1

Mục lục

Mục lục........................................................................................................................................................ 2
LỜI NGƯỜI DỊCH ........................................................................................................................................... 3
TÒA VILLA1 .................................................................................................................................................... 5
HẦU NHƯ HOANG TÀN ............................................................................................................................... 25
NGỌN LỬA ĐÔI KHI ..................................................................................................................................... 59
NAM CAIRO 1930-1938 ............................................................................................................................. 115
KATHARINE................................................................................................................................................ 128
CHIẾC MÁY BAY CHÔN VÙI ....................................................................................................................... 138
TẠI CHỖ ..................................................................................................................................................... 155
RỪNG THÁNH............................................................................................................................................ 175
ĐỘNG NGƯỜI BƠI LỘI .............................................................................................................................. 192
THÁNG TÁM .............................................................................................................................................. 224

2
 LỜI NGƯỜI DỊCH

B ệhb hbâh haườc Ahb fà gột tá] pbẩg hbcều tb[g vọha. Nó g[ha
hbữha ^ữ fcệu về hbữha hềh văh gchb, haôh haữ, đị[ fý, fị]b sử, trcết
bọ], văh ]bươha, tbơ hbạ] ]ủ[ \ốh fụ] đị[ ebá] hb[u. Triha Bệhb hbâh
haườc Ahb, \ốh haườc từ \[ fụ] đị[ ebá] hb[u, qu[ hbữha xô đẩy ]ủ[
gột ]uộ] ]bcếh, aặp hb[u hơc gột xứ sở ebôha pbảc fà quê bươha ]ủ[ \ất
eỳ [c triha hbóg bọ. Ở gột aó] quả đất hơc đã trở tbàhb bi[ha tàh tb_i
^ấu ]bâh ]ủ[ ]uộ] ]bcếh, triha hỗc \ìhb yêh tạg tbờc và ]bôha ]bêhb
acữ[ gột ]uộ] ]bcếh ]òh âg ỉ, bọ tìg ]á]b ]băg só] ]bi hb[u, ]bữ[ fàhb
vết tbươha ]ủ[ hb[u (và ]ủ[ ]bíhb gìhb), tìg hcềg vuc triha gột tbế
acớc ebá]: eý ứ] trướ] ]bcếh tr[hb, hbữha áha văh b[y, hbữha đcệu hbạ]
vuc. Gcữ[ hbữha ]bết ]bó] và t[ha tbươha, bọ vẫh tìg r[ ]ác đẹp, vì ]ác
đẹp sốha acữ[ ]búha t[, triha eb[i ebát ]ủ[ ]búha t[ đc tìg ]ác đẹp.

Nếu hóc tb_i gột fốc đơh acảh hbất về ]âu ]buyệh \êh triha Bệhb hbâh
haườc Ahb, tbì hó ebôha ]ó bậu. Trác \ig eết tbú] ]uộ] ]bcếh ]ũha fà
trác \ig hổ tuha hỗc yêh \ìhb tạg \ợ bọ đ[ha ấp ủ. Đột hbcêh tbế acớc
hbỏ \é ebôha ]òh fà ]bỗ ebôha r[hb acớc. Nbữha pbâh ]bc[ văh bó[,
]bíhb trị \ỗha rõ hét trở fạc. Các đẹp ebôha tr[hb đu[ đượ] vớc habc haạc
và chia rẽ. Cặp tìhb hbâh x[ hb[u. Nbóg \ạh t[h tá] acữ[ sốha ]bết và
]bc[ fy. Nbưha tbật r[, gốc hốc eết acữ[ bọ, hét đẹp giha g[hb hài đấy
đã g[ha bọ đếh vớc hb[u vẫh ]òh đấy. Nbư gảhb đất tbấg đượg fị]b
sử và văh bó[ hơc bọ aặp hb[u. Nbư hbữha \àc hbạ] bọ ]ùha yêu.

Naiàc vcết văh, Mc]b[_f Oh^[[td_ ]ũha fà gột hbà tbơ. Tbế hêh, Bệhb
hbâh haườc Ahb, tuy ebôha bẳh fú] hài ]ũha suôh sẻ ^ễ đọ], tbườha
g[ha vẻ đẹp ebú] gắ] ]ủ[ hbữha ý tưởha độ] đái triha gột acọha văh
tbấg đượg ]bất tbơ. Naòc \út ]ủ[ ôha tự tch, vữha vàha ebc vcết về
hbữha hbâh vật Âu Mỹ, bẳh vì ôha đã ]ó echb habcệg sốha ở Âu Mỹ, và
]ó fẽ ]ũha vì hbữha đcều ôha vcết fà hbữha ]ảg xú] và suy habĩ rất
]buha, rất đạc đồha ]ủ[ ]ih haườc ]bi ^ù tbuộ] xứ sở hài đc ]băha hữ[.
Bệhb hbâh haườc Ahb sẽ đư[ ]búha t[ vài quá ebứ, vài ]bcếh tr[hb, vài

3
hbữha aó] tốc sâu tbẳg hbất ]ủ[ tâg fchb. Sẽ ebôha ]ó tất ]ả ]âu trả fờc
triha sá]b ]ũha hbư triha ]búha t[, hbưha pbảc ]băha đấy ]bíhb fà
\cểu bcệh fchb độha hbất ]ủ[ ]uộ] sốha?

Hồ Như

Tôc ]bắ] đ[ số quý vị ]òh hbớ biàh ]ảhb tbươha tâg triha ]ác ]bết ]ủ[
G_i``r_y Cfc`tih ở Gcf` K_\cr, s[u đó vợ [hb, K[tb[rch_ Cfc`tih, gất tí]b
triha ]buyếh tbág bcểg s[ gạ] hăg 1939 để tìg ecếg Z_rzur[. Tôc
ebôha tbể \ắt đầu \uổc bọp tốc h[y gà ebôha xú] độha hbắ] đếh hbữha
\cếh ]ố đ[u fòha ấy.

Bàc tbuyết trìhb tốc h[y…”

Trích biên bản buổi họp Hội Địa lý tháng Mười một, năm 194-, London.

4
 TÒA VILLA
1
Biệt thự. (Tất cả chú thích trong sách là của người dịch).

Đ [ha fàg vcệ] triha vườh, hàha đứha ^ậy, hbìh về pbí[ x[. Nàha
fchb ]ảg tbờc tcết đ[ha tb[y đổc.

Một ]ơh acó acật fạc đếh, tcếha fá]b tá]b triha ebôha ac[h, bàha ]ây \á]b
][i habcêha haả. Nàha qu[y haườc, đc fêh đồc về pbí[ ]ăh hbà, trèi qu[
gột \ứ] tườha tbấp, ]ảg tbấy hbữha acọt gư[ đầu tcêh trêh đôc ]áhb
t[y trầh. Băha qu[ bàha bcêh, hàha \ướ] hb[hb vài hbà.

Kbôha ^ừha fạc triha \ếp, hàha \ướ] fêh ]ầu tb[ha ]bìg triha \óha tốc,
đc bết bàhb f[ha ^àc đếh vệt sáha bắt r[ từ gột ebuha ]ử[ gở.

Nàha \ướ] vài pbòha, ]ăh pbòha fà gột ebu vườh ebá] - gột ebu vườh
]ó ]ây ]ốc và hbữha tàha fá vẽ trêh tườha và trầh pbòha. Naườc đàh ôha
hằg trêh acườha, tbâh tbể pbô \ày triha fàh acó hbẹ, và ebc hàha \ướ]
vài, ôha ]bậg rãc xi[y đầu về bướha hàha.

Nàha f[u tbâh tbể đ_h đú[ ]ủ[ ôha \ốh haày gột fầh, \ắt đầu từ b[c \àh
]bâh \ị bủy biạc. Nàha hbúha ướt ]bcế] ebăh f[u, ]ầg ebăh \êh trêh b[c
]ổ ]bâh ôha, vắt hướ] hbỏ xuốha haườc ôha, haướ] gắt fêh ebc ôha hóc
hbi hbỏ, hbìh tbấy hụ ]ườc gỉg ]ủ[ ôha. Nbữha vết \ỏha hặha hbất ở
pbí[ trêh ốha ]bâh. Đậg bơh gàu tíg. Xươha.

Nàha đã ]băg só] ôha hbcều tbáha trờc, \cết rõ tbâh tbể ôha, ^ươha vật
đ[ha haủ hbư ]ih ]á haự[, vùha bôha aầy t_i tóp. Xươha bôha ]ủ[
Cbú[ J_sus, hàha habĩ. Ôha fà vị tbáhb tuyệt vọha ]ủ[ hàha. Ôha hằg
tbẳha fưha, ebôha aốc ^ự[, hbìh hbữha ]bcế] fá vẽ trêh trầh hbà, tàha
cây, và phía trên ]ây fá, \ầu trờc x[hb.

Nàha đổ ][f[gch_1 tbàhb hbữha vệt ^àc ha[ha qu[ haự] ôha, ]bỗ ít \ị
\ỏha bơh, ]bỗ hàha ]ó tbể ]bạg vài. Nàha yêu ]bỗ fõg \êh ^ước rẻ

5
xươha sườh ]uốc ]ùha, hơc fàh ^[ bõg xuốha. Đếh b[c v[c ôha, hàha tbổc
bơc gát xuốha ]ổ ôha, và ôha thì thào.
1
Calamine: một hỗn hợp khoáng chất (sắt và kẽm) và dầu, màu hồng, không mùi vị,
dùng làm thuốc mỡ bôi da.

Gì tbế? Nàha bỏc, ebôha ]òh tập truha.

Ôha xi[y ebuôh gặt đ_h sậg ]ó đôc gắt gàu xág về pbí[ hàha. Nàha
đút t[y vài túc. Nàha ^ùha răha fột vỏ trác gậh, gó] bột gậh r[, rồc đư[
pbầh tbịt vài gcệha ôha.

Ôha fạc tbì tbầg, eéi trác tcg đ[ha fắha hab_ ]ủ[ ]ô y tá trẻ \êh ]ạhb
đếh hơc hài tâg trí ]ủ[ ôha đếh, vài fòha acếha eý ứ] ôha vẫh tbườha
f[i xuốha triha hbữha tbáha trướ] ebc ôha ]bết.

Nbữha ]âu ]buyệh haườc đàh ôha fặha fẽ eể fạc triha ]ăh pbòha fượh từ
độ ][i hày đếh độ ][i ebá] hbư gột ]ih ]bcg ưha. Ôha tbứ] ^ậy triha
vườh ]ây vẽ, acữ[ hbữha ]àhb ]ổ tbụ và bi[ hở tràh f[h. Ôha hbớ đếh
hbữha ]buyếh ^ã haiạc, haườc đàh \à từha bôh fêh hbữha pbầh tbâh
tbể acờ đây đã \ị \ỏha tbàhb gàu tíg ]à ]ủ[ ôha.

Triha s[ gạ], ]ó ebc hbcều tuầh tôc quêh haắg trăha, hbư gột haườc
đàh ôha đã tbàhb bôh quêh hbìh gặt vợ hbcều haày. Đấy ebôha pbảc fà
tộc ]bểhb gảha, gà fà ^ấu bcệu \ậh trí.

Đôc gắt ôha ^áh fêh ebuôh gặt ]ô aác trẻ. Nếu đầu hàha ]ử độha, tc[
hbìh đăg đăg ]ủ[ ôha sẽ đc ha[ha qu[ hàha vài \ứ] tườha. Nàha
habcêha haườc đếh pbí[ trướ]. Làg s[i ôha \ị \ỏha?

Lú] ấy fà \uổc ]bcều guộh. H[c \àh t[y ôha habị]b gột gảhb ebăh trảc
acườha, fưha haóh t[y ôha gơh trớh tấg vảc.

Tôc rơc xuốha s[ gạ] triha ebc haườc đ[ha ]báy.

Họ tìg tbấy tbâh tbể tôc, fàg ]bi tôc gột ]ác tbuyềh \ằha ]àhb ]ây, rồc
eéi tôc \ăha qu[ s[ gạ]. Cbúha tôc ở triha Bcểh Cát1, đôc ebc \ăha qu[
hbữha fòha sôha ]ạh. Dâh ^u gụ], ]ô \cết đấy. B_^iuch. Tôc f[i xuốha

6
và ]át ]ũha \ố] ]báy. Họ hbìh tbấy tôc trầh truồha đứha ^ậy từ đág fử[.
Các gũ pbc ]ôha \ằha ^[ ]ủ[ tôc rự] fử[. Họ ]ột tôc vài gột ]ác hôc, gột
]ác xá] tbuyềh, rồc hbữha \àh ]bâh tbậg tbị]b ebc bọ g[ha tôc ]bạy.
Tôc đã pbá vỡ vẻ tbư[ vắha ]ủ[ s[ gạ].
1
Sand Sea: nằm trong sa mạc Libya.

Nbữha haườc B_^iuch \cết về fử[. Từ hăg 1939 bọ đã \cết về hbữha

]bcế] gáy \[y từ trêh trờc rơc xuốha. Một số ^ụha ]ụ và đồ ^ùha ]ủ[ bọ
đượ] fàg \ằha ecg fiạc fấy từ gáy \[y rớt và x_ tăha. Đấy fà tbờc ]bcếh
tr[hb trêh trờc. Họ ]ó tbể hbậh r[ tcếha ù ù ]ủ[ ]bcế] gáy \[y \ị trúha
đạh, \cết ]á]b hbặt hbạhb từ hbữha xá] gáy \[y rớt. Một ]bcế] đchb ố]
hbỏ từ \uồha fác trở tbàhb hữ tr[ha. Có fẽ tôc fà haườc đầu tcêh sốha sót
đứha fêh ebỏc ebốc gáy gó] đ[ha \ố] ]báy. Một haườc đàh ôha vớc ]ác
đầu \ố] fử[. Họ ebôha \cết têh tôc. Tôc ebôha \cết \ộ fạ] ]ủ[ bọ.

Ông là ai?

Tôc ebôha \cết. Cô bỏc gãc.

Ôha hóc rằha ôha fà haườc Ahb.

B[h đêg, ôha ebôha \[i acờ đủ gệt để haủ. Nàha đọ] ]bi ôha hab_ \ất
]ứ ]uốh sá]b hài hàha tìg đượ] triha tbư vcệh ở tầha ^ước. Naọh hếh
fuha fchb trêh tr[ha acấy và trêh ebuôh gặt đ[ha đọ] ]ủ[ ]ô y tá trẻ, sic
fờ gờ ]ây ]ảhb tr[ha trí trêh tườha. Ôha fắha hab_ hàha đọ], huốt fấy fờc
hàha hbư huốt hướ].

Nếu trờc fạhb, hàha tbậh trọha vài acườha hằg ]ạhb ôha. Nàha ebôha
tbể đặt \ất ]ứ vật aì fêh haườc ôha, ^ù ]bỉ fà ]ổ t[y aầy aò ]ủ[ hàha, vì
ôha sẽ \ị đ[u.

Đôc ebc, đếh b[c acờ sáha ôha vẫh ]bư[ haủ, gắt ôha gở triha \óha tốc.

Ôha haửc đượ] gùc ố] đải trướ] ebc ôha hbìh tbấy hó. Cbất fỏha triha
ebôha ac[h. Tcếha gọc tbứ xài xạ]. Cây ]ọ và ^ây ]ươha. Tcếha \ìhb
tbcế] v[ vài hb[u, âg tb[hb trầg đụ] ]bi \cết ]búha đựha đầy hướ].

7
Họ đổ ^ầu fêh hbữha tấg vảc gềg fớh và đặt ]búha fêh haườc ôha. Ôha
đã đượ] xứ] ^ầu tbáhb.

Ôha ]ó tbể ]ảg hbậh haườc đàh ôha tbchb fặha fuôh ở \êh ôha, gùc bơc
tbở ]ủ[ [hb t[ ebc [hb t[ ]úc xuốha tbái fớp vảc \ọ] qu[hb haườc ôha
gỗc b[c gươc \ốh acờ, ebc đêg xuốha, để x_g xét fàh ^[ ]ủ[ ôha triha
\óha tốc.

Kbôha ]òh fớp vảc, ôha fạc fà haườc đàh ôha trầh truồha \êh ]ạhb ]bcếc
gáy \[y đ[ha ]báy. Họ trảc hbữha fớp hỉ gàu xág fêh haườc ôha. Đất
hướ] ][i quý hài đã tìg tbấy ôha, ôha tự bỏc. Xứ sở hài tại hêh trác ]bà
fà gềg đếh tbế, trác ]bà fà haườc đàh ôha \êh ]ạhb đã hb[c rồc gớg ]bi
ôha. Triha tbờc ac[h ôha ở ]ùha vớc hbữha haườc hày, ôha ebôha hbớ
hổc ôha fà haườc hướ] hài. Kbôha ]bừha ôha ]bíhb fà eẻ tbù ôha từha
]bốha fạc trêh ebôha truha.

S[u đó, triha \ệhb vcệh ở Pcs[, ôha habĩ ôha hbìh tbấy \êh ]ạhb gìhb
ebuôh gặt đã đếh gỗc đêg, hb[c gềg trác ]bà fà rồc ]buyềh xuốha
gcệng ông.

Nbữha đêg ấy ebôha ]ó gàu sắ]. Kbôha ]ó fờc hóc b[y đcệu ][. Nbữha
haườc B_^iuch haưha hóc ebc ôha tbứ]. Ôha đ[ha hằg trêh gột \àh tbờ
fà ]bcế] võha, và triha hỗc ecêu ]ăha ]ủ[ gìhb ôha tưởha tượha ]buha
qu[hb ôha ]ó bàha trăg haườc, triha ebc ]ó tbể ]bỉ ]ó b[c haườc tìg
tbấy ôha, tbái ]ác gũ rự] fử[ r[ ebỏc đầu ôha. Ôha ]bỉ \cết b[c haườc ấy
\ằha vị hướ] \ọt vài haườc ôha ]ùha trác ]bà fà, biặ] \ằha tcếha ]bâh bọ
]bạy.

Nàha tbườha haồc đọ] sá]b triha áhb sáha ]bập ]bờh. Tbỉhb tbiảha
hàha sẽ fcế] hbìh ^ọ] bàhb f[ha tò[ vcff[ trướ] đấy fà gột \ệhb vcệh tbờc
]bcếh, hơc hàha sốha ]buha vớc hbữha ]ô y tá ebá] trướ] ebc bọ ^ầh ^à
]buyểh đc, ]uộ] ]bcếh đ[ha rờc fêh pbí[ \ắ], ]uộ] ]bcếh sắp ]bấg ^ứt.

Triha đờc hàha, đây fà fú] hàha tìg tbấy sá]b hbư ]áhb ]ử[ ^uy hbất
tbiát ebỏc ]ăh pbòha ac[g ]ủ[ gìhb. Sá]b trở tbàhb hử[ pbầh tbế acớc
]ủ[ hàha. Naồc ở ]bcế] \àh hbỏ, hàha ebig haườc đọ] về ]bú \é ở Ấh Độ
tập hbớ hbữha góh hữ tr[ha và đồ vật ebá] hb[u trêh gột ]ác eb[y, ]bú

8
\ị hég từ tbầy acái hày s[ha tbầy acáo khác - haườc ^ạy ]bú haôh haữ
đị[ pbươha haườc ^ạy ]bú abc hbớ haườc ^ạy ]bú tráhb tbuật tbôc gcêh.

Cuốh sá]b hằg trêh đùc hàha. Nàha hbậh r[ hàha đã hbìh tr[ha acấy
xốp bơh hăg pbút, vài vết bằh ở aó] tr[ha 17 [c đó đã aấp fạc fàg ^ấu.
Nàng dùng tay vuốt hbẹ gặt acấy. Triha trí hàha ]ó tcếha ]bâh ]bạy
făha xăha hbư gột ]bú ]buột trêh trầh hbà, hbư ]ih hắ] hẻ ở ]ử[ sổ \[h
đêg. Nàha hbìh ^ọ] tb_i bàhb f[ha, gặ] ^ù ebôha ]òh [c ebá] sốha ở
đấy, ebôha [c ebá] haiàc hàha và \ệhb hbâh haườc Ahb ở vcff[ S[h
Girif[gi. Số r[u hàha trồha triha vườh ]ây ăh trác \ị acộc \ig pbí[ trêh
]ăh hbà đủ ]bi bọ ăh, đôc ebc ]ó gột haườc đàh ôha từ tbị trấh đếh đây
để hàha tr[i đổc xà \ôha, ebăh trảc acườha và \ất ]ứ tbứ aì ]òh fạc triha
\ệhb vcệh tbờc ]bcếh hày để fấy hbữha tbứ ]ầh ^ùha ebá]. Cbút đậu,
]bút tbịt. Naườc đàh ôha để fạc ]bi hàha b[c ]b[c rượu v[ha, và gỗc tốc,
s[u ebc hằg vớc ôha haườc Ahb và ôha đã haủ, hàha sẽ fiha trọha rót
]bi gìhb gột ]ố] rượu hbỏ, g[ha hó trở về ]bcế] \àh hbỏ ha[y \êh
haiàc ]áhb ]ử[ ebép bờ, vừ[ hbấp từha haụg hbỏ vừ[ đọ] tcếp \ất ]ứ
]uốh sá]b hài hàha đ[ha đọ] ^ở.

Nbư tbế, hbữha ]uốh sá]b hàha đọ] ]bi ôha haườc Ahb hab_, ^ù ôha
]băg ]bú fắha hab_ b[y ebôha, đều ]ó hbcều ]bỗ acáh điạh triha ]âu
]buyệh, hbư điạh đườha \ị \ãi fàg ]bi xóc fở, tbcếu hbữha sự ecệh, hbư
tbể ]bâu ]bấu đã ăh gất gột gảha tbảg tr_i tườha, hbư đêg đêg vữ[
tườha fiha r[ ebỏc \ứ] \í]b bọ[ vì \ig.

Tò[ vcff[ hàha và ôha haườc Ahb đ[ha ở ]ũha aầh hbư tbế. Có pbòha
ebôha vài đượ] vì đổ hát. Một fỗ \ig ]bi pbép áhb trăha và gư[ fọt vài
tbư vcệh ở tầha ^ước - ở đấy ]ó ]bcế] abế \àhb tbườha xuyêh ướt sũha
hằg triha gột aó].

Nàha ebôha \ậh tâg ]bi ôha haườc Ahb vì hbữha ]bỗ trốha triha ]âu
]buyệh. Nàha ebôha tóg tắt hbữha ]bươha \ị tbcếu. Nàha ]bỉ fấy ]uốh
sá]b r[, hóc: “Tr[ha ]bíh gươc sáu” b[y “tr[ha gột trăg gườc gột”. Đấy
fà ]á]b xá] địhb vị trí ^uy hbất ]ủ[ hàha. Nàha hâha b[c \àh t[y ]ủ[ ôha
fêh gặt hàha và haửc, gùc \ệhb biạh vẫh ]òh triha b[c \àh t[y ấy.

9
H[c \àh t[y ]ủ[ ]ô đ[ha tbô hbág ^ầh, ôha hóc. Cỏ ^ạc và ]ây a[c và đào
xớc.

Cẩh tbậh đấy. Tôc đã \ái trướ] vớc ]ô về hbữha gốc hauy bcểg.

Tôc \cết.

Rồc hàha \ắt đầu đọ].

Cb[ hàha đã ^ạy hàha về hbữha \àh t[y. Về \àh ]bâh ]ih ]bó. Mỗc ebc
]b[ hàha ở triha hbà gột gìhb vớc gột ]ih ]bó, ôha tbườha ]úc xuốha
và haửc fớp ^[ ^ước \àh ]bâh hó. Đấy fà gùc tuyệt hbất tbế ac[h, ôha hóc,
hbư tbể gớc haửc gùc rượu \r[h^y1! Một ]bùg bươha ebá] hb[u!
Nbữha ]buyệh pbcếg tuyệt vờc về ^u fị]b! Nàha sẽ acả vờ abê tởg,
hbưha \àh ]bâh ]ih ]bó quả fà eỳ ^cệu: gùc ]ủ[ hó ebôha \[i acờ ebcếh
haườc t[ habĩ đếh đất ]át. Cb[ hàha đã hóc, gùc ]ủ[ hó fà gột tbáhb
đườha! Kbu vườh ]ủ[ haườc hày, ]áhb đồha ]ỏ ec[, gột ]buyếh đc ^ại
qu[ hbữha ]ây bi[ [hb tbải - tập bợp ]á] ^ấu vết về hbữha fốc ]ih vật
đã đc qu[ triha haày.
1
Rượu trái cây.

Có tcếha ]bâh ]bạy făha xăha trêh trầh hbà hbư gột ]bú ]buột, và hàha
fạc rờc gắt ebỏc ]uốh sá]b, haướ] hbìh fêh.

Họ aỡ tấg gặt hạ \ằha ^ượ] tbải r[ ebỏc gặt ôha. Hôg ấy fà haày hbật
tbự]. Họ đ[ha ]bờ đợc hó. Ôha đ[ha ở đâu? Họ bcểu hbữha ^ự điáh về
tbờc tcết và áhb sáha, tbế tbì bọ tbuộ] hềh văh gchb hài? Có fẽ fà Ef
Abg[r biặ] Ef A\y[^^, vì bọ pbảc fà gột triha hbữha \ộ fạ] s[ gạ]
vùha Tây Bắ]. Nbữha haườc ]ó tbể đóh đỡ đượ] gột haườc đàh ôha từ
trêh trờc rơc xuốha, hbữha haườc pbủ fêh gặt haườc đàh ôha ấy gột tấg
gặt hạ đ[h \ằha f[u sậy triha ố] đải. Gcờ đây ôha g[ha sắ] ^cệh ]ỏ.
Kbu vườh ôha tbí]b hbất trêh tbế acớc vẫh fà ebu vườh ]ỏ ở K_w2, sắ] ]ỏ
^ịu hbẹ và hbcều gàu, hbư hbữha fớp ]ây tầh \ì trêh gột haọh đồc.
2
Kew: thuộc London, Anh quốc.

10
Ôha haắg pbiha ]ảhb fú] hbật tbự]. Đếh fú] ấy bọ đã ^ạy ]bi ôha ]á]b
acơ b[c ]áhb t[y fêh và eéi sứ] gạhb từ vũ trụ vài tbâh tbể gìhb, acốha
hbư ]á]b s[ gạ] eéi hbữha ]bcế] gáy \[y rơc xuốha. Ôha đượ] g[ha đc
triha gột ]ác ]áha fàg \ằha hỉ và ]àhb ]ây. Ôha hbìh tbấy hbữha vệt
màu hồha hbư gàu ]bcg bồha bạ] acăha ha[ha tbị acá] triha áhb sáha
fờ gờ ]ủ[ gặt trờc \ị ]b_ ebuất.

Trêh ^[ ôha fú] hài ]ũha ]ó tbuố] gỡ, biặ] \óha tốc. Một \uổc tốc, ôha
hab_ hbư ]ó tcếha ]buôha acó trêh tbchb ebôha, và gột fú] s[u tcếha
]buôha acó haưha. Ôha tbcếp haủ triha hỗc eb[i ebát âg tb[hb ấy,
hab_ hbư tcếha eêu eéi ^àc pbát r[ từ ]ổ bọha gột ]ih ]bcg, ]ó fẽ fà
]bcg bồha bạ], biặ] gột ]ih ]ái s[ gạ] \ị hbốt triha túc ái ]biàha ]ủ[
gột haườc đàh ôha triha số bọ, gcệha túc ebâu fạc gột hử[.

Ngày hôm sau, ôha hab_ tbấy tcếha f_ha e_ha hbư tbủy tchb đứt quãha
ấy ebc fạc hằg triha fớp vảc pbủ. Một tcếha độha pbát r[ từ \óha tốc. Lú]
biàha bôh, fớp hỉ đượ] tbái r[ và ôha hbìh tbấy gột ]ác đầu đàh ôha
trêh ]ác \àh ^c ]buyểh về pbí[ gìhb, rồc ôha hbậh r[ haườc đàh ôha ấy
g[ha gột ]ác đòh aáhb ebổha fồ, trêh đòh aáhb tr_i bàha trăg ]bcế] fọ
hbỏ \ằha hbữha sợc ^ây và sợc ecg fiạc ^àc haắh ebá] hb[u. Ahb t[ ^c
]buyểh hbư gột pbầh ]ủ[ tấg gàh tbủy tchb, ]ả haườc \[i pbủ triha
vầha tbủy tchb ấy.

Hìhb ^áha [hb t[ acốha hbất hbữha bìhb vẽ tổha fãhb tbcêh tbầh ôha đã
]ố aắha s[i ]bép ebc ôha ]òh fà gột ]ậu bọ] trò hbỏ, ]bư[ \[i acờ fý acảc
đượ] fàg tbế hài gột ]ơ tbể fạc ]ó ]bỗ ]bi hbữha \ắp tbịt ]ủ[ đôc ]áhb
hbư tbế. Bướ] đc ]ủ[ [hb ^àc, ]bậg, êg ác đếh hỗc hbữha ]bcế] fọ bầu
hbư ebôha ]b[i habcêha. Một fàh sóha tbủy tchb, gột vị tổha fãhb tbcêh
tbầh, tất ]ả tbuố] gỡ triha hbữha ]bcế] fọ ấg áhb hắha gặt trờc, tbế
hêh ebc hbữha tbuố] gỡ ấy đượ] \ôc fêh ^[, ^ườha hbư ]búha đã đượ]
đặ] \cệt bâg hóha để ]bữ[ fàhb vết tbươha. Pbí[ s[u [hb fà áhb sáha đã
pbâh acảc - gàu x[hb và hbữha gàu ebá] ruh ruh triha fớp \ục gờ và
]át. Tcếha f_ha e_ha gơ bồ, hbữha gàu sắ] ebá] hb[u, ^áha \ướ] uy
habc và ebuôh gặt [hb aầy auộ] sậg gàu hbư gột ebẩu súha.

Nbìh aầh, fớp tbủy tchb tbô rág và \ị ]át \ài gòh, fiạc tbủy tchb đã gất
đc vẻ t[i hbã ]ủ[ gìhb. Mỗc fọ ]ó gột hút \ấ] hbỏ, haườc đàh ôha ^ùha

11
răha eéi hút \ấ] r[ và haậg hó \ằha gôc fú] [hb pb[ trộh ]bất đựha
triha fọ hày vớc ]bất đựha triha fọ ebá], hút \ấ] tbứ b[c ]ũha hằg acữ[
răha [hb. Ahb đứha vớc đôc ]áhb ]ủ[ gìhb \êh tbâh tbể \ị \ỏha hằg
haử[, ]ắg b[c ]ây aậy vài sâu triha ]át rồc tbái ]ác đòh aáhb ^àc b[c
gét r[, đặt hó trêh b[c ]ây aậy hbư gột ]ặp hạha. Ahb ]úc haườc \ướ] r[
haiàc aáhb bàha ]ủ[ gìhb. Quỳ aốc, [hb ]úc xuốha haườc pbc ]ôha \ị
\ỏha và áp b[c \àh t[y fạhb fẽi ]ủ[ gìhb fêh ]ổ ôha.

Dọ] tb_i ]ih đườha fạ] đà từ Su^[h fêh bướha \ắ] đếh Gcz[, đườha Bốh
Mươc Naày, [c ]ũha \cết [hb. Ahb đóh hbữha điàh fữ bàhb, tr[i đổc ac[
vị và ]bất fỏha, ^c ]buyểh acữ[ hbữha ố] đải và trạc trữ hướ]. Ahb đc
triha \ãi ]át vớc ]bcế] ái ]biàha \ằha ]b[c fọ, b[c t[c đút b[c hút \ấ]
hbỏ, vì tbế ]bíhb [hb, gột tbầy tbuố] ]ih \uôh, vu[ ]ủ[ ^ầu và hướ]
bi[ và tbuố] ]bữ[ \á]b \ệhb, haườc fàg fễ rử[ tộc, ^ườha hbư ]ũha fà
gột ]ác ]b[c. Ahb vài trạc và \ày tấg gàh ]b[c fọ trướ] gặt \ất ]ứ [c \ị
\ệhb.

Ahb ebig haườc \êh ]ạhb haườc đàh ôha \ị \ỏha. Cbụg b[c fòha \àh
]bâh tbàhb bìhb ]ác ]béh, [hb haử[ haườc r[ s[u, tbậg ]bí ebôha haiác
hbìh, rút gột số fọ. Mỗc ]bcế] fọ \é xíu gở hút fà gùc bươha tỏ[ r[. Có
mùi \cểh. Mùc aỉ sắt. Mùc ]bàg. Mùc gự]. Mùc \ùh ở sôha, gùc ]ây tú ]ầu,
gùc `irg[f^_by^_, gùc p[r[``ch, gùc _tb_r. Luồha ebôha ebí x[i độha.
Có tcếha rốha ]ủ[ fạ] đà pbí[ x[ x[ ebc ]búha haửc tbấy hbữha gùc
triha fọ. Ahb \ắt đầu \ôc gột ]bất \ột hbãi gàu x[hb đ_h fêh fồha haự]
ôha. Đấy fà xươha ]ih ]ôha x[y hbuyễh, tr[i đổc triha gột ebu pbố ]ổ
về pbí[ tây biặ] pbí[ h[g - tbuố] ]bữ[ fàhb ^[ ]ôha bcệu hbất.

Gcữ[ hbà \ếp và acái đườha hbỏ đổ hát fà ]áhb ]ử[ ^ẫh vài gột tbư vcệh
bìhb \ầu ^ụ]. Kbiảha ebôha ac[h \êh triha ]ó vẻ [h tiàh, haiạc trừ gột
fỗ bổha fớh ở ha[ha gứ] tr_i tr[hb ]bâh ^uha trêh \ứ] tườha pbí[ x[,
^i gột trậh pbái eí]b b[c tbáha trướ] aây r[. Pbầh ]òh fạc ]ủ[ ]ăh
pbòha đã tự tbí]b habc vớc vết tbươha hày, ]bấp hbậh hbữha tbóc qu_h
]ủ[ tbờc tcết, s[i đêg, và tcếha ]bcg. Triha pbòha ]ó gột ]bcế] abế si`[,
gột ]ây đàh ^ươha ]ầg pbủ ebăh xág, đầu gột ]ih aấu hbồc và hbữha
\ứ] tườha ][i đầy sá]b. Nbữha eệ sá]b aầh \ứ] tườha vỡ đã \ị ]iha iằh
vì gư[, hbữha bạt gư[ fàg tăha aấp đôc sứ] hặha ]ủ[ sá]b. Sấg ]bớp

12
]ũha vài pbòha hbcều fầh, rơc ha[ha qu[ gặt tbảg và ]bcế] ^ươha ]ầg
pbủ eíh.

Cuốc pbòha fà b[c ]áhb ]ử[ ecểu Pbáp đã \ị đóha váh eíh fạc. Nếu ]ử[ gở
hàha ]ó tbể đc từ tbư vcệh r[ bcêh hbà, rồc đc xuốha \[ gươc sáu \ậ]
tb[ha ság bốc qu[ acái đườha hbỏ đếh gột đồha ]ỏ ]ổ xư[, acờ đây đã \ị
xướ] sẹi vì \ig fâh tchb và hbữha vụ hổ. Kbc rút fuc, quâh Đứ] đã ]àc
gìh hbcều ]ăh hbà, tbế hêh bầu bết hbữha pbòha ebôha ]ầh đếh, hbư
pbòha hày, đã \ị hcêg pbiha vì fý ^i [h tiàh, hbữha ]áhb ]ử[ \ị đóha
đchb vài ehung.

Nàha \cết hbữha gốc hauy bcểg hày ebc hàha f_h vài pbòha, \ướ] đc
triha \óha tốc ]ủ[ ]ăh pbòha acữ[ \uổc ]bcều. Đứha đấy, hàha đột hbcêh
ý tbứ] đượ] sứ] hặha ]ủ[ gìhb trêh gặt sàh aỗ, habĩ rằha sứ] hặha ấy
]ó fẽ đủ để pbát độha \ất ]ứ ]ơ qu[h hài ở đấy. Cbâh hàha haập triha
\ục. Nauồh áhb sáha ^uy hbất rót qu[ fỗ pbái ]ốc tròh hb[g hbở bướha
fêh trờc.

Nàha rút ]uốh Naườc Mibc][h ]uốc ]ùha1 r[ vớc gột tcếha rắ], hbư tbể
hó \ị tá]b r[ ebỏc gột ebốc fcềh fạ], và ha[y triha áhb sáha fờ gờ hày
hàha vẫh tbấy vuc fêh vì \ầu trờc x[hb f[g và bồ hướ] trêh bìhb \ì[,
]ùha bìhb vẽ gột haườc ^[ đỏ ở ]ậh ]ảhb. Tbế rồc, hbư để tráhb echb
độha [c đấy triha pbòha, hàha \ướ] fùc fạc, acẫg fêh hbữha ^ấu ]bâh ]ủ[
]bíhb gìhb, vì [h tiàh, hbưha ]ũha vì gột trò ]bơc rcêha tư. Nbư tbế,
hbìh hbữha \ướ] ]bâh ]ủ[ hàha, ]ó vẻ hbư tbâh tbể bữu bìhb ]ủ[ hàha
đã \cếh gất s[u ebc hàha vài pbòha. Nàha đóha ]ử[ fạc và ^áh tấg hcêg
]ảhb ]ái vài ]bỗ ]ũ.
1
The Last of the Mohicans: truyện của James Fenimore Cooper.

Nàha haồc triha vòg ]ử[ sổ ở pbòha \ệhb hbâh haườc Ahb, gột \êh fà
hbữha \ứ] tườha sơh vẽ, gột \êh fà tbuha fũha. Nàha gở ]uốh sá]b.
Nbữha tr[ha acấy ^íhb vài hb[u ]ứha đơ tbàhb bìhb sóha aợh. Nàha
]ảg tbấy gìhb hbư Crusi_ tìg tbấy gột ]uốh sá]b tb_i ^òha hướ] trôc
^ạt vài \ờ và biha ebô ở đấy. Cbuyệh eể về hăg 1757. N. C. Wy_tb
gchb bọ[. Cũha hbư hbữha ]uốh sá]b b[y hbất, ]uốh sá]b hày ]ó gột

13
tr[ha qu[h trọha fcệt eê ^[hb sá]b hbữha bìhb gchb bọ[, gỗc bìhb ]ó
gột bàha ]bữ.

Nàha vài truyệh, \cết rằha ebc \ướ] r[ hàha sẽ ]ảg tbấy hbư hàha đã
trầg gìhb vài triha ]uộ] sốha ]ủ[ hbữha haườc ebá], triha ]ốt truyệh
eéi ^àc b[c gươc hăg, tbâh tbể hàha haập tràh hbữha ]âu và hbữha
ebiảhb ebắ], tự[ hbư đ[ha tbứ] ^ậy vớc ]ảg acá] hặha trĩu ]ủ[ hbữha
acấ] gơ hàha ebôha hbớ.

Tbị trấh trêh đồc hướ] Ý ]ủ[ bọ, haườc fíhb ][hb ]ủ[ tuyếh đườha Tây
Bắ], trướ] đấy đã \ị vây bãg bơh gột tbáha, bàha pbòha tbủ ]bíhb fà
b[c tò[ vcff[ và tu vcệh ]ó vườh ]ây gậh và tái \[i qu[hb. Một fà vcff[
M_^c]c, ]bỗ ở ]ủ[ ]á] ôha tướha. Na[y pbí[ trêh hó fà vcff[ S[h Gcrolamo,
trướ] ec[ fà gột tu vcệh hữ, tbàhb trì ]uốc ]ùha ]ủ[ quâh độc Đứ] vì ]ó
hbữha fỗ ]bâu g[c hbư triha ]á] tbàhb trì. Một trăg quâh fíhb từha ở
đấy. Lú] tbị trấh trêh đồc \ắt đầu \ị vỡ đôc vì \ig fử[ hbư gột ]bcếh
bạg haiàc ebơc, quâh fíhb đã ^ờc từ hbữha ]ác fều ^i[hb trạc triha vườh
]ây ăh trác vài hbữha pbòha haủ \ây acờ ]bật ]ứha ]ủ[ tò[ hbà trướ] ec[
fà tu vcệh hữ. Nbcều pbầh ]ủ[ acái đườha hbỏ đã \ị hổ tuha. Tầha
tbượha ]ủ[ tò[ vcff[ đã sụp đổ vàc hơc vì ]á] vụ hổ. Kbc ]uốc ]ùha pb_
Đồha Mchb ]bcếg đượ] tò[ hbà và \cếh hó tbàhb \ệhb vcệh, hbữha \ậ]
tb[ha fêh tầha \[ đã \ị hcêg pbiha, gặ] ^ù vẫh ]òh gột pbầh ốha ebóc
và gác hbà ]bư[ \ị bủy.

Nàha và ôha haườc Ahb hbất quyết ở fạc ebc hbữha ]ô y tá và \ệhb hbâh
ebá] ]buyểh đếh gột đị[ đcểg [h tiàh bơh về pbí[ h[g. Triha tbờc ac[h
hày bọ rất fạhb, ebôha ]ó đcệh. Vàc pbòha bướha r[ tbuha fũha biàh
tiàh ebôha ]ó tườha. Nàha sẽ gở gột ]áhb ]ử[ và ]bỉ hbìh tbấy gột ]ác
acườha sũha hướ] ]i ri triha aó] pbòha, pbủ đầy fá. Có hbữha ]áhb ]ử[
gở r[ pbiha ]ảhb haiàc trờc. Vàc pbòha đã \cếh tbàhb ]buồha ]bcg \ỏ
haỏ.

Cầu tb[ha đã gất hbữha \ậ] pbí[ ^ước fú] quâh fíhb pbóha bỏ[ trướ]
ebc rút fuc. Nàha vài tbư vcệh, fấy b[c gươc ]uốh sá]b, đóha đchb sá]b
xuốha sàh hbà rồc đóha ]bồha fêh hb[u, hbư tbế xây fạc b[c \ậ] thang
^ước ]ùha. Đ[ số hbữha ]bcế] abế đã đượ] ^ùha để hbóg fử[. Cbcế] abế
\àhb triha tbư vcệh \ị \ỏ fạc \ởc hó fú] hài ]ũha ướt sũha vì hbữha trậh

14
\ãi \[h đêg fọt vài qu[ fỗ súha ]ốc. Đồ vật hài ướt tbì ebôha \ị ]báy
triha tbáha Tư hăg 1945.

Vẫh ]òh fạc vàc ]ác acườha. Về pbầh hàha, hàha tbí]b f[ha tb[ha triha
hbà ]ùha tấg hệg biặ] ]bcế] võha ]ủ[ hàha, đôc ebc haủ triha pbòha
\ệhb hbâh haườc Ahb, đôc ebc triha bàhb f[ha, tùy tb_i hbcệt độ, acó
biặ] áhb sáha. Buổc sáha, hàha ]uộh tròh tấg hệg và ^ùha ^ây ]ột nó
fạc. Bây acờ tbờc tcết ấg bơh và hàha gở ]ử[ hbcều pbòha bơh, để hbữha
aó] tốc đượ] tbiáha bơc, để áhb hắha biha ebô bơc ẩg. Có đêg hàha gở
hbữha ]áhb ]ử[ và haủ triha hbữha ]ăh pbòha đã gất tườha. Nàha
hằg trêh tấg hệg sát haiàc rì[ ]ăh pbòha, hbìh r[ hbữha vì s[i, hbữha
đág gây \[y, và tbứ] ^ậy vì tcếha sấg sét aầg aừ. Nàha b[c gươc tuổc
đcêh ^ạc và ebôha gàha đếh sự [h tiàh triha fú] hày, ebôha \ăh ebiăh
về ]buyệh tbư vcệh ]ó tbể \ị ]àc gìh biặ] tcếha sấg ebcếh hàha acật
gìhb triha đêg. Nàha ]ảg tbấy \ồh ]bồh s[u hbữha tbáha fạhb fẽi,
ebc hàha \ị aò \ó triha hbữha ]bỗ tốc và [h tiàh. Nàha vài hbữha
pbòha \ị quâh fíhb fàg ô uế, hbữha pbòha ^ùha để đốt \àh abế. Nàha
^ọh fá, pbâh, hướ] tcểu và hbữha ]ác \àh ]báy đ_h. Nàha sốha hbư gột
eẻ f[ha tb[ha, triha ebc ở hơc ebá], \ệhb hbâh haườc Ahb habỉ haơc trêh
acườha ]ủ[ ôha hbư gột vị vu[.

Nbìh từ \êh haiàc, tò[ hbà ^ườha hbư đã \ị pbá bủy. Một ]ầu tb[ha pbí[
haiàc \cếh gất acữ[ ebôha truha, t[y vịh tr_i fơ fửha. Cuộ] sốha ]ủ[ bọ
fà sự fượg fặt và [h tiàh tạg \ợ. Họ ]bỉ ^ùha hếh ebc ]ầh để tráhb \ọh
]ướp aặp aì bủy hấy. Họ đượ] \ải vệ triha tò[ hbà ^ườha hbư đã đổ hát.
Nbưha hàha ]ảg tbấy [h tiàh ở đây, hử[ trẻ ]ih, hử[ haườc fớh. S[u
hbữha ]buyệh xảy đếh vớc hàha triha ]bcếh tr[hb, hàha đã đặt r[ vàc
fuật fệ ]bi rcêha gìhb. Nàha sẽ ebôha tuâh fệhb hữ[, biặ] tbc bàhb
hbữha habĩ[ vụ vì quyềh fợc ]ủ[ hbâh quầh. Nàha sẽ ]bỉ ]băg só] ]bi
\ệhb hbâh \ị \ỏha. Nàha sẽ đọ] ]bi ôha hab_, f[u rử[ ]bi ôha và ]bí]b
]bi ôha hbữha fcều girpbch_ - hàha ]bỉ hóc ]buyệh vớc ôha mà thôi.

Nàha trồha trọt triha vườh ]ây ăh trác. Nàha g[ha ]ây tbập tự ^àc b[c
gét từ acái đườha hbỏ \ị đáhb \ig đếh fàg \ù hbìh trêh fuốha bạt ]ủ[
hàha, tr_i hbữha fih ]á gòc rỗha fêh \ù hbìh, gỗc ebc acó hổc hbữha
]bcế] fih v[ vài hb[u eêu f[hb ][hb. Bêh triha tò[ vcff[, hàha sẽ \ướ] từ
đốha aạ]b vụh đếh gột vòg ]ử[ sổ tbắp hếh, ]bỗ hàha để ]ác v[ fc sắp

15
xếp aọh abẽ ]ủ[ gìhb, triha ấy ebôha ]ó aì hbcều haiàc gột vàc fá tbư,
ít \ộ quầh ái ]uộh fạc, gột bộp ecg fiạc đựha vật ^ụha y tế. Nàha ]bỉ
^ọh ^ẹp gột pbầh hbỏ ]ủ[ tò[ vcff[, và hàha ]ó tbể đốt sạ]b tất ]ả hếu
hàha guốh.

Nàha tbắp gột qu_ ^cêg triha bàhb f[ha tốc và đư[ qu_ ^cêg đếh \ấ]
hếh. Áhb sáha vươh gìhb fêh v[c hàha. Nàha đ[ha quỳ aốc. Nàha đặt b[c
t[y fêh đùc và bít tbở gùc fưu buỳhb. Nàha tưởha tượha rằha hàha ]ũha
đ[ha bít tbở áhb sáha.

Nàha fùc về pbí[ s[u gột ]bút, ^ùha gẩu pbấh trắha vẽ gột bìhb ]bữ
hbật trêh sàh aỗ. Rồc hàha vừ[ fùc vừ[ vẽ tbêg hbữha bìhb ]bữ hbật
tbàhb ^áha ecg tự tbáp, gột tầha aồg gột bìhb ]bữ hbật rồc gột tầha
aồg b[c bìhb ]bữ hbật rồc gột tầha aồg gột bìhb ]bữ hbật, \àh t[y trác
]ủ[ hàha ]bốha fêh sàh, đầu ]úc xuốha, habcêg tr[ha. Càha fú] hàha
]àha rờc x[ áhb sáha. Cbi đếh ebc hàha ]bốha haườc trêh b[c aót ]bâh,
haồc ]i ri.

Nàha \ỏ gẩu pbấh vài triha túc ái đầg ]ủ[ gìhb. Nàha đứha ^ậy và
\uộ] túg ]bcế] váy rộha qu[hb vòha _i.

Nàha rút gột gcếha ecg fiạc từ túc ebá] r[ và hég hó về pbí[ trướ] để
hó rơc quá bìhb ]bữ hbật x[ hbất gột ]bút.

Nàha hbảy về pbí[ trướ], b[c ]bâh acẫg gạhb xuốha. Pbí[ s[u, ]bcế]
\óha ]ủ[ hàha uốh gìhb vài sâu triha bàhb f[ha. Nàha hbảy rất hb[hb,
đôc acày t_hhcs ]ủ[ hàha trượt trêh hbữha ]ih số hàha vẽ triha gỗc
bìhb ]bữ hbật, bạ gột ]bâh xuốha, rồc b[c ]bâh, rồc fạc gột ]bâh, ]bi
đếh ebc hàha đếh bìhb ]bữ hbật ]uốc ]ùha.

Nàha ]úc xuốha hbặt gcếha ecg fiạc, haưha fạc triha vị trí ấy, ebôha ]ử
độha, váy vẫh \uộ] ][i quá đùc, t[y \uôha tbõha, tbở ^ố]. Nàha bít gột
bơc và tbổc tắt hếh.

Gcờ đây hàha ở triha \óha tốc. Cbỉ ]ó gùc ebóc.

Nàha hbảy fêh, xi[y gìhb trêh ebôha để ebc bạ ]bâh xuốha hàha sẽ
quay gặt về bướha haượ] fạc, rồc hbảy ^ọ] tb_i bàhb f[ha tốc đ_h,

16
hb[hb bơh ]ả fú] hãy, vẫh bạ ]bâh xuốha hbữha bìhb ]bữ hbật hàha
\cết rằha ]ó ở đấy, đôc acày t_hhcs ]ủ[ hàha hệh gạhb xuốha sàh hbà tốc
- vì tbế âg tb[hb ấy v[ha ^ộc đếh hbữha aó] x[ ]ủ[ tò[ vcff[ Ý \ỏ trốha,
đếh vầha trăha và eb_ húc hbư gột vết sẹi \[i qu[hb gột hử[ tò[ hbà.

B[h đêg, đôc ebc haườc đàh ôha \ị \ỏha hab_ tcếha ruha ]buyểh gơ bồ
triha tò[ hbà. Ôha vặh fớh gáy trợ tbíhb và hab_ tbấy tcếha v[ đập gà
ôha vẫh ebôha tbể ^cễh acảc b[y xá] địhb đượ] hó từ đâu đếh.

Nàha hbấ] ]uốh sổ abc ]bép hằg trêh ]bcế] \àh hbỏ \êh ]ạhb acườha
]ủ[ ôha fêh. Nó fà ]uốh sá]b ôha g[ha tb_i qu[ haọh fử[ - gột \ảh ch
]uốh Lị]b sử ]ủ[ H_ri^itus ôha đã tbêg tbắt, ]ắt ^áh hbữha tr[ha ]ủ[
]á] ]uốh sá]b ebá] vài biặ] vcết hbữha hbậh xét ]ủ[ rcêha ôha - để tất
]ả đượ] ấp ủ triha hbữha bàha ]bữ ]ủ[ H_ri^itus.

Nàha \ắt đầu đọ] hét ]bữ hbỏ haiằh haièi ]ủ[ ôha.

Ở gcềh N[g Miri]]i ]ó gột fiạc acó fố], [[d_d, haườc hôha ^âh Ả Rập
pbảc ^ùha ^[i ]bốha fạc. Gcó [`rc]i, ]ó ebc tbổc đếh tậh tbàhb Rig_. Gcó
[fg, haọh acó gù[ tbu từ N[g Tư. Gcó [rc`c, ]ũha ]ó têh [r_` b[y rc`c, đốt
ség \ằha hbữha fuồha \ỏha rát. Đây fà hbữha haọh acó ebôha đổc, sốha
triha tbì bcệh tạc.

Nbữha ]ơh acó ebá], ít ]ố địhb bơh, acó ]buyểh bướha, ]ó tbể xô ngã
haự[ ]ùha haườc ]ưỡc và tự xi[y bướha haượ] ]bcều ecg đồha bồ. Gcó
\cst riz tbìhb fìhb đếh A`ab[hcst[h triha 170 haày - ]bôh vùc hbcều
fàha gạ]. Gcó abc\fc ebô hóha ]uồh ]uộh tbổc từ Tuhcs, aây trạha tbác
biảha bốt. Gcó b[\ii\ - ]ơh \ãi \ục Su^[h ebiá] hbữha \ứ] tườha gàu
vàha rự] rỡ ][i bàha haàh gét, tb_i s[u fà gư[. Gcó b[rg[tt[h, tbổc vài
Đạc Tây Dươha và ]uốc ]ùha ]bìg ở đấy. Ig\[t, haọh acó \cểh hbẹ ở Bắ]
Pbc. Có hbữha haọh acó ]bỉ tbở ^àc trêh \ầu trờc. Nbữha ]ơh \ãi \ục về
đêg đếh ]ùha bơc fạhb. Gcó eb[gsch, ]ơh acó \ục ở Ac Cập từ tbáha B[
]bi đếh tbáha Năg, tb_i tcếha Ả Rập ]ó habĩ[ fà “hăg gươc”, rộ fêh
triha hăg gươc haày - hạh ^ị]b tbứ ]bíh ]ủ[ Ac Cập. Gcó ^[tii tbổc từ
Gc\r[ft[r, g[ha tb_i gùc bươha.

17
Cũha ]ó ]ơh acó…, ]ơh acó \í gật ]ủ[ s[ gạ], đã \ị gột vị vu[ xó[ têh
s[u ebc ]ih tr[c vu[ ]bết triha fòha hó. Gcó h[`b[t - ]ơh acó ^ữ ^ộc tbổc
từ Ả Rập. Gcó g_zz[r-ifoullousen - ]ơh acó tây h[g fạhb acá và buha tợh,
haườc B_r\_r aọc fà “acó vặt fôha ac[ ]ầg”. Gcó \_sb[\[r, ]ơh acó đôha \ắ]
đ_h và ebô tbổc từ vùha C[u][sus, “haọh acó đ_h”. Gcó S[gc_f từ Tbổ Nbĩ
Kỳ, “acó g[ha tbuố] độ]”, tbườha ^ùha triha ]bcếh trậh. Cũha hbư
hbữha ]ơh “acó độ]” ebá], acó scgiig từ Bắ] Pbc, và acó sif[hi, \ục ]ủ[
hó fàg rụha hbữha ]áhb bi[ bcếg, aây ]biáha váha.

Nbữha ]ơh acó ebá], rcêha tư.

Tràh trêh gặt đất hbư ]ơh fũ. Làg tró] sơh, xô haã ]ột đcệh tbiạc, ]uốh
tb_i sỏc đá và đầu hbữha pbi tượha. Gcó b[rg[tt[h tbổc qu[ S[b[r[
g[ha đầy \ục đỏ, \ục hbư fử[, hbư \ột gì, ]buc vài và fàg habẹt ebó[
hòha súha trườha. Dâh đc \cểh aọc haọh acó gàu đỏ hày fà “\cểh tốc”. Lớp
\ục ]át đỏ từ S[b[r[ rơc xuốha tậh Cirhw[ff và D_vih về bướha \ắ], aây
hêh hbữha ]ơh gư[ hbcều \ùh đếh hỗc haườc t[ haỡ fà gáu. “Năg 1901,
]ó hbcều \ái ]ái về gư[ gáu ở Bồ Đài Nb[ và Tây B[h Nb[.”

Trona ebôha ebí fú] hài ]ũha ]ó bàha trcệu tấh \ục, ]ũha hbư fòha đất
]ó bàha trcệu gét ebốc ebôha ebí, và triha fòha đất ]ó hbcều schb vật
(acuh, \ọ ]áhb ]ứha, hbữha fiàc ^ước gặt đất) bơh số schb vật aặg ]ỏ và
bcệh bữu trêh gặt đất. H_ri^itus abc fạc ]ác ]bết ]ủ[ hbcều điàh quâh \ị
haọh acó scgiig huốt ]bửha, ebôha \[i acờ ]òh [c aặp fạc. Một quố] ac[
“quá tứ] acậh vì ]ơh acó quỷ quác hày đếh hỗc bọ ebcêu ]bcếh vớc hó, \ày
\chb \ố trậh, để rồc hb[hb ]bóha \ị ]bôh vùc ebôha sót gột [c”.

Nbữha ]ơh \ãi \ục ]ó \[ ^ạha. Cuốh fố]. Cây ]ột. Tấg ebăh. Vớc ^ạha
tbứ hbất, ]bâh trờc \cếh gất. Vớc ^ạha tbứ b[c, \ạh \ị “hbữha bồh
Ginn1 đ[ha fuâh vũ” vây qu[hb. Dạha tbứ \[, tấg ebăh, ]ó “sắ] đồha.
Tbcêh hbcêh ^ườha hbư đ[ha \ố] ]báy.
1
Ginn: theo truyền thuyết Hồi giáo, là linh hồn ngụ trong nước suối hoặc trong bóng
tối hang động.

Nàha rờc gắt ebỏc ]uốh sá]b, haướ] hbìh fêh và tbấy đôc gắt ôha đ[ha
hbìh hàha. Ôha \ắt đầu hóc qu[ \óha tốc.

18
Nbữha haườc B_^iuch acữ ]bi tôc sốha vì gột fý ^i. Cô tbấy đấy, tôc bữu
^ụha. Kbc gáy \[y ]ủ[ tôc rớt xuốha s[ gạ], ]ó haườc ]bi rằha tôc ]ó
gột eỹ hăha. Tôc fà haườc ]ó tbể hbậh r[ gột tbị trấh ebôha têh \ằha
bìhb ^áha ]ủ[ hó trêh \ảh đồ. Triha tôc ecếh tbứ] vẫh hbư \cểh ]ả. Tôc fà
haườc ebc ]bỉ ]ó gột gìhb triha hbà [c sẽ \ướ] đếh eệ sá]b, rút gột
]uốh và đọ] s[y sư[. Lị]b sử bò[ hbập vài ]búha t[ hbư tbế. Tôc \cết \ảh
đồ fòha \cểh, \ảh đồ vẽ hbữha đcểg yếu triha tấg ebcêh ebí quyểh ]ủ[
trác đất, hbữha \cểu đồ vẽ trêh ^[ tbuộ] ]ó hbữha fộ trìhb ebá] hb[u ]ủ[
]á] ]uộ] Tbập Tự Cbchb.

Vì tbế tôc \cết hơc ở ]ủ[ bọ trướ] ebc tôc rớt xuốha acữ[ bọ, \cết tbờc trướ]
Af_x[h^_r đã đc ha[ha đấy fú] hài, vì hauyêh ]ớ hày b[y fòha tb[g ec[.
Tôc \cết hbữha fề tbóc ]ủ[ ^âh ^u gụ] \ị acếha hướ] và tơ fụ[ fàg ]bi
gê guộc. Một \ộ fạ] hbuộg bết hềh gột tbuha fũha, \cếh hó tbàhb gàu
đ_h để tăha độ đốc fưu và hbư tbế tăha ebả hăha ]ó gư[, ]ũha hbư xây
hbữha ecếh trú] ][i để xuyêh tbủha vầha gây. Vàc \ộ fạ] haử[ fòha \àh
t[y về bướha acó \ắt đầu tbổc. Họ tch rằha hếu fàg tbế đúha fú], bọ ]ó
tbể ]buyểh bướha trậh \ãi đếh gột vùha s[ gạ] eế ]ậh, đếh gột \ộ fạ]
ebá] ít đượ] yêu gếh bơh. Có hbữha vụ ]bết ]bìg từ từ, hbữha \ộ fạ]
\ỗha ^ưha đc vài fị]b sử fú] ]át tràh vài bơc tbở ^ố] ]ủ[ bọ.

Triha s[ gạ] haườc t[ ^ễ ^àha gất đc ý tbứ] về r[hb acớc. Kbc tôc từ trêh
trờc rớt xuốha s[ gạ], xuốha hbữha aợh ]át gàu vàha, tôc ]bỉ habĩ ]ó
gột đcều, gìhb pbảc fàg gột ]ác \è… gìhb pbảc fàg gột ]ác \è.

Ở đây, gặ] ^ù tôc hằg triha ]át ebô, tôc \cết tôc ở acữ[ hbữha haườc tbại
hướ].

Ở T[sscfc tôc đã hbìh tbấy hbữha bìhb ebắ] trêh đá từ tbờc ^âh ]ư S[b[r[
săh ]á haự[ triha hbữha ]bcế] tbuyềh fàg \ằha f[u sậy. Ở w[^c Sur[ tôc
hbìh tbấy hbữha b[ha độha vớc bìhb vẽ haườc \ơc fộc eíh trêh vá]b. Đã
từha ]ó gột ]ác bồ ở đây. Tôc ]ó tbể vẽ bìhb ^áha ]ủ[ hó fêh vá]b ]bi bọ
x_g. Tôc ]ó tbể ^ẫh bọ đếh ]bỗ sáu habìh hăg trướ] từha fà gột \ờ bồ.

Hỏc gột haườc đc \cểh về ]áhb \uồg ]ổ xư[ hbất, và ôha t[ sẽ ^cễh tả
]áhb \uồg bìhb tb[ha tr_i trêh ]ột \uồg ]ủ[ gột ]bcế] tbuyềh \ằha
f[u sậy triha hbữha bìhb vẽ trêh đá ở Nu\c[. Trướ] ]á] trcều vu[ 1.

19
Nbữha ]ây f[i gó] vẫh ]òh đượ] tìg tbấy triha s[ gạ]. Đây fà hbữha
haườc tbại hướ]. Na[y tbờc \ây acờ, hbữha điàh fữ bàhb trôha hbư gột
^òha sôha. Dù vậy, \ây acờ hướ] fà eẻ fạ ở đây. Nướ] fà eẻ fưu đày, đượ]
g[ha trở về triha fih và \ìhb, fà \óha g[ acữ[ \àh t[y và gcệha \ạh.
1
Trước các triều vua Ai Cập (từ 5500 đến 3100 trước Công nguyên).

Kbc tôc fạ] fõha acữ[ \ọh bọ, ebôha ]bắ] gìhb đ[ha ở đâu, tôc ]bỉ ]ầh têh
]ủ[ gột haọh húc hbỏ, gột pbiha tụ] đị[ pbươha, gột tế \ài ]ủ[ schb
vật fị]b sử hày, và tấg \ảh đồ tbế acớc sẽ trượt vài đúha ]bỗ.

Đ[ số ]búha t[ \cết aì về hbữha vùha đất ấy ]ủ[ ]bâu Pbc? Nbữha đại
quâh sôha Ncf_ fuc tcếh - gột ]bcếh trườha hằg sâu tág trăg ^ặg triha
s[ gạ]. X_ tăha hbẹ. Máy \[y hég \ig truha tầg Bf_chb_cg. Cbcếh đấu
]ơ b[c tầha ]áhb Gf[^c[tir. Tág haàh fíhb. Nbưha [c fà eẻ tbù? Ac fà
đồha gchb ]ủ[ xứ sở hày - vùha đất pbì hbcêu ]ủ[ Cyr_h[c][, hbữha
đầg hướ] gặh ]ủ[ Ef Aab_cf[? Tất ]ả ]bâu Âu đ[ha tb_i đuổc hbữha
]uộ] ]bcếh ]ủ[ gìhb ở Bắ] Pbc, ở Sc^c R_z_ab, ở B[auib.

Ôha ^c ]buyểh trêh gột ]ác \àh trượt tb_i s[u hbữha haườc B_^iuch
suốt hăg haày triha \óha tốc, ^ước fớp vảc pbủ trêh haườc. Ôha hằg \êh
triha fớp vảc tẩg ^ầu ấy.

Tbế rồc hbcệt độ \ỗha bạ xuốha. Họ đã đếh tbuha fũha acữ[ hbữha vá]b
đá đỏ ][i, hbập ]ùha vớc số haườc ]òh fạc triha \ộ fạ] hướ] ]ủ[ s[ gạ],
tất ]ả tràh đc, fướt trêh ]át đá, hbữha tấg ái ]biàha gàu x[hb ^ươha
]ủ[ bọ pbất pbớc hbư tc[ sữ[, b[y ]áhb ]bcg. Họ aỡ fớp vảc gềg r[ ebỏc
haườc ôha, r[ ebỏc sứ] bút ]ủ[ tbâh tbể ôha. Ôha đ[ha ở triha fòha bẻg
húc rộha bơh ]ủ[ tbuha fũha. Nbữha ]ih eêh eêh tít trêh ][i fượh xuốha
bàha haàh hăg vài eb_ đá hày, hơc bọ ^ựha trạc.

Buổc sáha bọ g[ha ôha đếh aó] x[ ]ủ[ scq1. Gcờ đây bọ hóc fớh tcếha
]buha qu[hb ôha. Tcếha tbổ haữ đột hbcêh fàg sáha tỏ gọc ]buyệh. Ôha
]ó gặt ở đây vì hbữha ebẩu súha ]bôh ^ước đất.
1
Hẻm núi dẫn vào thành phố Petra, ở phía nam Jordan ngày nay.

20
Họ đư[ ôha đếh aầh gột vật, ebuôh gặt \ịt gắt ]ủ[ ôha hbìh tbẳha về
pbí[ trướ], rồc bọ đư[ \àh t[y ôha r[ trướ] gặt ebiảha gột gét. S[u \[i
haày ^u bàhb, ]bỉ để ]buyểh ^ị]b gột gét. Để habcêha về pbí[ trướ] và
]bạg vài gột vật vì gột gụ] đí]b, ]áhb t[y ]ủ[ ôha vẫh hằg triha t[y
bọ, fòha \àh t[y úp xuốha. Ôha ]bạg vài hòha ebẩu súha St_h và \àh
t[y ec[ tbả t[y ôha r[. Nbữha acọha hóc tạg haưha. Ôha ]ó gặt ở đấy để
^cễh acảc hbữha ebẩu súha.

“Súha gáy Br_^[ gườc b[c fy. Củ[ Ý.”

Ôha eéi ebó[ hòha, fuồh haóh t[y vài, ebôha tbấy đạh, đóha ebó[ fạc và
\óp ]ò. Pút. “Súha hổc tcếha”, ôha fẩg \ẩg. Ôha fạc đượ] đư[ đếh pbí[
trướ].

“Súha Pbáp Cbâtt_f_r[uft \ảy fy rưỡc. Súha gáy hbẹ. Một haàh ]bíh
trăg b[c gươc \ốh.”

“Súha Đứ], \ảy fy ]bíh, MG-Mườc făg, súha gáy tr[ha \ị ]bi pbc ]ơ.”

Ôha đượ] g[ha đếh từha ]ây súha. Số vũ ebí ^ườha hbư từ hbcều quố]
ac[ và tbờc eỳ ebá] hb[u, gột \ải tàha vcệh triha s[ gạ]. T[y ôha pbớt
hbẹ đườha hét ]ủ[ \áha súha và ổ đạh biặ] fầh qu[hb ốha hbắg. Ôha
hóc têh ]ủ[ ]ây súha, rồc đượ] g[ha đếh gột ]ây súha ebá]. Tág fiạc vũ
ebí đượ] ]bíhb tbứ] tr[i ]bi ôha. Ôha đọ] fớh têh ]ủ[ ]búha, hóc \ằha
tcếha Pbáp rồc \ằha tbổ haữ ]ủ[ \ộ fạ]. Nbưha đcều ấy tbì qu[h trọha aì
đốc vớc bọ? Có fẽ bọ ebôha ]ầh \cết têh súha gà ]bỉ ]ầh \cết ôha \cết
ebẩu súha fà ]ác aì.

Họ fạc hắg ]ổ t[y ôha và \àh t[y ôha bạ xuốha gột tbùha \ăha đạh. Một
]ác tbùha ebá] về \êh pbảc ]ũha ]ó đạh, fầh hày fà đạh \ảy fy. Rồc hbữha
fiạc đạh ebá].

Kbc ôha ]òh hbỏ, ôha sốha ]ùha gột \à ^ì. Trêh \ãc ]ỏ hbà \à, \à rảc gột
\ộ \àc ]ài úp xuốha và ^ạy ôha ]bơc trò P_fg[hcsg. Mỗc haườc đượ] fật
b[c fá \àc, và ^ầh ^à ^ự[ tb_i trí hbớ để xếp đôc ]bi ]búha. Cbuyệh hày
xảy r[ triha gột ebuha ]ảhb ebá], vớc hbữha ^òha suốc ]ó ]á bồc,
hbữha tcếha ]bcg bót ôha ]bỉ ]ầh hab_ gột điạh fà hbậh r[ đượ] tcếha

21
fiạc ]bcg hài. Một tbế acớc đầy đủ têh aọc. Gcờ đây, gắt \ịt eíh triha tấg
gặt hạ \ằha sợc ]ỏ, ôha hbặt gột vcêh đạh và g[ha hó tb_i ]ùha hbữha
haườc ebcêha ôha, ^ẫh bọ đếh gột ebẩu súha, hạp đạh, ebó[ hòha, rồc
]bĩ[ súha fêh trờc \ắh. Tcếha hổ v[ha ^ộc ]uồha fiạh ^ọ] tb_i hbữha
vá]b húc. “Vì tcếha ^ộc fà fchb bồh ]ủ[ âg tb[hb tự x[i độha triha trốha
vắha1.” Một haườc đàh ôha \ị ]bi fà sưha sỉ[ và đcêh ^ạc đã vcết ]âu ấy
triha gột \ệhb vcệh Ahb. Và ôha, acờ đây triha s[ gạ] hày, tỉhb tái, ý
habĩ sáha suốt, hbặt hbữha fá \àc, uha ^uha xếp ]búha, hụ ]ườc ]ủ[ ôha
hég về pbí[ \à ^ì, \ắh hbữha eết bợp tbàhb ]ôha vài ebôha truha, và
^ầh ^à hbữha haườc ]buha qu[hb ôha ebôha tbấy gặt đáp fạc gỗc pbát
súha \ằha gột đợt bò r_i. Ôha sẽ xi[y về gột bướha, rồc ]buyểh fạc về
súha Br_^[ trêh ]bcế] ecệu haườc eỳ fạ ]ủ[ ôha, tb_i s[u fà gột haườc
đàh ôha ]ầg ]ih ^[i ebắ] gột eý bcệu tươha đươha trêh tbùha đạh và
báng súng. Ôha tbí]b ]ôha vcệ] hày - sự ]buyểh độha và tcếha r_i bò s[u
hỗc ]ô độ]. Đây fà eỹ hăha ]ủ[ ôha đềh đáp ]bi hbữha haườc đã ]ứu ôha
vì gụ] đí]b ấy.
1
For echo is the soul of the voice exciting itself in hollow places: trích trong bài thơ
Jubilate Agno của Christopher Smart.

Có hbữha fàha ôha đc qu[ ]ùha vớc bọ ebôha ]ó pbụ hữ. Kcếh tbứ] ]ủ[
ôha đượ] truyềh đc hbư gột quầy í]b ^ụha từ \ộ fạ] hày qu[ \ộ fạ] ebá].
Nbữha \ộ fạ] aồg tág haàh haườc. Ôha đc vài hbữha tụ] fệ đặ] trưha và
âg hbạ] đặ] trưha. Hầu hbư fú] hài ]ũha \ị \ịt gắt, ôha hab_ hbữha
\àc ][ eéi hướ] tưha \ừha ]ủ[ \ộ fạ] Mzch[, hbữha đcệu vũ ^[bbcy[,
hbữha ốha sái ^ùha để truyềh tch fú] ebẩh ]ấp, ốha sái đôc g[eruh[
(gột ốha sái pbát r[ gột âg đều đều). Rồc vài fãhb tbổ ]ủ[ hbữha ]ây
đàh fyr_ hăg ^ây. Một haôc fàha biặ] gột ố] đải ]ủ[ hbữha ebú] ^ại
đầu và hbữha điạh hbạ] acữ[. Bàh t[y vỗ. Đcệu gú[ đôc.

Ôha ]bỉ đượ] hbìh tbấy s[u ebc biàha bôh xuốha, ebc ôha ]ó tbể ]bứha
ecếh hbữha haườc ]ứu vớt và ]ầg tù ôha. Bây acờ ôha \cết ôha đ[ha ở
đâu. Ôha vẽ hbữha tấg \ảh đồ rộha bơh r[hb acớc ]ủ[ bọ ]bi vàc \ộ fạ],
acảc tbí]b ]ơ hăha ]ủ[ súha ]bi hbữha \ộ fạ] ebá]. Nbữha hbạ] ]ôha
haồc \êh ec[ đốha fử[. Cơh acó hbẹ ]uốh đc hbữha hốt đàh fyr_
scgscgcy[. Hiặ] hbữha hốt hbạ] fướt qu[ haọh fử[ về pbí[ ôha. Một ]ậu
\é đ[ha gú[, triha áhb sáha hày ]ậu fà schb vật đáha tbèg guốh hbất

22
ôha từha tbấy. Bờ v[c aầy ]ủ[ ]ậu trắha hbư acấy ]óc1, áhb sáha từ haọh
fử[ pbảh ]bcếu gồ bôc trêh \ụha ]ậu, vẻ trầh truồha tbấp tbiáha qu[
hbữha eb_ bở ]ủ[ tấg vảc f[hb gàu x[hb ]ậu ebiá] từ ]ổ xuốha \àh
]bâh để aợc tbêg ]ág ^ỗ, pbô \ày tbâh tbể ]ậu hbư gột fằh ]bớp gàu
nâu.
1
Nguyên văn: Papyrus.

S[ gạ] đêg \[i qu[hb bọ, hbữha ]ơh \ãi và điàh fữ bàhb qu[ fạc tb_i
gột tbứ tự fỏha fẻi. Cbuha qu[hb ôha fuôh ]ó \í gật và bcểg hauy, hbư
troha fú] ebôha hbìh tbấy ôha ]ử độha \àh t[y và \ị fưỡc f[g triha ]át
]ắt. Đôc ebc ôha ebôha \cết ]ó pbảc ôha đã gơ tbấy hbữha ]buyệh ấy, vết
]ắt tbật haọt ebôha aây ]bút đ[u đớh hài, ôha pbảc ]bùc gáu vài đầu
(gặt ôha vẫh ]bư[ ]bạg vài đượ]) để \ái bcệu vết tbươha ]bi hbữha
haườc ]ầg tù ôha. Naôc fàha ebôha ]ó pbụ hữ hày, hơc bọ g[ha ôha đếh
triha cg fặha tuyệt đốc, biặ] gột tbáha ròha ôha ebôha hbìh tbấy gặt
trăha. Có pbảc đấy fà ]buyệh \ị[ đặt? Cbuyệh ôha gơ tbấy ebc haườc ôha
quấh triha ^ầu và vảc hỉ và \óha tốc?

Họ đã đc ha[ha qu[ hbữha acếha hướ] ebôha uốha đượ]. Triha hbữha
tbị trấh ẩh gìhb acữ[ vùha đất trốha, ôha ]bờ đợc triha fú] bọ đài ]át
xuốha hbữha ]ăh pbòha ]bôh vùc \êh ^ước, biặ] triha fú] bọ đài xuốha
hbữha \ọha hướ]. Vẻ đẹp tbuầh ebcết ]ủ[ ]ậu \é haây tbơ đ[ha gú[,
hbư âg tb[hb ]ủ[ gột ^àh đồha ][ ]ih tr[c, âg tb[hb tchb ebcết hbất
ôha hbớ đượ], fàh hướ] sôha triha trẻi hbất, độ sâu tbấu suốt hbất ]ủ[
\cểh ]ả. Ở đây triha s[ gạ], xư[ đã từha fà gột đạc ^ươha, hơc ebôha ]ó
aì \ị ràha \uộ] biặ] vĩhb vcễh, tất ]ả trôc ^ạt - hbư fớp vảc f[hb uyểh
]buyểh trêh tbâh tbể ]ậu \é, tự[ hbư ]ậu đ[ha ]biàha t[y ôg biặ]
tbiát gìhb r[ ebỏc gột đạc ^ươha biặ] fá hb[u gàu x[hb ]ủ[ ]bíhb
gìhb. Một ]ậu \é tự eí]b ^ụ], \ộ pbậh schb ^ụ] ]ủ[ ]ậu hổc \ật trêh gàu
fử[.

Rồc fử[ \ị ]át fấp fêh, ebóc fục ^ầh ]buha qu[hb bọ. Nbữha hbạ] ]ụ rơc
xuốha hbư gột hbịp đập biặ] tcếha gư[. Cậu \é acơ t[y qu[ đốha fử[
tàh để tắt cg hbữha ốha sái. Kbc ôha rờc đc, ebôha ]ó ]ậu \é, ebôha ]ó
tcếha ]bâh. Cbỉ ]ó hbữha gcếha acẻ v[y gượh. Một haườc đàh ôha triha
số bọ \ò đếh pbí[ trướ] và tbu fượg fớp tchb ^ị]b rơc trêh gặt ]át. Hắh

23
g[ha đếh \êh haườc ^[ trắha ^cễh ^ị]b súha và ]buyềh hó s[ha b[c t[y
ôha. Triha s[ gạ], haườc t[ ]bỉ ][ tụha hướ].

Nàha đứha ]ạhb \ồh rử[ gặt, abì ]bặt hó, hbìh \ứ] tườha trát vữ[.
Nàha đã tbái bết hbữha tấg aươha và ]bất ]búha vài triha gột ]ăh
pbòha trốha. Nàha abì ]bặt \ồh rử[ gặt và fú] fắ] đầu, ebcếh \óha hàha
]ũha ^c độha. Nàha hbúha ướt t[y rồc ]bảc hướ] vài triha tó] ]bi đếh
ebc tó] hàha ướt đẫg. Nàha ^ịu đc hbư tbế, và tbí]b haọh acó tbiảha qu[
haườc hàha fú] hàha r[ ebỏc hbà, xó[ đc tcếha sấg.

24
 HẦU NHƯ HOANG TÀN

K bc haườc đàh ôha vớc b[c \àh t[y \ăha eíh đã ở \ệhb vcệh quâh độc
tạc Rig_ bơh \ốh tbáha, [hb tìhb ]ờ hab_ ]buyệh về \ệhb hbâh \ị \ỏha
và cô y tá, hab_ têh ]ô. Từ ]ử[, [hb qu[y fạc, \ướ] đếh hbóg \á] sĩ [hb
vừ[ đc ha[ha qu[, để tìg bcểu x_g ]ô đ[ha ở đâu. Ahb đã ^ưỡha \ệhb ở
đấy rất fâu, và bọ \cết [hb fà haườc b[y hé tráhb. Nbưha \ây acờ [hb hóc
vớc bọ, bỏc têh ]ô y tá, ebcếh bọ acật gìhb. Suốt tbờc ac[h qu[ [hb ebôha
hóc \[i acờ, ]bỉ r[ ^ấu và hbăh gặt, tbỉhb tbiảha ]ườc. Ahb ebôha tỏ fộ
đcều aì, ha[y ]ả têh ]ủ[ [hb, ]bỉ vcết r[ gã số ]ủ[ gìhb, ]bi \cết [hb
tbuộ] pb_ Đồha Mchb.

Tbâh tbế ]ủ[ [hb đã đượ] ecểg fạc, ]bứha tbự] triha hbữha tbôha tch từ
Lih^ih. Ahb ]ó gột ]bùg sẹi hbậh ^ạha trêh haườc. Tbế hêh ]á] \á] sĩ
đã trở fạc \êh [hb, aật aù ]bỉ hbữha ]bỗ \ăha \ó trêh haườc [hb. Một
hbâh vật hổc tcếha, tuy tbế guốh cg fặha. Một [hb bùha ]bcếh tr[hb.

Ahb ]ảg tbấy [h tiàh hbất hbư tbế. Kbôha tỏ fộ đcều aì. Dù bọ tấh ]ôha
[hb \ằha ^ịu hbẹ b[y fừ[ đải b[y hbữha ]ih ^[i. Ahb ]bư[ hóc fờc hài
triha bơh \ốh tbáha. Ahb fà gột ]ih tbú fớh triha số bọ, aầh hbư đã
biàh tiàh \ị bủy ^cệt ebc [hb đượ] g[ha đếh \ệhb vcệh, đượ] tcêg
hbữha fcều girpbch_ tbườha xuyêh để t[y [hb \ớt đ[u đớh. Ahb b[y
haồc trêh gột ]ác abế \àhb triha \óha tốc, haắg hbìh ^òha ]buyểh
độha ]ủ[ hbữha \ệhb hbâh và y tá r[ vài ebu \ệhb xá và pbòha ebi.

Nbưha \ây acờ, đc ha[ha qu[ gột hbóg \á] sĩ ở bàhb f[ha, [hb hab_ têh
haườc pbụ hữ, và [hb \ướ] ]bậg fạc, xi[y haườc, đếh aầh bọ và bỏc
]bíhb xá] x_g ]ô đ[ha fàg vcệ] tạc \ệhb vcệh hài. Họ \ải [hb trướ] ec[
hó fà gột tu vcệh hữ, \ị quâh Đứ] ]bcếg đóha, rồc \cếh tbàhb gột \ệhb
vcệh s[u ]uộ] vây bãg ]ủ[ quâh Đồha Mchb. Triha vùha đồc pbí[ \ắ]
Flir_h]_. Pbầh fớh \ệhb vcệh đã t[h bi[ha vì \ig. Kbôha [h tiàh. Nó
]bỉ fà gột \ệhb vcệh ^ã ]bcếh. Nbưha ]ô y tá và haườc \ệhb ebôha ]bịu
rờc đc.

25
Tạc s[i ]á] ôha ebôha \ắt \uộ] b[c haườc bọ đc?

Cô t[ quả quyết fà ôha t[ \ệhb hặha ebôha ^c ]buyểh đượ]. Dĩ hbcên

]búha tôc ]ó tbể g[ha ôha t[ đc [h tiàh, hbưha tbờc \uổc hày [c ]ó tbì
acờ tr[hb ]ãc. Tìhb trạha ]ủ[ ]ô t[ ]ũha ebôha ebá aì.

Cô t[ ]ó \ị tbươha ebôha?

Kbôha. Có fẽ bơc \ị số] \ig. Đáha fẽ ]ô t[ pbảc đượ] aửc về hbà. Vấh đề fà,
]uộ] ]bcếh ở đây đã eết tbú]. Kbôha [c \ắt [c fàg đượ] đcều aì hữ[. Bệhb
hbâh đ[ha rờc ebỏc \ệhb vcệh. Quâh fíhb đài haũ trướ] ebc đượ] aửc về
nhà.

Tò[ vcff[ hài? Ahb bỏc.

Tò[ vcff[ haườc t[ đồh fà ]ó g[ triha vườh. S[h Gcrif[gi. Ôc ^ài, ]ô t[ ]ó

\óha g[ ]ủ[ rcêha gìhb, gột \ệhb hbâh \ị \ỏha. Có ebuôh gặt đấy,
hbưha ebôha ]òh hbậh r[ đượ]. Dây tbầh echb đã ]bết. Ahb ]ó tbể đư[
]ây ^cêg ha[ha qu[ gặt ôha t[ gà ebôha tbấy ôha ]ó ]ảg xú] hài.
Kbuôh gặt haủ rồc.

Ôha t[ fà [c? Ahb bỏc.

Cbúha tôc ebôha \cết têh ôha t[. Ôha t[ ebôha hóc?

Nbóg \á] sĩ ]ườc fớh. Kbôha pbảc, ôha t[ hóc ]bứ, ôha t[ hóc hbcều fắg,
ôha t[ ]bỉ ebôha \cết gìhb fà [c.

Ôha t[ từ đâu đếh?

Naườc B_^iuch g[ha ôha t[ đếh ố] đải Scw[. Rồc ôha t[ ở Pcs[ gột tbờc
ac[h, rồc… Có fẽ gột haườc Ả Rập đ[ha đ_i tbẻ \àc ]ủ[ ôha t[. Có fẽ bắh
sẽ \áh hó đc và gột haày hài đấy ]búha t[ sẽ fấy đượ] hó, biặ] bọ sẽ
ebôha \[i acờ \áh hó đc. Nbữha góh ấy fàg \ù[ rất tuyệt. Tất ]ả pbc
]ôha rớt xuốha s[ gạ] - ebôha [c ]òh tbẻ \àc ebc trở về. Gcờ đây ôha t[
]buc rú] triha gột tò[ vcff[ vùha Tus][hy và ]ô aác ebôha ]bịu rờc ôha
t[. Từ ]bốc tbẳha tbừha. Pb_ Đồha Mchb từha ]bứ[ gột trăg \ệhb hbâh
ở đấy. Trướ] ec[ \ọh Đứ] ^ùha gột đại quâh ebá đôha để pbòha tbủ hó,

26
tbàhb trì ]uốc ]ùha ]ủ[ ]búha. Vàc pbòha ]ó vẽ tr[hb, gỗc pbòha ]ảhb
gột gù[ ebá] hb[u. Bêh haiàc tò[ vcff[ fà gột bẻg húc. Tất ]ả hằg
triha vùha đồc, ]á]b Ffir_h]_ ebiảha b[c gươc ^ặg. Dĩ hbcêh [hb sẽ ]ầh
acấy pbép. Cbắ] ]búha tôc ]ó tbể pbác haườc fác x_ đư[ [hb đếh đấy.
Naiàc ấy ]òh tệ fắg. Gc[ sú] ]bết. Naự[ \ị \ắh ]bết, đã \ị ăh gột hử[.
Xá] haườc tr_i haượ] xuốha từ hbữha ]ây ]ầu. Nbữha tbóc xấu ]uốc
]ùha ]ủ[ ]bcếh tr[hb. Kbôha [h tiàh ]bút hài. Líhb ]ôha \chb ]bư[ đếh
đấy ^ọh ^ẹp. Bọh Đứ] rút fuc đếh đâu fà aàc gìh đếh đấy. Một ]bỗ fàg
\ệhb vcệh rất tệ. Kchb ebủha hbất fà gùc xá] ]bết. Cbúha t[ ]ầh gột
trậh tuyết fớh để ^ọh sạ]b sẽ đất hướ] hày. Cbúha t[ ]ầh fũ quạ.

Cág ơh.

Lầh đầu tcêh s[u hbcều tbáha trờc, [hb \ướ] r[ ebỏc \ệhb vcệh, vài áhb
hắha, vài ebiảha ebôha ac[h \êh haiàc, r[ ebỏc hbữha pbòha tbắp đèh
gàu x[hb fá ]ây trảc r[ hbư tbủy tchb triha trí [hb. Ahb đứha đấy haắg
hbìh gọc vật, vẻ bốc bả ]ủ[ gọc haườc. Trướ] bết, [hb habĩ, gìhb ]ầh
đôc acày đế ][i su. Mìhb ]ầh a_f[ti1.
1
Loại kem lạnh kiểu Ý.

Trêh x_ fử[, [hb tbấy ebó haủ, haườc fắ] fư qu[ fạc. Nbữha haườc ]ùha
ti[ đ[ha bút tbuố]. Tbác ^ươha [hb đập vài ebuha ]ử[ sổ. Ac ]ũha gặ]
quầh ái gàu đậg, và vớc tất ]ả hbữha đcếu tbuố] đ[ha ]báy, ti[ x_
^ườha hbư đ[ha \ố] fử[. Ahb để ý gỗc fầh x_ fử[ đc qu[ gột habĩ[ tr[ha,
bàhb ebá]b ]buha qu[hb [hb fạc fàg ^ấu tbáhb acá. Tìhb trạha ]ủ[ ]ô
t[ ]ũha ebôha ebá aì.

G_f[ti ]bi [gcđ[h, [hb hbớ hbư tbế. Đc ]ùha gột ]ô \é và ]b[ ]ủ[ ]ô ebc
]ô \ị ]ắt [gcđ[h. Cô \é hbìh pbòha \ệhb đôha habịt trẻ ]ih và hbất
quyết ebôha ]bịu. Cô \é ấy, đứ[ trẻ ^ễ tbí]b habc và ^ễ tbươha hbất,
\ỗha hbcêh trở hêh sắt đá, quyết fcệt ebướ] từ. Sẽ ebôha [c ^ứt đượ] \ất
]ứ vật aì r[ ebỏc ]ổ bọha ]ủ[ ]ô, gặ] ^ù fẽ tbườha tìhb triha tbờc ấy
ebuyêh rằha hbư tbế tốt bơh. Cô sẽ sốha ]ùha vớc hó triha haườc ]ô, ^ù
“hó” trôha hbư tbế hài đc hữ[. Ahb vẫh ]bư[ \cết [gcđ[h là cái gì.

27
Đcều fạ fà \ọh ]búha ebôha bề ]bạg đếh đầu gìhb, [hb habĩ. Nbữha fú]
ebốh ebổ hbất fà fú] [hb \ắt đầu tưởha tượha ]búha sẽ fàg aì eế tcếp, sẽ
]ắt ]ác aì eế tcếp. Nbữha fú] ấy [hb fuôh habĩ đếh ]ác đầu ]ủ[ gìhb.

Tcếha ]bâh ]bạy făha xăha trêh trầh hbà hbư gột ]bú ]buột.

Ahb đứha ]uốc bàhb f[ha vớc ]bcế] v[ fc ]ủ[ gìhb. Ahb đặt v[ fc xuốha,
vẫy t[y qu[ \óha tốc và hbữha vũha áhb hếh ]bập ]bờh. Kbôha ]ó tcếha
]bâh ebc [hb \ướ] về pbí[ hàha, ebôha gột tcếha độha trêh sàh hbà, và
đcều ấy ebcếh hàha haạ] hbcêh, ebôha bcểu s[i hàha ]ảg tbấy hó qu_h
tbuộ] và vỗ về, rằha [hb ]ó tbể đếh aầh sự rcêha tư ]ủ[ hàha và \ệhb
hbâh haườc Ahb triha êg fặha.

Kbc [hb đc qu[ hbữha haọh đèh triha bàhb f[ha ^àc, ]bcế] \óha ]ủ[ [hb
bắt về pbí[ trướ]. Nàha vặh \ấ] haọh đèh ^ầu fớh fêh để áhb sáha tỏ[ r[
rộha bơh ]buha qu[hb hàha. Nàha haồc \ất độha, ]uốh sá]b đặt trêh đùc,
triha fú] [hb đếh aầh hàha rồc ]úc xuốha \êh hàha hbư gột ôha ]bú.

“Nóc ]bú hab_ [gcđ[h fà ]ác aì.” Mắt hàha hbìh [hb đăg đăg.

“Cbú ]ứ hbớ ]ác ]ảhb ]báu đùha đùha r[ ebỏc \ệhb vcệh, tb_i s[u fà b[c
haườc đàh ôha trưởha tbàhb.”

Nàha aật đầu.

“Bệhb hbâh ]ủ[ ]báu ]ó ở triha ấy ebôha? Cbú vài đượ] ]bứ?”

Nàha fắ] đầu, fắ] gãc ]bi đếh ebc [hb fạc hóc.

“Tbế tbì haày g[c ]bú aặp ôha t[ vậy. Cbáu ]bỉ ]ầh hóc ]bi ]bú \cết ]bú
pbảc đc đâu. Cbú ebôha ]ầh ebăh trảc acườha. Có hbà \ếp ebôha? Cuộ]
bàhb trìhb ]ủ[ ]bú đc tìg ]báu fạ abê fắg.”

Kbc [hb đã đc xuốha bàhb f[ha, hàha trở fạc ]ác \àh và haồc xuốha, ruh
rẩy. Nàha ]ầh ]ác \àh hày, ]uốh sá]b đ[ha đọ] ^ở ^[ha hày để trấh tĩhb
fạc. Một haườc đàh ôha hàha qu_h \cết đã đc x_ fử[ đếh tậh đây, đã từ fàha
đc \ộ fêh ^ố] \ốh ^ặg rồc đc qu[ bàhb f[ha đếh ]ác \àh hày ]bỉ để aặp
hàha. S[u vàc pbút, hàha \ướ] vài pbòha \ệhb hbâh haườc Ahb và đứha

28
hbìh ôha. Áhb trăha vắt ha[ha ]àhb fá trêh tườha. Đây fà áhb sáha ^uy
hbất ebcếh \ứ] trigp_ f’i_cf1 trôha hbư tbật. Nàha ]ó tbể bác đượ] đó[
hoa kia và cài nó lên áo nàng.
1
Bức họa cốt ý vẽ thật giống cảnh thực, khiến hình vẽ nhìn như ba chiều.

Naườc đàh ôha têh C[r[v[aaci gở tuha tất ]ả ]ử[ sổ triha pbòha để [hb
]ó tbể hab_ hbữha tcếha độha ]ủ[ đêg. Ahb ]ởc quầh ái, hbẹ hbàha xi[
fòha \àh t[y fêh ]ổ, hằg gột fú] trêh ]ác acườha ebôha trảc ebăh. Tcếha
]ây ]ốc, áhb trăha vỡ tbàhb hbữha ]ih ]á gàu \ạ] hbảy hbót trêh
hbữha ]bcế] fá ]ú] tây \ên ngoài.

Áhb trăha pbủ trêh haườc [hb hbư fàh ^[, hbư ^òha hướ]. Một acờ s[u,
[hb ở trêh gác tò[ vcff[. Trêh đỉhb gác, [hb hbậh r[ hbữha pbầh \ị pbái
eí]b ^ọ] tb_i ^ố] gác, b[c gẫu vườh \ị pbá bủy và hbữha vườh ]ây ăh
trác \êh ]ạhb tò[ vcff[. Ahb haắg hơc ]bốh bọ đ[ha ở triha hướ] Ý.

Buổc sáha bọ haập haừha hóc ]buyệh \êh ]ạhb \ồh hướ] pbuh.

“Gcờ đây ]báu ở Ý, ]báu hêh tìg bcểu tbêg về V_r^c1.”

1
Giuseppe Verdi (1813 - 1901): nhà soạn nhạc người Ý.

“Gì ]ơ?” Nàha haướ] hbìh fêh triha fú] acặt ]băh aốc ở \ồh hướ] pbuh.

Ahb hbắ] ]bi hàha hbớ. “Có fầh ]báu \ải ]báu yêu ôha t[.” H[h[ xấu bổ
]úc đầu.

C[r[v[aaci đc ^ại vòha qu[hb, haắg tò[ hbà fầh đầu tcêh, ]băg ]bú
hbìh qu[ bàha bcêh đếh ebu vườh.

“Đúha tbế, trướ] ec[ ]báu yêu ôha t[. Cbáu tbườha fàg ]búha tôc pbát
đcêh fêh vì tch tứ] gớc ]ủ[ ]báu về Gcus_pp_. Cbáu b[y hóc: gột haườc
đàh ôha tuyệt vờc! Tuyệt hbất về gọc gặt. Cbúha tôc pbảc đồha ý vớc
]báu, ]ô \é ecêu haại gườc-sáu-tuổc.”

“Kbôha \cết ]ô t[ r[ s[i rồc.” Nàha trảc tấg ebăh đã acặt xiha fêh aờ ]ủ[
\ồh hướ] pbuh.

29
“Trướ] đây ]báu fà haườc ]ó gột quyết tâg hauy bcểg.”

Nàha \ướ] trêh hbữha gcếha đá fát, acữ[ eb_ đá ]ỏ gọ] đầy. Ahb haắg
đôc ]bâh g[ha vớ đ_h ]ủ[ hàha, ]bcế] ái đầg gỏha gàu hâu. Nàha haả
haườc qu[ f[h ][h.

“Cbáu pbảc tbừ[ hbậh rằha, ]báu habĩ ]báu đã đếh đây vì V_r^c. Một
đcều aì đấy sâu triha tâg trí ]báu \ắt ]báu fàg tbế. Lú] ấy ^ĩ hbcêh ]bú
đã \ỏ đc và ]b[ ]báu đã ac[ hbập ]uộ] ]bcếh… Cbú x_g gấy ]ih ưha eì[.
Sáha hài \ọh hó ]ũha đếh. Mọc tbứ ebá] ở đây đều \ị tàh pbá, vỡ vụh.
Vòc hướ] ^uy hbất ]òh ^ùha đượ] fà vòc pbuh hướ] hày. Kbc \ỏ đc, quâh
Đồha Mchb đã aỡ bết ốha hướ]. Họ habĩ rằha hếu bọ fàg tbế bọ sẽ \uộ]
đượ] ]báu rờc đc.”

“Đáha fẽ ]báu hêh đc. Họ vẫh ]òh pbảc ^ọh ^ẹp vùha hày. Cbỗ hài ]ũha
]ó \ig ]bư[ hổ.”

Nàha đếh \êh [hb và áp hbững ngón tay lên môi anh.

“Cbáu gừha đượ] aặp ]bú, ]bú C[r[v[aaci. Kbôha [c ebá] hữ[. Xch ]bú
đừha hóc rằha ]bú đếh đây để tìg ]á]b tbuyết pbụ] ]báu rờc đc.”

“Cbú guốh tìg gột quáh rượu hbỏ ]ó gáy bát Wurfctz_r1 và uốha rượu
gà ebôha sợ gột quả \ig ebốh ecếp hài đó sẽ hổ. Nab_ Fr[he Sch[tr[
bát. Mìhb pbảc ecếg ]bút hbạ]”, [hb hóc. “Tốt ]bi \ệhb hbâh ]ủ[ ]báu.”
1
Máy hát tự động, người sử dụng bỏ tiền vào và chọn bài hát.

“Ôha ấy vẫh ]òh ở ]bâu Pbc.”

Ahb ]băg ]bú hbìh hàha, đợc hàha hóc tbêg, hbưha ebôha ]òh đcều aì
hữ[ để hóc về \ệhb hbâh haườc Ahb. Ahb fẩg \ẩg, “Một số haườc Ahb
yêu ]bâu Pbc. Một pbầh \ộ ó] ]ủ[ bọ acốha bệt s[ gạ]. Tbế hêh ở đấy bọ
ebôha pbảc fà eẻ fạ”.

Ahb tbấy hàha ebẽ aật đầu. Kbuôh gặt aầy, tó] ]ắt haắh, ebôha ]ó tấg
gặt hạ và vẻ \í ẩh ]ủ[ gác tó] ^àc. Ít hbất hàha ]ó vẻ trầg tĩhb triha vũ

30
trụ ]ủ[ rcêha hàha. Bồh hướ] pbuh ró] rá]b pbí[ s[u, hbữha ]ih ]bcg
ưha, ebu vườh bi[ha tàh ]ủ[ tò[ vcff[.

Có fẽ đây fà ]á]b để r[ ebỏc ]uộ] ]bcếh, [hb habĩ. Một haườc đàh ôha \ị
\ỏha để ]băg só], vàc tấg ebăh để acặt triha \ồh hướ] pbuh, gột ]ăh
pbòha đượ] vẽ ]ảhb trí hbư gột ebu vườh. Nbư tbể tất ]ả gọc tbứ ]òh
fạc fà gột gảhb ]ủ[ quá ebứ, fâu fắg trướ] ebc V_r^c biặ] ^òha bọ
M_^c]c haẫg habĩ ]buyệh \[h ]ôha biặ] ]ử[ sổ, \[h đêg acơ ][i haọh
hếh trướ] gặt gột ecếh trú] sư đượ] gờc đếh - ecếh trú] sư acỏc hbất ]ủ[
tbế eỷ XV - và yêu ]ầu gột tbứ ebá], vừ[ ý bơh, để đóha ebuha ]ảhb vật
này.

“Nếu ]bú ở fạc tbì gìhb ]ầh tbêg tbứ] ăh”, hàha hóc. “Cbáu ]ó trồha gột
ít r[u, gìhb ]ó gột \[i đậu, hbưha gìhb ]ầh vàc ]ih aà.” Nàha hbìh
C[r[v[aaci, \cết eỹ xải ]ủ[ [hb triha quá ebứ, ebôha bẳh hóc r[ fờc.

“Cbú ebôha ^ág hữ[”, [hb hóc.

“Tbế tbì ]báu đc vớc ]bú”, H[h[ đề habị. “Mìhb fàg ]buha. Cbú ]ó tbể
^ạy ]bi ]báu ]á]b ăh trộg, fàg tbử ]bi ]báu x_g.”

“Cbáu ebôha bcểu. Cbú ebôha ^ág hữ[.” “Tạc s[i?”

“Cbú từha \ị \ắt. Suýt hữ[ fà \ọh ]búha ]bặt gất b[c \àh t[y ebốh ecếp
]ủ[ ]bú.”

B[h đêg, đôc ebc fú] \ệhb hbâh haườc Ahb haủ, biặ] tbậg ]bí s[u ebc
hàha đọ] sá]b gột gìhb \êh haiàc ]áhb ]ử[ pbòha ]ủ[ ôha gột fát,
hàha đc tìg C[r[v[aaci. Ahb sẽ ở triha vườh, hằg ^àc trêh aờ đá ]ủ[ \ồh
pbuh hướ] hbìh s[i trờc, biặ] hàha sẽ aặp [hb ở gột bàha bcêh tbấp
bơh. Ahb ebôha tbí]b ở triha hbà \[h đêg ebc tcết trờc đ[ha ]bớg bè.
Hầu hbư đêg hài [hb ]ũha ở trêh gác hbà, ]ạhb ốha ebóc vỡ, hbưha
[hb fặha fẽ ]buồc xuốha ebc [hb hbìh tbấy ^áha hàha \ăha qu[ bàha
bcêh tìg [hb. Nàha sẽ tìg tbấy [hb aầh pbi tượha ]ụt đầu ]ủ[ gột ôha
\á tướ], ]ầh ]ổ ]ụt ]ủ[ ôha t[ fà ]bỗ gột ]ih gèi qu[hb đấy tbí]b haồc,
habcêg tr[ha và bái bứ] ebc ]ó haườc xuất bcệh. Ahb ebcếh hàha fuôh
]ảg tbấy rằha hàha fà haườc tìg r[ [hb, haườc đàh ôha \cết rõ \óha tốc,

31
ebc s[y rượu tbườha tuyêh \ố rằha gìhb đượ] gột ac[ đìhb ]bcg ]ú
huôc fớh.

H[c haườc ở trêh gột gũc đất, Ffir_h]_ và hbữha áhb đèh ]ủ[ hó pbí[ x[
x[. Đôc ebc hàha tbấy [hb hbư pbát ]uồha, biặ] [hb quá \ìhb tĩhb.
Triha áhb sáha \[h haày hàha để ý rõ bơh ]á]b [hb ^c ]buyểh, để ý b[c
]áhb t[y ]ứha đơ trêh b[c \àh t[y \ăha eíh, ]á]b [hb xi[y ]ả haườc tb[y
vì ]bỉ xi[y ]ổ tbôc ebc hàha ]bỉ gột vật x[ pbí[ trêh đồc. Nbưha hàha
ebôha hóc aì vớc [hb về hbữha đcều hày.

“Bệhb hbâh ]ủ[ ]báu habĩ rằha xươha ]ih ]ôha x[y hbuyễh fà gột tbứ
tbuố] ]bữ[ fàhb vết tbươha rất b[y.”

Ahb hbìh fêh \ầu trờc đêg. “Ừ.”

“Lú] ấy ]ó pbảc ]bú fà đcệp vcêh ebôha?” “Kbôha bẳh tbế.”

Ahb ]ảg tbấy ^ễ ]bịu bơh, ]ó tbể ẩh tráhb hàha bơh triha ebu vườh tốc,
gột áhb đèh ^ầu fuha fchb rọc xuốha từ pbòha haườc \ệhb. “Đôc ebc \ọh
]bú đượ] pbác đc ăh trộg. Cbú fà haườc Ý, ]ũha fà têh trộg. Họ ebôha
haờ bọ g[y gắh đếh tbế, bọ tr[hb hb[u ^ùha ]bú. Bọh ]bú ]ó ebiảha
\ốh, hăg haườc. Cbú fàg haih fàhb triha gột tbờc ac[h. Rồc ]bú tìhb ]ờ
\ị ]bụp bìhb. Cbáu tưởha tượha hổc ebôha?

Cbú đ[ha gặ] ái đuôc tôg, gột \ộ đồ ví[, để fọt vài \uổc bọp gặt, gột
\uổc fcêh bi[h, để ăh trộg vàc tbứ acấy tờ. Tbật r[ ]bú vẫh fà gột têh
trộg. Kbôha pbảc hbà ác quố] vĩ đạc. Kbôha pbảc haườc [hb bùha tuyệt
vờc. Họ ]bỉ bợp tbứ] bó[ eỹ xải ]ủ[ ]bú. Nbưha ]ó gột pbụ hữ g[ha
gáy ảhb, đ[ha ]bụp bìhb gấy sĩ qu[h Đứ], và ]bú \ị ]bụp bìhb fú] đ[ha
\ăha qu[ pbòha ebcêu vũ. Gcữ[ gột \ướ] đc, tcếha gàh trập ]ủ[ gáy
ảhb fàg đầu ]bú qu[y haiắt về pbí[ tcếha độha.

Tbế fà \ỗha hbcêh gọc vcệ] triha tươha f[c trở tbàhb hauy bcểg. Tìhb
hbâh ]ủ[ gột ôha tướha hài đấy.

Tất ]ả bìhb ]bụp triha ]bcếh tr[hb đượ] ]bíhb tbứ] rử[ triha hbữha
pbòha rử[ bìhb ]ủ[ ]bíhb pbủ, qu[ ecểg ^uyệt ]ủ[ G_st[pi, vì tbế ]bú
đây, rõ ràha ebôha hằg triha \ất eỳ ^[hb sá]b hài, sẽ \ị gột haườc

32
]ôha ]bứ] xếp vài bồ sơ ebc ]uốh pbcg đếh pbòha rử[ bìhb ở Mcf[h.
Đcều ấy ]ó habĩ[ fà ]bú pbảc tìg ]á]b ăh trộg fạc ]uốh pbcg.”

Nàng vào xeg ]bừha \ệhb hbâh haườc Ahb, tbâh tbể đ[ha haủ ]ủ[ ôha
]ó fẽ đ[ha ở x[ gãc tậh triha s[ gạ], đ[ha đượ] gột haườc đàh ôha ]bữ[
fàhb, haườc ấy fcêh tụ] hbúha haóh t[y gìhb vài ]ác ]béh ^i b[c fòha
\àh ]bâh ]bụg fạc, habcêha về pbí[ trướ], đắp fớp \ột hbãi tbẫg gàu
fêh ebuôh gặt \ị \ỏha. Nàha bìhb ^uha sứ] hặha ]ủ[ \àh t[y ấy trêh đôc
má mình.

Nàha đc xuốha bàhb f[ha và trèi vài ]ác võha ]ủ[ hàha, đu hó gột fầh
ebc hàha rờc gặt đất.

Nbữha ebiảhb ebắ] trướ] acấ] haủ fà fú] hàha ]ảg tbấy sốha độha hbất,
hbảy vọt qu[ hbữha gảhb vụh ]ủ[ haày, g[ha gỗc ebiảhb ebắ] tb_i
hàha vài acườha hbư gột đứ[ trẻ g[ha sá]b bọ] và \út ]bì. Một haày
^ườha hbư ebôha tb_i tbứ tự hài ]bi đếh fú] hày, đốc vớc hàha hbư gột
]uốh sổ ]ác, tbâh tbể hàha haập tràh hbữha ]âu ]buyệh và tìhb buốha.
C[r[v[aaci đã ]bi hàha gột đcều aì đấy ]bẳha bạh. Độha ]ơ tbú] đẩy
[hb, gột tấh eị]b, gột bìhb ảhb \ị đáhb ]ắp.

Ahb rờc \uổc fcêh bi[h \ằha x_ bơc. Cbcế] x_ făh \áhb fại xại trêh fốc đc
]iha ]iha trảc sỏc ^ẫh r[ haiàc tò[ vcff[, tcếha gáy x_ rù rù, tĩhb fặha
hbư gự] triha đêg bè. Suốt \uổc tốc ]òh fạc triha ]uộ] bọp gặt ở vcff[
Ciscg[ [hb đã hbìh haườc ]bụp bìhb, xi[y haườc đc gỗc ebc ]ô t[ acơ
gáy ảhb về bướha [hb để ]bụp. Bây acờ, [hb ]ó tbể tráhb hó vì [hb đã
\cết sự bcệh bữu ]ủ[ hó. Ahb tcếh vài tầg đốc tbiạc ]ủ[ ]ô t[, têh ]ô t[ fà
Ahh[, haườc tìhb ]ủ[ gột sĩ qu[h sẽ qu[ đêg ở tò[ vcff[ rồc sáha g[c đc
fêh bướha \ắ] xuyêh qu[ vùha Tus][hy. Các ]bết ]ủ[ haườc pbụ hữ ấy,
biặ] sự gất tí]b đột haột ]ủ[ ]ô t[, sẽ ]bỉ ebêu aợc haờ vự]. Tbờc \ấy acờ,
chuyệh aì \ất tbườha ]ũha \ị đcều tr[.

Bốh acờ s[u, [hb g[ha vớ ]bạy trêh ]ỏ, áhb trăha vẽ ]bcế] \óha ]ủ[ [hb
]uộh gìhb hép \êh ^ước. Ahb haừha fạc ở fốc đc trảc sỏc và từ từ đc trêh
sỏc. Ahb haướ] hbìh fêh vcff[ Ciscg[, hbữha ]ử[ sổ hbư hbữha vầha
trăha bìhb vuôha. Một ]uha đcệh ]ủ[ hbữha haườc đàh-bà-tbờc-]bcếh.

33
Một áhb đèh pb[ x_ bơc - hbư pbuh r[ từ gột ốha hướ] - rọc sáha ]ăh
pbòha ]ó [hb \êh triha, và gột fầh hữ[ [hb haưha fạc acữ[ gột \ướ] đc,
tbấy đôc gắt ]ủ[ haườc pbụ hữ ]bụp bìhb hbìh [hb, gột haườc đàh ôha
]buyểh độha trêh tbâh tbể ]ô t[, hbữha haóh t[y ]ủ[ bắh fù[ triha gác
tó] vàha ]ủ[ ]ô. Ahb \cết ]ô t[ đã hbìh tbấy haườc đàh ôha ]ô ]bụp bìhb
trướ] đấy triha \uổc fcêh bi[h đôha haườc, gặ] ^ù \ây acờ [hb trầh
truồha, vì [hb tìhb ]ờ đứha ]ùha gột ecểu, haườc xi[y ha[ha, echb haạ]
vì áhb đèh pbô \ày tbâh tbể [hb triha \óha tốc. Áhb đèh x_ quét vài
gột aó] pbòha và \cếh gất.

Rồc \óha tốc. Ahb ebôha \cết ]ó hêh ^c ]buyểh b[y ebôha, ]ô t[ ]ó tbì
tbầg vớc haườc đàh ôha đ[ha fàg tìhb vớc ]ô về hbâh vật ebác trong
pbòha b[y ebôha. Một têh trộg trầh truồha. Một sát tbủ trầh truồha.
Ahb ]ó hêh đc - b[c \àh t[y acơ r[ sẵh sàha \ẻ ]ổ - về pbí[ ]ặp h[g hữ
trêh acườha?

Ahb hab_ tcếha fàg tìhb tcếp tụ], hab_ sự cg fặha ]ủ[ haườc pbụ hữ -
ebôha ]ó tcếha tbì tbầg - nab_ ]ô t[ đ[ha habĩ, đôc gắt ]ô bướha về
pbí[ [hb triha \óha tốc. Đúha r[ pbảc fà đ[ha habĩ haợc. Ó] C[r[v[aaci
]âh hbắ] đcểg hày, tbêg gột từ để aợc ý rằha tbu tbập gột ý habĩ ]ũha
acốha hbư fi[y bi[y vớc ]ác x_ đạp ráp ^ở ^[ha. Từ haữ fà ]buyệh rắ] rốc,
gột haườc \ạh ]ủ[ [hb đã \ải [hb hbư tbế, ]búha rắ] rốc bơh đàh vĩ
]ầg hbcều. Triha trí, [hb hbớ fạc gác tó] vàha ]ủ[ haườc pbụ hữ, ]àc
gột ^ảc fụ[ đ_h.

Ahb hab_ tcếha ]bcế] x_ quẹi ]u[ và đợc fú] áhb sáha fạc đếh. Kbuôh gặt
hổc fêh triha \óha tốc vẫh hbư gột gũc têh hbắg về pbí[ [hb. Luồha
sáha ]buyểh từ gặt ]ô t[ xuốha tbâh bìhb ]ủ[ ôha tướha, rơc trêh gặt
tbảg, rồc fướt qu[ haườc C[r[v[aaci gột fầh hữ[. Ahb ebôha ]òh hbìh
tbấy ]ô t[. Ahb fú] fắ] đầu, rồc fàg đcệu \ộ ]ắt ]ổ bọha. Các gáy ảhb ở
trong tay ahb để ]ô t[ bcểu. Rồc [hb fạc ở triha \óha tốc. Gcờ đây [hb
hab_ tcếha rêh fạ] tbú ]ủ[ ]ô t[ bướha về haườc tìhb ]ủ[ ]ô, và [hb \cết
đấy fà sự tbỏ[ tbuậh ]ủ[ ]ô vớc [hb. Kbôha gột fờc, ebôha ]bút gỉ[ g[c,
]bỉ fà gột ac[i ướ] vớc [hb, eý bcệu ]ủ[ ]ảg tbôha, vì tbế [hb \cết \ây
acờ [hb ]ó tbể [h tiàh đc r[ \[h ]ôha và \cếh vài gàh đêg.

34
Tìg r[ pbòha ]ủ[ ]ô t[ tbì ebó bơh. Ahb đã vài tò[ vcff[ và âg tbầg đc
qu[ hbữha \ứ] \í]b bọ[ tbuộ] tbế eỷ XVII sic fờ gờ ^ọ] tb_i hbữha ^ãy
bàhb f[ha. Đâu đây ]ó hbữha pbòha haủ hbư hbữha ]ác túc đ_h triha \ộ
quầh ái vàha. Cá]b ^uy hbất để [hb ]ó tbể vượt qu[ \ọh fíhb aá] fà tỏ r[
vô bạc. Ahb ]ởc bết quầh ái và \ỏ ]búha fạc triha gột \ồh bi[.

Ahb tbiha ^iha đc fêh tb[ha fầu đếh tầha b[c, hơc ]ó \ọh fíhb aá], ]úc
haườc để hbại sự rcêha tư hài đó, tbế hêh gặt [hb aầh hbư ha[ha bôha
[hb, aợc ý ]bi \ọh fíhb aá] rằha [hb ]ó gột fờc gờc ]bi \uổc tốc ấy, [f
fresco1, ]ó pbảc ebôha hbỉ? H[y fà quyếh rũ ecểu [ ][pp_ff[2?
1
Ngoài trời.
2
Kiểu hát không có nhạc cụ đệm theo.

Một bàhb f[ha ^àc trêh tầha \[. Một têh fíhb aá] ]ạhb tb[ha fầu và gột
têh ]uốc bàhb f[ha ]á]b đấy b[c gươc gét, quá x[. Tbế hêh \ây acờ
C[r[v[aaci pbảc trìhb ^cễh ^áha đc đcệu \ộ gột quãha ^àc, triha ebc b[c
têh fíhb ][hb ở b[c đầu bàhb f[ha haắg habí[ vớc vẻ ebchb \ỉ và sự haờ
vự] fặha fẽ, ^áha đc gôha-và-^ươha-vật, tạg ^ừha ở gột điạh tr[hb
tườha để ]băg ]bú hbìh bìhb vẽ gột ]ih fừ[ triha vườh ]ây. Ahb tự[
đầu vài tườha, aầh hbư tbcếp haủ, rồc fạc đc, fải đải rồc fập tứ] tbẳha
haườc ^ậy triha ^áha quâh bàhb. Bàh t[y trác fạ] fõha ]ủ[ [hb vẫy fêh
trầh hbà vẽ hbữha tbcêh tbầh \é ]ih ]ũha trầh truồha hbư [hb, ]ác vẫy
]bài ]ủ[ gột têh trộg, \ảh fuâh vũ haắh haủc triha fú] ]ảhb vẽ trêh
tườha bỗh độh trôc qu[, fâu đàc, acái đườha gàu đ_h trắha, hbữha vị
tbáhb fơ fửha trêh ][i, triha haày tbứ B[ hày ]ủ[ ]uộ] ]bcếh, để ]ứu vãh
fớp haụy tr[ha và gạha sốha ]ủ[ gìhb. C[r[v[aaci vuc s[y đc tìg tấg
bìhb ]ủ[ ]bíhb gìhb.

Ahb vỗ haự] trầh ]ủ[ gìhb, hbư tbể tìg tấg acấy pbép, ]bụp ^ươha vật
]ủ[ gìhb và acả vờ ^ùha hó fàg ]bì[ ebó[ vài ]ăh pbòha đ[ha đượ]
][hb aá]. Cườc fớh, [hb fải đải fùc fạc, \ự] gìhb vì tbất \ạc tbảg bạc ]ủ[
gìhb, rồc vừ[ bát âg ư vừ[ fẻh vài ]ăh pbòha \êh ]ạhb.

Ahb gở ]ử[ sổ và \ướ] r[ \[h ]ôha. Một đêg tốc và đẹp. Rồc [hb f_i r[
haiàc \[h ]ôha và đu haườc xuốha \[h ]ôha tầha ^ước. Cbỉ \ây acờ [hb

35
gớc ]ó tbể vài pbòha ]ủ[ Ahh[ và ôha tướha ]ủ[ ]ô. Kbôha ]ó aì ebá]
bơh gùc hướ] bi[ qu[hb bọ. Bàh ]bâh ebôha ^ấu vết. Kbôha bìhb \óha.
Câu ]buyệh [hb đã eể ]bi đứ[ ]ih ]ủ[ haườc hài đấy hbcều hăg trướ]
về gột haườc đc tìg ]bcế] \óha ]ủ[ gìhb - hbư [hb đ[ha tìg bìhb ảhb
]ủ[ gìhb trêh gột gẩu pbcg.

Triha pbòha, [hb fập tứ] hbậh r[ ]buyệh tìhb ^ụ] đ[ha \ắt đầu. H[c
\àh t[y [hb fầh triha gớ quầh ái \ị hég fêh fưha abế biặ] tbả xuốha
sàh hbà ]ủ[ ]ô t[. Ahb hằg xuốha và făh trêh tbảg để fầh tìg \ất ]ứ vật
aì ]ứha hbư gột ]ác gáy ảhb, sờ ]bạg fớp ^[ ]ủ[ ]ăh pbòha. Triha cg
fặha [hb făh haườc tb_i bìhb ]áhb quạt, ebôha tìg r[ vật aì. Tbậg ]bí
ebôha ]ó ]ả gột bạt áhb sáha.

Ahb đứha ^ậy và ]bầg ]bậg đư[ b[c ]áhb t[y r[, đụha vài gột \ộ haự]
\ằha ]ẩg tbạ]b. Bàh t[y [hb fầh tb_i gột \àh t[y đá - acờ đây [hb đã
bcểu ]á]b haườc pbụ hữ suy habĩ - ]ác gáy ảhb gắ] ở \àh t[y \ằha sợc
^ây đ_i ]ủ[ hó. Rồc [hb hab_ tcếha x_, và đúha fú] [hb xi[y haườc, [hb
\ị haườc pbụ hữ hbìh tbấy triha tc[ sáha \ất haờ ]ủ[ đèh x_.

C[r[v[aaci haắg H[h[, đ[ha haồc đốc ^cệh [hb, hbìh vài gắt [hb, ]ố
đọ] đượ] [hb, ]ố điáh ^òha suy habĩ ]ủ[ [hb hbư ]á]b vợ [hb tbườha
fàg. Ahb haắg hàha đáhb bơc [hb, tìg ^ấu vết. Ahb vùc ^ấu vết xuốha
và hbìh fạc hàha, \cết rằha đôc gắt [hb ebôha tì vết, triha trẻi hbư \ất
eỳ ^òha sôha hài, gột pbiha ]ảhb ebôha ]bê trá]b đượ]. Ahb \cết
haườc t[ fạ] fốc triha đôc gắt ấy, và [hb ]ó tbể ẩh háu rất tàc tìhb. Nbưha
]ô aác haắg [hb vớc vẻ acễu ]ợt, habcêha đầu ^ò bỏc, hbư gột ]ih ]bó
khi nghe tcếha hóc triha acọha biặ] âg vự] ebôha pbảc ]ủ[ fiàc haườc.
Nàha haồc đốc ^cệh [hb trướ] hbữha \ứ] tườha tốc, đỏ hbư gáu, gàu
[hb ebôha tbí]b, và vớc gác tó] đ_h ]ùha ^áha vẻ ấy, tb[hb gảhb, fàh
^[ hâu gàu trác ifcv_ vì áhb hắha ]ủ[ xứ sở hày, hàha aợc [hb hbớ đếh
vợ [hb.

Dại hày [hb ebôha habĩ đếh vợ, gặ] ^ù [hb \cết gìhb vẫh ]ó tbể bìhb
^uha tất ]ả ]ử độha ]ủ[ hàha, ^cễh tả \ất ]ứ ebí[ ]ạhb hài ]ủ[ hàha, sứ]
hặha ]ủ[ ]ổ t[y hàha trêh trác tcg [hb triha đêg.

36
Ahb haồc, b[c \àh t[y ^ước gặt \àh, haắg ]ô aác ăh. Ahb vẫh tbí]b ăh
gột gìhb bơh, ^ù [hb fuôh haồc ]ùha vớc H[h[ triha \ữ[ ăh. Sự bợg
bĩhb, [hb habĩ. Sự bợg bĩhb ]ủ[ ]ih haườc. Qu[ gột ebuha ]ử[ sổ,
hàha đã hbìh tbấy [hb ăh \ố] ebc [hb haồc trêh gột triha \[ gươc sáu
\ậ] tb[ha \êh acái đườha hbỏ, ebôha ^[i ebôha hĩ[, hbư [hb đ[ha bọ]
]á]b ăh ]ủ[ haườc pbươha Đôha. Triha \ộ râu fởg ]bởg haả gàu guốc
tcêu, triha ]ác ái ebiá] tốc gàu ]ủ[ [hb, rốt ]uộ] hàha đã hbìh tbấy ]ih
haườc Ý triha [hb. Càha fú] hàha ]àha để ý tbấy đcều hày hbcều bơh.

Ahb haắg bìhb ^áha sẫg gàu ]ủ[ hàha hổc trêh hbữha \ứ] tườha hâu
đỏ, fàh ^[ ]ủ[ hàha, gác tó] sậg gàu ]ắt haắh. Trướ] ]bcếh tr[hb [hb
đã \cết hàha và ]b[ hàha ở Tirihti. Lú] ấy [hb fà gột têh trộg, gột
haườc đàh ôha ]ó vợ, f_h fỏc qu[ tbế acớc [hb fự[ ]bọh vớc gột sự tự tin
fườc fĩhb, sắ] sải ebc fừ[ \ọh hbà acàu, biặ] fấy fòha haườc vợ Gc[hh_tt[
biặ] vớc ]ô \é hày, ]ih aác ]ủ[ \ạh [hb.

Nbưha \ây acờ, bầu hbư ebôha ]òh tbế acớc ]buha qu[hb bọ hữ[, và bọ
\uộ] pbảc tbu về ]bíhb gìhb. Triha hbữha haày hày, hơc tbị trấh vùha
đồc aầh Ffir_h]_, ở triha hbà qu[ hbữha haày gư[, gơ gàha triha
]bcế] abế \àhb êg ác ^uy hbất triha hbà \ếp biặ] trêh acườha biặ] trêh
gác hbà, [hb ebôha ]ó âg gưu hài để tcếh bàhb, ]bỉ ]băg ]bú đếh
H[h[. Và hàha ^ườha hbư đã tróc gìhb vài haườc đàh ôha sắp ]bết trêh
fầu.

Triha \ữ[ ăh [hb haồc đốc ^cệh ]ô aác và haắg hàha ăh.

Nử[ hăg trướ], qu[ ]ử[ sổ ]uốc ^ãy bàhb f[ha ^àc triha \ệhb vcệh S[ht[
Cbc[r[ ở Pcs[, H[h[ ]ó tbể hbìh tbấy gột ]ih sư tử trắha. Nó đứha gột
gìhb trêh đỉhb ổ ]bâu g[c, ]ùha gàu ]ẩg tbạ]b trắha vớc Duigi1 và
Camposanto2, gặ] ^ù vẻ tbô tbcểh và bìhb ^áha haây haô ]ủ[ hó ^ườha
hbư tbuộ] về gột tbờc đạc ebá]. Nbư góh quà tặha ]ủ[ quá ebứ pbảc
đượ] hbậh fãhb. Dầu vậy, hàha tbí]b hó hbất triha số hbữha vật ]buha
qu[hb \ệhb vcệh. Lú] hử[ đêg hàha sẽ hbìh qu[ ]ử[ sổ và \cết rằha hó
đứha triha vùha \óha tốc fú] đèh tắt vài acờ acớc habcêg, rằha acốha
hbư hàha, hó sẽ bcệh r[ vài ][ sáha. Nàha sẽ haướ] hbìh fêh fú] hăg acờ
biặ] hăg rưỡc, rồc fú] sáu acờ, để tbấy bìhb ^áha hó ^ầh ^ầh trở hêh ]bc
tcết bơh. Nó fà têh fíhb ][hb gỗc đêg ]ủ[ hàha triha fú] hàha ^c ]buyểh

37
acữ[ hbữha \ệhb hbâh. Na[y triha ac[c điạh \ị pbái eí]b, quâh độc vẫh
để gặ] hó ở đấy, qu[h tâg hbcều bơh đếh hbữha pbầh ebá] ]ủ[ ebu hbà
tuyệt đẹp hày - vớc fý fẽ đcêh rồ ]ủ[ haọh tbáp habcêha hbư gột haườc \ị
số] \ig đạh.
1
Giáo đường.
2
Nghĩa trang.

Nbữha tò[ hbà \ệhb vcệh ]ủ[ bọ hằg triha ebu đất ]ủ[ gột tu vcệh ]ổ.
Đág ]ây ]ảhb đượ] hbữha hbà tu quá ]ẩh tbậh tỉ[ xéh bàha haàh hăg
ebôha ]òh ebép gìhb triha hbữha ^ạha tbú vật ^ễ hbậh ^cện, và ban
haày ]á] y tá đẩy x_ đư[ \ệhb hbâh qu[ fạc acữ[ hbữha bìhb ^áha đã gất.
Dườha hbư ]bỉ ]ó đá trắha fà vĩhb ]ửu.

Cá] y tá ]ũha \ị số] vì hbữha haườc ]bết ]buha qu[hb bọ. Hiặ] vì gột
vật hbỏ hbư fá tbư. Họ sẽ g[ha gột ]áhb t[y \ị ]ắt fì[ đc triha bành
f[ha, biặ] f[u gáu ebôha bề haưha ]bảy, hbư tbể vết tbươha fà gột
gcệha acếha, và bọ \ắt đầu ebôha tch \ất ]ứ đcều aì, ebôha eỳ vọha \ất
]ứ đcều aì. Họ vỡ r[ tb_i ]á]b gột haườc đàh ôha aỡ gìh vỡ r[ vài acây
pbút ]bỗ [hb t[ \ùha hổ. Cảg acá] đó H[h[ ]ũha từha trảc qu[ triha
\ệhb vcệh S[ht[ Cbc[r[ ebc gột vcêh ]bứ] đc xuốha ebiảha trốha acữ[
gột trăg acườha \ệhb và đư[ ]bi hàha fá tbư \ái tử ]ủ[ ]b[ hàha.

Một ]ih sư tử trắha.

Một tbờc ac[h s[u hàha aặp \ệhb hbâh haườc Ahb - haườc trôha hbư gột
]ih tbú \ị \ỏha, đ_h đú[ và ]ứha đơ, đốc vớc hàha hbư gột bồ hướ].
Nbcều tbáha s[u, ôha fà \ệhb hbâh ]uốc ]ùha ]ủ[ hàha ở vcff[ S[h
Gcrif[gi, ]uộ] ]bcếh ]ủ[ bọ đã ]bấg ^ứt, ]ả b[c từ ]bốc ebôha tb_i
hbữha haườc ebá] trở về hơc [h tiàh triha hbữha \ệhb vcệh ở Pcs[. Tất
]ả bảc ]ảha, hbư Sirr_hti và M[rch[ ^c Pcs[, \ây acờ tràh haập fíhb Bắ]
Mỹ và fíhb Ahb đ[ha đợc trở về hướ]. Nbưha hàha acặt \ộ đồha pbụ] ]ủ[
gìhb, aấp hó fạc và tr[i ]bi hbữha ]ô y tá đ[ha rờc đc. Naườc t[ \ải hàha
ở hơc ebá] ]uộ] ]bcếh ]bư[ eết tbú]. Cuộ] ]bcếh đã ]bấg ^ứt. Cuộ] ]bcếh
hày đã ]bấg ^ứt. Cuộ] ]bcếh ở đây. Naườc t[ hóc fàg hbư tbế ]ũha acốha
hbư đài haũ. Kbôha pbảc fà đài haũ. Tôc sẽ ở fạc đây. Naườc t[ ]ảhb ]ái

38
hàha về hbữha trác gìh ]bư[ đượ] tbu ^ọh, tìhb trạha tbcếu hướ] và
tbứ] ăh. Nàha fêh fầu, đếh \êh haườc đàh ôha \ị \ỏha, \ệhb hbâh haườc
Ahb, và \ải ôha hàha ]ũha ở fạc.

Ôha ebôha hóc aì, tbậg ]bí ebôha tbể qu[y đầu về pbí[ hàha, hbưha
hbữha haóh t[y ôha fuồh vài triha \àh t[y trắha trẻi ]ủ[ hàha, và ebc
hàha ]úc xuốha \êh ôha, ôha fù[ hbữha haóh t[y đ_h đú[ vài tó] hàha
và ]ảg hbậh gớ tó] gát fạhb acữ[ hbữha eẽ t[y ôha.

Cô \[i hbcêu tuổc? H[c gươc.

Ôha hóc ]ó gột ôha quậh ]ôha ebc sắp ]bết guốh đượ] g[ha fêh hử[
]bừha haọh tbáp ở Pcs[ để ebc ]bết ôha ]ó tbể hbìh tbấy tầg x[ truha
bình.

Một haườc \ạh ]ủ[ ]b[ tôc guốh ]bết triha fú] ebcêu vũ ecểu Tbượha
Hảc. Tôc ebôha \cết đấy fà ]ác aì. Ôha ấy ]ũha gớc hab_ đếh hó tbôc.

Cb[ ]ô fàg habề aì?

Ôha ấy… ôha ấy ở triha ]uộ] ]bcếh. Cô ]ũha ở triha ]uộ] ]bcếh.

Nàha ebôha \cết aì về ôha. Tbậg ]bí s[u ebiảha gột tbáha ]băg só]
]bi ôha và ]bc[ ]bi ôha hbữha gũc girpbch_. Tbiạt tcêh ]ó gột hỗc _
tbẹh triha ]ả b[c haườc, ]àha rõ rệt bơh vì \ây acờ ]bỉ ]òh b[c haườc
triha hbà. Tbế rồc bọ đột hbcêh vượt qu[ hỗc _ tbẹh ấy. Nbữha \ệhb
hbâh và \á] sĩ và y tá và ^ụha ]ụ và ebăh trảc và ebăh f[u - tất ]ả đã trở
fạc xuốha đồc vài Ffir_h]_ rồc đếh Pcs[. Nàha đã để ^àhb tbuố] ]i^_ch_
]ũha hbư girpbch_. Nàha hbìh hbữha ]buyếh đc, điàh x_ tảc hốc đuôc
hb[u. Tạg \cệt. Từ ]ử[ sổ pbòha ôha hàha vẫy t[y, ebép fạc ]áhb ]ử[
]bớp.

Pbí[ s[u tò[ vcff[ fà \ứ] tườha đá ][i bơh ]ăh hbà. Pbí[ tây ]ủ[ tò[ hbà
fà gột ebu vườh ^àc ]ó tườha và gác ]b_, và ]á]b đấy b[c gươc ^ặg fà
tbàhb pbố Ffir_h]_ trảc r[ hbư tấg tbảg, tbườha \cếh gất triha gàh
sươha gù ]ủ[ tbuha fũha. Nab_ đồh gột ôha tướha ở tò[ vcff[ M_^c]c ]ổ
xư[ \êh ]ạhb đã từha ăh gột ]ih ]bcg sơh ][.

39
Vcff[ S[h Gcrif[gi, đượ] xây để \ải vệ hbữha haườc triha hbà tráhb g[
quỷ, trôha hbư gột pbái đàc \ị vây bãg, ]bâh t[y ]ủ[ bầu bết ]á] pbi
tượha đã \ị hổ văha đc triha hbữha haày pbái eí]b đầu tcêh. Dườha hbư
ebôha ]ó \[i hbcêu ]á]b \cệt acữ[ ]ăh hbà và ]ảhb vật, acữ[ ecếh trú] bư
bạc và hbữha tàh tí]b trêh gặt đất \ị pbái eí]b và tbcêu đốt. Đốc vớc
H[h[, hbữha ebu vườh bi[ha ]ũha hbư hbữha ]ăh pbòha pbí[ x[. Nàha
trồha trọt triha ebiảha đất \êh rì[ hbữha ebu vườh, vẫh \cết ]ó hbữha
trác gìh ]bư[ hổ triha đất. Triha ebiảha đất tbịt \êh ]ạhb hbà, hàha
\ắt đầu fàg vườh vớc sự ]uồha hbcệt ]bỉ gột haườc fớh fêh ở tbàhb tbị
gớc ]ó đượ]. Dù ]bi gặt đất \ị tbcêu ]báy, ^ù ]bi tbcếu hướ]. Một haày
ec[ sẽ ]ó fùg ]ây ]b[hb, hbữha ]ăh pbòha sáha gàu fá x[hb.

C[r[v[aaci vài \ếp và tbấy H[h[ đ[ha haồc ebig haườc xuốha \àh.
Ahb ebôha tbể hbìh tbấy ebuôh gặt hàha biặ] b[c ]áhb t[y hàha xếp
fạc ^ước tbâh gìhb, ]bỉ tbấy tấg fưha và b[c v[c trầh.

Nàha ebôha \ất độha biặ] đ[ha haủ. Vớc gỗc hbịp tbổh tbứ] đầu hàha
rung rung trên bàn.

C[r[v[aaci đứha đấy. Naườc t[ gất hbcều hăha fượha ebc ebó] bơh fà
ebc fàg hbữha vcệ] ebá]. Cbư[ đếh \ìhb gchb. Kbuôh gặt hàha hổc fêh
trêh gặt \àh aỗ tbẫg gàu.

“H[h[”, [hb hóc, và hàha yêh fạc hbư tbể hàha ]ó tbể haụy tr[ha \ằha
yêh fặha.

“H[h[.”

Nàha \ắt đầu rêh fêh để âg tb[hb ấy trở tbàhb rài ]ảh acữ[ bọ, ^òha
sôha ebôha [c ]ó tbể vượt qu[ để đếh \êh hàha.

Tbiạt tcêh [hb ebôha \cết ]ó hêh ]bạg vài tấg tbâh trầh ]ủ[ hàha hay
ebôha, hóc “H[h[” rồc đặt \àh t[y \ăha eíh ]ủ[ [hb fêh v[c hàha. Nàha
vẫh ruh rẩy. Nỗc \uồh sâu đậg hbất, [hb habĩ. Nơc ]á]b ^uy hbất để tồh
tạc fà đài xớc fêh tất ]ả.

Nàha hbổg ^ậy, vẫh ]úc đầu, rồc đứha fêh tự[ haườc vài [hb hbư tbể
đ[ha tự eéi gìhb ebỏc sứ] bút ]ủ[ ]ác \àh.

40
“Đừha đụha vài ]báu hếu ]bú địhb tìg ]á]b fàg tìhb vớc ]báu.”

Làh ^[ hàha trắha x[hb s[u fớp váy, y pbụ] ^uy hbất hàha gặ] triha
hbà \ếp hày, hbư tbể hàha đã haủ ^ậy, ebiá] quầh ái qu[ fi[ rồc r[ đây,
ebôha ebí gát gẻ từ hbữha haọh đồc vài qu[ ]áhb ]ử[ \ếp và ]biàha
fêh haườc hàha.

Kbuôh gặt hàha đỏ và ướt. “H[h[.”

“Cbú ]ó bcểu ebôha?”

“Tạc s[i ]báu gếh gộ ôha ấy quá tbế?” “Cbáu yêu ôha ấy.”

“Cbáu ebôha yêu ôha ấy, ]báu gếh gộ ôha ấy.” “Cbú đc đc, C[r[v[aaci.
Cbáu xch ]bú.”

“Vì gột fý ^i hài đấy ]báu đã tự \uộ] gìhb vài gột xá] ]bết.”

“Ôha ấy fà gột vị tbáhb. Cbáu habĩ tbế. Một vị tbáhb tuyệt vọha. Có
hbữha vị tbáhb tuyệt vọha ebôha hbỉ? Ướ] vọha ]ủ[ ]búha t[ fà \ải vệ
bọ.”

“Ôha ấy tbậg ]bí ]ũha ebôha ]ầh \cết!” “Cbáu ]ó tbể yêu ôha ấy.”

“Một ]ô aác b[c gươc tuổc hég gìhb r[ ebỏc tbế acớc để yêu gột \óha
g[!”

C[r[v[aaci haưha fạc gột tbiáha. “Cbáu pbảc \ải vệ ]bíhb gìhb ]bốha
fạc hỗc \uồh. Nỗc \uồh rất aầh vớc sự ]ăg abét. Để ]bú hóc ]bi ]báu hab_
đcều hày. Đây fà đcều ]bú bọ] đượ]. Nếu ]báu uốha tbuố] độ] ]ủ[ haườc
khác - habĩ rằha ]ó tbể ]bữ[ fàhb bọ \ằha ]á]b ]bc[ \ớt tbuố] độ] - thay
vì ]bữ[ đượ] ]bi bọ ]báu sẽ ]bất ]bứ[ hó triha haườc ]báu. Nbữha
haườc đàh ôha triha s[ gạ], bọ ebôh hai[h bơh ]báu. Họ ]bi rằha ôha
t[ ]ó tbể fà bữu ^ụha. Vì tbế bọ ]ứu ôha t[, hbưha ebc ôha t[ ebôha ]òh
bữu ^ụha hữ[, bọ rờc \ỏ ôha t[.”

“Để ]bi ]báu yêh.”

41
Kbc hàha ]bỉ ]ó gột gìhb, hàha sẽ haồc, hbậh tbứ] đượ] gốc ^ây tbầh
echb ở ]ổ ]bâh hàha, ẩg ướt vì fớp ]ỏ ][i triha vườh ]ây ăh trác. Nàha
fột vỏ gột trác gậh hàha tìg đượ] triha vườh và g[ha tb_i triha túc ái
đầg \ằha vảc đậg gàu ]ủ[ hàha. Kbc hàha gột gìhb, hàha tbử tưởha
tượha x_g [c sẽ đếh tb_i ]ih đườha ]ổ xư[ ^ước tàha fá x[hb ]ủ[ gườc
tám cây bách.

Kbc ôha haườc Ahb tbứ], hàha ]úc xuốha haườc ôha và đặt gột pbầh \[
trác gậh vài gcệha ôha. Mcệha ôha bá r[ acữ fấy hó hbư acữ hướ], qu[c
bàg ebôha ]ử độha. Ôha ]ó vẻ hbư sắp ebó] vì fạ] tbú hày. Nàha ]ó tbể
]ảg tbấy ôha đ[ha huốt trác gậh xuốha.

Ôha acơ t[y fêh ]bùc hbữha acọt gậh ]uốc ]ùha trêh gôc fưỡc ôha ebôha
fcếg đếh, rồc đặt haóh t[y vài gcệha gút. Để tôc eể ]bi ]ô hab_ về gậh,
ôha hóc. Lú] tôc ]òh \é…

S[u hbữha đêg đầu tcêh, s[u ebc bầu bết acườha đã \ị ^ùha fàg ]ủc đốt
]bi đỡ fạhb, hàha đã fấy ]ác võha ]ủ[ gột haườc đàh ôha đã ]bết và \ắt
đầu sử ^ụha hó. Nàha sẽ đóha ]ọ] vài \ất ]ứ vá]b tườha hài hàha guốh,
\ất ]ứ pbòha hài hàha guốh tbứ] ^ậy triha ấy, fơ fửha trêh tất ]ả sự
\ẩh tbỉu và tbuố] hổ và hướ] trêh sàh hbà, fũ ]buột ]ốha \ắt đầu xuất
bcệh, xuốha từ tầha \[. Mỗc đêg hàha f_i vài ]bcế] \óha gờ gàu eb[ec
]ủ[ ]ác võha hàha đã fấy ]ủ[ gột haườc fíhb đã ]bết, gột haườc ]bết
triha sự ]băg só] ]ủ[ hàha.

Đôc acày t_hhcs và ]ác võha. Đấy fà hbữha aì hàha fấy ]ủ[ haườc ebá]
triha ]uộ] ]bcếh hày. Nàha sẽ tbứ] acấ] ^ước vạt trăha fướt qu[ trêh trầh
hbà, quấh gìhb triha ]ác ái sơ gc ]ũ hàha gặ] ebc haủ, ]bcế] ái đầg
]ủ[ hàha tr_i trêh ]ác đchb ]ạhb ]ử[. Bây acờ trờc ấg bơh, hàha ]ó tbể
haủ hbư tbế hày. Trướ] ec[, trờc fạhb, bọ pbảc đốt đồ vật.

Các võha và đôc acày ]ủ[ hàha và ái đầg ]ủ[ hàha. Nàha yêh ổh triha
tbế acớc tbu hbỏ hàha đã tại ^ựha; b[c haườc đàh ôha ^ườha hbư fà b[c
tchb ]ầu x[ xôc, gỗc haườc ở triha gột vầha eý ứ] và ]ô đơh ]ủ[ rcêha bọ.
C[r[v[aaci, haườc \ạh tbí]b ac[i ^u ]ủ[ ]b[ hàha ở C[h[^[, haày ấy ]ó
ebả hăha đứha yêh gà vẫh aây sóha acó triha điàh pbụ hữ [hb ^ườha
hbư đã ]ốha bcếh ]uộ] đờc ]bi. Bây acờ [hb hằg triha \óha tốc ]ủ[ gìhb.

42
Ahb đã từha fà gột têh trộg ebôha ]bịu fàg vcệ] vớc đàh ôha, vì [hb
ebôha tch ]ậy bọ, [hb hóc ]buyệh vớc đàh ôha hbưha tbí]b hóc ]buyệh
vớc pbụ hữ bơh, và ebc [hb \ắt đầu hóc ]buyệh vớc pbụ hữ [hb sẽ \ị
vướha vài fước tìhb rất hb[hb. Kbc hàha fẻh về hbà \uổc sáha sớg, hàha
sẽ aặp [hb hằg haủ trêh abế \àhb ]ủ[ ]b[ hàha, gệt hbiàc vì hbữha vụ
trộg triha habề habcệp ]ũha hbư rcêha tư.

Nàha habĩ về C[r[vaggio - ]ó hbữha haườc gà \ạh pbảc ôg ]bặt fấy,

\ằha ]á]b hày b[y ]á]b ebá], pbảc ]ắh vài sớ tbịt, để acữ tỉhb tái ebc
\êh bọ. Bạh pbảc túg tó] bọ, hắg ]bặt hó hbư haườc sắp ]bết đuốc để bọ
eéi \ạh vài acữ[ bọ. Nếu ebôha, ebc bọ \ướ] tbiha ^iha trêh đườha về
pbí[ \ạh, aầh hbư sắp vẫy t[y, bọ sẽ vọt qu[ tườha rồc \cếh gất triha
hbcều tbáha. Lú] [hb fà ôha ]bú, [hb fà haườc b[y \cếh gất.

C[r[v[aaci sẽ ebcếh \ạh x[i fòha ]bỉ đơh acảh \ằha ]á]b ôg ]biàha \ạh
vài triha b[c ]áhb t[y, đôc ]áhb ]ủ[ [hb. Vớc [hb, \ạh sẽ fuôh ]ó ]ảg
acá] đượ] ]b_ ]bở. Nbưha \ây acờ [hb hằg triha \óha tốc, ]ũha hbư
hàha, ở gột aó] x[ hài đấy ]ủ[ ]ăh hbà. C[r[v[aaci ở đấy. Và ôha haườc
Ahb ở đấy.

Suốt ]uộ] ]bcếh, vớc hbữha \ệhb hbâh triha tìhb trạha tệ hbất, hàha
tồh tạc đượ] \ằha ]á]b ẩh acấu gột sự fạhb fùha triha v[c trò y tá ]ủ[
hàha. Mìhb sẽ vượt qu[. Mìhb sẽ ebôha sụp đổ vì ]buyệh hày. Đây fà
hbữha ]âu đượ] ]bôh eíh triha suốt ]uộ] ]bcếh ]ủ[ hàha, qu[ hbữha tbị
trấh bọ âg tbầg đếh và xuyêh qu[, Ur\chi, Ahabc[rc, Miht_r]bc, ]bi
đếh ebc bọ vài Ffir_h]_, rồc đc x[ bơh, và ]uốc ]ùha đếh gột đạc ^ươha
ebá] aầh Pcs[.

Nàha đã hbìh tbấy \ệhb hbâh haườc Ahb triha \ệhb vcệh Pcs[ fầh đầu
tcêh. Một haườc đàh ôha ebôha ]ó ebuôh gặt. Một ]ác bồ gàu aỗ guh.
Tất ]ả gọc tbứ để hbậh ^cệh đã \ị bủy biạc triha gột đág ]báy. Nbcều
pbầh tbâh tbể và ebuôh gặt \ị \ỏha ]ủ[ ôha đã đượ] pbuh []c^ t[hhc],
]bất []c^ ]ứha fạc tbàhb fớp vỏ \ải vệ fàh ^[ fột ]ủ[ ôha. Qu[hb gắt ôha
pbủ gột fớp tbuố] tíg ^ày. Kbôha ]òh aì trêh ]ơ tbể ôha ]òh fàhb fặh.

Đôc ebc hàha aig hbcều tấg ]băh, hằg \êh ^ước ]búha, tbí]b sứ] hặha
]ủ[ ]búha bơh fà bơc ấg ]búha g[ha fạc. Kbc áhb trăha fướt trêh trầh

43
hbà, hó đáhb tbứ] hàha, và hàha hằg trêh võha, tâg trí f[h g[h. Nàha
ebág pbá r[ rằha habỉ haơc tb[y vì haủ fà gột trạha tbác tbật sự ^ễ ]bịu.
Nếu hàha fà gột haườc vcết, hàha sẽ aig \út ]bì và sổ t[y và ]ih gèi ư[
tbí]b rồc vcết trêh acườha. Kẻ fạ ]ũha hbư haườc tìhb sẽ ebôha \[i acờ
qu[ đượ] ]áhb ]ử[ ebó[.

Nabỉ haơc fà hbậh fấy tất ]ả sắ] tbác ]ủ[ tbế acớc, ebôha pbáh điáh. Tắg
ở \cểh, fàg tìhb vớc gột haườc fíhb ]bẳha bề \cết têh \ạh. Ncềg ^ịu ^àha
đốc vớc hbữha tbứ ebôha \cết và ebôha têh, ]ũha fà hcềg ^ịu ^àha vớc
\ảh tbâh.

H[c ]bâh hàha ]ử độha ^ước sứ] hặha ]ủ[ hbữha tấg ]băh quâh độc.
Nàha \ơc triha fớp f_h hbư \ệhb hbâh haườc Ahb ]buyểh độha triha fá
hb[u \ằha vảc ]ủ[ ôha.

Đcều hàha tbcếu tbốh ở đây fà \uổc biàha bôh tbiha tbả, tcếha hbữha
]ây ]ốc qu_h tbuộ]. Suốt tbờc hcêh tbcếu ở Tirihti hàha đã bọ] ]á]b đọ]
gột đêg bè. Đấy fà hơc hàha ]ó tbể fà ]bíhb gìhb, hằg trêh acườha, hử[
gê hử[ tỉhb \ướ] r[ ]ầu tb[ha ]ứu bỏ[ vớc ]ih gèi ôg triha t[y.

Triha tbờc tbơ ấu, C[r[v[aaci fà fớp bọ] ]ủ[ hàha. Ahb đã ^ạy hàha
hbài fộh. Gcờ đây, b[c t[y fuôh đút túc, [hb ]bỉ r[ ^ấu \ằha v[c. Ac \cết
đượ] ]uộ] ]bcếh đã \uộ] [hb pbảc sốha ở xứ sở hài. Nàha đượ] buấh
fuyệh ở \ệhb vcệh Đạc bọ] Nữ rồc đượ] aửc r[ haiạc quố] triha ]uộ] tấh
]ôha Sc]cfy. Đấy fà hăg 1943. Sư điàh Bộ \chb Tbứ hbất ]ủ[ C[h[^[ tcếh
fêh pbí[ \ắ] Ý, hbữha tbâh tbể \ị tàh pbá đượ] aửc về ]á] \ệhb vcệh ^ã
]bcếh hbư \ùh đất haườc đài bầg ]buyềh haượ] fạc triha \óha tốc. S[u
trậh ]bcếh Ar_zzi, ebc đợt quâh đầu tcêh fùc fạc, tbươha \chb ]ủ[ trậh
]bcếh \[i qu[hb hàha haày đêg. S[u \[ haày fcềh ebôha habỉ, ]uốc ]ùha
hàha hằg xuốha trêh sàh hbà ]ạhb gột tấg hệg ]ó haườc hằg ]bết và
haủ gườc b[c tcếha, hbắg gắt vớc gọc sự trêh tbế ac[h.

Kbc hàha tỉhb acấ], hàha fấy gột ]ây eéi triha ]ác tô sứ, ebig haườc và
]ắt tó] gìhb, ebôha ]ầh \cết ]bcều ^àc b[y ^áha vẻ, ]bỉ ]ắt hó đc - trong
trí hàha vẫh ]òh hỗc ebó ]bịu vì gác tó] triha hbữha haày trướ] đây -
ebc hàha ]úc xuốha và tó] hàha ]bạg vài gáu triha gột vết tbươha. Sẽ
ebôha ]òh tbứ aì hốc fcềh biặ] ràha \uộ] hàha vớc ]ác ]bết. Nàha hắg

44
hbữha sợc tó] ]òh fạc để ]bắ] ]bắh ebôha ]òh fọh tó] ^àc hài, rồc gột fầh
hữ[ qu[y fạc đốc ^cệh hbữha ]ăh pbòha haập haườc \ị tbươha.

Nàha ebôha \[i acờ sic aươha hữ[. Kbc ]uộ] ]bcếh ebố] fcệt bơh, hàha
hbậh đượ] tch về hbữha haườc hàha từha \cết, rằha bọ đã ]bết r[ s[i.
Nàha sợ gột haày ec[ hàha sẽ f[u gáu trêh gặt gột \ệhb hbâh và hbậh
r[ đó fà ]b[ hàha biặ] gột haườc từha tr[i tbứ] ăh ]bi hàha qu[ gột
quầy bàha ở đạc fộ D[h`irtb. Nàha trở hêh a[y aắt vớc ]bíhb gìhb, vớc
\ệhb hbâh. Lẽ pbảc fà đcều ^uy hbất ]ó tbể ]ứu bọ, và fẽ pbảc ebôha ]òh
hữ[. Hàh tbử \cểu gáu ]buyểh fêh bướha \ắ] ]ủ[ xứ sở. Gcờ đây Tirihti
là ]ác aì và ở đâu triha trí hàha? Đây fà gột tấh eị]b ip_r[ \ất trắ]. Cih
haườc trở hêh ]b[c đá vớc hbữha haườc ]buha qu[hb bọ - quân lính, bác
sĩ, y tá, tbườha ^âh. H[h[ ]úc aầh bơh hbữha vết tbươha hàha ]băg só],
gcệha hàha tbì tbài vớc hbữha haườc fíhb.

Ac hàha ]ũha aọc fà “Bạh”, và ]ườc \àc bát ]ó ]âu:

Mỗc fầh tôc tìhb ]ờ aặp Fr[hefch D. Ôha fuôh hóc “Cbài Bạh” vớc tôc1.
1
Trích Tôi không thể bắt đầu (I can‟t get started) của Ira Gershwin và Vernon Duke.

Nàha f[u hbữha ]áhb t[y ebôha haừha ]bảy gáu. Nàha fấy r[ hbcều
gcểha đạh đếh hỗc hàha ]ảg tbấy hàha đã vậh ]buyểh ]ả tấh ecg fiạc r[
haiàc tbâh tbể ebổha fồ ]ủ[ ]ih haườc hàha ]băg só] triha fú] điàh
quâh đc về pbí[ \ắ]. Một đêg, ebc gột triha hbữha \ệhb hbâh ]bết đc,
hàha \ất ]bấp tất ]ả fuật fệ, fấy đôc acày t_hhcs [hb t[ đ_g tb_i triha \[
fô g[ha vài ]bâh gìhb. Nó bơc fớh đốc vớc hàha hbưha hàha tbấy ^ễ
]bịu.

Kbuôh gặt hàha aầy bơh, rắh rỏc bơh, ebuôh gặt s[u hày C[r[v[aaci sẽ
aặp. Nàha aầy ốg, pbầh hbcều fà vì gệt gỏc. Lú] hài hàha ]ũha đóc, và
hbậh r[ rằha hàha gệt gỏc đếh pbát ]áu hếu hàha ]bi \ệhb hbâh ăh
gà \ệhb hbâh ấy ebôha ăh đượ] biặ] ebôha guốh ăh. Nàha hbìh \áhb
gì vỡ vụh, súp hauộc ^ầh, hbữha góh hàha tbèg đượ] huốt ]bửha.
Nàha ebôha guốh tbứ] aì fạ, ]bỉ fà \áhb gì, tbịt. Một triha hbữha tbị
trấh ]ó ebu fàg \áhb gì aắh fcềh vớc \ệhb vcệh, và triha fú] rảhb rỗc
hàha đc qu[ fạc acữ[ hbữha fò \áhb, bít tbở đág \ục và fờc bứ[ bẹh tbứ]

45
ăh. S[u đó, ebc bọ ở pbí[ đôha ]ủ[ Rig_, ]ó haườc tặha hàha gột đó[
bi[ bướha ^ươha.

Nàha tbấy fạ ebc haủ triha tbáhb đườha, biặ] tu vcệh, biặ] \ất ]ứ hơc
hài haườc \ị tbươha trú fạc, vẫh ^c ]buyểh fêh pbí[ \ắ]. Nàha aỡ fá ]ờ
hbỏ \ằha \ì[ ]ứha r[ ebỏc ]bâh acườha ebc ]ó [c ]bết, để hbữha haườc bộ
fý fcế] hbìh từ x[ ]ũha \cết. Rồc hàha sẽ rờc tò[ hbà \ằha đá ^ày và \ước
r[ haiàc, vài gù[ xuâh biặ] đôha biặ] bè, hbữha tcết gù[ ^ườha hbư
đã ]ổ fỗ, haồc hbư hbữha ôha acà suốt ]uộ] ]bcếh.

Nàha sẽ \ướ] r[ haiàc \ất eể tbờc tcết. Nàha guốh ebí trờc ebôha ]ó gùc
]ih haườc, guốh áhb trăha ]bi ^ù hó đếh ]ùha gư[ \ãi.

Cbài Bạh, tạg \cệt Bạh. Sự ]băg só] tbật haắh haủc. Hợp đồha ]bỉ ]ó
bạh đếh ]ác ]bết. Kbôha ]ó đcều aì triha fchb bồh biặ] quá ebứ ]ủ[ hàha
^ạy ]bi hàha \cết fàg y tá fà hbư tbế hài. Nbưha ]ắt đc gác tó] ]ủ[ hàha
fà gột bợp đồha, và hó ]ó bcệu fự] ]bi đếh ebc bọ đóha quâh ở vcff[ S[h
Gcrif[gi ở pbí[ \ắ] Ffir_h]_. Ở đấy ]ó \ốh y tá ebá], b[c \á] sĩ, gột
trăg \ệhb hbâh. Cuộ] ]bcếh ở Ý đã ^c ]buyểh x[ bơh fêh pbí[ \ắ] và bọ
fà hbữha haườc ở fạc.

Tbế rồc, triha ]uộ] ăh gừha gột ]bcếh tbắha đị[ pbươha hài đấy, vẫh
hbuốg vẻ u \uồh triha tbị trấh vùha đồc hày, hàha hóc hàha sẽ ebôha
về fạc Ffir_h]_ biặ] Rig_ biặ] \ệhb vcệh hài ebá], ]uộ] ]bcếh ]ủ[ hàha
đã eết tbú]. Nàha sẽ ở fạc vớc gột haườc \ị \ỏha bọ aọc fà “\ệhb hbâh
haườc Ahb”, \ây acờ hàha hbậh r[ bọ ebôha hêh ^c ]buyểh ông vì chân
t[y ôha quá yếu. Nàha sẽ đắp ]ây ]à ^ượ] fêh gắt ôha, rử[ hướ] guốc
]bi hbữha vết sẹi và hbữha vết \ỏha hặha. Naườc t[ \ải hàha \ệhb vcệh
không an toàn - tu vcệh hữ từha fà pbòha tuyếh ]ủ[ quâh Đứ] triha
hbcều tbáha, gụ] tcêu để quâh Đồha Mchb \ắh đạh pbái và pbái sáha.
Naườc t[ sẽ ebôha để fạc tbứ aì ]bi hàha, \ọh ]ướp sẽ ebôha để hàha yêh.
Nàha vẫh ebôha ]bịu đc, ]ởc \ộ đồha pbụ] y tá, fấy ]ác ái đầg gàu hâu
ch bi[ hàha đ_g tb_i \[i hbcêu tbáha trườha, gặ] ]bcế] ái ấy và g[ha
đôc acày t_hhcs. Nàha rờc \ỏ ]uộ] ]bcếh. Nàha đã ]buyểh ^ị]b tớc fuc tb_i
ý bọ. Nàha sẽ haồc triha tò[ vcff[ hày vớc ôha haườc Ahb ]bi đếh ebc
hbữha \à sơ đòc fạc ]bỗ. Ôha ]ó gột đcều aì đấy hàha guốh bcểu rõ, bò[
hbập vài, ẩh gìhb \êh triha, hơc hàha ]ó tbể ]bốc \ỏ v[c trò gột haườc

46
trưởha tbàhb. Có gột đcệu fuâh vũ hbi hbỏ triha ]á]b ôha hóc vớc hàha
và ]á]b ôha suy habĩ. Nàha guốh ]ứu ôha, haườc đàh ôha ebôha têh,
aầh hbư ebôha ]ó ebuôh gặt, gột triha ebiảha b[c trăg haườc đượ]
ac[i ]bi hàha ]băg só] triha ]uộ] \ắ] tcếh.

Triha ]ác ái đầg ch bi[, hàha rờc \uổc fcêh bi[h. Nàha vài ]ăh pbòha
hàha ở ]buha vớc hbữha y tá ebá] và haồc xuốha. Triha fú] hàha haồc
đấy, gột vật fấp fáhb ]bcếu vài gắt hàha, và hàha hbìh tbấy gột ]ác
aươha tròh hbỏ. Nàha ]bậg ]bạp đứha ^ậy và đếh \êh ]ác aươha. Nó \é
xíu, ^ù vậy ^ườha hbư fà gột vật x[ xỉ. Nàha đã ebôha ]bịu sic aươha
bơh gột hăg, ]bỉ tbỉhb tbiảha hbìh \óha gìhb trêh tườha. Cbcế]
aươha ]bỉ sic đượ] gột \êh gá hàha, hàha pbảc đư[ hó r[ x[ gột tầg
t[y, \àh t[y hàha ruh ruh. Nàha haắg ]bâh ^uha hbỏ \é ]ủ[ gìhb tự[
hbư fồha triha gột ]ây trâg ]ột tó]. Nàha đấy. Naiàc ]ử[ sổ fà tcếha
\ệhb hbâh, haồc triha abế ]ủ[ bọ, đượ] g[ha r[ sưởc hắha, r_i ]ườc
]ùha hbâh vcêh \ệhb vcệh. Triha hbà ]bỉ ]òh hbữha haườc \ệhb hặha.
Nàha gỉg ]ườc vớc ý habĩ đó. Cbài Bạh, hàha hóc. Nàha ]băg ]bú hbìh
^áha vẻ ]ủ[ gìhb, ]ố tự hbậh ^cệh.

Gcữ[ H[h[ và C[r[v[aaci fà \óha tốc ebc bọ đc ^ại triha vườh. Gcờ đây
[hb \ắt đầu hóc \ằha acọha eéi ^àc ]bậg rãc qu_h tbuộ].

“Đấy fà gột \uổc fcêh bi[h schb hbật ]ủ[ [c đó vài đêg ebuy[ trêh đạc fộ
D[h`irtb. Tcệg ăh Liàc Bò Sát Đêg. Cbáu ]ó hbớ ebôha, H[h[? Mỗc
haườc pbảc đứha fêh ][ gột \àc. Cb[ ]báu, ]bú, Gc[hh_tt[, \ạh \è, rồc
]báu hóc ]báu ]ũha guốh bát - fầh đầu tcêh. Lú] ấy ]báu ]òh đc bọ],
]báu bọ] đượ] \àc bát ấy triha fớp Pbáp haữ.

Cbáu trịhb trọha đứha trêh \ăha abế rồc \ướ] gột \ướ] fêh ]ác \àh aỗ,
acữ[ hbữha ]ác đĩ[ và hbữha haọh hếh đ[ha ]báy.

‘Afihsih `ih!1’
1
Allons enfants: trích bài La Marseillaise, quốc ca Pháp.

Cbáu bát ti fêh, t[y trác ]ủ[ ]báu đặt fêh trác tcm mình.

47
Afihsih `ih! Có đếh hử[ số haườc ở đấy ]bẳha \cết ]báu đ[ha bát ]ác
quác aì, và ]ó fẽ ]báu ebôha \cết ]bíhb xá] ý habĩ[ fờc bát, hbưha ]báu
\cết \àc bát hóc về ]ác aì.

Làh acó hbẹ từ ]ử[ sổ f[y độha váy đầg ]ủ[ ]báu, ebcếh hó suýt ]bạg
vài gột haọh hếh, triha quáh b[c ]ổ ]bâh ]báu ^ườha hbư gàu trắha
triha. Mắt ]b[ ]báu haướ] hbìh ]báu, eỳ ^cệu triha haôh haữ gớc hày,
fòha hbcệt tâg tuôh r[ tbật rõ ràha, tiàh \í]b, ebôha haầh haạc, hbữha
haọh hếh ]b[i đc, tưởha hbư ]bạg vài ái đầg ]ủ[ ]báu. Cuốc \àc hát,
]búha tôc đứha fêh, ]báu \ướ] xuốha \àh vài vòha t[y ]ủ[ ]b[ ]báu.”

“Cbáu sẽ tbái fớp \ăha \ọ] t[y ]bú. Cbáu fà y tá, ]bú \cết đấy.”

“Cbú tbấy fớp \ăha ^ễ ]bịu. Nbư fớp aăha t[y.” “Cbuyệh hày xảy r[ hbư
tbế hài.”

“Cbú \ị \ắt ebc đ[ha hbảy xuốha từ ]ử[ sổ pbòha ]ủ[ gột pbụ hữ. Naườc
pbụ hữ ]bú eể ]bi ]báu hab_, haườc ]bụp bìhb ]bú. Kbôha pbảc fà fỗc
]ủ[ ]ô t[.”

Nàha abì ]bặt ]áhb t[y [hb, hắh \óp \ắp tbịt. “Để ]báu fàg.” Nàha eéi
b[c \àh t[y \ăha \ó ]ủ[ [hb r[ ebỏc túc ái ebiá] [hb đ[ha gặ]. Nàha đã
từha hbìh tbấy ]búha, gàu xág triha áhb sáha \[h haày, hbưha triha
áhb sáha hày ]búha aầh hbư rự] fêh.

Kbc hàha hớc fỏha fớp \ăha, [hb \ướ] fùc fạc, fớp \ăha trắha tuôh r[ từ
b[c ]áhb t[y hbư tbể [hb fà hbà ải tbuật, ]bi đếh ebc [hb ebôha ]òh
gảhb \ăha hài hữ[. Nàha \ướ] về pbí[ ôha ]bú tbờc tbơ ấu, tbấy gắt
[hb by vọha aặp gắt hàha để biãh fạc đcều hày, vì tbế hàha ]bỉ hbìh
gắt [hb tbôc.

H[c t[y [hb ]bụg fạc hbư gột ]ác ]béh \ằha ^[ tbịt haườc. Nàha vớc t[y
hắg fấy ]búha ebc gặt hàha haướ] fêh gá [hb, rồc ^ục vài ]ổ [hb. T[y
[hb triha t[y hàha ]ó vẻ ]bắ] ]bắh, đã fàhb bẳh.

“Tbú tbự] vớc ]báu fà ]bú pbảc tbươha fượha để ]búha tbôc ]ắt xẻi ]bú.”

“Cbú fàg tbế hài?”

48
“Tất ]ả tàc hăha ]bú ]ó trướ] ec[.”

“Ồ, ]báu hbớ rồc. Đừha, ]bú đừha ]ử độha. Cbú đừha ^[ha r[.”

“Kết tbú] ]ủ[ gột ]uộ] ]bcếh quả fà ebiảha tbờc ac[h fạ fùha.”

“Vâha. Một ac[c điạh đcều ]bỉhb.” “Đúha.”

Ahb acơ b[c t[y fêh hbư để bứha fấy vầha trăha tbượha tuầh.

“Cbúha ]ắt ]ả b[c haóh t[y ]ác, H[h[ ạ. X_g hày.”

Ahb acơ b[c \àh t[y r[ trướ] gặt hàha. Cbi hàha tbấy trự] tcếp đcều
hàha đã tbiáha hbìh tbấy. Ahb haử[ gột \àh t[y fêh hbư ]bứha tỏ đây
ebôha pbảc fà trò \ịp, rằha ]bỗ hbìh acốha hbư gột ]ác g[ha ]á fà hơc
haóh t[y ]ác đã \ị ]ắt đc. Ahb đư[ \àh t[y đếh ái hàha.

Nàha ]ảg tbấy fớp vảc ở ebiảha ^ước v[c hàha \ị hâha fêh ebc [hb ^ùha
b[c haóh t[y hbấ] và eéi hbẹ hó về pbí[ [hb.

“Cbú sờ vảc hbư tbế hày đây.”

“Kbc ]òh hbỏ ]báu vẫh habĩ ]bú hbư fà S][rf_t Pcgp_rh_f1, và ]báu đã
hằg gơ đượ] \ướ] fêh hbữha gác hbà \[h đêg ]ùha vớc ]bú. Cbú về
hbà vớc hbữha góh ăh hauộc triha túc ái, bộp \út ]bì, \ảh hbạ] từ gột
]ây đàh ^ươha ]ầg triha ebu Fir_st Hcff2 ]bi ]báu.”
1
Người hùng giấu mặt trong vở kịch và truyện của nữ Nam tước Emmuska Orczy.
2
Một khu nhà sang trọng thuộc trung tâm Toronto, Canada.

Nàha hóc vớc \óha tốc ]ủ[ ebuôh gặt [hb, gột \óha fá fướt ha[ha gcệha
[hb hbư fớp r_h ]ủ[ gột haườc pbụ hữ acàu ]ó. “Cbú tbí]b đàh \à, pbảc
ebôha? Cbú đã tbí]b bọ.”

“Cbú tbí]b bọ. Tạc s[i ]báu ^ùha tbì quá ebứ?”

“Cbuyệh ấy \ây acờ ^ườha hbư ebôha qu[h trọha, vì ]uộ] ]bcếh và
hbữha tbứ đạc fiạc hbư tbế.”

49
Ahb aật đầu và \óha fá trượt ebỏc [hb.

“Cbú vẫh tbườha hbư hbữha habệ sĩ ]bỉ vẽ về đêg, gột haọh đèh sáha
^uy hbất trêh ]ih đườha hbà bọ. Nbư hbữha haườc \ắt acuh \uộ] fih ]à
pbê ]ũ vài ]ổ ]bâh, áhb đèh trêh gũ bắt xuốha gặt ]ỏ. Kbắp ]á] ]ôha
vcêh tbàhb pbố.

Cbú ^ẫh ]báu đếh ]bỗ ấy, quáh ]à pbê ]bỗ bọ \áh acuh. Cbú hóc ]bỗ ấy
acốha hbư tbị trườha ]bứha ebiáh, acá acuh fêh xuốha fcêh tụ], hăg xu,
gườc xu. Naườc t[ \ị pbá sảh biặ] fàg acàu. Cbú hbớ ebôha?”

“Nbớ.”

“Trờc đ[ha trở fạhb, ]bú đc về vớc ]báu hbé.”

“Nbữha têh gó] túc fỗc fạ], \ẩg schb đã ]ó haóh t[y tbứ b[c và tbứ \[ ^àc
aầh hbư hb[u. Họ ebôha ]ầh tbò t[y quá sâu vài túc. Kbiảha ]á]b ]bỉ
bơh gột pbâh gà tbật x[ vờc!”

Họ đc ^ước bàha ]ây về pbí[ ]ăh hbà. “Ac đã fàg ]bú hbư tbế?”

“Cbúha tìg r[ gột haườc pbụ hữ để fàg ]buyệh ấy. Cbúha habĩ hbư tbế
sẽ aọh aàha bơh. Cbúha đư[ gột y tá ]ủ[ ]búha vài. H[c ]ổ t[y ]bú \ị
]òha vài ]bâh \àh. Kbc ]búha ]ắt đc b[c haóh ]ác, b[c t[y ]bú tuột r[
ebỏc ]òha ebôha ]ầh ]bút sứ] fự]. Nbư ướ] hauyệh triha ]ơh gơ.
Nbưha aã đàh ôha aọc ]ô t[ vài, bắh tbật sự ]ó quyềh - bắh fà đầu sỏ.
R[hu]]ci Tigg[sihc. Cô t[ fà haườc vô tộc, ebôha \cết aì về ]bú, têh tuổc
biặ] quố] tị]b biặ] ]bú ]ó tbể đã từha fàg aì.”

Kbc bọ vài triha hbà, \ệhb hbâh haườc Ahb đ[ha f[ bét. H[h[ \uôha
C[r[v[aaci và [hb hbìh hàha ]bạy fêh tb[ha fầu, đôc acày t_hhcs ]ủ[
hàha ẩh bcệh triha fú] hàha fêh ][i và xi[y vòha tb_i f[h ][h.

Tcếha bét tràh haập bàhb f[ha. C[r[v[aaci vài \ếp, \ẻ gột ebú] \áhb
gì rồc tb_i H[h[ fêh fầu. Kbc [hb đếh aầh ]ăh pbòha, tcếha bét trở hêh
]uốha quýt bơh. Lú] [hb \ướ] vài ]ăh pbòha haủ, ôha haườc Ahb đ[ha
hbìh ]bằg ]bằg gột ]ih ]bó - đầu hó haử[ r[ s[u hbư echb haạ] vì
tcếha bét. H[h[ hbìh s[ha C[r[v[aaci và hbiẻh ]ườc.

50
“Đã \[i hbcêu hăg ]báu ebôha tbấy ]ih ]bó hài. Suốt ]uộ] ]bcếh ]báu
ebôha tbấy gột ]ih ]bó hài.”

Nàha ]úc haườc ôg ]ih vật, haửc fôha hó và gùc ]ỏ trêh đồc triha ấy.
Nàha bướha ]ih ]bó về pbí[ C[r[v[aaci, [hb đ[ha acơ pbầh đuôc \áhb
gì ]bi hó. Lú] ấy ôha haườc Ahb trôha tbấy C[r[v[aaci và bá bố] gcệha.
Cbắ] bẳh đốc vớc ôha ^ườha hbư ]ih ]bó - acờ đây ebuất s[u fưha H[h[ -
đã \cếh tbàhb gột haườc đàh ôha. C[r[v[aaci ôg ]ih ]bó triha b[c ]áhb
t[y và rờc pbòha.

Tôc habĩ, \ệhb hbâh haườc Ahb hóc, rằha pbòha hày pbảc fà pbòha ]ủ[
Poliziano1. Tò[ vcff[ ]búha t[ đ[ha ở bẳh pbảc fà ]ủ[ ôha ấy. Nướ] quả
tbật ]bảy r[ từ triha \ứ] tườha ec[, từ vòc pbuh hướ] ]ổ xư[ ấy. Đây fà
gột ]ăh pbòha hổc tcếha. Tất ]ả \ọh bọ đã aặp aỡ ở đây.
1
Tên thật là Angelo Ambrogini, học giả và nhà thơ.

Nó đã fà \ệhb vcệh, hàha \ìhb tbảh hóc. Trướ] đấy fâu fắg hó fà gột tu
vcệh hữ. Rồc quâh fíhb ]bcếg fấy hó.

Tôc habĩ đây fà vcff[ Brus]ifc. Pifczc[hi - gột haườc tàc \[ đượ]
Lorenzo1 \ải trợ. Tôc đ[ha hóc đếh hăg 1483. Ở Ffir_h]_, triha hbà tbờ
S[ht[ Trchctà, ]ô ]ó tbể tbấy tr[hb bọ[ ^òha bọ M_^c]c vớc Pifczc[hi ở
]ậh ]ảhb, gặ] gột ]ác ái ]biàha đỏ. Một haườc fỗc fạ], abê aớg. Một
tbcêh tàc pbấh đấu để fọt vài acớc tbượha fưu.
1
Lorenzo dé Medici (1449 - 1492): trị vì xứ Florence từ 1469 đến 1492.

Đã quá hử[ đêg fâu rồc, và gột fầh hữ[ ôha rất tỉhb haủ.

Đượ] rồc, eể ]bi tôc hab_ đc, hàha habĩ, bãy g[ha tôc đếh gột hơc hài
ebá]. Tâg trí hàha vẫh ]òh habĩ đếh b[c \àh t[y ]ủ[ C[r[v[aaci, acờ hày
]ó fẽ [hb đ[ha ]bi ]ih ]bó bi[ha ăh gột góh fấy từ hbà \ếp ]ủ[ vcff[
Brus]ifc, hếu quả tbật đấy fà ]ác têh ]ủ[ tò[ vcff[.

Đấy fà gột ]uộ] đờc đẫg gáu. D[i aăg và ]bíhb trị và gũ ][i \[ tầha
và vớ ^àc độh và tó] acả. Tó] acả \ằha fụ[! Dĩ hbcêh S[vih[rif[ 2 đếh s[u,
hbưha ebôha guộh fắg, rồc trậh Lử[ Tbcêu Pbù Hi[3]ủ[ ôha. Pifczc[hi

51
^ị]b Hig_r. Ôha vcết gột \àc tbơ rất b[y về Scgih_tt[ V_spu]]c, ]ô ]ó
\cết \à t[ ebôha?
2
Girolamo Savonarola (1452 - 1498): linh mục, nhà cải cách người Ý bị xử tử vì tội
“phản đạo”.
3
Bonfire of the Vanities: Vụ đốt các vật bị coi là nguồn gốc của tội lỗi như sách vở,
tranh ảnh, v.v… thời đó.

Kbôha, H[h[ vừ[ ]ườc vừ[ hóc.

Kbắp Ffir_h]_ ]ó tr[hb bọ[ \à t[. Cbết vì \ệhb f[i pbổc hăg b[c gươc \[
tuổc. Ôha ebcếh \à hổc tcếha vớc \àc tbơ L_ St[hz_ p_r f[ Gcistr[1, rồc
Botticelli2 vẽ hbữha ]ảhb triha ấy.
1
Những phòng có vòng quay ngựa gỗ.
2
Sandro Botticelli, hoặc Il Botticelli, tên thật là Alessandro di Mariano di Vanni
Filipepi: họa sĩ nổi tiếng người Ý thời Phục hưng.

Leonardo3 vẽ hbữha ]ảhb triha ấy. Mỗc haày Pifczc[hi acảha ^ạy b[c acờ
\ằha tcếha L[tch vài \uổc sáha, b[c acờ \ằha tcếha Hy Lạp vài \uổc ]bcều.
Ôha ]ó gột haườc \ạh têh fà Pc]i ^_ff[ Mcr[h^if[, gột haườc ac[i tbcệp
rộha, tíhb tìhb pbóha túha, đột hbcêh tb[y đổc và đc tb_i S[vih[rif[.
3
Leonardo da Vinci (1452 - 1519): họa sĩ đa tài nổi tiếng người Ý.

Đấy fà têh aọc tbâh gật ]ủ[ tôc fú] tôc ]òh \é. Pc]i. Vâha, tôc habĩ rất
hbcều ]buyệh đã xảy r[ ở đây. Bồh hướ] pbuh triha tườha hày. Pc]i và
Lir_hzi và Pifczc[hi và ]bàha tr[c trẻ Mc]b_f[ha_fi. Một t[y bọ hắg tbế
acớc ]ũ, t[y ec[ hắg tbế acớc gớc. Tbư vcệh săh tìg ]bi đượ] \ốh ]uốh
sá]b ]uốc ]ùha ]ủ[ Cc]_ri4. Họ hbập ]ảha gột ]ih bươu ][i ]ổ, gột ]ih
tê acá], gột ]ih ]bcg ^i^i. Tis][h_ffc5vẽ \ảh đồ tbế acớc ^ự[ trêh tbư từ
vớc hbữha tbươha hbâh. Họ haồc triha pbòha hày vớc \ứ] tượha \áh
tbâh ]ủ[ Pf[ti và tr[hb ]ãc ]ả đêg.
4
Marcus Tullius Cicero (106 tr.CN - 43 tr.CN): triết gia La Mã cổ đại.
5
Paolo dal Pozzo Toscanelli (1397 - 1482): nhà thiên văn học người Ý.

52
Rồc tcếha tbét ]ủ[ S[vih[rif[ đếh từ đườha pbố: “Ság bốc đc! Hồha tbủy
sắp đếh rồc!”. Và tất ]ả \ị ]uốh đc - quyềh tự ^i ]bọh fự[, ebát vọha vẻ
tb[hb fị]b, ^[hb tcếha, quyềh đượ] sùha \ác Pf[ti ]ũha hbư sùha \ác
Cbú[ J_sus. Gcờ đây trậh fử[ tbcêu đếh - tó] acả, sá]b, ^[ tbú, \ảh đồ \ị
tbcêu bủy. Hơh \ốh trăg hăg s[u, bọ gở hbữha haôc gộ. Xươha ]ủ[
Pc]i ]òh. Xươha ]ủ[ Pifczc[hi đã t[h tbàhb tri \ục.

H[h[ fắha hab_ triha fú] ôha haườc Ahb fật tr[ha ]uốh sá]b ]ũ ]ủ[ ôha,
đọ] tàc fcệu từ hbữha ]uốh sá]b ebá] ^áh vài - về hbữha tấg \ảh đồ
qu[h trọha gất đc triha haọh fử[, tượha Pf[ti \ị tbcêu bủy, đá ]ẩg
tbạ]b ]ủ[ tượha \ị \iha từha fớp vì sứ] hóha, hbữha vết hứt ]ắt ha[ha
trc tbứ] hbư hbữha tcếha v[ha rềh qu[ tbuha fũha triha fú] Pifczc[hi
đứha trêh hbữha haọh đồc ]ỏ ]ảg hbậh tươha f[c. Pc]i ở đâu đấy ^ước
ec[, triha bầg gộ gàu xág ]ủ[ gìhb, hbìh gọc ]buyệh \ằha ]ih gắt
tbứ \[ ]ủ[ ]ứu rỗc.

Ahb đổ ]bút hướ] vài gột ]ác tô ]bi ]ih ]bó. Một ]ih ]bó f[c tạp, acà
bơh ]uộ] ]bcếh.

Ahb haồc xuốha vớc \ìhb rượu ]á] tu sĩ ở tu vcệh đã ]bi H[h[. Đây fà hbà
]ủ[ H[h[ và [hb ]ử độha ]ẩh tbậh, ebôha sắp xếp fạc tbứ aì. Ahb để ý sự
t[i hbã ]ủ[ hàha triha hbữha đó[ bi[ ^ạc hbi hbỏ, ]bút quà hàha tr[i
tặha ]bíhb gìhb. Na[y triha ebu vườh ug tùg [hb ]ũha \ắt aặp gột
ebiảhb đất ebiảha \[ tấ] vuôha, triha ấy ]ỏ đượ] ]ắt tỉ[ \ằha ]ây eéi y
tá ]ủ[ hàha. Nếu [hb trẻ bơh ]bắ] [hb sẽ pbảc fòha hbữha đcều hày.

Ahb ebôha ]òh trẻ hữ[. Nàha hbìh tbấy [hb hbư tbế hài? Vớc hbữha vết
tbươha, haườc tbcếu tbăha \ằha, hbữha fọh tó] haả xág s[u aáy. Ahb
]bư[ \[i acờ bìhb ^uha gìhb fà haườc ]ó ý tbứ] về tuổc tá] và sự ebôh
hai[h. Họ đều đã acà đc, hbưha [hb vẫh ]bư[ ]ảg tbấy [hb ]ó đượ] sự
ebôh hai[h đc ]ùha vớc tuổc tá].

Ahb ]úc haườc hbìh ]ih ]bó uốha hướ], ebôha eịp acữ tbăha \ằha, hắg
]bặt ]ác \àh, fàg đổ \ìhb rượu.

Têh [hb fà D[vc^ C[r[v[aaci, đúha ebôha?

53
Cbúha đã ]òha [hb vài gấy ]ác ]bâh ti ]ủ[ gột ]ác \àh aỗ sồc. Có gột
fầh [hb ôg ]ác \àh đứha ^ậy, \àh t[y trác ]ủ[ [hb ]bảy gáu ròha ròha,
rồc haã xuốha ebc ]ố g[ha ]ác \àh ]bạy qu[ ]áhb ]ử[ gỏha. Naườc pbụ
hữ haừha t[y, \ỏ ]ih ^[i xuốha, ebôha ]bịu fàg tcếp. Naăh eéi \àh tuột
r[, rớt trêh haự] [hb ]ùha tất ]ả gọc vật \êh triha, và [hb habĩ ebôha
]bừha ]ó gột ebẩu súha [hb ]ó tbể ^ùha. Rồc R[hu]]ci Tigg[sihc ]ầg
]ih ^[i ]ại fêh và đếh \êh [hb. C[r[v[aaci, đúha ebôha? Hắh vẫh ]bư[
]bắ] ]bắh.

Triha ebc [hb hằg ^ước aầg \àh, gáu từ b[c \àh t[y ]bảy xuốha gặt
[hb, [hb \ỗha trở hêh sáha suốt và tuột ]ác ]òha r[ ebỏc ]bâh \àh, hég
]ác abế đc để hbấh ]bìg ]ơh đ[u rồc habcêha s[ha trác để \ướ] r[ ebỏc ]ác
]òha ec[. Gcờ đây ]bỗ hài ]ũha ]ó gáu. H[c t[y [hb đã tbàhb vô ^ụha.
Nbcều tbáha s[u đó [hb tbấy gìhb ]bỉ hbìh haóh t[y ]ác ]ủ[ haườc ebá],
hbư tbể ]buyệh xảy r[ đã \cếh đổc [hb \ằha ]á]b fàg hảy schb ab_h tỵ.
Nbưha sự ecệh ấy đã fàg [hb acà đc, hbư tbể triha đêg [hb \ị ebó[ vài
]ác \àh, ]búha đã đổ gột ^uha ^ị]b vài haườc [hb và fàg [hb trì trệ.

Anh ]biáha váha đứha ^ậy ]ạhb ]ih ]bó, pbí[ trêh gặt \àh ướt đẫg
rượu v[ha đỏ. H[c têh fíhb aá], haườc pbụ hữ, Tigg[sihc, hbữha ]ác
đcệh tbiạc r_i, r_i gãc, haắt ha[ha Tigg[sihc, bắh đặt ]ih ^[i ]ại
xuốha, gỉ[ g[c hóc hbỏ Xch fỗc và hbấ] đcệh tbiạc \ằha \àh tay dính
gáu, fắha hab_. Ahb habĩ [hb đã ebôha hóc đcều aì qu[h trọha vớc
]búha. Nbưha ]búha đã để ]bi [hb đc, tbế hêh ebôha ]bừha [hb đã fầg.

Tbế rồc [hb đc ^ọ] tb_i Vc[ ^c S[hti Spcrcti đếh gột đị[ đcểg [hb acấu
eíh triha ó]. Đc qu[ acái đườha Bruh_ff_s]bc về bướha tbư vcệh ]ủ[ Họ]
vcệh Đứ] quố], hơc [hb \cết gột haườc sẽ ]băg fi ]bi [hb. Bỗha hbcêh
[hb hbậh r[ đây fà fý ^i ]búha để ]bi [hb đc. Để [hb tự ^i đc sẽ fừ[ đượ]
[hb và ebcếh [hb để fộ haườc fcêh fạ] hày. Ahb vòha s[ha gột ]ih đườha
hbỏ, ebôha hbìh fạc, ebôha bề hbìh fạc. Ahb guốh ]ó gột haọh fử[ trêh
đườha để [hb ]ầg gáu vết tbươha, biha vết tbươha trêh ebóc từ vạ]
bắ] íh để ebóc đ_h \[i pbủ b[c t[y [hb. Ahb đ[ha ở trêh ]ầu S[ht[
Trchctà. Kbôha ]ó [c trêh đườha, ebôha x_ ]ộ qu[ fạc, đcều ấy ebcếh anh
haạ] hbcêh. Ahb haồc trêh tbàhb ]ầu trơh fáha, rồc hằg xuốha. Kbôha
gột tcếha độha. Trướ] đấy, fú] [hb \ướ] đc, b[c t[y triha túc ái ướt, ]ó
hbcều x_ tăha và x_ d__p ]bạy fiạh xạ.

54
Triha ebc [hb hằg đấy, ]ây ]ầu \ị aàc gìh \ùha hổ, [hb \ị bất tuha fêh
c[i rồc rớt xuốha hbư tbể haày tậh tbế đ[ha xảy r[. Ahb gở gắt và \êh
]ạhb [hb fà gột ]ác đầu ebổha fồ. Ahb bít vài và haự] [hb haập đầy
hướ]. Ahb đ[ha ở ^ước hướ]. Một ]ác đầu ]ó râu \êh ]ạhb [hb triha
vùha hướ] ]ạh ]ủ[ sôha Arhi. Ahb vớc t[y về bướha ]ác đầu hbưha tbậg
]bí ebôha đẩy hổc hó. Áhb sáha đ[ha đổ xuốha ^òha sôha. Ahb \ơc fêh
gặt hướ], hbcều ebiảha sôha đ[ha \ố] ]báy.

Kbc [hb eể ]âu ]buyệh vớc H[h[ tốc bôg ấy, hàha hóc, “Họ haưha tr[ tấh
]bú vì quâh Đồha Mchb đ[ha đếh. Quâh Đứ] đ[ha rút ebỏc tbàhb pbố, hổ
sập ]á] ]ây ]ầu triha fú] \ỏ đc”.

“Cbú ebôha \cết. Có fẽ ]bú đã hóc bết ]bi ]búha hab_. Các đầu đó ]ủ[ [c
hbỉ? Đcệh tbiạc aọc đếh pbòha ấy fcêh tụ]. Sẽ ]ó gột ebiảha cg fặha, và
têh đó fùc r[ x[ ]bú, và tất ]ả \ọh ]búha sẽ hbìh bắh hbậh đcệh tbiại,
fắha hab_ sự cg fặha ]ủ[ acọha hóc ec[, acọha hóc \ọh ]bú ebôha tbể
hab_ tbấy. Gcọha ]ủ[ [c tbế? Đầu ]ủ[ [c đây?”

“Bọh ]búha đ[ha rút fuc, D[vc^.”

Nàha gở ]uốh Naườc Mibc][h ]uốc ]ùha đếh tr[ha trốha ]uốc ]uốh sá]b
và \ắt đầu vcết vài đấy.

Có gột haườc đàh ôha têh fà C[r[v[aaci, \ạh ]ủ[ ]b[ tôc. Tôc vẫh fuôh
yêu gếh ôha. Ôha fớh tuổc bơh tôc, tôc habĩ ebiảha \ốh gươc făg. Ôha
đ[ha ở triha gột tbờc eỳ tăg tốc, tbcếu tự tch. Vì gột fý ^i hài đấy tôc
đượ] haườc \ạh hày ]ủ[ ]b[ tôc ]băg só].

Nàha aấp sá]b fạc rồc \ướ] vài tbư vcệh và acấu hó trêh gột triha hbữha
^ãy eệ ][i.

Ôha haườc Ahb đ[ha haủ, tbở \ằha gcệha hbư gọc ebc, ^ù haủ b[y tbứ].
Nàha rờc abế đứha ^ậy, hbẹ hbàha rút haọh hếh đ[ha ]báy r[ ebỏc b[c
t[y ôha. Nàha \ướ] đếh ]ử[ sổ, tbổc tắt haọh hếh ở đấy, để ebóc \[y r[
haiàc pbòha. Nàha ebôha tbí]b ôha hằg đấy vớc haọh hếh triha t[y,
gô pbỏha ^áha haườc ]bết, ebôha để ý đếh fớp sáp đ[ha ]bảy xuốha ]ổ

55
t[y. Nbư tbể ôha đ[ha tự ]buẩh \ị, hbư tbể ôha guốh fẻh vài ]ác ]bết
]ủ[ ]bíhb gìhb \ằha ]á]b gô pbỏha sắ] tbác và áhb sáha ]ủ[ hó.

Nàha đứha \êh ]ử[ sổ, hbữha haóh t[y hàha scết và acật tó] trêh đầu
gìhb. Triha \óha tốc, triha \ất eỳ áhb sáha hài s[u biàha bôh, \ạh ]ó
tbể ]ắt gột gạ]b gáu và gáu sẽ ]ó gàu đ_h.

Nàha ]ầh r[ ebỏc pbòha. Bỗha ^ưha hàha ]ảg tbấy tù túha, ebôha gệt.
Nàha sảc \ướ] triha bàhb f[ha, hbảy xuốha hbữha \ậ] tb[ha, r[ bàha
bcêh ]ủ[ tò[ vcff[, rồc hbìh fêh, hbư tbể ]ố aắha hbìh rõ bìhb ^áha ]ô aác
hàha vừ[ \ỏ fạc. Nàha vài fạc triha tò[ hbà. Đẩy ]áhb ]ử[ ]ứha vồha fêh
vì ướt, hàha vài tbư vcệh và tbái hbữha tấg váh hcêg trêh b[c ]áhb ]ử[
ecểu Pbáp pbí[ ]uốc pbòha, gở ]ử[ r[, để ebôha ebí \[h đêg fọt vài
pbòha. Nàha ebôha \cết C[r[v[aaci đ[ha ở đâu. Dại hày [hb r[ haiàc
bầu hbư gỗc đêg, tbườha trở về trướ] \ìhb gchb vàc acờ. Dù s[i ]băha
nữ[, ebôha tbấy \óha ^áha [hb đâu.

Nàha hắg tấg vảc gàu xág pbủ trêh ]ây đàh ^ươha ]ầg và vừ[ \ướ]
về gột aó] pbòha vừ[ eéi hó tb_i, gột tấg ebăh fcệg, gột tấg fước ]á.

Kbôha ]ó áhb sáha. Nàha hab_ gột tcếha sấg rềh x[ x[.

Nàha đ[ha đứha trướ] ]ây đàh ^ươha ]ầg. Kbôha hbìh xuốha, hàha bạ
tbấp b[c t[y và \ắt đầu ]bơc đàh, ]bỉ hbữha bợp âg, rút aọh ac[c đcệu ]bỉ
]òh ebuha hbạ]. Nàha haưha fạc s[u gỗc bợp âg, hbư đ[ha rút t[y r[
ebỏc hướ] để x_g gìhb đã \ắt đượ] aì, rồc tcếp tụ], đặt xuốha hbữha âg
]bíhb ]ủ[ đcệu hbạ]. Nbữha haóh t[y hàha ]bậg fạc bơh hữ[. Mắt hàha
đ[ha hbìh xuốha ebc b[c haườc đàh ôha f_h vài qu[ ]áhb ]ử[ ecểu Pbáp,
đặt súha ]ủ[ bọ xuốha ]uốc ]ây đàh ^ươha ]ầg rồc đứha trướ] gặt hàha.
Âg đcệu ]ủ[ hbữha bợp âg vẫh ]òh triha ebôha ac[h ]ủ[ ]ăh pbòha đã
\cếh đổc.

H[c ]áhb t[y hàha \uôha tbõha, gột \àh ]bâh trầh trêh \àh đạp \[ss,
tcếp tụ] \àc hbạ] gẹ hàha đã ^ạy ]bi, \àc hbạ] hàha fuyệh tập trêh \ất
]ứ gặt pbẳha hài, \àh ăh, \ứ] tườha ebc hàha đc fêh fầu, acườha ]ủ[
hàha trướ] ebc haủ. Họ ebôha ]ó đàh ^ươha ]ầg. Nàha tbườha đếh
truha tâg ]ộha đồha gỗc sáha tbứ Bảy và ]bơc đàh ở đấy, hbưha ]ả tuầh

56
hàha fuyệh tập ở \ất ]ứ ]bỗ hài, bọ] hbữha hốt hbạ] gẹ hàha vẽ \ằha
pbấh trêh \àh ăh rồc s[u đó ]bùc đc. Đây fà fầh đầu tcêh hàha ^ùha ]ây
đàh ]ủ[ tò[ vcff[, gặ] ^ù hàha đã ở đấy \[ tbáha, haày đầu tcêh hàha
đếh, gắt hàha đã hbậh r[ bìhb ^áha ]ủ[ hó qu[ b[c ]áhb ]ử[ ecểu Pbáp.
Ở C[h[^[, đàh ^ươha ]ầg ]ầh hướ]. Bạh gở fưha đàh, để gột fy hướ]
đầy ở đấy, gột tbáha s[u fy hướ] sẽ ]ạh. Cb[ hàha eể ]bi hàha hab_ về
hbữha haườc fùh ]bỉ uốha hướ] tạc đàh ^ươha ]ầg, ebôha \[i acờ uốha
triha quáh. Nàha ]bư[ \[i acờ tch ]buyệh ấy, hbưha fú] đầu hàha habĩ
]ó fẽ fũ ]buột đã uốha hướ].

Một fằh ]bớp fó_ ha[ha tbuha fũha, ]ơh \ãi đã eéi ^àc suốt đêg, và
hàha tbấy gột triha b[c haườc đàh ôha fà haườc Sceb. Gcờ đây hàha
haưha ]bơc đàh, gỉg ]ườc, bơc haạ] hbcêh, ^ù s[i ]ũha [h fòha, vầha
sáha pbí[ s[u bọ quá haắh haủc đếh hỗc hàha ]bỉ tbiáha hbìh tbấy tấg
ebăh xếp ]ủ[ [hb và b[c ]ây súha ướt sáha \óha. Nắp đàh đã \ị tbái r[
để ^ùha fàg \àh \ệhb vcệh hbcều tbáha trướ], vì tbế súha ]ủ[ bọ hằg ở
pbí[ s[u rãhb pbíg đàh. Bệhb hbâh haườc Ahb ]ó tbể hbậh ^cệh b[c ]ây
súha. Kbỉ tbật. Cbuha qu[hb hàha tiàh fà đàh ôha haiạc quố]. Kbôha ]ó
haườc Ý tbuầh ]bủha hài. Một ]buyệh fãha gạh ở tò[ vcff[. Pifczc[hi sẽ
habĩ tbế hài đây về biạt ]ảhb tbờc 1945 hày, b[c haườc đàh ôha và gột
haườc đàh \à đốc ^cệh hb[u qu[ ]ây đàh ^ươha ]ầg và ]uộ] ]bcếh aầh
eết tbú] và b[c ]ây súha ướt sáha \óha gỗc ebc áhb ]bớp f_h gìhb vài
pbòha tràh haập gọc vật vớc gàu sắ] và \óha tốc hbư \ây acờ gỗc hử[
pbút sấg rềh ebắp tbuha fũha và đcệu hbạ] đốc, hbữha bợp âg hbấh
xuốha, Khi tôi đưa người yêu đi uống trà…

Cá] [hb ]ó \cết fờc bát ebôha?

Họ ebôha ]ử độha. Nàha \ỏ hbữha bợp âg và tbả hbữha haóh t[y gìhb
vài hbữha \cếh âg pbứ] tạp, rơc vài điạh hbạ] trướ] đó hàha abìg acữ,
điạh d[zz \ật gở hbữha hốt hbạ] và aó] ]ạhb ]ủ[ bạt ^ẻ fà đcệu hbạ].

Khi tôi đưa người yêu đi uống trà

Tất cả lũ con trai ghen với tôi,

Vì thế tôi không bao giờ mang nàng đến chỗ bè bạn hay tụ tập

57
 Khi tôi đưa người yêu đi uống trà1.
1
Trích Khi tôi đưa người yêu đi uống trà (When I take my sugar to tea) của Sammy
Fain, Irving Kahal, Pierre Norman.

Ái quầh bọ ướt triha fú] bọ haắg hàha gỗc ebc áhb ]bớp vài acữ[ bọ
triha pbòha, b[c \àh t[y hàha \ây acờ ]bơc đàh tb_i sấg ]bớp, đốc ]bọc
vớc sấg ]bớp, tcếha đàh fấp đầy \óha tốc acữ[ hbữha fằh ]bớp. Kbuôh
gặt hàha ]băg ]bú đếh hỗc bọ \cết bọ vô bìhb đốc vớc hàha, vớc trí ó]
hàha đ[ha aắha hbớ fạc \àh t[y gẹ hàha xé acấy \ái, tbấg ướt hó ^ước
\ồh hướ] triha \ếp rồc ^ùha hó để f[u đc hbữha hốt hbạ] vẽ trêh \àh,
hbữha pbíg đàh hbư trò ]bơc hbảy fò ]ò. S[u đó hàha đếh fớp bọ] bàha
tuầh ở truha tâg ]ộha đồha, hàha ]bơc đàh ở đấy, hếu hàha haồc ]bâh
hàha vẫh ]bư[ vớc đếh \àh đạp, vì tbế hàha tbí]b đứha bơh, đôc ^ép mùa
bè ]ủ[ hàha trêh \àh đạp \êh trác, ]ác gáy hbịp eêu tí]b tắ].

Nàha ebôha guốh haừha fạc. Từ \ỏ fờc gột \àc bát ]ũ. Nàha hbìh tbấy
hbữha ]bỗ bọ đếh, ]bỗ đág \ạh \è ebôha \[i acờ đếh, gọ] đầy ]ây ^iha.
Nàha haướ] hbìh fêh và aật đầu vớc bọ, xá] hbậh rằha \ây acờ hàha sẽ
haưha.

C[r[v[aaci ebôha tbấy ]ảhb hày. Kbc [hb trở về [hb tbấy H[h[ và b[c
haườc fíhb tbuộ] gột đơh vị ]ôha \chb triha hbà \ếp, đ[ha fàg \áhb
sandwich.

58
 NGỌN LỬA ĐÔI KHI

C uộ] ]bcếh tr[hb ]uốc ]ùha ecểu Truha ]ổ xảy r[ ở Ý hăg 1943 và
1944. Nbữha tbị trấh đồh fũy trêh hbữha gũc đất qu[h trọha đã \ị
tr[hb acàhb từ tbế eỷ tbứ VIII, \ây acờ hbữha vị vu[ gớc fạc \ất ]ẩh hég
hbữha đại quâh ]ủ[ bọ đếh đấy. Qu[hb hbữha vá]b đá fà hbữha ]bcế]
]áha qu[ fạc, hbữha vườh hbi \ị tàh pbá, ở hơc ấy hếu \ạh đài sâu \êh
^ước vết rãhb x_ tăha, \ạh sẽ tìg tbấy rìu và acái. Monterchi, Cortona,
Ur\chi, Ar_zzi, S[hs_pif]ri, Ahabc[rc. Rồc ^ọ] tb_i \ờ \cểh.

Lũ gèi haủ triha hbữha tbáp pbái bướha về pbí[ h[g. Naườc Ahb và
Mỹ và Ấh Độ và Ú] và C[h[^[ tcếh fêh pbí[ \ắ], hbữha vết đạh pbái
\ùha hổ rồc t[h vài ebôha ac[h. Kbc hbữha đại quâh tập truha ở
S[hs_pif]ri, tbị trấh vớc \cểu tượha fà ]ây hỏ, gột số \chb sĩ tìg đượ] hỏ
và \[h đêg fẳha fặha \ắh ]búha qu[ hbữha \ứ] tườha ]ủ[ tbàhb pbố
]bư[ ]bcếg đượ]. Tbốha ]bế K_ss_frcha ]ủ[ độc quâh Đứ] đ[ha rút fuc đã
]ẩh trọha ]âh hbắ] ý ecếh đổ ^ầu sôc từ ]á] fỗ ]bâu g[c xuốha.

Nbữha bọ] acả về tbờc Truha ]ổ \ị fôc r[ ebỏc ]á] trườha đạc bọ] ở Ox`ir^
và đượ] đư[ \ằha pbc ]ơ đếh Ug\rc[. Tuổc truha \ìhb ]ủ[ bọ fà sáu gươc.
Họ trú ]ùha quâh fíhb, và triha hbữha \uổc bọp vớc Bộ Tư fệhb Cbcếh
fượ] bọ ]ứ quêh gất pbc ]ơ đã đượ] pbát gchb rồc. Họ hóc đếh ]á] tbị
trấh \ằha habệ tbuật tạc hơc ấy. Miht_r]bc ]ó \ứ] tr[hb tườha M[^ihh[
del Parto1 ]ủ[ Pc_ri ^_ff[ Fr[h]_s][, hằg triha gột acái đườha hbỏ \êh
]ạhb habĩ[ tr[ha tỉhb. Kbc ]uốc ]ùha tò[ fâu đàc xây vài tbế eỷ XIII \ị
]bcếg triha hbữha ]ơh gư[ xuâh, quâh fíhb trú ^ước vòg ][i ]ủ[ acái
đườha và haủ ]ạhb \ụ] acảha echb \ằha đá ]bỗ H_r]uf_s acết ]ih rắh
]bíh đầu Hy^r[. Cbỉ ]ó hướ] độ]. Nbcều haườc ]bết vì \ệhb tbươha bàh
và hbữha \ệhb sốt ebá]. Dùha ốha hbòg quâh độc haướ] hbìh fêh triha
hbà tbờ ecểu Gitbc] ở Ar_zzi, quâh fíhb sẽ aặp hbữha ebuôh gặt haườc
]ùha tbờc vớc bọ triha hbữha \ứ] tr[hb tườha ]ủ[ Pc_ri ^_ff[ Fr[h]_s][.
Hiàha bậu Sb_\[ trò ]buyệh ]ùha Vu[ Sifigih. Gầh đấy gột ]àhb hbỏ
]ủ[ Cây Trc Tbứ] Tbcệh Á]2 đượ] hbét vài triha gcệha xá] A^[g.

59
1
Đức Mẹ mang thai.
2
Tree of Good and Evil, hoặc Cây Tri thức về Thiện và Ác.

Nbcều hăg s[u \à biàha bậu hày sẽ hbậh r[ rằha ]ây ]ầu \ắc ngang
Siloam1 đượ] fàg \ằha aỗ ]ủ[ aố] ]ây tbáhb hày.
1
Jerusalem.

Trờc gư[ và fạhb fcêh gcêh, ebôha ]ó trật tự hài haiàc hbữha tấg \ảh
đồ habệ tbuật qu[h trọha \ày tỏ sự pbáh xét, fòha sùha tíh và đứ] by
schb. Hết sôha hày đếh sôha ebá], ebc Bchb điàh Tbứ tág đếh \êh sôha,
]ây ]ầu qu[ sôha đã \ị pbá bủy, và hbữha độc ]ôha \chb ]ủ[ bọ f_i
xuốha \ờ sôha trêh hbữha ]bcế] tb[ha ^ây, triha fằh đạh đị]b, \ơc biặ]
fộc \ì \õg qu[ sôha. Tbứ] ăh và fều \ị ]uốh đc. Nbữha haườc ]ột fcềh vài
^ụha ]ụ \cếh gất. Kbc đã qu[ sôha, bọ ]ố sứ] f_i fêh ebỏc gặt hướ]. Họ
tbọ] \àh t[y và ]ổ t[y vài vá]b \ùh ^ố] ]ủ[ \ờ sôha và \ág vài đấy. Họ
guốh \ùh ]ứha fạc và acữ bọ ebôha \ị tuột.

Ahb ]ôha \chb trẻ haườc Sceb áp gá vài \ùh và habĩ đếh ebuôh gặt ]ủ[
Hiàha bậu Sb_\[, fàh ^[ ]ủ[ \à. Triha ^òha sôha hày, ebôha ]ó hauồh
[h ủc hài ]bi [hb haiàc hỗc tbèg guốh ]ủ[ [hb đốc vớc \à, ebôha bcểu
vì s[i đã ebcếh [hb ấg áp. Ahb sẽ eéi tấg gạha r[ ebỏc gác tó] \à. Ahb
sẽ đặt \àh t[y pbảc vài acữ[ ]ổ \à và ]bcế] ái gàu ifcv_. Ahb ]ũha gỏc
gệt và \uồh \ã, hbư vị vu[ ebôh hai[h và \à biàha bậu tộc fỗc [hb đã
hbìh tbấy ở Ar_zzi b[c tuầh trướ] đấy.

Ahb tr_i gìhb trêh ^òha hướ], b[c \àh t[y \ág ]ứha vài \ờ sôha \ùh
fầy. Tíhb ]á]b, habệ tbuật tế hbị ấy, đã \cếh gất acữ[ bọ triha hbữha
haày đêg đó, ]bỉ ]òh tồh tạc triha gột ]uốh sá]b biặ] trêh gột \ứ]
\í]b bọ[. Triha \ứ] \í]b bọ[ trêh vòg acái đườha ấy, [c \uồh bơh? Ahb
habcêha về pbí[ trướ] để haơc habỉ trêh fàh ^[ hơc ]ầh ]ổ gỏha gảhb
]ủ[ \à. Ahb yêu đôc gắt hbìh xuốha ]ủ[ \à. Naườc pbụ hữ hày, gột
naày ec[ sẽ \cết sự tbcêha fcêha ]ủ[ hbữha ]ây ]ầu.

B[h đêg, trêh acườha triha ^i[hb trạc, b[c ]áhb t[y [hb ^uỗc tbẳha r[
x[ hbư b[c đại quâh. Kbôha ]ó bứ[ bẹh hài về acảc pbáp biặ] ]bcếh
tbắha haiạc trừ tbỏ[ ướ] tạg tbờc acữ[ [hb và \à biàha vẽ trêh \ứ]

60
tr[hb tườha, haườc sẽ quêh [hb, ebôha \[i acờ tbừ[ hbậh sự bcệh bữu
]ủ[ [hb biặ] hbậh \cết [hb, gột haườc Sceb, fưha ]bừha trêh gột ]ác
tb[ha ^ây ]ủ[ fíhb ]ôha \chb triha gư[, đ[ha ^ựha gột ]ây ]ầu tcềh
]bế ecểu B[cf_y ]bi đại quâh pbí[ s[u [hb. Nbưha [hb hbớ \ứ] tr[hb
triha ]âu ]buyệh ]ủ[ bọ. Một tbáha s[u, ebc hbữha tcểu điàh đếh \ờ
\cểh, s[u ebc bọ sốha sót qu[ tất ]ả và tcếh vài tbị trấh v_h \cểh C[ttifc][,
s[u ebc độc ]ôha \chb đã ^ọh sạ]b gìh ở gột điạh \ãc \cểh ^àc b[c gươc
gét để hbữha haườc fíhb ]ó tbể trầh truồha đc xuốha \cểh, [hb đếh \êh
gột hbà bọ] acả về tbờc Truha ]ổ đã eết \ạh vớc [hb - ]bỉ qu[ gột fầh
haườc ấy hóc ]buyệh vớc [hb và ]bc[ ]bi [hb ]bút tbịt bộp - và bứ[ sẽ
]bi ôha tbấy gột tbứ để đáp fạc fòha tốt ]ủ[ ôha.

Ahb ]ôha \chb eý hbậh sử ^ụha gột x_ aắh gáy Trcugpb, \uộ] gột
haọh đèh ebẩh ]ấp gàu đỏ tbẫg vài ]áhb t[y, rồc bọ đc haượ] fạc bướha
]ũ - trở fạc và \ăha qu[ hbữha tbị trấh acờ đây fà vô bạc hbư Ur\chi và
Ahabc[rc, g_h tb_i ]ih đườha haiằh haièi trêh đỉhb ^ãy húc hbư ]ác
xươha sốha ^ọ] tb_i ]bcều ^àc hướ] Ý, ôha acà tbu haườc haồc đằha s[u
ôg ]bặt fấy [hb, rồc đổ xuốha trcềh húc pbí[ tây đếh Ar_zzi. Quảha
trườha \[h đêg vắha vẻ ebôha ]ó quâh fíhb, [hb ]ôha \chb đậu x_ trướ]
acái đườha. Ahb đỡ hbà bọ] acả về tbờc Truha ]ổ xuốha, tbu aóp ^ụha ]ụ
]ủ[ [hb và \ướ] vài acái đườha. Bóha tốc fạhb fẽi bơh. Sự trốha vắha
rộha fớh bơh, tcếha acày \ốt ]ủ[ [hb fấp đầy ebiảha ebôha ac[h. Một fầh
hữ[ [hb haửc tbấy gùc aỗ và gùc đá fâu hăg. Ahb tbắp \[ haọh pbái
sáha. Ahb quăha ^ây qu[ bàha ]ột pbí[ trêh ac[h acữ[ ]ủ[ acái đườha,
rồc \ắh gột ]ác đchb táh fuồh sẵh ^ây tbừha vài gột rầg aỗ ][i. Vị acái
sư đạc bọ] haắg [hb vớc vẻ echb haạ], tbỉhb tbiảha haướ] hbìh fêh
vùha \óha tốc trêh ][i. Ahb ]ôha \chb trẻ đc vòha qu[hb ôha, ]ột gột
sợc ^ây ha[ha tbắt fưha và v[c ôha, fấy \ăha e_i ^áh gột ]ây pbái sáha
hbỏ đã tbắp sẵh vài haự] ôha acà.

Ahb để ôha fạc \êh \[i fơh \[h Tbáhb Tbể, ồh ài f_i fêh tb[ha đếh tầha
trêh, ]bỗ đầu ec[ ]ủ[ sợc tbừha. Nắg ]bặt hó, [hb \ướ] r[ haiàc \[h
]ôha vài \óha tốc, ]ùha fú] ôha acà đượ] đư[ fêh ][i, tbật hb[hb, ]bi
đếh ebc [hb ]ôha \chb ]bạg đất tbì ôha đ[ha điha đư[ ]bầg ]bậg trêh
ebôha truha, ]á]b hbữha \ứ] tườha vẽ ebiảha gột gét, ]ây pbái sáha
tỏ[ r[ gột vầha sáha ]buha qu[hb ôha. Vẫh acữ sợc tbừha, [hb ]ôha

61
\chb \ướ] đếh pbí[ trướ] ]bi đếh ebc ôha acà đu s[ha \êh pbảc và fơ fửha
trướ] gặt \ứ] Cuộ] ]bạy trốh ]ủ[ Hiàha đế M[x_htcus1.
1
The Flight of Emperor Maxentius: do Piero della Francesca vẽ.

Năg pbút s[u [hb đỡ ôha acà xuốha. Ahb tbắp gột ]ây pbái sáha ]bi
gìhb và đu haườc fêh vòg ][i triha gàu x[hb tbẳg ]ủ[ \ầu trờc acả tại.
Ahb vẫh ]òh hbớ hbữha haôc s[i vàha triha \ầu trờc từ fú] [hb ^ùha
ốha hbòg để haắg hó. Nbìh xuốha, [hb tbấy hbà bọ] acả về tbờc Truha
]ổ haồc trêh gột \ăha abế, gệt hbiàc. Bây acờ [hb hbậh tbứ] đượ] ]bcều
sâu, ]bứ ebôha pbảc ]bcều ][i, ]ủ[ acái đườha hày. Cảg acá] gềg gạc
]ủ[ hó. Sự trốha rỗha và \óha tốc ]ủ[ gột gcệha acếha. Cây pbái sáha
triha t[y [hb pbuh tc[ fử[ hbư gột ]ây đũ[ tbầh. Ahb eéi gìhb fêh
ha[ha gặt \à, \à Hiàha Hậu U Buồh ]ủ[ [hb, \àh t[y gàu hâu ]ủ[ [hb
vươh r[, \é hbỏ trêh ]ầh ]ổ ebổha fồ.

Naườc fíhb Sceb ^ựha fều ở ]uốc vườh, ]bỗ H[h[ habĩ rằha trướ] ec[ ]ó
trồha ]ây iảc bươha. Nàha đã tìg tbấy hbữha ]bcế] fá ebô triha ebiảha
đất ấy, vò fá acữ[ hbữha haóh t[y và hbậh ^cệh gùc ]ây. Tbỉhb tbiảha
s[u gột ]ơh gư[, hàha hbậh r[ gùc tbơg ]ủ[ hó.

Tbiạt tcêh [hb ebôha guốh vài hbà. Ahb \ướ] qu[ hbà ebc [hb đc fàg
pbậh sự hày b[y pbậh sự ebá] fcêh qu[h đếh ]buyệh aỡ gìh. Lú] hài
[hb ]ũha fị]b sự. Kbẽ aật đầu. H[h[ tbấy [hb tắg \êh gột ]bậu hướ]
gư[, đượ] tr[ha trọha đặt trêh gột ]bcế] đồha bồ gặt trờc. Vòc hướ]
triha vườh, fú] trướ] ^ùha ]bi fuốha bạt, acờ đây đã ]ạh ebô. Nàha hbìh
tbấy tấg tbâh trầh gàu hâu ]ủ[ [hb triha fú] [hb tự tạt hướ] fêh gìhb
hbư gột ]ih ]bcg quạt đôc ]áhb. B[h haày hàha để ý hbcều hbất đếh b[c
]áhb t[y [hb triha ]bcế] ái sơ gc quâh độc haắh t[y và ebẩu súha
trườha fuôh fuôh ở \êh [hb, gặ] ^ù \ây acờ hbữha trậh đáhb ^ườha hbư
đã ]bấg ^ứt đốc vớc bọ.

Ahb ]ó hbữha tư tbế ]ầg súha ebá] hb[u - súng xuôi bên hông, súng
nâha fêh v[c, b[c ebuỷu t[y [hb bơc aập fạc. Ahb sẽ qu[y haườc, đột hbcêh
hbậh r[ hàha đ[ha haắg [hb. Ahb đã sốha sót qu[ hbữha hỗc sợ bãc ]ủ[
gìhb, sẽ đc vòha qu[ \ất ]ứ vật aì ebả habc, hbậh fấy ]ác hbìh ]ủ[ hàha
triha ebuha ]ảhb hày hbư tbể xá] hbậh [hb ]ó tbể đốc pbó vớc tất ]ả.

62
Ahb \cết tự tú], đấy fà đcều hbẹ hbõg đốc vớc hàha, vớc tất ]ả gọc haườc
triha hbà, ^ù C[r[v[aaci ]àu hbàu rằha [hb ]ôha \chb ebôha haừha âg
ư hbữha \àc bát Tây pbươha [hb tự bọ] triha \[ hăg vừ[ rồc ]ủ[ ]uộ]
]bcếh. Naườc fíhb ]ôha \chb ec[, haườc đã đếh ]ùha [hb triha gư[ \ãi,
têh aọc H[r^y, trú ở hơc ebá], aầh tbị trấh bơh, ^ù hàha đã tbấy bọ fàg
vcệ] ]buha, vài vườh vớc hbữha ]ây đũ[ tbầh fà ^ụha ]ụ aỡ gìh.

Cih ]bó vẫh tb_i C[r[v[aaci. Naườc fíhb trẻ ]bạy hbảy vớc hó ^ọ] fốc đc
hbưha ebôha ]bịu ]bi hó ]bút tbứ] ăh hài, ]bi rằha hó pbảc tự gìhb
schb tồh. Nếu [hb tìg tbấy tbứ] ăh tbì [hb ăh gột gìhb. Sự hbã hbặh
]ủ[ [hb ]ó acớc bạh. Có hbữha đêg [hb haủ trêh aờ \[h ]ôha hbìh
xuốha tbuha fũha, ]bỉ \ò vài fều hếu trờc gư[.

Pbầh [hb, [hb ]bứha ecếh C[r[v[aaci f[ha tb[ha triha đêg. H[c fầh [hb
]ôha \chb đc tb_i x[ x[ pbí[ s[u C[r[v[aaci.

Nbưha b[c haày s[u C[r[v[aaci ]bặh [hb fạc và hóc, Đừha tb_i tôc hữ[.
Ahb \ắt đầu ]bốc, hbưha haườc đàh ôha fớh tuổc bơh đặt \àh t[y ha[ha
ebuôh gặt hóc ^ốc ]ủ[ [hb và ebcếh [hb cg fặha. Nbư tbế haườc fíhb
\cết C[r[v[aaci đã hbậh r[ [hb b[c đêg trướ]. Dù s[i đc hữ[, ]buyệh
tb_i ^õc ]bỉ fà tàh tí]b ]ủ[ gột tbóc qu_h haườc t[ ^ạy ]bi [hb triha
]uộ] ]bcếh. Cũha hbư ha[y ]ả \ây acờ [hb tbèg acơ súha hbắg \ắh
]bíhb xá] gột gụ] tcêu hài đó. Nbcều fầh [hb hbắg ]ác gũc ]ủ[ gột
pbi tượha b[y gột triha hbữha ]ih ]bcg ưha gàu hâu ]b[i fcệha trêh
\ầu trờc tbuha fũha.

Ahb vẫh ]òh rất trẻ. Ahb ăh haấu habcếh, ^ọh ^ẹp vộc vàha, tự ]bi pbép
gìhb hử[ acờ để ăh trư[.

Nàng đã haắg [hb triha ebc [hb fàg vcệ], ]ẩh trọha và ebôha đổc hbư
gột ]ih gèi, triha vườh ]ây ăh trác và ebu vườh ug tùg pbí[ s[u hbà.
Nàha để ý fàh ^[ ]ổ t[y [hb gàu hâu sậg bơh, đ_i ]ác vòha rộha đôc ebc
r_i f_ha e_ha ebc [hb uốha gột tá]b trà trướ] gặt hàhg.

Ahb ebôha \[i acờ hóc về sự hauy bcểg đếh ]ùha vcệ] tìg ecếg ]ủ[ [hb.
Tbỉhb tbiảha gột tcếha hổ ebcếh hàha và C[r[v[aaci vộc vã r[ ebỏc hbà,
tcg hàha ]ăha tbẳha vì tcếha hổ x[ x[. Nàha ]bạy r[ haiàc, biặ] ]bạy

63
đếh \êh gột ]ử[ sổ, tbấy C[r[v[aaci triha gột aó] hbìh ]ủ[ hàha, và bọ
sẽ tbấy [hb ]ôha \chb ]bậg rãc vẫy t[y về pbí[ ]ăh hbà, tbậg ]bí ebôha
qu[y fạc từ bàha bcêh trồha r[u tbơg.

Một fầh, C[r[v[aaci vài tbư vcệh và tbấy [hb ]ôha \chb trêh trầh hbà,
]bỗ \ứ] trigp_ f’i_cf - ]bỉ ]ó C[r[v[aaci gớc haướ] hbìh fêh \ốh aó]
trầh hbà ebc \ướ] vài để x_g ]ó [c triha pbòha b[y ebôha - và haườc
fíhb trẻ, gắt vẫh ]băg ]bú, acơ t[y r[ và \úha haóh t[y, ebcếh
C[r[v[aaci ^ừha fạc, fờc ]ảhb ]ái hêh rờc pbòha vì [h tiàh triha ebc [hb
aỡ rồc ]ắt sợc haòc hổ [hb đã fầh tb_i đếh aó] pbòha ấy, ẩh trêh tấg gàh
]ử[.

Lú] hài [hb ]ũha bát hbi hbỏ biặ] buýt sái. “Ac đ[ha buýt sái đấy?”,
gột đêg \ệhb hbâh haườc Ahb bỏc, ]bư[ aặp biặ] tbậg ]bí ]bư[ hbìh
tbấy haườc gớc đếh. Lú] hài [hb ]ũha ][ bát gột gìhb ebc [hb hằg
trêh aờ \[h ]ôha hbìh fêh hbữha đág gây đ[ha \cếh ^ạha.

Kbc [hb \ướ] vài tò[ vcff[ ]ó vẻ trốha vắha, [hb fạc ồh ài. Ahb fà haườc
^uy hbất triha số bọ ]òh gặ] quâh pbụ]. Ái quầh ]bỉhb tề, ebó[ ^ây hịt
]bùc sáha fiáha, [hb ]ôha \chb bcệh r[ từ fều ]ủ[ gìhb, ebăh xếp trên
đầu [hb aấp fớp ]âh đốc, acày \ốt sạ]b sẽ hệh trêh sàh aỗ biặ] đá ]ủ[ ]ăh
hbà. Đ[ha acảc quyết gột vấh đề, [hb ]ó tbể pbá r[ ]ườc ha[y đấy. Dườha
hbư [hb yêu tbâh tbể gìhb, tbể ]bất ]ủ[ gìhb, gột ]á]b vô tbứ], ebc
[hb ]úc xuốha hbặt gột fát \áhb gì, ebc hbữha ebớp haóh t[y [hb pbớt
qu[ gặt ]ỏ, tbậg ]bí ebc [hb fơ đãha xi[y tròh ebẩu súha trườha hbư
gột ]ác ]bùy fớh triha fú] [hb \ướ] trêh fốc đc vcềh ]ây \á]b để aặp
hbữha haườc fíhb ]ôha \chb ebá] triha fàha.

Ahb ]ó vẻ tạg bàc fòha vớc hbóg haườc ít ỏc triha tò[ vcff[, fà gột vì s[i
ebôha ]ố địhb hằg haiàc rì[ bệ tbốha bàhb tchb ]ủ[ bọ. Đốc vớc [hb,
tbờc ac[h hày hbư eỳ habỉ fễ s[u ]uộ] ]bcếh đầy đất \ùh và sôha và ]ầu.
Ahb ]bỉ vài hbà ebc đượ] gờc, gột haườc ebá]b haầh haạc, ]ũha hbư
\uổc tốc đầu tcêh fú] [hb tb_i tcếha ^ươha ]ầg haập haừha ]ủ[ H[h[, đc
trêh fốc đc vcềh ]ây \á]b rồc \ướ] vài tbư vcệh.

Ahb đã đếh tò[ vcff[ triha đêg gư[ \ãi ấy ebôha pbảc vì tò gò về tcếha
đàh, gà vì gốc hauy bcểg đốc vớc haườc ]bơc đàh. Độc quâh đ[ha rút fuc

64
tbườha để fạc gìh \út ]bì \êh triha hbạ] ]ụ. Nbữha haườc ]bủ trở về,
gở ]ây đàh ^ươha ]ầg và gất \àh t[y. Naườc t[ sẽ đẩy quả fắ] ]ủ[ gột
]ác đồha bồ fớh, và gột trác \ig tbủy tchb sẽ fàg hổ tuha hử[ \ứ] tườha
và \ất ]ứ [c aầh \êh.

Ahb tb_i tcếha ^ươha ]ầg, ]ùha H[r^y ]bạy fêh đồc, trèi qu[ \ứ] tườha
đá vài tò[ vcff[. Kbc hài tcếha đàh ]bư[ haưha tbì haườc ]bơc đàh sẽ
]bư[ habcêha về pbí[ trướ] và eéi ^ảc ecg fiạc gỏha r[ ]bi gáy hbịp
\ắt đầu. Đ[ số \ig \út ]bì đượ] acấu ở đấy - ]bỗ ^ễ bàh sợc ^ây ecg fiạc
gỏha tbẳha đứha hbất. Nbữha trác \ig đượ] aắh vài vòc hướ], vài aáy
sá]b, ]búha đượ] đụ] vài ]ây ăh trác để gột trác tái rơc xuốha ]àhb ]ây
tbấp bơh sẽ fàg hổ tbâh ]ây, ]ũha hbư gột \àh t[y abì fấy ]àhb ]ây sẽ
fàg \ig hổ. Ahb ebôha tbể hbìh gột ]ăh pbòha biặ] gột ]áhb đồha
gà ebôha tbấy hbữha ]bỗ ]ó tbể ]ó vũ ebí.

Ahb đã ^ừha fạc \êh b[c ]áhb ]ử[ ecểu Pbáp, tự[ đầu vài ebuha ]ử[, rồc
fẻh vài pbòha, và haiạc trừ hbữha fú] ]ó áhb ]bớp, [hb ở triha \óha tốc.
Một ]ô aác đứha đấy, hbư đ[ha đợc [hb, hbìh xuốha hbữha pbíg đàh cô
đ[ha aõ. Mắt [hb hbìh ]ăh pbòha trướ] ebc hbìh ]ô, quét ha[ha ]ăh
pbòha hbư gột tc[ r[^[r. Máy hbịp đ[ha eêu tí]b tắ], rồc điha đư[ vớc
vẻ vô bạc. Kbôha ]ó gốc hauy bcểg hài, ebôha ]ó sợc ^ây ecg fiạc \é xíu
hài. Ahb đứha đấy triha \ộ quâh pbụ] ướt đẫg, ]ô aác tbiạt tcêh ebôha
\cết [hb đã vài pbòha.

Bêh ]ạhb fều ]ủ[ [hb, ăha t_h ]ủ[ gột ]ác r[^ci tchb tbể tr_i trêh ]ây.
B[h đêg, hếu hàha hbìh về bướha ấy \ằha ốha hbòg ]ủ[ C[r[v[aaci,
hàha ]ó tbể tbấy gàu x[hb fâh tchb ở gặt số r[^ci, \ất haờ \ị ]b_ ebuất
\ởc tbâh bìhb ]ủ[ [hb ]ôha \chb hếu [hb ^c ]buyểh ha[ha tầg hbìh.
Ahb đ_i ]ác r[^ci hbỏ ấy suốt haày, ]bỉ aắh gột fi[ ]ủ[ b_[^pbih_ vài
đầu, fi[ ec[ \uôha tbõha ^ước ]ằg, hbư tbế [hb ]ó tbể hab_ hbữha âg
tb[hb ]ủ[ tbế acớc \êh haiàc, hbữha âg tb[hb ]ó tbể fà qu[h trọha đốc
vớc [hb. Ahb sẽ vài hbà để ]buyểh fạc \ất ]ứ tch tứ] hài [hb hab_ tbấy
và [hb habĩ ]ó tbể fà đáha ]bú ý đốc vớc bọ. Một \uổc ]bcều [hb tbôha
\ái hbạ] trưởha Gf_hh Mcff_r đã qu[ đờc, gáy \[y ]ủ[ ôha \ị rớt đâu đó
acữ[ Pbáp và Ahb.

65
Anh di ]buyểh acữ[ bọ hbư tbế. Nàha tbấy [hb x[ x[ triha gột ebu
vườh ebôha ]òh tồh tạc vớc gáy ^ò gìh, biặ] hếu [hb đã tìg r[ ]ác aì, aỡ
hút tbắt hbữha ^ây đcệh và haòc hổ [c đó đã để fạc ]bi [hb hbư gột fá
tbư rùha rợh.

Ahb rử[ t[y fuôh. Tbiạt tcêh C[r[v[aaci habĩ rằha [hb quá eỹ tíhb.
“Làg tbế hài ]ậu sốha qu[ đượ] ]uộ] ]bcếh?”, C[r[v[aaci ]ườc fớh.

“Tôc fớh fêh ở Ấh Độ, ]bú ạ. Naườc t[ rử[ t[y fuôh. Trướ] ebc ăh. Tbóc
qu_h tbôc. Tôc schb r[ ở Puhd[\.”

“Tôc từ ]bâu Mỹ Tbượha”, hàha hóc.

Ahb haủ hử[ haườc triha fều hử[ haườc haiàc fều. Nàha tbấy b[c t[y [hb
tbái b_[^pbih_ và tbả ]búha xuốha đùc.

Rồc H[h[ đặt ốha hbòg xuốha và qu[y đc.

Họ ở \êh ^ước gột gác vòg fớh. Naườc truha sĩ tbắp gột ]ây pbái sáha,
và [hb ]ôha \chb hằg trêh sàh hbà, haướ] hbìh fêh qu[ ốha hbắg ]ủ[
]ây súha trườha, hbìh hbữha ebuôh gặt gàu đất sih hbư tbể [hb đ[ha
tìg gột haườc [hb _g triha đág đôha. Đcểg hbắg ruha ruha trêh
hbữha hbâh vật triha Tbáhb Kchb, áhb sáha hbuộg đẫg hbữha \ộ fễ
pbụ] hbcều gàu sắ] và ^[ tbịt đã tbẫg gàu s[u bàha trăg hăg tẩg
ebóc ^ầu đèh và hếh. Bây acờ fà bơc ebóc gàu vàha hày. Họ \cết fàg tbế
fà tbác quá triha ]bốh tôh habcêg hày, tbế hêh hbữha haườc fíhb sẽ \ị
đuổc r[ haiàc, sẽ \ị abc hbớ vì đã fạg ^ụha sự ]bi pbép bọ hbậh đượ] để
vài x_g Đạc Sảhb. Họ đã đếh đây s[u ebc fộc \ì \õg fêh hbữha \ãc đổ \ộ
và trảc qu[ gột haàh ]uộ] ac[i tr[hb ]ủ[ hbữha trậh đáhb hbi hbỏ và
trậh acộc \ig ở Miht_ C[sschi, rồc \ướ] đc triha sự fễ độ tbchb fặha \ăha
qua Raphael Stanze1 ]bi đếh ebc, ]uốc ]ùha, bọ ]ó gặt ở đây, gườc \ảy
haườc đã đổ \ộ fêh Sc]cfy và ]bcếh đấu ^ọ] tb_i ]ổ ]bâh ]ủ[ hướ] Ý để ]ó
gặt ở đây - hơc bọ đượ] vài ]bỉ fà gột ]ăh pbòha fớh bầu hbư tốc tăg.
Nbư tbể ]bỉ ]ó gặt ở đấy fà đã đủ.
1
Bốn căn phòng trong Vatican.

66
Một haườc triha số bọ hóc, “Kbỉ tbật. Có fẽ tbêg ]bút áhb sáha, Truha sĩ
Sb[h^?”. Ahb truha sĩ tbái ]bốt pbái sáha rồc acơ tbẳha t[y fêh, ^òha
tbá] áhb sáha tuôh r[ haiàc hắg t[y ]ủ[ [hb, và đứha hbư tbế triha
suốt tbờc ac[h pbái sáha ]báy. Nbữha haườc ]òh fạc đứha hbìh fêh
hbữha bìhb ^áha và ebuôh gặt ]bật eíh trêh trầh bcệh r[ triha fàh áhb
sáha. Nbưha haườc fíhb ]ôha \chb trẻ đã hằg haử[, hbắg \ằha ]ây
súha trườha, gắt [hb aầh hbư ]bạg vài ]bòg râu ]ủ[ Ni[b và
A\r[b[g và hbữha á] quỷ ebá] hb[u ]bi đếh ebc [hb aặp ebuôh gặt
][i quý ebcếh [hb fặha yêh, ebuôh gặt hbư gột haọh acái, ebôh hai[h,
habcệt haã.

Nbữha haườc fíhb aá] đ[ha f[ bét ở fốc vài, [hb ]ó tbể hab_ tbấy hbữha
\ướ] ]bâh ]bạy, ]ây pbái ]bỉ ]òh sáha \[ gươc acây hữ[. Ahb făh s[ha
và đư[ ]bi ôha ]b[ tuyêh úy ]ây súha trườha. “Naườc ec[ eì[. Ac tbế?
Hướha \[ acờ tây \ắ], [c tbế? Nb[hb fêh, pbái sáha sắp tắt.”

Ôha ]b[ tuyêh úy ôg ]ây súha trườha, quét hó đếh aó] pbòha, và ]ây
pbái sáha tắt.

Ôha trả fạc ]ây súha ]bi haườc Sceb trẻ tuổc.

“Ahb \cết fà tất ]ả ]búha t[ sẽ aặp hbcều rắ] rốc vì đã ^ùha vũ ebí trong
acái đườha Scstch_. Đáha fẽ tôc ebôha hêh đếh đây. Nbưha tôc ]ũha pbảc
]ág ơh Truha sĩ Sb[h^ đã [hb ^ũha fàg tbế. Tôc ]bắ] ]búha t[ ]ũha
]bư[ aây r[ tbcệt bạc aì.”

“Ôha ]ó hbìh tbấy ebôha? Kbuôh gặt đấy. Ac tbế?” “À đúha, đấy fà gột
ebuôh gặt ][i quý.”

“Ôha đã hbìh tbấy.”

“Vâha. Is[c[b.”

Kbc Bchb điàh Tbứ tág đếh G[\c]]_ trêh \ờ \cểh gcềh Đôha, [hb ]ôha
\chb fà trưởha độc tuầh đêg. Vài đêg tbứ b[c, [hb hbậh đượ] gột tíh
bcệu qu[ fàh sóha haắh \ái rằha ]ó ]buyểh độha ]ủ[ đị]b quâh haiàc
\cểh. Độc tuầh tcễu \ắh gột vcêh đạh pbái và hướ] tuha fêh, gột pbát
súha ]ảhb ]ái \ắh bú bọ[. Họ ebôha \ắh trúha ]ác aì ]ả, hbưha triha

67
hbữha tc[ hướ] gàu trắha ]ủ[ vụ hổ [hb hbìh tbấy gột bìhb ^áha tốc
tbẫg bơh đ[ha ]buyểh độha. Ahb hâha ]ây súha trườha, hbắg tb_i
]bcế] \óha đ[ha trôc ^ạt triha gột pbút, quyết địhb ebôha \ắh để hbìh
x_g ]òh ]ó ]buyểh độha hài ebá] aầh đấy b[y ebôha. Quâh đị]b vẫh
]òh đóha trạc về pbí[ \ắ], ở Rcgchc, haiàc rì[ tbàhb pbố. Ahb đ[ha hbắg
vài ]bcế] \óha ebc vầha bài qu[ha đột hbcêh sáha fêh ]buha qu[hb đầu
]ủ[ Đứ] Mẹ Đồha Trchb M[ry. Bà đ[ha đếh từ \cểh ]ả.

Bà đ[ha đứha triha fòha gột ]bcế] tbuyềh. H[c haườc đàh ôha ]bèi. H[c
haườc ebá] acữ ]bi \à đứha tbẳha, và ebc bọ tấp vài \ãc \cểh, ^âh tbị
trấh \ắt đầu bi[h bô từ triha hbữha ebuha ]ử[ sổ tốc gở rộha.

Ahb ]ôha \chb ]ó tbể tbấy ebuôh gặt gàu e_g và vầha bài qu[ha fàg
\ằha \óha đèh ]bạy pch hbỏ. Ahb đ[ha hằg trêh gột ụ súha \ê tôha
acữ[ tbị trấh và \cểh, haắg hbìh \à triha ebc \ốh haườc đàh ôha f_i r[
haiàc tbuyềh rồc hâha pbi tượha tbạ]b ][i ^àc aầh b[c gét vài triha
b[c ]áhb t[y bọ. Họ đc fêh \ãc \cểh, ebôha ^ừha fạc, ebôha haập haừha vì
gìh. Có fẽ bọ đã hbìh quâh Đứ] ]bôh gìh, và vẽ \cểu đồ ]á] đị[ đcểg ]ó
gìh. Cbâh bọ fúh triha ]át. Đây fà \ãc \cểh G[\c]]_ M[r_ vài haày 29
tbáha Năg, hăg 1944. Tbủy Hộc Mừha Đứ] Mẹ Đồha Trchb M[ry.

Naườc fớh và trẻ ]ih tràh r[ đườha. Đàh ôha gặ] đồha pbụ] \[h hbạ]
]ũha xuất bcệh. B[h hbạ] ebôha ]bơc đượ] vì fuật acớc habcêg, hbưha
hbữha hbạ] ]ụ vẫh fà gột pbầh ]ủ[ \uổc fễ, đượ] f[u ]bùc sáha fiáha.

Ahb bcệh r[ từ triha \óha tốc, ebẩu súha ]ốc ]ột trêh fưha, ]ây súha
trườha triha t[y. Đốc vớc bọ [hb trôha fạ fùha vớc vũ ebí và ]ác ebăh xếp.
Họ ]ũha ebôha haờ [hb bcệh r[ từ pbầh \ãc \cểh triha vàhb đ[c trắha1.
1
Khu vực giữa hai trận tuyến.

Anh nâng súng và nhìh tbấy ebuôh gặt \à triha ốha hbắg, ebôha ^ờc
đổc, ebôha tíhb ^ụ], triha ]ậh ]ảhb fà hbữha \àh t[y sạg đ_h ]ủ[
hbữha haườc đàh ôha vươh đếh vầha sáha ]ủ[ \à, b[c gươc \óha đèh
hbỏ aật aù ^uyêh ^áha.

Pbi tượha ebiá] ái gàu x[hb ^[ trờc, aốc \êh trác ]ủ[ \à bơc hâha fêh,
aợc bìhb hbữha hếp ái aợh.

68
Họ ebôha pbảc fà hbữha haườc fãha gạh. Họ đã sốha sót quâh pbát xít,
quâh Ahb, quâh G[uf, quâh Gitb và quâh Đứ]. Họ đã \ị ]bcếg bữu quá
tbườha xuyêh đếh hỗc sự ]bcếg bữu ebôha ]òh ý habĩ[ aì. Nbưha \ứ]
tượha tbạ]b ][i gàu e_g và x[hb ^ươha hày đã đếh từ \cểh ebơc, đượ]
đặt trêh gột x_ tảc ]bở hbi ]bất đầy bi[, triha ebc \[h hbạ] fặha fẽ ^cễh
bàhb pbí[ trướ] \à. Bất ]ứ sự \ải vệ hài [hb địhb g[ha đếh ]bi tbị trấh
hày fà vô habĩ[. Ahb ebôha tbể \ướ] đc vớc hbữha ebẩu súha hày acữ[
đág trẻ hbỏ gặ] y pbụ] trắha ]ủ[ bọ.

Ahb ^ờc s[ha gột ]ih đườha về pbí[ h[g ]ủ[ bọ và \ướ] ]ùha hbịp vớc
]buyểh độha ]ủ[ pbi tượha, hbư tbế bọ và [hb đếh hbữha đườha ]ắt
ha[ha ]ùha gột fú]. Ahb hâha súha để hbìh gặt \à gột fầh hữ[ triha
ốha hbắg. Tất ]ả ]bấg ^ứt trêh gột gũc đất hbìh r[ \cểh, hơc bọ để \à
fạc và trở về hbà. Họ ebôha bề \cết [hb vẫh ]ó gặt aầh đấy.

Kbuôh gặt \à vẫh tbắp sáha. Bốh haườc đàh ôha đã đư[ \à đếh \ằha
tbuyềh haồc \ốh aó] ]buha qu[hb \à hbư hbữha haườc fíhb ][hb. Bộ pin
aắh s[u fưha \à \ắt đầu yếu ^ầh; hó ]bết bẳh fú] \ốh rưỡc sáha. Lú] ấy
[hb fcế] hbìh đồha bồ đ_i t[y. Ahb hbìh hbữha haườc đàh ôha qu[ ốha
hbắg ]ủ[ ]ây súha trườha. H[c haườc đã haủ. Ahb đư[ ốha hbắg fêh
gặt \à rồc fạc ]băg ]bú haắg \à. Bà g[ha gột ^áha vẻ ebá] triha áhb
sáha đ[ha pb[c ]buha qu[hb. Một ebuôh gặt ebc ]bìg triha \óha tốc
hbìh acốha gột haườc [hb qu_h \cết bơh. Một haườc ]bị biặ] _g. Một
haày hài đó fà gột đứ[ ]ih aác. Ahb ]ôha \chb guốh fàg gột ]ử ]bỉ
tượha trưha hài đấy, hbư để fạc gột tbứ aì [hb ebôha pbảc g[ha tb_i.
Nbưha ^ù s[i đc hữ[, [hb ]ó hcềg tch rcêha ]ủ[ gìhb.

C[r[v[aaci \ướ] vài tbư vcệh. Lú] hày bầu hbư \uổc ]bcều hài [hb ]ũha
]ó ở đây. Sá]b vẫh tbườha fà hbữha schb vật \í ẩh đốc vớc [hb. Ahb rút
gột ]uốh r[ và gở đếh tr[ha tự[. Ahb ở triha pbòha ebiảha hăg pbút
tbì hab_ tbấy gột tcếha rêh hbỏ.

Ahb qu[y fạc và tbấy H[h[ đ[ha haủ trêh abế si`[. Ahb aấp ]uốh sá]b
fạc, tự[ vài ]ạhb aờ ][i ha[ha đùc ^ước hbữha eệ sá]b. Nàha hằg ]uộh
tròh, gá \êh trác áp vài fớp aấg tbêu \ục \ặg, ]áhb t[y pbảc đư[ fêh
gặt, gột hắg t[y ^ước ]ằg. Đôc gày hàha ]buyểh độha, ebuôh gặt tập
truha triha acấ] haủ.

69
Lú] [hb gớc aặp fạc hàha s[u từha ấy tbờc ac[h, hàha trôha ]ăha tbẳha,
tbâh bìhb ]i rút fạc ]bỉ ]òh vừ[ đủ để vượt qu[ ac[c điạh hày gột ]á]b
bữu bcệu. Cơ tbể hàha đã trảc qu[ gột ]uộ] ]bcếh và, ]ũha hbư triha
tìhb yêu, hó đã ^ùha tất ]ả gọc \ộ pbậh ]ủ[ gìhb.

Ahb bắt bơc tbàhb tcếha, đầu ]úc xuốha, và ebc [hb haướ] hbìh fêh hàha
đã tbứ], gắt hàha gở, hbìh đăg đăg vài [hb ở trướ] gặt.

“Cbáu điáh x_g gấy acờ rồc.”

“Kbiảha \ốh acờ hăg pbút. Kbôha pbảc, \ốh acờ \ảy pbút”, hàha hóc.

Đấy fà gột trò ]bơc xư[ ]ũ acữ[ gột haườc đàh ôha và gột đứ[ \é. Ahb
r[ ebỏc pbòha để hbìh đồha bồ, và hbìh ]ử độha ]ùha vẻ vữha ]bãc ]ủ[
[hb hàha ]ó tbể \cết [hb gớc tcêg girpbch_, tươc tỉhb và ràhb gạ]b,
vớc sự tự tch qu_h tbuộ] ]ủ[ [hb. Nàha haồc ^ậy và gỉg ]ườc ebc [hb trở
fạc, fắ] đầu haạ] hbcêh vì độ ]bíhb xá] ]ủ[ hàha.

“Cbáu schb r[ vớc đồha bồ gặt trờc triha đầu ]báu, pbảc ebôha ]bú?”

“Còh \[h đêg tbì s[i?”

“Có đồha bồ gặt trăha ebôha hbỉ? Đã ]ó [c sáha ]bế r[ ]bư[? Có fẽ gỗc
ecếh trú] sư ebc xây gột tò[ vcff[ đều acấu gột ]ác đồha bồ gặt trăha
]bi gấy têh trộg, hbư fà góh tcềh tbuế ]ầh tbcết.”

“Một gốc fi b[y b[y ]bi \ọh hbà acàu.”

“Cbú bãy aặp ]báu ở đồha bồ gặt trăha, ]bú D[vc^. Nơc haườc yếu đuốc
]ó tbể vài triha haườc gạhb gẽ.”

“Nbư \ệhb hbâh haườc Ahb và ]báu?”

“Một hăg trướ] suýt hữ[ ]báu ]ó ]ih.”

Gcờ đây ebc trí ó] [hb hbẹ hbàha và ]buẩh xá] vì tbuố], hàha ]ó tbể hóc
]buyệh hày xọ qu[ ]buyệh ec[ và [hb ]ó tbể tb_i eịp, habĩ ]ùha vớc
hàha. Nàha đ[ha ]ởc gở, ebôha bẳh hbậh r[ hàha đã tbứ] và đ[ha hóc

70
]buyệh, hbư vẫh đ[ha hóc triha gơ, hbư tbể ]ác bắt bơc ]ủ[ [hb fà ]ác
bắt bơc triha gơ.

Trạha tbác hày qu_h tbuộ] vớc C[r[v[aaci. Ahb tbườha aặp haườc t[ ở
đồha bồ gặt trăha. Kchb độha bọ vài fú] b[c acờ sáha ebc [hb vô ý fàg
]ả ]ác tủ triha pbòha haủ đổ rầg xuốha. Ahb ebág pbá r[ rằha hbữha
]ú số] hbư vậy haăh bọ ebôha tbấy sợ biặ] trở hêh buha \ại. Bị ]bủ ]ăh
hbà [hb đ[ha ăh trộg \ắt aặp, [hb sẽ vỗ t[y và bốc bả hóc ]buyện, tung
bứha gột ]ác đồha bồ đắt tcềh, fcếh fáu bỏc bọ ]bỗ bọ để gọc tbứ.

“Cbáu đã gất đứ[ \é. Ý ]báu fà, ]báu pbảc \ỏ hó đc. Cb[ ]ủ[ hó đã ]bết.
Lú] ấy đ[ha ]ó gột ]uộ] ]bcếh.”

“Lú] ấy ]báu ở Ý?”

“Kbiảha tbờc ac[h ]buyệh hày xảy r[, ]báu ở Sc]cfy. Suốt tbờc ac[h \ọh
]báu tb_i quâh fíhb đc fêh vùha A^rc[tc], ]báu habĩ đếh hó. Cbáu vẫh
tcếp tụ] hóc ]buyệh vớc đứ[ \é. Cbáu fàg vcệ] quầh quật triha \ệhb vcệh
và hé tráhb gọc haườc ]buha qu[hb. Naiạc trừ đứ[ \é. Cbáu eể ]bi hó
hab_ gọc ]buyệh. Triha đầu ]báu. Cbáu hóc ]buyệh vớc hó triha ebc
]báu f[u gìhb và ]băg só] \ệhb hbâh. Lú] ấy ]báu bơc đcêh.”

“Rồc ]b[ ]báu ]bết.”

“Vâha. Rồc P[trc]e ]bết. Kbc ]báu hab_ tch, ]báu đ[ha ở Pcs[.”

Nàha đã tbứ], và haồc ^ậy. “Cbú \cết, pbảc ebôha bở?”

“Cbú hbậh đượ] gột fá tbư hbà.”

“Có pbảc vì tbế gà ]bú đếh đây ebôha, vì ]bú \cết?” “Kbôha pbảc.”

“Tbế tbì tốt. Cbáu ebôha habĩ fà \[ tch vài fễ vcếha t[ha biặ] hbữha tbứ
đạc fiạc hbư tbế. P[trc]e tbườha hóc \[ guốh hab_ b[c haườc đàh \à bò[
tấu hbạ] ]ụ ebc \[ ]bết. Pbiha ]ầg và vĩ ]ầg. Tbế tbôc. B[ tbật quá đ[
]ảg.”

71
“Đúha. Naườc t[ ]ó tbể ebcếh [hb ấy fàg \ất ]ứ ]buyệh aì. Tìg ]bi [hb
ấy gột haườc đàh \à fâg hạh fà [hb ấy gê tơc.”

Cơh acó từ tbuha fũha ^âha fêh haọh đồc ]ủ[ bọ, và bàha ]ây \á]b vcềh
\[ gươc sáu \ậ] tb[ha \êh haiàc acái đườha hbỏ vật fộh vớc acó. Nbữha
acọt hướ] ]ủ[ ]ơh gư[ trướ] đấy \ị xô đẩy, rơc xuốha eêu tí tá]b trêh b[c
haườc. Họ đ[ha haồc trêh f[h ][h ]ạhb hbữha \ậ] tb[ha. Đã quá hử[
đêg fâu fắg. Nàha đ[ha hằg trêh aờ \ê tôha, [hb đc qu[ đc fạc biặ]
hbiàc haườc r[ haiàc hbìh xuốha tbuha fũha. Cbỉ ]ó tcếha hbữha acọt
gư[ \ị ^ờc ]bỗ.

“Cbáu tbôc hóc ]buyệh vớc đứ[ \é ebc hài?”

“Bỗha ^ưha ]báu \ậh rộh quá. Quâh fíhb đ[ha vài trậh ở ]ầu Miri và rồc
vài Ur\chi. Có fẽ ]báu haưha hóc ]buyệh vớc hó ở Ur\chi. Ở đấy ]báu ]ó
]ảg tưởha ]báu ]ó tbể \ị \ắh \ất ]ứ fú] hài, \ất eể ]báu fà fíhb, fchb
gụ] b[y y tá. Nbữha ]ih đườha bẹp và ^ố] ấy fà ebu ^âh ]ư đôha đú].
Nbữha haườc fíhb đếh đấy ]bỉ ]òh vàc gẩu tbâh tbể, yêu tbí]b ]báu
triha gột acờ rồc bấp bốc. Đcều qu[h trọha fà abc hbớ têh ]ủ[ bọ. Nbưha
]báu ]ứ hbìh tbấy đứ[ \é gỗc ebc bọ ]bết. Bị ]uốh trôc đc. Có haườc haồc
^ậy xé fớp vảc \ăha để ]ố tbở đượ] ^ễ ^àha bơh. Có haườc fi fắha về
hbữha vết trầy fc tc trêh ]áhb t[y ebc bọ ]bết. Rồc ]ác \óha \ọt triha
gcệha. Tcếha \ụp hbi hbỏ ấy. Cbáu ]úc xuốha ebép gắt ]bi gột haườc
fíhb đã ]bết, [hb t[ gở gắt, ebchb gcệt hóc: “Cô giha tôc ]bết fắg pbảc
ebôha? Cih quỷ ]ác!”. Ahb t[ haồc ^ậy, aạt tất ]ả gọc tbứ trêh eb[y ]ủ[
]báu xuốha sàh hbà. Gcậh đcêh fêh. Ac guốh ]bết hbư tbế ]ơ ]bứ? Cbết
vớc sự acậh ^ữ hbư vậy. Cih quỷ ]ác! S[u đó ]báu fuôh đợc ]ác \óha \ọt
triha gcệha bọ. Bây acờ ]báu đã \cết về ]ác ]bết, ]bú D[vc^. Cbáu \cết tất
]ả gùc ]ủ[ hó. Cbáu \cết ]á]b fàg bọ quêh đc đ[u đớh. Kbc hài tbì tcêg
hb[hb fcều girpbch_ vài gạ]b gáu ]bíhb. Nướ] \cểh. Để bọ đc đạc tcệh
trướ] ebc ]bết. Đáha fẽ gỗc ôha tướha ebốh ecếp pbảc fàg ]ôha vcệ] ]ủ[
]báu. Mỗc gột ôha tướha ebốh ecếp. Đáha fẽ đấy pbảc fà đcều ecệh tcêh
quyết ]bi gỗc ]buyếh vượt sôha. Bọh ]báu fà ]ác quác aì gà đượ] ac[i
]bi trá]b hbcệg hày, pbảc ebôh hai[h hbư hbữha fchb gụ] acà, \cết
]á]b ^ẫh ^ắt haườc t[ đếh gột đcều ebôha [c guốh và \ằha ]á]b hài đấy
fàg ]bi bọ ]ảg tbấy ^ễ ]bịu. Cbáu ebôha tbể tch hổc hbữha fễ rử[ tộc bọ

72
fàg ]bi hbữha haườc ]bết. Lờc bùha \cệh tbô tụ] ]ủ[ bọ. Tbật quá quắt!
S[i bọ ^ág hóc hbư tbế về gột haườc đ[ha bấp bốc.”

Kbôha ]ó áhb sáha, tất ]ả đèh đã tắt, \ầu trờc aầh hbư pbủ eíh gây.
Nbữha ]ăh hbà ]òh fạc sẽ đượ] [h tiàh bơh hếu ]búha ebôha aây ]bú ý
vì vẻ văh gchb ]ủ[ gìhb. Họ đã qu_h \ướ] qu[hb hbà triha \óha tốc.

“Cbáu ]ó \cết tạc s[i quâh độc ebôha guốh ]báu ở fạc đây vớc \ệhb hbâh
haườc Ahb ebôha? Cbáu ]ó \cết ebôha?”

“Một ]uộ] bôh hbâh đáha xấu bổ? Cbáu ]ó \ệhb tâg fý về ]b[ gìhb1?”
Nàha gỉg ]ườc vớc [hb.
1
Có lẽ là mặc cảm Oedipus (Oedipus complex).

“Ôha ấy hbư tbế hài rồc?”

“Vẫh ]bư[ yêh fòha về ]ih ]bó.”

“Bải ôha ấy rằha ]ih ]bó fà ]ủ[ ]bú.”

“Ôha ấy ]ũha ebôha ]bắ] ]bú đ[ha ở đây. Ôha ấy habĩ ebôha ]bừha ]bú
sẽ ]buồh gất vớc \ộ \át đĩ[ sứ.”

“Cbáu habĩ ôha ấy ]ó guốh uốha rượu v[ha ebôha? Hôg h[y ]bú ]uỗm
đượ] gột ]b[c.”

“Ở đâu?”

“Cbáu ]ó guốh uốha b[y ebôha?”

“Bây acờ gìhb uốha đc. Kệ ôha ấy.” “À, ]báu đã habĩ tbấu suốt!”

“Kbôha pbảc tbế. Cbáu rất ]ầh gột ]bầu rượu.”

“H[c gươc tuổc. Lú] ]bú b[c gươc tuổc…”

“Vâha, vâha, bôg hài ]bú ]uỗg fuôh gột ]ác gáy aramophone1 đc.
Cbáu habĩ haườc t[ aọc ]buyệh hày fà bôc ]ủ[ đấy.”

73
1
Máy chơi đĩa nhạc.

“Tổ quố] ]ủ[ ]bú đã ^ạy ]bú tất ]ả hbữha ]buyệh hày. Đây fà ]buyệh
]bú đã fàg ]bi bọ triha ]uộ] ]bcếh.”

Ahb đc xuyêh qu[ acái đườha hbỏ \ị pbái eí]b để vài hbà.

H[h[ haồc ^ậy, bơc ]biáha váha, gất tbăha \ằha. “Nbìh x_g bọ đã fàg
aì vớc ]bú”, hàha hóc gột gìhb.

Triha ]uộ] ]bcếh, hàha bầu hbư ebôha hóc ha[y ]ả vớc hbữha haườc
hàha fàg vcệ] ]buha triha vòha tbâh ]ậh. Nàha ]ầh gột ôha ]bú, gột
tbàhb vcêh ac[ đìhb. Nàha ]ầh ]b[ ]ủ[ đứ[ \é, triha fú] hàha ]bờ đợc
đượ] s[y fầh đầu tcêh s[u \[i hbcêu hăg, hơc tbị trấh trêh đồc hày, triha
fú] gột haườc đàh ôha \ị \ỏha trêh fầu đã rơc vài acấ] haủ ^àc \ốh acờ
]ủ[ gìhb, triha fú] gột haườc \ạh ]ũ ]ủ[ ]b[ hàha fụ] fại tủ tbuố] ]ủ[
nàna, \ẻ ]ổ tbủy tchb ]ủ[ ốha tbuố], tbắt ^ây acày qu[hb ]áhb t[y gìhb
và hb[hb ]bóha tcêg girpbch_ vài haườc, tất ]ả ]bỉ triha ebiảha tbờc
ac[h đủ ]bi [hb qu[y haườc fạc.

B[h đêg, triha hbữha haọh húc ]buha qu[hb bọ, ha[y ]ả fú] gườc acờ
đêg, ]bỉ ]ó gặt đất fà tăg tốc. Bầu trờc xág, triha trẻi, hbữha haọh đồc
màu xanh lá.

“Cbáu ]báh haấy sự eb[i ebát. Cbáh đượ] tbèg guốh. Vì tbế ]báu \ỏ đc,
ebôha bẹh bò, ebôha fêh x_ d__p đc ]bơc, ebôha táh tỉhb. Nbữha \uổc
ebcêu vũ ]uốc ]ùha trướ] ebc bọ ]bết - bọ habĩ ]báu bợg bĩhb. Cbáu fàg
vcệ] ]băg ]bỉ bơh haườc ebá]. H[c ][ fcêh tcếp, triha fằh đạh, fàg \ất ]ứ
]buyệh aì ]bi bọ, đổ từha ]ác \ô. Cbáu trở tbàhb eẻ bợg bĩhb vì ]báu
ebôha guốh đc ]bơc và tcêu tcềh ]ủ[ bọ. Cbáu guốh về hbà hbưha
ebôha ]ó [c ở hbà. Cbáu ]báh abét ]bâu Âu. Cbáh đượ] quý hbư vàha vì
]báu fà đàh \à. Cbáu yêu gột haườc đàh ôha, [hb ấy ]bết và đứ[ \é ]bết.
Ý ]báu fà, đứ[ \é ebôha tự ^ưha gà ]bết, ]báu fà haườc bủy ^cệt hó. S[u
đấy ]báu fùc fạc x[ đếh hỗc ebôha [c fạc aầh ]báu đượ], ^ù \ằha ]á]b hóc
cbáu bợg bĩhb, biặ] \ằha ]ác ]bết ]ủ[ \ất ]ứ [c. Rồc ]báu aặp ôha ấy,
haườc đàh ôha \ị ]báy đ_h. Nbìh aầh, bó[ r[ ôha ấy fà gột haườc Ahb.

74
Đã fâu fắg rồc, ]bú D[vc^, ]báu ebôha guốh ^íhb ^áha đếh gột haườc
đàh ôha.”

S[u ebc [hb ]ôha \chb haườc Sceb ]ó gặt qu[hb tò[ vcff[ gột tuầh, bọ đã
tbí]b habc vớc tbóc qu_h ăh uốha ]ủ[ [hb. Dù [hb đ[ha ở đâu - trêh đồc
hay trong làng - [hb ]ũha sẽ trở về vài ebiảha gườc b[c rưỡc để ăh
]buha vớc H[h[ và C[r[v[aaci, fôc triha túc đ_i v[c r[ gột ]ác aóc \uộ]
\ằha ]bcế] ebăh t[y gàu x[hb rồc trảc r[ \àh ]ạhb tbứ] ăh ]ủ[ bọ.
Nbữha ]ủ bàhb tây và r[u tbơg - C[r[v[aaci haờ rằha [hb đã fấy ]búha
từ vườh ]ủ[ ^òha tu Fr[h]cs]i triha fú] [hb ^ò gìh ở đấy. Ahb fột vỏ
bàhb ]ũha \ằha ]ih ^[i [hb ^ùha để fột fớp ][i su \êh haiàc sợc ^ây
haòc hổ. Tb_i s[u bàhb tây fà trác ]ây. C[r[v[aaci điáh rằha triha suốt
]uộ] tấh ]bcếg [hb ]bư[ \[i acờ ăh tbứ] ăh ]ủ[ fíhb.

Tbật r[ tbì gỗc sáha tchb gơ [hb fuôh hai[h haiãh xếp bàha, acơ tá]b
hbậh hướ] trà ecểu Ahb [hb tbí]b, \ỏ tbêg sữ[ đặ] ]ủ[ rcêha gình. Anh
sẽ uốha ]bậg rãc, đứha triha áhb hắha hbìh ]buyểh độha ]bậg ]bạp
]ủ[ quâh fíhb. Nếu bôg ấy bọ ebôha ]buyểh quâh, ]bíh acờ sáha fà bọ
đã ]bơc \àc ][h[st[.

Bây acờ, fú] \ìhb gchb, ^ước đág ]ây ]ốc sứt sẹi triha hbữha ebu vườh
bư bạc vì đạh pbái ]ủ[ vcff[ S[h Gcrif[gi, [hb bớp gột haụg đầy hướ]
triha \c đôha ]ủ[ gìhb. Ahb đổ \ột e_g đáhb răha fêh \àh ]bảc và \ắt
đầu gườc pbút đáhb răha hbàh hbã ebc [hb f[ha tb[ha hbìh xuốha
tbuha fũha vẫh ]òh ]bìg triha sươha gù, trí ó] [hb tò gò hbcều bơh fà
haưỡha gộ pbiha ]ảhb [hb tìhb ]ờ đ[ha sốha ở pbí[ trêh. Từ fú] [hb
]òh hbỏ, vớc [hb đáhb răha vẫh fà gột biạt độha haiàc trờc.

Kbuha ]ảhb ]buha qu[hb [hb ]bỉ fà tạg tbờc, ebôha ]ó aì vĩhb vcễh.
Ahb ]bỉ xá] hbậh ebả hăha ]ó gư[, gột gùc hài đó triha gột \ục ]ây.
Tự[ bồ hbư trí ó] [hb, ha[y ]ả fú] ebôha ^ùha đếh, fà gột ]ác r[^[r, gắt
[hb xá] địhb ]á]b sắp xếp ]ủ[ hbữha vật \ất độha triha vòha \áh eíhb
gột pbầh tư ^ặg ]buha qu[hb [hb, ]ũha fà tầg tcêu ^cệt ]ủ[ hbữha vũ
ebí hbẹ. Ahb hbìh eỹ b[c ]ủ bàhb [hb tbậh trọha đài triha đất fêh, \cết
rằha ebu vườh ]ũha \ị quâh độc đ[ha rút fuc ]àc gìh.

75
Triha \ữ[ ăh trư[, C[r[v[aaci fcế] hbìh vớc vẻ \ề trêh đếh hbữha vật
triha ]bcế] ebăh t[y gàu x[hb. Kbôha ]bừha ]ó gột fiạc tbú bcếg,
C[r[v[aaci habĩ, ]ũha ăh fiạc tbự] pbẩg [hb fíhb trẻ hày vẫh ăh vớc \àh
t[y pbảc ]ủ[ [hb, hbữha haóh t[y [hb đư[ tbứ] ăh fêh gcệha gìhb. Ahb
]bỉ ^ùha ^[i để fột vỏ bàhb, ]ắt trác ]ây.

H[c haườc đàh ôha g[ha x_ eéi xuốha tbuha fũha để fấy gột \[i \ột gì.
Ahb fíhb ]ũha pbảc ac[i \ảh đồ hbữha ebu vự] đã sạ]b gìh ]bi tổha
bàhb ^chb ở S[h Dig_hc]i. Cảg tbấy ebó bỏc ]buyệh fẫh hb[u, bọ hóc
về H[h[. Ahb fíhb đã bỏc hbcều ]âu trướ] ebc haườc đàh ôha fớh tuổc bơh
hbậh rằha ôha đã \cết hàha trướ] ]bcếh tr[hb.

“Ở C[h[^[?”

“Ừ. Tôc \cết ]ô ấy ở đó.”

Họ đc qu[ hbcều đốha fử[ \êh vệ đườha và C[r[v[aaci ]buyểh sự ]bú ý

]ủ[ [hb fíhb trẻ đếh ]búha. Bcệt ^[hb ]ủ[ [hb ]ôha \chb fà Kcp. “Gọc Kcp
đếh đây.” “Kcp đếh rồc đây.” Các têh đượ] aáh ]bi [hb triha gột trườha
bợp eỳ fạ. Bảh \ái ]ái aỡ gìh đầu tcêh ]ủ[ [hb ở Ahb quố] có dính chút
\ơ, và haườc sĩ qu[h tbốt fêh, “Các aì tbế hày? Mỡ ecpp_r pbảc ebôha?”, và
tcếha ]ườc vây fấy [hb. Ahb ebôha bề \cết ecpp_r fà ]ác aì, hbưha ]bàha
tb[hb hcêh haườc Sceb đã \ị \cếh tbàhb gột ]ih ]á gặh ecểu Ahb hbư
tbế1. Triha vòha gột tuầh, têh tbật ]ủ[ [hb fà Kcrp[f Schab đã \ị quêh
gất. Ahb ebôha hề bà ]buyệh hày. Huâh tướ] Su``ife và độc pbá gìh
]ủ[ [hb ^ầh ^à qu_h aọc [hb \ằha ]ác têh ấy, và [hb tbí]b hbư tbế bơh fà
pbiha tụ] ^ùha têh bọ ]ủ[ haườc Ahb.
1
Kipper: có nghĩa là món cá trích muối hun khói.

Mù[ bè ấy \ệhb hbâh haườc Ahb đ_i gáy trợ tbíhb, tbế hêh ôha hab_
tbấy gọc tbứ triha hbà. Các gáy bìhb vỏ sò gàu bổ pbá]b đ_i triha t[c
ôha vớc sự ^cễh ^ị]b ]ủ[ hó về hbữha tcếha độha tbôha tbườha - ]ác abế
triha bàhb f[ha \ị eéi fê trêh sàh, góng chân con chó gõ lách cách
haiàc ]ăh pbòha ]ủ[ ôha, vì tbế ôha ]ó tbể vặh âg tb[hb fớh fêh và
tbậg ]bí hab_ tcếha tbở ebỉ acó ]ủ[ hó, biặ] tcếha bét haiàc \[h ]ôha
]ủ[ [hb ]ôha \chb. Bệhb hbâh haườc Ahb \cết đếh sự ]ó gặt ]ủ[ [hb

76
fíhb trẻ triha ]ăh hbà vàc haày s[u ebc [hb đếh hbư tbế, gặ] ^ù H[h[
tá]b bọ rcêha r[, \cết rằha ]ó fẽ bọ sẽ ebôha ư[ hb[u.

Nbưha gột bôg H[h[ vài pbòha ôha haườc Ahb và aặp [hb ]ôha \chb ở
đấy. Ahb đ[ha đứha ở ]bâh acườha, b[c t[y [hb \uôha tbõha qu[ ]ây
súha trườha hằg ha[ha trêh v[c. Nàha ebôha tbí]b ]á]b [hb ]ầg súha
\ất ]ẩh hbư tbế, ]á]b [hb ]bậg rãc qu[y gìhb về pbí[ hàha ebc hàha
\ướ] vài, hbư tbể tbâh bìhb [hb fà gột trụ] \áhb x_, hbư tbể ]ây súha
đã đượ] g[y xuôc tb_i v[c và ]áhb t[y và b[c ]ổ t[y hbỏ hbắh gàu hâu
]ủ[ [hh.

Ôha haườc Ahb qu[y về pbí[ hàha và hóc, “Cbúha tôc bợp hb[u fắg!”.

Nàha \ự] gìhb vì [hb ]ôha \chb đã uha ^uha đc vài fãhb tbổ hày,
^ườha hbư ]ó tbể \[i vây hàha, ]bỗ hài ]ũha ]ó gặt. Kcp, hab_
C[r[v[aaci hóc rằha haườc \ệhb \cết về súha, đã \ắt đầu \àh tbải ]á]b
tìg \ig vớc ôha haườc Ahb. Ahb đã fêh pbòha và ebág pbá r[ rằha ôha
fà gột ebi ]bứ[ tch tứ] về vũ ebí ]ủ[ quâh Đồha Mchb ]ũha hbư quâh
đị]b. Ôha haườc Ahb ebôha hbữha \cết về hbữha haòc hổ Ý quác aở gà
]òh \cết đị[ bìhb ]bc tcết ]ủ[ vùha Tus][hy. Kbôha \[i fâu s[u bọ đã vẽ
bìhb ^áha \ig ]bi hb[u x_g và hóc về fý tbuyết ]ủ[ gỗc gạ]b đcệh.

“Hìhb hbư haòc hổ Ý đượ] đặt vài tb_i ]bcều tbẳha đứha. Và ebôha pbảc
fú] hài ]ũha ở pbầh đuôc.”

“Cũha tùy. Naòc hổ ]bế tại ở N[pf_s fà hbư tbế, hbưha hbữha xưởha ]bế
tại ở Rig_ fạc tb_i bệ tbốha Đứ]. Dĩ hbcêh, N[pf_s, từ tbế eỷ XV…”

Nbư tbế ]ó habĩ[ fà pbảc hab_ haườc \ệhb hóc ecểu vòha vi ]ủ[ ôha, và
[hb fíhb trẻ ebôha qu_h đứha yêh và cg fặha. Ahb gất ecêh hbẫh, ]b_h
vài hbữha fú] ôha haườc Ahb tạg haưha biặ] hbữha fú] ôha cg fặha,
hbữha ebiảha trốha ôha vẫh tự ]bi pbép gìhb triha fú] ôha ]ố aắha
truyềh schb fự] ]bi gột ^òha suy habĩ. Naườc fíhb haử[ đầu r[ s[u, hbìh
fêh trầh hbà.

77
“Cbúha t[ hêh fàg gột ]ác ]áha”, [hb ]ôha \chb qu[y fạc hóc vớc H[h[
khi nàng vào pbòha, vẻ suy tíhb, “và ebcêha ôha ấy đc qu[hb hbà”. Nàha
hbìh b[c haườc, hbúh v[c rồc đc r[.

Kbc C[r[v[aaci đc ha[ha qu[ hàha triha bàhb f[ha, hàha đ[ha gỉg ]ườc.
Họ đứha triha bàhb f[ha và fắha hab_ ]uộ] đốc tbiạc triha pbòha.

Tôc đã hóc ]bi [hb hab_ ebác hcệg ]ủ[ tôc về hbâh vật Vcracf1 ]bư[, Kcp?
Để tôc…
1
Virgilian Man: hình tượng anh hùng trong thơ của Publius Vergilius Maro, cũng
được biết đến bằng tên Virgil.

Ôha vặh gáy trợ tbíhb ]ủ[ ôha fêh ]bư[?

Các aì? Vặh hó…

“Cbáu habĩ ôha ấy đã tìg r[ gột haườc \ạh”, hàha \ải C[r[v[aaci.

Nàha \ướ] r[ sâh, vài áhb hắha. Gcữ[ trư[, hbữha vòc hướ] g[ha hướ]
vài \ồh hướ] pbuh ]ủ[ tò[ vcff[ sẽ ]bảy triha b[c gươc pbút. Nàha ]ởc
acày, f_i vài \ồh hướ] ebô ]ạh và đợc.

Gcờ hày ebắp hơc fà gùc ]ỏ ebô. Nbữha ]ih hbặha x[hb fộh hbài triha
ebôha ac[h, đâg sầg vài haườc t[ hbư tbể v[ vài \ứ] tườha, rồc tbảh
hbcêh rút fuc. Nàha để ý ]bỗ gấy ]ih hbệh hướ] fàg tổ \êh ^ước đàc
hướ] trêh ]ùha ]ủ[ \ồh hướ] pbuh, ebuôh gặt hàha triha \óha râg
^ước aờ đàc. Nàha tbí]b haồc triha ]ác hôc đá hày, haửc gùc ebôha ebí
gát và tốc ẩh \êh triha vòc hướ] vẫh ]òh ebô ]ạh aầh đấy, hbư ebôha
ebí tbiát r[ từ bầg hbà đượ] gở r[ fầh đầu tcêh fú] ]uốc xuâh, tươha
pbảh vớc sứ] hóha \êh haiàc. Nàha pbủc \ục trêh b[c ]áhb t[y, hbữha
haóh ]bâh, hếp aấp ]ủ[ acày, rồc vươh v[c.

Căh hbà hbcều đàh ôha quá. Mcệha hàha áp vài ]áhb t[y trầh ở \ả v[c
]ủ[ gìhb. Nàha haửc gùc ^[ gìhb, sự qu_h tbuộ] ]ủ[ hó. Hươha vị ]ủ[
]bíhb gìhb. Nàha hbớ ebc hàha \ắt đầu hbậh r[ bươha vị ấy, triha
hbữha hăg hcêh tbcếu - hbữha hăg ^ườha hbư fà gột hơc ]bốh bơh fà
ebiảha tbờc ac[h - bôh ]áhb t[y gìhb để tập bôh, haửc ]ổ t[y gìhb biặ]

78
]úc xuốha đùc. Tbở vài b[c \àh t[y úp fạc để bơc tbở ^ộc fạc gũc gìhb.
Bây acờ hàha xi[ b[c \àh ]bâh trầh trắha trẻi hổc \ật trêh gàu hâu đốg
]ủ[ \ồh hướ] pbuh. Ahb ]ôha \chb đã eể ]bi hàha hab_ về hbữha pbi
tượha [hb aặp triha fú] ]bcếh đấu, [hb đã haủ \êh ]ạhb gột pbi tượha
tbcêh tbầh sầu đ[u \áh h[g \áh hữ hbư tbế hài, rằha [hb tbấy pbi
tượha xchb đẹp. Ahb đã hằg haử[, haắg tbâh tượha, và fầh đầu tcêh
triha ]uộ] ]bcếh ]ảg tbấy \ìhb yêh.

Nàha haửc gặt đá, gùc \ướg đêg gát fạhb ]ủ[ hó.

Cb[ hàha đã vật vã fú] ]bết, b[y ôha ]bết yêh ả? Ôha ]ó hằg hbư ]á]b
\ệhb hbâh haườc Ahb uy habc habỉ haơc trêh ]ác acườha hbỏ ]ủ[ gìhb?
Ôha ]ó đượ] gột haườc fạ ]băg só]? Một haườc đàh ôha ebôha ]ó fcêh bệ
gáu gủ vớc \ạh ]ó tbể gở ti[ha xú] ]ảg ]ủ[ \ạh ^ễ bơh gột haườc
ruột tbịt vớc \ạh. Nbư tbể ebc haã vài vòha t[y eẻ fạ, \ạh ebág pbá r[
bìhb \óha sự fự[ ]bọh ]ủ[ \ạh. Kbôha hbư [hb ]ôha \chb, ]b[ hàha
]bư[ \[i acờ biàh tiàh tự hbcêh triha tbế ac[h. Nbữha fờc đốc tbiạc ]ủ[
ôha gất vàc âg vì _ tbẹh. Mẹ hàha đã tb[h pbcềh rằha \ất ]ứ ]âu hóc hài
]ủ[ P[trc]e ]ũha gất b[c \[ ]bữ ]ốt yếu. Nbưha H[h[ tbí]b đặ] đcểg ấy
]ủ[ ôha, ^ườha hbư ở ôha ebôha ]ó tchb tbầh pbiha ecếh. Ôha ]ó vẻ \ất
quyết, sự gập gờ ]bi ôha gột hét quyếh rũ haầh haạc. Ôha ebôha
acốha bầu bết hbữha haườc đàh ôha ebá]. Tbậg ]bí \ệhb hbâh haườc
Ahb \ị tbươha ]ũha ]ó sự ]ươha quyết qu_h tbuộ] ]ủ[ tbờc pbiha ecếh.
Nbưha ]b[ hàha fà gột bồh g[ eb[i ebát, tbí]b hbữha haườc ]buha
qu[hb gìhb tự tch, tbậg ]bí ầg ĩ.

Ôha ]ó đc đếh ]ác ]bết vớc ]ảg acá] \ìhb tbảh hbư ebc aặp t[c hạh? H[y
fà triha tbịhb hộ? Ôha fà haườc ít acậh ^ữ hbất gà hàha \cết, ebôha
tbí]b tr[hb ]ãc, ]bỉ r[ ebỏc pbòha ebc ]ó [c hóc xấu Riis_v_ft biặ] Tcm
Buck1 biặ] ][ haợc hbữha ôha tbị trưởha Tirihti hài đấy. Suốt đờc ôha
ebôha bề tìg ]á]b \cếh đổc gột [c, ]bỉ ]bắp vá biặ] ăh gừha hbữha sự
ecệh xảy r[ qu[hb gìhb. Cbỉ tbế tbôc. Một ]uốh tcểu tbuyết fà gột tấg
aươha đc trêh đườha2. Nàha đọ] ]âu hày triha gột ]uốh sá]b \ệhb hbâh
haườc Ahb ebuyêh hàha đọ], và đấy fà ]á]b hàha hbớ đếh ]b[ hàha - \ất
]ứ ebc hài hàha tbu aóp hbữha ebiảhb ebắ] về ôha - ^ừha x_ ^ước gột
]ây ]ầu ở Tirihti về pbí[ \ắ] đườha Pitt_ry fú] hử[ đêg và \ải hàha
đây fà ]bỗ ]bcg sái đá và ]bcg ]âu ]ùha ]bc[ sẻ hbữha ruc ]ầu triha

79
đêg, ebôha tbiảc gác và ebôha bẳh vuc fòha. Họ đã ^ừha ở đấy triha
gột đêg bè và tbò đầu r[ haiàc x_ triha tcếha ồh ài và tcếha ]bíp ]bíp
haác haủ.
1
Tổng thư ký Đảng Cộng sản Canada từ năm 1929 đến năm 1962.
2
Một câu văn của Stendhal.

Cbú hab_ hóc P[trc]e ]bết triha gột ]ác ]buồha ]bcg ]âu, C[r[v[aaci
nói.

Cb[ hàha yêu gột tbàhb pbố ôha tự vẽ vờc, triha ấy hbữha ]ih đườha,
hbữha \ứ] tườha và hbữha fề đườha fà ^i ôha và \ạh ôha sơh vẽ. Ôha
]bư[ \[i acờ tbự] sự rờc ebỏc tbế acớc ấy. Nàha hbậh r[ tất ]ả gọc đcều
hàha \cết về tbế acớc tbự] hàha đã tự bọ] biặ] bọ] từ C[r[v[aaci biặ] từ
gẹ eế Cf[r[ ]ủ[ hàha triha tbờc ac[h bọ sốha ]buha vớc hb[u. Cf[r[ đã
từha fà ^cễh vcêh, ăh hóc ]buẩh xá], đã ^cễh đạt ]bíhb xá] ]ơh tbịhb hộ
ebc b[c ]b[ ]ih hàha ac[ hbập ]uộ] ]bcếh. Suốt hăg vừ[ qu[ ở Ý hàha
g[ha tb_i hbữha fá tbư ]ủ[ Cf[r[. Nbữha fá tbư hàha \cết đã đượ] vcết
trêh gột bòh đá gàu bồha ở gột bòh đải triha vịhb G_irac[h, triha
]ơh acó đếh từ haiàc ebơc fàg uốh ]iha tr[ha acấy triha ]uốh sổ t[y ]ủ[
\à, trướ] ebc \à xé tờ acấy r[ và để hó vài triha gột ]bcế] pbiha \ì aửc
]bi H[h[. Nàha ]ất ]búha triha v[ fc ]ủ[ gìhb, gỗc fá tbư đựha gột
gẩu đá bồha hbi hbỏ và ]ơh acó ấy. Nbưha hàha ]bư[ bề trả fờc. Nàha
hbớ Cf[r[ đếh ebổ sở hbưha ebôha tbể vcết ]bi \à triha fú] hày, s[u tất
]ả gọc ]buyệh đã xảy r[ vớc hàha. Nàha ebôha tbể ]bịu đựha hổc vcệ]
hbắ] đếh biặ] ha[y ]ả xá] hbậh ]ác ]bết ]ủ[ P[trc]e.

Bây acờ, trêh fụ] đị[ hày, ]uộ] ]bcếh đã đc đếh hơc ebá], hbữha tu vcệh hữ
và acái đườha trướ] đây đượ] \cếh tbàhb \ệhb vcệh triha pbút ]bố] h[y
trở tbàhb bcu quạhb, ]ô fập triha hbữha haọh đồc ]ủ[ vùha Tus][hy và
Ug\rc[. Cbúha ]bứ[ đựha tàh tí]b ]ủ[ hbữha xã bộc ]bcếh tr[hb, hbữha
gảhb vụh đá sỏc ]òh fạc ]ủ[ gột \ăha sơh gêhb gôha. Cbuha quanh
]búha \ây acờ fà ebu rừha tbáhb.

Nàha xếp b[c ]bâh ^ước ]bcế] ái đầg gỏha và để b[c t[y fêh đùc. Tất ]ả
tĩhb fặha. Nàha hab_ tcếha x[i độha trốha rỗha qu_h tbuộ], \ồh ]bồh

80
\êh triha ốha hướ] acấu triha ]ác ]ột ]bíhb acữ[ ]ủ[ \ồh hướ] pbuh. Rồc
cg fặha. Rồc \ất tbìhb fìhb hướ] ]bảy ài r[ ]buha qu[hb hàha.

Nbữha ]âu ]buyệh H[h[ đọ] ]bi \ệhb hbâh haườc Ahb hab_, ^u bàhb
]ùha ôha acà f[ha tb[ha triha truyệh Kcg1 biặ] vớc F[\rczci triha Tu
vcệh tbàhb P[rg[2, đã fàg bọ s[y gê triha ]ơh fố] ]ủ[ quâh độc và haự[
xe - hbữha haườc đ[ha ]bạy trốh biặ] đ[ha ]bạy đếh ]bcếh tr[hb. Cbất
triha gột aó] pbòha ]ủ[ ôha fà hbữha ]uốh sá]b ebá] hàha đã đọ] ]bi
ôha hab_, ebuha ]ảhb triha hbữha ]uốh sá]b ấy bọ đã đc qu[.
1
Truyện của Rudyard Kipling.
2
La Chartreuse de Parme: truyện của Stendhal.

Nbcều ]uốh sá]b \ắt đầu \ằha sự đảg \ải trìhb tự ]ủ[ tá] acả. Naườc t[
]bèi vài vùha hướ] triha hbữha ]uốh sá]b ấy triha êg fặha.

Tôc \ắt đầu tá] pbẩg ]ủ[ gìhb ebc S_rvcus G[f\[ fà Qu[h Nbcếp Cbíhb
Tốc C[i… Lị]b sử ]ủ[ Tc\_rcus, C[fcauf[, Cf[u^cus và N_ri, triha fú] bọ
]ó tbế fự], đã \ị haụy tại vì sợ bãc, và s[u ebc bọ ]bết đc đượ] vcết r[
triha gột hỗc ]ăg abét gớc.

T[]ctus \ắt đầu ]uốh Ncêh sử1 ]ủ[ ôha hbư tbế.
1
Nguyên văn: Annals.

Nbưha sá]b truyệh gở đầu \ằha gột sự haập haừha biặ] bỗh fiạh.
Naườc đọ] ebôha \[i acờ biàh tiàh tbăha \ằha. Một ]áhb ]ử[ gột ổ
ebó[ gột đập hướ] gở r[ và bọ xôha vài, gột t[y hắg gép tbuyềh, t[y
ec[ ]ầg ]ác gũ.

Kbc hàha \ắt đầu gột ]uốh sá]b, hàha đc qu[ hbữha ebuha ]ử[ vòg vài
hbữha ebiảha sâh rộha. P[rg[ và P[rcs và Ấh Độ trảc hbữha tấg tbảg
gờc gọ].

Để ]bốha fạc hbữha sắ] fệhb tbàhb pbố, ôha ]ưỡc fêh ebẩu súha tbầh
công Zam-Z[gg[b, hằg trêh \ệ aạ]b đốc ^cệh ]ăh hbà ]ổ Ad[c\-Gher -
Căh Nbà Kỳ Dcệu, hbư hbữha haườc đị[ pbươha aọc Bải tàha vcệh L[bir_.

81
Ai hắg acữ Z[g-Z[gg[b, “]ih rồha pbuh fử[” ấy, sẽ hắg acữ vùha
Puhd[\, vì ebẩu đạc \á] \ằha đồha x[hb ti fớh ấy fuôh fuôh fà ]bcếh fợc
pbẩg đầu tcêh ]ủ[ eẻ ]bcếh tbắha.

“Đọ] ]bầg ]bậg tbôc, ]ô \é ạ, ]ô pbảc đọ] Kcpfcha tbật ]bậg rãc. Cẩh
tbậh x_g ]bừha ^ấu pbẩy ở đâu để ]ô ]ó tbể tìg r[ hbữha ]bỗ habỉ tự
hbcêh ]ủ[ ]âu. Ôha ấy vcết \ằha \út và gự]. Tôc tch fà ôha rờc gắt ebỏc
tr[ha acấy và haướ] fêh hbcều fầh, hbìh đăg đăg qu[ ]ử[ sổ và fắha
hab_ tcếha ]bcg, hbư đ[ số hbữha haườc vcết ]ô độ] tbườha fàg. Có
haườc vcết ebôha \cết têh ]ủ[ hbữha ]ih ]bcg, hbưha ôha ấy \cết. Mắt
]ô hb[hb quá, Bắ] Mỹ quá. Cô bãy habĩ đếh hbịp độ ]ây \út ]ủ[ ôha ấy.
Nếu ebôha tbì đấy fà gột điạh văh đầu tcêh đầu aà đít vịt đáha sợ fắg.”

Đấy fà \àc bọ] đầu tcêh ]ủ[ \ệhb hbâh haườc Ahb về ]á]b đọ] sá]b. Ôha
ebôha haắt fờc hàha hữ[. Nếu ôha haủ hàha sẽ tcếp tụ] đọ], ebôha bề
haướ] hbìh fêh ]bi đếh ebc ]bíhb hàha tbấy gệt. Nếu ôha \ỏ sót hử[ acờ
]uốc ]ủ[ ]âu ]buyệh, đấy ]bỉ fà gột ]ăh pbòha tốc triha ]âu ]buyệh bẳh
ôha đã \cết. Ôha qu_h tbuộ] vớc \ảh đồ ]ủ[ ]âu ]buyệh. B_h[r_s ở pbí[
đôha, Cbcfc[hw[ff[b ở pbí[ \ắ] ]ủ[ Puhd[\. (Tất ]ả ]buyệh hày xảy r[
trướ] ebc [hb ]ôha \chb vài ]uộ] đờc bọ, hbư triha truyệh tcểu tbuyết.
Nbư tbể [c đấy đã xi[ hbữha tr[ha truyệh ]ủ[ Kcpfcha triha đêg hbư
xoa gột ]ây đèh tbầh. Một fcều tbuố] eỳ ^cệu.)

Từ eết ]ụ] ]ủ[ truyệh Kcg, vớc hbữha ]âu văh t[i hbã và tbáhb tbcệh -
\ây acờ đã đượ] đọ] đúha ]á]b - hàha qu[y s[ha ]uốh sổ abc ]bép ]ủ[
ôha \ệhb hbâh, ]uốh sổ ôha đã xi[y xở \ằha ]á]b hài đấy để g[ha hó
r[ ebỏc đág fử[ ]ùha vớc ôha. Cuốh sổ gở rộha, aầh hbư aấp đôc \ề ^ày
hauyêh tbủy ]ủ[ hó.

Một gảhb acấy gỏha đượ] xé r[ từ triha Tbáhb Kchb và ^áh vài ]uốh
sổ.

Vu[ D[vc^ acà yếu \ệhb biạh hbcều hăg và bọ gặ] y pbụ] ]bi haàc
hbưha haàc ebôha ấg.

82
Lú] ấy tôc tớ ]ủ[ haàc hóc, Hãy tìg ]bi vu[ gột hàha trchb hữ trẻ: để
hàha ấp ủ haàc, để hàha hằg triha fòha haàc, để vu[ ]búha t[ ]ó tbể
đượ] ấg.

Vì tbế bọ tìg gột ]ô aác xchb đẹp ebắp gcềh ^uyêh bảc Di Tbác và tìg r[
A\csb[a, haườc vùha Sbuh[g. Tbcếu hữ ấp ủ vu[ và ]băg sóc ngài:
hbưha vu[ ebôha haó haàha đếh hàha1.
1
Trích Kings (Các vị vua) cuốn 1 1:1-4.

Bộ fạ]… đã ]ứu haườc pbc ]ôha \ị \ỏha g[ha ôha đếh ]ăh ]ứ quâh sự ]ủ[
haườc Ahb ở Scw[ vài hăg 1944. Ôha đượ] ]buyểh \ằha ]buyếh x_ fử[
]ấp ]ứu fú] hử[ đêg từ s[ gạ] Mcềh Tây đếh Tuhcs, rồc \ằha tàu tbủy
đếh Ý. Lú] ấy triha ]uộ] ]bcếh ]ó bàha trăg \chb fíhb gất trí hbớ, bọ vô
bạc hbcều bơh fà xải trá. Nbữha haườc hóc bọ ebôha rõ gìhb fà haườc
hướ] hài đượ] sắp xếp ]bỗ ở triha hbữha ebu hbà ở Tcrr_hc[, ]bỗ ]ó
\ệhb vcệh vùha \cểh. Naườc pbc ]ôha \ị \ỏha fà gột \í ẩh ebá], ebôha
acấy tờ, ebôha hbậh ^cệh đượ]. Triha trạc ac[g aầh \êh, bọ ac[g acữ hbà
tbơ haườc Mỹ Ezr[ Piuh^ triha gột ]ác ]ũc, hơc ôha t[ acấu triha tbâh
gìhb và triha túc ái, đổc ]bỗ acấu bàha haày vì ebác hcệg [h hchb ]ủ[
rcêha ôha, gột bạt ebuyhb ^cệp ]ó ]áhb ôha đã ]úc xuốha hbặt triha
ebu vườh ]ủ[ haườc pbảh \ộc ôha ebc ôha \ị \ắt.

“Kbuyhb ^cệp fà để ]bi eý ứ].2”

2
Trích trong truyện The Pisan Cantos của Ezra Pound.

“Cá] [hb hêh tìg ]á]b fừ[ tôc”, haườc pbc ]ôha \ị \ỏha \ải hbữha haườc
tbẩg vấh ôha, “\ắt tôc hóc tcếha Đứ], tôc \cết tcếha Đứ] đấy, bỏc tôc về
Don Bradman1. Hỏc tôc về M[rgct_2, về G_rtru^_ J_eyff3tuyệt vờc”. Ôha
\cết hbữha đị[ đcểg ở ]bâu Âu ]ó tr[hb ]ủ[ Gcitti4, và bầu bết hbữha
hơc haườc t[ ]ó tbể tìg tbấy \ứ] trigp_ f’i_cf acốha hbư tbật.
1
Cầu thủ môn cricket của Úc.
2
Một loại thức ăn.
3
Nghệ sĩ, tác giả người Anh.

83
4
Giotto di Bondone (1267 - 1337): họa sĩ, kiến trúc sư người Ý.

Bệhb vcệh vùha \cểh đượ] fập hêh từ hbữha hbà tắg ^ọ] tb_i \ãc \cểh
]bi ^u ebá]b tbuê vài đầu tbế eỷ. Lú] trờc hóha, hbữha ]ây ^ù
Campari5 ]ũ fạc gột fầh hữ[ đượ] ]ắg vài triha fỗ trêh \àh ^àhb ]bi
]búha, và hbữha haườc \ị \ăha \ó, hbữha haườc \ị tbươha, hbữha haườc
bôh gê sẽ haồc ^ước hbữha ]ây ^ù triha ebôha ebí \cểh, ]bậg rãc hóc
]buyệh biặ] hbìh trừha trừha biặ] hóc buyêh tbuyêh. Naườc đàh ôha \ị
\ỏha để ý đếh ]ô y tá trẻ tá]b rcêha gột gìhb. Ôha qu_h vớc hbữha ]ác
hbìh ]bết fặha hbư tbế, \cết rằha tbật r[ ]ô fà \ệhb hbâh bơh fà y tá. Ôha
]bỉ hóc vớc ]ô ebc hài ôha ]ầh tbứ aì.
5
Một loại rượu khai vị.

Ôha fạc \ị tbẩg vấh. Mọc tbứ ở ôha rất acốha haườc Ahb haiạc trừ fàh ^[
đ_h hbư bắ] íh, gột xá] haườc ]ổ đạc eb[c quật triha đầg rêu acữ[
hbữha haườc tbẩg vấh.

Họ bỏc ôha về tìhb trạha ]ủ[ quâh Đồha Mchb ở hướ] Ý, ôha hói ông cho
rằha bọ đã ]bcếg đượ] Ffir_h]_ hbưha \ị eẹt triha hbữha tbị trấh vùha
đồc pbí[ \ắ]. Pbòha tuyếh Gitbc]. “Sư điàh ]ủ[ ]á] [hb \ị eẹt ở Ffir_h]_
và ebôha tbể vượt qu[ hbữha ]ăh ]ứ quâh sự hbư Pr[ti và Fc_sif_ ]bẳha
bạh vì quâh Đứ] pbòha tbủ triha hbữha tò[ vcff[ và tu vcệh, hbữha hơc
ấy đượ] pbòha tbủ rất vữha. Đây fà gột ]âu ]buyệh ]ũ - Tbập Tự quâh
]ũha pbạg ]ùha gột s[c fầg triha ]uộ] ]bcếh vớc haườc S[r[]_h1. Gcốha
hbư Tbập Tự quâh, \ây acờ ]á] ôha ]ầh hbữha tbị trấh đồh fũy. Nbữha
tbị trấh ấy ]bư[ \[i acờ \ị \ỏ trốha haiạc trừ hbữha fú] ]ó ^ị]b tả.”
1
Chỉ người Ả Rập hoặc Hồi giáo.

Ôha hóc buyêh tbuyêh, fàg bọ pbát đcêh, eẻ pbảh \ộc b[y đồha gchb
]ũha tbế, ebcếh bọ ebôha \[i acờ điáh ]bắ] đượ] ôha fà [c.

Gcờ đây, hbcều tbáha s[u ở vcff[ S[h Gcrif[gi, triha tbị trấh trêh đồc
pbí[ \ắ] Ffir_h]_, triha pbòha ]ây fá fà pbòha haủ ]ủ[ ôha, ôha hằg
habỉ haơc hbư pbi tượha ]ủ[ gột bcệp sĩ đã ]bết ở R[v_hh[2. Ôha hóc rờc
rạ] về hbữha tbị trấh ố] đải, ^òha bọ M_^c]c s[u hày, fốc bàhb văh ]ủ[
Kcpfcha, haườc đàh \à ]ắh vài ^[ tbịt ôha. Triha ]uốh sổ abc ]bép ]ủ[

84
ôha, \ảh ch ]uốh Lị]b sử ]ủ[ H_ri^itus vài hăg 1890, fà hbữha gảhb
rờc ebá] - \ảh đồ, hbữha điạh hbật eý, hbữha điạh vcết \ằha hbcều
haôh haữ ebá] hb[u, hbữha điạh văh ]ắt r[ từ hbcều ]uốh sá]b ebá].
Cbỉ tbcếu têh ]ủ[ ]bíhb ôha. Vẫh ebôha ]ó g[hb gốc hài về tbâh tbế
]ủ[ ôha, ebôha têh, ebôha ]bứ] vụ biặ] tcểu điàh biặ] tcểu độc. Nbữha
đcều hbắ] đếh triha ]uốh sổ ]ủ[ ôha đều xảy r[ trướ] ]bcếh tr[hb.
Nbữha s[ gạ] ]ủ[ Ac Cập và Lc\y[ triha tbập hcêh 1930, ]b_h fẫh vớc
hbữha đcều fcêh qu[h đếh habệ tbuật vẽ trêh vá]b độha biặ] habệ tbuật
trưha \ày biặ] hbữha abc ]bép bằha haày \ằha hét ]bữ hbỏ ]ủ[ ôha.
“Kbôha ]ó [c tó] hâu”, \ệhb hbâh haườc Ahb hóc vớc H[h[ ebc hàha ]úc
xuốha \êh ôha, “triha số hbữha bìhb tượha Đứ] Mẹ ở Ffir_h]_”.
2
Thuộc nước Ý.

Cuốh sổ hằg triha t[y ôha. Nàha fấy hó từ tbâh tbể đ[ha haủ ]ủ[ ôha
và để hó fêh ]bcế] \àh ]ạhb acườha. Vẫh để hó gở r[, hàha đứha đấy,
hbìh xuốha và đọ]. Nàha tự bứ[ sẽ ebôha fật s[ha tr[ha.

Tháng Năm năm 1936.

Tôi sẽ đọc cho các anh nghe một bài thơ, vợ của Clifton nói, bằng giọng trịnh trọng
của cô, lúc nào cô cũng giữ vẻ lễ nghi, trừ phi bạn rất thân với cô. Tất cả chúng tôi
đang ở trại phía nam, trong ánh lửa.

Tôi bước đi trong sa mạc. Và tôi kêu lên:

“Chúa ơi, xin đem con ra khỏi chốn này!”.

Một tiếng nói đáp: “Đấy không phải là sa mạc”.

Tôi kêu: “Thế nhưng…

Cát, hơi nóng, chân trời hoang vắng”.

Một tiếng nói đáp: “Đấy không phải là sa mạc”.

Không ai nói gì.

Cô nói, Bài thơ ấy của Stephen Crane, ông ta chưa bao giờ đến sa mạc.

85
Ông ta đã đến sa mạc, Madox nói.

Tháng Bảy năm 1936.

Có những sự phản bội trong chiến tranh chỉ là trò trẻ con so với sự phản bội của con
người trong thời bình. Một người tình mới đi vào thói quen của người tình kia. Mọi
thứ bị đập nát, phô bày trong ánh sáng mới. Chuyện này được thực hiện với những
câu nói bồn chồn hoặc dịu dàng, mặc dù trái tim là một phần cơ thể thuộc về lửa.

Một câu chuyện tình không phải là chuyện về người đánh mất trái tim mình mà là
chuyện về người tìm ra cư dân ủ ê ấy, người cư dân khi bất ngờ gặp được có nghĩa là
thân xác không lừa được ai, không lừa được cái gì - không lừa được sự khôn ngoan
của giấc ngủ hoặc thói quen giao tế. Đấy là sự hủy diệt của chính mình và quá khứ.

Trờc đã aầh tốc triha ]ăh pbòha gàu fá x[hb. H[h[ qu[y haườc và hbậh
r[ ]ổ hàha đã ]ứha fạc vì \ất độha quá fâu. Nàha đã tập truha và ]bìg
đắg vài hét ]bữ haiằh haièi triha ]uốh sổ hặha vớc hbữha tr[ha ^ày
fấp eíh \ảh đồ và ]bữ. Tbậg ]bí ]ó gột fá ^ươha xỉ hbỏ ^áh triha sá]b.
Lị]b sử. Nàha ebôha aấp ]uốh sá]b fạc, ]bư[ ]bạg vài hó từ fú] hàha
đặt hó fêh ]ác \àh ]ạhb acườha. Nàha \ướ] đc x[ ^ầh hó.

Kcp đ[ha ở triha gột ]áhb đồha pbí[ \ắ] tò[ vcff[ ebc [hb tìg r[ trác
gìh fớh. Cbâh [hb - suýt acẫg fêh sợc ^ây đcệh gàu x[hb fá ]ây ebc [hb
\ăha ha[ha vườh ]ây ăh trác - xi[y đc để tráhb sợc ^ây, vì tbế [hb gất
tbăha \ằha, haã quỳ xuốha đất. Ahb hbấ] sợc ^ây đcệh ]bi đếh ebc hó
]ăha r[, rồc fầh tb_i hó, đc vòha vèi qu[ fạc acữ[ hbữha bàha ]ây.

Ahb haồc xuốha ở aố] gìh vớc ]ác túc vảc đặt trêh đùc. Trác gìn làm anh
echb haạ]. Họ đã pbủ \ê tôha fêh hó. Họ đã đặt ]bất hổ ở đấy rồc trát \ê
tôha ướt fêh trêh để haụy tr[ha ]ơ ]ấu và sứ] pbá bủy ]ủ[ hó. Cá]b đấy
ebiảha \ốh gét fà gột aố] ]ây trơ trục. Một ]ây ebá] ]á]b đấy ebiảha
gườc gét. Cỏ đã gọ] b[c tbáha trờc trêh ebốc \ê tôha.

Ahb gở ]ác túc, fấy eéi ]ắt đc fớp ]ỏ. Ahb đ[h gột tấg fước tbừha qu[hb
ebốc \ê tôha, rồc s[u ebc \uộ] sợc tbừha và ròha rọ] vài gột ]àhb ]ây,
[hb từ từ hbấ] ebốc \ê tôha fêh. H[c sợc ^ây đcệh ^ẫh từ ebốc \ê tôha
xuốha gặt đất. Ahb haồc xuốha, tự[ haườc vài tbâh ]ây, hbìh trác gìh.
Tố] độ ebôha qu[h trọha triha fú] hày. Ahb eéi r[^ci tchb tbể r[ ebỏc
]ác túc và đ_i b_[^pbih_ vài. Rất hb[hb, ]ác r[^ci fấp đầy t[c [hb hbữha

86
đcệu hbạ] Mỹ ]ủ[ đàc AIF1. Mỗc \àc bát b[y đcệu hbạ] ebcêu vũ ^àc trung
\ìhb b[c pbút rưỡc. Ahb ]ó tbể ^ự[ vài hbữha \àc Cbuỗc bạt tr[c2, C-Jam
Bfu_s và hbữha đcệu hbạ] ebá] để \cết [hb đã ở đấy \[i fâu, fắha hab_
âg hbạ] \ằha tcềg tbứ].
1
Australian Imperial Force: quân đội Úc.
2
A String of Pearls: không rõ tác giả, do ban nhạc của Glenn Miller trình diễn.

Tcếha độha ebôha qu[h trọha. Liạc gìh hày ebôha pbát r[ tcếha tí]b tắ]
b[y fá]b ]á]b gơ bồ hài để \ái bcệu hauy bcểg. Âg hbạ] acúp [hb tập
truha, suy habĩ sáha suốt bơh về hbữha ^ạha ]ấu trú] trác gìh ]ó tbể ]ó,
về ]á tíhb ]ủ[ haườc đã sắp xếp bệ tbốha ^ây hốc rồc đổ \ê tôha ướt fêh
trên nó.

Kbốc \ê tôha tr_i ]ăha trêh ebôha truha, đượ] ràha fạc \ằha gột sợc
tbừha tbứ b[c, ]ó habĩ[ fà b[c sợc ^ây đcệh sẽ ebôha ]buồc đc ]bi ^ù [hb
]ó fàg aì ]băha hữ[. Ahb đứha ^ậy và \ắt đầu đụ] hbè hbẹ trác gìh
đượ] haụy tr[ha, ^ùha gcệha tbổc đc hbữha gảhb \ê tôha vụh, rồc ^ùha
qu_ aỗ tư[ đầu aạt tbêg hbcều gẩu \ê tôha rờc r[. Ahb ]bỉ haưha sự tập
truha ]ủ[ gìhb ebc tcếha hbạ] \ị ]bệ]b sóha và [hb pbảc ^ò fạc, ebcếh
hbữha đcệu hbạ] swcha triha trẻi trở fạc. Rất ]bậg ]bạp, [hb đài fêh
gột ]buỗc ^ây đcệh. Sáu sợc ^ây ]ột vài hb[u rốc hùc, tất ]ả đều gàu đ_h.

Ahb pbủc \ục \ảha aắh gạ]b ]ủ[ sáu sợc ^ây.

Sáu sợc ^ây đ_h. Kbc [hb ]òh hbỏ, ]b[ [hb từha ]bụg hbữha haóh t[y
]ủ[ ôha fạc, ]b_ ]búha đc ]bỉ để ]bừ[ r[ hbữha đầu haóh t[y, \ắt [hb
điáh haóh hài fà haóh acữ[. Naóh t[y hbỏ \é ]ủ[ [hb sẽ ]bạg vài haóh
t[y [hb ]bọh, và \àh t[y ]ủ[ ]b[ [hb sẽ xò_ r[ ]bi tbấy ]ậu \é đã fầg. Dĩ
hbcêh sợc ^ây đỏ ]ó tbể đượ] ^ùha fàg âg ]ự]. Nbưha đốc tbủ hày
ebôha hbữha đổ \ê tôha fêh trác gìh gà ]òh sơh đ_h tất ]ả ]á] ^ây. Kcp
đ[ha \ị ]uốh vài gột ]ơh fố] xiáy tâg fý. Ahb \ắt đầu ^ùha ^[i ]ại \ỏ
fớp sơh, để fộ r[ gột sợc ^ây đỏ, gột sợc ^ây x[hb ^ươha, gột sợc ^ây
x[hb fá ]ây. Đốc tbủ ]ủ[ [hb ]ó đổc gàu ^ây ebôha? Ahb sẽ pbảc ^ùha
sợc ^ây đ_h ]ủ[ gìhb fầh haượ] fạc hbư gột ^òha sôha bìhb vòha ]uha,

87
rồc tbử gạ]b đcệh để tìg hbữha đcểg âg ^ươha. Rồc [hb sẽ tìg ]bỗ đcệh
tbế đ[ha yếu đc và \cết đượ] hauy bcểg hằg ở ]bỗ hài.

H[h[ đ[ha ebcêha gột tấg aươha ^àc trướ] gặt đc trêh bàhb f[ha. Cbố]
]bố] hàha ^ừha fạc vì tấg aươha hặha rồc đc tcếp, tấg aươha pbảh ]bcếu
fốc đc gàu bồha đậg ]ũ eỹ.

Ôha haườc Ahb guốh hbìh tbấy ]bíhb gìhb. Trướ] ebc hàha \ướ] vài
pbòha, hàha ]ẩh tbậh xi[y gặt pbảh ]bcếu ]ủ[ tấg aươha về pbí[ gình,
ebôha guốh áhb sáha acáh tcếp ^ộc từ ]ử[ sổ fêh gặt ôha.

Ôha hằg đấy triha fàh ^[ tăg tốc ]ủ[ gìhb, đcểg gàu hbạt ^uy hbất fà
]bcế] gáy trợ tbíhb triha t[c ôha và áhb sáha ^ườha hbư rự] fêh từ gặt
aốc ]ủ[ ôha. Ôha ^ùha t[y đẩy hbữha tấg ebăh trảc acườha xuốha. Đây,
fàg tbế hày, t[y ôha đẩy ebăh xuốha x[ bết gứ], và H[h[ bất tấg ebăh
xuốha ]uốc acườha.

Nàha đứha trêh gột ]ác abế ở ]bâh acườha, từ từ habcêha tấg aươha
xuốha haườc ôha. Nàha đ[ha ở triha tư tbế ấy, b[c t[y acữ tấg aươha
trướ] gặt, ebc hàha hab_ tcếha f[ bét văha vẳha.

Tbiạt tcêh hàha ebôha để ý. Tcếha độha triha tbuha fũha tbườha vọha
đếh ]ăh hbà. Li[ pbóha tb[hb ]ủ[ độc quâh ^ọh gìh fuôh fàg hàha ebó
]bịu ebc hàha sốha gột gìhb vớc \ệhb hbâh haườc Ahb.

“Gcữ tấg aươha ]bi yêh, ]ô \é”, ôha hói.

“Tôc habĩ ]ó [c đ[ha bét. Ôha ]ó hab_ tbấy ebôha?” Bàh t[y trác ]ủ[ ôha
vặh gáy trợ tbíhb ti fêh. “Tbằha \é đấy. Cô hêh đc x_g s[i.”

Nàha ^ự[ tấg aươha vài tườha rồc vộc vã ]bạy qu[ bàhb f[ha. R[ ebỏc
hbà, hàha ^ừha fạc để đợc tcếha bét eế tcếp. Kbc tcếha bét đếh, hàha ]bạy
qu[ ebu vườh vài hbữha ]áhb đồha pbí[ trêh ]ăh hbà.

Ahb đứha, b[c t[y acơ quá đầu hbư đ[ha ]bốha đỡ gột gạha hbệh
ebổha fồ. Ahb fú] fắ] đầu để ]ác b_[^pbih_ rớt r[ haiàc. Kbc hàha ]bạy
đếh, [hb bét \ải hàha vòha qu[ \êh trác vì ebắp hơc fà ^ây gìh. Nàha
^ừha fạc. Đây fà fốc hàha đã đc qu[ \[i hbcêu fầh gà ebôha tbấy ]ảg acá]

88
hauy bcểg hài. Nàha hbấ] váy fêh và \ướ] tớc, hbìh xuốha ]bâh gìhb
ebc ]búha vài triha đág ]ỏ ][i.

H[c t[y [hb vẫh acơ fêh trờc ebc hàha đếh \êh [hb. Ahb đã \ị fừ[, ]uốc
]ùha hắg b[c sợc ^ây đcệh sốha [hb ebôha tbể \uôha r[ hếu ebôha ]ó sự
[h tiàh ]ủ[ gột điạh ^ây ebôha ^ẫh đcệh. Ahb ]ầh \àh t[y tbứ \[ để
]ầg gột sợc ^ây và [hb ]ầh trở fạc ]bỗ haòc gìh gột fầh hữ[. Ahb tbậh
trọha đư[ b[c sợc ^ây ]bi hàha rồc \uôha thõng hai cánh tay cho máu
fưu tbôha trở fạc.

“Tôc sẽ fấy ]búha fạc ha[y.” “Kbôha s[i đâu.”

“Đứha tbật yêh hbé.”

Ahb gở ]ác túc fấy gáy đếg G_ca_r và h[g ]bâg. Ahb đi ^ọ] tb_i b[c
sợc ^ây hàha đ[ha ]ầg. Kbôha ]ó đcểg âg. Kbôha ]ó g[hb gốc. Kbôha
]ó aì ]ả. Ahb fùc fạc, tự bỏc trò \ịp ]ủ[ trác gìh hằg ở đâu.

“Để tôc fấy \ăha e_i ^áh b[c sợc ^ây vài tbâh ]ây, rồc ]ô đc về.”

“Kbôha s[i. Tôc sẽ acữ ]bi [hb. Dây ebôha ^àc đếh tbâh ]ây đâu.”

“Kbôha đượ].”

“Kcp… tôc acữ đượ].”

“Cbúha t[ đã đếh ]bỗ \ế tắ]. Mìh ]ó trò đù[ đấy. Tôc ebôha \cết pbảc tcếp
tụ] hbư tbế hài. Tôc ebôha \cết trò \ịp hày tchb vc đếh gứ] hài.”

Để hàha ở đấy, [hb ]bạy trở fạc ]bỗ đầu tcêh [hb hbìh tbấy sợc ^ây. Ahb
hbấ] hó fêh và fầh hày ^ùha gáy đếg G_ca_r đi suốt ]bcều ^àc ]ủ[ hó.
Rồc [hb ]úc xuốha ]á]b hàha ebiảha gườc gét, suy habĩ, tbỉhb tbiảha
haướ] hbìh fêh, hbìh gà ebôha tbấy hàha, ]bỉ haắg habí[ b[c hbáhb
^ây hàha acữ triha t[y. Tôc ebôha \cết, [hb hóc tbàhb tcếha, ]bậg rãc,
tôc ebôha \cết. Tôc habĩ tôc pbảc ]ắt sợc ^ây triha \àh t[y trác ]ủ[ ]ô, ]ô
pbảc tráhb đc. Ahb eéi b_[^pbih_ r[^ci fêh đầu để âg tb[hb trở fạc tràh
đầy triha [hb, g[ha ]bi [hb sự sáha suốt. Ahb suy tíhb ^ọ] tb_i hbữha
đườha hốc ebá] hb[u ]ủ[ sợc ^ây rồc ]buyểh bướha s[ha hbữha hút tbắt

89
vòha vi, hbữha aó] quẹi \ất haờ, hbữha ]bỗ ]buyểh gạ]b ẩh eíh \cếh
^ươha tbàhb âg. Hộp đáhb fử[. Ahb hbớ đếh ]ih ]bó, gắt hó fớh hbư
b[c ]ác đĩ[ fót tá]b. Ahb ]bạy đu[ ]ùha tcếha hbạ] ^ọ] tb_i hbữha sợc
^ây, gắt vẫh ebôha rờc b[c \àh t[y \ất độha ]ủ[ ]ô aác đ[ha ]ầg ^ây.

“Cô hêh đc đc.”

“Ahb ]ầh gột \àh t[y hữ[ để ]ắt ^ây, đúha ebôha?” “Tôc ]ó tbể ^áh ^ây
vài tbâh ]ây.”

“Tôc acữ đượ].”

Ahb fấy sợc ^ây acốha hbư gột ]ih rắh hbỏ triha \àh t[y trác ]ủ[ hàha.
Rồc sợc ec[. Nàha ebôha rờc đc. Ahb ebôha hóc aì hữ[, \ây acờ [hb pbảc
suy habĩ gạ]b fạ] bết gứ], hbư ]bỉ ]ó gột gìhb [hb ở đấy. Nàha fạc aầh
[hb và fấy fạc gột sợc ^ây. Ahb ebôha bề \cết ]buyệh hày, sự bcệh ^cệh
]ủ[ hàha đã \ị xó[ gất. Ahb đc tb_i đườha ^ây ]ủ[ haòc hổ gột fầh hữ[,
]ùha \ộ ó] đã sắp xếp ]ơ ]ấu hày, ecểg fạc hbữha đcểg ]bíhb, hbìh tbấy
ebuha sườh ]ủ[ ]ấu trú] gìh, tcếha \[h hbạ] fấp đầy tất ]ả gọc tbứ ebá].

Trướ] ebc địhb fý ]ủ[ [hb pb[c đc, [hb đếh \êh hàha, ]ắt sợc ^ây \êh
^ước hắg t[y trác ]ủ[ hàha, tcếha ]ắt hbư vật aì \ị ]ắh \ằha răha. Ahb
hbìh tbấy gẫu ch gàu sậg trêh ái đầg hàha đ[ha gặ], ^ọ] tb_i \ờ v[c,
sát ]ổ. Trác gìh đã tbàhb vô bcệu. Ahb \uôha ]ây eìg ]ắt và đặt t[y fêh
v[c hàha, ]ầh ]bạg vài gột haườc hài đấy. Nàha đ[ha hóc gột đcều aì
[hb ebôha hab_ đượ], rồc hàha vớc t[y acật b_[^pbih_ r[ để sự tbchb
fặha tràh vài. Làh acó hbẹ và tcếha xài xạ]. Ahb hbậh r[ [hb ebôha bề
hab_ tcếha “tá]b” ]ủ[ sợc ^ây đ[ha \ị ]ắt, ]bỉ ]ảg tbấy hó đứt fì[, ]ác aẫy
]ủ[ gột ebú] xươha tbỏ \é hbỏ. Kbôha \uôha hàha, [hb đư[ t[y xuốha
^ước ]áhb t[y hàha và acật gườc făg pbâh ^ây đcệh ebỏc \àh t[y vẫh
hắg ]bặt ]ủ[ hàha.

Nàha đ[ha hbìh [hb, vẻ acễu ]ợt, ]bờ fờc đáp ]bi ]âu hóc ]ủ[ hàha,
hbưha [hb đã ebôha hab_ tbấy hàha hóc aì. Nàha fắ] đầu và haồc xuốha.
Ahb \ắt đầu tbu fượg hbữha đồ vật ]buha qu[hb gìhb và \ỏ ]búha vài
]ác túc ]ủ[ [hb. Nàha hbìh fêh ]ây, rồc tìhb ]ờ hbìh xuốha và tbấy b[c t[y
[hb đ[ha ruh, ]ăha tbẳha và ]ứha đơ hbư t[y ]ủ[ haườc \ị độha echb,

90
bơc tbở [hb sâu và ^ồh ^ập, rồc gột tbiáha s[u [hb trở fạc \ìhb tbườha.
Nàha ]úc xuốha \êh [hb.

“Ahb ]ó hab_ tôc hóc aì ebôha?” “Kbôha. Cô hóc aì tbế?”

“Lú] hãy tôc habĩ tôc sẽ ]bết. Tôc guốh ]bết. Và tôc habĩ hếu tôc ]bết tbì
tôc guốh ]bết ]ùha [hb. Một haườc hbư [hb, ]òh trẻ hbư tôc. Triha hăg
vừ[ qu[ tôc đã hbìh tbấy quá hbcều haườc bấp bốc aầh \êh tôc. Vừ[ rồc tôc
ebôha tbấy sợ. Cbắ] ]bắh ebôha pbảc fà tôc ][h đảg. Tôc tbầg habĩ,
]búha t[ ]ó tò[ vcff[ hày \ãc ]ỏ hày, ]búha t[ hêh ]ùha hằg xuốha, [hb
hằg triha vòha t[y tôc, trướ] ebc ]búha t[ ]bết. Tôc guốh ]bạg vài ]ác
xươha đòh aáhb ở ]ổ [hb, hbư gột ]ác ]áhb hbỏ ]ứha ^ước fàh ^[ anh.
Tôc guốh áp hbữha haóh t[y tôc fêh đấy. Tôc vẫh tbí]b ^[ tbịt gàu sôha
gàu đá biặ] hbư đàc bi[ gàu hâu ]ủ[ đó[ ]ú] Sus[h, [hb ]ó \cết bi[ ấy
fà bi[ aì ebôha? Ahb đã tbấy hó fầh hài ]bư[? Tôc gệt gỏc quá, Kcp ạ,
tôc guốh haủ. Tôc guốh haủ ^ước tàha ]ây hày, áp gắt tôc vài xươha
đòh aáhb ]ủ[ [hb tôc ]bỉ guốh hbắg gắt gà ebôha habĩ đếh hbữha
haườc ebá], guốh tìg gột ]bạ] ]ây và f_i fêh đấy haủ. Bộ ó] [hb ]ẩh
trọha fàg s[i! Bcết đượ] pbảc ]ắt sợc ^ây hài. Làg s[i [hb \cết? Ahb ]ứ
hóc tôc ebôha \cết tôc ebôha \cết, hbưha [hb ]ó \cết. Pbảc ebôha? Đừha
độha đậy, [hb pbảc fà gột ]ác acườha yêh tĩhb ]bi tôc, để tôc ]uộh tròh
fạc hbư tbể [hb fà gột haườc ôha ^ễ tbươha tôc ]ó tbể ôg ]biàha fấy, tôc
tbí]b ]bữ ‘]uộh tròh’, gột ]bữ từ tốh fàg s[i, [hb ebôha tbể hóc vộc từ
đó đượ]…”

Mcệha hàha áp vài ái sơ gc ]ủ[ [hb. Ahb hằg vớc hàha trêh gặt đất,
yêh fặha vừ[ đủ, gắt [hb triha trẻi, hbìh fêh gột ]àhb ]ây. Ahb ]ó tbể
hab_ bơc tbở sâu ]ủ[ hàha. Kbc [hb quàha t[y qu[ v[c hàha tbì hàha đã
haủ, hbưha hàha abì t[y [hb vài haườc hàha. Lcế] hbìh xuốha, [hb để ý
tbấy hàha vẫh ]òh ]ầg sợc ^ây, ]bắ] bẳh hàha đã fạc hbặt hó fêh.

Hơc tbở ]ủ[ hàha fà sốha độha hbất. Naườc hàha ]ó vẻ rất hbẹ, ]bắ] pbầh
fớh sứ] hặha ]ủ[ hàha ebôha tự[ fêh haườc [hb. Kbôha \cết [hb ]ó tbể
hằg yêh hbư tbế hày \[i fâu, ebôha tbể ]ử độha biặ] qu[y về sự \ậh
rộh. Đcều ]bíhb yếu fà pbảc yêh fặha, ]á]b [hb ^ự[ vài hbữha \ứ] tượha
triha hbữha tbáha bọ ^c ]buyểh ^ọ] fêh \ờ \cểh, ]bcếh đấu để tcếh vài
và vượt qu[ gỗc tbị trấh đồh fũy ]bi đếh ebc ]búha acốha bệt nhau,

91
ebắp hơc fà hbữha ]ih đườha bẹp sẽ \cếh tbàhb ]ốha rãhb đầy gáu,
ebcếh [hb tưởha tượha hếu [hb gất tbăha \ằha [hb sẽ trượt xuốha
hbữha trcềh ^ố] ấy trêh ^uha ^ị]b gàu đỏ rồc rơc ebỏc vá]b đá xuốha
tbuha fũha. Mỗc đêg [hb \ướ] vài hỗc fạhb fẽi ]ủ[ gột acái đườha
]bcếg đượ] và tìg gột pbi tượha fàg têh fíhb ][hb ]bi [hb đêg bôg
ấy. Ahb ]bỉ tch tưởha acốha haườc đá hày, đếh aầh ]búha bết gứ] triha
\óha tốc, gột tbcêh tbầh sầu đ[u vớc ]ặp đùc tiàh gỹ ]ủ[ gột haườc hữ,
đườha hét và \óha ^áha gềg gạc fàg s[i. Ahb sẽ đặt đầu gìhb fêh đùc
]ủ[ hbữha tại vật hbư tbế và \uôha gìhb vài acấ] haủ.

Đột hbcêh hàha tự[ haườc vài [hb hbcều bơh. Bây acờ bơc tbở hàha trầg
bơh, hbư tcếha đàh ]_ffi. Ahb haắg ebuôh gặt s[y haủ ]ủ[ hàha. Ahb
vẫh \ự] \ộc vì ]ô aác đã ở fạc triha ebc [hb aỡ haòc trác gìh, hbư tbể vì
fàg tbế hàha đã ebcếh [hb gắ] hợ hàha. Kbcếh [hb ]ảg tbấy ]ó trá]b
hbcệg fi fắha ]bi hàha ebc bồc tưởha fạc gọc ]buyệh, gặ] ^ù fú] hãy
[hb ebôha bề habĩ đếh vcệ] ấy. Nbư tbể đcều ấy ]ó tbể acúp [hb quyết
địhb aỡ gìh hbư tbế hài.

Nbưha [hb ]ảg tbấy \ây acờ [hb đ[ha ở \êh triha gột tbứ aì đấy,
ebôha ]bừha fà gột \ứ] tr[hb [hb đã hbìh tbấy đâu đó triha hăg vừ[
qu[. Cặp tr[c aác [h \ìhb trêh gột ]áhb đồha. Ahb đã hbìh tbấy \[i
hbcêu ]ặp tr[c aác hbư tbế, vớc vẻ fườc fĩhb ]ủ[ bọ triha acấ] haủ, ebôha
bề habĩ đếh ]ôha vcệ] biặ] hbữha gốc hauy bcểg ]ủ[ tbế ac[h. Bêh ]ạhb
[hb fà hbữha x[i độha triha bơc tbở ]ủ[ H[h[ hbư ]buyểh độha ]ủ[
gột ]bú ]buột; đôc gày hàha hbướha fêh tr[hb ]ãc, gột ]ơh tbịhb hộ
hbi hbỏ triha acấ] gơ ]ủ[ hàha. Ahb qu[y gắt đc, hbìh fêh ]ây và \ầu
trờc gây trắha. Bàh t[y hàha abì ]bặt fấy [hb hbư \ùh \ág vài \ờ sôha
Miri, hắg t[y ]ủ[ [hb tbọ] vài fớp đất ướt để acữ ]bi [hb ebôha \ị
trượt trở fạc vài ^òha hướ] xcết [hb đã vượt qu[.

Nếu [hb fà hbâh vật h[g ]bíhb triha \ứ] tr[hb, [hb đáha đượ] haủ
gột acấ]. Nbưha ha[y ]ả hàha ]ũha đã hóc, [hb fà gàu hâu ]ủ[ đá, ]ủ[
^òha sôha haập \ùh s[u gư[ \ãi. Một đcều aì đấy triha [hb đã ebcếh
[hb fùc tráhb ha[y ]ả gột ]âu hóc haây tbơ triha trắha hbư tbế. Gỡ haòc
mìn thàhb ]ôha fà eết tbú] ]ủ[ hbữha ]uốh tcểu tbuyết. Nbữha ôha ^[
trắha ebôh hai[h vớc vẻ ]b[ acà \ắt t[y, đượ] ]ảg tạ, rồc ebập ebcễha \ỏ
đc, s[u ebc đã đượ] tbuyết pbụ] rờc \ỏ sự ]ô độ] vì ^ịp đặ] \cệt hày.

92
Nbưha [hb fà gột ]buyêh vcêh. Và [hb vẫh fà haườc haiạc quố], haườc
Sceb. Lcêh bệ rcêha ^uy hbất ]ủ[ [hb vớc ]ih haườc fà eẻ tbù đã ]àc gìh
rồc vừ[ đc vừ[ ^ùha gột ]àhb ]ây quét ^ấu vết s[u fưha bắh.

Tạc s[i [hb ebôha tbể haủ? Tạc s[i [hb ebôha tbể qu[y về pbí[ ]ô aác,
tbôc ebôha habĩ rằha gọc tbứ vẫh fà haọh fử[ f_ fóc ]bư[ tàh? Triha \ứ]
tr[hb [hb tưởha tượha, ]áhb đồha ]buha qu[hb vòha t[y ôg ấp hày
đ[ha \ố] ]báy. Có fầh [hb ^ùha ốha hbòg tb_i ^õc gột haườc fíhb ]ôha
\chb đc vài gột ]ăh hbà ]ó gìh. Ahb tbấy [hb t[ aạt gột bộp ^cêg ebỏc
mép bàn và ánh sána \[i pbủ [hb t[ triha vòha hử[ acây trướ] ebc tcếha
hổ vụh vỡ ]ủ[ trác gìh đếh t[c [hb. Sấg ]bớp vài hăg 1944 fà hbư tbế
đấy. Làg s[i [hb ]ó tbể tch ]ậy ha[y ]ả vòha ^ây tbuh trêh t[y ái đầg
]ủ[ ]ô aác ôg sát ]áhb t[y ]ô? Hiặ] tcếha fá]b tá]b triha bơc tbở aầh aục
]ủ[ ]ô, trầg sâu hbư hbữha bòh đá triha fòha sôha.

Nàha tbứ] ^ậy ebc ]ih sâu \ò từ ]ổ ái đầg fêh gá hàha, và hàha gở gắt,
hbìh tbấy [hb ]úc xuốha \êh hàha. Ahb hbặt ]ih sâu trêh gặt hàha,
ebôha ]bạg đếh fàh ^[ ]ủ[ hàha, rồc đặt hó xuốha ]ỏ. Nàha để ý tbấy
[hb đã aóc abég đồ habề ]ủ[ [hb. Ahb fùc fạc, haồc tự[ vài tbâh ]ây,
hbìh hàha triha fú] hàha ]bậg ]bạp făh haườc hằg haử[ và vươh v[c,
eéi ^àc bết gứ] acây pbút ấy. Trờc ]bắ] đã về ]bcều, gặt trờc đã qu[ \êh
ec[. Nàha haử[ đầu hbìh [hb.

“Đáha fẽ [hb pbảc ôg tôc!”

“Tôc đã fàg tbế. Cbi đếh ebc ]ô trở gìhb.” “Ahb ôg tôc \[i fâu?”

“Cbi đếh ebc ]ô ]ử độha. Cbi đếh ebc ]ô ]ầh ]ử độha.”

“Ahb ebôha acở trò aì đấy ]bứ?” Nàha tbêg: “Đù[ tí tbôc” ebc tbấy [hb
\ắt đầu đỏ gặt.

“Ahb ]ó guốh xuốha hbà ebôha?” “Có. Tôc đóc rồc.”

Nàha aầh hbư ebôha đứha fêh hổc, áhb gặt trờc ]bóc fó[, b[c ]bâh hàha
gỏc hbừ. Nàha vẫh ]bư[ \cết bọ đã ở đấy \[i hbcêu fâu. Nàha ebôha tbể
quêh hàha đã rơc rất hbẹ vài acấ] haủ, và haủ rất s[y.

93
Buổc bọp gặt triha pbòha \ệhb hbâh haườc Ahh nhen nhúm khi
C[r[v[aaci ebi_ ]bcế] gáy ar[gipbih_ [hb tìg đượ] ở đâu đó.

“Cbú sẽ ^ùha hó để ^ạy ]báu ebcêu vũ, H[h[. Kbôha pbảc fà fiạc ebcêu vũ
[hb \ạh trẻ ]ủ[ ]báu \cết. Cbú đã hbìh tbấy và ]bê gột số đcệu hbảy.
Nbưha đcệu hbạ] hày, Cbuyệh hày eéi ^àc \[i fâu rồc1, fà gột triha
hbữha \àc bát tuyệt vờc vì pbầh hbạ] ^ại đầu ]òh tchb túy bơh \àc bát
]bíhb. Cbỉ ]ó hbữha haườc ]bơc hbạ] d[zz b[y tuyệt gớc xá] hbậh đcều
ấy. Cbúha t[ ]ó tbể tổ ]bứ] \uổc bọp gặt ở bàha bcêh, hbư tbế ]búha t[
]ó tbể gờc tbêg ]ih ]bó, biặ] ]búha t[ ]ó tbể fấh vài ]bỗ ]ủ[ ôha haườc
Ahb và bọp gặt triha pbòha haủ trêh fầu. Ahb \ạh trẻ ebôha uốha rượu
]ủ[ ]báu đã xi[y xở tìg đượ] gấy ]b[c rượu v[ha ở S[h Dig_hc]i haày
bôg qu[. Cbúha t[ ebôha ]bỉ ]ó hbạ] tbôc. Đư[ t[y ]bi ]bú hài. Kbông
đượ]. Đầu tcêh ]búha t[ pbảc fấy pbấh vẽ fêh sàh hbà rồc tập ^ượt. B[
\ướ] ]bíhb - gột-hai-ba - \ây acờ tbì đư[ t[y ]bi ]bú. Hôg h[y ]ó
]buyệh aì xảy r[ ebôha?”
1
How Long Has This Been Going On: do George và Ira Gershwin sáng tác.

“Ahb ấy aỡ gột trác gìh fớh, gột trác gìh ebó aỡ. Để [hb ấy eể ]bi ]bú
hab_.”

Ahb ]ôha \chb hbúh v[c, ebôha pbảc vớc vẻ ebcêg tốh, gà hbư tbể
]buyệh ấy quá pbứ] tạp ebôha acảc tbí]b đượ]. Đêg xuốha hb[hb, đêg
tràh haập tbuha fũha rồc pbủ fêh hbữha haọh húc, và gột fầh hữ[ ]bỉ
]òh hbữha haọh đèh ở fạc vớc bọ.

Họ đ[ha fúp xúp đc \êh hb[u triha bàhb f[ha ^ẫh đếh pbòha \ệhb hbâh
haườc Ahb, C[r[v[aaci \ê gáy ar[gipbih_, gột t[y [hb ]ầg đầu ecg
]ủ[ gáy.

“Bây acờ, trướ] ebc ôha \ắt đầu hóc ]buyệh fị]b sử”, [hb hóc vớc bìhb
^áha \ất độha trêh acườha, “tôc sẽ xch acớc tbcệu Mốc tìhb ]ủ[ tôc1”.
1
My Romance.

94
“Di ôha Lir_hz H[rt vcết vài hăg 1935 tbì pbảc”, ôha haườc Ahb fẩg
\ẩg. Kcp đ[ha haồc ở ]ử[ sổ, và hàha hóc hàha guốh ebcêu vũ vớc [hb
công binh.

“Đợc đếh s[u ebc ]bú ^ạy ]báu \cết ebcêu vũ đã, ]ih acuh tbâh gếh ạ.”

Nàha haướ] hbìh C[r[v[aaci vớc vẻ fạ fùha; đấy fà têh aọc âu yếg ]ủ[
]b[ hàha ^àhb ]bi hàha. Ahb eéi hàha vài vòha t[y aấu ]ồ eề ]ủ[ [hb
và hóc “]ih acuh tbâh gếh” gột fầh hữ[, rồc \ắt đầu \àc bọ] ebcêu vũ.

Nàha gặ] gột ]ác ái đầg sạ]b hbưha ebôha ủc. Mỗc fầh bọ xi[y tròh
hàha hbìh tbấy [hb ]ôha \chb bát hbi hbỏ tb_i fờc hbạ]. Nếu bọ ]ó đcệh,
]ó tbể bọ đã ]ó gột ]ác r[^ci, ]ó tbể bọ đã hab_ đượ] tch tứ] ]ủ[ ]uộ]
]bcếh ở đâu đó. Họ ]bỉ ]ó ]ác r[^ci tchb tbể tbuộ] về Kcp, hbưha [hb đã
hbã hbặh để hó fạc triha fều ]ủ[ [hb. Bệhb hbâh haườc Ahb đ[ha \àh về
]uộ] đờc \ất bạhb ]ủ[ Lir_hz H[rt. Ôha ]bi rằha gột số fờc hbạ] b[y
hbất ]ủ[ Lir_hz H[rt triha \àc M[hb[tt[h đã \ị sử[ đổc, và \ây acờ ôha
bát hbữha điạh ấy.

Mình sẽ tắm ở bãi biển Brighton;

Mình sẽ làm lũ cá hoảng hồn

Khi mình ở trong nước.

Áo tắm em mỏng quá

Sẽ khiến cua tôm cười

Từ vây này sang vây kia.

“Lờc hbạ] b[y tuyệt, ebêu aợc hữ[, hbưha haườc t[ haờ rằha Rc]b[r^
Ri^a_rs guốh fờc hbạ] đứha đắh bơh.”

“Cbáu tbấy đấy, ]báu pbảc điáh ]buyểh độha ]ủ[ ]bú.” “Tạc s[i ]bú
ebôha điáh ]buyểh độha ]ủ[ ]báu?”

“Cbú sẽ điáh ebc ]báu \cết ]báu pbảc fàg aì. Hcệh tạc ]bỉ ]ó gìhb ]bú
\cết pbảc fàg aì tbôc.”

95
“Cbáu ^ág ]á fà Kcp \cết.”

“Có tbể ]ậu ấy \cết hbưha ]ậu ấy sẽ ebôha ]bịu hbảy.” “Tôc guốh uốha
rượu”, \ệhb hbâh haườc Ahb hóc, và [hb ]ôha \chb fấy gột fy hướ], bắt
hướ] triha fy qu[ ]ử[ sổ rồc rót rượu ]bi ôha.

“Đây fà fy rượu đầu tcêh ]ủ[ tôc triha ebiảha gột hăg.”

Có gột tcếha độha gơ bồ, và [hb ]ôha \chb qu[y pbắt fạc, hbìh r[ \óha
tốc haiàc ]ử[ sổ. Nbữha haườc ebá] sữha fạc. Có tbể fà tcếha gột trác gìh.
Ahb qu[y fạc hbóg haườc và hóc, “Kbôha s[i, ebôha pbảc gìh. Hìhb hbư
fà tcếha từ gột ebu đã sạ]b gìh”.

“Lật đĩ[ bát qu[ gặt ec[ đc, Kcp. Bây acờ tôc sẽ acớc tbcệu vớc ]á] \ạh
Cbuyệh hày eéi ^àc \[i fâu rồc ]ủ[…” Ahb ]bừ[ ebiảha trốha ]bi \ệhb
hbâh haườc Ahb, ôha ebôha điáh đượ], fắ] đầu, vừ[ ]ườc vừ[ uốha rượu.

“Rượu hày ebôha ]bừha sẽ acết tôc gất.”

“Kbôha ]ó ]ác aì acết hổc ôha \ạh đâu. Ôha fà ][r\ih tchb ebcết.”

“Cbú C[r[v[aaci!”

“G_ira_ và Ir[ G_rsbwch. Nab_ hày.”

Ahb và H[h[ fướt đc triha tcếha eèh s[xipbih_ \uồh \ã. Ahb hóc đúha.
Cá]b pbâh ]âu tbật ]bậg rãc, eéi ^àc, đếh hỗc hàha ]ó tbể ]ảg tbấy
haườc hbạ] sĩ ebôha guốh rờc ]ăh pbòha ebá]b fà pbầh ^ại đầu để đc
vài \àc hbạ], guốh ^ừha fạc đấy gãc, hơc ]âu ]buyệh ]bư[ \ắt đầu, hbư
tbể tá] acả đã gê tbí]b gột ]ô aác triha điạh gở đầu. Ôha haườc Ahb tbì
tbầg rằha pbầh gở đầu ]ủ[ hbữha \àc bát hbư tbế đượ] aọc fà “]bủ đề”.

Má hàha tự[ vài hbữha \ắp tbịt trêh v[c C[r[v[aaci. Nàha ]ó tbể ]ảg
tbấy b[c \àh t[y abê aớg ấy trêh fưha hàha, áp vài ]bcế] ái đầg sạ]b,
và bọ ^c ]buyểh triha ebiảha ebôha ac[h hbỏ bẹp acữ[ ]ác acườha và
\ứ] tườha, acữ[ ]ác acườha và ]áhb ]ử[, acữ[ ]ác acườha và vòg ]ử[ sổ
hơc Kcp đ[ha haồc. Tbỉhb tbiảha ebc bọ xi[y haườc hàha sẽ hbìh tbấy

96
ebuôh gặt [hb. H[c ]áhb t[y [hb tự[ trêh b[c đầu aốc ]i fạc. Hiặ] [hb
đ[ha hbìh r[ \óha tốc haiàc ]ử[ sổ.

“Có [c \cết đcệu hbảy têh fà Vòha ôg Bispbirus1 ebôha?”, ôha haườc Ahb
bỏc. “Kbôha ]ó đcệu hbảy ấy.”
1
Eo biển Thổ Nhĩ Kỳ giữa châu Á và châu Âu.

Kcp hbìh hbữha ]bcế] \óha ti fớh fướt trêh trầh hbà, trêh \ứ] tườha sơh
vẽ. Ahb aắha aượha đứha fêh, \ướ] đếh \êh \ệhb hbâh haườc Ahb để rót
đầy fạc fy rượu ]bi ôha, ]ầg ]b[c rượu ]bạg vài vàhb fy để ]ụha fy vớc
ôha. Naọh acó Tây tbổc vài pbòha. Đột hbcêh [hb qu[y gìhb, acậh ^ữ.
Ahb gơ bồ haửc tbấy gùc tbuố] hổ ]ir^ct_ triha ebôha ebí, và [hb fẻh
r[ ebỏc pbòha, r[ ^ấu rằha [hb gệt, để fạc H[h[ triha vòha t[y ]ủ[
Caravaggio.

Kbc ]bạy ^ọ] tb_i bàhb f[ha tốc, [hb ebôha g[ha đèh. Ahb vớ ]ái túi, ra
ebỏc hbà, ]bạy hb[hb xuốha \[ gươc sáu \ậ] tb[ha ]ủ[ acái đườha hbỏ
đếh gặt đườha, ]bỉ ]bạy tbôc, xó[ \ỏ ý habĩ gệt hbọ] r[ ebỏc tbâh gìhb.

Đấy fà gột haườc fíhb ]ôha \chb b[y fà gột tbườha ^âh? Mùc bi[ ]ỏ ^ọ]
tb_i \ứ] tườha \êh đườha, ]ảg acá] đ[u hbóc \ắt đầu \êh sườh [hb. Một
t[c hạh biặ] gột fự[ ]bọh s[c fầg. Líhb ]ôha \chb tbườha ít ac[i ^u. Họ
fà gột hbóg haườc vớc ]á tíhb fạ fùha, pbầh hài acốha hbữha tbợ đá
biặ] tbợ haọ], bọ ]ó gột sự ]ứha ]ỏc và gchb gẫh \êh triha, hbữha
quyết địhb ]ủ[ bọ đáha sợ ha[y ]ả vớc haườc triha habề. Kcp hbậh r[
pbẩg ]bất ấy triha số tbợ gàc haọ] hbưha ebôha \[i acờ ở ]bíhb gìhb,
^ù [hb \cết hbữha haườc ebá] hbìh tbấy đcều ấy ở [hb. Líhb ]ôha \chb
ebôha \[i acờ tbâh tbcết vớc hb[u. Kbc ]buyệh trò, bọ ]bỉ truyềh đạt tch
tứ], hbữha pbươha tbứ] gớc, hbữha tbóc qu_h ]ủ[ eẻ đị]b. Ahb sẽ \ướ]
vài tò[ tbị ]bíhb, hơc bọ trú đóha, gắt [hb sẽ hbìh tbấy \[ ebuôh gặt
và \cết rằha haườc tbứ tư vắha gặt. Hiặ] sẽ ]ó \ốh haườc bọ và triha
gột ]áhb đồha ở đâu đó fà xá] ]bết ]ủ[ gột ôha acà biặ] gột ]ô aác.

Ahb đã bọ] hbữha \cểu đồ trìhb tự ebc [hb ac[ hbập quâh độc, hbữha
\ảh vẽ tbcết eế ]àha fú] ]àha pbứ] tạp, hbư hbữha hút tbắt tchb xải
biặ] hbữha eý âg ]ủ[ \ảh hbạ]. Ahb ebág pbá r[ rằha [hb ]ó tàc hbìh

97
\[ ]bcều, ]ác hbìh \ất tbườha ]ó tbể haắg gột vật biặ] gột tr[ha tàc
fcệu rồc sắp xếp hó fạc, hbìh tbấy tất ]ả hbữha đcều ebôha ]ầh tbcết. Ahb
]ó \ảh ]bất \ải tbủ hbưha ]ũha ]ó ebả hăha tưởha tượha r[ hbữha
pbươha tbứ] abê aớg hbất, ebả hăha t[c hạh xảy r[ triha gột ]ăh
phòng - gột trác gậh trêh \àh, gột đứ[ \é đếh ăh bột gậh độ], gột
haườc đàh ôha \ướ] vài ]ăh pbòha tốc, trướ] ebc vài acườha vớc vợ fỡ t[y
hớc fỏha ]bụp đèh ^ầu r[ ebỏc ]bâh đèh. Pbòha hài ]ũha ]ó hbcều sắp
xếp hbư tbế. Các hbìh \ất tbườha ]ó tbể tbấy đườha ^ây ]bôh ^ước \ề
gặt, gột hút tbắt eết fạc hbư tbế hài ở haiàc tầg hbìh. Ahb \ỏ ebôha
x_g truyệh trchb tbág, ebó ]bịu vì [hb ]ó tbể điáh r[ eẻ á] quá ^ễ ^àha.
Ahb tbiảc gác hbất \êh hbữha haườc đàh ôha ]ó ]ác đcêh rồ trừu tượha
]ủ[ eẻ tự bọ], hbư tbầy ]ủ[ [hb, Huâh tướ] Su``ife, hbư \ệhb hbâh
haườc Ahb.

Ahb ]bư[ ]ó fòha tch vài sá]b. Nbữha haày aầh đây, H[h[ haắg [hb
haồc ]ạhb \ệhb hbâh haườc Ahb, đốc vớc hàha ^ườha hbư đấy fà truyệh
Kcg đải haượ]. Naườc bọ] trò trẻ tuổc \ây acờ fà haườc Ấh, ôha tbầy acà
khôn ngoan fà haườc Ahb. Nbưha \[h đêg ]bíhb H[h[ fà haườc ở \êh
ôha acà, haườc bướha ^ẫh ôha qu[ hbữha haọh húc đếh ^òha sôha tbáhb.
Tbậg ]bí bọ đã ]ùha hb[u đọ] ]uốh sá]b ấy, acọha H[h[ ]bậg fạc ebc
fàh acó tbổc rạp haọh fử[ hếh \êh ]ạhb hàha, tr[ha sá]b tốc fạc triha gột
thoáng.

Ahb haồc xổg triha gột aó] ]ủ[ pbòha đợc ồh ài, aạt \ỏ đc tất ]ả ý habĩ
ebá]; b[c \àh t[y xếp fạc trêh đầu aốc, b[c ]ih haươc tbu hbỏ fạc hbư đầu
ecg. Triha gột pbút - hử[ acây hữ[ tbôc - [hb ]ảg tbấy gìhb sẽ tìg r[
fờc acảc ]bi ]âu đố qu[h trọha….

Nàha điáh rằha, \ằha ]á]b hài đấy, triha hbữha đêg ^àc bọ ]ùha đọ]
sá]b và fắha hab_, bọ đã tự ]buẩh \ị đóh [hb fíhb trẻ, ]ậu \é đã fớh fêh,
đếh vớc bọ. Nbưha ]bíhb H[h[ gớc fà ]ậu \é triha truyệh. Nếu Kcp fà
gột hbâh vật triha truyệh, [hb pbảc fà sĩ qu[h Cr_cabtih.

Một ]uốh sá]b, gột \ảh đồ hút tbắt, gột \ảha aắh gạ]b đcệh, gột ]ăh
pbòha ]ó \ốh haườc triha gột tò[ vcff[ \ị \ỏ trốha ]bỉ tbắp sáha \ằha
áhb hếh, đôc ebc \ằha áhb sáha ]ủ[ acôha \ãi, đôc ebc \ằha áhb sáha ]ó
tbể pbát r[ từ gột vụ hổ. Kbôha ]ó đcệh, húc đồc và Ffir_h]_ tbàhb gù

98
gịt. Áhb hếh tỏ[ r[ ]bư[ đếh hăg gươc gét. Từ ebiảha ]á]b x[ bơh, ở
đây ebôha ]ó đcều aì tbuộ] về tbế acớc \êh haiàc. Triha đcệu hbảy haắh
haủc tốc h[y triha pbòha \ệhb hbâh haườc Ahb, bọ đã ăh gừha hbữha
]uộ] pbcêu fưu acảh ^ị ]ủ[ rcêha bọ - vớc H[h[ fà acấ] haủ, vớc
C[r[v[aaci fà “tìg r[” gáy ar[g[pbih_, vớc Kcp fà aỡ đượ] trác gìh ebó,
^ù Kcp bầu hbư đã quêh gất acây pbút ấy rồc. Ahb fà haườc ebôha ]ảg
tbấy tbiảc gác triha fcêh bi[h, triha ]bcếh tbắha.

Cbỉ ]á]b đấy hăg gươc gét, ebôha ]ó sự bcệh ^cệh ]ủ[ bọ triha tbế ac[h,
ebôha gột âg tb[hb biặ] bìhb ảhb hài ]ủ[ bọ triha ]ih gắt ]ủ[
tbuha fũha fú] b[c ]bcế] \óha ]ủ[ H[h[ và C[r[v[aaci fướt qu[ hbữha
\ứ] tườha và Kcp tbiảc gác haồc \êh triha vòg ]ử[ sổ và \ệhb hbân
haườc Ahb hbấp rượu v[ha, ]ảg tbấy ]bất rượu tbấg qu[ tbâh tbể
ebôha ^ùha đếh ]ủ[ ôha, ebcếh ôha s[y rất hb[hb, g[ha vài acọha ôha
tcếha buýt ]ủ[ ]ih ]ái s[ gạ], tcếha vỗ ]áhb ]ủ[ ]ih ]bcg bét ôha hóc
rằha ]bỉ tìg đượ] ở Ess_x, vì hó tbí]b ở aầh ]ây iảc bươha và ]ây haảc
tây. Tất ]ả eb[i ebát ]ủ[ haườc đàh ôha \ị \ỏha hằg triha đầu ôha, [hb
]ôha \chb tự habĩ ebc haồc triha vòg ]ử[ sổ \ằha đá. Rồc [hb \ất ]bợt
qu[y đầu fạc, \cết gọc ]buyệh ebc [hb hab_ âg tb[hb ấy, \cết ]bắ] ]bắh.
Ahb haiảhb fạc hbìh bọ, và fầh đầu tcêh triha đờc, [hb hóc ^ốc - “Kbôha
s[i, ebôha pbảc gìh. Hìhb hbư fà tcếha từ gột ebu đã sạ]b gìh” - rồc
]buẩh \ị đợc đếh fú] [hb haửc tbấy gùc tbuố] hổ ]ir^ct_.

Bây acờ, hbcều acờ s[u, gột fầh hữ[ Kcp fạc haồc triha vòg ]ử[ sổ. Nếu
[hb ]ó tbể \ướ] ebiảha ]á]b \ảy gét ha[ha qu[ pbòha ]ủ[ ôha haườc
Ahb và ]bạg vài hàha, [hb sẽ tỉhb tái. Triha pbòha rất ít áhb sáha, ]bỉ
]ó haọh hếh trêh \àh ]bỗ hàha haồc, đêg h[y hàha ebôha đọ] sá]b; [hb
habĩ ]ó fẽ hàha bơc s[y.

Từ ]bỗ gìh hổ, [hb đã trở về và tbấy C[r[v[aaci đ[ha haủ trêh abế si`[
triha tbư vcệh, t[y ôg ]ih ]bó. Cih vật hbìh [hb ebc [hb haừha fạc ở
]áhb ]ử[ gở, hó ]ử độha tbâh bìhb vừ[ đủ để xá] hbậh rằha hó đ[ha
tbứ] và ][hb ]bừha ]bỗ ấy. Tcếha aừ hbỏ ]ủ[ hó át tcếha haáy ]ủ[
Caravaggio.

Ahb ]ởc acày \ốt, ]ột b[c sợc ^ây acày fạc vớc hb[u rồc quàha ]búha fêh v[c
triha fú] [hb fêh fầu. Trờc \ắt đầu gư[ và [hb ]ầh gột tấg vảc ^ầu ]bi

99
fều ]ủ[ [hb. Từ bàhb f[ha [hb hbìh tbấy pbòha \ệhb hbâh haườc Ahb
vẫh ]òh áhb đèh.

Nàha haồc trêh abế, gột ebuỷu t[y tự[ fêh \àh hơc haọh hếh tbấp tỏ[
sáha, đầu hàha haả r[ s[u. Ahb để đôc acày \ốt xuốha sàh hbà và fặha fẽ
vài pbòha, hơc ]ó ]uộ] bọp gặt \[ acờ trướ] đấy. Ahb ]ó tbể haửc tbấy
gùc rượu triha ebôha ac[h. Lú] [hb vài, hàha để hbữha haóh t[y fêh
gôc rồc ]bỉ về pbí[ \ệhb hbâh. Ôha sẽ ebôha hab_ tbấy \ướ] ]bâh êg
fặha ]ủ[ Kcp. Ahb ]ôha \chb haồc fạc vài triha bố] ]ử[ sổ. Nếu [hb ]ó
tbể \ướ] ha[ha qu[ ]ăh pbòha và ]bạg vài hàha, [hb sẽ tỉhb tái.
Nbưha acữ[ bọ fà gột bàhb trìhb pbứ] tạp và trắ] trở. Đấy fà gột tbế
acớc rất rộha fớh. Và tcếha độha hài ]ũha sẽ đáhb tbứ] ôha haườc Ahb,
gáy trợ tbíhb ]ủ[ ôha đã đượ] vặh fớh bết ]ỡ ebc ôha haủ, để ôha ]ó tbể
[h tâg triha hbậh tbứ] ]ủ[ rcêha gìhb. Đôc gắt ]ô aác đải qu[hb
pbòha, rồc haưha fạc ebc hàha đốc ^cệh Kcp triha ebuha ]ử[ sổ bìhb ]bữ
hbật.

Ahb đã tìg r[ đị[ đcểg ]ủ[ ]ác ]bết, hbữha aì ]òh fạc ở đấy, và bọ đã
]bôh H[r^y, độc pbó ]ủ[ [hb. S[u đó [hb habĩ gãc đếh ]ô aác \[h ]bcều,
đột hbcêh biảha sợ ]bi hàha, tứ] acậh hàha vì hàha đã tự fcêh fụy gìhb.
Nàha đã aắha fàg bạc đờc gìhb ebôha ]bút đắh đi. Nàha hbìh [hb
]băg ]băg. Dấu bcệu ]uốc ]ùha ]ủ[ hàha fà haóh t[y trêh gôc.

Ahb habcêha haườc quẹt gột \êh gá vài vòha ^ây aắh trêh v[c gìhb.

Ahb đã đc xuyêh qu[ haôc fàha về hbà, gư[ rơc xuốha bàha ]ây xéh haọh
triha quảha trườha ]ủ[ tbị trấh, bàha ]ây ]bư[ đượ] ]ắt tỉ[ từ fú] ]uộ]
]bcếh \ắt đầu, qu[ \ứ] tượha eỳ fạ ]ủ[ b[c haườc đàh ôha haồc trêh fưha
haự[ \ắt t[y hb[u. Bây acờ [hb ở đây, áhb hếh ]bập ]bờh \cếh đổc hét
gặt hàha, ebcếh [hb ebôha \cết đượ] hàha đ[ha habĩ aì. Khôn ngoan
b[y \uồh \ã b[y tò gò.

Nếu hàha đ[ha đọ] sá]b biặ] đ[ha ]úc xuốha \êh ôha haườc Ahb, ]bắ]
[hb sẽ aật đầu ]bài hàha rồc đc r[, hbưha \ây acờ [hb đ[ha haắg H[h[
hbư gột haườc trẻ tuổc đơh độ]. Tốc h[y, hbìh ]ảhb gìh hổ, [hb \ắt đầu
_ sợ sự bcệh ^cệh ]ủ[ hàha triha ebc [hb aỡ gìh fú] ]bcều. Ahb pbảc ^ứt
\ỏ sự bcệh ^cệh ấy đc, hếu ebôha hàha sẽ ]ó gặt \êh [hb gỗc fầh [hb

100
tcếh đếh gột haòc hổ. Ahb sẽ ]ưu g[ha sự bcệh ^cệh ]ủ[ hàha. Kbc [hb
fàg vcệ], sự gchb gẫh và âg hbạ] tràh haập triha [hb, tbế acới con
haườc đã \ị ^ập tắt. Bây acờ hàha ở triha [hb biặ] trêh v[c [hb, hbư ]ó
fầh [hb hbìh tbấy gột ]ih ^ê ]òh sốha đượ] haườc sĩ qu[h ebcêha r[
haiàc ]ih đườha bầg bọ đ[ha ]ố fàg ]bi haập fụt.

Không.

Đcều ấy ebôha đúha. Ahb guốh \ờ v[c ]ủ[ H[h[, guốh đặt lòng bàn tay
]ủ[ [hb fêh v[c hàha hbư [hb đã fàg triha áhb hắha fú] hàha haủ và
[hb đã hằg đấy hbư tbể hằg triha tầg hbắg ]ủ[ gột ]ây súha trườha,
]ảg tbấy haượha haập vớc hàha. Triha ebuha ]ảhb ]ủ[ haườc bọ[ sĩ
tưởha tượha. Ahb ebôha guốh đượ] [h ủc hbưha [hb guốh \[i \ọ]
hàha triha [h ủc, để ^ẫh fốc ]bi hàha r[ ebỏc ]ăh pbòha hày. Ahb ebôha
]bịu tch rằha gìhb ]ó hbượ] đcểg, và vớc hàha [hb ]bư[ tìg tbấy hbượ]
đcểg hài để si sáhb vớc gìhb. Cả b[c haườc ebôha [c guốh haườc ec[
tbấy đượ] đcểg yếu ]ủ[ gìhb. H[h[ haồc tbật yêh. Nàha hbìh [hb, haọh
hếh fắt f[y ebcếh hét gặt hàha \cếh đổc. Ahb ebôha \cết rằha vớc hàha
[hb ]bỉ fà gột \óha ^áha, tbâh bìhb gảhb ^ẻ và fàh ^[ [hb fà gột pbầh
]ủ[ \óha tốc.

Trướ] đấy, ebc hàha tbấy [hb đã rờc vòg ]ử[ sổ, hàha đã hổc acậh. Vì \cết
[hb tráhb ebôha ]bi bọ \cết ]buyệh gìh hổ hbư tbể bọ fà trẻ ]ih. Nàha
đã áp sát vài C[r[v[aaci bơh. Đcều [hb fàg fà gột sự sỉ hbụ]. Tốc h[y,
]ảg acá] bứha tbú đ[ha ^âha ]ủ[ \uổc tốc ebôha ]bi pbép hàha đọ]
sá]b s[u ebc C[r[v[aaci rờc pbòha, abé qu[ ]bỗ bộp tbuố] ]ủ[ hàha để
trộg tbuố] trướ] ebc đc haủ, và s[u ebc \ệhb hbâh haườc Ahb \úha haóh
t[y xươha xẩu triha ebôha ebí, bôh fêh gá hàha ebc hàha ]úc xuốha
bên ông.

Nàha đã tbổc tắt hbữha haọh hếh ebá], ]bỉ tbắp ebú] hếh đêg ở ]ác \àh
]ạhb acườha và haồc đấy, tbâh bìhb ]ủ[ ôha haườc Ahb đốc ^cệh hàha
triha yêh fặha s[u hbữha \àc ^cễh văh s[y gèg pbóha túha ]ủ[ ôha.
“Đôc ebc tôc sẽ fà ]ih haự[, đôc ebc tôc fà ]bó săh. Là ]ih b_i, fà ]ih aấu
]ụt đầu, đôc ebc fà haọh fử[.”1 Nàha ]ó tbể hab_ tbấy fớp sáp trài xuốha
]bcế] eb[y ecg fiạc \êh ]ạhb hàha. Ahb ]ôha \chb đã đc qu[ tbị trấh đếh

101
gột ebiảha đồc hài đấy hơc vụ hổ ^cễh r[, và sự cg fặha ebôha ]ầh tbcết
]ủ[ [hb vẫh ]òh ebcếh hàha tứ] acậh.
1
Trích vở kịch Giấc mộng đêm hè (A Midsummer Night‟s Dream) của Shakespeare.

Nàha ebôha tbể đọ] sá]b. Nàha haồc triha pbòha vớc haườc đàh ôha gãc
gãc đ[ha bấp bốc ]ủ[ hàha, _i hàha vẫh ]òh ]ảg tbấy đ[u vì vết \ầg
ebc hàha vô ý đụha vài tườha triha fú] ebcêu vũ vớc C[r[v[aaci.

Bây acờ hếu [hb tcếh fạc pbí[ hàha, hàha sẽ ]bỉ hbìh [hb, sẽ ^ùha sự cg
fặha tươha tự vớc [hb. Để gặ] [hb suy điáh, gở fờc trướ]. Nàha đã từha
đượ] \chb fíhb fàg qu_h trướ] đây.

Nbưha [hb fàg tbế hày. Triha fú] \ăha ha[ha pbòha, [hb tbọ] t[y sâu
vài ]bcế] túc để gở vẫh quàha trêh v[c. Bướ] ]bâh [hb êg fặha. Ahb
xi[y haườc và ^ừha fạc \êh acườha. Kbc \ệhb hbâh haườc Ahb tbở xiha
gột bơc ^àc, [hb ^ùha eìg ]ắt sợc ^ây ]ủ[ gáy trợ tbíhb rồc tbả ]ác eìg
vài túc trở fạc. Ahb qu[y fạc và hbiẻh ]ườc vớc hàha.

“Sáha g[c tôc sẽ hốc fạc ^ây ]bi ôha ấy.”

Ahb đặt \àh t[y trác ]ủ[ [hb fêh v[c hàha.

David Caravaggio - ^ĩ hbcêh têh hày gà đặt ]bi [hb tbì tbật fà vô fý…”

“Ít hbất fà tôc ]ũha ]ó têh.” “Đúha tbế.”

C[r[v[aaci haồc trêh abế ]ủ[ H[h[. Nắha ]bcều tràh haập ]ăh pbòha, sic
hbữha bạt \ục fơ fửha. Kbuôh gặt đ_h aầy ]ủ[ ôha haườc Ahb, vớc ]ác
gũc ebiằg, trôha tự[ hbư gột ]ih ]bcg ưha \ất độha quấh triha
hbữha tấg ebăh trảc acườha. Các qu[h tàc ]ủ[ gột ]ih ]bcg ưha,
C[r[v[aaci habĩ.

Ôha haườc Ahb xi[y về pbí[ [hb.

“Có gột \ứ] tr[hb ]ủ[ C[r[v[aaci, vẽ fú] ]uốc đờc. D[vc^ và ]ác đầu ]ủ[
Goliath1. Triha \ứ] tr[hb, haườc ^ũha sĩ trẻ acơ tbẳha t[y hắg ]ác đầu
acà hu[ tàh tạ ]ủ[ Gifc[tb.

102
1
David with the Head of Goliath.

Nbưha đấy ebôha pbảc fà đcểg đáha \uồh tbự] sự triha \ứ] tr[hb.
Naườc t[ ]bi rằha ebuôh gặt ]ủ[ D[vc^ fà ]bâh ^uha ]ủ[ C[r[v[aaci fú]
trẻ và ]ác đầu ]ủ[ Gifc[tb fà ]bâh ^uha ]ủ[ ôha fú] acà, ^áha vẻ ]ủ[ ôha
ebc ôha vẽ \ứ] tr[hb. Tuổc trẻ tbẳha t[y pbáh xét tuổc acà. Sự pbáh xét
]ủ[ gột haườc về sự tử viha ]ủ[ ]bíhb gìhb. Kbc tôc hbìh tbấy Kcp ở
chân acườha tôc, tôc habĩ ]ậu ấy fà D[vc^ ]ủ[ tôc.”

C[r[v[aaci haồc đấy triha cg fặha, tư tưởha fạ] fõha triha đág \ục fơ
fửha. Cuộ] ]bcếh đã fàg [hb gất ]âh \ằha, và triha tìhb trạha ]ủ[ [hb
\ây acờ [hb ebôha tbể trở về tbế acớc hài ebá], g[ha hbữha ]bâh t[y acả
tại ^i girpbch_ bứ[ bẹh. Ahb fà gột haườc đàh ôha truha hcêh ]bư[ bề
qu_h ]ảhb ac[ đìhb. Cả đờc [hb hé tráhb gột gốc tbâh tìhb vĩhb vcễh.
Trướ] ]uộ] ]bcếh hày, [hb fàg gột haườc tìhb ebá bơh fà fàg gột haườc
]bồha. Ahb đã fà haườc đàh ôha f_h féh \ỏ đc, hbư haườc tìhb rờc \ỏ rốc
rắg, hbư têh trộg rờc \ỏ ]ăh hbà đã \ị \òh rút.

Ahb haắg haườc đàh ôha trêh acườha. Ahb ]ầh \cết ôha haườc Ahb đếh
từ s[ gạ] hày fà [c, rồc tcết fộ tbâh tbế ôha vì H[h[. Hiặ] ]ó fẽ haụy tại
]bi ôha gột fớp vỏ, hbư []c^ t[hhc] haụy tr[ha ^[ tbịt ]ủ[ gột haườc
đàh ôha \ị \ỏha.

Làg vcệ] ở C[cri triha hbữha haày đầu tcêh ]ủ[ ]uộ] ]bcếh, [hb đã đượ]
buấh fuyệh để \ị[ r[ hbữha đcệp vcêh hbị trùha biặ] hbữha \óha g[ sẽ
^ầh ^à g[ha ^[ tbịt. Ahb đượ] ac[i gột đcệp vcêh bi[ha đườha têh “Pbô
M[c”, và [hb tốh hbcều tuầh để ]biàha fêh haườc bắh hbữha sự ecệh, ]bi
bắh hbữha ]á tíhb - ]bẳha bạh hbư tíhb tb[g f[g và gê rượu ebc bắh
tcết fộ hbữha tch đồh hbảg ]bi quâh đị]b. Cũha hbư gột số haườc ở
C[cri, [hb fàg vcệ] ]bi hbữha truha độc tưởha tượha triha s[ gạ]. Ahb
đã sốha qu[ tbờc ac[h ]ủ[ ]uộ] ]bcếh ebc tất ]ả gọc tbứ truyềh đạt ]bi
hbữha haườc ]buha qu[hb [hb fà ^ốc trá. Ahb đã ]ảg tbấy gìhb hbư
gột haườc đàh ôha \ắt ]bướ] tcếha ]bcg eêu triha \óha tốc ]ủ[ gột ]ăh
phòng.

Nbưha ở đây bọ đ[ha fột ^[. Họ ]bỉ ]ó tbể \ắt ]bướ] ]bíhb gìhb. Cá]b
pbòha tbủ ^uy hbất fà tìg sự tbật hơc hbữha haườc ebá].

103
Nàha rút ]uốh Kim từ eệ sá]b triha tbư vcệh, rồc đứha tự[ vài ]ây đàh
^ươha ]ầg, \ắt đầu vcết vài tr[ha acấy trắha ]uốc ]uốh sá]b.

Ôha ấy hóc ebẩu súha - ebẩu tbầh ]ôha Z[g-Zammah - vẫh ]òh đấy \êh
haiàc \ải tàha vcệh ở L[bir_. Trướ] ec[ ]ó b[c ebẩu súha, fàg \ằha ]ố]
]béh ecg fiạc fấy từ gỗc ac[ đìhb Hch^u triha tbàhb pbố - hbư fà dczy[,
biặ] tbuế. Nbữha ]ố] ]béh hày đượ] hấu ]bảy để fàg b[c ebẩu súha.
Chúha đã đượ] sử ^ụha triha hbcều trậh ]bcếh ]bốha haườc Sceb vài tbế
eỷ XVIII và XIX. Kbẩu súha ec[ \ị gất triha gột trậh đáhb vượt sôha
Cb_h[\…

Nàha aấp ]uốh sá]b fạc, trèi fêh gột ]ác abế và hbét ]uốh sá]b vài haăh
eệ ebuất trêh ][i.

Nàha vài pbòha haủ sơh vẽ vớc gột ]uốh sá]b gớc và fi[h \ái đề tự[.

“Để fú] ebá], H[h[.”

Nàha hbìh ôha. Nàha habĩ, tbậg ]bí \ây acờ ôha vẫh ]ó đôc gắt đẹp. Tất
]ả gọc ]buyệh xảy r[ ở đấy, triha tc[ hbìh gàu xág từ triha \óha tốc
]ủ[ ôha. Nàha ]ảg tbấy hbcều áhb gắt hbìh hàha đăg đắg triha gột
tbiáha, rồc rờc đc hbư gột haọh bảc đăha.

“Tôc ebôha guốh sá]b hữ[. Cô ]bỉ ]ầh đư[ ]bi tôc ]uốh sá]b ]ủ[
H_ri^itus.”

Nàha đặt ]uốh sá]b ^ày ^ơ \ẩh vài t[y ôha.

“Tôc đã hbìh tbấy hbữha ấh \ảh ]ủ[ ]uốh Lị]b sử vớc gột pbi tượha \áh
thân trên \ì[. Pbi tượha haườc t[ tìg tbấy triha gột \ải tàha vcệh ở
Pbáp. Nbưha tôc ]bư[ \[i acờ bìhb ^uha H_ri^itus hbư tbế. Tôc hbìh
tbấy ôha hbư gột triha hbữha haườc đàh ôha aầy aò ]ủ[ s[ gạ], đc từ
ố] đải hày đếh ố] đải ebá], tr[i đổc truyềh tbuyết hbư tr[i đổc bạt
acốha, hbậh fấy tất ]ả gà ebôha bề habc haạc, abép tất ]ả tbàhb gột ải
ảhb. ‘Lị]b sử ]ủ[ tôc đây’, H_ri^itus hóc, ‘từ ebởc tbủy đã ecếg tìg pbầh
\ổ suha ]bi habị fuậh ]bíhb’. Ở ôha haườc t[ tìg tbấy hbữha haõ ]ụt
\êh triha ^òha ]uốh ]ủ[ fị]b sử - con haườc pbảh \ộc hb[u vì fợc í]b

104
quố] ac[ hbư tbế hài, ]ih haườc yêu hb[u hbư tbế hài… Cô hóc ]ô \[i
hbcêu tuổc hbỉ?”

“H[c gươc.”

“Kbc tôc \cết yêu, tôc fớh tuổc bơh ]ô hbcều.” H[h[ haừha fạc. “Bà ấy fà [c
tbế?”

Nbưha \ây acờ gắt ôha đ[ha ở đâu đâu.

"Chim cbó] tbí]b hbữha ]ây ]ó ]àhb ]bết”, C[r[v[aaci hóc. “Từ ]bỗ đậu
]búha hbìh tbấy bết ebuha ]ảhb. Cbúha \[y đc bướha hài ]ũha đượ].”

“Nếu ]bú đ[ha hóc đếh ]báu”, H[h[ hóc, “tbì ]báu ebôha pbảc fà ]bcg.
Cih ]bcg tbật sự fà ôha trêh fầu ấy”.

Kcp tbử tưởha tượha hàha fà gột ]ih ]bcg.

“Cbáu hóc x_g, ]ó tbể hài yêu đượ] gột haườc ebôha tbôha gchb \ằha
gìhb ebôha?” Huha băha vì s[y girpbch_, C[r[v[aaci guốh ]ó gột
ebôha ebí tr[hb ]ãc. “Đcều hày fàg \ậh fòha ]bú hbất triha pbầh fớh
]uộ] đờc tìhb ^ụ] ]ủ[ ]bú - ]bú pbảc fi[h \ái ]bi hbóg haườc ]bọh fọ]
hày \cết, ]uộ] đờc tìhb ^ụ] ấy \ắt đầu guộh. Cũha bệt hbư ebiác fạ] ebc
trò ]buyệh ]bỉ đếh vớc ]bú s[u ebc ]bú đã tbàhb bôh. Cbú ]bư[ \[i acờ
habĩ từ haữ fà ebêu aợc. Đôc ebc ]bú tbật sự guốh hóc ]buyệh hbcều bơh
guốh fàg tìhb. Nbữha ]âu hóc. Một fô ]ác hày gột fô ]ác ec[ rồc fạc gột fô
]ác hày. Các pbcềh ]ủ[ từ haữ fà, gìhb ]ó tbể hóc ]bi đếh ebc gìhb tự
^ồh gìhb vài tbế eẹt. Triha ebc đó gìhb ebôha tbể hài fàg tìhb ]bi
đếh ebc gìhb tự ^ồh gìhb vài tbế eẹt.”

“Đúha fà fờc hóc đàh ôha”, H[h[ fầg \ầg.

“Cbú tbì ]bư[ trảc qu[ ]buyệh ấy”, C[r[v[aaci tcếp tụ], “Kcp, ebôha
]bừha ]ậu tbì đã trảc qu[, ebc ]ậu từ đồc húc xuốha Big\[y, ebc ]ậu đếh
Ahb để buấh fuyệh quâh sự. Tôc tự bỏc ebôha \cết đã ]ó [c fàg tìhb ]bi
đếh ebc tự ^ồh gìhb vài tbế eẹt ]bư[? Cậu \[i hbcêu tuổc, Kcp?”.

“H[c gươc sáu.” “Lớh bơh ]báu.”

105
“Lớh bơh H[h[. Cậu ]ó tbể hài yêu ]ô ấy hếu ]ô ấy ebôha tbôha gchb
\ằha ]ậu ebôha? Ý tôc fà, ]ô ấy ]ó tbể ebôha tbôha gchb \ằha ]ậu.
Nbưha ebôha pbảc đcều qu[h trọha ebcếh ]ậu yêu ]ô ấy fà ]ậu habĩ ]ô ấy
tbôha gchb bơh ]ậu s[i? Nabĩ x_g hài. Cô ấy ]ó tbể gê gệt ôha haườc
Ahb fà vì ôha ấy \cết hbcều bơh. Kbc ]búha t[ ]buyệh trò vớc ôha ấy,
]búha t[ ở triha gột fĩhb vự] quá rộha fớh. Tbậg ]bí ]búha t[ ]ũha
ebôha \cết ôha ấy ]ó pbảc fà haườc Ahb ebôha. Có fẽ fà ebôha. Cậu tbấy
]bư[, tôc habĩ rằha haườc t[ ^ễ pbảc fòha ôha ấy bơh fà pbảc fòha ]ậu. Tạc
sao?

Vì ]búha t[ guốh \cết ]buyệh hày ]buyệh ec[, hbữha gảhb rờc abép
vài hb[u hbư tbế hài. Naườc hóc quyếh rũ, fờc hóc ^ồh ]búha t[ vài tbế
eẹt. Hơh tất ]ả gọc đcều, ]búha t[ guốh pbát trcểh và tb[y đổc. Một tbế
acớc ^ũha ]ảg gớc.”

“Cbáu ebôha habĩ tbế”, H[h[ hóc.

“Cbú ]ũha ebôha habĩ tbế. Để ]bú hóc ]bi ]báu hab_ về hbữha haườc
ha[ha tuổc ]bú. Đcều tệ bạc hbất fà haườc ebá] ]bi rằha đếh acờ hày ]á
tíhb ]ủ[ ]búha t[ đã bìhb tbàhb. Các pbcềh ]ủ[ tuổc truha hcêh fà bọ
habĩ ]bú đã bìhb tbàhb trọh vẹh rồc. Đây.”

Đếh đây C[r[v[aaci acơ b[c \àh t[y fêh, để ]búha đốc ^cệh H[h[ và Kcp.
Nàha đứha ^ậy, đếh s[u fưha [hb và quàha t[y qu[ ]ổ [hb.

“Đừha fàg tbế, ]bú D[vc^ hbé?”

Nàha hbẹ hbàha ủ b[c \àh t[y [hb triha t[y gìhb.

“Cbúha t[ đã ]ó gột haườc ăh hóc đcêh ebùha trêh fầu.”

“Nbìh ]búha t[ x_g - ]búha t[ haồc đây hbư \ọh hbà acàu ^ơ \ẩh triha
hbữha tò[ vcff[ ^ơ \ẩh trêh hbữha haọh đồc ^ơ \ẩh ebc tbàhb pbố trở
hêh quá hóha \ứ]. Bây acờ fà ]bíh acờ sáha - ôha acà trêh fầu đ[ha haủ.
H[h[ đcêh ]uồha vì ôha ấy. Tôc đcêh ]uồha vì sự tỉhb trí ]ủ[ H[h[, tôc
đcêh ]uồha vì sự ‘]âh \ằha’ ]ủ[ tôc, và Kcp ]ó fẽ sẽ \ị hổ tuha gột haày
aầh đây. Tạc s[i? Vì [c? Cậu ấy b[c gươc sáu tuổc. Quâh độc Ahb ^ạy ]ậu
ấy eỹ hăha và haườc Mỹ ^ạy ]ậu ấy hbcều eỹ hăha bơh và độc ]ôha \chb

106
đượ] hab_ tbuyết acảha, đượ] aắh buy ]bươha và đượ] aửc đếh hbữha
haọh đồc acàu ]ó. Cậu đ[ha \ị fợc ^ụha, ]ậu \é ạ, hbư haườc W_fsb
tbườha hóc. Tôc sẽ ebôha ở đây fâu. Tôc guốh g[ha ]ậu về hbà. Cút r[
ebỏc tbàhb pbố Di^a_1.”
1
Một thành phố viễn Tây Mỹ thành lập khoảng năm 1821.

“Cbú đừha hóc hữ[, ]bú D[vc^. Ahb ấy sẽ sốha sót.”

“Ahb ]ôha \chb \ị hổ tuha đêg bôg trướ], têh [hb t[ fà aì?”

Kip khôha hóc aì. “Têh [hb t[ fà aì?”

“S[g H[r^y.” Kcp đếh \êh ]ử[ sổ và hbìh r[ haiàc, rờc ebỏc ]uộ] trò
]buyệh.

“Vấh đề ]ủ[ tất ]ả ]búha t[ fà ]búha t[ đ[ha ở ]bỗ ]búha t[ ebôha hêh ở.
Cbúha t[ đ[ha fàg aì ở ]bâu Pbc, ở Ý? Kcp aỡ gìh triha vườh ]ây ăh trác
vì lý ^i quỷ quác hài? Tạc s[i ]ậu ấy ]bcếh đấu triha gột ]uộ] ]bcếh ]ủ[
haườc Ahb? Nôha ^âh ở gặt trậh gcềh Tây gà tỉ[ ]ây tbì sẽ fàg bư ]ác
]ư[. Tạc s[i? Vì số gcểha đạh \ắh vài ]ây triha ]uộ] ]bcếh vừ[ rồc. Na[y
]ả ]ây ]ốc ]ũha đầy hbữha \ệhb biạh ^i ]búha t[ g[ha đếh. Quâh độc
hbồc sọ ]búha t[ rồc \ỏ ]búha t[ ở fạc đây rồc ]út đc aây rốc ]bỗ ebá],
inky-dinky parlez-vous2. Cbúha t[ hêh ]ùha hb[u \ỏ đc.”
2
Trích một bài hát tục thời Thế chiến thứ nhất, Những cô gái của Armentières
(Mademoiselle From Armentières).

“Cbúha t[ ebôha tbể \ỏ ôha haườc Ahb.”

“Ôha haườc Ahb đã \ỏ đc từ gấy tbáha trướ] rồc, H[h[ ạ. Ôha ấy đ[ha ở
]ùha vớc hbữha haườc B_^iuch biặ] ở triha gột ebu vườh \êh Ahb vớc
bi[ acáp trú] đài và ]ủ[ ebỉ aì đấy. Ôha ấy ]ó fẽ ebôha hbớ hổc ha[y ]ả
haườc đàh \à ôha vòha vi hbắ] đếh, ]ố hóc đếh. Ôha ấy ebôha \cết ôha
đ[ha ở ]bỗ quác quỷ hài.

Cbáu habĩ ]bú acậh ]báu, pbảc ebôha? Vì ]báu đã yêu. Pbảc ebôha? Một
ôha ]bú ab_h tứ]. Cbú biảha sợ ]bi ]báu. Cbú guốh acết ôha haườc Ahb,

107
vì đấy fà đcều ^uy hbất ]ứu đượ] ]báu, g[ha ]báu r[ ebỏc đây. Tbế gà
]bú \ắt đầu gếh ôha ấy. Bỏ hbcệg vụ ]ủ[ ]báu đc. Làg s[i Kcp yêu ]báu
đượ] hếu ]báu ebôha đủ tbôha gchb để \ắt ]ậu ấy tbôc tự fcều gạha?”

“Bởc vì. Bởc vì [hb ấy tch vài gột tbế acớc văh gchb. Ahb ấy fà gột haườc
văh gchb.”

“Đấy fà s[c fầg đầu tcêh ]ủ[ ]báu. Hàhb độha đúha đắh fà fêh x_ fử[, \ỏ
đc và schb ]ih vớc hb[u. Cbúha t[ đc bỏc ]ih ]bcg fà ôha haườc Ahb x_g
ôha habĩ s[i hbé?

Tạc s[i ]báu ebôha ]bịu tbôha gchb bơh? Cbỉ ]ó \ọh hbà acàu fà ebôha
tbể tbôha gchb. Họ đã \ị tbỏ[ bcệp. Đã \[i hbcêu hăg bọ \ị ebó[ ]bặt
vài đặ] quyềh. Họ pbảc \ải vệ ]ủ[ ]ảc ]ủ[ bọ. Kbôha [c tệ bơh \ọh hbà
acàu. Tch ]bú đc. Nbưha bọ pbảc tuâh tb_i fuật fệ ]ủ[ tbế acớc văh gchb
\ẩh tbỉu ]ủ[ bọ. Họ ebcêu ]bcếh, bọ ]ó ^[hb ^ự, và bọ ebôha tbể \ỏ đc.
Nbưha ]báu và ]ậu t[, b[c haườc. Cbú fà \[. Cbúha t[ tự ^i. B[i hbcêu
fíhb ]ôha \chb đã ]bết? Tạc s[i ]ậu ]bư[ ]bết? Vô trá]b hbcệg đc. M[y
gắh rồc ]ũha bết.”

H[h[ đ[ha rót sữ[ vài tá]b ]ủ[ hàha. Kbc hàha rót xiha hàha đư[ gcệha
bình lên phía trêh \àh t[y Kcp và tcếp tụ] rót sữ[ fêh \àh t[y gàu hâu
]ủ[ [hb, rồc ^ọ] fêh ]áhb t[y [hb đếh ebuỷu t[y [hb rồc haưha. Ahb
không né tránh.

Kbu vườh b[c tầha ^àc và bẹp ở pbí[ tây ]ăh hbà. Một bàha bcêh ]bíhb và
gột ebu vườh tốc bơh ở tầha trêh, hơc hbữha \ậ] đá và tượha \ê tôha
aầh hbư \cếh gất ^ước fớp gố] x[hb ]ủ[ hbữha ]ơh gư[. Ahb ]ôha
\chb ^ựha fều ở đây. Mư[ rơc và sươha gù ^âha fêh từ tbuha fũha, và
]ơh gư[ ebá] từ hbữha ]àhb \á]b và tùha fchb s[g rơc trêh ebiảha
sườh đồc eb[c qu[ha hử[ ]bừha.

Cbỉ ]ó hbữha đốha fử[ gớc ]ó tbể biha ebô ebu vườh pbí[ trêh fú] hài
]ũha ẩg ướt và râg gát. Nbữha gcếha váh fót sàh \ỏ đc, ruc gác hbà từ
hbữha fầh pbái eí]b trướ] ec[, hbữha ]àhb ]ây đượ] eéi đếh, ]ỏ ^ạc
H[h[ hbổ fêh triha hbữha \uổc ]bcều, ]ỏ xéh và ]ây tầg g[ - bọ g[ha
tất ]ả đếh đây và đốt fú] \uổc ]bcều guộh uốh gìhb vài biàha bôh.

108
Naọh fử[ ẩg ]báy và tỏ[ ebóc, fàh ebóc g[ha gùc ]ây fá f_h féh vài
triha hbữha \ục rậg, fêh ]àhb ]ây, rồc t[h đc trêh bàha bcêh trướ] hbà.
Kbóc vươha đếh ]ử[ sổ ]ủ[ \ệhb hbâh haườc Ahb, ôha ]ó tbể hab_
hbữha acọha hóc văha vẳha, tbỉhb tbiảha gột tcếha ]ườc, từ ebu vườh
haập ebóc. Ôha ^cễh acảc gùc ebóc, suy haượ] fạc fiạc ]ây đã ]báy. Cây
bươha tbải, ôha habĩ, ]ây \ôha t[c, ]ây haảc tây, gột tbứ aì ebá] hữ[
ebôha gùc, ]ó fẽ fà ]ây bi[ tíg, biặ] bi[ bướha ^ươha acả, acốha ]ây
tbí]b fiạc đất hbcều []c^ ]ủ[ haọh đồc hày.

Bệhb hbâh haườc Ahb ebuyêh H[h[ hêh trồha hbữha fiạc ]ây aì. “Nbờ
ôha \ạh haườc Ý ]ủ[ ]ô tìg bạt acốha ]bi, bìhb hbư ôha ấy ]ó ebả hăha
triha ]buyệh hày. Cô hêh ]ó fá gậh. Cây bi[ `cr_ pche và Ih^c[h pche
hữ[ - hếu ]ô guốh \cết têh L[tch ]bi ôha \ạh haườc L[tch ]ủ[ ]ô, tbì đấy
fà Scf_h_ vcrachc][. R_^ s[viry ]ũha tốt. Nếu ]ô guốh ]bcg sẻ đếh tbì
tìg ]ây pbỉ và ]ây ]bie_]b_rry.”

Nàha abc fạc tất ]ả. Rồc ]ất ]ây \út gáy vài triha haăh eéi ]ủ[ ]ác \àh
hbỏ hơc hàha để ]uốh sá]b hàha đ[ha đọ] ]bi ôha hab_, ]ùha vớc b[c
]ây hếh và bộp ^cêg V_st[. Kbôha ]ó tbuố] ^ự trữ triha pbòha hày.
Nàha acấu ]búha ở hbữha pbòha ebá]. Nếu C[r[v[aaci địhb săh fùha
]búha, hàha ebôha guốh [hb quấy rầy ôha haườc Ahb. Nàha để gảhb
acấy abc ]bép hbữha têh ]ây vài túc ái đầg để đư[ ]bi C[r[v[aaci. Gcờ
đây ebc sự fôc ]uốh tbể xá] đã trỗc ^ậy, hàha \ắt đầu ]ảg tbấy haượha
haập ebc ở \êh \[ haườc đàh ôha.

Nếu đấy fà sự fôc ]uốh tbể xá]. Nếu tất ]ả gọc ]buyệh fcêh qu[h đếh tìhb
yêu ^àhb ]bi Kcp. Nàha tbí]b úp gặt vài pbầh trêh ]ủ[ ]áhb t[y [hb,
^òha sôha hâu tbẫg ấy, tbí]b tbứ] ^ậy đắg gìhb triha đó, áp vài hbịp
đập ]ủ[ gột gạ]b gáu ebôha hbìh tbấy triha ^[ tbịt [hb \êh ]ạhb
hàha. Mạ]b gáu hàha sẽ pbảc địhb ]bỗ và tcêg hướ] \cểh vài hếu [hb
đ[ha bấp bốc.

Lú] b[c biặ] \[ acờ sáha, s[u ebc rờc ôha haườc Ahb, hàha \ướ] qu[ ebu
vườh về pbí[ ]ây đèh \ãi ]ủ[ [hb ]ôha \chb tr_i trêh ]áhb t[y ]ủ[
tượha Tbáhb Cbrcstipb_r. Gcữ[ hàha và haọh đèh fà \óha tốc hbư gự],
hbưha hàha \cết tất ]ả \ục rậg và fùg ]ây trêh fốc đc ]ủ[ hàha, ]bỗ đốha
fử[ hàha sẽ đc ha[ha qu[, âg ỉ bồha vì đã aầh tắt bẳh. Đôc ebc hàha

109
ebug t[y qu[ ]bụp đèh tbủy tchb ]ủ[ ]ây đèh \ãi rồc tbổc tắt haọh fử[,
đôc ebc hàha để đèh tcếp tụ] ]báy và ebig haườc xuốha ]buc vài fều qu[
vạt ]ử[ gở, để trườh vài ]ạhb tbâh tbể [hb, vài ]áhb t[y hàha guốh,
fưỡc hàha tb[y vì \ôha aòh, răha hàha tb[y vì ecg tcêg, gcệha hàha
tb[y vì tấg gặt hạ vớc hbữha acọt tbuố] acảg đ[u ]i^_ch_ để fàg ]bi
[hb haủ, để fàg \ộ ó] \ất tử đ[ha biạt độha ]ủ[ [hb ]bậg fạc vài acấ]
haủ. Nàha aấp ]ác ái đầg ch bi[ và để hó fêh trêh đôc acày t_hhcs ]ủ[
hàha. Nàha \cết rằha vớc [hb, tbế acớc ]báy \ỏha ]buha qu[hb bọ ]bỉ ]ó
vàc fuật fệ ]bíhb yếu. Bạh tb[y tbế TNT \ằha bơc hướ], \ạh aạh hướ],
\ạh... hàha \cết tất ]ả gọc tbứ hày ở triha đầu [hb ebc hàha haủ \êh
]ạhb [hb, triha trắha hbư gột ]ô _g aác.

Các fều và bàha ]ây tốc \[i \ọ] bọ.

Nbữha đcều ấy ]bỉ fà gột \ướ] x[ bơh hcềg [h ủc hàha đã ]bi hbữha
haườc ebá] triha hbữha \ệhb vcệh ^ã ]bcếh ở Ortih[ biặ] Miht_r]bc.
Tbâh tbể hàha fà bơc ấg ]uốc ]ùha, tcếha tbì tbài ]ủ[ hàha fà hcềg [h ủc,
ecg tcêg ]ủ[ hàha fà acấ] haủ. Nbưha tbâh tbể ]ủ[ [hb ]ôha \chb ebôha
]bi pbép \ất ]ứ vật aì từ gột tbế acớc ebá] fọt vài. Một ]ậu tr[c đ[ha yêu
ebôha ]bịu ăh tbứ] ăh hàha tbu aóp, ebôha ]ầh biặ] ebôha guốh fcều
tbuố] triha ]bcế] ecg tcêg hàha ]ó tbể fuồh vài ]áhb t[y [hb, hbư
C[r[v[aaci guốh, biặ] hbữha tbứ tbuố] gỡ sáha ]bế triha s[ gạ] ôha
haườc Ahb [i ướ], hbữha tbứ tbuố] gỡ và pbấh bi[ để fắp abép ôha fạc
hbư haườc B_^iuch đã fàg ]bi ôha. Cbỉ vì sự vỗ về ]ủ[ acấ] haủ.

Ahb đặt qu[hb gìhb vàc góh tr[ha trí. Vàc ]bcế] fá hàha tặha [hb, gột
gẩu hếh, và triha fều ]ủ[ [hb fà ]ác r[^ci tchb tbể và ]ác túc đ_i v[c đầy
hbữha vật ^ụha habề habcệp. Ahb đã rờc ebỏc ]bcếh trậh vớc sự \ìhb
tbảh, đốc vớc [hb ]ó habĩ[ fà trật tự, ]bi ^ù sự \ìhb tbảh ấy fà acả tại.
Ahb tcếp tụ] tíhb habcêg hbặt ]ủ[ gìhb, ^õc tb_i ]ih ]bcg ưha ebc hó
fơ fửha \[y ^ọ] tb_i tbuha fũha triha ]bữ V triha ốha hbắg ]ủ[ ]ây
súha trườha, gở gột trác gìh, gắt [hb ebôha bề haưha tìg ecếg triha
ebc [hb eéi ]ác \ìhb tbủy fạc aầh, gở hắp và uốha, tbậg ]bí ebôha bề
hbìh đếh ]ác ]ố] ecg fiạc.

Nbữha haườc ebá] ]bỉ ở haiàc fề, hàha habĩ, gắt [hb ]bỉ hbìh gốc hauy
bcểg, t[c [hb ]bỉ fắha hab_ gọc ]buyệh đ[ha xảy r[ ở H_fschec biặ]

110
B_rfch truyềh đếh qu[ fàh sóha haắh. Na[y ]ả ebc [hb fà gột haườc tìhb
^ịu ^àha, fú] \àh t[y trác ]ủ[ hàha abì fấy [hb pbí[ trêh ]bcế] vòha
kara1, hơc \ắp tbịt ]ủ[ ]áhb t[y [hb ]ăha fêh, hàha ]ảg tbấy hàha vô
bìhb triha áhb gắt fạ] fõha ấy ]bi đếh ebc [hb rêh fêh fú] đầu [hb aụ]
xuốha ]ổ hàha. Tất ]ả gọc ]buyệh ebá], haiàc bcểg hauy, fà haiàc fề.
Nàha đã ^ạy [hb gột tcếha eêu, guốh hab_ [hb eêu fêh tcếha ấy, và hếu
[hb ]ó \[i acờ \ớt ]ăha tbẳha từ fú] ]bcếh trậh \ắt đầu tbì ]bỉ fà triha
tcếha eêu hày, hbư tbể ]uốc ]ùha [hb đã ]bịu tbừ[ hbậh [hb đ[ha ở đâu
triha \óha tốc, guốh \ái bcệu hcềg bi[h fạ] ]ủ[ [hb triha gột tcếha
eêu ]ủ[ fiàc haườc.
1
Vòng bằng thép hoặc sắt của người Sikh dòng Khalsa.

Cbúha t[ ebôha \cết hàha yêu [hb \[i hbcêu biặ] anh yêu nàng bao
hbcêu. Hiặ] \[i hbcêu fà trò acữ \í gật. Kbc bọ tbâh gật bơh, ebiảha
]á]b acữ[ bọ triha haày fớh tbêg. Nàha tbí]b ebiảha ]á]b [hb ^àhb
]bi hàha, [hb ]bi rằha ebiảha ebôha ac[h ấy fà quyềh ]ủ[ bọ. Nó ]bi
bọ gột schb fự] rcêha, gột gật gã ^áha đcệu rcêha ]ủ[ bọ ebc [hb đc
ha[ha qu[ ^ước ]ử[ sổ ]ủ[ hàha gà ebôha hóc gột fờc, đc \ộ hử[ ^ặg để
tập bọp vớc hbữha haườc fíhb ]ôha \chb ebá] triha tbị trấh. Ahb đư[
gột ]ác đĩ[ biặ] tbứ] ăh vài t[y hàha. Nàha đặt gột ]bcế] fá hằg ha[ha
]ổ t[y gàu hâu ]ủ[ [hb. Hiặ] bọ fàg vcệ] \êh ]ạhb C[r[v[aaci, trét vữ[
gột \ứ] tườha sắp sập. Ahb ]ôha \chb bát hbữha \àc bát Tây pbươha
]ủ[ gìhb, hbữha \àc bát C[r[v[aaci tbí]b hbưha acả vờ ebôha tbí]b.

“P_hhsyfv[hc[ sáu-hăg-không-không-không2”, [hb ]ôha \chb bổh bểh

hát.
2
Pensylvania Six-Five thousand của Carl Sigman và Jerry Gray.

Nàha \cết đượ] tất ]ả hbữha sắ] độ fàh ^[ ]ủ[ [hb. Màu ]áhb t[y [hb si
vớc gàu ]ổ [hb. Màu ^[ triha fòha \àh t[y [hb, trêh gá [hb, ^ước ]ác
ebăh xếp. Màu ^[ sậg ]ủ[ hbữha haóh t[y rẽ hbữha sợc ^ây đcệh đỏ và
đ_h, biặ] trêh \áhb gì [hb ]ầg fêh từ ]ác đĩ[ \ằha đồha tb[u [hb vẫh
]òh ^ùha ebc ăh. Rồc [hb đứha fêh. Sự tự tú] ]ủ[ [hb ]ó vẻ ebcếg hbã
đốc vớc bọ, gặ] ^ù ]bắ] ]bắh [hb ]ảg tbấy hó fà hbã hbặh vượt \ậ].

111
Nàha yêu hbất hbữha gàu sắ] ướt ở ]ổ [hb ebc [hb tắg. Và fồha haự]
đẫg gồ bôc hbữha haóh t[y hàha \ấu ]bặt ebc [hb ở trêh haườc hàha,
và b[c ]áhb t[y rắh ]bắ] sẫg gàu triha \óha tốc ]ủ[ ]ác fều, biặ] gột
fầh triha pbòha hàha, ebc áhb sáha từ tbàhb pbố ]ủ[ tbuha fũha, ]uốc
]ùha đã tbiát ebỏc acờ acớc habcêg, ^âha fêh acữ[ bọ hbư áhb biàha bôh
và tbắp sáha gàu tbâh tbể [hb.

S[u hày hàha sẽ hbậh r[ [hb ebôha \[i acờ tự ]bi pbép gìhb ]bịu ơh
hàha, biặ] hàha ]bịu ơh [hb. Nàha sẽ hbìh đăg đăg ]bữ ấy triha gột
]uốh truyệh, hbấ] hó r[ ebỏc ]uốh sá]b và g[ha hó đếh gột ]uốh tự
đcểh. Cbịu ơh. Nabĩ[ fà ]ó \ổh pbậh. Nàha \cết [hb ebôha \[i acờ ]bi
pbép đcều ấy xảy r[. Nếu hàha \ăha qu[ b[c trăg tbướ] triha ebu vườh
tốc đếh vớc [hb, đấy fà sự fự[ ]bọh ]ủ[ hàha, và hàha ]ó tbể tbấy rằha
[hb đ[ha haủ, ebôha pbảc vì tbcếu tìhb ]ảg gà vì ]ầh tbcết, để [hb sẽ
gchb gẫh vớc hbữha vật \ất trắ] ]ủ[ haày eế tcếp.

Ahb habĩ hàha tbật pbc tbườha. Ahb tbứ] ^ậy và hbìh hàha triha tc[
sáha ]ủ[ haọh đèh. Ahb yêu hbất vẻ gặt tbôha gchb ]ủ[ hàha. Hiặ]
\[h tốc [hb yêu acọha hóc ]ủ[ hàha triha fú] hàha ^ạc ^ột tr[hb ]ãc vớc
C[r[v[aaci. Và ]á]b hàha trườh vài ]ạhb tbâh tbể [hb hbư gột vị
thánh.

Họ hóc ]buyệh, acọha [hb tbiáha trầg \ổha \êh triha gùc vảc \ạt ]ủ[
]ác fều đã fà ]ủ[ [hb triha suốt ]uộ] bàhb quâh ở Ý, ]ác fều [hb sẽ vớc t[y
fêh và ]bạg vài \ằha hbữha haóh t[y gảhb ^ẻ ]ủ[ gìhb hbư tbể hó
]ũha tbuộ] về tbâh tbể [hb, gột ]bcế] ]áhb \ằha vảc eb[ec [hb xếp
qu[hb gìhb triha đêg. Đấy fà tbế acớc ]ủ[ [hb. Nàha ]ảg tbấy hàha đã
fạ] r[ haiàc C[h[^[ triha hbữha đêg ấy. Ahb bỏc hàha tạc s[i hàha
ebôha tbể haủ. Nàha hằg đấy, \ự] \ộc vì sự tự tú] ]ủ[ [hb, ebả hăha
haiảhb gặt rất ^ễ ^àha vớc tbế acớc ]ủ[ [hb. Nàha guốh gột gác tôh
]bi ]ơh gư[, b[c ]ây \ạ]b ^ươha ruh rẩy \êh haiàc ]ử[ sổ ]ủ[ hàha,
gột tcếha độha ru hàha haủ, hbữha ]ây ru haủ và hbữha gác hbà ru
haủ ebc hàha fớh fêh ở đầu đôha Tirihti rồc triha gột b[c hăg vớc
P[trc]e và Cf[r[ \êh ^òha sôha Seiit[g[tt[ rồc s[u đó fà vịhb G_irac[h.
Nàha ]bư[ tìg r[ gột ]ây ru haủ, ha[y ]ả triha ebu vườh rậg rạp hày.

112
“Hôh _g đc. Eg yêu đơh tbuầh hbất ]ác gcệha ]ủ[ [hb. Răha ]ủ[ [hb.”
Và s[u đó, ebc đầu [hb haả s[ha gột \êh, về pbí[ ebôha ebí ở ]bỗ fều gở,
hàha tbì tbầg tbàhb tcếha, ]bỉ gìhb hàha hab_ tbấy, “Có fẽ ]búha gìhb
hêh bỏc C[r[v[aaci. Có fầh ]b[ _g \ải _g rằha C[r[v[aaci fà gột haườc
đàh ôha gãc gãc đ[ha yêu. Kbôha hbữha ]bỉ đ[ha yêu gà gãc gãc ]bìg
đắg triha tìhb yêu. Mãc gãc rốc rắg. Mãc gãc bạhb pbú]. Kcp? Ahb ]ó
hab_ _g ebôha? Eg rất bạhb pbú] vớc [hb. Vì đượ] ở \êh [hb hbư tbế
hày”.

Tbứ hàha giha ướ] hbất fà gột ^òha sôha ]bi bọ \ơc fộc. Nàha ]bi rằha
\ơc fộc ]ũha g[ha vẻ tr[ha trọha hbư triha pbòha ebcêu vũ. Nbưha [hb
]ó gột ]ảg hbậh ebá] về hbữha ^òha sôha, [hb đã vài sôha Miri triha
tbchb fặha và eéi \ộ ^ây ]áp aắh vài ]ây ]ầu aấp ecểu B[cf_y, hbữha tấg
tbép đóha \ảh fề ]buồc vài triha ^òha hướ] s[u fưha [hb hbư gột schb
vật, \ầu trờc fú] ấy đã đượ] tbắp sáha \ằha đạh pbái, gột haườc đ[ha
]bìg acữ[ ^òha \êh ]ạhb [hb. Nbữha haườc fíhb ]ôha \chb f[i xuốha
hướ] hbcều fầh để ecếg hbữha ]ác ròha rọ] \ị gất, ]bụp hbữha ]ác gó]
triha fàh hướ] acữ[ bọ, \ùh và gặt sôha và hbữha ebuôh gặt đượ] tbắp
sáha \ởc hbữha ]ây pbái fâh tchb trêh \ầu trờc ]buha qu[hb bọ.

Suốt đêg, hướ] ròha ròha trêh gặt, bọ f[ bét, pbảc haăh hb[u đừha pbát
đcêh. Y pbụ] ]ủ[ bọ hặha hướ] sôha gù[ đôha, ]ây ]ầu từ từ \cếh tbàhb
gột ]ih đườha trêh đầu bọ. H[c haày s[u fà gột ^òha sôha ebá]. Tất ]ả
hbữha ^òha sôha bọ đếh đều ebôha ]ó ]ầu, hbư tbể têh hó đã \ị xó[ đc,
hbư tbể \ầu trờc ebôha ]ó tchb tú, hbà ebôha ]ó ]ử[. Nbữha độc ]ôha
\chb ]buồc vài ^òha sôha vớc ^ây tbừha, g[ha ^ây ]áp trêh v[c và ráp
\ảh fề tbi[ ^ầu để acảg âg ecg fiạc, rồc điàh quâh đc qu[. Lác x_ qu[ ]ây
]ầu tcềh ]bế vớc hbữha haườc fíhb ]ôha \chb vẫh ]òh triha fàh hướ] \êh
^ước.

Vì tbế bọ tbườha \ị eẹt acữ[ ^òha ebc đạh pbái đếh, fó_ sáha vài \ờ sông
\ùh fầy, pbá vỡ sắt tbép tbàhb hbữha vcêh đá. Kbôha ]ó aì \ải vệ bọ fú]
ấy, ^òha sôha gàu hâu gỏha hbư fụ[ si vớc hbữha gảhb ecg fiạc xé
tiạ] hó.

Ahb qu[y gặt vớc ]buyệh ấy. Ahb \cết ]á]b haủ hb[hb trướ] ]ô aác hày,
haườc ]ó hbữha ^òha sôha ]ủ[ rcêha hàha và đã fạ] gất ]búha.

113
Pbảc, C[r[v[aaci sẽ acảc tbí]b ]bi hàha ]á]b để hàha ]bìg đắg triha
tìhb yêu. Tbậg ]bí ]á]b để ]bìg đắg triha tìhb yêu ^è ^ặt. “Eg guốh
đư[ [hb đếh sôha Seiit[g[tt[, Kcp ạ”, hàha hóc, “_g guốh ]bi [hb x_g
bồ Kbóc. Naườc đàh \à ]b[ _g yêu sốha trêh bồ, f_i xuốha xuồha ^ễ
^àha bơh fà vài x_ bơc. Eg hbớ tcếha sấg fàg đcệh ]bập ]bờh. Eg guốh
[hb aặp Cf[r[ ]ủ[ hbữha ]bcế] xuồha, haườc ]uốc ]ùha triha ac[ đìhb
_g. Gcờ đây ebôha ]òh [c ebá]. Cb[ _g đã \ỏ rơc \à vì ]bcếh tr[hb”.

Nàha đc đếh ]ác fều đêg ]ủ[ [hb, ebôha gột \ướ] ]bâh s[c fạ] biặ] haầh
haạc. Cây ]ốc fàg tbàhb gột ]ác rây áhb trăha, hbư tbể hàha ở triha áhb
sáha ]ủ[ quả ]ầu tr_i hơc pbòha ebcêu vũ. Nàha vài fều ]ủ[ [hb, áp t[c
vài fồha haự] s[y haủ ]ủ[ [hb và fắha hab_ trác tcg [hb đ[ha đập, hbư
[hb fắha hab_ đồha bồ ]ủ[ gột trác gìh. H[c acờ sáha. Cbỉ ]ó hàha ]òh
tbứ].

114
 NAM CAIRO 1930-1938

S [u H_ri^itus, triha hbcều tbế eỷ acớc Tây pbươha ebôha ]bú ý đếh
vùha s[ gạ]. Từ hăg 425 trướ] Côha hauyêh ]bi đếh đầu tbế eỷ XX ]bỉ
]ó hbữha đôc gắt fảha tráhb. Sự tbchb fặha. Tbế eỷ XIX fà tbờc đạc ]ủ[
hbữha haườc tìg ecếg sôha haòc. Rồc triha tbập hcêh 1920, ]ó gột tác
\út fị]b sử tbú vị về vùha đất hày ]ủ[ trác đất, vcết \ằha hbữha ]uộ]
tbág bcểg pbầh fớh ^i tư hbâh tàc trợ, tb_i s[u fà hbữha \àc tbuyết
trìhb ebcêg tốh tạc Hộc Đị[ fý Lih^ih ở K_hschatih Gir_. Dcễh acả ]ủ[
hbữha \àc tbuyết trìhb hày fà hbữha haườc đàh ôha ecệt sứ], ^[ ]báy
hắha. Nbư hbữha tbủy tbủ ]ủ[ Cihr[^1, bọ ebôha tự hbcêh fắg vớc ]á]b
đc t[xc, biặ] sự ^í ^ỏg hb[hb hbạy và hbạt hbẽi ]ủ[ hbữha haườc siát
vé trên xe bus.
1
Joseph Conrad (tên thật Józef Teodor Konrad Korzeniowski): nhà văn Ba Lan.

Kbc bọ đc \ằha x_ fử[ đị[ pbươha từ ebu haiạc ô về bướha Khcabts\rc^a_

trêh đườha đếh hbữha \uổc bọp ]ủ[ Hộc, bọ tbườha đc fạ], gất vé x_, ]bỉ
\ág vài hbữha tấg \ảh đồ ]ũ eỹ ]ủ[ gìhb và g[ha hbữha abc ]bép ]bi
\àc tbuyết trìhb - hbữha abc ]bép bọ đã vcết ]bậg ]bạp và ebó ebăh -
triha túc \[ fô fú] hài ]ũha ]ó gặt và sẽ gãc gãc fà gột pbầh tbâh tbể
bọ. Nbữha haườc hày đếh từ hbữha quố] ac[ ebá] hb[u, r[ đc fú] ]bạha
vạha tốc, ebiảha sáu acờ, triha áhb sáha ]ủ[ haọh đèh đườha đơh độ].
Đấy fà tbờc ac[h vô ^[hb, bầu bết tbàhb pbố đ[ha đc về hbà. Nbữha hbà
tbág bcểg đếh K_hschatih Gir_ quá sớg, ăh ở tcệg Căh Nbà Gó] Đườha
Lyihs rồc vài Hộc Đị[ fý, haồc triha bàhb f[ha trêh fầu \êh ]ạhb ]ác
xuồha M[irc fớh, x_g fạc hbữha abc ]bép ]ủ[ gìhb. Lú] tág acờ, \àc
tbuyết trìhb \ắt đầu.

Cá]b gỗc tuầh fạc ]ó gột \àc tbuyết trìhb. Một haườc sẽ acớc tbcệu \àc
tbuyết trìhb và gột haườc haỏ fờc ]ảg ơh. Dcễh acả ]uốc ]ùha tbườha
tr[hb fuậh biặ] tbử tbá]b acá trị ]ủ[ \àc hóc ]buyệh, pbê \ìhb đúha ]bỗ
hbưha ebôha \[i acờ xấ] xượ]. Mọc haườc tch rằha hbữha ^cễh acả ]bíhb

115
đc sát sự ecệh, và ha[y ]ả hbữha acả địhb tbác quá ]ũha đượ] trìhb \ày
gột ]á]b ebcêg tốn.

Cuộ] bàhb trìhb ]ủ[ tôc xuyêh qu[ s[ gạ] Lc\y[, từ Sieug \êh \ờ \cểh
Đị[ Truha Hảc đếh Ef O\_c^ ở Su^[h đượ] tbự] bcệh trêh gột triha vàc
fốc đc trêh \ề gặt trác đất ]ó gột số vấh đề đị[ fý tbú vị…

Nbữha hăg ]buẩh \ị và habcêh ]ứu và aây quỹ ebôha \[i acờ đượ] hbắ]
đếh triha ]á] ]ăh pbòha aỗ sồc hày. Dcễh acả ]ủ[ tuầh trướ] abc fạc ]ác
]bết ]ủ[ \[ gươc haườc triha fớp \ăha N[g Cự]. Nbữha ]ác ]bết tươha
tự triha bơc hóha ]ự] độ biặ] acó \ãi đượ] tbôha \ái vớc fờc ][ tụha tốc
tbcểu. Tất ]ả bàhb vc ]ih haườc và tàc ]bíhb hằg ở pbí[ \êh ec[ ]ủ[ vấh
đề đ[ha đượ] \àh tbải - \ề gặt trác đất và “hbữha vấh đề đị[ fý tbú vị”
]ủ[ hó.

Lcệu hbữha vết trũha ebá] triha ebu vự] hày, haiàc w[^c R[y[h đã đượ]
\àh đếh hbcều, ]ó tbể đượ] ^ùha triha vcệ] tbủy fợc ]ủ[ fưu vự] sông
Ncf_ ebôha? Pbảc ]băha ]á] hauồh hướ] acếha pbuh ]ủ[ hbữha ố] đải
đ[ha ]ạh ^ầh? Cbúha t[ sẽ tìg “Z_rzur[” \í gật ở đâu? Có ]òh hbữha ố]
đải “\ị gất” hài ebá] để ebág pbá ebôha? Nbữha đầg fầy rù[ ]ủ[
Ptif_gy ở đâu?

Jibh B_ff, Gcág đố] ]ủ[ Vcệh Kbải sát S[ gạ] ở Ac Cập, đã bỏc hbữha ]âu
hày vài hăg 1927. Đếh tbập hcêh 1930, hbữha \àc vcết trở hêh ebcêg
tốh bơh hữ[. “Tôc guốh tbêg vài gột vàc hbậh xét về hbữha đcểg hêu
fêh triha ]uộ] \àh tbải fý tbú về ‘Đị[ fý Tcềh sử ]ủ[ ố] đải Kb[ra[’.” Đếh
acữ[ tbập hcêh 1930, L[^csf[us ^_ Afgásy và điàh tbág bcểg ]ủ[ ôha
tìg r[ ố] đải đã gất Z_rzur[.

Năg 1939, tbập hcêh buy biàha ]ủ[ hbữha ]uộ] tbág bcểg s[ gạ]
Lc\y[ eết tbú], và vùha đất gêhb gôha, fặha fẽ hày trở tbàhb gột triha
hbữha \ãc ]bcếh trườha.

Trong phòng ngủ ]ây fá, haườc \ệhb hbâh \ị \ỏha hbìh gãc tậh x[ vờc.
Nbư haườc bcệp sĩ đã ]bết ở R[v_hh[, vớc tbâh bìhb \ằha ]ẩg tbạ]b
^ườha hbư sốha độha, aầh hbư uyểh ]buyểh, aốc đầu trêh gột ]bcế] aốc
đá để ôha ]ó tbể hbìh ebuha ]ảhb x[ bơh b[c ]bâh gìhb. X[ bơh ]ơh

116
gư[ eb[i ebát ]ủ[ ]bâu Pbc. Đếh ]uộ] sốha ]ủ[ bọ ở C[cri. Côha vcệ] và
đờc sốha ]ủ[ bọ.

H[h[ haồc \êh acườha ôha, và hàha ^u bàhb hbư gột haườc bầu \êh
]ạhb ôha triha hbữha ]buyếh đc hày.

Năg 1930, ]búha tôc \ắt đầu vẽ \ảh đồ pbầh fớh ][i hauyêh Gcf` K_\cr,
tìg ố] đải đã gất têh fà Z_rzur[. Tbàhb pbố Cây K_i.

Cbúha tôc fà hbữha haườc ]bâu Âu s[ gạ]. Jibh B_ff hbìh tbấy Gcf` vài
hăg 1917. Rồc K_g[f _f Dch. Rồc B[ahif^, haườc tìg r[ fốc đc về bướha
h[g vài Bcểh Cát. M[^ix, W[fpif_ ]ủ[ Vcệh Kbải sát S[ gạ], haài Wasfi
B_y, hbcếp ảhb ac[ C[sp[rcus, Tcếh sĩ K[^[r hbà đị[ ]bất bọ] và B_rg[hh.
Gilf Kebir - ][i hauyêh rộha fớh hằg triha s[ gạ] Lc\y[, ]ùha ]ỡ vớc
Tbụy Sĩ hbư M[^ix tbí]b hóc - fà trác tcg ]ủ[ ]búha tôc, b[c pbí[ đôha
tây fà hbữha vá]b tbẳha đứha, tbi[c tbiảc về pbí[ \ắ]. Nó hbô fêh trêh
s[ gạ] ở \ốh trăg ^ặg về pbí[ tây ]ủ[ sôha Ncf_.

Nbữha hbà Ac Cập bọ] đầu tcêh ]bi rằha pbí[ tây ]ủ[ hbữha tbị trấh ố]
đải ebôha ]ó hướ]. Tbế acớc ]bấg ^ứt haiàc ấy. Bêh triha s[ gạ] ebôha
]ó hướ]. Nbưha triha ebiảha trốha vắha ]ủ[ s[ gạ], vây qu[hb \ạh
vẫh fà fị]b sử đã \ị quêh fãha. Bộ fạ] T_\u và S_hussc đã f[ha tb[ha ở đấy,
sở bữu hbữha ]ác acếha bọ acữ vô ]ùha \í gật. Naườc t[ đồh đãc về
hbữha vùha đất pbì hbcêu hép gìhb triha s[ gạ]. Nbữha haườc vcết Ả
Rập triha tbế eỷ XIII hóc đếh Z_rzur[. “Ố] đải ]ủ[ hbữha ]ih Cbcg Nbỏ.”
“Tbàhb pbố Cây K_i.” Triha Cuốh sá]b về hbữha ebi tàha ẩh acấu,
Kct[\ [f K[huz, Z_rzur[ đượ] gô tả fà gột tbàhb pbố gàu trắha, “trắha
hbư ]bcg ]âu”.

Nbìh vài gột \ảh đồ s[ gạ] Lc\y[, haườc t[ sẽ tbấy hbữha ]ác têh. Năg
1925, K_g[f _f Dch aầh hbư đơh độ] biàh tbàhb ]uộ] tbág bcểg qu[h
trọha đầu tcêh triha tbờc bcệh đạc. B[ahif^ vài hbữha hăg 1930-1932.
Almásy-M[^ix vài hbữha hăg 1931-1937. Cbỉ triha ebu vự] pbí[ \ắ]
]ủ[ Hạ Cbí Tuyếh1.
1
Nguyên văn: Tropic of Cancer.

117
Cbúha tôc fà gột tập bợp quố] ac[ hbi hbỏ acữ[ hbữha ]uộ] ]bcếh, vẽ
\ảh đồ và tbág bcểg fạc. Cbúha tôc tập bợp ở D[ebf[ và Ku`r[ hbư tbể
đấy fà quáh rượu b[y tcệg ]à pbê. Một xã bộc ố] đải, hbư B[ahif^ aọc.
Cbúha tôc \cết hbữha ]buyệh rcêha tư ]ủ[ hb[u, tàc hăha và hbượ] đcểg
]ủ[ hb[u. Cbúha tôc tb[ tbứ ]bi B[ahif^ tất ]ả gọc đcều vì ]á]b ôha vcết
về hbữha đụh ]át. “Nbữha rãhb aợh và gặt ]át uốh fượh acốha hbư vòg
gcệha ]ủ[ gột ]ih ]bó.” Đấy gớc tbự] sự fà B[ahif^, gột haườc sẵh
sàng thò bàh t[y tìg bcểu ]ủ[ gìhb vài triha bàg ]ủ[ gột ]ih ]bó.

Năg 1930. Cbuyếh đc đầu tcêh ]ủ[ ]búha tôc từ J[ab\u\ về bướha h[g
vài s[ gạ] triha ebu vự] ^àhb rcêha ]bi \ộ fạ] Zw[y[ và M[d[\r[.
Cbuyếh đc \ảy haày đếh Ef T[d. M[^ix và B_rg[hh, tbêg \ốh haườc hữ[.
Vàc ]ih fạ] đà, gột ]ih haự[ và gột ]ih ]bó. Kbc ]búha tôc r[ đc, bọ
hbắ] fạc ]âu hóc đù[ ]ũ eỹ, “Kbởc bàhb triha \ãi ]át fà đcềg fàhb.”

Đêg đầu tcêh, ]búha tôc ^ựha trạc b[c gươc ^ặg về pbí[ h[g. Sáha bôg
s[u ]búha tôc tbứ] ^ậy và r[ ebỏc fều fú] hăg acờ sáha. Lạhb quá ebôha
haủ đượ]. Cbúha tôc \ướ] đếh đốha fử[, haồc triha áhb fử[ acữ[ \óha tốc
vây qu[hb. Trêh đầu ]búha tôc fà hbữha vì s[i ]uốc ]ùha. H[c acờ hữ[
gặt trờc gớc fêh. Cbúha tôc ]buyềh hb[u hbữha fy trà hóha. Mấy ]ih fạ]
đà đượ] ]bi ăh, hử[ tbứ] hử[ haủ hb[c trác ]bà fà ]ùha bột ]bà fà. Cbúha
tôc ăh đcểg tâg rồc uốha tbêg \[ fy trà hữ[.

Nbcều acờ s[u, ]búha tôc ở acữ[ ]ơh \ãi ]át ]bẳha \cết từ đâu ài đếh
triha \uổc sáha đẹp trờc. Naọh acó bcu bcu gát đã ^ầh ^à gạhb tbêg.
Cuốc ]ùha ]búha tôc hbìh xuốha, và \ề gặt s[ gạ] đã \cếh đổc. Đư[ ]uốh
sá]b ]bi tôc… đây hày. Đây fà fờc eể tuyệt ^cệu ]ủ[ H[ss[h_ch B_y về
hbữha ]ơh \ãi hbư tbế…

“Dước \ề gặt ^ườha hbư ]ó hbữha ốha bơc vớc bàha haàh fỗ, pbuh
hbữha tc[ bơc hướ] \é xíu. Cát \ố] fêh tbàhb hbữha tc[ pbụt và xiáy fố]
hbỏ. Sự xái độha fớh ^ầh ebc ]ơh acó ]àha fú] ]àha gạhb. Dườha hbư ]ả
\ề gặt s[ gạ] đ[ha ^âha fêh vì gột fự] đẩy từ \êh ^ước. Nbữha vcêh sỏc
fớh đập vài ốha ]bâh, vài đầu aốc, vài đùc. Nbữha bạt ]át f_i fêh tbâh
haườc ]bi đếh ebc ]búha tạt vài gặt rồc fêh quá đầu. Bầu trờc \ị ]b_
ebuất, tất ]ả pb[c đc triha tầg gắt trừ hbữha vật aầh hbất, vũ trụ \ị fấp
eíh.”

118
Cbúha tôc pbảc tcếp tụ] đc. Nếu \ạh haừha, ]át sẽ ^ồh fạc hbư tbườha ^ồh
fạc ]buha qu[hb gột vật \ất độha, \[i pbủ \ạh. Bạh sẽ vĩhb vcễh \cếh
gất. Một ]ơh \ãi ]át ]ó tbể eéi ^àc hăg acờ đồha bồ. Tbậg ]bí hbữha
hăg s[u hày ebc ]búha tôc ở triha x_ tảc, ]búha tôc pbảc tcếp tụ] fác x_ ^ù
ebôha tbấy đườha. Buổc tốc fà đáha sợ hbất. Một fầh, ở pbí[ \ắ] ]ủ[
Ku`r[, ]búha tôc aặp gột ]ơh \ãi triha \óha tốc. Lú] \[ acờ sáha. Luồha
acó ]uốh fều ^ứt ebỏc ]ọ] và ]búha tôc făh tb_i fều, ]át vài fều hbư hướ]
vài gột ]ác xuồha đ[ha ]bìg, trì ]búha tôc xuốha, fàg ]búha tôc habẹt
tbở, ]bi đếh ebc gột haườc ^ẫh fạ] đà ]ắt fều ]bi ]búha tôc tbiát r[.

Chúna tôc đc qu[ \[ ]ơh \ãi triha vòha ]bíh haày. Cbúha tôc ebôha tìg
r[ hbữha tbị trấh s[ gạ] hbỏ hơc ]búha tôc ^ự địhb tìg tbêg hauồh
]uha ]ấp. Cih haự[ \cếh gất. B[ ]ih fạ] đà ]bết. Kbôha ]ó tbứ] ăh triha
b[c haày ]uốc ]ùha, ]bỉ ]ó trà. Lcêh bệ ]uốc ]ùha vớc \ất ]ứ tbế acớc hài
ebá] fà tcếha fá]b ]á]b ]ủ[ ấg trà đ_h guộc ebóc và ]ác tbì[ ^àc và ]ác fy
bướha về pbí[ ]búha tôc triha \óha tốc ]ủ[ gỗc \uổc sáha. S[u đêg tbứ
\[, ]búha tôc tbôc ebôha hóc ]buyệh hữ[. Đcều qu[h trọha fà haọh fử[ và
]bất fỏha gàu hâu tốc tbcểu.

Cbỉ hbờ g[y gắh ]búha tôc gớc aặp đượ] tbị trấh s[ gạ] Ef T[d. Tôc đc
qua souk1, haõ \áh đồha bồ haâh ha[ tcếha ]buôha, vài ]ih đườha \áh
pbiha vũ \cểu, qu[ hbữha quầy \áh đạh súha trườha, hbữha ac[h bàha
\áh xốt ]à ]bu[ Ý và đồ ăh đóha bộp từ B_hab[zc, vảc ch bi[ từ Ac Cập, đồ
tr[ha trí \ằha fôha đuôc đà đcểu, tbợ ]bữ[ răha đườha pbố, tbươha \uôh
sá]b. Cbúha tôc vẫh ]âg fặha, gỗc haườc tảh đc tb_i bướha ]ủ[ rcêha
gìhb. Cbúha tôc ]bậg ]bạp đóh hbậh tbế acớc gớc hày, hbư đ[ha tỉhb
fạc s[u ebc suýt \ị ]bết đuốc. Ở quảha trườha truha tâg ]ủ[ Ef T[d, ]búha
tôc haồc ăh tbịt ]ừu, ]ơg, \áhb \[^[wc, và uốha sữ[ pb[ bạhb hbâh acã
hát. Tất ]ả hbữha tbứ hày s[u tbờc ac[h ]bờ đợc rất fâu ]bi \[ fy trà fiha
trọha ]ó vị bổ pbá]b và \ạ] bà.
1
Chợ trong một thành phố Ả Rập.

Triha hăg 1931, tôc tb_i gột điàh fữ bàhb haườc B_^iuch và đượ] \ải
rằha triha điàh ]òh ]ó gột haườc triha số ]búha tôc. Hó[ r[ fà F_h_fih-
B[rh_s. Tôc đếh fều ]ủ[ ôha t[. Ôha t[ đc vắha bết haày bôg ấy triha
gột ]buyếh tbág bcểg haắh, eê gụ] fụ] hbữha ]ây bó[ tbạ]b. Tôc hbìh

119
qu[hb fều ]ủ[ ôha, ]uộh \ảh đồ, hbữha tấg bìhb ac[ đìhb ôha fuôh
g[ha tb_i, v.v... Lú] sắp đc r[, tôc tbấy gột tấg aươha aắh ][i trêh \ứ]
vá]b \ằha ^[ tbuộ], pbảh ]bcếu bìhb ]ác acườha. Dước fớp ebăh trảc
acườha bìhb hbư ]ó gột ebốc u hbỏ, ]ó tbể fà gột ]ih ]bó. Tôc eéi ]bcế]
ái ]biàha ^d_ff[\[ fêh. Bêh ^ước fà gột ]ô aác Ả Rập \é hbỏ \ị tróc đ[ha
haủ.

Đếh hăg 1932, B[ahif^ tbôc ebôha tbág bcểg hữ[, triha ebc M[^ix và
hbữha haườc ]òh fạc triha số ]búha tôc ]ó gặt ebắp hơc. Tìg độc quâh đã
gất ]ủ[ C[g\ys_s. Tìg Z_rzur[. Năg 1932 và 1933 và 1934. Nbcều
tbáha ròha ebôha aặp hb[u. Cbỉ ]ó hbữha haườc B_^iuch và ]búha tôc
qu[ fạc đườha Bốh Mươc Naày. Nbữha ^òha sôha fà ]á] \ộ fạ] s[ gạ],
hbữha haườc đẹp hbất tôc từha aặp triha đờc. Cbúha tôc fà haườc Đứ],
haườc Ahb, haườc Huha[ry, haườc ]bâu Pbc - đốc vớc bọ tất ]ả ]búha tôc
fà vô habĩ[. Dầh ^à ]búha tôc trở tbàhb vô quố] ac[. Dầh ^à tôc abét
hbữha quố] ac[. Cbúha t[ \ị hbữha quố] ac[ fàg ]bi géi gó. M[^ix
]bết vì hbữha quố] ac[.

Sa gạ] ebôha tbể \ị tr[hb điạt b[y ]bcếg bữu - hó fà gột gảhb vảc
]uốh tb_i acó, ebôha \[i acờ \ị hbữha bòh đá ]bặh fạc, têh hó đã \cếh đổc
bàha trăg fầh, rất fâu trướ] ebc C[ht_r\ury bcệh bữu, rất fâu trướ] ebc
hbữha trậh ]bcếh và bcệp ướ] ]bc[ ]ắt ha[ha ^ọ] ]bâu Âu và pbươha
Đôha. Nbữha điàh fữ bàhb ]ủ[ s[ gạ], hbữha bộc bè và văh bó[ ^u gụ]
eỳ fạ, ebôha để fạc ^ấu vết, ^ù ]bỉ fà gột tàh fử[. Tất ]ả ]búha tôc, tbậg
]bí hbữha haườc ]ó ac[ đìhb và ]ih ]ác ở ]bâu Âu x[ xôc, giha ướ] đượ]
]ởc \ỏ fớp ái quố] ac[ ]ủ[ gìhb. Đấy fà hơc ]bốh ]ủ[ fòha tch. Cbúha tôc
\cếh vài triha ebuha ]ảhb. Lử[ và ]át. Cbúha tôc rờc hbữha ố] đải
hươha háu. Nơc ]ó fàh hướ] đếh vuốt v_… Ach, Bcr, W[^c, Fiaa[r[,
Kbitt[r[, Sb[^u`. Tôc ebôha guốh si sáhb têh gìhb vớc hbữha ]ác têh
đẹp đẽ đếh tbế. Hãy xó[ đc têh bọ! Hãy xó[ đc quố] ac[! S[ gạ] đã ^ạy ]bi
tôc hbữha đcều ấy.

Dù vậy, gột số haườc guốh để fạc ^ấu ấh ]ủ[ gìhb ở đấy. Trêh ^òha
hướ] đã ebô ]ạh ấy, trêh aò đá ]uộc hày. Nbữha bư ^[hb hbi hbỏ triha
gảhb đất vùha Tây Bắ] Su^[h, pbí[ nam Cyrenaica. Fenelon-Barnes
guốh hbữha ]ây bó[ tbạ]b ôha tìg r[ g[ha têh ôha. Tbậg ]bí ôha
guốh ]ó gột \ộ fạ] g[ha têh ôha, và tốh bết gột hăg tbươha tbuyết.

120
Tbế rồc B[u]b[h qu[ gặt ôha, ]ó gột fiạc đồc ]át g[ha têh gìhb. Nbưha
tôc guốh xó[ \ỏ têh gìhb và quê bươha gìhb. S[u gườc hăg triha s[
gạ], ebc ]uộ] ]bcếh \ắt đầu, tôc f_h fá]b ^ễ ^àha qu[ hbữha \cêh acớc,
ebôha tbuộ] về \ất ]ứ [c, \ất ]ứ quố] ac[ hài.

Năg 1933 biặ] 1934, tôc quêh gất hăg hài. M[^ix, C[sp[rcus,
B_rg[hh, tôc, b[c tàc xế haườc Su^[h và gột đầu \ếp. Lú] hày ]búha tôc
^c ]buyểh \ằha x_ Fir^ fiạc A, tbâh x_ vuôha vứ], fầh đầu tcêh ]ó hbữha
\áhb x_ fớh tbổc pbồha đượ] aọc fà \áhb bơc. Cbúha ]bạy tốt bơh trêh ]át,
hbưha đcều gại bcểg fà ebôha \cết ]búha ]ó ]bịu hổc hbữha ]áhb đồha
đá và fớp đá vụh ebôha.

Cbúha tôc rờc Kb[ra[ vài haày 22 tbáha B[. B_rg[hh và tôc fý fuậh rằha
Z_rzur[ \[i aồg \[ w[^c1 Wcffc[gsih đã hbắ] đếh vài hăg 1838. Ở Tây
N[g ]ủ[ Gcf` K_\cr, \[ ebốc húc đá bi[ ]ươha hằg rcêha rẽ hổc fêh trêh
đồha \ằha - Gebel Arkanu, Gebel Uw_ch[t, và G_\_f Kcssu. Mỗc ebốc húc
]á]b hb[u gườc făg ^ặg. Nbcều eb_ húc ]ó hướ] haọt, gặ] ^ù gấy ]ác
acếha ở G_\_f Are[hu ]ó vị đắha, ebôha uốha đượ] haiạc trừ fú] ]ấp
\á]b. Wcffc[gsih hóc Z_rzur[ đượ] bìhb tbàhb từ \[ w[^c, hbưha ôha
ebôha bề xá] địhb vị trí ]ủ[ hó và ]buyệh hày đượ] x_g hbư fà bi[ha
đườha. Dù tbế, ]bỉ gột ố] đải gư[ triha hbữha haọh đồc bìhb fòha
]bải hày fà đủ để acảc ]âu đố fàg tbế hài C[g\ys_s và đại quâh ]ủ[ ôha
]ó tbể tbử vượt qu[ gột s[ gạ] hbư tbế, hbữha ]uộ] đột eí]b ]ủ[ haười
S_hussc triha ]uộ] Đạc ]bcếh2, ebc hbữha ^ũha sĩ ^[ đ_h ebổha fồ \ăha
qu[ s[ gạ] [c ]ũha ]bi rằha ebôha ]ó hướ] uốha biặ] ]ỏ aặg. Đây fà
gột tbế acớc đã ]ó hềh văh gchb bàha \[i tbế eỷ, bàha haàh ]ih đườha
và fốc đc.
1
Thung lũng hoặc lòng sông cạn, tiếng Ả Rập.
2
Thế chiến thứ nhất.

Cbúha tôc tìg tbấy hbữha \ìhb hướ] ở A\u B[ff[s vớc bìhb ^áha vò b[c
qu[c ]ổ đcểh ]ủ[ Hy Lạp. H_ri^itus hbắ] đếh hbữha \ìhb hướ] hbư tbế.

B_rg[hh và tôc hóc ]buyệh vớc gột ôha acà \í ẩh hbư rắh triha pbái đàc
El Jof - trong căh pbòha \ằha đá đã từha fà tbư vcệh ]ủ[ tộ] trưởha \ộ fạ]

121
S_hussc. Một ôha acà haườc T_\u, fàg habề bướha ^ẫh điàh fữ bàhb, hóc
tcếha Ả Rập pb[ tbổ âg. S[u đó B_rg[hh hóc acọha ôha t[ “hbư tcếha ^ơc
rít”, trí]b tb_i fờc H_ri^itus. Cbúha tôc hóc ]buyệh vớc ôha t[ ]ả haày
đêg, hbưha ôha ebôha tcết fộ đcều aì. Tíh đcều ]ủ[ haườc S_hussc, bọ]
tbuyết ][i ]ả hbất ]ủ[ bọ, vẫh fà ebôha tcết fộ hbữha \í gật ]ủ[ s[ gạ]
]bi eẻ fạ.

Ở w[^c _f M_fce ]búha tôc hbìh tbấy hbữha acốha ]bcg ]bư[ đượ] \cết
đếh.

Ngày 5 tháng Năg, tôc trèi fêh gột vá]b đá để tcếh vài ][i hauyêh
Uw_ch[t tb_i gột bướha gớc. Tôc tbấy gìhb ở triha gột w[^c rộha fớh
đầy hbữha ]ây e_i.

Có gột tbờc, hbữha haườc vẽ \ảh đồ đặt têh hbữha hơc ]bốh bọ đc qu[
\ằha têh ]ủ[ haườc tìhb bơh fà têh ]ủ[ bọ. Một haườc pbụ hữ đ[ha tắg
triha điàh fữ bàhb s[ gạ], gột t[y acữ tấg vảc gỏha trướ] gặt. Naườc
tìhb ]ủ[ gột hbà tbơ Ả Rập acà hu[ hài đấy, ]ó đôc v[c trắha hbư ]bcg
]âu ebcếh ôha ^cễh tả gột ố] đải \ằha têh ]ủ[ hàha. Tbùha hướ] \ằha
^[ tbuộ] acộc hướ] fêh tbâh hàha, hàha quấh gìhb triha tấg vảc, và hbà
tbơ acà qu[y đc để ^cễh tả Z_rzur[.

Một haườc đàh ôha triha s[ gạ] ]ó tbể fuồh vài gột ]ác têh hbư vài
triha gột gcệha acếha đã đượ] ebág pbá, và triha \óha râg gát rược
]ủ[ hó ebôha \[i acờ guốh rờc sự \ải \ọ] ấy. Ai ướ] tb[ tbcết ]ủ[ tôc fà ở
fạc đấy, acữ[ hbữha ]ây e_i. Tôc đ[ha \ướ] đc ở hơc ]bốh ebôha pbảc
trướ] đấy ]bư[ ]ó [c đếh, gà hơc ]bốh ]ó hbữha đợt ^âh ]ư \ất haờ và
haắh haủc qu[ hbcều tbế eỷ - gột đại quâh tbế eỷ XIV, gột điàh fữ
bàhb haườc T_\u, hbữha ^ũha sĩ S_hussc hăg 1915. Gcữ[ hbữha tbờc
đcểg hày - ebôha ]ó aì ở đấy. Kbc ebôha ]ó gư[, ]ây e_i tàh fục, w[^c
ebô ]ạh… ]bi đếh ebc gư[ fạc \ỗha ^ưha xuất bcệh, hăg gươc biặ] gột
trăg hăg s[u. Nbữha sự xuất bcệh và \cếh gất đôc ebc, hbư hbữha
truyềh tbuyết và fờc đồh triha suốt fị]b sử.

Triha s[ gạ], fàh hướ] đượ] yêu ]buộha hbất, hbư têh ]ủ[ gột haườc
tìhb, g[ha gàu x[hb triha \àh t[y \ạh, vài ]ổ bọha \ạh. Naườc t[ huốt
đc tbcếu vắha. Một haườc đàh \à ở C[cri uốh ]iha tbâh bìhb trắha huột

122
]ủ[ hàha, rờc ebỏc acườha và habcêha r[ haiàc ]ử[ sổ vài triha ]ơh gư[
\ãi để ]bi sự trầh truồha ]ủ[ hàha đóh hbậh hó.

H[h[ habcêha về pbí[ trướ], ]ảg tbấy ôha đ[ha fạ] đề, hbìh ôha, ebôha
hóc aì. Naườc pbụ hữ ấy, \à fà [c?

Đcểg tậh ]ùha ]ủ[ tbế acớc ebôha \[i acờ fà hbữha đcểg trêh \ảh đồ \ọh
tbự] ^âh đã fấh ]bcếg triha ebc hớc rộha vùha ảhb bưởha ]ủ[ ]búha.
Một \êh fà hbữha haườc đầy tớ và hô fệ và hbữha xu bướha quyềh fự] và
tbư tíh fcêh fạ] vớc Hộc Đị[ fý. Một \êh fà \ướ] ]bâh đầu tcêh ]ủ[ gột
haườc ^[ trắha qu[ gột ^òha sôha fớh, áhb gắt đầu tcêh (]ủ[ gột ]ih
gắt ^[ trắha) hbìh gột haọh húc đã ở đấy tự \[i acờ.

Kbc ]búha t[ ]òh trẻ, ]búha t[ ebôha sic aươha. Cbúha t[ ]bỉ fàg tbế
ebc ]búha t[ đã acà, fi âu về têh tuổc ]ủ[ gìhb, buyềh tbiạc ]ủ[ gìhb, ý
habĩ[ ]uộ] đờc gìhb đốc vớc tbế bệ tươha f[c. Cbúha t[ trở hêh ecêu ]ăha
vì hbữha ]ác têh ]búha t[ ]bcếg bữu, hbữha ebẳha địhb ]ủ[ ]búha t[
rằha ]búha t[ fà ]ặp gắt đầu tcêh, đại quâh bùha gạhb hbất, tbươha
ac[ ebôh ebéi hbất. Cbỉ ebc N[r]cssus acà ôha t[ gớc guốh ]ó gột bình
ảhb ]bạg ebắ] ]ủ[ ]bíhb gìhb.

Nbưha ]búha tôc ]bú tâg đếh ]buyệh ]uộ] đờc ]búha tôc ]ó ý habĩ[ hbư
tbế hài đốc vớc quá ebứ. Cbúha tôc ^iha tbuyềh vài quá ebứ. Cbúha tôc
]òh trẻ. Cbúha tôc \cết quyềh fự] và ]ủ[ ]ảc fà hbữha tbứ tạg \ợ. Tất ]ả
chúng tôi haủ vớc sá]b ]ủ[ H_ri^itus. “Vì hbữha tbàhb pbố fớh triha
tbờc trướ] acờ đây pbảc trở tbàhb \é hbỏ, và hbữha tbàhb pbố trướ] ec[
\é hbỏ trở tbàhb fớh triha tbờc ]ủ[ t[… Vậh g[y ]ủ[ ]ih haườc ebôha
\[i acờ ^ừha fạc gột ]bỗ.”

Năg 1936, gột haườc trẻ tuổc têh G_i``r_y Cfc`tih aặp gột haườc \ạh ở
Ox`ir^, haườc \ạh ấy hbắ] đếh ]buyệh ]búha tôc đ[ha fàg. G_i``r_y fcêh
fạ] vớc tôc, tbàhb bôh vài haày bôg s[u, rồc b[c tuầh s[u hữ[ ]ùha vợ
\[y đếh C[cri.

Cặp vợ ]bồha ấy đc vài tbế acớc ]ủ[ ]búha tôc - \ốh haườc ]búhg tôi.
Hiàha tử K_g[f _f Dch, B_ff, Afgásy và M[^ix. Các têh Gcf` K_\cr vẫh ]òh
tràh haập gcệha ]búha tôc. Nép gìhb đâu đấy triha Gcf` fà Z_rzur[, ]ác

123
têh đã xuất bcệh triha hbữha \ảh văh Ả Rập từ tbế eỷ XIII. Kbc haườc t[
^c ]buyểh triha ebiảha ]á]b x[ hbư tbế sẽ đếh fú] haườc t[ ]ầh gột
]bcế] gáy \[y, và ]bàha tr[c Cfc`tih acàu ]ó \cết fác gáy \[y và ]ó gột
]bcế] gáy \[y.

Cfc`tih aặp ]búha tôc ở Ef Ji`, pbí[ \ắ] Uw_ch[t. Ahb haồc triha ]bcế]
gáy \[y b[c haườc, và ]búha tôc rờc trạc ]bíhb \ướ] về pbí[ [hb. Anh
đứha ^ậy triha \uồha fác, rót gột fy rượu từ ]b[c rượu \ỏ túc ]ủ[ [hb. Cô
vợ gớc ]ủ[ [hb haồc \êh ]ạhb.

“Tôc đặt têh ]bi ]bỗ hày fà Câu fạ] \ộ Đồha Quê Bcr M_ss[b[”, [hb tuyêh
\ố.

Tôc hbìh vẻ tbâh tbcệh haầh haạc tbiáha qu[ gặt vợ [hb, gác tó] hbư
\ờg sư tử ]ủ[ hàha ebc hàha eéi ]ác gũ ^[ r[ ebỏc đầu.

Họ fà hbữha haườc trẻ tuổc, tự[ hbư bàha ]ih ]ác ]búha tôc. Họ trèi r[
ebỏc gáy \[y và \ắt t[y ]búha tôc.

Đấy fà hăg 1936, pbầh ebởc đầu triha ]âu ]buyệh ]ủ[ ]búha tôc…

Họ hbảy xuốha từ ]áhb ]bcế] gáy \[y Mitb. Cfc`tih \ướ] về pbí[ ]búha
tôc, t[y acơ ]b[c rượu, và tất ]ả ]búha tôc đều uốha gột haụg rượu ấg.
Ahb tbí]b fễ habc. Ahb đặt têh ]bcế] gáy \[y ]ủ[ [hb fà Gấu Rup_rt1. Tôi
ebôha habĩ [hb yêu s[ gạ], hbưha [hb ^àhb ]bi hó gột sự ]ảg gếh
\ắt hauồh từ hỗc echb haạ] vì fề fốc ebắ] ebổ ]ủ[ hbóg ]búha tôc, hbóg
haườc [hb guốh bò[ hbập vài - hbư ]ậu schb vcêh vuc hbộh tôh trọha
tbác độ cg fặha triha tbư vcệh. Cbúha tôc ebôha haờ [hb g[ha vợ tb_i,
hbưha tôc habĩ ]búha tôc đã acữ vẻ fị]b sự. Nàha đứha đấy trihg khi cát
đọha triha gác tó] \ồha ]ủ[ hàha.
1
Rupert Bear: truyện tranh cho trẻ em của Anh quốc.

Cbúha tôc fà aì đốc vớc ]ặp h[g hữ trẻ tuổc hày? Vàc haườc triha số
]búha tôc đã vcết sá]b về sự bìhb tbàhb ]ủ[ đụh ]át, sự xuất bcệh và \cếh
gất ]ủ[ ố] đải, hbữha hềh văh bó[ đã gất ]ủ[ s[ gạ]. Dườha hbư
]búha tôc ]bỉ tbí]b hbữha tbứ ebôha tbể gu[ \áh đượ], hbữha tbứ tbế
acớc \êh haiàc ebôha gàha đếh. Cbúha tôc tr[hb ]ãc về vĩ độ, biặ] về

124
gột sự ecệh xảy r[ \ảy trăg hăg trướ]. Nbữha địhb fý tbág bcểg. Rằha
Abd _f M_fce I\r[bcg _f Zw[y[, sốha ở ố] đải Zu]e và ]băh fạ] đà, fà
haườc đầu tcêh triha số hbữha \ộ fạ] ấy ]ó tbể bcểu ebác hcệg hbcếp ảhb.

Vợ ]bồha Cfc`tih đ[ha ở triha hbữha haày ]uốc ]ủ[ tuầh trăha gật. Tôc
để bọ fạc vớc hbữha haườc ebá] để đếh Ku`r[ aặp gột haườc và đc vớc [hb
t[ vàc haày, ecểg habcệg hbữha acả tbuyết tôc đã acữ eíh ebôha hóc vớc
hbữha haườc ]òh fạc triha điàh tbág bcểg. B[ đêg s[u tôc trở về trạc
]bíhb ở Ef Ji`.

Gcữ[ ]búha tôc fà haọh fử[ s[ gạ]. Vợ ]bồha Cfc`tih, M[^ix, B_ff và tôc.
Nếu gột haườc haả về pbí[ s[u vàc pbâh haườc ấy sẽ \cếh vài \óha tốc.
K[tb[rch_ Cfc`tih \ắt đầu đọ] gột \àc aì đấy, và tâg trí tôc ebôha ]òh ở
triha vầha fử[ trạc đốt \ằha ]àhb ]ây.

Kbuôh gặt hàha ]ó đườha hét ]ủ[ ^òha gáu ]ổ đcểh. Hcểh hbcêh ]b[ gẹ
hàha hổc tcếha triha fĩhb vự] fị]b sử fuật pbáp. Tôc fà haườc ebôha tbí]b
tbơ ]bi đếh ebc tôc hab_ acọha ]ủ[ gột haườc pbụ hữ đọ] tbơ ]bi ]búha
tôc hab_. Triha s[ gạ] ấy, hàha fôc ]buỗc haày đạc bọ] ]ủ[ gìhb vài
acữ[ ]búha tôc để ^cễh tả hbữha vì s[i - hbư A^[g ^ịu ^àha ^ạy gột
haườc đàh \à \ằha hbữha ẩh ^ụ ^uyêh ^áha.

Dù không ai nhìn ngắm chúng trong đêm thâu,

Dù con người chẳng là chi, chúng rực rỡ chẳng vì lòng kiêu, hoặc nghĩ,

Rằng Thiên đàng muốn được chiêm ngưỡng, Thượng đế muốn lời ngợi khen;

Triệu triệu Sinh linh bước trên Trái đất

Không ai nhìn thấy, khi chúng ta thức, và khi chúng ta ngủ:

Chúng, những tạo dựng của Ngài không ngớt được ngợi khen

Ngày lẫn đêm: từ dốc Đồi âm vang hoặc Bụi cây

Bao lâu chúng ta được một lần nghe

Những giọng thiên thể ngân trong trời khuya,

125
 Một mình, hoặc đáp lời nhau

Ca ngợi Tạo Hóa tuyệt vời…1

1
Trích bài thơ Thiên đàng đã mất (Paradise Lost) của John Milton.

Đêg bôg ấy tôc pbảc fòha gột acọha hóc. Cbỉ gột acọha hóc. Tôc ebôha
guốh hab_ aì hữ[. Tôc đứha ^ậy, \ướ] đc.

Nàha fà gột ]ây fcễu. Nàha sẽ hbư tbế hài triha gù[ đôha, ở tuổc ]ủ[
tôc? Tôc vẫh hbìh tbấy hàha, vẫh \ằha áhb gắt A^[g. Nàha đã fà hbữha
]bâh t[y vụha về trèi r[ ebỏc ]bcế] gáy \[y, ]úc xuốha acữ[ ]búha tôc để
ebờc fử[, ebuỷu t[y hàha đư[ fêh về bướha tôc ebc hàha uốha hướ] triha
\c đôha.

Vàc tbáha s[u, hàha hbảy fuâh vũ vớc tôc, ebc hbóg ]búha tôc ebcêu vũ ở
C[cri. Dù bơc s[y, hàha g[ha vẻ gặt ]ủ[ gột haườc ebôha ]bịu ebuất
pbụ]. Cbi đếh \ây acờ, tôc tch rằha ebuôh gặt \cểu fộ hbất ]ủ[ hàha fà
ebuôh gặt haày bôg ấy, fú] ]ả b[c ]búha tôc ]ùha haà s[y, ]bư[ pbảc fà
haườc tìhb ]ủ[ hb[u.

Suốt hbữha hăg s[u hày tôc đã ]ố aắha tìg bcểu x_g vẻ gặt ấy ]ủ[
hàha ]ó ý habĩ[ aì. Dườha hbư đấy fà vẻ ebchb gcệt. Tôc tbấy hbư tbế.
Gcờ đây tôc habĩ hàha đ[ha ^ò xét tôc. Nàha fà haườc haây tbơ, haạ]
hbcêh vì gột đcều aì triha tôc. Tôc đã xử sự hbư tôc vẫh tbườha xử sự
triha hbữha quáh rượu, hbưha fầh hày ebôha đúha đốc tượha. Tôc fà
haườc ]ó hbữha quy tắ] ]ư xử ebá] hb[u. Tôc đã quêh hàha hbỏ tuổc bơh
tôi.

Nàha đ[ha ^ò xét tôc. Đơh acảh tbế đấy. Và tôc đ[ha ^õc ]bừha gột ]ử
độha s[c fạ] triha áhb gắt đăg đăg hbư pbi tượha ]ủ[ hàha, gột đcều
fộ r[ tâg ý ]ủ[ hàha.

Đư[ ]bi tôc gột tấg \ảh đồ và tôc sẽ ^ựha fêh gột tbàhb pbố. Đư[ ]bi
tôc gột ]ây \út ]bì và tôc sẽ vẽ gột ]ăh pbòha ở N[g C[cri, vớc hbữha
\cểu đồ s[ gạ] trêh tườha. S[ gạ] fuôh fuôh ở acữ[ ]búha tôc. Tôc ]ó tbể
tbứ] acấ] và haướ] gắt hbìh fêh tấg \ảh đồ ]ủ[ hbữha ebu địhb ]ư tbờc
xư[ ^ọ] tb_i \ờ \cểh Đị[ Truha Hảc - Gazala, Tobruk, Mersa Matruh -

126
pbí[ h[g ]ủ[ ]búha fà hbữha w[^c vẽ \ằha t[y, ]buha qu[hb đấy fà
hbữha sắ] vàha ebá] hb[u ]búha tôc đã xâg hbập, đã ]ố aắha \cếh
gìhb triha ấy. “Nbcệg vụ ]ủ[ tôc fà gô tả haắh aọh hbcều ]uộ] tbág
bcểg vài Gcf` K_\cr. S[u hữ[ Tcếh sĩ B_rg[hh sẽ g[ha ]búha t[ trở fạc s[
gạ] hbư hó đã bcệh bữu bàha haàh hăg trướ] đây…”

Đấy fà ]á]b M[^ix hóc vớc hbữha hbà đị[ fý bọ] ebá] ở K_hschatih Gir_.
Nbưha haườc t[ ebôha tìg tbấy ]buyệh haiạc tìhb triha hbữha \cêh
\ảh ]ủ[ Hộc Đị[ fý. Căh pbòha ]ủ[ ]búha tôc ebôha \[i acờ xuất bcệh
triha hbữha \ái ]ái ]bc tcết ]ó \cểu đồ ]ủ[ gỗc gột haọh đồc và gỗc
gột sự ecệh fị]b sử.

Trêh ]ih đườha \áh vẹt hbập ]ảha ở C[cri, fũ ]bcg aầh hbư \cết hóc quát
tbái haườc qu[ fạc. Cbúha sủ[ và buýt sái triha hbữha ^ãy bàha, hbư
gột ]ih đườha fôha vũ. Tôc \cết \ộ fạ] hài đã ^u bàhb ]ih đườha tơ fụ[
biặ] fạ] đà hài để đ_g ]búha triha hbữha ]bcế] ecệu \é tí ]ủ[ ]búha
\ăha qu[ s[ gạ]. Nbữha ]uộ] bàhb trìhb \ốh gươc haày, s[u ebc fũ
]bcg \ị hbữha hô fệ \ắt biặ] \ị bác hbư bác bi[ triha hbữha ebu vườh
xí]b đại, rồc \ị đặt vài fồha tr_ để đc vài ^òha ac[i ^ị]b. Cbúha xuất
bcệh hbư hbữha ]ô ^âu triha gột ]uộ] táh tỉhb tbờc Truha ]ổ.

Cbúha tôc đứha ở acữ[ fũ ]bcg. Tôc đ[ha acớc tbcệu ]bi hàha gột tbàhb
pbố gớc gẻ đốc vớc hàha.

Bàh t[y hàha ]bạg vài ]ổ t[y tôc.

“Nếu _g ]bi [hb ]uộ] đờc _g, [hb sẽ đáhb rơc hó. Đúha ebôha?”

Tôi không nói gì.

127
 KATHARINE

L ầh đầu tcêh hàha hằg gơ tbấy ôha, hàha tbứ] ^ậy \êh ]ạhb ]bồha,
gcệha f[ bét.

Triha ]ăh pbòha haủ ]ủ[ bọ, hàha hbìh trừha trừha xuốha tấg ebăh
trảc acườha, gcệha bé gở. Cbồha hàha đặt t[y fêh fưha hàha.

“Á] gộha đấy tbôc. Đừha sợ.” “Vâha.”

“Ahb fấy hướ] ]bi _g hbé?” “Vâha.”

Nàha ebôha guốh ]ử độha. Kbôha guốh hằg fạc ebiảha ebôha ac[h ]ũ.

Gcấ] gơ xảy r[ triha ]ăh pbòha hày - \àh t[y ôha trêh ]ổ hàha (\ây acờ
hàha ]bạg vài ]ổ gìhb), hỗc ]áu acậh ]ủ[ ôha vớc hàha, hỗc ]áu acậh
hàha đã ]ảg tbấy triha hbữha fầh đầu tcêh hàha aặp ôha. Kbôha, ebôha
pbảc fà ]áu acậh, gột sự fơ fà, hỗc ebó ]bịu vì gột haườc đàh \à đã tbàhb
bôh đ[ha ]ó gặt triha hbóg ]ủ[ bọ. Ôha và hàha ]úc aập haườc hbư
hbữha ]ih tbú, ôha abì ]bặt ]ổ hàha, ebcếh hàha habẹh tbở triha ebiác
]ảg ]ủ[ gìhb.

Cbồha hàha g[ha đếh ]bi hàha ]ác fy trêh đĩ[ fót, hbưha hàha ebôha
hbấ] b[c t[y fêh hổc, ]búha đ[ha ruh, rã rờc. Ahb fúha túha eề fy vài
gcệha hàha để hàha ]ó tbể bớp haụg hướ] ]ó gùc ]bfirch_, vàc acọt
hướ] ]bảy xuốha ]ằg hàha, rơc xuốha \ụha hàha. Kbc hàha hằg xuốha,
hàha ebôha ]ó tbì acờ để habĩ đếh hbữha đcều hàha đã tbấy, hàha rơc
hb[hb vài gột acấ] haủ s[y.

Đấy fà hbậh tbứ] đầu tcêh. Naày bôg s[u hàha hbớ đếh hó, hbưha fú] ấy
nàng \ậh và hàha ebôha ]bịu habĩ haợc fâu đếh tầg qu[h trọha ]ủ[ hó,
aạt hó đc; hó fà gột v[ ]bạg haẫu hbcêh triha gột đêg hàha hằg gơ
hbcều, tbế tbôc.

128
Một hăg s[u, hbữha acấ] gơ ebá] đếh, \ìhb yêh, hauy bcểg bơh. Lầh
hày, ha[y triha acấ] gơ đầu tcêh hàha đã hbớ fạc \àh t[y trêh ]ổ hàha,
]bờ đợc fú] tâg trạha \ìhb tbảh acữ[ bọ ]buyểh tbàhb buha \ại.

Ac rắ] vụh tbứ] ăh để ebêu aợc tbèg guốh? Về gột haườc \ạh ebôha bề
habĩ đếh. Một acấ] gơ. Rồc s[u đó fà gột ]buỗc acấ] gơ ebá].

S[u hày ôha hóc đấy fà sự aầh aũc. Sự aầh aũc triha s[ gạ]. Ôha hóc sự
aầh aũc đã aây hêh ]buyệh ấy. Ôha yêu ]bữ aầh aũc - sự aầh aũc ]ủ[ hướ],
sự aầh aũc ]ủ[ b[c biặ] \[ tbâh haườc triha gột ]bcế] x_ đc sáu tcếha
đồha bồ triha Bcểh Cát. Đầu aốc rịh gồ bôc ]ủ[ hàha \êh ]ạhb bộp số x_,
fắ] fư, fêh xuốha ]ùha hbữha điạh đườha aồ abề. Triha s[ gạ] \ạh ]ó
tbì acờ hbìh ebắp hơc, để fập fý tbuyết về sự sắp xếp ]ủ[ gọc tbứ ]buha
quanh.

Nàha abét ôha ebc ôha hóc ]buyệh hbư tbế, gắt hàha acữ vẻ fễ độ, trí
hàha guốh tát ôha. Lú] hài hàha ]ũha guốh tát ôha, và hàha hbậh r[
ha[y ]ả đcều ấy ]ũha g[ha ^ụ] tíhb. Vớc ôha, gọc qu[h bệ rơc vài triha
hbữha ebuôh gẫu. Bạh rơc vài sự aầh aũc biặ] x[ ]á]b. Cũha hbư vớc
ôha, fị]b sử triha sá]b ]ủ[ H_ri^itus fàg sáha tỏ gọc xã bộc. Ôha ]bi
rằha ôha qu_h tbuộ] vớc hbữha fề fốc ]ủ[ tbế acớc ôha aầh hbư đã rờc \ỏ
từ \[i hăg h[y, từ đấy hỗ fự] để tbág bcểg gột tbế acớc hử[ pbầh fà \ị[
đặt triha s[ gạ].

Họ ]bất ^ụha ]ụ vài x_ ở pbc trườha C[cri, ]bồha hàha háh fạc để ecểg
tr[ ốha ^ẫh xăha ]ủ[ ]bcế] Mitb trướ] ebc \[ haườc đàh ôha rờc đc vài
sáha bôg s[u. M[^ix đc đếh gột triha gấy tò[ đạc sứ để aửc đcệh tíh.
Còh ôha tbì vài pbố để uốha ]bi s[y, gột \uổc tốc ]uốc ]ùha tbườha fệ ở
C[cri, đầu tcêh ở Sòha Bàc Hí Vcệh ]ủ[ M[^[g_ B[^ch, rồc s[u đấy \cếh
vài triha hbữha ]ih đườha pbí[ s[u ebá]b sạh P[sb[. Ôha tbườha tbu
xếp bàhb fý trướ] \uổc tốc, để sáha bôg s[u ôha ]bỉ pbảc f_i vài x_, haật
haừ vì s[y.

Ôha fác x_ đư[ hàha vài pbố, ebôha ebí ẩg, fưu tbôha tệ và ]bậg triha
acờ eẹt x_.

“Nóha quá. Eg guốh uốha \c[. Ahb guốh uốha ebôha?”

129
“Kbôha. Ahb pbảc tbu xếp rất hbcều tbứ triha vòha vàc acờ tớc đây. Eg
]bi [hb ecếu.”

“Kbôha s[i”, hàha hóc. “Eg ebôha guốh quấy rầy.” “Kbc [hb trở về [hb
sẽ uốha vớc _g.”

“B[ tuầh hữ[, đúha ebôha?” “Kbiảha đó.”

“Ướ] ]bc _g ]ũha đc.”

Ôha ebôha trả fờc. Họ qu[ ]ầu Buf[q và ac[i tbôha tệ bơh hữ[. Quá hbcều
x_ đẩy, quá hbcều ebá]b \ộ bàhb ]bcếg bết fòha đườha. Ôha rẽ về
bướha h[g ^ọ] tb_i sôha Ncf_ đếh ebá]b sạh S_gcr[gcs, hơc hàha đ[ha
ở, ]bỉ quá gấy trạc fíhb gột ]bút.

“Lầh hày [hb sẽ tìg r[ Z_rzur[, pbảc ebôha?” “Lầh hày [hb sẽ tìg r[
Z_rzur[.”

Ôha hbư tbườha fệ. Gầh hbư ebôha hbìh hàha suốt tbờc ac[h bọ đc
]buha, ha[y ]ả ebc bọ \ị eẹt tạc ]bỗ bơh hăg pbút.

Ở ebá]b sạh ôha fễ độ tbác quá. Kbc ôha ]ư xử hbư tbế hàha ]àha ít ư[
ôha bơh; tất ]ả \ọh bọ đều pbảc acả vờ rằha ^áha vẻ hày fà fị]b tbcệp, hbã
hbặh. Nó fàg hàha hbớ đếh gột ]ih ]bó gặ] quầh ái. Mặ] xá] ôha. Nếu
]bồha hàha ebôha pbảc fàg vcệ] ]buha vớc ôha tbì hàha tbà ebôha \[i
acờ aặp fạc ôha hữ[.

Ông kéi v[ fc ]ủ[ hàha r[ từ pbí[ s[u x_ và sử[ siạh g[ha hó vài triha
sảhb ebá]b sạh.

“Eg g[ha đượ].” Ái sơ gc ]ủ[ hàha âg ẩg s[u fưha ebc hàha r[ ebỏc
abế ]ạhb tàc xế.

Naườc aá] ]ử[ địhb xá]b v[ fc, hbưha ôha hóc, ”Kbôha, ]ô ấy guốh tự
g[ha”, và hàha fạc ]áu vì pbỏha điáh ]ủ[ ôha. Naườc aá] ]ử[ \ỏ đc. Nàha
xi[y fạc pbí[ ôha, ôha đư[ v[ fc ]bi hàha, vì tbế hàha đốc ^cệh ôha, b[c
t[y fúha túha xá]b ]ác v[ fc hặha trướ] gặt.

130
“Tbôc ]bài hbé. Cbú] [hb g[y gắh.”

“Đượ] rồc. Ahb sẽ ]băg ]bi tất ]ả \ọh bọ. Họ sẽ [h tiàh.” Nàha aật đầu.
Nàha ở triha \óha râg, và ôha đứha triha áhb hắha a[y aắt hbư ebôha
\cết đếh hó.

Rồc ôha đếh \êh hàha, aầh bơh hữ[, và triha gột tbiáha hàha habĩ ôha
sắp ôg fấy hàha. Tb[y vì tbế, ôha acơ ]áhb t[y pbảc quàha qu[ ]ổ trầh
]ủ[ hàha, vì tbế ]ả ]áhb t[y ôha âg ẩg ]bạg vài ^[ hàha.

“Tạg \cệt.”

Ôha \ướ] trở về ]bcế] x_ tảc. Gcờ đây hàha ]ó tbể ]ảg tbấy gồ bôc ]ủ[
ôha, hbư gáu ]bảy từ fưỡc ^[i ^ườha hbư ]ử ]bỉ ]ủ[ ôha đã gô pbỏha.

Nàha hbấ] gột ]ác aốc hbỏ đặt fêh đùc hbư gột tấg ebcêh ]bốha trả ông.
“Nếu [hb fàg tìhb vớc _g, _g sẽ ebôha hóc ^ốc về ]buyệh ấy. Nếu _g
fàg tìhb vớc [hb, _g sẽ ebôha hóc ^ốc về ]buyệh ấy.”

Nàha đư[ ]ác aốc hbỏ fêh haự], ]bỗ trác tcg, hbư tbể hàha guốh \óp
habẹt pbầh đã tbiát r[ haiàc ]ủ[ ]ih haườc hàha.

“Eg abét ]ác aì hbất?” “Lờc hóc ^ốc. Còh [hb?”

“Sự ]bcếg bữu”, ôha hóc. “Kbc _g \ỏ [hb, tbì quêh [hb đc.”

Nắg đấg ]ủ[ hàha vuha về pbí[ ôha và đập gạhb vài pbầh xươha ha[y
^ước gắt ôha. Nàha gặ] quầh ái và \ỏ đc.

Mỗc haày ôha sẽ về hbà và sic aươha, hbìh vết \ầg đ_h trêh gặt. Ôha
trở hêh tò gò, ebôha bẳh về vết \ầg, gà về bìhb ^ạha ]ủ[ ebuôh gặt
gìhb. Đôc gày ^àc trướ] ec[ ôha ]bư[ bề tbật sự ]bú ý đếh, gác tó] gàu
]át \ắt đầu haả \ạ]. B[i hbcêu hăg rồc ôha ]bư[ hbìh gìhb triha aươha
hbư tbế hày. Đôc fôha gày ^àc tbật.

Khôha đcều aì ]ó tbể haăh ôha đếh vớc hàha.

131
Kbc ebôha ở triha s[ gạ] vớc M[^ix biặ] ebôha ở triha hbữha tbư vcệh
Ả Rập vớc B_rg[hh, ôha aặp hàha ở ]ôha vcêh Grippc - ]ạhb vườh gậh
đượ] tước rất hbcều hướ]. Ở đấy hàha vuc hbất. Nàha fà haườc pbụ hữ
hbớ bơc ẩg, vẫh yêu hbữha \ờ acậu tbấp fá x[hb và ]ây ^ươha xỉ. Triha
ebc vớc ôha từha hày gàu x[hb ebcếh ôha ]ảg tbấy hbư gìhb đ[ha ở
triha gột ebu bộc ]bợ.

Từ ]ôha vcêh Grippc bọ vòha r[ ebu pbố ]ổ ở N[g C[cri, hbữha ebu ]bợ
haườc ]bâu Âu ít đếh. Triha hbữha ]ăh pbòha ]ủ[ ôha, \ảh đồ pbủ eíh
tườha. Mặ] ^ù ôha ]ố aắha \ày \cệh, ]bỗ ở ]ủ[ ôha vẫh ]ó vẻ hbư ebu
trạc ]bíhb.

Họ hằg triha vòha t[y hb[u, ^ước ]bcế] \óha và hbịp qu[y ]ủ[ ]ác quạt.
Suốt \uổc sáha ôha và B_rg[hh đã fàg vcệ] triha \ải tàha vcệh ebải ]ổ
bọ], xếp ]á] \ảh văh Ả Rập ]ạhb fị]b sử ]bâu Âu để tìg ]á]b hbậh r[ âg
v[ha, sự trùha bợp, hbữha ]ác têh tb[y đổc - fầh haượ] fạc trướ] tbờc
H_ri^itus đếh ]uốh Kct[\ [f K[huz, triha ấy Z_rzur[ đượ] đặt tb_i têh
haườc pbụ hữ đ[ha tắg triha gột điàh fữ bàhb s[ gạ]. Ở đấy ]ũha ]ó
\óha quạt ]bậg rãc ]bập ]bờh. Và ở đây ]ũha ]ó sự tr[i đổc tbâh gật và
âg vọha ]ủ[ fị]b sử ấu tbờc, ]ủ[ vết sẹi, ]ủ[ ]á]b bôh.

“Eg ebôha \cết pbảc fàg s[i. Eg ebôha \cết pbảc fàg s[i! Eg fàg haườc
tìhb ]ủ[ [hb tbế hài đượ]? Ahb ấy sẽ pbát đcêh.”

Một ^[hb sá]b hbữha vết tbươha.

Nbữha gàu sắ] ]ủ[ vết \ầg - từ gàu hâu đỏ đếh gàu hâu. Nàha ]ầg ]ác
đĩ[, \ướ] ha[ha qu[ ]ăh pbòha, bất gọc tbứ trêh đĩ[ xuốha rồc đập đĩ[
fêh đầu ôha, gáu ứ[ fêh gác tó] gàu rơg. Các hĩ[ đâg vài s[u v[c ôha,
để fạc ^ấu răha \á] sĩ haờ fà ]ủ[ gột ]ih ]ái.

Trướ] ebc \ướ] đếh ôg hàha, ôha sẽ fcế] hbìh ]buha qu[hb x_g ]ó vật
hài ]buyểh ^ị]b đượ] ebôha. Ôha sẽ aặp hàha và hbữha haườc ebá] hơc
]ôha ]ộha vớc hbữha vết \ầg biặ] ]ác đầu \ăha \ó và acảc tbí]b rằha
]bcế] t[xc haừha aấp fàg ôha đập vài ]ử[ sổ đ[ha gở \êh bôha x_. Hiặ]
ôha xuất bcệh vớc ci^ch_ tbi[ fêh gột vết fằh ở ]áhb t[y. M[^ix fi vì ôha
\ỗha ^ưha b[y aặp t[c hạh. Nàha fặha fẽ ]ườc gỉ[ vì fờc acảc tbí]b yếu ớt

132
]ủ[ ôha. Có fẽ fà tuổc tá], ]ó fẽ [hb ấy ]ầh eíhb, ]bồng nàng nói, tay
buý]b M[^ix. Có fẽ fà gột haườc đàh \à [hb ấy aặp, hàha hóc. Nbìh x_g,
ebôha pbảc đây fà vết ]ắh ]ài ]ủ[ gột haườc đàh \à s[i?

Củ[ gột ]ih \ọ ]ạp, ôha hóc. Têh L[tch fà Ah^ri]tihus [ustr[fcs.

Một tấg \ưu tbcếp. Cbữ vcết ha[y haắh fấp đầy ebuha ]bữ hbật.

Pbâh hử[ tbờc ac[h _g ebôha ]bịu hổc hếu ebôha ]bạg vài [hb. Tbờc
ac[h ]òh fạc _g ]ảg tbấy aặp fạc [hb b[y ebôha ]ũha ]bẳha s[i ]ả. Đấy
ebôha pbảc fà đại đứ], đấy fà gìhb ]bịu đựha đượ] \[i hbcêu.

Không có ngày tháng, không tên kèm theo.

Tbỉhb tbiảha, ebc hàha ]ó tbể qu[ đêg vớc ôha, bọ tbứ] ^ậy fú] \[ haọh
tbáp ]ủ[ tbàhb pbố \ắt đầu \uổc ]ầu hauyệh trướ] \ìhb gchb. Ôha \ướ]
]ùha hàha qu[ hbữha ebu ]bợ gàu ]bàg acữ[ N[g C[cri và hbà hàha.
Nbữha \àc ][ tíh haưỡha đẹp đẽ vút vài ebôha ac[h hbư hbữha gũc têh,
tbáp hày đáp fờc tbáp ec[, hbư tbể truyềh đc fờc tbì tbài về b[c haườc fú]
bọ \ướ] đc triha ebí fạhb \uổc sáha, gùc tb[h đá và gùc ]ây a[c ^ầu
đ[ha tỏ[ f[h \cếh ebôha ac[h tbàhb sâu sắ]. Nbữha eẻ pbạg tộc triha
gột tbàhb pbố tbáhb.

Ôha fấy t[y aạt đĩ[ và fy trêh \àh triha tcệg ăh, giha rằha đâu đấy
triha tbàhb pbố hàha sẽ haướ] hbìh fêh ebc hab_ tcếha độha ấy. Kbc ôha
ebôha ]ó hàha. Ôha, haườc ]bư[ \[i acờ ]ảg tbấy ]ô đơh triha hbữha
^ặg ^àc echb độ acữ[ hbữha tbị trấh s[ gạ]. Triha s[ gạ] haườc t[ ]ó
tbể acữ tbcếu vắha triha fòha b[c \àh t[y úp, \cết rằha đấy fà tbứ huôc
hấha bắh hbcều bơh hướ]. Ôha \cết gột fiạc ]ây ở aầh Ef T[d, hếu haườc
t[ ]ắt đc fõc ]ủ[ hó, gột ^uha ^ị]b ]ó tíhb tbải ^ượ] sẽ điha đầy ]bỗ ]ắt.
Mỗc sáha haườc t[ ]ó tbể uốha fượha ^uha ^ị]b \ằha pbầh fõc ]ây đã \ị
]ắt. Các ]ây tcếp tụ] fớh gạhb triha vòha gột hăg trướ] ebc hó ]bết đc
vì tbcếu ]ác hày biặ] ]ác ebá].

Ôha hằg triha pbòha gìhb, ]buha qu[hb fà hbữha tấg \ảh đồ hbợt
hbạt. Ôha ebôha ]ó K[tb[rch_. Tbèg ebát ]ủ[ ôha guốh tbcêu đốt tất ]ả
fề fuật xã bộc, tất ]ả pbép fị]b tbcệp.

133
Ôha ebôha ]òh gàha đếh ]uộ] sốha ]ủ[ hàha vớc hbữha haườc ebá].
Ôha ]bỉ guốh vẻ đẹp ebó quêh ]ủ[ hàha, ^cễh tả eị]b tíhb ]ủ[ hàha.
Ôha guốh acữ[ bọ fà sự pbảh ]bcếu tỉ gỉ và \í ẩh triha ]ác hbìh eề sát,
sự x[ fạ ]ủ[ bọ aầh aũc hbư b[c tr[ha acấy triha gột ]uốh sá]b aấp.

Ôha đã \ị hàha tbái rờc r[.

Và hếu hàha đã g[ha ôha đếh ]ảhb hày, tbì ôha đã đư[ hàha đếh đâu?

Kbc hàha ở \êh triha \ứ] tườha ac[c ]ấp ]ủ[ hàha, và ôha ở \êh ]ạhb
hàha triha hbữha hbóg fớh bơh, ôha eể hbữha ]âu ]buyệh đù[ ]bíhb
ôha ebôha tbấy \uồh ]ườc. Đcêh ebùha gột ]á]b \ất tbườha, ôha ]ôha
eí]b fị]b sử tbág bcểg. Kbc ôha ebôha vuc ôha fàg tbế. Cbỉ ]ó M[^ix
hbậh r[ tật ấy. Nbưha hàha tbậg ]bí ebôha hbìh vài gắt ôha. Nàha
gỉg ]ườc vớc gọc haườc, vớc hbữha đồ vật triha pbòha, eb_h gột \ìhb
bi[, hbữha tbứ \âha quơ vô acá trị. Nàha bcểu fầg tbác độ ]ủ[ ôha, ]bi
rằha ôha guốh tbế, và tăha aấp đôc \ề ^ày \ứ] tườha để tự vệ.

Nbưha acờ đây ôha ebôha ]bịu hổc \ứ] tườha triha hàha. Ahb ]ũhg
^ựha \ứ] tườha ]ủ[ [hb đấy tbôc, hàha \ải ôha, vì tbế _g ]ó \ứ] tườha
]ủ[ _g. Nàha hóc tbế, fấp fáhb triha gột sắ] đẹp ôha ebôha ]bịu hổc.
Nàha vớc quầh ái đẹp, vớc ebuôh gặt trắha x[hb ]ườc vớc gọc haườc
đ[ha gỉg ]ườc vớc hàha, vớc hụ ]ườc haầh haạc đáp fạc hbữha ]âu đù[
]áu eỉhb ]ủ[ ôha. Ôha tcếp tụ] hbữha ]âu hóc đáha sợ về ]buyệh hày
]buyệh ec[ triha gột ]uộ] tbág bcểg bọ đều \cết rõ.

Ôha pbát đcêh vài acây pbút hàha qu[y đc s[u ebc ôha ]bài hàha hơc
pbòha đợc ]ủ[ quáh rượu triha ebu Grippc. Ôha \cết ]á]b ^uy hbất ôha
]ó tbể ]bấp hbậh gất đc hàha fà hếu ôha vẫh ]ó tbể hắg acữ hàha biặ]
đượ] hàha hắg acữ. Nếu \ằha ]á]b hài đấy bọ ]ó tbể ]băg só] hb[u để
vượt qu[ ]buyệh hày. Kbôha pbảc \ằha gột \ứ] tườha.

Áhb hắha tràh vài ]ăh pbòha C[cri ]ủ[ ôha. Bàh t[y ôha rã rờc trêh ]uốh
sá]b ]ủ[ H_ri^itus, tất ]ả ]ăha tbẳha hằg triha pbầh ]òh fạc ]ủ[ ]ơ tbể,
vì tbế ôha vcết s[c ]bữ, ]ây \út hauệ]b haiạ] hbư ebôha ]ó xươha sốha.
Ôha bầu hbư ebôha vcết hổc ]bữ áhb hắha. Cbữ đ[ha yêu.

134
Triha ]ăh [p[rtg_ht1, ]bỉ ]ó áhb sáha từ ^òha sôha và s[ gạ] pbí[ x[.
Áhb sáha rơc trêh ]ổ hàha ]bâh hàha vết sẹi ]bủha haừ[ ôha yêu trêh
]áhb t[y pbảc ]ủ[ hàha. Nàha haồc trêh acườha, ]biàha ôg sự trầh
truồha ]ủ[ gìhb. Lòha \àh t[y ôha trợt tb_i gồ bôc trêh v[c hàha. Đây
fà \ờ v[c ]ủ[ gìhb, ôha habĩ, ebôha pbảc \ờ v[c ]ủ[ ]bồha hàha, đây fà
\ờ v[c ]ủ[ gìhb. Là haườc tìhb, bọ đã ^âha bcếh ]bi hb[u hbữha pbầh
tbâh tbể ]ủ[ gìhb hbư tbế hày. Triha ]ăh pbòha ]ạhb \ờ sôha.
1
Căn hộ chung cư.

Triha vàc acờ bọ ]ó đượ], ]ăh pbòha đã tốc fạc đếh độ sáha hày. Cbỉ ]ó
áhb sáha ]ủ[ ^òha sôha và s[ gạ]. Cbỉ ebc hài ]ó ]ơh gư[ bcếg bic \ất
haờ tbì bọ gớc đếh \êh ]ử[ sổ, acơ b[c t[y, bết sứ] hbiàc haườc r[ haiàc
để tắg gư[. Nbữha tcếha f[ bét triha ]ơh gư[ rài haắh haủc haập đầy
đườha pbố.

“Cbúha gìhb sẽ ebôha \[i acờ yêu hb[u hữ[. Mìhb ebôha \[i acờ ]ó tbể
aặp hb[u hữ[.”

“Ahb \cết”, ôha hóc.

Buổc tốc hàha hbất địhb đòc ]bc[ t[y.

Nàha haồc, tbu vài triha ]bíhb gìhb, triha \ộ ái acáp fươha tâg abê
aớg ]ủ[ hàha. Ôha ebôha tbể xuyêh qu[ hó. Cbỉ ]ó tbâh tbể ôha aầh vớc
nàng.

“Kbôha \[i acờ hữ[. Cbuyệh aì xảy r[ ]ũha tbế.” “Đượ] rồc.”

“Eg habĩ [hb ấy sẽ pbát đcêh. Ahb bcểu ebôha?”

Ông không nói gì, thôi tìm cách kéo nàng vào lòng.

Một acờ s[u bọ \ướ] vài \uổc tốc ebô eb[h. Họ ]ó tbể hab_ tbấy hbữha
\àc bát từ pbí[ x[, pbát r[ từ gáy ar[gipbih_ triha rạp ]bcếu pbcg
Nbạ] Đạc Cbúha, hbữha ]ử[ sổ ]ủ[ rạp gở r[ vì trờc hóha. Họ sẽ pbảc
]bc[ t[y trướ] ebc rạp đóha ]ử[ và hbữha haườc hàha ]ó tbể qu_h \cết r[
ebỏc rạp.

135
Họ ở triha vườh tbự] vật, aầh acái đườha Cá] Tbáhb. Nàha hbìh tbấy
gột acọt fệ và habcêha haườc fcếg hó, đư[ hó vài gcệha gìhb. Nbư hàha
đã fcếg gáu trêh t[y ôha ebc ôha đứt t[y triha fú] hấu ăh ]bi hàha.
Máu. Lệ. Ôha ]ảg tbấy tbâh tbể ôha tbcếu vắha gọc tbứ, ]ảg tbấy ôha
]bứ[ đựha ebóc. Đcều ^uy hbất ]òh sốha fà sự hbậh \cết về hỗc eb[i ebát
và tbèg guốh triha tươha f[c. Đcều ôha guốh hóc, ôha ebôha tbể hóc
vớc haườc pbụ hữ hày, sự ]ởc gở ]ủ[ hàha hbư gột vết tbươha, tuổc trẻ
]ủ[ hàha ]bư[ tàh pb[c. Ôha ebôha tbể tb[y đổc đcều ôha yêu hbất ở
nàng, là tính khôha hbâh hbượha, đcều ebcếh hét fãha gạh ]ủ[ hbữha
\àc tbơ hàha yêu tbí]b vẫh uha ^uha tồh tạc triha tbế acớc tbự]. Ôha \cết
ebôha ]ó trật tự trêh tbế acớc haiàc hbữha pbẩg ]bất hày.

Buổc tốc hàha hbất quyết. Naày 28 tbáha Cbíh. Cơh gư[ triha ]ây đã
ebô acữ[ áhb trăha hóha. Kbôha ]ó acọt hướ] gát fạhb hài rơc xuốha
haườc ôha hbư gột acọt fệ. Cuộ] ]bc[ t[y hày ở ]ôha vcêh Grippc. Ôha
]bư[ bỏc ]bồha hàha ]ó hbà b[y ebôha triha ebuha áhb sáha bìhb
vuôha trêh ][i \êh ec[ đườha.

Ôha hbìh bàha ]ây ]ọ fữ ebá]b ][i trêh đầu bọ, hbữha ]ổ t[y vươh r[
]ủ[ ]búha. Nbư đầu hàha, gác tó] hàha ở trêh ôha, ebc hàha fà haườc
tìhb ]ủ[ ôha.

Kbôha ]ó hụ bôh. Cbỉ gột vòha t[y ôg. Ôha aỡ haườc r[ ebỏc hàha và
\ướ] đc, rồc qu[y fạc. Nàha vẫh đứha đấy. Ôha trở fạc ]á]b hàha vàc tbướ],
gột haóh t[y acơ fêh để hbấh gạhb đcều ôha hóc.

“Ahb ]bỉ guốh ]bi _g \cết. Ahb ]bư[ hbớ _g.”

Vớc hàha, ebuôh gặt ôha tbê tbảg, đ[ha ]ố gỉg ]ườc. Đầu hàha qu[y đc
và đập vài ]ạhb ]ủ[ ]ây ]ột ]ổha. Ôha tbấy hó fàg hàha đ[u, để ý ]ác
hbăh gặt. Nbưha bọ đã tá]b \cệt vài triha ]bíhb gìhb gất rồc, \ứ]
tườha đã ^ựha fêh vì sự ecêh quyết ]ủ[ hàha. Cú ^ộc ]ủ[ hàha, hỗc đ[u
]ủ[ hàha, fà haẫu hbcêh, fà ]ố ý. Bàh t[y hàha aầh tbác ^ươha gìhb.

“Rồc [hb sẽ hbớ”, hàha hóc.

136
Trướ] đấy hàha đã tbì tbầg vớc ôha, từ tbờc đcểg hày triha ]uộ] đờc
]búha t[, ]búha t[ sẽ tìg tbấy fchb bồh gìhb biặ] sẽ gất đc fchb bồh
mình.

Làg tbế hài ]buyệh hày xảy r[? Yêu và \ị tbái rờc.

Tôc ở triha vòha t[y hàha. Tôc đã đẩy t[y ái sơ gc ]ủ[ hàha fêh v[c để tôc
]ó tbể hbìh tbấy vết sẹi ]bủha haừ[ ]ủ[ hàha. Ahb yêu vết sẹi hày, tôc
hóc. Vòha tròh hbợt hbạt trêh ]áhb t[y hàha. Tôc tbấy góh ^ụha ]ụ ]ài
xướ] rồc pbụt tbuố] vài triha hàha rồc hbả r[, rờc ebỏc fàh ^[ hàha, từ
\[i hăg trướ], triha gột pbòha tbể ^ụ] ở trườha, ebc hàha ]bíh tuổc.

137
 CHIẾC MÁY BAY CHÔN VÙI

Ô ha hbìh trừha trừha, gỗc gắt gột tc[ hbìh, xuốha ]ác acườha ^àc
và H[h[ ở ]uốc acườha. S[u ebc hàha f[u gìhb ]bi ôha, hàha \ẻ đầu gột
ốha tbuố] tcêg rồc qu[y về pbí[ ôha vớc tbuố] girpbch_. Một bìhb hộg.
Một ]ác acườha. Ôha đc trêh tbuyềh girpbch_. Nó f[i đc triha haườc ôha,
fàg sụp đổ tbờc ac[h và đị[ fý hbư hbữha \ảh đồ rút hbỏ tbế acớc fạc trêh
gột gảhb acấy b[c ]bcều.

Nbữha \uổc tốc C[cri ^ằha ^ặ]. Bầu trờc đêg hbư \cểh ]ả, hbữha ]ih
]bcg ưha \ị hbốt triha hbữha ac[h bàha ]bi đếh ebc ]búha đượ] tbả r[
vài fú] biàha bôh, đườha \[y vòha ]uha về pbí[ gàu sắ] ]uốc ]ùha ]ủ[
s[ gạ]. Cuộ] \cểu ^cễh hbịp hbàha hbư gột hắg bạt acốha tuha đc.

Triha tbàhb pbố ấy vài hăg 1936 haườc t[ ]ó tbể gu[ \ất ]ứ tbứ aì - từ
gột ]ih ]bó biặ] gột ]ih ]bcg haườc t[ aọc về \ằha tcếha buýt acó, ]bi
đếh hbữha sợc ^ây abê aớg fuồh vài haóh t[y út ]ủ[ gột haườc pbụ hữ
để \uộ] fcềh haườc ấy vài \ạh triha ebu ]bợ đôha haườc.

Triha ebu Đôha Bắ] ]ủ[ C[cri fà ebiảha sâh rộha ]ủ[ hbữha haườc bọ]
đại, và x[ bơh hữ[ fà ebu ]bợ Kb[h _f Kb[fcfc. Từ trêh hbữha ]ih đườha
bẹp, ]búha tôc hbìh xuốha hbữha ]ih gèi trêh gác tôh aợh sóha, ]búha
]ũha đ[ha hbìh xuốha \[ gét pbí[ ^ước đếh gặt đườha và sạp bàha.
Trêh tất ]ả gọc tbứ hày fà ]ăh pbòha ]ủ[ ]búha tôc. Nbữha ]ử[ sổ hbìh
r[ gấy haọh tbáp đềh tbờ Hồc acái, hbữha ]bcế] ab_ hbỏ, fũ gèi, tcếha
ồh ebủha ebcếp. Nàha hóc vớc tôc về hbữha ebu vườh ấu tbơ ]ủ[ hàha.
Kbc hàha ebôha haủ đượ], hàha vẽ ebu vườh ]ủ[ gẹ hàha ]bi tôc hab_,
từha ]bữ gột, từha \ồh bi[ gột, fớp \ăha tbáha Cbạp trêh [i ]á, tcếha
acàh bi[ bồha eẽi eẹt. Nàha sẽ ]ầg ]ổ t[y tôc ở ]bỗ hbữha gạ]b gáu tụ
fạc và đư[ hó đếh ]bỗ trũha ở ]ổ hàha.

Tbáha B[ hăg 1937, ở Uw_ch[t. M[^ix \ự] \ộc vì ebôha ebí fiãha. Năg
trăg gét trêh gặt \cểh và [hb đã ]ảg tbấy ebó ]bịu ha[y ]ả vớc độ ]ao
tốc tbcểu hày. Rốt ]uộ] tbì [hb fà gột haườc s[ gạ], đã rờc haôc fàha

138
M[rstih M[ah[ ]ủ[ ac[ đìhb [hb ở Sig_rs_t, tb[y đổc tất ]ả tập tụ] và
tbóc qu_h để [hb ]ó tbể ở aầh gặt \cểh ]ũha hbư ]bỗ ebô rái tbườha
xuyên.

“M[^ix, ]bỗ trũha ha[y \êh ^ước ]ầh ]ổ ]ủ[ gột haườc pbụ hữ têh fà aì?
Ở đằha trướ]. Đây hày. Nó fà aì, hó ]ó têh ]bíhb tbứ] ebôha? Cbỗ trũha
ebiảha \ằha haóh t[y ]ác?”

M[^ix haắg tôc gột fú] triha áhb hắha a[y aắt \uổc trư[.

“Tỉhb tái fạc đc”, [hb fầg \ầg.

C[r[v[aaci hóc vớc H[h[, “Để ]bú eể ]bi ]báu hab_ gột ]âu ]buyệh. Có
gột haườc Huha[ry têh fà Afgásy, ôha t[ fàg vcệ] ]bi haườc Đứ] triha
]uộ] ]bcếh. Ôha t[ fác gáy \[y ]bi A`rce[ Kirps1 triha gột tbờc ac[h
haắh, hbưha ôha t[ ]ó acá trị bơh tbế. Triha tbập hcêh 1930 ôha t[ đã fà
gột triha hbữha hbà tbág bcểg s[ gạ] fỗc fạ]. Ôha t[ \cết gọc ]bỗ ]ó
hướ] và đã acúp vẽ \ảh đồ ]ủ[ Bcểh Cát. Ôha t[ \cết s[ gạ] ràhb rẽ. Ôha
t[ tbại tbổ haữ. Cbáu hab_ ]ó tbấy qu_h qu_h ebôha? Gcữ[ b[c ]uộ]
]bcếh ôha t[ fuôh đc tbág bcểg \êh haiàc C[cri. Một ]buyếh để tìm
Zerzura - ố] đải đã gất. Kbc ]uộ] ]bcếh \ùha hổ ôha t[ tb_i haườc Đứ].
Năg 1941 ôha t[ trở tbàhb haườc ^ẫh đườha ]bi đcệp vcêh, đư[ bọ \ăha
qu[ s[ gạ] vài C[cri. Đcều ]bú guốh hóc vớc ]báu fà, ]bú habĩ \ệhb
hbâh haườc Ahb ebôha pbảc fà haườc Ahb”.
1
Binh đoàn châu Phi của Đức trong Thế chiến thứ hai.

“Dĩ hbcêh ôha ấy fà haườc Ahb, ]òh hbữha \ồh bi[ ở Gfiu]_st_rsbcr_ tbì
s[i?”

“Cbíhb tbế. Đấy fà gột f[c fị]b biàh bải. H[c đêg trướ], fú] ]búha t[
đ[ha ]ố đặt têh ]bi ]ih ]bó. Cbáu hbớ ebôha?”

“Có.”

“Ôha ấy đề habị hbữha têh aì?” “Tốc bôg đó ôha ấy bơc fạ.”

139
“Ôha ấy rất fạ, vì ]bú ]bi ôha ấy tbêg gột fcều girpbch_. Cbáu ]ó hbớ
gấy ]ác têh ebôha? Ôha ấy đư[ r[ ebiảha tág ]ác têh. Năg ]ác têh rõ
ràha fà trò đù[. Còh \[ ]ác têh. Cc]_ri. Z_rzur[. D_fcf[b.”

“Tbì s[i?”

“‘Cc]_ri’ fà \cệt ^[hb ]ủ[ gột đcệp vcêh. Naườc Ahb tìg r[ bắh. Một acáh
đcệp hbị trùha rồc t[g trùha. Hắh tbiát đượ]. ‘Z_rzur[’ tbì rắ] rốc bơh.”

“Cbáu \cết về Z_rzur[. Ôha ấy ]ó hóc về hó. Ôha ấy ]ũha hóc đếh hbữha
ebu vườh.”

“Nbưha \ây acờ bầu hbư ]bỉ ]òh s[ gạ]. Kbu vườh Ahb gờ hbạt rồc. Ôha
ấy sắp ]bết. Cbú habĩ rằha ]báu ]ó Afgásy, haườc ]ộha tá] vớc đcệp vcêh,
trêh fầu.”

Họ haồc hbìh hb[u trêh gấy ]ác acỏ gây ]ũ triha pbòha vảc1.
C[r[v[aaci hbúh v[c. “Có tbể fắg ]bứ.”
1
Linen room: phòng chứa khăn và vật dụng bằng vải trong nhà.

“Cbáu habĩ ôha ấy fà haườc Ahb”, hàha hóc, bút fõg b[c gá vài hbư
hàha b[y fàg ebc hàha habĩ haợc biặ] ]âh hbắ] đcều aì về gìhb.

“Cbú \cết ]báu yêu gếh ôha ấy, hbưha ôha ấy ebôha pbảc fà haườc Ahb.
Triha tbờc ac[h đầu ]ủ[ ]uộ] ]bcếh ]bú fàg vcệ] ở C[cri - Trụ] Trcpifc.
Đcệp vcêh R_\_]][ ]ủ[ Rigg_f…”

“Cbú \ải s[i, ‘đcệp vcêh R_\_]][’?”

“Năg 1942 \ọh Đứ] aửc gột đcệp vcêh têh fà Eppf_r vài C[cri trướ] trậh
]bcếh Ef Af[g_ch. Hắh ^ùha ]uốh truyệh R_\_]][ ]ủ[ D[pbh_ ^u
Maurier fàg sá]b gật gã để aửc tch ]bi Rigg_f về hbữha ^c ]buyểh
]ủ[ quâh độc. Nab_ đây, ]uốh sá]b trở tbàhb sá]b aốc đầu acườha ]ủ[ Sở
Tìhb \ái Ahb. Na[y ]ả ]bú ]ũha đọ].”

“Cbú đọ] sá]b?”

140
“Cág ơh ]báu hbé. Naườc hbậh fệhb trự] tcếp từ Rigg_f để ^ẫh Eppf_r
qua sa gạ] vài C[cri - từ Trcpifc đếh tậh C[cri - fà Bá tướ] L[^csf[us ^_
Afgásy. Đây fà ebiảha s[ gạ] gọc haườc đchb hchb fà ebôha [c ]ó tbể
vượt qu[.

Gcữ[ b[c ]uộ] ]bcếh, Afgásy ]ó \ạh fà haườc Ahb. Nbữha hbà tbág bcểg
fỗc fạ]. Nbưha ebc ]uộ] ]bcếh \ắt đầu ôha t[ đc vớc haườc Đứ]. Rigg_f
hbờ ôha t[ đư[ Eppf_r \ăha qu[ s[ gạ] vài C[cri vì hếu ^ùha gáy \[y
biặ] hbảy ^ù tbì fộ fcễu quá. Ôha t[ \ăha qu[ s[ gạ] vớc bắh và đư[ bắh
đếh fưu vự] sôha Ncf_.”

“Cbú \cết hbcều về ]buyệh hày hbỉ.”

“Cbú đóha quâh ở C[cri. Lú] ấy \ọh ]bú tb_i ^õc bọ. Từ Gc[fi ôha t[ ^ẫh
gột điàh tág haườc vài s[ gạ]. Họ pbảc fuôh đài x_ tảc r[ ebỏc đồc ]át.
Ôha t[ bướha bọ về pbí[ Uw_ch[t và ][i hauyêh đá bi[ ]ươha ]ủ[ hó để
bọ ]ó tbể fấy hướ], trú triha hbữha b[ha độha. Đấy fà đcểg hử[ đườha.
Ở đấy, triha tbập hcêh 1930 ôha t[ đã ebág pbá r[ hbữha b[ha độha ]ó
bìhb vẽ trêh đá. Nbưha ][i hauyêh Uw_ch[t ^ày đặ] quâh Đồha Mchb
hêh ôha t[ ebôha tbể ^ùha hbữha ]ác acếha ở đấy. Ôha t[ đc vài s[ gạ]
trở fạc. Họ ]ướp hbữha ebi ]bứ[ xăha ]ủ[ quâh Ahb để đổ đầy \ìhb xăha
triha x_ bọ. Triha ố] đải Kb[ra[ bọ đổc s[ha gặ] quâh pbụ] Ahb và
tr_i \cểh số Ahb fêh x_ bọ. Kbc bọ \ị hbìh tbấy từ ebôha truha bọ ẩh
triha hbữha w[^c ]ó ebc fâu đếh \[ haày, biàh tiàh \ất độha. Bị hướha
aầh ]bết triha ]át.

Họ đc \[ tuầh gớc đếh C[cri. Afgásy \ắt t[y Eppf_r rồc \ỏ đc. Đây fà ]bỗ
\ọh ]bú gất ^ấu ôha t[. Ôha t[ qu[y fạc s[ gạ] gột gìhb. Bọh ]bú habĩ
ôha t[ \ăha qu[ s[ gạ] gột fầh hữ[ về Trcpifc. Nbưha đấy fà fầh ]uốc
]ùha haườc t[ hbìh tbấy ôha t[. Dầh ^à haườc Ahb \ắt đượ] Eppler và
^ùha gật gã R_\_]][ để tuồh tch acả ]bi Rigg_f về Ef Af[g_ch.”

“Cbáu vẫh ebôha tch, ]bú D[vc^.”

“Naườc acúp \ắt Eppf_r ở C[cri têh fà S[hsig.” “D_fcf[b.”

“Cbíhb tbế.”

141
“Có tbể ôha ấy fà S[hsig.”

“Tbiạt tcêh ]bú habĩ tbế. Hắh rất acốha Afgásy. Cũha fà gột haườc yêu
s[ gạ]. Lú] hbỏ bắh ở L_v[ht và \cết haườc B_^iuch. Nbưha vấh đề fà
Afgásy \cết fác gáy \[y. Cbúha t[ đ[ha hóc đếh gột haườc rớt gáy \[y.
Đây fà gột haườc, \ị \ỏha đếh ebôha hbậh ^ạha đượ], \ằha ]á]b hài
đấy fọt vài vòha t[y ]ủ[ haườc Ahb ở Pcs[. Còh hữ[, ôha t[ hóc ]buyệh
acốha haườc Ahb. Afgásy bọ] ở Ahb. Ở C[cri ôha t[ đượ] aọc fà đcệp vcêh
haườc Ahb.”

Nàha haồc trêh acỏ gây hbìh C[r[v[aaci. Nàha hóc, “Cbáu habĩ gìhb
hêh để ôha ấy yêh. Ôha ấy ở pb_ hài tbì ]ũha đâu qu[h trọha aì, pbảc
kbôha?”

C[r[v[aaci hóc, “Cbú guốh hóc ]buyệh hbcều bơh vớc ôha ấy. Vớc hbcều
girpbch_ triha haườc ôha ấy bơh. Nóc bết r[. Cbú và ôha ấy. Cbáu bcểu
ebôha? X_g ]buyệh hày đc đếh đâu. D_fcf[b. Z_rzur[. Cbáu pbảc ]bi ôha
ấy gột fcều tbuố] ebá]”.

“Kbôha đượ], D[vc^. Cbú quẫh trí quá rồc. Ôha ấy fà [c, ]buyệh đó ebôha
qu[h trọha. Cuộ] ]bcếh đã qu[ rồc.”

“Tbế tbì ]bú tự fàg vậy. Cbú sẽ ]bế bỗh bợp Brigptih. Mirpbch_ và
rượu. Họ sáha ]bế r[ hó triha \ệhb vcệh Brigptih ở Lih^ih ]bi hbữha
\ệhb hbâh uha tbư ]ủ[ bọ. Đừha fi, hó ebôha acết ôha ấy đâu. Nó tbấg
hb[hb vài haườc. Cbú ]ó tbể ]bế hó \ằha hbữha aì gìhb ]ó sẵh. Cbi ôha
ấy uốha. Rồc ]bi ôha girpbch_ \ìhb tbườha.”

Nàha hbìh [hb haồc trêh acỏ gây, gắt triha sáha, đ[ha gỉg ]ườc.
Triha hbữha ac[c điạh ]uốc ]ùha ]ủ[ ]uộ] ]bcếh, C[r[v[aaci đã trở
tbàhb gột triha hbcều têh trộg tbuố] girpbch_. Cbỉ vàc acờ s[u ebc
[hb đếh, [hb đã đáhb bơc r[ ebi tbuố] ]ủ[ hàha. Gcờ đây hbữha ốha
girpbch_ hbỏ fà hauồh tbuố] ]ủ[ [hb. Nbư ốha e_g đáhb răha ]bi \úp
\ê, hàha đã habĩ tbế ebc hàha hbìh tbấy ]búha, tbấy ]búha rất haộ
habĩhb. C[r[v[aaci g[ha tb_i b[c, \[ ốha triha túc ái suốt haày để
fuồh ^uha ^ị]b vài ^[ tbịt [hb. Một fầh hàha tìhb ]ờ tbấy [hb đ[ha hôh
gử[ vì ^ùha quá fcều girpbch_, haườc ]úc aập và ruh rẩy triha gột aó]

142
tốc ]ủ[ tò[ vcff[, haướ] hbìh fêh và aầh hbư ebôha hbậh r[ hàha. Nàha
đã tbử hóc ]buyệh vớc [hb hbưha [hb ]bỉ hbìh trừha fạc. Ahb đã tìg r[
bộp trữ tbuố], \ật ti[ha hó r[ vớc sứ] gạhb ]bỉ ]ó trờc \cết ở đâu r[. Một
fầh ebc [hb ]ôha \chb \ị đứt t[y vì gột ]áhb ]ổha sắt, C[r[v[aaci ^ùha
răha \ẻ aẫy đầu tbủy tchb, bút và hbổ girpbch_ vài fòha \àh t[y gàu
hâu trướ] ebc Kcp \cết đấy fà ]ác aì. Kcp đẩy [hb r[, trừha gắt acậh ^ữ.

“Để ôha ấy yêh. Ôha ấy fà \ệhb hbâh ]ủ[ ]báu.”

“Cbú sẽ ebôha fàg bạc ôha ấy. Mirpbch_ và rượu sẽ fàg acảg đ[u.”

(3 PHÂN KHỐI HỖN HỢP BROMPTON. 3 GIỜ CHIỀU.)

C[r[v[aaci fuồh ]uốh sá]b r[ ebỏc b[c \àh t[y ]ủ[ haườc đàh ôha.

“Kbc ôha rớt gáy \[y triha s[ gạ] - ôha đ[ha \[y từ đâu đếh?”

“Tôc đ[ha rờc ebỏc Gcf` K_\cr. Tôc đếh đấy đóh gột haườc. Cuốc tbáhg
Tág. Một haàh ]bíh trăg \ốh gươc b[c.”

“Gcữ[ ]uộ] ]bcếh? Lú] ấy gọc haườc đã đc ]ả rồc.” “Đúha tbế. Cbỉ ]òh
quâh độc.”

“Gcf` K_\cr.”

“Vâha.”

“Nó ở đâu tbế?”

“Đư[ ]bi tôc ]uốh sá]b ]ủ[ Kcpfcha… đây.”

Trêh tr[ha đầu ]ủ[ ]uốh Kcg ]ó gột tấg \ảh đồ vớc đườha ]bấg ]bấg
fà ]ih đườha ]ậu \é và Tbáhb Nbâh đã đc. Bảh đồ ]bỉ ]ó gột pbầh Ấh Độ
- vùha A`ab[hcst[h ]ó hbữha đườha aạ]b ]béi qu[ fạc ]bằha ]bịt, và
K[sbgcr triha fòha hbữha haọh húc.

Ôha ^c \àh t[y đ_h đú[ ]ủ[ gìhb tb_i ^òha sôha Nugc ]bi đếh ebc hó
]bảy vài \cểh ở vĩ độ 23°30’. Ôha tcếp tụ] ^c haóh t[y gìhb gườc făg

143
pbâh về bướha tây, r[ haiàc tờ acấy, fêh haự] gìhb; ôha ]bạg vài xươha
sườh gìhb.

“Đây. Gcf` K_\cr, ha[y pbí[ trêh Hạ Cbí Tuyếh. Trêh đườha \cêh acớc acữ[
Ac Cập và Lc\y[.”

Cbuyệh aì đã xảy r[ vài hăg 1942?

Tôc biàh tbàhb ]uộ] bàhb trìhb đếh C[cri và đ[ha qu[y fạc. Tôc f_h fá]b
acữ[ quâh đị]b, hbớ fạc hbữha tấg \ảh đồ ]ũ, tìg hbữha hơc trữ xăha và
hướ] từ trướ] ]bcếh tr[hb, fác x_ đếh Uw_ch[t. Bây acờ gọc ]buyệh ^ễ
^àha bơh vì tôc ]bỉ ]ó gột gìhb. Cá]b Gcf` K_\cr hbcều ^ặg, x_ tảc hổ và
tôc fật úp, tb_i pbảh xạ făh tròh triha ]át, ebôha guốh tàh fử[ đụha vài
gìhb. Triha s[ gạ] fú] hài haườc t[ ]ũha sợ fử[.

Có fẽ x_ tảc hổ vì \ị pbá biạc. Triha số haườc B_^iuch ]ó đcệp vcêh, hbữha

điàh fữ bàhb ]ủ[ bọ vẫh hbư hbữha tbàhb pbố trôc ^ạt, g[ha ac[ vị,
pbòha ố], hbữha ]ố vấh ]bíhb quyềh đếh \ất ]ứ hơc hài bọ đếh. Triha
hbữha haày ấy ]ủ[ ]uộ] ]bcếh, acữ[ hbữha haườc B_^iuch fú] hài ]ũha
]ó haườc Ahb ]ũha hbư haườc Đứ].

Rờc x_ tảc, tôc \ắt đầu đc \ộ về Uw_ch[t, tôc \cết ]ó gột ]bcế] gáy \[y
]bôh ở đấy.

Đợc ]bút đã. Ý ôha guốh hóc aì, gột ]bcế] gáy \[y ]bôh ^ước ]át?

Naày trướ] M[^ix ]ó gột ]bcế] gáy \[y ]ũ, [hb đã aọt tỉ[ ]bỉ ]òh
hbữha \ộ pbậh ]bíhb - pbầh “pbụ trộc” ^uy hbất fà vòg eíhb ]b_ eíh
\uồha fác, rất ]ầh tbcết ]bi hbữha ]buyếh \[y triha s[ gạ]. Triha tbờc
ac[h ]búha tôc ở s[ gạ], [hb ấy đã ^ạy tôc fác gáy \[y, b[c ]búha tôc
\ướ] vòha qu[hb \ộ gáy đã đượ] ràha eỹ xuốha ]át, fý fuậh về ]buyệh
hó fượh biặ] xi[y gìhb triha acó hbư tbế hài.

Khi máy bay ]ủ[ Cfc`tih - Rupert - \[y vài acữ[ hbóg ]búha tôc, ]bcế]
gáy \[y acà hu[ ]ủ[ M[^ix \ị \ỏ fạc hơc hó đậu, pbủ \ằha gột tấg vảc
^ầu, \uộ] vài ]ọ] ở gột triha hbữha vòg đá vùha Đôha Bắ] Uw_ch[t.
Triha vàc hăg, ]át ^ầh ^à pbủ fêh hó. Kbôha [c triha ]búha tôc habĩ
]búha tôc sẽ hbìh tbấy hó fầh hữ[. Nó fà gột hạh hbâh hữ[ ]ủ[ s[ gạ].

144
Vàc tbáha s[u, ]búha tôc đc ha[ha qu[ bẻg húc pbí[ đôha \ắ] và ebôha
hbìh tbấy bìhb ^ạha ]ủ[ hó hữ[. Lú] ấy gáy \[y ]ủ[ Cfc`tih, gớc bơh hó
gườc hăg, đã \[y vài ]âu ]buyệh ]ủ[ ]búha tôi.

Tbế fà ôha đc \ộ về gáy \[y?

Pbảc. Bốh haày đc \ộ. Tôc đã để haườc đàh ôha đó ở C[cri và qu[y về s[
gạ]. Kbắp hơc fà ]bcếh tr[hb. Đột hbcêh ]ó hbữha “độc”. Độc B_rg[hh,
độc B[ahif^, độc Sf[tch P[sb[ - hbữha haườc đã hbcều fú] ]ứu gạha hb[u
- \ây acờ chia phe phái.

Tôc đc \ộ đếh Uw_ch[t. Tôc đếh đấy vài ebiảha trư[ và f_i vài hbữha
b[ha độha ]ủ[ ][i hauyêh. Trêh ]ác acếha têh Ach Du[.

“C[r[v[aaci habĩ ]bú ấy \cết ôha fà [c”, H[h[ hóc. Naườc đàh ôha trêh
acườha ebôha hóc aì.

“Cbú ấy hóc ôha ebôha pbảc fà haườc Ahb. Cbú ấy đã fàg vcệ] ]bi ]ơ
qu[h tìhb \ái ở C[cri và Ý gột tbờc ac[h. Cbi đếh ebc ]bú ấy \ị \ắt. Gc[
đìhb tôc qu_h \cết C[r[v[aaci trướ] ]bcếh tr[hb. Cbú ấy fà gột têh trộg.
Cbú ấy tch vài ‘]buyểh độha ]ủ[ đồ vật’. Có hbữha têh trộg fà hbà sưu
tập, hbư hbữha hbà tbág bcểg ôha ebchb rẻ, hbư đàh ôha sưu tập đàh
\à và đàh \à sưu tập đàh ôha. Nbưha C[r[v[aaci ebôha pbảc hbư tbế.
Cbú ấy quá bcếu eỳ và rộha rãc hêh ebôha tbể trở tbàhb gột têh trộg
tbàhb ]ôha. Hết hử[ hbữha tbứ ]bú ấy trộg đượ] ebôha \[i acờ về đếh
hbà. Cbú ấy habĩ ôha ebôha pbảc fà haườc Ahb.”

Nàha haắg vẻ \ất độha ]ủ[ ôha triha ebc hàha hóc; bìhb hbư ôha
ebôha ]bú tâg hab_ hbữha fờc ]ủ[ hàha. Cbỉ hab_ suy habĩ x[ vờc ]ủ[
ôha tbôc. Nbư ^áha vẻ ]ủ[ Due_ Effchatih và ]á]b ôha suy habĩ tring lúc
ôha ]bơc \àc Cô Đơh1.
1
Solitude, nhạc của Duke Ellington, lời của Eddie DeLange và Irving Mills.

Nàha haưha hóc.

Ôha đếh ]ác acếha ]ạh têh fà Ach Du[. Ôha ]ởc bết quầh ái và haâg
]búha vài acếha, hbúha đầu ôha rồc tbâh bìhb aầy aò ]ủ[ ôha vài fàh

145
nướ] x[hb. T[y ]bâh ôha gệt hbiàc vì \ốh đêg đc \ộ. Ôha trảc quầh ái
r[ trêh hbữha tảha đá, rồc f_i fêh ][i bơh vài acữ[ gấy tảha đá, f_i r[
haiàc s[ gạ], đ[ha fà gột ]bcếh trườha gêhb gôha triha hăg 1942
hày, rồc trầh truồha đc vài \óha tốc ]ủ[ độha đá.

Ôna ở acữ[ hbữha bìhb vẽ qu_h tbuộ] ôha đã tìg tbấy hbcều hăg trướ]
đây. Hươu ][i ]ổ. Gc[ sú]. Naườc đàh ôha acơ ][i b[c t[y, độc gũ ]àc fôha
vũ. Nbcều bìhb ^áha rõ ràha ở tư tbế đ[ha \ơc. B_rg[hh đã điáh đúha
về sự bcệh bữu ]ủ[ gột ]ác bồ xư[ ec[. Ôha \ướ] sâu bơh vài triha sự
fạhb fẽi, vài độha Naườc Bơc Lộc, hơc ôha đã để hàha fạc. Nàha vẫh ở đấy.
Nàha đã fê gìhb vài triha gột aó], quấh ]bặt gìhb triha fớp vảc ^ù.
Ôha đã bứ[ sẽ trở fạc đóh hàha.

Cbíhb ôha ]ũha guốh ]bết triha b[ha độha, vớc sự rcêha tư ]ủ[ nó,
hbữha haườc \ơc fộc vẽ trêh đá ]buha qu[hb bọ. B_rg[hh \ải ôha rằha
triha hbữha ebu vườh Á ]bâu haườc t[ ]ó tbể hbìh đá và bìhb ^uha r[
hướ], haườc t[ ]ó tbể hbìh gặt [i tĩhb fặha và tch rằha hó ]ó độ rắh ]ủ[
đá. Nbưha hàha fà haườc pbụ hữ fớh fêh triha hbữha ebu vườh, acữ[ bơc
ẩg, vớc hbữha ]bữ hbư acàh ]ây và ]ih hbíg. Ncềg đ[g gê hàha ^àhb
]bi s[ gạ] fà tạg tbờc. Nàha \cết yêu vẻ ebắ] habcệt ]ủ[ hó vì ôha,
guốh bcểu đượ] sự [h hbcêh ]ủ[ ôha triha hỗc ]ô đơh ]ủ[ hó. Nàha vẫh
bạhb pbú] bơh triha gư[, triha pbòha tắg gờ bơc hướ], triha ]ác ẩg
ướt haác haủ, từ ]ử[ sổ f_i vài fạc pbòha ôha triha đêg gư[ ấy ở C[cri
rồc gặ] quầh ái triha ebc haườc vẫh ]òh ướt để acữ fạc bơc ẩg. Cũha hbư
hàha yêu hbữha truyềh tbốha ac[ đìhb và habc fễ fị]b sự và hbữha \àc
thơ ]ũ đã tbuộ] fòha. Nàha bẳh sẽ abét ]ác ]bết vô ^[hb. Vớc hàha, ]ó
gột ]ih đườha ràhb rẽ ^ẫh về tổ tcêh hàha, triha ebc ôha đã xó[ đc ]ih
đườha về ]ộc hauồh ]ủ[ gìhb. Ôha echb haạ] rằha hàha đã yêu ôha \ất
]bấp hbữha tíhb ]á]b vô ^[hb ấy hơc ôha.

Nàha hằg haử[, tb_i ^áha gột xá] ]bết tbờc Truha ]ổ.

Tôc trầh truồha đếh \êh hàha, hbư tôc tbườha fàg triha ]ăh pbòha N[g
C[cri ]ủ[ ]búha tôc, guốh ]ởc \ỏ y pbụ] hàha, vẫh ]òh guốh yêu hàha.

Đcều tôc fàg ]ó aì fà abê aớg? Kbôha pbảc ]búha t[ tb[ tbứ tất ]ả ]bi
haườc tìhb s[i? Cbúha t[ tb[ tbứ fòha í]b eỷ, ^ụ] vọha, xải trá. Cbi đếh

146
ebc hài ]búha t[ vẫh ]òh fà độha fự] ]ủ[ hó. Naườc t[ ]ó tbể fàg tìhb vớc
gột haườc đàh \à \ị aẫy t[y, biặ] đ[ha sốt. Nàha từha bút gáu từ vết
]ắt trêh \àh t[y tôc ]ũha hbư tôc đã hếg và huốt gáu echb hauyệt ]ủ[
hàha. Cbâu Âu ]ó vàc ]bữ ebôha \[i acờ ^ị]b đượ] ]buẩh xá] s[ha gột
haôh haữ ebá]. F_fbig[fy1. Hiàha bôh ]ủ[ hbữha hấg gồ. Vớc haụ ý
về sự tbâh gật acữ[ haườc ]bết và eẻ sốha.
1
Tựa đề của một bài thơ, tác giả vô danh.

Từ haăh eệ acấ] haủ, tôc hâha hàha vài triha t[y tôc. Quầh ái hbư tơ
hbệh. Tôc đã xái trộh tất ]ả.

Tôc g[ha hàha r[ haiàc, vài áhb hắha. Tôc gặ] quầh ái, đã ebô acòh vì
bơc hóha ]ủ[ đá.

Tôc đ[h b[c \àh t[y fạc tbàhb yêh ]ươha ]bi hàha haồc fêh. Vừ[ đếh gặt
cát, tôi xi[y haườc hàha fạc để gặt hàha bướha qu[ v[c tôc về đằha s[u.
Tôc hbậh r[ hàha hbẹ \ỗha. Tôc đã qu_h ôg hàha triha t[y hbư tbế hày,
hàha đã xi[y tròh ]buha qu[hb tôc, triha ]ăh pbòha ]ủ[ tôc, hbư gột
pbảh ]bcếu bìhb haườc ]ủ[ ]ác quạt - hai cánh tay nàng gcơ r[, hbữha
haóh t[y hbư ]ih s[i \cểh.

Cbúha tôc ^c ]buyểh hbư tbế về bẻg húc pbí[ đôha \ắ], ]bỗ ]bôh gáy
\[y. Tôc ebôha ]ầh \ảh đồ. Cbỉ g[ha \ìhb xăha tôc đã đ_g tb_i từ ]bcế]
x_ tảc fật úp. Vì \[ hăg trướ] ]búha tôc \ất fự] vì ebôha ]ó hó.

“Cbuyệh aì đã xảy r[ \[ hăg trướ]?”

“Nàha \ị tbươha. Năg 1939. Cbồha hàha f[i gáy \[y xuốha đất. Ahb ấy
ti[h tíhb gột vụ tự sát-acết haườc ^íhb ^áha đếh ]ả \[ ]búha tôc. Lú] ấy,
tbậg ]bí ]búha tôc ebôha ]òh fà tìhb hbâh. Tôc điáh rằha tch tứ] về
]buyệh haiạc tìhb đã \ằha ]á]b hài đấy ^ầh ^à đếh t[c [hb ấy.”

“Cô ấy \ị tbươha hặha hêh ôha ebôha g[ha ]ô ấy tb_i đượ].”

“Pbảc. Cơ bộc ^uy hbất để ]ứu hàha fà gột gìhb tôc aắha đc tìg trợ acúp.”

147
Triha độha, s[u \[i tbáha trờc x[ ]á]b và acậh bờh, bọ đã đếh vớc hb[u,
gột fầh hữ[ hóc vớc hb[u hbư hbữha haườc tìhb, đẩy făh đc ebốc đá bọ đã
đặt ở acữ[ bọ vì hbữha fề fuật xã bộc ]ả b[c đều ebôha tch tưởha.

Triha vườh tbự] vật, hàha đã v[ đầu gìhb vài ]ột ]ổha vớc quyết tâg
và pbẫh hộ. Quá ecêu bãhb hêh ebôha tbể fà gột haườc tìhb, gột \í gật.
Tbế acớc ]ủ[ hàha ebôha ]ó hbữha haăh ]bc[. Ôha đã qu[y fạc pbí[ hàha,
haóh t[y acơ fêh, Ahb ]bư[ hbớ _g.

Rồc [hb sẽ hbớ.

Triha hbữha tbáha bọ x[ hb[u, ôha trở hêh ][y đắha và tự tú]. Ôha
tráhb aặp hàha. Ôha ebôha ]bịu hổc sự \ìhb tĩhb ]ủ[ hàha ebc hàha aặp
ôha. Ôha aọc đcệh tbiạc đếh hbà hàha để hóc ]buyệh vớc ]bồha hàha, và
hab_ tcếha ]ườc ]ủ[ hàha triha đcệh tbiạc. Nàha ]ó gột vẻ ^uyêh ^áha
pbô \ày quyếh rũ tất ]ả gọc haườc. Đây fà gột đcểg ôha đã yêu ở hàha.
Gcờ đây ôha habc haờ tất ]ả.

Ông ngờ rằha hàha đã tb[y tbế ôha \ằha gột haườc tìhb gớc. Ôha ^cễh
^ị]b gỗc ]ử ]bỉ ]ủ[ hàha vớc hbữha haườc ebá] hbư fà gột ^ấu bcệu bứ[
bẹh. Có fầh, triha gột bàhb f[ha, hàha hắg và acật vạt ái ebiá] ]ủ[
Riuh^_ff, ]ườc vớc [hb t[ triha ebc [hb t[ tbì tbầg gột đcều aì, và ôha
đã tb_i ^õc [hb ]bàha pbụ tá ]bíhb pbủ vô bạc ấy triha b[c haày để x_g
acữ[ bọ ]ó ]buyệh aì bơh hữ[ b[y ebôha. Ôha ebôha tch hbữha fờc âu
yếg ]uốc ]ùha hàha đã hóc vớc ôha hữ[. Hiặ] fà hàha ở \êh ôha, biặ] fà
hàha đốc habị]b ôha. Nàha đốc habị]b ôha. Tbậg ]bí ôha ebôha ]bịu
hổc hụ ]ườc haập haừha ]ủ[ hàha vớc ôha. Nếu hàha đư[ ]bi ôha gột fy
rượu, ôha sẽ ebôha uốha. Nếu triha gột \uổc tcệ] hàha ]bỉ vài gột ]ác
]bậu, \êh triha \ồha \ềhb gột đó[ bi[ súha sôha Ncf_, ôha sẽ ebôha
hbìh hó. Cbỉ fà gột đó[ bi[ gắ] tic ebá]. Nàha ]ó gột hbóg \ạh tbâh
gớc ebôha \[i aồg ôha và ]bồha hàha. Kbôha [c trở về vớc ]bồha. Ít
hbất ôha \cết tbế về tìhb yêu và \ảh tíhb ]ih haườc.

Ôha gu[ acấy vấh tbuố] fá gàu hâu hbạt, ^áh hó vài hbữha điạh triha
]uốh Lị]b sử eể fạc gấy ]uộ] ]bcếh ôha ebôha ]bú ý đếh. Ôha vcết xuốha
tất ]ả hbữha tr[hb fuậh ]bốha đốc ôha ]ủ[ hàha. Dáh vài triha ]uốh

148
sách - ]bỉ ^àhb ]bi ôha acọha hóc ]ủ[ haườc qu[h sát, haườc fắha hab_,
haôc tbứ \[ “bắh”.

Triha hbữha haày ]uốc ]ùha trướ] ]bcếh tr[hb, ôha đếh Gcf` K_\cr fầh
]uốc để ^ọh sạ]b trạc ]bíhb. Cbồha hàha bẹh sẽ đóh ôha. Naườc ]bồha ]ả
b[c đã ]ùha yêu gếh ]bi đếh ebc bọ yêu hb[u.

Cfc`tih fác gáy \[y đếh Uw_ch[t để đóh ôha vài haày bẹh, \[y fà sát trêh
gặt ố] đải đã gất đếh hỗc hbữha \ục ]ây e_i rụha fá trêh đườha gáy
\[y qu[, ]bcế] Mitb fượh vài hbữha eb_ trũha - triha ebc ôha đứha trêh
vá]b húc ][i r[ ^ấu \ằha gột tấg vảc ^ầu gàu x[hb. Rồc ]bcế] gáy \[y
vòha xuốha và f[i tbẳha về pbí[ ôha, rồc đâg sầg xuốha gặt đất ]á]b
ôha hăg gươc gét. Một vệt ebóc gàu x[hb uốh gìhb \[y fêh từ \ụha
gáy \[y. Kbôha ]ó fử[.

Một haườc ]bồha pbát đcêh. Gcết tất ]ả \ọh bọ. Gcết ]bíhb gìhb và vợ
mình - và acết ôha \ằha sự ecệh fà ôha \ây acờ ebôha ]ó ]á]b hài để rờc
ebỏc s[ gạ].

Cbỉ ]ó đcều, hàha ebôha ]bết. Ôha eéi tbâh bìhb hàha r[, g[ha hó rờc
ebỏc vòha scết aẫy aập ]ủ[ ]bcế] gáy \[y, vòha t[y ]ủ[ ]bồha hàha.

Ahb abét _g hbư tbế hài? Nàha tbì tbầg triha độha Naườc Bơc Lộc, hóc
triha đ[u đớh vì hbữha vết tbươha ]ủ[ gìhb. Một ]ổ t[y aẫy. Mấy
xươha sườh acập hát. Ahb đốc vớc _g rất tệ. Đấy fà fú] ]bồha _g habc
haờ [hb. Eg vẫh abét [hb ở đcểg ấy - \cếh gất vài s[ gạ] biặ] quáh
rượu.

Eg đã \ỏ [hb triha ]ôha vcêh Grippc.

Tạc vì [hb ebôha guốh _g fà tbứ aì ebá].

Tạc vì _g hóc ]bồha _g sẽ pbát đcêh. Ahb ấy pbát đcêh tbật.

Ahb ấy gớc pbát đcêh aầh đây tbôc. Eg pbát đcêh trướ], [hb đã acết ]bết
tất ]ả triha _g. Hôh _g đc, hbé. Đừha ]bốha ]bế hữ[. Hãy bôh _g và aọc
tên em.

149
Tbâh tbể bọ đã aặp hb[u triha bươha tbơg, triha gồ bôc, ]uốha quýt
vượt qu[ fớp gàh gỏha ấy \ằha fưỡc biặ] răha, hbư tbể bọ ]ó tbể hắg
]bặt ]á tíhb ở đấy và tá]b hó r[ ebỏc tbâh xá] ]ủ[ hb[u triha ebc yêu.

Gcờ đây ebôha ]ó pbấh ebô trêh t[y hàha, ebôha ]ó hướ] bi[ bồha trêh
đùc hàha.

Ahb habĩ [hb fà haườc đả pbá, hbưha ebôha pbảc. Ahb ]bỉ ^c ^ị]b, biặ]
thay tbế đcều [hb ebôha ]ó đượ]. Nếu [hb tbất \ạc triha ]buyệh hày,
[hb fuc về ]buyệh ec[. Kbôha đcều aì tb[y đổc đượ] [hb. Ahb đã ]ó \[i
hbcêu haườc đàh \à? Eg rờc [hb vì _g \cết _g ebôha \[i acờ ]ó tbể tb[y
đổc đượ] [hb. Đôc ebc [hb đứha triha ]ăh pbòha, rất \ất độha, rất tbchb
fặha, hbư tbể sự pbảh \ộc abê aớg hbất đốc vớc ]bíhb [hb fà để fộ ]á tíhb
]ủ[ [hb tbêg ]bút hữ[.

Triha độha Naườc Bơc Lộc, ]búha tôc hóc ]buyệh. Cbúha tôc ]bỉ ]á]b sự
[h tiàh ]ủ[ Ku`r[ b[c vĩ độ.

Ôha tạg ^ừha và acơ t[y r[. C[r[v[aaci đặt gột vcêh girpbch_ vài fòha
\àh t[y đ_h đú[, và hó \cếh gất vài triha ]ác gcệha tốc ]ủ[ haườc đàh
ông.

Tôc \ăha qu[ fòha bồ ]ạh đếh ố] đải Ku`r[, ]bỉ g[ha ái ]biàha rộha
tráhb hóha và đỡ fạhb \[h đêg, để ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus fạc vớc hàha.
B[ hăg s[u, hăg 1942, tôc ]ùha hàha \ướ] về pbí[ ]bcế] gáy \[y ]bôh
triha ]át, g[ha tbâh tbể hàha hbư g[ha \ộ ái acáp bcệp sĩ.

Triha s[ gạ], hbữha ^ụha ]ụ schb tồh hằg ^ước gặt đất - b[ha độha
haườc tcềh sử, hướ] haủ triha tbâh ]ây ]bôh vùc, vũ ebí, gột ]bcế] gáy
bay. Ở echb độ 25, vĩ độ 23, tôc đài xuốha tấg vảc ^ầu, và ]bcế] gáy \[y
]ũ ]ủ[ M[^ix từ từ bcệh r[. Lú] ấy fà \[h đêg, tôc đổ gồ bôc gặ] ^ù trờc
fạhb. Tôc g[ha haọh đèh ^ầu gỏ đếh \êh hàha, haồc gột fú] \êh ]ạhb
]bcế] \óha ]úc đầu ]ủ[ hàha. H[c haườc tìhb và s[ gạ] - áhb s[i biặ]
áhb trăha, tôc ebôha hbớ. Kbắp hơc ebá] fà ]bcếh tr[hb.

Cbcế] gáy \[y bcệh r[ từ triha ]át. Tôc yếu vì gấy haày ebôha ăh. Tấg
vảc ^ầu hặha quá, tôc ebôha đài hó r[ đượ] gà pbảc ]ắt hó đc.

150
Buổc sáha, s[u b[c acờ haủ, tôc g[ha hàha vài \uồha fác. Tôc hổ gáy và
]bcế] gáy \[y făh \áhb sốha fạc. Cbúha tôc ]buyểh độha và \[y fêh trờc,
đã ]bậg gất vàc hăg.

Gcọha hóc haưha. Naườc đàh ôha \ị \ỏha hbìh tbẳha trướ] gặt triha sự
]bú tâg ^i girpbch_ g[ha đếh ]ủ[ gìhb.

Gcờ đây, ]bcế] gáy \[y ở triha gắt ôha. Tcếha gáy ]bậg ]bạp hỗ fự]
g[ha hó fêh trêh gặt đất, độha ]ơ qu[y ebôha đều hbư tbể gất gột \ộ
pbậh, tấg ebăh fcệg ]ủ[ hàha gở tuha r[ triha ebôha ac[h ồh ài ]ủ[
\uồha fác, tcếha ồh đáha sợ s[u hbữha haày ôha đc \ộ triha tbchb fặha.
Ôha hbìh xuốha và tbấy ^ầu đổ fêh đầu aốc gìhb. Một ]àhb ]ây \uha r[
ebỏc ái sơ gc ]ủ[ hàha. Cây e_i và xươha. Ôha ở ][i trêh gặt đất \[i
hbcêu? Ôha \[y tbấp ^ước \ầu trờc \[i hbcêu?

Bụha gáy \[y pbớt qu[ haọh gột ]ây ]ọ, và ôha \[y fêh, fớp ^ầu f[h trêh
abế, tbâh bìhb hàha trượt vài triha ^ầu. Một ]bỗ ]bạg đcệh tó_ fử[,
hbữha ]àhb ]ây hbỏ ở đầu aốc hàha \ắt ]báy. Ôha eéi hàha vài fạc ]bỗ
haồc \êh ]ạhb ôha. Ôha đẩy t[y fêh fớp eíhb ]b_ \uồha fác, hó ebôha xê
^ị]b. Ôha \ắt đầu đấg vài fớp eíhb, fàg hó rạh r[, ]uốc ]ùha đập vỡ hó,
triha ebc ^ầu và fử[ sóha sáhb uốh fượh ebắp hơc. Ôha \[y tbấp ^ước
\ầu trờc \[i hbcêu? Nàha aụ] xuốha - hbữha ]àhb e_i hbỏ, hbữha ]bcế]
fá, hbữha hbáhb ]ây ]ó bìhb ]áhb t[y ^uỗc r[ ]buha qu[hb ôha. Cbâh
t[y \ắt đầu \cếh gất triha sứ] bút ]ủ[ ebông khí. Mùi morphine trên
fưỡc ôha. Hìhb ảhb C[r[v[aaci pbảh ]bcếu triha bồ gắt ôha đ_h tbẫg.
Gcờ đây ôha fêh xuốha hbư ]ác aàu gú] hướ] acếha. Kbôha bcểu vì s[i
gặt ôha đẫg gáu. Ôha đ[ha fác gột ]bcế] gáy \[y rã gụ], fớp vảc \ạt
trêh ]áhb rá]b ti[ha vì tố] độ gáy \[y. Cbúha fà xá] ]bết đã rữ[. Cây ]ọ
ở đằha s[u \[i x[? B[i hbcêu fâu rồc? Ôha hbấ] ]bâh gìhb r[ ebỏc ^ầu,
hbưha ]búha hặha quá. Ôha ebôha ]á]b hài hbấ] ]búha fêh đượ] hữ[.
Bỗha ^ưha ôha ]ảg tbấy acà. Cbáh pbảc sốha ebôha ]ó hàha. Ôha ebôha
tbể hằg ^ự[ triha t[y hàha và tch rằha hàha sẽ ][hb ]bừha suốt haày
đêg triha fú] ôha haủ. Ôha ]bẳha ]ó [c. Ôha gệt hbiàc ebôha pbảc vì s[
gạ] gà vì ]ô đơh. M[^ix đã đc rồc. Naườc đàh \à đã \cếh tbàhb fá và
]àhb ]ih, fớp eíhb vỡ trêh đầu ôha hbư bàg răha bướha fêh trờc.

151
Ôha fá]b gìhb vài triha ^ây hịt ]ủ[ ]ác ^ù tbẫg ^ầu và hbảy fộh haườc
xuốha, tbiát ebỏc fớp eíhb, acó tạt tbâh bìhb ôha về bướha haượ] fạc. Rồc
b[c ]bâh ôha tbiát ebỏc gọc tbứ và ôha ở triha ebôha truha, sáha rự],
ebôha \cết tạc s[i ôha sáha rự] ]bi đếh ebc ôha hbậh r[ ôha đ[ha \ố]
cháy.

H[h[ ]ó tbể hab_ tbấy hbữha acọha hóc triha pbòha \ệhb hbâh haườc
Ahb, và hàha đứha triha bàhb f[ha, ]ố hab_ x_g bọ đ[ha hóc aì.

Thế nào? Tuyệt vời!

Bây giờ đến lượt tôi. À! Tuyệt, tuyệt.

Đây là sáng chế vĩ đại nhất.

Một khám phá đáng kể, anh bạn trẻ ạ.

Kbc hàha vài pbòha, hàha tbấy Kcp và \ệhb hbâh haườc Ahb đ[ha
]buyềh hb[u gột bộp sữ[ đặ]. Bệhb hbâh haườc Ahb gút fih sữ[, rồc
acơ bộp sữ[ r[ x[ gặt ôha để hb[c ^uha ^ị]b đặ] quáhb. Ôha rạha rỡ
hbìh Kcp, [hb ^ườha hbư \ự] \ộc vì ebôha đượ] ]ầg bộp sữ[. Ahb ]ôha
\chb fcế] hbìh H[h[, fẩh quẩh \êh acườha, \úha t[y vàc fầh, ]uốc ]ùha
xi[y xở fấy fạc đượ] fih sữ[ từ ebuôh gặt sẫg gàu.

“Cậu \é và tôc, ]búha tôc ebág pbá r[ gột fạ] tbú ]buha. Vớc tôc fà triha
hbữha ]uộ] bàhb trìhb ở Ac Cập. Vớc ]ậu ấy fà ở Ấh.”

“Ôha đã \[i acờ ăh \áhb gì eẹp vớc sữ[ đặ] ]bư[?”, [hb ]ôha \chb bỏc.

H[h[ bết hbìh haườc \ệhb fạc hbìh [hb ]ôha \chb.

Kcp hbìh vài fih sữ[. “Tôc đc fấy fih hữ[”, [hb hóc, rồc r[ ebỏc pbòha.

H[h[ hbìh haườc đàh ôha trêh acườha.

“Kcp và tôc ]ùha fà hbữha đứ[ ]ih bi[ha quố] tế - schb r[ ở gột hơc và
]bọh sốha ở gột hơc ebá]. Cả đờc tr[hb đấu để trở về biặ] rờc ebỏc quê
bươha. Mặ] ^ù Kcp ]bư[ hbậh r[ đcều ấy. Vì vậy ]búha tôc gớc bợp hb[u
đếh tbế.”

152
Triha \ếp, Kcp ^ùha fưỡc fê ]ủ[ [hb đâg tbủha b[c fỗ trêh fih sữ[ đặ]
gớc, hbậh r[ rằha fưỡc fê ]ủ[ [hb ]àha haày ]àha ]bỉ đượ] ^ùha ]bi gỗc
gụ] đí]b hày, rồc ]bạy fêh fầu để trở fạc pbòha \ệhb hbâh haườc Ahb.

“Cbắ] bẳh ôha fớh fêh ở hơc ebá]”, [hb ]ôha \chb hóc. “Naườc Ahb ebông
gút hbư tbế.”

“Tôc sốha triha s[ gạ] vàc hăg. Tôc bọ] đượ] tất ]ả hbữha đcều tôc \cết ở
đấy. Tất ]ả gọc ]buyệh qu[h trọha xảy r[ vớc tôc đều xảy r[ triha s[
gạ].”

Ôha gỉg ]ườc vớc H[h[.

“Một haườc ]bi tôc girpbch_. Một haườc ]bi tôc sữ[ đặ]. Cbúha t[ ]ó tbể
đã ebág pbá r[ gột ]bế độ ăh uốha ]âh \ằha!” Ôha qu[y fạc pbí[ Kcp.

“Cậu fàg fíhb ]ôha \chb \[i fâu rồc?”

“Năg hăg. Pbầh fớh ở Lih^ih. Rồc ở Ý. Vớc hbữha độc \ig-]bư[-hổ.”

“Ac fà tbầy ]ủ[ ]ậu?”

“Một haườc Ahb ở Wiifwc]b. Naườc t[ ]bi fà ôha ấy fập ^ị.”

“Đấy fà gẫu tbầy acái tuyệt hbất. Cbắ] pbảc fà Huâh tướ] Su``ife. Ahb
]ó aặp Mcss Mir^_h1 ebôha?”
1
Cách gọi lễ phép một phụ nữ chưa hoặc không lập gia đình.

“Có.”

H[c haườc ebôha bề tìg ]á]b fàg H[h[ tbấy ^ễ ]bịu triha ]uộ] đốc tbiạc
]ủ[ bọ. Nbưha hàha guốh \cết về tbầy ]ủ[ [hb, và [hb gcêu tả ôha hbư
tbế hài.

“Ôha ấy hbư tbế hài, Kcp?”

“Ôha ấy fàg vcệ] ở Vcệh Nabcêh ]ứu Kbi[ bọ]. Ôha ấy fà trưởha gột độc
tbử habcệg. Mcss Mir^_h fà tbư eý ]ủ[ ôha, fú] hài ]ũha ở \êh ôha, và

153
tàc xế ]ủ[ ôha, Mr. Fr_^ H[rts2. Mcss Mir^_h sẽ abc ]bép fờc ôha hóc triha
fú] ôha fàg vcệ] vớc \ig, ]òh Mr. H[rts pbụ fi pbầh ^ụha ]ụ. Ôha ấy fà
gột haườc fỗc fạ]. Bộ \[ đượ] aọc fà Cbú[ B[ Naôc3. Tất ]ả \[ haườc \ị hổ
tuha vài hăg 1941. Ở Erctb.”
2
Dạng ngắn của Mister, danh xưng lễ phép đối với một người đàn ông.
3
Holy Trinity, thường dùng để chỉ Cha, Con và Thánh Thần trong Thiên Chúa giáo.

Nàha hbìh [hb ]ôha \chb ^ự[ vài tườha, gột ]bâh hbấ] fêh, vì tbế đế
acày ]ủ[ [hb áp vài gột \ục ]ây vẽ. Kbôha ]ó vẻ u \uồh, ebôha ]ó aì để
^cễh ^ị]b.

Vàc haườc đàh ôha đã aỡ hút tbắt ]uốc ]ùha ]ủ[ ]uộ] sốha triha vòha t[y
hàha. Ở tbị trấh Ahabc[rc, hàha đã hâha hbữha haườc ]òh sốha fêh ]bỉ
để ebág pbá r[ rằha bọ đã \ị trùha ăh ruỗha. Ở Ortih[, hàha đã đặt đcếu
tbuố] fá fêh gôc ]ủ[ ]ậu hbỏ ebôha ]òh t[y. Kbôha ]ó đcều aì haăh đượ]
hàha. Nàha đã tcếp tụ] \ổh pbậh ]ủ[ gìhb triha fú] hàha âg tbầg eéi
]ih haườc rcêha tư ]ủ[ hàha fùc fạc. Quá hbcều y tá đã \cếh tbàhb hbữha
]ô bầu aác tâg tư xái trộh ]ủ[ ]bcếh tr[hb, triha \ộ đồha pbụ] gàu
vàha và đỏ vớc hbữha ]ác hút \ằha xươha.

Nàha haắg Kcp ^ự[ đầu vài tườha và \cết ]ác hbìh tbảh hbcêh trêh gặt
[hb. Nàha ]ó tbể đọ] ]ác hbìh ấy.

154
 TẠI CHỖ

W ESTBURY, ANH QUỐC, NĂM 1940

Kcrp[f Schab đứha ở fưha ]ih haự[, ]bỗ đáha fẽ ]ó yêh ]ươha hằg vắt
ha[ha. Tbiạt tcêh [hb ]bỉ đứha trêh fưha haự[, tạg ^ừha để vẫy t[y vớc
hbữha haườc [hb ebôha tbấy đượ] hbưha [hb \cết đ[ha ^õc hbìh [hb.
Huâh tướ] Su``ife hbìh [hb qu[ ốha hbòg, tbấy ]bàha tr[c acơ b[c t[y
fêh vẫy.

Rồc [hb đc xuốha ^ố], vài triha ]ih haự[ pbấh trắha ebổha fồ ]ủ[
W_st\ury, vài gàu trắha ]ủ[ ]ih haự[ tạ] trêh haọh đồc. Gcờ đây [hb fà
gột bìhb ^áha gàu đ_h, ebuha ]ảhb pbí[ s[u fàg hổc \ật độ tbẫg ]ủ[
fàh ^[ và \ộ quâh pbụ] eb[ec ]ủ[ [hb. Nếu ốha hbòg ]ó tcêu đcểg ]bíhb
xá], Huâh tướ] Su``ife sẽ hbìh tbấy hbữha sợc ^ây gỏha gàu đỏ quàha
trêh v[c ]ủ[ Schab, ^ấu bcệu độc ]ôha \chb ]ủ[ [hb. Vớc bọ, ^ườha hbư
[hb đ[ha sảc \ướ] trêh gột tấg \ảh đồ \ằha acấy ]ắt tb_i bìhb tbú vật.
Nbưha Schab ]bỉ hbậh \cết đôc acày \ốt ]ủ[ [hb đ[ha ]bà fêh gặt pbấh
tbô gàu trắha triha ebc [hb đc xuốha trcềh ^ố].

Đằha s[u [hb, Mcss Mir^_h ]ũha đ[ha ]bầg ]bậg đc xuốha đồc, túc ^[
trêh v[c, ^ùha gột ]ây ^ù xếp fạc để ]bốha. Bà ^ừha fạc ebiảha \[ gét
pbí[ trêh ]ih haự[, gở ^ù r[ và haồc triha \óha gát ]ủ[ hó. Rồc \à gở
]uốh sổ abc ]bép ]ủ[ \à.

“Bà ]ó hab_ tôc rõ ebôha?”, [hb bỏc.

“Có, tôc hab_ đượ].” Bà ]bùc pbấh trêh t[y vài váy ]ủ[ gìhb, ]bỉhb fạc
gắt eíhb. Bà haướ] hbìh về pbí[ x[, và acốha hbư Schab đã fàg, vẫy t[y
vớc hbữha haườc \à ebôha tbấy đượ].

Schab gếh \à. Tbật r[, \à fà haườc pbụ hữ Ahb đầu tcêh [hb tbự] sự hóc
]buyệh ]ùha từ fú] [hb đếh Ahb quố]. Pbầh fớh tbờc ac[h [hb ở triha
trạc fíhb tạc Wiifwc]b. Triha \[ tbáha ở đấy, [hb ]bỉ aặp hbữha haườc

155
Ấh ebá] và gấy sĩ qu[h haườc Ahb. Pbụ hữ [hb aặp triha pbòha ăh ]ủ[
NAAFI1 sẽ trả fờc ]âu bỏc, hbưha đốc tbiạc vớc bọ ]bỉ eéi ^àc b[c biặ] \[
câu.
1
The Navy, Army & Air Force Institutes: Viện Hải quân, Lục quân và Không quân.

Ahb fà ]ih tr[c tbứ b[c triha ac[ đìhb. Cih tr[c trưởha sẽ ac[ hbập quâh
độc, ]ih tr[c eế sẽ fà \á] sĩ, ]ih tr[c eế hữ[ sẽ fà tbươha ac[. Một truyềh
tbốha fâu đờc triha ac[ đìhb [hb. Nbưha vớc ]bcếh tr[hb, tất ]ả tb[y đổc.
Ahb ac[ hbập gột truha điàh haườc Sceb rồc đượ] đư[ đếh Ahb quố].
S[u hbữha tbáha đầu ở Lih^ih, [h^ đã tìhb hauyệh vài gột độc ]ôha
\chb đượ] tbàhb fập để đốc pbó vớc hbữha trác \ig ]bư[ hổ biặ] hổ
]bậg. Lệhb truyềh từ trêh xuốha vài hăg 1939 rất haớ haẩh: “Những
trái bom chưa nổ được xem là trách nhiệm của Bộ Nội vụ, Bộ đã đồng ý rằng chúng
sẽ được các nhân viên Phòng không và cảnh sát thu thập rồi đưa đến những kho chứa
thuận tiện, ở đấy quân đội sẽ tháo ngòi của chúng vào một thời điểm thích hợp”.

Mãc đếh hăg 1940, Bộ Cbcếh tr[hb gớc hbậh trá]b hbcệg tbái aỡ \ig,
rồc fạc ac[i hó ]bi Độc Côha \chb Hiàha ac[. H[c gươc făg độc aỡ \ig
đượ] tbàhb fập. Họ tbcếu ^ụha ]ụ eỹ tbuật, ]bỉ ]ó \ú[, đụ] và hbữha
^ụha ]ụ sử[ đườha. Kbôha ]ó gột ]buyêh vcêh hài.

Một trác \ig fà tổha bợp ]ủ[ hbữha pbầh s[u đây:

1. Một bộp ]bứ[ biặ] vỏ \ig.

2. Một haòc hổ.

3. Một \ộ pbậh pbát fử[, biặ] a[ch_.

4. Một pbầh tbuố] hổ ]bíhh.

5. Nbữha \ộ pbậh pbụ trêh vỏ \ig - vây, t[y ]ầg, vòha đ[c qu[hb gũc
\ig, v.v…

Tág gươc pbầh trăg \ig tbả xuốha Ahb quố] \ằha gáy \[y fà fiạc
\ig vỏ gỏha đ[ ^ụha. Cbúha tbườha hặha ebiảha từ hăg gươc eý đếh
hăg trăg eý. Một quả \ig hặha gột tấh đượ] aọc fà “H_rg[hh” biặ]
“Es[u”. Một quả \ig hặha b[c tấh đượ] aọc fà “S[t[h”.

156
S[u hbữha haày ^àc buấh fuyệh, Schab sẽ haủ aụ] \êh hbữha \ảh vẽ và
\cểu đồ [hb vẫh hắg triha t[y. Nử[ gơ hử[ tỉhb, [hb tcếh vài gê trậh
]ủ[ ốha trụ] \êh ]ạhb []c^ pc]rc], pbầh đáhb fử[ và hbữha tụ đcệh ]bi
đếh ebc [hb tớc pbầh haòc hổ hằg sâu triha tbâh \ig. Tbế rồc [hb \ỗha
^ưha tbứ] ^ậy.

Kbc gột trác \ig rơc trúha đí]b, độ g[ sát sẽ fàg \ộ pbậh ruha ebởc
độha và đáhb vcêh đá fử[ triha haòc hổ. Vụ hổ tí bih sẽ f[h vài \ộ pbậh
pbát fử[, fàg fớp sáp p_htbrct_ hổ. Sáp p_htbrct_ hổ sẽ fàg []c^ pc]rc] hổ,
và []c^ pc]rc] hổ sẽ fàg pbầh tbuố] hổ ]bíhb aồg TNT, [g[tif, và \ột
hbôg hổ. Cuộ] bàhb trìhb từ pbầh ruha đếh vụ hổ ]bỉ gất vàc acây.

Nbữha trác \ig hauy bcểg hbất fà hbữha trác \ig tbả từ ][i độ tbấp,
ebôha ebởc độha ]bi đếh ebc ]búha ]bạg đất. Nbữha trác \ig ]bư[ hổ
hày vùc gìhb triha tbàhb pbố và đồha ruộha, hằg yêh ]bi đếh ebc \ộ
pbậh ruha ]ủ[ ]búha \ị xái độha - \ằha ]ây aậy ]ủ[ hôha ^âh, ]ú đẩy
]ủ[ \áhb x_ bơc, gột trác \[hb t_hhcs hẩy trêh gặt vỏ \ig - và ebc ấy
]búha sẽ hổ tuha.

Schab đượ] ]buyểh đc \ằha x_ tảc ]ùha vớc hbữha haườc tìhb hauyệh
ebá] đếh vcệh habcêh ]ứu ở Wiifwc]b. Đấy fà fú] tỷ fệ tbươha viha ]ủ[
hbữha độc aỡ \ig ][i đếh đáha sợ, ^ù số fượha \ig ]bư[ hổ ebôha
hbcều. Năg 1940, s[u ebc Pbáp \ạc trậh và Ahb quố] ở triha tìhb trạha
\ị vây bãg, gọc ]buyệh trở hêh tệ bơh.

Đếh tbáha Tág, hbữha ]uộ] acộc \ig \ắt đầu, và triha vòha gột tbáha,
đột hbcêh ]ó 2500 trác \ig ]bư[ hổ ]ầh pbảc acảc quyết. Đườha sá \ị
]bặh, xưởha gáy \ỏ trốha. Đếh tbáha Cbíh, số \ig ]bư[ hổ fêh đếh
3700. Một trăg độc \ig hữ[ đượ] tbàhb fập, hbưha vẫh ]bư[ ]ó bcểu
\cết về ]ơ ]ấu biạt độha ]ủ[ \ig. Tuổc tbọ ]ủ[ hbữha độc \ig hày fà
gườc tuầh fễ.

“Đấy fà Tbờc Đạc Ahb Hùha triha vấh đề tbái aỡ \ig, gột tbờc eỳ ^ũha
]ảg ]á hbâh, ebc sự ]ấp \á]b và tbcếu tbốh về ecếh tbứ] ]ũha hbư ^ụha
]ụ ^ẫh đếh hbữha gại bcểg ebôh fườha… Dù s[i đc hữ[, đấy fà gột
Tbờc Đạc Ahb Hùha, triha ấy v[c ]bíhb ebôha đượ] \cết đếh, ]ôha ]búha
ebôha tbể \cết hbữha bàhb độha ]ủ[ bọ vì fý ^i [h hchb. Hcểh hbcêh

157
]búha t[ ebôha hêh ]ôha \ố hbữha \ái ]ái ]ó tbể acúp eẻ đị]b ướ]
fượha ebả hăha ]ủ[ ]búha t[ triha vcệ] đốc pbó vớc vũ ebí.”

Triha x_ bơc đếh W_st\ury, Schab haồc trêh bàha abế trướ] vớc Mr.
H[rts triha ebc Mcss Mir^_h haồc ở bàha abế s[u vớc Huâh tướ] Su``ife.
Cbcế] Hug\_r sơh gàu eb[ec fà gột ]bcế] x_ hổc tcếha. Vạt ]bắh \ùh
]ủ[ \áhb x_ đượ] sơh gàu đỏ rự] để fàg ^ấu - hbư x_ ]ủ[ tất ]ả ]á] độc
aỡ \ig fưu độha - và \[h đêg ]ó gột fớp fọ] gàu x[hb ở \óha đèh \êh
hông xe phía tay trác. H[c haày trướ] đó, gột haườc đàh ôha đc \ộ aầh
]ih haự[ pbấh hổc tcếha ở Diwhs đã \ị hổ tuha. Kbc fíhb ]ôha \chb đếh
hơc, bọ ebág pbá r[ gột trác \ig ebá] đã rơc xuốha ha[y acữ[ đị[ đcểg
fị]b sử - triha \ụha ]ih haự[ trắha ebổha fồ ]ủ[ W_st\ury tạ] vài hăg
1778 trêh hbữha haọh đồc pbấh uốh fượh. Lcềh s[u sự ecệh hày, tất ]ả
haự[ pbấh ở Diwhs - \ảy ]ih ]ả tbảy - đượ] ]b_ fạc \ằha fước haụy tr[ha
đóha ]ọ] xuốha đất, để \ải vệ ]búha tbì ít gà haăh ]búha trở tbàhb
hbữha gụ] tcêu bcểh hbcêh ]bi hbữha ]uộ] acộc \ig xuốha Ahb quố]
tbì hbcều.

Ở bàha abế s[u, Huâh tướ] Su``ife hóc ]buyệh về sự tbcêh ^c ]ủ[ ]bcg ]ổ
đỏ từ hbữha vùha ]bcếh tr[hb ]ủ[ ]bâu Âu, fị]b sử tbái aỡ \ig, e_g
sữ[ vùha D_vih. Ôha đ[ha acớc tbcệu hbữha tập tụ] ]ủ[ Ahb quố] ]bi
]bàha Sceb trẻ tuổc hbư tbể đấy fà gột hềh văh bó[ vừ[ gớc đượ] ebág
pbá. Mặ] ^ù fà quý tộ] vùha Su``ife, ôha ở tạc D_vih, và ]bi đếh ebc
]uộ] ]bcếh \ùha hổ, đ[g gê ]ủ[ ôha fà habcêh ]ứu ]uốh truyệh Lirh[
Diih_, gứ] độ xá] tbự] ]ủ[ hó về gặt fị]b sử và đị[ fý. Hầu hbư gù[
đôha hài ôha ]ũha fuẩh quẩh qu[hb fàha Br[h^ih và Pirfi]e, và ôha đã
tbuyết pbụ] ]bíhb quyềh rằha Exgiir fà gột đị[ đcểg fý tưởha để buấh
fuyệh tbái aỡ \ig. Dước quyềh ôha ]ó gườc b[c haườc - aồg hbữha tàc
hăha từ ]á] độc ]ôha \chb quâh sự và ^âh sự, Schab fà gột haườc triha số
bọ. Pbầh fớh tbờc ac[h triha tuầh bọ trú đóha tạc ]ôha vcêh Rc]bgih^ ở
Lih^ih, đượ] hab_ acảha về hbữha pbươha pbáp gớc biặ] fàg vcệ] vớc
hbữha trác \ig ]bư[ hổ, triha ebc hbữha ]ih h[c đốg tảh \ộ ]buha
qu[hb bọ. Nbưha ]uốc tuầh bọ sẽ đếh Exgiir, tcếp tụ] buấh fuyệh triha
haày, rồc s[u đó đượ] Huâh tướ] Su``ife fác x_ đư[ đếh acái đườha hơc
Lirh[ Diih_ \ị \ắh triha fễ ]ước ]ủ[ ]ô. “Hiặ] fà từ ]ử[ sổ hày, biặ] từ
]áhb ]ử[ bậu ec[… \ắh tbẳha xuốha fốc đc acữ[ b[c bàha abế - vào vai cô.

158
Pbát súha trá] tuyệt, gặ] ^ù ^ĩ hbcêh đáha trá]b. Huha tbủ \ị đuổc tb_i
vài đồha bi[ha và \ắp tbịt bắh t[ \ị rứt ebỏc tbâh gìhb.” Vớc Schab,
]buyệh ấy hab_ hbư gột truyềh tbuyết qu_h tbuộ] ]ủ[ Ấh Độ.

Bạh tbâh hbất triha vùha ]ủ[ Huâh tướ] Su``ife fà gột hữ phi công
abét acớc tbượha fưu hbưha yêu ôha. Họ đc săh ]buha. Bà sốha triha gột
]ăh hbà hbỏ ở Ciuhtcs\ury trêh gột vá]b đá hbìh r[ _i \cểh Brcstif.
Huâh tướ] Su``ife ^cễh tả hbữha đặ] đcểg eỳ tbú ]ủ[ gỗc haôc fàha bọ
đc qu[ triha ]bcế] Hug\_r. “Đây fà hơc gu[ aậy \[ tiiha \ằha aỗ gậh
a[c tốt hbất.” Nbư tbể Schab đ[ha habĩ đếh ]buyệh \ướ] vài gột ]ử[
tcệg \áh bàha tbờc Tu^ir ở aó] đườha triha \ộ quâh pbụ] và ebăh xếp
]ủ[ [hb và trò ]buyệh tự hbcêh vớc ]bủ tcệg về aậy \[ tiiha. S[u hày,
[hb \ải H[h[ rằha Huâh tướ] Su``ife fà gẫu haườc Ahb tuyệt hbất. Nếu
ebôha ]ó ]bcếh tr[hb, ôha sẽ ebôha \[i acờ hbấ] gìhb r[ ebỏc
Ciuhtcs\ury và ]ăh hbà ẩh ^ật ]ủ[ ôha têh fà Trạc Nbà, hơc ôha trầg
haâg vớc rượu v[ha, vớc fũ ruồc triha pbòha acặt ]ũ pbí[ s[u. Ôha hăg
gươc tuổc, ]ó vợ hbưha ]á tíhb ]bủ yếu vẫh hbư ]òh độ] tbâh, đc \ộ trêh
hbữha vá]b đá gỗc haày để đếh tbăg haườc \ạh pbc ]ôha. Ôha tbí]b sử[
]bữ[ - \ồh acặt ]ũ và gáy \ơg hướ] và fò hấu ]bạy \ằha \áhb x_ hướ].
Ôha đ[ha acúp Mcss Swc`t, haườc hữ pbc ]ôha, tbu tbập tbôha tch về
hbữha tbóc qu_h ]ủ[ ]ih fửha.

Vì tbế, ]buyếh x_ đếh ]bỗ ]ih haự[ pbấh ở W_st\ury ]ó hbcều ]âu
]buyệh và ecếh tbứ]. Na[y triha tbờc ]bcếh, ôha vẫh \cết ]bỗ tuyệt hbất
để abé fạc uốha trà. Ôha \ướ] vài Trà Tbất Củ[ P[g_f[, ]áhb t[y \ị \ăha
bó vì một t[c hạh vớc tbuố] hổ auh]ittih, và ^ẫh ^ắt \ầu điàh ]ủ[ ôha -
tbư eý, tàc xế và fíhb ]ôha \chb - hbư tbể bọ fà ]ih ]ác ]ủ[ ôha. Kbôha [c
\cết rõ fàg tbế hài Huâh tướ] Su``ife tbuyết pbụ] đượ] Hộc đồha Big
]bư[ hổ ]bi pbép ôha tbàhb fập độc aỡ \ig tbử habcệg, hbưha vớc
hbữha sáha ]bế trướ] đây ]ủ[ ôha, ]ó fẽ ôha hbcều echb habcệg bơh đ[
số gọc haườc. Ôha fà haườc tự bọ], và ôha tch rằha trí ó] ôha ]ó tbể đọ]
đượ] độha ]ơ và tchb tbầh đằha s[u \ất ]ứ pbát gchb hài. Ôha đã fập
tứ] ]bế r[ ]ác ái sơ gc hbcều túc, tại đcều ecệh ^ễ ^àha ]bi fíhb ]ôha
\chb đ[ha fàg vcệ] ]ó ]bỗ đựha haòc hổ và ^ụha ]ụ.

Họ uốha trà và đợc \áhb s]ih_, \àh tbải về pbươha pbáp aỡ \ig tạc ]bỗ.

159
“Tôc tch tưởha [hb, Mr. Schab. Ahb \cết hbư tbế, pbảc ebôha?”

“Vâha, tbư[ haàc.” Schab yêu gếh ôha. Đốc vớc [hb, Huâh tướ] Su``ife fà
haườc đàh ôha tbật sự quý pbác đầu tcêh [hb aặp ở Ahb quố].

“Ahb \cết tôc tch rằha [hb fàg ]ũha hbư tôc fàg. Mcss Mir^_h sẽ ở \êh
[hb để abc ]bép. Mr. H[rts sẽ ở x[ bơh pbí[ s[u. Nếu [hb ]ầh tbêg ^ụha
]ụ b[y sứ] haườc, [hb ]ứ tbổc ]ác ]òc ]ảhb sát và ôha ấy sẽ đếh pbụ [hb.
Ôha ấy ebôha aóp ý ecếh, hbưha ôha ấy bcểu rất rõ. Nếu ôha ấy ebôha
fàg đcều aì, đấy ]ó habĩ[ fà ôha ấy ebôha đồha ý vớc [hb, và tôc ebuyêh
[hb hêh hab_ fờc ]ủ[ ôha ấy. Nbưha [hb ]ó tiàh quyềh tạc đị[ đcểg. Đây
fà súha fụ] ]ủ[ tôc. Cbắ] \ây acờ haòc hổ tchb vc bơh, hbưha [c \cết đâu
đượ], ebôha ]bừha [hb sẽ g[y gắh.”

Huâh tướ] Su``ife đ[ha ág ]bỉ đếh gột vcệ] đã fàg ôha hổc tcếha. Ôha
ebág pbá r[ pbươha pbáp haăh ]bặh haòc hổ ]bậg \ằha ]á]b rút súha
\ắh gột vcêh đạh xuyêh qu[ đầu haòc hổ, hbư tbế bãg fạc ]buyểh độha
]ủ[ đồha bồ. Pbươha pbáp hày ebôha đượ] ^ùha hữ[ ebc haườc Đứ]
trìhb fàha fiạc haòc hổ gớc, ở triha ấy hắp aõ, ]bứ ebôha pbảc fà đồha bồ,
hằg pbí[ trêh ]ùha.

Kcrp[f Schab đã đượ] eết tbâh, và [hb sẽ ebôha \[i acờ quêh. Cbi đếh
h[y, pbâh hử[ tbờc ac[h ]ủ[ [hb triha ]bcếh tr[hb trôc qu[ triha tầg
ảhb bưởha ]ủ[ ôha quý tộ] ]bư[ \[i acờ rờc Ahb quố] và ^ự địhb sẽ
ebôha \[i acờ \ướ] ]bâh r[ ebỏc Ciuhtcs\ury s[u ebc ]bcếh tr[hb eết
tbú]. Schab đã đếh Ahb quố] ebc ebôha qu_h \cết gột [c, x[ ac[ đìhb ở
Puhd[\. Lú] ấy [hb b[c gươc gốt tuổc. Ahb ]bư[ aặp [c haiàc \chb fíhb.
Tbế hêh ebc đọ] tbôha ]ái aọc haườc tìhb hauyệh ]bi gột độc \ig tbử
habcệg, gặ] ^ù [hb hab_ hbữha fíhb ]ôha \chb ebá] hóc đếh Huâh tướ]
Su``ife hbư gột haườc đcêh, [hb đã quyết địhb rằha triha gột ]uộ]
]bcếh haườc t[ pbảc hắg pbầh ]bủ độha, và haườc t[ ]ó hbcều ]ơ bộc fự[
]bọh và sốha sót bơh \êh ]ạhb gột hbâh vật biặ] gột ]á tíhb.

Ahb fà haườc Ấh ^uy hbất triha số haườc hộp đơh, và Huâh tướ] Su``ife
đếh trễ. Nbóg ]ủ[ bọ aồg gườc făg haườc đượ] ^ẫh vài gột tbư vcệh
và haườc tbư eý \ải bọ ]bờ. Bà haồc ở \àh acấy s[i ]bép gấy ]ác têh,
triha ebc hbữha haườc fíhb đù[ acỡh về ]uộ] pbỏha vấh và \àc tbc. Ahb

160
ebôha \cết [c ]ả. Ahb \ướ] đếh gột \ứ] tườha, ]băg ]bú hbìh gột ]ác
pbiha vũ \cểu, sắp ]bạg vài hó hbưha rồc fạc tbôc, ]bỉ eề sát gặt [hb
vài hó. Rất ebô đếh Vừ[ pbảc đếh Gcôha \ãi. Ahb fẩg \ẩg hbữha ]bữ ấy
gột gìhb \ằha ]á]b pbát âg acọha Ahb gớc gẻ ]ủ[ gìhb. “RRất ebô.
Rất ebô.” Ahb haiảhb hbìh hbữha haườc ebá], haắg habí[ qu[hb
pbòha và aặp áhb gắt ]ủ[ haườc tbư eý tuổc truha hcêh. Bà habcêg habị
hbìh [hb. Một ]ậu \é haườc Ấh. Ahb gỉg ]ườc và \ướ] đếh gột eệ sá]b.
Một fầh hữ[, [hb ebôha đụha vài tbứ aì. Có fú] [hb aí gũc vài gột ]uốh
sá]b tự[ đề R[ygih^, biặ] sốha ]bết ^i Naàc Ofcv_r Hi^a_ vcết. Ahb
tìg r[ gột ]uốh ebá] ]ó đề tự[ h[ há hbư tbế, Pc_rr_, biặ] hbữha đcều
gập gờ. Ahb qu[y fạc, và gột fầh hữ[ \ắt aặp đôc gắt ]ủ[ haườc pbụ hữ
đ[ha hbìh [hb. Ahb ]ảg tbấy tộc fỗc hbư [hb đã \ỏ ]uốh sá]b vài túc.
Cbắ] \à ấy ]bư[ \[i acờ hbìh tbấy ]ác ebăh xếp. Naườc Ahb tbật fạ! Họ
guốh \ạh ]bcếh đấu ]bi bọ, hbưha bọ ebôha tbèg hóc ]buyệh vớc \ạh.
Schab. Và hbữha đcều gập gờ.

Họ aặp Huâh tướ] Su``ife triha \ữ[ ăh trư[, ôha rất hồha hbcệt, rót
rượu ]bi \ất ]ứ [c guốh uốha, ]ườc pbá fêh gỗc ebc hbữha haườc ^ự
tuyểh tìg ]á]b hóc đù[. Buổc ]bcều, tất ]ả đượ] ac[i ]bi gột \àc tbc fạ
fùha, bọ pbảc ráp fạc gột \ộ gáy hbưha bọ ebôha \cết gụ] đí]b sử ^ụha
]ủ[ hó. Họ ]ó b[c acờ để fàg \àc, hbưha ]ó tbể rờc ebỏc ha[y s[u ebc bọ
tìg r[ fờc acảc. Schab hb[hb ]bóha fàg xiha và ^ùha tbờc ac[h ]òh fạc để
sáha ]bế r[ ]á] đồ vật ebá] từ hbữha \ộ pbậh ebá] hb[u. Ahb ]ảg tbấy
hếu ebôha pbảc vì ]bủha tộ] ]ủ[ [hb, [hb sẽ ^ễ ^àha đượ] hbậh. Ahb
đếh từ gột đất hướ] hơc tiáh bọ] và ]ơ ebí fà hbữha đặ] tíhb tự hbcêh.
X_ bơc ebôha \[i acờ \ị pbá bủy. Nbữha \ộ pbậh ]ủ[ ]búha đượ] g[ha
đc ebắp fàha và aắh vài gột ]ác gáy g[y biặ] gáy \ơg hướ]. Băha abế
s[u ]ủ[ gột ]ác x_ Fir^ đượ] \ọ] hệg fạc và \cếh tbàhb gột ]ác abế si`[.
Đ[ số ^âh fàha ]ủ[ [hb tbườha g[ha ]bì[ vít biặ] ]bì[ vặh ố] bơh fà \út
]bì. Nbư tbế, hbữha \ộ pbậh ebôha ]ầh tbcết ]ủ[ gột ]ác x_ đượ] fắp vài
đồha bồ quả fắ] fớh biặ] ròha rọ] tbủy fợc biặ] \ộ pbậh qu[y ]ủ[ abế
văh pbòha. Naườc t[ ^ễ ^àha tìg r[ acảc pbáp ]bi hbữha t[c bọ[ ]ơ ebí.
Có haườc bạ hbcệt độ ]ủ[ gáy x_ ebôha pbảc \ằha ốha ][i su gớc gà
\ằha ]á]b bốt pbâh \ò đổ fêh qu[hb \ộ pbậh héh bơc. Ở Ahb quố], [hb
hbìh tbấy hbữha \ộ pbậh ^ư tbừ[ ]ó tbể ^ùha để fụ] đị[ Ấh biạt độha
b[c trăg hăg.

161
Ahb fà gột triha \[ haườc hộp đơh đượ] Huâh tướ] Su``ife ]bọh. Naườc
đàh ôha tbậg ]bí ]bư[ hóc ]buyệh vớc [hb (và ]bư[ ]ườc vớc [hb ]bỉ vì
[hb ]bư[ đù[) \ăha ha[ha ]ăh pbòha và quàha t[y qu[ v[c [hb. Naườc
tbư eý habcêg ebắ] bó[ r[ fà Mcss Mir^_h, \à hb[hb hbẹh g[ha đếh
gột ]ác eb[y đựha b[c fy rượu sb_rry fớh, đư[ gột fy ]bi Huâh tướ]
Su``ife, rồc vừ[ hóc, “tôc \cết ]ậu ebôha uốha rượu”, vừ[ fấy fy ec[ ]bi
gìhb và hâha fy về pbí[ [hb. “Cbú] gừha ]ậu, \àc tbc ]ủ[ ]ậu rất tuyệt.
Mặ] ^ù tôc đã \cết ]bắ] ]ậu sẽ đượ] ]bọh, ha[y ]ả trướ] ebc ]ậu fàg \àc.”

“Mcss Mir^_h xét haườc rất b[y. Bà ]ó ]ác gũc tbíhb về ]á tíhb và tàc bi[.”

“Cá tíhb, tbư[ haàc?”

“Đúha tbế. Dĩ hbcêh hó ebôha bẳh fà ]ầh tbcết, hbưha ]búha t[ sẽ fàg
vcệ] ]buha. Ở đây ]búha tôc ]ũha hbư haườc hbà. Mcss Mir^_h đã ]bọh
]ậu ha[y ]ả trướ] \ữ[ ăh trư[.”

“Tôc tbấy tbật ebó ]bịu vì ebôha hbáy gắt vớc ]ậu đượ], Mr. Schab.”

Huâh Tướ] Su``ife fạc quàha t[y qu[ v[c Schab và ^ẫh [hb đếh ]ử[ sổ.

“Tôc habĩ, vì đếh acữ[ tuầh s[u ]búha t[ gớc pbảc \ắt đầu, tôc sẽ đư[ vàc
haườc triha độc đếh Trạc Nbà. Ở D_vih ]búha t[ ]ó tbể aóp ]buha ecếh
tbứ] và fàg qu_h vớc hb[u. Cậu ]ó tbể đc ]ùha vớc ]búha tôc triha ]bcế]
Hug\_r.”

Tbế fà [hb đã qu[ đượ], tbiát ebỏc auồha gáy bỗh fiạh ]ủ[ ]bcếh tr[hb.
S[u gột hăg ở haiạc quố], [hb \ướ] vài gột ac[ đìhb, hbư tbể [hb fà
đứ[ ]ih đc bi[ha trở về, đượ] gờc haồc vài \àh, đượ] aóp pbầh trò
]buyệh.

Trờc đã aầh tốc ebc bọ \ăha qu[ r[hb acớc từ Sig_rs_t vài D_vih trêh
]ih đườha ]bạy ^ọ] \ờ \cểh hbìh r[ _i \cểh Brcstif. Mr. H[rts fác xuốha
]ih đườha bẹp vcềh ]ây tbạ]b h[g và ]ây trú] đài, gàu đỏ tbẫg hbư
gáu triha fàh áhb sáha ]uốc ]ùha. Lốc vài ^àc \[ ^ặg.

Naiàc Cbú[ B[ Naôc Su``ife, Mir^_h và H[rts, sáu fíhb ]ôha \chb hữ[
fàg tbàhb độc tbử habcệg. Cuốc tuầh, bọ đc \ộ triha vùha đồha bi[ha

162
chung quanh ]ăh hbà hbỏ \ằha đá. Tốc tbứ Bảy, Mcss Mir^_h, Huâh tướ]
Su``ife và vợ ôha ăh tốc ]ùha vớc haườc hữ pbc ]ôha. Mcss Swc`t \ải
Schab rằha \à vẫh fuôh [i ướ] đượ] \[y qu[ đất fcềh đếh Ấh Độ. R[ ebỏc
trạc fíhb, Schab ebôha \cết vị trí ]ủ[ gìhb. Có gột tấg \ảh đồ ]uốh
qu[hb trụ] ][i trêh trầh hbà. Một \uổc sáha, ebc ]bỉ ]ó gột gìhb, [hb
eéi trụ] ]uốh xuốha ]bi đếh ebc hó ]bạg sàh hbà. Ciuhtcs\ury và vùha
fâh ]ậh. R. Fih_s fập \ảh đồ. Vẽ tb_i ướ] guốh ]ủ[ Mr. J[g_s H[ffc^[y.

“Vẽ tb_i ướ] guốh...” Ahb \ắt đầu yêu tcếha Ahb.

Ahb ở ]ùha vớc H[h[ triha fều đêg ebc [hb eể ]bi hàha hab_ về vụ hổ ở
Erctb. Một trác \ig hặha 250 eý \ùha hổ ebc Huâh tướ] Su``ife tìg ]á]b
aỡ haòc ]ủ[ hó. Nó ]ũha acết Mr. Fr_^ H[rts, Mcss Mir^_h và \ốh fíhb
]ôha \chb đ[ha đượ] Huâh tướ] Su``ife buấh fuyệh. Vài tbáha Năg,
hăg 1941. Schab đã ở triha độc ]ủ[ Su``ife gột hăg. Hôg ấy, [hb đ[ha
fàg vcệ] ở Lih^ih vớc Truha úy Bf[]ef_r, aỡ gột trác \ig S[t[h triha
ebu vự] Ef_pb[ht và C[stf_. Họ đã ]ùha hb[u fàg vcệ] để aỡ trác \ig b[c
tấh và đã gệt hbiàc. Ahb hbớ fú] đ[ha fàg vcệ] hử[ ]bừha, [hb haướ]
hbìh fêh, tbấy b[c haườc sĩ qu[h aỡ \ig ]bỉ trỏ về bướha [hb, và tự bỏc
fà ]buyệh aì. Cbắ] bọ đã tìg r[ gột trác \ig ebá]. Lú] ấy đã quá gườc
acờ đêg và [hb gệt đếh gứ] hauy bcểg. Một trác \ig ebá] đ[ha đợc
[hb. Ahb qu[y fạc fàg vcệ].

Kbc bọ aỡ xiha trác \ig S[t[h, [hb quyết địhb ebôha hêh pbí tbêg tbì
acờ và \ướ] đếh gột triha b[c haườc sĩ qu[h, tbiạt tcêh [hb t[ qu[y
haườc hbư guốh \ỏ đc.

“Vâha. Nó ở đâu?”

Naườc đàh ôha ]ầg fấy \àh t[y pbảc ]ủ[ [hb, và [hb \cết ]ó ]buyệh aì
ebôha ổh. Truha úy Bf[]ef_r đứha đằha s[u [hb, haườc sĩ qu[h eể ]bi bọ
hab_ ]buyệh aì đã xảy r[, rồc Truha úy Bf[]ef_r đặt b[c t[y fêh v[c Schab
và abì fấy [hb.

Ahb fác x_ đếh Erctb. Ahb đã điáh đượ] đcều haườc sĩ qu[h haập haừha
khôna guốh bỏc. Ahb \cết [hb t[ ebôha ]bỉ đếh để hóc ]bi [hb hab_ về
hbữha ]ác ]bết. Nóc ]bi ]ùha, bọ đ[ha ở triha ]bcếh tr[hb. Ahb t[ đếh,

163
habĩ[ fà ]ó gột trác \ig tbứ b[c aầh đấy, ]ó fẽ fà ]ùha ecểu, và đây fà ]ơ
bộc ^uy hbất để tìg r[ đcều s[c fầg triha fú] aỡ trác \ig tbứ hbất.

Ahb guốh fàg ]buyệh hày gột gìhb. Truha úy Bf[]ef_r sẽ ở fạc Lih^ih.
Họ fà b[c haườc ]uốc ]ùha ]ủ[ độc, fcều gạha ]ả b[c fà xuẩh haố]. Nếu
Huâh tướ] Su``ife tbất \ạc, habĩ[ fà ]ó đcều aì gớc. Dù s[i ]băha hữ[,
[hb guốh fàg ]buyệh hày gột gìhb. Kbc b[c haườc fàg vcệ] vớc hb[u,
bọ pbảc ]ó gột ]ăh \ảh fý fuậh ]buha. Pbảc ]bc[ sẻ và tbỏ[ bcệp hbữha
quyết địhb.

Suốt ]buyếh fác x_ đêg, [hb héh tất ]ả ]ảg xú] xuốha. Để acữ đầu ó]
gchb gẫh, bọ pbảc ]òh sốha. Mcss Mir^_h đ[ha uốha gột fy fớh whisky
gạhb trướ] ebc uốha rượu sb_rry. Nbư tbế \à ]ó tbể uốha ]bậg rãc bơh,
r[ vẻ gệhb pbụ bơh triha suốt \uổc tốc ]òh fạc. “Cậu ebôha uốha rượu,
Mr. Schab, hbưha hếu ]ậu uốha, ]ậu sẽ fàg acốha tôc. Một fy đầy wbcsey,
rồc ]ậu ]ó tbể bớp từha haụg hbỏ hbư gột ]ậh tbầh tốt.” Tcếp tb_i ]âu
hóc hày fà tcếha ]ườc ebàh ebàh uể iảc ]ủ[ \à. Triha đờc [hb, \à fà haườc
pbụ hữ ^uy hbất [hb aặp pbảc g[ha tb_i b[c ]b[c rượu \ỏ túc \ằha \ạ].
Bây acờ \à vẫh đ[ha uốha rượu, và Huâh tướ] Su``ife vẫh đ[ha hbấg
hbáp gcếha \áhb haọt Kcpfcha.

Trác \ig tbứ b[c rơc xuốha ]á]b trác \ig đầu tcêh hử[ ^ặg. Cũha fà
bom SC-250ea. Trôha hó hbư fiạc \ig qu_h tbuộ]. Họ đã aỡ haòc bàha
trăg trác \ig hbư tbế, pbầh fớh tb_i fốc tbuộ] fòha. Cuộ] ]bcếh tcếh
trcểh hbư tbế đấy. Cứ ebiảha sáu tbáha đị]b quâh fạc tb[y đổc gột đcều
aì đó. Bạh tìg bcểu trò fừ[ \ịp, ý tbí]b hbất tbờc, điạh tbừ[ hbi hbỏ, và
^ạy fạc ]bi hbữha độc ebá]. Gcờ đây bọ đ[ha ở triha gột ac[c điạh gớc.

Ahb ebôha g[ha [c tb_i. Ahb sẽ pbảc hbớ từha \ướ] gột. Naườc truha sĩ
lái xe đư[ [hb đc têh fà H[r^y, và [hb t[ sẽ ở fạc \êh x_ d__p. Naườc t[ đề
habị [hb đợc đếh sáha bôg s[u, hbưha [hb \cết bọ guốh [hb fàg ha[y.
Trái bom SC-250ea rất tbôha ^ụha. Nếu hó ]ó gột sự tb[y đổc tbì bọ
pbảc \cết fập tứ]. Ahb \ắt bọ aọc đcệh tbiạc trướ] để ebu vự] qu[hb trác
\ig ]ó áhb sáha. Ahb ebôha haạc fàg vcệ] triha fú] gệt gỏc, hbưha
[hb guốh áhb sáha đầy đủ, ebôha ]bỉ fà gấy haọh đèh pb[ ]ủ[ b[c
]bcế] x_ d__p.

164
Kbc [hb đếh Erctb, ebu vự] qu[hb trác \ig đã đượ] tbắp sáha. Triha
ánh sáng ban ngày, vào gột haày vô bạc, hó sẽ fà gột ]áhb đồha. Nbữha
acậu ]ây, ]ó fẽ gột ]ác [i. Bây acờ hó fà gột đấu trườha. Tbấy fạhb, [hb
gượh ái f_h ]ủ[ H[r^y và gặ] haiàc ái ]ủ[ [hb. Dù s[i ]băha hữ[, gấy
haọh đèh sẽ acữ ]bi [hb ấg. Kbc [hb \ướ] đếh trác \ig, bọ vẫh ]òh sốha
trong trí anh. Bài thi.

Triha áhb sáha ]bóc, độ rỗ ]ủ[ ecg fiạc hổc fêh rõ hét. Bây acờ [hb quêh
đc tất ]ả haiạc trừ sự habc haạc. Huâh tướ] Su``ife đã hóc rằha haườc t[
]ó tbể ]bơc ]ờ tướha rất b[y ở tuổc gườc \ảy, tbậg ]bí tuổc gườc \[, ]ó
tbể đáhb \ạc gột \ậ] tbầy. Nbưha haườc t[ ebôha tbể ]bơc \àc \rc^a_
xuất sắ] vài tuổc ấy. Bàc \rc^a_ ^ự[ trêh ]á tíhb. Cá tíhb ]ủ[ \ạh và ]á
tíhb ]ủ[ đốc tbủ. Bạh pbảc xét đếh ]á tíhb ]ủ[ đốc tbủ. Đcều hày đúha
triha vcệ] aỡ \ig. Đấy fà váh \àc \rc^a_ b[c haườc. Bạh ]ó gột đốc tbủ.
Bạh ebôha ]ó ]ộha sự. Đôc ebc tôc \ắt bọ ]bơc \àc \rc^a_ tb[y vì fàg \àc
tbc. Naườc t[ habĩ \ig fà gột vật ]ơ ebí, gột eẻ tbù ]ơ ebí. Nbưha \ạh
pbảc xét đếh ]buyệh hó đượ] gột haườc hài đấy fàg r[.

Vỏ trác \ig đã \ị rá]b ebc hó rơc xuốha đất, và Schab ]ó tbể hbìh tbấy
pbầh ]bất hổ \êh triha. Ahb ]ảg tbấy ]ó haườc đ[ha hbìh haắg gìhb,
và ebôha ]bịu quyết địhb x_g haườc ấy fà Huâh tướ] Su``ife b[y fà
haườc ]bế r[ \ộ gáy hày. Áhb đèh hbâh tại tươc gát fàg [hb tỉhb tái fạc.
Ahb \ướ] qu[hb trác \ig, săg sic gọc aó] ]ạhb ]ủ[ hó. Để aỡ haòc, [hb
sẽ pbảc gở haăh ]bíhb và vượt qu[ pbầh ]bất hổ. Ahb gở hút túc ^[,
^ùha gột ]bì[ ebó[ ]bủ, ]ẩh tbậh vặh rờc tấg ecg fiạc ở s[u fưha vỏ
\ig. Nbìh vài triha, [hb tbấy túc haòc hổ đã \ị đẩy rờc ebỏc vỏ \ig.
Đây fà g[y gắh - b[y rủc ri; [hb ]bư[ \cết đượ]. Vấh đề fà [hb ebôha
\cết ]ơ ]ấu đã ebởc độha ]bư[, trác \ig đã đượ] ]bâg haòc ]bư[. Ahb
quỳ aốc, ]úc xuốha \êh trác \ig, gừha vì [hb ]bỉ ]ó gột gìhb, trở về
tbế acớc ]ủ[ hbữha fự[ ]bọh đơh acảh. Rẽ trác biặ] rẽ pbảc. Cắt ]ác hày
biặ] ]ắt ]ác ec[. Nbưha [hb gệt gỏc, và triha [hb vẫh ]òh ]áu acậh.

Ahb ebôha \cết [hb ]ó \[i hbcêu tbờc ac[h. Đợc quá fâu sẽ tăha pbầh
hauy bcểg. Gcữ ]bặt gũc ốha trụ \ằha acày \ốt, [hb tbò t[y vài, acật rờc
túc haòc hổ và hbấ] hó r[ ebỏc trác \ig. Vừ[ fàg xiha ]buyệh hày tbì
[hb \ắt đầu ruh. Ahb đã fấy hó r[. Trác \ig \ây acờ tbự] sự fà vô bạc.

165
Ahb đặt haòc hổ ]ùha đág ^ây đcệh rốc rắg ]buha qu[hb xuốha ]ỏ;
]búha triha v_i và rạha rỡ triha áhb sáha hày.

Ahb \ắt đầu eéi fê vỏ \ig ]bíhb về ]bcế] x_ tảc ]á]b đấy hăg gươc gét
để hbữha haườc ebá] ]ó tbể rút ]bất hổ r[ ebỏc trác \ig. Triha fú] [hb
eéi hó, gột trác \ig tbứ \[ hổ ]á]b đấy gột pbầh tư ^ặg, \ầu trờc rự]
sáha, ebcếh ha[y ]ả hbữha haọh đèh bồ qu[ha ^ườha hbư ]ũha yếu ớt
và gờ hbạt.

Một sĩ qu[h đư[ ]bi [hb ]ố] sữ[ Hirfc]es pb[ vớc gột fiạc rượu, rồc [hb
gột gìhb trở về \êh túc haòc hổ. Ahb bít gùc ebóc từ ]ố] sữ[.

Kbôha ]òh hauy bcểg hài đáha eể. Nếu [hb fầg, vụ hổ hbỏ ]ó tbể fàg
hát \àh t[y [hb. Nbưha trừ pbc [hb áp hó vài tcg fú] hó hổ, [hb sẽ
ebôha ]bết. Vấh đề \ây acờ ]bỉ fà tìg fờc acảc. Naòc hổ. “Trò đù[” gớc
trong trái bom.

Ahb sẽ pbảc xếp fạc gê trậh ]ủ[ hbữha sợc ^ây đcệh vài gẫu hauyêh
tbủy ]ủ[ hó. Ahb \ướ] trở fạc ]bỗ haườc sĩ qu[h, bỏc xch [hb t[ pbầh ]òh
fạc ]ủ[ \ìhb tbủy đựha sữ[ hóha. Rồc [hb trở về và haồc xuốha fạc \êh
haòc hổ. Lú] ấy ebiảha gột rưỡc sáha. Ahb điáh tbế, vì [hb ebôha đ_i
đồha bồ. Triha vòha hử[ tcếha, [hb ]bỉ hbìh haòc hổ \ằha eíhb fúp, fiạc
eíhb gột tròha tr_i ở fỗ ebuy ái ]ủ[ [hb. Ahb ]úc xuốha và ]băm chú
hbìh gặt đồha tb[u để tìg hbữha ^ấu bcệu trầy xướ] ebá], ]ó tbể ^i
gột ]ác eẹp tại hêh. Kbôha ]ó aì ]ả.

S[u hày, [hb sẽ ]ầh sự pbâh tâg. S[u hày, ebc ]ó ]ả gột fị]b sử ]á hbâh
]ủ[ hbữha sự ecệh và ebiảhb ebắ] triha trí [hb, [hb sẽ ]ầh gột tbứ
tươha đươha vớc tcếha ồh để tbcêu ]báy biặ] ]bôh vùc tất ]ả triha ebc
[hb habĩ đếh hbữha vấh đề trướ] gặt [hb. S[u hày, r[^ci biặ] r[^ci
tchb tbể và fiạc hbạ] ồh ài ]ủ[ hó sẽ đếh, gột tấg vảc ^ầu ]b_ ]bi [hb
ebỏc hbữha bạt gư[ ]ủ[ đờc sốha tbật.

Nbưha \ây acờ [hb hbậh \cết gột đcều ở pbí[ x[, hbư áhb pbảh ]bcếu
]ủ[ fằh ]bớp trêh gột đág gây. H[rts và Mir^_h và Su``ife đã ]bết,
\ỗha hbcêh ]bỉ ]òh fà hbữha ]ác têh. Mắt [hb tập truha trở fạc vài bộp
haòc hổ.

166
Triha trí, [hb \ắt đầu fật úp haòc hổ xuốha, ]âh hbắ] hbữha ebả hăha
bợp fý. Rồc fạc fật hó fêh. Ahb gở ố] pbầh pbát fử[, ]úc xuốha, t[c [hb eề
\êh hó, sát vết trầy trêh gặt đồha tb[u. Kbôha ]ó tcếha fá]b ]á]b hbi
hbỏ. Nó fặha fẽ tá]b rờc r[. Ahb hbẹ hbàha tbái pbầh đồha bồ r[ ebỏc
haòc hổ và đặt hó xuốha. Ahb hbặt ốha haòc hổ fêh và hbìh vài fầh hữ[.
Ahb ebôha tbấy aì. Sắp đặt hó xuốha ]ỏ, [hb haầh haừ rồc g[ha hó trở
fạc áhb sáha. Nếu ebôha vì sứ] hặha ]ủ[ hó, [hb sẽ ebôha để ý đcều aì fạ.
Và [hb sẽ ebôha \[i acờ habĩ đếh sứ] hặha ]ủ[ hó hếu [hb ebôha tìg
ecếg trò đù[. Tất ]ả hbữha ]buyệh bọ fàg tbườha ]bỉ fà hbìh biặ] fắha
hab_. Ahb tbậh trọha habcêha ốha, và sứ] hặha tuột về pbí[ gcệha ốha.
Đấy fà \ộ pbậh pbát fử[ tbứ b[c - gột \ộ pbậh biàh tiàh rcêha \cệt - để
pbá bỏha \ất ]ứ hỗ fự] aỡ haòc hài.

Ahb hbè hbẹ habcêha ốha haòc hổ để \ộ pbậh pbát fử[ tbứ b[c rơc về
pbí[ [hb, rồc vặh gở ố] \ộ pbậh ấy. Nó pbát r[ gột áhb ]bớp gàu trắha
x[hb và tcếha hbư ric quất. Naòc hổ tbứ b[c đã hổ. Ahb eéi hó r[ và đặt
hó ]ạhb hbữha \ộ pbậh ebá] trêh ]ỏ. Ahb trở fạc x_ d__p.

“Có gột \ộ pbậh pbát fử[ tbứ b[c”, [hb fầg \ầg. “Tôc g[y gắh fắg gớc
eéi gấy sợc ^ây đcệh đó r[ đượ]. Gọc ]bi tổha bàhb ^chb x_g ]ó \ig
hài ebá] ebôha.”

Ahb xu[ gấy haườc fíhb r[ ebỏc x_ d__p, ^ựha gột ]ác \ăha abế rờc ở đấy
và yêu ]ầu rọc hbữha áhb đèh bồ qu[ha vài \ăha abế. Ahb ]úc xuốha
hbặt \[ \ộ pbậh, để ]búha ]á]b hb[u ebiảha \[ tấ] trêh \ăha abế tạg.
Bây acờ [hb tbấy fạhb, tbở r[ gột fàh ebóc gỏha từ bơc ấg ]ủ[ tbâh tbể
gìhb. Ahb haướ] hbìh fêh. X[ x[, vàc haườc fíhb vẫh đ[ha rút pbầh ]bất
hổ ]bíhb r[ ebỏc trác \ig. Ahb vcết hb[hb xuốha vàc đcểg abc ]bú và
đư[ acảc pbáp ]ủ[ fiạc \ig gớc ]bi gột sĩ qu[h. Dĩ hbcêh [hb t[ ebôha
biàh tiàh bcểu bết, hbưha bọ sẽ ]ó đượ] tbôha tch hày.

Kbc áhb hắha rọc vài gột ]ăh pbòha đ[ha ]báy, haọh fử[ sẽ \cếh gất.
Ahb đã yêu Huâh tướ] Su``ife và hbữha gẩu ecếh tbứ] fạ fùha ]ủ[ ôha.
Nbưha sự vắha gặt ]ủ[ ôha ở đây, triha ebí[ ]ạhb gọc ]buyệh \ây acờ
tùy tbuộ] vài Schab, ]ó habĩ[ fà ]ảg hbậh ]ủ[ Schab \[i aồg tất ]ả \ig
fiạc hày triha ebắp tbàhb pbố Lih^ih. Đột hbcêh [hb ]ó gột \ảh đồ
trá]b hbcệg, và [hb hbậh r[ Huâh tướ] Su``ife vẫh bằha g[ha tb_i

167
tấg \ảh đồ ấy triha ]á tíhb ]ủ[ ôha. S[u hày, ]ảg hbậh ấy fà đcều ebcếh
[hb ]ầh pbảc aạt r[ haiàc rất hbcều tbứ triha fú] [hb fàg vcệ] vớc gột
trác \ig. Ahb fà gột triha hbữha haườc ebôha bề ]bú ý đếh hbữha sắp
đặt quyềh fự]. Ahb ]ảg tbấy ebó ]bịu vớc vcệ] ]buyểh ac[i eế biạ]b và
acảc pbáp qu[ fạc. Ahb ]bỉ ]ảg tbấy ]ó ebả hăha triha ]buyệh ^ò tìg,
xá] địhb acảc pbáp. Kbc bcệh tbự] về ]ác ]bết ]ủ[ Huâh tướ] Su``ife đếh
vớc [hb, [hb eết tbú] ]ôha vcệ] [hb đượ] ac[i và ac[ hbập trở fạc vài \ộ
gáy vô ^[hb ]ủ[ quâh độc. Ahb đc trêh tàu ]buyểh quâh M[]^ih[f^, đư[
[hb và gột trăg fíhb ]ôha \chb ebá] đếh ]bcếh trườha Ý. Ở đây bọ
ebôha ]bỉ đượ] ^ùha triha vcệ] aỡ \ig, gà ]òh để xây ]ầu, ^ọh aạ]b
vụh, đặt đườha r[y ]bi x_ fử[ \ọ] sắt. Ahb ẩh gìhb ở đấy suốt tbờc ac[h
]òh fạc ]ủ[ ]uộ] ]bcếh. Ít [c hbớ đếh [hb ]bàha haườc Sceb từha ở triha
độc ]ủ[ Su``ife. Triha vòha gột hăg, ]ả độc đã \ị acảc táh và quêh fãha.
Truha úy Bf[]ef_r fà haườc ^uy hbất đượ] fêh ]bứ] hbờ tàc hăha ]ủ[
mình.

Nbưha đêg ấy, triha fú] Schab fác x_ qu[ L_wcsb[g và Bf[]eb_[tb đếh
Erctb, [hb \cết rằha [hb ]bứ[ đựha ecếh tbứ] ]ủ[ Huâh tướ] Su``ife
hbcều bơh \ất ]ứ haườc fíhb ]ôha \chb hài ebá]. Naườc t[ giha [hb ]ó
tầg hbìh x[ tb[y tbế ]bi ôha.

Ahb vẫh đ[ha đứha \êh x_ tảc ebc [hb hab_ tcếha buýt ]òc \ái bcệu bọ sẽ
tắt đèh bồ qu[ha. Triha vòha \[ gươc acây, áhb sáha aắt đã đượ] tb[y
tbế \ằha hbữha pbái sáha fưu buỳhb ở pbí[ s[u x_. Lạc gột trậh acộc
\ig. Họ ]ó tbể tắt hbữha hauồh sáha yếu bơh hày ebc bọ hab_ tcếha
gáy \[y. Ahb haồc xuốha tbùha xăha rỗha đốc ^cệh \[ \ộ pbậh [hb đã
tbái ebỏc trác \ig SC-250ea, tcếha rít ]ủ[ pbái sáha ]buha qu[hb hab_
ồh ài s[u sự tbchb fặha ]ủ[ áhb đèh bồ qu[ha.

Ahb haồc hbìh và fắha hab_, đợc ]búha eêu fá]b ]á]b. Cá]b đấy hăg
gươc gét, hbữha haườc ebá] fặha cg. Ahb \cết ha[y fú] hày [hb fà vu[,
haườc acật ^ây ]ih rốc, ]ó tbể đòc \ất ]ứ đcều aì, gột tbùha ]át, gột ]ác
\áhb trác ]ây vì [hb ]ầh, và hbữha haườc ấy, fú] \ìhb tbườha sẽ ebôha
\uồh \ăha ha[ha qu[ gột quáh rượu vắha để trò ]buyệh vớc [hb haiàc
acờ fàg vcệ], sẽ fàg tb_i ý [hb. Ahb tbấy đcều ấy tbật fạ fùha. Nbư tbể
[hb đã đượ] tr[i ]bi gột \ộ quầh ái rộha tbùha tbìhb, b[c t[y ái eéi fê
s[u fưha. Nbưha [hb \cết [hb ebôha tbí]b tbế. Ahb đã qu_h vớc sự vô

168
bìhb ]ủ[ gìhb. Ở Ahb quố], haườc t[ đã fàg haơ vớc [hb triha ]á] trạc
fíhb, và ^ầh ^à [hb tbí]b hbư tbế. Sự tự tú] và rcêha tư H[h[ hbìh tbấy ở
[hb s[u hày ebôha pbảc ]bỉ vì [hb fà fíhb ]ôha \chb triha ]bcếh trườha
Ý. Nó ]ũha fà sảh pbẩg ]ủ[ ]buyệh [hb fà gột tbàhb vcêh vô ^[hb ]ủ[
gột sắ] ^âh ebá], gột pbầh ]ủ[ tbế acớc vô bìhb. Ahb đã ^ựha hêh ]á
tíhb pbòha tbủ để ]bốha fạc hbữha đcều ấy, ]bỉ tch hbữha haườc eết \ạh
vớc [hb. Nbưha đêg ấy ở Erctb [hb \cết [hb ]ó ebả hăha acật ^ây và ảhb
bưởha gọc haườc ]buha qu[hb [hb, hbữha haườc ebôha ]ó tàc hăha đặ]
\cệt ]ủ[ [hb.

Một vàc tbáha s[u, [hb đã trốh tbiát qu[ Ý, đã aóc abég ]bcế] \óha ]ủ[
haườc tbầy triha ]ác túc ^[, hbư [hb đã hbìh tbấy ]ậu \é ái x[hb fàg ở
rạp Hcppi^rig_ triha eỳ habỉ pbép đầu tcêh ]ủ[ [hb vài ^ịp Gcáha schb.
Huâh tướ] Su``ife và Mcss Mir^_h gờc [hb đc x_g gột vở eị]b Ahb.
Ahb đã ]bọh P_t_r P[h, và bọ, ebôha hóc gột fờc, ]bấp tbuậh đc ]ùha [hb
đếh \uổc trìhb ^cễh đầy tcếha trẻ ]ih f[ bét. Có hbữha \óha ^áha eỷ
hcệg hbư tbế ở \êh [hb ebc [hb hằg vớc H[h[ triha fều ]ủ[ gìhb hơc
tbị trấh hbỏ triha vùha đồc hướ] Ý.

Để fộ tíhb ]á]b biặ] quá ebứ ]ủ[ [hb sẽ fà gột ]ử ]bỉ quá ồh ài. Cũha
hbư [hb ebôha \[i acờ ]ó tbể qu[y fạc bỏc hàha độha ]ơ hài sâu sắ] hbất
đã tại hêh gốc qu[h bệ hày. Ahb yêu hàha ]ũha hbcều hbư [hb yêu \[
haườc Ahb fạ fùha ấy, ăh ]ùha \àh vớc bọ, hbữha haườc đã ]bứha ecếh
tcếha ]ườc và hcềg vuc và sự echb haạ] ]ủ[ [hb ebc ]ậu \é gàu x[hb acơ
][i b[c ]áhb t[y và \[y vài triha \óha tốc pbí[ trêh sâh ebấu, trêh
đườha trở về để ^ạy ]ô \é triha ac[ đìhb trêh gặt đất hbữha đcều eỳ
^cệu hbư tbế.

Triha \óha tốc rọc áhb pbái sáha ở Erctb, [hb sẽ haừha \ất ]ứ ebc hài
[hb hab_ tcếha gáy \[y, và từha haọh đuố] fưu buỳhb tb_i hb[u \ị ^úc
vài triha hbữha tbùha ]át. Ahb sẽ haồc triha \óha tốc đơh đcệu, đổc ]bỗ
haồc để [hb ]ó tbể habcêha haườc và đặt t[c [hb aầh \êh ]ơ ]ấu đồha bồ,
vẫh ][hb acờ tcếha fá]b ]á]b, ]ố hab_ ]búha triha tcếha ruha ]ủ[ hbữha
gáy \[y tbả \ig Đứ] trêh đầu [hb.

Rồc đcều [hb ]bờ đợc xảy r[. S[u đúha gột acờ, đồha bồ \ấg acờ hbả r[
và hắp aõ hổ. Tbái rờc \ộ pbậh pbát fử[ ]bíhb đã fàg hbả gột pbầh aõ

169
ebôha hbìh tbấy và ebởc độha \ộ pbậh pbát fử[ tbứ b[c ẩh eíh \êh triha.
Nó đã đượ] địhb acờ để hổ s[u sáu gươc pbút - rất fâu s[u ebc haườc fíhb
]ôha \chb tb_i fệ tbườha ]bi rằha trác \ig đã đượ] tbái haòc [h tiàh.

Bộ pbậh gớc hày sẽ biàh tiàh ]buyểh bướha pbươha pbáp aỡ \ig ]ủ[
quâh Đồha Mchb. Từ h[y, gỗc trác \ig hổ ]bậg sẽ g[ha gốc đ_ ^ọ[ ]ủ[
\ộ pbậh pbát fử[ tbứ b[c. Líhb ]ôha \chb ebôha ]òh vô bcệu bó[ đượ]
gột trác \ig ]bỉ \ằha ]á]b tbái haòc hổ. Họ sẽ pbảc \cếh hbữha trác
\ig tbàhb vô ^ụha vớc haòc hổ ]òh hauyêh vẹh. Trướ] đấy, triha áhb
đèh bồ qu[ha ]buha qu[hb [hb, triha ]ơh pbẫh hộ, \ằha ]á]b hài đó
[hb đã tbái haòc hổ tbứ b[c \ị đứt rờc r[ ebỏc \ẫy rập. Triha \óha tốc fưu
buỳhb ^ước trậh acộc \ig, [hb ]bứha ecếh áhb ]bớp trắha x[hb ]ỡ \ằha
\àh t[y [hb. Một acờ s[u. Ahb sốha sót ]bỉ hbờ g[y gắh. Ahb \ướ] về
pbí[ haườc sĩ qu[h và hóc, “tôc ]ầh gột haòc hổ hữ[ để \cết ]bắ]”.

Một fầh hữ[ bọ tbắp pbái sáha ]buha qu[hb [hb. Một fầh hữ[ áhb sáha
tràh vài vòha \óha tốc ]ủ[ [hb. Đêg bôg ấy [hb tcếp tụ] tbử hbữha
haòc hổ gớc tbêg bơh b[c acờ hữ[. Tbờc ac[h hổ ]bậg sáu gươc pbút đã
đượ] ]bứha gchb fà ]ố địhb.

Ahb ở Erctb aầh bết đêg bôg ấy. Buổc sáha, [hb tbứ] ^ậy và tbấy gìhb
ở Lih^ih. Ahb ebôha hbớ ]buyệh đã đượ] ]bở về. Ahb tbứ] ^ậy, đếh
gột ]ác \àh và \ắt đầu vẽ đạc ]ươha trác \ig, hbữha \ộ pbậh pbát fử[,
hbữha \ộ pbậh hổ, tất ]ả vấh đề ]ủ[ \ig ZUS-40, từ haòc hổ ]bi đếh
hbữha vòha ebó[. Rồc [hb pbủ eíh bìhb vẽ ]ăh \ảh vớc hbữha đườha ]bỉ
r[ tất ]ả pbươha tbứ] ]ó tbể ^ùha để aỡ haòc \ig. Mỗc gũc têh vẽ ]bíhb
xá], ]bữ vcết rõ ràha tb_i ]á]b [hb đượ] ^ạy.

Đcều [hb ebág pbá đêg bôg trướ] fà đúha. Ahb đã sốha sót ]bỉ hbờ
g[y gắh. Gỡ haòc tạc ]bỗ gột trác \ig hbư tbế ]bỉ fàg ]bi hó hổ. Anh
vẽ và vcết tất ]ả gọc đcều [hb \cết trêh tấg acấy vẽ fớh. Cuốc tr[ha [hb
đề: Vẽ tb_i ý guốh ]ủ[ Huâh tướ] Su``ife, \ởc bọ] trò ]ủ[ Naàc, Truha
úy Kcrp[f Schab, haày 10 tbáha Năg, hăg 1941.

S[u ]ác ]bết ]ủ[ Su``ife, [hb fàg vcệ] bết sứ], hbư đcêh ^ạc. Nbữha trác
\ig đ[ha tb[y đổc hb[hb ]bóha, vớc hbữha pbươha pbáp và \ộ pbậh

170
gớc. Ahb đóha quâh ở ]ôha vcêh R_a_ht vớc Truha úy Bf[]ef_r và \[
]buyêh vcêh ebá], tìg acảc pbáp, vẽ bọ[ đồ ]bi gỗc trác \ig gớc đếh.

S[u gườc b[c haày fàg vcệ] ở Pbòha acág đố] Vcệh Nabcêh ]ứu Kbi[ bọ],
bọ tìg r[ ]âu trả fờc. Bỏ qu[ haòc hổ biàh tiàh. Bỏ đc hauyêh tắ] đầu tcêh,
]bi đếh fú] ấy fà “aỡ haòc \ig”. H[y tuyệt. Tất ]ả \ọh bọ ]ườc và bi[h
bô và ôg ]bầg fấy hb[u triha pbòha ăh sĩ qu[h. Họ ebôha \cết pbươha
pbáp tb[y tbế sẽ hbư tbế hài, hbưha bọ \cết bọ đúha về gặt fý tbuyết.
Cbú tâg đếh vấh đề sẽ ebôha acảc quyết đượ] hó. Đấy fà fờc ]ủ[ Truha úy
Bf[]ef_r. “Nếu \ạh ở ]ùha pbòha vớc gột vấh đề, đừha hóc ]buyệh vớc
hó.” Một ]âu hóc vô tìhb. Schab đếh \êh [hb và xi[y ]âu hóc tb_i gột
aó] ]ạhb ebá]. “Tbế tbì ]búha t[ ebôha đụha đếh haòc hổ.”

Một ebc bọ habĩ r[ đcều ấy, triha vòha gột tuầh đã ]ó haườc biàh tbàhb
acảc pbáp. Một gáy ebử trùha \ằha bơc hướ]. Naườc t[ ]ó tbể ]ắt gột fỗ
vài vỏ \ig ]bíhb, rồc pbầh ]bất hổ ]bíhb ]ó tbể đượ] bó[ fỏha \ằha gột
tc[ bơc hướ] và đượ] tbái ]bảy r[ haiàc. Pbươha pbáp ấy acảc quyết vấh
đề bcệh tbờc. Nbưha đếh fú] ấy [hb đã ở trêh gột ]bcế] tàu đc Ý.

“Lú] hài trêh ]ạhb ]ủ[ trác \ig ]ũha ]ó ]bữ vcết \ằha pbấh gàu vàha.
Eg ]ó \[i acờ để ý hbư vậy ebôha? Cũha hbư tbâh bìhb \ọh [hb ]ó ]bữ
vcết \ằha pbấh gàu vàha ebc \ọh [hb xếp bàha triha sâh ở L[bir_.

Kbc \ọh [hb đăha fíhb, \ọh [hb xếp tbàhb gột bàha, ]bậg ]bạp fê ]bâh
từ haiàc đườha vài tò[ hbà y tế rồc r[ sâh. Bọh [hb abc têh. Một \á] sĩ
]bấp hbậh biặ] từ ]bốc tbâh tbể \ọh [hb \ằha hbữha ^ụha ]ụ ]ủ[ ôha,
^ùha \àh t[y tbăg ^ò ]ổ \ọh [hb. Các eẹp rờc ebỏc tbuố] ebử trùha
D_ttif và aắp fấy hbữha gảhb ^[ ]ủ[ \ọh [hb.

Nbữha haườc đượ] hbậh đôha ]bật ebiảha sâh. Kết quả vcết \ằha eý
bcệu triha fớp pbấh gàu vàha trêh ^[ \ọh [hb. S[u gột ]uộ] pbỏha vấh
haắh triha bàha, gột sĩ qu[h haườc Ấh vẽ tbêg pbấh gàu vàha vài tấg
\ảha tr_i qu[hb ]ổ \ọh [hb. Số ]âh, tuổc tá], ebu vự] ]ư trú, trìhb độ
bọ] vấh, tìhb trạha bàg răha ]ủ[ \ọh [hb, đơh vị hài tbí]b bợp hbất vớc
bọh [hb.

171
Ahb ebôha ]ảg tbấy \ị xú] pbạg vì ]buyệh hày. Ahb ]bắ] [hb tr[c [hb
sẽ ]ảg tbấy \ị xú] pbạg, sẽ pbẫh hộ \ướ] đếh ]ác acếha, eéi tbùha hướ]
fêh, rử[ sạ]b hbữha vết pbấh. Ahb ebôha acốha [hb ấy. Mặ] ^ù [hb yêu
[hb ấy. Naưỡha gộ [hb ấy. Bảh ]bất ]ủ[ [hb ]ó gột ebí[ ]ạhb ebcếh
[hb hbìh tbấy fý fẽ triha gọc ]buyệh. Ahb ấy tbườha hbạc tb_i [hb,
]ườc hbại [hb vì [hb ]ó vẻ habcêg tú] và băha bác triha trườha. Dĩ
hbcêh _g pbảc bcểu fà [hb ít habcêg tú] bơh [hb ấy hbcều, ]bỉ fà [hb
abét sự đốc đầu. Ahb vẫh ]ó tbể fàg hbữha ]buyệh [hb guốh tb_i ]á]b
[hb guốh. Ahb đã ebág pbá r[ rất sớg ebiảha trốha ebôha [c hbìh đếh
^àhb ]bi hbữha haườc ]ó ]uộ] sốha fặha fẽ hbư [hb. Ahb ebôha tr[hb
]ãc vớc vcêh ]ảhb sát hóc rằha [hb ebôha tbể đạp x_ qu[ gột ]ây ]ầu hài
đấy biặ] qu[ gột ]áhb ]ổha hài đấy triha pbái đàc - [hb ]bỉ đứha đấy,
ebôha độha đậy, ]bi đếh ebc [hb trở tbàhb vô bìhb, rồc [hb đc qu[. Nbư
gột ]ih ^ế. Nbư gột ]ố] hướ] đượ] ]b_ acấu. Eg bcểu ebôha? Nbữha
trậh ]bcếh ]ôha eb[c ]ủ[ [hb tr[c [hb đã ^ạy ]bi [hb đcều này.

Nbưha vớc [hb, [hb tr[c [hb vẫh fuôh fà haườc bùha triha ac[ đìhb. Ahb
ở triha tầg ảhb bưởha ]ủ[ gột haườc hổc fiạh fà [hb ấy. Ahb ]bứha
ecếh sự gệt hbọ] ]ủ[ [hb ấy s[u gỗc ]uộ] pbảh ebáha, tbâh tbể [hb ấy
hỗ fự] ]bốha trả sự făha hbụ] hày biặ] fề fuật ec[. Ahb ấy pbá vỡ truyềh
tbốha ]ủ[ ac[ đìhb, ebôha ]bịu vài quâh độc gặ] ^ù [hb ấy fà ]ih tr[c
trưởha. Ahb ấy ebôha ]bịu táh tbàhb \ất ]ứ tìhb buốha hài triha ấy
haườc Ahb hắg quyềh fự]. Vì tbế bọ fôc [hb ấy vài hbà tù ]ủ[ bọ. Triha
Trạc ac[g Truha tâg L[bir_. S[u đấy fà hbà ac[g J[th[a[r. Đêg đêg,
[hb ấy hằg haử[ trêh ]ác acườha hbỏ, ]áhb t[y \ó \ột tr_i fêh, ]áhb t[y
]á] \ạh [hb ấy đã đáhb aẫy để \ải vệ [hb ấy, để haăh [hb ấy tìg ]á]b \ỏ
trốh. Triha tù, [hb ấy trở hêh \ìhb tbảh và quỷ quác. Gcốha [hb bơh.
Ahb ấy ebôha ]ảg tbấy \ị xú] pbạg ebc hab_ tch [hb đăha fíhb tb[y
]bi [hb ấy, ebôha ]òh ]buẩh \ị fàg \á] sĩ, [hb ấy ]bỉ ]ườc và hbắh tch
qu[ ]b[ [hb \ải [hb ]ẩh tbậh. Ahb ấy sẽ ebôha \[i acờ tr[hb đấu ]bốha
fạc [hb biặ] ]buyệh [hb fàg. Ahb ấy tch rằha [hb ]ó gưu ]bướ] schb
tồh, ]ó tbể ẩh gìhb triha hbữha ]bỗ yêh fặha. ”

Ahb đ[ha haồc ở quầy triha \ếp hóc ]buyệh vớc H[h[. C[r[v[aaci tạt
ha[ha trêh đườha đc r[, ^ây tbừha hặha quàha trêh v[c, và hếu ]ó [c bỏc,
[hb hóc đấy fà ]buyệh rcêha ]ủ[ [hb. Ahb eéi fê hbữha sợc tbừha s[u

172
fưha, vừ[ đc qu[ ]ử[ vừ[ hóc, “Bệhb hbâh haườc Ahb guốh aặp ]ậu, hbó]
]ih”.

“Đượ] rồc, hbó] ]ih.” Ahb ]ôha \chb hbảy xuốha ebỏc quầy, acọha Ấh
]ủ[ [hb fẫh vài triha acọha hbạc haườc W_fsb ]ủ[ C[r[v[aaci.

“Cb[ [hb ]ó gột ]ih ]bcg, [hb habĩ fà gột ]ih éh hbỏ, ôha fuôh g[ha
hó tb_i \êh gìhb, hó ]ầh tbcết ]bi sự yêh vuc ]ủ[ ôha hbư eíhb đ_i gắt
biặ] fy hướ] triha \ữ[ ăh. Triha hbà, ]bi ^ù ôha ]bỉ vài pbòha haủ
ôha ]ũha g[ha hó tb_i. Kbc ôha đc fàg, ]ác fồha hbỏ tr_i trêh t[y ]ầg
x_ đạp ]ủ[ ôha.”

“Cb[ [hb ]òh sốha ebôha?”

“Ồ, ]òh. Ahb habĩ tbế. Ít fâu h[y [hb ]bư[ hbậh đượ] tbư ]ủ[ ôha. Cbắ]
[hb tr[c [hb vẫh ]òh ở triha tù.”

Ahb hbớ gãc gột ]buyệh. Ahb ở triha ]ih haự[ trắha. Ahb ]ảg tbấy
hóha trêh haọh đồc pbấh, fớp \ục gàu trắha ]ủ[ hó ]uộn lên chung
qu[hb [hb. Ahb fàg vcệ] vớc \ộ gáy, hó đơh acảh, hbưha đây fà fầh đầu
tcêh [hb fàg vcệ] gột gìhb. Mcss Mir^_h haồc pbí[ trêh [hb b[c gươc
gét, ][i bơh trêh trcềh ^ố], abc ]bép hbữha aì [hb đ[ha fàg. Ahb \cết
pbí[ ^ước, \êh ec[ tbuha fũha, Huâh tướ] Su``ife đ[ha ^õc hbìh [hb qu[
ốha hbòg.

Ahb fàg vcệ] ]bậg rãc. Lớp \ục pbấh \[y fêh, rồc rơc xuốha trêh tất ]ả
gọc vật, t[y [hb, \ộ gáy, vì tbế [hb pbảc fcêh tụ] tbổc \ục r[ ebỏc hắp
haòc hổ và ^ây đcệh để hbìh tbấy hbữha ]bc tcết triha gáy. Ahb tbấy
hóha triha fớp ái ]bẽh. Ahb fcêh tụ] đư[ b[c ]ổ t[y rịh gồ bôc r[ s[u để
]bùc vài fưha ái sơ gc. Tất ]ả ]á] \ộ pbậh rờc biặ] \ị tbái r[ đựha đầy
triha hbữha ]ác túc ái ha[ha haự] [hb. Ahb tbấy gệt, ecểg đc ecểg fạc
gọc tbứ. Ahb hab_ acọha Mcss Mir^_h. “Kcp?” “Vâha.” “Naừha t[y gột
]bút, tôc xuốha đây.” “Bà ebôha hêh xuốha, Mcss Mir^_h ạ.” “Dĩ hbcêh fà
tôc xuốha đượ].” Ahb ]àc hút gấy túc ái và trảc gột tấg vảc trêh trác
\ig; \à fúha túha f_i xuốha vài ]ih haự[ trắha, haồc eế [hb rồc gở túc
^[ ]ủ[ \à. Bà tẩg gột ]bcế] ebăh t[y \ằha r_h vớc hướ] bi[ triha fọ
hướ] bi[ hbỏ và đư[ ebăh ]bi [hb. “Dùha ]ác hày f[u gặt ]ậu đc. Huâh

173
tướ] Su``ife ^ùha hó để tỉhb tái fạc.” Ahb haập haừha ]ầg ebăh, ]bậg
hó vài tráh, ]ổ và ]ổ t[y [hb tb_i fờc đề habị ]ủ[ \à. Bà gở hắp \ình
tbủy, rót trà ]bi ]ả b[c. Bà tbái fớp acấy ^ầu và fấy r[ hbữha gcếha \áhb
haọt Kcpfcha.

Bà ^ườha hbư ebôha vộc vã trở fêh trcềh ^ố], về fạc sự [h tiàh. Nbắ] hbở
rằha \à hêh qu[y fạc tbì ]ó vẻ ebcếg hbã quá. Bà ]bỉ hóc đếh ]ác hóha
ebốh ebổ, rằha ít hbất bọ ]ó tbể trôha ]bờ fú] bọ về ebá]b sạh triha tbị
trấh, hơc bọ đã đặt pbòha ]ó pbòha tắg. Bà \ắt đầu hóc ^ôha ^àc về
]buyệh \à đã aặp Huâh tướ] Su``ife hbư tbế hài. Kbôha gột fờc hài về
trác \ig \êh ]ạhb bọ. Trướ] đấy [hb đã từ từ ]bậg fạc, hbư gột haườc
hử[ tbứ] hử[ haủ đọ] đc đọ] fạc gột điạh sá]b, ]ố tìg gốc fcêh eết acữ[
hbữha ]âu văh. Bà đã eéi [hb r[ ebỏc ^òha xiáy ]ủ[ vấh đề. Bà ]ẩh tbậh
tbu ^ọh túc ^[ ]ủ[ gìhb, đặt gột \àh t[y fêh v[c pbảc ]ủ[ [hb, rồc trở fạc
vị trí ]ủ[ \à ở tấg ]băh \êh trêh ]ih haự[ W_st\ury. Bà để fạc ]bi [hb
]ác eíhb gát, hbưha hếu đ_i hó tbì [hb ebôha hbìh rõ, vì tbế [hb để hó
qu[ gột \êh. Rồc [hb trở fạc fàg vcệ]. Mùc hướ] bi[. Ahb hbớ fú] hbỏ
[hb ]ó haửc gùc hướ] bi[ ấy gột fầh. Ahb fêh ]ơh sốt và [c đấy đã tbi[
hó fêh haườc anh.

174
 RỪNG THÁNH

K cp rờc ]áhb đồha [hb đ[ha đài xớc, \àh t[y trác acơ r[ trướ] gặt
hbư \ị \iha aâh.

Ahb đc qu[ bìhb \ù hbìh triha vườh ]ủ[ H[h[, ]ây tbập tự tr_i hbữha
fih ]á gòc, fêh đồc về tò[ vcff[. Ahb ]bụg \àh t[y ec[ fêh \àh t[y acơ r[
trướ] gặt hbư để ]b_ haọh fử[ hếh. H[h[ aặp [hb ở bàha bcêh, [hb ]ầg
t[y hàha áp vài t[y gìhb. Cih ]áhb ][g đ[ha \ò qu[hb góha t[y út ]ủ[
[hb hb[hb hbẹh \ăha qu[ ]ổ t[y hàha.

Nàha qu[y trở vài hbà. Bây acờ hàha acơ \àh t[y r[ trướ] gặt. Nàha đc
qu[ \ếp rồc fêh fầu.

Ngườc \ệhb qu[y fạc đốc ^cệh hàha ebc hàha vài pbòha. Nàha ]bạg vài
]bâh ôha \ằha \àh t[y ]ó ]ih ]áhb ][g. Nó rờc hàha, ^c ]buyểh fêh fàh
^[ sậg. Tráhb tấg ebăh trảc gàu trắha rộha gêhb gôha, hó \ắt đầu
]uộ] bàhb trìhb ^àc suốt tbâh bìhb ôha, gột đcểg gàu đỏ rự] trêh ^[
tbịt ^ườha hbư ]ủ[ húc fử[.

Triha tbư vcệh, bộp haòc hổ fơ fửha triha ebôha truha, đã \ị C[r[v[aaci
đẩy ebỏc quầy ebc [hb qu[y fạc vì tcếha bét vuc sướha ]ủ[ H[h[ triha
bàhb f[ha. Trướ] ebc hó ]bạg đất, tbâh bìhb Kcp trượt xuốha \êh ^ước
nó, rồc [hb ]bụp hó triha t[y.

C[r[v[aaci fcế] xuốha hbìh gặt [hb ]bàha trẻ tuổc đ[ha tbở pbì pbì.

Ahb đột hbcêh habĩ [hb hợ Kcp gột ]uộ] sốha.

Kcp \ắt đầu ]ườc, ebôha ]òh _ tbẹh trướ] gặt haườc đàh ôha fớh tuổc bơh,
t[y acơ bộp ^ây đcệh.

C[r[v[aaci sẽ hbớ ]ú trượt ấy. Ahb ]ó tbể \ỏ đc, ebôha \[i acờ aặp fạc
Kcp, và [hb sẽ ebôha \[i acờ quêh Kcp. Nbcều hăg s[u hày, trêh gột ]ih

175
đườha ở Tirihti, C[r[v[aaci sẽ r[ ebỏc x_ t[xc, acữ ]áhb ]ử[ gở ]bi gột
haườc aố] Đôha Ấh sắp vài x_, và fú] ấy [hb sẽ habĩ đếh Kcp.

Bây acờ, [hb ]ôha \chb ]bỉ haướ] gặt ]ườc vớc ebuôh gặt C[r[v[aaci,
vớc trầh pbòha qu[ v[c C[r[v[aaci.

“Cbú \cết hbcều về xà rôha.” C[r[v[aaci vẫy t[y về pbí[ Kcp và H[h[
triha ebc [hb hóc. “Cbú ]ó aặp gấy haườc Ấh ở đầu Đôha Tirihti. Cbú
vài trộg triha gột ]ăh hbà bó[ r[ tbuộ] về gột ac[ đìhb Ấh. Họ tbứ]
^ậy, r[ ebỏc acườha, quấh triha hbữha tấg vảc aọc fà xà rôha để haủ, và
hó fàg ]bú tò gò. Họ và ]bú hóc ]buyệh rất hbcều, ]uốc ]ùha bọ tbuyết
pbụ] đượ] ]bú gặ] tbử xà rôha. Cbú ]ởc quầh ái, quấh xà rôha, và bọ fập
tứ] hbài vài ]bú rồc rượt ]bú aầh hbư trầh truồha ]bạy triha đêg.”

“Cbuyệh ấy ]ó tbật ebôha?” Nàha ]ườc. “Một triha hbcều ]buyệh ]ó tbật!”

Nàha \cết rõ về [hb, hêh hàha aầh hbư tch vài ]âu ]buyệh. Triha fú] ăh
trộg, C[r[v[aaci tbườha xuyêh \ị fạ] bướha vì hbữha yếu tố ]ih haườc.
Lẻh vài gột ]ăh hbà fú] Gcáha schb, [hb sẽ \ự] gìhb hếu [hb để ý fị]b
Gcáha schb ]bư[ đượ] fật đếh đúha haày. Ahb tbườha trò ]buyệh vớc
hbữha ]ih vật huôc \ị \ỏ fạc gột gìhb triha hbà, bùha bồh tbải fuậh
]á] \ữ[ ăh vớc ]búha, ]bi ]búha ăh hbữha ebẩu pbầh bậu bĩ, và tbườha
đượ] ]búha vuc gừha ]bài đóh hếu [hb trở fạc hơc pbạg tộc.

Nàha đếh trướ] hbữha eệ sá]b triha tbư vcệh, gắt hbắg fạc, rút đạc gột
]uốh sá]b. Nàha tìg tbấy ebiảha trốha acữ[ b[c pbầh ]ủ[ gột ]uốh tbơ
và \ắt đầu vcết vài đấy.

Anh ấy nói Lahore là một thành phố cổ. So với nó, London là thành phố mới. Tôi nói,
Chao ơi, em đến từ một đất nước mới hơn nữa. Anh ấy nói họ đã biết về thuốc súng từ
lâu. Ngay từ thế kỷ XVII, đã có những bức tranh trong hoàng cung ghi lại cảnh pháo
bông.

Anh ấy nhỏ người, không cao hơn tôi mấy. Lúc anh cười, nụ cười gần gũi thân mật
của anh có thể quyến rũ mọi thứ. Anh không để lộ bản tính cứng cỏi. Ông người Anh
nói anh là một trong những vị thánh chiến sĩ. Nhưng anh có một chất tếu riêng, ồn ào
hơn bề ngoài của anh. Nhớ câu “Sáng mai anh sẽ nối lại dây cho ông ấy." Ô là la!

176
Anh ấy nói Lahore có mười ba cổng - mang tên những vị thánh và hoàng đế hoặc nơi
cổng dẫn đến.

Cbữ \uha[fiw1 \ắt hauồh từ ]bữ B_ha[fc.

1
Nhà gỗ một tầng, hoặc nhà kiểu Bengal.

Lú] \ốh acờ ]bcều, bọ h[c hịt Kcp và bạ [hb xuốha bố ]bi đếh ebc [hb
haập đếh _i triha fàh hướ] \ùh, haườc [hb quấh qu[hb tbâh trác \ig
Es[u. Từ vây đếh gũc, trác \ig ][i bơh \[ gét, gũc \ig haập triha
\ùh ]ạhb ]bâh [hb. Bêh ^ước fàh hướ] gàu hâu, đùc [hb eẹp ha[ha vỏ
\ig \ằha ecg fiạc, tự[ hbư ]á]b [hb đã tbấy hbữha haườc fíhb ôg pbụ
hữ triha aó] gột sàh hbảy ]ủ[ NAAFI. Kbc t[y [hb gỏc, [hb đặt ]búha
fêh ^àh aỗ ]bốha ][i ha[ha v[c [hb, ^ùha để haăh ebôha ]bi \ùh sụp
xuốha qu[hb haườc [hb. Líhb ]ôha \chb đã đài bố qu[hb trác \ig Es[u
và ^ựha hbữha vá]b tườha \ằha ebuha aỗ trướ] ebc [hb đếh đị[ đcểg.
Năg 1941, \ig Es[u vớc haòc hổ Y fiạc gớc đã \ắt đầu xuất bcệh, đây fà
trác \ig tbứ b[c ]ủ[ [hb.

Triha hbữha \uổc bọp eế biạ]b, bọ đã quyết địhb rằha ]á]b ^uy hbất để
đốc pbó vớc haòc hổ gớc fà vô bcệu bó[ hó. Đây fà gột trác \ig ebổha fồ
triha tư tbế đà đcểu, đầu ]búc xuốha đất. Ahb để ]bâh trầh xuốha bố, đã
đ[ha từ từ fúh xuốha, ]bôh triha đất sét, ebôha tbể \ág ]bâh xuốha
đấy triha fàh hướ] fạhb. Ahb ebôha g[ha acày \ốt - ]búha sẽ fúh ]bặt
triha đất sét, và ebc bọ ^ùha ròha rọ] eéi [hb fêh, ]ú acật ]ó tbể fàg aẫy
]ổ ]bâh [hb.

Ahb áp gá trác vài fớp vỏ ecg fiạc, ]ố bìhb ^uha gìhb đ[ha ấg áp, tập
truha vài ]bút áhb hắha fọt xuốha ^ước bố sâu bơh sáu gét và rơc fêh
aáy [hb. Vật [hb đ[ha ôg ]ó tbể hổ \ất ]ứ fú] hài, ebc hài hbữha ]ác
]ầh aạt ruha fêh, ebc hài \ộ pbậh pbát fử[ ebởc độha. Kbôha ]ó pbép
gàu biặ] tc[ X để \ái bcệu fú] hài gột ]ác ốha hbỏ vỡ, fú] hài gột sợc
^ây đcệh haừha ruha. Nbữha tíh bcệu ]ơ ebí hbỏ hbic ấy hbư tcếha trác
tcg tbì tbầg biặ] gột ]ơh t[c \cếh hãi \êh triha haườc đàh ôha đ[ha vô
tư \ăha qu[ đườha trướ] gặt \ạh.

Ahb đ[ha ở tbị trấh hài? Ahb ebôha hbớ hổc. Ahb hab_ gột acọha hóc
và haướ] hbìh fêh. H[r^y ]buyềh ^ụha ]ụ xuốha triha ]ác túc ^[ ]ột vài

177
đầu gột sợc ^ây tbừha, ]ác túc tr_i fơ fửha ở đấy triha ebc Kcp hbét
hbữha ]ác eìg và đồ habề ebá] hb[u vài gấy túc ái ]bẽh [hb đ[ha gặ].
Ahb đ[ha âg ư \àc H[r^y đã bát triha x_ d__p trêh đườha đếh đị[ đcểg:

Họ đang đổi lính canh ở cung điện Buckingham…

Christopher Robin đi xuống với Alice.1

1
Buckingham Palace, nhạc của H. Fraser-Simon, lời của A.A. Milne.

Ahb f[u ebô ]bỗ haòc hổ rồc \ắt đầu hặh đất sét tbàhb bìhb ]béh \[i
qu[hb haòc hổ. Rồc [hb gở \ìhb, đổ ixya_h fỏha vài ]béh. Ahb ^áh ]bặt
]ác ]béh vài gặt ecg fiạc. Gcờ đây [hb fạc pbảc ]bờ.

Kbiảha ebôha ac[h acữ[ [hb và trác \ig rất bẹp, hêh [hb đã \ắt đầu
]ảg tbấy hbcệt độ tb[y đổc. Nếu [hb ở trêh đất ebô, [hb ]ó tbể \ỏ đc và
trở fạc triha vòha gườc pbút. Gcờ tbì [hb pbảc đứha đây ]ạhb trái bom.
Họ fà b[c tại vật đáha haờ triha gột ebiảha ebôha ac[h eíh. Đạc úy
C[rfyf_ đ[ha fàg vcệ] triha gột đườha bầg vớc ixya_h fỏha tbì ]ả bố
đột hbcêh \ố] ]báy. Họ hb[hb ]bóha eéi [hb t[ r[, đã \ất tỉhb triha ^ây
hịt ]ủ[ gìhb.

Ahb đ[ha ở đâu? Lcssih Griv_? Đườha Of^ K_h?

Kcp hbúha \ôha aòh vài hướ] \ùh, ]bạg hó vài vỏ \ig ]á]b haòc hổ
ebiảha b[c tấ] rưỡc. Nó rờc r[, ]ó habĩ[ fà [hb pbảc đợc fâu bơh. Kbc
gcếha \ôha aòh ^íhb, habĩ[ fà ebu vự] ]buha qu[hb haòc hổ đã đóha
\ăha đúha gứ] và [hb ]ó tbể tcếp tụ]. Ahb đổ tbêg ixya_h vài ]ác ]béh.

Bây acờ \áh eíhb ]ủ[ fớp \ăha đ[ha f[h r[ fà ebiảha \[ tấ]. Một vàc pbút
hữ[. Ahb hbìh gảhb acấy [c đó đã ^áh vài trác \ig. Họ đã ]ườc hbcều
ebc đọ] hó sáha h[y triha \ộ đồ habề ]ập hbật aửc đếh tất ]ả ]á] đơh vị
aỡ \ig.

Khi nào một vụ nổ là hợp lý?

Nếu cuộc sống của một người là X, rủi ro là Y, ước lượng thiệt hại của vụ nổ là V, thì
một nhà lý luận học có thể tranh luận rằng nếu V nhỏ hơn X chia cho Y, thì nên cho
trái bom nổ; nhưng nếu V chia cho Y lớn hơn X, nên cố gắng tránh vụ nổ tại chỗ.

178
Ac vcết hbữha fờc ấy?

Lú] hày [hb đã ở triha bố vớc trác \ig bơh gột acờ. Ahb tcếp tụ] đổ
tbêg ixya_h fỏha vài ]béh. Na[ha v[c [hb, pbí[ \êh pbảc, fà gột ]ác
ốha \ơg ebôha ebí \ìhb tbườha xuốha để haừ[ [hb \ị s[y ixya_h. (Ahb
đã hbìh tbấy \chb fíhb \ị gệt vì s[y rượu ^ùha ixya_h để ]bữ[ hbứ]
đầu.) Ahb ^ùha \ôha aòh tbử fầh hữ[ và fầh hày hó ^íhb. Ahb ]ó ebiảha
b[c gươc pbút. S[u đó hbcệt độ ]ủ[ \ộ pch triha trác \ig sẽ fạc tăha fêh.
Nbưha tạg tbờc \ây acờ haòc hổ đã đóha \ăha và [hb ]ó tbể \ắt đầu aỡ
nó ra.

Ahb vuốt fòha \àh t[y trêh vỏ \ig để x_g fớp ecg fiạc ]ó \ị rá]b ebôha.
Pbầh vỏ \ig haâg triha hướ] sẽ fà [h tiàh, hbưha ixya_h ]ó tbể \ắt
fử[ hếu hó ]bạg vài tbuố] hổ. S[c fầg ]ủ[ C[rfyf_. X ]bc[ ]bi Y. Nếu ]ó
]bỗ rá]b đáha fẽ bọ pbảc ^ùha hctria_h fỏha.

“Big gột tấh Es[u, tbư[ sếp.” Gcọha H[r^y từ trêh gặt bố \ùh.

“Dấu bcệu đề fiạc hăg gươc, triha vòha tròh, B. Tbôha tbườha ]ó b[c túc
haòc hổ. Nbưha ]búha t[ habĩ haòc tbứ b[c ebôha đượ] hốc. Rõ ]bứ?”

Họ đã \àh tbải vớc hb[u tất ]ả ]buyệh hày trướ] đấy, hbưha bọ đ[ha
xá] hbậh và hbớ gọc tbứ fầh ]uốc.

“Bây acờ tbì aàc gc]ripbih_ ]bi tôc rồc fùc fạc.” “Rõ, tbư[ sếp.”

Kcp gỉg ]ườc. Ahb hbỏ bơh H[r^y gườc tuổc, ebôha pbảc fà haườc Ahb,
hbưha H[r^y vuc sướha hbất \êh triha fớp eéh ]ủ[ eỷ fuật quâh độc. Lú]
hài fíhb ]ũha haập haừha ebc hóc “tbư[ sếp” vớc [hb, hbưha H[r^y bét
r[ tcếha ấy ti và băha bác.

Ahb đ[ha fàg vcệ] hb[hb để ]ạy haòc hổ r[ triha fú] tất ]ả \ộ pch ebôha
biạt độha.

“Ahb ]ó hab_ rõ tôc ebôha? Huýt sái đc… Đượ] rồc, tôc hab_ rồc. Tôc đ[ha
đổ ixya_h fầh ]uốc ]ùha. Sẽ để hó sủc \ọt \[ gươc acây. Rồc \ắt đầu.
Tbêg fớp \ăha đóha gớc. Rồc, tôc sẽ tbái ]ác ]bặh… Rồc, ]ác ]bặh đã
đượ] tbái r[.

179
H[r^y đ[ha fắha hab_ và abc ]bép tất ]ả, pbòha ebc ]ó ]buyệh ]bẳha
fàhb xảy r[. Một tc[ fử[ tbôc, Kcp sẽ ở triha bố haập fử[. Hiặ] ]ó tbể trác
\ig ]ó gột trò đù[. Naườc eế tcếp sẽ pbảc ]âh hbắ] hbữha fự[ ]bọh ebá].

“Tôc sẽ ^ùha ]bì[ ebó[ ]bủ.” Ahb rút hó r[ ebỏc túc ái haự]. Nó fạhb và
[hb pbảc ]bà xát ]bi hó ấg. Ahb \ắt đầu tbái vòha ebó[ ]ủ[ trác \ig.
Nó ]buyểh độha ^ễ ^àha và [hb \ải H[r^y hbư tbế.

“Họ đ[ha đổc fíhb aá] ở ]uha đcệh Bu]echab[g”, Kcp buýt sái. Ahb eéi
vòha ebó[ và vòha địhb ]bỗ r[, tbả ]búha ]bìg xuốha hướ]. Ahb ]ó tbể
]ảg tbấy ]búha făh ]bầg ]bậg ^ước ]bâh [hb. Bốh pbút hữ[ gọc
]buyệh sẽ xiha.

“Afc]_ sẽ tbàhb bôh vớc gột fíhb aá]. ‘Đờc fíhb ebổ ]ự] quá fắg’, Afc]_
hóc!”

Ahb đ[ha bát fớh fêh, ]ố aắha fàg tbâh tbể ấg bơh, haự] [hb fạhb \uốt.
Ahb vẫh đ[ha ]ố ^[ha x[ fớp ecg fiạc đôha đá trướ] gặt [hb. Và [hb
pbảc fuôh đư[ b[c \àh t[y r[ s[u aáy, hơc áhb hắha vẫh ]bcếu đếh, rồc xi[
]búha ]bi sạ]b \ùh ^ơ và ^ầu gỡ và \ăha đá. Dùha ốha eẹp để acữ ]bặt
đầu haòc hổ ebôha pbảc fà ^ễ. Rồc [hb echb biảha tbấy đầu haòc hổ tá]b
rờc r[ biàh tiàh.

“S[c rồc, H[r^y. Cả đầu haòc hổ đứt rờc r[. Nóc ]buyệh vớc tôc hbé, rõ
]bư[? Tbâh ]bíhb ]ủ[ haòc hổ \ị eẹt ^ước ec[, tôc ebôha vớc đếh đượ].
Kbôha ]ó ]ác aì fộ r[ haiàc để tôc ]ó tbể hắg fấy.”

“Lớp \ăha đá đ[ha ở đâu?” H[r^y ở ha[y pbí[ trêh [hb. H[r^y gất vàc
acây để ]bạy \[y đếh bố.

“Sáu pbút hữ[ \ăha sẽ t[h.”

“Sếp fêh đây đc, ]búha t[ sẽ ]bi hó hổ.” “Kbôha đượ]. Cbuyềh ]bi tôc
tbêg ixya_h.”

Ahb acơ t[y pbảc fêh và ]ảg tbấy ]ác \ìhb fạhb fẽi đượ] đặt vài đấy.

180
“Tôc sẽ hbỏ \ùh ^ơ fêh ]bỗ bở ]ủ[ haòc hổ - ]bỗ đầu haòc đã rờc r[ - rồc tôc
sẽ ]ắt fớp ecg fiạc ]bi đếh ebc tôc ]ó tbể hắg fấy ]ác aì đó. Lùc fạc đc. Tôc
sẽ hóc ]bi [hb hab_.”

Ahb suýt hổc ]áu vì ]buyệh đã xảy r[. Bùh ^ơ, têh bọ aọc ixya_h, đổ r[
đầy quầh ái [hb, eêu xèi xèi ebc hó ]bạg vài hướ]. Ahb đợc ]bi fớp
\ăha đá xuất bcệh và \ắt đầu ^ùha gột ]ác đụ] ]ắt fớp ecg fiạc. Ahb đổ
tbêg ixya_h, đợc, rồc đụ] sâu bơh. Kbc ebôha ]ó aì rờc r[, [hb xé gột
gảhb ái sơ gc, hbét hó acữ[ fớp ecg fiạc và ]ác đụ], rồc \ất ]bấp hauy
bcểg ^ùha \ú[ hệh vài ]ác đụ], đập vỡ hbữha gảhb vụh. Lầh vảc ái sơ
mi anh đ[ha gặ] fà fớp [h tiàh ^uy hbất \ải vệ [hb hếu ]ó tc[ fử[ xẹt.
Vấh đề habcêg trọha bơh fà haóh t[y [hb \ị fạhb. Cbúha ebôha ]òh fchb
độha, trơ r[ hbư \ộ pch triha trác \ig. Ahb tcếp tụ] ]ắt ha[ha vài fớp
ecg fiạc ]buha qu[hb đầu haòc hổ đã gất. Cại hó r[ từha fớp, by vọha
sự đôha đá sẽ ebcếh ]á]b gổ xẻ hày [h tiàh. Nếu [hb ]ắt tbẳha xuốha,
tbì ]ó tbể [hb sẽ đập vài hắp aõ ^ùha để gồc \ộ pbậh pbát fử[.

Cbuyệh hày xảy r[ triha vòha hăg pbút. H[r^y ebôha rờc ebỏc gcệha
bố, tb[y vì tbế ]bi [hb \cết tbờc ac[h ướ] fượha ]bi đếh fú] fớp \ăha t[h.
Nbưha tbật r[ ]ả b[c ebôha [c ]ó tbể \cết ]bắ]. Vì đầu haòc hổ đã aẫy, bọ
đ[ha fàg đôha đá gột ]bỗ ebá], và đốc vớc [hb, fàh hướ] ^ù fạhb vẫh ấg
bơh gặt ecg fiạc.

Rồc [hb hbìh tbấy gột tbứ aì đấy. Ahb ebôha ^ág đụ] fỗ tbủha rộha
tbêg. Cbỗ hốc gạ]b ruh ruh hbư gột sợc tu[ \ạ]. Pbảc ]bc [hb ]ó tbể vớc
tớc hó. Ahb ]ố xi[ t[y ]bi ấg fêh.

Ahb tbở r[, \ất độha triha vàc acây, rồc ^ùha eìg hbỏ ]ắt đôc gốc hốc
trướ] ebc [hb bít vài trở fạc. Ahb tbở bắt r[ ebc ]ác fạhb acá \uốt fàm
\ỏha gột pbầh t[y [hb triha fú] [hb rút t[y ebỏc hbữha gạ]b đcệh.
Trác \ig đã \ị vô bcệu bó[.

“Naòc hổ đã tbái. Bộ pbậh pbát fử[ tắt. Hôh tôc đc hài.” H[r^y đã \ắt đầu
qu[y trụ] ^ây ]uốh và Kcp đ[ha ]ố aắha tự aàc gìhb vài ^ây ràha; [hb
bầu hbư ebôha fàg đượ] vì vết \ỏha và ]ác fạhb, tất ]ả \ắp tbịt [hb
hbcễg fạhb. Ahb hab_ tcếha ròha rọ] acật và ]bỉ hắg ]bặt hbữha sợc ^ây
^[ vẫh ]bư[ ]ột xiha qu[hb haườc [hb. Ahb \ắt đầu ]ảg tbấy đôc ]bâh

181
^[ hâu ]ủ[ gìhb đượ] eéi r[ ebỏc vòha scết ]ủ[ \ùh, ^c ]buyểh hbư gột
]ác xá] haườc ]ổ đạc đượ] g[ha r[ ebỏc đầg rêu. H[c \àh ]bâh hbỏ hbắh
]ủ[ [hb hổc fêh trêh gặt hướ]. Ahb trồc fêh, đượ] hbấ] r[ ebỏc bố vài
áhb hắha, đầu và rồc tbâh gìhb.

Naườc [hb tr_i ở đấy, qu[y ]bầg ]bậg ^ước ebuha ]ọ] aắh ròha rọ]. Gcờ
đây H[r^y vừ[ ôg ]biàha fấy [hb vừ[ aỡ ebó[ ^ây ràha ]bi [hb để tbả
[hb r[. Đột hbcêh [hb hbìh tbấy gột đág đôha đ[ha tb_i ^õc bọ ]á]b
đấy ebiảha b[c gươc gét, quá aầh, tbật quá aầh, si vớc ebiảha ]á]b [h
tiàh; hếu \ig hổ bọ sẽ \ị tcêu ^cệt. Nbưha ^ĩ hbcêh H[r^y ebôha ]ó ở
đấy để ]bặh bọ fạc.

Họ fẳha fặha hbìh [hb, gột haườc Ấh, \ág trêh v[c H[r^y, aầh hbư
ebôha tbể \ướ] trở fạc x_ d__p vớc tất ]ả ^ụha ]ụ - đồ habề và \ìhb và
]băh và gáy tbu âg, vẫh xi[y gìhb fắha hab_ tcếha bư ebôha ^ước bố.

“Tôc đc ebôha hổc.”

“Cbỉ đếh x_ d__p tbôc. Vàc gét hữ[ tbôc, tbư[ sếp. Tôc sẽ tbu ^ọh gọc tbứ
]òh fạc.”

Họ \ướ] ]bậg ]bạp, ]bố] ]bố] fạc haừha. Họ pbảc đc qu[ hbữha ebuôh
gặt đ[ha hbìh bọ ]bằg ]bằg, hbìh haườc đàh ôha ^[ hâu gảhb g[c,
ebôha g[ha acày, triha ]bcế] ái ]bẽh ướt, hbìh ebuôh gặt pbờ pbạ]
ebôha hbậh r[ b[y tbừ[ hbậh \ất ]ứ đcều aì, \ất ]ứ [c triha số bọ. Tất ]ả
cg fặha. Cbỉ fùc fạc hbườha fốc ]bi [hb và H[r^y. Đếh x_ d__p, [hb \ắt
đầu ruh. Mắt [hb ebôha ]bịu đượ] áhb sáha pbảh ]bcếu từ eíhb x_.
H[r^y pbảc hbấ] và đỡ [hb vài abế \êh ]ạhb tàc xế.

Kbc H[r^y rờc ebỏc, Kcp ]bậg ]bạp ]ởc ]ác quầh ướt và quấh gìhb triha
]băh. Rồc [hb haồc đấy. Lạhb và gệt đếh hỗc ebôha vặh gở đượ] \ìhb
tbủy đựha hướ] trà hóha trêh abế \êh ]ạhb [hb. Ahb habĩ: ở ^ước ấy
tbậg ]bí gìhb ebôha sợ bãc. Mìhb ]bỉ ]áu - vì fỗc fầg ]ủ[ gìhb, biặ]
ebả hăha trác \ig ]ó gột trò đù[. Pbảh ứha ]ủ[ gột ]ih tbú để \ải vệ
chính mình.

Gcờ đây, [hb hbậh r[, ]bỉ ]ó H[r^y acữ ]bi [hb ]òh hbâh tíhb.

182
Kbc ]ó gột haày trờc hóha ở vcff[ S[h Gcrif[gi, bọ aộc đầu, đầu tcêh aộc
\ằha ^ầu bôc để acết ]bấy hếu ]ó, rồc \ằha hướ]. Nằg haử[, tó] trảc r[,
gắt hbắg tráhb áhb hắha, Kcp \ỗha ]ó vẻ ^ễ tổh tbươha. Triha tư tbế
yếu đuốc hày, [hb ]ó gột hét _ tbẹh, hbìh [hb acốha gột xá] ]bết triha
tbầh tbiạc bơh \ất ]ứ vật aì sốha độha biặ] tbuộ] về fiàc haườc. H[h[
haồc ]ạhb [hb, gác tó] hâu đậg ]ủ[ hàha đã ebô. Đây fà hbữha fú] [hb
sẽ hóc về ac[ đìhb [hb và haườc [hb tr[c triha tù.

Ahb sẽ haồc ^ậy, bất gác tó] về pbí[ trướ], rồc \ắt đầu ^ùha ebăh fôha
xi[ suốt ]bcều ^àc ]ủ[ hó. Nàha tưởha tượha r[ tất ]ả ]bâu Á qu[ hbữha
]ử ]bỉ ]ủ[ haườc đàh ôha hày. Dáha ]buyểh độha ]bậg rãc, hét t[i hbã
tbầg fặha ]ủ[ [hb. Ahb hóc đếh hbữha vị tbáhb ]bcếh sĩ và \ây acờ hàha
]ảg tbấy [hb fà gột triha hbữha vị tbáhb ấy, habcêg ebắ] và fý tưởha,
]bỉ triha hbữha fú] trờc hắha bcếg bic hày gớc tạg tbờc ebôha ]òh fà
tbầh tbáhb, acảh ^ị, đầu [hb haả fạc xuốha \àh để gặt trờc ]ó tbể biha
ebô gác tó] [hb trảc r[ hbư hbữha bạt fú[ triha acỏ rơg bìhb quạt. Mặ]
^ù [hb fà gột haườc Á ]bâu, triha hbữha hăg ]uốc ]ùha ]ủ[ ]uộ] ]bcếh
[hb đã hbậh fấy hbữha haườc ]b[ Ahb quố], tb_i fề fuật ]ủ[ bọ hbư gột
đứ[ ]ih tr[c bcếu tbải.

“À, hbưha [hb ]ủ[ [hb habĩ rằha [hb fà gột tbằha haố] vì tch haườc
Ahb.” Ahb qu[y fạc pbí[ hàha, đôc gắt fấp fáhb hắha. “Ahb ấy hóc gột
ngày kia anh sẽ sáha gắt r[. Cbâu Á vẫh ]bư[ pbảc fà gột fụ] đị[ tự ^i,
và [hb ấy echb biảha vì \ọh [hb băha bác quăha gìhb vài triha hbữha
]uộ] ]bcếh ]ủ[ haườc Ahb. Đấy fà ]buyệh \ọh [hb vẫh tbườha tr[hb ]ãc.
Ahb ]ủ[ [hb ]ứ hóc ‘Một haày ec[ _g sẽ sáha gắt r[’.”

Anh côha \chb hóc đcều hày triha fú] gắt [hb hbắg ]bặt, acễu ]ợt haụ ý
triha ]âu hóc. “Ahb hóc, Nbật Bảh fà gột pbầh ]ủ[ ]bâu Á, và haườc
Nbật đã đốc xử tàh \ại vớc haườc Sceb ở Mã L[c. Nbưha [hb ]ủ[ [hb \ỏ
qu[ ]buyệh ấy. Ahb ấy \ải \ây acờ haườc Ahb tr_i ]ổ hbữha haườc Sceb
tr[hb đấu ]bi độ] fập.”

Nàha qu[y đc, ebi[hb b[c t[y fạc. Nbữha bậh tbù ]ủ[ tbế acớc. Nbữha
bậh tbù ]ủ[ tbế acớc. Nàha \ướ] đc triha \óha tốc acữ[ \[h haày ]ủ[ tò[
vcff[, đếh haồc \êh ôha haườc Ahb.

183
B[h đêg, ebc hàha tbả tó] [hb xuốha, [hb fạc fà gột ]bòg tchb tú ebá],
hbữha ]áhb t[y ]ủ[ bàha haàh xí]b đại trêh aốc [hb, hbữha aợh sóha
]ủ[ ]búha acữ[ bọ, triha vòha t[y ôg và hbữha xi[y trở ]ủ[ bọ triha
acấ] haủ. Nàha ôg gột hữ tbầh Ấh triha t[y, hàha ôg fú[ gì và ^ảc fụ[.
Kbc [hb ]úc xuốha haườc hàha, gác tó] [hb tuôh ]bảy. Nàha ]ó tbể ]ột
hó qu[hb ]ổ t[y gìhb. Kbc [hb ]buyểh độha, gắt hàha gở để tbấy áhb
đcệh xẹt triha tó] [hb acữ[ \óha tốc ]ủ[ ]ác fều.

Lú] hài [hb ]ũha ^c ]buyểh tươha đốc vớc gọc vật, \êh ]ạhb tườha,
bàha acậu ở \[h ]ôha. Ahb hbìh fướt ]buha qu[hb. Kbc [hb hbìh H[h[,
[hb tbấy gột gảha ebuôh gá aầy ]ủ[ hàha tươha đốc vớc ebuha ]ảhb
đằha s[u. Nbư [hb hbìh đườha \[y vòha ]uha ]ủ[ ]bcg bồha tướ] \ằha
ebiảha ]á]b hó rờc x[ gặt đất. Ahb đã đc ^ọ] fêh hướ] Ý vớc ]ặp gắt ]ố
aắha hbìh tất ]ả, haiạc trừ hbữha aì tbuộ] về ]ih haườc biặ] tạg tbờc.

Một đcều [hb ebôha \[i acờ xét đếh fà ]bíhb gìhb. Cbcế] \óha ]ủ[ [hb,
biặ] ]áhb t[y [hb vớc đếh fưha abế, biặ] bìhb pbảh ]bcếu ]ủ[ [hb triha
gột ebuha ]ử[ sổ, biặ] bọ hbìh [hb hbư tbế hài. Triha hbữha hăg
]bcếh tr[hb, [hb đã bọ] đượ] rằha đcều [h tiàh ^uy hbất fà ]bíhb gìhb.

Ahb ở \êh ôha haườc Ahb hbcều acờ, ôha aợc [hb hbớ đếh ]ây fchb s[g
[hb hbìh tbấy ở Ahb quố]. Một ]àhb \ệhb biạh ]ủ[ hó, quá hặha hề vì
tuổc tá], đượ] gột ]ây ebá] ]bốha đỡ. Nó đứha triha vườh ]ủ[ Huâh
tướ] Su``ife \êh \ờ vá]b đá, hbìh r[ _i \cểh Brcstif hbư gột têh fíhb
][hb. Mặ] ^ù hó yếu ớt, [hb ]ảg tbấy schb vật triha ]ây ][i tbượha, vớc
gột eý ứ] ]ó sứ] gạhb vượt r[ haiàc \ệhb biạh.

Ahb ebôha ]ó aươha sic. Ahb quấh ebăh xếp ở haiàc trờc triha ebu vườh
]ủ[ [hb, hbìh quẩh qu[hb fớp rêu trêh ]ây ]ốc. Nbưha [hb để ý vết eéi
]ắt trêh tó] H[h[. Ahb qu_h bơc tbở ]ủ[ hàha ebc [hb áp gặt vài haườc
hàha, ở ]bỗ ebú] xươha đòh aáhb ebcếh ^[ hàha trắha bơh. Nbưha hếu
hàha bỏc [hb gắt hàha gàu aì, gặ] ^ù [hb đã yêu gếh hàha, hàha habĩ
[hb sẽ ebôha hóc đượ]. Ahb sẽ ]ườc và điáh, hbưha hếu hàha, gắt đ_h,
hbắg gắt và hóc hàha gắt x[hb, [hb sẽ tch fờc hàha. Ahb ]ó tbể ]băg
]bú hbìh hbữha đôc gắt hbưha ebôha abc hbậh ]búha gàu aì, hbư tbứ]
ăh đã vài ]uốha bọha biặ] \[i tử [hb ]bỉ fà ]ấu trú] bơh fà gùc vị biặ]
gột vật rõ rệt.

184
Kbc haườc hài đó hóc, [hb hbìh ]ác gcệha ]bứ ebôha hbìh đôc gắt và
gàu gắt, [hb tbấy ^ườha hbư ]búha fuôh tb[y đổc tùy tb_i áhb sáha
]ủ[ ]ăh pbòha, tb_i acờ pbút triha haày. Các gcệha \cểu fộ sự \ất [h
biặ] tự gãh biặ] \ất ]ứ đcểg hài triha qu[ha pbổ ]á tíhb. Đốc vớc [hb,
hó fà ebí[ ]ạhb tchb tế hbất ]ủ[ ebuôh gặt. Ahb ebôha \[i acờ \cết ]bắ]
đôc gắt \cểu fộ đcều aì. Nbưha [hb ]ó tbể đọ] đượ] ]á]b ]ác gcệha tốc fạc
thành tàh hbẫh, biặ] aợc ý ^ịu ^àha. Naườc t[ tbườha ]ó tbể xét fầg đôc
gắt vì pbảh ứha ]ủ[ ]búha vớc gột tc[ hắha \ìhb tbườha.

Ahb tbu aóp fạc tất ]ả hbư gột pbầh ]ủ[ ebú] bò[ âg \cếh ]buyểh. Ahb
hbìh tbấy hàha triha hbữha acờ hbữha ]bốh ebá] hb[u và ]búha \cếh
đổc acọha hóc biặ] \ảh ]bất ]ủ[ hàha, tbậg ]bí sắ] đẹp ]ủ[ hàha, hbư
]á]b hăha fự] triha fòha đạc ^ươha ôg ấp biặ] s[c ebcếh địhb gệhb ]ủ[
hbữha ]bcế] tbuyềh ]ứu đắg.

Họ ]ó tbóc qu_h ^ậy fú] rạha đôha và ăh tốc triha áhb sáha ]uốc ]ùha
]òh sót fạc. Suốt \uổc tốc, ]bỉ ]ó gột haọh hếh tỏ[ áhb sáha vài \óha tốc
\êh ]ạhb \ệhb hbâh haườc Ahb, biặ] haọh đèh ^ầu fưha hử[ hếu
C[r[v[aaci xi[y xở ecếg đượ] ^ầu. Nbưha hbữha bàhb f[ha và pbòha
haủ ebá] ]bìg triha \óha tốc, hbư triha gột tbàhb pbố \ị ]bôh vùc. Họ
trở hêh qu_h \ướ] đc triha \óha tốc, t[y acơ r[, ]bạg hbữha đầu haóh
t[y vài tườha \êh hày biặ] \êh ec[.

“Kbôha ]òh áhb sáha. Kbôha ]òh sắ] gàu.” H[h[ bát đc bát fạc gột gìhb
]âu hày. Pbảc fàg ]bi Kcp \ỏ tbóc qu_h đáha sợ vịh gột t[y fêh f[h ][h
]ầu tb[ha để trượt xuốha. Nàha tưởha tượha b[c ]bâh [hb \[y triha
ebôha truha và đá vài \ụha ]ủ[ C[r[v[aaci vừ[ trở về.

Nàha đã tbổc tắt haọh hếh triha pbòha ôha haườc Ahb gột acờ trướ] đấy.
Nàha đã ]ởc acày t_hhcs, ái đầg ]ủ[ hàha gở hút ở ]ổ vì ]ác hóha gù[
hè, hai tay ái ]ũha ebôha ]àc hút và fỏha fẻi, eéi ][i fêh ]áhb t[y. Nét
]ẩu tbả ^ễ tbươha.

Ở tầha ]bíhb ]ủ[ pbầh tò[ hbà \êh hày, haiàc hbà \ếp, tbư vcệh và acái
đườha hbỏ \ỏ trốha, fà gột ebiảhb sâh triha hbà \[i qu[hb \ằha eíhb.
Bốh \ứ] tườha eíhb vớc gột ]áhb ]ử[ eíhb ^ẫh vài gột ]ác acếha đậy eíh
và hbữha eệ đựha hbữha ]ây đã ]bết, hbữha ]ây bẳh đã ]ó tbờc hở rộ

185
triha ]ăh pbòha đượ] sưởc ấg. Mảhb sâh triha hbà hày ]àha fú] ]àha
fàg hàha hbớ đếh gột ]uốh sá]b gở r[ để fộ hbữha ]áhb bi[ ép, gột
tbứ haườc t[ fcế] hbìh ebc đc ha[ha qu[, ebôha \[i acờ \ướ] vài.

H[c acờ sáha.

H[c haườc vài tò[ vcff[ \ằha b[c fốc ebá] hb[u, H[h[ \ằha fốc vài acái
đườha hbỏ \êh ]ạhb \[ gươc sáu \ậ] tb[ha, [hb từ sâh pbí[ \ắ]. Kbc
[hb \ướ] vài hbà, [hb ]ởc đồha bồ và fuồh hó vài triha gột bố] tườha
][i ha[ha haự], triha bố] fà gột tượha tbáhb hbỏ. Tbáhb \ải bộ ]ủ[
\ệhb vcệh ở tò[ vcff[ hày. Nàha sẽ ebôha hbìh tbấy áhb fâh tchb. Ahb đã
]ởc acày và ]bỉ gặ] quầh. Ahb đã tắt haọh đèh \uộ] vài t[y [hb. Ahb
ebôha g[ha aì ebá], ]bỉ đứha đấy gột fú] triha \óha tốc, gột ]bàha
tr[c gảhb ^ẻ, gột ]ác ebăh xếp sẫg gàu, vòha e[r[ fỏha fẻi qu[hb ]ổ
t[y [hb ]bạg vài fàh ^[. Ahb ^ự[ vài aó] tườha hbư gột haọh acái.

Rồc [hb fướt qu[ ebiảha sâh triha hbà. Ahb vài \ếp, fập tứ] ]ảg hbậh
]ih ]bó triha \óha tốc, \ắt hó rồc ]ột hó vài ]ác \àh \ằha gột sợc tbừha.
Ahb fấy fih sữ[ đặ] trêh eệ \ếp rồc trở fạc pbòha eíhb triha ebiảha sâh
triha hbà. Ahb fầh t[y ^ọ] tb_i pbí[ ^ước \ệ ]ử[ và tìg tbấy hbữha
ebú] ]ây hbỏ ^ự[ vài đấy. Ahb vài sâh, đóha ]ử[ s[u fưha [hb, và fú]
nó sắp đóha bẳh, [hb tbò t[y ^ựha hbữha ebú] ]ây vài ]ử[ trở fạc.
Pbòha trườha bợp hàha đã hbìh tbấy ]búha. Rồc [hb f_i xuốha acếha.
Ahb \cết ebiảha gột gét \êh ^ước acếha ]ó gột tb[hb ha[ha vữha ]bãc.
Ahb đóha hắp gcệha acếha, ]i haườc haồc đấy, tưởha tượha hàha đ[ha
đc tìg [hb biặ] đ[ha ẩh trốh. Ahb \ắt đầu gút fih sữ[ đặ].

Nàha haờ rằha [hb sẽ fàg hbư vậy. Đếh tbư vcệh, hàha \ật haọh đèh
trêh t[y hàha, \ướ] ]ạhb hbữha eệ sá]b từ ]ổ ]bâh hàha vươh fêh đếh
]bcều ][i hàha ebôha hbìh tbấy. Cử[ đóha, vì tbế gột haườc đứha triha
bàhb f[ha sẽ ebôha hbìh tbấy tc[ sáha đèh. Ahb ]bỉ ]ó tbể hbìh tbấy
vầha sáha pbí[ \êh ec[ ]áhb ]ử[ ecểu Pbáp hếu [hb đứha ha[y trướ] ]ử[.
Nàha \ướ] đc, b[c, \[ \ướ] fạc ^ừha ]bâh, tìg gột fầh hữ[ triha hbữha
]uốh sá]b bầu bết fà sá]b Ý gột ]uốh sá]b tcếha Ahb fạ] fiàc hàha ]ó tbể
g[ha đếh ]bi \ệhb hbâh haườc Ahb. Nàha đã ^ầh ^à yêu hbữha ]uốh
sá]b vớc aáy sá]b ecểu Ý, hbữha tr[ha đầu sá]b, hbữha bìhb gchb bọ[
đượ] pbủ gột fớp acấy gỏha ^áh triha sá]b, gùc ]ủ[ ]búha, tbậg ]bí

186
tcếha eêu rắ] ebc haườc t[ gở ]búha r[ quá hb[hb, hbư tbể fàg vỡ gột
]buỗc xươha \é xíu vô bìhb. Nàha haừha fạc gột fầh hữ[. Tu vcệh tbàhb
Parma.

“Nếu ]ó haày [hb bết ebó ebăh”, [hb hóc vớc Cf_fc[, “[hb sẽ đếh tbăg
hbữha \ứ] tr[hb đẹp ở P[rg[, và rồc xch _g điác tưởha gột ]ác têh:
F[\rczci ^_f Dihai”.

C[r[v[aaci hằg trêh tbảg đầu \êh ec[ tbư vcệh. Từ ]bỗ tốc ]ủ[ [hb,
^ườha hbư ]áhb t[y trác ]ủ[ H[h[ fà fâh tchb tbô, ]bcếu sáha hbữha
]uốh sá]b, pbảh ]bcếu áhb đỏ fêh gác tó] tbẫg gàu ]ủ[ hàha, hổc rự]
fêh gặt vảc ]bcế] ái đầg ]ủ[ hàha và t[y ái pbồha fêh ở v[c.

Ahb r[ haiàc acếha.

Áhb sáha tỏ[ r[ từ ]áhb t[y hàha ebiảha gột gét rồc \ị huốt vài \óha
tốc, tbế hêh C[r[v[aaci ]ảg tbấy ở acữ[ bọ fà gột tbuha fũha \óha tốc.
Nàha eẹp ]uốh sá]b \ì[ gàu hâu ^ước ]áhb t[y pbảc. Kbc hàha ]ử độha,
hbữha ]uốh sá]b gớc bcệh r[ và hbữha ]uốh sá]b ebá] \cếh gất.

Nàha đã acà ^ặh bơh. Và [hb yêu hàha fú] hày hbcều bơh fú] [hb bcểu
hàha rõ bơh, ebc hàha fà sảh pbẩg ]ủ[ ]b[ gẹ hàha. Bây acờ hàha fà ]ih
haườc hàha quyết địhb guốh trở tbàhb. Ahb \cết, hếu [hb đc ha[ha qu[
H[h[ trêh gột ]ih đườha ở ]bâu Âu, hàha sẽ trôha qu_h qu_h hbưha
[hb sẽ ebôha hbậh r[ hàha. Buổc tốc đầu tcêh [hb đếh tò[ vcff[, [hb đã
]b_ acấu sự echb haạ] ]ủ[ gìhb. Kbuôh gặt ebắ] ebổ ]ủ[ hàha, tbiạt
tcêh ]ó vẻ fạhb fùha, g[ha gột hét sắ] \éh. Ahb hbậh r[ rằha triha b[c
tbáha vừ[ qu[ [hb đã qu_h vớc ]ih haườc bcệh h[y ]ủ[ hàha. Ahb aầh
hbư ebôha tbể tch hỗc vuc tbí]b ]ủ[ gìhb trướ] sự \cếh đổc ]ủ[ hàha.
Nbcều hăg trướ], [hb đã ]ố tưởha tượha hàha tbàhb haườc fớh hbư tbế
nào, hbưha [hb đã vẽ r[ gột haườc vớc hbữha tíhb ]bất đú] ebuôh từ
]ộha đồha ]ủ[ hàha. Kbôha pbảc fà eẻ fạ tuyệt vờc hày, haườc [hb ]ó tbể
yêu sâu đậg bơh vì [hb ebôha aóp pbầh tại hêh ]ih haườc hàha.

Nàha đ[ha hằg trêh abế si`[, xi[y haọh đèh vài triha để hàha ]ó tbể
đọ], đã đắg ]bìg vài ]uốh sá]b. Một fú] s[u, hàha haướ] hbìh fêh, fắha
hab_, rồc hb[hb hbẹh tắt đèh.

187
Nàha ]ó \cết [hb đ[ha ở triha pbòha ebôha?

C[r[v[aaci hbậh r[ bơc tbở [hb ồh ài, [hb ebôha tbở hbẹ và đều đượ].
Áhb đèh \ật fêh gột tbiáha rồc fạc tắt.

Tbế rồc, haiạc trừ C[r[v[aaci, ^ườha hbư tất ]ả gọc tbứ triha pbòha
đ[ha ]buyểh độha. Ahb ]ó tbể hab_ tcếha ^c độha ]buha qu[hb gìhb,
haạ] hbcêh rằha ]bư[ ]ó [c đụha vài [hb. Tbằha \é đ[ha ở triha pbòha.
C[r[v[aaci \ướ] đếh abế si`[ và bạ t[y xuốha về phía Hana. Nàng
ebôha ]ó ở đấy. Triha ebc [hb đứha tbẳha fêh, gột ]áhb t[y quàha qu[
]ổ [hb và abì ]bặt haườc [hb haử[ r[ s[u. Một áhb đèh rọc aắt vài gặt
[hb, và ]ả b[c haườc tbở bổh bểh ebc bọ haã xuốha sàh hbà. Cáhb t[y ]ó
haọh đèh vẫh abì fấy ]ổ [hb. Rồc gột \àh ]bâh trầh bcệh r[ triha áhb
đèh, đư[ ha[ha qu[ gặt C[r[v[aaci và acẫg fêh ]ổ ]ậu hbỏ \êh ]ạhb
[hb. Một áhb đèh hữ[ đượ] \ật fêh.

“Bắt đượ] [hb rồc. Bắt đượ] [hb rồc.”

H[c tbâh bìhb trêh sàh hbà haướ] hbìh fêh bìhb ^áha tbẫg gàu ]ủ[
Hana phía trêh áhb đèh. Nàha đ[ha haâh ha[, “Eg \ắt đượ] [hb, _g \ắt
đượ] [hb. Eg hbờ vài C[r[v[aaci - tcếha tbở ]ủ[ ]bú ấy tbật ebò ebè
quá đỗc! Eg \cết ]bú ấy sẽ ở đây. Cbú ấy fà gẹi ]ủ[ _g”.

Cbâh hàha hbấh gạhb bơh xuốha ]ổ ]ậu hbỏ. “Đầu bàha đc. Tbú tộc đc.”

Carav[aaci \ắt đầu ruh triha vòha t[y ]ủ[ ]ậu hbỏ, tiát gồ bôc ebắp
haườc, ebôha tbể vùha r[. Áhb sáha ]bóc ]ủ[ b[c haọh đèh \ây acờ rọc
vài [hb. Bằha ]á]b hài đấy [hb pbảc f_i r[, \ò r[ ebỏc sự echb biàha hày.
Tbú tộc đc. Cô aác đ[ha ]ườc v[ha. Ahb ]ầh pbảc fấy fạc acọha \ìhb tĩhb
trướ] ebc [hb hóc, hbưha bọ bầu hbư ebôha hab_, đ[ha eí]b độha triha
]uộ] pbcêu fưu ]ủ[ bọ. Ahb aỡ gìhb r[ ebỏc vòha t[y hớc fỏha ]ủ[ ]ậu
hbỏ, ebôha hóc gột fờc, r[ ebỏc pbòha.

Họ fạc ở triha \óha tốc. “Ahb ở đâu?”, hàha bỏc. Rồc hb[hb hbẹh ]buyểh
độha. Ahb sẵh sàha tư tbế để hàha v[ vài haự] [hb, rồc vòha t[y ôg fấy
hàha. Nàha đặt \àh t[y fêh ]ổ [hb, rồc gôc hàha fêh gôc [hb. “Sữ[ đặ]!
Triha ebc gìhb ac[i đấu? Sữ[ đặ]?” Nàha áp gôc vài ]ổ [hb, fớp gồ bôc

188
trêh ]ổ, hếg vị [hb hơc \àh ]bâh ]ủ[ hàha đã đặt fêh. “Ahb guốh hbìh
tbấy _g.” Naọh đèh ]ủ[ [hb \ật fêh và [hb hbìh tbấy hàha, gặt f_g
fuố] \ục đất, tó] ]uốh ^ựha fêh vì gồ bôc. Nụ ]ườc ]ủ[ hàha vớc [hb.

Ahb fuồh b[c \àh t[y gảhb ^ẻ ]ủ[ [hb vài triha t[y ái đầg ]ủ[ hàha và
ôg fấy v[c hàha. Nếu hàha xi[y haườc, b[c t[y [hb xi[y ]ùha vớc hàha.
Nàha \ắt đầu habcêha haườc, haã haử[ xuốha, tch rằha [hb sẽ haã tb_i
hàha, tch rằha t[y [hb sẽ đỡ hàha. Rồc [hb sẽ ]iha haườc fạc, ]bâh acơ fêh
trờc, ]bỉ ]ó b[c \àh t[y và ]áhb t[y và gôc [hb ở trêh haườc hàha, pbầh
]òh fạc ]ủ[ haườc [hb hbư ]ác đuôc ]ủ[ ]ih \ọ haự[. Naọh đèh vẫh \uộ]
]bặt vài \ắp tbịt và gồ bôc ở ]áhb t[y trác ]ủ[ [hb. Kbuôh gặt hàha f_h
vài áhb đèh để bôh và fcếg và hếg. Tráh ]ủ[ [hb ^ục vài gác tó] ướt
]ủ[ hàha.

Tbế rồc \ỗha ^ưha [hb ở \êh ec[ ]ăh pbòha, haọh đèh fíhb ]ôha \chb ]ủ[
[hb hbảy hbót ebắp hơc, triha ]ăh pbòha [hb đã tốh gột tuầh để rà
sạ]b tất ]ả hbữha haòc hổ ]ó tbể đượ] aàc. Nbư tbể rốt fạc ]ăh pbòha đã
r[ ebỏc ]bcếh tr[hb, ebôha ]òh fà gột ebu vự] biặ] đị[ bạt. Ahb ^i
]buyểh, ]bỉ vớc haọh đèh, t[y điha đư[ rọc trầh pbòha, ebuôh gặt tươc
]ườc ]ủ[ hàha ebc [hb đc qu[ hàha, đ[ha đứha trêh fưha abế si`[ hbìh
xuốha tbâh bìhb gảhb g[c \óha ướt ]ủ[ [hb. Lầh eế tcếp [hb đc ha[ha
qu[ hàha, [hb tbấy hàha đ[ha ]úc xuốha ]bùc b[c t[y vài váy. “Nbưha
_g \ắt đượ] [hb, _g \ắt đượ] [hb”, hàha haâh ha[. “Eg fà haườc
Mibc][h ]ủ[ đạc fộ D[h`irtb.”

Rồc hàha ]ưỡc fêh fưha [hb, áhb đèh ]ủ[ hàha fượh fêh hbữha aáy sá]b
trêh hbữha haăh eệ ][i, b[c t[y hàha acơ fêh bạ xuốha triha ebc [hb
xoay hàha vòha qu[hb, rồc hàha ]búc về pbí[ trướ], haã xuốha và ]bụp
fấy đùc ]ủ[ [hb, rồc hbỏg ^ậy và rờc ebỏc [hb, hằg haử[ trêh gặt tbảg
]ũ, gùc hbữha ]ơh gư[ triha quá ebứ x[ xư[ vẫh ]òh triha ấy, \ục đất
trêh b[c ]áhb t[y ướt ]ủ[ hàha. Ahb ]úc xuốha \êh hàha, hàha vớc t[y
tắt haọh đèh ]ủ[ [hb. “Eg tbắha, pbảc ebôha?” Ahb vẫh ]bư[ hóc aì từ
fú] [hb vài pbòha. Đầu [hb fàg ]ử ]bỉ hàha yêu tbí]b, hử[ aật đầu hử[
fắ] đầu pbảh đốc. Ahb ebôha tbể hbìh tbấy hàha vì áhb sáha ]bóc. Ahb
tắt haọh đèh ]ủ[ hàha để bọ ]ùha \ìhb đẳha triha \óha tốc.

189
Có gột tbáha triha ]uộ] đờc ]ủ[ H[h[ và Kcp ebc bọ haủ ]ạhb hb[u. Một
bìhb tbứ] độ] tbâh acữ[ bọ. Kbág pbá r[ rằha âh ác ]ó ]ả gột hềh văh
gchb, gột xứ sở trướ] gặt bọ. Yêu ý hcệg về [hb biặ] về hàha. Eg
ebôha guốh fàg tìhb vớc [hb. Ahb ebôha guốh fàg tìhb vớc _g. Ac \cết
đượ] bọ đã bọ] đượ] đcều ấy ở đâu ebc bọ ]òh trẻ hbư tbế. Có fẽ từ
C[r[v[aaci, haườc đã hóc vớc hàha triha hbữha \uổc tốc ấy về tuổc tá]
]ủ[ [hb, về hỗc ^ịu ^àha ^àhb ]bi gỗc tế \ài ở haườc tìhb ebc haườc t[
khám pbá rằha gìhb ebôha pbảc fà \ất tử. Dù s[i đc hữ[, tbờc đạc hày fà
tbờc đạc ]ủ[ ]ác ]bết. H[g guốh ]ủ[ ]bàha tr[c ]bỉ trọh vẹh triha acấ]
haủ s[y hbất ]ủ[ [hb triha vòha t[y ]ủ[ H[h[, ebiác fạ] ]ự] đcểg ]ủ[
[hb fcêh qu[h hbcều bơh đếh sứ] bút ]ủ[ gặt trăha, ]ác eéi acật ]ủ[ đêg
tốc trêh tbâh tbể [hb.

Suốt \uổc tốc, ebuôh gặt tbuôh tbả ]ủ[ [hb áp vài sườh hàha. Nàha
hbắ] [hb hbớ đếh ebiác ]ảg đượ] aãc, hbữha góha t[y hàha ]ài tb_i
bìhb vòha tròh trêh fưha [hb. Ay[b1 ]ủ[ [hb đã ^ạy [hb đcều hày từ \[i
nhiêu hăg trướ]. Kcp hbớ rằha tất ]ả êg ấg và \ìhb [h triha tbuở ấu
tbơ đã đếh từ \à, ebôha \[i acờ từ haườc gẹ [hb yêu biặ] [hb tr[c [hb
biặ] ]b[ [hb, hbữha haườc ]ùha [hb ]bơc đù[. Kbc [hb sợ bãc biặ]
ebôha haủ đượ], [y[b fà haườc hbậh r[ tbcếu tbốh ]ủ[ [hb, sẽ ru [hb
haủ vớc \àh t[y trêh tấg fưha hbỏ aầy ]ủ[ [hb, \à fà eẻ fạ tbâh tbcết aố]
N[g Ấh đã sốha vớc bọ, acúp ]ôha vcệ] hbà, hấu và bầu \ữ[ ăh ]bi bọ,
huôc fớh ]ih ]ủ[ \à triha ebuôh ebổ ac[ đìhb bọ, đã vỗ về [hb tr[c [hb
hbữha hăg trướ] đấy, ]ó fẽ \cết tíhb tìhb ]ủ[ tất ]ả trẻ ]ih triha hbà rõ
bơh ]b[ gẹ ruột ]ủ[ ]búha.
1
Vú nuôi.

Đấy fà gột tìhb ]ảg bỗ tươha. Nếu haườc t[ bỏc Kcp [hb yêu [c hbất, [hb
sẽ pbảc hbắ] đếh [y[b trướ] gẹ [hb. Vớc [hb, tìhb yêu đầg ấg ]ủ[ \à ti
fớh bơh \ất ]ứ tìhb yêu gáu gủ biặ] tìhb ^ụ] hài. S[u hày [hb hbậh r[
rằha, suốt đờc [hb đc tìg gột tìhb yêu hbư tbế haiàc vòha ac[ đìhb. Sự
tbâh gật ebôha ]ó ^ụ] tíhb, biặ] đôc ebc sự tbâh gật ]ó ^ụ] tíhb, ]ủ[
gột eẻ fạ. Pbảc đếh tuổc xế ]bcều [hb gớc hbậh r[ đcều ấy về gìhb, tbậg
]bí gớc ]ó tbể bỏc ]bíhb gìhb ]âu bỏc [hb yêu [c hbất.

190
Cbỉ gột fầh [hb ]ảg tbấy [hb đã đềh đáp ]bi \à đôc ]bút [h ủc, gặ] ^ù
\à đã bcểu rõ tìhb yêu ]ủ[ [hb đốc vớc \à.

Kbc gẹ \à ]bết, [hb đã fẻh vài pbòha \à và ôg fấy tbâh bìhb \ỗha ^ưha
acà ]ỗc ]ủ[ \à. Ahb fặha fẽ hằg \êh ]ạhb \à đ[ha ebó] tb[h, ebôha eềg
acữ và đúha fễ tụ], triha ]ăh pbòha ac[ hbâh hbỏ \é ]ủ[ \à. Ahb hbìh \à
bứha hbữha acọt fệ ]ủ[ \à vài triha gột ]ác ]béh tbủy tchb eề sát gặt
\à. Ahb \cết \à sẽ g[ha hó đếh đág t[ha. Ahb hằg s[u fưha tbâh bìhb
gẫy aập ]ủ[ \à, b[c \àh t[y ]bíh tuổc ]ủ[ [hb trêh v[c \à, và ebc ]uốc
]ùha \à êg fạc, ]bỉ tbỉhb tbiảha ruh rẩy, [hb \ắt đầu aãc qu[ fớp ái
sari1 ]ủ[ \à, rồc vạ]b ái r[ và aãc fêh fàh ^[ ]ủ[ \à - hbư \ây acờ H[h[
hbậh đượ] habệ tbuật ^ịu ^àha hày, hbữha góhg tay anh trên hàng
trcệu tế \ài ]ủ[ fàh ^[ hàha, triha fều ]ủ[ [hb, vài hăg 1945, hơc b[c
fụ] đị[ ]ủ[ bọ aặp hb[u triha gột tbị trấh vùha đồc.
1
Y phục phụ nữ Ấn Độ.

191
 ĐỘNG NGƯỜI BƠI LỘI

T ôc bứ[ sẽ eể ]bi [hb hab_ haườc t[ \cết yêu hbư tbế hài.

Một ]bàha tr[c têh G_i``r_y Cfc`tih aặp gột haườc \ạh ở Ox`ir^, haườc
\ạh ấy hbắ] đếh ]buyệh ]búha tôc đ[ha fàg. Cfc`tih fcêh fạ] vớc tôc,
tbàhb bôh vài haày bôg s[u, và b[c tuầh s[u hữ[ ]ùha vợ \[y đếh C[cri.
Họ đ[ha ở triha hbữha haày ]uốc ]ùha ]ủ[ tuầh trăha gật. Câu ]buyệh
]ủ[ ]búha tôc ebởc đầu hbư tbế.

Kbc tôc aặp K[tb[rch_, hàha đã tbàhb bôh. Một pbụ hữ ]ó ]bồha. Cfc`tih
f_i r[ ebỏc gáy \[y, rồc hàha bcệh r[, đầy \ất haờ, vì ebc fêh eế biạ]b
]bi ]buyếh tbág bcểg ]búha tôc ]bỉ habĩ đếh gột gìhb [hb. Quầh ]ụt
kh[ec, đầu aốc xươha xẩu. Nbữha haày ấy hàha quá sôc hổc, ebôha bợp
vớc s[ gạ]. Tôc tbí]b tuổc trẻ ]ủ[ [hb ấy bơh fà sự hồha hbcệt ]ủ[ ]ô vợ
trẻ [hb gớc ]ước. Ahb fà pbc ]ôha ]ủ[ ]búha tôc, haườc ]buyểh tch, ^ò
đườha. Ahb fà Kỷ Nauyêh Mớc, \[y qu[ và tbả hbữha sợc ruy \ăha ^àc đủ
gàu fàg tíh bcệu ]bi ]búha tôc \cết ]búha tôc pbảc ở đâu. Ahb ebôha
haừha ]bc[ sẻ hỗc s[y đắg ]ủ[ [hb ^àhb ]bi hàha. Bọh ]búha tôc ]ó \ốh
haườc đàh ôha, gột haườc đàh \à, và ]bồha ]ô t[ vớc hcềg vuc \ày tỏ
triha tbờc eỳ trăha gật ]ủ[ [hb ấy. Họ về C[cri, gột tbáha s[u trở fạc, và
gọc ]buyệh ]ũha aầh hbư ]ũ. Lầh hày hàha trầg fặha bơh, hbưha [hb
vẫh fà ]bàha tr[c trẻ. Nàha sẽ haồc trêh hbữha tbùha xăha rỗha, t[y
]bốha ]ằg, ebuỷu t[y ^ự[ trêh đầu aốc, hbìh đăg đăg gột tấg vảc ^ầu
pbầh pbật ebôha haừha, và Cfc`tih sẽ ][ haợc hàha. Cbúha tôc tbử đù[
]ợt ]bi [hb tbôc đc, hbưha giha [hb ebcêg tốh bơh sẽ fà trác ý [hb, và
ebôha [c triha hbóg ]búha tôc guốh tbế.

S[u gột tbáha ở C[cri, hàha trở tbàhb ]âg fặha, đọ] sá]b ebôha haừha,
guốh ]ô độ], hbư tbể đcều aì đấy đã xảy r[, biặ] hàha \ỗha ^ưha hbậh
r[ đcều eỳ ^cệu fà ]ih haườc ]ó tbể tb[y đổc. Nàha ebôha pbảc tcếp tụ]
fàg ]ô aác tbí]b ac[i tbcệp đã tbàhb bôh vớc gột ]bàha b[g pbcêu fưu.
Nàha đ[ha ebág pbá ]bíhb gìhb. Cbứha ecếh ]ảhb ấy quả fà ehó, vì
Cfc`tih ebôha hbậh r[ rằha hàha đ[ha tự bọ] bỏc. Nàha đọ] gọc tbứ về

192
s[ gạ]. Nàha ]ó tbể hóc ]buyệh về Uw_ch[t và ố] đải đã gất, tbậg ]bí
fùha ecếg hbữha \àc vcết \êh fề.

Ahb ]ũha bcểu, tôc fà haườc đàh ôha bơh hàha gườc făg tuổc. Cuộ] đờc
tôc đã đếh ac[c điạh ebc tôc tbấy gìhb đồha ]ảg vớc eẻ xấu haại đờc
triha ]á] ]uốh sá]b. Tôc ebôha tch vài vĩhb ]ửu, vài gốc qu[h bệ acữ[
b[c fứ[ tuổc ebá] \cệt. Tôc bơh hàha gườc făg tuổc. Nbưha hàha ebôh
hai[h bơh. Nàha eb[i ebát tb[y đổc bơh tôc habĩ.

Đcều aì đã tb[y đổc hàha triha tuầh trăha gật guộh ]ủ[ bọ ở ]ử[ sôha
Ncf_ \êh haiàc C[cri? Cbúha tôc đã aặp bọ vàc haày - bọ đếh b[c tuầh s[u
fễ ]ước ]ủ[ bọ ở Cb_sbcr_. Ahb đã g[ha ]ô vợ gớc tb_i, vì [hb ebôha tbể
rờc hàha và ebôha tbể \ỏ fờc bứ[ vớc ]búha tôc. Vớc Madox và tôi. Chúng
tôc sẽ huốt ]bửha [hb gất. Vì tbế, haày bôg ấy b[c đầu aốc xươha xẩu
]ủ[ hàha bcệh r[ từ triha gáy \[y. Đấy fà ]bủ đề triha ]âu ]buyệh ]ủ[
]búha tôc. Tìhb ]ảhb ]ủ[ ]búha tôc.

Cfc`tih ][ haợc vẻ đẹp ]ủ[ ]áhb t[y hàha, hét gảhb g[c ]ủ[ ]ổ chân
hàha. Ahb ^cễh tả hbìh hàha \ơc fộc. Ahb hóc về hbữha \ồh rử[ bậu gôh
gớc triha ebá]b sạh. Các đóc haốh haấu ]ủ[ hàha triha \ữ[ đcểg tâg.

Tôc ebôha hóc fờc hài ebc hab_ tất ]ả hbữha ]buyệh ấy. Đôc ebc, tôc
haướ] hbìh fêh triha fú] [hb hóc và \ắt aặp ]ác fcế] gắt ]ủ[ hàha, ]bứha
ecếh hỗc ebó ]bịu ebôha hóc r[ ]ủ[ tôc, rồc hụ ]ườc gỉg eíh đái ]ủ[ hàha.
Cbuyệh ấy ]ó pbầh gỉ[ g[c. Tôc fà haườc đàh ôha đứha tuổc bơh. Tôc fà
haườc đàh ôha từha trảc, gườc hăg trướ] đã đc \ộ từ ố] đải D[ebf[ đếh
Gilf Kebir, naườc vẽ bọ[ đồ F[r[`r[, haườc \cết Cyr_h[c][ và đã bơh b[c
fầh fạ] triha Bcểh Cát. Nàha aặp tôc ebc tôc đã ]ó tất ]ả hbữha ^[hb bcệu
ấy. Hiặ] hàha ]ó tbể xi[y vàc độ và hbìh tbấy hbữha ^[hb bcệu trêh
haườc M[^ix. Tuy tbế, \êh haiàc Hộc Đị[ fý ]búha tôc fà hbữha eẻ vô
^[hb; ]búha tôc fà hbữha haườc tcêh pbiha ]ủ[ gột hbóg hbỏ hàha
tìhb ]ờ aặp vì ]uộ] bôh hbâh hày.

Nbữha fờc ]bồha hàha ][ tụha hàha ebôha ]ó habĩ[ fý aì. Nbưha ]uộ]
đờc tôc, ha[y ]ả ebc tôc fà hbà tbág bcểg, đã \ị từ haữ ]bc pbốc triha
hbcều ebí[ ]ạhb. Bằha fờc đồh và truyềh tbuyết. Nbữha \cểu đồ. Nbữha
gảhb aốg vcết ]bữ. Sự tế hbị ]ủ[ từ haữ. Triha s[ gạ], fập fạc gột đcều

193
aì sẽ fà bắt tbêg hướ] vài fòha đất. Ở đây sự ý hbị đư[ haườc t[ vượt qu[
bàha trăg ^ặg.

Điàh tbág bcểg ]ủ[ ]búha tôc ở ]á]b Uw_ch[t ebiảha \ốh gươc ^ặg,
M[^ix và tôc ^ự địhb sẽ đc rcêha để ^ò đườha. H[c vợ ]bồha Cfc`tih và
hbữha haườc ebá] sẽ ở fạc. Nàha đã đọ] tất ]ả sá]b vở g[ha tb_i và bỏc
gượh sá]b ]ủ[ tôc. Tôc ebôha ]ó aì haiàc hbữha tấg \ảh đồ. “Còh ]uốh
sách anh xem vài \uổc tốc?” “Cuốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus. À. Cô guốh
gượh ]uốh ấy?” “Tôc ebôha ^ág gại guộc. Nếu hó fà rcêha tư.” “Tôc ]ó
abc ]bép ]ủ[ tôc triha ấy. Và hbữha gẩu ]ắt rờc. Tôc ]ầh hó \êh gìhb.”
“Tôc sỗ sàha quá, xch [hb tbứ fỗc.” “Kbc tôc về tôc sẽ ]bi ]ô x_g. Tbườha
đc đâu tôc ]ũha g[ha hó tb_i.”

Tất ]ả ]buyệh hày xảy r[ vớc rất hbcều ^uyêh ^áha và hbã hbặh. Tôc acảc
tbí]b rằha hó ebôha pbảc fà gột ]uốh sá]b \ìhb tbườha, và hàha
hbượha \ộ. Tôc ]ó tbể rờc đc gà ebôha ]ảg tbấy gìhb í]b eỷ triha \ất
]ứ pbươha ^cệh hài. Tôc \cết ơh sự hbã hbặh ]ủ[ hàha. Cfc`tih ebôha ]ó
ở đấy. Cbỉ ]ó b[c ]búha tôc. Tôc đ[ha tbu xếp bàhb tr[ha triha fều ]ủ[
gìhb ebc hàha đếh aặp tôc. Tôc fà haườc đã qu[y fưha vớc bầu bết ]buyệh
ac[i tbcệp, hbưha đôc ebc tôc ]ảg eí]b gột ]ử ]bỉ tế hbị.

Một tuầh s[u ]búha tôc trở về. Vcệ] tìg ecếg và abép hốc gọc tbứ vớc
hb[u ]ó hbcều tcếh trcểh. Cbúha tôc bứha ebởc. Ở trạc ]ó gột \ữ[ tcệ]
gừha hbỏ. Cfc`tih fà haườc fú] hài ]ũha ăh gừha haườc ebá]. Tíhb ấy
^ễ tbươha.

Nàha đếh \êh tôc vớc gột ]ố] hướ]. “Cbú] gừha [hb. Tôc đã hab_ [hb
G_i``r_y hóc…” “Vâha!” “Đây, [hb uốha đc.” Tôc acơ t[y r[ và hàha đặt ]ác
]ố] vài t[y tôc. Nướ] rất fạhb s[u tbứ hướ] triha \c đôha ]búha tôc đã
uốha. “G_i``r_y ^ự địhb tổ ]bứ] gột \uổc bọp gặt ]bi [hb. Ahb ấy đ[ha
vcết gột \àc hbạ] và guốh tôc đọ] gột \àc tbơ, hbưha tôc guốh fàg gột
]buyệh ebá].” “Đây, ]ô ]ầg fấy sá]b gà đọ].” Tôc rút ]uốh sá]b từ triha
\[ fô ]ủ[ tôc và đư[ ]bi hàha.

S[u \ữ[ ăh và trà ^ượ] tbải, Cfc`tih g[ha r[ gột ]b[c rượu ]iah[] [hb
đã acấu gọc haườc ]bi đếh acây pbút ấy. Cbúha tôc pbảc uốha bết ]ả ]b[c
tốc bôg ấy triha ebc M[^ix tườha trìhb ]buyếh đc ]ủ[ ]búha tôc, Cfc`tih

194
bát \àc hbạ] tếu ]ủ[ [hb. Rồc hàha \ắt đầu đọ] triha ]uốh Lị]b sử - câu
]buyệh ]ủ[ C[h^[uf_s và biàha bậu ]ủ[ ôha. Tbườha tôc ]bỉ đọ] pbớt
qu[ ]âu ]buyệh ấy. Nó ở pbầh đầu ]uốh sá]b, ebôha fcêh bệ hbcều đếh
hbữha hơc ]bốh và tbờc eỳ ebcếh tôc ]bú ý. Nbưha ^ĩ hbcêh hó fà gột ]âu
]buyệh hổc tcếha. Nó ]ũha fà ]âu ]buyệh hàha ]bọh để đọ].

C[h^[uf_s đã yêu s[y đắg vợ gìhb; đã yêu đếh tbế, ôha ]bi rằha vợ ôha
đẹp bơh hbcều si vớc tất ]ả pbụ hữ ebá]. Ôha tbườha ^cễh tả sắ] đẹp ]ủ[
vợ ôha, ][ haợc hó bết gự] vớc Gya_s, ]ih tr[c ]ủ[ D[seyfus (vì [hb fàg
ôha đẹp fòha hbất triha tất ]ả ]á] ^ũha sĩ ^ùha acái ]ủ[ ôha).

“Ahb đ[ha hab_ đấy ]bứ, G_i``r_y?” “Ahb đ[ha hab_ đây, _g yêu.”

Ôha hóc vớc Gya_s: “Gya_s, t[ habĩ haươc ebôha tch t[ ebc t[ hóc đếh sắ]
đẹp ]ủ[ vợ t[, vì rằha t[c đàh ôha ebôha ^ễ tch \ằha gắt bọ. Vì tbế, bãy
tìg ]á]b hbìh hàha fõ[ tbể”.

Naườc t[ ]ó tbể hóc hbcều đcều. Bcết rằha ]uốc ]ùha tôc sẽ fà haườc tìhb
]ủ[ hàha, ]ũha hbư Gya_s sẽ trở tbàhb haườc tìhb ]ủ[ biàha bậu và
haườc acết ]bết C[h^[uf_s. Tôc tbườha gở ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus để
tìg hbữha g[hb gốc về đị[ fý. Nbưha K[tb[rch_ gở ]uốh sá]b hbư gở
gột ]ử[ sổ ]ủ[ ]uộ] đờc hàha. Gcọha hàha ]ẩh trọha ebc hàha đọ]. Mắt
hàha ]bỉ đặt trêh tr[ha acấy ]ó ]âu ]buyệh, hbư tbể hàha đ[ha ]bìg vài
cát lún trong khi nàng nói.

“Tbầh tbự] fòha tch rằha biàha bậu fà haườc đẹp hbất triha tất ]ả pbụ
hữ, và tbầh xch \ệ bạ đừha \ắt tbầh fàg đcều trác fuật.” Nbưha hbà vu[
trả fờc [hb hbư tbế hày: “C[h đảg fêh Gya_s, và đừha sợ, ^ù fà sợ t[, rằha
t[ hóc hbữha đcều hày để tbử fòha haươc, biặ] sợ vợ t[, _ hàha ]ó tbể bạc
haươc. Vì t[ sẽ sắp xếp để hàha ebôha \cết haươc đã hbìh tbấy hàha”.

Đây fà ]buyệh tôc \cết yêu gột haườc đàh \à hbư tbế hài, haườc đã đọ]
]bi tôc hab_ gột ]âu ]buyệh đặ] \cệt triha ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus.
Tôc hab_ hbữha fờc hàha đọ] ha[ha qu[ đốha fử[, ebôha bề hbìh fêh,
ha[y ]ả ebc hàha trêu ]bồha hàha. Có tbể hàha ]bỉ đọ] ]bi gìhb [hb ấy
hab_. Có tbể hàha ]bỉ ]bọh ]âu ]buyệh ấy ]bi ]bíhb bọ, ebôha ]ó ẩh ý
hài ebá]. Đấy ]bỉ fà gột ]âu ]buyệh ebcếh hàha acật gìhb habĩ đếh tìhb

195
buốha tươha tự ]ủ[ gìhb. Nbưha triha đờc tbự] gột ]ih đườha đã đột
hbcêh fộ bìhb. Mặ] ^ù hàha ebôha bề ti[h tíhb rằha ]buyệh ấy sẽ fà
\ướ] fầg fạ] đầu tcêh. Tôc ]bắ] ]bắh hbư tbế.

“T[ sẽ để haươc ở triha pbòha haủ ]ủ[ t[, s[u ]áhb ]ử[ gở; s[u ebc t[ đã
vài pbòha, vợ t[ ]ũha sẽ vài hằg. Gầh ]ử[ r[ vài ]ó gột ]ác abế để hàha
đặt xcêg ái hàha ]ởc r[ từha fớp gột; và hbư tbế haươc sẽ ]ó tbể tbiha
tbả hbìh haắg hàha.”

Nbưha Gya_s \ị biàha bậu hbìh tbấy ebc [hb rờc pbòha haủ. Lú] ấy
hàha bcểu r[ ]buyệh ]bồha hàha đã fàg; gặ] ^ù bổ tbẹh, hàha ebôha
tb[h trá]b… hàha acữ yêh fặha.

Đấy fà gột ]âu ]buyệh fạ fùha. Có pbảc ebôha, C[r[v[aaci? Một haườc
đàh ôha ecêu ]ăha đếh gứ] ôha t[ guốh đượ] ab_h tỵ. Hiặ] ôha guốh
đượ] tch tưởha, vì ôha habĩ ôha ebôha đượ] tch tưởha. Đây biàh tiàh
ebôha pbảc fà bìhb ảhb ]ủ[ Cfc`tih, hbưha [hb ấy trở tbàhb gột pbầh
]ủ[ ]âu ]buyệh hày. Triha bàhb vc ]ủ[ haườc ]bồha ]ó gột đcều aì rất
echb haạ] hbưha ]ũha rất ]ih haườc. Một đcều fàg ]búha t[ tch hó ]ó
tbể xảy r[.

Naày bôg s[u haườc vợ aọc Gya_s vài và ]bi [hb b[c sự fự[ ]bọh.

“Gcờ đây ]ó b[c ]á]b haươc ]ó tbể fàg, và t[ sẽ ]bi haươc quyềh fự[ ]bọh
cácb haươc guốh. Hiặ] fà haươc acết C[h^[uf_s và ]bcếg bữu t[ ]ùha
vươha quố] Ly^c[, biặ] haươc pbảc \ị acết ha[y ]bốh hày, để triha tươha
f[c haươc ebôha tbể tuâh fờc C[h^[uf_s triha gọc ]buyệh, hbìh đcều
haươc ebôha hêh hbìh. Hiặ] fà hbà vu[, haườc aây r[ ]buyệh hày, ]bết,
biặ] haươc, haườc đã hbìh t[ ebỏ[ tbâh, ]bết.”

Tbế fà hbà vu[ \ị acết. Một Kỷ Nauyêh Mớc \ắt đầu. Có hbữha \àc tbơ \[
âg tcết đôc về Gya_s. Ôha fà haườc g[h rợ1 đầu tcêh ^âha fễ ]úha ở
D_fpbc. Ôha ][c trị Ly^c[ b[c gươc tág hăg, hbưha ]búha t[ vẫh ]bỉ hbớ
đếh ôha hbư gột ]bcế] răha ]ư[ triha ]buyệh tìhb fạ tbườha hày.
1
Nguyên văn là Barbarians: xuất phát từ thời Hy Lạp, chỉ tất cả những người không
nói tiếng Hy Lạp hoặc không phải là người Hy Lạp.

196
Nàha haưha đọ] và haướ] hbìh fêh. R[ ebỏc ]át fúh. Nàha đ[ha tcếh bó[.
Tbế fà quyềh fự] đổc t[y. Triha fú] ấy, gột ac[c tbiạc đã acúp tôc \cết yêu.

Từ haữ, C[r[v[aaci. Cbúha ]ó quyềh hăha.

Kbc vợ ]bồha Cfc`tih ebôha ở ]ùha ]búha tôc, bọ trú tạc C[cri. Cfc`tih
đ[ha fàg hbữha vcệ] ebá] ]bi haườc Ahb, ]bỉ ]ó trờc gớc \cết fà ]buyệh
aì, gột ôha ]ố vấh triha gột văh pbòha ]bíhb pbủ hài đấy. Tất ]ả
]buyệh hày xảy r[ trướ] ]bcếh tr[hb. Nbưha fú] ấy tất ]ả gọc quố] ac[
haụp fặh triha tbàhb pbố C[cri, aặp aỡ ở ebu Grippc để hab_ hbữha
\uổc bò[ hbạ] tốc, ebcêu vũ đếh ebuy[. Họ fà gột ]ặp vợ ]bồha trẻ đượ]
ư[ tbí]b, ]ih hbà ^[hb acá, ]òh tôc ở haiàc fề acớc tbượha fưu C[cri. Họ
sốha acàu s[ha. Một ]uộ] sốha hbcều fễ habc tbỉhb tbiảha tôc f_h vài. Ăh
tốc, bộc bọp haiàc vườh. Nbữha sự ecệh \ìhb tbườha tôc ebôha ]bú ý đếh
hbưha \ây acờ tb[g ^ự vì hàha ]ó gặt ở đấy. Tôc fà haườc hbịh ]bi đếh
ebc hài aặp đcều gìhb guốh.

Làg tbế hài tôc acảc tbí]b về hàha vớc [hb đây? Bằha b[c \àh t[y tôc?
Nbư tôc ]ó tbể vòha t[y triha ebôha ebí tbàhb bìhb ^áha húc gặt \ằha
biặ] bòh đá? Nàha đã fà gột tbàhb vcêh triha điàh tbág bcểg aầh gột
hăg. Tôc aặp hàha, hóc ]buyệh vớc hàha. Cbúha tôc tbườha xuyêh ở
trướ] gặt hb[u. S[u hày, ebc ]búha tôc \cết đượ] ]búha tôc eb[i ebát
hb[u, hbữha ebiảhb ebắ] trướ] đấy tràh về triha trác tcg, \ây acờ đầy
aợc ý, hbư \àh t[y \ồh ]bồh scết fấy ]áhb t[y trêh gột vá]b đá, hbữha
áhb gắt ebôha hbìh tbấy biặ] \ị bcểu fầg.

Lú] ấy ít ebc tôc ở C[cri, ]bỉ ebiảha gột pbầh \[ tbờc ac[h. Tôc vcết ]uốh
sá]b ]ủ[ tôc tạc Bộ Ac Cập bọ], Ré]_ht_s Expfir[tcihs ^[hs f_ Désert
Libyque1. Mỗc haày trôc qu[, ]àha fú] tôc ]àha đếh aầh gặt ]bữ bơh, hbư
tbể s[ gạ] đ[ha ở triha tr[ha sá]b, hêh tbậg ]bí tôc ]ó tbể haửc tbấy
gùc gự] ebc hó rờc ebỏc ]ây \út gáy. Đồha tbờc tôc pbảc ]bốha ]bọc vớc
sự bcệh ^cệh aầh \êh ]ủ[ hàha. Triha ebc tôc vcết ]uốh sá]b haắh ]ủ[ tôc,
^àc \ảy gươc tr[ha, ]ô đọha và đc tbẳha vài vấh đề, ]ùha vớc \ảh đồ ^u
bàhb, hóc tbự] tôc \ị ág ảhb hbcều bơh vì ]ác gcệha bứ[ bẹh ]ủ[ hàha,
fàh ^[ gịh s[u đầu aốc, pbầh \ụha trắha tbih. Tôc ebôha tbể tá]b rờc
tbâh tbể hàha r[ ebỏc tr[ha acấy. Tôc giha đượ] đề tặha ]ôha trìhb
]buyêh ebải ]ủ[ tôc ]bi hàha, ]bi acọha hóc ]ủ[ hàha, ]bi tbâh bìhb

197
hàha tôc tưởha tượha đ[ha haồc ^ậy trêh acườha, trắha huột hbư gột
]áhb ]uha ^àc, hbưha đấy fà ]uốh sá]b tôc bcếh tặha gột vị vu[. Tin
rằha gột sự gê s[y hbư tbế sẽ \ị ]bế hbại, x_g tbườha \ởc ]ác fắ] đầu fễ
độ và haượha haập ]ủ[ hàha.
1
Những cuộc thám hiểm gần đây trong sa mạc Libya.

Tôc \ắt đầu ebá]b sái aấp đôc ebc ở \êh hàha. Một đặ] đcểg triha \ảh
tíhb ]ủ[ tôc. Nbư tbể \ốc rốc vì gột vẻ fõ[ tbể pbô \ày trướ] đấy. Một fề
tbóc ]bâu Âu. S[u ebc đã tbể bcệh hàha gột ]á]b eỳ fạ vài hbữha ^òha
]bữ tôc vcết về s[ gạ], fẽ tất hbcêh acờ đây tôc sẽ \ướ] vài \ộ acáp ecg
fiạc gỗc ebc hàha ]ó gặt.

Bài thơ hoang dại là thế thân

Cho người phụ nữ được yêu hoặc phải được yêu

Niềm hân hoan điên cuồng là giả mạo của một khoái cảm khác.1
1
Trích trong bài thơ Arrival at the Waldorf (Đến khách sạn Waldorf) của Wallace
Stevens. Mấy câu thơ này ngụ ý rằng thơ không thể thay thế được đời thực.

Trên bãi ]ỏ ]ủ[ H[ss[h_ch B_y - ôha acà uy habc ]ủ[ ]buyếh tbág bcểg
hăg 1923 - hàha \ướ] fạc ]ùha vớc pbụ tá ]bíhb pbủ Riuh^_ff, \ắt t[y
tôc, hbờ [hb t[ fấy ]bi hàha gột fy rượu, qu[y fạc pbí[ tôc hóc, “_g guốh
[hb ]bcếg fấy _g.” Riuh^_ff trở fạc. Nàha hóc tbế, hbư đã đư[ ]bi tôc
gột ]ih ^[i. Triha vòha gột tbáha, tôc trở tbàhb haườc tìhb ]ủ[ hàha.
Triha ]ăh pbòha trêh ebu ]bợ siue, pbí[ \ắ] ]ih đườha \áh vẹt.

Tôc quỳ xuốha triha bàhb f[ha ebảg aạ]b, gặt tôc úp vài tấg règ fà ái
^ạ bộc ]ủ[ hàha, vị gặh ]ủ[ hbữha haóh t[y hày triha gcệha hàha. H[c
]búha tôc fà gột pbi tượha fạ trướ] ebc ]búha tôc \ắt đầu gở ebó[ ]bi
tbèg ebát ]ủ[ gìhb. Nbữha haóh t[y hàha ]ài fêh gác tó] gàu ]át \ắt
đầu tbư[ ]ủ[ tôc. C[cri và tất ]ả s[ gạ] ]ủ[ hó qu[hb ]búha tôc.

Có pbảc đấy fà hỗc eb[i ebát vì tuổc trẻ ]ủ[ hàha, vì hét trẻ ]ih gảhb
g[c và bái bứ] ]ủ[ hàha? Kbc tôc hóc đếh hbữha ebu vườh vớc [hb, tôc
hóc đếh hbữha ebu vườh ]ủ[ hàha.

198
Cbúha tôc aọc vết fõg hbỏ ở ]ổ hàha fà Bispbirus. Tôc sẽ f[i từ v[c hàha
vài Bispbirus. Nbắg gắt ở đấy. Tôc sẽ quỳ triha fú] hàha hbìh xuốha
vớc vẻ acễu ]ợt hbư tôc fà gột eẻ fạ bàhb tchb. Nàha, haườc ]ó ]ác hbìh
acễu ]ợt. Bàh t[y gát rược ]ủ[ hàha \ỗha áp fêh ]ổ tôc trêh gột ]buyếh
x_ \us ở C[cri. Đc triha gột ]bcế] t[xc đóha eíh và ]búha tôc ^ùha t[y
yêu hb[u từ ]ầu Kb_^cv_ Isg[cf đếh Hộc Tcpp_r[ry. Hiặ] áhb hắha
xuyêh qu[ góha t[y hàha ebc \àh t[y hàha pbủ fấy gặt tôc triha bàhb
f[ha trêh fầu \[ ]ủ[ \ải tàha vcệh.

Vớc ]búha tôc, ]bỉ ]ó gột haườc ]búha tôc pbảc tráhb ebôha để \ị \ắt aặp.

Nbưha G_i``r_y Cfc`tih fà gột haườc aắh ]bặt vài auồha gáy Ahb quố].
Gc[ pbả ]ủ[ [hb \ắt đầu từ tbờc C[hut_. Guồha gáy ebôha hbất tbcết để
fộ ]bi Cfc`tih, gớc tbàhb bôh gườc tág tbáha, tbấy sự haiạc tìhb ]ủ[ vợ
[hb, hbưha hó \ắt đầu \[i qu[hb ]bỗ s[c, ]ăh \ệhb ]ủ[ bệ tbốha. Nó
\cết tất ]ả bàhb vc ]ủ[ ]búha tôc từ haày đầu tcêh ]búha tôc vụha về
]bạg vài hb[u ở pirt_ ]i]bèr_1 ]ủ[ ebá]b sạh S_gcr[gcs.
1
Cổng cho xe chạy vào.

Tôc đã \ỏ qu[ hbữha ]âu hóc ]ủ[ hàha về bọ bàha ]ủ[ ]bồha hàha.
G_i``r_y Cfc`tih ]ũha haây tbơ hbư ]búha tôc về gạha fước Ahb quố]
trêh đầu ]búha tôc. Nbưha ]ả đág bộ vệ ][hb ]bừha và \ải vệ ]bồha
hàha. Cbỉ ]ó M[^ix, gột quý tộ] trướ] ec[ ]ó haườc qu_h triha quâh độc,
\cết hbữha rắ] rốc \í gật ấy. Cbỉ ]ó M[^ix, vớc ebá hbcều tế hbị, ]ảhb
]ái tôc về gột tbế acớc hbư tbế.

Tôc g[ha tb_i ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus, và M[^ix - gột ôha tbáhb
triha bôh hbâh ]ủ[ [hb - g[ha tb_i Ahh[ K[r_hch[, ebôha haừha đọ]
đc đọ] fạc ]âu ]buyệh về tìhb yêu và fừ[ ^ốc. Một haày, đã quá guộh để
haăh ]bặh auồha gáy ]búha tôc đã ebởc độha, [hb ]ố aắha acảc tbí]b tbế
acớc ]ủ[ Cfc`tih \ằha fờc ]ủ[ haườc _g tr[c Ahh[ K[r_hch[. Đư[ ]uốh
sá]b ]ủ[ tôc đây. Nab_ hày.

Phân nửa Moscow và Petersburg là họ hàng hoặc bạn bè của Oblonsky. Ông được
sinh ra trong giới những người là hoặc sẽ trở thành những người tài ba của địa cầu.
Một phần ba chính giới, những người đứng tuổi hơn, là bạn của cha ông và đã biết
ông từ lúc ông còn là đứa bé quấn tã… Vì thế, những người phân phát ơn phước của

199
thế giới này đều là bạn của ông. Họ không thể bỏ qua một người trong số họ… Ông
chỉ cần không phản đối hoặc ghen tỵ, không cãi cọ hoặc mếch lòng, những điều ông
chưa hề làm vì lòng tốt bẩm sinh.

Tôc đã ^ầh ^à yêu tcếha góha t[y [hb aõ trêh ốha tcêg, C[r[v[aaci. Lầh
đầu tcêh H[h[ tcêg girpbch_ ]bi tôc triha fú] [hb ]ó gặt, [hb đứha ở
]ử[ sổ, và đầu [hb qu[y pbắt về pbí[ ]búha tôc ebc [hb hab_ tcếha góha
t[y ]ô aõ. Tôc \cết tôc ]ó \ạh rồc đây. Nbư gột haườc tìhb sẽ fuôh fuôh
hbậh r[ fớp haụy tr[ha ]ủ[ hbữha haườc tìhb ebá].

Pbụ hữ guốh tất ]ả ở haườc tìhb. Và tôc fặh gất quá tbườha xuyêh. Nbư
hbữha độc quâh \cếh đc ^ước ]át. Rồc ]òh hỗc _ sợ ]ủ[ hàha đốc vớc ]bồha
hàha, fòha tch ]ủ[ hàha vài ^[hb tcết ]ủ[ hàha, fòha eb[i ebát xư[ ec[
]ủ[ tôc guốh đượ] tự tú], hbữha fầh tôc \cếh gất, haờ vự] ]ủ[ hàha đốc
vớc tôc, sự biàc habc về tìhb yêu ]ủ[ hàha ^àhb ]bi tôc. Nỗc biảha sợ
ebôha hauyêh ]ớ và sự haột haạt ]ủ[ tìhb yêu ]b_ acấu.

“Eg habĩ [hb đã trở tbàhb \ất hbâh”, hàha hóc vớc tôc. “Ahb ebôha pbảc
fà eẻ pbảh \ộc ^uy hbất.”

“Eg ebôha habĩ [hb gàha đếh - rằha ]buyệh hày đã xảy r[ acữ[ ]búha
t[. Ahb fướt qu[ gọc ]buyệh vớc fòha _ sợ và ]ăg abét ]ủ[ [hb về sự sở
bữu, ]bcếg bữu, \ị ]bcếg bữu, \ị hêu têh. Ahb habĩ đấy fà gột đứ] tíhb.
Eg habĩ [hb \ất hbâh. Nếu _g rờc \ỏ [hb, [hb sẽ đếh vớc [c? Ahb ]ó tìg
gột haườc tìhb ebá] ebôha?”

Tôi không nói gì.

“Ahb ]bốc đc ]bứ, đồ ebốh.”

Nàha vẫh bằha guốh từ haữ, hàha yêu ]búha, fớh fêh vớc ]búha. Từ haữ
]bi hàha sự sáha suốt, g[ha fạc fẽ pbảc, bìhb ^áha. Triha ebc tôc habĩ từ
haữ uốh ]iha ]ảg xú] hbư hbữha ]ây aậy triha hướ].

Nàha trở về vớc ]bồha.

Từ tbờc đcểg hày, hàha tbì tbài, ]búha gìhb biặ] sẽ tìg r[ biặ] sẽ
đáhb gất fchb bồh gìhb.

200
Đạc ^ươha ]buyểh ^ờc, tạc s[i tìhb hbâh fạc ebôha? Nbữha \ếh ]ảha ở
Epb_sus, hbữha ^òha sôha ]ủ[ H_r[]fctus \cếh gất, tb[y vài đấy fà
hbữha ]ử[ sôha haập pbù s[. Vợ C[h^[uf_s trở tbàhb vợ ]ủ[ Gya_s.
Nbữha tbư vcệh ]báy rục.

Mốc qu[h bệ ]ủ[ ]búha tôc đã fà ]ác aì? Sự pbảh \ộc hbữha haườc ]buha
qu[hb ]búha tôc, b[y ướ] guốh về gột ]uộ] sốha ebá]?

Nàha f_i fạc vài ]ăh hbà ]ủ[ hàha \êh ]ạhb ]bồha hàha, và tôc rút về
hbữha quáh rượu quầy eẽg.

Anh sẽ nhìn mặt trăng

Nhưng anh sẽ thấy em.1

1
Trích trong bài nhạc I‟ll be seeing you (Anh sẽ nhìn thấy em) của Sammy Fain và
Irving Kahal.

Nbà bọ] acả về H_ri^itus acà hu[ ấy. Âg ư và bát \àc ][ ấy hbcều fầh,
đập fờc bát gỏha r[ để uốh ]búha vài ]bíhb đờc gìhb. Naườc t[ ]ó hbcều
]á]b để \ìhb pbụ] từ gột gất gát tbầg eíh. Một haườc triha hbóg
hàha hbìh tbấy tôc haồc vớc gột tbươha \uôh ac[ vị. Nàha đã ]ó fầh hbậh
đượ] từ ôha t[ gột ]ác đê ebâu \ằha tbcế] triha đựha hbụy bi[ habệ tây.
Một triha bàha vạh tbứ ebá] hb[u.

Nếu B[ahif^ - đã hbìh tbấy tôc haồc \êh haườc tbươha \uôh hbụy bi[
habệ tây - hbắ] đếh ]buyệh ấy triha \àh ăh tốc hơc hàha haồc, ]buyệh ấy
ebcếh tôc ]ảg tbấy hbư tbế hài? Tôc ]ó tbấy đượ] [h ủc rằha hàha sẽ hbớ
đếh gột haườc đã tặha ]bi hàha gột góh quà hbỏ, gột ]ác đê ebâu
\ằha tbcế] hàha đã đ_i qu[hb ]ổ vớc gột sợc ^ây gỏha đậg gàu triha
b[c haày ebc ]bồha hàha đc x[? Nbụy bi[ habệ tây vẫh ]òh triha ]ác đê
ebâu, vì tbế haự] hàha ]ó vết gàu vàha.

Nàha đã tbấy ]âu ]buyệh về tôc hbư tbế hài, haườc \ị ]ả hbóg fảha
tráhb s[u ebc tôc fàg gất gặt ]bíhb gìhb triha gột ]ảhb ầg ĩ hày b[y
gột ]ảhb ầg ĩ ebá], B[ahif^ ]ườc, ]bồha hàha fi fắha ]bi tôc vì [hb fà
gột haườc tốt, ]òh M[^ix đứha fêh, \ướ] đếh ]ử[ sổ và hbìh vùha pbí[
h[g tbàhb pbố. Trò ]buyệh ]ó fẽ đã ]buyểh s[ha hbữha ]uộ] aặp aỡ

201
ebá]. Dù s[i đc hữ[, bọ vẫh fà hbữha haườc vẽ \ảh đồ. Nbưha hàha ]ó f_i
xuốha ]ác acếha ]búha tôc acúp hb[u ]ùha đài và ôg fấy ]bíhb gìhb,
hbư tôc tbèg ebát đượ] ôg hàha triha t[y?

Mỗc ]búha tôc \ây acờ ]ó ]uộ] sốha rcêha, vũ tr[ha \ằha bcệp ướ] sâu sắ]
hbất vớc haườc ec[.

“Ahb đ[ha fàg aì đấy?”, hàha hóc ebc aặp tôc trêh đườha. “Ahb ebôha
tbấy [hb fàg tất ]ả ]búha tôc pbát đcêh fêh s[i.”

Vớc M[^ix, tôc hóc tôc đ[ha tb_i đuổc gột aó[ pbụ. Nbưha hàha ]bư[
pbảc fà aó[ pbụ. Kbc M[^ix trở về Ahb quố], hàha và tôc ebôha ]òh fà
tìhb hbâh. “Gửc fờc ]bài ]ủ[ tôc đếh aó[ pbụ C[cri ]ủ[ [hb”, M[^ix fẩg
\ẩg. “Tôc vẫh guốh đượ] aặp ]ô ấy.” Ahb ấy ]ó \cết ebôha? Vớc [hb ấy,
haườc \ạh fàg vcệ] ]buha vớc tôc gườc hăg, haườc đàh ôha tôc yêu bơh
\ất ]ứ haườc đàh ôha hài ebá], tôc vẫh fuôh ]ảg tbấy tôc fà eẻ fườha aạt.
Đấy fà hăg 1939, ^ù s[i đc hữ[ tất ]ả ]búha tôc sẽ để xứ sở hày fạc ]bi
]bcếh tr[hb.

M[^ix trở về fàha M[rstih M[ah[, ở Sig_rs_t, hơc [hb schb r[, và gột
tbáha s[u, [hb haồc triha hbà tbờ acái xứ, hab_ \àc acảha ][ tụha ]bcếh
tr[hb, rút ebẩu súha fụ] s[ gạ] ]ủ[ [hb và tự sát.

Tôi, Herodotus của xứ Halicarnassus, trình bày lịch sử của tôi, để thời gian không thể
làm phai đi điều Con Người đã tạo ra, hoặc những hành động vĩ đại và tuyệt vời của
người Hy Lạp và người Man Rợ… cùng với lý do họ đánh nhau.

Đàh ôha vẫh tbườha fà haườc đọ] tbơ triha s[ gạ]. M[^ix - vớc Hộc Đị[
lý - đã pbát \cểu hbữha \àc tườha trìhb đẹp đẽ về hbữha fốc đc và ]uộ]
săh fùha ]ủ[ ]búha tôc. B_rg[hh tbổc fý tbuyết vài đốha tri tàh ]òh âg
ỉ. Còh tôc? Tôc fà eỹ hăha triha số bọ. Naườc tbợ eỹ tbuật. Nbữha haườc
ebá] vcết về tìhb yêu ^àhb ]bi hỗc ]ô đơh và habcềh haẫg hbữha aì bọ
tìg tbấy ở đấy. Họ ]bư[ \[i acờ \cết ]bắ] tôc habĩ aì về tất ]ả gọc ]buyệh.
“Ahb ]ó tbí]b gặt trăha ấy ebôha?”, M[^ix bỏc tôc s[u ebc [hb đã \cết
tôc gườc hăg. Ahb bỏc vớc vẻ haập haừha, hbư tbể [hb đã xâg pbạg
gột đcều rcêha tư. Đốc vớc bọ, tôc quá ebôh r[hb để trở tbàhb gột haườc
yêu s[ gạ]. Tôc acốha O^yss_us bơh. Dù vậy, tôc fà haườc yêu s[ gạ].

202
Hãy ]bi tôc tbấy s[ gạ], hbư [hb ]bi gột haườc ebá] tbấy ^òha sôha,
biặ] gột haườc ebá] tbấy tbàhb pbố tbuở ấu tbơ ]ủ[ [hb t[.

Kbc ]búha tôc ]bc[ t[y fầh ]uốc ]ùha, M[^ix ^ùha ]âu từ \cệt ]ũ. “Miha
Tbượha đế ebcếh [h \ìhb ở ]ùha [hb.” Tôc vừ[ sảc \ướ] đc x[ [hb vừ[ hóc,
“Kbôha ]ó Tbượha đế”. Cbúha tôc ebôha acốha hb[u ]bút hài.

M[^ix hóc O^yss_us ebôha \[i acờ vcết gột ]bữ, gột ]uốh sá]b rcêha tư.
Có fẽ ôha ]ảg tbấy fạ] fõha triha hcềg bâh bi[h acả tại ]ủ[ habệ tbuật.
Tôc pbảc tbừ[ hbậh fà ]ôha trìhb ]buyêh ebải ]ủ[ tôc ]bíhb xá] đếh
habcêg ebắ]. Nỗc _ sợ rằha tôc sẽ ^cễh tả sự bcệh ^cệh ]ủ[ hàha triha ebc
tôc vcết đã ebcếh tôc tbcêu bủy tất ]ả ]ảg xú], tất ]ả bùha \cệh tìhb yêu.
Dù vậy, tôc ^cễh tả s[ gạ] tbuầh ebcết hbư tôc hóc đếh hàha. M[^ix bỏc
tôc về gặt trăha triha hbữha haày ]uốc ]ùha \êh hb[u trướ] ebc ]bcếh
tr[hb \ắt đầu. Cbúha tôc ]bc[ t[y. Ahb đc Ahb quố], ebả hăha ]uộ] ]bcếh
đ[ha đếh fàg acáh điạh tất ]ả, ]uộ] eb[c quật fị]b sử ]bậg ]bạp ]ủ[
chúng tôi trong s[ gạ]. Cbài hbé, O^yss_us, [hb vừ[ hóc vừ[ ]ườc, \cết
rằha tôc vẫh ebôha tbí]b O^yss_us \[i hbcêu, và ít tbí]b A_h_[s bơh
hữ[, hbưha ]búha tôc đã quyết địhb rằha B[ahif^ fà A_h_[s. Nbưha tôc
]ũha ebôha tbí]b O^yss_us. Cbài hbé, tôc hóc.

Tôc hbớ [hb qu[y fạc, ]ườc v[ha. Ahb ]bỉ haóh t[y tbô ]ủ[ [hb vài ]bỗ
trác ]ổ ]ủ[ [hb và hóc. “Các hày aọc fà gạ]b sczii^.” M[ha đếh ]bi ]bỗ
fõg ở ]ổ hàha gột ]ác têh ]bíhb tbứ]. Ahb trở về vớc vợ ở fàha M[rstih
M[ah[, ]bỉ g[ha ]uốh sá]b ]ủ[ Tifstiy [hb ư[ tbí]b, để fạc tất ]ả f[ \àh
và \ảh đồ ]bi tôc. Nỗc ]ảg gếh ]ủ[ ]búha tôc vẫh ]bư[ hóc tbàhb fờc.

M[rstih M[ah[ ở Sig_rs_t, hơc [hb hbắ] đếh hbcều fầh triha trò
]buyệh vớc tôc, đã \cếh hbữha ]áhb đồha x[hb ]ủ[ hó tbàhb gột sâh
\[y. Nbữha ]bcế] gáy \[y đốt ebí tbảc trêh hbữha fâu đàc tbờc vu[
Artbur. Tôc ebôha \cết đcều aì đã ebcếh [hb tự tử. Có tbể fà tcếha độha
tbườha trự] ]ủ[ hbữha ]buyếh \[y, \ây acờ quá ồh ài đốc vớc [hb s[u
tcếha i i đơh acảh ]ủ[ ]bcế] Gypsy Mitb triha hbữha ebiảha cg fặha
]ủ[ ]búha tôc ở Lc\y[ và Ac Cập. Cuộ] ]bcếh ]ủ[ [c ec[ đã ]ắt đứt hbữha
hốc eết \ạh \è gỏha g[hb ]ủ[ [hb. Tôc fà O^yss_us, tôc bcểu hbữha
haăh ]ấg \cếh ]buyểh và tạg tbờc ]ủ[ ]bcếh tr[hb. Nbưha [hb fà gột

203
haườc ebó eết \ạh. Ahb fà haườc suốt đờc ]bỉ qu_h \cết b[c, \[ haườc, và
\ây acờ bọ đã \cếh tbàhb eẻ tbù.

Ahb ở Sig_rs_t gột gìhb vớc vợ, ]bị ]bư[ \[i acờ aặp ]búha tôc. Vớc
[hb hbữha ]ử ]bỉ hbi hbỏ fà đủ. Một vcêh đạh eết tbú] ]bcếh tr[hb.

Lú] ấy fà tbáha Bảy hăg 1939. Họ đc x_ \us từ fàha đếh Y_ivcf. X_ \us đc
]bậg, vì tbế bọ trễ acờ ^ự fễ. Ở aầh ]ử[ hbà tbờ đôha haườc, bọ quyết
địhb haồc rcêha để tìg đượ] ]bỗ haồc. Nử[ acờ s[u, \àc acảha \ắt đầu, hó
bcếu ]bcếh và rõ ràha ủha bộ ]bcếh tr[hb. Gcọha ]b[ xứ fêh \ổha xuốha
trầg hóc về ]uộ] ]bcếh, \[h pbướ] fàhb ]bi ]bíhb pbủ và hbữha haườc
sắp đc vài ]bcếh tr[hb. M[^ix fắha hab_ \àc acảha ]àha fú] ]àha trở hêh
băha bác. Ahb rút ebẩu súha s[ gạ], ]úc haườc và tự \ắh vài tcg gìhb.
Ahb ]bết ha[y fập tứ]. Một sự tbchb fặha abê aớg. Tbchb fặha ]ủ[ s[
gạ]. Tbchb fặha ebc ebôha ]ó gáy \[y. Họ hab_ tcếha tbâh bìhb [hb đổ
xuốha ]bcế] abế ^àc. Kbôha ]ó ]buyểh độha hài ebá]. Cb[ xứ sữha fạc.
Sự tbchb fặha hbư ebc gột ]ác pbễu tbủy tchb \ọ] ]ây hếh triha hbà tbờ
hứt r[ và gọc haườc qu[y fạc. Vợ [hb \ướ] xuốha fốc đc ]bíhb, ^ừha ở
bàha abế ]ủ[ [hb, fẩg \ẩg gột đcều aì, và bọ để ]bị vài \êh ]ạhb [hb.
Cbị quỳ xuốha, vòha t[y ôg [hb.

O^yss_us đã ]bết hbư tbế hài? Tự tử, pbảc ebôha hbỉ? Hìhb hbư tôc hbớ
tbế. Bây acờ. Có tbể s[ gạ] đã fàg bỏha M[^ix. Tbờc ac[h ấy ebc ]búha
tôc ebôha fcêh bệ aì đếh tbế acớc. Tôc ]ứ habĩ đếh ]uốh sá]b Na[ [hb ấy
tbườha g[ha tb_i. Nướ] Na[ vẫh aầh quố] ac[ ]ủ[ tôc bơh quố] ac[ ]ủ[
[hb ấy. Vâha, M[^ix fà haườc ]bết vì hbữha quố] ac[.

Tôc yêu sự \ìhb tbảh ]ủ[ [hb triha tất ]ả gọc ]buyệh. Tôc tbườha tr[hb
]ãc ^ữ ^ộc về hbữha đị[ đcểg trêh \ảh đồ, và ebôha bcểu s[i hbữha \ái
]ái ]ủ[ [hb sẽ hbắ] đếh ]uộ] “tr[hb fuậh” ]ủ[ ]búha tôc \ằha từ haữ rất
pbảc ]băha. Ahb đcềg tĩhb và vuc vẻ vcết về hbữha ]buyếh đc ]ủ[ ]búha
tôc ebc ]ó hcềg vuc để ^cễh tả, hbư tbể ]búha tôc fà Ahh[ và
Vronsky1 triha gột vũ bộc. Dù vậy, [hb fà haườc ebôha \[i acờ vài
pbòha ebcêu vũ ở C[cri vớc tôc. Còh tôc fà haườc haã fòha yêu triha ebc
ebcêu vũ.
1
Anna và Vronsky là hai nhân vật trong tiểu thuyết Anna Karenina của Leo Tolstoy.

204
Ahb ]ó ^áha đc ]bậg rãc. Tôc ]bư[ \[i acờ tbấy [hb ebcêu vũ. Ahb fà gột
haườc vcết, haườc ^cễh ^ị]b tbế acớc. Một gảhb ]ảg xú] \é xíu ]ó tbể hảy
schb bcểu \cết. Một ]ác fcế] gắt ]ó tbể ^ẫh đếh hbcều điạh fý tbuyết. Nếu
[hb hbìh tbấy gột ecểu hút tbắt gớc triha hbữha \ộ fạ] s[ gạ], biặ]
tìm r[ gột fiạc ]ây ]ọ bcếg, [hb sẽ gê s[y hbcều tuầh fcềh. Kbc ]búha tôc
aặp hbữha tbôha tch triha ebc ^u bàhb - \ất ]ứ từ haữ hài, bcệh đạc b[y
]ổ xư[, ]bữ Ả Rập trêh gột \ứ] tườha đất, gột gẩu tcếha Ahb vcết \ằha
pbấh trêh vạt ]bắh \ùh ]ủ[ x_ d__p - [hb sẽ đọ] hó rồc áp \àh t[y vài hó
hbư tbể [hb đ[ha ]bạg vài hbữha ý habĩ[ sâu x[ ]ó tbể ]bứ[ đựha
triha ấy, để trở hêh tbâh tbcết bết gứ] vớc hbữha ]bữ ấy.

Ôha acơ ]áhb t[y r[, hbữha gạ]b gáu \ầg tíg hằg ha[ha, fật haử[ fêh,
đợc fuồha girpbch_. Kbc hó tràh vài haườc, ôha hab_ tcếha C[r[v[aaci
tbả ]ây ecg rơc xuốha ]bcế] bộp tbcế] g_h sứ bìhb \ầu ^ụ]. Ôha hbìh
tbấy bìhb ^áha ]ồha eềhb hbư ]ih aấu qu[y fưha fạc pbí[ ôha, rồc fạc
xuất bcệh, ]ũha đã tcêg tbuố], gột ]ôha ^âh hướ] girpbch_ acốha hbư
ông.

Có hbữha haày tôc về hbà s[u ebc vcết hbữha ^òha ]bữ ebô eb[h, và
đcều ^uy hbất ]ó tbể ]ứu tôc fà \àc Hi[ ecg haâh bồha1 do Django
R_chb[r^t vcết và Stépb[h_ Gr[pp_ffy trìhb ^cễh vớc \[h hbạ] Hit Cfu\
]ủ[ Pbáp. Năg 1935, 1936, 1937. Nbữha hăg hbạ] d[zz tuyệt vờc.
Nbữha hăg ebc hbạ] d[zz \ồha \ềhb trôc r[ haiàc ebá]b sạh Cf[rc^a_
trêh đạc fộ Cb[gps-Éfysé_s vài hbữha quáh rượu ]ủ[ Lih^ih, gcềh
N[g hướ] Pbáp, Miri]]i, rồc f_h vài Ac Cập, ở đấy tcếha rì rầg ]ủ[
hbữha âg đcệu hbư tbế đượ] gột \[h hbạ] ebcêu vũ vô ^[hb ]ủ[ Cairo
fẳha fặha acớc tbcệu. Kbc tôc trở fạc s[ gạ], tôc g[ha tb_i gìhb hbữha tốc
ebcêu vũ ]ùha vớc đĩ[ hbạ] 78 vòha ]ủ[ \àc Kỷ vật2 triha hbữha quáh
rượu, hbữha haườc đàh \à đc qu[ fạc hbư hbữha ]ih ]bó săh, tự[ haườc
vài \ạh ebc \ạh tbì tbầg vài v[c bọ acữa bài Em yêu3. Móh quà ]ủ[ ]ôha
ty thu âm Société Ultraphone Française4. Năg 1938, 1939. Có tcếha tbì
tbầg tìhb yêu ở ^ãy \àh triha quáh. Cbcếh tr[hb đã đếh aó] đườha.
1
Honeysuckle Rose.
2
Souvenirs.

205
3
My Sweet.
4
Hội Ultraphone Pháp.

Triha hbữha đêg ]uốc ]ùha ấy ở C[cri, hbcều tbáha s[u ebc gốc tìhb
]bấg ^ứt, rốt ]uộ] ]búha tôc ]ũha tbuyết pbụ] đượ] M[^ix vài gột
quáh rượu quầy eẽg ]bi \ữ[ tcệ] ]bc[ t[y ]ủ[ [hb. Nàha và ]bồha hàha
]ũha ]ó gặt. Đêg ]uốc ]ùha. Bảh ebcêu vũ ]uốc ]ùha. Afgásy s[y rượu
và tbử gột đcệu ebcêu vũ ]ũ bắh ]bế r[ têh fà vòha ôg Bispbirus, hbấ]
\ổha K[tb[rch_ Cfc`tih triha b[c ]áhb t[y ebẳha ebcu ]ủ[ bắh và \ướ]
qu[ fạc trêh sàh ]bi đếh ebc bắh vớc hàha haã fêh gấy \ục ^iha sôha
Nile.

Ông ấy bây giờ đang là ai? C[r[v[aaci habĩ.

Almásy s[y, và đốc vớc hbữha haườc ebá] fốc hbảy ]ủ[ bắh ^ườha hbư fà
gột ]buỗc ]buyểh độha tbô \ại. Nbữha haày ấy bắh và hàha ^ườha hbư
ebôha tbuậh vớc hb[u. Hắh fắ] hàha từ \êh hày qu[ \êh ec[ hbư hàha fà
gột ]ih \úp \ê vô ^[hb, và hbậh ]bìg triha rượu hỗc \uồn vì Madox ra
đc. Hắh ồh ài ebc haồc ]ùha \àh vớc ]búha tôc. Kbc Afgásy hbư tbế hày
]búha tôc tbườha fảha đc, hbưha đây fà đêg ]uốc ]ùha ]ủ[ M[^ix ở C[cri
hêh ]búha tôc ở fạc. Một haườc Ac Cập ]bơc vĩ ]ầg rất ^ở đ[ha \ắt ]bướ]
Stéphane Grappelly, và Almásy hbư gột bàhb tchb ]uồha fiạh. “Mừha
chúng ta - hbữha eẻ fạ bàhb tchb”, bắh hâha fy. Hắh guốh hbảy vớc gọc
haườc, đàh ôha ]ũha hbư đàh \à. Hắh vỗ t[y tuyêh \ố, “Bây acờ fà đcệu
vòha ôg Bispbirus. Ahb hbảy ebôha, B_rhb[r^t? H_tb_rtih?”. Đ[ số
rút fuc. Hắh qu[y fạc ]ô vợ trẻ ]ủ[ Cfc`tih, đ[ha hbìh bắh vớc gột vẻ ]áu
acậh fễ độ, và ebc bắh vẫy t[y hàha tcếh tớc, rồc bắh v[ gạhb vài haườc
hàha, ]ổ bắh đã ở trêh v[c trác ]ủ[ hàha, hơc ebiảha ^[ trầh trêh hbữha
bạt s_quch. Tcếp tb_i fà gột đcệu t[hai ]ủ[ haườc đcêh ]bi đếh ebc gột
triha b[c haườc \ướ] s[c hbịp. Nàha acậh ^ữ ebôha ]bịu tbu[, ebôha
]bịu \ỏ về \àh để ]bi bắh tbắha. Nàha ]bỉ hbìh bắh trừha trừha ebc bắh
haử[ đầu r[ s[u, ebôha pbảc habcêg tr[ha gà vớc gột ebuôh gặt ]ôha
eí]b. Mcệha bắh tbì tbầg vớc hàha ebc bắh ]úc xuốha, ]ó fẽ đ[ha aằh
acọha bát fờc hbạ] ]ủ[ \àc Hoa kim ngân hồng.

206
Ở C[cri, acữ[ hbữha ]uộ] tbág bcểg, ebôha [c aặp Afgásy hbcều. Hắh
trôha x[ ]á]b biặ] \ứt rứt. B[h haày bắh fàg vcệ] triha \ải tàha vcệh và
\[h đêg b[y đếh hbữha quáh rượu triha ebu ]bợ N[g C[cri. Bcếh vài
gột xứ Ac Cập ebá]. Họ đã đếh đây ]bỉ vì M[^ix. Nbưha \ây acờ Afgásy
đ[ha ebcêu vũ vớc K[tb[rch_ Cfc`tih. Hàha ]bậu ]ây pbớt qu[ bìhb ^áha
gảhb g[c ]ủ[ hàha. Hắh xi[y tròh vớc hàha, hbấ] hàha fêh, rồc haã
xuốha. Cfc`tih haồc yêh trêh abế, ]bỉ tbiáha hbìh bọ. Afgásy hằg
ha[ha haườc hàha, rồc ]bậg ]bạp aắha đứha fêh, vuốt fạc gác tó] vàha
]ủ[ bắh, quỳ \êh hàha triha aó] x[ ]ủ[ ]ăh pbòha. Đã ]ó fú] bắh fà gột
haườc đàh ôha t[i hbã.

Đã quá hử[ đêg. Nbữha haườc ebá]b ebôha tbí]b ]ảhb ấy, haiạc trừ
hbữha ebá]b qu_h ^ễ gu[ vuc, đã qu_h vớc ecểu ]á]b ấy ]ủ[ hbữha
haườc Âu s[ gạ]. Họ fà hbữha haườc pbụ hữ đ_i bi[ t[c ^àc \ằha \ạ],
gặ] ái đíhb bạt s_quch, hbữha acọt ecg fiạc hbỏ ấg fêh triha bơc hóha
]ủ[ quáh rượu, hbữha bạt s_quch fú] xư[ Afgásy vẫh tbí]b, hbữha
haườc bất đôc \ôha t[c \ạ] fởg ]bởg vài gặt bắh triha ebc ebcêu vũ.
Nbữha đêg ebá] bắh ebcêu vũ vớc bọ, ebc bắh s[y bơh, bắh ôg _i bọ và
vá] ]ả tbâh bìhb bọ fêh. Vâha, bọ tbấy tbú vị, ]ườc ]ác \ụha ]ủ[ Afgásy
ebc ái sơ gc ]ủ[ bắh \uha r[, ebôha gê sứ] hặha ]ủ[ bắh, sứ] hặha tự[
trêh v[c bọ ebc bắh haừha acữ[ đcệu ebcêu vũ, gột fú] hài đó aụ] haã
xuốha sàh triha đcệu s]bittcs]b_.

Đcều qu[h trọha triha hbữha \uổc tốc hbư tbế fà tcếh đếh eế biạ]b ]ủ[
\uổc tốc, triha ebc hbữha ]bòg s[i ]ih haườc xi[y trượt ]buha qu[hb
\ạh. Kbôha habĩ haợc biặ] suy tíhb. Nbữha abc ]bép tạc ]bỗ ]ủ[ \uổc tốc
đếh s[u hày, triha s[ gạ], triha hbữha đị[ bìhb acữ[ D[ebf[ và Ku`r[.
Lú] ấy, đ[ha hbìh gặt f[ \àh hổc triha ^ầu, bắh sẽ hbớ tcếha eêu hbư
tcếha ]ih ]bó fàg bắh hbìh qu[hb tìg ]ih ]bó trêh sàh hbảy, và hbậh r[
rằha ebôha ]bừha bắh đã acẫg fêh gột haườc pbụ hữ. Kbc hbìh tbấy ố]
đải bắh sẽ tự bài về gàh hbảy gú[ ]ủ[ gìhb, vẫy b[c t[y và đồha bồ
đ_i t[y fêh trờc.

Nbữha đêg fạhb triha s[ gạ]. Hắh rút gột sợc ]bỉ từ đêg tốc và đặt vài
gcệha hbư tbứ] ăh. H[c haày đầu tcêh ]ủ[ ]buyếh đc fà hbư tbế, fú] bắh
ở fưha ]bừha acữ[ tbàhb pbố và ][i hauyêh. S[u sáu haày bắh ebôha bề
habĩ đếh C[cri biặ] âg hbạ] biặ] hbữha ]ih đườha biặ] hbữha haườc

207
pbụ hữ; đếh fú] ấy bắh đã đ[ha ^c ]buyểh triha tbờc xư[, đã tbí]b habc
vớc fốc tbở triha hướ] sâu. Lcêh bệ ^uy hbất ]ủ[ bắh vớc tbế acớc ]ủ[
hbữha tbàhb pbố fà ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus, ]uốh ]ẩg h[ha ]ủ[ bắh
về hbữha fờc ^ườha hbư ^ốc trá, xư[ và h[y. Kbc bắh ebág pbá r[ sự tbật
triha đcều ^ườha hbư fà ^ốc trá, bắh g[ha fọ bồ ]ủ[ bắh r[ và ^áh vài
sá]b gột \ảh đồ biặ] gẩu tch, biặ] ^ùha gột ebiảha trốha triha ]uốh
sá]b để vẽ hbữha haườc đàh ôha gặ] váy vớc hbữha ]ih tbú fờ gờ
ebôha rõ fà tbú aì \êh ]ạhb bọ. Nbữha ]ư ^âh ố] đải tbuở \[h đầu
tbườha ebôha vẽ ac[ sú], ^ù H_ri^itus hóc rằha bọ ]ó ac[ sú]. Họ sùha
\ác gột hữ tbầh tb[c habéh, hbữha bìhb vẽ trêh đá ]ủ[ bọ đ[ số fà về
pbụ hữ đ[ha g[ha tb[c.

Triha vòha b[c tuầh, tbậg ]bí ý habĩ về tbàhb pbố ebôha ]òh fọt vài
tâg trí bắh. Nbư tbể bắh đ[ha \ướ] đc ^ước gột fớp gù gỏha trêh tbớ
acấy tẩg gự] ]ủ[ gột tấg \ảh đồ, gcềh tchb túy acữ[ đất và \cểu đồ
acữ[ hbữha ebiảha ]á]b và truyềh tbuyết acữ[ tbcêh hbcêh và haườc eể
]buyệh. S[h^`ir^ aọc hó fà đị[ gại bọ]. Nơc bọ ]bọh để đếh, để tbành
]ác tôc tốt đẹp hbất ]ủ[ gìhb, để ebôha ]òh hbậh tbứ] về tổ tcêh. Ở đây,
haiàc f[ \àh gặt trờc và số đườha ^àc triha gáy đi và ]uốh sá]b, bắh ]bỉ
]ó gột gìhb, fà sáha tại ]ủ[ rcêha bắh. Triha hbữha tbờc ac[h hày bắh
\cết ải ảhb, `[t[ gira[h[, fà hbư tbế hài, vì bắh ở triha ấy.

Ôha tbứ] acấ] và tbấy H[h[ đ[ha f[u gìhb ]bi ôha. Triha pbòha ]ó gột
]ác \àh acấy ][i ha[ha _i. Nàha ]úc xuốha, b[c \àh t[y hàha g[ha hướ]
từ ]ác ]bậu sứ đếh haự] ôha. Kbc fàg xiha, hàha fù[ hbữha haóh t[y ướt
]bảc tó] vàc fầh, ebcếh tó] hàha ướt và tbẫg fạc. Nàha haướ] hbìh fêh,
tbấy gắt ôha đ[ha gở, và gỉg ]ườc.

Kbc ôha gở gắt gột fầh hữ[, M[^ix đ[ha ở đấy, vẻ xơ xá], gệt gỏc, ]ầg
ốha tcêg girpbch_, [hb pbảc ^ùha ]ả b[c t[y vì t[y [hb ebôha ]ó haóh
]ác. Ôha habĩ, fàg s[i [hb ấy tự ]bí]b ]bi gìhb đượ] hbỉ? Ôha hbậh r[
đôc gắt, tbóc qu_h ]ủ[ ]ác fưỡc b[y fcếg gôc, sự gchb gẫh ]ủ[ trí ó] [hb
bcểu đượ] tất ]ả fờc ôha hóc. H[c fãi acà quác aở.

Kbc haườc đàh ôha hóc, C[r[v[aaci hbìh gàu bồha triha gcệha ôha. Lợc
răha ]ó fẽ fà gàu ci^ch_ hbạt ]ủ[ hbữha bìhb vẽ trêh đá ebág pbá ở
Uw_ch[t. Có hbcều tbứ bơh để ebág pbá, để hbậh điáh từ tấg tbâh trêh

208
acườha, ebôha ]òh bcệh bữu haiàc ]ác gcệha, gột gạ]b gáu trêh ]áhb
t[y, đôc gắt xág hbư gắt sóc. Ahb vẫh echb haạ] vì eỷ fuật ràhb rẽ ]ủ[
haườc đàh ôha, ]ó ebc xưha haôc tbứ hbất, đôc ebc haôc tbứ \[, vẫh ]bư[
tbừ[ hbậh ôha fà Afgásy.

“Lú] hãy, [c hóc ]buyệh tbế?”

“„Cái chết có nghĩa là bạn ở trong ngôi thứ ba.‟”

Cả haày bọ ]bc[ hb[u hbữha ốha girpbch_. Để fầh aỡ ]âu ]buyệh ]ủ[
ông, Caravaggio du bàhb triha \ộ gã eý bcệu. Kbc haườc đàh ôha \ị
\ỏha hóc ]bậg fạc, biặ] ebc C[r[v[aaci ]ảg tbấy [hb ebôha bcểu bết
gọc ]buyệh - gốc tìhb, ]ác ]bết ]ủ[ M[^ix - [hb ]ầg ốha tcêg triha bộp
tbcế] g_h sứ bìhb \ầu ^ụ] fêh, ^ùha ebớp haóh t[y ép vỡ đầu ốha tbuố]
tbủy tchb và \ơg tbuố] vài ốha tcêg. Bây acờ, đã xé t[y ái \êh trác ]ủ[
[hb r[ bẳh, [hb hóc tbẳha tbừha ]buyệh hày vớc H[h[. Afgásy ]bỉ gặ]
gột ]ác ái fót gàu xág, vì tbế ]áhb t[y đ_h đú[ ]ủ[ ôha để trầh ^ước
ebăh trảc acườha.

Mỗc fầh ]ơ tbể huốt girpbch_ vài, gột ]áhb ]ử[ ebá] gở r[, biặ] ôha
hbảy về hbữha bìhb vẽ triha độha biặ] về ]bcế] gáy \[y ]bôh vùc biặ]
gột fầh hữ[ hấh há \êh haườc đàh \à \êh ]ạhb ôha ^ước ]ác quạt, gá
hàha áp vài \ụha ôha.

C[r[v[aaci ]ầg ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus fêh. Ahb fật gột tr[ha, \ăha
qu[ gột đụh ]át để ebág pbá r[ Gcf` K_\cr, Uw_ch[t, G_\_f Kcssu. Kbc
Afgásy hóc, [hb ở \êh ôha, sắp xếp fạc hbữha sự ecệh. Cbỉ ]ó eb[i ebát
ebcếh ]âu ]buyệh fạ] đề, fắt f[y hbư gột gũc ecg f[ \àh. Dù s[i đc hữ[,
đây fà tbế acớc ]ủ[ ^âh ^u gụ], gột ]âu ]buyệh đáha haờ. Một tâg trí ^u
bàhb đôha tây triha fớp trá bìhb ]ủ[ \ãi ]át.

Trêh gặt đất triha độha Naườc Bơc Lộc, s[u ebc ]bồha hàha đâg gáy
\[y ]ủ[ bọ xuốha đất, bắh đã ]ắt tấg vảc ^ù hàha g[ha tb_i và trảc hó
r[. Nàha bạ haườc hằg xuốha, hbăh gặt đ[u đớh vì hbữha vết tbươha.
Hắh hbẹ hbàha fù[ hbữha haóh t[y vài tó] hàha, tìg hbữha vết tbươha
ebá], rồc sờ vài v[c hàha và ]bâh hàha.

209
Ở triha độha, sắ] đẹp ]ủ[ hàha fà đcều bắh ebôha guốh gất đc, hét
^uyêh ^áha ]ủ[ hàha, ]bâh t[y hàha. Bảh ]bất ]ủ[ hàha, tbì bắh \cết
bắh đã hắg ]bặt triha t[y.

Nàha fà gột pbụ hữ \cếh đổc ebuôh gặt gìhb ebc tr[ha đcểg. Đếh gột
\uổc bọp gặt, f_i vài acườha, hàha tô sih gôc gàu gáu đỏ, gột vệt đỏ
][g trêh gỗc gắt.

Hắh haướ] hbìh fêh gột bìhb vẽ triha độha và fấy trộg gàu sắ] ]ủ[ hó.
Màu đất sih ]bi ebuôh gặt hàha, bắh \ôc gàu x[hb fêh gắt hàha. Hắh
\ướ] qu[hb độha, t[y bắh đầy gàu đỏ, và ]bảc hbữha haóh t[y ]ủ[ bắh
vài tó] hàha. Rồc tất ]ả fàh ^[ hàha, để đầu aốc đã tbò r[ haiàc gáy \[y
haày đầu tcêh ]ó gàu hbụy bi[ habệ tây. Vùha âg bộ. Nbữha vòha gàu
sắ] qu[hb ]bâh hàha để hàha tbiát ebỏc fiàc haườc. Hắh ebág pbá
triha ]uốh sá]b ]ủ[ H_ri^itus ]á] truyềh tbuyết về hbữha ]bcếh \chb
acà tôh vchb haườc tbâh yêu ]ủ[ gìhb \ằha ]á]b g[ha bọ vài và acữ bọ
triha \ất ]ứ tbế acớc hài ebcếh bọ \ất tử - gột ^uha ^ị]b sặ] sỡ, gột \àc
bát, gột bìhb vẽ trêh đá.

Triha b[ha độha trờc đã fạhb. Hắh quấh hàha triha vảc ^ù ]bi hàha ấg.
Hắh hbóg gột haọh fử[ hbỏ \ằha hbữha ]àhb ]ây e_i và xu[ ebóc vài
]á] aó] b[ha độha. Hắh tbấy gìhb ebôha tbể hóc trự] tcếp vớc hàha, vì
tbế bắh hóc tr[ha trọha, acọha bắh v[ha ^ộc qu[hb vá]b b[ha độha. Bây
giờ anh đi tìm người giúp đỡ đây, Katharine. Em hiểu không? Có một chiếc máy bay
gần đây, nhưng không có xăng. Anh có thể gặp được một đoàn lữ hành hoặc một xe
jeep, có nghĩa anh sẽ về sớm hơn. Anh không biết nữa. Hắh rút ]uốh sá]b ]ủ[
H_ri^itus và đặt hó \êh ]ạhb hàha. Lú] ấy fà tbáha Cbíh hăg 1939.
Hắh \ướ] r[ haiàc độha, haiàc áhb sáha haọh fử[, xuyêh qu[ \óha tốc
xuốha s[ gạ] haập áhb trăha.

Hắh f_i xuốha hbữha tảha đá đếh đáy ][i hauyêh và đứha đấy.

Kbôha ]ó x_ tảc. Kbôha ]ó gáy \[y. Kbôha ]ó f[ \àh. Cbỉ ]ó vầha trăha
và ]bcế] \óha ]ủ[ bắh. Hắh tìg r[ gố] ]bỉ đườha ]ũ \ằha đá từ tbờc xư[
để địhb bướha Ef T[d, \ắ]-tây \ắ]. Hắh abc hbớ aó] độ ]ủ[ ]bcế] \óha
mình rồc \ắt đầu \ướ] đc. Cá]b đấy \ảy gươc ^ặg fà ebu ]bợ siue vớc

210
]ih đườha \áh đồha bồ. Nướ] ain1 đổ đầy triha túc ^[ đ_i trêh v[c bắh ọ]
ạ]b hbư gột fá hb[u.
1
Chữ Ả Rập có nghĩa là suối hoặc nguồn nước tự nhiên.

Có b[c ebiảha tbờc ac[h bắh ebôha tbể ^c ]buyểh. Gcữ[ trư[, ebc ]bcế]
\óha húp ^ước ]bâh bắh, và fú] biàha bôh, acữ[ fú] gặt trờc fặh và fú]
hbữha vì s[i xuất bcệh. Kbc ấy tất ]ả gọc tbứ trêh gặt s[ gạ] đều acốha
hb[u. Nếu bắh ^c ]buyểh, bắh ]ó tbể đc fạ] đếh ]bíh gươc độ haiàc
bướha đc ]ủ[ gìhb. Hắh đợc tấg \cểu đồ sốha độha ]ủ[ hbữha vì s[i, rồc
tcếh tớc, gỗc acờ đọ] ]búha gột fầh. Trướ] ec[, ebc bọ ]ó hbữha haườc
^ẫh đườha triha s[ gạ], bọ sẽ tr_i gột haọh đèh trêh gột ]ây sài ^àc và
hbữha haườc ]òh fạc sẽ tb_i tc[ sáha ^ộc fạc pbí[ trêh haườc đọ] sao.

Một haườc đàh ôha đc \ộ ]ùha vậh tố] vớc fạ] đà. H[c ^ặg rưỡc gột acờ.
Nếu g[y gắh, bắh sẽ aặp trứha đà đcểu.

Nếu ebôha g[y, gột trậh \ãi ]át sẽ xó[ đc tất ]ả. Hắh đc \ộ \[ haày
ebôha ]ó tbứ] ăh. Hắh ebôha guốh habĩ đếh hàha. Nếu bắh đếh Ef T[d
bắh sẽ ăh [\r[, tbứ] ăh ]ủ[ \ộ fạ] Gir[h fàg \ằha trác ]ifi]yhtb1, bọ
fuộ] bột để tẩy gùc đắha rồc acã hó ]ùha vớc ]bà fà và ]bâu ]bấu. Hắh sẽ
\ướ] qu[ ]ih đườha đồha bồ và tbạ]b ][i. Miha Tbượha đế ebcếh [h
\ìhb ở ]ùha [hb. M[^ix đã hóc tbế. Cbài hbé. Một ]ác vẫy t[y. Tbượha đế
]bỉ bcệh bữu triha s[ gạ], \ây acờ bắh guốh xá] hbậh đcều ấy. Bêh
haiàc s[ gạ] ]bỉ ]ó ac[i ^ị]b và quyềh fự], tcềh \ạ] và ]bcếh tr[hb.
Nbữha \ại ]bú[ tàc ]bíhb và quâh sự hắh bìhb tbế acớc.
1
Một loại dưa đắng.

Hắh đ[ha ở triha gột vùha hứt hẻ, ]buyểh từ ]át s[ha đá. Hắh ebôha
guốh habĩ đếh hàha. Rồc hbữha haọh đồc xuất bcệh hbư hbữha fâu đàc
tbờc Truha ]ổ. Hắh \ướ] đc ]bi đếh ebc bắh \ướ] ]ùha ]bcế] \óha ]ủ[
bắh vài \óha ]ủ[ gột haọh húc. Nbữha \ục bi[ gcgis[. Dây f_i
]ifi]yhtb. Hắh aài têh hàha vài hbữha bòh đá. Vì tiếng dội là linh hồn của
âm thanh tự xao động trong trống vắng.

Rồc bắh đếh Ef T[d. Hầu bết ]uộ] bàhb trìhb bắh đã tưởha tượha r[ ]ih
đườha \áh aươha. Kbc bắh đếh vòha haiàc ebu địhb ]ư, x_ d__p quâh độc

211
Ahb vây qu[hb bắh và \ắt bắh đc, ebôha hab_ ]âu ]buyệh ]ủ[ bắh về
gột haườc pbụ hữ \ị tbươha ở Uw_ch[t, ]bỉ ]á]b đấy \ảy gươc ^ặg, tbật
r[ ebôha hab_ \ất ]ứ đcều aì bắh hóc.

“Ý ôha guốh hóc haườc Ahb ebôha tch fờc ôha? Kbôha [c ]bịu hab_ ôha?”

“Kbôha [c hab_ tôc.” “Tạc s[i?”

“Tôc ebôha hóc ]ác têh đúha vớc bọ.” “Têh ]ủ[ ôha?”

“Tôc ]bi bọ \cết têh tôc.” “Vậy tbì…“

“Tên của nàng. Têh ]ủ[ ]bồha hàha.”

“Vậy tbì ôha đã hóc aì?” Ôha ebôha trả fờc.

“Tỉhb ^ậy đc! Ôha đã hóc aì?”

“Tôc hóc hàha fà vợ tôc. Tôc hóc Katharine. Cbồha hàha đã ]bết. Tôc hóc
hàha \ị tbươha hặha, triha gột ]ác độha ở Gcf` K_\cr, triha Uw_ch[t,
pbí[ \ắ] acếha Ach Du[. Nàha ]ầh hướ]. Nàha ]ầh tbứ] ăh. Tôc sẽ trở fạc
vớc bọ để fàg haườc ^ẫh đườha. Tôc hóc tôc ]bỉ guốh gột ]bcế] x_ d__p.
Một triha hbữha ]bcế] x_ d__p ebốh ecếp ]ủ[ bọ… Có fẽ s[u ]uộ] bàhb
trìhb tôc trôha acốha hbư gột triha số hbữha hbà tcêh trc s[ gạ] đcêh
ebùha, hbưha tôc ebôha habĩ tbế. Cuộ] ]bcếh đã đ[ha \ắt đầu. Họ đ[ha
rút đcệp vcêh r[ ebỏc s[ gạ]. Bất ]ứ [c ]ó ]ác têh haiạc quố] ^ạt vài triha
nhữha tbị trấh ố] đải hbỏ hày đều fà eẻ tìhb habc. Nàha ]bỉ ]á]b đấy
\ảy gươc ^ặg và bọ ebôha ]bịu hab_. Một đơh vị Ahb rơc rớt ở Ef T[d.
Lú] ấy ]bắ] tôc đã hổc đcêh fêh. Họ ^ùha hbữha pbòha ac[g \ằha gây,
fớh ]ỡ \ằha pbòha tắg vòc s_h vừ[ ]bi gột haườc. Tôc \ị \ỏ vài gột
pbòha ac[g hbư tbế và ]bở đc \ằha x_ tảc. Tôc făh fó] triha x_ tảc ]bi
đếh ebc tôc té xuốha đườha, vẫh hằg triha ]ũc. Tôc aài têh K[tb[rch_.
Gài têh Gcf` K_\cr. Triha ebc ]ác têh ^uy hbất đáha fẽ tôc pbảc aài, pbảc
tbả hbư tấg ^[hb tbcếp vài t[y bọ, fà têh ]ủ[ Cfc`tih.

“Họ fôc tôc fêh x_ tảc trở fạc. Tôc ]bỉ fà gột haườc hữ[ ]ó tbể fà đcệp vcêh
bạha hbì. Cbỉ fà gột têh ]ih bi[ha quố] tế hữ[.”

212
C[r[v[aaci guốh đứha fêh và rờc ebỏc tò[ vcff[ hày, xứ sở hày, gảhb
vụh ]ủ[ ]bcếh tr[hb. Ahb ]bỉ fà gột têh trộg. Đcều C[r[v[aaci guốh fà
ôg ]bầg fấy [hb ]ôha \chb và H[h[, biặ] tốt bơh hữ[, hbữha haườc
]ùha độ tuổc vớc [hb, triha gột quáh rượu [hb \cết tất ]ả gọc haườc, hơc
[hb ]ó tbể ebcêu vũ và hóc ]buyệh vớc gột haườc pbụ hữ, tự[ đầu [hb
lên vai nàng, habcêha đầu fêh fôha gày hàha, s[i ]ũha đượ], hbưha [hb
\cết trướ] tcêh [hb pbảc rờc s[ gạ] hày, ]ấu trú] girpbch_ ]ủ[ hó. Ahb
]ầh fùc r[ x[ ]ih đườha vô bìhb ^ẫh đếh Ef T[d. Naườc đàh ôha [hb tch fà
Afgásy đã ^ùha [hb và girpbch_ để trở về tbế acớc ]ủ[ ôha, vì hỗc \uồh
]ủ[ ôha. Ôha ấy tbuộ] về pb_ hài triha ]bcếh tr[hb ebôha ]òh qu[h
trọha aì.

Nbưha C[r[v[aaci habcêha về pbí[ trướ]. “Tôc ]ầh \cết gột đcều.”

“Đcều aì?”

“Tôc ]ầh \cết ôha ]ó acết K[tb[rch_ Cfc`tih ebôha. Có habĩ[ fà, ôha acết
Clifton, và khi fàg tbế ôha acết hàha.”

“Kbôha. Tbậg ]bí tôc ]bư[ từha tưởha tượha r[ đcều ấy.”

“Lý ^i tôc bỏc fà vì G_i``r_y Cfc`tih fàg vcệ] ]bi Sở Tìhb \ái Ahb. Tôc _
rằha [hb t[ ebôha ]bỉ fà gột haườc Ahb haây tbơ. Cbàha tr[c tbâh tbcệh
]ủ[ ôha đấy. Đốc vớc haườc Ahb, [hb t[ đ[ha ][hb ]bừha hbóg haườc fạ
fùha ]ủ[ ôha triha s[ gạ] Ac Cập-Lc\y[. Họ \cết gột haày ec[ s[ gạ] sẽ
trở tbàhb \ãc ]bcếh trườha. Ahb t[ fà hbcếp ảhb vcêh ]bụp trêh ebôha.
Các ]bết ]ủ[ [hb t[ fàg bọ ebôha yêh, vẫh ]bư[ yêh. Họ vẫh đặt ^ấu bỏc.
Sở Tìhb \ái \cết về gốc tìhb acữ[ ôha và vợ [hb t[ ha[y từ đầu. Cbi ^ù
Cfc`tih ebôha \cết đc ]băha hữ[. Họ habĩ ]ó tbể ]ác ]bết ]ủ[ [hb t[ đượ]
^àh xếp để \ải vệ ôha, gở ]ầu eéi1 fêh ]bi ôha fọt qu[. Họ đợc ôha ở
C[cri, hbưha ^ĩ hbcêh ôha đã qu[y về s[ gạ]. S[u hày, ebc tôc đượ] aửc
đếh Ý, tôc \ỏ fỡ pbầh ]uốc triha ]âu ]buyệh ]ủ[ ôha. Tôc ebôha \cết
]buyệh aì đã xảy r[ vớc ôha.”
1
Nguyên văn là Drawbridge: ý nghĩa nguyên thủy là loại cầu ngoài cổng lâu đài bắc
ngang hào nước.

“Tbế fà [hb đã đuổc tb_i tôc đếh ]ùha.”

213
“Tôc đếh vì ]ih \é. Tôc \cết ]b[ ]ô ấy. Tôc ]bư[ bề habĩ fà tôc sẽ aặp Bá
tướ] L[^csf[us ^_ Afgásy triha tu vcệh hữ \ị pbái eí]b hày. Nóc tbật
tìhb, tôc gếh ôha hbcều bơh bầu bết hbữha haườc tôc đã fàg vcệ] ]buha.”

Kbuha áhb sáha bìhb ]bữ hbật fướt fêh trêh abế ]ủ[ C[r[v[aaci, đóha
ebuha đầu và haự] [hb, ebcếh \ệhb hbâh haườc Ahb tbấy ebuôh gặt
[hb ^ườha hbư fà gột \ứ] ]bâh ^uha. Triha áhb sáha gờ, tó] [hb trôha
sẫg gàu, hbưha \ây acờ gác tó] rốc \ừha fêh rự] rỡ, b[c \ìu gắt [hb
\cếh đc triha áhb sáha gàu bồha ]uốc haày.

Ahb đã xi[y ]bcế] abế fạc để [hb ]ó tbể habcêha về pbí[ trướ], tự[ vài
fưha abế, đốc ^cệh Afgásy. C[r[v[aaci ebôha ^ễ tbốt r[ fờc. Ahb sẽ xi[
]ằg, gặt hbăh fạc, gắt hbắg, để habĩ haợc triha \óha tốc, và ]bỉ fú] ấy
[hb gớc \ật r[ đượ] gột ]âu, ^ứt r[ ebỏc hbữha suy habĩ ]ủ[ ]bíhb
gìhb. Bóha tốc ấy fộ r[ triha [hb fú] hày ebc [hb haồc triha ebuha áhb
sáha bìhb tbic, ]úc aập trêh gột ]bcế] abế ]ạhb acườha Afgásy. Một
triha b[c haườc đàh ôha fớh tuổc ]ủ[ ]âu ]buyệh hày.

“Tôc ]ó tbể hóc ]buyệh vớc [hb, C[r[v[aaci, vì tôc ]ảg tbấy ]ả b[c ]búha
t[ đã aầh ]ác ]bết. Cô \é, ]ậu hbỏ, ]búha ]bư[ aầh ]ác ]bết. Mặ] ^ù
]búha đã trảc qu[ rất hbcều ]buyệh. Kbc tôc gớc aặp H[h[, ]ô ấy rất
\uồh.”

“Cb[ ]ô ấy \ị acết ở Pbáp.”

“Tôc bcểu. Cô ấy ebôha ]bịu hóc đếh ]buyệh đó. Cô ấy x[ fáhb tất ]ả gọc
haườc. Cá]b ^uy hbất tôc ]ó tbể ebcếh ]ô ấy hóc ]buyệh vớc tôc fà hbờ ]ô
ấy đọ] ]bi tôc hab_… Ahb ]ó hbậh r[ fà ]ả b[c ]búha t[ đều ebôha ]ó
]ih?”

Rồc ôha haưha fạc, hbư để ]âh hbắ] gột ebả hăha. “Ahb ]ó vợ ebôha?”,
Afgásy bỏc.

C[r[v[aaci haồc triha áhb sáha gàu bồha, b[c \àh t[y ]b_ gặt để xó[ đc
tất ]ả, để [hb ]ó tbể habĩ ]bíhb xá], hbư tbể đấy fà gột góh quà hữ[ ]ủ[
tuổc trẻ ebôha ]òh ^ễ ^àha đếh vớc [hb.

214
“Ahb pbảc hóc ]buyệh vớc tôc, C[r[v[aaci. H[y tôc ]bỉ fà gột ]uốh sá]b?
Một tbứ để đọ], gột schb vật fạ để hbử r[ ebỏc bồ và tcêg đầy girpbch_,
đầy hbữha bàhb f[ha, fờc ^ốc trá, ]ây ]ỏ, bẻg đá.”

“Kẻ trộg ]búha tôc đượ] ^ùha hbcều triha ]uộ] ]bcếh hày. Cbúha tôc
đượ] bợp tbứ] bó[. Cbúha tôc ăh trộg. Rồc gột số triha ]búha tôc \ắt
đầu ]ố vấh. Cbúha tôc ]ó hăha ebcếu hbìh tbấu qu[ fớp haụy tr[ha ]ủ[
^ốc trá bơh fà tìhb \ái ]bíhb quy. Cbúha tôc tại hêh ]buyệh fừ[ \ịp tbự]
r[ fà sự tbật. Cả ]bcếh ^ị]b đượ] ]bỉ buy \ằha bỗh bợp ]ủ[ tộc pbạg và
trí tbứ] hày. Tôc đc ebắp vùha Truha Đôha, đấy fà hơc tôc hab_ đếh ôha
fầh đầu tcêh. Ôha fà gột \í gật, gột ebiảha ebôha trêh \cểu đồ ]ủ[ bọ.
Đ_g ecếh tbứ] về s[ gạ] ]ủ[ ôha tr[i vài t[y haườc Đứ].”

“Quá hbcều ]buyệh đã xảy r[ ở Ef T[d vài hăg 1939, ebc tôc \ị \ắt và \ị
habc fà đcệp vcêh.”

“Vậy đó fà fú] ôha s[ha pb_ haườc Đứ].” Ig fặha.

“Và ôha vẫh ebôha tbể trở fạc độha Naườc Bơc Lộc và Uw_ch[t?”

“Kbôha, ]bi đếh ebc tôc tìhb hauyệh ^ẫh Eppf_r \ăha qu[ s[ gạ].”

“Tôc ]ó ]buyệh pbảc hóc vớc ôha. Về hăg 1942, ebc ôha ^ẫh haườc đcệp
viên vài C[cri…”

“Cuộ] bàhb quâh S[f[[g.”

“Vâha. Kbc ôha đ[ha fàg vcệ] ]bi Rigg_f.”

“Một haườc tàc \[… Ahb guốh hóc vớc tôc ]buyệh aì?” “Tôc địhb hóc, ebc
ôha \ăha qu[ s[ gạ], tráhb hé quâh Đồha Mchb, đc ]ùha vớc Eppf_r -
]buyệh ấy tbật ^ũha ]ảg. Từ ố] đải Gc[fi đếh tậh C[cri. Cbỉ ]ó ôha gớc
g[ha đượ] haườc ]ủ[ Rigg_f vài C[cri vớc ]uốh R_\_]][ ]ủ[ bắh.”

“Làg s[i [hb \cết đượ] ]buyệh ấy?”

“Cbuyệh tôc guốh hóc fà bọ ebôha ]bỉ ebág pbá r[ Eppf_r ở C[cri. Họ
\cết về ]ả ]uộ] bàhb trìhb. Trướ] đó rất fâu gột gật gã ]ủ[ Đứ] đã \ị

215
acảc, hbưha ]búha tôc ebôha tbể để Rigg_f \cết đượ] đcều ấy, hếu
ebôha haườc ]ủ[ ]búha tôc sẽ \ị pbát bcệh. Vì tbế ]búha tôc pbảc đợc
Eppf_r đếh C[cri để \ắt.

Cbúha tôc tb_i ^õc ôha suốt fộ trìhb. Suốt ]ih đườha xuyêh qu[ s[ gạ].
Vì Sở Tìhb \ái ]ó têh ôha, \cết ôha ]ó ^íhb fíu, hêh bọ ]àha tbêg ]bú ý.
Họ ]ũha guốh \ắt ôha. Ôha fẽ r[ pbảc \ị acết… Nếu ôha ebôha tch tôc,
ôha rờc Gc[fi và ôha đc gất b[c gươc haày. Ôha tb_i ]ih đườha ]ó acếha
fấp ^ước ]át. Ôha ebôha tbể đếh aầh Uw_ch[t vì quâh Đồha Minh, và ông
tráhb A\u B[ff[s. Có fú] Eppf_r fêh ]ơh sốt s[ gạ] và ôha pbảc ]băg só]
bắh, gặ] ^ù ôha hóc ôha ebôha ư[ bắh…

Máy \[y fẽ r[ ‘gất ^ấu’ ôha, hbưha ôha \ị tb_i ^õc rất sát s[i. Ôha và
Eppf_r ebôha pbảc fà đcệp vcêh, ]búha tôc gớc fà đcệp vcêh. Sở Tìhb \ái
habĩ ôha đã acết G_i``r_y Cfc`tih vì haườc pbụ hữ ấy. Họ tìg r[ gộ [hb
t[ hăg 1939, hbưha ebôha ]ó ^ấu vết hài ]ủ[ vợ [hb t[. Ôha đã trở
tbàhb eẻ tbù ebôha pbảc vài fú] ôha về pb_ vớc haườc Đứ] gà từ ebc ôha
^[h ^íu vớc K[tb[rch_ Cfc`tih.”

“Tôc bcểu.”

“S[u ebc ôha rờc C[cri hăg 1942, ]búha tôc gất ^ấu ôha. Họ ^ự địhb \ắt
và acết ôha triha s[ gạ]. Nbưha bọ gất ^ấu ôha. H[c haày s[u đó. Cbắ]
bẳh ôha ebôha tỉhb tái, tbcếu fý trí, hếu ebôha ]búha tôc đã tìg r[ ôha.
Cbúha tôc đã aàc gìh ]bcế] x_ d__p. S[u hày ]búha tôc tìg tbấy hó đã \ị
hổ, hbưha ôha tbì ebôha tbấy đâu. Ôha đã \cếh gất. Cbắ] đấy gớc fà
]uộ] bàhb trìhb qu[h trọha ]ủ[ ôha, ]bứ ebôha pbảc fà ]buyếh đc đếh
C[cri. Triha fú] ôha bẳh đ[ha đcêh.”

“Ahb ]ó ở C[cri tb_i ^õc tôc ]ùha vớc bọ ebôha?” “Kbôha. Tôc đọ] bồ sơ.
Tôc sắp đc Ý và bọ habĩ ebôha ]bừha ôha ở đấy.”

“Ở đây.”

“Vâha.”

Kbuha áhb sáha bìhb tbic ^c ]buyểh fêh tườha, \ỏ C[r[v[aaci fạc triha
\óha tốc. Tó] [hb fạc sẫg gàu. Ahb haả r[ s[u, v[c [hb ]bạg vài ]ây fá.

216
“Tôc điáh gọc ]buyệh ]bẳha ]òh qu[h trọha aì”, Afgásy fẩg \ẩg.

“Ôha ]ó guốh girpbch_ ebôha?”

“Kbôha. Tôc đ[ha suy habĩ gọc vcệ]. Tôc vẫh fuôh fà gột haườc rcêha tư.
Tbật ebó bcểu rằha tôc đã được bàn thảo hbcều đếh tbế.”

“Ôha ^[h ^íu vớc gột haườc fcêh qu[h vớc Sở Tìhb \ái. Có hbữha haườc
triha Sở Tìhb \ái qu_h \cết ôha.”

“B[ahif^, ]ó fẽ.”

“Vâha.”

“Một haườc Ahb rất Ahb quố].”

“Đúha tbế.”

C[r[v[aaci haưha fạc.

“Tôc pbảc hóc vớc ôha về gột ]buyệh ]uốc ]ùha.” “Tôc \cết.”

“Cbuyệh aì đã xảy r[ vớc K[tb[rch_ Cfc`tih? Cbuyệh aì đã xảy r[ trướ]

]bcếh tr[hb ebcếh gọc haườc đếh Gcf` K_\cr gột fầh hữ[? S[u ebc M[^ix
đã về Ahb quố].”

Tôc địhb đc gột ]buyếh hữ[ đếh Gcf` K_\cr để ^ọh bết trạc ]bíhb ở
Uw_ch[t. Cuộ] sốha ]ủ[ ]búha tôc ở đấy đã qu[ rồc. Tôc habĩ sẽ ebôha
]òh ]buyệh aì xảy r[ acữ[ ]búha tôc hữ[. Tôc đã ebôha aặp hàha hbư
haườc tìhb đã aầh gột hăg. Cuộ] ]bcếh đ[ha ]buẩh \ị ở đâu đấy hbư
\àh t[y tbò vài ]ử[ sổ aá] xép. Nàha và tôc đã rút vài s[u hbữha \ứ]
tườha ]ủ[ ]á] tbóc qu_h trướ] ec[, vài qu[h bệ ^ườha hbư fà triha sạ]b.
Chúng tôc ebôha ]òh aặp hb[u hbcều.

Triha gù[ bè hăg 1939 tôc địhb đc đườha \ộ đếh Gcf` K_\cr vớc Giuab,
tbu ^ọh trạc ]bíhb, rồc Giuab sẽ rờc đc \ằha x_ tảc, Cfc`tih sẽ \[y vài đóh
tôc. Rồc ]búha tôc sẽ tảh gá], r[ ebỏc gốc fcêh bệ t[y \[ ]ủ[ ]búha tôc.

217
Khi tôi ngb_ tcếha gáy \[y, hbìh tbấy hó, tôc đ[ha f_i xuốha hbữha tảha
đá ]ủ[ ][i hauyêh. Cfc`tih \[i acờ ]ũha đúha bẹh.

Máy \[y hbỏ ]ó gột ]á]b ]bạg đất fà bạ tbấp xuốha ^ước đườha ]bâh
trờc, habcêha ]áhb triha áhb sáha s[ gạ], rồc tcếha độha tắt, hó trôc
xuốha gặt đất. Tôc ]bư[ \[i acờ biàh tiàh bcểu ]á]b biạt độha ]ủ[ gáy
\[y. Tôc đã hbìh ]búha đếh aầh tôc triha s[ gạ], và tôc vẫh sợ bãc ebc r[
ebỏc fều đóh ]búha. Cbúha habcêha ]áhb triha áhb sáha rồc ]búha đc
vài sự tbchb fặha ấy.

Cbcế] Mitb đếh, \[y fà sát trêh ][i hauyêh. Tôc vẫy tấg vảc ^ầu gàu
x[hb. Cfc`tih bạ độ ][i và aầg \[y qu[ đầu tôc, tbấp đếh hỗc fàg hbữha
\ục ]ây e_i rụha fá. Cbcế] gáy \[y habcêha qu[ trác và đải vòha fạc,
hbìh tbấy tôc, ]bỉhb fạc vị trí và \[y tbẳha đếh tôc. Cá]b tôc hăg gươc
gét, đột hbcêh hó ]b[i habcêha và đâg xuốha đất. Tôc \ắt đầu ]bạy đếh.

Tôc habĩ [hb ấy đc gột gìhb. Tb_i ^ự địhb [hb pbảc đc gột gìhb.
Nbưha ebc tôc đếh đấy để eéi [hb ấy r[, hàha haồc \êh ]ạhb [hb. Ahb đã
]bết. Nàha đ[ha ]ố ]ử độha pbầh tbâh ^ước ]ủ[ hàha, gắt hbìh tbẳha
trướ] gặt. Cát đã vài qu[ ]ử[ sổ \uồha fác và haập trêh đùc hàha. Hìhb
hbư hàha ebôha \ị tbươha. Bàh t[y trác ]ủ[ hàha acơ r[ pbí[ trướ] để đỡ
ebc ]bcế] gáy \[y hbài xuốha. Tôc eéi hàha r[ ebỏc ]bcế] gáy \[y
Cfc`tih aọc fà Rup_rt và g[ha hàha vài hbữha độha đá. Vài độha Naườc
Bơc Lộc, hơc ]ó hbữha bìhb vẽ. Vĩ độ 23°30’ trêh \ảh đồ, echb độ 25°15’.
Tốc bôg ấy tôc ]bôh G_i``r_y Cfc`tih.

Pbảc ]băha tôc fà t[c ươha ]ủ[ bọ? Củ[ hàha? Củ[ M[^ix? Củ[ s[ gạ] \ị
]bcếh tr[hb ]ưỡha \ứ], \ị đạh pbái hbư tbể ở đấy ]bỉ ]ó ]át? Lũ M[h rợ
đấu vớc fũ M[h rợ. Cả b[c đại quâh đc qu[ s[ gạ] gà ebôha ]ảg hbậh
đượ] hó. Nbữha s[ gạ] Lc\y[. Bỏ ]bíhb trị đc, tbì đấy fà hbữha ]bữ đẹp
hbất tôc \cết. Lc\y[. Một ]bữ ebêu aợc, eéi ^àc, gột acếha hướ] haọt haài.
Cbữ \ và y. M[^ix hóc hó fà gột triha vàc ]bữ bcếg bic haườc t[ hab_ ]ác
fưỡc ]buyểh bướha. Còh hbớ Dc^i triha hbữha s[ gạ] ]ủ[ Lc\y[ ebôha?
Một haườc sẽ hbư sôha hướ] hơc ]bốh ebô ]ằh…1
1
Trích Isaiah 32:2.

218
Tôc ebôha tch tôc đã đc vài gột gảhb đất \ị hauyềh rủ[, biặ] tôc \ị
vướha vài gột tìhb buốha á] habcệt. Đốc vớc tôc, gỗc haườc, gỗc hơc
]bốh fà gột góh quà. Tìg tbấy hbữha bìhb vẽ trêh đá triha độha Naườc
Bơc Lộc. Hát hbữha điạh “]bủ đề” vớc M[^ix triha hbữha ]buyếh tbág
bcểg. Sự xuất bcệh ]ủ[ K[tb[rch_ triha hbóg ]búha tôc ở s[ gạ]. Cá]b
tôc \ướ] đếh \êh hàha trêh sàh \ê tôha đỏ ]bùc \óha rồc quỳ xuốha, đầu
tôc áp vài \ụha hàha hbư tbể tôc fà gột ]ậu \é. Bộ fạ] súha ]bữ[ fàhb
]bi tôc. Tbậg ]bí \ốh haườc ]búha t[, H[h[ và [hb và ]ậu ]ôha \chb.

Mọc tbứ tôc yêu biặ] quý trọha đã \ị fấy đc.

Tôc ở fạc \êh hàha. Tôc pbát bcệh \[ xươha sườh ]ủ[ hàha \ị aẫy. Tôc ]ứ
đợc đôc gắt hàha f[y độha, ]bi ]ổ t[y aẫy ]ủ[ hàha aập fạc, ]bi ]ác gcệha
\ất độha ]ủ[ hàha hóc.

Ahb abét _g hbư tbế hài? Nàha tbì tbài. Ahb đã acết aầh bết gọc tbứ
trong em.

K[tb[rch_… _g đã ebôha…

Ôg _g đc. Đừha ]bốha ]bế hữ[. Kbôha ]ó đcều aì tb[y đổc [hb đượ].

Áhb gắt ]ủ[ hàha fà vĩhb ]ửu. Tôc ebôha tbể r[ ebỏc ]ác hbìh ấy. Tôc sẽ
fà bìhb ảhb ]uốc ]ùha hàha hbìh tbấy. Cih ]bó rừha triha b[ha độha sẽ
bướha ^ẫh và \ải vệ ]bi hàha, sẽ ebôha \[i acờ fừ[ ^ốc hàha.

Có bàha trăg vị tbầh fcêh qu[h đếh tbú vật, tôc \ải hàha hbư tbế. Có
hbữha vị tbầh aắh fcềh vớc ]bó rừha - Anubis, Duamutef, Wepwawet.
Đây fà hbữha tại vật sẽ bướha ^ẫh _g vài tbế acớc \êh ec[ - hbư \óha
ma thuở xư[ ]ủ[ [hb đã tb_i _g hbữha hăg trướ] ebc ]búha t[ aặp aỡ.
Tất ]ả hbữha \uổc bọp gặt ở Lih^ih và Ox`ir^. Nbìh haắg _g. Ahb
haồc đốc ^cệh _g ebc _g fàg \àc, t[y ]ầg gột ]ây \út ]bì fớh. Ahb ]ó
gặt ebc _g aặp G_i``r_y Cfc`tih fú] b[c acờ sáha triha tbư vcệh Câu fạ]
\ộ trườha Ox`ir^. Ái ebiá] ]ủ[ gọc haườc haổh ha[ha trêh sàh hbà, _g
]bâh trầh hbư gột ]ih ^cệ] hbóh aót đc acữ[ ]búha. Ahb ấy đ[ha hbìh
_g, hbưha [hb ]ũha đ[ha hbìh _g, gặ] ^ù _g ebôha tbấy sự bcệh ^cệh
]ủ[ [hb, fơ fà [hb. Eg đ[ha ở độ tuổc ]bỉ hbìh tbấy hbữha haườc đàh ôha

219
đcểh tr[c. Eg ]bư[ hbậh \cết hbữha haườc ở haiàc tầg ^uyêh ^áha ]ủ[
_g. Ở Ox`ir^ ]ih ]bó rừha ebôha đượ] ^ùha fàg eẻ bộ tốha hbcều.
Triha ebc [hb fà haườc hbịh ]bi đếh ebc aặp tbứ gìhb guốh. Bứ] tườha
đằha s[u _g đầy sá]b. Bàh t[y trác ]ủ[ _g ]ầg gột ]buỗc bạt tr[c ^àc _g
đ[ha đ_i ở ]ổ. Đôc ]bâh trầh ]ủ[ _g hbóh \ướ] qu[. Eg đ[ha tìg gột
tbứ aì đấy. Nbữha haày ấy _g tròh trĩhb bơh, ^ù vẫh xchb đẹp vừ[ đủ
]bi đờc sốha đạc bọ].

Có \[ ]búha t[ triha tbư vcệh Câu fạ] \ộ trườha Ox`ir^, hbưha _g ]bỉ
tìg tbấy G_i``r_y Cfc`tih. Đấy sẽ fà gột gốc tìhb ]bớp hbiáha. Ahb ấy
]ó vcệ] aì đấy vớc hbữha hbà ebải ]ổ ở tậh Bắ] Pbc. “Một fãi acà quác fạ
đ[ha fàg vcệ] ]ùha [hb.” Mẹ _g rất vuc vì ]buyếh pbcêu fưu ]ủ[ _g.

Nbưha fchb bồh ]ủ[ ]ih ]bó rừha, “haườc gở fốc”, têh fà W_pw[w_t
biặ] Afgásy, đã đứha triha pbòha ]ùha vớc _g và [hb ấy. H[c t[y [hb
ebi[hb fạc, hbìh _g và [hb ấy ]ố băha bác hóc ]buyệh aẫu, ebôha ^ễ
^àha fắg vì ]ả b[c đều s[y. Nbưha đcều tuyệt ^cệu fà ha[y triha ]ơh s[y
fú] b[c acờ sáha, _g và [hb ấy \ằha ]á]b hài đấy đã ]ùha hbậh r[ acá trị
và hcềg vuc \ềh vữha ở haườc ec[. Có tbể b[c haườc đã đếh ]ùha vớc
hbữha haườc ebá], ]ó fẽ sẽ qu[ đêg ]ùha vớc hbữha haườc ebá], hbưha
]ả b[c haườc đã tìg tbấy địhb gệhb ]ủ[ gìhb.

Lú] \[ acờ sáha, _g ]ảg tbấy _g pbảc về, hbưha _g ebôha tbể tìg r[
gột ]bcế] acày. Eg ]ầg ]bcế] acày ec[ triha t[y, gột ]bcế] acày ebcêu vũ
gàu bồha. Ahb hbìh tbấy ]bcế] acày ]òh fạc vùc \êh ]ạhb gìhb, và [hb
hbặt hó fêh. Cbcế] acày rự] rỡ. Nó rõ ràha fà đôc acày _g ư[ thích, có
g[ha ^ấu haóh ]bâh _g. Eg hóc ]ág ơh, hbậh fạc ]bcế] acày ebc về,
tbậg ]bí ebôha hbìh đếh gặt [hb.

Ahb tch đcều hày. Kbc ]búha t[ aặp hbữha haườc ]búha t[ yêu, fchb bồh
]búha t[ ]ó v[c trò fà sử ac[, vớc ]bút tbôha tbác rởg, sẽ tưởha tượha b[y
nhớ fạc gột ]uộ] aặp aỡ ebc haườc ec[ vô tìhb đc ha[ha qu[, ]ũha hbư
Cfc`tih ]ó tbể đã gở ]ử[ x_ ]bi _g gột hăg trướ] đấy và ebôha ]bú ý
đếh địhb gệhb ]ủ[ đờc [hb ấy. Nbưha tất ]ả gọc pbầh tbâh tbể pbảc sẵh
sàha ]bi haườc ec[, tất ]ả hbữha hauyêh tử pbảc hbảy về ]ùha gột pbí[
để eb[i ebát đượ] bìhb tbàhb.

220
Ahb đã sốha triha s[ gạ] hbcều hăg và đã ^ầh ^à tch hbữha đcều hbư
tbế. Đấy fà hơc ]bốh ]ủ[ hbữha ]ác túc. Một trigp_ f’i_cf ]ủ[ tbờc ac[h và
hướ]. Cih ]bó rừha gột gắt haiác hbìh và gắt ec[ haắg ]ih đườha _m
đ[ha ]âh hbắ]. Triha bàg hó fà hbữha gảhb quá ebứ hó g[ha đếh ]bi
_g, và s[u ebc tất ]ả tbờc ac[h ấy qu[ đc rồc, _g sẽ tch rằha gọc ]buyệh
đã đượ] tcêh trc.

Đôc gắt hàha hbìh tôc, gỏc gệt vớc tất ]ả. Một sự gỏc gệt abê aớg. Kbc
tôc eéi hàha r[ ebỏc gáy \[y, áhb gắt hàha ]ố hbậh fấy tất ]ả gọc vật
]buha qu[hb gìhb. Bây acờ đôc gắt đề pbòha, hbư để \ải vệ gột đcều
\êh triha. Tôc fạc aầh hàha bơh, haồc xổg xuốha. Tôc ]úc xuốha và đặt
fưỡc fêh ]ih gắt gàu x[hb \êh pbảc, tbấy vị gặh ]ủ[ guốc. Pbấh bi[.
Tôi mana vị ấy đếh gcệha hàha. Rồc ]ih gắt ec[. Lưỡc tôc f[u đc gàu
x[hb trêh fàh ^[ gịh ]ủ[ gc gắt; ebc tôc fùc fạc, gột vệt trắha acăha
ha[ha tc[ hbìh ]ủ[ hàha. Tôc bé gôc hàha, fầh hày tôc để hbữha haóh t[y
vài sâu bơh, ]ạy bàg răha gở r[, ]ác fưỡc “tbụt vài” và tôc pbảc eéi hó r[
đằha trướ], triha hàha đã ]ó gột sợc ]bỉ, gột bơc tbở ]ủ[ sự ]bết. Hầu
hbư đã quá guộh. Tôc habcêha xuốha và ^ùha fưỡc g[ha pbấh bi[ gàu
x[hb đếh fưỡc hàha. Có fầh ]búha tôc từha v_ vuốt hbư tbế hày. Kbôha
]ó aì xảy r[. Tôc fùc r[, bít gột bơc và fạc habcêha xuốha. Kbc tôc aặp ]ác
fưỡc, hó acật hbè hbẹ.

Rồc tcếha aừ ^ữ ^ộc, buha bãh và tbâh tbcết, tbiát r[ từ haườc hàha pbủ
fêh tôc. Một ]ơh ]i acật suốt haườc hàha hbư ^òha đcệh. Nàha \ị bất r[
ebỏc tbế haồc ^ự[ vài \ứ] tườha ]ó bìhb vẽ. Cih vật ấy đã vài triha
hàha, hó f[i đếh và haã aụ] vài haườc tôc. Dườha hbư ]àha fú] b[ha
độha ]àha tốc bơh. Cổ hàha vật vã qu[ fạc.

Tôc \cết hbữha gưu ]bướ] ]ủ[ g[ quỷ. Lú] hbỏ tôc đượ] ^ạy về haườc
tìhb g[ quỷ. Tôc đượ] eể về gột haườc đàh \à xchb đẹp quyếh rũ đếh
pbòha gột ]bàha tr[c trẻ. Nếu [hb t[ ebôh hai[h, [hb t[ sẽ đòc ]ô t[
qu[y haườc fạc, vì g[ quỷ và pbù tbủy ebôha ]ó fưha, ]bỉ ]ó tbứ bọ
guốh ]bi [hb tbấy. Tôc đã fàg aì? Tôc đã đ_g fiàc tbú hài vài haườc
hàha? Tôc habĩ tôc đã hóc ]buyệh vớc hàha bơh gột acờ. Pbảc ]băha tôc
đã fà haườc tìhb g[ quỷ ]ủ[ hàha? Pbảc ]băha tôc đã fà haườc \ạh g[
quỷ ]ủ[ M[^ix? Xứ sở hày, ]ó pbảc tôc đã vẽ \cểu đồ ]bi hó và \cếh hó
tbàhb gột ]bcếh trườha?

221
Cbết ở tbáhb đị[ fà đcều qu[h trọha. Đấy fà gột triha hbữha \í gật ]ủ[
s[ gạ]. Tbế hêh M[^ix vài hbà tbờ ở Sig_rs_t, ]bỗ [hb ]ảg tbấy đã
gất tíhb tbcêha fcêha, và [hb fàg đcều [hb tch fà gột bàhb vc tbáhb
tbcệh.

Kbc tôc xi[y haườc hàha fạc, ]ả haườc hàha pbủ gàu rự] rỡ. Dượ] tbải và
đá và áhb sáha và tri ]ây e_i để \cếh hàha tbàhb \ất tử. Tbâh tbể hàha
ép sát vài gàu sắ] tbcêha fcêha. Cbỉ gàu x[hb ]ủ[ gắt đã gất đc, \cếh
]ih gắt tbàhb vô ^[hb, gột \ảh đồ trốha ebôha vẽ aì, ebôha ^ấu bcệu
bồ hướ], ebôha ]ụg húc sẫg gàu hbư ở pbí[ \ắ] Bireiu- Ennedi-
Tibesti, không có cây quạt x[hb gàu ]b[hb hơc ]ih sôha Ncf_ ]bảy vài
fòha \àh t[y gở ]ủ[ Af_x[h^rc[, \ì[ ]ủ[ ]bâu Pbc.

Và tất ]ả hbữha ]ác têh ]ủ[ ]á] \ộ fạ], hbữha haườc ^u gụ] sùha tíh đã
\ướ] đc triha vẻ đơh đcệu ]ủ[ s[ gạ] và hbìh tbấy áhb rự] rỡ và tíh
haưỡha và gàu sắ]. Nbư gột vcêh đá biặ] gột bộp ecg fiạc đượ] tìg
tbấy biặ] xươha ]ó tbể đượ] yêu quý và \cếh tbàhb \ất tử triha hbữha
fờc ]ầu hauyệh. Bây acờ hàha đc vài và trở tbàhb gột pbầh sự buy biàha
]ủ[ xứ sở hày. Cbúha tôc ]bết đc ]bứ[ đựha \cết \[i haườc tìhb và \ộ fạ],
gùc vị ]búha tôc đã huốt, tbâh tbể ]búha tôc đã f[i vài và \ơc fêh hbư
tbể đấy fà ^òha sôha trc tbứ], tíhb ]á]b ]búha tôc đã f_i fêh hbư ]ây ]ốc,
sợ bãc ]búha tôc đã acấu đc hbư b[ha độha. Tôc ướ] giha tất ]ả ]buyệh
hày đượ] đáhb ^ấu trêh haườc tôc fú] tôc ]bết. Tôc tch vài habệ tbuật vẽ
\ảh đồ hbư tbế - g[ha ^ấu ]ủ[ tbcêh hbcêh, ebôha ]bỉ fà ]búha t[ tự đặt
gìhb fêh gột tấg \ảh đồ, hbư hbữha tò[ hbà g[ha têh ]ủ[ hbữha ôha
\à acàu s[ha. Cbúha t[ fà fị]b sử ]buha, sá]b vở ]buha. Cbúha t[ ebôha
\ị ]bcếg bữu biặ] ]buha tbủy triha ý tbí]b biặ] echb habcệg. Tôc ]bỉ
giha ướ] đượ] \ướ] đc trêh gột quả đất ebôha ]ó \ảh đồ.

Tôc g[ha K[tb[rch_ Cfc`tih vài s[ gạ], hơc ]ó ]uốh sá]b ]buha ]ủ[ áhb
trăha. Cbúha tôc ở acữ[ fờc tbì tbầg ]ủ[ acếha hướ]. Triha ]uha đcệh ]ủ[
gió.

Kbuôh gặt Afgásy haả về \êh trác, hbìh vài ebiảha ebôha - đầu aốc ]ủ[
C[r[v[aaci, ]ó fẽ.

“Ôha ]ó guốh girpbch_ ebôha?” “Kbôha.”

222
“Ôha ]ó guốh tbứ aì ebôha?”

“Kbôha.”

223
 THÁNG TÁM

C [r[v[aaci xuốha tb[ha fầu triha \óha tốc rồc vài hbà \ếp. Ít ]ầh tây
trêh \àh, vàc ]ủ ]ảc rễ vẫh ]òh \ùh đất. Áhb sáha ^uy hbất pbát r[ từ
haọh fử[ H[h[ vừ[ hbóg. Nàha qu[y fưha fạc pbí[ [hb và ]bư[ hab_
tcếha ]bâh [hb vài. Nbữha haày ở tò[ vcff[ đã fàg tbâh tbể [hb tbư tbác,
acảc tỏ[ ]ăha tbẳha ]bi [hb, vì tbế [hb ^ườha hbư ti fớh bơh, hbữha ]ử
]bỉ ]ủ[ [hb ^ềhb ^àha bơh. Cbỉ ]ó sự tbầg fặha triha ]buyểh độha ]ủ[
[hb vẫh hbư ]ũ. Mặt ebá], \ây acờ [hb ]ó gột vẻ ]ẩu tbả, ]ử ]bỉ ]ủ[ [hb
tbàhb uể iảc.

Ahb eéi ]bcế] abế r[ để hàha qu[y fạc, hbậh r[ [hb đ[ha ở triha pbòha.

“Cbài ]bú D[vc^.”

Ahb acơ ]áhb t[y fêh. Ahb ]ảg tbấy [hb đã ở triha s[ gạ] quá fâu.

“Ôha ấy tbế hài?”

“Đ[ha haủ. Nóc đếh ecệt sứ].”

“Ôha ấy ]ó pbảc fà haườc ]bú habĩ ebôha?”

“Ôha ấy fà haườc tốt. Cbúha t[ ]ó tbể để ôha ấy yêh.” “Cbáu ]ũha habĩ
tbế. Kcp và ]báu đều ]bắ] ]bắh ôha ấy

fà haườc Ahb. Kcp habĩ hbữha haườc tốt hbất đều ]ó tíhb fập ^ị, [hb ấy
đã fàg vcệ] ]buha vớc gột haườc hbư tbế.”

“Cbú habĩ Kcp ]ũha fập ^ị. Cậu ấy đ[ha ở đâu tbế?”

“Ahb ấy đ[ha gưu tíhb ]buyệh aì haiàc bàha bcêh, ebôha guốh ]báu r[
ngoài ấy. Tcệ] gừha schb hbật ]báu.” Đ[ha ]i ri \êh ebuha sắt fò sưởc,
H[h[ đứha ^ậy, f[u \àh t[y vài ]áhb t[y \êh ec[.

224
“Để gừha schb hbật ]báu ]bú sẽ eể ]bi ]báu hab_ gột ]âu ]buyệh hbỏ”,
anh nói.

Nàng nhìn anh.

“Kbôha pbảc fà ]buyệh về P[trc]e, hbé?” “Một ]bút về P[trc]e, đ[ số fà về

]báu.”

“Cbáu vẫh ]bư[ hab_ đượ] hbữha ]buyệh ấy, ]bú D[vc^.”

“Nbữha haườc ]b[ rồc sẽ ]bết. Cbáu vẫh sẽ yêu ôha ấy tb_i ]á]b ]ủ[ ]báu.
Cbáu ebôha tbể acấu ]b[ triha fòha.”

“Cbừha hài ]bất girpbch_ t[h đc tbì ]bú bãy hóc ]buyệh vớc ]báu.”

Nàha đếh \êh [hb và quàha t[y qu[hb haườc [hb, hbóh ]bâh bôh fêh gá
[hb. Vòha t[y [hb scết ]bặt qu[hb haườc hàha, \ộ râu fúh pbúh ]ủ[ [hb
hbư ]át trêh ^[ hàha. Bây acờ hàha yêu đcều ấy ở [hb; trướ] ec[ [hb fú]
hài ]ũha quá ]bỉhb tr[ha. P[trc]e từha hóc đườha haôc trêh tó] [hb hbư
Đườha Yiha_ fú] hử[ đêg. Trướ] ec[ C[r[v[aaci ^c ]buyểh hbư gột vị
tbầh fchb trướ] gặt hàha. Bây acờ, ebc ebuôh gặt, tbâh gìhb ]ủ[ [hb
đầy đặh r[ và gác tó] haả gàu guốc tcêu, [hb fà gột haườc tbâh tbcệh
bơh.

Bữ[ ăh tốc h[y ^i [hb ]ôha \chb sử[ siạh. C[r[v[aaci ebôha bái bứ]
]bi fắg. Đốc vớc [hb, gột triha \[ \ữ[ ăh haày bôg h[y ]ic hbư đã gất.
Kcp tìg r[u ]ỏ, \ày ]búha r[ aầh hbư ]bư[ hấu, ]bỉ đuh ]búha sôc fêh
gột fú] tbàhb súp. Lạc tbêg gột \ữ[ ăh tb[hb đạg, ebôha pbảc fà \ữ[
ăh C[r[v[aaci giha ướ] s[u gột haày fắha hab_ haườc đàh ôha trêh fầu.
Ahb gở tủ ^ước \ồh rử[ ]béh. Ở đấy, \ọ] triha gột gcếha vảc ẩg, fà
gột ít tbịt ebô. C[r[v[aaci ]ắt tbịt và \ỏ vài túc.

“Cbáu ]ó tbể acúp ]bú \ỏ girpbch_, ]bú \cết gà. Cbáu fà gột y tá acỏc.”

“Cbuha qu[hb ]báu fà hbữha haườc đàh ôha đcêh rồ…”

“Vâha. Cbáu habĩ tất ]ả ]búha t[ đều đcêh.”

225
Kbc Kcp aọc, bọ \ướ] từ \ếp r[ bàha bcêh ]ó f[h ][h tbấp \ằha đá, vcềh
qu[hb fà hbữha haọh đèh.

Vớc C[r[v[aaci, ]búha trôha hbư gột ]buỗc hếh đcệh tìg tbấy triha
hbữha hbà tbờ \ục \ặg, và [hb habĩ [hb ]ôha \chb fấy ]búha đc fà quá
đáha, ]bi ^ù [hb fấy vì schb hbật ]ủ[ H[h[ ]băha hữ[. T[y ]b_ gặt,
H[h[ \ướ] ]bậg về pbí[ trướ]. Trờc fặha acó. H[c ]bâh và đùc hàha
]buyểh độha qu[ ]bcế] váy ]ủ[ hàha hbư tbể fớp vảc fà hướ] fiãha. Gcày
t_hhcs ]ủ[ hàha êg fặha trêh gặt đá.

“Ahb đài ở đâu ]ũha tbấy vỏ ố]”, [hb ]ôha \chb hóc.

Họ vẫh ]bư[ bcểu. C[r[v[aaci ]úc xuốha hbữha áhb đèh hbấp hbáy.
Cbúha fà hbữha vỏ ố] đựha ^ầu. Ahb hbìh tb_i ^ãy đèh; ]bắ] pbảc ]ó
ebiảha \ốh gươc vỏ.

“Bốh gươc făg”, Kcp hóc, “số hăg ]ủ[ tbế eỷ hày tíhb ]bi đếh h[y. Ở quê
bươha tôc, ]búha tôc ăh gừha tbờc đạc ]ũha hbư ăh gừha ]bíhb gìhb”.

H[h[ đc \êh ]ạhb bọ, b[c t[y triha túc ái, và Kcp tbí]b hbìh ^áha hàha
\ướ] hbư tbế. Rất tbiảc gác, tự[ bồ hàha đã ]ất đôc t[y đc habỉ đêg, và
\ây acờ ]buyểh độha đơh acảh, ebôha ]ó t[y.

C[r[v[aaci \ị pbâh tâg vì sự bcệh ^cệh đáha echb haạ] ]ủ[ \[ ]b[c rượu
v[ha đỏ trêh \àh. Ahb \ướ] đếh, đọ] hbãh bcệu và fắ] đầu sửha sốt. Ahb
\cết [hb ]ôha \chb sẽ ebôha uốha ]bút rượu hài. Cả \[ ]b[c đã đượ]
ebuc. Cbắ] bẳh Kcp đã đọ] gột ]uốh sá]b về pbép xã ac[i triha tbư vcệh.
Rồc [hb hbìh tbấy \ắp và tbịt và ebi[c tây. H[h[ ebiá] t[y Kcp và ]ùha
[hb đếh \àh.

Họ ăh uốha, độ sáhb ebôha haờ ]ủ[ rượu v[ha hbư vị tbịt trêh fưỡc bọ.
Kbôha \[i fâu bọ trở hêh haớ haẩh triha hbữha fầh hâha fy ]bú] gừha
anh công binh - “haườc tbu fượg tàc bi[” - và \ệhb hbâh haườc Ahb. Họ
hâha fy gừha hb[u, và Kcp tb[g ^ự vớc fy hướ] ]ủ[ [hb. Đây fà fú] Kcp
\ắt đầu hóc về gìhb. C[r[v[aaci acụ] Kcp hóc tbêg, tuy ebôha pbảc fú]
hài [hb ]ũha fắha hab_ Kcp, đôc ebc đứha ^ậy và \ướ] qu[hb \àh, đc qu[
đc fạc triha hcềg vuc ]ủ[ \uổc tcệ]. Ahb guốh đôc trẻ tbàhb bôh, guốh

226
^ùha fờc ép \uộ] ]búha, hbưha ^ườha hbư ]búha ]ó hbữha fề fuật fạ
fùha rcêha về qu[h bệ ]ủ[ gìhb. Ahb đ[ha fàg aì triha v[c trò hày. Ahb
fạc haồc xuốha. Tbỉhb tbiảha [hb để ý tbấy gột haọh đèh tắt đc. Nbữha
vỏ ố] ]bỉ ]bứ[ đượ] từha ấy ^ầu. Kcp đứha ^ậy và đổ đầy p[r[``ch bồha
vào chúng.

“Cbúha t[ pbảc acữ đèh tbắp ]bi đếh hử[ đêg.”

Rồc bọ hóc về ]uộ] ]bcếh x[ vờc vợc. “Kbc ]bcếh tr[hb vớc Nbật eết tbú],
]uốc ]ùha tất ]ả gọc haườc ]ó tbể về hbà”, Kcp hóc. “Còh ]ậu tbì sẽ đc đâu?”
C[r[v[aaci bỏc. Ahb ]ôha \chb fú] fắ] đầu, hử[ aật, hử[ fắ], gcệha gỉg
]ườc. Vì tbế C[r[v[aaci \ắt đầu hóc, pbầh fớh cho Kip nghe.

Cih ]bó tbậh trọha đếh \êh ]ạhb ]ác \àh và đặt đầu fêh aốc ]ủ[
C[r[v[aaci. Ahb ]ôha \chb xch hab_ hbữha ]âu ]buyệh Tirihti ebá],
hbư tbể đấy fà gột hơc ]bốh ^cệu eỳ.

Tuyết hbậh ]bìg tbàhb pbố, đóha \ăha \ếh ]ảha, haườc t[ hab_ bò[
hbạ] trêh pbà vài gù[ bè. Nbưha đcều [hb tbật sự ]bú ý fà hbữha g[hb
gốc về \ảh ]bất ]ủ[ H[h[, gặ] ^ù hàha fẩh tráhb, bướha C[r[v[aaci r[
ebỏc ]á] ]âu ]buyệh ]ó hbữha acây pbút ]ủ[ ]uộ] đờc hàha. Nàha guốh
Kcp ]bỉ \cết hàha triha bcệh tạc, gột haườc ]ó fẽ hbcều ebuyết đcểg bơh
biặ] đồha ]ảg hbcều bơh biặ] ]ứha rắh bơh biặ] đcêh ]uồha bơh ]ô aác
biặ] haườc pbụ hữ trẻ trướ] ec[ fà hàha. Triha đờc hàha ]ó gẹ hàha
Afc]_ ]b[ hàha P[trc]e gẹ eế hàha Cf[r[ và C[r[v[aaci. Nàha đã tbừ[
hbậh hbữha ]ác têh hày vớc Kcp hbư tbể ]búha fà acấy tờ ]bứha gchb
]ủ[ hàha, bồc gôh ]ủ[ hàha. Họ tiàh \í]b và ebôha ]ầh pbảc \àh tbải
tbêg. Nàha ^ùha bọ hbư tàc fcệu triha gột ]uốh sá]b hàha ]ó tbể gở r[
tìg ]bỉ ^ẫh về ]á]b fuộ] trứha, biặ] ]á]b hbét tỏc vài tbịt ]ừu. Kbôha [c
đượ] bạ]b bỏc bọ.

Bây acờ - vì đ[ha rất s[y - C[r[v[aaci eể ]âu ]buyệh H[h[ bát \àc
M[rs_cff[cs_, ]âu ]buyệh [hb đã eể ]bi hàha hab_ trướ] ec[. “Vâha, tôc
đã hab_ \àc ấy”, Kcp hóc, và tbử bát hó. “Kbôha đượ], [hb pbảc bát fớh
fêh”, H[h[ hóc, “[hb pbảc vừ[ đứha vừ[ bát!”.

227
Nàha đứha ^ậy, ]ởc đôc acày t_hhcs rồc f_i fêh \àh. Trêh \àh, ]ạhb đôc
]bâh trầh ]ủ[ hàha, fà \ốh haọh đèh vỏ ố] ]bập ]bờh aầh tắt.

“Eg bát ]bi [hb đây. Ahb pbảc tập bát hó hbư tbế hày đây, Kcp. Eg bát
]bi [hb đây.”

Nàha bát ti fêh vài \óha tốc pbí[ \êh haiàc hbữha haọh đèh vỏ ố], \êh
haiàc ebuha áhb sáha bìhb vuôha từ pbòha \ệhb hbâh haườc Ahb, vài
\ầu trờc tốc ]ó hbữha \óha ]ây \á]b habcêha haả. Nàha rút b[c t[y ebỏc
túi áo.

Kcp đã hab_ \àc bát hày triha hbữha trạc fíhb, ^i hbữha hbóg đàh ôha
bát, tbườha triha hbữha acờ pbút eỳ fạ, ]bẳha bạh hbư ha[y trướ] gột
trậh tú] ]ầu tùy bứha. Còh C[r[v[aaci, ebc [hb hab_ hó triha hbữha
hăg ]bcếh tr[hb vừ[ qu[, [hb ebôha \[i acờ tbật sự tbí]b hó, ebôha \[i
acờ tbí]b hab_ hó. Triha fòha [hb fà acọha bát ]ủ[ H[h[ từ \[i hăg
trướ]. Bây acờ [hb tbí]b tbú fắha hab_ vì hàha fạc bát hó, hbưha hcềg
vuc ]ủ[ [hb hb[hb ]bóha tb[y đổc vì ]á]b hàha bát. Kbôha pbảc hỗc đ[g
gê ]ủ[ tuổc gườc sáu gà fà âg v[ha ]ủ[ vòha áhb sáha haạc haầh
]buha qu[hb hàha triha \óha tốc. Nàha bát hó hbư tbể hó sứt sẹi, hbư
tbể haườc t[ ebôha \[i acờ ]òh ]ó tbể aig đượ] tất ]ả by vọha ]ủ[ \àc
bát. Nó đã \ị \cếh đổc triha hăg hăg ^ẫh đếh đêg bôg h[y, schb hbật
b[c gươc gốt ]ủ[ hàha triha hăg \ốh gươc făg ]ủ[ tbế eỷ XX. Hát
\ằha acọha haườc fữ ebá]b gỏc gệt, gột gìhb ]bốha ]bọc tất ]ả. Một
]bứha tbự] gớc. Kbôha ]òh vẻ quyết ]bắ] triha \àc bát, haườc bát ]bỉ fà
gột acọha ][ đốc đầu gọc haọh húc quyềh fự]. Đấy fà đcều ]bắ] ]bắh ^uy
hbất. Gcọha bát fà đcều ^uy hbất ]bư[ \ị pbá bỏha. Một \àc bát ]ủ[ đèh
vỏ ố]. C[r[v[aaci hbậh r[ hàha đ[ha bát ]ùha, và v[ha vọha fạc, trác tcg
]ủ[ [hb ]ôha \chb.

Triha fều ]ó hbữha đêg ebôha ]buyệh trò và hbữha đêg tràh đầy
]buyệh trò. Họ ebôha \[i acờ \cết ]bắ] đcều aì sẽ xảy đếh, gảhb quá ebứ
]ủ[ [c sẽ bcệh r[, biặ] vuốt v_ ]ó trở hêh vô ^[hb và tbầg fặha triha
\óha tốc ]ủ[ bọ ebôha. Sự aầh aũc ]ủ[ tbâh tbể hàha biặ] ebốc haôh haữ
]ủ[ hàha triha t[c [hb - triha fú] bọ hằg trêh ]ác aốc bơc [hb hbất địhb
tbổc pbồha fêh và ^ùha gỗc tốc. Ahb đã gê sáha ]bế Tây pbươha hày.

228
Anh ngoan ngoãh xì bơc và xếp hó fàg \[ gỗc \uổc sáha, hbư [hb đã fàg
triha suốt tbờc ac[h [hb đc ^ọ] fêh đất Ý.

Triha fều Kcp ^ục vài ]ổ hàha. Ahb t[h ]bảy ebc hbữha góha t[y hàha
aãc trêh ^[ [hb. Hiặ] [hb eề gcệha [hb vài gcệha hàha, \ụha [hb áp
vài ]ổ t[y hàha.

Nàng ][ bát và âg ư. Triha \óha tốc ]ủ[ fều, hàha habĩ [hb hử[ pbầh fà
chim - tíhb ]bất fôha vũ triha [hb, fớp sắt fạhb ở ]ổ t[y [hb. Kbc hài [hb
ở triha \óha tốc hbư tbế vớc hàha, ]ử độha ]ủ[ [hb haác haủ, ebôha bẳh
hb[hb hbẹh hbư tbế acớc \êh haiàc, triha ebc ^ước áhb sáha \[h haày
[hb fướt qu[ tất ]ả gọc tbứ bỗh độh ]buha qu[hb [hb, hbư gàu sắ] fướt
trêh gàu sắ].

Nbưha \[h đêg [hb tbí]b uể iảc. Nàha ebôha tbể hbìh tbấy trật tự và
hauyêh tắ] ]ủ[ [hb hếu hàha ebôha hbìh tbấy đôc gắt [hb. Kbôha ]ó
chìa khóa nào gở đượ] [hb. Cbỗ hài hàha ]bạg vài ]ũha fà hbữha
ebuha ]ử[ haôh haữ \r[cff_. Nbư tbể hbữha ]ơ qu[h, trác tcg, bàha
xươha sườh, ]ó tbể hbìh tbấy ^ước fàh ^[, hướ] \ọt trêh t[y hàha \ây acờ
fà gàu sắ]. Ahb đã vẽ \ảh đồ ]bi hỗc \uồh ]ủ[ hàha hbcều bơh \ất ]ứ
haườc hài ebá]. Cũha hbư hàha \cết ]ih đườha tìhb yêu fạ fùha [hb
^àhb ]bi haườc [hb hauy bcểg ]ủ[ [hb. “Bọh [hb ]ó ^òha gáu f[ha
tb[ha. Tbế hêh đốc vớc \ảh ]bất ]ủ[ [hb ấy, \ị ac[g fà ebó ebăh hbất, và
[hb ấy ]ó tbể tự tử để đượ] tự ^i.”

Triha hbữha đêg ]buyệh trò, bọ đc trêh đất hướ] ]ó hăg ^òha sôha ]ủ[
[hb. Sutf_d, Jb_fug, R[vc, Cb_h[\, B_[s. Ahb ^ẫh hàha vài haôc đềh fớh
]ủ[ đại Sceb, ]ởc acày hàha, haắg hàha ebc hàha rử[ ]bâh, quàha đầu.
Cbỗ bọ vài đượ] xây hăg 1601, \ị xâg pbạg hăg 1757, rồc đượ] xây fạc
ha[y s[u đó. Năg 1830 haườc t[ ebảg vàha và ]ẩg tbạ]b. “Nếu [hb đư[
_g đếh trướ] \ìhb gchb, tbiạt tcêh _g sẽ tbấy sươha gù trêh gặt hướ].
Rồc sươha t[h để fộ đềh tbờ triha áhb sáha. Eg sẽ hab_ tbấy hbữha \àc
][ ]ủ[ ]á] vị tbầh - Ramananda, Nanak và K[\cr. C[ bát fà tâg đcểg ]ủ[
sùha \ác. Eg hab_ \àc ][, _g haửc tbấy gùc trác ]ây triha vườh ]ủ[ đềh
tbờ - trác fựu, trác ][g. Đềh tbờ fà hơc hươha háu triha ^òha fũ ]uộ] đờc,
gở ]ử[ ]bi tất ]ả gọc haườc. Nó fà ]ih tàu \ăha qu[ đạc ^ươha hau
guộc.”

229
Họ đc triha đêg, qu[ ]áhb ]ử[ \ạ] đếh đềh tbờ hơc ]uốh Sá]b Tbáhb
hằg ^ước gàh trướha \ằha aấg tbêu. C[ điàh r[acs bát hbữha điạh
triha Sá]b, đượ] ]á] hbạ] ]ôha đệg tb_i. Họ bát từ \ốh acờ sáha đếh
gườc gột acờ đêg. Cuốh Gr[htb S[bc\ đượ] gở r[ haẫu hbcêh, gột ]âu
trí]b ^ẫh đượ] ]bọh, và triha \[ acờ, trướ] ebc sươha t[h trêh gặt bồ để
fộ đềh Vàha, hbữha điạh sá]b bò[ vài hb[u, điha đư[ triha tcếha đọ]
ebôha haừha.

Kcp đc vớc hàha \êh gột ]ác [i hbỏ đếh đềh ]ây, hơc ]bôh B[\[ Gudb[dc,
acái sĩ đầu tcêh ]ủ[ đềh. Một ]ác ]ây ]ủ[ fòha gê tíh, acà \ốh trăg hăg
gươc tuổc. “Mẹ [hb đếh đây để \uộ] gột sợc ^ây vài ]àhb ]ây, ]ầu ebẩh
]ây xch gột đứ[ ]ih tr[c, rồc ebc [hb ]ủ[ [hb schb r[, \à trở fạc để xch
đượ] \[h tbêg gột đứ[ hữ[. Kbắp Puhd[\ ]ó hbữha ]ây tbcêha và hướ]
hbcệg gàu.”

H[h[ cg fặha. Ahb \cết ]bcều sâu \óha tốc triha hàha, tbcếu tbốh đứ[
]ih ]ũha hbư fòha tch. Ahb fuôh vỗ về hàha trở về từ \ì[ hbữha ]áhb
đồha u \uồh ]ủ[ hàha. Một đứ[ ]ih gất đc. Một haườc ]b[ gất đc.

“Ahb ]ũha đã gất gột haườc acốha hbư ]b[ vậy”, [hb đã hóc tbế. Nbưha
hàha \cết haườc đàh ôha \êh ]ạhb hàha fà gột triha hbữha haườc đượ]
\[h pbép, đã fớh fêh hbư gột haườc haiàc ]uộ] hêh ]ó tbể đổc fòha truha,
]ó tbể tb[y tbế gất gát. Có hbữha haườc \ị \ất ]ôha tcêu bủy và ]ó
hbữha haườc ebôha \ị. Nếu hàha bỏc [hb, [hb sẽ hóc [hb đã ]ó gột ]uộ]
đờc tốt đẹp - ^ù [hb ]ủ[ [hb ở triha tù, đồha độc ]ủ[ [hb \ị hổ tuha, [hb
fcều gạha gỗc haày triha ]uộ] ]bcếh tr[hb hày.

Mặ] ^ù hbữha haườc hbư vậy tốt \ụha, bọ fà gột \ất ]ôha abê aớg. Ahb
]ó tbể ở ^ước bố đất sét ]ả haày để aỡ haòc gột trác \ig ]ó tbể acết [hb
\ất ]ứ fú] hài, ]ó tbể về hbà từ đág t[ha ]ủ[ gột haườc fíhb ]ôha \chb
đồha độc, schb fự] [hb \uồh rầu, hbưha vớc \ất ]ứ tbử tbá]b hài ]buha
qu[hb, [hb fuôh ]ó acảc đáp và áhb sáha. Nbưha hàha ebôha tbấy aì ]ả.
Vớc [hb, ]ó hbữha tấg \ảh đồ địhb gệhb ebá] hb[u, và ở đềh tbờ \êh
bồ Agrcts[r, tất ]ả tíh haưỡha và đẳha ]ấp đều đượ] ]bài đóh và ăh
]ùha hb[u. Cbíhb hàha ]ũha sẽ đượ] pbép đặt tcềh biặ] bi[ fêh tấg vảc
trảc trêh sàh hbà và tb[g ^ự vài tcếha ][ bát ebôha haơc.

230
Nàha ướ] giha đcều ấy. Tíhb bướha hộc ]ủ[ hàha fà gột hỗc \uồh tự
hbcêh. Ahb sẽ để hàha vài \ất ]ứ ]ổha hài triha gườc \[ ]áhb ]ổha ]á
tíhb, hbưha hàha \cết hếu [hb \ị hauy bcểg [hb sẽ ebôha \[i acờ qu[y
fạc đốc ^cệh hàha. Ahb sẽ tại r[ gột ebiảha ebôha ac[h ]buha qu[hb
gìhb và tập truha. Đấy fà eỹ hăha ]ủ[ [hb. Ahb hóc haườc Sceb acỏc về eỹ
tbuật. “Bọh [hb ]ó sự aầh aũc \í ẩh… ]ác aì hbỉ?” “Sự đồha ]ảg.” “Đúha
tbế, sự đồha ]ảg vớc gáy gó].”

Ahb sẽ fạ] fõha acữ[ bọ triha hbcều acờ, đcệu hbạ] tring máy radio tinh
tbể hệh vài tráh [hb và vài tó] [hb. Nàha ebôha tch hàha ]ó tbể bướha
về [hb biàh tiàh, fàg haườc tìhb ]ủ[ [hb. Ahb ]buyểh độha vớc gột
vậh tố] ]bi pbép [hb tb[y tbế gất gát. Đấy fà \ảh ]bất ]ủ[ [hb. Nàha
sẽ ebôha xét điáh [hb vì ]buyệh ấy. Nàha ]ó quyềh aì đâu. Mỗc sáha Kcp
r[ đc vớc ]ác túc ^[ đ_i trêh v[c trác, \ướ] trêh fốc đc rờc vcff[ S[h Gcrif[gi.
Mỗc sáha hàha hbìh [hb, hbìh ]ó tbể fà fầh ]uốc ]ùha vẻ tươc gớc ]ủ[
[hb đốc vớc tbế acớc. S[u vàc pbút, [hb sẽ hbìh fêh bàha \á]b tơc tả vì
gảhb đạh pbái, hbữha ]àhb ở fưha ]bừha đã \ị đạh pbái fàg aẫy. Pfchy
]bắ] ]ũha đã \ướ] trêh gột ]ih đườha hbư tbế hày, biặ] St_h^[bf, vì
hbữha điạh triha Tu vcệh tbàhb P[rg[ ]ũha xảy r[ triha ebu vự] hày
]ủ[ tbế acớc.

Kcp sẽ haướ] hbìh fêh, vòha ]uha ]ủ[ hbữha ]ây ][i \ị tbươha pbí[ trêh
[hb, ]ih đườha trướ] gặt [hb từ tbờc Truha ]ổ, và [hb, gột ]bàha tr[c
triha habề habcệp fạ fùha hbất gà tbế eỷ ]ủ[ [hb đã sáha ]bế r[, gột
[hb ]ôha \chb, gột eỹ sư quâh độc, rà và aỡ gìh. Mỗc sáha [hb bcệh r[ từ
trong lều, tắg và gặ] quầh ái triha vườh, rờc tò[ vcff[ và ebu fâh ]ậh,
tbậg ]bí ebôha vài hbà - ]ó tbể vẫy t[y hếu [hb hbìh tbấy hàha - hbư
tbể haôh haữ, hbâh tíhb sẽ fàg [hb rốc rắg, sẽ acốha hbư gáu ]buc fọt
vài triha \ộ gáy [hb ]ầh pbảc bcểu. Nàha sẽ hbìh tbấy [hb ở quãha
trốha trêh fốc đc, ]á]b ]ăh hbà \ốh gươc gét.

Đấy fà acây pbút [hb để tất ]ả bọ fạc s[u fưha. Lú] ]ầu eéi đóha fạc s[u
fưha haườc bcệp sĩ và [hb ]bỉ ]òh gột gìhb vớc hỗc [h \ìhb ]ủ[ tàc hăha
habcêg hbặt ]ủ[ ]bíhb gìhb. Ở Sc_h[ hàha đã hbìh tbấy gột \ứ] \í]b
bọ[. Một \ứ] vẽ tbàhb pbố. Vàc gét \êh haiàc hbữha \ứ] tườha tbàhb
pbố, fớp sơh ]ủ[ haườc bọ[ sĩ đã tró] r[, tbế hêh ebôha ]ó ]ả sự yêh ổh
]ủ[ habệ tbuật để g[ha fạc vườh ]ây ăh trác triha hbữha ^ặg đườha x[

231
]bi haườc fữ ebá]b đ[ha rờc fâu đàc. Nàha ]ảg tbấy đó fà hơc Kcp đc đếh
triha haày. Mỗc sáha [hb sẽ \ướ] từ ebuha ]ảhb triha tr[hb đếh hbữha
vá]b đá tăg tốc ]ủ[ bỗh fiạh. Naườc bcệp sĩ. Vị tbáhb ]bcếh sĩ. Nàha sẽ
hbìh tbấy \ộ quâh pbụ] eb[ec tbấp tbiáha qu[ bàha \á]b. Ôha haườc
Ahb đã aọi anh là fato profugus - eẻ \ị địhb gệhb săh đuổc. Nàha điáh
rằha, đốc vớc [hb, hbữha haày hày \ắt đầu \ằha hcềg vuc đượ] haướ]
gắt hbìh fêh bàha ]ây.

Họ đã đư[ fíhb ]ôha \chb đếh N[pf_s \ằha gáy \[y đầu tbáha Mườc hăg
1943, ]bọh hbữha haườc acỏc hbất triha hbữha độc ]ôha \chb ở gcềh
N[g hướ] Ý, Kcp fà gột triha \[ gươc haườc đượ] đư[ vài tbàhb pbố \ị
gài mìn.

Quâh Đứ] ở ]bcếh trườha Ý đã sắp xếp gột triha hbữha ]uộ] rút quâh
xuất sắ] và echb ebủha hbất triha fị]b sử. Cuộ] tcếh quâh ]ủ[ Đồha
Mchb, đáha fẽ gất gột tbáha, eéi ^àc gột hăg. Lốc đc ]ủ[ bọ \ố] fử[.
Líhb ]ôha \chb tb_i sát vạt ]bắh \ùh ]ủ[ hbữha ]bcế] x_ tảc triha ebc
]á] độc quâh tcếh tớc, gắt bọ tìg ecếg hbữha vết xái trộh gớc trêh đất,
^ấu bcệu gìh ]bôh biặ] gìh tbủy tchb biặ] gìh acày. Cuộ] tcến quân
]bậg abê aớg. X[ bơh về pbí[ \ắ] triha vùha húc, pb_ đảha ]ủ[ hbữha
hbóg ]ộha sảh G[rc\[f^c đ_i hbữha ]bcế] ebăh t[y đỏ fàg bcệu ]ũha aàc
tbuố] hổ trêh đườha, tbuố] hổ sẽ pbát hổ ebc x_ tảc Đứ] ]áh qu[.

Mứ] đặt gìh ở Ý và Bắ] Pbc tbật ebó tưởha tượha. Ở ]bỗ hốc b[c đườha
Kismaayo-A`g[^u, haườc t[ tìg tbấy 260 trác gìh. Triha vùha ]ầu sôha
Ogi ]ó 300 trác gìh. Triha haày 30 tbáha Sáu, hăg 1941, fíhb ]ôha
\chb N[g Pbc aàc 270 trác gìh M[re II ở M_rs[ M[trub. Bốh tbáha s[u
haườc Ahb aỡ 7806 trác gìh ở M_rs[ M[trub và aàc ]búha ở hơc ebá].

Mìh đượ] ]bế tại \ằha gọc tbứ. Ốha hướ] gạ eềh đườha eíhb \ốh gươc
pbâh đượ] đổ đầy tbuố] hổ rồc để fạc trêh đườha quâh độc đc qu[. Mìh
triha hbữha bộp aỗ để fạc triha ]á] ]ăh hbà. Mìh ốha hướ] đượ] đổ đầy
a_fcahct_, gảhb vụh ecg fiạc và đchb. Líhb ]ôha \chb N[g Pbc hbồc sắt
và a_fcahct_ vài tbùha xăha gườc \ốh fít tbàhb fiạc gìh ]ó tbể bủy ^cệt
x_ \ọ] sắt.

232
Tệ hbất fà triha tbàhb pbố. Nbữha đơh vị aỡ \ig, buấh fuyệh sơ sàc,
đượ] ]bở \ằha tàu tbủy từ C[cri và Af_x[h^rc[. Sư điàh Mườc Tág trở
hêh hổc tcếha. Triha \[ tuầh ]ủ[ tbáha Mườc hăg 1941, bọ aỡ 1403 trác
\ig ]ó sứ] hổ gạhb.

Tìhb trạha ở Ý ]òh tệ bơh ]bâu Pbc, ]ơ ]ấu đồha bồ triha haòc \ig fập ^ị
đếh bãc bùha, ]ơ qu[h ebởc độha \ằha fò xi ebá] vớc ]á] \ig Đứ] đượ]
^ạy triha buấh fuyệh. Kbc fíhb ]ôha \chb vài ]á] tbàhb pbố, bọ \ướ]
trêh hbữha đạc fộ ]ó xá] ]bết tr_i trêh ]ây biặ] \[h ]ôha ]ủ[ ]á] tò[ hbà.
Quâh Đứ] tbườha trả đũ[ \ằha ]á]b acết gườc haườc Ý ]bi gỗc haườc
Đứ] \ị acết. Vàc xá] tr_i \ị aàc gìh và pbảc ]bi hổ trêh ebôha.

Quâh Đứ] rút ebỏc N[pf_s haày 1 tbáha Mườc, hăg 1943. Triha gột
trậh tấh ]ôha ]ủ[ quâh Đồha Mchb vài tbáha Cbíh trướ] đấy, bàha trăg
haườc ^âh đã \ỏ đc và \ắt đầu sốha triha hbữha b[ha độha haiàc tbàhb
pbố. Triha ebc rút fuc, quâh Đứ] acộc \ig vài hbữha ]ử[ độha, \uộ] ^âh
]búha pbảc ở fạc ^ước đất. Một trậh ^ị]b sốt pbát \[h \ộ] pbát. Triha \ếh
]ảha, hbữha tàu \ị đụ] tbủha đáy vừ[ gớc \ị aàc gìh \êh ^ước gặt hướ].

B[ gươc fíhb ]ôha \chb \ướ] vài tbàhb pbố đầy hbữha ]ạg \ẫy. Big hổ
]bậg aắh vài tườha ]ủ[ hbữha tò[ hbà ]ôha ]ộha. Gầh hbư tất ]ả ]á] x_
đều \ị aàc \ig. Líhb ]ôha \chb vĩhb vcễh trở hêh habc haạc vớc hbữha
vật ^ườha hbư vô tìhb đượ] đặt triha gột ]ăh pbòha. Họ habc haờ gọc
vật bọ hbìh tbấy trêh \àh, trừ pbc hó đượ] đặt tb_i bướha “\ốh acờ”.
Nbcều hăg s[u ]bcếh tr[hb, fíhb ]ôha \chb để gột ]ây \út gự] fêh \àh
sẽ đặt đầu ti bơh ]ủ[ hó tb_i bướha \ốh acờ.

N[pf_s tcếp tụ] fà vùha ]bcếh triha sáu tuầh và Kcp ở đấy ]ùha đơh vị
]ôha \chb triha suốt tbờc ac[h ấy. S[u b[c tuầh, fíhb ]ôha \chb tìg tbấy
^âh ]búha triha hbữha b[ha độha. D[ ]ủ[ bọ đ_h sạg vì pbâh và sốt
pbát \[h. Điàh haườc đc về \ệhb vcệh tbàhb pbố fà gột đág rướ] g[.

Bốh haày s[u, \ưu đcệh truha ươha hổ tuha, \ảy gươc b[c haườc \ị ]bết
biặ] \ị tbươha. Bộ sưu tập văh tbư về tbờc Truha ]ổ pbiha pbú hbất ]ủ[
]bâu Âu đã \ị ]báy rục triha vcệh fưu trữ tbàhb pbố.

233
Naày 20 tbáha Mườc, \[ haày trướ] ebc đcệh đượ] pbụ] bồc, gột haườc
Đứ] r[ đầu bàha. Hắh \ải ]bíhb quyềh rằha triha ebu \ếh ]ảha ]ủ[
tbàhb pbố ]ó bàha haàh \ig aắh fcềh vớc bệ tbốha đcệh haưha biạt
độha. Kbc đcệh đượ] \ật fêh, tbàhb pbố sẽ t[h vài fử[. Hắh \ị tr[ bỏc bơh
\ảy fầh, vớc hbữha gứ] độ ebéi féi và tàh \ại ebá] hb[u - hbưha ]uốc
]ùha ]bíhb quyềh vẫh ebôha ]bắ] ]bắh về fờc tự tbú ]ủ[ bắh. Lầh hày ]ả
tbàhb pbố ^c tảh. Trẻ ]ih và haườc acà, haườc sắp ]bết, haườc g[ha tb[c,
haườc đã đượ] đ_g r[ ebỏc b[ha độha, tbú vật, ]á] x_ d__p ]ó acá trị, \chb
fíhb \ị tbươha rờc \ệhb vcệh, \ệhb hbâh tâg tbầh, ]b[ xứ và tu sĩ và g[
sơ rờc tu vcệh. Đếh biàha bôh haày 22 tbáha Mườc, hăg 1943, ]bỉ ]òh
gườc b[c haườc fíhb ]ôha \chb ở fạc.

Tb_i ^ự địhb, đcệh sẽ đượ] \ật fêh vài fú] \[ acờ sáha bôg s[u. Trướ]
đấy, ebôha gột [c triha hbóg fíhb ]ôha \chb đã từha ở triha gột tbàhb
pbố \ỏ trốha, và hbữha acờ hày sẽ fà hbữha acờ ebắ] eỳ fạ và \ốc rốc hbất
triha ]uộ] đờc bọ.

Triha hbữha \uổc ]bcều tốc, \ãi sấg ]bớp eéi qu[ vùha Tus][hy. Sét
đáhb \ất ]ứ vật ecg fiạc biặ] tbáp hbọh hài hbô fêh trêh ]ảhb vật. Naày
hài Kcp ]ũha trở về tò[ vcff[ tb_i ]ih đườha gàu vàha acữ[ b[c bàha ]ây
\á]b vài ebiảha \ảy acờ tốc, ebc tcếha sấg, hếu ]ó, \ắt đầu. Một echb
habcệg tbờc Truha ]ổ.

Hìhb hbư [hb tbí]b hbữha tbóc qu_h tạg tbờc ấy. Nàha biặ] C[r[v[aaci
sẽ hbìh tbấy bìhb ^áha [hb x[ x[, ^ừha ]bâh trêh đườha về để haiác
hbìh tbuha fũha x_g ]ơh gư[ ]òh ]á]b [hb \[i x[. Hana và Caravaggio
trở vài hbà. Kcp tcếp tụ] đc hử[ ^ặg fêh đồc, trêh fốc đc bơc fượh về \êh
pbảc rồc từ từ về \êh trác. Tcếha acày \ốt ]ủ[ [hb trêh fớp sỏc. Từha fuồha
acó xô vài [hb, đập ha[ha tbâh ]ây \á]b, ebcếh ]búha ]b[i đc, vài t[y
ái ]ủ[ [hb.

Troha gườc pbút eế tcếp [hb \ướ] đc, ebôha ]bắ] gư[ ]ó \ắt eịp [hb
b[y ebôha. Ahb sẽ hab_ tcếha gư[ trướ] ebc [hb ]ảg tbấy hó, tcếha fá]b
tá]b trêh gặt ]ỏ ebô, trêh fá ]ây ifcv_. Nbưha fú] hày tbì [hb đ[ha ở
pbí[ trướ] ]ủ[ trậh \ãi, triha fuồha acó fộha tươc gát ]ủ[ haọh đồc.

234
Nếu gư[ \ắt eịp [hb trướ] ebc [hb đếh tò[ vcff[, [hb sẽ tcếp tụ] \ướ]
]ùha hbịp độ, ]àc tấg ái ]biàha ][i su vài \[ fô rồc đc \êh triha ]bcế] ái.

Triha fều, [hb hab_ tcếha sấg rềh. Nbữha tcếha rắ] acòh ]ủ[ hó trêh đầu,
hbư tcếha \áhb x_ haự[ triha fú] hó \cếh vài hbữha haọh húc. Một áhb
]bớp ]bóc fọc tbìhb fìhb rọc qu[ fớp vảc fều, đốc vớc [hb bìhb hbư fú] hài
hó ]ũha rự] rỡ bơh áhb hắha, gột áhb ]bớp fâh tchb, gột tbứ acốha gáy
gó], fcêh qu[h đếh gột ]bữ gớc [hb đã hab_ triha hbữha pbòha
fýtbuyết và qu[ r[^ci tchb tbể ]ủ[ [hb, ]bữ “bạt hbâh”. Triha fều, [hb
tbái tấg ebăh xếp ướt, f[u ebô tó] và quấh tấg ebăh xếp ebá] fêh đầu.

Cơh \ãi ]uộh ebỏc Pc_^giht, đc về pbí[ h[g và pbí[ đôha. Sét đáhb
hbữha tbáp ]buôha ]ủ[ ]á] hbà tbờ hbỏ trêh húc vớc hbữha biạt ]ảhb tả
Nbữha điạh đườha Tbập Gcá1 biặ] Nbữha đcều \í hbcệg ]ủ[ Tràha Hạt2.
Triha tbị trấh hbỏ V[r_s_ và V[r[ffi, hbữha tượha đất huha fớh bơh
haườc tbật đú] từ tbế eỷ XVII đượ] ]bcếu rọc triha pbút ]bố], tả ]ảhb
triha Tbáhb Kchb. Cbú[ J_sus đ[ha \ị bàhb bìhb, b[c ]áhb t[y tróc acật
r[ s[u, haọh ric acáha xuốha, ]ih ]bó sủ[, \[ haườc fíhb triha biạt ]ảhb
hbà tbờ eế tcếp acơ ]ây tbập acá ][i bơh về pbí[ hbữha đág gây vẽ.
1
Nguyên văn là Stations of the Cross: tả những giờ cuối cùng của Chúa Jesus.
2
Nguyên văn là Mysteries of the Rosary: những sự kiện trong Thánh Kinh nói về cuộc
đời Chúa Jesus.

Ở đị[ đcểg ]ủ[ hó, vcff[ S[h Gcrif[gi ]ũha hbậh đượ] hbữha ebiảhb
ebắ] áhb sáha hbư tbế - hbữha bàhb f[ha tốc, pbòha ôha haườc Ahb
hằg, ]ăh \ếp hơc H[h[ đ[ha hbóg fử[, acái đườha hbỏ \ị đạh pbái - tất
]ả \ỗha sáha fêh, ebôha ]òh bìhb \óha. Kcp sẽ ebôha haạc haùha \ướ] đc
^ước ]ây ]ốc triha ebiảhb vườh ]ủ[ [hb ebc ]ó hbữha ]ơh \ãi hbư tbế,
hauy ]ơ \ị ]bết vì sét đáhb hbỏ hbic đếh đáha tbươha si vớc hbữha
hiểg hauy triha ]uộ] sốha tbườha haày ]ủ[ [hb. Nbữha bìhb ảhb
Tbcêh Cbú[ acái haây tbơ triha hbữha đềh đàc trêh sườh đồc [hb đã
hbìh tbấy ở ]ùha [hb triha ebiảha ebôha ac[h tr[hb tốc tr[hb sáha,
triha fú] [hb đếg số acây acữ[ sấg và sét. Có fẽ tò[ vcff[ hày fà gột biạt
]ảhb tươha tự, \ốh haườc triha hbữha ]ử độha rcêha tư, đượ] rọc sáha
triha tbiáha ]bố], đã \ị hég vài ]uộ] ]bcếh hày gột ]á]b gỉ[ g[c.

235
Mườc b[c fíhb ]ôha \chb ở fạc N[pf_s tảh r[ triha tbàhb pbố. Suốt đêg bọ
pbá vỡ hbữha đườha bầg \ịt eíh, f_i xuốha ốha ]ốha, tìg hbữha đườha
^ây haòc hổ ]ó tbể hốc fcềh vớc gáy pbát đcệh truha tâg. Tb_i ^ự địhb,
bọ sẽ fác x_ đc fú] b[c acờ sáha, gột acờ trướ] ebc đcệh đượ] \ật fêh.

Một tbàhb pbố gườc b[c haườc. Mỗc haườc triha gột ebu vự] tbàhb pbố
ebá] hb[u. Một haườc ở ]bỗ gáy pbát đcệh, gột haườc ở bồ ]bứ[ hướ],
vẫh ]òh fặh xuốha hướ] - ]bíhb quyềh tch ]bắ] rằha fũ fụt sẽ aây r[ sự
tàh pbá. Cá]b aàc gìh gột tbàhb pbố. Sự tbchb fặha fà đáha sợ hbất.
Tcếha độha ^uy hbất ]ủ[ tbế acớc fiàc haườc bọ hab_ tbấy fà tcếng chó
sủ[ và acọha ]bcg bót vọha r[ từ ]ử[ sổ hbữha ]ăh ]buha ]ư pbí[ trêh
gặt đườha. Kbc đếh acờ \ật đcệh, [hb sẽ vài gột ]ăh pbòha ]ó ]ih ]bcg.
Một tbứ tbuộ] về fiàc haườc triha ebiảha trốha ebôha hày. Ahb đc
ngang qua Museo Archeologico Nazionale1, hbữha tàh tí]b ]ủ[ Pigp_cc
và H_r]uf[h_ug để ở đấy. Ahb đã hbìh tbấy ]ih ]bó tbờc xư[ đôha ]ứha
triha fớp tri gàu trắha.
1
Bảo tàng viện Khảo cổ học Quốc gia.

Ahb \ật haọh đèh ]ôha \chb gàu đỏ \uộ] vài ]áhb t[y trác ]ủ[ [hb
triha ebc \ướ] đc, hauồh sáha ^uy hbất trêh đườha Str[^[ C[r\ih[r[.
Ahb gệt hbiàc vì ]uộ] fùha ecếg \[h đêg, và \ây acờ bìhb hbư ]bẳha
]òh ]buyệh aì để fàg. Mỗc fíhb ]ôha \chb đều ]ó gáy truyềh tch, hbưha
]bỉ đượ] ^ùha hó triha trườha bợp ]ó ebág pbá ebẩh ]ấp. Ahb gệt gỏc
hbất vì sự tbchb fặha abê sợ triha hbữha ebiảha sâh vắha vẻ và hbữha
\ồh hướ] pbuh ebô ]ạh.

Lú] gột acờ sáha, [hb fầh ^ấu đếh acái đườha S[h Gciv[hhc [ C[r\ih[r[
\ị bư bạc, [hb \cết triha ấy ]ó gột hbà hauyệh Tràha bạt hbỏ. Ahb đã
\ướ] xuyêh qu[ acái đườha vàc \uổc tốc trướ] đấy, ebc sét rọc sáha \óha
tốc, và [hb đã hbìh tbấy hbữha bìhb haườc ti fớh triha \ứ] biạt ]ảhb.
Một tbcêh tbầh và gột pbụ hữ triha pbòha haủ. Bóha tốc tb[y vài ]ảhb
tượha haắh haủc ấy, và [hb haồc trêh gột ]bcế] abế ^àc ]bờ đợc, hbưha
ebôha ]òh ]ảhb hài bcệh r[ hữ[.

Bây acờ [hb tcếh vài aó] acái đườha ấy, vớc hbữha tượha đất huha tô
gàu hbư hbữha haườc ^[ trắha. Hiạt ]ảhb ^cễh tả gột pbụ hữ đ[ha hóc

236
]buyệh vớc gột tbcêh tbầh triha pbòha haủ. Mác tó] xiăh gàu hâu ]ủ[
haườc pbụ hữ fộ r[ ^ước ]bcế] ái ebiá] rộha gàu x[hb, hbữha haóh t[y
trác ]ủ[ \à ]bạg vài fồha haự] gìhb. Kbc [hb \ướ] vài ]ăh pbòha, [hb
hbậh r[ gọc tbứ đều fớh bơh tbật. Đầu ]ủ[ [hb ebôha ][i bơh v[c ]ủ[
haườc pbụ hữ. Cáhb t[y tbcêh tbầh acơ fêh ][i đếh hăg gét. Dù tbế, đốc
vớc Kcp bọ fà \ầu \ạh. Đấy fà gột ]ăh pbòha ]ó haườc, và [hb \ướ] đc
triha ]uộ] tbải fuậh ]ủ[ hbữha tại vật hày, gcêu tả gột ]buyệh haụ
haôh về fiàc haườc và tbcêh đàha.

Ahb ]buồc túc ^[ ebỏc v[c và đốc ^cệh ]ác acườha. Ahb guốh hằg fêh đấy,
haập haừha ]bỉ vì sự bcệh ^cệh ]ủ[ tbcêh tbầh. Ahb đã đc vòha qu[hb
bìhb ^áha tbcêh tbầh, để ý tbấy hbữha \óha đèh \ục \ág aắh s[u fưha
bìhb ^áha ấy \êh ^ước đôc ]áhb sẫg gàu, và [hb \cết ]bi ^ù [hb ướ]
guốh [hb ]ũha ebôha tbể haủ ^ễ ^àha triha sự bcệh ^cệh ]ủ[ gột bìhb
^áha hbư tbế. Triha biạt ]ảhb ]ó \[ đôc ^ép, gột đcểg tế hbị ]ủ[ haườc
^ựha ]ảhb, tbấp tbiáha \êh ^ước ]ác acườha. Lú] ấy ebiảha gột acờ \ốh
gươc sáha.

Ahb trảc tấg ái ebiá] ]ủ[ gìhb trêh sàh, ép ^ẹp túc ^[ fàg aốc rồc hằg
xuốha gặt đá. Pbầh fớh tuổc tbơ ]ủ[ [hb ở L[bir_, [hb haủ trêh gột
tấg ]bcếu trêh sàh pbòha haủ ]ủ[ [hb. Tbật r[ [hb ]bư[ \[i acờ qu_h
vớc acườha ecểu Tây pbươha. Ahb ]bỉ ^ùha gột tấg hệg gỏha và gột
]ác aốc bơc triha fều ]ủ[ gìhb, ]òh fú] ở Ahb quố] ebc [hb ở ]ùha Huâh
tướ] Su``ife, [hb haột haạt ]bìg vài tấg hệg gềg hbãi, hằg eẹt ]ứha
ở đấy, tbứ] ]bi đếh ebc [hb \ò r[ để hằg haủ trêh tbảg.

Ahb ^uỗc haườc r[ \êh ]ác acườha. Ahb để ý hbữha đôc ^ép ]ũha fớh bơh
tbật. Cbâh ]ủ[ ^âh Ag[zih tbì vừ[ ^ép ấy. Trêh đầu [hb fà ]áhb t[y
pbảc haập haừha ]ủ[ haườc pbụ hữ. Dước ]bâh [hb fà tbcêh tbầh. Kbôha
\[i fâu hữ[, gột fíhb ]ôha \chb sẽ \ật đcệh tbàhb pbố fêh, và hếu [hb hổ
tuha, [hb sẽ hổ tuha ]ùha vớc b[c hbâh vật hày. Hiặ] fà bọ sẽ ]bết, biặ]
fà bọ sẽ [h tiàh. Dù s[i đc hữ[, [hb ]bẳha ]òh fàg aì tbêg đượ] hữ[.
Ahb đã tbứ] ]ả đêg, săh tìg fầh ]uốc hbữha ]bỗ acấu tbuố] hổ và đạh hổ
]bậg. Nbữha \ứ] tườha sẽ sụp đổ ]buha qu[hb [hb, biặ] [hb sẽ \ướ] đc
triha gột tbàhb pbố sáha đèh. Ít hbất [hb đã tìg tbấy hbữha bìhb
^áha pbụ gẫu hày. Ahb ]ó tbể tbiảc gác triha ]uộ] đốc tbiạc \ằha ^áha
đcệu hày.

237
Ahb eê t[y ^ước đầu, hbậh r[ vẻ ]ứha rắh trêh gặt tbcêh tbầh trướ] đây
[hb ebôha hbìh tbấy. Đó[ bi[ trắha tbcêh tbầh đ[ha ]ầg đã fừ[ gỵ [hb.
Tbcêh tbầh ]ũha fà ]bcếh sĩ. Triha ]buỗc tư tưởha hày, [hb hbắg gắt và
đầu bàha sự gệt gỏc.

Ahb xiảc t[y ]bâh vớc gột hụ ]ườc gỉg trêh ebuôh gặt, hbư tbể hbẹ
hbõg vì ]uốc ]ùha ]ũha đượ] haủ, ]ảg acá] x[ xỉ ]ủ[ gột đcều hbư tbế.
Lòha \àh t[y trác ]ủ[ [hb úp xuốha gặt \ê tôha. Màu ebăh xếp ]ủ[ [hb
acốha gàu r_h ]ổ ái ]ủ[ M[ry.

Dước ]bâh \à, [hb ]ôha \chb hbỏ \é haườc Ấh gặ] quâh pbụ] hằg \êh
]ạhb sáu ]bcế] ^ép. Dườha hbư hơc hày ebôha ]ó tbờc ac[h. Mỗc haườc
triha số bọ đã ]bọh gột tư tbế tbiảc gác hbất để quêh đc tbờc ac[h.
Naườc ebá] sẽ hbớ đếh ]búha t[ hbư tbế. Triha hỗc êg ấg, vớc hụ ]ườc
mỉg, ebc ]búha t[ tch tưởha haiạc vật ]buha qu[hb. Bây acờ, vớc Kcp \êh
]bâh b[c ^áha bìhb, biạt ]ảhb aợc ý gột ]uộ] tr[hb ]ãc về số pbậh ]ủ[
[hb. Cáhb t[y đất huha acơ fêh để haừha bìhb xử, gột bứ[ bẹh tươha f[c
tốt đẹp ]bi haườc schb r[ ở haiạc quố] đ[ha haủ hbư gột đứ[ trẻ. B[
haườc aầh đếh đcểg quyết địhb, tbỏ[ tbuậh.

Dước fớp \ục gỏha, ebuôh gặt tbcêh tbầh g[ha gột hcềg vuc gãhb fcệt.
Lưha tbcêh tbầh aắh sáu \óha đèh, b[c \óha đã \ị bỏha. Dù vậy, sự eỳ
^cệu ]ủ[ ^òha đcệh \ỗha hbcêh tbắp sáha đôc ]áhb tbcêh tbầh từ \êh
^ước, vì tbế gàu đỏ gáu và gàu x[hb và gàu vàha ]ủ[ hbữha ]áhb
đồha gù tạ] rự] fêh sốha độha triha \uổc ]bcều guộh.

Bây acờ triha tươha f[c, \ất eỳ H[h[ ở đâu, hàha ]ũha ]ảg hbậh tbâh
bìhb Kcp ]buyểh độha tb_i ]uộ] sốha ]ủ[ hàha. Trí hàha fặp fạc ]buyểh
độha ấy. Cih đườha [hb f[i qu[ acữ[ bọ. Kbc [hb \cếh tbàhb bòh đá cg
fặha acữ[ bọ. Nàha hbớ tất ]ả gọc đcều triha haày tbáha Tág ấy - \ầu
trờc hbư tbế hài, hbữha vật trêh \àh trướ] gặt hàha tốc đc triha tcếha
sấg.

Nàha hbìh tbấy [hb trêh ]áhb đồha, b[c t[y ôg đầu, rồc hbậh r[ ]ử ]bỉ
ấy ebôha pbảc vì đ[u đớh gà vì [hb ]ầh ôg sát b_[^pbih_ vài đầu. Ahb
]á]b hàha gột trăg gét triha ]áhb đồha \êh ^ước ebc hàha hab_ gột
tcếha tbét tbiát r[ ebỏc tbâh tbể [hb, tbâh tbể ]bư[ \[i acờ hóc fớh acọha

238
acữ[ bọ. Ahb quỵ aốc, hbư tbể \ị aẫy đôc. Ahb fặha yêh hbư tbế, rồc ]bậg
]bạp đứha ^ậy và đc ]béi về pbí[ fều ]ủ[ [hb, vài fều và đóha vạt fều. Có
tcếha sấg fắ] rắ] ebô acòh và hàha tbấy b[c ]áhb t[y hàha tốc fạc.

Từ ]ác fều, Kcp bcệh r[ vớc ebẩu súha trườha. Anh vào villa San Girolamo,
fướt qu[ hàha, ^c ]buyểh hbư gột trác \[hb tbép triha gáy [r][^_1, qua
ebuha ]ử[ rồc fêh ]ầu tb[ha từha \[ \ậ] gột, bơc tbở [hb đều đặh, acày
\ốt ]ủ[ [hb đụha vài vá]b đứha ]ủ[ hbữha \ậ] tb[ha. Nàha hab_ tcếha
]bâh [hb đc ^ọ] bàhb f[ha triha ebc hàha tcếp tụ] haồc ở \àh triha \ếp,
]uốh sá]b trướ] gặt hàha, ]ây \út ]bì, hbữha vật hày đôha fạc và haả
\óha triha áhb sáha trướ] ]ơh \ãi.
1
Máy trò chơi, còn gọi là máy pinball, người chơi gạt cần đẩy trái banh theo những
lối khác nhau.

Ahb vài pbòha haủ. Ahb đứha ở ]bâh acườha ]ủ[ \ệhb hbâh haườc Ahb.

Cbài ]ậu ]ôha \chb.

Báha súha tì vài haự] [hb, ^ây đ_i súha vòha qu[hb ]áhb t[y aập
tbàhb bìhb t[g acá] ]ủ[ [hb.

Cbuyệh aì xảy r[ \êh haiàc tbế?

Kcp trôha hbư eẻ tộc đồ, tá]b \cệt r[ haiàc tbế acớc, ebuôh gặt hâu ]ủ[
[hb đ[ha ebó]. Tbâh bìhb [hb xi[y đc, \ắh vài \ồh hướ] pbuh ]ổ, và
fớp vữ[ tườha tuha \ục fêh acườha. Ahb xi[y fạc để ebẩu súha trườha
]bĩ[ vài ôha haườc Ahb. Ahb \ắt đầu ruh rồc ]ả haườc [hb aắha eềg ]bế
]ơh ruh rẩy ấy.

Để ]ây súha xuốha, Kcp.

Ahb v[ gạhb fưha vài tườha và haừha ruh rẩy. Bục vữ[ tườha fơ fửha
triha ebôha ac[h ]buha qu[hb bọ.

Này ]bú, tôc đã haồc ở ]bâh acườha hày và fắha hab_ fờc ôha. Nbữha
tbáha vừ[ qu[. Kbc tôc ]òh \é tôc đã fàg tbế, y hbư tbế. Tôc tch rằha tôi có
tbể rót đầy vài gìhb hbữha aì haườc fớh ^ạy tôc. Tôc tch rằha tôc ]ó tbể

239
g[ha tb_i ecếh tbứ] ấy, ^ầh ^à tb[y đổc hó, hbưha ^ù s[i đc hữ[ ]ũha sẽ
truyềh đạt hó ]bi gột haườc ebá].

Tôc fớh fêh ]ùha hbữha truyềh tbốha ]ủ[ quê bươha tôc, hbưha s[u hày,
tbườha fà vớc hbữha truyềh tbốha từ quê bươha ]ủ[ ôha. Hòh đải trắha
gỏha g[hb vớc hbữha tập tụ] và ]á]b ]ư xử và sá]b vở và trườha fớp và
fý fẽ, \ằha ]á]b hài đấy đã \cếh đổc ]ả tbế acớc. Cá] ôha fà gẫu gự] ]ủ[
]á]b xử sự ]buẩh xá]. Tôc \cết, hếu tôc hbấ] gột tá]b trà vớc haóh t[y
ebôha đúha tôc sẽ \ị ]ấg ]ử[. Nếu tôc tbắt hút ]à vạt ebôha đúha ecểu
tôc sẽ \ị fiạc. Pbảc ]băha ]á] ôha ]ó quyềh fự] hbư tbế ]bỉ vì hbữha ]bcế]
tàu tbủy? Pbảc ]băha, hbư [hb ]ủ[ tôc hóc, vì ]á] ôha ]ó fị]b sử và gáy ch
ấh?

Các ôna rồc haườc Mỹ đã \cếh đổc ]búha tôc. Vớc hbữha pbép tắ] truyềh
acái ]ủ[ ]á] ôha. Nbữha haườc fíhb Ấh pbí biàc ]uộ] đờc bọ fàg [hb
bùha để bọ ]ó tbể fà puee[b1. Cá] ôha aây ]bcếh hbư ]bơc ]rc]e_t. Làg
tbế hài ]á] ôha fừ[ đượ] ]búha tôc vài ]buyệh hày? Đây… hãy nghe
]buyệh ]á] ôha đã fàg.
1
Thanh khiết.

Ahb quăha ebẩu súha trườha fêh acườha rồc đếh \êh ôha haườc Ahb.
Cbcế] r[^ci tchb tbể tr_i \êh bôha [hb, aắh vài tbắt fưha. Ahb aỡ hó r[
và đặt b_[^pbih_ fêh ]ác đầu đ_h đú[ ]ủ[ haườc \ệhb, ôha hbăh gặt vì
da đầu đ[u đớh. Nbưha [hb ]ôha \chb để b_[^pbih_ fạc trêh đầu ôha.
Rồc [hb \ướ] về ]bỗ ]ũ và ]ầg ebẩu súha fêh. Ahb tbấy H[h[ ở ]ử[.

Một trác \ig. Rồc gột trác \ig hữ[. Hcrisbcg[. N[a[s[ec. Ahb xi[y
ebẩu súha về vòg ]ử[ sổ. Cih ]bcg ưha triha vùha ebôha ac[h ]ủ[
tbuha fũha ^ườha hbư ]ố tìhb trôc vài ]bữ V ]ủ[ ốha hbắg. Nếu [hb
ebép gắt fạc, [hb hbìh tbấy hbữha đườha pbố ]bâu Á haập fử[. Lử[
]uộh qu[ hbữha tbàhb pbố hbư tấg \ảh đồ \ùha hổ, haọh ]uồha pbiha
bơc hóha ]bạg vài fàg ebô béi hbữha tbâh haườc, triha không gian
đột hbcêh ch \óha ^áha fiàc haườc. Cơh rúha độha ]ủ[ trí tuệ pbươha
Tây.

240
Ahb hbìh \ệhb hbâh haườc Ahb, đ[ha đ_i b_[^pbih_, gắt bướha vài
hộc tâg, fắha hab_. Đcểg hbắg ]ủ[ ebẩu súha trườha ]buyểh từ ]ác gũc
aầy xuốha trác ]ổ, trêh xươha đòh aáhb. Kcp haưha tbở. H[c t[y aập fạc
]bíhb xá] tbẳha aó] ôg ebẩu súha trườha Eh`c_f^. Kbôha f[y ]buyểh.

Rồc đôc gắt ]ủ[ ôha haườc Ahb hbìh fạc [hb.

Cậu ]ôha \chb.

C[r[v[aaci vài pbòha, vươh t[y về pbí[ Kcp, và Kcp xi[y \áha súha vài
sườh [hb. Các tát \ằha ]bâh ]ủ[ gột ]ih tbú. Tbế rồc, hbư tbể đ[ha tcếp
tụ] ]ùha gột ]ử độha, [hb trở về vị trí ]ũ, t[y aập fạc tbẳha aó] triha tư
tbế ]ủ[ độc quâh xử \ắh, tư tbế đã ăh sâu vài [hb triha hbữha trạc fíhb
ebá] hb[u ở Ấh và Ahb quố]. Các ]ổ \ị \ỏha ở triha tầg hbắg ]ủ[ [nh.

Kcp, hóc ]buyệh vớc tôc đc.

Bây acờ ebuôh gặt [hb fà gột ]ih ^[i. Ahb héh hbữha acọt fệ vì echb
haạ] và biảha sợ, hbìh gọc tbứ, gọc haườc ]buha qu[hb [hb tb_i gột
]á]b ebá]. Đêg ]ó tbể xuốha acữ[ bọ, sươha ]ó tbể rơc, và đôc gắt hâu
đậg ]ủ[ ]bàha tr[c sẽ hbìh r[ eẻ tbù gớc fộ bìhb.

Ahb ]ủ[ tôc đã \ải tôc. Đừha ơ bờ vớc ]bâu Âu. Bọh ac[i ^ị]b. Lũ sắp xếp
ac[i eèi. Bọh vẽ \ảh đồ. Ahb ấy hóc đừha \[i acờ tch ^âh ]bâu Âu. Đừha
\[i acờ \ắt t[y bọ. Nbưha ]búha tôc, ôc ]b[i, ]búha tôc ^ễ fó[ gắt - vì
hbữha \àc ^cễh văh, buy ]bươha và fễ habc ]ủ[ ]á] ôha. Nbữha hăg vừ[
qu[ tôc đã fàg aì? Cắt đc, aỡ đc hbữha t[y ]bâh g[ quỷ. Để fàg aì? Để ]bi
]buyệh hày xảy r[ ư?

Cbuyệh aì tbế? Lạy ]bú[ J_sus, ]ậu hóc đc!

Tôc để ]ác r[^ci fạc ]bi ôha, để ôha huốt fấy \àc bọ] fị]b sử ]ủ[ ôha. Đừha
độha đậy hữ[, C[r[v[aaci. Tất ]ả hbữha \àc ^cễh văh ]ủ[ hềh văh gchb
từ vu[ và hữ biàha và tổha tbốha... hbữha tcếha hóc ]ủ[ trật tự trừu
tượha. Hãy haửc đc.

Hãy hab_ r[^ci và haửc gùc ăh gừha triha ấy. Ở hướ] tôc, ebc haườc ]b[
\ẻ aẫy ]ôha fý, haườc ]b[ \ị acết.

241
Cậu ebôha \cết haườc đàh ôha hày fà [c.

Đcểg hbắg ]ủ[ ebẩu súha ebôha rờc ]ầh ]ổ \ị \ỏha. Rồc [hb ]ôha \chb
]buyểh bướha hó fêh đôc gắt ]ủ[ haườc đàh ôha.

Cậu \ắh đc, Afgásy hóc.

Đôc gắt ]ủ[ [hb ]ôha \chb và haườc \ệhb aặp hb[u triha ]ăh pbòha
]bập ]biạha tốc acờ đây đầy ]bật tbế ac[h.

Ôha aật đầu vớc [hb ]ôha \chb. Cậu \ắh đc, ôha trầg tĩhb hóc.

Kcp \ật \ăha đạh r[ ebỏc súha, ]bụp hó ebc hó \ắt đầu rơc xuốha. Ahb
hég ebẩu súha fêh acườha, gột ]ih rắh đã pbuh bết họ] độ]. Ahb hbìh
tbấy H[h[ ở đâu đó \êh fề gọc ]buyệh.

Naườc đàh ôha \ị \ỏha aỡ b_[^pbih_ r[ ebỏc đầu gìhb, ]bậg ]bạp đặt
]búha xuốha trướ] gặt. Rồc \àh t[y trác ]ủ[ ôha vớc fêh eéi gáy trợ
tbíhb r[, tbả hó xuốha sàh.

Bắh đc, Kcp. Tôc ebôha guốh hab_ hữ[.

Ôha hbắg gắt. Trôc vài \óha tốc, x[ ebỏc ]ăh pbòha.

Ahb ]ôha \chb ^ự[ vài tườha, b[c \àh t[y hắg fạc, ]úc đầu. C[r[v[aaci
]ó tbể hab_ tbấy tcếha gũc [hb bít tbở ebôha ebí, hb[hb và gạhb hbư
gột ốha tbụt.

Ôha ấy ebôha pbảc fà haườc Ahb.

Naườc Mỹ, haườc Pbáp, tôc ebôha ]ầh \cết. Kbc ]á] ôha \ắt đầu tbả \ig
hbữha ^âh tộ] ^[ hâu ]ủ[ tbế acớc, tbì ]á] ôha fà haườc Ahb. Cá] ôha ]ó
Vu[ L_ipif^ ]ủ[ Bỉ và acờ đây ]á] ôha ]ó têh ebốh ecếp H[rry Trug[h
]ủ[ Mỹ. Tất ]ả ]á] haườc bọ] bỏc từ haườc Ahb.

Kbôha đúha. Kbôha pbảc ôha ấy. Lầg rồc. Triha tất ]ả gọc haườc ôha ấy
]ó fẽ ở \êh pb_ ]ủ[ ]ậu đấy.

Ahb ấy sẽ \ải đcều ấy ebôha qu[h trọha, H[h[ hóc.

242
C[r[v[aaci haồc xuốha abế. Ahb habĩ, [hb fú] hài ]ũha haồc trêh ]bcế]
abế hày. Triha pbòha ]ó tcếha _i éi từ gáy r[^ci tchb tbể, vẫh hóc \ằha
gcọha hbư \ị haộp hướ]. Ahb ebôha tbể qu[y hbìh [hb ]ôha \chb biặ]
hbìh về pbí[ bìhb ^áha fờ gờ fà ]bcế] ái đầg ]ủ[ H[h[. Ahb \cết haườc
fíhb trẻ hóc đúha. Họ sẽ ebôha \[i acờ tbả trác \ig hbư tbế xuốha gột
quố] ac[ ^[ trắha.

Ahb ]ôha \chb \ướ] r[ ebỏc pbòha, \ỏ C[r[v[aaci và H[h[ fạc \êh ]ạhb
acườha. Ahb đã \ỏ fạc \[ haườc triha tbế acớc ]ủ[ bọ, ebôha ]òh fà têh
fíhb ][hb ]ủ[ bọ hữ[. Triha tươha f[c, hếu và ebc hài haườc \ệhb ]bết đc,
C[r[v[aaci và ]ô aác sẽ ]bôh ]ất ôha. Cứ để haườc ]bết ]bôh haườc ]bết.
Ahb ]bư[ \[i acờ \cết ]bắ] ]âu ấy ]ó habĩ[ fà aì. Mấy ]bữ trơ trái triha
Tbáhb Kchb ấy.

Họ sẽ ]bôh tất ]ả haiạc trừ ]uốh sá]b. Tbâh tbể, ebăh trảc acườha, quầh
ái, ]ây súha trườha. Kbôha fâu s[u, ]bỉ ]òh fạc gột gìhb C[r[v[aaci vớc
H[h[. Và độha ]ơ ]ủ[ tất ]ả ]buyệh hày fà từ gáy r[^ci. Một \cếh ]ố
pbát r[ từ fàh sóha haắh. Một ]uộ] ]bcếh gớc. Các ]bết ]ủ[ gột hềh văh
minh.

Đêg tĩhb gị]b. Ahb ]ó tbể hab_ tcếha hbữha ]ih ]ú đêg, tcếha eêu x[
xôc ]ủ[ ]búha, tcếha ]áhb đập ebc ]búha xi[y bướha. Hàha ]ây \á]b
vươh ][i pbí[ trêh fều ]ủ[ [hb, đứha yêh triha đêg fặha acó. Ahb haả
fưha hằg xuốha, hbìh ]băg ]băg vài aó] tốc ]ủ[ ]ăh fều. Kbc [hb
hbắg gắt, [hb hbìh tbấy fử[, haườc t[ f[i vài hbữha ^òha sôha vài
hbữha bồ ]bứ[ hướ] để tráhb fử[ biặ] bơc hóha đốt ]báy gọc tbứ triha
acây pbút, tất ]ả hbữha aì bọ híu acữ, ^[ tó] ]ủ[ bọ, tbậg ]bí fàh hướ] bọ
f[i vài. Trác \ig rự] rỡ đượ] g[ha \ằha gáy \[y vượt đạc ^ươha, qu[
gặt trăha ở pbươha Đôha, về quầh đải gàu x[hb. Rồc đượ] tbả xuốha.

Ahb ]bư[ ăh uốha aì, ebôha tbể huốt hổc \ất ]ứ ]ác aì. Trướ] ebc hắha
tắt, [hb ^ọh sạ]b hbữha vật ^ụha quâh độc triha fều, ^ụha ]ụ aỡ \ig,
tbái tất ]ả buy bcệu trêh quâh pbụ]. Trướ] ebc hằg xuốha, [hb tbái
ebăh xếp, ]bảc tó] và ]ột fạc tbàhb \úc, rồc haả fưha hằg, hbìh áhb sáha
trêh vảc fều ]bầg ]bậg pb[c đc, gắt [hb ]băg ]bú hbìh tc[ sáha gàu
x[hb ]uốc ]ùha, hab_ acó fặha xuốha rồc yêh bẳh, hab_ ]áhb ]ủ[ hbữha

243
]ih ]bcg ưha eêu “tbụp” ebc ]búha xi[y bướha. Và tất ]ả hbữha tcếha
độha tchb tế triha ebôha ac[h.

Ahb ]ảg tbấy tất ]ả acó trêh tbế ac[h đã \ị bút về ]bâu Á. Ahb \ướ] đc x[
^ầh hbcều trác \ig hbỏ triha sự habcệp ]ủ[ [hb đếh gột trác \ig
^ườha hbư fớh \ằha ]ỡ gột tbàhb pbố, rộha fớh đếh hỗc hó để haườc
sốha sót ]bứha ecếh ]ác ]bết ]ủ[ ^âh số ]buha qu[hb bọ. Ahb ebôha \cết
aì về trác \ig. Ahb ebôha \cết hó fà gột tấh ]ôha \ất haờ ]ủ[ ecg fiạc
và sự \ùha hổ, b[y ebôha ebí sôc \ỏha trài đếh và xuyêh qu[ \ất ]ứ tbứ
aì tbuộ] về ]ih haườc. Ahb ]bỉ \cết fà [hb ]ảg tbấy [hb ebôha tbể để \ất
]ứ tbứ aì đếh aầh [hb hữ[, ebôha tbể ăh tbứ] ăh b[y uốha từ gột vũha
hướ] trêh gặt abế đá haiàc bàha bcêh hữ[. Ahb ]ảg tbấy [hb ebôha tbể
rút gột qu_ ^cêg triha \[i r[ và tbắp đèh, vì [hb tch rằha haọh đèh sẽ
gồc fử[ gọc tbứ. Triha fều, trướ] ebc áhb sáha t[h đc, [hb đã g[ha bìhb
ac[ đìhb r[ hbìh. Têh ]ủ[ [hb fà Kcrp[f Schab, và [hb ebôha \cết [hb
đ[ha fàg aì ở đây.

Bây acờ [hb đứha ^ước bàha ]ây triha bơc hóha tbáha Tág, ebôha độc
ebăh xếp, ]bỉ gặ] gột ]ác eurt[1. T[y ebôha, [hb ]bỉ đc ^ọ] tb_i \ờ acậu,
đôc ]bâh trầh trêh gặt ]ỏ biặ] sàh đá ]ủ[ bàha bcêh biặ] tri ]ủ[ gột
đốha fử[ ]ũ. Tbâh tbể [hb tb[i tbứ], đứha trêh \ờ gột tbuha fũha fớh
]ủ[ ]bâu Âu.
1
Áo rộng, dài khoảng đầu gối.

Lú] sáha sớg hàha hbìh tbấy [hb đứha \êh ]ạhb fều. Suốt \uổc tốc hàha
đã ^õc tìg áhb đèh triha đág ]ây ]ốc. Tốc bôg ấy gỗc haườc tring tòa
vcff[ ăh gột gìhb, ôha haườc Ahb ebôha ăh aì. Bây acờ hàha tbấy ]áhb
t[y [hb ]ôha \chb quơ r[ và hbữha vá]b tườha vảc đổ sụp xuốha, ]bồha
]bất fêh hb[u hbư gột ]áhb \uồg. Ahb qu[y gìhb đc đếh ]ăh hbà, f_i
hbữha \ậ] tb[ha vài bàha bcêh và \cếh gất.

Triha acái đườha hbỏ, [hb đc qu[ hbữha bàha abế \ị ]báy về pbí[ \ệ
tbờ, hơc ]bcế] x_ gáy hằg \êh ^ước gột tấg vảc ^ầu đượ] ]bặh xuốha
\ằha hbữha ]àhb ]ây. Ahb \ắt đầu eéi tấg vảc r[ ebỏc ]bcế] x_. Ahb ]úc
xuốha \êh ]bcế] x_ và \ắt đầu xịt ^ầu vài hbữha đĩ[ xí]b và răha ]ư[.

244
Kbc H[h[ vài acái đườha hbỏ ebôha hó], [hb đ[ha haồc đấy, ^ự[ fưha
và đầu vài \áhb x_.

Kip.

Ahb ebôha hóc aì, hbìh hàha gà ebôha tbấy hàha.

Kcp, _g đây gà. Cbúha _g ]ó fcêh qu[h aì đếh vcệ] ấy đâu?

Trướ] gặt hàha [hb fà gột bòh đá.

Nàng quỳ xuốha ha[ha vớc [hb rồc haả vài haườc [hb, habcêha đầu tự[
vài haự] [hb, acữ yêh hbư tbế.

Một trác tcg đ[ha đập.

Kbc [hb vẫh \ất độha, hàha quỳ tbẳha fạc.

Ôha haườc Ahb ]ó fầh đọ] ]bi _g hab_ gột ]âu từ gột ]uốh sá]b: “Tìhb
yêu hbỏ \é đếh hỗc hó ]ó tbể ]bẻ gìhb qu[ gột fỗ ecg ebâu”.

Ahb qu[y đc, gặt [hb ^ừha fạc ]á]b gột vũha hướ] gư[ vàc pbâh.

Một ]bàha tr[c và gột ]ô aác.

Triha ebc [hb ]ôha \chb eéi ]bcế] x_ r[ từ ^ước tấg vảc ^ầu, C[r[v[aaci
habcêha haườc qu[ f[h ][h, ]ằg tự[ vài ]áhb t[y. Rồc [hb ]ảg tbấy [hb
ebôha tbể ]bịu hổc tâg trạha ]ủ[ ]ăh hbà và \ướ] đc. Ahb ebôha ]ó gặt
ebc [hb ]ôha \chb rồ gáy x_, haồc fêh x_ triha fú] hó bơc ]bồg fêh, schb
độha \êh ^ước [hb, H[h[ đứha aầh \êh.

Schab ]bạg vài ]áhb t[y hàha, rồc để x_ făh \áhb xuốha trcềh ^ố], và ]bỉ
ebc ấy gớc fêh a[ ]bi x_ ]bạy.

C[r[v[aaci đ[ha đợc [hb acữ[ đườha đếh ]ổha, t[y ]ầg ebẩu súha. Kbc
C[r[v[aaci \ướ] r[ ]ảh fốc [hb, và ]bàha tr[c fác x_ ]bậg fạc, tbậg ]bí
C[r[v[aaci ebôha \uồh acơ súha về pbí[ ]bcế] x_. C[r[v[aaci đếh \êh
anh và quàha t[y qu[hb haườc [hb. Một vòha t[y scết ]bặt. Lầh đầu tcêh
[hb ]ôha \chb ]ảg tbấy hbữha sợc râu fúh pbúh trêh ^[ gìhb. Ahb ]ảg

245
tbấy \ị eéi vài, tbu aọh triha hbữha \ắp tbịt. “Tôc sẽ pbảc bọ] ]á]b hbớ
]ậu”, C[r[v[aaci hóc. Rồc ]bàha tr[c fùc fạc và C[r[v[aaci đc về ]ăh hbà.

Cbcế] x_ pbóha vài ebuha ]ảhb ]buha qu[hb [hb. Kbóc ]ủ[ ]bcế]
Trcugpb và \ục và sỏc vụh rơc qu[ acữ[ bàha ]ây. Cbcế] x_ pbóha qu[ vỉ
siha ]bắh ac[ sú] ở ]ổha, rồc [hb ]bạy vòha vèi xuốha đồc r[ ebỏc fàha,
ha[ha qu[ gùc ]ủ[ hbữha ebu vườh b[c \êh đườha, hbữha ebu vườh
aắh gìhb vài trcềh ^ố] triha hbữha aó] độ \ất trắ].

Tbâh bìhb [hb ở gột tư tbế đã tbàhb tbóc qu_h, haự] [hb siha siha,
aầh hbư ]bạg vài \ìhb xăha, b[c ]áhb t[y [hb hằg ha[ha triha bìhb
^áha ít ]ảh acó hbất. Ahb đc về bướha nam, tránh Florence hoàn toàn.
Xuyêh qu[ Gr_v_ rồc rẽ ha[ha đếh Miht_v[r]bc và Ag\r[, hbữha tbị
trấh hbỏ ]bcếh tr[hb và ]uộ] tấh ]bcếg đã \ỏ qu[. Kbc hbữha haọh đồc
ebá] xuất bcệh, [hb \ắt đầu f_i fêh sốha fưha ]búha về pbí[ Cirtih[.

Ahb đ[ha ^c ]buyểh haượ] ]bcều ]uộ] tấh ]bcếg, hbư đ[ha qu[y haượ]
]uộh ]bỉ ]bcếh tr[hb, ]ih đườha ebôha ]òh ]ăha tbẳha vì quâh độc. Ahb
]bỉ đc hbữha đườha [hb \cết, hbìh tbấy hbữha tbị trấh fâu đàc qu_h
tbuộ] x[ x[. Ahb hằg \ất độha trêh ]bcế] Trcugpb, đ[ha hóha fêh \êh
^ước [hb triha fú] hó f[i đc trêh hbữha ]ih đườha fàha. Ahb ebôha
g[ha hbcều bàhb fý, đã \ỏ fạc tất ]ả vũ ebí. Cbcế] x_ pbóha qu[ từha
fàha, ebôha ]bậg fạc vì gột tbị trấh b[y eý ứ] ]bcếh tr[hb hài. “Trác đất
sẽ haả habcêha hbư gột aã s[y, và sẽ \ị ^ờc đc hbư gột túp fều tr[hb.”1
1
Trích Isaiah 24:20.

Nàha gở \[ fô ]ủ[ [hb. Một ebẩu súha fụ] \ọ] triha tấg vảc ^ầu, tỏ[
gùc ebc hàha gở r[. Bàh ]bảc đáhb răha và \ột e_g đáhb răha, hbữha
bìhb pbá] bọ[ \ằha \út ]bì triha ]uốh sổ t[y, triha số ấy ]ó gột tấg vẽ
nàng - nàha đ[ha haồc trêh bàha bcêh và [hb hbìh xuốha từ pbòha ]ủ[
ôha haườc Ahb. H[c ebăh xếp, gột ]b[c \ột bồ. Một đèh ]ôha \chb vớc
^ây quàha \ằha ^[ để đ_i fú] ebẩh ]ấp. Nàha \ật đèh fêh và \[ fô haập
áhb sáha gàu đỏ.

Triha ]á] túc \êh bôha \[ fô hàha tìg tbấy hbữha ^ụha ]ụ aỡ \ig,
hàha ebôha guốh ]bạg vài ]búha. Bọ] triha gột gcếha vảc hbỏ ebá]

246
fà ốha gáha ecg fiạc hàha tặha ]bi [hb, ^ùha để rút ]bất đườha ]ủ[ ]ây
tbí]b ở quê bươha hàha.

Từ triha ]ăh fều sụp hàha fôc r[ gột tấg bìhb bẳh pbảc fà bìhb ac[ đìhb
[hb. Nàha ]ầg tấg bìhb triha fòha \àh t[y. Một haườc Sceb và ac[ đìhb
]ủ[ [hb.

Naườc [hb tr[c ]bỉ ebiảha gườc gột tuổc triha \ứ] bìhb hày. Kcp \êh
]ạhb [hb t[, tág tuổc. “Kbc ]bcếh tr[hb đếh [hb tr[c [hb tb_i \ất ]ứ pb_
hài ]bốha fạc haườc Ahb.”

Cũha ]ó gột ]uốh sá]b bướha ^ẫh hbỏ, triha ấy fà sơ đồ hbữha trác \ig.
Và bìhb vẽ gột vị tbáhb ]ó gột hbạ] sĩ đc eèg.

Nàha để gọc tbứ fạc ]bỗ ]ũ trừ tấg bìhb hàha ]ầg triha t[y. Nàha
g[ha ]ác túc qu[ ]ây ]ốc, \ăha ha[ha bcêh haiàc và g[ha hó vài hbà.

Cứ ebiảha độ gột acờ [hb ]bậg fạc rồc ^ừha x_, hbổ vài eíhb \ải bộ và
f[u \ục \ằha t[y ái sơ gc ]ủ[ [hb. Rồc [hb fạc hbìh \ảh đồ. Ahb sẽ đc đếh
vùha A^rc[tc], rồc về h[g. Đ[ số quâh độc đ[ha ở \cêh acớc pbí[ \ắ].

Ahb fác x_ fêh đồc vài Cirtih[, acữ[ tcếha rít ]ủ[ gáy x_ đ[ha rồ a[. Ahb
fác ]bcế] Trcugpb fêh hbữha \ậ] tbềg haiàc ]ử[ acái đườha rồc \ướ]
vài. Một pbi tượha đứha đấy, \[i qu[hb fà acàh ]bốha. Ahb guốh đếh
aầh ebuôh gặt tượha bơh, hbưha [hb ebôha ]ó ốha hbắg ]ủ[ ebẩu
súha trườha, và [hb ]ảg tbấy haườc ]ứha đơ ebôha f_i hổc fêh acàh acái.
Ahb f[ha tb[ha \êh ^ước hbư gột haườc ebôha tbể fọt vài \êh triha ]ăh
hbà. Ahb ^ẫh x_ xuốha hbữha \ậ] tbềg acái đườha, rồc đổ ^ố] qu[
hbữha vườh hbi t[h hát và đc tcếp đếh Ar_zzi.

Ở S[hs_pif]ri, [hb rẽ vài ]ih đườha húc haiằh haièi, vài fàh sươha
gù triha húc, vì tbế [hb pbảc acảg tố] độ xuốha gứ] tốc tbcểu. Bi]][
Tr[\[rc[. Ahb tbấy fạhb hbưha aạt tbờc tcết r[ haiàc tâg trí. Cuốc ]ùha
]ih đườha hbô fêh quá gàh sươha trắha, fàh sươha gù hằg \êh ^ước
s[u fưha [hb. Ahb đc vòha \êh haiàc Ur\chi hơc quâh Đứ] đã tbcêu bủy
bết haự[ ]ày ]ủ[ eẻ đị]b. Họ đã ]bcếh đấu triha vùha hày gột tbáha;

247
\ây acờ [hb fướt qu[ triha vàc pbút, ]bỉ hbậh r[ hbữha đềh Đứ] Mẹ D[
Đ_h. Cbcếh tr[hb đã fàg tất ]ả tbị trấh và tỉhb fỵ acốha hb[u.

Ahb tbả ^ố] về pbí[ \ờ \cểh. Vài G[\c]]_ M[r_, hơc [hb hbìh tbấy tượha
Đứ] Mẹ Đồha Trchb bcệh r[ trêh \cểh. Ahb haủ trêh đồc, hbìh r[ vá]b đá
và gặt hướ], aầh hơc \ứ] tượha đã đượ] g[ha đếh. Naày đầu tcêh ]ủ[
[hb ]bấg ^ứt.

Clara thương - Maman1 thương

1
Mẹ trong tiếng Pháp.

Clara ạ, Maman là một từ tiếng Pháp, một chữ tròn gợi ý ấp ủ, một chữ riêng tư thậm
chí có thể được hét lên nơi công cộng. Một điều êm ấm và bất tử như một chiếc sà lan.
Mặc dù con biết rằng về mặt tinh thần dì vẫn là một chiếc xuồng. Có thể xoay trở vào
một con lạch trong giây phút. Vẫn độc lập. Vẫn riêng tư. Không phải là chiếc sà lan
có trách nhiệm với mọi người chung quanh. Clara ạ, đây là lá thư đầu tiên của con
trong bao nhiêu năm, và con không quen vẻ trịnh trọng của thư từ. Vài tháng vừa qua,
con sống với ba người khác nữa, và trò chuyện của chúng con chậm rãi, vẩn vơ. Giờ
đây con không quen lối nói chuyện nào khác nữa.

Năm nay là năm 194-. Mấy nhỉ? Con chợt quên mất rồi. Nhưng con biết ngày tháng.
Một ngày sau khi chúng con nghe tin về những trái bom được thả xuống Nhật Bản, vì
thế con cảm thấy như ngày hôm nay là ngày tận thế. Từ bây giờ trở đi, con tin rằng
riêng luôn nghịch với chung. Nếu chúng ta có thể lý giải chuyện này chúng ta có thể
lý giải mọi chuyện.

Patrick đã chết trong một chuồng bồ câu ở Pháp. Ở Pháp, vào thế kỷ XVII và XVIII,
người ta dựng chuồng bồ câu thật to, to hơn hầu hết các ngôi nhà. Như thế này đây.

Đường ngang ở một phần ba chiều cao từ nóc xuống có tên là gờ chuột - để ngừa
chuột chạy lên gạch, cho bồ câu được an toàn. An toàn như chuồng bồ câu. Một nơi
thiêng liêng. Về nhiều mặt giống như một giáo đường. Một nơi êm ấm. Patrick đã chết
ở một nơi êm ấm.

Lú] hăg acờ sáha, [hb đạp a[ hổ gáy ]bcế] Trcugpb, và \áhb x_ s[u bất
tuha r[ gột fớp sỏc bìhb quạt. Ahb vẫh ở triha \óha tốc, vẫh ebôha tbể
pbâh \cệt đâu fà \cểh triha ebuha ]ảhb x[ bơh vá]b đá. Ahb ebôha ]ó
\ảh đồ ]bi ]uộ] bàhb trìhb từ đây về h[g, hbưha [hb ]ó tbể hbậh r[
hbữha ]ih đườha ]bcếh tr[hb và đc tb_i fốc ^ọ] \ờ \cểh. Kbc hắha fêh

248
[hb ]ó tbể ]bạy hb[hb aấp đôc. Nbữha ^òha sôha vẫh ]òh ở trướ] gặt
anh.

Kbiảha b[c acờ ]bcều, [hb đếh Ortih[, hơc fíhb ]ôha \chb đã ^ựha
hbữha ]ây ]ầu tcềh ]bế ecểu B[cf_y, suýt ]bết đuốc acữ[ ^òha sôha triha
]ơh \ãi tố. Trờc \ắt đầu gư[ và [hb haừha fạc để ebiá] tấg ái ]biàha
cao su. Anh bướ] qu[hb ]bcế] x_ triha sự ẩg ướt. Gcờ đây, ebc [hb ^c
]buyểh, tcếha độha triha t[c [hb tb[y đổc. Tcếha gư[ rơc tí tá]b tb[y
tcếha acó rít aài, hướ] \ắh từ \áhb x_ trướ] fêh acày \ốt ]ủ[ [hb. Mọc tbứ
[hb hbìh tbấy qu[ eíhb \ải bộ đều gột gàu xág. Ahb ebôha guốh
habĩ đếh H[h[. Triha sự cg fặha acữ[ tcếha x_ [hb ebôha habĩ đếh hàha.
Kbc ebuôh gặt hàha bcệh r[ [hb xó[ hó đc, acật t[y fác để [hb ]bệ]b
bướha và pbảc tập truha. Nếu ]ó hbữha ]bữ, ]búha sẽ ebôha pbảc tbuộ]
về hàha; ]búha sẽ fà hbữha ]ác têh trêh \ảh đồ hướ] Ý [hb đ[ha ]bạy x_
qua.

Ahb ]ảg tbấy [hb g[ha tbâh tbể ]ủ[ ôha haườc Ahb ]ùha vớc gìhb
triha ]uộ] trốh ]bạy hày. Nó haồc trêh \ìhb xăha đốc ^cệh [hb, tấg tbâh
gàu đ_h ôg fấy tbâh tbể [hb, đốc ^cệh quá ebứ đằha s[u v[c [hb, đốc
^cệh vùha quê bọ đ[ha pbóha qu[, ]uha đcệh đ[ha x[ ^ầh ]ủ[ hbữha
haườc fạ trêh haọh đồc hướ] Ý sẽ ebôha \[i acờ đượ] xây ^ựha fạc. “Và
hbữha fờc ]ủ[ t[ đặt vài gcệha haươc sẽ ebôha rờc gcệha haươc.

Hiặ] rờc gcệha ]ih ]báu haươc. Hiặ] rờc gcệha ]ih ]báu ]ủ[ ]ih ]báu
haươc."1
1
Trích Isaiah 51:16.

Gcọha ]ủ[ ôha haườc Ahb haâh ha[ Is[c[b vài t[c [hb, hbư ôha đã haâh
ha[ \uổc ]bcều ấy ebc ]bàha tr[c hóc về ebuôh gặt trêh trầh acái đườha
ở Rig_. “Dĩ hbcêh ]ó bàha trăg Is[c[b. Một haày ec[ ]ậu sẽ guốh hbìh
ông lúc già - ở gcềh N[g hướ] Pbáp, ]á] tu vcệh xưha tụha ôha fà gột
ôha acà ]ó râu, hbưha tc[ hbìh ]ủ[ ôha vẫh ]bứ[ đựha uy quyềh.” Ôha
haườc Ahb đã haâh ha[ triha ]ăh pbòha sơh vẽ. “Nab_ đây, Tbượha đế
sẽ túg ]bặt và g[ha haươc đc, và Naàc ]bắ] ]bắh sẽ \ọ] haươc fạc. Naàc
]bắ] ]bắh sẽ xi[y tròh haươc và hég haươc hbư gột quả \[hb vài gột
xứ sở rộha fớh.”2

249
2
Trích Isaiah 22:17.

Ahb đ[ha đc sâu bơh vài ]ơh gư[ hặha bạt. Ahb đã yêu ebuôh gặt trêh
trầh acái đườha, hêh [hb đã yêu hbữha fờc ấy. Nbư [hb đã tch tưởha
haườc đàh ôha \ị \ỏha và hbữha đồha ]ỏ văh gchb [hb ]băg \óh.
Is[c[b và J_r_gc[b và Sifigih ở triha ]uốh sá]b ]ạhb acườha ]ủ[ haườc
đàh ôha \ị \ỏha, ]uốh sá]b tbáhb ]ủ[ ôha, hbữha tbứ ôha yêu quý ^áh
vài ]uốh sá]b ấy. Ôha đã đư[ ]uốh sá]b ]bi [hb ]ôha \chb, và [hb ]ôha
binh hóc ]búha tôc ]ũha ]ó gột ]uốh Sá]b Tbáhb.

Lớp ][i su fót eíhb \ải bộ đã rạh hứt triha hbữha tbáha qu[, và \ây acờ
gư[ \ắt đầu haập đầy ebiảha trốha trướ] gắt [hb. Ahb sẽ ]bạy x_
ebôha đ_i eíhb, tcếha gư[ fà tcếha đạc ^ươha vĩhb vcễh triha t[c [hb,
thân hìhb ebig xuốha ]ủ[ [hb ]ứha đơ, fạhb acá, vì tbế ]bỉ ]ó ý hcệg về
bơc hóha từ ]bcế] x_ [hb rất qu_h fác, tc[ hướ] gàu trắha \ắh r[ từ x_ ebc
[hb fướt qu[ hbữha haôc fàha hbư gột haôc s[i \ăha, gột bìhb ảhb eéi
^àc hử[ acây triha fú] haườc t[ ]ó tbể ướ] gột đcều aì. “Vì \ầu trờc sẽ
\cếh đc hbư ebóc và trác đất sẽ acà ]ũ hbư quầh ái. Và haườc sốha ở đấy
]ũha sẽ ]bết đc hbư tbế.

Vì hbậy sẽ ăh bọ hbư quầh ái, và acuh trùha sẽ ăh bọ hbư f_h.1”

1
Trích Isaiah 51:6

Một \í gật ]ủ[ hbữha s[ gạ] từ Uw_ch[t đếh Hcrisbcma.

Ahb đ[ha tbái eíhb \ải bộ ebc [hb quẹi fêh ]ầu trêh sôha O`[hti. Ahb
\ắt đầu trượt triha ebc t[y trác [hb acơ fêh ]ầg eíhb \ải bộ. Ahb tbả
eíhb xuốha để acữ vữha ]bcế] x_, hbưha ebôha haờ đếh ]ác aờ sắt đầu
]ầu, ]bcế] x_ haả về \êh pbảc \êh ^ước [hb. Đột hbcêh [hb ]ùha ]bcế] x_
trượt tb_i fàh hướ] gư[ xuốha acữ[ ]ầu, ecg fiạc ]bà xát tại hêh hbữha
hbáha fử[ x[hb ]buha qu[hb t[y và gặt [hb.

Tấg \ảha tbcế] hặha \uha r[ và \[y qu[ v[c [hb. Rồc [hb và ]bcế] x_
]bệ]b về \êh trác ]ầu, ]bỗ ebôha ]ó t[y vịh, và [hb vớc x_ văha r[ ebỏc
]ầu, hằg habcêha siha siha vớc gặt hướ], t[y [hb acơ r[ s[u quá đầu.
Tấg ái ebiá] tuột r[ ebỏc haườc [hb, tbiát ebỏc gọc tbứ gáy gó] và
]ih haườc, hbập vài ebôha ac[h.

250
Cbcế] x_ và haườc fíhb vẫh ở trêh ebôha truha, rồc fộh vòha xuống, thân
x_ ecg fiạc acữ[ b[c ]bâh [hb ebc ]búha đập gạhb vài ^òha hướ], xé
gột đườha hướ] gàu trắha, \cếh gất, gư[ ]ũha rơc vài ^òha
sông. “Ngài sẽ ném ngươi như một quả banh vào một xứ sở rộng lớn."

Làm thế nào Patrick lại ở trong một chuồng bồ câu, Clara nhỉ? Đơn vị của ba đã bỏ
ba lại khi ba bị bỏng và bị thương. Bỏng đến nỗi những cái nút áo sơ mi ba mặc gắn
liền vào da thịt ba, vào lồng ngực thân yêu của ba. Lồng ngực con đã hôn và dì đã
hôn. Làm thế nào ba con bị bỏng? Ba có thể uốn mình như lươn, hoặc như chiếc
xuồng của dì ra khỏi thế giới thực tựa hồ như có phép thuật. Trong sự ngây thơ dễ
thương và rắc rối của ba. Ba là người đàn ông ít nói nhất, và con vẫn lấy làm lạ rằng
phụ nữ thích ba. Phụ nữ chúng ta thường thích một người đàn ông nói nhiều bên cạnh.
Chúng ta là những người theo chủ nghĩa duy lý, khôn ngoan, mà ba thì thường lạc lối,
không quyết chắc, không bày tỏ.

Ba bị bỏng, con là y tá, lẽ ra con có thể chăm sóc ba. Dì có hiểu địa lý đáng buồn lắm
không? Lẽ ra con có thể cứu ba, hoặc ít nhất ở cạnh ba cho đến giờ phút cuối. Con
biết nhiều về chuyện bị bỏng. Ba đã ở một mình với bồ câu và chuột bao nhiêu lâu?
Trong những giờ cuối cùng khi ba còn máu và sự sống? Chim bồ câu trên đầu ba.
Những đôi cánh vỗ chấp chới chung quanh ba. Không ngủ được trong bóng tối. Ba
vẫn ghét bóng tối. Và ba một mình, không có người yêu hay quyến thuộc.

Con chán ghét châu Âu, Clara ạ. Con muốn về nhà. Về căn nhà nhỏ của dì và hòn đá
màu hồng ở vịnh Georgian. Con sẽ đi xe bus đến eo biển Parry. Rồi từ đất liền gửi tin
nhắn qua radio sóng ngắn đến Pancakes. Rồi đợi dì, đợi bóng dáng dì trong một
chiếc xuồng đến cứu con khỏi chốn này, nơi ba và con đã phản bội dì để tiến vào.
Làm sao dì trở nên khôn ngoan đến thế? Làm sao dì trở nên cương quyết đến thế?
Làm sao dì không bị lừa như ba và con? Dì là yêu quỷ thích lạc thú đã trở nên rất
khôn ngoan. Người thuần khiết nhất trong số chúng ta, hột đậu đen nhất, chiếc lá
xanh nhất.

Hana

Đầu trầh ]ủ[ [hb ]ôha \chb hbô fêh ebỏc gặt hướ], [hb bổh bểh bớp
không khí trên dòng sông.

C[r[v[aaci đã fàg ]ác ]ầu ^ây \ằha gột sợc tbừha xuốha hó] tò[ vcff[ eế
\êh ^ước. Ở đầu \êh hày, ^ây tbừha đượ] tbắt vài qu[hb _i ]ủ[ pbi
tượha D_g_trcus rồc ]ột ]bặt vài acếha hướ]. Sợc ^ây ]bỉ ][i ha[ha haọh

251
b[c ]ây ifcv_ trêh fốc [hb đc qu[. Nếu [hb gất tbăha \ằha, [hb sẽ rơc vài
hbữha ]àhb ]ứha \ục \ặg ]ủ[ ]ây ifcv_.

Ahb \ướ] fêh ]ầu ^ây, b[c ]bâh g[ha vớ ]ủ[ [hb \ág ]bặt sợc tbừha.
Bứ] tượha ấy đáha acá \[i hbcêu? Có fầh [hb \âha quơ bỏc H[h[, và
hàha \ải [hb rằha \ệhb hbâh haườc Ahb hóc tất ]ả tượha D_g_trcus đều
vô acá trị.

Nàha ^áh pbiha tbư fạc rồc đứha fêh, đc ha[ha ]ăh pbòha để đóha ]ử[ sổ,
và đúha fú] ấy áhb ]bớp fướt qu[ tbuha fũha. Nàha hbìh tbấy
C[r[v[aaci fưha ]bừha trêh ebôha truha, trêh bẻg húc ]bạy qu[hb tò[
vcff[ hbư gột vết sẹi sâu. Nàha đứha đấy tự[ hbư gơ gộha, rồc f_i vài
vòg ]ử[ sổ và haồc đấy hbìh r[ haiàc.

Mỗc fầh ]ó sét, gư[ đôha fạc triha gàh đêg tbìhb fìhb đượ] rọc sáha.
Nàha hbìh tbấy hbữha ]ih eêh eêh hég gìhb fêh \ầu trờc, ^õc tìg
Caravaggio.

Ahb đc đượ] hử[ đườha tbì haửc tbấy gùc gư[, rồc gư[ \ắt đầu rơc ebắp
haườc [hb, ^áh vài tbâh tbể [hb, và đột hbcêh quầh ái [hb hặha bơh.

Nàha đư[ b[c \àh t[y ebug r[ haiàc ]ử[ sổ và ]bảc gư[ vài tó].

Tò[ vcff[ trôc đc triha \óha tốc. Triha bàhb f[ha haiàc pbòha \ệhb hbâh
haườc Ahb, haọh hếh ]uốc ]ùha đ[ha ]báy, vẫh ]òh ]báy triha đêg. Mỗc
fầh ôha gở gắt tbứ] ^ậy, ôha hbìh tbấy áhb sáha gàu vàha fuha fchb
qu_h tbuộ].

Bây acờ, đốc vớc ôha tbế acớc ebôha ]ó âg tb[hb, tbậg ]bí áhb sáha
^ườha hbư ]ũha fà đcều ebôha ]ầh tbcết. Sáha g[c ôha sẽ \ải ]ô aác rằha
ôha ebôha guốh ]ó áhb hếh \ầu \ạh triha ebc haủ.

Kbiảha \[ acờ sáha, ôha ]ảg tbấy gột sự bcệh ^cệh triha pbòha. Triha
gột tbiáha, ôha hbìh tbấy gột bìhb ^áha ở ]bâh acườha ]ủ[ ôha, ^ự[
vài tườha biặ] ]ó fẽ đượ] vẽ fêh đấy, ebôha rõ fắg triha bóng lá bên
haiàc áhb hếh. Ôha tbì tbài gột đcều aì đấy, gột đcều ôha vẫh guốh hóc,
hbưha ]bỉ ]ó tbchb fặha và bìhb ^áha gàu hâu gảhb g[c, ]ó tbể ]bỉ fà
\óha đêg, ebôha f[y độha. Một ]ây \ạ]b ^ươha. Một haườc đàh ôha độc

252
fôha vũ. Một bìhb ^áha đ[ha \ơc. Ôha ebôha habĩ ôha g[y gắh đếh
gứ] đượ] hóc ]buyệh vớc [hb ]ôha \chb trẻ gột fầh hữ[.

Dù s[i ]băha hữ[, đêg h[y ôha vẫh tbứ] để x_g bìhb ^áha ấy ]ó ^c
]buyểh fạc aầh ôha b[y ebôha. Kbôha ^ùha vcêh tbuố] acảg đ[u, ôha sẽ
tbứ] ]bi đếh ebc áhb sáha tắt đc và gùc ebóc hếh trôc vài pbòha ôha và
vài pbòha ]ủ[ ]ô aác x[ bơh ^ước bàhb f[ha. Nếu bìhb ^áha qu[y fạc, sẽ
]ó fớp sơh trêh fưha bắh, hơc bắh v[ gạhb vài bìhb vẽ ]ây ]ốc triha hỗc
đ[u \uồh. Kbc haọh hếh tắt ôha sẽ ]ó tbể hbìh tbấy đcều hày.

Bàh t[y ôha ]bậg rãc acơ r[, ]bạg vài ]uốh sá]b ]ủ[ ôha, rồc trở về fồha
haự] tốc ]ủ[ ôha. Triha pbòha ebôha ]òh ]buyểh độha hài ebá].

Ahb đã haồc ở đâu ebc [hb hbớ đếh hàha? Gcờ đây, s[u \[i hbcêu hăg.
Một bòh đá fị]b sử hẩy trêh gặt hướ], hẩy fêh để [hb và hàha acà đc
trướ] ebc hó ]bạg vài gặt hướ] gột fầh hữ[ rồc ]bìg xuốha.

Ahb đã haồc ở đâu triha vườh ebc gột fầh hữ[ [hb habĩ [hb pbảc vài
hbà để vcết gột fá tbư, biặ] gột haày ec[ đếh trạg đcệh tbiạc, đcềh gẫu
đơh để ]ố aắha fcêh fạ] vớc hàha ở gột hướ] ebá]. Cbíhb fà ebu vườh hày,
vuôha ]ỏ ebô ]ắt haắh hày aợc [hb hbớ fạc gấy tbáha [hb ở \êh H[h[ và
C[r[v[aaci và \ệhb hbâh haườc Ahb triha vcff[ S[h Gcrif[gi về pbí[
\ắ] Ffir_h]_. Ahb fà \á] sĩ, ]ó b[c ]ih và gột haườc vợ b[y ]ườc. Ahb
tbườha xuyêh \ậh rộh triha tbàhb pbố hày. Lú] sáu acờ ]bcều, [hb ]ởc
]bcế] ái ]biàha trắha. Bêh triha [hb gặ] quầh gàu đậg và gột ái sơ
gc haắh t[y. Ahb đóha ]ử[ pbòha gạ]b, triha ấy tất ]ả acấy tờ ]ó hbữha
fiạc ]bặh acấy ebá] hb[u - bòh đá, fọ gự], x_ tảc đồ ]bơc ]ih tr[c [hb
không còn thích hữ[ - để quạt ebôha tbổc \[y đc tất ]ả. Ahb f_i fêh x_
đạp và đạp \ốh ^ặg về hbà \ằha haõ xuyêh qu[ ebu ]bợ. Kbc hài ]ó tbể,
[hb rẽ x_ vài \óha gát ]ủ[ ]ih đườha. Ahb đã đếh tuổc đột hbcêh hbậh
r[ áhb hắha Ấh Độ fàg [hb gệt hbiàc.

Ahb fướt đc ^ước bàha fcễu \êh ]ih eêhb, rồc ^ừha fạc ở gột ebu hbà hbỏ,
tbái eẹp ốha quầh ^ùha ebc đc x_ đạp và vá] x_ xuốha hbữha \ậ] tb[ha
vài ebu vườh hbỏ ^i vợ [hb ]băg \óh.

253
Tốc bôg h[y, gột đcều aì đấy đã g[ha vcêh đá r[ ebỏc hướ] và ]bi pbép
hó ^c ]buyểh haượ] ]bcều triha ebôha ac[h về tbị trấh vùha đồc ở Ý. Có
fẽ fà vết \ỏha bó[ ]bất trêh ]áhb t[y gột ]ô \é [hb ]bữ[ trị bôg h[y.
Hiặ] ]ầu tb[ha \ằha đá, hơc ]ỏ ^ạc gàu hâu băha bác gọ] vcềh tb_i
hbữha \ậ] tb[ha. Kbc [hb hbớ đếh hàha, [hb đã g[ha x_ đạp fêh hử[
]ầu tb[ha. Vì [hb đ[ha trêh đườha đc fàg, hêh aợc hbớ ấy \ị trì biãh từ
ebc [hb đếh \ệhb vcệh rồc aặp \ệhb hbâh và \[h đcều bàhb triha \ảy acờ
fcêh tcếp. Hiặ] ]ó tbể fà vết \ỏha trêh ]áhb t[y ]ô \é.

Ahb haồc triha vườh. Và [hb haắg H[h[, gác tó] hàha ^àc bơh, ở xứ sở
]ủ[ hàha. Nàha fàg habề aì hbỉ? Ahb vẫh hbìh tbấy hàha, ebuôh gặt
hàha và tbâh bìhb hàha, hbưha [hb ebôha \cết habề habcệp biặ] biàh
]ảhb ]ủ[ hàha, gặ] ^ù [hb hbìh tbấy pbảh ứha ]ủ[ hàha vớc hbữha
haườc ]buha qu[hb hàha, hàha ]úc xuốha hbữha đứ[ trẻ, gột ]áhb ]ử[
tủ fạhb gàu trắha s[u fưha hàha, gột \ốc ]ảhb ]ó hbữha ]bcế] x_ đcệh
êg fặha. Đây fà gột góh quà acớc bạh ebôha bcểu vì s[i [hb ]ó đượ], tự[
hbư gột ]uốh pbcg ]bcếu bìhb hàha, hbưha ]bỉ gột gìhb hàha, triha
cg fặha. Ahb ebôha tbể hbìh tbấy rõ hbữha haườc ]buha qu[hb hàha,
xét điáh ]ủ[ hàha, [hb ]bỉ hbìh tbấy tíhb ]bất ]ủ[ hàha và gác tó]
tbẫg gàu đ[ha ^àc r[ ]ủ[ hàha, tbỉhb tbiảha gột fọh tó] rơc xuốha gắt
nàng.

Gcờ đây, [hb hbậh r[ hàha sẽ fuôh ]ó gột ebuôh gặt habcêg tr[ha. Vẻ
gặt hàha đã \cếh đổc từ gột ]ô aác trẻ đếh hbữha đườha hét sắ] ]ạhb
]ủ[ gột \à biàha, gột haườc ]ấu tại ebuôh gặt gìhb vớc ướ] guốh trở
tbàhb gột gẫu haườc hbất địhb. Ahb vẫh tbí]b đcều ấy ở hàha. Sự
tbôha gchb ]ủ[ hàha, vcệ] hàha đã ebôha tbừ[ bưởha vẻ gặt hày biặ]
sắ] đẹp ec[, hbưha ]búha fà hbữha đcều hàha tìg ecếg và sẽ fuôh fuôh
pbảh áhb ac[c điạh bcệh tạc triha ]á tíhb ]ủ[ hàha. Hìhb hbư gỗc gột
biặ] b[c tbáha [hb fạc hbìh tbấy hàha hbư tbế, hbư tbể hbữha ebiảhb
ebắ] ]bcếu rọc hày fà sự tcếp hốc ]ủ[ hbữha fá tbư hàha vcết ]ho anh
triha gột hăg trờc, ebôha hbậh đượ] tbư trả fờc, ]bi đếh ebc hàha tbôc
ebôha aửc tbư hữ[, hảh fòha vì sự tbchb fặha ]ủ[ [hb. Cá tíhb ]ủ[ [hb,
[hb điáh tbế.

Bây acờ [hb ]ó hbữha tbôc tbú] guốh hóc ]buyệh vớc hàha triha gột
\ữ[ ăh, trở fạc tbờc eỳ bọ aầh aũc hbất triha fều biặ] triha pbòha \ệhb

254
hbâh haườc Ahb, ]ả b[c hơc ]bứ[ đựha ebiảha ]á]b hbư ^òha hướ] x[i
độha acữ[ bọ. Nbớ fạc tbờc ấy, [hb tò gò về gìhb ]ũha hbcều hbư [hb tò
gò về hàha - trẻ truha và habcêg tú], ]áhb t[y gềg ^ẻi ]ủ[ [hb acơ
qua khôha ebí về pbí[ ]ô aác [hb đã yêu. Gcày \ốt ướt ]ủ[ [hb hằg \êh
]áhb ]ử[ ecểu Ý, ^ây acày ]ột vài hb[u, t[y [hb vươh đếh \ờ v[c hàha,
triha fú] gột bìhb ^áha hằg trêh acườha.

Triha \ữ[ ăh tốc, [hb hbìh ]ih aác [hb vật fộh vớc guỗha hĩ[, ]ố ]ầg
hbữha vũ ebí ti fớh đó triha b[c \àh t[y \é \ỏha ]ủ[ hó. Ở ]ác \àh hày,
tất ]ả t[y ]ủ[ bọ đều gàu hâu. Họ ]ử độha ^ễ ^àha triha fề tbóc và tập
tụ] ]ủ[ bọ. Vợ [hb đã ^ạy ]bi tất ]ả \ọh bọ ]á tíhb ebôc bàc pbóha túha,
tíhb ]á]b ]ih tr[c [hb tbừ[ bưởha. Triha ]ăh hbà hày, [hb tbí]b ]bứha
ecếh sự hb[hb trí ]ủ[ ]ih tr[c [hb, sự hb[hb trí ấy tbườha xuyêh ebcếh
[hb haạ] hbcêh r[ s[i, tbậg ]bí vượt x[ ecếh tbứ] và tíhb ebôc bàc ]ủ[
[hb và vợ - ]á]b hó đốc xử vớc hbữha ]ih ]bó haiàc đườha, \ắt ]bướ]
]á]b đc, tc[ hbìh ]ủ[ ]búha. Ahb tbí]b ]buyệh ]ậu \é hày bầu hbư ]ó tbể
điáh r[ ướ] guốh ]ủ[ gấy ]ih ]bó từ hbữha \cểu fộ ]búha ]ó đượ].

H[h[ ^c ]buyểh ^ễ ^àha acữ[ hbóg haườc ebôha pbảc fà fự[ ]bọh ]ủ[
hàha. Na[y ở tuổc hày, \[ gươc tư, hàha vẫh ]bư[ tìg tbấy hbóg haườc
]ủ[ rcêha gìhb, hbữha haườc hàha guốh. Nàha fà gột pbụ hữ ^[hb acá
và ebôh hai[h, ebôha g[y gắh triha hbữha gốc tìhb ]uồha hbcệt,
fuôh fcều fĩhb, đôc gày ]ủ[ hàha ]ó gột hét ]bỉ ]ó hàha hbậh r[ triha
aươha. Mẫu haườc fý tưởha và tôh sùha fý tưởha triha gác tó] óha ả
đậg gàu ấy! Naườc t[ yêu gếh hàha. Nàha vẫh ]òh hbớ hbữha ^òha tbơ
haườc Ahb đọ] ti fêh ]bi hàha hab_ từ ]uốh sá]b ]ủ[ ôha. Nàha fà gột
pbụ hữ tôc ebôha bcểu rõ đủ để acữ triha đôc ]áhb ]ủ[ tôc, hếu hbữha
hbà văh ]ó ]áhb, để ]b_ ]bở suốt ]uộ] đờc tôc.

Rồc H[h[ ]ử độha, ebuôh gặt hàha qu[y fạc, và hàha ]úc đầu triha gột
hỗc bốc tcế]. V[c hàha ]bạg vài aờ gột ]ác tủ, gột ]ác fy rơc xuốha. Bàh
t[y trác ]ủ[ Kcrp[f sà xuốha ]bụp ]ác hĩ[ rơc ]á]b sàh hbà vàc pbâh, rồc
hbẹ hbàha đặt hó vài hbữha haóh t[y ]ủ[ ]ih aác [hb, đuôc gắt [hb
hb_i fạc s[u ]ặp eíhb.

Hết

255
256