Download 1hv

Meer dan lezen

§ 4 Alinea’s en kernzinnen

Tekst 1

Waarom broers en zussen elkaar soms de kop inslaan

(1) Het begint met gekibbel en het eindigt met grof geweld. Ruziemaken met hun broer of zus kunnen
kinderen als de besten. Alle wapens zijn toegestaan: krabben, huilen, stampen, slaan en schreeuwen in alle
toonhoogten. Het lijkt wel oorlog. Toch kan een half uur later de vrede zomaar weer getekend zijn.

(2) Als je geen enig kind bent, hóór je bijna ruzie te hebben met je broers en zussen. Waarom ontstaan er zo
vaak conflicten tussen hen? En is dat erg, of is een robbertje vechten met je broer of zus nog niet zo slecht
voor je ontwikkeling?
(3) Veel lijkt er niet nodig om een knallende ruzie te laten ontstaan: een zeurende broer, een bemoeizuchtige
zus, de een die weigert met de ander te spelen. De stoppen slaan inderdaad makkelijk door bij kinderen,
vertelt pedagoge Susan Branje (Universiteit Utrecht). Voor het project RADAR volgt zij al sinds 2005 de
ontwikkeling van ongeveer 800 Nederlandse kinderen.
(4) Zo’n twee keer per week breekt er wel een serieuze ruzie uit tussen zussen en broers, blijkt uit het
RADAR-onderzoek. Op het oog draait het dan om kleine zaken, zoals klieren of vinden dat de ander net iets
meer krijgt, maar dat geeft een vertekend beeld, volgens Branje: ‘Vaak ligt er iets onder.’ Een grote broer die
altijd de baas speelt, bijvoorbeeld. Of een onderdeurtje dat wegkomt met iets wat de oudere broer of zus niet
mag. Ongelijke behandeling dus.

Familie ruziet beter

(5) Reden om te ruziën is er dus vaak wel, maar soortgelijke problemen kunnen ook onder vriendjes spelen.
Toch zullen weinig kinderen twee keer per week ruziën met hun vrienden.
(6) De belangrijkste reden waarom het met broers of zussen eerder misgaat, is dat ze er zijn, zegt Branje. ‘Je
kunt niet om ze heen. Je weet dat die relatie blijft en hoeft minder bang te zijn dat je het verpest dan bij
vrienden.’ Een gewone vriendschapsrelatie kun je grondig vergallen door onnodig geruzie. Daar denk je dus
wel twee keer over na. Maar je zus zal heus niet verhuizen, hoe hard je haar ook krabt. Dat maakt ruziën een
stuk gemakkelijker; aan de eettafel zie je elkaar toch weer.
(7) Omdat ruzie er niet direct toe leidt dat je elkaar nooit meer ziet, kun je de onenigheid met je broer of zus
ook lekker laten escaleren. Je kunt zo kijken hoever je kunt gaan. ‘Kinderen zijn niet altijd even effectief in
conflicten beginnen. Bij je broers of zussen kun je makkelijker proberen wat werkt. Je kunt flink boos worden
om te kijken of dat zin heeft.’ Dat verklaart waarom ruzies zo heftig kunnen zijn.

Warme band én veel ruzie

(8) Flink ruziën lijkt slecht voor de band met je broer of zus. Dat valt meestal echter mee, zagen pedagogen
van de Universiteit Utrecht in 2014. Zij maakten onderscheid tussen verschillende vormen van een broer-
zusrelatie. Soms is die harmonieus: met een goede verstandhouding en weinig ruzies. Ook kan die

© Noordhoff Uitgevers bv Pagina 1 van 2

 Download 1hv

Meer dan lezen

§ 4 Alinea’s en kernzinnen

conflictueus zijn: met veel ruzies en een slechte verstandhouding. Maar de meest voorkomende variant blijkt
een tussenvorm: liefdevol én intens. Een warme onderlinge band gaat dan gepaard met regelmatige ruzies.
(9) Waarom kinderen in de ene of de andere vorm belanden, is nog niet goed onderzocht. Wel is het zo dat
zussen onderling vaker een harmonieuze relatie hebben dan broers. De Utrechtse studie toont dat kinderen
met zo’n stabiele band het best in hun vel zitten: ze voelen zich prettiger en zeggen het beter te doen op
school dan ruziënde broers en zussen.
(10) Ruziërs scoren minder goed, maar zolang de onderlinge band goed is, lijkt de schade voor de
ontwikkeling niet groot. Vriendschappelijke ruziezoekers ontwikkelen hun sociale vermogens bijvoorbeeld net
zo goed als kinderen met een harmonieuze verhouding.
Naar: Pepijn van der Gulden, quest.nl

© Noordhoff Uitgevers bv Pagina 2 van 2