4

CÜZ

MUKÂBELE
SOHBETLERİ
& C

Üç Konu
Üç Kavram
Üç Nasihat

Hazırlayan
İlhâmi YAŞAR

Kaynak: Müfredât, Rağib el-İsfâhanî - Kurân’ın Temel Konuları, Rıfat Oral,

 ‫الجزء الرابع‬
4. CÜZ
İslam toplumu bilinç eğitimi ile inşâ edilir:
Müslüman inandığını tebliğ eder ve en etken
tebliğ aracı bizzat yaşayışıdır. Müslüman tebliğ
görevi ile mükelleftir.
Ancak tebliğ, hakkıyla temsil etmekle gerçekleşir.
Temsîliyetin hakkını veremeyenler, tebliğ
edemezler.
Sonra kadere iman edip insanların haklarını
çiğnemekten kaçınanlar bu yolda üçüncü adımı
atmış olurlar.
Dördüncü cüzde; Âl-i İmran Sûresinin son tarafı
ve Nisâ Sûresinin baş tarafı bulunmaktadır.

Bu kısımdaki 3 konu (mesaj):

 ÜÇ KAVRAM – ÜÇ NASİHAT 4. CÜZ

TEBLİĞ BİLİNCİ
“Bir kötülük gören kişi, eli ile değiştirmeye gücü yetiyorsa
onu eli ile değiştirsin. Buna gücü yetmez ise dili ile
değiştirsin. Buna da gücü yetmezse kalbi ile (o kötülüğe)
tavır koysun (onu hoş görmesin). Ve bu da imanın asgarî
gereğidir.” (Ebû Dâvûd, Salât, 239-242

TAKDİR ve TESLİMİYET
BİLİNCİ
İmân Tevhîdi, Tevhîd Teslimi, Teslim Tevekkülü, Tevekkül
Saadet-i Dâreyni iktizâ eder.

TOPLUMSAL HAK VE
HUKUK BİLİNCİ
İnsanın hayatına anlam katan ve onu üstün değerlere
ulaştıran TOPLUMSAL HAK ve HUKUK BİLİNCİ
duygusudur. Dünya ve ahiret huzurunu temin eden en
önemli hasletlerden biridir.
 TEBLİĞ BİLİNCİ
Âl-i İmran Sûresinin baş tarafında
Hristiyanların hatalarından bahsedilir. Bu
hataları;

1. Müteşâbih (akılla bilinmeyen/karmaşık)

konularda te’vil yapmışlardır,

2. Babasız doğmasından dolayı Hz. İsa’ya

(as) Tanrı’nın oğlu demişlerdir,

3. Bir de ruhbanlık diye bir sınıf uydurup

tebliğ ve cihâdı terk etmeleriydi
(toplumdaki ve dünyadaki kötülüklere ve
haksızlıklara karşı sessiz kalmışlardır.)
Onların müteşâbihde ki hatalarına; Hz. Adem’in
(as) da annesiz ve babasız yaratıldığı halde ona
Tanrı’nın oğlu denilmediği hatırlatılıp, Hz. İsa (as)
da aynı şekilde yaratıldığı ve onun da insan
olduğu açıklanmıştır.

Bu cüzde ise onların ikinci hatası ruhbanlığa

cevap verilmektedir. Ruhbanlıkla bir köşeye
çekilme yerine, toplum içinde tebliğ yapılması,
bâtıla karşı da cihâd edilmesi gerektiği
anlatılmaktadır.

Savaşın birtakım sonuçları ve problemleri

bulunmaktadır. Bunlardan birisi de yenilmek ve
mağlubiyettir. Allah-u Teâlâ ‫ ﷻ‬burada, Uhud
savaşının sonucu üzerinden Müslümanların nasıl
davranmaları ve münafıkların propagandasına
karşı nasıl hazırlıklı olmaları gerektiğini
anlatılmaktadır.
 TAKDİR ve TESLİMİYET
BİLİNCİ
Kader; (Takdir) yolun tamamı değil, sadece yol
ayırımlarını verir, Güzergah bellidir, ancak tüm dönemeç
ve ayırımları yolcuya aittir. Öyleyse, ne hayatın
hâkimisin, ne de hayat karşısında çaresiz. (Şems-i Tebrizi)
Kadere iman, kederlerin ilacıdır. Acıları tatlılaştıran,
zorlukları kolaylaştıran, yokuşları inişlere, külfetleri
nimetlere çeviren, kahırları lütuflara döndüren ALLAH’IN
TAKDİRİNE TESLİMİYET inancıdır.
Bakara suresindeki muhkem ayetlerde hata yapılmaması,
hataların affedilmesi ile ilgili duâdan sonra Âli İmran
Sûresinde de müteşabih konularda hata yapılmaması ile
ilgili bir dua bulunmaktadır.
Bunun çaresinin Allah’ın ‫ ﷻ‬gücünü/otoritesini anlamak,
anlatmak ve teslim olmaktan geçtiği açıklanmaktadır.
ُ َّ َ ْ َ ْ َ َ َّ َ ْ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ َ َ َ َ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ َ ُ ُ ْ ُ َ َ َّ َ
‫ربنا َل ت ِزغ قلوبنا بعد ِاذ هديتنا وهب لنا ِمن لدنك رحمة ِانك انت الوهاب‬
Rabbimiz! Bizi doğru yola ilettikten sonra kalplerimizi eğriltme.
Bize tarafından rahmet bağışla. Lütfu en bol olan sensin. (3/8)
 TOPLUMSAL HAK VE
HUKUK BİLİNCİ
Ayrıca bu cüzde Nisâ Sûresinin baş tarafı da
bulunmaktadır.
Nisâ suresinde savaş sonrası toplumdaki
problemler ve çözüm yolları anlatılmakta;
TOPLUMSAL HAK ve HUKUK BİLİNCİNİN ahlaki
seviyesinin korunması ile ilgili hükümler
açıklanmaktadır ve şahsiyetli bir toplumun inşası
emredilmektedir.
NİSÂ SÛRESİNİN TEMEL KONULARI: Yetim ve
kadın hakları, Miras hükümleri, Evlilik hukuku,
İbadet hükümleri, Muamelat konuları, Batıl
İnançlar, Yahudilerin ve münafıkların gerçek
yüzleri, Allah’a ‫ ﷻ‬ve Peygambere itaat, Ul’ül
Emre itaat, Cihâdın önemi, İman edip sâlih amel,
konuları bu cüzün temel konularıdır.
َ‫اه ْم َأن ْال َح ْم ُد ِهلل َر ِّب ْال َع َالمي‬
ُ َ ْ َ ُ َ
‫آخر دعو‬
ِ ِ ِ ِ ‫و‬
4. Cüz’den Nasihatler: - Tebliğ Bilinci
Hadis-i Şerif: "Benden (öğrendiklerinizi) velev bir
ayet olsun tebliğ edin.«(Buhari, 3226)

Kardeşlik caddesinde imana git, huzur sokağını

ihlasla ara, Aşk apartmanında Takva ile buluş ve sır
dairesin gir ve istikametle Hakkı tebliğ et …

“Tebliğ eden kişinin, Allahü Teâlâ’ya ‫ ﷻ‬olan

muhabbetinin hakîkî olup olmadığının alâmeti,
kendisinde deniz misâli cömertlik, güneş misâli
şefkat ve toprak misâli tevazu gibi üç hasletin
bulunmasıdır.”

Tebliğ’de örnek olmak çok önemlidir; “Müstehabları

yapmakta gevşek davranan, sünnetleri yapamaz.
Sünnetleri yapmakta gevşek davranmak, farzların
yapılmasını zorlaştırır. Farzlarda gevşek davranan da
ma’rifete, Allahü Teâlâ’nın ‫ ﷻ‬rızasına kavuşamaz.”
Ma’rifeti olmayanın tebliğide fayda vermez.

َ‫اه ْم َأن ْال َح ْم ُد ِهلل َر ِّب ْال َع َالمي‬

ُ َ ْ َ ُ َ
‫آخر دعو‬
ِ ِ ِ ِ ‫و‬
ilhami@yasar.com