You are on page 1of 102

HAVZA MESLEK YÜKSEKOKULU

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
PROGRAMI
ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA
BİLGİSİ
Öğr. Gör. Cihan YAYLACI
11. Arama Kurtarma Teknikleri
12. Afet Sonrası Yapılması
Gerekenler
GİRİŞ
ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA BİLGİSİ

Hafta-13
4
5
SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI

Çalışma ortamı havasında bulunan;


 Zararlı madde,
 Metal tozu, NOT: İtfaiyecilerin, cilt ve
 Çözücüler,
akciğer kanserine yakalanma
zehirlenmelere sebep olabilir,
 Silis, durumu yüksektir.
 Asbest,
 Pamuk tozu,
gibi zararlı maddeler ise pnömokonyoz olarak
bilinen akciğer hastalığına neden olabilir,

6
Arama ve Kurtarma Tehlikeleri
Zehirlenme

Kimyasal
Tehlikeler

Patlama Fiziksel / Kimyasal Patlama

Çökme

Elektrik

7 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Yangın Safhalarındaki Tehlikeler

Flame Over,
Flash Over,
Backdraft,

8 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flame Over
Başlangıç safhası,

Oksijen yeterli fakat ısı yetersiz,

Kısa süreli yanma gözlenir,

Eğilerek çalışılmalı,
9 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flame Over

10 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flash Over
Gelişmekte olan yangının tam gelişmiş
yangına aniden dönüşmesi,

Yakıt miktarı fazla olduğu için oksijen


ihtiyacı da fazladır,

11 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Flash Over

12 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Backdraft
Isı ve yanıcı madde yeterli, oksijen
yetersiz,

Patlama olasılığı yüksektir,

Neden !
13 14th
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ, Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT,
International Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018
Zehirlenme Tehlikesi
Ölüm oranı yüksek,

Soluma ve az da olsa deriden emilim,

Kalp krizi geçirme olasılığı yüksek (72


saat),
14
Kimyasal Tehlikesi
 Su ile reaksiyona girerek yanıcı gaz üreten
maddeler,

 Radyoaktif maddeler,

 Tahriş edici kimyasal maddeler,

15
GAZ
DUMAN
ZEHİRLİ GAZLAR
Ahşap, Kâğıt ve Pamuk Yangınları

• Karbon monoksit CO

• Formaldehit CH2O

• Formik Asit HCOOH

• Metil alkol CH3OH

• Asetik asit CH3COOH


Plastik Yangınları

• Karbon monoksit CO

• Hidroklorik asit HCI

• Hidrojen siyanür HCN

• Azot oksitler N2O ya da NO2


Kauçuk Yangınları

• Karbon monoksit CO

• Kükürt dioksit SO2

• Hidrojen Sülfür H2S

İpek Yangınları

• Amonyak NH3

• Hidrojen siyanür HCN


Yün Yangınları

• Karbon monoksit CO

• Hidrojen sülfür H2S

• Kükürt dioksit SO2

• Hidrojen siyanür HCN


SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI

Açık Devre,

Kapalı Devre,

21
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
 Sırtlık,
 Tüp,
 Regülatör,
 Tam Yüz Maskesi,

22
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
• Tüpün sırta
yerleşmesini sağlar,
• Sırt ve tüp arasında
teması engeller,
• Tüp ağırlığını
dengeler,

23
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
• Temiz havayı yüksek basınçta tutar, (300 bar)
• Çelik (dolu tüp:11,5 kg) ya da fiber kompozit (dolu tüp:
6-7 kg) yapıda,
• Fiber kompozit tercih edilir,
• Tüplerin test basıncı 450 bar,
• 5 yılda bir hidrostatik basınç testi,
24
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
• Tüp içerisindeki havayı solunabilir basınca indirir,
25
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
4 bölümden oluşur:
 Dış Maske,
 İç Maske,
 Maske Camı,
 Nefes Verme Ventili,

26
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
Hava Temizleyici Maskeler

Mekanik Filtre Filtre Kutulu


Tipi Maskeler Gaz Maskeleri

Kimyasal Filtre
Toz Maskeleri
Tipi Maskeler

27
Mekanik Filtre Tipi Maskeler

 Metal ve silis tozlarının bulunduğu işyeri ortamında tercih


edilir,

 Toz parçacıkları filtre tarafından tutulur,

 Bu tip maskeler sık değiştirilmeli,

 Filtre renginin koyulaşması durumunda koruma özelliğini


kaybedilir,

28
Kimyasal Filtre Tipi Maskeler
Toz, duman, gaz ve toksik parçacıklara karşı kullanılır,

Bu parçacıklar, aktif granül kömür tarafından emilir,

Toz Maskeleri
Selülozik elyaftan yapılmış maskeler,

0,2 – 5 mikron arasındaki toz partiküllerine karşı kullanılır,

29
Filtre Kutulu Gaz Maskeleri

 Organik buhar,
Asit gazları ya da bunların farklı bileşimlerinden oluşan
zararlı gazlara karşı kullanılır,
 Kısa süreli ve acil durumlarda kullanılır,
 Sürekli kullanılmaz,

30
Patlama Tehlikesi
Fiziksel Patlama: Basınçlı kapların ısıya maruz
kalması,

Kimyasal Patlama: Kimyasal maddelerin bir araya


gelmesi, yanıcı maddelerin tepkimeleri ve yanıcı
gazların sızması sonucu oluşan yangınlar,
31
Çökme Tehlikesi
Aşırı su almış binalar,

Fazla ısıya maruz kalmış alanlar,

Ahşap yapılarda çökme tehlikesi daha


yüksektir,
32
Hava Yastıkları
• Enkaz çalışmaları,
• Trafik kazaları,
Kullanım amaçları:
 Yüklerin kaldırılması,
 Dayanak yapma,
 Sabitleme,

33
Hava yastıkları basınçlarına göre;
• Yüksek Basınçlı Hava Yastığı
Çalışma basıncı 8 Bar
• Alçak Basınçlı Hava Yastığı
Çalışma basıncı 0,5 Bar

34
Kaldırılacak yüke
uygun yastık seçilir !
35

KURTARMA EKİPMANLARI EĞİTİM KİTABI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İBİTEM
Yastıklar, kaynak ve
kesim işlemi sırasında
oluşacak kıvılcımlardan
korunmalı ! 36

KURTARMA EKİPMANLARI EĞİTİM KİTABI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İBİTEM
Kesiciler
 Alev alabilir ortamda kullanımları yasaktır !
 Eğitimsiz kişiler kullanamaz,
 Koruyucu teçhizat olmadan kullanılmamalı,
 Benzinli kesicilerde benzin yağ oranı (50/1),

37
Kesiciler

Beton kesme
makineleri suyla
soğutulabilir !

38
KULAK KORUYUCULARI:
 Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A)
aştığında,

işveren kulak koruyucuları sağlayarak işçilerin kullanımına


hazır halde bulunduracak,

 Gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet etkin değeri olan 85 dB (A)


ulaştığında ya da bu değerleri aştığında,

kulak koruyucuları kullanılacak !

39
KULAK KORUYUCULARI:

Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar

Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar

Tam akustik baretler

İç haberleşme donanımlı kulak koruyucuları

Kapalı devre haberleşme alıcısı olan kulak koruyucuları

40
GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI

Gözlükler

Baretli (Miğferli) siperler

El ve Yüz siperleri
41
Gözlükler
 Uçuşan parçalar,

 Tehlikeli ışınlara karşı koruma sağlanır,

 Cam (şeffaf veya renkli) ya da plastikten yapılır, Yarı Kapalı Gözlük

 Gözlükler de yandan gelebilecek parçacıklara karşı kenar koruyucu bulunur,

Elastik Aksamlı Muhafazalı Gözlükler:


 İnce toz, duman, asit ve sislere karşı kullanılır.
 Darbelere karşı daha az koruyucu,
Kapalı Gözlük

42
Baretli (Miğferli) siperler:

 Başın üst kısmını,


Kulakların arkasında kalan bölgeyi,
Yüz ve boyun kısmını korur,

 Miğfer, kayış ile başa tutturulur,

 Baretin ön kısmında filtre koruma camı


yerleştirilir,

43
El ve Yüz Siperleri

El Siperleri:

Kaynak işlemlerinde kullanılır,


Başa tutturulmaz,

Yüz Siperleri :

Tehlikeli sıvıların sıçramasına karşı yüz


siperleri kullanılmaktadır,

44
VÜCUT KORUYUCULARI

Düşmeyi önleyici ekipman

Frenleme ekipmanı

Paraşütçü kemeri

45
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?

Önlük Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu Maske

46
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?

Önlük

47
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?

Önlük Maske

48
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?

Önlük Maske Gözlük-Yüz koruyucu

49
Kişisel Koruyucu Donanım
Giyme sırası Ne Olmalıdır ?

Önlük Maske Gözlük-Yüz koruyucu Eldiven

50
Önlük Maske Gözlük-Yüz koruyucu Eldiven
Eldiven
Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu
Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu Maske
Eldiven Gözlük-Yüz koruyucu Maske Önlük
Maske Takılırken
Nelere Dikkat Edilmelidir
Burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalı,

Yüze uygunluk tam olmalı,

56
Maske Takılırken
Nelere Dikkat Edilmelidir

Boynun altında asılı tutulmamalı,

Maskeler ortak kullanılmamalı,

Maskenin ön yüzü kontamine olduğu için


elle temas etmemelidir

57
Gözlük ve Yüz Koruyucusu Kullanılırken
Nelere Dikkat Edilmeli

Gözleri ve yüzü tam olarak kapatmalı,

Yüze uygunluk tam olmalı,

58
Eldiven
59

 Eldivenler en son  Eldiven çıkarılırken


giyilmeli  Elin üzerinden sıyrılarak içi
 Doğru tip ve boyutta dışına çevrilir
eldiven seçilmeli  Diğer eldivenli el ile tutulur
 Eldiven giymeden önce  Eldivensiz parmakla bilekten
eller yıkanmalı veya el diğer eldiven sıyrılır
dezenfektanı ile  İçi dışına çevrilerek her iki
ovalanmalı eldivenden oluşan küçük bir
 Önlüğün kol manşetleri torba şeklinde atılır
üzerine çekilmeli
Elektrik Tehlikesi
• Suyun iletkenlik özelliği, Suyun iletkenliği,
• Aşırı deiyonize edilmiş duyun iletkenlik değeri • İyonların toplam
5,5 μS/cm yoğunluğuna,
• İçilebilir evsaftaki sularda bu değer 5.000 - • İyonların hareketliliğine,
50.000 μS/cm ( 5 - 50 mS/m), • Ölçüm esnasındaki

• Deniz suyunda ise bu değer 500.000.000 sıcaklığına göre

μS/cm (5 S/m), değişkenlik gösterir.

60
Ana sigortalar kapatılmalı !

61
KAYNAKLAR
https://itfaiye.izmir.bel.tr/CKYuklenen/iydem/Yayinlarimiz/K%C4%B0%C5%9E%C4%B0SEL
%20KORUYUCU%20EK%C4%B0PMANLARI.compressed.pdf
Kişisel Korucu Donanım Yönetmeliği, 2004, Resmi Gazete Sayısı: 25368
Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik, 2004,
Resmi Gazete Sayısı: 25370
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği, 2013, Resmi
Gazete Sayısı: 28628
Prof. Dr. Ferdi TANIR (Editör), Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi, Akademisyen Kitabevi,
2016

62
Dupont Kişisel Koruyucular Broşürü. İtfaiyeciler İçin Koruyucu Giysi,
Tempex Austrıa Broşürü.
ahmetsertkan.blogspot.com www.tekstilvemuhendis.org.tr
www.tekstilveteknik.com.tr www.fireproductsearch.com www.nfpa.org
www.fireengineering.com http://www.pbiproducts.com/
http://pbiprodu.nextmp.net/international/images/main/PDFS/PBI_Gold_
Matrix_Englis h.pdf. www.dupont.com www.ppe101.com
www.firerescue1.com http://carbomid.com.tr/tr/aramid-elyaf-ozellikleri/
http://www.kompozit.net/?urun-334-Aramid-Elyaf-Kevlar-Fiber.html
http://www.asilmarine.com/tr/sss/70-para-aramid-kevlar-nedir
https://tekstilmuhendisi.wordpress.com/tag/aramid/
https://www.riderdenim.com/icerik/teknik_ozellikler
https://tr.wikipedia.org/wiki/Kevlar http://kivancgroup.com

63
Yangınla Mücadelenin Temelleri, International Fire Service Training Association
(IFSTA), Türkçe basım, 2001. Essentials Of Fire Fighting and Fire Department
Operations, 6th Edition, International Fire Service Training Association (IFSTA),
2013.
E.Y.Bulgun, M.Yılmaz, "İtfaiye Elbiseleri Tasarımında Son Gelişmeler", Tekstil ve
Mühendis Dergisi.
E.Kalaycı, O.Avinç, A.Yavaş, "Polibenzimidazol (PBI) Lifleri", Tekstil ve Mühendis
Dergisi.
Prof.Dr. Işık TARAKÇIOĞLU, Ahmet ÇAY ve diğerleri, “Balistik Lifler (Bölüm 1)”,
Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 2007.
Gizem KARAKAN, “Yüksek Performanslı Liflerin Balistik Amaçlı Kullanımı”, 2008.
M. Baran KALIN, Tekstil Yüzeylerinin Yanmaya Karşı Dirençlerinin Arttırılması,
Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2008. Burak ÇELİKKANAT, Teknik Tekstiller,
Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2002. Structural & Wildlands Firefighting Apparel, PBI
Broşürü.

64
KURTARMA EKİPMANLARI EĞİTİM KİTABI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi,
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı, İBİTEM
YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELERİN İTFAİYECİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ,
Hacı Ahmet KIRTAŞ, Hüseyin ALTUNDAĞ, Recep YİĞİT, 14th International
Combustion Sysmposium (INCOS2018) 25-27 April 2018

65
GİRİŞ
ISG 108 – ARAMA VE KURTARMA BİLGİSİ

Hafta-13

66
13. Arama ve Kurtarmada Kullanılan Makine ve Ekipmanlar

13.1. W70 Faser oksijen cihazı


13.2. Universal Kontrol Cihazı
13.3. Gaz detektörü
13.4. Multi gaz detektörü
13.5. Exotox 60 model gaz detektörü
13.6 . Anemometre
13.7. Oksijenli ferdi kurtarıcı
13.8. Oksijenli ferdî kurtarıcı kullanımında dikkat edilecek hususlar

KAYNAKLAR

67
Konuya Özgü Kavramlar
Arama ve kurtarma çalışmalarında kullanılan makine ve ekipmanlar:

Görüntülü Sesli ve Arama ve


Halatlı kurtarma
arama görüntülü arama kurtarma
ekipmanları,
sistemleri, sistemleri, sedyeleri,

Havalı kaldırma Kesme-Ayırma Beton kırıcı ve Tahlisiye


yastıkları, takımları, deliciler, cihazları,

Kontrol Gaz ölçüm Hava ölçme ve


cihazları, cihazları, ferdî kurtarıcılar,

68
69
13.1. W 70 Faser Tahlisiye Cihazı

Teknik Özellikleri
Koruyucu çalışma zamanı 4 saat
Toplam ağırlık 14 kg
Genişlik 430 mm
Yükseklik 480 mm
Kalınlık 148 mm
Oksijen tüpü kapasitesi 2 lt
Oksijen tüpü basıncı 200 kg/cm2
Azaltılmış basınç (Rv çıkışı) 4 kg/cm2
Sabit dozaj 1.5 lt./dakika
Alkali patron 9x18x28

70
71
W 70 Cihazının Ana Parçaları:
Oksijen Tüpü ve Manometre

• 2 litre hacimde çelikten imal edilmiştir,


• 10 yılda bir test uygulanır,
• Normal dolum kapasitesinin %50 fazlası basınç ile test yapılır,
• Cihazın kullanma süresi hesaplanmasında emniyet katsayısı olarak
sabit sürekli oksijen akışı 2 lt/dakika olarak alınır,

72
Redüksiyon Ventil

• Tazyik düşürücü sistem,


• Takviye düğmesine basıldığında emiş klepesine oksijen akımı gelir,
• Sıcak havayı soğutmak ya da oksijen ihtiyacında takviye düğmesine
basılır,
• Gereksiz yere bu düğmenin kullanılması tüpün erken boşalmasına
neden olur,
• Redüksiyon ventil mühürlüdür,
• Periyodik bakım testleri muhakkak bakım defterine işlenmelidir,

73
Ciğer Otomatiği

• Redüksiyon ventil üzerinde bulunur,


• Nefes alma odasıyla irtibatlı,
• Oksijen akışı yetersiz kaldığında oksijen sağlar,

74
Alkali Patron %3-4 CO2 bulunan havayı %0.03 –
0.04 CO2’ ye indirir,

CO2 konsantrasyonu % 10‘a çıktığında ise kısa


zamanda kişi komaya girer ve ölüm,

Alkali patron,

%75-76 NaOH, Kuvvetli nem çekici


%9-10 Cu2SO4, Isı dengeleyici
%14-15 Na2SO4, Reaksiyon hızı sağlar
%1-1.5 NaCl2, Kimyasal maddenin kristalize halde
kalmasını sağlar,

75
Alkali Patron Kullanılışı
Oksijen cihazına takılır,
Ok işareti, oksijen cihazındaki ok işareti ile aynı yönde cihaza takılır,
Cihazın bağlantı başlıkları vidalanır,
Alkali patron bir defa kullanılır,
Kullanılıp soğumuş alkali patron değiştirilmeli, tekrar kullanılmamalı,

Alkali patronun kullanma süresi


1.5lt/dakika devamlı oksijen dozajı : 8 saat,
0.65 lt/dakika devamlı oksijen dozajı : 12 saat,

76
Alkali Patron Depolanması
 Tartılarak kontrol yapılır,
 Üzerindeki ağırlıktan ±20 gr’dan fazla fark olması durumunda
kullanılmaz,
 Rutubetsiz ve serin (0 -25 ºC) yerde depolanmalı,

 Benzin,
 Benzen,
 Alkollü çözeltiler,
 Boyaların yanında depolanmamalı,

77
Nefes Torbası
• İçi kauçuk, dışı bezdir,
• Yüksek ve alçak basınca karşı dayanıklı,
• Alkali patron çıkışı ve nefes alma klapesi arasında oksijen deposu
görevini yapar,

Maske
• Gaza, ısıya ve aside karşı dayanıklı,
• Maske diyaframının patlak olma ihtimaline karşı kontroller yapılmalı,

78
Körüklü Temiz Ve Kirli Hava Hortumları

Katlanma ve kıvrılmalarda oksijen geçişini sağlar,


Kesilme/delinmede, birkaç körüğü sıkıştırılarak geçici önlem alınır,
Altta temiz hava hortumu ve tükürük hokkası bulunur,
Üstte kirli hava hortumu,

Körüklü hortumlarda dikkat edilmesi gereken hususlar:

• Hortumlar hava sızdırmaz olmalı,


• Hortum contalarının yuvasında ve sağlam durumda olduğu görülmeli,
• Tükürük hokkası aşağı gelecek şekilde montajının yapılması sağlanmalı,

79
Tahlisiye Cihazının Kasası
• Alkali Patron,
• Nefes Torbası,
• Oksijen Tüpü,
• Redüksiyon Ventili,
• Ciğer Otomatiği,
• Askı Kayışları,
• Temiz Ve Kirli Hava Hortumları,

alüminyum alaşımından yapılmış bir kasa,

80
Tahlisiye Cihazının Kasası

• Tahlisiye cihazı en fazla 6 ay kullanılmadan muhafaza edilir,


• 6 ayı geçen sürelerde tahlisiye cihazındaki alkali patron ciddi olaylarda
kullanılmaz,

Ciddi Bir Olayda Kullanılacak Tahlisiye Cihazı,


cihaz takma yeri olan geçici tahlisiye istasyonunda test edilerek kuşanılmalı,

81
13.2. Üniversal Kontrol Cihazı
• Oksijen solunum cihazları ile basınçlı
hava verici ve hassas dalma cihazlarının
kontrolü,

• Düşük oksijen konsantrasyonu, zehirli ve


boğucu gazların bulunduğu ortamlarda
kullanılmamalı

82
Üniversal Kontrol Cihazı Kontrolleri

Yüksek Dakikada
Ciğer Ciğer basınç litreye
Yüksek ve Alarm
otomatik otomatik supapları düşen
alçak basınç sinyallerinin
basınç hacim açılma miktarın
kontrolü kontrolü
kontrolü kontrolü dirençleri hacim
kontrolü ölçümü

83
Basınçlı Solunum Alet Ve Hassas Dalma
Cihaz Kontrolleri

Yüksek ve alçak basınç sızdırmazlık kontrolü

Akciğer otomatik çalışma basınç kontrolü

Solunum valfleri açılma dirençlerinin ölçülmesi

84
Son Kontrol Cihazının Üzerinde Bulunan Parçalar

Anahtar,

Çift kademeli
havalandırma
Kronometre, supabı,

Gösterge
skalası,
Cihaz
bağlama
parçası,

85
86
Metan (CH4) Gazı Ölçüm Cihazları

Çalışma Prensibi:

Metan gazının kırılma indisinin, normal


havanınkinden farklı olması

87
Bir ortamın kırılma indisi: n,
Elektromanyetik ışımanın vakumdaki hızı: c,
Elektromanyetik ışımanın bu ortamdaki hızı: v,

Snell Yasası
V1 : Işının 1. ortamdaki hızı
V2 : Işının 2. ortamdaki hızı
n1 : M1 ortamın indisi
n2 : M2 ortamın indisi

88
Abbe refraktometresinden elde edilen görüntüler

89
• Metan gazı optik okuyucu
tarafından tespit edilir,
• Su buharı ve CO2 gazı
bulunmamalı (bu maddeleri
tutmak için kireç kaynağı
kullanılır),
• Kireç kaynağı, soda kireç
kristal halde,

90
GP-322 Metan Gazı Ölçüm Cihazı

• Grizulu yerler,
• Alarm lambası uyarıcı,
• Işıkla beraber sesli alarm,

91
GP-322 Metan Gazı Ölçüm Cihazı Çalışma Prensibi

• Elektrik akımıyla belli sıcaklığa kadar iki platin tel flamanı ısıtılır,
• Flamanlardan birisi numune gaza maruz kalır,
• Gaz , platin telin üzerinde katalitik olarak yanar,
• Yanma sırasında yükselen gaz rezistansı yükseltir,
• Yükselme ölçülür,
• Metan gaz konsantrasyonu ölçülür,

92
Karbon Monoksit (CO) Ölçüm Cihazları

İşyerlerindeki havanın CO değerinin sürekli


izlenmesinde kullanılır,
0-500 ppm ölçüm,
• Kimyasal Üretim Alanları,
• Dökümhaneler,
• Madencilik,
• Endüstri,

93
CO-82 Detektörü

0-300 ppm arasındaki CO miktarı,


Haftada bir kez kalibre edilmeli,
Kullanım ömrü :6 ay ile 2 yıl

94
13.4. Multi Gaz Detektörü
CO, CO2, O2, H2, H2S ve duman tüpleri,
Detektör tüpünün her iki ucu bükülerek
kırılır,
Detektöre takılır,
Körük sonuna kadar sıkıştırılır,
Emme safhası otomatik olarak başlar,
Zincir gerildiğinde ölçüm tamamlanmış
olur,

95
96
13.5. Exotox 60 Model Gaz Detektörü
Gaz Ölçüm Aralığı
Oksijen %0-32
Karbon monoksit 0-999.0 ppm
Klor 0-99.90 ppm
H2S 0-99.50 ppm
NO2 100-499.0 ppm
SO2 0-99.90 ppm
Sıcaklık -20 ºC - +50 ºC
Bağıl nem %10-90
97
İş sağlığı ve iş güvenliği yönünden
Nem, havada bulunan su buharına bağıl nemin değeri önemlidir.
denir.
Bir işyeri ortamının bağıl nemi
Mutlak nem birim hacimdeki nem değerlendirilirken, sıcaklık, hava akım
miktarıdır. Gram/metreküp olarak verilir. hızı gibi diğer şartlar da
değerlendirilmesi gerekir.
Bağıl nem havadaki nem miktarının o
havanın alabileceği maksimum neme Genel olarak herhangi bir işyerinde
olan oranıdır. bağıl nem %30 ila %65 arasında
olmalı,

98
13.6. Hava Ölçümü Anemometre
• 8 adet kanat yatay bir mile, radyal
kollarla bağlı,

• Çalışma süreli kronometre,

• Geçen havanın m/dakika cinsinden hızı


ölçülür,

99
100
KAYNAKLAR
Arama ve Kurtarma Bilgisi, Atatürk Üniversitesi, Açık öğretim Fakültesi Yayını, ISBN:
978-975-442-765-3
Çetin, H., (2002). “Acil Durum veya Doğal Afet Sonrası Türkiye’de Arama ve Kurtarma
Faaliyetlerinin Düzenlenmesi ve ek Merkezden Organize Edilmesi”, Yüksek Lisans
Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Seğmenoğlu, M., (2013). “Arama Kurtarma Sistemleri İçin Personel Alım Sürecinin
Tasarlanması”, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Birand, A. Ergünay, O. (2001). “Türkiye’ nin Afet Sorunlarına Genel Bakış ve Erzincan
Depremi Uygulaması”, Türkiye Deprem Vakfı, İstanbul.
Sarol, H., (2007). “Türkiye’deki Arama Kurtarma Elemanlarının Temel Sorunları”,
Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Açıkgöz, A., (2004). “Türk Silahlı Kuvvetleri Arama Kurtarma Timlerinin Yerleşiminin
Yeniden Düzenlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu, Savunma Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.

101
KAYNAKLAR
Akkaya, B., (2002). “Sivil Havacılıkta Kaza-kırım İncelemeleri, Ulusal ve Uluslararası
Mevzuatın Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Eskişehir.
Başeren, S.H., (2003). ‘‘Ege Sorunları’’, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı Yayınları, Yayın
no:15, İstanbul.
Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı, (2011). “Kentsel Arama
Kurtarma”, Hizmet içi eğitim 11, Ankara.
Arslan, H., (2008). ‘‘Su Altı ve Su Üstü Arama Kurtarma’’, T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil
Savunma Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
Afet Ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği,
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=20135703&MevzuatTur=3&Mevzuat
Tertip=5

102

You might also like