Wildlife Trade' - Een Zwarte Bladzijde Voor Suriname - 27 Maart 2024

‘Wildlife trade’: Een
zwarte bladzijde
voor Suriname
Paar handelaren in Suriname verdienen

legaal en illegaal goud geld over ruggen
van in wild gevangen dieren
Maart 2024
© P.K. - Paramaribo-Suriname
1
Sinds 2011 gepubliceerde artikelen over
Surinaamse ‘wildlife trade’
Inleiding
Suriname is op het Latijns-Amerikaanse continent een belangrijke speler
als het gaat om de legale- en illegale handel van in het wild gevangen
dieren. Helaas blijft deze handel in de lokale media onderbelicht. terwijl
het van essentieel belang is om de Surinaamse samenleving zo goed en
zo kwaad als het gaat te informeren over deze schimmige handel.
Slechts een paar handelaren in de handel in wild zijn actief in Suriname,
maar zij verdienen al jaren goud geld aan deze handel, zowel legaal als
illegaal en dat over de ruggen van honderdduizenden dieren. Dieren, in
het wild gevangen, die geëxporteerd worden naar landen over de hele
wereld voor de handel, voor dierentuinen, maar ook voor de
proefdierindustrie.
De legale handel vindt plaats onder toezicht van de Surinaamse tak van
CITES, CITES staat voor Convention on International Trade in
Endangered Species of Wild Fauna and Flora. Doel van het
CITES-verdrag is voorkomen dat een soort in het wild uitsterft of sterk
in aantal daalt door internationale handel. Voor sommige beschermde
soorten is de handel verboden. De export van dieren moet met
toestemming van CITES en met de door haar verstrekte documenten en
vergunningen. Op de CITES Trade Database wordt per jaar
geregistreerd en gepubliceerd hoeveel dieren door welke landen en naar
welke landen en met welke bestemming, zijn geëxporteerd.
Maar, naast deze legale handel - waarbij soms ook zaken mis kunnen
gaan, en het toch kan gebeuren dat dieren illegaal worden geëxporteerd
- is er een lucratieve illegale handel, waarin dieren op de meest
verschrikkelijke wijze van het ene naar het andere land worden
gesmokkeld, veelal in te kleine kooien en voor dieren op een bijzonder
stressvolle wijze.
2
Om toch enige ruchtbaarheid aan deze legale en illegale handel te geven,
besloot ik om onder andere exportgegevens van in het wild gevangen
dieren te publiceren, gebaseerd op de Handels Database van CITES.
Hiermee de samenleving confronterend met schrikbarende feiten van
het aantal dieren dat jaarlijks vanuit Suriname wordt geëxporteerd naar
verre bestemmingen. De dieren moeten veelal lange vluchten doorstaan,
vooral naar Aziatische landen. Soms wordt een vlucht niet overleefd.
Inzake nieuws rond de illegale handel ben ik vooral afhankelijk van

goed ingevoerde en geïnformeerde bronnen over de hele wereld en
soms ook van nieuwsberichten gepubliceerd in verre landen over
Surinaamse betrokkenheid bij de illegale handel in wild. Feit is, dat
handelaren media schuw zijn en liever ook niet met naam en toenaam
worden vermeld. Immers, ze realiseren zich heel goed dat ze bezig zijn
met een handel die eindig is en hoe sneller er een stop kan komen aan
die handel hoe beter.
De handel in in het wild gevangen dieren is feitelijk overbodig en

bestaat nog steeds vanwege de vele, zeer vele dollars die ermee worden
verdiend. Maar, het is bekend dat bijvoorbeeld vele dierentuinen in de
wereld werken met fok- en kweekprogramma’s om bepaalde
diersoorten in stand te houden en voor uitsterven te behoeden.
Daarnaast zijn er in de hele wereld handelaren die dieren verder fokken
en kweken, vooral als het gaat om vogel- en reptielensoorten.
Kortom, het is van belang om via de media zo veel als mogelijk aandacht
te schenken aan- en de samenleving te informeren over deze verfoeilijke
en overbodige legale en illegale handel van in het wild gevangen dieren,
vandaar dit overzicht van artikelen van 2011 tot eind maart 2024.
De regering en De Nationale Assemblee zouden zich ook eens achter de

oren moeten krabben en zich afvragen of die handel vandaag de dag nog
wenselijk is en er wellicht wetgeving moet komen om de handel, legaal
en illegaal, te verbieden. Regeringsvertegenwoordigers pronken op
podia in de hele wereld dat Suriname het groenste land ter wereld is,
3
maar vergeten steeds erbij te vermelden, dat ondertussen dat groene
Amazone regenwoud wordt leeggeroofd.
Paramaribo,
PK - 27 maart 2024
4
1 februari 2011
Zeldzame Surinaamse blauwe

pijlgifkikker niet zeldzaam buiten
Suriname
Buitenlandse kweek niet om diertjes te herintroduceren in het
wild…
In Nederland blijken duizenden nakweek blauwe pijlgifkikkers

te zijn
01-01-2011 De Parbode, Januari 2011, Jaargang 6, Nummer 57
5
De Britse krant Chester First berichtte op 9 november vorig jaar dat
het Blue Planet Aquarium in Cheshire Oaks de zeldzame Surinaamse
blauwe pijlgifkikker (*dendrobates azureus*) gaat kweken. Deze
kikkersoort staat als ‘vulberable’ (*kwetsbaar*) vermeld op de rode
lijst van zeldzame en beschermde dieren van de International Union
for Conservation of Nature (IUCN). Maar, hoe komen deze kikkers,
die alleen leven op de verschillende boomeilanden in het Sipaliwini
savannegebied, op de westelijke helling van het Vier Gebroeders
Gebergte, in Engeland terecht, maar ook bij particulieren in onder
andere Nederland? Worden de kikkertjes buiten Suriname gekweekt
met als primair doel ze te herintroduceren in hun oorspronkelijke
leefgebied?
Export
Het kweken van de zeldzame blauwe pijlgifkikker buiten Suriname
blijkt meer plaats te vinden dan je zou vermoeden op basis van de
beschermde status van het diertje. Export uit Suriname kan legaal alleen
wanneer de exporteur beschikt over de daarvoor benodigde
documenten. Volgens de handels database van de Convention on
International Trade in Endangered Species (CITES( zijn er de afgelopen
jaren geen blauwe pijlgifkikkers uit Suriname geëxporteerd. Dat wil niet
zeggen dat de kikkers niet via illegale weg het land uit worden
gesmokkeld. Het World Conservation Monitoring Centre (WCMC) van
het United Nations Environment Programme (UNEP), onderhoudt voor
CITES de database. Mari Bieri, Assistant Programma Officer van het
UNEP-WCMC bevestigt dat Suriname aan CITES geen export van de
dendrobates azureus de afgelopen jaren heeft gemeld. “De enige
gerapporteerde export na 1975 vond plaats in 1997. Toen werden 20
exemplaren geëxporteerd naar Amerika. De export werd zowel door
Suriname als door Amerika bij CITES aangemeld.” Van een andere
pijlgifkikkersoort, de dendrobates tinctorius - waarvan de blauwe
pijlgifkikker een kleurvariant is -, worden jaarlijks wel honderden legaal
geëxporteerd.
België
6
Dat er legaal geen dendrobates azureus uit Suriname worden
geëxporteerd wordt bevestigd door Sven van Amfibia, een speciaalzaak
in gifkikkers in het Belgische Kontich. Ook de blauwe pijlgifkikker is
verkrijgbaar. Sven: “Al jaren worden geen blauwe pijlgifkikkers uit
Suriname geëxporteerd, omdat deze in beschermd gebied zitten en de
export verboden is. De nakweek hier komt van dieren die jaren geleden
geëxporteerd zijn. De azureus kweekt in gevangenschap vrij goed.” Hij
heeft geen idee hoeveel Surinaamse blauwe pijlgifkikkertjes zich in
België bevinden. “Op zich is het een goede zaak dat dit dier goed kweekt en dat
de handel enkel draait om gekweekte dieren. In gevangenschap is het eigenlijk
geen zeldzame soort. De handel in België in nakweekdieren is legaal. Wel wordt
met overdrachtsverklaringen bewezen dat het nakweek is. Ik heb zelf nog nooit
wildvang exemplaren gezien.”
Conservation International Suriname reageert als aangeschoten wild

Volgens Swen zijn er geen programma’s om de dendrobates azureus
nakweek terig in het wild in Suriname uit te zetten. “Dit komt door de
hoge kosten en natuurlijk ook de nodige papieren om dieren terug te mogen
vervoeren naar Suriname. Overigens zijn er zelfs dierentuinen bezig om
nakweek te verwezenlijken.” Volgens de World Association of Zoos and
Aquariums bevinden zich wereldwijd 1.131 blauwe pijlgifkikkers in
gevangenschap in dierentuinen en aquariums.
Het National Aquarium in Baltimore (VS) was de eerste ‘dierentuin’ die
de dendrobates azureus ging kweken. In 1997 kon het National
Aquarium met hulp van Conservation International Suriname 20 van de
kikkertjes uit Suriname exporteren met toestemming van ‘s Lands
Bosbeheer. Dat zijn de 20 exemplaren die in 1997 bij CITES zijn
aangemeld. Het National Aquarium is leverancier van de zeldzame
blauwe pijlgifkikkers aan vele dierentuinen en aquaria.
Van het oorspronkelijke streven om het Surinaamse kikkertje terug te

plaatsen in het Sipaliwini savannegebied is nog niets terechtgekomen.
De vele blauwe pijlgifkikkertjes in gevangenschap wereldwijd zouden
dus wellicht nakomelingen van de in 1997 geexporteerde diertjes
kunnen zijn. Maar, niet vergeten moet worden dat waarschijnlijk ook op
7
illegale wijze dieren Suriname verlaten en ook die kunnen terechtkomen
in kweekprogramma's.
Directrice Annette Tjon Sie Fat van CI-Suriname ontkent met kracht dat
CI mee heeft gewerkt aan de export. “Baltimore is twee keer naar Suriname
gekomen. De tweede trip van Baltimore in 1997 was een verzameltrip. Het
toenmalig hoofd van de Afdeling Natuurbeheer, de heer Ferdinand Baal,
verstrekte aan Baltimore een vergunning om 51 kikkers te verzamelen. Bij de
expeditie naar het Suriname Natuur Reservaat (SNR) werden echter maar 35
geteld. Granman Ashongo Alalaparu van de Trio-indianen gaf toestemming aan
Baltimore om wel een aantal exemplaren mee te nemen. CI is meegegaan op
beide expedities, omdat wij in het gebied met de Trio werkten en omdat
contacten van Baltimore via CI waren gelopen, maar CI heeft absoluut geen
bemoeienis gehad met het verstrekken van de vergunning door NB om kikkers
mee te nemen.” Tjon Sie Fat wijst ook op de illegale handel in kikkers. “Ik
verwijs bij deze met name naar ‘toeristentrips’ naar het SNR die blijkbaar
zonder toestemming van Natuurbeheer plaatsvinden en waar mensen dus
ongecontroleerd het reservaat betreden en in feite kunnen doen en laten wat zij
willen.”
Eigenlijk begrijpt ze niet waarom CI-Suriname nu wordt benaderd. Yjon

Sie Fat: “Ik ga ervan uit dat CI-Suriname er met de haren bij gesleept wordt,
omdat wij in het gebied werken. Of misschien omdat wij al enige jaren
gesprekken voeren met Kapitein Ewka van Sipaliwini en de Nationale
Zoölogische Collectie over een monitoring en farming projet voor blauwe
kikkers. Volgens de Zoölogische Collectie was de enige manier om de kikkers
betrouwbaar te monitoren het ‘knippen’ van een van de teentjes van de getelde
exemplaren. Aangezien de Trio’s daar absoluut niets van wilden weten, heeft dit
project enige tijd stil gestaan. Intussen schijnt het fotograferen van de ruggen
van de kikkers een betrouwbare methode te zijn en niet lang geleden zijn we
weer gestart met gesprekken over hoe het monitoren en het kweekgedeelte op een
wetenschappelijk verantwoorde wijze aangepakt kan worden.”
De directrice van Conservation International Suriname kan niet geloven

dat zich buiten Suriname meer blauwe pijlgifkikkers zouden bevinden
als in eigen land. “Wanneer u dat beweert, dan zouden wij het bijzonder op
prijs stellen indien u die informatie met de Zoölogische Collectie, of in elk geval
8
met de officiële beheerder van het Suriname Natuur Reservaat (de afdeling
Natuurbeheer) zou willen delen, aangezien u blijkbaar meer informatie heeft
dan de relevante instituten in Siriname.”... Haar kennis over de handel van
en kweek in het kleine blauwe kikkertje buiten de eigen landsgrenzen
blijkt minimaal te zijn.
Tot slot benadrukt Tjon Sie Fat dat CI-Suriname ‘met geen enkele
organisatie en dus ook niet met Baltimore een overeenkomst heeft om
welke dieren dan ook vanuit Suriname naar het buitenland te
exporteren. Dit geldt uiteraard ook voor de dendrobates azureus.
(Ter extra info, toegevoegd maart 2024:

https://www.tinctank.com/articles/azureus-history-of-the-poison-dart-fr
og-icon)
20 Kikkers blijven eigendom Suriname

Volgens Jack Cover van het National Aquarium werden voor 1975 al
legaal kikkers geëxporteerd naar dierentuinen, aquaria en hobbyisten in
Amerika en Europa.
Maar, in 199t ontstonden er geruchten dat door een grote brand in het
Sipaliwini savannegebied de dendrobates azureus populatie om het
leven zou zijn gekomen. “Ik begon toen gesprekken met de staf van
Conservation International Suriname over het waarheidsgehalte van die
berichten. Dat leidde in 1996 tot een expeditie naar het gebied met
CI-Suriname, ‘s Lands Bosbeheer en de inwoners van Kwamalasamutu. We
constateerden dat de geruchten niet juist waren. Een jaar later keerden we terug
om 20 kikkers te verzamelen om verse bloedlijnen te gaan kweken en om
daardoor inteelt te voorkomen. Deze kikkers leven hier nog steeds bij ons. De
dieren kunnen dus tussen de 15-20 jaar oud worden. Overigens gelooft men in
het algemeen in Suriname dat de kleine blauwe gifkikker alleen in Suriname
voorkomt. Maar, dieren herkennen geen grenzen. Het is heel goed mogelijk dat
deze kikker ook in Brazilië leeft gelet op het feit dat Sipaliwini grenst aan
Brazilië. Dus het is heel goed mogelijk dat de dendrobates azureus meer buiten
Suriname te vinden is dan in het Sipaliwini savannegebied. Surinaamse
natuurbeschermingsorganisaties doen er goed aan om de blauwe pijlgifkikker te
9
beschermen. Zolang het leefgebied in tact blijft en vrij van ziekten dan zullen er
altijd blauwe pijlgifkikkers in Suriname leven.”
Hij vervolgt: “Het was overigens Marius Hoogmoed die in 1968 een groep
blauwe pijlgifkikkers voor onderzoek exporteerde naar het huidige museum
Naturalis in Leiden, na onderzoek in de Sipaliwini regio. Het was ook
Hoogmoed die de kikker de naam dendrobates azureus gaf. Ook verstrekte hij
enkele levende exemplaren aan de heer Polder, een kweker van kikkers, om met
de dieren te gaan kweken om hierdoor meer informatie over de kikkertjes te
verkrijgen. Dat werd het begin van een populatie dendrobates azureus in
Europa.”
Tot slot laat Cover weten dat hij een overeenkomst heeft met ’s Lands
Bosbeheer dat de 20 exemplaren die in 1997 naar zijn National
Aquarium werden geëxporteerd het land niet mogen verlaten. “De
kikkers blijven eigendom van Suriname. We gaan ook geen dieren herplaatsen in
het Sipaliwini gebied, omdat de dieren daar nog in grote getalen voorkomen.”
Volgens de heer dr. Paul Ouboter, bioloog en wetenschapper verbonden
aan de Anton de Kom Universiteit in Paramaribo, wordt het
terugplaatsen van in gevangenschap gekweekte dieren slechts in
extreme gevallen toegepast. “Dat gebeurt alleen wanneer een soort in het
wild al (vrijwel) is uitgestorven. In het geval van de blauwe gifkikker zou ik het
ten zeerste afraden. omdat er een aantal gevaren aan kleven. Ten eerste zouden
er parasieten en ziekten in de wilde populatie geïntroduceerd kunnen worden,
die daar oorspronkelijk niet voorkwamen en ten tweede is het mogelijk dat de
gekweekte populatie inmiddels een andere genetische samenstelling heeft dan de
wilde populatie, wat tot zogenaamde genetische vervuiling kan leiden.”
Gebrek aan kennis bij WWF Guianas

Zijn visie wordt gedeeld door de voorzitter van de Nederlandse
Gifkikkerverening, (Dendrobatidae Nederland), Han Peper. Peper:
“Herintroductie is op dit moment onwenselijk en is een gevaar voor de huidige
gezonde populatie. Het gevaar zit veel meer in ontbossing of het plat branden
van het leefgebied.”
Verder is hij het niet eens met een opmerking van Armand Moredjo van
het WWF Guianas tegenover De Ware Tijd op 12 november 2010 dat je
als kweker en handelaar in Suriname moet zijn geweest om de
‘klimatologische condities’ na te kunnen bootsen in het verblijf van de
10
kikkers. “Dit is ook echt niet nodig. We hebben in Europa heel veel ervaring
met het houden en kweken van azureusen en daarvoor hoef je niet in Suriname
te zijn geweest. Overigens zijn verschillende leden van ons wel in het azureus
gebied geweest en hebben daar ook artikelen over geschreven in ons
verenigingsblad.”, aldus Peper. Peper stoort zich duidelijk aan het gebrek
aan kennis bij het WWF Guianas. Zo weerspreekt hij ook de opmerking
van Moredjo dat ’onderzoek met zeldzame, exotische soorten als deze
altijd in overeenstemming zou moeten geschieden met de Surinaamse
overheid’ en dat hij dit niet ‘toejuicht’. Peper: “Het gaat niet om onderzoek.
De dieren worden er gekweekt net zoals iedereen dat kan. Er zijn nog veel meer
dierentuinen die er er mee kweken, en nog wel 100 keer zoveel hobbyisten.”
Tot slot is hij het ook niet eens met de constatering van journalist Ivo
Evers van De Ware Tijd in het artikel van 12 november dat ‘het probleem
met kweken is dat na verloop van tijd nieuwe aanwas uit het wild nodig
is, om inteelt te voorkomen’. Han Peper: “Er zijn voldoende bloedlijnen
bekend in gevangenschap waarmee uitwisseling van bloed kan plaatsvinden. Als
vereniging stimuleren wij het nakweken van gifkikkers op verantwoorde wijze
om hiermee wildvang overbodig te maken.”
Paar euro’s
Blauwe pijlgifkikkers uit Baltimore zijn ook terechtgekomen in de
Nederlandse handel. Het bedrijf Peruvian Frogimport in Zevenaar biedt
op haar website ‘geïmporteerde (nakweek!)-exemplaren uit de VS’ te
koop aan voor 90 euro per stuk. ‘Drie van de lijnen zijn afkomstig van
Baltimore.’ Het bedrijf benadrukt op haar website dat alle dieren
nakweek zijn. ‘Gifkikkers zijn prima te kweken, juiste selectie,
gevarieerde voeding en een goede leefomgeving zijn de steekwoorden
voor gezonde kikkers, generatie op generatie. Het is een kwalijke zaak
dat nog steeds importen wildvang dieren, zowel legaal als illegaal,
´nodig´ worden geacht en zelfs wenselijk worden bevonden om ´zuivere
bloedlijnen´ te introduceren. Het is in meerdere opzichten gewoon een
hobbyistisch dieptepunt, zeker wanneer het doel van het aanbod primair
willekeurige massaverkoop is.’
Vele duizenden
11
Dat er kennelijk toch nog steeds blauwe pijlgifkikkers uit Suriname
verdwijnen blijkt ook uit de voorzichtige woorden van de Nederlandse
deskundige Bart Laurens op zijn website: ‘Er wordt inmiddels dusdanig
veel nakweek verkregen uit de vele gevangenschap populaties dat deze
soort voor de liefhebberij op termijn wel lijkt veilig gesteld. De importen
zouden dus kunnen worden beperkt tot het zo nu en dan inbrengen van
wat vers bloed.’ In een persoonlijke reactie zegt hij overtuigd te zijn dat
er in Nederland, Duitsland en België duizenden van deze kikkers
moeten zijn en dat er ongetwijfeld met enige regelmaat zogenoemde
verse aanvoer in deze landen wordt binnengebracht. “De dendrobates
azureus wordt in liefhebberskringen echt in grote aantallen nagekweekt en er
circuleren in Nederland alleen al duizenden nakweekdieren. Een betrouwbare
registratie is er niet, dus ook geen betrouwbare stamboeken, wat bij dergelijke
aantallen niet verwonderlijk is. Het lijkt niet waarschijnlijk dat er regelmatig
grote aantallen illegaal in Nederland worden geïmporteerd, maar dat is meer
een gevoel dan een zekerheid.”
Zijn mening wordt gedeeld door deskundige Henk Zwartepoorte van
dierentuin Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. In een telefonische reactie
laat woordvoerder Roel Vincken van de Algemene Inspectie Dienst van
de Voedsel en Waren Autoriteit in Nederland weten dat nergens de
afgelopen jaren in Nederland bij grenscontroles blauwe pijlgifkikkers in
beslag zijn genomen. “Wel zijn ergens in Nederland in september 2008 twee
van deze kikkertjes bij een particulier inbeslaggenomen. Deze man had de dieren
waarschijnlijk illegaal in huis zonder te beschikken over de juiste documenten.”
Internethandel
Op het internet blijkt een levendige handel te zijn in onze Surinaamse
blauwe pijlgifkikker. Een rondgang levert snel opvallend veel
voorbeelden op van advertenties waarin de diertjes te koop worden
aangeboden. Zo biedt handelaar Terra Varia in het Nederlandse
IJsselmuiden via de verkoopwebsite Marktplaats.nl begin september
2010 twee kikkertjes aan voor 90 euro per stuk: ‘Een erg tot de
verbeelding sprekende kikker. Ze zijn niet schuw te noemen en laten
zich in een nieuwe bak al snel zien. Ze waren eerder volop te krijgen,
maar de laatste tijd bleek het moeilijk. Als je er naar op zoek bent, aarzel
dan niet te lang...’
12
In een reactie laat een medewerker van Terra Varia weten dat zijn
blauwe pijlgifkikkers afkomstig zijn uit Nederlandse nakweek. Bij
verkoop van een kikker moet er volgens hem wel een zogenoemde
CITES-bijlage II overdrachtsverklaring opgesteld worden. Hierop staan
aldus de medewerker de verkoper en de koper met hun gegevens. “Dat
is de enige verplichting die er is bij deze klasse dieren. Er zijn geruchten dat een
aantal kikkersoorten, waaronder sommige dendrobatessoorten, naar de
CITES-bijlage I gaan. Dat betekent voor de kwekers een extra langdurige
administratieve handeling. Er dient dan een certificaat op naam te worden
bijgeleverd, met merktekens. Door deze extra belasting is het voor sommige
kwekers minder interessant om iets in deze dieren te doen. Daardoor zal er
minder aanbod zijn.” De Bijlage I omvat soorten, die onder andere door
internationale handel met uitsterven bedreigd zijn. In deze soorten mag
geen handel worden gedreven wanneer er sprake is van uit het wild
afkomstige dieren. Dieren in Bijlage II kunnen door internationale
handel bedreigd gaan worden en de handel in die dieren wordt
gereguleerd.
Duidelijk is dat zelfs ‘deskundige’ kwekers niet allemaal goed op de

hoogte zijn van regelgeving inzake de handel in de kikkertjes. Volgens
de een is export verboden en volgens de ander kan en gebeurt dat wel.
De kwekers zien in het Surinaamse kikkertje geld. Handel is hun
belangrijkste motivatie.
Een Duitse handelaar biedt op 14 november 2010 op de Duitse

verkoopwebsite http://www.markt.de/ voor 30 euro een dendrobates
azureus aan, omdat hij zijn ‘hobby’ beëindigt.
Op de Belgische internetsite 2ehands.be biedt een inwoner van Duffel
(Antwerpen) op 24 oktober 2010 twee dieren aan met hun verblijf, een
paludarium, voor 250 euro. Op 14 november was de advertentie al 450
keer bekeken. Het zijn slechts een paar voorbeelden! Er blijkt bijzonder
veel interesse te zijn voor de kleine Surinaamse kikker.
Een Amerikaan in Tulsa, Oklahama, biedt op 5 november 2010 een grote
hoeveelheid kikkers aan op de website http://www.herpcenter.com/
voor 40 dollar per stuk. Mensen die meedere exemplaren willen
bestellen krijgen korting.
13
Het Amerikaanse Black Jungle Terrarium Supply in Turners Falls,
Massachusetts, heeft de dendrobates azureus op voorraad leverbaar. Via
de website kunnen de diertjes besteld en betaald worden voor 49 dollar.
In zekere zin is het opmerkelijk dat ook in Engeland op het internet

gehandeld wordt in de blauwe pijlgifkikker. De kweek van de kikkertjes
in het Blue Aquarium in Cheshire Oaks is dus niet zo bijzonder als het in
de media werd gebracht. Een inwoner van Londen biedt op 26 maart
vorig jaar een vrouwtje te koop aan of voor ruil tegen een mannetje. De
man beweert op de website reptileforums.co.uk dat hij teveel vrouwtjes
heeft. Ook op andere Britse gespecialiseerde websites blijken de kikkers
te koop te worden aangeboden.
Trieste conclusie
De zeldzame Surinaamse blauwe pijlgifkikker in het Sipaliwini
savannegebied blijkt buiten Suriname helemaal niet zeldzaam te zijn.
Met een muisklik kunt u de eigenaar worden van een zeldzaam
Surinaams blauw pijlgifkikkertje…
14
15 november 2011
Vogelsmokkelaars Suriname volhardend,

ondanks grote pakkans
Geld belangrijker dan welzijn vogels - “Smokkel niet nodig”
Paramaribo - Met regelmaat voorkomt de douane op de Surinaamse

nationale luchthaven Johan Adolf Pengel de smokkel uit het land van
een partij vogels. De voorlopig laatste vangst was begin oktober, toen
een partij van achtendertig vogels werd onderschept, waaronder een
zeldzame oranje rotshaan. Ondanks de grote pakkans proberen nog
steeds mensen allerlei vogelsoorten op al dan niet ‘creatieve’ wijze het
land uit te smokkelen. Vaak is alleen geld de grootste drijfveer voor
15
de smokkelaars. Maar, in Nederland blijkt er onder Surinaamse
vogelliefhebbers ook nog steeds vraag te zijn naar Surinaamse
wildvang, ondanks een importverbod. De vogels worden vooral
gebruikt voor populaire zangwedstrijden.
Volgens Suniel Chedie, voorzitter van het landelijk bestuur van de

Nederlandse vereniging ‘Surinaamse Zangvogels in Nederland’ – en
bestuurslid bij een Surinaamse vogelvereniging in Amsterdam - blijft er
altijd een groepje bestaan dat van mening is dat ‘wildzang’ het beste is
en dat daar veel geld voor wil neertellen. Chedie: “Daarnaast zie je ook
een trend dat de mensen die de vogels smokkelen, dit vaak doen voor
geld om hun ticket te kunnen financieren of om het volgende ticket naar
Suriname te kunnen betalen. Ze nemen vaak grotere partijen mee en
gaan er vanuit dat er een aantal vogels in leven blijft, zodat ze aan hun
geld kunnen komen. Het wel en wee van de vogels is geen issue. Vanuit
het landelijk bestuur in Nederland keuren we elke vorm van smokkel
van zangvogels af.’
De officiële import van vogels uit Suriname naar de Europese Unie is al

een paar jaar verboden. Alle in Suriname in het wild gevangen vogels,
waaronder diverse zangvogeltjes zoals de picolet, rowti en de met
uitsterven bedreigde twa twa, mogen Nederland niet meer in. Een van
de meest belangrijke redenen voor het Europese importverbod is de
grote sterfte onder gesmokkelde vogels tijdens de lange vlucht uit
Paramaribo. Meer dan de helft van de diertjes komt niet levend op de
bestemming aan. Volgens Chedie heeft het importverbod onder andere
tot gevolg dat de broeden kweekprogramma’s in Nederland
succesvoller zijn geworden.
“De kweek is absoluut niet moeilijk. In het verleden was het wel zo dat
de pioniers van het broeden niet alle kennis wilden delen met anderen.
Dit is de afgelopen vijf tot acht jaar behoorlijk veranderd. Persoonlijk
ben ik in 2009 begonnen met het broeden van twa twa's en rowties. Ik
ben inmiddels verrijkt met vijftien twa twa's en twintig rowties. Veel van
deze vogels heb ik doorverkocht aan andere vogelvrienden die ze
wilden hebben. Vele vogelvrienden vinden het gemak om een vogel
16
direct te kopen interessanter, dan extra moeite te doen om iets moois te
zien groeien en bloeien”, aldus Chedie.
Een rondje op het internet toont snel aan dat er toch nog steeds mensen
in Nederland zijn die kweken met wildvang en dat zijn dus uit Suriname
gesmokkelde vogels. Zo laat ene Ruud in maart 2009 op de website
vogelarena.com weten, dat hij meerdere paren picolets heeft gehad en
verschillende jongen heeft gekweekt. ‘Alle paren waren wildvangvogels’,
aldus Ruud. ‘Het geheim van het goed groot krijgen van jonge vogels
ligt naar mijn mening aan de goede kwaliteit van miereneieren. Ik heb
wel eens een partij gekocht die ontdooid is geweest en opnieuw
ingevroren. Deze eitjes plakken aan elkaar en worden door de vogels
niet een voor een opgepikt en zijn snel uitgedroogd in het bakje. Toen ik
weer goede miereneitjes had kwamen de jongen ook weer op stok. Het
waren wildvangvogels en die namen geen eivoer op.’
Surinamers in Nederland zijn bereid om zeer veel geld neer te leggen

voor een klein Surinaams zangvogeltje. Volgens Chedie is de prijs sterk
afhankelijk van soort, zang en of het een echte wedstrijdvogel is. “Voor
een twa twa, picolet of rowtie wordt al snel circa 750 euro betaald, voor
een wedstrijdexemplaar rond de 2.500 euro en voor een twa twa, picolet
of rowtie die zijn zangkunsten al bewezen heeft ligt de prijs nog hoger. “
Zo’n tachtig procent van de kwekers in Nederland kweekt Surinaamse
vogels speciaal voor de zangwedstrijden, aldus Chedie.
Hoe kan een koper van een Surinaamse vogel weten dat zijn aankoop
geen wildvang is geweest? Chedie: “In Nederland worden de
kweekvogels geringd. Alle kweekers kunnen lid worden van de
vogelbond en daar voor een paar dubbeltjes een zogenoemde vaste ring
bestellen. Op de ringen staan de gegevens van de kweker. Deze vaste
ringen kun je alleen aanbrengen als de vogels heel jong zijn, zo tussen de
vijf en zeven dagen. Daarna is het niet mogelijk een vast ring aan te
brengen. De pootjes van de vogels zijn dan niet meer flexibel. Natuurlijk
zijn er ook kwekers die geen ringen gebruiken, maar deze zijn op één
hand te tellen. Alle vogels die geen vaste ringen hebben, worden als
wildvang bestempeld. Het komt ook wel voor dat vogelvrienden de
17
ringen afknippen, om zodoende te laten zien ofwel te showen dat ze een
wildvang hebben in plaats van een broed. Ik weet niet wat de kick
hiervan is.”
Af en toe bevindt zich onder een partij gesmokkelde vogels zelfs een
oranje rotshaantje. Dat is een zeer opvallende en zeldzame vogel. Vaak
zijn het, aldus Suniel Chedie, niet Surinaamse Nederlanders, Duitsers en
Belgen die graag zo'n vogeltje willen.
In Nederland zijn naar schatting van Chedie op dit moment ongeveer

5.600 Surinaamse vogels. Hij baseert dat aantal op het feit dat ieder lid
van een Surinaamse vogelvereniging – er zijn circa 600 actieve leden -
gemiddeld zes vogels thuis heeft. Daarbij telt Chedie zo’n 2.000 vogels
van zogenoemde niet-actieve leden. Chedie: “Vrijwel alle leden zijn van
Surinaamse origine. Ik ken hooguit tien leden van niet-Surinaamse
origine.”
Gelet op het aantal Surinaamse vogelliefhebbers en het aantal

Surinaamse vogels in Nederland, rijst de vraag of smokkel uit Suriname
van zangvogels niet wat onzinnig is. Suniel Chedie reageert hierop kort
en duidelijk: “Smokkel is absoluut niet nodig, gezien de vele vogels die
reeds aanwezig zijn en de succesvolle broedprogramma’s in
Nederland.”
18
Een overzicht van smokkelpogingen tussen 2007 en heden:
29 augustus 2007 – Vier picolets en zes twa twa’s onderschept

Tien zangvogels – vier picolets en zes twa twa’s – zijn in beslag genomen
op de Johan Adolf Pengelluchthaven. De afdeling Natuurbeheer van de
dienst ‘s Lands Bosbeheer van het ministerie van Ruimtelijke Ordening,
Grond- en Bosbeheer heeft de vogels in het openbaar geveild.
Eind mei 2008 – 81 Surinaamse vogels ontdekt op Schiphol

De douane onderschept op de luchthaven Schiphol 81 Surinaamse
zangvogels uit Suriname. Nog nooit eerder heeft de douane zo’n grote
partij ontdekt. De vogeltjes zaten in kistjes in twee grote sporttasen,
onder allerlei groenten. Zeventien vogels zijn tijdens de vlucht overleden
en zes na aankomst. De tassen zaten in het vrachtruim waar het in de
lucht min veertig graden Celsius wordt.
20 mei 2008 – Zeven rowti’s en een jack in beslag genomen –

Smokkelaar kan eigen vogels op veilig terugkopen....
De douane op de Johan Adolf Pengelluchthaven neemt negen
zangvogels in beslag. Een man trachtte de zeven rowti’s en twee jacks
19
naar Nederland te smokkelen. Stukken voor uitvoer ontbraken. De
afdeling Natuurbeheer van de dienst ’s Lands Bosbeheer heeft de vogels
geveild. Opmerkelijk was het dat de smokkelaar persoonlijk op de
veiling aanwezig was. De man kon zelfs zes van de vogels (vijf rowti’s
en een jack) terug kopen. Hij betaalde voor de zes vogels een bedrag van
1.010 Surinaamse dollars. (in euro’s op 11 november 2011 223,72)
14 juli 2008 – Twee twa twa’s en een picolet op Johan Adolf

Pengelluchthaven ontdekt in bagage
De Militaire Politie neemt op de Johan Adolf Pengelluchthaven drie
zangvogels in beslag van een man die deze het land uit probeerde te
smokkelen in een klein zuurstof doorlaatbaar doosje in zijn koffer. De
zangvogels, twee twa twa’s en een picolet, werden overgedragen aan de
dienst ’s Lands Bosbeheer. Voor de uitvoer van de vogels ontbraken de
nodige documenten. De vogels werden openbaar geveild. De opbrengst
was ruim 7.000 Surinaamse dollar. De smokkelaar kreeg een boete van
4.000 Surinaamse dollar.
12 augustus 2008 – Vier picolets onderschept op luchthaven

Op de Johan Adolf Pengelluchthaven zijn vier tamme picolets in beslag
genomen van een buitenlander. De vogeltjes werden door de dienst ’s
Lands Bosbeheer geveild.
8 september 2008 – Surinaamse siervogels in koffer op Schiphol

Controlediensten op de luchthaven van Schiphol nemen een partij
beschermde siervogels in beslag. Ze zaten verstopt in een koffer die met
een vlucht uit Suriname was meegekomen. Tegen drie Nederlandse
vrouwelijke verdachten, die elke betrokkenheid bij de smokkel
ontkennen, werd proces-verbaal opgemaakt. Medewerkers van de
douane vonden de vogels in kleine transportkooitjes in een koffer van de
drie vrouwen. De diertjes moesten het stellen zonder zitstok, water en
voer. Vier van de vogels, twee oranje rotshanen en twee groene
arassari's, bleken op de CITES-lijst te staan van beschermde vogels die
niet uitgevoerd mogen worden.
20
26 april 2009 – Nederlander probeert achttien vogels in schoenen land
uit te smokkelen
Een vertrekkende passagier met de Nederlandse nationaliteit is op de
Johan Adolf Pengelluchthaven aangehouden. Hij had drie twa twa’s,
twee picolets, vier gele beks, een rowti en acht geeldassen in zijn bezit.
De man had de vogels op professionele manier in zijn schoenen verstopt.
De vogels werden geveild door de dienst ’s Lands Bosbeheer.
24 september 2010
Negen vogels zijn op de Johan Adolf Pengelluchthaven bij een
vertrekkende Nederlander onderschept. De man werd onmiddellijk
aangehouden en ingerekend door de politie. Hij had elf picolets en drie
rowti’s in zijn bezit. Vijf van de vogels stierven nog voordat ze door de
dienst ’s Lands Bosbeheer geveild konden worden.
9 november 2010 - Werkstraf voor handel in vogels

Voor het in bezit hebben en handelen in beschermde vogels zijn twee
inwoners van het Nederlandse Breda door de economische politierechter
veroordeeld tot respectievelijk 120 en 60 uur werkstraf. In hun zaak De
Nachtegaal vond de Algemene Inspectiedienst begin 2009 een groot
aantal beschermde vogels. Het ging onder andere om baliespreeuwen,
grote en kleine beo's, indigo vinken, roodborst kardinalen, Europese
nachtegalen, goudvinken, putters, barmsijzen en een klauwier. De
rechtszaak tegen de twee Bredanaars was een onderdeel van een groot
politieonderzoek tegen een bende die handelde in Surinaamse
zangvogels.
3 juni 2011 - 25 zangvogels uit Suriname gesmokkeld in weekendtas

De douane op Schiphol heeft in mei een man aangehouden die in zijn
weekendtas – in het vrachtruim van het vliegtuig - 25 zangvogels uit
Suriname wilde smokkelen. De vogels zijn weer op een retourvlucht
gezet. De man beschikte niet over de juiste papieren.
5 oktober 2011 - Douane onderschept partij beschermde vogelsoorten

Een smokkelaar heeft geprobeerd een partij beschermde Surinaamse
vogels het land uit te smokkelen. Bij controlewerkzaamheden op de
21
Adolf Pengelluchthaven ontdekte de douane dat een passagier de dieren
in kleine doorzichtige plastic doosjes in zijn handbagage had gestopt.
Het ging om twee picolets, twee rowti’s, een geeldas, acht gelebeks, tien
zwaluw tangara’s, twee bruinbuiken, zeven zevenkleuren, drie
blauwdassen, twee uduloso trogons en een rotshaan. De afdeling
Natuurbeheer van de dienst ‘s Lands Bosbeheer heeft de siervogels
afgestaan aan de Paramaribo Zoo. Hierdoor kwam de dierentuin in het
bezit van een zeldzaam oranje rotshaantje. De wilde zangvogels zijn na
overleg met de Officier van Justitie in de vrije natuur losgelaten.
Geraadpleegde bronnen o.a.:

http://www1.nhl.nl/~ribot/ned/oran.htm
http://www1.nhl.nl/~ribot/ned/orcr.htm
http://www1.nhl.nl/~ribot/ned/spmi.htm
http://www1.nhl.nl/~ribot/english/ruru_ng.htm
http://www.douanesuriname.com/apendix14.html
http://www.vogelarena.com/forum/forum_read.php?id=508&recordnum
=0
http://www.surinaamsevogels.nl/
22
14 juli 2013
Jaarlijks worden ‘sapakara’s uit Suriname

geëxporteerd - Stop de export van
wildvang en bescherm de eigen
biodiversiteit
In 30 jaar verdwenen 4.611 sapakara’s in de internationale
legale handel in wild
Gebandeerde reuzenteju op je eigen perceel: het binnenland

binnen handbereik - Fascinerend reptiel beweegt zich voort in
Suriname
23
Paramaribo – Suriname kent een unieke biodiversiteit en niet alleen in
het binnenland. Ook in de stad, Paramaribo, kun je iedere dag
geconfronteerd worden met enkele exponenten uit die unieke
biodiversiteit die het dagelijks leven kleur geven en verrijken.
De meest bontgekleurde grote en piepkleine vogels, grote dikke padden

en heel kleine, nauwelijks een centimeter grote, kikkertjes, vlinders,
muskieten, miniscuul kleine miertjes die op iedere kruimel in huis
afstormen in grote getalen, uit het niets, en andere bijzondere insecten,
vleermuizen, anaconda’s, de kleine gekko ofwel kamrawindje die de
muren van je woning zonder enige moeite ‘beklimmen’ en andere
fascinerende reptielen, kunnen plotseling op je eigen perceel opduiken,
gewoon in een buurt van Paramaribo.
Maar, het meest fascinerende reptiel dat ik de laatste tijd met grote
regelmaat bij mij in de omgeving en nu en dan op het erf zie, is de
zogenoemde gebandeerde (gouden teju) reuzenteju (tupinambis
teguixin), die hier sapakara wordt genoemd.
Aangenaam en onaangenaam verrast

Niets vermoedend open je de achterdeur en sta je ‘oog in oog’ met
een sapakara die niet weet hoe snel hij moet wegkomen. Ik
aangenaam verrast en hij duidelijk onaangenaam verrast. In paniek
rent hij de verkeerde kant op, kan geen kant meer op en moet terug
en langs mij. En dat doet hij: redelijk snel en welhaast waggelend
als een gans rent hij weg om uiteindelijk in het niets te verdwijnen.
Gelukkig kon ik het dier op de gevoelige plaat, zo goed en zo
kwaad als het ging, vastleggen.
Het was het zoveelste exemplaar dat ik de afgelopen tijd heb gezien
en iedere keer waren het andere. De laatste sapakara, die niet wist
hoe snel die moest weg komen, miste een groot deel van zijn staart.
Aan het achtereind van zijn lijf was een soort stuitje te zien en
vermoedelijk zal er ooit weer een nieuwe staart groeien, waardoor
het dier nog groter is. Misschien is hij zijn staart ‘verloren’ in een
gevecht met een soortgenoot of is hij ontsnapt aan de mens.
24
Immers, het schijnt dat vooral onder Javanen hier de sapakara een
lekkernij is.
Nu een dan zie ik een andere sapakara over de muur rond het perceel
lopen, voorzichtig, links en rechts kijkend en steeds is de lange tong uit
zijn bek te zien, in en uit, in en uit. Zodra hij ook maar iets hoort, snelt
hij weg, duikt weg aan de achterzijde van de muur en verdwijnt in een
door onkruid overwoekerd leeg perceel. De reuzenteju lijkt welhaast een
kleine varaan, een mini variant van de komodovaraan. Hij oogt in zekere
zin angstaanjagend, ietwat prehistorisch ook. In geen enkel opzicht te
vergelijken met de altijd vriendelijk ogende groene leguaan (iguana
iguana), die hier vrij veel voorkomt, of met een kleine helder groene en
razendsnelle hagedissensoort.
De (gebandeerde) reuzenteju wordt, inclusief staart, ongeveer 1m20 lang

met uitschieters tot 1m50 centimeter. Vooral oudere dieren kunnen erg
25
log en zwaar worden. De reuzenteju heeft een lange en spitse kop, de
staart is ongeveer even lang als het lichaam. De soort heeft een enigszins
gebandeerd patroon van witte of gelige dorsale banden over het hele
lichaam, op de staart zijn deze meer geprononceerd. Het hele lijf is
bedekt met kleine witte of gele vlekjes die het dorsale patroon wat
verstoren, zo is te lezen in de internetencyclopedie Wikipedia.
Gewild onder handelaren

Helaas blijkt de Surinaamse sapakara ook gewild te zijn onder
handelaren in wild en onder houders van terraria in onder andere de
Verenigde Staten en Nederland. Dat wordt mij duidelijk tijdens het
doorspitten van de handels database van CITES, Convention on
International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora.
CITES is feitelijk een internationale overeenkomst tussen regeringen met
als doel om te voorkomen dat de internationale handel in wilde dieren
en planten geen gevaar vormt voor hun populaties. Inmiddels hebben
178 landen CITES ondertekend, waaronder Suriname, dat officieel sinds
15 februari 1981 is aangesloten.
Tussen 1982 en 2013 zijn 4.611 sapakara’s op legale wijze uit

Suriname geëxporteerd. Het land dat de meeste dieren importeerde
is de Verenigde Staten, maar de sapakara verdween ook naar onder
andere Nederland, Japan, België, Duitsland, Kroatië, de
Nederlandse Antillen en Griekenland:
Uit het overzicht blijkt onder andere dat de grootste aantallen levende
en met name in het wild gevangen sapakara’s werden geëxporteerd naar
Amerika: 344 in 1988, 428 in 1994 en een jaar later 834 en in 2002 502. Na
2002 daalde het aantal naar Amerika met 15 exemplaren in 2006, 8 in
2007 en de laatste sapakara’s gingen in 2010 naar de Verenigde Staten, 27
dieren.
Ook sapakara's naar Nederland

Naar Nederland werden in 1994 63 exemplaren geëxporteerd, gevolgd
door 51 in 1995, 157 in 1996, 67 in 1997, 51 in 1998, 44 in 1999, 31 in 2000,
54 in 2001 en 2 in 2007. Na 2007 zijn er geen sapakara’s meer legaal uit
Suriname geëexporteerd.
26
Enkele eenmalige exporten waren naar Griekenland (in 1999 10 dieren),
naar de Nederlandse Antillen 4 exemplaren in 1995, naar Slowakije 10
dieren in 1996 en 20 sapakara’s naar Hongarije in 2001.
Vorig jaar werden in totaal 19 sapakara’s geëxporteerd en die
verdwenen allemaal naar Spanje. De meeste dieren zijn in het
handelscircuit verdwenen.
SURINAME: stop de export van wildvang en bescherm de eigen

biodiversiteit
Helaas zijn er in de wereld nog steeds mensen die kennelijke behoefte
hebben aan wildvang exemplaren van de sapakara voor financieel
gewin. Na 2004 is er wel een daling in het aantal jaarlijks waar te nemen,
dat niet meer bedraagt dan hooguit 36 in 2005 naar Amerika. Je kunt je
afvragen wat bijvoorbeeld particuliere terrariahouders hebben aan een
Surinaamse gebandeerde reuzenteju in een veelal te kleine terrariumbak
in de woonkamer of in een ‘dierenwinkel’. Nu en dan worden
exemplaren via het internet te koop aangeboden of te ruil.
Hopelijk komt er ooit een definitief einde aan de export van sapakara’s
(en vele duizenden andere dieren) uit Suriname, die de hele wereld
worden overgevlogen om hun eindbestemmingen - een veel te kleine
bak – te bereiken.
Sapakara’s horen thuis in het wild, zoals bij mij op het erf...... Dit is toch
niet wat wij willen met een Surinaamse sapakara?:
27
30 mei 2014
Suriname zwijgt over export jaguar in

2012 naar Turkse dierentuin
Zelden wordt jaguar geëxporteerd uit land waar dier zijn

habitat heeft
30-05-2014 (voor Obsession Magazine)

Paramaribo -Tussen 2010 en 2014 zijn wereldwijd jaarlijks enkele
tientallen jaguars legaal verhandeld, vooral tussen dierentuinen
onderling. Daarnaast blijken zelfs exemplaren te zijn geëxporteerd
met als eindbestemming een circus…. Dat blijkt uit de handels
database van CITES (Convention on International Trade in
Endangered Species of Wild Fauna and Flora). Uit die database blijkt
ook dat een Surinaamse jaguar in 2012 in een dierentuin in Turkije
belandde. Een opmerkelijke export. Een export waarover betrokken
instanties en de mogelijk ontvangende dierentuin in Turkije het
zwijgen toe doen.
28
Zelden wordt een jaguar vanuit een land geëxporteerd waar het dier zijn
habitat heeft. De afgelopen vier jaar zijn alleen jaguars geëxporteerd
naar of geïmporteerd uit een land waar het dier in het wild leeft:
- Guatemala (dat in 2011 twee jaguars exporteerde naar Honduras),
- Colombia*,
- Mexico (in 2011 exporteerde dit land drie jaguars naar de
Dominicaanse Republiek en in 2010 werden al twee jaguars naar de
Dominicaanse Republiek vervoerd, alleen voor een dierentuin, een
exemplaar werd geëxporteerd naar Guatemala en een naar Panama, er
werd zelfs een jaguar uit de VS geimporteerd in 2010),
- Panama en
- Suriname.
● Het is opmerkelijk, dat Colombia in 2011 een jaguar importeerde

uit Frankrijk (met als bestemming een dierentuin) terwijl het
Zuid-Amerikaanse land in 2010 een jaguar exporteerde naar Chili
en in hetzelfde jaar twee exemplaren importeerde uit Frankrijk
voor een dierentuin.
Suriname zwijgt over export

Suriname heeft tussen 1975 (het jaar dat CITES startte met haar handels
database) en 2014 slechts eenmaal een jaguar geëxporteerd en dat was
vrij recent, in 2012, naar een dierentuin in Turkije. Het blijkt echter
bijzonder lastig om te achterhalen door wie of wat de jaguar in 2012
werd geëxporteerd uit Suriname en wat de eindbestemming was, welke
Turkse dierentuin. Dat land heeft feitelijk twee grote dierentuinen waar
ook jaguars worden gehouden, te weten de Ankara Zoo in Ankara en de
Gaziantep Zoo in Gaziantep. De dierentuin in de stad Gaziantep zou de
vierde grootste dierentuin ter wereld zijn met zo’n 4.000 dieren verdeeld
over 270 soorten.
Beide dierentuinen reageerden niet op herhaalde verzoeken om te
antwoorden op de vraag of zij wellicht een jaguar uit Suriname in 2012
hebben ontvangen.
Bij de export betrokken instanties in Suriname waren eveneens niet

bereikbaar voor een reactie, ondanks herhaalde verzoeken, zoals de twee
29
officiële contacten van CITES in Suriname te weten het hoofd van de
dienst ‘s Lands Bosbeheer (‘Management Authority’) en de zogenoemde
Natuurbeschermingscommissie binnen de dienst ‘s Lands Bosbeheer
(‘Scientific Authority’).
Ook de Douane Suriname hult zich in stilzwijgen.
Kennelijk wil of kan geen van genoemde instanties de vragen
beantwoorden wie of wat de jaguar in 2012 heeft geëxporteerd en naar
welke dierentuin in Turkije.
De export is opmerkelijk, omdat Suriname hiermee een van de weinige

landen is waar de jaguar in het wild leeft en dat een exemplaar de laatste
jaren heeft geëxporteerd. De vraag kan gesteld worden, waarom die ene
Surinaamse jaguar bijvoorbeeld niet terecht is gekomen in de lokale
Paramaribo Zoo. Daar bevindt zich immers slechts een jaguar en die
mist nota bene zijn staart….
Hieronder ter informatie een overzicht uit de jaren 2013, 2012, 2011 en
2010 van de wereldwijde handel, export, in jaguars.
2013
In dat jaar is er sprake van slechts vier verhandelde, geëxporteerde,
jaguars. Belarus importeerde twee jaguars uit Georgië voor een
dierentuin. Ook werd een exemplaar geïmporteerd uit Rusland en een
uit de Ukraine, beide bestemd voor een circus…..! Volgens CITES
kwamen de vier door Belarus geïmporteerde jaguars oorspronkelijk ook
uit Belarus….. Dus via een omweg (Georgië, Rusland en Ukraine)
keerden de vier jaguars weer terug in hun oorspronkelijke land van
herkomst, Belarus.
2012
Eenentwintig jaguars werden in totaal in 2012 door diverse landen
geëxporteerd. In geen van die landen komt het dier in het wild voor.
Opvallend is, dat enkele landen een jaguar blijken te hebben
geëxporteerd om vervolgens een exemplaar te importeren:
België importeerde drie jaguars uit Griekenland en de handels database
van CITES vermeldt als doel van de export, commerciële doeleinden.
30
De Verenigde Arabische Emiraten importeerde drie jaguars uit België (!)
met als bestemming ‘privé’ (zouden dat de door België uit Griekenland
geïmporteerde dieren zijn geweest?), twee jaguars uit Spanje ook met als
doel ‘privé’ en een ander exemplaar uit Spanje voor zogenoemde
commerciële doeleinden.
Azerbeidzjan importeerde een jaguar uit Letland (oorspronkelijke
herkomst Rusland) voor een circus. Het Baku Staats Circus van dat land
blijkt inderdaad jaguars in haar show te hebben.
Belarus liet twee jaguars uit Rusland importeren voor een dierentuin.
Japan importeerde een jaguar uit Polen met als eindbestemming een
dierentuin.
Letland importeerde een exemplaar uit Rusland voor een circus (let wel,
Letland exporteerde in hetzelfde jaar een jaguar naar Azerbaijan…..).
Saoedi-Arabië importeerde in 2012 twee jaguars respectievelijk uit
Frankrijk en Griekenland en beide hadden als bestemming een
dierentuin.
Thailand importeerde een jaguar uit Zuid-Afrika, voor een dierentuin,
terwijl laatstgenoemd land een jaguar importeerde uit Zambia, terwijl
dat dier oorspronkelijk afkomstig was uit Frankrijk, met als doel
educatie.
Turkije importeerde een jaguar uit Suriname, ook voor een dierentuin.
Suriname was het enige land in 2012, en sowieso de laatste jaren een van
de weinige landen, waar de jaguar in het wild voorkomt dat een
exemplaar exporteerde.
2011
Dit jaar werden in totaal drieëndertig jaguars wereldwijd verhandeld
onder CITES-regelgeving:
China importeerde twee jaguars uit Spanje, bestemd voor een
dierentuin.
Colombia, een land waar de jaguar zijn habitat heeft, importeerde een
exemplaar uit Frankrijk, dat oorspronkelijk afkomstig was uit Spanje,
voor een dierentuin.
De Dominicaanse Republiek importeerde drie jaguars uit Mexico voor
een dierentuin.
Hongkong importeerde een jaguar uit Zuid-Afrika voor een
fokprogramma.
31
Honduras importeerde in 2011 twee exemplaren uit Guatemala met als
doel wetenschap. In beide landen leeft de jaguar in het wild.
Indonesië haalde drie jaguars uit het buitenland waarvan twee uit
Duitsland en een uit de Tsjechische Republiek, allen met als bestemming
een dierentuin. De jaguar uit de Tsjechische Republiek kwam overigens
oorspronkelijk uit Hongarije.
Japan importeerde twee jaguars voor een dierentuin uit respectievelijk
Canada en China.
Kazachstan importeerde twee exemplaren uit respectievelijk Kirgizië en
Rusland voor een circus.
Thailand importeerde twee jaguars uit Zuid-Afrika voor een dierentuin,
terwijl Zuid-Afrika in 2012 maar liefst vijftien exemplaren importeerde
waarvan twee uit de Verenigde Arabische Emiraten voor een
‘fokprogramma’, twee uit België (met als oorspronkelijk land van
herkomst Duitsland) voor commerciële doeleinden en twee uit België
voor een dierentuin, een exemplaar uit Frankrijk voor educatie, acht
dieren uit Mexico waarvan vier voor een fokprogramma en vier voor een
dierentuin.
2010
Zesendertig jaguars verruilden de ene internationale bestemming voor
de andere internationale bestemming in 2010:
De Verenigde Arabische Emiraten importeerde twee exemplaren
waarvan een uit Duitsland (voor een fokprogramma) en een uit
Marokko met als bestemming een dierentuin. Het importerende land,
Verenigde Arabische Emiraten, exporteerde in hetzelfde jaar een jaguar
voor een fokprogramma naar Armenië.
Colombia exporteerde een jaguar naar Chili voor een dierentuin en
importeerde twee exemplaren, voor een dierentuin, uit Frankrijk, terwijl
een van die twee dieren van oorsprong afkomstig was uit Spanje.
De Dominicaanse Republiek importeerde twee jaguars uit Mexico
bestemd voor een dierentuin.
Guatemala importeerde eveneens uit Mexico een jaguar voor een
fokprogramma’.
Honduras importeerde zeven jaguars uit El Salvador (de handels
database van CITES vermeldt hierbij niet het doel van de export).
32
Twee jaguars werden door Indonesië geïmporteerd uit respectievelijk de
Tsjechische Republiek (de jaguar kwam oorspronkelijk uit Hongarije) en
Rusland, beide voor een dierentuin.
Japan importeerde een jaguar uit Canada, voor een dierentuin.
Mexico importeerde een jaguar voor een dierentuin uit de VS, terwijl het
dier oorspronkelijk uit Mexico afkomstig was……
Panama liet een jaguar overkomen uit Mexico voor een dierentuin.
Thailand importeerde vier exemplaren voor een dierentuin, waarvan
twee uit Canada en een uit Namibië, terwijl de jaguar uit Namibië
oorspronkelijk uit Zuid-Afrika kwam.
Turkije importeerde twee jaguars uit Frankrijk waarvan een voor een
dierentuin en een voor commerciële doeleinden.
Trinidad & Tobago importeerde uit de VS, voor een dierentuin, drie
jaguars.
Zuid-Afrika importeerde in 2010 vier jaguars, waarvan twee uit Belgie
(voor commerciële doeleinden – dit dier heeft als origine Frankrijk – en
een dierentuin), een uit de Tsjechische Republiek (voor een
fokprogramma) en een uit Frankrijk voor educatieve doeleinden.
Suriname uitzondering: export van in het wild gevangen jaguar

Uit het voorgaande moge blijken dat er toch een aanzienlijke
internationale handel in de bedreigde jaguar is en dat veel van die
handel plaatsvindt tussen dierentuinen onderling. Maar, opmerkelijk
zijn ook de paar exporten van jaguars die als eindbestemming een circus
hadden… Kennelijk valt er veel geld te verdienen aan deze handel. Dat
blijkt ook uit het feit, dat er landen zijn die in een jaar tijd zowel een
jaguar importeren als exporteren……
Uit de CITES handels database wordt ook duidelijk dat er nauwelijks

wordt gehandeld in in het wild gevangen exemplaren en dat Suriname
de afgelopen negenendertig jaren slechts eenmaal, legaal, een panthera
onca ofwel een ‘tigri’, zoals de jaguar in Suriname veelal wordt
genoemd, heeft geëxporteerd. De zwijgzaamheid van alle bij die export
betrokken instanties is overigens opmerkelijk……
Wat mag de Surinaamse burger niet weten over deze export?
33
24 augustus 2014
Suriname exporteert in 2012 legaal 18.560

dieren, vooral naar paar Aziatische
landen
Legale export van wild uit Suriname in 2012: een overzicht -
Ook bedreigde diersoorten geëxporteerd
Gegevens over illegale handel in wild uit Suriname (nog) niet boven water
Paramaribo - Suriname heeft in 2012 in totaal 18.560 dieren

(wildvang) geëxporteerd. Hieronder een overzicht van de
geëxporteerde dieren, gebaseerd op gegevens uit de handels database
van CITES, Convention on International Trade in Endangered Species
of Wild Fauna and Flora. De meeste dieren werden Suriname
uitgevlogen voor de handel en een paar voor fokprogramma's in
dierentuinen. De exportcijfers over 2013 zijn nog niet bekend.
Gegevens onder de illegale handel van wild uit Suriname zijn, voor
zover bekend, nimmer gepubliceerd. Nu en dan bereikt een bericht de
nationale - en soms internationale - mede dat een passagier van een
vlucht van Suriname naar Nederland bij aankomst op de luchthaven
Schiphol is betrapt met zangvogeltjes uit Suriname in de bagage. Niet
uitgesloten kan echter worden, gelet op de open grenzen van het land en
het geld dat met de smokkel van illegale wildvang gemoeid zou zijn, dat
wildvangdieren Suriname via illegale weg verlaten.
Er doen op Trinidad & Tobago verhalen de ronde, dat maandelijks een

schip voor de kust ligt met als lading dieren uit Brazilië, Suriname,
Guyana en Venezuela. Dat schip doet geen haven aan, maar kleine lokale
vissersboten varen uit naar het schip om vervolgens dieren aan boord te
nemen. Harde bewijzen hiervoor zouden er nog niet zijn.
34
Het overzicht bestaat uit het aantal geëxporteerde dieren, de diersoort
(wetenschappelijke en Nederlandse naam) en het land van bestemming:
1 Panthera onca (jaguar) Turkije

6 Ara macao (geelvleugelara) Verenigde
Arabische Emiraten
7 Ara macao (geelvleugelara)
Dominicaanse Republiek
86 Ara macao (geelvleugelara) Thailand
2 Ara macao (geelvleugelara) Turkije
27 Caiman crocodilus (brilkaaiman) Denemarken
10 Boa constrictor Tsjechië
51 Boa constrictor Denemarken
19 Boa constrictor Spanje
20 Boa constrictor Nederland
113 Boa constrictor Verenigde
Staten
32 Corallus caninus (groene hondskopboa) Tsjechië
126 Corallus caninus (groene hondskopboa) Denemarken
30 Corallus caninus (groene hondskopboa) Spanje
24 Corallus caninus (groene hondskopboa) Japan
44 Corallus caninus (groene hondskopboa)
Nederland
234 Corallus caninus (groene hondskopboa) Verenigde
Staten
60 Corallus hortulanus (tuinboa/slanke boomboa) Tsjechië
234 Corallus hortulanus (tuinboa/slanke boomboa)
Denemarken
79 Corallus hortulanus (tuinboa/slanke boomboa) Spanje
75 Carollus hortulanus (tuinboa/slanke boomboa) Japan
296 Carollus hortulanus (tuinboa/slanke boomboa)
Verenigde Staten
15 Epicrates cenchria (regenboogboa) Denemarken
8 Epicrates cenchria (regenboogboa) Japan
35
10 Epicrates cenchria (regenboogboa) Verenigde
Staten
4 Epicrates cenchria cenchria (regenboogboa, ondersoort)
Verenigde Staten
15 Eunectes murinus (anaconda) Denemarken
11 Eunectes murinus (anaconda) Spanje
25 Eunectes murinus (anaconda) Verenigde
Staten
5 Cebus apella (bruine kapucijnaap) Verenigde
Staten
24 Saguinus midas (roodhandtamarin) Thailand
15 Saimiri sciureus (grijsgroen doodshoofdaapje) Thailand
84 Saimiri sciureus (grijsgroen doodshoofdaapje) Verenigde
Staten
8 Rupicola rupicola (oranje rotshaan)
Denemarken
10 Ameerega trivittata (pijlgifkikkersoort) Verenigde
Staten
43 Dendrobates tinctorius (pijlgifkikkersoort) Spanje
10 Dendrobates tinctorius (pijlgifkikkersoort) Japan
697 Dendrobates tinctorius (pijlgifkikkersoort)
Nederland
437 Dendrobates tinctorius (pijlgifkikkersoort) Verenigde
Staten
1986 Iguana iguana (groene leguaan) Denemarken
133 Iguana iguana (groene leguaan) Japan
8285 Iguana iguana (groene leguaan) Verenigde
Staten
1 Myrmecophaga tridactyla (reuzenmiereneter) Korea
1142 Amazona amazonica (oranjevleugelamazone)
Verenigde Arabische Emiraten
58 Amazona amazonica (oranjevleugelamazone)
165 Amazona amazonica (oranjevleugelamazone) Hong Kong
36
40 Amazona amazonica (oranjevleugelamazone) Maleisië
105 Amazona amazonica (oranjevleugelamazone) Turkije
6 Amazona dufresniana (blauwwangamazone) Verenigde
Arabische Emiraten
10 Amazona dufresniana (blauwwangamazone) Thailand
105 Amazona farinosa (grote amazone) Verenigde
Arabische Emiraten
24 Amazona farinosa (grote amazone)
7 Amazona farinosa (grote amazone) Hong Kong
30 Amazona farinosa (grote amazone) Maleisië
11 Amazona farinosa (grote amazone) Singapore
14 Amazona farinosa (grote amazone) Thailand
188 Amazona ochrocephala (geelvoorhoofdamazone)
26 Amazona ochrocephala (geelvoorhoofdamazone) Hong Kong
20 Amazona ochrocephala (geelvoorhoofdamazone) Maleisië
15 Amazona ochrocephala (geelvoorhoofdamazone) Singapore
80 Amazona ochrocephala (geelvoorhoofdamazone) Thailand
139 Ara ararauna (blauwgele ara) Verenigde
Arabische Emiraten
13 Ara ararauna (blauwgele ara) Dominicaanse
Republiek
88 Ara ararauna (blauwgele ara) Hong Kong
20 Ara ararauna (blauwgele ara) Maleisië
30 Ara ararauna (blauwgele ara) Singapore
187 Ara ararauna (blauwgele ara) Thailand
12 Ara ararauna (blauwgele ara) Turkije
85 Ara chloropterus (groenvleugel ara) Verenigde
Arabische Emiraten
4 Ara chloropterus (groenvleugel ara) Dominicaanse
Republiek
10 Ara chloropterus (groenvleugel ara) Maleisië
15 Ara chloropterus (groenvleugel ara) Singapore
37
60 Ara chloropterus (groenvleugel ara) Thailand
6 Ara chloropterus (groenvleugel ara) Turkije
12 Ara severus (dwerg ara) Verenigde
Arabische Emiraten
5 Ara severus (dwerg ara) Dominicaanse
Republiek
54 Ara severus (dwerg ara) Hong Kong
6 Ara severus (dwerg ara) Maleisië
46 Ara severus (dwerg ara) Singapore
36 Ara severus (dwerg ara) Thailand
20 Aratinga leucophthalma (witoog aratinga, parkiet) Hong Kong
25Aratinga leucophthalma (witoog aratinga, parkiet) Turkije
60 Aratinga pertinax (maisparkiet) Hong Kong
100 Aratinga pertinax (maisparkiet) Turkije
13Brotogeris chrysoptera (oranjevleugelparkiet)
41 Deroptyus accipitrinus (kraagpapegaai) Verenigde
Arabische Emiraten
10 Deroptyus accipitrinus (kraagpapegaai) Maleisië
40 Diopsittaca nobilis (roodschouderara) Hong Kong
10 Diopsittaca nobilis (roodschouderara) Maleisië
12 Diopsittaca nobilis (roodschouderara)
Singapore
31 Diopsittaca nobilis (roodschouderara) Thailand
100 Forpus passerinus (groene muspapegaai) Turkije
6 Orthopsittaca manilata (roodbuikara)
13 Orthopsittaca manilata (roodbuikara)
16 Orthopsittaca manilata (roodbuikara) Maleisië
30 Orthopsittaca manilata (roodbuikara) Thailand
20 Pionites melanocephalus (zwartkopcaique) Verenigde
Arabische Emiraten
38
44 Pionites melanocephalus (zwartkopcaique)
70 Pionites melanocephalus (zwartkopcaique) Hong Kong
72 Pionites melanocephalus (zwartkopcaique) Maleisië
96 Pionites melanocephalus (zwartkopcaique) Singapore
270 Pionites melanocephalus (zwartkopcaique) Thailand
5 Pionus fuscus (viooltjespapegaai) Verenigde
Arabische Emiraten
30 Pionus fuscus (viooltjespapegaai)
36 Pionus fuscus (viooltjespapegaai) Maleisië
50 Pionus fuscus (viooltjespapegaai) Singapore
24 Pionus fuscus (viooltjespapegaai) Turkije
20 Pionus menstruus (zwartoor pionus) Verenigde
Arabische Emiraten
30 Pionus menstruus (zwartoor pionus)
20 Pionus menstruus (zwartoor pionus) Maleisië
100 Pionus menstruus (zwartoor pionus) Singapore
15 Pyrrhura picta (geschilderde parkiet)
15 Pyrrhura picta (geschilderde parkiet) Hong Kong
15 Pyrrhura picta (geschilderde parkiet) Turkije
27 Pteroglossus aracari (zwartnek aracari/toekan)
6 Pteroglossus aracari (zwartnek aracari/toekan) Maleisië
10 Pteroglossus viridus (groene aracari/toekan) Singapore
43 Ramphastos tucanus (roodsnaveltoekan) Verenigde
Arabische Emiraten
6 Ramphastos tucanus (roodsnaveltoekan) Hong Kong
10 Ramphastos tucanus (roodsnaveltoekan) Maleisië
14 Ramphastos tucanus (roodsnaveltoekan) Thailand
26 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Verenigde
Arabische Emiraten
39
6 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Dominicaanse
Republiek
6 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Hong Kong
8 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Maleisië
12 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Singapore
40 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Thailand
8 Ramphastos vitellinus (groefsnaveltoekan) Turkije
43 Tupinambis teguixin (gebandeerde reuzenteju) Spanje
2 Tupinambis teguixin (gebandeerde reuzenteju) Verenigde
Staten
60 Chelonoidis carbonaria (kolenbranderschildpad) Denemarken
61 Chelonoidis carbonaria (kolenbranderschildpad) Spanje
6 Chelonoidis carbonaria (kolenbranderschildpad) Japan
28 Chelonoidis carbonaria (kolenbranderschildpad) Nederland
45 Chelonoidis carbonaria (kolenbranderschildpad) Verenigde
Staten
20 Chelonoidis denticulata (Braziliaanse reuzenschildpad)
Denemarken
29 Chelonoidis denticulata (Braziliaanse reuzenschildpad) Spanje
6 Chelonoidis denticulata (Braziliaanse reuzenschildpad) Japan
Nederland
Verenigde Staten
150 Epipedobates/Ameerega trivittatus (pijlgifkikkersoort)
Denemarken
152 Epipedobates/Ameerega trivittatus (pijlgifkikkersoort)
Nederland
OPMERKELIJKE exporten
De export in 2012 van 1 jaguar naar Turkije
De jaguar heeft in de IUCN Rode Lijst (lijst van bedreigde diersoorten)
de status 'near threatened' (http://www.iucnredlist.org/details/15953/0).
(IUCN = International Union for Conservation of Nature)
40
De export van in totaal 10.271 groene leguanen naar Denemarken,
Japan en de VS
Het grootste aantal vertrok naar de VS, 8.285 exemplaren. Opmerkelijk
grote hoeveelheid en het lijkt erop te duiden dat er in Suriname een
levendige 'handel' in- en 'vangst' van deze dieren is. De opzet van een
speciale leguanenfokboerderij in het kokos-/kustdistrict Coronie lijkt dan
ook niet echt nodig. Die boerderij wordt op dit moment, zij het met
aanzienlijke vertraging vanwege gebrek aan financiën en steun vanuit de
overheid, opgezet om de consumptiemarkt van leguanenvlees te
voorzien en om toeristen aan te trekken.
De export van 16 blauwwangamazones

De vogel heeft in de IUCN Rode lijst de status 'near threatened'
(http://www.iucnredlist.org/details/22686282/0).
De vogel zou onder andere voorkomen in het door goudzoekers
geteisterde Brownsberg Natuurpark, aldus de IUCN.
De export van 84 doodshoofdaapjes naar de Verenigde Staten

Eind 2008 exporteerde het bedrijf Tropical Wildlife in Paramaribo 60
doodshoofdaapjes naar een beruchte handelaar in proefdieren in het
Amerikaanse Miami, Worldwide Primates Inc. (Hierover publiceerde
het Nederlands/Surinaams magazine Parbode een door mij geschreven
artikel in het februarinummer van 2009.) Nog nooit eerder waren
doodshoofdaapjes voor de proefdierindustrie geëxporteerd. In augustus
2011 ontving de dierenrechtenorganisatie Animal Rights Foundation of
Florida (ARFF) in Fort Lauderdale een brief van de Surinaamse
Luchtvaartmaatschappij, SLM, waarin werd medegedeeld, dat deze
maatschappij geen niet-mensapen meer vervoerd voor de
vivisectie-industrie. Toch kan niet uitgesloten worden dat van de in 2012
geexporteerde 84 exemplaren naar de VS toch weer een aantal is beland
in een of andere proefdierlaboratorium.
De export van een reuzenmiereneter naar Korea

Deze diersoort heeft in de IUCN Rode Lijst de status 'vulnerable'
41
Veel vogelsoorten worden geëxporteerd naar vooral Maleisië, Hong
Kong, Thailand, Singapore, de Verenigde Arabische Emiraten en de
Dominicaanse Republiek.
De export van 73 roodsnaveltoekans

Deze vogelsoort heeft in de IUCN Rode lijst de status 'vulnerable'
(http://www.iucnredlist.org/details/22682153/0). Dat geldt ook voor de
116 geëxporteerde groefsnaveltoekans
De export van 95 Braziliaanse reuzenschildpadden

Deze soort heeft in de IUCN Rode lijst de status 'vulnerable'
(http://www.iucnredlist.org/details/9008/0). Deze schildpad, die
zeldzaam is, wordt ook wel bosschildpad, woudschildpad of bronzen
helmschildpad genoemd.
42
5 oktober 2017
Slachtingen vinden plaats onder in het

bijzonder de jaguar
'Burgers bieden in het wild levende beschermde dieren en
delen daarvan te koop aan'- Nog steeds worden vele dieren
legaal geëxporteerd
Het is het Onderdirectoraat Bosbeheer van het ministerie van

Ruimtelijke ordening, Grond- en Bosbeheer opgevallen, dat burgers
in het wild levende dieren en delen daarvan te koop aanbieden, welke
vaak tot de beschermde diersoorten behoren in Suriname. Ook is
gebleken, dat er slachtingen plaatsvinden onder in het bijzonder de
jaguar, de grootste katachtige van Zuid-Amerika, door voornamelijk
jagers in de desbetreffende jacht en/of woongebieden. Dit bericht het
Nationaal Informatie Instituut, NII, woensdag 4 oktober 2017.
Het Onderdirectoraat meldt verder, dat er in Suriname zes soorten

in het wild levende katachtigen voorkomen die volgens de Jachtwet
1954 (GB 1954 no. 25 zoals laatstelijk gewijzigd) en het Jachtbesluit
2002 (SB 2002 no. 116) totaal beschermd zijn.
De jaguar valt tevens onder de IUCN Red List of Threatened
Animals (International Union for Conservation of Nature) en onder
de Conventie inzake de Internationale Handel in Bedreigde Wilde
Fauna en Flora (CITES). Conform artikelen 2 en 3 van de Jachtwet
1954 is niet alleen het doden, kopen, ten verkoop of ter aflevering
voorhanden te hebben, vervoeren, vangen et cetera. van
beschermde dieren verboden, maar ook het onder zich hebben van
delen daarvan al dan niet geprepareerd strafbaar. Bij overtreding
van de bovengenoemde wetten, die vallen onder de Wet
Economische Delicten, zal de overtreder onmiddellijk worden
43
aangehouden en in verzekering gesteld en zal een hoge
transactieboete worden vastgesteld door het Openbaar Ministerie.
Bij het plegen van een misdrijf (doden van beschermde diersoorten)
kan los van de bovengenoemde sancties, uw jachtbevoegdheid voor
algeheel door het Openbaar Ministerie worden ingetrokken.
Belanghebbenden die meer informatie nodig hebben ten aanzien van

de Jachtwet en in het wild levende diersoorten, kunnen terecht bij
de Sektie Natuurbeheer-edukatie en Voorlichting van LBB, Cornelis
Jongbawstraat no. 10, Paramaribo, tel: 471641, 479431 of 472847 en
te Nw. Nickerie aan de Groenhartstraat no. 10, tel: 0232350
Gegevens over de illegale handel van wild uit Suriname zijn, voor
zover bekend, nimmer gepubliceerd. Nu en dan bereikt een bericht
de nationale - en soms internationale - media, dat een passagier van
een vlucht van Suriname naar Nederland bij aankomst op de
luchthaven Schiphol is betrapt met zangvogeltjes of kolibries uit
Suriname in de bagage. Niet uitgesloten kan echter worden, gelet
op de open grenzen van het land en het geld dat met de smokkel
van illegale wildvang gemoeid zou zijn, dat wildvangdieren
Suriname via illegale weg verlaten.
Er deden medio 2014 op Trinidad & Tobago verhalen de ronde, dat

maandelijks een schip voor de kust ligt met als lading dieren ui
Brazilië, Suriname, Guyana en Venezuela. Dat schip doet geen
haven aan, maar kleine lokale vissersboten varen uit naar het schip
om vervolgens dieren aan boord te nemen. Harde bewijzen
hiervoor zouden er nog niet zijn.
De handels database van CITES laat zien dat in 2016 een paar
honderd, 465, dieren zijn geëxporteerd. (Althans, dat is het aantal
zoals geregistreerd op 4 oktober. Exporten kunnen nog tot 31
oktober bij CITES worden aangemeld!). Daaronder 100 Ameerega
trivittatus (groengestreepte gifkikker) naar Nederland, 88
44
Chelonoidis carbonarius (kolenbranderschildpad) naar Nederland,
82 Corallus hortulanus (tuinboa) waarvan 62 naar het Verenigd
Koninkrijk en 20 naar Nederland en 23 Eunectes murinus (groene
anaconda) waarvan 13 naar het Verenigd Koninkrijk en 10 naar
Duitsland.
Een jaar eerder, 2015, werden bijna 10.000 (!) dieren vanuit
Suriname legaal geëxporteerd ,9.823. Daaronder waren onder
andere
1.737 iguana iguana (groene leguaan) naar de VS
1.006 Amazona amazonica ( oranjevleugelamazone), waarvan 666
naar Turkije, 140 naar Thailand en 200 naar Hongkong
723 Ara ararauna ( blauwgele ara), waarvan 522 naar Thailand, 104
naar Singapore, 48 naar China en 15 naar de Dominicaanse
Republiek
197 boa constrictor, waarvan 100 naar de VS, 20 naar Nederland, 40
naar Zuid-Korea, 29 naar Duitsland en 8 naar Tsjechië
611 Dendrobates tinctorius (schilderskikker), waarvan 489 naar de
VS, 80 naar Nederland en 42 naar Japan.
Uit Suriname zijn tussen 1981 en 2011

ruim 850.700 levende dieren (ruim zestig
verschillende soorten) met
CITES-papieren geëxporteerd
Uit onderzoek van de gegevens uit het CITES handelsregister
(Convention on International Trade in Endangered Species of wild fauna
and flora) blijkt dat uit Suriname tussen 1981 en 2011 in totaal ruim
850.700 levende dieren (ruim zestig verschillende soorten) met
CITES-papieren zijn geëxporteerd. De (commerciële) handel van meer
dan 30.000 beschermde soorten planten en dieren wordt gereguleerd
met CITES-vergunningen en -certificaten. Daar hebben verschillende
landen in 1973 afspraken over gemaakt. Inmiddels hebben bijna 180
45
landen deze zogenaamde CITES-overeenkomst ondertekend. Ook
Suriname.
In 1981 werden 14.612 dieren en in 2010 10.826 dieren (de meeste dieren
in 2010, 3.921, naar de Verenigde Staten en 2.082 naar Nederland)
geëxporteerd. De meeste dieren werden in 1995 Suriname uit
getransporteerd, 60.108, en het kleinste aantal, 7.740, in 1984.
Het dier dat het meest is/wordt geëxporteerd is de groene leguaan

(Iguana Iguana), vooral naar Amerika. In totaal werden de afgelopen
dertig jaren 503.201 exemplaren het land uit vervoerd. In 1993 werden
de meeste groene leguanen (40.715) geëxporteerd en het kleinste aantal,
1.227, in 2004.
Globaal overzicht aantal en soorten geëxporteerde dieren

Om een globaal beeld te schetsen van het aantal en soorten
geëxporteerde dieren volgt hieronder een klein en willekeurig overzicht:
14.647 boa constrictors (de meeste, 909, in 2005) – CITES export quotum
2011 1.010 exemplaren;
8.226 kaaimannen met een recordaantal van 853 exemplaren in 1995 –
CITES export quotum 2011 925 exemplaren;
6.755 viooltjespapegaaien (Pionus Fuscus, ook wel Pirikutu en Bruin
Margrietje genoemd) – CITES export quotum 2011 800 exemplaren;
17.740 maïsparkieten (Aratinga Pertinax; Karuprakiki), waarvan de
meeste, 1.500 in 1987 en het kleinste aantal in 2008, 12 exemplaren –
CITES export quotum 2011 2.033 exemplaren;
62.187 oranjevleugel amazones (Amazona Amazonica; Kulekule), het
grootste aantal van 4.941 vogels werd in 1995 uit Suriname geëxporteerd
– het jaar waarin in totaliteit de meeste dieren het land uit werden
vervoerd. De meeste oranjevleugel amazones zijn naar Nederland
geëxporteerd – CITES export quotum 2011 3.600 exemplaren;
19.958 pijlgifkikkers (Dendrobates Tinctorius; Okopipi) naar vooral
Nederland en de Verenigde Staten (V.S.) – opvallend is dat in de jaren
1981 tot en met 1986 en 2005, 2006 en 2007 geen enkel exemplaar werd
geëxporteerd – CITES export quotum 2011 1.886.
46
Opmerkelijke exporten
In 2009 werden volgens het CITES handelsregister 31 en in 2010 54
uitheemse Indian Bullfrogs (Hoplobatrachus Tigerinus) – die
voorkomen in India, Pakistan en Nepal – geëxporteerd.
In 2007 werden 6 volgens de IUCN (International Union for the
Conservation of Nature) Rode Lijst ‘bedreigde’ witvleugel cotinga’s
(Xipholena Atropurpurea) naar de V.S. geëxporteerd.
De IUCN Rode Lijst van bedreigde soorten wordt jaarlijks opgesteld

door de IUCN met medewerking van duizenden soortendeskundigen
wereldwijd. Het risico dat een soort uitsterft en de ernst van de
bedreiging wordt vastgesteld aan de hand van een aantal criteria: de
snelheid waarmee een soort achteruit gaat, de zeldzaamheid van de
soort, en de verspreiding van de soort – grootte van het leefgebied en
mate van versnippering.
De witvleugel cotinga komt alleen in het oosten van Brazilië voor en er

zouden nog maar tussen de 5.000 en 19.500 exemplaren in het wild
leven.
Een ander niet-inheemse diersoort werd in een aantal van 600 naar
Amerika geëxporteerd in 2006: de Nicobar sparrowhawk (Accipiter
Butleri), die alleen zou voorkomen op de Nicobar Eilanden bij India
(heeft de IUCN Rode Lijst status ‘kwetsbaar’).
Twee reuzenmiereneters (Myrmecophaga Tridactyla) zijn in 1996
Suriname uitgevoerd naar Japan en één een jaar later. Twee exemplaren
verdwenen in 2002 naar Mexico en een naar de V.S.. Zijn status op de
IUCN Rode Lijst is ‘gevoelig’.
In 2001 werden 10 driekleurige gifkikkers (Epipedobates Tricolor)

geëxporteerd. Deze kikkersoort leeft alleen in Ecuador en kreeg drie jaar
later de status ‘bedreigd’ op de IUCN Rode Lijst.
36 Reuzentoekans (Ramphastos Toco; Toco Toekan) werden in 1995
geëxporteerd naar Nederland en in 1999 6 vogels naar Spanje.
14 Zogenoemde toerako’s (Tauraco) werden in 1999 naar de V.S.
geëxporteerd.
47
1 Tayra (Eira Barbara), een marterachtige, werd in 1997 vanuit Suriname
naar Japan geëxporteerd en 1 gestreepte ransuil (Pseudoscops Clamator)
naar buurland Brazilië.
In 1996 werden 2 witgezichtsaki’s (Pithecia Pithecia) naar Japan

geëxporteerd. Tot vandaag de dag is volstrekt onduidelijk hoeveel van
deze apen nog in het wild leven. Vanwege de schuwheid van de
witgezichtsaki is de populatie moeilijk te controleren.
In 1987 werden 3 laaglandtapirs (Tapirus Terrestris) naar Nederland en 2
exemplaren in 2008 naar Zuid-Afrika geëxporteerd. Sinds 2008 heeft dit
dier de IUCN Rode Lijst ‘kwestbaar’ status.
Begin jaren ’80 en in 1995 zijn krapé’s en aitkanti’s geëxporteerd
Twee van de meest in het oog springende exporten betrof de export van
een aantal levende groene zeeschildpadden (Chelonia Mydas; krapé) en
lederschildpadden (Dermochelys Coriacea; aitkanti). Van de groene
zeeschildpad werden in 1980 120 exemplaren (bestemming V.S.), 1981
350 (bestemming Canada), 1982 1.102 (bestemming 1.100 exemplaren
V.S. en 2 Denemarken), 1990 20 (bestemming V.S.) en in 1995 205 dieren
48
– 200 naar Canada en 5 naar Nederland – geëxporteerd. De schildpad
had en heeft de ‘bedreigde’ status op de IUCN Rode Lijst. In 1995
werden 5 lederschildpadden naar Nederland vervoerd, in 1981 300 naar
Canada en in 1982 74 naar de V.S.. Destijds had deze grote zeeschildpad
de ‘bedreigde’ status en nu ‘kritiek’.
Een medewerker van de ‘Red List Unit IUCN’ in het Britse Cambridge
bevestigt deze exporten en laat in een reactie weten dat de in 1980 en
1981 naar Canada geëxporteerde groene zeeschildpadden en
lederschildpadden bestemd waren voor wetenschappelijke doeleinden.
Ook de in 1982 naar de VS vervoerde 74 lederschildpadden hadden als
bestemming de wetenschap.
Export van doodshoofdaapjes, monkimonki’s
Van 1981 tot en met 2010 werden uit Suriname in totaal 4.612
doodshoofdaapjes (Saimiri Sciureus) geëxporteerd. De meeste
49
verdwenen uit Suriname voor zogenoemde ‘commerciële’ doeleinden.
Slechts twintig aapjes gingen naar dierentuinen in de Dominicaanse
Republiek (tien) en Kroatië (tien), in 2001. De meeste doodshoofdaapjes
werden geëxporteerd naar Japan, 3.490. In 1997 werd het record aantal
van 636 aapjes naar Japan vervoerd. Diverse van de naar Japan
geëxporteerde doodshoofdaapjes belandden in de vivisectiesector.
Verder werden Surinaamse monkimonki’s vervoerd naar de V.S.,
Slowakije (4 exemplaren in 1996), Maleisië (5 aapjes in 1997, 34 in 2000,
28 in 2002, 4 in 2003 en 28 in 2005), Mexico, Zuid-Afrika en Hongarije (25
aapjes in 2004). Het CITES export quotum voor 2011 bedroeg 1.000
exemplaren.
In oktober 2008 werden 80 doodshoofdaapjes geëxporteerd naar een

grote handelaar in proefdieren, Worldwide Primates, in Miami, Florida
(VS).
50
10 februari 2018
Suriname belangrijke speler op

Latijns-Amerikaans continent in
lucratieve handel in wild
51
52
Vanuit Suriname zijn in 2016 7.258 wildvang dieren legaal
geëxporteerd
Twee bedreigde reuzenmiereneters geëxporteerd naar

Shanghai Zoo, China - Suriname exporteert in 2016 1.402
exemplaren (!) van de oranjevleugel amazone
Suriname is een belangrijke speler in Latijns-Amerika op het gebied

van de handel in en export van in het wild gevangen dieren. Dat blijkt
uit de handels database van CITES, de Convention on International
Trade in Endangered Species of wild fauna and flora, en uit het eind
2017 op basis van CITES-informatie, door het Amazon Regional
Program Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit
(GIZ) GmbH en het UN Environment - World Conservation
Monitoring Centre uitgebrachte rapport 'Wildife Trade in the Amazon
Countries: An Analysis of Trade in CITES Listed Species'.
Het rapport geeft een uitgebreid overzicht van de internationale handel

van in de CITES-lijst opgenomen dieren in het wild tijdens de periode
2005-2014 door Bolivia, Brazilië, Colombia, Ecuador, Guyana, Peru,
Venezuela en Suriname. De export van levende papegaaien uit het
Amazonegebied bedroeg gemiddeld 12.000 vogels per jaar. Bijna alle
papegaaien waren afkomstig uit Guyana, Peru en Suriname. Na een
verbod van de Europese Unie op de import van wilde vogels vanaf 2005,
om gezondheidsredenen, werden de meeste papegaaien geïmporteerd
door landen in Azië, maar ook door Mexico en Rusland. Meer dan 50
papegaaiensoorten werden geëxporteerd, met de oranjevleugel amazone
(Amazona amazonica) als de meest verhandelde soort, ook in 2016. Dat
jaar werden er door Suriname 1.402 exemplaren geëxporteerd, de meest
geëxporteerde soort (species) in 2016 uit Suriname.
Suriname exporteerde tussen 2005-2014 voornamelijk naar Singapore, de

Russische Federatie en Thailand. Terwijl het merendeel van de export
voor commerciële doeleinden bestemd was, was een aanzienlijk deel
53
(7%) voor fokdoeleinden. Papegaaien voor fokdoeleinden werden
voornamelijk geïmporteerd door Singapore, Thailand en de Filippijnen.
Tussen 2005 en 2014 werd de totale financiële waarde van de export van
papegaaien geschat op 5,2 miljoen Amerikaanse dollar per jaar. Het land
met de hoogste waarde aan papegaaienexporten was Guyana (43%: 2,2
miljoen Amerikaanse dollar per jaar), gevolgd door Suriname (37%: 1,9
miljoen per jaar). In termen van volume exporteerde Guyana 48% en
Suriname 34%, suggererend dat Suriname lagere volumes van hogere
waarde levende papegaaien exporteerde.
De handel in levende reptielen uit de Amazone-landen bestond

voornamelijk uit de uitvoer van schildpadden uit Peru, leguanen en
boa's uit Colombia en Suriname, en schildpadden uit Brazilië en
Venezuela, met kleinere hoeveelheden kaaimannen uit Guyana en tegu
hagedissen uit Colombia en Guyana. Vrijwel alle handel van in
gevangenschap gefokte hagedissen was afkomstig uit Colombia, terwijl
de export van wilde hagedissen afkomstig was van Suriname (Iguana
iguana) en Guyana (Tupinambis teguixin).
De overgrote meerderheid van de handel in op de CITES-lijst vermelde

amfibieën uit de regio was in levende Dendrobatidae-kikkers.
Gemiddeld werden in de periode 2005-2014 ongeveer 2.500 levende
kikkers per jaar uit de regio geëxporteerd. De meeste kikkers die uit de
regio werden geëxporteerd waren afkomstig uit het wild in Suriname en
Guyana. De overgrote meerderheid ging naar Europa en
Noord-Amerika.
Tussen 2005 en 2014 werd de totale financiële waarde van de export van
levende kikkers zoals gerapporteerd door exporteurs geraamd op 90 000
Amerikaanse dollar per jaar. Het land met de hoogste waarde aan export
van levende kikkers was Suriname (47%: 0,4 miljoen Amerikaanse dollar
per jaar) gevolgd door Peru (38%: 0,3 miljoen per jaar). Qua volume
exporteerde Suriname 63% en Peru 15%, wat suggereert dat Peru
kleinere volumes van hogere waarde levende kikkers exporteerde.
54
Uit Suriname werden tussen 1981 en 2011 in totaal ruim 850.700
levende dieren (ruim zestig verschillende soorten) met
CITES-papieren geëxporteerd. De (commerciële) handel van meer dan
30.000 beschermde soorten planten en dieren wordt gereguleerd met
CITES-vergunningen en -certificaten. Daar hebben verschillende landen
in 1973 afspraken over gemaakt. Inmiddels hebben bijna 180 landen
deze zogenaamde CITES-overeenkomst ondertekend. Ook Suriname.
In 1981 werden 14.612 dieren en in 2010 10.826 dieren (de meeste dieren
in 2010, 3.921, naar de Verenigde Staten en 2.082 naar Nederland)
geëxporteerd. De meeste dieren werden in 1995 Suriname uit
getransporteerd, 60.108, en het kleinste aantal, 7.740, in 1984.
(Iguana iguana), vooral naar Amerika. In totaal werden de afgelopen
dertig jaren 503.201 exemplaren het land uit vervoerd. In 1993 werden
de meeste groene leguanen (40.715) geëxporteerd en het kleinste aantal,
1.227, in 2004.
Export uit Suriname in 2016

De meest recente CITES-gegevens over de export van wildvang uit
Suriname dateren van 2016. Daaruit blijkt dat dat jaar in totaal 7.258
dieren Suriname hebben verlaten.
Opmerkelijk is, dat geen enkele leguaan in 2016 is geëxporteerd, maar
dat er ook een paar bedreigde soorten zijn uitgevoerd, waaronder twee
reuzenmiereneters naar een dierentuin in China en een paar
papegaaiensoorten en toekans.
Sophie Banks, 'Associate Programme Officer, Species Programme', van

het in het Britse Cambridge gevestigde 'UN Evironment World
Conservation Monitoring Centre', laat in een reactie weten, dat de export
uit Suriname van reuzenmiereneters is toegestaan – conform
CITES-regelgeving
(https://www.speciesplus.net/#/taxon_concepts/4631/legal /
https://cites.org/eng/app/index.php) – na verkregen toestemming van de
autoriteiten.
55
De reuzenmiereneters zijn beland in de dierentuin van Shanghai, zo
blijkt uit mijn eigen onderzoek. De website van het bestuur van
Shanghai bericht 7 november 2017 onder andere, dat '(…) A pair of giant
anteaters from Surinam in South America have also made the zoo their home.
They are fed with a mixture of banana, apple, egg, milk, yoghurt, kiwi fruit —
and ants. Because giant anteaters love swimming in the wild, the zoo has
installed a private pool for them. (...)'
Opvallende nieuwkomer onder de importerende landen is Oman

(http://mvc-oman.com/index.html) (een sultanaat in West-Azië, aan de
zuidoostkust van het Arabische Schiereiland. Het grenst aan de
Verenigde Arabische Emiraten in het noordwesten, Saoedi-Arabië in het
westen, en Jemen in het zuidwesten).
De Surinaamse CITES-contactpersoon, Romeo Lala, heeft mijn

onderstaande vragen niet inhoudelijk beantwoord:
1) Voor het eerst laat het register zien, dat geen leguanen zijn
geëxporteerd. Welke reden ligt daaraan ten grondslag, de leguaan
was toch een van de qua aantal meest uitgevoerde species de
afgelopen jaren, vooral naar de VS?
56
2) Voor het eerst is Oman bestemming voor veel en diverse soorten.
Vanwaar die interesse uit Oman en wie is/zijn de importeur(s)?
3) In 2016 blijkt een bedreigde diersoort te zijn geëxporteerd - 2
reuzenmiereneters zijn naar China vervoerd. Waarom is dat
toegestaan en wie is de exporteur en wie is de importeur?
Tot slot, heeft u enig zicht op/vermoeden van de illegale handel in wild
vanuit Suriname?
'Ik zal uw verzoek doorgeleiden naar het Hoofd van de Dienst 's Lands
Bosbeheer, voor verdere instructies hieromtrent', was de reactie van Lala, die
kennelijk niet zelf bevoegd is om inhoudelijk te reageren.
Vervolgens bleef het stil en de vragen onbeantwoord. En, dàt is

kenmerkend voor de hele legale handel in wild in – en export uit –
Suriname. Een veelzeggende, zwijgende stilte. Wekelijks verlaten in
het wild gevangen dieren, waaronder beschermde soorten, het land op
lange vluchten naar verre oorden veelal ter vermaak van de mens en
ter vulling van de al goed gevulde portemonnees van de handelaren in
Suriname. Let wel, legaal (!), maar waarom dan dat zwijgen, waarom
kent die lucratieve handel geen transparantie? En dan rijst de vraag
meteen: Maar, hoe is het gesteld met de illegale handel in en export
van in het wild gevangen dieren in en uit Suriname...??...
57
CITES-Suriname zwijgt over
exporten in wild gevangen
dieren!!
58
28 april 2018
COLUMN: Geen transparantie bij

overheid over export wildvang
diersoorten
– Suriname staat export toe van 'kwetsbare' en 'bedreigde'
soorten als jaguar, reuzenmiereneter, laagland tapir en grijze
roodstaartpapegaai
– Massale export dieren geen issue voor milieuorganisaties en
politie
Suriname staat al jaren de export van bedreigde in het wild gevangen

diersoorten – tussen vele andere diersoorten - toe. Dat blijkt uit de
handels database van CITES, de 'Convention on International Trade in
Endangered Species of wild fauna and flora'. Onder de bedreigde
soorten onder andere de blauwwang amazone (Amazona dufresniana),
de grote amazone (Amazona farinosa), de reuzenmiereneter
(Myrmecophaga tridactyla), de roodsnavel toekan (Ramphastos
tucanus), de groefsnavel toekan (Ramphastos vitellinus), de grijze
roodstaartpapegaai (Psittacus erithacus), de jaguar (Panthera onca) en
de laagland tapir (Tapirus terrestris). Het overgrote deel van de dieren
komt terecht in verdere handel en dierentuinen.
Suriname is een belangrijke speler in Latijns-Amerika op het gebied van

de handel in en export van in het wild gevangen dieren. Dat blijkt uit de
handels database van CITES en uit het eind 2017 op basis van
CITES-informatie, door het Amazon Regional Program Deutsche
Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH en het UN
Environment - World Conservation Monitoring Centre uitgebrachte
rapport 'Wildife Trade in the Amazon Countries: An Analysis of Trade
in CITES Listed Species'.Het rapport geeft een uitgebreid overzicht van
59
de internationale handel van in de CITES-lijst opgenomen dieren in het
wild tijdens de periode 2005-2014 door Bolivia, Brazilië, Colombia,
Ecuador, Guyana, Peru, Venezuela en Suriname. In 30 jaar tijd, tussen
1981 en 2011. werden ruim 850.700 levende dieren geëxporteerd uit
Suriname (meer dan zestig verschillende soorten). In 2016 werden nog
ruim 7.200 dieren geëxporteerd.
Broodhandel
Het aantal geëxporteerde dieren kan verontrustend worden genoemd.
Het is een exportbranche waar weinig over bekend is. Bedrijven die zich
specifiek met de export van dieren bezig houden zijn nauwelijks te
traceren. Het is niets meer en minder dan broodhandel. Dieren worden
uit het wild geplukt, opgeslagen in kooien en vervolgens wacht ze een
lange reis naar verre oorden. Aan de essentiële vraag of dergelijke
exporten in deze tijd nog nodig zijn, wordt voorbij gegaan. Immers, veel
diersoorten worden wereldwijd in gevangenschap opgenomen in fok- en
kweekprogramma’s.
Vooralsnog verlaten jaarlijks duizenden in het wild gevangen dieren
Suriname. Het is nog steeds een stille, welhaast heimelijke, en
onbekende lucratieve handel. Aan het leed, pijn en stress dat de dieren
ongetwijfeld wordt aangedaan, wordt door de exporteurs, vervoerders
en handelaren voorbij gegaan. Voor hen zijn die dieren niets meer en
niets minder dan producten die dollars opleveren.
Verontrustend
Maar, dat Suriname toestaat dat ook bedreigde species worden
geëxporteerd is nog meer verontrustend.
Waarom die export, die handel, toestaan, terwijl

de regering op allerlei internationale podia
Suriname promoot als het groenste land ter wereld,
maar in alle stilte bedreigde diersoorten uit dat
groen worden geplukt voor de handel, export, voor
keiharde valuta. De regering zou een halt moeten
toeroepen aan die export.
60
Natuurbeschermingsorganisaties in Suriname nemen nooit stelling
tegen de Surinaamse handel in wild. Het zijn organisaties die laveren in
een mijnenveld van belangenverstrengelingen, vriendjespolitiek en
botsende economische- en milieubelangen. Voor Assembleeleden is de
handel in wild ook een 'ver van m'n bed' issue....
Een paar concrete exportvoorbeelden

De laagland tapir
In 2011 werden 3 tapirs geëxporteerd voor fokdoeleinden naar Egypte
en in 2008 2 exemplaren naar Zuid-Afrika. Het is een diersoort waarvan
er zeer weinig Suriname verlaten en dat maakt hun export opvallend.
De jaguar
Tussen 2010 en 2014 zijn wereldwijd jaarlijks enkele tientallen jaguars
legaal verhandeld, vooral tussen dierentuinen onderling. Daarnaast
blijken zelfs exemplaren te zijn geëxporteerd met als eindbestemming
een circus….
Een Surinaamse jaguar is in 2012 in een dierentuin in Turkije beland. Een
opmerkelijke export en de enige van een jaguar! Een export waarover
betrokken instanties en de mogelijk ontvangende dierentuin in Turkije
het zwijgen toe doen.
De reuzenmiereneter
In 2016 zijn twee dieren geëxporteerd naar China.
De reuzenmiereneters zijn beland in de Shanghai Zoo – een dierentuin
met een bedenkelijke reputatie –, zo blijkt uit mijn eigen onderzoek. De
website van het bestuur van Shanghai bericht 7 november 2017 onder
andere, dat
'(…) A pair of giant anteaters from Surinam in South America have also made
the zoo their home. They are fed with a mixture of banana, apple, egg, milk,
yoghurt, kiwi fruit — and ants. Because giant anteaters love swimming in the
wild, the zoo has installed a private pool for them. (…)'
“Has China improved their ethical treatment of animals? At a Shanghai
zoo we were only allowed to see the pandas. Westerners not allowed in
61
the rest of the zoo, too upsetting...you can imagine. So sorry but when I
look at postings like this I do so with some cynicism.”
— RF (@riegal) April 18, 2018
“We went to the Shanghai Zoo to see the pandas & as Westerners we
weren't allowed into the rest of the zoo. Our guide said they were tired
of dealing with upset Westerners. That's why when 'cute' videos are
posted of pandas in Chinese zoos, not impressed. But that's China for
you.”
— RF (@riegal) April 20, 2018
Ik heb diverse keren de Surinaamse CITES-vertegenwoordiger, Romeo

Lala (bij de Dienst 's Lands Bosbeheer, LBB), en verantwoordelijk
minister Roline Samsoedin van Ruimtelijke Ordening, Grond- en
Bosbeheer (RGB) benaderd met vragen over de export van
reuzenmiereneters en de jaguar, maar nimmer is inhoudelijk gereageerd.
Dat zwijgen is veelzeggend. Men weigert bekend te maken wie de
exporterende handelaar is, of de dieren op hun lange vlucht door
dierverzorgers zijn begeleid en waarom de export werd toegestaan.
Gesimuleerde transparantie
De regering Bouterse-Adhin simuleert met onder andere de oprichting
van het Nationaal Informatie 'Instituut' transparantie te belijden. Van
enige transparante inzake de legale (en illegale) handel in wild is in
ieder geval geen sprake.
62
6 mei 2018
Nurmohamed (VHP) vraagt regering wat

het beleid is inzake de export van
bedreigde diersoorten
'Er is niets tegen export, maar je moet de populatie wel in
stand kunnen houden'
Tijdens de bespreking donderdag 3 mei 2018 in De Nationale

Assemblee van de ontwerpwet houdende de goedkeuring van de Paris
Agreement, heeft het VHP-Assembleelid Riad Nurmohamed de
regering vragen gesteld over de export van (bedreigde) diersoorten.
'Er is niets tegen export, maar je moet de populatie wel in stand kunnen
houden. (...) Je wilt populaties behouden in je tropisch bos. (...) Wat is het beleid
op dit stuk, van de export van bedreigde diersoorten? Is Suriname nog lid van
de CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of
Wild Fauna and Flora) ? (...) Kunnen we de exportcijfers van wilde dieren van
2017 ontvangen? (...)' https://www.youtube.com/watch?v=RTXJ8ZFjbsA
63
5 januari 2019
Suriname exporteert in 2017 legaal 3.660

wildvang dieren, waaronder 1.000
leguanen naar VS
Legale export in wild gevangen dieren uit Suriname toont

licht dalende trend
- In 2012 worden nog 9.909 dieren geëxporteerd en in 2016 7.288 dieren

- Groene leguaan al jaren meest 'favoriete' exportdier, met name naar de VS,
maar aantal neemt af
Suriname is nog steeds een belangrijke speler in Latijns-Amerika op

het gebied van de handel in en export van in het wild gevangen
dieren. Dat blijkt uit de handelsdatabase van CITES, de Convention
on International Trade in Endangered Species of wild fauna and flora.
Het aantal dieren dat jaarlijks wordt geëxporteerd kan van jaar op jaar
duizenden exemplaren verschillen, zo blijkt uit de CITES-cijfers.
64
Tussen 1981 en 2011 werden in totaal ruim 850.700 levende dieren (ruim
zestig verschillende soorten) met CITES-papieren geëxporteerd. In 1981
werden 14.612 dieren en in 2010 10.826 dieren (de meeste dieren in 2010,
3.921, naar de Verenigde Staten en 2.082 naar Nederland) geëxporteerd.
De meeste dieren werden in 1995 Suriname uit getransporteerd, 60.108,
en het kleinste aantal, 7.740, in 1984.

(Iguana iguana), vooral naar Amerika. In totaal werden tussen 1981 en
2011 503.201 exemplaren het land uit vervoerd. In 1993 werden de
meeste groene leguanen (40.715) geëxporteerd en het kleinste aantal,
1.227, in 2004. In 2017 werden 1.000 exemplaren geëxporteerd, alleen
naar de VS.
In totaal werden in 2012 vanuit Suriname 9.909 dieren geëxporteerd. Het
grootste deel ervan bestond uit de groene leguaan: 7.259 en daarvan zijn
er 6.150 naar de Verenigde Staten gevlogen. Alle uitgevoerde leguanen
hebben van CITES als doel van de export omschreven 'commercieel'.
Voor Amerika zal dat doel vooral de lokale consumptiemarkt zijn.
In 2013 werd een record aantal van 28.128 dieren geëxporteerd,

waaronder 10.298 groene leguanen.
In 2014 werd een aantal van 7.206 dieren geëxporteerd, waaronder 4.906
groene leguanen.
In 2015 werd een aantal van 18.285 dieren geëxporteerd, waaronder
2.220 groene leguanen.
In 2016 werden 7.288 dieren geëxporteerd en daaronder gèèn groene
leguanen.
In 2017 werden volgens CITES 3.660 wildvang dieren uit Suriname

geëxporteerd.
Daaronder waren onder andere:

310 boa constrictors naar de VS en 25 naar Nederland;
460 groene hondskopboa's (Corallus caninus) naar de VS en 42 naar
Japan;
65
481 tuinboa's (Corallus hortulanus) naar de VS, 17 naar Groot-Brittannië
en 35 naar Nederland;
400 schilderskikkers (Dendrobates tinctorius) naar de VS en 40 naar
Japan;
1.000 groene leguanen (Iguana iguana) naar de VS;
74 geelvoorhoofdamazones (Amazona ochrocephala) naar Singapore;
64 blauwgele ara's (Ara ararauna) naar Singapore, en
159 Braziliaanse reuzenschildpadden (Chelonoidis denticulatus) naar de
VS en 10 naar Duitsland.
Cijfers van 2018 worden in de loop van dit jaar bekend.
De Convention on International Trade in Endangered Species of wild

flora and fauna regelt de wereldwijde handel in ongeveer 5.000
beschermde diersoorten en 30.000 beschermde plantensoorten.
Beschermde soorten mogen niet zomaar worden verhandeld, vervoerd,
verzameld of gehouden. Hiervoor gelden regels. Voor sommige soorten
is de handel verboden, in andere gevallen zijn er vergunningen of
certificaten nodig. Voor Suriname is dit verdrag in werking getreden op
15 februari 1981, maar de publicatie ervan in het Verdragenblad vond
pas plaats in december 2007.
● De doelstelling van de CITES-overeenkomst is ervoor te zorgen,

dat internationale handel in wilde dieren en planten het
voortbestaan van deze soorten niet bedreigt. Sommige soorten of
producten van deze soorten zijn om diverse redenen erg gewild.
Hier wordt veel in gehandeld. In combinatie met andere factoren,
zoals verlies van leefgebied, zorgt de handel ervoor dat bepaalde
populaties enorm worden uitgedund en dat sommige soorten zelfs
op het punt staan uit te sterven. De CITES-overeenkomst moet dit
te voorkomen. Ook moet het verdrag duurzame handel
bevorderen.
Naar schatting gaan er jaarlijks miljarden dollars om in de internationale

handel in wildlife. Hierbij worden duizenden plantensoorten en
diersoorten verhandeld. De handel is divers, variërend van levende
66
dieren en planten tot een enorme hoeveelheid afgeleide producten.
Voorbeelden hiervan zijn etenswaren, exotische lederwaren, houten
muziek instrumenten, souvenirs en medicijnen.
Het is een exportbranche waar in Suriname weinig over bekend is.

Bedrijven die zich specifiek met de export van dieren bezig houden zijn
nauwelijks te traceren. Het is niets meer en minder dan broodhandel.
Dieren worden uit het wild geplukt, opgeslagen in kooien en vervolgens
wacht ze een lange reis naar verre oorden. Aan de essentiële vraag of
dergelijke exporten in deze tijd nog nodig zijn, wordt voorbij gegaan.
Immers, veel diersoorten worden wereldwijd in gevangenschap
opgenomen in fok- en kweekprogramma’s.
67
22 januari 2019
Stroperij en illegale handel in Bolivia en

Suriname vormen serieuze bedreiging
voor soorten
68
Jaguarstroperij, illegale handel in huisdieren en illegale handel
in bushmeat belangrijkste oorzaken van wildlife-criminaliteit
Stroperij en illegale handel vormen een serieuze bedreiging voor

unieke soorten in het Amazonegebied van Bolivia en Suriname. Dat
blijkt uit een nieuw onderzoek in opdracht van IUCN NL, de
Nederlandse tak van de International Union for Conservation of
Nature, gepubliceerd dinsdag 22 januari 2019. Stropers hebben het
vooral gemunt op jaguars, vogels en reptielen, zeeschildpadden en
diverse dieren die worden verhandeld voor menselijke consumptie
(bushmeat).
Het onderzoek stelt, dat de illegale handel wordt aangewakkerd door de

toenemende aanleg van nieuwe infrastructuur in deze landen. 'Tot voor
kort was er nog maar heel weinig bekend over stroperij en handel in wilde dieren
in Bolivia en Suriname', zegt Liliana Jauregui van IUCN NL. 'Dit rapport
vult dat kritieke gat. Voor het eerst is er meer inzicht in de situatie
rondom wildlife crime. Dat geeft houvast voor maatregelen om de
illegale handel aan te pakken.'
Jaguarstroperij, illegale handel in huisdieren en illegale handel in

bushmeat zijn de belangrijkste oorzaken van wildlife-criminaliteit in
beide landen. In Suriname is ook de stroperij van zeeschildpaddeneieren
een groot probleem. Die worden beschouwd als culinaire delicatesse.
Snelle stijging in illegale handel in jaguars

'De meest verontrustende trend die we hebben gevonden was de toenemende
handel in jaguaronderdelen, met name hoektanden', zegt Jauregui. Dit lijkt
bijna volledig te worden gedreven door de vraag vanuit China, waar
jaguartanden, -vlees en -botten worden verwerkt tot medicijnen en
sieraden. In Bolivia is de stijging in jaguarhandel ingezet sinds 2012, zo
blijkt uit cijfers van inbeslagnames. Tussen 2014 en 2016 ontdekte de
Boliviaanse postdienst Ecobol maar liefst 300 jaguarproducten verdeeld
over 16 zendingen, allemaal bestemd voor China. Veertien daarvan
waren afkomstig van Chinese burgers die in Bolivia werkzaam waren.
69
In Suriname zijn er aanwijzingen gevonden dat men al in 2003
jaguaronderdelen verkocht aan Chinezen. Het lijkt erop, dat de situatie
sindsdien alleen maar is verslechterd. Uit het onderzoek blijkt dat een
netwerk van Chinezen betrokken is bij het verhandelen van
jaguaronderdelen vanuit het binnenland naar Paramaribo, waar ze
verder verwerkt worden. Supermarkten, juweliers en andere winkels
gerund door Chinese winkeliers worden gebruikt als dekmantel. Sociale
media zoals Facebook en WeChat worden ook gebruikt voor het
adverteren van producten.
Vandaag de dag zijn er naar schatting 2.000 tot 3.000 jaguars in het wild
in Bolivia over. Het aantal jaguars in Suriname is onbekend. Jauregui:
'Hoewel het probleem van jaguarhandel op de radar staat van diverse belangrijke
overheidsinstanties, is er simpelweg te weinig capaciteit om het aan te pakken.
Voor heel Bolivia, met een oppervlakte van 1.099 km2 zijn een schamele 50
agenten beschikbaar voor de bescherming van wilde dieren.' Desondanks biedt
een recente veroordeling van smokkelaars hoop. 'In november 2018 zijn
twee Chinese burgers veroordeeld tot respectievelijk vier en drie jaar gevangenis
voor het smokkelen van 185 jaguartanden.'
Handel voor huisdieren

Naast de recentere trend in jaguarhandel, vormt illegale handel voor
huisdieren en voor menselijke consumptie al decennialang een
probleem. Maar, ook dit is aan verandering onderhevig, zo laat het
rapport zien. Van oudsher waren dieren uit Latijns-Amerika bedoeld
voor zowel de nationale als de internationale huisdierenmarkt, met de
Verenigde Staten en Europa als grootste afnemers. Dankzij strikte
wetgeving is de export teruggedrongen, maar er is nog altijd een
aanzienlijke binnenlandse huisdierenmarkt. Vooral papegaaisoorten zijn
geliefd.
De illegale handel in levende dieren gaat gepaard met ernstig lijden. De

dieren worden gesmokkeld in thermosflessen, nylonkousen en zelfs
onderbroeken. Voor elk dier dat als huisdier wordt verkocht, sterven
naar schatting 8 tot 10 dieren als gevolg van het transport.
70
Voedsel
Een laatste grote dreiging vormt de menselijke consumptie van dieren.
Bushmeat, het eten van wilde dieren, is wijdverbreid in de meer
afgelegen gebieden van zowel Bolivia als Suriname. Inheemse
gemeenschappen zijn wettelijk toegestaan om te jagen voor eigen
consumptie, maar commerciële jacht is illegaal. Uit het rapport blijkt
echter, dat dit wel degelijk gebeurt, en zelfs toeneemt als gevolg van de
groeiende vraag naar bushmeat van Chinese arbeiders die werkzaam
zijn in de infrastructurele projecten in de regio. Een bron verklaart, dat
Chinezen in de rurale gebieden regelmatig lokale mensen inhuren om
voor hen op bushmeat te jagen. Hiervoor worden allerlei dieren gedood,
waaronder herten, pekari’s, gordeldieren, tapirs, apen en slangen.
In Suriname blijft de illegale handel in zeeschildpaddeneieren een groot

probleem. Het rapport maakt melding van zes gevallen tussen 2008 en
2017, waarbij 39.748 eieren werden geconfisqueerd. Bij één inval werden
23.500 eieren aangetroffen op een boot op de Marowijne-rivier, vlakbij
de broedplek van de schildpadden, Galibi. Naar verwachting is dit het
topje van de ijsberg, omdat slechts een klein percentage van de illegale
handel wordt onderschept. Suriname is een belangrijk leefgebied voor
zeeschildpadden. Maar liefst vier van de zeven zeeschildpadsoorten op
aarde gebruiken de stranden van Suriname om te nestelen. Alle vier
hebben een bedreigde status op de IUCN Rode Lijst van bedreigde
soorten.
Aanleg van nieuwe wegen

Opvallend is dat het rapport de infrastructurele ontwikkelingen in
Bolivia en Suriname aanwijst als een sleutelfactor in de toename van
stroperij. Nieuwe wegen maken het ondoordringbare bos toegankelijk
voor stropers, terwijl de toestroom van arbeiders in de infrastructuur- en
mijnindustrie, vaak van Chinese komaf, een vraag naar bushmeat
creëert. Zij doden zelf ook geregeld dieren. In Bolivia zijn bijvoorbeeld
plannen om een snelweg te bouwen door het Isiboro Sécure Indigenous
Territory en National Park (TIPNIS). Dit stuit op veel controverse, omdat
men vreest dat dit onvermijdelijk zal leiden tot meer stroperij en illegale
handel in planten en dieren.
71
Aanbevelingen
Het rapport geeft verschillende aanbevelingen om wildlife crime een
halt toe te roepen. Het versterken van de lokale handhaving is een groot
aandachtspunt. Zowel in Bolivia als Suriname is de capaciteit
ondermaats. Lokale gemeenschappen kunnen een belangrijke rol spelen
in de preventie van stroperij. Jauregui: 'Zij zijn de ogen en oren in het veld.'
Ook moet de samenwerking tussen instanties op verschillende niveaus
en tussen landen worden verbeterd. Tot slot kan nader onderzoek
uitwijzen waar de precieze hotspots voor stroperij en handel zijn. Haast
is echter geboden: 'Er moeten urgent maatregelen worden genomen om te
voorkomen dat deze regio haar meest iconische soorten verliest', zegt Jauregui.
'De tijd dringt.'
72
24 januari 2019
Verkoop van wild langs de wegen nog

steeds toegestaan
Huidige wetgeving biedt onvoldoende bescherming voor in
wild gevangen dieren - 'Wild in Suriname is, ook met een
mooie wet, nog steeds vogelvrij'...
Onze huidige wetgeving, om de verkoop van wild langs de wegen een

halt toe te roepen, schiet tekort. 'In de wetgeving zijn twee woorden
toegevoegd na de indiening bij De Nationale Assemblee (DNA), die het
moeilijker maken om de verkoop van wilde dieren langs de weg te
verbieden', zegt dierenarts Leontien Bansse-Issa vandaag, donderdag
24 januari 2019, in het Dagblad Suriname.
73
De indieners van de wet beoogden drie jaren geleden om alleen
huisdieren te houden en geen wild. Dit is echter bij de behandeling van
de wet eruit gehaald, waardoor het toch nog steeds mogelijk is om wild
op straat te verkopen. De wet had ook een andere aanpassing, die funest
is voor de dieren in het wild. De indieners hadden het in hun
formulering over ‘alle verkoop van dieren’. Dit is na de aanpassing
veranderd in ‘alle bedrijfsmatige verkoop’, zegt Bansse, die tevens
voorzitster is van de Stichting Dierenbescherming Suriname.
'Op dit moment is de situatie onduidelijk, omdat diverse instanties aangeven

niet over de juiste bevoegdheid te beschikken om een vergunning voor de
straathandel in dieren af te geven', merkt Bansse op. 'Zo zegt LVV
(ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij) dat zij niet de aangewezen
instantie kunnen zijn, omdat dit departement geen afdeling hiervoor heeft,
terwijl de jachtopzieners zich baseren op het standpunt, dat zij alleen
toestemming mogen geven als het niet om gevaarlijke dieren gaat',
verduidelijkt Bansse.
Opvallend is dat de definitie van wat als gevaarlijk beschouwd moet

worden in de wet ontbreekt, en dit toont dan weer een manco van deze
wet aan. 'De heersende opvatting is dat een papegaai geen gevaarlijk dier is',
zegt Bansse.
LVV zou vanwege de veterinaire inspectie geen vergunning hoeven te

geven, omdat het dierenwelzijn niet in gedrang mag komen. Terwijl de
jachtopzieners juist wel een vergunning afgeven ten behoeve van de
districtscommissaris voor de verkoop langs de weg wanneer het
jachtseizoen van desbetreffende dieren open is. De wet kent namelijk
geen beperking en papegaaien worden niet als een gevaarlijk dier
gezien. De bal wordt daarmee op en neer gespeeld. Er is een grote
hoeveelheid diersterfte tijdens het vangen, verzamelen en transport van
de dieren. Ook het feit, dat vangers geen specifieke quota krijgen binnen
het jachtseizoen is een gebrek in de wet. Als voor de export 500 vogels
worden gevangen, maar de exporteurs willen maar 200, dan blijven 300
voor de lokale markt over, die vaak langs de weg, in de felle zon worden
verhandeld.
74
Een ander nadeel van verkoop langs de weg is dat de juiste informatie
voor het kunnen onderhouden en verzorgen van wild ontbreekt. 'Door
ondeskundigheid en onkunde is het slecht gesteld met het welzijn van de dieren',
stelt Bansse.
Bansse is het er niet mee eens, dat de straatverkopers van dieren zich
niet aan regels hoeven te houden. Papegaaien die langs de weg worden
verkocht, kunnen door de slechte omstandigheden waarin ze verkeren
‘vuile ogen’ oplopen, die bacterieel besmettingsgevaar opleveren, met
oogontsteking en longontsteking als risico voor kinderen. De bacterie
die papegaaien kunnen overbrengen, heet Chlamydia.
Ook het begrip ‘gevaarlijk dier’ zal nog beter gespecificeerd moeten
worden, omdat ook papegaaien ziekten kunnen overbrengen,
verduidelijkt Bansse. Wie denkt dat bijvoorbeeld schildpadden minder
gevaarlijk zijn, komt bedrogen uit. Ook deze dieren kunnen voor
besmetting met Salmonellabacteriën zorgen. Bansse geeft aan dat we niet
voor elk dier bang hoeven te zijn, maar dieren die in een
ongecontroleerd circuit worden verhandeld leveren een verhoogd risico
op voor de gezondheid van de mens. Door de stress die wilde dieren
onder de slechte omstandigheden oplopen, scheiden ze namelijk de –
voor de mens – nadelige bacteriën af, met alle mogelijke gevolgen van
dien, licht Bansse toe.
De wetgeving zal nog verbeterd en aangepast moeten worden om onze

wilde dieren een betere bescherming te bieden dan nu het geval is, want
anders kan gesteld worden dat ons wild, ook met een mooie wet,
vogelvrij is.
75
9 juni 2020
Nog steeds levendige handel in wild in

Suriname
9.827 Dieren, wildvang, uit Suriname geëxporteerd in 2018
Er blijkt nog steeds een levendige handel van in het wild gevangen
dieren in Suriname te zijn. Duizenden dieren worden al jarenlang
legaal geëxporteerd naar vele landen wereldwijd. Het is een
lijdensweg voor de dieren, die urenlang in kleine kooien door
luchtvaartmaatschappijen worden vervoerd, naar de verste uithoeken
van de wereld. Slechts een handjevol handelaren in Suriname
verdient aan deze lucratieve handel. Het is een schimmige handel en
jacht op vele diersoorten.
Volgens de handels database van de Convention on International

Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora, CITES,
werden in 2018 maar liefst 9.827 dieren uit Suriname vervoerd. In
2017 waren het 11.938. De cijfers van 2019 zijn nog niet
gepubliceerd.
Onder de geëxporteerde dieren onder andere:

1.345 Amazona amazonica (oranjevleugel papegaai) – 1.568 in 2017
1010 naar China
210 naar Oman
125 naar Singapore
650 Ara ararauna (blauwgele ara)

297 naar China
227 naar Thailand
6 naar Dominicaanse Republiek
76
108 naar Singapore
310 Chelonoidis carbonarius (roodpoot schildpad)

280 naar VS
30 naar Duitsland
300 Chelonoidis denticulatus (geelpoot schildpad

300 naar VS
715 Corallus hortulanus (tuin boa)

670 naar VS
30 naar Japan
15 naar Nederland
30 Iguana iguana (groene leguaan) – 1.000 in 2017

30 naar Japan
1.367 Pionites melanocephalus (zwartkop papegaai)

324 naar China
626 naar Thailand
112 naar Oman
245 naar Singapore
60 naar Koeweit
320 Saimiri sciureus (doodshoofdaapjes)

170 naar China – 100 voor fokdoeleinden en 70 voor dierentuinen
100 naar Dominicaanse Republiek – voor commerciële doeleinden
30 naar Koeweit – voor fokdoeleinden
20 naar Thailand – voor fokdoeleinden
Van 1981 tot en met 2010 werden uit Suriname in toatal 4.612
doodshoofdaapjes geëxporteerd. De meeste verdwenen uit
Suriname voor zogenoemde ‘commerciële’ doeleinden. Slechts
twintig aapjes gingen naar dierentuinen in de Dominicaanse
77
Republiek (tien) en Kroatië (tien), in 2001. De meeste
doodshoofdaapjes werden geëxporteerd naar Japan, 3.490. In 1997
werd het record aantal van 636 aapjes naar Japan vervoerd. Diverse
van de naar Japan geëxporteerde doodshoofdaapjes belandden in
de vivisectiesector. Verder werden Surinaamse monkimonki’s
vervoerd naar de V.S., Slowakije (4 exemplaren in 1996), Maleisië (5
aapjes in 1997, 34 in 2000, 28 in 2002, 4 in 2003 en 28 in 2005),
Mexico, Zuid-Afrika en Hongarije (25 aapjes in 2004). Het CITES
export quotum voor 2011 bedroeg 1.000 exemplaren.
Eind 2008 exporteerde het bedrijf Tropical Wildlife in Paramaribo
60 doodshoofdaapjes naar een beruchte handelaar in proefdieren in
het Amerikaanse Miami, Worldwide Primates Inc.
● (Hierover publiceerde het Nederlands/Surinaams magazine Parbode
mijn artikel in het februarinummer van 2009, zie hieronder.
https://parbode.com/wisse-dood-als-proefdier/)
De Dierenbescherming Suriname liet toen weten een tegenstander

te zijn van export van wildlife uit Suriname. 'Toch ondernemen wij
geen actie als dit op legale wijze, door CITES gecontroleerd, gebeurt',
aldus Leontine Bansse-Issa destijds. 'Wij hebben wel samen met het
WWF Guianas recent een filmpje opgenomen om het houden van wildlife,
waaronder aapjes, als huisdier in Suriname te ontmoedigen.' Een toch
wel opmerkelijke opstelling van een organisatie die het beschermen
van dieren in haar vaandel heeft staan. Alleen al vanuit ethisch
oogpunt zou je van de Dierenbescherming een meer kritische
houding mogen verwachten met betrekking tot de export van
monkimonki’s naar proefdierlaboratoria.
Nog nooit eerder waren doodshoofdaapjes vanuit Suriname voor

de proefdierindustrie geëxporteerd. In augustus 2011 ontving de
dierenrechtenorganisatie Animal Rights Foundation of Florida
(ARFF) in Fort Lauderdale een brief van de Surinaamse
Luchtvaartmaatschappij, SLM, waarin werd medegedeeld, dat deze
78
maatschappij geen niet-mensapen meer zal vervoeren voor de
vivisectie-industrie.
Volgens de CITES handels database werden 32 monkimonki's in

2011 geëxporteerd, 99 in 2012, 335 in 2013, 130 in 2014, 83 in 2015,
135 in 2016,320 in 2017 en 320 in 2018.
De vraag moet gesteld worden of het anno 2020 nog

gerechtvaardigd is om dieren in het wild te vangen voor de export.
Immers in vele landen zijn fokprogramma's in het leven geroepen.
Dat zou de noodzaak van handel in wild moeten terugdringen.
Daarenboven propageren de Surinaamse autoriteiten op
wereldpodia dat Suriname het groenste land van de wereld is met
zo'n 93% bosbedekking.
Maar, diezelfde autoriteiten staan toe, dat jaarlijks duizenden
dieren in het regenwoud worden gevangen voor een schimmige
lucratieve handel en export. Een handel waarin veel leed schuil
gaat. De Surinaamse dieren horen thuis, vrij, in het Surinaamse
regenwoud en niet in de vrachtruimen van vliegtuigen om ze te
exporteren – met urenlange vluchten – naar verre oorden om te
belanden in dierentuinen, handel of anderszins.
79
21 december 2021
OM: “Illegale jacht op en handel in wild is

zeker van grote importantie voor OM”
“De illegale jacht op en handel in wild is voor het Openbaar

Ministerie zeker van grote importantie”, zo laat het Openbaar
Ministerie (OM) in een reactie weten aan de redactie van Dagblad
Suriname.
Nu en dan verschijnen foto’s en beelden op social media van personen

die poseren met een doodgeschoten jaguar.
80
Velen in de samenleving vragen zich vervolgens af of die personen niet
worden opgepakt, immers, ze zijn veelal herkenbaar te zien op foto’s en
videobeelden en zelfs nu en dan met naam en toenaam.
Onlangs verschenen er nog beelden op de aan populariteit winnende
social media pagina TikTok van een paar mannen die ergens in het
binnenland poseerden met een dode jaguar. Inmiddels heeft TikTok, na
aandringen van enkele dierenrechtenorganisaties, de beelden
verwijderd. Maar, ook de persoon die de beelden had geplaatst is door
TikTok van haar pagina verwijderd.
Baby jaguar te koop op social media

“Met betrekking tot jaguars zijn er enkele zaken geweest”, aldus het
OM. “Hiervan kunnen we een belichten, waarbij een baby jaguar ten
verkoop werd aangeboden op social media. In dat geval is de zaak met
een fikse boete afgehandeld en de baby jaguar is voor opvang afgestaan
aan de dierentuin. Zodra de baby jaguar in staat is zichzelf te voorzien
van voedsel zal hij worden losgelaten in de vrije natuur. De illegale jacht
op en handel in wild is voor het Openbaar Ministerie zeker van grote
importantie.”
Het Openbaar Ministerie benadrukt, dat op grond van artikel 2 van de

Jachtwet 1954 het verboden is beschermde dieren te vangen, doden,
pogen te doden, onder zich hebben, dood of levend ten verkoop of ter
aflevering voorhanden te hebben, te koop aan te bieden, te verkopen, te
kopen, te verhandelen, ten geschenke te geven, af te leveren, te
vervoeren, in te voeren en/of uit te voeren.
“De Jachtwet 1954 wordt in samenhang met de Wet Economische
Delicten gelezen. In gevolge hiervan kan degene die zich schuldig maakt
aan artikel 2 van de Jachtwet 1954 een gevangenisstraf van maximaal 6
jaren krijgen.”
Het Openbaar Ministerie laat verder weten, dat alle strafzaken

betrekking hebbende op beschermde zeeschildpadden en hun eieren
voor de Kantonrechter worden gebracht.
81
23 juni 2018: Op social media wordt vol woede en afschuw gereageerd
op een foto van een groep mannen in Suriname, die trots poseert met
een doodgeschoten jaguar. Wie de mannen zijn en wanneer - mogelijk
is de foto gedateerd... - en waar - mogelijk in Guyana... - deze foto is
gemaakt is helaas niet duidelijk (de foto is zonder nadere informatie
gepost op de Facebookpagina 'Actionnieuws Suriname', - meer
advertenties dan vermeend actienieuws - waarvan de beheerder
klakkeloos alles accepteert en plaatst), de reacties daarentegen spreken
boekdelen.
82
21 juli 2023
LBB neemt beschermde ara's en aapjes uit

Brazilië in beslag
Vanuit ingekomen klachten van buurtbewoners van een straat te Wanica

met betrekking tot geluidsoverlast hebben leden van de Dienst ‘s Lands
Bosbeheer, afdeling Natuurbeheer, woensdag 19 juli een terrein in de
omgeving van die straat bezocht ter controle.
Na controle bleek het te gaan om de internationaal beschermde

diersoorten Lery Ara en Golden Tamarin (gouden leeuwaapjes). Deze
83
diersoorten komen alleen in Brazilië voor en zijn ook internationaal
bedreigde diersoorten.
Op het bezochte terrein zijn de dieren in beslag genomen. De dieren zijn

afkomstig uit smokkel vanuit Brazilië via Guyana naar Suriname. LBB
vermeldt niet wie de dieren in eigendom had, wat die ermee van plan
was en of er aanhoudingen zijn verricht. De dieren worden
waarschijnlijk terug gebracht naar Brazilië.
De dienst ’ s Lands Bosbeheer attendeert erop dat invoer en uitvoer van

in het wild levende dieren en planten, zo ook delen ervan en/of
producten vervaardigd uit delen ervan vergunningplichtig is
(Suriname Forest Service). Invoer en uitvoer van in het wild levende
dieren en planten, zo ook delen ervan en/of producten vervaardigd uit
delen ervan die onder the Convention on International Trade in
Endangered Species (CITES) vallen, zijn eveneens vergunningplichtig.
Het is verboden wildlife te importeren en/of te exporteren zonder een
schriftelijke vergunning van de Dienst ’s Lands Bosbeheer.
Gouden leeuwaapje
Het gouden leeuwaapje komt enkel voor in het ernstig versnipperde
Atlantische regenwoud in het zuidoosten van Brazilië. Het gouden
leeuwaapje is sinds de jaren zestig onderwerp van een intensieve
beschermingscampagne, geleid door het Smithsonian Institution. Dit
heeft geleid tot een wereldwijd fokprogramma in dierentuinen en een
succesvol herintroductieproject. Eens bijna uitgestorven leven nu weer
meer dan duizend gouden leeuwaapjes in het wild.
84
Lery ara
De lery ara (Lears ara) is endemisch in Brazilië. Lange tijd was er weinig
bekend over het leefgebied van deze vogel. Na de ontdekking van deze
soort in 1856 is de vogel herontdekt in het wild in Bahia, Brazilië, in 1978
door een ornitholoog/
De populatie van deze ara-soort bedroeg in 1994 nog maar zo'n 140
exemplaren. Na een grote reddingsactie voor behoud van de soort telde
de populatie in 2007 zo'n 750 exemplaren. De sterke afname van de
papegaaiachtigen was met name te wijten aan de afname van het
leefgebied. De vogels zijn sterk afhankelijk van de Licuripalm.
Halverwege de jaren '90 van de vorige eeuw bedroeg het aantal
volwassen Licuripalmen nog maar 1,6% van het totaal aantal palmen in
de jaren ervoor.
85
22 augustus 2023
23 van 29 in juli in beslag genomen ara's

uit Brazilië gestolen…..
Op het politiebureau Zanderij is dinsdagmorgen 22 augustus, door een

jachtopziener, aangifte van diefstal van een partij ara's gedaan. Het gaat
om de 23 beschermde Lery ara's (Lears ara's, Anodorhynchus leari). Een
soorten die endemisch is in Brazilië - ze komt dus alleen daar voor -,
bedreigd en beschermd) blauw gevederd, witte wang, net boven de
snavel. Dit bericht het Korps Politie Suriname dinsdag.
Deze beschermde vogels zijn - 29 in totaal - in juli het land

binnengesmokkeld en door de politie in beslag genomen. Deze vogels
waren ondergebracht bij de Dienst ’s Lands Bosbeheer (LBB) te Zanderij
en zouden op 22 augustus na overleg door de Braziliaanse autoriteiten
worden opgehaald. De Braziliaanse regering berichtte dinsdag
86
uitgebreid over de terugkeer van de vogels (en de ook in juli
inbeslaggenomen gouden leeuwaapjes) in een persbericht met als kop:
'Federale overheid voert geïntegreerde actie uit voor repatriëring van in
Suriname in beslag genomen gouden leeuwaapjes en Lear's ara's'.
Een van de vogels zou zijn ontsnapt tijdens de diefstal. Naar Dagblad
Suriname van een Braziliaanse bron heeft vernomen, worden de 5
achtergebleven ara's met de 7 gouden leeuwaapjes vandaag, woensdag
23 augustus, naar Brazilië vervoerd.
Uit het voorlopige onderzoek van de politie is gebleken dat de

verdachten 23 van de 'raven' die goed beveiligd in een garage waren
ondergebracht tussen 01.00 uur en 03.00 uur in de ochtend hebben
weggenomen. De verdachten zijn eveneens met de sloten waarmee de
garage was beveiligd ervandoor gegaan.
Er zijn tot nog toe geen verdachten aangehouden, maar een voertuig is
wel in beeld gebracht.
Op de samenleving wordt het beroep gedaan alert te zijn en inlichtingen

hieromtrent gelijk doorspelen aan ieder politiebureau of op het nummer
115 van het Command Center, aldus het politiebericht.
Naast de ara's werden gelijk met de vogels ook 7 gouden leeuwaapjes,

eveneens uit Brazilië, in beslag genomen.
De vondst en inbeslagname
Vanuit ingekomen klachten van buurtbewoners van het Garnizoenspad
met betrekking tot geluidsoverlast hadden leden van de Dienst ‘s Lands
Bosbeheer, afdeling Natuurbeheer, een terrein in de omgeving van die
straat bezocht ter controle. Op het bezochte terrein zijn de dieren in
beslag genomen. Bij onderzoek bleek, dat een dierenexporteur uit de
directe omgeving betrokken is bij deze zaak. De dieren zijn afkomstig uit
smokkel vanuit Brazilië via Guyana naar Suriname, zo berichtte LBB.
LBB vermeldde niet wie de dieren in eigendom had, wat die ermee van
plan was en of er aanhoudingen zijn verricht.
87
Teruggefloten?
Maar, kort na het uitbrengen van het persbericht door de Dienst 's Lands
Bosbeheer deed deze dienst een klemmend beroep op de media om uit
de berichtgeving te verwijderen, dat het ging om een locatie aan het
Garnizoenspad en dat er sprake is van betrokkenheid van een
dierenexporteur. LBB liet de redactie van Dagblad Suriname in een
app-wisseling weten, dat er een nieuw persbericht via de
voorlichtingsdienst van de regering zou komen. Dat bericht is nooit
verschenen. Het eigen LBB-persbericht blijkt overigens ook van de
Facebook-pagina van de dienst te zijn verwijderd, zonder nadere
toelichting.
Vragen….
Uiteraard roept het handelen van LBB vele vragen op en door Dagblad
Suriname gestelde vragen werden niet beantwoord. Als het onderzoek is
afgerond, zou nadere informatie volgen, aldus een medewerker van LBB
tegenover de redactie. Vele burgers zullen ongetwijfeld vermoeden dat
er mogelijk sprake is van het beschermen van personen of een persoon.
LBB lijkt door hogerhand wat haar berichtgeving betreft, te zijn
teruggefloten, en dat zal niet zonder reden zijn gebeurd.
Vragen
De diefstal nu van de23 ara's roept weer vele vragen op. Deze vogels
hadden goed beveiligd moeten worden, maar kennelijk heeft het
daaraan ontbroken. Het Openbaar Ministerie liet onlangs Dagblad
Suriname weten dat in de zaak van de vogels en aapjes twee verdachten
zijn aangehouden. Het heeft er nu alle schijn van, dat de gestolen ara's
weer verdwijnen in het circuit van de illegale handel in wild.
88
8 december 2023
Geheimzinnigheid alom rond dood twee

bedreigde Braziliaanse gouden
leeuwaapjes
Wie herinnert het zich niet, de inbeslagname in juli van onder andere 7
gouden leeuwaapjes op een adres aan het Garnizoenspad, een paar
percelen verwijderd van het bedrijf van een dierenhandelaar. Die
89
dierenhandelaar werd op 4 augustus aangehouden, maar werd
afgelopen week in vrijheid gesteld. Hij zou niets te maken hebben met
de smokkel van die aapjes.
Maar, er blijft een vreemd luchtje rond deze zaak hangen. Immers,
betrokken instanties - waaronder het Openbaar Ministerie en de dienst ‘s
Lands Bosbeheer (LBB) - deden er het zwijgen toe en media mochten van
LBB niet vermelden dat het ging om een adres aan het Garnizoenspad en
ook niet dat er een dierenhandelaar bij betrokken zou zijn. Een door LBB
uitgebracht persbericht over de inbeslagname werd snel na verzending
van dit bericht van de Facebookpagina van LBB verwijderd. Nog steeds
is niet bekend wie die 7 aapjes het land heeft binnen gesmokkeld en hoe
ze uit hun habitat in Brazilië zijn ontvreemd.
Nieuwe, tweede, curieuze zaak

Inmiddels is er een nieuwe curieuze zaak aan het licht gekomen waarin
twee gouden leeuwaapjes centraal staan. Let wel, het gaat om een
beschermde, bedreigde diersoort, die endemisch is in een gebied in
Brazilië en dus slechts alleen daar zijn habitat heeft en nergens anders.
De redactie van Dagblad Suriname kreeg lucht van die tweede curieuze
zaak op 23 november. Die dag kreeg de redactie uit Brazilië van een haar
bekende en zeer betrouwbare bron informatie, dat twee gouden
leeuwaapjes door een arbeider bij een dierenarts in Paramaribo waren
gebracht. De aapjes zouden op een houtconcessie ergens in het
binnenland uit een omgekapte boom zijn gevallen. De twee gouden
leeuwaapjes zijn vermoedelijk ontsnapt bij een dierenhandelaar, immers,
deze aapjes komen in Suriname niet voor. Dit was de summiere
informatie over deze twee aapjes die de redactie van Dagblad Suriname
had bereikt. Pogingen van de redactie om meer informatie te verkrijgen
via het Openbaar Ministerie en de dienst ‘s Lands Bosbeheer bleven tot
de dag van vandaag, ondanks herhaalde verzoeken, vruchteloos.
“Het onderzoek duurt voort”

Uiteindelijk kwam het Openbaar Ministerie vrijdag 8 december alsnog
met deze reactie:
90
“Op 23 november 2023 ontving het Openbaar Ministerie een rapport van de
afdeling Fraude en Economische Delicten, waarin werd gemeld dat een aapje
m.n. de Golden Lion Tamarin bij een dierenarts was gebracht. De arts
identificeerde het aapje als een volledig beschermde soort uit Brazilië en bracht
de politie hiervan op de hoogte. Uit nader onderzoek bleek dat een persoon het
aapje had gebracht en daar had achtergelaten. Helaas heeft het aapje de
observatieperiode niet overleefd. Het onderzoek duurt voort.”
Deze reactie van het Openbaar Ministerie meldt echter niets nieuws.
Maar, opmerkelijk is wel dat zij spreekt over een (1) aapje, terwijl het er
twee zouden zijn geweest.
Associação Mico-Leão-Dourado
De redactie van Dagblad Suriname kreeg vrijdag 8 december uit Brazilië
de informatie dat beide gouden leeuwaapjes zijn overleden. Onduidelijk
is of de aapjes formeel in beslag waren genomen nadat ze bij een
dierenarts waren gebracht.
“Suriname onderdeel van illegale handel in wild”

De Braziliaanse organisatie Associação Mico-Leão-Dourado, die het
gebied beheert waar de gouden leeuwaapjes in Brazilië hun habitat
hebben, laat weten dat de illegale handel in wild terug is en dat
“Suriname daar onderdeel van is”. “De Federale Politie in Brazilië werkt
hard om een lokale bende op te rollen die waarschijnlijk betrokken is bij
de handel in gouden leeuwaapjes.”
Verder laat die organisatie weten “met grote bezorgdheid en verdriet

informatie te hebben, dat er in Suriname nog twee gouden leeuwaapjes
in beslag zijn genomen en helaas zijn overleden”.
“Dit is de tweede groep tamarins die in beslag is genomen in het
buurland van Brazilië, op wat lijkt op een internationale handelsroute
voor wilde dieren. In juli werden zeven gouden leeuwaapjes gevonden,
die dankzij het optreden van de Braziliaanse regering met succes naar
Brazilië werden gerepatrieerd. Helaas overleefde in het meest recente
geval geen van de twee tamarins op tijd om gered te worden en terug te
keren naar Brazilië. Beiden hadden markeringen waaruit bleek, dat ze
91
deel uitmaakten van groepen die door ons werden gecontroleerd. Het
zijn dus dieren die onlangs uit het wild waren gehaald en als ze het
hadden overleefd, hadden ze kunnen worden teruggebracht naar het
bos waar ze nooit uit hadden mogen vertrekken”, tot zover een
verklaring van Associação Mico-Leão-Dourado.
Zwijgen
De vraag is nu hoe de twee overleden gouden leeuwaapjes in Suriname
zijn beland en wat hun eindbestemming zou zijn geweest. Veel
informatie over deze kwestie komt echter niet naar boven. Het Openbaar
Ministerie is zeer summier met het verstrekken van informatie en de
dienst ‘s Lands Bosbeheer doet er het zwijgen toe. Het verhaal gaat dat
betrokken personen over deze recente aapjes-zaak geen informatie
zouden mogen verstrekken. Het laat zich raden van wie niet en waarom
niet…..
92
10 oktober 2023
29 ara’s en 7 gouden leeuwaapjes in de

doofpot
Het is alweer zo’n drie maanden geleden dat 29 in juli in beslag

genomen Braziliaanse Lears ara's (Anodorhynchus leari) en 7 gouden
leeuwaapjes (Leontopithecus rosalia) in beslag werden genomen door de
Dienst ‘s Lands Bosbeheer (LBB) op een adres aan het Garnizoenspad.
Vervolgens werd een deel van de ara’s gestolen uit een garage te
Zanderij, waar ze onder beheer van de Dienst ‘s Lands Bosbeheer zaten.
Vijf vogels hadden aan de diefstal weten te ontkomen en een is
weggevlogen. De weggevlogen ara is, zo heeft Dagblad Suriname
vernomen, onder andere waargenomen bij Frederiksdorp en Bigi Poika.
93
De vogel is vastgelegd op foto en video. Inmiddels zijn de vijf ara’s en de
aapjes terug in Brazilië. Het gaat om bedreigde, beschermde diersoorten
die endemisch zijn in Brazilië en dus alleen daar leven.
OM zwijgt
Inmiddels is het oktober en het is stil geworden rond deze
geruchtmakende zaak. Ondanks vele verzoeken om informatie aan het
Openbaar Ministerie (OM) zijn antwoorden uitgebleven. De Chinese
dierenexporteur werd aangehouden en in verzekering gesteld, maar ook
daarover heeft het OM gezwegen. Het gerucht ging rond dat deze
dierenexporteur goed bevriend zou zijn met een of meer personen in
‘hoge kringen’ in Paramaribo.
De inbeslagname
We voeren u even terug naar dat moment, de inbeslagname.
Rond de inbeslagname door de Dienst ‘s Lands Bosbeheer was het
optreden van LBB curieus te noemen. LBB had over de inbeslagname
van de vogels en aapjes een persbericht uitgebracht en onder andere
geschreven, dat werd opgetreden vanwege klachten van buurtbewoners
van het Garnizoenspad met betrekking tot geluidsoverlast. Op het
bezochte terrein werden de dieren in beslag genomen. Bij onderzoek
bleek, zo berichtte LBB, dat een dierenexporteur uit de directe omgeving
betrokken is bij deze zaak. LBB vermeldde niet wie de dieren in
eigendom had, wat die ermee van plan was en of er aanhoudingen zijn
verricht.
Teruggefloten?
Maar, kort na het uitbrengen van het persbericht door de Dienst 's Lands
Bosbeheer deed deze dienst een klemmend beroep op de media om uit
de berichtgeving te verwijderen, dat het ging om een locatie aan het
Garnizoenspad en dat er sprake is van betrokkenheid van een
dierenexporteur. LBB liet de redactie van Dagblad Suriname in een
app-wisseling weten, dat er een nieuw persbericht via de
voorlichtingsdienst van de regering zou komen. Dat bericht is nooit
verschenen. Het eigen LBB-persbericht bleek overigens snel van de
Facebook-pagina van de dienst te zijn verwijderd, zonder nadere
94
toelichting. Het had er alle schijn van, dat LBB door hogerhand was
teruggefloten en iedereen mag gissen waarom….
Diefstal
Een tweede dieptepunt in deze zaak diende zich aan toen op het
politiebureau Zanderij dinsdagmorgen 22 augustus, een jachtopziener
aangifte deed van diefstal van de vogels. Uit het voorlopige onderzoek
van de politie bleek, dat de verdachten 23 van de ara's, die volgens de
politie goed beveiligd in een garage waren ondergebracht, tussen 01.00
uur en 03.00 uur in de ochtend hadden weggenomen. De verdachten
hadden ook de sloten waarmee de garage was beveiligd meegenomen.
In de zaak werden twee verdachten aangehouden, zo liet het Openbaar
Ministerie de redactie van Dagblad Suriname weten, zonder verder in
detail te treden over wie deze verdachten zijn. Dagblad Suriname
vernam, dat het zou gaan om twee arbeiders die op het moment van de
inbeslagname van de vogels en aapjes aanwezig waren op de locatie.
Wat is 'goed beveiligd'?

Hoe is het mogelijk, dat iemand (of meerdere personen) in staat is
geweest om 23, ongetwijfeld veel lawaai makende en bijtende ara's,
kennelijk onopgemerkt heeft kunnen stelen. Werden de vogels met een
of ander middel bedwelmd? Waren er geen beveiligers aanwezig? LBB
lijkt de vogels 'aan hun lot' te hebben overgelaten.
LBB weet heel goed, dat het gaat om een zeer bedreigde en beschermde
ara-soort, die alleen zijn biotoop in een specifiek gebied in Brazilië heeft.
Met die wetenschap had LBB zorg moeten dragen voor een extreem
strenge beveiliging voor de vogels. Immers, de illegale handel in wild is
een heel lucratieve handel en handelaren, exporteurs, schuwen geen
enkel middel om hun illegale handel te kunnen drijven…..
'Hoge kringen'
Het kan haast niet andes, dan dat er informatie gelekt was over de
verblijfplaats van de vogels. Het kan haast ook niet andes dan dat de
diefstal is gepleegd door een persoon of personen die betrokken is/zijn
95
bij de illegale handel van wild. Wie andes heeft er immers belang bij om
deze opvallende en bedreigde vogels te stelen?
Dierenexporteur 4 augustus gearresteerd

De Chinese dierenexporteur Z.J., die op 4 augustus is aangehouden,
verscheen maandag 28 augustus bij de rechter-commissaris nadat zijn
advocaten Chandra Algoe en Virendra Bhattoe, een verzoek voor zijn
invrijheidstelling hadden gedaan, aldus berichtte Dagblad Suriname.
De advocaten betoogden, dat er tot nog toe geen enkel bewijs was dat
Z.J. iets te maken had met de 29 ara's en 7 aapjes die enkele straten
verder van zijn bedrijf werden aangetroffen. Een werknemer van Z.J. die
op dat adres woont, werd op 19 juli als eerste in verzekering gesteld en
zei, dat hij een vriend van hem een genoegen wilde doen door de dieren
enkele dagen aldaar op te vangen.
Z.J. werd dus op 4 augustus aangehouden, op weg naar Guyana. Hij zou
vaak naar Guyana gaan voor zaken. De advocaten betoogden dan ook
dat er geen enkele grond was om te beweren dat Z.J. doende was het
land uit te vluchten. Ook had Z.J. de politie gemeld dat hij zou afreizen
naar Guyana en mocht hij van de politie vrijelijk reizen.
De rechter-commissaris wees het verzoek van de advocaten af. De
advocaten stelden terstond hoger beroep in te zullen stellen tegen deze
beschikking van de rechter-commissaris die zij niet deugdelijk
gemotiveerd vonden. Maar, ook in hoger beroep kon het Openbaar
Ministerie geen bewijsmiddelen aandragen waaruit moet blijken, dat
Z.J. zich schuldig heeft gemaakt aan smokkel van deze dieren. Het
Openbaar Ministerie kwam met vage gronden en beweerde dat Z.J. geen
inspanning heeft gepleegd om te voorkomen dat strafbare handelingen
werden gepleegd binnen zijn onderneming.
Ook blijkt uit een proces-verbaal van de politie dat door LBB is
aangekaart, dat een zekere heer Yu, Ting de hoofdverantwoordelijke
moet zijn in deze strafzaak. Voor de advocaten was het dan ook duister
waarop Z.J. is aangehouden.
Ook het feit dat 23 van de vogels onder het wakend oog van het
Openbaar Ministerie zijn gestolen, was een heikel punt voor de
advocaten. “Als het bewijs is weggevlogen, waarvoor blijft de verdachte
96
dan aangehouden?” vroegen de advocaten zich af.
Nog steeds vast

De redactie van Dagblad Suriname heeft het OM maandag 2 oktober
weer benaderd met vragen over de stand van zaken in het onderzoek en
of de dierenexporteur nog steeds vast zit. Maar, ook nu is - vooralsnog -
een reactie uitgebleven. Inmiddels heeft Dagblad Suriname via andere
betrouwbare kanalen vernomen, dat hij nog steeds vast zit, met twee
andere verdachten.
Mist
Er hangt een dichte mist boven deze hele zaak. Van de zijde van het OM
en LBB is nauwelijks openheid, transparantie, waar te nemen. Het beeld
van een doofpot hangt zeker in de lucht. Het zwijgen van betrokken
instanties spreekt boekdelen. Immers, geen reactie is ook een reactie.
Immers, geen antwoord is ook een antwoord.
We kunnen aannemen dat de 23 gestolen ara’s inmiddels hun weg
hebben gevonden in de illegale handel in wild, een zeer lucratieve
handel waar ‘hogere machten’ bij betrokken lijken te zijn.
97
11 december 2023
Surinaams wild vliegt nog steeds jaarlijks

in grote aantallen de wereld over
In 2021 werden zo’n 4.700 in het wild gevangen dieren
geëxporteerd
1.
De redactie van Dagblad Suriname heeft de meest recente jaar

exportcijfers - 2021 - van in het wild gevangen dieren uit Suriname
bekeken in de zogenoemde ‘tradebase’ van CITES. Dagblad Suriname
heeft de afgelopen jaren een aantal malen uitgebreid aandacht besteed in
artikelen aan de legale export van in het wild gevangen dieren in
Suriname, zelfs nu en dan bedreigde diersoorten, zoals de tapir.
98
CITES
Jaarlijks worden duizenden dieren vanuit Suriname de hele wereld over
gevlogen met als eindbestemmingen de handel, dierentuinen en de
wetenschap. De organisatie CITES (Convention on International Trade
in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) heeft een speciale
handels database waarin per land, per jaar, kan worden gezien hoeveel
en welke diersoorten onder andere Suriname naar welke landen
exporteert.
Het doel is ervoor te zorgen dat de internationale handel in exemplaren
van wilde dieren en planten het voortbestaan van de soort niet in gevaar
brengen.
Omdat de handel in wilde dieren en planten de grenzen tussen landen
overschrijdt, vereist de inspanning om deze internationale
samenwerking te reguleren om bepaalde soorten te beschermen tegen
overexploitatie. CITES is opgezet in de geest van een dergelijke
samenwerking. Tegenwoordig biedt het een verschillende mate van
bescherming aan meer dan 40.000 soorten dieren en planten, of ze nu
worden verhandeld als levende exemplaren, bontjassen of gedroogde
kruiden. Sinds 15 februari 1981 is Suriname officieel aangesloten bij
CITES.
Enige daling
De laatste jaren is wel enige daling te constateren in het aantal
geëxporteerde in het wild gevangen dieren uit Suriname.
In 2019 werden in totaal 8.597 dieren geëxporteerd. Dat waren er in 2018
9.827 en in 2017 nog 11.938.
In het eerste Covid-pandemie jaar, 2020, werden toch nog in totaal 2.966
dieren vanuit Suriname geëxporteerd. In 2021 - de meest recente
complete jaarcijfers, blijken, ondanks alle wereldwijde
Covid-beperkingen, 4.706 dieren het land te zijn uitgevlogen.
Veel papegaai-achtigen en ara’s geëxporteerd: Bangladesh lijkt nieuwe

bestemming
De meest geëxporteerde vogelsoort in 2021 was de Amazona amazonica
oranjevleugelamazone, 834 exemplaren. Daarom gingen er 240 naar de
99
240 Verenigde Arabische Emiraten (VAE), 264 naar Bangladesh, 210 naar
Sri Lanka en 120 vonden hun eindbestemming in Saoedi-Arabië.
Van de Amazone ochroceohala (geeloorhoofdamazone) werden 231
exemplaren het land uit gevlogen, waarvan 18 naar Bangladesh, 19 naar
de Dominicaanse Republiek, 57 naar Sri Lanka, 97 naar Saoedi-Arabië en
40 belandden in Singapore.
Van de ara-soorten was het de Ara ararauna (blauwgele ara) waarvan de
meeste onder de ara-soorten Suriname werden uitgevoerd, 356 stuks.
Daarvan belandden er 45 in de VAE, 58 in Bangladesh, 40 in de
Dominicaanse Republiek, 42 in Koeweit, 105 in Sri Lanka, 84 in
Saoedi-Arabië, 24 in Singapore en 46 in Thailand.
Verder werden onder andere ook weer monkimonki’s (Saimiri sciureus,

doodshoofdaapjes) geëxporteerd, 30 aapjes kwamen terecht in de VAE
De redactie van Dagblad Suriname had 6 september vorig jaar

Conservation International Suriname benaderd, met de vraag hoe zij de
legale handel in- en export van wilde dieren vanuit Suriname denk te
kunnen tegengaan en of zij niet overweegt De Nationale Assemblee te
benaderen met de vraag of een verbod op de handel in- en export van in
het wild gevangen dieren bij wet niet mogelijk is.
Els van Lavieren, namens Conservation International Suriname, zei in
een reactie, dat CIS zich “zeer bewust is van de exportcijfers”. “Het is
triest, dat Suriname en Guyana in de top 5 van exportlanden van wilde
dieren staat, nog steeds. Gelukkig voert CITES wel de druk op - het is nu
verboden (tijdelijk en hopelijk permanent) om bepaalde ara's en
papegaaien te exporteren. We merken dit in de dorpen ook waar ze
normaal gevangen worden dat dit gestopt is."
Suriname blijft echter een speler in de internationale dierenhandel. Nog

steeds worden jaarlijks vele in het wild gevangen dieren in vliegtuigen
geladen en geëxporteerd naar alle uithoeken van de wereld. De meeste
dieren belanden uiteindelijk in de handel (huisdieren), enkelen in een
dierentuin en ook voor fokdoeleinden. Het WWF Guianas zei eind juli
2021 tegen Dagblad Suriname, dat er liever vandaag dan morgen een
einde komt aan de onnodige handel in dieren. “Zij horen in het wild.’
100
Opmerkelijke export: Tapirs
Volgens de handels database van CITES werden in 2018 onder andere 6
beschermde, bedreigde laagland tapirs (Tapirus terrestris - Bofru’s),
geëxporteerd die als bestemming China hadden voor fokdoeleinden. Dat
meldde Dagblad Suriname 16 februari 2021. Deze soort staat op de
zogenaamde rode lijst van de IUCN (International Union for
Conservation of Nature) gekwalificeerd als een kwetsbare soort.
Maar, het was niet voor het eerst dat tapirs uit Suriname verdwenen. In
2008 werden er 2 naar dierentuinen in Zuid-Afrika geëxporteerd, in 2011
2 naar dierentuinen in Rusland en 3 voor de fok in Egypte (ook in 2013 1
tapir naar Egypte voor fokdoeleinden) en in 2017 8 naar China, waarvan
6 voor dierentuinen en 2 voor de fok
Is export nog gerechtvaardigd?

De vraag moet gesteld worden of het anno 2023 nog gerechtvaardigd is
om dieren in het wild te vangen voor de export. Immers in vele landen
zijn in dierentuinen fokprogramma’s in het leven geroepen. Dat zou de
noodzaak van handel in wild moeten terugdringen. Daarenboven
propageren de Surinaamse autoriteiten op wereldpodia, dat Suriname
het groenste land van de wereld is met zo’n 93% bosbedekking. Maar,
diezelfde autoriteiten staan toe dat jaarlijks vele honderden dieren in dat
groene regenwoud worden gevangen voor een lucratieve handel en
export. Een handel waarin veel leed schuilgaat. De Surinaamse dieren
horen thuis, vrij, in het Surinaamse regenwoud en niet in het vrachtruim
van een vliegtuig om ze te exporteren – met urenlange vluchten – naar
verre oorden om te belanden in dierentuinen, handel of anderszins.
101
15 januari 2024
330 vogels in verdachte Surinaamse

vracht onderschept op Sri Lanka
De douane op Sri Lanka heeft een importeur toestemming gegeven om

meer dan 300 vogels in veilige bewaring te nemen, zodat hij ze in zijn
pand in Hambantota kan vasthouden totdat een onderzoek is afgerond.
Douane-mediawoordvoerder Seevali Arukgoda vertelde de Sunday
Times, dat een zending van de 330 vogels uit Suriname, die arriveerde
na een eerdere zending exotische vogels, niet kon worden vrijgegeven
vanwege een gebrek aan documenten en vergunningen, maar onder
dierenquarantaine werd gehouden en werd toegestaan ‘veilige
bewaring’ bij de importeur.
102
“We hebben de vogels niet vrijgegeven aan de importeur, we houden de
vogels alleen op zijn terrein vanwege ruimtegebrek, en we kunnen de
dieren niet naar de dierentuin sturen, omdat de ziekte zich van de
vogels naar dierentuindieren zou kunnen verspreiden”, zei hij.
De uit Suriname geïmporteerde vogels bereikten de luchthaven van

Mattala op 30 december, maar omdat er geen faciliteiten en ruimte
waren bij de quarantaine voor dieren onder het Department of Animal
Production and Health (DAPH), Department of National Zoological
Gardens en ook de luchthaven Mattala, werden de vogels overgedragen
op grond van een overeenkomst in bewaring gegeven aan de importeur.
De importeur dacht dat hij een tweede partij geïmporteerde vogels kon
inklaren met behulp van eerder ingediende documenten, zei hij.
De heer Arukgoda zei dat er problemen zijn met de documenten en dat

de vogels pas worden vrijgelaten nadat er onderzoek is gedaan. Twintig
vogels zijn omgekomen, zei hij. Maar er zijn geluiden, dat ruim 40
vogels bij aankomst waren gestorven.
Samanatha Gunasekera, de oprichter van de Customs’ Biodiversity

Protection Unit, en het voormalige hoofd ervan, vertelde de Sunday
Times dat de douane voorzieningen heeft om verboden of beperkte
voorwerpen in beslag te nemen.
Hij vermoedt dat Suriname de herkomst is van de vogels, berucht

vanwege de vogel- en dierensmokkel vanuit het Amazoneregenwoud.
“Er is een grote kans dat deze vogels ziekteverwekkers bij zich dragen
als ze in het wild worden gevangen, waardoor het toelaten van de vogels
in het land en het toestaan dat de importeur ze in de nabijheid van een
aantal vogelreservaten en vogelgebieden houdt, een bedreiging kan
vormen voor inheemse en migrerende wilde populaties”, voegde hij toe
103
De heer Gunasekara had de directeur-generaal van de Douane op
vrijdag 29 december 2023 een e-mail gestuurd om hem op de hoogte te
stellen van de verzending van levende vogels.
De e-mail luidde: “Er zal morgen op 30 december 2023 een illegale

verzending van levende vogels aankomen op de luchthaven van
Maththala. Neem dringend actie om deze illegale activiteit te stoppen. ''
104
11 februari 2024
Bedreigde en beschermde Lear’s ara’s in

Brazilië bedreigd door smokkelpraktijken
naar Suriname
De recente aanhouding door de Polícia Rodoviária Federal (PRF, de

Braziliaanse Snelweg Politie) van twee Oekraïense vrouwen die
probeerden Lear’s ara-eieren, een ara-soort die endemisch in het
noordoosten van Brazilië voorkomt en op de lijst van bedreigde
diersoorten in het land staat, naar Suriname te smokkelen, doet het
vermoeden rijzen dat er een illegale handel gaande is in deze bedreigde
vogels tussen Brazilië en Suriname.
De eieren zijn waarschijnlijk afkomstig uit een beschermd gebied in

Bahia, zo berichtte de Braziliaanse krant Folha de S. Paulo.
Volgens het Instituto Brasileiro do Meio Ambiente e dos Recursos

Naturais Renováveis (IBAMA) werden de twee vrouwen al in de gaten
105
gehouden door het agentschap en de Federale Politie. In de auto waarin
ze zaten vond de politie een broedmachine in een zak, met zes eieren.
Volgens het PRF gaven de vrouwen toe eieren van inheemse wilde
vogels uit Brazilië te hebben meegenomen en deze illegaal naar
Suriname te willen vervoeren, waar ze zouden worden verkocht.
Een ‘markt’ voor Lear’s ara’s

Het is opmerkelijk dat beide Oekraïense vrouwen in het bezit waren van
eieren van Lear’s ara’s (Anodorhynchus leari), die in een specifiek
gebied in Brazilië hun habitat hebben en bedreigd en beschermd zijn. Er
blijkt in Suriname een ‘markt’ voor deze vogels te zijn in de illegale
handel in wild.
Lear’s ara’s in beslag genomen en vervolgens gestolen

Dat bleek al in juli vorig jaar toen op een adres aan het Garnizoenspad
29 Lear’s ara’s werden aangetroffen en in beslag genomen door de
Dienst ‘s Lands Bosbeheer. Ook werden er 7 gouden leeuwaapjes, ook
uit Brazilië, aangetroffen.
De nasleep van de inbeslagname ging gepaard met de nodige
geheimzinnigheid. Zo werd aan media door LBB gevraagd om in
berichtgeving niet te vermelden, dat de vogels en aapjes waren
aangetroffen op een adres aan het Garnizoenspad en dat niet ver daar
vandaan een handelaar in wild (een exporteur van in het wild gevangen
dieren) is gevestigd. Een uitgebracht persbericht over de vondst en
inbeslagname door LBB werd vervolgens verwijderd van de
Facebook-pagina van LBB.
Hoe het met de afwikkeling van deze zaak is gesteld, is onduidelijk,
iedereen doet er het zwijgen toe.
Mogelijk corruptie en een lek?

Vervolgens werden op 22 augustus 23 van de inbeslaggenomen ara’s
gestolen. Ze waren door LBB ondergebracht in een garage te Zanderij.
De volgende dag zouden ze worden uitgevoerd naar Brazilië. Een van
de vogels wist aan de diefstal te ontkomen en is sindsdien op diverse
locaties rond Zanderij gesignaleerd.
106
Op vragen van de redactie van Dagblad Suriname over de diefstal van
de ara’s aan het Openbaar Ministerie en de Dienst ‘s Lands Bosbeheer is
nimmer inhoudelijk gereageerd. Maar, de hele gang van zaken riekt naar
corruptie en een lek. Immers, wie wisten dat de vogels zich bevonden in
een garage te Zanderij?
Onderschepping op Sri Lanka van 330 illegaal geïmporteerde vogels

uit Suriname
Tot slot, het is niet uitgesloten dat zich Lear’s ara’s bevonden onder een
zending van 330 vogels die eind december vorig jaar op de nationale
luchthaven van Sri Lanka in beslag werd genomen, omdat de
documenten en vergunningen voor de import van de vogels niet in orde
waren. De vogels waren met een privé chartervlucht uit Suriname Sri
Lanka binnen gevlogen. Onder de zending vogels bevonden zich zieke
exemplaren en lokale media op Sri Lanka maakten ook melding van
zeker 40 dode vogels. Een handelaar in wild in Paramaribo had de
vogels geëxporteerd met als bestemming een groot, bekend vogelpark
op Sri Lanka. Dat vogelpark huisvest onder andere vele ara-soorten en
toekans.
“Suriname berucht vanwege vogel- en dierensmokkel”

Samanatha Gunasekera, de oprichter van de Customs’ Biodiversity
Protection Unit, en het voormalige hoofd ervan, vertelde de lokale krant
Sunday Times, dat Suriname berucht is vanwege de vogel- en
dierensmokkel vanuit het Amazoneregenwoud. “Er is een grote kans dat
deze vogels ziekteverwekkers bij zich dragen als ze in het wild worden
gevangen, waardoor het toelaten van de vogels in het land en het
toestaan dat de importeur ze in de nabijheid van een aantal
vogelreservaten en vogelgebieden houdt, een bedreiging kan vormen
voor inheemse en migrerende wilde populaties”, voegde hij toe. Hij
sprak van een illegale zending.
Binnenkort bericht Dagblad Suriname uitgebreid over deze Surinaamse
vogel-zaak op Sri Lanka.
107
Populatie Lear’s ara’s
De populatie van de Lear’s ara bedroeg in 1994 nog maar zo'n 140
exemplaren. Na een grote reddingsactie voor behoud van deze soort
telde de populatie in 2007 ongeveer 750 stuks. De sterke afname van de
papegaaiachtigen was met name te wijten aan de afname van het
leefgebied. Inmiddels bedraagt de populatie zo’n 2.000 vogels, zo heeft
de redactie van Dagblad Suriname vernomen van Freeland Brazil, de
Zuid-Amerikaanse tak van Freeland Foundation, een gerespecteerde
internationale stichting die de illegale handel in wilde dieren en
mensenhandel bestrijdt. De Freeland Foundation werkt samen met
overheden om kwetsbare gemeenschappen en wilde dieren te
beschermen tegen georganiseerde misdaad en corruptie.
Meer openheid en transparantie

Hopelijk wordt in de toekomst door de Dienst ‘s Lands Bosbeheer,
Openbaar Ministerie en overige betrokken instanties meer openheid,
meer transparantie betracht wanneer het gaat om de legale en illegale
handel in wild. Er gaan miljoenen dollars om in deze handel. Dieren en
vogels worden, met hulp van binnenlandbewoners, in het wild
gevangen en in kleine kooien en hokken gestopt in afwachting van een
lange reis naar locaties over de hele wereld.
In Suriname zijn er slechts een handjevol bedrijven dat zich dagelijks

met deze praktijken bezighoudt. Het wordt tijd dat de regering een
einde maakt aan de illegale en legale handel in wild. In een tijd dat
bijvoorbeeld dierentuinen en vogelparken fokprogramma’s met diverse
dieren vogelsoorten uitvoeren, maakt de handel in wild feitelijk
overbodig.
108
18 februari 2024
Surinamer in Togo gearresteerd verdacht

van smokkel Braziliaanse gouden
leeuwaapjes en Lears ara’s
Uit diverse betrouwbare, bij de redactie van Dagblad Suriname bekende,

bronnen in Brazilië is vernomen, dat rond 13 februari in het
West-Afrikaanse land Togo een Surinamer is gearresteerd die betrokken
is bij de onderschepte smokkel van een aantal bedreigde en beschermde
gouden leeuwaapjes en Lears ara’s.
De dieren werden door de Togolese Kustwacht voor de kust

aangetroffen aan boord van een zeilboot met motorpech. De boot was
onderweg van Brazilië naar Benin, buurland van Togo. De dieren, 20
gouden leeuwaapjes en 12 Lears ara’s, zijn door de lokale autoriteiten in
beslag genomen. Ze verkeerden in een zeer slechte conditie. Drie van de
aapjes bleken de reis niet te hebben overleefd.
Vier personen werden gearresteerd, waaronder een persoon afkomstig
uit Suriname.
109
De personen die de dieren hadden gesmokkeld zouden hebben beschikt
over valse documenten. De aapjes en ara’s zouden afkomstig zijn
geweest uit Guyana.
Braziliaanse regering
De Braziliaanse regering werkt intensief aan deze zaak en voert alle
inspanningen uit om de dieren te redden en terug te brengen naar
Brazilië. De regering spant zich in om nog deze week de dieren terug te
krijgen in Brazilie.
De illegale handel in beide diersoorten, die endemisch zijn in Brazilië en
daar dus hun habitat hebben in slechts een specifiek gebied, is een
serieuze bedreiging voor de dieren.
Surinaamse betrokkenheid
De Surinaamse betrokkenheid bij de smokkel van aapjes en ara’s in een
zeilboot van Brazilië naar Benin, lijkt niet opmerkelijk, gelet op hetgeen
in juli vorig jaar in Suriname speelde. Toen werden 29 Lears ara's
(Anodorhynchus leari) en 7 gouden leeuwaapjes (Leontopithecus
rosalia) in beslag genomen door de Dienst ‘s Lands Bosbeheer (LBB) op
een adres aan het Garnizoenspad, niet ver van het adres waar een
dierenexporteur is gevestigd. Vervolgens werd een deel van de ara’s
gestolen uit een garage te Zanderij, waar ze onder beheer van de Dienst
‘s Lands Bosbeheer zaten. Vijf vogels hadden aan de diefstal weten te
110
ontkomen en een is weggevlogen. De weggevlogen ara is, zo heeft
Dagblad Suriname vernomen, onder andere waargenomen bij
Frederiksdorp en Bigi Poika. De vogel is vastgelegd op foto en video.
Inmiddels zijn de vijf ara’s en de aapjes terug in Brazilië.
Het is, aldus bronnen in Brazilië, niet uitgesloten dat de in Togo

onderschepte Lears ara’s behoren tot de groep vogels die na hun
inbeslagname in juli vorig jaar werden gestolen.
Het bleef niet in Suriname bij de zaak in juli vorig jaar rond de
inbeslaggenomen aapjes aan het Garnizoenspad. Maanden later, op 23
november kreeg de redactie van Dagblad Suriname uit Brazilië van een
haar bekende en zeer betrouwbare bron informatie, dat twee gouden
leeuwaapjes door een arbeider bij een dierenarts in Paramaribo waren
gebracht. De aapjes zouden op een houtconcessie ergens in het
binnenland uit een omgekapte boom zijn gevallen. De twee gouden
leeuwaapjes zijn vermoedelijk ontsnapt bij een dierenhandelaar, immers,
deze aapjes komen in Suriname niet voor. Dit was de summiere
informatie over deze twee aapjes die de redactie van Dagblad Suriname
had bereikt. Pogingen van de redactie destijds om meer informatie te
verkrijgen via het Openbaar Ministerie en de dienst ‘s Lands Bosbeheer
bleven vruchteloos. Uiteindelijk bleek dat de aapjes het niet hadden
overleefd.
Geen oog voor welzijn gesmokkelde dieren

Er blijkt een levendige illegale handel in gouden leeuwaapjes en Lears
ara’s te bestaan. Er gaan vele miljoenen dollars om in de illegale handel
in wild. De smokkelaars blijken in vele gevallen geen oog te hebben voor
het welzijn van de dieren, maar wel voor hun portemonnee. De zaak in
Togo maakt de rol van Suriname in die illegale weer eens pijnlijk
duidelijk.
111
25 februari 2024
Vliegtuig Braziliaanse Federale Politie

haalt in Togo in beslag genomen gouden
leeuwaapjes en Lears ara’s terug -
Surinaamse verdachte nog in hechtenis
Een vliegtuig van de Braziliaanse Federale Politie is donderdag 22

februari in Togo geland om zo’n 17 Braziliaanse gouden leeuwaapjes en
12 Lears ara’s, die 12 februari in beslag zijn genomen voor de kust van
Togo, West-Afrika, terug te brengen naar Brazilië. Vanwege
veiligheidsredenen wordt het tijdstip van vertrek niet bekendgemaakt.
De dieren werden ontdekt aan boord van een zeiljacht met motorpech,
voor de kust van Togo, dat onderweg was van Brazilië naar Benin,
buurland van Togo.
“Erbarmelijke omstandigheden”
Van de 20 gouden leeuwaapjes die op het in beslag genomen schip
werden vervoerd, stierven er 3 op volle zee. En sommige van de 17
overlevenden zijn ziek. “Ze verkeren in erbarmelijke omstandigheden.
112
Zes van ze zagen er erg zwak uit, lagen en hadden stuiptrekkingen”,
aldus João Pedro Cursino, milieuanalist bij IBAMA (Instituto Brasileiro
do Meio Ambiente e dos Recursos Naturais Renováveis, een Braziliaanse
overheidsinstantie, vallend onder het ministerie van Milieu). Vanwege
deze zaak is hij naar Togo gevlogen met een dierenarts die in de
hoofdstad voor de dieren zorgt. De twee kwamen vorige week
maandagavond aan. Er zijn ook 12 Lears ara’s, allemaal in kooien.
Dieren ondergebracht in residentie Braziliaanse ambassadeur

De Braziliaanse ambassadeur in Togo Nei Bitencourt vestigde de
aandacht op het absolute gebrek aan adequate omstandigheden in de
ruimtes waar de dieren werden gehouden, voordat hij erin slaagde ze
naar zijn residentie over te brengen. “Ik moest druk uitoefenen om ze uit
de boot te halen, een zeilboot, waar ze zich zonder ventilatie bevonden,
onder de brandende zon, in de cabine, opeengepakt, slecht gevoed, met
het geluid van motoren en de geur van brandstof. Ze werden naar een
open douanehangar op de luchthaven gebracht, waar de situatie
verbeterde, maar er was veel lawaai, beweging van auto's, vrachtwagens
en veel nieuwsgierige mensen. Het stressniveau was te hoog. Maar het
ernstigste is het risico dat ze worden gestolen, dat ze ‘verdwijnen’, zoals
in een soortgelijk geval in Suriname al is gebeurd”, zei hij tegenover RFI,
een Frans radiostation dat wereldwijd in 16 talen uitzendingen verzorgd.
Mogelijk in Suriname gestolen ara’s

Bij een andere dergelijke inbeslagname in Suriname, terwijl de
Braziliaanse autoriteiten zich aan het voorbereiden waren om de vogels
te repatriëren, werden enkele van de Lears ara’s, die onder de
bescherming van de Surinaamse autoriteiten stonden, gestolen. Het kan
niet uitgesloten worden, dat onder de groep Lears ara’s in Togo zich
vogels bevinden die in Suriname zijn gestolen, ook gelet op de
betrokkenheid van een Surinamer bij de smokkel naar Togo.
In Lomé, de hoofdstad van Togo, werden twee dierenartsen gevonden

die helpen met de verzorging van de aapjes, volgens de IBAMA-agent
een extreem bedreigde diersoort.
113
“Wat betreft de ara’s die hier voorkomen: er zijn maar weinig individuen
in Brazilië. Ze zijn endemisch in een regio van Bahia. En ze zijn de
laatste tijd veel verhandeld”, zei hij. Begin deze maand werden in Minas
Gerais twee Oekraïense vrouwen gearresteerd met ara-eieren van deze
soort, eveneens verdacht van dierenhandel. De vrouwen waren
onderweg naar…. Suriname.
Vier verdachten gearresteerd

Vanwege deze zaak zijn in Lomé vier mensen gearresteerd: een
Braziliaan, een Uruguayaan, een Togolees en dus ook een Surinamer.
Volgens een bron die de zaak in de gaten hield, wist een vijfde
gearresteerde persoon te ontsnappen. Deze man werd aanvankelijk
geïdentificeerd als Israëliër, maar had een Wit-Russisch paspoort. De
redactie van Dagblad Suriname heeft afgelopen zaterdag vanuit Togo
vernomen, dat de Surinamer zich in het weekend nog steeds in hechtenis
bevond.
Suriname en Guyana blijken belangrijke routes te zijn voor de smokkel

van deze dieren om Zuid-Amerika te verlaten. Europa en Azië zijn de
belangrijkste bestemmingen. Togo ligt waarschijnlijk net op de
doorreisroute.
114
“We weten precies waar ze zijn gestolen”
“Na terugkeer in Brazilië gaan de gouden leeuwaapjes voor een periode
in quarantaine naar een primatologie centrum in Rio de Janeiro en
keren, indien mogelijk, terug naar de natuur. Twee van hen zijn
geïdentificeerd via een tatoeage, die we zetten tijdens ons
monitoringwerk. We weten precies waar ze zijn gestolen. Zodat ze
kunnen terugkeren naar hun families, hoop ik. Maar, hier moet eerst een
evaluatie worden uitgevoerd naar hun omstandigheden”, aldus een
woordvoerder van de Braziliaanse organisatie Associação Mico-Leão
Dourado, die de endemische habitat van de aapjes beheert, tegenover
Dagblad Suriname.
De organisatie maakt zich ernstig zorgen over de recente smokkel van

gouden leeuwaapjes vanuit het onder haar beheer zijnde gebied waar
deze soort leeft, naar en via onder andere Suriname. Het gaat om een
bedreigde en beschermde soort, waarvan er nog slechts zo’n 2.000 in het
wild leven.
115
26 februari 2024
Ruim 160 internationale

dierenrechtenorganisaties willen
onderzoek naar illegale import in Sri
Lanka van 330 vogels uit Suriname
Ook een brief naar Surinaamse ministeries van Financiën en
Bosbeleid en Bosbeheer
De Asia For Animals Coalition (AFA) - een netwerk van lokale en

internationale dierenbeschermingsorganisaties
natuurbehoudsorganisaties, de grootste in zijn soort ter wereld - heeft 23
februari in een brief aan de directeur-generaal van de Douane op Sri
Lanka haar bezorgdheid geuit over de illegale import in december 2023
van 330 vogels uit Suriname. De brief wordt ondersteund door ruim 160
bij haar aangesloten organisaties. De vogels waren eind december met
een privé chartervlucht vanuit Suriname gearriveerd op Sri Lanka. Maar,
er waren problemen met de bij de zending behorende documenten en
vergunningen.
De Douane had rond 15 januari de importeur toestemming gegeven om
de vogels uit Suriname in veilige bewaring te nemen, zodat hij ze in zijn
pand in Hambantota kan vasthouden totdat een onderzoek zou zijn
afgerond.
Ook brief aan Surinaamse ministeries van Financiën en GBB

De AFA heeft ook de Surinaamse ministeries van Financiën en Planning
en Bosbeleid en Bosbeheer een brief gestuurd, waarin ook informatie
wordt gevraagd omtrent de gang van zaken rond de export. Zo wil de
organisatie onder andere weten waarom de vogels zonder de juiste
documenten zijn vervoerd met een chartervlucht en hoe het mogelijk is
dat er meer vogels zouden zijn vervoerd, dan op de bijgaande
exportdocumenten was vermeld.
116
Angst voor ziekteverwekkers onder de 330 vogels
De uit Suriname geïmporteerde vogels bereikten de luchthaven van
Mattala op 30 december, maar omdat er geen faciliteiten en ruimte
waren bij de quarantaine voor dieren onder het Department of Animal
Production and Health (DAPH), Department of National Zoological
Gardens, werden de vogels in bewaring gegeven aan de importeur.
Onder de vogels zouden zich zieke vogels bevinden en lokale media
berichtten, dat ruim 40 vogels de vlucht niet hadden overleefd. Gevreesd
werd verder, nu Suriname berucht is vanwege de vogel- en
dierensmokkel, dat de vogels ziekteverwekkers bij zich dragen.
Privé vliegtuig
“Op 30 december 2023 arriveerden 330 vogels op Mahinda Rajapaksa
International Airport (MRIA), Mattala, Sri Lanka, in een privé vliegtuig
vanuit Suriname. De importeur beschikte niet over de vereiste licentie en
117
vergunningen. Er blijven vragen bestaan over hoe deze illegale import
van vogels tot stand is gekomen, over de transparantie ervan. Met de
illegale import van deze vogels, zijn nationale wetten en mogelijk
internationale verdragen geschonden.” aldus de AFA in haar brief aan
de Douane.
“De vogels bevinden zich in quarantaine bij de importeur in
Hambantota. De importeur heeft echter een lange geschiedenis in het
importeren van vogels en moet goed op de hoogte zijn van de relevante
wetgeving. De acties van de importeur suggereren het negeren van de
wet”, stelt de organisatie.
118
Transport vogels niet in overeenstemming met internationale
regelgeving
Volgens de AFA zijn de vogels niet vervoerd in overeenstemming met
de International Air Transport Association (IATA) Live Animals
Regulations (LAR). IATA stelt internationale normen vast om het
dierenwelzijn tijdens luchtvervoer te garanderen. “Het niet significant
voldoen aan deze normen heeft gevolgen voor de gezondheid en het
welzijn van de individuele dieren.”
Zorgen binnen CIES over smokkel vogels uit Suriname

Ook schrijft zij, dat Suriname een internationaal erkend knooppunt voor
de illegale handel in wilde dieren is. Tijdens een recente
CITES-conferentie (Convention on International Trade in Endangered
Species of Wild Fauna and Flora) in november 2023 werden er zorgen
geuit over de illegale handel in levende vogels uit Suriname na de
grootste gedocumenteerde vangst in dat land van Lear’s ara’s, een van
de zeldzaamste papegaaiensoort ter wereld, endemisch in Brazilië. De
AFA stelt in haar brief, dat bijzondere voorzichtigheid in acht moet
worden genomen bij zendingen afkomstig uit Suriname, met betrekking
tot de wettigheid van de manier waarop de vogels zijn verkregen, en de
gezondheidsstatus van de dieren, aangezien velen illegaal in het wild
worden gevangen en geen medische screenings krijgen voorafgaand aan
de export.
Onpartijdig, onafhankelijk onderzoek

De ondertekenende organisaties van de brief, van over de hele wereld,
namens vele miljoenen leden die zij vertegenwoordigen, verzoeken de
Sri Lankaanse autoriteiten een onpartijdig en transparant onderzoek uit
te voeren naar de invoer van de 330 Surinaamse vogels en passende
maatregelen en juridische stappen te ondernemen tegen de importeur.
Ook moet met terugwerkende kracht geweigerd worden vergunningen
te verlenen die de importeur in staat stellen deze vogels te houden.
Importeur en exporteur
De importeur van de vogels was directeur Ajith Gallage van Sri Lanka’s
grootste Vogelpark en Onderzoek Centrum te Hambantota, met zo’n
3.200 vogels, meer dan 180 soorten.
119
Of er ook een onderzoek komt naar de werkwijze van de exporteur is op
dit moment niet bekend.
De redactie van Dagblad Suriname heeft de exporteur om een reactie

gevraagd op de gang van zaken rond de export van de 330 vogels naar
Sri Lanka, maar ondanks herhaald verzoek geen reactie ontvangen. Ook
de CITES-vertegenwoordiger bij de dienst ‘s Lands Bosbeheer heeft niet
gereageerd op herhaalde vragen van Dagblad Suriname. (CITES heeft
als doel de handel in beschermde dieren plantensoorten in kaart te
brengen. Dit wordt gedaan door een systeem van in- en
uitvoervergunningen en de exporten en importen worden geregistreerd
in een handels database.)
De organisatie Centre for Environmental Justice (CEJ) op Sri Lanka heeft

zaterdag 24 februari de redactie van Dagblad Suriname laten weten,
vernomen te hebben dat getracht wordt de 330 vogels uit Suriname naar
een ander land te vervoeren, zonder daarover de lokale betrokken
autoriteiten te informeren…… De saga rond de 330 vanuit Suriname in
Sri Lanka geïmporteerde vogels is nog niet ten einde.
120
26 februari 2024
Gouden leeuwaapjes en Lears ara’s die

naar Togo waren gesmokkeld, onder
andere door een Surinamer, terug in
Brazilië
Een groep van 17 gouden leeuwaapjes en 12 Lears ara’s zijn gered uit de
internationale handel in wild en weer terug in Brazilië, nadat ze medio
februari waren aangetroffen aan boord van een zeilboot met motorpech
voor de kust van Togo in West-Afrika. De Kustwacht van Togo nam de
dieren in beslag en arresteerde een paar personen die zich aan boord
bevonden, waaronder een Surinamer. De zeilboot was onderweg van
Brazilië naar Benin, buurland van Togo.
De dieren staken in verschrikkelijke omstandigheden de Atlantische

Oceaan over aan boord van de zeilboot, aldus de Associação Mico Leão
Dourado, de organisatie die het gebied in Brazilië beheerd waar de
aapjes endemisch zijn, hun habitat hebben.
Afgelopen zaterdagochtend, 24 februari, landden de dieren op

Braziliaanse bodem in een vliegtuig van de Braziliaanse Federale Politie.
“Blijkbaar gaat het allemaal goed met de dieren en gaan ze nu door
quarantaine om de toestand van elk van hen te beoordelen”, aldus de
Associação Mico Leão Dourado.
De operatie was moeilijk, spectaculair en ongekend. De Braziliaanse

regering mobiliseerde verschillende instanties, waaronder de Federale
Politie, en stuurde zelfs een vliegtuig om dit echte Braziliaanse natuur
erfgoed te redden.
Binnenkort komt de organisatie met nadere informatie omtrent het

redden van de aapjes en vogels uit Togo. Zowel de aapjes als de ara’s
121
hebben hun leefgebied in een specifiek natuurgebied in Brazilië en zijn
beide een bedreigde en beschermde diersoort. De betrokkenheid van een
Surinamer bij deze smokkel maakt weer eens duidelijk hoe nauw
betrokken Suriname is bij de illegale handel in beide diersoorten.
122
21 maart 2024
Ministeries van GBB en Financiën

reageren niet op vragen Animals For Asia
over import in Sri Lanka van 330 vogels
uit Suriname
De Asia For Animals Coalition (AFA) - een netwerk van lokale en

internationale dierenbeschermingsorganisaties
natuurbehoudsorganisaties, de grootste in zijn soort ter wereld - heeft
medio februari in een brief - ondersteund door ruim 160 bij haar
aangesloten organisaties - aan de Surinaamse ministers van Grondbeleid
en Bosbeheer (Dinotha Vorswijk) en Financiën en Planning (Stanley
Raghoebarsing( vragen gesteld over de gang van zaken rond de import
eind december vorig jaar in Sri Lanka van 330 vogels uit Suriname. Juist
aan deze twee ministeries, omdat de export van dieren valt onder de
afdeling Natuurbeheer (dienst ‘s Lands Bosbeheer) van GBB en
Douane-issues ressorteren onder Financiën en Planning.
123
De vogels waren op 30 december met een privé chartervlucht vanuit
Suriname gearriveerd op Sri Lanka. Maar, er waren problemen met de
bij de zending behorende documenten en vergunningen. Ook zouden
zich onder de vogels zieke vogels hebben bevonden en lokale media
berichtten, dat ruim 40 vogels de vlucht niet hadden overleefd. Gevreesd
werd verder, nu Suriname berucht is vanwege de vogel- en
dierensmokkel, dat de vogels ziekteverwekkers bij zich dragen.
De organisatie wil van beide ministeries onder andere weten waarom de

vogels volgens haar zonder de juiste documenten zijn vervoerd met een
chartervlucht en hoe het mogelijk is dat er meer vogels zouden zijn
vervoerd, dan op de bijgaande exportdocumenten was vermeld. Echter,
tot vandaag de dag hebben de twee ministeries niets van zich laten
horen. Binnenkort kunnen ze een herinneringsschrijven van AFA
verwachten.
Aan het denken zetten

Met zo veel veroorzaakt dierenleed hadden de Surinaamse autoriteiten
toch minimaal een response kunnen geven op de vragen die gesteld
worden door de vele organisaties die staan voor de rechten en het
welzijn van dieren…… en in dit geval voor de 330 Surinaamse vogels op
Sri Lanka. De brief zou zeker beide bewindslieden aan het denken
moeten zetten over de gang van zaken rond de export van in het wild
gevangen dieren vanuit Suriname naar bestemmingen in de hele wereld.
De AFA had ook de lokale Douane op Sri Lanka met een schrijven
benaderd waarin om opheldering wordt gevraagd over de import van
de vogels uit Suriname. De importeur, een groot vogelpark op het
eiland, beschikte niet over de vereiste licentie en vergunningen. “Met de
illegale import van deze vogels, zijn nationale wetten en mogelijk
internationale verdragen geschonden”, aldus de AFA in haar brief aan
de Douane.
“Voorzichtigheid in acht nemen bij import vogels uit Suriname”

Ook schrijft zij, dat bijzondere voorzichtigheid in acht moet worden
genomen bij zendingen afkomstig uit Suriname, met betrekking tot de
124
wettigheid van de manier waarop de vogels zijn verkregen, en de
gezondheidsstatus van de dieren, aangezien velen illegaal in het wild
worden gevangen en geen medische screenings krijgen voorafgaand aan
de export.
Zorgen bij CITES

Tijdens een recente CITES-conferentie (Convention on International
Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) in november 2023
werden er nog zorgen geuit over de illegale handel in levende vogels uit
Suriname, na de grootste gedocumenteerde ontdekking en inbeslagname
van 29 gesmokkelde Lear’s ara’s (een van de zeldzaamste
papegaaiensoort ter wereld, endemisch in Brazilië) aan het
Garnizoenspad in Paramaribo in juli 2023, gevolgd op 22 augustus door
de diefstal van 23 van de ara’s uit een garage te Zanderij, onder toezicht
van de dienst ‘s Lands Bosbeheer, een dag voordat ze naar Brazilië
zouden worden gevlogen. Ook in deze Lear’s ara’s zaak zijnde
verantwoordelijke autoriteiten zeer zwijgzaam…..
De ondertekenende organisaties van de brief, van over de hele wereld,

namens vele miljoenen leden die zij vertegenwoordigen, verzoeken de
Sri Lankaanse autoriteiten een onpartijdig en transparant onderzoek uit
te voeren naar de invoer van de 330 Surinaamse vogels en passende
maatregelen en juridische stappen te ondernemen tegen de importeur.
De AFA is nog in afwachting van een inhoudelijke reactie op haar brief
aan de Sri Lankaanse Douane.
GBB en Financiën en Planning en CITES-Suriname zwijgen

De redactie van Dagblad Suriname had ook de ministers van GBB en
Financiën en Planning benaderd met vragen over de gang van zaken
rond de export van de Surinaamse vogels naar Suriname, maar ook geen
enkele reactie mogen ontvangen. Ook de CITES-vertegenwoordiger bij
de dienst ‘s Lands Bosbeheer - ressorterend onder GBB - heeft niet
gereageerd op herhaalde vragen van Dagblad Suriname. Waarom de
ministeries en de vertegenwoordiger van CITES niet reageren, laat zich
raden…
125
- CITES heeft als doel de handel in beschermde dieren
plantensoorten in kaart te brengen. Dit wordt gedaan door een
systeem van in- en uitvoervergunningen en de exporten en
importen worden geregistreerd in een handels database. Alle
legale exporten van in het wild gevangen dieren en de daaraan
verbonden documenten en vergunningen gaan via CITES.
De Surinaamse exporteur van de vogels had eerder de redactie van

Dagblad Suriname laten weten, dat zijn bedrijf de vogels had
geëxporteerd met alle legale documenten en vergunningen. Van de zijde
van deze exporteur zou er dan ook niet incorrect, laat staan illegaal, zijn
gehandeld rond de export van de 330 vogels.
126

Wildlife Trade' - Een Zwarte Bladzijde Voor Suriname - 27 Maart 2024

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Wildlife Trade' - Een Zwarte Bladzijde Voor Suriname - 27 Maart 2024

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‘Wildlife trade’: Een

Paar handelaren in Suriname verdienen

Inzake nieuws rond de illegale handel ben ik vooral afhankelijk van

De handel in in het wild gevangen dieren is feitelijk overbodig en

De regering en De Nationale Assemblee zouden zich ook eens achter de

Zeldzame Surinaamse blauwe

In Nederland blijken duizenden nakweek blauwe pijlgifkikkers

01-01-2011 De Parbode, Januari 2011, Jaargang 6, Nummer 57

Conservation International Suriname reageert als aangeschoten wild

Van het oorspronkelijke streven om het Surinaamse kikkertje terug te

Eigenlijk begrijpt ze niet waarom CI-Suriname nu wordt benaderd. Yjon

De directrice van Conservation International Suriname kan niet geloven

(Ter extra info, toegevoegd maart 2024:

20 Kikkers blijven eigendom Suriname

Gebrek aan kennis bij WWF Guianas

Duidelijk is dat zelfs ‘deskundige’ kwekers niet allemaal goed op de

Een Duitse handelaar biedt op 14 november 2010 op de Duitse

In zekere zin is het opmerkelijk dat ook in Engeland op het internet

Vogelsmokkelaars Suriname volhardend,

Geld belangrijker dan welzijn vogels - “Smokkel niet nodig”

Paramaribo - Met regelmaat voorkomt de douane op de Surinaamse

Volgens Suniel Chedie, voorzitter van het landelijk bestuur van de

De officiële import van vogels uit Suriname naar de Europese Unie is al

Surinamers in Nederland zijn bereid om zeer veel geld neer te leggen

In Nederland zijn naar schatting van Chedie op dit moment ongeveer

Gelet op het aantal Surinaamse vogelliefhebbers en het aantal

29 augustus 2007 – Vier picolets en zes twa twa’s onderschept

Eind mei 2008 – 81 Surinaamse vogels ontdekt op Schiphol

20 mei 2008 – Zeven rowti’s en een jack in beslag genomen –

14 juli 2008 – Twee twa twa’s en een picolet op Johan Adolf

12 augustus 2008 – Vier picolets onderschept op luchthaven

8 september 2008 – Surinaamse siervogels in koffer op Schiphol

9 november 2010 - Werkstraf voor handel in vogels

3 juni 2011 - 25 zangvogels uit Suriname gesmokkeld in weekendtas

5 oktober 2011 - Douane onderschept partij beschermde vogelsoorten

Geraadpleegde bronnen o.a.:

Jaarlijks worden ‘sapakara’s uit Suriname

Gebandeerde reuzenteju op je eigen perceel: het binnenland

De meest bontgekleurde grote en piepkleine vogels, grote dikke padden

Aangenaam en onaangenaam verrast

De (gebandeerde) reuzenteju wordt, inclusief staart, ongeveer 1m20 lang

Gewild onder handelaren

Tussen 1982 en 2013 zijn 4.611 sapakara’s op legale wijze uit

Ook sapakara's naar Nederland

SURINAME: stop de export van wildvang en bescherm de eigen

Suriname zwijgt over export jaguar in

Zelden wordt jaguar geëxporteerd uit land waar dier zijn

30-05-2014 (voor Obsession Magazine)

● Het is opmerkelijk, dat Colombia in 2011 een jaguar importeerde

Suriname zwijgt over export

Bij de export betrokken instanties in Suriname waren eveneens niet

De export is opmerkelijk, omdat Suriname hiermee een van de weinige

Suriname uitzondering: export van in het wild gevangen jaguar

Uit de CITES handels database wordt ook duidelijk dat er nauwelijks

Wat mag de Surinaamse burger niet weten over deze export?

Suriname exporteert in 2012 legaal 18.560

Paramaribo - Suriname heeft in 2012 in totaal 18.560 dieren

Er doen op Trinidad & Tobago verhalen de ronde, dat maandelijks een

1 Panthera onca (jaguar) Turkije

De export van 16 blauwwangamazones

De export van 84 doodshoofdaapjes naar de Verenigde Staten

De export van een reuzenmiereneter naar Korea

De export van 73 roodsnaveltoekans