op elementen met andere afmetingen of met
andere onderdelen (bv. hang- en sluitwerk,
vulpanelen, verankering) dan deze die tijdens
de proeven aan bod kwamen. Rekening hou-
dend met het grote aantal uitgevoerde proeven
en met de opmerkingen van Belgische bouw-
professionelen die vertrouwd zijn met de pro-
blematiek van de inbraakweerstand van gevel-
elementen, konden we onze opmerkingen met
betrekking tot de ontwerpnormen prEN 1627
tot 1630 formuleren in de CEN TC 33-ad hoc
groep Burglar Resistance die instaat voor de
opstelling van deze normen.
Tijdens het onderzoek gingen we tevens na
welke invloed de reële plaatsingsvoorwaar-
den van de schrijnwerkelementen (verschil-
lende soorten metselwerk, andere verankerin-
gen, …) en de omgevingsvoorwaarden (andere
temperaturen, vochtigheidsgraad, …) uitoefe-
nen op de prestaties die vastgesteld werden
tijdens de inbraakweerstandsproeven onder la-
boratoriumvoorwaarden volgens de Europese
ontwerpnormen prEN 1627 tot 1630.
Het referentiedocument voor inbraakvertra-
gend standaardschrijnwerk dat hierboven
reeds aan bod kwam, bevat aanbevelingen
voor de plaatsing van deze elementen afhan-
kelijk van de weerstandsklasse, het gehanteer-
de materiaal en het elementtype. De leidraad
bevat op zijn beurt een volledig overzicht van
alle gegevens die tijdens het onderzoek verza-
meld werden (proefmethoden, classificaties en
voorschriften voor schrijnwerk en zijn onder-
delen, plaatsingsvoorschriften, systeem voor
de overdracht van de proefresultaten, …).
2 EUROPESE VOORNORMEN
Het openbare onderzoek van de Europese ont-
werpnormen prEN 1627 tot 1630 werd op 27
juni 2009 afgesloten door een positieve stem-
ming. De normen EN 1627 tot 1630 zullen in
TC SCHRIJNWERKEN

2010 bekrachtigd worden (²) en zullen samen
een uniek Europees referentiedocument vor-
men voor de beoordeling van de prestaties van
inbraakvertragend schrijnwerk. Vanaf hun of-
ficiële publicatiedatum zullen deze documen-
ten de voornormen NBN ENV 1627 tot 1630
(uit 1999), waarop ze gebaseerd zijn, vervan-
gen evenals de nationale normen uit de CEN-
lidstaten (Europees Comité voor Normalisa-
tie) voor de evaluatie van deze prestaties.
Deze normen werden opgesteld naar aanlei-
ding van de nood aan een uniek reproduceer-
baar systeem voor de beoordeling van de pres-
taties van inbraakvertragend schrijnwerk. De
norm EN 1627 bevat een classificatiesysteem
voor voetgangersdeuren, vensters, gordijnge-
vels, roosters en sloten, afhankelijk van hun
inbraakweerstandsprestaties. De normen EN
1628, 1629 en 1630 beschrijven proefmetho-
den voor de bepaling van de weerstand van
deze elementen tegen respectievelijk een sta-
tische belasting, een dynamische belasting en
een manuele inbraakpoging.
Deze normen zijn niet rechtstreeks van toepas-
sing op :
• de weerstand tegen het opensteken van slo-
ten en cilinders
• de weerstand tegen het neutraliseren van
elektrische, elektronische en elektromagne-
tische inbraakwerende bouwproducten (3)
• deuren, poorten en afsluitingen die geïnstal-
leerd worden in voor personen toegankelij-
ke zones en die hoofdzakelijk de doorgang
van koopwaar en voertuigen (vergezeld van
of bestuurd door personen) verzekeren naar
industriële en commerciële ruimten of naar
garages in woonzones.
De normen onderscheiden zes inbraakweer-
standsklassen (zie tabel 1), afhankelijk van
het gebruikte gereedschapstype en de duur van
de weerstand tegen manuele inbraakpogingen
(uitgedrukt in minuten). De klassen 1 en 6 bie-
den respectievelijk het minste en het meeste
weerstand tegen inbraak.
De laboratoriumproeven zijn materiaalonaf-
hankelijk en zijn van toepassing op het vol-
ledige gevelelement. Dit element wordt vooraf
door de fabrikant in een proefstelkader ge-
plaatst (doorgaans een houten kader met een
minimumdoorsnede van 100 mm x 50 mm of
een stalen buis van minstens 120 mm x 120
mm x 5 mm) of wordt erin gemonteerd vol-
gens diens instructies.
De opeenvolging van de proeven wordt be-
schreven in de norm EN 1627. De statische en
dynamische proeven en de manuele voorproef
worden achtereenvolgens uitgevoerd op een
eerste element, voor zover het resultaat van de
proef in uitvoering niet beïnvloed wordt door
de eventuele schade die tijdens de voorgaan-
de proef/proeven aan het element berokkend
werd. Vervolgens gebruikt men een nieuw ele-
ment voor de manuele hoofdproef.
Bij de statische proef (zie afbeelding 1, p. 3)
oefent men met een hydraulische vijzel een
belasting uit op verschillende punten van het
element (sluit- en ophangpunten, hoeken van
het vulpaneel, …). De uitgeoefende belastin-
gen, de proefduur en de toegelaten maximale
vervormingen hangen af van de beoogde
weerstandsklasse.
De dynamische proef (zie afbeelding 2, p. 3)
wordt uitgevoerd voor weerstandsklassen
1 tot 3 indien het element de statische proef
doorstond. Bij deze proef laat men een dub-
bele band met een massa van 50 kg (beschre-
ven in de norm NBN EN 12600 [7]) vallen op
verschillende vooraf bepaalde punten van het
element (middelpunt en hoeken van het vul-
paneel, …). De valhoogte hangt af van de be-
oogde weerstandsklasse.
De manuele proef (zie afbeelding 3, p. 3)

Tabel 1 Classificatie van de inbraakweerstand volgens de Europese normen EN 1627 tot 1630.
Aanvalstype Proeven
Weer­ Manueel (EN 1630)
stands­
Statisch Dynamisch Weer­ Totale
klasse Inbreker Gereedschap Gereed­
(EN 1628) (EN 1629) stands­ proef­
(EN 1627) Proef schaps­
duur duur
set
[min] [min]
Eenvoudig klein gereed-
1 Ongeoefend X X – A1 – –
schap, fysieke kracht
Idem + eenvoudig ge-
reedschap (schroeven-
2 Ongeoefend X X X A2 3 15
draaier, tang, houten of
plastic wiggen, zagen)
Idem + extra schroe-
vendraaiers, koevoet,
3 Geoefend kleine hamer, hand- X X X A3 5 20
boormachine, pendrij-
vers
Idem + zware hamer,
bijl, hout-, metaal- en
4 Ervaren X – X A4 10 30
boutenschaar, beitel en
draadloze boormachine
Idem + elektrisch
gereedschap (boor, de-
5 Ervaren X – X A5 15 40
coupeerzaag, recipro-
zaag, haakse slijper)
Idem + moker, ijzeren
wig, krachtig elektrisch
6 Ervaren X – X A6 20 50
gereedschap (slijpschijf,
klophamer)

(2) Hoewel de normen nog niet officieel bekrachtigd waren bij de publicatie van dit artikel, zullen we in het vervolg van dit dossier gebruik maken van de
benaming ‘EN’ in plaats van ‘prEN’.
(3) Voor meer informatie hierover verwijzen we naar het TIS-project ‘Inbraakbeveiliging’ [13].

WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 2

TC SCHRIJNWERKEN
Afb. 1 Statische proef.
wordt in twee fasen uitgevoerd voor de weer-
standsklassen 2 tot 6 indien het element de
statische en dynamische proeven doorstond.
Tijdens de manuele voorproef tracht men de
zwakste en kwetsbaarste punten te ontdekken
evenals het meest doeltreffende gereedschap
uit de beschikbare gereedschapsset. Deze
proef vindt plaats nadat het element weerstond
aan de statische en dynamische proeven. Ver-
volgens voert men, op basis van de gegevens
die men vergaarde tijdens de eerste proef, de
manuele hoofdproef uit op een nieuw schrijn-
werkelement. Tijdens deze proef tracht men
een opening te realiseren binnen de tijdspanne
die opgelegd wordt door de beoogde weer-
standsklasse (zie tabel 1, p. 2).
De gereedschapsset die gebruikt wordt voor
een bepaalde weerstandsklasse bestaat uit
de gereedschappen die eigen zijn aan deze
klasse, vermeerderd met de gereedschappen
van de lagere klassen (zie afbeelding 4). Zo
zal een manuele proef van klasse 3 uitgevoerd
worden met de gereedschapssets A1 tot A3.
De gereedschapsset A1 wordt gebruikt voor
de voorbereiding van de elementen op de
statische en dynamische proeven voor weer-
standsklasse 1 en tijdens de manuele voor- en
hoofdproeven voor weerstandsklassen 2 tot 6.
Het beproefde element voldoet aan de eisen
die de norm EN 1627 opgeeft voor een gege-
ven inbraakweerstandsklasse indien de toege-
laten maximale vervormingen op geen enkel
moment overschreden worden. De toegelaten
Afb. 4 Gereedschapssets A1 en A2 voor de manuele proef op elementen met
inbraakweerstandsklasse 2.
Afb. 2 Dynamische proef.
maximale vervormingen zijn afhankelijk van
het proef- en/of belastingstype en worden ge-
controleerd met behulp van een aantal kalibers
(zie afbeelding 5).
In de normatieve bijlage D van de norm
EN 1627 beschrijft men hoe de resultaten van
de inbraakweerstandsproeven geëxtrapoleerd
kunnen worden naar elementen met afmetin-
gen die afwijken van deze van het proefele-
ment, maar toch binnen de onderstaande gren-
zen liggen (voor zover het proefrapport geen
bijkomende beperkingen oplegt) :
• voor deuren : toegelaten afwijking op de
breedte en de hoogte van het proefelement :
van - 20 % tot + 10 %
• voor vensters : toegelaten afwijking van
± 25 % op het oppervlak, van + 5 tot - 20%
op de afstand tussen de hoek van het ele-
ment en het eerstvolgende sluitpunt en van
+ 5 tot - 30 % op de afstand tussen de sluit-
punten.
Het aantal sluitpunten mag enkel verminderd
worden indien de afstanden tussen de overblij-
vende sluitpunten kleiner blijven dan de af-
standen bij het beproefde element. De bijlage
geeft ook regels op voor de uitwisselbaarheid
van het hang- en sluitwerk.
Elke aanpassing (qua afmetingen, opbouw)
die afwijkt van deze die opgenomen zijn in de
bijlage, moet een gunstig advies krijgen van
het proeflaboratorium. Zoniet is een bijko-
mende proef vereist.
WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 3
Afb. 3 Manuele proef.
Afb. 5 Kalibers voor de manuele proef.
3 OP PUNT STELLING VAN DE
PROEFMETHODEN
We besteedden tijdens het onderzoek heel wat
aandacht aan de optimalisering van de proef-
methoden die voorgesteld werden in de normen
EN 1627 tot 1630. Deze methoden zouden een
objectieve beoordeling van de inbraakweer-
stand van het gevelschrijnwerk op de Belgische
en Europese markten mogelijk moeten maken.
In eerste instantie hebben we ons toegelegd
op de verfijning van de proefprocedure. Zo
legden we ons toe op de nauwkeurigere om-
schrijving van de verschillende uit te oefenen
belastingen, het gebruik van een verdeelplaat
tussen de beglazing en de drukvoet, … tijdens
de statische proef en het gebruik van de ver-
schillende gereedschappen, de toegelaten aan-
valstypes per weerstandsklasse, … tijdens de
manuele proeven.
We bestudeerden bovendien de impact die de
vervanging van de zandzak (voorgeschreven in
de voornorm NBN ENV 1628) door de dubbele
band uit de norm NBN EN 12600 (voorgeschre-
ven in de norm EN 1628) met zich meebrengt
voor de uitvoering van de zachte-schokproeven
op diverse vulelementen (4). Deze studie beves-
tigde onder meer dat de dynamische proeven
steeds uitgevoerd moeten worden op het wer-
kelijk aanwezige vulpaneel. Het glazen vul-
paneel werd bij de inbraakweerstandsproeven
soms vervangen door een houten vulpaneel, wat
slechts een miniem verschil met zich meebrengt
voor de statische proeven (en in mindere mate
ook voor de manuele proeven), maar daarente-
(4) Voor meer informatie over dit onderwerp kan
men het WTCB-Dossier nr. 2009/4.10 [14]
raadplegen.
TC SCHRIJNWERKEN
gen een grote invloed uitoefent op de dynami-
sche proeven. Het verschil in stijfheid tussen
beide vulelementen zal bij proeven met een
houten vulelement immers aanleiding geven
tot een afzwakking van de krachten die na de
impact overgedragen worden op het schrijnwer-
kelement en zijn onderdelen.
We voerden daarnaast ook specifieke proeven
uit ter bevestiging van de extrapolatiecriteria
voor de proefresultaten uit de norm EN 1627.
Dankzij deze criteria kan men schrijnwerkele-
menten met andere afmetingen of onderdelen
(vulpanelen en hang- en sluitwerk) zonder bij-
komende proeven classificeren op basis van de
gegevens die verkregen werden tijdens proe-
ven op gelijkaardige schrijnwerkelementen.
Dankzij het grote aantal uitgevoerde proeven
op verschillende schrijnwerktypes en onze
samenwerking met fabrikanten, laboratoria
en werkgroepen die te maken hebben met de
inbraakweerstandsproblematiek, konden we
de vinger leggen op enkele zwakke punten en
gebreken uit de normen en waren we in staat
om opmerkingen te formuleren en verbeterin-
gen voor te stellen aan de CEN TC 33 ad hoc-
werkgroep Burglar Resistance die instaat voor
de opstelling van de normen EN 1627 tot 1630.
We formuleerden meer bepaald opmerkingen
aangaande de definitie van het proefstelkader en
van de uitvoeringsdetails voor de statische proe-
ven, gingen de relevantie na van het gebruik van
de dubbele band bij de dynamische proeven, ga-
ven aanbevelingen om de reproduceerbaarheid
van de manuele proeven te waarborgen, stelden
gereedschap voor dat gehanteerd kan worden
bij de manuele inbraakpoging, …
Naar aanleiding van het onderzoek konden we
ook een proefmethode voorstellen voor ele-
menten die niet rechtstreeks behandeld werden
in deze Europese normen. Het betreft meer be-
paald industriële, commerciële en residentiële
poorten (zie § 3.1), ventilatieroosters (waarvoor
we een proefmethode opstelden die gebaseerd
is op de methoden uit de normen EN 1627 tot
1630 voor vaste ramen en roosters), …
Daarnaast bestudeerden we de invloed van
de reële uitvoeringsvoorwaarden en de om-
gevingsvoorwaarden (temperatuur- en voch-
Afb. 7 Manuele proeven op sectionaalpoorten.
WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 4
tigheidsvariaties) op de weerstandsklasse die
bepaald werd in het laboratorium (zie § 3.2).
Vóór en/of tijdens de verschillende uitgevoer-
de proeven gaven we de fabrikanten telkens
suggesties over maatregelen die ze kunnen
treffen om de inbraakwerende prestaties van
hun producten te verhogen. Zo gaven we on-
der meer aanbevelingen met betrekking tot de
kwaliteit van de gebruikte materialen, de weer-
stand van de hoekverbindingen, het glastype,
de bevestiging van de glaslatten, het hang- en
sluitwerk (type en aantal sluit- of ophangpun-
ten, bevestiging van deze laatste, toepassing
van een vensterkruk met slot), de bevestiging
van het element in het proefstelkader, … We
bespreken in de volgende paragrafen enkele
aanbevelingen voor de fabricage en plaatsing
van deuren, vensters en garagepoorten met een
inbraakweerstand van klasse 2.
3.1 Sectionaalpoorten voor garages
In afwachting van een Europese consensus,
stelden we aan de hand van de beoordelings-
methoden voor draaiende, schuivende en rol-
lende schrijnwerkelementen een methode op
voor de evaluatie van de inbraakweerstand van
sectionaalpoorten voor garages.
Om de weerstand van sectionaalpoorten tegen
statische belastingen te kunnen bepalen, legden
we per inbraakweerstandsklasse de statische-
belastingskrachten vast die representatief en
specifiek zijn voor dit poorttype. Het betreft
voornamelijk krachten die loodrecht op het
vlak van het element uitgeoefend worden (ter
hoogte van de geleidingswieltjes, in het midden
van de panelen, ter hoogte van de hoeken van
het zichtbare gedeelte van de poort of van de
hoeken van het vulpaneel wanneer er vensters
of ventilatieroosters geïntegreerd werden in
het poortblad of ter hoogte van de sluitpunten
bij niet-aangedreven poorten) en krachten die
veroorzaakt worden door het optillen van het
poortblad (zie afbeelding 6). Daarnaast pasten
we ook de slaagcriteria van de proeven aan. De
dynamische- en manuele-proefmethoden zijn
gelijkaardig aan deze die gehanteerd worden
bij de beproeving van elementen die wel binnen
het toepassingsdomein van de normen vallen.
Afb. 6 Statische proef : opheffen van
het poortblad.
We ontwikkelden onder meer de volgende ma-
nuele-inbraaktechnieken (zie afbeelding 7) :
• de geleidingswieltjes uit hun geleider tillen
• de sluitpunten aanvallen bij niet-aangedre-
ven poorten
• de bevestigingen van de scharnieren verwij-
deren
• het poortblad doorboren
• de bevestigingen verwijderen van de verbin-
ding van het poortblad met de motoras.
Aan de hand van de onderzoeksresultaten
konden we bovendien de criteria optimalise-
ren voor de extrapolatie van de proefresulta-
ten naar elementen met andere afmetingen. De
proefresultaten zijn extrapoleerbaar naar ele-
menten met een identieke opbouw en afmetin-
gen die voldoen aan de volgende vuistregels :
• de lengte en/of breedte van het element mag
onbeperkt afnemen
• de hoogte mag met 50 % toenemen
• de breedte van de vrije opening mag slechts
met 10 % toenemen.
De uitwisselbaarheid van onderdelen (geome-
trie van de panelen, geleidingsrails,…) of een
toename van de afmetingen buiten de hier-
boven vermelde limieten kunnen toegestaan
worden mits gunstig advies van het proeflabo-
ratorium. Bij een negatief advies is een bijko-
mende proef vereist.
3.2 Proeven in situ
Uit de laboratoriumproeven bleek duidelijk
dat men bij de plaatsing van het schrijnwerke-
TC SCHRIJNWERKEN
Afb. 8 Manuele inbraakproef in situ.
lement in het proefstelkader de aanbevelingen
van de fabrikant moet opvolgen (of de voor-
schriften uit de norm NBN B 25-002-1 [1]
voor vensters of de STS 53.1 [15] voor deuren).
Deze aanbevelingen moeten immers een zo
realistisch mogelijk beeld geven van de reële
plaatsing van het schrijnwerkelement in het
metselwerk. Het gedrag dat dit element tijdens
de inbraakweerstandsproeven vertoont (vooral
tijdens de manuele proef), kan immers sterk be-
ïnvloed worden door een onaangepaste plaat-
sing die bijvoorbeeld aanleiding geeft tot een
buitensporige verdraaiing van het vaste kader
ten opzichte van het proefstelkader, waardoor
de ‘inbreker’ de sluitpunten beter kan berei-
ken en verwijderen. Het geheel proefstelkader/
frame moet bovendien voldoende stijf en stevig
zijn om de proefresultaten niet te beïnvloeden.
Bij een reële plaatsing zal de inbraakweer-
stand van een schrijnwerkelement niet alleen
afhankelijk zijn van de prestaties van het ele-
ment zelf, maar ook van de stijfheid van de
wand waarin het geplaatst werd en van de
plaatsingsvoorwaarden. Bij normale plaat-
singstechnieken is het bijgevolg goed mo-
gelijk dat de inbraakweerstandsduur van een
gegeven schrijnwerkelement sterk verschilt
naargelang de manuele proef uitgevoerd werd
in het laboratorium of onder reële plaatsings-
voorwaarden (i.e. voor een gegeven structuur
(verschillende soorten wanden), verankerings-
systeem en opgegeven uitvoeringstoleranties
en omgevingsvoorwaarden). Een gebrekkige
fabricage van het schrijnwerkelement (bv.
verkeerde uitfreeshoek, te veel speling tus-
sen de vleugel en het vaste kader, …) zal de
inbraakwerende prestaties van het element in
ieder geval bijkomend negatief beïnvloeden.
Aangezien de inbraakweerstandsproeven vol-
gens de Europese normen EN 1627 tot 1630
uitgevoerd werden onder laboratoriumvoor-
waarden, bestudeerden we de invloed die de
reële plaatsing van gevelschrijnwerkelemen-
ten uitoefende op de inbraakwerende presta-
ties die geregistreerd werden in het laborato-
rium.
De dynamische en manuele proeven werden
achtereenvolgens uitgevoerd in het laboratori-
um en in situ op vensters uit aluminium, hout
Afb. 9 Uitspringende stenen in het
gevelmetselwerk
en PVC die geplaatst werden in verschillende
soorten muren (massieve muren, spouwmuren
uit bakstenen en muren uit cellenbeton) en met
verschillende soorten verankeringen (bevesti-
gingsbeugels, schroeven en pluggen) die gese-
lecteerd werden afhankelijk van het geplaatste
schrijnwerkelement en het metselwerktype
waarin het geïntegreerd werd.
De dynamische proeven in situ berokkenden
doorgaans minder schade aan het element dan
de laboratoriumproeven. Bij reële plaatsings-
voorwaarden zal de verhoogde flexibiliteit van
het venster immers de krachten afzwakken die
overgedragen worden op het venster en zijn
onderdelen.
Tijdens de manuele proef vertoonden de geteste
vensters daarentegen in de meeste gevallen een
lagere algemene inbraakweerstand in situ (met
uitzondering van vensters die met doorgaande
schroeven in een massieve muur bevestigd wer-
den) dan in het laboratorium (zie afbeelding 8).
Dit fenomeen is doorgaans niet het gevolg van
de gebrekkige weerstand van het element zelf,
maar eerder van de ontoereikende weerstand
van de ruwbouw, of nog, van een onaangepaste
verankering aan de ruwbouwmaterialen (type,
bevestigingen en pluggen, aantal en positione-
ring van de ankerpunten, verbinding met het
raamkader, …). Zo stelden we meer dan eens
uitspringende stenen vast in het gevelmetsel-
werk (zie afbeelding 9), zagen we pluggen en
schroeven met een gebrekkige weerstand tegen
uitrukken en troffen we dragende stenen aan
met barsten ter hoogte van de bevestigingen
(zie afbeelding 10). Dit laatste fenomeen kan
zijn oorzaak vinden in bevestigingen die zich te
dicht bij de rand bevinden, een te beperkt aan-
tal bevestigingen of een ontoereikende weer-
stand van de samenstellende materialen van de
draagmuur tegen de krachten die veroorzaakt
worden tijdens een manuele inbraakpoging van
klasse 2. Naar aanleiding van deze gebreken
waren de bevestigingsankers meestal vlot be-
reikbaar en kon men een opening forceren door
ofwel deze ankers uit het schrijnwerkelement
of de dragende muur te rukken, ofwel door de
stenen te breken waarin deze bevestigd waren.
Deze manuele proeven vestigden nogmaals
de aandacht op de invloed die de plaatsings-
WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 5
Fig. 10 Barst in een betonblok door
slecht gepositioneerde bevestiging.
voorwaarden van gevelschrijnwerkelementen
uitoefenen op hun inbraakwerende prestaties.
Naar aanleiding van deze proeven konden we
aanbevelingen formuleren voor de plaatsing
van inbraakvertragend schrijnwerk (vooral
vensters) van klasse 2.
Men dient bij de plaatsing van inbraakvertra-
gend buitenschrijnwerk steeds de algemene
principes uit de TV 188 [17] op te volgen en
de voorschriften uit de norm NBN B 25-002-1
(of de STS 53.1 voor deuren).
De afmetingen van het schrijnwerkelement
moeten nauwkeurig afgesteld worden op deze
van de ruwbouw om openingen tussen het vaste
kader en de ruwbouw te vermijden. Men dient
deze opening in elk geval te beperken tot 15 mm.
De weerstand van de ruwbouw en van de ma-
terialen waarin het inbraakvertragende schrijn-
werk geplaatst moet worden, dient minstens
de inbraakweerstand van het schrijnwerk te
evenaren.
In een massieve muur gebeurt de plaatsing
van het inbraakvertragende schrijnwerk met
schroeven die door het vaste kader geboord
worden. Bij spouwmuren maakt men gebruik
van bevestigingsankers die de plug en zijn be-
vestiging in het midden van de dragende wand
moeten positioneren (men mag deze nooit te
dicht tegen de rand van de stenen plaatsen om
te vermijden dat deze zouden barsten (5)). De
bevestigingsankers moeten voldoende dik zijn
om naast de traditionele schrijnwerkbelastin-
gen (bv. windbelasting, bedieningskracht, …)
ook weerstand te kunnen bieden aan de krach-
ten die gepaard gaan met een inbraakpoging.
Om de duurzaamheid en correctheid van de
plaatsing van het metselwerk te garanderen,
valt het bovendien aan te raden om de spouw
gedeeltelijk af te dichten of versterkte zones te
voorzien ter hoogte van de bevestigingen (bv.
met behulp van betonblokken of omgekeerd
geplaatste blokken die opgevuld worden met
mortel of beton).
(5) De TV 188 stelt dat een plug, die uitzet bij
inschroeven, op een afstand van ten minste 1
tot 2 maal de bevestigingsdiepte van de rand
dient te worden geplaatst.
TC SCHRIJNWERKEN
Men dient steeds gebruik te maken van beves-
tigingen en pluggen die aangepast zijn aan het
metselwerktype waarin het inbraakwerende
schrijnwerk geïntegreerd wordt en die tevens
de krachten kunnen opvangen die gepaard gaan
met een inbraakpoging. De afmetingen van de
bevestigingen zullen bijgevolg afhangen van
de beoogde weerstandsklasse en van het totale
aantal gebruikte bevestigingen. We raden een
minimumdiameter van 5 mm aan en een be-
vestigingsdiepte in de ruwbouw van minstens
60 mm. Daarnaast genieten metalen (of che-
mische) pluggen ook de voorkeur boven tradi-
tionele pluggen. De bevestigingen (schroeven,
bouten, deuvels) moeten vervaardigd zijn uit
gegalvaniseerd (naar rata van 275 g/m², con-
form de norm NBN B 25-002-1) of roestvrij
staal en moeten in een voldoende aantal toe-
gepast worden om weerstand te kunnen bieden
aan de krachten die inwerken op het schrijn-
werkelement (bv. bij een inbraakpoging). Men
plaatst de bevestigingen op de stijlen van het
vaste kader op ongeveer 20 cm afstand van elke
hoek van het schrijnwerkelement en ter hoogte
van elk ophang- en sluitpunt. De maximale
tussenafstand tussen twee bevestigingen moet
voldoen aan de voorschriften van de norm
NBN 25-002-1 (respectievelijk 100, 75 en 60
cm voor houten, metalen en aluminium profie-
len). In het geval van vensters is het raadzaam
om minstens één bevestiging aan te brengen in
de bovenste en onderste stijlen van het vaste
raamkader (enkel indien er geen rolluikkast
of buitenzonnewering aanwezig is) en om, bij
deuren breder dan 1 meter, een bijkomende be-
vestiging te voorzien in de bovenste deurstijl.
Ten slotte is het ook raadzaam om ter hoogte
van de ophang- en sluitpunten extra stelblokjes
te voorzien tussen het vaste kader en de ruw-
bouw om de vervorming van het schrijnwerk­
element tijdens een inbraakpoging tegen te
gaan en zo de bevestigingen van het vaste ka-
der aan de ruwbouw te beschermen.
3.3 Proeven na veroudering
We wilden nagaan welke invloed de omge-
vingsvoorwaarden (variaties in temperatuur en
vochtigheid) uitoefenen op de in het laborato-
rium bepaalde inbraakwerende prestaties van
het schrijnwerk. We voerden hiertoe een ma-
nuele laboratoriumproef uit op een dubbelbe-
glaasd houten venster vóór en na veroudering
door blootstelling aan een temperatuur van
70 °C en een vochtigheidsgraad boven 90 %.
De veroudering van het raamkader veroorzaakte
openingen ter hoogte van de hoekverbindingen,
evenals een afname van de initiële speling tus-
sen het vaste kader en de vleugels, waardoor er
tussen het vaste kader en de vleugel nog nauwe-
lijks een gereedschap paste en het hang- en sluit-
werk vrijwel onbereikbaar werd. Aangezien dit
hang- en sluitwerk bovendien uit roestvrij staal
bestond, hield het geen enkele schade over aan
WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 6
de veroudering. Noch de opening van het raam-
kader aan de hoekverbindingen, noch de ver-
vorming van het schrijnwerk oefende bijgevolg
een nadelige invloed uit op het gedrag van het
schrijnwerkelement tijdens de proef.
Tijdens deze proef konden we echter niet na-
gaan welke invloed de uitdroging van het hout
onder omgevingsvoorwaarden uitoefent op de
inbraakweerstandsprestaties die vastgesteld
werden in het laboratorium. De kans is bijge-
volg groot dat er na de uitdroging meer speling
zal ontstaan tussen het vaste kader en de vleugel,
waardoor men er gemakkelijker gereedschap-
pen kan tussensteken om toegang te verkrijgen
tot de sluitpunten. Het schrijnwerkelement zal
met andere woorden minder weerstand bieden
tegen manuele inbraakpogingen.
4 OPBOUW VAN INBRAAKVERTRA­
GEND SCHRIJNWERK
Om een gebouw doeltreffend te beschermen
tegen inbraak, moeten alle van buitenaf toe-
gankelijke schrijnwerkelementen (bv. vensters,
toegangsdeuren, garagepoorten) een homogene
inbraakbeveiliging vertonen. Men dient met an-
dere woorden schrijnwerkelementen te selecte-
ren met een identieke inbraakbeveiligingsgraad
(met dezelfde inbraakweerstandsklasse). De
inbraakbeveiliging van een gebouw zal bijge-
volg afhangen van de inbraakweerstand van het
zwakste schrijnwerkelement. Daarnaast moe-
ten alle onderdelen van het inbraakvertragende
gevelschrijnwerk zodanig ontworpen en geas-
sembleerd worden dat ze de vooropgestelde
inbraakweerstandsgraad van het schrijnwerk
garanderen. De inbraakweerstand van het vol-
ledige schrijnwerkelement zal immers steeds
afhangen van zijn zwakste onderdeel.
Men kan de inbraakweerstand van gevel-
schrijnwerkelementen hoofdzakelijk verhogen
door aandacht te besteden aan de mechanische
weerstand ervan, het glastype en de bevesti-
ging van de beglazing, het hang- en sluitwerk
en de bevestiging van het schrijnwerk aan de
ruwbouw.
4 1 6
2
7
3 3
5
Afb. 11 Inbraakvertragende maatrege-
len voor deuren.
Naar aanleiding van de proeven die uitgevoerd
werden in het kader van dit onderzoek en de
samenwerking met fabrikanten en andere labo-
ratoria, … konden we een referentiedocument
op punt stellen met aanbevelingen voor de ver-
vaardiging van inbraakvertragende schrijnwer-
kelementen (hoofdzakelijk van inbraakweer-
standsklassen 1 tot 3 aangezien deze het meeste
voorkomen op de Belgische markt). De aanbe-
velingen uit dit document zijn onderverdeeld
per type element (al dan niet behandeld in de
normen EN 1627 tot 1630) en per materiaaltype.
4.1 Elementen behandeld door de nor-
men EN 1627 tot 1630
Van alle elementen die behandeld worden in
de normen EN 1627 tot 1630, zijn deuren en
ramen veruit de belangrijkste en meest ge-
bruikte. Men kan de volgende mechanische
maatregelen treffen om deze gevelschrijnwer-
kelementen te beschermen en te wapenen te-
gen een inbraak :
• voor deuren (zie afbeelding 11) : een voldoen-
de stevige vleugel (1) en vaste kader (2) om de
krachten te kunnen opvangen bij een inbraak-
poging, meerpuntssluiting (3) met nachtscho-
ten (bij voorkeur minstens drie) die minstens
20 mm uitsteken, inbraakvertragende vei-
ligheidssluitplaten (4), een veiligheidscilin-
der (5), veiligheidsrozet of -langschild (6) dat
de cilinder beschermt (de cilinder mag niet
meer dan 2 mm uit het vlak van het veilig-
heidsbeslag steken) ijzeren scharnieren of
paumellen en dievenklauwen voor deuren die
naar buiten opendraaien (7), ...
• voor ramen (zie afbeelding 12) : voldoende
stijve en stevige profielen om weerstand
te bieden aan een inbraakpoging (1), een
inbraakvertragende beglazing (2), padden-
stoelnokken (3) waarvan het aantal en de
positie bepaald worden naargelang van de
afmetingen van de elementen, de beoogde
klasse en de eventuele toepassing van bij-
komende maatregelen om de vleugel vast
te zetten in het vaste kader, een met sleutel
afsluitbare raamkruk waarvan de krukkast
beschermd is tegen uitboren (4), ...
1
4
2
Afb. 12 Inbraakvertragende maatrege-
len voor vensters.
TC SCHRIJNWERKEN

Zoals reeds vermeld op de vorige pagina, moet
men zich tijdens de plaatsing steeds vergewis-
sen van de kwaliteit van de ruwbouw, van het
gebruikte bevestigingssysteem en van een vol-
doende aantal verankeringen aan de ruwbouw,
afhankelijk van de omvang van het schrijnwerk­
element en van de krachten die ernaar moeten
overgedragen worden (waaronder de krachten
die veroorzaakt worden bij een inbraakpoging).
Tabellen 3 en 4 (p. 8) geven een overzicht van
de mechanische inbraakwerende maatregelen
die men kan treffen voor deuren en vensters van
klasse 2. Tabel 2 geeft op zijn beurt een aantal
voorschriften op voor de materialen waaruit
schrijnwerkelementen opgebouwd zijn. Deze
voorschriften zijn immers een zeer belangrijk
gegeven voor de inbraakvertragende deuren en
vensters die toegepast worden in België.
Algemeen wordt aangenomen dat van buiten-
af toegankelijke gevelschrijnwerkelementen
(vensters, deuren, …) met inbraakweerstands-
klasse 2 afdoende bescherming bieden aan re-
sidentiële gebouwen. We willen er bovendien
op wijzen dat men in België een belastings-
vermindering kan krijgen voor het beveiligen
van de eigen woning. Naar aanleiding van ons
onderzoek formuleerden we ten slotte aanbe-

Tabel 2 Aanbevelingen voor de materialen waaruit het inbraakvertragende schrijnwerk wordt opgebouwd.
• Hout : alle soorten hout, zowel massief als gelijmd-gelamelleerd, met een kwaliteit conform de voorschriften van de norm
NBN EN 14220 [8] :
–– de minimale volumieke massa moet minstens 500 kg/m³ bedragen voor loofhout en 400 kg/m³ voor naaldhout met een
Materialen vochtigheidsgraad van 12 %
–– de vezelrichting van het hout (parallellisme van de vezels) moet binnen de toelaatbare toleranties liggen
• Synthetische materialen : PVC, polyurethaan (PUR), ...
• Metalen : aluminium, (roestvrij) staal, met of zonder thermische onderbreking
• Hout :
–– gelijmde pen- en gatverbinding, gelijmde deuvelverbinding (pluggen in een duurzame houtsoort), gelijmde of mechani-
sche vingerlasverbinding (van buitenaf moeilijk bereikbaar)
–– de kwaliteit van de gelijmde verbindingen moet minstens aan klasse D3 voldoen (NBN EN 204 [2]).
Hoek­
• Synthetisch materiaal :
verbindingen
–– gelast (conform de nom NBN EN 514 [3])
–– bij deurvleugelprofielen : gebruik van bijkomende hoekstukken is verplicht (conform de voorschriften van de profielleve-
rancier)
• Metaal : mechanische of gelaste verbindingen

Tabel 3 Mogelijke inbraakvertragende maatregelen voor een buitendeur van klasse 2 (*).
Voldoende stijfheid om weerstand te bieden aan een inbraakpoging
Vleugel
Vulpaneel dat niet gedemonteerd kan worden van buitenaf
De doorsnede van de profielen is afhankelijk van de gebruiksbelastingen, de windbelastingen en de belastingen die ge-
paard gaan met een inbraakpoging :
Vast kader en
• hout : aanbevolen doorsnede van 68 mm
profielen
• PVC : profielen versterkt men een stalen profiel van minstens 1,5 mm dikte, doorsnede varieert per fabrikant (bv. 70 mm)
• aluminium : doorsnede varieert per fabrikant (bv. 60 mm)
Het aantal openingen (bv. brievenbus vermijden) en uitrustingen beperken in de deurvleugel om deze zo min mogelijk te ver-
Uitrustingen
zwakken
Maximale speling volgens de STS 53.1
Spelingen Indien de speling tussen de deurvleugel en de omkadering te groot is, dient men deze te verkleinen door een speciaal
profiel (dat niet gedemonteerd kan worden van buitenaf) aan te brengen op de deurvleugel
De maximale afmetingen worden vastgelegd volgens de STS 53.1 en mede bepaald door de leveranciers van de profielen
Maximale
en het hang- en sluitwerk. Ze zijn afhankelijk van het aantal ophangpunten, het eigengewicht, de materiaalsoort en het
afmetingen
gewicht van de beglazing of het vulpaneel
• Slot en cilinder :
–– meerpuntssluiting (minstens drie sluitpunten met een minimale tussenafstand van 450 mm), nachtschoot van minimum
20 mm en een sluiting in een of twee toeren
–– versterkte veiligheidscilinder : slot van een code 3 (NBN EN 12209 [6]) en cilinder voorzien van een bescherming
volgens graad 4 (NBN EN 1303 [4])
Hang- en –– men dient de cilinder aan de buitenzijde te beschermen door een inbraakvertragend beslag te voorzien (langschild,
sluitwerk rozet, …) dat niet demonteerbaar is van buitenaf. Verder dient men erop toe te zien dat de cilinder niet verder dan
2 mm uit het vlak van het inbraakvertragende beslag steekt
• De veiligheidssluitplaat moet vervaardigd worden uit roestvrij staal, heeft een minimale dikte van 3 mm en wordt met
voldoende lange schroeven en in een aangepaste hoek gemonteerd in een voldoende robuust vast kader
• De schroeven ter bevestiging van het hang- en sluitwerk moeten in overeenstemming zijn met de richtlijnen van de pro-
fiel- of beslagleverancier : vervaardigd uit roestvrij staal, gebichromateerd, gegalvaniseerd, verzinkt
Minstens drie ophangpunten (scharnieren, paumellen) uit staal of roestvrij staal
Ophangpun­ Type en aantal (NBN EN 1935 [5]) afhankelijk van de gebruikscategorie, de weerstand, het gewicht van de deur en van de
ten en dieven­ vereiste inbraakwerende prestaties
klauwen Dievenklauwen die geïntegreerd zijn in de scharnieren of onafhankelijk aangebracht werden in de vleugel van deuren die
naar buiten opendraaien
De afmetingen van de gewone beglazing in de deurvleugel moeten beperkt worden (maximale breedte van 150 mm).
Beglazing Indien dit onmogelijk is, dient men de voorschriften voor vensters op te volgen (inbraakwerende beglazing van klasse P4A,
aangepaste bevestiging van de glaslatten)
(*) Voor de bevestiging van inbraakvertragende deuren en vensters aan de ruwbouw verwijzen we naar § 3.2 over de proeven in situ, waar u aanbevelingen
kan terugvinden voor de ruwbouw en de gehanteerde bevestigingssystemen en hun plaatsing.

WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 7

TC SCHRIJNWERKEN

Tabel 4 Mogelijke inbraakvertragende maatregelen voor een venster van klasse 2 (*).
De doorsnede van de profielen is afhankelijk van de windbelastingen, gebruiksbelastingen en de belastingen die ge-
paard gaan met een inbraakpoging :
• hout : aanbevolen doorsnede van 68 mm
Profielen
• PVC : profielen versterkt men een stalen profiel van minstens 1,5 mm dikte, doorsnede varieert per fabrikant (bv.
70 mm)
• aluminium : doorsnede varieert per fabrikant (bv. 50 mm voor het vaste kader en 60 mm voor de vleugel)
De glaslatten moeten aan de binnenzijde geplaatst worden, rekening houdend met de volgende aanbevelingen :
• houten vensters : de loutere vernageling van de glaslatten is niet toegelaten. Ze moeten bijkomend vastgeschroefd
Glaslatten worden (minstens aan hun uiteinden)
• pvc vensters : vastgeklikt over de volledige lengte van de beglazing
• aluminium vensters : tubulaire glaslatten over de volledige lengte van de beglazing
De maximale afmetingen worden vastgelegd volgens de norm NBN B 25-002-1 en mede bepaald door de leveranciers
Maximale afme­
van de profielen en het hang- en sluitwerk. Ze zijn afhankelijk van het aantal ophangpunten, het eigengewicht, de mate-
tingen
riaalsoort en het gewicht van de beglazing
Het hang- en sluitwerk moet beveiligd worden tegen het uitlichten van de vleugel :
• het venster moet beveiligd worden met een paddenstoelnok met bijhorende veiligheidssluitplaat met gepaste vorm,
uitgevoerd in gegalvaniseerd staal of een gelijkwaardig materiaal. Het aantal en de positionering ervan zijn afhankelijk
van de afmetingen van het venster en van de eventuele toepassing van bijkomende maatregelen om de vleugel vast
te zetten in het vaste kader
Hang- en sluit­
• de raamkruk moet afgesloten kunnen worden met een sleutel. De krukkast moet beschermd zijn tegen uitboren (plaat
werk
van 1 mm mangaanstaal)
• de schroeven ter bevestiging van het hang- en sluitwerk moeten in overeenstemming zijn met de richtlijnen van de
profiel- of beslagleverancier : vervaardigd uit roestvrij staal, gebichromateerd, gegalvaniseerd of verzinkt. Indien de
profielen uit hout bestaan, wordt bij voorkeur schuin geschroefd bij het aanbrengen van het hang- en sluitwerk. Bij
PVC-profielen dienen de schroeven minstens door te dringen tot in de stalen versterking
Buitenvensters moeten minstens voorzien zijn van een inbraakwerende beglazing van klasse P4A (gelaagd glas met 4
PVB-folies). De beglazing moet geplaatst worden overeenkomstig de voorschriften uit TV 221 [5], rekening houdend met
Beglazing
de plaatsingszin (bij aanwezigheid van coatings en gelaagd glas)
Bereikbare vensters kunnen ook uitgerust worden met een traliewerk of een rolluik
• deze roosters mogen de inbraakweerstand van de gevelelementen niet aantasten
• de roosters mogen niet eenvoudig te demonteren zijn van buitenaf
Ventilatie­ • ventilatieroosters vermijden boven toegankelijke ramen
roosters • de ventilatieroosters worden achter de latei in het gevelwerk geplaatst (tussen het raamkader en het metselwerk) of
bevinden zich op de plaats van het bovenlicht (tussen de dwarsbalken)
• de hoogte van de ventilatieroosters moet zoveel mogelijk beperkt blijven (maximaal aangeraden hoogte : 150 mm)
(*) Voor de bevestiging van inbraakvertragende deuren en vensters aan de ruwbouw verwijzen we naar § 3.2 over de proeven in situ, waar u aanbevelingen
kan terugvinden voor de ruwbouw en de gehanteerde bevestigingssystemen en hun plaatsing.

velingen voor andere inbraakvertragende ge-
velelementen die ook deel uitmaken van het
toepassingsgebied van de normen EN 1627
tot 1630, zoals dubbele venstens en deuren,
schuifvensters en -deuren, dakvensters, rollui-
ken, kelderramen, veranda’s, ...
4.2 Sectionaalpoorten voor garages
Naar aanleiding van de verschillende proeven
die uitgevoerd werden tijdens ons onderzoek,
formuleerden we aanbevelingen voor inbraak-
vertragende gevelelementen die buiten het toe-
passingsdomein van de normen EN 1627 tot
1630 vallen, zoals ventilatieroosters en secti-
onaalpoorten voor garages.
weerstand te bieden aan een inbraakpoging. Indien het een aangedreven poort betreft, dient
Om de panelen niet te verzwakken, integreert de motor voorzien te zijn van een anti-ophef-
men er best geen uitrustingen in (ventilatie- systeem.
roosters, vensters, kattenluik, ...)
• men dient de stijfheid van de geleidingsrails
te garanderen door gebruik te maken van
aangepaste materialen, profielen, diktes en
bevestigingen aan de ruwbouw. Het is raad-
zaam om specifieke verstevigingsstukken te
voorzien ter hoogte van de onderste, bovenste
en middelste geleidingswieltjes om het uitne-
men ervan te vermijden (zie afbeelding 13)
• het hang- en sluitwerk (wieltjes, onder-
grond, scharnieren, ...) en de bevestiging
ervan op het poortblad of op de geleidings-
rail moeten steeds nauwkeurig uitgevoerd
worden.

We overlopen hierna enkele maatregelen die
men kan treffen om de inbraakweerstand van
sectionaalpoorten te verhogen :
• een aangepaste samenstelling van de panelen
(totale paneeldikte, materiaal – aluminium of
staal – dikte en verbinding van de metalen
secties van het paneel, eventuele integratie
van een roosterwerk in het paneel om door-
boring ervan te vermijden, ...) zorgt ervoor
dat het poortblad voldoende stevig is om
Wat manuele poorten betreft, raden we de vol-
gende bijkomende voorzieningen aan :
• minstens een veiligheidsslot met twee sluit-
punten in het poortkader of in de sluitplaten
die ingewerkt werden in het metselwerk
• de schoten moeten minstens 20 mm uitsteken
• veiligheidscilinder met veiligheidsbeslag (de
cilinder mag niet meer dan 2 tot 3 mm uit het
vlak van het veiligheidsbeslag steken) Afb. 13 Verstevigingsstuk ter hoogte
• sterke kruk (van het zware type). van het onderste wieltje.

WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 8

TC SCHRIJNWERKEN

5 BESLUIT
Gevelelementen moeten aan steeds strengere
eisen voldoen die soms moeilijk combineerbaar
zijn. Naast de thermische en akoestische isolatie,
het visuele comfort, de esthetiek ... wordt nu ook
de inbraakweerstand een belangrijk gegeven.
Dit onderzoek leverde een belangrijke bij-
drage tot de ontwikkeling van de Belgische
knowhow betreffende de fabricage, plaat-
sing en beoordeling van de prestaties van
inbraakvertragende elementen. Naar aan-
leiding van het onderzoek ontwikkelden di-
verse fabrikanten nieuwe inbraakvertragende
elementen die ze ook op de markt brachten.
Ten slotte is het WTCB ook een actief lid
van verschillende werkgroepen die deze pro-
blematiek aanpakken in België en Europa en
verdedigt het er de belangen van de Belgische
bouwprofessionelen. ■

t Literatuurlijst
1. Bureau voor normalisatie
NBN B 25-001-1 Buitenschrijnwerk. Deel 1 : algemene voorschriften. Brussel, NBN, 2009.

2. Bureau voor normalisatie

NBN EN 204 Classificatie van thermoplastiche houtlijmen voor niet-constructieve toepassingen. Brussel, NBN, 2001.

3. Bureau voor normalisatie

NBN EN 514 Profielen van ongeplasticeerd polyvinylchloride (PVC-U) voor de vervaardiging van ramen en deuren. Bepaling van de
sterkte van gelaste hoeken en T-verbindingen. Brussel, NBN, 2000.

4. Bureau voor normalisatie

NBN EN 1303 Hang- en sluitwerk. Cilinders voor sloten. Eisen en beproevingsmethoden. Brussel, NBN, 2005.

5. Bureau voor normalisatie

NBN EN 1935 Hang- en sluitwerk. Klepscharnieren met enkelvoudige as. Eisen en beproevingsmethoden. Brussel, NBN, 2002.

6. Bureau voor normalisatie

NBN EN 12209 Hang- en sluitwerk. Sloten en grendels. Mechanisch bediende sloten, grendels en sluitplaten. Eisen en beproevings-
methoden. Brussel, NBN, 2004.

7. Bureau voor normalisatie

NBN EN 12600 Glas voor gebouwen. Slingerproef. Stootbelastingproef en classificatie voor vlakglas. Brussel, NBN, 2003.

8. Bureau voor normalisatie

NBN EN 14220 Hout en houtachtige materialen in buitenramen, buitendeurvleugels en buitendeurkozijnen. Eisen en specificaties.
Brussel, NBN, 2007.

9. Bureau voor normalisatie

prEN 1627 Pedestrian doorsets, windows, curtain walling, grilles and shutters. Burglar resistance. Requirements and classification.
Brussel, CEN, 2009.

10. Bureau voor normalisatie

prEN 1628 Pedestrian doorsets, windows, curtain walling, grilles and shutters. Burglar resistance. Test method for the determination of
resistance under static loading. Brussel, CEN, 2009.

11. Bureau voor normalisatie

prEN 1629 Pedestrian doorsets, windows, curtain walling, grilles and shutters. Burglar resistance. Test method for the determination of
resistance under dynamic loading. Brussel, CEN, 2009.

12. Bureau voor normalisatie

prEN 1630 Pedestrian doorsets, windows, curtain walling, grilles and shutters. Burglar resistance. Test method for the determination of
resistance to manual burglary attempts. Brussel, CEN, 2009.

13. Dekens G., Kinneart E. en Detremmerie V.

Het TIS-project ‘Inbraakbeveiliging’. Brussel, Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf, WTCB-Dossiers, nr. 2,
Katern 7, 2006.

14. Detremmerie V.
Zachte-schokproeven : een vergelijkende analyse. Brussel, Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf, WTCB-
Dossiers, nr. 4, Katern 10, 2009.

15. Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie

STS 53.1 Deuren. Brussel, FOD Economie, Eengemaakte technische specificaties, 2006.

16. Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf

Mechanische inbraakbeveiliging van schrijnwerk en beglazing. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting nr. 206, 1997.

17. Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf

Plaatsen van buitenschrijnwerk. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting nr. 188, 1993.

18. Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf

Plaatsing van glas in sponningen. Brussel, WTCB, Technische Voorlichting nr. 221, 2001.

WTCB-Dossiers – Nr. 2/2010 – Katern nr. 7 – pagina 9