I.

Introduction
Magandang hapon, G. Jomar Buencamino, kasama ang aming mga kamag-aral. Kami ay pangkat
dalawa at ang aming paksa sa araw na ito ay "Rebyu ng Batayang Kasanayan sa Pananaliksik".
Ako po si Cristamae Oli SD. Domingo, at kasama ko ang aking mga kagrupo: sina Lea Rizza
Inductivo, Sharon Dela Cruz, Glyza Sumayod, Abegail Libranda at Maria Zophia Gutierrez.
Narito naman si Glyza Sumayod upang magsimula ng panalangin.
II. Panalangin
Panginoon, aming Diyos, salamat po sa pagkakataon na ipinagkaloob ninyo sa amin upang
makapagtipon ngayong hapon at talakayin ang aming paksa sa pananaliksik. Gabayan ninyo po
kami sa aming mga kaisipan at pang-unawa habang nag-uusap at nagtutulungan kami. Tulungan
ninyo po kaming maging matalino at mapanuri sa aming pag-aaral. Nawa'y maging makabuluhan
at kapaki-pakinabang ang aming mga natutunan. Amen."

III. Reporting Proper

Slide 1: Rebyu sa mga Batayang Kasanayan sa Pananaliksik
Halika na! Aking susuriin at ipakikilala ang mga pangunahing kasanayan na kinakailangan sa
pananaliksik.

Slide 2: Ano ba ang Pananaliksik

- Ipinapakita dito ang iba't ibang kahulugan ng pananaliksik mula sa iba't ibang mga
mananaliksik. Ayon kay Good (1963), ito ay isang maingat at kritikal na pagsisiyasat batay sa
mga teknik at paraan upang solusyunan ang isang suliranin.

Slide 3: Ano ba ang Pananaliksik?

- Binibigyang diin dito ang sistematikong paghahanap ng mahahalagang impormasyon ukol sa
isang tiyak na paksa o suliranin, ayon kay Aquino (1974).

Slide 4: Ano ba ang Pananaliksik?

- Ipinapaliwanag dito na ang pananaliksik ay isang proseso ng pangangalap ng datos o
impormasyon upang malutas ang isang partikular na suliranin sa isang siyentipikong
pamamaraan, ayon naman kay Manuel at Medel (1976).

Slide 5: Ano ba ang Pananaliksik?

- Ipinaliliwanag dito na ang pananaliksik ay isang sistematikong pag-aaral o imbestigasyon ng
isang bagay na may layunin na masagot ang mga katanungan ng isang mananaliksik, base sa
pagsusuri ni Parel (1966).

Slide 6: Ano ba ang Pananaliksik?

- Inilalarawan dito na ang pananaliksik ay isang pagtatangka upang makakuha ng mga solusyon
sa mga suliranin, na nangangailangan ng pangangalap ng mga datos sa isang kontroladong
sitwasyon, ayon kay E. Trece at J.W Trece (1973).

Slide 7: Ano ba ang Pananaliksik?

- Binibigyang-diin dito ang komprehensibong depinisyon ng pananaliksik na isinasaad na ito ay
isang proseso ng pangangalap, pagsusuri, paglalahad, at interpretasyon ng mga datos upang
malutas ang mga suliranin, magbigay ng prediksyon, o makadiskubre ng katotohanan, sa layunin
ng pagpapabuti ng kalidad ng buhay ng tao, ayon kay Calderon at Gonzales (1993).
Slide 8: Layunin ng Pananaliksik
- Ang mga sumusunod na slide na ito ay naglalaman ng paksa tungkol sa layunin ng
pananaliksik.

Slide 9:
- Ipinaliliwanag dito na ang pangunahing layunin ng pananaliksik ay ang preserbasyon at
pagpapabuti ng kalidad ng pamumuhay ng tao, ayon kay Good at Scates (1972).

Slide 10: Mga Tiyak na Layunin ng Pananaliksik Ayon Kay Calderon at Gonzales (1993)
- Itinala naman ang isang listahan ng tiyak na layunin ng pananaliksik na ipinakikita mula sa
pananaw nina Calderon at Gonzales (1993).

Slide 11:
- Layunin nitong ipakita na ang pananaliksik ay ginagamit upang makadiskubre ng mga bagong
kaalaman hinggil sa mga batid na penomina, tulad ng pagbuo ng fuel mula sa alkohol na katulad
ng gasolina.

Slide 12:
- Ipinapakita dito na isa sa layunin ng pananaliksik ay makakita ng mga sagot sa mga suliraning
hindi pa ganap na nalulutas ng mga umiiral na metodo at impormasyon, tulad ng paghanap ng
lunas sa kanser.
Slide 13:
- Layunin nitong ipakita na sa pamamagitan ng pananaliksik, maipagbubuti ang umiiral na teknik
at makabuo ng mga bagong instrumento o produkto, tulad ng pagpapaunlad ng mga kagamitang
teknolohikal tulad ng kompyuter at cell phone.

Slide 14:
- Dito ipinapakita na ang isa sa layunin ng pananaliksik ay ang makatuklas ng hindi pa
nakikilalang substances at elements, tulad ng pagtuklas ng mga bagong elements sa periodic
table.

Slide 15:
- Ipinapakita dito na isa sa layunin ng pananaliksik ay ang higit na mauunawaan ang kalikasan ng
dati nang kilalang substances at elements, tulad ng pag-unawa sa epekto ng metamphetamine
hydrochloride sa katawan.

Slide 16:
- Layunin nitong ipakita na ang pananaliksik ay maaaring magamit upang makalikha ng mga
batayan ng pagpapasya sa iba't ibang larangan, tulad ng pagbabago sa kurikulum ng edukasyon
base sa mga natuklasang pangangailangan ng mga mag-aaral.

Slide 17:
- Ipinapakita dito na isa sa layunin ng pananaliksik ay ang ma-satisfy ang kuryosidad ng
mananaliksik, tulad ng pagtuklas ni Thomas Edison kung paano nangingitlog ang manok.

Slide 18:
- Layunin nitong ipakita na ang pananaliksik ay maaaring gamitin upang mapalawak o ma-verify
ang umiiral na kaalaman, tulad ng pagtuklas ng mga bagong kaalaman hinggil sa mga isda na
maaaring pakinabangan ng mga mangingisda at mamimili.
Narito ang komprehensibong paliwanag para sa bawat slide:

Slide 19: Mga Katangian ng Mabuting Pananaliksik

- Ipinapakita sa mga susunod slide na ito ang mga katangian ng isang mabuting pananaliksik na
dapat taglayin upang maging epektibo at wasto ang pag-aaral.
Slide 20:
- Sinasabi dito na ang mabuting pananaliksik ay dapat sistematik, ibig sabihin, may sinusunod
itong proseso o magkakasunud-sunod na mga hakbang tungo sa pagtuklas ng katotohanan o
solusyon sa suliranin.

Slide 21:
- Ipinapakita dito na ang pananaliksik ay dapat kontrolado, ibig sabihin, lahat ng mga baryabol
na sinusuri ay kailangang mapanatiling konstant upang maiugnay ang mga pagbabago sa
eksperimental na baryabol.

Slide 22:
- Ang slide na ito ay nagpapakita na ang mabuting pananaliksik ay dapat empirikal, o naka-base
sa mga obserbasyon at katotohanang nakalap mula sa aktwal na karanasan.

Slide 23:
- Ipinapakita dito na ang pananaliksik ay dapat mapanuri, ibig sabihin, ang mga datos na nakalap
ay kailangang suriin nang kritikal upang hindi magkamali sa paglalapat ng interpretasyon.

Slide 24:
- Narito ipinapakita na ang mabuting pananaliksik ay gumagamit ng kwantiteytib o istatistikal na
metodo, ibig sabihin, ang mga datos ay mailalahad sa pamamaraang numerikal at masusuri gamit
ang istatistikal na tritment.

Slide 25:
- Ang slide na ito ay nagpapakita na ang mga datos na ginagamit sa pananaliksik ay dapat
orihinal na akda ng mananaliksik at hindi mula sa ibang mananaliksik.

Slide 26:
- Ipinapakita dito na ang mabuting pananaliksik ay dapat akyureyt sa imbestigasyon,
obserbasyon, at deskripsyon, ibig sabihin, lahat ng aktibidad sa pananaliksik ay dapat tumpak at
wasto.

Slide 27:
- Ang slide na ito ay nagpapakita na ang mabuting pananaliksik ay matiyaga at hindi
minamadali, ibig sabihin, ang bawat hakbang ng pananaliksik ay kailangang pagtiyagaan.

Slide 28:
- Ipinapakita dito na ang pananaliksik ay dapat pinagsisikapan, ibig sabihin, walang pananaliksik
na naisasagawa nang walang pagsisikap.

Slide 29:
- Narito ipinapakita na ang mabuting pananaliksik ay nangangailangan ng tapang, ibig sabihin,
maaaring magkaroon ng hazards at discomforts sa pananaliksik na dapat harapin ng
mananaliksik.

Slide 30:
- Ang slide na ito ay nagpapakita na ang mabuting pananaliksik ay nangangailangan ng maingat
na pagtatala at pag-uulat, ibig sabihin, lahat ng datos ay kailangang maingat na maitala at
maiulat.
Narito ang komprehensibong paliwanag para sa bawat slide:

Slide 31: Pagpili ng Batis ng Impormasyon

- Ipapakita sa mga sumusunod na slide na ito ang iba't ibang uri ng mga batis ng impormasyon
na maaaring gamitin sa pananaliksik.

Slide 32: Primaryang Batis

- Ang primaryang batis ay nanggagaling mismo sa pinag-uusapan sa kasaysayan. Ito ay mga

unang kamangha-manghang dokumento, tulad ng orihinal na mga sulat, tala, at mga opisyal na
ulat.

Slide 33: Sekondaryang Batis

- Ang sekondaryang batis ay impormasyon mula sa pangunahing batis ng kasaysayan. Ito ay mga
pangalawang paglalarawan, interpretasyon, o pagsusuri ng mga pangunahing batis.
Slide 34: Pasalitang Kasaysayan

- Ito ay ang kasaysayan na ipinapahayag sa pamamagitan ng salita, tulad ng mga salaysay ng

mga tao, kuwento ng mga nakatatanda, at mga alaala.

Slide 35: Kasaysayang Lokal

- Ito ay ang kasaysayan na nagmumula sa ating sariling lugar o komunidad. Ito ay nakatuon sa
mga pangyayari at karanasan sa loob ng isang tiyak na lokasyon.

Slide 36: Nationalist Perspective

- Ito ay ang perspektibang sumusuporta o mas pabor sa isang bansa. Ito ay nagbibigay-diin sa
pagmamahal sa bayan at pagpapalakas ng identidad ng isang bansa.

Slide 37: History From Below

- Ito ay nakatuon sa mga ordinaryong tao at kanilang karanasan at pananaw. Ito ay naglalayong
bigyan-diin ang mga pang-araw-araw na karanasan ng mga karaniwang mamamayan.

Slide 38: Pantayong Pananaw

- Ito ay ang pagkilala sa kasaysayan at kalinangang Pilipino batay sa pangkabuuang

pangkalinangan. Ito ay isang pananaw na nagbibigay-halaga sa pagiging pantay-pantay ng lahat
ng aspeto ng kultura at kasaysayan.

Slide 39: Pangkaming Pananaw

- Ito ay isang pamamaraan ng paglilinang ng kabihasnan ng mga Propagandista tulad nina Rizal
at Luna. Ito ay nagtatampok ng mga pananaw at adhikain ng mga rebolusyonaryong lider at
intelektuwal sa pagbabago ng lipunan.

Slide 40: Pansilang Pananaw

- Ito ay isang perspektibang naabsorb o ipinagpapatuloy ng kasalukuyang mga antropologong
Pilipino. Ito ay nagbibigay-diin sa pag-aaral ng mga karanasan at paniniwala ng mga katutubong
Pilipino mula sa kanilang sariling pananaw at konteksto.

Slide 41: Pagbabasa at Pagbubuod ng Impormasyon

- Ang mga sumusunod na slide na ito ay naglalayong ipakita ang kahalagahan ng pagbabasa at
pagbubuod ng impormasyon sa proseso ng pananaliksik.

Slide 42: Kahulugan ng Pagbasa:

- Ang pagbasa ay ang proseso ng pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan mula sa mga
nakalimbag na sagisag o teksto. Ito ay isang mahalagang yugto sa pag-aaral ng impormasyon at
paghahanap ng mga datos para sa pananaliksik.

- Sa pamamagitan ng pagbasa, ang mga mananaliksik ay nakakakuha ng mga kaalaman at

impormasyon na kanilang gagamitin sa pagsasagawa ng kanilang pag-aaral.

- Ang pagbasa rin ay nagbibigay-daan sa mga mananaliksik na magpakahulugan at magtatag ng

kanilang interpretasyon sa mga nabasa nilang teksto.

Narito ang komprehensibong paliwanag para sa bawat slide:

Slide 43: Paraan ng Pagbasa:

- Ang mga susunod na slide na ito ay naglalaman ng iba't ibang paraan ng pagbasa na maaaring
gamitin sa pagsasagawa ng pananaliksik.

Slide 44: Iskaning:

- Ito ang paraan ng paghahanap ng kinakailangang salita o impormasyon sa teksto, kung saan
karaniwang hinahanap ang mga keyword o pangunahing konsepto. Halimbawa nito ay ang
pagtingin sa diyaryo upang alamin kung sino ang pumasa sa isang Board Examination.

Slide 45: Iskimming:

- Ito ay ang pahapyaw na pagbabasa ng mga pahiwatig sa seleksyon tulad ng pamagat at
pangunahing ideya. Ginagamit ito upang mabilis na maunawaan ang pangkalahatang mensahe ng
teksto.

Slide 46: Previewing:

- Ito ay ang pagsusuri sa kabuuan at estilo ng sumulat bago basahin ang buong aklat o kabanata.
Kasama dito ang pagtingin sa pamagat, heading, sub-heading, at iba pang bahagi ng teksto upang
maunawaan ang kabuuang paksa at istraktura nito.

Slide 47: Bahagi ng Previewing:

- Ang slide na ito ay naglalaman ng mga bahagi ng previewing, isang paraan ng pagbasa na
naglalayong maunawaan ang kabuuan at estilo ng isang teksto bago basahin ang buong aklat o
kabanata.

- Kasama sa bahagi ng previewing ang mga sumusunod:

- Pagtingin sa pamagat, heading, at sub-heading upang makuha ang pangunahing paksa at

estruktura ng teksto.

- Pagbasa sa blue print o talaan ng nilalaman upang malaman ang mga pangunahing bahagi ng
teksto.

- Pagbasa sa unang at huling talata o pangungusap ng bawat talata upang maunawaan ang
simula at wakas ng diskusyon.

- Pagsusuri o pagtingin sa introduksyon, larawan, grap, o tsart upang makakuha ng dagdag na

impormasyon.

- Pagtingin at pagbasa ng table of contents upang makuha ang kabuuang ideya sa nilalaman ng
aklat o kabanata.

Slide 48: Kaswal na Pagbasa:

- Ito ay ang pagbasa ng pansamantalang mga teksto o di-palagiang babasahin. Karaniwang

ginagawa habang may hinihintay o pampalipas ng oras. Halimbawa nito ay ang pagbabasa ng
mga social media posts, kwento sa Wattpad, o mga memes.
Slide 49: Pagbasa ng Pang-impormasyon:

- Ito ay ang pagbasa na may layuning malaman ang mahalagang impormasyon sa isang teksto.
Halimbawa nito ay ang pagbabasa ng pahayagan upang malaman ang mga aktwal na balita o
anunsyo tulad ng bagyo, pag-asa, o kung may pasok sa paaralan.

Slide 50: Kahulugan ng Buod

- Sa susunod na slide naman ay matutunan natin kung ano at paano gumawa ng buod.

Slide 51:

- Ang buod ay isang siksik at pinaikling bersiyon ng teksto, maaaring nakasulat, pinanood, o
pinakinggan. Ito ay isang paglalahad ng pangunahing impormasyon ng isang materyal nang mas
maikli at mas simpleng anyo.

- Layunin ng buod na pumili ng pinakamahalagang ideya at sumusuportang ideya o datos mula

sa orihinal na teksto. Sa pamamagitan nito, mas pinadali ang pag-unawa sa pangunahing kaisipan
o mensahe ng teksto.

- Mahalaga ang pagtutok sa lohikal at kronolohikal na daloy ng mga ideya ng binuod na teksto.
Ito ay upang masiguro na ang pagkakalahad ng impormasyon ay maayos at organisado para sa
mabisang pagtanggap ng mga mambabasa o tagapakinig.

Slide 52: Pangunahing Katangian ng Pagbubuod

-Narito ang mga pangunahing katangian ng pagbubuod

Slide 53:

- Ang pangunahing katangian ng pagbubuod ay ang pagtukoy sa pangunahing ideya o paksa ng

teksto at ang pagpapalabas nito sa sariling pananalita.

- Hindi inuulit ng tagasulat ang mga salita o parirala mula sa orihinal na teksto; sa halip,
ginagamit niya ang kanyang sariling mga salita upang maipahayag ang kaisipan ng orihinal na
teksto.

- Karaniwan, binubuod ang mga teksto nang mga 1/3 ng orihinal na haba nito o mas maikli pa.
Slide 54: Mga Hakbang sa Pagbubuod

- Ating alamin ang mga hakbang sa pagbubuod.

Slide 55:

1. Basahin, panoorin, o pakinggan nang pahapyaw ang teksto upang makuha ang pangunahing
ideya.

2. Tukuyin ang paksang pangungusap o pinakatema, pati na ang mga key words na may
kinalaman sa pangunahing ideya.

3. Pag-ugnay-ugnayin ang mga ideya upang mabuo ang pinakapunto o tesis ng teksto.

4. Isulat ang buod, tiyakin ang maayos na organisasyon ng teksto.

Slide 56:

5. Iwasan ang paglalagay ng mga detalye, halimbawa, o ebidensya sa buod.

6. Gumamit ng mga signal word o mga salitang nagbibigay-transisyon sa mga ideya para sa
maayos na pag-organisa ng buod.

7. Iwasan ang pagsingit ng mga personal na opinyon.

8. Suriin ang dayagram (diagram) sa susunod na pahina para sa mas detalyadong pag-unawa.

Slide 57: Buod

- Ito ay binubuo ng pangunahing pangungusap na naglalarawan ng pangunahing ideya, kasunod

ng mga paksang pangungusap na nagpapakita ng mga detalye o punto, at nagtatapos sa
konklusyon.

Slide 58: Paalala sa Pagbuod ng Mga Piksyon, Tula, Kanta, at Iba Pa:

- Maaring gumawa muna ng story map o graphic organizer upang malinawan ang daloy ng
pangyayari.

- Isulat ang buod sa isang talata, kung saan ilalahad ang pangunahing karakter, ang tunggalian, at
ang resolusyon ng tunggalian.
Slide 59: Pagpili ng Paksa ng Pananaliksik

- Paano nga ba pumili ng paksa ng pananaliksik?

Slide 60:

1. Alamin ang interes: Mahalaga na unahin ang mga paksa na personal mong interesado o may
kinalaman sa iyong field of study.

2. Gawing partikular o ispesipiko ang paksang napili: Maiiwasan ang pangangalawang pag-aaral
sa malawak na paksa kung ang paksang napili ay partikular at tiyak.

3. Iangkop ang paksang napili ayon sa panahon o time frame: Siguruhing naaangkop ang
paksang napili sa oras o time frame na inilaan para sa pananaliksik.

Slide 61:

4. Suriin kung ang paksang napili ay napapanahon: Importante na ang napiling paksa ay may
kaugnayan sa kasalukuyang konteksto o pangyayari upang maging relevant ang iyong
pananaliksik.

5. Tukuyin kung may makakalap na sapat na datos at sanggunian: Bago tanggapin ang isang
paksa, tiyakin na may sapat na impormasyon at sanggunian na magagamit upang suportahan ang
iyong pananaliksik.

Slide 62: Uri ng Pananaliksik

- Ating alamin ang mga uri ng pananaliksik.

Slide 63: Pangunahing Pananaliksik (Basic Research)

- Ang pangunahing pananaliksik ay nakatuon sa mausisang pagtatanong ng mga mananaliksik
tungkol sa mga posibleng ideya, phenomena, o mga suliraning mahirap ipaliwanag. Karaniwang
layunin nito ang pag-unawa sa mga konsepto at pangyayari sa lipunan, pagkatao, at kalikasan.

- Hindi agad-agad na masasagot ang mga tanong o mahahanap ang solusyon sa pamamagitan ng
pangunahing pananaliksik. Ito ay nagtitiyak na may sapat na kaalaman at pag-unawa sa likas na
kalagayan ng isang bagay bago magkaroon ng mga aplikasyon o gamit sa praktika.

Slide 64: Praktikal na Pananaliksik (Applied Research)

- Ang praktikal na pananaliksik ay nakatuon sa pagtugon at pagsasagawa ng solusyon sa mga

konkretong suliranin o pangangailangan sa lipunan. Ito ay isinasagawa dahil sa direkta nitong
kapakinabangan o paggamit.

- Sa praktikal na pananaliksik, ang layunin ay hindi lamang ang pag-unawa sa isang isyu kundi
ang paglutas o pagbigay ng solusyon dito upang mapabuti ang kalagayan ng mga tao o ng
lipunan.

Slide 65: PANANALIKSIK BATAY SA PROSESO

Ang pananaliksik batay sa proseso ay naglalayong magbigay ng organisadong framework para sa

pagpaplano, pagsasagawa, at pagsusuri ng pananaliksik. Ito ay nagtutuon sa iba't ibang yugto ng
pananaliksik, mula sa simpleng paglalarawan hanggang sa mas kumplikadong eksperimental na
pagsusuri.

Slide 66: Paglalarawan o Descriptive:

Ang layunin ng paglalarawan ay ipakita ang pangyayari o penomena sa pamamagitan ng

pagbibigay ng detalyadong impormasyon at pag-unawa sa pinagmulan nito. Ang
pangangailangan dito ay kinabibilangan ng masusing pagkolekta ng datos at impormasyon,
upang maging malinaw at eksaktong maipakita ang pangyayari. Halimbawa nito ay ang
pagsusuri sa kasaysayan ng isang kultura o tradisyon.
Slide 67: Exploratory:

Ang eksploratory na pananaliksik ay naglalayong maunawaan ang kasalukuyang penomena o

paksa ng pananaliksik. Ito ay nagtutuon sa direkta at malapitang pagsusuri sa paksa, kung saan
maaaring maging bahagi ang personal na karanasan at pag-aaral sa paksa. Halimbawa nito ay
ang pagtuklas sa mga bagong trend sa teknolohiya at kulturang popular.

Slide 68: Explanatory:

Sa pagsasagawa ng explanatory na pananaliksik, ang layunin ay magbigay ng paliwanag sa sanhi

at bunga ng isang penomena. Dito ay isinasagawa ang pagsusuri at pagpapaliwanag sa mga
nakalap na datos upang maunawaan ang mga dahilan sa likod ng isang pangyayari. Halimbawa
nito ay ang pagsusuri sa dahilan ng pagbabago ng klima at ang epekto nito sa kapaligiran.

Slide 69: Experimental:

Ang eksperimental na pananaliksik ay may layunin na manipulahin ang mga varyableng sangkot
upang maunawaan ang resulta ng isang eksperimento. Ito ay nangangailangan ng kontroladong
pag-aaral at eksperimento upang maipakita ang ugnayan ng mga baryableng ito. Halimbawa nito
ay ang pagsubok sa epekto ng bagong gamot sa paggaling ng isang sakit.

Slide 70: Evaluative:

Ang evaluative na pananaliksik ay naglalayong tukuyin ang epektibong resulta o tagumpay ng

isang proyekto o programa. Ito ay nangangailangan ng pagsusuri at pagtatasa ng resulta at epekto
ng pananaliksik sa pangkalahatang konteksto. Halimbawa nito ay ang pag-evaluate sa
pagkakabuo ng pampublikong polisiya at ang epekto nito sa komunidad.

Slide 71: Mga Bahagi ng Pananaliksik

Ang pananaliksik ay binubuo ng iba't ibang bahagi na nagtutulong-tulong upang maipakita at
maipaliwanag ng maayos ang isang pag-aaral. Sa bawat bahagi nito, mahalaga ang tamang
pagkakasunod-sunod at pagkakabalanse.

Slide 72: Introduksyon sa Paglalahad ng Tesis

Sa bahaging ito ng pananaliksik, layunin nitong pukawin ang interes ng mambabasa sa

pamamagitan ng pagbibigay ng maikling background tungkol sa pag-aaral at paglalahad agad ng
pangunahing ideya o tesis nito. Hindi dapat lumagpas sa dalawang pahina ang introduksyon
upang hindi mawala ang interes ng mambabasa.

Slide 73: Paglalahad ng Suliranin

Sa paglalahad ng suliranin, mahalaga na maipakita nang maayos ang pangunahing suliranin na

tinutukoy ng pag-aaral. Ito ay naglalaman ng mga detalyadong paliwanag at paglalarawan ng
problema na layuning lutasin sa buong pananaliksik.

Slide 74: Pangunahing Tanong

Dito inilalahad ang pangunahing tanong na siyang nagsisilbing tesis ng pag-aaral. Ang
pangunahing tanong ay naglalayong magbigay ng direksyon sa buong pananaliksik at magbigay
ng malinaw na focus sa pag-aaral.

Slide 75: Mga Sekondaryong Tanong

Kasunod ng pangunahing tanong ay ang mga sekondaryong tanong na naglalayong tutukan ang
detalye ng pangunahing tanong sa pamamagitan ng pagbibigay ng mga susi at tiyak na tanong.
Ang mga ito ay tumutulong upang mas lalong maunawaan at maipaliwanag ang pangunahing
isyu na tinatalakay sa pag-aaral.

Slide 76: Hakbang sa Pagbuo ng Suliranin

Sa bahaging ito ng pananaliksik, mahalaga ang tamang pagtukoy sa pangunahing ideya o tesis ng
pananaliksik at mga layunin nito. Sa pamamagitan ng pag-lista ng mga keywords mula sa tesis at
layunin, mas magiging madali para sa mananaliksik na bumuo ng mga tanong na magpapalalim
sa pag-unawa sa paksa ng pananaliksik.
Slide 77:

Gamit ang mga keywords, mahalaga na bumuo ng 3-5 tanong na kaugnay ng paksa ng
pananaliksik. Ang mga ito ay dapat na makatutok sa pangunahing isyu ng pag-aaral at dapat
maipaliwanag sa loob ng inilaang panahon para sa pagsulat ng pananaliksik.

Slide 78: Hakbang sa Pagbuo ng Layunin ng Pananaliksik

Sa hakbang na ito, mahalaga na gawing pangungusap na paturol ang suliranin ng pag-aaral na

una'y nakasaad sa pangungusap na patanong. Ito ay naglalayong magbigay ng malinaw na
direksyon sa layunin ng pananaliksik at sa inaasahang resulta nito.

Slide 79: Rebyu ng Kaugnay na Literatura

Ang rebyu ng kaugnay na literatura ay mahalagang bahagi ng pananaliksik na naglalayong suriin

at balikan ang mga naunang pag-aaral na may kaugnayan sa paksa ng kasalukuyang pag-aaral.
Ito ay nagpapakita ng kasalukuyang lagay ng kaalaman sa larangang pinag-aaralan at nagbibigay
ng konteksto sa mga gagawing hakbang sa pananaliksik.

Slide 80: Saklaw at Limitasyon

Ang saklaw ay tumutukoy sa mga aspeto ng paksa na tatalakayin sa pananaliksik habang ang
limitasyon ay naglalarawan ng mga bagay na hindi kasama sa saklaw ng pag-aaral. Mahalaga
ang tamang pagtukoy sa saklaw at limitasyon upang mapanatili ang focus at kredibilidad ng
pananaliksik.

Slide 81: DALOY NG PAG-ARAL

Ang bahaging ito ng pananaliksik ay tumutukoy sa kabuuang pagkakasunod-sunod ng mga

kabanata o yugto ng pag-aaral mula sa pagpili ng paksa hanggang sa paglalahad ng mga
natuklasan at rekomendasyon.

Slide 82: Kabanata I

Sa unang kabanata, tinatalakay ang mga sumusunod:

- Paglalahad ng suliranin o problemang pag-aaralan

- Kahalagahan ng pag-aaral

- Saklaw at limitasyon ng pag-aaral

- Katuturan ng talakay o rationale

Slide 83: Kabanata II

Ang ikalawang kabanata ay karaniwang tumatalakay sa mga sumusunod:

- Pagsusuri sa kaugnay na literatura at mga naunang pag-aaral

- Sintesis ng mga natuklasan mula sa mga naunang pananaliksik

- Pagpapahayag ng hipotesis o mga inaasahang resulta batay sa mga pagsusuri

Slide 84: Kabanata III (Disenyo at Pamamaraan ng Riserts)

Sa kabanatang ito, ipinapakita ang disenyo at pamamaraan ng pagsasagawa ng pananaliksik.

Kasama dito ang mga sumusunod:

- Pagtukoy sa mga respondent o kalahok sa pag-aaral

- Paggamit ng mga instrumento o kagamitan sa pagsasaliksik

- Paraan ng pagkuha at pagsusuri ng datos

Slide 85: Kabanata IV

Sa ikaapat na kabanata, nilalaman nito ang mga sumusunod:

- Detalyadong paglalahad ng suliranin at mga natuklasan

- Paglalatag ng mga panukalang hakbang o solusyon sa suliranin

Slide 86: Kabanata V – Paglalagom, Konklusyon, Rekomendasyon

Sa huling kabanata, ginagamit upang:

- Ibalik ang tesis ng pag-aaral at mga pangunahin at suportadong tanong

- Ibunyag ang mga natuklasan at konklusyon batay dito

- Magbigay ng mga rekomendasyon para sa mga susunod na pag-aaral o gawain sa larangang

pinag-aralan.

Slide 87: PAGBABALANGKAS SA PANANALIKSIK – MGA HAKBANG AT

KASANAYAN NITO

Ang bahaging ito ng pag-aaral ay naglalaman ng mga hakbang at kasanayan na dapat sundan at
pagtuunan ng pansin sa pagbabalangkas ng pananaliksik.

Slide 88: PAGPILI AT PAGLIMITA NG PAKSA

Sa simula ng pananaliksik, mahalaga ang wastong pagpili at paglimita ng paksa. Dapat isaalang-
alang ng mananaliksik ang kahalagahan ng paksa at kung paano ito makatutulong sa layunin ng
pag-aaral.

Slide 89: Ayon kay Atienza at iba pa, mahalaga ang paglimita ng paksa mula sa simula upang
maiwasan ang sobrang lawak ng pag-aaral at pagtalakay. Ang paglimita ay magbibigay daan sa
mas masusing pagsusuri at pag-unawa sa napiling tema.

Slide 90: Batayan sa Paglimita ng Paksa

Sa pagpapasya kung paano itatakda ang saklaw ng isang pananaliksik, mahalaga na isaalang-
alang ang ilang mga batayan. Ang mga ito ay magsisilbing gabay sa pagpili at paglimita ng
paksa upang maging mas konkretong pag-aaral. Narito ang ilan sa mga pangunahing batayan:

A. Panahon: Ang pagtukoy ng tiyak na panahon o yugto sa kasaysayan ay makatutulong sa pag-

focus ng pag-aaral at pag-unawa sa konteksto ng mga pangyayari.

B. Edad: Ang pagtukoy sa partikular na edad ng mga indibidwal o grupo na pag-aaralan ay

makakatulong sa pag-unawa sa mga karanasan, pananaw, at pangangailangan nila.
C. Kasarian: Ang pagtukoy sa kasarian ng mga indibidwal na sangkot sa pag-aaral ay maaaring
magdulot ng mga espesipikong isyu o kaibahan na dapat suriin at unawain.

D. Pangkat na Kinabibilangan: Ang pagkilala sa partikular na pangkat ng lipunan o komunidad

kung saan nakaugat ang pag-aaral ay magbibigay-daan sa mas malalim na pag-unawa sa
kanilang karanasan at mga isyu na kanilang kinakaharap.

E. Anyo/Uri: Ang pagtukoy sa anyo o uri ng teksto o materiyal na pag-aaralan (tulad ng

akademikong sanaysay, kwento, tula, o disertasyon) ay makatutulong sa paglapat ng tamang
pamamaraan ng pagsusuri.

F. Perspektibo: Ang pagtukoy sa anggulo o pananaw na gagamitin sa pag-aaral (tulad ng

historikal, sosyolohikal, o antropolohikal) ay magbibigay ng direksyon sa pagtalakay at
interpretasyon ng mga datos.

G. Lugar: Ang pagtukoy sa partikular na lugar o lokasyon na pag-aaralan ay makakatulong sa

pag-unawa sa implikasyon ng lokasyon sa mga kaganapan at karanasan ng mga indibidwal o
grupo.

Sa paggamit ng mga batayang ito, magiging mas sistemiko at konkretong maisasagawa ang
pagpili at paglimita ng paksa sa isang pananaliksik.

Slide 91: Wakas. Salamat po!

Ito ang wakas ng presentasyon. Maraming salamat sa inyong pakikinig at pagbibigay pansin sa
mga bahaging ito ng pananaliksik.