Lekcja ............... 23.04.2020 r.

Temat: O umiejętnym przekonywaniu, zachęcaniu i perswadowaniu, czyli

jak napisać rozprawkę.

Mieliście podawane wskazówki dotyczące pisania rozprawki, powinniście to

mieć w zeszycie i na materiałach, które Wam dawałam do wklejenia.

Na wszelki wypadek wysyłam raz jeszcze.

SCHEMAT KOMPOZYCJI ROZPRAWKI

1. Wstęp: TEZA twierdzenie, które zamierzamy
udowodnić
( np. Umiejętność obsługi komputera
z pewnością ułatwia pracę i naukę. )
II. Rozwinięcie:
Argument 1
Argument 2
Argument 3
....................
itd.
III. Zakończenie: Potwierdzenie tezy.
INNA MOŻLIWOŚĆ
1. Wstęp: HIPOTEZA opinia, nie do końca sprawdzona,
którą chcemy rozważyć
( np. Umiejętność obsługi komputera
prawdopodobnie ułatwia pracę
i naukę.
II. Rozwinięcie:
Argument 1
 Argument 2
Argument 3
....................
III. Zakończenie: Sformułowanie tezy.

Zwroty i wyrażenia służące do:

 Sygnalizowania porządku argumentowania
Zacznę ( rozpocznę ) od sprawy ... Po pierwsze .... Chciałbym na

początku przedstawić ... Po drugie ...

A oto kolejny argument ... Przedstawię następny argument ... Jak już

wspomniałem ... Przejdę do następnej kwestii ... Jako ostatni

przytoczę argument ... Podsumowując ... Reasumując...

 Podkreślenia subiektywizmu wypowiedzi

Bez wątpienia ... Niewątpliwie ... Wszystkie argumenty przemawiają

za tym, że ... Na podstawie podanych ( przytoczonych) argumentów

można sądzić, że ... Trudno jednoznacznie sprecyzować stanowisko

wobec ... Z całą pewnością ... Uważam ( sądzę ), że ... Nie mam

wątpliwości, że ... Nie wątpię w to, że ...

Na pewno... Prawdopodobnie ... Według mnie ... Być może... Podobno

... Przypuszczalnie ...

 Wyrazowe wskaźniki nawiązania decydujące o spójności

tekstu

tak więc, przy tym, przede wszystkim, następnie, ponadto, w istocie,

w gruncie rzeczy, poza tym, w rzeczywistości, widocznie, wreszcie, w
ten sposób, także, również, w przeciwieństwie, w dodatku, na ogół,
stąd, jednakże

Rozprawka krok po kroku.

1) dokładnie przeczytaj temat rozprawki i określ problem zawarty w

temacie;

2) sformułuj tezę będącą własnym stanowiskiem wobec problemu;

3) przygotuj listę argumentów i dokonaj ich selekcji; warto zacząć od

argumentów najważniejszych, istotna jest więc ich hierarchia i
kolejność; każdemu z argumentów poświęć przynajmniej jeden akapit;

4) jeśli to możliwe, przygotuj cytaty pasujące do argumentów

(sposoby wprowadzania cytatów – patrz poniżej);

5) napisz plan rozprawki;

6) zgromadź słownictwo przydatne do zredagowania rozprawki;

g) zredaguj rozprawkę;

h) popraw ewentualne błędy.

Język i styl rozprawki.

a) zwroty i wyrażenia służące do wprowadzania argumentów:

I argument: po pierwsze…, zacznę od…, na początku chciałbym

przedstawić…, rozpocznę swoje rozważania od najsilniejszego
argumentu…, wypada zacząć od…, moim pierwszym argumentem
będzie… itp.;

II argument: po drugie…, oto kolejny argument…, za tezą przemawia

także fakt, że…, przedstawię teraz kolejny argument…, następną
sprawą będzie…, moim drugim argumentem będzie…, z kolei… itp.;

III argument: wypada też dodać, że…, nie można też zapomnieć o…,
na zakończenie przytoczę argument…, zakończę na argumencie…,
jako ostatni przytoczę argument…, moje rozważania byłyby niepełne,
gdybym nie przytoczył jeszcze jednego argumentu…, nie sposób
pominąć jeszcze jednego argumentu… itp.;

b) zwroty i wyrażenia podkreślające własny punkt widzenia:

moim zdaniem…, myślę, że…, uważam, że…, według mnie…, jestem

zdania, że… itp.;

c) zwroty i wyrażenia podkreślające słuszność argumentów:

nie ma wątpliwości, co do tego, że…, bezsprzecznym wydaje się fakt,

iż…,

jest rzeczą oczywistą, że.. jestem w stu procentach przekonany, że…,

jest pewne, że…, wyraźnie widać, że…, niewątpliwie.., słusznie,
wszystkie fakty przemawiają za tym, że…, z całą pewnością można
stwierdzić, że... itp..
Uwaga: niedopuszczalne jest stosowanie w rozprawce wyrazów i
zwrotów z języka potocznego oraz takich, które są zabarwione
emocjonalnie, np. facet, knajpa, gadać, fajny, super, wkurzający itp.

Użycie cytatów.

Pisząc rozprawkę można odwołać się do cytatów, opinii znanych osób,

powiedzeń, przysłów itp. Cytat będzie wtedy podnosił wartość
argumentu.

Przykładowe sformułowania służące wprowadzaniu cytatów:

Ten argument najlepiej potwierdzają słowa: „…………..”

Aby poprzeć moje zdanie zacytuję słowa X, który powiedział:

„……………….”

Powołam się na znane wszystkim powiedzenie, że

„………………………”

Moją opinię potwierdza następujący cytat: „…………………..” itp.

Przeanalizujcie przykładowa rozprawkę.

Świat pozbawiony piękna ogrodów byłby uboższy

Na bogactwo świata składają się między innymi dziedzictwo

kulturowe i przyroda, która nas otacza, zarówno ta dzika, jak i
ujarzmiona przez człowieka. Ogrody stanowią istotną część tej
ostatniej. Te najsławniejsze i najpiękniejsze powstały jako przejaw
luksusu i choć nie są może niezbędne do życia, to odgrywają w nim
znaczącą rolę. ( nawiązanie do tematu ) Jestem zwolennikiem
stwierdzenia, że „świat pozbawiony piękna ogrodów byłby
uboższy”. ( teza) Postaram się to udowodnić, odwołując się do
przykładów z literatury i sztuki. ( zapowiedź dalszych rozważań)

( 1 Argument - Piękno ogrodów może stanowić skarb kultury. )

Pierwszym dowodem na słuszność postawionej przeze mnie tezy
mogą być wiszące ogrody Babilonu. Rosnące w nich rośliny,
zasadzone na kilku piętrach tarasów połączonych skomplikowanym
systemem nawadniającym, sprawiały wrażenie zawieszonych w
powietrzu. Były tak niesamowite i piękne, że zyskały miano jednego
z siedmiu cudów świata starożytnego. Stanowiły więc swoisty skarb
całej ówczesnej ludzkości. Dziś znamy je tylko z opisów. Bez nich
nasza kultura wiele by straciła. Nie byłoby w niej jednego z
wyobrażeń piękna, za którym ludzkość tęskni.

( 2 Argument Ogrody mają wpływ na wyobraźnię artystów. )

Kolejnym argumentem przemawiającym za słusznością tezy jest

wpływ ogrodów na wyobraźnię artystów. Wiele liczących się w
historii sztuki obrazów, na przykład sławne płótna impresjonistów,
choćby Moneta, zostało namalowanych pod wpływem piękna
ogrodów. Sądzę również, że gdyby nie zamiłowanie
dziewiętnastowiecznych pisarzy do nieujarzmionej natury i rozległych
przestrzeni (typowych dla ogrodów romantycznych), nie powstałyby
na przykład ballady i sonety Adama Mickiewicza.

( 3 Argument - Piękno ogrodów wpływa na postawy i

funkcjonowanie ludzi )
Argumentem świadczącym o wartości ogrodów jest też fakt, że
ich piękno może mieć wpływ na postawy i funkcjonowanie ludzi.
Przykładu takiego oddziaływania dostarcza powieść Francis Burnett
Tajemniczy ogród. Jej bohaterka – obdarzona niełatwym charakterem
dziewczynka, która straciła rodziców i dom rodzinny – odkrywa
zaniedbany ogród. Zaczyna go pielęgnować, sadzi i ożywia rośliny i
dzięki temu zmienia chaszcze w piękne i niezwykłe miejsce. A
równocześnie niepostrzeżenie zmienia się sama. Staje się kimś
dobrym i miłym. Na dodatek pomaga swojemu kuzynowi Colinowi,
którego wszyscy uważają za niepełnosprawnego, przezwyciężyć
przeświadczenie o chorobie i przywraca radość jego nieszczęśliwemu
ojcu – swojemu wujowi. Piękno ogrodu wpływa więc bezpośrednio na
bogactwo osobowości bohaterki.

Powtórzenie, w zmienionej formie językowej postawionej na wstępie

tezy
Reasumując, uważam, że stwierdzenie: „Świat pozbawiony
piękna ogrodów byłby uboższy” jest ze wszech miar słuszne. Bez
tego piękna znacznie zmniejszyłyby się zasoby skarbów kultury, nie
powstałyby ważne dzieła malarskie i literackie, a ludziom trudniej
byłoby znaleźć miejsca, w których panują cisza i harmonia,
umożliwiające regenerację sił. ( synteza ) Mam nadzieję, że planując
rozbudowę miast, nikomu nie przyjdzie do głowy niszczenie
pięknych ogrodów. „Pamiętajcie o ogrodach, przecież stamtąd
przyszliście…”. ( konkluzja, wniosek )

Rozprawka zaczerpnięta z materiałów Centralnej Komisji

Egzaminacyjnej