Oksfordzki Kwestionariusz Szczcia

See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.
net/publication/349554076
OKSFORDZKI KWESTIONARIUSZ SZCZĘŚCIA. POLSKA ADAPTACJA THE

OXFORD HAPPINESS QUESTIONNAIRE
Article · November 2012
CITATIONS READS
7 6,605
1 author:
Ryszard Poprawa
University of Wroclaw
35 PUBLICATIONS 143 CITATIONS
SEE PROFILE
All content following this page was uploaded by Ryszard Poprawa on 24 February 2021.
The user has requested enhancement of the downloaded file.

PJZ 01 12_PJZ 01 12.qxp 3/22/13 1:52 PM Page 37
ed
This copy is for personal use only - distribution
ibit
roh
np
Ryszard Poprawa Psychologia JakoÊci ˚ycia
Instytut Psychologii Psychology of Quality of Life
Uniwersytet Wrocławski 2012, tom 11, nr 1 (37–56)
tio
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
ibu
Oksfordzki Kwestionariusz Szcz´Êcia.
tr
Polska adaptacja The Oxford Happiness
dis
Questionnaire
ly -
Celem artykułu jest przedstawienie polskiej adaptacji The Oxford Happi-
on
ness Questionnaire (OHQ) Hillsa i Argylea (2002) oraz ocena jego wartoÊci
psychometrycznej. OHQ mierzy zło˝ony konstrukt szcz´Êcia, na który skła-
dajà si´ satysfakcja z własnego ˝ycia i własnej osoby oraz warunkujàce
-
se
podmiotowe zasoby.
Zgodnie z wymaganiami metodologicznymi przygotowano polskie tłuma-

czenie narz´dzia i sprawdzono jego równowa˝noÊç z wersjà oryginalnà.
lu
Badania właÊciwoÊci psychometrycznych narz´dzia przeprowadzono w su-

mie na próbie 775 osób w wieku od 18 do 60 lat. Metoda ma wysokie pa-
na
rametry rzetelnoÊci oraz trafnoÊci teoretycznej i kryterialnej.

Ostatecznie, do dalszego wykorzystywania rekomendowana jest skróco-
na 26-pozycyjna wersja narz´dzia.
rso
Słowa kluczowe: szcz´Êcie, zasoby radzenia sobie i zdrowia, Oksfordzki

Kwestionariusz Szcz´Êcia, polska adaptacja, właÊciwoÊci psychometryczne.
pe
for
-
y is
op
is c
Adres do korespondencji: Ryszard Poprawa: e-mail: r.poprawa@psychologia.uni.wroc.pl, Instytut Psy-

Th
chologii Uniwersytetu Wrocławskiego, ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, tel. 071-3671814

-
ed
ibit
38 Ryszard Poprawa
roh
np
Szcz´Êcie w koncepcji Michaela Argylea (2004a) traktowane jest jako pojćie su-
biektywne, poniewa˝ o szcz´Êciu decyduje to, na ile ogólnie podoba si´ człowieko-
wi jego ˝ycie. Podobnie jak u innych badaczy (np. Bradburn, 1969; Czapiƒski,
tio
-
2004; Diener i Biswas-Diener, 2010) dla Argylea istota poczucia szcz´Êcia sprowa-
dza si´ do: 1) pozytywnego bilansu emocjonalnego i 2) zadowolenia z całego wła-
ibu
snego ˝ycia i z ró˝nych jego obszarów. Człowiek szcz´Êliwy to człowiek, który ma
poczucie ogólnej satysfakcji z tego, kim jest, i z własnego ˝ycia.
W swoich badaniach empirycznych nad szcz´Êciem, autor ten skupił si´ głównie
tr
na poszukiwaniu tzw. korelatów szcz´Êcia, próbujàc okreÊliç przyczyny poczucia
dis
szcz´Êcia. Analizuje szerokie spektrum zmiennych demograficznych, społecznych,
sytuacyjnych i psychologicznych, wià˝àcych si´ ze szcz´Êciem i warunkujàcych jego
doÊwiadczanie, takich jak: wiek, płeç, stan cywilny, status społeczno-ekonomiczny,
ly -
wykształcenie, zatrudnienie i satysfakcja z pracy, organizacja czasu wolnego, posia-
danie i realizowanie zainteresowaƒ oraz hobby, aktywnoÊç fizyczna, zakres i charak-
on
ter relacji i zwiàzków interpersonalnych, praktyka religijna, wsparcie społeczne, ro-
dzaj doÊwiadczanych wydarzeƒ ˝yciowych, posiadane kompetencje społeczne,
-
umiej´tnoÊci radzenia sobie ze stresem i regulowania emocji, stan zdrowia, atrakcyj-

se
noÊç interpersonalna, cechy osobowoÊci, takie jak ekstrawersja, optymizm, inteli-

gencja, umiejscowienie i poczucie kontroli, samoocena i samoakceptacja, brak kon-
lu
fliktów wewn´trznych, poczucie sensu ˝ycia, dominujàcy nastrój (afektywnoÊç), itd.

(Argyle, 2004a; 2004b).
na
Stworzona przez Petera Hillsa i Michaela Argylea (2002) metoda pomiaru szcz´-
Êcia The Oxford Happiness Questionnaire (OHQ) w swojej treÊciowej zawartoÊci na-
rso
wiàzuje do badaƒ empirycznych i koncepcji tego pierwszego. Mierzy ona zarówno su-
biektywne poczucie szcz´Êcia, dobrostanu i ogólne zadowolenie z własnego ˝ycia, ale
równie˝ to, co warunkuje ich osiàgnićie. Połàczenie w pomiarze szcz´Êcia wskaêni-
pe
ków subiektywnego dobrostanu i satysfakcji z własnego ˝ycia z ich podmiotowymi

uwarunkowaniami mo˝e byç uwa˝ane za błàd koncepcyjny (Kashdan, 2004) albo war-
toÊciowà prób´ uchwycenia tego, co okreÊla si´ mianem prawdziwego szcz´Êcia (ukła-
for
du podmiotowych warunków dobrego, wartoÊciowego ˝ycia) lub tzw. bogactwa psy-

-
chicznego (wyra˝ajàcego si´ w dobrostanie i wysokiej jakoÊci własnego ˝ycia) (por.

Ryff, 2004; Trzebiƒska, 2008; Seligman, 2005; Diener, Biswas-Diener, 2010).

y is
Niestety w artykule prezentujàcym narz´dzie autorzy nie wyra˝ajà explicite zało-

˝eƒ teoretycznych metody pomiaru szcz´Êcia ani nie definiujà pojćia szcz´Êcia, co
jest niewàtpliwie słaboÊcià ich pracy i stanowi podstaw´ uzasadnionej krytyki (patrz
op
analiza krytyczna: Kashdan, 2004). Zało˝enia te nale˝y wywnioskowaç z zawartoÊci

narz´dzia, odnoszàc si´ do badaƒ i koncepcji samego Argyle’a i jego współpracowni-
is c
ków (2004a; 2004b; Argyle, Martin, Crossland, 1989; Argyle, Martin,1991).

Koncepcja Argyle’a przez innych badaczy zaliczana jest do nurtu koncepcji eu-
dajmonistycznych, a OHQ traktowane jest jako miara ogólnego zadowolenia z ˝y-
Th
cia (Maltby, Day, Barber, 2005). Podobnie jak w przypadku wielu teorii eudajmoni-
-
ed
ibit
Oksfordzki Kwestionariusz Szcz´Êcia. Polska Adaptacja… 39
roh
np
stycznych, Argyle próbuje tworzyç uniwersalny model szcz´Êliwego człowieka.
Analizujàc treÊci pozycji OHQ mo˝na stwierdziç, ˝e koncepcja badanego nim szcz´-
Êcia zdaje si´ współgraç np. z eudajmonistycznà koncepcjà Ryff, według której
tio
-
prawdziwymi miarami szcz´Êcia i tym samym pozytywnie rozumianego zdrowia

psychicznego sà takie aspekty dobrostanu, jak: samoakceptacja, pozytywne relacje
ibu
z innymi ludêmi, autonomia, zdolnoÊç kształtowania swojego Êrodowiska, poczucie
sensu, celowoÊci, wartoÊci własnego ˝ycia i rozwój osobisty (Ryff, Singer, 2002;
Ryff, 2004). ZawartoÊç pozycji OHQ wià˝e si´ te˝ z tym, co Diener i Biswas-Diener
tr
(2010; por. Trzebiƒska, 2008) okreÊlajà mianem bogactwa psychicznego. Pojćie to
dis
obejmuje zadowolenie z ˝ycia i poczucie szcz´Êcia (dobrostan psychiczny) oraz po-
czucie sensu ˝ycia, zaanga˝owanie w wartoÊciowe i interesujàce aktywnoÊci oraz
cele ˝yciowe, prezentowanie pozytywnych postaw ˝yciowych i doznawanie pozy-
ly -
tywnych emocji, duchowoÊç, zdrowie, dobre relacje społeczne i posiadanie zaso-
bów materialnych wystarczajàcych do zaspokojenia indywidualnych potrzeb.
on
Argyle, tak jak i inni badacze (por. Ryff, Singer, 2002; Czapiƒski, 2004; Trzebiƒ-
ska, 2008; Diener, Biswas-Diener, 2010), przywiàzuje du˝à wag´ do właÊciwoÊci
-
podmiotowych warunkujàcych szcz´Êcie. Szcz´Êliwi ludzie, w porównaniu z mniej

se
szcz´Êliwymi, majà wy˝sze poczucie własnej wartoÊci i kontroli nad zdarzeniami

oraz sà bardziej optymistyczni (Argyle, Martin,1991). To, czy człowiek jest szcz´-
lu
Êliwy, zale˝y nie tylko od tego, co go w ˝yciu spotyka, ale i od tego, jak reaguje
na to, co go spotyka, jak sobie z tym radzi. Szcz´Êcie mierzone OHQ zdaje si´ byç
na
wynikiem dobrego, efektywnego radzenia sobie w ˝yciu, poczucia kompetencji

i kontroli nad własnym ˝yciem. Powy˝sze cechy kształtujà si´ pod wpływem do-
rso
Êwiadczeƒ społecznych oraz w wyniku celowych oddziaływaƒ, np. terapeutycz-

nych, i mogà podlegaç zasadniczym zmianom i pociàgaç za sobà zmiany w pozio-
mie zadowolenia z ˝ycia (Argyle, Martin, 1991). Ogólne poczucie szcz´Êcia zale˝y
pe
wić głównie od satysfakcji, jakà przynosi ˝ycie, poczucia sensu ˝ycia i optymi-
stycznego nastawienia, satysfakcji czerpanej z bliskich zwiàzków z innymi ludêmi,
poczucia własnej wartoÊci i samoakceptacji oraz zdrowia, które daje mo˝liwoÊç sa-
for
morealizacji (Argyle, Martin, 1991; Argyle 2004a).

-
y is
Jak powstało i co mierzy OHQ?

Oksfordzki Kwestionariusz Szcz´Êcia Hillsa i Argyle’a (2002) bazuje na Oksfordz-
op
kim Inwentarzu Szcz´Êcia (OHI), autorstwa Argyle’a, Martina i Crosslanda (1989).

OHI skonstruowano głównie w celu prowadzenia badaƒ w Katedrze Psychologii
is c
Eksperymentalnej Uniwersytetu Oksfordzkiego. Z zamierzenia miał on byç ogólnà

miarà podmiotowego szcz´Êcia. Autorzy OHI przyj´li, ˝e szcz´Êcie wià˝e si´ z cz´-
stotliwoÊcià i stopniem nasilenia pozytywnych emocji, wysokim poziomem satys-
Th
fakcji z ˝ycia, a tak˝e niewyst´powaniem takich negatywnych odczuç, jak przygn´-

-
ed
ibit
40 Ryszard Poprawa
roh
np
bienie i l´k. OHI zawiera trzy podstawowe wymiary: satysfakcj´, pozytywne emo-
cje oraz emocje negatywne. Argyle, zgodnie z poglàdami Bradburna (1969) zało-
˝ył, ˝e na poziom zadowolenia z własnego ˝ycia niezale˝nie wpływa doÊwiadcza-
tio
-
nie emocji pozytywnych i negatywnych. Tak wić mo˝na byç zadowolonym

z własnego ˝ycia pomimo doÊwiadczania okreÊlonych emocji negatywnych, a nie
ibu
zawsze chwilowe radoÊci wià˝à si´ z ogólnà satysfakcjà z własnego ˝ycia (por. Cza-
piƒski, 2004; Diener, Biswas-Diener, 2010). Oksfordzki Inwentarz Szcz´Êcia skła-
da si´ z 20 pozycji i wyglàdem przypomina Inwentarz Depresji Becka, stworzony
tr
do klinicznego u˝ytku w celu diagnozowania stanów maniakalnych i depresyjnych,
dis
tyle ˝e ma badaç ich przeciwieƒstwo.
W nowej wersji metody pomiaru szcz´Êcia – OHQ – dodano dziewi´ç stwierdzeƒ,
rozszerzajàcych badany konstrukt o nowe wskaêniki szcz´Êcia, oraz zmieniono ska-
ly -
l´ odpowiedzi z 4-punktowej wielokrotnego wyboru, na 6-punktowà typu Likertow-
skiego. Poczàtkowe analizy czynnikowe wskazywały na 7 i 9 czynników wspólnych,
on
konstytuujàcych badany konstrukt szcz´Êcia. Jednak˝e kolejne ortogonalne analizy
czynnikowe wyników OHQ pozwoliły zidentyfikowaç pojedynczy czynnik wy˝szego
-
rz´du, który sugeruje, ˝e konstrukt jest jednowymiarowy (Hills, Argyle, 2002).

se
Oksfordzki Kwestionariusz Szcz´Êcia Hillsa i Argyle’a (2002) jest szczególnà

miarà szcz´Êcia człowieka, gdy˝ uj´te jest ono zarówno w perspektywie hedoni-
lu
stycznej, jak i eudajmonistycznej (por. Czapiƒski, 2004; Maltby, Day, Barber,

2005). Autorzy metody nie odwołujà si´ tylko do poczucia dobrostanu (subjective
na
well-being), satysfakcji ˝yciowej czy zadowolenia z siebie samego oraz z całoÊci

własnego ˝ycia, ale uwzgl´dniajà szerokie spektrum, dowiedzionych empirycznie,
rso
wzgl´dnie trwałych, podmiotowych wyznaczników i determinant poczucia szcz´-

Êcia (Argyle, 2004a; 2004b; Argyle, Martin, Crossland, 1989; Argyle, Martin,1991;
Hills, Argyle, 2002). Nale˝y zauwa˝yç, ˝e chocia˝ badania Argyle’a (2004a; 2004b)
pe
mocno skupiajà si´ na poszukiwaniu zewn´trznych korelatów szcz´Êcia, to jednak

OHQ prawie w ogóle je pomija, poniewa˝ sà słabo powiàzane z ogólnà satysfakcjà
z własnego ˝ycia i z siebie samego. Pomiar szcz´Êcia za pomocà OHQ skoncentro-
for
wany jest na podmiotowych właÊciwoÊciach, predysponujàcych jednostk´ do do-

-
Êwiadczania dobrostanu psychicznego i poczucia szcz´Êcia, jako indywidualnego

prze˝ycia zadowolenia i satysfakcji z siebie samego oraz przebiegu własnego ˝ycia.

y is
Nie jest to prosta miara dobrostanu psychicznego ani ogólnej satysfakcji z własne-
go ˝ycia, ale zło˝ona miara obejmujàca równie˝ najistotniejsze – według auto-
rów – podmiotowe uwarunkowania bycia szcz´Êliwym, prowadzenia szcz´Êliwego,
op
to znaczy wartoÊciowego i dobrego ˝ycia.

Autorzy co prawda nie wprost, ale odwołujà si´ do takich właÊciwoÊci, które po-
is c
wszechnie okreÊlane sà jako zasoby radzenia sobie lub jako cnoty człowieka czy te˝
jako bogactwo psychiczne, takie jak: optymizm, poczucie sensu ˝ycia, poczucie sa-
moskutecznoÊci i kontroli osobistej, poczucie własnej wartoÊci i samoakceptacja,
Th
˝yczliwoÊç w relacjach interpersonalnych, poczucie humoru, zdrowie fizyczne,

-
ed
ibit
roh
np
atrakcyjnoÊç interpersonalna, wra˝liwoÊç i zainteresowania estetyczne, pozytyw-
na afektywnoÊç, stabilnoÊç emocjonalna, aktywnoÊç czy ekstrawersja (por. Kash-
dan, 2004; Maltby, Day, Barber, 2005; por. Poprawa, 2001; Trzebiƒska, 2008; Die-
tio
-
ner, Biswas-Diener, 2010). Nale˝y zauwa˝yç, ˝e ujmowanie szcz´Êcia poprzez

pryzmat podmiotowych właÊciwoÊci, warunkujàcych prowadzenie dobrego, a wić
ibu
wartoÊciowego i sensownego ˝ycia czy te˝ jako bogactwa psychicznego, jest bar-
dzo bliskie znaczeniu, jakie psychologia zdrowia przypisuje podmiotowym zaso-
bom radzenia sobie. Zasoby te okreÊla si´ mianem potencjałów zdrowia, gdy˝ jed-
tr
nostki dobrze w nie wyposa˝one i potrafiàce z nich adekwatnie korzystaç,
dis
efektywnie radzà sobie ze stresujàcymi wymaganiami transakcji ˝yciowych, co słu-
˝y ich dobrostanowi, zdrowiu, osobistemu rozwojowi i szcz´Êciu (Poprawa, 2001;
2008; Friedman, 2003; Heszen, S´k, 2007; Ogiƒska-Bulik, Juczyƒski, 2008).
ly -
Tworzàc OHI i póêniej OHQ autorzy zakładali te˝, ˝e wskaênikiem szcz´Êcia jest
brak symptomów depresji i l´ku (Argyle, Martin, Crossland, 1989; Hills, Argyle,
on
2002). Tak wić OHQ, mierzàc szcz´Êcie jednostki, odwołuje si´ równie˝ do symp-
tomów zaburzeƒ afektywnych, głównie depresji, l´ku czy dystresu (cierpienia psy-
-
chicznego), a właÊciwie ich braku, czy wyst´powania stanów im przeciwstawnych.

se
Zło˝onoÊç badanego przez OHQ konstruktu skłania do okreÊlenia tego narz´dzia

jako ogólnej miary szcz´Êcia człowieka, nie tylko dobrostanu psychicznego, satys-
lu
fakcji z własnego ˝ycia, ale i tego, co szcz´Êcie przynosi (warunkuje), w tym wy-
padku chodzi o zasoby (potencjały) szcz´Êcia. W ujćiu eudajmonistycznym praw-
na
dziwe szcz´Êcie uto˝samiane jest z tym, co pozwala wieÊç dobre ˝ycie, a sà to

głównie potencjały (zasoby) jednostki (Seligman, 2005; Trzebiƒska, 2008; Diener,
rso
Biswas-Diener, 2010).
pe
Polska adaptacja OHQ

Prace nad polskà adaptacjà OHQ przeprowadzono zgodnie z procedurami metodo-
for
logicznymi (na ten temat patrz: Brzeziƒski, 1996; Hornowska, Paluchowski, 2004).
-
Poza mnà realizowały je dwie moje magistrantki Anna Podlaska (2004) i Katarzy-
na Lisowska (2006).
y is
Tłumaczenie The Oxford Happiness Questionnaire na j´zyk polski wykonało

niezale˝nie pićiu tłumaczy. Nast´pnie dwóch ekspertów znajàcych koncepcj´ Ar-
gyle’a ustaliło ujednolicone tłumaczenie poszczególnych pozycji. W celu sprawdze-
op
nia poprawnoÊci tłumaczenia OHQ na j´zyk polski, z powrotem przetłumaczono go

na j´zyk angielski (back translation). Przeprowadził to psycholog, b´dàcy zarazem
is c
doÊwiadczonym filologiem angielskim. Po retranslacji, pićiu filologów angielskich

(w tym jeden native speaker) oceniło zgodnoÊç oryginalnej wersji OHQ z back
translation, a tak˝e, niezale˝nie, oceniło trafnoÊci polskiego tłumaczenia w zesta-
Th
wieniu z oryginałem. Po wykonaniu tej oceny, eksperci wraz z tłumaczami, prze-

-
ed
ibit
42 Ryszard Poprawa
roh
np
prowadzili dyskusj´ nad ostatecznym brzmieniem polskiego tłumaczenia, tworzàc
jego ujednoliconà i uzgodnionà wersj´ ostatecznà (patrz: Aneks).
Kolejnym krokiem było zbadanie równowa˝noÊci wyników uzyskiwanych za po-
tio
-
mocà oryginalnej wersji metody i wersji polskiej. Badanie to przeprowadzono

(zgodnie z procedurà opisanà przez Hornowskà i Paluchowskiego, 2004), wÊród
ibu
31 studentów IV i V roku filologii angielskiej w Uniwersytecie Wrocławskim,
z dwutygodniowym odst´pem mi´dzy badaniami. Uzyskano bardzo wysokà dodat-
nià korelacj´ mi´dzy dwoma wersjami testu (r = 0,91; p < 0,001), co potwierdzi-
tr
ło zgodnoÊç polskiej wersji z oryginalnà.
dis
Wyniki badaƒ nad wartoÊcià psychometrycznà polskiej
ly -
wersji Oksfordzkiego Kwestionariusza Szcz´Êcia (OKS)
on
Na poczàtek zbadano struktur´ czynnikowà OKS, szukajàc odpowiedzi na pytanie,
czy metoda ta mierzy homogeniczny konstrukt czy kilka ró˝nych konstruktów,
-
mniej lub bardziej powiàzanych ze sobà? Pytanie to jest fundamentalne dla dal-
se
szych badaƒ nad właÊciwoÊciami psychometrycznymi tego narz´dzia. Uzasadnia

je, po pierwsze, zło˝onoÊç mierzonego konstruktu szcz´Êcia (Kashdan, 2004),
lu
po drugie, niejednoznaczne wyniki analiz czynnikowych oryginalnej wersji meto-

dy (Hills, Argyle, 2002).
na
Badania przeprowadzono łàcznie na próbie 775 osób wieku od 18 do 60 lat

(Êrednia wieku = 29,6), mieszkaƒców Dolnego Âlàska, b´dàcych studentami kilku
rso
uczelni wy˝szych i ich krewnych oraz znajomych. Kobiety stanowiły 58,1% próby,
a m´˝czyêni 41,9%.
Przeprowadzono eksploracyjnà analiz´ czynnikowà metodà czynników głów-
pe
nych (zasoby zmiennoÊci wspólnej) i ustalono liczb´ czynników wspólnych, na pod-

stawie o trzy kryteria: kryterium połowy, kryterium Kaisera, tj. wartoÊci własnej
wi´kszej od jednoÊci, oraz kryterium testu osypiska (patrz: rycina 1) (omówienie
for
metod wyodr´bniania czynników patrz: Zakrzewska, 1994; Stanisz, 2007). Test

-
osypiska sugeruje rozwiàzanie dwuczynnikowe (patrz: rycina 1). Pierwszy, wyod-

y is
r´bniony, wyró˝niajàcy si´ czynnik ma wysokà wartoÊç własnà 7,30 i wyjaÊnia po-
nad 25% wariancji wyników OKS. Drugi czynnik, o niskiej wartoÊci własnej 1,38,
wyjaÊnia zaledwie 4,75% tej wariancji. Ma on co prawda wartoÊç własnà wi´kszà
op
od 1, ale nie wyjaÊnia sugerowanej przez statystyków co najmniej 5% całkowitej

wariancji (kryterium połowy, za: Stanisz, 2007). Oba czynniki wyjaÊniajà niestety
niedu˝o, bo około 30% zmiennoÊci całkowitej OKS.
is c
Analiza czynnikowa przeprowadzona bez rotacji nie pozwala zinterpretowaç za-

wartoÊci czynnika drugiego, którego wszystkie ładunki czynnikowe sà poni˝ej war-
Th
toÊci 0,40, którà przyj´to jako istotnà dla czynnika. Natomiast wszystkie ładunki
czynnikowe pozycji w czynniku 1, z wyjàtkiem pićiu pozycji, sà wi´ksze od 0,40.
-
ed
ibit
roh
np
9
tio
-
7,30
ibu
6
Wartość własna
tr
5
dis
4
ly -
2
1,38
on
1 0,73 0,56
0,49 0,37 0,36
0,23 0,20 0,16 0,15 0,06
0,02 0,00
-
0
se
Liczba wartości własnych

lu
Rycina 1. Test osypiska 29-itemowej wersji OKS – wykres wartoÊci własnych.

èródło: opracowanie własne
na
˚eby móc zinterpretowaç zawartoÊç czynnika drugiego, wykonano rotacj´ ortogo-

nalnà metodà Varimax, której rezultaty zawiera tabela 1. Rotacja wyodr´bniła dwa
rso
czynniki, pierwszy wyjaÊniajàcy 16,5% wariancji wyników OKS, a drugi 13,3%.

W oparciu o wartoÊç ładunków czynnikowych przeprowadzono analiz´ treÊciowà
pe
pozycji wchodzàcych do czynnika 1 i 2. Analiza ta jednoznacznie wykazała, ˝e

do czynnika pierwszego weszło 17 pozycji OKS, które zostały sformułowane pozy-
tywnie, to znaczy sà bezpoÊrednimi wskaênikami zasobów (potencjałów) szcz´Êcia.
for
Natomiast do czynnika drugiego weszło 12 pozycji OKS, które zostały sformułowa-

-
ne negatywnie i odnoszà si´ do deficytów zasobów szcz´Êcia, takich jak: brak satys-
fakcji ˝yciowej, brak optymizmu i pozytywnego nastawienia do ˝ycia, innych ludzi

y is
i siebie samego, brak poczucia skutecznoÊci radzenia sobie, brak poczucia sensu
i celu w ˝yciu, brak poczucia zdrowia. Pozycje te, w zamierzeniu autorów, majà mie-
rzyç szcz´Êcie i jego zasoby, przez brak potwierdzenia dla nich, czyli wskazanie
op
przez badanego na ich przeciwieƒstwo. Najprawdopodobniej tylko negatywne sfor-

mułowanie treÊci pozycji majàcej wskazywaç na szcz´Êcie i jego zasoby wpłyn´ło
is c
na wyodr´bnienie dwóch czynników. Tak wić metoda zawiera dwa wskaêniki

szcz´Êcia i jego zasobów: 1) pozytywny i 2) negatywny. Mimo to wyniki te nie prze-
czà homogenicznoÊci badanego konstruktu szcz´Êcia. Dalsze, omówione poni˝ej,
Th
analizy pozycji i rzetelnoÊci OKS wskazujà, ˝e pozycje wchodzàce do obu czynników

-
ed
ibit
44 Ryszard Poprawa
roh
np
mo˝na sumowaç. Tak wić wynik badania OKS jest sumà pozycji pozytywnie
(wprost potwierdzanych przez badanego) i negatywnie (niepotwierdzanych przez
badanego) wskazujàcych na zasoby szcz´Êcia.
tio
-
Zbadano moc dyskryminacyjnà, czyli korelacj´ wyników ka˝dej z 29 pozycji two-

rzàcych OKS z wynikiem ogólnym (Brzeziƒski, 1996), co stanowi równie˝ spraw-
ibu
dzian homogenicznoÊci konstruktu mierzonego OKS (Hornowska, 2009). Trzy pozy-
cje korelowały z wynikiem ogólnym poni˝ej 0,30, co Êwiadczy o ich niskiej mocy
dyskryminacyjnej (patrz: tabela 1). Ich usunićie nieznacznie podwy˝szało współ-
tr
czynnik spójnoÊci wewn´trznej (α Cronbacha) OKS. Po analizie treÊci tych pozycji
dis
(4, 5 i 14, patrz: Aneks) zdecydowano o ich wykluczeniu, w przekonaniu o nieosła-
bieniu mocy diagnostycznej narz´dzia, natomiast u˝ytecznym skróceniu narz´dzia.
Wysokie sà parametry spójnoÊci wewn´trznej oraz rzetelnoÊci połówkowej 29-po-
ly -
zycyjnej wersji OKS. Zbadano równie˝ moc dyskryminacyjnà 26 pozycji, skróconej
wersji OKS, obliczono współczynnik spójnoÊci wewn´trznej (α Cronbacha) oraz
on
współczynnik rzetelnoÊci połówkowej. Zmniejszenie liczby pozycji OKS nieznacznie
podwy˝szyło rzetelnoÊç narz´dzia. Wyniki tych analiz zawiera tabela 1.
-
se
Tabela 1. Wyniki analizy właÊciwoÊci psychometrycznych OKS-29 i OKS-26.

lu
OKS-29 OKS-26
Pozycja
rit rit
na
Cz. 1 Cz. 2
1 (–) 0,173 0,492 0,440 0,433
rso
2 0,481 0,013 0,340 0,339

3 0,483 0,360 0,564 0,555
pe
4 0,390 0,028 0,286

5 (–) 0,008 0,413 0,274
6 (–) 0,225 0,563 0,529 0,516
for
-
7 0,522 0,084 0,403 0,420

8 0,442 0,144 0,389 0,397

y is
9 0,424 0,409 0,546 0,536

10 (–) 0,202 0,425 0,410 0,405
op
11 0,535 0,197 0,483 0,505

12 0,476 0,440 0,602 0,595
is c
13 (–) 0,164 0,453 0,411 0,404

14 (–) 0,025 0,426 0,296
Th
15 0,474 0,449 0,607 0,603

-
ed
ibit
roh
np
cd. tabeli 1
OKS-29 OKS-26
Pozycja
tio
-
Cz. 1 Cz. 2 rit rit

16 0,468 0,124 0,394 0,400
ibu
17 0,631 0,076 0,475 0,481
18 0,571 0,101 0,452 0,467
tr
19 (–) 0,171 0,617 0,520 0,506
dis
20 0,410 0,256 0,441 0,452
21 0,368 0,336 0,466 0,473
22 0,610 0,280 0,588 0,602
ly -
23 (–) 0,156 0,388 0,365 0,360
24 (–) 0,294 0,553 0,564 0,564
on
25 0,568 0,331 0,601 0,611
-
26 0,609 0,253 0,577 0,579

se
27 (–) 0,317 0,334 0,444 0,451

lu
28 (–) 0,204 0,465 0,448 0,441

29 (–) 0,218 0,432 0,423 0,434
na
war.włas. 4,800 3,876

α 0,895 0,897
rso
udział 0,165 0,133

rz.połów. 0,907 0,908
Legenda: (–) pozycje sformułowane negatywnie; Cz.1 i 2 – czynniki w pełnej wersji OKS; rit – moc dys-
pe
kryminacyjna; war.włas. – wartoÊç własna; udział x 100 = % wyjaÊnianej wariancji; α – alfa Cronba-
cha; rz.połów. – rzetelnoÊç połówkowa.
for
-
Jednym ze sposobów badania rzetelnoÊci testu jest analiza stałoÊci czasowej jego
y is
wyników, metodà test – retest (Hornowska, 2009). Badanie takie przeprowadzono

w grupie 72 studentów Uniwersytetu Wrocławskiego, z odst´pem 6-tygodniowym
(Podlaska, 2004). Uzyskano wysoki współczynnik stabilnoÊci bezwzgl´dnej, który
op
wynosi rtt = 0,77 (p < 0,001). Jest to wynik wysoki, mimo ˝e długi był odst´p cza-
sowy mi´dzy dwoma badaniami, a tak˝e, mimo ˝e badanie testowe i retestowe
is c
przeprowadzono w odmiennych warunkach psychologicznych (pierwsze w czasie

sesji egzaminacyjnej, a drugie po sesji, po pomyÊlnym zadaniu egzaminów).
Wyniki wy˝ej omówionych analiz statystycznych wskazujà na zadowalajàcà i po-
Th
dobnà do oryginalnej rzetelnoÊç narz´dzia.

-
ed
ibit
46 Ryszard Poprawa
roh
np
TrafnoÊç OHQ
W oryginalnej wersji metody trafnoÊç pomiaru szcz´Êcia za pomocà OHQ potwierdza-
tio
-
no poprzez korelowanie wyniku OHQ z miarami takich zmiennych, jak: ekstrawersja

(0,61 z p < 0,001), neurotycznoÊç (–0,59 z p < 0,001) i psychotycznoÊç (–0,17
ibu
z p < 0,05), satysfakcja z własnego ˝ycia (0,77 z p < 0,001), poczucie własnej war-
toÊci (0,81 z p < 0,001), optymizm dyspozycyjny (0,79 z p < 0,001), poczucie sensu
tr
i celu w ˝yciu (0,77 z p < 0,001) oraz mierzonych skalà depresji – szcz´Êcia (Depres-
sion–Happiness DH Scale) (dla wyniku ogólnego 0,90 z p < 0,001, pozytywne itemy
dis
0,87 z p < 0,001, a negatywne itemy 0,85 z p < 0,001) (Hills, Argyle, 2002).
W polskich badaniach próbowano odtworzyç badania oryginalne, ale nie było to
w pełni mo˝liwe z powodu braku dost´pnoÊci do polskich wersji niektórych narz´dzi
ly -
wykorzystywanych przez Hillsa i Argyle’a. Zbadano korelacje OKS z wynikami ró˝-
nych narz´dzi mierzàcych to˝same z badaniami Hillsa i Argyle’a lub podobne zmien-
on
ne, takie jak: satysfakcja z ˝ycia (mierzona SWLS w adaptacji Juczyƒskiego (2001)),
optymizm dyspozycyjny (mierzony LOT–R, w adaptacji Poprawy i Juczyƒskiego; Ju-
-
czyƒski (2001)), uogólnione poczucie własnej wartoÊci (mierzone RSES Rosenberga,

se
w tłumaczeniu Juczyƒskiego), samoocena zasobów (potencjałów) radzenia sobie i jej

dwa podtypy (mierzone Skalà Samooceny Zasobów (SSOZ) Poprawy (2008)), uogól-
lu
nione poczucie samoskutecznoÊci (mierzone GSES, w adaptacji Juczyƒskiego

(2001)), poczucie koherencji i jego komponenty (mierzone SOC-29 Antonovskyego
na
(1995)). Wymienione zmienne powinny pozytywnie i wysoko korelowaç z analizowa-

nà miarà potencjałów szcz´Êcia. Ponadto pozytywnie z wynikiem OKS powinna ko-
rso
relowaç ocena poznawcza stresujàcych wymagaƒ ˝yciowych w kategoriach wyzwa-

nia (mierzona KOS WrzeÊniewskiego i Włodarczyk (2001)) oraz cecha ekstrawersji
(mierzona EPQ-R w adaptacji Brzozowskiego i Drwala (1995)). Natomiast neurotycz-
pe
noÊç i psychotycznoÊç (mierzone EPQ-R), spostrzegany stres (mierzony PSS-10 Co-

hena, Kamarcka i Mermelstiena (1983), we własnej adaptacji), poziom psychologicz-
nego dystresu (braku dobrostanu) (mierzony GHQ-12, w adaptacji Makowskiej
for
i Merecz (2001)) oraz ocena poznawcza stresujàcych wymagaƒ ˝yciowych w katego-

-
riach zagro˝enia i straty (mierzone KOS) powinny korelowaç z OKS ujemnie.

Przeprowadzone analizy, których wyniki prezentuje tabela 2, potwierdziły po-

y is
wy˝sze zało˝enia. Pomiar zasobów szcz´Êcia za pomocà OKS bardzo wysoko pozy-
tywnie koreluje z poczuciem własnej wartoÊci i samoocenà zasobów radzenia so-
op
bie. Przy czym OKS silniej koreluje z samoocenà w zakresie takich cech, które
wyra˝ajà ogólne pozytywne nastawienie do siebie, innych ludzi i zmagania si´
z ˝yciowymi trudnoÊciami, a nieco słabiej, ale ogólnie wysoko z samoocenà w za-
is c
kresie cech, które wyra˝ajà poczucie kompetencji radzenia sobie. Wynik OKS wy-
soko pozytywnie koreluje z uogólnionym poczuciem satysfakcji z własnego ˝ycia,
optymizmem dyspozycyjnym oraz poczuciem koherencji i wszystkimi jego składo-
Th
wymi, przy czym najsilniej z poczuciem sensownoÊci.

-
ed
ibit
roh
np
Tabela 2. Wyniki analizy korelacji OKS z miarami ró˝nych zasobów, cech i symptomów
(w próbie N = 152)
tio
-
Zmienna OKS Zmienna OKS

satysfakcja z ˝ycia 0,69 ekstrawersja 0,50
ibu
optymizm dyspozycyjny 0,67 neurotycznoÊç –0,47
poczucie własnej wartoÊci 0,74 psychotycznoÊç –0,23
tr
samoocena zasobów 0,73 kłamstwo 0,02
dis
pozytywne nastawienie 0,73 spostrzegany stres –0,57
poczucie kompetencji 0,66 psychologiczny dystres –0,60
ly -
samoskutecznoÊç 0,60 ocena stresu – zagro˝enie –0,45
poczucie koherencji 0,68 ocena stresu – wyzwanie 0,18
on
zrozumiałoÊç 0,58 ocena stresu – strata –0,31
-
zaradnoÊç 0,61 ryzyko problemów alkohol. –0,18

se
sensownoÊç 0,67 nałogowa motywacja picia –0,34

lu
Wszystkie korelacje istotne z p<0,05, z wyjàtkiem skali kłamstwa.

na
Hills i Argyle (2002) zbadali korelacj´ OHQ z EPQ-R mierzàcym trzy główne ce-
chy osobowoÊci wg koncepcji Eysencka, tj. neurotycznoÊç, ekstrawersj´ i psycho-
rso
tycznoÊç. Podobnie jak w badaniach oryginalnych, skorelowano wyniki OKS z wy-

nikami polskiej adaptacji EPQ-R (Brzozowski, Drwal, 1995). Tak jak przewidywano,
i zgodnie z rezultatami Hillsa i Argyle’a uzyskano wysokà pozytywnà korelacj´ wy-
pe
niku OKS z ekstrawersjà, natomiast przeci´tnà ujemnà korelacj´ z neurotycznoÊcià

i słabà ujemnà korelacj´ z psychotycznoÊcià. Ponadto stwierdzono, ˝e wynik OKS
nie koreluje istotnie ze skalà kłamstwa EPQ-R (patrz szczegóły: tabela 2).
for
Tak jak przewidywano, OKS negatywnie wysoko koreluje z miarami spostrzega-

-
nego stresu i dystresu (braku subiektywnego dobrostanu). Stwierdzono równie˝

zgodnie z oczekiwaniami istotnà przeci´tnà negatywnà korelacj´ OKS z ocenà stre-

y is
sujàcych wymagaƒ ˝yciowych w kategorii zagro˝enia i nieco słabszà w kategorii

straty. Z ocenà stresu w kategorii wyzwania wynik OKS koreluje, tak jak zakłada-
no, istotnie i dodatnio, ale korelacja ta jest słaba.
op
Podlaska (2004) zbadała zwiàzki OKS z symptomami psychopatologicznymi

mierzonymi Skalà Objawów Psychopatologicznych (SCL-90 Derogatisa, Lipmana
is c
i Covi, w polskiej adaptacji Siwak–Kobayashi, Pohoreckiej i Mroziak (1993, za: Mro-

ziak, Czabała, Wójtowicz, 1997)). Przewidywano, ˝e OKS b´dzie negatywnie wià-
zał si´ z objawami psychopatologicznymi. Tak jak zało˝ono, korelacje skal SCL-90
Th
z OKS były ujemne i w wi´kszoÊci statystycznie istotne na poziomie p < 0,05,

-
ed
ibit
48 Ryszard Poprawa
roh
np
od –0,28 do –0,62. Najwy˝ej i ujemnie wynik OKS koreluje ze skalà depresji
(r = –0,62), nadwra˝liwoÊci interpersonalnej (r = –0,61), psychotycznoÊci
(r = –0,51). Przeci´tnie ze skalà myÊlenia paranoidalnego (r = –0,48) i skalà l´ku
tio
-
(r = –0,45), a najsłabiej ze skalà przejadania si´ (r = –0, 28).

Za trafnoÊcià pomiaru zasobów (potencjałów) szcz´Êcia za pomocà OKS przema-
ibu
wiajà te˝ wyniki badaƒ Poprawy (2010), ujawniajàce negatywny istotny zwiàzek
wyniku OKS z zaanga˝owaniem w u˝ywanie alkoholu i ryzykiem uzale˝nienia
(r = –0,22, z p < 0,001) oraz z motywacjà picia w celu radzenia sobie ze stresem
tr
(w zale˝noÊci od miary tej motywacji r = –0,46 lub r = –0,36 z p < 0,001). Osoby
dis
skłonne do nadmiernego u˝ywania alkoholu, pijàce szkodliwie i uzale˝nione majà
generalnie ni˝sze zasoby radzenia sobie i potencjały szcz´Êcia ni˝ ludzie zdrowi
i niepijàcy nałogowo. „Nałogowcy” pijà alkohol, aby kompensowaç deficyty poten-
ly -
cjałów szcz´Êcia i dobrostanu, aby uciec przed wynikajàcym z tych deficytów dys-
komfortem i dystresem psychicznym i aby uzyskaç iluzj´ bycia szcz´Êliwym (Popra-
on
wa, 2010). W omawianych tu badaniach równie˝ przeanalizowano zwiàzek wyniku
OKS ze Skalà U˝ywania Alkoholu Poprawy (2013) i potwierdzono, ˝e zasoby szcz´-
-
Êcia istotnie negatywnie wià˝à si´ z nasileniem nałogowej motywacji picia oraz
se
z ogólnym wskaênikiem ryzyka uzale˝nienia (patrz szczegóły: tabela 2).

Zbadano równie˝ korelacj´ wyniku OKS z zapotrzebowaniem na aprobat´ spo-
lu
łecznà (mierzonym KAS Drwala i Wilczyƒskiej (1980)). Okazała si´ ona istot-
na (r = 0,32 z p < 0,05). Wynik ten pokazuje, ˝e udzielanie odpowiedzi na pyta-
na
nia OKS nie jest wolne od potrzeby aprobaty społecznej.

rso
Interpretacja wyników oraz opis statystyczny OHQ

pe
Wynik OKS to suma ocen wszystkich pozycji (po odwróceniu wartoÊci skali w ozna-
czonych pozycjach) (patrz: Aneks). Minimalny wynik OKS-29 = 29, odpowiednio
w OKS-26 = 26, wskazuje na deficyt szcz´Êcia (brak potencjałów szcz´Êcia), mak-
for
symalny mo˝liwy wynik OKS-29 = 174, odpowiednio w OKS-26 = 156 wskazuje

-
na wysokie zasoby (potencjały) szcz´Êcia.

Nie stwierdzono istotnych statystycznie ró˝nic mi´dzypłciowych w wynikach

y is
OKS-29 (t(769) = –0,87, p = 0,38), jak te˝ OKS-26 (t(769) = –1,24, p = 0,21) (patrz
szczegóły: tabela 3). Rozkład wyników nie jest zgodny z rozkładem normalnym, jest
op
lewostronnie asymetryczny, to znaczy mniej jest osób uzyskujàcych niskie wyniki

ni˝ wysokie (patrz szczegóły: tabela 3). Asymetria ta generalnie obserwowana jest
w badaniach szcz´Êcia (Czapiƒski, 2004). Wyniki wysokie według rozkładu kwarty-
is c
lowego w OKS-29 zaczynajà si´ od 141 pkt, a niskie poni˝ej 117 pkt. W OKS-26 wy-
niki wysokie sà powy˝ej 130 pkt., a niskie poni˝ej 107 pkt (patrz: tabela 3).
Stwierdzono istotne ró˝nice zwiàzane z wiekiem badanych, co ilustruje tabe-
Th
la 4. Najwy˝sze wyniki uzyskujà osoby w wieku od 24 do 30 lat (w tabeli 4

-
ed
ibit
roh
np
Tabela 3. Statystyki opisowe OKS-29 i wersji skróconej OKS-26 (w całej próbie N = 775
oraz w grupie kobiet N = 447 i m´˝czyzn N = 324).
tio
-
M Me Min Max Q2 Q3 SD BS A K d p
OKS-29 128,67 130 60 174 117 141 18,54 0,66 –0,45 0,25 0,05 <0,10
ibu
OKS-29k 128,19 130 60 174 115 141 18,82 0,89 –0,44 0,16
OKS-29m 129,37 131 67 174 118 142 18,26 1,01 –0,47 0,36
tr
OKS-26 117,64 120 52 156 107 130 17,15 0,61 –0,50 0,27 0,05 <0,05
dis
OKS-26k 117,00 119 52 156 105 129 17,43 0,82 –0,48 0,12
OKS-26m 118,56 120 56 156 108 131 16,85 0,93 –0,53 0,49
ly -
Legenda: M – Êrednia, Me – mediana, Min. – minimalny wynik w próbie, Max. – maksymalny wynik
w próbie, Q2 – dolny kwartyl, Q3 – górny kwartyl, SD – odchylenie standardowe, BS – błàd standar-
dowy, A – asymetria, K – kurioza, d – wartoÊç testu Komogorowa–Smironowa, p – poziom istotnoÊci
on
statystycznej
-
se
– grupa 2), czyli w wieku najwi´kszej aktywnoÊci, produktywnoÊci, najlepszego

zdrowia i najwy˝szych mo˝liwoÊci. Poziom szcz´Êcia w tej grupie jest istotnie sta-
lu
tystycznie wy˝szy ni˝ we wszystkich pozostałych porównywanych grupach wieko-

wych. Na drugim miejscu pod wzgl´dem szcz´ÊliwoÊci znajdujà si´ osoby mi´dzy
na
18. a 24. rokiem ˝ycia, które równie˝ ró˝nià si´ istotnie statystycznie od wszyst-
kich pozostałych grup wiekowych. Potencjał szcz´Êcia obni˝a si´ u badanych powy-
rso
˝ej 30. roku ˝ycia i jest najni˝szy u osób po 50. roku ˝ycia. Niestety nic nie mo˝e-
my powiedzieç o szcz´Êciu osób powy˝ej 60. roku ˝ycia, gdy˝ takie nie były obj´te
badaniami. Mi´dzy osobami w okresie Êredniej dorosłoÊci i póênej dorosłoÊci ró˝-
pe
nice sà nieistotne statystycznie.

for
Tabela 4. Wyniki analizy ró˝nic OKS-26 zwiàzanych z wiekiem

-
Test NIR wartoÊci p

Grupy wiekowe N M SD F (3;767) p<
y is
2 3 4
1) ≤ 24 lata 352 118,29 17,22 10,46 0,001 0,015 0,011 < 0,001
2) >24 ≤ 30 lat
op
180 122,05 15,96 < 0,001 < 0,001

3) >30 ≤ 50 lat 179 114,37 16,46 0,093
is c
4) >50 lat 60 110,15 18,46

Legenda: F – wartoÊç testu ANOVA, NIR – wyniki porównaƒ mi´dzygrupowych Testem Najmniejszej
Th
Istotnej Ró˝nicy
-
ed
ibit
50 Ryszard Poprawa
roh
np
OKS mo˝e byç wykorzystywany do indywidualnej diagnozy posiadanych potencja-
łów szcz´Êcia. Aby było to mo˝liwe, konieczne sà normy standardowe. Poniewa˝
badania walidacyjne OKS przeprowadzono w bardzo du˝ej grupie respondentów
tio
-
(N = 775), stàd przeprowadzenie normalizacji jest uzasadnione. Wyniki surowe

OKS-26 układajà si´ w du˝ym, ponad 100-punktowym przedziale, stàd najlepszà
ibu
normalizacyjnà skalà standardowà wydaje si´ Skala T (tenowa). Jest to skala o naj-
wi´kszym zakresie spoÊród znanych skal normalizacyjnych, od 0 do 100 pkt., gdzie
Êrednia równa si´ 50, a odchylenie standardowe 10. Doskonale pasuje ona do roz-
tr
kładu wyników surowych OKS-26 i, co wićej, daje ona najlepsze podstawy ró˝nico-
dis
wania w zakresie wyników niskich i wysokich (Hornowska, 2009). Wyniki normali-
zacji przedstawia poni˝sza tabela 5. Ze wzgl´du na stwierdzone istotne statystycznie
ró˝nice zwiàzane z wiekiem badanych (patrz: tabela 4), normalizacj´ przeprowadzo-
ly -
no niezale˝nie dla trzech grup wiekowych: 1) od 18 do 24 lat, 2) powy˝ej 24 do 30 lat
i 3) powy˝ej 30 lat. Normalizacja ta ma charakter wst´pny, gdy˝ badana próba nie
on
była ani losowa, ani reprezentatywna dla wszystkich mieszkaƒców Polski.
-
Tabela 5. Wst´pne normy standardowe (Tenowe) dla OKS-26 w trzech grupach wiekowych
se
18 ≤ 24 lat N = 352 >24 ≤ 30 lat N = 180 >30 ≤ 60 lat N = 239

lu
WS T opis WS T opis WS T opis

62 20 bardzo 70 22 bardzo 52 21 bardzo
24 niskie 26 niskie 25 niskie
na
68 80 56
2,56% 2,78% 2,51%
69 26 86 29 63 27
rso
70 27 87 30 67 28
71–74 28 89 31 niskie 68 29
75–79 29 92 33 15,00% 71 30
pe
80 30 93–95 34 74 31 niskie
81–83 31 niskie 96–98 35 84 32 15,06%
for
84 32 13,92% 99–100 36 85 33
-
85 33 101–102 37 86 34
86–87 34 103–104 38 89–90 35

y is
88–90 35 105 39 91–92 36

91 36 106 40 93–94 38
op
92–94 37 107 41 przeci´tne 95 39

95–98 38 108–109 42 67,22% 96–97 40
is c
99 39 110–111 43 98–99 41 przeci´tne

100–101 40 112–113 44 100–101 42 67,78%
102–103 41 przeci´tne 114–115 45 102–103 43
Th
104–105 42 68,47% 116–117 46 104–105 44

-
ed
ibit
roh
np
cd. tabeli 5
18 ≤ 24 lat N = 352 >24 ≤ 30 lat N = 180 >30 ≤ 60 lat N = 239
tio
-
WS T opis WS T opis WS T opis

106–107 43 przeci´tne 118 47 przeci´tne 106 45 przeci´tne
ibu
108–109 44 68,47% 119–120 48 67,22% 107–108 46 67,78%
110–112 45 121 49 109 47
113–114 46 122–123 50 110–111 48
tr
115–116 47 124–125 51 112–113 49
dis
117 48 126–127 52 114 50
118–120 49 128 53 115–116 51
ly -
121 50 129–130 54 117–118 52
122 51 131–133 55 119–120 53
123–124 52 134–135 56 121 54
on
125–126 53 136 57 122 55
-
127–128 54 137 59 123–124 56

se
129 55 138–139 60 125 57

130 56 140 61 wysokie 126 58
lu
131 57 141 62 13,33% 127–128 59

132–133 58 142 63 129 60
na
134 59 143 64 130–133 61 wysokie

135 60 144–145 65 134 62 12,97%
rso
136–137 61 wysokie 146 67 135 63

138 62 12,78% 147 68 136–137 64
pe
139 63 148 70 138 65

140 64 151 72 bardzo 139–140 66
141 65 153 74 wysokie 141 67
for
1,67%
142 66 154 78 142 68
-
143 67 143 69
y is
144–145 68 144 70
146 70 145 72 bardzo
148 71 bardzo 146 73 wysokie
1,67%
op
150 73 wysokie 151 75

2,27%
151 75 156 79
is c
153 76
156 80
Th
Legenda: WS – wynik surowy, T – teny

-
ed
ibit
52 Ryszard Poprawa
roh
np
Podsumowanie
tio
-
Zanim posumujemy wyniki badaƒ nad polskà adaptacjà The Oxford Happiness
Questionnaire, nale˝y jasno okreÊliç, co mierzy to narz´dzie. OKS, jak te˝ jego ory-
ibu
ginalna wersja (OHQ) nie jest wyłàcznie prostà i bezpoÊrednià miarà subiektywne-
go dobrostanu psychicznego, poczucia szcz´Êcia czy nawet satysfakcji z własnego
˝ycia (Kashand, 2004). Mierzy on ogólne dyspozycje do doÊwiadczania szcz´Êcia,
tr
które okreÊlaç mo˝na jako potencjały szcz´Êcia lub jako bogactwo psychiczne jed-
dis
nostki (por. Trzebiƒska, 2008; Diener, Biswas-Diener, 2010).
Przeprowadzone prace nad adaptacjà Oksfordzkiego Kwestionariusza Szcz´Êcia
wskazujà, ˝e jest to narz´dzie o bardzo dobrych właÊciwoÊciach psychometrycz-
ly -
nych. Mo˝na je rekomendowaç do dalszych badaƒ empirycznych nad szcz´Êciem
człowieka, nad jakoÊcià ludzkiego ˝ycia i ich uwarunkowaniami. Mo˝e pomagaç
ono w diagnostyce, z jednej strony, słabych rezultatów radzenia sobie w ˝yciu i do-
on
brego przystosowania, a z drugiej, zasobów podmiotowych, warunkujàcych dobre,
szcz´Êliwe ˝ycie.
-
se
Uzyskano bardzo wysokie parametry oceny rzetelnoÊci pomiaru za pomocà OKS,
przeprowadzonej w oparciu o ró˝ne metody. Rezultaty wszystkich przeprowadzonych

analiz badajàcych zwiàzki wyniku OKS ze zmiennymi odnoszàcymi si´ do podobnych
lu
teoretycznie konstruktów, dotyczàcych dobrostanu, zadowolenie z ˝ycia, dobrego

przystosowania i zdrowia psychicznego, efektywnego radzenia sobie, zasobów radze-
na
nia sobie i zdrowia, sà zgodne z przewidywaniami. Korelacje wyniku OKS z miarami

wy˝ej wymienionych zmiennych sà pozytywne i wysokie, a nawet bardzo wysokie.
rso
Przeciwnie, OKS istotnie negatywnie koreluje z miarami zmiennych dotyczàcych de-

ficytów dobrostanu psychicznego, zasobów szcz´Êcia i efektywnego radzenia sobie
w ˝yciu. Rezultaty tych analiz dowodzà trafnoÊci polskiej adaptacji OHQ. Za trafno-
pe
Êcià narz´dzia przemawiajà te˝ wyniki eksploracyjnej analizy czynnikowej, wyłania-

jàce co prawda dwa czynniki wspólne, ale zawierajà one pozytywnie i negatywnie
for
sformułowane pozycje, b´dàce wskaênikami jednego konstruktu.

-
OKS nie jest prostà, bezpoÊrednià miarà poczucia szcz´Êcia człowieka, w zna-
czeniu jego subiektywnego dobrostanu (subjective well – being). Dlatego te˝

y is
słusznie jest krytykowany za to, ˝e mierzone nim reakcje i właÊciwoÊci psycholo-

giczne jednostek sà niespójne z tradycyjnie rozumianym poczuciem szcz´Êcia i su-
biektywnym dobrostanem (Kashand, 2004). Szcz´Êcie jako subiektywny dobrostan
op
zazwyczaj ujmowane jest jako aktualnie doÊwiadczany i subiektywnie oceniany

stan emocjonalny lub, ogólniej, jako poznawcza i emocjonalna ocena całego wła-
is c
snego ˝ycia i/lub poszczególnych jego obszarów (Czapiƒski, 2004). W przypadku

Oksfordzkiego Kwestionariusza Szcz´Êcia mierzymy nie tylko subiektywny dobro-
stan, pozytywny bilans afektywny i satysfakcj´ z własnego ˝ycia, ale ich dyspozy-
Th
cyjne uwarunkowania. Stàd te˝ zasadne jest okreÊlaç OKS jako ogólnà miar´ po-
-
ed
ibit
roh
np
tencjałów szcz´Êcia człowieka lub te˝ miar´ bogactwa psychicznego. Co oznacza,
˝e OKS mierzy nie tylko poczucie szcz´Êcia, ale i to, co potencjalnie, wzgl´dnie
trwale szcz´Êcie przynosi i warunkuje.
tio
-
˚eby potwierdziç przedstawione tu wnioski i u˝ytecznoÊç OKS do badaƒ nad po-

tencjałami szcz´Êcia, warto by zbadaç jego zwiàzki z istniejàcymi miarami bogac-
ibu
twa psychicznego (np. Diener, Biswas-Diener, 2010). WartoÊç diagnostycznà OKS
jako miary potencjałów szcz´Êcia nale˝ałoby te˝ potwierdziç w prospektywnej ana-
lizie jego zwiàzków z miarami dobrostanu psychicznego i na przykład doÊwiadcza-
tr
nych stresujàcych wydarzeƒ ˝yciowych oraz efektów radzenia sobie z nimi. Bada-
dis
nia takie potwierdziłyby wartoÊç OKS jako metody predykcji poczucia szcz´Êcia
w długiej perspektywie ˝ycia, dobrych vs złych rezultatów radzenia sobie z wyma-
ganiami ˝ycia, dobrego vs słabego przystosowania społecznego czy ryzyka zabu-
ly -
rzeƒ zachowania i funkcjonowania emocjonalnego.
W przeprowadzanych badaniach ograniczono si´ jedynie do dwóch zmiennych
on
demograficznych, płaci i wieku, które mogà ró˝nicowaç potencjały szcz´Êcia czło-
wieka. W dalszych badaniach warto by poszerzyç zakres analizowanych zmiennych
-
demograficznych, jak zazwyczaj jest to robione w badaniach korelatów szcz´Êcia.

se
lu
Bibliografia
na
Antonovsky A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radziç sobie ze stresem i nie zachorowaç.
Warszawa: Fundacja IPN.
Argyle M. (2004a). Psychologia szcz´Êcia. Wrocław: Wydawnictwo ASTRUM.
rso
Argyle M. (2004b). Przyczyny i korelaty szcz´Êcia. W: J. Czapiƒski (red.), Psychologia pozytyw-

na (s. 165–203). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Argyle M., Martin M. (1991). The psychological causes of happiness. W: F. Strack, M. Argyle,
pe
N. Schwarz (red.), Subjective well-being: An interdisciplinary perspective (s. 77–100). Elmsford,

NY, US: Pergamon Press.
Argyle M., Martin M., Crossland J. (1989). Happiness as a function of personality and social encoun-
for
ters. W: J.P. Forgas, J.M. Innes (red.), Recent advances in social psychology: an international per-
-
spective (s. 189–203). North-Holland: Elsevier.

Bradburn, N.M. (1969). The structure of psychological well-being. Chicago: Aldine.
Brzeziƒski J. (1996). Metodologia badaƒ psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

y is
Brzozowski P., Drwal R.Ł. (1995). Kwestionariusz OsobowoÊci Eysencka. Polska adaptacja EPQ-R. Pod-
rćznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Cohena S., Kamarck T., Mermelstien R. (1983). A global measure of perceived stress. Journal of He-
op
alth and Social Behavior, 24, 385–396.

Czapiƒski J. (2004). Psychologiczne teorie szcz´Êcia. W: J. Czapiƒski (red.), Psychologia pozytywna
(s. 51–102). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
is c
Diener E., Biswas-Diener R. (2010). Szcz´Êcie. Odkrywanie bogactwa psychicznego. Sopot: Smak Słowa.
Diener E., Lucas R.E., Oishi S. (2004). Dobrostan psychiczny. Nauka o szcz´Êciu i zadowoleniu z ˝ycia.
W: Czapiƒski (red.), Psychologia pozytywna (s. 35–50). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Th
Drwal R.Ł., Wilczyƒska J.T. (1980). Opracowanie Kwestionariusza Aprobaty Społecznej. Przeglàd Psy-
chologiczny, 23, 184–195.
-
ed
ibit
54 Ryszard Poprawa
roh
np
Friedman H.S. (2003). Uzdrawiajàca osobowoÊç. Gdaƒsk: GWP.
Heszen I., S´k H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hills P., Argyle M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: a compact scale for the measurement
tio
of psychological well – being. Personality and Individual Differences 33, 1073–1082.
-
Hornowska E. (2009). Testy psychologiczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe

„Scholar”.
ibu
Hornowska E., Paluchowski W.J. (2004). Kulturowa adaptacja testów psychologicznych. W: J. Brzeziƒski
(red.) Metodologia badaƒ psychologicznych. Wybór tekstów (s. 151–191). Warszawa: Wydawnic-
two Naukowe PWN.
tr
Juczyƒski Z. (2001). Narz´dzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: PTP, Pracownia
Testów Psychologicznych.
dis
Kashdan T.B. (2004). The assessment of subjective well-being (issues raised by the Oxford Happiness
Questionnaire). Personality and Individual Differences, 36, 1225–1232.
Lisowska K. (2006). W poszukiwaniu zasobów zdrowia i szcz´Êcia człowieka. Polska adaptacja The
ly -
Oxford Happiness Questionnaire. Nieopublikowana praca magisterska. Wrocław: Uniwersytet
Wrocławski.
Makowska Z., Merecz D. (2001). Polska adaptacja Kwestionariuszy Ogólnego Stanu Zdrowia Davida
Goldberga: GHQ-12 i GHQ-28. W: Ocena zdrowia psychicznego na podstawie badaƒ kwestiona-
on
riuszami Davida Goldberga. Podrćznik dla u˝ytkowników kwestionariuszy GHQ-12 i GHQ-28.
Łódê: Instytut Medycyny Pracy.
-
Maltby J., Day L., Barber L. (2005). Forgiveness and happiness. The differing contexts of forgiveness using
se
the distinction between hedonic and eudaimonic happiness. Journal of Happiness Studies, 6, 1–13.
Mroziak B., Czabała J.C., Wójtowicz S. (1997). Poczucie koherencji a zaburzenia psychiczne. Psychia-
tria Polska, 31, 257–268.
lu
Ogiƒska-Bulik N., Juczyƒski Z. (2008). OsobowoÊç, stres a zdrowie. Warszawa: Difin.

Podlaska A (2004). Podmiotowe zasoby radzenia sobie ze stresem. Próba konstrukcji narz´dzia pomiaru.
na
Nieopublikowana praca magisterska. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.

Poprawa R. (2001). Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem. W: G. Doliƒska-Zygmunt (red.), Pod-
stawy psychologii zdrowia (s. 103–141). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
rso
Poprawa R. (2008). Samoocena jako miara podmiotowych zasobów radzenia sobie i szcz´Êcia człowie-
ka. W: I. Heszen, J. ˚yciƒska (red.), Psychologia zdrowia w poszukiwaniu pozytywnych inspiracji.
Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”.
pe
Poprawa R. (2010). Zasoby szcz´Êcia a motywacja picia i ryzyko problemów alkoholowych wÊród stu-
dentów. Alkoholizm i Narkomania, 23, 27–49.
Poprawa R. (2013, w druku). Pomiar stopnia zaanga˝owania w u˝ywanie alkoholu. Badania właÊciwo-
for
Êci psychometrycznych Skali U˝ywania Alkoholu. W: J.Chodkiewicz, K.Gàsior (red.), Wybrane za-
gadnienia z psychologii uzale˝nienia od alkoholu. Warszawa: Difin.
-
Ryff C.D, Singer B. (2002). From social structure to biology. Integrative Science in Pursuit of human
health and well being. W: C.R. Snyder, S. Lopez (red.) Handbook of positive psychology.
y is
(s. 541–555). Oxford University Press.

Ryff C.D., Singer B.(2004). Paradoksy kondycji ludzkiej: dobrostan i zdrowie na drodze ku Êmierci. W:
J. Czapiƒski (red.), Psychologia pozytywna (s. 147–162). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Stanisz A. (2007). Przyst´pny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z me-
op
dycyny. Tom 3. Analizy wielowymiarowe. Kraków: StatSoft Polska Sp. z o.o.

Trzebiƒska E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
is c
WrzeÊniewski K., Włodarczyk D. (2001) The role of cognitive apparaisal in coping with stress after myocar-
dial infarction: selected theoretical and methodological issues. Polish Psychological Bulletin, 32,
109–114.
Zakrzewska M. (1994). Analiza czynnikowa w budowaniu i sprawdzaniu modeli psychologicznych. Po-
Th
znaƒ: Wydawnictwo Naukowe UAM.

-
ed
ibit
roh
np
ANEKS
Oksfordzki Kwestionariusz Szcz´Êcia (OKS)
tio
-
Peter Hills, Michael Argyle
ibu
INSTRUKCJA: Poni˝ej znajduje si´ szereg stwierdzeƒ dotyczàcych szcz´Êcia. Prosimy
wskazaç, jak bardzo zgadzasz si´ lub nie zgadasz z ka˝dym z nich, poprzez umieszczenie
tr
przy ka˝dym stwierdzeniu liczby, zgodnie z nast´pujàcym kodem:
dis
1 = zdecydowanie nie zgadzam si´
2 = umiarkowanie nie zgadzam si´
3 = raczej nie zgadzam si´
4 = raczej zgadzam si´
ly -
5 = umiarkowanie zgadzam si´
6 = zdecydowanie zgadzam si´
on
Prosimy, abyÊ przeczytał stwierdzenia bardzo uwa˝nie, poniewa˝ niektóre sà twierdzà-
ce, a inne przeczàce. Nie zastanawiaj si´ zbyt długo nad poszczególnymi stwierdzeniami.
-
Nie ma odpowiedzi dobrych czy złych ani podchwytliwych pytaƒ. Pierwsza odpowiedê, któ-
se
ra przychodzi Ci do głowy, jest prawdopodobnie tà właÊciwà. JeÊli niektóre ze stwierdzeƒ
wydajà Ci si´ trudne, udziel odpowiedzi, która dotyczy Ciebie najbardziej.

lu
1. Nie czuj´ si´ szczególnie zadowolony/a z tego, jaki/a jestem. (–)

2. Jestem gł´boko zainteresowany/a innymi ludêmi.
3. Czuj´, ˝e ˝ycie jest bardzo satysfakcjonujàce.
na
4. Darz´ ciepłymi uczuciami prawie wszystkich ludzi.*

5. Rzadko budz´ si´ wypocz´ty. (–)*
rso
6. Nie jestem zbyt optymistyczny/a, jeÊli chodzi o przyszłoÊç. (–)

7. Wiele rzeczy mnie bawi.
8. Jestem zawsze zaanga˝owany w to, co robi´, i oddany sprawie.
9. ˚ycie jest dobre.
pe
10. Nie sàdz´, ˝e Êwiat jest dobrym miejscem. (–)

11. Du˝o si´ Êmiej´.
12. Jestem bardzo zadowolony/a ze wszystkiego w moim ˝yciu.
for
13. Nie sàdz´, ˝ebym wyglàdał/a atrakcyjnie. (–)

-
14. Istnieje rozbie˝noÊç pomi´dzy tym, czego chciał/abym dokonaç, a tym, co zrobiłem
do tej pory. (–)*

15. Jestem bardzo szcz´Êliwy/a.
y is
16. Potrafi´ odnaleêç pi´kno w pewnych rzeczach.

17. Pozytywnie nastrajam innych.
18. Mog´ dopasowaç si´ do wszystkiego, do czego chc´.
op
19. Czuj´, ˝e niezbyt kontroluj´ swoje ˝ycie. (–)

20. Czuj´, ˝e jestem w stanie podjàç si´ ka˝dego zadania.
21. Czuj´ si´ aktywny umysłowo, w pełni Êwiadomy.
is c
22. Cz´sto prze˝ywam radoÊç i uniesienie.
* Adaptacja Ryszard Poprawa, Anna Podlaska i Katarzyna Lisowska, Instytut Psychologii Uniwersyte-
Th
tu Wrocławskiego
-
ed
ibit
56 Ryszard Poprawa
roh
np
23. Podejmowanie decyzji nie przychodzi mi łatwo. (–)
24. Nie mam szczególnego poczucia sensu i celu w ˝yciu. (–)
25. Czuj´, ˝e mam w sobie spore pokłady energii.
26. Zazwyczaj pozytywnie wpływam na wydarzenia.
tio
-
27. Nie cieszà mnie relacje z ludêmi. (–)

28. Nie czuj´ si´ zbytnio zdrowy/a. (–)
ibu
29. Nie mam szczególnie szcz´Êliwszych wspomnieƒ z przeszłoÊci. (–)
Uwaga:
tr
Pozycje oznaczone minusem (–) punktowane sà odwrotnie, na zasadzie: 1 = 6, 2 = 5, 3 = 4.
Gwiazdkà (*) oznaczono pozycje, które zostały wyłàczone z wersji skróconej OKS-26.
dis
ly -
Ryszard Poprawa
Institute of Psychology
on
University of Wrocław
-
se
The Oxford Happiness Questionnaire.

lu
Polish Adaptation
na
View publication stats

rso
The purpose of this article is to present a Polish adaptation of the Oxford

Happiness Questionnaire (OHQ) and evaluation of its psychometric value.
OHQ is a measure of the complex construct of happiness, which is composed
pe
of satisfaction with one’s own life and self-assurance and personal resources
conditioning it. The Polish translation of the tool has been prepared according
to methodological standards and the equivalence between the given language
for
versions has been checked.

-
The research of the psychometric properties of the OHQ was conducted on

the sample of 775 participants, aged between 18 to 60. The measure has
y is
high parameters of reliability as well as the construct and criterion validity.

Finally, for further use a shortened, 26-item version of the tool is
recommended.
op
Key words: happiness, resources of coping and health, Oxford Happiness

Questionnaire, Polish adaptation, psychometric properties.
is c
Th
-

Oksfordzki Kwestionariusz Szczcia

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Oksfordzki Kwestionariusz Szczcia

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

OKSFORDZKI KWESTIONARIUSZ SZCZĘŚCIA. POLSKA ADAPTACJA THE

Article · November 2012

The user has requested enhancement of the downloaded file.

Zgodnie z wymaganiami metodologicznymi przygotowano polskie tłuma-

Badania właÊciwoÊci psychometrycznych narz´dzia przeprowadzono w su-

rametry rzetelnoÊci oraz trafnoÊci teoretycznej i kryterialnej.

Słowa kluczowe: szcz´Êcie, zasoby radzenia sobie i zdrowia, Oksfordzki

Adres do korespondencji: Ryszard Poprawa: e-mail: r.poprawa@psychologia.uni.wroc.pl, Instytut Psy-

chologii Uniwersytetu Wrocławskiego, ul. Dawida 1, 50-527 Wrocław, tel. 071-3671814

dza si´ do: 1) pozytywnego bilansu emocjonalnego i 2) zadowolenia z całego wła-

umiej´tnoÊci radzenia sobie ze stresem i regulowania emocji, stan zdrowia, atrakcyj-

noÊç interpersonalna, cechy osobowoÊci, takie jak ekstrawersja, optymizm, inteli-

fliktów wewn´trznych, poczucie sensu ˝ycia, dominujàcy nastrój (afektywnoÊç), itd.

ków subiektywnego dobrostanu i satysfakcji z własnego ˝ycia z ich podmiotowymi

du podmiotowych warunków dobrego, wartoÊciowego ˝ycia) lub tzw. bogactwa psy-

chicznego (wyra˝ajàcego si´ w dobrostanie i wysokiej jakoÊci własnego ˝ycia) (por.

Ryff, 2004; Trzebiƒska, 2008; Seligman, 2005; Diener, Biswas-Diener, 2010).

Niestety w artykule prezentujàcym narz´dzie autorzy nie wyra˝ajà explicite zało-

analiza krytyczna: Kashdan, 2004). Zało˝enia te nale˝y wywnioskowaç z zawartoÊci

ków (2004a; 2004b; Argyle, Martin, Crossland, 1989; Argyle, Martin,1991).

prawdziwymi miarami szcz´Êcia i tym samym pozytywnie rozumianego zdrowia

psychicznego sà takie aspekty dobrostanu, jak: samoakceptacja, pozytywne relacje

podmiotowych warunkujàcych szcz´Êcie. Szcz´Êliwi ludzie, w porównaniu z mniej

szcz´Êliwymi, majà wy˝sze poczucie własnej wartoÊci i kontroli nad zdarzeniami

wynikiem dobrego, efektywnego radzenia sobie w ˝yciu, poczucia kompetencji

Êwiadczeƒ społecznych oraz w wyniku celowych oddziaływaƒ, np. terapeutycz-

morealizacji (Argyle, Martin, 1991; Argyle 2004a).

Jak powstało i co mierzy OHQ?

kim Inwentarzu Szcz´Êcia (OHI), autorstwa Argyle’a, Martina i Crosslanda (1989).

Eksperymentalnej Uniwersytetu Oksfordzkiego. Z zamierzenia miał on byç ogólnà

fakcji z ˝ycia, a tak˝e niewyst´powaniem takich negatywnych odczuç, jak przygn´-

nie emocji pozytywnych i negatywnych. Tak wi´c mo˝na byç zadowolonym

z własnego ˝ycia pomimo doÊwiadczania okreÊlonych emocji negatywnych, a nie

rz´du, który sugeruje, ˝e konstrukt jest jednowymiarowy (Hills, Argyle, 2002).

Oksfordzki Kwestionariusz Szcz´Êcia Hillsa i Argyle’a (2002) jest szczególnà

stycznej, jak i eudajmonistycznej (por. Czapiƒski, 2004; Maltby, Day, Barber,

well-being), satysfakcji ˝yciowej czy zadowolenia z siebie samego oraz z całoÊci

wzgl´dnie trwałych, podmiotowych wyznaczników i determinant poczucia szcz´-

mocno skupiajà si´ na poszukiwaniu zewn´trznych korelatów szcz´Êcia, to jednak

wany jest na podmiotowych właÊciwoÊciach, predysponujàcych jednostk´ do do-

Êwiadczania dobrostanu psychicznego i poczucia szcz´Êcia, jako indywidualnego

prze˝ycia zadowolenia i satysfakcji z siebie samego oraz przebiegu własnego ˝ycia.

to znaczy wartoÊciowego i dobrego ˝ycia.

˝yczliwoÊç w relacjach interpersonalnych, poczucie humoru, zdrowie fizyczne,

ner, Biswas-Diener, 2010). Nale˝y zauwa˝yç, ˝e ujmowanie szcz´Êcia poprzez

pryzmat podmiotowych właÊciwoÊci, warunkujàcych prowadzenie dobrego, a wi´c

chicznego), a właÊciwie ich braku, czy wyst´powania stanów im przeciwstawnych.

Zło˝onoÊç badanego przez OHQ konstruktu skłania do okreÊlenia tego narz´dzia

dziwe szcz´Êcie uto˝samiane jest z tym, co pozwala wieÊç dobre ˝ycie, a sà to

Polska adaptacja OHQ

Tłumaczenie The Oxford Happiness Questionnaire na j´zyk polski wykonało

nia poprawnoÊci tłumaczenia OHQ na j´zyk polski, z powrotem przetłumaczono go

doÊwiadczonym filologiem angielskim. Po retranslacji, pi´ciu filologów angielskich

wieniu z oryginałem. Po wykonaniu tej oceny, eksperci wraz z tłumaczami, prze-

mocà oryginalnej wersji metody i wersji polskiej. Badanie to przeprowadzono

(zgodnie z procedurà opisanà przez Hornowskà i Paluchowskiego, 2004), wÊród

szych badaƒ nad właÊciwoÊciami psychometrycznymi tego narz´dzia. Uzasadnia

po drugie, niejednoznaczne wyniki analiz czynnikowych oryginalnej wersji meto-

Badania przeprowadzono łàcznie na próbie 775 osób wieku od 18 do 60 lat

nych (zasoby zmiennoÊci wspólnej) i ustalono liczb´ czynników wspólnych, na pod-

metod wyodr´bniania czynników patrz: Zakrzewska, 1994; Stanisz, 2007). Test

osypiska sugeruje rozwiàzanie dwuczynnikowe (patrz: rycina 1). Pierwszy, wyod-