You are on page 1of 1

REKLAMA

10 technik manipulacji w miejscu


pracy. Jak się przed nimi bronić?
KN

23 lipca 2016, 08:12

Toksyczni ludzie, osobowości narcystyczne


czy nawet psychopaci występują nie tylko w
literaturze czy filmie. Nierzadko zdarza się,
że są naszymi współpracownikami. Często
łączy ich jedno – są świetnymi
manipulatorami. Serwis
thoughtcatalog.com podpowiada, jak ich
rozpoznawać i jak się bronić przed
manipulacją.

Toksyczni ludzie, osobowości narcystyczne


czy nawet psychopaci występują nie tylko w
literaturze czy filmie. Nierzadko zdarza się,
że są naszymi współpracownikami. Często
łączy ich jedno – są świetnymi
manipulatorami. Serwis
thoughtcatalog.com podpowiada, jak ich
rozpoznawać i jak się bronić przed
manipulacją.

1 Gaslighting to technika manipulacyjna


polegająca na dezawuowaniu odczuć,
postrzegania i pamięci ofiary. W praktyce
manipulator często posługuje się takimi
wyrażeniami, jak „To wszystko ci się tylko
wydaje”, „Masz złą pamięć, to było
inaczej”, „Wszystko sobie wyobraziłeś”,
etc. Celem tej podstępnej techniki jest
zaburzenie postrzegania rzeczywistości u
ofiary. Manipulator będzie przekonywał
swoją ofiarę, że wszystko co odczuwa i
odbiera, jest niewłaściwe, oderwane od
rzeczywistości. W reakcji na technikę
gaslightingu ofiara zaczyna wątpić w swoje
postrzeganie rzeczywistości.

Nie zawsze łatwo bronić się przed tą


manipulacją od razu. Jednym ze sposobów
jest zapisywanie swojego oglądu sytuacji i
powrócenie do niego po jakimś czasie.
Można również wątpliwą sprawę
skonsultować z innymi, którym ufamy.

ShutterStock

2 W repertuarze toksycznych zachowań


wysoką pozycję zajmuje projekcja.
Technika ta polega na tym, że manipulator,
zamiast uznać własną odpowiedzialność za
pewne niedociągnięcia i błędy, za wszelką
cenę będzie chciał odsunąć od siebie ciężar
odpowiedzialności, a co gorsza, przypisać
go innym. Ten mechanizm obronny jest
często stosowany przez osoby o
osobowości narcystycznej, które nie
potrafią przyznać się do błędu. Nie mają
również interesu w tym, aby się zmienić,
więc wszelkie próby racjonalnej dyskusji
mogą zakończyć się niepowodzeniem.
Osoby wykorzystujące technikę projekcji
często grają w oskarżanie. Np. niewierny
mąż będzie oskarżał żonę, że go okłamuje,
a uchylający się od pracy pracownik będzie
zarzucał szefowi, że w niewłaściwy sposób
zarządza. Oskarżenia tego typu mają często
charakter psychologicznego nadużycia, a
niepewna ofiara może wziąć ciężar
odpowiedzialności na siebie.

Jak bronić się przed projekcją? Przede


wszystkim nie dokonuj „projekcji”
własnego współczucia i empatii na
toksyczną osobę. Nie przypisuj jej
własnego systemu wartości, ponieważ to
tylko zwiększa ryzyko, że zostaniesz
wykorzystany. W wielu przypadkach
jednym skutecznym rozwiązaniem może
być zerwanie więzi i kontaktów z toksyczną
osobą. Dzięki temu skupisz się na własnym
oglądzie sytuacji oraz zaczniesz doceniać
swoją własną tożsamość. Nie musisz żyć w
polu czyjejś dysfunkcji.

ShutterStock

3 Nie graj z gołębiem w szachy, bo bez


względu na to, jak dobrze będziesz grał, to
gołąb jednym ruchem przewróci wszystkie
figury i narobi na szachownicę. To
powiedzenie dobrze oddaje dynamikę
dyskusji z manipulatorem. Nie oczekuj, że
uda ci się przeprowadzić przemyślaną
rozmowę z kimś, kto jest toksyczny. Lepiej
od razu przygotuj się na konwersacyjną
klęskę i chaos. Osobowości narcystyczne
czy socjopaci będą używali różnych
sposobów, aby zbić cię z tropu, ilekroć się z
nimi nie zgadzasz. Mogą stosować
argumenty ad presonam, projekcję,
gaslighting, czy okrągłe argumenty. Cel?
Zbicie pewności siebie, dyskredytacja i
frustracja ofiary. Ważnym celem
manipulatorów jest wytworzenie w ofierze
poczucia winy. Po chwili dyskusji z
manipulatorem zapomnisz, od czego w
ogóle rozmowa się zaczęła.

Jak sobie z tym radzić? Najlepiej nie


wchodzić w dyskusje. Dyskusja z ludźmi o
osobowości narcystycznej jedynie
dostarcza paliwa ich niezdrowym
zachowaniom.

ShutterStock

4 Osoby toksyczne często są


intelektualnie leniwe. Zamiast brać pod
uwagę różne perspektywy i niuanse, wolą
generalizować w każdym obszarze, którego
dotkniesz. Z czasem odnosisz wrażenie, że
wszystko co powiesz, i tak nie ma
znaczenia, bo jest niezgodne z wizją
manipulatora. Tak stosowane generalizacje
mają na celu unieważnienie tych
doświadczeń, które nie pasują do założeń i
uprzedzeń toksycznej osoby. Poza tym
dzięki generalizacjom łatwiej utrzymać
manipulatorowi status quo.

Aby rozbroić bombę generalizacji, warto


sobie uświadomić, że rzeczywistość nie jest
czarno-biała, a generalizacje taki właśnie
pozór stwarzają. W gruncie rzeczy
generalizacje są jedną z wielu perspektyw,
które można odnaleźć w rzeczywistości, a
które ktoś próbuje narzucić innym jako
jedną obowiązującą wersję.

ShutterStock

5 Z punktu widzenia manipulatora każde


odmienne zdanie, opinię czy odczucia
trzeba przekształcić w taki sposób, aby były
świadectwem irracjonalności drugiej
osoby. Służy temu technika sprowadzania
argumentów do poziomu absurdu.
Załóżmy, że nie spodobało Ci się
zachowanie twojego współpracownika i
prosisz go, aby w przyszłości reagował
wobec Ciebie inaczej. W odpowiedzi
słyszysz: „A Ty jesteś taki idealny?”. Dzięki
temu manipulator osiągnął kilka celów na
raz. Po pierwsze, odwrócił uwagę od
problemu. Po drugie, zakwestionował
Twoje odczucia i pokazał, że może jednak
przesadzasz. Po trzecie, udało mu się
skierować uwagę na Ciebie i tym samym
odwrócić cel rozmowy. Po czwarte, nie
odniósł się merytorycznie do uwagi, przez
co sprawa została zawieszona w próżni.
Niekiedy manipulatorzy przypisują sobie
umiejętność „czytania w myślach”. Mówią
wówczas, że widzą, co myślisz, ale w
gruncie rzeczy opierają się tylko na
podstawie własnych odczuć, projektując je
na ciebie.

Ważne jest, aby w takich sytuacjach


postawić wyraźne granice. Czasem krótki
komentarz i odcięcie się od rozmowy może
być najlepszym rozwiązaniem.

ShutterStock

6 Różnica pomiędzy konstruktywną, a


destruktywną krytyką polega na tym, że ta
druga zawiera atak personalny i ustalanie
niemożliwych standardów. Często
destruktywni krytycy nie chcą pomóc, ale
uderzyć w ofiarę. Popularną strategią
stosowaną przez manipulatorów jest
czepianie się i stopniowe podnoszenie
wymagań. Przy każdej okazji manipulator
pokazuje, że nie jest zadowolony z efektów
twojej pracy – nawet w sytuacji, gdy inni ją
odpowiednio docenili. Wówczas
manipulator wprowadza kolejne
oczekiwanie, które ma dodatkowo go
usatysfakcjonować, a ty – nierzadko w
poczuciu winy lub w ambicji – chcesz
udowodnić, że potrafisz.
Zrealizowałeś cel sprzedażowy? Nic z tego,
to za mało, teraz czas na wyższy cel. Jesteś
zadowolony z przebiegu rozmowy z
klientami? Ależ skąd, można było zrobić to
jeszcze lepiej. Ciągłe podnoszenie
wymagań sprawia, że manipulatorzy mogą
osłabiać twoje poczucie wartości i
kontrolować cię poprzez wzbudzanie
poczucia winy lub ambicji.

Lekarstwo? Doceń siebie i swoje


osiągnięcia. Nie bierz pod uwagę tylko
oceny manipulatora, ale zapytaj innych,
którzy mają wgląd w twoją pracę.
Uświadom sobie, że ktoś, komu nigdy nic
się nie podoba, nie będzie
usatysfakcjonowany twoją ciężką pracą.
Tak naprawdę to nie ty masz problem. Jeśli
manipulatorem jest twój szef, to może
warto pomyśleć o zmianie stanowiska lub
pracy? Ciągły stres zabija kreatywność,
potencjał i zdrowie. Szkoda czasu na
współpracę w manipulatorami.

ShutterStock

7 Gdy kończą się inne możliwości


wpływu, a manipulator czuje się coraz
słabszy, może uciec się do wyzwisk. To
szybka i skuteczna metoda osłabienia
twojej pewności siebie i poczucia własnej
wartości. Nieważne, że wyzwiska kojarzą
się z niedojrzałością i z etapem
piaskownicy, ale wciąż pozostają bardzo
destrukcyjne. Tym bardziej destrukcyjne,
im większa liczba osób miała okazję to
usłyszeć. Wyzwiska niekiedy przyjmują
formę pośrednią. Wówczas obiektem ataku
nie jesteś ty jako osoba, np. „idiota”,
„głupek”, ale twoja „idiotyczna” czy
„głupia” opinia.

Jeśli w miejscu pracy spotkasz się z


wyzwiskiem, nigdy nie wchodź we
wzajemną pyskówkę, ale stanowczo odnieś
się do problemu. Ważne jest przy tym, aby
nie tolerować takich sytuacji i nie
bagatelizować ich znaczenia. Najlepiej od
razu odpowiedzieć, że nie życzysz sobie
takich sytuacji. Jeśli to nie pomaga, a
sytuacja się powtarza, warto zgłosić
problem przełożonemu. Coraz częściej
bowiem zdarza się, że powodem
dyscyplinarnego zwolnienia jest
niewłaściwe odnoszenie się do
współpracowników.

ShutterStock

8 Kolejną taktyką i jednocześnie


przejawem utraty kontroli przez osoby
toksyczne jest oczernianie. Jeśli
manipulator nie może kontrolować
myślenia ofiary, będzie chciał kontrolować,
co otoczenie pomyśli na jej temat. Polega to
na rozpowszechnianiu nieprawdziwych
informacji i niszczeniu czyjejś reputacji.
Celem takiej kampanii jest sytuacja, w
której otoczenie powoli odcina się od
ofiary. Niekiedy zdarza się, że sami
przełożeni nastawiają przeciw sobie różne
grupy w firmie, by zgodnie z zasadą „dziel i
rządź” móc je lepiej kontrolować i
zapobiegać solidarności.

Nie jest łatwo zapobiegać takim sytuacjom.


Warto być uważnym i wsłuchiwać się w
otoczenie i jego reakcje. Dobrą bronią
przeciw oczernianiu jest przedstawianie
faktów – jeśli wiemy, w jakim obszarze
byliśmy oczerniani. Czasami dokuczanie i
oczernianie przybiera formy skrajne, gdzie
najlepszym wyjściem jest dokumentowanie
ich i przekazanie sprawy prawnikowi.

ShutterStock

9 Technika ta polega na wciąganiu do


konfliktu osoby trzeciej, która obiektywnie
oceni dany problem. Do triangulacji
dochodzi np. w sytuacji arbitrażu czy
poradnictwa małżeńskiego, co może mieć
dobre skutki. Manipulatorzy jednak często
wciągają do konfliktu znajome i przychylne
osoby, którzy często przyjmują ich stronę.
W efekcie ofiara zmanipulowanej
triangulacji myśli, że skoro już dwie osoby
ocenią daną sytuację odmiennie, to może
jednak mają rację? Prowadzi to do
osłabienia postrzegania rzeczywistości
przez ofiarę oraz spadku poczucia jej
własnej wartości. W rzeczywistości
manipulatorom chodzi o to, aby uzyskać
potwierdzenie własnej oceny danej sytuacji
u innych, nie zależy im na rozwiązaniu
problemu, tylko na obsesyjnym pokazaniu,
że mają rację. Technika ta sprawia, że
właściwa uwaga zostaje odciągnięta od
sedna problemu, a skupia się na
poszukiwaniu potwierdzenia i ocenach
innych.

Jak się przed tym obronić? Warto sobie


uzmysłowić, że trzecia osoba, która jest
wciągnięta w triangulację przez
manipulatora, także jest obiektem
manipulacji, gdyż znajduje się pod jego
wpływem i chodzi wyłącznie o
potwierdzenie zdania manipulatora. W tej
sytuacji najlepiej znaleźć kolejną osobę,
która nie jest zaangażowana w sprawę.

ShutterStock

Źródło: Media

TEMATY: GALERIA

Udostępnij

Zgłoś błąd na stronie Drukuj

Newsletter Skopiuj link

Czy ten artykuł był przydatny?

tak nie

REKLAMA

POWIĄZANE

Samotność nękanych.
Ochrona przed mobbingiem
jest w Polsce fikcją

Niezadowoleni, wścibscy,
kłótliwi. Polacy obrazili się
na siebie [WYWIAD]

Blockchain zmieni świat.


Najbardziej finansowy

REKLAMA

ZOBACZ RÓWNIEŻ

Legendarny producent
wraca z produkcją
smartfonów do Europy

Migracja przygniata Niemcy.


Scholz chce "praktycznych
rozwiązań" kryzysu

Klęski żywiołowe niszczą


żywność, którą można by
nakarmić pół miliarda ludzi
[RAPORT]

UE chce promować etykietę


„Made in Europe".
Komisarz: Będziemy walczyć
o europejski przemysł

POLECAMY

TYLKO U NAS
Nowy rząd i wymiana kadry.
Prezesi państwowych firm
odejdą z walizkami
pieniędzy?

Izrael uderzył w nocy na 150


podziemnych celów Hamasu
w Strefie Gazy

ONZ uchwaliła rezolucję


wzywającą do
"humanitarnego rozejmu" w
Strefie Gazy

Medyczna obsesja na
punkcie BMI. Czas z nią
skończyć, dla dobra
pacjentów i pacjentek

Rekordowa migracja do
krajów OECD. Jak na tym tle
wypadła Polska?

Kuny niszczą coraz częściej


auta elektryczne. Wysokie
koszty naprawy

Polskie finanse publiczne


toną w chaosie. Potrzeba
nawet lat, by posprzątać ten
obszar [WYWIAD]

Meller: Tryb walki światłości


z ciemnością włączony przez
Tuska odrzucił mnie
[WYWIAD]

Amerykański Kongres jest


dziś dysfunkcjonalny, ale w
końcu ma spikera

Wakacje kredytowe 2024.


Stary rząd chce zaplusować
kosztem banków [OPINIA]

POPULARNE

Zadłużenie państw UE:


najniższe w Estonii, a gdzie
najwyższe? Jak wypada
Polska?

Wybory 2023: jak głosować,


aby oddać ważny głos?
[WAŻNE INFORMACJE]

You might also like