BÀI TẬP TỐI THIỂU VẬT LÝ 7

P3 – ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG

***
Cần nhớ
1. Gương phẳng là một phần của mặt phẳng, nhẵn, bóng có thể soi hình.
Hình của vật quan sát được thông qua gương phẳng gọi là ảnh của vật tạo bởi
gương phẳng.
2. Hiện tượng phản xạ ánh sáng
Khi ánh sáng truyền đến gương phẳng thì bị hắt lại môi trường cũ theo một hướng
xác định. Hiện tượng đó gọi là hiện tượng phản xạ ánh sáng
3. Định luật phản xạ ánh sáng
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới
và đường pháp tuyến của gương tại điểm tới.
Trong đó góc phản xạ bằng góc tới.
- Phân tích bề mặt của các vật => phẳng,
cong, lồi lõm để ảnh hưởng của phản xạ.
- Vẽ hình và giải thích các khái niệm: tia tới, tia
phản xạ, điểm tới, góc tới, góc phản xạ, và
đường pháp tuyến
4. Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng có đặc điểm gì?
- Là ảnh ảo (không hứng được
trên trên mặt chắn).
- Có kích thước lớn bằng vật.
- Đối xứng với vật qua gương
phẳng (tức là khoảng cách từ
một điểm của vật đến gương
phẳng bằng khoảng cách từ ảnh
của điểm đó đến gương).

- Tia sáng từ một điểm S trên vật

tới gương phẳng cho tia phản xạ
có đường kéo dài đi qua ảnh ảo
S’ của S.

Ví dụ và Bài về nhà
1. Chiếu một tia sáng theo phương thẳng đứng đến một mặt gương. Nếu ta muốn có tia
phản xạ có phương nằm ngang thì phải đặt gương như thế nào? Vẽ hình.
2. Hai gương phẳng G1, G2 đặt vuông góc với nhau, mặt phản
xạ quay vào nhau, chiếu một tia tới SI lên gương G1 như
hình vẽ. Hãy vẽ tia phản xạ lần lượt trên G1, G2. Em có
nhận xét gì về phương của tia tới gương G1 và tia phản xạ
từ gương G2.
3. Chiếu một tia sáng SI lên mặt một gương phẳng, vị trí
gương phẳng để tia phản xạ vuông góc với tia tới?
4. Tại sao người ta không chọn kính có bề mặt lồi hoặc không
được phẳng để làm gương soi?

TRÍ HIẾU Study © Vũ Đình Thư – 0904.654.798 Page 10

 5. Hãy nhìn vào trong gương để viết chữ: i love physic, because it’s very attractive! Việc
viết đó có khó không và tại sao?
6. Một vận động viên nhảy cầu lao thẳng đứng từ trên không xuống mặt nước. Khi đó
khoảng cách giữa vận động viên và ảnh của anh qua mặt nước thay đổi nhanh hay
chậm hơn so với chuyển động thật của chính mình.
7. Người ta khó mà nhìn thấy dung nhan của chính mình ngay cả khi nhìn qua gương,
điều đó có đúng không? giải thích.
8. Sau khi quan sát gương bạn Tom phát biểu rằng khi ta
càng lùi xa gương thì ảnh của ta trong gương càng bé đi.
Điều này có đúng không và vì sao?
9. Chiếu 1 tia sáng SI tới 1 gương phẳng. Nếu quay tia này
quanh điểm S, hoặc I một góc  thì tia phản xạ quay
một góc là bao nhiêu (vẽ hình)? Tia phản xạ thay đổi
như nào nếu giữ nguyên tia SI và quay gương quanh
trục vuông góc với mặt phẳng tia tới và tia pháp tuyến 1 góc  tại 1 điểm trên gương
hoặc 1 điểm ngằm ngoài gương.
10. Hai gương phẳng G1, G2 có mặt phản xạ quay vào nhau và tạo với nhau một góc  =
60 0, chiếu một tia tới SI lên gương G1 với góc tới i1 = 350.
a. Vẽ tiếp đường truyền của tia sáng trên 02 gương
b. Xác định độ lớn các góc phản xạ r1 trên G1 và r2 trên G2
c. Tia tới tại G1 và tia phản xạ tại G2 tạo với nhau 1 góc bằng bao nhiêu?
d. Giữ nguyên góc giữa 02 gương, tìm điều kiện của góc tới i1 để vẫn có tia phản xạ
tại G2
e. Giữ nguyên góc tới của tia sáng trên G1, tìm điều kiện góc giữa 02 gương để vẫn
có tia phản xạ trên G2.
f. Giữ nguyên góc giữa 02 gương  = 600, nếu quay tia tới SI quanh điểm tới một
góc  thì tia phản xạ trên gương G2 quay một góc bao nhiêu (vẽ hình) so với góc
?
g. Giữ nguyên góc tới của tia sáng trên G1, nếu góc giữa 02 gương thay đổi thì tia
phản xạ trên gương G2 thay đổi như nào (vẽ hình)?
11. Xác định (vẽ hình) vùng nhìn thấy của:
a. Một gương phẳng
b. Hai gương G1, G2 song song và quay mặt phản xạ vào nhau
c. Hai gương ở ý (b)
nhưng tạo với nhau B
B'
một góc  bất kỳ B
12. Hãy vẽ ảnh hoặc vật B'
A'
trong mỗi hình vẽ bên. A
A
13. Em hãy nêu phương án A'
thiết kế một dụng cụ
dùng gương phẳng và
tính chất phản xạ ánh sáng có thể giúp một người dưới tàu ngầm quan sát được mặt
biển, người dưới hầm có thể quan sát được mặt đất.
14. Cho hai điểm sáng S, R nằm trên mặt gương. Thiết kế đường đi ánh sáng từ S phản
xạ trên gương và đi qua R trong các trường hợp sau:
a. Phản xạ qua một gương
b. Phản xạ qua 02 gương song song với nhau
c. phản xạ qua hai gương tạo với nhau 1 góc  ≤ 90o .Tìm điều kiện góc  sao cho
có tia sáng đi phản xạ trên 02 gương rồi đi qua R
d. Phản xạ qua 03 gương độ lớn bằng nhau vuông góc với nhau (hình chữ U)
e. Phản xạ qua 04 gương độ lớn bằng nhau vuông góc với nhau (tạo thành hình hộp)

TRÍ HIẾU Study © Vũ Đình Thư – 0904.654.798 Page 11

BÀI TẬP TỐI THIỂU VẬT LÝ 7

P3 – ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG (P2)

***
1. Một cây cờ cao 2,5 m được cắm ở sát bờ sông. Hỏi ảnh của đỉnh cây cờ cách mặt
nước là bao nhiêu , biết bờ cao hơn mặt nước 0,5 m?
2. Một người cao 1,7 m đứng trước một gương phẳng và cách gương phẳng 1,5 m. Hỏi:
a. Ảnh của người đó qua gương phẳng cao bao nhiêu và cách người đó một
khoảng bao nhiêu?
b. Để ảnh cách mình 5 m, người đó phải đứng cách xa gương một đoạn bằng bao
nhiêu?
3. Cho một vật AB nằm trước gương phẳng như trên hình bên. B
Hãy vẽ ảnh A’B’ của vật AB qua gương phẳng và chỉ rõ vùng
nhìn thấy ảnh A’B’. A
4. Cho 2 điểm S1 và S2 đặt trước một gương phẳng như trong
hình 2. Hãy trình bày cách vẽ một tia sáng xuất phát từ S1
đến gương và cho tia phản xạ đi qua S2.
5. Ở hình vẽ dưới, biết tia sáng xuất phát từ S đến gặp S1
gương phẳng và cho tia phản xạ đi qua R. Hãy vẽ pháp
tuyến tại điểm tới trong từng trường hợp và nêu cách vẽ. S2

S
h2
R

S S
R
6. Hai gương phẳng
R G1 và G2 hợp với nhau
một góc α. Giữa hai
gương có một điểm
sáng S. Ảnh của S qua gương thứ nhất cách S một khoảng 6cm; qua gương thứ 2
cách S một khoảng 8cm, khoảng cách giữa hai ảnh là 10cm. Tính góc  giữa hai
gương.
7. Cho hai gương G1 và G2 có mặt phản xạ quay vào nhau và hợp với nhau 1 góc 600 .
Chiếu một tia SI hợp với G1 một góc 600 như hình vẽ:
a. Vẽ tia phản xạ qua G1 và G2
b. Cho nhận xét về đường đi của tia tới SI khi đi qua các gương và góc hợp bởi
giữa tia tới và tia phản xạ cuối cùng là bao nhiêu?
8. Hai gương phẳng G1 và G2 đặt song song, mặt phản xạ quay vào nhau, cách nhau
một khoảng AB. Trên đoạn thẳng AB có đặt một điểm sáng S cách gương G1 một
đoạn SA. Xét một điểm Q nằm trên đường thẳng đi qua S và vuông góc với AB cách
AB một đoạn QS. Trình bày cách vẽ một tia sáng từ S đến Q trong hai trường hợp:
a. Từ S đến gương G1 tại I rồi phản xạ qua Q
N
b. Từ S phản xạ lần lượt trên gương G1 tại H, trên
gương G2 tại K rồi truyền qua Q
9. Có hai gương phẳng G1 và G2 có mặt phản xạ quay
vào nhau và hợp với nhau một góc α như hình vẽ. O là G1
điểm giao nhau của hai gương, M và N lần lượt là đầu
mút của hai gương và OM = ON. Trong khoảng giữa O G2 M
hai gương và gần O có một điểm sáng S. Biết rằng tia
sáng từ S đập vuông góc vào G1 sau khi phản xạ ở G1 thì đập vào G2, sau khi phản

TRÍ HIẾU Study © Vũ Đình Thư – 0904.654.798 Page 7

 xạ ở G2 lại đập vào G1 và phản xạ trên G1 một lần nữa. Tia phản xạ cuối cùng vuông
góc với MN. Tính α?
10. Trên hình vẽ, biết S là điểm sáng đặt trước gương phẳng, S’ là ảnh của S qua gương,
tia sáng từ S tới gương phẳng đi qua R. Hãy nêu cách xác định vị trí đặt gương và vẽ
đường đi của tia sáng trong mỗi trường hợp

R
S R
S S' S
S'
R
S'
ha hb hc

11. Cho một vật AB đặt trước gương phẳng song song với mặt gương
như hình vẽ. Hãy xác định vùng không gian đặt mắt sao cho mắt có B
thể:
a. Chỉ quan sát được ảnh của đầu A
b. Chỉ quan sát được ảnh của đầu B
c. Quan sát được ảnh của cả vật A
12. Có hai người đứng trước gương
phẳn lần lượt tại vị trí M và N h h
như hình vẽ
Q
a. Bằng hình vẽ hãy xác định P
vùng quan sát được ảnh
của từng người. Từ đó cho
0.5 h
biết 02 người có thấy
nhau trong gương không? h
b. Nếu hai người cùng tiến
đến gần gương (với vận
tốc như nhau) theo M N
phương vuông góc thì họ có nhìn thấy nhau trong gương không?
13. Một người cao 1,75 m đứng trước một gương phẳng được treo thẳng đứng. Mắt người
đó cách đỉnh đầu 15 cm.
a. Tính chiều cao tối thiểu của gương và khoảng cách nhiều nhất từ gương đó
đến sàn nhà để người đó nhìn thấy được toàn bộ ảnh của mình trong gương.
b. Các kết quả trên có phụ thuộc vào khoảng cách từ người đó tới gương không?
Vì sao?
14. Một người đứng trước một gương phẳng, Hỏi người đó phải đứng như nào để có thể
nhìn thấy ảnh của đường thẳng do tường đằng sau cách người đó 3m giao với trần và
nền nhà . Biết gương có kích thước 0.5x0.5 m, sao cho tâm của gương ngang với tầm
mắt người đó có chiều cao 1.5 m.
15. Cho hai gương phẳng G1 và G2 có mặt phản xạ quay vào nhau và tạo với nhau một
góc α. Đặt một điểm sáng S nằm trên đường phân giác của góc α nói trên. Hãy xác
định số ảnh của S tạo bởi hai gương khi:
a. α = 600
b. α = 900
c. α = 1200
d. α = 3600/n với n là số nguyên dương.

TRÍ HIẾU Study © Vũ Đình Thư – 0904.654.798 Page 8