‫تاریخ امتحان‪ 98/28/ 02 :‬ساعت ‪ 11 :‬صبح‬ ‫بسمه تعالی‬ ‫امتحان مستمر آبان ماه ‪98‬‬

‫‪ 82‬دقیقه‬ ‫مدت امتحان‪:‬‬ ‫امتحان درس‪ :‬زیست شناسی (فصل ‪)0‬‬

‫آموزش و پرورش ناحیه‪ 0‬تبریز‬
‫شماره صندلی‪:‬‬ ‫رشته‪ :‬تجربی‬ ‫پایه‪ :‬یازدهم‬

‫کالس‪ :‬یازدهم ‪3‬‬

‫دبیرستان ماندگار فردوسی‬ ‫نام ونام خانوادگی‪:‬‬
‫بارم‬ ‫***‬ ‫متن سواالت‬ ‫***‬ ‫ردیف‬

‫‪2‬‬ ‫درستی یا نادرستی هر یک از عبارت های زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫الف‪ .‬خارجی ترین الیه کره چشم در همه جا از پرده ای سفید رنگ و محکم تشکیل یافته است‪.................. .‬‬
‫ب‪ .‬گیرنده های وضعیت درون ماهیچه ها به تغییر طول ماهیچه حساس اند‪......................... .‬‬
‫ج‪ .‬تمامی محرک ها توانایی تحریک هر نوع گیرنده حسی را دارا می باشند‪....................... .‬‬
‫د‪ .‬بیشتر اطالعات محیط پیرامون را از دیدن و به کمک اندام حس بینایی دریافت می کنیم‪.................. .‬‬
‫ر‪ .‬برای حفظ تعادل بدن‪ ،‬مغز از گیرنده های دیگر مانند گیرنده های وضعیت نیز پیام دریافت می کند‪......................... .‬‬
‫ز‪ .‬همه بخش های گوش توسط استخوان گیجگاهی محافظت می شود ‪..........................‬‬
‫و‪ .‬شبکیه شامل یک الیه گیرنده های نوری می باشد‪........................ .‬‬
‫ی‪ .‬گیرنده های مکانیکی موجود در بخش حلزونی گوش در فواصل یکسانی از هم قرار دارند‪................... .‬‬
‫‪2‬‬ ‫در هر یک از عبارت های زیر جای خالی را با کلمات مناسب پر کنید‪.‬‬ ‫‪2‬‬
‫الف‪ .‬برخی مارها می توانند پرتوهای ‪ ...........................‬را تشخیص دهند‪.‬‬
‫ب‪ .‬اومامی مزه غالب غذاهایی است که آمینواسید ‪ .............................‬دارند‪.‬‬
‫ج‪ ............................... .‬محلی است که بخشی از آسه های عصب بینایی یک چشم به نیمکره مخ مقابل می روند‪.‬‬
‫د‪ .‬آسه یاخته های عصبی حسی که شاخه دهلیزی (تعادلی) عصب گوش را تشکیل می دهند‪ ،‬پیام را به مغز و به ویژه ‪ ...................‬می برند‪.‬‬
‫ر‪ .‬اولین ساختاری که توسط امواج صوتی به ارتعاش در می آید ‪ .........................‬است‪.‬‬
‫ز‪ .‬بخشی از شبکیه را که در امتداد محور نوری کره چشم قرار دارد‪ .................... ،‬می نامند‪.‬‬
‫و‪ .‬با لرزش دریچه بیضی‪ ،‬مایع درون بخش ‪ ..............‬گوش نیز به لرزش در می آید‪.‬‬
‫ی‪ .‬در هنگام تشریح چشم‪ ،‬زاللیه به طور کامل شفاف نیست و علت آن رها شدن مقداری دانه های سیاه ‪ .................‬از بخش های دیگر چشم است‪.‬‬
‫‪2‬‬ ‫گزینه درست را برای سواالت چند گزینه ای انتخاب کنید‪.‬‬ ‫‪3‬‬
‫الف‪ .‬محلی که عصب بینایی از شبکیه چشم انسان خارج می شود‪.........................................‬‬
‫‪ .2‬محتوی گیرنده ای نوری است‪.‬‬ ‫‪ .1‬فاقد گیرنده های استوانه ای است‪.‬‬
‫‪ .4‬در دقت و تیز بینی اهمیت دارد‪.‬‬ ‫‪ .3‬در امتداد محور نوری کره چشم قرار دارد‪.‬‬
‫ب‪ .‬در هر چشم حشرات ‪.......................‬‬
‫‪ .2‬چند عدسی و چند گیرنده وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ .1‬یک عدسی و یک گیرنده نوری وجود دارد‪.‬‬
‫‪ .4‬یک عدسی و چند گیرنده وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ .3‬چند عدسی و یک گیرنده وجود دارد‪.‬‬
‫ج‪ .‬بزرگترین بخش مغز ماهی ‪............................‬‬
‫‪ .1‬متعلق به لوبی است که در انسان باالی حفره بینی قرار دارد‪.‬‬
‫‪ .2‬نقش درک پیام های رسیده از دستگاه عصبی محیطی را داراست‪.‬‬
‫‪.3‬مربوط به مرکز تنظیم وضعیت بدن و تعادل بدن ماهی است‪.‬‬
‫‪ .4‬مربوط به لوبی است که در انسان بیش ترین فاصله از چشم را دارد‪.‬‬
‫د‪ .‬چند مورد از موارد زیر درباره چشم زنبور عسل صحیح است؟‬
‫‪ .A‬بر خالف چشم مار زنگی قادر به دریافت امواج فروسرخ نیست‪.‬‬
‫‪ .B‬از چندین عدسی‪ ،‬چندین قرنیه و چندین گیرنده نوری تشکیل شده است‬
‫‪ .C‬تصاویر تشکیل شده را به صورت یکپارچه و موزاییکی درک و تفسیر می کند‪.‬‬
‫‪ .D‬رشته های عصبی منتقل کننده پیام ع صبی در قسمت داخلی آن قرار گرفته است‪.‬‬
‫‪4 .4‬‬ ‫‪3 .3‬‬ ‫‪2 .2‬‬ ‫‪1 .1‬‬
‫ر‪ .‬برای ساخت ماده حساس به نور در گیرنده های نوری کدامیک از ویتامین ها مورد نیاز است؟‬
‫‪ .4‬ویتامین ‪B‬‬ ‫‪ .3‬ویتامین ‪D‬‬ ‫‪ .2‬ویتامین ‪C‬‬ ‫‪ .1‬ویتامین ‪A‬‬
‫ه‪ .‬نوع گیرنده متصل به پرده ای روی پاهای جلویی جیرجیرک از نظر نوع به ‪ ..................‬شباهت زیادی دارد‪.‬‬
‫‪ .2‬یاخته گیرنده مژک دار در گوش انسان‬ ‫‪ .1‬یاخته گیرنده چشایی زبان انسان‬
‫‪ .4‬گیرنده های موجود در منفذ زیر هر چشم مار زنگی‬ ‫‪ .3‬گیرنده های موجود در روی پای مگس‬
‫و‪ .‬برای دیدن درست اجسام کدامیک از موارد زیر بایستی از شکل ویژه ای برخوردار باشند‪ ،‬تا پرتوهای نور به طور دقیق روی شبکیه متمرکز شوند؟‬
‫‪ .4‬تمامی موارد‬ ‫‪ .3‬اندازه کره چشم‬ ‫‪ .2‬عدسی‬ ‫‪ .1‬قرنیه‬
‫ی‪ .‬پیام های بویایی توسط آکسون (آسه) گیرنده بویایی ابتدا به ‪ ............................‬و در نهایت به ‪ ........................‬ارسال می شود‪.‬‬
‫‪ .4‬تاالموس – قشر مخ‬ ‫‪ .3‬لوب بویایی – قشر مخ‬ ‫‪ .2‬تاالموس – لوب بویایی‬ ‫‪ .1‬لوب بویایی – تاالموس‬

‫‪ | Nomreyar.com‬وﺑﺴﺎﯾﺖ آﻣﻮزﺷﯽ ﻧﻤﺮه ﯾﺎر‬

 ‫‪1‬‬ ‫منظور از گیرنده حسی چیست و بر چه اساسی و به چند گروه طبقه بندی می شوند؟‬ ‫‪4‬‬

‫‪1‬‬ ‫منظور از این جمله "درد یک سازوکار حفاظتی است " چیست؟ با ذکر یک مثال‬ ‫‪5‬‬

‫‪1.5‬‬ ‫با توجه به شکل زیر به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪6‬‬
‫الف‪ .‬گیرنده های نوری در کدام بخش قرار دارند (فقط ذکر شماره) ؟‬
‫ب‪ .‬کدام بخش الیه رنگدانه دار و پر از مویرگ خونی است (فقط ذکر شماره) ؟‬
‫ج‪ .‬وظیفه بخش شماره ‪ 7‬را بنویسید؟‬
‫د ‪ .‬کدام بخش مواد غذایی مورد نیاز عدسی را فراهم می کند (فقط ذکر شماره) ؟‬
‫و‪ .‬نوع ماهیچه های موجود در بخش شماره ‪ 13‬را بنویسید‪.‬‬
‫ی‪ .‬کدام بخش به علت شکل انحنای خود از همگرایی ثابت برخوردار است (فقط ذکر شماره) ؟‬

‫‪1‬‬ ‫حواس به چند گروه تقسیم بندی می شوند؟ و برای هر یک مثالی بنویسید‪.‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪1‬‬ ‫چهار مورد از عوامل محافظت کننده چشم را بنویسید‪.‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪5.75‬‬ ‫با توجه به شکل زیر به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪9‬‬
‫الف‪ .‬بخش شماره ‪ 1‬را نام گذاری کنید‪.‬‬
‫ب‪ .‬در صورت مشاهده اشیای دور چه تغییراتی در بخش شماره ‪ 1‬و ‪ 2‬اتفاق می افتد؟‬

‫‪1‬‬ ‫آیا با اتصال اعصاب شنوایی و چشایی به بخش قشری لوب پس سری مخ می توان این پیام ها را به شکل تصویر مشاهده کرد؟‬ ‫‪15‬‬

‫‪1‬‬ ‫در تشریح چشم‪ ،‬باال و پایین بودن چشم و همچنین چپ و راست بودن چشم چگونه قابل تشخیص است؟‬ ‫‪11‬‬

‫‪1.5‬‬ ‫با توجه به شکل مقابل به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪12‬‬
‫الف‪ .‬نام گیرنده مورد نظر را بنویسید‪.‬‬
‫ب‪ .‬فعالیت این نوع گیرنده چه کمکی به مغز انسان می کند؟‬

‫ج‪ .‬این نوع گیرنده ها در کدام قسمت های بدن قرار دارند؟ (سه مورد)‬

‫‪1‬‬ ‫با توجه به شکل مقابل به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪13‬‬
‫الف‪ .‬وظیفه شماره ‪ 8‬را بنویسید‪.‬‬
‫ب‪ .‬مقصد نهایی شاخه عصب شماره ‪ 13‬کدام قسمت مغز می باشد؟‬
‫ج‪ .‬کدامیک از موارد شماره گذاری شده مرز بین گوش میانی و گوش بیرونی می باشد؟‬
‫د‪ .‬یاخته های مژکدار حس تعادل در کدام قسمت قرار دارد؟‬

‫‪1‬‬ ‫با توجه به شکل مقابل به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪14‬‬
‫الف‪ .‬نام گیرنده شماره ‪ 2‬را بنویسید‪.‬‬
‫ب‪ .‬گیرنده کدام شماره سازش پذیر نمی باشد؟ (فقط ذکر شماره)‬
‫ج‪ .‬گیرنده شماره ‪ 1‬عالوه بر پوست در کدام بخش های دیگر بدن نیز وجود دارد؟‬
‫د‪ .‬گیرنده شماره ‪ 2‬جزو کدام گروه از گیرنده های حواس پیکری می باشد؟‬

‫‪ | Nomreyar.com‬وﺑﺴﺎﯾﺖ آﻣﻮزﺷﯽ ﻧﻤﺮه ﯾﺎر‬

‫‪5.75‬‬ ‫با توجه به شکل مقابل به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪15‬‬
‫الف‪ .‬فرد دارای این نوع چشم اشیاء (دور – نزدیک) را به وضوح می بینند‪.‬‬
‫ب‪ .‬در این گروه از افراد اندازه کره چشم از اندازه طبیعی (بزرگتر – کوچکتر) است؟‬
‫ج‪ .‬برای اصالح این نوع چشم از عدسی (مقعر – محدب) استفاده می شود‪.‬‬

‫‪5.75‬‬ ‫در رابطه با حس چشایی به سواالت زیر پاسخ کوتاه دهید‪.‬‬ ‫‪16‬‬
‫الف‪ .‬در هر جوانه چشایی چند نوع سلول وجود دارد؟‬
‫ب‪ .‬برای درک درست مزه غذاها عالوه کدام حواس با حس چشایی همکاری می کند؟‬
‫ج‪ .‬در هر جوانه چشایی تعداد کدام نوع از سلول ها نسبت به بقیه سلول ها بیشتر است؟‬
‫‪5.75‬‬ ‫پدیده سازش گیرنده ها را تعریف کرده و یک مثال برای آن بنویسید‪.‬‬ ‫‪17‬‬

‫موفق و پیروز باشید‬

‫بارم‬ ‫***‬ ‫پاسخنامه‬ ‫***‬ ‫ردیف‬

‫‪2‬‬ ‫ی‪ .‬غلط‬ ‫و‪ .‬غلط‬ ‫ز‪ .‬غلط‬ ‫ر‪ .‬صحیح‬ ‫د‪ .‬صحیح‬ ‫ج‪ .‬غلط‬ ‫ب‪ .‬صحیح‬ ‫الف‪ .‬غلط‬ ‫‪1‬‬

‫‪2‬‬ ‫ی‪ .‬مالنین‬ ‫و‪ .‬حلزون‬ ‫ز‪ .‬لکه زرد‬ ‫ر‪ .‬پرده صماخ‬ ‫د‪ .‬مخچه‬ ‫ج‪ .‬کیاسمای بینایی‬ ‫ب‪ .‬گلوتامات‬ ‫الف‪ .‬فروسرخ‬ ‫‪2‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪ .1‬فاقد گیرنده های استوانه ای است‪.‬‬ ‫الف‪.‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪ .2‬چند عدسی و چند گیرنده وجود دارد‪.‬‬ ‫ب‪.‬‬
‫‪ .4‬مربوط به لوبی است که در انسان بیش ترین فاصله از چشم را دارد‪.‬‬ ‫ج‪.‬‬
‫‪2 .2‬‬ ‫د‪.‬‬
‫‪ .1‬ویتامین ‪A‬‬ ‫ر‪.‬‬
‫‪ .2‬یاخته گیرنده مژک دار در گوش انسان‬ ‫ه‪.‬‬
‫‪ .4‬تمامی موارد‬ ‫و‪.‬‬
‫‪ .3‬لوب بویایی – قشر مخ‬ ‫ی‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫یاخته یا بخشی از یک یاخته است که اثر محرک را دریافت می کند و اثر محرک در آن به پیام عصبی تبدیل می شود‪ – .‬بر اساس نوع محرک – ‪ 5‬گروه‬ ‫‪4‬‬

‫‪1‬‬ ‫هر گاه یاخته ها در معرض تخریب قرار می گیرند‪ ،‬درد ایجاد و موجب می شود که فرد برای برطرف کردن عامل ایجاد درد واکنش مناسب دهد‪.‬‬ ‫‪5‬‬
‫تغییر وضعیت دادن بطور ناخودآگاه در نشیستن های طوالنی مدت‬
‫‪1.5‬‬ ‫ی‪15 .‬‬ ‫و‪ .‬ماهیچه صاف‬ ‫د ‪16 .‬‬ ‫ج‪ .‬حفظ شکل کروی چشم‬ ‫ب‪9 .‬‬ ‫الف‪8 .‬‬ ‫‪6‬‬

‫‪1‬‬ ‫مثال‪ :‬گیرنده بینایی در چشم – گیرنده مکانیکی در گوش‬ ‫‪ .2‬حواس ویژه‬ ‫مثال‪ :‬گیرنده دما‪ -‬درد‬ ‫‪ .1‬حواس پیکری‬ ‫‪7‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪ .3‬بافت چربی روی کره چشم ‪ .4‬اشک چشم‬ ‫‪ .2‬مژه ها‬ ‫‪ .1‬پلک ها‬ ‫‪8‬‬

‫‪5.75‬‬ ‫ب‪ :1 .‬کشیده می شود‪ : 2 .‬باریک تر می شود‬ ‫الف‪ .‬تارهای آویزی‬ ‫‪9‬‬
‫‪1‬‬ ‫بله – چون ماهیت پیام های عصبی تولید شده توسط تمام گیرنده ای عصبی یکسان است و تنها چیزی که باعث تفاوت در ادراک و پردازش پیام ها می شود‬ ‫‪15‬‬
‫محل پردازش پیام ها در ناحیه خاصی از قشر مخ می باشد‬
‫‪1‬‬ ‫سطحی از کره چشم که در آن فاصله عصب تا روی قرنیه بیشتر است سطح باالیی و سطح دیگر پایینی است‬ ‫‪11‬‬
‫بخش پهن تخم مرغی قرنیه به سمت بینی و بخش باریک تر قرنیه به سمت گوش باشد‪.‬‬
‫‪1.5‬‬ ‫الف‪ .‬حس وضعیت‬ ‫‪12‬‬
‫ب‪ .‬مغز از چگونگی قسمت های مختلف بدن نسبت به هم‪ ،‬هنگام سکون و حرکت اطالع می یابد‪.‬‬
‫ج‪ .1 .‬ماهیچه های اسکلتی ‪ .2‬زردپی ‪ .3‬کپسول پوشاننده مفصل‬
‫‪1‬‬ ‫الف‪ .‬با ارسال هوا به گوش میانی باعث یکسان شدن فشار هوا در دو طرف پرده صماخ می شود‬ ‫‪13‬‬
‫د‪ .‬شماره ‪1‬‬ ‫ج‪ .‬شماره ‪15‬‬ ‫ب‪ .‬مخچه‬
‫‪1‬‬ ‫د‪ .‬گیرنده های تماسی‬ ‫ج‪ .‬دیواره سرخرگ ها‬ ‫ب‪ .‬شماره ‪1‬‬ ‫الف‪ .‬گیرنده فشار‬ ‫‪14‬‬

‫‪5.75‬‬ ‫ج‪ .‬عدسی مقعر‬ ‫ب‪ .‬بزرگ تر‬ ‫الف‪ .‬نزدیک‬ ‫‪15‬‬

‫‪5.75‬‬ ‫ج‪ .‬یاخته های نگهبان‬ ‫ب‪ .‬حس بویایی‬ ‫الف‪ .‬سه نوع سلول‬ ‫‪16‬‬

‫‪5.75‬‬ ‫وقتی گیرنده ها مدتی در معرض محرک ثابتی قرار گیرند‪ ،‬پیام عصبی کمتری ایجاد می کنند یا اصالً پیامی ارسال نمی کنند‪ .‬حس نکردن لباس روی تن‬ ‫‪17‬‬

‫‪ | Nomreyar.com‬وﺑﺴﺎﯾﺖ آﻣﻮزﺷﯽ ﻧﻤﺮه ﯾﺎر‬