Tekstong Informativ

Ang tekstong informativ ay isang paglalahad o pagpapaliwanag ng mga

makatotohanang impormasyon tungkol sa maraming bagay na may
pinagbabatayan. Isinasaand ang mga kabatiran nang naaayos sa mga tunay na
pangyayari bata sa nasasaklaw na kaalaman ng tao. Layunin nitong magbigay ng
mga impormasyon tungkol sa mga tiyak na kaalaman, bagay, at pangyayari.

Katangian ng Tekstong Informativ

Ÿ Pili at tiyak ang mensahe ng mga salita.
Ÿ Tiyak ang mga impormasyn o mga detalye na nasa lohikal na paghahanay.
Ÿ Matatalinhagang mga salita
Ÿ Madaling maunawaan ng babasa ang mga ginamit na mga pangungusap.
Ÿ Madaling intindihin
Ÿ Maayos ang pagkakahanay ng mga salita.
Ÿ Para maiwasan ang pagkakamali at pagbigay ng maling impormasyon

Uri ng Tekstong Informativ

1. Pagbibigay-Katuturan
Isang anyo ng paglalahad na ginagamit ng mga manunulat kung gusto nilang
bigyan ng pagpapakahulugan ang isang paksa.
Dapat mayroong isang paksa sa ilalim ng teksto.

2. Enumerasyon
Ito ay tumutukoy sa talaan o listahan ng mga ideya, katotohanan o detalye
tungkol sa pangunahing ideya. Tuwiran ang pag-aayos ng mga detalye na
susuporta sa depinisyon, pagpapahayag o ideya.
Kina-kailangan na sunud-sunod ang mga detalye upang hindi magkagulo
Susundang ang isang hakbang-hakbang na proseso

3. Kronolohikal
Ang mga pangyayari ay laging may kaugnayan sa nauna o sa sumunod na
pangyayari. Ito ay karaniwang ginagamit sa pagkukuwento at sa mga tekstong
pangkasaysayan.

Prosejural- Kailangang mag-ingat sa pagpapakita ng bawat hakbang at

siguruhin na walang makliligtaang hakbang.

Ang halimbawa nito ay karaniwang matatagpuan sa mga teksbuk sa kemistri na

kung saan ay may sinusunod na pamamaraan sa laboratoryo na kailangang
sundin nang maingat upang makakuha ng magandang resulta.

4. Paghahambing at Pagkokontrast
Ipinaliliwanag ang pagkakatulad sa pagitan ng dalawa o mahigit pang ideya, tao,
lugar, pangyayari, bagay at iba pa.
Sa pagkokonstrast, ipinaliliwanag ang pagkakaiba samantalang sa
paghahambing ay pagkakatulad sa dalawa o higit pang ideya.
5. Problema at Solusyon
Nagpapahayag ng isang problema at nagtatala ng isa o mahigit pang solusyon
sa problema.
Karaniwan ito ay nagsisimula sa pagbibigay ng suliranin at pagsusuri ng mga
kalagayang lumilikha ng nasabing suliranin.
Halimbawa:
Problema sa pera
Solusyon: Magsumikap at maghanap ng trabaho.
 6. Pagsunud-sunod (Sekwensyal, Kronolohikal, at Prosejural)

Sekwensyal
Ito ay binubuo ng mga serya ng mga pangyayari na patungo sa konklusyon o ang
sekwens ng mga pangyayari na may kaugnayan sa partikular na pangyayari.
Halimbawa:
Unang pangyayari
Ikalawang pangyayari
Ikatlong pangyayari

7. Sanhi at Bunga
Nagtatala ng isa o mahigit pang sanhi at epekto ng pangyayari. Ang sanhi ay
nagsasaad ng kadahilanan ng mga pangyayaring naganap at ang epekto ng
pangyayaring ito ay tinatawag na resulta.
Halimbawa:
Sanhi - Ilegal na pagputol ng mga puno sa kagubatan.
Bunga - Baha sa mababang lupain at landslide at pagkamatay ng maraming tao.

Tekstong Deskriptib
Deskriptib ang isang diskurso na ang layunin ay ipamalas sa nakikinig o
bumabasa ang nakikita ng mga mata, naaamoy ng ilong, nararamdaman ng balat
o ng katawan, ang nalalasahan ng dila, o kaya naman ay naririnig ng tainga. Ang
tekstong deskriptib ay tekstong naglalarawan. Ginagamitan ito ng makukulay na
pananalita.

Layunin ng Paglalarawan
Layunin nito na makapagpamalas sa isip ng tagapakinig o mambabasa ng isang
malinaw at buong larawan. Layunin din nitong makapagbigay ng impormasyon at
makapanggising ng damdamin.

Salik at Elemento ng Paglalarawan

1. Paggamit ng wika
2. Organisado ang paglalarawan
3. Ginagamitan ng mga detalye
4. Nag-iiwan ng impresyon o kakintalan

Mga Hakbang sa Paglalarawan

1. Pangangalap o pagkuha ng mga datos - Maaaring gamitin ang pandama,
paningin, panlasa, pang-amoy at pandinig. Isang midyum: litrato, pinta,
iskultura, pelikula, awiting, sayaw, atbp. Imahinasyon o isipang mapanlikha
2. Pagbuo ng isang balangkas para sa paglalahad sa mga detalye ng
paglalarawan - Pagpili ng mga salita o parirala na maaaring lunsaran ng
mga mahahalagang detalye.
3. Pagsulat ng burador o draft ng paglalarawan - Pagpili ng mga detalye na
sumusuporta at nagbibigay diin sa kabuuang impresyong gustong ilarawan.
 4. Pag-edit ng Simula - Pagrerebisa ng simula o ng komposisyon para makita
ang mga mali at mga dapat baguhin.

Uri ng Paglalarawan
1. Karaniwang Paglalarawan
Kung saan payak ang paggamit ng mga salita upang maibigay kabatiran sa ayos
at anyo ng tao o bagay na inilalarawan.
 2. Masining na Paglalarawan
Nagtataglay ng katangian ng karaniwang paglalarawan at pinupukaw nito ang
guni-guni o imahinasyon.Ginagamit sa ganitong

Tekstong Persweysib
Ÿ Nanghihikayat o persweysibo
Ÿ Naglalayong manghimok o mangumbinsi
Ÿ Ginagamit upang maimpluwensyahan ang paniniwala, pag-ugali, intensiyon at
paninindigan ng ibang tao

Ito ay tekstong nanghihikayat. Ito ay naglalahad ng mga konsepto, pangyayari,

bagay o mga ideya na nagsasaad ng masining na pagpapahayag sa mga
mambabasa.

Ito rin ay naglalahad ng mga sapat na katibayan o patunay upang isang paksa o
kaisipan ay maging kapani-paniwala. Upang maging makatototohanan ang
panghihikayat kinakailangang magkaroon ng mga ebidensya o pagpapatotoo
tulad halimbawa ng mga dokumento o hango sa saligang batas na pina-iiral sa
isang bansa.

Ilan sa mga halimbawa ng sulatin o akda:

1. Talumpati
Ginagamit upang manghikayat ukol sa isang paksa, gaya ng plataporma ng
mga kandidato
2. Patalastas
Karaniwang nagpapakita ng mga sikat na artista upang mahikayat ang mga
manonood dahil sa kanilang mga impluwensya.

Elemento ng Tekstong Persweysib

3 Elemento ng Panghihikayat ayon kay Aristotle

1. Ethos o Karakter
Ang karakter, Imahe o Reputasyon ng Manunulat/Tagapagsalita
Ÿ Karakter o kredibilidad ng nagsasalita batay sa paningin ng nakikinig.
Ÿ Ito ang nagpapasiya kung kapani-paniwala ang tagapagsalita o ang
manunulat
Madaling mahikayat ang mga tagapakinig kapag ang mga nagsasalita
ay...
Ÿ May magandang ugali
Ÿ Maayos kausap
Ÿ May mabuting kalooban
Ÿ Maganda ang hangarin
Ÿ May sapat na kaalaman at kakayahan sa paksa
2. Logos
 Ang Opinyon o Lohika na pagmamatuwid ng Manunulat/Tagapagsalita
Ÿ Pangangatwiran
Ÿ Panghihikayat gamit ang lohikal na kaalaman
Ÿ Katuturan ng sinasabi upang makahikayat ng iba

3. Pathos
Emosyon ng Mambabasa/Tagapakinig
Ÿ Emosyon ang pinakamabisang motibasyon upang kumilos ang tao.
Ÿ Malaki ang impluwensya nito gaya ng galit, awa at takot sa pagdedesisyon
at paghuhusga.
 Paghahanda para sa Pagsulat ng Tekstong Nanghihikayat
Ÿ Linawin kung ano ang layunin ng isusulat na teksto
Ÿ Unawain ang uri ng mambabasa o tagapakinig
Ÿ Magsaliksik ng mga kaisipan o ideya na susuporta sa paksa
Ÿ Magsaliksik ng salungat na posisyon o opinyon at gamitin ito bilang
paghahambing
Ÿ Magbigay din ng alternatibo o ibang panig
Ÿ Isaalang-alang ang wasto

Tekstong Naratibo/Narativ
Ang narativ ay batay sa sariling karanasan ng isang tao ayon sa kaniyang mga
gawain sa pang-araw-araw, maging ikaw ay isang profesyonal o mag-aaral o
pangkaraniwang mamamayan.

Ito ay nakabatay sa tunay na mga pangyayari o kung minsan naman ay kathang-

isip lamang ng isang tao.

Ang tekstong narativ ay ang pagsasalaysay ng magkaugnay na pangyayari sa

anyong kwento at sa wikang maliwanag. Inilalahad nito ang mga pangyayari sa
ayos ng kronolohikal o mula sa pinakahuli hanggang sa pinakaunang pangyayari.
Ang naratib ay may tiyak na simula, gitna, at wakas.

Maaaring ito ay isang mahabang pagsulat. Ang narativ ay maaaring piksyon o di-
piksyon. Ang piksyon ay tungkol sa mga likhang isip ng tao at pangyayari. Mga
halimbawa nito ay ang mga nobela at ang maiikling kwento. Ang di-piksyon
naman ay tungkol sa mga totoong tao at pangyayari.

Mga halimbawa nito ang anekdota at talambuhay:

Piksyonal o di=piksyonal man, ang narativ ay may mga elemento ng isang

kwento, tulad ng tagpuan, tauhan, at banghay. Isang magandang anekdota ay
tungkol sa ating "Ama ng Wika" na walang iba kundi si Pangulong Manuel L.
Quezon o kaya ang ating pambansang bayani na si Dr. Jose Rizal.

Katangian ng Tekstong Naratib

1. Ang tekstong naratib ay isang impormal na pagsasalaysay - Para kang
nagkuwento ng isang bagay o isang pangyayari sa isang kaibigan.
2. Magaan itong basahin - Maaaring magtaglay ng anekdotang naglalarawan ng
mga tauhan, eksena, at mga detalye ng mga pangyayari.
3. Nagtataglay ito ng panimula na nagsasaad kung anong uri ito ng tekstong
naratib at ng isang matibay na konklusyon.

Elemento ng Salaysay
1. Tauhan
2. Tagpuan
3. Banghay
4. Kasukdulan
5. Kakalasan
6. Wakas
7. Kakintalan
8. Pananaw o Paningin
9. Tema
 Tekstong Argumentativ
Argumentativ ang isang teksto kung ito ay naglalahad ng mga posisyong umiiral
na may kaugnayan sa mga proposisyon na nangangailangan ng pagtalunan o
pagpapaliwanagan. Ang ganitong uri ng teksto ay tumutugon sa tanong na bakit.
Layuning manghikayat sa pamamagitan ng pangangatwiran batay sa
katotohanan. Pagtatanggol ng manunulat sa kaniyang paksa o pagbibigay ng
kasalungat laban sa nauna gamit ang ebidensya.

Paghahanda para sa pagsulat ng tekstong argumentatibo

Ÿ Suriin nang mabuti ang iba-ibang panig tungkol sa isang usapin.
Ÿ Magsaliksik at humanap ng mga ebidensiyang batay sa katotohanan.
Ÿ Pinakasimple at diretso sa puntong balangkas (Introduksyon, tig-iisang talakay
ng bawat ebidensiya, Konklusyon)
Ÿ Kailangang madaling makakuha ng atensyon at interes ng mambabasa.
Ÿ Magbigay ng pang-unang impormasyon tungkol sa paksa.
Ÿ Maaaring talakayin ang "pinanggagalingan" ng may-akda (kung bakit niya
naisipang bumuo ng argumento)

Tekstong Prosidyural
Ang tekstong ito ay nagpapakita at naglalahad ng wastong pagkakasunod-sunod
ng mga hakbang. Malinaw sa pagsasakatuparan ng anumang gawain.
Naglalahad ito ng wastong pagkakasunod-sunod sa paggawa ng isang bagay.

Tinola sa Katagalugan at Kabisayaan at La uya sa Ilocano ang tawag sa

klasikong sabaw na ito. Inihahanda ito bilang pampagan o pinakapangunahing
handa sa hapag ng mga Pilipino. At sa tradisyon, manok ang pangunahing
sangkap nito at hilaw na Papaya kasama ang dahon ng sili. Ang sabaw ay
pinapakuluan kasama ang luya at sibuyas at patis bilang pampalasa. Maaari rin
gumamit ng sayote bilang pamalit sa Papaya o kaya naman ay Malunggay.

Hindi ganap ang impormasyon sa pinagmulan ng putaheng ito. Subalit sa

Nobelang nilikha ni Jose Rizal ang "Noli Me Tangere" nabanggit sa isa sa mga
kabanata ang paghahanda ni Kapitang Tiago ng "Tinola" bilang pagsalubong kay
Crisostomo Ibarra sa kaniyang pagdating galing ng Europa kung saan ibinigay sa
kaniya ang pitso, ang malaman na parte ng manok, at leeg naman ang napunta
kay Padre Damaso na siya namang ikinadismaya nito. Kaya naman ang lutong
Tinola noon at hanggang sa kasalukuyan ang isa sa mga pagkaing masasabing
sariling atin. Sumasalamin ito sa kultura nating mga Pilipino at sa pamilyang
Pilipino na may malaking pagkilala sa hapag-kainan bilang simbolo ng mahigpit
na ugnaya ng pamilya.