Dla Studentow 1 WYK Diagnostyka Inteligencji KUL 2023 2024 Sokołowska

■ Diagnoza inteligencji (II Rok) – wykład 1
dr Ewa Sokołowska
KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI Jana Pawła II

Wydział Nauk Społecznych
Instytut Psychologii
Katedra Psychologii Rozwojowej
.
29 – 30 kwietnia 2009 r.
Diagnostyka inteligencji (2023/2024) - temat 1 (część a): Standardy etyczne w
procesie badania inteligencji.. PREZENTACJA dla studentów
Przedstawienie prowadzącego WYKŁAD
dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Przedstawienie prowadzącego WYKŁAD pod kątem
doświadczeń z zakresu diagnostyki
psychologicznej
UW [z 15-tu lat pracy] - Wydział Psychologii (1995/1996 do 2008/2009 -

Swobodne Metody Diagnostyczne; 2003/2004 do 2007/2008 - Diagnoza
trudności szkolnych i terapia pedagogiczna)
APS [z 9-ciu lat pracy] - Instytut Psychologii (2010/2011; 2011/2012;

2015/2016; 2016/2017 - Narzędzia diagnozy psychologicznej dziecka;
2010/2011; 2011/2012 - Narzędzia Diagnozy Psychologicznej; 2011/2012
- Proces diagnozy psychologicznej. Studium przypadku; od 2014/2015;
do 2016/2017- Diagnoza gotowości szkolnej ucznia)
KUL [z 6-ciu lat pracy] - Instytut Psychologii (od 2018/2019 - Diagnostyka

inteligencji)

Katra, G., Sokołowska, E. (red.) (2010).

Rola i zadania psychologa we
współczesnej szkole. Warszawa:
Wolters Kluwer.
Tu: rozdział Niepowodzenia szkolne
Najnowsza wersja: Role and tasks of the

psychologist in a contemporary
school (2020)
Tu: rozdział: School failure

procesie badania inteligencji. PREZENTACJA rozszerzona
Podstawa do zaliczenia WYKŁADU

1. Aktywna obecność na każdym z 30 godzin wykładu (bądź jego

odrobienie poprzez pracę podwieszoną na MOODLE o długości 1
strony, o wybranym/ jednym/ konkretnym zagadnieniu z kilku
wskazanych w danym temacie
2. Uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego,

przeprowadzonego w formie testu składającego się z 25 pytań
wielokrotnego wyboru (czas wykonania 30 minut)
3. Zaliczenie laboratorium (przy ocenie z wykładu uwzględniam tylko

w ramach podwyższenia, ocenę bdb/ 5 - uzyskaną z laboratorium)
Przywołanie treści z sylabusu

Ad. 1. Każdą nieobecność można odrobić
Wymóg formalny podejścia do egzaminu: obecność na wszystkich

wykładach (możliwe jest odrobienie wszystkich ewentualnych
nieobecności - nawet na 30 wykładach - poprzez przesłanie za każdy
wykład jednej pracy, w ciągu dwóch tygodni poprzez platformę
MOODLE, dłuższy termin trzeba zasygnalizować - wtedy możliwe jest
przesłanie pracy do 20 czerwca 2024 do 23.59 (do zakodowania się
na platformę MOODLE, można wyjątkowo przesyłać pracę na e-mail
ewa.sokolowska@kul.pl bądź poprzezTEAMS w ramach zespołu
nazwanego Diagnostyka inteligencji - WYK 685864, kod do zespołu:
x176jir)
Jeśli kilka wykładów ma tę samą tematykę (por. wykład 1 i 2), każdy z
nich odrabia się poprzez 1 stronicową pracę o innym zagadnieniu z
danej tematyki, np. Wykład 1 poprzez pracę pt. Definicje testu
psychologicznego, a Wykład 2 poprzez pracę pt.Kryteria dobroci
testu psychologicznego)

Ad. 2 i 3. Egzamin i przygotowanie do egzaminu
Quiz 1/ Test 1 - po 5 wykładach na platformie MOODLE, dostępny dwa

tygodnie (nieobowiązkowy)
Quiz 2/ Test 2 - po 10 wykładach na platformie MOODLE, dostępny
tydzień (nieobowiązkowy)
Quiz 3/ Test 3 - na ostatnim/ 14 wykładzie (45 minut podsumowanie
omówionych zagadnień, 15 minut przerwy i egzamin zerowy na
platformie MOODLE, dostępny 30 minut (nieobowiązkowy)

Quizy 1-3 (PRZYPOMNIENIE)
quiz 1/ test 1 z wykładów 1-5 (dwa podejścia, zalicza 60%);

quiz 2/ test 2 z wykładów 1-10 (jedno podejście, zalicza 60%);
quiz 3/ test 3/ egzamin „0” z wykładów 1-14 (jedno podejście, zalicza
60%).

Wymagane jest zaliczenie na Egzaminie „0” (nieobowiązkowym) /

Egzaminie „1” (obowiązkowym) od 60% (25 pytań wielokrotnego
wyboru):
-ocena dostateczna jest od 60% w górę /od 15 pkt./;
-ocena dostateczna plus jest od 70% w górę /od 17,5 pkt./;
-ocena dobra jest od 80% w górę /od 20 pkt./;
-ocena dobra plus jest od 90% w górę - /od 22,5 pkt/;
- ocena bardzo dobra od 95% w górę /od 23,75 pkt./

Lektury przewidziane do WYKŁADU

Lektury obowiązkowe
1. Brzeziński, J., Chyrowicz, B., Toeplitz, Z., Toeplitz-Winiewska, M. (2019).
Etyka zawodu psychologa (s. 261-348). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
PWN
2. Deary, I. J. (2012). Inteligencja. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne.
3. Filipiak, M., Paluchowski, Wł. J., Zalewski, B., Tarnowska, M. (red.) (2015).
Diagnoza psychologiczna: kompetencje i standardy. Wybrane zagadnienia
(s. 14-104). Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
4. Fronczyk, K. (red.) (2009). Psychometria – podstawowe zagadnienia (s. 12-
39, 230-243). Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania
5. Hornowska, E., Brzezińska, A.I., Appelt, K., Kaliszewska-Czeremska, K.
(2014). Rola środowiska w rozwoju małego dziecka – metody badania (s.
15-86). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar
6. Matczak, A. (1994). Diagnoza intelektu. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu
Psychologii PAN.
7. Stemplewska-Żakowicz, K. (2009). Diagnoza psychologiczna.
Diagnozowanie jako kompetencja profesjonalna. Gdańsk: GWP.

Lektury nieobowiązkowe
1. Bednarek, D. (2016). Zawód psycholog. Regulacje prawne i etyka
zawodowa. Warszawa: PWN.
2. Brzezińska, A. (2004). Dziecko w badaniach psychologicznych. W: J.
Brzeziński i M. Toeplitz-Winiewska (red.), Etyczne dylematy psychologii (s.
193-223). Warszawa: Academica Wyd. SWPS
3. Krasowicz-Kupis, G., Wiejak, K., Gruszczyńska, K. (2015). Katalog metod
diagnozy rozwoju poznawczego dziecka na etapie edukacji przedszkolnej i
wczesnoszkolnej. Tom 1. Narzędzia dostępne w poradniach
psychologiczno-pedagogicznych i szkołach. Warszawa: Instytut Badań
Edukacyjnych. Dostęp z: http://eduentuzjasci.pl/publikacje-ee-lista/inne-
publikacje/1141-katalog-metod-diagnozy-rozwoju-poznawczego-dziecka-
na-etapie-edukacji-przedszkolnej-i-wczesnoszkolnej.html
4. Paluchowski, WŁ. J. (2007). Diagnoza psychologiczna. Proces – narzędzia
- standardy. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i profesjonalne.
5. Paluchowski, WŁ. J. (2006). Diagnoza psychologiczna. Podejście
ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo naukowe Scholar.
6. Paluchowski, WŁ. J. (2010). Diagnoza oparta na dowodach empirycznych -
czy potrzebny jest \"polski Buros\"?. Roczniki Psychologiczne, 13(2), 7-28.
Lektury nieobowiązkowe
8. Sochacka, K. (2019). Problemy z pomiarem inteligencji skalami

Wechslera–WISC-R i WAIS-R (PL). Eruditio et Ars, 1, 1-9. Dostęp z:
http://195.117.226.27:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/304/09_Eruditio_et
_Ars_II_Krystyna_SOCHACKA.pdf?sequence=1
9. Stemplewska-Żakowicz, K, Paluchowski, WŁ. J. (2008). Podstawy diagnozy
psychologicznej. W: J. Strelau i D. Doliński (red.). Psychologia. Podręcznik
akademicki. Tom 2 (s. 25-94). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
10. Strelau, J. (1997). Inteligencja człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Żak.
11. Wiejak, K. Krasowicz-Kupis, G. (red.) (2011). Kliniczne zastosowania skal
inteligencji D. Wechslera. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
12. Wytyczne Międzynarodowej Komisji ds. Testów dotyczące stosowania
testów: wersja polska. Z 2000r. Dostęp z:
https://www.intestcom.org/files/guideline_test_use_polish.pdf

Tematy omawiane w ramach WYKŁADU

Temat 1. Standardy etyczne w procesie badania inteligencji. Definicje testu

psychologicznego. Wymogi psychometryczne stawiane testom
psychologicznym. Kryteria dobroci testu psychologicznego (rzetelność,
trafność, standaryzacja, obiektywizacja, normalizacja) - wykład 1 i 2 (22 i 29
lutego 2024)
Temat 2. Podstawowe kompetencje diagnostyczne. Kwestie związane z

pomiarem inteligencji, procesem diagnostycznym i orzekaniem. Czynniki
modyfikujące pomiar inteligencji. Kontrowersje i konsekwencje społeczne
dotyczące testów inteligencji - wykład 3 (7 marca 2024)
Temat 3. Rozwój rozumienia inteligencji – perspektywa historyczna. Definicje

inteligencji. Fizjologiczne podstawy inteligencji. Dziedziczność inteligencji.
Rola wychowania w kształtowaniu inteligencji. Znaczenie inteligencji w różnych
obszarach psychospołecznego funkcjonowania osoby - wykład 4 (14 marca
2024)
Temat 4.Teorie inteligencji (czynnikowe, poznawcze, biologiczne, emocjonalne/

społeczne, praktyczne) – przedstawiciele, definicje, modele inteligencji - wykład
5, pierwsza część (21 marca 2024)
Temat 5. Rodzaje testów inteligencji – perspektywa historyczna. Kryteria

podziału skal inteligencji. Rozumienie ilorazu inteligencji. Diagnoza
niepełnosprawności intelektualnej (d. upośledzenia umysłowego) i
niedojrzałości społecznej (nieprzystosowania społecznego) – definicje, kryteria,
typy - wykład 5, druga część (21 marca 2024)
Quiz 1/ test 1
Temat 6. Diagnoza inteligencji, rozwoju psychomotorycznego i rozwoju

motorycznego małego dziecka (historyczne m.in. Skala Inteligencji Psyche
Cattell, Skala Rozwoju Psychomotorycznego Brunet-Lezine i aktualne m.in.
Dziecięca Skala Rozwojowa). Skale inteligencji ogólnej dla dzieci (historyczne –
m.in. Skala Termana-Merrill i aktualne – m.in. Skala Wechslera Inteligencji
Ogólnej dla Dzieci) - wykład 6, pierwsza część (4 kwietnia 2024)

Temat 7.Skale inteligencji: binetowskie (SB-5) i wechlerowskie (WISC-5; WAIS-

R) – charakterystyka skal, sposoby interpretacji wyników - wykład 6, druga
część (4 kwietnia 2024)
Temat 8. Certyfikowane szkolenia z zakresu Skali Stanford-Binet (SB5) – część

teoretyczna - wykład 7 (do wyboru: albo w czwartek 11 kwietnia 2024 on-line/
nagrany - 12.30-14.00 albo sobota 13 kwietnia 2024 on-line/ nagrany - 12.30-
14.00)
18 kwietnia 2024 - zamiast wykładu AKTUALIA
Temat 9. Specyfika procesu diagnozowania sfery kognitywnej dzieci

niepełnosprawnych - skale niewerbalne do badania dzieci /osób
niepełnosprawnych fizycznie i/lub umysłowo (Skala Dojrzałości Umysłowej
Columbia; Skala Inteligencji Leitera;, Bezsłowny Test Inteligencji Snijders-
Oomen SON; Test Rysunku Postaci Ludzkiej Goodenough-Harris) - wykład 8,
(25 kwietnia 2024)

Temat 10. Testy grupowe inteligencji i ocena ich przydatności do diagnozy

sfery kognitywnej (Skale Matryc Ravena; Neutralne Kulturowo Testy Inteligencji
Cattella; Bateria APIS-P(R) i APIS-Z, Ogólny Test Klasyfikacyjny, Diagnoza
Możliwości Intelektualnych) - wykład 9 i 10 (9 i 16 maja 2024)
Quiz 2/ test 2
Temat 11. Rodzaje opinii i orzeczeń psychologiczno-pedagogicznych. Badania

przesiewowe a badania diagnostyczne. Diagnoza dojrzałości (gotowości)
szkolnej dziecka - wykład 11, 12 i 13 (23 maja 2024, 6 i 13 czerwca 2024)
Powtórzenie (45 minut wykładu 14, 15 minutowa przerwa) Quiz 3/ test 3/

Egzamin zerowy (ostatnie 30 minut, 13,30-14,00) - wykład 14 (20 czerwca 2024)

Motto wykładów
„Narzędzia psychologiczne, np. test lub kwestionariusz, zawsze są
jedynie elementem diagnozy. Diagnozowana jest osoba, a nie cecha
czy konstrukt teoretyczny, którego przybliżonym wskaźnikiem jest
wynik testu lub kwestionariusza (BEDNAREK, 2016, rozdz. Dobór narzędzi
diagnostycznych, W: Zawód psycholog. Regulacje prawne i etyka zawodowa, s. 194”
„Odpowiedzialne wykonywanie zawodu psychologa wymaga zrozumienia

roli jaką odgrywają standardowe techniki diagnostyczne w diagnozie
psychologicznej. Najkrócej można to wyrazić, stwierdzeniem, że
badanie testowe polega na administracji testu, obliczeniu wyniku i
wstępnej jego interpretacji poprzez porównanie z danymi dla populacji
normatywnej. Czynności te w wypadku wielu metod standardowych
może wykonać komputer. Diagnoza psychologiczna jest pojęciem
szerszym. Polega na doborze odpowiednich technik diagnostycznych
do indywidualnego problemu, zebraniu wyników, interpretacji całości
zgromadzonych danych, m.in. wyników testów, w świetle
uzupełniających informacji zdobytych często w procesie badania
jakościowego (np. wywiadu psychologicznego) oraz aktualnych teorii
psychologicznych” (tamże, s. 193).”

Przedstawienie tematu 1. Wspólnego dla WYKŁADU 1 i 2

Temat 1. Standardy etyczne w procesie badania inteligencji.
Definicje testu psychologicznego. Wymogi psychometryczne
stawiane testom psychologicznym. Kryteria dobroci testu
psychologicznego (rzetelność, trafność, standaryzacja,
obiektywizacja, normalizacja)

Lektury obowiązkowe: Brzeziński, Chyrowicz, Toeplitz, Toeplitz-Winiewska, 2019,

rozdz. Podstawowe zasady etycznego prowadzenia diagnozy, rozdz.
Stosowanie testów psychologicznych w badaniach diagnostycznych, W:
Etyka zawodu psychologa; Filipiak, Paluchowski, Zalewski, Tarnowska,
2015, Część. Profesjonalizm w diagnozie psychologicznej (standardy,
kompetencje, rozwój zawodowy, rozdz. Standardy diagnozy
psychologicznej, W: Diagnoza psychologiczna: kompetencje i standardy.
Wybrane zagadnienia; Fronczyk, 2009, rozdz. Zastosowanie testów
psychologicznych, podrozdz. Pojęcie testu psychologicznego i jego
podstawowe własności; podrozdz. Testy jako narzędzia diagnostyczne,
rozdz. Etyka badań testowych, W: Psychometria – podstawowe zagadnienia;
Stemplewska-Żakowicz, 2009, rozdz. Wartości. Etyczna postawa
psychologa w praktyce diagnostycznej, W: Diagnoza psychologiczna.
Diagnozowanie jako kompetencja profesjonalna
Cel badań diagnostycznych
► Wykonanie pogłębionej diagnostyki osobowości
► Ocena procesów poznawczych
► Ocena innych dyspozycji psychicznych obejmująca badanie z

wykorzystaniem standardowych narzędzi psychologicznych
► Wykonanie niezbędnych konsultacji specjalistycznych (też

badania laboratoryjne)
► Ustalenie diagnozy psychologicznej/ rozpoznania i planu

terapeutycznego (wsparcia)
(por. FIUTAK, 2016, Pomoc psychologiczna. Prawo i etyka w zawodach terapeuty i

psychiatry, s. 27)
slajd 1
Cel badań diagnostycznych (cd.)
► Zebranie wywiadu od pacjenta lub/i rodziny
► Ocena stanu psychicznego i somatycznego
► Niezbędne badanie psychologiczne i diagnostyczne
(por. FIUTAK, 2016, Pomoc psychologiczna. Prawo i etyka w zawodach terapeuty i

psychiatry, s. 28)
slajd 2

Diagnoza psychologiczna – kluczowe informacje
► Diagnoza powinna być całościowa – diagnoza negatywna musi być

uzupełniona tzw. diagnozą pozytywną wskazującą na pozytywne cechy
dziecka/ młodego człowieka, czy człowieka dorosłego i jego środowiska
► Diagnoza oraz wszelkie informacji o udzielanej pomocy mają być

zrozumiałe dla nie-profesjonalisty (tdla dziecka/ młodego człowieka i jego
rodzica/ opiekuna)
► Dziecko, podobnie jak człowiek dorosły ma prawo do informacji o swoim

stanie i działaniach, które zostaną wobec niego podjęte, podanych w
sposób skrócony i zrozumiały (nie wolno dziecka czy młodego człowieka
całkowicie pominąć /podawać wszystkie informacje dorosłym bez jego
obecności, ale też nie wolno go traktować przedmiotowo i podawać w jego
obecności informacje, które są dlań niezrozumiałe/ niedostosowane).
slajd 3

Ogólne zasady stosowane w diagnozie
psychologicznej
► Diagnoza powinna być powtarzana, tak by na bieżąco było możliwe

monitorowanie postępów/ przydatności stosowanych procedur
terapeutycznych czy interwencji psychologicznych (cykl: diagnoza –
interwencja – ponowna diagnoza – dostosowanie interwencji)
► Zastosowana konkretna technika powinna wynikać z szerszej strategii

badawczej i prowadzić do całościowej diagnozy (uwzględnienie wielu
możliwych uwarunkowań do postawienia/ formułowanie i zweryfikowania
różnorodnych hipotez - przeprowadzenie wnioskowania - wypracowanie
całościowego rozumienia/ sformułowanie i zakomunikowanie wyjaśnienia oraz
propozycji rozwiązania problemu).
(STEMPLEWSKA-ŻAKOWICZ, 2009, Diagnoza psychologiczna. Diagnozowanie jako

kompetencja profesjonalna, s. 140).
slajd 4
Wytyczne APA
Psycholog podejmując decyzję o sposobie wspierania danego klienta/

pacjenta musi wziąć pod uwagę trzy kryteria:
► Najlepsze aktualnie dostępne wyniki badań naukowych dotyczące

diagnostyki problemów, z jakimi mierzy się klient/ pacjent lub celów,
jakie chce on zrealizować (wg STEMPLEWSKA-ŻAKOWICZ, 2009, s. 44
„integruje się różnorodne dane, pochodzące z badań laboratoryjnych i
terenowych, o charakterze zarówno aplikacyjnym, jak i podstawowym,
uzyskane metodami ilościowymi i jakościowymi”)
► Wnioski, jakie płyną z jego doświadczenia z pracy klientami/ pacjentami, którzy

mierzyli się z podobnymi problemami lub realizowali podobne cele
(STEMPLEWSKA-ŻAKOWICZ, 2009, s. 44, posługuje się określeniem biegłość
praktyczna, które obejmuje umiejętność przeprowadzania badań i formułowania
sądów diagnostycznych, konceptualizację przypadku, umiejętność oceny wyników
badań i wdrożenia ich w praktyce oraz kompetencja znajdowania źródeł wiedzy, w
tym korzystanie z konsultacji i diagnozowania zespołowego)
► Indywidualne cechy, preferencje i otoczenie danego klienta/ pacjenta (tu: kultura

z której pochodzi)
APA Presidential Task Force on Evidence-Based Practice (2006). slajd 5
Dobór narzędzi diagnostycznych
Wybierając metody diagnostyczne i planując przebieg badań

psycholog bierze pod uwagę takie czynniki jak:
► Wiek, płeć, stan rodzinny, status społeczno-ekonomiczny (zmienne

demograficzne)
► Poziom rozwoju mowy (u dzieci dwujęzycznych w idealnej sytuacji powinno
być ono diagnozowane w języku dominującym, a pierwszym krokiem diagnozy
powinno być rozpoznanie poziomu kompetencji językowych w zakresie języka
polskiego)
► Aktualny i dotychczasowy przebieg rozwoju psychomotorycznego/
psychoruchowego
► Postawa wobec otoczenia; wartości osobiste oraz normy, zwyczaje i
przekonania „dzielone” z najbliższym otoczeniem
► Problem, który chce się zbadać/ zgłębić.
(por. BEDNAREK, 2016, rozdz. Dobór narzędzi diagnostycznych, W: Zawód

psycholog. Regulacje prawne i etyka zawodowa, s. 193.
slajd 6
Model 4C pozwalający na analizę dylematów
etycznych w pracy psychologa (zwłaszcza
dziecięcego!)
1. Problem kompetencji zawodowych (ang. Competence), podstawowe jest

rozstrzygnięcie kwestii: czy te które się posiada są wystarczające do pracy
zarówno z dzieckiem, jak i jego rodzicami/ opiekunami?
2. Problem poufności (ang. Confidentiality): jak reagować na ograniczenia

poufności występującą ze względu na to, że klientem jest dziecko i jego
rodzice/opiekunowie? (albo zleceniodawcą szkoła/ szpital)
3. Problem świadomej zgody dziecka (ang. Consest): rozstrzyganie na ile

dzieci uczestniczą w usłudze psychologicznej dobrowolnie?
4. Problem sprzecznych interesów (ang. Competing interests): jak reagować

na złożone relacje z klientami, którymi są dziecko i rodzice/ opiekunowie
jednocześnie?
(Koocher, 2008, za: BEDNAREK, 2016, Zawód psycholog. Regulacje prawne i etyka
zawodowa, s. 304)
slajd 7
Wybór adekwatnych narzędzi: uzasadnienie
rekomendacji
Kryteria wyboru dobrego testu:
1. Test ma autora (test zagraniczny powinien mieć też autorów polskiej

adaptacji)
2. Test ma podręcznik
3. Dostępny jest opis materiałów testowych, pomocy, arkusza pytań, arkusz
odpowiedzi:
ü Opis teorii leżącej u podstaw testu
ü Opis procedury badania i interpretowania wyniku [zapewniajacy standaryzację
badania, czyli jednolitość warunków badania oraz obiektywność wyniku, czyli
niezależność interpretacji wyników testowania od osoby diagnosty]
ü Opis badań dotyczących rzetelności [czyli dokładność pomiaru]
ü Dane dotyczące standardowego błędu pomiaru
ü Opis badań dotyczących trafności zalecanej interpretacji wyników testu
ü Opis procedury normalizacji i normy
4. Test jest legalnie dystrybuowany
5. Materiał testowy został właściwie zabezpieczony (jego treść nie jest
powszechnie dostępna)
HORNOWSKA i in. 2014, Rola środowiska w rozwoju małego dziecka – metody badania, s.
46
slajd 8
Dobroć testu: adekwatna rekomendacja
► Czy pomiar za jego pomocą jest odpowiednio dokładny (rzetelność

testu)?
► Czy narzędzie mierzy rzeczywiście to, do pomiaru czego zostało
skonstruowane (trafność testu)?
► W przypadku braku informacji o właściwościach
psychometrycznych narzędzia (informacji o trafności i rzetelności),
należy zrezygnować z jego stosowania i nie wydawać opinii na
podstawie testu niespełniającego kryteriów dobroci testu
► Testy pozbawione polskich norm oraz odpowiedniej adaptacji nie
mogą być stosowane na potrzeby diagnozy indywidualnej (!).
http://www.academia.edu/6383839/One_s%C4%85_wsr%C3%B3d_nas
slajd 9
Kryteria dobroci
► Właściwa adaptacja – dotyczy testów przeznaczonych do użytku w innym
języku i/lub innym obszarze kulturowym niż język/kultura oryginału,
obejmuje właściwe przetłumaczenie testu i dostosowanie go do danej
kultury (w przypadku testów zagranicznych chodzi o przystosowanie
oryginalnego testu do nowych warunków kulturowych)
► Normalizacja – opracowanie norm testu, które pozwalają odnieść wynik

surowy do próby standaryzacyjnej [oznacza opracowanie statystycznych
kryteriów interpretacji wyników]
► Obiektywność – dotyczy niezależności wyników testowania od tego, kto go

stosuje i kiedy przeprowadza badanie [obiektywizacja obejmuje sposób
punktowania i interpretację ilościową]
► Rzetelność– (ang. reliability) dokładność pomiaru, wielkość błędu, jaką

popełnia psycholog podczas interpretacji wyników danego testu
► Standaryzacja – jednolitość warunków badania, dotyczy zarówno warunków

podania testu jak i obliczania wyników i ich interpretacji
► Trafność (ang. validity) – dokładność z jaką test realizuje założone cele

pomiarowe
slajd 10

Dla Studentow 1 WYK Diagnostyka Inteligencji KUL 2023 2024 Sokołowska

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dla Studentow 1 WYK Diagnostyka Inteligencji KUL 2023 2024 Sokołowska

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

■ Diagnoza inteligencji (II Rok) – wykład 1

KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI Jana Pawła II

Przedstawienie prowadzącego WYKŁAD

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

UW [z 15-tu lat pracy] - Wydział Psychologii (1995/1996 do 2008/2009 -

APS [z 9-ciu lat pracy] - Instytut Psychologii (2010/2011; 2011/2012;

KUL [z 6-ciu lat pracy] - Instytut Psychologii (od 2018/2019 - Diagnostyka

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Katra, G., Sokołowska, E. (red.) (2010).

Tu: rozdział Niepowodzenia szkolne

Najnowsza wersja: Role and tasks of the

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Podstawa do zaliczenia WYKŁADU

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

1. Aktywna obecność na każdym z 30 godzin wykładu (bądź jego

2. Uzyskanie pozytywnej oceny z egzaminu pisemnego,

3. Zaliczenie laboratorium (przy ocenie z wykładu uwzględniam tylko

Przywołanie treści z sylabusu

Ad. 1. Każdą nieobecność można odrobić

Wymóg formalny podejścia do egzaminu: obecność na wszystkich

Przywołanie treści z sylabusu

Quiz 1/ Test 1 - po 5 wykładach na platformie MOODLE, dostępny dwa

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

quiz 1/ test 1 z wykładów 1-5 (dwa podejścia, zalicza 60%);

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Wymagane jest zaliczenie na Egzaminie „0” (nieobowiązkowym) /

Przywołanie treści z sylabusu

Lektury przewidziane do WYKŁADU

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Przywołanie treści z sylabusu

8. Sochacka, K. (2019). Problemy z pomiarem inteligencji skalami

Przywołanie treści z sylabusu

Tematy omawiane w ramach WYKŁADU

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Temat 1. Standardy etyczne w procesie badania inteligencji. Definicje testu

Temat 2. Podstawowe kompetencje diagnostyczne. Kwestie związane z

Temat 3. Rozwój rozumienia inteligencji – perspektywa historyczna. Definicje

Temat 4.Teorie inteligencji (czynnikowe, poznawcze, biologiczne, emocjonalne/

Temat 5. Rodzaje testów inteligencji – perspektywa historyczna. Kryteria

Temat 6. Diagnoza inteligencji, rozwoju psychomotorycznego i rozwoju

Przywołanie treści z sylabusu

Temat 7.Skale inteligencji: binetowskie (SB-5) i wechlerowskie (WISC-5; WAIS-

Temat 8. Certyfikowane szkolenia z zakresu Skali Stanford-Binet (SB5) – część

18 kwietnia 2024 - zamiast wykładu AKTUALIA

Temat 9. Specyfika procesu diagnozowania sfery kognitywnej dzieci

Przywołanie treści z sylabusu

Temat 10. Testy grupowe inteligencji i ocena ich przydatności do diagnozy

Temat 11. Rodzaje opinii i orzeczeń psychologiczno-pedagogicznych. Badania

Powtórzenie (45 minut wykładu 14, 15 minutowa przerwa) Quiz 3/ test 3/

Przywołanie treści z sylabusu

„Odpowiedzialne wykonywanie zawodu psychologa wymaga zrozumienia

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Przedstawienie tematu 1. Wspólnego dla WYKŁADU 1 i 2

dr Ewa Sokołowska (KUL, Lublin)

Lektury obowiązkowe: Brzeziński, Chyrowicz, Toeplitz, Toeplitz-Winiewska, 2019,

Cel badań diagnostycznych

► Wykonanie pogłębionej diagnostyki osobowości

► Ocena procesów poznawczych

► Ocena innych dyspozycji psychicznych obejmująca badanie z

► Wykonanie niezbędnych konsultacji specjalistycznych (też

► Ustalenie diagnozy psychologicznej/ rozpoznania i planu

(por. FIUTAK, 2016, Pomoc psychologiczna. Prawo i etyka w zawodach terapeuty i

Cel badań diagnostycznych (cd.)

► Zebranie wywiadu od pacjenta lub/i rodziny