You are on page 1of 74

KIMYAGERLER, BIR BILGISAYAR

PROGRAMI TARAFINDAN ÖNERILEN


SENTEZ YOLLARINI ILK KEZ TEST
EDIYOR / 14

/ 10

KIMYA DEDIĞIMIZ
YARATICILIK OYUNUDUR

/ 34

AKILLI GİYSİLER

/ 57

ADIL PELISTER, İKMİB BAŞKAN


ADAYLIĞINI AÇIKLADI

M ART / 2 0 1 8

11
Sahibi

Süleyman GÜLER

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü ve Editör

Erdem MUTLU
erdemmutlu@prosigma.net

Grafik Tasarım

Gülden KARADENİZ

Kurumsal İletişim

Prosigma Tanıtım

Tel: 0 312 342 22 45

info@chemlife.com.tr
10 KIMYA DEDIĞIMIZ YARATICILIK
OYUNUDUR.

Reklam

info@chemlife.com.tr

04
ARAŞTIRMACILAR, GECKO KERTENKELESININ
AYAKLARINDAN ESINLENEREK YAPIŞTIRICILAR
Abone ÜRETMEK IÇIN YENI YÖNTEM GELIŞTIRDILER.
Ücretsiz Abonelik için link

07
http://www.chemlife.com.tr/
user_profile.php?type=1 BIYO BAZLI BILEŞIKLER, DAHA YEŞIL BIR KARBON
FIBER ALTERNATIFI SUNUYOR.
Yayına Hazırlayan

www.prosigma.net

İdare Merkezi
72 BASF’NIN YENI IZOSIYANAT
IŞLEME TEKNOLOJISI, OTOMOBILLERIN IÇINDEKI
HAVA KALITESINI ARTIRMAYA YARDIMCI OLUYOR.

69
Oğuzlar Mah. 1374 Sok AKZONOBEL, FILIGRADE TARAFINDAN GELIŞTIRILEN
No : 2/4 Balgat -ANKARA FILIGRAN TEKNOLOJISINI PLASTIKLERINDE
Tel: 0 312 342 22 45 KULLANACAK.
Faks: 0 312 342 22 45

62
info@prosigma.net TÜRKIYE KIMYA
Yayın Türü SANAYICILERI DERNEĞI’NIN
YENI BAŞKANI SEÇILDI
Yerel Süreli

58
CHEMLIFE - Dijital Kimya Gazetesi
DOWDUPONT KURULMASI PLANLANAN
www.chemlife.com.tr BAĞIMSIZ ÜÇ ŞIRKETIN MARKA İSIMLERINI
AÇIKLADI
Ücretsizdir.
Ayda bir online yayınlanır.

ChemLife Gazetesinde yayınlanan


yazıların sorumluluğu yazarlara
aittir. Reklamlar reklam verenlerin
sorumluluğundadır.
41 GELECEK
GRAFEN İLE ŞEKİLLENECEK

32
Ürün Tanıtımı sayfalarında yayınlanan
ürün bilgileri, ilgili firmaların sunumları BIOEXPO 2018 YAŞAM BILIMLERI PLATFORMU
olup üretici firma sorumluluğundadır. BIYOTEKNOLOJI, LABORATUVAR VE İLAÇ
ENDÜSTRISINI TEK ÇATI ALTINDA TOPLUYOR.
HENKEL, 2017 MALI YILINDA

64 GÜÇLÜ PERFORMANS GÖSTERDIĞINI


AÇIKLADI. SATIŞLARDA VE KARLILIKTA
EN YÜKSEK SEVIYEYE ULAŞTI.

LITYUM-SÜLFÜR PILLERI GELIŞTIREN


17 FIRMALAR FINANSMAN DESTEĞI

08
ALMAYA BAŞLADI.

GELIŞTIRILEN YENI YÖNTEM, DOĞAL GAZ REZERV


MIKTARLARININ BELIRLENMESINE YARDIMCI OLABILIR.

21 POLIMER MIMARISI
BINA TASARLAMAYA BENZIYOR

54
‘İYI TARIM’ VE ‘İYI KIMYA’
ÇALIŞTAYLARI YAPILDI

GTÜ BIYOTEKNOLOJI ENSTITÜSÜ


ARAŞTIRMA GÖREVLISI BAŞAK
KANDEMIR LINDAU NOBEL LAUREATE
KATILIMCI OLARAK SEÇILDI. 09

57 ADIL PELISTER, İKMİB


BAŞKAN ADAYLIĞINI AÇIKLADI AKILLI GİYSİLER
34
AVRUPA’NIN ILK ATIKLARDAN
METANOL ÜRETECEK OLAN
FABRIKASINI TANIYALIM.
05
24
TÜRK BILIM İNSANLARI,
EKSI 80 DERECEYE KADAR DONMAYI
KORDSA DÜNYANIN EN BÜYÜK ENGELLEYEN MADDE BULDU.
60 KOMPOZIT TEKNOLOJILERI
BULUŞMASINDA YER ALDI
ARAŞTIRMACILAR, GECKO KERTEN-
KELESININ AYAKLARINDAN ESINLE-
NEREK YAPIŞTIRICILAR ÜRETMEK IÇIN
YENI YÖNTEM GELIŞTIRDILER.

Araştırmacılar, Gecko kertenkelesinin ayaklarından esinlenerek yapıştırıcılar


üretmek için yeni yöntem geliştirdiler.
BİLİMSEL

Gecko kertenkelesinin du- için çok katıydılar. sonra, Kwak ve arkadaşları, ilham alan kuru yapıştırıcılar
varları ve tavanları aşma kuru yapıştırıcılarını spin- için muazzam pazar potan-
kabiliyeti onlarca yıl gizemini Moon Kyu Kwak ve Güney off şirketi Ncoretechnology siyeli görüyoruz. Bu malze-
kimya teknolojileri gazetesi I

korudu. 2012’de ABD’de Mas- Kore’deki meslektaşları, PDMS aracılığıyla ticarileştirmeyi melerin büyük ölçekli, yüksek
sachusetts Amherst Üniver- bazlı yapıştırıcılar üretmek amaçlıyorlar. verimli üretimini mümkün
sitesi’nden bilim insanları, bu için sürekli bir üretim süre- kılan teknolojiler, teknolojinin
eşsiz yeteneğin sırrını tespit ci geliştirdiler. Sistem, rulo Gecko’dan esinlenerek yapış- geniş ölçüde ticari olarak be-
ettiler. Kertenkelelerin ayak- sarma işlemine benzer, ancak kan üreten nanoGriptech’in nimsenmesi için şarttır” diyor.
larının üzerinde milyonlarca farklı kalıplama ve ısıtma kurucusu , ABD’li araştırmacı
küçük sert kıl bulunur ve Van süreçlerine sahiptir. Bu, daha Paul Glass, araştırmaya öv- Kaynak : chemistryworld
der Waals kuvvetlerinin va- yüksek sıcaklıklarda, ancak güde bulunuyor, “ Gecko’dan
sıtasıyla yüzeylere kolaylıkla daha kısa sürede PDMS’nin
yapışırlar. daha ince örneklerini üretme-
4
lerini sağlar. Kwak, rulo tipi
I www.chemlife.com.tr

Birçok araştırmacı, karbon bir kalıp yerine bir kemer tipi


fiber ve benzeri materyalleri kullandıklarını, böylece sert-
polidimetilsiloksan (PDMS) leştirilen PDMS’yi yeterince
gibi yumuşak bir elastomer ısıtabildiklerini söylüyor.
reçineyle birleştirerek, gecko
ayaklarının sentetik taklitle- Kwak, “Mevcut teknolojiyle bir
rini yapmaya çalıştı. Karışım, saat süren süreci yalnızca üç
bir kertenkelenin ayağını tak- dakikaya kısalttık” PDMS reçinesi ile sürekli üretim için termal merdane baskı
lit eden ve nano boyutlardaki litografi sisteminin şeması
desenler içerine dökülür ve Bu yapıştırıcılar camı taşımak
daha sonra yapısını koru- için kullanılabilir. Kwak’ın
mak için çeşitli iyileştirmeler ekibi yapışkanı robot kolunda
yapılır. başarı ile denedi. Yapışkanlar
cam yüzeyinde herhangi bir
Bununla birlikte, bu yapış- kirletici madde bırakmaz ve
tırıcıların büyük ölçeklerde 5.000 devirden sonra bile
üretilmesi için uygun yöntem- performanslarını korur.
lerin olmaması onların kolay
şekilde ticarileştirilememe- Almanya, Leibniz Enstitüsü
lerinin nedenidir. PDMS için uzmanlarından Aránzazu del
uzun süreli kürleme gerekir, Campo, yaklaşımın mikro-mo-
bu nedenle kısa modelleme del PDMS filmlerinin daha
süreleri gerektiren rulo tipi hızlı üretilmesini sağlayabilir.
fotolitografi sistemlerinde Bununla birlikte, yeniden kul- (a) Kemer tipi kalıp için üretim sürecinin şematik görüntü-
sürekli üretim için uygun lanılabilirlik ve malzemelerin sü. (b) Kalıbın kesitsel SEM görüntüsü. (c) Gecko-ayakdan
değildir. Bilim adamları, UV ticarileştirilmesi açısından çö- esinlenilen kuru yapıştırıcının eğik SEM görüntüsü. (d)
ile iyileştirilebilen reçineleri zülmesi gereken bazı konular Palto, Gecko (B) ve (c) ölçek çubukları sırasıyla 20 ve 50
PDMS’ye alternatif olarak test olduğunu belirtti. mm’dir. (e) İki silindir üzerine sarılmak için 100 mm uzun-
ettiler, ancak elde edilen mal- luğunda kemer tipi kalıbın fotoğrafı
zemeler iyi yapışma sağlamak Bu sorunlar düzeltildikten
AVRUPA’NIN ILK ATIKLARDAN
METANOL ÜRETECEK OLAN
FABRIKASINI TANIYALIM.

Enerkem, çöpü ham maddelere dönüştürmek için AkzoNobel ve Air Liquide


ile bir araya geldi ve Rotterdam limanında geri dönüştürülemeyen atığı
değerli hammaddelere dönüştüren bir tesis kurma kararı aldı.

Kanadalı Enerkem, Akzo- AR-GE direktörü Marco


Nobel Specialty Chemicals Waas, projeyi sürdürülebi-

BİLİMSEL
ve endüstriyel gazlar üreten lir ve küresel bir kimyasal
Air Liquide ile birlikte plastik endüstrinin uygulanmasına
içeren 350.000 ton atığı her yönelik önemli bir adım olarak
yıl 270 milyon litre “yeşil” nitelendirdi. Waas, sözleş-

I www.chemlife.com.tr
metonola dönüştüren bir tesis menin Avrupa’daki plastik
kuracak. geri dönüşümündeki mevcut
zorluklara bakıldığında uygun
Konsorsiyum, bunun bir zamanda imzalandığını
700.000’den fazla hanenin sözlerine ekledi.
yıllık atığını oluşturduğunu ve
yaklaşık 300.000 ton karbon Geri dönüşüm tesisleri, Çin’in
dioksit emisyonunun önlene- bu yılın ocak ayından itibaren Tesis, Avrupa’da kendi türünün ilk örneği olacak 5
ceğini belirtti. plastik atıklarının ithalatını

kimya teknolojileri gazetesi I


yasaklamasından beri sorun- desteklemek için yeni politi- için yıkanır. Tesis yenilenebilir
Metanol, biyoyakıt olarak larda baş etmek için mücadele ka önlemleri almayı taahhüt enerji kullanmaz, ancak ısı,
ve AkzoNobel tarafından şu ediyor. ettiğini belirtti. sıcak kum akışkanlığını ko-
anda fosil yakıt kaynakla- rumak için gazlaştırıcıda geri
rından üretilen dimetil eter, Firmalar, izinler alındıktan ve Enerkem’in dört aşama- kazanılır ve tekrar kullanılır.
klorometan ve diğer kimyasal ayrıntılı mühendislik planla- lı işlemi, atığın gaz haline
solventleri üretmek üzere masının tamamlanmasının getirilmesiyle başlar. Gazlaş- Bileşik gaz tekrar ısıtılır ve
kullanılacak. Air Liquide ise, ardından, bu yılın 200 milyon tırıcı, 700 ° C’de sıcak kum karbon monoksit ve hidrojen,
oksijeni ve reaksiyonlar için dolarlık yatırımla ilgili nihai içeriyor, buhar ve çok az bir bakır katalizör varlığında
gereken hidrojeni AkzoNo- bir karar verilecek. Bununla oksijen içerdiğinden, eklen- belirlenen sıcaklık ve basınçta
bel’e tedarik edecek. birlikte Enerkem, sürdürüle- diğinde atık yakılmak yerine birleştirilir. Son olarak, meta-
bilir kimya girişimlerini teşvik karbon monoksit ve hidrojene nol gazdan damıtılır.
AkzoNobel’in endüst- eden destek mekanizmaları- dönüşüyor. Ardından sente-
riyel kimyasallar nın bulunduğunu belirtti ve tik gaz soğutulur ve kirleri Kaynak : chemistryworld
alanındaki Hollanda hükümetinin, projeyi ve kirleticileri uzaklaştırmak
BILIMSEL

BIYO BAZLI BILEŞIKLER, DAHA


YEŞIL BIR KARBON FIBER
ALTERNATIFI SUNUYOR.

Otomobil ve bisikletlerden uçaklara ve uzay


mekiklerine kadar, dünya çapındaki üreticiler bu
araçları daha hafif yapmaya çalışmakta, bu da yakıt
kullanımını ve çevresel ayak izini azaltmaya yardımcı

BİLİMSEL
olmakta.

I www.chemlife.com.tr
Otomobil, bisiklet, uçak ve üretir. Bugün akrilonitril yap- roksipropionik asit (3-HP) ola- Araştırmacılar daha önce
diğer ulaşım araçlarının son mak için kullanılan katalizör rak adlandırılan bir ara ürüne bunu demişlerdi, ancak hiç
birkaç on yılda daha hafif hale oldukça karmaşık yapıda ve dönüştürür. Ekip daha sonra kimse bu ürün için olası ticari
gelmesinin bir yolu da karbon pahalıdır, araştırmacılar hala yüksek verimde 3-HP’yi akri- potansiyeli olan yüksek verimli
fiber kompozitlerin kullanıl- mekanizmasını tam olarak an- süreçler geliştirme bağlamın-
masıdır. Karbon fiber, çelik- layamamaktadır. da başarılı olmamıştır.
7
ten beş kat daha güçlü, iki kat
Akrilonitril üretiminin yenile- Bir sonraki adım, prosesi 50

kimya teknolojileri gazetesi I


daha sert ve esas olarak daha
nebilir hammaddeden yapıl- kilogram akrilonitril üretmek
hafif, birçok parça için ideal
ması için yeni fikirler geliştir- için ölçeklendirmek. Araş-
imalat malzemesidir.
mek amacıyla, Amerika Enerji tırmacılar, pilot ölçekli ope-
Ancak, bugün petrol ürünle- Bakanlığı (DOE) birkaç yıl önce rasyon için gerekli katalizö-
rini karbon elyafı yapmak için aşağıdaki soruya cevap ara- rü üretmek için bir katalizör
kullanan endüstri ile birlikte maya başladı. şirketi de dahil olmak üzere
yenilenebilir kaynakları kulla- çeşitli şirketlerle çalışıyor. Şe-
Akrilonitril tesis atık malze-
nabilir miyiz? kerden 3-HP üretmek için bi-
mesinden üretilebilir mi? lonitrile dönüştürmek için ba-
yolojiyi büyütmeye yardımcı
Ulusal Yenilenebilir Enerji La- sit bir katalizör ve nitrilasyon
Bu materyaller arasında mısır olan bir tarım şirketi; ayırma
boratuvarından (NREL) Gregg yöntemini kullanır.
koçanı, buğday samanı, pirinç ve katalitik süreci ölçeklendir-
Beckham ve disiplinlerarası bir
samanı, ağaç yongaları, vb. Nitrilasyon kimyasında kulla- mek için bir araştırma enstitü-
ekip, Lignoselülozik biyoküt-
bulunur. Bunlar temel olarak nılan katalizör, petrol bazlı iş- sü; biyo-bazlı akrilonitrilden
le ile, karbon fiber üretiminin
bitkinin parçalanamayan kıs- lemde kullanılan katalizörden karbon elyafı üretmek için bir
anahtar olan akrilonitrilin bi-
mıdır ve bunlar şekerlere ayrı- yaklaşık üç kat daha ucuzdur karbon fiber şirketi; ve son
yo-bazlı bir kimyasal haline
labilir. Bu da daha sonra geniş ve daha basit bir işlemdir. olarak kompozitlerin mekanik
dönüşümü üzerine deneysel
bir biyo-bazlı ürün yelpazesi- Reaksiyon endotermiktir, bu özelliklerini test etmek için bir
ve hesaplamalı araştırmaların
ne dönüştürülebilir. yüzden fazla ısı üretmez ve araba üreticisi.
sonuçlarını bildirdi.
Beckham, “Bunu ekonomik petrol bazlı işlemden farklı
Beckham, “Daha fazla temel
Akrilonitril bir çok endüstri- olarak, zehirli yan ürün hid-
olarak uygulanabilir bir şekil- araştırma yapacağız. Akrilo-
de kullanılan bir kimyasaldır rojen siyanürü üretmez. Ak-
de yapabilirsek, fosil yakıtlara nitril üretimini ölçeklendir-
ve bugün endüstriyel ölçekte sine, biyo-bazlı süreç sadece
alternatif olarak yeşil karbon menin ötesinde, bu güçlü ve
karmaşık petrol bazlı bir sü- yan ürünleri olarak su ve alkol
fiber alternatifleri sunabiliriz” sağlam kimyayı, insanların
reçler ile yapılmaktadır. Petrol üretmektedir.
diyor. günlük biyo temelli kaynakla-
veya doğal gazdan türetilen
Beckham ve ekibi farklı bir Yeşil kimya perspektifinden, rı kullanabileceği diğer günlük
propilen, amonyak, oksijen
süreç geliştirmek için yola biyo bazlı akrilonitril üretim materyaller yapmak için kul-
ve kompleks bir katalizör ile
çıktı. NREL, süreci atık bitki prosesi, günümüzde kullanılan lanmaktan heyecan duyuyo-
karıştırılır. Reaksiyon, yüksek
materyallerinden elde edilen petrol bazlı prosese göre bir- ruz” dedi.
miktarda ısı ve zehirli bir yan
şekerleri alır ve bunları 3-hid- çok avantajı vardır.
ürün olan hidrojen siyanür
GELIŞTIRILEN YENI YÖNTEM, DOĞAL
GAZ REZERV MIKTARLARININ BELIR-
LENMESINE YARDIMCI OLABILIR.
30’dan fazla devlet, yer altındaki doğal gazı barındıran şeyl
formasyonlarına sahip.
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

8
I www.chemlife.com.tr

Ancak endüstri uzmanları, rindeki bileşim dağılımını Bu yeni yöntem, yüzey hete-
içerideki doğalgazın ne kadar doğrudan hidrokarbonların rojenliği gibi diğer yöntem-
olduğu konusunda anlaşa- depolanması ve taşınmasını lerin yapmadığı yeni bilgileri
mıyor. Çünkü doğal gaz ve etkileyerek inceleyerek şeyl ortaya çıkarabilir. Basitçe
diğer hidrokarbonlar, henüz örneklerini daha iyi anla- ifade etmek gerekirse, araş-
anlaşılmayan özelliklere malarına yardımcı olabilir. tırmacıların birlikte çalıştık-
sahip şeyl kayaçlarındaki Bu sonunda, numunelerin larını daha iyi anlamalarına
nasıl dışarıya akacağını da
nano ölçekli, ölçülmesi zor alındığı formasyondan gaz yardımcı olan bilgiler sağlar.
belirler.
gözeneklerin içinde bulun- çıkarmak için zamana ve Bir siteden toplanan diğer
maktadır. kaynağa yatırım yapıp yap- Bu gözenekleri anlamak için bilgilere eklendiğinde, karar
mamaya karar vermelerine araştırma ekibi, doğal gaz vermeye yardımcı olabilir.
Delaware Üniversitesi ve
yardımcı olur. gibi hidrokarbonların büyük
Ulusal Standartlar ve Tek- Petrol alanında kullanılan
kısmını şeyllerde depolayan
noloji Enstitüsü’nden Yun Nature Communications diğer tekniklerden çoğu,
organik madde olan izole
Liu, “ Şeyh gazının depolama dergisinde yayınlanan bu örnek parametrelerin ‘orta-
edilmiş şeyl kerogeni örnek-
kapasitesini tahmin etmek çalışmanın bulguları, nötron lama’ değerlerini hesaplar.
leri ile başlattı. KEROGEN’in
isterseniz bunları depolayan saçılması veya X-ışını sa- Geliştirilen metod, malzeme
içine bakmak için, küçük açılı
malzemeleri anlamanız gere- çılması kullanılarak birçok özelliklerinin hem ‘ortalama’
nötron saçılımı yöntemini
kir” diyor. gözenekli materyali anlamak hem de “sapması” (dağılım
kullandılar, Nötron saçılması
için de kullanılabilir. genişliği) değerlerini tespit
Şimdi, bir araştırma ekibi gözenekli materyalleri araş-
nötron saçılımı kullanarak, GÖZENEKLER tırmak için kullanılan diğer edebilmektedir.
gözenekli materyallerin de- ARAŞTIRMAK bir yaygın yöntemdir.
Bu yöntem aynı zamanda
rinlerinde yüzey özelliklerinin çimento gibi pek çok başka
Önemli olan gözeneklerin Daha sonra grup, farklı ba-
çeşitliliğini ölçmek için yeni
boyutu değil, yüzey yapısı ve sınçlarda gaz emişli nötron materyal üzerinde ve hatta
bir invaziv olmayan yöntem
yüzey kimyası, çünkü doğal saçılım sinyallerinin değişi- kan gibi biyolojik materyal-
geliştirdi.
gaz kaya içindeki her küçük mini ölçtü. Nötron yoğunlu- ler üzerinde çalışabilir. Ekip,
Bu yöntem doğal gaz uz- gözenekli dış kenarlarla et- ğunun değişimi, numunenin yöntemlerini yeni sistemlere
manlarının, şeyller içindeki kileşime girer. Gözeneklerin içindeki yüzeylerin bileşim uygulamak için sabırsızla-
gözenekli yüzeyler üze- özellikleri, gazın oluşumdan dağılımını yansıtmaktadır. nıyor.
GTÜ BIYOTEKNOLOJI ENSTITÜSÜ
ARAŞTIRMA GÖREVLISI BAŞAK
KANDEMIR LINDAU NOBEL LAUREATE
KATILIMCI OLARAK SEÇILDI.

BİLİMSEL
Genç bilim
insanlarını Nobel
ödüllü saygın
bilim insanları

I www.chemlife.com.tr
ile bir araya
getiren Lindau
Nobel Laureate
toplantısına GTÜ
Biyoteknoloji 9

Enstitüsü

kimya teknolojileri gazetesi I


Araştırma
Görevlisi Başak
Kandemir
katılımcı olarak
seçildi.

Almanya’nın Lindau kentinde, tırma ve değişim programların mir katılacak. 24-29 Haziran
her yıl Fizyoloji ve Tıp, Fizik, yapılması için temellerin atıl- tarihleri arasında bilim kampı
Kimya alanlarında Nobel ödülü masına da imkân sağlayacak şeklinde gerçekleşecek olan
almış saygın bilim insanları ile bir ortam oluşturulmakta. bu toplantıda, Biyoteknoloji
lisans, lisanüstü öğrenciler ve Yeni neslin çalışmalarına ve Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Işıl
araştırmacılardan oluşan genç vizyonuna ışık tutacak bu Kurnaz ile doktora çalışmaları-
nesli bir araya getiren Lindau prestijli toplantıya dünya ge- nı devam ettirmekte olan Ba-
Nobel Laureate (#LiNo18) top- nelinden zorlu bir süreçle se- şak Kandemir, tez çalışmaları
lantısının bu yıl 68.si düzenle- çilen 600 genç araştırmacı, boyunca elde ettiği sonuçları
niyor. Fizyoloji ve Tıp alanında çalışmalarının nitelikleri, alan- Nobel ödüllü Bilim insanları ile
geçmiş yılarda Nobel ödülü ka- larındaki performansları gibi paylaşacak olup bu değerli bi-
zanmış 43 saygın bilim insanı çeşitli kriterler göz önünde tu- lim insanlarının çalışmalarını,
ile aynı alanlarda çalışmalarını tularak değerlendiriliyor. Dün- başarı hikâyelerini kendilerin-
yapan dünya çapında seçilmiş yanın farklı yerlerinden seçilen
den dinleme ve araştırmalar
genç araştırmacılar arasında bu genç katılımcılar arasına bu
üzerinde tartışabilme şansını
interaktif bilgi akışının sağla- yıl Gebze Teknik Üniversitesi
yakalamış olacak.
nacağı toplantıda, yeni fikirle- Biyoteknoloji Enstitüsü Araş-
rin üretilmesi, karşılıklı araş- tırma Görevlisi Başak Kande-
KIMYA DEDIĞIMIZ
YARATICILIK OYUNUDUR.
İTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Yusuf Yağcı ‘polimer kimyası’ alanında
yaptığı evrensel düzeydeki çalışmalarıyla ülkemizin
adını dünyaya duyuruyor. Mesleğine kendini adayan
Yağcı, genç ve nitelikli bilimcilerin yetişmesi için çaba
harcıyor.
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

10
I www.chemlife.com.tr

“Kimya hayatın neresinde? aldı. İlmini aktarabilmek için günü için özel sayı hazırladı. ve babam da bu duruma çok
Çok uzak değil. Hemen yanı dünyanın bir ucundan alet İTÜ Kurumsal İletişim Ofisi kızıyordu. Mustafakemalpa-
başınızda… Ayakkabınızda, getirerek öğrencilerinin önü- ’de Prof. Dr. Yusuf Yağcı’yı şa’dan ziyaretime geldikle-
pantolonunuzda, çantanızda, nü açtı. Hep umut oldu. Prof. İTÜ Ayazağa Yerleşkesinde- rinde beni okuldan kaçmış
masanızın üzerindeki kapla- Dr. Yağcı, ‘polimer kimyası’ ki odasında öğrencileriyle buluyorlardı ve çok üzülü-
mada, bilgisayarınızda… Kul- alanında yaptığı evrensel dü- sohbet ederken yakalamış ve yorlardı. Lise son sınıftayken
landığınız arabadan tuttuğu- zeydeki çalışmalarıyla bugün keyifli bir söyleyişi gerçekleş- 3 dersten beklemeye kaldım.
nuz tabağa kadar her şeyin dünyaya adını yazdırmış bilim tirmiş. Bunlar İngilizce, kimya ve
içinde kimya var. Kimya, çok insanlarının başında geliyor. tarih. Bugün hayatıma yön
değişken ve yaratıcılığa açık “En üretken yazar”, “en fazla HAYATIMA YÖN VEREN veren ilk iki konu bunlar
oyun gibi bir alan… Ve insan atıf alan bilim insanı” gibi DERSLERDE BAŞLANGIÇTA olmasına rağmen başlangıçta
hayatına her an yansır…” unvanlar alması bile onu BAŞARISIZDIM bu alanlarda başarısız olmuş
diyor ünlü bilim insanı Prof. tanıtmak için yetersiz kalıyor. KIMYA BÖLÜMÜNÜ NASIL bir öğrenciydim.
Dr. Yusuf Yağcı… İTÜ Fen Prof. Dr. Yağcı, her sabah er- TERCIH ETTINIZ?
Edebiyat Fakültesi Kimya Bö- kenden kalkıyor ve ilk günkü Ben lise hayatımda başarılı BABAM ECZACILIĞA
lümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. heyecanla bilim üretmeye bir öğrenci değildim. Futbolu GITMEMI ISTEMEDI
Yusuf Yağcı, dünyada bilime başlıyor. Cep telefonu taşı- ve kağıt oyunlarını seven bir O zamanlar Boğaziçi Üni-
yön veren insanların başında mamasına rağmen öğrencile- öğrenciydim. Bursa Erkek versitesi’nin özel bir sınavı
geliyor. Prof. Dr. Yağcı, okul ri tarafından her an ulaşabilir Lisesinde yatılı okuyordum vardı ve ben onu kazanmış-
sıralarında iken başarısız ol- olmasıyla da herkesi kendi- ama okuldan sürekli kaçı- tım. Liseyi bitiremediğim için
duğu dersin profesörü olarak sine hayran bırakıyor. Prof. yordum. Okuldan kaçan, ne yazık ki gidemedim. O
milyonlarca insana örnek Dr. Yağcı, 65. yaşını kutluyor. uzaklaştırma cezaları alan bir sıralarda gene top oynuyor
oldu. Hiç İngilizce bilmezken Ünlü bilim dergisi Macromo- öğrenciydim. Akıllı olmama veya kağıt oyunlarıyla vakit
yurt dışına gitti, bilim toplan- lecular Chemistry and Phy- rağmen yükleme bilgiyi, “o geçiriyordum. Çalışmadığım
tılarını takip edebilmek için sics, Wiley yayınevi de Prof. derse çalış bu derse çalış” için üniversite sınavını da
sokakta kalmayı bile göze Dr. Yusuf Yağcı’nın 65. yaş denilmesini hiç sevmiyordum kazanamadım. Yine o günler-
de Galatasaray Mühendislik olan bir arkadaşım master yan bir Türk matematikçi yapmaya başladık. Ana de-
Yüksek Okulu, İstanbul Devlet yapmaya Liverpool’a kabul vardı. Bana İTÜ’de matema- ğişim noktası ise Almanya’ya
Mühendislik ve Mimarlık edilmiş. İngilizcesi iyi olma- tik profesörü Cevdet Koçak’ı gidişim ile oldu. Almanya’da
Yüksek Akademisi (İDMMA) dığı için “Mülakatta bana tanıdığını söyledi. Ona bir rahmetli Profesör Schnabel’e
vardı. Orada ben eczacılığa eşlik eder misin?” diye sordu. söyleyelim, dedi. Onun da mektup yazdım. Çok prestijli
gitmek istedim. Eczacıları Ona yardımcı olmak üzere adaşı rahmetli hocamız bir burs olan Alexander Von
tenzih ederim ama asarım Liverpool’a gittim. Liverpo- Prof. Dr. Cevdet Aydoğan da Humboldt bursuna başvur-
diplomamı ben yine eğlen- ol’da, Royal Society’nin baş- Fen Edebiyat Fakültesi’nin mak istediğimi söyledim. O
ceme, oyunuma giderim, kanlığını da yapan Profesör dekanıydı. Beni görüşmeye da bana bu bursu almanın
diyerek eczacılığa gitmek Anthony Ledwith ve Profesör çağırdı. Milli Eğitim Bakanlı- çok zor olduğunu söyleyerek
istedim. Rahmetli babam, Bamford ile konuşmaya ğı’nın beni buraya görevlen- birkaç ay bana kendileri burs
“Eğer eczacılığa gidersen beş başladım. Polimer biliminin dirmesi gerekiyormuş. Gittim vermeyi teklif etti. Kabul
kuruş para vermem” diyerek bilinen insanlarıydılar ve ben hiç bilmiyorum. “Ne olur beni etmedim, Alexander Von
eczacılığı seçmemi istemedi. konuştukça beni başlayacak İTÜ’ye görevlendirin. Bu- Humboldt bursunu istediğimi
Babamın ısrarı üzerine kim- sandılar. Başvuru yapanın Ali rası benim araştırmalarımı söyledim. Kendisiyle tanışma-
yaya gittim. Kemal olduğunu ama benim yapabileceğim bir üniversite” mız ise İsveç’te oldu. Orada
de master yapmayı çok iste- dedim ve onlar da kabul etti, uluslararası bir kongre yapılı-
ÖĞRENMENIN KEYFINE diğimi belirttim. Ali Kemal’e beni İTÜ’de görevlendirdiler. yordu. Üniversiteler bugünkü
VARMAK… referans olan ve geçtiğimiz gibi uluslararası kongrelere

BİLİMSEL
Üniversiteye girdikten sonra günlerde vefat eden polimer YOKLUKLAR ENGEL DEĞIL katılım parası vermiyordu.
kendim için öğrenmenin biliminin gelişmesine önemli İlk yıllarda yeterince cihaz Kongreyi düzenleyene bir
keyfini aldım. Kimyayı da katkılarda bulunan Prof. Dr. yoktu. Bilim üretmek isti- mektup yazdım, “Ben asistan
çok sevdim. Zorlama bilgi Bahattin Baysal, beni tanı- yordum. Herkes gelirken doktorum, param yok. Beni

I www.chemlife.com.tr
ötesi, sevmeye başladım ve madığı için referans vermeyi bir şeyler yapmak isteğiyle kayıt ücreti ödemeksizin
üniversiteyi dört sene gibi reddetmişti ve haklıydı. çanak, müzik aleti getirirken kabul eder misiniz?” diye sor-
bir zamanda bitiren ender Referansım olmadığı için beni ben vakum sisteminin cam dum. Hiç cevap gelmedi ama
öğrencilerden biri oldum. Bil- özel statüde kabul ettiler. aletini getirdim. Vakum hattı ben uçağa atladım ve gittim.
mek isteme heyecanıyla yurt- Son sınıfın derslerini almamı kurmak için iskelesini tahta-
dışına gitmeye karar verdim. önerdiler. Ben de hem son dan babama yaptırdım. Çelik HER ŞEY BILIM IÇINDI…
Fakat yurtdışına gitmenin sınıfın derslerini aldım, hem iskelesini, İstanbul’a yumurta Stockholm’ü bilirsiniz Tuncel
nasıl olacağını bilmiyordum. de laboratuvarlarda deney- satan arabalarla getirttik. Kurtiz’in Otobüs filmini 11
Milli Eğitim Bakanlığı’na özel ler yaptım. Araştırmalarımı ODTÜ’nün camcısını evim- çevirdiği baklava desenli bir

kimya teknolojileri gazetesi I


öğrenci olarak başvurdum. yaptığım şanslı bir dönemdi. de 2 gece misafir ederek ve meydanı vardır. Otel parası
Başında da söylediğim gibi parasını da cebimden vererek vermemek için sabaha kadar
HİÇ İNGİLİZCE BİLMEDEN doğru yerde böyle şansın sistemi kurdurdum. Asis- o meydanda vakit geçirdim.
YURT DIŞINA GİTTİM yönlendirmesiyle, Allah’ın tan doktor olarak işe böyle Sonrasında da kongrenin
O sırada dayım İsviçre’de takdiriyle, o yönde yönlen- başladım… yapıldığı yere gittim. Kayıt
teknisyen olarak çalışıyordu. dirilerek yüksek lisansımı masasında bana “Sizin için
Onun garantisi altında İngil- bu alanda yaptım. O gün YARDIMCI OLMAKTAN HIÇ ne yapabiliriz?” diye sordu-
tere’ye gitmeye karar verdim. arkadaşımla oraya gitme- KAÇINMADIM lar. Prof. Ranby’e mektup
İngiltere’ye gittiğimde de miş olsaydım durum başka Rahmetli Prof. Dr. Cevdet yazdığımı söyledim. Geldi-
hiç İngilizce bilmiyordum ve olurdu. Sonrasında yüksek Aydoğan anabilim dalı baş- ğinde, “Kusura bakmayın ben
Cambridge’de lisan okuluna lisansımı tamamlayınca Milli kanıydı. Bana, “Yusuf, sen İn- size mektup yazmıştım ama
gittim. Ev sahibimin küçük Eğitim Bakanlığı’na dokto- giltere’de doktora yapmışsın, param yok” dedim. Beni ka-
bir kız çocuğu vardı. Sokağa raya başvurdum ve dokto- bu öğrencilere bir konu ver…” bul ettiler sadece kongrenin
çıkmıyordum, onlarla atçılık ramı tamamladıktan sonra dediği zaman uykularım kitabını veremeyeceklerini
oynuyordum. Çünkü bu Türkiye’ye döndüm. Prof. Dr. kaçıyordu. Bu benim için bir söylediler. Sonraki gecelerde
oyunda kullanılan kelime sa- Bahattin Baysal ile çok son- insanın hayatının sorumlu- nerede kalacağım da sorun-
yısı çok azdı. İngilizceyi çabuk raki yıllarda tanışmıştık ve luğunun üzerime yüklenmesi du. O sırada birlikte doktora
öğrenmek için çok çalıştım benim de bu alanda yaptığım anlamını taşıyordu. Ama tabi yaptığımız, Kuveyt’te görev
ve kısa bir sürede öğrendim. çalışmaları takdir ederek izle- büyük bir zevkle adeta kendi yapan Dr. Firas Abdulrasul,
İngilizce öğrendiğimde 23 diğini söylemişti. tezimmiş gibi o arkadaşlara çok büyük bir otelde kalı-
yaşındaydım. O zamanlar konu belirliyor ve onların ge- yordu. Firas’a odasında kalıp
birçok üniversiteye “Kimya YUMURTA ARABASIYLA lişmesine yardımcı olurdum. kalamayacağımı sordum. Re-
mühendisiyim, sizin üniversi- ÜNİVERSİTEYE ALET sepsiyondan gizlice geçerek
tenizde yüksek lisans yapmak TAŞIDIK YA BAŞARISIZ OLURSAM? odasına girdik. İki tane yatak
istiyorum” şeklinde klasik PEKI İTÜ ILE YOLLARINIZ PEKI HIÇ BAŞARISIZ vardı. Sabah yatağın bozul-
mektuplar yolluyordum ama NASIL KESIŞTI? OLACAĞINI DÜŞÜNDÜNÜZ duğunda sorun olacağını dü-
hiçbiri kabul görmüyordu. İTÜ’ye girişimin de ilginç bir MÜ? şünerek yatağı hiç bozmadan
serüveni vardır… Türkiye’ye O zamanlar “başarısız olur- o vaziyette uyudum. Ama so-
HAYATIN DÖNÜM döndükten sonra özel sek- sam” kuşkusu vardı ama nuçta orada Prof. Schnabel’ı
NOKTALARI… törde birçok yere başvurdum, çok üst düzey araştırmalar tanıdım. Tartışmalarımla ona
Bu sırada Karadeniz Tek- düzgün cevaplar alamadım. olmasa da yavaş yavaş ulus- güven verdim. 1,5 sene içinde
nik Üniversitesi’nde asistan O sırada Liverpool’da yaşa- lararası alanlarda yayınlar çok başarılı işler yaptım ve
her yaz Almanya’ya gittim. 30’lu yaşlarımda iken çağrılı için çok iyi bir alan olduğunu yöntemler buluyorum, nano
konuşmacı olarak orada bu- düşünüyorum. İnsan hayatı- malzemeler kullanıyorum.
SORUMLULUK ALMAKTAN lunduğum için çok heyecan- na en fazla yansıyan alanlar- Mesela bir anda hazırlana-
KORKMADIM lıydım. Midem bozuluyor ve dan bir tanesi bu. Kimya her bilen polimer nano kompo-
Profesör Schnabel, bize araş- anlatacaklarımı unutacağım yerde. Bugün ayakkabıda, zitinin sentezini yine ışıkla
tırmamız için konu verirdi. hissine kapılıyordum. Bu nok- pantolonda, kazakta, ilaçta, ilk defa biz yaptık. Bunlar
Çalışmalarda Japonlar da tada hemen gençlere birkaç masada, çantada, bilgisayar- antimikrobakteriyel özellik
vardı mesela. Onlar korkardı önerim olacak. Kendinize da, arabada bile kimya var. gösteriyor, üzerinde bakteri
sorumluluk almaktan. Ama güvenin ve bir fırsat geldiği üremiyor. Yani polimerlerin
ben sorumluluk alırdım. Böy- zaman onu almaktan onu de- HOCAM ILK DERSINI değişik alanlarında yeni ve
lelikle üretken bir hale geldik. ğerlendirmekten kaçınmayın. HATIRLIYOR MUSUNUZ? kolay yöntemler geliştirmek,
O sırada kongrelere yine ken- Bu da benim için bir fırsat Rahmetli Cevdet Aydoğan az enerji gerektiren malzeme
di olanaklarımla olabildiğince oldu. Sonrasında Joe Ken- anabilim dalı başkanıydı. elde etmek, bu yöntemleri
gitmeye çalışıyordum. nedy bana “Bu kongreyi sen O zaman Prof. Ahmet Akar geliştirirken ışık gibi yolla-
düzenler misin İstanbul’da?” ile asistan doktor olarak rı da ortaya koymak bizim
Nobelli bilim insanlarıyla aynı diye sordu. Nasıl mutlu görev yapıyorduk. Doktor çalışmalarımızı oluşturuyor
ortamda olmak… olduğumu anlatamam. 1995 olduğumuz için bazı dersleri diyebiliriz. Çünkü polimer çok
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

12
I www.chemlife.com.tr

Bir başka dönüm noktası da yılında zor şartlarda ve her bize yönlendirmişti. Tabii ki geniş bir alanda kullanılıyor.
Akron Üniversitesi’nden Prof. şeyiyle uğraşarak o kongreyi müthiş bir heyecan. Günlerce
Joseph P. Kennedy ile tanış- başarıyla gerçekleştirdim. anlatacağım konuyu tekrar Güneş ışığı ile kontrollü
mamla oldu. Onu da Mü- İşte kimya serüvenim böyle tekrar çalıştım. Ders vermek polimerizasyon yapıyoruz.
nih’teki bir kongrede tanıdım. gelişti. çok farklı bir olay. O heye- Bu konuda sürekli makale ya-
Profesör Schnabel bir kong- canla çok iyi olduğumu söy- yınlıyoruz ve dünyada öncü
reye çağrılı konuşmacı olarak PEKI KIMYAYI SEÇTIĞINIZ leyemem ama genel yapım- gruplardan birisiyiz. Polimer
Prof. Kennedy’i çağırmıştı IÇIN PIŞMAN OLDUĞUNUZ dan dolayı, enerjim, konuyu alanında rastgele yapıların
ama o gitmek istemiyordu ve ANLAR OLDU MU? sosyal alanlarla bağdaştırma olması yerine kontrol edilebi-
o konulara ben daha hakim- ve bir öğrencinin sevebileceği len, istediğiniz kadar büyük-
dim. Bana “Yusuf sen gider Hayır, hiç pişman olmadım. yönde davranmam dolayısıy- lüğü olan, zincirlerinden biri
misin?” diye sordu ve ben de Çünkü kimya değişken bir la dersim sevilmişti. küçük biri büyük olmayan,
memnuniyetle kabul ettim. alan. Yaratıcılığa açık bir mekanik özellikleri tam,
Nobel ödüllü George Andrew oyun alanı ve ben çok seviyo- SIZIN ÇALIŞMALARINIZI önceden belirlenmiş polimer
Olah’ın aralarında bulunduğu rum. İyi ki bu alanda çalışı- DINLEYEBILIR MIYIZ? elde edilebiliyor. Bunun yolla-
polimer bilimin en üst düze- yorum. Şans yoluyla yönlen- Ben sentetik polimer kim- rı var, örneğin bakırla kulla-
yinde insanları kongredeydi. dirilsem bile bu alanın benim yacısıyım, yeni sentetik nılıyor. Bakır da inorganik bir
madde. Bunları biyokimyasal durmuyor ve gelişiyor. Eğer düşünebilir ama sürekliliği getiriyor. Sadece kendiniz
olarak kullanmak isterseniz, riski göze almazsanız bunları beklediğiniz bir işte bu ilginin aday olmuyorsunuz, karar
bakırın buradaki varlığı kötü yapamazsınız. Kimya malze- olması gerekir diye düşü- mekanizmalarındaki kişilerin
çünkü insan sağlığı ile ilgili mesi satanlar da güveniyor- nüyorum. Cumartesileri her
önerme rolü de oluyor.
alanlarda da kullanılıyor. Biz lar bana. Dünyada nitelikli hafta buradayım ve 30 yıldır
de bakır olmadan bunları araştırmalar çok büyük yazın dahi yıllık izin almadım. PEKI BIR BILIM INSANI
yapabilen, makro-moleküler destekler alıyor, Türkiye’de Konferanslara katılmayı izin
OLARAK ŞU AN BILIMIN
polimer tasarımı yapıyo- ise yeterince destek bulama- olarak görüyorum. Akşam
ÖNÜNDEKI ENGELLER
ruz. Bununla ilgili sentetik dığımız zamanlar oluyor. evde de yayına yönelik yaz-
yöntemler geliştiriyoruz. malarla meşgul olurum. Cep NELERDIR?
Belirttiğim gibi bunu ışıkla ilk ARTIK DÜNYA İLE telefonu kullanmıyorum ama Her şeyde liyakat esas olmalı.
defa biz yaptık. Bu yöntemle YARIŞMA VAKTİ bana kim yazarsa hemen Bir araştırma akşam yattım
ilgili yayınım iki yıl olmasına Dünya’ya baktığımız zaman anında cevap verebiliyorum, sabah aklıma geldi şeklinde
rağmen yüzün üzerinde atıf Türkiye şu an kimya alanında bilimsel işlerimi takip edebili-
olmaz. O bir birikimin sonu-
aldı. nerede? yorum. Yani keyifli bir yaşam
sürdürüyoruz. İyi bir bilim cudur. O birikimi irdeleyen
BİLİM İÇİN BORÇLANMAYI Türkiye’nin ilginç bir serü- insanı olmak için eşinizin de anlayış ise daha önce neler
GÖZE ALIYORUM veni var. Ben hiçbir zaman uygun olması gerekir. Bu yaptıklarıdır. Dünyayla yarı-
gelecek için olumsuz olma- noktada kendimi şanslı his- şan insanlar için özel destek

BİLİMSEL
dım. Türk insanı yaratıcıdır, sediyorum. Eşim ve ailem her anlayışları sistemleri olmalı.
girişimcidir ama aynı zaman- zaman yanımda olur ve beni Sanayideki insanların da
da kolaycıdır, sistematiklik- destekler.
projelerinde daha fazla nite-
ten uzaklaşan bir anlayışı da
SOSYAL FAALIYETLER DE likli insanlara yer vermeleri

I www.chemlife.com.tr
vardır. Olumsuz yönleri olsa
bile pek çok ülkeden tekno- ÖNEMLI gerekir. Bu mutlaka herkese
lojik üretimde çok daha üst ÖĞRENCILERINIZLE ÇOK geri dönüş sağlar ve dünyada
düzeydeyiz. Bu aşamadan VAKIT GEÇIRIYORSUNUZ… neler olup bittiğinin takibini
sonra daha çok dünyayla Her dönem öğrencilerimle kolaylaştırır. Geçen hafta
yarışan, rekabetçi bir an- sosyal faaliyetlerde bulu- bir firmaya izleyici olarak
layışa gidilmeli. Üniversite- nuyorum. Bazı kongrelerde
gittiğimde danışman ile
lerin durumunu ele alırsak, folklorik oyunlar oynuyoruz. 13
çalışılmasının sonunda ortaya
üniversitelerde de bir yerde Örneğin bir kongrede Roman

kimya teknolojileri gazetesi I


yayın yapmanın artık çok havası, Damat oyunu, Micha- dünyayla yarışabilecek çok
fazla anlamı yok. Şimdi dün- el Jackson’ın moonwalk dan- güzel bir ürün ortaya çıktığını
ya ölçeğinde etkisi ne olabilir, sını hazırladık ve Almanya’da gördüm.
diye düşünmeliyiz. Sanayi-ü- Dresden’de sunduk. Kongre-
niversite iş birliği de önemli. nin ardından “Bu kongrenin YURTDIŞINDA HAYATINIZI
Araştırmaların üretime veya en önemli sosyal olayı buydu” SÜRDÜRMEYI HIÇ
teknolojiye nasıl aktarılaca- diye bir sürü yazılar çıktı. DÜŞÜNDÜNÜZ MÜ?
ğı düşünülmeli. Genç, akıllı Araştırma takımımızla aynı
Türkiye çok güzel bir ülke.
insanların değerinin çabuk ve zamanda spora da önem
kısa sürede bilinip verilmesi veriyoruz. Örneğin futbol Ayrıca kendi ülkende top-
gerekiyor. Liyakata dayalı turnuvaları düzenliyoruz, luma, üniversitene yönelik
ve ülkeye katkı sağlayacak kız-erkekler öğrencilerimiz- zorluklar olsa bile burada
insanların önünün açılması den oluşan karma takımımız bilim üretmenin keyfi başka
son derece önemli. turnuvalarda büyük başarı oluyor. Nitelikli bilim üret-
gösteriyor. mek, öğrenci yetiştirmek ayrı
KEYIFLI YAŞAMIN SIRRI
TÜRKİYE’DEN DAHA GÜZEL bir haz veriyor. Biz İTÜ’nün
DÜN ILE BUGÜNÜ Sabahları 8’de okula geli-
BİR ÜLKE YOK içinde var olmayı benimsemiş
KARŞILAŞTIĞINIZDA rim, ilk işim yarım saat veya
KIMYADA NELER DEĞIŞTI? bir saat dünyadaki önemli “Bilime Dünyasına Yön Veren bir aileyiz. Ben Türkiye’den
O günün araştırma koşul- bilimsel dergileri ve benim 100 Türk” arasında gösterildi- daha güzel bir ülke görmü-
ları son derece güçtü ama alanımdaki önemli dergileri niz ve bugüne kadar pek çok yorum.
koşullar ne olursa olsun bir okumak oluyor. Ardından ödül aldınız.
şey yapabilme çabasında haberleri okurum. Bir dos- Desteklerin Dolayı İTÜ
olmalı. Üretmeniz olanak- yam var. Daha sayfa sayısı “Marifet iltifata tabiidir” diye Kurumsal İletişim Ofisine
larınızı geliştirmenize de dahi belli olmamış ve proje bir söz vardır. Çok çalışıyor
Teşekkür Ederiz.
katkı sağlıyor. Türkiye’nin olabilecek yayınları dosyalı- olmak, bilimde bir şeyler
en çok yayın yapan, atıf alan yorum. Laboratuvarıma gidip yapmak ödül almak için ye-
http://www.itu.edu.tr/ha-
öğretim üyelerinden biriyim. öğrencilerimle konuşurum. terli değil. Mutlaka sosyal de
Rektörlük yardımcı oluyor Sabah söylediğim bir deneyin olmak gerekir. Kongrelerdeki berler/2018/02/14/kimya-de-
ama gerektiğinde kimyasal öğleden sonra nasıl çıktığını konuşmalarımızda güven digimiz-yaraticilik-oyunudur
maddelerim için borçlanmayı merak ederim. Bir ölçüde duygusu oluşturmak yaptık-
bile göze alırım. Çünkü dünya öğrenciler bunu baskı gibi larımızı daha anlamlı hale
Chematica programı, yedi ticari açıdan değerli biyoaktif madde ve
bir doğal ürün de dahil olmak üzere yapısal olarak farklı sekiz hedefe
yönelik sentetik yollar tasarlamak için kullanıldı.

KIMYAGERLER, BIR BILGISAYAR PROG-


RAMI TARAFINDAN ÖNERILEN SENTEZ
YOLLARINI ILK KEZ TEST EDIYOR.
Bilgisayarla planlanan bu bir molekülden hangi dönü- Kimyacılar programın planla- da merak ediyorlar. Berkeley
yolların tümü laboratuvarda şümlerin mümkün olduğunu nan rotasındaki sekiz hedefin Üniversitesi’nden kimyager
BİLİMSEL

başarılı bir şekilde gerçekleş- söylemekte. Chematica’nın tamamını başarıyla uyguladı. Richmond Sarpong, Millipo-
tirildi ve önceki yaklaşımlara algoritmaları yeni, verimli, Hedeflerin çoğunda, Chema- reSigma’nın şirketin hangi
kıyasla önemli iyileştirmeler seçici yollar arar ve belirle- tica rotası verimi arttırdı veya kullanıcıların girdiği veya Che-
ve maliyet tasarrufu sağladı, nen hedeflere sentetik yollar yayınlanmış yollarla karşı- matica’nın ürettiği rotaların
patentli rotalara alternatifler oluşturmak için bu seçenekler laştırıldığında adım sayısını, nasıl bir fikri mülkiyet hakla-
kimya teknolojileri gazetesi I

sağladı veya daha önce sen- ağında gezinir. toplam zamanı veya maliyeti rına sahip olacağı konusunda
tezlenmemiş hedefleri üretme- azalttı. açık bir bilgi bulunmaması
yi başardı. Chematica’nın reaksiyon plan- durumunda, araştırmacıların
lamadaki becerisini göstermek Rice Üniversitesi’nden kimya- Chematica’yı kullanmada te-
Kimyasal sentezleri planlayan için Grzybowski ve meslektaş- ger KC Nicolaou , “Bu teşvik reddüt edebileceğini söylüyor.
bir bilgisayar programı fikri ları MilliporeSigma’nın, farma- edici sonuçlar organik sentez- MilliporeSigma’dan Sarah Tri-
yeni değil. Harvard Üniver- sötik potansiyeli olan ve ticari lerin gelişimde kullanılmalıdır. ce, molekül aramalarının yal-
sitesi’nden Elias J. Corey, olarak uygun moleküllerinden Chematica’nın kimya labora- nızca kendisini gerçekleştiren
1970’lerde Sentetik Analizlere sekiz hedefi programa bağla- tuvarlarında hız ve üretken- kullanıcı tarafından görülebi-
Uygulanan Mantık ve Sezgi- dılar. Programın tespit ettiği liği artırabileceğini, özellikle leceğini ve MilliporeSigma’nın
14
sel Bilişim adlı bir programın altı hedef, daha önce hiçbir otomatik sentez makineleriyle Chematica’nın öne sürdüğü
I www.chemlife.com.tr

ilk versiyonunu geliştirmişti, eşleştirilebilir olabileceğini” sentetik yollar üzerindeki fikri


yerde yayınlanmamış sentetik
ancak bunu gerçek anlamda söylüyor. mülkiyet haklarını kontrol
bir yola sahipti. Yedinci hedef,
kullanamadı. etmeyeceğini belirtti.
patentli bir sentezle elde
Ancak diğer kimyagerler,
edilmiş bir molekülü seçti ve
Chematica son birkaç yılda Chematica’nın araştırmacılara Chematica, kimyacıların he-
sekizinci molekül ise Nort-
ortaya çıkan yeni programlar- ne kadar fayda sağlayabilece- defleri sentezlemede zaman-
hwestern Üniversitesi’nden
dan biri. ğini sorgulamakta. Grup, bir dan ve paradan tasarruf et-
Milan Mrksich’in makalesinde
ATR kinaz inhibitörüne yönelik melerine yardımcı olabilirken,
sentez yöntemi yayınlanma-
Ulsan Ulusal Bilim ve Tekno- Chematica rotasının % 22’lik Grzybowski insan zekasının
mış doğal bir ürünü seçti.
loji Enstitüsünden Bartosz bir verime sahip olduğunu, yerini almayacağını söylü-
Grzybowski ve Polonya Bilim orijinal makaledeki çalışmanın yor. Bu durum hiçbir şekilde
Chematica’nın, her sentetik
Akademisi, programı Mayıs ise % 24’lük bir verim verdiğini yeni reaksiyonların keşfinden
rotayı planlaması yaklaşık 15- insanları uzaklaştıramaz.
2017 yılında MilliporeSigma’ya söylemekte. Ancak program,
satmadan önce 15 yıl boyunca 20 dakika sürdü. Kimyagerle- sentezi yedi adımdan dörde
Chematica programı üzerinde rin sentezleri optimize etmek kadar kısaltıp, yayınlanan ro- MilliporeSigma, Chemati-
çalıştı. Ayrıca geliştirilen başka için düzenlemeler yapmasına taya kıyasla yaklaşık 20 saat ca’nın ne zaman ve nasıl halka
bir programında, John Wiley da izin verildi. MilliporeSigma tasarruf sağlamayı başardı. açılacağını açıklamadı, ancak
& Sons’ın ChemPlanner’ı ve kimyagerleri tespit edilen sen- şirket, programı test etmek
American Chemical Society’in tezlerin dördünü daha sonra Tango Therapeutics’deki için en iyi sentetik kimyagerle-
SciFinder programının içine gerçekleştirdi. Grzybowski’s ve kimya başkan yardımcısı John ri işe almaya başladı.
entegre edilmesi planlanıyor. Mrksich’in laboratuvarların- Maxwell , makalelerdeki so-
daki lisansüstü öğrenciler ve nuçlar ile karşılaştırmalarının Makale ile ilgili detaylara ulaş-
Grzybowski ve meslektaşları, postdoclar, uzman olmayan Chematica’nın insan kimya- mak için : https://www.scien-
Chematica’yı 50.000 sentez kimyagerlerin geri kalan dört gerlerinden daha iyi rotalar cedirect.com/science/article/
kuralına uymaları için prog- kimyasalı sentezlemeleri için planladığını kanıtlamadığını pii/S2451929418300639?vi-
ramladılar. Kimya literatürün- ABD İleri Düzey Araştırma söyledi. a%3Dihub
de yayınlanan reaksiyonlar ve Projeleri Ajansının desteği ile
ekipteki organik kimyacılar- Chematica gibi programları Bazı kimyagerler Chematica Kaynak : ACS
dan alınan bilgiler ışığında her kullanıp kullanamayacağını ve MilliporeSigma’nın fikri
bir kural, programa herhangi araştırmaya başladı. mülkleri nasıl ele alacaklarını
Analiz ve Laboratuvar Teknolojileri Fuarı Biyoteknoloji, Yaşam Bilimleri ve Endüstrileri Fuarı İlaç Ehdüstrisi, Teknolojileri ve Bileşenleri Fuarı Nutrasötik Endüstrisi Fuarı Ve Konferansı
www.expoanalytech.com www.expobiotecnica.com
www.expopharmanext.com www.otcworldexpo.com

YASAM
BILIMLERI
FUARLARI
19-21 NISAN 2018
ICEC – Lütfi Kırdar
Uluslararası Kongre
ve Sergi Sarayı
İSTANBUL

ORGANIZASYON

www.akdeniztanitim.com www.prosigma.net

B U F U A R L A R 5 1 7 4 S AY I L I K A N U N G E R E Ğ İ N C E T O B B ( T Ü R K İ Y E O D A L A R V E B O R S A L A R B İ R L İ Ğ İ ) D E N E T İ M İ N D E D Ü Z E N L E N M E K T E D İ R .
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

KIMYAGERLER, ŞIMDIYE KADARKI EN


UZUN C-C BAĞINI ÖLÇMEYI BAŞARDI

16 Kimyasal bağların doğası, kimyada temel öneme sahiptir. Kovalent bağların


yeni yönlerinin açıklığa kavuşturulması, kimyagerlerin yeni kimyasal ürünler
I www.chemlife.com.tr

ve sürdürülebilirliği ilerletmek için yeni süreçler tasarlamalarına izin vererek,


yeşil kimyayı teşvik etmede de faydalıdır.

Karbon-karbon tekli bağı, nı yaklaşık 1.54 A olarak Ekip, gergin bir çekirdek C – C bağının varlığını
organik bileşiklerde en bi- ölçmüşlerdi. Hokkaido ve birbiriyle örtüşen iki doğruladı, C-C gerilme
linen kovalent bağlardan Üniversitesi’nden Taka- spirosiklik ( (dibenzosiklo- titreşimine karşılık gelen
biridir. Ancak çalışmalar, nori Suzuki ve Yusuke heptatrien ) birime sahip Raman kayması (587
kimyagerlerin henüz bu Ishigaki liderliğindeki stabil bir dihydropyracy-
cm-1), etandan (993 cm-1)
temel bağın sınırlarını araştırma ekibi, şimdi- lene bileşiği tasarlayarak
çok farklıydı ve X-ışını
tam olarak araştırmaya ye kadarki en uzun C-C merkezi karbon-karbon
başlamadıklarını göste- bağına sahip bir molekülü bağını uzatmayı başardı- kristalografisi kullanılarak
riyor. sentezlediler ve 1.806 A lar. Kimyagerler, Raman molekülün bağ uzunluğu-
uzunluğunu ölçtüler. ( spektroskopisi ile bağlar nu ölçmeyi başardılar.
Bilim insanları, daha önce Chem 2018, DOI: 10.1016 / arasındaki gerilim titre-
C-C bağların uzunlukları- j.chempr.2018.01.011 ). şimlerini gözlemleyerek
BİLİMSEL
I www.chemlife.com.tr
17

LITYUM-SÜLFÜR PILLERI GELIŞTIREN

kimya teknolojileri gazetesi I


FIRMALAR FINANSMAN DESTEĞI
ALMAYA BAŞLADI.

Günümüzün lityum-iyon pillerden daha fazla enerji


ve daha ucuza sahip olabilen lityum-sülfür pilleri
geliştirmeye çalışan iki firma, finansmanlarına büyük
destek sağladı.

2017 yılında kurulan Base- geliştirdiği teknolojisinin ve Ar-Ge merkezi kuracak. lerin sonucuydu” diyor.
load Renewables, açıklan- eşdeğer lityum-iyon pille- Firma şu anda her zaman-
mayan bir yatırımcıdan 7,4 rin maliyetinin % 10 ila% Fakat tüm lityum-sülfür ki karbon anodu yerine
milyon dolar yatırım aldı. 20 aşağısında olacağını teknolojisi gelişimi planlan- lityum anot içeren lityum
Baseloadi aldığı yatırımı söyledi. dığı gibi gitmedi. BASF’in iyon pil teknolojisini takip
elektrik şebekelerindeki 2012 yılında 50 milyon ediyor. 450 şarj döngüsü
talep artışlarını karşıla- Bu arada, bir lityum anot dolar yatırım yaptığı bir ile lityum anot teknolojisi,
yacak şekilde tasarlanmış ve bir sülfür bazlı katot batarya malzemesi olan firmanın lityum-sülfür anot
lityum-sülfür akülerini içeren pillerin geliştiricisi Sion Power, C & EN’ye lit- teknolojisinden daha fazla
geliştirmek için kullanacak. olan İngiltere merkezli yum-sülfür araştırmalarını şarj döngüsü yapabilir.
Oxis Energy, Brezilya özel rafa kaldırdığını söyledi.
Baseload’ın bataryaları, sermaye fonu olan Ae- Kaynak :ACS
anot olarak suda çözünen rotec’ten 5 milyon dolar Sion’un pazarlama direk-
ucuz, kolayca bulunabilen alacak. Oxis, karşılık olarak törü Angela Kliever, “Bu
sülfürlere sahiptir. Firma, Brezilya’da bir yan kuruluş karar teknolojik gelişme-
NANOTEKNOLOJI ÜRÜNI UFAK ÇAPLI
KAN DAMARLARI TÜRKIYE’DE ILK KEZ
MARMARA ÜNIVERSITESINDE ÜRETILDI

Marmara Üniversitesi, Nanoteknolojiyi kullanarak ufak çaplı yapay damarları


ve 3 boyutlu biyo-yazıcı ile yapay doku üretimindeki araştırmaları ile öncü
olmaya devam ediyor. Nanoteknoloji ürünü, dünya çapında en ince fiber
yapılardan birine sahip, ufak çaplı kan damarları Türkiye’de ilk kez Marmara
Üniversitesi Teknoloji Fakültesi’nde üretildi.
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

18
Nanoteknolojinin hızla yapılan projeler dahilinde, damarlarının hayvan test- yılı aşkın süren bir zaman
I www.chemlife.com.tr

gelişmesi ile sağlık alanda Yapay Kan Damarı Ça- leri de yapılmış ve üstün dilimi ardından nihayet
yapılan çalışmalar mil- lışması, uluslararası ünlü özellikleri tıp ve malzeme istenilen sonuçlara ulaşa-
yonlarca insan için umut yayımcı kuruluş Taylor & bilimi literatürüne başarıy- bilmeyi başarmışlardır.
kaynağı oluyor. Tıp dün- Francis Group bünyesin- la kazandırılmıştır.
yasında hızla ilerleyen yeni de yer alan Internatio- Gerek yapılan bu çalış-
çalışmalar, yapay doku nal Journal of Polymeric Bu özgün araştırmanın manın ülkemizin aydın
ve organ üretimi ile ilgili Materials and Polymeric örnek bir takım çalışması mühendisleri olan, mühen-
araştırmalar devam eder- Biomaterials dergisinde ürünü olması üniversite- dislik hocalarımız ve birer
ken, Marmara Üniversitesi, “Production of the Bio- miz için ayrıca önem teşkil mühendislik adayı olan
Teknoloji Fakültesi bün- mimetic Small Diameter etmektedir. Gerek çalışma- öğrencilerimiz tarafından
yesinde bulunan Metalurji Blood Vessels for Cardio- nın her aşamasında emek ortaya çıkarılmış olması
ve Malzeme Mühendisliği vascular Tissue Enginee- göstermiş olan yüksek
olması, gerek ise ülkemiz-
Bölümüne bağlı İleri Na- ring” adıyla basılmaya hak lisans öğrencileri, gerek
de üretilmiş olan ilk ve
nomalzemeler Araştırma kazanmıştır. ise uzmanlık alanlarına
tek ince nanofiberli yapay
Laboratuvarı’nda, çok di- göre değerli katkıları ile
damar olması ve dünya
siplinli çalışmalar sonucun- Çalışma kapsamında, dün- çalışmayı zenginleştirmiş
üzerinde üretilmiş olan
da doku ve organ üretimi ya çapında oldukça önemli olan, üniversitemizin diğer
Nanoteknoloji ve 3 Boyutlu ve popüler bir yöntem olan bölümlerinde görev yapan en ince fiber boyutlarına
Biyo-Yazıcılar konusunda Elektro-Eğirme yöntemi hocaların katkıları, sonuca sahip olması gibi başlıklar,
birçok lisans, yüksek lisans, kullanılarak; bugüne kadar başarı ile sonuçlanma- üniversitemizin bilime ve
doktora ve uluslararası üretilmiş en ufak nano sında yardımcı olmuştur. insanlığa verdiği değer;
projelerdeki çalışmalar da boyutta fiber yapılarından Yurtdışındaki araştırma- yapmış olduğu yoğun çalış-
sürdürülüyor. birine sahip, fizyolojik ola- cılar ve üniversiteler ile maların güzel bir sonucu
rak tam işlevsel, biyou- kurulan sağlam köprülerin olarak karşımıza çıkmak-
2017 yılında uluslararası 23 yumlu ve biyobozunur ufak ve değerli tıp doktorları- tadır.
yayın ve 1 patent baş- çaplı kan damarlarının nın katkısı bu çalışmada
vurusu ve birçok projeyi üretimi ve karakterizas- kesinlikle azımsanmayacak Kaynak : Marmara Üniver-
bünyesinde bulunduran yonu ortaya konulmuştur. ölçüdedir. Farklı uzmanlık sitesi
laboratuvarda, diğer ulusal Hücre testleri ile başarısı alanlarının bir araya geti-
ve uluslararası iş birliği ile kanıtlanan yapay kan rilmesi ile oluşan bu ekip 2
ORGANIK POLIMER GÜNEŞ
PILLERININ ÖZELLIKLERI ON-
LARI HALEN CAZIP KILIYOR
Organik polimer güneş pil- de, esnek yüzeylerde daha ulaşıyor. 2002’de piyasaya çoklu tabakaları bir araya
leri (PSCs), son on yılda çok zorludur. sürülen P3HT: PCBM poli- getiren tandem solar pillerin
dikkat çekmesine rağmen, merlerini kullanan PSC’ler geliştirilmesi şuan ki büyük
inorganik güneş pillerine Laboratuarda, PSC verim- yaklaşık % 3,5 verimlilik bir verimliliği mümkün kıldı.
kıyasla pahalı hammadde- liliği, ticari güneş panelle- sağlamıştır. Bununla birlikte, Kaynak : pv-magazine
ler, uzun ömür sorunları ve rinin % 20’lik veriminin çok kimya alanındaki son ge-
daha düşük güç dönüşüm altındaki yaklaşık % 13’e lişmeler, geometrik yapı ve
verimliliği nedeniyle araştır-

BİLİMSEL
maları yavaşladı. Bununla
birlikte, hafifliği, şeffaflığı,
esnekliği ve seri üretim
kapasitesi, PSC’lerin olası “Hassasiyet kişiden kişiye
pazar fırsatlarını halen bula-

I www.chemlife.com.tr
bileceklerini göstermektedir. TERAZİDEN TERAZİYE değişir.”
Bu yeni teknolojinin, ge-
leneksel inorganik güneş
pillerinin yerini alması
pek olası olmadığı halde,
Polimer güneş pilleri: P3HT: 19
PCBM ve ötesi, PSC’lerin

kimya teknolojileri gazetesi I


ilave uygulamaları, başlıklı
yeni bir araştırma makalesi,
PSC’lerin yeni uygulamaları-
na değiniyor ve bu alandaki
son gelişmeleri ve kalan
zorlukları gözden geçiriyor.

Ohio Devlet Üniversitesi’n-


den Paul Berger, “PSC’ler es-
nek olma özelliğine sahipler,
çünkü temelde plastiktirler,
böylece onları sırt çantaları
ve ceketler gibi alanlarda
rahatlıkla kullanabiliriz”
diyor.

Berger’e göre, bazı pahalı


PSC hammaddeleri, yani
indiyum kalay oksit ve fulle-
ren’ler kısa vadedeki uygun
fiyatlı üretimi sınırlamakta.

Polimerler ve reaktif metal


katotları, suya ve oksijene
maruz bırakıldığında oksi-
dasyon yaptığından PSC’le-
rin ömürleri noktasında
başka bir sorundur. PSC’ler
kapsüle edilebilir ve böylece www.sartonet.com
hızlı bozunmaya karşı koru-
nabilir, ancak bu işlem cam
üzerinde çok etkili olabilse
POLIMER MIMARISI BINA
TASARLAMAYA BENZIYOR
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

20
I www.chemlife.com.tr

Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) 2017 Ödülleri


kapsamında Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı Ödülü’ne
değer bulunan Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümü
öğretim üyesi Doç. Dr. Bülent Akgün fizikokimya, polimer
ve malzeme kimyası konularında çalışmalar yürütüyor.
Pencerelerde kullanılan ya Bölümü öğretim üyesi ce polimer sentezinden, tabakalarında, litografik
PVC’den mutfaklarımızdaki Doç. Dr. Bülent Akgün polimer fiziğinden, polimer resistlerde kullanılabildiği
teflon tavaya, ofislerde fizikokimya, polimer ve teknolojisinden, reolojiden, gibi zehirli gazların tespit
kullanılan post’it’lerden malzeme kimyası konula- bir başka deyişle polimerin edilmesinde veya protein-
tıkanan kalp damarlarına rında çalışmalar yürütüyor. farklı alanlarından gelen leri itecek tabakalarda da
uygulanan stent’lere ya da kişilerdir. Yapışkan tek- kullanılıyor. Peki, bu neden
araba lastiklerine hemen Lisans ve yüksek lisansını nolojisinde çok büyük bir önemli? Diyelim ki siz bir
her yerde hayatımızın Boğaziçi Üniversitesi’n- pazar söz konusu bu ne- gemi yaptınız. Geminiz
içindeler. Bilim dünyasında de tamamlayan Akgün, denle polimer fiziği, reoloji yola çıktığı andan itibaren
‘’polimer’’ olarak adlandırı- doktora çalışmalarını (maddenin akışını ince- geminize sürekli organiz-
dünyanın en iyi polimer leyen bilim dalı), polimer malar yapışacaktır. Zaman
enstitülerinden birine sahip teknolojisi bu alanda çok içinde bu organizmalar
olan Akron Üniversitesi’n- büyük rol oynamaktadır. gemilerin yüzeylerinde o
de gerçekleştirdi. Boğaziçi kadar birikirler ki gemi-
Üniversitesi Kurumsal Ancak son yıllarda uygu- nin hızını, kullandığı yakıt
İletişim Ofisi Akgün’den lamalar teknolojik olarak seviyesini etkiler boyuta
hayatımızın önemli bir daha yüksek seviyele- ulaşır. Haliyle geminin dış
parçası olan polimerler re ulaştı. Mesela ileride yüzeyinin belli bir süre içe-
üzerine yürüttüğü çalışma- dünyamıza şekil verecek risinde sürekli temizlenme-

BİLİMSEL
lar hakkında bilgiler aldı. olan organik güneş pille- si gerekir. Bu da ekstra bir
rini düşünelim. Şu anda maliyet anlamına gelir. Bu
POLIMER FIZIĞI NEDIR, da güneş pilleri yapılıyor. noktada bu organizmaların
DÜNYADA HANGI Ancak bunlar inorganik gemiye tutunmasını en-
SEKTÖR VE SANAYILERDE malzemelerden yapılıyor. gelleyecek filmler devreye

I www.chemlife.com.tr
KARŞIMIZA ÇIKIYOR? Verimlilikleri ise %30-35ci- girer. Bu tür şeyleri yapa-
varında ancak üretimleri bilmek için polimerlerin
Bülent Akgün- Polimer zahmetli ve pahalı oluyor. çok çok ince filmlerde nasıl
günlük hayatımızın çok Benim çalışmalarım ara- davrandığını anlamamız
içinde olan bir kavram sında güneş pilleriyle ilgili gerekiyor. Yaklaşık 20-25
aslında; farkında olun çalışmakta olan gruplar- yıldır bu konuda önemli ça-
veya olmayın kullandığınız la ortaklaşarak yapmış lışmalar yapılıyor. 21
birçok şey polimer taban- olduğumuz çeşitli yayınlar

kimya teknolojileri gazetesi I


lı çünkü polimerler çok bulunuyor. Polimer ta- Polimerler spagetti gibi
ucuz. Hatta “sudan ucuz” banlı organik güneş pilleri birbirine dolanan bir
şeklinde de niteleyebiliriz. alanında ABD’de 2011-2012 yapıda bulunuyorlar. Ama
Her şeyi daha az maliyet- yıllarında çok fazla yatırım bunları ince bir film haline
li olarak yapabilmenin, yapıldı. Ben de o dönem getirirsek polimerler artık
malzemeleri ucuz olarak Amerika’daydım. Verimlilik o yapıyı koruyamıyor. Bir
üretebilmenin en basit yolu oranı %11-12 civarına geldi; polimer yığında 20 nano-
polimer kullanmak. Ayak- ancak %15 verimliliğe he- metre büyüklüğünde bir
kabılarınızdan, üstünüz- nüz varılamadı. Bu seviye çember oluşturduğunu dü-
deki kıyafetlere, kullan-at %15’lere ulaştığında çok şünün ve siz polimer yığını-
tabaklara kadar birçok büyük ihtimalle organik nı 15 nanometrelik bir yer-
şey polimerler ile yapılı- güneş pilleri yavaş yavaş de tutmaya çalışıyorsunuz.
yor. Örnekleri çoğaltmak günlük hayatta yerlerini Polimer mecburen önceki
mümkün; araba kapla- alacak. yapısından uzaklaşıyor.
maları, plastikten yapılan Bir tarafta uzayacak, bir
parçalar, araba lastiği, Polimerleri dilediğiniz gibi tarafta kısalacak ve ken-
boya... Bu bahsettiklerim tasarlayabilirsiniz dini oraya adapte edecek.
günlük hayatımızda yaygın Ama kendini oraya adapte
kullanımlara örnek oluştu- GÜNCEL ederken akışa olan direnci,
ruyor. Ancak polimer alanı ÇALIŞMALARINIZ hareketliliği, camsı geçiş
gerçekten geniş bir alan. HAKKINDA BILGI sıcaklığı (cam halinden
lan; küçük basit molekülle- ALABILIR MIYIZ? eriyik hale geçtiği sıcaklık)
rin devamlı olarak birbirini Örneğin yine günlük ya- değişiyor. Aslında polimeri
takip etmesi sonucu oluşan şamda sık kullandığımız Ben uzun bir zamandır po- normal olduğu durumdan
makro bileşikler günümüz- post-it’leri düşünün. Post- limerlerin yüzeylerde nasıl ince filme koyduğunuzda
de çok çeşitli alanlarda it’in menşei 3M isimli, ABD davrandığını inceliyorum. hem yapısı hem de özellik-
kullanılıyor. Türkiye Bilim- / Minnesota orijinli çok Genel olarak son dönemde leri değişiyor. Son 20 yıldır
ler Akademisi (TÜBA) 2017 büyük bir kimya şirketidir. çalıştığım konu ise ince bunu anlamak için önemli
Ödülleri kapsamında Üstün Genelde yapışkanlarında polimer filmler ile ilişkili. bir çaba söz konusu bilim
Başarılı Genç Bilim İnsanı polimer kullanırlar ve bu İnce polimerler biyomedi- dünyasında. Dolayısıyla
Ödülü’ne değer bulunan merkezde çalışanların kal kaplamalarda, organik benim çalışma odağım son
Boğaziçi Üniversitesi Kim- büyük bir kısmı sade- güneş hücrelerinin aktif 3-4 yıldır polimer mimarisi-
nin nanometre boyutlarda
filmin özelliklerine etkisi
diyebiliriz. Bunu bir nevi
bina mimarisi gibi de göre-
biliriz. Binayı da belirli bir
şekilde dizayn ederseniz
konforu arttırırsınız, farklı
bir şekilde dizayn ederse-
niz sağlamlığı arttırırsınız.
Polimerler de böyledir.
Polimerleri istediğimiz
şekilde dizayn edebiliyo-
ruz; sağladıkları en önemli
avantaj budur.

POLIMERLERI
DIZAYN EDEBILMEK bunları nasıl geliştirebilirsi- yaptığımız çalışmalar oldu, yapılıyor. Proteinlerin
BERABERINDE NE TÜR niz bilmeniz lazım. Model- proteinlerle de oldu. membran’larla nasıl etki-
BİLİMSEL

AVANTAJLAR GETIRIYOR lemeler yapmanız lazım. leştiği konusu anlaşılmaya


BIRAZ AÇABILIR MIYIZ? Özellikle 10-15 yıl içerisinde Örneğin protein terapö- çalışılıyor. Ona göre bazı
yenilenebilir enerjinin fosil tik diye bir alan var. hastalıkların nasıl durduru-
Siz kullandığınız polimeri yakıtların önüne geçmesiy- Özellikle ilaç firmalarının labileceğine dair stratejiler
hiç değiştirmeden sadece le polimerler hayatımızda tamamen proteinlerden belirlenebilir.
polimerin nasıl organize ol- daha fazla rol oynamaya ilaçlar yaptığı, antikorları
kimya teknolojileri gazetesi I

duğunu değiştirerek farklı başlayacak. Polimer filmle- kullanarak ilaçlar yaptığı PEKI, MALZEME
özellikler kazanabiliyor- rinin daha çok yer alacağı döneme girdik. O pazar BILIMININ GELECEĞI
sunuz. Biz son dönemde teknolojiler gelişecek. mesela beş yıl önce birkaç AÇISINDAN
lineer ve yıldız şeklindeki Çünkü polimer hem ucuz milyar dolarken belki beş DÜŞÜNÜRSEK,
polimer zincirlerini çalıştık. hem de siz polimeri bir yıl sonra 20-30 milyar TÜRKIYE’DEKI MALZEME
Lineer zincirdeki polimerle gram değil, 10 nanomet- dolarlık bir rakama ula- BILIMCILER NASIL BIR
yıldız şeklindeki zincirdeki relik bir filmde mikrogram şacak. Bütün bunlarda NOKTADA, DÜNYAYLA
polimerler aynı malze- düzeyinde kullanıyorsunuz. ince filmleri anlayabil- KIYASLARSAK?
22
meden yapılma. İkisi de O kadar düşük miktarda mek, yani ince filmlerdeki
kimyasal olarak aynı. Ama kullanarak hala istediğiniz proteinlerin, polimerlerin, Malzeme bilimi için birkaç
I www.chemlife.com.tr

birinde tek bir zincir var; özellikleri elde edebildiği- metallerin davranışlarını farklı şey lazım. Birincisi,
uzun ve çok çok büyük bir nizi düşünün. Biz de son anlayabilmek çok büyük malzemeleri hazırlaya-
zincir. İçinde, örneğin, 500 birkaç yıldır ince filmlerde rol oynuyor. İnce filmler bilmek lazım. Türkiye’de
bin tane aynı monomer’in bu zincirlerin hareketliliği- bu anlamda hastalıkların aslında bu konuda iyi bir
(Polimerleri oluşturan ve ne bakıyoruz. nasıl geliştiğini anlamakta yerde. Ülkemiz özellikle
kendisi gibi en az iki par- da çok önemli. Biz dört yıl polimer sentezi olarak çok
çayla birleşebilen molekül) POLIMER MIMARISI önce bir çalışma yapmıştık. iyi bir durumda. İTÜ’de
olduğu bir yapıdan bahse- DEMIŞTINIZ, AIDS hastalığı hakkınday- Yusuf Yağcı Hocamız var
diyoruz yani. Yıldız zincirde POLIMERLERIN FARKLI dı; HIV virüsü ilginç bir örneğin, sentez konusunda
de aynı kimyasallar var, TASARIMLARINA virüstür. Yıllarca kendini bütün dünyada tanınır.
aynı tekrar eden mono- ULAŞMAK NE AÇIDAN gizleyip, sonra bir anda Osmangazi Üniversitesi’n-
mer üniteleri var. Ama ÖNEMLI? aktifleşebilir. Onun için de, ODTÜ’de, bizim üniver-
yıldız zincirde bunlardan, mümkün olduğu kadar çok sitemizde çok iyi hocalar
örneğin, 20 bin mono- Şu anda biyomedikal tedavi yöntemi geliştirmek var. İsmini sayamayacağım
mer bir kolu oluştururken cihazların kaplanması önemlidir. HIV’nin herhangi çok sayıda araştırmacı var.
20 bin tanesi öteki kolu alanına çok önem veriliyor. bir proteininin nasıl bütün Ancak polimer fiziği veya
oluşturuyor. Yani siz bu 20 Mesela stentlerin üzerine bu fonksiyonları yapabil- malzeme fiziği dediğimizde
binlik birimlerden 25 tane kaplanan ve ilacı kontrollü diğini anlarsanız virüsü biraz geride olduğumu-
kol yapabiliyorsunuz. Biri şekilde salan tabakalar durdurabilirsiniz. Biz, zu, bu alanda çalışan çok
yıldız, biri lineer şeklinde; var ve bunlar da polimer- HIV’nin proteinlerinden biri fazla isim olmadığını ve bu
kimyasal özellikleri tama- den yapılıyor. Ancak ince olan NEF proteininin hücre alanda daha fazla geliş-
men aynı olmasına karşın film dendiğinde de sadece zarına nasıl bağlandığını, meye ihtiyacımız olduğunu
bu ikisinin özellikleri tama- polimeri anlamamak gere- bağlandıktan sonra neler görüyoruz.
men farklı. kiyor. Ben hep polimer ince yaptığını çalışmış ve 3-4 yıl
filmlerinden bahsettim; önce bu çalışmamızı yayın- Söyleşi: Özgür Duygu Dur-
Sadece polimerleri sentez- ancak biz ince film çalışır- lamıştık. Bu alanda büyük gun-Sinan Cem Deveci /
lemeniz yetmiyor. Nasıl ça- ken polimer, metal veya bir çaba var. Yalnızca AIDS Kurumsal İletişim Ofisi
lıştığını da anlayabilmeniz protein diyerek çok ayırt için değil; örneğin Alzhe-
lazım. Hangi parametrele- etmiyoruz. Bizim zamanın- imer ve başka hastalık- Fotoğraflar: Kenan Özcan
re ihtiyaç duyuyorsunuz, da metal ince filmlerle de lar için de bu çalışmalar
BİLİMSEL
kimya teknolojileri gazetesi I

TÜRK BILIM İNSANLARI,


24
EKSI 80 DERECEYE KADAR DONMAYI
I www.chemlife.com.tr

ENGELLEYEN MADDE BULDU.


Üsküdar Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi
araştırmacıları, yaptıkları çalışmalar sonunda
yeni bir madde sentezledi.

Antifriz özelliğe sahip olan Bahri Ülküseven ve Mü- Bu madde toksik olmaması cülerinin en çok dikkat
bu madde; eksi 80 derece- hendislik Fakültesi Kimya nedeniyle canlı yapıların ettiği bakımların başında,
ye kadar donmayı engel- Bölümü Anorganik Kimya dondurulmasında kulla- araç motoruna antifriz
liyor. Canlı hücrelere karşı Anabilim Dalı Öğretim nılabilir. Ayrıca çok düşük eklenmesi geliyor. Antif-
toksik olmayan maddenin, Üyesi Prof. Dr. Tülay Bal sıcaklıklarda donmayı rizsiz araç kullanımı motor
hücre dondurma işlem- Demirci buluşlarının paten- engellediği için antifriz içerinde paslanmalara ve
lerinde kullanılabileceği ti için başvuru yaptı. maddelerin diğer kulla- kışın silindir bloğunun çat-
açıklandı. nım alanları olan motorlu lamasına sebep oluyor. Bu
Yrd. Doç. Dr. Belkıs Ata- taşıtlarda, tarım alanında, durum ciddi masrafları da
Üsküdar Üniversitesi Mü- sever Arslan buluşları soğutma sistemlerinde ve beraberinde getirebiliyor.
hendislik ve Doğa Bilim- hakkında açıklamalar- donmanın engellenmesi Bilim insanları artık sert
leri Fakültesi Moleküler da bulundu: “Yaptığımız gereken cihazlarda da kul- geçen kış koşullarında çok
Biyoloji ve Genetik Bölümü çalışma sonucunda sağlıklı lanılabilir. düşük sıcaklıklarda don-
Öğretim Üyesi Yrd. Doç. hücrelerde bu maddenin mayı engelleyen yeni bir
Dr. Belkıs Atasever Arslan, toksik etki göstermediğini ”ARAÇ SAHIPLERINE antifriz maddenin patent
İstanbul Üniversitesi Kimya ve canlı hücrelerin dondu- GÜZEL HABER” başvurunu gerçekleştirdi.
Fakültesi Anorganik Kimya rulmasında kullanılabilece-
Bölüm Başkanı Doç. Dr. ğini bulduk. Kış aylarında araç sürü-
YENI GRAPHENE LAZER TEKNOLOJISI

BİLİMSEL
YENILEBILIR ELEKTRONIKLERIN GELIŞTI-

I www.chemlife.com.tr
RILMESINE YENI KAPILAR AÇIYOR
Modern dünyanın can damarı olan elektronikler, yakında günlük diyetimizin
bir parçası olabilir. ACS Nano’da yayınlanan çalışmada bilim insanları, 25

gıdalar da dahil olmak üzere neredeyse her yüzey üzerine grafen desenleri

kimya teknolojileri gazetesi I


yazmak için bir yol geliştirdiklerini bildiriyor.

leri gömebilir veya yakıp ortamı gerekmeksizin oda


yazdırabilir. Araştırmacılar sıcaklığında yapıldı. Genel
bu sonuçlara dayanarak, olarak süreç LIG’in kağıt,
makul miktarda karbon karton, kumaş, kömür,
içeren herhangi bir mad- patates, hindistancevizi,
denin grafene dönüştürü- kızarmış ekmek ve diğer
lebileceğini teorik olarak gıdalara yakılabileceğini
ortaya koydu. Bu teoriyi ( işlenebileceği ) gösterdi.
test etmek için Tour’un Araştırmacılar, bu sonuçlar
ekibi LIG’yi yemeğin üzeri- ile besin öğelerinin, gıda-
ne işlemeye çalıştı. nın kaynağının ne kadar
Yeni tekniğin, mide rahat- likler grafeni gelecek nesil süreyle depolandığını ve
sızlığına neden olabilecek kompakt, akıllı elektronik- Araştırmacılar, hedef yemek masasına nasıl
zararlı organizmaları tespit ler için ideal bir yapı taşı maddenin yüzey tabaka- gittiğini takip edebilecek
etmenin yanı sıra çiftlikten yapmakta. Birkaç yıl önce, sını daha yaygın olarak LIG’den türetilmiş RFID an-
masaya kadar olan gıda James M. Tour ve meslek- kara kurum olarak bilinen tenleri ile etiketlenebilece-
zincirinin ilerlemesini takip taşları, lazer ile indüklen- amorf karbon atomlarının ğini gösterdiğini söylüyor.
edebilen yenilebilir elektro- miş grafen yaratmak için dağınık yapısına dönüştür- Ek olarak araştırmacılar,
nikler için zemin hazırlaya- pahalı olmayan bir plastik mek için tek bir lazer palsı LIG sensörlerinin salata,
bileceği belirtiliyor. yüzeyini havada bir lazerle kullandı. Ardından, kurum- et ve diğer gıdalardaki E.
ısıttılar. (LIG ) LIG, çapraz ları grafene dönüştürmek coli ve diğer zararlı orga-
Grafen, petek şeklinde bağlı grafen pullarından için defocused kirişli çoklu nizmaları ortaya çıkarmak
düzenlenmiş tek bir kar- yapılmış bir köpüktür. lazer geçişleri gerçekleş- için kullanılabileceğini öne
bon atomu tabakasından Süreç, süper kapasitörler, tirdiler. Önceki LIG işlem- sürüyorlar.
oluşur. Bir insan saçından radyo frekansı tanımla- lerinden farklı olarak, bu
daha incedir, bakırdan ma (RFID) antenleri veya deneylerde gerçekleştiri- Kaynak : ACS
daha iletken ve çelikten biyolojik sensörler olarak len grafen dönüşümleri,
daha güçlüdür. Bu özel- kullanılabilecek model- kontrollü bir atmosfer
1. ULUSLARARASI HAFIF ALAŞIMLAR
VE KOMPOZIT MALZEMELER
SEMPOZYUMU 22-24 MART’TA KARABÜK
ÜNIVERSITESINDE YAPILACAK.

1. Uluslararası Hafif şirketler ve derneklerin lımcılara yeni fikir alışveri-


Alaşımlar ve Kompozit hafif alaşımlar ve kompozit şinde bulunma ve gelecek-

ETKİNLİKLER
Malzemeler Sempozyumu malzemeler alanındaki son teki işbirlikleri için küresel
” UHAKMS 18 ” in temel araştırmaları ve gelişmeleri ortak bulma fırsatları da
amacı, araştırmacılar, bilim konuşmak ve tartışmak sağlamaktadır.
insanları ve uzmanları, için bir araya getirmektir.
üniversiteler, kurumlar, Bu konferans, tüm katı-

I www.chemlife.com.tr
Sempozyumda ayrıca, En
iyi poster, En iyi makale
ve En iyi genç araştırmacı
ödülü verilecektir.

27

kimya teknolojileri gazetesi I


 KONULAR
 •Dizayn
 •Gelişme
 •Üretim
 •İşleme
 •İleri İmalat
 •Katkı Üretimi
 •Fiziki ozellikleri
 •Kimyasal özellikler
 •Mekanik özellikler
 •Performans
 •Test ve Karakterizas-
yon
 •Deformasyon, Hasar,
Yorulma ve Kırılma
 •Çevresel Konular ve
Korozyon
 •Geri dönüşüm
 •Sürdürülebilirlik
 •Birleştirme ve Kaynak
 •Boyalar ve Kaplamalar
 •Talaşlı imalat
 •Aşınma davranışları
 •Uygulamalar
 •Olasılıkçı Yaklaşımlar
 •Modelleme ve Simü-
lasyon

 Detaylı Bilgi İçin :
http://www.uhaks18.
com/
4. ULUSAL LABORATUVAR
AKREDITASYONU VE GÜVENLIĞI
SEMPOZYUMU VE SERGISI NISAN’DA
İSTANBUL’DA DÜZENLENIYOR
ETKİNLİKLER
kimya teknolojileri gazetesi I

28
I www.chemlife.com.tr

25-26-27 Nisan 2018 sü 25-26-27 Nisan 2018 lan maddeleri ile ilgili en
tarihlerinde Yıldız Teknik tarihlerinde Yıldız Teknik doğru ve güncel bilgileri
Üniversitesi Davutpaşa Üniversitesi Davutpaşa katılımcılara aktarmayı
Kampüsü`nde düzenlene- Yerleşkesi 2010 Avrupa hedefleyen sempozyum,
cek olan 4. Ulusal Labo- Kültür Başkenti Kongre ve ayrıca laboratuvar güven-
ratuvar Akreditasyonu ve Kültür Merkezi’nde düzen- liği konusunda alanında
Güvenliği Sempozyumu ve lenecek. yetkin uzmanlarla, labo-
Sergisi`nin (4.ULAG) ikinci ratuvar çalışanlarını aynı
duyurusu yapıldı. Kimya Sektör, bilim çevreleri, ortamda buluşturmayı ve
Mühendisleri Odası İstan- laboratuvar personeli bu uzmanlar aracılığıyla en
bul Şubesi tarafından dü- ve yöneticilerini, içinde güncel bilgileri aktarmayı
zenlenen ve TS EN ISO/IEC TÜRKAK uzmanlarının da amaçlıyor.
17025 Standardının tüm bulunduğu konu uzmanla-
maddelerinin ve sorunlu rıyla bir araya getirerek TS 4. Ulusal Laboratuvar
alanlarının ele alındığı ve EN ISO/IEC 17025 stan- Akreditasyonu ve Güvenliği
geleneksel hale gelen “La- dardının tartışmalı alanları Sempozyumu ve Sergisi ile
boratuvar Akreditasyonu ile ilgili özgür bir tartışma ilgili ayrıntılı bilgiye www.
ve Güvenliği Sempozyumu platformu oluşturmayı ve ulagsempozyum.org adre-
ve Sergisi”nin dördüncü- standardın en çok tartışı- sinden ulaşılabilir.
4. ULUSLARARASI KOMPOZIT
MALZEMELER SEMPOZYUMU
“KOMPEGE 2018” 6-8 EYLÜL’DE EGE
ÜNIVERSITESINDE YAPILACAK.

ETKİNLİKLER
I www.chemlife.com.tr
29

kimya teknolojileri gazetesi I


2011 yılından bu yana her iki yılda bir, kompozit malzemelerle ilgili bilimsel araştırmalar ve teknolojilere ilişkin
bilgileri tanıtmak ve yaymak için Ege Kompozit Materyal Sempozyumu “KOMPEGE” düzenleniyor.

KOMPEGE’nin ana hedefi, üniversiteler, şirketler, kurumlar, topluluklar, ajanslar, dernekler, araştırmacılar, bilim
insanları ve uzmanları bir araya getirmek ve kompozit materyaller üzerindeki son gelişmeleri tartışmaktır.

KONULAR :  Otomotiv endüstrisin- takviyeli malzemeler ÖNEMLİ TARİHLER


de kullanılan kompo-  Sandviç materyaller
 Kompozit malzemele- zitler / melezler, Çok fonk- BİLDİRİ GÖNDERİMİ İÇİN
rin üretimi ve karakte-  Teknik tekstiller siyonlu kompozitler, SON TARİH : 13 Nisan 2018
rizasyonu  Kompozit yapı malze- gelişmiş kompozitler
 Kompozit malzemele- meleri  Kompozit malzemele- KABUL EDİLEN ÖZETLER
rin endüstriyel uygula-  Hava Sahası Tekno- rin geri dönüşümü ve İLE İLGİLİ DUYURU
maları lojisi sürdürülebilirliği 15 Mayıs 2018
 Ambalaj endüstrisinde  Savunma Teknolojisi  Türkiye için kompozit
kullanılan kompozitler  Nanokompozitler malzemelerin mali ve TAM METİNİN SUNULMASI
 Deri ve deri türevli  Biokompozitler ekonomik analizi İÇİN SON TARİH
kompozitler  Polimerik kompozitler  Dünyadaki kompozit 20 Temmuz 2018
 İnşaat endüstrisinde  Metal matris kompo- malzeme pazarları
kullanılan kompozitler zitler, Seramik elyaf Detaylı Bilgi İçin : https://
kompege.ege.edu.tr/
13. ULUSAL KIMYA MÜHENDISLIĞI KONGRESI
(UKMK-13), 3-6 EYLÜL 2018 TARIHLERINDE,
VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNIVERSITESI’NDE
GERÇEKLEŞTIRILECEK.

Üniversitesi’nde gerçekleş- yapısından dolayı ülkemiz- rin paketlenerek müşteriye yi işbirliğinin geliştirilmesi
tirilecek. de bu alandaki en önemli sunulmasına kadar tüm amacıyla geniş katılımlı ve
etkinlik özelliğine sahiptir. süreçleri kapsayan kimya sektörel etkileri yönünden
ETKİNLİKLER

UKMK, kimya mühendisliği mühendisliğinin geleceği, çok faydalı bir organizas-


alanında bilimsel araştır- UKMK 13’te, hammadde- eğitim ve iş hayatındaki so- yon olması amaçlanmak-
maların ve endüstriyel ge- nin bulunduğu kaynaktan runların tartışılması, çözüm tadır.
lişmelerin paylaşıldığı, tüm alındıktan sonra, farklı önerilerinin üretilmesi, yeni
akademisyen, araştırmacı fiziksel ve kimyasal işlemler araştırma ortaklıklarının
ve sanayicileri kucaklayan sonucu elde edilen ürünle- kurulması, üniversite-sana-
kimya teknolojileri gazetesi I

KONGRE KONU BAŞLIKLARI KİMYA MÜHENDİSLİĞİ TEMELLERİ


1. BİYOTEKNOLOJİ • Ayırma İşlemleri, Yeni ve İleri Ayırma Teknolojileri
2. ÇEVRE:SU, HAVA, TOPRAK • Termodinamik & Taşınım Olayları
3. ENERJİ • Reaksiyon Mühendisliği ve Katalizörler
4. KİMYA MÜHENDİSLİĞİ TEMELLERİ
5. KİMYA SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER KİMYA SEKTÖRÜNDEKİ GELİŞMELER
30
6. NANOTEKNOLOJİ VE MALZEME BİLİMİ • Araştırma ve Geliştirme (ARGE) Yapıları ve Modelleri
7. PROSES GÜVENLİĞİ • Teknoloji Geliştirme Bölgeleri ve Teknoparklar
I www.chemlife.com.tr

8. TASARIM, MODELLEME, OPTİMİZASYON VE KONTROL • İlgili Sektörlerde Hammadde, Üretim, Teknoloji, İhracat
9. KİMYA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİNDEKİ SON GELİŞMELER ve İstihdam Durumu
• Sanayi-Üniversite İşbirliğinin Geliştirilmesi
Kongre Konuları Alt Başlıkları • İnovasyon ve Girişimcilik
BİYOTEKNOLOJİ
• Biyoproses Mühendisliği NANOTEKNOLOJİ VE MALZEME BİLİMİ
• Biyoreaktörler ve Matematiksel Modellemesi • Polimerler ve İnorganik Malzemeler
• Endüstriyel Biyoteknoloji • Biyomalzemeler
• Fermentasyon Prosesleri • Elektronik ve Fotonik
• Enzimatik ve Mikrobiyal Biyoteknoloji • Kompozit Malzemeler
• Gıda Biyoteknolojisi • Nanomalzemeler
• Çevre Biyoteknolojisi
ÇEVRE:SU, HAVA, TOPRAK PROSES GÜVENLİĞİ
• Su Kirliliği & Atık Su Arıtımı • İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
• Hava Kirliliği ve Kontrolü • Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirmesi
• Kirlilik Ölçüm, İzleme, Modelleme ve Kontrolü
• Hava, Su, Toprak Kirliliğini Önleyecek Yeni ve İleri Teknolojiler TASARIM, MODELLEME, OPTİMİZASYON VE KONTROL
• Tehlikeli Atıklar, Kanun ve Yönetmelikler • Proses Tasarım, Proses Birleştirme
• Proses Tanımlama ve Matematiksel Modelleme
ENERJİ • Proses Optimizasyonu ve Optimizasyon Teknikleri
• Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Araştırılması ve Yeni • Proses Kontrol, Kontrol Teorisi, Kontrol Algoritmaları ve
Enerji Teknolojileri Uygulamaları
• Nükleer Enerji ve Nükleer Reaktörler • Bilgisayar Destekli Proses Sistem Mühendisliği
• Fosil Yakıtlar ve Yakma Teknolojilerindeki Gelişmeler
• Hidrojen Üretilmesi ve Depolanması KİMYA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİNDEKİ SON GELİŞMELER
• Karbon Emisyonunun Azaltılması • Kimya Mühendisliği Bölümlerinin Eğitim Durumu ve
• Enerji İntegrasyonu ve Optimizasyonu Geleceği
• Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi • Akreditasyonun Kimya Mühendisliği Eğitimindeki Önemi
• Sürdürülebilir Çevre ve Enerji İçin Yenilikçi Enerji Yakla- • Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliğinin Önemi
şımları
ÖNEMLİ TARİHLER
Bildiri Özeti Son Gönderim Tarihi: 01.04.2018
Bildiri Kabulu Son Gönderim Tarihi : 15.05.2018
Erken Kayıt Ücretinin Ödenmesi için Son Tarih: 15.05.2018
Kayıt Ücretinin Yatırılması için Son Tarih : 15.06.2018
Detaylı Bilgi İçin : http://ukmk2018.kongresi.gen.tr/

ETKİNLİKLER
I www.chemlife.com.tr
31

kimya teknolojileri gazetesi I


BIOEXPO 2018 YAŞAM BILIMLERI PLATFORMU
BIYOTEKNOLOJI, LABORATUVAR VE İLAÇ
ENDÜSTRISINI TEK ÇATI ALTINDA TOPLUYOR.

19-21
NİSAN 2018
ICEC - Lütfi Kırdar
Uluslararası Kongre
S E MPOZ Y UM | F UA R | PAN EL | SEMİN ER | WORKSHOP | N E T WO RK ve Sergi Sarayı İSTANBUL
BİLİMSEL

19-21 Nisan 2018 tarihleri melenmesi (İSEK), Temizoda temel araştırma-geliştirme Boğaziçi Üniversitesi Mole-
arasında Akdeniz Tanıtım Teknolojileri Derneği ve Mo- faaliyetlerinden, ileri tekno- küler Biyoloji Bölümünden
ve Prosigma tarafından leküler Biyoloji Derneği gibi lojiyle üretilmiş son ürünlere Prof. Dr. Nesrin Özeren’in
düzenlenecek olan Yaşam kurumların katkı verdikleri kadar, en gelişmiş know- bilimsel koordinasyonunda,
Bilimleri Endüstrisi Fuar- sempozyuma, Türkiye’nin how ve uygulamaları ile sek- Eres biyoteknoloji firmasın-
ları, BIOEXPO 2018 Yaşam önde gelen üniversiteleri, tör uzmanlarının karşısında dan Elçin Ekşi teknik koor-
kimya teknolojileri gazetesi I

Bilimleri Platformu çatısında akademisyenleri, araştırma olacaklar. dinasyonunda OTC, Mikro-


İstanbul Lütfi Kırdar Kongre birimleri ve firmalar da bilgi biyoloji, Moleküler Biyoloji
ve Sergi Sarayı’nda sektörün ve tecrübeleriyle katkı sağ- Uzmanlar, Analitik ve Labo- alanında küçük örnekleme-
lider firmaları ile bilim dün- layacaklardır. ratuvar alanında eğitimden lerle uygulama pratikleri-
yasını 3. kez buluşturmaya endüstriye, sağlıktan enerji- nin kullanıcılar tarafından
hazırlanıyor. Biyoteknoloji ve farma- ye, ürün geliştirmeden üre- gözlemlenmesi / deneyimle-
sötik alanlarında akade- tim proseslerine, Ar-Ge’den nebilmesi sağlanacaktır.
Biyoteknoloji, Analiz ve mi ve endüstri iş birliğini kalite kontrole, birbirinden
32
Laboratuvar Teknolojisi, geliştirmek, Ar-Ge üretim farklı sektörel alanlar için Boğaziçi Üniversitesi,
İlaç Endüstrisi Teknolojisi teknolojileri ve uluslararası geliştirdiği teknoloji ve bilgi Acıbadem Üniversitesi,
I www.chemlife.com.tr

ve bileşenleri konularının iş birliği olanaklarını ilerlet- birikimini fuarda çeşitli ser- Yeditepe Üniversitesi, Bilgi
işleneceği BIOEXPO 2018 mek amacıyla düzenlenecek gileme, etkinlik ve sunumlar Üniversitesi lisans ve lisans
Yaşam Bilimleri Platfor- olan bu sempozyum iki gün ile aktaracaklar. üstü öğrencileri ile Openlab
mu’nda, katılımcı firmalar ve sürecek ve altı oturumlu Uygulamalarına aktif destek
akademisyenler tarafından konu ile ilgili paydaşlarını T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI vermektedir. Kimya, Eczacı-
gerçekleştirilecek son derece tek bir platformda bir araya ALIM HEYETİ PROGRAMI lık, Biyomedikal ve Molekü-
zengin içerikli sempozyum getirecektir. Uluslararası KAPSAMINDA B2B ler biyoloji alanında eğitim
,paneller ve workshoplar birçok katılımcının davetli TOPLANTILARI gören tüm üniversitelerin
düzenlenecektir. olacağı uzman ve araştır- lisans ve lisans üstü öğrenci-
macı kuruluş temsilcilerine Fuarlarımız bu yıl T.C. Eko- leri ve fuar ziyaretçileri Canlı
TÜSEB “TÜRKİYE açık olan sempozyumun dili nomi Bakanlığı alım heyeti Lab uygulamalarına katılma
SAĞLIK ENSTİTÜLERİ Türkçe ve İngilizce olacaktır. kapsamında bulunmasından olanağı vardır.
BAŞKANLIĞI” Sempozyuma katılım ön ka- dolayı duyuru ve çalışmala-
HİMAYELERİNDE yıt ile yapılmaktadır. www. rımız başlamış olup, MENA FİRMA SUNUMLARI
“BİYOTEKNOLOJİK bioexpo.com.tr Ülkeleri Alım Heyetleri
İLAÇLARDA GELECEK buluşması ile de uluslararası Fuar katılımcısı firma, kurum
VE TÜRKİYE” KONULU Sağlık sektörü, ilaç endüst- işbirlikleri geliştirilmesi adına ve üniversitelerin 19-21
SEMPOZYUM risi, laboratuvarlar, Ar-Ge B2B Toplantıları düzenlene- Nisan 2018 tarihleri arasında
Laboratuvarları, Üniversite- cektir. Kuzey Afrika, Ortado- düzenleyeceği tüm etkin-
Fuarın en önemli ve dikkat ler, Hastaneler, sivil ve askeri ğu ve Türk Cumhuriyetlerin- liklere katılım serbesttir.
çeken etkinliği ise, TÜSEB elektronik sanayi, gıda ve den gelecek alım heyetleri ile Etkinlik programı hakkında
himayelerinde gerçekleştiri- tarım endüstrisi ve daha bir Türkiye’nin teknoloji alanın- bilgi için www.expoanalyte-
lecek ve iki gün sürecek olan çok ilgili sektör temsilcileri, da bölgesel merkez olmasına ch.com
“Biyoteknolojik İlaçlarda akademisyenler ve profesyo- destek verecek işbirlikleri
Gelecek ve Türkiye” başlıklı nellerce ilgi ile izlenecek olan gerçekleşmesi hedeflenmek- BIOEXPO 2018 Yaşam Bilim-
sempozyumdur. bu fuarlarımız, sektörlerdeki tedir. leri Platformu genel etkin-
en son teknolojik gelişmeleri liklerine katılım için online
Türkiye Ekonomi Politikaları gündeme taşıyacak. Geniş OPENLAB “ UYGULAMALI kayıt olanağı bulunmakta-
Araştırma Vakfı (TEPAV), İs- bir sektörel alana yayılan LABORATUVAR ATÖLYESİ dır. www.bioexpo.com.tr
tanbul Sağlık Endüstrisi Kü- biyoteknoloji endüstrisi,
ı
KÖŞE YAZISI
kimya teknolojileri gazetesi I

AKILLI GİYSİLER
NANO”; Elence cüceleştirmek anlamına gelir. Nano bir ölçüdür. Nanometre
metrenin milyarda birine eşittir. Dünya ısınması, giysilerin incelmesine yol
açtı. Sonrasında nano teknolojilerinin yaygınlaşması, bu teknolojilerin insan
34
yaşamına hızla girmesini sağladı.
I www.chemlife.com.tr

Doksanlı yıllardan sonra hissi veren, teri dışarı daki son gelişmeler: Nefes Alabilen Kumaşlar:
tekstil ürünlerinde kir ve yağ atan, kir tutmayan
itici, güç tutuşur, buruş- giysiler Yeni geliştirilen tüm floro- Bu uygulama özellikle spor
mazlık gibi uygulamalar  Anti-bakteriyel ürünler karbonlar milyarda birden kıyafetler ve asker kıyafet-
başlamıştı. Nano teknoloji-  Güç tutuşur giysiler, daha az PFOA free – perflo- leri gibi su geçirmez ve nefes
ler zamanla giysilerimize ve bilhassa itfaiyeciler için roalkil asit içerir. Bu değer alabilme özelliği isteyen
günlük yaşamda kullandığı- yanmaz tabir edilen ölçülebilir limitin altındadır. kumaşlara uygulanır. Bu
mız ürünlere de uygulandı. kıyafetler Buna rağmen Amerika çevre kumaşlar suyun kumaşa
Öncelikle askeri kıyafetlerde  Asker ve sporcular için koruma ajansı tarafından girmesini engeller ama
ve spor teknolojilerde giy- yapılan iç giysiler. yasaklanmıştır. vücudun oluşturduğu nemi
silere uygulanabilecek yeni dışarı atar.
ürünler konusunda araştır- EV TEKSTİLİ
Yeni üretilen leke tutmazlık
malar kısa sürede olumlu SEKTÖRÜNÜN ÜRETTİĞİ Serinlik Hissi Veren Özel
sistemleri C 6 esaslı olup C 8
sonuçlar verdi. ÜRÜNLER Apreler:
fazlı PFOA içeren florokar-
bonlardan çok daha akıllı
Bu araştırmalar sonucun-  Anti-bakteriyel, stres Klitol, skualan, ipek proteini
da özellikli giysiler günlük alıcı, tedavi edici özellik çalışır. ve eritritol içerir.
yaşamımıza da girmeye taşıyan yastık, nevresim
başladı. Bu ürünleri ve bu kılıfı ve çarşaflar.  Işığı yansıtan perdelik Sıcaklık Hissi Veren Özel
ürünlerden yapılan giysileri  Kir, su yağ itici; kötü kumaşlar Apreler
şu şekilde sınıflandırabiliriz. kokuları absorbe eden
döşemelik ve perdelik  Böcekleri ve sinekleri Papatya özü ve capsikum
ASKERLERİN VE kumaşlar kovan perdelik kumaş- eriyiği içerir.
SPORCULARIN lar
KULLANDIĞI ÜRÜNLER YENİ KİR VE LEKE  Likrasız giysilere streç
TUTMAZLAR Günlük giysilere gelirsek özelliği kazandırmak
 Su ve ısı geçirmeyen bunları şu şekilde sınıflandı- (uzun süre kalacak
çadırlar, serinlik, sıcaklık Kir ve leke tutmazlık alanın- rabiliriz; kalıcı esneklik kazan-
dırmak).Elastansız ama olmasıdır. kişi kene ısırmasından saklar. En son olarak çok
vücudu saran ürünler. ölmekte ve binlerce kişi düşük konsantrasyonda hoş
Kolojen peptit gibi nemlen- hastanelere koşmak- ve belirgin olmayan bir koku
 Giysiye damlayan leke dirme ve cildin yaşlanması- tadır. ile ortamın havası yenilenir.
yapıcıları absorbe eden, na sebep olan etkilere karşı  Polen tutmaz giysiler,
ovalamayla üzerinden savaşır. polen ve toz zerreleri  Güneş ışıklarına karşı
atan yada ilk yıkamada dişlidir. Rahatlıkla giysi- dayanıklı, rengi solma-
lekeleri atan ürünler Seramid; cilt bakımı ve nem ye yapışırlar ve uzaklaş- yan giysiler
kontrolünde kullanılan bu mazlar. Oysa yapaca-
 Teri dışarı atma özelliği madde cildin yüzeyini ye- ğımız nano kimyasal VİTAMİN ESASLI NANO
olan spor giysiler niden şekillendirerek ipeksi uygulamasıyla kumaş KİMYASALLARLA
ve yumuşak hale getirir. üzerinde bir film taba- ÜRETİLEN, CİLT BAKIMI
 Sıhhi giysilerde de Cildi daha genç ve pürüzsüz kası oluşturacağız. Bu YAPAN GİYSİLER
bahsedeceğimiz toz ve gösterir. şekilde polen ve tozlar
polen tutmama özelliği kumaşa tutunamaya- Gül, lavanta gibi aromatik
Skualen; zeytin elde edilen cak hafif bir silkelemey- kokulu giysiler
 Yazın serinlik kışın en kuvvetli antioksidan- le giysimizin üzerinden

KÖŞE YAZISI
sıcaklık hissi veren eşof- lardan biridir. Penatrasyon uzaklaşacaktır. Cilt Bakımı Yapan Ürünler
manlar özelliği çok yüksektir. Cildin Vitamin Esaslı
kurumasını önler, dirilik ve KONFORLU GİYSİLER
 Ortamdaki kötü kokula- esneklik kazandırır. Bu kapsüller, A,C ve E
rı absorbe eden giysiler  Teri dışarı atan giysiler vitamini içeren ve bağışıklık
Bu partiküller çok katman,  Toz tutmayan giysiler sistemini destekleyen anti-
Böcekleri ve keneleri yağ ve su esaslı fazlarda bu- Kışın sıcaklık veren oksidanlardır.

I www.chemlife.com.tr
 
vücuda yanaştırmayan lunan kesecikler halindedir. eşofmanlar
giysiler  Yazın serinlik hissi veren C vitamini vücudumuzun
VÜCUDU DIŞ ETKİLERE eşofmanlar sağlığını korumak için
Nano teknolojik ürün- KARŞI KORUYAN  Hiç leke tutmayan almamız gereken temel bir
ler sporcular için yapılan GİYSİLER ürünler vitamindir. Bu vitaminin
kıyafetlere uygulanmaya  Elastikiyet (izi-streç) bizi toksik minerallere karşı
başlamıştır. Amaç sporcula-  Nano teknolojinin en iyi özelliği olan giysiler korur. E vitamini, vücudu- 35
rının performansını arttır- bilinen ticari uygulama Streç özelliği veren mikro muzun gençliğini korur ve

kimya teknolojileri gazetesi I


maktadır. Sporcunun vücut alanı nano partikülleri kapsüllerle yapılan uygu- genç hissetmesi için gereken
ağırlığının %02’sine tekabül kullanarak kumaş ve lamalar: Bu işlemde örgü en önemli vitaminlerdendir.
eden bir sıvı kaybının atlet giysilere sıvı itici, yağ ve kumaşların elastikiyetini
performansını %20’ye yakın leke dayanımı kazan- %20-25 arttırabiliriz. Kulla- Aloevera’lı Mikrokapsüller
oranda düşürdüğü sap- dırmaktır. Yaratılan nılan elyaflar arasında nano
tanmıştır. Öncelikle bisiklet hidrofobik yüzey, su poliüretan sayesinde likrasız Aloevera bitkisi içeriği ve
yarışçılarına uygulanmıştır. damlacığını kolaylıkla kumaş elastikiyet kaza- etkisi açısından çok zengin
Yapılan araştırmalar bisiklet üzerinden akabilmek- nır. Kumaşa özel bir tuşe bir bitkidir. Cildi nemlendirir,
yarışları sırasında bisik- te ve kendi kendine verir. Bu özel apreyi likralı doğal dengesine ulaşmasını
letçilerin performansının uzaklaştırmaktadır. kumaşlara uygulayabiliriz. sağlar ve anti-aging etkisi
üzerindeki giysinin iç ve dış Bunu kendi kendini Bu şekilde kumaşın zıplama vardır. Ayrıca anti-inflama-
sıcaklıklarından doğrudan temizlemek olarak ifade özelliğini ve esnekliğini daha tuar etkisi vardır ve kas ağ-
etkilendiği saptanmıştır. edebiliriz. da arttırır. rılarını azaltmakta kullanılır.
 Sivrisineklerin, sinek-
Bisikletçilerden sonra lerin kenelerin ve diğer Bu apre t-shirt ve kazak- Vücut Losyonları
sıranın yüzücülerin giydiği böceklerin oluşturduğu ların yaka, kol ve manşet-
mayolarda olduğunu söyle- başta malarya hastalığı lerine uygulanırsa defor- Gül, yasemin taze çiçekler
yebiliriz. olmak üzere, sivrisinek- masyonu önler ve ürünlerin ve ylang-ylang bitkisinin
lerin taşıdığı çeşitli vi- kullanım süresini arttırır. özelliklerinden oluşan bu
CILT BAKIMI İÇIN rüsler dünyada bilhassa Kumaşın vücuda masaj özel karışımlar vücut ve zi-
GELIŞTIRILEN ÜRÜNLER Asya ve Afrika’da yüz etkisi vardır. hin arasındaki doğal denge-
milyonlarca insan haya- yi güçlendirir, nemlendirici
Bu nano partiküller aloevera tını yitirmektedir. Nano Kötü kokuları absorbe eden etkisiyle cildi canlandırır.
özü, skualen, ipek proteini, teknoloji kapsüllerince giysiler:
seramid, kolojen peptit gibi prosesiyle kumaşa bağ- Ginsengli Mikrokapsüller
maddelerden yapılır. Bilindi- lanan nano partiküller Kötü koku giderici özel
ği gibi aloe özü sakinleştirici, insan derisinin sivrisinek apreler: Bu sistem üç farklı Ginseng canlandırıcı etki-
nemlendirici, antioksidan ve tarafından ısırılmasını şekilde çalışır. İlk önce siyle ünlenmiş en doğal bit-
cilt koruyucu özelliğe sahip- önleyen sivrisinek ma- kokuların buhar basıncımı kidir. Stres ve kas ağrılarını
tir. İpek proteinin en büyük teryalin salımını kontrol düşürür. Sonra reseptör azaltmaya yarayan özellik-
özelliği nemlendirici ve cildi edebilmektedir. Ülke- etkileşimi sayesinde kötü leri vardır. Vücuda zindelik
yumuşatıcı özelliğe sahip mizde her yıl onlarca kokuları nötralize eder ve verir. Ayrıca doğal bağışıklık
sistemini yeniler.

Lavanta Özlü
Mikrokapsüller

Bu bitkinin antiseptik, anal-


jezik ve anti-inflamatuar
etkisi vardır. Rahatlatma
ve sakinleştirme özelliğine
sahiptir.

Cildin En Üst Tabakasın-


da Oluşan Tahrişi Onaran
Ürünler

Zambak Kokulu
Mikrokapsüller
KÖŞE YAZISI

Zambağın hafızayı güçlen-


dirdiği, konuşma yetene-
ğinin iyileşmesine yardımcı
olduğuna inanılır.

SIHHİ GİYSİLER
kimya teknolojileri gazetesi I

yan giysiler kumaşlar aynı zamanda se- Yüzey aplikasyonu ürünün


 Ultra viyole ışınları  Anti oksidan özelliği lülitleri gidermeye yardımcı temel özelliğini değiştirmez.
bloke eden ve derinizi taşıyan giysiler olur. Uygulanan madde Pantolon hala pantolon-
UV koruyan nano ürün-  Zayıflatma özelliği taşı- termolojik yağ yakıcı ve dur, ancak nano partiküller
lerle yapılan giysiler. yan giysiler zayıflatıcıdır. Cilt tarafından onları kirlere karşı kendini
Küresel ısınma ve ozon  Çöl ortamında bile kolaylıkla emilir. Cildi nem- temizleyebilmesini sağlar.
tabakasının incelmesi giyilebilecek güneş lendirir, ferahlık hissi verir,
sonucu deri kanseri ışığını yansıtan giysiler vücuttaki oksijeni arttırarak Nano teknoloji uygulamaları
36
hızla yayılmaktadır. (coldblack) vücudun savunma sistemini için kullanılacak kumaşlar
İnsan sağlığı için UV  Coldblack teknolojisini güçlendirir. Hücre yenilen- pamuk, keten, Poliamid,
I www.chemlife.com.tr

ışınlarından derimizi özel kılan uygulandığı mesine katkıda bulunur. rayon ve polyesterden ya-
korumamız gerekmek- üründe ısı birikimini Bağışıklık sistemini güçlen- pılmış kumaşlardır.
tedir. Titanyum dioksit azaltıp, aynı zamanda dirir. Vücuttaki toksinlerin
pigment zararsız beyaz güneş ışınlarına karşı atılmasına yardımcı olur. Günlük giysiler, spor
ince bir tozdur. Titan- koruyuculuk sağlama- giysileri, üniformalar gibi
yum dioksit nanometre sıdır. Giysi hem termal SONUÇ kıyafetler; perde, yastık,
boyutuna indirildiğinde konfor sağlıyor, hem yatak çarşafları ve halılar
fiziksel ve kimyasal vücudu UV ışınlarından Giysi üretiminde kullanı- gibi ev tekstili kumaşları,
özellikleri değişmekte koruyor. Bu uygula- lacak lif ve boyalı kumaş askeri kıyafetler ve benzeri
ve transparan bir hale madan geçmiş ürünler yüzeylerine uygulanan ürünlerin oluşturduğu paza-
gelmektedir. Kumaş vücudu 12 0C serin tut- aplikasyonun şu avantajları rın büyüklüğü 2015 yılında
yüzeyine nano partikül tuğunu, güneş ışınlarını vardır. yüz milyar doları geçmesi
aplike ederek derimizi %80’e kadar yansıttığı beklenmektedir.
(UPF) rot düzeyinde belirtiliyor.  Aplikasyon işlemi yaş
koruyabiliriz. işlemler için mevcut ABD, Rusya, Çin ve AB
 Bakterilerin diğer bula- Bu proses ürününün gö- makine parkıyla gerçek- ülkeleri bu alandaki araş-
şıcı hastalıklar yüzün- rünüşünde bir değişiklik leştirilebilir. Yeni bir tırmalara milyarlarca dolar
den her yıl milyonlarca meydana getirmemektedir. yatırıma gerek yoktur. yatırmışlardır. Elde edilen
insan ölmektedir. Oysa Coldblack uygulaması kıya- nano partiküller başta tıp
gümüş doğal anti-bak- fetlerinde, çadır, tente, şem-  Kullanılan nano kimya- olmak üzere yaşamın her
teriyel ve antifungaldır. siye gibi güneşten koruyan sallar çevre dostudur. alanına girmiştir.
Lif ve kumaş üzerine ürünlerde uygulanmaktadır. Çoğu biyolojik olarak
nano-gümüş partiküller Amaç zor iklim şartlarına parçalanabilir. Yazan: Ekrem Hayri Peker
aplike edildiğinde E. Coli uygun ürünler üretmek.
gibi bakteriler elimine Coldblack teknolojisi  Çevreye zararlı kimya- Kimya Mühendisi
edilmektedir. özellikle vücudu daha serin sal kullanımı minumu-
 Anti-stress özelliği taşı- tutmasına yardımcı olması ma indirir.
yan giysiler bakımından önemlidir.
 Aloevera özlü yaşlanma Yağ yakıcı ve zayıflatıcı-  Kumaş nefes alabilirliği-
geciktirici özellik taşı- lar: Bu uygulama yapılmış ni korur.
F3 U2 TU RE4

KÖŞE YAZISI
NE3 TW O4 RK

I www.chemlife.com.tr
37

kimya teknolojileri gazetesi I


GL 03 B2 AL2
The World’s No.1 2018’de öne
Endüstri ve araştırma laboratuvarları için tüm ürün grupları ve
çıkanlar:
çözümlerinin yer aldığı dünyanın en büyük laboratuvar fuarı. Canlı Labora-
Birinci sınıf bilimsel analytica conference, dünya prömiyerleri, tuvarlar ve Dijital
geliştirilen en son ürünler, özel şovlar, canlı laboratuvarlar ve Dönüşüm
forumlar sizleri bekliyor!
İletişim: Agora Turizm ve Ticaret Ltd. Şti., Tel. +90 212 241 8171, ergen@messe-muenchen.com.tr

April 10–13, 2018 I analytica exhibition


April 10–12, 2018 I analytica conference
26th International Trade Fair for Laboratory Technology,
Analysis, Biotechnology and analytica conference
www.analytica.de
BILIM TARIHININ EN ÖNEMLI
BULUŞLARINDAN BIRISININ TARIHSEL
SERÜVENI; PERIYODIK TABLO
KÖŞE YAZISI

Bilim tarihi birçok önemli buluşa imza atmıştır, ancak


çok azı hem bilgi niteliği hem de pratik kullanımı
açısından kimyanın ikonu haline gelen periyodik tablo
kimya teknolojileri gazetesi I

kadar değerli olmuştur.


2019 yılı kimya için önemli olarak katkıları olan bu ağırlığına dayalı ilk deneme 4. Newlands,1865 de, her
bir yıl olacak. Dmitry Men- sürecin, elementler hakkın- 1817 de, triadlar olarak üçlü dizi yedi elementten sonra
deleev‘in periyodik tablo- da skolastik anlayışın dışına element gruplarını ortaya tekrar elementlerin belirli
yu tanımlaması, fosforun çıkan kimyacı Boyle ‘un koyan Döberiener’e aittir. özellikleri tekrarlamasına
keşfi, Antoine Lavoisier’in 33 araştırmaları ile başladığı Ancak asıl etkili gelişmeler, dayanan oktavlar prensibini
elementi sınıflandırması ve söylenebilir. İlk defa 1661’de 1860 yılanda Karlsruhe’deki ortaya atmıştır.
38
Johann Wolfgang Döbe- yayımlanan “Sceptical Che- uluslararası kimya kongre-
reiner’in triadları ortaya mist” kitabında, Boyle (2), sinden sonra ortaya çık- 5. Hinrichs, 1866 yılında
I www.chemlife.com.tr

koyması dahil kimya tari- elementlerin atom teorisini mıştır. Kongre sonucunda
atomların spektral özel-
hinin birçok önemli olayı ile destekleyen deneysel bul- vurgulanan, kimyanın temel
liklerine göre elementlerin
örtüşecek. Bu nedenle Av- gulara atıf yaparak günü- kavramlarının tanımlan-
rupa Kimyasal ve Moleküler müz element anlayışının ilk masına yönelik genel bildiri periyodik bir ilişkisi olduğu-
Bilimler Derneği (EuCheMS) adımını atmıştır. Ardından, sonrasında, elementlerin nu belirtmiştir.
de dahil olmak üzere çeşitli Lavosier, Cavendish gibi bi- sınıflandırılmasına ilişkin
kuruluşlar desteği ile Ulus- lim insanlarının maddelerin yapılanlar kronolojik olarak 6. Mendeleev, 1869 yılında
lararası Saf ve Uygulamalı yapı taşları üzerine yaptık- şu şekilde özetlenebilir (4); kendi periyodik tablosunu
Kimya Birliği (Iupac) tara- ları çalışmalar sonucunda, geliştirdi.
fından 2019 yılı “Periyodik element kavramı değişime 1. Elementlerin özelliklerinin
Tablo Yılı” ilan edildi. (1) uğramış, Democritos gibi atom kütleri ile ilişkisini ilk Mendeleev’in dehası
ilk çağ atomcu felsefecilerin ortaya koyan kişi 1862 de
İlk gördüğümüzde bize görüşlerinin Dalton’un çalış- De Chancourtois dir. Sarmal Periyodik tablonun tarihsel
kimyayı hatırlatan, basit ve malarında bilimsel bir kabul bir grafik sistemi üzerinde gelişimi denildiğinde ilk akla
akılda kalıcı formun altın- haline gelmesi, element ve yaptığı periyodik dizilişi gelen kişi Mendeleev’dir.
da kullanmasını bilenler atom ilişkisini öne çıkarmış- sunmuştur. Bunun sebebi, element-
için birçok bilginin kapısını tır. Ardından Berzelius ve leri kütle numaralarına
aralama potansiyeline sahip Cannizoro’un atom ağırlığı 2. Odling,1864’deki Karlsru- göre yaptığı sınıflamada
bir başvuru kaynağı olan kavramına ilişkin açıklayıcı he kongresinde 57 elementi henüz keşfedilmemiş bazı
periyodik tablonun gelişim çalışmaları atom ağrılıkları- artan atom ağırlıklarına
elementlere ve yine onla-
süreci tam anlamı ile bir nın elementlere karekteris- göre sırlamasını sunmuştur.
rın olası bazı özelliklerine
serüvendir. tik özellikler kazandırdığını
ortaya koymuştur (3). 3. Meyer,1864’deki Karls- ilişkin ön deyilerinin büyük
Periyodik tablonun bu ruhe kongresinde bir ders ölçüde gerçekleşmiş olması
günkü hale gelmesi, modern Element ve atom ilişkisi kitabının bir parçası olarak ve ortaya çıkardığı dizilişin
element kavramının tarihsel ile şekillenen yeni element hazırladığı bir dizi periyodik genel yapısının bu günkü
gelişimi ile birlikte düşünül- kavramının gelişimine tabloyu sunmuştur (Meyer periyodik tablonun temelini
düğünde uzun bir süreçtir. ile birlikte kimyacıların, tablosunu; atom teorisi ve oluşturmasıdır.
Şüphesiz sayısız bilim insa- elementleri sınıflandırma Avagadro hipotezi üzerine
nının doğrudan veya dolaylı girişimleri olmuştur. Atom kurmuştur.)
özellikler atom yarıçapı gibi
Özellik Eka-Alüminyum (1869) Galyum (1875) parçacık özellikleri olabildiği
gibi, metalik karakter gibi
Bağıl atom kütlesi 68 69,9 yığın özelliği de olabilir.
Yoğunluk 5.9 g/cm3 5.94 g/cm3
Günümüzde fen laboratu-
varlarını, ders kitaplarının
Oksidinin formülü Ea2O3 Ge2O3
kapaklarını, sınıfları süs-
Erime noktası Düşük 29,78 0C
leyen Periyodik tablonun
belki de en önemli özelli-
(6) ği, yapının altında yatan
Mendeleev oluşturduğu de karakteristik olduğunu Günümüze gelindiğinde ise temel ilkeleri bildiğinizde
periyodik tablonun temelde dikkate alan Moseley bilinen periyodik tablo, 2016 de size birçok bilginin kapısını
dayandığı yasayı şu şekilde spektrumları ile çekirdek IUPAC, tarafından yapılan açmasıdır. Bu özelliği ile
ifade etmiştir; yükleri arasındaki ilişkiden son güncellemelere göre; tıpkı bir masa üstü ikonu
faydalanarak elementlere 18 grup ve 7 periyottan gibi ardında derin bir bilgi
Basit cisimlerin özellikleri, ilişkin ardışık bir tam sayı oluşmaktadır. Üzerinde, 118 birikimini barındırır.

KÖŞE YAZISI
onların bileşiklerinin yapısı elde etmiştir. Çekirdek elementin sembolü vardır.
ve nihai özellikleri element- yüküne veya atom numa- Periyodik sistemdeki gruplar Yazan : Yrd.Doç.Dr. Davut
lerin atomların ağırlıklarının rasına karşılık gelen bu normal sayılarla 1’den 18’ e SARITAŞ
periyodik bir fonksiyonudur sayıya göre (Z) elementlerin kadar numaralandırılmak-
(5). periyodik tabloya yerleştir- tadır. Periyodik tabloda ele- Nevşehir Hacı Bektaş Veli
mesi gündeme gelmiştir. Bu mentler atom numaralarına Üniversitesi
Mendeleev sonrası şekilde günümüzdeki tablo göre periyotlarda, benzer

I www.chemlife.com.tr
büyük ölçüde şekillenmiştir. özelliklere göre de dikey
Mendeleev sonrasında Bu arada Mendeleev’in ifade gruplarda sıralanmaktadır-
özellikle atom numaraları- ettiği yasa ve içeriği değiş- lar (6). Periyodik tablonun
nın belirlenmesi periyodik miş periyodikliğin nedenin en önemli özelliği periyo-
tablonun bugünkü şek- atom numaralarından kay- diklik; periyotlar boyunca Kaynaklar
lini almasında en büyük naklandığına ilişkin genel değişim gösteren özellikle-
1. http://chemlife.com.
etkendir. Bu süreçte Van bir kabul oluşmuştur. Buna rin farklı periyotlarda aynı 39
tr/2019-yili-uluslararasi-periyo-
den Broek, Mendeleev’in bağlı ilk periyodik tablo gruba gelindiğinde yaklaşık

kimya teknolojileri gazetesi I


dik-tablo-yili-olarak-kabul-e-
periyodik tablodaki sıralama Ladenburg tarafından 1920 olarak kendini tekrar et-
dildi-
numaralarının yaklaşık ola- yılında ortaya konulmuştur mesinin gözlenmesidir. Bu
rak atom kütlesinin yarısına (4). Oluşan genel yapıda en şekilde hem periyot boyun- 2. Boyle, R. (2003). The Sceptical
denk gelen çekirdek yüküne köklü değişim Seoborg’un ca bir değişim (periyodik chymist, http://hti.osu.edu/sites/
yakınlığını (Z≈ A/2 = atom trans-uranyum serisine eğilimler) hem de gruplarda default/files/robert_boyle_skep-
numarası) ilk vurgulayan yeni elementleri katması ile benzer ama grup boyunca tical_chemist.pdf.
kişidir. Ardından X- ışınları olmuştur (3). değişim gösteren özellikler 3. Scerri, E. (2007). The periodic
spektrumlarının elementler- (grup özellikleri) görülür. Bu table: its story and its significan-
ce. New York: Oxford University
Press.

4. Brito, A. Rodrı ´guez, M.A., &


Niaz, M. (2005). A reconstruction
of development of the periodic
table based on history and phi-
losophy of science and its imp-
lications for general chemistry
textbooks. Journal of Research In
Science Teaching, 42(1), 84–111.

5. Hendry, R.F. (2012). Elements.


In D. M. Gabbay, P. Thagard, &
John Woods. (Gen.Eds.), R, F.
Hendry, P. Needham & A.I. Wo-
ody (Vol.Eds.). Handbook of the
philosophy of science, philosophy
of chemistry (V.6), (pp.255-265).
Amsterdam: North Holland- El-
sevier.

6. Chang, R., & Goldsby, K.A.


(2014). Genel kimya, Ankara:
Palme Yayıncılık
FARKLI
RENKTEKİ KANLARIN
KİMYASINA BİR BAKIŞ
KÖŞE YAZISI

Bizi hayatta tutan faktörlerin başında hiç kuşkusuz en başta “kan”


gelmektedir. Kan sulu vücut sıvısı yani yaşamsal sıvı olarak adlandırabilir.
Kan işlevsel olarak vücut içinde önemli maddeleri taşıma özelliğine sahiptir.
kimya teknolojileri gazetesi I

. Kandaki 2 ana madde su hücrelerine oksijen taşır. türleridir. Bu canlılarda he-


ve glikozdur. Birinci sırayı Hemoglobin kırmızı renkte moglobin yerine “Hemosiya-
su almakla beraber ikinci olup kanda bulunan, hema nin” kan pigmenti bulunur.
sırada glikoz yer almakta- içeren alt birimlerden oluşan Hemosiyanin, hemoglobin-
dır. Su, glikozu vücudun her bir proteindir. Bu hema den farklı olarak kırmızı kan
tarafındaki hücrelere taşır. yapısında; demir içerir ve hücrelerine bağlı olup ve
Bu çok önemlidir çünkü be- oksijenlendiğinde kan üretir. kanda serbest dolaşan pro-
denlerimizin enerjiye ihtiyacı Deoksijenasyona uğramış teindir. Hemosiyanin demir
40
vardır. Glikoz parçalanır ve kan koyu kırmızı renktir, yerine bakır içermektedir. Fıstık (küçük) solucanlarda
vücudumuzun kullanması mavi değil! Kırmızı olmayan Bakırın varlığı, ışığın farklı dahil olmak üzere deniz so-
I www.chemlife.com.tr

için enerji açığa çıkarır. Bu kan bir sağlık sorununa dalga boylarının emilmesine lucanları, penis solucanları
süreç olmadan hepimiz işaret eder. İnsanlarda ve ve geri yansıtılmasına neden ve brakiyopod canlı türlerin-
ölürüz. Kan deyince akla ilk hayvanlarda en yaygın kan olur. Deoksijelendiğinde kan de kan rengi mordur. Kana
gelen renk tabi ki kırmızıdır. rengi kırmızıdır. renksiz hale gelir, ancak mor rengini veren pigment
İnsanlar ve hayvanlarda oksijelendiğinde mavi bir “Hemeritrin” pigmentidir.
kanın rengi, yapısal ve belirli renk verir. Hemeritrin hemoglobine
koşullara bağlı olarak değiş- kıyasla oksijen taşımada
mektedir. sadece ¼ oranında etkilidir.
Deoksijenlenmiş durumda
İnsanlarda oksijenli kan hemeritrin renksizdir, ancak
parlak kırmızıdır ve oksijen- oksijenlendiğinde mor-pem-
siz kan koyu kırmızı veya be bir renk alır.
bordo rengine sahiptir.
Renk, kırmızı kan hücre- Hayvanlar kırmızı, mavi,
lerinde hemoglobin mole- yeşil, sarı, turuncu, mor
küllerinin varlığına bağlıdır. veya renksiz kanları olabilir. Bazı halkalı solucanlar, bazı
Hemoglobin insanlarda, Bazıları bizim gibi hemoglo- sülükler ve bazı solucanlar-
diğer omurgalılarda ve bazı bine sahiptir, bazıları farklı da ise kan yapısı yeşil renge
omurgasızlarda da bulunur. solunum pigmentlerine sahiptir. Kana yeşil rengini
Hemoglobin bir solunum sahiptir ve bazılarında hiç veren pigment “Klorokruo-
pigmenti olarak bilinir ve solunum pigmenti yoktur. rin” pigmentidir. Kimyasal KAYNAKÇA
vücutta hayati önem taşır. Bununla birlikte, tüm hay- olarak hemoglobine benzer,
1. Compound Interest, The Che-
Vücudumuzdaki oksijeni vanlar oksijen taşımak için bazı türlerde ise hemoglobin
mistry of The Colours of Blood
hücrelerimize taşıyan ve bir yöntem geliştirmiştir. ve klorokruorin içermekte-
karbon dioksitin dışarıya dir. Deoksijenize edildiğinde 2. Owlcation, Blood Color in
Humans and Animals: Meaning
verilebileceği akciğerlere Mavi kan rengine sahip can- açık yeşil, oksijelendiğinde
and Function
yardımcı olan hayati bir lılar genellikle; örümcekler, yeşil, yoğunlaştığında ise
rol oynamaktadır. Enerji kabuklular, bazı yumuşak- açık kırmızı görünmektedir. Yazan: Resmiye ÇAKAR
üretmek için kimyasal mad- çalar, ahtapotlar ve kalamar
deye ihtiyaç duyan doku türlerine sahip bazı canlı
GELECEK
GRAFEN İLE ŞEKİLLENECEK

KÖŞE YAZISI
Esnek ve şeffaf telefonlar, yeni nesil yüksek performanslı batarya ve piller,
İnternet problemine yüksek hızda çözüm,ve daha birçok alanda grafenin
yetenekleriyle bu güncellemeleri duyacağız.

I www.chemlife.com.tr
Bu teknolojik devrim artık esnek, hafif, çelikten 100 ila hesaplayıp bunu üç boyutlu Grafenin teknoloji dün-
grafen önderliğinde müm- 300 kat daha kuvvetli, optik malzemelerde kullanmak yasında büyük bir üne
kün olma yolunda. Evet ve şeffaf olma gibi özellikleri için deneyimlemiştir. Linus kavuşması ve hayalle-
kulağa ütopik geliyor fakat açısından dünyayı geleceğe Pauling 1957 yılında gra- ri fantastik bir rüyaya
günümüz teknolojisinde yatırım yapmaya ikna eden, fenin elektronik yapısı ve döndürecek potansiyeli
artık bu fantastik rüya heyecan verici niteliklere özelliklerine yayınladığı ile vizyonlarda ilk kelime
gerçeğe dönüşmek üzere. sahiptir. Aynı zamanda makalelerle literatüre olma şansını yakalamıştır. 41
Tüm bu devrimsel gelişmeler grafenin bir diğer önemli katkıda bulunmuştur.1980’e Sentezlenmesinde yaygın

kimya teknolojileri gazetesi I


bir kurşun kalemin ucun- özelliği de hidrofilik (suyu kadar karbonun sadece 3 dört yöntem mevcuttur.
da ki bilimden oluşuyor. seven) bir molekül yapısına temel formu olduğu sanılı- Bunlar:
Gelin sizinle eşlik edelim sahip olmasıdır[2]. yordu(elmas, grafit, amorf
ve başrolümüzü tanımaya karbon).2004’te deneysel  Kaydırma yöntemi
başlayalım. Günümüz Teknolojisinin olarak sentezlenen grafenin  Epitaksiyel Büyütme
akışına yön veren grafen, yüksek kalitede 2 boyut-  Silisyum-Karbon
Grafen, karbonun allotrop- keşfedildiği tarihten bu lu kristallerden meydana yöntemi
larından olan grafit malze- yana halen araştırmacılar geldiği ispatlanmıştır. Aynı  Kimyasal ayrıştırma
mesinin her bir tek katmanı- tarafından incelenmeye yıl da Manchester Üniversi-
yöntemi
na denir. Grafit malzemesi, devam etmektedir. Dünya- tesi’nden Prof. Dr. Konstan-
2010 yılında ödüllü
günlük yaşamda kurşun da baktığımızda tüm bilgi tin Novoselov ve Prof. Dr.
Manchester grubumuz
kalem olarak kullandığımız kaynaklarımızda üç boyutlu Andre K. Geim grafeni tek
ilk yöntemimiz Kaydırma
kalemin yazan kısmıdır. Bu bir ar-ge ve literatür söz tabaka halinde sentezleme-
yöntemi ile grafiti yüzey-
kısmın her katmanında gra- konusu, fakat grafenin özel- yi başarmış ve beklenenden
den kaydırarak bir selo-
fen mevcuttur. Bal peteği liği gereği iki boyutlu olması çok daha değişik elektronik
görünümünü yapısındaki yapılacak araştırmalarda ve fiziksel özelliklere sahip bant yardımıyla grafeni
benzen halkalarından alır. grafenin bu özelliğinden olduğunu ispatlamışlardır. sentezlemeyi başarmış-
Grafen malzemesi karbon faydalanarak iki boyutlu Bu ekip daha sonra 2010’da lardır[4].
atomlarından oluştuğundan yapıların da artık anlaşıla- Nobel Fizik Ödül’üne layık
dolayı yapısında benzer bileceği öngörülmektedir. görülmüşlerdir[4]. Peki bu süper malze-
niteliklere sahiptir. Karbon Grafenin kökeni 1930’lara me nerelerde kullanılır?
(C), atom numarası 6 olan inmekte, Landau ve Peierls Grafen malzemesi yapısı
periyodik cetvelin 4A guru- grafenin, 2 boyutlu kristalin gereği şeffaf, esnek, hafif,
bunun ilk sırasında bulunan yapısı gösterdiğini termodi- bakırdan daha iletken ve
ametal elementtir[1]. namik yasalarına bağlaya- güçlü oluşundan askeri
rak açıklamışlardır[3]. sanayii, tıp, elektronik
Grafen karbonun bal peteği ve mekanik birçok yerde
örgülü iki boyutlu yapısına 1947’de P.R Wallace tara- devrim açıcı inovasyon-
sahiptir. Bu malzeme yapısal fından “tek katmanlı yapı” lara başrol olabilecek
özelliklerine baktığımızda dediği grafenin elektronik Şekil 2. Prof. Dr. Konstantin kapasiteye sahiptir.
ise yüksek iletkenlik, meka- özelliklerini anlamaya çalı- Novoselov ve Prof. Dr. And-
nik, elektrik, termal, şeffaf, şarak grafitin band yapısını re K. Geim[4]
mercek altında alınmak- tişim Teknolojileri) alanı
tadır[6]. kapsamında, bu iki projeyi
Dünya çapında 2 adet (İnsan Beyni Projesi ve
Milliyet gazetesi habe- proje için global düzeyde Grafen Projesi ) Avru-
ri’ne göre Samsung şirketi kollar sıvandı. İnsan Beyni pa’nın ilk 10 yıllık, 1 milyar
grafen içerikli bir batarya Projesi(Human Brain Avro’luk AB Geleceğin
üreterek 2 adet patent Project – HBP) ve Grafen Yükselen Teknolojisi FET
başvurusunda bulunmuş- projesi (Grafen Amiral Projeleri olarak seçti[7].
Şekil 3. Grafen kullanım tur. Mobil telefonların 12 Gemisi Projesi )adı altında
alanları dakika da şarj edilerek her iki projede de Türki- Dünya’da ve Türkiye’de
yüzde 45 daha iyi bir ye’nin öncüsü NANOGRA- bu alanda çalışmalar ha-
Dünya’da şuan teknoloji performans sağlayacağı FEN Sabancı Üniversitesi len araştırmalar ışığında
bölümü’nde kıyasıya re- belirtilmiştir. ortaklığında çalışmalar bilim dünyasında yerini
kabetin başrolü Grafen ile sürdüreceklerdir. Saban- almaktadır. Bu alanın
birçok çalışma bulunmak- Türkiye’de de grafen cı Üniversitesi’nden Dr. gerçekten geleceğimize
tadır .Bunlardan ilki bu yıl tabanlı birçok araştırma Volkan Özgüz ve Prof. şekil vereceğine ve boyut
sadece İngiltere’de satışa mevcuttur. Dünya ülkeleri Yaşar Gürbüz, önderliğin- olarak bizleri çok farklı
KÖŞE YAZISI

sunulacak olan Dünya’da gibi Grafen nanomateryal deki teknik ekip, TÜBİTAK bir konumun beklediğini
bir ilk olan grafen tabanlı malzemesi bizimde ilgi- desteği ile çalışmaların söyleyebilirim.
G-serisinden inov G-8 mizi çekmeyi başarmıştır. detayları boyutlandı-
isimli kauçuk tabana gra- GazeteSU haberine göre racaktır.80’den fazla Yazan: Leyla ATAY
fen entegre edilen ayak- Sabancı Üniversitesi bün- Avrupalı ve uluslararası KAYNAKLAR
kabıdır. G serisi olarak yesi’nde NANOGRAFEN araştırma kurumunu bir
[1],http://dergipark.gov.
sadece profesyonel spor- adlı grafen çalışmaları yü- araya getiren İnsan Beyni
kimya teknolojileri gazetesi I

tr/download/article-fi-
cuları hedeflemektedir. rüten Türk şirketi ve Akı- Projesi’nin on yıl (2013- le/276389[E.T: 20.02.2018]
Bu ayakkabı Manchester neri Müzik Aletleri firması 2023) sürmesi planlanı-
[2],( https://phys.org/
Üniversitesi ortaklığında kurucusu Aydan Akıneri yor. news/2017-12-insights-grap-
yürütülmektedir[5]. ile ilk grafen katkılı müzik hene.html)[E.T: 15.02.2018]
aletini üretip satışa sun- Grafen Amiral Gemisi
[3],http://www.polymer.ha-
du.Klarnete uygulanan bu çatısı altında, teknolojik cettepe.edu.tr/webim/msen/
malzemenin enstrümanı yenilikçilikte çığır açmayı undergraduate/NNT602/
daha sağlam, daha hafif hedefleyen bir akade- Graphene_ve_karakterizasyo-
42
ve uzun ömürlü bir kulla- mi-endüstri konsorsiyumu nu.pdf [E.T: 15.02.2018]
nıma kavuşacağı belirtil- kurulacaktır.2013 yılında [4], http://www.nanott.hacet-
I www.chemlife.com.tr

mektedir. Seri üretiminde başlayacak olan Proje, tepe.edu.tr/nanobulten/16/


Şekil 4. İnov G-8 Grafen önünün açıldığını belirten ilk 30 ay için 54 milyon Nanobulten16[HQ].pdf
tabanlı spor ayakkabı Grafen kurucu üyelerin- Avro bütçeyle 17 Avrupa [5], https://www.log.com.tr/
den Dr.Burcu Saner Okan ülkesinden 126 akademik dunyanin-ilk-grafen-taban-
Directa Plus ve Iterchi- bu yönde grafen katkılı ve endüstriyel araştırma li-ayakkabisi-ustun-kavra-
mica isimlerine sahip iki çalışmalar sürdüreceğini grubunu bir araya getire- ma-vadediyor-video/
İtalyan firması Eco Pave belirtmiştir. Grafen,müzik cektir. Türkiyeden katılım [6],https://www.log.com.tr/
adlı bir asfalt katkısı ge- sektöründe de bir hayli sadece NANOGRAFEN grafen-sayesinde-yollar-da-
ha-uzun-omurlu-hale-geli-
liştirmektedir. Bu malze- popülariteye kavuşacağa Türk şirketi tarafından
yor/]
me yüzeye kaplandığında benziyor. gerçekleştirilmiştir. Tür-
yolları iki kat daha fazla kiye’de projenin ön ayağı [7, http://gazetesu.sabanci-
univ.edu/tr/2013-01/iki-bu-
dayanıklı ve ısıl değişim- Sabancı Üniversitesi’nden
yuk-basari-turkiyede-tek
lerde daha fazla güçlü Doç. Dr. Selmiye Alkan
kılmaktadır. Bu katkı Gürsel’in yürütücü ve
maddesinin bir diğer artısı Dr. Burcu Saner Okan’ın
da geriye dönüştürülebil- araştırmacı olduğu ekip
mesi, yüzeyden kazıtılan TÜBİTAK desteği ile gra-
malzeme tekrar işlemden Şekil 5.Dr. Volkan ÖZGÜZ fenin enerji uygulamaları,
geçerek kullanılabilecek- ve Prof.Yaşar GÜRBÜZ[7] özelikle de grafenin yakıt
tir. Sonuç itibariyle yazın pillerindeki kullanımla-
yollar sıcaktan yapısal rı konusunda yapacağı
olarak yumuşama, kışın araştırma çalışmaları ile
soğukta da hava şartla- projeye katkı sağlayacak.
rından dolayı bozunma- 2016 yılından itibaren
yacaktır. Patenti alınan proje bilim insanları ve
bu çalışma halen iyileştir- dünya çapındaki araş-
me çalışmalarına devam Şekil 6. Dr. Burcu SANER tırmacıların kullanımına
etmektedir.Ve dünyada OKAN ve Doç.Dr. Selimiye sunulacaktır. Avrupa
birçok örnek daha araş- ALKAN GÜRSEL[7] Komisyonu, AB 7. Çerçeve
tırmacılar tarafından Programı ICT (Bilgi ve İle-
Ozmolalite ölçümü için en son
ne zaman bu kadar heyecanlandınız?

Advanced Instruments firmasının


en yeni çok-numuneli ozmometresi
OsmoPRO’nun sizi heyecanlandırması
için bir çok neden var.

OsmoPRO ile, en hassas


test sonuçlarını alır, iş akışınızı
kolaylaştırır ve tüm bunları son
derece pratik bir biçimde yaparsınız.

Dokunmatik ekran / Türkçe menü


Entegre 2-boyutlu barkod tarayıcı
20 numune kapasiteli
20 µl numune hacmi
LIS arabirimi ve veri yönetim özellikleri
21 CFR bölüm 11 uyumlu

Ziyaretimize
bekliyoruz.
STAND NO
19-21 Nisan 2018
204 ICEC - Lütfi Kırdar Uluslararası
Kongre ve Sergi Sarayı İSTANBUL

İstiklal Mah. Bahçe Sok. No.13/6 34762 Ümraniye-İstanbul


t: +90 216 550 78 86 f: +90 216 550 78 87
info@sumertek.com www.sumertek.com
TÜRKİYE’DE İŞ KAZALARINI
KÖŞE YAZISI

VE MESLEK HASTALIKLARINI
ÖNLEMEDE İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜNÜN
kimya teknolojileri gazetesi I

ÖNEMİ VE BU KÜLTÜRÜ OLUŞTURMA


YÖNTEMLERİNİN ARAŞTIRILMASI

Türkiye’deki işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili kanunlar olmasına rağmen, iş kazalarında
ve meslek hastalıklarında azalma olmamaktadır. İlgili kanunlar, ILO sözleşmeleri
44
ve AB kanunlarından birebir alınmaktadır. Bu kanunların iş hayatında uygulanması
I www.chemlife.com.tr

çeşitli nedenlerden gerçekleşmediği için İş kazalarındaki Dünyada üçüncülüğümüz,


Avrupa’daki birinciliğimiz kaçınılmaz olmaktadır. Kanun çıkarmak tek başına yeterli
olmamaktadır. İşçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamalarının sadece çalışanlarda değil, iş
hayatına başlayacaklarda da başarılı olması için bir kültürün oluşturulması gereklidir. Bu
kültür; iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesinde son nokta olan kişisel koruyucu
donanımların (KKD) etkili kullanılmasında çok önemlidir. Bu araştırma da, iş kazalarını
ve meslek hastalıklarını önlemede iş güvenlik kültürünün oluşturulması ile ilgili yapılan
çalışmalar ve öneriler yer almaktadır. Araştırmanın temel hipotezi İş Güvenliği Kültürünün
oluşturulmasında çalışan memnuniyetinin önemi ve iş güvenliği uygulamalarının işveren
tarafından hassasiyetle istenmesi ve takibinin önemini ortaya çıkarmaktır.

GİRİŞ İSG çalışmalarında öncelikli ve güvenli bir yer haline hedefleyip yaşam kalitesini
amaç, çalışanların sağlığını getirmek ve sonuç olarak yüksek tutarak çalışanların
İş Sağlığı ve Güvenliği ( İSG ) korumaktır. İşyeri ortamın- da bu ortamda bulunan mutlu olmasını sağlamaktır.
son zamanlarda ülkemizde da bulunan hammadde, yarı çalışan kişilerin iş kazasına (Güven R.;2006)
sıklıkla gündeme gelen ve mamul, kimyasallar, teknik uğramalarına ve sağlığının
aynı zamanda da tartışılan ekipmanlar ile çalışma olumsuz etkilenmesinin Tüm dünyada olduğu gibi,
bir konu olmuştur. İSG çalı- koşullarından kaynaklanan önüne geçmektir. (Özkan, T. ülkemizde de meydana
şanların sağlığı ve güvenliği çeşitli riskler nedeni ile çalı- ve Lajunen, T. ;2003) gelen iş kazaları ve meslek
konuları ile ilgili bir alandır. şanlar iş kazasına uğraya- hastalıklarının bir bölümü
Sanayinin ve teknoloji- bilir veya sağlığı bozulabilir. İSG’nin amacı, kaza ve ölümle, bir bölümü ise sa-
nin hızla gelişmesi, yeni Sağlığı bozulan, hastalanan- hastalıklar şeklinde ortaya katlanma ve yaralanmalarla
iş sahalarının açılmasıyla ların teşhis ve tedavisi de bu çıkabilecek risklerden çalı- sonuçlanmaktadır. Bu olay-
birlikte yeterli önlemlerin uğraşıların içine girer. Ama şanları korumak, zarar veri- ların manevi üzüntüsü ve
alınmaması durumunda, bu çalışmaların asıl amacı, ci etkileri asgariye indirmek, meydana gelen maddi za-
çalışanların sağlığını ve işyeri ortamında bulunan bu mümkünse ortadan kaldır- rarın ve milli servet kaybının
güvenliğini tehdit eden so- riskleri kontrol altına almak mak, fiziksel, ruhsal ve sos- büyüklüğü, insanların İSG
nuçlar ortaya çıkmaktadır. suretiyle işyerini sağlıklı yal yönden tam iyilik halini üzerinde önemle durmaları-
nın önemli nedenlerindendir. yüzünden uğradığı geçici milyonunu göçmen işçiler 50 ve daha fazla işçi çalıştı-
(Özkan, T. ve Lajunen, T. yada sürekli hastalık, be- oluşturmaktadır. Çocuk ran işyerleri için öngörülmüş
2003) densel veya ruhsal özürlülük çalışan sayısı 246 milyondan olduğu dikkate alındığında
halleridir (5510 sayılı Sosyal fazladır. (Engin O.; 2005). bu işyerlerinin tamamında
Ülkemizde iş kazalarının Sigortalar ve Genel Sağlık hizmet sunumu olduğu
önlenmesi, çalışanların ve Sigortası Kanununun 14. Ülkemizde SGK’nun Tem- kabul edilse bile işçilerin sa-
işverenlerin yasal haklarının Maddesine göre) . muz 2010 verilerine göre dece %40.0’ı hizmet kapsa-
devlet tarafından denet- işyeri sayısı 1.367.318 işçi mındadır. Bütün çalışanlar
lenmesi için 2003 tarihinde 1.2. İstatistiklerde İş sayısı 9.743.072 kişidir. (kayıt dışı çalışanlar da dahil
resmi gazetede 4857 sayılı Kazaları ve Sosyal- İşyerlerinin %85,9 u 1-9 işçi, olmak üzere) çalışanların
iş kanunu ve 2012 tarihinde Ekonomik Boyutu %98,2 i 1-49 işçi çalıştır- sadece %12-15 i iş sağlığı
6331 sayılı işçi sağlığı ve gü- maktadır. Ülkemizde iş hizmetleri kapsamındadır.
venliği kanunları yayınlandı. ILO verilerine göre ise, iş sağlığı hizmetlerinin halen
kazaları ve meslek hastalık- 50 ve daha fazla işçi çalıştı- (http://www.csgb.gov.tr/
Özellikle 6331 sayılı iş ları nedeniyle Türkiye’de her ran işyerleri için öngörülmüş csgbPortal/sgb.portal?pa-
kanununda yasa maddeleri gün 3 işçi, dünyada ise her olduğu dikkate alındığında ge=sy&id=2)
uygulanmazsa verilecek gün ortalama 5 bin işçi, yıl- işyerlerinin sadece %1.9 bu

KÖŞE YAZISI
para cezaları ağır olmakla da ise 2 milyon kişi yaşamını kapsamda bulunmaktadır. 1.3. İş Sağlığı Hizmet
beraber, çeşitli nedenlerle yitiriyor. SSK istatistiklerine Ülkemizde 2009 yılı sonu iti- Modelleri
yasal zorunluluklar yeri- göre, 1999 yılında ülkemizde barı ile 429 dan fazla küçük
ne getirilmemekte ve iş meydana gelen 78 bin iş sanayi sitesi (91.143 işyerini İş sağlığı hizmetlerinin ama-
kazalarında bir azalmada kazasında 1165 işçi hayatını içeriyor) ve 256 dan fazla cı çalışanların fiziksel, ruhsal
söz konusu olmamaktadır kaybederken, 2 bin 697 kişi organize sanayi bölgesi bu- ve sosyal sağlık durumlarını
(Engin O.; 2005).  iş göremez derecede sakat lunmaktadır. İşçi statüsünde en üst düzeye getirmek ve

I www.chemlife.com.tr
kaldı ve 1 milyon 681 bin çalışanların yanı sıra devlet bu düzeyde sürdürmektir
BÖLÜM 1 : 334 işgünü kaybı oldu. 2000 memuru olarak çalışan 2.9 (ILO, Occupational Health
İŞ SAĞLIGI VE İŞ yılında ise 75 bin iş kazası milyon BAĞ-KUR’ lu 2.2 Services Conv. No. 161,
GÜVENLİĞİ GENEL BAKIŞ olurken, bu kazalar sonu- milyon kişi çalışmaktadır. 1985). Bu kapsamda çağdaş
cunda 731 kişi öldü, 1493 Tarım çalışanları ve kayıt iş sağlığı ilkeleri şu şekilde
1.1 İş Kazası ve Meslek kişi sakat kaldı ve toplam dışı çalışanlara ilişkin de- sıralanabilir: bütün işyer-
Hastalığı Tanım 1 milyon 681 bin 44 işgünü ğerlerde dikkate alınmalıdır. lerini kapsamalıdır, bütün 45
kaybı oldu. 2001 yılında ise (http://www.csgb.gov.tr/ çalışanları kapsamalı, yerel

kimya teknolojileri gazetesi I


Uluslararası Çalışma Örgütü meydana gelen 72 bin iş csgbPortal/sgb.portal?pa- ihtiyaçlara ve koşullara uy-
(ILO) İş Kazasını ; “ önceden kazası sonucunda 1065 kişi ge=sy&id=2) gun olmalı, kolay ulaşılabilir
planlanmamış, bilinmeyen yaşamını yitirirken, 1866 işçi olmalı, koruyucu yaklaşım-
ve kontrol altına alınmamış ise iş 51 göremez derecede Dünya genelinde çalışanla- lar öncelikli olmalı, işveren
olan, etrafa zarar verecek sakat kaldı. 2001 yılında ise rın sadece %10–15 i iş sağlığı tarafından sağlanmalı,
nitelikteki olaylar” olarak meydana gelen iş kaza- hizmetlerini almaktadır. Bu multidisipliner yaklaşımla
tanımlamaktadır. ları nedeniyle yaklaşık 1,9 sıklık sanayileşmiş ülkelerde yürütülmeli, yasal alt yapı
milyon işgünü kaybı olmuş- %15 - 90 arasında iken ge- oluşturulmalıdır. (Özkan, T.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tur.( Uluslar arası çalışma lişmekte olan ülkelerde %1- ve Lajunen, T. ,2003)
İş Kazasını ; “önceden örgütünün web sayfası,ht- 20 düzeyindedir. Hizmet-
planlanmamış, çoğu kişisel tp://www.ilo.org/global/ lerden yararlanma eşit ve Yukarıda belirlenen yakla-
yaralanmalara, makinelerin statistics-and-databases/ dengeli değildir. Avrupa’da şıma ulaşmak için farklı ül-
ve araç gereçlerin zarara lang--en/index.htm,erişim çalışanların yarısı kapsam kelerde farklı hizmet modeli
uğramasına, üretimin bir tarihi 19-05-2014 ) dışında dağılım, %5 ile %90 uygulamalarının örneklerini
süre durmasına yol açan bir arasında değişiyor. Japon- görmek mümkündür. Hiz-
olay “ olarak tanımlamak- Türkiye’ de çalışma alanları- ya, Kanada, Batı Avrupa met modellerinin başlı çaları
tadır. nın dağılımına bakıldığında ülkelerinde kapsam %70- şunlardır: Ülke sağlık sistemi
1927 yılında çalışanların 90 a ulaşmaktadır. En çok içindeki birinci basamak
6331 sayılı İş Sağlığı ve %85 i tarım sektöründe küçük işletmeler kapsam sağlık kuruluşları (toplum
Güvenliği Kanunu ‘’: MADDE iken bu oran diğer ülkelerde dışındadır. Kapsamın yüksek sağlık merkezleri gibi), şirket
3 – G) İş kazası: İşyerinde olduğu gibi hizmet sektö- olduğu ülkelerde bile küçük içi hizmetlerle birlikte büyük
veya işin yürütümü nede- rünün giderek artması ile işletmelerde, inşaat ve tarım hizmet modeli, birkaç küçük
niyle meydana gelen, ölüme giderek azalmıştır. Bu gün sektöründe, kendi işinde orta ölçekli işyeri tarafından
sebebiyet veren veya vücut için çalışanların yarısından çalışanlarda, kapsam düşük ortaklaşa organize edilen
bütünlüğünü ruhen ya da azı tarımda çalışmakta- (Gadd S;2002). grup hizmetleri (ortak sağlık
bedenen özre uğratan olay’’ dır. Dünya işgücü yaklaşık birimleri, hizmet sağlayı-
olarak 2.7milyar kişidir, Ülkemizde, SGK’nun Tem- cı olarak sosyal güvenlik
Meslek hastalığı; Sigorta- bunların 1 milyarı okuryazar muz 2010 verilerine göre kurumu hizmetleri, iş sağlığı
lının çalıştığı veya yaptığı olmayan kişilerdir. Küresel işçilerin %30,1’i 1-9, %60,7 konusunda uzmanlığı olan
işin niteliğinden dolayı istihdamın %80 den fazlası 10-49 işçi istihdam eden serbest çalışan hekimlerin
tekrarlanan bir sebepten riskli alanlarda çalışmak- işyerlerinde çalışmaktadır. sunduğu hizmetler, sadece
veya işin yürütüm şartları tadır. Dünya işgücünün 175 İş sağlığı hizmetlerinin halen iş sağlığı hizmetlerini ya da
hizmetlerinin bir parçası etkili olmasını, çalışanlar ta- sistem bozukluğundan çok, yatan insana özgü nedenler
olarak iş sağlığı sunan özel rafından kabul edilmesini ve güvenlik yönetim siste- güvenlik kültürünü oluştur-
sağlık merkezleri, yerel veya katılım sağlanmasını, kamu minin incelenmesine, risk maktadır. Güvenlik kültürü
bölgesel hastanelerinin tarafından garanti altına değerlendirme ve güvenlik alt bileşenleri ise tutumlar,
ayakta tedavi klinikleri. (Öz- alınmasını, çalışma yaşamı kültürüne odaklanır. Bu iki davranışlar, değerler, eğitim
kan, T. ve Lajunen, T. ,2003) ile ilgili sosyal politikaların yaklaşımın birleştirilmesi ve gelişme konuları, kişisel
entegre bir parçası olma- gerekir. Zararla sonuçla- sorumluluklar, insan faktö-
Son yılarda gündeme gelen sını vurgular. İş hizmetinin nabilecek olası tehlikelerin rüne özgü konulardır. (Kılkış
Temel İş Sağlığı Hizmetleri oluşturulması ve sürdü- önceden saptanmasını ve ve İlknur, 2011)
yaklaşımı esasen hizmet- rülebilmesi için gereken gerekli önlemlerin alınması-
lerin bütün çalışanları altyapının aşamalı olarak nı hedeflenmelidir. (Güven R. İnsan gereksinimleri bakı-
kapsaması amacını gerçek- geliştirilmesini (4 aşamalı : 2006) mından öncelikli sıralarda
leştirebilmek için yöntem bir modelle) önermektedir olan güvenlik içinde bulu-
önerilerini içermektedir. (Koçel T.;2001). ISO 9000 Kalite Yönetimi nulan toplumun güvenlik
Kapsayıcılık sorununun Sistemi anlayışının ardından, kültürü ile yakından ilişki-
çözülmediğinin, aksine kap- Ülkemizde de son yıllarda ISO 14000 Çevre Yöne- lidir. Çalışanlar için çalışma
samın giderek daraldığının Sağlık Bakanlığı bünyesin- tim Sistemi anlayışına ve ortam koşulları ve riskler
KÖŞE YAZISI

saptanması ile 2003 yılında de hizmet veren Toplum sonra İş Sağlığı ve Güvenliği düşünüldüğünde konu
Uluslararası Çalışma Örgütü Sağlığı Merkezlerinde işyeri Yönetim Sistemi OHSAS özel önem taşımaktadır.
ve Dünya Sağlık Örgütü’nün hekimliği hizmeti verilmesi- 18001 anlayışına gelinmiştir. Sosyal ve ekonomik geliş-
oluşturduğu ortak bir ne ilişkin çalışmalar sürdü- Konu Yönetim Sistemleri ile menin göstergelerinden biri
komisyon tarafından konu rülmekte, ilgili yasa işyeri ilişkilendirilmektedir. OHSAS olan iş sağlığı ve güvenliği
değerlendirilmiştir. Ortak hekimliği hizmetleriyle sınırlı 18001 Yönetim Sistemi düzeyinin iyileştirilmesinde
komisyon, Uluslararası tutulmuştur. elemanlarından biri de, risk toplumda güvenlik kültü-
kimya teknolojileri gazetesi I

İş Sağlığı Komisyonu’nun değerlendirmesidir, amaç rünün oluşturulması büyük


da katkısını alarak, özel- BÖLÜM 2: riskleri denetlenebilir duru- önem taşımaktadır.( Kılkış
likle hizmetin kapsamının İŞ SAĞLIĞI VE İŞ ma getirmek, kabul edilebilir ve İlknur ;2011)
genişletilmesi için TİSH GÜVENLİK KÜLTÜRÜ olanları ve ivedi müdahale
kavramını öne çıkartmıştır. gerektirenleri saptamaktır 2.1. Güvenlik Kültürü
İzleyen yıllarda Mısır (2005), İş sağlığı ve güvenliği (Engin O.: 2005).
Makedonya (2006), Türkiye uygulamalarının öncelikli İnsanlar yaşamak için temel
(2007), Hindistan (2008) ve amacı, çalışanların sağlığını Risk yönetimi stratejisi, gereksinimlerini yerine
46
Şili’de (2009) konu ile ilgili korumaktır. Çalışanların güvenlik yönetimi stratejisi- getirdikten sonra, geleceğini
teknik komite toplantıları sağlığını belirleyen iki temel ni içerir. Güvenlik yönetimi güvence altına almak ister.
I www.chemlife.com.tr

yapılmıştır. Çalışanların öğe, bireysel özellikler ve stratejisi ise performans yö- Maslow’un insan gereksi-
sağlığı için küresel eylem işyeri ortam faktörleridir. netimini, güvenlik kültürü- nimlerini belirleyen pirami-
planı ile tüm çalışanları Sağlık ve güvenlik koşulları nü, risk değerlendirmesi ve dinde öncelik sıralaması ile
kapsayan ve çalışanların yetersiz işyerlerinde istenen denetimini, insan kaynakları temel fizyolojik gereksinim-
erişebileceği bir iş sağlığı düzeyde nitelikli hizmet ve yönetimini içerir. ler, güvenlik gereksinimi,
hizmetinin nasıl verilebilece- ürün almak beklenemez ( sosyal gereksinimler / kimlik
ği değerlendirmiş, program Güven R. : 2006). Bütün ülkelerde, bütün gereksinimleri, ego gereksi-
ve hedefler belirlenmiştir. işyerlerinde, iş sağlığı ve nimleri / saygınlık gereksi-
TİSH yaklaşımı bir taraf- İş sağlığı ve güvenliğinin ne güvenliği ile ilgili konular, nimi, kendini gerçekleştirme
tan iş sağlığı hizmetlerini ölçüde sağlanmış olduğu, sorunlar yasal düzenlemeler gereksinimi bulunmaktadır.
belirlerken bir taraftan da kuruluşların ekonomik dışında da farklı araçlar- Fizyolojik gereksinimler
bu etkinliklerin çalışanları- başarısı açısından önemli bir dan yararlanmayı gerekli (beslenme, barınma vb.)
nın tamamına ulaşmasını performans ölçüsü konu- kılmaktadır. Olay gerçekleş- başlangıç noktasını oluştu-
ve bu amaçla ülkenin sağlık muna gelmiştir. İşyerlerinde tikten sonra yapılan uygu- rur ve hepsinden güçlüdür.
sistemine entegrasyonunu yapılması gereken; çağdaş lamaları (reaktif, tepkisel) Güvenlik gereksinimi, yaşa-
vurgulamaktadır. Brezilya, sağlık anlayışının ilkelerin- içeren geleneksel yaklaşım ma gereksinimini karşılaya-
Şili, Çin, Tayland, Vietnam, de olduğu gibi, önlemenin olay sonrası inceleme ve işin cak temel fizyolojik gerek-
Kenya, Tanzanya, Uganda, tedaviden daha etkili, kolay, yeniden düzenlenmesine sinimlerden hemen sonra
Finlandiya, İtalya, Küba ve ucuz olduğu yaklaşımından odaklanır. Çağdaş yakla- gelir. Sosyal gereksinimler
Güney Afrika gibi ülkelerde hareket etmektir. Risklerin şım olay gerçekleşmeden arkadaşlık, kabullenilme
TİSH yaklaşımı ile hizmet belirlenmesi ve uygun yön- öncesine, çalışanlara ve isteği, kariyer ve duygusal
modelleri geliştirilmektedir. temlerle ortadan kaldırılma- güvenli olmayan uygula- ilişkiler gibi gereksinim-
(Gadd S;2002), sı gerekir.( Engin O.: 2005) malara odaklanır (proaktif). lerdir. Ego gereksinimleri
Proaktif yaklaşımın sağlan- kendine güven, başarı, bilgi
İş hizmetlerinin tüm çalı- Geleneksel yaklaşımda masında önemli etkenlerden gibi kişinin kendi ile ilgili
şanları kapsamasını, tüm (reaktif yaklaşım), kazaların biri de güvenlik kültürüdür. olan gereksinimler ve fark
çalışanların bu hizmetlere ve sistem bozukluklarının Korunma ihtiyacının karşıla- edilme, takdir edilme gibi
ulaşmasında gereksinimlere incelenmesi esastır. Çağ- manın en önemli yollarından statü ve saygınlığı ile ilgili
göre hakkaniyetin gözetil- daş güvenlik yaklaşımı biridir. İnsan davranışları gereksinimleri kapsar. En
mesini, hizmet sunumunun (proaktif yaklaşım) ise, ve bu davranışların altında üst düzey olan kendini ger-
çekleştirme gereksiniminden da risk algısı bakımından paylaşılan algılamasıdır. Örgütsel güvenlik ikliminin,
kendi potansiyelini anlama etkilidir. Risk değerlendirme Başka bir ifade ile çalışan- güvenliğe özel liderlik uygu-
ve gelişimini sürdürme isteği çalışmaları kişilerin gü- ların iş çevreleri, yönetimin lamasının, yönetimin güven-
anlaşılır. venlik algılamasını olumlu güvenlik görüşü ve aktivite- liğe bağlılığının ve güvenlik
etkilemekte, hem ölümlü, leri, iş risklerindeki dene- etkinliklerinin; çalışanın da
Günlük yaşam faaliyetleri ağır yaralanmalı hem de timler hakkında algılama güvenliğe bağlılığına, artmış
(yolda yürümek, yolculuk nispeten hafif yaralanmalı kalıpları geliştirmesi ve güvenlik algılamasına ve
yapmak, araba kullanmak, kaza sayısını azaltmaktadır. buna uygun davranmasıdır. güvenlik performansına
spor yapmak, yüzmek, 4 Güvenlik kültürü (safety Güvenlik ikliminin önemli neden olduğu gösterilmiştir.
yemek yemek vb.) belli culture) bir örgütteki (iş yeri bileşenleri; yönetim değerle- Güvenlik ikliminin ve gü-
düzeyde riskler taşır. Riskler de vb.) bütün üyelerin risk, ri, yönetim ve örgüt uygula- venlik kültürünün güvenlik
fark edilebilir, öğrenilebilir, kaza ve hastalıklar hakkın- maları, iletişim, işyeri sağlık performansı üzerine olumlu
korunulabilir, ölçülebilir, da paylaştığı fikir ve inanç- ve güvenliğine çalışanların etkisini gösterilmiştir. Güçlü
analiz edilebilir, değerlendi- lar bütünü olarak tanımla- katılımıdır. Bu faktörlerin bir örgüt güvenlik ikliminin,
rilebilir, azaltılabilir, yöneti- nabilir. Bu kavram ilk olarak kaza ve olayları azalttığı iş güvensizliğinin olumsuz
lebilir ve kontrol edilebilir.( 1986 yılında meydana gelen pek çok çalışmada gös- sonuçlarını (bilgi, uyum,
Özkan ve Lajunen ,2003) Çernobil nükleer santral terilmiştir. Güvenlik iklimi kaza ve yaralanmalar ve

KÖŞE YAZISI
kazası/afeti sonrasında, işyerinde güvenlik kültürü raporlamalar yönünden)
Güvenlik, yapılan işin ve/ 1987 OECD (Organisation hakkında bir bilgi kaynağı azalttığı, güvenlik perfor-
veya çalışma şartlarının for Economic Cooperatio- olarak görülebilir (Güven R. mansının bir öncüsü olduğu
zarar ve/veya tehlike içer- nand Development) Nükleer :2007). saptanmıştır. (Özkan ve
meme durumudur. Güvenlik, Ajans Raporunda dikkati Lajunen, 2003)
ISO/IEC Rehber 22’de Gü- çekmektedir. Son yıllarda Güvenlik Kültürü: Çalışan ve
venlik ‘kabul edilemez zarar bu kavram üzerinde sıkça yöneticilerin risk ve güven- Çok sayıda ölüm, yaralanma

I www.chemlife.com.tr
riskinden uzak olma duru- çalışılmaktadır (Güven R.: lik konusunda tutum ve ve büyük ekonomik kayıpla-
mu’ olarak tanımlanır. Em- 2007). davranışları’ tanımı geçerli ra neden olan Bophaltoksik
niyet içinde olma duygusu’ bir tanımdır. Örgütteki tüm gaz salınımı, Challenger
olarak tanımlanabilir. Or- Konuya ilişkin bazı üyelerin risk, kaza ve hasta- uzay aracı patlaması,
tamda kabul edilebilir düzey tanımlar; lık hakkında paylaştığı fikir 2005’te Teksas’da rafineri
ve bu düzeyi korumak için ve inançlar’ olarak tanım- patlaması gibi kazalarda
zamansız ölüm, yaralanma Kültür: Sınıf, toplum ve lamıştır. İngiltere’de, Sağlık raporlar örgüt güvenlik 47
veya endişe verici koşulların nüfusların, belli bir dönemin ve Güvenlik Komisyonu (UK kültürünü olaylara neden

kimya teknolojileri gazetesi I


var olma olasılığını azaltma yansıması olarak göz önüne Healthand Safety Commis- olan faktör olarak ortaya
anlamındadır. alınan inançları, gelenekleri, sion; HSC,1993) Güvenlik koymuştur.
sanatları, fikirleri, insan işi Kültürü’nü ‘örgütün sağlık
Güvenliği sağlamanın üç tüm ürünleri ve davranış ve güvenlik programının Güvenlik iklimi ve güvenlik
ana uygulaması vardır; örüntüleridir. İnsanın bilgi, yeterliliğine, biçimine, bağlı- kültürü kavramları arasın-
inanç, fikir ve değerlerinin lığına karar vermek için kişi da kafa karışıklığına neden
1- Güvenliği ve sağlığı tehdit oluşturduğu dünyadır. ve grup değerleri, tutum- olacak yaklaşım söz konusu
eden durumların ortadan lar, yetenekler ve davranış olabilir. İklim daha hızlı ve
kaldırılması, Örgüt Kültürü: Örgüt üyeleri örüntüleri’ olarak tanımlar. kolay değişir, yüzeysel ve
tarafından paylaşılan varsa- geçicidir, bir olay sonrası
2- Güvenliği ve sağlığı tehdit yımlar, inançlar ve değerler- Güvenlik kültürü, değerleri, değişime giderken, altta
eden gelişmelerin zamanın- dir. Bir grubu diğerlerinden esasları ve inançları içeren yatan kültür onu destekle-
da saptanması, ayırmaya yarayan, zengince bir kavramdır ve güvenlik medikçe yinelenen olaylar
geliştirilmiş ve derine yerleş- yönetim sisteminin önemli kaçınılmazdır. (Özkan ve
3-Önlenemeyen durumların tirilmiş değerler ve inançlar bir parçasıdır. Güdüleyici Lajunen, 2003)
kötü sonuçlarının asgariye sistemidir. (Demirbilek ve ve eşgüdümlü aktivitenin
indirilmesi (riskin asgariye Çakır, 2008) kaynağıdır. Çalışanların mo- 2.1.1. Güvenlik
indirilmesi) (Demirbilek ve tivasyon ve davranışları, üst Kültürünün Amaçları
Çakır, 2008), Örgüt İklimi: İş çevresi hak- yönetimin güvenliğe verdiği
kında geniş bir açıda kişisel değer ile ilgili algılamaların-  Davranış normları oluş-
Kazalara ilişkin değişkenle- değerlendirmeleri kapsar. dan etkilenir. Yöneticilerin turmak,
rin etkisini araştırmak, insan Kişisel ve örgütsel etkileşim- olumlu geri bildirimi de,  Kaza ve yaralanmaları
davranışlarını açıklamak, leri yansıtan değişkenlerdir güvenlik kurallarına uyumu azaltmak,
davranışları durumun ve ki- sınıfıdır. Örgüt ikliminin, güçlendirir. Güvenlik kültürü  Dikkat çeken konularda
şinin doğası yönünden tar- kişilerin motivasyonu ve farklı boyutları olan bir kav- güvenliği sağlamak,
tışmak güvenlik kavramını başarısı üzerine güçlü bir ramdır. Farklı yaklaşımlarla,  Örgüt üyelerinin riskler,
yerleştirmek için önemlidir. etkisi vardır. Örgüt iklimi, birbirinden farklı değişken- kazalar ve hastalıklar
Risk algısı bir ölçüde kişilerin çoğunlukla güvenlik iklimi lerle değerlendirilmektedir. hakkında aynı inanç ve
eğitimi ile ilişkili olmakla algılamasını etkiler. Çoğunlukla sosyal/bilişsel fikirleri paylaşmasını
birlikte, işyerinde kararlı aracı olarak, güvenlik ikli- sağlamak,
uygulamalar sonucunda gü- Güvenlik İklimi: Çalışanların minin değerlendirilmesi şek-  Kişilerin güvenliğe bağ-
venlik kültürü oluşturulması çalıştıkları ortam hakkında linde değerlendirilmektedir. lılığını artırmak,
 Örgüt sağlık ve güven- memnuniyet için ödül-  Güvenliğin örgüt için olarak inanılır ve güvenilir
lik programının biçim ler, ölçümler ve önlem- yüksek önceliğe sahip gördüğü zaman ve en üst
ve yeterliğine karar ler planlanması, olduğunu, en üst yönetim güvenlik politikası
vermektir.  Çalışanların sorun yönetim görülebilir belgelerini imzaladığı ve
çözme ve karar verme şekilde desteklemeli, buna gerçekten inandığı
2.1.2. Güvenlik süreçlerine katılması,  Herhangi bir çalışan, zaman tamamlanır. (Engin
Kültürünün Araçları  Yönetim ve çalışan- yeni ve anlamlı bir O.: 2005)
lar arasında, yüksek güvenlik ile ilişkili
 İşle ilgili eğitim, derecede dürüstlük ve etkinliği yerleştirme Yönetimin güvenliğe bağlı-
 Tüm basamaklı düzey- iletişime açıklık olması, tercihi yapabilmeli, lığı, ilgisi ve yönetim kali-
lerde bağlılık,  Güvenlik bilgi sistemi  Güvenlik sistemi esnek tesi anahtar öğeler olarak
 Kalite ve üretkenlik, olması, olmalı, tüm düzeylerde tanımlanır. Ancak, yöneti-
 İletişim akışı,  Çalışanların, perfor- seçeneklere izin min bağlılığı yeterli değildir.
 Kaynak eksikliklerinin mansları için olumlu verilmeli, İyi bir liderlikle, personel
giderilmesi, onay alması (Ocaktan  Güvenlik çabaları, daha öz sorumluluk sahibi,
 İş tasarımının değerlen- ME : 2009) çalışanlar tarafından yaratıcı, yeni sorunlara uyu-
dirilmesi. (Ergonomi) olumlu karşılanmalıdır. mu iyi, işbirliğine açık olur.
KÖŞE YAZISI

Pozitif güvenlik kültürünün (Ocaktan ME; 2009) Hem işveren, hem çalışan-
Davranış değişimini sağla- amacı; çalışanın risklerin lar sorun çözme ve görüş
mak; güvenlik kayıtlarının farkında olduğu bir atmos- Burada geçen altı ölçüt, ör- birliği sağlama konusunda
analizi ile başlar, geçirilen fer yaratmak, güvensiz güt yönetiminin otoriter ya becerilerini geliştirmeli, katı-
aşamalar, kritik davranış- hareketlerden sakınmalarını da katılımcı olmasına ya da lımını artırmalıdır. Sonuçta,
ların belirlenmesi, gözlem, sağlamak ve onları sürekli güvenliğe farklı yaklaşımlar liderlik, aktiviteler, sistem,
kayıt, değerlendirme, kaza korumaktır. Pozitif (olumlu, sergilemesine bakılmaksızın önlemler ve ödüller güvenli-
kimya teknolojileri gazetesi I

önleme programını tanıtma beklenen) güvenlik kültü- her örgütte karşılanabilir. ğin başarılıp başarılamaya-
ve geri bildirim sağlama ile ründe yönetimin güvenliğe cağını gösterir. (Kılkış, 2011)
devam eder. Yeni bir kültür- inancı / bağlılığı gözle gö- Kültür kolayca değişmez,
de paylaşılan pozitif dene- rülür olmalı, karşılıklı güven zamanla ve çeşitli durumla- Aşağıdaki konularda iyileş-
yimler en önemli öğedir. sağlanmalı, etkinliklerin ra adaptasyon olarak gelişir. meler başarı sağlanmasına
İnsanların kas gücü, zamanı, sürekliliği olmalı, düzenli İnsan bir kez yeniliğin daha yardımcı olacaktır;
fiziksel olarak varlığı saat eğitimler yapılmalı, çalışan- iyi olduğunu anlarsa, değer-
başı ücretle elde edilebilir, ların tüm süreçlere katılımı ler daha kolay kabul edilebi-  Yönetimin güvenliğe
48
ancak sadakati, bağlılığı sağlanmalı, güvenlik çaba- lir ve bunları destekleyecek bağlılığı, çalışanın güve-
ve fikirleri elde edilemez. larına dönük olumlu geri yeni fikirler ortaya çıka- ninin artması,
I www.chemlife.com.tr

Yürütülecek programların bildirimler verilmeli, iki yönlü bilir. Kültür değişikliği için  Gereksinim olan yerde
bunları başarmasını sağla- açık iletişim sağlanmalıdır. mevcut kültüre karşı çıkmak eğitim ve yardım veril-
mak daha önemlidir. Davra- Güvenlik kültürünü oluştur- yerine, mevcut kültürel güç- mesi,
nış müdahalesinde, davra- manın ardından, tüm örgüt ler üzerine derece derece  Sorun çözmenin öğre-
nışa dayalı geri bildirimler üyelerinin sağlık ve güvenlik değişim yapılandırmak daha tilmesi,
güvenli davranışları artırır. konusunda benzer inanç, fi- etkilidir. İnsanlara gerçek  Dürüst ve yeterli bilgi
Davranış değişikliği güvenlik kir ve algıları paylaşmalarını sorunlarına yönlenerek yeni akışı,
performansını geliştirmek sağlamak ve sonunda kaza, davranışlar, varsayımlar,  Çalışan görüş ve fikirle-
anlamına gelir. (Özkan ve yaralanma ve hastalıkları değerler deneyip yaratacağı rinin alınması,
Lajunen, 2003) azaltmak olanaklı olabile- fırsatlar gerekir. Liderler, rol  Üst yönetim olumlu
cektir. (Özkan ve Lajunen, model olmalıdır. Kuşkular yaklaşımının sağlanma-
Güvenlik kültürü, çalışanlar 2003) ve hatalar dürüstçe payla- sı. (Özkan. ve Lajunen,
güvenliğin örgüt için anah- şılmalıdır. Değişim zaman 2003)
tar değer olduğuna inandığı 2.2. Pozitif Güvenlik alacağı için, sabırlı olunmalı-
zaman ve güvenlik örgütün Kültürü Kriterleri dır. (Engin O.; 2005) Bütün çalışanların iş gü-
öncelikleri listesinde üst venliği yönetim sistemine
sıralara geldiği zaman pozi- Firmalarda oluşturulacak Güvenlik politikasının başa- katılımı da (finansal ve pro-
tiftir. Bu algılamaya ulaşma- Pozitif güvenlik kültürü aşa- rısı için, güvenlik uygulama- fesyonel kaynak kullanımı,
nın yolları şunlardır; ğıdaki 6 başlığı içermelidir. larının izleneceği bir sistem iş ve program oluşturulması
kurmak esastır. Görevler her gibi tüm işlevlerde) oldukça
 Çalışanların yönetimi  Sistem günlük, düzeyde iyi tanımlanmalı, etkilidir. İnsancıl değerleri
inanılır ve güvenilir düzenli proaktif takım geçerli performans ölçüleri geliştirmek ve insan odaklı
görmeleri, etkinlikleri sağlamalı, olmalı, iyi performans ödül- yaklaşımı etkinliklerde kul-
 Güvenlik politikalarının  Merkez yönetim; takım lendirilmelidir. Sorumluluk, lanmak (çalışanlarla buluş-
günlük temelde yaşa- performansı sağlamak, kültür oluşturmada anah- ma, işyeri güvenlik gözlem-
tılması, performans niteliğini tardır. Kültür oluşturma; leri vb.) gerekir (Kılkış, 2011).
 Yönetim kararlarının, artırmak, güvenliğin çalışanlar, denetçilerin ve
paranın insan için har- üst yönetim için önemli yönetimin güvenlik görevi- Teknolojik gelişmeler yeni
candığını göstermesi, olduğunu göstermek ni tamamladığını gördüğü düzenlemelere ihtiyaç
 Yönetim tarafından amacıyla uğraş vermeli, zaman, yönetimi günlük duyurmaktadır. Öte yandan
işçi hareketliliği, göçmen 2012 yılında resmi gazete- kalarının uygulanmasında; ilköğretimden başlayarak
işçiler ulusal faktörlerin de yayınlanarak yürürlüğe kanun koyucu ve tüm sosyal sürdürülmelidir. Ergenlikten
etkisi ile risk alma davranışı giren 6331 sayılı iş sağlığı ve paydaşların politika oluştur- sonra alışkanlık kazan-
ve risk algılama farklılıkları güvenliği kanunu; çalışan ma haricinde, sahada aktif dırmak zordur. Yaşamın
güvenlik iklimi ve kültürü ve işverenlerde bir farkın- olarak yer alması, iyi uygu- her safhasında iş güvenliği
kurmayı zorlaştırmaktadır. dalık getirmesine rağmen, lamalara rehberlik yapması kültürünün oluşturulması iş
Benzer sorun geçici çalışan uygulamada ki ve denetim ve rol model oluşturmasının kazaları ve meslek hastalık-
işçiler içinde söz konusudur. mekanizmasındaki aksak- önemi büyüktür. larının azalmasında fayda
Teknik yapı, sosyal yapı ve lıklar nedeniyle iş kazaları sağlayacaktır.  
iş baskısı güvensiz davra- ve meslek hastalıklarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik KAYNAKLAR
nışları tetikleyebilir. Ulus- Çalışma ve Sosyal güvenlik Bakanlığı ve Sağlık Bakanlı-
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
lararası Çalışma Örgütü de Bakanlığının en son yayınla- ğının işbirliği ve ortak akılla
Bakanlığı;(2014),2013 yılı faaliyet
bütün dünyada işyerlerinin nan 2012 verilerine göre bir yürüteceği saha uygula- raporu, Strateji Geliştirme Baş-
koruyucu sağlık ve güvenlik azalma söz konusu olma- malarının gerçekleştirilmesi kanlığı,80-93
kültürü düzeylerini geliştir- mıştır. beklenmektedir. Demirbilek, Tunç ve Çakır, Özlem
melerine ve sürdürmelerine (2008), “Kişisel Koruyucu Dona-
özel bir önem vermektedir 2.Bölümde; İSG kültürünün İş sağlığı ve güvenliği eğitici- nım Kullanımını Etkileyen Bireysel

KÖŞE YAZISI
(Kılkış, 2011). neden oluşturulması ve leri ve eğitimlerinin niteliği- Ve Örgütsel Değişkenler”, Dokuz
yaygınlaştırılması gereklili- nin iyileştirilmesi amacıyla Eylül Üniversitesi İktisadi Ve İdari
Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2),
Olumlu güvenlik kültü- ğinden bahsettik. Ayrıca bu bu alanda uluslararası stan- 173–191.
rü oluşturma konusunda kültürün oluşturulması için dartlar oluşturulmalıdır.
başlıca üç alanda dirençle aşağıdaki önerilerin uygu- Engin O.; (2005),İşletmelerde
Güvenlik Kültürü Oluşturma Sü-
karşılaşılaşılabilir; lanması da fayda sağlaya- Günümüzde çalışma yaşa- reci. İş Sağlığı Güvenliği Dergisi,
caktır. mında yeri ve önemi artan

I www.chemlife.com.tr
Sayı:26, Temmuz-Ağustos :10-13.
 Değişime direnç (komu- ve bu nedenle diğer sektör-
Gadd S;(2002), Safety Cultu-
ta ve kontrol yaklaşımı İSG alanındaki ulusal ve lere göre daha çok çalışanı re: A review of the literature,
yerine danışmanlıkla uluslararası kuruluşların ilgilendiren kamu ve hizmet HSL/2002/25, Health Safety
aşılmalıdır), temsilcileri ile gelişmiş ve sektöründe iş sağlığı ve Laboratory,
 Var olan yönetim siste- gelişmekte olan ülkelerden güvenliği konusu göz ardı Güven R.;(2007),Güvenlik Kül-
minin uyumu, konunun uzmanı yetkili ve edilmemelidir. türü. IV. İş Sağlığı ve güvenliği
 İnformal politik ve kül- sorumlu kişileri bir araya Kongresi Bildiriler Kitabı, Adana; 49
türel dinamikler (Özkan getirmek suretiyle güçlü İşletmelerde İş Güvenliği 143-149.

kimya teknolojileri gazetesi I


ve Lajunen, 2003:32) bilgi ve deneyim alış verişi Kültürünün oluşmasın- Güven R.;(2006), Güvenlik Kül-
olanağı sağlamak, gelecek da ; çalışanın işyerinden türünün Oluşumunda Eğitimin
Çalışana görüşlerini sormak için işbirliği imkânlarının memnuniyeti artırmanın Yeri ve Önemi. İş Sağlığı Güvenliği
Dergisi , Sayı:30, Nisan-Ma-
ve onları çözüm süreçlerine oluşturulmasında kolaylaş- ve üstlerinin iş güvenliği
yıs-Haziran:3-9. 9
katmak altyapıyı sağlar, tırıcı rol oynayacaktır. uygulamalarında ki et-
direnci kırar, problemlerin kinliği, örnek olması ve Uluslar arası çalışma örgütünün
web sayfası, http://www.ilo.org/
derinlemesine anlaşılmasını İş sağlığı ve güvenliğinin denetleme mekanizmasını
global/statistics-and-databases/
sağlar ve belli dönemlerde ulusal ve uluslararası dü- iyi çalıştırması önemli rol lang--en/index.htm, (erişim tarihi
yinelenmelidir. (Engin O.: zeyde öncelikli olarak yer oynamaktadır. Araştırmada ; 20-29-05-2014)
2005) alması ve bu alana yeterli görüldüğü üzere İSG eğitimi Kılkış, İlknur (2011), “İş Sağlığı ve
insan gücü ile ekonomik alanların bu konuda bilinçle- İş Güvenliği”, Sosyal Politika, (Ed:
Güvenlik kültürü ile ilgili or- kaynağın ayrılması çalışma ri de artmaktadır. Aysel Tokol ve Yusuf Alper), 1. b.,
tak kabul gören bir tanım ve ortamının iyileştirilmesi ve Dora Yayınları, Bursa, 194-218.
ölçme yaklaşımı olmamakla çalışanların sağlık ve gü- Çalışan için işyeri vazge- Koçel T.;(2001), İşletme Yöneti-
birlikte; konunun önemi venliklerinin geliştirilmesine çilmez ise (ücret, çalışma ciliği, 8. Bası, beta Basım yayın
nedeniyle günümüzde işlet- katkı sağlayacaktır. ortamındaki adalet ve dağıtım, İstanbul,44-64
melerin güvenlik kültürünü huzur, sosyal imkânlar vb.) Ocaktan ME;(2009),Bir Otomotiv
oluşturması, geliştirmesi ve İş sağlığı ve güvenliği konu- İş Güvenliği ile ilgili kurullara Fabrikasında Güvenlik Kültürü-
değerlendirmesi konusunda larının yönetim sistemi yak- uymada ve bunu sürdürme- nün Değerlendirilmesi, TC Ankara
fikirler ortaktır. Güvenlik laşımı ile ele alınması sorun- de daha dikkatli olmaktadır. Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens-
titüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı
kültürü üç alanda kararlılık lara çözüm getirilmesinde İş Güvenliği Kültürü oluştur- Doktora Tezi, Ankara.
gerektirmektedir; işletmele- etkili bir yöntemdir. 89/391/ mada bireysel değişkenler-
rin iş sağlığı ve güvenliği yö- EEC sayılı Çerçeve Direktif den çok örgütsel değişken- Özkan, T. ve Lajunen, T. (2003),
Güvenlik Kültürü ve İklimi, Pivol-
netim sistemlerini yaşama ve ILO 155 ve ILO 161 sayılı ler daha etkilidir. ka, 2(10), 3-4.
geçirme kararlılığı, işçilerin Sözleşmelere uyumlu olarak
Yazan : HAKAN DEĞER
bu sistemlere katılma ve hazırlanmış olan 6331 sayılı Son olarak, Türkiye de iş
destekleme kararlılığı ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanu- sağlığı ve iş güvenliği kültü- Endüstri Mühendisi
uluslararası çerçeve oluştu- nu da İSG Yönetim Sistemi rü oluştururken tüm pay- A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
rulmasına yönelik kararlılık. yaklaşımını(OHSAS 18001) daşlara görev düşmektedir.
(Özkan ve Lajunen, 2003) desteklemektedir. Toplumsal bir iş güvenlik
kültürü oluşturulmalı, eği-
SONUÇ VE ÖNERİLER İş sağlığı ve güvenliği politi- timleri ailede, daha sonrada
İNSAN HAYATINI TEHTİT EDEN
MİKROORGANİZMALAR HASTANELERDE SAKLI!
KÖŞE YAZISI

Hastane enfeksiyonu 11.08.2005 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren


Yataklı Tedavi Kurumları Enfeksiyon Kontrol Yönetmeliğinde “Yataklı tedavi kurumlarında,
sağlık hizmetleri ile ilişkili olarak gelişen tüm enfeksiyonlar” şeklinde tanımlanmıştır.
(Sağlık Bakanlığı,2005).
kimya teknolojileri gazetesi I

Hastane enfeksiyonları, mikroplardır. Bu yüzden bu yısıyla hastanın maliyeti ve dezenfektanlarda; alkol


sağlık hizmetinin sunumu mikroorganizmaların teda- hastanede kalma süresini çözeltileri (etil ve izopropil
esnasında hastada gelişir visi çok güçtür. Nadiren de arttıran ilaçlardır. Hastane alkol), kuarterner amon-
ve hastaneye yattıktan olsa hastane dışında da bu- enfeksiyonlarını önlemek, yum bileşikleri, fenolikler ve
48-72 saat, taburcu olduk- lunabilmesiyle birlikte daha hastane yönetimi ve sağlık iyodofor bileşikleri kullanı-
tan sonra da ortalama 10 çok hastanede kalmakta bakanlığının sorumlulu- lırken yüksek düzey dezen-
gün içerisinde ortaya çıkar. olan insanları etkiler. Hasta ğudur. Hastane mikrobu feksiyonlarda gluteraldehid,
Enfeksiyonlar, vücuda çeşitli hastanede yatışı süresince kimyasal dezenfektanlarla ortofitalaldehid (OPA),
50
yollardan bulaşan mikro- birçok mikroorganizmaya sterilize edilmelidir. Mik- perasetik asit, hidrojen pe-
organizmalar ile ortaya maruz kalmaktadır. Mik- roorganizmaları etkileme roksit , klordioksit kullanılır.
I www.chemlife.com.tr

çıkmaktadır. Bunlar bakteri, roorganizmanın özellikleri, derecelerine göre kimyasal Yüksek düzey dezenfektan-
virüs, mantar ve parazitler- antibiyotiklere direnç profili, dezenfektanlar üçe ayrılır: lar özellikle ameliyathane-
dir. Ancak görülme sıklığı ve intrinsik virülans ve enfektif düşük düzeyde dezen- lerdeki sterilize için kulla-
tedavisinin güçlüğü açısın- maddenin miktarı, maruz fektanlar, orta düzeyde nılır. Ameliyathanelerde
dan değerlendirildiğinde kalma süresi gibi faktörler dezenfektanlar ve yüksek kullanılan gereçler sadece
bunlar içinde bakteriden hastane enfeksiyonların düzeyde dezenfektanlar. dezenfektanlarla değil, yük-
kaynaklanan enfeksiyonlar gelişimini etkileyen faktörler Düşük dezenfektanlar: sek ısı ve basınçla çok daha
en önemli enfeksiyon türü arasındadır. Hastane enfek- Bakteri sporu, mikobak- yüksek düzeyde sterilize
olarak karşımıza çıkmak- siyonlarda önemli etkenler teri ve zarfsız virüslere edilir.Hastane mikroplarını
tadır. Hastane mikrobunun Gram negatif bakteriler, etkisiz olan ancak bir dezenfektanlarla önlemek
diğer mikroplardan farkı, acinetobacter, metisiline kısım vejetatif mikroor- ve MRSA dirençli ilaçlar
hastanede kullanılan dezen- dirençli Staphyllococcus ganizmaları etkileyebilen sentezlemek konusunda biz
fektanlara ve hasta tedavisi Aureus (MRSA) ve koagü- dezenfeksiyon seviyesidir. kimyacıların hayati önem
için kullanılan antibiyotik- laz negatif Stafilokoklar, Orta düzey dezenfektanlar: arz eden yerlerde de bulun-
lere dirençli organizmalar enterokoklar ve candida gibi Bakteri sporlarına etki gös- ması kimya sektörünün her
olmalarıdır. Genellikle çevre fırsatçı mayalardır. Hasta- termeyen, fakat mikobakte- alanda varlığını göstermek-
koşullarına dayanıklı, nemi ne mikrobuna yakalanan ri, zarfsız virüs ve diğer mik- tedir.
seven mikroorganizma- insanların %45-50 gibi bir roorganizmalara etkili olan KAYNAKÇA VE REFERANS:
lardır. Hastane mikropları ölüm oranı vardır. Dünya dezenfeksiyon seviyesidir. http://www.das.org.tr/ki-
hastanede yatan hastaların Sağlık Örgütü verilerine Yüksey düzey dezenfek- taplar/kitap2009/pdf/109-
120 Ufuk Abbasoglu.pdf
zaten genel bağışıklık sis- göre hastanede yatan has- tanlar: Sporisit özelliği olan https://www.journalagent.com/
temiyle ilgili sorun yaşa- taların % 8.7’sinde hastane kimyasallarla sterilizasyon Turkhijyen/Pdfs/Thdbd_64_
yan, vücut direnci düşmüş enfeksiyonları bulunmak- için gerekenden (3 saat Sup_Er-1_1_3.Pdf .\Downloads\
Enfeksiyon-maliyet-2013.pdf
hastalar olmasıyla birlikte tadır. MRSA enfeksiyonları ve üzeri) daha kısa sürede http://blog.acibademlab.com/
görülen tedavi ve ameliyat Vankomisin, Teikoplanin (10-20 dakika) uygulanan tr/Hastane-Enfeksiyonlari
gibi nedenlerin yanında gibi güçlü ilaçlarla tedavi dezenfeksiyon şeklidir. Çok PROF. DR. ESİN ŞENOL Gazi
Üniversitesi Klinik Bakteriyoloji ve
daha çok hastane persone- edilir. Bu ilaçlar pahalı ve dirençli bir kısım bakteri Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim
linin elleri ya da hastadan toksik etkileri olan ilaçlardır. sporları dışında tüm mikro- Dalı Öğretim Üyesi
hastaya kullanılan cihazlarla Damardan ve hastanede organizmalar inaktive olur.
(steteskop gibi) yayılabilen kullanım gerektiren dola- Düşük ve orta düzey Yazan : Tuğçenaz KOCA
BMS Kimya güvencesi ile artık Türkiye’de...

UTS EXTENDED
Automatic Tablet Testing
System with NIR
UTS 4.1
Universal Tablet
Testing System

P-SERIES
Semi-Automatic Tablet
DISI-A / TOUCH Hardness Testers
Automatic
Disintegration
Testers

Ziyaretimize
bekliyoruz.
STAND NO

404
www.bmskimya.com info@bmskimya.com +90 216 504 80 56
GERI DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ
PLASTIKTEN ÜRETILEN AHŞAP
PLASTIK KOMPOZITLERI
KÖŞE YAZISI

AB’nin kalkınma stratejisindeki önceliklerden biri, kaynak verimliliğiyle daha küresel


bir ekonomiye geçmektir. Bu da çevre üzerindeki baskıların azaltılmasına, ekonomide
rekabetçiliğin ve yenilikçiliğinin artmasına bağlıdır.
kimya teknolojileri gazetesi I

YAZAN : ERDEM MUTLU

Atıkların bir kaynak olarak (WPC) pazarının genişleme- kompozitlerin özelliklerinin bağlı olarak, lignoselülozik
kullanılması, sürdürülebi- sinin anahtarıdır. Avrupa’da, korunması, özellikle dış lifler nemi emer ve şişer,
lir tüketim ve üretim için WPC üretimi 2010 yılında mekan uygulamalarında arayüzey etkileşimini tahrip
amaçlardan biridir. Plastik, 150.000 tondan 2015 yılında kritik bir konudur. Malzeme eder ve kompozitlerde
küresel ekonomik eylem % 11 artışla 250.000 tona bozunması, genellikle, mal- çatlaklar oluşturur. Böyle-
52
planının beş önceliğine dahil yükselmiştir. WPC bileşimi zemenin işlenmesi sırasında likle, kompozit içindeki odun
edilmiştir. Küresel plastik içindeki plastiğin ağırlık / ortaya çıkabilen termo-me- bileşen oranının arttırılması,
I www.chemlife.com.tr

geri dönüşüm pazarının hacim oranın % 50’ye kadar kanik oksidasyonun yanı stabilitesinin azalmasına
2016-2020 dönemlerinde olan kısmı geri dönüştürül- sıra, çevre koşullarına ma- yol açmaktadır. Geliştirilmiş
yıllık % 6,9 hızında büyü- müş plastiklerdir. Plastik ruz kalma sırasında termo arabirimsel etkileşim, ör-
mesi beklenmekte ve plastik atıklardan üretilen WPC’nin ve foto oksidasyon ve biyo neğin bir uyumlulaştırıcının
geri dönüşüm oranının % mekanik özelliklerinin bozunma gibi çeşitli faktör- yüklenmesi, daha kararlı bir
55’e kadar artması hedef- incelendiği birçok çalışma lerin kümülatif etkilerinden malzemenin elde edilmesi
lenmektedir. yayınlanmıştır. WPC’nin dış kaynaklanır. WPC’nin abi- ile sonuçlanır. Ahşap veya
mekan uygulamalarında yotik bozunma çalışmaları selüloz ile karşılaştırıldığın-
Geri dönüşümde lider plastik genellikle uygulandığı ger- olarak, yaşlandırma testleri, da daha az hidrofilik dolgu
türleri yüksek yoğunluklu çeğinden dolayı, üreticiler ve ksenon-ark ışığı ve suya kullanılması, örneğin turba,
polietilen (HDPE), polieti- müşteriler için dayanıklılık daldırma-donma-çözülme, kompozitin stabilitesini
len tereftalat (PET), düşük önemli bir konudur. Hem saf en yaygın olarak kullanılan önemli ölçüde artırabilir.
yoğunluklu polietilen (LDPE), hem de geri dönüştürülmüş test türleridir ve araştırma Ağaç liflerinin ağartılması,
polipropilen (PP), polivi- plastikler esas olarak aynı yayınlarında net bir şekilde ligninin çıkarılması ve hemi-
nil klorür (PVC) dir. PET, tür bozunma mekanizmala- belgelenmiştir. selüloz miktarının azaltıl-
tekstil uygulamaları için PET rından muzdariptir. Matris ması, kompozitin stabilite-
liflerine ve ipliklerine büyük / dolgu zayıf etkileşimi ile Tablo 1 ve 2 , farklı matrisler sini biraz azaltır. Bununla
ölçüde geri dönüştürülür- birlikte geri dönüştürülmüş ve dolgu maddelerine daya- birlikte, hem ağartılmış hem
ken, plastiklerin çoğu plastik polimer harmanındaki farklı nan doğal elyaf kompozitle- de ağartılmamış selüloz lifli
kereste, peyzaj mobilyası, polimer kaliteleri arasın- rin test sonuçlarını göster- PP kompozitler, saf PP’ye
çatı ve yer karoları dahil daki olası karışmalar da mektedir. Görüldüğü gibi, kıyasla daha stabildir.
olmak üzere inşaat ürünleri malzemenin ıslanabilirliği genel eğilim yaşlandırma Ekstrüde edilenlere göre
olarak kullanılmaktadır. üzerinde olumsuz bir etkiye testlerinden sonra özellikle- daha yüksek yoğunluklu ve
sahip olabilir. Islanabilir- rin önemli ölçüde azalmak- iyileştirilmiş arayüzey kali-
Geliştirilmiş mekanik ve lik, bilindiği gibi, kompozit tadır. Her iki test türünde, tesine sahip enjeksiyon ile
çalışma özelliklerine sahip dayanıklılığı etkileyen kritik donma-çözülme ve xe- kalıplanmış numuneler hava
yeni yapı malzemeleri için faktördür. non-ark, nemin kompozitin koşullarında daha stabildir.
artan talep, geleneksel stabilitesi üzerinde kritik bir
malzemeleri ikame edebi- Yukarıda belirtildiği gibi, etkiye sahip olduğu gösteril-
len ahşap plastik kompozit uzun süreli hizmet sırasında miştir. Yüksek hidrofilisiteye
KÖŞE YAZISI
I www.chemlife.com.tr
Tablo 1. Suya daldırma-donma-çözülme yöntemi ile Tablo 2. Ksenon-ark ışığı yöntemi ile
yaşlandırma test sonuçları yaşlandırma test sonuçları.
Esneme Mekanik özellikler kaybı,%
Matris / Deneme 53
Çevrim özellikleri NF, oran
Matris / NF NF, oran NF süresi kuvvet modül

kimya teknolojileri gazetesi I


sayısı kaybı,%
kuvvet modül 15 phr 7 3
PVC / akçaağaç 100 phr 5 15 34 PVC /
30 phr 2600 s 5 9
PVC / akçaağaç 100 phr 5 (f – t) NS NS akçaağaç
45 phr 12 14
PVC / çam 100 phr 5 13 30
WF% 25 18 nd
PVC / çam 100 phr 5 (f – t) ~3 ~7
HDPE / akçaağaç % 50 21 50 WF% 50 25 nd
15 PP /
HDPE / çam % 50 5 38 kozalaklı WF% 25 8 hafta 17 15
HDPE / pirinç % 65 38 67 ağaç + CA
12
kabuğu % 65 + CA 5 23 WF% 50
22 24
% 40 NS 18; 26 1 + CA
HDPE / çam 5
% 40 + CA NS 5 34 (UV + ws) 52 (UV + ws)
WF% 49 +
PE / pirinç kabuğu 6 39 55 lub (Ex)
HDPE / +1 (UV) 12 (UV)
HDPEv / çam % 40 5 0 3000 saat
çam 32 (UV + ws) 41 (UV + ws)
HDPEv / çam % 50 30 16 WF% 49 +
lub (M) 10 (UV) +22 (UV)
HDPEr / çam % 50 9 43
HDPEr / çam % 50 + CA 12 9 67 WF% 40
13 11
PPv / çam % 50 31 19 (uBl) + CA
PP / çam 1000 saat
PPr / çam % 50 24 39 WF% 40
17 11
PPr / çam % 50 + CA 18 61 (Bl) + CA
PP / selüloz % 30 3 48 85 % 50 19 10
PPr / çam 2000 saat
PP / turba % 50 9–24 2 26-57 % 50 + CA 9 8

NF - doğal lifler; f – t - sadece donma-çözülme eylemleri; NS NF - doğal lifler; CA - birleştirme maddesi; lub -


- anlamlı olmayan sonuç; v – saf plastik; r - geri kayganlaştırıcı; Ex - ekstrüzyon; M - kalıplama: Bl -
dönüştürülmüş plastik; CA - birleştirme maddesi. ağartılmış; uBl - ağartılmamış; r - geri dönüştürülmüş
plastik; ws - su spreyi.
1- HDPE tipine bağlı olarak.

2- Turba bileşimine bağlı olarak. Kaynak: Durability of wood plastic composites manufactu-
red from recycled plastic ( Heliyon Volume 4, Issue 3 )
‘İYI TARIM’ VE ‘İYI KIMYA’
SEKTÖREL

ÇALIŞTAYLARI YAPILDI

Sektörlerin ‘İyi Yaşam’a Çalıştayların içeriğine ilişkin olmak misyonu ile ekono-
kimya teknolojileri gazetesi I

Küresel Sustainable
olan katkısının artırılması hazırlanacak raporlar, 18-19 mik, toplumsal ve çevresel
Brands platformu yönünde yenilikçi fikirlerin Nisan’da düzenlenecek olan sürdürülebilirlik ile ilgili bilgi-
kapsamında ve iletişim modellerinin keş- Sustainable Brands 2018 lendirme ve bilinçlendirme
bireyleri kendileri, fedilmesi amacıyla yapılan Istanbul’da paylaşılacak. çalışmaları yapmak amacı
aileleri ve yaşadıkları ‘Good Agriculture’ çalıştayı ile kurulmuş kâr amacı güt-
toplum, ülke ve Anadolu Efes’in, ‘Good Che- ‘İyi Yaşam’ yeniden meyen bir sosyal girişimdir.
mistry’ çalıştayı ise BASF’nin tanımlanıyor Türkiye’de, iş dünyasında
gezegen için, iyi destekleriyle gerçekleştirildi. sürdürülebilir iş modellerinin
yaşamın ne anlama Köklü ve etkili değişimin yerleşimi, gelişimi ve top-
54
geldiğini yeniden Good Chemistry çalıştayın- ancak bütüncül bir yakla- lumda sürdürülebilir yaşam
I www.chemlife.com.tr

tanımlamaya teşvik da tüketicinin iyi yaşamında şımla gerçekleşebileceği- şeklinin gelişimi için global
etmek üzere hayata kimya sektöründen beklen- nin bilincinde olan Global yaklaşımla sürdürülebilirlik
tileri, tüketicilerde kimya Susta¬nable Brands®; ‘Good çalışmaları yapan Sürdürü-
geçirilen Good Life algısı, kimya sektörünün L¬ife’ ana teması altında lebilirlik Akademisi; güçlü
İnisiyatifi’nin Türkiye tüketici beklentilerini karşı- Good Homes, Good Food, sürdürülebilirlik platform-
çalışmaları başladı. lamak için sektörle yaptığı Good Retail, Good Lojis- ları yaratarak bu alanda
Bu doğrultuda çalışmalar, iş birliğiyle ino- tik, Good Mobility, Good önderlik yapmaktadır. Bu
ilk çalıştaylar, vasyon ve bunun önündeki Chemistry, Good Apparel, kapsamda Sürdürülebilirlik
engeller, iyi kimya ile ilgili Good Packing, Good Suuply Akademisi, sürdürülebilir
‘Tarım’ ve ‘Kimya’ işbirlikleri, tüketici beklen- Chain, Good Energy, Good gelecek için çalışan ve iş
sektörleri özelinde tilerine uygun yapılması Teknology, Good Cities ve süreçlerine sürdürülebilir-
düzenlendi. gereken iletişim gibi konular daha bi¬rçok alana doku- liği yerleştiren ve yerleştir-
tartışıldı. narak, her bi¬r markanın meyi hedefleyen ulusal ve
kend¬is¬ine yer bulacağı uluslararası kurumlar, sivil
Good Agriculture çalıştayın- bi¬r platform sunuyor. toplum kuruluşları ve devlet
da ise paydaşlar ile iyi tarım iş birliğiyle; araştırmalar,
ve tüketicinin beklentileri, iyi Sustainable Brands 2018 Is- konferanslar, seminerler,
tarımın tanımı, ülkemizde iyi tanbul ile ilgili detaylı bilgiye workshoplar, kurumsal
tanım gerçekleştirebilmek https://events.sustainab- eğitim çalışmaları, sosyal
için tarafların sorumlulukla- lebrands.com/sb18istanbul/ sorumluluk projeleri ile
rı, markalara düşen görev- tr/ linkinden ulaşabilirsiniz. danışmanlık ve üniversite
ler, işbirlikleri ve iletişim gençliğine yönelik bilgilen-
stratejileri başlıklarında Sürdürülebilirlik Akademisi dirme çalışmalarını yürüt-
tartışmalar yaptı. Hakkında: mektedir. Sürdürülebilirlik
Akademisi, gerçekleştirdiği
Good Life İnisiyatifi’nin çalış- Sürdürülebilirlik Akademisi, tüm çalışmalarının karbon
tayları, 21 Mart’ta yapılacak sürdürülebilir gelecek ve ayak izlerini silmektedir.
‘Good Retail’ ve ‘Good Appe- kalkınma için iş dünyasında
ral’ ile devam edecek. sürdürülebilirlik dönüşü-
münü hızlandırmada öncü
2017’DE YÜZDE 9 BÜYÜYEN
PLASTIK SEKTÖRÜ 36,8 MILYAR
DOLARLIK ÜRETIM YAPTI

Türkiye ekonomisinin en dinamik sektörlerinden plastikte 2017 yılı büyüme rakamları


yüzleri güldürdü. Sektör geçtiğimiz yıl beklentilerin üzerinde yüzde 9’luk bir büyümeye
ulaştı. Otomotiv, beyaz eşya, inşaat ve ambalaj gibi sanayi kollarından gelen talep sektörün
büyüme rakamlarına da olumlu yansıdı. PAGEV’in açıkladığı verilere göre plastik mamul
üretimi 2017 yılında yüzde 9 artarak 36,8 milyar dolara yükseldi. Plastik sektörü 2017 yılı
rakamları ile dünyanın en büyük 6., Avrupa’nın ikinci büyük üreticisi olmayı sürdürdü.

SEKTÖREL
Türk Plastik Sanayicileri gibi ihracatçı sektörler ka- yüzde 88 ithalata bağımlı dolarlık plastik ürün ithal edip
Araştırma, Geliştirme ve nalı ile yarı mamul ve mamul olan Türkiye plastik sektörü, 2,66 dolara ihraç ediyoruz.
Eğitim Vakfı (PAGEV), plastik şeklinde dolaylı olarak ihraç plastik mamul dış ticaretinde Geçen yıl plastik mamul
sektöründeki gelişimi ortaya edildi. ise dış ticaret fazlası veren bir sektörü ihracatında kilogram
koyan 2017 yılı sektör ra- sektör görünümünde. 2017 başına 1,2 dolar katma değer
porunu açıkladı. Buna göre Plastik sektörü yeni petro- yılında yüzde 4,7 artışla 1,24 yaratabilmişiz. Üretimdeki

I www.chemlife.com.tr
plastik mamul üretimi 2017 kimya yatırımları bekliyor… milyar dolar dış ticaret fazlası başarıyı katma değerde gös-
yılında miktar bazında yüzde verildi. termekte zorlanıyoruz” dedi.
8,5’lik artışla 9,6 milyon tona, Plastik hammadde ithalatı
değerde ise yüzde 9 artışla 2017 yılında önceki yıla kıyas- TOBB Plastik Kauçuk Kom- PAGEV Başkanı, açıklama-
36,8 milyar dolara yükseldi. la miktar bazında yüzde 9,9 pozit Sanayi Meclisi ve sında hammadde ithalatının
Plastik ambalajlar üretimde artışla 7,2 milyon ton, değer PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, 2017 yılındaki artışına da
ilk sırada yer alırken ambalajı bazında yüzde 16,8 artış- sektörün 2017 yılına ilişkin değindi ve Cumhurbaşkanı 55
plastik inşaat malzemeleri la 10,2 milyar dolar olarak yaptığı değerlendirmede Erdoğan’ın Cezayir’de açık-

kimya teknolojileri gazetesi I


izledi. Büyüme ile birlikte sek- gerçekleşti. Aynı dönemde sektörün tüm zorluklara ladığı petrokimya yatırımının
tördeki makine ve teçhizat yerli hammadde üretimi ise 1 rağmen yılı yüzde 9 büyüme çok önemli olduğunu belirte-
yatırımları da artarak 932 milyon ton seviyesinde kaldı. ile kapatmayı başardığını rek, “Sektörümüz açısından
milyon dolara ulaştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip belirterek 2018 yılı için de bu yatırımı son derece olumlu
Erdoğan’ın, Cezayir’in milli iyimser olduklarını kaydetti. buluyor ve yeni yatırımlar
Geçtiğimiz yıl yaklaşık 150 ül- enerji şirketi Sonatrach ile Geçtiğimiz yıl direkt ve dolaylı için teşvik edici olmasını
keye plastik ihracatı gerçek- Rönesans ve Bayegan arasın- ihracattaki artışlara karşın bekliyoruz. Geçen yıl ithal
leştirildi. Plastik sektörünün da Adana Yumurtalık Serbest ihracattaki katma değer- ettiğimiz 7,2 milyon tonluk
direkt ihracatı 2017 yılında Bölgesi’nde 1 milyar dolarlık de sektörün potansiyelinin hammaddeye 10,2 milyar
yüzde 5,6 artışla 4 milyar petrokimya yatırımı konu- altında kaldığına da işaret dolar ödedik. Yerli petrokim-
340 milyon dolara yükseldi. sunda anlaşmaya varıldığını eden Yavuz Eroğlu, “Plas- ya yatırımlarının artması bu
İhracat yapılan ülkelerde Irak, açıklaması hammaddede tik sektörümüz 2017’de 4,3 değerin ülkemizde kalmasını
Almanya, İngiltere, İsrail ve yüksek oranda ithalata ba- milyar dolarlık direkt ihracat sağlar. Ayrıca yerli Polipropi-
Fransa başı çekti. ğımlı olan sektörde sevinçle gerçekleştirdi. Sektörümüzün len yatırımı sadece dış ticaret
karşılandı. 2017 yılında 2,1 önemli pazarları arasında açığını azaltmakla kalmaz,
2017’de 35,6 milyar dolarlık milyon tonluk Polipropilen olan yakın coğrafyamızdaki katma değerli mühendislik
plastik tükettik… ithalatı gerçekleştirdiği göz istikrarsızlıklar ihracatımızı plastiklerine geçiş için de bir
önüne alındığında Adana Yu- olumsuz etkilese de Avrupa know-how ve insan kaynağı
2017 yılında Türkiye pazarın- murtalık Serbest Bölgesi’nde pazarı ile bunu telafi ettik. oluşturacaktır” diye konuştu.
da plastik ürünlere olan talep yapılacak petrokimya yatırımı Bölgemizdeki toparlanma
yüksek seyretti. Geride bırak- PP ithalatının yaklaşık yüzde sektörün üretim ve ihracatı- Sektörün üretim ve ihracatın-
tığımız yılda iç pazarda 35,6 25’ini oluşturması bakımın- na da olumlu yansıyacaktır. da 2018 yılında artış bekle-
milyar dolar değerinde 8,6 dan önem taşıyor. Plastik sektörü; otomotiv, diklerini de kaydeden Yavuz
milyon tonluk plastik mamul beyaz eşya gibi ihracatçı Eroğlu, plastik sektörü için
tüketildi. Tüketim 2016 yılına Hammaddede açık büyürken sektörler kanalıyla da önemli büyüme tahminlerinin yüzde
kıyasla miktar bazında yüzde plastik mamulde dış ticaret miktarda dolaylı ihracat 5 olduğunu ancak Türkiye
8,9; değer bazında yüzde 9,2 fazlası 1,24 milyar dolara gerçekleştiriyor. Direkt ve ekonomisi ve küresel piyasa-
artış gösterdi. Geçen yılki 8,6 yükseldi… dolaylı ihracatımız 12 milyar lardaki gelişmeler paralelinde
milyon tonluk plastik mamul doları buldu. Oysa katma büyümenin bu rakamın da
iç tüketiminin yaklaşık 4 mil- Yerli üretimin yeterli olma- değeri yüksek ürünler ile bu üzerinde gerçekleşebileceğini
yon 300 bin tonu otomotiv, masından dolayı 2017 yılı rakamların çok daha üzerine söyledi.
ambalaj, inşaat ve elektronik sonu itibariyle hammaddede çıkabilecek bir sektörüz. 4,99
• Mikroorganizma tahribatı olmayan teknoloji
• Hızlı sonuç ve tam tanımlama opsiyonu
• Farmakopi metodu ile karşılaştırılabilir CFU sonuçlar
• Geleneksel filtrasyon ve inkübasyon metoduna bağlı yöntem
• Tüm KG/KK laboratuvarları için kolay uygulama
• Uygun maliyetli çözüm

Ziyaretimize
bekliyoruz.
STAND NO
19-21 Nisan 2018
307 ICEC - Lütfi Kırdar Uluslararası
Kongre ve Sergi Sarayı İSTANBUL
Kimya Sektörünün Birleştirici Gücü İstanbul
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları
Birliği- İKMİB’de seçim yaklaşırken sektörün
önemli oyuncularından Beta Kimya A.Ş.
Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, İKMİB
için başkan adaylığını açıkladı.

ADIL PELISTER, İKMİB


BAŞKAN ADAYLIĞINI AÇIKLADI

SEKTÖREL
Adaylığını ana kimya ve kim- ve önceliğimiz birlikte başar- ze düşen sorumlulukların kurdu. 35 yıldır mesleği olan
yanın diğer alt sektörlerinden maktır. Seçim çalışmalarımız bilincindeyiz. Sektörümüzün Kimya Mühendisliğini icra
temsilcilerin katıldığı ve birlik hızla devam ediyor. İhracat- yurtdışı pazarlarda güçlü bir eden Pelister, son 6 yıldır TİM
vurgusunun yapıldığı bir ba- çımızdan ve sektörlerimizden konuma gelmesi ve ihracatın verilerine göre kendi kate-
sın toplantısıyla açıklayan Pe- çok olumlu tepkiler alıyoruz. artırılması için birçok faa- gorisinde ihracat birincisi ve
lister, “Biz Birlikte Güçlüyüz” Bu da bizi heyecanlandırı- liyetimizi artıracağız. Sek- bölgesinde vergi rekortme-

I www.chemlife.com.tr
sloganıyla sektörün birlikte yor ve sorumluluğumuzu törlerimizin büyüklükleriyle nidir.
büyümeye devam edeceğini artırıyor. Elbette seçimlerde orantılı bir bütçe dengesi
ve başkan olması durumunda rekabet olacak. Diğer aday kuracağız. Bugüne kadar İyi derecede Almanca ve
yönetimde kimyanın bütün arkadaşlara başarılar diliyo- olduğu gibi bundan sonra İngilizce bilen, evli ve iki çocuk
alt sektörleri hep birlikte ruz. Seçim yarışının adil bir da; ihracatın artması, ihraç sahibi olan Adil Pelister’in
çalışacaklarını belirtti. şekilde sürmesini ve sonuç- ürünlerinin çeşitlendirilmesi aktif olarak yer aldığı kurum
lanmasını temenni ediyoruz” ve ürünlere rekabet gücü ve kuruluşlar şöyle: 57
6 binden fazla ihracatçıyı diye konuştu. kazandırılması için çalışma-

kimya teknolojileri gazetesi I


temsil eden İKMİB’in, şu anki larda bulunmaya, üyelerimi-  PAGDER (Plastik Sanayi-
Başkanı Murat Akyüz’le bü- “Hedefimiz ikinci sıraya zin menfaatlerini korumaya cileri Derneği) üyesi
yük bir gelişme gösterdiğini yerleşmek” devam edeceğiz. Üyelerimizin
ve ihracatçının ciddi bir büyü- uluslararası arenada güçlü  ASAD (Aerosol Sanayici-
me kaydettiğini vurgulayan Toplantıda kimya sektörü bağlantılar kurmasını ve yeni leri Derneği) üyesi
Pelister, bayrağı devraldıktan ihracatıyla ilgili bilgi veren pazarlara açılmasını temin
sonra kimya ihracatının geli- Pelister, “İhracatta Atılım edeceğiz. Üyelerimize olan  İstanbul Sanayi Odası
şimine katkı yapmaya devam Yılı ilan edilen 2017 yılında, desteklerimizi önceki yıllarda Kimya Meslek Komitesi
edeceklerini ve hedeflerinin değerli Başkanım Murat olduğu gibi var gücümüzle Üyesi
kimya ihracatını genel ihracat Akyüz’ün büyük katkıları ve sürdüreceğimizi ve sektörü-
içinde ikinci sıraya sabitlemek ihracatçımızın gücüyle, hep müzün hedeflerine ulaşmak  İSO – OSB Geliştirme İhti-
olduğunu söyledi. birlikte önemli bir başarı elde adına çalışmalarımıza büyük sas Kurulu Üyesi
ettik. Yıl boyunca özellikle bir motivasyon ve ivme ile
Ana kimya sektörü ve alt sek- yakın coğrafya ve komşu devam edeceğimizi belirtmek  DEİK Türk – Almanya,
törlerin tamamını kucaklayan ülkelerde yaşanan sıkıntıların isterim” dedi. İngiltere ve İran İş Kon-
bir çalışma biçimi benimseye- sektör ihracatını olumsuz seyleri Yürütme Üyesi
ceklerinin altını çizen Pelister, yönde etkilemesine rağmen Adil Pelister Hakkında:
“Beta Kimya AŞ.’nin Yönetim 16 milyar dolarlık kimya  1905 GSYİAD – Galatasa-
Kurulu Başkanı olarak sektö- ihracatı hedefimize ulaştığı- 1962 yılında İstanbul’da ray İş Adamları Derneği
rümüzün önemli yapılarından mız için gururluyuz. Seçim doğan Adil Pelister, ilk ve or- Başkan Yardımcısı
İKMİB’e başkan adayı olmak- sonrasında hedefimiz değerli taöğretim eğitimini İstanbul
tan gurur duyuyorum. Ancak yönetimimizden devralaca- Gaziosmanpaşa’da Plevne  İ.T.Ü. Kimya Mühen-
benim adaylığımı bireysel bir ğımız bayrağı ileriye taşımak. Lisesi’nde ve liseyi de Bah- disliği Danışman Kurulu
adaylık olarak değil, Türkiye 2017 yılında Türkiye’nin en çelievler Lisesi’nde tamam- Üyesi
ekonomimizin ihracatında çok ihracat gerçekleştiren ladıktan sonra, 1983 yılında
önemli bir yere sahip olan üçüncü sektörü konumun- İstanbul Teknik Üniversitesi  Yalova Üniversitesi –
kimya sektörünün gücünün daki Türk Kimya Sektörünün Kimya Mühendisliği Bölü- Merkezi Araştırma Mü-
birleştiği bir adaylık olarak ikinci sıraya yerleşmesi ilk mü’nü başarı ile bitirdi. dürlüğü Yönetim Kurulu
değerlendirmenizi isterim. hedefimiz olacak. Bununla Üyesi
Çünkü biz, kimya ihracat- birlikte; ülkemizin büyüme 5 yıl Almanya’da yaşayan
çımızın birliğinde, birlikte hedeflerine ulaşmasında Pelister, 1987 yılında Beta
güçlüyüz. Bizim kimyamız bir ihracatçılar olarak üzerimi- Kimya San. Ve Tic. A.Ş.’yi
DOWDUPONT KURULMASI PLANLA-
NAN BAĞIMSIZ ÜÇ ŞIRKETIN MAR-
SEKTÖREL

KA İSIMLERINI AÇIKLADI

Malzeme Bilimi İş Kolu Dow mamızın kritik bir noktasını Kolu, dünyanın en kapsamlı
kimya teknolojileri gazetesi I

DowDuPont™,
adını alarak, Şirketin 121 oluşturacaktır.” ve dengeli tohum ve bitki
her bir iş kolunun yıllık inovasyon ve değer koruma portföyüne ve hem
öngörülen şekilde yaratma geçmişi temelinde DowDuPont Yönetim Kurulu bugün hem de uzun vadede
bağımsız birer marka adını Dow elması Başkanı Andrew Liveris de çiftçilere somut değer sun-
şirket olarak olarak muhafaza edecek. açıklamasında, “Dow ve maya devam etmesini sağ-
ayrıldıklarında Özel Ürünler İş Kolu ise, DuPont ekipleri altı ay gibi layacak güçlü bir yeni ürün
sektörleri ve günlük yaşamı kısa bir zaman zarfında yapılandırmasına sahip.
almaları planlanan dönüştürmek amacıyla 215 müthiş bir ilerleme kaydet-
kurumsal marka yıllık bilime dayalı inovasyon tiler. Bugün yaptığımız du- DowDuPont tarım iş kolu-
58
isimlerini açıkladı. mirasını daha ilerilere taşı- yuru ise bu tarihi şirket bir- nun Operasyonlar Üst Yö-
I www.chemlife.com.tr

Buna göre Tarım yacak yeni DuPont olacak. leşmesi ve ayrılığı işleminin neticisi James C. Collins, Jr.
İş Kolu, üreticilerin Bazı ürün adları ayrılık ger- değer yaratma potansiyeli- konuyla ilgili olarak, “Corte-
çekleştiğinde değişecekken, nin bir başka göstergesidir. va Agriscience™ bünyesinde
ve tüketicilerin kurulması planlanan her bir En çok da iyileştirilmiş ma- kuşaklar boyunca çiftçilerle
hayatlarını şirketin bünyesindeki pek liyet ve büyüme sinerjilerini derin bağları ve ilgisi olmuş
zenginleştirme çok ürün de mevcut, yaygın açığa çıkarmaya, büyüme üç işletmeyi bir araya getiri-
amacını yansıtır bilinen marka isimleriyle yatırımlarımız ve inovasyon yoruz. Yeni adımız, çiftçiler
biçimde Corteva satılmaya devam edecek. yapılanmamızla ilgili sözleri için verimliliği ve hizmet
yerine getirmeye ve kısa sundukları tüketicilerin
Agriscience™ adını DowDuPont İcra Kurulu süre önce duyurduğumuz sağlık ve refahını geliştirme
taşıyacak. Başkanı Ed Breen, konuyla hızlandırılmış takvime uya- konusundaki taahhüdü-
ilgili yaptığı açıklamada rak sektör lideri üç şirkete müzü yansıtıyor. Adımız
şunları dile getirdi: “Bu şirket bölünmeye odaklanıyoruz.” amacımızın bir yansıması:
isimlerinin seçimi, üç güçlü üretenlerin ve tüketenlerin
ve bağımsız şirketin ku- Tarım Bölümü “Kalp” ve yaşamlarını zenginleştirmek
rulması sürecinde gelinmiş “doğa” diyecek ve nesiller boyu ilerleme
önemli bir kilometre taşıdır. kaydedilmesini güvence
Her bir şirket adı, temsil Bağımsız bir şirket olarak altına almak. Sektördeki
edeceği şirketin benzersiz ayrıldığında genel merke- en dengeli ürün portföyü,
güçlü yanlarını ve değer zinin Wilmington, Delawa- neredeyse bir yüzyıla yayı-
önermesini yansıtmaktadır. re’de yer alması planlanan lan bilimsel tarım uzmanlığı
Müşterilerimize, çalışan- Tarım şirketi “kalp” ve ve eşi benzeri olmayan bir
larımıza, yatırımcılarımıza “doğa” anlamına gelen iki inovasyon lokomotifiyle,
ve bütün paydaşlarımıza kelimenin birleşiminden sürdürülebilir ve verimli bir
inovasyonla değer kat- oluşan Corteva Agriscience biçimde güvenceli sağlıklı
ma konusunda verdiğimiz adını alacak. 2017 yılında 14 gıda arzı üretmek için gıda
taahhüdün ifadesi olan milyar doları aşkın proforma ekosisteminin tamamıyla
küresel kurumsal markaları geliri ve 2,6 milyar doların birlikte çalışacak yeni bir
inşa etmek ve güçlendirmek üzerindeki 2017 proforma tarım şirketi yaratıyoruz.”
önümüzdeki dönemde çalış- işletme FAVÖK’üyle Tarım İş dedi.
SEKTÖREL
Malzeme Bilimi iş kolu güç alıp ambalaj, altyapı ve 2017 yılında 21 milyar bilgi için lütfen bizi www.

I www.chemlife.com.tr
Dow’un köklü inovasyon tüketici bakımından ibaret dolarlık proforma geliri2 ve dow-dupont.com adresinde
geçmişini sürdürecek olan üç hızlı büyüme pazar 5,3 milyar dolar tutarında- ziyaret ediniz.
dikeyine odaklanıyor. ki 2017 proforma işletme
DowDuPont Malzeme Bilimi FAVÖK’üyle2 planlanan Özel 1 Malzeme Bilimi İş Koluna
iş kolunun Operasyonlar Özel Ürünler şirketi DuPont Ürünler şirketi, müşteriyle ait 2017 proforma gelir ve
Üst Yöneticisi Jim Fitterling, adını geleceğe taşıyacak işbirliğinin, inovasyonun ve işletme FAVÖK’ü, Perfor-
Midland, Michigan merkezli değer yaratmanın merke- mans Materyalleri & Boya- 59
olması planlanan Malzeme Genel merkezi Wilmington, zinde yer aldığı büyüme ları, Endüstriyel Ara Ürünler

kimya teknolojileri gazetesi I


Bilimi şirketiyle ilgili ola- Delaware’de olacak Özel fırsatları açısından çok iyi bir & Altyapı ile Ambalaj & Özel
rak ise “Dow adı ve Dow Ürünler şirketi, yeni DuPont konuma sahiptir. Plastikler segmentlerinin,
elması son derece güçlü olarak, sektörleri ve günlük DowDuPont’un 2017 yıllık
bir temele dayanmaktadır. yaşamı dönüştüren son Kurulması planlanan Mal- raporunda yer alan Form
Biz bu temelden büyüye- derece farklılaşmış ürünleri zeme Bilimi şirketiyle yine 10-K üzerinde bildirildiği
rek müşterilerimize hizmet ve çözümleriyle teknoloji kurulması planlanan Özel şekliyle, birleşik proforma
sunacağız. Bir sembol güdümlü özel iş kollarının Ürünler şirketinin ek marka sonuçlarını esas almaktadır.
hâline gelmiş kırmızı elmas gücünü yansıtacak. geliştirme çalışmaları da
logo, dünyanın en yenilikçi, devam ediyor. Malzeme 2 Özel Ürünler İş Koluna
müşteri merkezli, kapsayıcı DowDuPont Özel Ürünler Biliminin 2019 yılının ilk çey- ait 2017 proforma gelir ve
ve sürdürülebilir malzeme iş kolunun Operasyonlar reğinin sonunda, Tarım ve işletme FAVÖK’ü, Elektronik
bilimi şirketini inşa eder- Üst Yöneticisi Marc Doy- Özel Ürünlerin ise 1 Haziran & Görüntüleme, Beslenme
ken bütün paydaşlarımız le açıklamasında şunları 2019 tarihine kadar ayrıl- & Biyo-bilimler, Ulaştırma
açısından bir devamlılık söyledi; “200 yılı aşkın bir ması öngörülüyor. & Gelişmiş Polimerler ile
teşkil edecek. Dow’un köklü süredir, müşteriler en iyi Güvenlik & İnşaat seg-
inovasyon geçmişini sürdü- fikirlerini gerçek hayatta DowDuPont Hakkında mentlerinin, DowDuPont’un
recek, Dow’un insana saygı, var olan ürünlere dönüş- 2017 yıllık raporunda yer
bütünlük ve gezegenimizi türmeye yardım etmesi için DowDuPont (NYSE: DWDP) alan Form 10-K üzerinde
korumadan ibaret olan öz DuPont’a geldiler. Miras tarım, malzeme bilimi ve bildirildiği şekliyle, birleşik
değerlerini merkez alaca- aldığımız Dow ve DuPont’un özel ürünler sektörlerin- proforma sonuçlarını esas
ğız.” dedi. uzmanlıklarından ve varlık- de verimli, bilime dayalı almaktadır.
larından güç alarak birinci inovasyonla müşterilerinin
2017 yılında yaklaşık 44 sınıf, inovasyon güdümlü, ihtiyaçlarını karşılayıp kü-
milyar dolarlık proforma müşterilerimizin (ve dün- resel sorunların çözümüne
geliri1 ve 9,1 milyar doların yanın) gelişmek için ihtiyaç katkıda bulunarak kendi
üzerindeki 2017 proforma duyduğu temel ilerlemeleri sektörlerinde lider olacak
işletme FAVÖK’üyle1 Malze- sunan bir özel ürünler lideri güçlü, bağımsız, halka açık
me Bilimi İş Kolu, birinci sınıf yaratıyoruz. Bu şirketin şirketler kurma gayesiyle
malzeme bilimi çözümleri DuPont™ adını geleceğe kurulmuş, The Dow Chemi-
sağlayıcısı olarak, entegras- taşıyor olmasından dolayı cal Company ile DuPont şir-
yon ve inovasyon konusun- son derece gururluyuz.” ketlerinden meydana gelen
daki kuvvetli yanlarından bir holdingdir. Daha fazla
KORDSA DÜNYANIN EN BÜYÜK
SEKTÖREL

KOMPOZIT TEKNOLOJILERI
BULUŞMASINDA YER ALDI
kimya teknolojileri gazetesi I

Lastik ve inşaat Sektöre damgasını vuran alsın ister almasın, sektöre dayanıklılık ve uzun ömürlü-
inovasyonların ödüllendiril- önemli katkısı olacağına lük gibi avantajları ile metal
güçlendirme diği JEC İnovasyon Ödülleri inanıyorum. Kordsa’yı temsil malzemelerin yerini alacak
ile kompozit töreninin jüri heyeti arasın- ederek, bu projeleri değer- bu geleceğin malzemelerini
teknolojileri da yer alan Kordsa CEO’su lendiren jüri üyeleri arasında geliştirip üreterek pazardaki
pazarının global Ali Çalışkan, 10 ayrı katego- yer almak benim için gurur konumumuzu güçlendirme-
60 oyuncusu Kordsa, ride birbirinden etkileyici 30 verici bir deneyim oldu. ye devam ediyoruz.
farklı projenin değerlendir-
kompozit alanındaki
I www.chemlife.com.tr

mesinde yer aldı. Kordsa, 2016 yılında sanayi Bugün tüm dünyaya tek-
büyümesini takiben ve üniversite işbirliğinin nolojilerimizi ihraç ediyor,
dünyanın en Kordsa 6-8 Mart 2018 Türkiye’de öncü ve örnek global pazarda işbirliklerine
büyük kompozit tarihlerinde Paris’te düzen- modeli olan Kompozit ve inovatif projelere imza
teknolojileri lenen ve kompozit alanında Teknolojileri Mükemmeliyet atıyoruz. Açık inovasyon
dünyanın en büyük fuarı Merkezi’ni Sabancı Üni- anlayışıyla hareket eder-
buluşması JEC olan JEC World 2018’e versitesi ile birlikte hayata ken aldığımız ödüllerle de
World 2018’e katıldı. katıldı. Fuar kapsamında geçirdi. Bu merkezin de ‘güçlendirici’ konumumuzu
Güçlendirme lideri sektöre yön veren inovas- gücü ile yeni teknolojileri- pekiştiriyoruz ve sektörü
genişleyen ürün yonların ödüllendirildiği JEC mizi pazara sunmaya ve şekillendirmeye devam edi-
yelpazesini ve Inovasyon Ödülleri töreninin ürün gamımızı genişletmeye yoruz. 2017 sonu itibariyle
jürisinde yer alan Kordsa, devam ediyoruz. Üç senedir dünya genelinde 664 patent
yeni teknolojilerini havacılık ve otomotiv başta katıldığımız ve geçen sene, başvurumuz var, bunlar-
ziyaretçilerle olmak üzere kompozit 9 dakikalık preste kürlenme dan 168 adedi tescillendi.
paylaştı. malzemelerin kullanıldığı 10 süresini 3 dakikaya düşüre- Bu teknolojileri kullanarak
farklı kategoride 30 projeyi rek otomotiv sektörüne hız ürettiğimiz yeni ürünler,
değerlendirdi. ve verimlilik katan reçine prosesler, ekipmanlar tüm
teknolojimizin lansmanı- dünyada takip ediliyor.
Ödül töreninde yaptığı nı gerçekleştirdiğimiz JEC Kompozit teknolojileri
konuşmasında Kordsa’nın World’de bu sene de oto- pazarının öncü firmaların-
yaşamı güçlendirme mis- motiv ve havacılık sektörleri dan olma hedefiyle, Kordsa
yonunu vurgulayan CEO Ali için önemli bir malzeme olan bundan sonraki dönemde
Çalışkan, “Bu sene, 30 pro- termoset prepreg üretimi- de yeni teknolojiler geliştirip
jenin yarıştığı JEC Innova- mizi ticarileştirdiğimizi du- dünyaya ihraç ederken yeni
tion Awards ödül töreninin yurduk. Termoset prepreg- yatırımlarla da güçlenmeye
sponsoru olduk. Açık ino- lerde kullanım yerlerine özel ve güçlendirmeye devam
vasyon anlayışını benimse- birçok farklı reçine sistemi edecek” dedi.
miş bir markanın temsilcisi geliştirirken termoplastik
olarak, yarışmada yer alan prepreg çalışmalarımız
her bir projenin ister ödül da devam ediyor. Hafiflik,
ULUSLARARASI İLAÇ DENETİM

SEKTÖREL
BİRLİĞİ ÜYELİĞİ İLE İLAÇ
İHRACATINDA ARTIŞ BEKLENİYOR

I www.chemlife.com.tr
Kimya sektörünün Sektör temsilcileri Türkiye ABD, İngiltere, İrlanda, Al- süreçte ilaç ihracatında artış
ilaç sektörünün tüm dünya- manya, Kanada, Japonya ve beklediklerini kaydeden
küresel pazarlarda daki itibarını ve güvenilirliği- Avusturalya’nın da bulun- Akyüz, “İlaç sektörümüzün 61
lider olması ni artıracak üyelik hakkında duğu PIC/S’ne kabul edilen de destek verdiği üyelik

kimya teknolojileri gazetesi I


hedefiyle çeşitli bilgilendirildi. TİTCK’in üyeliği 01 Ocak sürecinde gerek Türkiye
organizasyonlar 2018 tarihinden itibaren İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu
düzenleyen İstanbul TİTCK tarafından, İKMİB geçerli olmaya başladı. gerekse de üreticilerimiz çok
işbirliğiyle Dış Ticaret Komp- ciddi ve zorlu denetimlerden
Kimyevi Maddeler leksi’nde 28 Şubat Çarşam- TİTCK tarafından yapılan geçtiler. Yaklaşık 4 yıldır bu
ve Mamulleri ba günü düzenlenen “PIC/S denetimler tüm dünyada konuda çalışmalar yürütü-
İhracatçıları Birliği Üyeliği ve Sektörle İstişare kabul görmekle birlikte lüyor. PIC/S Uluslararası İlaç
İKMİB, Türkiye Çalıştayı”nda, firmaların Türkiye’de üretilen ilaçların Denetim Birliği’ne üyelik ilaç
İlaç ve Tıbbi Cihaz Türkiye’nin PIC/S üyeliği kalitesi ve güvenliği tescil sektörümüzün tüm dünya-
sürecindeki ihtiyaç, beklenti ediliyor. Aynı zamanda daki itibarını ve güvenilirli-
Kurumu (TİTCK) ile ve çözüm önerileri ile diğer PIC/S üyeliği sayesinde ğini artıracak. PIC/S üyeliği
birlikte 28 Şubat ülke ilaç otoriteleriyle olan Türkiye’de üretilen ilaçların sayesinde Türkiye İlaç ve
2018 tarihinde mevcut vakalar ele alındı. dünya pazarına açılmasının Tıbbi Cihaz Kurumu tara-
yaklaşık 250 sektör önündeki teknik engeller fından yapılan denetimlerin
temsilcisinin Sektör temsilcileri, üreticiler, de büyük oranda ortadan tüm dünyada geçerli olması
ithalatçılar ve tüm paydaş- kaldırılmış oldu. firmalarımızın işlerini ko-
katılımıyla “PIC/S lar ile ortak teknik çalışma laylaştıracak, maliyetlerini
(Uluslararası İlaç ve istişare ortamı oluş- Üyelik, ilaç azaltacak ve ihracatta tarife
Denetim Birliği) turmak üzere düzenlenen ihracatında tarife dışı engelleri ortadan kaldı-
Üyeliği ve Sektörle çalıştayda firmalar 01 Ocak dışı engelleri racak. Kimya sektörümü-
İstişare Çalıştayı”nı 2018 tarihinden itibaren ortadan kaldıracak zün katma değeri en yüksek
fiilen başlayan Türkiye’nin ürün gruplarından olan ilaç
düzenledi. PIC/S üyeliği hakkında bilgi- Çalıştayın açılışında konu- ihracatında artışı da bera-
lendirildi. şan İKMİB Yönetim Kurulu berinde getirecektir. PIC/S
Başkanı Murat Akyüz, bu üyeliği ile beraber TİTCK’nın
Dünyada ilaç ruhsatı veren üyelikle birlikte Türkiye’de ülkemizde yerli üretime
otoritelerin kurduğu bir üretilen ilaçların kalitesinin yönelik verdiği desteklerin
birlik olan Uluslararası İlaç ve güvenilirliğinin uluslara- artarak devam edeceğine
Denetim Birliği (PIC/S), bu rası alanda tescillenirken, inancımız tamdır” dedi.
alanda kabul gören en say- Türkiye’nin ilaçta dünya
gın ve geçerli kurum olarak ligindeki yerini sağlamlaş-
biliniyor. Aralarında İsviçre, tırdığını vurguladı. İlerleyen
SEKTÖREL

TÜRKIYE KIMYA
SANAYICILERI DERNEĞI’NIN
kimya teknolojileri gazetesi I

YENI BAŞKANI SEÇILDI

2000 Yılından bu TOBB Kimya Sanayi Meclis gurul ile neden kalkınmada vurgulayan Başkan Erceber,
Başkanlığı devam eden Ti- ‘En Öncelikli Sektör’ oldu- Çin ve Singapur örneklerini
62 yana TKSD (Türkiye
mur ERK 2006’daki kuru- ğunu bir kez daha ispatladı. vererek; “25 yılda petrol ve
Kimya Sanayicileri
I www.chemlife.com.tr

luşundan bu yana anılan Kimya sektörünün duayeni, doğalgazı olmayan ülkeler


Derneği) Yönetim meclisin başkanlığını da 18 yıllık değerli başkanımız nitelikli kümelenmeler ve
Kurulu Başkanlığı başarı ile yürütmektedir. Sn. Timur Erk veda konuş- yüksek teknoloji içeren ba-
görevini başarı ile Kimya sanayinin duayeni masını yaparak TKSD’deki şarılı projelerle dünya lideri
olmakla anılan Timur ERK değişim sürecini başlattı. oldular. Türkiye’nin bulun-
sürdüren TİMUR
2007 ile 2009 yılları arasın- Sayın Erk bundan sonrada duğu stratejik konum, yük-
ERK, 22 Şubat 2018 da ülkemizi Avrupa Kimya Onursal Başkan olarak Kim- sek iç tüketim ve sürdürüle-
tarihinde yapılan Sanayi Konseyi CEFİC’te ya Sektörüne ve TKSD’ye bilir enerji güvenliğine sahip
genel kurul ile yönetim kurulu üyesi olarak hizmete devam edecektir” enerji transit hub’ı ortasında
başkanlığı Haluk temsil etmiştir. dedi. bulunması sebebiyle ulusla-
rarası doğrudan yatırımcıla-
Erceber’e devretti. “Türkiye’nin
18 yıl sonra görevi genç ve rın dikkatini çekerek cazibe
çalışkan bir başkana dev- ayrıcalıklı yaratması şarttır” dedi.
retmekten gurur ve huzur konumundan
duyduğunu ifade eden istifade edip cazibe TKSD Başkanı Haluk Er-
Timur ERK’e Türk Kimya ceber; “Devlet, Chemport
yaratması şart”
Sanayisine yaptığı büyük Projesine milli öneme sahip
katkılar ve liderlikten dolayı Yeni TKSD Başkanı Haluk bir proje olarak yaklaşmalı
ödül takdim edildi. Erceber, yapısal deği- ve ‘Yerlileştirme’ politikasını
şikliklerin dışında Kimya da güçlendirmelidir. 2018
“Sayın Timur Erk, 18 Yıllık Sanayicilerine daha fazla yılı, Kimya sektöründe ülke-
başkanlık döneminin ardın- yakınlık, daha iyi mevzuat mizde yapılacak yeni büyük
dan Onursal Başkan olarak ve sektörün en önemli ih- ölçekli ve yüksek tekno-
hizmete devam edecektir” tiyacı gözüken uluslararası loji yatırımları için dönüm
ölçekteki liman ve endüstri noktası olacaktır. 10 yılda
Yeni dönemde başkanlık kompleksinin yapımı için 18 milyar USD yatırım ve
yapacak olan Haluk Erceber Sanayi Bakanlığı ile omuz 10.000 nitelikli istihdam ile
ise; “Türkiye Kimya Sanayi- omuza çalışacaklarını be- 2017 yılında dış ticaret açı-
cileri Derneği, bugün ger- lirtti. Türk Kimya Sanayinin ğından %31 olan kimyasallar
çekleştirdiği olağan genel ölçek büyütmesi gerektiğini payını azaltma hedefi için
SEKTÖREL
I www.chemlife.com.tr
63
konuşmaktan uygulamaya tığım Katkılar Nedeniyle”  TOBB Kimya Sanayi mak üzere ülkemizde

kimya teknolojileri gazetesi I


geçme ve dünyanın geri tarafıma verilen ödül nede- Meclisinin kuruluşundan üretilmesi gereken 50
kalanına uzanma zamanıdır. niyle de gurur duyduğumu bu yana 12 yıllık verimli kimyasalın tespiti ve ön
Üyesi bulunduğumuz Av- belirtmek isterim. çalışmalara liderlik, fizibilitelerinin yaptırıl-
rupa Kimya Birliği CEFİC ile ması
daha fazla yakın çalışarak Nasıl 18 yıl evvel 2000  Başarılı KSP Endüstri
projeler geliştireceğiz” diye- yılının şubat ayında bayrağı şuraları, ulusal kimya  ICA şirketiyle yapılan
rek, TKSD’nin yeni dönemde, kurucu başkanımız Sn. Alber sanayi kongreleri, TOBB sözleşme ile kimyasal-
gelişmişliğin sembolü olan Bilen’ den aldıysak, benzer Kimya Sanayi Meclis ların Yavuz Sultan Selim
Kimya Sektörünü Türkiye’de duygularla görevi Sn. Haluk Toplantıları, KİMTEK köprüsünden geçişinin
yeni yatırımlarla geliştirip Erceber’ e devrettik. Toplantıları ile stra- temin edilmesi ve der-
büyütmek için üst düzey teji belgeleri ve eylem neğe elde edilmesi.
performans sağlayarak her Devir alırken de güncel iki planları
an sanayicisinin yanında yer sorun vardı ; Bu 18 yıllık süreçte benim-
alacağını da sözlerine ekledi.  Üniversiteler ile verimli le birlikte görev alan tüm
1. Yeni üye kuruluş temini iş birlikler ve eğitim yönetim kurulu üyelerine,
18 YILIN ARDINDAN zorluğu çalıştayları başta Sn. Mustafa Bağan
olmak üzere tüm profesyo-
Onusal başkan olarak 2. Ekonomik koşullar nede-  Güvenlik Bilgi Formu nel kadromuza, siz değerli
hizmete devam edecek olan niyle daralmış bir bütçe, Eğitimleri ve üyelerimi- TKSD üyelerimize, destek
TİMUR ERK’in ise yayınladığı ze danışmanlık hizmet- veren TOBB Kimya Sanayi
mesaj şu şekilde; Bu sorunlar hala sürüyor… leri, Meclis üyelerimize , iş birliği
yaptığımız STK Başkan ve
“ 18 yıllık bir süreden sonra Bu 18 sene içinde üstesinden  CEFIC nezdinde TKSD’ üyeleri ile genel sekreter-
derneğimizde hizmet bay- geldiğimiz ve başarı elde et- nin başarılı ve etkin lerine içten teşekkürlerimi
rağı el değiştirdi ve gönül tiğimiz konuları özetlersem; temsili, sunarken, sektörün sorunla-
rahatlığı içinde genç ve rına bundan sonra da TKSD
çalışkan bir başkana görevi  Sektörel STK lar ile iyi  TKSD ‘nin 30. Yıl CD’ si Onursal Başkanı olarak
devretmekten gurur ve ilişkiler ve sinerji, ve Almanak ‘ı, sahip çıkıp katkı vermeye
huzur duyuyorum. Dünya devam edeceğim.”
Gazetesi’ nin 26 Şubat 2018  Sektör sorunlarının  Yaklaşık 25 Milyar Do-
tarihli nüshasında yazıldığı bakanlıklar nezdinde larlık açık veren kimya
gibi “Kimya Sanayine Yap- çözüme kavuşturulması, sanayinin açığını kapat-
HENKEL, 2017 MALI YILINDA
SEKTÖREL

GÜÇLÜ PERFORMANS GÖSTERDIĞINI


AÇIKLADI. SATIŞLARDA VE KARLILIKTA
kimya teknolojileri gazetesi I

EN YÜKSEK SEVIYEYE ULAŞTI.

Hans Van Bylen “Stratejik önceliklerimizin uygulanmasına


odaklanarak, birçok kilit girişim ve projede önemli ilerlemeler
kaydettik. Ayrıca yıl boyunca, portföyümüzü tamamlayacak ve
daha da güçlendirecek etkili satın almalar da gerçekleştirdik.”
64 şeklinde konuştu.
I www.chemlife.com.tr

• Satışlar, 20 milyar 29  2020 yılı için finansal tamamlayacak ve daha da miş satış kazancı (EBIT) için
milyon Euro’ya kadar artış hedef teyit edildi. güçlendirecek etkili satın Henkel, üç iş biriminin de
göstererek ilk kez 20 milyar almalar da gerçekleştirdik.” katkısıyla %17,5’in üzerinde
Euro’nun üzerine çıktı: No- Henkel CEO’su Hans Van şeklinde konuştu. bir seviyede gerçekleşe-
minal büyüme %7,0 oranın- Bylen: “2017 Henkel için ceğini öngörüyor. Döviz
da, organik büyüme ise %3,1 başarılı bir yıl oldu. Zorlu ve 2018 YILI İÇIN piyasalarındaki belirsizliği ve
oranında gerçekleşti. istikrarsız piyasa koşullarına ÖNGÖRÜLER özellikle piyasalardaki ABD
rağmen, satış ve kazanç dolarına eğilimi vurgula-
 Faiz ve vergi öncesi kar bakımından en yüksek Henkel, 2017 yılında gös- yan Henkel, imtiyazlı hisse
(EBIT)* marjı en yüksek seviyelere gelerek yılın mali terdiği güçlü performans ve senedi başına karlılık için ise
seviyeye ulaştı: 40 baz hedeflerine ulaştık. Bu güçlü stratejik önceliklerin uygu- Euro bazında %5 ile %8 ara-
puan artışı ile %17,3 performans, işine bağlı ve lanmasıyla elde ettiği önemli lığında bir artış öngörüyor.
seviyesine yükseldi. tutkulu tüm global ekibimi- ilerlemeyi baz alarak; 2020
zin başarısıdır. İlk kez, yıllık yılı mali hedefini yeniden Hans Van Bylen sözlerini
 Hisse başına karlılık*: satışımız 20 milyar Euro’yu teyit etti (organik satış bü- “Cazip kazançlarla
%9,1’lik artış ile en aştı. Sürdürülebilir karlı yümesi %2 ile %4 aralığın- sürdürülebilir karlı
yüksek seviye olan 5,85 büyümedeki kararlılığımıza da, faiz ve vergi öncesi kar büyümeye odaklanmayı
Euro’ya ulaştı. paralel olarak, hisse başına (EBIT) marjında devam eden sürdüreceğiz. 2020
karlılıkta rekor marjlar elde artış ve hisse başına karlılık mali hedefimize ulaşma
 En yüksek temettü öde- ettik ve en yüksek seviyelere (EPS) %7 ile %9 aralığında konusunda kararlıyız.”
mesi**: %10,5’lik artış ile ulaştık.” dedi. bir seviyede gerçekleşeceği) şeklinde sürdürdü.
hisse başına 1,79 Euro ve 2018 yılı öngörüsünü
şeklinde gerçekleşti. Hans Van Bylen “Stratejik oluşturdu. 2017 YILI SATIŞ VE
önceliklerimizin uygulanma- KAZANÇ PERFORMANSI
 Stratejik önceliklerin sına odaklanarak, birçok ki- 2018 yılında Henkel, her
hayata geçirilmesinde lit girişim ve projede önemli bir iş biriminde %2 ile %4 2017 mali yılında, satışlar
önemli ilerlemeler kay- ilerlemeler kaydettik. Ayrıca aralığında organik satış bü- ilk kez 20 milyar Euro’yu
dedildi. yıl boyunca, portföyümüzü yümesi hedefliyor. Düzeltil- aştı ve %7,0 oranında artış
SEKTÖREL
I www.chemlife.com.tr
65

kimya teknolojileri gazetesi I


göstererek 20 milyar 29 Gelişmekte olan piyasalar, (EBIT), %9,1 oranında ar- İmtiyazlı hisse senedi başına
milyon Euro’ya ulaştı. Döviz organik satışlardaki %5,3 tarak, 3 milyar 172 milyon karlılık (EPS) %9,1 oranın-
hareketlerinin satışlara değerindeki artışla, Grup’un Euro’dan 3 milyar 461 da artarak, 5,36 Euro’dan
genel olarak %2,0’lik olum- organik büyümesine or- milyon Euro’ya ulaştı. Üç iş 5,85 Euro’ya yükseldi. Bu
suz bir etkisi oldu. Satın talamanın üzerinde katkı biriminin tamamı bu olumlu gelişme, EPS artışının %9
alma ve elden çıkarmalar, sağladı. Gelişmiş piyasalar gelişmeye katkıda bulundu. civarında olacağını öngören
satış büyümesinin %5,9’unu %1,5’lik pozitif bir organik 2017 yılı hedefiyle uyum
oluşturdu. Döviz, satın alma satış büyümesi kaydetti. Düzeltilmiş satış kazancı göstermektedir.
ve elden çıkarmaların etki- (EBIT), %0,4 oranında
sinden arındırılmış organik Satışlar tüm bölgelerde artışla %17,3’e yükselerek, Yönetim Kurulu, Danış-
satışlar, %3,1 oranında güçlü organik olarak arttı. Batı %17’nin üzeri olarak ma Kurulu ve Hissedarlar
bir artış gösterdi. Bu gelişme Avrupa bölgesi satışları öngörülen yıllık hedefi Komisyonu, 9 Nisan 2018’de
ile, %2 ile %4 aralığındaki pozitif organik gelişme gerçekleştirmiş oldu. yapılacak Yıllık Genel Ku-
organik satış büyümesi gösterdi. Doğu Avrupa’da rul’a, hisse başına temettü-
tüm yıl hedefiyle paralellik satışlar organik olarak %6,0 Mali sonuç, 2016 ve 2017 lerin %10,5 oranında artışla,
gösterdi. büyüdü. Afrika/Orta Do- mali yıllarında sonlanan 1,79 Euro (önceki yıl: 1,62
ğu’da %1,7 oranında organik satın almaların finansman Euro) olarak gerçekleşmesi-
Yapıştırıcı Teknolojileri İş satış büyümesi kaydedildi. maliyeti nedeniyle, 2016 ni önerecektir.
Birimi %5,0’lik çok güçlü bir Kuzey Amerika bölgesindeki mali yılındaki -33 milyon
organik satış büyümesi elde satışlar organik şekilde %3,0 Euro’nun ardından, 2017 Hisse başına önerilen
etti. Beauty Care İş Birimi oranında artış gösterdi. La- mali yılında -51 milyon Euro temettü önceki yılla (1,60
ise %0,5 oranında pozitif tin Amerika, satışlarda %4,4 olarak gerçekleşti. Euro) karşılaştırıldığında
bir organik satış büyümesi oranında organik büyüme %10,6 artarak 1,77 Euro
gösterdi. Çamaşır ve Ev sağladı ve Asya-Pasifik böl- Düzeltilmiş net gelir, kontrol oldu. %30,7’lik ödeme
Bakım İş Birimi %2,0’lik iyi gesi satışları organik olarak gücü olmayan paylar sonrası, oranına karşılık gelen bu
bir organik satış büyümesi %5,9 oranında arttı. %9,1 artarak, 2 milyar 534 rakam, şirket tarihindeki en
kaydetti. milyon Euro’ ya yükseldi (2016: yüksek temettü olmakla bir-
Düzeltilmiş faaliyet karı 2 milyar 323 milyon Euro). likte, Henkel’in %25 ile %35
arasındaki hedef ödeme alımı, satışlara ve faaliyet teknolojilerini geliştirme- ların dijital yetkinliklerini
oranıyla da örtüşüyor. karına önemli oranda katkı ye devam etti. Yapıştırıcı güçlendirmek için, belirli
sağladı. Teknolojileri İş Birimi’nde eğitim ve gelişim program-
Net işletme sermayesi gösterdiği güçlü performan- ları yürütüldü. Yeni atanan
geçen yılın aynı dönemine Henkel 2020+ Hedefleri sı; genel endüstride olduğu Dijitalden Sorumlu Yönetici
oranla satış yüzdesi olarak İçin 2017 Yılında Önemli gibi, tüketici elektroniği ve (Chief Digital Officer), tüm iş
%1,3 puan artış ile %4,8’e Gelişme Kaydetti otomotiv endüstrisi gibi birimlerinde dijital dönüşü-
ulaştı. dinamik büyüyen sektörler mü gerçekleştirecek bir or-
için geliştirdiği üstün, etkili ganizasyon kurdu. Henkelx ,
Net mali durum, yılı -3 çözümler sunarak sağladı. yeni çalışma yollarını olduğu
milyar 225 milyon Euro ile Beauty Care İş Birimi’nde, kadar, iç ve dış ağlar ve iş
kapattı (31 Aralık 2016: -2 renklendirme ve şekillendir- birliği etkinlikleri ile dijital
milyar 301 milyon Euro). Ön- medeki yenilikler, büyüme erişim formatlarını buluştu-
ceki yılın sonuyla kıyaslandı- ve piyasa payı kazanımlarını ran yeni bir platform olacak.
ğında, bu değişim öncelikle sağladı. ABD’de Hair Pro-
satın almalar için yapılan fessional iş alanında Henkel, Henkel, daha çevik bir
ödemelerden kaynaklandı. ilk influencer markası olan organizasyon yaratmak için
#mydentity’yi başarıyla lan- de çalışanlarının girişimcilik
SEKTÖREL

İŞ BIRIMI se etti. Çamaşır ve Ev Bakım ruhunu geliştirdi ve dinamik


PERFORMANSLARI İş Birimi, özel deterjanlar pazarlara daha iyi uyum
ve tuvalet bakımı gibi çekici sağlamak üzere daha esnek
Yapıştırıcı Teknolojileri İş kategorilerdeki geliştirdiği iş modelleri getirdi. Yapış-
Birimi, 2017 mali yılında inovasyonlarla portföyünü tırıcı Teknolojileri İş Biri-
%5,0’lik çok güçlü organik genişletti. mi’nde oluşturulan 28 adet,
kimya teknolojileri gazetesi I

satış büyümesi gösterdi. Henkel’in CEO’su Hans Van “doğrudan müşteri ilişkileri
Nominal olarak, satışlar Bylen “Henkel olarak, 2020 Sun Products’ın alımıyla yönetimi birimi” sayesinde,
%4,8 oranında artarak 9 yılı ve sonrası için zorlayıcı Kuzey Amerika’daki müşteriler ile daha yakın iş
milyar 387 milyon Euro’ya bir hedefi izlemekte karar- Çamaşır ve Ev Bakım İş birliği sağlandı. Henkel daha
yükseldi. Düzeltilmiş faaliyet lıyız. Şirketimizin sürdü- Birimi 2017 yılında çok iyi hızlı ve esnek olmak ama-
karı %6,4 artarak 1 milyar rülebilir karlı büyüme elde performans kaydetti. cıyla iş akışı ve süreçlerini
734 milyon Euro’ya ulaştı. etmesini ve daha müşte- optimize etti. Fastest-Ti-
Düzeltilmiş satış kazancı, ri-odaklı, inovatif, çevik ve Henkel aynı zamanda me-to-Market girişiminin
66
önemli bir artış kaydetti ve dijital bir hale gelmesini 2017 yılında; portföyünü bir parçası olarak, inovas-
%18,5 ile en yüksek değerine istiyoruz.” dedi. tamamlamak, endüstriyel yon süresi kısaltıldı ve yeni
I www.chemlife.com.tr

ulaştı. ve tüketici iş alanlarındaki pazarlara giriş hızlandırıldı.


Bu hedeflere ulaşmak için, rekabette güçlenmek üzere
Beauty Care İş Birimi, 2017 Henkel dört stratejik öncelik toplam 2 milyar Euro de- Henkel’in, hedeflerini
mali yılında %0,5 artışla belirledi: Büyümeyi yönet- ğerinde cazip satın almalar gerçekleştirmek için büyü-
önemli bir organik satış mek, dijitalleşmeyi hızlan- gerçekleştirdi. meye yatırım amaçlı tüm
büyümesi kaydetti. Nomi- dırmak, çevikliği artırmak ve girişimleri planlandığı üzere
nal olarak satışlar %0,8 büyümeye yatırım. Henkel, Henkel ayrıca, 3D baskı ve sürüyor: Bu girişimlerin,
oranında artarak 3 milyar 2017 mali yılında da söz inovatif tüketici iş model- 2020 yılına kadar, yıllık 500
868 milyon Euro’ya yüksel- konusu stratejik öncelikleri leri ile örneklendirilebilecek milyon Euro’nun üstünde
di. Düzeltilmiş faaliyet karı uygulamada önemli geliş- dijital hizmetlere ve tekno- verimlilik kazancı sağlaması
%2,7 artarak 665 milyon meler kaydetti. lojilere, yatırım ve işbirliği öngörülüyor.
Euro oldu. Düzeltilmiş satış yoluyla yeni büyüme kay-
kazancı, güçlü bir artış gös- Büyümeyi yönetmek için, nakları elde etmektedir. ONE!ViEW platformu, küre-
tererek %17,2 ile en yüksek Henkel tüm aşamalarda sel ölçüde optimize maliyet
değerine ulaştı. müşterileriyle ve tüketicile- Henkel bir diğer stratejik yönetimi ve artan şeffaflık
riyle olan ilişkisini güçlendir- önceliği olan “dijitalleşmeyi sayesinde daha yüksek ve-
Çamaşır ve Ev Bakım İş di. Yapıştırıcı Teknolojileri İş hızlandırmak” için de tüm rimliliği beraberinde getir-
Birimi, 2017 mali yılında Birimi’nde Henkel, büyümeyi değer zincirinin kapsadığı mektedir. ONE!GSC ile tüm
%2,0’lik önemli organik satış hızlandırmak için özel hazır- müşterileri, tüketicileri, iş iş birimleri, Henkel’in küresel
büyümesi gösterdi. Nomi- lanmış çözümlerle en iyi 100 ortakları ve tedarikçileriyle tedarik zinciri organizasyo-
nal olarak satışlar %14,8 müşterisi için iddialı yol ha- etkileşimlerini dijitalleştirdi. nunda biraraya getirildi. İş
oranında artarak 6 milyar ritaları uyguluyor. Henkel, Tüm iş birimlerinde, dijital birimlerinin tamamında net
651 milyon Euro’ ya yüksel- tüketiciler için ise içgörüyle olarak yönetilen satışlar- gelir yönetimini uygulamaya
di. Düzeltilmiş faaliyet karı yönetilen inovasyon ve hiz- da iki haneli rakamlarda başlayan Henkel, bununla
%17,0 artarak 1 milyar 170 metler ortaya koymak için artış elde edildi. Henkel birlikte örneğin otomasyon
milyon Euro oldu. Düzeltil- dijital “Connect2Consumer” Endüstri 4.0’a yatırım yaptı, ve robotiğe odaklanan or-
miş satış kazancı önemli bir programını geliştirdi. akıllı fabrika konseptlerini tak hizmet alanlarında yeni
artış kaydetti ve en yüksek uyguladı ve entegre Küresel yaklaşımlarla yapısındaki
seviye olan %17,6’ya ulaştı. Henkel aynı zamanda lider Tedarik Zinciri’ndeki dijital- verimliliği daha da artırdı.
Sun Products Corporation’ın markalarını ve inovatif leştirmeyi arttırdı. Çalışan-
www.metisbio.com | info@metisbio.com

TEMİZ ODA VE BİYOGÜVENLİK

TARTIM KABİNİ MODÜLER


TEMİZ ODA
BİYOLOJİK
GÜVENLİK KABİNİ
Validasyon Garantili
EN 12469 Sertifikalı
Risk Grubu 2+/3
cGMP Uyumlu

Ex-Proof Seçeneği Bağımsız Çalıştırılabilme Özelliği


Negatif/Pozitif/Nötral Hava Basınç Seçenekli Düşük Enerji Tüketimi
cGMP Uyumlu Kontrollü Kritik Temiz Alan Validasyon Garantisi En
Güvenli Klimatizasyon Entegrasyonu Uygun
Çözüm
HAVA KİLİDİ HEPA FAN Sİ
GARANTİ
HAVA DUŞU FİLTRE ÜNİTESİ

YÜKSEK PERFORMANS
ÇEKER OCAK
cGMP Uyumlu Operasyon
Düşük Gürültü Seviyesi
Düşük Enerji Tüketimi
EN 14175 Sertifikalı

Modüler Yapı Düşük Enerji Tüketimi


Ayarlanabilir Hava Jet Hızı Negatif Hava Kilidi Yöntemi
Bağımsız Çalıştırılabilme Özelliği Hava Yönlendirme Seçeneği
Değişebilen Kapı Yönleri ve Bağlantıları Kolay Montaj ve Filtre Değişim İmkanı

Uzun süreli validasyon 7/24 Teknik servis


Kompakt ve kolay kurulum Yüksek enerji verimli temiz oda

METİSAFE MARKALI DİĞER ÜRÜNLER


Yüksek Performans Çeker Ocak, Laminar Hava Akım Kabinleri (LAF), Biyolojik Güvenlik
Kabinleri (BGK), Tavan Tipi HEPA Filtrasyon Üniteleri, Mobil Hava Ekstrasyon Üniteleri, PASS-BOX
İklimlendirmeli Hijyenik Hava Temizleme üniteleri, Modüler Temiz Oda ve Biyolojik Güvenlik
ÜniteleriMobil Biogüvenlik Lab., İlaç Hazırlama Odaları, Hava-Dușu, Hava-Kilidi & Pass-Box...
İlaç Endüstrisine Uygun Tasarım
Metis Biyoteknoloji’nin Tescilli Markasıdır Negatif/Pozitif/Nötral Basınç
Telefon : +90(312) 397 64 99 | Faks : +90(312) 397 55 42
Elektro Manyetik Kilit
Batı Bulvarı ATB İș Merkezi No:1/285 Macun Mah., 06105 cGMP Uyumlu
ANKARA-TÜRKİYE Biotechnology HEPA Filtreli
SEKTÖREL

COVESTRO,
kimya teknolojileri gazetesi I

TICARI KOMPOZIT
ÜRETIMINE BAŞLADI.

Covestro, yeni, hafif, yüksek mukavemetli ve estetik açıdan güçlü


68 sürekli fiber takviyeli termoplastik kompozit malzemenin (CFRTP )
ticari üretimine başladı.
I www.chemlife.com.tr

Mevcut pazar potansiyelin- ve kaynakların korunmasına prosesimiz, rüzgar türbinleri


den yararlanmak için, Co- katkıda bulunurlar. için rotor kanatlarının mali-
vestro üretim kapasitesini yet etkin üretimini mümkün
önemli ölçüde genişletti ve CEO Patrick Thomas gaze- kılar. Bu sayede yenilenebilir
Almanya’daki Markt Bibart tecilere yaptığı açıklamada, enerjilerin daha da genişle-
kasabası yakınlarındaki “Covestro iklim değişikliği, mesini teşvik ediyoruz.”
tesis, kompozit malzemele- nüfus artışı, kentleşme
rin daha da geliştirilmesi için problemleri gibi insanlığın Covestro’nun Şanghay’dan
yoğun araştırmalar yürüten karşılaştığı başlıca zorluk- gelen küresel polikarbonat
ünlü üniversitelerin yakının- lar için malzeme çözümleri işine başkanlık eden Michel-
da yer almaktadır. Covestro ve teknolojiler geliştiriyor. le Jou “Polikarbonatlarımız, diğer termoplastik reçineler
Markt Bibart’ta 50 kişiyi is- Kompozit malzemeler bu güç, düşük ağırlık ve estetik ile emprenye edilmiş sürekli
tihdam ediyor ve daha fazla konuda giderek daha önemli gerektiren birçok uygula- karbon veya cam elyaflara
genişleme planlanıyor. bir rol oynuyor” dedi. mada kendilerini kanıtlamış, dayanmaktadır. CFRTP’lerin
metal ve cam gibi konvan- bir başka özelliği de, metal
Kompozit malzemeler için Sürdürülebilirlik itici güçtür siyonel malzemelerin yerini gibi hissettiren ve ses çıka-
artan talep almıştır. Dizüstü bilgisayar ran, ancak tasarım özgürlü-
Patrick Thomas şunları gövdeleri, araba iç mekan- ğü sunan plastiklerdir.
Güçlü ve hafif malzemeler ekledi: “Tüm bu gelişmelerin ları, farlar ve panoramik
için talep dünya çapında arkasındaki itici güç sürdü- çatılar ve tıbbi cihazlar gibi CFRTP’ler, elektrik ve elekt-
büyüyor. Elyaf takviyeli rülebilirliktir: Topluma fayda uygulamalar sadece birkaçı- ronik endüstrisi, otomotiv
termoplastik malzemeden sağlamak ve insanların ya- nı ifade etmekte “diyor. sektörü, ev aletleri üreticileri
yapılan kompozit malzeme- şam kalitesini iyileştirmek, ve mobilya üreticileri, medi-
ler ticari olarak önemli bir ancak çevreye olan etkiyi en Talepler artıyor kal teknoloji, spor ürünleri
rol oynamakta. Enerji tü- aza indirmek istiyoruz. Ayrı- üreticileri, ayakkabı üre-
ketimini azaltarak ve güçlü ca, güçlendirici cam elyafı ile Geleceğin kompozit malze- ticileri ve bavul endüstrisi
sürdürülebilirlik fırsatları su- birlikte bir poliüretan reçine mesi, polikarbonat, termop- gibi farklı segmentlerde ilgi
narak iklimin korunmasına geliştirdik. Özel bir üretim lastik poliüretan (TPU) veya çekmektedir.
SEKTÖREL
I www.chemlife.com.tr
AKZONOBEL, FILIGRADE
TARAFINDAN GELIŞTIRILEN 69

kimya teknolojileri gazetesi I


FILIGRAN TEKNOLOJISINI
PLASTIKLERINDE KULLANACAK.

AkzoNobel, 2017 Teknoloji, ambalajlar için dönüşümünde devrim  Sıfır ayak izli sürfaktan
görünmez bir filigran yaratanlar” kategorisinde platformları
Imagine Chemistry teknolojisidir. Filigran, hem yer aldı.
yarışmasının kullanılan malzemeyi hem AkzoNobel Specialty Che-
kazananlarından de üretici ve içerik hakkında Bu arada, Imagine Che- micals’ın teknoloji direktö-
biri olan FiliGrade’in detayları tanımlayan bir mistry’in 2018 başvuruları rü Peter Nieuwenhuizen,
geliştirdiği filigran dijital kamera ile okunabilir. geçtiğimiz günlerde sona “Imagine Chemistry’den
Bu teknoloji, plastiklerin erdi. Yarışma şu altı alanda ortaya çıkan ticari bir uy-
teknolojisini ayrıştırılması zorluğuna da çözümler arıyor: gulamayı çok hızlı, özellikle
kullanmaya yardımcı olur, ambalajın de bizim için geçerli olan
başlayacak. geri dönüşümünü artırır  Sürdürülebilir küçük bir ürün olarak görmek son
ve aynı zamanda ambalajlı parçacık teknolojileri derece memnuniyet verici.
ürünün sahteciliği önlemede Bu, FiliGrade teknolojisinin
yardımcı olabilir. AkzoNobel  Atıksular – kimyasal gücünün ve bizi bir araya
Specialty Chemicals’daki ilk içermeyen sahalar getirmeye yardımcı olan
uygulama, yüksek yoğun- işbirlikçi yenilik sürecinin
luklu polietilen kaplarda bu-  Akıllı kimyasal üretim gücünün büyük bir kanıtıdır
lunacak ve bunların tanım- tesisleri ”dedi.
lanması ve izlenebilirliğinin
yapılması üzerine olacak.  Klorat üretim teknolo- Kaynakl : Worldofchemicals
jileri
FiliGrade, Imagine Che-
mistry’in 2017 yılındaki  Sürdürülebilir toz tek-
yarışmasında “ Plastik geri nolojileri
AB’DE BIYOPLASTIK-
ATIKLAR TEN ÜRETILE- ABB VE SABIC KIMYA
IÇIN YENI CEK ILK LEGO ENDÜSTRISINDE YENILIĞINI
DÖNEM ÜRÜNLERI BU TEŞVIK ETMEK IÇIN ORTAKLIK
BAŞLIYOR YIL PIYASADA ANLAŞMASI IMZALADI.
OLACAK.

Avrupa Birliği’nde Sürdürülebilir ABB Limited ve Sabic, ileri teknoloji


yeni atık yönetimi kaynaklı polietilen endüstrilerinin ve dünyadaki potansiyel
ve atıkların geri kullanarak, ağaçlar teknoloji girişimlerinin sağlıklı gelişimi için
dönüşümüne ilişkin ve yapraklar gibi
SEKTÖREL

stratejik önemi göz önüne alarak yeni bir


dört yasa tasarısı, AB ‘botanik’ özellikli küresel işbirliği anlaşması imzaladı.
Konseyi’nde kabul oyuncakların
edildi. üretimine başlandı
ve bu parçalar 2018
yılında satılan Lego
kimya teknolojileri gazetesi I

setlerinde satışa
18 Aralık 2017 tarihinde sunulacak.
Avrupa Parlamentosu ile
üzerinde uzlaşıya varılmış
olan atık yönetimine ilişkin
dört yasa teklifi AB Kon-
seyi’nde onaylandı. Yeni
70
yasa paketiyle birlikte geri
dönüşümde artış ve dö-
I www.chemlife.com.tr

nüşüm ekonomisine katkı


sağlanacak. Ayrıca hem
atıkların yönetimi, hem de
geri dönüştürülmüş değerli Oyuncaklar şeker kamışı
materyallerin kullanımı ürünlerinden fermente edil-
desteklenecek. miş biyoetanolden üretil-
miştir.
Üye ülkelerin 1 Ocak 2025
tarihine kadar tekstil ve Yeni parçalar, Lego’nun Anlaşma, yerel, bölge- karar vermeyi iyileştirmek
zararlı ev atıklarının ay- plastik çıktısının yalnızca sel ve küresel düzeyde iş için endüstriyel verilerin
rıştırılması, 31 Aralık 2023 küçük bir bölümünü tem- geliştirmek için pazarlama, gücünü kullanmasını kolay-
tarihine kadar da biyo-a- sil edecek. Yaptığı plastik yenilik ve teknolojiyi bir laştırıyor.
tıkların ayrıştırılması ya da parçaların sadece % 1-2’si araya getirmektedir. Piyasa
yerinde dönüştürülmesi biyoplastik olacak. Ancak ihtiyaçlarını tanımlamak ABB, kimya endüstrisinde
(gübreleme) uygulamalarını grup , temel ürün ve amba- ve onlara cevap veren çığır yeni küresel büyüme fırsat-
yerine getirme zorunluluğu lajlarının 2030 yılına kadar açan çözümleri geliştirmek larının önünü açmak için
bulunuyor. Bu uygulamalar sürdürülebilir malzemeler için Sabic’in endüstri lideri kendi ileri teknolojilerini ve
halen var olan kağıt, karton, kullanılarak yapılmasını şirketlerle bağlantı kurması- çözümlerini Sabic’in endüst-
cam, metal ve plastiklerin planlıyor. nı sağlar. ri uzmanlığıyla birleştirecek.
ayrıştırılmasına ek olarak Bu tür bilgi paylaşımı, uzun
getiriliyor. Ayrıca, tüm am- Lego, 2030 yılına kadar pet- Bu ortaklık Sabic’in ABB’nin vadeli istikrarı artıracak ve
balajlar için geçerli olmak rokimya bazlı polimerlerin entegre olmuş endüstriyel geleceğe yönelik güvenli,
üzere, zorunlu genişletilmiş yerini alacak sürdürülebilir internet ağına ve bulut verimli ve dijital kullanıma
üretici sorumluluğuna ilişkin hammaddelerin araştırıl- altyapısına daha fazla erişi- hazır tesisler oluşturulması-
düzenlemeler de AB mevzu- ması ve geliştirilmesi için mini sağlıyor. ABB yeteneği na yardımcı olacak.
atına dahil edilmiş oldu. 100’den fazla personelin işe olarak bilinen ve çok çeşitli
alınacağını ve 150 milyon teknolojiler ve endüstriler Kaynak : worldofchemicals
Kaynak : İMMİB dolar harcayacağını söyledi. arasında kanıtlanan bu tek-
nolojik platform, şirketlerin
SEKTÖREL
I www.chemlife.com.tr
ARLANXEO, KENDINI TAMIR
EDEBILECEK LASTIKLER İÇIN YENI
KAUÇUK BILEŞIMI GELIŞTIRDI. 71

kimya teknolojileri gazetesi I


Arlanxeo, lastiklerdeki patlakları kapamak için
kullanılabilecek bir kauçuk bileşimi geliştirdi.
Kendiliğinden kapanan lastikler olarak adlandırılan bu
çözüm yedek lastiğin yerini alıyor,

Ayrıca bir tamir setine veya Arlanxeo, gerçek yol koşul- ARLANXEO Hakkında
lastik lastiğine alternatif su- ları altında ve çeşitli ortak-
nuyor. Aracın lastiğinin içine larla testleri yürütür. Testler ARLANXEO, 2016 yılında
uygulanan Arlanxeo’nun uy- başarıyla tamamlandıktan yaklaşık 2,7 milyar EURO’luk
gun kauçuk bileşeni, lastikte sonra, kauçuk bileşim 2018 satış, yaklaşık 3.800 ça-
meydana gelen deliklerin yılı içinde piyasaya sunula- lışanı ve dokuz ülkede 20
otomatik olarak tıkanmasını cak. üretim sahasında varlığı
sağlar, böylece araç yoluna ile dünyanın lider sentetik
devam edebilir. Arlanxeo global satış ve pa- kauçuk şirketidir. Şirketin
zarlama sorumlusu Matthi- ana faaliyeti, otomotiv ve
Arlanxeo tarafından ge- as Gotta”Bir aracın yolculuk lastik endüstrileri, inşaat
liştirilen bileşik, lastiğin iç hızından bağımsız olarak endüstrisi ve petrol ve gaz
kısmına uygulanır. Örneğin, herhangi bir iklim koşulunda endüstrilerinde kullanılmak
bir çivi veya başka keskin en iyi sızdırmazlığı garanti üzere yüksek performanslı
bir nesne bir lastikte delik edebilmek için aşırı koşul- kauçuğun geliştirilmesi,
oluşturursa, kauçuk bileşi- lar altında başka testlerde imalatı ve pazarlanmasıdır.
mi deliği otomatik olarak yapıyoruz. Farklı hava ARLANXEO, Nisan 2016’da
kapatabilir. Lastik, araç sıcaklıklarında bile, lastikler LANXESS ve Saudi Aram-
hareket halindeyken yer ve aynı kalitede mühürlenmeli- co‘nun ortak girişimi olarak
çevre ne olursa olsun hemen dir”diyor. kuruldu.
mühürlenir.
MIKRO PLAS-
TIKLERE ILIŞKIN
KISITLAMA IHTI-
MALI

Avrupa Kimyasallar
Ajansı (ECHA/AKA)
ilgili tarafları, herhangi
bir tür ürüne eklenen
mikroplastiklere ilişkin
kısıtlama gereği oluş-
turabilecek bir bilgiye
sahip olan tarafları
SEKTÖREL

bilgi vermeye çağırdı.


kimya teknolojileri gazetesi I

Gelen bilgiler doğrultusun-


da, bir kısıtlama önerisi BASF’NIN
hazırlanma ihtimali yüksek
görünüyor. YENI IZOSIYANAT
IŞLEME TEKNOLOJISI,
72
ECHA’dan yapılan çağrı-
I www.chemlife.com.tr

da, ürünlere tasarlanarak


eklenen mikroplastikleri
kullanımları, bunların alter-
OTOMOBILLERIN IÇINDEKI HAVA
natifleri ve olası kısıtlamanın
maliyet ve diğer etkilerine KALITESINI ARTIRMAYA YARDIMCI
ilişkin bilgisi olan paydaş-
ların 11 Mayıs 2018’e dek OLUYOR.
sürecek veri toplama süre-
since kendilerine iletilmesi Poliüretan köpüğün hammaddesi olan izosiyanatın geliştirilmiş
istendi. Ajans, 12 Mart’ta bu
çağrıya yönelik bir online türü bu teknojinin baş aktörüdür. Yeni teknoloji, uçucu organik
bilgilendirme yapacaklarını bileşiklerin (VOC), özellikle asetaldehit, akrolein ve formaldehit
belirterek çağrının amacı ve emisyonlarını önemli ölçüde azaltır ve otomotiv içlerinde
kapsamı konusunda daha kullanılan poliüretan köpüklerin üretimi için sürdürülebilir bir
net bilgi edinmek isteyenleri alternatif sunar.
bu bilgilendirmeye çağırdı.

Okyanuslarda ve su canlı- BASF Performans Malze- Pasifik’te giderek artan VOC akroleinin % 25- 20 oranın-
larında yol açtığı kirlenme meleri Asya Pasifik Kıdemli standartlarını karşılamasına da azaldığını göstermekte-
ve hasar nedeniyle Avrupa Başkan Yardımcısı Andy yardımcı oldu” diyor. dir.
kozmetik endüstri birliği Postlethwaite, “Asya’daki
CosmeticsEurope, üyeleri- otomotiv üreticileri, araçla- İyileştirilmiş izosiyanatla İsosiyanatlar koltuklarda,
ni, ürünlerde mikro plastik rın içindeki hava kalitesini üretilen koltuklar, Center direksiyonlarda ve halılarda
kullanımını azaltmaya iyileştirmek için çözümler Testing International (Shan- esnek ve entegre köpük
çağırmış, İngiltere’de ise arıyorlar. Bu yeni işleme ghai) Co., Ltd. tarafından sistemleri gibi otomotiv iç
kozmetik ürünlerde mikro teknolojisinin kullanılmasıy- test edilmiştir. Sonuçlar, uygulamalarının üretiminde
plastik kullanımı tamamen la, poliüretan köpüklerden formaldehit dahil olmak kullanılmaktadır.
yasaklanmıştı. türeyen VOC emisyonları üzere, uçucu aldehit emis-
büyük ölçüde azaltıldı yonlarının% 30-40 oranında
Kaynak : İMMİB ve müşterilerimizin Asya azaldığını ve asetaldehit ve
REKLAM TALEPLERİNİZ İÇİN

LÜTFEN İLETİŞİME
GEÇİNİZ

www.chemlife.com.tr

Oguzlar Mah. 1374 Sok. No: 2/4


Balgat / Cankaya - ANKARA/TÜRKİYE

Tel | +90 312 342 22 45


Faks | +90 312 342 22 46
E-mail | info@chemlife.com.tr

You might also like