Diagnoza przeprowadzona przez: Natalia Hauk, student PPiW V

Dziecko: Luiza, 6 lat i 11 miesięcy, grupa starszaki. Dziewczynka wychowuje się w rodzinie pełnej, ma młodszego brata. Jest
dzieckiem nieśmiałym, mało mówi w większym gronie, niechętnie odzywa się na zajęciach. Dużo lepiej pracuje jej się
indywidualnie, gdy nauczyciel skupia całą uwagę na niej. Jej ulubionym zajęciem jest taniec.

Lp Opis zadania Opis funkcjonowania dziecka Poziom

. diagnostycznego

1. CEL: Ustalenie, jak dziecko rozumie Wysoki –

prawidłowości stosowane przy adekwatny do
liczeniu. wieku
Pacynka trzymana przez nauczyciela
ma za zadanie przeliczyć znajdujące się
przed dzieckiem 18 klocków. Pacynka
liczy dotykając rączka poszczególnych
obiektów.
a. pacynka opuszcza niektóre Dziecko zauważa, że pacynka liczy źle, popełnia błędy. Dziecko potrafi
z liczebników wyjaśnić na czym polega błąd pacynki: „nie policzyła numeru 5”.
b. pacynka w trakcie liczenia pomija Dziecko zauważa, że pacynka liczy źle, popełnia błędy. Dziecko potrafi
niektóre z klocków wyjaśnić na czym polega błąd pacynki: „wszystkie klocki nie zostały
policzone”.
c. pacynka niektóre klocki liczy Dziecko zauważa, że pacynka liczy źle, popełnia błędy. Dziecko potrafi
podwójnie wyjaśnić na czym polega błąd pacynki: „zauważyłam, że niektóre klocki były
Lp Opis zadania
. diagnostycznego
d. pacynka zmienia kierunek liczenia
i niektóre klocki liczone są
podwójnie
e. pacynka niektóre liczebniki
zastępuje słowami: brązowy, mały,
duży
f. pacynka liczy prawidłowo, ale nie
potrafi powiedzieć ile jest klocków
2. CEL: Zbadanie, w jaki sposób dzieci
ustalają, w którym zbiorze jest więcej
lub mniej elementów
Przed dzieckiem kładziemy 22
niebieskich patyczków i 25 żółtych
patyczków . Prosimy aby ustaliło, w
którym zbiorze jest ich więcej.
3. CEL: Zbadanie stopnia opanowania
dodawania i odejmowania
Przed dzieckiem kładziemy 10 klocków
prosząc aby podzieliło je równo
pomiędzy siebie i nauczyciela.
Następnie:
a. Prosimy aby dziecko dało
nauczycielowi 2 klocki. Zasłaniamy
je ręką i prosimy o odpowiedź ile
klocków ma nauczyciel.
b. Dziecko rozdziela ponownie klocki.
Nauczyciel daje dziecku 4 klocki
Opis funkcjonowania dziecka Poziom
policzone dwa razy”.
Dziecko zauważa, że pacynka liczy źle, popełnia błędy. Dziecko potrafi
wyjaśnić na czym polega błąd pacynki: „nie powinno się tak liczyć bo
pacynka zmieniała strony liczenia”.
Dziecko zauważa, że pacynka liczy źle, popełnia błędy. Dziecko potrafi
wyjaśnić na czym polega błąd pacynki: „przecież w liczeniu nie używamy
słów brązowy i duży”.
Dziecko zauważa, że pacynka liczy źle, popełnia błędy. Dziecko potrafi
wyjaśnić na czym polega błąd pacynki: „pacynce udało się policzyć wszystkie
klocki, ale zapomniała na końcu ile ich miała”.
Dziecko przelicza każdy ze zbiorów. Po prawidłowym przeliczeniu Luiza Wysoki –
została poproszona o wybranie zbioru, gdzie jest więcej elementów. adekwatny do
Wykonała to prawidłowo. Zapytana czy zna inny sposób porównywania, wieku.
których patyczków jest więcej, powiedziała że można je połączyć razem (tj. w
pary) i sprawdzić którego koloru zostanie więcej bez pary.
Dziewczynka prawidłowo rozdziela klocki między sobą a nauczycielem. Wysoki –
Wspomina, że każdy ma teraz po 5 klocków. adekwatny do
wieku
5+2. Dziewczynka opowiada prawidłowo.
Dziecko dostając 4 klocki mówi, że ma ich teraz 9. Wnioskuje z tego, że skoro
na początku było 10 klocków a ona ma 9, to nauczycielowi został 1 klocek.
Lp Opis zadania Opis funkcjonowania dziecka Poziom
. diagnostycznego
i prosi je o powiedzenie ile klocków Wykonując to ćwiczenie pomaga sobie na palcach. Zapytana czy zna inny
mu zostało. sposób na rozwiązanie tego zadania, po krótkiej chwili namysłu, stwierdza,
że można to zrobić w łatwiejszy sposób i po prostu od 5 odjąć 4 klocki.
c. Prosimy aby dziecko dało 5+3. Dziewczynka odpowiada prawidłowo.
nauczycielowi 3 klocki. Zasłaniamy
je ręką i prosimy o odpowiedź ile
klocków ma nauczyciel
d. Dziecko rozdziela ponownie klocki. 5-3. Dziecko opowiada prawidłowo.
Nauczyciel daje dziecku 3 klocki i
prosi je o powiedzenie ile klocków
mu zostało.
e. Prosimy aby dziecko dało 5+4. Dziewczynka odpowiada prawidłowo.
nauczycielowi 4 klocki. Zasłaniamy
je ręką i prosimy o odpowiedź ile
klocków ma nauczyciel.
f. Dziecko rozdziela ponownie klocki. 5-1. dziewczynka odpowiada prawidłowo.
Nauczyciel daje dziecku 1 klocek i
prosi je o powiedzenie ile klocków
mu zostało
4. CEL: Badanie poziomu rozumowania Wysoki –
operacyjnego adekwatny do
Przed dzieckiem kładziemy zbiór 6 kółek wieku
o średnicy 4cm i 6 kółek o średnicy 2cm
każde w innym kolorze.
a. Dziecko ustala równoliczność Prawidłowo stwierdza, że w każdym zbiorze jest tyle samo elementów.
zbiorów
b. Kółka duże układane są przez Dziewczynka uważa, że zbiory są nadal równoliczne.
nauczyciela na sobie. Dziecko ustala
czy zbiory te są nadal równoliczne.
Lp Opis zadania Opis funkcjonowania dziecka Poziom
. diagnostycznego
c. Jeden ze zbiorów jest ułożony w Dziewczynka uważa, że zbiory są nadal równoliczne.
rozsypce, drugi w linii. Dziecko
ustala czy zbiory te są nadal
równoliczne.
d. Jeden ze zbiorów jest ułożony w Dziewczynka uważa, że zbiory są nadal równoliczne.
rozsypce luźno, drugi ciasno.
Dziecko ustala czy zbiory te są nadal
równoliczne.

5. CEL: Zbadanie poziomu rozumowania Dziewczynka bez problemu znajduje najdłuższy patyczek, następnie Wysoki –
operacyjnego w zakresie porównuje każdy patyczek do tego najdłuższego. Ćwiczenie nie sprawia jej adekwatny do
porządkowania elementów trudności dosyć szybko obrała sobie odpowiednią taktykę na rozwiązanie wieku.
i uszeregowania ich w konsekwentna ćwiczenia, radząc się z nim doskonale.
serię.
Zadaniem dziecka jest ułożenie
20 patyczków od najkrótszego do
najdłuższego.
6. CEL: Zbadanie poziomu operacyjnego ` Bardzo wysoki
rozumowania w zakresie ustalenia poziom
stałości masy rozumowania
Dziecko otrzymuje dwa identyczne operacyjnego w
kawałki plasteliny. zakresie masy –
a. Dziecko ustala, że w każdym Dziewczynka stwierdziła, że w każdym kawałku jest tyle samo plasteliny. ponad wiek.
kawałku jest tyle samo plasteliny.
b. Jeden z kawałków zostaje Dziewczynka stwierdziła, że ilość plasteliny nie zmienia się.
zamieniony przez nauczyciela
w placek. Dziecko ustala czy ilość
plasteliny nie zmieniła się.
c. Jeden z kawałków plasteliny zostaje Dziewczynka łączy ze sobą trzy kulki w jedno i stwierdza, że nadal jest tyle
zamieniony na trzy małe kulki. samo plasteliny.
Lp Opis zadania Opis funkcjonowania dziecka Poziom
. diagnostycznego
Dziecko ustala czy ilość plasteliny
nie zmieniła się.
d. Jeden z kawałków plasteliny zostaje Dziewczynka, stwierdza, że ilość nadal się nie zmieniła. Dodaje nawet, że
zamieniony na wałek. Dziecko dzieje się tak ponieważ cały czas używana jest ta sama plastelina, która na
ustala czy ilość plasteliny nie początku była identyczna.
zmieniła się.
7. CEL: Zbadanie poziomu operacyjnego Poziom średni –
rozumowania w zakresie ustalenia akceptowalny
stałości długości do wieku
Dziecko otrzymuje dwa identyczne
kawałki sznurka o długości 30 cm.
a. Dziecko ustala, że sznurki mają taką Dziewczynka stwierdza, że sznurki mają taką samą długość.
samą długość
b. Jeden z kawałków zostaje Dziewczynka niepewnie stwierdza, że sznurki nadal mają tą samą długość.
zawiązany w kokardkę przez Dla pewności rozwiązuje kokardkę i wtedy już jest pewna, że miała rację.
nauczyciela. Dziecko ustala czy
sznurki mają dalej tą samą długość.
c. Jeden z kawałków zostaje ułożony Dziewczynka, stwierdza, że sznurki nadal maja tą samą długość.
na stole w kształt litery W. Dziecko
ustala czy sznurki mają dalej tą
samą długość.
d. Jeden z kawałków zostaje ułożony Dziewczynka, stwierdza, że sznurek w kształcie koła jest dłuższy. Tłumaczy to
na stole w kształt koła. Dziecko tym, że koło wydaje jej się większe.
ustala czy sznurki mają dalej tą
samą długość.
8. CEL: Zbadanie poziomu operacyjnego Poziom niski –
rozumowania w zakresie ustalenia nieadekwatny
stałości objętości do wieku.
Dziecko otrzymuje trzy takie same
butelki. Następnie nalewa tą samą ilość
 Lp Opis zadania Opis funkcjonowania dziecka Poziom
. diagnostycznego
zabarwionej wody do każdej z butelek
a. Dziecko ustala, że w każdej butelce Dziewczynka stwierdza, że w butelkach jest tyle samo wody.
jest tyle samo wody.
b. Nauczyciel kładzie dwie butelki, Dziewczynka stwierdza, że w butelkach nie ma tyle samo wody.
jedna nadal stoi. Dziecko ustala czy
w każdej butelce jest nadal tyle
samo wody.
c. Nauczyciel kładzie jedną butelkę, Dziewczynka stwierdza, że w butelkach nie ma tyle samo wody.
drugą opiera, trzecia pozostaje
nadal bez zmian. Dziecko ustala czy
w każdej butelce jest nadal tyle
samo wody.

Podsumowanie:

Dziecko pracowało z dużym zaangażowaniem. Cały proces diagnozy był dla Luizy zabawą, a po zakończeniu ćwiczeń powiedziała „szkoda, że nie
masz tego więcej”.

Dziewczynka wykazuje spostrzegawczość w analizie błędów pacynki podczas liczenia klocków. Skutecznie przelicza i porównuje liczbę
patyczków, wykazując elastyczność myślową. Opanowuje dodawanie, odejmowanie i porządkowanie elementów, zastosowując różne strategie.
Rozumie stałość masy, w kontekście manipulacji plasteliną. Ogólnie prezentuje wszechstronne zdolności matematyczne oraz rozumowanie
operacyjne.

Rozumowanie w zakresie ustalania stałości objętości i długości to obszary, w których dziewczynka wykazuje pewne braki. Podczas gdy stałość
długości jest opanowana na średnim poziomie, istnieje kilka aspektów wymagających poprawy. Z drugiej strony, umiejętność związana z
ustalaniem stałości objętości stanowi spore wyzwanie dla dziewczynki, wymagając dodatkowej uwagi i praktyki. W przypadku stałości długości,
warto skoncentrować się na konkretnych sytuacjach, w których dziewczynka popełnia błędy. Analiza tych błędów może pomóc w
zidentyfikowaniu konkretnych obszarów wymagających usprawnienia. Może to obejmować bardziej precyzyjne rozpoznawanie zmian w
konstrukcjach geometrycznych, czy też dokładniejsze mierzenie długości w różnych ułożeniach. Jeśli chodzi o stałość objętości, ważne jest
zrozumienie, w których momentach dziewczynka doświadcza trudności. Ważna jest również systematyczna praca nad zadaniami i pojęciami,
które stwarzają Luizie problemy.

PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA ABY USPRAWNIĆ ROZUMOWANIE W ZAKRESIE USTALANIA STAŁOŚCI OBJĘTOŚCI:

1. Przygotuj cztery jednakowe butelki po wodzie mineralnej, bez etykiet, przezroczystych, z zakrętkami. Ustaw butelki w szeregu na stole.
Wlej do butelek wodę, tak aby jedna butelka miała więcej wody, a druga mniej. Poproś dziecko o sprawdzenie, czy w butelkach jest tyle
samo wody. Dziecko porównuje wysokość słupa wody w każdej butelce. Zaproponuj dziecku przewrócenie niektórych butelek, aby
obserwować, co się dzieje z wodą. Dziecko patrzy na zmiany w wyglądzie wody, a dorosły pyta, czy nadal we wszystkich butelkach jest
tyle samo wody.
Dzieci, skupiając się na porównywaniu wysokości słupków wody, mogą wskazywać butelki i mówić, gdzie jest więcej lub mniej wody.
Dzieci, skupiając się na porównywaniu powierzchni wody, mogą wskazywać leżące butelki i stwierdzać, gdzie jest więcej lub mniej wody.
Zaproponuj postawienie wszystkich butelek i ponowne sprawdzenie, czy ilość wody jest taka sama we wszystkich butelkach.

2. Sprawdzanie ilości napojów. Sprawdzanie w dwóch różnych butelkach (jedna jest niska i szeroka, a druga – wąska i wysoka) za pomocą
wspólnej miary.
 Dzieci przelewają do szklanki wodę z jednej butelki, a potem – z drugiej butelki i liczą, ile szklanek wody było w jednej, a ile w
drugiej butelce.
 Określają, gdzie było jej więcej (powinno być tyle samo).

PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA ABY USPRAWNIĆ ROZUMOWANIE W ZAKRESIE USTALANIA STAŁOŚCI DŁUGOŚCI:

1. Przygotuj kilka pasków, takiej samej długości. Kilka pasków złóż w harmonijkę i połóż wszystkie paski koło siebie. Dziecko ma za zadanie
porównać ze sobą proste paski i paski złożone w harmonijkę.

2. Eksperymentowanie z patyczkami – poproś by dziecko wybrało patyczki w jednym kolorze i ułożyło z nich ścieżkę. . Ma być prosta, a
końce patyczków muszą się stykać. Następnie dziecko bierze pozostałe patyczki i układa drugą ścieżkę: ma być trochę niżej i zaczynać się
tak jak już ułożona. Sprawdzamy, czy są takiej samej długości. Pierwszą ścieżkę układamy w formie zygzaka. Mówimy: ta ścieżka zakręca,
czy teraz jak przesunęliśmy patyczki, ścieżki są nadal tej samej długości? Dziecko może rozprostować patyczki i porównać długość.