See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/271079413

‫ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزی‬Cartography & Digital Mapping

Book · February 2015

CITATIONS READS

0 6,305

1 author:

Mohammad Taleai
Khaje Nasir Toosi University of Technology
142 PUBLICATIONS 1,509 CITATIONS

SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Mohammad Taleai on 20 January 2015.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻘﺸﻪﺳﺎزي‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻃﺎﻟﻌﯽ‬

‫ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺧﻮاﺟﻪﻧﺼﯿﺮاﻟﺪﯾﻦ ﻃﻮﺳﯽ‬

‫و ﻋﻀﻮ ﻗﻄﺐ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﮑﺎﻧﯽ‬

 ‫ﭘﯿﺸﮕﻔﺘﺎر‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪهاي از ﺗﺼﻤﯿﻤﺎت اﺧﺬﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ﻋﻠﻮم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪﻧﻮﻋﯽ ﺑﻪ ﻣﮑﺎن‬
‫و ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﻣﺮﺑﻮط و ﻣﻨﺘﺴﺐ اﺳﺖ؛ ﻟﺬا وﺟﻮد اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ دﻗﯿﻖ‪ ،‬ﻣﻄﻤﺌﻦ و‬
‫ﺑﻬﻨﮕﺎم و ﻧﯿﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﻬﯿﻨﻪ و ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﺼﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ از دادهﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞدﺳﺘﺮس‪ ،‬از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت‬
‫ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺎﺳﯽ در ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻠﻤﯽ و ﺗﺨﺼﺼﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺮاﺣﯽ و اراﺋﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﯾﮏ ﻧﻘﺸﻪ )ﭼﺎپﺷﺪه و ﯾﺎ رﻗﻮﻣﯽ( ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮي در ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط و اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و‬
‫ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ از ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﻘﺸﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﻮردﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ رﻗﻮﻣﯽ و ﺑﻪوﯾﮋه ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‪ 1‬در دﻫﻪ ‪1970‬‬
‫ﻣﯿﻼدي‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺎدي در اﻟﮕﻮﻫﺎي ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺳﻨﺘﯽ ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ و ﺑﻪﺳﻮي ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي‬
‫رﻗﻮﻣﯽ ﺟﻬﺖ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ درﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ درﺑﺎره اﺻﻮل ﻧﻈﺮي و ﻋﻤﻠﯽ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ در‬
‫اﺧﺘﯿﺎر ﺑﻮدن اﺑﺰار ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ رﻗﻮﻣﯽ‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺠﺮﺑﻪ ﭼﻨﺪﺳﺎﻟﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در‬
‫ﺧﺼﻮص ﺗﺪرﯾﺲ دروس ﻣﺒﺎﻧﯽ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ در ﻣﻘﻄﻊ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداري در ﻫﺸﺖ ﻓﺼﻞ و ﺑﺎ دﯾﺪﮔﺎه ﺗﺪرﯾﺲ در دورهﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ‪ ،‬ﺗﺪوﯾﻦ‬
‫ﮔﺮدﯾﺪه و ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺼﻞﻫﺎي ﻣﺠﺰا اراﺋﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫در دﻫﻪ اﺧﯿﺮ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﮕﺮش از ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻪﺳﻮي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﮐﺸﻒ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﮑﺎﻧﯽ‪ ،‬اﻧﺘﺸﺎر‬
‫ﻧﻘﺸﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﺒﮑﻪ و اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‪ ،‬ﻗﺮار دادن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭼﻨﺪرﺳﺎﻧﻪاي از ﻗﺒﯿﻞ ﺻﺪا‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮ‪ ،‬ﮔﺮاف‪،‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢ‪ ،‬ﭘﻮﯾﺎﻧﻤﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮدن زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺆﺛﺮ ﮐﺎرﺑﺮان ﻧﻘﺸﻪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻧﻤﺎﯾﺶ و اراﺋﻪ‬
‫دادهﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯽ و ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺑﺼﺮي ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬اﻧﻘﻼﺑﯽ در ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﻮﯾﻦ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫در اﯾﻦ دﯾﺪﮔﺎه ﺑﺎ ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ ﮐﺸﻒ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﮑﺎﻧﯽ از ﻃﺮﯾﻖ اﺑﺰار ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻪﺟﺎي ﺗﺄﮐﯿﺪ ﺑﺮ‬
‫ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺤﺘﻮاي ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺑﺰار ﮐﺸﻒ و ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ‬

‫‪1‬‬
‫)‪Geographical Information System (GIS‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮارد از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺆﻟﻒ ﮐﺘﺎب اﻣﯿﺪ دارد در ﻣﺠﻠﺪي ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ‬
‫و ﯾﺎ وﯾﺮاﯾﺶﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﮐﺘﺎب‪ ،‬ﺑﻪ آن ﺑﭙﺮدازد‪.‬‬
‫ﺑﯽﺷﮏ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺎوي ﮐﺎﺳﺘﯽﻫﺎﯾﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﻣﯿﺪ اﺳﺖ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ اﺳﺎﺗﯿﺪ و‬
‫ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮان ﻣﺤﺘﺮم‪ ،‬در وﯾﺮاﯾﺶﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﮐﺎﻣﻞﺗﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﻣﺤﻤﺪ ﻃﺎﻟﻌﯽ‬

‫زﻣﺴﺘﺎن ‪1393‬‬
 ‫ﺗﻘﺪﯾﻢ و ﺗﺸﮑﺮ‬

‫ﻻزم اﺳﺖ از اﺳﺎﺗﯿﺪ و ﭘﯿﺸﮑﺴﻮﺗﺎن ﮔﺮاﻣﯽ ﮐﻪ زﺣﻤﺖ ﺑﺴﯿﺎر در ارﺗﻘﺎء ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻧﻘﺸﻪ و‬

‫ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداري ﮐﺸﯿﺪهاﻧﺪ و ﺣﻖ اﺳﺘﺎدي ﺑﺮ اﯾﻦﺟﺎﻧﺐ دارﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻤﺎل ﺗﻘﺪﯾﺮ و ﺗﺸﮑﺮ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ و از‬

‫ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺗﻮﻓﯿﻖ و ﺳﻼﻣﺘﯽ اﯾﺸﺎن را ﺧﻮاﺳﺘﺎرم‪.‬‬

‫از اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺧﻮاﺟﻪﻧﺼﯿﺮاﻟﺪﯾﻦ ﻃﻮﺳﯽ و داوران ﻣﺤﺘﺮم ﮐﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮات‬

‫ارزﺷﻤﻨﺪ اﯾﺸﺎن‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد و ارﺗﻘﺎي ﮐﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﮐﻤﺎل ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري رادارم‪.‬‬

‫ﮐﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﮕﺎه ﮐﻠﯿﻪ اﺳﺎﺗﯿﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺸﮑﺴﻮﺗﺎن‪ ،‬داﻧﺶآﻣﻮﺧﺘﮕﺎن و داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬

‫ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداري ﮐﺸﻮر ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﯽ ﮔﺮدد‪.‬‬

 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫‪1‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪1‬‬ ‫‪-1-1‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‬

‫‪3‬‬ ‫‪-2-1‬اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪7‬‬ ‫‪-3-1‬روﺷﻬﺎي ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪8‬‬ ‫‪-4-1‬دﻗﺖ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪9‬‬ ‫‪ -5-1‬ﺗﺄﺛﯿﺮ اﺷﺘﺒﺎه در اﻧﺪازﻫﮕﯿﺮي ﻣﺨﺘﺼﺎت ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎس‬

‫‪11‬‬ ‫‪-6-1‬ﻧﻘﺶ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ در ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪12‬‬ ‫‪-7-1‬اﻧﻮاع ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬

‫‪14‬‬ ‫‪-8-1‬ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﻮﯾﻦ و ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي رﻗﻮﻣ ﯽ‬

‫‪18‬‬ ‫‪-9-1‬ﭘﺎﯾﮕﺎه داده ﻧﻘﺸﻪ رﻗﻮﻣ ﯽ‬

‫‪25‬‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم‪ :‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺨﺘﺼﺎت و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪25‬‬ ‫‪-1-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺨﺘﺼﺎت‬

‫‪29‬‬ ‫‪-2-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬

‫‪29‬‬ ‫‪ - 1- 2- 2‬ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬

‫‪30‬‬ ‫‪ - 2- 2- 2‬ﻃﻮل ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬

‫‪31‬‬ ‫‪ - 3- 2- 2‬ﺳﻄﺢ ﻣﺒﻨﺎ )دﯾﺘﻮم(‬

‫‪34‬‬ ‫‪-3-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ در ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓ ﯽ‬

‫‪37‬‬ ‫‪ - 1- 3- 2‬اﻧﻮاع ﮐﻠﯽ ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﺗﺼﻮﯾﺮ‬

‫‪38‬‬ ‫‪ - 1- 1- 3- 2‬اﻧﻮاع ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﮑﻞ و ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ‬

‫‪40‬‬ ‫‪ - 2- 1- 3- 2‬اﻧﻮاع ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﺤﻮه ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻋﻮارض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‬

‫‪48‬‬ ‫‪-4-2‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮ روي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫أ‬
‫‪53‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪53‬‬ ‫‪-1-3‬ﭼﺮا رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪ؟‬

‫‪54‬‬ ‫‪-2-3‬روﺷﻬﺎي رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي‬

‫‪56‬‬ ‫‪-3-3‬روش رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي رﺳﺘﺮي‬

‫‪58‬‬ ‫‪-4-3‬روش رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﺑ‪‬ﺮداري‬

‫‪62‬‬ ‫‪ - 5- 3‬رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي دﺳﺘﯽ و اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ‬

‫‪62‬‬ ‫‪ - 1- 5- 3‬رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي دﺳﺘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﯿﺰ رﻗﻮﻣﯽ ﮔﺮ‬

‫‪63‬‬ ‫‪ - 2- 5- 3‬رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي دﺳﺘﯽ از روي ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺮ راﯾﺎﻧﻪ‬

‫‪64‬‬ ‫‪ - 3- 5- 3‬رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ‪/‬ﻧﯿﻤﻪ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ‬

‫‪64‬‬ ‫‪-6-3‬وﯾﺮاﯾﺶ و اﺻﻼح ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي رﻗﻮﻣﯽ‬

‫‪64‬‬ ‫‪ - 1- 6- 3‬ﺿﺮورت وﯾﺮاﯾﺶ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي رﻗﻮﻣﯽ‬

‫‪65‬‬ ‫‪ - 2- 6- 3‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻄﺎ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي رﻗﻮﻣﯽ‬

‫‪65‬‬ ‫‪ - 3- 6- 3‬روﻧﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي رﻗﻮﻣﯽ‬

‫‪67‬‬ ‫‪ - 4- 6- 3‬ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻇﺎﻫﺮي در ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪71‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻋﻮارض ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ‬

‫‪71‬‬ ‫‪-1-4‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪73‬‬ ‫‪-2-4‬ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻋﻮارض ﻧﻘﻄﻪ ا ي‬

‫‪75‬‬ ‫‪-3-4‬ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻋﻮارض ﺧﻄﯽ‬

‫‪75‬‬ ‫‪-4-4‬ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻋﻮارض ﭼﻨﺪﺿﻠﻌﯽ )ﺳﻄﺤﯽ(‬

‫‪77‬‬ ‫‪-5-4‬اﻧﻮاع ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺑﺼﺮي در ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪84‬‬ ‫‪-6-4‬ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻧﻮاع ﻋﻮارض‬

‫‪85‬‬ ‫‪ - 1- 6- 4‬ﻋﻮارض ﻫﯿﺪروﮔﺮاﻓﯽ‬

‫‪87‬‬ ‫‪ - 2- 6- 4‬ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ‬

‫‪88‬‬ ‫‪ - 3- 6- 4‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻮارض ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ )دﺳﺖ ﺳﺎز اﻧﺴﺎن(‬

‫ب‬
 ‫‪90‬‬ ‫‪-7-4‬ﺑﺮﺧﯽ ﻧﮑﺎت در ﮐﺎرﺑﺮد رﻧﮓ ﺑﺮاي ﻋﻮارض ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫‪90‬‬ ‫‪ - 1- 7- 4‬ﺟﺎده ﻫﺎ‬

‫‪91‬‬ ‫‪ - 2- 7- 4‬رودﺧﺎﻧﻪ و آﺑﺮﯾﺰ )ﺧﻄﯽ(‬

‫‪91‬‬ ‫‪ - 3- 7- 4‬ﻣﻨﺎﺑﻊ آب )ﺳﻄﺤﯽ(‬

‫‪92‬‬ ‫‪-8-4‬اﺻﻮل ﻣﺘﻦ ﮔﺬاري در ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪97‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪:‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ارﺗﻔﺎﻋﺎت‬

‫‪97‬‬ ‫‪-1-5‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪98‬‬ ‫‪-2-5‬روﺷﻬﺎي ﻧﻤﺎﯾﺶ ارﺗﻔﺎﻋﺎت در ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪98‬‬ ‫‪ - 1- 2- 5‬ﻧﻘﺎط ارﺗﻔﺎﻋﯽ‬

‫‪99‬‬ ‫‪ - 2- 2- 5‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﯿﺰان‬

‫‪101‬‬ ‫‪ - 3- 2- 5‬ﻫﺎﺷﻮر‬

‫‪102‬‬ ‫‪ - 4- 2- 5‬رﻧﮕﻬﺎي ﭘﻠﻪ اي )ﻫﯿﭙﺴﻮﻣﺘﺮﯾﮏ( و ﺳﺎﯾﻪ روﺷﻦ‬

‫‪103‬‬ ‫‪ - 5- 2- 5‬ﻣﺪل ‪TIN‬‬

‫‪104‬‬ ‫‪ - 6- 2- 5‬اﯾﺠﺎد ﻣﺤﯿﻂ واﻗﻌﯿﺖ ﻣﺠﺎزي‪ /‬ﺷﻬﺮ ﻣﺠﺎزي ﺑﺎ داده ﻫﺎي رﻗﻮﻣﯽ ﺳﻪ ﺑﻌﺪي‬

‫‪108‬‬ ‫‪-3-5‬اﺻﻮل ﻧﻘﺸﻪ ﺧﻮاﻧﯽ در ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ‬

‫‪108‬‬ ‫‪ - 1- 3- 5‬ﺗﭙﻪ‬

‫‪109‬‬ ‫‪ - 2- 3- 5‬ﺧﻂ اﻟﺮاس‬

‫‪110‬‬ ‫‪ - 3- 3- 5‬ﮔﺮدﻧﻪ‬

‫‪110‬‬ ‫‪- 4- 3- 5‬ﺧﻂ اﻟﻘﻌﺮ‪ /‬در‪‬ه‬

‫‪111‬‬ ‫‪- 5- 3- 5‬آب ﺷﮑﻦ‬

‫‪112‬‬ ‫‪- 6- 3- 5‬آﺑﺮﯾﺰ‪ /‬زﻫﮑﺶ ‪/‬ﮐﺎﻧﺎل ﻃﺒﯿﻌﯽ‬

‫‪112‬‬ ‫‪- 7- 3- 5‬ﭘﺮﺗﮕﺎه‪/‬دﯾﻮاره‬

‫‪113‬‬ ‫‪- 8- 3- 5‬ﮔﻮدال‬

‫‪114‬‬ ‫‪- 9- 3- 5‬ﻣﺤﻞ ﺧﺎكﺑﺮداري و ﺧﺎﮐﺮﯾﺰي‬

‫ت‬
‫‪114‬‬ ‫‪- 10- 3- 5‬ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺮﯾﺰ‬

‫‪119‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ‪:‬ﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎزي اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻘﺸﻪ )ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن (‬

‫‪119‬‬ ‫‪-1-6‬ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﺿﺮورت‬

‫‪123‬‬ ‫‪-2-6‬ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎ‪ /‬روشﻫﺎي ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن در ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ‬

‫‪123‬‬ ‫‪ - 1- 2- 6‬اﻧﺘﺨﺎب‪/‬ﺣﺬف ﮐﻼﺳﻬﺎي ﻋﻮارض‬

‫‪124‬‬ ‫‪ - 2- 2- 6‬اﻧﺘﺨﺎب‪/‬ﺣﺬف ﺗﻌﺪادي ﻋﺎرﺿﻪ از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻋﻮارض‬

‫‪125‬‬ ‫‪ - 3- 2- 6‬ﺳﺎده ﺳﺎزي و زﯾﺒﺎﺳﺎزي‬

‫‪127‬‬ ‫‪ - 4- 2- 6‬اﺗﺤﺎد‪/‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﻋﻮارض‬

‫‪128‬‬ ‫‪ - 5- 2- 6‬ﮐﺎﻫﺶ اﺑﻌﺎد ﻋﻮارض‬

‫‪129‬‬ ‫‪ - 6- 2- 6‬اﻏﺮاق‪ /‬ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﯾﯽ و ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﻋﻮارض‬

‫‪131‬‬ ‫‪ - 7- 2- 6‬ﭼﻨﺪ ﻧﮑﺘﻪ در ﮐﺎرﺑﺮد ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎي ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن‬

‫‪132‬‬ ‫‪-3-6‬ﻣﺮاﺣﻞ ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻮارض‬

‫‪139‬‬ ‫‪-4-6‬ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮﻧﺨﻮدﮐﺎر ﻧﻘﺸﻪ در ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ‬

‫‪143‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ‪ :‬ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﺎﺧﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪143‬‬ ‫‪-1-7‬اﺟﺰاء و ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﻠﯿﺪي ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪155‬‬ ‫‪-2-7‬ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪159‬‬ ‫‪-3-7‬اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧﯽ ﮐﺎرﺑﺮد رﻧﮓ در ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي رﻗﻮﻣ ﯽ‬

‫‪159‬‬ ‫‪ - 1- 3- 7‬ﺗﺌﻮري رﻧﮓ‬

‫‪162‬‬ ‫‪ - 2- 3- 7‬ﻗﺎﻋﺪه ﺳﺎﯾﻪ ‪-‬روﺷﻦ ﭘﻨﺞﮔﺎﻧﻪ‬

‫‪163‬‬ ‫‪ - 3- 3- 7‬ﻣﻔﻬﻮم رﻧﮓ در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫‪163‬‬ ‫‪ - 4- 3- 7‬ﺗﺮﮐﯿﺐ و آﻣﯿﺨﺘﮕﯽ رﻧﮕﻬﺎ‬

‫‪167‬‬ ‫ﻓﺼﻞ ﻫﺸﺘﻢ‪ :‬اﺻﻮل ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬

‫‪167‬‬ ‫‪ -1-8‬اﻧﻮاع ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ در ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬

‫‪170‬‬ ‫‪-2-8‬دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬

‫ث‬
‫‪171‬‬ ‫‪-3-8‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬

‫‪171‬‬ ‫‪ - 1- 3- 8‬ﺗﺮاﮐﻢ ﻧﻘﺎط‬

‫‪171‬‬ ‫‪ - 2- 3- 8‬ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﺴﺒﯽ و ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﮐﻼﺳﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه‬

‫‪174‬‬ ‫‪ - 3- 3- 8‬ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﺟﺮﯾﺎن ﺣﺮﮐﺖ‬

‫‪174‬‬ ‫‪ - 4- 3- 8‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎي ﻫﻢ ﻣﻘﺪار‬

‫‪175‬‬ ‫‪ - 5- 3- 8‬ﺳﻄﻮح ﻫﻢ رﻧﮓ‬

‫‪178‬‬ ‫‪-4-8‬روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻼﺳﻪﺑﻨﺪي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫‪178‬‬ ‫‪ - 1- 4- 8‬ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ‬

‫‪179‬‬ ‫‪ - 2- 4- 8‬ﻫﻢ ﻓﺮاواﻧﯽ‬

‫‪180‬‬ ‫‪ - 3- 4- 8‬ﻫﻢ ﻣﺴﺎﺣﺖ‬

‫‪181‬‬ ‫‪ - 4- 4- 8‬ﺷﮑﺴﺘﻬﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ‬

‫‪182‬‬ ‫‪ - 5- 4- 8‬روش ﮐﻼﺳﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﮑﺴﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ ‪Jenks‬‬

‫‪183‬‬ ‫‪-5-8‬ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﻧﻤﻮداري‬

‫‪187‬‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬

‫‪189‬‬ ‫واژه ﻧﺎﻣﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ‬

‫‪195‬‬ ‫واژه ﻧﺎﻣﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‬

‫ج‬
‫ح‬
 ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺷﮑﺎل‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-1‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎن ‪3...........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ راهﻫﺎي اﯾﺮان ‪6 .......................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪي ﺧﻄﺮ ﻟﺮزه اي اﯾﺮان ‪6 .................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺣﻮﺿﻪ ﻫﺎي آﺑﺮﯾﺰ اﺻﻠﯽ اﯾﺮان ‪8...................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-1‬ﻧﻘﺶ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ در ﺗﺼﻮﯾﺮﺳﺎزي ﺟﻬﺎن واﻗﻌﯽ در ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻘﺸﻪ ‪12.............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-1‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ روش ﺳﻨﺘﯽ ‪13.......................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-1‬روﺷﻬﺎي ﻧﻮﯾﻦ در ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪ ‪16 .....................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي و ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ رﻗﻮﻣﯽ‪ ،‬اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ‪22............................. GIS‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ‪30.....................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-2‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﻠﯽ ژﺋﻮﺋﯿﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ و ﺑﯿﻀﻮي ‪32........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-2‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ارﺗﻔﺎع در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ‪33................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-2‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺳﻄﺢ ﮐﺮوي ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﺴﻄﺢ ‪35............................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-2‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐُﺮه‪ /‬ﺑﯿﻀﻮي ﺑﺮ روي ﺳﻄﺢ ﺻﺎف ‪36 ........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺨﺮوﻃﯽ ‪39..........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي ‪39........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-2‬ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺻﻔﺤﻪ اي ‪41.........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-2‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺣﺎﺻﻞ از ﯾﮏ ﻧﻮع ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺘﺸﺎﺑﻪ ‪42..............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-2‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺣﺎﺻﻞ از ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻫﻢ ﻣﺴﺎﺣﺖ‪43...........................................‬‬

‫أ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-2‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺨﺮوﻃﯽ ﻻﻣﺒﺮت ‪45.....................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-2‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﺼﻮﯾﺮ اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي ﻣﻌﮑﻮس ﻣﺮﮐﺎﺗﻮر ‪45........................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-3‬اﻧﻮاع ﻣﺪلﺳﺎزي ﺟﻬﺎن واﻗﻌﯽ‪55.....................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-3‬روﺷﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎي ﮐﺎﻏﺬي ‪55...........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-3‬ﻧﻤﺎﯾﯽ از اﺳﮑﻨﺮ ﺗﺨﺖ ﺟﻬﺖ اﺳﮑﻦ ﻣﺪارك اداري ‪57.............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-3‬ﻧﻤﺎﯾﯽ از اﺳﮑﻨﺮ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺳﮑﻦ ﻧﻘﺸﻪ در اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ ‪58........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-3‬ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ اي ‪60 ..........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-3‬روش ﺛﺒﺖ ﻧﻘﻄﻪ اي ﺟﻬﺖ رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﺧﻄﻮط ﺑﻪ روش ﺑﺮداري ‪60 .........................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-3‬روش ﺛﺒﺖ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺟﻬﺖ رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﺧﻄﻮط ﺑﻪ روش ﺑﺮداري‪61 ...........................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-3‬ﺗﺠﻬﯿﺰات رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻣﯿﺰ رﻗﻮﻣﯽ ﮔﺮ ‪62 ..............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-3‬ﻧﺤﻮه ﮐﺎر ﺑﺎ ﻣﯿﺰ رﻗﻮﻣﯽ ﮔﺮ ‪63 ........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :10-3‬ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ دﻗﺖ و ﺻﺤﺖ در ﻧﻘﺸﻪ ‪67 .................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :11-3‬ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻏﻠﻂ ﺧﻄﻮط در رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ‪68 ..........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-3‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﺪوده ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮارض ﺟﻬﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﯽ ﺑﺴﺘﻪ‪68 .......................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :13-3‬ﺑﺮﺧﯽ ﺧﻄﺎﻫﺎي ﻇﺎﻫﺮي و ﻧﺤﻮه اﺻﻼح آنﻫﺎ‪69 .................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-4‬ﻧﻘﺸﻪ اﺑﺰار ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮ ‪72.........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-4‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در اﻧﺘﺨﺎب ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﻘﺸﻪ ‪73...............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ ا ي‪-‬ﺗﺼﻮﯾﺮي ‪74.......................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ ا ي‪-‬ﻫﻨﺪﺳﯽ ‪74........................................................‬‬

‫ب‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪ ا ي‪-‬ﺣﺮﻓﯽ ‪74..........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺧﻄﯽ‪75.......................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﺳﻄﺤﯽ ‪76 ....................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-4‬ﻧﻘﺶ ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻋﻮارض ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ‪76 .....................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-4‬ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﺑﺼﺮي ﻣﺮﺳﻮم در ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ ‪77......................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-4‬ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي رﻧﮓ در ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪78............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-4‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي رﻧﮓ ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﺤﺪوده ي اﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪78.................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-4‬ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺷﺪت رﻧﮓ در ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪79....................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :13-4‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺷﺪت رﻧﮓ ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳﺘﺎن ﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪79.............................................................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :14-4‬ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺷﮑﻞ در ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪80............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :15-4‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺷﮑﻞ در ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﻼﺳﻬﺎي ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ روﺳﺘﺎﻫﺎ ‪80......................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :16-4‬ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮﺑﺼﺮي اﻧﺪازه‪/‬اﺑﻌﺎد در ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪاي‪ ،‬ﺧﻄﯽ و ﺳﻄﺤﯽ ‪81.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :17-4‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي اﻧﺪازه در ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳﺘﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪81...‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :18-4‬ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺟﻬﺖ‪/‬ﺗﻮﺟﯿﻪ درﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﻘﻄﻪاي‪ ،‬ﺧﻄﯽوﺳﻄﺤﯽ ‪82‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :19-4‬ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺗﻮﺟﯿﻪ ﺟﻬﺖﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﺮاﮐﻢﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪82.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :20-4‬ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي ﺑﺎﻓﺖ در ﺗﻨﻮﻋﺒﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪83.............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :21-4‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﻓﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﮑﺮار و ﯾﺎ اﻧﺪازه‪/‬ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻧﻤﺎدﻫﺎ ‪83.............‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :22-4‬ﮐﺎرﺑﺮد ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ دو ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺼﺮي رﻧﮓ و ﺷﮑﻞ در ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺳﻪ ﻻﯾﻪ داده ﻧﻘﻄﻪ ا ي ‪84‬‬

‫ت‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :23-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻋﻮارض ﻫﯿﺪروﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ آنﻫﺎ ‪87..................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :24-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻮارض ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ‪88........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :25-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻮارض ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻧﻘﻄﻪ اي ‪89....................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :26-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﺤﻮه ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻮارض ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺧﻄﯽ و ﺳﻄﺤﯽ ‪90...........................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :27-4‬رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي اﻧﻮاع ﺟﺎده‪90.........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :28-4‬رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ رودﺧﺎﻧﻪ و آﺑﺮﯾﺰ‪91.........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :29-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﮐﺎرﺑﺮد رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻋﻮارض رودﺧﺎﻧﻪ و آﺑﺮﯾﺰ ‪91.......................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :30-4‬رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ‪92................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :31-4‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﮐﺎرﺑﺮد رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ‪92...............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :32-4‬ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺸﮑﻼت ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺪاﺧﻞ ﻣﺘﻮن و ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ ‪95.............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-5‬ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺣﺎوي ﻧﻘﺎط ارﺗﻔﺎﻋﯽ و ﻣﻨﺤﻨﯽﻣﯿﺰان ﺟﻬﺖ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻫﺎي ارﺗﻔﺎﻋﯽ ‪98‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-5‬ﻣﺜﺎﻟﯽ از ﻧﺤﻮه اﺳﺘﺨﺮاج و ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎي ﻣﯿﺰان ‪99.......................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-5‬ارﺗﺒﺎط ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﯿﺰان ﺑﺎ ﻣﺤﻞ آﺑﺮﯾﺰ‪ ،‬ﺧﻂ اﻟﺮأس و ﺧﻂ اﻟﻘﻌﺮ ‪100...................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-5‬ﮐﺎرﺑﺮد روش ﻫﺎﺷﻮر زدن ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻌﺪ ﺳﻮم ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ ‪101...........................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-5‬ﮐﺎرﺑﺮد روش ﺳﺎﯾﻪ روﺷﻦ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﻌﺪ ﺳﻮم ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ ‪103...........................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-5‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﮑﻪ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪ 3‬ﺑﻌﺪي ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ ‪104............................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-5‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺳﻪ ﺑﻌﺪي ﻣﺠﺎزي ‪105.....................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-5‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﺷﻬﺮ ﻣﺠﺎزي‪106 ........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-5‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻣﺪل ﺷﻬﺮ ﻣﺠﺎزي ‪107.................................................................‬‬

‫ث‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-5‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﮐﺎرﺑﺮد ﺷﻬﺮ ﻣﺠﺎزي ‪108..........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ ﺗﭙﻪ در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ ‪109.............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :12-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﻂ اﻟﺮاس در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ ‪109............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :13-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ ﮔﺮدﻧﻪ در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ ‪110...........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :14-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ دره در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ ‪111.............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :15-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ آب ﺷﮑﻦ در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ ‪111......................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :16-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ آﺑﺮﯾﺰ در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ‪112............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :17-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ ﭘﺮﺗﮕﺎه در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ ‪113..........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :18-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ ﮔﻮدال در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓ ﯽ‪113..........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :19-5‬ﻧﺤﻮه ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺤﻞ ﺧﺎكﺑﺮداري و ﺧﺎﮐﺮﯾﺰي در ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ‪114....................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :20-5‬ﻧﻤﺎﯾﺶ آﺑﺮﯾﺰ و ﺣﻮزه آﺑﺮﯾﺰ ‪115.....................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :21-5‬اﺳﺘﺨﺮاج ﭘﺪﯾﺪه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺻﻮل ﻧﻘﺸﻪ ﺧﻮاﻧﯽ ‪116 .................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :22-5‬ﺗﺮﺳﯿﻢ ﭘﺮوﻓﯿﻞ ﻃﻮﻟﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﯿﺰان ‪116 ........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺰرگ ﻣﻘﯿﺎس و ﻧﻘﺸﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﻘﯿﺎس ﻣﺸﺘﻖ ﺷﺪه از آن ‪120.............‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-6‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻣﺠﺪد ﻋﻮارض در ﻧﻘﺸﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﻘﯿﺎس ‪121...‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-6‬ﻧﯿﺎزﺑﻪ اﺗﺼﺎلﭼﻨﺪ ﺷﯿﺖﻧﻘﺸﻪ ﺑﺰرگﻣﻘﯿﺎس ﺟﻬﺖﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﮏ ﺷﯿﺖﻧﻘﺸﻪ ﮐﻮﭼﮏﻣﻘﯿﺎس ‪121‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-6‬ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻫﺪف از ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ در ﻣﯿﺰان ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰه ﻧﻤﻮدن اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻘﺸﻪ ﺧﺎم اوﻟﯿﻪ در‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ‪122...............................................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﮐﺎرﺑﺮد ﻋﻤﻠﮕﺮ اﻧﺘﺨﺎب‪/‬ﺣﺬف ﮐﻼﺳﻬﺎي ﻋﻮارض ‪124..............................‬‬

‫ج‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ اﻧﺘﺨﺎب‪/‬ﺣﺬف ﺗﻌﺪادي ﻋﺎرﺿﻪ از ﯾﮏ ﮐﻼس ‪125..........‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺳﺎده ﺳﺎزي ‪126 ................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-6‬ﻟﺰوم ﺣﻔﻆ ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ و ﺷﮑﻞ اﺻﻠﯽ ﻋﺎرﺿﻪ در اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺳﺎده ﺳﺎزي ‪126 .......‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-6‬ﻧﺤﻮه اﺟﺮاي اﻟﮕﻮرﯾﺘﻢ داﮔﻼس ‪127................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ اﺗﺤﺎد ‪128.............................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺑﻌﺎد ‪129.....................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ‪130.........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :13-6‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎي ﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪ ‪131....................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :14-6‬ﻟﺰوم ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻤﺎدﮔﺬاري ﻣﺠﺪد ﭘﺲ از ﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪ ‪131....................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :15-6‬ﻣﺜﺎﻟﯽ از ﻋﻮارض ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺪه‪133...................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :16-6‬ﻣﺜﺎﻟﻬﺎﯾﯽ از اﻋﻤﺎل ﻋﻤﻠﮕﺮﻫﺎي ﺧﻼﺻﻪ ﺳﺎزي ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﻼﺳﻬﺎي ﻋﻮارض ‪135......‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :17-6‬روﺷﻬﺎي ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰه ﻧﻤﻮدن ﻋﻮارض ﻧﻘﻄﻪ اي ‪136 ...............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :18-6‬روﺷﻬﺎي ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰه ﻧﻤﻮدن ﻋﻮارض ﺧﻄﯽ‪137...................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :19-6‬روﺷﻬﺎي ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰه ﻧﻤﻮدن ﻋﻮارض ﺳﻄﺤﯽ ‪138................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :20-6‬روﻧﺪ ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن دﺳﺘﯽ )‪127............................................................................. (K=1000‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :21-6‬روﻧﺪ ﺟﻨﺮاﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ )‪141................................................. (K=1000‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-7‬اﺟﺰاي اﺻﻠﯽ ﻧﻘﺸﻪ ‪145...............................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-7‬ﻃﺮاﺣﯽ و ﭼﯿﻨﺶ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺟﺰاي اﺻﻠﯽ در ﻧﻘﺸﻪ ‪ 1:2000‬ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ ‪146 ................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-7‬ﻃﺮاﺣﯽ و ﭼﯿﻨﺶ اﺟﺰاي اﺻﻠﯽ در ﻧﻘﺸﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ اﺳﺘﺎن ﻗﻢ ‪147...............................‬‬

‫ح‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-7‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﻋﻼﻣﺖ ﺟﻬﺖ ﺷﻤﺎل در ﻧﻘﺸﻪ‪147.................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-7‬اﻧﻮاع ﺷﻤﺎل در ﻧﻘﺸﻪ ‪149.............................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-7‬ﻣﺜﺎل ﻫﺎﯾﯽ از ﻣﻘﯿﺎس ﺧﻄﯽ ‪151....................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-7‬ﻣﺜﺎﻟﯽ از روﻧﮕﺎﺷﺖ ﻧﻘﺸﻪ ‪152........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-7‬ﻣﺜﺎﻟﯽ از ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﻠﯽ ﻧﻘﺸﻪ ‪153......................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-7‬دو ﻣﺜﺎل از اﯾﻨﺪﮐﺲ راﻫﻨﻤﺎي اﺗﺼﺎل ﻧﻘﺸﻪ ‪154...................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-7‬ﻧﺤﻮه ﻗﺮار ﮔﯿﺮي اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺎﺷﯿﻪ اي ﻧﻘﺸﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺎﻟﺐ اﺻﻠﯽ ﻧﻘﺸﻪ ‪156 ...............‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-7‬ﻟﺰوم رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻞ ﺗﻘﺎرن در ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻘﺸﻪ ‪156 ..................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-7‬ﻣﺜﺎلﻫﺎﯾﯽ از ﻧﺤﻮه ﭼﯿﻨﺶ اﺟﺰاء ﻧﻘﺸﻪ ‪157......................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :13-7‬روﺷﻬﺎي ﺗﺎ زدن ﻧﻘﺸﻪ ‪158.........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :14-7‬ﭼﺮخ رﻧﮓ ‪159.......................................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :15-7‬ﻣﺪل رﻧﮓ ‪160 ............................................................................... RGB‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :16-7‬ﺟﺪول رﻧﮓ ‪160 ............................................................................. RGB‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :17-7‬ﻣﺪل رﻧﮓ ‪161 ........................................................................... CMYK‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :18-7‬ﻣﺪل رﻧﮓ ‪ CMYK‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺪل ﮐﺎﻫﺸﯽ ‪161 .........................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :19-7‬ﻣﺪل رﻧﮓ ‪161 ............................................................................... HSL‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :20-7‬ﻗﺎﻋﺪه ﺳﺎﯾﻪ‪-‬روﺷﻦ ﭘﻨﺞﮔﺎﻧﻪ ‪162 ....................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :21-7‬رﻧﮕﻬﺎي ﺳﺮد و ﮔﺮم ‪164 .............................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :22-7‬ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن رﻧﮓ ﭘﯿﺶ زﻣﯿﻨﻪ و ﭘﺲ زﻣﯿﻨﻪ ‪164 ................................................‬‬

‫خ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-8‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﻤﯽ در ﻧﻘﺸﻪ‪168 .............................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-8‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺗﺮﺗﯿﺒﯽ در ﻧﻘﺸﻪ ‪168 ...........................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-8‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﺴﺒﯽ در ﻧﻘﺸﻪ ‪169 .............................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-8‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ راﻧﺶ زﻣﯿﻦ در راﻫﻨﻤﺎي ﻧﻘﺸﻪ ‪169 .......................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :5-8‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﯽ‪170..................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6-8‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻣﺬﻫﺐ ‪170...........................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :7-8‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺗﺮاﮐﻢ ﻧﻘﺎط ‪172.......................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8-8‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻧﺴﺒﯽ و ﮐﻼﺳﻪﺑﻨﺪي ﺷﺪه‬
‫‪173....................................................................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :9-8‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺟﺮﯾﺎن ﺣﺮﮐﺖ‪174...................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :10-8‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﻢ ﻣﻘﺪار ﺳﻮﻟﻔﺎت ‪175..............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :11-8‬ﻧﻘﺸﻪ ﺳﻄﻮح ﻫﻢ رﻧﮓ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ در واﺣﺪ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ‪176 .....................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :12-8‬ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺗﻌﺪاد ﮐﻼﺳﻬﺎي در ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﻫﻢ رﻧﮓ در ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ‪178............................................................................................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :13-8‬ﮐﻼﺳﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪ )ﺟﻤﻌﯿﺖ( ﺑﻪ روش ﻫﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪179................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :14-8‬ﮐﻼﺳﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ روش ﻫﻢ ﻓﺮاواﻧﯽ ‪181............................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :15-8‬ﮐﻼﺳﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ‪182.................................... Jenks‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :16-8‬ﮐﻼﺳﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ روش ﺷﮑﺴﺘﻬﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ‪183...................................‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :17-8‬ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از ﻧﻘﺸﻪ ﻧﻤﻮداري ‪184...................................................................‬‬

‫د‬
‫‪1‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪:‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪ -1-1‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‬

‫ﻫﺪف از ﺟﻤﻊآوري داده‪ ،‬اراﺋﻪ آن ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬اراﺋﻪ دادهﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮر ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮد‪ ،‬ﮐﻪ راﯾﺞﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮع آن ﺟﻬﺖ اراﺋﻪ و ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﮑﺎنﻣﺒﻨﺎ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺮاﻓﯿﮑﯽ ﻋﻮارض ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ و ﻃﺒﯿﻌﯽ زﻣﯿﻦ و ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداري‬
‫ﻓﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻘﺸﻪﺑﺮدار ﺑﻪ ﮐﻤﮏ آن ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻋﻮارض زﻣﯿﻦ را ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻄﻠﻖ و ﯾﺎ ﻧﺴﺒﯽ‬
‫ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮده و ﺑﺎ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎي اﻧﺠﺎمﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪ را ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫از زﻣﺎن اوﻟﯿﻦ ﺗﻤﺪنﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ از ﻧﻘﺸﻪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎدهﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداران و ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ﻋﻠﻮم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﯿﺰ از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي‬ ‫‪2‬‬

‫ﻣﮑﺎﻧﯽ ﻋﻮارض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﻬﻢ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮدهاﻧﺪ و اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ را در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎي ﺗﺨﺼﺼﯽ‬
‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‪:‬‬

‫‪ ‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﺷﻬﺮي‪ :‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ آب و ﻓﺎﺿﻼب‪ ،‬ﺷﺒﮑﻪ ﺑﺮق و ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﻃﺮحﻫﺎي‬

‫ﺟﺎﻣﻊ و ﺗﻔﻀﯿﻠﯽ ﺷﻬﺮﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻌﻤﺎري‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺷﺒﮑﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﮔﺎز ﺷﻬﺮي و‬
‫ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ‬
‫‪ ‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪاي‪ :‬ﻧﻘﺸﻪ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ و ﻣﺮاﺗﻊ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺧﺎك و‬
‫زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫‪ ‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ‪ :‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻫﻮاﺷﻨﺎﺳﯽ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي‬
‫وﺿﻌﯿﺖ آﻟﻮدﮔﯽ آبﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد‬

‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻪﺻﻮرت ﺳﻨﺘﯽ و ﻣﺨﺘﺼﺮ؛ ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻘﺸﻪ از ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي‬
‫روي زﻣﯿﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ اﺑﺰار ﺑﺼﺮي ﻧﻤﺎﯾﺶ دادهﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫اﺳﻨﺎد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻤﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﺪاد و ﮐﺎﻏﺬ ﺗﺮﺳﯿﻢ‬
‫ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻟﯿﮑﻦ ﮔﺴﺘﺮش ﮐﺎرﺑﺮد راﯾﺎﻧﻪ‪ ،‬ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ را ﻣﺘﺤﻮل ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ‬
‫ﻫﻢاﮐﻨﻮن ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎي ﻧﻘﺸﻪﮐﺸﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ‪ AutoCAD‬و دﯾﮕﺮ ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎي ﺧﺎص‬
‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪه ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﺳﺎل ﻗﺒﻞ اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪- 1‬‬
‫‪ ،(1‬ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ روشﻫﺎ و ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت ﻓﺰاﯾﻨﺪهاي از ﻗﺮن ‪ 17‬ﻣﯿﻼدي‬
‫ﮔﺴﺘﺮشﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎري از ﮐﺸﻮرﻫﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻤﯽ در‬
‫ﺧﺼﻮص ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺴﯿﺎر‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮ از ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﺮزﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺧﻄﻮط ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ و ‪ ...‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﺪﯾﺪار ﺷﺪن‬
‫‪3‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ )‪ (GIS1‬در دﻫﻪﻫﺎي ‪ 70‬ﺗﺎ ‪ 80‬ﻣﯿﻼدي‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺎدي در‬
‫اﻟﮕﻮﻫﺎي ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺳﻨﺘﯽ ﭘﺪﯾﺪ آﻣﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه روﻧﺪ ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي رﻗﻮﻣﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :1-1‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎن‬

‫‪ -2-1‬اﻧﻮاع ﻧﻘﺸﻪ‬

‫در ﯾﮏ دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﮐﻠﯽ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﺟﻊ‪/‬ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي‬

‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﯽ در ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﺟﻊ‪ ،‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ و‬
‫ﻫﯿﭻ ﻋﺎرﺿﻪاي ﺑﻪﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻣﻮرد ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻗﺮار ﻧﻤﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﭘﻮﺷﺸﯽ ‪ 1:25000‬ﮐﻞ ﮐﺸﻮر‪،‬‬
‫ازﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﯽ در ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‪ ،‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﯾﮏ‬

‫‪1‬‬
‫)‪Geographical Information System (GIS‬‬
‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي‬ ‫‪4‬‬

‫ﭘﺪﯾﺪهي ﺧﺎص ﯾﺎ ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن ﭼﻨﺪ ﻣﺸﺨﺼﻪ در ﻧﻘﺸﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﺑﺮ روي ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﻋﻮارض‪ /‬ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﺎﯾﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ازﺟﻤﻠﻪ‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺨﯽ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي ﮐﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺟﻤﻌﯿﺖ‪ ،‬ﻧﮋاد و زﺑﺎن و ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﮐﺸﻮري‬
‫را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ازﺟﻤﻠﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﭘﻼﻧﯿﻤﺘﺮي ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﺸﺎن دادن ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﺴﻄﺤﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﮐﺎرﻫﺎي اداري و ﺛﺒﺘﯽ ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺗﻮﭘﻮﮔﺮاﻓﯽ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﺴﻄﺤﺎﺗﯽ‪ ،‬ارﺗﻔﺎع ﻋﻮارض را ﻧﯿﺰ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺒﻨﺎ در ﮐﺎرﻫﺎي ﻋﻤﺮاﻧﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰﻫﺎ‬
‫ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺑﺪانﻫﺎ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺎدر ﯾﺎ ﻣﺮﺟﻊ ﻧﯿﺰ اﻃﻼق‬
‫ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪ ﻗﺎرهﻫﺎ و ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ وﺳﯿﻌﯽ از ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ را ﺑﺎ‬
‫ﻋﻮارض ﻣﻮﺟﻮد در آن در ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏﻣﻘﯿﺎس‪ ،‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اي از اﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ را ﮐﺘﺐ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ در دوره دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدهاﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ‬
‫ﺧﺸﮑﯽﻫﺎ و درﯾﺎﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ‪ ...‬را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ازﺟﻤﻠﻪ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪:‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮدي زﻣﯿﻦ ﮐﻪ زﻣﯿﻦﻫﺎ را ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﻮع ﮐﺎرﺑﺮد آنﻫﺎ ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪي‬
‫ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻧﻈﯿﺮ زﻣﯿﻦﻫﺎي ﻣﺰروﻋﯽ‪ ،‬زﻣﯿﻦﻫﺎي ﺑﺎﯾﺮ‪ ،‬ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ و ﻣﺮاﺗﻊ ‪.‬‬
‫ﻧﻘﺸﻪ راهﻫﺎ ﮐﻪ ﺟﺎدهﻫﺎ را ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﻮع آن ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪي ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻓﻮاﺻﻞ ﺷﻬﺮﻫﺎ‬ ‫‪‬‬

‫را در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪﻃﻮر ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد )ﺷﮑﻞ ‪.(2- 1‬‬
‫‪5‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻠﻮم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻈﯿﺮ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺳﯽ‪ ،‬ﺧﺎكﺷﻨﺎﺳﯽ و‬

‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻫﻮاﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﭘﺪﯾﺪهﻫﺎي ﺟﻮي ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪ و ﻧﻮع آبوﻫﻮاي آن ﻧﺎﺣﯿﻪ‬
‫را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﻣﺮاﺗﻊ ﮐﻪ ﻧﻮع‪ ،‬ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ و اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﯿﺎﻫﺎن را ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﺟﻨﮕﻞ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﻮع درﺧﺖ‪ ،‬ﻣﯿﺰان‬
‫ﺗﺮاﮐﻢ و ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﻣﺮاﺗﻊ ازﺟﻤﻠﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان در ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي‬
‫ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪ ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪي ﺧﻄﺮ ﻟﺮزه اي )ﺷﮑﻞ ‪(3- 1‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻫﯿﺪرو ﮔﺮاﻓﯽ و ﻫﯿﺪروﻟﻮژي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻊ آب ﺳﻄﺢ زﻣﯿﻦ‬
‫اﺧﺘﺼﺎص دارد و ﻣﯽﺗﻮان اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ درﺑﺎره ﭘﻬﻨﻪي اﻗﯿﺎﻧﻮسﻫﺎ‪ ،‬درﯾﺎﻫﺎ‪ ،‬درﯾﺎﭼﻪﻫﺎ‬
‫و رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب از ﻗﺒﯿﻞ ﭼﺎهﻫﺎي آب را در آنﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ازﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬اﻃﻠﺲ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ آﻣﺎر و اﻃﻼﻋﺎت و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺣﻮﺿﻪﻫﺎي آﺑﺮﯾﺰ ﻋﻤﺪه و دﺷﺖﻫﺎي ﺑﺰرگ ﮐﺸﻮر را ﺑﺮ روي‬
‫ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ارﻗﺎم‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﯽﻫﺎ و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ اراﺋﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ )ﺷﮑﻞ ‪.(4- 1‬‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪ اﯾﺮانﮔﺮدي‪ /‬ﺟﻬﺎﻧﮕﺮدي‬
‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪ ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي‬ ‫‪6‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :2-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ راهﻫﺎي اﯾﺮان‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :3-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﭘﻬﻨﻪﺑﻨﺪي ﺧﻄﺮ ﻟﺮزهاي اﯾﺮان‬

‫‪7‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫‪ -3-1‬روشﻫﺎي ﺗﻬﯿﻪ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬روشﻫﺎي‬
‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬از ﻗﺒﯿﻞ‪:‬‬

‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداري زﻣﯿﻨﯽ‬
‫‪ ‬ﻋﮑﺲﺑﺮداري ﻫﻮاﯾﯽ و ﻓﺘﻮﮔﺮاﻣﺘﺮي‬
‫ﺗﺼﺎوﯾﺮ ﻣﺎﻫﻮارهاي و ﺳﻨﺠﺶازدور‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد )رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﮐﺎﻏﺬي(‬

‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﮐﺘﺎب و ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮدن ﮐﺘﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ درزﻣﯿﻨﻪ ٔ◌ ﻧﻘﺸﻪﺑﺮداري زﻣﯿﻨﯽ‬
‫ﮐﻼﺳﯿﮏ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ‪ GPS‬و ﻓﺘﻮﮔﺮاﻣﺘﺮي و ﺳﻨﺠﺶازدور‪ ،‬از ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ روشﻫﺎ در اﯾﻦ‬
‫ﮐﺘﺎب اﺟﺘﻨﺎب ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬روش اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد و رﻗﻮﻣﯽ ﺳﺎزي ﻧﻘﺸﻪﻫﺎي ﮐﺎﻏﺬي‬
‫ﻧﯿﺰ در ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ﻣﻮردﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﻧﻘﺸﻪ ﺳﺎزي‬ ‫‪8‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :4-1‬ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺣﻮﺿﻪﻫﺎي آﺑﺮﯾﺰ اﺻﻠﯽ اﯾﺮان‬

‫‪ -4-1‬دﻗﺖ ﻧﻘﺸﻪ‬

‫دﻗﺖ ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻘﺸﻪ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ دو ﻣﺒﺤﺚ اﺻﻠﯽ‬
‫را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪:‬‬

‫‪ ‬دﻗﺖ ﻣﺴﻄﺤﺎﺗﯽ و ارﺗﻔﺎﻋﯽ اﻃﻼﻋﺎت ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻋﻮارض ﻧﻘﺸﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫دﻗﺖ ﺑﻪ ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاف ﻣﺮﺑﻮط ﻧﻤﯽﺷﻮد‪ .‬ﮐﺎرﺗﻮﮔﺮاف ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ از دادهﻫﺎي ﻧﺎدرﺳﺖ و‬
‫ﮐﻢدﻗﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪ دﻗﯿﻖ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻟﺬا دﻗﺖ ﻣﺴﻄﺤﺎﺗﯽ و ارﺗﻔﺎﻋﯽ ﻧﻘﺸﻪ‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ دﻗﺖ‬
‫در اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻘﺸﻪﺑﺮدار و ﯾﺎ ﻓﺘﻮﮔﺮاﻣﺘﺮﯾﺴﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪View publication stats‬‬