Birinci Dünya Savaşın Sebepleri

You might also like

You are on page 1of 3

Birinci Dünya Savaşın Sebepleri

Apis'in sorumlu olduğuna inananlar, onun gerekçesi olarak "yargılama"yı işaret ediyor.
Apis'in, varisi Avusturya-Macaristan'ı yeniden canlandırabilecek tek kişi olarak gördüğü iddia
ediliyor. Franz Ferdinand, Habsburg İmparatorluğu'nu, Habsburglar içindeki Güney Slavları
tatmin edecek şekilde denemeci bir temelde yeniden düzenlemiş olsaydı, Sırpların Bosna ve
Hırvatistan'a doğru genişleme umutları engellenmiş olacaktı. Haziran 1914'ün başında Apis'in
tabancaları ve bombaları Princip ve işbirlikçilerine vermeye karar verdiği ve öğrencilerin sınır
noktalarından geçmeden Bosna sınırını geçmelerini ayarladığı söyleniyor. Aynı ayın ilerleyen
saatlerinde Kara El'in yönetim konseyinin diğer üyeleri planın iptal edilmesi yönünde oy
kullandı ancak bu noktada suikastçılara haber vermek için artık çok geçti.

Yaklaşık bir ay sonra, bir dizi ültimatomun ardından 28 Temmuz 1914'te Avusturya-
Macaristan Sırbistan'a savaş ilan etti ve takip eden günlerde Belgrad'ı bombaladı. Ülkeler
birer birer savaşa katıldı. Sadece birkaç gün içinde Avrupa'nın yarısı dünya tarihini sonsuza
dek değiştirecek bir savaşın içindeydi. Çeşitli ittifaklar kısa sürede Rusya, Almanya, Fransa,
Britanya ve imparatorluklarını çatışmaya sürükledi.

Suikasttan otuz yedi gün sonra Birinci Dünya Savaşı başlamıştı. Çatışma sırasında "Müttefik
Güçler" olarak bilinen İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya, Romanya, Kanada, Japonya ve
Amerika Birleşik Devletleri, "Mihver Güçleri" Almanya, Avusturya-Macaristan, Bulgaristan
ve Osmanlı'ya karşı savaştı. İmparatorluk. Sonunda her iki taraftan da 39 milyon kişinin
ölümüne neden olacaktı. Ama Büyük Savaş sadece bir yalan yüzünden gerçekleşmiş olabilir.

Birinci Dünya Savaşı temel olarak Avusturya'nın Sırbistan'a savaş ilan etmesiyle başladı. Bu,
daha önce imzalanmış bir dizi anlaşmanın -Avrupalı güçler tarafından yıllar önce verilen ve
onları birbirlerinin yardımına koşmaya zorlayan vaatler- harekete geçmesine yol açtı.

Buradaki ironi, elbette, bu anlaşmaların, Avrupalı güçleri birbirlerine karşı savaşa girmekten
caydırmak için tasarlanmış olmasıdır; bu, nükleer öncesi çağın bir tür Karşılıklı Güvenceli
İmha (MAD) yöntemidir.

Avusturya'nın Sırbistan ile savaşa girmesinin ana nedeni Arşidük Ferdinand'a düzenlenen
suikasttı. Onu vuran kişi, Sırp askeri milliyetçilerinden oluşan gizli bir örgüt olan Kara El'in
bir üyesi olan Gavrilo Princip'ti. Tüm Slav ülkelerinin Avusturya-Macaristan
İmparatorluğu'ndan ayrılmasını hedefliyordu.
Suikastın ardından Avusturya, Sırbistan'a bir ültimatom yayınlayarak, Sırp hükümetinin kendi
topraklarındaki tüm milliyetçi terörist grupları kınamasını ve yok etmesini talep etti. Sırbistan
bu ültimatomu kabul etmedi ve Avusturya-Macaristan buna savaş ilan etti.
Ancak tarihçi Tim Baçer'e göre "tüm savaşları bitirecek savaş"ın temelinde yatan yalan budur.
Kendisi, Avusturya'nın Sırbistan'ı işgal etmek için bir bahane yaratmak amacıyla gerçekleri
manipüle ettiğini savunuyor. Gavrilo Princip aslında Bosnalıydı ve dolayısıyla Habsburg
İmparatorluğu'nun vatandaşıydı.

Ailesi Sırp kökenliydi ama yüzlerce yıldır orada yaşamıyordu. Radikalleştiği Sırbistan'a
taşındığı doğrudur. Ancak Avusturya'ya olan nefreti, İmparatorluğun 1908'de Bosna-Hersek'i
yasadışı bir şekilde ilhak etmesiyle daha da arttı.

İmparatorluk odak noktasını Princip'ten onu eğiten ve tedarik eden adama kaydırdı: Sırp
ordusunda subay ve Kara El'in kurucu üyelerinden Binbaşı Vojislav Tankosic. Bu sayede
Viyana'daki yetkililer cinayetten askeri istihbaratı ve Sırp krallığını suçlayabilir.

Aslında Sırbistan Avusturya'ya ihanet etti ve Binbaşı Tankosic "Kara El"i kurduğunda Sırp
siyasetini ihlal etti. Ayrıca Sırbistan büyükelçisi, Avusturya Maliye Bakanı'nı Arşidük Franz
Ferdinand'ın Saraybosna'da öldürülebileceği konusunda uyarmıştı.

Avusturya-Macarlar Temmuz 1914'te ültimatom verirken bu gerçeği göz ardı ettiler. Çünkü
ültimatom reddedilecek şekilde hazırlanmıştı. Dışişleri Bakanı Kont Leopold Bertold,
ültimatomda kendi deyimiyle "kabul edilemez taleplerde" bulundu.

Bir talep listesinde Sırbistan'ın derhal tüm Avusturya karşıtı propaganda hareketlerini yok
etmesini, tüm Sırp milliyetçi örgütlerini feshetmesini ve Sırp topraklarındaki cinayetlere
karışan herkesi tutuklamasını, böylece Avusturyalıların bu davanın soruşturmasına ve karara
bağlanmasına izin vermesini talep etti. .

Berthold'u şaşırtacak şekilde Sırbistan, sonuncusu hariç tüm talepleri kabul etti. Avusturya,
müttefiki Almanya tarafından cesaretlendirildi. İngiltere, bir dünya savaşını önlemek için
uluslararası bir konferans düzenlemeye çalıştı ancak Almanya reddetti.

Avusturya'ya kapsamlı askeri destek sözü verdi. Hatta Alman Dışişleri Bakanlığı, Kaiser II.
Wilhelm'in "pasifist fikirlerine müdahale etme" fırsatı bulamaması için kriz boyunca ülke
dışında bile tuttu. Franz Ferdinand'ın suikastı Avusturya'ya ihtiyaç duyduğu gerekçeyi verdi.

Habsburg İmparatorluğu Balkanlara doğru genişlemek istiyordu ve Sırbistan onun bölgedeki


en büyük rakibiydi. Avusturya hükümeti, teröristlerden korunma adına emperyalist emellerini
haklı çıkarmak için küçük bir aşırılık yanlısı grubun korkunç saldırısını kullanmayı başardı.

Avusturya'ya karşı yürütülen savaşın suçluluğu, cinayetlere verilen hesaplı tepkiyle ilgilidir.
Erken tavsiyeler ikiye bölündü. Genelkurmay Başkanı General Franz Baron Konrad von
Hoetzendorf, başından beri askeri bir tepki istiyordu. Konrat daha önce Monarşinin, güçlerini
birleştirmeden önce birbiri ardına yenilmesi gereken düşmanlarla çevrili olduğunu
savunmuştu. Başka bir deyişle, Sırplara ve Ruslara karşı bir savaş, ardından da İtalya ile bir
çatışma istiyordu. Habsburg dışişleri bakanı Leopold Count von Berchtold genel olarak
Konrad'ın analizine katılıyordu. Berchtold krizde güçlü bir pozisyon almadı: Konrad
tarafından ikna edilmiş gibi görünüyordu ve isteksizliği sadece kamuoyunu savaşa hazırlama
ihtiyacıyla ilgiliydi.

Ne yazık ki her millet tarafından çok daha fazla yalan söylendi. Birinci Dünya Savaşı
sırasında yeni aşırılıklara ulaşan propagandanın doğası budur.

You might also like