«Ἐγενόμην ἐν Πνεύματι ἐν τῇ Κυριακῇ ἡμέρᾳ καὶ ἤκουσα φωνὴν ὀπίσω μου μεγάλην ὡς σάλπιγγος» (Ἀπ.
1,10)
Ἐκδίδεται ἀπὸ τὴν Κοινοβιακὴ Γυναικεία Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Αὐγουστίνου Φλωρίνης – 531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ – τηλ. 23850-28610 –imaaflo@yahoo.gr
Περίοδος Δ΄ - Ἔτος ΛΕ΄
Φλώρινα - ἀριθμ. φύλλου 2074
Χριστιανισμὸς ἴσον· ἡ ἀληθινὴ φιλοσοφία!
«Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δεικνύουσα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ρ2α΄)
Ε ἴπαμε, ἀγαπητοί μου, ὁρατὸ καὶ ἀόρατο ἀ-
κροατήριο (ἀόρατο εἶνε ἐκεῖνοι ποὺ γιὰ λό-
γους ὑγείας ἀκοῦνε ἀπὸ τὸ ῥαδιοφωνικὸ στα-
θμό), εἴπαμε σὲ προηγούμενες ὁμιλίες μας,
ὅτι ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος εἶνε ἕνα ποίημα, ἕνα
ἀριστούργημα τῶν αἰώνων. Εἶνε μία ἱερὰ ἀν-
θοδέσμη, ποὺ ἀποτελεῖται ἀπὸ ἑκατὸν σαραν-
τατέσσερα (144) δροσερὰ ἄνθη, ἀμάραντα καὶ
αἰώνια, ἄνθη πνευματικῆς φύσεως, τὰ «χαῖρε».
Καὶ ὅλα αὐτὰ τὰ «χαῖρε», ποὺ ἀκοῦμε σήμε-
ρα στὴν ἐκκλησία μας, εἶνε ἔκφρασι ἀγάπης
βαθειᾶς καὶ θαυμασμοῦ πρὸς τὴν ὑπεραγία
Θεοτόκο, ἡ ὁποία ἔγινε τὸ ὄργανο τῆς ἐν-
σαρκώσεως τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.
Σὲ προηγούμενες ὁμιλίες ἑρμηνεύσαμε ἄλ-
λα «Χαῖρε»· τώρα μὲ συντομία θὰ δοῦμε ἐκεῖ-
νο ποὺ λέει «Χαῖρε, φιλοσόφους ἀσόφους δει-
κνύουσα» (Ἀκάθ. ὕμν. Ρ2α΄). Τί σημαίνει αὐτό;
***
Ἐκ πρώτης ὄψεως ἐδῶ, ἀγαπητοί μου, δημι-
ουργεῖται ἡ ἐντύπωσις, ὅτι ἡ πίστις μας εἶνε ἐ-
ναντίον τῆς φιλοσοφίας, τῆς γνώσεως καὶ τῆς
παιδείας, ἐναντίον τῆς προόδου. Λάθος· δὲν
εἶνε ἔτσι. Διότι ἡ γνῶσις εἶνε ἱερὰ ἐπιθυμία,
ἔμφυτη στὸν ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος λαχταράει νὰ
γνωρίσῃ ὅ,τι εἶνε γύρω του. Ὅπως εἶπε ὁ Ἀ-
ριστοτέλης, «πάντες ἄνθρωποι τοῦ εἰδέναι ὀ-
ρέγονται φύσει» (Μετὰ τὰ Φυσ. Α΄ 980a.21). Ἐν τούτοις
στὴν πραγματικότητα ἡ πανανθρώπινη αὐτὴ ἐ-
πιθυμία δὲν ἐκπληρώνεται. Γιατί; Δὲν μπορεῖ
νὰ ἱκανοποιηθῇ ποτέ πλήρως, διότι καὶ ἡ γνῶ-
σις εἶνε ἀπέραντη καὶ συνεχῶς αὐξάνει καὶ ἐ-
πεκτείνεται, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀνθρώπινη διάνοια ἔ-
χει ὅρια, μιὰ ὡρισμένη χωρητικότητα, καὶ συ-
νεπῶς δὲν μπορεῖ νὰ βαστάσῃ τὰ πάντα.
Ἡ Ἐκκλησία μας, ὅπως βλέπουμε καθαρὰ
ἰδίως στὰ πρόσωπα μεγάλων πατέρων, διδα-
σκάλων καὶ ἁγίων μας, δὲν ἀντιτίθεται στὴν ἔ-
φεσι αὐτὴ ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς ἔβαλε μέσα μας,
Γ΄ Στάσις Χαιρετισμῶν Συντάκτης (†) ἐπίσκοπος
9 Μαρτίου 2018 βράδυ Αὐγουστῖνος Ν. Καντιώτης
εἶνε δηλαδὴ ὑπὲρ τῆς γνώσεως. Ποιᾶς γνώ-
σεως ὅμως· ὄχι τῆς ἀπατηλῆς καὶ ματαίας «σο-
φίας τοῦ κόσμου τούτου» (Α΄ Κορ. 1,20), ἀλλὰ τῆς ἀ-
ληθινῆς φιλοσοφίας.
Μὴ λησμονοῦμε ὅτι ὁ ἄνθρωπος μετὰ τὴν
πτῶσι του στὴν ἁμαρτία ἔχασε τὴ διαύγεια ἐ-
κείνη ποὺ εἶχε ἡ σκέψι του ὅταν βγῆκε ἀπὸ τὰ
χέρια τοῦ Δημιουργοῦ. Δὲν διανοεῖται πλέον
ὅπως οἱ πρωτόπλαστοι στὸν παράδεισο. Ὁ
νοῦς του θόλωσε, καὶ ἡ διάνοιά του, ἐπάνω
στὶς φιλοσοφικὲς πτήσεις του, ἔπεσε σὲ πλῆ-
θος πλάνες. Φιλοσοφία, ὅπως εἶπε κάποιος,
εἶνε ἡ ἱστορία τῶν ἀνθρωπίνων πλανῶν. Κυ-
κεών, πραγματικὸς λαβύρινθος εἶνε ἡ φιλοσο-
φία. Ἐὰν καθήσῃ κανεὶς καὶ διαβάσῃ τί εἶπαν
οἱ φιλόσοφοι, παλαιοὶ καὶ νεώτεροι, ὅσοι δια-
νοοῦνται μακρὰν τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ ἁγίου
Πνεύματος, θὰ μείνῃ κατάπληκτος. Κάποιος
φιλόσοφος τῶν νεωτέρων χρόνων εἶπε ἕνα
βαρὺ λόγο· δὲν ὑπάρχει βλακεία, λέει, ποὺ δὲν
τὴν εἶπαν οἱ φιλόσοφοι. Γιὰ παράδειγμα· ὑπῆρ-
ξε φιλόσοφος τοῦ ἀρχαίου κόσμου ὁ ὁποῖος
δίδαξε, ὅτι στὰ ζωύφια ἐκεῖνα ποὺ ἀναπτύσ-
σονται μέσα στὰ κουκιὰ ὑπάρχουν ψυχὲς ἀν-
θρώπων! Καὶ ἄλλα παρόμοια. Τέτοιους λοι-
πὸν φιλοσόφους, τοὺς ἄνευ Χριστοῦ, ἡ Ἐκκλη-
σία στὸν Ἀκάθιστο ὔμνο τοὺς χαρακτηρίζει «ἀ-
σόφους», ὄχι δηλαδὴ σοφοὺς ἀλλὰ μωρούς.
Τέτοιοι διανοούμενοι βάλλουν μὲ καταιγι-
στικὰ πυρὰ - μπαρὰζ ἐναντίον τῆς Ὀρθοδό-
ξου πίστεώς μας. Πρὸ ἡμερῶν μοῦ ἔγραψαν
ἀπὸ τὴν Πάτρα, ὅτι κάποιος δημοσίευσε ἐκεῖ
ἕνα βλάσφημο κείμενο ἐναντίον τῆς Παναγί-
ας. Θεέ μου, πῶς μᾶς ἀνέχεσαι τοὺς ἀσεβεῖς
καὶ ἀχάριστους! ποὺ μέσα μὲν στοὺς ναοὺς μὲ
τοὺς ψάλτες λέμε «Χαῖρε χαῖρε, Παναγία», ἔ-
ξω ὅμως, ἂν μετρήσουμε τὶς βλαστήμιες ποὺ
ἐκσφενδονίζονται ἐναντίον τοῦ προσώπου της,
θὰ δοῦμε ὅτι εἶνε περισσότερες ἀπὸ τὰ «χαῖ-
 2
ρε». Καμμιά γυναίκα στὴν Ἑλλάδα, καὶ ἡ πιὸ κανε ὅλα αὐτὰ τὰ θαυμαστὰ καὶ ἀνεξήγητα
διεφθαρμένη καὶ ἄτιμη, δὲν ὑβρίζεται ὅπως ἡ πράγματα, ποὺ καθένα διαλαλεῖ τὴ δόξα του,
ὑπεραγία Θεοτόκος. ἔτσι θέλησε καὶ νὰ γεννηθῇ ἀπὸ παρθένο ὁ
Βάλλουν λοιπὸν οἱ φιλόσοφοι κατὰ τῆς πί- ἄμωμος Υἱός του, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χρι-
στεώς μας. Καὶ τί λένε; Τὸ πιὸ συνηθισμένο στός. Δὲν ὑπάρχει γι᾽ αὐτὸν τίποτε ἀδύνατο,
ποὺ ἀκοῦμε εἶνε τὸ ἐρώτημα· Πῶς εἶνε δυνα- ὅπως εἶπε ὁ ἀρχάγγελος Γαβριήλ (βλ. Λουκ. 1,37).
τὸν μία παρθένος νὰ γεννήσῃ; Τί ἔχουμε ν᾽ ἀ- ***
παντήσουμε; Ἀκολουθώντας τὴ γνώμη τοῦ ἁ- Τί χρειάζεται τώρα, ἀγαπητοί μου, γιὰ νὰ
γίου Γρηγορίου τοῦ Ναζιανζηνοῦ λέμε, ὅτι στὸ δεχθοῦμε ἐμεῖς τὸ μυστήριο; Πίστις! Δὲν εἴ-
δικό τους αὐτὸ «πῶς», ποὺ ἀναφέρεται στὸν ὑ- μαστε ἐναντίον τῆς φιλοσοφίας, κάθε ἄλλο.
περφυσικὸ κόσμο, ἐμεῖς ἔχουμε ν᾽ ἀντιτάξου- Φιλοσοφεῖ ἡ σκέψις τοῦ Χριστιανοῦ, ἀλλὰ φι-
με πολλὰ ἄλλα «πῶς», ποὺ ἀναφέρονται στὸν λοσοφεῖ μὲ πίστι στὸ Χριστό. Ὁ Χριστὸς εἶνε ἡ
φυσικὸ κόσμο, τὸν ὑλικὸ καὶ αἰσθητό. Ἂς μᾶς Ἀλήθεια (βλ. Ἰω. 14,6), ὁ Χριστὸς εἶνε τὸ Ἄλφα καὶ
ἀπαντήσουν λοιπὸν αὐτοὶ στὰ δικά μας «πῶς» τὸ Ὠμέγα (βλ. Ἀπ. 1,8· 21,6· 22,13), ὁ Χριστὸς εἶνε τὸ πᾶν.
καὶ τότε θ᾽ ἀπαντήσουμε κ᾽ ἐμεῖς στὸ δικό τους. Γι᾽ αὐτὸ ἕνας ἀγράμματος βοσκός, ποὺ πι-
Πῶς λόγου χάριν δημιουργήθηκαν τὰ ἀμέ- στεύει στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ, γνωρίζει
τρητα εἴδη τῶν ζῴων, ἀπ᾽ τὰ μικρότερα μέχρι πολὺ περισσότερα ἀπὸ ὅσα γνώριζαν ὁ Πλά-
τὰ μεγαλύτερα, ἀπ᾽ τὸ μυρμήγκι μέχρι τὸν ἐ- των κι ὁ Ἀριστοτέλης κι ὁ Σωκράτης.
λέφαντα, ποὺ καθένα τους εἶνε κ᾽ ἕνα θαυ- Εἶνε γνῶσις - φιλοσοφία ὁ Χριστιανισμός,
μαστὸ ἐργοστάσιο; Πῶς; Καμμία ἀπάντησις. εἶνε ἡ ἀληθινὴ φιλοσοφία. Φέρτε μου ἕνα πί-
Ἡ ἐπιστήμη ἁπλῶς περιγράφει, χωρὶς νὰ ἑρμη- νακα νὰ γράψω ἐπάνω μὲ ὅλη μου τὴν ψυχὴ
νεύῃ τὸν τρόπο τῆς δημιουργίας τῶν ὄντων. καὶ μὲ ἀκράδαντη πεποίθησι «Χριστιανισμὸς
Πῶς ἡ μέλισσα, ἕνα μικρὸ ζῳύφιο, παίρνει τὴ ἴσον· ἡ ἀληθινὴ φιλοσοφία!».
γῦρι τοῦ ἄνθους καὶ κάνει τὸ μέλι; πῶς ἐπίσης Θυμᾶμαι τὸ 1942, ὅταν τὰ χρόνια ἐκεῖνα τὰ
μέσα στὴν κυψέλη, χωρὶς νὰ φοιτήσῃ σὲ σχο- φοβερὰ βρισκόμουν στὴ Φλώρινα, τὴν ἀκρι-
λὲς μηχανικῶν, κατασκευάζει τὶς κηρῆθρες σὲ τική μας πόλι, ὡς ἱεροκήρυκας καὶ κήρυττα
σχῆμα ἑξάγωνο, ποὺ εἶνε τὸ στερεώτερο σχῆ- στὸν παλαιὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος,
μα; Πῶς; Καμμία ἀπάντησις. Πῶς ἀκόμη ἀπὸ εἶχα κάνει ἕνα κήρυγμα μὲ τὸ θέμα αὐτό. Καὶ
ἕνα μικρὸ σπόρο, ποὺ πέφτει μέσ᾿ στὴ γῆ, βγαί- τὴν ἑπομένη ἡμέρα ἕνα λουστράκι, ἕνας νέ-
νει ἕνα πλατάνι πελώριο; Πῶς, κατόπιν, ὁ ἠλε- ος ποὺ τότε ἔβαφε παπούτσια στὴν πλατεῖα
κτρισμὸς τρέχει ἐπάνω στὰ ἠλεκτροφόρα σύρ- τῆς πόλεως καὶ κατόπιν ἔγινε μετανάστης κά-
ματα μὲ ἰλιγγιώδη ταχύτητα κ᾽ ἐμεῖς δὲν τὸν που στὴν Ἀμερική, αὐτὸς ὁ νέος ἐνθουσιασμέ-
βλέπουμε; Πῶς, ἀκόμη περισσότερο, τὰ οὐρά- νος ἔγραψε πάνω στὸ κασσέλι του νὰ τὸ βλέ-
νια σώματα, οἱ ἀμέτρητοι πλανῆτες, τὰ ἡλιακὰ πουν καὶ νὰ τὸ διαβάζουν ὅλοι· «Χριστιανι-
συστήματα καὶ οἱ γαλαξίες, συγκρατοῦνται ὅ- σμὸς = ἡ ἀληθινὴ φιλοσοφία!». Λοιπὸν τί τρέ-
λα σὰν νὰ τὰ δένῃ μιὰ ἀόρατη κλωστὴ ποὺ λέ- χουμε ἀλλοῦ; Αὐτὸ τὸ λουστράκι, ποὺ ἔγρα-
γεται παγκόσμιος ἕλξις; Ἢ πῶς, ὅπως τὸ εἴ- ψε αὐτὸ τὸ λόγο, ἔλεγε ἀλήθεια. Δὲν ὑπάρχει
δαμε στὴν ἐποχή μας, ἕνα ἀδιόρατο ἄτομο ἀ- πουθενὰ ἀλλοῦ, οὔτε κάτω ἀπὸ τὰ ἄστρα οὔ-
πὸ οὐράνιο, ἕνα πετραδάκι, κλείνει μέσα του τε πάνω ἀπὸ τὰ ἄστρα, δὲν ὑπάρχει ἄλλο με-
τέτοια δύναμι, τὴν πυρηνικὴ ἐνέργεια; Πῶς γαλύτερο, ἀνώτερο, ὑψηλότερο, ἰσχυρότερο,
τὸ ἕνα, πῶς τὸ ἄλλο; Κανείς δὲν ἀπαντᾷ. ἁγιώτερο, θειότερο ἀπὸ τὸν Χριστό.
Ἀπαντῆστε λοιπόν, ἔλεγε τότε ὁ ἅγιος Γρη- Αὐτὸν λοιπόν, τὸν Χριστό, καὶ τὴν ἄχραντη
γόριος ὁ Θεολόγος στοὺς δυσπιστοῦντας. Ἀ- Μητέρα του ὑμνεῖ καὶ ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος. Γι᾿
παντῆστε, κύριοι αὐθάδεις, –λέω κ᾽ ἐγὼ τώ- αὐτὸ κ᾽ ἐμεῖς, ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ, ὁμολογοῦ-
ρα ἐπαυξάνοντας τὰ ἐρωτηματικὰ τοῦ ἁγίου με, διακηρύττουμε καὶ λέμε, ὅτι δὲν θὰ νική-
μὲ βάσι τὰ σημερινὰ δεδομένα–, ἀπαντῆστε σουν οἱ ῥήτορες, δὲν θὰ νικήσουν οἱ φιλόσο-
σ᾽ αὐτά, καὶ μετὰ νὰ ζητᾶτε ν᾽ ἀπαντήσουμε ἐ- φοι, δὲν θὰ νικήσουν οἱ ἐχθροὶ τῆς πίστεώς
μεῖς στὸ ἐρώτημα, πῶς μπορεῖ μία παρθένος μας, ἀλλὰ πάντοτε, διὰ μέσου πάντων τῶν αἰ-
νὰ γεννήσῃ παιδί. Ἀλλ᾽ ἐὰν ἐσεῖς δὲν ἀπαντᾶ- ώνων καὶ διὰ μέσου ὅλων τῶν ἐμποδίων, θὰ
τε σ᾽ ἐμᾶς, ἡ Ἐκκλησία πάντως ἀπαντᾷ σ᾽ ἐσᾶς. νικᾷ καὶ θὰ θριαμβεύῃ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς
Καὶ ποιά εἶνε ἡ ἀπάντησί της; Ἀκοῦστε την· Χριστός· ὅν, παῖδες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑ-
«Θεὸς ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τά- περυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.
ξις»· ὅπου θέλει ὁ Θεός, ἐκεῖ ὁ νόμος τῆς φύ-
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
σεως ὑποχωρεῖ (ἑσπερ. Εὐαγγελισμ.). Ὅπως λοιπὸν ἔ-
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Παντελεήμονος Φλωρίνης τὴν Παρασκευὴ 3-4-1992 τὸ βράδυ μὲ ἄλλο τίτλο. Καταγραφὴ καὶ ἐξομάλυνσις 5-2-2018.

Τὸ φυλλάδιο διανέμεται ἀπὸ τὸν Ἱεραποστολικὸ Σύλλογο Κυριακή, τηλ: 23510 22183 – Κατερίνη,
μὲ τὴν εὐλογία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Στὸ διαδίκτυο στὸν ἱστότοπο: http://www.iskiriaki.com