Moc Dźwięku

Machine Translated by Google
Ta strona została celowo pozostawiona pusta.

TO
DŹWIĘK
„Joshua Leeds wskazuje na przyszłość całej społeczności muzycznej –

muzyków, producentów, inżynierów, kompozytorów i biznesmenów.
Podziwiam jego hojność w dzieleniu się technikami psychoakustycznymi,
które opracował i wykorzystywał ze świetnym skutkiem. Łącząc muzykę i
naukę, Leeds osiągnął dramatyczny postęp w wykorzystaniu muzyki i dźwięku
dla wzmocnienia i zmiany.”
joE HARNELL, KOMPOZYTOR NAGRODY GRAMMY,

PIANISTA I AUTOR KONTRAPUNTU:
PODRÓŻ MLISICZNEGO CZŁOWIEKA
O OBRAZKU NA OKŁADCE
Brytyjski wynalazca John Stuart Reid bada wzory objawiające się
dźwiękiem po nałożeniu na ciecze lub luźne cząstki. We współpracy z
amerykańskim inżynierem projektantem Erikiem Larsonem Reid
stworzył pokazany poniżej niezwykły instrument o nazwie CymaScope,
który sprawia, że dźwięki są widoczne.
Na okładce tej książki widać piękny obraz CymaScope, znany jako

CymaGlyph . Ten niemal idealny CymaGlyph to czysty dźwięk 22,2 Hz .
Zagnieżdżone pięciokątne tablice, osadzone w naturalnej geometrii
tonu, przedstawiają złoty współczynnik. ( Wywiad z Johnem Reidem
znajdziesz na s. 216. )
JOSHUA TEEIDS
W. A��
� J'
-.. •
_. ...............
L
¥"' . �"
Uzdrawianie Arts Press

Rochester, Vermont • Toronto, Kanada
Uzdrawianie Arts Press

Jedna ulica Parkowa
Rochester, Vermont 05767
www.HealingArrsPress.com
Healing Arts Press jest oddziałem Inner Traditions International
Prawa autorskie © 200I, 20IO autorstwa Joshua Leeds
Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani wykorzystywana w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, elektroniczny lub mechaniczny, w tym poprzez kopiowanie, nagrywanie
lub jakikolwiek system przechowywania i wyszukiwania informacji, bez pisemnej zgody wydawcy.
Uwaga dla czytelnika: Niniejsza książka ma służyć jako przewodnik informacyjny. Opisane tu środki zaradcze, podejścia
i techniki mają na celu uzupełnienie, a nie zastąpienie profesjonalnej opieki medycznej lub leczenia. Nie należy ich
stosować w leczeniu poważnych schorzeń bez uprzedniej konsultacji z wykwalifikowanym pracownikiem
służby zdrowia.
Biblioteka Kongresu Katalogowanie danych w publikacji Leeds,

Joshua.
Siła dźwięku: jak być zdrowym i produktywnym, korzystając z muzyki i dźwięku I Joshua Leeds.
[Obrót silnika. wyd.]
np. Ja
Zawiera odniesienia bibliograficzne i indeks.
ISBN 978-I-59477-350-I (pbk.)
I. Zastosowanie w terapii dźwiękiem. 2. Psychoakustyka. I. Tytuł.
RZ999.L36 20IO
6I 5,8·3-dc22
20I0022828
Serdecznie dziękujemy za zgodę na ponowne opublikowanie fragmentów następujących prac: Chapter 2,

Conceptual Physics, Paul G. Hewitt, 1993, Addison Wesley Longman, Inc.; „Narodziny terapii dźwiękiem”, Alexander
Doman, przedruk z The Listening Program Guidebook, I999, Advanced Brain Technologies, LLC; „FAQ dotyczące
muzykoterapii”, I999, Amerykańskie Stowarzyszenie Muzykoterapii; Fragmenty „Przez ucho psa” dzięki uprzejmości
Brzmi prawdziwie; Muzyka do The Power of Sound zawiera fragmenty serii Sound Health, dzięki uprzejmości
Advanced Brain Technologies, LLC, oraz serii Essential Sound, dzięki uprzejmości Joshua Leeds. CymaScope na
stronie ii, dzięki uprzejmości Johna Stuarta Reida, zdjęcie: Erik
Larson/Vera Gadman .
Ilustracja na stronie 3I: DESIGN/komunikacja, Ross California.
Zdjęcie Joshuy Leedsa: Barb Stenson, Ross, Kalifornia (www.decomsrudios.com)
Wydrukowano i oprawiono w United Stares of America przez Lake Book Manufacturing
Ja 9 8 7 6 5 4 3 2 I
Projekt i układ tekstu: Virginia Scott Bowman

Książka ta została złożona w programie Garamond Premier Pro z czcionką Trajan Pro jako czcionką wyświetlaną
Grafika JymbolVJ zastosowana w głowicach tego haka jest w rzeczywistości wczesną wersją klucza G , znanego
również jako klucz skrzypcowy lub wiolinowy. Klucz wiolinowy. znaki wyewoluowały z liter, które reprezentują. Zwróć
uwagę na podobieństwo tego siedemnastowiecznego europejskiego „ G” z zarysem ucha.
Zawsze dla Bena i Rachel

To poprawione wydanie 20 I 0 Mocy dźwięku zawiera

dwa źródła towarzyszące:
I. ThePowerOfSound.com jest zarówno uzupełnieniem, jak i kontynuacją stron
tworzących tę książkę. Poszukaj tego insygnia: .E:l. W dzisiejszym cyfrowym
świecie, w którym informacje przepływają tak szybko, będziemy korzystać z tej
towarzyszącej witryny internetowej w celu aktualizowania zasobów, badań i

I I
ważnych wydarzeń. Symbolllt'U)J będzie również używany do oznaczenia
głębszej dyskusji online na określone tematy.
2. Płyta CD znajdująca się na końcu książki zawiera przykładowe wybory muzyki
psychoakustycznej zaprojektowanej i wyprodukowanej przez Joshuę Leedsa.
Poszukaj tego znaku: 0.

ZAWARTOŚĆ
PODZIĘKOWANIE XL
•
PRZEDMOWA: 2010 I DALEJ-

DEKADA DŹWIĘKU! XV
WSTĘP 1
CZĘŚĆ PIERWSZA
Dźwięk
1 CO TO JEST DŹWIĘK? 14
2 FIZYKA DŹWIĘKU 19
3 MECHANIKA SŁUCHU 28
4 REZONANS, POWIĄZANIE I
IDENTYFIKACJA WZORU 36
5 CZĘSTOTLIWOŚĆ
- MEDYCYNA: PRACA
ALFREDA TOMATISA 48
CZĘŚĆ DRUGA
Świadomość dźwięku
6 NOWA ŚWIADOMOŚĆ DŹWIĘKU 64
7 BEZPIECZEŃSTWO DŹWIĘKOWE 77
8 NEURONAUKA I MUZYKA 88
9 MUZYKA I DŹWIĘK W TWOIM ŻYCIU 93
10 POSTĘPOWE ZDROWE ZDROWIE DLA

ŚRODOWISKO SZPITALNE 136
11 ZWIERZĘTA I DŹWIĘK 143
12 AKTUALNE MEDIA SONICZNE 156
CZĘŚĆ TRZECIA
Przewodnik po pracy dźwiękowej
Techniki i zastosowanieJ
13 KWESTIA WYRÓŻNIEŃ 160
14 PODSTAWY TERAPEUTYKI
DŹWIĘK 164
15 NEUROTECHNOLOGII DŹWIĘKOWYCH 172
16 PSYCHOAKUSTYKA STOSOWANA DLA ZDROWIA

PRAKTYKÓW OPIEKI 193
17 ZAAWANSOWANYCH NARZĘDZI DŹWIĘKOWYCH I TECHNIK!)ES 200

18 ANATOMIA PSYCHOAKUSTYKI
TWORZENIE MUZYKI 232
19 SOJUSZ DŹWIĘKU I MUZYKI (SAMA) 253
EPILOG 258
SŁOWNICZEK 261
THEPOWEROFSOUND.COM 269
KATALOG ŚRODKÓW DŹWIĘKOWYCH 271
MUZYKA DLA MOCY DŹWIĘKU
LISTA UTWORÓW CD 272
NOTATKI 274
BIBLIOGRAFIA 288
O AUTORZE 292
INDEKS 294

SOWY
Przede wszystkim głęboka wdzięczność i szacunek dla doktora Alfreda Tomatisa 1

stycznia 1920 r. – 25 grudnia 200 r. 1), dziadka współczesnej psychoakustyki.
Serdeczne podziękowania dla doktora medycyny Rona Minsona i Kate O'Brien-

Minson za hojne dzielenie się swoją pracą dźwiękową opartą na Tomatisie i cennymi
•
perspektywy.
Jestem wdzięczny za wkład wielu znakomitych i oddanych praktyków Tomatisa,
bez których przygotowanie rozdziałów Tomatisa zawartych w tej książce nie byłoby
możliwe. Ogromne podziękowania dla Billie Thompson, Paula Madaule, Timothy’ego
Gilmore’a i Pierre’a Solliera.
Specjalne podziękowania dla profesjonalistów za nieocenioną recenzję: H.
Holmes Atwater, Dorinne S. Davis, Alexander Doman, Rachel Leah, Laurie Monroe,
Suzanne Evans Morris i Lori Riggs.

Bez wiedzy i doświadczenia następujących osób i organizacji wydanie 200 1 byłoby
bardzo ubogie. Czapki z głów przed: Mary Jo Burtka, MA i Kathleen L. Yaremchuk, MD,
z SelfHelp for Hard of Hearing People, Inc., za ich wkład w bezpieczeństwo dźwiękowe;
Amerykański Instytut Muzyki Medycznej i Sportowej; autorka i kompozytorka Kay
Gardner; Centrum Davisa ds. Słuchu, Mowy i Uczenia się; Centrum Timingu
Biologicznego na Uniwersytecie Wirginii; Instytut Ucha Domowego; oraz Izba
Informacji o Zanieczyszczeniu Hałasem. Szczególne podziękowania należą się
Therese Schroeder-Sheker z The Chalice of Repose, dr Jeffreyowi Thompsonowi z
Brain/ Mind Research, Alexowi Domanowi z Advanced Brain Technologies, Robertowi
J.
Doman Jr. z Narodowej Akademii Rozwoju Dziecka i dr Fred Schwartz z Transitions
Music.
Serdeczne podziękowania dla honorowych mentorów, nauczycieli, rodziny i przyjaciół: Susan

Alexjander, John Bishop, Barbara Borden, Hovey Burgess, Miriam Cutler,
Janine Del Arte, Vickie Dodd, Ronna Dragon, tekst piosenki Kaela Grace, Robert
Gass, Steven Gold, Jonathan Goldman, Dick Grove, Dorothy Gundling, Joe
•
XI
xii !�) Podziękowania
Harnell, Louise L. Hay, JaLolo, Sanda Jasper, Dennis Lambert, Deborah Leeds, Sharon
Leeds, Kenny Levine, Randall McClellan, Faizi Medeiros, Terry Patten, Evie Sands,
Molly Scott, Morgan Cantrell Smith, Margaret Tucker, David Tcimpedes, C Davey
Utter, lekarz medycyny Andrew Weil, Anna Wise i Boyd Willat.
Do moich przyjaciół z DESIGN/ communication, których grafika od deski do deski

ozdobiła pierwsze wydanie książki i strony internetowej: Nick French (okładka 200 1),
Bill Shore, Barbara Stenson i Cyndie Wooley (ilustracja ucha środkowego w wydaniu
200 1 ).
Błogosławieństwa dla Kiki La Porta – czarodziejki obrazu, współpracownika badawczego i
przyjaciela pacjenta. Ten projekt nie zostałby ukończony bez waszego podnoszącego na duchu
ducha i pełnego miłości wsparcia.
Wprowadzanie poprawek do istniejącej pracy może być złożonym procesem.

Dziękuję bardzo następującym kolegom (wielu z nich również przyczyniło się do
powstania 200 1 wydania) za ich wkład i konsultacje: Susan Alexjander, Zacciah
Blackburn, Don Campbell, Donna Carey, Barbara Crowe, Mandara Cromwell, Dorinne
Davis, Cheryl Delio, Ellen Franklin, Melinda Gardiner, Jonathan Goldman, Steven
Halpern, Alan Howarth, Erik Larson, Joanne Loewy, Patrick Mooney, Carol Moore,
Anne Parker, Sue Raimond, Layne Redmond, John Stuart Reid, Fred Schwartz, Molly
Scott, Lisa Spector, Christine Stevens , Jefh Strong, Billie Thompson, Jefh Thompson,
Christina Tourin, Jefh Volk, Teresa West i SaraJane Williams. Specjalne podziękowania
dla Joshuy Goldmana i Lyrica Tucker-Leedsa za pomoc w badaniach.
Żadne podziękowania nie byłyby kompletne bez wyrazów gorącej wdzięczności dla
zespołu Inner Traditions/Healing Arts Press: Ehuda Sperlinga i Deborah Kimbell oraz
redaktorów 200. wydania Cannona Labrie i Laury Jorstad, z wyjątkowymi „czapkami z
głów” dla Rowana Jacobsena W związku z poprawionym wydaniem 20 10 chciałbym

pogratulować Mindy Branstetter, Jonowi Grahamowi, Jeanie Levitan, Patty Capetoli i
dyrektor artystycznej Peri Ann Swan. Dziękuję wszystkim za wysiłki, które przyczyniły
się do dwukrotnego urzeczywistnienia tej książki!
Podziękowania dla Erika Larsona i Johna Stuarta Reida za zdjęcie CymaScope,
które zdobi okładkę tego wydania 20 10.
Archiwa badawcze i wysiłki ohAmrita Cottrell ohHealingMusic.org
były bezcenne.
Lisie Spector, czapki z głów za twój piękny kunszt i zaproszenie do

Podziękowania -�1 •••
Xlll
myśl nieszablonowo, jeśli chodzi o zamierzoną muzykę i dźwięk dla wszystkich

Zwierząt!
Lisie Rafel, Davidowi Surrendzie i naszym założycielom SAMA wyrażam ogromne

uznanie dla stworzenia Sound and Music Alliance.
Organizacja ta wspiera tętniące życiem i zdrowe pole do ciągłych poszukiwań
zamierzonej muzyki i dźwięku.
Dla Shyli Nelson – wzór praktyki świętego dźwięku połączonego z dźwiękowym

aktywizmem. Śpiewamy dla ziemi – z niebios! Dziękuję Ci za to, co modelujesz i co
przynosisz.
I na koniec dla Sheili Smith Allen – moje najgłębsze uznanie za Twój niezachwiany
entuzjazm i wsparcie dla zamierzonej pracy dźwiękowej we wszystkich jej przejawach.
Trudno byłoby znaleźć bardziej przemiłego i oddanego współpracownika.
Dziękuję wszystkim za uhonorowanie stron tej książki hojną mądrością

dom, płodna wyobraźnia i kochająca przestrzeń serca.

PRZEDMOWA
2010 I
IDZIEMY DO PRZODU – DEKADA
DŹWIĘKU!
Cóż za ekscytująca rzecz. ..

Przez ostatni rok pisałem to poprawione wydanie The Power of Sound –
googlowałem, czytałem, porównywałem, przeprowadzałem wywiady,
kompilowałem, pisałem i redagowałem – a wszystko to w służbie zrozumienia
obecnego stanu pracy dźwiękowej w Ameryce. Odkryłem, że nie tylko
społeczność zamierzonej muzyki i brzmienia żyje i ma się dobrze, ale nigdy nie była lepsz
Ponieważ ta dziedzina ma szansę zaistnieć i zająć miejsce przy stole
szanowanych metod pozytywnego efektu.
Co to oznacza i dlaczego teraz?

Wierzę, że 20 10 rozpoczyna dekadę dźwięku. Ci z nas, którzy zostali wezwani do
podróżowania w tej walucie rezonansu, w rzeczywistości są nieumyślnymi autostopowiczami
na grzbiecie neuronauki. Począwszy od początku lat 90. XX wieku, wraz z pojawieniem się
zaawansowanych technologicznie obrazów wytwarzanych za pomocą nowych technik,
takich jak obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (MRI), naukowcy mogli
przyglądać się funkcjonowaniu mózgu w czasie rzeczywistym w sposób nigdy wcześniej
nie widziany. W miarę pojawiania się coraz większej liczby tych niezwykłych maszyn
badano różne aspekty percepcji neurologicznej. Jednym z elementów nauki byłaby
oczywiście muzyka. Jak mogłoby nie być?
Kiedy badacze zaczęli badać, w jaki sposób i dlaczego dźwięk i muzyka

wpływają na nas w taki sposób, międzykulturowy i pokoleniowy, naukowcy odkryli
XV
xvi �-�) Przedmowa
że poznawcza interpretacja muzyki jest tak złożona i wykorzystuje tak wiele różnych
części mózgu, że badania nad neuronauką muzyczną mogłyby w rzeczywistości
dostarczyć nowego modelu badania poznania w ogóle. Jakie szczęście dla nas w tej
dziedzinie dźwiękowej! Nasza kultura, na wszystkich poziomach, będzie teraz miała
empiryczne zrozumienie tego, co mędrcy i uzdrowiciele wiedzieli od zawsze: Dźwięk i
muzyka sama w sobie – najwspanialsze rzeźbienie częstotliwości dźwięku – są darami
takimi jak woda i powietrze, kwiaty i śmiech dzieci… ing. Nie moglibyśmy żyć bez tej
obecności, która wykracza poza słowa i sięga do układu limbicznego czystych uczuć i
wsparcia emocjonalnego.
W chwili gdy piszę, w Hiszpanii realizowany jest projekt badawczy. Zespół bada
wpływ muzyki na zachowanie nerwowych komórek macierzystych.
Ta koncepcja zapiera dech w piersiach. Badania nad komórkami macierzystymi są
niezwykle nowatorskimi badaniami... i już nieustraszeni badacze muzyki sprawdzają, czy
muzykę można wykorzystać do stymulacji wzrostu komórek macierzystych. Neysa
Navarro, główna badaczka, mówi:
Pogląd, że muzyka ma funkcję terapeutyczną, przechodzi szybką transformację

w oparciu o badania przeprowadzone w dziedzinie neurologii. Naukowcy są
próba wyjaśnienia jego neurobiologicznych podstaw i stwierdzenie, że muzyka ma wpływ na
uczenie się, zachowanie zwierząt lub funkcje mózgu zwierząt.
Uważa się, że wiedza o tym, jak muzyka wpływa na zwierzęta, zapewni ważny wgląd w to, jak
muzyka może również wpływać na ludzi.
W oparciu o wiarygodny projekt eksperymentalny, wstępne wyniki naszych badań wykazały,
że muzyka wydaje się mieć bezpośredni i specyficzny wpływ na zachowanie komórkowe, co
jest wyraźnie widoczne poprzez aktywację przeżycia komórkowego, a także mechanizmy
reprodukcji i neurogenezy.*
Czy nie wiesz, że muzyka po raz kolejny zachęca do reprodukcji. .. a teraz tworzenie
i rozwój komórek nerwowych!
To bardzo dobry czas, aby zająć się tą dziedziną dźwiękową. Dzięki nowemu
rozumieniu, jakie zapewnia wyłaniająca się dziedzina neuronauki muzycznej, granice
między muzyką i terapią dźwiękiem, muzykowaniem przy łóżku pacjenta a terapeutami
zajmującymi się sztuką ekspresyjną oraz badaniami z zakresu muzyki i medycyny zacierają się.
·l�£ Streszczenie badania Wpływ muzyki na zachowanie. rf Neuronowe komórki macierzyste, puszka
można znaleźć w Internecie pod adresem ThePowerOfSound.com/NeuralStem.
2010 i przyszłość – Dekada Dźwięku! T;) XVll
••
Specjaliści w tych dziedzinach zdają sobie sprawę, że jest to doskonała okazja do stworzenia
nowych sieci, podobnie jak robią to neuronalne komórki macierzyste, umożliwiających
regenerację i odnowę. Namioty spotkań już się formują, a nasze pole jest żywe, dobrze
przygotowane i gotowe do działania! Van Morrison napisał nawet wydaną w 2008 roku
piosenkę zatytułowaną „That's Entrainment”. Chyba dotarliśmy.
Witam Cię i mam nadzieję, że coś w tej książce, teraz napisanej dwukrotnie, zainspiruje
Cię do wielkości. Co jeszcze tu jest?

WSTĘP
Co takiego jest w dźwięku , że przyciąga Twoje zainteresowanie?
To skłaniające do myślenia pytanie skłoniło mnie do zgłębienia dwudziestu pięciu lat oddania
światu dźwięków. Moja introspekcja przypomniała mi proces odnowienia przysięgi małżeńskiej.
• Gdybyśmy mogli zrobić to wszystko od nowa, czy

zrobilibyśmy to? • Jak po takim czasie będziemy
kontynuować? • Co służy teraz, t.biorąc pod uwagę, że były inne niż wcześniej?
Kiedy zastanawiam się nad tą interesującą kwestią, uderza mnie niezrównana wyjątkowość
tego medium częstotliwości i naszych zabawnych uszu – organów przeznaczonych do naszego

najbardziej wszechstronnego doświadczenia słuchowego. Nic dziwnego, że ta wibrująca siła energii
przyciąga naszą uwagę. Mamy podwójną relację z dźwiękiem – inną od naszej relacji ze
wzrokiem, węchem czy smakiem. Nie tylko możemy odbierać dźwięk, ale możemy go również
tworzyć – jak tylko chcemy! Żadnych zasad, całkowicie indywidualnie. Nasze dźwięki: te, które
sami tworzymy lub którymi decydujemy się otaczać.
Tym, co również przykuwa moje zainteresowanie dźwiękiem, jest tych pięć czynników, zwłaszcza
szczególnie prawdziwe w drugiej dekadzie XXI wieku:
1. Najnowocześniejsza technologia. Soundwork daje możliwość pracy w polu, które wciąż

się kształtuje. Oznacza to dużą swobodę eksploracji i innowacji. Wszystkie kombinacje
i powiązania nie zostały utrwalone.
2. Zróżnicowane pola gry. Dźwięk to częstotliwość, która jest na tyle wolna, że może ulegać
formowaniu na wiele sposobów. To glina, z której tworzymy muzykę, powszechnie
uwielbianą. Dźwięk i nasza percepcja to medium, z którego tworzymy także słowa,
waluta interakcji.
3. Żywi twórcy. Chociaż straciliśmy trzech wielkich pionierów soundworku
1
2. Wstęp
między 1995 a 20 10,* basen jest głęboki z twórcami metod życia. Nasz
dostęp do aktywnych i żywotnych innowatorów dźwięku – z których wielu
możemy znaleźć za pośrednictwem Internetu – przemawia do twórczych
czasów, w których żyjemy, i możliwości współpracy.
• •
społeczność.
4. Właściwe miejsce, właściwy czas. Pomiędzy neuronauką a zaawansowaną technologią,
dźwięk jest ulubieńcem piłki. Od badań neurokognitywnych po badania nad
bezpieczeństwem narodowym, fale dźwiękowe są niezwykle przydatne i interesujące
dla różnych specjalistów w dziedzinie nauki.
S. Brama do innych narządów percepcyjnych. Jeśli chodzi o zrozumienie dźwięku, po
co na tym poprzestawać? Jaka jest większa piaskownica powiązanych narządów
zmysłów, które postrzegają światło, smak, aromat i dotyk? Jak się one ze sobą
łączą i jak możemy połączyć intencjonalne wykorzystanie dźwięku z innymi zmysłami?
Aby odpowiedzieć na pytania, które zadałem na początku tego wstępu:
• Mając tak żyzne grunty, jak mógłbym nie podwoić wysiłków a

życie w dźwięku?
• Teraz jednak mogę wykorzystać odkrycia neuronauki i zaawansowane technologie

do tworzenia i globalnej dystrybucji moich prac. • Co teraz służy?
Spójrzmy na XXI wiek
dźwięk!
W POSZUKIWANIU WYJĄTKOWYCH KRAWĘDZI PRACY DŹWIĘKOWEJ
Nowe spojrzenie na dziedzinę pracy dźwiękowej – dziesięć lat po pierwszym napisaniu

„Potęgi dźwięku” – daje nam migawkę ewolucji naszej dziedziny i, dzięki wyobraźni,
pozwala nam przewidzieć, co nas czeka.
Jedną z okoliczności różniących się od tej sprzed dziesięciu lat, kiedy spędzałem
tygodnie w bibliotekach uniwersyteckich, badając badania kliniczne, jest to, że korzystam
z wyszukiwarek internetowych. Na przykład każdego dnia na moją skrzynkę e-mailową
przychodzi osiem wiadomości z Google Alerts.t
Moje tematy obejmują terapię dźwiękiem, uzdrawianie dźwiękiem, muzykoterapię,
badania dźwięku i badania nad muzyką. Próbka, właśnie z dzisiaj, obejmuje całą gamę:
*Robert Monroe, Alfred Tomatis, Peter Guy Manners Ta

bezpłatna usługa pozwala każdemu poprosić o powiadomienie o pojawieniu się wybranego przez siebie tematu
w dowolnym miejscu sieci.
Wprowadzenie.c., 3
za 6,9 $ 1 0 możesz posiadać „najlepszy” system dźwiękowy słuchawek; istnieje również

nowe włoskie badanie określające wpływ poziomu głośności muzyki na układ sercowo-
naczyniowy.
To, co widzę w Google w 20 10, obejmuje pełne spektrum dźwięków – od filmów o
oddolnych tonerach i śpiewakach z misami tybetańskimi i didgeridoo po wywiady z
obdarzonymi wyobraźnią naukowcami, którzy ukończyli wymierne projekty badań
stosowanych. To żywe, szerokie spektrum nie różni się od sceny znalezionej dziesięć lat
temu. To jednak przykład, co się zmieniło: wówczas ręcznie robione metalowe misy
zapewniały słuchaczowi najbardziej miodopłynne dźwięki.
Obecnie dostępne są kryształowe misy dźwiękowe wykonane z czystego kruszonego
kwarcu, dostrojone dokładnie do pożądanych częstotliwości. W miarę jak technologia
kontynuuje swój bezlitosny wtargnięcie we wszystko, co biologiczne, badania neurologiczne
i muzyczne krzyżują się w sposób nieprzewidziany jeszcze dziesięć lat temu. Jedna z
najpopularniejszych aplikacji na iPhone'a nazywa się Ocarina. Dmuchanie w smartfon i
słuchanie, jak brzmi on jak peruwiański instrument, jest świetne. Ale to, co zapiera dech w
piersiach, to oglądanie obrazu w czasie rzeczywistym, o wirującego globusa, pokazującego
lokalizację i emitującego melodie z innych odtwarzaczy iPhone'a Ocarina, transmitującego
z dłoni lub ich rąk - bez podłączonych przewodów!
Doktor Daniel Levitin mógłby być wzorem do naśladowania w badaniach nad ewolucją
muzyki. Obecnie prowadzi Laboratorium Percepcji, Poznania i Ekspertyzacji Muzyki na
Uniwersytecie McGill. Zanim został neurobiologiem, był wielokrotnie nagradzanym
producentem muzycznym i zawodowym saksofonistą. Jego ostatnie książki „This Is Your
Brain on Music – The Science of a Human Obsession” (2006) i „ The World in Six Songs –
How the Musical Brain Created Human Nature” (2008) są ekscytującymi przykładami głębi
pracy dźwiękowej studiuj dzisiaj. Czerpiąc z neuronauki, biologii ewolucyjnej, antropologii
społecznej i muzykologii, stara się zbadać ewolucję mózgu poprzez związek ludzkości z
muzyką i zakłada, że sama muzyka mogła być niezbędna dla naszego rozwoju jako
•
wyglądasz
W 1997 roku Don Campbell opublikował Efekt Mozarta1, który spotkał się z wielkim
uznaniem publiczności. Mój szanowny kolega pisał o niezwykłych teoriach doktora Alfreda
Tomatisa (1920-200 1) i ewolucji jego praktyk w zakresie uzdrawiania, uczenia się i
kreatywności.
Efekt Mozarta zawierał także odniesienia do przełomowych (ale później niemożliwych
do odtworzenia) badań prowadzonych przez fizyka z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine
Gordona L. Shawa (1940–2007) na temat wpływu słuchania określonych utworów Mozarta
przed przystąpieniem do testu w college'u. Zarówno Campbell, jak i
4 (;) Wprowadzenie
nieumyślnie Shaw został skrytykowany przez społeczność naukową i media – nie

ze względu na ich celowość, ale z powodu braku sprawdzalnych wyników.
Jaką różnicę może zrobić kilka lat. Przenieś się w czasie o zaledwie dziewięć lat
do placu zabaw Mozarta…
W latach 2006 i 2008 w pobliżu Wiednia w Austrii zorganizowano serię
konferencji zatytułowanych Mozart & Science , poświęconych interdyscyplinarnym
badaniom nad wpływem muzyki na mózg. Naukowcy z dziedzin biologii, chemii,
matematyki, edukacji, psychologii, socjologii i medycyny przyczynili się do
zaspokojenia tego niesłabnącego pragnienia lepszego zrozumienia muzyki i jej
skutków. Książka z 2009 roku pt. Muzyka, która działa, zawiera wiele prezentacji
z pierwszej konferencji. Dr Roland Haas, współredaktor książki i prezes organizacji
sponsorującej, Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Muzyką i Sztuką
Austria (IMARAA), pisze:
Mosty budowane między chronobiologią a neuropsychologią, między

muzykoterapią a neurologią, między badaniami nad zdrowiem publicznym a
badaniami nad neuronami lustrzanymi, a także między edukacją muzyczną a
badaniami nad emocjami wydały nam się potencjalnie bardzo cennym

punktem wyjścia do głębszego zrozumienia bardziej złożonych problemów.
aspekty psychofizjologicznego wpływu muzyki na słuchaczy.2
W 2011 roku Don Campbell i współautor Alex Doman opublikują Healing at the
Speed of Sound, wyczerpującą ankietę obejmującą tysiące badań.
WIĘC CO NOWEGO?
Po roku wywiadów i przeglądów literatury mogę stwierdzić, że badania nad
muzyką, które rozpoczęły się pięćset lat temu*, trwają w niezwykle
entuzjastycznym tempie. Choć nie da się postawić flagi na szybko poruszającym
się obiekcie, w tej wersji „ Potęgi dźwięku” podjąłem próbę podsumowania
kontinuum dźwiękowego z pierwszego wieku. Moją intencją było dokładne
informowanie i inspirowanie. Wszelkie pominięcia są niezamierzone i z góry
przepraszamy.
*Wzajemne powiązanie rytmów w układach biologicznych z pulsacją muzyki po raz pierwszy opisał J. Struthius
( 151 0-1568), polski lekarz, profesor i pisarz medyczny, którego twórczość wywarła wpływ na angielskiego
lekarza Williama Harveya w jego przełomowej pracy na temat krążenie krwi.
Wprowadzenie.c., 5
• Wibroakustyka stale się rozwija, wraz z wielkim postępem w cymatyce.
Bezpośrednie zastosowanie częstotliwości przenosi się teraz z ciała do rolnictwa,

co jest bardzo obiecujące. • Muzyka
w szpitalach staje się znacznie bardziej świadoma, dzięki występom na żywo i przed
mnóstwo nagranych programów audio.
• Liczba dostępnych mediów dźwiękowych (sposób, w jaki wysyłamy, odbieramy i wytwarzamy
dźwięk) stale rośnie wykładniczo dzięki wykorzystaniu zaawansowanych technologii. Mobilny
Internet (iPhone, iPad, iPod) zapewnia szeroki dostęp terapeutyczny, programy muzyczne
dla szpitali i placówek komercyjnych pobierane są z satelitów, a techniki redukcji szumów

wydają się obiecujące w leczeniu szumów usznych! • Wpływ dźwięków na zwierzęta można
wykorzystać w celach terapeutycznych. • Badania wciąż odkrywają, w jaki
sposób ton, tempo i wzór mogą służyć
albo dokucz nam.
• Rytmiczna stymulacja słuchu jest skuteczną metodą stosowaną w rehabilitacji po udarze. •
Otoemisje
akustyczne, dźwięki wydobywające się z ucha, mogą stać się identyfikatorem bezpieczeństwa
i stanowić klucz do diagnozy brakujących częstotliwości w organizmie. • Biologia
bioakustyczna człowieka
twierdzi, że ludzki głos jest matematyczną matrycą przewidywalnych zależności
częstotliwościowych, które reprezentują strukturalne, biochemiczne i emocjonalne aspekty
ciała, i że dobre samopoczucie można przywrócić poprzez wprowadzenie równoważących
częstotliwości. • Pod namiotem SAMA: Sound and Music Alliance staje się pierwszym
profesjonalnym stowarzyszeniem soundwork z siedzibą w USA – posiadającym obszerne kodeksy
etyczne i profesjonalne oznaczenia członkowskie – promującym zamierzoną twórczość
dźwiękową i muzykę w kierunku wyższego stopnia świadomości, akceptacji kulturowej i
współpracy interdyscyplinarnej.
Dwa inne nowatorskie pomysły kwestionują następujące możliwości:
• Czy wirujące wzory rytmiczne można wykorzystać w leczeniu autyzmu (Rytmiczne
Interwencja wciągająca)?
• Czy z mózgu można tworzyć kompozycje muzyczne dostosowane do konkretnych zastosowań?
fale?
Trajektoria zamierzonego dźwięku i muzyki jest skupiona i silna.

6 (;) Wprowadzenie
DLACZEGO BADANIE DŹWIĘKU?
Nasze podstawowe przetrwanie zależy od nóg do biegania, palców do zbierania i

narządów płciowych do rozmnażania, a także od tego najbardziej niesamowitego
komputera, który koordynuje miliony wiadomości och, och, każdego dnia – mózgu.
Ponadto nasze cztery narządy zmysłów – oczy, nos, usta i uszy – informują mózg
o otaczających warunkach. Siedem otworów w głowie próbkuje różne oktawy
częstotliwości – światło, aromat, smak i dźwięk. Dzięki tym informacjom mózg
dostosowuje mechanizmy fizjologiczne, aby funkcjonować optymalnie. Czy jestem
bezpieczny? – pyta gadzi mózg. Po rozwiązaniu podstawowego pytania o przetrwanie
ten starożytny mózg relaksuje się jak leniwa jaszczurka na słońcu, pozwalając nam
skupić się na drugorzędnych rozważaniach estetycznych: czy to światło jest przyjemne?
Czy wolę te zapachy? Mniam... masz jeszcze trochę czekolady? Włącz tę muzykę!
Po ustaleniu bezpieczeństwa i osobistych preferencji nasza uwaga skupia się na

użyteczności. Ten trzeci poziom percepcji zmysłowej obejmuje świadome wykorzystanie
elementów. Tworzenie narzędzi odróżnia ludzi od innych zwierząt. Ludzie wiedzą, jak
sprawić, by wszystko działało.
W tym kontekście częstotliwości światła, zapachu, smaku i dźwięku można postrzegać
jako użyteczności. Dzięki zwiększonej świadomości i specyficznemu zastosowaniu
częstotliwości te stają się wysoce wyrafinowanymi narzędziami do poprawy ludzkich
funkcji. Jak możemy wykorzystać te elementy, aby żyło się lepiej? Thomas Edison pytał
o światło. W rękach smak szefa kuchni zostaje wyniesiony do rangi sztuki.
Aromaterapeuci zbudowali przemysł na skuteczności zapachu. Sposób, w jaki dźwięk
nam służy, rozciąga się od atmosfery w tle po potężny zamiennik chirurgiczny.
Choć wszystkie narządy zmysłów i ich częstotliwości zasługują na zbadanie, Moc

dźwięku koncentruje się na domenie dźwięku. Ludzie nie są w stanie bezpośrednio
wytworzyć światła ani smaku, a nasz repertuar twórczych zapachów jest dość
ograniczony. Możemy jednak wydawać dźwięki. Nie tylko możemy to dostrzec, ale
możemy to również stworzyć: muzyka, śmiech i słowa zamieniają dźwięk w przyjazne,
praktyczne i interaktywne medium.
Jako dziecko robiłem to, co przychodzi naturalnie; Zrobiłem dużo hałasu, och. Moja
wczesna fascynacja dźwiękiem została przeniesiona na muzykę. Od tego czasu,
poprzez uczestnictwo w orkiestrach szkół podstawowych i nastoletnich zespołach
rockowych, naukę gry na gitarze klasycznej i pianinie w wieku dwudziestu lat oraz jazzu
po trzydziestce, poprzez angażowanie się w konserwatorskie poszukiwania kompozycji
i orkiestracji klasycznej po czterdziestce, doskonaliłem to pierwotny instynkt tworzenia i kształtowan
Wprowadzenie .c_, 7
dźwięk. Jako kompozytor, którego pociąga istota muzyki, dźwięk odbieram jako glinę, z
której powstaje rzeźba muzyczna. Chociaż muzyka składa się z dźwięku, dźwięk nie zawsze
jest muzyczny. Co to jest dźwięk? Co nam to daje ?
Co może dla nas zrobić? Oto pytania, na które proponuję odpowiedzieć.
Psychoakustyka zajmuje się badaniem wpływu muzyki i dźwięku na układ nerwowy.
Korzystając z obszernych baz danych dotyczących badań psychoakustycznych, książka The
Power of Sound wyjaśnia , dlaczego słyszymy i czujemy dźwięk oraz w jaki sposób możemy
go celowo wykorzystać, aby polepszyć nasze życie.
Aby poznać liczne zastosowania dźwięku, omówię całe jego spektrum – słyszalne i
niesłyszalne. Ich wspólną substancją jest wibracja, szybki, rytmiczny ruch tam i z powrotem,
oraz częstotliwość, czyli okresowa prędkość, z jaką obiekt wibruje. Rezonans odnosi się do
częstotliwości, z jaką obiekt wibruje w najbardziej naturalny sposób. Te identyfikatory
dźwiękowe to nasze podstawowe elementy składowe.
Rozważ następującą kwestię: wszystko, co się porusza, ma wibracje. Choć niewidoczny,
każdy aspekt naszego materialnego świata na poziomie atomowym porusza się w sposób
ciągły. Gdziekolwiek jest ruch, tam jest częstotliwość. Chociaż czasami jest to niesłyszalne,
wszystkie częstotliwości wydają dźwięk. Wszystkie dźwięki rezonują i mogą na siebie
oddziaływać. W widmie dźwięku – od ruchu cząstek atomowych po zjawisko zmysłowe, które
nazywamy muzyką – istnieje łańcuch wibracji:
• Cała materia atomowa wibruje.
• Częstotliwość to prędkość, z jaką wibruje materia. •

Częstotliwość wibracji wytwarza dźwięk (czasami niesłyszalny). • Dźwięki
można formować w muzykę.
Łańcuch ten wyjaśnia wszechobecność dźwięku.
PSYCHOAKUSTYKA
Psychoakustyka to nauka zajmująca się percepcją dźwięku. Obejmuje to sposób, w jaki

słuchamy, nasze reakcje psychologiczne oraz fizjologiczny wpływ muzyki i dźwięku na ludzki
układ nerwowy. W dziedzinie psychoakustyki terminy muzyka, dźwięk, częstotliwość i
wibracja są w zasadzie wymienne, ponieważ stanowią różne przybliżenia tej samej istoty.
Badanie psychoakustyki analizuje wrażenia słuchowe.
Tradycyjnie psychoakustyka jest szeroko definiowana jako „odnosząca się do percepcji

dźwięku i wytwarzania mowy”. Liczne badania przeprowadzone w tej dziedzinie skupiały się
przede wszystkim na badaniu mowy
8 (;) Wprowadzenie
i och, skutki psychologiczne, och, muzykoterapia. Obecnie jednak ponownie wzrosło

zainteresowanie dźwiękiem jako wibracją.
Ważnym rozróżnieniem jest różnica między percepcją psychologiczną i

neurologiczną . Piosenka lub melodia kojarzona z dzieciństwem, nastoletnim
romansem lub jakimś szczytowym przeżyciem emocjonalnym wywołuje reakcję
psychologiczną opartą na wspomnieniach. Istnieje również fizjologiczna reakcja na
dźwięki. Lekko przestrojone tony mogą na przykład powodować przyspieszenie lub spowolnienie
Dodatkowo ścieżki dźwiękowe, które są filtrowane i bramkowane – jest to
wyrafinowany proces inżynieryjny – tworzą losowe zdarzenie dźwiękowe. Wywołuje
to aktywną reakcję słuchową, a tym samym wzmacnia mechanizm słuchowy, w tym
maleńkie mięśnie ucha środkowego. W rezultacie dźwięki są odbierane dokładniej,
a umiejętności mówienia i komunikacji poprawiają się. Chociaż reakcja psychologiczna
może wystąpić w przypadku dźwięków filtrowanych i bramkowanych lub tonów
przestrojonych, główny efekt ma charakter fizjologiczny lub neurologiczny.
Badania nad neurologicznym składnikiem dźwięku przyciągają obecnie wiele osób
w dziedzinie psychoakustyki. Rozwijająca się szkoła, oparta na myślach, oparta na
naukach francuskiego lekarza Alfreda Tomatisa, ceni badanie zarówno skutków
neurologicznych, jak i psychologicznych, rezonansu i częstotliwości na ludzkim ciele.
Dzięki przełomowym odkryciom Tomatisa zrozumieliśmy niezwykłą moc ucha.

Oprócz kluczowych funkcji, czyli komunikacji i równowagi, głównym celem ucha jest
przetwarzanie dźwięku i ładowanie w ten sposób naszych wewnętrznych baterii.
Według Tomatisa pierwszą funkcją ucha w życiu płodowym jest regulowanie wzrostu
całego organizmu. Po urodzeniu dźwięk jest dla układu nerwowego tym, czym
pożywienie dla naszych ciał fizycznych: pożywienie dostarcza pożywienia na poziomie
komórkowym organizmu, a dźwięk dostarcza nam impulsów elektrycznych, które
ładują korę nową. Omówię szczegółowo teorie i praktyki Tomatisa; w istocie
psychoakustyki w ogóle nie da się opisać bez odniesienia do człowieka zwanego
Einstein och, ucho.
UTRATA SŁUCHU I SŁUCHU-

IGRAĆ Z OGNIEM
Moim nadrzędnym tematem w Potędze dźwięku jest ogromny wpływ dźwięku i

słuchu na funkcjonowanie człowieka. Ale co się dzieje, gdy nasza zdolność słyszenia
jest zmniejszona? W kulturze zachodniej dysfunkcja słuchu narasta w niespotykanym
dotąd tempie, głównie z powodu hałasu i stresu. Nasz
Wprowadzenie {, 9
delikatny mechanizm słuchowy służy jako barometr stanu fizjologicznego i stanu emocjonalnego.
Rezultatem nieprawidłowego działania słuchu jest coś więcej niż przyciemnienie słuchu.
Osłabiony układ słuchowy zagraża sekwencyjnemu przetwarzaniu słuchowemu. Ta funkcja

wpływa na pamięć krótkotrwałą – kluczową zdolność łączenia fragmentów informacji słuchowej.
Przetwarzanie tonalne słuchowe ma ogromny wpływ na sekwencyjne przetwarzanie słuchowe.
Trudności w interpretacji tonu mogą powodować problemy z przetwarzaniem sekwencyjnym.

Specjalista ds. neurorozwoju Robert J. Doman Jr. uważa, że niemożność skupienia się na słuchaniu
– objaw dysfunkcji słuchu – pogarsza umiejętności komunikacji, języka i uwagi u dorosłych i

dzieci. Czy to przypadek, że gwałtownemu wzrostowi trudności w uczeniu się – problemowi
przetwarzania sekwencyjnego – towarzyszy rosnące tempo alergii pokarmowych powodujących

infekcje ucha u dzieci?
Według Tomatisa, Domana i innych pionierów dźwięk jest niezbędnym stymulantem,
„składnikiem odżywczym” układu nerwowego. W rezultacie osłabiona funkcja słuchowa wyczerpuje

główny układ paliwowy mózgu.
Och, jest wiele przyczyn upośledzenia słuchu i słuchu. Omówię dwie podstawowe formy.
Ubytek słuchu spowodowany hałasem (NIHL) przyczynia się do około 35% ubytku słuchu w
Ameryce.3 Zbyt wiele długotrwałych, głośnych dźwięków uszkadza ucho wewnętrzne. NIHL to
uszkodzenie fizjologiczne: delikatnych komórek włoskowatych rzęsek nie da się naprawić.
Ponadto stres może utrudniać aktywne wchłanianie dźwięku. Nazywam to zjawisko dysfunkcją
słuchową wywołaną stresem (SIAD). Według Billie Thompson, czołowej zwolenniczki Tomatisa i
eksperta w dziedzinie wad słuchu: „Słabe słuchanie może zacząć się w każdym wieku i z wielu
powodów.
Może to wynikać z problemów zdrowotnych, wypadku, poważnych zakłóceń stylu życia lub
stresu.”4 Wśród objawów pogorszenia funkcji słuchowej, mówi Doman, znajdują się
„zdezorganizowane funkcje neurologiczne – wpływające na zdolność postrzegania, asymilować,
przetwarzać i odzyskiwać dane – nadmierna reaktywność emocjonalna.”)
Dodatkowo, gdy nie możemy już tolerować rodzica, rodzeństwa, małżonka, szefa itp., zaczynamy
„wyłączać” mechanizm ucha środkowego.
Ma to wpływ na eliminację częstotliwości wokalnych, które odrzucamy. Takie psychologiczne
wyciszenie staje się działaniem odruchowym i podświadomym. Odcinając się od dźwięków,

zmniejszamy jednak także widmo częstotliwości dźwięku.
Ostatecznym skutkiem utraty słuchu, niezależnie od tego, czy jest ona spowodowana hałasem,
czy stresem, jest zmniejszenie istotnego źródła energii dla mózgu i układu nerwowego. Dodatkowo,
I 0 �:-) WprowadzenieJn
pogorszenie funkcji słuchu może skutkować zamętem w myśleniu i niezrównoważonymi

emocjami.
Zaburzenia słuchu wywołane stresem wpływają na mięśnie ucha środkowego.
(Mięśnie napinacza bębenka i strzemiączka stają się wiotkie, co powoduje, że kosteczki słuchowe –
trzy maleńkie kości ucha środkowego – działają mniej skutecznie, chroniąc błonę bębenkową przed
nadmiernym dźwiękiem i przekazując pełne spektrum dźwięku.) Ta forma jest słuch i utratę słuchu
można w różnym stopniu zaradzić programom przekwalifikowania słuchu poprzez stymulację
dźwiękiem.
Chociaż uszkodzeń ucha wewnętrznego spowodowanych hałasem nie da się naprawić,
przekwalifikowanie słuchowe ucha środkowego pozwala na lepsze wykorzystanie pozostałego słuchu.
Dysfunkcja słuchu wywołana stresem jest psychologicznym odpowiednikiem NIHL o podłożu
fizjologicznym. Nasza obecna, rosnąca świadomość dotycząca SIAD wyewoluowała z prac Tomatisa,
Domana i innych w ciągu ostatnich czterdziestu lat. Większość pracowników służby zdrowia niewiele
wie o SIAD. Osoby rozpoznające i leczące słuchowe skutki stresu niechętnie podejmują dyskusję na
ten temat ze względu na brak danych badawczych. Jednakże wielu specjalistów zajmujących się
neurorozwojem, psychologią, psychiatrią, mową i językiem oraz terapią zajęciową przyznaje, że
SIAD często obserwują u swoich pacjentów. Czy niepokojący wzrost liczby przepisywanych na receptę
leków przeciwdepresyjnych i innych leków psychiatrycznych dla dzieci i dorosłych maskuje problemy,
które można rozwiązać poprzez leczenie uszu? Reakcja słuchowa na stres zasługuje na dyskusję i
badania. Istnieje wiele obserwacji klinicznych, ale brakuje podstaw neurobiologicznych.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ SONICZNA
Co można zrobić w związku z epidemią dysfunkcji słuchu wywołanych hałasem i stresem? możesz
zapytać. Zacznij od ustanowienia nowej świadomości dźwiękowej.
Umacniaj swoje prawa dźwiękowe. Zachowaj odpowiednie środki ostrożności i chroń uszy.
Bądź proaktywny w dbaniu o zdrowie i regenerację słuchu. Naucz się tworzyć przestrzeń dźwiękową
dostosowaną do potrzeb Twojego układu nerwowego.
Wszyscy mamy ten sam sprzęt – dwoje uszu. Świadome korzystanie z dźwięku sprowadza się do
zrozumienia, jak dźwięk na nas oddziałuje. Następnie możemy zastosować pozytywne zasady
psychoakustyczne w naszych sytuacjach i środowiskach. To jest dźwiękowa odpowiedzialność.
Dźwięk może być używany jako narzędzie odstresowujące, poprawiające produktywność
umysłową, przyspieszające naukę, minimalizujące ból i ułatwiające gojenie. Nadszedł czas, aby
odzyskać przestrzeń wokół naszych uszu i nauczyć się zarządzać naszym środowiskiem dźwiękowym
Wprowadzenie -�-�} 11
lub stwórz nowe, lepsze. Dzięki przedstawionym tutaj informacjom będziesz mógł
odpowiedzialnie przejąć obowiązki, zgodnie ze swoimi indywidualnymi potrzebami.
CO TA KSIĄŻKA MOŻE CI POWIEDZIEĆ
Moc Dźwięku podzielona jest na trzy części.

Część 1 bada fizykę dźwięku i mechanikę słuchu. Omawia także rezonans,
porywanie i przełomowe prace Alfreda Tomatisa.
Część 2 bada świadomość dźwiękową – u ludzi i zwierząt – oraz przygląda się

bieżącym badaniom nad osobistymi zastosowaniami intencjonalnej muzyki i dźwięku.
Część 3 to przewodnik dla profesjonalistów po technikach pracy z dźwiękiem i

zawiera eksplorację terapeutycznych zastosowań dźwięku, neurotechnologii
dźwiękowych, psychoakustyki stosowanej dla pracowników służby zdrowia, wyjaśnienia
technik psychoakustycznych w produkcji muzycznej oraz wprowadzenie do pierwszego
stowarzyszenia zawodowego Soundwork, Sound and Music Sojusz (SAMA).
Załączona płyta CD „ Music for The Power of Sound” zawiera specjalnie zaaranżowaną
muzykę klasyczną w wykonaniu wielokrotnie nagradzanych muzyków z Arcangelos Chamber
Ensemble i Apollo Chamber Ensemble. Te piękne utwory są wskaźnikami muzyki przyszłych
zamierzonych krajobrazów dźwiękowych mających na celu poprawę ludzkiego
funkcjonowania. Techniki użyte w tych nagraniach omówione są w rozdziale 18, „Anatomia
tworzenia muzyki psychoakustycznej”.
f:�i ThePowerOJSound.com: Rozmowa trwa i jest aktualizowana online! Moc

dźwięku nie kończy się na końcu tej książki! To duży świat, w którym tak wiele dzieje
się szybko. Skorzystaj z Internetu i dodaj zakładkę ThePowerOfSound.com, gdzie
będą publikowane zaktualizowane zasoby, badania, referencje i ważne wydarzenia,
gdy tylko staną się dostępne. Symbol •• będzie używany w całej książce, aby oznaczyć
głębsze szczegóły na stronie internetowej towarzyszącej tej książce.
·�
Moim celem jest, aby Moc Dźwięku posłużyła jako wprowadzenie dla niewtajemniczonych
i dalsze poszukiwania dla tych, którzy już zostali wezwani do głębszego słuchania.
Mam nadzieję, że to poprawione wydanie będzie miało wielką wartość dla
pracowników służby zdrowia, pedagogów, muzyków i innych osób, które uwielbiają
muzykę i szanują Moc Dźwięku.

CZĘŚĆ PIERWSZA
Dźwięk
ROZDZIAŁ 1
CZYM JEST DŹWIĘK?
Dźwięk jest energią wibracyjną. Dźwięk dotyka nas i wpływa na nasze emocje
jak żadne inne źródło informacji i ekspresji. To kwestia tonu i barwy, ciszy i hałasu.
Jest to częstotliwość wibracji, którą słyszymy w przedziale od 20 do 20 000 Hz.
Podróżując w powietrzu z prędkością 770 mil na godzinę (jego dokładna
prędkość zależy od temperatury, wilgotności i wiatru), dźwięk porusza się
prawie milion razy wolniej niż prędkość światła. 1 Odbieramy go przede wszystkim
za pomocą uszu, gdzie przetwarzany jest na impulsy elektrochemiczne wysyłane
do mózgu. Odczuwa się to także przez skórę. Podobnie jak powietrze i woda,
dźwięk jest wszechobecny. Może to być świetna rzecz... lub może być naprawdę problemem
Starożytne kultury wiedziały o mocy dźwięku na długo przed ukuciem terminu
�� nauka . Duchowo mędrcy Indii wiedzieli, że świat jest zdrowy. Z indyjskich pism
��::.::.:::::
wedyjskich pochodzi termin nada brahman, „pierwotny dźwięk bytu” lub „sam
byt”. Nawet cztery tysiące lat temu indyjscy uczeni i przywódcy religijni zrozumieli,
że żyjemy w stanie wibracji, z którego wywodzi się dźwięk i dalej który dźwięk
ma głęboki wpływ. 2
Starożytni filozofowie i prorocy podzielali wspólną wiarę w boskie pochodzenie
i naturę dźwięku. W starożytnych filozofiach i religiach dźwięk (wibracja) jest
główną postacią w mitach o stworzeniu. Genezę wszechświata – lub, myśląc
lokalnie, naszej planety Ziemi – przypisuje się „Słowu” lub „Jednemu Dźwiękowi”.
Przekraczając granice historyczne, religijne i polityczne, Egipcjanie, Hebrajczycy,
rdzenni Amerykanie, Celtowie, Chińczycy i chrześcijanie – wszyscy mówili o
:::::=:::::::::'::::"::-;-
dźwięku jako o boskiej zasadzie.3 Korzenie tej
wiary w moc dźwięku można znaleźć w starożytnej kultury Etiopczyków, Hopi i
Aborygenów, a także świątynie
14
Co to jest dźwięk? C�) JEST
Grecja i Rzym. Wiele filozofii muzycznych Pitagorasa przetrwało próbę czasu.

Jednakże w Sekretnej mocy muzyki David Tame stwierdza: „Prawie trzy tysiące lat
przed narodzinami Chrystusa, w czasach, gdy muzyka europejskiego człowieka
mogła sprowadzać się jedynie do bicia kości o wydrążone kłody, ludzie Chin
posiadali już najbardziej złożoną i fascynującą filozofię muzyki, jaką znamy
dzisiaj.”
Chińskie dynastie porównywały muzykę z siłą natury i darzyły ją takim

podziwem. „Chińczycy rozumieli władzę drzemiącą w muzyce jako darmową
energię, którą człowiek może wykorzystać lub niewłaściwie wykorzystać według
własnej woli, stwierdza Tame”4. Władcy i ich filozofowie wierzyli, że aby ich
obywatele nie nadużywali muzyki – i aby wszyscy mogli korzystać z jego
optymalnie korzystnego użytkowania – można było odtwarzać tylko „właściwą”
muzykę. Oprócz rozrywki chińscy cesarze wierzyli, że najważniejszym efektem
muzyki, który muszą kontrolować, jest wpływ moralny. Czcijcie i ujarzmiajcie moc
dźwięku, którą tworzyli przez cztery i pół tysiąclecia, aż do dynastii Ch'ing (1 644-1912).
Na całym świecie potężni szamani leczyli choroby i udręki psychiczne,
namawiając złe duchy, aby opuściły swoje ofiary, za pomocą mocy intonowania.
Dziś całe wioski, od Afryki po Alabamę i Arktykę, nadal bębnią, śpiewają lub
tańczą, wprowadzając się w stan duchowej ekstazy.
Cała planeta wibruje w rytmach i dźwiękach muzyki. Bez względu na to, jak
prymitywna czy zaawansowana, muzyka odgrywa włączającą i istotną rolę w
każdym narodzie. Jest to nieunikniona część życia: ceremonii duchowych,
uroczystości towarzyskich, wychowywania dzieci, armii maszerujących na wojnę,
inicjacji, pogrzebów, żniw i świąt.
Muzyka uderza w duszę, której nie da się łatwo wyrazić słowami. To nas
uspokaja i podnieca. Rezonujemy z jego rytmami, harmoniami i tonami.
To dobre uczucie . Co jest tak dobrze znanego w tonie i rytmie, że możemy zamknąć
oczy i odpłynąć, ufając, że jesteśmy bezpieczni w ponadczasowych objęciach muzyki?
Wierzę, że odpowiedź na to pytanie leży w rezonansie i wibracjach współczulnych.
WIBRACJE I REZONANS
Praktycznie wszystko na Ziemi wibruje. Sama planeta wibruje. Cała materia

składa się z materiału atomowego: cząsteczek, atomów, elektronów, protonów,
neutronów i cząstek subatomowych. Każdy atom składa się z otoczonego jądra
16 (ij Dźwięk
przez elektrony, obracające się z prędkością sześciuset mil na sekundę. Przyjętą

konstrukcją fizyki jest to, że ruch tworzy częstotliwość, a częstotliwość tworzy dźwięk.
Niezależnie od tego, czy to usłyszymy , wszystko ma swój własny dźwięk i wibracje.

Prędkość (częstotliwość) ruchu determinuje konkretny dźwięk. Podczas gdy słyszymy
dźwięk wentylatora poruszającego powietrze, nie możemy usłyszeć dźwięku elektronu.
Prędkość elektronu jest tak duża, że wytwarza ton poza zasięgiem ludzkiego słuchu.
Niemniej jednak „dźwięk” jest.
Fakt, że fale dźwiękowe* są wszędzie, jest ważnym punktem odniesienia w budowaniu
świadomej świadomości dźwiękowej. Aby pomóc Ci obudzić świadomość dźwięku i roli,
jaką może on odegrać w Twoim życiu, dodaj zjawisko rezonansu.
Rezonans można zdefiniować jako „częstotliwość, z jaką obiekt wibruje w najbardziej

naturalny sposób”. Na przykład kamerton dostrojony do częstotliwości 440 Hz (cykli na
sekundę) po fizycznym uderzeniu będzie wibrował z częstotliwością 440 Hz. Częstotliwość
ta nazywana jest częstotliwością rezonansową.
Jeśli masz dwa identyczne widełki kamertonowe wyprodukowane tak, aby wibrowały z
częstotliwością 440 Hz, pojawia się interesujący przykład rezonansu. Uderz w jeden z
widełek, aby wydać dźwięk, a drugi, w który nie został fizycznie uderzony, zacznie
spontanicznie wibrować lub śpiewać wraz z pierwszym kamertonem. Zachowuje się tak,
jakby on także został fizycznie uderzony i rzeczywiście tak było, przez fale dźwiękowe z
pierwszego kamertonu. Jeśli jednak w pobliżu zostanie uderzony widelec nastrojony na
100 Hz, widelec 440 Hz nie zareaguje. Zatem, gdy dwa lub więcej obiektów ma podobne
właściwości wibracyjne, które pozwalają im rezonować z tą samą częstotliwością, tworzą
one układ rezonansowy.
Rezonans jest naturalną zdolnością; Substancje takie jak metal, drewno, powietrze, a
nawet żywe mięso i kości wibrują z częstotliwością narzuconą z innego źródła. Ten
aspekt rezonansu znany jest jako „wibracja współczulna”.
WIBRACJE SYPATETYCZNE
Wyobraź sobie, że mam dwoje skrzypiec nastrojonych tak samo. Kładę pierwsze skrzypce
na stole i tam je zostawiam; potem przechodzę na drugą stronę pokoju. Biorę drugie
skrzypce i pochylam pojedynczą otwartą strunę (powiedzmy strunę D) dziesięć stóp od

pierwszych skrzypiec. Co się dzieje? Pudło rezonansowe pierwszych skrzypiec będzie
*Fale dźwiękowe można zdefiniować jako „oscylacje ciśnienia lub zaburzenia fali podłużnej w dowolnej
sprężonej substancji, zwłaszcza w powietrzu”.
Co to jest dźwięk? �J 17
zaczynają wibrować, gdy częstotliwości dźwięku drugich skrzypiec rezonują ze struną D

nie granego instrumentu. Jeśli zagram na strunie A na drugich skrzypcach, struna A
pierwszych skrzypiec będzie odpowiednio rezonować. Jeśli zagram na wszystkich czterech
otwartych strunach na drugich skrzypcach, podobnie wszystkie cztery otwarte struny na
pierwszych skrzypcach będą wibrować. Podobnie jak w przypadku kamertonów, jest to
rezonansowe zjawisko wibracji współczulnych.
Wszystko ma swoją częstotliwość rezonansową-! pomyśl o tym jak o „rezydentu” lub o
domu, o częstotliwości – a my, ludzie, nie jesteśmy wyjątkiem. Dlatego właśnie pewne
kolory sprawiają nam przyjemność i przyciągają nas określone instrumenty i dźwięki.
Kolory lub dźwięki mieszczą się w naszym lokalnym zakresie częstotliwości i mogą
sprawić, że wibrujemy z drugiego końca pokoju. Znajomość ich częstotliwości ma wpływ
na nasz nastrój.
Niektórzy ludzie lubią dźwięk saksofonu; dla innych jest to jak paznokcie na tablicy.
Twój nastolatek uwielbia brzmienie gitary elektrycznej; doprowadza cię do rozproszenia,
ponieważ działa na twój układ nerwowy: różni ludzie, różne postrzeganie częstotliwości.
Konotacja dźwięku jest różna.
Koncepcja wibracji współczulnej – sposób, w jaki wibracja zewnętrzna może wibrować
współczująco inną wibrację – sprawdza się także w przypadku ludzi.
Kiedy jesteś w pobliżu osoby o częstotliwości wibracji podobnej do Twojej, czujesz się
komfortowo i znajomo. Podobnie instynktownie wiesz, kiedy czyjeś pole energetyczne jest
całkowicie odmienne od twojego.
Jeśli więc chodzi o muzykę i dźwięk, znalezienie źródeł, które rezonują pozytywnie,
jest dobrą i zdrową rzeczą. Jeśli jednak biernie pozwolisz, aby otaczały Cię dźwięki, które
nie rezonują z Tobą dobrze, masz dużą szansę na wytworzenie tarcia w układzie nerwowym,
czyli pętli wewnętrznych zakłóceń. Ciągła ekspozycja przez długi, a czasem nawet krótki
okres może spowodować, że po prostu stracisz dostrojenie, brak harmonii z wrodzonym
stanem mądrości twojego ciała. Udowodniono, że bierne palenie tytoniu ma szkodliwe
skutki. A co z dźwiękiem z drugiej ręki? Zjawisko wibracji współczulnych zależy nie od
głośności, ale od wysokości dźwięku. Oznacza to, że nawet ciche dźwięki w domu lub biurze
– szum komputera, świateł fluorescencyjnych, lodówki czy telewizora – mogą Cię rezonować.
Na poziomie komórkowym nieustannie wibrują nas słyszalne i niesłyszalne częstotliwości

dźwiękowe: wszelkiego rodzaju pola elektromagnetyczne, mikrofale, elektryczność, radary,
samoloty odrzutowe, młoty pneumatyczne, klaksony, syreny i wszelkiego rodzaju głośne
dźwięki, w tym muzyka . Wzrost liczby chorób związanych ze stresem we współczesnym
społeczeństwie nie jest niczym dziwnym. Wiele czynników przyczynia się do stresu, który
można określić jako „nadmierne obciążenie układu nerwowego”. Wyszczerbiony układ nerwowy
to zestresowany układ nerwowy. Jedzenie, które jemy, ludzie, którymi się otaczamy
i nasze myśli mają udowodniony wpływ na nasze samopoczucie. Czas dodać dźwięk
do tej listy.
Jeśli połączysz uniwersalność wibracji dźwiękowych z myślą, że zewnętrzne

źródła częstotliwości mogą na nas wpływać, zaczniesz dostrzegać znaczenie wibracji
współczulnych.
Celem jest, aby nie popaść w paranoję na punkcie każdego otaczającego Cię
dźwięku i zastanawiać się, czy nie wprawia Cię to w schizofrenię, czy raka. Chociaż
nie mamy powiek usznych, które blokowałyby przychodzące dźwięki, mózg posiada
wspaniały mechanizm adaptacyjny, który pozwala nam się wyłączyć, odcinając
niechciane dźwięki; jednak płacimy za to długoterminową cenę. Omawiam to w
rozdziale 5, kiedy przyglądam się pracom doktora Alfreda Tomatisa i specjalisty ds.
neurorozwoju Roberta Domana, których wkład w tę dziedzinę omawiam w
Internecie na stronie TPOS.com oraz ponownie w częściach 2 i 3 tej książki.
Kiedy rozwijasz nową świadomość dźwięku, podstawowym celem jest
uświadomienie sobie zasad dźwięku, abyś mógł dokonywać świadomych i
zamierzonych wyborów dotyczących elementów częstotliwości, którymi się
otaczasz� W następnym, beztroskim rozdziale, zgłębiam medium dźwięku z
fizycznego punktu widzenia.
ROZDZIAŁ 2
FIZYKA DŹWIĘKU
Horyzonty fizyki, filozofii i sztuki zostały ostatnio zbyt

szeroko oddzielone, w wyniku czego język, metody i
cele któregokolwiek z tych badań stwarzają pewną
trudność dla studenta jakiegokolwiek innego z nich. ich.
HERMANNA HELMHOLTZA
Można sobie wyobrazić, że skarga, która pojawia się w tym rozdziale, wynika z
najnowszych trendów w kierunku specjalizacji i podziału wiedzy. Jednakże skarżący –
Hermann Helmholtz, genialny niemiecki fizyk i filozof oraz autor książki O wrażeniach
dźwiękowych – w 1862 r. ubolewał nad pozornie niemożliwą do pokonania przepaścią
między sztuką a nauką, która
��
istnieje do dziś. Być może ta fragmentaryczna wiedza wyjaśnia, dlaczego Ffielmholtz
spędził wiele lat na budowaniu i studiowaniu instrumentów, kompilowaniu wszystkich
znanych danych dźwiękowych, stosowaniu skomplikowanych wzorów matematycznych
1
i fizycznych do uzyskania harmonii oraz badaniu wpływu tonu na układ nerwowy.
Jako naukowiec, filozof i psychoakustyk (na długo przed pierwszym wypowiedzeniem
tego terminu) Helmholtz badał zaburzenia percepcji człowieka. ffie podjęła próbę
połączenia dwóch rozbieżnych systemów, aby wypełnić luki w ludzkim rozumieniu.
Jego prace odzwierciedlają powszechne pragnienie ponownego zjednoczenia umysłu i
ciała, serca i duszy, a zwłaszcza sztuki i nauki.
„ Podczas studiów licencjackich natknąłem się na wspaniały tekst zatytułowany
Fizyka pojęciowa. W jej autorze, Paulu G. Hewitcie, znalazłem miłośnika obs science
19
20 r�) Dźwięk
który także posiadał poczucie poezji i humoru. Dyskusja Hewitta na temat dźwięku
zawiera ten zachwycający fragment:
Wiele rzeczy w przyrodzie wibruje i podskakuje.

Ruch w czasie nazywamy wibracją.
Wibracja nie może istnieć w jednej chwili, ale
potrzebuje czasu, aby przejść tam i z powrotem.
Ruch w przestrzeni i czasie nazywamy falą.

Fala nie może istnieć w jednym miejscu,
2
ale musi rozciągać się z jednego miejsca do drugiego.
Hewitt umiejętnie uściślił fizykę dźwięku w czterech koncepcjach.

Przyjrzyjmy się bliżej, co ten wiersz mówi o cegiełkach dźwięku.
„WIELE RZECZY W NATURZE KORZYSTA SIĘ I KRĘCI”.
Częstotliwość jest jednym z najważniejszych elementów w każdej dyskusji na temat

energii, czy to molekularnej, świetlnej czy dźwiękowej. Termin częstotliwość odnosi
się do tego, jak często w przyjętej jednostce czasu występuje regularnie
powtarzające się zdarzenie. Dlatego możemy odnosić się do częstotliwości wibracji
atomów, planet wokół Słońca, a nawet bicia serca. Dla każdego z tych zdarzeń została
opracowana skala pomiaru. W dźwięku i świetle mamy na myśli częstotliwość wibracji.

Ta jednostka częstotliwości jest mierzona w hercach (Hz), czyli liczbie wibracji lub cykli
na sekundę (cps).
„WIROWANIE W CZASIE NAZYWAMY WIBRACJĄ”.
Wibrację definiuje się jako „szybki, naprzemienny ruch tam i z powrotem lub w
górę i w dół”. Ten ruch wibracyjny można wywołać w dowolnym ośrodku składającym
się z cząsteczek – ziemi, wodzie, powietrzu, metalu – jeśli nastąpi zaburzenie
równowagi tego ośrodka. Jeśli wibracje wystąpią pomiędzy cząsteczkami, powstanie
dźwięk.
Co powoduje zaburzenie równowagi? Odpowiedzią jest dowolne źródło wibracji.
Może to być piła przecinająca drewno, młotek uderzający w gwóźdź, struny gitary,
stroik instrumentu dętego lub drgania strun głosowych.
Filika dźwięku „_�) 21
„WIBRACJA NIE MOŻE ISTNIEĆ W CHWILI, ALE POTRZEBUJE CZASU, ABY
PRZEMIESZCZAĆ SIĘ W TĘDNO I Z POWROTU.
WIROWANIE PRZESTRZENI I CZASU NAZYWAMY FALĄ.”
Kierując się fizyką, zauważamy, że fale definiuje się jako „rytmiczne naprzemienne
zakłócenia i powrót do zdrowia w kolejnych, sąsiadujących ze sobą porcjach płynnej lub
stałej masy”. To prawda, ale co to oznacza? Zasadniczo wibracja potrzebuje czegoś, co ją
uniesie. Fala jest, że tak powiem, pojazdem, po którym przemieszcza się częstotliwość
wibracji. Ale trzeba tu dokonać istotnego rozróżnienia. Obraz pojazdu przywołuje na
myśl, powiedzmy, autobus, który zbiera wiązkę wibracji i gdzieś ją przekazuje.
Jednocześnie zawsze myślałem, że fala dźwiękowa jest jak wstęga energii, która w całości
zaczyna się w jednym miejscu i biegnie gdzie indziej. Obydwa obrazy są powszechnymi
błędnymi przekonaniami. Fala rzeczywiście przenosi energię na zewnątrz od źródła.
Zamiast jednak ta energia trafiać do pojedynczego autobusu, a później stamtąd
wychodzić, jest ona w rzeczywistości transportowana przez miliony autobusów-cząsteczek.
Zamiast tego użyjmy tego obrazu: utknąłeś w kilometrowym korku od zderzaka do

zderzaka, jesteś gorący, zepsuty i skrywasz wielki sekret, którym jest nic innego jak
oryginalny impuls dźwiękowy! Teraz wyobraź sobie, że wysiadasz z samochodu i po
wymianie kilku uprzejmości wsiadasz do samochodu przed tobą i zdradzasz kierowcy swój
sekret. Mówi: „Dobry żal!
Czy ktoś jeszcze wie?” i wysiada ze swojego samochodu i wsiada do samochodu przed
nim, zdradzając następnemu kierowcy swój pierwotny sekret. Następnie ten kierowca
wysiada ze swojego samochodu i idzie do następnego, a rutyna trwa i trwa i dalej.W
międzyczasie ty nadal siedzisz w pierwszym wagonie, a sekret przekazują inni.
Na szczęście fale nie muszą otwierać i zamykać drzwi samochodu. I zamiast jeździć
milionami samochodów, oryginalne wibracje podróżują autostopem na molekułach.
Zasadniczo w ten sposób przemieszcza się energia: pierwotny impuls dźwiękowy porusza
się, podczas gdy cząsteczki pozostają na miejscu. Cząsteczki, podobnie jak samochody
zderzak w zderzak, pozostają w tym samym miejscu po przejściu impulsu.
Prawie wszystkie informacje docierają do nas w postaci pewnego rodzaju fali, a jest ich
wiele: fale na powierzchni wody, fale powietrza przenoszące dźwięk i fale eteru, które
zajmują się przenoszeniem dźwięku. światło, ciepło i prąd.
22 r�) Dźwięk
„FALE NIE MOGĄ ISTNIEĆ W JEDNYM MIEJSCU, ALE MUSZĄ PRZECHODZIĆ Z

JEDNEGO MIEJSCA DO DRUGIEGO”.
Ruch falowy to zjawisko przenoszenia energii (lub informacji) z jednego źródła do drugiego.
Wibracja jest informacją. Fala jest
impuls, który przenosi informację na zewnątrz. Ruch falowy jest wypychaniem tej informacji
w świat. To napędzanie fali odbywa się poprzez tak zwaną kompresję i rozrzedzanie, proces
obejmujący zmienną gęstość cząsteczek w powietrzu i sposób przekazywania informacji.3 To
właśnie poprzez kompresję i rozrzedzenie transmitowana jest rzeczywista energia dźwięku.
Badania fizyki mówią nam, że to, co jest transportowane z jednego miejsca do drugiego,
jest zaburzeniem w ośrodku, ale nie w samym ośrodku. Po ustąpieniu zakłócenia ośrodek
niosący falę powraca do stanu początkowego.
Kiedy powietrze wieje nad polem wysokiej trawy, widzimy ruch każdego źdźbła, gdy się
ono wygina, a następnie powraca do pierwotnego stanu. Podobnie, gdy fale przemieszczają
się przez wodę, gumowa kaczka będzie się podskakiwać i zanurzać w odpowiedzi na każdą
falę, która ją przepłynie, ale po jej przejściu zarówno kaczka, jak i konkretna porcja wody, w
której się znajduje, będą mniej więcej w tym samym miejscu. To samo odnosi się do
cząsteczek w powietrzu, ale ponieważ powietrze jest niewidoczne, nie widzimy tego
sprężystego ruchu tam i z powrotem. W ruchu fal dźwiękowych w powietrzu to nie powietrze
się przemieszcza, lecz impuls, fala, która wykorzystuje powietrze jako medium, w którym się
przemieszcza (pomyśl o cząsteczkach podróżujących autostopem).4
SKŁADNIKI DŹWIĘKU
Połączmy elementy dźwięku:
• Dźwięk to wrażenie powodowane przez obiekt lub obiekty wibrujące z dużą

częstotliwością. • Kiedy wydajemy dźwięk, pojawia się wibracja o określonej częstotliwości
Utworzony.
• Wibracja ta staje się następnie falą dźwiękową, jeśli znajduje się w ośrodku, który
pozwala jej się przemieszczać (to znaczy w ośrodku, w którym cząsteczki nie są zbyt
gęste, jak w gumie lub kitu, lub w którym nie ma cząsteczek w ogóle, jak w próżni). •
Informacja ta jest następnie
transportowana przez cząsteczki (ruch falowy).

Fizyka dźwięku r,) 23
Same cząsteczki nie podróżują z tą informacją; zasadniczo przekazują to sobie

nawzajem. Służą jako punkty przesyłania informacji, a robią to poprzez
przejmowanie wibracji początkowego impulsu i przekazywanie go sąsiadowi, gdy
wracają na miejsce, aby otrzymać następny impuls (kompresja i rozrzedzenie). .
Zasadniczo jest to gra polegająca na przekazywaniu pałeczek molekularnych.
NIEKTÓRE DALSZE WŁAŚCIWOŚCI DŹWIĘKU
Znajomość niektórych szczególnych właściwości dźwięku poszerzy Twoje zrozumienie

natury dźwięku.
Jak wspomniałem wcześniej, dźwięk można zdefiniować jako „wrażenie

wywołane przez przedmiot lub przedmioty, które wibrują”. Hałas to każdy
niepożądany dźwięk ; określenie to jest oczywiście bardzo subiektywne. Wysokość
oznacza, jak wysoki lub niski jest dźwięk dla ucha; to także subiektywne wrażenie.
Mówimy, że piccolo brzmi wysoko, a tuba nisko. W rzeczywistości piccolo wibruje z
dużą częstotliwością, a tuba z niższą i wolniejszą częstotliwością. Wysokość to
dowolna częstotliwość okresowa z zakresu od 20 do 20 000 Hz. Najniższą nutą na
pełnowymiarowym pianinie jest AO o częstotliwości 27,5 Hz, co oznacza, że ton
ten wibruje 27,5 razy na sekundę. Najwyższa nuta na tym fortepianie to C8 o
częstotliwości 4186 Hz; ten dźwięk wibruje 4186 razy na sekundę! Ton można
zdefiniować jako „dźwięk o określonej wysokości i czasie trwania”.
Wysokość tonu słyszymy tylko wtedy, gdy posiada on okresowość!J, co oznacza,
że wibracja regularnie powtarza dokładnie ten sam wzór.* Tylko jeśli coś powtarza
się z tą samą częstotliwością, wytworzy się stały ton.
Muzyka, z wyjątkiem perkusji, składa się z dźwięków. Na przykład orkiestry
dostrajają się do wysokości A = 440 – tonu A wibrującego z częstotliwością 440
cykli na sekundę. Jednak innym przykładem tonu jest dźwięk silnika odrzutowego.
Może nie wydaje się muzykalny, ale ma wysokość, ponieważ wibruje z regularną
częstotliwością.
Jeśli dźwięk jest nieokresowy, co oznacza, że nie ma regularnego pulsu i
częstotliwości, nie wytworzy tonu. Raczej będziemy odbierać dźwięk jako
perkusyjny lub jako hałas. Jeśli chodzi o perkusję, dźwięki nieokresowe mogą
mieć charakter rytmiczny i najczęściej trwają krótko. Jeśli chodzi o hałas, odgłosy
ruchu ulicznego i chrzęst gazety nie są dźwiękami okresowymi; mają zmieniające
się częstotliwości i nieregularne wzory.
*Wzór to „układ formy, określony kierunek, tendencja lub cecha”.

24 �) Dźwięk
Jak wiemy, pojęcia nie są wyryte w kamieniu. Twierdzenie, że okresowość lub

nieokresowość określa różnicę między tonem (muzyką) a hałasem, byłoby mylące, chociaż
często jest prawdziwe. Nuta jest okresowa, podczas gdy klaskanie w dłoń nie jest okresowe.
Jeśli jednak klaskanie jest powtarzalne i okresowe, choć nie tonalne, jest muzyczne. Młot
pneumatyczny najprawdopodobniej działa okresowo i zdecydowanie jest głośny. A solo na
bębnie conga nie jest okresowe i dość muzyczne. Helmholtz próbował załatać różnicę
między wibracjami okresowymi i nieokresowymi, gdy stwierdził: „Wrażenie tonu muzycznego
wynika z szybkich okresowych ruchów ciała dźwięcznego; wrażenie hałasu z ruchów
nieokresowych”. widziałeś, w większości przypadków jest to prawdą.
Kontynuując, dźwięcznym ciałem jest wszystko, co jest w stanie wytworzyć dźwięk,

zwłaszcza o głębokiej i bogatej jakości. Wszystkie instrumenty muzyczne – korpus wiolonczeli
i płyta rezonansowa fortepianu – są dźwięczne, podobnie jak klatka piersiowa sopranu i
dzbanek na sok jabłkowy. Te dźwięczne ciała są pojemnikami wibracji; to cząsteczki wewnątrz
drewna skrzypiec wprawiają w wibracje pod wpływem naprężenia struny; z kolei powietrze
wewnątrz pudła rezonansowego wzmacnia wibracje.
Jak zauważyłem, parametry normalnego zakresu słyszalności człowieka mieszczą się w
przedziale od 20 do 20 000 Hz. Jednakże niektóre stworzenia słyszą poza tym zakresem. Psy
słyszą powyżej 20 000 Hz, podobnie jak między innymi delfiny, słonie i aligatory. Z powodu
normalnych procesów fizjologicznych, wraz z wiekiem, wzloty i upadki, które słyszymy,
zaczynają się zmniejszać.
Fale dźwiękowe powyżej 20 000 Hz nazywane są ultradźwiękami. Fale infradźwiękowe to
fale o częstotliwości poniżej 20 Hz, które są odbierane jako rytm, jeśli w ogóle można je
usłyszeć.
Barwa to kolor tonu lub charakterystyczna cecha odróżniająca jeden głos lub instrument
muzyczny od drugiego, określona na podstawie harmonii dźwięku.
Podobnie jak wysokość i barwa dźwięku, głośność (amplituda) jest w rzeczywistości

wrażeniem psychologicznym. Głośność to postrzeganie siły dźwięku; to, co może być
obraźliwe dla jednej osoby, jest wygodne dla innej. Głośność jest także funkcją intensywności.
Silne wibracje wytwarzają intensywniejsze fale dźwiękowe, które powodują większe zmiany
ciśnienia powietrza, które następnie wpływają na błonę bębenkową. 6 Głośność można
zdefiniować jako „ilość, siłę lub głośność dźwięku. W świecie dźwięku głośność jest
synonimem głośności lub amplitudy.
Głośność mierzy się w decybelach (dB). Opadająca igła ma natężenie 1 0 dB, szept 30 dB,
cicha rozmowa 40 dB, pociąg metra 90 dB, wzmocniona muzyka rockowa 1 1 0 dB, silnik
odrzutowy na wysokości dziesięciu stóp 1 30 dB. U większości ludzi ból zaczyna się od 1 1 0
do 1 20 dB. Poziomy powyżej 100 dB są nie tylko nieprzyjemne
Filika dźwięku c �) 25
głośno, ale może również powodować uszkodzenie słuchu, które stopniowo pogarsza się w przypadku
długotrwałego narażenia. Uszkodzenie ucha może tak naprawdę rozpocząć się od długotrwałego narażenia
na hałas o natężeniu powyżej 85 dB.
ja
Aby dźwięk wibrował, musi mieć ośrodek. Jeśli nie ma czego ściskać i rozszerzać, nie
może być dźwięku. Każda elastyczna substancja może przenosić dźwięk, niezależnie
od tego, czy jest to ciecz, gaz, ciało stałe, czy nawet plazma. Hewitt twierdzi, że „w
porównaniu do ciał stałych i cieczy powietrze jest stosunkowo słabym przewodnikiem
dźwięku”, mimo że jest to główne medium odbierające dźwięk. Hewitt dalej opisuje,
jak dźwięk zbliżającego się pociągu można usłyszeć szybciej, jeśli przyłoży się ucho
do szyny. Dzieje się tak, ponieważ wibracje przemieszczają się piętnaście razy szybciej
w metalu niż w powietrzu. W wodzie dźwięk rozchodzi się około cztery razy szybciej
niż w powietrzu.7 Podobnie jak w przypadku słuchania dźwięku przez metalową szynę,
rdzenni wojownicy i myśliwi często przykładają ucho do ziemi, aby usłyszeć dźwięki,
które nie były jeszcze słyszalne w powietrzu.
Przenoszenie drgań z wibrującego ciała na inne ciało nazywa się rezonansem.
Zjawisko to ma miejsce tylko wtedy, gdy oba ciała są w stanie wibrować z tą samą
częstotliwością.
To z rezonansu pochodzą wibracje współczulne. Ukłon na otwartej strunie jednych
skrzypiec spowoduje, że ta sama struna wibruje na innych niegranych skrzypcach, jeśli
znajdują się one w pobliżu. Drugi instrument gra sympatycznie. Jednak skrzypce nie
mogły sprawić, że skała zaśpiewa; ich dwa ciała są zbyt różne. Rezonans występuje
często w przypadku fortepianów i kamertonów. W tej książce dowiesz się także o
bezpośrednim zastosowaniu rezonansu na ludzi.
UWAGA NA TEMAT ŚWIATŁA I DŹWIĘKU
Powszechnym nieporozumieniem dotyczącym związku światła i dźwięku jest pogląd,

że ponieważ oba są produktami ubocznymi częstotliwości, oddziela je tylko prędkość
i percepcja. W tej sytuacji rozsądne wydaje się stwierdzenie, że dźwięk jest w
rzeczywistości wolnym światłem i odwrotnie, światło jest szybkim dźwiękiem. Rozwijając
jeszcze dalej koncepcję pojedynczego dużego spektrum wibracji, można powiedzieć,
że wszystkie odbiorniki zmysłowe zlokalizowane w naszych głowach – oczy, uszy, nos
i usta – służą do odbierania częstotliwości światła, dźwięku, zapachu i smaku. , przy
czym każdy jest skalibrowany do innego segmentu tego samego widma częstotliwości.
26 r�J Dźwięk
8
To świetna koncepcja, ale nie jest prawdziwa.
Oto podobieństwo światła i dźwięku:
1. Obydwa poruszają się w przestrzeni bardzo szybko niczym fale.

2. Obydwa są postrzegane przez narządy zmysłów w naszych głowach.
3. Obydwa mają to samo źródło wibracji.
4. Obydwa są mierzone w Hz.
S. Fizycy i inne istoty kochają ich obu.
Oto czym się różnią:
1. Prędkość. Światło porusza się z niewiarygodną szybkością 186 000 mil na 100 stóp na
drugi! Dźwięk wygląda jak opóźniony przy zaledwie 1. , sekundę.
Dlatego w ciągu pięciu sekund dźwięk przebył tylko jedną milę, podczas gdy światło
przebyło 930 000 mil (co odpowiada trzydziestu siedmiu okrążeniom globu). Dlatego
też błyskawicę widzisz na długo przed usłyszeniem grzmotu, mimo że zdarzają się
one jednocześnie.
2. Fale. Światło porusza się na fali poprzecznej (przecinającej się z boku na bok) po liniach
prostych; dźwięk porusza się sferycznie na falach podłużnych.
3. Materiał. Światło zależy od wymiany elektrycznej energii. Nie jest to zależne od żadnej
materii fizycznej. Nie potrzebuje cząsteczek do poruszania się; podróżuje przez
próżnię kosmiczną! Dźwięk zależy jednak od przemieszczania cząsteczek materii
fizycznej.
Aby dźwięk mógł istnieć, potrzebne są ciała stałe, gaz, ciecze itd., w przeciwnym razie
nie będzie odtwarzany.
4. Stałość. Prędkość światła rzadko się zmienia. Prędkość dźwięku całkowicie się
zmienia w zależności od środowiska.
S. Spójność. Światło jest siłą elektromagnetyczną. Od najwolniejszych do najszybszych,
jego częstotliwości to: fale radiowe, mikrofale, podczerwień i ultrafiolet. Dźwięk jest
poważniejszym zjawiskiem obejmującym materię fizyczną.
Chociaż nasze ludzkie ciała składają się z tych samych podstawowych elementów, co światło
i dźwięk – światło jest elektromagnetyczne, a dźwięk to materia fizyczna (atomy i cząsteczki) –
wydaje się, że jesteśmy dostrojeni do radzenia sobie z wibracjami dźwięku łatwiej niż
wibracjami światła. Być może potrafimy wibrować dźwiękiem, ponieważ każdy z nas może je
wytwarzać i słyszeć, podczas gdy wytwarzanie dostrzegalnego światła – za pomocą naszych
umysłów i ciał – jest dość zaawansowaną formą sztuki.
Fizyka dźwięku �) 27
Możemy również wydawać dźwięki z naszych ciał; to część, och, my! Dzięki dźwiękowi mamy
narzędzie do łączenia się z większym strumieniem dźwiękowym i bycia przez niego rezonowanym.
Dźwięk może być połączeniem ze światami wcześniej niedostępnymi bez naszej świadomej
świadomości. Dźwięk jest dla nas dostępny, możemy się nim bawić, manipulować, kształtować,
pływać i jeździć na nim. Przy prędkości 770 mil na godzinę dźwięk jest w naszym koncepcyjnym i
praktycznym zasięgu.
ROZDZIAŁ 3
MEC HAN I CS
SŁUCHU
Często mówi się, że pierwotny instynkt wszystkich zwierząt jest dwojaki: przetrwanie
i reprodukcja. Istoty ludzkie nie są wyjątkiem. Nasze narządy zmysłów są barometrami
warunków panujących na zewnątrz ciała. Czy to jest bezpieczne? Czy musimy uciekać?
Czy możemy się zrelaksować? Czy możemy spać? Oczy, uszy, nos, usta i skóra to w
zasadzie zwiadowcy, stale obserwujący zewnętrzną scenę i wysyłający raporty
zwiadowcze do centrali.
Nasze oczy – narządy zmysłów, którym poświęca się najwięcej uwagi – doskonale
spełniają jedną funkcję: wykrywają obecność światła i obrazu. Uszy , w większości
spychane do drugorzędnej roli, służą wielu celom: przekształcają dźwięk w energię
elektryczną, która ładuje mózg, utrzymują naszą równowagę fizyczną i analizują
�:::::::::::
informacje akustyczne, umożliwiając w ten sposób:
• •
skontaktuj się z nami.
W tym rozdziale skupimy się na tym, co dzieje się, gdy fale dźwiękowe dostają się
do ucha zewnętrznego. Badam etapy, które zachodzą, gdy fluktuacje dźwięku w
przychodzącym powietrzu przekształcają się w impulsy elektrochemiczne przetwarzane
przez mózg. Zrozumienie tego, jak słyszymy, daje głębszą świadomość wpływu
dźwięku, a dzięki temu zrozumieniu możemy ocenić wartość dźwięków wokół nas.
Tak jak nasze oczy widzą to, co jest przed nami, tak nasze uszy słyszą to, co jest wokół
nas. I tak jak czasami możemy wybrać, co chcemy zobaczyć, możemy również wywrzeć
=::::=::::::::::=:::::_..
wpływ na to, jakiego rodzaju dźwięki chcemy skąpać w naszej psychice.
Wyłaniająca się dziedzina pracy z dźwiękiem lub terapii dźwiękiem, która jest inna
28
Mec.'hoanicy słuchu (;) 29
z muzykoterapii, opiera się na teorii wibracji: w jaki sposób częstotliwość rezonuje i

wpływa na nasz układ nerwowy. Praca z dźwiękiem ma charakter neurologiczny i polega
na pracy z wibracjami, aby wytworzyć ładunek w mózgu i układzie nerwowym.
Dzięki zrozumieniu, co dzieje się z dźwiękiem, gdy dotrze on do naszych głów, możemy
łatwiej ustalić, które dźwięki nas wzmacniają, a które osłabiają. Siła dźwięku jest często
subtelna i dlatego łatwo ją zignorować. Ale to właśnie poprzez tę subtelność dźwięk w
tajemniczy sposób wpływa na naszą energię, zdrowie i całą naszą zdolność do
utrzymywania równowagi. Podobnie jak w przypadku wielu rodzajów bodźców zmysłowych
– pożywienia, aromatu, dźwięku, obrazu – mamy wybór co do tego, jak i co spożywamy.
PODRÓŻ DŹWIĘKU
Z badań fizyki wiemy, że powstawanie i transmisja dźwięku słyszalnego składa się z
czterech podstawowych etapów:
• Coś wibruje. • To
zaburzenie tworzy falę, która rozprzestrzenia się na wszystkie cząsteczki wokół
•
Por.
• Impuls fali szybko przechodzi z cząsteczki na cząsteczkę. • Pulsujące cząsteczki

znajdujące się najbliżej ucha wprawiają błonę bębenkową w drgania.
Ale co się wtedy stanie?
Ucho
Samo ucho to zabawny kawałek skóry wystający z boku naszej głowy niczym pierwotny
talerz radarowy. I podobnie jak jego technologiczne emulatory, uszy po prostu
wychodzą, posłusznie oczekując informacji. W świecie fizjologii funkcja definiuje
formę. Zadaniem tutaj jest wychwytywanie dźwięku i przekazywanie go do wewnątrz.
Aby osiągnąć ten „recykling” dźwięku, mechanizm ucha jest wysoce wyrafinowany.
Jego obwody są miniaturowe i delikatne, ukryte i chronione wewnątrz zakamarków kości
skroniowych czaszki. Konwencjonalna mądrość od dawna uważa, że ucho dzieli się na trzy
części: ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne.
Ucho zewnętrzne lub ucho zewnętrzne. Składa się z małżowiny usznej (małżowiny
usznej), kanału słuchowego (przewodu) i błony bębenkowej (błony bębenkowej). Pinna to
pofałdowany płat skóry po obu stronach głowy. Jego szeroką funkcją jest
30 r�) Dźwięk
łapie fale dźwiękowe i kieruje je kanałem słuchowym zewnętrznym w stronę błony

bębenkowej. Kanał słuchowy, o długości około jednego cala u dorosłych, umożliwia
umieszczenie delikatnej błony bębenkowej w czaszce, gdzie jest ona bezpiecznie
chroniona. Błona bębenkowa to cienki krążek tkanki włóknistej. Wibruje wraz z falami
dźwiękowymi; zmiany ciśnienia powietrza powodują jego wybrzuszenie do wewnątrz i na zewnątrz.

Ucho środkowe. Jest to mały, łączący odcinek autostrady dźwiękowej. Ucho środkowe
to pusty obszar bezpośrednio za błoną bębenkową, którego objętość wynosi tylko około
dwóch mililitrów. Znajdują się tu młotek (młotek), kowadełko (kowadło) i strzemię
(strzemię), które wszyscy pamiętamy z zajęć z fizjologii.
W uchu środkowym znajdują się trzy małe kości, zwane łącznie kosteczkami słuchowymi.
Konwencjonalna mądrość głosi, że zadaniem kosteczek słuchowych jest przenoszenie
wibracji dźwiękowych z błony bębenkowej (ucha zewnętrznego) do ślimaka (ucha
wewnętrznego). Pracując razem, kości te tworzą system dźwigni. Trzonek młotka przylega
do wnętrza błony bębenkowej. Kowadło spoczywa pomiędzy młotkiem a strzemieniem.
Stopa strzemienia naciska na okienko owalne, czyli otwór w wyrostku kostnym otaczającym
ślimak. Gdy błona bębenkowa ulega wahaniom, kosteczki słuchowe stanowią most, na
którym przenoszą się wibracje mechaniczne
1 skrzyżowanie.
Dr Alfred Tomatis zaproponował alternatywną koncepcję dotyczącą ścieżki dźwięku i

roli kosteczek słuchowych. Uważał, że dźwięk nie jest przenoszony przez kosteczki
słuchowe, jak to się powszechnie uważa – określane jako koncepcja Helmholtza-

Bekesy’ego. Tomatis stwierdził: „Kości obwodowe otaczające błonę bębenkową,
szczególnie w jej dolnej części, przewodzą dźwięk w kierunku ucha wewnętrznego”.
Zasadniczo to cała struktura kostna komory ucha środkowego – a nie kosteczki słuchowe
– przenosi wibracje dźwiękowe do ucha wewnętrznego; Podstawową funkcją kosteczek
słuchowych jest pełnienie roli ochronnego urządzenia wyciszającego, chroniącego ucho

wewnętrzne przed niebezpiecznie głośnymi dźwiękami. (Więcej o Tomatisie można
znaleźć w rozdziale 5.)
Ucho środkowe zawiera również dwa małe mięśnie, które dość często są ignorowane
(aktualne teksty dotyczące fizjologii nawet nie zadają sobie trudu, aby o nich wspomnieć).
Tympani tensorowy jest przymocowany do młotka i zwiększa napięcie błony bębenkowej.
Stapedius pociąga strzemię w bok . Efektem tego podważania jest zmniejszenie
ruchomości łańcucha kosteczek słuchowych, zmniejszając w ten sposób przenoszenie
dźwięku przez tę środkową komorę. Chroni to ucho wewnętrzne przed uszkodzeniami
powodowanymi przez bardzo głośne dźwięki.
Rola tych dwóch maleńkich mięśni sięga jednak znacznie dalej. W rzeczywistości mają
one ogromne znaczenie w przełomowej pracy nad przeszkoleniem słuchowym Tomatisa i
jego elektronicznego ucha. Według Tomatisa,
Mec.'h'anika słyszenia ' J 31
malutki mięsień strzemiączkowy to jedyny mięsień w ludzkim ciele, który nigdy nie
odpoczywa. Reguluje nieprzerwanie naszą percepcję dźwięku od szesnastego
tygodnia życia płodowego aż do momentu śmierci.*2
Ucho wewnętrzne lub ślimak. Podobnie jak laboratorium alchemika, to święte

sanktuarium słuchu jest miejscem transformacji, ponieważ to tutaj wibracja dźwięku
przekształcana jest w sygnały elektryczne. Układ przedsionkowy znajduje się również
w uchu wewnętrznym. Kanały półkoliste i worki przedsionkowe stanowią górną
część tak zwanego błędnika kostnego ucha wewnętrznego.
Ślimak jest dolną częścią tego labiryntu. Funkcja układu przedsionkowego
obejmuje równowagę, utrzymanie głowy w prawidłowym położeniu
Oulera Środek Wewnętrzny
owalne okno
Okrągłe okno
Ślimak
Strzemiączko
Nerw twarzowy
Nerw przedsionkowy
Młoteczek Nerw ślimakowy
ympaniczny
n1en1br n
arcC n I
Mięsień Stapediusa Mięsień napinający bębenek Do lubrykantu Euslachiańskiego
*W nawiązaniu do tego stwierdzenia postawiono pytania dotyczące serca. Czy nie pasowałby do tej samej kategorii co
strzemiączek – jako mięsień, który nigdy się nie zatrzymuje? Według doktora Bradforda Weeksa: „Serce pulsuje i jest
to ruch wymagający okresowości, a zatem pewnego rodzaju odpoczynku”.
Nadal niezwykle interesujący jest fakt, że mięsień w uchu środkowym nigdy się nie zatrzymuje. Według Weeksa „Ta
spójność ma znaczenie w odniesieniu do ładunku krytycznego”. To, czy jest to jedyny mięsień, który twierdzi, że jest w
ciągłym ruchu, jest w rzeczywistości nieistotne. Warto zauważyć, że informacje dźwiękowe są przetwarzane bez
przerwy, nawet bez przerwy w normalnym cyklu odpoczynku mięśnia.

32 <-� Dźwięk
pozycji pionowej i regulacji ruchu oczu w celu kompensacji ruchu głowy

ruchy.
W ślimaku znajdują się skomplikowane mechanizmy tej alchemicznej transakcji i
będzie on przedmiotem moich badań nad uchem wewnętrznym. Słowo ślimak

pochodzi od greckiego słowa kokhlos, oznaczającego „ślimak lądowy”. Rzeczywiście
kształt ślimaka jest podobny do muszli ślimaka; jest to stopniowo zwężający się
cylinder o dwóch i trzech czwartych obrotu. Rozwinięty miałby około cala i ćwierć
długości.
Dla celów wizualizacji wyobraźmy sobie ślimak rozwinięty. Muszla ślimakowa jest
podzielona wzdłużnie na trzy części: Scala Vestibuli i Scala Timpani to obszary
przypominające komory, wypełnione płynem zwanym peri-f;mph. Regiony te dzieli
bardzo złożona struktura zwana przewodem ślimakowym (scala media). Przewód
ślimakowy jest pusty i wypełniony innym płynem, endo�Jmph. To właśnie w tym
przewodzie ślimakowym i w jego sąsiedztwie, który w rzeczywistości jest środkową i
najmniejszą komorą z trzech, zachodzą główne działania transformacyjne polegające
na przetwarzaniu ruchu fal na impulsy elektryczne. W tym miejscu znajduje się odcinek
ucha wewnętrznego zwany narządem Cortiego, składający się z trzech elementów:
błony podstawnej, komórek rzęsatych i błony nakrywkowej.
·�
.-
Prześledźmy ścieżkę dźwięku, uwzględniając powyższe informacje.

Fale dźwiękowe są kierowane przez ucho zewnętrzne do kanału słuchowego i
wibrują na zewnątrz błony bębenkowej, która przypomina naprężony naciąg bębna.
Do wnętrza błony bębenkowej naciskają trzy maleńkie kości (młotek, kowadełko i
strzemię), zwane kosteczkami słuchowymi. Ich zadaniem jest przenoszenie wibracji z
błony bębenkowej do ślimaka, intensyfikując przekazywanie energii.
Wibracje dostają się do ślimaka przez otwór w strukturze kostnej zwany oknem
owalnym. Wibracje te wprawiają w ruch perylimfę, jeden z wewnętrznych płynów
ślimakowych. Co ciekawe, fale dźwiękowe w powietrzu stały się teraz falami płynnymi
w naszych głowach. Niskie częstotliwości powodują, że fale przemieszczają się w
górę i wokół ślimaka, a następnie wracają na drugą stronę. Wyższe częstotliwości
wybierają inną trasę.
Ponieważ tworzą znacznie szybsze fale, nie ma wystarczająco dużo czasu, aby przebyć
górną i dolną komorę bez powodowania nadmiernej kompresji.
Dlatego fale o wysokiej częstotliwości zasadniczo recyrkulują, przechodząc na bardzo
małą odległość w górę po jednej stronie górnej komory, a następnie uginając błonę
podstawną, która znajduje się pomiędzy górną i dolną komorą. To z kolei powoduje
ruch falowy w dolnej komorze. A więc, po przebyciu tak dużej podróży, co się dzieje w
Tt. Mec'haJJics Słuchu C �J 33
ruch płynu, który teraz przekształca dźwięk w energię elektryczną?

W środkowej komorze ślimaka znajduje się stół warsztatowy alchemika, narząd Cortiego,
składający się z błony podstawnej, 15 400 komórek rzęsatych i błony nakrywkowej. Błona
podstawna znajduje się pomiędzy komorą dolną i środkową. Na tej błonie zakotwiczone są
komórki rzęsate z drobnymi, włosowatymi wyrostkami na szczycie komórek, podobnymi do
rzęs; są one znane jako rzęski. Rzęski są sztywne i sztywne, ułożone w rzędach według wzrostu.
Zakotwiczone w błonie podstawnej wiele komórek rzęsatych przyczepia się również do
równoległej błony zwanej błoną nakrywkową.

Ruch fal dźwiękowych powoduje ruch błony podstawnej względem błony nakrywkowej. To
powoduje wygięcie rzęsek komórek rzęsatych i to w przód i w tył wyginanie włosowatych
receptorów słuchowych inicjuje sygnały w poszczególnych włóknach nerwu słuchowego . Innymi

słowy, rzęski działają jak wyłącznik: gdy zostaną wprawione w ruch, indukowane są działania
chemiczne, wysyłające aktywność elektrochemiczną przez neurony, komórki nerwowe mózgu.
Zanim się zorientujemy, dźwięk dociera do licznych ośrodków słuchowych w mózgu.
Prześledźmy te nowe etapy:
• Wibracje uderzają w błonę bębenkową; jest przekazywany przez kosteczki słuchowe i wprowadzany
przedostaje się do ślimaka, gdzie przekształca się w fale dźwiękowe.
• Fale krążące wokół ślimaka poruszają błonę podstawną

i spowodować zgięcie rzęsek.
• Ten ruch rzęsek stymuluje aktywność neuronów, rozpoczynając elektrochemiczną podróż

do mózgu przez ósmy nerw czaszkowy.
Ostatecznie to zarówno wibracje błony podstawnej, jak i działanie mózgu determinują
nasze postrzeganie dźwięku.
ŚCIEŻKA SŁUCHOWA
Zagięcie rzęsek na końcu komórki rzęsatej powoduje szereg reakcji wewnątrz komórki.
Chemicznie rzecz biorąc: kanały jonowe otwierają się i zamykają, potas wpływa i wypływa, a ilość
substancji neuroprzekaźników wzrasta i maleje.3 Można zobaczyć przypływy i odpływy reakcji
związanych z ruchem fal dźwiękowych w ślimaku. Wyobraź sobie prędkość, z jaką to wszystko
się dzieje; każda z tych reakcji zachodzi wielokrotnie w przypadku każdego najmniejszego
fragmentu dźwięku, który przyswajamy. Ucho wewnętrzne, podobnie jak inne części ciała, jest
szybkim procesorem informacji. Zasadniczo trawi megabajty dźwięku przed wysłaniem
dźwiękowych składników odżywczych do mózgu. Przypomnijmy, że podstawową funkcją ucha
jest
34 Dźwięk
ładowanie kory nowej mózgu impulsami elektrycznymi. * Większość dźwięków to

osiągnie – niektóre skuteczniej niż inne.
Można zobaczyć kluczową rolę, jaką odgrywają słuchowe komórki rzęsate w
transmutacji informacji dźwiękowej. Ale strzeż się! Wrażenie głośności jest czynnikiem
ile rzęsek zostaje wzbudzonych; komórki te mogą zostać trwale uszkodzone, gdy ucho
zostanie wystawione na działanie wyjątkowo głośnych dźwięków. Gdybyś był rybą,
ptakiem lub płazem, uszkodzone komórki rzęsate regenerowałyby się. Niestety, ludzie
nie są w stanie naprawić tych uszkodzonych komórek.
Anatomia drogi słuchowej i tego, co dzieje się po dotarciu bodźca do kory słuchowej
mózgu, jest jeszcze bardziej złożona niż anatomia układu wzrokowego. Rozważ
następujące kwestie: Neuron jest elementem układu
nerwowego przetwarzającym i przekazującym informacje. Każdy neuron odbiera
informacje poprzez swoje rozgałęzione dendryty i przekazuje je innym neuronom
poprzez połączenia synaptyczne.
Przeciętny neuron łączy się z sześćdziesięcioma tysiącami innych neuronów – o
pojemności co najmniej dwustu tysięcy połączeń! W mózgu znajduje się ponad
dziesięć miliardów neuronów.
Żaden z neuronów słuchowych nie trafia bezpośrednio do miejsca docelowego w

pierwotnej korze słuchowej. Zamiast tego sygnały dźwiękowe mieszają się i są
przetwarzane na kilku stacjach po drodze. Odwiedzają liczne miejsca w rdzeniu (dolnej
części mózgu), a następnie zatrzymują się w śródmózgowiu i mózgu , zanim dotrą do
kory słuchowej. Obszar ten znajduje się po obu stronach mózgu, schowany w szczelinie
Sylviana. Sygnały pochodzą z obu uszu i przemieszczają się osobnymi drogami. Każda
półkula kory nowej otrzymuje informacje z obu uszu, ale ich głównym źródłem jest
ucho przeciwne (to znaczy, że kora słuchowa w lewej półkuli otrzymuje większość
informacji z ucha prawego). Należy zaznaczyć, że labirynt mózgu jest na tyle
skomplikowany, że opisane powyżej kierowanie sygnałów słuchowych należy traktować
jedynie jako uproszczone uogólnienie.
Przenoszenie sygnałów elektrochemicznych dotyczy dźwięku dochodzącego z

nerwu słuchowego ze ślimaka do rdzenia,
*Większa część teorii zawartej w tej książce opiera się na odkryciach doktora Alfreda Tomatisa. Doranna S.
Davis – audiolog, terapeuta dźwiękiem i dyrektor Davis Center for Hearing, Speech and Learning w Budd
Lake w stanie New Jersey – poczynił obserwację dotyczącą stwierdzenia, że „podstawową funkcją ucha jest
ładowanie kory nowej mózgu mózg za pomocą impulsów elektrycznych.” Zwraca uwagę, że dla badaczy
słuchu ( w odróżnieniu od słuchania) podstawową funkcją ucha jest rejestrowanie dźwięku. Krąg wpływów
Tomatisa w ogólnej społeczności audiologicznej jest obecnie niewielki.
Mechanika słuchu ;��) 35
zlokalizowane w pniu mózgu. Ale faktem jest, że dźwięk jest w rzeczywistości

gromadzony i rozprowadzany po całym ciele przez liczne nerwy i przewodzenie kostne.
Ucho i ciało
Ponieważ prowadzi tam większość nerwów czaszkowych, ucho nazwano „Rzymem
ciała”. Według doktora Bradforda Weeksa ucho wpływa na dziesięć z dwunastu nerwów
czaszkowych. Większość nerwów czaszkowych reguluje funkcje motoryczne okolicy
głowy i szyi, w tym wszystkich narządów zmysłów znajdujących się w głowie. Weeks
dodaje, że ucho ma wpływ na wszystkie funkcje motoryczne głowy – z wyjątkiem
węchu, języka i mięśni szyi. Obejmuje to wzrok, ruchy oczu, wrażenia twarzy, żucie,
smak oraz mięśnie głowy i szyi.4 Jednym z najbardziej fascynujących faktów na temat
słuchu
jest związek ucha z nerwem pneumogo- żołądkowym, czyli dziesiątym nerwem

czaszkowym. Nerw ten nazywany jest także nerwem błędnym (wędrującym lub
włóczęgą), ponieważ wije się przez klatkę piersiową i jamę brzuszną. Ogromnym
zadaniem nerwu błędnego jest funkcjonalna regulacja wielu narządów, od krtani,
serca, płuc, żołądka, wątroby, pęcherza moczowego, nerek, jelita cienkiego i okrężnicy
aż do odbytu. Nerw błędny przyczepia się do zewnętrznej i wewnętrznej błony
bębenkowej w drodze na południe od mózgu. Jakie znaczenie ma to wzajemne
połączenie? Nasuwa się ważny wniosek: ucho wpływa na komunikację nerwu
błędnego z resztą ciała! Ta interakcja akustyczna nerwu błędnego oznacza, że do
instrukcji przywspółczulnych wysyłanych do naszych głównych narządów dodawane są
wibracje błony bębenkowej. A co sprawia, że bębenek w uchu wibruje? Dźwięk. A kto
decyduje o dźwiękach, które wkładamy do naszych uszu?
Albo, mówiąc konkretnie, kto decyduje o wibracjach, jakie wkładamy w nasze narządy
wewnętrzne? Oczywiste jest, że wpływu dźwięku nie można już po prostu zmierzyć na
podstawie tego, jak odbierają go nasze uszy. Ucho wprowadza energię, która dotyka
nas od góry do dołu. Dźwięk to nie tylko wibracje błony bębenkowej. Właściwie
rezonuje całą istotę.
Po omówieniu natury dźwięku, fizyki dźwięku i mechaniki słuchu, zwróćmy naszą
uwagę na fascynujący świat rezonansu – wpływu jednej wibracji na drugą. Biorąc pod
uwagę, że dźwięk jest wibracją i że mamy niezwykły system zaprojektowany do
postrzegania i tłumaczenia wibracji dźwięku, pojawia się pytanie: Jaki wpływ ma na
ciebie rezonans?
ROZDZIAŁ 4
OZE O NANCE,
ENTRAINME NT, AN D
IDENTYFIKACJA P�TTE RN
Po dwudziestu pięciu latach analizowania, badania i tworzenia muzyki ukierunkowanej

na korzyści doszedłem do wniosku, że na wpływ muzyki i dźwięku na układ nerwowy
wpływają trzy główne procesy: rezonans, porywanie i identyfikacja wzorców. . Tę
świętą trójcę nazywam tonem, tempem i wzorem. Niezależnie od proporcji każdego z
tych niezbędnych składników, wysoki lub niski ton wywołuje rezonans, wszystko
grupuje się wokół okresowych temp, a mózg jest zaprogramowany na znalezienie
wzoru. Sposób, w jaki łączymy i dopasowujemy ton, tempo i wzór, decyduje o
skuteczności.
!==�==--
REZONANS (TON)
Rezonans można ogólnie zdefiniować jako „wpływ jednej wibracji na drugą”.
[dosłownie oznacza „wysłać ponownie,
powtórzyć”. [ wspomniałem przykład rezonansu w rozdziale 1: Otwarta
struna nietkniętych skrzypiec brzmi, gdy po drugiej stronie pokoju gra się na
podobnej strunie na innych skrzypcach. Nietknięte skrzypce reagują na
podobną częstotliwość skrzypiec, na których faktycznie gra. Częstotliwość
powodująca dźwięk struny nietkniętych skrzypiec – częstotliwość rezonansowa
– to częstotliwość, przy której nie grana struna wibruje najbardziej naturalnie.
36
Rezonans, porywanie i identyfikacja wzorców ,'1} 37
Rezonować oznacza „rezonować” . Coś zewnętrznego powoduje coś innego

ruchu lub zmienia prędkość wibracji. Może to mieć wiele różnych skutków – niektóre
subtelne, a inne nie.
Termin wibracja współczulna odnosi się do zjawiska rezonansu, w wyniku którego

wibracja jednego obiektu zmienia wibrację innego obiektu. lh możesz dopasować
tempo wibracji innego obiektu, zmieni się to „współczująco”.
Dopasowanie częstotliwości wibracji tworzy system rezonansowy. Na przykład
nieruchomy kamień nie spowoduje współczucia wibracji pobliskiego stołu; ich
współczynniki wibracji są bardzo różne i nie mają wspólnego układu rezonansowego.
Ale połóż uderzony kamerton na stole, a dźwięk będzie znacznie głośniejszy niż sam
kamerton! To jest przykład wibracji wymuszonych. Dźwięk kamertonu jest głośniejszy,
ponieważ stół jest zmuszony do wibrowania przez wibracje kamertonu, a dzięki większej
powierzchni ustawia więcej
1
powietrze w ruchu.
Zasada rezonansu sprawdza się zarówno w przypadku ludzi, jak i kamertonów i

skrzypiec. Kiedy czujemy się dobrze przy kimś, tak naprawdę używamy wyrażenia
„dobre wibracje”. Dzieląc zarówno metaforyczną, jak i rzeczywistą wrażliwość, czujemy
się dobrze, ponieważ ktoś o podobnej częstotliwości „czuje się” znajomy.
Znajomość daje poczucie bezpieczeństwa i ochrony. Te komfortowe uczucia pozwalają
nam być naturalnymi i niestrzeżonymi. Wkrótce rzeczywiście rezonujemy z drugą osobą.
Jest to bliskie uczucie, czy to na poziomie psychicznym, fizycznym czy emocjonalnym.
Jeśli jednak ludzie rezonują w sposób, który obraża lub zakłóca naszą częstotliwość,
odsuwamy się od nich, ponieważ nie chcemy, aby emitowane przez nich wibracje miały
na nas wpływ.
Obraz głosu śpiewaka operowego rozbijającego kryształowe szkło jest powszechnie
używany do przedstawienia koncepcji rezonansu w akustyce. Działa to tak: piosenkarz
lekko puka w szybę i słyszy wydawany przez nią dźwięk. Ten dźwięk to naturalna
częstotliwość szkła. Śpiewając bardzo czysty i stały dźwięk o tej samej częstotliwości,
wokalista wytwarza silną reakcję rezonansową, wibrację o amplitudzie na tyle dużej,
że może ona przekroczyć wytrzymałość szkła na rozbicie. 2 Inny przykład nadmiernego
wzmocnienia struktur rezonansowych: żołnierze „łamią krok” podczas marszu przez
most. Był co najmniej jeden przypadek – na kładce dla pieszych w Manchesterze w Anglii
w 1831 roku – gdy połączony rytmiczny marsz żołnierzy odpowiadał częstotliwości drgań
własnych konstrukcji mostu i spowodował jego rozpad. Nieumyślnie żołnierze stworzyli
system rezonansowy.
3
Układy rezonansowe występują również w przyrodzie. W 1940 r. most Tacoma

Narrows w stanie Waszyngton został zniszczony przez rezonans generowany przez wiatr.
38 ��) Dźwięk
Według Paula Hewitta: „Łagodna wichura wytworzyła zmienną siłę w rezonansie z

częstotliwością drgań własnych mostu, stale zwiększając amplitudę, aż most się
zawalił”.4 Badania sugerują, że gigantyczne góry lodowe są rozbijane przez siłę
rezonansową ciągłych, delikatnie uderzających fal .�
Koncepcja rezonansu odgrywa dużą rolę w budowie lotnisk.
Niektóre materiały współczująco rezonują z dźwiękiem silników odrzutowych i
podobnie jak mosty ulegają rozpuszczeniu. Dlatego należy zastosować materiały,
które nie utworzą układu rezonansowego. Kolejna lotnicza historia rezonansu:
nieszczęsny śmigłowiec Electra miał zwyczaj rozpadać się, gdy obracające się
śmigła odpowiadały częstotliwości drgań własnych skrzydeł.6
W medycynie nieinwazyjna praktyka litotrypsji staje się standardową procedurą.
Za pomocą fal akustycznych rozpuszczane są kamienie trzustkowe i nerkowe.
Francuski badacz dźwięku Fabien Maman – dyrektor Akademii Dźwięku, Koloru i
Ruchu – udokumentował naukowo wpływ dźwięku na komórki nowotworowe.
Fascynujące zdjęcia szkiełek mikroskopowych pokazują, że zdrowe komórki
rozszerzają się i kurczą pod wpływem dźwięku pobliskiego ksylofonu.
Widzisz, jak komórki powiększają się, gdy pochłaniają fale dźwiękowe, a następnie powracają
do normalnego rozmiaru, gdy dźwięk się rozprasza. Komórki nowotworowe nie mają jednak
wystarczającej elastyczności, aby się rozszerzać i eksplodują pod wpływem fal dźwiękowych.
Zdrowe komórki rezonują; niezdrowe komórki tego nie robią.
Jeśli beton i cement można rozpuścić za pomocą dźwięku i rytmu, co z wpływem

dźwięku na tkanki i narządy? Dziesiąty nerw czaszkowy, czyli nerw błędny,
przyczepia się do obu stron błony bębenkowej, a następnie przemieszcza się w
dół tułowia i łączy się z każdym narządem oprócz śledziony. Każdy dźwięk, który
słyszymy, wpływa – w jakimkolwiek stopniu – na narządy ciała poprzez ten nerw.
Dodaj do tego wpływ słyszalnych i niesłyszalnych fal dźwiękowych na całe ciało.
Rezonans to najważniejsza koncepcja, którą należy zrozumieć, jeśli chcesz uchwycić
konstruktywną lub destrukcyjną rolę dźwięku w swoim życiu. Porywanie, wibracje
współczulne, częstotliwości rezonansowe i systemy rezonansowe – wszystko to mieści
się w kategorii rezonansu.
NATURALNY I WYMUSZONY REZONANS

Substancje rezonansowe można podzielić na dwa typy: te, które wibrują z własną
charakterystyczną częstotliwością, swoją częstotliwością naturalną, takie jak
kamertony i dzwonki*, oraz te, które mają zdolność rezonowania z różnymi częstotliwościami
* Czynniki takie jak kształt i elastyczność mają znaczenie.

Rezonans, porywanie i identyfikacja wzorca ( , 39
częstotliwości. Pierwszy to rezonans swobodny lub naturalny; drugi nazywa się rezonansem
wymuszonym , ponieważ częstotliwość sondowania narzuca swój ton rezonującemu ciału.7 Hewitt
wskazuje, że „większość rzeczy, od planet po atomy i prawie wszystko pomiędzy, ma sprężystość i
wibruje z jedną lub kilkoma częstotliwościami naturalnymi . 8 Wymuszony rezonans jest zdecydowanie
ważniejszy z tych dwóch dla celów muzycznych.
Podczas słuchania muzyki – czy też dowolnego dźwięku – nasza błona bębenkowa (błona
bębenkowa) reaguje na zasadę wymuszonego rezonansu. Gdyby nasze uszy pracowały wyłącznie w
celu uzyskania wolnego rezonansu, wówczas słyszelibyśmy tylko pewne częstotliwości, które są
zbliżone do naszych. Wielu fizyków używa przykładu dziecka na huśtawce jako ilustracji rezonansu.
Napór pompy musi pokrywać się z naturalnym rytmem ruchu.9 Sztuka polega na wyczuciu czasu.
Pchanie lub pompowanie w niewłaściwym momencie nie prowadzi swingera donikąd, ale kilka dobrze
umiejscowionych pchnięć ze strony rodzica lub przyjaciela – dokładnie we właściwym momencie
– bez wysiłku wprawia dziecko w ruch.
Podczas niedawnej podróży do Niemiec zabrano mnie do Instytutu Badań nad Stresem w Berlinie.
W dawnym Berlinie Wschodnim spotkałem fizyka, który pracował w rosyjskim programie kosmicznym.
Teraz, gdy nie był już związany ze Związkiem Radzieckim, wykorzystywał swoją wiedzę do badań nad
stresem. Z podekscytowaniem opowiadał mi o przykładzie huśtawki i o tym, jak podobne zasady
zastosowano w programie kosmicznym. Znajomość idealnego momentu na zastosowanie napędu,
wywarcie nacisku lub wywołanie rozluźnienia doprowadziła do optymalnych wyników przy minimalnym
wysiłku. Jego zespół badaczy stosuje teraz te koncepcje rezonansu do badania stresu, choroby, którą
traktują z najwyższą powagą i troską. Swoją dziedzinę nazywają chronobiologią, a główną siłą,
którą obecnie badają, jest muzyka. Ci niemieccy lekarze i fizycy wierzą, że stosując odpowiednią
muzykę (lub tony muzyczne) o określonych porach dnia, dostosowaną do rytmów dobowych
organizmu, mogą dokonać ogromnych rzeczy w zakresie redukcji stresu.
Podobnie jak pchanie huśtawki dokładnie w odpowiednim momencie cyklu.
Naukowcy zajmujący się rakietami i kompozytorzy łączą siły, aby stworzyć rezonujące zdrowie
za pomocą ćwierćnut: nadszedł dwudziesty pierwszy wiek!
Zrozumienie, że cała materia wibruje, wibracje mają częstotliwość, częstotliwości wytwarzają
dźwięki, a dźwięki rezonują ze sobą, napędza mnie do aktywizmu dźwiękowego. Im więcej wiem
o dźwięku, tym bardziej agresywnie opowiadam się za zamierzonymi krajobrazami dźwiękowymi.

40 �) Dźwięk
PORYWANIE (TEMPO)
Inny fascynujący i ważny aspekt rezonansu można odkryć badając proces porywania.
Porywanie w kontekście psychoakustyki dotyczy zmiany częstotliwości fal mózgowych,
oddechów lub uderzeń serca z jednej prędkości na drugą. Samo słowo „ en-train-
ment” oznacza transport – wsiadanie do pociągu. „Pociągiem” w tym przypadku jest
rytm. Puls naszych głównych ciał może dobrowolnie podążać rytmami okresowymi do
Fasterville lub Slowertown.
Najczęstszym przykładem porywania jest tupanie stopami w rytm muzyki. Po

prostu staraj się trzymać stopę lub głowę nieruchomo, gdy słuchasz zabawnych,
szybszych rytmów. Przekonasz się, że chęć zatrzymania czasu poprzez ruch fizyczny
jest niemal mimowolną reakcją motoryczną. Naturalne powiązanie pomiędzy
zdolnościami motorycznymi organizmu a rytmami zewnętrznymi jest jednym z
najlepiej zbadanych zjawisk w dziedzinie porywania rytmicznego. Rytm jest z
powodzeniem stosowany jako uzupełniająca technika terapeutyczna u pacjentów po
udarze mózgu, a także u pacjentów, u których zdiagnozowano urazy mózgu, chorobę
Alzheimera, autyzm i nie tylko. Zaryzykowano, że jedna z przyczyn naszych łatwych
powiązań słuchowo-ruchowych może mieć związek z adaptacyjnymi procesami
ewolucyjnymi związanymi z przetrwaniem i reakcjami walki lub ucieczki. Michael
Thaut, dyrektor naukowy Centrum Badań Biomedycznych nad Muzyką i
współpracownicy mówią: „Powszechnie wiadomo, że układ słuchowy jest niezwykle
szybkim procesorem informacji zmysłowych”. Dzieje się tak dlatego, że musi uchwycić
i wyodrębnić znaczenie z informacji zmysłowych, które pojawiają się i znikają bardzo
szybko.
Jeśli nie masz pod ręką magnetofonu, to, co usłyszysz, zniknie, gdy tylko fale
dźwiękowe rozproszą się. Wizualnie możesz patrzeć na górę; nie można zamrozić
dźwięku. Poza tym, jak kontynuują Thaut i współpracownicy, „powstaje interesująca
dynamiczna paralela pomiędzy czasową naturą informacji słuchowych a wykonaniem
ruchu”. Znajduje to potwierdzenie w szybkości naszej reakcji na dźwięk. Napisz Thaut
i wsp.: „Wskazówki słuchowe powodują stale o 20–50 milisekund szybsze reakcje
fizyczne niż sygnały wizualne lub dotykowe”.10 Szybciej reagujemy na dźwięk niż na
wzrok czy dotyk.
Na lżejszym poziomie tupanie stopami lub poruszanie głową w rytm zewnętrznych
rytmów to tylko wierzchołek góry lodowej. Podczas gdy Twoje stopy mogą odczuwać
drżenie, Twój układ nerwowy może doświadczać strasznych drgawek! Rytmiczne
porywanie jest zaraźliwe: jeśli mózg nie rezonuje z rytmem, nie będzie to również
dotyczyło oddechu ani tętna. W tym kontekście rytm nabiera nowego charakteru
Rezonans, porywanie i identyfikacja wzorca ( , 41
znaczenia. Jest to nie tylko zabawne, ale rytmiczne porywanie jest również potężnym
narzędziem dźwiękowym, czy to dla funkcji motorycznych, czy innych procesów
autonomicznych, takich jak fale mózgowe, tętno i częstość oddechu.
Wpływ rytmu na organizm można zaobserwować na dwa sposoby. W relacji

wewnętrznej do wewnętrznej nasze systemy impulsowe w naturalny sposób
synchronizują się ze sobą. Tętno porywa lub blokuje się wraz z częstością oddechu.
Jeśli serce przyspiesza, w naturalny sposób powoduje to, że oddech robi to samo. W
relacji zewnętrznej do wewnętrznej nasze fale mózgowe mogą być porywane przez
rytmy muzyczne lub tempo kazania duchownego. W kontekście porywania z zewnątrz do
wewnątrz dźwięk jest narzędziem, za pomocą którego zachodzi zmiana. Zmieniaj jeden
puls (taki jak fale mózgowe) za pomocą muzyki, a pozostałe główne impulsy (serce i
oddech) będą sumiennie podążać.
Celem tej książki jest celowe wykorzystanie muzyki i dźwięku w celu poprawy naszego
codziennego życia. Dlatego też moje badania nad porywaniem będą koncentrować się
na procesie zewnętrznym do wewnętrznego, w którym używamy rytmów zewnętrznych,
aby wpłynąć na wewnętrzny krajobraz.
Uogólniona naukowa definicja porywania to „wpływ jednego systemu na drugi”. Choć
o procesie porywania często wspomina się w medycynie, biologii i innych „twardych”
dyscyplinach naukowych, przeprowadzono bardzo niewiele badań na temat postrzegania
rytmu zewnętrznego przez autonomiczny układ nerwowy. Psychologowie i fizjolodzy
rzadko biorą to pod uwagę, mimo że fizycy od dawna wiedzą, że impulsy zewnętrzne
mogą wpływać na każdą materię atomową.
Jeśli chodzi o zamierzone zastosowania muzyki, efekt porywania zamyka krąg łańcucha
wibracji: materia atomowa, wibracja, częstotliwość, dźwięk, wibracja współczulna
(rezonans) i porywanie. Muzyka zmienia działanie układu nerwowego przede wszystkim
ze względu na porywanie.
PORYWANIE:
REzonans z rytmicznym zwrotem akcji
Zrozumienie powiązanych ze sobą koncepcji rezonansu i porywania pozwala nam

zrozumieć, w jaki sposób zewnętrzny ton i rytm mogą leczyć lub powodować
spustoszenie. Dźwięk wpływa na szkło i beton, a także fale mózgowe, reakcje motoryczne
i komórki organiczne. Jak wspomniałem wcześniej, rezonans konstrukcji można uważać
za częstotliwość wibracji, która jest dla niej najbardziej naturalna i najłatwiejsza do
utrzymania.
Porywanie jest częścią rezonansu, ale z niespodzianką. Jest subtelne ale
42 �J Dźwięk
tutaj ważne rozróżnienie. Porywanie jest rytmiczną manifestacją rezonansu. W przypadku

porywania silniejszy impuls zewnętrzny nie tylko aktywuje inny impuls, ale w rzeczywistości
powoduje, że ten ostatni wychodzi z własnej częstotliwości rezonansowej, aby jej
dopasować. Porywanie jest klasycznym przykładem zasady wymuszonego rezonansu. Kiedy
odtwarzasz muzykę z częstotliwością 140 uderzeń na minutę, a tętno z czasem wzrasta,
aktywnie zmieniasz swoją częstotliwość.
Według badacza dźwięku Jonathana Goldmana „Rezonans to zjawisko współpracy
między dwoma różnymi obiektami dzielącymi tę samą częstotliwość”. Stymuluj naturalne
wibracje obiektu za pomocą jego własnej częstotliwości, a rezonans zostanie wprawiony w
ruch. Jednakże Goldman postrzega porywanie jako nałożenie innej częstotliwości na słabszą
wibrację. Porywając, mówi, „aktywnie zmieniasz wibracje jednego obiektu na inny poziom”.
Goldman uważa, że rezonans ma charakter pasywny, natomiast
11
porywanie jest aktywne.
Pojęcie porywania zostało po raz pierwszy odnotowane w 1665 roku przez holenderskiego
naukowca Christiana Huygensa. Huygens zauważył, że dwa zegary wahadłowe, zamontowane
obok siebie na ścianie, kołyszą się razem w precyzyjnym rytmie.
W rzeczywistości utrzymywaliby wspólny rytm znacznie przekraczający ich możliwości
dorównania pod względem mechanicznej dokładności. To było tak, jakby chcieli zachować
ten sam czas. Huygens założył, że łączy ich coś w rodzaju współczucia i przeprowadził
eksperymenty, aby dowiedzieć się, jak zachodziła interakcja – czy byli połączeni w
powietrzu, czy przez ścianę, na której wisieli. Z jego badań (odkrył, że wahadła były
zsynchronizowane przez niewielki impuls przechodzący przez ścianę) przyszło pierwsze
wyjaśnienie tego, co naukowcy mieli nazwać „wzajemnym synchronizacją fazową dwóch
oscylatorów” lub po prostu „porywaniem”.
1'
Naukowe wyjaśnienie porywania jest takie, że dowolne dwa wibrujące ciała będą
próbowały się ze sobą zsynchronizować. Dlaczego? Jedna z teorii głosi, że porywanie jest
naturalną formą ekologii energetycznej. Naukowiec Icchak Bentow, zwolennik tego poglądu,
twierdzi, że asteroidy i planety są w rzeczywistości porywane rytmicznie przez pola
grawitacyjne Słońca i innych planet. Bentov wyjaśnia, że asteroidy, które są mniejszymi
planetami, w rzeczywistości wytwarzają rezonanse na swoich orbitach w reakcji na połączone
przyciąganie grawitacyjne pobliskich planet i Słońca; „muszą tańczyć do melodii dwóch
mistrzów”13. Kontynuuje: „Wydaje się, że dla natury bardziej ekonomiczne pod względem
energii jest występowanie okresowych zdarzeń o wystarczająco bliskiej częstotliwości, aby
zachodziły w fazie lub w zgodzie ze sobą. Takie jest znaczenie porywania rytmu.” 1�
Zewnętrzne rytmy okresowe – okresowe definiowane jako „regularne” lub „ciągłe” –

Rezonans, porywanie i identyfikacja wzorca (�) 43
powodują zmianę głównych impulsów naszego ciała. W przypadku dwóch

kamertonów dostrojonych do różnych wysokości, jeden widełki nie może
porywać drugiego; gęstość metalu na to nie pozwoli. Ale bardziej zmienne
rytmy natury są bardzo podatne na porywanie. Obejmuje to ludzkie rytmy.
Pulsujemy, wibrujemy i rezonujemy; są to doskonałe materiały do porywania.
Porywanie rezonansowe układów oscylacyjnych jest dobrze rozumianą zasadą w naukach
A ponieważ ciała ludzkie są oscylatorami poruszającymi się w sposób okresowy i
powtarzalny pomiędzy dwoma punktami spoczynku, obowiązują tu prawa porywania.
F. Holmes Atwater, badacz naukowy, inżynier behawioralny i konsultant
Instytutu Monroe, przyjmuje trzy podstawowe zasady fizyki
•
porywanie:
1. Zasada rezonansu. Aby jeden system mógł porywać drugi, drugi system
musi być w stanie osiągnąć tę samą prędkość wibracji. Innymi słowy,
istota ludzka nie mogłaby porywać kamieniem, ale mogłaby porywać
inną osobę.
2. Reguła mocy. Aby jeden system mógł porwać drugi, pierwszy musi mieć
wystarczającą moc, aby pokonać drugi. Dlatego bliskość jest ważnym
czynnikiem. Jeśli systemy są daleko od siebie, moc maleje wraz z
odległością.
3. Zasada spójności. Aby jeden system był w stanie porywać inny, pierwszy
musi mieć stałą częstotliwość lub amplitudę. Tutaj w grę wchodzi
okresowość: rytmy muszą być stałe i regularne.1�
RYTM, PULS ŻYCIA
Rytm, czyli okresowy ruch, jest integralną częścią życia. Określa, czy dźwięk
jest rytmem, czy tonem; zapewnia kontury mowy i melodii. W przypadku
częstotliwości energii, dźwięku i światła rytm przebiegu fali rozróżnia każdą
częstotliwość.
Rytm oznacza wiele różnych rzeczy. Dla muzyka jest to narzędzie do
odmierzania czasu. Dla lekarza okresowy puls serca lub mózgu decyduje o
zdrowiu pacjenta. Dla astronoma planetarne pola grawitacyjne mają kluczowe
znaczenie dla wzajemnych powiązań planet. A matce i nienarodzonemu dziecku
rytm oddechu i przepływu krwi zapewnia odgłosy macicy, dzięki którym się
łączą i tworzy się dziecko.
Bez rytmu nie byłoby życia. Chociaż jest to szerokie i proste
44 � Dźwięk
stwierdzenie, jego prawdziwość jest absolutna. Natura nie mogłaby istnieć bez swoich
współzależnych i niezależnych rytmów: tańca dnia i nocy, lata i zimy, zewnętrznych kwiatów
i wewnętrznego ożywienia – pełnych wdzięku aktów równowagi. Za dużo deszczu i mamy
powódź. Za dużo słońca i pieczemy.
Czy potrafisz sobie wyobrazić przypływ i odpływ fal oceanicznych, jeśli rytm równowagi
został zachwiany?
Niezbędna jest niezależność i współzależność wielu rytmów ludzkiego ciała: rytmów
molekularnych, potencjałów czynnościowych, wzorców sercowo-naczyniowych i oddechowych,
a nawet miesięcznych cykli menstruacyjnych. Są to przykłady wewnętrznej okresowości,
zachodzącej na zewnętrznych zegarach rytmicznych i kalendarzach sekund, lat i tysiącleci.
Od orbity gwiazd aż do orbity elektronu w atomie, rytm okresowy, aktywność czegoś

zachodzącego w cyklach, jest uważana za stałą i dobrą rzecz. Powszechnie wiadomo, że
zaburzenia rytmu serca, rotacji planety lub globalnego układu pogodowego są powodem do
ogromnego niepokoju. Nieregularne rytmy są bardzo problematyczne, ponieważ równoważą
spójność niezbędną do zaistnienia współzależności. Planeta i jej mieszkańcy radzą sobie
lepiej dzięki stabilnym, okresowym rytmom – wewnętrznym i zewnętrznym.
Na szczęście rytmy okresowe są wszędzie. W wodzie, powietrzu, materii stałej i

organicznych komórkach życiowych wibracje wirują, pulsują, popychają i ciągną w ciągłym,
stałym tempie. Wszystko, co wibruje, jest podatne na wpływ otaczających go rytmów
zewnętrznych. To właśnie sprawia, że porywanie jest tak potężne.
Typowe zastosowania
Rytmicznego porywania
Silna komunikacja między jednostkami lub grupami może powodować porywanie fal
mózgowych. Czasami można to zaobserwować w relacjach profesorów i studentów,
kaznodziejów i kongregacji, terapeutów i klientów.
Publiczność porywa wykonawców, a maszerujące zespoły i chórzyści porywają swoich
rodaków. Inne przykłady porywania można zobaczyć w stadach migrujących ptaków
trzepoczących w rytmie i szybujących w tym samym czasie, świetlikach mrugających razem,
współlokatorkach z college'u mających podobne cykle menstruacyjne oraz kochankach, które
dzielą zsynchronizowane bicie serca, gdy zbliżają się do siebie.
Indywidualnie wczuwamy się w otaczające nas rytmy, czy to fale oceanu, muzykę,
okresowe dźwięki maszyn, czy pola częstotliwości elektromagnetycznych.
Jednakże niektóre nieokresowe elementy rytmiczne, takie jak ruch uliczny, działają odwrotnie
Rezonans, porywanie i identyfikacja wzorca (�) 45
strona o porywaniu. Dręczą nasz układ nerwowy, ponieważ mózg próbuje je sklasyfikować.
Szuka okresowości lub regularności, czyli wzorców ruchu. Kiedy nie może znaleźć tego schludnego,
zorganizowanego przetwarzania tonów słuchowych, zachowuje się jak dysk twardy, który nie
może znaleźć pliku: po prostu szuka dalej.
Uniemożliwia to mózgowi skupienie pełnej uwagi na innych funkcjach sekwencyjnych, takich jak
koncentracja.
Ponieważ brakuje nam pełnej świadomości wpływu wszystkich zewnętrznych rytmów na

nasze systemy, nasze miejskie środowiska dźwiękowe na ogół nie sprzyjają zdrowiu i
produktywności. Rzeczywiście, jest bardzo niewiele miejsc – poza naszymi domami i
samochodami – gdzie szczególną uwagę poświęca się rytmom, które nas otaczają. Celem tej
książki jest wyposażenie Cię w wiedzę niezbędną do stworzenia własnego, zdrowego
środowiska dźwiękowego.
IDENTYFIKACJA WZORU (WZÓR)

Mózg ma mnóstwo zajęć. Szacuje się, że ludzki mózg zawiera SO do 1 00 miliardów neuronów,
które przekazują sobie sygnały za pośrednictwem 1 000 bilionów połączeń synaptycznych. Nawet
przy tej zadziwiającej zdolności biologicznej ma miejsce proces ekologiczny. Mózg stara się
mądrze wykorzystywać swoje zasoby!
Potraktuj mózg jako maszynę do wyszukiwania wzorców. Daj mu rozpoznawalny wzór, a

będzie szczęśliwy. Gdy tylko mózg będzie w stanie rozszyfrować wzór, przenosi swoją aktywną
uwagę na to zdarzenie do biernej świadomości i przechodzi do następnej rzeczy, znajduje wzór
(do pasywnego kosza razem z tobą!) i rusza dalej… miliardy razy dziennie! Po zrozumieniu obrazu,
źródła dźwięku, zapachu, smaku lub dotyku dane zmysłowe nadal znajdują się na ekranie, ale
teraz stanowią pasywne wydarzenie w tle.
Jedną z podstawowych koncepcji doktora Alfreda Tomatisa, prawdopodobnie dziadka
współczesnej pracy z dźwiękiem, jest rozróżnienie pomiędzy aktywnym słuchaniem a słyszeniem

pasywnym. Wizualnym odpowiednikiem tego byłoby aktywne patrzenie i bierne widzenie. Są
chwile, kiedy chcemy, aby mózg był w trybie aktywnym, i chwile, kiedy chcemy, aby był pasywny.
To właśnie ten proces równowagi, tam i z powrotem między nimi, wiedza o tym, kiedy i jak długo
być aktywnym lub pasywnym, sprawia, że różnica między problemami neurorozwojowymi a
dobrze funkcjonującym, produktywnym stylem życia. 0
Identyfikację wzorca (aktywną/pasywną) można zdefiniować jako proces analityczny mózgu,

polegający na identyfikowaniu wzorca za pomocą zmysłów (wzrokowego, słuchowego, węchowego,
46 ·�� Dźwięk
smaku lub kinestetyki), umożliwiając w ten sposób przejście uwagi mózgowej od

aktywnej świadomości do pasywnego uznania i przejście do następnego zdarzenia.
WNIOSEK
Rezonans można rozpatrywać w kategoriach o ton: jaki jest wpływ jednego tonu na
inny? Porywanie jest zasadniczo rezonansem, och, rytmie: jaki jest wpływ, och,
zewnętrznych temp i rytmów na nasze wewnętrzne rytmy? Identyfikacja wzorca to
proces przemieszczania się pomiędzy świadomością aktywną i pasywną.
Stosowanie koncepcji tonu, tempa i wzoru daje nam naturalnie skuteczne i niedrogie
narzędzia.
Według Toma wysokie tony ładują układ nerwowy, a niskie tony zwykle go
rozładowują . Świadome wykorzystanie rytmu może zmienić puls głównych ciał,
pozwalając nam znajdować się w stanach najbardziej sprzyjających określonym czynnościom.
Niezależnie od tego, czy Twoim celem jest produktywność umysłowa, uwolnienie
emocji czy sen fizyczny, rytm jest nieinwazyjnym sposobem na relaks lub odpoczynek.
Kiedy poczujesz, że synchronizujesz się, rytm może pomóc ci znaleźć centrum i zacząć
od nowa. Identyfikacja wzorców nieustannie przenosi nas w różne stany fal mózgowych
beta, alfa i theta.
Po zakończeniu wykładu w Niemczech w 1999 r. podeszła do mnie kobieta, której

głos był bardzo zmartwiony. Zapytała, czy nie martwię się niewłaściwym użyciem,
mocą, rezonansem i porywaniem. Jest to uzasadniona obawa, zwłaszcza pochodząca z
regionu, w którym Hitler wykorzystywał dźwięk do manipulowania psychiką. Moją
odpowiedzią na jej obawy było to, że każdy element może zostać niewłaściwie
wykorzystany lub nadużyty. Jednak w przeciwieństwie do procesów zachodzących w
układzie ruchowym, które można terapeutycznie wspomagać rytmem zewnętrznym,
wiele innych procesów fizjologicznych nie może być pobudzanych tak skutecznie przez
zewnętrzne bodźce zmysłowe. Według Thauta istnieje prawdopodobnie bardzo dobry
ochronny powód, dla którego inne cykliczne procesy fizjologiczne (procesy autonomiczne,
takie jak częstość akcji serca) mają jedynie bardzo ograniczoną zdolność do odbierania
zewnętrznych sygnałów rytmicznych.16 Nie miało to miejsca w przypadku osób
narażonych na szybkie rytmy. przez długi czas cierpiał na nadmierne pobudzenie układu tętna i tra
Wiemy, że tak się nie dzieje.
Spójrz na przykład: klub taneczny lub dyskoteka. W zależności od nastroju
i stan, och, zdrowie, szybkie i głośne rytmy zrobią z tobą jedną, o dwie rzeczy - albo
dodadzą ci energii do szaleństwa, pocą się i uwalniają endorfiny z ćwiczeń, albo
powodują ból głowy lub brzucha i dzwonienie w
Rezonans, porywanie i identyfikacja wzorców ( , 47
uszy przed nadmierną stymulacją układu słuchowego. Możesz pozostać i słuchać głośnej,
szybkiej muzyki lub wyjść. Ciało ma wrodzoną mądrość, która pierwotnie była na tyle mądra,
że mogła wyrosnąć z dwóch maleńkich komórek. Wbudowany mechanizm ochronny, o którym
wspomniałem wcześniej, ma na celu ochronę autonomicznego układu nerwowego przed
wpływami zewnętrznymi. Nie oznacza to, że rytmiczne porywanie nie może przeniknąć;
oznacza to, że niektóre rzeczy wpływają na ciebie w sposób ogólny, inne bardziej subtelnie.
Muzyka, dźwięk, rezonans, porywanie, wzór: subtelne wpływy z potężnymi możliwościami 1 .
Rezonans we wszystkich jego postaciach jest nadrzędnym tematem wszystkich technologii

dźwiękowych mających oddziaływać na psychikę i ciało. Niezależnie od tego, czy są to proste
czy złożone częstotliwości dudnień różnicowych, techniki filtracji i bramkowania zorientowane
na Tomatisa, wysokość, barwa, teksty czy rytmy… ich działanie opiera się na sposobie wibracji
układu nerwowego.
ROZDZIAŁ 5
CZĘSTOTLIWOŚĆ MNIE DICIN E

.... _.,.
Twórczość Alfreda Tomatisa
Jakakolwiek dyskusja na temat wpływu dźwięku byłaby zauważalnie niepełna bez

zapoznania się z twórczością doktora Alfreda Tomatisa, jednego z czołowych
twórców w dziedzinie terapeutycznej muzyki i dźwięku. Niektórzy nazwaliby go
specjalistą od uszu, ale Tomatis w rzeczywistości był badaczem częstotliwości,
pracującym w subtelnej, ale potężnej dziedzinie wibracji i rezonansu. Zamiast leków
przepisał częstotliwości dźwiękowe. Jego rozwiązania dźwiękowe składają się ze
specjalnie wzmocnionej i przefiltrowanej muzyki i dźwięków. Najbardziej imponujące
jest to, że wyniki osiągnięte przez setki zapracowanych Centrów Słuchania i Uczenia
się Tomatisa na całym świecie są zaskakujące!
Imię Tom a tis może pewnego dnia stać się powszechnie używanym słowem,
��==- takim jak Schweitzer, Freud czy Jung. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat ten
francuski chirurg, laryngolog, psycholog i wynalazca opracował metodę ponownego
treningu mięśni ucha środkowego za pomocą nieinwazyjnych technik słuchowych.
To brzmi tak niewinnie, że wystarczy, żeby wywołać ziewnięcie. Ale dla tych, którzy
mają ��---
cierpiał na wyniszczające skutki trudności w uczeniu się, autyzmu, depresji,
chronicznego zmęczenia lub zaburzeń układu odpornościowego – lub dla każdego,
kto chce szybciej nauczyć się języków obcych, lepiej się komunikować lub poprawić
kreatywność i wydajność w pracy – praca Tomatisa ratuje życie.
IDr. Timothy Gilmore jest psychologiem z Toronto, który od 1979 roku aktywnie
uczestniczy w badaniach, ocenie i zastosowaniu klinicznym Tomatisa.
::::::=:.=::�
U Paula Madaule’a, który wraz z Gilmore’em założył Centrum Słuchania, już we
wczesnym wieku zdiagnozowano dysleksję. Dzięki pomocy Tomatisa powrócił do
niezwykłego zdrowia i został praktykiem Tomatisa, który pomógł
48
Medycyna częstotliwości: dzieło Alfreda Tomatisa, 49
tysiące ludzi. W swojej książce O metodzie Tomatisa Gilmore i Madaule stwierdzają:

„Metoda ta zapewnia kompleksowe podejście do komunikacji, języka i procesu uczenia
się opartego na słuchaniu.
Doktor Tomatis definiuje słuchanie przede wszystkim jako proces skupiania ucha.”*1
Podstawowym założeniem Tomatisa jest to, że podstawową funkcją ucha nie jest
komunikacja, ale raczej ładowanie kory nowej mózgu impulsami elektrycznymi, czyli
dźwiękiem. Odkrył również, że możemy nadawać głos tylko tym dźwiękom, które
słyszymy. Kiedy zmieniamy sposób, w jaki słyszymy, rezultatem, mówiąc najprościej, jest
uzupełnienie mózgu brakującymi częstotliwościami. Te niedobory częstotliwości są
często przyczyną wielu schorzeń pozbawiających życie.
Według Tomatisa ucho jest pierwszym w pełni funkcjonującym narządem zmysłów u
płodu; zaczyna ładować mózg, zwiększając w ten sposób mózg w osiemnastym tygodniu
życia płodowego. Tomatis zrozumiał również, że odbieramy dźwięk na wiele sposobów.
Słyszymy nie tylko uszami poprzez przewodzenie powietrzne, ale także poprzez
przewodnictwo kostne. Tomatis rozróżnia, że ucho nie jest zróżnicowaną skórą; raczej
skóra jest zróżnicowana ucha. Inaczej mówiąc, słyszymy całym ciałem. 2
Ucho W Macicy
Tomatis odkrył, że ucho funkcjonuje cztery i pół miesiąca przed urodzeniem i że słuchanie
jest pierwszym zmysłem, jaki rozwijamy. W połączeniu z organicznymi dźwiękami, takimi
jak bicie serca, krążenie, burczenie w żołądku i oddech, nienarodzone dziecko wyraźnie
słyszy głos matki poprzez płyny worka owodniowego. Naukowcy sprawdzili, że na długo
przed mówieniem niemowlęta rozpoznają dźwięki słyszane w okresie prenatalnym.
Tomatis stwierdził, że w łonie matki wyższe częstotliwości głosu matki w rzeczywistości

odżywiają płód. Ustala się pewien wzorzec: bardzo wczesne oczekiwanie na ten dźwięk,
bycie zadowolonym, gdy nadejdzie, oczekiwanie, bycie zadowolonym itd. – jest to proces,
który Tomatis nazwał dialogiem macicznym. To właśnie w tym procesie zaczyna się
słuchanie i trwa ono aż do dzieciństwa. Później
*Jestem niezmiernie wdzięczny za pracę badawczą Paula Madaule'a dotyczącą efektów

metody Tomatisa dla muzyków. Jako Francuz i kolega Tomatisa, w pełni zorientowany
zarówno w języku, jak i praktyce, Madaule zebrała i przetłumaczyła liczne pisma Tomatisa
na ten temat. Pojawia się jako rozdział „Metoda Tomatisa dla śpiewaków i muzyków” w jego
książce O metodzie Tomatisa. Przed pracą Madaule żadna z tych informacji nie była dostępna
w języku angielskim.
TAK (_,) Dźwięk
rozwój umiejętności komunikacyjnych, języka, zdolności uczenia się i (w szczególności)

przystosowania społecznego zależy od jakości wczesnego słuchania.
Jednak z różnych powodów takie słuchanie może zostać przyćmione, osłabione lub całkowicie
wyłączone. Metoda Tomatisa przedstawia sposób na odzyskanie „otwartego” słuchania, które
3
jest naszym prawem z urodzenia.
Jeśli zostaniemy okradzieni ze zdolności łatwego porozumiewania się, wówczas
prawdopodobne jest, że wystąpią trudności w uczeniu się i niedopasowanie społeczne.
Powszechnie wiadomo, że trudności w uczeniu się są zjawiskiem powszechnym wśród
amerykańskiej populacji więziennej. Biorąc pod uwagę, że metody wczesnego wykrywania
i korygowania trudności w uczeniu się są niewystarczające, czy jest możliwe, że dzieci z
stresujących lub trudnych ciąż, które nie utworzyły „pętli gratyfikacji”, wpadną w pułapkę?
Jeśli rzeczywiście nasiona zachowań społecznych zostają zasiane w macicy, czy można się
zatem dziwić, że biorąc pod uwagę obecny wysoki odsetek rozpadających się jednostek
rodzinnych, jesteśmy świadkami gangów, przemocy i chorób jak nigdy dotąd?
Co Tomatis zasugerował, abyśmy zrobili, aby temu zaradzić? „Nie traktuję dzieci, które
do mnie przyprowadzają” – powiedział. „Budzę je”. Uważa, że problem nie polega na
słyszeniu , ale na słuchaniu. Chociaż mogą występować problemy fizjologiczne utrudniające
koncentrację na dźwiękach, Metoda Tomatisa koncentruje się na licznych czynnikach
psychologicznych i społecznych wpływających na słuchanie, w tym na systemie rodzinnym i
tle emocjonalnym.
Według Gilmore’a: „Dziecko mające problem z czytaniem bardzo często wykazuje mnóstwo
innych trudności, takich jak krótki czas skupienia uwagi, słaba koncentracja, słabość języka
mówionego, słabo artykułowana mowa, słabe słownictwo. Takie dzieci są często niedojrzałe
i mają słabe ja; ..pojęcie i poczucie siebie;... pewność siebie. Mają trudności z przystosowaniem
się społecznie do rodziny i grup rówieśniczych. Wiele z tych problemów dotyka również
dorosłych.
Trudności związane ze słuchaniem u dzieci i dorosłych często objawiają się zmniejszonymi
umiejętnościami uczenia się, mówienia, języka lub komunikacji. Trudności z uwagą i
muzykalnością mogą również wynikać z problemów związanych ze słuchaniem.
Metoda Tomatisa jest obecnie stosowana w ponad 250 ośrodkach i szkołach w Europie i
Ameryce Północnej. Zarówno dzieci, jak i dorośli mają dostęp do tego rewolucyjnego procesu
zmiany ostrości słuchu. Zarówno brak równowagi edukacyjnej, jak i emocjonalnej rozwiązuje
się poprzez nieprawdopodobny portal ucha z muzyką Mozarta. Jak doszło do tego
nieprawdopodobnego procesu? Historia zaczyna się w Paryżu w latach czterdziestych XX
wieku.
Medycyna częstotliwości: dzieło Alfreda Tomatisa �·' 5 ja
KRÓTKA HISTORIA
Alfred Tomatis urodził się w Nicei we Francji w Nowy Rok 1920 roku. Jego
szesnastoletnia matka nie nosiła ciąży z dumą. Wręcz przeciwnie, zadawała sobie
wiele trudu, aby nikt nie zauważył jej ciąży.
W rezultacie Tomatis urodził się dwa i pół miesiąca za wcześnie.
„Nie ma sensu się nim przejmować, on nie żyje” – takie były pierwsze słowa
wypowiedziane po jego urodzeniu. Trzyfuntowy Alfred został wyrzucony do kosza i
pozostawiony na pastwę losu. Gdyby nie jego babcia ze strony ojca – która sama
urodziła dwadzieścia cztery dzieci – T omatis umarłaby. Trudny początek z matką
nękał ich związek do końca życia. Na szczęście Tomatisa łączyły silne, pełne miłości
relacje ze swoim ojcem, Umberto, który był odnoszącym sukcesy śpiewakiem
operowym.
Tomatis, bardzo chorowite dziecko, został dotknięty przez jednego konkretnego
lekarza, który został wezwany, aby go leczyć. W obliczu trudnej diagnozy lekarz
wykrzyknął: „Nie wiem, co mu jest. Muszę poszukać odpowiedzi”. Ten poziom
poświęcenia tak zaimponował młodemu Tomatisowi, że sam postanowił zostać
lekarzem i szukać tego, czego nie wiedział.
Choć może to zabrzmieć niewiarygodnie, Umberto Tomatis kupił mieszkanie dla

swojego jedenastoletniego syna. Żyjąc zupełnie samotnie, Tomatis rozpoczął studia
w Paryżu. W wieku dziewiętnastu lat, będąc studentem pierwszego roku medycyny,
został powołany do armii francuskiej. Był rok 1939. Studia medyczne ukończył w
wojennych szpitalach i klinikach, a pierwszą cywilną praktykę rozpoczął w 1945 w
wieku pięciu lat4.
Doświadczenia z wczesnego dzieciństwa Tomatisa motywowały i definiowały jego twórczość życiową.
Trauma związana z jego narodzinami doprowadziła do jego eksploracji kluczowej roli

dźwięku w rozwoju nienarodzonego dziecka. Walka z matką pozwoliła mu zrozumieć
wpływ głosu matki na płód i małe dziecko na całe życie. Jako syn cieszącego się dużym
uznaniem śpiewaka operowego, Tomatisa pociągało stosowanie swoich teorii w pracy

z muzykami.
Umberto Tomatis wysłał wielu zmartwionych muzycznych kolegów do swojego
młodego syna Alfreda, nowego lekarza od uszu, nosa i gardła w Paryżu. Po długich
karierach operowych śpiewacy ci mieli trudności z utrzymaniem się na boisku lub
wydawaniem określonych dźwięków. W latach czterdziestych XX wieku standardową
receptą na problemy większości śpiewaków było leczenie krtani strychniną. Tomatis
początkowo zastosował tę procedurę, ale bez powodzenia. W przypływie frustracji
przeprowadził te same badania audiometrem, których używał u pracowników fabryk
amunicji po II wojnie światowej. Ku swemu zdumieniu odkrył to

52 r,J Dźwięk
zarówno piosenkarze, jak i pracownicy arsenału wykazali pogorszenie słuchu na tym

samym poziomie częstotliwości. Jest oczywiste, że głuchotę zawodową pracowników
fabryki można przypisać długotrwałemu narażeniu na gwałtownie głośne eksplozje.
Śpiewaków natomiast otaczały piękne dźwięki arii i orkiestr-tr. Jednak krzywe
audiometryczne obu grup były zdumiewająco podobne i kłopotliwe.
Aby zebrać dodatkowe informacje, Tomatis aktywnie poszukiwał i badał jak

największą liczbę śpiewaków i muzyków. Pojawiła się zaskakująca korelacja: ilość
czasu, jaki piosenkarz ćwiczył, była wprost proporcjonalna do stopnia uszkodzenia
ucha. Przejawiało się to niemożnością usłyszenia przez śpiewaka pewnych
częstotliwości. Okazało się, że im dłużej piosenkarz był w zawodzie, tym gorszy był
jego słuch. Nie można było zignorować obserwacji Tomatisa. Wybitni piosenkarze
uszkadzali słuch dźwiękami własnego głosu!
Odkrycia te stały w sprzeczności z obiegową wiedzą, a Tomatis suf wywołał zjadliwą

krytykę ze strony swoich kolegów-medyków. Powszechnie uważano, że głośność
piosenkarza osiąga nie więcej niż delikatne 80 dB; z pewnością nic złego nie mogłoby
piosenkarzowi wyrządzić jego własnego głosu. Ale audiogramy Tomatisa były
niepodważalne; zarówno śpiewacy operowi, jak i pracownicy zbrojeniowi byli narażeni
na duże ryzyko zawodowe.
W obliczu tej anomalii Tomatis powiedział: „Zrobiłem to, co robią wszyscy badacze:
zignorowałem wszystkie poprzednie odkrycia i zacząłem od zera”. Ponownie używając
sonometru – narzędzia audiometrycznego, którego używał w fabrykach amunicji –
Tomatis był w stanie zmierzyć natężenie dźwięku. Ku swemu zdumieniu odkrył, że

zawodowi śpiewacy emitują 80 dB przy jedynie mocy zatrzymania!
Przy pełnej mocy głosu mogły emitować od 110 do 140 dB. Tomatis zauważa: „130
decybeli odpowiada 1 SO decybelom w czyjejś czaszce. Dla porównania silnik
odrzutowy rejestruje tylko 132 decybeli na ziemi”. Zwraca uwagę, że liczby te są tym
bardziej niezwykłe, że decybele są logarytmiczne, co oznacza, że 90 dB to dziesięć
razy więcej niż 80 dB. „Chociaż energii śpiewaka nie można porównać z energią
silnika odrzutowego” – mówi – „intensywność dźwięku jest taka sama”.
Podczas gdy medycyna konwencjonalna leczyła problemy ze słuchem wynikające z

nadmiernego rozciągnięcia krtani, Tomek zauważył, że problem leży w samym uchu:
śpiewacy operowi umierali częściowo lub całkowicie z powodu nadmiernej głośności
własnych dźwięków. Doszedł do wniosku, że słabo śpiewają, bo słabo słyszą. Z tego
powodu nie byli już w stanie się kontrolować. Aby dobrze śpiewać, podmiot musi
mieć specjalną zdolność
Medycyna częstotliwości: dzieło Alfreda Tomatisa c�) 53
odbiór wytwarzanego dźwięku. Tomatis doszedł do wniosku, że to zła jakość tego

„samosłuchania” jest odpowiedzialna za problemy piosenkarzy z intonacją głosu. Opierając
się na tym przekonaniu, Tomatis porzucił panującą teorię, że krtań jest głównym
instrumentem śpiewu; zaczął raczej postrzegać ucho jako „podstawowy instrument
wypowiedzi”.
Tomatis stał się tak biegły w interpretacji audiometrii, że był w stanie określić zakres
utraty częstotliwości w słyszeniu osoby badanej na podstawie niezdolności tej osoby do
wytwarzania dźwięków w odpowiednim zakresie częstotliwości. W tym miejscu Tomatis
sformułował koncepcję, która stała się kamieniem węgielnym wszystkich jego
późniejszych odkryć: „człowiek może odtworzyć na głos tylko to, co jest w stanie usłyszeć”.
Mówiąc prościej, jak woli mawiać Tomatis: „Śpiewa się uchem”.
KONIECZNOŚĆ SAMOSŁUCHANIA
Przełomem Tomatisa było powiązanie psychiki ze zdolnością słyszenia. Niesłyszenie

spowodowane trudnościami w słuchaniu ma uniwersalne zastosowanie. Wydaje się, że
jakość naszego słuchania siebie determinuje jakość naszego istnienia na wszystkich
poziomach. Nie możemy odtworzyć nuty, której nie słyszymy; wynika z tego, że jeśli nie
słyszymy siebie, nie możemy autentycznie zaprezentować się reszcie świata.
Aż do swojej śmierci w Boże Narodzenie 2001 roku w wieku 8 lat Tomatis utrzymywał,
że dźwięk jest niezbędnym składnikiem odżywczym naszego układu nerwowego. Jako
nienarodzone dzieci, bezbronne dzieci lub wrażliwi dorośli, nieświadomie mamy
psychologiczną zdolność do powolnego blokowania dźwięków, które są nieprzyjemne,
obraźliwe lub bolesne. To tłumienie objawia się fizjologicznie rozluźnieniem maleńkich
mięśni ucha środkowego. Ostatecznym rezultatem jest zmniejszenie naszej zdolności
słyszenia określonych zakresów częstotliwości odpowiadających dźwiękom, które
zasadniczo blokujemy. Ten mechanizm przetrwania jest dostępny dla nas wszystkich i w
większości przypadków używamy go nieświadomie.
Metoda Tomatisa: Słuchanie skupione Metodę

Tomatisa, składającą się ze stymulacji dźwiękiem, ćwiczeń audiowokalnych i konsultacji z
wyszkolonym profesjonalistą, można zastosować w celu poprawy umiejętności 6. Celem
przezwyciężenie problemów związanych ze słuchaniem. jest metody jest powiązanie lub
osiągnięcie idealnego ucha słuchowego. Ponowne szkolenie mechanizmu słuchowego ucha
środkowego może skutkować umiejętnością skupienia się na słuchaniu.
Przekwalifikowanie odbywa się poprzez słuchanie specjalnie przefiltrowanych nagrań
Dźwięk
R
54
lub szybszego Mozarta i, jeśli to możliwe, nagranego dźwięku głosu matki.

Dźwięki te dochodzą przez słuchawki zmodyfikowane tak, aby dostarczały dźwięk
do ucha poprzez przewodzenie kostne oraz powietrze. (Oprócz dwóch
przetworników do uszu, trzeci przetwornik umieszcza się na czubku głowy lub za
prawym dolnym uchem, dociskając do kości potylicznej głowy.) Specjalna muzyka,
własny głos klienta i język gregoriański pieśni są przesyłane poprzez wynalazek
Tomatisa znany jako Elektroniczne Ucho (EE). Sercem tej metody jest EE, czyli
urządzenie podłączane do odtwarzacza kasetowego lub CD, umożliwiające
słuchanie częstotliwości od 1 6 000 do 20 000 Hz.
Billie Thompson z Arizony i Susan Andrews z Louisiana należą do małej grupy

Amerykanów przeszkolonych przez Tomatisa. Thompson ma wykształcenie
pedagogiczne; Andrews miał wiedzę kliniczną w zakresie neuropsychologii
rozwojowej. Indywidualnie uznali wartość samą w sobie treningu słuchowego
polegającego na stymulacji dźwiękiem. Po dziesięciu latach eksploracji Metodą
Tomatisa w oddzielnych ośrodkach odsłuchowych opisują funkcję ucha
elektronicznego w następujący sposób: „EE może filtrować nagrania muzyki i
głosu, a dźwięk rozchodzi się dwoma kanałami, z różnymi ustawieniami
Mechanizm bramkujący przełącza dźwięk między kanałami, gdy osiągnie on
określoną intensywność. EE ma na celu przyuczenie ucha do jego pełnych funkcji
jako receptora, mechanizmu dokonywania subtelnego rozróżniania i generatora
energii. Prawe ucho jest trenowane być uchem wiodącym lub dominującym, aby
zapewnić najskuteczniejsze przetwarzanie mowy bezpośrednio przez ośrodek
mowy w lewej półkuli mózgu.
Dzięki wysoce specyficznym filtrom i mechanizmom bramkującym dźwięki
Metody Tomatisa tonizują mięśnie i kości ucha środkowego, zwiększając w ten
sposób zdolność koncentracji słuchowej. Tomatis uważa, że „słuchanie skupione”
jest stanem lepszym od „słyszenia biernego”. Słuch różni się od słuchania tak
samo, jak swobodny wygląd kontrastuje z aktywnym widzeniem.
Według Thompsona i Andrewsa „słyszenie to pasywny odbiór dźwięku,
podczas gdy słuchanie to aktywne, motywowane dostrajanie i wyciszanie według
wyboru. Dobre słuchanie skutkuje dobrze zorganizowanym przetwarzaniem
słuchowym i przedsionkową kontrolą informacji. Słuchanie odgrywa zasadniczą
rolę w procesie przetwarzanie wszystkich informacji językowych. Motywacyjna i
emocjonalna potrzeba komunikacji zaczyna się od słuchania. Bez łatwej
komunikacji cierpimy nasze życie i życie otaczających nas osób.
Począwszy od zestawu procedur diagnostycznych składających się z testów
odsłuchowych i wywiadów z certyfikowanymi praktykami Tomatisa, typowa aplikacja
Medycyna częstotliwości: dzieło Alfreda Tomatisa. -�) 55
Metoda ta obejmuje sześćdziesiąt do siedemdziesięciu pięciu godzin słuchania w codziennych

sesjach trwających od jednej do dwóch i pół godziny.
Pierwszy intensywny: dwa pełne tygodnie słuchania.

Trzy do sześciu tygodni
wolnego. Drugi intensywny: Jeden pełny tydzień słuchania.

Trzy do sześciu tygodni
wolnego Trzeci intensywny: Jeden pełny tydzień słuchania.
Czas wolny pomiędzy trzema intensywnymi sesjami słuchania zapewnia klientowi niezbędną
przestrzeń do doświadczenia, integracji i przyzwyczajenia się do nowego słuchania pat-8.
rybitwy.
Program jest wysoce zindywidualizowany i elastyczny, a długość każdej fazy i codzienne
słuchanie zależy od celów klienta i postęp. Zarówno poradnictwo, jak i specjalistyczne badania
słuchu odnotowują zmiany w uchu, psychice i ciele. Według Thompsona badanie odsłuchowe ma
inne parametry i protokoły niż standardowe badania słuchu w audiologii. Test odsłuchowy
Tomatisa bada percepcję dźwięku w powietrzu, kościach i przestrzeni. Jej szczególnym celem
jest pomoc praktykowi w ustaleniu, w jaki sposób pracować z klientem, stosując Metodę Tom a
tis.
Metoda składa się z pięciu podstawowych faz – trzy uważane są za pasywne, a pozostałe dwie
za aktywne. Mówiąc najprościej, fazy pasywne obejmują słuchanie muzyki i dźwięku przy
wzrastającym stopniu filtrowania i przetwarzania przez ucho elektroniczne, a następnie
zmniejszaniu się tego samego procesu. Celem jest stopniowe przyzwyczajenie się do prezentacji
przefiltrowanego dźwięku, rozwinięcie reakcji skupiającej i pobudzenie chęci komunikowania
się. Dodatkowo replikowane są „narodziny dźwiękowe”, aby symulować przejście z płynnego
środowiska akustycznego w okresie prenatalnym do przewiewnego środowiska akustycznego po
urodzeniu.
W fazach pasywnych jednostka jedynie słucha dźwięku. W fazach aktywnych jednostka
uczestniczy pełniej w solidnym procesie treningowym.

Odbywa się to poprzez nucenie, śpiewanie, głośne czytanie i powtarzanie określonych zdań przez
mikrofon do ucha elektronicznego. Dźwięki te są następnie przekazywane do uszu za

pośrednictwem słuchawek. Celem, według Gilmore'a, jest wprowadzenie języka mówionego na
etapie przedjęzykowym i językowym.
W zależności od osoby, tony głosu mogą być filtrowane i bramkowane w taki sam sposób, w jaki
muzyka znajdowała się w fazach pasywnych. Dodatkowo zwiększa się stymulację prawego
ucha, aby zwiększyć jego dominację: dominacja prawego ucha jest preferowanym stanem
kontroli audiowokalnej.
Tomatis uważał, że muzyka i wokal brzmią bogato w wysokie częstotliwości

56 ( � Dźwięk
działają energetyzująco. Odpowiada to wpływowi głosu matki na rozwój układu

nerwowego płodu. To, co słyszy nienarodzone dziecko, to najwyższe częstotliwości – głos
matki, który odżywia płód w łonie matki. W rezultacie wysokie częstotliwości nadal
wpływają na nas, jako osoby dorosłe. Właśnie dlatego filtrowane taśmy audio stanowią
podstawę procesu uczenia się słuchania. W tych nagraniach brakuje wszystkiego oprócz
wysokiej klasy dźwięku; efektem netto jest słuchanie ducha, muzycznej frazy, zastąpionej
dźwiękami, och, sybilantów.
Jedną z podstawowych koncepcji Metody Tomatisa jest hipoteza znana jako Efekt
Tomatisa, niezależnie potwierdzona na Sorbonie w 1957 r. Efekt ten utrzymuje, że głos
może wytworzyć tylko to, co słyszy ucho. Dlatego też, jeśli śpiewam niekonwencjonalnie
lub mówię płaskim, monotonnym głosem, istnieje ryzyko, że nie będę w stanie usłyszeć
określonych zakresów częstotliwości. Thompson i Andrews stwierdzają: „Dwa następstwa
efektu Tomatisa doprowadziły do rozwoju metody Tomatisa: 1) jeśli dźwięki zostaną
przywrócone do ucha, zostaną natychmiast przywrócone do głosu oraz 2) przy
wystarczającym kondycjonowaniu och, ucho do własnego głosu słyszanego w dobrej
jakości, zmiany można utrzymać i wzmocnić.”
Dodatkowo, tak jak istnieją dźwięki „ładowujące”, które energetyzują układ nerwowy,
istnieją dźwięki „rozładowujące”, które mają tendencję do jego osłabiania i zmęczenia.
Tomatis wierzył, że dźwięki o wysokiej częstotliwości – podteksty muzyki i głosu –
energetyzują ze względu na przewagę specyficznych komórek w błonie ucha
wewnętrznego, które reagują na wysokie tony, wysyłając impulsy elektryczne do mózgu.
Rzeczywiście, liczba komórek nerwowych w ślimaku, które reagują na dźwięki o wysokiej
częstotliwości, jest czterokrotnie większa niż liczba komórek stymulowanych dźwiękami
o częstotliwości poniżej 3000
Hz.9 W rezultacie obfitość niższych tonów basowych może w rzeczywistości mieć efekt
przytłaczający systemu aż do przeciążenia, powodującego zmęczenie psychiczne i
fizyczne. Przytłaczające niskie tony basowe są zjawiskiem współczesnym, będącym
wynikiem ulepszeń we wzmacniaczach i systemach dźwiękowych. Wcześniej tony basowe
(długie fale dźwiękowe) w otwartym kontekście występów miały, że tak powiem,
odetchnąć. To bardzo różni się od efektu „samochodów bum” i małych sal koncertowych
wypełnionych dużymi głośnikami basowymi.
Metoda Tomatisa jest niezwykle skutecznym procesem zmiany.
Leczenie trudności w uczeniu się, depresji i zaburzeń odporności to nie jedyne powody,
dla których ludzie zwracają się do praktyków Tomatisa. Niektórzy chodzą po to, żeby
skorygować jąkanie, inni po to, by poprawić jakość wystąpień publicznych. Aktorzy i
muzycy poszukują lepszej kontroli głosu i wysokości tonu. Wielu nauczyło się, że obcokrajowcy
Medycyna częstotliwości: dzieło Alfreda Tomatisa {�) 57
przyswajanie języka to kwestia przekwalifikowania ucha. W miarę wzrostu świadomości

społecznej na temat koncepcji Tomatisa ludzie wykorzystują ten proces dźwiękowy do
celów innych niż „naprawianie”. Coraz więcej osób przychodzi do Tomatisa w celu
zwiększenia produktywności lub eksploracji świadomości.
Dziwne jest myśleć, że ucho i sposób, w jaki słyszymy, tworzą psychologiczny portret
naszego życia. Jednak dzięki testom Tomatisa doświadczony lekarz może określić, w
którym roku mogłeś zachorować, rozstać się z rodzicem, doznać urazu fizycznego lub
emocjonalnego i wiele więcej. Choć brzmi to niesamowicie, nasze historie emocjonalne
znajdują odzwierciedlenie w naszych indywidualnych widmach częstotliwości.
Skutki głębszego słuchania wewnętrznego są niezbadane. Wydaje się niezwykłe, że

wiele problemów i niepełnosprawności można rozwiązać, słuchając dźwięku o pełnym
spektrum. Jednak z mojego własnego doświadczenia z tą metodą wynika, że rzeczywiście
tak było.
DR. RON M INSON
Uzdrowiciel na przyszłość
Pochodzę z rodziny, której ojciec jest kontrolujący, zły i znęcający się werbalnie. Często
podróżował, ale kiedy był w domu, często krzyczał na rodzinę. Jako dziecko nauczyłem
się go wyciszać. Chociaż zminimalizowałem wpływ jego werbalnych ataków w pierwszej
części „O moje życie”, zapłaciłem za mój narząd słuchowy dorosłą cenę, ponieważ och,
to.
Miałem szczęście spotkać doktora Rona Minsona w Denver w Kolorado.
Minson, certyfikowany psychiatra, przez dwadzieścia pięć lat kierował działaniami
behawioralnymi i terapeutycznymi dla głównych instytucji medycznych, doradzał
organizacjom zajmującym się zdrowiem psychicznym i prowadził dużą prywatną praktykę.
Kiedy jednak jego adoptowana córka popadła w głęboką przygnębienie, zmagając się z
trudnościami w uczeniu się i trwającą całe życie depresją, Minson stwierdził, że jego
tradycyjne narzędzia nie są w stanie stłumić jej szybkiego i zagrażającego życiu upadku.
Córka Minsona cierpiała na objawy typowe dla adoptowanych dzieci. Według Tomatisa,
gdy dziecko zostaje oddzielone od matki, żywotne połączenie dźwiękowe między parą
zostaje zerwane. Chociaż zewnętrzne pożywienie może być dostarczone gdzie indziej, ta
dźwiękowa linia ratunkowa jest krytycznym połączeniem biologicznym. Czasami może
mieć miejsce słuchowe przeniesienie na inną matkę; często tak nie jest. Tomatis mówi o
dialogu macicznym, pourodzeniowym połączeniu dźwiękowym między matką a
dzieckiem, które ma ogromny wpływ na psychologię noworodka. Te wczesne tendencje
do sięgania
58 ( � Dźwięk
Wycofanie się lub wciągnięcie może objawiać się przez całe życie, na przykład trudnościami
10
w uczeniu się, depresją, słabą samooceną lub niestabilnym zdrowiem.
Poszukując skutecznego leczenia swojej ukochanej córki, Minson natknął się na Metodę
Tomatisa. On i jego córka jednocześnie przeszli przez cały proces z Thompsonem w jej Centrum
Słuchania i Uczenia się Dźwięku w Phoenix w Arizonie. Zarówno córka, jak i ojciec doświadczyli
tak dramatycznie pozytywnych rezultatów, że Minson zamknął praktykę, pospiesznie nauczył
się francuskiego i wyjechał do Paryża, aby uczyć się bezpośrednio u Tomatisa. Po powrocie
do Denver Minson założył w 1990 roku Centrum Słuchania Tomatisa.
Jak to często bywa w przypadku terapii alternatywnych, początki nowej kliniki przebiegały
powoli. Ale gdy rozeszła się wieść o sukcesie programów leczenia, Centrum Minsona ds.
Wewnętrznej Zmiany zaczęło się rozwijać. Trudno byłoby znaleźć bardziej delikatne i pełne
szacunku środowisko. Małżeństwo Minsona, och, tradycyjnej medycyny zachodniej z
przełomową technologią, Metodą Tomatisa i innymi metodami, jest nie tylko skuteczne, ale
wręcz wzorowe.
STAWIAM MÓJ ŚWIAT NA USZY
Kiedy przeszedłem Metodę Tomatisa, moje testy odsłuchowe wykazały poważne

spadki w zakresie 1500 Hz. (Testy odsłuchowe przeprowadzane są co cztery lub pięć
dni w celu sprawdzenia postępów Metody Tomatisa. Niezbędne zmiany w
przetwarzaniu dźwięku – mniejsza lub większa filtracja, szybsze lub wolniejsze
bramkowanie amplitudy – z muzyką i głosem dokonywane są na podstawie tych
testów oraz wywiadów z udziałem terapeutów.)

Zakres ten odpowiada między innymi częstotliwości głosu dorosłego mężczyzny. Nie
tylko odizolowałam się słuchowo od ojca, ale także odcięłam się od możliwości wyraźnego
słyszenia kogokolwiek lub czegokolwiek w jego zasięgu.
Kiedy przeglądam swoje dzieciństwo i lata dorosłości, długa historia, trudności z męskimi
autorytetami, wyłania się jako znaczący wzorzec wpływający na decyzje i wybory. Jest
oczywiste, że nie tylko nie słyszałem innych osób w tym wieku, ale także miałem problem ze
słyszeniem własnego głosu – dosłownie i w przenośni.
Pod koniec programu Tomatisa – i jak wykazały moje testy odsłuchowe – spadek słuchu
przy częstotliwości 1500 Hz w zasadzie zniknął. Odkąd ukończyłam tę metodę, stwierdzam,
że kontakt z moim starszym ojcem nie stanowi już problemu. Po raz pierwszy mam wrażenie,
że słyszę, co mówi, kiedy mówi. Zauważyłam też, że teraz pragnę kontaktu z przyjaciółmi płci
męskiej. I słyszę siebie
Medycyna częstotliwości: twórczość Alfreda Tomatisa /�) 59
wyraźniej niż kiedykolwiek. Przejawia się to w postaci znacznie zwiększonej przejrzystości

wyborów zawodowych i osobistych.
Jedną z rzeczy, które miałem nadzieję zaradzić, była tendencja do śpiewania w pewnym
zakresie. Jako muzyka bardzo zawstydzało mnie to, że nie potrafiłem utrzymać wysokości
dźwięku. Przestałem nawet śpiewać. Nie wiedziałem jednak, że nie słyszałem nut w tym
zakresie, ponieważ wyłączyłem tę część widma. Po ukończeniu tej metody stwierdzam, że
mój ton głosu znacznie się poprawił; znalezienie czasu na śpiewanie może być moim jedynym
wyzwaniem.
Pozornie przyszedłem do programu z ciekawości zawodowej. Prawdę mówiąc, chciałem
zobaczyć, czy ta najnowocześniejsza koncepcja pomoże mi przełamać utarte schematy i
zrównoważyć wszystkie moje dość częste problemy. Po około siedemdziesięciu pięciu
godzinach spędzonych na Elektronicznym Uchu wyszedłem odmieniony. Tak, wciąż mam
wyzwania, ale coś nierozerwalnie mnie poruszyło. Zwiększona koncentracja, lepszy słuch,
lepsza pamięć, lepsze umiejętności językowe i zwiększona zręczność to tylko zarys tego,
czego doświadczyłem w wyniku zastosowania tej metody. Z pewnością po wprowadzeniu
matryc o wysokiej częstotliwości bezpośrednio do mózgu oczekiwałbym większej sprawności
umysłowej. Ale dla mnie prawdziwe dobro leży głębiej. Minęło już pięć lat od ukończenia
programu i nadal jestem pod wrażeniem głębokości, do jakiej sięga ta praca. Nie sądzę, że
kiedykolwiek skończysz . Matowanie to praca, ponieważ w rzeczywistości jest to przeróbka
ludzkiego mechanizmu. Słabe słuchanie może zacząć się w każdym wieku i z wielu powodów
– poważnych zakłóceń stylu życia, skrajnego stresu, problemów zdrowotnych lub wypadku.
Przekwalifikowanie słuchowe i stymulacja dźwiękiem to ciągłe narzędzia pozwalające
zachować zdrowie i koncentrację.
Praca otT omatis zmieniła sposób, w jaki słucham. A słuchanie, w kontekście Tomatisa,
odnosi się do tego, jak przetwarzam otaczające mnie dźwiękowe składniki odżywcze i jak
słucham siebie: nie mam na myśli zwiększonej intuicji, świadomości dawno pogrzebanych
uczuć ani otwartości na channelowane istoty z Marsa.
Raczej mówię po prostu o tym, jak słucham.
Moje uszy wewnętrzne i zewnętrzne są teraz dostrojone w taki sposób, że zauważam
energię kryjącą się za słowami, uczuciami i dźwiękami. Zawsze byłem wrażliwy, ale to jest
milowy krok w percepcji. Siła subtelności jest ogromna.
Piękno tego procesu polega na tym, że im więcej siebie słucham, tym łatwiej mi naprawdę
usłyszeć prawdę. Ta energia dźwiękowa w jakiś sposób pozwala na bezbolesne oddzielenie
się. Nie muszę przetwarzać swoich „rzeczy" wewnątrz i na zewnątrz. Wygląda na to, że
słysząc pełniejsze spektrum dźwięku, słyszę teraz pełniejsze spektrum moich wewnętrznych
silników. Na szczęście niektóre rzeczy, które kiedyś były strasznie bolesne w moim życie nie
ma już takiego ładunku.
60 Dźwięk
Ze względu na naturę modalności uzdrawiania wibracyjnego, subtelne i oczywiste

zmiany idą w parze. Cała materia fizyczna rezonuje, więc logiczne jest wykorzystanie
dźwięku do zharmonizowania naszych systemów. Wciąż pozostaje wiele niejasności na
temat tego medium i jego różnorodnych efektów, ale jego wyniki są niezaprzeczalne –
niezależnie od tego, czy racjonalnie rozumiemy każdy szczegół, czy nie.

Tomatis położył teoretyczne podstawy, na których opiera się wyłaniająca się
dziedzina pracy dźwiękowej. Jego koncepcje i teorie skłaniają nas do ponownego
rozważenia niesamowitej mocy muzyki i dźwięku.
Podstawowe zasady Alfreda Tomatisa
• Podstawową funkcją ucha jest przekształcanie fal dźwiękowych w impulsy
elektrochemiczne, które ładują korę nową mózgu. • Dźwięk jest składnikiem
odżywczym; Dźwięki, które odbieramy poprzez przewodzenie powietrzne i kostne,
możemy albo naładować, albo rozładować układ nerwowy.
• Istnieje różnica pomiędzy słyszeniem a słuchaniem. Są to powiązane,

choć odrębne procesy. Słuch jest bierny; słuchanie jest aktywne.
Odpowiada to różnicy między widzeniem a patrzeniem. Słuchanie i
patrzenie to aktywne procesy skupiania uwagi.
• Jakość umiejętności słuchania danej osoby będzie miała wpływ zarówno na rozwój
języka mówionego, jak i pisanego; umiejętność słuchania wpływa również na
komunikację, kształtując rozwój społeczny, pewność siebie i wizerunek jednostki. •
Aktywny proces słuchania można wzmocnić
lub zmienić jego ostrość poprzez stymulację słuchową z wykorzystaniem dźwięków
muzycznych i wokalnych bogatych w wysokie częstotliwości. Wiąże się to z
wykorzystaniem przefiltrowanych i udoskonalonych taśm audio wykorzystujących
muzykę Mozarta i chorał gregoriański. Dodajmy, że Tomatis wynalazł urządzenie

zwane uchem elektronicznym. Jeden z
jego funkcja, realizowana poprzez działanie elektronicznych bramek i

filtrów, polega na przywróceniu prawego ucha jako ucha dominującego
w słyszeniu.
• Komunikacja to proces, który zaczyna się w każdym momencie. Nienarodzone dziecko
słyszy już w czwartym miesiącu po poczęciu. Dźwięk faktycznie pomaga w rozwoju
mózgu i układu nerwowego płodu. • Możemy powielać tylko te
dźwięki, które słyszymy. Jest to tzw

efekt Thomasa.
Medycyna częstotliwości: dzieło Alfreda Tomatisa „J 61
W tej książce znajdziesz dodatkowy, dogłębny materiał dotyczący Tomatisa!

Zobacz Stymulacja dźwięku/filtracja i bramkowanie (rozdział 15).
i!:;l Zaktualizowaną listę urządzeń roboczych, firm i szkoleń firmy Tomatis

można znaleźć na stronie lhePowerOfSound.com/Tomatis.
Interesuje Cię wpływ Metody Tomatisa na muzyków? Zobacz Tomatis: Revising the
Map of the Musician S Odyssey, dostępny na stronie ThePowerOfSound .com/
MusiciansOdyssey. Zawiera pięć wywiadów z muzykami na temat ich doświadczeń z
Tomatisem i wynikającego z tego wpływu na ich pracę twórczą.

CZĘŚĆ. DWA
ROZDZIAŁ 6
ALBO TO
ŚWIADOMOŚĆ DŹWIĘKU
Badania prenatalne Alfreda Tomatisa wykazały, że mechanizm słuchowy nienarodzonego

dziecka jest sprawny i czujny na pięć miesięcy przed urodzeniem.
Ciągły szum przepływu krwi, bicie serca, dźwięk o wysokiej częstotliwości zawsze
obecnego głosu matki i niższy głos ojca tworzą krajobraz dźwiękowy macicy. Poziom
dźwięku w macicy faktycznie osiąga aż 95 dB przy każdym uderzeniu serca. To jakby
być Olilem na parkiecie głośnego klubu rockowego w sobotni wieczór! Kolejnym
punktem porównania jest regularna rozmowa między dwojgiem ludzi, która rejestruje
się na poziomie 40 dB.1 To tyle, jeśli chodzi o pojęcie spokoju płodu. Faktem jest, że
bardzo
wcześnie uczymy się tolerować hałas. Na szczęście mamy zdolność neuronową

do adaptowania, filtrowania, izolowania, a nawet ignorowania dźwięku. Koleżanka
pracująca z dziećmi autystycznymi mówi mi, że te dzieci często nie mają
funkcjonalnego słuchu 61-
��
mechanizm przełączający; w rezultacie wiele osób jest tak wrażliwych na dźwięk, że

boleśnie słyszą prąd elektryczny w ścianach.
Nie jesteśmy wyposażeni w uszy, więc chłoniemy każdy dźwięk wokół nas.
Być może nie jesteśmy tego świadomi, ale mózg analizuje każdy dźwięk wibrujący na
błonie bębenkowej. Nasz gadzi mózg, ośrodek wszechobecnego instynktu przetrwania,
wykorzystuje dźwięk do oceny bezpieczeństwa. Nasz układ słuchowy jest zawsze w
:::::::=::::::=::::
stanie czujności. Nie oznacza to, że świadomie słuchamy wszystkich dźwięków, które
słyszymy, ale że mechanizm słuchowy nieustannie je przetwarza. Wyobraź sobie
komputer włączony dwadzieścia cztery godziny na dobę,
64
Nowa świadomość dźwięku C;) 65
dostrojony za pomocą bardzo czułego oprogramowania do percepcji dźwięku, aby analizować

najmniejsze zakłócenia ciszy. Jest to poziom uwagi, jaki utrzymuje nasz system słuchowy przez
całe życie.
Nacisk na tworzenie przemyślanych środowisk dźwiękowych jest w naszej kulturze
rzadkością. Bardzo niewiele osób bierze pod uwagę energię mózgową zużywaną na sortowanie
„śmieciowych” informacji dźwiękowych. Być może zauważyłeś efekt wchodzenia do sklepu lub
spożywania posiłków w restauracji, gdzie dźwięk jest wszechobecny. Może to działać pozytywnie;
komentujesz, jak ładne jest to miejsce i kontynuuj swoje zadanie. I odwrotnie, jeśli tempo
dźwięków przeszkadza Ci w niewłaściwym kierunku, możesz zdecydować się na zakupy gdzie

indziej lub skończyć spożywanie posiłku w poczuciu rozproszenia i narzucenia.* Jeśli Twoją
główną reakcją na określone środowisko dźwiękowe jest irytacja, naturalnym odruchem jest
usuń siebie lub szkodliwy bodziec. Jednak w naszej hałaśliwej kulturze często nie możemy
pozbyć się drażniących dźwięków – czy to w domu, biurze, restauracji czy centrum handlowym.
W rezultacie zaczynamy wyłączać nasz wewnętrzny mechanizm słuchowy, aby sobie z tym
poradzić. Ten mechanizm obronny działa, gdy potrzebujemy ucieczki lub mniejszego wkładu na
poziomie fizycznym i psychicznym. „Nazywanie hałasu uciążliwością jest jak nazywanie smogu
niedogodnością” – stwierdza William H. Stewart, były chirurg generalny Stanów Zjednoczonych,
który sugeruje że „hałas
należy uznać za zagrożenie dla zdrowia ludzi na całym świecie ” .2
Nowa świadomość dźwięku pozwala nam w pełni funkcjonować w społeczeństwie,
niezależnie od tego, czy jest hałaśliwe, czy nie. Celem życia jest bycie otwartym, wyrażającym
siebie i zdrowym człowiekiem. Jesteśmy wyposażeni w możliwość recyklingu energii, czy to żywności, światła,
*Moja lokalna gazeta „ San Francisco Chronicle” wyraźnie ukazuje zachęcające oznaki wyłaniania się
zdrowej świadomości. W części restauracyjnej system oceny oprócz ceny i ogólnej jakości uwzględnia
teraz także dobrą atmosferę. Rankingi dźwięku obejmują: „przyjemnie cichy” (poniżej 65 dB), „można
swobodnie rozmawiać” (65–70), „mówienie normalnie staje się trudne” (70–75), „można mówić tylko
podniesionym głosem” (75–80) i „zbyt głośno, aby normalnie rozmawiać”
(80+). Przykład: jechałem autobusem w północnej części stanu Nowy Jork, kiedy na pokład wsiadło małżeństwo starszych
W trakcie jazdy autobusu kobieta nalegała, aby podejść do kierowcy autobusu i zadać mu pytania. Miała
donośny, wysoki głos i okropne zachowanie. Kierowca poprosił ją, aby usiadła, powołując się na znaki
UWAGA dotyczące przeszkadzania kierowcy w czasie jazdy autobusu. W ciągu pierwszej godziny ten
scenariusz powtórzył się jeszcze kilka razy, aż kierowca zatrzymał autobus i publicznie zganił kobietę.
Pomiędzy każdą wizytą u kierowcy bez przerwy rozmawiała z mężem. Zauważyłem, że między nimi było
bardzo mało dialogu. Kiedy w końcu dotarliśmy do celu i gdy przechodzili obok, zauważyłem, że mężczyzna
miał duże aparaty słuchowe na obu uszach. Powstaje pytanie: Czy mówiła w ten sposób, ponieważ on był
słabo słyszący, czy też był prawie głuchy, aby uniknąć dźwięku jej głosu?
66 �) Sound Awaren�ss.
lub dźwięk. Elementy te zawierają częstotliwości, które mogą albo pobudzać, albo osłabiać
•
dodaj nam
energii. lh jesteśmy przeciążeni dźwiękiem, nasze systemy zaczynają się zamykać.
Długoterminowy efekt jest ledwo zauważalny. Nasz stale dostosowujący się umysł i ciało
zaczynają akceptować stan wyłączenia jako normalny. Jednak po pewnym czasie zaczynamy
zauważać, że nie słyszymy tak dobrze, jak kiedyś, możemy łatwo się męczyć lub nasza
koncentracja wydaje się rozproszona. Pokrętło głośności zostało w jakiś sposób przykręcone i
nawet tego nie zauważyliśmy. Pewnego dnia zastanawialiśmy się, dlaczego wokół nas zrobiło
się tak cicho.
ZABURZENIA SŁUCHU WYWOŁANE STRESEM

Zaburzenia słuchu to bardzo szeroki temat. W części pierwszej , „Potęga dźwięku”, zgłębiałem
naturę dźwięku i słuchu. Przyjrzałem się także roli och dźwięku i słuchaniu przez filtry
ochTomatisa, Domana i innych. Kiedy zestawimy w całość wiele elementów funkcji słuchowej,
zobaczymy, że system ma większe znaczenie, niż się mu powszechnie przypisuje.
Popularne postrzeganie funkcji ucha zewnętrznego i wewnętrznego skupia się na

interpretacji dźwięku i utrzymaniu równowagi. Jednak teraz widzimy większe konsekwencje,
gdy mechanizm słuchowy nie jest w pełni sprawny. w rzeczywistości dźwięk jest istotnym
stymulatorem układu nerwowego, wówczas ucho jest portalem, a układ słuchowy mechanizmem
przekazującym. Tak jak tętnice i żyły są drogami naczyniowymi, którymi krew przenosi
informacje, tak układ słuchowy jest siecią światłowodową służącą do rozpowszechniania

impulsów dźwiękowych i energii.
W następnym rozdziale „Bezpieczeństwo dźwiękowe” badam, w jaki sposób hałas uszkadza

ucho na dwa sposoby: uraz akustyczny i utratę słuchu spowodowaną hałasem. Niezależnie od
tego, czy jest to nagły strzał ze strzelby, czy długotrwałe narażenie na wysoki poziom hałasu,
nasza funkcja słuchowa może zostać zakłócona, a często znacznie osłabiona.
Hałas nie jest jednak jedynym zagrożeniem poporodowym dla prawidłowych funkcji
słuchowych. Infekcje i choroby ucha u dzieci, płyn w uchu środkowym i alergie mogą również
przyczyniać się do zmniejszonych zdolności. Prace zarówno Alfreda Tomatisa, którego wielki
wkład omówiono w części 1 tej książki, jak i Roberta Domana, którego prace są omówione w
tym rozdziale i ponownie w rozdziale 1-5, skupiają się na naprawie słuchowego przetwarzania
tonalnego.
Koncepcje Tomatisa rozważają funkcję słuchową zarówno z psychologicznego, jak i
fizjologicznego punktu widzenia. Mówi: och, te dwa mięśnie ucha środkowego stają się wiotkie,
kiedy wyciszamy lub wyciszamy dźwięki, których nie możemy

Nowa świadomość. Dźwięku <;) 67
tolerować. Zgłębiając przemyślenia Tomatisa na temat wpływu psychologii na ucho,

zacząłem się zastanawiać, czy stres i trauma mogą nałożyć dodatkowe warstwy
złożoności. Dwie rzeczy skłoniły mnie do tego – osobistego doświadczenia i
przekazywania odniesień w szerszych artykułach.
Po kilku latach skrajnego, skompresowanego stresu emocjonalnego – utraty
społeczności, utraty pracy, przedwczesnego porodu, kontroli podatkowych, rozpadu
małżeństwa – zacząłem zauważać, że pewne aspekty mojej osobowości zaczynają się zmieniać.
Psychicznie zwalniałem przetwarzanie myśli. Nie byłem aż tak bystry. Kiedy pisałem na
komputerze, zacząłem mieszać litery – coś, co nigdy wcześniej się nie zdarzało. Poza
tym wydawało mi się, że mam trudności z nietraktowaniem codziennych wydarzeń
osobiście; z biegiem czasu zacząłem reagować emocjonalnie. Poczułam się, jakbym
cierpiała na zespół stresu pourazowego, chociaż nie wiedziałam, jakie są tak naprawdę
objawy tego zaburzenia. Poczułem się, jakbym przeżył wojnę, a mój system nerwowy
dawał o sobie znać.
Szukając informacji na temat mocy dźwięku, znalazłem artykuł zatytułowany „The

Emerging Field ofl Sound Training” autorstwa praktyków Tomatisa, Billie Thompson i
Susan Andrews. W ich obszernym, ośmiostronicowym artykule szczególnie interesujące
były dwa zdania: „Słabe słuchanie może zacząć się w każdym wieku i z wielu powodów.
Może wynikać z problemów zdrowotnych, wypadku, poważnych zakłóceń stylu życia
lub stresu . „3 Ponieważ nie był to
główny temat ich artykułu (opublikowanego w 1999 r.), Thompson i Andrews porzucili
omawianie stresu i szybko przeszli do innych, solidnych tematów szkoleniowych.
Niedługo potem przeczytałem artykuł Roberta Domana Jr., napisany w 1982 roku,
zatytułowany „Dominacja i emocjonalność”. Po raz kolejny natknąłem się na
pojedyncze, jednozdaniowe odniesienie do stresu i układu słuchowego: „Nieprawidłowy
rozwój neuronów może być spowodowany problemami psychologicznymi,
fizjologicznymi lub środowiskowymi w dzieciństwie; odchylenia od normalnego rozwoju
słuchu mogą również wystąpić później w życiu z powodu
stresu lub traumy”4. Biorąc pod uwagę wrażliwość na ten temat, byłem pochłonięty
uwagą. Jednak bardzo niewiele osób o tym mówiło; tylko te dwa odniesienia udało mi
się znaleźć. Co dzieje się z funkcją słuchową pod wpływem stresu i urazu? Kiedy
doświadczamy straty – czy to rodziny, pracy, pieniędzy czy zdrowia – jak objawia się
to w funkcjonowaniu słuchu i jaki jest szerszy wpływ? do
lhePowerOfSound.com/SIAD
68 r � Świadomość dźwięku
INANCES SŁUCHOWY MIĘDZY DOM-

PUNKT ZAPYTANIA
Jeden z aspektów dysfunkcji słuchu wywołanych stresem, który uważam za
całkiem interesujący, dotyczy lateralności i krzyżowej dominacji słuchowej, czyli
dwóch tematów, które wywołują u moich zawodowych terapeutów wzdrygnięcie.
„Co to jest lateralność? Nic nie jest prostsze i bardziej niejasne” – zauważa Tomatis.
Konkluduje: „Przez lateralność rozumiemy fakt bycia praworęcznym lub
leworęcznym”). Preferencje boczne definiuje się jako „przeważające użycie
jednej strony ciała nad
drugą ” . lub leworęczność, pojęcie o lateralności obejmuje stopy, oczy i
uszy. W większości normalnych procesów neurorozwojowych dominujesz albo
w prawo, albo w lewo. Oznacza to, że będąc praworęcznym, powinienem
rzekomo „prowadzić” prawą stopą, prawym okiem i prawym uchem. I odwrotnie,
gdybym był leworęczny, te same elementy ułożyłyby się po lewej stronie.
Dowiedziałem się, że pole lateralności jest pełne wyjątków i nieporozumień.
Jako kompozytor i producent zdecydowanie nie powinienem przedstawiać
faktów ani przedstawiać opinii na temat trudnego aspektu anatomii człowieka,
w którym nie mam wykształcenia. Mimo to, kiedy podniosło mnie na duchu kilka
krótkich, profesjonalnych wzmianek o skutkach stresu i przesłuchania, zacząłem
badać skutki lateralności i krzyżowej dominacji słuchowej.
Krzyżowa dominacja słuchowa odnosi się do procesu, w wyniku którego
osoba praworęczna, z dominacją prawostronną, ma ucho lewe (lub odwrotnie,
w przypadku osoby leworęcznej). Powiedziano mi stanowczo, że nie ma
wiarygodnych danych na temat obserwacji klinicznych dotyczących wyłącznie
tego zjawiska. Powiedziano mi również o wielu szarych obszarach dotyczących
dominacji krzyżowej, a najmniejszą z nich jest trudność w weryfikacji naukowej.
Niemniej jednak podróżując i nauczając za granicą, mam okazję rozmawiać z
różnymi pracownikami służby zdrowia, którzy pracują z układem słuchowym.
Kiedy nieformalnie poruszam temat dominacji krzyżowej słuchowej, bez wyjątku
spotykam się z kiwaniem głowami. W tym kontekście pokornie rozpoczynam poniższą dysk
Robert J. Doman Jr. pochodzi z rodu indywidualistów medycznych i
psychologicznych, nic więc dziwnego, że ośmiela się wejść w strefę lateralizacji
i krzyżowej dominacji. Poniższy fragment jego artykułu zatytułowanego
„Dominacja i emocjonalność” był, jak zauważyłem powyżej, dla mnie jedną z
ciekawostek, że coś się dzieje wokół tej kwestii, stres i słuch… coś godnego
dalszych badań naukowych.
Nowa świadomość dźwięku r�) 69
Ostatnim etapem rozwoju organizacji neurologicznej i sprawności neurologicznej

jest ustanowienie dominacji półkuli korowej. Dominacja półkuli korowej odnosi
się do ustanowienia kontrolującej półkuli mózgu, oddzielenia lub specjalizacji
funkcji neurologicznych.
To rozdzielenie funkcji jest możliwe, gdy osiągnięta zostanie dominacja.
Dominacja, czynnik umożliwiający specjalizację kory mózgowej, istnieje w
tym czasie, gdy jednostka ma dominującą rękę, oko, ucho i stopę, które
znajdują się po tej samej stronie. Konkretnie, osoba praworęczna musi być
również prawowidząca, e ared i stąpająca, natomiast leworęczna osoba musi
mieć lewe oko, uszy i nogę.
W ciągu ostatnich kilku lat wiele napisano na temat specyficznych funkcji
półkuli dominującej i subdominującej, przy czym półkula dominująca to ta, która
znajduje się po przeciwnej stronie dominującej ręki, oka, ucha i stopy . Osoba z
dominacją prawostronną ma dominację, osoba z dominacją lewostronną, z
dominującą prawą, lewą półkulą, półkulą.
Istotną funkcją związaną z uczeniem się, o której nie wspomina się w

większości literatury, jest emocjonalność. Podobnie jak muzyka (nietrudno
dostrzec korelację między muzyką a emocjonalnością), emocjonalność jest
subdominującą funkcją półkuli.
Emocjonalność u osób zorganizowanych neurologicznie jest kontrolowana i
ma charakter subdominujący. Jednym z problemów związanych z dezorganizacją
neurologiczną jest brak późniejszej dominacji, brak separacji, a zwłaszcza w
odniesieniu do emocjonalności, brak kontroli nad emocjonalnością. U osoby
zdezorganizowanej subdominanta ma tendencję do kontrolowania dominującej,
w przeciwieństwie do odpowiedniej dominującej równowagi kontrolnej. Ten
brak kontroli jest znaczący w przypadku wszystkich osób z dezorganizacją neurologiczną.
Zdezorganizowani dorośli często (instytucje psychiatryczne są pełne ludzi, którzy
nie są w stanie tego zrobić) uczą się sobie radzić, tworząc świadomą kontrolę emocji.
Tworzą zasłony między sobą a innymi i często wydają się pozbawione emocji,
ponieważ nauczyli się, że mogą albo zwalczyć emocje, albo zostać praktycznie
pochłonięci przez swoją emocjonalność. Jednostki te zmuszone są do życia
ograniczającego emocjonalność i chroniącego siebie.
Nauczyliśmy się akceptować naszą nieefektywność, spędzając życie pod presją

prób poradzenia sobie z problemami, gdy dostępne są rozwiązania. Tysiące godzin
spędza się na akademickiej terapii, doradztwie, analizach i tysiące dolarów na
lekach, które pomogą nam sobie poradzić z problemem.
70 ( � Świadomość dźwięku
niewydolność neurologiczna, którą można łatwo wyeliminować, jeśli zajmiemy się

przyczyną i ją wyleczymy.
Zrozumienie związku pomiędzy neurologiczną dezorganizacją, dominacją i

emocjonalnością może radykalnie poprawić wiele aspektów życia naszego i naszych
dzieci.7
Obserwacje Domana pochodzą z pracy z tysiącami dzieci i dorosłych. Jako dziennikarz

stawiam następujące pytania:
• Czy istnieje wpływ stresu lub urazu na układ słuchowy? • Jakie problemy
psychologiczne objawiają się w
ucho?
• Jak się manifestują? • Jaki

jest efekt krzyżowej dominacji słuchowej? • Jakie są ku temu
podstawy naukowe?
• Co powoduje mieszaną lateralność i jakie są rozwiązania? • Jakie są

objawy i jak zwykle się je leczy? • Dlaczego rzadko mówi się o dysfunkcjach
słuchu związanych ze stresem? • Czy krzyżowa dominacja słuchowa może
przyczynić się do tego, że w kraju będzie pełno dorosłych na Prozacu, a dzieci na
Ritalinie?
Aby uzyskać odpowiedzi, zwróciłem się do trzech profesjonalistów, którzy pracują z

dźwiękiem jako podstawowym środkiem leczenia. Wywiady z doktorem Billie Thompson,
doktorem Ronem Minsonem i Robertem J. Domanem Jr. można znaleźć w Internecie pod adresem www.
ThePowerOfSound.com/SIAD i należy je traktować jako kontynuację tego dociekania.
W szerszym kontekście przesłuchanie, podzbiór stresu i percepcji słuchowej jest

mikroskopijny. Wydaje się, że temu ważnemu powiązaniu poświęcono niewiele uwagi.
Jednak każdy praktykujący Tomatisa potwierdzi, że komponent psychologiczny, czyli funkcja
słuchowa, jest istotny, podobnie jak większość terapeutów zajęciowych oraz terapeutów
mowy i języka. W przypadku większości z nas fizjologiczny stan naszego słuchu nigdy nie
jest uwzględniany, dopóki nie zauważymy, że coś się zmienia. Kto z nas w ogóle zastanawiał
się nad wpływem naszego stanu psychicznego na nasz układ słuchowy? To nowy sposób
myślenia o dźwięku, słuchu i funkcjonalności człowieka.
W przyszłości nasza kultura będzie rozumieć dźwięk jako paliwo, a ucho jako portal
ładujący układ nerwowy. Zwrócimy uwagę na nasze uszy w odpowiednim czasie. Będziemy
dbać o zdrowie słuchu tak samo, jak dbamy o nasze serca, nasze oczy,
Nowa świadomość. Dźwięku ��) 71
i nasze zęby. Aby nastąpiła zmiana świadomości, musimy zrozumieć, że prawidłowe

funkcjonowanie słuchu nie polega jedynie na biernym słyszeniu i równowadze. Chodzi o
umiejętność zaangażowania się w „aktywne słuchanie”. Ułatwia to pętlę języka,
edukacji, komunikacji i interakcji społecznych.
Nie ma żadnego aspektu normalnego życia – domu, rodziny, zatrudnienia – który nie byłby
zależny od tych umiejętności.
Dźwięk jest pożywką dla układu nerwowego. Celem jest nauczenie się, jak używać
dźwięku z taką samą świadomością, jaką stosowalibyśmy w przypadku jedzenia lub
napoju. Przechodząc od psychologicznego do fizjologicznego wpływu dźwięku, przyjrzyjmy
się głównym układom pulsacyjnym organizmu. Rozumiejąc te systemy, możemy
zastosować zasady rezonansu i porywania w naszym codziennym życiu, aby wspierać
zdrowie i dobre samopoczucie.
GŁÓWNE CIAŁO PULSUJE

Serce, oddech i mózg stanowią główne układy pulsacyjne w organizmie.
Bicie serca nie tylko nadaje się do poetyckiej interpretacji, ale jest także odpowiedzialne
za tłoczenie żywotnej krwi w całym mechanizmie fizycznym. Bez prawidłowego wdychania
i wydychania powietrza w płucach szybko byśmy zginęli. Wreszcie równowaga
elektrochemiczna i tempo naszych neuroprzekaźników pozwalają naszym mózgom
monitorować miliony zdarzeń w każdej sekundzie i koordynować wiele układów
biologicznych. 8 Nie ulega wątpliwości,
że prawidłowe funkcjonowanie tych trzech układów jest niezbędne dla zdrowia.
Mechanizmy serca, oddechu i mózgu są idealnymi przedmiotami do badań nad rytmicznym
porywaniem: systemy te są tak wyraźnie rytmiczne, że są idealnymi narządami
rezonansowej uwagi.
Serce Jedna z
największych struktur ciała, serce oraz jego układy tętnicze i żylne transportują krew po
całym organizmie człowieka. Pulsowanie serca jest spowodowane naprzemiennym
skurczem (skurczem) i rozkurczem (rozkurczem) mięśnia sercowego.
Serce rozpoczyna swoje życiodajne zadanie wkrótce po poczęciu i kontynuuje je aż do

chwili naszej śmierci. Według mistrza perkusisty i badacza dźwięku Reinharda Flatischlera
bicie serca naszej matki „jest pierwszym rytmicznym wyrazem, który kształtuje naszą
świadomość”. W tej elementarnej pulsacji zachodzimy w ciążę przez dziewięć miesięcy,
a potem już na zawsze „istnieje w nas pulsacja, która uosabia określone tempo, powiązane
ze wszystkimi innymi pulsacjami”9.
72 ( �Świadomość dźwięku
Zatem częstość tętna, którą dziedziczymy od naszej matki, jej matki i wcześniejszych
pokoleń genetycznych, staje się naszym głównym filtrem rytmu. Nasze poziomy komfortu,
elastyczności i sztywności są powiązane z tym, jak blisko lub daleko jesteśmy skłonni oddalić
się od tego głównego wyznacznika tempa.
Normalne, zrelaksowane serce będzie bić od sześćdziesięciu do osiemdziesięciu razy
na minutę. Ciągły rytm serca może u sportowców wynosić zaledwie pięćdziesiąt uderzeń
na minutę (uderzeń na minutę), a w przypadku choroby lub gorączki sięgać nawet dwustu
uderzeń na minutę lub więcej.10 Według Flatischlera zarówno współczulny, jak i
przywspółczulny układ nerwowy znajdują się w fazie intensywnej pracy. kontrola, och,
rytm, och, bicie serca. „Jeden stymuluje, drugi hamuje” – mówi. „Bicie serca jest zatem
powiązane z siłami działającymi w naszym układzie nerwowym. Jednak ostateczne
pochodzenie tej rytmicznej mocy wciąż pozostaje tajemnicą.”11
Źródłem bicia serca jest maleńki zastawka znajdująca się z tyłu, och, masywny mięsień
sercowy; zawór ten zapewnia ładunek elektryczny powodujący bicie serca. Jak zauważa
Flatischler, nikt nie wie, skąd pochodzi ładunek elektryczny.
Bicie serca miało duży wpływ na tempo muzyki. Przed wynalezieniem metronomu tempo
muzyczne wyznaczane było na podstawie ludzkiego tętna. 12 Różnica między wolniejszym
adagio a szalonym rytmem w muzyce zależy od tego, jak daleko odbiega ono w jedną lub
drugą stronę od bicia ludzkiego serca. Zwiększ tempo, a otrzymasz muzykę wojskową;
zwolnij, a zasypiasz.
Flatischler spędza życie podróżując po świecie studiując rytm. Przekraczając granice

wszystkich kultur, odkrył, że ciało i jego rytmy odgrywają kluczową rolę w muzyce. W ten
sposób znajdujemy „wiedzę o wewnętrznym pulsie w muzyce, o wszystkich kulturach”.
Melodię „och, bicie serca” naśladują perkusiści na całym świecie, od indiańskich szamanów
po japońskie taiko. Bardzo złożone rytmy wschodnioindyjskie opierają się na biciu serca i
wykorzystują trzy zakresy tempa, które są wielokrotnościami normalnego tętna. W muzyce
afrykańskiej, latynoamerykańskiej i azjatyckiej tętno jest wyraźnie wyczuwalne. Flatischler
zwraca uwagę, że zachodnia muzyka klasyczna nie jest wyjątkiem; muzyka charakteryzująca
się tactus intger valor (stałe tempo od pięćdziesięciu do osiemdziesięciu uderzeń na
minutę) występowała w muzyce europejskiej od połowy XV wieku do końca XVI wieku13.
Tempo to, odpowiadające wolnemu do normalnego bicia serca, było pulsem leżące u
podstaw muzyki Bacha.
Nowa świadomość dźwięku �) 73
Oddech
Normalny oddech waha się od dwunastu do dwudziestu cykli na minutę
(cpm), czyli od trzech do pięciu sekund na cykl. Tempo zmienia się wraz z
ćwiczeniami i relaksacją. Oddech może być spowalniany podczas relaksu lub
snu do cykli trwających od sześciu do ośmiu sekund.14 Nie bez powodu nad
morzem czujemy się tak dobrze: rytm załamujących się fal często tworzy
relaksujący cykl trwający osiem sekund, do którego nasz oddech stawka
porywa. Szybkość ta odpowiada szybkości naszego oddechu w stanie
głębokiego relaksu. Jest to doskonały przykład porywania żywiołów.
Wdech i wydech są najczęściej uważane za sumę procesu oddychania, ale
rytm oddychania jest potrójny. Wielu wierzy, że prawdziwy punkt mocy leży w
chwili ciszy pomiędzy oddechami, której świadomość możemy kultywować.
Moment bezruchu to moment, który zaczyna się rozszerzać – jakby sam z
siebie – kiedy odłączamy się od aktywności i wchodzimy na głębsze poziomy
świadomości, jak podczas snu lub medytacji. Gdy pozwolimy sobie głębiej
wejść w proces oddychania, odkryjemy, że cykl bezruchu „pozwolenia” stanie
się tak długi, jak fazy wdechu i wydechu. W tym momencie oddychamy cyklem
potrójnym, a nie podwójnym. 1 �
Podwójny cykl (wdech, wydech) najłatwiej zaobserwować po szybkim biegu.

Potrójny cykl (wdech, wydech, odpocznij) najłatwiej zaobserwować obserwując
osobę pogrążoną w głębokim śnie. Flatischler uważa, że cykl podwójny
wiąże się z postawą aktywną, ekstrawertyczną, natomiast cykl potrójny jest
cielesnym wyrazem introwersji. Wierzy, że „czas podwójny i potrójny – dwa
podstawowe zjawiska w muzyce każdej kultury – są zakorzenione w naszej
fizjologii”16.
Odpowiednie wykorzystanie rytmu do wpływania na fizjologię człowieka
leży w powiązaniu z czasem podwójnym i potrójnym. Flatischler wierzy, że
„rytmy posiadające trzy dzielące impulsy w każdym interwale czynią słuchacza
bardziej introwertycznym i wprowadzają go w kierunku wewnętrznego
spokoju, podczas gdy interwały zawierające ruch 2 lub 4 dzielących impulsów
kierują słuchacza w stronę ruchu zewnętrznego i większa ekstrawersja.”17
Mózg
Aktywność elektrochemiczna mózgu wytwarza fale elektromagnetyczne
zwane falami mózgowymi. Przebiegi te można obiektywnie zmierzyć za
pomocą czułego sprzętu, takiego jak elektroencefalograf (EEG). Dopóki żyjesz,
te ciągłe fale elektryczne krążą po całym twoim ciele
74 C�) Dźwięk·andŚwiadomość
mózg. Podobnie jak w przypadku ustania bicia serca, brak aktywności fal mózgowych jest
oznaką śmierci.
Badania nad stanami fal mózgowych rozpoczęły się w latach dwudziestych XX wieku
i są nadal rozwijane dzięki zastosowaniu instrumentów biofeedbacku. Naukowcy
podzielili zakres aktywności fal mózgowych na cztery kategorie. Każdy stan może być
powiązany z różnymi cechami psychicznymi i każdy ma swój własny, rozpoznawalny cykl.
Dlatego wiedza, który stan fal mózgowych najlepiej sprzyja danej aktywności – czy jest to
szczytowa wydajność (wysoka beta), czy pełna relaksacja (theta) – pozwala na optymalne
wykonanie tej aktywności.
Cztery główne stany fal mózgowych to:
1. Fale beta (14 do 35 Hz). Można je znaleźć w normalnym stanie świadomości. Jesteś
czujny, skupiony na codziennych czynnościach świata. Fale beta występują także
w stanach niepokoju, napięcia, strachu i niepokoju.
2. Fale Alpha (8 do 14 Hz). Towarzyszą one stanom zrelaksowanego czuwania, takim

jak śnienie na jawie i medytacja. Blokuje je świadomość zmysłowa, myślenie
koncepcyjne i silne emocje. Fale alfa zwykle pojawiają się w okolicy potylicznej
mózgu (kora wzrokowa), gdy oczy są zamknięte.
3. Fale Thetd (4 do 8 Hz). Występują one w stanach niemal nieświadomości, podczas

bardzo głębokiej medytacji oraz podczas zasypiania lub wychodzenia ze snu.
Rytm ten powiązano ze stanami zadumy i stanami hipnogogicznymi, które
wytwarzają obrazy przypominające sen. Trudno jest utrzymać ten stan bez
treningu w zakresie medytacji.
4. Fale delta (0,5 do 4 Hz). Znajdujące się w najgłębszej części cyklu snu oraz w
stanie nieświadomości, są to najdłuższe i najwolniejsze fale.
W danym momencie mózg nie funkcjonuje tylko na jednym poziomie aktywności

fal mózgowych; to połączenie tych stanów fal mózgowych określa, na czym skupiamy
się w naszych działaniach. Według Anny Wise, cieszącej się międzynarodowym
uznaniem ekspertki w zakresie informacji zwrotnej dotyczącej fal mózgowych: „Każdy
stan, którego doświadczasz, pociąga za sobą symfonię fal mózgowych, przy czym
każda częstotliwość odgrywa swoją charakterystyczną rolę. Z tych symfonii wywodzi
się sztuka Picassa, taniec Marthy Graham, architektura Franka Lloyda Wrighta i teorie
Einsteina”18. Wzajemne powiązanie częstotliwości fal mózgowych przyczynia się
do powstawania różnych stanów naszej mentalnej i podświadomej świadomości.
Fale mózgowe współpracują z tętnem i częstością oddechu,

Nowa świadomość dźwięku (;) 75
a wszystkie trzy pulsy ciała są podatne na potężne efekty rytmiczne

•
porywanie.
Nawet w naszych ciałach naturalne tętno, oddychanie i cykle fal mózgowych

współdziałają ze sobą. jeśli zwolnimy oddech, nastąpi tętno i fale mózgowe; ih
spowalniamy nasze fale mózgowe, następuje tętno i oddychanie. Trzy impulsy
tworzą dużą, rytmiczną pętlę, przy czym każdy system impulsów jest całkowicie
współzależny od rytmów pozostałych dwóch.
Słuchanie muzyki przez słuchawki powoduje, że porywanie odbywa się najpierw
w mózgu, a następnie w sercu i płucach. Na zajęciach aerobiku rytmiczny ruch
najprawdopodobniej najpierw wpływa na serce, a następnie na płuca i mózg.
Podobnie oddech może stać się głównym impulsem poryjącym podczas ćwiczeń
oddechowych w stylu jogi lub podczas słuchania śpiewu gregoriańskiego.*
WNIOSEK
Co mam zrobić z tymi informacjami? możesz pytać. Jeśli jesteś muzykiem lub
producentem muzycznym, weźmiesz te rytmy pod uwagę podczas tworzenia
ścieżek dźwiękowych specyficznych dla aplikacji. Wiedza o rytmach ciała pomaga
zidentyfikować konkretne neurotechnologie dźwiękowe, które pomogą Ci
nakłonić ciało do tempa najbardziej sprzyjającego danej aktywności.
Jeśli jesteś laikiem i chcesz korzystać z muzyki i dźwięków z większą
świadomością, ta informacja może ponownie wprowadzić Cię w rytmy, które
zachodzą w Twoim ciele od dnia Twoich narodzin, a nawet wcześniej! Twoje ciało
wie wszystko o tych rytmach; nawet o nich nie myśli, lecz po prostu autonomicznie
je kontroluje. W tym rozdziale zaproponowałem, abyś zaczął myśleć o tym
nieświadomym procesie. Uświadamiając to sobie i wiedząc, które rytmy ciała
najbardziej sprzyjają określonej aktywności, zyskujesz przewagę. Uczysz się, jak
używać ciała ze świadomym umysłem. Jego
*Śpiew gregoriański oddziałuje na nas dwojako. Każda linia jest tak długa, jak pełny oddech. Po kilku
minutach słuchacze zaczynają zwalniać tempo oddechu, aby dopasować je do rytmu śpiewaków.
Naturalne porywanie w pracy! Innym efektem chorału gregoriańskiego jest efekt „ładowania” głosów
tenorowych. Tomatis zaleca zamiast tego używanie dwóch filiżanek kawy. Ma doskonałe składniki, aby
stworzyć kombinację zrelaksowanego ciała i umysłu, uznaną za idealną do przyspieszonej nauki. W
celu uzyskania dalszych informacji na temat koncepcji przyspieszonego uczenia się polecam
·suggestologię i Zarysy 'OjSuggestopedy autorstwa dr Georgi Lozanov. Pełny cytat znajduje się w bibliografii.
76 1 � Świadomość dźwięku
OK, jeśli zostawisz ciało na autopilocie, ale jeszcze efektywniejsze jest używanie świadomego
umysłu w połączeniu z resztą ciała. Na tym polega rozwój potencjału ludzkiego. Istoty ludzkie
wykorzystują muzykę, dźwięk i inne formy częstotliwości, aby spać głębiej, łatwiej trawić,
szybciej myśleć, dłużej się koncentrować i leczyć. To jest ewolucja.
Dlaczego musimy robić te rzeczy? byłoby logicznym następnym pytaniem. Gdybyśmy żyli w
spokojnym i naturalnym środowisku, nie żylibyśmy. Nasze umysły byłyby świeże, pozbawione
stresu i żywotne; nasze ciała byłyby wypoczęte, zdrowe i silne. Biorąc jednak pod uwagę, że
żyjemy w nowym stuleciu cyfrowego przeciążenia, im bardziej naturalnych i nieinwazyjnych

narzędzi możemy użyć, tym lepiej.
Jeśli połączymy zrozumienie wibracyjnej natury dźwięku z wpływem rezonansu i porywania,

powinien wyłonić się obraz istot rytmicznych wykorzystujących dźwięk zewnętrzny do
dostrojenia swoich wewnętrznych rytmów.
Strojenie ciała nie jest na tym etapie dokładnym procesem; w organizmie dzieje się zbyt
wiele skomplikowanych rzeczy. Sugerowanie, że słuchanie muzyki z częstotliwością 80 bpm
spowoduje, że wszystkie systemy natychmiast odmierzą 80 bpm, byłoby fałszywym twierdzeniem.
Pamiętaj, że rytmy ciała porywają nie tylko bodźce zewnętrzne, ale stale także rytmy
wewnętrzne organizmu. W przypadku porywania staramy się działać w obrębie naturalnego
zasięgu.
Puls ciała, niczym u małego szczeniaka, będzie podążał przyjaznym rytmem. To jest naturalny
proces. A ponieważ dźwięk jest subtelnym narzędziem energetycznym, musimy być jeszcze
bardziej świadomi jego wpływu.
Lekarz Tomatisa Ron Minson, lekarz medycyny, zgadza się z opinią naczelnego chirurga USA
cytowaną na początku tego rozdziału. „Kiedy widzimy smog w powietrzu, zdajemy sobie sprawę
z tego, czym oddychamy” – mówi Minson. „Gdyby ludzie widzieli zanieczyszczenie hałasem tak,
jak widzą zanieczyszczenie powietrza, nigdy by się z tym nie znieśli!” Biorąc pod uwagę, że
dźwięk jest niewidoczny, silna świadomość ogólnych skutków zanieczyszczenia dźwiękiem
przyda się nam zarówno na krótką, jak i na dłuższą metę.
W kolejnych dwóch rozdziałach zbadam bezpieczeństwo dźwiękowe, przeanalizuję
aktualne badania i przedstawię zalecenia dotyczące pozytywnych sposobów wykorzystania
muzyki i dźwięku w naszym życiu.
ROZDZIAŁ 7
BEZPIECZEŃSTWO IC
W tandemie z wizualnym doświadczeniem świata, pejzaż dźwiękowy jest nieustannym

bodźcem. Dźwięk, choć nieproporcjonalny do swojego wpływu, zaliczany jest do elementu
środowiska, na który zwracamy minimalną uwagę. Jednakże coraz większa liczba badaczy i
teoretyków ob. podchodzi do tego rozsądnie i odpowiedzialnie
troskę o pejzaż dźwiękowy – kwestię środowiskową, przyglądając się głęboko jej mocy
zarówno zakłócania, jak i uzdrawiania.
==�
Począwszy od 1972 r. rządowymi rozważaniami i kontrolą hałasu w środowisku zajmowało się
Biuro ds. Zwalczania i Kontroli Hałasu Agencji Ochrony Środowiska. Wydział ten zamknięto jednak w
1982 r., a odpowiedzialność za kontrolę hałasu zwrócono władzom stanowym i lokalnym.
Mieszkańcy miast od dawna narzekają na hałas: nowojorczycy uznali go za jeden z

problemów Aumbera w 1900 r. i nadal to robią, ponad sto lat później.* Nawet przedmieścia
nie oferują ucieczki. Stały się sceną na świeżym powietrzu dla hałaśliwych dmuchaw, kosiarek,
śmieciarek, sprzętu budowlanego, motocykli, samolotów i samochodów na wysięgniku, czyli
pojazdów, które mają więcej głośników niż metry kwadratowe.
Zanieczyszczenie środowiska hałasem, które zaczęło się wraz z rewolucją przemysłową,

jest obecnie problemem niemal wszechobecnym. Prawie żadne miejsce nie jest wolne od
*W ramach wysiłków na rzecz uczynienia Nowego Jorku przyjemniejszym miejscem do pracy i życia, pod koniec XXI
wieku wprowadzono przepisy drogowe, zgodnie z którymi trąbienie klaksonów podlegało karze w wysokości 350 dolarów.
Podczas wizyty w tym wspaniałym mieście w 2008 roku byłem zdumiony i zachwycony odkryciem znaczącej różnicy w
przebywaniu na ulicach. Niegdyś hałaśliwe i szkodliwe środowisko było niesamowicie ciche. Taksówki, główne pojazdy
Nowego Jorku, są teraz dość ciche.
77
78 (_,} Świadomość dźwięku
nadmierny hałas, na który narażenie ma miejsce nie tylko na ulicach i w pracy, ale także w
domu, a nawet w szpitalu.
HAŁAS
Słowo hałas pochodzi od łacińskiego słowa nudności, oznaczającego „chorobę morską”.

Hałas ogólnie odnosi się do każdego głośnego, niemuzycznego lub nieprzyjemnego dźwięku.
Tu jednak pojawia się potencjalny problem, gdyż wszystkie trzy przymiotniki zawierają
element subiektywny. To, co jest głośne, zależy od aktualnego stanu zdrowia audiologicznego i
osobistych upodobań. Jeśli doznałeś uszkodzenia słuchu, dźwięki mogą być dla Ciebie albo
zbyt ciche, albo zbyt głośne, ale nie dla osoby z normalnym słuchem. To, co jest niemuzyczne i
nieprzyjemne, jest kwestią gustu muzycznego; hałas jednej osoby jest rozkoszą drugiej.
Oto aktualny stan zdrowia słuchu w Ameryce:
• Ponad trzydzieści milionów Amerykanów cierpi na utratę słuchu. • Narażenie

na nadmierny hałas, a nie starzenie się, odpowiada za 3,5 proc.
strata.
• Jedno na osiem amerykańskich dzieci w wieku od sześciu do dziewiętnastu lat cierpi na
utratę słuchu w wyniku używania słuchawek ustawionych na dużą głośność. Głównym
czynnikiem przyczyniającym się do tego są słuchawki douszne i odtwarzacze MP3. 1
• Krajowy Instytut ds. Głuchoty podaje, że ubytki te zaczynają się już w wieku
przedszkolnym i mogą skutkować głuchotą sensoryczną, czyli trwałym ubytkiem
słuchu.
GŁOŚNY HAŁAS
Hałas uszkadza uszy na dwa sposoby. Po pierwsze, uraz akustyczny pojawia się, gdy w jednej
chwili uderza niezwykle głośny dźwięk. Jeden strzał z karabinu o dużej mocy może rozerwać
wewnętrzne tkanki uszu, nieodwracalnie uszkadzając słuch. Pozostają blizny trwale osłabiające
słuch. Po drugie, ubytek słuchu wywołany hałasem (NIH L) rozwija się podstępnie przez
dziesięciolecia.
Najbardziej spójnym odkryciem w badaniu NIHL jest uszkodzenie lub zwyrodnienie 1 5400
komórek rzęsatych znajdujących się w ślimaku. Powtarzające się lub długotrwałe narażenie
na niebezpieczny poziom hałasu atakuje te delikatne komórki czuciowe, czyli rzęski, których
zadaniem jest przenoszenie wibracji przenoszonych przez powietrze z ucha wewnętrznego do mózgu.
Rzęski nie są zdolne do regeneracji. Zanim otrzymasz sygnał, że
Bezpieczeństwo dźwiękowe ':,) 79
coś jest nie tak – dzwonienie w uszach lub stłumienie dźwięków – niektóre komórki mogły
2
umrzeć.
Wiele rzeczy na temat mechanizmu słuchowego nie zostało jeszcze poznanych. Nie
wiadomo na przykład, czy nagłe lub zwiększone natężenie fal dźwiękowych docierających
do ślimaka powoduje bezpośrednie mechaniczne uszkodzenie nerwów czuciowych lub czy
toksyczna reakcja biochemiczna na zakłócające fale dźwiękowe jest przyczyną uszkodzenia
komórek rzęsatych rzęsek.
Wiadomo jednak , że głośne dźwięki powodują zwężenie naczyń krwionośnych w
ślimaku. Może to skutkować szkodliwymi zmianami w uchu wewnętrznym z powodu

braku odpowiedniego dopływu krwi. Uraz ten może mieć charakter przejściowy i trwać
kilka minut, godzin lub dni po ekspozycji na hałas lub może być trwały. Głośność hałasu,
to, ile razy byłeś na niego narażony i jak bardzo jesteś na niego podatny, to główne
czynniki przyczyniające się do tymczasowej lub trwałej utraty słuchu.3 Jeśli Twoje uszy
zostaną zbadane przez audiologa, on Ci powie. że
NIHL często rozpoczyna się w wieku od dwudziestu pięciu do trzydziestu lat.
Typowymi objawami są zmniejszona zdolność do blokowania sąsiadujących dźwięków i
nadwrażliwość na hałas.
Kiedy komórki rzęsate są uszkodzone, percepcja dźwięku może stać się postrzępiona,
a nie gładka; nagłe skoki objętości wynikają z luk w rzęskach ślimaka.
Mój audiolog powiedział mi niedawno, że długoterminowe skutki NIHL są analogiczne
do jazdy na łyżwach po cienkim lodzie. Z powierzchni wszystko wygląda tak samo, ale pod
spodem może być cienkie; naciśnij zbyt mocno, bo możesz spaść. W przypadku NIHL
nagromadzenie uszkodzeń komórek rzęskowych może objawiać się z czasem lub
natychmiast. Nagły, bardzo głośny dźwięk lub seria głośnych zdarzeń dźwiękowych może
spowodować, że „wpadniesz” w strefę uszkodzenia słuchu. Ze względu na skumulowaną
utratę komórek rzęsatych uszkodzenie słuchu może przybierać różne formy, w tym
szumy uszne (dzwonienie w uszach lub hałas odczuwany w głowie), nadwrażliwość lub
obniżoną wrażliwość na głośność dźwięku oraz pogorszenie słuchu w określonych zakresach.
Kto jest najbardziej narażony na NIHL? Oczywistymi kandydatami są osoby narażone
na stałe i długotrwałe działanie hałasu w miejscu pracy – między innymi strażacy,
policjanci, personel wojskowy, pracownicy budowlani i fabryczni, muzycy, pracownicy
lotnictwa, rolnicy i kierowcy ciężarówek.
Jednak poza miejscem pracy około dwudziestu milionów Amerykanów jest regularnie
narażonych na szkodliwy poziom hałasu. Samoloty, pojazdy rekreacyjne, sprzęt do
pielęgnacji trawników, narzędzia do obróbki drewna, niektóre urządzenia gospodarstwa
domowego, piły łańcuchowe oraz głośna muzyka na żywo lub nagrana są źródłami
niebezpiecznego hałasu poza miejscem pracy, a poziom tego hałasu wzrasta w naszym
otoczeniu każdego dnia. Eksperci zaobserwowali odpowiedni wzrost utraty słuchu w młodym wieku.
80 r.-J Świadomość dźwięku
Nieoczekiwany sprawca: słuchawki i przenośne odtwarzacze kasetowe lub CD.
W House Ear Institute w Los Angeles lekarze i specjaliści od słuchu badają skutki ubytku słuchu
wywołanego hałasem od 1950 roku.
„Jedną z ważnych cech NIHL” – mówią – „jest to, że można temu zapobiec we wszystkich, z
wyjątkiem niektórych, przypadkach przypadkowego narażenia. Wprowadzono ustawodawstwo i

regulacje, które określają wytyczne dotyczące ochrony pracowników przed niebezpiecznym
poziomem hałasu w miejscu pracy, a konsumentów przed niebezpiecznymi hałas podczas zajęć w
„4
czasie wolnym.
Pomijając prawa i zasady, nie ma programu rehabilitacji ani dwunastu kroków dla ucha
zniszczonego hałasem. Wszystko, co możesz zrobić, to zminimalizować dalsze szkodliwe narażenie
i mieć nadzieję, że dni rock'n'rolla (lub ich odpowiednika) były w rzeczywistości krótsze, niż teraz
pamiętasz. Chociaż obecnie dokonuje się znacznych ulepszeń w cyfrowych aparatach słuchowych,
są one drogie, a wyników nie można porównać z oryginalnym sprzętem. Najlepsze rozwiązanie:
ćwicz bezpieczne myślenie!
iPody — raj i piekło słuchowe Kiedy na początku

2001 roku opublikowano po raz pierwszy książkę The Power of Sound , iPody jeszcze nie istniały.
Jednak wraz z wprowadzeniem na rynek przez firmę Apple tych stylowych, przenośnych
odtwarzaczy multimedialnych 23 października 2001 r. rozpoczął się niezrównany nowy paradygmat słuchania .
Typowy cyfrowy odtwarzacz muzyczny, jest 173 miliony iPodów (stan na 2009 rok) dokładnie
wibrujących w kanałach słuchowych, o ziemscy dwunożni mieszkańcy.
Dodaj do tego miliony innych odtwarzaczy MP3* innych firm niż Apple. Możliwości świadomej pracy
z dźwiękiem otworzyły się wykładniczo wraz z pojawieniem się tych osobistych odtwarzaczy
muzycznych. Programy muzyczne i dźwiękowe są teraz szerzej i łatwiej dostępne niż kiedykolwiek
wcześniej. Za pomocą telefonu podłączonego do Internetu możesz pobrać miliony programów
dźwiękowych z dowolnego miejsca. Słuchawki nie są już nerdowskie, ale modne! Jest to idealne
rozwiązanie w przypadku programów binauralnych i terapii dźwiękowych opartych na Tomatisie.
Jest także doskonały dla pacjentów po udarze i demencji. W artykule z 2009 roku w czasopiśmie
The Wall Street pisarka Melinda Beck rozpoczyna „Klucz do odblokowania wspomnień”
następującymi słowami:
„Jedną z zalet iPodów jest to, że użytkownicy mają tendencję do zamykania się na innych ludzi
i wycofywania się do swojego prywatnego świata. Jednak w przypadku pacjentów z udarem i
demencją iPody i inne odtwarzacze MP3 mają wręcz odwrotny skutek.”5
*Odtwarzacz M P3 to urządzenie cyfrowe, które konwertuje dane cyfrowe na analogowe oraz przechowuje, porządkuje
i odtwarza pliki audio. Oprogramowanie pokładowe umożliwia przesyłanie plików audio pomiędzy odtwarzaczem a
komputer.
Bezpieczeństwo dźwiękowe !��) 81
Dzieli się historiami o dwudziestoośmioletniej ofierze udaru, która na nowo uczy się
chodzić i używać rąk, o pięćdziesięciodwuletnim robotniku budowlanym, który spadł z
czwartego piętra i zmiażdżył krtań, który obecnie napisał cztery tysiące… dred i
osiemdziesięciopięcioletniego pacjenta z chorobą Alzheimera, który codziennie słucha
opery i piosenek w języku jidysz, a potem potrafi mówić. Co oni mają ze sobą wspólnego ?
Specjalnie zaprogramowane iPody w domu.
Doktor Concetta Tomaino, dyrektor wykonawcza Instytutu Muzyki i Funkcji
Neurologicznych w szpitalu Beth Izrael w Nowym Jorku, stworzyła program umożliwiający

ludziom oddawanie używanych iPodów, do których następnie ładowane są spersonalizowane
playlisty i rozdawane pacjentom, którzy nie mogą tego zrobić. sobie pozwolić na własne.
Ci, którzy posiadają własne odtwarzacze MP3, mogą przesłać je do instytutu ds
6
programowanie sugestywnych melodii.
Jestem pewien, że mógłbym zapełnić książkę pozytywnymi historiami o tym, jak muzyka
przenośna może znacząco zmienić życie ludzi i o pomysłowych sposobach wykorzystania
tego nowego systemu dystrybucji, och, dźwięk. Jednak skutki niewłaściwego użytkowania
iPodów nadal wychodzą na jaw i uważam, że jest to niezwykle ważny obszar, na którym
należy się skupić.
Uszkodzenia słuchu znacznie wzrastają w wyniku zbyt głośnego i długotrwałego używania
odtwarzaczy MP3. Wielu użytkowników iPodów zatapia swoje uszy w dźwięku. W przeszłości
przenośne odtwarzacze kasetowe i CD oferowały muzykę w godzinnych fragmentach; iPody
zawierają jednak tysiące utworów, które pozwalają na ponad piętnaście godzin ciągłego
słuchania pomiędzy ładowaniami baterii.
Do nadmiernej ekspozycji dźwięku dochodzi także popularność słuchawek dousznych, czyli małych
głośników, które mieszczą się bezpośrednio w uchu.
Doktor Blake Papsin, otolaryngolog i dyrektor programu implantów ślimakowych w Szpitalu

dla Chorych Dzieci, zauważa: „Wkładki douszne są z założenia niebezpieczne. Zostały
zaprojektowane tak, aby zapewniać wysoki poziom dźwięku w kanale słuchowym w
hałaśliwym otoczeniu”. Badanie przeprowadzone w 2004 roku wykazało, że słuchawki
douszne wytwarzają wyższy poziom dźwięku niż słuchawki nauszne. 7 W badaniu
zatytułowanym Czy typ telefonu Ea1phone wpływa na ryzyko utraty słuchu spowodowanej
hałasem rekreacyjnym? główny badacz Brian Fligor doszedł do wniosku, że słuchawki
douszne przepuszczają hałas z otoczenia, dlatego ich głośność jest znacznie wyższa niż
słuchawek nausznych lub słuchawek z redukcją szumów. 8
Rozważ te fakty i wnioski z dodatkowych, niedawnych badań
studia:
82 f – Świadomość dźwięku
• Według raportu naukowców z Komisji Europejskiej z 2009 roku na temat nowo

zidentyfikowanych zagrożeń dla zdrowia, po zbadaniu użycia osobistych odtwarzaczy
muzycznych (PMP), stwierdzono, że jeden na dziesięciu użytkowników jest narażony
na ryzyko trwałej utraty słuchu, jeśli słucha PMP na wysokim poziomie przez ponad
godzinę dziennie przez pięć lat.9
• Naukowcy z Uniwersytetu Kolorado i Szpitala Dziecięcego w Bostonie odkryli, że
nastolatki odtwarzają muzykę głośniej niż dorośli i nie są świadome tego, jak głośno
ją odtwarzają. Cory Portnuff, główny badacz, ostrzega: „To kwestia tego, jak wysoko
i jak długo słuchasz”. 1 0 • Nastoletni chłopcy słuchają najgłośniej ze
11
wszystkich grup demograficznych. • Dorośli z normalnym słuchem i
umiejętnościami słyszenia potrzebują stosunku sygnału do szumu (SNR) wynoszącego
6 dB, aby dostrzec zrozumiałą mowę. Dorośli i młodzi dorośli preferują stosunek
sygnału do szumu wynoszący 13 dB podczas korzystania z dowolnego rodzaju
słuchawek i słuchania muzyki. W projekcie badawczym prowadzonym przez Portnuffa
stwierdzono, że preferencje słuchowe nastolatków były aż o 7 dB wyższe, do 20 dB.
„Za każdym razem, gdy zwiększysz poziom dźwięku o trzy decybele, słuchanie o połowę
krócej spowoduje taki sam ubytek słuchu” – mówi Fligor z Uniwersytetu Harvarda.12
„Dzieciak, który kosi moją trawę, używa iPoda. Hałas kosiarki wynosi około 80 do 85
decybeli. Jeśli lubi słuchać swojego iPoda przy głośności powyżej 20 decybeli, mieści się w
zakresie 100–1 decybeli OS . Przy tym poziomie dźwięku nie powinien słuchać dłużej niż 8
do 15 minut.
Długotrwałe słuchanie głośnego rock and rolla przyczyniło się do utraty słuchu u osób
z wyżu demograficznego. Ale PMP będą rzucać znacznie większy cień słuchowy. Papsin
wskazuje, że z pokolenia na pokolenie skumulowany ubytek słuchu związany z hałasem
staje się większy. „Nasi dziadkowie mieli mniejszy ubytek słuchu niż nasi rodzice, a my
mamy większy ubytek słuchu niż nasi rodzice – żyjemy w głośniejszym środowisku i
narażamy się na głośniejszą muzykę i źródła hałasu.”13
W odpowiedzi na obawy dotyczące uszkodzenia słuchu w wyniku długotrwałego
używania iPoda, w 2006 roku wytoczono proces przeciwko Apple. Francja tak poważnie
potraktowała rosnący ubytek słuchu, że przyjęła rygorystyczne przepisy ograniczające
głośność P MP do 100 dB. W Ameryce Apple dołącza ostrzeżenia do swoich iPodów i oferuje
dobrowolne aktualizacje ograniczające głośność. Sugerują, abyś „słuchał odpowiedzialnie,
myślał o głośności i liczył czas.
„14
Co możemy zrobić, aby cieszyć się wspaniałym iPodem w świetle tej lawiny problemów
ze słuchem?
Bezpieczeństwo Sonica
83
Bądź świadomy hałasu, jaki narażasz swój słuch podczas słuchania
dłuższe okresy przy dużych wolumenach.
1. Głośność: Ogranicz głośność do 60 dB, około dwóch trzecich maksymalnej głośności.
objętość mamy.
2. Czas trwania: Audiologowie zalecają używanie urządzenia nie dłużej niż godzinę dziennie. jeśli
słuchasz dłużej, rób częste przerwy na słuchanie.
3. Słuchawki: Lepsze są słuchawki izolujące lub wyciszające dźwięki, które zakrywają całe ucho.* 4.
Test słuchu: Zrób je, jeśli odczuwasz dzwonienie w uszach lub
stłumiony dźwięk po słuchaniu iPoda lub słyszeniu inne głosy mniej wyraźnie.
Nastolatki, dreszczyk emocji, angażowanie się w ryzykowne zachowania, może mieć wyższą
cenę, niż się spodziewano. Rodzice, nic więcej, kupcie swoim dzieciom słuchawki nauszne.
Połączenie długiego czasu trwania i dostarczania słuchawek dousznych jest zabójcze dla
ucha wewnętrznego.
Artykuł z 2009 roku napisany przez Alice Park dla Time.com zakończył się ostrzeżeniem, które jest jak
najbardziej trafne: „Słuchaj zbyt wysoko i zbyt długo, a być może w niedalekiej przyszłości będziesz musiał
wymienić te słuchawki na aparaty słuchowe. " Jak we wszystkim, kluczem jest świadomość. Odpowiedzialne
słuchanie pozwala kontrolować ryzyko.
Należy pamiętać o następujących kwestiach... audiolog Angela King wyjaśnia utratę słuchu: „Ludzie z
dobrym słuchem mają maleńkie komórki rzęsate wyściełające ucho wewnętrzne i przekazujące sygnały
do mózgu, który interpretuje jako dźwięk” – wyjaśnia King. Gdy ucho jest wielokrotnie narażone na hałas
powyżej 80 dB, komórki rzęskowe wymagają pobudzenia krwią lub tlenem, w przeciwnym razie „skutecznie
obumierają”. Przejściowa utrata słuchu lub dzwonienie w uszach (szumy uszne) jest oznaką, że komórki
rzęsate próbują się wyzdrowieje, ale z biegiem czasu powrót do zdrowia staje się niemożliwy i słuch ulega
trwałemu uszkodzeniu.”1�
Bądź fajny! Ciesz się swoim iPodem!
ZDROWA ŚWIADOMOŚĆ DŹWIĘKU
Niezależnie od tego, czy masz ubytek słuchu, czy nie, nigdy nie jest za późno, aby zacząć używać środków
ochrony słuchu i ćwiczyć ochronę słuchu. Niezależnie od tego, jak postrzegamy temperaturę – jednej
osobie może być gorąco, a innej – komfortowo – każdemu
*Słuchawki douszne nie blokują hałasu zewnętrznego, dlatego w hałaśliwym otoczeniu należy zwiększyć
głośność, aby to zrekompensować. Adaptacyjna reakcja ucha pozwala nam przyjmować głośniejsze
dźwięki bez zauważania. Wkrótce znajdziemy się w strefie zagrożenia uszkodzeniem słuchu.
84 Świadomość dźwięku.
osoba słyszy dźwięk nieco inaczej. W rezultacie podatność na hałas i utratę słuchu
16
jest bardzo zróżnicowana.
Wcześniejszy ubytek słuchu nie chroni przed dodatkowymi uszkodzeniami słuchu.
Chociaż możesz nie być tego świadomy, z powodu już zmniejszonego postrzegania
szkodliwych poziomów dźwięku, nadal może mieć miejsce dalsza erozja narządu
Cortiego. Nigdy nie jest za późno, aby zacząć praktykować świadomość dźwiękową.
Jak wspomniałem wcześniej, dźwięki mierzy się w decybelach (dB), a każde
zwiększenie o 10 dB oznacza dziesięciokrotny wzrost energii dźwięku. Zatem 90
dB jest dziesięć razy głośniejsze niż 80 dB. Rzeczywiście, wykładniczy charakter
decybeli jest odpowiednio podobny do skali Richtera dla wstrząsów ziemi.
Tabela 7.1 pokazuje poziom decybeli w typowych środowiskach hałasu.
TABELA 7.1 POZIOM DECIBELÓW pospolitych dźwięków
HAŁAS DECYBELI
Oglądaj tykanie 20
Szept 30
Przeciętna rozmowa 40
Liście szeleszczą 40
Cicha osiedlowa ulica Więc
Zmywarka, kuchenka mikrofalowa, dmuchawa na piecu 60
Brzęczyk budzika 70
Ruch miejski 70
Głośna restauracja 70
Wywóz śmieci, odkurzacz 80
Ruchliwy chodnik miejski 80
STREFA NIEBEZPIECZEŃSTWA DECYBELI
Syrena na baterie w ambulansie zabawkowym 90

Kosiarka 90
Krzyczące dziecko 90
Platforma metra 100
Wiertarka elektryczna, piła łańcuchowa 100
Suszarka 100
Skuter śnieżny 100
Klakson samochodowy II 0
Odśnieżarka II 0
Bezpieczeństwo dźwiękowe �� 85
STREFA NIEBEZPIECZEŃSTWA DECYBELI
Głośny salon gier wideo II 0
Koncert rockowy Ja 00-130
Samochody typu boom (kiedy się pojawiły) 125-138
Silnik odrzutowy na wysokości 30 metrów 130
Postrzałowy 140
Młot pneumatyczny 180
Standardowy wzór na zdrowie dźwięku opiera się na proporcji amplitudy i

długości ekspozycji. Jak głośno i jak długo są czynniki decydujące o tym, czy nastąpi
uszkodzenie słuchu.
U dorosłych ludzi 80 dB to maksymalne natężenie dźwięku, które nie powoduje
utraty zmysłowo-nerwowej niezależnie od czasu trwania.17 Innymi słowy,
niezależnie od tego, jak długo słuchasz czegoś przy 80 dB, nie musisz się martwić
uszkodzeniem ucha. Powyżej 85 dB zaczynasz bawić się ogniem słuchowym.
Uszkodzenie komórek rzęsek pogarsza się wraz z długością ekspozycji i wyższymi
poziomami dB. Z każdym wzrostem dźwięku o 10 dB następuje skok kwantowy.
Poniższa norma dotycząca bezpieczeństwa poziomu hałasu opiera się na
decybelach i poziomach ekspozycji czasowej określonych w 1971 r. przez
amerykański Departament Pracy, Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. W 1984 r. w
wyniku dalszych badań 90 dB przez osiem godzin zmieniono na 85 dB. Dlatego
jako wskaźnik należy zastosować Tabelę 7.2. Został stworzony z myślą o miejscu
pracy, a dzienny czas trwania może być dłuższy niż naprawdę zdrowy dla Twoich uszu.
TABELA 7.2 DOPUSZCZALNE NARAŻENIE NA HAŁAS18
POZIOM DŹWIĘKU (W DECYBELACH) CZAS DNIA (W GODZINACH)
90 8
92 6
95 4
97 3
100 2
102 1,5
105 I
II 0 0,5
1 15 0,25 lub mniej

BEZPIECZNY SYN ICS
Jak więc żyć w naszej hałaśliwej kulturze, nie popadając w paranoję? Celem jest
ochrona naszych wspaniałych mechanizmów słuchowych, abyśmy mogli cieszyć się
pięknymi dźwiękami naszej planety. Tragedią byłaby utrata zdolności postrzegania
dźwięków fletu, śmiechu naszych dzieci, głosu ukochanej osoby i natury. Poważny ubytek
słuchu niekoniecznie zastępuje ciszę innymi dźwiękami; często zastępuje je szum w
uszach lub dźwięki dzwonienia lub brzęczenia w głowie. Uszkodzenia słuchu nie można
lekceważyć. Będzie to miało wpływ na całe Twoje życie. Oto kilka środków ostrożności.
• Ogranicz ekspozycję na dźwięki o natężeniu powyżej 85 dB. Jeśli musisz przebywać w pobliżu
dźwięków przekraczających ten poziom, zminimalizuj ilość czasu wokół każdego narażenia i
noś środki ochrony słuchu. • W
przypadku słuchawek przestrzegaj następujących zasad: Zmniejsz głośność*, ograniczaj ją
jednorazowo do jednej godziny i daj uszom odpocząć. Zachowaj szczególną ostrożność podczas
używania słuchawek podczas ćwiczeń lub pracy (patrz rozdział 9). • Daj uszom odpocząć.
Alternatywne
ciche i hałaśliwe zajęcia. Nie idź bezpośrednio do klubu rockowego po głośnym wydarzeniu
sportowym; jeśli pracujesz w hałaśliwym miejscu pracy, odczekaj kilka godzin, zanim wyruszysz
na skuter śnieżny.
ZABEZPIECZENIA SŁUCHU:
Zatyczki do uszu i UFFS DEAREM
Jeśli musisz krzyczeć, aby Cię usłyszano, oznacza to, że Twoje otoczenie dźwiękowe jest zbyt głośne. W
zależności od intensywności i długości narażenia rozważ dodanie zatyczek do uszu lub nauszników do
swojego repertuaru środków zdrowotnych.
Zatyczki do uszu są łatwo i tanio dostępne w każdej aptece lub aptece.
Nie pozwól swoim dzieciom iść na koncert rockowy bez nich. (Niektóre organizacje rutynowo rozdają
zatyczki do uszu podczas koncertów rockowych. Jedną z takich przykładowych grup jest Hearing
Education and Awareness for Rockers, w skrócie HEAR). Zatyczki do uszu są wykonane z pianki, silikonu
lub wosku i charakteryzują się poziomem redukcji hałasu od
*Większość przenośnych zestawów stereo może wzmacniać muzykę do głośności od 110 do 130 dB. Z czasem wiele
osób woli poziomy odsłuchu mieszczące się w szkodliwym zakresie. Jeśli słuchasz przez słuchawki przenośnego
odtwarzacza taśmowego lub CD z dziesięciocyfrowym pokrętłem głośności ustawionym na 4 lub więcej, możesz
przyczynić się do utraty słuchu.

Bezpieczeństwo dźwiękowe : � � 87
20 do 30 dB. Wata w uszach to fajna koncepcja, ale nie zmniejszy skutecznie

nadmiernych fal dźwiękowych.
Nauszniki można znaleźć w sklepach z artykułami sportowymi. Wytrzymują dłużej niż zatyczki do uszu,
mogą zapewniać lepszą ochronę i mogą być wygodniejsze, w zależności od pogody. Termin nauszniki
(podobnie jak tłumiki do uszu ) nie odnosi się tutaj do rodzaju stosowanych do ogrzewania; są to raczej
specjalne nauszniki zaprojektowane specjalnie do ochrony przed głośnymi dźwiękami.
Twoje wymagania osobiste i zawodowe zadecydują o tym, która kombinacja zatyczek do uszu i
nauszników zapewni Ci odpowiednią ochronę.
Aby zapewnić maksymalną skuteczność, nauszniki i zatyczki muszą być prawidłowo noszone,
konserwowane i wymieniane w razie potrzeby.
Czynności powodujące duży hałas, które mogą przyczynić się do powstania NIHL i w przypadku
których należy podjąć odpowiednie środki poprzez noszenie zatyczek do uszu lub nauszników oraz
ograniczanie czasu ekspozycji, obejmują bardzo głośne telewizory i wieże stereo, dmuchawy do trawy,
kosiarki do trawy, odśnieżarki i elektronarzędzia w pomieszczeniach zamkniętych. dom; wśród zabawek
dla dzieci uważaj na niektóre samochody na baterie, syreny w ambulansach, muzyczne lampki nocne i
zabawkowe odkurzacze.
Skutery śnieżne, narty wodne, motocykle i modele samolotów (latające w pomieszczeniach), a także
prawdziwa i zabawkowa broń palna to przedmioty rekreacyjne, których używanie może prowadzić do NIHL.
WNIOSEK
Ponieważ nasze uszy tak naprawdę nie krwawią po wybuchu sztucznych ogni czy koncercie rockowym,
czasami nie rozumiemy szkód, które sami sobie wyrządzamy. Ale komórki w uchu wewnętrznym bolą.
Jak wspomniano wcześniej, ponad trzydzieści milionów Amerykanów cierpi na utratę słuchu. „Około 75
procent ubytku słuchu u typowego Amerykanina nie jest spowodowane samym procesem starzenia się”
– mówi William Clark, starszy naukowiec w Central Institute for the Deah w St.
Louis, „ale przez to, co zrobiłeś swoim uszom przez całe życie”. 19
Chociaż koncepcja urządzeń ochrony słuchu jest nowatorska w warunkach nieprzemysłowych,
nadszedł czas, aby rozważyć ich zastosowanie. Biorąc pod uwagę rosnący poziom hałasu w społeczeństwie
zachodnim oraz badania jasno określające nieodwracalny ubytek słuchu wywołany hałasem, głupotą
byłoby nie podjąć odpowiednich środków.
Podobnie jak w przypadku narażenia na bierny tytoń i zwiększonego narażenia na światło
ultrafioletowe ze względu na zmniejszoną warstwę ozonową, zanieczyszczenie dźwiękiem wymaga
teraz od nas podjęcia odpowiednich środków w celu ochrony ważnego narządu, percepcji i przyjemności.
Nawet jeśli nie potrzebujesz zatyczek do uszu, świadoma świadomość dźwięku w dużym stopniu pomoże
Ci zachować dobre samopoczucie słuchowe.

ROZDZIAŁ 8
NEURONAUKA
I MUZYKA
W roku 1993 neurobiologia nie była terminem powszechnie interesującym. Na 2662
stronach mojego zaufanego słownika Webstera nie znaleziono definicji neuronauki.

Jednak gdy w 2009 roku wyszukuję informacje w Internecie , pojawia się ponad 12
milionów wyników. Neuronauka i muzyka przynoszą 192 000 wyników.

Neuronaukę można ogólnie zdefiniować jako „naukę o mózgu i układzie
nerwowym”. Towarzystwo Neuronauki* określiło podstawowe zasady
•
neurologia:
• Układ nerwowy kontroluje i reaguje na funkcje organizmu oraz kieruje

zachowaniem. •
Struktura i funkcja układu nerwowego są determinowane przez geny i środowisko

przez całe życie. • Mózg jest podstawą
umysłu.
Wiemy o korzeniach muzyki, która przekracza granice czasu i kultury. Co zatem

powoduje skrzyżowanie muzyki i neuronauki? Fistorycznie rzecz biorąc, naukowe
badania percepcji tonów muzycznych rozpoczęły się wraz z pracą Hermanna
Helmholtza w 1863 roku1 . Następny postęp myśli zajął kolejne sto lat. W 1960 roku
�� laureat Nagrody Nobla Georg
*Amerykańska organizacja non-profit zrzeszająca naukowców i lekarzy zajmujących się badaniami

mózgu i układu nerwowego (www.sfn.org)
88
Neuronauka i muzyka � 89
von Bekesy opublikował Experiments in Hear.ing, a w 1976 roku Reinier Plomp napisał
Aspects of Tone Sensations. Znany fizyk Juan Roederer w swojej książce Music and the
Evolution of Human Brain Function (Music and the Evolution of Human Brain Function)
zestawia wczesne neurologiczne rozważania na temat muzyki i łączy je z nadchodzącą
lawiną
neuronaukową: „Badania Helmholtza, von Bekesy’ego i Plompa” – mówi – „rzuciły

światło na percepcję poszczególnych złożonych tonów muzycznych, superpozycji i
sekwencji tonów oraz podstawowych atrybutów, takich jak wysokość, głośność,
barwa, współbrzmienie, szorstkość, nasycenie, dominacja tonalna i skale. Te wczesne
badania miały na celu ilościowe określenie odczuć osób badanych narażonych na
sygnały tonowe w systematycznych eksperymentach. Korelując wyniki z parametrami
fizycznymi bodźca, wyjaśnia Roederer, psychoakustyka muzyczna stała się nauką
samą w sobie.
„Później zainteresowanie naukowe coraz bardziej przesuwało się w stronę
leżących u podstaw mechanizmów fizjologicznych i neuronalnych” – mówi – „w
szczególności na przetwarzanie wyższego poziomu związane z obrazowaniem
muzycznym (słuch wewnętrzny i kompozycja) oraz afektywną reakcją na muzykę.
Wymagało to prawdziwie interdyscyplinarne podejście, przy wspólnym udziale
muzyków, fizyków, psychologów, fizjologów i
neurobiologów.”2 Michael Thaut jest stypendystą Fulbrighta, profesorem muzyki
i neurologii na Uniwersytecie Stanowym w Kolorado oraz niezwykłym badaczem
muzyki. We wstępie do swojej książki Rytm, muzyka i mózg Thaut odnosi się do
zbiegu muzyki i nauk o mózgu:
Wraz z pojawieniem się współczesnej neuronauki poznawczej i jej nowych

narzędzi do badania ludzkiego mózgu, muzyka „na żywo” jako wysoce złożony,
czasowo uporządkowany i oparty na regułach język zmysłowy szybko stała się
fascynującym tematem badań, prawdopodobnie napędzanym cichą nadzieją, że
te nowe narzędzia i paradygmaty przybliżyłyby nas do zrozumienia funkcji i roli
muzyki oraz jej mechanizmów przyciągania naszych umysłów.
Równolegle jednak z tymi aspiracjami nastąpił inny, niezwykle znaczący postęp

w naukowym badaniu muzyki, być może przez wielu badaczy mniej przewidywany.
Wiemy teraz, że badając fizjologię i neurologię funkcjonowania mózgu w muzyce,
możemy faktycznie uzyskać ogromną wiedzę na temat ogólnych funkcji mózgu
w odniesieniu do percepcji złożonych bodźców dźwiękowych, przetwarzania czasu
i rytmu, przetwarzania różnicowego dźwięków. muzyka i język jako dwa systemy
komunikacji słuchowej, biologiczne substraty uczenia się a wrodzony talent
w sztuce oraz przetwarzanie wyższych funkcji poznawczych związanych z

czasowością i emocjami.
Muzyka stała się bardzo użytecznym modelem do badań mózgu w zakresie
percepcji i poznania. W ostatnich latach stało się całkiem jasne, że jedną z
najbardziej interesujących i prowokacyjnych sugestii wynikających z wysiłków w
dziedzinie muzyki i nauk o mózgu jest uświadomienie sobie muzyki jako
biologicznie głęboko zakorzenionej funkcji ludzkiego mózgu. W mózgu znajdują
3
się obwody neuronowe odpowiedzialne za muzykę.
Skok kwantowy w rozumieniu muzyki i układu nerwowego oraz możliwość administrowania

precyzyjnymi częstotliwościami do określonych zastosowań fizjologicznych* nastąpił dzięki
zaawansowanemu postępowi technologicznemu w zakresie elektroencefalografii (EEG) –
rejestracji aktywności elektrycznej skóry głowy wytwarzanej przez wypalanie neutronów w
mózgu4 oraz poprzez wynalezienie rezonansu magnetycznego (MRI).
MRI to przede wszystkim technika obrazowania medycznego, która wykorzystuje pole

magnetyczne i impulsy energii fal radiowych do wizualizacji wewnętrznej struktury i narządów
wewnątrz ciała. Debiutująca w 1973 roku metoda MR może również wykazywać problemy,
których nie można wykryć innymi metodami obrazowania (prześwietleniami rentgenowskimi,
ultradźwiękami lub tomografią komputerową [CT]). Związek MRI i dźwięku jest
synchroniczny. Cała praca dźwiękowa zaczyna się od rezonansu, czyli zdolności jednej
wibrującej substancji do oddziaływania na pobliską substancję.
Ze względu na możliwość dokładnego zapisu (EEG) i faktycznego wglądu w żywy,
funkcjonalny mózg (MRI), neurobiolodzy głęboko zaangażowali się w ewolucję dźwięku
stosowanego. Używając Google jako przewodnika oraz neurologię i muzykę jako
wyszukiwane hasła, obfitość rozważań akademickich wskazuje na solidną przyszłość dla
zamierzonego dźwięku i muzyki. To znaczy próbka tego, co mogłoby być serią tomów…
• Neurolog Oliver Sacks twierdzi, że muzyka zajmuje więcej obszarów mózgu niż język
i że ludzie są głównym gatunkiem muzycznym5.
• Psychoanalityk Gilbert Rose twierdzi, że nasza reakcja na muzykę zaczyna się od

niewerbalnej relacji emocjonalnej występującej w najwcześniejszej interakcji
niemowlę-rodzic. 6
*Skoncentrowane ultradźwięki o wysokiej intensywności – niedawny przełom w medycynie w

wykorzystaniu częstotliwości dźwięku – są podawane w połączeniu z MRI.
Neuronauka i muzyka '�} 91
• Neurobiolog poznawczy Daniel Levitin ustalił, że „muzyka aktywuje te same

części mózgu i powoduje ten sam koktajl neurochemiczny, co wiele innych
przyjemnych czynności, takich jak orgazmy czy jedzenie czekolady – albo jesteś
hazardzistą wygrywającym zakład lub zażywanie narkotyków, jeśli jesteś
narkomanem. W grę wchodzą zarówno serotonina, jak i dopamina. � •
Neurobiolog Michael Thaut opowiada o latach, które upłynęły od 1990 r.,
przynosząc bezprecedensowy rozwój badań w naukach biomedycznych nad
muzyką, który doprowadził do stworzenia Neurologic Music Therapy (NMT) –
terapeutycznego zastosowania muzyki w procesach poznawczych, sensorycznych,
i dysfunkcja motoryczna spowodowana chorobą neurologiczną ludzkiego
układu nerwowego.8
• Profesor psychologii Stefan Koelsch wskazuje, że ludzki mózg przetwarza
muzykę i język za pomocą nakładających się mechanizmów poznawczych
i że elementy muzyczne torują drogę do zdolności językowych wcześniej
niż elementy fonetyczne.9
• Muzykoterapeutka Concetta Tomaino, współzałożycielka Instytutu Muzyki i
Funkcji Neurologicznych, pracuje z pacjentami z chorobą Parkinsona,
Alzheimera oraz osobami cierpiącymi na skutki udaru lub innych chorób
mózgu. „Rytm można wykorzystać do pobudzenia ruchu, gdy niezależny ruch,
inicjacja lub równowaga stanowi problem. Niewielka zmiana orientacji, na
przykład podążanie zamiast inicjowania, umożliwia osiągnięcie tej funkcji. „1 0
• Neurolog Gottfried Schlaug uznał muzyków za idealne przykłady zdolności

ludzkiego mózgu do adaptacji strukturalnej i funkcjonalnej. Mózgi
muzyków dostosowują się do specjalnych wymagań związanych z
wytrenowanym występem, umożliwiając wykorzystanie
takich umiejętności, jak słuch absolutny.1 1 • Psycholog rozwoju Judy Plantinga i dr Lau
Trainor, dyrektor laboratorium rozwoju słuchu, wykazał, że dwumiesięczne
niemowlę po zapoznaniu się z melodią potrafi zapamiętać tę melodię i
odróżnić ją od porównywalnego utworu muzycznego.12
• Neurobiolog Aniruddh D. Patel po zbadaniu tańczącej kakadu, która

dostosowuje tempo swoich rytmicznych ruchów do zmian tempa muzyki,
uważa, że synchronizacja z rytmem muzycznym nie jest zachowaniem
wyłącznie ludzkim. 13
• Profesor psychologii Isabelle Peretz twierdzi, że dowody wskazują na
istnienie biologicznych podstaw emocji muzycznych, co może wyjaśniać,
dlaczego muzyka jest idealnym instrumentem do wywoływania emocji
92 � � Świadomość dźwięku
reakcja, ponieważ komunikacja muzyczna, podstawowe emocje, jest mechanizmem
przygotowanym biologicznie.14 •
Profesor psychologii Petr Janata zlokalizował obszar tuż za czołem, który wydaje się
być punktem łączącym muzykę, emocje i pamięć. W innych badaniach
zidentyfikowano także przyśrodkową korę przedczołową jako jeden z ostatnich
obszarów ulegających atrofii w przebiegu choroby Alzheimera. 15
Muzyka jako model funkcji poznawczych W 2009 roku

ukazał się artykuł zatytułowany „Jak mózg przetwarza muzykę?” opublikowano w
ClinicalMedicine, czasopiśmie Royal College of Physicians. J. Warren, badacz z Krajowego
Szpitala Neurologii i Neurochirurgii w Londynie, napisał o aktualnym zjawisku: poznawanie
sposobu, w jaki mózg organizuje i przetwarza muzykę, stało się ogromnym
zainteresowaniem współczesnej społeczności neuronaukowej. Dzięki rosnącemu
zaawansowaniu technologii obrazowania mózgu neurobiolodzy odkryli, że przetwarzanie
muzyki zapewnia nowy model badania niewerbalnych funkcji mózgu.
„Wyłaniający się obraz jest złożony, ale spójny i wykracza poza starsze
koncepcje o muzyce jako prowincji o pojedynczego obszaru mózgu lub półkuli
do koncepcji o muzyki jako zjawiska „całego mózgu”. Warren pisze: „Muzyka
angażuje rozproszony zestaw modułów okorowych, które przetwarzają różne
elementy percepcyjne, poznawcze i emocjonalne z różną selektywnością.
16
Kluczowym wyzwaniem na przyszłość jest raczej pytanie „dlaczego” niż
„jak” mózg przetwarza muzykę”. Li?il Neuroscience and

music — Listę szkół, lahs i aktualnych
zasobów można znaleźć na stronie: ThePowerOfSound.com/N euroscienceReso
ROZDZIAŁ 9
MUZYKA I DŹWIĘK
W TWOIM ŻYCIU
Nota autora: Podczas czytania tego rozdziału zalecam korzystanie ze strony

towarzyszącej. W dwunastu omówionych tutaj kategoriach znajduje się ponad
sześćdziesiąt abstraktów, które możesz obejrzeć w Internecie, oprócz tego, co masz na
tych stronach. Biorąc pod uwagę, że badania naukowe są medium dynamicznym i ciągle
się zmieniają, będę nadal dodawać nowe badania w tych kategoriach w Internecie.
W barze zaobserwowano czterdziestu mężczyzn pijących piwo...
Brzmi jak idealny pomysł na żart. Jednak w rzeczywistości pochodzi to z francuskiego

badania z 2008 roku dotyczącego wpływu muzyki ob na spożycie alkoholu-tiolilu. Liczne
1111!!'!�� streszczenia, o których mowa w tym rozdziale, pochodzą z okresu od 1 973 do 201 0. Nie
stanowią one pełnego kompendium badań międzynarodowych. Jednakże reprezentują
one badania, które uważam za istotne, istotne i interesujące. Niektóre mnie zadziwiły,
inne rozśmieszyły; wiele z nich spowodowało, że podrapałem się po głowie i musiałem
�-��
kilka razy przeczytać te badania ponownie.
Wszystko to pomogło mi uświadomić sobie, jak daleko zaszły badania naukowe nad
muzyką i jakie rygorystyczne badania są przed nami. Ciekawa uwaga na marginesie...
niektóre badania zaprzeczają innym. Zamieszczam to, aby pokazać różnorodne myślenie i
rezultaty dotyczące tej tajemniczej rzeczy, którą nazywamy muzyką. Tam, gdzie było to
��
możliwe, umieściłem informacje online w celu uzyskania dalszych szczegółów.
Do tego momentu zbadałem dźwięk fizyczny i słuch mechaniczny. Przyjrzałem się

wpływowi na ton, tempo i wzór ciała.
��-�
Eleganckie teorie Alfreda Toma rzucają światło na zjawiska fizjologiczne i fizjologiczne
93
94 1 � Świadomość dźwięku
efekty psychologiczne, stymulacja dźwiękiem. Pojawienie się nowej dziedziny nauki,

neuronauki muzycznej, pomaga nam zrozumieć, jak poznaje się muzykę. (Zapytanie
„dlaczego” jeszcze nie nadeszło.) Wreszcie zrozumienie pulsów ciała i kwestii
bezpieczeństwa dźwiękowego doprowadziło mnie do praktycznych sugestii, które
obejmują wszystkie powyższe tematy.
W tym rozdziale przedstawiam zebrane badania i podam zalecenia dotyczące
zastosowań osobistych w zakresie zasad psychoakustycznych. Od „Muzyki dla dzieci” po
„Świadomość dźwięku i szpital” moim zamiarem jest zainspirowanie i zaintrygowanie
Cię oraz zachęcenie do przeprowadzenia kolejnego wspaniałego badania na temat
intencjonalnej muzyki i dźwięku. Dodatkowe kategorie obejmują: nastolatki, seniorzy,
wczesną edukację, koncentrację i naukę, fitness i lekkoatletykę, miejsce pracy, dom,
samochód, szpital oraz muzykę i serce.
Bądź świadomy mocy dźwięku i używaj go świadomie. Jak w przypadku każdej

substancji, mogą mieć zastosowania pozytywne i negatywne. Pomyśl o muzyce i
dźwięku jak o narkotykach dla myślących ludzi. Mogą wzmacniać, pobudzać lub
przygnębiać. Podobnie jak jedzenie, woda, wino, seks i farmaceutyki, wszystko
sprowadza się do częstotliwości i dawkowania. Pojawia się pytanie: jak często i w
jakich ilościach? W odniesieniu do skuteczności stymulacji słuchu i równowagi układu
nerwowego, odpowiedź jest zawsze indywidualna. To jest natura dźwięku: subtelna,
potężna, osobista.
Te zalecane opcje są oferowane jako punkt wyjścia. Wierzę, że biorąc pod uwagę
różnice między poszczególnymi układami nerwowymi, to, co działa dobrze na jednego,
może mieć inny wpływ na inny. Dlatego preferowaną metodą skutecznej recepty
dźwiękowej jest zastosowanie zasad rezonansu i porywania do każdej indywidualnej
sytuacji. Pomyśl o muzyce i dźwięku jako o samopomocy dla układu nerwowego.
Kompiluj własne listy w oparciu o osobiste preferencje i intencje aplikacji.
MUZYKA DLA DZIECI
W 1998 r. kilka stanów Ameryki uchwaliło przepisy dotyczące stosowania muzyki

klasycznej dla niemowląt i małych dzieci. W Gruzji każdy noworodek opuszcza szpital z
klasyczną płytą CD lub kasetą – prezent od państwa! Floryda wymaga obecnie, aby
wszystkie finansowane przez państwo placówki opieki nad dziećmi codziennie
odtwarzały muzykę klasyczną. Jaka była geneza tego pomysłu?
Naukowcy badający rozwój mózgu niemowląt twierdzą, że niemowlęta
1
wrażliwość na muzykę może rozwinąć się już w wieku czterech miesięcy.
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu ·' � 95
Zdaniem Tomatisa przetwarzanie dźwięku nie jest dla noworodka wcale nową funkcją.
Uważa, że nienarodzone dziecko słyszało przez cztery i pół miesiąca przed urodzeniem.
2 Dlatego też po urodzeniu dziecka i przełączeniu ucha zewnętrznego i środkowego z
indukcji cieczy na indukcję powietrza, mechanizm słuchowy dziecka jest w 100%
sprawny.
Po urodzeniu mózg dziecka jest masą neuronów. Potencjał uczenia się umiejętności
fizycznych i umysłowych staje się rzeczywistością, gdy ścieżki neuronowe łączą się z
różnymi częściami mózgu. Pierwsze kilka lat określi zdolność dziecka do uczenia się
przez resztę jego życia, ponieważ w tych wczesnych latach komórki nerwowe tworzą
3
się i łączą w zdumiewającym tempie.
Najnowsze badania pokazują, że muzyka jest odbierana w wielu obszarach mózgu.
Według badań przeprowadzonych w 1998 roku na Uniwersytecie w Teksasie, eksperci
muzyczni ustalili, że rytm jest śledzony przez móżdżek, melodia odbierana przez płaty
skroniowe, a interpretacja zapisu muzycznego dokonywana jest w obszarach po prawej
stronie mózgu, które odpowiadają do obszarów po lewej stronie, które przetwarzają
język.4 Obwód rozumowania
przestrzennego i matematyki leży w korze mózgu lub w jej pobliżu. Funkcja percepcji
muzycznej odbywa się częściowo w tym samym obszarze. Kiedy dziecko słyszy
muzykę, stymuluje tę część mózgu, co powoduje przyspieszenie rozwoju neuronów
noworodka. Teoretycznie powinno to prowadzić do lepszego funkcjonowania mózgu w
zakresie rozumowania matematycznego i przestrzennego; zwiększone obwody
neuronowe są ubocznym skutkiem percepcji muzyki.
Ponadto język i muzyka są formami komunikacji opierającymi się na wysoce
zorganizowanych zmianach wysokości tonu, akcentu, rytmu i barwy głosu. Chociaż są
to odrębne systemy poznawcze, zarówno język, jak i muzyka są bogate w
harmoniczne, czyli podteksty dźwięku, które nadają mu rezonans i wyróżnienie. W
języku dźwięki są łączone we wzory-słowa. Muzyka ma ten sam wzór z melodyjnymi
frazami.
Jak donosi magazyn Discover , w eksperymencie przeprowadzonym w 1995 roku
przez Sandrę Trehub, psycholog rozwojową na Uniwersytecie w Toronto,
sześciomiesięcznym dzieciom odtwarzano powtarzające się interwały, od czasu do
czasu podnoszone lub obniżane, aby sprawdzić, czy niemowlęta potrafią rozszyfrować
różnica we wzorze. Mogliby, zwłaszcza gdy interwały testów były idealne, piąte lub
czwarte. Jest rzeczą oczywistą, że istnieje związek pomiędzy muzyką a językiem.
Zakłada się, że wystawiając dzieci na działanie złożonych struktur muzycznych, w

ich mózgach z konieczności rozwiną się połączenia neuronowe. Naturalną reakcją na
interpretację tego zjawiska jest chemiczne oddziaływanie połączeń neuronowych
96 G) Świadomość dźwięku
przychodzące dane. W tym przypadku dane mają formę dźwiękową. Fakt, że

umiejętności matematyczne, językowe i rozumowanie przestrzenne korzystają z
rozwoju neuronów stymulowanego bodźcem muzycznym, jest być może zbiegiem
okoliczności, och, sąsiedztwa mózgu. Innymi słowy, funkcje mózgu, które graniczą z
muzycznymi obszarami percepcyjnymi (tą częścią mózgu, że tak powiem) lub je
współdzielą, mogą rozwijać się poprzez skojarzenia.
Muzyka w opiece nad noworodkiem Do

szóstego miesiąca życia nienarodzonego dziecka nie tylko słyszy muzykę, ale także
6
reaguje, wchodzi w interakcję, różnicuje się, a nawet ma preferencje.
Naukowcy odkryli, że płód będzie skakał w rytm bębna orkiestry. Nieświadome
wspomnienie bicia serca matki w macicy wydaje się być powodem, dla którego dziecko
pociesza się, przytulając go do czyjejś klatki piersiowej, lub kołysze do snu miarowym
tykaniem zegara. Niezależnie od kultury i opiekuna, dzieci instynktownie trzyma się
głowę blisko serca. Bicie serca matki było dźwiękiem, który zdominował świat
nienarodzonego dziecka.
Inne głosy i znajome dźwięki dodają harmonii progresywnej kompozycji, symfonii

macicy. Od szesnastego tygodnia nienarodzone dziecko potrafi już słyszeć. Płód ma
wiele do słuchania, ponieważ ciężarny brzuch i macica to miejsca bardzo hałaśliwe. Jak
możesz sobie wyobrazić, ciągły przepływ krwi przez łożysko jest nieprzerwaną rzeką,
och, dźwięk. Badania dotyczące zdolności słuchowych noworodków sugerują, że
niemowlęta wolą głosy wysokie od niskich. To ma sens; głos mamy – w zakresie
wysokich częstotliwości – był ciągłym zjawiskiem przedurodzeniowym. Przypomnicie
sobie osobiste doświadczenia psychiatry i praktyka Tomatisa Rona Minsona, który
stwierdził: „Powszechnie wiadomo, że wśród adoptowanych dzieci występuje większa
częstość występowania trudności w uczeniu się niż w populacji ogólnej”. W kręgach
Tomatisa powszechnie uważa się, że dziecko zabrane ze swojego naturalnego
środowiska dźwiękowego – z dala od naturalnej matki – będzie miało raczej tendencję
do „zamykania się”, co jest normalne.
odruch och „wyciąganie ręki”. Terminy te mają charakter metaforyczny, ponieważ

Tomatis nie odnosi się do rzeczywistej reakcji fizycznej, ale do reakcji psychologicznej,
która szybko przekłada się na fizjologiczne objawy ucha i mózgu.
Wybierając dźwięki i muzykę dla noworodka, należy wziąć pod uwagę rodzaj
muzyki, której matka słuchała przed urodzeniem, a także reakcję dziecka na muzykę.
Znane elementy pomogą dziecku poczuć się bezpiecznie w zupełnie nowym
środowisku. Noworodek, podobnie jak dziecko lub dorosły, szuka znajomości. To, co
rozpoznajemy, sprawia, że czujemy się bezpiecznie.
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu ��J 97
Najnowsze badania
„Muzyka i poród”. W niedawnym badaniu naukowcy ustalili, że jeśli muzyka była

wykorzystywana w ramach przygotowań kobiety do porodu, muzykoterapia była
korzystna także podczas porodu. Muzyka w połączeniu z pozytywnym nastawieniem
psychicznym pomogły kobiecie się zrelaksować, dlatego potrzebowała mniej leków.
To z kolei doprowadziło do lepszych wyników dla dziecka, ponieważ nie wystąpiła
depresja oddechowa spowodowana przezłożyskowym transferem leków.
Podczas normalnych porodów i cięć cesarskich (w znieczuleniu zewnątrzoponowym)
muzyka odgrywa rolę odwracającą uwagę, zmieniającą percepcję bólu,
zmniejszającą niepokój i stanowiącą część świętowania porodu.
„Muzyka może złagodzić ból wrogów”. Badanie przeprowadzone w 2009 roku przez
naukowców z Uniwersytetu w Albercie wskazuje, że odtwarzanie muzyki dla
wcześniaków może mieć korzystny wpływ, łagodząc ból i ułatwiając noworodkom
rozpoczęcie karmienia doustnego. Podczas bolesnych zabiegów niemowlętom
odtwarzano klasyczne utwory i kołysanki. Monitorowano tętno i rytm ciała dzieci, aby
zmierzyć wpływ muzyki.
Wyniki tego badania wykazują pewne pozytywne rezultaty: spokojniejsze

niemowlęta podczas zabiegów, stabilniejsze tętno i częstsze karmienie doustne.
Naukowcy przyznają, że muzyka łagodzi niemowlęta; jednakże, aby wykazać możliwe
właściwości łagodzące ból, potrzebne są naukowo losowe testy z grupą kontrolną.
„Wpływ kołysanki aktywowanej smoczkiem na przyrost masy ciała u

wcześniaków”. „W ciągu ostatnich 5 lat wzrosła liczba wcześniaków
przeżywających na oddziale intensywnej terapii noworodków, a także wzrastały
koszty każdego dnia pobytu niemowlęcia na tym oddziale. Ważne jest, aby
wcześniak nabył umiejętności karmienia niezbędne do przyrost masy ciała,
który prowadzi do wypisu ze szpitala, a ostatnie osiągnięcia wskazują na
skuteczność wykorzystania muzyki warunkowej do nauczania umiejętności ssania wcześ
Celem pierwszej analizy w tym badaniu z 2005 roku było określenie wpływu
prób kołysanki aktywowanej smoczkiem (PAL) na przyrost masy ciała u
wcześniaków. W ciągu dwóch lat sześćdziesiąt dwa infGnts z próby 188 spełniły
kryteria analizy. W drugiej analizie przeanalizowano przyrost masy ciała przed
użyciem PAL, podczas stosowania PAL i po użyciu PAL i wykazano wyraźne
tendencje większego przyrostu masy ciała podczas
stosowania PAL.8 �i ThePowerOfSound.com/BahiesResearch

98 ( �Świadomość dźwięku
Dodatkowe badania obejmują:
• „Muzyka na żywo jest korzystna dla wcześniaków na oddziale intensywnej noworodków

Opieka."
• „Muzykoterapia w opiece nad wcześniakiem”. • „Wpływ muzyki na ból

kolki noworodkowej i obrzezania”.
Świadomość dźwięku u niemowląt

Słowa, matematyka, percepcja przestrzenna i muzyka są ze sobą powiązane w mózgu.
Można się spodziewać, że jeśli pobudzisz jedną zdolność, inne będą prosperować. Idąc tym
tokiem myślenia, dlaczego nie otoczyć dziecka równaniami numerycznymi? Czy stymulacja
matematycznej części mózgu nie zwiększyłaby również liczby neuronów odpowiedzialnych
za przetwarzanie muzyczne?
Prawdopodobnie nie.
Wyzwalanie mózgowe, które zachodzi poprzez uszy, różni się od tego, które zachodzi
poprzez oczy. Autorzy podręczników do fizjologii chętnie przyznają, że wiedza na temat
percepcji słuchowej mózgu – choć jest zaawansowana – jest niepełna. Dość powiedzieć, że
dźwięk i ucho odgrywają w rozwoju układu nerwowego rolę zupełnie inną niż oczy, nos i
usta.
Muzyka klasyczna dla dzieci? Absolutnie. Nauczą się piękna i formy.

Będą zahipnotyzowani dźwiękami; delikatne harmonie je ukoją.
Doskonałość istnieje zarówno w złożonej muzyce klasycznej, jak i w prostocie pojedynczej linii
melodycznej.
Ale jaka muzyka? możesz zapytać. Korzystając ze swojego zrozumienia porywania, określ,
co chcesz osiągnąć. Jeśli chcesz pomóc dziecku zasnąć, używaj ruchów adagio i Iento
(powolnych). Jeśli chcesz uspokoić niewygodne dziecko, użyj prostych utworów muzycznych
z lekką gęstością orkiestracji, takich jak solówki na gitarze akustycznej oraz duety na harfie i
flecie. Łatwiej będzie działać na układ nerwowy zmęczonego rodzica i dziecka, jeśli źródło
dźwięku będzie nieskomplikowane i wymaga mniej energii do przetworzenia. Aby odwrócić
uwagę lub zabawić malucha, wybierz to, co lubisz. Pamiętaj, aby zawsze zachować miękkość
i delikatność. Głośne, nagłe dźwięki mogą przestraszyć dziecko. To nigdy nie jest celem
muzyki i zniweczy to Twoje cele w używaniu muzyki do ulepszania i wspierania.
A co najlepsze... śpiewaj swojemu dziecku. Niezależnie od wspaniałości klasycznego

repertuaru, słodki, pełen miłości głos matki jest najlepszym środkiem przeciwbólowym dla
dziecka. Jedyne, co jest bliskie, to głos ojca, zwłaszcza jeśli był on obecny wokalnie podczas
ciąży. Zdaniem Tomatisa,
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu � � 99
im częściej noworodek słyszy głos matki, tym bardziej będzie zabiegać o ponowne
połączenie. To najlepsza rzecz dla rozwijającego się dziecka.
MUZYKA DLA MŁODZIEŻY
Niesamowity czas przejściowy między dzieciństwem a dorosłością wydaje się luźno

wpisywać w kategorię dorastania – od dwunastu do dziewiętnastu lat.
W okresie dojrzewania szalejące hormony powodują zmiany w ciele wraz z pojawieniem
się seksualności. Prawo jazdy daje nieznaną dotąd swobodę. Intensyfikuje się interakcja
społeczna. Przygotowanie do studiów powoduje wzrost presji akademickiej. Możliwości jest
mnóstwo: Co lubisz? Kto tu rządzi i dlaczego?
Co chcesz zrobić ze swoim życiem? Kiedy idziesz, żeby wyjść z domu?
To ważne pytania, które sięgają korzeni bezpieczeństwa, uziemienia i poczucia własnej
wartości. Poszukiwanie duszy w tym czasie może powodować niepokój i stres. Znalezienie
sposobów poradzenia sobie z nadchodzącymi zmianami kwantowymi jest dobrze wytartym
rytuałem przejścia. Muzyka i nastolatki to połączenie stworzone w niebie.. . albo niektórzy
mogliby powiedzieć: do diabła! Dowiedzmy się dlaczego.
„Muzyka ma silny wpływ na zachowanie i może to robić poprzez komunikowanie
nastrojów i emocji”. Jak zauważa badacz dźwięku NM Weinberger, liczne badania
potwierdzają potężny wpływ muzyki na nastrój i emocje9. Według znanego pioniera w
dziedzinie psychiatrycznych aspektów muzyki, dr Petera Ostwalda z Uniwersytetu
Kalifornijskiego w San Francisco, muzyka jest „ formą zachowań społecznych… symbolicznym
0
przeżyciem emocjonalnym.”1 Co więcej, muzyka może
stanowić formę komunikacji niewerbalnej, której znaczenie jest niewysłowione; nie da się
tego ująć słowami. Być może muzyka istnieje z powodu potrzeby wyrażania emocji, które
„można jedynie z grubsza zmierzyć lub opisać słowami”11
„Dlatego” – podsumowuje Weinberger – „muzyka może szybko i skutecznie tworzyć

nastrój i to w sposób trudny do osiągnięcia innymi środkami. (Nawet jeśli jest adekwatne
do zadania, słowo pisane nie może tego zrobić tak szybko, a użyte często musi przekazywać
określone otoczenie, treść i obrazy wizualne, które same w sobie zakłócają myślenie lub je
zmieniają.) kierowane obrazy. Jak słowa i muzyka
wpływają na nas?
Przeprowadzono wiele badań na ten temat. Jednak jedno z ostatnich badań zawiera
zwięzłe stwierdzenie: muzyka i kierowane obrazy faktycznie zmieniają wydzielanie
hormonów. W badaniu z 1996 roku zatytułowanym „Efekt wybranej klasyki
Muzyka i spontaniczne obrazy na g-endorfinę osocza” badacze badali wpływ muzyki i

obrazów werbalnych. Starali się ustalić, czy cisza, sama muzyka lub muzyka ze sterowanymi
obrazami werbalnymi może powodować zmniejszenie wydzielania pewnego hormon stresu.
Znaczący spadek tego hormonu stwierdzono w grupie ochotników korzystających łącznie z
muzyki i obrazów. Żadna inna grupa nie wykazała znaczących zmian.13 Czym jest obrazowanie
sterowane? Mówiąc najprościej, określiłbym to jako narzędzie psychologiczne, które celowo
używa języka do
malowania świadomych i podświadomych obrazów w celu uzyskania określonego efektu
terapeutycznego. Metodologię tę można zastosować w relaksacji, samoleczeniu lub w
kontekście psychoterapeutycznym. Kiedy słowa są używane w połączeniu z muzyką, która
uzupełnia obrazy, powstaje bardzo potężny efekt do mózgu wysyłane są sygnały werbalne i
niewerbalne. Dość często wprowadzenie w stan transu ułatwia głębsze wprowadzenie
kierowanych obrazów. A co może wywołać trans? Rytm i porywanie.14
Kiedy zrozumiemy zdolność muzyki do wywoływania emocji i nastroju oraz zdolność

otword do stymulowania i etykietowania uczuć, wyłania się obraz potężnej kombinacji
otword, rytmu i muzyki. Dodaj do tego wrażliwą nastoletnią psychikę i mamy przepis na
znaczny wpływ.
Muzyka dla badań nad
nastolatkami f_:2� ThePowerOfSound.com/TeensResearch
• „Posłuchaj: teksty piosenek o wulgaryzmach mogą promować ryzykowne zachowania”.

(2009)
• „Poczucie rytmu: znaczenie muzyki rapowej dla zróżnicowanych etnicznie studentów

ze Środkowego Zachodu”. (2007) • „Zróżnicowany
wpływ płci na kontakt z muzyką rap na Afroamerykanów”. (1995)
• „Natychmiastowy wpływ morderczych, samobójczych i pokojowych utworów heavy

metalowych i rapowych na nastroje studentów”. ( 1 995) • „Wpływ mizoginicznej
muzyki rapowej na agresję seksualną wobec kobiet”. ( 1 995) • „Związek między
muzyką heavy metalową i
rapem a zamieszaniem wśród młodzieży: rzeczywistość czy artefakt?” ( 1 994) •
„Samobójstwo nastolatków: preferencje muzyczne jako
wskaźnik podatności na zagrożenia”.

( 1992)
• „Młodzież i ich muzyka”. ( 1 989)
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu � I 0 I
• „Zainteresowanie młodzieży destrukcyjnymi motywami rocka i ich poglądy na ten temat
Muzyka.” (1987)
Rozsądna świadomość nastolatków

Jeśli przejrzysz tytuły tych badań, możesz pomyśleć, że celowo szukałem najbardziej
potępiających i negatywnych raportów, jakie mogłem znaleźć.
Bynajmniej. W moich obszernych przeglądach literatury czasopism medycznych i
psychologicznych (w których opisano najnowsze badania) artykuły te stanowiły sumę tego, co
odkryłem. Przeglądając popularną prasę (główne magazyny i gazety codzienne), znalazłem
następujące artykuły: „Sonic Boomers: Turning Up the Volume”, „Czy muzyka rockowa psuje
umysły naszych dzieci?”, „Rock nie psuje nikomu umysłu” ... Ale Heavy Metal po prostu może”,
„Muzyka średniego wieku”,
„Decibel Disciples: młodzi duchem head bangerzy i ich heavy metalowy styl życia” oraz „Czy
muzyka rap potrzebuje etykiety ostrzegawczej?”
Z wyjątkiem „Midlife Music” wszystkie artykuły kwestionowały negatywne skutki muzyki
rockowej, heavy metalowej i rapowej. „Muzyka rockowa jest potępiana jako plaga społeczeństwa,
odkąd została po raz pierwszy przedstawiona amerykańskiej publiczności przez Billa Haleya i
zespół The Comets w roku 1955” – stwierdza Mary Ballard, profesor psychologii i specjalistka
od wpływu mediów na człowieka. młodzież i dzieci. Może tak być, ponieważ fundamenty
rock'n'rolla zbudowano na buncie, buncie i wyrażaniu młodzieńczego niepokoju. Ballard
kontynuuje: „Dwa podgatunki: rock, heavy metal i rap, mogą najlepiej ilustrować zarówno
rebelię, jak i pozbawienie praw wyborczych, jakiego doświadcza wielu nastolatków.
Jednocześnie muzyka heavy metal i rap często uosabiają najgorsze lęki rodziców młodzieży
tego pokolenia, czyli seks, narkotyki i przemoc.
W ten sposób te dwa rodzaje muzyki rockowej stały się centrum kontrowersji, która sięgała
od kazań w małych kościołach miejskich po przesłuchania na Kapitolu.”15 Seks, narkotyki i
przemoc… W latach
sześćdziesiątych XX wieku słynne hasło lifestylowe był „Jex, narkotyki i rock and roll ”. Jednak
od tego czasu wiele się zmieniło.
Niebezpieczne choroby przenoszone drogą płciową, takie jak AIDS, uparty urok niszczących
życie twardych narkotyków, takich jak crack, i rozprzestrzenianie się broni krótkiej na naszych
ulicach – wszystko to pomogło zszarganić atrakcyjność wczesnego okrzyku bojowego
kontrkultury. Sytuacja dzisiejszych dzieci wygląda zupełnie inaczej niż w czasach, gdy wielu z
nas dorastało w upojnych dniach pierwotnego festiwalu Woodstock, który z perspektywy czasu
wydaje się niemal niewinny.
Muzyka nadal odgrywa wyjątkową rolę, ale stawka jest teraz wyższa.
Odkąd muzyka rockowa pojawiła się prawie sześćdziesiąt lat temu, pozostaje ona słuchowa
102 (�} Świadomość dźwięku
hymn indywidualizujących się nastolatków. Jedną z rzeczy, która się zmieniła, jest jednak
swobodna wszechobecność muzyki wśród dzisiejszych nastolatków. Dzięki nowym
technologiom, takim jak odtwarzacze cyfrowe i lekkie słuchawki, muzyka może być teraz
stałym towarzyszem. W czasopiśmie American Medical Associations, opublikowanym w
raporcie „Adolescents and They Music”, dr Elizabeth Brown odnotowała, że pomiędzy
siódmą a dwunastą klasą przeciętny nastolatek słucha muzyki rockowej przez 10500
godzin, czyli nieco mniej niż cała liczba godzin spędzonych w klasie od przedszkola do
liceum .16
Ta statystyka jest porażająca. Kiedy moja córka miała sześć lat, dałem jej przenośny
odtwarzacz CD i kilkanaście starannie wybranych płyt CD. Nie zapisałem jej celowo w
„nawyk” muzyczny. Chciałem wprowadzić ją w radość muzyki, żeby odkryła różne style.
Chciałem, żeby poznała muzykę jako dobrą przyjaciółkę – miejsce, do którego może się
udać, gdy jest zbyt wiele słów. Wybrałem melodie z programów, głupie melodie oraz
świąteczną muzykę irlandzką, gregoriańską i żydowską. Wśród nich znalazły się albumy
z światowymi rytmami dla dzieci oraz dramaty muzyczne Mozarta, Vivaldiego i Haendla.
Wolałbym, żeby słuchała muzyki, niż bezmyślnie siedziała przed telewizorem. Uważam, że
ważne jest, aby od najmłodszych lat dzielić się z dziećmi swoją miłością do muzyki i
nawiązywać z nimi roboczy dialog na temat ich wyborów sensorycznych.
Wielu rodziców, badaczy i prawodawców dostrzega korelacje między eskalacją

przemocy a tekstami rockowymi o charakterze graficznym lub pełnym przemocy. Zwracają
uwagę, że dzieci noszące zestawy słuchawkowe żyją w niemonitorowanym świecie
powtarzających się sugestii. Wiele osób wierzy, że przynajmniej telewizja jest forum
publicznym, którego można doświadczać jako rodzina, a także omawiać i przetwarzać.
Czy nastolatki, które spędzają 1 0500 godzin słuchając muzyki, nie ćwiczą sztuki z
wyboru? Czy wolna wola, preferencje i osądy nie są ważnymi elementami doskonalenia
umiejętności dorosłych? W tej książce dużo czasu poświęciłem propagowaniu celowego
wykorzystania muzyki i dźwięku. Czy ktoś zmusza dzieci do słuchania czegoś, co im się
nie podoba, czy też skłaniają się ku muzyce, która rezonuje z nimi emocjonalnie lub
fizycznie?
Jeśli nastolatki odczuwają frustrację, wściekłość i rozpacz, znajdą muzykę, która
rozwiąże te problemy. Być może dlatego głównymi odbiorcami muzyki heavy metalowej są
nastoletni mężczyźni. Jakie problemy zaprzątają umysł nastolatki? Miłość, czułość,
„robienie tego”. Kto kupuje miliony albumów wytwornych, uroczych osiemnastolatków,
męskich symboli seksu? Czternastoletnie dziewczyny. Jakie są tematy tej muzyki? Najlepsi
przyjaciele, miłość, czułość i tym podobne. Przypomnij sobie, kto krzyczał na wczesnego
Elvisa i Beatlesów
koncerty.
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu {, ja 03
Przechodząc do roku 20 1 0, przyjrzyjmy się wpływowi muzyki heavy metalowej i rapowej

z psychoakustycznego punktu widzenia. Podstawowymi elementami muzycznymi rapu są
dość powolne, powtarzalne rytmy na automacie perkusyjnym wraz z dużą ilością basu z
przodu. To jest dźwiękowe valium! Rytm spowalnia układ nerwowy. Przewaga basu nie
energetyzuje układu nerwowego; raczej się rozładowuje. Dodaj tekst, rapowany w
okresowej rytmie. Ten styl mówienia w połączeniu ze stabilną perkusją ułatwia trans.
Przypomnijmy, że na początku tej części poświęconej nastolatkom mówiłem o potędze

muzyki i kierowanych obrazach. Muzyka rap to niezwykłe narzędzie dźwiękowe. Zawiera
wszystkie elementy urządzenia terapeutycznego. Pytanie jednak brzmi, czy kierowana przez
nią wyobraźnia jest pozytywna, czy też obejmuje i przekazuje wartości negatywne. Część
tej muzyki jest pozytywna, a część nie. Gwiazdy rapu oskarżone o morderstwo nie są
dokładnie takim wzorem do naśladowania, jakiego pragnie każdy rodzic.
Czy jednak ta sytuacja, która wyprzedziła i przekroczyła wszelkie granice rasowe, nie jest
odzwierciedleniem naszej kultury? A może definiuje naszą kulturę?

Heavy metal podąża tymi samymi śladami co rap, z dużą ilością basu, ale szybszymi
rytmami. Tam, gdzie rap stara się zachować powolność i niski poziom, muzyka heavy
metalowa powoduje taki sam wstrząs w systemie nerwowym poprzez przeciążenie –
mnóstwo zniekształceń staje się bardzo głośnych. Tematyka muzyki headbanger jest
zazwyczaj negatywna. Niewiele jest tu świadomości politycznej i społecznej. Kto jednak
zmusza fana do słuchania? Co jest takiego w tej muzyce, że przyciąga białego nastolatka?
Oprócz tego, że jego rodzice nie mogą tego znieść, poprawia mu to samopoczucie. Te basy
uderzają prosto w gonady.
Nie wszyscy młodzi mężczyźni są stale aktywni seksualnie, ale są aktywni hormonalnie. Być
może pociąga ich ta muzyka, ponieważ faktycznie ich uspokaja… w taki sam sposób, w jaki
rap wyrósł w centrum miasta – młodzi czarni mężczyźni „relaksują się”, powstrzymując
się od wybuchu frustracji wywołanej patrzeniem na śmierć ich braci i przyjaciół na ulicach
lub skończyć w więzieniu.
Co przyciąga jednego dzieciaka do death metalu, a drugiego do chrześcijańskiego rocka?
Dla niektórych identyfikacja z określonym stylem muzycznym oznacza opór wobec

autorytetów i daje ujście osobistym kłopotom lub konfliktom z rodzicami lub szkołą. Dla
innych muzyka zapewnia relaks i rozrywkę, łagodzi emocje i tworzy rytm do tańca i
klaskania. Ostatecznie muzyka nie zmieni dobrego dziecka w złego. Ale może wpłynąć na
zmartwione dziecko i wzmocnić negatywny kierunek.
Rock to niezwykła amerykańska forma sztuki. W żadnym ze swoich różnych przybliżeń

muzyka rockowa nie stanowi problemu. Jeśli już, rock lub jakakolwiek inna forma muzyki
jest wskaźnikiem rezonansu. Przyciąga nas to, co jest
104 r�) Świadomość dźwięku.
najbardziej znajomy. Jeśli nastolatka interesują teksty o samobójstwie lub Szatanie, jest to
sygnał alarmowy.
Muzyka jest posłańcem. Nie strzelaj do posłańca! Zamiast tego z radością powitaj
możliwość wkroczenia do umysłów i emocji swoich dzieci autentycznymi, autentycznymi i
cierpliwymi ścieżkami. Słuchaj tego, co mówią, na podstawie tego, czego słuchają. To są
klucze i są w twoich rękach.
MUZYKA DLA SENIORÓW

Badania, z którymi się zetknąłem, dotyczące muzyki i osób starszych, skupiają się na
wykorzystaniu muzyki w leczeniu depresji, lęków, chorób Alzheimera i Parkinsona oraz

demencji – innymi słowy, wykorzystywaniu muzyki do leczenia.
To cenna informacja, ale w następnej części „Świadomość dźwięku a seniorzy” zajmę się
wykorzystaniem muzyki i dźwięku jako narzędzi wspierających osoby starsze, które są aktywne i
żywotne w swoim życiu.
Najnowsze badania
„Kojące dźwięki: nawet ochrypłe melodie mogą działać relaksująco”. 1995 " Badania w
wskazuje, że seniorzy z depresją mogą odnieść korzyści ze słuchania muzyki.

Zaleca się jednak, aby wybrana muzyka najpierw odpowiadała nastrojowi słuchacza, a
następnie w miarę kontynuowania sesji przechodziła do wolniejszych i bardziej relaksujących

utworów.17
„Tworzenie muzyki rekreacyjnej moduluje reakcję na stres”.

Badanie przeprowadzone w 2005 roku przez lekarza Barry'ego Bittmana z Mind-Body Wellness
Center w Meadville w Pensylwanii pokazuje „po raz pierwszy”, że gra na instrumencie
muzycznym może odwrócić wiele składników ludzkiej reakcji na stres na poziomie
genomicznym. Bittman mówi: „Te wyjątkowe odkrycia nie tylko rzucają nowe światło na
wartość aktywnego uczestnictwa w muzyce, ale także na bezprecedensowym poziomie
poszerzają naszą wiedzę na temat zindywidualizowanych reakcji biologicznych człowieka na
stres”.
Według neurologa Olivera Sacksa, autora książki Przebudzenia: „Muzyka może być
niezwykle ważnym aspektem terapii. Często ludzie, którzy nie potrafią już używać języka,
nie rozumieją go i nie są w stanie osiągnąć myślenia konceptualnego, mogą reagować na
muzykę. Widziałem pacjentów, którzy nie potrafili tego zrozumieć. nie zrobili ani kroku, ale
potrafili tańczyć, oraz pacjenci, którzy nie mogli wypowiedzieć ani jednej sylaby, ale potrafili śpiewać”.
Muzykoterapeutka Louise Lynch, dyrektor zajęć muzycznych w ośrodku opieki dziennej
dla dorosłych, mówi: „Muzyka jest często jedyną rzeczą, na którą reagują starsi dorośli z
demencją”. Alicia Ann Clare, dyrektor muzykoterapii w
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu ( , · I OS
Uniwersytet Kansas w Lawrence stwierdza: „Muzyka daje im czas na wyjście z zamieszania.

Rytm zapewnia strukturę i bezpieczeństwo.
Zmniejsza niepokój.” Lynch zauważa: „Rytm pomaga organizować je w czasie i
przestrzeni”.
Sacks mówi o wpływie muzyki i rytmu po ustaniu dźwięku. „Jedną z uderzających
cech muzyki” – mówi – „jest to, że ludzie nie tylko przyłączają się do akcji, ale często
przez jakiś czas potem pozostają zorganizowani”. Według Sacksa nikt do końca nie wie,
dlaczego muzyka ma taki wpływ na pacjentów z chorobą Alzheimera. Miarą przejrzystości
może być zdolność muzyki do pobudzania wspomnień. Pamięć, mówi, jest kluczem do
poczucia siebie
„Jesteśmy stworzeniami historycznymi, pokoleniowymi” – zauważa – „i bez pamięci
tracimy swoją tożsamość. Muzyka jest jednym z najpotężniejszych sposobów
wydobywania tożsamości. Trzeba znaleźć odpowiednią muzykę, muzykę, która
wywołuje osobę poprzez przywołanie pewnych wspomnień.”
W dziedzinie choroby Parkinsona bardzo obiecujące są badania nad wpływem terapii
rytmicznych na poprawę zdolności pacjentów do chodzenia. Niektórzy pod koniec
studiów szli O O procent szybciej niż na początku. Biorąc pod uwagę, że choroba
Parkinsona jest chorobą zwyrodnieniową, dr Michael Thaut, dyrektor tych badań, zadaje
pytanie: „Czy możemy powstrzymać długoterminowy spadek liczby pacjentów z chorobą
Parkinsona? To palące pytanie”. Jego studia są kontynuowane.
Świadomość dźwiękowa a seniorzy
Kategoria seniorów, która według różnych szacunków wkrótce obejmie czoło ogromnej
bańki wyżu demograficznego i ich rodziców, staje się bardzo dużą częścią amerykańskiego
społeczeństwa. Dlatego jest to idealna grupa osób do ćwiczenia proaktywnej odbudowy
słuchu.
Przywrócenie słuchu oznacza proces dostrajania mechanizmu słuchowego tak, aby
odbierał on możliwie pełne spektrum częstotliwości dźwiękowych.
Opierając się na przekonaniu, że dźwięk to energia, a ucho jest głównym portalem do
mózgu i układu nerwowego, logika jest taka, że im więcej paliwa dźwiękowego możemy
przyjąć, tym lepiej. Co utrudnia ten przepływ? Zdolność odbierania dźwięku przez ucho
zewnętrzne, środkowe lub wewnętrzne. Poza fizjologicznym uszkodzeniem lub
deformacją ucha zewnętrznego, które mogłoby mieć wpływ na przepływ dźwięku,
zasadniczo mówię o uchu środkowym i wewnętrznym.
Jak omawiałem w rozdziale 6, „Nowa świadomość dźwięku”, dysfunkcja słuchu
wywołana psychologią (wywołaną stresem) jest problemem ucha środkowego. Dzięki
procesowi przekwalifikowania słuchowego i stymulacji dźwiękiem można dostroić
niefunkcjonujące ucho środkowe i przywrócić napięcie jego wiotkim mięśniom. To pozwala
I 06 ( � Świadomość dźwięku
mechanizm ucha środkowego, który przenosi pełniejsze spektrum dźwięków do ucha

wewnętrznego. Efekt netto: zwiększona energia, czujność i zwiększone aktywne słuchanie.
Poza zdrowiem fizycznym, główną troską seniorów jest utrzymanie bystrego i skupionego
umysłu. Biorąc pod uwagę, że przetwarzanie przez ucho wewnętrzne zmniejsza się wraz z
wiekiem, kolejnym problemem jest zdolność słyszenia.
Stymulacja dźwiękiem rozwiązuje oba te problemy. Chociaż ubytku słuchu w uchu
wewnętrznym nie da się przywrócić, wzmocniona funkcja ucha środkowego pozwala nam
pełniej wykorzystać to, co nam zostało.
Gdzie można wziąć udział w stymulacji dźwiękowej i przekwalifikowaniu słuchowym?
Istnieje nowa generacja produktów do pracy z dźwiękiem i praktyków specjalizujących się
w przekwalifikowaniu słuchowym. Większość korzysta z pochodnych Metody Tomatisa.
Obecnie dostępne są programy w klinice i w domu. fr��
lhePowerOfSound.com/SeniorsResearch
MUZYKA I WCZESNA EDUKACJA
Wydaje się, że nie ma tygodnia, aby nie ukazało się kolejne badanie dotyczące wpływu
muzyki na edukację. Poniższe nagłówki mówią wszystko: „Trening muzyczny może pobudzić
pamięć”, „Muzyka może pomóc w terapii neurologicznej”, „Piękna muzyka poprawia siłę
mózgu”, „Muzyczne linki dla naukowców i matematyków jutra” oraz „Ulepszona nauka w
labiryncie poprzez Wczesna ekspozycja na muzykę u szczurów.”
Nie ma wątpliwości, że uzasadnione badania naukowe mogą zweryfikować siłę muzyki.

Pozostałe pytania to: W jakim stopniu? i jak szybko? oraz Kiedy muzyka jako pomoc edukacyjna
zostanie wdrożona na poziomie masowym?
W miarę przyspieszania badań pojawia się coraz więcej dowodów na to, że muzyka i małe
dzieci doskonale do siebie pasują.
Najnowsze badania
„Nowe uwagi na temat zastosowań muzyki”. Badacze z Uniwersytetu Harvarda najwyraźniej

zaobserwowali korelację między nauką muzyki we wczesnym dzieciństwie a „wzmocnieniem
umiejętności motorycznych i słuchowych, a także poprawą zdolności werbalnych i rozumowania
niewerbalnego”. wyraźna u dzieci z dysleksją. Gottfried Schlaug, jeden z badaczy, twierdzi, że
wyniki z 2009 roku „sugerują, że interwencja muzyczna wzmacniająca podstawowe
umiejętności słuchowego postrzegania muzyki u dzieci
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu .. � 107
z dysleksją może również skorygować niektóre deficyty językowe.”

Na poparcie ustaleń dr Schlauga z Uniwersytetu McMaster (West Hamilton, Ontario)
naukowcy przeprowadzili kilka badań na dzieciach, aby ocenić wpływ treningu muzycznego.
19 W jednym z badań porównali dwie grupy dzieci:
jedną, która rozpoczynała lekcje muzyki, i drugą, która zajmowała się innymi zajęciami,
np. sportem. Przez rok badali aktywność elektryczną w mózgach dzieci i odkryli, że chociaż
w obu grupach zmieniały się wraz z rozwojem dzieci, u dzieci biorących lekcje muzyki
zmiany były większe w obszarach związanych z przetwarzaniem uwagi.
20
„Muzyka ma długoterminowy wpływ na umiejętności abstrakcyjnego rozumowania”.

Około 1995 r. w śródmiejskim ośrodku opieki dziennej przebadano trzydziestu trzech
trzylatków. Dziewiętnaścioro dzieci korzystało z cotygodniowych lekcji gry na fortepianie
i codziennych zajęć grupowego śpiewu. Czternaścioro dzieci w ogóle nie otrzymało
żadnego wykształcenia muzycznego. Po ośmiu miesiącach grupa muzyczna wykazała
znaczną poprawę w pracy z łamigłówkami – co było standardowym testem umiejętności
matematycznego rozumowania. W większym badaniu uzupełniającym naukowcy odkryli,
że dzieci uczestniczące w badaniach śpiewu i gry na fortepianie zwiększyły swoje
przestrzenno-czasowe IQ średnio o 46%. W przypadku dzieci, które nie otrzymały
żadnego szkolenia muzycznego, zaobserwowano poprawę o 6 procent. Przestrzenne IQ
jest ważne dla wyższych funkcji mózgu wykorzystywanych na przykład podczas
wykonywania matematyki. 21 t_� 1hePowerOfSound.com/EarlyEducation
Abstrakty badań dostępne w Internecie obejmują:
• „Wczesny trening muzyczny zmienia anatomię mózgu”. ( 1 996) •

„Muzyka i matematyka”. ( 1 996) •
„Trening muzyczny poprawia pamięć”. ( 1 998) •
„Ulepszone uczenie się labiryntu poprzez ekspozycję na wczesną muzykę u szczurów”.
( 1995)
Świadomość dźwięku i wczesna edukacja Lepsza

komunikacja między półkulami mózgowymi, 46-procentowa poprawa przestrzenno-
czasowego IQ u trzylatków, lepsze umiejętności matematyczne u pierwszoklasistów, lepsze
zapamiętywanie słów przez dorosłych, którzy jako dzieci uczyli się muzyki, szczury
ścigające się w labiryncie które przyspieszają do Mozarta Comical? Tak. Poważny ?
Tak. Skąd Platon wiedział, że muzyka jest najskuteczniejszym narzędziem edukacyjnym niż
jakikolwiek inny? Prawdopodobnie zauważył, że uczniowie zajmujący się muzyką osiągali
sukcesy także w innych dziedzinach. Nie przeprowadził badań klinicznych i nie został napisany
108 f� Świadomość dźwięku
w czasopismach psychologicznych. Po prostu zauważył, co było przed nim.

Test po badaniu klinicyści odkrywają, że młode mózgi odnoszą korzyści
dzięki prostemu zastosowaniu tej zabawnej aktywności. Co może być lepszego
dla edukacji? Jednak w epoce cięć budżetowych na edukację publiczną w
Ameryce sztuka poszła w pierwszą stronę.
Co możesz zrobić ze swoimi dziećmi?
1. Śpiewaj razem z dziećmi. To dla nich świetny sposób na naukę wyczucia

rytmu, ćwiczenie akustyki, układanie rymów i dobrą zabawę z Tobą.
Znajdź lokalne wydarzenia muzyczne dla dzieci. W księgarniach często w weekendy
odbywają się poranne wydarzenia muzyczne dla dzieci.

2. Zapoznaj je z instrumentami muzycznymi. Przygotuj dla nich instrumenty
– nawet mały bębenek lub tamburyn – do zabawy. Moja sześcioletnia
córka gra na pianinie (potrafi zagrać „Do-Re-Me” z „ The Sound of
Music”) i śpiewa na małej gitarze, na której nie potrafi grać, ale uwielbia
się nią bawić. Zabawa jest tutaj celem
wiek.
3. Kup „Jour child” odtwarzacz CD lub MP3. W Internecie lub w sklepach z

płytami można znaleźć wspaniałe książki dla dzieci (są one aranżowane).
Ponadto jest mnóstwo mądrych i słodkich nagrań muzycznych,
wyprodukowanych specjalnie dla młodych ludzi. O wiele lepiej dla
rozwoju umysłów dzieci jest słuchanie muzyki lub opowiadań
muzycznych, niż siedzenie przed telewizorem. Tak jak wtedy, gdy
czytasz im bajkę, gdy dzieci słuchają muzyki, ich wyobraźnia jest zajęta
tworzeniem wizualnej historii. Praktyka ta zanika, gdy siedzą biernie
przed telewizorem i oglądają wszystkie dostępne obrazy.
4. Włącz muzykę w domu JOUr. Im częściej Twoje małe dzieci słyszą różne
rodzaje muzyki, tym większe zainteresowanie skupią się na tym
kierunku. Rozmawiaj z nimi o tym, co słyszysz. Możesz na przykład
wskazać, który instrument gra, a następnie powiązać to z wizualną
reprezentacją na żywo lub na zdjęciu.
S. Udostępnij instrukcje. Jeśli Twoje dzieci wykazują zainteresowanie i chcą
dowiedzieć się więcej o muzyce, zapytaj nauczycieli, którzy specjalizują
się w delikatnym nauczaniu bez nacisku. Niektóre dzieci rozpoczynają
zdyscyplinowaną i rygorystyczną naukę muzyki w wieku pięciu lat. W tym
przypadku rodzice są zmotywowani, aby zapewnić swoim dzieciom
przewagę w roli profesjonalnych muzyków. Takie wczesne zanurzenie ma swoje zalety
Moja sugestia jest taka, że należy włączyć naukę muzyki dawnej
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu �J 109
tylko wtedy, gdy dziecko lubi muzykę i skłania się ku niej. Jest to motywacja
odmienna od stworzenia cudownego dziecka. Muzyka nigdy nie powinna być
przedsięwzięciem wymuszonym; celem jest usprawnienie procesu uczenia
się i dobra zabawa. lh to przeradza się w coś poważniejszego, jest to
naturalna skłonność dziecka i można ją wspierać. Zmuszanie dziecka do
słuchania muzyki może jednak skutkować unikaniem go przez całe życie.
Sprawdzonym i pięknym wprowadzeniem do muzyki dla dzieci jest Metoda Orfha.
6. Bądź działaczem edukacji muzycznej! Przedrukuj informacje o tych badaniach
z tej książki lub pobierz badania z Internetu (słowa kluczowe: „muzyka i
nauka” lub „muzyka i edukacja”) i zanieś je do lokalnej administracji szkolnej.

Ten stały napływ korzystnych badań i publiczne wsparcie pomogą przywrócić
muzykę do programu nauczania w szkołach publicznych.
Oto inspirujący przykład muzyki opartej na społeczności w edukacji: Niedawno

zatrzymałem się w hotelu w Phoenix w Arizonie. Kiedy pewnego spokojnego popołudnia
siedziałem w jacuzzi, na teren basenu nagle wtargnęło dwustu entuzjastycznych
uczniów szkół średnich. Uczęszczali do szkoły średniej Hellgate w Missoula w stanie
Montana i właśnie przybyli, aby następnego dnia wziąć udział w paradzie noworocznej.
Kiedy wypytywałem moich energicznych znajomych z wanny z hydromasażem, zaczęła
się rozwijać inspirująca historia.
Pochodzili ze szkoły, w której było tysiąc trzystu uczniów, a sześciuset brało udział w
co najmniej jednym programie muzycznym, włączając chór, orkiestrę i zespoły
jazzowe. Kiedy rozmawiałem z ich bardzo szanowanym dyrektorem muzycznym,
Johnem Combesem, odkryłem, że Missoula to miasto z długą tradycją, artystami,
społecznością, która niezmiennie ceni sztukę w swoich szkołach. Wszystkie dzieci
rozpoczynają naukę w chórze w klasie trzeciej. W klasie piątej mogą kontynuować
naukę na instrumencie, na którym im zależy. Większość uczniów orkiestry marszowej
zaczęła grać razem w piątej klasie i kontynuowała ją przez całą edukację publiczną.
W rzeczywistości instruktor muzyki w piątej klasie, John Schuberg, współpracuje z
dyrektorem muzycznym liceum, który z kolei ściśle współpracuje z wydziałem
muzycznym lokalnej uczelni, na którego czele stoi żona Schuberga.
Następnie rozmawiałam z kilkoma rodzicami opiekunami i powiedziano mi, że w

sali zespołu można spotkać ich dzieci podczas lunchu i po lekcjach oraz że kadra
pedagogiczna w pełni popiera ten program. Jeżeli w tym samym czasie co trening
zapaśniczy odbywa się obowiązkowa próba marszu, trener wysyła uczniów na próbę
marszu. Ten poziom wsparcia społeczności jest
1 10 C�J Świadomość dźwięku
inspirujące i skuteczne. Kontekst społeczny, och, muzyka, stanowi zdrowy parasol z

wszelkiego rodzaju korzyściami resztkowymi, w których nastolatki mogą dorastać.
MUZYKA DLA KONCENTROWANIA,
KONCENZACJA I NAUKA
Jest to obszar, któremu poświęciłem mnóstwo czasu na badanie. Jako autor z
dziesiątkami artykułów w magazynach na swoim koncie doskonale znam całonocne
sesje pisania, które są wymagane, aby dotrzymać terminu odbioru przesyłek FedEx o
godzinie 1:00 w nocy. Nie piję kawy i nie zażywam narkotyków. Ostra ostrość zaczyna
się opóźniać po północy. Co robić ?
Zacząłem eksperymentować z różnymi produktami audio, które zapewniały
zwiększoną koncentrację. Ku mojej radości znalazłem kilka albumów, które niezwykle
skutecznie pomogły mi utrzymać koncentrację i utrzymać produktywną energię.
Kiedy osobiście skorzystałem z dźwięku jako środka zwiększającego produktywność,
moja wizja, och, o mocy muzyki i dźwięku, rozszerzyła się.
Moje badania nad muzyką jako sztuką uzdrawiania przyspieszyły do analizy muzyki do
nauki i produktywności.
Nasze współczesne wykorzystanie muzyki do wspomagania nauki nie jest niczym
nowym. W roku 1970 w czasopiśmie Psychic Discoveries Behind the Iron Curtain kilka
stron poświęcono pracy bułgarskiego psychiatry Georgi Lozanowa. Opracował
proces, który nazwał sugestologią, będący konglomeratem technik, których integralną
częścią jest muzyka, mający na celu kształtowanie mądrzejszych uczniów. Rząd
Związku Radzieckiego w pełni poparł jego pracę, uważając, że nie jest w stanie
pokonać Ameryki w wyścigu zbrojeń, lecz przytłoczy nas, tworząc bardziej
inteligentnych ludzi. Praca Łozanowa została szeroko zbadana i entuzjastycznie
przyjęta na Zachodzie jako podstawa przyspieszonego uczenia się. Jego praca jest
wyraźnie udokumentowana w Super/zarobkach i Super/zarobkach 2000.
Istotą pracy Łozanowa jest koncepcja ciała zrelaksowanego i czujnego umysłu. Jego
założeniem jest to, że istnieje idealny stan psychologiczny i fizjologiczny, w którym
mózg jest najbardziej otwarty na nowe informacje. Wyzwaniem jest stworzenie
odpowiedniego poziomu relaksu w ciele i czujności umysłu. Muzyka jest do tego
kluczem.
Jedną z przyjemności bycia zaangażowanym w rozwijającą się dziedzinę
psychoakustyki jest to, że zarówno publiczność, jak i media już kochają muzykę. Nie
muszą być przekonani, że ze słuchania można zyskać coś więcej niż tylko
przyjemność. Muzyka jest powszechnie uwielbiana; fakt, że ma on znaczenie
wykraczające poza rozrywkę, jest powszechnie zgłaszany i pozytywnie odbierany.
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu (�} Chory
W listopadzie 1998 roku na spotkaniu Towarzystwa Neuronauk w Los Angeles prasa
entuzjastycznie opisała liczne badania kliniczne dotyczące muzyki. Badania ujawniły bezpośrednie
dowody na to, że muzyka stymuluje określone obszary mózgu odpowiedzialne za pamięć,
kontrolę motoryczną, wyczucie czasu i język. Po raz pierwszy badacze zlokalizowali także
określone obszary aktywności umysłowej powiązane z reakcjami emocjonalnymi na muzykę.

Kanadyjscy badacze odkryli, że muzyka aktywuje różne części mózgu odpowiedzialne za emocje,
w zależności od tego, czy jest przyjemna, czy dysonansowa. 22 Mózg interpretuje zapisane nuty i
partytury w specjalnym obszarze po prawej stronie mózgu. Region ten odpowiada obszarowi po
przeciwnej stronie mózgu, o którym wiadomo, że przetwarza pisane słowa i litery. Badając mózgi
doświadczonych muzyków, badacze odkryli związek między muzyką i językiem. 23 W badaniu

obejmującym muzyków wyszkolonych klasycznie naukowcy odkryli, że muzycy płci męskiej mają
znacznie większe mózgi niż mężczyźni bez wszechstronnego wykształcenia muzycznego.
Naukowcy
uważają, że mózg rośnie w odpowiedzi na trening muzyczny w taki sam sposób, w jaki mięsień
reaguje na ćwiczenia. Obszar mózgu zwany móżdżkiem, który zawiera około 70 procent neuronów
mózgu, był o około 5 procent większy u muzyków płci męskiej. Móżdżek rośnie w wyniku ciągłej
praktyki wirtuozowskich umiejętności motorycznych potrzebnych do gry na instrumencie. (Na
marginesie: badacze nie stwierdzili takiego wzrostu mózgu u muzyków, ale stwierdzili, że być
może nie przebadali wystarczającej liczby kobiet, aby mieć pewność.)2�
Badania wielokrotnie wykazały, że muzyka angażuje mózg na niemal każdym poziomie. Nawet
biorąc pod uwagę różnice kulturowe w gustach muzycznych, badacze znaleźli dowody na to, że
muzyka och może wpływać na aktywność neuronów niezależnie od tego, gdzie spojrzymy w
mózgu, od prymitywnych obszarów występujących u wszystkich zwierząt po bardziej rozwinięte
obszary uważane za wyraźnie ludzkie. Harmonia, melodia i rytm inicjują odrębne wzorce
aktywności mózgu, obejmujące zarówno prawą, jak i lewą stronę mózgu. Melodia oddziałuje
jednakowo na obie strony; harmonia i rytm wydają się aktywować lewą półkulę mózgu silniej
niż prawą25. W 1993 roku badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine odkryli, że studenci,
którzy słuchali Sonaty
fortepianowej K. 448 Mozarta przez dziesięć minut przed przystąpieniem do testu
przestrzennej inteligencji uzyskał o osiem punktów więcej niż ci, którzy tego nie zrobili. Koncepcja
jest taka, że słuchanie muzyki może w jakiś sposób zwiększyć zdolność mózgu do natychmiastowego
wykonywania abstrakcyjnych operacji. Zjawisko to, znane jako efekt Mozarta, odbiło się szerokim
echem w mediach
1 1 2 ( � Świadomość dźwięku
uwagę ze względu na szeroko nagłośnioną, popularną książkę Dona Campbella pod

tym samym tytułem (patrz bibliografia). Jednakże uniwersytecki zespół badawczy
podejrzewa, że słuchanie dowolnego złożonego utworu muzycznego może dać podobne
rezultaty. 26 Kontynuuje badania i odkrył, że próby ich odtworzenia przyniosły mieszane
rezultaty. Raport zespołu, opublikowany w 1998 r., stwierdza, że „potrzebnych jest więcej
pracy, zanim będzie można znaleźć praktyczne zastosowania” .
Najważniejsze jest to, że nasza zdolność do pomiaru ilościowego wpływu muzyki –
Mozarta lub dowolnego innego kompozytora – na mózg staje się coraz bardziej
wyrafinowana. To pozwala nam konkretnie zrozumieć, dlaczego postrzegamy Mozarta
inaczej niż Beethovena, gdzie w mózgu zachodzą te spostrzeżenia i jak możemy świadomie
wykorzystać te informacje, aby poprawić swoje życie.
Świadomość dźwięku i muzyka sprzyjające skupieniu i nauce Badania

kliniczne ewoluują i szybko się uzupełniają, potwierdzają obserwację Platona: „Muzyka
jest najskuteczniejszym narzędziem edukacji niż jakikolwiek inny”. Wiedział o tym
dwadzieścia trzysta lat temu! Niestety, chociaż prawda ta nie jest kwestionowana, jest ona
ignorowana. Najwyraźniej wciąż próbujemy dowiedzieć się, dlaczego muzyka ma taką
siłę.
Jak już zauważyłem, Lozanov wierzy, że w ciele zrelaksowanego stanu czujności umysłu
wzrasta koncentracja, pamięć i wyobraźnia. Aby wywołać ten stan, Łozanow posługiwał
się głównie ruchami adagio z repertuaru barokowego. Większość tych utworów miała
sześćdziesiąt uderzeń na minutę, co odpowiadało zrelaksowanemu tętnu. Na następnych
kilku stronach demonstruję mój własny proces myślowy, w którym wykorzystałem
koncepcję Łozanowa, a także rezonans i porywanie, aby zbudować bibliotekę dźwięków,
która ułatwia intensywną koncentrację i klarowność myśli. Najważniejsze pytanie do
rozważenia brzmi: Jaka muzyka zrelaksuje moje ciało, jednocześnie stymulując umysł?
Na potrzeby pisania stworzyłem przestrzeń roboczą, która w jak największym stopniu

sprzyja maksymalizacji produktywności. Jest dobrze oświetlony i odosobniony; moje
telefony są wyłączone i nikogo nie ma w pobliżu. Jednak świetne studio nie gwarantuje, że
mój mózg pracuje optymalnie! Dlatego też polegam na muzyce i dźwięku, które zapewniają
mi energię, skupienie i inspirację, ale nie mogą one przeszkadzać ani rozpraszać. lh stają
się natrętni, wtedy dźwięk przynosi efekt przeciwny do zamierzonego.
Uwielbiam na przykład bossa novę, jazz i muzykę świata. Jednak nie są one dla mnie
odpowiednie, kiedy piszę. Świetnie sprawdzają się, gdy wykonuję inne zadania biurowe
lub kreatywne, które nie wymagają intensywnego skupienia. W takich przypadkach szukam
energii, stymulacji i słodyczy dla uszu. Słodycz, och, ta muzyka jest dla mnie podobna do
wspaniałego ciasteczka z kawałkami czekolady: daje mi
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu ,. � 113
pośpiech. Inni wolą kwaśne od słodkiego. Każdy jest inny, jeśli chodzi o jedzenie i wybór,
och, dźwięki.
Oto moje narzędzia dźwiękowe poprawiające koncentrację:
• Zabawa w pracy. Celem jest muzyka od pięćdziesięciu do siedemdziesięciu

uderzeń na minutę. Wolniej uśpi Cię; szybciej sprawi, że będziesz chciał wstać i
ruszyć się. (Są chwile, kiedy w procesie uczenia się będziesz chciał zrobić obie te
rzeczy. Wybierz odpowiedni moment.) Pięćdziesiąt do siedemdziesięciu uderzeń
na minutę odpowiada idealnemu tętnu w stanie relaksu. •
Rezonans w pracy. Dźwięki o wyższej częstotliwości – te z górnego zakresu, takie
jak wysokie skrzypce, instrumenty dęte drewniane i głosy – obciążają układ
nerwowy. Duża ilość niższych częstotliwości może rozładować system. •
Chorał gregoriański. Doktor Alfred Tomatis nawiązuje do chorału gregoriańskiego
jako odpowiednika och, dwóch filiżanek, och, europejskiej kawy, i całkowicie się
z tym zgadzam. Wysokie głosy tenorowe i sopranowe działają stymulująco
(rezonans); powolne i długie frazy wokalne spowalniają oddech (porwanie).
Doskonała alchemia dźwiękowa, ciało zrelaksowane i czujny umysł. W tle
odtwarzam pieśni bardzo cicho, korzystając z odtwarzacza CD. Mogę słuchać tego
krajobrazu dźwiękowego godzinami i nawet nie wiedzieć, że tam jest. Niemniej
jednak bardzo mi tego
brakuje, kiedy tak nie jest. • Muzyka barokowa i inna muzyka klasyczna. Uważam, że
to niejasna furtka: część muzyki klasycznej działa na mnie cudownie, ale wiele z nich nie działa
Pamiętajcie, że kiedy pisano tę muzykę, nie miała ona służyć jako narzędzie
produktywności, ale raczej dla kościoła, dworu królewskiego lub rozrywki. W
związku z tym w ramach danego ruchu mają miejsce wszelkiego rodzaju wspaniałe
wydarzenia muzyczne, które mogą nie sprzyjać skupieniu.
Jeśli melodia, złożoność, harmonia lub gęstość, aranżacja przykują twoją uwagę,
muzyka zawiedzie jako narzędzie produktywności. Rzeczywiście, niektórzy
uważają, że muzyki klasycznej w ogóle nie można używać, ponieważ stanowi ona
wyzwanie dla odwrócenia uwagi. Te niezwykłe dzieła muzyczne nie zostały

stworzone po to, by być dźwiękową tapetą, która nie przeszkadza. Są żywym
świadectwem kontinuum ludzkich zmagań, emocjonalnego krajobrazu i świętej
pobożności, jakie przedstawiają najbardziej utalentowani kompozytorzy świata zachodniego.
Co więc zrobić z tym wyzwaniem?
1. Znajdź kompilacje. W najlepszych kompilacjach, pochodzących z klasycznych

archiwów nagrań, producenci odnaleźli istniejące utwory
1 14 �.�' Świadomość dźwięku
których tempo waha się od pięćdziesięciu do siedemdziesięciu uderzeń na

minutę i które charakteryzują się dużą orkiestracją o wysokiej częstotliwości
(wysokie smyczki). Sekcja smyczkowa jest dominującą siłą w każdym utworze
symfonicznym, ale nie tylko mnóstwo skrzypiec robi robotę. Efektywne dzieła
zapewniają równowagę orkiestracji pomiędzy różnymi rodzinami instrumentów,
strukturami melodycznymi i harmonicznymi oraz zakresami tonalnymi.
Moje osobiste doświadczenia z kompilacjami nagranej muzyki klasycznej są
niespójne. Przykład: pomyśl o pięknym, miękkim i słodkim ruchu Mahlera.
Następnie, po trzech minutach tej części, kompozytor bez wyraźnego powodu
wpada w balistyczną harmonię. Trwa to około minuty i tworzy mnóstwo napięcia,

co prowadzi do wspaniałego odprężenia po powrocie do spokoju, którym się
cieszyłem.
Jest to świetna taktyka kompozytorska, która powstrzymuje nas przed zaśnięciem,
ale nieskuteczna jako aplikacja dźwiękowa. Mimo to producenci kompilacji będą
korzystać z takiego utworu, ponieważ bez jego jednominutowego pobocznego
przejścia
harmonicznego jest on idealny. 2. nagrania Joshuy Leedsa. Wyprodukowałem wiele
albumów dla serii Sound Health w odpowiedzi na wyzwanie związane z aplikacjami
dźwiękowymi do muzyki klasycznej, które rozpraszają uwagę. Czym różnią się te
rompilacje? Utwory zostały wybrane w oparciu o określone kryteria
psychoakustyczne. W razie potrzeby przearanżowaliśmy muzykę, aby stworzyć
ścieżki dźwiękowe, które relaksują ciało, stymulują umysł i nie przeszkadzają.
Arcangelos Chamber Ensemble nagrał ponownie te arcydzieła baroku i klasycyzmu.
Od pierwszego wydania w 1996 roku seria Sound Health została przyjęta przez
okręgi szkolne, ośrodki dla dzieci z trudnościami w uczeniu się, Tomatisa i inne
kliniki w Ameryce Północnej i Europie. Dodatkowo z nagrań Sound Health regularnie
korzystają rodzice dzieci odrabiających prace domowe oraz osoby, które potrzebują
przejrzystości i skupienia we własnej pracy. 28 Dodatkowa seria, zatytułowana
Essential Sound, została wyprodukowana przez autora w latach 2003 i 2004.
Wybrane fragmenty obu publikacji Sound Health
i Essential Sound ( 0, ścieżka 13) są dostępne na płycie CD dołączonej do tej

książki, a także w Internecie.
Ułatwiliśmy układowi nerwowemu czerpanie korzyści z muzyki w zakresie nauki
i koncentracji. Wśród wielu wprowadzonych udoskonaleń psychoakustycznych
znajdują się spójne pulsy w muzyce, dzięki którym porywanie jest procesem
delikatnym i skutecznym. Tam, gdzie było to konieczne, uprościliśmy także struktury
melodyczne, albo całkowicie pomijając frazę
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu r�J 1 15
lub poprzez usunięcie głównej linii melodycznej, pozwalając, aby subtelne

wewnętrzne głosy harmoniczne stały się dominujące.
Aby zrozumieć, co mam na myśli, wyobraź sobie siebie podczas występu na żywo
w symfonii. Widzisz, jak wszyscy gracze na scenie pilnie pracują, zachowując precyzyjną
harmonię i interakcję. Jednak Twój mózg skupia się na głównej melodii, a pozostałe
75 do 95 procent orkiestry schodzi na dalszy plan. Seria Sound Health podkreśla wiele
ról odgrywanych przez graczy drugoplanowych. Niezwykłe piękno linii wiodących jest
zwykle wspierane przez tych muzyków za pomocą uproszczonych struktur
harmonicznych. Czy do celów aplikacji dźwiękowej immersji mentalnej nie jest to
dokładnie to, czego szukasz: uproszczone wsparcie dźwiękowe? Czasem usuwając
główną melodię, sięgamy do pierwotnego podłoża kompozycji, które istniało przez
cały czas, ale zostało przesłonięte fantazyjnymi liniami wiodącymi i wyróżnionymi

instrumentalistami.
Załączona płyta CD Music for The Power of Sound zawiera wiele przykładów tych
technik. Bach Allegro Assai (ścieżka 1-2) obficie ukazuje proces uproszczonych struktur
melodycznych.
3. Muzyka o gęstości światła. Gęstość muzyczna wpływa na centralny układ nerwowy.
Łatwym sposobem myślenia o tym jest porównanie z komputerem. Im więcej

informacji musi przetworzyć, tym bardziej potrzebuje szybszych mikroczipów. Czy masz
komputer z szybkością 300 MHz lub procesorem 400 MHz? W informatyce liczy się
ilość informacji i szybkość , z jaką można je przetwarzać. Nie różni się to niczym od
ludzkiego mózgu. Ile informacji może szybko przyswoić Twój mózg?
Muzyka charakteryzująca się grubymi aranżacjami (złożona gęstość) wymaga

większej uwagi i szybkości przetwarzania. Mając ten obraz na uwadze, zastanów się,
jak chcesz wydać lub przydzielić mechanizm przetwarzania swojego mózgu. Na przykład
w moim przypadku, kiedy jestem w fazie intensywnego zanurzenia mentalnego, im
mniej złożoności, tym lepiej. Zbyt duża złożoność muzyki mnie rozprasza; „pożycza”
trochę mojej uwagi, aby analizować przychodzące sygnały dźwiękowe. Czterogłosowy
kontrapunkt (cztery oddzielne linie melodyczne napinające się i zwalniające
względem siebie) z pełnym tłem symfonicznym wymaga znacznie więcej obróbki niż
pojedyncza lub podwójna linia instrumentalna. Unikam także muzyki z tekstami w
moim ojczystym języku; Nie chcę słyszeć innych słów ani myśli, gdy organizuję
własne.
1 16 ��· Świadomość dźwięku
Używam muzyki lekkiej i przestrzennej: gitara akustyczna solo, flet solo,

fortepian solo, duety lub tria. Zespoły te, ze względu na małą liczbę instrumentów,
są zwykle prostsze i dlatego wymagają mniejszej obróbki! Dźwięki nadal ładują
system, może nastąpić porywanie, a prostota nadaje dyskretne piękno. Nagrania
natury, z muzyką lub bez, również mogą być piękne. Należy jednak pamiętać, że
na rynku pojawiło się wiele tandetnych kombinacji. Niektóre z moich ulubionych
umieściłem w „Katalogu środków zaradczych”.
4. Muzyka lub dźwięk z częstotliwościami dudnień różnicowych. Częstotliwości

dudnień różnicowych (BBF) są sposobem na osiągnięcie synchronizacji całego mózgu.
To dobra rzecz podczas koncentracji! Jeśli nie masz nic przeciwko używaniu zestawu
wygodnych słuchawek, przekonasz się, że nagrania, które włączają te określone
częstotliwości do utworów muzycznych, będą bardzo skuteczne. (Aby uzyskać
więcej informacji na temat BBF, zobacz rozdział 1 5, Neurotechnologie dźwiękowe.)
Muzyka w klasie Wszystkie
powyższe dyskusje dotyczą wykorzystania dźwięku w klasie.

Gdybym był nauczycielem, tablica i system muzyczny byłyby obowiązkowe.
Skuteczność muzyki w klasie jest dobrze udokumentowana. Podstawowe koncepcje
Łozanowa i przyspieszonego uczenia się zostały wspaniale dopracowane i warte są dalszej

eksploracji, jeśli jesteś nauczycielem i chcesz włączyć dźwięk na rygorystycznym poziomie.
Cztery z moich ulubionych książek, które polecam, to Soundtraiks for Learning: Using Music
in the Classroom autorstwa Chrisa Boyda Brewera, Rhythms of Learning: Creative Tools for
Developing Lifelong Skills autorstwa Chrisa Brewera i Dona Campbella, The Mozart Effect
for Children autorstwa Dona Campbella oraz Learn z klasyką Ole Andersena, Marcy Marsh i
doktora Arthura Harveya. (Pełne informacje można znaleźć w bibliografii).
Polecane lektury i utwory muzyczne: zobacz „Katalog środków dźwiękowych ”.
MUZYKA DLA FITN ESS KOLEJNY LETI CS
Wiele uwagi poświęca się wykorzystaniu muzyki jako dodatku do ćwiczeń fitness i
lekkoatletyki. Z pierwszej Olimpiady nie było transmisji w telewizji, ale można śmiało założyć,
że byli tam muzycy. Gdzie lepiej wykorzystać siłę porwania, aby zmotywować do
mocniejszego treningu lub sesji treningowej? Należy jednak zauważyć, że z poniższych

fragmentów badań dwa mówią o dan-
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu ��J 1 17
elementy nieodłącznie związane z pewnymi powszechnymi zastosowaniami muzyki na arenie fitness.
Najnowsze badania
„Muzyka jest kluczem do pomyślnego treningu”. Wyniki badania przeprowadzonego na Uniwersytecie
Brunei (Wielka Brytania) w 2009 roku pokazują, że korzyści sercowo-naczyniowe wynikające z treningu
można zwiększyć, biegając w rytm ulubionego rytmu. Dopasowanie rytmu muzyki do tempa
ćwiczenia reguluje również ruch i zmniejsza zapotrzebowanie tlenu podczas biegu nawet o 6 proc.
Costas Karageorghis, profesor psychologii sportu, który kierował dwudziestojednoletnim
badaniem, mówi: „Kiedy ćwiczysz, wchodzisz w stan pobudzenia, w którym to momencie ludzki mózg
szuka w środowisku zewnętrznym bodźców pasujących do Muzyka w wolnym tempie od 80 do 1 1
0 uderzeń na minutę [taka jak „Let it Be ” Beatlesów , czyli 80 bpm] przyniosłaby efekt przeciwny do
zamierzonego, ponieważ twój mózg nie byłby w stanie stworzyć harmonii z szybkim bieganiem i
powolny rytm.” Idealne tempo treningu wynosi od 1 20 do 1 SO bpm. Tworząc kolekcję muzyki do
ćwiczeń, Karageorghis zaleca liczenie, ile razy podczas jednominutowego biegu Twoja stopa uderzyła
w ziemię. Następnie wybierz muzykę o rytmie pasującym do niej lub o kilka uderzeń na minutę
powyżej tej liczby. Naukowcy ustalili, że trening przy muzyce obniża odczuwanie wysiłku, w zasadzie
oszukując umysł , aby czuł się mniej zmęczony podczas treningu. Karageorghis wierzy, że wybór
skutecznej ścieżki dźwiękowej do ćwiczeń wymaga nauki. 29 „Poczuj oparzenie, nie słysz go”. W
1998 roku w Massachusetts wprowadzono ustawodawstwo wymagające, aby kluby fitness umieszczały
ostrzeżenia o niebezpieczeństwach wynikających z narażenia na głośną muzykę oraz zapewniały
zatyczki do uszu, jeśli głośność przekracza 90 dB, czyli
mniej więcej tak głośno, jak kosiarka do trawy. Badanie monitorujące dziewięćdziesiąt klubów
fitness w całym kraju wykazało, że poziom hałasu w 60 procentach z nich przekracza 1 10 dB, co
odpowiada poziomowi piły łańcuchowej. Według autora badania, audiologa, trzydzieści minut ciągłego
narażenia na ryzyko uszkodzenia słuchu na całe życie.30 „Słuchawki i ćwiczenia”. Eksperci fitness
twierdzą, że podczas ćwiczeń ze słuchawkami podwajasz ryzyko trwałej utraty słuchu. Dzieje się tak
dlatego, że ćwiczenia aerobowe, takie jak szybki marsz i bieganie, zmuszają organizm do
odprowadzania krwi z uszu i kierowania jej do nóg, ramion i serca. Ten nieprawidłowy przepływ krwi
sprawia, że komórki
rzęsate w ślimaku są bardziej podatne na głośną muzykę.31
Jtte!l ThePowerOfSound.com/Fitness
1 18 ��· Świadomość dźwięku
Abstrakty badań dostępne w Internecie obejmują:
• „Podłączony do treningu”. ( 1 994) •

„Rytmiczny trening golfa”. ( 1 995) •
„Muzyka może pomóc w szybszej nauce sportu”. ( 1 991)
• „Muzyka i hormony”. ( 1991) •
„Specjalne tempo regeneracji po kontuzji”. ( 1 99 1)
Solidna świadomość w fitnessie i lekkoatletyce W

świecie sportu i treningu fitness panuje powszechne zdanie: korzystaj albo strać. Biorąc
pod uwagę dwa najważniejsze badania, jakie widziałem, wyrażenie to można
dostosować do muzyki i muzyki: używaj go, ale nie nadużywaj!
Audiolodzy twierdzą, że ustawodawstwo stanu Massachusetts zwróciło uwagę na
powszechne, ukryte zagrożenie dla zdrowia. Połącz wpływ muzyki na poziomie 1 1 0 dB
– który po trzydziestu minutach wystarczy, aby spowodować trwałe uszkodzenie słuchu
– z nowymi badaniami dotyczącymi tego, w jaki sposób organizm kieruje krew z uszu
do nóg, ramion i serca podczas szybkiego marszu, bieganie lub ćwiczenia, a mówimy
tu o dużym wpływie!
Cóż za straszna dychotomia. Poświęcamy cenny czas na programy fitness mające
na celu poprawę zdrowia, ale w ponad połowie wszystkich studiów aerobiku dźwięk
jest na tyle głośny, że może uszkodzić nasze uszy. Ci z nas, którzy wolą długi jogging od
wiejskiej drogi z piękną muzyką w słuchawkach, mogą nieodwracalnie uszkodzić nasze
uszy.
Jeździłem na nartach, słuchając rockowej muzyki Steely’ego Dana lub alle-gro
Mozarta. Było to jedno z najbardziej ekscytujących zajęć, jakie kiedykolwiek przeżyłem.
Bardzo mi się to podobało, bo pomogło mi „zatańczyć” z górą i jeździłam na nartach
lepiej niż kiedykolwiek. Poczułem mnóstwo adrenaliny spowodowanej tym wzrostem
rytmiczne pchanie, tak że nawet mój ostatni bieg tego dnia, na zmęczonych nogach,
był bezkonkurencyjny aż do samego podnóża góry. Przez piętnaście minut byłem
młodzieńczo niepokonany!
Opowiedz mi o dzwonieniu w uszach trzydzieści lat później. Tak, to mogła być cała
ta głośna muzyka rockowa, której słuchałem jako nastolatek i mając dwadzieścia kilka lat.
Mogło być na nartach. To nie ma teraz znaczenia. Ucho nie regeneruje uszkodzonych
komórek. Kiedy już ich nie ma, znikają.
Potraktuj to jako dobrą radę i przekaż ją tym, których kochasz. Ćwiczenia i muzyka
to doskonałe połączenie ciszy. Może się to wydawać sprzeczne z naszym celem; w
końcu chcemy dodatkowego nacisku ze strony szaleńców. Ale poczytaj statystyki. Nasze uszy
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu {,} 1 19
a mózgi nie radzą sobie ze sposobem, w jaki włączamy muzykę do naszych zajęć
fitness. Nauczyciele aerobiku będą musieli stać się lepszymi motywatorami i nie
polegać na najnowszym, popularnym hip-hopie, który motywuje zmęczonych

uczniów do ćwiczeń. Kto by pomyślał, że słuchawki i ćwiczenia stanowią mało
prawdopodobne zagrożenie? Ale to niestety prawda. Informacje te muszą być
powszechnie znane.
Jeśli zdecydujesz się używać muzyki, bądź świadomy jej głośności. Biorąc pod uwagę
aktualne badania, słuchawki prawdopodobnie nie są dobrym pomysłem, chyba że odtwarzasz
muzykę bardzo cicho. Jeśli chcesz zastrzyku energii lub adrenaliny podczas porywania, głośniki
wydają się być bezpieczniejszym wyborem.
Wybierz muzykę, która mieści się w żądanym zakresie uderzeń na minutę (bpm).
reagując na Twoją aktywność fizyczną.
TABELA 9.1 PREFEROWANE UDERZENIA NA MINUTĘ DLA RÓŻNYCH
AKTYWNOŚCI FITNESS32
PREFEROWANE
DZIAŁALNOŚĆ
UDERZENIA NA MINUTĘ
Taniec aerobowy 1 26- 1 92
Pacjent stacjonarny z rowerem i sercem (50 uderzeń na minutę) 1 00
Rower stacjonarny – średni do wysokiego poziomu sprawności

1 60
(80 bpm)
Jogging (10-minutowa mila) TAK
Działanie (8-minutowa mila) 1 66
Działanie (6-minutowa mila) 1 80
Rehabilitacja spacer (30 minut mili) 90-1 00
Marsz zdrowotny (20-minutowa mila) 1 20
Chodzenie fitness (IS – mila minutowa) 1 40
Chód wyścigowy (1,2-minutowa mila) 1 60
Chód wyścigowy (10 minut mili) 1 80
Wioślarz (25 uderzeń na minutę) 200

120 r�J Świadomość dźwięku.
PREFEROWANE
DZIAŁANIE Y
UDERZENIA NA MINUTĘ
Symulator narciarski 100-140
Steper schodowy 80-120
Pływanie (pełzanie, 60 uderzeń na minutę) 120
Należy pamiętać, że liczby te są określane na podstawie średniej statystycznej. Tempo
będzie się różnić w zależności od poziomu sprawności i wieku.
MUZYKA W MIEJSCU PRACY
Czy muzyka poprawia atmosferę w pracy? Co się dzieje, gdy głośność hałasu przemysłowego jest
zawsze bardzo duża? A co z muzyką po pracy?
Badania rozpoczęte w 1973 roku przynoszą kilka interesujących wyników.
Najnowsze badania
„Muzyka w słuchawkach zwiększa wydajność w pracy”. W 1995 roku naukowcy z Uniwersytetu w
Illinois odkryli w badaniu 256 pracowników biurowych, że słuchanie wybranej przez siebie muzyki
łagodziło napięte nerwy, zagłuszało rozpraszające rozmowy w biurze, poprawiało nastrój i znacznie
poprawiało wydajność pracy w biurze. Również wśród pozytywnych skutków: większa satysfakcja z
pracodawcy i mniejsze zainteresowanie zmianą pracy.
Wydajność pracy w prostych pracach biurowych wzrosła o 14 procent; w bardziej złożonych
zawodach – o 7 proc. Osoby, które nie radziły sobie dobrze ze słuchawkami, to osoby, które musiały
dużo rozmawiać przez telefon, oraz osoby wykonujące bardziej złożone prace wymagające większej
uwagi.33 Stosowanie środków ochrony słuchu wśród pracowników
" przemysłowych.” 1 996 badań w North Ameryka pokazała, że odsetek pracowników narażonych
codziennie na szkodliwy hałas (ponad 85 dB) waha się w zależności od branży od 30 do 60 procent.
W niektórych branżach może sięgać nawet 95 procent. Jednak odsetek pracowników, którzy
podejmują środki zapobiegawcze ochrony słuchu jest zaskakująco niski, pomimo przepisów
nakazujących ich stosowanie.
W przypadku narażenia na hałas – podobnie jak w przypadku przewlekłego narażenia na inne
zagrożenia środowiskowe – negatywne skutki zdrowotne są stopniowe; moment wystąpienia
ewentualnych szkód jest niepewny; i żadne widoczne, natychmiastowe uszkodzenie nie jest widoczne
w wyniku pojedynczego narażenia. Słyszenie Lo staje się oczywiste dopiero później. „Kilka lat
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu <, 121
narażenie na hałas. Zatem na krótką metę nikt nie jest w stanie dostrzec ani korzyści
wynikających ze stosowania środków ochrony słuchu, ani szkód powstałych w wyniku ich
nieużywania.34 „Większość chorób serca i krwi w hałaśliwych branżach”. Badanie

przeprowadzone w roku 1973 wskazuje na większą częstość występowania chorób serca
i naczyń obwodowych oraz hipoglikemii u pracowników w bardzo hałaśliwych gałęziach
przemysłu niż u pracowników w mniej hałaśliwych
gałęziach przemysłu. 35 „Korzystanie z muzyki, aby zapomnieć o ciężkim dniu pracy”.
Dla niektórych menedżerów tworzenie muzyki jest tak samo słodkie, jak zarabianie pieniędzy.
Czy to opera, czy rock, kabaret czy country, muzyka stanowi dla nich najlepszą ucieczkę od
rygorów korporacyjnego życia. Dla niektórych jest to realizacja życiowych aspiracji, mimo że
robią karierę w zupełnie innym świecie biznesu. Według artykułu w New York Times z 1993
r.: „Prawnicy, dyrektorzy generalni, psycholodzy i maklerzy giełdowi wykorzystują swoje
wcześniejsze wykształcenie muzyczne jako uzupełnienie kariery zawodowej w celu zmniejszenia
36
stresu oraz osobistej rewitalizacji i kreatywności”.
„Muzyczna przerwa od stresu”. Neurolog Barry Bittman, dyrektor Mind-Body Wellness
Center w Meadville w Pensylwanii, twierdzi, że fakt, że pracownicy szukają pocieszenia w
tworzeniu muzyki, nie jest zaskakujący. Jego badania przeprowadzone w 2009 roku pokazują,
że twórcza ekspresja muzyczna może zwiększyć zdolność organizmu do walki z rakiem i jest
trzy razy bardziej skuteczna niż bierna relaksacja w odwracaniu wpływu stresu na organizm
na poziomie molekularnym. 37
Praktyczne zasady •
Jeśli jesteś w biurze, mądrze korzystaj z muzyki. Może być bardzo pomocne. • Jeśli w
miejscu pracy występuje głośny hałas przemysłowy, używaj środków ochrony słuchu.
• Nie będziesz wiedział, że straciłeś słuch, dopóki nie zostanie on odzyskany
sprawnie zniknął.
Świadomość dźwiękowa w zakresie muzyki w miejscu pracy Muzyka i
biuro stanowią naturalne połączenie. Wyzwaniem są osobiste preferencje i kontrola. Jeśli możesz mieć
własny system dźwiękowy, ze słuchawkami lub bez, masz najlepszą okazję do wykorzystania muzyki i
dźwięku w celu poprawy swojego życia zawodowego. Jeśli pracujesz przy komputerze wyposażonym w
napęd CD-ROM, możesz odtwarzać dowolną zwykłą płytę CD i słuchać jej bezpośrednio przez komputer
(jeśli jest wyposażony w głośniki) lub przez słuchawki podłączone do komputera.
Dźwięk i rytm tworzą środowisko mentalne i emocjonalne. Co najbardziej sprzyja Twojemu

zadaniu? Czy potrzebujesz pomocy w koncentracji lub po prostu
122 Świadomość dźwięku .
nie spać? Chcesz być pobudzony czy uspokojony? Czy zbliża się jakieś ważne spotkanie?
Stresujesz się prezentacją, którą musisz wygłosić? Celowe użycie muzyki w biurze to
doskonała aplikacja do pracy z dźwiękiem.
• Aby zwiększyć koncentrację i mentalne zanurzenie, ponownie zapoznaj się z
„Muzyką poprawiającą skupienie, koncentrację i naukę” (strona 11 0), aby

odświeżyć sobie wszystkie informacje potrzebne do korzystania z muzyki w celu
zwiększenia koncentracji. Jeśli Twoja praca biurowa sprzyja nieprzerwanemu
korzystaniu ze słuchawek, skorzystaj z wyboru częstotliwości dudnień
różnicowych, które wymieniłem w „Katalogu środków zaradczych na dźwięk”.
Najlepszym wyborem będzie muzyka klasyczna lub inna w
zakresie od pięćdziesięciu do siedemdziesięciu uderzeń na minutę. • Nie
spanie, zwiększona energia. To najlepszy czas na szybką i zabawną muzykę.
Wyciągnij jazz, country, reggae, pop lub klasyczne ruchy allegro. Zwiększ
trochę głośność. Bądź rozważny, och, wokół ciebie; mogą nie potrzebować
hitu dźwiękowego, którego szukasz. Jeśli nosisz słuchawki, pamiętaj, że duża
głośność w pobliżu mózgu może spowodować dwie rzeczy: przypływ endorfin
energetycznych, których
szukasz i martwe komórki mózgowe słuchu. • Muzyka w warunkach
przemysłowych. Jeżeli w miejscu pracy występuje ciągły hałas, należy zachować
ostrożność. Zamiast słuchać muzyki o wyższej głośności niż hałas, będziesz
słyszeć lepiej, jeśli będziesz nosić zatyczki do uszu. Chcesz chronić swój
delikatny i cenny mechanizm słuchowy. Zastąpienie jednego dźwięku innym,
głośniejszym dźwiękiem może przynieść chwilową ulgę psychologicznąi, ale może równie
Słuchawki
Słuchawki są dostępne w wielu odmianach i cenach. Wkładki douszne – małe, wygodne
przetworniki, które mieszczą się bezpośrednio w kanale słuchowym – pozwalają
słuchać na bardzo niskim poziomie głośności i nie blokują hałasu zewnętrznego. Nie
wymagają również wiązania przez głowę; ich małe przewody podążają za linią szczęki,
biegnąc od podbródka do złącza systemu dźwiękowego. (Ponieważ nie mają nakrycia
głowy, słuchawki douszne nadają się do słuchania przed snem.) Możesz słuchać
swoich ścieżek dźwiękowych i jednocześnie rozmawiać ze współpracownikiem. The
naprzeciwko, to jest system z zamkniętym uchem, w którym całe ucho jest zakryte
przez słuchawki. To zablokuje hałas zewnętrzny w stopniu określonym przez jakość
słuchawek. (Nota autora: omówienie słuchawek i odtwarzaczy MP3 można znaleźć na
str. 80.)
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu 1 23
Wkładki douszne można kupić już za 10 dolarów. Ceny słuchawek dousznych wahają się
od 25 do 250 dolarów. Gwoli odniesienia: moje profesjonalne słuchawki z zamkniętymi
uszami, używane w studiu miksowania i masteringu, kosztują 1 dolara SO. Przy normalnym
użytkowaniu dobry zestaw douszny nie powinien kosztować więcej niż 60 dolarów.
Jednak na dłuższą metę zestaw słuchawek za 100 dolarów będzie znacznie lepszy dla
Twoich uszu niż tańszy model. W przypadku słuchawek wyższej jakości nie trzeba zwiększać
głośności, aby uzyskać dźwięk o pełnym spektrum.
Można słuchać całkiem cicho. W przypadku tańszych słuchawek potrzebna jest większa
amplituda, aby uzyskać pełną charakterystykę basów i wysokich tonów. W związku z tym
często słuchasz przy głośności niesprzyjającej zdrowiu słuchu.
Wreszcie rozmawiałem niedawno z kierownikiem biura, który jest zagorzałym
użytkownikiem słuchawek. Martwiła się, że gdy używa słuchawek w miejscach o wysokim
natężeniu hałasu otoczenia, będzie musiała zwiększyć głośność wyżej niż prawdopodobnie
najlepiej, aby słyszeć. Chciała wiedzieć, co robić. lh dzwonią Ci w uszach,
gdy zdejmujesz słuchawki, słuchasz przy zbyt dużej głośności i możesz spowodować
uszkodzenie słuchu. Ogólna zasada jest taka, że jeśli nie słyszysz, jak ktoś do ciebie mówi
podczas słuchania, oznacza to, że głośność jest zbyt wysoka. Pamiętaj też, że słuchasz zbyt
długo ze słuchawkami.
Twoje uszy mogą przyzwyczaić się do dźwięku i będziesz miał skłonność do zwiększania
głośności, zwłaszcza jeśli próbujesz odciąć się od hałasu otoczenia.
Po godzinie daj uszom odpocząć przez piętnaście minut lub dłużej. Słuchawki są głównym
źródłem ubytku słuchu spowodowanego hałasem. Bądź z nimi bardzo ostrożny.
Nowe badanie w tej dziedzinie skupia się na maskowaniu dźwięków, określanym jako
redukcja szumów. Koncepcja jest taka, że znajdując dźwięki o tej samej częstotliwości,
można zasadniczo stworzyć blok dźwiękowy, czyli neutralizację przeszkadzającego hałasu.
Ma to związek z różnymi metodami fazy i interferencją z zakłócającymi falami dźwiękowymi.
Jeśli masz konkretny problem z hałasem i pracodawca chce sprawdzić, co może przynieść
ulgę, zachęcam Cię do skorzystania z Internetu, używając słów kluczowych „eliminacja
hałasu”.
Pamiętaj także, że w przypadku chorób osłabiona jest funkcja odpornościowa, w
dużym stopniu przyczynia się do tego zanieczyszczenie dźwiękiem. Co ciekawe,
długotrwałe nieprzyjemne zapachy, jasne światło i ciągły nieprzyjemny smak nie są
tolerowane. Dźwięk wydaje się być jedynym bodźcem zmysłowym, którym jesteśmy
otoczeni, ale nad którym nie mamy kontroli. Pamiętaj o tym, gdy z entuzjazmem
wprowadzasz muzykę do swojego miejsca pracy. Każdy przynosi swój własny lunch,
aby zaspokoić swoje własne wymagania dietetyczne; używać dźwięku w podobny
sposób. Pomyśl: dźwięk odżywczy.
124 r�J Świadomość dźwięku.
MUZYKA W DOMU
Najnowsze badania
„Środowisko mieszkaniowe i zdrowie kobiet”. W tym kanadyjskim badaniu przeprowadzonym w 1978

roku zbadano trzy wskaźniki jakości środowiska domowego wpływającego na zdrowie psychiczne i
fizyczne zamężnych kobiet z dziećmi: postrzegane problemy związane z przestrzenią i prywatnością;
braki konstrukcyjne w mieszkaniu; i braki niestrukturalne, czyli hałas, zimno i szkodniki. Dobra
wiadomość wynikająca z tego badania była taka, że chociaż hałas, zimno i szkodniki „niekorzystnie
wpływają na zdrowie, nie są one główną przyczyną złego stanu zdrowia”. Chociaż badacze obawiali
się medycznych konsekwencji nadmiernego hałasu, doszli do wniosku, że „trauma, och, hałas może
wydobyć na powierzchnię ledwo ukryte napięcie i skutkować wybuchem emocji”.
Innymi słowy, hałas, zimno i szczury nie są tak zabójcze jak dioksyny czy azbest.
To uspokaja!
„Reakcja człowieka na hałas w środowisku”. Szacuje się, że poziom hałasu w Stanach

Zjednoczonych wzrósł o ponad 11 procent w latach 198–1996. Przewiduje się, że poziom
ten będzie nadal rósł co najmniej tak szybko, jak ogólna populacja, a hałas powodowany
przez ruch lotniczy będzie wzrastał o co najmniej jeszcze szybszym tempie.
Długotrwałe narażenie na hałas środowiskowy wiąże się z gorszymi wynikami w

szkole i zdolnościami uczenia się, wyższym ciśnieniem krwi i obniżoną tolerancją na
frustrację. Naukowcy zidentyfikowali pozasłuchowe skutki zdrowotne hałasu jako
pośrednie, skumulowane i związane ze stresem. Ostrzegają, że badania nad wpływem
hałasu na funkcje inne niż słuchowe nie są w tej kwestii jednoznaczne.
•
Istnieje jednak coraz więcej badań wskazujących, że skutki hałasu mają podłoże
psychologiczne. Zauważono, że różnice indywidualne w reakcji na hałas są uderzające.
Średnio ponad SO procent zmian w reakcjach na hałas można przypisać czynnikom
psychologicznym. Liczne badania sugerują, że skutki fizjologiczne i dolegliwości zdrowotne
są ściślej powiązane z subiektywnymi reakcjami na hałas niż z samym hałasem
Niepożądane reakcje na hałas wynikają głównie z dwóch czynników: postrzeganej

niemożności kontrolowania narażenia oraz oceny zdarzenia jako zagrażającego ważnym
potrzebom osobistym lub celom. Ocena hałasu jako szkodliwej cechy dla środowiska,
choć często oparta na subiektywizmie, może jednak wywoływać skutki związane ze
stresem. Mogą one obejmować ciśnienie krwi
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu <, 125
zwiększa wydzielanie katecholamin i hamuje funkcjonowanie układu odpornościowego.
Naukowcy dodają: „Dom danej osoby to inny kontekst dla oceny kontroli nad hałasem
niż dla oceny kontroli nad innymi czynnikami stresogennymi w otoczeniu, takimi jak
zanieczyszczenie powietrza. Dom może być ucieczką od narażenia na zanieczyszczenia
powietrza. Natomiast wpływ hałasu przedostające się do wnętrza domu stanowią
nieuniknione naruszenie bezpieczeństwa, które jest uznawane za podstawowe założenie.
. ,
Badanie kończy się następującym stwierdzeniem: „Hałas może nie być etiologicznie
powiązany z jakąkolwiek chorobą, ale może ogólnie zwiększać podatność na choroby, a
zatem może powodować różnorodne objawy fizjologiczne i psychiatryczne.”39
Świadomość dźwięku. i dom Wiemy, że
niekontrolowane amplitudy bardzo niskich lub wysokich częstotliwości mogą powodować

reakcje fizjologiczne. Z omówionych właśnie badań wynika, że w normalnych
okolicznościach nie ma czegoś takiego jak „choroba związana z hałasem” jako taka.
Wiadomo jednak, że stres, będący odczuciem psychologicznym, osłabia układ
odpornościowy. Hałas powoduje stres, a pośrednią konsekwencją może być osłabienie
zdrowia. Warto zauważyć, że przedostanie się hałasu do domu stanowi „nieuniknione
naruszenie bezpieczeństwa”. To stwierdzenie wskazuje na ówczesny dylemat słuchowy:
kontrola naszego słyszenia
•
środowisko torowe.
Z badań wynika, że niektórzy ludzie są bardziej wrażliwi na dźwięki niż inni. Może to
wynikać z uszkodzenia słuchu, w wyniku którego nie możemy już dobrze blokować lub
odfiltrowywać obcych dźwięków, lub z odziedziczonej, normalnej wrażliwości na dźwięk.
Tak czy inaczej, nasze domy są naszym ostatnim bastionem obrony dźwiękowej –
miejscem, w którym mamy nadzieję, że będziemy mieć pewną kontrolę nad
środowiskiem. Ta kontrola jest przeciwieństwem tej, której doświadczamy, gdy jesteśmy
poza domem.
Mieszkałem w Nowym Jorku i nie ma lepszego miejsca do testowania zdolności

adaptacyjnych funkcji słuchowej. Nigdy nie wiedziałem, jakie dźwięki – syreny, pisk opon
samochodowych, śpiew a cappella, przekomarzanie się w obcym języku, płaczące dzieci,
śmiejący się przyjaciele, mnóstwo boom boxów – napotkam i dlatego będę przetwarzał
dalej. Dźwiękowa uczta! Pamiętaj, że pierwotnym celem słuchania jest przeżycie. W
Nowym Jorku Twoje uszy mają niezły trening. Nasze domy są miejscem relaksu, w którym
wybieramy, jakie dźwięki lub ciszę będziemy lubić lub tolerować.
126 r:IJ SoundAwareness
Dlaczego będąc w swoim mieszkaniu, stawiasz się w sytuacji, w której musisz tolerować
krajobraz dźwiękowy? lh, dzielisz przestrzeń z innymi, informuj ich o efekcie, o dźwięku i znaczeniu
posiadania miejsca, o, kontroli dźwięku. Środowisko dźwiękowe, tam, gdzie mieszkam, jest dla mnie
najważniejszą rzeczą – ważniejszą niż wizualna.
Nie każdy jest świadomy słuchu. Dlatego grzecznie wyznaczaj granice dźwiękowe
wobec krewnych i współlokatorów. Określ swoje potrzeby w zakresie muzyki i ciszy i
grzecznie dokonaj odpowiednich ustaleń. Pamiętaj, że każdy ma inne wymagania. Nie
bądź dźwiękowym dyktatorem, ale nie bądź też dźwiękową ofiarą.
MUZYKA W SAMOCHODZIE
Nie znalazłem żadnych badań na ten temat, ale zdrowy rozsądek wiele pomaga.
Za pomocą muzyki można rozwiązać dwa poziomy świadomości: zachowanie czujności i zachowanie
spokoju. Istnieje duża różnica pomiędzy muzyką odtwarzaną podczas długiej, pozbawionej
przeszkód podróży autostradą a muzyką używaną w ruchu ulicznym w godzinach szczytu.
·Jazda autostradą Kiedy
podróżujemy na duże odległości, rolą muzyki jest utrzymywanie naszej czujności.
Długie podróże oznaczają, że spędzamy za kierownicą długie, często monotonne okresy. Jeśli
chodzi o porywanie, nadszedł czas, aby użyć muzyki o szybszym tempie. Wybierz swój ulubiony jazz,
rock 'n' roll lub big-band. Zamieniaj je z muzyką klasyczną. Celem jest powstrzymanie mózgu od
przyzwyczajenia, dlatego należy utrzymywać zróżnicowaną muzykę i tempo. Rozrywka pomaga
również zachować aktywność umysłu. Książki nagrane na taśmie i instruktażowe programy audio
doskonale sprawdzają się podczas długich podróży.
Godziny szczytu i jazda po mieście
„Wściekłość na drodze” odzwierciedla poziom stresu odczuwanego podczas manewrowania na zbyt
małej przestrzeni ze zbyt dużą liczbą samochodów. To czas, aby użyć muzyki, która zapewni ci
czujność i zrelaksowanie. Podczas gdy w przypadku wycieczek samochodowych zalecane jest szybsze
tempo, w mieście, gdzie konieczna jest cierpliwość, sugeruje się tempo średnie (sześćdziesiąt do
dziewięćdziesięciu uderzeń na minutę). Podobnie jak w przypadku usprawnionego uczenia się,
gdzie preferowanym stanem jest zrelaksowany umysł, jazda po mieście wymaga podobnego stanu.
Muzyka klasyczna (adagio na przemian z ruchami allegro) i lekki jazz mają średnie tempa i często
zawierają instrumenty o wysokiej częstotliwości. Jak wiadomo, dźwięki o wyższej częstotliwości
zwykle pobudzają układ nerwowy.

Muzyka i dźwięk w Twoim życiu : 1 27
Pomaga to w utrzymaniu czujności. Dlatego dobrym wyborem będzie muzyka z wysokimi

instrumentami smyczkowymi, fletami i saksofonami. Jak zawsze, wszystko zależy od gustu.
Stosując zasady rezonansu i porywania, możesz określić, która muzyka podnosi na duchu
system neurologiczny, a która w rzeczywistości ma odwrotny skutek. Radio Talk jest
również dobre do utrzymywania czujności, ponieważ utrzymuje umysł zajęty. Mimo to
celem jest zachowanie spokoju i opanowania, a muzyka może mieć na to duży wpływ.
MUSIC WSCHODNI
Dr Luciano Bernardi, profesor nadzwyczajny na Wydziale Chorób Wewnętrznych
Uniwersytetu w Pawii we Włoszech, wierzy, że muzyka jest potężnym narzędziem w
leczeniu chorób układu krążenia. W artykule poświęconym Bernardi in Circulation:
czasopiśmie American Heart Association, pisarka medyczna Emma Baines donosi:
Pomysł, że muzyka ma wpływ na tętno i ciśnienie krwi, istnieje już od jakiegoś czasu. W
1918 roku Hyde i Scalapind0 podali, że drobne dźwięki zwiększają częstość tętna i
obniżają ciśnienie krwi, podczas gdy „poruszająca” muzyka zwiększa zarówno ciśnienie
krwi, jak i tętno. W wyniku swoich badań dr Bernardi zainteresował się wpływem muzyki
na serce
sposoby wpływania na rytmy autonomicznego układu nerwowego w celu

poprawy funkcji układu oddechowego i sercowo-naczyniowego.
W badaniach związanych z muzyką i pracą serca Bernardi był dość aktywny. Poniższe
fragmenty badań przeprowadzonych w latach 2001-2008 skupiają się na cennej pracy,
jaką wykonuje.
„Dynamiczne interakcje między rytmami muzycznymi, sercowo-naczyniowymi i mózgowymi

u ludzi”. Według Bernardiego wcześniejsze badania sugerowały, że zmienne krążeniowo-
oddechowe (częstość akcji serca, oddychanie, ciśnienie krwi, prędkość przepływu w
tętnicy środkowej mózgu i ruchy naczyń skórnych) rosną wraz z szybszym tempem,
niezależnie od indywidualnych preferencji. W 2008 roku zespół Bernardi sprawdził, czy
kompozycje charakteryzujące się zmiennym akcentem poza rytmem (wokal, aranżacje
orkiestrowe, progresywne crescendo, bardziej jednolite akcenty, frazy rytmiczne lub cisza)
mogą powodować równoległe i natychmiastowe reakcje sercowo-naczyniowe/oddechowe.
W badaniu wzięło udział dwadzieścia cztery zdrowe osoby, przeprowadzone przez Klinikę
Chorób Wewnętrznych przy ul
Na Uniwersytecie w Pawii crescendo wokalne i orkiestrowe wytworzyły istotne korelacje między
sygnałami sercowo-naczyniowymi lub oddechowymi a profilami muzycznymi. Należy zauważyć, że
zwężenie naczyń skórnych i ciśnienie krwi były proporcjonalne do crescendo. Kontrastuje to z
jednolitym naciskiem muzycznym, który powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry i obniżenie
ciśnienia krwi.
Badacze doszli do wniosku, że akcenty muzyczne i frazy rytmiczne są śledzone spójnie/!)” przez
zmienne fizjologiczne. Reakcje autonomiczne są zsynchronizowane z muzyką.41
„Zmiany układu krążenia, naczyń mózgowych i układu oddechowego wywołane różnymi rodzajami
muzyki u muzyków i osób niebędących muzykami: znaczenie ciszy”. Celem tego badania z 2005 roku
była ocena potencjalnego klinicznego zastosowania muzyki w modulacji stresu. Czy muzyka może
wywołać zmiany w układzie sercowo-naczyniowym i oddechowym?
Brano pod uwagę tempo, rytm, strukturę melodyczną, pauzę, indywidualne preferencje,
przyzwyczajenie, sekwencję i wcześniejsze szkolenie muzyczne. Zaprezentowano dwunastu muzykom
i dwunastu osobom kontrolnym dobranym pod względem wieku, w losowej kolejności, sześć różnych
stylów muzycznych (najpierw przez dwie minuty, potem przez cztery minuty utworu), z losowo
wstawioną dwuminutową pauzą, w dowolnej kolejności .
Wyniki wykazały wzrost wentylacji, ciśnienia krwi i częstości akcji serca , a prędkość przepływu
powietrza w tętnicy środkowej mózgu i odruch barorerefleksyjny zmniejszały się wraz ze wzrostem tempa.
Prostsze struktury rytmiczne w porównaniu z wartością wyjściową i nie zaobserwowano żadnego

efektu przyzwyczajenia.
To, co wyróżnia to badanie, to fakt, że przerwa obniżyła częstość akcji serca, ciśnienie krwi i
wentylację minutową, nawet poniżej wartości wyjściowych. „Efekt porządku” był widoczny w
przypadku prędkości przepływu w tętnicy śródmózgowej, wskazując na postępującą redukcję pod
wpływem ekspozycji na muzykę, niezależnie od stylu. Nic dziwnego, że muzycy wykazywali większą
wrażliwość oddechową na tempo muzyki

ustny człowiek• •
�)
-
Z przeprowadzonych badań wynika, że muzyka wywołuje efekt pobudzenia, głównie związany z
tempem. Powolna lub medytacyjna muzyka może wywołać efekt relaksujący; relaks jest szczególnie
widoczny! Jest widoczny podczas pauzy. Muzyka, szczególnie u osób wytrenowanych, może najpierw
skupiać uwagę podczas szybszych rytmów, a następnie powodować relaksację podczas przerw lub
wolniejszych rytmów.42
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu 129
„Wpływ modlitwy różańcowej i mantr jogi na rytmy autonomiczne

układu sercowo-naczyniowego: badanie porównawcze”
W badaniu 200 1 dwudziestu trzech zdrowych dorosłych zostało przebadanych, aby sprawdzić, czy
formuły rytmiczne, takie jak różaniec i mantry jogi, mogą synchronizować i wzmacniać wrodzone rytmy
sercowo-naczyniowe oraz modyfikować wrażliwość odruchów baroretonicznych.
(Barorefleks jest odpowiedzialny za utrzymanie stałego ciśnienia krwi pomimo zmian

pozycji ciała i zawodzi w wielu zaburzeniach autonomicznych.) Podczas oddychania
recytowano Ave Maria (po łacinie) lub mantrę, oddychając spontanicznie lub
kontrolowanym metronomem zmierzono częstość i regularność oddechu, wrażliwość
baroreteksową i częstotliwość oscylacji okrężnicy.
Zespół dr Bernardi odkrył, że zarówno modlitwa, jak i mantra „powodowały uderzający, potężny i
synchroniczny wzrost istniejących rytmów sercowo-naczyniowych, recytowane sześć razy na minutę.
Znacząco wzrosła także wrażliwość na barorefleks”.
Ich wniosek: „Wzory rytmu polegające na oddychaniu z szybkością sześciu oddechów na minutę
wywołują korzystne skutki psychologiczne i prawdopodobnie fizjologiczne”.

Wcześniejsze badania wykazały:
• zmniejszona zmienność rytmu serca i wrażliwość na odruch baroretoniczny są czynnikami
prognostycznymi zmniejszającej się
choroby serca, oraz • powolne oddychanie zwiększa zmienność rytmu serca i wrażliwość na odruch barore-
poprzez synchronizację nieodłącznych rytmów sercowo-naczyniowych.
Oprócz postępu w zrozumieniu wpływu rytmu wywołanego przez siebie na układ nerwowy, badanie
to sugeruje, że podczas odmawiania różańca, a także mantr jogi, oddychanie zwalnia się do prawie
dokładnie 6 oddechów na minutę, co poprawia pracę serca zmienność częstości i wrażliwość
barorefleksu. Badacze sugerują, że różaniec, poza praktyką religijną, może być również postrzegany
jako praktyka zdrowotna.43
f5 lhePowerOfSound.com/HeartResearch zawiera następujące elementy:
• Kojąca muzyka może zwiększyć poziom oksytocyny podczas leżenia w łóżku po operacji na
otwartym sercu: randomizowane badanie kontrolne. (2009)
• Muzyka zmniejszająca stres i niepokój u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. (2009) •
Słuchanie muzyki
poprawia regenerację funkcji poznawczych i nastrój po udarze tętnicy środkowej mózgu. (2008)
130 r �J Świadomość dźwięku.
Co się stanie, gdy ibe Music się zatrzyma?

Rozważanie ciszy.
Spekulacje, rozmowy i badania toczą się w kręgach medycznych i poza nimi na
temat roli muzyki w układzie nerwowym. W roku 1918 w amerykańskim
czasopiśmie Physiology opublikowano artykuł omawiający rolę mniejszych
tonów w związku z częstością akcji serca. Wkrótce potem inni dyskutowali o
tym, jak rytmy oddechowe są powiązane z uchem słuchacza. W latach 1986–
2003 wielu badaczy zgodziło się, że oscylatory biologiczne są porywane przez
bodźce zewnętrzne, w tym informacje zwrotne z mięśni podczas ćwiczeń,
stymulację somatycznego nerwu doprowadzającego, bodźce słuchowe i
stymulację przedsionkową. W 200 5 rozmowa zeszła na temat roli „och, cisza” i
tego, jak tempo może mieć większy wpływ niż melodia, styl czy preferencje słuchacza.
W książce The Sound of Silence is Music to the Heart dwóch lekarzy z Nowej
Zelandii (specjalizujących się w znieczuleniu i resuscytacji) stawia tę interesującą
hipotezę:
CO SIĘ DZIEJE, GDY MUZYKA PRZESTAJE?
Być może najbardziej interesującą obserwacją w badaniu Bernardiego i współpracowników
nie jest opis wpływu muzyki na funkcje oddechowe i sercowo-naczyniowe, ale raczej
konsekwencje włączenia muzyka wyłączona. Losowo przerywali dwuminutowy okres ciszy
pomiędzy różnymi stylami muzycznymi, które studiowali, i odkryli, że częstotliwość
oddechów, tętno i ciśnienie krwi spadły poniżej linii podstawowej poziom s. Autorzy
sugerują, że muzyka jest powiązana z poziomem pobudzenia
, i to odprężenie pojawia się, gdy muzyka ucichnie.
Alternatywnym wyjaśnieniem obserwowanego spadku podczas ciszy jest to, że
porywanie lub wymuszanie oscylatorów oddechowych i współczulnych przez bodźce
słuchowe powodowało zwiększenie zarówno częstotliwości oddechowej, jak i wypływu
współczulnego. Chociaż sygnał wejściowy sterujący był obecny, zaobserwowano
konsekwencję nie wewnętrznego stanu oscylatorów, ale raczej produkt stanu
wewnętrznego w połączeniu z dodatkowym wejściem wejściowym. Konsekwencją
napędzania oscylatorów podwyższonymi częstotliwościami może być spadek
częstotliwości wewnętrznej, który obserwuje się w okresie ciszy, gdy muzyka jest
zatrzymywana44 .
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu 131
Innymi słowy: czy sama reakcja na porwanie, niezależnie od szybszych lub wolniejszych
bodźców zewnętrznych, powoduje pobudzenie głównych układów impulsowych
organizmu? Chociaż podstawowe tempo różnych rodzajów muzyki może mieć wpływ na
tętno i ciśnienie krwi, rozważając reakcję na porwanie , być może musimy zdać sobie
sprawę, że sam akt porwania ma wpływ sam w sobie, który należy zrównoważyć z
pobudzające lub kojące działanie zewnętrznego rytmu.
SOUN D AWAREN ESS I D EH OSPITAL

„Poziom hałasu w szpitalu i potencjalne zagrożenia dla zdrowia”. Z wyjątkiem utraty słuchu
spowodowanej hałasem, nie jest znana żadna choroba wywołana hałasem. Jednakże ludzie
mogą reagować psychicznie na hałas strachem, irytacją, złością, pobudzeniem lub
przyjemnością, a każda z tych reakcji może następnie zmienić stan fizjologiczny.
Ponadto hałas powoduje znane zmiany fizjologiczne w układach hormonalnym,

sercowo-naczyniowym i słuchowym, a także wpływa na sen. Dobrze poznanym wpływem
hałasu na układ sercowo-naczyniowy człowieka jest zwężenie naczyń. Większość tych
zmian nie ustaje po wielokrotnym narażeniu na działanie
•
Oczywiście
Mówiąc najprościej: to, że jesteśmy narażeni na wiele irytujących dźwięków, nie

oznacza, że nasze systemy przystosowują się do nich. Nie przyzwyczajamy się do nich,
jeśli irytują, to po prostu irytują dalej!
Jeśli te zmiany fizjologiczne staną się ekstremalne, hałas stanie się zagrożeniem dla
zdrowia. Naukowcy odkryli, że poziom hałasu w inkubatorach, salach pooperacyjnych i
oddziałach intensywnej terapii jest na tyle intensywny, że zakłóca sen i może powodować
uszkodzenie słuchu u pacjentów otrzymujących niektóre antybiotyki. Oś przysadkowo-
nadnerczowa ma niezwykle niski próg stymulacji hałasem – zaledwie 68 dB. Średni poziom
hałasu na sali pooperacyjnej, oddziale intensywnej terapii i inkubatorze przekracza tę
4�
intensywność.
Oto niektóre wnioski, jakie możemy wyciągnąć z badań dotyczących szpitali i hałasu:
Na operację. Chirurdzy prawdopodobnie będą lepiej wykonywać swoją pracę na stole

operacyjnym przy muzyce w tle. Jeśli muzyka im odpowiada, jest tym bardziej efektywna.
Dlatego podczas konferencji przedoperacyjnej dowiedz się, jakiego rodzaju
132.c, Świadomość dźwięku
muzyka, którą lubi twój lekarz. Jeśli odpowiada to Twojemu osobistemu gustowi, masz
dobry mecz. Jeśli tak się nie stanie, zdecyduj, kto bardziej potrzebuje muzyki – Ty czy
chirurg. Sugeruję, żebyś stawiał się na pierwszym miejscu na tym oddziale i pozwalał
chirurgom martwić się własnym stresem. To ich praca. Twoim zadaniem jest wchłonięcie
pozytywnych efektów operacji i jak najszybsze zagojenie.
Muzyka osiągnie to samo, w różnym stopniu, dla Ciebie i Twojego zespołu
operacyjnego. Redukuje hormony stresu i sprawia, że wszyscy są zrelaksowani. Zespół
chirurgiczny będzie działał wydajniej; szybciej wyzdrowiejesz i wyzdrowiejesz.
Jednym z wielu aspektów operacji jest zastosowanie znieczulenia. Potrzebujesz tej

farmakologicznej interwencji w celu zmniejszenia bólu i odrętwienia. Znieczulenie to
dobra rzecz; też lepiej mieć mniej niż więcej.
Im szybciej Twój system fizyczny będzie w stanie odzyskać pełną kontrolę nad funkcjami
organizmu, tym lepiej dla Twojego powrotu do zdrowia. Muzyka może Ci w tym pomóc.
Niezależnie od tego, czy podczas operacji śpisz, czy nie śpisz, odniesiesz korzyści z
odtwarzanej muzyki.
Muzyka przytępia hormony stresu, w tym noradrenalinę, epinefrynę i hormony
wzrostu.46 Kiedy wzrasta poziom tych hormonów, wzrasta również ciśnienie krwi i
krwawienie podczas operacji. Aby obniżyć stres i ciśnienie krwi, stosuje się większe
znieczulenie. Im większe znieczulenie, tym dłuższy okres, w którym organizm nie
wytwarza w pełni naturalnych środków leczniczych, co zwiększa ryzyko powikłań. Lepiej
jest używać ulubionej muzyki, aby zachować spokój podczas operacji i zmniejszyć ilość
znieczulenia. Efekty muzyczne będą kontynuowane w sali pooperacyjnej nawet po
zakończeniu odtwarzania. Muzyka pomoże Ci także zregenerować siły i szybciej wrócić
do domu.
W przypadku dłuższego pobytu w szpitalu. Szpital to placówka instytucjonalna

zaprojektowana w celu ułatwienia różnych działań i sytuacji. Niestety projekt środowiska
dźwiękowego szpitala, czyli poziom hałasu, nie jest najkorzystniejszy dla odpoczynku i
regeneracji. Badania satysfakcji pacjentów wykazały, że czynniki środowiskowe mogą
znacząco wpływać na wyniki kliniczne.47
Jak w środowisku instytucjonalnym można stworzyć środowisko dźwiękowe
sprzyjające uzdrowieniu i wyzdrowieniu sobie lub osobom, które kochasz?
Przerywany sen, hałas pracowników szpitala, procedury wykonywane przez innych
pacjentów i nieustanne dźwięki komercyjnej telewizji nie nadają się do stworzenia
idealnej przestrzeni uzdrawiania dźwiękowego. Hałas i zakłócenia często stanowią
przeszkodę w skutecznym powrocie do zdrowia. Szpital jednak musi funkcjonować, a
hałas jest codziennością.
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu r �J 133
Odpowiedź na to pytanie jest właściwie prosta: zatyczki do uszu, słuchawki z

przenośnym odtwarzaczem kasetowym lub CD i odpowiednie nagrania. Istnieje kilka
celów:
• Stworzenie jak największej szansy na nieprzerwany sen • Zapewnienie

relaksu i zmniejszenie niepokoju • Zapewnienie
pozytywnej rozrywki • Wykorzystanie
narzędzi dźwiękowych do samodzielnego uzdrawiania (na przykład medytacja i
autohipnoza)
Ustanawiając izolację słuchową od otoczenia instytucjonalnego, kładziesz podwaliny

pod szybszy powrót do zdrowia. To, co zasadniczo robisz, to stosowanie zasad
dźwiękowej świadomości. Jeśli nie możesz kontrolować otoczenia wokół siebie,
kontroluj je za pomocą uszu. To może być skończone.
Zatyczki do uszu to wspaniały sposób na maskowanie hałasu. Występują we
wszystkich kształtach, rozmiarach i cenach. Kiedy chcesz spać, medytować lub odciąć
się od otoczenia, użyj wtyczek; są odpowiednikiem powiek i mogą pomóc ci uzyskać
poczucie kontroli nad swoim osobistym otoczeniem, nawet w sytuacji, która może
wydawać się całkowicie wymykająca się spod kontroli. Odzyskaj swoją osobistą
przestrzeń dźwiękową. Ustal granice słuchowe.
Słuchawki są również integralną częścią granic słuchowych. Jeśli chcesz ciszy,
używaj zatyczek do uszu; używaj słuchawek, jeśli potrzebujesz stymulacji słuchowej
lub sedacji. Im częściej możesz używać dźwięku, tym mniej jesteś zależny od leków.
Sprzęt dźwiękowy w szpitalu Podczas

hospitalizacji Twoje ciało podlega ciągłym zmianom. Prawdopodobnie jesteś pod
wpływem leków farmaceutycznych, które mogą powodować działania niepożądane.
Na przykład niektóre antybiotyki mogą powodować niższy próg stymulacji hałasem –
zaledwie 68 dB. Dlatego też prostą zasadą dotyczącą używania słuchawek jest
utrzymywanie niskiego poziomu głośności. Nie potrzebujesz głośnego dźwięku, aby
zamaskować istniejący poziom hałasu. (Jeśli Twoi współlokatorzy zbyt głośno włączają
telewizor, grzecznie poproś ich lub pielęgniarkę, aby ściszyli telewizor lub sami
skorzystali z zestawu słuchawkowego.) Tak jak instynktownie dostrzegamy potrzebę
osobistej przestrzeni w sferze fizycznej, trzymaj się obraz granic słuchowych. To stan
umysłu wspomagany przez zatyczki do uszu i słuchawki. Głośność nie jest jednak
czynnikiem decydującym o ustaleniu własnej strefy dźwiękowej.
Słuchawki, podobnie jak zatyczki do uszu, również są dostępne we wszystkich kształtach i rozmiarach.
134 (�� Świadomość dźwięku
Przyda Ci się także przenośny odtwarzacz CD lub MP3, który z łatwością można
podłączyć do ściany. Dzięki temu nie musisz martwić się o wymianę baterii.
Przenośne odtwarzacze CD kosztują od 50 dolarów i więcej. Te z przedziału 100
dolarów są zwykle bardziej niezawodne. Ceny iPodów zaczynają się od 60 dolarów.
Za sumę od 1 00 do 200 dolarów można kupić system dźwiękowy: zatyczki do
uszu, słuchawki i przenośny odtwarzacz muzyki. To niewielka cena za duży komfort.
Wiele szpitali dysponuje sprzętem przenośnym oraz biblioteką na taśmach lub płytach
CD. Poproś o to lub poproś o wizytę szpitalnego muzykoterapeuty, który może
bezpośrednio pomóc Ci w tym procesie.
Biblioteka dźwięków na pobyt w szpitalu. W szpitalu potrzebujesz nagrań
muzycznych i dźwiękowych, które pomogą Ci zasnąć, zrelaksują się, odwrócą Twoją
uwagę lub zapewnią rozrywkę oraz pomogą w samodzielnym leczeniu. Najważniejszą
rzeczą do zapamiętania jest to, że przestrzeń dźwiękowa to Twoja prywatna
przestrzeń. Słuchaj wszystkiego, co pomoże Ci poczuć się lepiej. Jeśli lubisz muzykę
big-bandową, użyj jej! Opera, country, zydeco? To Twój wybór i nikt nawet nie wie,
czego słuchasz. To całkowicie prywatna strefa. Rób co chcesz!
W ciągu ostatnich dwudziestu lat wybitne autorytety medyczne i psychologiczne
stworzyły liczne serie nagrań w celu samoleczenia. Zawierają wiele technik
psychoakustycznych wspomagających ten proces.
Muzyka i sterowane obrazy stanowią świetną mieszankę: badania wykazały, że ich
połączenie redukuje określone hormony wytwarzające stres, w tym B-endorfinę i
ACTH w osoczu.48 Inne
nagrania zawierają specyficzne techniki psychoakustyczne z silnym naciskiem na
rezonans i porywanie. W niektórych przypadkach wykorzystuje się częstotliwości
dudnień różnicowych (patrz rozdział 1-5). Polecam tę technologię w warunkach
szpitalnych; może zwiększyć skuteczność ścieżek dźwiękowych. Jeśli cierpisz na
jakąkolwiek chorobę, która może być przeciwwskazaniem do stosowania tej aplikacji
psychoakustycznej, zwłaszcza związaną z napadami padaczkowymi, skonsultuj się
najpierw ze swoim lekarzem.
t::i lhePowerOfSound/HospitalSoundResearch
• „Wpływ rytmu muzycznego na percepcję czasu i emocji dorosłych pacjentów

poddawanych hemodializie”. (2008) • „Muzyka do działania”. ( 1 994) •
„Muzyk grający skalpelem”. (2007) •
„Terapia relaksacyjna działa”. ( 1 991) • „Zmiana muzyki i
wzorca w bólu przewlekłym”. (1993)
Muzyka i dźwięk w Twoim życiu ;. � 135
Aby rozpocząć lub pobudzić swoją wyobraźnię, zobacz „Katalog środków dźwiękowych”
(str. 27 1). Jak zobaczysz, prawie wszystkie wymienione tam nagrania zostały stworzone
specjalnie do zastosowań terapeutycznych.
W następnym rozdziale, Progressive Sound Health for the HospitalEnvironmentJ,
przyglądamy się wiodącym europejskim i amerykańskim firmom, które są pionierami
szpitalnej przestrzeni dźwiękowej , oferując rygorystycznie przemyślane ścieżki dźwiękowe
i systemy dostarczania dla środowisk leczniczych.
ROZDZIAŁ 10
PROG REZYSTYWNY DŹWIĘK

ZDROWIE DLA
ŚRODOWISKO SZPITALNE
W latach 2001–2010 prowadzono wiele działań muzycznych skierowanych do środowisk

=�
szpitalnych, w tym domów opieki, hospicjów i różnych ośrodków medycznych. W tej części
przyjrzymy się ostatnim wysiłkom mającym na celu dostarczanie do ośrodków opieki
zdrowotnej muzyki na żywo i nagranej wcześniej.
•
_.R
MUZYKA NA ŻYWO W SZPITALACH: TERAPIA MUZYCZNA I

ŁÓŻKA TERAPEUTYCZNE I DE M USICIANS
Oceniając krajobraz dźwiękowy szpitala, musimy zwrócić uwagę na wspaniałą muzykę na

żywo zapewnianą przez muzykoterapeutów i muzyków terapeutycznych przy łóżku pacjenta.
��
Coraz częściej pojawiają się ich delikatne harfy, gitary, tamburyny i inne przenośne
instrumenty 611 sal w często surowych wnętrzach.
Istnieje duża różnica pomiędzy muzykoterapią a uzdrawianiem muzyką, tak jak istnieje
istotna różnica pomiędzy muzyką a uzdrawianiem dźwiękiem . Od lat pięćdziesiątych XX
wieku certyfikowani muzykoterapeuci pracowali w wielu placówkach, w tym w szpitalach.
Sercem muzykoterapii jest interakcja pomiędzy certyfikowanym terapeutą a pacjentem i
oczywiście ich interakcja z muzyką! Muzykoterapeuta angażuje pacjenta w doświadczenie
związane z muzyką, używając materiału na żywo i nagranego w celu promowania relaksacji,
łagodzenia bólu, wyrażania emocji i innych celów terapeutycznych.
��
136
Postępowe zdrowe zdrowie dla środowiska szpitalnego GJ 13 7
Wiele amerykańskich uniwersytetów oferuje studia muzyczne lub doradcze, ze szczególnym

naciskiem na szkolenie z muzykoterapii. A na przestrzeni lat rozwinęły się liczne
specjalistyczne gałęzie muzykoterapii. W Ameryce jest ponad pięć tysięcy aktywnych
muzykoterapeutów. Szczegółowe informacje można uzyskać za pośrednictwem
Amerykańskiego Stowarzyszenia Muzykoterapii (www.musictherapy.org).
Osoba praktykująca w nowszej formie uzdrawiania muzyką, zatrudniona w domach,
hospicjach i warunkach klinicznych, jest obecnie znana jako muzyk terapeutyczny, grający
muzykę na żywo przy łóżku ludzi, którzy stoją przed wyzwaniami fizycznymi, emocjonalnymi
i duchowymi. Proces certyfikacji i zakres praktyki muzyków terapeutycznych wyraźnie różnią
się od muzykoterapeutów.1
Program Music for Healing and Transitions (MHTP) to jeden z coraz większej liczby
programów szkoleniowych dostępnych obecnie dla muzyków terapeutycznych. Poprosiłem
dyrektor wykonawczą MHTP, Melindę Gardiner, o wyjaśnienie zakresu praktyki muzyka
terapeutycznego.
„Muzyk terapeutyczny to muzyk, a nie terapeuta. Jesteśmy specjalnie przeszkoleni, aby skupiać
się na fizycznych, emocjonalnych i/lub duchowych potrzebach pacjenta, być otwarci i otwarci na ich
fizyczne, emocjonalne i/lub duchowe potrzeby, które mogą być wspierane terapeutyczną muzyką na
żywo. Muzycy terapeuci wykorzystują tę sztukę muzyki na żywo (a co za tym idzie nauki o dźwięku)
w celu zaspokojenia doraźnych potrzeb pacjenta i stworzenia środowiska

„”
które sprzyjają gojeniu. Przynosimy. piękno w środowisku opieki zdrowotnej.
Do amerykańskich szpitali przybywają muzykanci przy łóżkach pacjentów

w dużej mierze dzięki wysiłkom następujących programów szkoleniowych:
• Projekt Kielich och Repose2 •

Międzynarodowy Program Terapii Harfą (IHTP)3 • Program
Muzyka dla Uzdrawiania i Przemian (MHTP)
Therese Schroeder-Sheker jest niezwykle szanowana za swoją pionierską pracę w

dziedzinie współczesnej muzyki nocnej. Jej projekt Chalice oh Repose położył podwaliny,
które umożliwiły Laurie Riley i Christinie Tourin rozpoczęcie odpowiednio MHTP i IHTP.
Niedawno kursy online, stworzone przez innowatorów w dziedzinie muzyki przyłóżkowej,

pedagogika ciska obejmuje:
• Badanie domowe muzyków klinicznych (www.harpforhealing.com) •

Międzynarodowy program dla muzyków uzdrawiających (www.healingmusician.com)
W miarę jak programy zakorzeniły się głębiej, absolwenci w tej dziedzinie, jak w 2010 r
szacuje się na osiemset do tysiąca. Wiele programów współpracuje z Krajową Radą ds.
Standardów dla Muzyków Terapeutycznych (NSBTM) w celu opracowania i utrzymania
standardów dla programów szkolenia muzyków terapeutycznych i ich absolwentów5.
ZRÓŻNICOWANE ASPEKTY
TERAPIA MUZYCZNA/UZDROWIENIE MUZYKĄ I DŹWIĘKIEM
6
Na zakończenie tej części chciałbym podzielić się uwagami Barbary Crowe, autorki,
profesor muzykoterapii i byłej prezes Krajowego Stowarzyszenia Muzykoterapii, którą
zapytałem o różnice, jakie widzi w nakładających się obszarach muzykoterapii i muzyki
uzdrowienie dźwiękiem . Są to subtelne, ale ważne zróżnicowane aspekty, dziedzina
stale ewoluująca.
„Dla mnie” – powiedział Crowe – „oto sedno różnicy między muzykoterapią a innymi
formami uzdrawiania muzyką:
• „Muzykoterapia to sytuacja, w której doświadczenie muzyki, w tym relacja z

muzykoterapeutą, jest narzędziem potrzebnych zmian.
Istnieje wiele podejść pod nazwą muzykoterapia, wykorzystujących wiele modeli
terapeutycznych, w tym psychoterapię, behawioryzm, interwencje neurologiczne
i występy społeczne zwane muzykowaniem . • „Uzdrawianie muzyką. polega na
wykorzystaniu
elementów muzycznych przedstawionych w formie muzycznej jako obiektu
zewnętrznego wpływającego na zdrowie/funkcjonowanie klienta. Terapeutyczne
programy przyłóżkowe są formami uzdrawiania muzyką, ponieważ podkreślają
cechy wybranej muzyki jako elementów które pozytywnie wpływają na zdrowie
klienta.
• „Również powiązane, choć nieco inne , jest uzdrawianie dźwiękiem, które
wykorzystuje izolowane cechy dźwięku dla korzyści fizycznych/energetycznych.
Doświadczenia wibracyjne to kolejna kategoria, o uzdrawianie dźwiękiem.
Przykładem jest praca z terapią wibroakustyczną harfą SaraJane Williams”. (Patrz strona 203.
NOWE DŹWIĘKI DLA HOS PITALI
Pozostała część tego rozdziału skupia się na systemach zorientowanych terapeutycznie,

które wykorzystują nagraną muzykę. W latach 200 1–20 1 0 podjęto trzy różne
przedsięwzięcia w Europie i Stanach Zjednoczonych, a wszystkie miały na celu
wprowadzenie terapeutycznie zaprojektowanych nagrań do środowisk szpitalnych. Ten
Postępujący zdrowy stan zdrowia środowiska szpitalnego ( , 1 39
przykuwa moją uwagę ze względu na zakres inicjatywy: świadczenie. odpowiednią muzykę do
właściwego celu i we właściwym czasie. Cel ten wymaga długiej wizji, dużej cierpliwości i hartu
finansowego. Nagrody będą jednak świetne dla firm, które znajdą drogę do prywatnych i
publicznych placówek zdrowia. Poniżej znajduje się dyskusja na temat kilku wybitnych pionierów,
którzy również kładą podwaliny pod przyszłych muzyków.
Sanoson (Austria)
„ Pacjent przychodzi z depresją. Pierwszym krokiem jest
zawsze wizyta u lekarza. Potem będzie jednak wybór
"
opcji leczenia: skurcz, Prozac lub muzyka.
VERA B RAND IT
Vera Brandes jest dyrektorką programu badawczego w dziedzinie muzyki i medycyny na

Prywatnym Uniwersytecie Medycznym Paracelsus w Salzburgu w Austrii. Jest także dyrektorem
ds. badań i rozwoju produktów w Sanoson, przedsiębiorstwie z siedzibą w Wiedniu.
Sanoson wykorzystuje najnowsze odkrycia naukowe z chronobiologii (która, jak wspomnieliśmy
wcześniej w tej książce, jest dziedziną nauki badającą zjawiska cykliczne w organizmach żywych)7
oraz badań nad terapeutycznym działaniem muzyki. Organizacja opracowuje programy leczenia
oparte na muzyce i niestandardowe systemy muzyczne do użytku lekarzy, ośrodków rehabilitacyjnych,
klinik, szpitali i innych placówek leczniczych.
„Jestem pierwszą muzyczną farmakologką” – twierdzi. Brandes opracowuje leki w postaci muzyki
wydawane na receptę. „Przygotowujemy się do wprowadzenia naszych terapii w Niemczech i
Austrii jesienią 2009 roku i spodziewamy się wprowadzenia ich w USA w 20 1 0.”8 Książka „ Music
that works” z 2009 roku (która, jak omówiono wcześniej w tej książce,
zawiera wybrane prezentacje z Konferencji Mozart & Science w 2006 r.), Brandes wnosi rozdział
zatytułowany „Muzyka jako lekarstwo: włączanie. Skalowalne interwencje oparte na muzyce do
standardowej praktyki medycznej”. 1° W celu opracowania standardowych metod zastosowania
muzykoterapii receptywnej w medycynie psychosomatycznej Brandes podkreśla, że należy wziąć pod
uwagę wiele czynników wpływających na wpływ muzyki na jednostkę. Dlatego też interdyscyplinarne
zespoły badawcze złożone z psychologów zdrowia, psychofizjologów, chronobiologów, fizyków,
matematyków, lekarzy i ekspertów w dziedzinie morfologii psychologicznej przyczyniły się do
powstania naukowych podstaw jej metod. Jeden z

140 � � Świadomość dźwięku
Metody opracowane przez Brandes i jej współpracowników opierają się na nowo

skomponowanych terapeutycznych programach muzycznych i schematach słuchania1 1
opracowanych w celu łagodzenia objawów depresji i wypalenia zawodowego12 Po
postawieniu diagnozy przez lekarza uczestniczącego pacjent jest odsyłany do domu ze
specjalnie opracowanym urządzeniem słuchowym wypełnionym bardzo specyficzne
ścieżki dźwiękowe, z silnym naciskiem na rytmy dobowe. Brandes mówi: „Uspokajająca
muzyka słuchana w rosnącym punkcie cyklu dobowego Cię nie uspokoi. Może nawet
Cię zirytować. Z naszych badań” – kontynuuje – „odkryliśmy, że kiedy ludzie słuchają
muzyki, którą znają, ich reakcje są zupełnie inne.” W tym celu wykorzystywana jest
wyłącznie oryginalna muzyka i ścieżki dźwiękowe natury. W zestawie znajdują się także
specjalne
zestawy słuchawkowe. 13 Dodatkowe informacje o Sanoson i Vera Brandes:
= lhePowerOfSound.com/HospitaiSounds
Harmonic Health Care (Stany Zjednoczone)

Don G. Campbell nie jest obcy dużym projektom. Oprócz napisania dwudziestu trzech
książek, w tym Efektu Mozarta i Uzdrawiania przy prędkości dźwięku, oraz
wyprodukowania dwunastu specjalistycznych programów audio, od trzydziestu lat
doradza szkołom, nauczycielom i korporacjom w zakresie znaczenia tworzenia właściwych
środowisko słuchowe do uzdrawiania i uczenia się. Kiedy usłyszałem, że zgodził się
świadczyć usługi muzyczne i akustyczne dla Aesthetic Audio Systems, wiedziałem, że trafił
na swojego kandydata. Jego zadaniem było dobranie odpowiedniej muzyki do
nagłośnienia szpitali od ściany do ściany w każdej przestrzeni publicznej w oparciu o
potrzeby pacjentów, gości i personelu. Nie tylko na jeden dzień, ale 24 godziny na dobę ,
7 dni w tygodniu przez 365 dni w tygodniu. Wiedziałem, że ktoś musiał wreszcie podjąłem
się tego zadania i bardzo się cieszyłem, że to on, a nie ja!
Aesthetics Inc. to multidyscyplinarna firma projektowa, która od ponad dwudziestu

pięciu lat tworzy wielozmysłowe środowiska lecznicze dla instytucji opieki zdrowotnej.
Kiedy w dwudziestu szpitalach i gabinetach medycznych uruchomiono środowiska
dźwiękowe Harmonic HealthCare, celem było zapewnienie muzyki w przestrzeni
publicznej służby zdrowia, aby poprawić i wzmocnić lecznicze doświadczenia pacjentów,
gości, opiekunów i personelu. Specjalnie
zaprojektowane kompilacje muzyki ambient, jazz i muzyka klasyczna jest teraz
dostępna dla szpitali, klinik, gabinetów lekarskich i społeczności opieki. Specjalnie
zaprojektowane systemy audio odpowiadają specyficznym potrzebom każdej strefy
obiektu. Muzyka ma nie tylko zmniejszać stres i niepokój, ożywiać i odświeżać umysły
pacjentów, gości, opiekunów i
Postępowe zdrowe zdrowie dla środowiska szpitalnego 141
personelu i poprawić doświadczenie uzdrawiania, ale te ścieżki dźwiękowe mają również na

celu podkreślenie skupienia instytucji na współczuciu i trosce.
Według strony internetowej Aesthetic Audio Systems, każdy ubiegający się o to obiekt
ocenia się w celu ustalenia:
• Unikalna architektura, położenie geograficzne i kultura. • Istniejące

środowisko dźwiękowe i akustyczne każdego pomieszczenia (hol, poczekalnia, kaplica,
biura administracyjne itp.) oraz przestrzeń zewnętrzna. • Czas oczekiwania, wzorce
przepływu i
przemieszczania się ludzi w różnych miejscach
pory dnia.
Po ocenie zaleca się połączenie lekkiej muzyki klasycznej, smooth jazzu, muzyki ambient
i muzyki świata, aby zapewnić różnorodne harmonijne doświadczenia i stworzyć atmosferę
pełnego energii relaksu. Dodatkowo wdrożono system harmonijnych stref, aby zapewnić
każdemu obszarowi niepowtarzalną osobowość, modyfikowaną w ciągu dnia i nocy.
Dodatkowe informacje na temat Harmonic HealthCare i Dona Campbella: lTPoi
ThePowerOfSound.com/HospitaiSounds
MuViCure – terapia audiowizualna (Dania)

Kiedy dwie kreatywne dusze współpracują, rezultaty są czasami magiczne. Dodaj trochę
nauki, a projekt może stać się poważny. Połącz kompozytora/muzyka z wielokrotnie
nagradzanym filmowcem, oboje zainteresowani uzdrawianiem, a otrzymasz Mu Vi Cure.
Niels Eje (muzyka) i Bjorn Wennerwald (fotografia) stworzyli ekscytujące i znaczące

przedsięwzięcie. Sześć lat międzynarodowych badań później MuViCure stanie się dobrze
znany w całej Europie i Stanach Zjednoczonych. I cóż, powinno. Eje i W ennerwald stworzyli
piękną symbiozę terapeutycznie zaprojektowanych ścieżek dźwiękowych w połączeniu z
zabawą wizualną. Filmy to delikatne i miękkie obrazy natury. Ścieżki dźwiękowe są słodkie i
wykorzystują prawa porywania. Stymulując dwa główne zmysły – wzrok i słuch – integracja
sensoryczna jest obecnie poważnie zaangażowana na poziomie emocjonalnym i
fizjologicznym. To jest kino, które należy dobrze wykorzystać!
Programy Mu Vi Cure mają na celu rozwiązanie problemów związanych z lękiem,

łagodzeniem bólu, zespołem stresu pourazowego i ogólnym samopoczuciem. Celem jest zapewnienie
142 c.J Świadomość dźwięku
działanie kojące. Stymulowanie umysłu pozytywnymi wrażeniami również przywraca

optymistyczne wspomnienia. Zgodnie z globalizacją muzyka i elementy wizualne są
łagodne i uniwersalne, przekraczając granice kulturowe i geograficzne.
Muzyka skomponowana jest na klasyczne instrumenty akustyczne, a następnie
zmieszana z oryginalnymi dźwiękami natury. Opiera się na powolnym pulsie równym
biciem ludzkiego serca i celowo unika głośnych szczytów dynamiki. Od 1998 roku
muzyka Eje była testowana na tysiącach pacjentów szpitali. Po sześciu latach ciągłych
informacji zwrotnych od pacjentów szpitali, lekarzy i pielęgniarek światło, kolor,
odczucie i tempo Wennerwalda zostały precyzyjnie dostrojone, aby generować różne
nastroje, precyzyjnie dopasowane do muzyki.
Wierzę, że środowisko szpitalne stanie się skuteczniejszym partnerem w procesie
leczenia, gdy telewizory będą wyświetlać te piękne, powolne obrazy, a dźwięki oboju
i wiolonczeli wypełnią korytarze.
Uzdrawianie systemów opieki zdrowotnej (Stany Zjednoczone)
Podobnie jak MuViCure, ta firma z siedzibą w Nevadzie opracowuje produkty medialne

i programy edukacyjne, aby pomóc organizacjom opieki zdrowotnej w zapewnianiu
środowisk klinicznych, które bezpośrednio wspierają powrót do zdrowia. Założona
przez muzyków Susan Mazer i Dallas Smith w 1992, HHCS została opisana w pierwszym
wydaniu tej książki. Chciałbym jednak przedstawić aktualne informacje na temat tej
• •
firmy ptoneertng.
Najbardziej znane z programów Continuous Ambient Relaxation Environment
(CARE) , które wprowadzają do szpitali naturę i kojącą muzykę instrumentalną,

produkty Healing HealthCare Systems obejmują:
• Kanał CARE – całodobowe programy telewizji przemysłowej • CARE z programami

wyłącznie muzycznymi i instrumentalnymi • Sondrex System Mk 11 –
przenośny system muzyki i komunikacji dla pacjentów poddawanych zabiegom
chirurgicznym lub innym stresującym zabiegom medycznym . Połączenie
osobistego systemu muzycznego CD ze specjalnie zaprojektowanym interfejsem
komunikacyjnym, urządzenie to pozwala opiekunowi na rozmowę z pacjentem
w dowolnym momencie bez konieczności zdejmowania słuchawek
dźwiękochłonnych.
ROZDZIAŁ 11
ANI LS I DŹWIĘK
Nigdy nie przyszłoby mi do głowy, aby rozszerzyć moje poszukiwania na efekty muzyczne i
dźwiękowe wykraczające poza domenę człowieka. Nie z braku niejasności, ale po prostu
dlatego, że jest tak wiele danych o ludziach i ich krajobrazach dźwiękowych, które należy
skompilować, rozważyć i dobrze wykorzystać. Jednak moją stałą praktyką jest zauważanie
tego, co się pojawia; wygląda na to, że wszechświat w jakiś sposób pomaga nam w
podążaniu w ważnych
---
kierunkach. �is a Spector jest pianistą koncertującym i absolwentem Konserwatorium Juilliard.
Jest nie tylko wielokrotnie nagradzaną wirtuozką, ale ma jeszcze jedną pasję, która równa
się wadze psów! Ona je po prostu uwielbia! Kiedy w 2003 roku przyszła na jedno z moich
seminariów ze szczeniakiem ubranym w psa przewodnika dla niewidomych,
=====-=��·� Kurtka traiRing , byłam ciekawa, ale nie miałam pojęcia, co przyniesie przyszłość.
Kilka miesięcy później Spector zadzwonił do mnie. Po wzięciu udziału w moich
warsztatach na temat terapeutycznej muzyki i dźwięku chciała poznać te same zasady
psychoakustyczne, które obowiązują w pracy z ludźmi, i które można zastosować w
przypadku psów. „Czy zechciałbyś nagrać płytę CD, którą mógłbym sprzedać w lokalnym
sklepie zoologicznym?” zapytała. To proste zaproszenie do zastanowienia się nad tonem,
tempem i wzorcem w odniesieniu do innych gatunków przykuło moją uwagę i ostatecznie
pochłonęło następne pięć lat mojego życia.
BIOAKUSTYKA
Na początek dowiedziałem się, że istnieje wszechświat równoległy do psychoakustyki*,
zwanej bioakustyką. Ta dyscyplina naukowa koncentruje się na dźwięku i zwierzętach.
*Badanie wpływu dźwięku na układ nerwowy człowieka. (Patrz rozdział 16.)
143
144 ';) Świadomość Dźwięku
Wikipedia definiuje bioakustykę jako
nauka interdyscyplinarna, która łączy biologię i akustykę. Zwykle odnosi się

to do badania wytwarzania dźwięku, rozprzestrzeniania się w ośrodkach
elastycznych i odbioru u zwierząt, w tym. ludzie. Obejmuje to neurofizjologiczne
i anatomiczne podstawy wytwarzania i wykrywania dźwięku oraz związek
sygnałów akustycznych z ośrodkiem, w którym się one rozprzestrzeniają.
Odkrycia dostarczają nam dowodów na ewolucję mechanizmów akustycznych,
a co za tym idzie, na ewolucję zwierząt, które je wykorzystują. *
Kopiąc głębiej, odkryłem, że oprócz badania sposobu, w jaki zwierzęta wydają dźwięki i
komunikują się ze sobą, niektórzy uważają, że bioakustyka obejmuje wpływ ludzkich
dźwięków na zwierzęta. To naprawdę mnie zachwyciło

•
uwaga.
Im więcej wiem o potędze energetyki dźwiękowej – fizycznej, psychologicznej,

mentalnej i duchowej – tym większym staję się zwolennikiem aktywizmu dźwiękowego.
Nasza przestrzeń dźwiękowa ma taki wpływ na wszystko wokół nas, jak możemy nie
poświęcić jej odpowiedniej uwagi? (Patrz „Wibracje współczulne i propagacja” na temat
wykorzystania dźwięku na roślinach produkujących żywność, rozdział 17.)
Odpowiednie uwzględnienie przestrzeni dźwiękowej nasuwa na myśl następujące pytania:
• Jaki jest wpływ naszych ludzkich dźwięków na zwierzęta i inne obiekty fizyczne
domeny?
• Jaki wpływ mają ludzkie dźwięki w dobie zrównoważonych rozwiązań?

środowisko?
• Jaki jest poziom naszej odpowiedzialności? (To ostatnie pytanie jest najczęściej
zadawane przez organizacje takie jak Światowa Federacja Ekologii Akustycznej i Biuro
Informacji o Zanieczyszczeniu Hałasem.)
To właśnie te pytania rozbudziły moje zainteresowanie dźwiękiem i zwierzętami. Czy

jako zarządcy Ziemi nie jest ważne, aby wiedzieć, jak dźwięki stworzone przez człowieka
wpływają na inne sfery i odpowiednio dostosować naszą moc wyjściową, tak jak musimy
rozważyć wpływ toksyczności stworzonej przez człowieka w powietrzu i wodzie? Z pewnością
istotny jest nasz ślad węglowy i nie sugeruję, że zanieczyszczenie hałasem jest tym samym,
co całkowite spalanie węgla lub zanieczyszczanie środowiska przez samochody. Czy jednak
zanieczyszczenia we wszystkich postaciach nie przyczyniają się do stanu braku równowagi?
*Dodatkowe interesujące substraty bioakustyczne obejmują biomuzykę i zoomuzykologię.

Zwierzęta i dźwięk 145
Kolejną wielką korzyścią wynikającą z rozważenia wpływu dźwięku na zwierzęta jest
możliwość, że to, czego dowiadujemy się o zwierzętach i dźwiękach, może dać nam głębsze
zrozumienie naszych własnych tolerancji dźwiękowych.
LUDZIE I ZWIERZĘTA-
RÓŻNE URZĘDY GDZIE JESTEŚ SĄDEM?
Na pierwszy rzut oka można by pomyśleć, że nasza wrażliwość słuchowa będzie znacznie bardziej
wyrafinowana niż u zwierząt. Jednak po głębszym zastanowieniu okazuje się, że tak nie jest.
Ludzie wykorzystują swoją zdolność słuchową do kilku podstawowych funkcji: określenia
bezpieczeństwa osobistego (Gdzie jest ta syrena?), preferencji estetycznych (Bach czy Beatlesi?) i
użyteczności (7,8 Hz pomaga mi spać). Komunikacja przeplata się przez cały czas.
Czy zwierzęta wykorzystują dźwięk do działania? Czy zwierzęta mają preferencje estetyczne?
Chociaż wszystkie zwierzęta wykorzystują zmysł słuchu do celów bezpieczeństwa i komunikacji,

japońskie badanie przeprowadzone w 2009 roku na młodych szympansach wykazało, że preferencje
muzyczne można zweryfikować naukowo. Naukowcy nakręcili niezwykły film przedstawiający
małego szympansa wielokrotnie wybierającego w kompozycjach muzykę zgodną (harmonijną)
zamiast niezgodnej1. W 2002 roku irlandzka badaczka zwierząt Deborah Wells pokazała nam, że
wolniejsza muzyka klasyczna uspokaja psy, podczas gdy muzyka rockowa może je wprawić w
niepokój.2 Porozmawiaj z każdy rolnik, który eksperymentował z muzyką, powie Ci, że muzyka
country uspokaja ich kucyki i sprowadza krowy z pastwiska, podczas gdy muzyka klasyczna jest
lepsza przy doju i poprawia tempo wzrostu kurczaków. Odpowiedź na pytanie, czy zwierzęta mogą
wykazywać preferencje muzyczne, jest nadal udowodniona naukowo.
Jeśli chodzi o zwierzęta i wykorzystanie dźwięku, nie ma lepszego przykładu niż nietoperz lub
wieloryb używający dźwięku (sonaru) do widzenia, 3 słonie używające ultradźwięków (bardzo

niskich częstotliwości poniżej zakresu ludzkiego słuchu) do komunikacji lub pies, który używa
dźwięku, aby ostrzec o zbliżającym się niebezpieczeństwie.
Z pewnością nie jest przesadą stwierdzenie, że dźwięk jest podstawowym narzędziem umożliwiającym
przetrwanie zwierząt.
Ludzie potrafią czytać, mówić i polegać na innych w kwestii swojego bezpieczeństwa. W
przypadku zwierząt udomowionych one również mogą radzić sobie ze zmniejszoną percepcją słuchową.
Jeśli jednak wypuścisz zwierzę na wolność, a jego wrażliwość na dźwięki nie jest dokładnie
dokładna, może po prostu nie przetrwać.
Pisząc, obserwuję matkę i dwa młode jelenie na podwórku przed domem. Ich duże uszy są
stale w ruchu i doskonale dostrojone do otoczenia. Ich

Podstawowymi mechanizmami przetrwania są wysoce dostrojone uszy i szybkie stopy.

Mogą uciec, bardzo szybko. Ale jeśli ich słuch jest uszkodzony, nie przeżyją obecności
psów, niedźwiedzi, ludzi ani samochodów.
„GWIZDŁ SŁYSZONY NA CAŁYM ŚWIECIE'14
Doktor Patricia McConnell jest bardzo szanowaną amerykańską behawiorystką zwierząt

Jej popularne i bestsellerowe książki, głównie o zachowaniu i szkoleniu psów, są owocem
jej trwających całe życie studiów zoologicznych. Kiedy ukazała się książka „Przez ucho
psa” (książka, której współautorem w 2008 r. byłem wspólnie z neurologiem
weterynaryjnym Susan Wagner), 6 McConnella natychmiast zainteresowały nasze badania
nad wpływem muzyki i dźwięków na psy.
Była na tyle uprzejma, że podzieliła się ze mną swoją rozprawą doktorską z 1990 r.,
„Struktura akustyczna i reakcja odbiornika u psów domowych, Canis friends”.
McConnell zbadał hipotezę, że krótkie, szybko powtarzane nuty wznoszące zwiększają
poziom aktywności motorycznej zwierząt, a dłuższe, ciągłe i opadające nuty zmniejszają
aktywność.
W swoich badaniach przeprowadziła wywiady i obserwowała 104 profesjonalnych
trenerów zwierząt z całego świata, pracujących z różnymi populacjami zwierząt.
Od wielbłądów po koty i osły po psy, McConnell zdał sobie sprawę, że sposób, w jaki
mówimy „Here kitty kitty kitty” (krótkie, szybko powtarzane wznoszące się nuty), ma
przyciągnąć uwagę znudzonego kota, a „Whoa” (dłuższe, ciągłe, opadające nuty )
zatrzymanie konia miało poprzedników, które wykraczały poza kultury i czasy.
Kiedy czytałem badania McConnella, rzuciło mi się w oczy nawiązanie do filozofii
doktora Alfreda Tomatisa na temat wpływu dźwięku na ludzi: wysokie dźwięki zwykle
ładują układ nerwowy, podczas gdy niższe dźwięki rozładowują; skomplikowane wzorce
wciągają nas w aktywne słuchanie, łatwe wzorce wciągają nas w słyszenie bierne (w celu
przyzwyczajenia).
W skrupulatnej analizie dr McConnell „och dźwięk ze zwierzętami” jej krótkie/
szerokopasmowe nuty stymulujące aktywność i dłuższe, ciągłe/wąskopasmowe nuty,
które hamują aktywność, całkowicie wpisują się w obserwację Tomatisa i receptę na
użycie zamierzonego dźwięku u ludzi.
Jeszcze jedno powiązanie w naszym rozumieniu, och, symbiotyczna natura, o dźwięk.
Zwierzęta i dźwięk (�) 147
EMOCJE W MÓZGU
AN I MALS I LUDZIE
Doktor Jaak Panksepp to niezwykle utalentowany neurobiolog cieszący się

międzynarodowym uznaniem7. Jeden z jego podręczników, Affective Neuroscience:
The Foundations of Human and Animal Emotions, pomógł zainaugurować nową
dziedzinę badań, która bada infrastrukturę afektywną mózgu ssaków. Mówi: „Nasze
robocze założenie jest takie, że cała świadomość została zbudowana na afektywnych
systemach wartości w trakcie długiego przebiegu ewolucji mózgu”.
Obecnie jego praca ma na celu pogłębienie i poszerzenie naszej wiedzy na temat
zagadnień zdrowia psychicznego zwierząt i ludzi.
Doktor Temple Grandin jest autorytetem w dziedzinie zachowań zwierząt i ma
niezwykły punkt widzenia. Jest jedną z najwybitniejszych dorosłych osób na świecie
cierpiących na autyzm. Jej książka z 2009 roku, Animals Make Us Human, jest
kontynuacją bestsellera z 2005 roku, Animals in Translation: Using the M!lsteries of
Autism to Decode Animal Behavior.8 Mówi: „Ludzie z zespołem Aspergera lub
dysleksją często dobrze radzą sobie ze zwierzętami, ponieważ ich myślenie jest
opiera się bardziej na zmysłach niż na słowach.Wiele razy mówiłem moim uczniom,
że aby zrozumieć zwierzęta, trzeba odejść od języka i myśleć obrazami, dźwiękami,
„9
wrażeniami dotykowymi, zapachami i smakami.
Grandin wierzy, że wszystkie zwierzęta i ludzie mają w mózgu ten sam system
„podstawowych emocji”. W Animals Make Us Human dzieli się swoim doświadczeniem,
gdy podczas sekcji mózgu świni miała trudności z rozróżnieniem różnicy między
mózgiem świni a mózgiem człowieka w dolnych partiach. „Istoty ludzkie mają znacznie
większą korę nową” – mówi – „ale podstawowe emocje nie znajdują się w korze
nowej. Znajdują się w dolnej części mózgu. „1 0 W książce
Animals Make Us Human, podstawy teoretyczne Grandina o podstawowych
1
emocjach zwierząt1 wywodzi się z teorii Pankseppa „emocji błękitnej wstążki”:
poszukiwania, wściekłości, strachu, paniki, pożądania, troski i zabawy. Jego szeroko
zakrojone badania laboratoryjne dowodzą, że gdy określone obszary układu
mózgowego są stymulowane pod kątem jednej z podstawowych emocji, badane
zwierzę zawsze zachowuje się w ten sam sposób. Grandin komentuje to: „Jeśli
pobudzisz system gniewu , zwierzę warczy i gryzie. Jeśli pobudzisz system strachu ,
zwierzę zamarza lub ucieka. Elektrody w systemie przywiązania społecznego
powodują, że zwierzę wydaje sygnały separacji, a elektrody w systemie poszukującym
sprawiają, że zwierzę zaczyna poruszać się do przodu, wąchać i badać otoczenie.”
Podsumowuje: „Kiedy pobudzasz te części mózgu u ludzi, nie warczą i nie gryzą, ale
wyrażają te same emocje, które okazują zwierzęta”.
148 C� Świadomość dźwięku
Praca Grandina opiera się na zapewnianiu zwierzętom dobrego dobrostanu

psychicznego. Uważa, że najlepsze wytyczne dotyczą podstawowych systemów
emocjonalnych w mózgu. Jej rada jest prosta: „Nie wzbudzaj wściekłości, strachu i paniki,
jeśli możesz temu zaradzić, ale pobudzaj poszukiwania i zabawę. Zapewnij zwierzęciu
środowisko, które zajmie zwierzę i zapobiegnie rozwojowi stereotypów (nienormalnych,
powtarzalnych zachowań). „13 To jest rada dotycząca postępowania ze zwierzętami.
Granice między ludźmi i zwierzętami wydają się coraz trudniejsze do rozróżnienia.
Co możemy z tego wyciągnąć? Zwierzęta i ludzie dzielą te same emocje. Oczywiście

możemy na nie inaczej reagować lub je kontrolować (lub nie!). Nasze emocje powstają
w mózgu i są stymulowane przez naszą percepcję, środowisko zmysłowe. Wracając do
dźwięku (w tym muzyki), w jaki sposób możemy stworzyć środowisko dźwiękowe
najbardziej sprzyjające optymalnemu występowi? Zadaję to pytanie w odniesieniu do
ludzi od ponad dwóch dekad.
Uwzględniając zrozumienie Grandina i Pankseppa, dlaczego pytanie miałoby być inne
w przypadku zwierząt? A jednak dlaczego zwykle o to nie pytamy? skoro emocje, och,
ludzie
i zwierzęta są takie same, neurologicznie osadzone i postrzegane poprzez narządy

zmysłów, czy nie bylibyśmy dobrzy i ostrożni w odniesieniu do energii (dźwiękowych),
które wysyłamy w powietrzu?
Pisząc tę sekcję, czuję ciszę, delikatną kruchość, poczucie och, czci. To
podsumowanie, och, tak głęboka mądrość, odkrywcza, och, oczywistość, teraz
rozumiana na najbardziej naukowym poziomie… jest tylko jeszcze jednym
przypomnieniem, och, o wzajemnych powiązaniach pomiędzy wszystkimi istotami,
współmieszkańcami planety Ziemia.
JEDNA HARFA I JEDEN IMAL W TYM CZASIE
Praca Sue Raimond Sue Raimond

jest pionierką w dziedzinie terapii wzbogacającej harfą dla zwierząt. Chociaż
występuje także w szpitalach dla pacjentów onkologicznych i pediatrycznych
oraz pracuje w hospicjum w ostatnich godzinach życia, największą przyjemność
sprawia jej gra na rzecz zwierząt – tych dzikich, trzymanych w niewoli, często
pod wielkim przymusem. „Moją motywacją jest ulga w bólu, stresie i niepokoju…
jedna harfa i jedno zwierzę"na raz.
W 2004 roku Raimond ustanowił program dla słoni w San Diego Wild Animal Park.
Od tego czasu gra dla goryli, zebr i
Zwierzęta i dźwięk (�) 149
żyrafy w bostońskim zoo Franklin Park. Weterynarze, farmerzy i schroniska w Dallas

również mieli okazję dowiedzieć się, jak stosować terapię wzbogacającą harfą w
swoich obiektach, aby uspokoić zwierzęta, a nawet wyeliminować negatywne
zachowania, takie jak łykanie. Ośrodek ratunkowy w południowej Kalifornii pozwolił
Raimondowi pracować z ich dużymi kotami, uzyskując zaskakujące rezultaty: tygrysy
drzemiące w napełnionych wodą wannach, ignorujące czas posiłku. Petsburg USA
zaprosił Raimonda do eksperymentowania ze stadem dwudziestu nieudomowionych
wilków z Alaski. Podczas gdy zdumieni behawioryści zwierząt przyglądali się temu, cała
wataha wilków została sfilmowana we śnie, łącznie z samcem alfa.
Gdy rozeszła się wieść o jej sukcesie, Bio Whittaker, jedna z największych placówek
badawczych na zwierzętach w Ameryce, poprosiła ją, aby przyszła i przetestowała
muzykę z ich małpami. Nawet Instytut Badań Medycznych Armii Stanów Zjednoczonych
ds. Chorób Zakaźnych zapytał Raimonda o wykorzystanie nagranej muzyki u zwierząt
laboratoryjnych.
Co ona robi i dlaczego ci wszyscy ludzie tak bardzo chcą, żeby się zabawiła
drewniana harfa dla dzikich zwierząt?
Zachwycające historie Raimonda i dalsze informacje na temat częstotliwości, trybów
i trzyminutowego dostępu:
£:�1 ThePowerOfSound.com/Raimond
PRZEZ OSTROŻNE UCHO PSA
W ostatniej części, och, w tym rozdziale, wracam do historii o Lisie Spector, pianistce i
miłośniczce psów, za którą jestem bardzo wdzięczny! Sugestia Spectora, żebym stworzył
dźwiękową pracę dla dobra psów, popchnęła mnie na większą arenę, och, rozważania
międzygatunkowe, och, dźwięk. Jaki wpływ ma ludzki dźwięk na zwierzęta i czego
uczy nas to o nas samych?
W 2003 roku Spector i ja nagraliśmy cztery albumy poświęcone muzyce klasycznej o

różnym stopniu tempa i złożoności (harmonika, orkiestracja i aranżacja). W latach 2004–
2006 muzykę testowano na psach 1 SO w ramach projektu badawczego prowadzonego
przez neurologa weterynaryjnego Susan Wagner. W 2008 roku ukazała się książka
Through a Dog's Ear14. Napisałem tę książkę wspólnie z dr.
Wagnera, badając wpływ nadmiernie stymulującego świata na ludzi i ich psy. Równolegle
z książką ukazała się także seria muzyczna płyt CD Dogs Ear .
Od 2003 roku często zastanawiałem się, co motywowało moją decyzję

chciałem przenieść moją twórczość pod względem tonu, tempa i wzoru do niełaski.
ISO (�} Świadomość dźwięku
• W roku 2005 na 43 miliony Amerykanów było 75 milionów psów

Gospodarstwa domowe.*
• Nigdy nie widziałem psa dyszącego lub machającego rytmicznie ogonem podczas słuchania
muzyka.•
Konkluzja… Chciałem wiedzieć, dlaczego tak wiele psów ma takie zachowania

problemów i czy mogliby porwać.
Poniższy fragment książki Through a Dog.'s Ear wyjaśnia wyniki badań

prowadzone na muzyce i psach.
Nagrywanie czterech klasycznych płyt CD dla psów opierało się na tych samych zasadach
psychoakustycznych, które zastosowano w nagraniach zapewniających głęboki relaks człowieka.
Wierzymy, że wszelka analiza sensoryczna wiąże się z pewnymi kosztami dla układu
nerwowego i odpornościowego, a kiedy jesteśmy zestresowani lub nie czujemy się dobrze,
mamy niewiele energii do stracenia. Jednak dr Alfred Tomatis nauczał również, że dźwięk jest
życiową i odżywczą energią, ważną dla zdrowego funkcjonowania układu nerwowego.
W rezultacie poświęcono wiele lat na znalezienie sposobów na zapewnienie dźwięku
poprawiającego jakość życia przy minimalnym obciążeniu układu nerwowego. Jak
wspomniano wcześniej, koncepcja ta nazywa się prostym dźwiękiem.
Kiedy po raz pierwszy rozważaliśmy nagranie muzyki dla psów, nie mieliśmy pojęcia, że
stany fal mózgowych i tętno człowieka w jakikolwiek sposób odpowiadają zakresowi u psów.
Jednak na podstawie wstępnych badań można było założyć, że to, co wpływa na ludzi, będzie
miało jakiś wpływ również na psy. Po prostu nie znaliśmy zakresu.
Z poprzednich badań wynikało, że muzyka rzeczywiście ma wpływ na zwierzęta
towarzyszące i hodowlane. Wartość wzbogacenia słuchowego badano na różnych gatunkach,
w tym na koniach, bydle, ptakach i naczelnych. Jednakże byliśmy zaskoczeni, gdy zobaczyliśmy,
że przeprowadzono tylko jedno badanie dotyczące psów.
Dr Deborah Wells, Irlandia W 2002 roku
mieszkająca w Belfaście psycholog i behawiorystka zwierząt Deborah Wells podjęła program

badawczy mający na celu określenie wpływu pięciu rodzajów
*W latach 2003–2008 branża zoologiczna była drugim co do wielkości sektorem handlu detalicznego, zaraz za elektroniką
użytkową. Wydatki wynoszące 36 miliardów dolarów rocznie na amerykańskie zwierzęta domowe w 2003 roku wzrosły
do 50 miliardów dolarów rocznie w roku 2008.

Zwierzęta i dźwięk {� JEST I
stymulacja słuchowa: rozmowy ludzkie, muzyka klasyczna, muzyka heavy metalowa,

muzyka pop i cicha kontrola (bez muzyki).1� Z badania Wellsa wynikało, że muzyka
klasyczna miała wyraźny kojący wpływ na psy przebywające w schroniskach dla zwierząt
w porównaniu z innymi rodzajami stymulacji słuchowej. W części dyskusyjnej swoich
opublikowanych badań Wells stwierdziła: „Muzyka klasyczna spowodowała, że psy
spędzały więcej czasu na odpoczynku niż w przypadku jakichkolwiek innych
eksperymentalnych warunków stymulacji słuchowej. Ten rodzaj muzyki spowodował
również znacznie niższy poziom szczekania. Badania sugeruje, że uspokajająca muzyka
może mieć korzystny wpływ na ludzi, powodując zmniejszenie pobudzenia, poprawę
nastroju i niższy poziom stresu. Chociaż specyficzny wpływ muzyki klasycznej na psy
pozostaje nieznany, wyniki tego badania sugerują, że może ona, podobnie jak u ludzi
mają działanie uspokajające.”
Doszła do wniosku, że ciężki metal pobudzał psy, na co wskazywała zwiększona
częstotliwość stania i szczekania oraz że ani ludzkie rozmowy, ani muzyka pop nie miały
żadnego widocznego wpływu na zachowanie psa, być może z powodu przyzwyczajenia
do ekspozycji na radio.
Wells stwierdził: „Nadal potrzebne są dalsze prace, aby odkryć specyficzne elementy
akustyczne, na które reagują psy”. To wyzwanie zainspirowało nas do podjęcia naszych
badań bioakustycznych tam, gdzie nikt wcześniej nie dotarł.
BIOAKUSTYKA
PROJEKT BADAWCZO - ROZWOJOWY, STANY ZJEDNOCZONE
Rozumiejąc, że coś w muzyce klasycznej ma optymalny wpływ na psy, staraliśmy się
pójść o krok dalej w pracy Wellsa.
Celem projektu BioAcoustic Research & Development (BARD)16 było zbadanie wpływu
różnych rodzajów muzyki klasycznej na zachowanie psów w hodowli i środowisku
domowym. Muzykę dobrano i zaaranżowano zgodnie z zasadami porywania (uderzeń
na minutę) i złożoności harmonicznej (słuchanie aktywne kontra słyszenie pasywne).
Wiemy, że psy mają takie same wzorce fal mózgowych jak ludzie.
Jednak tętno psów różni się w zależności od wielkości; im większy pies, tym wolniejsze
tętno. Tempo użyte w tym projekcie zostało oparte na tempie psa średniej wielkości.
Zauważyliśmy również, że zwierzęta udomowione mają lepiej dostrojony słuch niż

ludzie, nie wiedzieliśmy jednak, czy funkcje mózgowe zwierząt pozwolą im rozpoznawać
powiązania dźwiękowe (tj. interwały, harmonie oraz szybkie lub wolne rytmy
zewnętrzne). Krótko mówiąc, wywołanie zmiany w człowieku
152 : � Świadomość dźwięku
układ nerwowy z dźwiękiem i muzyką jest znany, ale jaki byłby rezultat zastosowania
tych samych zasad u psów?
Po dokonaniu bardzo szczegółowych nagrań stworzyliśmy dwa badania pilotażowe z
udziałem więcej niż jednego psa SO. Między czerwcem 2004 a wrześniem 200S ,
obserwowano psy słuchając różnych kombinacji nagrań, które Lisa Spector wykonała na
potrzeby projektu, a także kontrolnych płyt CD, zawierających niepsychoakustyczną
muzykę klasyczną.
BARD PI LOT STU umiera

Pilot I. Celem tego pierwszego pilotażu było określenie skuteczności zewnętrznej
identyfikacji rytmu i wzorca u psów w hodowli i środowisku domowym. Testom poddano
cztery albumy z muzyką klasyczną zaprojektowaną psychoakustycznie: dwa albumy z
fortepianem solo w różnych tempach i dwa albumy z triami fortepianowymi, również w
różnym tempie. Wyniki sugerują, że nie cała muzyka klasyczna ma taki sam wpływ na
zachowanie psów:
• W środowisku hodowlanym ponad 70 procent psów uspokoiło się po ekspozycji

na uproszczoną muzykę o częstotliwości do 60 uderzeń na minutę (bpm),
fortepian solo i muzykę
w trio. • W środowisku domowym solowe utwory na fortepian wprowadzone z
szybkością SO do 60 uderzeń na minutę powodowały, że psy uspokoiły się
średnio o 8 S procent, a po upływie pół godziny psy zasnęły.
Podsumowanie Pilota I. Instrumentacja i tempo muzyki klasycznej mogą powodować

znaczne różnice w wynikach. Instrumenty solowe, wolniejsze tempa i mniej złożone
aranżacje miały większy efekt uspokajający niż szybsze utwory z bardziej złożoną
zawartością harmoniczną i orkiestrową.
Pilot II. Celem drugiego pilotażu było określenie, czy muzyka ułożona zgodnie z zasadami
psychoakustycznymi będzie miała wpływ na określone problemy lękowe u psów, takie
jak strach przed separacją, burze i fajerwerki. Po zapoznaniu się z danymi z Pilota I
ustalono, że prosta i powolna płyta CD z fortepianem wykazała najbardziej spójne wyniki
w zakresie uspokajania psów, zarówno w hodowli, jak i w środowisku domowym.
Ponieważ wielu opiekunów włącza radio swoim zwierzakom, gdy wychodzą z domu lub
gdy zbliża się burza, do porównania wybrano inną płytę CD ze standardową muzyką
klasyczną. Ta muzyka została wzięta z listy odtwarzania w San Francisco
Zwierzęta i dźwięk ( � 153
klasycznej stacji radiowej i nie został przearanżowany psychoakustycznie.
W Pilocie II wykorzystano dziesięć psów cierpiących na stany lękowe. Ich specyficzne obawy
wynikały z następujących powodów:
• Inne psy lub dzieci • Goście

w środowisku domowym • Burze • Jazda
samochodem •
Nadmierna potrzeba
uwagi, łapania opiekuna • Lęk separacyjny • Fajerwerki
Podsumowanie Pilota II. Wyniki wykazały, że 70% zachowań lękowych zostało zredukowanych
dzięki muzyce zaprojektowanej psychoakustycznie, podczas gdy 36% zachowań lękowych
uległo redukcji dzięki kontrolnej płycie CD niepsychoakustycznej. Obie płyty uspokoiły psy na
tyle, że skłoniły je do położenia się. Wydaje się jednak, że muzyka zaprojektowana

psychoakustycznie, o wolniejszym tempie i prostszych aranżacjach i dźwiękach, skuteczniej
zmniejsza lęk.
Pełne analizy badań psów BARD można znaleźć na stronie:

www.ThroughADogsEar.com
UWAGI DOTYCZĄCE BADANIA BARD
Fascynujący z punktu widzenia psychoakustyka jest fakt, że psy reagowały w podobny sposób na
muzykę stworzoną z myślą o określonym oddziaływaniu na ludzi. Innymi słowy, u psów może
nastąpić spowolnienie lub przyspieszenie tętna, fal mózgowych i przyspieszenia pod wpływem
rytmów zewnętrznych – tak jak w przypadku ludzi. Intrygujące jest również to, że złożoność
dźwięku wpływa na psy w podobny sposób jak na ludzi: im większa złożoność muzyki, tym
więcej energii potrzeba do jej rozszyfrowania.
Podobnie, im prostszy dźwięk, tym większa reakcja relaksacyjna.

Fakt, że ten prosty proces identyfikacji wzorców miał wpływ na psy cierpiące na stany lękowe,
jest jeszcze bardziej zaskakujący, ponieważ sugeruje, że psy cierpią z powodu nadmiernej
stymulacji w taki sam sposób jak ludzie. Bodziec definiuje się jako coś, co powoduje chwilowy
wzrost aktywności fizjologicznej. Wiemy z niezwykłej pracy doktora Alfreda Tomatisa, że był to
dźwięk wysoki
154 Świadomość dźwięku
Dźwięki (wysokie) będą stymulować, a dźwięki niższe (basowe) destymulują układ nerwowy.
(Pierwsze 80 procent komórek słuchowych w uchu wewnętrznym przetwarza tony o średniej
częstotliwości. Pozostałe 20 procent komórek przetwarza dźwięki o średniej i niskiej częstotliwości.

Tomatis odkrył, że gdy ucho jest przeciążone zbyt dużą liczbą niskich dźwięków, pojawia się
zmęczenie i mózg nie otrzymuje pełnych korzyści z energii dźwiękowej. Wysokie dźwięki, zauważył,
tworzą optymalną stymulację.)
Och, pięć płyt CD wykorzystanych w połączonych badaniach, jedna płyta CD, która dała
najbardziej zaskakujące wyniki, to płyta zaprojektowana specjalnie z myślą o zapewnieniu ludzkiego spokoju.
Seria Ear .
J
Ta płyta jest pierwszą z albumu Through a Dog.

Porywanie – proces, w wyniku którego nasze wewnętrzne impulsy dopasowują się do
okresowego rytmu – można łatwo zaobserwować u osób, które tupią palcami u nóg i poruszają
głową w rytm. Jak zauważyliśmy wcześniej, nigdy nie widzieliśmy psa, który dyszy lub macha ogonem
w takt taktu. Jednakże wyniki tych badań pokazują, że nawet bez fizycznej demonstracji rytmicznego
porywania systemy wewnętrzne wciąż przyspieszają lub zwalniają, aby dopasować się do
zewnętrznych bodźców rytmicznych. Konsekwencje, och, są świetne. Krajobrazy dźwiękowe, w
których ich otaczamy, w pełni wpływają na naszych psich towarzyszy.17
PROGRAM ZABEZPIECZEŃ NA USZY PSA
Program schronisk T ADE zapewnia bezpłatne płyty CD dla wykwalifikowanych schronisk dla zwierząt
i organizacji non-profit. Jak wynika z tego tekstu, w programie uczestniczy ponad sto organizacji.
Jeśli znasz organizację non-profit, która byłaby zainteresowana klinicznie zademonstrowanymi
programami audio, dalsze informacje można znaleźć na stronie www.ThroughADogsEar.com.
Wpływ muzyki na zwierzęta:

BADANIE UWAGI
Streszczenia dotyczące wpływu muzyki na zwierzęta można znaleźć pod adresem:
�:ea lhePowerOfSound.com/AnimaiResearch
STRESZCZENIE
Daty tych wiodących badań nad wpływem muzyki na zwierzęta wahają się od zaledwie 2008 do 20
1 0. W ciągu tych trzech lat przeprowadzono więcej badań niż w poprzednich dziesięciu. Jaka jest
przyczyna tej proliferacji?
Zwierzęta i dźwięk t;) ISS
Dlaczego tak wielu badaczy, od Japonii po Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone, zajmuje
się muzyką i zwierzętami? Jak widzi to neurobiolog Aniruddh D. Patel, ptak może tańczyć
w rytmie, „to mogłoby stać się podstawą debat na temat statusu ewolucyjnego, och,
muzyki”. Neuronaukowcy mówią nam również, że jeśli uda nam się zrozumieć, w jaki
sposób ludzki mózg przetwarza muzykę w całej jej złożoności, stanie się to kolejnym
modelem zrozumienia także niemuzycznego funkcjonowania mózgu.
To, co najbardziej podoba mi się we wzroście zainteresowania naukowego muzyką i...
zwierząt jest możliwość, że jeśli zrozumiemy preferencje zwierząt w stosunku do muzyki

ludzkiej lub specyficznej gatunkowo, wpływ na ich układ nerwowy i zdolność do
porywania się z rytmami zewnętrznymi, będziemy mogli wykorzystać tę wiedzę do
dostosowania naszego środowiska dźwiękowego do środowiska domeny zwierzęcej
zdrowie i dobra kondycja. Część och, dzielenie się planetą. . .. Ale my, ludzie, mamy
większe głośniki i jak dotąd zwierzęta musiały to po prostu znosić. Nie mieli żadnej
kontroli nad pokrętłem głośności.
Dokąd prowadzą nas poszukiwania zwierząt i dźwięków? Celem tego rozdziału było
położenie podstaw pod szerszą dyskusję na temat ekologii dźwięku. Ponieważ, och,
dzięki zrozumieniu, jakie zdobyłem pracując z muzyką i psami, starałem się zwiększyć
świadomość tego, jak dźwięki tworzone przez człowieka wpływają na inne domeny. Jaka
jest nasza odpowiedzialność na tym polu – zrozumienie i odpowiednie dostosowanie?
Badania związane z napisaniem „ Przez ucho psa” nauczyły mnie, że domena zwierząt
(i roślin) ma własną mądrość i nieodłącznie twórczy łuk przetrwania. Jednakże, ilu z nas
tak naprawdę uważało tę koncepcję za ślad dźwiękowy w naszych domach, dzielnicach,
miastach i oceanach, nie mówiąc już o nas samych? Jakość wzajemnych powiązań i ich
konsekwencje zależą od naszej zwiększonej świadomości.
• • •
Podciągnij go
llPOS1 Aby uzyskaćDdostęp
. 1·
do zasobu tnvo vtng antmaI •s, mustc, sound, odwiedź i d
I
lhePowerOfSound.com/ Animals
ROZDZIAŁ 12
AKTUALNE MEDIA SONICZNE
Dzięki postępowi technologicznemu w zakresie cyfrowego dźwięku, iPodów i iTunes,

bezprzewodowego Internetu, dostępu satelitarnego i mobilnych urządzeń internetowych, nigdy
nie było czasu, gdy zawartość dźwiękowa i systemy dostarczania były bardziej zsynchronizowane,
aby zapewnić dostęp i użytkowanie na co dzień i w każdej chwili.
Z punktu widzenia tego pisarza światowa twórczość dźwiękowa ob zrobiła
ogromny krok naprzód, kiedy Apple Computer pod przewodnictwem Steve'a Jobsa
stworzyło iPoda i iTunes. Trzy formy informacji pobieranych z Internetu to słowa,
obrazy i dźwięk. Jako główny ośrodek wymiany informacji cyfrowych, iTunes
umożliwia w ciągu kilku sekund pobranie i zakup pakietów informacji cyfrowych —
utworów, podcastów, plików wideo i filmów. Jeśli o mnie chodzi, treść nie dogoniła
jeszcze tej fantastycznej dwudziestki
Sprzęt z VI wieku; środek przekazu przekroczył estetykę.
Jakie są przełomowe korzyści w zakresie pracy dźwiękowej?
��
• Tomatis i inne terapie dźwiękowe: telefon w postaci wydruku głosowego i
nowe protokoły powstają w odległym biurze i czekają na pobranie na Twój
komputer domowy i iPoda. Efekt netto: aplikacje terapeutyczne są teraz
dostępne w dowolnym miejscu, niezależnie od możliwości dostępu pacjenta
do gabinetu lekarza. Wirtualna terapia dźwiękiem poprzez
optykę Flber! • Specjalistyczny dźwięk dla instytucji: podążając za przykładem
firmy Muzak (twórcy przekazu satelitarnego do punktów sprzedaży detalicznej),
szpitale i inne instytucje mogą teraz odbierać skomplikowane, wcześniej
nagrane środowiska dźwiękowe – wszystko za pośrednictwem połączeń
bezprzewodowych. (Patrz „Progresywny zdrowy stan środowiska szpitalnego”, rozdział 1 0
156
Obecne Sonic Media (;) 157
• iPhone'y: w dobie mobilnych urządzeń internetowych wystarczy „inteligentny” telefon

komórkowy, aby uzyskać dostęp do Internetu. Oznacza to, że można łatwo uzyskać
dostęp do specjalistycznych „aplikacji” i z nich korzystać, a dowolna ścieżka
dźwiękowa dostępna w Internecie może w ciągu kilku chwil usłyszeć się w Twoich uszach.
Ponadto szacuje się, że setki tysięcy utworów muzycznych zostało zdigitalizowanych i można
je pobrać. W 2005 roku w ramach wymiany plików peer-to-peer pobrano bezpłatnie 30
miliardów utworów.
1
W Internecie na stronie ThePowerOfSound.com można znaleźć próbki interesujących,
niemedycznych, specyficznych dla technologii zastosowań dźwięku. Niektóre są stare i mają nowy
akcent. Inni pokazują siłę wyobraźni związaną z postępem technologicznym. Technologie te na
początkowych etapach stanowią zapowiedź tego, jak będzie wyglądać życie dźwiękowe w
nadchodzących dziesięcioleciach. W zestawie znajdziesz:
• Muzak-Sensory Media • The

Beamz • Wzrok
poprzez dźwięk – urządzenie, które „widzi” świat przez

Słuch •
Sterowanie głosowe iPhonem • Dźwięki
Google Earth • Świątynia Świętego
Dźwięku Oonathan Goldman) • Muzyka o częstotliwości naturalnej
jako narzędzie uzdrawiania (Alan Howarth)
Przejdź do witryny ThePowerOfSound.com/SonicMedia


CZĘŚĆ TRZECIA
AO: Udaj się do

ROZDZIAŁ 13
TERMIN
WYRÓŻNIENIA
W części 1 zbadałem naturę dźwięku i słuchu. Część 2 sugerowała osobiste

zastosowania nowej świadomości dźwiękowej. Skupmy się teraz na profesjonalnych
zastosowaniach technik pracy z dźwiękiem, terapeutycznych zastosowaniach
dźwięku i neurotechnologiach dźwiękowych. Psychoakustyka jest tematem
nadrzędnym, w ramach którego będę zgłębiać te tematy.
Jak już wspomniałem, psychoakustyka jest nauką o percepcji dźwięku. Sposób,
w jaki postrzegamy dźwięk, można podzielić na sposób, w jaki słuchamy, jakie są
nasze reakcje psychologiczne oraz fizjologiczny wpływ muzyki i dźwięku na ludzki
układ nerwowy. W tym kontekście psychoakustyka
stosowana odnosi się do praktycznego zastosowania muzyki i dźwięku. Temat
Mocy dźwięku w całości dotyczy psychoakustyki stosowanej. Jednakże poziom
szczegółowości części 3 zostanie doceniony przez profesjonalistów, którzy chcą
zintegrować pracę dźwiękową ze swoimi praktykami w zakresie opieki zdrowotnej,
:,__------��
muzyków, którzy chcą skoncentrować swoje rzemiosło na programach

zaprojektowanych psychoakustycznie, oraz pedagogów, którzy chcą w pełni
rozumieć elementy muzyki użytkowej i dźwięku. Zrozumienie mechaniki
programów psychoakustycznych i�Aner będzie wartościowe dla wszystkich czytelników.
Na początek odpowiednich jest kilka subtelnych, ale ważnych określeń.
Porównajmy terapię dźwiękiem i muzykoterapię, leczenie i leczenie oraz ton i
�
muzyka.•
1 60
Sprawa rozróżnień ok. J 161
TERAPIA DŹWIĘKOWA I ERAPY DM USIC
W ciągu ostatnich kilku dekad nowe formy praktyk terapeutycznych opartych na słuchu
nabierały tempa. W tej książce odwołuję się do użycia dźwięku, który jest stosowany
jako czynnik zmiany, jako do pracy dźwiękowej. Łącząc starożytną, globalną mądrość,
rdzennych uzdrowicieli, z zaawansowaną technologią, precyzją świata zachodniego,
jednostki mogą teraz używać dźwięku jako narzędzia wibracyjnego, och, transformacji –
i wiedzą, co i dlaczego.
Według NM Weinbergera, badacza dźwięku i archiwisty zajmującego się badaniami
nad muzyką na Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine, badania nad reakcjami
neurologicznymi i skutkami muzyki ogromnie rozwinęły się w ciągu ostatnich dziesięciu
lat. Główną przyczyną tego jest niedawny rozwój technologii obrazowania umożliwiających
skanowanie aktywności ludzkiego mózgu.1 Niektórzy
nazywają to nowo rozwijającą się terapią dźwiękiem terenowym. Wolę używać
terminu praca z dźwiękiem , ponieważ termin terapia ogólnie oznacza leczenie lub
naprawianie. Użycie dźwięku „och” do wywołania zmiany wykracza daleko poza
naprawianie. Kontrolowana interakcja wibracyjna może również mieć charakter
transformacyjny i ma wielką wartość we wzmacnianiu tego, co już działa w naszym życiu.
Dlatego praca dźwiękowa odnosi się do zamierzonego użycia muzyki i dźwięku w celach
terapeutycznych lub poprawiających jakość życia.
W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat muzykoterapeuci połączyli wykorzystanie muzyki
och z zastosowaniami psychologicznymi i fizjologicznymi w szpitalach i gabinetach
prywatnych. Sukces muzykoterapii uczynił ją legalną metodą w dziedzinie medycyny
zachodniej. Jednakże rozwijająca się dziedzina pracy dźwiękowej prezentuje radykalnie
odmienne podejście oparte na potężnej interakcji pomiędzy częstotliwościami
wibracyjnymi w dźwięku a ciałem i umysłem.
Chociaż muzykoterapia i terapia dźwiękiem wydają się dość podobne, ponieważ obie
wykorzystują dźwięk do wywołania zmian, w rzeczywistości są to bardzo różne podejścia.
Muzykoterapia ma charakter psychologiczny i wykorzystuje znaną muzykę w celu
zwiększenia relaksu, komfortu i przyjemności. (Więcej informacji na temat muzykoterapii
można znaleźć na stronie internetowej Amerykańskiego Stowarzyszenia Terapii Muzyki.) Z
drugiej strony terapia dźwiękiem wykorzystuje zasady rezonansu, porywania i wibracji,
aby wywołać zmiany w tkankach i narządach; jest zatem zorientowany neurologicznie.
Warto zaznaczyć, że praca z dźwiękiem nie wyklucza muzykoterapii.
Reakcje psychologiczne będą miały miejsce zawsze, gdy obecna będzie muzyka. Podobnie
muzykoterapeuci powodują interakcje wibracyjne, gdy grają znajomą melodię, aby
pobudzić pamięć. Dokonuję rozróżnienia, ponieważ chociaż
162 f�JA Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
Soundwork i muzykoterapia często wykorzystują ten sam materiał, podstawowe

podejście i intencja mogą być różne.
Aby zapoznać się z oceną 20 10 „Muzykoterapia i terapeutyczni muzycy przy łóżku”

oraz „Zróżnicowane aspekty oMuzykoterapia/Muzyka i uzdrawianie dźwiękiem”,
patrz rozdział 1 0.
LECZENIE I UTWARDZANIE
Celem soundworku jest wzmocnienie ludzkich funkcji poprzez wykorzystanie muzyki i
dźwięku. To szerokie podejście obejmuje udoskonalanie tego, co działa, a także
leczenie, co mogłoby być lepsze. W kontekście pracy z dźwiękiem definiuję
uzdrawianie jako „proces odzyskiwania równowagi”. Równowaga jest z kolei „ciągłym
rozwojem, och, równowaga”. W równowadze wydaje się, że następuje właściwe
działanie: wrodzona mądrość ciała kompensuje i dostosowuje się. Uzdrowienie sięga
poza objaw do korzenia, och, cierpienia; odnosi się do gestaltu – umysłu, serca,
ducha i ciała. Uzdrowienie różni się od leczenia: czasami znajdujemy uzdrowienie,
ale nie lekarstwo. Możemy znaleźć równowagę i swobodę, a mimo to nadal cierpieć,
a nawet umrzeć. Umieranie może przynieść uzdrowienie, w przeciwieństwie do
poglądu medycyny zachodniej, który postrzega śmierć jako porażkę.
Jednak etykietowanie modalności jako uzdrawiającej może podważyć jej

skuteczność i uniemożliwić nam jej zrozumienie. Jest to szczególnie prawdziwe, gdy
mamy do czynienia z subtelnymi energiami lub formatami wibracyjnymi. Na efekt
muzyki i dźwięku wpływają nastrój, zmęczenie, fale mózgowe, tętno i temperatura.
To, co działa dla mnie, może nie działać dla Ciebie. To, co działa dzisiaj, jutro może
wywołać inną reakcję. Nie ma żadnych gwarancji. Znalezienie najskuteczniejszej
indywidualnej recepty na dźwięk jest wyzwaniem. Dlatego zalecam dużą ostrożność
i skromność w etykietowaniu celowo tworzonych programów muzycznych i
dźwiękowych. Weinberger mówi: „Sekrety natury nie wychodzą na światło dzienne...
Zrozumienie związku pomiędzy muzyką a procesami i zachowaniem człowieka
wymaga zaangażowania, zasobów, czasu i poświęcenia, wykwalifikowanych
badaczy”2.
TON I MUZYKA
Kiedy praca dźwiękowa ma charakter terapeutyczny, istnieje wyraźna różnica
pomiędzy użyciem muzyki och, z jej rytmiczną i harmoniczną złożonością, a
wykorzystaniem pojedynczych tonów lub niezwykle prostych wzorów tonalnych. Doktor Randa
Sprawa rozróżnień �) 163
McClellan odkrył, że terapeutyczne zastosowania muzyki och charakteryzują się dwoma

odrębnymi podejściami: pieśni składające się z rytmu i melodii są tradycyjnie używane do
ogólnych celów leczniczych, podczas gdy określone dźwięki i mantry są wykorzystywane ze
względu na ich właściwości wibracyjne do leczenia określonych części ciała. och, ciało.
Znaczenie tych podejść polega na tym, że „reprezentują one dwie odrębne, ale równie ważne
filozofie i metody”. Piosenka, „którą dla wygody można nazwać uzdrawianiem muzycznym,
rozpoczyna proces uzdrawiania poprzez wpływ na emocje i umysł, a następnie na ciało
fizyczne”. Z drugiej strony ton lub mantra, „który można określić jako uzdrawianie dźwiękiem,
leczy ciało najpierw poprzez rezonans, a
wpływa na emocje i umysł, po drugie. „3
Piosenki wykorzystują umysł i emocje jako drzwi do środka. Ponownie, to podejście

psychologiczne jest podstawą ommuzykoterapii. Dźwięki w terapii dźwiękiem mają
bezpośredni wpływ na fizjologię, bezpośrednio rezonując z ciałem.
W przyszłości leczenie dźwiękiem (za pomocą dźwięków) będzie można uznać za środek
przepisywany i porównywalny z wysoce specyficznymi lekami farmaceutycznymi, podczas gdy
leczenie muzyką może być postrzegane jako lekarstwo dostępne bez recepty, skuteczne i
uogólnione. Z czasem możemy odkryć, że uzdrawianie dźwiękiem jest najskuteczniejsze w
łagodzeniu chronicznych schorzeń fizycznych, a leczenie muzyką jest częścią schematu
utrzymywania dobrego stanu ciała. Ludzie mogą włączyć do swojego harmonogramu codzienną
kąpiel w dźwiękach, uznając zdrowy stan zdrowia za tak samo niezbędny dla ogólnego
dobrego samopoczucia, jak codzienna dieta i ćwiczenia.
ROZDZIAŁ 14
BUDYNEK
BLOKI
DŹWIĘK TERAPEUTYCZNY
W skrzynce narzędziowej muzyka znajduje się wiele narzędzi. Na tle

centrów tonalnych, kontrapunktu i rytmu muzyk rozumie użycie różnych
skal. Na Zachodzie skala to układ nut w określonej kolejności, składającej
się z całych i półtonów. Wyszkoleni muzycy wiedzą, gdzie rzędy tonów
mają sens i kiedy pentatoniczna skala bluesowa jest twórczo zgodna. Jeśli
chodzi o rytm, muzyk rozumie, że metrum 4/4 (cztery ćwierćnuty na takt)
nie będzie działać w przypadku walca (3/4) i że synkopowane polirytmy
świetnie nadają się do jazzu, ale nie tak dobrze do kołysanek. Barwa,
�
harmonia, rytm… to tylko niektóre z elementów muzyki.
Dodanie psychoakustyki do płótna muzycznego wymaga zrozumienia
��-�
rezonansu i porywania. Elementy te są zasadniczo skalami kompozycji
psychoakustycznej; wiedza o rezonansie wpływa następnie na dźwięki i
rytmy, które gramy. Gdy muzyk wejdzie w dziedzinę kompozycji
dostosowanej do konkretnego zastosowania, wiele zasad ulega zmianie.
Niektóre elementy muzyki nabierają innego wymiaru, gdy są stosowane w
ten sposób. Na przykład w kontekście psychoakustycznym barwa lub
kolor dźwięku jest postrzegana jako ton. To uruchamia proces myślowy
dotyczący tego, jak i co rezonuje ten ton. Rytm oznacza porywanie. Teraz
rytm jest powiązany z pożądaną częstotliwością impulsów wewnętrznych.
A harmonia nie polega tak bardzo na współbrzmieniu i dysonansie, ile na gęstości dź
1 64
Elementy tworzące dźwięk terapeutyczny � 1 65
złożone lub proste, na układ nerwowy. W tym rozdziale przyglądam się komponentom
muzycznym z innego punktu widzenia – psychoakustycznego punktu widzenia.
W swojej cenionej książce Sounding the Inner Landscape: Music as
Medycyna (patrz bibliografia) Kay Gardner wyróżnia następujące elementy
terapeutyczno-terapeutyczne muzyki:
Warkot. Dron to długi, nieprzerwany dźwięk lub zestaw dźwięków wydobywający

się pod muzyką. Termin muzyczny ostinato lub punkt pedału odnosi się do
powtarzającej się figury akompaniamentu. 1 W muzyce zachodniej dron może
składać się z linii basu składającej się z kilku niskich tonów. Linie melodyczne
są następnie odtwarzane na dronie przez inne instrumenty. Drony są dość
powszechne w muzyce indyjskiej. Instrument o otwartych strunach, taki jak tam-
boura lub vina, zagra powtarzający się akord składający się z trzech lub
czterech nut. Następnie sitar zagra melodię nad dronem. Dudy mają również
niezmienne niskie tony, które towarzyszą wyższym tonom melodycznym.
Dźwięki dronów są zwykle długie i niskie. Podobnie jak łóżko dźwięku, drony
zapewniają emocjonalne poczucie bezpieczeństwa. Jako pojedyncze tony drony
mogą być narzędziem rezonującym określone części ciała.
Powtórzenie. Kiedy fraza muzyczna się powtarza, słuchacz czuje się komfortowo.
Powtarzanie wywołuje efekt hipnotyczny lub relaksujący, w którym słuchacz
wprowadza się w stan receptywności. Powtarzanie rytmu lub prostych fraz
melodycznych może wywołać stan transu.
Rytm. Efekt rytmu wynika z naturalnej reakcji pulsów w ciele: bicia serca, cyklu
oddechowego, fal mózgowych. Rytm może przyspieszać lub spowalniać te
impulsy w nośniku porywania.
Harmonia. Emocjonalna treść muzyki zawarta jest w jej harmonii.
Dzięki zastosowaniu fraz o wewnętrznej harmonii dysonans przekształca
się w współbrzmienie i uwalniane jest napięcie. Złożona harmonia stanowi
dla słuchacza wyzwanie emocjonalne; prosta harmonia służy do medytacji,
ześrodkowania i wizualizacji.
Melodia. To podstawowy element, który słyszymy w kompozycji. Jest to ciąg

pojedynczych nut. Siła melodii polega na jej zdolności do oderwania słuchacza
od fizycznej świadomości. W wizualizacji kierowanej melodia pozwala na
nabranie kształtu fantazji wizualnych. Począwszy od Pitagorasa, melodia była
przepisywana jako środek znieczulający ze względu na jej uspokajającą
moc. 2 Kolory instrumentalne. W muzyce zachodniej badanie koloru instrumentów
nazywa się orkiestracją. Barwa każdego instrumentu jest określona przez
niepowtarzalność jego zawartości harmonicznej. To właśnie sprawia

166 /.�) Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
skrzypce, puzon i obój brzmią tak wyraźnie. Każdy instrument rezonuje ze
słuchaczem w określonym obszarze ciała.

Formularz. Struktura znajdująca się pod wszystkimi innymi elementami to forma.
Forma to organizacja kompozycji. Na przykład forma sonatowa składa się z

trzech głównych części: ekspozycji, rozwinięcia i podsumowania. (Mówiąc po
ludzku, forma sonatowa przypomina dobrze zorganizowaną mowę: mówi się
ci, co usłyszysz, słyszysz motywy z ozdobą i przypominasz sobie to, co właśnie
usłyszałeś.) Piosenka popowa ma zazwyczaj formę zwrotka, zwrotka, refren,
zwrotka, refren, refren, mostek, zwrotka modulowana, refren infinitum. Różne
style muzyczne mają swoje własne formy. Czy to fuga, czy poranna raga, forma
zapewnia poczucie stabilności.
Zamiar. Być może najważniejszym elementem muzyki terapeutycznej jest intencja

zespołu muzycznego. Czy muzyka jest oferowana z czystym zamiarem?
Czy to możliwe, że muzyka jest falą nośną dla wibracji grających i
komponujących? Skoro dobór harmonii, kolorów i interwałów jest
odzwierciedleniem psychologicznego i fizjologicznego tonu osoby tworzącej
muzykę, czy informacja ta nie mogłaby zostać przekazana dźwiękiem niczym
impuls elektryczny przez światłowód? Wierzę, że tak właśnie jest. Nie wiem
tego z badań: to moja intuicyjna i anegdotyczna prawda. Rozważ następujące ...
Jeśli napiszę utwór muzyczny, aby uleczyć złamane serce i będę dobry w swojej
pracy kompozytorskiej, ta muzyka będzie rezonować z innymi ludźmi, którzy podzielają
wspomnienia tego zdarzenia. Jako inni ludzie być może rozpoznajemy przerwy między
tonami lub napięciami i rozluźnieniami. Być może widzimy – lub w tym przypadku –
słyszymy siebie w innych.
Kiedy słuchamy muzyki, nasza obrona psychologiczna zwykle słabnie.

Jesteśmy otwarci i bezbronni na poziomie emocjonalnym i psychicznym. Jeśli „widzimy”
dźwięk jako dźwiękową migawkę czyjejś psychiki, czy nie kąpiemy się w niej?
Wszystko to jest bardzo subtelne i subiektywne. Mogę obalić te hipotezy na innych

przykładach. Niektóre z najpiękniejszych dzieł Beethovena powstały, gdy odczuwał
ból, ale w muzyce tego nie słychać. Inne kompozycje zostały napisane przez
nienawistnych rasistów, ale nie wiedziałbyś o tym, gdyby ktoś ci nie powiedział. A
może byś to zrobił? Czy to kwestia wrażliwości? Gdzie leży granica wiarygodności w tej
kwestii?
Muzyka jest potężnym przekazem energii, jednak jej siła tkwi w subtelności.
Elementy tworzące dźwięk terapeutyczny (�) 167
Być może nie jesteśmy świadomi intencji tych, którzy stoją za naszą muzyką, ale
nasza wyższa świadomość – wrodzona mądrość, która wie, jak wyhodować człowieka
z dwóch komórek – czyta informacje zakodowane w dźwięku
fala.
Jeśli muzyk jest zły lub przestraszony podczas nagrywania, tę emocję można
subtelnie rozpoznać po frazowaniu i dynamice. Może to nie być zauważalne dla
naszego normalnego ucha, ale jest to interpretowane i rozpoznawane jako strach lub
złość w jakiejś części, w jakimś ośrodku słuchowym, w mózgu. Albo jeśli kompozytor
taki jak Brahms świadomie modlił się o boską interwencję, zanim przelał pióro na
papier i przygotował się do zapisania muzyki, którą „usłyszał”, rozpoznamy te
dźwięki, ponieważ mamy zdolność „słyszenia” również na tym poziomie . Wierzę, że
w naszych wulgarnych ciałach fizycznych wrażliwość słuchowa jest dość gęsta. Być
może rozpoznanie intencjonalności odbywa się w niewykorzystanej szarości
materiał.
Zasada iso. /so oznacza „równy”. W zastosowaniu do muzyki terapeutycznej zasada

iso polega na początkowym dopasowaniu nastroju muzyki do słuchacza, a następnie
powolnej zmianie nastroju, tempa lub barwy w kierunku, w jakim chcesz doprowadzić
słuchacza. Zasadniczo jest to delikatne wyprowadzenie słuchaczy z ich istniejącego
ciała i sposobu myślenia za pomocą czegoś znajomego do innej przestrzeni sprzyjającej
zastosowaniu dźwięku.
Kompozytor musi zawsze brać pod uwagę publiczność. Dotyczy to zarówno
kompozytora filmowego, jak i autora piosenek popowych. W kontekście
psychoakustycznym szczególnie ważny jest odbiorca końcowy. Jeśli piszesz dla
obłożnie chorego na raka, wybrane przez Ciebie tempo, orkiestracja, struktura i
zakończenie będą się różnić od tych, które umieściłbyś w ścieżce dźwiękowej dla
zdrowych ludzi odpoczywających po męczącym dniu.
Po udzieleniu odpowiedzi na pytanie publiczności następna kwestia dotyczy
przeznaczenia rytmicznego. Tutaj obowiązuje zasada iso. Załóżmy, że dni Twoich
słuchaczy dobiegły końca. Jest prawdopodobne, że mają niski poziom fal mózgowych
beta (1 2–1 5 Hz), ponieważ przez cały dzień byli aktywni umysłowo i zaczynają
zwalniać. Najpierw rytmicznie dopasowując istniejące fale mózgowe i stany bicia
serca, a następnie stopniowo zwalniając tempo, poznałeś je w ich własnym tempie.
W trakcie procesu porywania będą zasadniczo podążać za tobą, gdy będziesz
stopniowo zwalniać tempo. jeśli stworzysz tempo zbyt różniące się od istniejącego
tempa, najprawdopodobniej nie będą w stanie powiązać się dźwiękowo; po prostu
by cię wyeliminowali. Twoje wysiłki stają się w tym momencie nieskuteczne. Chodzi
o to, aby wprowadzać stopniowe zmiany.
168 (,j Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
Harmoniczne . Harmoniczne dźwięku mogą być najważniejszą częścią rzeczywistych

fal dźwiękowych. Nie udało mi się zlokalizować weryfikowalnych badań naukowych
na temat wpływu harmonicznych. Jednakże w licznych anegdotycznych badaniach nad
dźwiękiem wspominano o wpływie rezonansu harmonicznego na pola elektryczne
ciała.3 Naturalne akustyczne częstotliwości harmoniczne powtarzają proporcje
występujące w naturze, ludzkim ciele, klasycznej sztuce i architekturze. Spójrzmy.
Mówiąc najprościej, harmoniczne to seria tonów wibrujących powyżej podstawowej

nuty. Te delikatniejsze tony, zwane alikwotami lub poddźwiękami, są czystymi, wyraźnymi
dźwiękami. Harmoniczne istnieją w naszych głosach i we wszystkich instrumentach i są
odpowiedzialne za unikalne dźwięki każdego z nich.4 Nawet jeśli nie słyszysz
harmonicznych, one tam są.
Jeśli zagram niskie C na pianinie i przytrzymam klawisz, usłyszysz serię innych tonów.
Nie będą one tak głośne jak nuta podstawowa (udeżona nuta C), ale usłyszysz, jak inne
struny fortepianu zaczynają rezonować i brzmieć. Wiele z tych dźwięków będzie
oktawami oryginalnej nuty C. Inne tony będą interwałami kwinty lub tercji. W serii
alikwotów wywołanej dowolną pojedynczą nutą rozbrzmiewają prawie wszystkie inne
nuty, chociaż nie można świadomie ich wszystkich usłyszeć – zwłaszcza wyższych
alikwotów. Ale słychać kilka pierwszych harmonicznych.
Jedną z najciekawszych rzeczy na temat harmonicznych jest stosunek częstotliwości

pomiędzy kolejnymi nutami w dowolnym szeregu harmonicznym. Każda nuta w szeregu
harmonicznym jest geometryczną wielokrotnością podstawy. Pierwszy alikwot wibruje
dwa razy szybciej niż ton podstawowy w stosunku 2:1. Drugi alikwot wibruje trzy razy
szybciej niż ton podstawowy (3:1). To stanowi kontynuację serii; na przykład ósmy
alikwot wibruje dziewięć razy szybciej (9:1) i tak dalej. Każda z różnych częstotliwości
prędkości odpowiada innej nucie.
W ten sposób harmonia odnosi się do terapii – poprzez koncepcję całości. Badacz
dźwięku Jonathan Goldman stwierdza: „W latach dwudziestych XX wieku Hans Kayser,
niemiecki naukowiec, opracował teorię światowych harmonicznych opartą na
Lambdomie.* Kayser odkrył, że zasady harmonijnej struktury w przyrodzie i podstawy
harmonicznych są w zasadzie takie same. ..że stosunki liczb całkowitych harmoniki
muzycznej odpowiadają podstawowym ramom istniejącym w chemii, fizyce, krystalografii,
astronomii, architekturze
• Lambdoma, znana również jako tablica pitagorejska, to starożytna muzyczna teoria matematyczna, która
wiąże muzykę ze współczynnikami. Przypisuje się to Pitagorasowi.
Elementy tworzące dźwięk terapeutyczny�� ) 169
nauk przyrodniczych, spektroanalizy, botaniki i badań nad innymi naukami przyrodniczymi.”

Na tym polega wzajemny związek muzyki z resztą świata i poza nim. Stosunki harmoniczne
występujące pomiędzy pewnymi interwałami (odległość wysokości pomiędzy dwiema
nutami) odpowiadają stosunkom występującym w DNA w proporcji wielu (ale nie wszystkich)
liści, kwiatów, owoców, muszli i niektórych zwierząt. Złoty podział to specyficzna proporcja
geometryczna. Użycie tej formuły można zaobserwować w piramidach egipskich (XIII w. p.n.e.),
Partenonie w Atenach (V w. p.n.e.), a także w innych starożytnych budowlach w Atenach i
Rzymie6. Według Goldmana „Złoty Podział często obejmuje proporcje, które odnoszą się do
proporcji występujących w sekstie dużej (3:5) i sekstie małej (5:8). Proporcje ciała zachowują
się zgodnie z tymi proporcjami.,�
Gardner zadaje pytanie: „Po co przejmować się boskimi proporcjami w muzyce? Skoro
muzykę o celach uzdrawiających należy pisać mając na uwadze zarówno estetykę, jak i
funkcję, rozsądne jest użycie formy lub kierunku muzycznego, który definiuje naturalny
rozwój, ekspansję , piękno, proporcje i równowaga w przyrodzie.” Kontynuuje: „Czy utwór o

muzyce w formie, która odnosi się do słuchaczy na poziomie biologicznym (od struktury
molekularnej po funkcjonowanie mózgu), a także na poziomie percepcyjnym (jak ocena
wizualna i estetyka) nie byłby najbardziej skuteczny jako sposób na określenie kierunku
słuchania, doprowadzenie słuchacza do równowagi z podstawowymi i uniwersalnymi wzorcami
o samym życiu?
Muzyka napisana przy użyciu boskich proporcji z pewnością będzie miała och wartość w
dziedzinie, och, uzdrawiająca muzyka właśnie ze względu na jej kierunkowy związek z cyklami
życia i formami, och, uniwersalna świadomość.”8 Gardner mówi
o, używając proporcji, och, Złoty Podział jako komunikat - urządzenie pozycyjne Goldman
odwołuje się do wzajemnych powiązań występujących w szeregu alikwotów harmonicznych
z matematyką, fizyką i naukami przyrodniczymi.
Wszyscy się łączą! Mówi Goldman: „Wszechświat jest ze sobą harmonijnie powiązany”9
To właśnie z powodu wzajemnych powiązań harmonicznych (i ich proporcji) i wielu
innych naturalnych struktur, harmonie są ważne. Jeśli kąpiemy ciało w naturalnych,
zdrowych częstotliwościach dźwiękowych, może to mieć tylko korzystny wpływ.
SYNTEZA I HARMONIKA
Niestety, elektroniczna, zdigitalizowana muzyka traci swoje cenne części – podteksty
dźwiękowe. Z tego powodu przerzuciłem się na utwory w 100% akustyczne. Jednak uwaga
do muzyków: radzę się zatrzymać, zanim wyrzucicie syntezatory i samplery przez okno. Są
chwile, kiedy
170 f�JA Przewodnik po technikach i zastosowaniach dźwiękowych
możesz potrzebować dźwięków, których nie mogą odtworzyć gracze na żywo. Przykład:
podczas tworzenia albumu, który wymagał akompaniamentu muzycznego dla stref
theta i delta – najwolniejszej, najbardziej dyskretnej ścieżki dźwiękowej, jaką można
sobie wyobrazić –! napisał utwór na pełną sekcję smyczkową. Wymagało to bardzo

długich pojedynczych tonów, niektóre nawet na trzy minuty przed zmianą. Na
zakończenie po jednym z muzyków weszliśmy do kabiny nagraniowej. Myślałem, że
mnie uderzy altówką. Była tak wściekła, że zapytała, czy chcę ją skrzywdzić.
Najwyraźniej połączenie spóźnienia się w sesji, gdy gracze byli już zmęczeni, i
rygorystycznego trzymania tych niezwykle długich tonów sprawiło, że zaczęła się
martwić o uszkodzenie własnych mięśni. To była bardzo realna skarga i możliwość,
a także lekcja, której nie zapomnę. Aby uzyskać efekt psychoakustyczny
niezbędny do mojego celu, prosiłem graczy, aby zrobili coś, co nie jest naturalne
dla ich instrumentów. To właśnie w tym momencie przypomniały mi się cyfrowe
klawiatury i samplery. Nie ma tu mowy o uszkodzeniu mięśni. Choć nie udało mi
się uzyskać takich samych harmonicznych, jakie uzyskałbym z prawdziwej sekcji
smyczkowej, to pożądany efekt przeważył nad estetyką brzmienia. Moja ogólna
zasada dotycząca dźwięków elektronicznych i akustycznych: używam elektroniki
tylko wtedy, gdy jest ona twórczo spójna lub istotna terapeutycznie. Sugeruję,
jeśli to możliwe, korzystanie z akustyki.
WNIOSEK
Jeśli chodzi o ścieżki dźwiękowe specyficzne dla aplikacji, należy wziąć pod uwagę
wiele rzeczy. Drone, powtórzenie, rytm, harmonia, melodia, barwa, forma, intencja,
zasada iso, harmonia, akustyka, synteza… to podstawowe elementy składowe
muzyki, niezależnie od intencji. Kiedy jednak intencją jest muzyka, która informuje
i wspiera pozytywne skutki w funkcjonowaniu człowieka, pojawia się inna
wrażliwość.
Pamiętam, kiedy byłem autorem tekstów. Miałem inspirację, wchodziłem do
studia i siadałem przy pianinie, szukając muzycznej frazy, która pasowałaby do
żwawego tekstu. Znałem przepis na formaty radiowe z muzyką pop: trzy minuty i
czterdzieści pięć sekund z dużą ilością refrenów i modulowanym przejściem
między końcowymi zwrotkami. Potrzebowałem tylko klucza do zamka; kiedy już
to znalazłem, inspirację uzupełniło rzemiosło i proces ewoluował. W zależności od
pory dnia i łask twórczej muzy, w nadchodzących godzinach lub dniach pojawi się
nowa piosenka.
Z psychoakustyką jest tak samo. Potrzebny jest jeszcze impuls twórczy
Elementy tworzące dźwięk terapeutyczny · � 171
mieć miejsce i istnieją na to formuły. Główna różnica polega na tym, że istnieje dodatkowa
warstwa rozważań. Tak jak muzyk rozważa związek tonu, rytmu i harmonii, tak
psychoakustyk myśli o związku rezonansu, porywania i gęstości. Tak jak muzyk jazzowy
używa rozszerzeń (dziewiątych, jedenastych i trzynastych) poza triadą durową, tak
psychoakustyk bierze pod uwagę tętno, oddech i fale mózgowe.
W wielu przypadkach muzyka przeznaczona do konkretnych zastosowań może być

prostsza niż muzyka przeznaczona do celów rozrywkowych. Prostota jest najczęściej na
porządku dziennym. Złożoność pojawia się w wzajemnym powiązaniu dźwięku i ciała.
Pod względem psychoakustycznym gramy na dwóch instrumentach – brzmieniowym i
cielesnym .
ROZDZIAŁ 15
DŹWIĘKOWY
NEUROTECHNOLOGIE
Mózg nazywany jest ostateczną granicą ludzkiego ciała. 1 Podczas gdy przeszczepy
narządów stają się powszechne, a inżynieria genetyczna rozwija się w tempie
kwantowym, istota szara zajmująca centralne miejsce jest naszym najmniej poznanym
terytorium anatomicznym.
Złożoność i szybkość przetwarzania w mózgu jest zdumiewająca.
Rozważ następującą kwestię: ludzki mózg musi przetwarzać miliony bodźców na
sekundę przez co najmniej cztery i pół godziny dziennie, aby zachować przytomność
i nie zasnąć.2 W samych płatach czołowych mózgu znajduje się 100 miliardów
neuronów. Powszechnie wiadomo, że świadomie wykorzystuje się tylko niewielki
procent masy mózgu. Nic więc dziwnego, że większa wydajność mózgu jest stanem,
��
którego wielu poszukuje. Tym, co może jednak budzić zdziwienie, jest sposób, w jaki
ten zwiększony dostęp lub naprawa jest realizowana – poprzez ucho, narty A* i
medium dźwięku.
Utrzymują się trzy różne podejścia do przetwarzania częstotliwości dźwiękowych
•
wielkie zainteresowanie.
Filtracja/bramkowanie. techniki zostały udoskonalone w klinikach Tomatis na

całym świecie. Stopniowe bramkowanie i filtrowanie niższych 8000 Hz muzyki, a
następnie ponowne dodawanie częstotliwości, następuje przekwalifikowanie
systemu przetwarzania słuchowego. Skutki filtracji i bramkowania są odczuwalne na
�
poziomie psychologicznym, neurorozwojowym i fizycznym.
*W żargonie medycznym ucho określa się jako zróżnicowaną skórę. Słynny cytat doktora Alfreda Tomatisa
brzmi: „Skóra to zróżnicowane ucho”.
1 72
Neurotechnologie dźwiękowe , 173
Innym podejściem do przetwarzania dźwięku jest dziedzina częstotliwości dudnień

różnicowych . Słuchając przez słuchawki stereofoniczne lekko przestrojonych tonów (tj.
częstotliwości dźwięku różniących się niewielką liczbą Hz), może nastąpić porywanie
dźwiękowych fal mózgowych. Ułatwianie określonego zakresu stanów fal mózgowych może
pomóc w obszarach tak różnorodnych, jak redukcja bólu, sen, zwiększona kreatywność lub
przyspieszone uczenie się.
Wibroakustyka polega na przykładaniu częstotliwości dźwięku bezpośrednio do
określonych części ciała. Aplikatory mogą być tak zaawansowane technologicznie, jak
kamertony, lub tak złożone, jak skomputeryzowane generatory częstotliwości.
Reprezentujące trzy różne podejścia do dźwięku terapeutycznego, filtracja/bramkowanie,
częstotliwości dudnień różnicowych i wibroakustyka definiują obecnie rosnącą dziedzinę
„neurotechnologii dźwiękowych”. Ukułem to określenie, aby opisać dziedzinę pracy
dźwiękowej, która polega na precyzyjnej mechanicznej manipulacji falami dźwiękowymi w
celu wywołania pożądanych zmian w psychice i ciele fizycznym. Jak zobaczysz, te trzy
technologie – stosowane w różnych sytuacjach – mają korzenie w neurologii, fizjologii i
psychologii.
SYMULACJA/FI LTRACJA I GATOWANIE DŹWIĘKU
W najszerszej definicji stymulację dźwiękiem można zdefiniować jako wykorzystanie
bodźców słuchowych do wywołania zmian w układzie nerwowym. Dźwięk ma cztery

elementy: częstotliwość, amplitudę, czas i tempo. Problemy z odbiorem i przetwarzaniem
sygnału dźwiękowego związane z którymkolwiek z tych elementów mogą zakłócać słuchanie
i tym samym wpływać na jakość stymulacji układu nerwowego.
tern odbiera.•
Wykorzystując muzykę jako formę zorganizowanego dźwięku, programy stymulacji

dźwiękiem (stymulacji dźwiękiem) wykorzystują jeden lub więcej z czterech elementów
dźwiękowych do wpływania na ucho oraz jego bezpośrednie i pośrednie powiązania z
wieloma aspektami układu nerwowego. Korzyści mogą ostatecznie poprawić samopoczucie,
wydajność i ekspresję słuchacza.
Elementem dźwięku, który w przeszłości był centralnym punktem i nadal jest kluczowym
elementem współczesnych programów stymulacji dźwiękowej, jest częstotliwość (drgania
mierzone w ciągu sekundy; podstawa tonu).
Stymulacja dźwiękiem zazwyczaj obejmuje precyzyjne zastosowanie elektronicznie
przetworzonego dźwięku – najczęściej za pomocą słuchawek – przekwalifikowujące ucho i
powiązane systemy w celu skutecznego odbierania i przetwarzania pełnego spektrum tonów.
Sheila Smith Allen, terapeutka zajęciowa i praktykująca dźwięk

174 ";') Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
którego klientelą są głównie dzieci z problemami sensorycznymi, behawioralnymi i

motorycznymi, mówi: „Ucho, które nie odbiera i nie przetwarza dźwięków w sposób
niezawodny i wystarczający, stanowi problem o znacznych konsekwencjach, niezależnie od
tego, czy podejdzie się do tego problemu w oparciu o tradycyjne zasady doktora Alfreda
Tomatisa lub rozważasz to w odniesieniu do konkretnych umiejętności przetwarzania słuchowego, lub o
Zdolność do dokładnego przetwarzania sygnału wejściowego tonalnego przyczynia się
do funkcjonalnych zdolności słuchowych i przedsionkowych ucha, zidentyfikowanych przez
Tomatisa, i jest warunkiem wstępnym określonych umiejętności przetwarzania słuchowego.
Sheila Smith Allen kontynuuje: „Odbieranie i przetwarzanie sygnału wejściowego tonalnego
wiąże się z wieloma czynnikami, w tym z komfortem słuchania dźwięku, umiejętnością
dostrajania i wyciszania, rozróżniania oraz porządkowania/sekwencji”. Wszystko to może
się dość skomplikować, biorąc pod uwagę złożoność informacji tonalnych związanych nie
tylko w naszym codziennym środowisku dźwiękowym, ale także w jednym mówionym słowie!
KONIECZNOŚĆ ZDROWEGO TONALU

I PRZETWARZANIE SEKWENCYJNE
Jak wspomniano wcześniej w tej książce, Robert Doman Jr.* jest specjalistą w dziedzinie
neurorozwoju. Pracuje z dziećmi i dorosłymi ze specjalnymi potrzebami.
Przemierzając Amerykę, czasami trzysta dni w roku, ocenia klientów z problemami
neurorozwojowymi. Stymulacja dźwiękiem, odżywianie, ruch, trening wzrokowo-
percepcyjny, mowa i język oraz edukacja to istotne elementy eklektycznych i wysoce
skutecznych programów terapeutycznych Domana.
Język – zdolność przetwarzania i używania tonów, fonemów, słów, zdań, myśli i uczuć –
jest integralną częścią tego, co sprawia, że myślimy jako istoty społeczne. Według Domana
neurorozwój języka zależy od trzech konkretnych czynników:
• Przetwarzanie tonów słuchowych – umiejętność rozróżniania

tony używane w tym języku
• Ogólna organizacja ośrodkowego układu nerwowego – ustanowienie specyficzności
półkuli i ośrodka językowego • Sekwencyjne przetwarzanie
słuchowe – zdolność łączenia fragmentów mowy słuchowej
Informacja.
*Robert Doman Jr. jest założycielem Narodowej Akademii Rozwoju Dziecka (NACD) z siedzibą
w Ogden w stanie Utah.
Neurotechnologie dźwiękowe - f 1 75
Mówi Doman: „Interwencja w neurorozwój języka obejmuje pomoc w naturalnym rozwoju
tych krytycznych elementów oraz naprawę, gdy ten naturalny rozwój nie nastąpił. W większości
przypadków przetwarzanie tonów słuchowych rozwija się normalnie, jeśli dziecku zapewni się
tonały słuchowe dobrej jakości. wkładu, jaki zapewnia nieobciążone środowisko naturalne.
„Jednakże, jeśli rozwijające się dziecko zostanie pozbawione wystarczającej ilości bodźców
tonalnych ze swojego otoczenia, ma to niekorzystny wpływ na neurorozwój, a przetwarzanie
tonalne. Prawidłowy rozwój można również zatrzymać lub nawet cofnąć, jeśli rozwijające się
dziecko lub dorosły zostanie pozbawiony bodźców dźwiękowych. Często ten istotny wkład jest
znacznie utrudniany przez infekcje ucha (a dokładniej płyn w uchu środkowym), problem, który
wydaje się być coraz częstszy z roku na rok”. Doman twierdzi, że „w każdym momencie życia
zanieczyszczenie dźwiękiem może zniszczyć zdrowe przetwarzanie tonów słuchowych,

spowodować utratę słuchu i zanegować pozytywne skutki neurologiczne, och, zdrowy dźwięk”.*
Zajęcie się koniecznością pełnego i zdrowego dźwięku
przetwarzania tonalnego i sekwencyjnego, Doman brał udział w kompilacji przez osiem godzin
prostej muzyki klasycznej. Seria Sound Health, której koprodukcją są Joshua Leeds i Richard
Lawrence, to zbiór wielu płyt CD wydanych przez ABT Music i zawiera przearanżowaną, nowo
nagraną muzykę barokową i klasyczną. Ponieważ, och, bardzo specyficzne udoskonalenia
psychoakustyczne, ta seria została zaprojektowana, aby odfiltrować zanieczyszczenie hałasem i
poprawić zdrowie, naukę i produktywność. Sound Health jest obecnie używany w domach,
szkołach, szpitalach, klinikach psychoterapeutycznych i firmach w Ameryce i Europie.
Prawidłowe przetwarzanie tonów słuchowych wspiera:
• Zrównoważony i elastyczny system słuchowy – imperatyw dla maksymalnej wydajności

kształt centralnego układu nerwowego
• Skupienie uwagi słuchowej – lepsza zdolność odfiltrowywania czynników rozpraszających

hałas w tle i skupienie się na dźwiękach pierwszego planu •
Ulepszone przetwarzanie sekwencyjne słuchowe – podstawa konceptualizacji i jeden z

elementów składowych, och, wszystkie elementy myślenia • Umiejętności
języka receptywnego – zdolność rozumienia bardziej złożonych
język, kiedy go słychać
• Ekspresyjne umiejętności językowe – umiejętność mówienia wyraźnie, efektywnie i
spontanicznie.
*„Neu rodevelopmental Auditory Training: Twórczość Roberta j. Domana Jr.” można znaleźć w Internecie
pod adresem www.ThePowerOfSound.com/Doman.
176 J) Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
Według Domana: „Jak już wspomniano, nerw słuchowy zapewnia stymulację i

organizację całego centralnego układu nerwowego. Istotnym efektem tej stymulacji
jest pomoc w rozwoju i tworzeniu ośrodka językowego w mózgu. Stymulacja
dźwiękiem zapewnia pozytywne bodźce zmysłowe .
Ta stymulacja ułatwia wzrost sieci neuronowych – połączeń organizujących mózg”.
Trzecim czynnikiem zaangażowanym w neurorozwój języka i myślenia jest

sekwencyjne przetwarzanie słuchowe. Doman odkrył, że jeśli dana osoba ma
dobre przetwarzanie tonów słuchowych, a mózg otrzymuje sygnały dobrej jakości,
ma on możliwość nauczenia się, jak łączyć elementy w całość. Jest to sekwencyjne
przetwarzanie słuchowe.
Chociaż Doman od ponad czterdziestu lat dostrzegał konieczność leczenia
problemów z przetwarzaniem tonalnym, kiedy po raz pierwszy zdał sobie sprawę
z istnienia problemu, nie mógł znaleźć skutecznego leczenia. „Nie mogłem nawet
znaleźć nikogo innego, kto rozumiałby problem!” on mówi. Jednak pracując w
Hiszpanii w latach 70. XX w. usłyszał dzieło doktora Alfreda Tomatisa. Doman
odnalazł w Madrycie lekarza przeszkolonego przez Tomatisa i był pod wrażeniem
zaobserwowanych wyników. Po powrocie do Ameryki Doman zaczął odsyłać
niektórych swoich klientów do Paryża, aby bezpośrednio współpracowali z Tomatisem.
Należy zwrócić uwagę na powszechny pogląd, który występuje niezależnie od
wielu pracowników służby zdrowia: profesjonalni klinicyści i pedagodzy w wielu
przypadkach uważają, że ich metody są nieskuteczne i stwierdzają, że brakującym
ogniwem w ich pracy jest funkcja słuchowa. Psychiatra Ron Minson, pedagog Billie
Thompson, psycholog Susan Andrews, specjalista neurorozwojowy Robert Doman
– każdy na swojej indywidualnej drodze uzdrowiciela – dociera do drzwi ohTomatisa.
Następnie każdy kształtuje pionierskie koncepcje i praktyki Tomatisa w swojej
własnej matrycy.
Tomek stworzył techniki dźwiękowe znane jako filtracja i g11-tin, podstawowe
zastosowania dźwięku stosowane w naprawie zaburzonego przetwarzania
tonalnego. Filtracja i bramkowanie to główne cechy jego wynalazku, ucha
elektronicznego.
FILTRACJA I BRAMKOWANIE D TOMATISA
Jako przykłady wykorzystania specyficznych zastosowań stymulacji dźwiękiem lub neurotechnologii
dźwiękowych, przyjrzyjmy się filtracji i bramkowaniu, zarówno z definicji, jak i zastosowania.

Filtracja oznacza usunięcie określonych częstotliwości (tonów) z istniejącego
nagrania dźwiękowego, czy to muzyki Mozarta, czy nagrania głosu.
Sonic N eurotechnologie ,..�) 177
Dzięki zastosowaniu sprzętu do przetwarzania dźwięku możliwa jest izolacja i wyciszenie

określonych pasm częstotliwości. Dzięki filtracji dowolna część dolnego, średniego i
górnego zakresu nagrania może zostać wycofana i ponownie wprowadzona w dowolnym momencie.
Na poziomie wizualnym wyobraź sobie, że wymazujesz część obrazu, a następnie ponownie
ją rysujesz. Jest to filtracja.
Kiedy pewne częstotliwości zostaną usunięte, pozostałe częstotliwości zostaną
uwydatnione lub bardziej widoczne. W związku z tym filtrowanie częstotliwości jest sposobem
na uproszczenie obrazu tonalnego i uwypuklenie pozostałych tonów/częstotliwości dźwięku.
Uważa się, że wzmocnienie niektórych zakresów (tj. niskich, średnich, wysokich) pozytywnie
wpływa na funkcje, które Tomatis wiązał z tymi częstotliwościami. Ostatecznie odkryto, że
systematyczny rozwój filtrowanej muzyki pomaga uchu aktywniej i skuteczniej łączyć się ze
spektrum dźwięków, wspierając naszą podstawową świadomość ciała, samoregulację,
koordynację i komunikację.
Tomatis: częstotliwość i funkcja

Niskie częstotliwości: Ciało •
Świadomość ciała •
Rytm •
Równowaga
• Organizacja funkcji lewej/prawej strony • Napięcie

mięśniowe •
Koordynacja postawy i ruchu
Częstotliwości średnie: Język

• Uwaga
• Koncentracja
• Pamięć •
Mowa i język • Kontrola
głosu
Wysokie częstotliwości:
Kreatywność • Energia i czujność
• Intuicja
• Pomysły
• Lepsze mówienie •
Poprawa komunikacji • Pobudza proces
słuchania
178 '�) Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i ich zastosowaniach
Bramkowanie odnosi się do tworzenia losowego zdarzenia dźwiękowego. W oryginalnym

rozwiązaniu Electronic Ear bramkowanie było procesem elektronicznym aktywowanym przez
amplitudę lub zawartość wysokich częstotliwości w muzyce i głosie.3 Zasadniczo muzyka
nieoczekiwanie przeskakuje pomiędzy wysokimi i niskimi częstotliwościami.4
Choć nie zawsze miło się tego słucha, ostatecznym efektem tej terapii dźwiękowej
jest intensywne ćwiczenie mięśni ucha środkowego.
Efekty bramkowania:
• Wspomaga aktywne
słuchanie. • Pobudza mięśnie ucha środkowego
Znaczenie tych mięśni:
• Ważne w procesie przewodzenia dźwięku • Ochrona

ucha przed głośnymi dźwiękami • Wzmocnienie
cichych dźwięków • Dokładne

postrzeganie dźwięku
Połączony proces filtracji i bramkowania zapewnia potężny trening słuchowy. I

nie bez powodu! Mechanizm ucha środkowego musi bardzo ciężko pracować, aby
przełożyć złożoność „obrobionego” przychodzącego dźwięku.
fa? � ThePowerOfSound.com/HistoryofFiltration/Gating {RYS.)
Filtracja i bramkowanie w tradycyjnej praktyce Tomatisa. Co właściwie

zachodzi podczas filtracji/bramkowania dźwięku w tradycyjnej praktyce Tomatisa? O
odpowiedź na to pytanie w 2000 roku zwróciłem się do lekarza Tomatisa z Denver,
doktora medycyny Rona Minsona.* Po tradycyjnej praktyce medycznej i psychiatrycznej
Minson uzyskał certyfikat Tomatisa i ponownie zyskał pozycję wysoko
wykwalifikowanego terapeuty dźwiękiem. Wykorzystując dziesięcioletnie
doświadczenie kliniczne w zakresie filtracji i bramkowania w Center for lnnerChange,
Minson został wiodącym projektantem F/G w oryginalnym zestawie Listening Program
7
Original Kit6, a następnie opracował własną wersję elektronicznego ucha, Dynamic Listening S
Według Minsona celem bramkowania było pierwotnie ćwiczenie
*Dr. Minson (wraz z Joshuą Leedsem) był częścią zespołu Advanced Bra Rain Technologies (ABT), który
około 1997 r. stworzył oryginalny zestaw programu Listening Program. Ten oryginalny program nie jest
już używany, został zastąpiony zaktualizowanym i ulepszonym zestawem Listening Program Programy
(www.AdvancedBrain.com).
Eurotechnologie Sonic N : � 179
mięśni ucha środkowego, ale odkryto również, że to przypadkowe, nieoczekiwane
zdarzenie sprzyja aktywnemu słuchaniu. „Ćwiczenia mięśni ucha środkowego w naukowy i

precyzyjny sposób są ważne w reedukacji ucha, szczególnie po infekcji ucha, przedwczesnym
porodzie, alergiach lub innych zdarzeniach, które mogły opóźnić rozwój słuchu i języka.
Prawidłowe funkcjonowanie mięśni ucha środkowego jest niezbędne, aby chronić ucho
przed zbyt głośnymi dźwiękami, odfiltrowywać dźwięki tła, skupiać się na rozmowie na
pierwszym planie, a także ułatwiać łatwą i płynną ekspresję języka. ” Obecne poglądy
rozszerzają koncepcję Tomatisa: opowiada się za wpływem bramkowania na cały układ
ucha środkowego, a nie tylko na same mięśnie ucha środkowego.
Minson podsumowuje: „W naszym otoczeniu jesteśmy bombardowani

zanieczyszczającymi hałas dźwiękami o niskiej częstotliwości, takimi jak maszyny,
samochody i nie tylko. Są to dźwięki o niskiej częstotliwości, wyczerpujące energię, które
powodują zmęczenie i drażliwość. Co gorsza, jesteśmy poddawani przenikliwym tonom o
bardzo wysokiej częstotliwości, które służą jako ostrzeżenia, uruchamiają nasze
wewnętrzne alarmy, zalewają nasz układ nerwowy hormonami nadnerczy (adrenalina,
noradrenalina, kortyzol), które popychają nas do zestresowanej reakcji walki/ucieczki.
obejmuje syreny, klaksony, alarmy przeciwpożarowe i czujniki dymu, które zanieczyszczają
nasze środowisko do tego stopnia, że przestajemy słuchać, aby przetrwać. Należy ponownie
przeszkolić percepcję dźwięków o wysokiej częstotliwości”.
Poprzez stopniowy proces filtrowania niskich częstotliwości, ucho staje się świadome,
czego ma słuchać i jest wytrenowane w wychwytywaniu i „czuciu” bogatych, wysokich
tonów, które nas odżywiają. „Zaobserwowałem u słuchaczy wyraźny wzrost energii
psychicznej i fizycznej” – mówi Minson.

„Wraz ze wzrostem energii i motywacji towarzyszy spadek drażliwości i przygnębionego
nastroju. Klienci często zgłaszają, że ich sny są bardziej aktywne, że czują się bardziej
kreatywni i mają zdolność do realizacji swoich pragnień. Chociaż wydają się bardziej
rozbudzeni i pobudzeni, ich myślenie jest zdecydowanie bardziej przejrzyste.”
Zastosowania i zastosowania •
Podstawowe zastosowania. Jak omówiono w poprzednich rozdziałach, trening
słuchowy poprzez stymulację dźwiękiem ma wiele zastosowań, począwszy od
działań naprawczych i terapeutycznych, aż po wsparcie maksymalnej wydajności
twórców, muzyków, sportowców i innych osób. Chociaż można sobie tylko wyobrazić
korzyści, jakie ogół społeczeństwa mógłby odnieść ze stymulacji dźwiękowej,
dotychczas praca ta była najczęściej wykorzystywana jako narzędzie interwencji
180 C JA Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
osoby z dysfunkcjami sensorycznymi (w tym zaburzeniami przetwarzania słuchowego),
autyzmem, trudnościami w uczeniu się (zespół deficytu uwagi, zespół nadpobudliwości

psychoruchowej z deficytem uwagi, dysleksja), problemami z komunikacją, stanami
lękowymi, depresją, zaburzeniami snu, urazem mózgu, stresem pourazowym zaburzeń,
nadużywania substancji, osłabienia funkcji odpornościowych, przewlekłego bólu, jąkania,

a nawet szumu w uszach. Zwiększona muzykalność, zarówno w przypadku muzyków,
jak i niemuzyków, jest również powodem, dla którego ludzie szukają sposobów na
• •
stymulację dźwiękową.
• Terapeutyczne. 'Aplikacje. Metoda Tom a tis jest najczęściej stacjonarnym modelem
terapeutycznym. Stymulacja dźwiękiem prowadzona jest intensywnie w trzech fazach,
przedzielonych przerwami integracyjnymi , przez okres kilku miesięcy. Filtracja sięga aż
8000 Hz, a dźwięk dostarczany jest przez słuchawki z przewodnictwem kostnym i
powietrznym. Aktywny i bierny udział Klienta jest monitorowany przez przeszkolony
personel. Wraz z pojawieniem się domowych pochodnych Tomatis, F/G na ogół nie jest
tak intensywne, mogą, ale nie muszą, obejmować zwiększone przewodnictwo kostne, a
sesje zwykle trwają dłużej. W przypadku prac wykonywanych poza środowiskiem
klinicznym konieczne jest monitorowanie przez przeszkolonego specjalistę.
• Szkolenie. Zajęcia ze stymulacji dźwiękiem są w pełni dostępne dla pracowników służby

zdrowia, profesjonalnych pedagogów i muzyków. Obecnie wiele organizacji prowadzi
szkolenia. W kilku przypadkach, w tym w przypadku Metody Tomatisa, Trenera sprawności
słuchania (LiFT) i Programu słuchania (TLP), wymagany jest proces certyfikacji.
OSTATNIE BADANIA
Skuteczność oh F/G została udowodniona bardziej w wynikach empirycznych niż w niezależnych
badaniach naukowych. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat metodę stymulacji dźwiękowej
Tomatisa przetestowano na ponad milionie klientów na całym świecie. 8
Jednak badania nie nadążają za tempem wzrostu w tej dziedzinie. Czołowi zwolennicy Tomatisa
są zorientowani naukowo, mają wysokie kwalifikacje i dobrze mówią. Z pewnością podzielą się
bogactwem wyników, których osobiście byli świadkami podczas treningu słuchowego
polegającego na stymulacji dźwiękiem. Jednak dokładne zrozumienie, dlaczego „draperski”
Mozart zdziałał cuda, wydaje się nie być łatwe do wyrażenia.
Według dr Billie Thompson: „Zapotrzebowanie na usługi oparte w większym stopniu na

dźwięku w Stanach Zjednoczonych rośnie w miarę jak ludzie zdają sobie sprawę, że te usługi
Neurotechnologie dźwiękowe C;) 181
metody oferują nowe rozwiązanie dla niepełnosprawności i deficytów, które dotychczas opierały
się zmianom lub były nieuleczalne.”9 Jednakże brak finansowanych badań potwierdzających
skuteczność utrudnia dotarcie do tych klinicznie sprawdzonych modeli terapeutycznych.
Największą ofiarą jest tak wiele trudności w uczeniu się, nie wspominając o wielu innych
kwestiach związanych z przetwarzaniem tonalnym, można by z powodzeniem rozwiązać dzięki
powszechnemu rozpowszechnieniu metodologii F/G w systemach szkolnych, więzieniach i
klinikach. Jednakże, ponieważ sieć ma regulacje rządowe, względy ubezpieczeniowe i
konkurencyjne interesy farmaceutyczne, terapie stymulacyjne dźwiękiem będą musiały
przejść uciążliwy proces związany z akceptacją społeczną.
10 Strata dotyczy wielu osób, którym w
międzyczasie można było pomóc.
Dzieło ohTomatisa od początku budziło kontrowersje. Wydaje się, że jego teorie i techniki
wzbudzają silne uczucia w taki czy inny sposób. Badania nad Metodą Tomatisa również budzą
mieszane recenzje. W zależności od wyników niektórzy mogliby twierdzić, że badania nie zostały
prawidłowo zorganizowane lub że programy Tomatisa były niewłaściwie zarządzane.
aaa Zaktualizowaną listę badań, urządzeń, firm i szkoleń firmy Tomatiswork

można znaleźć na stronie lhePowerOfSound.com/Tomatis
Dr Alfred Tomatis opracował swoje techniki filtracji/bramkowania, aby poprawić umiejętności

słuchania i tonizować ucho. Ustalił, że poza słuchaniem i równowagą, funkcja słuchowa służy
również jako główny integrator układu nerwowego. Patrząc na jego podstawowe teorie i
praktyki, jest to człowiek, który pozostawił ślad, och, substancja. Dał wzorzec ludzkiego
potencjału, w którym funkcja słuchowa jest kluczowa dla równowagi na wszystkich poziomach.
Wkraczając w XXI wiek, dzieło Tomatisa wciąż ewoluuje, oferując nowe kombinacje sensoryczne
i zaawansowane technologicznie systemy dystrybucji.
Autor nadal wierzy, że Tomatis jest ewolucyjny w koncepcji i praktyce. Gdyby przyznano
pośmiertną nagrodę Nobla, ten człowiek powinien znaleźć się na krótkiej liście.
Autorka wyraża wdzięczność i dziękuje terapeutce zajęciowej Sheili Smith Allen za jej
niestrudzony wkład, zmiany i sugestie zawarte w poprawionej części Tomatisa. Jako
doświadczony praktyk dźwięku, Allen ma praktyczne doświadczenie kliniczne w zakresie
stymulacji dźwiękowej i wnosi wyrafinowaną perspektywę do tej stale rozwijającej się metody
terapeutycznej.
182 ( Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
CZĘSTOTLIWOŚCI BI NAURALNE BEAT (BBF)

Termin „ częstotliwości dudnień różnicowych” opisuje zjawisko neuroakustyczne, które ma
miejsce, gdy mózg odbiera jeden ton w jednym uchu i lekko przestrojony ton w drugim.
Aby zmierzyć różnicę między tymi dwoma tonami, mózg tworzy trzeci ton „fantomowy”,
niespotykany gdzie indziej. Nazywa się to dudnieniem binauralnym (dwóm uszom).
Podczas gdy filtracja to proces odejmowania określonych częstotliwości dźwiękowych

od ścieżki dźwiękowej, tworzenie efektu BBF jest procesem addytywnym.
Odstrojone dźwięki sinusoidalne są miksowane w ścieżkę dźwiękową zawierającą
muzykę, przyrodę lub biały szum. Czasami można usłyszeć te dwa tony; innym razem nie mogą.
Jest to subiektywna decyzja producenta. Aby uzyskać najlepszy efekt, zaleca się
umieszczenie słuchawek lub głośników stereo w pobliżu każdego ucha.
Zjawisko znane jako dudnienia różnicowe zostało odkryte przez niemieckiego badacza HW
Dove'a w 1839 roku. Odkrył on, że dudnienie różnicowe (właściwy efekt wah-wah podobny do
vibrato) ma miejsce, gdy do każdego ucha wprowadza się oddzielne częstotliwości, na przykład
ton 100 Hz w prawym uchu i ton 108 Hz w lewym. Mózg stara się wypełnić lukę, tworząc trzeci
ton, będący rzeczywistą różnicą między nimi – w tym przykładzie 8 Hz.
Zdaniem autorytetu w dziedzinie biofizyki, dr Geralda Ostera, dudnienie różnicowe

istnieje jedynie w wyniku interakcji sygnałów słuchowych zachodzących w mózgu.1 1
Dźwięk dudnienia różnicowego będzie słyszalny tylko przy udziale obu uszu. Jeśli jedno
ucho jest zakryte i słychać tylko jeden ton, mózg użyje normalnych zmysłów pomiaru
słuchowego, aby określić ton, amplitudę, barwę i tak dalej. Zjawisko BBF jest konsekwencją
pomiaru.
Ten naturalny proces pomiaru dźwięku zachodzi nie tylko u ludzi, ale także u innych
zwierząt. Mówiąc najprościej, gdy fala dźwiękowa przechodzi przez czaszkę, do każdego
ucha dociera inna część fali. Kiedy długość fali sygnału dźwiękowego jest dłuższa niż
średnica czaszki, mózg odbiera sygnały z uszu jako będące w fazie niezgodnej ze sobą.
Ekspert ds. Dudni różnicowych F. Holmes Atwater stwierdza: „To właśnie wrodzona
zdolność mózgu do wykrywania różnic fazowych między uszami umożliwia postrzeganie
dudnień binauralnych”. 12
BBF można usłyszeć tylko wtedy, gdy tony użyte do ich wytworzenia mają niską
tonację.1 3 Dudnienia różnicowe są najlepiej postrzegane, gdy częstotliwość nośna
(dźwięk w każdym uchu) wynosi około 440 Hz. 14
Neurotechnologie dźwiękowe (., 183
Oster wyjaśnia, że powyżej tej częstotliwości „dudnienia” stają się mniej wyraźne,
a powyżej 1500 Hz całkowicie zanikają. W dolnym zakresie skali – poniżej 90 Hz – dudnienia
są mylone z tonami użytymi do ich wytworzenia. Mówiąc laikiem, oznacza to, że gdy zabrzmią
dwie lekko przestrojone nuty w zakresie pomiędzy drugim F na fortepianie a szóstym G
(trzecie G powyżej środkowego C), nastąpi efekt BBF. Poza tymi zakresami inne mechanizmy
słuchowe mierzą różnicę między dwoma lub większą liczbą obecnych tonów.
Powstaje pytanie: czy proces ten można wykorzystać do zastosowań psychoakustycznych?

Odpowiedź brzmi tak. Przyjrzyjmy się dwóm głównym produktom ubocznym BBF:
synchronizacji całego mózgu i porywaniu dźwiękowych fal mózgowych.
Synchronizacja całego mózgu

Aby mózg mógł rozszyfrować różnicę między dwoma tonami, górne jądra oliwkowe w pniu
mózgu wytwarzają sygnał elektryczny o pomiarze. Produkt uboczny tej reakcji znany jest jako
synchronizacja całego mózgu – naturalny stan mózgu, który pojawia się sporadycznie i
chwilowo w ciągu dnia. W tych czasach, och, dwustronna synchronizacja półkul, spójna siła
mózgu jest u szczytu. Według patologa mowy i języka Suzanne Evans Morris: „Kiedy
następuje synchronizacja częstotliwości mózgu w tym samym obszarze obu półkul, znacznie
łatwiej jest przekazywać informacje po obu stronach mózgu, prawdopodobnie w rezultacie
samo porywaniei Dzięki temu jesteśmy po prostu bardziej wydajni i możemy łatwiej radzić
sobie z informacjami.
Jednak ten idylliczny stan umysłu, określany w maksymalnym stopniu jako „AHA!
"
lub „Eureka” nie jest dostępny na polecenie. Ale dzięki zastosowaniu
specyficznych tonów dźwiękowych dla każdego ucha, dostęp do tego pierwotnego stanu
świadomości jest zwiększony. Mówi Morris: „Możemy zwiększyć i kontrolować ilość czasu,
jaki spędzamy w stanie zsynchronizowanym, po prostu funkcjonujemy bardziej harmonijnie”.
Półkule mózgowe, powszechnie określane jako prawa i lewa półkula, są jak dwa oddzielne
moduły przetwarzania danych; każdy z nich jest złożonym systemem poznawczym, który
przetwarza informacje zarówno niezależnie, jak i równolegle. Badania wskazują, że w mózgu
znajdują się dwa płaty czołowe
zsynchronizowane, moc mózgu znacznie wzrasta. Używając pewnych częstotliwości, można

wytworzyć spójny i niepowtarzalny stan fal mózgowych.16 Pionier dudnień różnicowych
Robert Monroe nazwał ten stan „synchronizacją półkuli” lub w skrócie „Hemi-Sync”.1
184 ' ; � Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
Dźwiękowe porywanie fal mózgowych Oprócz
synchronizacji całego mózgu może mieć również miejsce efekt porywania. Po wytworzeniu trzeciego
tonu „różnicowego” fale mózgowe będą przyspieszać lub zwalniać, aby dopasować się do prędkości
dudnień różnicowych. BBF stają się metodą porywania dźwiękowych fal mózgowych.
Badacz dźwięku Michael Hutchison stwierdza: „Kiedy w mózgu precyzyjnie kontrolowane tony
łączą się, jądro oliwkowe zaczyna „porywać” lub współczuć temu „fantomowemu” dudnieniu
różnicowemu, niczym kryształowy kielich wibrujący w odpowiedzi na czysty ton. jądro oliwki zostaje
porwane, wysyła sygnały w górę do kory mózgowej, które mieszają się z istniejącymi tam wzorcami
aktywności fal mózgowych, powodując zauważalne zmiany stanu.”18 Aktywność elektrochemiczna
mózgu wytwarza fale elektromagnetyczne zwane falami mózgowymi. Przebiegi te można obiektywnie
zmierzyć za pomocą
czułego sprzętu, takiego jak elektroencefalogram (EEG). Dopóki żyjemy, w mózgu krążą ciągłe
fale elektryczne.
Fale beta, alfa, theta i delta pulsują z określonymi częstotliwościami, które są mierzone, podobnie
jak fale dźwiękowe, w cyklach na sekundę (Hz lub cps). Korzystając z nagrań ohBBF, możemy zmienić
częstość fal mózgowych na stany najbardziej efektywne dla określonego zadania. Zdaniem ekspertki
ds. biofeedbacku fal mózgowych, Anny Wise, w danym momencie nie jesteśmy jedynie w fazie beta,
alfa czy theta. W całym mózgu istnieje złożona matryca stanów fal mózgowych. Jednakże w korze
dominują stany fal mózgowych odpowiadające określonym czynnościom. Jesteśmy czujni dzięki
szybkim falom beta, fale alfa sprawiają, że marzymy, fale theta powstają podczas medytacji lub
zasypiania, a delta to najgłębsza część cyklu snu. Kora wydaje się być głównym odbiorcą
19
och, efekt porywający, och, BBF.
Atwater twierdzi, że „dudnienia różnicowe, postrzegane jako zmienny rytm o częstotliwości równej
różnicy między dwoma bodźcami słuchowymi, powstają w pniu mózgu, w przeciwległych obszarach
przetwarzania dźwięku, zwanych górnymi jądrami oliwkowymi”.20 To wrażenie słuchowe jest
kierowane neurologicznie. do formacji siatkowej21 i jednocześnie przewodzona objętościowo do
kory, gdzie można ją obiektywnie zmierzyć jako odpowiedź wynikającą z częstotliwości.22
Pierwsze trzy oryginalne patenty federalne w dziedzinie zmiany stanów mózgu za pomocą
dźwięku zostały wydane badaczowi dźwięku Robertowi Monroe w 1975 r. na wykorzystanie uderzeń
różnicowych w zmienianiu świadomości. Leslie Franee, była koordynatorka działu zawodowego
Instytutu Monroe, mówi: „Kiedy otoczenie słuchacza jest zdominowane przez dźwięki o określonej
częstotliwości,
Neurotechnologie dźwiękowe 185
słuchacz ma tendencję do odtwarzania tych częstotliwości w ramach swojej własnej fizjologii.”23 Porywanie
dźwiękowych fal
mózgowych doskonale pasuje do koncepcji dudnienia różnicowego. Jak wspomniano wcześniej, jeśli do
jednego ucha włożymy ton o częstotliwości 400 Hz, a do drugiego w drugim tonie o częstotliwości 410 Hz,
mózg usłyszy ton o częstotliwości 10 Hz (oprócz tonów 400 i 410 Hz). Formacja siatkowa zapewnia, że mózg
będzie wtedy osiągał tempo o częstotliwości 10 Hz i niższe ( lub podnieś) fale mózgowe, aby do tego
dopasować. Impuls elektryczny mózgu o częstotliwości 10 Hz odpowiada stanowi fal mózgowych alfa. Jeśli do
jednego ucha włożymy ton o częstotliwości 400 Hz, a do drugiego ton o częstotliwości 415 Hz, mózg usłyszeć
ton o częstotliwości 15 Hz, odpowiadający stanowi beta.

24
Innymi słowy, porywanie dźwiękowych fal mózgowych zasadniczo prowadzi mózg, podążając za
zewnętrznie stworzonymi kombinacjami i sekwencjami dźwięków, do docelowych obszarów świadomości –
czy to stanu alfa, czy theta, opadającego do delty. Dudnienia różnicowe można dowolnie zmieniać, zmieniając
wzorce dźwiękowe. Instytut Monroe w Faber w Wirginii wykazał, że metod uzyskiwania dostępu do różnych
stanów można się nauczyć z nagrań zawierających częstotliwości dźwięku stymulujące lub ułatwiające BBF, a
następnie odtworzyć je z pamięci.
2�
ROBERTA A. MONROE
Obecne badania pola częstotliwości dudnień różnicowych nie mogą odbywać się bez uwzględnienia zmarłego
Roberta A. Monroe. Jego wkład w dziedzinę technologii dźwiękowych, wynikający z szeroko zakrojonych
badań prowadzonych przez założony i finansowany przez niego instytut, przyniósł mu wielki szacunek przez
całe życie i trwa do dziś. 26 Jt:l 1hePowerOfSound.com/Monroe
Nowa generacja technik produkcji BFFP Hemi-Sync, marka częstotliwości
binauralnych produkowanych przez Monroe Products, po raz kolejny przełamała grunt. Słyszałem, że opracowali
nowy proces inżynieryjny i byłem bardzo ciekawy. W ramach eksperymentu wysłałem bardzo powolny utwór na
fortepian solo Chopina. Zmieniłem to tak, aby zawierało dużo pauz i długich, przedłużających się tonów.
Chciałem usłyszeć, jak brzmią częstotliwości Monroe w tym delikatnym, przestrzennym wykonaniu. Jako
producent, moje poprzednie doświadczenia z BBF zawsze dawały dobre rezultaty, ale były problematyczne w
aranżacji i orkiestracji. Aby zamaskować irytujące dźwięki BBF, przypominające dźwięk łodzi motorowych,
zawsze musiałem mieć grubą warstwę (podkładkę) dźwiękową. Ten

I86 ( Przewodnik po technikach i zastosowaniach dźwiękowych
nigdy nie pozwalał na otwarte, delikatne aranżacje. To, co otrzymałem od Monroe Products,
było niezwykłe! W ogóle nie słyszałem częstotliwości. Nie stało się tak dlatego, że BBF
zostały zmiksowane poniżej progu słyszalności, raczej nowe oprogramowanie umożliwiło
umieszczenie częstotliwości za każdą nutą, a nie jako szeroką zasłonę w całości.
Patrick Mooney, kierownik produkcji Hemi-Sync w Monroe Products,

dzieli się z nami następującymi przemyśleniami na temat ewolucji technologii BBF:
Największa zmiana pomiędzy 200 I a 20 I 0 nie dotyczy teoretycznych czy

praktycznych ram dostarczania Hemi-Sync, ale możliwości bardziej precyzyjnego
kontrolowania parametrów technologii. Wynika to z ciągłej ewolucji komputera
jako cyfrowej stacji roboczej audio. Udoskonalono narzędzia dostępne dla naszych
inżynierów, które pozwalają na precyzyjną manipulację wzorcami dźwiękowymi
Hemi-Sync w sposób, który nie był możliwy w czasach Roberta Monroe. Możemy
teraz zapewnić naszym słuchaczom bardziej przyjemne dźwiękowo wrażenia.
Nasze dzisiejsze miksy są bardziej pomysłowe i w pewnym sensie dyskretne. Nie
mamy jednak zamiaru nigdy pozostawiać za sobą twórczości Roberta Monroe. Jest
jeszcze wiele do nauczenia się na temat dźwięku i człowieka
świadomość i tajemnicze sposoby, w jakie odnajdujemy je w interakcji dzięki

zastosowaniu technologii Hemi-Sync.
Jakość BBF jest dziełem inżyniera. To, co robią obecnie niektórzy konkurenci,
jest odpowiednikiem tego, co robił Robert Monroe na przełomie lat 50. i 60.; to jest
bicie obuuszne w przedszkolu. W Monroe Products uczymy się przez pięćdziesiąt
lat rozwoju. W latach 70., 80. i 90. XX w. we współpracy z Instytutem Monroe
prowadzono badania nad mapowaniem mózgu. Dostęp do wzorców określonych
stanów fal mózgowych, które Robert Monroe uznał za szczególnie przydatne,
naprawdę pomaga nam, jako inżynierom. Mamy dobre mapy i znamy terytorium...
a w miarę jak technologia ewoluuje i staje się coraz bardziej przystępna, nie
możemy się doczekać możliwości dokładniejszego udoskonalenia tych map. Robert
Monroe z pewnością pozostawił nam swoją godną podziwu cechę ciekawości!
Powodem, dla którego Hemi-Sync brzmi teraz lepiej za muzyką, jest zaawansowany
sprzęt i wiedza. Mamy dostęp do zastrzeżonego sprzętu i oprogramowania, które
dają nam możliwość bardzo dokładnego naśladowania wzorców fal mózgowych w
ich normalnych wahaniach. Udoskonalenie naszej inżynierii zapewnia narzędzia,
które pozwalają nam „widzieć” to, co robimy, na poziomie fal mózgowych.
Neurotechnologie dźwiękowe (;} 187
BBF Zastosowania i zastosowania

Częstotliwości dudnień różnicowych to starożytna technologia dźwiękowa. Kilka tysięcy lat
temu ktoś nieumyślnie odkrył, że dwa minimalnie przestrojone dźwięki tworzą w mózgu trzeci
dźwięk i że nasze fale mózgowe zwalniają lub przyspieszają, aby dopasować się do tego
naturalnego trzeciego dźwięku. Technologia współczesnych komputerów pozwala obecnie na

dużą precyzję w zastosowaniu tonów binauralnych.
Powstaje pytanie: Który stan fal mózgowych najlepiej sprzyja pożądanej aktywności?
• Podstawowe zastosowania. Lepsza koncentracja mentalna, przyspieszona nauka, relaks

acja, medytacja, sen. •
Zastosowania terapeutyczne. Wykazano, że efekt relaksacji związany z BBF zmniejsza
użycie znieczulenia podczas operacji, poprawia zdolności motoryczne u dzieci z

zaburzeniami neurologicznymi, poprawia reakcję na trening alfa-biofeedback,
zwiększa podatność na hipnotyzację i pomaga radzić sobie z bólem, a także ma wiele
innych zastosowań. • Szkolenie. Od czasu
udostępnienia pierwszych programów społeczeństwu w latach 70. XX w. tradycyjnie
środki BBF są przygotowywane samodzielnie. Kupujesz płyty CD z określoną matrycą,
czyli BBF już wszczepionymi w ścieżkę dźwiękową. Obecnie pokaźny katalog nagrań
wykorzystuje bardzo wyrafinowane programy.
Nie znam żadnego aktualnego programu lub programu nauczania dotyczącego

projektowania lub wdrażania BBF, ani nie słyszałem o niczym takim w przeszłości.
W większości są to informacje całkowicie zastrzeżone. Wiedza z zakresu neurologii,
psychologii i inżynierii dźwięku jest w dużym stopniu brana pod uwagę przy
projektowaniu i wdrażaniu BBF. Pomijając kwestie estetyczne, tworzenie skutecznych
kombinacji częstotliwości, które radzą sobie ze wszystkimi falami mózgowymi w tym
samym czasie, jest złożonym zadaniem. Nigdy nie jesteśmy w stanie tylko jednej fali
mózgowej. Eksperci zajmujący się biofeedbackiem mogą potwierdzić fakt, że w danym
momencie wszystkie cztery fale mózgowe są aktywne. Efektywne macierze BBF muszą
to uwzględniać.
Sporadycznie widziałem na rynku niedrogie maszynki BBF.

Urządzenia te to w zasadzie generatory fal sinusoidalnych z indywidualnymi
ustawieniami dla kanałów stereo. Ta zdolność pozwala na tworzenie oddzielnych,
przestrojonych fal dźwiękowych dla każdego ucha, tworząc w ten sposób własne
dudnienie różnicowe. Biorąc pod uwagę złożoność fal mózgowych porywanych przez
BBF, gorąco polecam omijanie tej aplikacji z daleka. Zaleca się, aby podmioty
świadczące opiekę zdrowotną i osoby prywatne korzystały z istniejących nagrań
1 88 · �� Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
zamiast tworzyć własne. Jeśli potrzebujesz bardzo specjalistycznych programów BBF, sugeruję
zwrócenie się do jednej z firm wymienionych na poniższej stronie internetowej. Za opłatą mogą
zaprojektować lub stworzyć programy według Twoich specyfikacji.
• Potrzebny sprzęt. Odtwarzacz CD lub cyfrowy odtwarzacz muzyki (MP3) i słuchawki. BBF są
najskuteczniej dostarczane przez słuchawki.
Jeśli nie jest to możliwe, umieść głośniki po obu stronach głowy. W obu przypadkach objętość
powinna być zawsze delikatna.
W przełomowym roku 2010 istniało około pół tuzina amerykańskich firm aktywnie zajmujących się
handlem stosowaniem lekko przestrojonych tonów w każdym uchu.
Bez wątpienia Hemi-Sync· Roberta Monroe jest dziadkiem nowoczesnych technologii dudnień
binauralnych (patrz rozdział 1-5). Zdolność BBF do wybierania stanu fal mózgowych pozostaje wysoce
skuteczną neurotechnologią dźwiękową.
Fenomenalna eksplozja przenośnych cyfrowych odtwarzaczy audio (iPodów itp.) w kulturze
międzynarodowej była bardzo dobra dla branży BBF, ponieważ słuchawki są ważne dla skutecznej
dostawy. Teraz białe wkładki douszne Apple to wyraz mody!2- Dzięki mobilnym urządzeniom
internetowym (smartfonom) miliony ludzi mają teraz natychmiastowy dostęp do programów muzycznych
i dźwiękowych oraz odpowiedni sprzęt do słuchania bezpośrednio w kieszeni!
Większość programów BBF jest powszechnie dostępna. Standardowe ostrzeżenie dotyczy tego,
że produktów BBF nie należy stosować podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania ciężkich maszyn.
Podobnie osobom cierpiącym na napady padaczkowe zaleca się uzyskanie zgody lekarza przed
użyciem. Poza tymi rozważaniami większość programów BBF uważa się za leki dostępne bez recepty ,
których można używać bez recepty. Świadczeniodawcy mogą przeszkolić się w zakresie stosowania tych
programów na podstawie własnego doświadczenia lub konsultacji z renomowaną firmą BBF. � Aby
zapoznać się z zasobami BBF i najnowszymi badaniami,
zobacz lhePowerOfSound.com/BBFs
VI BROAKUSTYKA
Wibroakustyka to innowacyjna technologia, w której wibracje muzyki i dźwięku są odczuwalne , a
czasem słyszalne. Wibroakustyka, mocno oparta na zasadzie rezonansu i porywania, powoduje zmianę
poprzez zmianę jednej wibracji na drugą. Imponujący wybór dźwiękowych krzeseł, stołów, łóżek
(niektóre z wodą), ścian, a nawet podłóg (twoje nowe mieszkanie dźwiękowe!)

Neurotechnologie dźwiękowe C;) 189
są dostępne na rynku, wszystkie wyposażone w mocne głośniki zaprojektowane tak,

aby wibrować ciało. Firma Somatron Corporation z siedzibą w Stanach Zjednoczonych
rozpoczęła dystrybucję projektów do stosowania w placówkach terapeutycznych w
1985 roku. Badanie National Institutes of Health z 1997 r. dotyczące mebli
dźwiękochłonnych stanowi podstawę amerykańskich badań klinicznych
wibroakustycznych. 28 Współcześni praktycy wibroakustyki stoją na niezwykłych

ramionach doktora Petera Guy Mannersa29 (Wielka Brytania) i Olava Skille 30
(Norwegia).
Dr Drew Pierson, psycholog z doświadczeniem w elektrotechnice, zauważa, że celem
wibroakustyki jest stworzenie integracji dotykowej i somy.
Mówi: „Ciało przechowuje zdarzenia emocjonalne w pamięci komórkowej. Stosowanie wibracji
w zakresie 4,5–1800 Hz (głównie 8–180 Hz) powoduje rozłączenie tych wzorców rezonansowych,
które wydają się działać w pętli i utrwalać się. w ciele. Wibroakustyka zmienia bioelektryczną
sygnaturę emocjonalnego śladu.
Zastosowanie muzyki i dźwięku wibroakustycznego rezonuje organizm bezpośrednio

poprzez nerwy, skórę i kości. Dzięki zastosowaniu wielu przetworników wbudowanych w
meble dźwięk kierowany jest do pleców, pośladków i nóg, a nie do uszu. Tak naprawdę, jeśli
nie nosisz słuchawek, jedynymi dźwiękami, które słyszysz uszami, są najniższe częstotliwości.
Pierson wyjaśnia, że skuteczność indukcji dźwięku przez drewno i metal jest znacznie większa
niż przez powietrze i do ucha. „Fale dźwiękowe wprowadzane są do fotela za pośrednictwem
specjalnie zaprojektowanych stalowych przetworników o pełnym zakresie częstotliwości, które
zostały wbudowane w konstrukcję ramy fotela. Stajesz się częścią dźwięku poprzez
bezpośrednie przewodnictwo kostne.” (Patrz „Beethoven i przewodzenie kostne”, rozdział 17.)
Pierson był pod takim wrażeniem efektu wibroakustyki, że stworzył własną linię krzeseł
dźwiękowych. Jego głównymi klientami są pracownicy służby zdrowia. „Profesjonaliści mogą
używać tego krzesła do wielu zastosowań: terapii dźwiękiem, biofeedbacku lub neurofeedbacku
– niezależnie od tego, czy wykorzystują dudnienia różnicowe, monitorowanie sygnałów
biofeedbacku lub neurofeedbacku, czy też instrument muzyczny”. Krzesła dźwiękowe są
niezwykle wszechstronne. Sygnały audio z dowolnego źródła (CD, cyfrowe odtwarzacze audio,
instrumenty elektroniczne lub mikrofony) można wprowadzić bezpośrednio do fotela w celu
wytworzenia reakcji wibracyjnej.
Według Piersona niskie dźwięki wędrują od nerwu błędnego do siatkowatego układu

aktywującego, dotykając po drodze wszystkich narządów wewnętrznych.
Jest to odwrotność sposobu, w jaki dźwięk słyszany przez ucho przemieszcza się w dół
1 90 < � Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
nerwu błędnego do odbytu. (Nerw błędny jest bardzo ważnym przewodnikiem fal
dźwiękowych, niezależnie od kierunku.) Podczas gdy Pierson podkreśla siłę
przewodnictwa kostnego, inni uważają w równym stopniu wchłanianie dźwięku przez skórę
•
Ważny.
Stymulacja akustyczna całego ciała jest badana przez dr Patricka Flannigana od
ponad trzydziestu lat. Wierzy, że ludzka skóra jest potężnym narządem zmysłów:
„Nasza skóra to nie tylko powłoka; to niezwykle wrażliwy narząd z setkami tysięcy
receptorów temperatury i bodźców wibrodotykowych. Każdy narząd percepcji rozwija
się ontologicznie i fitogenetycznie ze skóry "W zarodku skóra fałduje się, a następnie
tworzy nasze oczy i uszy. Nasza skóra może zawierać ukrytą zdolność postrzegania
światła i dźwięku. Myślę, że stymulując skórę energią w odpowiedni sposób, możesz
potencjalnie dokonać ponownej polaryzacji mózgu i naładować to z energią.”
31
W ocenie programu przeprowadzonego w Centrum Klinicznym Narodowego

Instytutu Zdrowia w 1997 r., zatytułowanej „Wpływ muzyki wibroakustycznej na
redukcję objawów u hospitalizowanych pacjentów”, dr George Patrick stwierdza:

„Zaobserwowaliśmy istotne statystycznie i klinicznie wyniki zarówno w zakresie
napięcia -redukcja lęku i zmniejszenie objawów." Celem projektu było określenie
skuteczności Muzyki Wibroakustycznej w zapewnianiu reakcji relaksacyjnej jako
antidotum na stres związany z leczeniem i przystosowaniu się do możliwości
wystąpienia schorzeń przewlekłych lub zagrażających życiu. Grupy diagnostyczne
obejmowały wszystkie przewlekłe procesy chorobowe, takie jak rak, AIDS oraz
zaburzenia serca, płuc, krwi i zaburzenia psychiczne. Dane zebrano od 268 dorosłych
pacjentów z różnymi diagnozami w okresie siedemnastu miesięcy. Łącznie odnotowano
53-procentową redukcję objawów po programie.32
Badacz dźwięku i kręgarz Jeffrey Thompson był pod takim wrażeniem efektów
wibroakustyki, że stworzył własne tabele dźwiękowe i
muzyka, która będzie im towarzyszyć. W 2000 roku wyjaśnił, dlaczego tablice

dźwiękowe mają tak potężny efekt: „Ogromna część pnia mózgu i układu
nerwowego jest odpowiedzialna za wykrywanie i przetwarzanie wibracji. Rdzeń
kręgowy składa się z wiązek nerwowych przenoszących różne rodzaje wrażeń takie
jak ciepło i zimno, ból, ucisk, wibracje... „ Według Thompsona całe dwie kolumny
wyczuwają wibracje i zajmują prawie całą tylną połowę rdzenia kręgowego. W
prymitywnych częściach mózgu w pobliżu pnia duże obszary są przeznaczone do
przetwarzania wibracji. „Kiedy leżysz stół dźwiękowy, potężne informacje emocjonalne
w postaci wibracji muzycznych są przetwarzane bezpośrednio w tej części mózgu, w
której znajdują się nasze najgłębiej zakorzenione programy emocjonalne.”3 3
Neurotechnologie dźwiękowe · 1) 191
Kiedy ponownie rozmawiałem z Thompsonem w 2010 roku, jego zrozumienie, och

Wibroakustyka ewoluowała w ciągu ostatnich dziesięciu lat.
Zobacz wywiad z Jeffreyem

•
�
Thompsonem na 1 lhePowerOfSound.com/Jeffreylhompson
Biorąc pod uwagę emocjonalny i fizyczny efekt niskich wibracji basu przez skórę,
wibroakustyka jest cenną metodą pracy dźwiękowej dla osób pracujących z umysłem i ciałem.
Systemy dostarczania wibroakustycznego (ze słuchawkami lub bez) zapewnią Twoim pacjentom
potężne wrażenia. Ceny wahają się od 1500 do 45 000 dolarów, a wiele modeli kosztuje około
3000 dolarów. Wielu praktyków odkryło, że wibroakustyka może mieć taką samą wartość jak
chiropraktyka, akupunktura i inne metody leczenia ciała. Aby zapewnić najwyższą wydajność tej
metody, bardzo ważny jest także wybór źródeł dźwięku. Większość ludzi pracuje z wcześniej
nagraną muzyką lub częstotliwościami dźwięku. Jednak SaraJane Williams, niezwykle
innowacyjna praktykka wibroakustyki, używa harfy koncertowej!
WNIOSEK
Dzięki połączonym narzędziom, jakim jest porywanie i rezonans dźwiękowych fal mózgowych,
fale dźwiękowe są w stanie modulować fale mózgowe poprzez wykorzystanie uderzeń

różnicowych. Teraz można stwierdzić, że popołudnie spędzone w środkowej fazie beta będzie
korzystne dla koncentracji lub że niska alfa jest najlepsza dla głębokiej redukcji stresu.
Jak zauważyli autorzy badań czujności i wydajności: „Tylko najnowsze badania obejmują
wystarczającą kontrolę eksperymentalną i można je uważać za badania naukowe. Mimo to
wartość zastosowań opotencjalnych, o technologia samokontroli, o wzorce i stany EEG och,
świadomość przemawia za dalszymi badaniami nad zjawiskiem dudnienia różnicowego i jego
psychofizjologicznymi skutkami. „34 Wszechstronność i potencjał technologii BBF są imponujące.
Poza wszelkimi roszczeniami,
prawdziwym arbitrem jest osobiste doświadczenie. W ciągu ostatnich kilku dekad
intensywnie korzystałem z tej technologii. Nagrania zawierające BBF mają ogromną wartość w
redukcji stresu i głębokim odpoczynku. Moje najczęstsze użycie BBF to zwiększenie
koncentracji i skupienia.
Techniki filtracji i bramkowania zostały pierwotnie stworzone do interwencji fizjologicznych i

psychologicznych. Jednakże pojawiają się również zastosowania pragmatyczne. Tomatis odkrył,
że może przyspieszyć naukę języków obcych, wytrenowując słuch w zakresie słyszenia
specyficznych dla języka zakresów częstotliwości. The
192 ( Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy dźwiękowej
„Ucho japońskie” różni się od „ucha amerykańskiego”. Stąd japońskie trudności z dźwiękiem
„r”. Według Tomatisa, jeśli tego nie słyszysz, nie możesz tego powiedzieć.
Od śmierci Tomatisa w 2001 roku eksploracja jego koncepcji i metod realizacji nabrała tempa.
W Ameryce jest tylko około dwudziestu pięciu osób, które miały zaszczyt być szkolonymi przez
mistrza. Jednakże w miarę ewolucji technik F/G ewoluowały także możliwości przeplatania się
z innymi metodami terapeutycznymi lub edukacyjnymi. Innowacja jest naturalnym postępem,
gdy pomysłodawcy przechodzą przez płaszcz twórczy.
Robert Monroe prawdopodobnie nigdy nie spotkał Alfreda Tomatisa. Nie ma wzmianki w
żadnej z ich połączonych publikacji. Gdyby jednak się spotkali, byłoby to najciekawsze badanie.
Choć ich metody i motywacje są zupełnie różne, łączy ich nierozerwalne pasjonujące
wykorzystanie dźwięku. Dzielili się narzędziami rezonansu, porywania i identyfikacji wzorców.
Posunęli się niepomiernie do przodu w dziedzinie soundworku.
Neurotechnologie dźwiękowe należy stosować ostrożnie i mądrze. Aplikacje wibroakustyczne

i ścieżki dźwiękowe BBF lub F/G to potężne narzędzia. W związku z tym należy zawsze zwrócić
na to odpowiednią uwagę.
Terapeutyczne zastosowanie dźwięku, jak każdego nowego narzędzia, wymaga dyscypliny,
edukacji i ścisłego przestrzegania standardów etycznych. Obecnie nie ma ustalonego zezwolenia
na stosowanie neurotechnologii dźwiękowych, choć przewiduję, że będzie ono istniało w
nadchodzących latach. Dlatego też ciężar odpowiedzialności za radzenie sobie ze zmianami,
które zachodzą w wyniku zastosowania tych metod, w sposób oczywisty spada na biegłego
rewidenta. Dźwięk jest wspaniałym dodatkiem do istniejącego zawodu. Terapeuci i pedagodzy
dobrze sobie poradzą, zachowując należytą staranność i zdobywając odpowiednie przeszkolenie.
W rozdziale 17, Zaawansowane narzędzie dźwiękowe i techniki, badamy ocenę
diagnostyczną protokołu terapii, zastosowania kliniczne wibroakustyki, w tym terapię harfą

wibroakustyczną, kamertony, wibracje współczulne i skupione ultradźwięki o wysokiej
intensywności w rolnictwie, Infratonic Q. GM, Cymatics i przewodnictwo kostne. Znajdziesz tu
także eksploracje metody Bonny'ego związane z obrazowaniem i muzyką z przewodnikiem,
muzykoterapią neurologiczną/rytmiczną stymulacją słuchu, interwencją rytmiczną,
resetowaniem, muzykoterapią mózgu, Centrum Badań Neuroakustycznych, Tinnitus Treatments
- aktualizacja 2010 i wiele innych.
więcej!
ROZDZIAŁ 16
STOSOWANY
PSYCHOAKUSTYKA
DLA OCHRONY ZDROWIA
PRAKTYKCI
Soundwork jest naturalnym uzupełnieniem innych procesów leczniczych. Muzyka i dźwięk

mają szerokie zastosowanie terapeutyczne. Przykład: muzyka może działać jak powierzchowny
balsam, kojący nerwy niespokojnych pacjentów oczekujących na wizytę
i·ng lub pokój zabiegowy. Jednak na sali operacyjnej muzyka ma ogromne znaczenie
�·��
silniejszy efekt. W badaniu przeprowadzonym w Wielkiej Brytanii określone programy

��
muzyczne znacznie zmniejszyły ilość potrzebnego znieczulenia.1 Muzyka i dźwięk mogą
stanowić proste uzupełnienie lub centralną strukturę w architekturze Twojej praktyki.
Niektórzy z Was są lekarzami; inni patrzą na dźwięk z psychoterapeutycznego punktu
�� widzenia. Niektórzy czytelnicy pracują z metodami zaliczanymi do kategorii uzdrawiania
holistycznego. Moim celem w tym rozdziale jest pomóc Ci zrozumieć, w jaki sposób można
dodać pracę dźwiękową do swojej praktyki. Znajdziesz tu proste i elementarne sugestie,
uniwersalne w swoim zastosowaniu. Zaprezentowano także przegląd wysoce wyrafinowanych
technik obróbki dźwięku. Przedstawiam także przegląd zaawansowanych technik – każda z
nich zasługuje na osobną książkę. Referencji i zasobów będzie mnóstwo. Potraktuj mnie
jako przewodnik pokazujący, gdzie możesz zgłębiać zdrowe techniki w sposób dogłębny
=====:::::::::=-
wymagany przez profesjonalnych praktyków zajmujących się opieką zdrowotną i edukacją.
193
194 ( Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
Zanim przejdziemy dalej, stosowne jest zastrzeżenie: nie jestem terapeutą ani pracownikiem
służby zdrowia. Jestem muzykiem, producentem muzycznym i badaczem dźwięku.
Informacje, które oferuję, opierają się na moich współtwórczych doświadczeniach jako
producenta psychoakustycznego współpracującego z wieloma podmiotami świadczącymi
opiekę zdrowotną. Mam opracowane programy z lekarzami, psychiatrami, specjalistami

neurorozwojowymi i ekspertami biofeedbacku. Podczas procesu współpracy i dalszych działań
miałem zaszczyt obserwować, jak rozsądne programy są wykorzystywane w różnych praktykach.
W związku z tym największą przysługą, jaką mogę wyświadczyć edukatorowi lub pracownikowi
służby zdrowia (HCP), jest moja wiedza i sposób jej wykorzystania. Nie będę podawać recept
dźwiękowych, ale raczej ponownie przedstawię podstawowe koncepcje do rozważenia. Potraktuj
ten rozdział jako przegląd możliwości pracy. Dostosowanie tych informacji do konkretnych
warunków zdrowia lub edukacji jest w Twoich rękach.
rekomendowane lektury
Jeśli dopiero zaczynasz swoją eksplorację terapeutycznych zastosowań

dźwięku, dobrym punktem wyjścia jest przyjrzenie się, jak inni używają
dźwięku. Poniższe książki stanowią doskonałe wprowadzenie do różnych
aspektów dźwięku i tego, jak korzystają z nich inni profesjonaliści. Pełne
informacje na temat każdego z nich można znaleźć w bibliografii.
• Słuchanie Wei/ness Pierre’a Solliera (w ramach metody Tomatisa) • Muzyka:

Physician for Times to Come Dona Campbella (różne
podchodzi do)
• Ścieżki dźwiękowe do nauki autorstwa Chrisa Boyda Brewera (muzyka w formacie
klasa)
• „This is Your Brain on Music” Daniela J. Levitina (neuronauka o muzyce) • Joga
dźwięku Russi II Paul (święte praktyki mantry)
CO SOUN DWORK MOŻE WNIEŚĆ DO MOJEJ PRAKTYKI?
W zależności od Twojej praktyki – opieka zdrowotna, psychoterapia, praca z ciałem,

edukacja – dźwięk może uzupełniać Twoją pracę na wiele sposobów. Poniższe pięć scen
ilustruje, jak kręgarz, psychoterapeuta, specjalista od pracy z ciałem, anestezjolog i
psychiatra włączyli pracę dźwiękową do swoich praktyk.
• •
Psychoakustyka stosowana dla pracowników służby zdrowia (., 1 95
Jeffrey Thompson, kręgarz, odkrył, że może bezboleśnie i skuteczniej korygować podwichnięcia za
pomocą dźwięku niż manipulacji fizycznych. Od tego czasu stał się jednym z czołowych badaczy
dźwięku w Ameryce. Jego praca obejmuje rozwój produktów dźwiękowych i tabel dźwiękowych oraz
wynalezienie urządzenia służącego do odszyfrowania nagrań dźwiękowych NASA. Thompson jest
obecnie założycielem i dyrektorem Centrum Badań Neuroakustycznych.
Molly Scott uznała pracę dźwiękową za tak skuteczną w swojej psychoterapii, że opracowała model
znany jako terapia rezonansowa. To wykorzystanie muzyki i dźwięku stało się podstawą jej praktyki
terapeutycznej. Scott podróżuje po całym świecie, ucząc ją innowacyjnego wykorzystania głosu w
kontekście psychoterapeutycznym.
Vickie Dodd pracuje jako bodyworker w firmie Aston Patterning od ponad trzydziestu lat. Skuteczne
stosowanie otsound tak przeniknęło jej praktykę, że obecnie jest ona równa fizycznym modalnościom,
których używa. W swojej książce Tuning the Blues to Gold pisze: „Wszystko, co wydarzyło się w naszym
życiu, jest zapisane w naszych ciałach. Wydarzenia te są zapisywane w naszych tkankach jako
wspomnienia, które w rzeczywistości emanują Dźwiękiem, który może zostać zaangażowany i
zintegrowany przez nasze własnym głosem. Dźwięk jest naprawdę potężnym medium. Dźwięk
dociera tam, gdzie nie docierają ręce i słowa.”2
Anestezjolog (i były saksofonista) z Atlanty tak bardzo kochał muzykę, że przynosił nagrania na salę
operacyjną. Odkrył, że muzyka nie tylko zmniejsza napięcie w zespołach medycznych, ale także uspokaja
pacjentów do tego stopnia, że znacznie ogranicza stosowanie znieczulenia. Następnie dr Fred Schwartz
odegrał kluczową rolę w rejestrowaniu dźwięków wewnętrznych macicy, które stały się cenionym
narzędziem na oddziałach intensywnej terapii noworodków w Ameryce i za granicą.
Jedna z moich ulubionych historii dotyczy doktora Rona Minsona, psychiatry.
Jedno z jego dzieci miało tak poważne problemy emocjonalne, że wszystkie lata treningu i praktyki
Minsona nie mogły mieć na nią pozytywnego wpływu.
W irytacji przeszedł ze swoją córką Metodę Tomatisa. Widząc jej głęboką przemianę, Minson rzuciła
wszystko, aby studiować w Europie pod okiem Alfreda Tomatisa. Przez wiele lat był dyrektorem
medycznym Center for lnnerChange w Denver. Podstawą jego kliniki była praca z dźwiękiem,
wzmocniona przez dbałość o alergie pokarmowe, odżywianie, biofeedback i neuroterapię (zobacz
wywiad z Minsonem na temat dysfunkcji Audit OPJ wywołanej stresem na stronie www.The
PowerOfSound.com/siad).
Jasne, że dźwięk jest zaraźliwy. Jest szansa, że gdy zaczniesz wykorzystywać dźwięk w swojej
praktyce, jego wartość w naturalny sposób wzrośnie dla ciebie. W tym momencie możesz rozważyć
zakup drogiego certyfikatu lub licencji zawodowej; Czy

196 �J Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
masz zamiar zacząć gonić za dawno utraconą miłością do muzyki, zamiast spłacać kredyt studencki
lub hipotekę w klinice? Zanim odłożysz ten rozdział w obawie przed ruiną finansową, bądź pewien,
że masz kontrolę! Jak w przypadku każdej metody, wykorzystanie dźwięków sprowadza się do
częstotliwości i dawki.
Oto tylko niektóre sposoby, w jakie praca z dźwiękiem jest obecnie wykorzystywana w klinikach
i ośrodkach na całym świecie:
• Atmosfera gabinetu i gabinetu zabiegowego •
Techniki relaksacyjne, redukcja stresu, biofeedback słuchowy • Kontrola bólu •

Redukcja
znieczulenia i leków • Korekta trudności w przetwarzaniu
tonalnym • Zmniejszenie wrażliwości słuchu • Korekta
trudności w uczeniu się • Pomoc przy porodzie
• Tanatologia muzyczna
Jak więc możesz początkowo wykorzystać dźwięk, nie rezygnując ze znacznej przerwy na
naukę? Zacznij łatwo. Dźwięk nieprzetworzony (bez neurotechnologii dźwiękowych) nie może
zaszkodzić. Najgorsze, co możesz zrobić, to kogoś zirytować i nie martw się, ludzie cię o tym
poinformują. Na początek po prostu dodaj dźwięk jako atmosferę. Przy odpowiedniej dbałości o
rezonans (ton) i porywanie (rytm) można osiągnąć wiele przy minimalnych nakładach czasu i
pieniędzy. Bardziej dogłębne badania wymagają bardziej wyrafinowanych zastosowań programów
dźwiękowych, na przykład tych wykorzystujących neurotechnologie dźwiękowe.
KRÓTKI PRZEGLĄD PSYCH OAKUSTYKI
Psychoakustyka to nauka o percepcji dźwięku: sposobie słuchania, naszych reakcjach
psychologicznych oraz fizjologicznym wpływie muzyki i dźwięku na ludzki układ nerwowy.
Podstawowe składniki psychoakustyki stosowanej dla zdrowia i edukacji

Czy:
Rezonans. Wpływ jednej częstotliwości na wibrację drugiej.

Porywanie. Proces, w wyniku którego systemy wewnętrzne przyspieszają lub zwalniają, aby
dopasować się do zewnętrznego, okresowego rytmu. (Przejrzyj rezonans i porywanie w
rozdziale 4.)
Stosowane psychoterapii dla praktyków zajmujących się opieką zdrowotną (i)” 1 97
Identyfikacja wzoru. Postęp mózgu, och, analizowanie danych zmysłowych, szukanie wzorca i
przydzielanie percepcji do aktywnego lub pasywnego poziomu świadomości.
Neurotechnologie dźwiękowe. Techniki przetwarzania dźwięku, które mają
mierzony wpływ neurologiczny. (Patrz rozdział 12.)
Zamiar. Jasność co do tego, co chcesz osiągnąć za pomocą dźwięku.
LISTY KONTROLNE PSYCHOAKUSTYCZNE
Myślenie o podstawowych zasadach psychoakustyki w formie list kontrolnych pomoże

ci zastosować je w twoich indywidualnych okolicznościach. Potraktuj poniższe listy
kontrolne jako narzędzia edukacyjne, które pozwolą Ci oglądać dźwięk z nowym
filtrem.
Rezonans: dźwięki zewnętrzne (prosty dźwięk lub muzyka)

Kluczowe pytanie: Czy chcesz stymulować czy zmniejszać aktywność? Wysokie dźwięki obciążają
układ nerwowy. Dźwięki basowe rozładowują system. Dźwięki akustyczne są zazwyczaj najlepsze.*
Porywanie: Rytmy zewnętrzne Pytanie kluczowe:

chcesz pobudzić czy uspokoić układ nerwowy? Szybkie rytmy pobudzają fale mózgowe beta.
Wolniejsze rytmy pobudzają fale mózgowe alfa. Bardzo powolne rytmy zachęcają do fal theta i delta.
Identyfikacja wzorca Kluczowe

pytanie: Czy chcesz zachęcać do aktywnego słuchania czy do biernego słuchania? Losowe zdarzenia
dźwiękowe sprawiają, że mózg szuka wzorca, podczas gdy łatwe do zidentyfikowania formy
muzyczne są szybko identyfikowane, a uwaga przyzwyczaja się.
Złożony dźwięk czy prosty dźwięk? Czy chcesz mentalnie pobudzić (rozproszyć) umysł lub
stworzyć przestrzenność? Gęstość dźwięku, czy to czteroczęściowego kontrapunktu, czy
pojedynczego instrumentu grającego och, może
•Harmoniki dźwięków akustycznych stymulują pola elektryczne ciała. W kontekście leczniczym elektroniczne,
nieakustyczne dźwięki przypominają chrupiącą sałatę lodową, ale pozbawioną wartości odżywczych. W
uzdrawiającym środowisku chcesz dostarczać do układu nerwowego najzdrowsze dźwięki, jakie tylko możesz.
Moja ogólna zasada: dźwięków elektronicznych (syntezatorowych) można używać tylko wtedy, gdy są one
spójne artystycznie lub istotne terapeutycznie. W przeciwnym razie pozostań akustyczny.
198 Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
albo pobudzają (i ewentualnie obciążają) układ nerwowy, albo uspokajają i uspokajają.
Sonic Neurotechnologies: Pytanie
kluczowe: Co służy? Programy z częstotliwościami dudnień różnicowych mogą być wykorzystywane do
wywoływania stanów fal mózgowych sprzyjających określonej aktywności związanej ze zdrowiem, czy to
samodzielnej:… ukierunkowanych sesji uzdrawiania, redukcji bólu czy snu. Programy stymulacji dźwiękiem
z filtracją i bramkowaniem są ogólnie odpowiednie w obszarach psychoterapeutycznych i edukacyjnych.
Programy zawierające neurotechnologie dźwiękowe należy stosować dopiero po
starannego rozważenia i odpowiedniego szkolenia.
J:e!l Aby zobaczyć listy kontrolne psychoakustyczne, przejdź do

lhePowerOfSound.com/Checklists
Te przykłady powinny pomóc Ci zobaczyć prostą listę kontrolną do oceny dźwięku.
Twoje podstawowe pytania powinny brzmieć: Co jest wezwane i potrzebne? Co

woli klient? Jakie są moje narzędzia?
W dźwięku wszystko powraca do rezonansu i porywania. Wszystkie narzędzia – specjalne nagrania,
tablice dźwięków wibroakustycznych, urządzenia filtrujące – opierają się na psychologicznych i
fizjologicznych efektach: rezonansu i porywania. (Jeśli: masz pytania dotyczące tych dwóch podstawowych
pojęć, wróć do części 1.) Nawet najprostsza koncepcja ma warstwę: złożoności. Niezależnie od tego, w
jaki sposób potrzebujesz postrzegać i mentalnie rejestrować rezonans i porywanie, nalegam, abyś
poświęcił na to czas. Te podstawowe pojęcia będą mechanizmem „filtrowania” stosowanym w ocenie:
prostych i zaawansowanych, solidnych miejsc pracy.
GDZIE ZACZĄĆ? PRZESTRZEŃ DŹWIĘKU
Oto proste sposoby na dodanie dźwięku do swojej praktyki. Odpowiedni dźwięk w poczekalni tworzy
relaksującą atmosferę, pomagając złagodzić niepokój i skołatane nerwy. Dzięki dodaniu o�intencjonalnego
dźwięku postrzeganie przez Twoich klientów: doświadczenia uzdrawiającego zaczyna się w chwili wejścia
do Twojego biura. Stanie się to częścią: pamięci zmysłowej, którą zachowują. Prosty system stereo z
ciepłym dźwiękiem może zdziałać cuda: Bonus: pozytywny efekt zobaczysz także wśród swoich pracowników.
Używaj oddzielnych systemów nagłaśniających w każdym gabinecie zabiegowym. Polecam to
rozwiązanie, ponieważ Twoi pacjenci mają różne potrzeby i cykle leczenia. Przenośny
Stosowane psychotropy dla praktyków zajmujących się zdrowiem <1) 1 99
systemy stacjonarne są wystarczająco wysokiej jakości, aby wystarczyć. Głośność powinna być zawsze
utrzymywana na niskim poziomie. Jeśli możesz umieścić przenośne głośniki w odległości jednej lub dwóch
stóp od każdego ucha, efekt będzie silniejszy w przypadku materiału wykorzystującego częstotliwości
dudnienia różnicowego. BBF są najskuteczniejsze w przypadku słuchawek.
Korzystając z muzyki w gabinecie zabiegowym, zawsze pytaj pacjentów, jaki rodzaj muzyki preferują.
Jeśli nie będzie ich obchodził Twój wybór stylu muzycznego, przyniesie to efekt przeciwny do zamierzonego.
Możesz zasugerować dziecku wypróbowanie czegoś nowego, ale pamiętaj, że bez powiek nie możemy
odciąć się od nieprzyjemnych dźwięków. W niektórych przypadkach ludzie wolą ciszę. W cyklu napięcia
i rozluźnienia cisza jest potężnym narzędziem. Pod koniec sesji wprowadź około pięciu minut ciszy. Może
to stworzyć cenny czas zamknięcia.
Gdy dodasz muzykę do swojej praktyki, nawet na tym najbardziej podstawowym poziomie, zobaczysz,
że ma ona ogromny wpływ. Zasadniczo angażujesz główny system zmysłów w proces gojenia. Stajesz się
disc jockeyem tego procesu. Zbierz więc kolekcję dźwięków, którą znasz. Próba zrobienia tego
wszystkiego na raz może być przytłaczająca; Proponuję zacząć od muzyki firm specjalizujących się w
psychoakustycznych ścieżkach dźwiękowych. To ułatwi Ci pracę. Nie oznacza to, że nie możesz używać
swojej ulubionej muzyki medytacyjnej na flecie... po prostu specjalnie zaprojektowane ścieżki dźwiękowe
zapewniają, że muzyka uwzględnia rezonans, porywanie i neurotechnologie dźwiękowe. Na szczęście
dostępna jest pokaźna biblioteka programów.
Zbuduj swoją bibliotekę dźwięków, wybierając kilka pozycji na raz. Jest to inwestycja długoterminowa.
Poznaj swoje ścieżki dźwiękowe. To ważne i indywidualne narzędzia dźwiękowe.
Zobacz „Katalog środków dźwiękowych” (s. 271 ). Katalog został opracowany tak, aby był łatwo
dostępny i ilustrował szeroki zakres aktualnie dostępnych programów dźwiękowych.

ROZDZIAŁ 17
ZAAWANSOWANE NARZĘDZIA DŹWIĘKOWE
I TECHNIKI ....__.
Poniższy rozdział zawiera migawki inspirowane dźwiękiem ob, rocznik 2010. W tym
poprawionym wydaniu ob The Power. of Sound, prezentuję techniki dźwiękowe, które
albo znacznie się rozwinęły od 2001 roku (rok, w którym po raz pierwszy opublikowano
tę książkę), albo od tego czasu po raz pierwszy zwróciły na siebie uwagę. Zdaję sobie
sprawę, że w tym rozdziale należy uwzględnić przekonujące i bardzo inspirujące
metodologie. Jednakże znajomość, poprzedni kontakt i liczba stron mają wpływ na to, co
zostało uwzględnione. Z głębi serca – i z wyrazami najgłębszego szacunku –
przepraszamy za zaniedbania. Poniższa lista nie jest ostateczną listą ob
.....,...� dźwiękowiec wiodący , a raczej ścieżki, na które trafiłem.
� zdefiniuj zaawansowane techniki pracy z dźwiękiem jako „dźwięk normatywny”. Te
bardzo różne sposoby wymagają różnego stopnia szkolenia zawodowego.
Dość często ta pozioma technika przenosi się ze sfery obadjunct (lub leczenia na niższym
poziomie) do większego znaczenia terapeutycznego. Na kolejnych stronach zbadamy
��--�
dynamiczne obszary: obwibroakustyka, obrazowanie i muzyka z przewodnikiem,

muzykoterapia neurologiczna/rytmiczna stymulacja słuchu, interwencja rytmiczna, ReSet
(porywanie oparte na tempie), muzykoterapia mózgu, badania neuroakustyczne i wiodące
rozwiązania leczenie szumów usznych. Niezwykłą i rozwijającą się pracę rozpoczętą
przez Alfreda Tomatisa (stymulacja dźwiękiem) i Roberta Monroe (częstotliwości
dudnienia różnicowego) można znaleźć w rozdziale 1 S, „Neurotechnologie dźwiękowe”.
�
Na początek chciałbym skupić się na pracy audiologa Dorinne Davis i
narzędzia diagnostyczne, które stworzyła.
200
Zaawansowane narzędzia dźwiękowe i techniki ·"�) 20 I
DORINNE DAVIS, MA, CCC-A, FAAA, RCTC, BARA

Narzędzia diagnostyczne
Dorinne Davis ma wiele profesjonalnie oznaczonych liter po swoim imieniu i bardzo dobrze je
wykorzystała. W pojedynkę Davis posunął daleko naprzód dziedzinę terapii opartych na
dźwięku. Jak? Dostarczyła nieistniejących dotychczas narzędzi diagnostycznych, podstawy
porównań i hierarchii o wartości praktycznej. Procesy te, występujące we wszystkich uznanych
dyscyplinach terapeutycznych, w znaczący sposób przesuwają badania kliniczne w stronę
standardowych terapii.
• •
praktyki ttc.
Davis zaczyna: „Terapia oparta na dźwięku wykorzystuje energię dźwięku za pomocą
specjalnego sprzętu, specjalnych programów, zmodyfikowanej muzyki i/lub określonych
tonów lub rytmów – których potrzeba jest identyfikowana poprzez odpowiednie badania.
„Opracowałem Protokół Oceny Diagnostycznej Terapii (DETP )J , który określa, kiedy, jak
długo i w jakiej kolejności można odpowiednio zastosować dowolną lub wszystkie terapie
oparte na dźwięku”. Kontynuuje: „To dzięki tej baterii testowej odnosimy nasze wielkie sukcesy.
Stworzyłem go na wzór mojego Drzewa Terapii Wzmacniającej Dźwięk – schematu rozwoju i

prawidłowego stosowania każdej terapii opartej na dźwięku.
W tej krótkiej eksploracji istotnej pracy Davis najbardziej interesują mnie narzędzia, które
zapewniła klinikom terapii dźwiękiem. W chwili obecnej istnieje stosunkowo niewiele ośrodków
terapeutycznych wykorzystujących wyłącznie dźwięk. Jednakże powstaną one po części dzięki
narzędziom Davisa. Nadaje dźwiękom terapeutycznym cenną strukturę.
Jej ponad czterdziestoletnia praca jako audiologa edukacyjnego i rehabilitacyjnego,

doświadczenie nauczycielki i referencje w zakresie dwudziestu różnych terapii opartych na
dźwięku w wyjątkowy sposób kwalifikują Davisa do opracowania modelu zastosowań terapii
opartych na dźwięku. Mówi: „Terapia oparta na dźwięku wykracza poza słyszenie,
przetwarzanie słuchowe i muzykę. Terapia oparta na dźwięku wykorzystuje energię danej
osoby i wspiera zmiany w jej naturalnej formie i funkcjonowaniu poprzez ponowne wzorce tej
energii”.
Model Davisa dotyczący interwencji dźwiękowej opiera się na trzech kluczowych punktach:
1
1. Istnieją cztery prawa, które łączą głos, ucho i mózg.
Podsumowując, głos wytwarza to, co słyszy ucho, a ucho emituje te same obciążone
częstotliwości co głos. lh jeden jest zmodyfikowany,
202 { � Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
inne się zmieniają, a mózg wysyła do ciała odpowiedź korygującą. Prawa te są

znane jako efekt Tomatisa i dodatek Davisa do efektu Tomatisa. 2
2. Każda komórka ciała emituje i przyjmuje częstotliwości dźwięków, przedstawiając

w ten sposób ciało jako „sygnaturową symfonię dźwięków”. Jeśli występuje
„niedostrojona” częstotliwość, „instrumenty” (komórki) ciała nie wspierają
symfonii i muzyka jest niezgodna. Identyfikowane są częstotliwości przestrojone.
Dźwięk jest wprowadzany do ciała, a następnie mózg wprowadza do komórki
odpowiednią częstotliwość, aby ją dostroić.
" . ,
3. Ucho postrzegane jest jako globalny procesor sensoryczny organizmu, a nie tylko
mechanizm słuchowy, ponieważ wszystkie zmysły ciała są stymulowane
bezpośrednio lub pośrednio przez ucho. Wibracje dźwiękowe są również
przetwarzane poprzez reakcję kości, reakcję komórek, układ nerwowy, układ
krążenia i sieć tkanek miękkich ciała. Ciało jako całość uważane jest za
jednostkę o częstotliwości wibracyjnej.
Diagnoza osoby pragnącej dokonać zmiany nie ma znaczenia, ponieważ to
dźwiękowe wzorce energii w ciele określają możliwości zmiany dla każdej osoby.
Innymi słowy, terapie oparte na dźwiękach zmuszają osobę oceniającą i
klienta do skupienia się na wzorcach energetycznych ciała, a nie na
niepełnosprawności. Nie skupiamy się ani na medycynie, ani na edukacji.
Niepełnosprawność lub wyzwania, którym pomagają terapie, są bezpośrednim
skutkiem trzech kluczowych punktów leżących u podstaw koncepcji procesu.
Objawy, niepełnosprawności i wyzwania nie są przedmiotem uwagi. Każdej
osobie udzielana jest pomoc jako indywidualna jednostka energetyczna.
Inne narzędzie diagnostyczne Davisa nosi nazwę Terapii Wzmacniania Dźwięku .

Można go postrzegać jako schemat rozwoju prawidłowego, sekwencyjnego podawania
terapii opartych na dźwięku. Używany w połączeniu z protokołem oceny diagnostycznej
terapii, Davis określa, kiedy, jak długo i w jakiej kolejności można zastosować różne
terapie dźwiękowe.
Dodatek Davisa do Efektu Tomatisa Metoda

Tomatisa opiera się na zasadach ustalonych przez dr Alfreda Tomatisa. Relację ucha i
głosu określają jego trzy prawa:
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe ��} 203
Tom to efekt. Niedawne badania przeprowadzone z nową nauką BioAcoustics* dały

początek dwóm nowym prawom, które można zastosować w przypadku połączenia ucho-
głos. Dzięki BioAcoustics analiza częstotliwości w dziedzinie czasu głos staje się
narzędziem prognostycznym, diagnostycznym i zapobiegawczym zapewniającym dobre
samopoczucie. Oceniono spontaniczne otoemisje otoakustyczne z ucha i porównano je z
analizą częstotliwości uzyskaną poprzez analizę głosu. Zaobserwowano 100-procentową
korelację pomiędzy obciążonymi częstotliwościami w uchu i głosie. Na podstawie tych
badań zasugerowano dodanie dwóch nowych praw do efektu Tom a tis.
Drzewo terapii wzmacniającej dźwięk, a także dalsze szczegóły

dotyczące Dodatku Davisa do Efektu Tomatisa można znaleźć w
Internecie. ja: eJl. lhePowerOfSound.com/DorinneDavis
WIBROAKUSTYKA
Jednym z obszarów, który od 2001 roku odnotował ogromny rozwój, jest dziedzina
wibroakustyki. Opierając się na rezonansie, wibroakustyka powoduje zmianę kierunku
wibracji dźwiękowych do określonych części ciała. Jako podejście oparte na neurologii,
zastosowanie dźwięku i muzyki może przybierać różne formy: precyzyjnie skalibrowane
kamertony, ręczne generatory częstotliwości z określoną komutacją częstotliwości,
duże struktury dźwiękowe wraz z skomputeryzowanym wyjściem o bardzo specyficznych
częstotliwościach. W tej części poświęconej wibroakustyce przyjrzymy się terapii harfą
wibroakustyczną, kamertonom, propagacji dźwięku i nasion, skupionym ultradźwiękom
o wysokiej intensywności, infratonicznemu QGM, cymatyce (terapeutycznej i obrazowej)
oraz przewodnictwu kostnemu.
Terapia harfą wibroakustyczną – dzieło Sarane’a Wtlliamsa Wielki wynalazca i

futurysta Buckminster Fuller stworzył termin synergia, definiowany jako „współpraca
dwóch lub więcej rzeczy w celu uzyskania lepszego efektu”. Sarajane Williams, psycholog,
zawodowa harfistka, autorka i wydawczyni, jest wzorem w dziedzinie synergicznej pracy
dźwiękowej. Ma ponad trzydzieści pięć lat doświadczenia w sztukach uzdrawiania jako
pielęgniarka, technolog kardiopulmonologii, dyrektor laboratorium cewnikowania serca
i terapeuta biofeedbacku.
Williams eksperymentował i ćwiczył nie tylko z
* Bioakustyka człowieka , zapoczątkowaną przez Sharry Edwards, M.Ed., można poznać, przechodząc do
www.soundhealthinc.com.
piękne dźwięki harfy, ale także fizyczny efekt wibracyjny. Twórczyni Terapii Harpą
Wibroakustyczną (V AHT), w swojej praktyce psychologicznej często gra na harfie w
połączeniu z krzesłem wibrodotykowym lub łóżkiem dźwiękowym Somatron. Kiedy
rozpoczynała swoją pracę w 1990 r., przed pojawieniem się Internetu, Williams nie była
świadoma istnienia innych osób zajmujących się zastosowaniem fal dźwiękowych
bezpośrednio do ciała. Później odkryła prace Olava Skille z Norwegii, który przedstawił
koncepcję terapii wibroakustycznej (VAT) na pierwszym Sympozjum Międzynarodowego
Towarzystwa Muzyki w Medycynie w marcu 1982 roku.
Dlaczego wibroakustyka? Mówiąc najprościej, Williams mówi: „Ta terapia dźwiękiem to

"
medycyna przyszłości. Ten muzyk/uzdrowiciel wierzy, że V AHT nie jest
Farmakologiczne podejście do leczenia bólu, stresu i lęku, bez skutków ubocznych. Podczas
jej sesji trwających od pół godziny do godziny klienci na ogół zauważają znaczną redukcję
objawów w ciągu pierwszych dwudziestu minut. Przeglądając szesnaście sesji z klientami,
Williams zauważył, że poziom bólu/napięcia we wszystkich obszarach ciała klientów
zmniejszył się średnio o 3 punkty w subiektywnej skali ocen od 1 do 9, w przypadku nóg,
pleców i ramiona, osiągając największą redukcję napięcia.Poziom otwartości klienta może
mieć wpływ na wynik sesji, jak w przypadku większości interwencji.
VAHT jest obecnie oferowany pacjentom hospitalizowanym na Oddziale Opieki Paliatywnej

w Hawkesbury & District General Hospital w Hawkesbury, Ontario, Kanada.
Do chwili obecnej nie przeprowadzono żadnych badań kontrolowanych i potrzebne są dalsze
badania.
Notatki ze sprawy t::i V AHT i zasoby autorstwa Sary Jane Williams można znaleźć pod adresem:
lhePowerOfSound.com/Williams
John Beaulieu: Kamertony BioSonic Kolejnym

elementem wibroakustyki są kompaktowe formy kamertonów. Kamerton, od dawna używany
jako dokładny przewodnik tonalny przy strojeniu instrumentów muzycznych, to mały stalowy
instrument (o długości około 3–8 cali) z dwoma zębami, które po uderzeniu wytwarzają
stały ton o doskonałej tonacji. Używane w warunkach terapeutycznych, kamertony o
określonej częstotliwości mogą być strategicznie umieszczane bezpośrednio na ciele i
wybierane przez praktyka tak, aby korelowały z systemami energetycznymi ciała fizycznego.
W rękach badacza dźwięku Johna Beaulieu kamertony oferują potężny sposób na
rezonowanie ciała, mózgu i pól eterycznych: „Nasze ciała, podobnie jak instrumenty
muzyczne, mogą być dostrojone lub rozstrojone
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe {, 205
dobrać. Odpowiednio dostrojeni mamy poczucie dobrego samopoczucia i doskonałego siebie+

ekspresję.” Beaulieu jest pionierem nowej formy muzycznej, która może dostroić nasze ciała i
układ nerwowy w celu stworzenia większej harmonii i równowagi. „Kiedy słuchamy kamertonów,
nasz układ przedsionkowy – poprzez kanały półkoliste – dostosowuje proporcje naszego ciała
w oparciu o naturalne proporcje kamertonów. Podczas procesu słuchania nasze ciało fizyczne
ustawi się zgodnie z interwałami tworzonymi przez kamertony. Podczas tego procesu nasz układ
nerwowy osiąga równowagę poprzez prawą i lewą półkulę mózgu.
Beaulieu, certyfikowany naturopata i lekarz zajmujący się polaryzacją, opowiada interesującą

historię o tym, jak dostrzegł wartość kamertonów, siedząc w komorze bezechowej na
Uniwersytecie Nowojorskim. (Komora bezechowa to całkowicie dźwiękowe pomieszczenie, które

przypomina komorę deprywacji sensorycznej.) „Czytałem o doświadczeniach kompozytora i
filozofa Johna Cage’a i postanowiłem przeprowadzić podobny eksperyment.
Będąc w komorze, Cage usłyszał dwa dźwięki, jeden wysoki, a drugi niski. Pracujący inżynier
poinformował go, że wysoki dźwięk to jego układ nerwowy, a niski to jego krew krążąca.”
Zainspirowany doświadczeniami Cage'a, Beaulieu przez ponad dwa lata siedział w komorze
bezechowej przez pięćset godzin i słuchał dźwięków własnego ciała. „Zacząłem korelować różne
stany świadomości z różnymi dźwiękami mojego układu nerwowego” – mówi. „Będąc
wyszkolonym muzykiem, zauważyłem, że wysokie dźwięki mojego układu nerwowego składają
się z kilku dźwięków w różnych odstępach czasu. Pewnego dnia przyniosłem dwa kamertony i
postukałem w nie. Natychmiast zauważyłem, że dźwięk w moim układzie nerwowym docierał do
rezonans z dźwiękiem kamertonów. Wtedy zdałem sobie sprawę, że ludzi można dostroić jak
muzyka
.
instrumenty. 1 "3
Według Beaulieu, autora książki Human Tuning: Sound Healing with Tuning Forks (zobacz
bibliografię), istnieją dwa sposoby wykorzystania kamertonów do dostrojenia ciała. Jednym z

nich jest trzymanie ich za łodygi, lekkie uderzanie końcami o kolana (lub inny twardy przedmiot),
a następnie umieszczanie widełek w odległości od 4 do 6 cali od każdego ucha (po jednym
kamertonu po obu stronach głowy).
Następnie możesz użyć swojego głosu, aby zharmonizować się z nimi. Drugi sposób polega na
delikatnym uderzeniu nimi o siebie (z dala od głowy) w celu uzyskania harmonijnych tonów.
Możesz także przesuwać je wokół głowy lub ciała, aby doświadczyć efektów przerwy, którą tworzą.
Ponieważ kamertony stają się coraz bardziej popularne wśród masażystów i

innych praktyków w celu pogłębienia relaksu i zrównoważenia pól energetycznych
organizmu, Beaulieu opracował kompleksową linię produktów, które nazwał
kamertonami pitagorejskimi. Dostępnych jest wiele interwałów opartych na
proporcjach, które mają określony wpływ na umysł i ciało. Beaulieu w dalszym ciągu
udoskonala swoją pracę z kamertonami i punktami nacisku w terapii polaryzacji
doktora Randolpha Stone'a.4
Fabien Maman: Kamertony i punkty akupunktury Pionierem

niezwykłego podejścia do stosowania kamertonów jest Fabien Maman, założyciel
Akademii Dźwięku, Koloru i Ruchu.
Obszerne szkolenia z zakresu medycyny wibracyjnej, ruchu qi, dźwięku akustycznego
i czystego koloru. Kamertony są integralną częścią podejścia Maman.
W ciągu ponad trzydziestu lat badań Maman określiła dokładną częstotliwość

każdego punktu akupunkturowego Shu, punktu Mu na plecach oraz punktu
refleksologii ucha i stopy. Używa specjalnie zaprojektowanych kamertonów, które
rezonują na tych częstotliwościach, przykładanych do punktów akupunkturowych na ciele.
Jak wyjaśnia w książce Ciało jako harfa: dźwięk i akupunktura, kamertony działają
na poziomie fizycznym i eterycznym ( eteryczne punkty akupunktury). Ogon
kamertonu stymuluje sam punkt akupunkturowy, a następnie meridian. Widelec
wibruje ciało eteryczne i daje ten sam bodziec eterycznemu polu energetycznemu.
Kiedy odpowiednio się go używa, wibrujący kamerton równoważy systemy energii
fizycznej i eterycznej.
Wibracja dźwięku przemieszcza się szybciej przez kamerton do punktu
akupunkturowego i południka niż wibracja igły. Ponieważ dźwięk dotyka również
punktów eterycznych, wibracje kamertonu mogą rozpuścić krystalizację energii
zarówno na poziomie eterycznym, jak i fizycznym.
WIBRACJE SYPATETYCZNE I
ROZMNAŻANIE ROLNICZE
Donna Carey, Los Angeles i Ellen F. Franklin, MA
Instytut Kairos otSound Healing został założony w Seattle w stanie Waszyngton w

1997 r. i przeniesiony do północnego Nowego Meksyku w 2001 r. Tamtejsi
profesjonaliści są twórcami systemu Acutonics i szkolą praktyków i nauczycieli na
całym świecie. Acutonics to system ot
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe r�J 207
uzdrawianie dźwiękiem wibracyjnym zakorzenione w medycynie i filozofii Wschodu, wykorzystujące
kamertony i gongi symfoniczne dostrojone do planet, mis tybetańskich, dzwonków, bębnów i
grzechotek. Po latach pracy z dźwiękiem i ludźmi, współzałożycielka Kairos, Donna Carey, również
zwraca swoją uwagę na wpływ częstotliwości dźwiękowych na nasiona. Poprosiłem zespół Kairos,
aby podzielił się tym, co odkryli. Poniższą narrację przygotowali Donna Carey, Los Angeles i Ellen F.
Franklin, MA
Zlokalizowany na wysokości 2500 metrów w wiejskiej społeczności w północnym Nowym Meksyku, w
Kairos Institute o uzdrawianiu dźwiękiem, nasi uczniowie i nauczyciele przeprowadzali eksperymenty
dotyczące wykorzystania wibracji dźwiękowych do poprawy produkcji rolnej. Nasze badania skupiły
się na wpływie współczulnych wibracji dźwiękowych i harmonii wymiarowych na kiełkowanie nasion,
zapylanie roślin, zawiązywanie owoców oraz jakość i ilość produkcji owoców i warzyw. Kierowani
chęcią stworzenia zrównoważonej przyszłości, która wygenerowałaby wystarczające ilości wysokiej
jakości żywności, aby wyżywić naszą społeczność, zastosowaliśmy naszą wiedzę na temat fizjologii
człowieka, meridianów, nauk planetarnych i wibracji dźwiękowych. Nasze eksperymenty z
bezpośrednim zastosowaniem częstotliwości dźwięku na rośliny przeszły nasze najśmielsze
oczekiwania.
Pomimo naszej lokalizacji w Nowym Meksyku w południowo-zachodniej części Stanów
Zjednoczonych, nasze wzniesienie odpowiada uprawie w północnych Stanach Zjednoczonych na
obszarach takich jak górna Minnesota. Od ponad dziesięciu lat mamy rozległe ogrody zewnętrzne,
ale okres wegetacyjny jest bardzo krótki (od połowy czerwca do początku września).
Aby przedłużyć sezon wegetacyjny i wzmocnić nasze eksperymenty z dźwiękiem, rozpoczęliśmy
od instalacji 33-metrowej kopuły geodezyjnej. Została wybrana ze względu na dwudziestościenny
kształt i święte wymiary5. Kopuła posiada basen z masą termiczną o pojemności 1200 galonów,
wentylację, cyrkulację i napowietrzanie zasilane energią słoneczną. Połączenie wody i kształtu
kopuły działa jak potężne wzmacniacze w naszych eksperymentach wibracyjnych.
W poprzednich latach w naszych ogrodach zewnętrznych wielkość roślin była niewielka,
produkcja roślin była powolna, a plony minimalne ze względu na trudne warunki wzrostu i krótki
sezon. W tym pierwszym roku z kopułą (2009) nasz sezon był równie krótki i surowy, z mniejszą ilością
słońca i niewielkimi opadami deszczu w lipcu, który jest krytycznym miesiącem dla upraw. W naszych
eksperymentach rozpoczęliśmy pracę nad roślinami ogrodowymi w kopule i zastosowaliśmy do
sadzonek wibracje dźwiękowe pochodzące z określonych kamertonów i ręcznych dzwonków o tej
samej częstotliwości. Zbiory na świeżym powietrzu były znacznie lepsze niż w poprzednich latach!
208 (�} Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
W kopule wzrost roślin był nieziemski. Ludzie, którzy je widzieli, zastanawiali się,
czy nie podajemy sterydów. Wiele sadzonek pomidorów osiągało wysokość od 2 do 3
metrów, liście dyni miały ponad 3 stopy średnicy, a zarówno letnia, jak i ozima dynia
oraz wszystkie odmiany pomidorów były niezwykle płodne.
Nasze eksperymenty skupiały się na użyciu planetarnych kamertonów i dzwonków

dostrojonych do częstotliwości Marsa i Wenus, które po połączeniu tworzą muzyczny
Sth. Częstotliwości, z którymi pracujemy, wywodzą się z obliczeń naukowych i
matematycznych Keplera dotyczących rotacji planet, a także z badań nad wpływem
planet na fizjologię człowieka.6 Funkcjonalnie drgania kamertonów, gdy są
aktywowane
blisko kwiatów, generują pole symulujące trzepotanie lub ruch pszczół. Uprawa
roślin w pomieszczeniach zamkniętych stwarza wyjątkowe wyzwania w obszarze
zapylania, zarządzania biosferą oraz tworzenia i utrzymywania ekosystemu, w którym
rośliny mogą się rozwijać, rosnąć i produkować.
Przed powstaniem kopuły i zastosowaniem częstotliwości dźwięku nie byliśmy w

stanie wyprodukować pomidora, który dojrzewałby i kwitł. Jak wskazano wcześniej,
nasze sadzonki pomidorów osiągają obecnie wysokość od 8 do 3 metrów. Rośliny są
pełne owoców i nadal wytwarzają produkty o wyjątkowym smaku.
Pod koniec września każda roślina nadal produkowała i kwitła.
Ponadto, ponieważ nie spodziewaliśmy się, że wszystko wykiełkuje, rośliny były
rozmieszczone bardzo blisko siebie i nie otrzymywały przez cały sezon żadnych
nawozów. Szybkość kiełkowania wszystkich nasion wynosiła prawie 100%.
Nieoczekiwaną konsekwencją jest to, że ślimaki i ryby w zbiorniku masy termicznej
również dały rekordową liczbę potomstwa.7 Nasza
praca nad dźwiękiem i rolnictwem w dużym stopniu opiera się na zasadach
biodynamiki, rozumiejąc, że natura rośliny jest bezpośrednio powiązana wrażliwość
na naturę człowieka oraz fakt, że rośliny, planety i ludzie mają głębokie i głębokie
połączenie z Ziemią, gdzie jedna odzwierciedla naturę drugiej.
Chociaż ostrzegano nas o nieodłącznych problemach, które możemy napotkać,

nasz poziom produktywności przekroczył wszelkie szacunki pod względem wielkości
roślin, liści roślin, owoców i całkowitych zbiorów oraz trwałości produkcji, chociaż
musimy przeprowadzić specjalne, ukierunkowane eksperymenty na szkodnikach
zarządzanie – poważny problem w uprawie indoor.
Wszystkie nasze eksperymenty opierały się na naszej wiedzy o Świętej Geometrii,
Fizyce Wibracji Współczulnych i podejściu Acutonics do optymalnego
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe ,.� 209
zdrowie, które czerpie ze sztuki i nauki rezonansu współczulnego oraz naszego

głębokiego związku z archetypowymi, mitycznymi i odpowiadającymi im
cechami planet.
Nasze eksperymenty z roślinami wskazują, że te same podstawowe zasady
można zastosować w fizjologii roślin. Dzięki tej technice uzyskano ponad 97
procent owoców z kwiatów, a wiele naszych roślin nadal kwitnie i produkuje
owoce. Sekwencje wzrostu i dojrzewania roślin zostały również usprawnione
dzięki zastosowaniu symfonicznych gongów planetarnych.* Zastosowanie
kamertonów było wysoce specyficznym podejściem w celu zwiększenia
zapylenia. Użyte gongi reprezentują trzy cykle (częstotliwości) Ziemi, cztery
pory roku, Ziemię wirującą wokół własnej osi i Ziemię przechodzącą cykl
precesyjny. Użycie gongów wspierało cały proces rolniczy, tworząc dźwiękową
harmonię samej ziemi w rosnącej kopule, aby pobudzić wzrost roślin i ustalić
cykle dzienne, sezonowe i wydłużone.
Protokoły te opierają się na sposobie, w jaki pracujemy z ludźmi: 25

sekund, zastosowanie 3 razy, na polu nasion w celu wykiełkowania, a
następnie na kwiat rośliny w celu zapylenia, tak jak zrobiłaby to pszczoła,
wibracja strojenia widelce i gongi wspomagają zapylanie.
Tak jak ludzie mają dusze, wierzymy, że wszystkie czujące istoty, planety i
rośliny mają duszę. Punktem przecięcia nie jest tylko pole eteryczne i
fizjologia rośliny, ale docieramy do jej duszy i esencji poprzez zawartość wody
oraz strukturę komórkową i błony. Owoce i warzywa zawierają wodę w
przedziale od 75 do 95 procent. Rośliny, podobnie jak ludzie i zwierzęta,
również żyją między niebem a ziemią, między słońcem a ziemią i są
pośrednikami boskich, krytycznych energetycznie posłańców, zdolnych do
przechowywania wspomnień o swoim istnieniu w wodzie. Kiedy zastosujemy
dźwięk do różnych etapów historii roślin, nasion, kwiatów i owoców, budzimy
ich świadomość, aby zjednoczyć się we wspólnym celu z ludzkością. Pracujemy
bezpośrednio i świadomie z siłami życiowymi i subtelną energią występującą
w naturze. Nadrzędnym celem jest alchemiczna ścieżka transformacji, która działa w ha
*W kopule uwzględniliśmy użycie trzech ziemskich gongów. Gong Ohm reprezentuje Ziemię
podróżującą przez pory roku, gong Dnia Ziemi, który przedstawia Ziemię wirującą w swoim
własnym dostępie w 24-godzinnym cyklu, który jest niezwykle twórczy, oraz Ziemię Zodiaku,
która reprezentuje obrót Ziemi w Cykl procesyjny trwający 25 920 lat. Cykl ten łączy rośliny z
większymi siłami kosmicznymi, mądrością wieków i połączonymi cyklami czasu i przestrzeni.
Kiedy om gong rozbrzmiewa razem z gongiem Dnia Ziemi, jest to tak, jakbyśmy zapraszali do
fotosyntezy. Połączenie tych dwóch gongów stanowi zaproszenie do wzrostu i ekologizacji.
210 �.�) Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
z Ziemią i niebem w sposób, który jest zarówno uzdrawiający, jak i produktywny dla całości.
Nasze wnioski
Zastosowanie wibracji dźwiękowych w kopule okazało się bardzo skuteczne. Kiełkowanie, zapylanie i
smak produktów przekroczyły wszelkie przewidywania. Ponieważ nasze biuro i ogrody znajdują się w
starożytnej kalderze z licznymi podziemnymi źródłami, nie jest możliwe przeprowadzenie badania z
podwójną ślepą próbą, w którym niektóre rośliny odbierają wibracje dźwiękowe, a inne nie. Nawet
nasze próby, które skupiały się głównie na wykorzystaniu dźwięku w kopule, zaowocowały rekordową
produkcją w naszych ogrodach zewnętrznych. Chociaż wiele nasion zostało zasianych w kopule, jak
wynika z naszych zapisów z poprzednich lat, kiedy nie stosowano wibracji dźwiękowych, jasne jest, że
wydajność i jakość naszych produktów została znacznie zwiększona dzięki zastosowaniu dźwięku,
nawet biorąc pod uwagę odległość między kopuła i nasze ogrody zewnętrzne. Wierzymy, że istnieje
ogromny potencjał poprawy plonów, jakości produktów i zwalczania szkodników poprzez zastosowanie
dźwięku. To może być przyszłość rolnictwa. Jeden z naszych uczniów, eksperymentujący z produkcją
dźwięku i wina w Napa Valley w Kalifornii, również osiąga wyjątkowe wyniki. Mamy nadzieję
zidentyfikować inne możliwości bezpośredniego porównania różnic w produktywności między
zakładami odbierającymi częstotliwość dźwięku i tymi, które jej nie otrzymują.
Kiedy weźmie się pod uwagę korzystne wykorzystanie i zastosowanie częstotliwości dźwięku w
rolnictwie, jasne jest, że przyszłe wykorzystanie zamierzonych wibracji dźwiękowych ma ogromny
potencjał we wszystkich aspektach zdrowia ludzi i planety.
Jak wspomniano, fragmenty te zostały opublikowane za uprzejmą zgodą autorów, Donny Carey i Ellen
F. Franklin. Ze względu na ograniczoną przestrzeń pominięto wiele cennych i wnikliwych eksploracji.
Zachęcam do przeczytania całego eseju w Internecie pod adresem: 1!: �� ThePowerOfSound.com/
Gardening
Znajdziesz tu również powiązane badanie z 2004 roku „Pomiar skutków
Muzyka, hałas i uzdrawiająca energia za pomocą biotestu kiełkowania nasion”.

,I
j!POSl Listę zasobów kamertonów można

znaleźć na stronie ThePowerOfSound.com/TuningForks.
Zaawansowane narzędzia dźwiękowe i techniki I) 211
SKUPIONE ULTRADŹWIĘKI O WYSOKIEJ
INTENSYWNOŚCI (HIFU)
Tradycyjna medycyna od dawna wykorzystuje do pomiarów ultradźwięki, powszechnie

stosowany sposób obrazowania. Wytwarzanie ultradźwięków można wykorzystać do penetracji
ośrodka i pomiaru sygnatury odbicia. Podpis ten ujawnia szczegóły dotyczące wewnętrznej
struktury medium. 8 Ultrasonografia, wprowadzona do świata medycyny w latach 60. XX wieku,
stała się ostatnio drugą najczęściej stosowaną metodą obrazowania diagnostycznego,

wyprzedzoną ostatnio przez technologię rezonansu magnetycznego (MRI). Jednak zastosowanie
ultrasonografii wykracza poza diagnostykę obrazową.
Terapeutyczne ultradźwięki można opisać jako kontrolowaną falę dźwiękową przeznaczoną
do interakcji biologicznych w celu uzyskania korzyści leczniczych. 9 Terapeutyczne zastosowanie

ultradźwięków rozwinęło się przede wszystkim dzięki precyzji rezonansu magnetycznego.
MRI jest stosowane do lokalizacji nowotworów od 1983 roku. Nowością jest połączenie
ultradźwięków z MRI. Skoncentrowana ultradźwięki o wysokiej intensywności (HJFU) stają się

nowoczesną techniką medyczną. Po zastosowaniu technologii MRI do zlokalizowania guza, fale
ultradźwiękowe są następnie wykorzystywane do podgrzewania tkanki i rozbijania masy.
W Stanach Zjednoczonych zastosowania HIFU są nadal ograniczone. Od 2004 roku HIFU jest
stosowany wyłącznie w leczeniu mięśniaków macicy. Natomiast w Europie HIFU stosuje się w
leczeniu raka prostaty. Badanie kliniczne HIFU przeprowadzone w 2009 roku w dwóch londyńskich
szpitalach przyniosło znaczące wyniki; na 172 mężczyzn chorych na raka prostaty leczonych
metodą HIFU, obserwacja 159 pacjentów wykazała, że rok później 92 procent było wolnych od
10
raka.
Również w 2009 roku szwajcarscy naukowcy odkryli, że HIFU jest preferowaną alternatywą
dla inwazyjnej operacji mózgu. 11 W ramach szybkiej i bezbolesnej procedury wybrani pacjenci
zostali poddani zmodyfikowanemu badaniu MRI z wbudowanymi emiterami ultradźwięków.
Naukowcy uzyskali wyniki podobne do konwencjonalnych metod ablacji prądem o częstotliwości

radiowej. Potrzebne są dalsze badania, ale naukowcy uważają, że w przyszłości HIFU będzie
powszechnym sposobem leczenia wielu rodzajów nowotworów i innych powiązanych schorzeń.
Litotrypsja odnosi się do medycznego zastosowania częstotliwości rezonansowych, techniki

stosowanej w amerykańskich szpitalach od 1980 roku. Akustyczne fale uderzeniowe generowane
na zewnątrz ciała skupiają się na kamieniu nerkowym w nerce lub moczowodzie, powodując
jego fragmentację. W 2000 r. na całym świecie działało ponad dwa tysiące litotrypterów i
przeprowadzono około pięciu milionów zabiegów. Około 70 procent pacjentów poddaje się
litotrypsji
212 — Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
w połączeniu z inną procedurą. Zatem w 95% przypadków kamicy nerkowej można uniknąć
otwartej operacji. Zabieg stosowany jest także przy usuwaniu kamieni z przewodu trzustkowego.12
W Ameryce wykorzystanie częstotliwości do modulacji ciała poza wymienionymi wcześniej
zastosowaniami instytucjonalnymi jest uważane za medycynę alternatywną i nielegalną . Pod
jurysdykcją amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) niektóre urządzenia zorientowane
na dźwięk (częstotliwość) zostały w przeszłości zakazane i skonfiskowane. Należą do nich
urządzenia Radionics i Audiokinetron. Obecnie jednak stosowane są urządzenia dźwiękowe i
towarzyszące im techniki, które w niektórych przypadkach posiadają certyfikaty FDA.
Warto zwrócić uwagę na infratonikę QGM i Cymaterapię.
INFRA TONIK QGM Infradźwięki
to częstotliwość niższa niż normalny zakres ludzkiego słuchu (tj. poniżej 20 Hz). Podstawowy
narząd zmysłu. (niesłyszenie) infradźwięki to ucho. Jednakże, gdy wibracje infradźwiękowe są

emitowane na wysokim poziomie, można je odczuwać w różnych częściach ciała.
Infradźwięki to nauka zajmująca się dźwiękami o niskiej częstotliwości, od 20 Hz do 0,001
Hz. Naukowe zastosowanie infradźwięków obejmuje sporządzanie map formacji skalnych i

naftowych pod ziemią, monitorowanie trzęsień ziemi, a także balistokardiografię i
sejsmokardiografię (do badania mechaniki serca). Wiele dużych zwierząt wykorzystuje infradźwięki
do komunikacji, w tym słonie, hipopotamy, nosorożce, żyrafy i aligatory.
Fale infradźwiękowe wytwarzane przez wieloryby służą do komunikacji na odległość

nawet setek mil.
Kiedy starsza naukowiec z Narodowego Laboratorium Elektroakustyki w Pekinie odkryła, że
mistrzowie qi gong emitują ze swoich rąk wysoki poziom fal infradźwiękowych (zwanych również
dźwiękami wtórnymi), była zaintrygowana. Lu Yan Fang znalazł sposób na symulację tego
infratonicznego dźwięku za pomocą maszyny. Testy przeprowadzone na 1100 hospitalizowanych
pacjentach dały imponujące wyniki. Fang odkrył, że korzyści terapeutyczne obejmowały złagodzenie
bólu głowy, zmniejszenie bólu, rozluźnienie mięśni, poprawę krążenia, zwiększoną produkcję
fal alfa w mózgu i złagodzenie depresji.
W Chinach lnfratonic QGM firmy Fang jest szeroko stosowany jako skuteczne narzędzie
łagodzenia bólu. Jej praca została doceniona zarówno przez Ministerstwo Chin
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe C,, 213
Zdrowia i Krajowy Komitet Tradycyjnej Medycyny Chińskiej. 13
W Stanach Zjednoczonych poszukiwania Infratoniczne Fanga przekształciły się w

Infratoniczną Terapię Dźwiękiem. Masażer Terapeutyczny Infratronic 8000 to urządzenie,
które łączy w sobie osiem fal dźwiękowych o ultraniskiej częstotliwości, zaprojektowanych
w celu „penetracji powierzchownych i głębokich warstw ciała w celu rozpuszczenia
wszelkiego rodzaju urazów komórkowych”. Ten generator częstotliwości o wartości 800
USD, zarejestrowany w FDA jako elektroakustyczny masażer terapeutyczny o niskiej
częstotliwości, jest przeznaczony do leczenia bólu i przyspieszonego powrotu do zdrowia.
Informacje o produkcie stwierdzają, że lnfratonic aktywuje lokalną tkankę poprzez
zwiększenie krążenia krwi i limfy, usunięcie starych płynów z bolesnych miejsc i
wciągnięcie świeżych, natlenionych płynów w celu przyspieszenia procesu gojenia,
zmniejszenia obrzęku i rozluźnienia mięśni.14
Fale infradźwiękowe charakteryzują się możliwością pokonywania dużych odległości

i omijania przeszkód przy niewielkim rozpraszaniu. Słonie wytwarzają fale infradźwiękowe,
które przemieszczają się po stałym podłożu. Używając swoich stóp jako receptorów, inne
stada wyczuwają wibracje setki mil dalej.1: „J Możliwość wykorzystania energii
częstotliwości, która może podróżować przez ziemię i ocean do wykorzystania w ludzkim
ciele, jest niesamowita. To była inspiracja naukowe odkrycie wibracji emitowanych przez
mistrzów qi gong jest po prostu oszałamiające!
CYMATYKA
Termin Cymatics (wymawiane sigh-matt-ix) pochodzi od greckiego słowa Kyma, „lnatters”
odnoszącego się do fal (okresowości lub cykli). Opierając się na pracach Ernsta Chladniego
(1756-1827), dr Hansa Jenny'ego (1904- 1972) w widoczny sposób zademonstrował
organizującą moc dźwięku i wibracji za pomocą zapierających dech w piersiach zdjęć i
filmów przedstawiających cząstki i ciecze reagujące na wibracje. Podążając za dziedzictwem
Chladniego i Jenny, John Reid (Wielka Brytania), Erik Larson (Stany Zjednoczone), lat 16 i
Alexander Lauterwasser (Niemcy), kontynuują niezwykłą pracę, aby w widoczny sposób
uchwycić wpływ dźwięku, głosu i muzyki na płyny i substancje. Obraz na okładce tej książki
to cymatyczne przedstawienie fali sinusoidalnej o częstotliwości 22,2 Hz, sfotografowane
przez Erika Larsona.
Zainteresowanie rozgałęziło się na dwa obszary: zastosowania terapeutyczne i

wizualne przedstawienie określonych częstotliwości.
214 (�) Przewodnik po technikach dźwiękowych i zastosowaniach
CYMATERAPIA
W latach czterdziestych XX wieku dr Peter Guy Manners współpracował z naukowcami i
lekarzami badającymi biosygnatury* ludzkiego ciała. Po dziesięcioleciach prób i błędów
Mannersowi i jego grupie udało się opracować ponad siedemset komutacji – precyzyjnych
kombinacji częstotliwości dźwięku do zastosowania w organizmie, które, jak stwierdzono,
promują zdrowe tkanki i układy narządów. W latach sześćdziesiątych Manners stworzył
pierwsze na świecie instrumenty do terapii dźwiękiem. Rozwój ten zapoczątkował narodziny
Cymatic Therapy, czyli Cymsterapii, terapeutycznego zastosowania dźwięku i energii
magnetycznej. W terapii Cymatic skomputeryzowany instrument przekazuje częstotliwości
rezonansowe dźwięku do ciała. W odróżnieniu od innych urządzeń do terapii dźwiękiem,
dźwięki przesyłane są bezpośrednio przez skórę, a nie do przewodu słuchowego. Manners
zapewnił, że jego urządzenie i terapia wykorzystują fale dźwiękowe w zakresie słyszalnym do
stymulacji układu odpornościowego i fizycznego, tworząc niemal optymalny stan metaboliczny
dla konkretnej komórki lub narządu.
18
Manners, który zmarł w sierpniu 2009 roku, utrzymywał, że częstotliwości przechodzące

przez zdrowe tkanki przywracają zdrowy rezonans w niezdrowych tkankach. „Każdy obiekt,
zarówno nieożywiony, jak i żywy, posiada unikalne pole elektromagnetyczne, które wykazuje
reakcje antagonistyczne, komplementarne (rezonansowe) lub neutralne, gdy oddziałuje z
innymi polami elektromagnetycznymi” – powiedział Manners. Przesyłając precyzyjne
częstotliwości dźwięku do określonych części ciała, Terapia Cymatic ustanawia równowagę.
Manners przekazał pałeczkę swojego życia Mandarze Cromwell, młodej kobiecie z

Atlanty w stanie Georgia. Na tej podstawie ewoluowała firma Cyma Technologies
International i zatwierdzenie przez FDA urządzeń częstotliwości dźwięku. Ewolucja
terapii cymatycznej jest symbolem dojrzewania dziedziny pracy dźwiękowej.
W 2001 roku Cromwell, amerykański konsultant ds. marketingu zintegrowanych produktów

opieki zdrowotnej, spotkał Mannersa, brytyjskiego osteopatę, i rozpoczął podróż, która
doprowadziła Cymatic Therapy do wiodącej pozycji w dziedzinie terapii dźwiękiem i
uzdrawiania w dzisiejszych czasach.
Opierając się na zasadach i badaniach Mannersa, Cromwell założył w 2002 roku firmę
Cyma Technologies International z siedzibą w Atlancie. Cyma Technologies
*Zgodnie z manierami każda komórka ma swój własny „sygnał biologiczny, który rezonuje z naturą”, aby
spełnić swój specjalny cel, jakim jest utrzymanie równowagi i harmonii w
ciele. Sformułowane przez siebie programy częstotliwości nazwał komutacją. Każda komutacja składa się
z pięciu połączonych częstotliwości dźwięków akustycznych skierowanych do określonych części ciała.
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe f.1} 215
kontynuuje badania i rozwój instrumentów Cymatic Therapy, które łączą dźwięk i

magnetykę, aby wspierać naturalne zdolności organizmu do samoleczenia.
Per Cromwell: „Dr Manners dał mi około 750 komutacji (po pięć częstotliwości każda)
dla określonych tkanek i narządów. W tej chwili badamy skuteczność tych częstotliwości i
nie wprowadzamy żadnych nowych. Po zbadaniu skuteczności tych programów, następnie
zaczniemy udoskonalać i badać inne kombinacje częstotliwości.” Cromwell twierdzi, że
instrumenty Cyma nie służą do diagnozowania lub obecnie mają element oceniający. Jak
podkreśla: „Tylko lekarz może postawić diagnozę. Przyrządy, urządzenia, maszyny
jedynie oceniają lub oceniają”.
Badania wpływu dźwięków, światła i częstotliwości magnetycznych na narządy i grupy

mięśni w dalszym ciągu opierają się na pięćdziesięciu latach badań Mannersa.
Cyma Technologies współpracuje z integracyjnymi gabinetami medycznymi i ich pacjentami, korzystając z
rezonansu magnetycznego, prześwietlenia rentgenowskiego, ultrasonografii diagnostycznej, termografii, a
także badań krwi, aby śledzić skuteczność protokołów komutacyjnych lCyma.
Obecne badania wykazują pozytywne wyniki, w tym łagodzenie bólu i regenerację

tkanek w przypadku napraw zerwanych ścięgien i złamań kości, zwiększoną perfuzję w
zwłókniałej tkance bliznowatej oraz wstępny sukces w leczeniu autyzmu.
URZĄDZENIA CYMA
W 2005 roku ukazał się Cyma l OOO. Według strony internetowej firmy, to podstawowe
urządzenie do terapii Cymatic wspiera i równoważy częstotliwości rezonansowe różnych
typów tkanek i może być wykorzystywane do leczenia różnych zaburzeń równowagi w
organizmie. Cyma l 000 zawiera ponad pięćset różnych komutacji zaprojektowanych do
obsługi określonych tkanek i układów narządów. Do zastosowania częstotliwości dźwięku
dodano magnetykę. Wiele badań medycznych udowodniło, że oscylujące pola magnetyczne
są skuteczne w leczeniu problemów fizycznych. Aplikator Cyma, czyli różdżka, zawiera
magnes statyczny umieszczony w membranie głowicy aplikatora, który oscyluje z tą samą
częstotliwością co fala dźwiękowa. Połączenie dźwięku i magnesów – dwóch potężnych
i naturalnych środków regenerujących – poprawia rezultaty. Obecni użytkownicy to
lekarze, osteopaci, akupunkturzyści, kręgarze, masażyści i inni praktycy uzupełniający.
W 2010 roku premiera CymaLumiere. Po raz pierwszy wyrafinowane, przyjazne dla

użytkownika urządzenie do terapii Cymatic będzie dostępne w cenie dla większości
gospodarstw domowych. CymaLumiere reprezentuje najnowszą, najnowocześniejszą technologię
216 c, Przewodnik po technikach dźwiękowych i zastosowaniach
wykorzystuje moc dźwięku, światła i magnesów w urządzeniu przenośnym.

Ciekawą adaptacją Terapii Cymatic jest wykorzystanie stosowanych częstotliwości u
koni.19 Twórcy Terapii Biorezonansowej Cyma Equine zmapowali tysiące widm dźwiękowo-
wibracyjnych występujących u konia. Kiedy u zwierzęcia zostanie zdiagnozowana
dolegliwość, Cyma l OOOE zostaje zaprogramowany zgodnie z konkretnym stanem, a
dotknięty obszar zwierzęcia otrzymuje wibracje dźwiękowe. Stosowany od 2003 roku
zarówno przez trenerów koni wyścigowych, jak i jeźdźców amatorów, potwierdza
skuteczność tej zaawansowanej terapii biorezonansowej. wiele typowych urazów koni

zostaje wyleczonych w ułamku normalnie wymaganego czasu. W niektórych przypadkach
wyzdrowienie osiąga się dzięki temu leczeniu w ostateczności.
Terapia Cymatic wciąż ewoluuje, w planach są instrumenty łączące wibracje

dźwiękowe z częstotliwościami promieniowania słonecznego (w celu wzmocnienia
komunikacji międzykomórkowej) oraz instrument, który łączy wibrację dźwiękową ze
światłem lasera o niskiej intensywności (w celu ułatwienia precyzyjnego zastosowania i
głębokiej penetracji promienistego światła). energia).
Cymaterapia wniosła ogromny wkład w tę dziedzinę, przybliżając terapię dźwiękową
do akceptacji placówki medycznej. Urządzenie Cyma l OOO zostało zatwierdzone przez
FDA jako urządzenie terapeutyczne w medycynie fizykalnej, zdefiniowane jako „urządzenie
zasilane elektrycznie, przeznaczone do celów medycznych, np. łagodzenia drobnych
bólów i bólów mięśni (masażer terapeutyczny). Obecnie metodologia Cymatics dołącza
do bardzo ekskluzywnego grona zatwierdzonych przez FDA zastosowań dźwięku,
ultradźwięków i litrotrypsji, * ważny krok naprzód w dziedzinie terapeutycznej pracy A
dźwiękowej.
= Wywiad z Mandarą Cromwell:

lhePowerOfSound.com/Cyma
W tym inspirującym i skłaniającym do myślenia dialogu pojawiają się różne pytania,

od biosygnałów Mannera i komutacji po proces FDA i przyszłość pracy w branży
dźwiękowej.
CYMASKOPÓW, CYMAGLIFÓW I DŹWIĘKU
Brytyjski wynalazca John Stuart Reid20 jest badaczem firmy Cymatic, który bada wzory
objawiające się dźwiękiem po nałożeniu na ciecze lub luźne cząstki. W
*Litotrypsja to medyczne zastosowanie częstotliwości rezonansowych, w wyniku którego fale akustyczne generowane
na zewnątrz ciała są skupiane na narządzie ciała w celu wywołania zmian. Patrz strona 2 1 1.
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe :,) 217
we współpracy z inżynierem projektantem Erikiem Larsonem Reid stworzył niezwykły

instrument zwany CymaScope (patrz strona tytułowa). Podobnie jak w przypadku tonoskopu
Hansa Jenny'ego , CymaScope ujawnia wzory fal dźwiękowych za pomocą wzbudzającego
piasku lub innego luźnego ośrodka rozłożonego na cienkiej, elastycznej membranie, do której
przykładany jest dźwięk. Technika ta działa również dobrze po nałożeniu na wodę lub inne
płyny. Na okładce tej książki widać niezwykły i piękny obraz wykonany za pomocą CymaScope,
znany jako CymaGlyph – fala sinusoidalna 22,2 Hz.
Lata studiowania przez Reida pięknych obrazów pochodzących z tonów sinusoidalnych,

dźwięków ludzi i zwierząt, muzyki, dźwięków planet i innych otworzyły unikalne okno na
wizualny świat dźwięku. Patrząc przez to okno, zapytałem go, jakie były jego najciekawsze
przełomy w dziedzinie dźwięku w latach 2001-2010? Jego dające do myślenia spostrzeżenia,
według jego własnych słów, są wymienione tutaj:
A. Dźwięki słyszalne mają kształt sferoidalny. Model dźwięku jako fali przemierzającej
przestrzeń w dwóch wymiarach niczym fale na stawie jest niedokładny. Rozchodzenie
się dźwięku jest niemal idealnie kuliste. Zasada ta znana jest już od ponad stu lat,
jednak stosując przestarzały model falowy, zamykamy umysł na ważne zjawiska
związane z prawdziwą, sferyczną naturą dźwięku. Aktualizacja naszego zrozumienia
prawdziwej natury propagacji dźwięku jako oscylującego układu sferoidalnego
pozwoli uniknąć ryzyka wyciągania fałszywych wniosków w oparciu o przestarzały
model, co pokażę w naszej przyszłej książce o cymatyce, zatytułowanej Wszechświat
w Kropla wody: Sekretny świat widzialnego dźwięku, którego premiera planowana
jest na rok 2011. ur. Mikrocymatyka to badanie dźwięku widocznego w sferze
mikroskopowej. Dźwięk naturalnie objawia się napięciem
powierzchniowym dowolnej membrany. Używając na przykład dziecięcego balonu,
delikatnie trzymając jego lateksową powierzchnię i mówiąc, możemy poczuć, jak
balon rezonuje; wibracje dźwiękowe w rzeczywistości tworzą piękny wzór na
powierzchni balonu, chociaż nie możemy tego zobaczyć, ponieważ wzory fal
oscylujących są tak małe. Technologia CymaScope pozwala nam zobaczyć takie
wzorce dźwiękowe.
Podobnie wyobraźmy sobie mikroskopijną bańkę. Na powierzchni bańki będzie

widoczny wzór modulowany przez napięcie powierzchniowe na błonie
powierzchniowej maleńkiej bańki. Ponieważ odcisk palca na szkle można uwidocznić
za pomocą proszku do pudru, możemy wydobyć dźwięk
wzór widoczny na powierzchni mikroskopijnych bąbelków przy użyciu specjalnych

technik oświetleniowych. Technika mikrocymatyczna to ważne osiągnięcie,
które pozwala nam zobaczyć wzorce dźwiękowe na błonach żywych komórek,
ujawniając ważne wskazówki dotyczące zdrowego podziału komórek i tego, jak
dźwięk może wpływać
na zdrowie. C. Dźwięk i elektromagnetyka. Obecnie powszechnie uważa się, że
komórki komunikują się ze swoimi najbliższymi sąsiadami za pomocą
elektromagnetycznego promieniowania podczerwonego. Wysunąłem teorię, że
wszystkie dźwięki mają składową elektromagnetyczną, powstającą na przykład
podczas każdego zderzenia cząsteczek powietrza. Wytworzone w ten sposób
okresy elektromagnetyzmu teoretycznie podążają za tymi samymi wzorami
dźwięku, który stworzył EM (elektromagnetyzm). Obecnie projektuję
eksperyment zatytułowany Sonic Propagation of Electromagnetic Energy
Components (SPEEC), aby udowodnić tę zasadę. Jeśli zostanie udowodnione,
ten kluczowy eksperyment będzie miał poważne implikacje dla uzdrawiania
dźwiękiem. Mówiąc prościej], może to być elektromagnetyczny wzór energii,
który wyzwala uzdrowienie. odpowiedź w komórkach, a nie dźwięk jako taki.
C: J. Aby obejrzeć piękne obrazy CymaScope,

wejdź na lhePowerOfSound.com/Reid
BEETHOVEN I PRZEWODNICTWO KOŚCIOWE
Sheila Smith Allen, MA, OT
Sheila Smith Allen jest terapeutką zajęciową prowadzącą praktykę pediatryczną na

przedmieściach New Jersey w Nowym Jorku. Jest także znakomitą terapeutką dźwiękiem.
W 2000 roku zapytałem ją, dlaczego przewodnictwo kostne jest ważne? Allen wyjaśniła,
że dźwięk przemieszczający się przez kości trzynaście razy szybciej niż przez powietrze
zaobserwowała, że „wczesne” powiadomienie układu nerwowego zapewnia dodatkowy
czas na integrację terapeutycznego dźwięku pochodzącego z uszu. W przypadku
pacjentów z różnymi problemami neurologicznymi stanowiło to zauważalną różnicę w
skuteczności terapii dźwiękiem.
(Nota autora: Nieodłącznym elementem Metody Tomatisa jest stosowanie specjalnych
słuchawek, które zapewniają kostne przewodzenie dźwięku. Oznacza to, że częstotliwości
muzyki przechodzącej przez słuchawki wibrują kość czaszki wraz z regularną transmisją
dźwięku przez uszy. Osiąga się to za pomocą dodatkowego przetwornika słuchawkowego,
który jest umieszczony bezpośrednio na czubku czaszki lub na kości potylicznej za uchem.)
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe �·' 2 19
W 2010 roku ponownie omówiłem z Sheilą temat przewodnictwa kostnego i zapytałem

ją, jak ewoluowało jej myślenie. Jej własnymi słowami...
„Pod koniec lat dziewięćdziesiątych XVIII wieku, jak głoszą opowieści, ukochany
kompozytor, pianista i dyrygent, który cierpiał na postępujący ubytek słuchu, odkrył, że
słyszy dźwięk, trzymając pałeczkę w zębach i dociskając ją do instrumentu muzycznego.
Rozpoznał, że jego zęby i czaszka przenoszą wibracje instrumentu. Podobno wirtuoz ten w
końcu przymocował metalowy pręt z płyty rezonansowej swojego fortepianu do szczęki,
aby poprawić percepcję dźwięku. Częściej słyszeliśmy o jego próbach dostrojenia -w
wibracjach podłogi, jego fortepianu, klawiszy itp. Ludwig van Beethoven zdał sobie sprawę,
że poprzez fizyczną materię swojego ciała – kości, tkanki, płyny i gazy – on sam był dosłownie
przewodnikiem dźwięku ! Ale czy mógł sobie wyobrazić, że jakieś 200 lat później naturalne
„przewodnictwo kostne” dźwięku w połączeniu z nowoczesną technologią zostanie
wykorzystane do wspomagania słyszenia, poprawy słyszenia, a ostatecznie do poprawy
zachowania i wydajności.
„Muzyczny geniusz Beethovena był czczony i badany. Intuicyjne wykorzystanie własnego

ciała do przewodzenia wibracji i dźwięku jest co najmniej fascynującą legendą, zwłaszcza
że naukowe badania przewodnictwa kostnego rozpoczęły się dopiero kilkadziesiąt lat
później, w 1827 roku Równie intrygujące są spekulacje, że być może stymulacja dźwiękowa,
jaką otrzymywał poprzez swoje ciało, wzmocniła nie tylko jego zdolność percepcji dźwięków,
ale także rozróżniania tonów, a być może nawet złagodziła dzwonienie i szumienie w uszach
oraz nadwrażliwość na niektóre dźwięki. doświadczył, gdy tracił słuch.
„Dźwięki przewodzone przez kości mogły nawet pomóc złagodzić część depresji,
desperacji, złości i niepokoju, które rzekomo odczuwał przez lata, gdy doświadczał
druzgocącej utraty relacji ze słyszalnym dźwiękiem. Być może przyczyniło się to również
do zwiększoną kreatywność, którą włożył w swoje kompozycje w późnym okresie swojej
kariery”.
PRZEWODNICTWO KOŚCI CZY TO…

PRZEWODZENIE CIAŁA?
Badania naukowe nad wykorzystaniem stymulacji przewodzonej przez kości do celów

interwencyjnych i dobrego samopoczucia są w początkowej fazie. Badania empiryczne,
rozpoczęte od solidnych badań dr Alfreda Tomatisa z połowy XX wieku i trwające do chwili
obecnej, poparte szeroko rozpowszechnionymi anegdotycznymi doniesieniami, potwierdzają stosowanie
220 C�J Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
wzmocniona stymulacja dźwiękiem przenoszonym przez kości i powietrze, ułatwiająca terapie
fizyczne, psychiczne i energetyczne w celu leczenia, wsparcia i poprawy funkcji.
Wiemy, że istnieje przewodnictwo kostne dźwięku, a jego rola została potwierdzona zarówno w
odniesieniu do aspektów słuchowych, jak i przedsionkowych ucha wewnętrznego wykrywającego
ruch. Badania wykazały, że wibracje i dźwięk przenoszone przez kość lub inną tkankę mogą
oddziaływać na ucho wewnętrzne – ślimak lub aparat przedsionkowy – pod warunkiem, że wibracje
mają wystarczającą amplitudę. W rzeczywistości ostatnie badania wykazały, że tkanka mózgowa i
płyn mózgowo-rdzeniowy są skutecznymi przewodnikami dźwięku i wibracji, a kości nie są potrzebne
do przewodzenia dźwięku! „2 1 • 22
Chociaż przewodzenie dźwięku w ciele fizycznym nadal określa się mianem przewodnictwa
kostnego , być może należy je nazwać przewodnictwem ciała .
W przeciwieństwie do wibracji lub dźwięku przenoszonych przez powietrze, a następnie przez

ucho środkowe w drodze do ucha wewnętrznego, przewodnictwo kostne wibracji/dźwięku umożliwia
dźwiękowi dotarcie do ucha wewnętrznego bez konieczności przechodzenia przez ucho środkowe.
I w przeciwieństwie do przewodnictwa powietrznego, które może bezpośrednio stymulować układ
przedsionkowy, pod warunkiem, że jest bardzo głośne (potencjalnie szkodliwe dla komórek
słuchowych ślimaka), dźwięk przenoszony przez kości może stymulować otolity układu
przedsionkowego (obszary czuciowe układu przedsionkowego, które dostrajają do stymulacji

grawitacyjnej) przy bezpiecznym i tolerowanym poziomie głośności. 23
Stwierdzono również, że przewodnictwo kostne przenosi szerszy zakres częstotliwości, od 10
herców aż do 100 kHz, czyli zakresu ultradźwiękowego, w porównaniu z zakresem słyszalnych
dźwięków przewodzonych w powietrzu od 20 do 20 000 herców.
Przewodnictwo kostne zachodzi naturalnie i przekazuje dźwięk/wibracje, które są zarówno wokół
nas, jak i w nas. Tomatis podkreślił, że naszym głównym źródłem dźwięku przenoszonego przez
kości jest nasz głos. Sugeruję, że nie tylko głos, ale także czynności jamy ustnej (takie jak jedzenie,
picie, mówienie, wokalizacja, ruchy ust i zgrzytanie zębami) zapewniają znaczną część stymulacji
przewodzonej przez kości, którą otrzymujemy.
Korzyści
Badania wykazały wartość dźwięku przewodzonego przez kości w aparatach słuchowych, zestawach
słuchawkowych audio, telefonach komórkowych, mikrofonach, a nawet w przypadku niektórych ćwiczeń i ćwiczeń fizycznych.
•
wyposażenie.
Dobrze ugruntowana zasada neuroplastyczności (zdolność ośrodkowego układu nerwowego do
zmian w odpowiedzi na stymulację) i wartość ustalenia

Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe ·' � 22 1
Skuteczne słuchanie (promowane przez Tomatisa) wskazuje na ogromną wartość w

wykorzystaniu przewodnictwa kostnego. Praktycy i klienci stosujący ulepszone
przewodnictwo kostne i powietrzne podczas wykonywania interwencji opartych na
dźwięku (za pomocą wysokiej jakości słuchawek z wbudowanym przetwornikiem do
fizycznego przekazywania dźwięku/wibracji do głowy) są zachwyceni wynikami.
Doświadczeni praktycy twierdzą, że włączenie przewodnictwa kostnego stosowanego
w połączeniu z przewodnictwem powietrznym pomaga szybciej wpływać na zmiany.
Niemniej jednak wciąż pozostaje wiele do nauczenia się, nie tylko na temat
przewodnictwa kostnego, ale także na temat mechanizmów leżących u podstaw stosowanej psycho
W mojej pracy, głównie z dziećmi mającymi problemy z odbieraniem i przetwarzaniem
bodźców zmysłowych, dźwięk/wibracje są integralnym elementem. Wdrażając
zindywidualizowany program interwencji opartej na muzyce, słuchanie wydaje się
przebiegać płynniej i łatwiej, gdy uwzględniona zostanie wzbogacona stymulacja
przewodnictwa kostnego. Dźwięk/wibracje przenoszone przez kości to bodziec
synergistyczny, integrujący funkcje przedsionkowe i ślimakowe ucha wewnętrznego,

ciała i głosu oraz jaźni wewnętrznej i zewnętrznej.
C Bonny Metoda obrazowania i muzyki z przewodnikiem,

lhePowerOfSound.com/GIM
RHYTH MIC ENTRAI NM ENT
Wykorzystanie rytmów zewnętrznych do zmiany głównych impulsów ciała (fal

mózgowych, tętna i oddechu) od dawna mnie fascynuje. Zawsze czułem, że zamierzone
użycie tempa jest głównym źródłem uzdrawiania dźwiękiem. Wzajemne powiązania
człowieka z rytmem były szeroko badane antropologicznie. Nie ma na planecie kultury,
teraz i przez tysiące lat, która nie wplata rytmu w każdy aspekt życia. Ale jaki jest wpływ
rytmów zewnętrznych na układ nerwowy?
Z przyjemnością donoszę o ciągłym udoskonalaniu rytmu i tempa w zastosowaniach

terapeutycznych.
Muzykoterapia neurologiczna/
rytmiczna stymulacja słuchowa Michael
Thaut jest stypendystą Fulbrighta, profesorem muzyki i neurologii na Uniwersytecie
Stanowym w Kolorado oraz doradcą Światowej Federacji Rehabilitacji Neurologicznej.
Jest także płodnym badaczem specjalizującym się w rytmice stymulacja słuchowa (RAS).
222 C�J Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
Według Thauta rytmiczna stymulacja słuchowa jest specyficzną techniką

ułatwiającą rehabilitację ruchów, które z natury są biologicznie rytmiczne.
Jednym z najważniejszych z tych rytmicznych ruchów jest chód.
Dlatego najbardziej znanym zastosowaniem RAS jest leczenie zaburzeń chodu
wynikających z udaru, choroby Parkinsona i urazów mózgu.
W Rytmie, muzyce i mózgu Thaut stwierdza:
Przesunięcie pojmowania muzyki w terapii z funkcji nośnika wartości społeczno-

kulturowych w procesie terapeutycznym na bodziec oddziałujący na
neurofizjologiczne podstawy poznania i funkcje sensomotoryczne, wyłoniła się
historyczna zmiana paradygmatu, napędzana poprzez dane naukowe oraz
wgląd w muzykę i funkcjonowanie mózgu. Możemy teraz postulować, że
muzyka może uzyskać dostęp do procesów kontrolnych w mózgu związanych
z kontrolą ruchu, uwagi, produkcji mowy, uczenia się i pamięci, co może
pomóc w przekwalifikowaniu się i odzyskaniu funkcji uszkodzonego lub chorego mózgu. 25
W tym celu Thaut opracował nową gałąź muzykoterapii zwaną muzykoterapią

neurologiczną (NMT). NMT definiuje się jako terapeutyczne zastosowanie muzyki
w przypadku dysfunkcji poznawczych, sensorycznych i motorycznych
spowodowanych chorobami neurologicznymi ludzkiego układu nerwowego. NMT
opiera się na neuronaukowym modelu percepcji i produkcji muzyki oraz wpływu
muzyki na zmiany funkcjonalne w niemuzycznych funkcjach mózgu i zachowaniu. 26
Uznane na arenie międzynarodowej badania Thauta skupiają się na
funkcjonowaniu mózgu w muzyce, zwłaszcza na przetwarzaniu informacji
czasowych w mózgu związanym z rytmiką i biomedycznym zastosowaniu muzyki
do neurologicznej rehabilitacji funkcji poznawczych i motorycznych. Jeśli chodzi o
zrozumienie najnowocześniejszych badań nad porywaniem, praca Michaela
Thauta i Laboratorium Badań NeuroRehabilitacyjnych jest obowiązkowa.
Laboratorium badawcze NeuroRehabilitacji Schowane w

odległym zakątku Uniwersytetu Stanowego Kolorado to laboratorium badań
klinicznych. Laboratorium Badań NeuroRehabilitacji (NRRL) dąży do ustalenia
najskuteczniejszych metod terapeutycznych dla osób, które doznały uszkodzenia
układu nerwowego. Bada także zmiany w mózgu, które pojawiają się po takich
uszkodzeniach, aby lepiej zrozumieć proces zdrowienia. W NRRL pracuje zespół
naukowców zajmujących się rehabilitacją i trenerów terapii, przy wsparciu innych
pracowników służby zdrowia. W 2009 roku, we współpracy z Thaut,
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe ( , 223
NRRL zakończyło trzecią fazę pilotażowego badania rytmicznej stymulacji słuchowej

dla osób, które przeżyły udar.
Podczas opracowywania ulepszonych metodologii rehabilitacji po udarze w celu
przywrócenia sprawności ruchowej, RAS jest jedną z głównych terapii badanych przez
NRRL. Wiele badań potwierdza zastosowanie rytmicznego modelu rehabilitacyjnego
treningu ruchowego w celu poprawy koordynacji i kontroli ruchu. Badania kliniczne
nad RAS wykazują skuteczność rytmicznego wyznaczania czasu, powodując znaczną
poprawę funkcji chodzenia u pacjentów z chorobą Parkinsona i osób po udarze.
Według modelu RAS rytm działa jako wskazówka stabilizująca i poprawiająca

organizację ruchu. W tym paradygmacie uczestnik otrzymuje sygnał od stabilnego
bodźca słuchowego przypominającego metronom, aby dotarł od jednego celu do
drugiego, co powoduje ruch naśladujący zasięg funkcjonalny. Badania z
zastosowaniem terapii RAS wykazują również znaczne zmniejszenie zmienności czasu
i trajektorii dotarcia u osób, które przebyły udar. W porównaniu do ruchów
wykonywanych we własnym tempie, RAS ogranicza przypadki przyspieszania i
27
zwalniania podczas osiągania ruchów, co skutkuje płynniejszymi ruchami.
Interwencja rytmiczna (REI)

„Rytm słuchowy ma długą historię wpływania na funkcje neurologiczne, a
najwcześniejsze zastosowania udokumentowano dziesiątki tysięcy lat temu.”28 Jako
etnomuzykolog i perkusista Jeff Strong jest zafascynowany podobieństwem technik w
odmiennych kulturach . Od 1982 roku poświęcił swoje życie zrozumieniu, w jaki
sposób wyłoniły się te same podstawowe podejścia terapeutyczne, podczas gdy
wiele innych aspektów izolowanych społeczeństw znacznie się od siebie różniło.
Niezwykła ciekawość i oddane badania doprowadziły do stworzenia klinicznego

zastosowania rytmu słuchowego, zaprojektowanego specjalnie w celu stymulacji i
synchronizacji mózgu. Strong i partnerka Beth Kaplan stworzyły Rhythmic Entrainment
Intervention (REI), rytmiczną terapię dźwiękiem przeznaczoną dla dzieci i dorosłych
z wyzwaniami neurorozwojowymi. Podczas gdy inne terapie dźwiękiem wykorzystują
częstotliwość modulowaną (np. Tomatisa), częstotliwości dudnień różnicowych lub
muzykę klasyczną, REI wykorzystuje specyficzne techniki rytmiczne, aby ułatwić
złagodzenie wielu objawów związanych z problemami neurorozwojowymi. Niezależnie
od tego, czy jest to autyzm, ADD/ADHD, trudności w uczeniu się i inne, Strong
twierdzi, że na świadomość, funkcje poznawcze i zachowanie można wpłynąć, stosując
dwie specyficzne techniki rytmiczne: powtarzający się puls i złożone struktury
rytmiczne.
224 Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
Specjaliści terapeuci pracujący z problemami neurorozwojowymi wykorzystują REI.

Terapeuci zajęciowi i logopedzi, a także rodzice dzieci ze specjalnymi potrzebami twierdzą, że
słuchanie niestandardowych płyt CD REI zapewnia poprawę w stopniu niespotykanym
wcześniej.
„Kiedy opracowywałem REI, moim pierwszym krokiem było zidentyfikowanie podstawowych
mechanizmów tradycyjnych technik rytmicznych” Silny wyjaśnia. „Okazuje się, że mechanizmy
te są proste, potężne i łatwe do zrozumienia. Po pierwsze, bodziec słuchowy może
bezpośrednio wpływać na ludzką świadomość”. Strong określa tę koncepcję jako sterowanie
słuchowe, w którym aktywność fal mózgowych słuchacza będzie zsynchronizowana z pulsacją
lub rytmem słuchowym (pod warunkiem, że zostaną spełnione pewne warunki). „Tradycyjni
praktycy stosowaliby rytm czterech uderzeń na sekundę, co z kolei ułatwiałoby odpowiadającą
pulsację czterech uderzeń na sekundę w mózgu słuchacza, co skutkowałoby obustronną
synchronizacją neurologiczną i przejściem świadomości do theta, medita - stan aktywny. Dzięki
REI podwajamy tempo, aby zsynchronizować mózg słuchacza w zrelaksowany stan
neurologiczny zwany alfa. Jest to stan świadomości, w którym zoptymalizowane jest
przetwarzanie sensoryczne.
Oprócz porywania fal mózgowych alfa Strong odkrył, że inny podstawowy mechanizm
stosowany w tradycyjnych technikach rytmu terapeutycznego polega na wykorzystaniu
złożonych rytmów do aktywacji mózgu. Twierdzi, że złożony rytm słuchowy stymuluje siatkowy
układ aktywacyjny – część mózgu kontrolującą bodźce zmysłowe. Stosowanie złożonego rytmu
w celu aktywacji mózgu to jeden poziom stymulacji; jednakże liczne badania badawcze
zapewniły Strongowi i jego zespołowi świadomość, że być może ważniejszy od złożoności jest
to, że każdy rytm „wywołuje inną reakcję”. Rozumiejąc, że tradycyjni praktycy rytmu (tj.
szamani) wykonują rytmy na żywo dla każdej osoby i dostosowują swoje rytmy w oparciu o
reakcje, które zaobserwowali u swojego pacjenta, Strong skupił się na tym, jak zapewnić
rytmiczną stymulację za pomocą płyt CD. Zespół REI odkrył, że chociaż za pomocą formuł
rytmicznych stworzyli uniwersalne efekty uspokajające, określone rytmy różniły się od
silny wpływ na każdego słuchacza. W tym piśmie udokumentowali ponad sześćset rytmów,
które wydają się odpowiadać objawom i kombinacjom objawów. REI wierzy, że niezwykle
ważne jest stosowanie właściwych rytmów dla każdej osoby, aby zapewnić jej jak największe
pozytywne korzyści.
Badania J!d REI i dalsze informacje można znaleźć na

stronie: lhePowerOfSound.com/Stronglnstitute
T'
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe � 225
ReSet
ReSet, program słuchowy oparty na tempie, jest sposobem na mostkowanie dźwięku. aby
wspierać skuteczne przejścia i skuteczne zaangażowanie. Psychoakustycznie zmodyfikowana
muzyka klasyczna i cisza są sekwencjonowane w trwających od 10 do 20 minut ścieżkach
dźwiękowych, których zadaniem jest spowolnienie, uspokojenie lub aktywacja słuchacza,
pomagając mu przejść z jednego stanu lub czynności do drugiego.
ReSet różni się od wspomnianych wcześniej programów słuchowych pod dwoma
względami. Po pierwsze, znajduje się on na pośrednich etapach badań i rozwoju, z
próbnym użyciem przez osoby w każdym wieku, które normalnie funkcjonują, oraz
dzieci i dorosłych z szeregiem problemów sensorycznych, fizycznych, komunikacyjnych
i behawioralnych. Po drugie, ReSet to program, który wymyśliłem i opracowałem
wspólnie z terapeutką zajęciową i praktykiem dźwięku Sheilą Smith Allen, MA, OT.
Zdrowe przejścia: możliwość dostrojenia, resetowania w razie potrzeby i zaangażowania …
Celem ReSet jest przejście. Przejście oznacza zmianę, przesunięcie, przejście z jednego
stanu lub działania do drugiego. Przejścia są częścią życia, począwszy od niezliczonych
zmian, które składają się na codzienne życie, aż po główne przejścia, jakie stwarza
podróż życia. Przejście jest umiejętnością życiową. Dla niektórych ta umiejętność
przychodzi naturalnie i przechodzenie z jednej czynności do drugiej w ciągu dnia zwykle
odbywa się ze względną łatwością. Ci ludzie są w stanie dostroić się, zresetować w
razie potrzeby i zaangażować się. Dla innych zmiana stanowi duże wyzwanie i
negatywnie wpływa na codzienne doświadczenia. W przypadku tych osób czas spędzony
na próbach „wejścia w rytm” zakłóca skupioną intencję, interakcję i adaptację.
Wyzwania związane z przejściem mogą być produktem ubocznym prowadzenia
szybkiego, nadmiernie stymulującego i stresującego stylu życia lub problemy przejściowe
mogą być związane z możliwymi do zidentyfikowania schorzeniami, takimi jak
zaburzenia przetwarzania sensorycznego, autyzm, stany lękowe, ADD/ADHD, PTSD, zaburzenia snu
Do wrażeń słuchowych ReSet stosuje się kilka ustalonych technik psychoakustycznych,
w tym:
• Zasada iso, w której tempo spotyka osobę w zakresie jej tętna lub oddechu i
powoli doprowadza ją do pożądanego tętna ciała sprzyjającego określonym
czynnościom. • Porywanie dotyczy
prędkości/tempa muzyki w czasie (tempo), która stopniowo i płynnie zwalnia lub
przyspiesza. • Związek pomiędzy dźwiękiem i ciszą ma charakter
kliniczny
zbadane. Udowodniono, że muzyka z przerywnikami „och, cisza” jest

najskuteczniejsza w pogłębianiu
relaksu. • Stabilność i przewidywalność rytmu niezbędna do biernego słyszenia
i stanów przyzwyczajenia słuchowego.
• Różnice w złożoności melodycznej i gęstości orkiestrowej są wykorzystywane
do wspierania stanów słuchowych, czyli aktywnego słuchania.
Testy kliniczne przeprowadzone przez ReSet b�g� lato 2010. Wyniki i dalsze
informacje są publikowane w Internecie pod adresem 1!::1. lhePowerOfSound.com/
ReSet. Próbkę ReSet można znaleźć na płycie CD dołączonej do tej książki (0 Ścieżka 13).
Pliki do pobrania można także znaleźć na stronach Reset-Tempo.com i EssentialSoundSeries
.z.
MUZYKOTERAPIA MÓZGU
Rosyjska psychiatra z Nowego Jorku mierzy fale mózgowe i wysyła je e-mailem do

swojego starego profesora w Moskwie, gdzie są one poddawane „kompilatorowi
dźwięków mózgowych”. Tworzone są dwie kompozycje (relaksacyjna i energetyzująca),
które cyfrowo wysyłane są z powrotem do Nowego Jorku. Za około 500 dolarów masz
teraz płytę CD z muzycznymi odpowiednikami twojego unikalnego wzorca fal mózgowych.
Doktor Yakov Losifovich Levin, wysoko ceniony profesor medycyny i dyrektor
Centrum Zaburzeń Snu w rosyjskim Ministerstwie Zdrowia, stworzył kompilator
dźwięku mózgu, który przekształca szesnastokanałowe ślady EEG29 w muzykę.
Wyposażony w osiemnaście różnych logarytmów transformacji i zdolny do
tworzenia zmian tempa, zmiany głośności w każdym kanale, transpozycji muzyki
w każdym kanale do różnych oktaw, zmiany parametrów muzycznych (na przykład
legato lub staccato), dodawania akordów durowych i molowych oraz analizując
wzorce nut w każdym kanale, kompilator dźwięków mózgowych brzmi jak kolejny
syntezator sekwencyjny. To, co czyni go wyjątkowym, to fakt, że źródłem dźwięku
i sekwencją są wzorce fal mózgowych zarejestrowane przez BEG. Po co zadawać
sobie tyle trudu, żeby stworzyć kompozycję muzyczną? Najwyraźniej do
niefarmakologicznego leczenia bezsenności, lęku (tj. zespołu lęku napadowego,
fobii społecznej, uogólnionego zaburzenia lękowego lub zespołu stresu
pourazowego), depresji, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej lub migreny i napięciow
Według Levina: „Aby wykazać skuteczność i bezpieczeństwo metody „Muzyka
o mózgu” oraz spełnić wymagania, przeprowadziliśmy badanie z podwójnie ślepą
próbą z placebo. Zastosowaliśmy metodę „Muzyka o mózgu” u różnych
pacjentów jako placebo.Wyniki tego badania potwierdziły wysoką skuteczność
Zaawansowane narzędzia dźwiękowe i techniki <,1 227
skuteczność metody i wykazała, że jest ona również całkowicie bezpieczna, gdyż

nie stwierdzono żadnych objawów ubocznych ani powikłań.” Metoda Muzyka
Mózgu została oficjalnie uznana i nagrodzona certyfikatem Ministerstwa Zdrowia
Federacji Rosyjskiej .30 Galin a Mindlin, 31-letnia
mieszkanka Nowego Jorku, weteranka psychiatrii z ponad dwudziestoletnim
doświadczeniem, dyplom lekarza i dwa stopnie doktora (neurofizjologia i
neuropsychologia) jest głównym zwolennikiem BMT w Ameryce. po przybyciu do
jej gabinetu przeprowadzana jest krótka ocena. Mindlin wykorzystuje kierowane
obrazy, aby wprowadzić pacjenta w stan relaksu, a następnie wykonuje zapis
EEG. Staje się to materiałem źródłowym wysyłanym do Moskwy. W ciągu trzech
tygodni pacjentom wysyłana jest płyta CD w oparciu o ich unikalne kombinacje fal
mózgowych.
Wyjątkowa, jedyna w swoim rodzaju muzyka, która rezonuje i porywa mózg?
BMT przedstawia słuchowe lustrzane odbicie fal mózgowych. To działa, ale nikt
nie wie jak i dlaczego. Oto najlepsze ujęcie Levina: „Główną ideą tej metody jest
zmiana aktualnego stanu funkcjonalnego mózgu poprzez słuchanie muzyki, która
została nagrana po przekształceniu fal mózgowych pacjenta w ścieżki dźwiękowe
za pomocą specjalnie zaprojektowanego oprogramowania komputerowego”.
Zdaniem Mindlina: „Muzykoterapia mózgu jest formą neurofeedbacku opartą
na zmiennym stosunku rytmów szybkich i wolnych. Przewaga wolnych rytmów u
danej osoby odpowiada relaksującemu, kojącemu nastawieniu. Podobnie jak nasz
mózg jest w stanie rozpoznać znajomy dźwięk, taki jak twój własny głos, jest w
stanie rozpoznać głęboko osadzony dźwięk własnych fal mózgowych.”32 B
lhePowerOfSound.com/BrainMusiclherapy
CENTRUM BADAŃ EUROAKUSTYCZNYCH
Dr Jeffrey Thompson, DC, BFA, eksperymentuje naukowo z dźwiękiem od 1980

roku. Zaczął od swojego Holistycznego Centrum Zdrowia w Wirginii, które rozrosło
się do największego tego typu ośrodka w Wirginii. Jego eksperymenty polegały
na wykorzystaniu dokładnych częstotliwości dźwięku do chiropraktycznej
regulacji kręgosłupa i czaszki, stymulacji i normalizacji funkcji narządów oraz
zrównoważenia meridianów akupunktury. Opracował bardzo delikatną i skuteczną
metodę dokonywania zmian i nadal ją stosuje – zarówno na ludziach, jak i na
koniach!
Obecnie pod płaszczykiem Centrum Badań Neuroakustycznych m.in.
Thompson jest praktykującym klinicystą, twórcą metody Bio-Tuning Behavioural
Terapia Psychoakustyczna, producent i muzyk ponad dziewięćdziesięciu programów

audio, konsultant firm z listy Fortune 500, twórca urządzeń wibroakustycznych i płodny
badacz dźwięku. Zawsze prowokuje do myślenia i jest nowatorskim facetem, och, dźwięk.
Odszukałem go w listopadzie 2009 roku. Rozmawialiśmy o jego zastosowaniach w muzyce i
dźwięku w hospicjach, w sporcie, przy stresie bojowym i zespole stresu pourazowego
(PTSD). Zapraszamy do wzięcia udziału w prowokującym do myślenia wywiadzie online.
t�? �
lhePowerOfSound.com/Jeffreylhopson
SON IC N EUROTECHNOLOGI ES (SNTs) TOMATIS,

BI CZĘSTOTLIWOŚCI NAURALNE I WIBROAKUSTYKA
Jak dokładnie omówiono w rozdziale 15, SNT to techniki przetwarzania dźwięku znane z
rezonansowych efektów neurologicznych. Obecnie istnieją trzy główne technologie
definiujące tę dziedzinę: częstotliwości dudnień różnicowych (BBF), filtracja i bramkowanie
(F/G) oraz wibroakustyka. Łączy ich tylko kilka rzeczy
•
Wspólnie:
• Wszystkie techniki wykorzystują muzykę

lub dźwięk. • Wszystkie techniki wykorzystują zasady psychoakustyczne, czyli rezonans i
•
porywanie.
W odniesieniu do BBF i F/G:
• Preferowana jest aplikacja na słuchawkach.

• Przetwarzanie dźwięku odbywa się na ścieżce dźwiękowej (muzyka, natura lub
biały szum). Zwykle wiąże się to z dodawaniem lub odejmowaniem elementów
dźwięku do lub z oryginalnych nagrań. Technika BBF dodaje przestrojone pary o
częstotliwości; F/G odejmuje duże widma dźwięku, a następnie stopniowo dodaje
je z powrotem.
• Obydwa podejścia do dźwięku, BBF i F/G, mają bardzo różne pochodzenie; mają
różne cele i nie są używane w tandemie. Poniższe informacje, skierowane do
edukatorów i pracowników służby zdrowia, odnoszą się do materiału zawartego w
rozdziale 15.
W celu uzyskania dalszych informacji:
• Częstotliwości dudnień różnicowych: patrz strona 182 w rozdziale 15. •

Tomatis: patrz strona 48 w rozdziale 5 i strona 173 w rozdziale 15.
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe ��J 229
MODELE KLINICZNE WYKORZYSTANIA DWORKA DŹWIĘKU
Przygotowałem listę klinik, które są przykładem tego, jak pracownicy służby zdrowia
i pedagodzy włączają pracę dźwiękową do terapeutycznych technik dźwiękowych
lub budują całe praktyki wokół nich. W każdym przypadku dźwięk zajmuje inne
ustawienie w ramach standardowego protokołu.
ro s. Bezpośrednie linki do modeli klinicznych można znaleźć na stronie

lhePowerOfSound.com/ClinicaiModels.
Prezentacje online dają merytoryczny obraz fGr większy niż przestrzeń

w tym rozdziale pozwala.
• Bancroft Center oh Chinese Medicine (akutonika) • Brain

Music Therapy Center (muzykoterapia mózgu) • Cleveland
Clinic Arts & Medicine Institute (sztuka i opieka zdrowotna) • Cymaterapia •
Cymaterapia koni
• Davis Center for Hearing,
Speech, and Learning (audiologia) • Obrazowanie i muzyka z
przewodnikiem • Lek. Mitch
Gaynor (onkologia) • Narodowa
Akademia Rozwoju Dziecka (neurorozwój) • Nowe Wizje (rozwój układu
nerwowego/kwestie karmienia) • Dr Fred Schwartz
(znieczulenie) • Terapeutyka
pediatryczna (neurorozwój dzieci) • Centrum Umiejętności
komunikacyjne i uczenia się (stymulacja dźwiękiem) • Instytut Muzyki i
Funkcji Neurologicznych (muzykoterapia) • Centrum Muzyki i Medycyny im.
Louisa Armstronga (muzykoterapia) • Centrum Słuchania, Komunikowania się i
Uczenia się Swaina
(stymulacja dźwiękowa)
Obiekty instytucjonalne i praca z dźwiękiem
Oprócz zastosowań w klinikach i gabinetach indywidualnych, praca z dźwiękiem

została również włączona do obiektów instytucjonalnych. Od porodu po hospicjum, od
stomatologii po chirurgię, od psychoterapii po leczenie choroby Alzheimera – praca z
dźwiękiem była niezwykle skuteczna. Na stronie wybrałem kilka badań naukowych,
które mają pokazać, w jaki sposób jest ona wykorzystywana.
1TP na lhePowerOfSound.com/lnstitutionaiVenues
230 Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i zastosowaniach
GDZIE UDAĆ SIĘ NA BADANIA?
Obecnie istnieje wiele badań nad wpływem muzyki i dźwięku, wynikających z

ulepszonych technik pomiarowych. W 2000 r. nie podjęto wspólnych,
skoordynowanych wysiłków; w 2010 roku neuronauka muzyczna stała się
podstawą łączącą muzykę i terapie dźwiękiem. (Patrz rozdział 8, Neuronauka i
muzyka.) Jak wiemy, uwielbienie muzyki jest zjawiskiem globalnym o głębokich
korzeniach. Wykorzystanie muzyki w sposób dostosowany do konkretnego
zastosowania to bonus naprawdę doceniany przez każdego.
W związku z tym amerykańskie i europejskie media często donoszą o badaniach
dotyczących muzyki i dźwięku. Organizacje podane na stronie internetowej to próbka
organizacji zajmujących się bardziej szczegółowymi badaniami muzycznymi. Wiele z nich
organizuje konferencje i koordynuje badania wśród swoich członków. Miejmy nadzieję,
że w niedalekiej przyszłości koordynacja badań nie będzie odbywać się tylko w ramach
jednej organizacji, ale także wewnątrz
organizacji. t=l Bezpośrednie linki i dalsze informacje na temat zasobów badawczych

można znaleźć na stronie: lhePowerOfSound.com/WhereResearch.
WNIOSEK
Praca dźwiękowa to różnorodna dziedzina, która cały czas się rozwija. Tak
wielu profesjonalistów – czy to melomanów, czy byłych muzyków – widzi sens
włączania muzyki i dźwięku do swoich zawodowych przedsięwzięć. Znany
scenariusz wygląda następująco: odbieram telefon od lekarza z Pensylwanii.
Opowiada mi, że jego żona wkrótce rodzi po raz pierwszy i chce wiedzieć, jaka
muzyka byłaby odpowiednia, aby obniżyć jej poziom stresu. W dalszej rozmowie
wyjaśnia, że jako nastolatek grał na trąbce, ale porzucił ją, gdy poszedł na studia
medyczne. Zawsze jednak wiedział, że muzyka ma szczególny wpływ. Na tym
etapie swojej kariery jest zbyt zajęty, aby grać na instrumencie, ale nigdy nie
zapomniał, co początkowo przyciągnęło go do muzyki; uwielbiał to uczucie
przebywania w tym wirze dźwięków i harmonii.
Flash do przodu o rok. Ten sam lekarz jest obecnie ojcem bliźniaków, wziął
udział w konferencji zawodowej międzynarodowego stowarzyszenia lekarzy
zajmującego się badaniami klinicznymi muzyki w medycynie i włączył swój szpital
do projektu badawczego dotyczącego muzyki w środowisku chirurgicznym.
Trzy lata później lekarz ubiega się o stypendium w Narodowym Instytucie
Zdrowia. W swoim szpitalu powołał stały komitet
Zaawansowane narzędzia i techniki dźwiękowe C�J 231
dodawać muzykę do otoczenia na wiele sposobów. W wolnym czasie ponownie gra na

trąbce.
KTO WYPUŚCIŁ PSY?
Chciałbym zakończyć ten rozdział inspirującą, podnoszącą na duchu historią opisaną

przez Melindę Beck dla dziennika „The Wall Street” – ze wszystkich miejsc! Nosi tytuł
Klucz do odblokowania wspomnień.33
David Ramsey, muzykoterapeuta i psycholog, dwa razy w tygodniu organizuje w Beth
Abraham (szpital) sesje, podczas których małe grupy pacjentów mogą śpiewać i tańczyć do
znanych piosenek, takich jak „Under the Boardwalk” i „Swing Low, Sweet Chariot”. Pan
Ramsey czasami przestaje śpiewać i pozwala mieszkańcom samodzielnie wypełnić luki.

Kiedy to robią, mówi, „ćwiczą swoje funkcje poznawcze – tak jak ćwiczą podczas
fizjoterapii”. A nieznane piosenki szybko stają się znajome, co jest kolejnym sygnałem, że
nawet pacjenci z zaawansowaną chorobą Alzheimera tworzą nowe wspomnienia. „Jeden z
naszych terapeutów grał: «Kto wypuścił psy?» Wiem , że nigdy tego nie słyszeli, ale stał się
hymnem” – mówi.
ROZDZIAŁ 18
ANATOMIA
PSYC HOACOUSTIC
REALIZACJA MUS IC C
Jako producent muzyczny opracowałem kilka technik psychoakustycznych, które mogą

zainteresować producentów i muzyków, którzy chcą rozszerzyć swoją działalność na
ścieżki dźwiękowe przeznaczone do konkretnych zastosowań. Ponieważ nikt nie rodzi
się „producentem psychoakustycznym”, chciałbym podzielić się z wami moją historią.
Ta krótka historia wyznacza kontekst tego, czego się nauczyłem i pomaga wyjaśnić,
dlaczego uważam, że instruowanie muzyków i pracowników służby zdrowia w zakresie
stosowania psychoakustyki ma kluczowe znaczenie dla rozwoju tej dziedziny.
�A 1986, porzuciłem komponowanie komercyjne. W tym czasie mieszkałem w
„Hollywood” i zdobyłem doświadczenie w produkcji radiowej, estradowej, korporacyjnej i
muzycznej na żywo. Stopniowo przechodziłem na kolejny poziom – komponowanie
:,__�� programów telewizyjnych i filmowych. Jednak w tym dążeniu było coś osobiście
niestosownego; Nie miałem nawet telewizora! Nie mogłem tolerować wszechobecnej
przemocy, bezmyślności i komercjalizacji programów telewizyjnych. Ja jednak goniłem za
pieniędzmi i prestiżem gatunku. Chociaż moim celem było komponowanie do filmów,
komponowanie do telewizji było częścią logicznego postępu. Niezależnie od tego, czy
chodziło o kompozycję telewizyjną, czy o filmową, byłem świadkiem intensywnego
pośpiechu i czekania, spóźnień i przekroczenia budżetu, które nękają hollywoodzkich
kompozytorów. Po prostu nie pasowało mi to.
W tym czasie moja droga skrzyżowała się z Louise L. Hay, doradcą w Science of
Mind. Jest założycielką i właścicielką Hay House, największej na świecie
232
Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej� ) 233
est wydawca książek, filmów i programów audio poświęconych samopomocy i potencjałowi ludzkiemu.
Napisała ponad osiemnaście książek, w tym bestsellerową książkę „ Możesz uzdrowić swoje życie”, która
powstała na podstawie małej broszury zatytułowanej „ Psychiczne przyczyny chorób fizycznych”. Wierząca
w moc afirmacji umożliwiającą przeprogramowanie umysłu oraz w proste użycie afirmacji, czyli miłość i
przebaczenie, była dostępna na prywatne sesje w swoim mieszkaniu w Santa Monica. Wraz ze wzrostem
zapotrzebowania zaczęła także wydawać kasety audio ze swoimi medytacjami i afirmacjami.
Spodobało nam się na spotkaniu i postanowiliśmy nawiązać współpracę. W latach 1986-1989
wyprodukowałem z Hayem trzy albumy. W tym czasie obserwowałem jej pracę z dużymi zgromadzeniami
ludzi cierpiących na nową epidemię – AIDS. Obserwowałem grupy skandujące i śpiewające z
najgłębszej części ich psychiki. Wiele afirmacji pochodziło z albumów, które stworzyliśmy z Hay. Po tych
doświadczeniach zaszła we mnie poważna zmiana. Jako muzyk widziałem i słyszałem różnicę między
muzyką pisaną dla rozrywki a muzyką
napisany dla uzdrowienia. Potem już nigdy nie mogłem wrócić do gonienia za scenariuszami telewizyjnymi.
W 1991 roku umieściłem w magazynie branżowym ogłoszenie o albumie zawierającym materiał, który
napisałem z Hayem. 1 Redaktor magazynu zapytał, czy byłbym zainteresowany
napisaniem artykułu na temat muzyki uzdrawiającej. odmówiłem. Zapytany dlaczego, wyjaśniłem, że tak
naprawdę nie wiem, co robię. „Wymyślałam to” kierując się instynktem i intuicją. Z pewnością nie byłby
to wiarygodny artykuł! Redaktor był jednak zaintrygowany. Zadzwonił po miesiącu i zapytał, czy jestem
gotowy do pisania. Po raz kolejny go odrzuciłem. W tym momencie stał się natarczywy. W następnym
miesiącu zadzwonił ponownie, tym razem proponując przysłanie książki, którą miał nadzieję, że
przeczytam. Może wtedy zacząłbym pisać.
Na zawsze będę wdzięczny za upór, redaktorze Jeffreyu Isbrandtsenie, ponieważ dzięki przesłanej
przez niego książce zapoznałem się z pJyc'hoacoustics, terminem i dziedziną, o której istnieniu nie miałem
pojęcia. Uzdrawiające siły muzyczne autorstwa Randalla McClellana, Ph.D. to przełomowe dzieło, które do
dziś gorąco polecam (patrz
, bibliografia).
Głęboko zainspirowany i zaintrygowany tym, co przeczytałem, napisałem artykuł, który wzbudził
nienasycony apetyt na poznawanie psychoakustyki do tego stopnia, że w ciągu następnych czterech lat
opublikowałem kolejne dwadzieścia cztery artykuły w New Age Retailer .
Mój felieton nosił tytuł „Wibracje współczujące: muzyka i dźwięk w sztukach uzdrawiania” i dano mi
wolną rękę, abym mógł zbadać tę poszerzającą się dziedzinę, jaką jest psychoakustyka.
Przeprowadziłem wywiady ze wszystkimi czołowymi dźwiękowcami psychoakustycznymi

234 (�) Przewodnik po technikach i zastosowaniach dźwiękowych
Mógłbym znaleźć. Mój plan był jasny: „Jestem kompozytorem szukającym głębszego
znaczenia w nutach. Pozwól, że zadam każde odpowiednie pytanie, jakie przyjdzie mi
do głowy, a w zamian będę mógł opublikować Twoje pomysły”. Zadziałało! Tak
rozpoczęła się moja edukacja w zakresie psychoakustyki. Nie było innego miejsca
do nauki niż u różnych osób zajmujących się pracą z dźwiękiem.
Jedną z najciekawszych rzeczy, jakie odkryłem, było to, że większość tych ludzi
pracowała w swoich oddzielnych laboratoriach dźwięku, całkowicie oddani i
całkowicie odizolowani. Większość nie wiedziała o swojej pracy, a wielu nieufnie
podchodziło do dzielenia się nimi. Uważano mnie za bezpiecznego, ponieważ nie
miałem terenu do ochrony: nie byłem zwolennikiem tonowania głosu ani
nawracaczem częstotliwości binauralnych. Wtedy nawet nie wiedziałem, kim był
Alfred Tomatis. Wielu uważało, że ich sposób jest najlepszy. Ale najwyraźniej byłem
chętny i niewinny. Prawie każdy praktykujący, którego odwiedziłem, przyjął mnie z
otwartym sercem i został nauczycielem. Rezultatem tych lat podróży i inspirujących
dyskusji była moja pierwsza książka, Sonic Alchemy (patrz bibliografia).
Ze względu na dużą ilość czasu potrzebnego na transkrypcję i redagowanie
szczegółowych rozmów, miałem okazję naprawdę rozważyć słowa i pomysły moich
nowych nauczycieli. W miarę jak przeprowadzałem coraz więcej wywiadów,
zacząłem dostrzegać zarówno podobieństwa, jak i różnice w podejściu tych
praktyków. Moje teorie zaczęły kiełkować dzięki synergii ich połączonych myśli.
Stanąłem na ich ramionach, a teraz czerpię z tego, czego się nauczyłem i
udostępniam to publicznie. Mam nadzieję pomóc w rozwoju dziedziny psychoakustyki
• • •
ttcs do tts następnej generacji.
Podczas mojej pracy w magazynie wyszła na jaw dodatkowa korzyść. Ponieważ
pisałem o psychoakustyce, wszystkie produkty tej orientacji, które nadesłano do
recenzji magazynu, zostały mi przesłane. W związku z tym miałem również okazję
przyjrzeć się wszystkiemu, co pojawiało się na rynku. Nieświadomie stałem się
autorytetem w dziedzinie komercyjnych produktów psychoakustycznych. Znalazłem
mnóstwo dobrych intencji i technologii, a w większości bardzo słabą sztukę.
Estetyczna strona muzyki i produkcji wydawała się mieć dla twórców niski priorytet,
głównie dlatego, że dość trudno jest być zarówno naukowym czarodziejem, jak i
genialnym muzykiem. Większość pracowała przy skromnym budżecie i szlachetnie
starała się dotrzeć do konsumentów.
Co zatem zmieniło się od 1991 roku? Miło mi poinformować, że na rynku
pojawiają się nowe generacje produktów psychoakustycznych. Im więcej informacji
staje się dostępnych – a w ciągu ostatniej dekady opublikowano wiele książek –
tym mądrzejsi stają się muzycy. W miarę jak rynek zaczyna akceptować
psychoakustykę jako gatunek (dystrybutorzy nazywają ją muzyką terapeutyczną
The. Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej (,I 235
i dźwięk, narzędzia dźwiękowe i psychoakustyka), coraz więcej muzyków stwierdza,

że mogą sobie pozwolić na przeniesienie swoich wysiłków na tę arenę. Ostatecznym
rezultatem jest mariaż sztuki i nauki, postęp w psychoakustycznym udoskonaleniu
muzyki oraz wyrafinowanie w produkcji i prezentacji. To są cele, które popieram.
Przewiduję, że wkrótce pojawią się dostępne bez recepty produkty dźwiękowe i
receptowe terapie dźwiękowe. W miarę jak programy staną się skuteczniejsze i
przyjemniejsze w użyciu, na rynku pojawi się koncepcja produktów muzycznych
dostosowanych do konkretnych zastosowań. Powinno to doprowadzić do masowej
dystrybucji i większego wykorzystania. Szeroka akceptacja społeczna i wykorzystanie
muzyki i narzędzi dźwiękowych wspiera dziedzinę pracy z dźwiękiem jako prawdziwej
metody terapeutycznej i poprawiającej jakość życia.
Idąc tym tokiem myślenia… im lepiej brzmią, jaśniej wyjaśnione i lepiej

udokumentowane i zbadane stają się programy psychoakustyczne, tym większa
będzie ich akceptacja. Pomijając neurotechnologie dźwiękowe, to „dźwięk”
programów zrobi różnicę. Jeśli coś źle smakuje, ludzie nie wkładają tego do ust. To
samo z uszami. Zadaniem muzyków i producentów jest stworzenie ścieżek
dźwiękowych wykorzystujących technologię, ale jednocześnie na tyle wspaniałych,
aby gwarantować wielokrotne słuchanie. W tym przekonaniu o konieczności łączenia
sztuki wysokiej z merytoryczną nauką dzielę się tym, czego dowiedziałem się o
produkcji muzyki psychoakustycznej.
CO SIĘ DZIEJE NA TYM NAGRANIU?
Załączona płyta CD Music for The Power of Sound zawiera utwory wykonane przez The
Arcangelos Chamber Ensemble. Utwory od 1 do 12 z serii Sound Health zostały
wyprodukowane w latach 1996-2000. Bardzo doceniam wielokrotnie nagradzanych i
cierpliwych muzyków Arcangelos, którzy służyli jako „warsztat”, z którego wywodzi się
wiele technik psychoakustycznych. Dodatkowy trzynastominutowy utwór (nr 1 3) został
wyprodukowany w latach 2003–2005 i pochodzi z serii The Essential Sound. Cztery
kompozycje zawarte w utworze 13 zostały wykonane przez Apollo Chamber Ensemble
z udziałem pianistki Lisy Spector.
Układ ten został zaprojektowany dla ReSet, serii terapeutycznej poświęconej
porywaniu opartemu na tempie w celu ułatwienia przejść (patrz strona 225).
Zakładam, że na tym etapie książki masz solidną wiedzę na temat kamieni
węgielnych produkcji muzyki psychoakustycznej: rezonansu, porywania, identyfikacji
wzorców i neurotechnologii dźwiękowych. Jeżeli nie, prosimy o zapoznanie się z
odpowiednimi rozdziałami. Konieczna jest znajomość tonu, tempa i wzoru
236 · �� Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
jeśli chcesz zrozumieć cel poniższych technik. Będę często wspominać o tych
elementach.
ZAMIAR
Punktem wyjścia każdej produkcji psychoakustycznej jest intencjonalność. Co chcesz

osiągnąć swoim programem dźwiękowym? Czy zamierzone nagranie ma pomóc w
zasypianiu, czy też ma przyspieszyć naukę? Przyjrzyjmy się pokrótce tym różnym
biegunom działań.
Sen, poza medytacją i redukcją stresu, jest tak powolny i spokojny, jak to tylko możliwe. Z
drugiej strony, przyspieszone uczenie się jest jasne i aktywne. Który stan fal mózgowych i tętno
najbardziej sprzyjają tym konkretnym czynnościom? Jaka jest najlepsza kombinacja rezonansu i
porywania, aby osiągnąć te cele? Jeśli interesują Cię stany fal mózgowych beta w celu
przyspieszonego uczenia się, muzyka będzie szybsza, a orkiestracja będzie lepsza (0 utworów
9, 1 1) (patrz „Muzyka do skupienia, koncentracji i nauki” na stronie 1 1 0). Jeśli celem jest stan fali
mózgowej delta, wybierz powolną pozycję rybitwy i niższą orkiestrację (0 utworów 3, 5, 10). 8
Porywanie i rezonans w grze: są to narzędzia naturalnego wpływania na układy pulsacyjne ciała
(fale mózgowe, tętno i oddech). ,
Równowaga i alchemia porywania i rezonansu, z możliwym dodatkiem odpowiedniej

neurotechnologii dźwiękowej, to psychoakustyczna paleta, z której będziesz
malować.
Produkcja psychoakustyczna opiera się na zdrowym rozsądku i świadomym
rozpoznaniu subtelności muzyki, która czyni ją tak potężną. Większość ludzi nie
zdaje sobie sprawy, co się dzieje, kiedy słuchają muzyki, więc nie są psychicznie
uzbrojeni przed jej wpływem. Ułatwia to wywieranie na nich wpływu, a także zwiększa
znaczenie intencjonalności etycznej. Kiedy już zdefiniujesz cel i korzyści płynące z
muzyki, możesz przejść do innych rozważań.
WYBÓR MUZYKI
Nasza psychologiczna reakcja na dowolny utwór muzyczny może wzmocnić lub osłabić
działanie narzędzia dźwiękowego. Jeśli słuchaczom nie podobają się dźwięki, które
słyszą, nie będą chcieli słuchać. To prosty fakt. Aby ułatwić skuteczność, przy wyborze
muzyki musisz określić kilka rzeczy:
Anatomia psychoakustycznego tworzenia muzyki ;.�) 237
• Kto jest docelową publicznością i jaki rodzaj muzyki będzie najlepszy
nadaje się do przyjemności?

• Jaki rodzaj muzyki jest odpowiedni do leczenia psychoakustycznego, na którym
odwiedzisz?
Przyjrzyjmy się kwestii „docelowej grupy odbiorców”. Jedną z uroczych osób, z

którymi przeprowadziłem wywiad w Sonic Alchemy, był dr Fred Schwartz, anestezjolog
z Atlanty i były saksofonista. Na sali operacyjnej Schwartz ma na wózku
anestezjologicznym tyle płyt CD z muzyką, ile ma innych narzędzi medycznych. Jest
innowatorem w zakresie wykorzystania muzyki i znieczulenia i jest bardzo szanowany
za swoją pracę. Schwartz dzieli się wzruszającą historią: „Zawsze kochałem muzykę i
myślałem, że ma ona wiele zastosowań. Zaczynając od szkoły medycznej, korzystałem z
muzyki w pracy z niektórymi moimi pacjentami. Ale to, co naprawdę wywarło na mnie
ogromny wpływ, to okres stażu, pracy na oddziale intensywnej terapii.
„Miałem siedemnastolatka, który miał wypadek motocyklowy. Od urazu głowy
zapadł w śpiączkę. Opiekowałam się nim i spędzałam tam wiele nocy. Nie reagował
na nic i to minęły już tygodnie. Zacząłem więc grać dla niego na flecie i jego oczy
poruszały się, gdy grałem muzykę. Pomyślałem więc: „Ojej, on reaguje, coś w tym
jest”.
„Ciągle puszczaliśmy mu muzykę. Rodzice kupili mu radio i rock'n'roll był tym, co

lubił. Obudził się i całkowicie wyzdrowiał trzy tygodnie później. Przypomniał sobie
muzykę i okazało się, że nie.” wcale nie lubię muzyki na flecie!
„Dlatego poruszał oczami! Próbował mi powiedzieć, żebym przestał.

Wrócił z bliskiej śmierci i powiedział mi: „Pozwól mi umrzeć w spokoju, zostaw mnie już
w spokoju!” To zrobiło na mnie wrażenie.”
Jeśli styl muzyki nie będzie lubiany, jego efekt będzie słabszy. W powyższej historii
młody człowiek nie mógł wstać, aby wyłączyć odtwarzacz CD.
Ale większość ludzi może i chce. Spójrzmy na inną ilustrację musicalu
smak.
Muzyka rap jest obecnie mocno zakorzeniona w naszej amerykańskiej kulturze.

Wielu chciałoby, żeby to zniknęło; uważają to za obraźliwe, monotonne, a nawet
irytujące. Najprawdopodobniej za sto lat nie będzie się go postrzegać jako wielkiej
amerykańskiej innowacji w sztuce, takiej jak jazz. A jednak kwitnie.
Dlaczego?
Pomyśl o strukturze muzyki rap. Podstawowymi elementami są perkusja i bas. (To

twoja pierwsza wskazówka na temat porywania i rezonansu
238 (�· Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy dźwiękowej
efekty.) Automaty perkusyjne w rapie grają powolny i stały rytm 4/4. W miksie dominuje bas, który jest
mocno podkręcony. Jaki jest efekt psychoakustyczny tej mieszaniny dźwiękowej? Powolne rytmy
osłabiają układ nerwowy. Nadmierna częstotliwość basów powoduje przeciążenie układu nerwowego
i powoduje efekt rozładowania. Połącz te elementy porywania i rezonansu, a otrzymasz idealną receptę
na dźwiękowe Valium.
Z psychoakustycznego i fizjologicznego punktu widzenia muzyka rap nie jest górą; na poziomie
porywania impulsów jest to działanie uspokajające.
Jako forma sztuki rap stał się powszechny w naszej kulturze, ponieważ biała młodzież, za pomocą
sprytnych reklam, chce muzycznie naśladować kulturę afroamerykańską, a także dlatego, że jest to
świetne samoleczenie. Gdybym był nastolatkiem ze śródmieścia, mającym problemy rodzinne, przyjaciół
w więzieniu lub zmarłych i pozbawionych nadziei na przyszłość, samoleczyłbym się, jak tylko mogłem.
Fakt, że muzyka jest tak mocnym narzędziem w arsenale samoleczenia, tylko potwierdza wiarę w moc
muzyki. Rap jest doskonałym przykładem produktów psychoakustycznych jako narzędzia w naszym
życiu. Psychoakustyczna eksploracja muzyki rockowej czy heavy metalowej wskazuje, że charakterystyczne
tempa i barwy dają nieco inny efekt. Rock w wielu swoich przejawach jest zwykle bardziej dynamiczny
niż rap. W konsekwencji stany fal mózgowych będą najprawdopodobniej w stanie beta, a nie w niskim
stanie beta lub alfa w rapie. Heavy metal opiera się na zniekształconych dźwiękach gitar elektrycznych.
Główną publicznością heavy metalu są nastoletni chłopcy. Coś w rezonansie ciężkiego basu, głośnej
stopy bębna i zniekształceń gitary wydaje się łagodzić nadmierny poziom testosteronu. Zgaduję:
ciężki bas wyładowuje się, podczas gdy zniekształcenia zajmują funkcję słuchową. (Wyobraźcie
sobie, przez co przechodzi system słuchowy, aby rozszyfrować i przeanalizować w czasie rzeczywistym
dźwięk zniekształcenia.) Celem tej rozmowy nie jest ocenianie, szufladkowanie czy uogólnianie różnych
stylów muzycznych. Moim celem jest raczej pobudzenie analizy wpływu tempa (porwania) i tonu
(rezonansu). Dlatego też, jeśli chodzi o kwestię docelowej publiczności i wyborów muzycznych, muzyka
klasyczna prawdopodobnie nie byłaby moim ulubionym wyborem, gdyby moim celem były solidne
narzędzia dla nastolatków – zbyt duży opór pokoleniowy. Zamiast tego wybrałbym muzykę, której
lubią słuchać, lub znalazłem sposób, aby zachęcić ich do czegoś niezwykłego i zabawnego w innych
stylach.
Ponieważ muzycy, nie mówiąc już o producentach psychoakustycznych, nie są dotowani przez
państwo, rynki należy wybierać ostrożnie, aby zapewnić przetrwanie gospodarcze.
Najprawdopodobniej nastolatki nie będą pierwszymi nabywcami płyt psychoakustycznych.
Biorąc to pod uwagę, w najbliższej przyszłości mogą pojawić się młodzieńcze niespodzianki.*
Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej �-�} 239
Dlatego moim wyborem jest zaspokojenie potrzeb rynku dorosłych lub dzieci. Zabawne i
wciągające prezentacje teatralne dla dzieci stanowią idealne tło dla neurotechnologii
dźwiękowych. W przypadku dorosłych każdy styl muzyczny może się sprawdzić, chociaż
uważam, że muzyka klasyczna ma uniwersalny urok. Jest to ilość znana, piękna i bogata w
możliwości adaptacji. To prowadzi do drugiej kwestii: jaki rodzaj muzyki omowej jest odpowiedni
dla terapii psychoakustycznej, którą będziesz na niej odwiedzał?
Kiedy mówię o leczeniu psychoakustycznym, mam na myśli różne procesy, o

rezonans i porywanie niezbędne do osiągnięcia twoich celów. Najprawdopodobniej
zmienisz aranżację dostosowywanej muzyki, aby zaakcentować puls rytmiczny,
podnieść lub obniżyć tonację, zmienić orkiestrację i uprościć treść melodyczną.
(Wkrótce omówię te obszary szczegółowo.) Główną kwestią jest to, jaki rodzaj
muzyki najłatwiej dostosować. Uważam, że muzyka zorientowana klasycznie
uwzględnia zarówno osobisty gust, jak i możliwości adaptacji. Mimo to zachęcam
Cię do wypróbowania tych zasad w innych stylach muzycznych, aby pomóc w
urozmaiceniu tej dziedziny.
Zatem nasze podstawowe pytania dotyczące wyboru muzyki brzmią:
Czy spodoba się to Twojej grupie demograficznej?
Czy można go dostosować?
ZAJĘCIA
W tej książce obszernie omówiłem porywanie i rolę, jaką odgrywa w psychoakustyce. Porywanie
jest integralną częścią każdego efektu muzycznego. Nie tylko wpływa na nasz krajobraz
wewnętrzny poprzez tempa zewnętrzne, ale jest także narzędziem, dzięki któremu impulsy
naszego ciała synchronizują się ze sobą. Biorąc pod uwagę, że rytm jest wszechobecny,
porywanie ma istotny wpływ.
Czy zatem to cenne narzędzie wykorzystywane jest w produkcji? Mam świadomość och tego
przez cały czas. W większości staram się stworzyć w muzyce łatwo rozpoznawalny puls. Ułatwia
to układowi nerwowemu zaczepienie się i podjęcie jazdy.
Nadrzędną koncepcją w pracy dźwiękowej jest zaufanie. W swoich produkcjach robię
wszystko, żeby trafić w uszy moich słuchaczy. Moim celem jest pomóc im poczuć się tak bezpiecznie
* W 2000 r., kiedy uczyłem w Nowym Jorku, byłem mile zaskoczony liczbą obecnych uczniów z klasy
D1. Poprosiłem o demonstrację najfajniejszego oprogramowania (laptopy są instrumentem
wybieranym przez współczesnych DJ-ów) i odkryłem, że możliwości psychoakustycznych – na
wyciągnięcie ręki – jest mnóstwo. Nie mogę się doczekać miksów i mash-upów z akcentem
psychoakustycznym w najbliższej przyszłości.
w ramionach moich dźwięków, że pójdą wszędzie, gdzie zabierze ich muzyka.

Wyobrażam sobie schody ruchome z bardzo wygodnymi krzesłami, na których słuchacze
chętnie się opierają. Przy tak pięknych dźwiękach i delikatnych rytmach nie pozostaje
im nic innego, jak tylko przyjechać na przejażdżkę.
Jedynym momentem, w którym nie używam łatwo wyczuwalnych impulsów
porywczych w mojej pracy produkcyjnej, jest sytuacja, gdy nie chcę w ogóle
wykonywać rytmicznych ruchów. Kiedy byłem współproducentem Sound Body Sound
Mind Andrew Weila , celem było zabranie słuchacza w miejsce najbardziej sprzyjające
samouzdrawianiu. Sześćdziesięciominutowa ścieżka dźwiękowa rozpoczęła się w
tempie około 120 uderzeń na minutę. Przez pierwsze dwanaście minut współproducent
Richard Lawrence (1946-2005) i ja stopniowo przechodziliśmy do najwolniejszej
przestrzeni rubato, jaką mogliśmy stworzyć. Staliśmy tam przez trzydzieści sześć
minut. Pod koniec tego fragmentu bardzo delikatnie dodaliśmy wolne tempo,
stopniowo podnosząc się z powrotem do rytmu walca wynoszącego około
osiemdziesięciu uderzeń na minutę. W sekcji rubato, zatytułowanej „The Deep”,
naszym zadaniem było stworzenie przestrzeni dźwiękowej, która nie zakłócałaby fal
mózgowych theta i delta. Musieliśmy się upewnić, że nie zrobiliśmy niczego, co
mogłoby komuś przeszkodzić w tej przestrzeni delikatnego, podświadomego dostępu,
który uzyskaliśmy dzięki naszemu porywaniu i dodaniu częstotliwości dudnień
różnicowych. W tej sekcji rytm byłby drażniący i przyniósł efekt przeciwny do
zamierzonego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby trzymać się z daleka od jakiejkolwiek
formy pulsu. Aby osiągnąć ten nonen-treningowy efekt, użyliśmy instrumentów
niezachodnich – sitara, bambusowego fletu Bans uri, tamboury, mis tybetańskich –
wszystkich dźwięków, które mogły wypełnić przestrzeń, a jednocześnie były poza
rytmem świata. Tak, mogliśmy użyć instrumentów zachodnich, bo każdy instrument
potrafi grać rubato (bez tempa). Czuliśmy jednak, że ponieważ zastosowaliśmy
zachodnie instrumenty w klasycznym kontekście podczas zmniejszania i cofania się, coś zupełnie
Jednym ze sposobów, jakie stosowałem podczas pracy z Arcangelos Chamber Ensemble,

jest lekkie szarpanie strun w pizzicato, zamiast używania smyczka. Zapewnia to delikatny,
rytmiczny puls. Dość często Lawrence i ja korzystaliśmy z istniejącego wewnętrznego
brzmienia i graliśmy na smyczkach, szarpiąc każdą nutę, zamiast używać normalnego
smyczka legato. Efektem, szczególnie w przypadku wielu graczy, jest wspaniały, okrągły
dźwięk, który zapewnia łatwo rozpoznawalny puls rytmiczny. 0 Utwór 8 na płycie to nasza
aranżacja Largo Vivaldiego z Koncertu obojowego H-dur. Słuchając tej aranżacji, zwróć
B
uwagę na użycie pizzicato. Tworzy trwały, nienarzucający się efekt. Jednak pod względem
psychoakustycznym to delikatne szarpanie staje się ruchomymi schodami. Twój układ
nerwowy blokuje się na tym zewnętrznym impulsie okresowym
Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej�) 241
i będzie pasować. Poziom głośności może być dość niski, ale układ nerwowy jest
dostrojony do rytmu.
Często w trakcie utworu albo stopniowo przyspieszamy, albo zwalniamy, w
zależności od tego, dokąd chcemy zabrać słuchacza. Efektywne wykorzystanie
porywania wymaga okresowości tempa. Dlatego celem jest utrzymanie tak
regularnego pulsu, jak to tylko możliwe. Jeśli staniemy się zbyt niekonsekwentni,
porwanie nie powiedzie się. Zwróć uwagę, że na ścieżce 0 0, nasza interpretacja
Poco Adagio Mahlera z Symfonii nr. 4, puls jest ustalany przez bas pizzicato,
następnie stopniowo zwalnia, a następnie zwalnia jeszcze bardziej. Stosując
zasadę iso, naszym celem było dźwiękowe spotkanie słuchaczy w tempie zbliżonym
do tempa, jakie według nas będzie miało puls ich ciała, gdy po raz pierwszy się
położą. Założeniem albumu jest ułatwienie zasypiania. Dlatego naszym celem,
mówiąc najprościej, było przeniesienie słuchacza w strefę tak wolną, jak tylko się
dało. Pod koniec utworu zwróć uwagę, jak osiągamy stan niemal pozbawiony
tempa. W tym czasie basowy pizzi-cato pojawia się i wychodzi. Ponieważ jednak
początkowo ustaliliśmy, że jest to puls, zakładamy, że za każdym razem, gdy powraca, jest rozp
W przypadku porywania zasadniczo właśnie to robimy. Jesteśmy jedynie usługą
eskorty pulsu ciała!
Aranżacja Mahlera na 0 torze 6 pochodzi od Arcangelos
album zatytułowany De-Stress. Poniższy wybór zaczyna się od fal oceanu
odpowiadających tempu finałowego Mahlera. Używając fal jako urządzenia poryjącego,

ustaliliśmy wzór ciągłego spowalniania. Mieliśmy nadzieję, że ludzie będą
utożsamiać dźwięk powolnych fal oceanu z głębokim relaksem. Dźwięki odległej
wody rezonują w niższych częstotliwościach.
Służy to również do rozładowania systemu.
Słuchając tego utworu teraz, kiedy to piszę, przychodzi mi na myśl, że nie trzeba
być naukowcem zajmującym się rakietami, aby stwierdzić, że im wolniejszy utwór
muzyczny, tym częściej zasypiasz. Moim celem w tych wyjaśnieniach – poza tym,
co oczywiste – jest wskazanie architektury, która pozwala na subtelne zastosowanie
tych zasad.
Zauważ, że w moich opisach często stwierdzam „mamy nadzieję” lub
„zakładamy”. Wiele rzeczy można udowodnić dzięki precyzyjnym, zaawansowanym
technologicznie pomiarom. Inne sprawy pozostają w sferze intuicji i doświadczenia.
Pamiętajcie, że oprócz nauki mówimy o sztuce psychoakustycznej. W tej dziedzinie
granice są zawsze rozciągane. Tak właśnie powstają innowacje. Próbujemy różnych
rzeczy, sprawdzamy, jakie opinie otrzymujemy, i albo upiększamy, albo odrzucamy.
Namawiam Cię, żebyś zrobił to samo.
Krótkie słowo o porywaniu i przyzwyczajaniu. Jeden ze sposobów
242 (�) Przewodnik po technikach i zastosowaniach dźwiękowych
mózg oszczędza energię poprzez określanie wzorców rzeczy. Gdy to nastąpi, zdarzenie będzie
można odrzucić. Mózg przyzwyczaił się do przychodzącego wzorca i zdecydował, że jest bezpieczny;
aktywna świadomość przenosi się gdzie indziej. Odbywa się to za pomocą wielu zmysłów, nie
tylko dźwięku. Jeśli chodzi o rytmiczne porywanie, istnieją dwie ścieżki do rozważenia w przypadku
przyzwyczajenia.
Jeśli chcesz, aby nastąpiło przyzwyczajenie – bez ciągłego (aktywnego) słuchania – utrzymuj
przyjemne i stałe rytmy. Przyzwyczajenie jest dobrą rzeczą w mniej aktywnych stanach fal
mózgowych, takich jak alfa, teta i delta. Jeśli jednak chcesz utrzymać słuchacza w stanie beta,
większy sukces odniesiesz, unikając przyzwyczajenia.
Chcesz, żeby mózg był dostrojony i aktywnie słuchał. Pomyśl o słuchaniu jako o aktywnej, skupionej
uwadze, a słyszenie jako o pasywnej świadomości dźwiękowej.
Aby utrzymać mózg w trybie wysoce skupionym, nie pozwalaj na przyzwyczajenie. Osiągam to
poprzez subtelne zmiany bieżącego tempa. Jest to trochę trudne, ponieważ porywanie opiera się
na okresowości, która jest ciągłym i nieregularnym rytmem. Aby osiągnąć subtelne zmiany, które
mieszczą się w granicach okresowości, polecam nagrane wcześniej utwory typu click z muzykami
w studiu. Zamiast stałych osiemdziesięciu uderzeń na minutę, ścieżka kliknięcia stopniowo
zmienia się od siedemdziesięciu ośmiu do osiemdziesięciu dwóch uderzeń na minutę. Te
subtelne zmiany tempa, choć niekoniecznie możliwe do rozszyfrowania dla ucha, służą utrzymaniu
czujności układu słuchowego. Ponieważ tempo nie pasuje do stałego schematu, aktywne słuchanie
pozostaje niezmienione. Wymaga to fal mózgowych beta.
Inne urządzenia do porywania obejmują użycie czegokolwiek perkusyjnego, który może

wytworzyć łatwy do słuchania dźwięk. Automaty perkusyjne są jednak moim najmniej ulubionym
narzędziem do porywania i prawdopodobnie najmniej skutecznym. Okresowość jest konieczna,
ale nic w ludzkim ciele nie dorównuje doskonałością maszyny. Efektem jest bunt ciał słuchaczy.
Denerwują się i po prostu mówią: „Zamknij to cholerstwo!” Kiedy już to zrobią, nie będziesz mieć
szczęścia. Porwanie nigdy nie jest wydarzeniem wymuszonym.
REZONANS
Podstawową koncepcją pracy dźwiękowej, opracowaną przez Tomatisa, jest to, że dźwięk jest
pożywką dla układu nerwowego. Tomatis uważa, że za ucho należy uznać zróżnicowaną skórę,
gdyż właściwie cała powierzchnia ciała odbiera dźwięk. Wierzy, że ciało słyszy. Odbywa się to
poprzez percepcję wibracji.
Ta koncepcja przenika moją twórczość psychoakustyczną. Podobnie jak w przypadku porywania

Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej r�J 243
ment, efekty rezonansu i tonu są zawsze obecne w moich artystycznych i psychoakustycznych

ocenach. Posłuchaj utworu 10 na płycie CD, Largo Bacha z Koncertu nr 1. 3 na dwoje
skrzypiec. Celem tego utworu jest usprawnienie przyspieszonego uczenia się poprzez
stan czujności ciała i umysłu, opisany przez Georgi Lozanowa. Zastosowano rytmiczne
porywanie, aby spowolnić bicie serca do pięćdziesięciu do siedemdziesięciu uderzeń na
minutę w celu uzyskania stanu zrelaksowanego ciała. Nazywa się to idealnym,
zrelaksowanym tętnem. Aby osiągnąć stan czujności umysłu, och, polegaliśmy na
rezonansie.
Aby to osiągnąć, wprowadzono kilka udoskonaleń psychoakustycznych. Oznacza to, że

zmieniliśmy coś w stosunku do oryginału, aby był bardziej dostosowany do aplikacji. Dla
zwiększenia koncentracji chcieliśmy pobudzić układ nerwowy. Dlatego zmieniliśmy
orkiestrację. Pierwotnie Maestro Bach nagrał ten piękny utwór na dwa instrumenty
prowadzące skrzypce.
Zamiast tego użyliśmy fletu i klarnetu. Dlaczego? Ponieważ czuliśmy, że wysokie
instrumenty dęte drewniane nieco bardziej przebiją się przez głosy w tle. Chcieliśmy, aby
wysoki rejestr klarnetu i fletu służył do „ładowania”.
Aby to zapewnić, rozważaliśmy zmianę klucza na wyższy rejestr. Skończyło się na tym, że
tego nie zrobiliśmy, ponieważ uznaliśmy, że sposób, w jaki został napisany, jest bardziej
zadowalający pod względem artystycznym. To ma sens; Bach był geniuszem. Nigdy nie
mamy zamiaru ulepszać tych arcydzieł, ale raczej z szacunkiem dostosowujemy je, aby
były jak najbardziej skuteczne psychoakustycznie. Motywacja Bacha była inna niż nasza.
Większość jego muzyki została napisana za pomocą a
z myślą o audiencjach kościelnych z XVII w. W tym przypadku, okazując należny szacunek

Bogu, myślimy głównie o zwiększonej produktywności w klasie lub biurze.
Weźmy przykład wysokich i niskich częstotliwości w innym kierunku. Gdy naszym

celem było spowolnienie układu nerwowego, Lawrence i ja obniżaliśmy tonację, jeśli było
to konieczne, i używaliśmy instrumentów średniotonowych (altówka zamiast skrzypiec,
waltornia zamiast trąbki, fletu altowego i tym podobnych). Jeśli korzystaliśmy z fortepianu,
moglibyśmy poinstruować pianistę, aby większość jego utworów utrzymywała się na
środku.
W naszej pracy często wykorzystywaliśmy dźwięki natury w celach rezonansowych.
lh, patrząc na dźwięk świerszczy lub wiatru na oscyloskopie, każdy ma zakres 5000 Hz, z
widoczną pierwszą harmoniczną przy około 10 000 Hz. Jest to zakres częstotliwości
„ładowania”. Dlatego łatwo jest wybrać dźwięki natury ze względu na ich czynniki
rezonansowe, a także twórcze, porywające lub psychologiczne
•
wpływ.
244 ( �� Przewodnik po technikach pracy dźwiękowej i zastosowaniach
UPROSZCZONE LINIE MELODYCZNE
Wybierając repertuar do konkretnego projektu, mój współproducent i ja przeglądaliśmy

sto utworów za pierwszym razem. Następnie każdy z nas wybierał dwadzieścia ruchów,
które naszym zdaniem najlepiej pasowały do tego celu. W tajnych głosowaniach szukaliśmy
wspólnych wyborów, mając nadzieję, że będzie ich dziesięć lub dwanaście. W jakiś
sposób, niczym starzy kolekcjonerzy kart, zamieniliśmy Vivaldiego na Albinoniego i
otrzymaliśmy właściwy miks.
Często oboje uwielbialiśmy utwór, który całkowicie działał w aplikacji, ale mógł
zawierać szesnastotaktową frazę, która absolutnie nie działała. Pamiętaj, że nasza wizja
końcowego przeznaczenia muzyki prawie zawsze różni się od pierwotnego zadania
kompozytora.
W naszej pracy używaliśmy dużo, och, wolniejszych ruchów. Co ciekawe, fragmenty
largo można zwykle wykorzystać w niezmienionej postaci, ale często okazuje się, że
części ada-gio i andante zawierają sekcje, które stają się bardziej dysonansowe lub
bardziej zajęte niż reszta utworu. Jasne jest, że napięcie jest integralną częścią
uwolnienia. Kompozytorzy nie chcieli, aby widzowie zasnęli lub zbytnio zrelaksowali się
w oryginalnych środowiskach. Pamiętaj, że w symfonii zwykle tylko jedna z czterech
części jest wolniejsza. Gdy byli zbyt zrelaksowani, słuchacze drzemali w ławkach lub sali
koncertowej. Biorąc pod uwagę, że w naszych zastosowaniach uzasadnione mogą być
udoskonalenia psychoakustyczne, co mogłoby zrobić dwóch aranżerów przeszkolonych
w oranżerii? Jedna, trzy rzeczy: całkowicie omiń sekcję, która nie jest odpowiednia,
trzymaj się tej sekcji, ale odsuń się od linii przewodniej i pozwól wewnętrznym głosom
przejąć pierwszeństwo, lub uciekaj w stronę wzgórz, ponieważ w Ameryce granie utworu
dokładnie tak, jak jest napisane święty. Jednakże koncertmistrz Arcangelos, Richard
Lawrence, zapewnił mnie, że wzajemne riffowanie utworów europejskich kompozytorów
XVII i XVIII wieku było powszechną praktyką. Improwizowali i zmieniali arcydzieła,
podobnie jak dzisiejsi artyści popowi i jazzowi tworzą nowe wersje starszych, klasycznych
utworów.
Jaki więc będzie skutek usunięcia sekcji, która nie jest istotna psychoakustycznie?
Jeśli zrobimy to dobrze, słuchacze nawet nie będą wiedzieć, że już go nie ma. Tak jest w
przypadku naszej wersji Poco Adagio Mahlera (0 ścieżka 6). W wielu przypadkach
chcieliśmy ukoić psychikę. Jeśli w oryginalnym utworze jest zbyt dużo napięcia, to nie
zadziała. Ponieważ mieliśmy własny zespół kameralny i nagrywaliśmy
wszystkich naszych albumach od podstaw, jesteśmy w stanie dokonać tych zmian.

Większość muzyki klasycznej na rynku – w kategorii marketingowej „Lifestyle” – nie jest
w stanie tego powtórzyć. Jej producenci opierają się na istniejących nagraniach archiwalnych.
Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej – J 245
Najbardziej interesujący jest efekt usunięcia samej linii prowadzącej. W utworze 0 1

2 znajdziesz Bach Allegro Assai z Koncertu skrzypcowego nr. 2 w E-dur. To dobry
przykład, jak wewnętrzne głosy wydobyły się na powierzchnię.
Zwróć uwagę, jak zaczęliśmy od niskiej aranżacji pizzicato, czyli głosów wewnętrznych,
pomijając wszystko inne. W drugiej zwrotce wprowadziliśmy linię melodyczną; w
trzeciej powróciliśmy do głosów wewnętrznych w pizzicato.
W czwartej i szóstej zwrotce zagraliśmy legato głosów wewnętrznych, bez linii wiodącej.
Są tak samo piękne i spełniające pod każdym względem, och, Bach. Ciekawostką jest
to, że mając linię prowadzącą szesnastek, zwykle znajdującą się nad nimi, jeśli nie
czytasz partytury, nie będziesz w stanie się na nich skupić; są tłem i podporządkowani.
Ale wydobyte na powierzchnię, by błyszczeć dzięki własnej harmonii, są wspaniałymi,
nieodkrytymi klejnotami. Powodem, dla którego w tych przypadkach przesunęliśmy
główne wątki, było to, że muzyka stała się zbyt zajęta dla naszych celów. Czuliśmy, że
mogłoby to odwrócić uwagę, gdy chcieliśmy stworzyć dyskretne ścieżki dźwiękowe
sprzyjające skupieniu i koncentracji.
Swoją drogą, po raz pierwszy zakochałem się w elegancji wewnętrznych brzmień,

studiując grę na fortepianie klasycznym. Ponieważ nie umiałem grać zbyt szybko,
miałem okazję wyraźnie usłyszeć każdą nutę. Kiedy gra się z normalną szybkością,
wewnętrzne głosy są zwykle przyćmione, ponieważ umysł skupia się na melodii, która
jest zwykle najwyższą linią.
Oto przesadzona, ale interesująca ilustracja efektu, och, obcych informacji
słuchowych docierających do mózgu: odtwórz dwa różne nagrania, och, muzykę w
tym samym czasie. Spróbuj po prostu posiedzieć przez minutę, zanim sięgniesz po
pokrętło głośności lub młot. Istnieje duża szansa, że Twoim odruchem będzie
natychmiastowa zmiana środowiska dźwiękowego. Dlaczego? Twój mózg jest
zdezorientowany zbyt dużą ilością informacji w tym samym czasie. Nawet nasze
najbardziej zaawansowane komputery osobiste ulegną awarii przy zbyt dużej ilości losowych danyc
Ostatnia myśl na temat tego procesu, och, „pielenie”. Wielokrotnie powtarzano mi,
że utwory, w których pojawiają się wewnętrzne głosy, zdają się przemawiać do
wewnętrznych głosów słuchaczy. Choć może to zabrzmieć banalnie, istnieje zbyt wiele
powiązań między ulubieńcami naszych słuchaczy a utworami, które „przerzedziliśmy”,
aby były przypadkowe.
IZOMETRIA SONICZNA
Izometria dźwiękowa to termin, który stworzyłem, aby wyjaśnić proces przekazywania

do mózgu prostych i złożonych danych słuchowych. Używam terminu izometria z dwóch
powodów. Po pierwsze, jego definicja odnosi się do posiadania równej jakości omowej.
246 r �) Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
Po drugie, jego popularną konotacją jest użycie własnej siły przeciwko sobie w celu
zbudowania mięśni lub uzyskania odprężenia. Pod względem psychoakustycznym
próbuję osiągnąć oba cele za pomocą tej techniki dźwiękowej. Przekazywanie do
mózgu prostych i złożonych danych słuchowych można przeprowadzić na wiele sposobów.
Pozwólcie, że wyjaśnię uzasadnienie tej koncepcji.
Kiedy w 1996 roku rozpocząłem współpracę z Arcangelos Chamber Ensemble, była to
dla mnie pierwsza szansa na zastosowanie psychoakustyki w środowisku muzyki
klasycznej. Od razu zauważyłem bogactwo harmoniczne wibrujących smyczków i
instrumentów dętych drewnianych. Brzmią gęsto i bogato, jak najlepsza europejska
czekolada. Dodatkowo odkryłem złożoność klasycznych harmonii kontrapunktowych,
obejmujących całą gamę złożoności od podstawowej do ostatecznej. Kiedy harmonia i
harmonia są połączone, do kory mózgowej wysyłana jest znaczna ilość złożonych
informacji w celu tłumaczenia i interpretacji.
Z moich badań mózgu wiem, że jest to kwintesencja komputera.

Na jawie lub we śnie mózg nieustannie rozszyfrowuje miliony bitów najdrobniejszych szczegółów.
Muzyka i dźwięk są odbierane w wielu różnych obszarach mózgu. Rytm jest śledzony
przez móżdżek, melodią zajmują się płaty skroniowe po obu stronach mózgu, a
interpretacja nut odbywa się po prawej stronie mózgu (odpowiadającej obszarom po
2
lewej stronie odpowiedzialnym za język).
Cały mózg pracuje , interpretując przychodzące strumienie informacji słuchowych. Przyszło
mi do głowy, że ten strumień danych można wypełnić
brzegi lub można je nieco rozcieńczyć. Po co zmniejszać ilość danych?

Zmęczenie.
Możesz się zastanawiać, czy mózg się męczy? Czy kiedykolwiek doświadczyłeś
uczucia osłabienia lub zmęczenia mózgu? Z pewnością tak, zwłaszcza po intensywnym
myśleniu. To jest ten moment, kiedy ktoś mówi: „Zróbmy sobie przerwę na dziesięć
.
nuty.
,
Nauczyłem się, że powodem, dla którego śpimy, niekoniecznie jest to, że ciało
potrzebuje odpoczynku. Raczej umysł musi zwolnić. Pomyśl o gigantycznym sieciowym
systemie komputerowym, który codziennie musi wyłączać się na pewien czas, aby móc
aktualizować i sprzątać... Czy nie ma sensu, aby mózg zrobił to samo? Mózg jest organem
o niewyobrażalnej mocy. Prawdopodobnie moglibyśmy pomyśleć o zapomnieniu, mając
połowę szansy!
Ponieważ mózg może męczyć się zbyt szybko, może powinniśmy zmniejszyć
obciążenie. Co się dzieje, gdy wysyłamy dużo dźwięku, potem trochę, potem dużo, a
potem trochę? Wiele dźwięków można zdefiniować pod względem gęstości orkiestracji
lub aranżacji, amplitudy lub złożoności
The. Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej ��} 247
o strukturze harmonicznej. Gęstość informacji jest tutaj kluczową koncepcją.

Wierzę, że poprzez naprzemienne stosowanie złożonych dźwięków (które zawierają bogaty materiał
do przetworzenia) z prostym dźwiękiem zachodzi wiele reakcji:
• Mózg jest pobudzony. Proces napięcia i rozluźnienia wpływa na wszystkie

narządy i mięśnie. Dlaczego mózg miałby być inny? •
Przyzwyczajenie zostało zerwane. Kiedy mózg rozszyfrowuje wzorce, mówiąc
najprościej, przełącza się na autopilota, zwracając większą uwagę na inne
czynności. Izometria dźwiękowa pomaga nam się skupić, nie pozwalając na
pojawienie się wzoru. W baseballu zmiana boiska powoduje, że pałkarz traci
równowagę i jest nieprzyzwyczajony. Przyzwyczajenie zmniejsza czujność.
• Mięśnie ucha środkowego ćwiczone są poprzez ciągłą adaptację.

Wzmocnienie tych mięśni pomaga utrzymać trzy kości ucha środkowego,
zwiększając w ten sposób dostarczanie pełnego spektrum dźwięku z błony
bębenkowej do ślimaka. Im pełniejsze spektrum dźwięków słyszymy, tym
więcej stymulacji otrzymuje mózg.
Jak uzyskać izometrię dźwiękową? Lawrence i ja eksperymentowaliśmy
bez końca z tą koncepcją. Doszliśmy do dwóch różnych podejść. • Przerywniki.
Tutaj umieściliśmy dźwięki natury i uproszczone melodie rubato grane przez
jeden lub dwa instrumenty pomiędzy w pełni zaaranżowanymi ruchami; na
przemian przetwarzaliśmy proste dźwięki i złożone dane dźwiękowe. W 4.
ścieżce płyty CD, Largo Vivaldiego z Koncertu d-moll Viola d'Amore, zwróć
uwagę, jak melodia tej części jest odtwarzana w pozbawionej struktury
przestrzeni rubato przed uporządkowaniem wykonania tej części. Pomyśleliśmy
o kontrastach: otwarty/zamknięty, gęsty/przestrzenny, napięcie/rozluźnienie.
Po zagraniu ruchu wracamy do prostej przestrzeni dźwiękowej i zamykamy
utwór naturą i uproszczoną melodią. • Przegrupowania. Przykład tego drugiego
podejścia do izometrii
dźwięku można znaleźć w ścieżce 0 0, Adagio z Concerto Grosso Opus 6, nr 3. 8
autorstwa Carelliego. Wszystko utrzymane jest w domenie muzycznej bez
prostoty dźwięków natury; zamiast tego do osiągnięcia tego samego celu
wykorzystuje się aranżację instrumentacji i melodię. W tym wyborze pierwsze
trzy minuty koncertu Carelliego gra pełny zespół kameralny. Następnie
przeszliśmy do fortepianu, skrzypiec, fletu i wiolonczeli.
Zwróć uwagę na lekkość i przestrzenność dźwięku. Próbowaliśmy stworzyć

duży oddech, dużo powietrza wokół każdej linii i instrumentu. Daje to przestrzeń
do myślenia, odczuwania, odpoczynku, wpadania między pęknięcia. Kiedy tutaj
jest ścianą o dźwięku, niezależnie od piękna czy melodii, pełni ona inną funkcję.
Dla mnie złożone brzmienie jest wszechogarniające; wymaga pełniejszej uwagi. W
prostym dźwięku jest miejsce na inne rzeczy.
(Patrz także ścieżka 0, 7, Interlude z Dance of the Blessed Spirits.)
Zauważ, że w piątej minucie powraca cały zespół. Teraz mózg ma znacznie więcej
informacji do przetworzenia. Jest to zatem przykład złożony-prosty-złożony.
Technika izometrii dźwiękowej opiera się na intuicji. Nie znam podstaw naukowych dla
tej koncepcji. Sądząc po opiniach, jakie otrzymałem, jest to jednak urządzenie skuteczne i
wierzę, że skuteczność ta ostatecznie zostanie potwierdzona klinicznie. Z niecierpliwością
czekam i witam Państwa innowacyjne aranżacje tej koncepcji w przyszłości.
KONTURY
Stopniowe zmiany tempa i zmieniająca się dynamika (amplituda, panoramowanie)
pomagają zrównoważyć proces przyzwyczajenia mózgu. Nazywam to konturami procesu.
Jak omawiałem w tym rozdziale w części „Entrainment”, Lawrence i ja staraliśmy się,
aby nasz zespół nie grał perfekcyjnie z metronomem. Ciało ludzkie nie ma metronomu i ten
poziom sztywności rytmu powoduje subtelny konflikt z naszymi organicznymi rytmami
wewnętrznymi. Przeciąganie liny toczy się pomiędzy naszym pragnieniem pójścia w
stronę muzyki i, odwrotnie, przeciwstawieniem się jej. Aby wygrać przeciąganie, najlepiej
dopasować się do naturalnego tempa ciała. Chociaż aby motywacja była skuteczna,
musieliśmy działać okresowo i regularnie, często tworzyliśmy ścieżkę kliknięcia, nad
którą gracze pracowali w studiu. Bardzo stopniowo przyspieszaliśmy i zwalnialiśmy. Celem
było utrzymanie aktywnego zaangażowania mózgu. Jeśli wyczuje wzór, na którym może
polegać, zwróci swoją uwagę gdzie indziej. Jak już wspomniałem, przyzwyczajenie jest
pożądanym stanem w zastosowaniach związanych z głębokim relaksem. Jednak dla uwagi
i poprawy psychicznej spójrz na
• • •
matnatn skupiona uwaga.
Zrobiliśmy to samo z dynamiką głośności lub panoramowania, jak i z konturami
rytmicznymi. Subtelność to najlepszy sposób na zachowanie integralności muzycznej bez
sztucznego brzmienia. Powtórzę jeszcze raz: celem konturów jest utrzymanie zaangażowania
mózgu w proces aktywnego słuchania. Czy Twoim celem jest mózg aktywny czy śpiący?
Wybierz momenty, w których chcesz wpłynąć na mózg odpowiednio poprzez rytmiczne lub
dynamiczne kontury. (0 Ścieżka 1 jest doskonałym przykładem dynamicznego panoramowania,
które zachęca do aktywnego słuchania.)1
The. Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej �� 249
DŹWIĘKI NATURY
W swojej pracy często wykorzystuję odgłosy natury. Stosowane z wyczuciem i celowo mogą
ulepszyć każdy projekt. Jeśli zostaną użyte niedbale, brzmią sztucznie i obniżą Twoje wysiłki.
Włączenie dźwięków natury do psychoakustycznej ścieżki dźwiękowej może być projektem
czasochłonnym. Odkryłem, że aby efektywnie wykorzystać te dźwięki, muszę poświęcić tyle
czasu, ile potrzeba na dopracowanie każdego dźwięku w nagraniu wielościeżkowym. Jeśli
zrobimy mniej, otrzymamy produkt, który brzmi niespełniająco. Jaka jest dla mnie atrakcyjność
tych dźwięków? Służą one wielu celom psychoakustycznym.
Patrz 0 utworów 1, 4 i 12 na płycie CD.
• Psychologiczne. Pod naszymi stylowymi ubraniami my, ludzie, też jesteśmy zwierzętami.
Reagujemy na bardzo pierwotnym poziomie na dźwięki ziemi, nieba i wody. Stosowanie
delikatnych dźwięków natury sprawia, że czujemy się bezpiecznie i znajomo. Są także
zabawne; świetna kaczka we właściwym miejscu może być bardzo zabawna! Są to
dobre stany, które należy stworzyć podczas pracy z muzyką w celu uzdrawiania.
• Rezonans. Dźwięki natury, jak wszystkie inne dźwięki, mają określone częstotliwości. Uważam,
że pokrywają całe spektrum dźwięku. Używam ich głównie do efektu wysokich częstotliwości.
Świerszcze, wiatr i deszcz mogą pomóc w stworzeniu środowiska dźwiękowego, które ładuje
układ nerwowy. Robię to w sposób przypominający drona, tak że dźwięk znika w tle, a
słuchacze nawet nie zauważają, że tam jest. Jednak częstotliwości są nadal odbierane przez
mózg. Istnieją również dźwięki o niskiej częstotliwości. Będziesz musiał zbudować własną
bibliotekę dźwięków, nagrywając je samodzielnie lub kupując od firm dźwiękowych
specjalizujących się w licencjonowanych efektach dźwiękowych.
• Porywanie. Dźwięki natury można wykorzystać do porywania lub słuchania
tener jest całkowicie nie na czasie. Dźwięki fal oceanu lub jeziora bardzo skutecznie
wprowadzają w rytmiczny trans. Musisz zatem ostrożnie dobierać fale pod kątem ich
prędkości. I odwrotnie, dźwięki natury są cudowne w tworzeniu totalnego efektu,
jeśli chcesz zabrać słuchaczy poza czas. To zależy od zamysłu projektu.
Pomyśl o dźwiękach natury jako o części swojej palety dźwięków.

• Dr.one. Ze względu na dronową jakość wielu dźwięków natury, doskonale nadają się
one do maskowania częstotliwości dudnień różnicowych lub innych dźwięków w
utworze, które niekoniecznie są przyjemne dla ucha. Również jako drony, te
250 �.� Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
dźwięki pomagają w przerywnikach, gdy chcę mieć dużo miejsca pomiędzy rubato,
uproszczone linie melodyczne.
Ostatnia uwaga na temat dźwięków natury: poświęć trochę czasu, aby zrobić je dobrze. W przeciwnym razie,
zostaw je na zewnątrz.
NEUROTECHNOLOGIE DŹWIĘKOWE (SNT)

Po przeczytaniu rozdziału 15 powinieneś dobrze rozumieć dwie podstawowe ścieżki
przetwarzania dźwięku specyficznego dla aplikacji. Rozważając w swoim projekcie
częstotliwości dudnień różnicowych lub filtrację i bramkowanie (FIG), pojawiają się dwa
pytania: Jaki SNT spełnia Twoje oczekiwania? I, co ważniejsze, z kim będziesz współpracować?
Jako etyczny muzyk nalegam, abyś nawet nie myślał o samodzielnym tworzeniu protokołów
tych technologii, chyba że jesteś psychologiem, neurologiem lub licencjonowanym terapeutą.
Te psychoakustyczne zabiegi dźwiękowe mogą mieć głębokie skutki. To, że potrafimy
stworzyć takie efekty jako muzycy, nie oznacza, że jesteśmy przygotowani na taki rezultat. SNT
należą do kategorii medycyny częstotliwości i jako takie powinny być honorowane. Praktyczna
zasada: współpracuj z ekspertami w danej dziedzinie.
Kiedy pracuję z tymi technologiami, stają się one integralną częścią mojego planu
projektu. Wszystko, co kreatywne, jest zaplanowane wokół SNT. Tylko w ten sposób można
uzyskać spójny produkt. Kiedy byłem współproducentem Sound Body Sound Mind, naszą
kompozytorką częstotliwości binauralnych była ciesząca się międzynarodowym uznaniem
autorytet w dziedzinie biofeedbacku fal mózgowych Anna Wise (1 950-20 1 0). Zanim
rozpoczęliśmy naszą strukturę muzyczną, stworzyła dosłowny plan czterech binauralnych
częstotliwości, które zmieniały się w regularnych odstępach czasu.
Jej układ graficzny zajmował dwadzieścia stóp poziomego papieru. To właśnie na tle
jej zaplanowanej podróży falami mózgowymi zaaranżowaliśmy resztę albumu.
Podobnie pracowaliśmy ramię w ramię z zespołem ds. protokołu, który stworzył Program
słuchania. Ten program składający się z ośmiu płyt CD, zaprojektowany w celu ponownego
szkolenia przetwarzania tonów słuchowych, wykorzystuje techniki filtracji i bramkowania
zorientowane na Tomatisa. Stworzenie zintegrowanego programu muzyki, przyrody i F/G
zajęło nam miesiące. Nasz zespół ds. protokołu technicznego SNT składał się z jednego
psychiatry przeszkolonego klinicznie w zakresie F/G przez Tomatisa, jednego eksperta w
dziedzinie neurorozwoju oraz jednego patologa mowy i języka.
Anatomia tworzenia muzyki psychoakustycznej 251
Niektóre SNT należy zdegradować do kategorii nakazowych programów

dźwiękowych. Oznacza to, że są sprzedawane wyłącznie w połączeniu ze wsparciem
terapeutycznym. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku pracy F/G. Z drugiej
strony uważam, że częstotliwości dudnień różnicowych lepiej przystosowują się do
dźwięku dostępnego bez recepty. Dzięki tej metaforze widzisz, że skutki tych
zabiegów słuchowych należy traktować z najwyższą powagą i poczuciem
odpowiedzialności. Używaj ich ostrożnie w swojej pracy. Pamiętaj, że nie wiesz, kto
trafi w Twoje ręce z Twoim albumem. Dlatego ciężar odpowiedzialności spoczywa na
Tobie.
PODSUMOWANIE: ANATOMIA
TWORZENIE MUZYKI PSYCHOAKUSTYCZNEJ
Intencja: Co chcesz osiągnąć?

Wybór muzyki: docelowa publiczność? Jaki rodzaj muzyki jest odpowiedni?
Porywanie: Tworzenie pulsu w muzyce; bycie rytmiczną eskortą.
Rezonans: Ładunek o wysokiej częstotliwości ; za dużo niskich częstotliwości
wypisać.
Wzór: Prosty (przyzwyczajenie); złożone (aktywujące poznanie słuchowe).
Uproszczone linie melodyczne: czy aranżacja służy?
Izometria dźwiękowa: naprzemienne proste i złożone dane słuchowe
mózg.
Kontury: wykorzystanie rytmu, amplitudy i rozmieszczenia stereo do przełamania

przyzwyczajenie.
Dźwięki natury: ogromna wartość; poświęć czas, aby postępować właściwie!

Neurotechnologie dźwiękowe: czemu służy? Z kim będziesz współpracować?
Stosując zasady psychoakustyczne, pomyśl:
• Porywanie/rezonans/SNT. • Który
stan fal mózgowych najbardziej sprzyja określonej aktywności? • Beta: szybka

i wysoka; delta: powolna i niska. • Kieruj się
zdrowym rozsądkiem i świadomym rozpoznaniem. •
Pomyśl o subtelnych rozróżnieniach. •
Pomyśl o alchemii dźwiękowej.

252 r�) Przewodnik po technikach pracy z dźwiękiem i ich zastosowaniach
• Pamiętaj o kamieniu węgielnym orientacji psychoakustycznej:
R
I
S
0
N
A
N
C
W POCIĄGU
Do mojej społeczności muzyków: nie mogę się doczekać zbiorowych

przełomów w produkcji muzyki psychoakustycznej. Dziedzina ta charakteryzuje
się dużą innowacyjnością i uznaniem. Im lepsze połączenie sztuki i nauki,
tym skuteczniejsi będziemy wszyscy.
Zaglądaj na stronę www.ThePowerOfSound.com, aby poznać ciągłą ewolucję rozwiązań
dźwiękowych.
ROZDZIAŁ 19
DŹWIĘK I D
SOJUSZ MUZYCZNY ( SA )
SAMA uznaje ponadczasową więź między dźwiękiem a

życiem i honoruje rodzimą, tradycyjną, historyczną, naukową i
estetyczną mądrość, z której ewoluują metody, praktyki i
wiedza związane z dźwiękiem i muzyką.
Z OŚWIADCZENIA MISJI SAMA
Niedawno we Francji odnaleziono kościany flet sprzed trzydziestu dwóch tysięcy lat
– dowód na to, że ludzie grają muzykę od zarania dziejów kultury. 1 Rozmyślania o
muzyce Pitagorasa (zm. 495 p.n.e.) i Platona (zm.
347 p.n.e.), różnorodne funkcje dźwięku są upamiętnione w Biblii, a wczesne

rozważania naukowe sięgają J. Struthiusa (1 S 1 0-1 S 68 ). 2 Przenieśmy się w
przyszłość o sto lat, a muzykoterapii jest mnóstwo. Skoncentrowane ultradźwięki
o wysokiej intensywności ( HIFU) umożliwiają nieinwazyjne leczenie niektórych
��
nowotworów, rytm staje się receptą na chorobę Parkinsona, w Ameryce działa

270 000 aktywnych chórów, w których śpiewa 42,6 miliona ludzi, a grzechotka i
bęben nadal mają ogromną moc narzędzia rdzennych uzdrowicieli dźwiękiem.
Zrodziło się to dziedzictwo, które rozciąga się na tysiące lat i dotyka niemal każdej kultury
do SAMA w 2008 r.
W dzisiejszych czasach aktywnie poszukujemy i wykorzystujemy muzykę i
dźwięki zorientowane na korzyść – od narodzin aż do śmierci! Istoty ludzkie z
pewnością wiedzą, jak tworzyć narzędzia, a zamierzony dźwięk i muzyka jako
proces transformacji pojawiają się w słońcu.
253
254 r �) Przewodnik po technikach i zastosowaniach pracy z dźwiękiem
W jaki sposób praktykujący wibrację dźwiękową – tak obfitą jak powietrze i tak kojącą
lub destrukcyjną jak woda – organizują się samoczynnie? A właściwie dlaczego mieliby to
robić?
ETYKA JEST KLUCZEM
Pamiętam, jak siedziałem w kręgu kolegów na kolokwium dźwiękowym w New Hampshire

w 1993 roku. W powietrzu wisiały gorące rozważania na temat „etyki”.
Niestety, interesy własnościowe były zbyt gęste, a tworzenie standardów etycznych
przepadło w mgle. Piętnaście lat to jednak niewiele czasu w ogólnym schemacie polityki
zawodowej i rozwoju dziedzin.
Spójność, podobnie jak porywanie, wydaje się być procesem naturalnym...
W 2007 roku stało się jasne, że wschodzące. dziedzina pracy dźwiękowej faktycznie
pojawiła się w polu widzenia i została zauważona przez naszą kulturę. Wydawcy wyczuli
rynek i półki z książkami były wypełnione zdrowymi książkami o lecznictwie na wiele
sposobów, było mnóstwo produktów o konkretnych korzyściach, o zwiększonej podstawie
naukowej, dojrzewały wysoce ukierunkowane programy szkoleniowe, a szkoły zaczęły
prowadzić całoroczne kursy ankietowe na temat moc energii dźwiękowej. Nubilne pole
dźwiękowe stwarzało także bogate możliwości komercyjne. W miarę mnożenia się
konferencji niektóre z nich sformułowały tę dziedzinę w wyrafinowany sposób, na który
jesteśmy godni. Inni promotorzy nie byli jednak tak uważni.
W tym czasie Lisa Rafel (muzyk i dźwiękowiec terapeutyczny) i ja uczestniczyliśmy w

programie szkolenia dźwiękowego w San Francisco. Porównaliśmy notatki i odkryliśmy, że
oboje byliśmy bardzo zaniepokojeni rosnącym zainteresowaniem komercyjnym światem
intencjonalnego dźwięku i muzyki. Niepokoiły nas twierdzenia wielu producentów produktów,
programów nauczania i indywidualnych praktyków, którzy chcieli przekonać klienta do
korzyści płynących z ich oferty, bez względu na to, czy jest solidna, czy nie! Wreszcie, kiedy
zobaczyliśmy dużą salę dźwiękową zamienioną w karnawałowe środowisko, Rafel i ja
byliśmy wystarczająco zmartwieni. Czy nasz ukochany powstanie. faktycznie stało się
skomercjalizowanym pustkowiem, niewłaściwie opakowanym dla publiczności i wciągniętym

pod kontrolę rządowych agencji regulacyjnych?
Naszym problemem była rosnąca liczba osób w każdym wieku zainteresowanych tą

dziedziną – wiele z nich szukało nowej kariery. Dźwięk zawsze będzie potężnym atraktorem.
Zauważyliśmy postęp w badaniach i zastosowaniu materiałów, pełne pasji zaangażowanie
solidnych innowatorów oraz wspaniałe, rozwijające się synergie nowych kombinacji. Ze
świętą linią tysięcy
Sojusz Dźwięku i Muzyki (SAMA) ��)· 2 55
och, lata, uczciwość zawodowa i odpowiednia prezentacja publiczna, jak dziedzina

dźwiękowa mogła nie prosperować?
Podstawowe pytanie, które nasunęło się Rafelowi i mnie, brzmiało: Co posłuży do

utrzymania integralności praktyki i ewolucji zamierzonego dźwięku? Wszystkie
elementy były obecne: publiczny romans z muzyką, siła, energia, dźwięk i chęć
holistycznej interakcji z pokrewnymi dziedzinami! Czy w oczach opinii publicznej praca
dźwiękowa będzie postrzegana jako nowa, tania sztuczka czy też znacząca ewolucja,
och, źródło energii o głębokim rodowodzie i rosnącej podstawie naukowej?
Od tych pytań przewodnich rozpoczęła się nasza praca. Deklaracja misji mówi
wszystko. Kodeks Etyki i Standardów Członkostwa, który uznaje doskonałość, można
znaleźć w Internecie:
h5} 1hePowerOfSound.com/SAMA
Oświadczenie misji SAMA
• SAMA to międzynaukowy sojusz, który promuje nasze wspólne interesy w zakresie

zamierzonego wykorzystania i przemieniającej mocy dźwięku i muzyki w całym
spektrum cykli życia.
• SAMA potwierdza różnorodność dyscyplin wykorzystujących dźwięk i muzykę oraz

opowiada się za ich wykorzystaniem w zdrowiu, edukacji, badaniach, technice
nologii, nauce i sztukach holistycznych.
• SAMA sprzyja harmonijnym stosunkom kolegialnym i etycznym zachowaniom

umiejętności i kompetencje multidyscyplinarne.
• SAMA promuje rozwój zawodowy i dobro swoich pracowników

będę rs.
• SAMA przestrzega kodeksu etyki obowiązującego jej członków. • SAMA wyróżnia
renomowane i odpowiedzialne dyscypliny związane z dźwiękiem i muzyką, programy
edukacyjne, praktyków i produkty. • SAMA potwierdza wartość zarówno

jakościową, jak i dilościową
badania.
• SAMA obsługuje swoich członków , społeczeństwu, instytucjom, pracodawcom i
decydentom politycznym poprzez wsparcie doskonałości w edukacji, praktyce i

badaniach.
• SAMA opracowuje cele edukacyjne, programy, programy nauczania i/lub wydarzenia

związane z kształceniem ustawicznym, wspierając nasz status 50 I (c) 6 , aby zapewnić
możliwości uczenia się osobom pracującym z muzyką i dźwiękiem.
• SAMA uznaje bezczasową więź między dźwiękiem a życiem i ,
honoruje dzieła tubylcze, tradycyjne, historyczne, naukowe i artystyczne

mądrość tetyczna, z której ewoluują metody, praktyki i wiedza związane z
dźwiękiem i muzyką.
Podstawowe zasady SAMA uwzględniam w rewizji tej książki 20 10, ponieważ:
SAMA to pierwsze amerykańskie profesjonalne stowarzyszenie zamierzonej muzyki i

dźwięku, którego głównym celem jest zjednoczenie bardzo szerokiej dziedziny –
obejmującej naukowców, badaczy, pisarzy, muzyków, praktyków i pedagogów – w
celu rozwoju i poprawy warunków zawodowych i biznesowych wszystkich członkowie.
Polecam wsparcie i członkostwo w tej szczytnej inicjatywie.
Zachęcam do włączenia zasad etycznych SAMA do wszystkich aspektów pracy
dźwiękowej.
SAMA świadczy o dojrzewaniu pola dźwiękowego.
Chcę uczestniczyć w społeczności ibe SAMtA.

Co mogę zrobić ?
1. Odwiedź SAM A online i zaangażuj się.

2. Pomóż SAMA finansowo. Jako organizacja non-profit organizacja będzie miała
statutowe członkostwo i inne działania mające na celu zbieranie funduszy.
•
3. Dołącz do SAMA (jako organizacja lub osoba fizyczna) jako profesjonalista,

sojusznik, student lub członek wspierający.
4. Wspieraj organizacje i osoby, które publicznie subskrybują
Standardy etyczne SAMA.
S. Wolontariat.
Szczegółowe informacje i informacje o sieciach społecznościowych Sound And Music Alliance
można znaleźć na stronie £:?& lhePowerofSound.com/Sama lub SoundAndM usicAIIiance.org.
DODATKOWE STOWARZYSZENIA DŹWIĘKOWE
Istnieją dwie inne organizacje, które powstały pomiędzy 200 1 a 20 1 0. Podobnie jak
w przypadku SAMA, wskazują one na sieć-
Sojusz Dźwięku i Muzyki (SAMA) ��) 257
i samoorganizujące się w stale rozwijającym się polu pracy dźwiękowej.
• Międzynarodowe Stowarzyszenie Muzyki i Medycyny (IAMM) •

Krajowa Rada Standardów dla Muzyków Terapeutycznych (NSBTM)
C lhePowerOfSound.com/SoundAssociations
LOG EPI
ZMIANA PARADYGMU DŹWIĘKU
Ta książka sugeruje, że powinniśmy umieścić dźwięk w nowym kontekście:
• Dźwięk i muzyka są składnikami odżywczymi dla układu

nerwowego. • Mechanizm słuchowy jest mega-portalem do
mózgu. • Narzędzia dźwiękowe wspierają zdrowie, naukę i produktywność.
Nadrzędny temat Mocy dźwięku skupia się na nowym paradygmacie dotyczącym

natury dźwięku i żywotnego znaczenia mechanizmu słuchowego. Dźwięk, słuch i
komunikacja międzyludzka są ze sobą nierozerwalnie powiązane. Zdolność do
odbioru pełnego spektrum dźwięku jest podstawową koniecznością dla zintegrowanego
życia. Przy takim zrozumieniu najważniejsza staje się zdrowa świadomość i zamierzone
zastosowanie.
Pisanie tej książki obejmowało dekadę mojego życia. Wierzę, że świadomy wybór
przestrzeni dźwiękowej i umiejętność jej dokładnego postrzegania będzie
reprezentować zmianę ewolucyjną. Jeśli pomyślimy o ludzkim ciele jako o „jednostce
ziemskiej” – zaprojektowanej tak, aby pomieścić serce, umysł i duchowe uszy – to
standardowe wyposażenie wszystkich modeli. Jeśli dźwięk rzeczywiście jest paliwem ,
a ucho portalem , dlaczego nasza instrukcja obsługi jest w zasadzie pusta w odniesieniu
do tego ważnego składnika energii?
Bez względu na powód, ci z nas zajmujący się psychoakustyką starają się rzucić światło na ten
potężny system energetyczny i zachęcić do dalszych badań. Zamierzone narzędzia muzyczne i
dźwiękowe dla człowieka XXI wieku dorównują niciom DNA, bioinżynierii, nanotechnologiom i robotyce.
Świadomie przeszedłem ze świata entuzjastów dźwięku do aktywisty dźwiękowego. I wydaje się, że
pojawiają się podobieństwa pomiędzy działaniem środowiskowym i dźwiękowym.
• •
258
Epilog (�) 259
AKTYWIZM SONICZNY
Słońce zapewnia energię i ciepło, ale może nas spalić lub osłabić. Potrzebujemy wody, aby
przetrwać, ale jej nadmiar może nas utopić. Wszystko sprowadza się do równowagi.
Dźwięk, podobnie jak inne elementy, może nas zasilić lub wyczerpać. Biorąc pod uwagę
konieczność zwiększenia świadomości dźwiękowej, jaki jest obecny stan dźwięku? Jaka jest
polityka dźwięku? Kto kontroluje przestrzeń dźwiękową? Nagłówki z serwisu informacyjnego

dotyczącego zanieczyszczenia hałasem1 pokazują, że na całej planecie rośnie świadomość
dotycząca dźwięków. W Chinach, Anglii, Indiach, Korei, Kenii i Nowym Jorku ludzie i rządy jak
nigdy dotąd biorą pod uwagę zdrową przestrzeń dźwiękową. Rosnące zanieczyszczenie
hałasem wpływa fizjologicznie i psychicznie na obywateli planety.
Rządy i przemysł zajmą się wpływem hałasu na zdrowie, gdy pojawią się wystarczające
czynniki ekonomiczne. Przewiduję, że podąża to za trendem wydawanym w wyrokach
prawnych przeciwko amerykańskim firmom tytoniowym: gwałtownie rosnącymi kosztami
opieki zdrowotnej w zakresie leczenia raka. Nie sądzę, że hałas powoduje raka, ale uważam,
że ciągłe narażenie na hałas może siać spustoszenie w układzie odpornościowym.
Wizjonerskie spostrzeżenia Tomatisa wyprzedzały swoje czasy o sto lat. W roku 2010 ludzie
dopiero zaczynają uświadamiać sobie fizjologiczne skutki zanieczyszczenia hałasem. Tuż za
rogiem kryje się świadomość psychologicznych skutków dysfunkcji słuchu.
Dźwięk jest wszechobecny. To, jak z niego skorzystamy, jest naszym wyborem. Dźwięk
jest sprzymierzeńcem; zawsze tak było. Pytanie brzmi, czy jesteśmy gotowi na takie przyjęcie.
Mówimy o wykorzystaniu energii słonecznej, wiatrowej i innych naturalnych energii. Dla
zabawy wyobraźmy sobie samochody napędzane energią wytwarzaną przez śpiewających kierowców.
Lub miasta zasilane przetworzonymi dźwiękami ogromnych sieci telefonicznych.
Niemożliwości według zasad podstawowej fizyki? Prawdopodobnie tak. Ale dźwięk również
jest dość zaawansowany technologicznie. Dźwięk jako paliwo dla ludzkiej sieci energetycznej
jest tak blisko ucha bliskiej osoby.
SERCA OTWARTE Z WDZIĘCZNOŚCI
Otwarte źródło tego pola pozwala każdemu z nas wnieść wyjątkowo autentyczny przejaw
wybranych przez nas ścieżek życia. Na szczęście dla nas, ci ludzie zostali powołani, w taki sam
sposób, w jaki my wszyscy jesteśmy wykorzystywani, do zrobienia czegoś o konsekwencjach –
o znaczeniu serca, umysłu i ducha – wniesienia wkładu w świat za pośrednictwem dźwięku.
Społeczność dźwiękowców jest intymna. Gdy jedno z nas odchodzi,

260 ��J Epilog
strata została zaakceptowana, bo cóż innego można zrobić? Jednak ze względu na naszą
scenę, na rozwój zbiorowy, czujemy lukę, ponieważ każdy z nich zawiera ważny element
rozkładającej się układanki.
W PAMIECI
Następujący muzycy, perkusiści, lekarze, wynalazcy i poszukiwacze byli bardzo wyjątkowi;
każdy, w swój indywidualny wkład, położył mocny fundament, na którym wyrasta
współczesna dziedzina muzyki i dźwięku intencjonalnego.
Z głęboką wdzięcznością i szacunkiem doceniamy niezwykły wkład�
Sarah „Saruah” Benson, uzdrowicielka dźwiękiem (1935-2008)

Barry Bernstein, perkusista (1 954-2009)
Kaye Gardner, kompozytorka (1941 -2002)
Sir dr Peter Guy Manners, współczesna Cymatics ( 1 935-2009)
Robert Monroe, dźwięk i świadomość ( 191 5- 1 995)
Dr Alfred Tomatis, twórca metody Tom a tis ( 1 920-200 1)
, PO·' .
F etat
JMiil lub d · eo
tdttuartes,
b. patrz
lhePowerOfSound.com/Memoriam
SŁOWNICZEK
Od autora: Wiele z tych terminów ma złożone definicje, odpowiadające konkretnym

dyscyplinom. Glosariusz jest interpretowany z punktu widzenia dźwiękowego.
akustyka: interdyscyplinarna nauka skupiająca się na badaniu dźwięku i słuchu. nerw słuchowy:
ósmy nerw czaszkowy, odpowiedzialny za słuch i równowagę. przewodzenie powietrzne:
Fale dźwiękowe przenoszone przez powietrze do przewodu słuchowego zewnętrznego i ucha

środkowego, powodując wibrację błony bębenkowej i mechanizmu słuchowego ucha wewnętrznego
w procesie.
hałas otoczenia: Suma całego hałasu wszechobecnego w danym środowisku, innego niż hałas pochodzący ze źródła
będącego przedmiotem zainteresowania.
amplituda: głośność dźwięku; stopień, w jakim cząsteczki powietrza przemieszczają się w
odpowiedzi na energię dźwięku.
komora bezechowa: ekranowane pomieszczenie, którego ściany pochłaniają prawie cały dźwięk,
skutecznie tworząc w ten sposób wytłumioną przestrzeń wolną od dźwięków i pól elektromagnetycznych
•
środowisko.
Arcangelos: Zespół kameralny przedstawiony na załączonym albumie Music for The Power of Sound.
audiolog:
pracownik służby zdrowia posiadający certyfikat w dziedzinie słuchu, wad słuchu i narządu
przedsionkowego oraz rehabilitacji. audiometr:
Przyrząd mierzący zakres i ostrość słuchu poprzez kontrolowane pomiary dźwięku przez
przewodnictwo powietrzne i kostne. krzyżowa dominacja słuchowa: Proces, w
wyniku którego osoba z dominacją prawej strony (tj. z prawą ręką, prawą nogą i prawym okiem)
ma ucho skierowane w lewo (lub odwrotnie, jeśli jest leworęczna). trening integracji słuchowej (AIT):
program
stymulacji dźwiękiem opracowany przez dr.

Guy Berard z Francji.
261
262 ·J) Glosariusz
nerw słuchowy: Nerw przenoszący sygnały elektryczne z ucha wewnętrznego do podstawy mózgu.
(Zobacz Nerw przedsionkowo -ślimakowy.)
Percepcja słuchowa: Jak mózg rozumie i wykorzystuje odbierany dźwięk. słuchowe
przetwarzanie sekwencyjne: zdolność łączenia ze sobą fragmentów informacji słuchowej;

zapamiętać kolejność usłyszanych rzeczy. słuchowe
przetwarzanie tonalne: Zdolność do rozróżniania tonów używanych w języku. błona podstawna:

cienki
arkusz materiału, który wibruje w odpowiedzi na ruchy cieczy wypełniającej ślimak; błona podstawna
pomaga w przekładaniu wibracji dźwiękowych na sygnały elektryczne. Częstotliwości dudnień
różnicowych (BBF): Zjawisko
neuroakustyczne, które ma miejsce, gdy mózg słyszy jeden ton w jednym uchu i lekko przestrojony
ton w drugim. Aby zmierzyć różnicę między tymi dwoma tonami, mózg tworzy trzeci ton „ph an
tom”, niespotykany gdzie indziej. Te artefakty przetwarzania słuchowego odkrył w 1839 roku
Heinrich Wilhelm Dove. rytm biologiczny: samopodtrzymująca się cykliczna zmiana w procesie
fizjologicznym lub funkcji behawioralnej
organizmu, która powtarza się w regularnych odstępach czasu. przewodnictwo kostne:

Przenoszenie fal dźwiękowych poprzez pogłos kości do ucha
wewnętrznego.
labirynt kostny: jama w czaszce zawierająca mechanizm ucha wewnętrznego, składająca się z
przedsionka, kanałów półkolistych, ślimaka i przychłonki. fale mózgowe:
Elektrochemiczna aktywność mózgu powodująca wytwarzanie fal elektromagnetycznych

wykrywalnych za pomocą elektroencefalografu. Fale Beta (1 4-35 Hz), fale alfa (8-14 Hz), fale theta
(4-8 Hz), fale delta (.S-4 Hz). centralne przetwarzanie słuchowe:
przetwarzanie dźwięku wzdłuż słuchowych ścieżek nerwowych od ślimaka do mózgu i

wykorzystywanie tego dźwięku w układzie słuchowym mózgu
centra.
kora mózgowa: powierzchnia mózgu, w której przetwarzane są informacje zmysłowe. Kora

mózgowa to warstwa neuronów niezmielinizowanych (istota szara) i odgrywa kluczową rolę w
pamięci, uwadze, świadomości percepcyjnej, myśleniu, języku i
•
co nscto nas.
rzęski: Delikatne komórki czuciowe, przypominające włoskowate wypustki, zlokalizowane w

narządzie Cortiego w ślimaku. Łącząc się z włóknami nerwowymi, komórki rzęsek ucha
wewnętrznego przenoszą wibracje unoszące się w powietrzu z
ucha wewnętrznego do mózgu. rytm dobowy: samopodtrzymujący się rytm biologiczny, który w
naturalnym środowisku organizmu trwa około dwudziestu czterech godzin.
Słowniczek �-') 263
ślimak: ta część słuchowa ucha wewnętrznego, zwinięta niczym muszla ślimaka, zawiera narząd Cortiego,
z którego włókna nerwu ósmego wysyłają sygnały słuchowe do mózgu. (Patrz ucho wewnętrzne).
Kompresja i rozrzedzenie: proces obejmujący zmienną gęstość cząsteczek w powietrzu i sposób
przekazywania informacji. kontury: stopniowe
zmiany tempa i zmiany dynamiki (amplitudy, panoramowanie itp.), aby zrównoważyć przyzwyczajenie
mózgu.
decybel (dB): Miara głośności lub głośności dźwięku.
rozstrajanie: Proces stosowany przy tworzeniu binarnych częstotliwości dudnień słuchowych,

podczas którego jednoczesne tony stereo ulegają niewielkiej zmianie (tj. częstotliwości dźwięku
różnią się od siebie o określoną
liczbę Hz ). drone: Efekt harmoniczny lub monofoniczny, w którym nuta lub akord wybrzmiewa w
sposób ciągły w całym utworze. błona
bębenkowa: Cienka błona, zwana tympanonem, oddzielająca ucho zewnętrzne od ucha

środkowego. Jego zadaniem jest przekazywanie dźwięku z powietrza do znajdujących się w nim kosteczek
ucho środkowe.
nauszniki: Specjalne nauszniki przeznaczone do ochrony przed głośnymi dźwiękami. zatyczki
do uszu: Ochrona przed hałasem wykonana z pianki, silikonu lub wosku.
Ucho elektroniczne: Niezbędny element Metody Tomatisa stworzonej przez dr. Alfreda Toma Atisa.
Urządzenie to, połączone pomiędzy odtwarzaczem kasetowym lub CD a słuchawkami słuchacza, ma
zdolność filtrowania dźwięku przez dwa kanały o różnych ustawieniach. Mechanizm bramkujący przełącza
dźwięk między kanałami, gdy osiągnie on określoną intensywność. Elektryczne ucho elektroniczne zostało
zaprojektowane tak, aby edukować ucho do jego pełnych funkcji jako receptora, mechanizmu
umożliwiającego subtelne rozróżnianie i źródła energii.
generator.
porywanie: zmiana częstości głównych impulsów ciała (tj. fal mózgowych, oddechu lub bicia serca)
z jednej prędkości na inną, spowodowana przez dopasowywanie się organu do dominującego i
okresowego bodźca zewnętrznego (rytmu). filtracja:
usuwanie określonych częstotliwości. techniki
filtracji/bramkowania (RYS.): Metodologia opracowana przez dr Alfreda Tomatisa w celu

przeszkolenia i wzmocnienia mechanizmu słuchowego poprzez stopniową filtrację i ponowne
wprowadzenie dolnego zakresu muzyki (czasami do 8000 Hz) oraz wykorzystanie losowych zdarzeń
dźwiękowych (bramkowanie).
forma: Struktura utworu muzycznego. częstotliwość:
okresowa prędkość, z jaką obiekt wibruje; t liczba drgań w określonym przedziale czasu.
bramkowanie: odnosi się do losowego zdarzenia dźwiękowego, często realizowanego za pośrednictwem elektroniki
264 ·J) Słowniczek
przetwarzanie ścieżki dźwiękowej w taki sposób, aby nieoczekiwanie przeskakiwała między wysokimi i niskimi
częstotliwościami lub zmieniała się amplituda.
GIM: Bonny metoda obrazowania i muzyki z przewodnikiem. złoty podział: Znany
również jako „złoty podział” i „złoty środek”. Specyficzne proporcje geometryczne widoczne w egipskich piramidach (XIII
w. p.n.e.), Partenonie w Atenach (V w. p.n.e.), dziełach sztuki i przyrodzie. harmoniczne: Seria tonów wibrujących powyżej
podstawowej nuty. Te delikatniejsze tony, zwane alikwotami lub poddźwiękami, są
czystymi i wyraźnymi dźwiękami. harmonia: przyjemne połączenie różnych nut, które muszą być grane jednocześnie.
słuch: subiektywna i bierna reakcja na dźwięk. ubytek słuchu: jakiekolwiek
•
pogorszenie normalnego słyszenia.
Herc (Hz): Międzynarodowy standardowy termin określający jednostkę częstotliwości mierzoną w cyklach na sekundę
(cps). Nazwany na cześć niemieckiego fizyka Heinricha Hertza. wysoka częstotliwość: dowolny
ton, który ma więcej cykli na sekundę; ogólnie wszystko powyżej 1000 Hz.
infradźwiękowe: Fale dźwiękowe o częstotliwości poniżej 20 Hz.
ucho wewnętrzne lub ślimak: W tym przypadku wibracje dźwięku są przekształcane na sygnały elektryczne.
Znajduje się tu również układ przedsionkowy. Kanały półkoliste i worki przedsionkowe stanowią górną część tak zwanych
labiryntów kostnych ucha wewnętrznego. (Patrz ślimak.) Kolory instrumentalne: W muzyce zachodniej badanie koloru
instrumentalnego znane jest jako orkiestracja.
zasada iso: /so oznacza „równy”. W zastosowaniu do muzyki terapeutycznej zasada iso to technika polegająca na
początkowo dopasowywaniu nastroju (lub tempa) muzyki do nastroju słuchacza, a następnie powolnej zmianie tego
nastroju, tempa lub barwy. lateralność: preferencja boczna to dominujące
używanie jednej strony ciała nad drugą w dobrowolnych czynnościach motorycznych. słuchanie: słyszenie aktywne (w
porównaniu z pasywnym). litotrypsja:
rozpuszczanie kamieni w drogach nerkowych i
trzustkowych pod wpływem zewnętrznego, skupionego bombardowania falami akustycznymi. głośność (amplituda):
Postrzeganie siły dźwięku; wrażenie psychologiczne. niskie
częstotliwości: dowolny ton, który ma mniej cykli na sekundę; ogólnie wszystko do 1000 Hz.
melodia: Liniowe następstwo tonów muzycznych. Podstawowym elementem, który słyszymy w a

• •
kompozycje ttton.
Słowniczek „” … 265
I
Ucho środkowe: Pusty obszar bezpośrednio za błoną bębenkową i na zewnątrz owalnego

okienka ślimaka. Ucho środkowe jest maleńkie, ma tylko około dwóch mililitrów objętości.
Znajdują się w nim trzy małe kości, zwane młotkiem (m alleus) , kowadłem (kowadłem) i strzemieniem
(strzemieniem) oraz dwa maleńkie mięśnie (bębenek napinający i
strzemiączek) . muzykoterapia: Muzykoterapia jest zarówno pokrewnym zawodem medycznym, jak i
dziedziną badań naukowych badającą korelacje między procesem terapii klinicznej a biomuzykologią,
akustyką muzyczną, teorią muzyki, psychoakustyką i muzykologią porównawczą. Jest to proces
interpersonalny, podczas którego wyszkolony muzykoterapeuta wykorzystuje muzykę i wszystkie jej
aspekty – fizyczne, emocjonalne, umysłowe, społeczne, estetyczne i duchowe – aby pomóc klientom
poprawić lub utrzymać zdrowie. neurorozwój:
rozwój i organizacja ośrodkowego układu nerwowego, obejmująca procesy tworzące, kształtujące i
przekształcające układ nerwowy, od najwcześniejszych etapów embriogenezy do ostatnich lat życia.
hałas: Pochodzi od łacińskiego słowa nudności, oznaczającego
„chorobę morską”; każdy głośny, niemuzykalny lub nieprzyjemny dźwięk. Utrata słuchu spowodowana
hałasem (NI HL): Pogorszenie
zdolności słuchu w wyniku powtarzającego się lub długotrwałego narażenia na niebezpieczny poziom
hałasu, skutkujące uszkodzeniem rzęskowych komórek rzęskowych w ślimaku.
nieokresowy: nieregularny puls i częstotliwość. narząd
Cortiego: ten obszar ślimaka, położony w uchu wewnętrznym ssaków, zawiera słuchowe komórki
czuciowe, zwane „komórkami rzęsatymi”, które przekazują fale dźwiękowe z ucha przez nerw
słuchowy do mózgu. ostinato: w
Niektóre-
muzyce krótka fraza melodyczna powtarzana w całym utworze, czasy nieznacznie różniące się
lub przeniesione na inną wysokość; znany również jako punkt pedału. ucho zewnętrzne: składa
się z małżowiny usznej (małżowiny usznej) , kanału słuchowego (przewodu przewodu słuchowego) i
błony bębenkowej (błony bębenkowej) . Ucho zewnętrzne, zwane także uchem zewnętrznym,
gromadzi energię dźwiękową i skupia ją na błonie bębenkowej.
okno owalne: Wibracje, które stykają się z oknem owalnym, najpierw przechodzą przez
przechodzą przez trzy kosteczki ucha środkowego i docierają do ucha wewnętrznego. Owalne okienko
wibruje, przekazując częstotliwości dźwiękowe do ślimaka. perylimfa: płyn
pozakomórkowy wypełniający zewnętrzne kanaliki biegnące przez ślimak.
Skład jonowy perilimfy jest porównywalny z osoczem i płynem mózgowo-rdzeniowym. okres: Czas,
jaki upływa, zanim rytm zacznie się powtarzać. okresowość: jakość regularnego
powtarzania dokładnie tego samego wzorca. wysokość: postrzegana podstawowa częstotliwość
dźwięku. wysokość oznacza, jak wysoki lub niski jest ton, który brzmi dla ucha.
266 · �� Glosariusz
psychoakustyka: badanie percepcji dźwięku, w tym sposobu słuchania, naszych reakcji

psychologicznych oraz fizjologicznego wpływu muzyki i dźwięku na ludzki układ nerwowy. rezonans:
Rezonans to dźwięk
wytwarzany przez obiekt, gdy wibruje on z tą samą częstotliwością, co fale dźwiękowe innego
obiektu. Wpływ jednej wibracji na drugą. Częstotliwość, z jaką obiekt wibruje w najbardziej
naturalny sposób. układ rezonansowy: gdy dwa lub więcej obiektów ma
podobne właściwości wibracyjne, co pozwala im rezonować z tą samą częstotliwością.
rezonować: ponownie zabrzmieć. Coś zewnętrznego wprawia w ruch coś innego lub zmienia jego
tempo wibracji.
rytm: Ruch okresowy t. Organizacja muzyki w czasie z wykorzystaniem wartości długich i krótkich
nut.
SIA D: Zaburzenia słuchu wywołane stresem. Termin ukuty przez autora.
kanały półkoliste: Trzy półkoliste, połączone ze sobą rurki znajdujące się wewnątrz każdego ucha.
Te zakrzywione rurki zawierają płyn, którego ruch uświadamia nam wrażenie obracania się
podczas ruchu głowy.
odbiorczy ubytek słuchu: Ubytek słuchu, którego pierwotną przyczyną jest nerw przedsionkowo-
ślimakowy, ucho wewnętrzne lub centralne ośrodki przetwarzania danych w
mózgu. izometria dźwiękowa: Termin ukuty przez autora w celu wyjaśnienia procesu przesyłania
prostych i złożonych danych słuchowych do
mózgu. Neurotechnologie dźwiękowe (SNT): wyrażenie ukute przez autora w celu opisania
precyzyjnej mechanicznej manipulacji falami dźwiękowymi w celu wywołania pożądanych zmian w
psychice i ciele
fizycznym. Ciało dźwięczne: wszystko, co jest w stanie wytworzyć
dźwięk. dźwięk: Wrażenie wywołane przez przedmiot lub przedmioty wibrujące. Wszystko, co
wywołuje wrażenie słyszenia.
stymulacja dźwiękiem: pobudzenie układu nerwowego poprzez informację słuchową. Trening
słuchowy ze stymulacją dźwiękiem (SSAT): precyzyjne zastosowanie dźwięku przetworzonego

elektronicznie za pośrednictwem słuchawek w celu przeszkolenia mechanizmu słuchowego w
zakresie przyjmowania szerszego spektrum
częstotliwości dźwięku. terapia dźwiękiem: Stosowanie zasad rezonansu, porywania i wibracji w

celu wywołania zmian w tkankach i narządach. Przede wszystkim
zorientowane neurologicznie. fala dźwiękowa: Naprzemienne obszary niskiego i wysokiego

ciśnienia przemieszczające się w powietrzu, które po
zebraniu w uchu są interpretowane jako dźwięk. praca z dźwiękiem: wykorzystanie fal

dźwiękowych (słyszanych i niesłyszanych) jako metody terapeutycznej; zamierzona muzyka i dźwięk dla popraw
Szkło ·'J) 267
wibracje współczulne: naturalna zdolność substancji takiej jak metal, drewno, powietrze oraz żywe
mięso i kości do wibrowania z częstotliwością narzuconą z innego źródła; zjawisko harmoniczne,
w którym pasywna struna lub ciało wibracyjne reaguje na wibracje zewnętrzne, do których
wykazuje podobieństwo harmoniczne.
widmo: rozkład fali dźwiękowej na składowe częstotliwości i amplitudy. Stapedius: Stapedius,

mający
nieco ponad jeden milimetr długości, jest najmniejszym mięśniem szkieletowym w ludzkim ciele.
Jego celem jest dźgnięcie najmniejszej kości ciała, czyli strzemiączka. Mięsień strzemiączkowy
tłumi zdolność strzemiączka do wibracji i chroni ucho wewnętrzne przed wysokim poziomem
hałasu, przede wszystkim głośnością własnego głosu. błona nakrywkowa: Znajduje się
w narządzie Cortiego, cienki pasek błony stykający się z czuciowymi komórkami słuchowymi
rzęsek, który jest poruszany pod wpływem wibracji dźwiękowych, wytwarzając impulsy nerwowe.
napinacz
bębenka: Większy z dwóch mięśni jamy bębenkowej (drugim jest strzemiączek), napinacz
bębenka znajduje się w kanale kostnym powyżej kostnej części trąbki słuchowej. Jest
przymocowany do m alleus. barwa: kolor lub jakość nuty muzycznej,
dźwięku lub tonu, która odróżnia różne typy wytwarzania dźwięku (np. trąbka kontra skrzypce).
szum w uszach: Dzwonienie w uchu lub hałas wyczuwalny w głowie. Tin nitus to percepcja dźwięku
w uchu ludzkim przy braku odpowiedniego dźwięku zewnętrznego.
Tomatis, Alfred A. (1920-200 1): francuski lekarz uszu, nosa i gardła, badacz dźwięku, wynalazca,
autor. Twórca Metody Tomatisa. Wady przez wielu uważane za „Einsteina ucha”.
Efekt Tomatisa: „Głos może odtwarzać tylko te dźwięki, które słyszy ucho”. To stwierdzenie stanowi
podstawę, dla której Francuska Akademia Medycyny i Akademia Nauk uznały jedno z wielu odkryć
Alfreda Tomatisa.
Metoda Tomatisa: Nieinwazyjny program stymulacji dźwiękiem, zajęć audio-wokalnych i

konsultacji. Służy do wzmacniania umiejętności lub przezwyciężania problemów związanych
ze słuchaniem, takich jak między innymi mowa i język, uczenie się, uwaga i komunikacja.
Metoda została opracowana przez Alfreda Toma Atisa ponad pięćdziesiąt lat temu i jest
stosowana na całym świecie zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
ton: Dźwięk o wyraźnym
swędzeniu. kamerton: mały stalowy instrument z dwoma zębami, który po uderzeniu wydaje
określony, ustalony ton w doskonałej
tonacji. tympanon: Znany również jako błona bębenkowa. Błona oddzielająca ucho zewnętrzne
od ucha środkowego. ultradźwiękowe: Fale dźwiękowe o częstotliwości powyżej 20 000 Hz, których człowie
268
„”
...
Słowniczek
nerw błędny: nerw pneumogastryczny lub dziesiąty nerw czaszkowy. Nazywa się go
nerwem błędnym (wędrującym lub włóczęgą), ponieważ wije się przez klatkę
piersiową i jamę brzuszną, przekazując informacje zmysłowe o stanie narządów ciała do centralnego.
system nerwowy.
aparat przedsionkowy: Przedsionek i trzy kanały półkoliste wchodzą w skład ucha wewnętrznego.
Struktury te współpracują z mózgiem, wyczuwając i utrzymując poczucie , i odzyskać równowagę oraz a
położenia ciała i jego części w przestrzeni. nerw przedsionkowo-ślimakowy:
Znany również jako nerw słuchowy lub nerw słuchowy, nerw przedsionkowo-ślimakowy jest w
rzeczywistości ósmą parą nerwów czaszkowych. Odpowiadający za słuch i równowagę ósmy nerw
czaszkowy przekazuje informacje o dźwięku i równowadze z ucha wewnętrznego do mózgu.
wibracje: szybki, rytmiczny ruch tam i z powrotem. Wibracje odnoszą się do mechanicznych
oscylacji wokół punktu równowagi. fale:
Zakłócenie rozprzestrzeniające się w przestrzeni i czasie, zwykle z przeniesieniem energii.

długość fali:
Odległość pomiędzy szczytami (kolejnymi odpowiadającymi sobie punktami tej samej

fazy) kolejnych fal dźwiękowych.
ruch falowy: zjawisko przenoszenia energii lub informacji z jednego źródła do drugiego.
biały szum: Szum, którego energia jest jednolita w szerokim zakresie częstotliwości.
Charakterystyka spektrum podobna do światła białego.
Autor z wdzięcznością dziękuje następującym źródłom wykorzystanym przy tworzeniu niniejszego
glosariusza:
Odpowiedzi. kom
Britannica.com
Don C. ampbell
Google.com/health
Słownik medyczny ary.com
thefreedictionary.com
Medterms.com
Merriam-webster.com
Nauka. edukacja .n ih.gov
Thefreediction ary.com
Wikipedia.com W
ordnetweb. Princeton.edu/perl/webwn
POWERO F SOUND.COM
TPO
Wraz z pojawieniem się dystrybucji cyfrowej informacje są obecnie łatwo dostępne w wielu
formatach. The Power of Sound ma towarzyszącą witrynę internetową zaprojektowaną do użytku
z książką w wersji papierowej.

Przed publikacją, to wydanie 20 10 zaczęło się od sześciuset stron.
Setki stron oryginalnego rękopisu można obecnie znaleźć w Internecie. W tym dynamicznym
medium witryna wykracza poza funkcję archiwizacyjną i fabularną. Dodatkowo zapewnia
mnóstwo aktywnych linków do dodatkowych badań i zasobów. ThePowerOfSound.com aktywnie

umożliwia także dalszą aktualizację eksploracji, prób i triumfów muzyki dźwiękowej . Innymi
słowy, badania tej książki nie kończą się!
Optymalne wykorzystanie kombinacji książka/strona internetowa:
• Jeśli czytasz na bezprzewodowym urządzeniu do czytania (np. Kindle, iPad itp.), masz
zarówno książkę, jak i stronę internetową w zasięgu ręki. Mówimy teraz o czytaniu XXI
wieku!
• Jeśli masz ochotę usiąść z książką i filiżanką herbaty lub Java, a także masz w pobliżu
komputer z dostępem do Internetu, możesz uzyskać dostęp do strony internetowej za
każdym razem, gdy zobaczysz insygnia fu?a. Na stronie internetowej znajdują się
dodatkowe szczegóły uzupełniające informacje zawarte w książce.
• Jeśli podczas czytania nie masz pod ręką komputera, zapisz w notatniku strony internetowe,
o których mowa w rozdziałach, i odwiedzaj tę stronę, kiedy tylko będziesz mógł.
Tak czy inaczej... użyj tego cyfrowego towarzysza! Drugie wydanie Power of Sound
zostało napisane i skompilowane ze świadomością, że oba media będą przydatne.
269
270 ThePowerOJSound.com
ZNAJDŹ NA THEPOWEROFSOUND.COM
• Streszczenia badań •
Wywiady z czołowymi dźwiękowcami •

Neurorozwojowy trening słuchowy: twórczość Roberta J.
Doman Jr.
• Metoda Bonny’ego wykorzystująca obrazowanie i muzykę z
przewodnikiem (GIM) • Gra na bębnach jako medytacja w
Iraku (Christine Stevens) • Dysfunkcja słuchu
wywołana stresem • Tomatis: Rewizja mapy odysei muzyka •
Narodziny terapii dźwiękiem (Alexander Doman) •
Muzykoterapia •
Rozszerzony glosariusz
• Zasoby pracy z dźwiękiem
• Dane kontaktowe wybranych organizacji i osób • Szczegółowe nekrologi

czołowych osobistości związanych z dźwiękiem. • Frontiers
of Soundwork: podsumowanie znaczących wydarzeń związanych z soundworkiem
od 1787 r
• The Sonic Activist: źródło sieciowe dla osób zainteresowanych dźwiękiem

• •
akt1v1sm
• Zasoby Soundwork: obszerna lista referencyjna osób i organizacji zaangażowanych

w Soundwork
• Informacje o harmonogramach seminariów i Joshua Leeds
występy •
Blogi Joshuy Leedsa i gości
S OUN D REME DIE S

KATALOG
Katalog środków dźwiękowych koncentruje się na powstającej dziedzinie pracy z

dźwiękiem, szeroko definiowanej jako zamierzone tworzenie i wykorzystanie muzyki i
dźwięku do określonych zastosowań. Katalog zawiera skategoryzowane listy programów
muzycznych i dźwiękowych, filmów, polecanych lektur i zasobów w następujących
kategoriach:
• Dzieci • Koncentracja/Przyspieszenie
• Kreatywność • Nauka •
Ćwiczenia/fitness • Uzdrawianie i równowaga
Masaż/prace z ciałem • Relaks/ • Atmosfera biura/pokoju zabiegowego •
redukcja stresu • Zastosowania Sen •
terapeutyczne Przejścia: od kołyski do grobu
Nowe programy są stale przeglądane i dodawane. Kategorie będą nadal rosły w

miarę tworzenia programów psychoakustycznych o wysokich walorach estetycznych i
skutecznych technologiach dźwiękowych.
Większość programów znajdujących się w katalogu nie została stworzona w celach
rozrywkowych. Raczej opracowano je z myślą o bardzo specyficznych metodologiach i
wynikach. Niezależnie od tego, czy chodzi o zdrowie, naukę czy produktywność, te
„narzędzia dźwiękowe” zostały zaprojektowane w celu poprawy funkcji człowieka.
Pełny katalog można obejrzeć online na stronie

Sound-Remedies.com.
271
MUZYKA DLA
MOC DŹWIĘKU
Lista utworów na płycie CD
Muzyka do The Power of Sound to specjalnie zaaranżowana muzyka klasyczna wybrana

z serii Sound Health i Essential Sound , wyprodukowana przez Joshuę Leedsa.*
Utwory 1–12 wykonuje Arcangelos Chamber Ensemble; utwór 13 jest wykonywany

przez Apollo Chamber Ensemble. Celem tej płyty jest dwojaki: zapewnienie atmosfery
dźwiękowej sprzyjającej relaksowi i nauce oraz zilustrowanie koncepcji zawartych w
tej książce (patrz numery stron odsyłających w wykazie utworów na s. 273). .
Chociaż w tych selekcjach nie zastosowano żadnych neurotechnologii dźwiękowych

(filtracja/bramkowanie lub częstotliwości dudnień różnicowych), naturalne zasady
rezonansu, porywania i identyfikacji wzorców wpływają na wszystkie aranżacje.
Pomijając techniczne wyjaśnienia, Music for The Power of Sound to nowoczesne
ucieleśnienie odwiecznego muzycznego celu: pięknych dźwięków wzmacniających,
równoważących i dobrego samopoczucia.
* Koproducentem serii Sound Health jest Richard Lawrence.

- W emblemacie Apollo Chamber Ens występuje Lisa Spector, pianistka.
272
Muzyka dla The Power ohSound: Lista utworów na płycie CD �:i) 273
ŚLEDŹ REFERENCJĘ (TI JA) (DŹWIĘK

TYTUŁ (COM POSER)
NIE. ZAPŁAĆ NAM ALBUM ZDROWIA)
Diverti mento # I D-dur K 1 3 6.

I 248 . 249 (5: Ja 0) (Motywacja)
z przerywnikiem (Mozart)
Kwintet klarnetowy A-dur K58 I.

2 t:�� temat i wariacje (Mozart) (5:55) (Motywacja)
TPOS.com
Adagio z Concerto Grosso O pus 6.

3 236, 247 ( 6: 1 9) (Relaks)
nr. 8 (Carel li)
Koncert Largo/Violet of Love w DM

4 247. 249 Innor. z interlem na zewnątrz (5:36) (Nauka)
(Vivaldi)
Gimnopedia #I . z przerywnikiem
5 236 (5: 1 7) (Inspiracja)
(Saty)
Czwarta Symfonia. Poco Adagio

6 24 1. 244 (7:5 5) (odstresowanie)
(Mah ler)
Wtrącam się do Dance of the

7 248 Błogosławione duchy (Gluck) (2: I 0) (racja inspiracyjna)
Largo z Koncertu na obój B-dur. z

8 236, 240 przerywnikiem (Vivaldi) (4: Ja 0) (Nauka)
Kwartet obojowy F-dur K370

9 236 (4: 1 7) (Motywacja)
Allegro (Mozarta)
Largo z Koncertu nr. 3 na dwoje

10 236, 243 (5:52) (Koncentracja)
skrzypiec U - S. Bach)
Sunsh w apartamencie , Trzeci ruch

II 236 (I:49) (Produktywność)
(Lawren)
Allegro Assai z Koncertu

12 115 . 245. 249 skrzypcowego nr. 2 E-dur (JS (5: I 5) (Dowiedz się)
Bach)
Sonata fletowa Es-dur.

Allegro. i Suita h-moll. ( 1 3:00) (Reset
13 226. 235
Poloneza (Bach) Gymnopedie Seria Terapeutyczna)
Nr I i 3 (Satie)
NOTATKI
WSTĘP
1. Campbell, Efekt Mozarta.

2. Haas i Brandes, Muzyka, która działa.
3. Narodowy Instytut Zdrowia, „Hałas i utrata słuchu” (oświadczenie z konferencji w sprawie
opracowania konsensusu, 22-24 stycznia 1990 r.).
4. Billie M. Thompson i Susan R. Andrews, „The Emerging Field of Sound Training”, „The Emerging Field of Sound Training”,
Inżynieria Medycyny i Biologii 18, nr. 2 (marzec-kwiecień 1999): 92.
5. Robert J. Doman Jr., „Stymulacja sensoryczna”, czasopismo Narodowej Akademii Rozwoju Dziecka
1, nr. 1 (1980).
ROZDZIAŁ I. CO TO JEST DŹWIĘK D?
1. Hewitt, Fizyka pojęciowa, 342.

2. Berendt, Nada Brahma, 1 8 3. .
Oswajanie, Tajemna moc muzyki, 206.

4. Tamże, 33.
5. Tamże, 33-68. Synchronicznie, utrata pięciotysięcznej tradycji wykorzystania dźwięków na rzecz
muzyki zachodniej nastąpiła w okresie, który zaowocował także nowoczesną przemianą Chin.
Aktualne koncerty obejmują Sacred War Symphony i The Red Detachment of Women.
ROZDZIAŁ 2. TH EP HYS I CS DŹWIĘKU
1. Helmholtz, O wrażeniach tonu, 1.

3. Tamże, 340.
4. Sala, Akustyka Muzyczna, 6.
5. Helmholtz, O doznaniach jednego, 8.

6. Carlson, Fizjologia zachowania, 1 82.
8. SethJ. Putterman, „Sonoluminescencja: dźwięk w światło”, Scientific American 272, nr.

2 (luty 1995): 46-51.
274
Notatki � 275
ROZDZIAŁ 3. MECHANIKA SŁUCHU
1. Tomatis, Ear and Language, 175. Dr Alfred Tomatis zaproponował jednak alternatywną koncepcję
dotyczącą ścieżki dźwięku i roli kosteczek słuchowych. Uważa, że dźwięk nie jest przenoszony przez
kosteczki słuchowe, jak to się powszechnie uważa – określane jako koncepcja Helmholtza-Bekesy’ego.
Tomatis stwierdza: „Kości obwodowe otaczające błonę bębenkową, szczególnie w jej dolnej części,
przewodzą dźwięk w kierunku ucha wewnętrznego”. Zasadniczo to cała struktura kostna komory ucha
środkowego – a nie kosteczki słuchowe – przenosi dźwięk (wibracje) do ucha wewnętrznego; Podstawową
funkcją kosteczek słuchowych jest wyciszanie i ochrona ucha wewnętrznego przed niebezpiecznie
głośnymi dźwiękami.
2. Bradford Weeks, „Terapeutyczne skutki muzyki o wysokich częstotliwościach i jej rola w muzyce sakralnej”,
w: O metodzie Tomatisa, wyd. T. Gilmore (Toronto: Listening Center Press, 1989), s. 167.
3. Carlson, Fizjologia zachowania, 1 8 3-90.
4. Weeks, „Terapeutyczne skutki muzyki o wysokich częstotliwościach”, 1 67.
ROZDZIAŁ 4. REZONANCJA, WYTRZYMANIE,

DENTYFIKACJA WZORU I

2. Sala, MuJicalAcouJtics, 233.

4. Tamże.
5. Cole, Wibracje współczulne, 265.

6. Tamże, 265.
7. McClellan, Uzdrawiające siły muzyki, 21.
9. Cole, Wibracje współczulne, 264.
1 0. MH Thaut, GP Kenyon, ML Schauer i GC Mcintosh, „Połączenie między rytmiką a funkcją mózgu”,
Inżynieria w medycynie i biologii 1 8 nr. 2 (marzec-kwiecień 1999): 101. ,
1 1. Jonathan Goldman, „Sonic Entrainment”, w: MuJicMedicine, wyd. Ralph Spin tge (St. Louis, Mo.:
MMB, 1 992), 1 94-208; Goldman, „Sonic Entrainment”, w : MuJic: Physician for Times to Come,
wyd. Don Campbell (Londyn: Quest Books, 1991), 217-33.
12. Leonard, Cichy puls, 1 3.
13. Bentow, Śledząc dzikie wahadło, 31.

14. Tamże, 29.
15. F. Holmes Atwater, The Monroe lnJtitutes Hemi-Sync Process: A Theoretical Perspective (Faber, Va.: The
Monroe Institute, 1988).
1 6. Thaut i wsp., „Połączenie między rytmiką a funkcją mózgu”, 1 07.

276 (,') Notatki
ROZDZIAŁ 5. MEDYCYNA CZĘSTOTLIWOŚCI: PRACA
ALFREDA TOMATISA
1. Timothy Gilmore, Paul Madaule i Billie Thompson, O metodzie Tomatisa (Toronto: Listening Center Press,
1989), 7.
2. Tamże, 214.
3. Tamże. , 7.
4. Tomatis, Świadome Ucho, 12-35.

5. Tamże, 42.
6. Thompson i Andrews, „The Emerging Field of Sound Training”, str. 90.

7. Tamże, 9 1.
8. Billie M. Thompson, „Posłowie”, w: Tomatis, Ear and Language, 200.
9. Thompson i Andrews, „Emerging Field of Sound Training”, s. 93.
1 0. Tomatis, Świadome Ucho, 140-59.
ROZDZIAŁ 6. EW ŚWIADOMOŚĆ DŹWIĘKU D
1. Lek. Fred Schwartz, „Muzyka jako znieczulenie”, w: Sonic Alchemy: Rozmowy z wiodącymi praktykami
dźwięku, wyd. Joshua Leeds (Sausalito, Kalifornia: lnnerSong Press, 1997), 79–88.
2. T. · Wigram, „Fizyczne skutki dźwięku”, Brytyjskie Towarzystwo Muzykoterapii
Biuletyn, nie. 7 (jesień 1989): 1 5.
3. Thompson i Andrews, „Emerging Field of Sound Training”, str. 92.
4. Joshua Leeds, red., Przewodnik po programie Listenin (Ogden, Utah: Advanced Brain Technologies, 1999),
78.
5. Tomatis, Ucho i język, 129.
6. Merriam-Webster (Springfield, Massachusetts: Merriam-Webster I ncorporated), 1989.
7.Roberta). Doman Jr., „Dominacja i emocjonalność”, czasopismo Narodowej Akademii Rozwoju Dziecka2,
nr. 2 (1982). Przedruk tego artykułu można znaleźć na stronie internetowej Krajowego Stowarzyszenia
na rzecz Rozwoju Dziecka (www.nacd.org).
8. Alfred Tomatis, wywiad w O metodzie Tomatisa, wyd. Billie Thompson (Toronto: The Listening Center
Press, 1989), 2 10.
9. Reinhard Flatischler, „Wpływ rytmu muzycznego na wewnętrzne zdarzenia rytmiczne”, w:
MusicMedicine, wyd. Ralph Spintge (St. Louis, Mo.: MMB Music, 1992), 24 1-48.
1 0. Schafer, Pejzaż dźwiękowy, 227.
1 1. Flatischler, For:zdobyta siła rytmu, 93.

1 2. Licytuję, 226.
13. Flatischler, For:zdobyta siła rytmu, 242.
14. Schafer, Pejzaż dźwiękowy, 227.
15. Flatischler, For:zdobyta siła rytmu, 242.

Uwagi <�') 'l77
1 6. Tamże, 248.
17. Tamże.
1 8. Mądry, wydajny Min·d, 3.
ROZDZIAŁ 7. BEZPIECZEŃSTWO SO NIC
1. Robert W. Wilmott, „Nastolatki i ubytek słuchu wywołany muzyką”, The Journal of

Pediatria 1 5 5, nr. 4 (październik 2009): 550-52.
2. Claudia Kalb, „Nasze zmęczone uszy: jak się chronić”, Newsweek 130, nr 3 8 (25 sierpnia 1997): 75-77.
3. Mary Jo Burtka i Kathleen L. Yaremchuk, „Odmiany i pułapki związane z hałasem
Utrata słuchu, „ Słuch. Utrata słuchu” (maj-czerwiec 1997).
4. Strona internetowa Instytutu House Ear (www.hei.org).
5. Melinda Beck, „Klucz do odblokowania wspomnień”, dziennik The Wall Street, listopad
16.2009. 6.
www.imnforg.
7. BJ Fligor i LC Cox, „Output Levels of Commercially Available Portable Compact Disc Players and the
Potential Risk to Hearing”, Ear & Hea ring: (2004): 5 1 3-27.
8. BJ Fligor i Terri lves, „Czy typ słuchawek ma wpływ na ryzyko utraty słuchu spowodowanej hałasem
rekreacyjnym?” www.heatingkonserwacja.org (2006).
9. Dziennik Pediatrii. (cytat pochodzi z pobranego pliku „Utrata słuchu związana z plikami MP3
i iPody”).
1 0. Grupa robocza Komitetu Naukowego ds. Pojawiających się i Nowo Rozpoznanych Zagrożeń dla Zdrowia
(SCENIHR) Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Konsumentów Komisji Europejskiej. (http://ec.europa.eu/
health). 1 1. ref: Bezpieczeństwo iPoda: zapobieganie utracie słuchu u
nastolatków (Alice Park) Time.com.
1 2. Wywiad BJ Fligora z AAA. „Odtwarzacze stereo, pliki MP3 i utrata słuchu”.
13. Brian Fligor, SeD, dyrektor Audiologii Diagnostycznej, Szpital Dziecięcy, Boston; instruktor Harvard Medical
School.
14. www.apple.com/sound.
15. Apple pozwany w związku z utratą słuchu związaną z iPodem. http://arstechnica.com/old/content/2006/02

/6 1 TAK.ars.
1 6. Burtka i Yaremchuk, „Odmiany i pułapki utraty słuchu spowodowanej hałasem”.
17. Stephen A. Falk i N. Woods, „Poziomy hałasu w szpitalu i potencjalne zagrożenia dla zdrowia”,
New Englan·d]ournal of Medicine (1 października 973): 774-80.
1 8. Departament Pracy Stanów Zjednoczonych, Administracja ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy,
Narażenie na hałas w miejscu pracy: Słuch. Poprawka dotycząca ochrony, część 111, Rejestr
Federalny 46 (198 1): 4078-179.
19. Kalb, „Nasze umęczone uszy”, s. 75.
278 Notatki
ROZDZIAŁ 8. NEUROLOGIA I MUZYKA

1. Helmholtz, O wrażeniach tonu jako fizjologicznej podstawie teorii muzyki,
1885.
2. Juan Roederer, „Muzyka i ewolucja funkcji ludzkiego mózgu”, w: Haas i

Brandes, Muzyka, która działa, 195.
3. Thaut, Rytm, muzyka i mózg, VIII.
4. E. Niedermeyer i F. Lopes da Silva, Elektroencefalografia, wyd. 4. (Baltimore:
Williams & Wilkins, 1 999), 1258 (z EEG w Wikipedii).
5. Worki, Muzykofilia, 9-10.
6. GJ Rose, Psychoanaliza, muzyka, sztuka i neuronauka (Nowy Jork: Brunner-Routledge,

2004), 1.
7. Daniel Levitin, „Music Makes Your Brain Happy”, www.wired.com/medtech/health/news/2006/08/7
163 1. Dr Levitin prowadzi Laboratorium Percepcji, Poznania i Wiedzy o Muzyce na Uniwersytecie
McGill w Montrealu w Kanadzie.
8. Thaut, Rytm, muzyka i mózg, 1 26.
9. Prezentacja neuronalnych podłoży przetwarzania składni i semantyki w muzyce (www .stefan-

koelsch.de). W: Haas i Brandes, Muzyka, która działa, 151.
1 0. „Kliniczne zastosowania muzykoterapii w rehabilitacji neurologicznej”. W Haasie i

Brandes, Muzyka, która działa, 215.
1 1. www.musicianbrain.com.
1 2. J. Plantinga i LJ Trainor, „Melody Recognition by Two-Month-Old Infants”, czasopismo Acoustical
Society of America 1 23 EL (2009), 58-62 (http:///psycserv. mcmaster.ca /ljt ).
13. AD Patel, JR Iverson, MR Bregman i I. Schulz, „Experimental Evidence for Synchronization to a
Musical Beat in a Nonhuman Animal”, Current Biology 19 (2009): 82 7-30 (http: I/vesicle .nsl .edu/
users/patel ).
14. I. Peretz, „Towards a Neurobiology of Musical Emotions”, w: Handbook of Music and Emotion:
Theo,ry, Research, Applications, wyd. P.Juslin i J.Sloboda. (Oxford: Oxford University Press, 20 10)
(www.brams.umontreal.ca/plab).
15. Beck, „Klucz do odblokowania wspomnień”.
16. J. Warren, „Jak mózg przetwarza muzykę?” ClinicalMedicine, czasopismo Royal College of
Physicians 1 (8 lutego 2009): 32-36. Dodatkowe źródło informacji: „Nowe badania badają, jak i
dlaczego muzyka wpływa na nasze mózgi”, „ Scientific American”, 6 lipca 2009 r.
ROZDZIAŁ 9. MUZYKA I DŹWIĘK W TWOIM ŻYCIU
1. „The Wall Street” 14 stycznia 1998.

2. Tomasz, Świadome ucho, 144.
3. Nikki Landre, „Klucze do udanych lekcji muzyki”, Discover (1 października 996): 1 00.
Uwagi G) 279
4. San Francisco Chronicle, 9 listopada 1998.
5. James Shreeve, „Music of the Hemispheres”, Discover ( 1 października 996).
6. Felicity Hicks, „Rola muzykoterapii w opiece nad noworodkiem”, Pielęgniarstwo

Czasy 91, nie. 38 (1995): 31-33.
7. „Muzyka do wskazań medycznych w okresie noworodkowym: systematyczny przegląd
randomizowanych kontrolowanych badań”, Archives of Disease in Childhood-Fetal and Neonatal

Edition 94 (2009): F349-F354.
8. S. Amon i inni, „Muzyka na żywo jest korzystna dla wcześniaków w środowisku oddziału intensywnej
terapii noworodków”, Birth, 33, no. 2 czerwca 2006): 131-36.
9. NM Weinberger, „Muzyka w windzie: więcej niż się wydaje”, MuSica 2, nr. 2 (jesień 1995):
1-5.
10. Peter Ostwald, „Music and Human Emotions”, czasopismo Music Therapy 3 ( 1966):
93-94.
1 1. JH Appleton, „Epilog: Implikacje dla praktyki muzyki współczesnej”, w: Psychology and Music: The
Understanding of Melody and Rhythm, wyd. TJ Tighe i WJ Dowling (Hillsdale, New Jersey: Lawrence
Erlebaum, 1993), 215-19.
1 2. Weinberger, „Muzyka w windzie”, 3.

13. Cathy H. McKinney, F. Tims, A. Kumar i M. Kumar, „The Effect of Selected Classical Music and
Spontaneous Imagery on Plasma B-Endorfin”, czasopismo Behavioral Medicine 20, no. 1 ( 1997):
85-99.
14. Wysoce praktykowane podejście terapeutyczne wykorzystujące obrazy kierowane znane jest jako
GIM, co jest skrótem od Guided Imagery and Music. Stworzony przez Helen Bonny, G IM
wykorzystuje specjalnie zaprogramowaną muzykę klasyczną, aby wygenerować dynamiczny rozwój wnętrza
.
ekspertyzy.
15. Ballard i Coates, „The Immediate Effects of Homicidal, Suicidal, and Nonviolent Heavy Metal and
Rap Songs”, cytowany w: Brown i Hendee, „Adolescents and They Music”, 1659 (patrz następna
uwaga).
1 6. Elizabeth F. Brown i William R. Hendee, „Adolescents and They Music: Insights to the Health of
Adolescents”, czasopismo Amerykańskiego Stowarzyszenia Medycznego 262, nr 1. 12 (1989):

1659-63.
17. Marty Munson i Therese Walsh, „Kojące dźwięki: nawet ochrypłe melodie mogą być relaksujące”,
czasopismo Health Front: Prevention 47, nr 17. 10 (październik 1995): 42-44.
1 8. B. Bittman i inni. „Tworzenie muzyki rekreacyjnej moduluje reakcję człowieka na stres: wstępna
zindywidualizowana strategia ekspresji genów”, Medical Science Monitor 2 ( 11 lutego 2005): BR3 1
-40.
19. Dr Laurel Trainor i współpracownicy przedstawili swoje wyniki podczas Acoustical Society of America
w listopadzie 2009 r.
20. The Atlantic Monthly, 23 października 2009. http://correspondents.theatlantic.com/lane_wallace/

2009 I 1 Onew_notes_on_the_uses_of_music. php.
21. Badania przeprowadziła psycholog Frances Rauscher, obecnie pracująca na Uniwersytecie Wisconsin w
Oshkosh. Rauscher był współpracownikiem Gordona Shawa i Katherine Ky na Uniwersytecie Kalifornijskim
w Irvine. Wspólnie rozpoczęli badania nad efektem Mozarta w 1993 r. Te przełomowe badania, opisane
w Discover, sugerują, że słuchanie muzyki (w szczególności Mozarta ) tymczasowo zwiększa zdolność
mózgu do wykonywania abstrakcyjnych operacji. Omawiane tutaj badanie dotyczące dzieci w wieku
przedszkolnym zostało opublikowane przez Uniwersytet Kalifornijski w Irvine (Omni, zima 1995).
22. Badania przeprowadzone przez neurobiolog Anne Blood, McGill University, Montreal,
Kanada.
23. Badania przeprowadzone przez Lawrence'a Parsonsa, University of Texas, San Antonio.
24. Badania przeprowadzone przez dr Gottfrieda Schlauga, Beth Israel Deaconess Medical Center, Boston,
Massachusetts.
25. Badania przeprowadzone przez Lawrence'a Parsonsa, University of Texas, San Antonio.
26. Badania przeprowadzone w 1993 r. przez psycholog Frances Rauscher, Gordona Shawa i Katherine Ky na
Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine i opublikowane w Discover.
27. FH Rauscher i GL Shaw, „Kluczowe elementy efektu Mozarta”, Percepcyjny
i Umiejętności Motoryczne 86, nr. 3 czerwca 1998): 835-41.

28 . W roku 2001 katalog Sound Health Series został zakupiony przez firmę Advanced Brain
Technologies w celu dystrybucji na rynkach terapeutycznych i pokrewnych. Seria Sound Health ,
stosowana jako uzupełnienie innych terapii neurorozwojowych, jest szeroko stosowana w

klinikach i salach lekcyjnych na całym świecie.
29. Times Online, 23 maja 2009, http://women.timesonline.co.uk/tol/life_and_style/
kobiety/diet_and_fitness/article6336553.ece.
30. Badania przeprowadzone przez Raymonda Hulla z Wichita State University w Kansas i opublikowane w
„New York Times” z 21 czerwca 1998 r.
3 1. Arenofsky, „Słuchawki i ćwiczenia”, s. 22–24.
32. Amerykański Instytut Muzyki Medycznej i Sportowej, The Wa'Shington Post, 5 lutego,
199 1.
33. Badania przeprowadzone przez Grega R. Oldhama, behawiorystę organizacyjnego i profesora zarządzania
biznesem na Uniwersytecie Illinois w Urbana-Champaign, opublikowane w czasopiśmie Applied Psychology
(październik 1995).
34. Badania przeprowadzone w 1996 r. przez Josepha Ribaka, Higiena Pracy i Rehabilitacja
Instytut w szpitalu Loewenstein i Uniwersytecie w Tel Awiwie.
35. Badania przeprowadzone przez dr Stephena A. Falka i Nancy F. Woods, Narodowy Instytut Nauk o Zdrowiu
Środowiskowym, Research Triangle Park w Północnej Karolinie oraz Duke University School of Nursing w
Durham w Północnej Karolinie, a opublikowane w New England Journal of Medicine (11 października 1973).
36. The New York Times, 22 sierpnia 1993.
37. Obywatel Ottawy, Ontario, Kanada, 1-3 maja 2009 r.

Moc Dźwięku

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Moc Dźwięku

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Machine Translated by Google

Machine Translated by Google

Ta strona została celowo pozostawiona pusta.

„Joshua Leeds wskazuje na przyszłość całej społeczności muzycznej –

dla wzmocnienia i zmiany.”

joE HARNELL, KOMPOZYTOR NAGRODY GRAMMY,

Na okładce tej książki widać piękny obraz CymaScope, znany jako

Uzdrawianie Arts Press

Uzdrawianie Arts Press

Rochester, Vermont 05767

Healing Arts Press jest oddziałem Inner Traditions International

Prawa autorskie © 200I, 20IO autorstwa Joshua Leeds

Biblioteka Kongresu Katalogowanie danych w publikacji Leeds,

Serdecznie dziękujemy za zgodę na ponowne opublikowanie fragmentów następujących prac: Chapter 2,

Wydrukowano i oprawiono w United Stares of America przez Lake Book Manufacturing

Projekt i układ tekstu: Virginia Scott Bowman

Zawsze dla Bena i Rachel

To poprawione wydanie 20 I 0 Mocy dźwięku zawiera

I. ThePowerOfSound.com jest zarówno uzupełnieniem, jak i kontynuacją stron

tworzących tę książkę. Poszukaj tego insygnia: .E:l. W dzisiejszym cyfrowym

świecie, w którym informacje przepływają tak szybko, będziemy korzystać z tej

towarzyszącej witryny internetowej w celu aktualizowania zasobów, badań i

ważnych wydarzeń. Symbolllt'U)J będzie również używany do oznaczenia

głębszej dyskusji online na określone tematy.

2. Płyta CD znajdująca się na końcu książki zawiera przykładowe wybory muzyki

psychoakustycznej zaprojektowanej i wyprodukowanej przez Joshuę Leedsa.

Poszukaj tego znaku: 0.

PRZEDMOWA: 2010 I DALEJ-

6 NOWA ŚWIADOMOŚĆ DŹWIĘKU 64

9 MUZYKA I DŹWIĘK W TWOIM ŻYCIU 93

10 POSTĘPOWE ZDROWE ZDROWIE DLA

11 ZWIERZĘTA I DŹWIĘK 143

12 AKTUALNE MEDIA SONICZNE 156

Przewodnik po pracy dźwiękowej

13 KWESTIA WYRÓŻNIEŃ 160

15 NEUROTECHNOLOGII DŹWIĘKOWYCH 172

16 PSYCHOAKUSTYKA STOSOWANA DLA ZDROWIA

17 ZAAWANSOWANYCH NARZĘDZI DŹWIĘKOWYCH I TECHNIK!)ES 200

19 SOJUSZ DŹWIĘKU I MUZYKI (SAMA) 253

KATALOG ŚRODKÓW DŹWIĘKOWYCH 271

MUZYKA DLA MOCY DŹWIĘKU

LISTA UTWORÓW CD 272

Ta strona została celowo pozostawiona pusta.

Przede wszystkim głęboka wdzięczność i szacunek dla doktora Alfreda Tomatisa 1

Serdeczne podziękowania dla doktora medycyny Rona Minsona i Kate O'Brien-

Suzanne Evans Morris i Lori Riggs.

Serdeczne podziękowania dla honorowych mentorów, nauczycieli, rodziny i przyjaciół: Susan

Do moich przyjaciół z DESIGN/ communication, których grafika od deski do deski

Wprowadzanie poprawek do istniejącej pracy może być złożonym procesem.

głów” dla Rowana Jacobsena W związku z poprawionym wydaniem 20 10 chciałbym

Lisie Spector, czapki z głów za twój piękny kunszt i zaproszenie do

myśl nieszablonowo, jeśli chodzi o zamierzoną muzykę i dźwięk dla wszystkich

Lisie Rafel, Davidowi Surrendzie i naszym założycielom SAMA wyrażam ogromne

Dla Shyli Nelson – wzór praktyki świętego dźwięku połączonego z dźwiękowym

Dziękuję wszystkim za uhonorowanie stron tej książki hojną mądrością

Ta strona została celowo pozostawiona pusta.

Cóż za ekscytująca rzecz. ..

Co to oznacza i dlaczego teraz?

Kiedy badacze zaczęli badać, w jaki sposób i dlaczego dźwięk i muzyka

Pogląd, że muzyka ma funkcję terapeutyczną, przechodzi szybką transformację

próba wyjaśnienia jego neurobiologicznych podstaw i stwierdzenie, że muzyka ma wpływ na

uczenie się, zachowanie zwierząt lub funkcje mózgu zwierząt.

muzyka może również wpływać na ludzi.