Professional Documents
Culture Documents
KKD Arama Kurtarma Ekipmanlari
KKD Arama Kurtarma Ekipmanlari
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
PROGRAMI
ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA
BİLGİSİ
Öğr. Gör. Cihan YAYLACI
11. Arama Kurtarma Teknikleri
12. Afet Sonrası Yapılması
Gerekenler
GİRİŞ
ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA BİLGİSİ
Hafta-13
4
5
SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI
6
Arama ve Kurtarma Tehlikeleri
Zehirlenme
Kimyasal
Tehlikeler
Çökme
Elektrik
7 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Yangın Safhalarındaki Tehlikeler
Flame Over,
Flash Over,
Backdraft,
8 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flame Over
Başlangıç safhası,
Eğilerek çalışılmalı,
9 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flame Over
10 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flash Over
Gelişmekte olan yangının tam gelişmiş
yangına aniden dönüşmesi,
11 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flash Over
12 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Backdraft
Isı ve yanıcı madde yeterli, oksijen
yetersiz,
Neden !
13 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Zehirlenme Tehlikesi
Ölüm oranı yüksek,
Radyoaktif maddeler,
15
GAZ
DUMAN
ZEHİRLİ GAZLAR
Ahşap, Kâğıt ve Pamuk Yangınları
• Karbon monoksit CO
• Formaldehit CH2O
• Karbon monoksit CO
• Karbon monoksit CO
İpek Yangınları
• Amonyak NH3
• Karbon monoksit CO
Açık Devre,
Kapalı Devre,
21
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
Sırtlık,
Tüp,
Regülatör,
Tam Yüz Maskesi,
22
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
• Tüpün sırta
yerleşmesini sağlar,
• Sırt ve tüp arasında
teması engeller,
• Tüp ağırlığını
dengeler,
23
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
• Temiz havayı yüksek basınçta tutar, (300 bar)
• Çelik (dolu tüp:11,5 kg) ya da fiber kompozit (dolu tüp:
6-7 kg) yapıda,
• Fiber kompozit tercih edilir,
• Tüplerin test basıncı 450 bar,
• 5 yılda bir hidrostatik basınç testi,
24
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
• Tüp içerisindeki havayı solunabilir basınca indirir,
25
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
4 bölümden oluşur:
Dış Maske,
İç Maske,
Maske Camı,
Nefes Verme Ventili,
26
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
Hava Temizleyici Maskeler
Kimyasal Filtre
Toz Maskeleri
Tipi Maskeler
27
Mekanik Filtre Tipi Maskeler
28
Kimyasal Filtre Tipi Maskeler
Toz, duman, gaz ve toksik parçacıklara karşı kullanılır,
Toz Maskeleri
Selülozik elyaftan yapılmış maskeler,
29
Filtre Kutulu Gaz Maskeleri
Organik buhar,
Asit gazları ya da bunların farklı bileşimlerinden oluşan
zararlı gazlara karşı kullanılır,
Kısa süreli ve acil durumlarda kullanılır,
Sürekli kullanılmaz,
30
Patlama Tehlikesi
Fiziksel Patlama: Basınçlı kapların ısıya maruz
kalması,
33
Hava yastıkları basınçlarına göre;
• Yüksek Basınçlı Hava Yastığı
Çalışma basıncı 8 Bar
• Alçak Basınçlı Hava Yastığı
Çalışma basıncı 0,5 Bar
34
Kaldırılacak yüke
uygun yastık seçilir !
35
KURTARMA EKİPMANLARI EĞİTİM KİTABI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İBİTEM
Yastıklar, kaynak ve
kesim işlemi sırasında
oluşacak kıvılcımlardan
korunmalı ! 36
KURTARMA EKİPMANLARI EĞİTİM KİTABI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İBİTEM
Kesiciler
Alev alabilir ortamda kullanımları yasaktır !
Eğitimsiz kişiler kullanamaz,
Koruyucu teçhizat olmadan kullanılmamalı,
Benzinli kesicilerde benzin yağ oranı (50/1),
37
Kesiciler
Beton kesme
makineleri suyla
soğutulabilir !
38
KULAK KORUYUCULARI:
Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A)
aştığında,
39
KULAK KORUYUCULARI:
40
GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI
Gözlükler
El ve Yüz siperleri
41
Gözlükler
Uçuşan parçalar,
42
Baretli (Miğferli) siperler:
43
El ve Yüz Siperleri
El Siperleri:
Yüz Siperleri :
44
VÜCUT KORUYUCULARI
Frenleme ekipmanı
Paraşütçü kemeri
45
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?
46
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?
Önlük
47
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?
Önlük Maske
48
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?
49
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?
50
Önlük Maske Gözlük-Yüz koruyucu Eldiven
Eldiven
Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu
Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu Maske
Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu Maske Önlük
Maske Takılırken
Nelere Dikkat Edilmelidir
Burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalı,
56
Maske Takılırken
Nelere Dikkat Edilmelidir
57
Gözlük ve Yüz Koruyucusu Kullanılırken
Nelere Dikkat Edilmeli
58
Eldiven
59
60
Ana sigortalar kapatılmalı !
61
KAYNAKLAR
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL
%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
Kişisel Korucu Donanım Yönetmeliği, 2004, Resmi Gazete Sayısı: 25368
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik, 2004,
Resmi Gazete Sayısı: 25370
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, 2013, Resmi
Gazete Sayısı: 28628
Prof. Dr. Ferdi TANIR (Editör), Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi, Akademisyen Kitabevi,
2016
62
Dupont Kişisel Koruyucular Broşürü. İtfaiyeciler İçin Koruyucu Giysi,
Tempex Austrıa Broşürü.
ahmetsertkan.blogspot.com www.tekstilvemuhendis.org.tr
www.tekstilveteknik.com.tr www.fireproductsearch.com www.nfpa.org
www.fireengineering.com http://www.pbiproducts.com/
http://pbiprodu.nextmp.net/international/images/main/PDFS/PBI_Gold_
Matrix_Englis h.pdf. www.dupont.com www.ppe101.com
www.firerescue1.com http://carbomid.com.tr/tr/aramid-elyaf-ozellikleri/
http://www.kompozit.net/?urun-334-Aramid-Elyaf-Kevlar-Fiber.html
http://www.asilmarine.com/tr/sss/70-para-aramid-kevlar-nedir
https://tekstilmuhendisi.wordpress.com/tag/aramid/
https://www.riderdenim.com/icerik/teknik_ozellikler
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kevlar http://kivancgroup.com
63
Yangınla Mücadelenin Temelleri, International Fire Service Training Association
(IFSTA), Türkçe basım, 2001. Essentials Of Fire Fighting and Fire Department
Operations, 6th Edition, International Fire Service Training Association (IFSTA),
2013.
E.Y.Bulgun, M.Yılmaz, "İtfaiye Elbiseleri Tasarımında Son Gelişmeler", Tekstil ve
Mühendis Dergisi.
E.Kalaycı, O.Avinç, A.Yavaş, "Polibenzimidazol (PBI) Lifleri", Tekstil ve Mühendis
Dergisi.
Prof.Dr. Işık TARAKÇIOĞLU, Ahmet ÇAY ve diğerleri, “Balistik Lifler (Bölüm 1)”,
Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 2007.
Gizem KARAKAN, “Yüksek Performanslı Liflerin Balistik Amaçlı Kullanımı”, 2008.
M. Baran KALIN, Tekstil Yüzeylerinin Yanmaya Karşı Dirençlerinin Arttırılması,
Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2008. Burak ÇELİKKANAT, Teknik Tekstiller,
Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2002. Structural & Wildlands Firefighting Apparel, PBI
Broşürü.
64
KURTARMA EKİPMANLARI EĞİTİM KİTABI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi,
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İBİTEM
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ,
Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT, 14th International
Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
65
GİRİŞ
ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA BİLGİSİ
Hafta-13
66
13. Arama ve Kurtarmada Kullanılan Makine ve Ekipmanlar
KAYNAKLAR
67
Konuya Özgü Kavramlar
Arama ve kurtarma çalışmalarında kullanılan makine ve ekipmanlar:
68
69
13.1. W 70 Faser Tahlisiye Cihazı
Teknik Özellikleri
Koruyucu çalışma zamanı 4 saat
Toplam ağırlık 14 kg
Genişlik 430 mm
Yükseklik 480 mm
Kalınlık 148 mm
Oksijen tüpü kapasitesi 2 lt
Oksijen tüpü basıncı 200 kg/cm2
Azaltılmış basınç (Rv çıkışı) 4 kg/cm2
Sabit dozaj 1.5 lt./dakika
Alkali patron 9x18x28
70
71
W 70 Cihazının Ana Parçaları:
Oksijen Tüpü ve Manometre
72
Redüksiyon Ventil
73
Ciğer Otomatiği
74
Alkali Patron %3-4 CO2 bulunan havayı %0.03 –
0.04 CO2’ ye indirir,
Alkali patron,
75
Alkali Patron Kullanılışı
Oksijen cihazına takılır,
Ok işareti, oksijen cihazındaki ok işareti ile aynı yönde cihaza takılır,
Cihazın bağlantı başlıkları vidalanır,
Alkali patron bir defa kullanılır,
Kullanılıp soğumuş alkali patron değiştirilmeli, tekrar kullanılmamalı,
76
Alkali Patron Depolanması
Tartılarak kontrol yapılır,
Üzerindeki ağırlıktan ±20 gr’dan fazla fark olması durumunda
kullanılmaz,
Rutubetsiz ve serin (0 -25 ºC) yerde depolanmalı,
Benzin,
Benzen,
Alkollü çözeltiler,
Boyaların yanında depolanmamalı,
77
Nefes Torbası
• İçi kauçuk, dışı bezdir,
• Yüksek ve alçak basınca karşı dayanıklı,
• Alkali patron çıkışı ve nefes alma klapesi arasında oksijen deposu
görevini yapar,
Maske
• Gaza, ısıya ve aside karşı dayanıklı,
• Maske diyaframının patlak olma ihtimaline karşı kontroller yapılmalı,
78
Körüklü Temiz Ve Kirli Hava Hortumları
79
Tahlisiye Cihazının Kasası
• Alkali Patron,
• Nefes Torbası,
• Oksijen Tüpü,
• Redüksiyon Ventili,
• Ciğer Otomatiği,
• Askı Kayışları,
• Temiz Ve Kirli Hava Hortumları,
80
Tahlisiye Cihazının Kasası
81
13.2. Üniversal Kontrol Cihazı
• Oksijen solunum cihazları ile basınçlı
hava verici ve hassas dalma cihazlarının
kontrolü,
82
Üniversal Kontrol Cihazı Kontrolleri
Yüksek Dakikada
Ciğer Ciğer basınç litreye
Yüksek ve Alarm
otomatik otomatik supapları düşen
alçak basınç sinyallerinin
basınç hacim açılma miktarın
kontrolü kontrolü
kontrolü kontrolü dirençleri hacim
kontrolü ölçümü
83
Basınçlı Solunum Alet Ve Hassas Dalma
Cihaz Kontrolleri
84
Son Kontrol Cihazının Üzerinde Bulunan Parçalar
Anahtar,
Çift kademeli
havalandırma
Kronometre, supabı,
Gösterge
skalası,
Cihaz
bağlama
parçası,
85
86
Metan (CH4) Gazı Ölçüm Cihazları
Çalışma Prensibi:
87
Bir ortamın kırılma indisi: n,
Elektromanyetik ışımanın vakumdaki hızı: c,
Elektromanyetik ışımanın bu ortamdaki hızı: v,
Snell Yasası
V1 : Işının 1. ortamdaki hızı
V2 : Işının 2. ortamdaki hızı
n1 : M1 ortamın indisi
n2 : M2 ortamın indisi
88
Abbe refraktometresinden elde edilen görüntüler
89
• Metan gazı optik okuyucu
tarafından tespit edilir,
• Su buharı ve CO2 gazı
bulunmamalı (bu maddeleri
tutmak için kireç kaynağı
kullanılır),
• Kireç kaynağı, soda kireç
kristal halde,
90
GP-322 Metan Gazı Ölçüm Cihazı
• Grizulu yerler,
• Alarm lambası uyarıcı,
• Işıkla beraber sesli alarm,
91
GP-322 Metan Gazı Ölçüm Cihazı Çalışma Prensibi
• Elektrik akımıyla belli sıcaklığa kadar iki platin tel flamanı ısıtılır,
• Flamanlardan birisi numune gaza maruz kalır,
• Gaz , platin telin üzerinde katalitik olarak yanar,
• Yanma sırasında yükselen gaz rezistansı yükseltir,
• Yükselme ölçülür,
• Metan gaz konsantrasyonu ölçülür,
92
Karbon Monoksit (CO) Ölçüm Cihazları
93
CO-82 Detektörü
94
13.4. Multi Gaz Detektörü
CO, CO2, O2, H2, H2S ve duman tüpleri,
Detektör tüpünün her iki ucu bükülerek
kırılır,
Detektöre takılır,
Körük sonuna kadar sıkıştırılır,
Emme safhası otomatik olarak başlar,
Zincir gerildiğinde ölçüm tamamlanmış
olur,
95
96
13.5. Exotox 60 Model Gaz Detektörü
Gaz Ölçüm Aralığı
Oksijen %0-32
Karbon monoksit 0-999.0 ppm
Klor 0-99.90 ppm
H2S 0-99.50 ppm
NO2 100-499.0 ppm
SO2 0-99.90 ppm
Sıcaklık -20 ºC - +50 ºC
Bağıl nem %10-90
97
İş sağlığı ve iş güvenliği yönünden
Nem, havada bulunan su buharına bağıl nemin değeri önemlidir.
denir.
Bir işyeri ortamının bağıl nemi
Mutlak nem birim hacimdeki nem değerlendirilirken, sıcaklık, hava akım
miktarıdır. Gram/metreküp olarak verilir. hızı gibi diğer şartlar da
değerlendirilmesi gerekir.
Bağıl nem havadaki nem miktarının o
havanın alabileceği maksimum neme Genel olarak herhangi bir işyerinde
olan oranıdır. bağıl nem %30 ila %65 arasında
olmalı,
98
13.6. Hava Ölçümü Anemometre
• 8 adet kanat yatay bir mile, radyal
kollarla bağlı,
99
100
KAYNAKLAR
Arama ve Kurtarma Bilgisi, Atatürk Üniversitesi, Açık öğretim Fakültesi Yayını, ISBN:
978-975-442-765-3
Çetin, H., (2002). “Acil Durum veya Doğal Afet Sonrası Türkiye’de Arama ve Kurtarma
Faaliyetlerinin Düzenlenmesi ve ek Merkezden Organize Edilmesi”, Yüksek Lisans
Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Seğmenoğlu, M., (2013). “Arama Kurtarma Sistemleri İçin Personel Alım Sürecinin
Tasarlanması”, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Birand, A. Ergünay, O. (2001). “Türkiye’ nin Afet Sorunlarına Genel Bakış ve Erzincan
Depremi Uygulaması”, Türkiye Deprem Vakfı, İstanbul.
Sarol, H., (2007). “Türkiye’deki Arama Kurtarma Elemanlarının Temel Sorunları”,
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Açıkgöz, A., (2004). “Türk Silahlı Kuvvetleri Arama Kurtarma Timlerinin Yerleşiminin
Yeniden Düzenlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu, Savunma Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.
101
KAYNAKLAR
Akkaya, B., (2002). “Sivil Havacılıkta Kaza-kırım İncelemeleri, Ulusal ve Uluslararası
Mevzuatın Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Eskişehir.
Başeren, S.H., (2003). ‘‘Ege Sorunları’’, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Yayınları, Yayın
no:15, İstanbul.
Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı, (2011). “Kentsel Arama
Kurtarma”, Hizmet içi eğitim 11, Ankara.
Arslan, H., (2008). ‘‘Su Altı ve Su Üstü Arama Kurtarma’’, T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil
Savunma Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
Afet Ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği,
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=20135703&MevzuatTur=3&Mevzuat
Tertip=5
102