Professional Documents
Culture Documents
Ang Makataong Kilos
Ang Makataong Kilos
“Anumang uri ng tao ang isang indibidwal ngayon at “Anumang uri ng tao ang isang indibidwal ngayon at
kung magiging anong uri siya ng tao sa mga susunod na kung magiging anong uri siya ng tao sa mga susunod na
araw , ay nakasalalay sa uri ng kilos na kaniyang araw , ay nakasalalay sa uri ng kilos na kaniyang
ginagawa ngayon at gagawin pa sa mga nalalabing araw ginagawa ngayon at gagawin pa sa mga nalalabing araw
ng kaniyang buhay.”- Agapay ng kaniyang buhay.”- Agapay
2. Ang makataong kilos ( HUMAN ACT ) kilos na 2. Ang makataong kilos ( HUMAN ACT ) kilos na
isinagawa ng tao nang may kaalaman, malaya at kusa. isinagawa ng tao nang may kaalaman, malaya at kusa.
Ginagamitan ng isip at kilos – loob kaya’t may Ginagamitan ng isip at kilos – loob kaya’t may
kapanagutan ang tao sa pagsasagawa nito. kapanagutan ang tao sa pagsasagawa nito.
Tatlong Uri ng Kilos ayon sa Kapanagutan Tatlong Uri ng Kilos ayon sa Kapanagutan
1. Kusang – loob – kilos na may kaalaman at pagsang – 1. Kusang – loob – kilos na may kaalaman at pagsang –
ayon. Ang gumagawa ng kilos ay may lubos na ayon. Ang gumagawa ng kilos ay may lubos na
pagkaunawa sa kalikasan at kahihinatnan nito. pagkaunawa sa kalikasan at kahihinatnan nito.
2. Di kusang – loob - dito ay may paggamit ng kaalaman 2. Di kusang – loob - dito ay may paggamit ng kaalaman
ngunit kulang ang pagsang – ayon. ngunit kulang ang pagsang – ayon.
3. Walang Kusang loob – dito ang tao ay walang 3. Walang Kusang loob – dito ang tao ay walang
kaalaman kayat walang pagsang – ayon sa kilos. kaalaman kayat walang pagsang – ayon sa kilos.
Ayon kay Aristoteles, “ang kilos o gawa ay hindi agad Ayon kay Aristoteles, “ang kilos o gawa ay hindi agad
nahuhusgahan kung masama o mabuti. Ang pagiging nahuhusgahan kung masama o mabuti. Ang pagiging
mabuti at masama nito ay nakasalalay sa intension kung mabuti at masama nito ay nakasalalay sa intension kung
bakit ginawa ito. bakit ginawa ito.
Ayon kay Santo Tomas , “hindi lahat ng kilos ay Ayon kay Santo Tomas , “hindi lahat ng kilos ay
obligado.” obligado.”
Mga Salik na Nakakaapekto sa Makataong Kilos Mga Salik na Nakakaapekto sa Makataong Kilos
1. kamangmangan – kawalan o kasalatan ng kaalaman 1. kamangmangan – kawalan o kasalatan ng kaalaman
na dapat taglay ng isang tao. na dapat taglay ng isang tao.
2. Masidhing damdamin- ito ay dikta ng ng bodily 2. Masidhing damdamin- ito ay dikta ng ng bodily
appetites , pagkiling sa isang bagay o kilos o damdamin appetites , pagkiling sa isang bagay o kilos o damdamin
3. takot - pagkabagabag ng isip ng tao na humaharap sa 3. takot - pagkabagabag ng isip ng tao na humaharap sa
anumang uri ng pagbabanta sa kaniyang buhay anumang uri ng pagbabanta sa kaniyang buhay
5. Gawi - ang mga gawain na paulit – ulit sa isinagawa 5. Gawi - ang mga gawain na paulit – ulit sa isinagawa
at nagging bahagi na ng sistema ng buhay sa araw – at nagging bahagi na ng sistema ng buhay sa araw –
araw . araw .