Bài 1.

THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ

I. THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA NGUYÊN TỬ

- Nguyên tử có cấu tạo gồm vỏ và hạt nhân

- Vỏ tạo bởi electron, mang điện tích âm
- Hầu hết các hạt nhân của nguyên được cấu tạo từ hai loại hạt : proton và nơtron.
- Proton mang điện tích dương, nơtron không mang điện.
- Số hạt proton và số hạt electron bằng nhau vì nguyên tử trung hòa về điện.
- Hầu hết các nguyên tử đều cấu tạo từ ba loại hạt: proton, nơtron và electron.
- Hầu hết khối lượng nguyên tử đều tập trung ở hạt nhân vì khối lượng của electron rất bé có thể bỏ qua.
- Khối lượng của hạt proton tương đương với khối lượng của hạt nơtron.
II. KHỐI LƯỢNG, KÍCH THƯỚC CỦA NGUYÊN TỬ
1. Khối lượng nguyên tử
- Để biểu thị khối lượng của nguyên tử, phân tử và các loại hạt, ta dùng đơn vị khối lượng nguyên tử ký
hiệu là u (đvC)
1
- 1 u bằng khối lượng của một nguyên tử đồng vị cacbon-12.
12
- 1 u = 1,6605.10-27kg
2. Kích thước nguyên tử
- Để biểu thị kích thước nguyên tử, ta dùng đơn vị nanomet (nm) hay angstrom (Å)
1nm = 10-9 m, 1 Å = 10-10 m
- Đường kính của nguyên tử vào khoảng 10-1 nm.
- Đường kính của hạt nhân còn nhỏ hơn, nó rơi vào khoảng 10-5 nm. Như vậy đường kính nguyên tử lớn hơn
đường kính hạt nhân khoảng 10000 lần.
- Đường kính của electron và của proton khoảng 10-8 nm. Như vậy đường kính của hạt nhân gấp 1000 lần
đường kính của electron.
B. Bài tập
Câu 1 (Biết): Các hạt cấu tạo nên hạt nhân của hầu hết các nguyên tử là
A. electron và proton. B. proton và nơtron.
C. nơtron và electron. D. electron, proton và nơtron.
Câu 2 (Biết): Các hạt cấu tạo nên hầu hết các nguyên tử là
A. proton và electron. B. nơtron và electron.
C. nơtron và proton. D. nơtron, proton và electron.
Câu 3 (Biết): Loại hạt mang điện trong nguyên tử là
A. proton và electron. B. nơtron và electron.
C. nơtron và nơtron. D. nơtron, proton và electron.
Câu 4 (Biết): Loại hạt mang điện tích âm trong nguyên tử là
A. proton. B electron và nơtron.
C. nơtron. D. proton và electron.’
Câu 5 (Biết): Loại hạt mang điện tích âm trong nguyên tử là
A. proton. B electron.
C. nơtron. D. hạt nhân.
Câu 6 (Biết): Hai loại hạt trong trong nguyên tử có khối lượng tương đương nhau là
A. proton và nơtron. B electron và nơtron.
Trang 1
 C. nơtron và hạt nhân. D. proton và electron.
Câu 7 (Biết): Đường kính của nguyên tử gấp khoảng bao nhiêu lần đường kính của hạt nhân?
A. 10. B. 1000.
C. 100. D. 10000.
Câu 8 (Biết): Đường kính của hạt nhân gấp khoảng bao nhiêu lần đường kính của electron?
A. 10. B. 1000.
C. 100. D. 10000.
Câu 9 (vận dụng): Nguyên tử có đường kính gấp khoảng 10 000 lần đường kính hạt nhân. Nếu ta phóng đại
hạt nhân lên thành một quả cầu có đường kính 6 cm thì đường kính nguyên tử sẽ là
A. 200 m. B. 300 m.
C. 600 m. D. 1200 m.

Trang 2